You are on page 1of 506

.O,T.;iR^AI?

V/0^ ^w
-
o
$
s s
'iT3l\V
^

vie

4i?

HOiim-i^'^ ^i^llDNVSOl^ %i
A;OFCAUFO% AS^f-mm^i. J^EUNIVERS/a ^u

^
..,.....,# <rii33NVS01^ %i

5MEUNIVERS//)
5f- ;i^
SEXTI AURELII PROPERTII

OPERA OMNIA.

VOL. II.
SEXTI AURELII PROPERTII

OPERA OMNIA
EX EDITIONE CH. TH. KUINOELIS

CUM NOTIS ET INTERPRETATIONE

IN USUM DELPHINI
VARUS LECTIONIBUS

NOTIS VARIORUM
RECENSU EDITIONUM ET CODICUM
ET

INDICIBUS LOCUPLETISSIMIS

ACCURATE RECENSITA.

VOLUMEN SECUNDUM.

T
LONDINI:
CURANTE ET IMPRIMENTE A. J. VALPY, A. M.

1822.
.5~o8^X
; ;

c LIB. III. ELEG. 9. 497

Hie satus ad pacem ; hie eastrensibus utilis armis.


Naturae sequitur semina quisque suae. 20
^.t Maecenas, vitae praeeepta recepi
tua,
Cogor et exemplis te superare tuis.
Cum tibi Romano dominas in honore seeures,
Et liceat medio ponere jura foro;
Vel tibi Medorum pugnaees ire per hostes, 25
Atque onerare tuara fixa per arma domura
innatam n velocibus plantis. ad pacem, ille hello est idoneus.
Iste natiis est
Unusquisque natura suet vires ingenium sedatur. Sed, o Macenas, in animum
et
meum imluxi tua vicendi exempla, mihique necesse est prceceptis tuis te vincere,
Quamvis enim possis in Romanis magistratibus secures, imperii vimpra se/erentes,
statuere, ac in medio foro jus dicere, legesque ferre ; aut etiam possis in HJedos
hastes irrumpere, domumque tuamfixis armis decorare, tihique ad id efficiendum

Sa^is Resjj. Mentel. Colbertt. Bnrm. 1. cnm priscis edd. Francio niimero-
sior videhatnr versus, si legeietnr H. satus ad pacem est, hie fortibus u. a.
Sed nimiam esse lianc niutandi licentiani proniintiat Burm. 20 ' Ita in omn.
Mss. et editis, et e snis aft'eit Alb. Eyb in Margar. Poet. cap. 12. Emenda-
tionein Bioiikliusil, sequimur, uitro amplecterer, si a codd. vetustis confir-
maretur. Sed sine iilliiis cod. consensu banc lect. in coutextum admittere
non ausus sum. Quaque Neap.' Burm. Quern recte non recepisse sequimuv
censet Kuin. Id dant B. B. 22 ' Conor nialit Heins. Advers. p. 88. Cogor
tanien non semper vim includit.' Bnrth. ' Conor Heins. et Broukhusius :
quern respiciebat Maiklandus, cum cod. suoascribf-ret: ' Cogor superare, i. e.
supero ut fusius pvobabo: ne quis iegat Conor.' Superare bic vel coiruptum
:

est, vel notat, convincere, coarguere. [Burm. vil(B prtpcepta bic explicat, bac
motus rationc,] ne quis ex conupta Mss. scriptura, in quibus, nt in meo 1.
legitur jure, emendandum conjiciat JKuenis prcecepta. Male etiam meis in Neap.
aB>. sec. F. tamen non male legi posset Cogor (vel Conor) et e. me s.tuis.' Burm,
21 Ut Leid. 2. Condere j. conjecerat Heins. ad marg. ed. Aid. Ponere
defendit Burm. Conjecerat Ruhnken. promere, vuig. tamen non improbabat.
25 * M. p.i.p. h, procul dubio corruptum est, licet loco Val. Fl. i. 438.
aliisque vulgatam tolerari posse notet Patrnus mens ad Virg. ix. JEa. 400.
qii tamen hie potius legend, credit enses. J. Helvetius conjecerat arcus. Sed
diu est, quod ad T. i. Anth. Lat. p. 250. eniendand. existimaverim hastas. Hanc

NOT,E
19 Castreiisibus utilis armis'\ '
Cas- minora tantum, qnalia consuevi, trac-
trensia '
dixit arma, quia sunt et Ve* tare.
neris et amantium arma a castris all- 23 Dominas secures'] Romanos ni-

ena. itiirnm fasces, qui magistratibus prae-


22 Exemplis te superare tuis] Cum, ferri solebant, tanquam potestatis ac
videam magnum nobilem-
inquit, te dominationis indices,
que virum in ordine equestri, in quo 24 Ponere jura foro] Leges, jura
natus es, et intra tuae sortis conditio- dicere, edicta proponere, quod JEdi-
nem remanere angusto clavo con- les, Praetores, Tribuni, Consoles
tentum, cum majora consequi possis, Romae facere solebant.
mihi necesse est exemplo tuo non 25 Medorum] Medi populi sunt
magna nee altiora me prosequi, sed Asiae, Parthis Persisque finitimi.
Dclph. et Var. Clas. Prnpcrt. 2 I
;

498 S. AURKLII FROFERTII

Et ad elTectum vires det Caesar, et omni


tibi
Temporetarn faciles insinuentur opes
Parcis, et in tenues humilcm te colligis umbras ;

Velorum plenos subtrahis ipse sinus. 80


Crede mihi, magnos aequabunt ista Camillos
Judicia, et venies tu qiioque in ora virum.
Cyesaris et famse vestigia juncta tenebis.
Maecenatis erunt vera tropaea fides.
Non ego velifera tumidum mare findo carina : 35
Tuta sub exiguo flumine nostra mora est.

potentiain Ccesnr conferat, opesque copioscB quolibei tempore tibi ingerantur ;


7)aTe tamenuteris, teque in parvus contrahis umbras, tumente.s(\Me sinus velorum
subducis. Mihifidem habeto, istud vitce institutum te inagnis Camillis parem faciet,
hominumque etiam sermone celebraheris. Cccsaiis quuque Anjiusli gloria; proximus
ibis. Macenatis in A.\\g\\&U\m fidelitas ccrtuin virtutis ejus perstabit monuintnium.
Non ego rate veils instructa procellosum aquor navigo. Omnis nostra commoratio

conj. diidinii propositam, antequam Marklandi ad Piopertiuni Annotatioues


nactiis essem, postea laetus vidi eid. critico sagaci in mentem venisse. In cod.
Pulsit. pugnantes. Pug7iatose\Ms. iegebat Palni.inSpicil. p.SlS.utex Groning.
affert Broukh. Nihil innovandnm.' Burm. ' Haslas et niilii veiiementei'
arridat :at lectio lihb. onin. niodeste servanda videbatur.' Kuin. Astus

reponit Lachm. 26 Aut alii ap. L. Lat. Honorare Groning. Burm. 1. Ho-
nerare2. An f.ornare? quaBril Burm. Ita legend, censuit Sclirader. Emend.
cap. 8. p. 150. qui sic Heinsinm, Franciumque, et ante eos Denisterum etiam
correxisse notavit.
Oiiemre retinend. pronuntiat Kuin. 27 Aff. Beroaidus
ac Guy. iijf. anteponit Burm. Da< Laid. 1. Dorv. 1. Burm. 1. Dei tuetur

Burm. In o. Dresd. 30 Velorumque auris Guy. Daninat Burm. Velorum et
plenos, aut V. ettentos attrahis vel contrahis Heins. Contrahis certe, ait Burm.
non displicet, subtr. tamen Ruhnkenio prapferebatur.--32 ' Indicia male
mens 1. Aldd. Junt. Colin, et Grasseri : qnod tamen probasse videtur Livin.
Temeraria Acidalii [ad Veil. ii. 8S.] emendatio, ista triumphos, in vs. prsec.
merito a Broukh. damnata, refutatur satis ex Lucan. ii. 514.' Burm.
33 ' Palm, corrigit fastig. Ejus temeritatem bene retudit Acidal. a ii. I

Veil. 88.' Broukh. ' Victa Neap. Fastig. Frut. Palm, queni recte refutarunt
Passerat. Broukh. In fames v. vincta Yyor\. I. Hccc famce Heins.' Burm.-
36 ' Legend, videtur Tuta.' Broukh. ' Tuta restituit Palm. Via est Dresd.'
Barth. ' Tola in onin. fere codd. et vetustis add. Tu<a Dor v. 2. Tuta

NOTiE
31 Magnos Camillas'] Camillus die- fuisse dicatur, sublesta tamen ali-

tus est alter Romulus ob Gallos Ro- quando visa est Augusto, quinonnun-
ma quondam ejcctos, de quo Cicero, quam illius desideravit taciturnita-
Livius, Horatius,Plutarchus, aliiquc. tern, cum arcanum de Mureenae con-
Virgil, quoque Ge. ii. Assuetumque
'
juratione Terentiae uxori prodidisset,
malo Ligurem, Volscosque verutos ut refert Suet, in Aug.
Extulit; luFC DecioSjMarios, magnos- 35 Non ego Metaphorice,
velifera'}
que Camillos.' seu allegorice, ostendit se nolle subli-
34 BIctccnatis fides] Quamvis sum- mia grandiaque argumenta tractare,
nia Macenatis fides in Augustum sed solum minora et amatoria.
:

LIB. III. ELEG. 9. 4M9

Non flebo in cineres arcem sidisse paternos


Cadmi, nee semper pra^lia clade pari
Nee referam Scaeas, et Peroama Apollinis artes,

Et Danaiim undecirao vere redisse rates, 40


Moenia cura Graio Neptunia pressit aratro
Victor Palladiae ligneus arcis equiis.
est in tenuifltivioln. Non ego lamentahor arcem Cadmi patriis i^nibus ahsumlam,
nequejugiter hclla pari elude. Neque pradicuho portas Scans, ac Pergama, Apid-
linis propvgnacula, decimaque tcmpeslnte verna Danaoriim dassem Troja reiersam
fuisse in GiMciain ; quando nimiruin equus abirgnds artis Pulladice victor aratrum

tub e.f. n. rtitis Groniug. Ratis etiain Perr. v. c. et pro vaiia lect. super-
script, in Dorv. 2. et sic Francius. Tittn sit e. f. n. ratis Guy. <Jt in aliis
legi testatiir L. Lat. Heinsius vero Ludit (vel Ludat) in e. f. n. rati.s,
quod probare videtur Caiin. ii. Obs. Jul. R. 1. p. 154. Certe favet huic
emend. Ov. ii. Tr. 32!. Sed cum Scaligero Tula suh <>. /. inalini quod:

etiam rccepit editor Elect. Eton. Minor, p. 122.' Burm. Kuinoelis lect.
dant B. B. Ji. L. qui id defendit. 37 N. phebi Dorv. 1. Ask. quod
'

ex glossa iriepsit. Plerique codd. et cdd. pri'^can [ft recent. Barth.]


sedisse: undc std. in c. pro, in cineribu,, capiebat Tennnlius ad Frontin. i.
Strat. 12. 22. Oousa P. ad niarg. ed. Kouill. conjecerat cexsisse. Sed
tidisse placebat Heinsio, et optime astruxit Broukh. quod prnbabat etiam
Francius. Et sidere et scdere probuni esse censet editor Elect. Eton. Quia
parum refert utruui scribatur, sedisse liic non mutand. censebat Kuhnken.
Heinsius correxerat, paternam. Certe in cinerem arces sed. paternas in non-
nullis codd. Cineres paternos mire dictum agnoscit editor Elect. Eton.'
jBurm, 38 Lips. ii. Ant. Lect. 10. suspicabatur emendand. ^". septem.
'

Passeratii libri ,Y. fratrum. Nostri nihil mutant, et recte.' Broukh. Nee
Barthiani mutant, quod probat. 'Nee semper pr. ut in multis Mss. absurde
Passeratius per ixpev semper-pr. exponit. Melius profecto septem cum Lips.
et septem pr. exponebat Markl. qui tamen praefert /<rwn pr. et ita hie
legend, se alibi pluribus probaturum dicit ad Stat, p. 310. Utrumque /ra-
trum vel septem fastidit editor Elect. Eton.' Burm. 39 ' Artes correxit
Broukh. recep. Vulp. Gott.' Barth. ' Arces et decimo [in vs. 40.] errore
pertinaci in omn. fere codd. et edd. vetustis. Immerita verborum acrimonia
in Broukh. hie invectus est editor Elect. Eton. Recte enim ille undee. Pro
Sc(Eas in aliis sacras legi notat L. Lat.' Burm. Proba erat scriptura, arces.
'

