Chu thn k - Li ngi dch

TTO - Th gii ang c nhiu thay i ln. Nhiu kin cho rng vai tr c tn ca M trong sn chi kinh t th gii th k 21 khng cn nh th k trc d nc ny vn gi ngi v ng u v cha mt i nh hng ln. Sau cn bo bnh suy thoi kinh t - ti chnh vn bt u bng pht nm 2008 v ly lan sang c kinh t ton cu, sc khe ca nn kinh t ln nht th gii ny vn cn yu t v c nguy c b qut ng tr li d c nhng tn hiu phc hi nh. Lc a gi chu u cng ang lao ao trong cn khng hong n lan rng e da s mnh ca ng tin chung Euro. Trong bi cnh m m , chu , c bit l hai cng quc ng dn nht nh th gii l Trung Quc v n , v ang ni ln vi vai tr l u tu tng trng ca kinh t th gii vi tc pht trin nhanh nht nh nhng chnh sch i ph kh hiu qu vi khng hong kinh t. Cha dng , c chuyn gia cn d bo trong vng khong ch 10 nm na, chu s tr thnh trung tm thng mi, trung tm cung cp hng ha, dch v ln nht th gii, ln hn c Bc M v thm ch ton chu u cng li. (GDP ca M hin nay l 14 nghn t USD, chu u 16 nghn t, Trung Quc 4 nghn t). Cn cn quyn lc kinh t ang nghing t Ty sang ng. i cng vi s pht trin ngy cng thnh vng v kinh t l v th ngy cng i ln v chnh tr ca chu trn trng quc t. ASEAN + 3 gm 10 nc thnh vin ASEAN v Trung Quc, Nht Bn, Hn Quc c nhiu tim nng tr thnh trung tm gio dc, ti chnh, cng ngh, sn xut ton cu, khi phc trt t tn ti nhiu thin nin k cho ti sau nm 1800. Ngy 1-1-2010, t China Daily a tin Trung Quc v ASEAN tuyn b mnh tr thnh khu vc t do thng mi ln nht th gii. T chc Hp tc Thng Hi vi Trung Quc, l mt trong s cc thnh vin chnh thc v n l mt trong nhng quan st vin ang chim u th trong cc quan h kinh t, c kh nng tr thnh mt trung tm quyn lc - u mi. Tng t, nhm cc nc BRIC gm Brazil, Nga, n v Trung Quc c th s iu khin cn cn quyn lc th gii mi vi s tham gia ca M Latinh. Ngn hng Th gii (WB) trong thng 4/2010 cho php cc nn kinh t ang ni, bao gm c Trung Quc, c c ting ni ln hn trong cc quyt nh ca th ch ti chnh hng u th gii ny. Nhng nhn nh, d bo v s kin xy ra trn mt ln na khng nh s nng ng v kinh t ca chu cng nh thm mt ln xc nhn s thn k chu . S thn k din ra nh th no? Michael Schuman, phng vin ngi M chuyn vit v kinh t chu ca tp ch Time v trc y l ca t Wall Street Journal, k li cho chng ta nghe cu chuyn ny qua mt cun sch mi mang tn Chu thn k: S thi v hnh trnh tm kim s thnh vng ca chu . T Miracle (ty tng ng cnh c chng ti chuyn ng thnh Php mu, S thn k v iu k diu) c Michael Schuman lp i lp li trong cun sch nh mt n s v s pht trin k l ca chu m tc gi cn phi i tm cho ra li gii p.

Cu chuyn vi nhiu phong v mi, hp dn ca Schuman bt u t Nht Bn, ni bt ngun ca m hnh pht trin chu - mt kiu c ch qun l kinh t tp trung trong nh nc gi vai tr trung tm kim sot m sau ny tr thnh hnh mu cho nhiu con h, con rng chu khc. Ai cng bit, bt chp hu qu tn ph nng n sau Chin tranh Th gii th II, t nc Mt tri mc khin c th gii phi ng ngng trc s pht trin nhanh chng c coi l s thn k Nht Bn. Ch trong vng 2 thp nin 60 v 70 ca th k 20, t v th mt nn kinh t ngho, chm pht trin, Nht Bn thng hoa, tr thnh nn kinh t ln th hai th gii, sau M - nc pht trin lin tc trc Nht Bn hn mt th k. l nh Nht Bn u tin ly xut khu lm ng lc tng trng kinh t mi. Sang n nhng nm 80 ca th k 20, kinh t Nht Bn bt u pht trin chm li, thm ch lm vo thi k suy thoi ko di trong sut thp nin 90 - Thp nin mt mt. Tip tc mch truyn Chu thn k, Schuman dn dt ngi c n vi nhng con rng mi ca kinh t chu : 4 nn kinh t cng nghip mi (NICs) gm Hn Quc, i Loan (Trung Quc), Hng Kng (Trung Quc) v Singapore. Malaysia cng gy ch v Indonesia cng tr thnh mt hin tng v s pht trin thn k. c bit, vi s pht trin ngon mc t mc thu nhp bnh qun ch 60 USD/ngi/nm vo gia thp nin 60 ln thnh 10.000 USD vo nm 1996, Hn Quc vn ln thnh nn kinh t ln th 10 th gii, ln th 2 chu (sau Nht Bn). Trc khi xy ra cuc khng hong ti chnh tin t chu nm 1997 lm ng Won mt gi thm hi, quc gia ny cn ghi tn mnh vo cu lc b cc nc pht trin giu c: t chc Hp tc v Pht trin kinh t (OECD). Sau , n lt ngi khng l Trung Quc thc dy sau mt gic ng di c 2 th k. Ch trong vng 3 thp nin sau khi tin hnh ci cch, m ca vo nm 1978, Trung Quc thc s lm th gii ngc nhin khi nc ny vn ln t v tr th 40 thnh cng quc kinh t, t mc 1.000 t USD vo nm u tin ca th k 21. S i ln ca Trung Quc c nt ging nh s bt dy trc ca Nht sau Chin tranh Th gii th II nhng qui m ln hn, tc nhanh hn. V, th gii li tip tc git mnh khi g khng l ny ln lt qua mt cc n anh nh Php, Anh, c v hin nay chnh thc son ngi qun ca Nht. Cu chuyn ca Schuman v mt chu thn k d nhin khng th b qua mt ngi khng l khc tuy xut hin sau nhng cng khin th gii phi ngng m: n . Nu Trung Quc c mnh danh nh l mt cng xng ca th gii th n li ni ln l cng quc dch v th gii. u th k 21, nhiu tn tui mi xut hin, chng hn Thi Lan, Philippines. D nhng ci tn ny cha c Schuman cp trong cun sch ca mnh nhng nh tc gi khng nh, iu thn k chu , m hnh pht trin chu c th s tip tc v s xut hin nhng con h mi. Vy th iu g gip chu lc mi y vi chc nm cn chm trong i ngho lc hu t c nhng thnh tu kinh t tuyt vi? Trong v s cch l gii khc nhau ca nhiu nh kinh t hc, Schuman trch dn ra 3 cu tr li phn bin, gm: nhng nhn t cu thnh nn nn vn ha ng, chnh sch v th ch kinh t siu vit v c o ca cc nn kinh t chu , m hnh kinh t m gip to nn iu k diu v kinh t ca chu . Qua phn bin ca Schuman, bn c s thy vic ch ra cng thc chnh xc cho loi tin an thnh cng kinh t ny l mt iu v cng kh. D vy, tc gi vn n lc i tm li gii thch cho s chuyn mnh k diu ca chu thng qua mt lng knh khc mang tnh pht hin: con ngi. Theo Schuman, k t nhng nm 50 ca th k trc cho n nay, khu vc ny may mn c hng lot nhng chnh tr gia li lc cng nhng nh lnh o doanh nghip nng ng, ti ba quyt tm t mc tiu thnh cng v kinh t. T y, Schuman khc ha sng ng hng lot chn dung cc nh hoch nh chnh sch, lnh o quc gia v doanh nhn quan trng nht ng ng sau s ct cnh diu k v kinh t ca chu . Nhng nhn

