ANG WIKANG FILIPINO BILANG
Aquino ang naglagda ng
PAMBANSANG WIKA
I.OPISYAL NA WIKA AT LINGUA
FRANCA
-Isang arkipelago ang Filipinas kung kaya
nagkaroon ito ng maraming katutubong wika.
-Si Isagani R. Cruzang nagsasabing “Isa sa
pinakamayamang literatura sa mundo ay ang
literaturang Filipinas”.
Paano nga ba nagkaroon ng Wikang
Pambansa?
-Noon pamang sinulat ang 1935
konstitusyon,nabanggit na ang pagkakaroon ng
wika ng pambansa.
-Artikulo 14 Seksiyon 3 na, “Ang Kongreso ay
gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad
at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na
batay sa isa sa mga umiiral na katutubo wika.”
1936-Itinatag ni Pangulong Manuel Quezon
ang Surian upang mamuno sa pag-aaral at
pagpili sa wikang pambansa.
-Si Jaime De Veyra ang tagapangulo ng komite
na nagsagawa ng pag-aaral at napili niya
angTagalog bilang batayan ng “Wikang
Pambansa”
1937-Ipinalabas niPangulong Quezon ang
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na nag-
aatas na Tagalog ang batayan ng wikang
gagamitin sa pagbuo ng wikang pambansa.
Si Pangulong Quezon ang “Ama ng Wikang
Pambansa”
1940-SiPangulong Quezon ang nagpalabas ng
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 203 na
nagpapahintulot sa pagpapalimbag ng
Talatinigang Tagalog-Ingles at Balarila sa
Wikang Pambansa.
1959-SiJose Romero ang nagpalabas ng
Kautusan blg.7 na nagsasaad na Pilipino ang
opisyal na tawag sa wikang pambansa.
Si Ferdinand E. Marcos ang nag-atas ( Blg.73
) sa Surian ng Wikang Pambansa na ang
Saligang Batas ay isalin sa mga wikang
sinasalita ng may LImampung libong ( 50,000
) mamamayan alinsunod sa probisyon ng
Saligang Batas ( Artikulo XV, Seksiyon 3 ).
1986- Si Corazon C.
Proklamasyon Blg.19 na kumikilala sa
Wikang Pambansa.
1997- Si Fidel V. Ramos ang naglagda
ng Proklamasyon Blg.1041 na
nagtakda na ang buwan ng Agosto
taon-taon ay magiging Buwan g
Wikang Filipino sa mga paaralan,
tanggapan ng pamahalaan.
II. WIKANG PAMBANSA FILIPINO SA
BAWAT PANAHON
-1987ng Republika ng Pilipinas ang
Filipinobilang wikang pambansa.
A. Kasaysayan at Pag-unlad ng Wikang
Filipino
Panahon ng mga Katutubo
-Alibata o baybayin ang tawag sa
katutubong paraan ng pagsulat.
-Binubuo ito ng Labimpitong (17) titik;
tatlong(3) patinig at labing-apat(14) na
katinig.
Wika sa Pilipinas Noong Panahon ng
Espanyol
Indio- Ang bansag ng mga Espanyol sa mga
Pilipino na katumbas nito ay salitang “Mang-
Mang” o “walang alam”. Sa pagsusuri sa mga
pangyayari sa wika noong panahong iyon,
makikita na ang kamangmangang sinasabi ng
mga dayuhan ay hindi tumutukoy sa “kawalang
ng kaalaman” ng mga Pilipino.
Kalagayang Pangwika Bago Dumating sa
Pilipinas ang mga Espanyol
-Nagkakahawig ang mga lokal na wika dahil
nagmula ito sa isang pamilya, ang Malayo
Polynesian.
-May sariling sistema ng pagbasa at pagsulat ang
mga Pilipino. Dahil dito, mataas ang antas ng
literasi (kaalamang bumasa ta sumulat) sa buong
kapuluan.
-Baybayinang tawag sa namayaning alpabeto sa
panahong iyon.
Mga Ginawa ng mga Espanyol sa Wika
-Hindi isinakatuparan ng mga opisyal na
Espanyol ang mga programa sa wika na ipinag-
utos ng hari ng Espanya.
-Sapagkat nais nilang manatiling walang alam
ang mga Pilipino ukol sa patakaran ng gobyerno
