UDK 1

Biljeka
- Golamhossein Ebrahimi Dinani

r. Golamhossein Ebrahimi Dinani jedan je od najistaknutijih

savremenih iranskih lozofa. Roen je 1934. u zaseoku Dore,
selo Dinan, koje danas ulazi u sastav grada Isfahana. Nakon
osnovnog obrazovanja u rodnom selu kolovanje je nastavio u Isfahanu.
Stekavi elementarna znanja iz lozoje, 1954. dolazi u vjerski centar
Qom, u kojem pred istaknutim vjerskim autoritetima stjee obrazovanje
u oblasti kha i principa vjere, ali i pohaa predavanja iz lozoje kod
velikog uenjaka allame Tabatabaija. Bio je sudionikom lozofskih
rasprava koje su vodili Henry Corbin i allame Tabatabaji. Bio je jedan
od najdarovitijih uenika allame Tabatabaija. Godine 1966. nakon
smrti ajetollaha Boruderdija seli se u Teheran i na Teheranskom
univerzitetu upisuje postdiplomski studij. Nakon uspjeno okonanog
studija zapoljava se u Ministarstvu za obrazovanje i odgoj. Istovremeno
nastavlja doktorski studij iz oblasti lozoje koji je okonao 1973. Oenio
se 1974. i preselio u Mehed, gdje na Univerzitetu Firdusi dobija mjesto
profesora lozoje. Godine 1983. ponovo dolazi u Teheran, gdje postaje
lan Znanstvenog vijea Teheranskog univerziteta na kojem je i danas
uposlen.
Dr. Dinani svojom najveom au smatra to to je imao priliku biti
uenikom allame Tabatabaija: Da nisam upoznao allamu Tabatabaija,
zapanjenost koja je tinjala u meni odvukla bi me u ambis nepostojanja,
istie uvaeni profesor. Za dr. Dinanija lozoja prua odgovore na
najbitnija i temeljna propitivanja ovjekova o smislu egzistencije i ivota.
On smatra da je razlika izmeu lozofa i obinog ovjeka u tome to
lozof osim svakodnevnih stvari motri na cjelinu ivota i promilja o
tome. Zbog samo njemu svojstvenog razumijevanja lozofskog nauka
imama Homeinija (r. a.), allame Tabatabaija, Mirze Abul-Hasana Reia
ZNAKOVI VREMENA SARAJEVO PROLJEE 2015 GODINA XVIII BROJ 67

ZNAKOVI_VREMENA 67.indd 13

13

22.7.2015 17:45:28

BILJEKA - GOLAMHOSSEIN EBRAHIMI DINANI

Kazvinija, kritikog uma i slobodne misli, prijemivog i jednostavno

izraaja proetog otroumnou i pronicljivou, dr. Dinani postao je
veoma priznat i omiljen meu ljubiteljima lozoje.
Dr. Dinani smatra da je um mjerilo procjene i percipiranja svake
stvari, ak i ovjekova percipiranja Boga. Dinani bi se mogao smatrati
lozofom racionalistom koji vjeruje u lozoju prosvjetljenja. On je
lozof-teolog koji posjeduje uzvienu mudrost i koji izvanredno poznaje
sve aspekte gnoze. Jedna od knjiga dr. Dinanija nosi naslov Daftare aql
va yat-e eq i u njoj se tretira pozicija uma u teozoji i lozoji. U ovom
djelu dr. Dinani, takoer, staje u odbranu uma oponirajui aarijskom
stajalitu, kritiki razmatra istonu i zapadnu lozofsko-gnostiku misao,
te na koncu iznosi vlastito stajalite u kojem ljubav smatra procesom
dubokog umskog percipiranja i zahtjevom koji je plod duboke spoznaje.
Izmeu uma i ljubavi ne postoji proturjenost, smatra dr. Dinani, i niti
jedno ne pobija ono drugo, ve je do zbiljske ljubavi mogue doi stazom
uma. Stoga je i dobio nadimak vojnik uma.
Jedna od osobenosti dr. Dinanija jeste i u tome to je sva svoja djela
napisao na perzijskom jeziku. O tome kae: Poto je veoma mali broj
lozofskih djela koja su napisana na perzijskom jeziku jer su lozo
uglavnom pisali na arapskom, postalo je nuno da se ova praksa uvede
i u perzijski jezik. Svoja djela piem na perzijskom jeziku, tavie, obavezao sam se da piem na perzijskom. Nikada nisam doao u iskuenje
da piem na arapskom jer znam da i perzijski jezik ima brojne izraajne
mogunosti.
Dr. Dinani iza sebe ima iznimno bogatu znanstveno-spisateljsku
karijeru. Njegova djela osvajala su mnoge nagrade na sajmovima knjiga.
Godine 2001. dodijeljena mu je poasna titula najizvrsnijeg lozofa.
Dr. Dinani, iako je penzionisan 2008., i dalje dri predavanja na
nizu univerziteta, meu kojima su:
Univerzitet Tarbiyat-e moderres, Univerzitet Emm Sdeq,
Univerzitet zd-e eslm Tehrn.
Stalni je lan Akademije za teozoju i lozoju Irana; lan je
Visokog znanstvenog vijea fondacije Encyclopedia Islamica; direktor
je Odjela za islamsku lozoju Instituta za teozoju i lozoju Irana.
Dr. Dinani napisao je vie od stotinu znanstvenih radova. Autor je
preko dvadeset knjiga od kojih su najvanije:
1.
14

ZNAKOVI_VREMENA 67.indd 14

Qaved-e koll falsaf dar falsafe-ye eslm, ap va nar Anoman-e

ZNAKOVI VREMENA SARAJEVO PROLJEE 2015 GODINA XVIII BROJ 67

22.7.2015 17:45:28

BILJEKA - GOLAMHOSSEIN EBRAHIMI DINANI

2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

hekmat va falsafe, Tehrn, 1357. (dva toma);

Daftare aql va yat-e eq, Enetert-e tarh-e nou, 1380. (tri
toma);
Mar-ye fekr-e falsaf dar ahn-e eslm, Enetert-e tarh-e
nou, 1376. (tri toma);
o-e ande va ohd dar falsafe-ye Sohravard, Enetert-e
hekmat, 1364;
Mantaq va marefat dar nazar-e azl, Enetert-e Amr Kabr,
1370;
Esm va seft-e Haqq, Enetert-e ahl-e qalam, 1375;
Niyye-e flsf, Dnegh-e Razav stn-e Qods, Mahad, 1377;
Deraxe-e Ebn Rod dar hekmat-e me, nar-e Tarh-e nou, 1384;
Soxan-e Ebn Sn va beyn-e bahamniyz, Moassese pehe
hekmat va falsafe rn, 1392;
Memy-e zamn va hods-e ahn, Moassese pehe hekmat
va falsafe rn, 1393.

ZNAKOVI VREMENA SARAJEVO PROLJEE 2015 GODINA XVIII BROJ 67

ZNAKOVI_VREMENA 67.indd 15

15

22.7.2015 17:45:28