vt khc nhau vi nhng tnh cch c bit ring c hin ra qua nhng giai thoi c thut li mt cch li cun, hp dn nhng c gi c mt nn tng hiu bit vng chc nht nh v lch s ca chu vn thy thch th. i vi Nht bn, Schuman t m vai tr lnh o ca con qu Shigeru Sahashi, mt cng chc hnh chnh s nghip ca B Thng mi v Cng nghip c xem l hin thn cho s can thip ca nh nc vo nn kinh t. V pha doanh nhn, nh sng lp cng ty Sony, ng Akio Morita, ngi thch thc cc quan chc hoch nh cng nghip Nht Bn xy dng ch ca ring mnh, c nhc n ni bt. Hn Quc th c nh c ti qun s Park Chung Hee, ngi hc theo Nht Bn v tin vo mt s lnh vc nht nh. i cng vi Park l doanh nhn yu thch ca ng, Chung Ju Yung, ngi sng lp tp on Hyundai, mt ng trm vn tay ra rt nhiu lnh vc t xy dng ng x n sn xut t, ng tu. i vi Trung Quc, Schuman miu t nhng ci cch ca ng Tiu Bnh v nhn mnh vo quyt nh ca ng cho php thnh lp cc c khu kinh t. Vai tr ca nhng ngi di quyn ng Tiu Bnh nh Triu T Dng, H Diu Bang cng c ghi nhn. Tip , Schuman nhc n Liu Truyn Ch, ng ch ca cng ty Lenovo tng thc hin thng v chn ng: mua li th phn sn xut my tnh c nhn ca IBM. Mt s nh lnh o chnh tr, qun s v doanh nghip ca Indonesia, Hng Kng, Singapore, Malaysia, i Loan v n cng ln lt xut hin mt cch sng ng trong cc chng ca cun sch ny. Mc d sch tp trung vo vn kinh t pht trin ti chu nhng bt k ai quan tm tm hiu v ti chnh ton cu cng c th tm thy nhng bi hc quan trng v kinh t - tin t v s tng trng kinh t ca chu trong qu kh ln tng lai sp ti l mt ti khng th b qua. Chu thn k va hp dn gii chuyn gia ti chnh, kinh t pht trin vi nhng chi tit gi tr, nhng s liu thng k thuyt phc li va li cun ng o ngi c bnh thng ni chung nh cch vit sc tch, d hiu. C th ni, bng vn kinh nghim dy dn, s am hiu su rng v ti mnh vit cng vi ti k chuyn li cun, Schuman bin s gii thiu v nhng con ngi v chnh sch lm nn s i ln ni bt ca chu , mt iu tng nh kh khan, t nht, thnh mt cu chuyn hp dn t trang u tin cho n tn trang cui cng. Ci ti ca Schuman cn th hin ch mc d cp n m hnh pht trin chu xuyn sut trong ton b cun sch, qua nhiu nc khc nhau nhng khng h c s lp li nhm chn. Ngc li, mch vn c dn dt lin tc vi mi quc gia l tng nt ring vi nhng cu chuyn v cc nhn vt c an xen mt cch kho lo. Qua cch trnh by, nh gi m hnh chu t gc kh l khch quan ca tc gi (c mt c ln mt mt), ta cng c th rt ra nhng bi hc qu gi t nhng tht bi tm thi ca nhng con h, con rng chu trong qu trnh pht trin, chng hn nh Indonesia, Thi Lan, Hn Quc Cuc khng hong ti chnh tin t chu nm 1997-98 phi by nhng khim khuyt ca m hnh trn ln mt tri ca s pht trin nhanh theo kiu bong bng. Nhng, nh Schuman vit, chnh t vng ly ca cuc khng hong ny, cc nn kinh t chu nhanh chng ci cch th ch, iu tit v m tip tc s pht trin thn k ca mnh. Cc t chc ti chnh ca chu lc ny khng tch tr ti sn c hi vn nh sp cc t chc ti chnh M v chu u trong cuc suy thoi hin nay. Chnh ph cc nc lin kt cht ch hn. Cc doanh nghip duy tr mt sc khe ti chnh tt. Ngi dn c xu hng tit kim thay v hoang ph. Khi thng mi pht trin, phn ln cc nc chu t bo v mnh bng cch xut siu v tch tr ngoi t. H tch cc m rng n thng mi nc ngoi, thu ht ngun u t, gim c n ng thi iu chnh m hnh tng trng kinh t theo hng gim ph thuc vo xut khu v cc gi kch thch kinh t ca chnh ph, ch trng nhiu hn n th trng ni a.

Cc nc cng n lc a dng ha th trng xut khu ca mnh, hng ti cc nn kinh t tng trng mnh m thay v ch nhm ch yu ti th trng M. C th v nhng tht bi l nhng liu vaccine c tc dng gip chu bt li nhanh cc sau t suy gim mnh. y cng chnh l iu m hn mt ln Schuman khng nh mt cch lc quan tin tng. Nhng, bc tranh pht trin thn k ca chu qua cu chuyn k ca nh bo kinh t lo luyn ny khng ch c gam mu hng. Schuman thng thn ch ra nhng mt ti nh s kim ch chnh tr, ch ngha thn hu v s m rng doanh nghip thiu kim sot v liu lnh. Nhiu cng ty hng li t quan h gn gi vi cc lnh o chuyn ch in cung vay n vt qu kh nng chi tr ca h. Pht trin cng i km vi nhng thch thc to ln cha tng c nh khong cch giu ngho gia tng, nhim mi trng ng tic l tc gi cha tht s cp nhiu n vn ny trong Chu thn k. Ngoi vic l gii nguyn nhn thnh cng ca chu , Schuman cn by t quan im ng h ton cu ha ca mnh. Nh trong phn kt ca sch, tc gi khng nh khng ch c chu m c M cng c hng li t s pht trin k diu v kinh t ca chu . Ngay chnh Ngoi trng M Hillary Clinton cng pht biu ngy 11-1-2010 sau mt chuyn cng du chu : Chng ta bt u t mt tin n gin l tng lai ca M gn lin vi tng lai ca khu vc chu - Thi Bnh Dng v tng lai ca khu vc ny cng ph thuc vo M. Ni cch khc, s ct cnh ca chu khng ng ngha vi xung th ca phng Ty m n gin ch l chu s tr thnh mt ngi tham d chnh thc trn sn chi ton cu, tng xng vi quy m v sinh lc ca mnh. Quan im ny tht s rt c ngha trong bi cnh ch ngha bo h hin nay ang quay tr li mt cch tinh vi qua nhng hng ro phi thu quan nh hn ch xut khu t nguyn, cc bin php tr cp hay k hoch gii cu cho doanh nghip trong nc, cc iu khon bt buc mua hng trong nc m cht dn tc ch ngha (v d nh iu khon Ngi M dng hng M ca chnh quyn Obama), nhng ng thi p thu chng ph gi Trong lc qu trnh hi phc ca nn kinh t ton cu trc mt vn cn tn ti nhiu nhn t bt n, nguy c suy thoi kp vn cn treo l lng, s tr li ca ch ngha bo h sau gn 3 thp nin t do ha thng mi ging nh mt kiu gii kht bng ru c. Theo nhng ngi phn i ch ngha bo h nh Schuman, cc hnh vi bo h thng mi trong thi gian ngn c th mang n nhng thun li nht nh cho nhng nc khi xng ch ngha bo h. Tuy nhin, v lu di, chng s cn tr nn kinh t th gii phn thnh, c bit s nh hng rng ti cc nc c thu nhp thp v cc nc ang pht trin, gia tng ngho kh cho cc khu vc ny

V sao ngi Hn quc mun nhn bn v tnh mt k c ti? - k 2

TTO - Con ng Park i ti quyn lc cha y nhiu iu b n ging nh tnh cch ca ng. Park sinh ra ti th trn Kumi min nam Hn Quc vo nm 1917. Cha ca Park vt qua c mt cuc thi cam go bt buc nu mun bc vo b my cng quyn nhng ng khng th tm c mt v tr thch hp.

Kt cuc ng tr thnh mt nng dn. Cha Park khng tho chuyn ng ng cn gia nh th lun c cc. Park l con t trong s by anh ch em. M Park lo s ngi con th by ny s tr thnh mt ci gnh qu nng ln ngun lc cm ci ca gia nh n ni b ung sa u nnh sng v nc sc cy liu ph thai. May mn thay cho Hn Quc, vic khng thnh v Park ln ln trong tp lu tranh vch t c hai gian ca gia nh. L mt hc sinh xut sc, ng c nhn vo trng chun danh ting Taegu, ginh c mt trong s rt t sut hc dnh cho ngi Hn Quc di ch cai tr thc dn ca Nht. Sau khi tt nghip trng Taegu, ng tr thnh gio vin ca mt trng tiu hc mt lng min ni ho lnh. Chnh ti Park c mt tri nghim lm thay i c cuc i. Mt vin thanh tra trng hc ngi Nht ca tnh n thm trng i x vi cc gio vin bng mt thi ht sc khinh b n ni Park ng ra mt iu: ng hng c mt tia hi vng v s tin b tht s cho ngi Triu Tin di ch thng tr ca ngi Nht Bn. Hi vng duy nht ca t nc l phi qut sch chng ra khi b ci. t c mc tiu ny, Park c mt quyt nh rt ma mai: xin gia nhp qun i Nht Bn. Park tht ng l mt con ngi thc dng hng nht. ng suy tnh rng mnh cn phi c hun luyn qun s v c kinh nghim trn mc nh li ngi Nht. ng nhn thy qun i Nht Bn l ni duy nht t c mc ch ca mnh. i vi Park, mc ch lun bin minh cho phng tin. Trong thi gian phc v qun i Nht Bn, Park tham gia nhiu cuc giao tranh nh vi nhng du kch Trung Quc Mn Chu, vng t nm di s kim sot ca Nht trong thi gian din ra Chin tranh th gii th II. Chin tranh kt thc, sau khi Triu Tin c gii phng, ng li ghi danh vo hc vin qun s mi ca Hn Quc. Chnh ti ni ny, mt trong nhng s kin k l nht trong cuc i Park xy ra. Sau cuc ni dy do lc lng cng sn pht ng vo nm 1948 vng cc nam ca t nc m qua nhng ngi lnh ni dy thnh lp mt nc cng ha nhn dn tn ti trong mt thi gian ngn, Park b bt vi vai tr l ngi cm u chi b cng sn trong hc vin v b kt n t hnh. Tuy nhin, Tng thng Syngman Rhee gim n cho Park trc s ni xin ca vin s quan qun i cp cao kim c vn qun s ngi M ca tng thng l James Hausman, nhn vt xem Park l mt ngi lnh tt b kt ti. Park sau i nhm. ng tham gia vo nhm tnh bo qun s vi nhim v nh tn gc nhng ngi theo ch ngha cng sn trong cc lc lng v trang. (Khi Park mi ln nm quyn vo nm 1961, tnh tit ny khin cho cc quan chc M lo ngi ng l mt cng sn mt. Park c Hausman ti Washington bo chng cho ng). Park chin u anh dng trong cuc chin tranh lin Triu v vo thi im hai min Triu Tin k kt tha thun ngng bn vo nm 1953, Park c phong ti hm thiu tng. Tuy nhin, khi thp nin 50 dn tri qua, Park ngy cng tr nn bt bnh vi tnh hnh yu t, suy kit v kinh t ca t nc v s bt ti ca chnh quyn Rhee khi h khng lm c g nhiu ( ci thin tnh trng ). ng li nhng chnh tr gia ca t nc ra kch v ti c ti, tham nhng, km ci v li bing, v ti hoang ph c hi him c thnh lp mt quc gia mi v tn ti c vng vng ln u tin trong lch s 5.000 nm ca chng ta. Park ch trch: K t khi Hn Quc ginh c c lp, chng ta mt nhiu hn rt nhiu so vi nhng g chng ta c!.