Nam, quod * Cadmi arx praecesserat, non est magni momenti.' Lachm.
'

Artes dant B. B. B. 40 Ratio temporis postulat undec' Broukh. Rece-


'

NOT.E
37 Non flebo in cineres] Non attin- H. e. non scribam helium Trojaniini.
gam, inquit, neque tentabo scribere Scaa namque fuit Trojae urbis porta,
materias grandes et sublimes, velut de qua Virg. lEn. u. Hie Juno
'

bellum Thebanum, quo pari clade Scaeas saevissima portas Prima tenet.'
vulneribusquemutuisEteoclesetPo- Pergama Apollinis] Quia nimirum
lynices germani concurrentes in invi- Apollo et Neptunus moenia Trojae,
cem conciderunt, Arcem enim Cad- quae et Pergama saepius poetis dici-
mi vocat urbem Thebanam, quam postquam ad hoc
tur, construxerunt,

Cadmus condiderat, quaeque ab Epi- opus Laomedon certam pecuniae sum-


gonis,Alcmaeone duce, diruta est. mam esset poUicitus.
39 Nee referam Scceas et Pergama] 41 3Iomia Neptunia] Urbem Tro-
; ::

500 S. AURELll PROPERTII

Inter Callimachi sat erit placuisse libellos,


Et cecinisse modis, Dore poeta, tuis.
Haec pueri curent, haec curent scripta puellae 45
Meque Deum clament, et mihi sacra ferant.
Te duce, vel Jovis arma canam, coeloque minantem
Coeum, et Phlegraeis Oromedonta jugis;
Graium impressit muris Neptuniis. Mihi satis erit hiudari cum Ele^is Callimachi,
tuisque, o vates Co'e, numeris lusisse. Hos versus euro: habeant nc volupiati pueri
pueltaque, meque Divum esse pradicent, mihique sacrificia offtrunt. Te duce, o
Mdeceiias, Jovis etiam bella cantabo, Caumque tninas inteniantcm ccelo,montibusque

pere Barth. Burra. Viilp. Gijtt. Decimo tuetiir Lachm. 41 Cessit Reg. 2.
DamnatBurm. 42 ' Arcis est ex emend.
Broiikli. prob. Vulp. Gott.' Barth.
' Artis equus in pliirimis codd. Artis opus in aliis : recepta lect. proba est
licet eanon opus esse pronuntiet editor Elect. Eton. Male Vector conj.
Heins.' Burm. Artis eqtius tnetiir Lachm. 43 ' Novi, cni jacuisse legend.
vi<iebatiir : sed plac. non videtur solicitand.' fiur/n. 44 ' Choe Venet.
Clare Ayrm. Dore legend, recte observat P. Scriver. Anim. in lib.
Spectac. Martial. Ep. 31.' Barth. ' Dore edidit Bioukh. Dure pra;fert
Pont. II. Analect. 2. ut in pleiisqiie codd. legitiir, cum primis edd.
Venet. 2. Vicent. Rhcg. [Brix.] Volsci. Scaligero placebat pure, et
Dalecampio ad Athenaeum ix. p. 401. Omnium optime Beroaldus vide-
tur emendasse, Co'e. Beroaldi lect. in reliquas edd. translata fuit. Vir
eiuditns saeculi piaecedentis ad Scaligeri Castig. in Prop. p. 216. ascripserat
'Malim Co'e, si modolibrum Ms. habeat astipulatorem.' Editor Elect. Eton.
p. 123. Dore rejicit,sedabsurdissimam proponit conj. dire rhiletn, qnam nierito
explosit Schrader. Emend, cap. 5. p. 98. Vera iect. est Co'e, idque Guyeto
etPasseratio probatumfuit.et in Aldd. Jnnt. Colin. Mur. Rouill. Gryphianis,
Canteri, Grasseri, ceterisque receptum.' Burm. Dore titetur Kuiu. Pure
prohat Valckenaer. ad Fragmenta Elegiarum Callimachi p. 5. Sit c. m. pure
vera lect. videtur Lachmanno. 45 ' Nescio quare ediderit Broukh. H. cur.
pu. h. cur.scr. Scaligeri editionem secutus. H. curant pueros, h. curant scr.
puellas Regg. Colbertt. [Palatt. Bon. Dresd.] Borr. Groning. Ask. Leldd.
tresVos!'. Dorvv. mei, ct vetustae edd. H. pueri curent, h. curent scr. Perr.
V. c. Vat. 1. 2. quod placet : sed praetuli H. pu. curent, curent h. scr. ut male-
bat etiam Franc. Broukhnsius orae; ed. Colin, conjecturam Heinsii ascripse-
rat, H. curent pueri, versent h. scr. sed repetitio "vocis curent non invenusta
videtur. Acute etiam Guy. et Passerat. li. urant pueros, h.urant scr. puellas,
quod sua venere non caret. Saltern omnes ha varietates pra>stant prze lect.
a Broukh. exhibita.' Burm. ' H. pueri curent, cur. h. scr. Burm. dedit, nimis
protecto hcentiose. Vere, ne dubita, Guy. et Passerat. H. iirant pueros, h.
ur. scr. puellas: neque aliter Volsc. 2.' Lachm.~i6
Clammt Gron'wg. Donaf.
cod. Seal. Voss. 3. Ask. quod astruit Burm. 47 In nostro 2. est minat(/n,
'

quod fern poterat.' Broukh. ' Id praeferend. oninino suadent loca Horatii a

NOT/E
jam significat,quammodo dixit etiam ' divina Palladis arte' zedificarunt
* Apollinis artem,' quia nempeTrqjs Graeci. Dequo jam supra sspius.
muros Neptnnus et Apollo construx- 44 Dore [Co'e] po'cta] Philetam in-
isse dicuntur. telligit, ex Coo insula natnm, de quo
42 Palladia ligneus arcis equus] jam Eleg. 1. hujus Libri, ubi etiam de
Trojanus equus, quern montis instar Callimacho diximus.
LIB. III. KLEG. 9. 501

Celsaque Romanis decerpta Palatia tauris


Ordiar, et casso moenia firma Remo ;
50
Eductosque pares sylvestri ex ubcre reges :

Crescet et ingenium sub tua jussa meum.


Prosequar et currus utroque ab littore ovantes ;

Parthorum astutae tela remissa fuga? ;

Phlegrais Oromednntem ; scribere incipiam nlta palatia a hohus Romanis depasta,


murosque munitos, interfecto Remo, et geminos reges nutritos lacte ferino, m\\\\qu
erit uherior vena sub tuum imperium. Versihus etinm meis dicam currus ab utroqut
mari triumphantes,sagiHasc\\ie canani retro missas dolosee fuga: Parthorum, arcea-

Broukli. proihicta. 'Minax' enim et ' minans ' passim confuniliintnr. Hoc
qiioqiie probat Eton. Elect, editor.' Burm. Minantem commode quo-
qne ferri posse proniintiat Kuin. et dant B. B. B. L. qui id defendit, et

statim ante ii. vs. collocat vss. 59. 60. 48 Damnat Biirm. Cacum quod
in BoiT. Ccerum Dorv. 1. Ceum Biirm. 2. In 1. tiia prima verba defi-
cinnt. Oromodonta Neap. Brix. Oromadunta Ask. Orodomonta Borr. Men-
tel. Voss. 1. 4. Orndomanta Biirm. 1. Eromodonta Voss. 1. Dorv. Fle-
grevi Oromodonta Burm. 2. Hunc vs. legunt B.B.B.L. ut Knin. 49 De-
certa Mentel. Ceteri omn. decerpta; et sic affert Nestor in Vocab. p. 155.
Celsave legit Laciim. 51 Iniprol)at Burm. Deductosque, quod in Borr. et siio
1. Improbat et arfcoif, quod in Mentel. Groning. C. Com.
54 * Parthicaque
Heiiis. Parthique vel Parthorum astntfc et Guy. Telare mis!<a, vel ac tula; t.r.
vel ast. t. dedisse tentabat Passerat. Nihil opus.' Earth. ' Copulam deside-
rasse videtnr Heinsins, ijuia conjecerat Parthique astulce, Parthicaque nstuta,
vel Parthorum ac tulce, quod ultimum Passeratio etiam in mentem venerat,
vel Parthorum aslutce telave missa fugcE, vel tela dedisse. Sed has ejus conjec-
turas satis superciliose rejecit Gebhardus, licet vulgatam benetueatur. Astu-

NOTiE
48 Coeum'] Cceus unus fuit e gigan- depascebant.
tibus, quos dicit Virg. Conjuratos
* 50 Case mcenia firma Remo'] De
crelum rescindere fratres,' qnippe niorte Remi historiam tangit, quia
qui Jovem crelo dejicere aliquando nimirnm sublato jemulo sibi regnum
tentaverint. asseruit Romulus vel quia fraterna
;

PhlegrceisOromedontajugi<i] Glome' caede cavit, ne quis muros urbis suae


don fuit etiam alius e Titanibus sen deinreps violare auderet.
Gigantibus, qui Jovi bellum intule- 51 Sylvestri ex ubere reg-es] Romu-
rnnt ; Pblegraea vcro juga Thessalo- lum ac Remum significat, lupae lacte

rum montiutn sunt vertices; de qui- nutritos.


bus Phlegra namque, seu Phle-
II. 1. 53 Utroque ab littore] Ab Eoo ni-
graeus campus duplex; alter inltalijE mirum et Hesperio, seu ab Orientali

ora maritima circa Cumas, quam et Occidentali mari. Ab Occidente


Oram Giganteam vocavit Propertius propter Hispanos ac Britannos bello
1.20. alter est in Thessalia, de quo devictos; ab Oriente, propter Indos,
hie agitiir, et infra Eleg. 11. Parthos, aliosque Orientis popnlos ;
49 Decerpta Palatia tauris] Canta- de quibus etiam in banc sententiam
bo, inqnit, urbis Romae originem, ubi Virg. Ge. in. ' Et duo rapta mann
ante Phrygem yEneam coliis et herba diverse ex hoste tropaa, Bisque tri-
quomodo Romuli boves, alia-
fuit, et umphatas utroque ab littore gentes.'

que pecora, in monte Palatine herbas


502 S. AURELIi PROPiiKTH

Claustraque Pelusi Romano subruta ferro, 55


Antoiiique graves in sua fata manus.
Mollia tu coeptae fautor cape lora juventae,
Dexteraque immissis da mihi signa rotis.
Hoc mihi, Maecenas, laudis concedis ; et a te est,

Quod ferar in partes ipse fuisse tuas. GO

que Pelusii subversas armis Romanis, ac Marci Antonii tnanus in suam ipsiiis per-
niciem savientes. Otu facilis ac benigne fautor, primes me?e juventutis habenas
suscipe, et da mihifausta signa effuso in cursum curru. Illam mihi gloriam conce-
dis, McEcenas, et a te est, quod ego dicar in tuts partibus fuisse,

tafuga optime de Parthis. Ad Flor. iv. 10. 3. Freinshem. hie legit Parthorum
astuta tela remissa fuga : sed quod jure improbat Gronov. i. Obs. 11. p. 101.'
B\trm.b5 Claustraque acuta est et capitalis [Ead. dicit Bartli.] Palmerii
'

emendatio ; quae taraen ipsa ap. Lips, legitur in Tac. ii. A. 59.' Broukh.
Hanc conj. egregiam vocat Lachm. verissimam vocat Bnrm. cui Passeratius
videtur earn probasse: nee aliter Guy. Heins. Markl. conjecerant. Castraque
in omn. fereMss. et vetustisedd. ut atfert etiam Nestor in Vocab. p. 112. et
158. Subdita damnat Burm. quod in Borr. Voss. 4. et suo 1. PelusiiM&s. et

edd, antiquae. 56 Antonii improbat Burm. quod in suo ntroque, Borr. et aliis

codd. ac priseisedd. 57 'Moi/is refer ad 'juventae.' MolUter [incepta:] vult
Ayrm. in Sylv. Emend. Crit. eod. certe jure quo Broukb. MolUa posuit.'
Barth. ' Mollis in plerisque codd. et antiquis edd. quod absurdum. Broukh.
>noWa substituit ; quani pulcherrimam emend, vocat Etonensiutn Eiectorura
editor, et ab eo in contextuui esse admissam non indignatur. Ccrte mollia
/ora conveniunt 'coeptae juventae.' Mollia dona in aliis legi testatur L. Lat.'
Burm. ' Recte Broukh. videtur Mollia reposuisse.' Lachm. 58 Dextraque

Aid. 2. 59 Est nesciunt plerique Mss. CO Lentiusisse Ayrm. conj.