at mga pangyayari sa bansa sa mundo.
Pag-usbong ng Liberalismo
-Sa huling bahagi ng ika-16 na siglo, tuluyang
lumakas ang ideya ng liberalismo sa Europa.
Dahil sa mga ilustradong Pilipino na nag-aral sa
Europa, nakarating sa bansa ang usapin ng
paglaya.
-Nakalipas ang humigit-kumulang 250 taon bago
tuluyang itinuro at ginamit ang wikang
Espanyol.
-Liberalismoay hango sa salitang latin na
“liber” na nangangahulugang malaya.
MGA LIBERALISTA
1. Francisco Serrano – nagsilbing
gobernador-heneral ng Pilipinas na
naghangad na magkaroon ng mabuting
relasyon lalo na sa simbahan
2. Carlos Maria Dela Torre – isang
liberal na gobernador-heneral ng
Pilipinas. Ipinatupad niya ang
sekularisasyon sa mga simbahan sa
buong bansa.
3. Mariano Gomez, Jose Burgos and
Jocinto Zamora( GOMBURZA )-Ang
kanilang pagkamatay ay nagkaroon ng
malalim na epekto sa maraming Pilipino
ng ika-19 na siglo. Si José Rizal, na
naging pambansang bayani ng bansa, ay
inalay ang kanyang nobela na El
Filibusterismo sa kanilang memorya.
4. Rafael Gutierrez – naging gobernador-
heneral ng Pilipinas mula Abril 4, 1871
hanggang Enero 8, 1873. Siya ang sikat
para sa kanyang paggamit ng “Iron
Fist” uri ng pamahalaan.
Tagalog bilang opisyal na wika:
• Ito ang wika ng Maynila, ang sentrong
pang-ekonomiya at pampulitika ng
bansa.
• Si Andres Bonifacio, ang kinikilalang
Ama at naging supremo ng Katipunan,
Tagalog ang kaniyang Wika.
Ang Katagalugan
-Tinawag ni Bonifacio na Katagalugan
ang lugar na nasakop ng kaniyang pamumuno.
-Samantalang tinawag naTagalog ang mga
taong nakatira rito.
-Ang buong Pilipinas ang pinatutungkulan
ni Bonifacio nang gamitin niya ang katagang
“Katagalugan”.
Wika sa Pilipinas noong Panahon ng
Amerikano
-Pinili ng mga Amerikano na gamitin ang
wikang ingles sa kanilang pagtuturo.
Wikang opisyal – wikang ginagamit sa
pagsusulat at pagbibigay-kahulugan sa batas.
Wikang pambansa – wikang itinatakda ng
batas upang maging simbolo ng isang bansa.
Wikang panturo – wikang ginagamit sa
aktuwal na pagpapaliwanag at talakayan sa loob
ng klase.
Mahalagang Kaalaman
Umiiral na ang walong pangunahing lokal
na wika at wikang Espanyol sa Pilipinas nang
dumating ang mga Amerikano.
Wika sa Pilipinas noong Panahon ng Hapon
Ang Asya ay para sa mga Asyano
-Layunin ng mga Hapones na burahin ang
anumang impluwensyang kanluranin kaya
ipinagbawal nila ang paggamit ng
kanluraning wika, partikular ang Ingles.
-Ang mga Hapones ang nag-utos na Nihonggo
at Tagalog ang gamitin sa buong bansa.
Wika ng Pamamahala
-Noong 1942, inihayag ng Komisyong
Tagapagpaganap ng Pilipinas (Philippine
Executive Commission) ang Ordinansa Militar
Blg. 13 na nagtatakda na “ ang wikang
Nihonggo at Tagalog ang magiging mga
opisyal na wika sa buong bansa. “
-Oktubre 1942, muling binuhay ang Surian ng
Wikang Pambansa. Tungkulin niyong gumawa
ng mga hakbang upang palaganapin ang mga
wikang Nihonggo at Tagalog sa buong bansa.
Wika ng Edukasyon
-Itinalaga bilang mga wikang panturo ang
Tagalog at Nihonggo.
-Ipinatupad ang Kautusang Tagapagpaganap
blg. 10 na nag-utos ng pagtuturo ng Tagalog sa
elementarya, pribado man o pampublikong
paaralan
-Ipinatupad ang Kautusang Tagapagpaganap
Blg. 44 na nagbigay daan sa restorasyon ng