Park tin nu s yu km ca Hn Quc khng c sa cha th quc gia ny s rt d gp nguy him trc ngi anh em hiu chin. Trong khi Hn Quc ngy cng ru r th ch ca Kim Il Sung Bnh Nhng li pht trin rt nhanh nh s gip ca Lin X. Nu tnh hnh xu i, t nc ny rt cuc cng s mt ch quyn v hu qu l lch s v truyn thng ca t nc ri s i n hi kt thc, Park cnh bo. Cc cuc biu tnh ca sinh vin dn n kt cc chm ht ch ca Rhee. V tng thng ln tui t chc vo thng 4-1960. Chnh ph ln thay Rhee c bu ra mt cch dn ch nhng vn yu km v hn lon. i vi Park, tnh hnh tr nn khng th chu ng ni. nh phi thn chinh hnh ng nung nu trong ng ngy cng mnh. Park vit: Khi ngh ti iu , lng ti trn ngp mt ni bun v sao mnh li sinh ra ti t nc ny vo mt thi k nh th. Ti thc trng nhiu m, vch ra k hoch lm cch no c th cu t nc khi cuc khng hong, bng bt k phng tin g m ti c sn. ng khng nh mnh cm thy khng thoi mi vi ngh chnh mnh nm gi quyn lc. Tuy nhin, c mt iu cp bch m ngi ta khng th n gin nhm mt bng quan, Park vit. Khi quc gia ang bn b vc sp , lng tm ti khng cho php mnh ch quan tm duy nht ti ngha v phng th quc gia. Mu o chnh bt u t lu trc khi n thc s xy ra. Park vit, ng chun b pht ng cuc cch mng chp nhong vo u nm 1960 nhng phi hon li v s kin sinh vin ni dy v Rhee b p . Park c th khng phi l ngi cm u ln k hoch o chnh (cc nh lch s thng quy vic ny cho vin s quan cp cao Kim Jong Pil) v sau khi qun i ln nm quyn, Park ch l mt trong nhng thnh vin ca hi ng tng lnh iu hnh chnh ph. Tuy nhin, ch trong vng vi thng, r rng l Park nm gi vai tr lnh o, ban u l ch tch ca y

ban hi ng tng lnh v sau l quyn tng thng. Cng cuc i mi Hn Quc n tng ca ng ngay lp tc bt u.

V sao ngi Hn quc mun nhn bn v tnh mt k c ti? - k 3

TTO - Mnh tip qun mt ngi nh b cp bc, b t tri. l nhng g ti t nh vi bn thn khi ti tip qun chnh quyn, Park vit. Nhim v u tin ca ng l dn sch rc, t m Park dng ch nhng quan chc v ngi ng h ch c. Hng nghn ngi b bt; mt s b hnh hnh. Ti quyt tm nh tn gc tt c nhng mm bnh ang tn ti bng cch dn sch ton b khu vc u ging nh dng xng o xi, Park vit. ng khng nh, hoc gi v nh au n trc quyt nh thanh lc khng thng xt ca mnh. Ti buc phi trng tr h trong nc mt, nc mt tht s, Park vit. Qu trnh dn sch ny mi ch l mn do u ca ci m ng coi l nhim v cp thit nht ca mnh: xy dng kinh t. ng thy pht m vi iu kin sng th thm ca ngi dn Hn Quc. Park t quyt tm: Ti phi ph v, mt ln v mi mi, vng lun qun i ngho v tr tr kinh t. Trong i sng con ngi, kinh t phi i trc chnh tr hay vn ha. S m nh ca Park v pht trin kinh t cng b tc ng bi mi lo ngi v an ninh.

i vi Park, mt nc cng nghip l mt quc gia hng mnh c kh nng pht trin v kh v hu thun cho qun i bo v Hn Quc khi s tn cng ca bt c k th no. Thm ch, Park cn tin tng su sc rng ngi Hn Quc khng th d dng tr thnh dn tc c ch quyn thc s nu khng c nn kinh t pht trin thnh vng. ng vit: Hi vng xy dng mt quc gia ton vn m khng c s c lp v kinh t tht s khng khc g i cu c trn cy. Ging nh Sahashi MITI ca Nht Bn, Park cho rng pht trin kinh t khng th ch da vo mi khu vc kinh t t nhn. Nh khoa hc chnh tr Woo Jung En l gii Park v hi ng qun s ca ng l nhng ngi c ngun gc xut thn t nng dn v nui dng mt mi nghi k ca ngi nh qu i vi tng lp giu c. H tin rng ch ngha t bn t do l v bc cho mt m mu ca gii nh giu. Park cn lo xa hn rng cc doanh nghip t nhn Hn Quc khng c ngun lc v k nng cn thit xy dng mt nn kinh t vng mnh nu khng c s gip ca nh nc. ng cng cho rng s pht trin kinh t nht thit phi l mt n lc quc gia m trong nhng ngun lc t i phi c gii lnh o ca t nc sp xp v tn dng ht mc. H thng kinh t m Park to ra chu s nh hng ca h thng Nht Bn. ng du nhp trn vn m hnh chu ca ch ngha t bn tc cung cch chn ra nhng k chin thng ca MITI ri h tr h thng qua vic cung cp ti chnh v thit lp hng ro bo v. Park thit lp nhng nh ch qun l nn kinh t ging nh Nht Bn. Cc b ti chnh v cng nghip ca Hn Quc thc hin chc nng tng t nh ca cc c quan ca Nht Bn. Ngn hng Pht trin Hn Quc cng l mt bn sao ca Ngn hng Pht trin Nht Bn. T ht lnh vc ny n lnh vc khc, cha c quc gia no hng li t vic hiu r s thnh cng ca Nht Bn nhiu hn Hn Quc, Gio s nghin cu v chu ca trng i hc Harvard, Ezra Vogel, nhn xt. Tuy nhin, Park a m hnh chu ln mt tng nc mi bng cch tp trung ha s kim sot ca nh nc ti mc cha tng c Nht Bn. Hai thng sau v o chnh, Park v hi ng ca mnh thnh lp Ban hoch nh kinh t (Economic Planning Board - EPB), mt siu y ban ng trn cc b ring l khc c quyn kim sot ton b tin trnh pht trin. EPB c nhiu quyn hnh ln hn c quan hoch nh ca Nht Bn; n khng nhng phc tho nhng u tin trong chnh sch ca chnh ph v phi hp gia cc b khc nhau m cn phn b cc ngun lc ngn sch trin khai thc hin cc chng trnh ca mnh, thm ch cn c quyn quyt nh cc chnh sch tin t ca Ngn hng Trung ng. Mt nhim v ca EPB l vch ra v gim st cc k hoch 5 nm ca Hn Quc, nhng k hoch xc nh cc mc tiu kinh t ca chnh ph v cc chng trnh m chnh ph cho l cn thit phi trin khai thc hin t c mc tiu . K hoch 5 nm ln th nht c son tho ngay trong vng vi thng sau cuc o chnh ca Park v bt u c trin khai vo nm 1962. Park cng thc thi cc bin php m bo cng ng kinh doanh phi phng s cho nhng li ch ca chnh ph. Mt thng sau chnh bin, ch ca Park thng qua Lut x l vic lm giu bt hp php, b lut cho php Park bt gi cc doanh nhn ln, nhng ngi tr nn giu c di cc ch c, nh nhng k u c trc li v e da b t h, sung cng ti sn ca h. V sau, Park gian hng li ci tri cho hu ht cc doanh nhn khi hnh pht. p li, h phi tr mn n cho nh nc bng cch u t vo nhng ngnh ngh m Park u tin pht trin. Bn thng sau, Park thm ch cn m rng tm kim sot ca mnh ln nn kinh t nhiu hn. Thay v qun l h thng ngn hng trc tip, ging nh Nht, Park quc hu ha cc ngn hng ca Hn Quc v kim sot trc tip hot ng cho vay ca cc ngn hng ny. Park v nhng nh k tr ca mnh quyt nh ngnh ngh no, d n no c vay vn. Nhng ngi nhn c s hu thun nh vy chc chn phi l nhng nh xut khu ch cht. Ging nh nhng ngi ng cp Nht Bn, Park vi vng lao ngay vo mt chin dch xc tin xut khu v nhng l do tng t. mt quc gia da vo xut khu, Park cn c ngoi hi mua t liu sn xut v nng lng cn thit. ng cng mun t ngun vin tr nc ngoi ca M tr li vai tr l ngun cung cp ng tin mnh ch cht cho t nc. Park c ln tng gi xut khu l huyt mch kinh t.