NOTiE
55 Claustraque Pelusi] Bellum sig- manus afFerret eocompulisset. Pelu-
nificatAlexandrinum, quo Cieopa- sium autem urbs est yEgypti, ut ait
tram Antoniumque devicit, Alexan- Strabo Lib. xvii. paludibus eincta,
diiaque potitus est Augustus, post- ac angusta viarum. Nunc vocatur
(juam Antoniuni ut sibi violentas Damiette.

ELEGIA X.
DK NATALl AMIC^ HIJJE.
MiRABAR, quidnam misissent mane Camoenae,
Ante meum stantes, sole rubente, torum.

Admirabar ego quidnam mane ad nie misissent Camccnce, consistenles ad meum

De titulis, qui in Mss. et edd. veUistis pripfixi singulis Elegiis habentur,


quid judicandum sit, vel ex hoe solo spccimine notasse sufiiciat, quod in Re-
; ;

LIB. 111. ELliG. 10. 503

Natalis nostrae signum misere puellje,


Et manibus faustos ter crepuere sonos.
Trauseat hie sine nube dies stent aere venti ; 5
Ponat et in sicco molliter unda minas.
Aspiciam nullos hodierna luce dolentes
Et Niobae lacrymas supprimat ipse lapis.
lectum, oriente sole. Signum dederunt diet natalitii mets arnica:, earumque manus
ter ptausus Icetos ediderunt. Iste dies prcetereat sine nube,flatu non agitent a'crem
venti ; placide etiam mare iras deponat in urido litlore. Neminem omnino Iwdie
vidcain tristem ; saxitin etiam, quod quondam fuit Niobe,Jletus cohibeat. Alcyo'

giis et meo inepte inscribatur haec Elegia De Niobe, quia vs. 8. ejus fit
2.
mentio. Est enim Elegia in Natalem CynthiiB, iit ex vs. 3. et fine, mani-
lestnm est. Sic infra El. 11. vs. 21. nova incipit Elegia, De Seinirami, quia
illic Seniiramidis nieminit et El. 15. post vs. 10. alia quoque iu Mss. Elegia
:

a prioribus separata inchoatiir cum epigraplie, Fabula Anthiopa. Haec Burm.


Ill Dresd. inscriptum est De die nntali arnica su<s.-^et sic in aliis. 1 ' Jussis-
sent, quod nialuerunt quidam, auctori suo Volsco libens redono. Heinsius
ad Claud. Epithal. Pall, et Celer. 50. scribit visissenl; uti et vs. 3. visere pu-
elUc. In primo si quid mutandum, potior milii fuerit Passeratii ac Livineii con-
jectura, risissent. Sed signum mittere est, signum dare. Quare sustinebo assen-
suni, donee prodierint dudum |)roniissaE in nostrum Poetam Notae Virisum-
nti. Interim raoneo, in omn. libb. scriptis inveniri led. vulgo receptam.'
B'oiikh. ' Visiss. vult Heins. Advers. p. 88. Quid me visiss. Guy. Jussiss. ex-
tare in uno cod. vetusto annotat Heins, 1. c. quod Volscus praeferebat, nee
Livin. improbahat, qui tamen et risiss. suspicabatur. Misiss. defendit Cortius
ad Cic. Ep. ad Div. ir. p. 72. pro, significassent, sc. epistola. Sane iniffreXMn^
(Jiamap. GraPC. lianr vim liabet, ut et, mandata dare, notet.' Barth. ' Misiss.
non solicitand. 'i'erlio vs. j/Hwr*? mntari non opus est, et male illic i,igniim-
(jite dedere Dorv. 2. Miserere illic vitiose in meo 2. [et Brix.]' Burm. 2 ' S.
</cJcHft; Heins. [Sine necessitate, ait Barth.] ne(]iie hoc admittendum. Rubentc
praeferebat France! bene vindicavit Broukh.' Id.
3 Misere defendit et Barth.
4 iSownos Burm. 1. 5 Slant Leid. Voss. 1.
6 Damnat Burm. Ponet, quod in
Neap. Leid. Dorv. Minax Bon. Borr.Leid.2. Dorv. 1. Burm. 2. quam lect.
1.
admodum elegantem pronuntiat Barth. sed vulg. statuit defindi a Lucre!.
\. 1001. Ponat et insuetas Heins. Vulg. tuetur Burm. 8
Hac est lect. '

Groning. quam nolim solicitiui.' Broukh. ' Is'iubes ipse suas Guam, et duo
alii ap. Hiins. //jsa /a/</s v id t Guy.' Barlli. '
Et Niobe lacrymas suppr, ipsa
suas in Heinsian. Ipse suns Mt ntel. et Voss. Niobe I. s. ipse lapis in aliis, et pri-
mis edd. hoc est Kiobes, ut in Leid. 2. tribus Voss. et Groning. Niobe I. s. ipsa

NOTTE
1 Mirabar] Ut laetius dies Cynthize quae sibi quiescent! ante torum suni-
natalis celebretur, coeli serenitatem mo mane astiterunf.
optat Propertius, maris tranqnillita- 3 Natalis'\ Natalem diem celebrare
teni, onmia denique fausfa ac l;fta solenne fnit apud Romanos sed He- ;

precatur, Cynthiamque ipsam ad sa- rodotus narrat Persas i)rie ceteris


crum ilium diem natalitium celebran- gentibiis feslum ilium diem religiose

dum exhortatur. coluisse.


Camano?] Diem natalitium Cynthiic 8 Lt Niuba [Niobe] Et flere de-
Musas, quae ct CanKena- dicuntur, sinat, qiin> nunc lapis est, Niobe. Di-
i;elebrarc voluisse significat Porta, citiir enim Niobe conversa in lapi-

(
:

504 S. AUKELII PROPERTIl

Alcyonum positis requiescant ora querelis ;

Increpet absumtum nee sua mater Ityn. 10


Tuque, o cara mihi, felicibus edita peunis.
Surge, et poscentes justa precare Deos.
Ac priraum pura somnum tibi discute lympha,
Et nitidas presso pollice finge comas.
Dein, qua pridem oculos cepisti veste Properti, 16
Indue ; nee vacuum flore relinque caput
num guttura cessatis questibus sileanl, neque lamentelur sua genitrix Ityn occisum et
comestum. Tu vero, o mihi dilecta, fauslis avibus nata, consurge, rectaque et ho-
nesta a Divis annuentibus pete. Et ante omnia aqua munda soporem disjice ; digi-
tisque leviter admotis capillos nitentes come. Deinde veslem illam indue qua prima
Propertii oculos rapuisti, et cave ne caput tuum careat sertis. Deos autem precare,

suas probabat Heins. in Notis p. 724, et Fiancius ascripserat id Ovidianum


esse. Sed vera Propertii maims est, Et Niuba (vel Niobes) I. suppr. ipse
lapis.
Lapis iion tentandum.' Burm. 9 Hulcionum Veneta 1. Halcinoum 2.
ap. Bartli. Nescio an hae edd. nostris conveniant. Et sic fere habe de
Venetis Bartliii ac Broukliusii qui tamen
: aliquando faciiint ut intelligantnr,
dum memorant ipsiim annum quo editae sunt. Halcynon Borr. Ascinoum
Aslc. Vult Burm. Alcyones.
11 Tuque io \ o^s. 4. Tu quoque, c. cod. Palat.
et Dresd. Tu quoque a c. Palat. uiembr. Cura vult Passeratius: nescit
Bartli. CHibono,et rejicit Gebhardusrecte.pronuntianteBurm. Affert Torrent,
ad Herat. I. Od. 6. 2. At tu cara. Poenis Heius'ian. Pcr^inisMentel. Pams legend,
videbatur Withofio in Praemetlis Crit. p. 73. sed invito, ut opinatur Burm.

Propertlo. 12 Potentes Burm. 1. Prasentes Passeratius. Poscentes tuentnr
Barth. Burm. Poscendos reponit Lachm.
13 At Palat. 1.
14 Rosea vel ierso
Heins. Vulg. tuetur Burm. Genas in aliis esse testatur L. Lat. 15 Dehinc Men-
' Pridem est ex emend. Broukh. recepta Vulp. et Gott. pro prim, vulgg.
tel.
[et codd.] Mihi prim, magis placet.' Barth. Prirfewi malit Burm. Prim, det'e.n-
dunt Kuin. Lachm. Oculos deest in Dorv. 2. In aliis etiam caepisti: damnante
Burm. Te qua primum Burm. 2. et in uiarg. Denique pro varia lect. vel
glossa. 16 Cavum Brix. et Venet. ap. Barth.
17 Fama eaed. et Regg.

NOT/E
dem, qui perpetuis adhuc manat Fabulantur enim Procnen, Terei
lacrymis. De Niobe diximus ad ii. Thracum regis conjugeni, filium
20. 7. suum Ityn, quern ex Tereo genuerat,
9 Alcyonum'] Alcyones, de quibus interemtum comedendum apposuisse
jam safpius, sunt aves marinap, quae eidem Tereo viro suo, quod sorori
dicuntur querulae, quod fingantur suae Philomelee vim intulisset. Quara
mortem lamentari Ceycis conjugis uxoris impietatem cum Tereus de-
Alcyones, quae fuit in avem ejusdem prehendisset, agnito filiicapite,Proc-
apeciei mutata. Vide Ovidium Lib. nenque ac Philomelam stricto gladio
Metam. xi. arem
insequeretur, dicitur fuisse in
10 Mater Ityn] H. e. ne Procne, upupam couimutatus, Procne vero
quae facta est hirundo, vel, ut alii, in hirundinem, Philomela in luscU
luscinia, saepe lamentelur filium Ityn niam, Itys denique in phasianuna.
interemtum, ac mensis apposituni.
; :

LIK. HI. ELEti. 10. 505

Et pete, qua polles^ ut sit tibi forma percnnis,


Inque raeum semper stent tua regiia caput.
Inde coionatus ubi thure piaveris aras^
Luxerit et tota flanmia secunda domo ;
20
Sit mensae ratio ; noxque
pocula currat inter
Et crocino nares raurrheus ungat onyx.
Tibia nocturuis succumbat rauca choreis ;
Et sint nequitiae libera verba tuse.
Dulciaque ingratos adimant convivia somnos ;
25
Publica vicinae perstrepat aura viae.
ut ilia puhhritudo, qua nites,sit tibi perpetua, tiiaque in me imperiafirmajugiter
tnaneant. Postquam vera Deoriim altaria sertis redimilu propitiaveris, ignisqiie
faustus sponte tihi emicuerit per omnein cedem ; menace tibi sit cura, et nox tota
transeat inter calices, ac murrheus onyx crocino iiares iinbuat. Tibia canendo de-
fessa noctumis chords deficiat, verbai/ae nequitice tua; sint libera ; jucundce etiam
epvlce soporem auferant ingratum ; aura publica vi<E vicince cantu plausuque perso-

Mihi fama Dorv. 2. Forma tuetur Biirm. 18 Sunt Dorv. 2. iStent defendit
Burm. Stent tibi Bwrm. 1. minus recte, Broukhusio censente at male, ;

Burmanno, Totiim h. disticlion deest in Neap, et Voss. 3. 19 Tibi t. Dresd.


Siiperne tamen script. Al. ubi.' 20 Luserit Guam. Leid. Voss. 1. Ask.
'

Burin. 1. Fulserit Heins.


21 Sic Biirm. 2. Moxque Borr. Regg. Mentel.
Voss. 1. 4. Burni. 1. et Curat Borr. Burmm.
priscae edd. Vosque Perr. v. c.
damnante Burm. qui legend, arbitratur voxque
liinc cnntet. Certe voxque
. .

in Colot. tribus Vat. et Veneta ap. Bartli. Sed nox et currat minime solicitand.
pronuntiat Ruin. Censet Burm. f. etiam corrigend. Sit m. statio.
22 Mi/rr/ifus Dresd. Brix. ' Crocinonarix ynureus Borr. Meutel. Voss. 1. Nam
In meo 1. lacuna est, t mureus. In 2. Et croci nonaris mureus : et in niarg.
crotim pro varia lect. Receptam led. fit mat Nestor in Vocab. p. 91. Heinsio
pro jjares legend, videbaturcrines : quod placet.' Burm. 23 Incumbat Hcins.

