Tasavvuf | lm ve Akademik Aratrma Dergisi (bnl-Arab zel Says-2), [2009], say: 23, ss. 685-686.

VAHDET VCD: HAKKAT VHDE MUTLAKA *

Mesnevhn Ali Fud Paa ** Hazrlayan: Vahit GKTA ***

Vahdet-i vcda kil olan kibr- meyh- evliyullahn kelmndan fehm olunan mn unlardan ibarettir. Vcd bir olup o da vcd- Haktr. Binaenaleyh Hakkn vcdundan gayr vcd yoktur. unt- muhtelife-yi bpyn dalgalar arasnda dnp dolaan btn eya vcd- Hakkla kimdir. Eyann her biri vahdniyyet-i ilhiyyeyi gstermitir. Yoksa hibir vakit eya bal bana kim deildir. Bu lem-i mkevventta mehdumuz olan kesrt bir anda var, bir anda yok olur. Varlk ve yokluu idrk ise hiss-i insnye mtevakkftr. Yokluk varl, varlk yokluu takip eder. Yokluk ve varlk her anda her lahzada biri gidip dieri gelirse de ne geldii grnr ne de gittii hissolunur. Bu sebepten varlk bir karar zerine grnr fakat; her anda madm olmaktadr. Zir aslda yok olan yine yoktur. Bu yokluk zerine ber pertev-i t hestl yenkat ifza etmektedir. Mecm- lem bu sr- hestnin pertevi ierisinde zll u zil hayl btl kablinden olarak kalmtr. Evvel ve hir var olan vardr. Gayri var yoktur. Zir bu leme bir varm bir yokmu derler. Varlk sretinde bu kadar eyay ikr eyleyip yine her anda yok veya var eder. Mesele; vcd ile, adem meselesini meydn- bedhete sl eyleyip ezel-i zlde yok olann her halde yok olduunu gstermektedir. Her ne kadar sret-i hestde nmyn olsa dahi fil-hakka madmdur. Bu eya ile var olan evvel vardr. Minel-ezel ilel-ebed birdir. Feyyz- mutlak keml-i feyzinden vcd- zllsni frd- lemden her ferde bah buyurmu. Ve sen ve ben, senlik ve benlik taayynmz itibariyle yekdierimize kar imtiyazmz olmutur. (Taayyn- vcd- zll-yi hayl) ile her birimiz baka baka mteayyin olduk. Kendi varln grp itin itimd edenin hli yaman kalbi szn olur. Fakat kendimizden varl
* ** *** Cerde-i Sfiyye, 17 Rabulevvel 1327, say: 6. Cerde-i Sfiyyenin Ser Muharriri Dr., Ankara . lahiyat Fakltesi

Tasavvuf | lm ve Akademik Aratrma Dergisi (bnl-Arab zel Says-2), yl: 10 [2009], say: 23

686 | Mesnevhn Ali Fud Paa, Hazrlayan: Dr. Vahit GKTA

selb edip, bu varl zat- vcibl-vcda verecek olursak Hakkn varl bizden tezahr eder ki; bundan da meydn- vahdet, celvenm-y sahif mbdit olur. Hakkn varl sayesinde ebed rahat sermed saadet buluruz. Vahdet-i vcd meselesinde idre-i efkr eden zevt- kirm beyninde ihtilf- efkr mevcuttur. Her bir mertebesi birbirine mukabil ve muhalif olmaddr. Buna mertebe-i ehadiyyet derler. lem-i lht, lem-i l-taayyn, gayb, hviyet dahi bu mertebenin isimlerindendir. Buralar anlamak ehl-i zevkin krdr. kinci mertebesi birbirine muhalif ve mukabil bir takm sfat grnr ki, buna da hazret-i ehadiyyet denilir ki; bir ciheti btna dieri zhire mteveccihtir. Bunun cihet-i btnyyesine hazret-i ulhiyet, cihet-i zhiriyyesine hazret-i rubbiyyet derler. Mertib-i vcd gayr- mtenh olup vcd- vahdet mertibin shhatiyle tahakkuk eder. Mertibi bilmek vcd- vahdeti zevk etmeye mevkftur. Zevk ise semere-i muhabbet-i ilhiyyedir. Mertib-i vcd dediimiz vcd- vahdetin vchtdr ki, vcd- vhidden zid deildir. Nitekim emsin zyasnda emsden zid olmad bir emr-i beddrdr. Vcd- vhidin mertibinde muhakkklar ksma inkism etmilerdir. Biri vcd- vhidden gayri kendilerine sr- hest veren grhtur ki bunlar evsf- mefrza-i ztiyye ve evhm- mevhme-i beeriye ile megul olan grhtur. kincisi fen ehlidir ki, vcdun inidm ve fensyla mukayyettirler. Bunlarda biraz ryha-y irk vardr. ncs cemi eya, vcd- vhidin vchtndan olduunu bilenlerdir. Vcd- vhidin vahdetini kesret-i mezhirden grmeyen ve bu mezhirin kesretini anlamayanlar cehl ile mahcb olurlar. Shib-i ilim ise kesret-i mezhirde vahdet-i vcdu isbat eder. nsann batnnda olan temesslt- ayniyet ile tahakkuk ederse lim olur. Her ne kadar mm olsa dah ayniyetin tahakkukuna mazhar olanlar hakikatte lim-i Rabbn olmu olurlar. (Rabbi zidn lmen) zr cehl ile vahdet-i vcda kil olmak bir mevki-i hatrnktir. Bir kimsenin sret-i btnyyesi gayriyyet ile mtemessil iken vahdet-i vcda kil ve esbb- ilim ile muttasf olup daima marifetullah tahsiline say edecek olur ise irkten hl ve ehli tevhd zmresine dhil ve vahdet-i vcd esrrna muttali olmu olur. Ve minellhit-tevfk.

Tasavvuf | lm ve Akademik Aratrma Dergisi (bnl-Arab zel Says-2), yl: 10 [2009], say: 23