Unibersidad ng Pilipinas at pagtatalaga rito
upang pag-aralan at payabungin ang wikang
pambansa habang isinusulong ang diwang
makabayan.
1944-, binuksan ang Tagalog Institute para sa
mga gurong hindi Tagalog ang wika.
Wika sa Pilipinas noong Panahon ng
Pagsasarili hanggang Kasalukuyan.
1946- Ng makamit ng pilipinas ang kalayaan
mula sa mga Amerikano
Mahalagang Pangyayari tungkol sa Pag-
unlad ng Pambansang Wika
( SWP )- Surian ng Wikang Pambansa na
pangunahing ahesiyang namahala sa usaping
pangwika ng bansa ay nagging Linangan ng
mga Wika sa Pilipinas( LWP ).Sa kasalukuyan
ay kilala ang institusyong ito bilang Komisyon
ng Wikang Filipino ( KWF ).
Ipinatupad din ang Kautusang
Tagapagpaganap blg.10 na nag utos ng
pagtuturo ng Tagalog sa elementarya at
sekondarya.
III. MGA BATAS,KAUTUSAN,SIRKULAR
NA MAY KINALAMAN SA WIKANG
FILIPINO BILANG WIKANG PANTURO
MGA BATAS AT KAUTUSAN NA MAY
KINALAMANSA WIKANG PAMBANSA
-Artikulo XIV,Pangkat 3 ng Saligang Batas
ng 1935-Ang kongreso ay gagawa ng mga
hakbang tungo sa pagkakaroon ng isang wika
pambansa na maibabatay sa mga umiiral na
wikang katutubo"
-Batas ng komonwelth Blg.184 (136)
Nobyembre 13, 1936-Opisyal na paglikha ng
surian ng wikang pambansa
-Kautusang Tagapagpagpaganap Blg. 134
(1937)-Ipinahayag na ang Tagalog ay siyang
magiging batayan ng wikang pambansa.
-Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263 (1940)-
Nagbibigay pahintulot sa pagpapalimbag at
paglalathala ng Talatinigang Tagalog-Ingles at
Balarila sa Wikang Pambansa at itinagubilin din
ang pagpapaturo ng wikang pambansa sa mga
paaralan, pamabayan man o pribado.
-Batas Komonwelth Blg. 570 (1946)
-Pinagtibay na ang Pambansang Wika ay
magiging isa na sa mga wikang opisyal ng
Pilipinas simula sa Hulyo 4, 1946
-Proklamasyon Blg. 12 (1954)
-Nilagdaan ni Pang. Ramon Magsaysay na
nagpapahayag ng pagdiriwang ng Linggo ng
Wikang Pambansa ay magaganap mula sa ika-4
ng Abril bilang pagbibigay kahalagahan sa
kaarawan ng Balagtas (Abril 2).
-Proklamasyon Blg. 186 (1955)
-Nilagdaan ni Pang. Ramon Magsaysay na
nag-uutos sa paglilipat ng petsa ng Linggo ng
Wika mula ika-13 hanggang 19 ng Agosto
bilang pagbibigay ng kahalagahan sa kaarawan
ni Pang. Quezon (Agosto 19).
Memorandum Sirkular 21 (1956)
Pebrero 1956, nilagdaan ni Gregorio
Hernandez, Direktor ng Paaralang Bayan na
nag-uutos na ituro at awitin ang Pambansang
Awit sa mga paaralan.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 7, s.1959
-Si Jose Romero ang naglagda ng Kagawaran
ng Edukasyon noong Agosto 13, 1959 na
nagsasaad na kailanma’t tukuyin ang Wikang
Pambansa, ang salitang Pilipino ang gagamitin.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 24, s.1962
-Si Alejandro Roces -ang naglagda at nag-uutos
na simula sa taong 1963-1964, ang mga
sertipiko at diploma ng pagtatapos ay
ipalilimbag sa Wikang Filipino.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 60. s.1963
-Si Pangulong Diosdado Macapagal -ang
naglagda at nag-uutos na awitin ang
Pambansang Awit sa titik nitong Filipino.
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 96, s.1967
-Si Pangulong Marcos ang naglagda at nag-
uutos sa lahat ng kagawaran, kawanihan,
tanggapan at iba pang sanagay ng pamahalaan