Censet Burm. vulg. exigi a ' rauca.' 24 Et sine olim conjecerat Broukh. qui
nihil de eo raonetin Notis. Hoc exhibet Brix. Sua vult Heins. 25 ' Coh-
NOT^
II Felicibus edita pennis'] Fortttuato lura nnguentarium. Murrheus ' au-
ac fausto avium volatu, seu faustis tern vocatur onyx murrha plenus
auspiciis. Posuit enim pennas pro, niyrrha namque apud veteres inter
avibus. Ut Virg. ilin. III. dixit: *Et unguenta pretiosanumerabatur. Un-
praepetis omina pennap.' de et Horat. murrheum crinem'
'

19 Thure piaveris aras] Aras posuit dixit myrrha delibutum, ut etiam ap.
pro Diis ipsis. Deos enim adorasse TibuU. iii. 4. 28. legitur myrrhea '

veteres ingesto super aras thure no- [myrtea] coma.'


tissimum est. 23 Tibia'] In sacris, in ludis, et con-
22 Crocino] Unguentum est croci- viviis, sicut et in funeribus, tibicines
num, quod tiebat ex aromatibus et adhibebant antiqui. Cupit autem
croco in oleo macerato, de quo Pliu. Propertius saltaliones et conrivia
pluribuK in locis. Dioscorid. Lib. i. per totam noctem celebrari, ita ut
Murrheus ungat onyx] Onyx est, tibicines fatigati vincautur a tripndi*
ut jam diximus, ampulla, seu vascu- antibus.
;

506 S. AURKHI HilOPJiRTIl

Sit sors et nobis talorura iuterprete jactu,


Quem gravibus pennis verberet ille puer.
Cum fuerit raultis exacta trientibus hora,
Noctis et instituet sacra ministra Venus 30
Annua solvamus thalamo solennia nostro,
Natalisque tui sic peragamus iter.

net. Sit etiam nobis sors interprete talorum jactu, quem ille puer gruvibus alis iter-
beret. Quando \ero prater ier it tempus pluribus elapsis trientibus, Venusque fieri
prcBcipiet sacra noctis; persolvamus etiam nostro toro solennia annua, acita tui na-
talitii diet cursum peragamus.

vicia conj. Broukh. idque adeo placebat Riihnkeuio, ut textni reddend. cen-
seret.'Burm. Viilg. commodum quidem offerie sensiini, sed convicia non esse
inelegantem emend, pronuntiat Kuin. Convicia prob. Burm. ad Lotich. i.
'

31. si modo unicHs


liber faverel.' Barth.
26 ' P. aura edere malui, consenti-
entibus omn. fere codd. [cum Ed. pr.] Aura f. melius esse notavit Scaliger,
licet nonnulla pro ara afferat. Perstrepet aura in aliis haberi notavit L. Lat.
Guyetus legebat vidua perstrepat aura via : cui etiam ara non improbabatur, ut
Passeratius : quod praeter Regios etiam est in pr. edd. et sic legitur in Ber.
licet in Notis nihil memoret. Jure rejectiim fuit a Broukh. qui tamen ora ex
Heinsii conjectnra contextui male inseruit. [De illo ora non ambigendnm
pronuntiat Broukh. Sed ora vice duriorem esse locutionem censet Barth.]
Aura emendaverat etiam Markl. in marg. ed, Graev. in qua ara. Perstrepet
Neap. Leid. 2. Voss. 1. 3. Dorvv. et meus 2. Hinc percrepet eliciend. vide-
batur Santenio.' Burm. Ora dantB.B. qui sjepe alibi Broukhusii emenda-
tiones exhibuit in textu, dum in Notis refellere studuit.
27 Tactu Brix.
solenniter.^28 Torrent, hunc I. laudans ad Horat. i. Od. 27. torqueat scripsit
'

pro verberet, perspicuo errore memoriae. Broukh. Id. pronuntiat Barth.


'

Gravius legebant Beroaldus et Guy. Damnat Burm. pcenis, quod in suo 1.


29. 30 Laxata ora Ask, In Burmm. distinguitur, hora Noctis, et Ifc. sed
vulg. putat praeferend. Instituit Dresd. Pro min, Heins. conj. sequestra.
Vulg. tuetur Burm. 31arita Mark\. Quod si adniittatur, distinctionem /tora
Noctis, et praeferend. putat Burm.
31 Th. et sol. Dresd. Colbertt. Burm. 2.
Vicent. Venet. ap. Barth. Brix. Volsci, Ber. Aldd. Junt. Colin. Gryph. 1551.
etl561. Plantin. 1560. et Grasseri. T/t. etsomnio Venet. 2. Rheg. 32 Insul- '

sam lect. terp. spurcidica interp.fulcire conatusestPasseratius.'jBrou/c/i. Ter '

p. Ber. et in Ms. Sambuci legi testatur Mod. in Nov. Lect. p. 82.' Burm. Non '

dubito quin Prop, dederit ter p. quod Groning. habet cum Mentel. et uno ex
Vossianis. Guam, utrumque conjungit, ter sic p. exhibendo.' Lachm, Sic
dant B.B.B.
NOT^
27 Talorum interpretejactu] Talornm ita praebuit alas.' Ovid. Rem. Am.
jactu divinabant inter pocula, quam 198. ' Debilibus pennis irritus exit
quis aniaret, ct quo successu, et quis Amor.*
gravius ardentiusque a Cupidine ver- 29 Multis trientibus hora] Longa
bcraretur. potatione. Triens porro est unciae
28 //^'/*utr] Cu|)idonimirum,Deus qiiatuor, seu tertia pars assis. Unde
amoris, qui tingitur alatus puer, ut i. triens hie iutelligitur calix contincns
9. 23. ' Nullus amor cuiquam faciles quatuor cyathos.
LIB. Ill, ELUG. 11. 507

ELEGIA XI.
F(EMINAS IMPERARE AMANTIBUS.
Quid mirare, meam si versat foemina vitam,
Et trahit addictum sub sua jura virum ?
Criminaque ignavi capitis mihi turpia fingis,
Quod nequeam fracto rumpere vincla jugo?
Venturam melius praesagit navita noctem : 5
Vulneribus didicit miles habere metum.

Cur admiraris si ptiella titam meam versat, et ad suum arbitrium me mancipatum


sil>i cogit servire? Cur etiam vitium 'mfame desidis Iwininis affingis mihi, quasi
non possim fraiigere pedicas Amorisque catenas rupto jugn? Facilius docti usque
nautu noctem seu tempestatem venturam prcesentit, milesquc doctus est vulneribus

Plnrima in Elegiis Propeitii male digesta Viri eruditi non immerito qiie-
runtnr : prapsertim Lipsius ii. Var. Lect. 25. Scaliger transpositionibus
plurimis Elegias melius connectere teiitavit, in ciijiis tamen niiiiiani audaciaiu
passim graviter, sa>pe etiam immerito, multi inveiuintur. Exempla aliquot
locorum male coliicrentinm dedit Schraderus Emend, cap. 5. p. 94. et seqq.
Rectum hac in re judicium est eruditi Britanniin Misc. Obs. T. ii. p. 103.
' In Propertii poematibns aliquaiido connectio non iuvenitur, quod partim
ascriljo ipsi PoiJta>, qui hoc modo scribere amabat, sed partim quoque con-
textui corrupt, perditis aliquot versibus, et quibusdam extra ordiuem
turbatis.' Sic Burui. Inscribitur in Dresd. Excusatio quod serviat fcemince,
et agit de imperiis eurtim.
1 Vexat Heins. nulla de causa, Barthio censente ;
et, Burmanno pronuntiante, invito Propertio.
2 Adductum damnat Burm.
quod in \'oss. 4. Sua signa in aliis legi notat L. Lat. quod sua venere non
destitui, monente Burm.
3 Carmiiwque cod. Palat. C. Com. Mentel. Voss. 3.

Vulg. defendunt Burm. Broukli. 4 Solvere v. alii ap. L. Lat. 5 ' Miror
eorum pertiuaciam, qui lect. non nauci, mortem, tarn studiose fovent. Jam
plus quam duo sunt saciila, postqiiam nionuit Beroaldus in priscis codd. legi
noctem.' Broukh. ' Noctem recte edidit Broukli. quod confirmatur a Perr.
V. c. Vat. 1. 2. 5. tribus Voss. Dorv. 2. neque aliler affert Nestor in Vocab.
p. 107. b. etita legend, jam moniiit Palm, in Spicil. p. 806. T. iv. Fac. Crit.'
Burm. Mortem dant plurimi codd. et velustcB edd. Legit Markl. V.vetulus
p. n. mortem. Vetulus rejicit Burm. Venturas Coras Heins. nimia licentia,
. .

pronuntiante Burm. V. annosus p. n. noctem vult Jacobs, in Ep. ad Ast.


p. XXXV. Ndiil mutund. statuit Kuin. Fortasse, ait Lachm. dederit Poeta
V. pavidus p.n. noctem. 6 ' Mihi certum est a Poetae manu fuisse modum.'

NOTiE
1 Quid mirare] Pluribus exemplis formidabilis, insectatur amores.
foeminarum, qu<e viris imperarunt, 3 Criminaque] Mihi ignavia desi-
demonstrat, quanta sit mulierum in diaeque crimen assimulas.
viros potestas, quantumque sit impo- 4 Quod nequeam] Quod non possim
rium deinde in laudes excuirens
; anioris pedicas perfringere, de quibus
Augusti turpes Antonii et CleopatrtP, Ovid.Amor.iii.il. 3. 'Scilicet as-
Capitolio etiam Romanisque arcibus seruijam me, rupique catenas.*
; :

608 S. AURKLII FKOPERTII

Ista ego praeterita jactavi verba juventa


Tu nunc exemplo disce timere meo.
Colchis flagrantes adamantina sub juga tauros
Egit, et armigera praslia sevit humo ;
10
Custodisque feros clausit serpentis hiatus,
Iret ut ^sonias aurea lana domos.
Ausa ferox ab equo contra oppugnare sagittis
Maeotis Danaum Penthesilea rates

timere. Tales ego, qnales nunc tu, quondam effudi voces in mea prima juventute '
tu tcro edisce metuere, et sapere, meo exemplo. Colchis subcgit tauros ignem spi-
rantes aratro ceneo, seminavitque in terra armi/eras acies. Sopiiit etiam ora metu-
enda custodis draconis, quo vellus aureum adiret domum JEsoniam. Olim furens
Penthesilea Mceotis equitando ausa est Danaorum classem telis adoriri. Cui postea-

Broiikli. ' Mod. recepit Broukh. contra onin. libios; reclamante Vnipio,
qui recte nionet metum esse, pi-cfsensionem futuri periciili.' Earth. ' Nescio
quos codd. (nullos enim meniorat) secutus fuerit Broukh. Metum exhibent
omnes niei, et edd. priscae : id(|ue propugnat 'timere' disticho seq.
Franc, qnoque dnbitabat an 'habere moduni' ita simpliciter possit diei.
Metum affertur in Lexico L. L. Fabriano in ' Habere.' Burm. 8 Cavere '
placebat Grutero x. Suspic. 8. p. .501. in Misc. Lips. Nov. P. m.
p. 501. Niiiil tentand. hie contra Mss. pronuntiat Buim.
9. 10 ' Ita
hunc 1. affert etiaui Nestor in Vocab. p. 175. Flagrantis Borr. raeus
uterque, et pr. edd. Armifera praeter Livin. etiam Guyeto placebat ; quod
parun; interest. [Id. censent B. B. et Vulpius.] Savit vitiose in Aldd. [In
his \f^\ Jldgranteis (\ic\t Barth. qui monet id habere et Brix. et suam Venetara]
Colin. Grypii. aliisqiie.' Burm. 12 ' V ro uurea lana prave laurea in Voss. 3.'
Id. 13 ' Ita recte in Mcntel. ut ex uno Coib. affert Broukh. quod non in-
super habend. notat. Male in reliquis omn. codd. et edd. vetustis le<^itnr
quondam opp.' Burm. Equis Dresd.
Oppugnante Guam. 14 ' M. Regg.
[Dresd.] et in niargine Coib. 2. vere.' Broukh. * Jnjectis omnes fere libb.

