LEKSYON 1: KASAYSAYAN NG WIKANG FILIPINO KASAYSAYAN NG WIKANG FILIPINO Mahigit sa 7,000 mga isla ang bumubuo sa Pilipinas na may ibat ibang wika na may bilang na 109. Binubuo ito ng ibat ibang grupong etnolinggwistiko na pinangungunahan ng Cebuano, Tagalog, Ilokano, Hiligaynon, Bicolano, Samar-Leyte Waray, Kapangpangan at Pangasinense na sumasakop sa 90 % ng bansa. McFarland(1996) May higit na 500 mga wika at dayalekto ang bansa batay na rin sa pagkakaroon ng ibat ibang etnikong grupong nakatira sa bawat rehiyon na may kani-kanilang wikang sinasalita. - Constantino(1992) Sa Panahon ng mga Kastila Education in its true sense was open only to the child of the Spaniards, mestizos, and affluent natives among whom the Spanish language was used as a medium of instruction. The few institutions of higher learning received the greatest attention since they were established to meet the demand for the proper schooling of the children of the Spaniards. -Bernabe(1987) Sa panahon ng mga Kastila lalong nagkawatakwatak ang mga Pilipino. Matagumpay na nahati at nasakop ng mga dayuhan at mga katutubo. Ang mga prayle ang nag-aral ng katutubong wika ng ibat ibang etnikong grupo; ang naturang wika ang ginamit ng mga prayleng kastila sa pakikipag ugnayan at pakikipagtalastasan sa mga katutubong Pilipino - Magracia at Santos(1988) Sa Panahon ng mga Amerikano Sa panahon ng mga Kastila lalong nagkawatakwatak ang mga Pilipino. Matagumpay na nahati at nasakop ng mga dayuhan at mga katutubo. Ang mga prayle ang nag-aral ng katutubong wika ng ibat ibang etnikong grupo; ang naturang wika ang ginamit ng mga prayleng kastila sa pakikipag ugnayan at pakikipagtalastasan sa mga katutubong Pilipino - Magracia at Santos(1988) Pinalawak nila ang pagpapagamit ng wikang Ingles sa larangan ng edukasyon na labis namang ikinasiya ng mga Pilipino. At bilang bahagi ng programang pagpapalaganap ng wikang Ingles ay nagpadala ang gobyernong Amerikano ng mga estudyanteng Pilipino sa Amerika upang hasain sa Ingles kasabay naman ng pag-aayos ng kurikulum para sa pagpapabuti ng pag-aaral ng wikang Ingles. Subalit ang mga paksang pinag aralan sa loob ng klase ay tungkol sa mga Amerikano-ang kanilang kasaysayan, literatura, kultura, ekonomiya at politika. Ito ang simula ng pagkakaroon ng kolonyal na mentalidad ng mga katutubong mamamayan na namana at
itinaguyod ng mga Pilipino hanggang sa kasalukuyang henerasyon.