na gamitin ang Wikang Filipino.
Memorandum Sirkular Blg.448 (1972)
-Humihiling sa lahat ng tanggapan ng
pamahalaan na magdaos ng Linggo ng Wika.
Kautusang Pangkagawaran Blg.25, s.1974
-SiKalihim Juan Manuel ang naglagda at
nagtatakda ng mga panuntunan sa pagpapatupad
ng patakarang edukasyong bilingguwal.
Kautusang Pangkagawaran Blg. 22, s. 1978
Paggamit ng “Filipino” sa pagtukoy sa
wikang pambansa ng Pilipinas.
Artikulo XV, Seksyon 2 at 3, Saligang Batas
ng 1973
“Ang Batasang Pambansa ay
magsasagawa ng mga hakbang tungosa
pagpapaunlad at pormal na paggamit ng
pambansang wikang Pilipino at hangga’t hindi
binabago ang batas, ang Ingles at Pilipino ang
mananatiling mga wikang opisyal ng Pilipinas.”
Kautusang Pangministri Blg.22 (1978)
-Si Ministro ang naglagda ng Edukasyon at
Kultura,
- SiJuan Manuel nmn ang nag-uutos na isama
ang Pilipino sa lahat ng kurikulum na
pandalubhasang antas.
Artikulo XV, Saligang Batas ng 1987
-Sek. 6. Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay
Pilipino.
-Sek. 7. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon
at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng
Pilipinas ay Filipino hangga’t walang ibang
itinadhana ang batas, Ingles.
Kautusan Blg.52 (1987)
-SiLourdes Quisumbing ang nag-uutos sa
paggamit ng Filipino bilang wikang panturo sa
lahat ng antas sa mga paaralan.
Kautusang Pangkagawaran Blg.21 (1990)
-Nagtagubilin na gamitinang Filipino sa
pagbigkas ng Panunumpa ng katapatan sa
Saligang Batas at sa bayan natin.
IV. ANG PATAKARANG BILINGGUWAL
-Lalo din namang pinahahalagahan at
kinikilala ng mga ahensyang pang-internasyonal
tulad ng UNESCO,ang tinatawag nacultural
and linguistic diversity,kasunod ang pagkilala sa
karapatan sa wika at kultura ng bawat pangkat o
bansa.
-Tinatayang mayroong 150 diyalekto at
lengguwahe mayroon tayo sa Pilipinas.
(NSO,sa 2000 census of Population and Housing
(CPH) ).
-Gayunpaman,ayon Kay Sibayan(1974)
humigit-kumulang 90% ng populasyon sa
bansa ay nagsasalita ng isa sa walong
pangunahing wika.
-Mula pa 1974 ang ating edukasyon ay
nakatutok sa patakarang bilingguwal,paggamit
ng Filipino at English bilang midyum ng
pagtuturo sa mga tiyak na asignatura.
Ano ang ibigsabihin ng Bilingguwalismo?
-Ang bilingguwalismo ay ang pantay na
kakayahang umintindi at magsalita ng dalawang
magkaibang wika.
-Ang Bilingguwalismo ay isang ponemang
pangwika na tahasan at puspusang tinatalakay sa
larangan ng sosyolingguwistiks.
Saligang-Batas ng 1973 at 1987 ay tumutugon
sa instrumental sa pangangailangan ng mga
Pilipino upang magkaroon ng pagkakaisa hindi
lamang sa identidad sa pamamagitan ng wika.
MGA BATAYAN SA PAGTUTURO NG
EDUKASYONG BILINGGUWAL 1974
1.Panahon ng aktibismo at demontrasyon
-simula ng pag-unlad ng wikang pambansa.
2.Sa UP pinagtibay Ng dating Presidente
Salvador P. Lopez ang tinaguriangmalayang
bilingguwalismo(paggamit ng Pilipino bilang
midyum ng pagtuturo at ang sinumang
estudyante sa UP ay makagagamit ng Ingles at
Filipino sa anumang asignatura/aralin).
3.1969 pinagtibay ni Pangulong Ferdinand E.
Marcos ang Executive Order No.202 na bubuo
sa Presidential Commission to Survey Philippine
Education (PCSPE) upang gumawa ng masusing
pag-aaral sa pagpapabuti ng sistema ng