NOTE
9 Colchis flagrantes tauros] Colchis intelligit ilium pervigilem, qui ens-
dicitur Medea, a Colcliide, unde fuit todisse fingituraureum vellus, quern
oriunda; quamfabulantur carminibus Medeae carminibus ac veneficiis sopi-
eu incantamentis effecisse, ut Jason tuminterfecit Jason, ut vellus aureum
tauros ignem naribus spirantes, qui rapere posset.
vellus aureum servabant, domaret, 12 iE^onias domos] Utiolchon, Mag-
domitosque sub juga duceret, quas nesiae in Thessalia oppidum, vellni
Poi-ta dicit adamantina,' quia nimi-
'
aureum aveheretur, ubi nimirum JE-
rum, ita dura, ut non possent frangi. son, Jasonis pater.
Vide ApoUoM. Lib. in. 14 Mceotis Penthesilea] Amazonum
10 Prcelia serit humo] Medea etiam regina Penthesilea dicitur '
Maeotis,'
draconis denies in terra seminare do- h. e. Scythica, quia nimirum Ama-
cuit Jasonem, unde natisunt homines zones illam Scythiae partem, quae ad
armati, qui in invicem irruentes sese paludem Majotim, Tauricam Cherso-
mutuis vulneribus trucidarunt. nesum, ac Tanaim amnem spectat,
11 Custodisque serpentis] lyrAconttm incoluisse dicuntur. Ilia porro Pen-
LIB. III. KLEG. 11. 609

Aurea cui postquam nudavit cassida frontem, 16


Vicit victorem Candida forma virum.
Omphale et in tantum formae processit honorem,
Lydia Gygaeo tiucta puella lacu,

quam cassis frontem detexit , eximin ipsh\9, pnlchritudo hominem sui tidorem de-
vicit. Omphale e\'iain, Lydia puella, (jiice lacu Gygcco lavit,in tarn mai;nam pul-

scripti cum Efl. pr. et Brix. Meotis Venet. Panthesilea Biix.' liarth. ' Injectis
edd. Rheg. et Volsri, (jiii tanuMi in Nolis, ' Maotis, qnoniain e.Scytliia venerat,
ubi est paltis Ma'otis :' sive ita enieiidaverit, sive in snis inveneiit codd.
Male igitur Heinsius ex liac Mss. scriptura ad marg. ed. Aid. conjecerat
Ingestis. In lect. Mavtis Penthesilea Pioperiium agnosco et vestigium
:

huj. sciiptiiriE est in Ask. in quo corrupte tnectis. Neque aliter [i. e.
quuni M<eotis'] jam excusum fuit in Ber. Aldd. Junt. Colin. Orypli. Giasseri,
ceterisque edd. /n/ec/is ex aliis profert L. Lat. Danaas emendabat Franc'

Burm. 1.5 ' Sic omn. codd. (nisi quod /rowfe in lloir.) et Nestor in Vocab.
p. 29. Scaliger ad Manii. p. ftOT. ita hunc 1. affeit, Cvjus ut uurutam n.
casside f. vitio uumorin-, ni tailor.' Id.
IG Suum \'at.5. quouiodo conjecerat

Markl. C. virgo Franc. 17. 18 ' Omphalic CJuy. cum cod. Reg. et ed. Brix.
Heins. hoc e glossa atitinnat esse, substitnto An non in t. vel Nonne ttiam,
vel Nee non, vel Quin etium. Gygeo Brix.' liarth. ' Omphale et in t. cdidi ex
veternui niembr. auctoritate. Copulain eniin it inseiiint Mentel. Vat. 5.
Voss. 3. Nam in ceteris Om/)/((i/e ni, quo vitio inquinaios etiam olim fuisse
alios codd. patet, quia sic afiert Oct. Mirandula in Viridar. Ulustr. Poet.
fol. 184. b. et sic in antiquis edd. IMiror Broukliusium, metro adversante,
edidisse [cum Barthio] Omphale in tantum: neque id incnriac typi ascriben-
dum, quia sic etiam affert ad iv. 9. .'iO.et quia rod. suo ascripseral, ' Mediam
in hac voce corripi anctor est nescio quis M. Herriclien, ipso fine Thesauri
Fabriani.' Sed, quicumque ille t'uerit, non erravit,et ideo potius hiatum hoc
in versii statuit. Secunda cnim in Omphale corripienda est. Guy. hie tenta-
bat Omphalie, vel Omphalia, sine dubio (juia Omphaiia; etiam in codd. aliis
Icgitur, ut in Regiis [cf. sup.] et nieo altero haberi. Sed eo non opus est:
et recterejecit Schraderus Emend, cap. 8. p. 152. Heinsius conjecerat, An
non in t. .tincta puella I. vel lota puella i.quod ed. Aldiuse ascripserat ut per
. . :

Lydiam puellam subintelligatur Ompliaie, rujus nonieu a glossatore insertum


putabat: et sic vocatur Ovidio ii. F. 3.50. sed AuSIij 'Ofi<pd\r) etiam in Diotimi

NOTiE
Ihesilea, auxilium Priamo Trojanis- Hercules amore flagrans .ervivit, et
que ferens contra GrapcosTrojam op- quae eundem etiam Herculcm sibi
pugnantes,pluriniafortitudinis virtu- servientem ad lanificium et ad pensa
tisque supra sexum suum edidit docu- trahenda compulit.
iiienta, demumque cum eorundem 18 Lydia Gygao lacu'\ In Lydia,
Graecorura classem impeteret, ab cujus regina fuit Omphale, lacus fuit
Achille est inteifecta. quidam nomine Gygaeus, qui postea
16 Victoretn virum] Achillem, qui, mutato nomine dictus est Coloug,
Penthesilea? a se occisae formositate quem 40. tantum stadiis ab Sardibus
captus, eam sepulturas esse mandan- abesse refert Strabo Lib. xiii. qui
dam contendebat, nolebatque earn in ibidem etiam narrat ad eundem lacum
fluvium Scamandrum projici, ut per- simias diebusfestis solennibus saltare
suasit Diomedes. consuevisse.
17 Omphale] Lydiae regiaa, cui
;

610 S. AURKLll FROPERTIl

\Jt, qui pacato statuisset in orbe columnas,


Tarn dura traheret mollia pensa manu. '20

Persarum statuit Babylona Semiramis urbem,


Ut solidum cocto tolleret aggere opus
Et duo in adversum misit per moenia currus,
Ne possent tacto stringere ab axe latus :

chritudinis landem venit, utille, qtd in orbe terrarum tynmnis monstriique purgnto
columnas consiiluisset, manu tarn laboriosa acforti molles lanas carperet- Semira-
mis condidit Babylonem civitatem Persarum, adeo ut opus integrum muris coctili-
bus excitaret ; ducsque quadriga; contra invicem concurrentes per muros possent
pratereuntes nxestricto latus sibi non contingere. Perduxit etiam Euphratem per

Epig. Graeco, ncqtie Omphales iionien facile a librariis insertnni pnto.' Burm.
19 Statuisset hoc in versii et mox statuit Heinsio inconciiinnm, et alter-
*

iitrum corriiptum esse videbatur. Itaque hie posuisset malini, qiiam tnox
Persarum posuit, cum Scl'.radeio Emend, cap. 8. p. 153. idque etiani pr*-
tulisse videtur Patruiis mens ad ii. ^En. 295.' Id.
20 Jam Burm. 1. Dira
Neap. Damnat 15iirm. Conjecerat Maikl. Huic dura. Jacobs. Ep. ad
'

Ast. p.xxxvi. Viilg. lect. Tarn dura ita Piopertiana est, ut earn niiitari
'

vixtulerim. Qnare scribtnd. puto f!ui, qui p.s. Sfc. Tarn d. Sfc' Mihi locus

nulla mediciua indigere videtur.' Kuin. 21 Nova hinc El. cum titnlo, De
Semirami, incipit in Rcjrg. Burm. 2. primisque edd. Orbein lid. Regg. et
prisciB edd.
22 Et Buim. 1. Solitum Yos^. S. Agger Burm. 1. Voss.2.
Ager 1. Coctus t. ager Ask. unde legi posset cocttis t. agger, Suspectnm
'

hunc 1. habuit Heins. Ep. ad Gikv. T. iv. Syil. p. 532. quia Babylon Assyiisp
potius quam Persica uibs fuerit. An igitnr Assyriam st. emendand. Sed
haec ap. poetas sa;pe promiscue posita occuiruiit nihil itaque hie innovand.'
:

Burm. 23 Ut Perr, v. c. Colot. Vat. 1. 2. Missi iid. cum Exc. Seal.


Borr. Ask. Gioning. Leid. 2.tribus Voss. Dorvv. Butmm. Palat. 1. C.Com.
Bon. Guam, et Veneta ap. Barth. Et sic Heins. sed mntavit (nionente
Biirnianno) Bioukli. et edidit cum Vulp. Gott. Barth. et Burm. im missi, (\\\oA
in melioribus libb. esse ait Gebli. et quod oniniuo scripserat Poeta, pronun-

NOTiE
\9 Pacato xtatuissct in orbe columnas] sicque annos quadraginta regnavit.
Herculem significat, qui dicitnr ad Semiramis dicitur militin, trinmpliis,
Oceannm Occidentalem, extremas- victoriis, divitiis, et imperio mortales
que orbis oras, postquam nnindum omnes superasse. Ipsa Babylonem
monstris tyraiinisque pnrgasset, tan- ad fluvinm Euphratem ex coctili la-
quam labornm snorum metas, duas tere merito dicitur condidisse, cum
exstrrixisse columnas, alteram in ex- illam urbem ex oppido maximam fe-
trenia Hispania, Calpen dictam, al- cerit, stnpendisque cam minis, turri-
teram Abilam vocatam,in Africa. bus, portiscentum arncis, hortis pen-
21 Statuit H'tbylnna Semiramis'] Se- silibus, templo longe magnificenlis-
miramis Assy riorum regina,Nini regis simo, ceterisque operibus ac opibus
uxor, qu OB post obitnm sui conjugis, admirandis ornavcrit adeoutBaby-;

intelligens Assyrios agre niulierisim- Ion inter septem orbis miracula me-
perium passuros, illius obiln dissinm- merit annnmerari.
lato,personam ejus assumsit, donee 23 Duo per 7noR}na currus] Babylo-
filius Ninus, sea Ninyas, adoksceret, nis muri, a Semiramide ;rdifica1i, al-
I.IK. llf. KLEG. 11. 511

Duxit et Euphratem medium, qua condidit arccs, 25


Jussit et imperio surgere Bactra caput.
Nam quid ego heroas, quid raptem in crimina Divos ?

Jupiter inlamat seque, suamquedomum.


mediam urbem, quam exstruxit, voluitque regni siii totius pra'cipuam urhein esse
Bactra. Sed quid ego heroas, quid Deos in crimen vocem/ Jupiter ipse se uf

tiante Bronkh. Sed tmrnmi pro, missi, diirinscnliini videbatiir Francio et :

misit lectins videbatur Burmauno et sic in Dresd. Mentel. Biix. Aldd.


;

Colin. Grasseri, Grypli, Lend, aliisque: sic conjecerat Markl. et id vernm


pulat Bartli. eique favere statuit Bnrmannus lectioneni tnissit in pr. edd.
'
Iinmissi qnis primus cxcogitaverit, nescio. Id Dousa^ dederunt A. 1.592.
Sed antiquitiis editi misit exhibent, quod qui probant, t'rustra sunt. liecte
missi Beroaldiis.' Lnclim.
24 Nee Kegg. Colbertt. Neap. Leidd. tres Voss.
Dorvv. Biirni. 1. .'Vow Vat. .5. Nee possem liorr. Tacito Leid. 2. quod im-
probat Buim. Stringier axe legebat Heins. ad orani ed. Aid. et in Kp. ad
Gia^v. Sed optinie se habere vulgatani censet Burni. 25 ' Eufr. Brix.
Aldd. cett. Ijioiikii. Vulp. etiam Giitt. h. I. non vero supra 111. 3. vs. 4.
Ideo nos hie nmtavinius.' Earth, qui edidit Euphratem. Eufratem dat Broukli.
Euphraten Buini. Laclim. /4.Ti< Burn). 1. Ab Euphrnten \'oss.'S. Quamc.
Burin. 2. Qo A>k. }Jediunt, quam condidit, arci Heins. et recte, pronun-
tiante Burin.
Quas IMarkl. 20 ' Historia posinlat nt cum I^urmanuo P.
[qui id ascripserat ed. Brnukhnsiana>,] et Scliradero [Emend, cap. 8. p. 155.]
scribamus subdere.' Laclini. Hane emend, certissinmin vocat noster Burm.

