Opvoedkunde: observatieopdracht

Geobserveerde film: Thirteen

Geobserveerd personage: Evie








































Naam: Axel Cuijpers, Dorien Peters, Mirte Schrooten, Stefania
Campugiani, Liesa Laukens

Klas: 1 SA 4

Academiejaar: 2013-2014

Lector: Mevr. Sara Vreys


1) Formuleer 4 belangrijke verklaringen met betrekking tot de
ontwikkelingsthematieken van jullie personage en koppel deze
ontwikkelingspsychologische interpretaties (gebaseerd op de theorie
uit het handboek) aan meerdere observatiegegevens uit de video. (2
pagina)

Fysieke ontwikkeling

De puberteit is een periode van zeer veel veranderingen. Bij meisjes uit zich dit
door onder andere de borstontwikkeling. Evie laat dit maar al te graag merken.
Ze draagt zeer spannende bloesjes om haar borsten te accentueren. Ook de
hormoonproductie neemt toe in de puberteit. Voor meisjes gaat dit vooral over
oestrogenen. Deze toename zorgt onder andere voor stemmingswisselingen.
Het ene moment ziet Evie een echte vriendin in Tracey. Het andere moment
laat ze haar vallen, liegt ze tegen Melanie over de drugs en gedraagt ze zich
schijnheilig. Tot slot is de timing van de puberteit bij iedereen verschillend. Het
valt dan ook op dat de rijping bij Evie redelijk vroeg optreed in vergelijking met
andere leeftijdsgenoten van haar school. Bij Noel bijvoorbeeld vindt deze
ontwikkeling opmerkelijk later plaats. De vroegere rijping van Evie uit zich
voornamelijk in het populairder zijn bij de jongens.

Puberbrein/Cognitieve ontwikkeling

Het is duidelijk dat Evie veel drinkt en hiervan de gevolgen niet kent en voelt.
Verder gebruikt ze ook drugs. Dit doet ze voornamelijk om te ontsnappen aan
de dagelijkse drukte en sleur, uit plezier en voor de kick omdat het illegaal is.
Ze wil de grenzen aftasten. In het begin van de adolescentie is het striatum,
het genotscentrum in de hersenen dat overactief is bij gevoel van plezier, zeer
actief. Bij Evie zien we dit terugkomen door het feit dat ze voortdurend
verschillende mannen zit te verleiden en hierin plezier beleeft.
Vervolgens beschouwt Evie zichzelf vaak als middelpunt. Dit fenomeen wordt
egocentrisme genoemd. Vooral op school, waar ze commentaar heeft op vele
andere leerlingen, ziet ze zichzelf een beetje als superieur (beter dan de rest).
Vanuit haar eigen gedachte bekritiseerd ze andere leeftijdsgenoten.

In Evies kindertijd is haar moeder overleden en over haar vader weten we
echter niets. Sindsdien woont ze bij haar tante. Evie vertelt onder andere aan
Melanie over het feit dat ze vroeger mishandeld werd door haar nonkel. Dit
zorgde volgens ons voor een kritische periode waaraan ze nu een traumatisch
letsel overhoudt, het telkens willen binden met andere mensen. In de film bindt
ze zich voornamelijk met het hoofdpersonage, maar ook met anderen uit haar
omgeving zoals met de moeder van Tracey. Ze wil dus telkens mensen rond
haar hebben, eender wie.

We kunnen ook een verklaring geven vanuit de prefrontale cortex in de
hersenen. Dit is het gebied van de hersenen dat alles controleert. Het is vooral
actief bij volwassen. Bij adolescenten is dit nog niet volledig ontwikkeld.
Daardoor zijn jongeren zeer flexibel en dus meer trainbaar. Ze zijn ook
gevoeliger voor bepaalde invloeden en zijn meer risicovol. Dit zie je ook in het
gedrag van Evie wanneer ze vooral Tracey benvloedt. Ze neemt veel risicos:
stelen, drugs, overmatig gebruik van alcohol, zonder aan de gevolgen hiervan
te denken. Ze kijkt helemaal niet naar de toekomst en wil alleen maar plezier
maken.