edukasyon tulad ng inaasahan.
Pinagtibay ng PCSPE na:
-Ang Pilipino ang pangunahing midyum sa
elementarya,at ang bernakular ay pantulong na
wika sa unang dalawang taon sa mga lugar na
di-Tagalog.
-Ang Pilipino at Ingles ang mga midyum sa
sekundarya at tersyarya.
-Noong 1971 naman sa bisa ng E.O. 318
s.1971,binuo ng Pangulo ng Pilipinas ang
Educational Development Projects
Implementing Task Force (EDPITAF)sa
ilalim ng pamumuno ng Kagawaran ng
Edukasyon upang bumuo ng programa para sa
implementasyon ng mga rekomendasyon sa
Komisyon.
-1973 ang palisi sa edukasyon sa pamamagitan
ng bagong Konstitusyon na nagsasaad sa
Sek.3,Artikulo XIV,na:Ang Pambansang
Asembliya at gagawa ng mga hakbang tungo sa
pagpapaunlad at pormal na adapsiyon ng isang
panlahat na wikang pambansa na makikilalang
Filipino.
-Pebrero27,1973,-batay sa probisyon ng bagong
Konstitusyon, sinunod ng Lupon ng
Pambansang Edukasyon ang Bilingguwal na
Patakaran sa Edukasyon.Sa Resolusyon Blg.73-
7 ng Lupon noong AGOSTO.
-Agosto 7,1973, pinagtibay ang mga
sumusunod (Bernabe 1987-159)
-Na ang Ingles at Pilipino ay magsisilbing
midyum ng pagtuturo at ituturo bilang mga
asignatura sa kurikulum mula Baitang 1
hanggang sa unibersidad sa lahat ng mga
paaralang publiko at pribado.
IMPLEMENTASYONNG EDUKASYONG
BILINGGUWAL 1974
Hunyo 19,1974- ang Kagawaran ng Edukasyon
at Kultura ay naglagda sa pamamagitan ng
Kautusang Pangkagawaran Blg.25 s.1974 ng
mga panuntunan sa pagpapatupad ng Patakarang
Edukasyong Bilingguwal.
-Ang implementasyon ng Edukasyong
Bilingguwal ay binubuo ng apat na taong
transisyon (1974-1978) na inumpisahan ang
paggamit ng Pilipino bilang midyum sa mga
asignaturang tulad ng:
-A.P (Social Studies)
-Agham Panlipunan(Social Science)
-Edukasyong Panggawain (Work
Education)
-Edukasyon sa Wastong Pag-uugali
(Character Education)
-Edukasyong Pangkalusugan (Health
Education)
Kautusang Pangkagawaran Blg.50 s.1975
ipinag-utos ang sumusunod:
-Ang mga kurso sa Ingles at Pilipino ay
ihahandog sa Tertiary Institution bilang bahagi
ng naaangkop na kurikulum alinsunod sa
patakaran ng bilingguwal na edukasyon.
-Sa pamamagitan ng S.Y. 1984 ,ang lahat ng
mga grado ng tertiary institutions ay dapat
makapasa sa mga eksaminasyon sa Ingles at/o
Pilipino para sa pagsasanay ng kanilang
propesyon nagtatakda ng tiyak na programa ng
nagtuturo ng Pilipino sa antas ng tersiyarya
(MEC Order No. 22,s.1978)
-1979-1980 magsasama sa kurikulum ang lahat
ng mga institusyong tersiyarya ng 6 na yunit ng
Pilipino.
-Iminungkahi sa mga propesor na gamitin ang
Pilipino sa kanilang pagtuturo, pananaliksik,
at pagsusulat upang makabuo ng mga
reperensiya sa Pilipino na magagamit sa mga
paaralang Elementary at Sekundarya.
-Inirekomenda rin na sa pagsasanay ng mga guro
napre-service at in-service.
V. ANG INTELEKTUWALISASYON NG
WIKANG FILIPINO
-Intelektuwalisasyon -Ito ay isang makabagong
paraan gamit ang pagpapalit at paghihiram ng
ibang salita upang maging episyente at
mabigyang kabuluhan ang ating wika.
-Rolando S. Tinio (1975) Filipino para sa mga kapaligiran niya para sa pang-araw-araw na
Intelektuwal. May dalawang hadlang na gawain,
kinakaharap ng wikang Filipino tungo sa
Intelektuwalisasyon: VII. Layunin ng Edukasyong Elementarya