Capta pro Bactra Voss. 3. 27 Crimina praetulit Biirm. ex Leid. 2. Voss. 4.
et suo 1. Sic dant Lond. Burm. Laclim. et liiiic lect. t'avent, inonente
Burmanno, illi codd. in quibus ciu'WJna, ut in Voss. 3. et uno Reg. (ita in hoc
solenniter, notante Baith.) In reliquis crimine, ut ediderunt B. B. Cant.
Cnptem in crimina Uresd. Captem (juoque Voss. 3. quod daninat Burm.
28 ' Dicitur Jupiter se suamque doinuni int'amare, sc. quia servierit tot mu-
lieribus, qua; in eum exercuerunt iniperium : quod hiij. El. arguniento con-
venit,qu<E in multis codd. et edd. vetustis inscribitur, Deimperiis/ceminarum.'

NOTiE
titudinem ducentoruni cubitoniin, la- Euphrates, unum stadium latitudine
titudinem quinqiiaginta habebant. occiipans. In flumine fuisse pensile.s
Via supra muros ita lata strata erat, hoitos tarn ceiebres refert Strabo
ut duae quadriga; inter se occurrentes Lib. xvi.
sine periculo sese invicem attingendi 20 Imperio Bactra caput] Bactra
couimeare possent. Vide Herodot. civitas fnit Baclrian* regionis sen
Lib. I. Q. Curt. Lib. V. Bactrianorum priniaria, quam Assy-
25 Euphratem] Fluvius Euphrates, riorum imperio adjecit Semiramis,
ex Armeniae montibus ortus,plunbus ut refert etiam Diodorus Lib. in.
vastisque regionibus peragratis, per 28 Jupiter infamat] Quis nescit Jo-
Mesopotamiain currens, inediamque veni apud omnes scriptores ita mu-
Babyloniam intersecans, in Tigrim in- lierosum in priniis haberi, ut suis fur-
fluitjcum quojunctis simul aquis duo- tis et aduUeriis se calumque ipsunr,
bus ingentibus ostiis sinum Persi-
in in quo pellices reg:!are conqueritnr
cum delabitur. Babylonem urbem, apud Sexiecani Juno, tr.rpitcr infama-
diiin stabat, niediani etiam secabat verit?
512 S. AURELIl FROPKRTII

Quid ? raodo quae nostris opprobria vexerat amis,


Et famulos inter foemina trita suos, 30
Conjugii obscoeni pretium Romana poposcit
Moenia, et addictos in sua regna patres.
Noxia Alexandrea, dolis aptissima tellus,
Et toties nostro Memphi cruenta malo !

suam domum dedecore afficit. Quid? quam magnum dedecua nuper intulit nostris
armis fcemina etiam suis servis prostiltita? Petiit a sua libidinoso niarito Romam
urbem pro mercede, suoque imperio mancipatos patres. Ofunesta terra Alexan-
drina, fraud ib us aptissima, tuque, o Memphi, tarn scepe nostra pernicie et sanguine


Biirm. 29 Lineara non interponnnt B. B. B. L. ' Vexerit Dresd. Brix.
Venet. Aldd. cett. contra sensum.' Barth. Sic omnes fere codd. Vixerit
cod. Seal. Vexerat Groning. Mentel. quod probavere Broukh. Guy. et dant
B. B. B. L. Duxerat, vel dux fcrda opponitur a. Heins. Not. p. 625. quod
niminm a vulg. recedit, ceir^ente Buim. qui pronuntiat opprobria non esse
solicitanda.
30 Hci f. Acidal. [ad Veil. ii. 59. cum hei aidori oiationis et
'

indignitati rei magis conveniat. A'l/in.] Heu Livineius, et ex Passeratii Mss.


Guyetus, improbante Heins. in Notis, qui Ut pra?feiebaf. Sed nihil corri-
gend.' 2Jr/n. Intusf.tectn cod. Palat. Tiacia pro <ri<a in aliis leginotatL. Lat.
.31 'Ex Floro iv. 2. nuper Andreas Dacerius, in Horat. i. Od. 37. collegit
emendand. esse iu Prop. Conjugii, aptissinie ac verissinie. Sed ex eopse
Flori loco id docuerat jam pridem Passeratius, atcjue etiam Ph. Rube-
nius II. Elect. 2. quos f. Dacerius non vidit.' Brovkh. ' Conjugii secutus
sun), plerisque viris doctis probatam, Kubenio, Ryckio ad Tac. xiii.
A. 19. p. 205. Freinshemio ad Flor. iv. 11. 2. Gronovio ii. Obs. 25. Brouk-
liusio tarn ad h. 1. et ad El. praec. vs. 57. quam ad Tibtill. iii. 6. 15.
p. 313. In plerisque enim Mss. hie legitur Conjugis obscoeni, ac priscis
edd. Conjugis obsctnncE tanien pra^fert Heiiisius N. Prop, idque vehementer
patri suo D. Heinsio probatuni addit, ex Flor. iv. 2. ubi tamen pretium '

libidinum' ai^que hie tu'jri potest Conjugii obscccni pretium, quam Conjugis
obscana.' Burni. Coiijvgii verissimam en)end. censet Barlh. et rectis.simam
Lachm. nisi quod, monente Lachmanno, sic legend, trita suos, Cvtijugi et ohsc.
32 Abductos Palat. 1. Adduclos Voss. 4. Ask. Burm. 1. quod etiam ex aliis
profert L. Lat. Jura emendaverat Heins. ex vestigiis cod. Mod. in quo rura.

Regna anteponit Burm. 33 ' Al. recte edidit Broukh. Et banc veram vocis
scripturam probavit. Alexandria enim in plerisque codd. [etBrix.] Ale.randrina
Borr. Ask. Leid. 2. Voss. 3. Dorv. 2. et vetusta; edd. [cum edd. Mur. Lond.]

NOT.E
29 QucB nostris opprobria] Cleopa- ac mercede, nt testatur etiam cum
tram intelligit, qua: Romano nomini Propcrtio nostro Florus iv. 11. '
Ha^c
bellinn inferendo magnum dedecus miilier /ligyptia,' inquit, ab ebrio
'

attulit, quia nimirum nnilier ilia, ser- imperatore pretium libidinum Ro-
vis suis ac eunuchis subacta prostitu- manum imperium petit et promisit
:

taquc, ut ait Poeta, ansa est Romana: Antonius ;


quasi facilior esset Par-
virtiitiminas intcntare, bellumquc tlio Romanus.'
etiam infcrre. 'i2 Addictos patres'] H. e. Senatum
31 C'o?ijug^ii otstcHijCleopatrae pro- sibi mancipatum et adjudicatum eo
cacitatcm execratur, (|na' poposecrat penitirs modo quo debitorcs credito-
ab Antonio, spiirco suo conjuge, ini- ribus addicebanlur.
[leriuni Komanum pio stupri pretio
LIK. III. KLEG. 11. 613

Ties ubi Pompeio detraxit arena triumphos. 35


Toilet nulla dies hanc tibi, Roma, notam.
Issent Phlegraeo melius tibi funera campo ;

Vel tua socero colla daturus eras.


si

Scilicet incesti meretrix regina Canopi,


Una Philippeo sanguine inusta nota. 40

cruentata, ubi arena trcs triumphos abstuUt Pompeio. Roma, nulla dies hanc O
tibimaculam delebit. Felicius tibi successissenl fata in campo Phlegrceo, eiiam si
cervicem jugulumque prcebilura eras socero. Regina scilicet, scortum Canopi in-
cesti, ijisignis infamia Philippcew genti inharens, cotifisa est nostro Jovi lutrantem

et siccorrexerat Markl. Sed Alexandrea iti Colot. lit etiamPerr. inmaf. ed.
Aid. sciibend. annotavrrat nee aliter afferl Nestor in Vocab. p. 9. b. et hoc
:

ubique praetuleiiint V V. DD.' Burm. Hoc exhibent Vulp. Gott. B. B. B. L.



34 Heu pro Et Livin.^ 35 T.tibi Voss. 3. Distr. Leid. 1. Verna pro arena

Heins. quani in<i;eniosain conj. vocat Burm. 36 Hunc et vs. 40. transponit
Lachm. Pro Roma legebat Guy. Mngne, ut ad Pompeium ipsum referatur.
Quodnon esse rejiciend. pronuntiat Burin, nisiquis defendere velit vuli^alam
eo sensu, ut Roniani ipsani pudere deberet fati Pompeii, qui, adversus Cje-
sarem Romanam libertatem defensurns, invalido nee amplo satis exercitu
instructus contra euni tenderit. Hanc conj. non adniittend. censebat Riilin-

ken. 37 Essent Borr.
Vulnera Ask. 40 Philippeio Brix. Adusta omn. fere

NOTii:
34 Memphi cruenta malo] Sermo- Cicero pro Cornelio Balbo dicit Pom-
nem Poeta convertit ad ^^gyptuni, peium de tribiis orbis terrarum parti-
cnjus qnondani metropolis regiaque bns triumphasse: * Qui tot,' inquit,
civitas fuit Memphis, ab Osiride con- 'habuit triimiphos, quot ora; sunt
dita ad Deltae verticem, ex altera partesque terrarum.' Tres etiam tri-
Nili parte, e regione loci illiiis in quo umphos asserit Pompeio Plin. vn.
postea conditum est Cairiim, vulgo le 26. itemque Veil. Paterc. lib. ii. Al-
grand Caire. Unde eos falli certura binus etiam lib. i. Rerum Rom. ap.
est, qui Cairum volunt hodierniim Prise, lib. vii. ' Illo cui ternis Ca-
idem esse ac veterem Memphim, cum pitolia celsa triumphis Spontc Deum
tamen Cairum sit ex altera parte patuere ; cui t'reta nulla repostos
Nili, e regione veteris Mempheos, Abscondere sinus,' &c.
quas nunc diruta jacet. Ad urbem 37 Phlegrceo campo^ '
Phlegraeum
porro Rlemphim t'uerunt illae pyra- campum '
vocat Pharsalicum in Thes-
mides ^Egyptite quae inter orbis mira- salia, ubi cum socero suo, Julio Cae-
cula fuerunt numeratae, de quibus sare, Pompeius infaustis avibus de-
Martial. Spectac. 1. Barbara Py-
'
certavit.
raraidum sileat miracula Memphis.' 39 ' Mere-
Incesti regina Canopi]
35 Tres Pompeio triumphos^ Littus trix regina Canopi dicitur Cleopatra,
'

^gyptium, in quo fnit occisus Pom- iEgypti, cujus civitas est Canopus,
peius, tres dicitur ipsi eripuisse tri- regina, qua; libidine furens Antonio
umphos, quia niniirum triumphorum non modo, sed etiam servis suis, cor-
trium gloriam fnede interfectus amisit. poris copiam fecisse traditur. Diri-
Delph. et Far. Clas. Pr opert. 2 K
;

514 S. AURELII PROPERTII

Ansa Jovi nostro latrantem opponere Anubim,


Et Tiberim N^ili cogere ferre minas ;

Romanamque tubam crepitant! pellere sistro,


Baridos et contis rostra Liburna sequi

Anubin oppnnere, Tiberimque compellere Nili minas pati,ac Romanam tubam fu-
gore sistro strepitanti, nacesque Liburnicas rostratas longis Baridos vedibus oppug-

codd. quod rectum censet et exhibet Larhm. Inusfa repositum est a Sca-
ligero ex suo cod. bene, censente Broukh. (qui Passeiatiiim audire nolit,)
et recte, censente Burin. Hoc ed. Aid. etiani ascripserat Perr. et dant
B. B. B. L. Conjecerat Heins. Unica Pellceo, vel Et Ptolemaeo. Vulg. tuetur
Burm. 41 iWusaGioning. DamnatBurm. Appon. Dorv. 2. '.4?i6i/n scribe cum
Neap, et vid. de talibus disputantera Husclikium in nupera ad Tibull. anno-
latione.' Lachm. Sic scribit et Barth. Anubin Broukh. Burm. 44 Blaridos
Voss. 4. Cunctis Leid. 1. Voss. Ask. Dorv. 1. Conttis 2. Conchis Dresd.
Cannis Heins. Nihil mutant cett. codd. ant edd. vetustae neqne aliteraffert :

Nestor in Vocab. p. 74. et 157. Contis defendit Burm. et dant B. B. B. L.


'
NostraXoss. 4. adeo ut sic f. etiam in suis codd. invenerit Victorius x. Var.
Lect. 9. nam typi vitinm esse putat Broukh. [Vitium esse baud diil)ie, pro-
nuntiat Barth.] Ita certe etiam aflert Canter, ad Lycophr. p. 32. ed. Steph.
Rostra, utlegendum, agnoscuut reliquae omnes menibr. el edd. priscae.' Burm.