Sociale ontwikkeling

Op de eerste plaats is Evie gedurende de hele film op zoek naar een
moederfiguur die ze niet echt meer heeft. Dit merk je aan het feit dat ze de
moeder van Tracey mama noemt en ze hoopt geadopteerd te worden door
Melanie. Over de asymmetrische relatie ten opzichte van de ouders, kunnen we
bij Evie niet veel zeggen aangezien ze haar moeder en vader op jonge leeftijd
heeft verloren.

In de adolescentie staat de zoektocht naar autonomie centraal. Evie wil zo veel
mogelijk onafhankelijk zijn. Ze is vaak weg van huis na school en trekt veel met
haar vriendinnen op. Vervolgens raakt Evie in de puberteit ook betrokken met
criminaliteit. Zo steelt ze kleren, begeeft ze zich op privterreinen en komt ze in
aanraking met drugs. De oorzaak hiervan kan liggen bij het feit dat ze geen
normen en waarden heeft meegekregen en met weinig regels is opgevoed. Wat
dan weer te verklaren is door het overlijden van haar moeder en het opgevoed
worden door de voogd met een iets lagere sociale status. Hieruit kunnen we
concluderen dat Evie behoort tot de ondergesocialiseerde delinquenten.




Ten slotte is peer pressure in de puberteit een onvermijdelijk fenomeen. Ook in
het geval van Evie en Tracey is er sprake van peer pressure. Op het begin van
de film gedraagt Tracey zich als een normale, rustige adolescent die een goede
band heeft met haar moeder. Maar dan komt ze in aanraking met Evie en haar
groepje vriendinnen en verandert alles. Evie is voor Tracey een
referentiemodel. Dit wil zeggen dat Tracey zich wil spiegelen aan Evie omdat ze
naar de populaire, zelfzekere Evie opkijkt. Dit fenomeen (het confirmeren naar
een referentiemodel) is zeer kenmerkend voor de adolescentie.

Identiteitsontwikkeling

Het zelfbeeld van Evie is heel egocentrisch. Ze plaatst zich vaak boven de
anderen, denkt van zichzelf dat ze volwassen is en ziet de anderen als
kinderen. Volgens Marcias theorie van identiteitsontwikkeling behoort Evi
binnen de categorie moratorium. Ze heeft zich echter nog niet kunnen binden
maar exploratie is er wel aanwezig. Zo wil ze allerlei dingen ontdekken en
neemt ze hiervoor risicos zonder na te denken over de gevolgen in de
toekomst. Ook zie je duidelijk dat vrienden een grote rol spelen voor Evie. Ze is
constant omringd door hen. Dit is kenmerkend voor een adolescent aangezien
vrienden een belangrijke rol spelen in de puberteit.
Je ziet dat deze groep vrienden dezelfde kenmerken vertoont: dezelfde kleren,
dezelfde houding t.o.v. andere mensen, stelen, drugs,
De groep is echter niet hecht, ze hebben geen intens contact met elkaar. Dit
omdat de groep alleen nodig is om een beeld van zichzelf te scheppen en een
houvast te hebben over dit beeld van zichzelf.
Evie behoort overigens tot de categorie van de populaire adolescenten. Ze is bij
de meeste meisjes, maar ook vooral bij de jongens, geliefd. Iedereen kijkt naar
haar op. Ze geeft zich meer bloot aan de anderen en is zich zeker bewust van
haar eigen populariteit. Ook onderneemt ze vaak activiteiten met vrienden.

Wat kunnen we concluderen uit bovenstaande kaders ivm Evie als adolescent?
Evie is een typische rebelse tiener die zich verzet tegen alle normen en
waarden van de samenleving. Ze experimenteert met drugs, alcohol en de
grenzen van andere mensen. Ze doet dit zonder over de gevolgen van haar
daden na te denken en ze kan er ook ongestraft mee wegkomen door iedereen
rond haar vingers te draaien



2) Kies 1 hulpvraag waarrond je verder aangeeft op welke wijze je hier op zou
kunnen inspelen. Beschrijf CONCREET wat je (als leerkracht) zou doen,
welke actie je zou kunnen ondernemen. Geef vervolgens aan hoe je hierbij
werkt in de fysieke, cognitieve of sociale zone van naaste ontwikkeling
van de adolescent.
Zoek naar een specifiek artikel dat kan helpen bij het uitwerken van deze
actie. Dit artikel wordt in groep besproken en gekoppeld aan de specifieke
situatie van jullie personage en de actie die jullie voorstellen.