Bt u vo nm 1964, chnh ph nh bo a ra hng lot chnh sch nhm mc ch m rng xut khu, trong s c vic ph gi ri sau l th ni ng Won, t do ha c ch xut khu nghim ngt ca Hn Quc to iu kin cho cc cng ty Hn Quc d dng hn trong vic a vo nc cc loi my mc, nguyn liu th v nhng b phn cu thnh cn thit sn xut phc v xut khu. Tip , sang nm 1965, chnh ph Hn Quc lm theo phong cch ca MITI l nhm ti 13 loi ngnh hng m h xem l nhng nhn t chin thng phc v cho chng trnh xc tin c bit. Danh sch bao gm nhng ngnh ngh i hi thm dng lao ng, trong c sn xut t tm, vi si, cao su v my thu thanh. l nhng ngnh hng m cc nh k tr ca Park cho rng Hn Quc c li th cnh tranh c bit nh vo lc lng lao ng di do, chm ch v c gi r ca mnh. Cc cng ty hot ng trong nhng lnh vc ny c hng nhiu c quyn t pha chnh ph chng hn nh c vay vn vi li sut shp, c cho n thu nh vo thu nhp c ngun gc t xut khu, c min gim thu i vi sn phm nhp khu u vo cn thit. Bng cch ny, chnh ph Hn Quc thay i c cu kch thch u t ca nn kinh t, hay ni theo cch ca Amsden l bp mo gi c, nhm khuyn khch u t vo nhng ngnh ngh xut khu bng cch lm cho vic u t kiu ny tr nn sinh li mt cch bt t nhin. Mt Park Chung Hee trn y sinh lc mnh m gim st cc k hoch pht trin ca t nc t m n tng chi tit. Theo Vogel th Park hnh x ging nh mt v t lnh tin tuyn. ng cho lp mt phng x l tnh hung st vi vn phng ca mnh gim st v theo di cc chng trnh ng thi t chc cc cuc hp nh k hng thng, hng qu vi cc b trng, cc nh chnh tr, cc gim c ngn hng, cc lnh o doanh nghip, thm ch vi cc lnh o cng nhn kim tra tnh trng ca h. ng khng ngt quy ry cc b trng bng nhng cuc in thoi lin tc m bo chc chn l h ang p ng ng thi hn v mc tiu. Kim Chung Yum, B trng Ti chnh kim Chnh vn phng Ph Tng thng, vit: Tng thng Park gim st tin ca tng d n mt, k c d n cng ln d n t. Thm ch nhng d n t tn tui cng nhn c s quan tm theo di st sao ca Park. Chng hn nh i vi mt chng trnh ci tin vic s dng nc ngm, Park t chc hng chc cuc hp cho n khi mi kha cnh ca d n c quyt nh xong. Sau , ch thn ng i thm d n. Bt chp vic kim sot nghim ngt chnh sch, Park vn tha nhn mt iu l ng c rt t kinh nghim hay kin thc hc hnh bi bn v kinh t. Tuy nhin, ng li ci m mt cch ng ngc nhin i vi nhng kin tham mu ca cc chuyn gia kinh t m ng trng dng lm b trng hay tr l. Kim Chung Yum l mt trong nhng ngi m Park nhn ni lng nghe nht. Vo thi im xy ra cuc o chnh nm 1961, Kim, mt nhn vin ca Ngn hng Trung ng Hn Quc, c giao nhim v New York lm ngi lin lc gia ngn hng ny vi Cc D tr Lin bang M. Khi Park bt u thanh trng nhng ngi thuc ch c, Kim vn cn ang M v lo s s chu chung s phn nu mnh tr v nc. Tuy nhin, sng lu vong ti M dng nh cng khng phi l mt la chn tt. Kim khng dm t tin rng ng c th chu cp cho gia nh mnh ti mt t nc xa l. Cm thy khng cn c s la chn no khc, Kim quay tr v Seoul. Ti hon ton s hi, Kim bc bch. C mt mi nguy him ang treo l lng l ti s b tng vo t. Kim hi vng kin thc chuyn mn tinh thng ca mnh, c bit l trong lnh vc tin t, s gip mnh an ton. V Kim ng. c a vo lm trong ban nghin cu kinh t ca C quan Tnh bo Trung ng Hn Quc, chng bao lu sau, ng c yu cu phi chun b mt bo co v vic trin khai thc hin mt chnh sch ci cch tin t trng i m hi ng tng lnh ang cn nhc xem xt. Chnh ph s thay ng tin c bng mt ng tin mi, ng Won, v s thay i cc qui nh ca ngn hng. Tt c u nhm mc ch thc y u t. Kim thit k ton b chng trnh thc thi trong khi thm tm vn tin rng n lc kiu ny s gy tai ha cho nn kinh t. Kh nng chuyn mn ca Kim gy n tng mnh ln hi ng tng lnh. c triu tp n mt cuc hp vi Park ln u tin, Kim bc vo phng hp v thy Park , oai v trong dng ngi thng cng vi hai cnh tay dang rng, mt nhn vt trm lng vi la trong i mt, Kim nh li. Nhng s quan qun i khc ngi hai bn. Park lnh cho Kim ging gii v k hoch tin t ca mnh cho tt c mi ngi.

 l mt khung cnh ng s nhng v Kim cm thy nhng mi nguy him ca chng trnh ci t theo k hoch qu ln n ni ng cho rng mnh buc phi ni v li ch ca nn kinh t. ng trnh by vi Park rng vn c nhiu phng php t quyt lit hn c th p dng c t cng mc tiu tng t. Vi v khng b xo trn tm tr trc li ph bnh, Park lng nghe li khuyn ca Kim ri sau pht biu i suy ngh ca ring mnh. Park ni nn kinh t hin l mt m hn n cho nn cc bin php mnh m l cn thit. Park khng nhng khng trng pht Kim v ti chng i m Kim cn ginh c s tn trng ca Park. ng phc

v cho Park gn nh trong sut thi gian Park cm quyn.

V sao ngi Hn Quc mun nhn bn v tnh mt k c ti? - k 4 TTO - Park c th sn sng chu ng s ph bnh ca cc chuyn gia nhng khng phi lc no cng nghe theo kin tham mu ca h. ng pht l nhng cnh bo ca Kim v k hoch ci cch tin t v ri k hoch ny kt thc trong tht bi ti t. Mt s bin php ng l ra phi lm ngc li.
Kinh nghim ny khng lm cho Park ng ngnh t b thi pht l nhm tham mu kinh t ca mnh trong tng lai. Khi quyn lc ca Park ngy cng mnh ln th ng cng tr nn thch hnh ng mt mnh. Nhng bc i m Park thc hin, thng l b phn i kch lit, nh li hnh hi ca nn kinh t v nho nn ra Tp on Hn Quc. Mt v d tiu biu l tuyn ng cao tc xuyn quc gia u tin ca Hn Quc. Park b m nh vi vic xy dng mt h thng xa l ti Hn Quc sau mt chuyn thm Ty c vo nm 1964. ng yu cu cho xe chy chm li trn mt xa l c v b n tng mnh n ni hai ln yu cu ti x dng li xem xt mt ng, cc ro chn phn cch v nhng chi tit xy dng khc. Mt nhn vin ngi c tri mt tm bn Ty c, thuyt minh cho Park thy mng li giao thng ng b rng khp ca nc mnh v trnh by s qua nhng li ch kinh t ca mng li ny. Park tin rng Hn Quc cng cn mt h thng ng cao tc ca ring mnh thc y giao thng v nng cao hiu qu kinh t. Ni Seoul v Pusan, hai thnh ph ln nht ca Hn Quc, bng mt con ng cao tc tr thnh u tin hng u ca Park. C rt t ngi nht tr vi tng ny. Nm 1965, chnh ph Hn Quc yu cu Ngn hng Th gii (WB) tin hnh mt cuc nghin cu v giao thng ng b ca Hn Quc. Bo co ca WB ng h thc hin mt chng trnh xy dng khim tn hn rt nhiu, khng c nhng xa l ln. Park bc b nghin cu ny. Park nhn nh nn kinh t pht trin vt xa cc mc tiu ra trong cc k hoch 5 nm ca ng; cho nn, Hn Quc cn xy dng cc xa l nhanh hn rt nhiu so vi nhng g m WB hnh dung. Tuy nhin, ngay chnh trong ni b chnh ph, cc k hoch ca Park cng vp phi s chng i. Chi ph xy dng ring xa l ni Seoul v Pusan cng ln hn tng ngn sch quc gia nm 1967. Quc hi, vn hay phc tng mnh lnh, ln u tin t chi khng thng qua ngn sch ti tr cho d n ny ca Park. Thm ch nhiu thnh vin trong ng ca Park cng phn i.