NOT/E
tur etiam Canopus ncestus,' vel Capitolio colebatur, ita Anubis apud
propter incestas regum jEgyptiorum iEgyptios inipense siimmaque reli-

cum sororibus suis nuptias, vel prop- gione colebatur, qui 'latrans' dici-
ter Canopicorum civiimi perditissi- tur, quod cum canino capite, seu ca-
mos mores. Seneca trag. in Octav. ninum habens caput, effingeretnr.
'Hausit cruorem incesta Romani du- 43 Romanamque tubam] CJuemad-
els /Egyptus iteruni.' modum versu praecedenti Tiberi Ni-
40 Fhilippeo sanguine] Cleopatra Inm opposuit, ut Romam et /Egyptum
dicitur infamia genti et sanguini Phi- significaret, sic et hoc loco tubam
lippi et Alexandri, Macedonum re- Romanam opponit sistro jiigyptiapo.
gum, ita inhaerens, ut nunquam tolli Sistrum enim est musicum instrumen-
queat. Reges nimirum iEgypti, e tum sonorum et argutum, quo pecu-
quihns originem ducebat Cleopatra, liariter in suis tripudiis utebantur
orti fuerantex stirpe Philippi Mace- iEgyptii, sicut tuba utebantur Ro-
donis, ut testatur Q. Curt. lib. ix. mani.
'
Ptolemacus,' inquit, ' saucius regis 44 Baridos] Baris navigii genus
solicitudinem in se converterat. San- fuit,quo vehebant ^gyptii mortuo-
guine conjunctus erat, et quidam rum ad sepulcrum cadavera.
Phiiippo genitum esse credebant. Rostra Liburna] Liburnae seu Li-
Certe pcllice ejus ortum constabat.' burnicai naves rostratae sunt, celeri-
41 Latrantem Anubim] Pugnam Ac- tate ac agilitate commodissimae, qui-
tiacam designat, (pia ininvicem com- bus utebantur Romani dictae porro
:

mis8os fuisse Deos dicit Romanorum sunt Liburn* a Liburnis Illyrici po-
tt yiilgyptiorum. Ut enini apud Ro- pulis,qui hujus navigii usum adinve-
manos .Jupiter Ueorum maxinius in neriint.
LIB. ill, ELEG. 11. 515

Foedaque Tarpeio conopia tendere saxo, 45


Jura dare et statuas inter, et arma Mart.
Quid nunc Tarquinii fractas juvat esse secures.
Nomine queni simili vita superba notat.
Si mulier patienda fuit? Cape, Roma, triumphum,
Et longam Augusto salva precare diem. 50

nare,ac turpia tentoria rvpi Tarpeio; infigere, jusqiie dicere inter statuas ct arma
31(irii. Quid jam prndest fasces esse confractos Tarquinii, queni vita superba si-
mili nomine designat, si faemina fuit ferenda ? O
Roma, accipe triumphum, vitam-
que Augusto Cifisari diuturnam per euni incolumis precare. Nihilominus tandem

45 Canopeia Palat. membr. Brix. Colin, sed Aldd. cett. canopea. Graece
'

est Bartli. ' Canopia Borr. Leid. 2. 3. Hijil.


Kci)votnre7ov.' Canopeia Colot. Vat.
2. KejTi;. Colbertt. Ask. Voss. 1. 4. Gi'oning. Dorvv. et mei, cum pr. edd. In
cdiis antiquioribiis canopea. Sed conopeia admitti neqiiit. Recte conopia scribi,
si pennltirna conipiatiir, iit h. loco; conopea, si prodiicatnr, iit liic male edidit
Bronkh. [cum Barth.] monet Bentl. ad Horat. Epod.ix. 16.' Burm. qui ergo

Conopia dat, iit Lacbm. 40 ^ Dare et Heins. Liviti. 3tori Vat. sed jam Livin.
vidit id esse pro Muri.' Bartb. ' Dare et recte edidit Bronkh. quomodo Perr.
in marg. ed. Aid. correxerat ex v. c. idque legitnr in Colot. Vat. 1. 2. nam iu
ceteris codd. et edd. Ahld. Jiuit. Colin. Gry|)b. aliisqne, oniissa est copula
et ; idqiie propiignant, qui confuginnt ad solitam cantilenam de ultima, natura
brevi, ante diias consonas producta, diversarum wtatum poetas confunden-
tes ; sed plurimis exeniplis contrarium ap. Veteres obtinere ostendit Bar-
thius ad Claud. B. Gild. 136. Hinc Juradaret Regg. et pr. edd. Merito ita-
que id rejecit Broukluisius, licet Vulpius, qtii sine copula edidit, eum alitcr
notet censuisse ad Tibidl. i. 5. 28. In multis etiani codd. et edd. antiquis hie
legitnr mari, litera niinori ; inde in aliis enata est scriptura mori; ut in Ask.
Leid. 2. Voss. 3. 4. sed Mari vere correctum est.' Burm. Bene additum et

pronnntiat Lacbm. Dare st. dat Bartli. 47 Hue transfert Lachmannus vss.
59. 60. In plerisque codd. et edd. priscis legitiu' Turquini. Burm. jubet ut
videas sui Patrui Notas ad Virg. vi. lEn. 818. Tarquinii dant B. H. B. L.

Factas damnat Burm. quod in Voss. 4. 48 Omine Burm. 2. sed in ejnsd.
marg. pro varia lect. Nomine: cui receptae lect. favere censet Burm. codices,
in quibus Aemone vel Nemine. Qu<e Neap. Borr. Burm. 1. Tulit pro notat
Voss. 4. In nonnulUs vocat, ut Vat. 5. Ed. pr. et ed. Seal. Notet Burm. 2.

NOTiE
45 Tarpeio .Saxum Tarpeium
saxo"] tonis, olim a Sylla disjecta restituit.'
idem est ac illud quod a Virgilio die- 47 Tarquinii fractas securcsl Tar-
tum est Capitoli immobile saxum,'
'
qiiinium Superbuni intelligit, qui fnit
unde et mons Tarpeius et Tarpeia nltimns regum Romauorum. Dirit
rupes pro Capitolio sumitur, ut sa- auteni Propertius, si tyranno super-
pius jam dixinius. bo parendum sit, ferendum potius
46 Inter, et arma Mart] In ipso ni- regem Tarquinium, quani fce-
fuisse
niirnm Capitolio, ubi erant Caii Ma- minamsuperbamet impudicam. Per
rii statuaj tropteaque, et arma ab ipso ' fractas' atitem 'secures' fractum de-
liostibus erepta: de quibus vide Plut. notat imperium Tarquinii, cujus re-
in Caes. itemque Suet, in eodem Caes. vera fasces, dominationis et imperii
o. 11. ' Tropapa,' inquit, ' Caii Marii cum regno pulsus
indices, fracti sunt
de Jugurtha, deque Cimbris ac Teu- et ejectus est.
:

51G S. AURELU PROPKRTH


Fiigistitamen in tiraidi vaga flumina Nili
Accepere tuoe Romula vincla manus.
Brachia spectavi sacris admorsa colubris,
Et trahere occultum membra soporis iter.
Noil hajc, Roma, fuit tanto tibi cive verenda, 55
Nee ducis assiduo lingua sepulta mero.

/ugisti in errantem Jluvium Nili imbellis; <utEqne manus recepenmt catenas Roma-
nas. Ego conspexi brachia diris serpentibusadcsa, corpusque viam mortis abditamat-
trahere. O
Roma, tam magna viro sospite, nonfuit tibi metuenda ilia fcemiua, neqve

BoiT. Leid. Heinsian. Notat reliqiii, cum vetnstioribus edd. idque placet
Giiyeto, Bioiikh. Buini. et dant B. B. B. L. 49 Capiendaf. Bon. Rape pro
cape vidt Heins. Sed m. Guam. Mentel. Voss. Borr. Et m. Bnrin.
1. Rapicnda Mentel. Vulg. tiietur Burm. Triumphos cod. Sca\. 50 ' In
qnibusd. libb. est longum, quod eod. tendit: tamen poetEe 'diem' fere
notant genere seqniore.' Broukh. 'Longum Reg. [Neap. Leid. 2. Voss. ].
3. Dorvv. Bnrmm.] Ed. pr. cum Brix. Venet. [oett.] minus accurate.'
Earth. Longam dant B. B. B, L. 51 ' Tumidi Palat. C. Com. quod non
est de nihilo. Egregie convenit et naturae Nili et superbiae Cleopatra>.
Vada cod. Palat. Dresd.' Earth. '
Tumidi Mentel. Leid. 2. Voss. 1. 3.
Groning. Dorvv. et mei quod Passeratio pvobatum fuit, et Modio in Novant.
:

Ep. XVIII. p. 84. sed timidi in ceteris Ms?, ac vetnstis edd. quod elegantius ;
et hoc recte vindicavit Broukh. Corrupte vada Mentel. Neap. Vana Voss.
4. Vaga vel cava legend, ascripserat Franc' Eurm. Tim. dant B. B. B. L.
52 FincuZa /Joma Ask. Thus Reg. 2. Nee cepere Markl. et alterum falsuui esse
notaverat. Vulg. tuetur Bnrm. 53 Spectasti Markl. Alterum defendit Burm.
Amorsa Groning. Adrusa Heins, quod postea rejecit, et adm. probavit ad
Veil. II. 87. ubi, ait Burm. hoc Pectora male editum est, nisi scripturse
in vs.
vitium sit. Pro sacris //ais censet Burm. qui vulg. tuetur,
Beroaldo placnisse
55.56 jVon /toe Palatt. Brix, Colin. A'nc /iffc Palm, et vs. 56. Vixit : sed
'

ibi omn. fere libb. vett. Dixit et ass. In qnibusd. tamen librr. Passeratii
erat Et ducis, quod ita probat ut pro Et scribatur Nee, quomodo et D. Heins.
legcbat; sed ejus filius malebat Vinctaque 6< ass. N. Prop. Sed id. tamen
Advers. p. 89. patris sententia* subscribit; in qua et Broukh, et Vulp. ac-
quiescunt cum Giitf.' Earth. Non hac R. fuit Nee ducis. Ita sanitaii sn?e
'

lociun h. restituerunt VV. DD. Aon hoc R. fid Perr, v. c, Mentel. Vat. 2.
Neap. Hoc etiam Borr. Regg. Colbertt. Leid. 1. tres Voss. Dorvv. et uiei.
Altero vs. perperani quoque id. codd. etHarl. cum priscis edd. Dixit et : sed

N0T7E
51 Fugisli tamen] Cleopatrani pri- 53 Brachia admorsa colubris'] Cum
mam cum 50. navibus arripuisse fu- perire statuissetCleopatra, dicitur
gam ex Actiaco pra?lio, neutram ad- aspidem admovisse brachio, cujus
hue in partem iuclinante victoria, inorsu veneuoque extincta est. Plu-
narrat Plutarchus. Antoni\|s vero tarchns vero refert in Antonio Cleo-
mox earn secutus victoriam reliipiit patrae effigiem ductam in triumphum
Augnsto. fuisse cum aspide mordicus inhaerente
52 Accepere Romula vincla] Non tie ejus brachio quod etiam Propertius
;

ipsa Cleopatra (licit hoc Propertius, hoc loco testatur se vidisse.


sed de ejus ethgic, (juam in trinm- 56 Nee ducis assiduo] H. e. non tibi

phum ductam fuisse Ncribit Uiolib.'.i. metuenda fuit Cleopatra, neque lin-
;

^
LIB. III. liLEG. 11. 517

Septem urbs alta jugis, toto quae praesidet orbi,


Foemineas timuit territa Marte luinas.
Nunc ubi Scipiadas classes ? ubi signa Camilli,
Et modo Pompeia Bospora capta manu 60

lingua duels perpetuo vino ohruta. Civitas septem collibussuhlimis, qua toti terrarutn
orbi prceest, muliebresminas Marie conterritaformidavit. Ubi modo sunt Scipiadie
navales exercitusl ubi Camilli vexilla? vel ubi sunt Bospori Pompeii vktute ar-

AVcDucisoptimeemendariiut Passerat. etD.Heinsius, quam patrissui restitu-


tionein landavit filius ad Veil. ii. 87. qui etiani tentaverat Et dux, vel Vinctaque
et, quod tanien parentis ejus conjectura; uon videtur pijeferendum. Lib. sno
ascripserat Marklandus ' Ediderunt Nee Ducts, longius a scriptura librorum.
:

Malleni Dux et ab.' Parum mihi persuadet, non acquiescendum esse Heinsii
eniendationi.' Burm. ' Nee duels de 1. suo non dejicinius, quia nihil habemus,
quod certo substitui possit. Non hoc plerique habere videntur: fui, ni fallor,
duo Italici tantum, Perr. v. c. et Vat. 2. nam, cum Burmannnm de Neap,
fallere sciamus, idem de Mentel. conjicias licet. Quid autem Poeta dedeiit,
cum propter alia, turn ideo difficile dictu est, quia dubium est, Romamne an
Cleopatram hie alloquatur.' Lachm. Non hac dant B. B.B. L. ut et Nee
duels.
57 Toti Leid.2. Voss. 1. Gronin";. sed in reliquis codd. et edd. vetustis

constanter <o<o. 58 (/ita INIarkl. Rejicit Bnrm.cuniSant. T. in arte Gi\?irn.