Hulpvraag:
Door wie kan ik geholpen worden, zonder dat ik mezelf kwetsbaar maak?

Artikel:
http://www.gva.be/regio-antwerpen-stad/antwerps-clb-opent-anonieme-chat-
voor-leerlingen.aspx

Actie die je kan ondernemen als leerkracht:
Als leerkrachten zouden we digitaal een soort forum kunnen opstarten.
Allereerst kunnen de leerlingen hierop anoniem over hun problemen praten met
leeftijdsgenoten. Op deze manier kunnen de adolescenten allerlei vragen, die bij
de puberteit optreden, bij elkaar kwijt. Ze zitten namelijk in dezelfde
leeftijdscategorie en worden geconfronteerd met gelijkaardige invloeden.
Aangezien dit op een anonieme manier kan, denken we dat zij dit sneller zullen
doen dan in het echt. Een ander voordeel voor hen, is dat hun sociale status
hierdoor niet benvloedt kan worden. Ook leerlingen die thuis niet over hun
problemen kunnen praten, kunnen dit wel door middel van het forum. Dit
kunnen we vooral toepassen in het geval van Evie, die thuis niet altijd iemand
heeft waarbij ze terecht kan.
Vervolgens gebruiken we de anonieme chat ook ten opzichte van de leerkracht
of het CLB. De adolescenten kunnen met hen een anoniem gesprek aangaan en
op die manier kunnen wij als leerkrachten hen goede raad geven. Zo kan de
leerkracht hen ook doorverwijzen naar het CLB bij ernstige problemen.
Belangrijk is om dit als leerkrachten niet te bespreken in groep, in de klas. De
leerlingen doen dit anoniem en dan moet de anonimiteit door leerkracht
geapprecieerd worden.
De actie kadert ook volledig binnen de zone van naaste ontwikkeling. We reiken
de adolescenten als leerkrachten de hand toe met raad en advies. Maar het
blijft aan hen om hiervan gebruik te maken in de mate dat ze het zelf willen.
Het zijn zij die het gesprek moeten beginnen om hulp te vragen.


3) Invloed van nature nurture zelfbepaling koppelen aan het
videofragment. Welke factor heeft volgens jullie de meest doorslaggevende
invloed bij de ontwikkeling van jullie personage. Verantwoord je mening.
(0.5 pagina)

Artikel:
http://www.nationaalkompas.nl/gezondheid-en-ziekte/ziekten-en-
aandoeningen/psychische-stoornissen/afhankelijkheid-van-alcohol-drugs-of-
andere-middelen/afhankelijkheid-van-drugs/welke-factoren-beinvloeden-de-
kans-op-afhankelijkheid/

http://mijn-kijk-op.infonu.nl/mens-en-gezondheid/3340-toenemend-
drankgebruik-onder-jongeren.html

Naar onze mening is er in de eerste plaats sprake van nurture. Dit wil zeggen
dat het vooral de omgevingsfactoren, met name de opvoeding, zijn die het
gedrag van ons personage bepalen. Tot haar kindertijd werd Evie opgevoed
door haar moeder. Over deze opvoeding weten we jammer genoeg niets. Na
het overlijden van haar moeder, werd haar opvoeding overgelaten aan haar
tante. Helaas was dit, naar onze mening, een minder goed milieu om een tiener
op te voeden. Evies voogd is echter model en barvrouw om de kost te
verdienen. Hierdoor was ze niet vaak thuis waardoor Evie zelf niet veel
aandacht kreeg en nooit echt een goede, vaste thuis heeft gekend. Dit uit zich
bij haar door het aandacht zoeken op school en het voortdurend mensen rond
zich wil hebben. Op deze manier staat ze in zekere zin toch in de belangstelling
en krijgt ze vooral de aandacht die ze thuis mist. Toch is er ook altijd de
zelfbepaling wat ook een grote rol speelt. Ondanks het feit dat de school haar
stimuleert, negeert ze dit. Zo komt ze vaak te laat in de les en doet ze niet wat
er van haar verwacht wordt. Hierbij bepaalt ze dus voor een groot deel ook zelf
haar gedrag. Over nature kunnen we weinig tot niets weten aangezien we de
ouders en de achtergrond van hen niet kennen.