1.Walang kakayahan ang kanilang wika bilang -Layunin ng edukasyong elementaryaang

wikang intelektuwal
2. Nangangamba ang Pilipino na maiwan sa pag-
iisip kung tumiwalag tau sa wikang ingles.
-Layunin ng Intelektuwalisasyon ng wikang
Filipino “Magamit ang wikang Filipino bilang
wika ng karunungan at iskolarting
talakayan”.
VI. MGA LAYUNIN NG EDUKASYON
Ano ang layunin ng Edukasyon ayon
sa saligang Batas?
-Ang layunin ng Edukasyon ayon sa saligang
Batas ay ang paglinang ng kagandahang-asal,
disiplinang pansarili, budhing sibiko at
kasanayang bokasyunal,at ang pagtuturo ng
tungkulin sa pagkamamamayan
Ang pinakapangunahing batayang mga
nilalaman ng kurikulum at mga layunin ng
pagtuturo ay ang mga probisyong pang-
edukasyon sa bagong Konstitusyon 1987 na
matatagpuan sa Artikulo XIV, Seksyon 2 at
Seksyon 3
makapagkamit sa mga mag-aaral ng saligan ng
bilang, pati kasaysayan at iba pang mga agham
panlipunan.
-Layunin ng edukasyong sa elementarya ang
pagkikintal ng mga pagpapahalagang
ispiritwal,pagsasanay sa mga kabataan sa
kanilang mga karapatan, paglinang kulturang
Pilipino,pagtuturo ng mga batayang kaalamang
pangkalusugan,paglinang ng karunungan sa
bernakular at pagkakaroon ng mga batayang
kaalaman upang maging kapakipakinabang na
kasapi ng lipunan.
VIII. Layunin ng Edukasyong Sekundarya
-Bilang isang mamamayan ang layunin lamang
ng Edukasyong Sekundarya ay ang sanayin ang
mga mamamayan sa pakikilahok sa mga gawain
ng isang nagsasariling pamahalaan.At upang
hubugin ang kumpiyansa ng bawat tao na
maging isang mabuting kasapi ng kinaaanibang
pangkat sa ilalim ng isang demokrasya.

ANG WIKANG FILIPINO SA

PAGTUTURO

-Ayon kay Clemencia Espiritu ang “Ang wika

sa nagkakaisang Republika”.

-Ayon kay Lydia Liwanag -inihanay nya ang

halimbawang sitwasyon sa pagtuturo sa
elementarya, nang sa gayon makita na ang
globalisasyon ay nakapasok kahit sa mababang
paaralan.

-Ayon kay Resuma- ang pagtuturo ng wika at

panitikan sa integratibong paraan at
nagsasaalang-alang sa pagtatamo ng mag-aaral
ng literacy skillsupang matamo rin ang higher
order thinking skills.

Ang Wika sa Nagkakaisang

Republika:Implimasyon Sa Pagtuturo Ng
Filipino

Pascasis (1988), patuloy na gagamitin ng

Pilipino ang kinagisnang wika sa bahay at sa