Khng nao nng, Park quyt nh ch thn xc tin d n. ng ra lnh cho cc tr l thu thp thng tin v vic xy dng ng cao tc ti nhiu nc t vng Andes cho n Siberia v chnh ng sau c ngu nghin nhng thng tin . ng bay ngc bay xui Hn Quc trn mt chic trc thng cng vi cc k s ca B Xy dng v tuyn ng d kin vo mt cun v nhp k trn u gi ca mnh. Trong qu trnh xy dng, trc thng ca Park c mt khp ni, lao n ht a im ny ti a im khc gii quyt nhng vn kh khn vng mc. Mt k s lm cho d n xy dng tuyn ng cao tc Seoul - Pusan cho bit: Nu ngi Park khng bit cu tr li (cho mt vn ) vo ngy th 3, ng s quay tr li vo ngy th 5 hoc th 6 cng vi li gii p. Cui cng, Park c c con ng ca mnh trong thi gian hon thnh k lc. Ton b qung ng di 428km hon tt vo nm 1970, ch sau 2 nm 5 thng xy dng. Mt d n b chng i mnh m ni ting ca Park l d n xy dng Cng ty St thp Pohang vn c bit nhiu hn vi ci tn vit tt l POSCO. Trong tt c v s k hoch cng nghip khng m xu ca Park, khng c ci no ngha vi ng bng gic m xy dng mt nh my thp. Vi Park, thp l ht nhn ca pht trin cng nghip Hn Quc, mt nhn t cu thnh cn thit ca ngnh xy dng, cng nghip nng v c s h tng. Thm ch n cn quan trng hn nhiu v Park cho rng thp ng vai tr then cht trong vic bo v t nc khi (s tn cng ca) CHDCND Triu Tin.49 Park t tay vit mt biu ng gi n POSCO: Thp l sc mnh quc gia (biu ng ny cho n nay vn cn c treo ti tr s chnh ca POSCO ti Seoul). Tuy nhin, nh my thp b cho l mt d n thm ch cn vin vng hn d n ng cao tc. Hn Quc khng c cng ngh, khng c k s c o to, khng c kinh nghim trong ngnh sn xut thp, khng c tin cng chng c nguyn vt liu th. Th trng trong nc nh b khng th truyn sc mnh cho d n nh my thp khng l phc v mc tiu hi nhp m Park mun. Mt nghin cu khc ca Ngn hng Th gii kt lun tng ca Park l xut hp tp khng kh thi v kinh t. Tuy vy, ch mi ca Park vn a vn pht trin nh my vo k hoch 5 nm ln th nht ca mnh v Park v cng mt tinh thn khi thy t nc khng th khi ng c d n. ng quay sang Park Tae Joon, vin i t tr ng h cuc o chnh ca ng. C hai nhn vt h Park u c hon cnh xut thn tng t nhau. Park Tae Joon sinh ra trong mt gia nh ngho v hc ln cao dn trong h thng gio dc Nht Bn, u vo trng i hc Waseda danh ting ca Nht, ni ng theo hc ngnh k s c kh. Sau cuc o chnh nm 1961, Park Chung Hee b nhim nhn vt h Park tr tui lm Tng Th k Th nht ca mnh. Ba nm sau, Park Tae Joon c iu sang m nhn mt nhim v khc: phc hi mt cng ty sn xut vonfram ca nh nc lm n thua l v y ry b bi. Vin i t tr h Park nhanh chng xoay chuyn c tnh hnh d khng c mt cht kinh nghim kinh doanh no. n tng mnh trc ti nng ca Park Tae Joon, v tng thng quyt nh chn ngi thuc cp tr lm vic tch cc v chu o c ng che ch lm ngi chu trch nhim trin khai xy dng nh my thp. Nm 1965, ng yu cu Park Tae Joon ch huy d n. Ban u, Park Tae Joon t chi. Nh my thp l mt vic ht sc nn ch, thm ch i vi Park tr. Ti c th lm c g v iu ?, ng phn ng. Nhng ging nh thng l, Park Chung Hee quyt nh ri. V tng thng ni: Cho n gi, vn l mt d n tht bi. V vy, anh phi gnh vc vic ny. Park Tae Joon xui lng. ng ni, tng thng Park c mt nim tin ht sc k l rng nu ng y giao cho ti mt cng vic phi lm th ti s m nhn vic . Vn tr ngi chnh l tin. Vo nm 1967, chnh ph Hn Quc thu xp c mt tha thun h tr k thut vi mt lin doanh bao gm nhiu cng ty n t 5 nc khc nhau. Nm sau, cng ty St thp Pohang c sp nhp thnh doanh nghip nh nc, nm di s lnh o ca Park Tae Joon. Vic xy dng d kin khi cng vo u nm 1969. Tuy nhin, ci ngy khi cng d kin c n ri li qua cn tin xy dng nh my th vn khng huy ng c. Lo lng, Park Tae Joon bay sang Pittsburgh (M) gp Fred Foy, ch tch mt cng ty cng trnh c nhiu nh hng tn l Koppers ng thi cng l ngi c cng trong vic thnh lp lin doanh. Foy vin dn

nghin cu tiu cc ca Ngn hng Th gii v nh my thp v tr li lin doanh khng th h tr hay m bo ti chnh cho POSCO. Bt chp nhng li thuyt phc, bin h ca Park Tae Joon trong mt bui hp ti na m vi Foy, nh iu hnh doanh nghip ngi M vn khng khng khng nh d n nh my thp Hn Quc l khng th thc hin c. Khi Park Tae Joon chn nn sa son hnh l quay tr v nc th Foy mi Park ngh li mt khu ngh dng hng ra bin ti Hawaii thuc quyn s hu ca mt trong nhng ng nghip ca Foy. Qu mt mi v th cht ln tinh thn, Park chp nhn li mi. Hn o Hawaii y nng cng khng lm cho tinh thn Park Tae Joon phn chn ln c. Nh my thp l tt c nhng g m Park c th ngh ti. Khng ai sn lng u t vo mt nh my thp v h cho rng nn tng kinh t ca Hn Quc qu yu khng th chng minh cho s thnh cng ca mt nh my, Park l gii. Trong khi nm u oi trn mt tm khn bi bin, Park cht ny ra mt tng t ph. ng t hi ti sao khng s dng tin bi thng thit hi chin tranh t Nht Bn ti tr vn cho POSCO? Nm 1965, Park Chung Hee gy ra mt phn ng mnh m khi bnh thng ha quan h vi Nht Bn; i li, Tokyo ha s trao cho Seoul mt gi vin tr v nhiu khon cho vay. Tin c nh du dnh ring cho cc d n pht trin khc nhng Park Tae Joon ngh s cn li c th c chuyn sang u t vo POSCO. ng gi cho Park Chung Hee Seoul. Ti sao ti khng ngh ra c iu ny nh? l mt tng hay, v tng thng phn hi. Park Tae Joon trin khai lin lc vi pha Nht Bn trong khi tng thng v cc b trng ca tng thng vn ng hnh lang i vi chnh ph nc ny. Cui cng, Seoul cng nhn c ci gt u thng qua ca Tokyo. POSCO chun b ct cnh. Nn nng mun b li qung thi gian mt, Park Tae Joon g cc nhm xy dng ca mnh theo mt lch lm vic mt l. Vi mt chic gy batoong ch o cng vic, Park i gim st vic xy dng, thm ch vo lc na m, khi cng nhn lm vic di nh n in sng choang. Chic gy batoong tr thnh biu tng cho n lc khng ngng ngh ca Park ng thi cng tr thnh mt vt tng trng cho s knh s. Sut ton thi gian xy dng nh my, Park ngh rng ng him khi ng hn 2-3 ting mi m. Hnh nh trng ging mt ch h ny mang li cho Park nhiu bit danh y sc mu biu cm. Ht Park inamit (cht n) ri li n ng mu lnh. Ngoi tin nhanh chng cn c mt iu lm ni r c trng phong cch qun l POSCO ca Park l s ch tp trung mang tnh bt buc v cao n mc m nh i vi vn cht lng - iu thng b b st trong cc d n do nh nc u t cc nc ang pht trin. C mt ln, Park quyt nh i kim tra khung nh my thp, ton b t chn mng ln ti trn vi cao gn 92m. ng pht hin ra mt s bulng b lng - mt li tim n thm ha. Vy l, cng vi mt nhm cc nh qun l ca mnh, ng kim tra tt c 240.000 bulng v dng phn trng nh du nhng ch cn phi sa cha, khc phc. Thng 7-1973, hai v h Park cng y mt thanh kim loi ang chy rc vo b l luyn hi ti nh my POSCO, m u thi k luyn thp ca Hn Quc. Park Tae Joon tip tc qun l POSCO vi mt s quyt tm st cho n tn nm 1992. Trong sut thi gian , i hi khng ngng ca Park i vi cht lng v cng ngh bin POSCO tr thnh mt trong nhng nh sn xut thp c nh hng nht v ln nht trn ton th gii. Ging nh nhng g Park Chung Hee k vng, cng ty ny t nn mng cho bc tin tip theo ca Hn Quc n Php mu. Hn Quc chng t rng cc chuyn gia sai lm.

