CIAA NIEBIESKIE W UKADZIE SONECZNYM I

WODA

Niebieksie sfery przedstawiaj cakowit

ilo wody z danej planety/ciaa niebieksiego.

Dziki sondzie Galilleo, moemy przypuszcza (z duym prawdopodobiestwem),

e na Europie , tu pod grubym paszczem lodu, znajduje si ogromny ocena
wody -> wskazuj na to obserwacje pola magnetycznego, oraz specyficzne
uksztatowanie jego lodowej powierzchni.

Sonda Cassini dostarczya danych na temat Tytana - ksiyca Saturna.

Obserwujc zmiany jego pola grawitacyjnego, doszlimy do wnioskw, e okoo
100 km pod powierzchni ksiyca znajduje si gruba na kilkaset km
ocean wody.

Woda wystpuje w stanie staym (ld) na innych obiektach -> kometach,

planetoidach i ksiycach.

NA ziemi woda w stanie ciekym pokrywa 70 % globu

a 20% sodkiej wody znajduje si w jeziorze bajka

*EUROPA (KSIYC JOWISZA):

- lodowa skorupa
- podpowierzchniowy ocean
- orbitalne zdjcia z sondy Galileo w 1995 -> pokazuj, e pod lodow skorup
moe znajdowa si nawet ocena sonej wody 90 km
- oddziaywanie Jowisza -> deformuje Europ i podgrzewa wntrze, co
pozwolioby na utrzymanie wody w stanie pynnym
- ciepa woda umoliwiaaby istnienie kominw hydrotermalnych
- Europa jest jednym z najbardziej obiecujcych miejsc w Ukadzie Sonecznym
pod wzgldem poszukiwa ycia poza Ziemi
- Naukowcy studiujc zdjcia struktur powierzchniowych, zastanawiaj si, jak
gboko pod lodem moe w ocean si znajdowa -> Jednak wygld kraterw
uderzeniowych na Europie sugeruje raczej, e ocean pooony jest minimum 19
km pod powierzchni
- Europejska Agencja Kosmiczna zamierza wysa do ukadu Jowisza w 2022
roku sond JUICE, ktra ma przeprowadzi podobne badania
- 2013-> aktywno gejzerw zostay wyapane przez teleskop oboki pary
wodnej, co wskazuje na aktywno geologiczn ->spowodowane grawitacj
Jowisza
- Na przykad uwaa si, e ze od skalnego dna podziemnego oceanu na Europie
bij gorce rda, ktre mogyby by rezerwuarem zwizkw potrzebnych do
powstania zwizkw prebiotycznych lub nawet ycia.

*TYTAN (KSIYC SATURNA):

- skada si z lodowatego materiau i skalnego

- gruba atmosfera metanowa (gstrza od atmosfery ziemskiej ) -> gownie z
azotu i metanu
- podobiestwo do atmosfery, jak posiadaa Ziemia okoo czterech miliardw lat
temu.
- maej przepuszczalnoci promieni Soca przez grub atmosfer,
- Sama atmosfera Tytana pod wzgldem ukadu przypomina atmosfer Ziemi,
podzielona jest na kilka wyranie oddzielonych warstw.
- prawdopodobna aktywno wulkaniczna
- Istnienie organizmw ywych jest mao prawdopodobne, gwnie ze wzgldu na
ekstremalnie niskie temperatury, chocia dua ilo zwizkw organicznych na
Tytanie pozwala spekulowa na temat istnienia ycia. rdem energii mogyby
by wglowodory produkowane w grnych warstwach atmosfery
- amoniak zmieszany z wod
- To jedyny ksiyc w Ukadzie Sonecznym, ktry posiada gst i grub
atmosfer, a take jedyny, poza Ziemi, obiekt, na ktrym znajduj si
substancje pynne (metan).
- atmosfera znacznie gstsza od ziemskiej
- od 2004 orbituje wok Saturna sonda Cassini
- podlega silnym pywom powodowanym przez grawitacj Saturna
- W styczniu 2005 r. na powierzchni Tytana opad ldownik Huygens
- - Tytan to jedyne ciao, ktre znamy (poza Ziemi), posiadajce stabilne obszary
cieczy na swojej powierzchni
- Co wicej, tamtejsza ciecz ma swj cykl obiegu, tak jak na Ziemi woda
- jeziora ciekego metanu w rejonie Shangri-la. Ich obecno spekulowano od
dawna. Naukowcy mieli nadziej, e ldownik Huygens wylduje w jednym ze
zbiornikw, co jednak nie nastpio. Niemniej jednak na wielu zdjciach wida
struktury, ktre najprawdopodobniej s jeziorem pynnego metanu i innych
wglowodorw.
- Na zdjciach ukazujcych ciemne obszary wida take ciemne kanay
przecinajce obszary o jasnej barwie. S to najprawdopodobniej wglowodorowe
rzeki.
- Lodowe wulkany. Na kilku zdjciach zaobserwowano twory, ktre ksztatem
przypominaj wulkany na Ziemi, czy na innych ciaach Ukadu Sonecznego.
Najprawdopodobniej s to kriowulkany wyrzucajce z siebie mieszanin lodu
wodnego i metanu.

- surface temperature (minus 179 degrees Celsius) which makes water as hard as rocks

and allows methane to be found in its liquid form

- Masa Titan skada si gwnie z wody w postaci lodu i materiau skalnego.
- Cassini wystartowaa w 1997 -> pierwsze dane o Tytanie w 2004 ->
wykorzystywaa grawitacj planet aby dosta si tutaj (podczepianie si pod
grawitacj planet) nie muszc wykorzystywa do pena moc silnikw
- dopiero w/w misja i prbnik HUGENS sprawi, e zobaczylimy co znajduje si na
powierzchni Tytana (wczeniej nie byo to moliwe z racji grubej atmosfery
- 180st. C + deszcz wglowodoru -> ten spywaby korytami rzek, tworzc jeziora
i morza wypenione ciekym metanem
- w zwizku z tym, e sonda wyldowaa na dnie wyschnitej w/w rzeki,
zobaczylimy zamarznity ld pod postaci ska z dna/otoczakw
->wziazku ztym, materia nadal podlega podobnym zjawiskomi prawom fizyki
- u nas metan jest w formie gazu (tutaj pod postacia jezior czyli pynn)
- Cassini jeszcze zrobio zdj. grzystym strukturom, ktre przypominaj wulkany
, ktre mogwyrzucato co znajduj si pod powierzchni wod
- nacisk staurna grawitacyjny sprawia, e moe stale podgrzewa jego wntrze i
topi ld
- TEORIA: kilkadziesit km pod powierzchni moe by globalny ocean ciepej
wody, ktra ilo moe by wiksza ni ta na ziemii !
l-> przyrzdy satelity wykazay, e Tytan oddalajc si i przybliajc do Saturna
kompresuje si i rozciga, pod wpywem grawitacji macierzystej planety. A to
oznacza, e w gbinach Tytana znajduje si ocean.

- Wodnego oceanu ukrytego pod skorup nie naley myli z rzekami, jeziorami i
morzami wypenionymi mieszank metanu i etanu, wykrywanymi na powierzchni
Tytana za pomoc radaru i w podczerwieni,