Sarbey ng Komisyong Monroe (1925) "...napatunayang may kakulangan sa paggamit ng Ingles bilang wikang panturo sa mga eskwelahan, subalit wala namang pagbabagong ginawa sa sistema ng edukasyon." 1960 Census 40% ng populasyon sa bansa ay nakapagsasalita ng Ingles, at itinuturing ang Pilipinas bilang pangatlong bansang pinakamaraming tagapagsalita ng Ingles sa buong daigdig. (Arcelo, 1989) 1935 Konstitusyon Sa panahon ng Komonwelt, sa pangunguna ni Pres. Manuel L. Quezon, ay nagsimula ang pormal na kasaysayan ng paghahangad ng bansa ng isang wikamagsisilbing behikulo ng pagkakaunawaan para sa pambansang pagkakaisa noong 1935 1935 Konstitusyon, Art.XIV, Sek.3: -Ang Konggreso ay gagawa ng hakbang tungosa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na wikang katutubo 1935 Konstitusyon 1935 Konstitusyon, Art.XIV, Sek.3: -Ang Konggreso ay gagawa ng hakbang tungosa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na wikang katutubo Bilang pagsunod sa probisyong nabanggit ay pinagtibay ang Batas Komonwelt Blg. 184 na nagtatag ng Surian ng Wikang Pambansa (SWP na ngayoy Komisyon sa Wikang Filipino o KWF) 1935 Konstitusyon Mga Miyembro ng SWP Jaime C. de Veyra Mga Miyembro ng SWP Filimon Sotto Cebu Mga Miyembro ng SWP Hadji Butu Muslim Mga Miyembro ng SWP Santiago Fonacier Ilocano Sila ay bumuo ng sumusunod na KRAYTERYA:
may maunlad na istruktura, mekaniks at nakalimbag na literatura;
Naiintindihan at ginagamit ng nakararaming bilang ng mga Pilipino Lumabas sa pag- aaral na ang wikang Tagalog ang nakatugon sa karayteryang nabuo. Tinanggap at ginamit ng mga Pilipino ang Tagalog bilang sapagkat ito ang wika na gamit sa Maynila na sentro ng gobyerno. Sa pagpili ng wika, kinonsidera nila ang sumusunod na mga pangunahing wika ng bansaCEBUANO, ILOKANO, TAGALOG, BICOLANO, HILIGAYNON, PAMPANGO, PANGASINENSE at SAMAR-LEYTE WARAY Mga Miyembro ng SWP Pananakop ng mga Hapones malaki ang naging impluwensya sa pagpapalaganap at pagdedevelop ng wikang Tagalog. Ginawang pangunahing midyum ng edukasyon ang wikang pambansang batay sa Tagalog at binigyang-diin ang pag-unlad ng nasyonalismo. Ipinagbawal ang pagsusulat sa Ingles. Gintong Panahon ng Panitikang Pilipino Nagwakas ang pananakop ng mga Hapones sa Pilipinas noong 1945. Matapos ipagkaloob ng mga Amerikano ang "kalayaang" hinangad ng mga Pilipino noong Hulyo 4, 1946, naging wikang opisyal ang wikang pambansang batay sa Tagalog kasama ng Ingles at Kastila. Taong 1959 (PILIPINO) wikang pambansa Jose R. Romero, Kalihim ng Departamento ng Edukasyon Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 (Agosto 13, 1959) 1973 Konstitusyon Sa ginanap na 1971 Kombensyonsyong Konstitusyonal, bilang tugon sa nangyayaring digmaang pangwika Inalis ang wikang Pilipino at pinalitan ng wikang Filipino. 1973 Konstitusyon 1987 Konstitusyon 1987 Konstitusyon 1987 Konstitusyon Patakaran sa Edukasyong Bilinggwal ng 1974 pagpapalaganap ng Filipino bilang wika ng literasi at ang paggamit ng Ingles bilang diekslusibong wika ng sensya at teknolohiya. TAGALOG-PILIPINO-FILIPINO Ilahad ang tatlong yugto ng ebolusyon na pinagdaanan ng wikang pambansang Filipino. Ano nga ba ang pagkaka-iba ng wikang Pilipino at Filipino? Pagkaka-iba ng P at F Pag-aralan ang sumusunod na mahahalagang yugto sa kasaysayan ng wikang pambansa.
Pumili ng isa at sumulat ng isang sanaysay na tumatalunton sa partikular na yugtong
napili. Panahon ng Kastila Ipinagamit ang wikang Katutubo. Hindi ipinagamit ang wikang Espanyol, sa halip, ang mga Kastilang mananakop ang nag-aral ng wika ng mga katutubo. Panahon ng mga Amerikano Malayang ipinagamit ang wikang Ingles. Itinuro ang Ingles sa mga paaralan at ginamit ang Ingles bilang wika ng pagtuturo. Maraming Pilipino ang natuto at nagsalita sa wikang Ingles. Panahon ng Hapon Tinawan na "Gintong Panahon ng Tagalog". Ipinagbawal ang paggamit ng wikang Kastila at Ingles. Naging puspusan ang pagpapagamit ng Tagalog sa mga paaralan.