V sao ngi Hn quc mun nhn bn v tnh mt k c ti? - K 5

TTO - i vi Park, thp ch l mt phn trong mt k hoch ln hn rt nhiu nhm nh hnh li nn kinh t Hn Quc. S xut khu giy da v o s mi thnh cng trong vic khi ng s tng trng kinh t ti Hn Quc. Tuy nhin, vo khong u thp nin 1970, Park cho rng t nc khng th da mi mi vo nhng ngnh ngh sn xut thm dng lao ng nh vy v Hn Quc ang i mt vi chi ph sn xut gia tng.

Ging nh Sahashi, Park mong c chuyn i cu trc nn kinh t sang nhng ngnh i hi phi c nhng nh my ln, tin u t ln, i ng qun l c o to cao. ng cng mun chuyn i c cu thp ca POSCO. S bin i v kinh t ti Nht Bn cng vi thnh cng ca n nh vo ngnh cng nghip nng thuyt phc Park tin rng Hn Quc cng cn phi lm theo nh vy. Nh l thng, an ninh quc gia dn dt suy ngh ca ng. Park mun pht trin mt ngnh cng nghip quc phng Hn Quc c th t sn xut ra v kh ca mnh. Mt ln na, khng phi ai trong chnh quyn ca Park cng ng . Cc b trng kinh t ca ng ni chung u phn i vic chuyn i ny. Ban hoch nh kinh t EPB y quyn lc lp lun n gin rng nn kinh t Hn Quc qu nh v qu yu t nn khng th gnh vc ni mt chng trnh pht trin cng nghip s nh vy. Mu thun bin thnh nhng cuc tranh ci ny la trong cc phin hp ni cc gia tng thng v cc i din ca EPB. Park triu tp mt lot cc phin hp c bit gii quyt bt ng nhng khng t c kt qu no. Park li chn con ng hnh ng mt mnh. Chng trnh cng nghip ha mnh m c cng b nm 1973 ca ng thng b gn cho ci tn C y ln. Ni theo Woo Jung En, k hoch ny l hnh nh phn chiu ca mt s m nh chnh tr. qua mt nhng b trng gn d ca mnh, Park thnh lp mt vn phng c bit trong Nh Xanh gi l Nhm hoch nh v qun l cc ngnh cng nghip nng v ha cht, tim quyn ca EPB trong hai lnh vc ny. Tng thng v nhm ny chn ra su ngnh cn tp trung c bit, gm: ng tu, in t, thp, kim loi, my mc v ha cht. Nhm mi cng bt u xy dng nhng khu lin hp cng nghip ln khp t nc n cho nhng nh my v xng ng tu mi ny. Cc cng ty m nhn thc hin nhng d n (thuc su ngnh mi nhn) ny c ti tr vn u i, c gim thu vn chuyn v ha n tin in. Cc k hoch ca Park rt s, hu nh v cng to ln v quy m ln phm vi. Woo chm bim: Tt c cc nh my mi phi l ci tt nht, ln nht th gii v xng ng kiu hnh vi v th , chng phi l nhng nh my c xy dng nhanh nht hoc l nh my hot ng hiu qu nht, gn nh th chng trnh ang c gng ginh mt ch trong Sch k lc th gii Guinness. C y ln thc s gip hnh thnh nn Tp on Hn Quc nhiu hn bt k mt sng kin no khc. Chng trnh thc y nn kinh t Hn Quc tin ti nhng ngnh cng nghip m nh n ngy nay Hn Quc tr nn ni ting v nh hnh r c cu ngnh ngh kinh doanh ca mnh, chng hn nh cc ngnh ng tu, sn xut t v in t si ng. Chnh ph khng nhng chn ra cc ngnh v d n u tin u t m cn chn c nhng doanh nhn s chu trch nhim iu hnh chng. Park tin ti nhng mi quan h ngh nghip, trong mt vi trng hp l quan h c nhn, vi mt nhm cc nh lnh o doanh nghip u tu, nhng ngi chu trch nhim trin khai chng trnh cng nghip nng. Kt qun l, Park nui dng nhng t hp doanh nghip khng l m sau tr thnh lc lng thng tr thng mi ca nn kinh t Hn Quc: nhng chaebol. Cc nhm kinh doanh gia nh tr c tm hot ng vn rng vn ch yu phng theo m hnh keiretsu ca Nht Bn ny tr thnh nhng c my thc y tng trng ca Hn Quc v ngy nay vn cn c nhc n vi nhng ci tn quen thuc ca ming nh Samsung, Hyundai, LG v nhiu thng hiu khc.

iu khin cho chng trnh cng nghip ca Park khc bit vi nhng n lc lnh o ca nh nc cc nc khc trong th gii ang pht trin l chnh b mt ca m hnh chu trong pht trin, tc s kt hp gia hnh ng ca chnh ph v cc lc lng th trng. Ging nh cung cch ca gii qun l MITI, Park cng trng mong nhn c nhng kt qu - chng hn nh sn phm cht lng cao, kim ngch xut khu mnh - t cc cng ty c hng u i ca ng nh mt cch p tr s h tr ca chnh ph. Trong lc c bo v th trng trong nc, cc chaebol, ging nh keiretsu, cng b buc phi cnh tranh tm quc t vi nhng cng ty pht trin nht trong lnh vc kinh doanh ca h ngay t giai on cn trong trng nc. S khc lit ca cnh tranh ton cu buc hng ha sn xut ca Hn Quc phi p ng nhng tiu chun cao. Ni no m cc th trng quc t khng to p lc thc p cc chaebol phi hot ng th ni s c Park ch thn a ra nhng n trng pht gy sc p. Cc nh qun l tht bi b Park cch chc cn nhng ngi thnh cng th c quyn tip cn thm nhiu d n khc, c hng nhiu c n khc. Tuy phng thc ny cn xa mi t ti s hon thin nhng n buc cc chaebol phi phn u tr nn xut sc. Yu t ny l nhn t chnh trong cu chuyn pht trin ca Hn Quc. Bng cch ring ca mnh, Park c gng i theo nguyn tc tun th th trng thay v coi thng th trng, ging nh m hnh chu i hi. Park Chung Hee n lc chuyn i nn kinh t Hn Quc thnh cng nghip nng

Park Chung Hee n lc chuyn i nn kinh t Hn Quc thnh cng nghip nng CHNG TRNH CNG NGHIP NNG V HA CHT TI HN QUC, %CA SN XUT 1971 Sn lng Xut khu 41 14 1975 48 26 1980 56 40 1984 62 60

Ngun: Amsden, K khng l tip theo ca chu .

Mt trong nhng doanh nhn a thch ca Park l Chung Ju Yung, ngi sng lp tp on Hyundai. C hai u i ln t ngho kh, tri qua c cc v u to bo; c hai u tin vo cng cuc xy dng nn kinh t quc gia; c hai u c thin hng lnh o c ti. Mt ti nm 1984, Chung ra lnh cho ton b nhn vin tr s chnh ca Hyundai ti Seoul chuyn sang mt ta nh vn phng mi ngay lp tc. Cc nhn vin, nhng ngi ang chun b ra v sau ngy lm vic, v cng kinh ngc, c bit l v ta nh tr s mi cao 12 tng vn cha hon tt. Chung huy ng mt nhm cng nhn phi hon thnh xong vic xy dng vn phng mi trc sng hm sau. Nhng hnh ng gy ngc nhin kiu nh vy cng vi quyn lc kinh t to ln ca Chung khin cho bo gii Hn Quc tng cho ng bit danh Vua Ch tch. Vo thp nin 90 ca th k trc, cc cng ty thuc tp on Hyundai sn xut xe hi, xe ti, tu thy, cht bn dn, hng in t, trang thit b hng nng; iu hnh, qun l cc dy chuyn ng tu, cc ca hng bch ha, mt cng ty qun l qu u t v mt cng ty mi gii. Chung chy ua ginh gh tranh c tng thng Hn Quc nhng khng thnh cng vo nm 1992. Vi nm trc khi cht vo nm 2001, ng x thn cho n lc c nhn ha gii s i u gia CHDCND Triu Tin v Hn Quc, thm ch dn gia sc t nng tri ca ring mnh sang bn kia vng bin gii c v trang dy c nh mt cch by t ha hiu.

Nu Park Chung Hee l Tng Gim c iu hnh (CEO) ca Tp on Hn Quc th Chung Ju Yung l Gim c iu hnh (COO), thc thi nhng k hoch v i ca tng thng m nhiu ngi khc thng ci nho l khng th thc hin. Phng vin tp ch New York Times David Sanger tng ni: Tt c mi ngi u tha nhn rng trong khi nhiu ngi khc ch ng Hn Quc th Chung Ju Yung li xy dng n. Chung sinh nm 1915 ti lng Asan khi Triu Tin vn cn l thuc a ca Nht Bn. Du n ca cnh ngho tng c cc in m trong nhng nm thng u i ca ng. Cha ng cy qun qut sut 14-16 ting mi ngy trn tha rung rng chng 1,6ha trng la, trng rau nhng gia nh vn thng xuyn b i n. Ba n hng ngy ca h ch c mt bt bt yn mch vo bui sng v mt bt cho u vo bui ti. Chung hi tng: C hai cha m ti u u tt mt ti t sng sm tinh m n tn m khuya nhng ng b vn lun ngho tng. Ch c duy nht mt b qun o xunh xong, Chung thng xuyn b chy rn cn. Trong sut ma ng, b ca Chung phi treo b bn ngoi tri gi lnh xua dit bt l sinh vt k sinh. Nhng k c cay ng y l ng lc chnh ca Chung phn u tr thnh mt doanh nhn. Chung c ln ni: Ti b thi thc phi t c ca ci giu sang ph qu v s i ngho m ti tri qua thi th u. Nm 1931, Chung hon tt bc tiu hc v ngoi mt s trit l nho gio do ngi cha nghim khc dy bo th l tt c nn tng hc vn m ng c c. Tuy nhin, cuc i lm vic lam l ca cha ng khng phi l th ng mun. L mt ngi ham m, khao kht c, ng nghin ngu nhiu cun sch vit v tiu s ca nhng nhn vt ni ting. (Napoleon v Abraham Lincoln l ngun khi gi cm hng chnh). Ti nhng chn bun bn lm n ti a phng, ng nhn thy nhiu ngi giu c ca khu vc v h quyt tm mnh s tr thnh mt trong s h. Ti quyt nh i n mt ch no , ni ti c th n tt c loi cm m ti mun. Sau ba ln th trn khi nh nhng tht bi, nm 1934, Chung tm ng i Seoul, ti y ng lm nhiu cng vic linh tinh, ht cng nhn xy dng n mt chn chy vt trong mt nh my tinh bt v cui cng l mt anh chng giao hng cho mt cng ty go. Cng vic cui cng ny em li cho Chung ba ba n v na bao go mi ngy. o c lm vic ca Chung thuyt phc ngi ch b au m trao li cng vic kinh doanh cho Chung. y l ln u tin Chung lm qun l. Chung sau mn tin mua mt garage sa cha xe t. ng chng bit t g v xe hi nhng vi mt c tnh c trng rt Chung, ng cho rng chnh mnh c th hc c ngh ny. Sau khi b ht tung khi cng vic kinh doanh trong sut thi gian din ra Chin tranh Th gii th II, ng li m mt garage mi khi chin tranh kt thc v t tn garage ny l C s t Hyundai (Hyundai Auto Service). Chung chn ci tn ny v ting Hn Quc n c ngha l hin i. Nm 1947, nhn thy vic xy dng nh in cung ca lc lng qun i M giu c ng ti Hn Quc, Chung thnh lp Cng ty xy dng dn dng Hyundai (Hyundai Civil Works Company), ci m cui cng sau ny tr thnh cn c ca ch do Chung to dng. Trong thi gian xy ra chin tranh lin Triu, Chung hon thin nhng cng trnh xy dng nh cho c qun i Hn Quc ln qun i M. C t ph ln ca Chung xy ra vo thng 12/1952 khi Tng thng mi c c ca M Dwight Eisenhower cng du n Hn Quc. Eisenhower d nh n thm mt ngha trang qun s. Nhng, lc y, tt c cc ngi m u ph y c di tn a v tri ang gia ng. Cc s quan lo lng gi Chung n hi xem liu ng c ngh ra c cch no lm cho ngha trang trng p nht. Chung ti tnh mua 30 xe ti ch y cy la mch, loi cy vn gi c v xanh tt ngay trong thi tit gi lnh, n trng gia cc nm m. Qun M bit n tr cho Chung mt s tin gp ba ln con s m h ha. K t lc , tt c mi d n xy dng cho Qun on s 8 u thuc v ti, Chung k. Sau cuc chin tranh Triu Tin, Chung m nhn cc d n mi ngy mi ln hn, trong c d n xy dng cc cy cu bc qua sng Hn. L mt bo cha thm ch ngay t lc , Chung cho gi cc qun l d n ca mnh vo bt k gi gic no, nh ra nhng thi hn hon thnh mt cch qu ng v hay bt thnh lnh i kim tra khng bo trc. Nm 1960, Hyundai l cng ty xy dng ln nht Hn Quc. Chung lm vic ln u tin vi Park Chung Hee khng lu sau khi chnh ph mi ln nm quyn. Chung c mi tham d cc cuc hp thng k v xc tin xut khu m Park t chc cng vi nhng quan

chc cp cao v cc doanh nhn hng u. ng cng sm tn dng li th t cc chnh sch kinh t ca Park. S dng cc khon cho vay ca chnh ph, ng m mt nh my xi mng vo nm 1964 ph tr cho ngnh kinh doanh xy dng ang trn pht trin ca mnh. Chung tr nn ni bt nh vo vai tr ca ng trong d n xy dng tuyn ng cao tc xuyn quc gia ca Park. Nm 1967, Park triu tp Chung n vn phng ca tng thng trong Nh Xanh gp g ring ln u tin gia hai ngi tham kho kin chuyn mn ca Chung v d n cng nh c tnh ca ng v chi ph ca d n ny. Chung b ra ba tun sau nghin cu cc n xy dng ng cao tc v bay dc theo tuyn ng ny c ci nhn u tin v n. Khi Chung quay li gp Park, ng xut thay i l trnh ca tuyn ng ti mc ph v c thit k ban u: o hm xuyn qua ni xy dng con ng nhanh hn v r hn. Chung c tnh chi ph xy dng ch bng 40% mc gi m B Xy dng tnh ton. Ban u, Park t ra nghi ng nhng s t tin ca Chung thuyt phc c ng. Park yu cu Chung gi vai tr lnh o trong vic hnh thnh mt lin doanh chu trch nhim xy dng tuyn ng, trong Hyundai chim phn ln c phn. Trong qu trnh trin khai d n, Park v Chung thit lp mi quan h thn thit. Cng nhn ca Hyundai lm vic sut ngy m hon thnh ng thi hn t ra ca tng thng. Chung ngay ti cng trng xy dng, ng trong mt chic xe jeep c. Chng ti lm vic ct lc n ni thm ch chng ti khng nhn ra cc ma thay i trong nm, Chung sau ny cho bit. Park cui cng cng gp c ngi snh kp kh nng lm vic ca ng. C mt cu chuyn k li mt ln Park gh ngang qua cng trng xy dng ca Chung m khng bo trc trn mt chic trc thng vo sng sm ri thy cnh Chung thc dy t lc no, ang h ho ch o cng nhn ca mnh trn cng trng. Chung ch thu mt khon li nhun nh t d n ny nhng ng li chim c lng tin ca Park. Chung tr thnh ngi cng n ti thng k vi Park vo mi th 5 ti Nh Xanh. C hai n mc gin d thoi mi, khng mang c vt v ni chuyn hng gi lin bn ly ru go Hn Quc. Cng lc vi cuc ua marathon xy dng ng cao tc, Chung cng a Hyundai bc vo mt lnh vc kinh doanh mi: t. K hoch 5 nm ln th hai ca Park c cc bin php khuyn khch u t thng qua thu v gim thu i vi ngnh lp rp xe hi trong nc. Nh ti nhng ngy m garage sa cha xe hi ca mnh, Chung khng th cng li c hi ny. ng dng mt khon tin vn vay c t chnh ph mua t ti lng Ulsan, xy dng mt nh my lp rp v khnh thnh cng ty Hyundai Motor vo nm 1967. y l bc u tin trong quan h tt p v sau gia Chung v Ulsan. Ngi lng chi sau ny s tr thnh i bn doanh ca cc cng ty cng nghip thuc tp on Hyundai v pht trin thnh mt trong nhng thnh ph quan trng nht ca Hn Quc, hu nh ton b u l nh vo Chung v cc khon u t ca ng. Hyundai Motor bc u bt tay lp rp xe hi ca Ford. Sau , vo nm 1973, Chung k c mt tha thun vi hng Mitsubishi Motors ca Nht Bn mua bn quyn cng ngh sn xut t. Nh s gip ca cu ch tch Tp on sn xut t ca Anh British Leland, Hyundai pht trin mu xe hi sn xut trong nc u tin ca Hn Quc: chic Pony nh, sn phm xut xng t dy chuyn lp rp ti Ulsan vo nm 1976. Tuy nhin, lnh vc m Chung thc s li du n l ng tu. C ng lc bc vo ngnh ny nm 1970 khi cng ty xy dng ca ng ang tm kim c hi xy dng cc c s cng bin ti Trung ng, Chung tip cn vi cng ty chuyn sn xut thit b cng nghip nng Mitsubishi Heavy Industries ca Nht t vn mun c h tr k thut. Sau nhiu cuc m phn ko di, Mitsubishi ch sn lng a ra mt tha thun h tr ht sc hn ch khin Chung lo ngi nhng n lc ca ng s b lm vo tnh trng b tc. T b Mitsubishi, Chung quay sang k kt tha thun v h tr k thut vi mt cng ty ca Anh v bt u tm kim ngun ti chnh. V ho hc mun thy thnh cng ca Chung, chnh quyn ca Park cp cho Chung mt s vn nhng Chung vn cn phi c thm 40 triu USD mi m c cng ty ng tu. Chng c g ng ngc nhin khi cc ngn hng Thy S, Php v Anh u t chi cho Chung vay.

Cha c bt k mt cng ty no ca Hn Quc, k c Hyundai, tng ng mt con tu no ln nh c Chung d nh s lm. Trong mt cuc hp vi mt nh iu hnh mang tm trng hoi nghi ca Barclays, Chung th a ra mi l l thuyt phc ngn hng ny thay i kin. Chung ni n: Anh bit khng, khi mt ngi c nim tin rng vic ny c th lm c th anh ta chc chn chnh l ngi s hon thnh cng vic . Park rt tc gin trc s tht bai cua Chung va oi hoi Chung phai c gng nhiu hn na. Park e doa: Nu anh chi mun lam nhng gi d dang thi anh se khng nhn c thm bt ky s giup nao cua ti. Chung li tm n Barclays qua ca sau. Trong mt bui gp g trum ong tau Hy Lap George Livanos, ng a tranh lun si ni v mt hp ng lin quan n hai tau ch du. S tn tm o rt cuc cung khin cho Barclays xiu long va mt lin doanh cac ngn hang chu u a chiu cho vay 50 triu USD. Thach thc cui cung con lai la ong tau ch du. Livanos oi hoi tau phai c ong theo mt thit k hin hanh, iu ma Chung co th lm c. ng bt u han con tau u tin vao nm 1972 trong khi vn tip tuc xy dng mt xng ong tau quanh no. Nh thng l, Chung lai oi hoi moi vic c tin hanh mt cch siu tc. Cng nhn thng lam vic 17 gi mi ngay. Chung i ti i lui cac xng ong tau va khich l tinh thn ho bng nhng vin canh v mt tng lai phn vinh. Cac anh se co ti vi va tu lanh trong 5 nm na, Chung ha hen vi ho. Va se co xe hi sau 15 nm. Tuy nhin, luc nay, im yu khng co kinh nghim cua Hyundai bt u bc l khi cac ky s vt ln vi ban thit k con tau. Chung ti thm chi con khng bit cach oc ban ve, mt th han nh li. Khi hai na cua con tau c em han ghep lai vi nhau tao thanh mt con tau hoan chinh, cac ky s khip s phat hin ra ch lp ghep bn trong con tau khng khp nhau, oi hoi phai tn nhiu thi gian chinh sa. Nm 1974, sau gn 2 nm lam vic ct lc khng ngi nghi, chic tau ch du u tin a sn sang ha thuy. Khng ai trong cng ty dam chc con tau se ni va toan b nhn vin Hyundai tu tp bn tau trong tm trang lo lng. Khi con tau trt xung vinh va chay mt cach nh nhng ra xa b, tt ca cung oa ln hoan h huyn nao. Vy la Hyundai a t chn vao nganh cng nghip ong tau. Trong vong 10 nm tip theo, Chung tr thanh nha ong tau ln nht th gii.

V sao ngi Hn quc mun nhn bn v tnh mt k c ti? - k 6 TTO - Mt s nh kinh t hc xem thanh cng trong linh vc ong tau cua Hyundai la minh chng tich cc cho sc manh cua phin ban m hinh chu A cua Park. Hai nha kinh t hoc Leroy Jones va Sakong Il tin rng nu khng co s sc ep ca nhn cua Tng thng Park thi gn nh d an nay chc chn se bi xp xo va nu khng co s hu thun manh me va hiu qua ca nh nc thi d an se khng th hoan thanh ung thi han.
Nhiu ngi khac cm thy khng thuyt phuc vi lp lun ny. Ngn hang Th gii cho rng chng trinh cng nghip hoa nng hoan toan cua Park a tht bai trong vic bin i cu truc kinh t theo hng thoat khoi nhng nganh ngh thm dung lao ng nh Park a mong c. Thm chi, nhng c quyn ma chinh phu a trao cho cac cng ty hoat ng trong nhng nganh u tin phat trin a trt thm gnh nng tai chinh cho nha nc va tao ra nhng khoan l ln trong nganh ngn hang.

Nm 1980, nhng phi tn cho Cu y ln la nhn t chinh gop phn lam chm lai a phat trin cua nn kinh t; rt nhiu trong s cac chng trinh h tr cho nhng nganh cng nghip c Park u tin phat trin a bi xoa s hoc phai thu hep lai.80 Ging nh trng hp cua Nht Ban, s anh hng ca chinh sach cng nghip theo kiu MITI ca Park ln nn kinh t Hn Quc va mang tinh tich cc lai va mang tinh tiu cc. Xet v mt chinh tri, ban thn Park cung a tr thanh mt ganh nng ln Han Quc vi ng ngay cang co khuynh hng an ap th bao, h khc trong sut nhng nm 1970. Nm 1972, ng a lam cho ca t nc bi sc trc vic tuyn b ap t tinh trang thit qun lut. Sau o, ng lai a ra hin phap mi chm dt vic bu c tng thng trc tip va chinh thc suy tn Park lam tng thng tron i. S ap bc ngay cang tng cua Park a lam dy ln tinh trang phan khang cng khai. Cai gai chinh cua Park la Kim Dae Jung, mt ngi ung h dn chu bc trc co nhiu mi quan h cht che vi gii sinh vin va tng lp lao ng. Trong cuc bu c tng thng nm 1971, Kim at c kt qua gn nh ht Park ra khoi chic gh quyn lc va iu nay chi cang lam trm trng hn chng hoang tng quyn lc ca Park. Kim tr thnh ngi b chiu tng. Thng 8-1973, khi Kim Dae Jung va ri khi mt cuc gp g n tra mt khch sn ti Tokyo, ba ngi n ng mc en xut hin, y ng vo mt cn phng gn , nh ng n bt tnh nhn s ri li ng ln mt chic xe hi, lao nhanh n mt bn cng cch khng xa, qung ng ln mt con tu sp khi hnh i Hn Quc trong tnh trng tay chn b buc cht vo nhiu khi vt nng. Nhng phn ng quyt lit ca Tokyo cng nhng cnh bo mnh m v hu qu nghim trng t pha i s M Seoul cu sng Kim. Nm ngy sau khi b bt cc, Kim c th gn nh ca mnh Seoul nhng phi chu s qun thc ti gia. Vo cui nhng nm 70, Park b vy hm. Cc cuc biu tnh ca sinh vin ngy cng ln mnh v cng nhn pht ng nhiu cuc nh cng tranh u hn. Park gan l bm gi quyn lc. Kt cc xy ra ht sc bt ng. Ngy 26-10-1979, Park n ti trong mt ngi nh an ton gn vn phng ca mnh vi Kim Jae Kyu, Gim c C quan Tnh bo trung ng Hn Quc (KCIA) ng thi l ip vin trng ca Park, v hai trng nhm v s ca tng thng. Mt ngi mu ni ting kim ca s lng danh qu gi rt nhng ly ru Chivas Regal trong khi nhng ngi n ng ang ngi n quanh mt ci bn thp theo kiu truyn thng ca Hn Quc. Park v Cha Chi Chol, mt trong hai trng nhm v s ca tng thng, bt u nhic mc Kim Jae Kyu v ti khng trn p c cc cuc biu tnh ngy cng din ra d di khu vc ng nam. Cha c bit ln n Kim kch lit v cho rng Kim qu mm yu. Kim ri khi bn n ti, ln thng phng lm vic ca mnh tng hai ca ta nh v ly ra khu sng ngn Smith&Wesson 38 li ca mnh. Tr li phng n ti, Kim n sng, u tin l vo Cha ri sau vo Park. Khi khu Smith&Wesson b kt n, Kim git ly sng ca mt s quan KCIA ng gn v tip tc nh n vo hai ngi. Park v pha trc trong mt vng mu. Mt trong hai ngi ph n c mt hi Park: Ngi c n khng, Ngi Tng thng?. Park tr li: Ti n. l nhng li cui cng ca ng.