Burni. 2. Deest hie vs. in Neap. 59 ' Totuni hoc distichon, quod in plerisque
codd. et vetustis edd. legebatur post vs. 68. optime hue revocarunt viri
eruditi, ut jam monuit Passeratius p. 475. et post eum Broukhusius : queni
ob id reprehendit Vulpius, et post vs. 68. retinuit, addita explicatione admo-
dum contorta. [Vulpiiim seqnitur Barthius.] J. autem Doiisa P. margini ed.
Rouill. ascripserat, Quid Camilli signa h. in 1. faciant, mihi vero divinare
'

non est promtura.' Sed recte Passeratius refert ad signa, quee Romanis clade
Alliensi ademta erant a Gallis, a Camillo autem recepta.' Burm. 60 Aut '

ubi Aldd. cett. Et modo Brix. Venet. cett. Aut m. Passer. In schedis Modi-
auis et Neap. Bospore eapta.' Barth. ' Aulmodo Neap. Vat. 5. Borr. Groning.
Ask. Leidd. tres Voss. Dorvv. et mens 2. ut ex aliis afl'ert L. Lat. Aut modo
Pompeii in suo cod. legi notat Scaliger. Avt ubi Pompeia Regg. Colbertt. et
primae aliaeque edd. veiustae quod non displicet. Bosphore Neap, et mens 2.
:

Heinsius in Notis p. 726. eapte, vel aperte, vel adaete conjecerat. Tuque ubi ad

SOTJE
gua ebriosa Antonii imperatoris niero Slgna Camilli] Gallos Roma pulsos,
perpetuo calentis. quain oppugnaverant, duce Brenno,
57 Septem urbs alta jugis] Septem Camillus ad fliimen Alliani, ubi in Ti-
collibus sen montibus insignis civitas berim influit, praelio adortus profliga-
est Roma, qnam non debiiisse timere vit, signa(|ue, quae Romanis ademe-
rauliebres Cleopatra' minas, cum bel- rant, recepit.
lirosissimos hostium duces regesque 60 Pompeia Bospora eapta manu]
domuerit ac profligaverit. Bospora dixit neutro genere, ut Mae-
59 iS'cJpi((d c/usses] ScipionemAfri- nala, Ismara, Taygeta, &c. Duplex
canum signiticat,qui navalem exerci- est autem Bosporus, Thracius, niuii-
tura, seu classem, summa celeritate rum, et Cimmerius. Ad utrumque
adornavit, ac in Africam transniisit. autem gentes devicit Pompeiiis, ut
De hoc scripsit Lucretius Sci-
: ' refert cum nostro Propertio Plutar-
piades belli fulmen, Carthaginis clius in Pompeio.
horror.'
:

518 S. AURELII PROPERTII

Hannibalis spolia, et victi monumenta Syphacis,


Et Pyrrhi ad nostros gloria fracta pedes ?
Curtius expletis statuit monumenta lacunis
Admisso Decius praelia rupit equo.

misqtie subacti ? spolia Hannibalis, Syphacisque domiti tropcca, siiperbiaque Pyrrhi


contrita }a.cent ad nostros pedes? Curtius complelo fori hiatu siiee virtntis reliquil
monumenta ; Decius vera incitato in hostes equo aciem perrupit. Coclitui iter

niar^. ed. Aid.' Burm. Lege, ait Lachm. Aut m. P. Bospore capte manu.
Kuinoelis lect. dant B.B.B. 61 Lachm. censct monumenta esse spniium,
iincinis includit in textii, et Italicis typis id impiessnm exiiihet. Fortasse,
ait,non incommodiini orationi fulcrum praebebimus scribendo sunt porta. 62
Est \at.l. Facta Mentel. et alii. Damnat Burm. 63 Dwrais Dresd. Curias
Regg. Colbertt. Mentel. Borr. Groning. Ask. Voss. 1. 4. Burm. 1. cum Venet.
2. Klieg. Brix. Aldd. Junt. Mur. [sic Burm. monet sed Barlhins iiotat iiitd.
:

Mui. esse Curtius:] Grypli. 1551. 1561. Basil. CwrtiHS in edd. Volsci, Colin.
RouiJi. Canteri, Antverp. Plantini, Gryph. 1573. Grasseri, aliisque. Documenta
vult legend. Burmannus aut hie aut in vs. 61. sine idonea ratione, pronuntianle

Kuin.^ 64 'SicScaliger legebat, optimc. Grut. vii. Suspic. 11. tentabat
Ad Decius misso, ut sit tmesis non audio.' Broukh. ' < Vat. Adm. D. improbat
:

Heins. N. Prop.' Barth. ' Et D. misso Voss. 4. Ask. et meus 1. Ac D. misso


Leidd. Voss. 3. et meus 2. At D. misso Voss. 1 Dorv. 2. [Dresd.] et vetustiores
.

edd. ut misso pro, immisso, dicatur, quod multis locis tuetur Heins. in Notis
p. 726. Mirari licet perversum, viri cetcroquin eruditissimi, Grnteri gustnni.
Kecte Scaligeri lect. recepit Broukh.' iiunn. ^ Lege Ac D. misso.' Lachm.

NOTiE
61 Hannibalis spolia'] Praedam, vie- Lib. vii. statim fere ab initio narrat,
toriamque de Poenis, eorumque duce cum medium fornm Romanujn in
Annibale, ab Romanis reportatam in- immensam aititudinem vasto hiatn
telligit. desedisset, neqne ea vorago posset
Monumenta Syphacis] Syphax, rex expleri, responsum ab haruspicibus
Nurnidiee, seu Massy lorum, cum auxi- fui^se, compleri non aliter posse spe-
lium tulisset Carthaginiensibus ad- cum, quam ea re qua plnrimum po-
versus Romanos, a Scipione victus ac pulusRomanus posset. Quod qui-
captus est, a quo in triumphum due- dem M. Curtius de virtute et armis
tus est, etcarcere inciusus,ubi vitam interpretatus, armatus et equo insi-
finiit, regno MassinissaR roncesso. dens se in eam voraginem immisit, et
Vide Plut. in Scip. Liv. Polyb. &c. ita terra; hiatus est expletus.
62 Et Pyrrhi] Pyrrhus, Epirota- 64 Decius] Decii historia refertur
rnm rex, materno genere ab Achille, a Livio lib. viii. de quo et Seneca
paterno ab Hercule orinndus, in Ita- Epist. 68, ait :
'
In medios hostes
liam a Tarcntinis in auxilinm contra roncitato equo, mortem petens,irruit.'
Romanos cvocatns tandem victus est Idem vero factitasse patrem et fi-

a Manio Curio Dentato, qui de ipso Hum Decios Cicero dicit in Catone.
triumpiiavit. * Decii,'
inquit, ad voluntariam mor-
'

63 Curtius expletis lacunis] Livius tern equos incitavtrunt.'


LIB. HI. ELEG. II. 519

Coclitis abscisses testatur semita pontes. 65


Est cui cognomen corvus habere dedit.
Haec Di condiderunt, base Di quoque moenia servant.
Vix timeat, salvo Caesare, Roma Jovem.
Leucadius versas acies memorabit Apollo :

Tantura operis belli sustulit una dies. 70


At tu, sive petes portus, sen, navita, linques,
Caesaris in toto sis meraor lonio.

nngustum revulsos pontes testatur, ac etiain ille, cui corvus cognomen donavit.
htam urbem Divi constituerunt, earn etinm Dki defendunt et tuentur. Sospite et
incolumi Ctpsare, vix Roma Jovem, ipsiim re/ormidet Leucadius Apollo fractos
.

Antoiiii exercitus celehrabit: tantutn opus belli confecit unica dies. Sed tu, qui
vnvigas, sive ibis ad porlum, sive portum relinques, memor esto Casaris per totum
niaie Ionium.

Adm. D. dantB. B. B.i 65 Adscissos Neap. Abscisos Dorv.l, 66 ' Scripserat


Eat cui: nihil verius.' Broukh. Recepere Vulp. Gott. Barth. Biirm. idqiie
veiissimiim vocat Laclim. et exliibct Vat. 2. Ceteii omn. codd. et edd. anti-
quee Et cui.
67 Condiderant omn. fere codd. et edd. antiquiss. usqne ad ed.
Sral. in qua condiderunt, ut legend, monueriint etiani Passerat. et Livin. et
retepere Vnlp. B. B. B. L. Gott. et dat I'alatiniis. 08 Teneat Dorv.l.

Damnat Biinn. 69 Memorabut Groninj;. 70 Bello vel bellis Heins. 71
Linijuens Brix.
72 ' Franc, tuto reponebat. Nihil certius.' Broukh. ' Toto
oinn. libb. sat bene. Tuio recep. Vnlp. Gott.' Bartk. Toto anteponit Burni.
et dat cum Lachm.
NOT^
C5 Coclitis'] Horatius Codes, po- dicitur Apollo a Leucade ad Ambra-
situs in statione pontis Sublicii,pro- ciam civitatem in Epiropromontorio,
cellam impetumque Hetruscorum nbi teniplum liabuit, quod post victo-
snstinuit, donee pons a tergo solve- riam Actiacam ampliasse ac ornasse
vetur. Vide Liv. lib. ii. Dionys. dicitur Augustus.
Hal. lib. V. Val. Max. lib. iii. c. 2. Versas acies] Classem Antonii in
c. 15. fugani conversam, sociosque ejus
6C Cui cognomen corvus] Valerium praelio devictos.
Corviinim intelligit, qui dictus est 70 Una dies] Bellum unius diei.

Corvinus a Corvo, qui ipsi veuit in 71 At tu] Elegiam banc clausurus


auxilium, cum singulari certaniine Potita monet per mare Ionium na-
contra Galium provocatorein, quem vigantes, ut memores sint et grati,
vicit ac interfecit, diniicaret. Vide sive ibunt sive redibunt, quod Au-
Liv. lib. VII. Gellium ix. 11. Piin. gusti beneficio tuto navigent in eo
VII. 48. niaii, quod Antonius et Cleopatra
69 Leucadius Apollo] Celebrabit armis suis prins infestabaut, ante-
victoriara Augusti, quam canere de- quam ab Augusto delerentur.
bet vatum optimus, ipseque Deus 72 lonio] De mari lonio jam sae-

poetarum Apollo. Leucadius auteni pius supra diximus.


;

520 S. AURELII PROl'ERTIl

ELEGIA XII.
AD POSTHUiMUM, DE GALLA.
PoSTHUME, plorantem potuisti linquere Gallara,
Miles et August! fortia signa sequi ?

Tantine ulla fuit spoliati gloria Parthi,


Ne faceres Galla multa rogante tua?
Si fas est, omnes pariter pereatis, avari 5
Et quisquis fido praetulit arma toro.
Tu tamen, injecta tectus, vesane, lacerna,
Potabis galea fessus Araxis aquam.

O Posthume, potuistine Gallam lacrymantem deserere, ac miles castra fortia


Ccesaris sectari? An tarn magni pietii tibi fuit laus Parthi devicti ac exuti,
ut Gallam tuam te multum etiam atque etiam oranlem relinqueres ? Si licet,
cuJicti vos simul, o avari, pereatis, ac qiiicumqiie etiam Jideli conjugio militiam
anteposuit. Tu qriidem, o demens, contectus penula superinduta, siliens casside

Ad Posthumum vel Ad codd. et edd. vetustis.


P. de Galla inscribitur in
1
Rumpere Dorv. 2. 2 F. facta Leid. 2. Voss. 4. 3
Spoliajtdi viilt Franc,
pro quo spoliati poni contendunt Bronkh. Burm. Legit Ask. it. tibi spoliandi.
Ilia pro ulla Heinsian. 4
Facias Dresd. Biirm. 2. Fugeres Heins. Faceres
defendit Burm. qui censet f. legend. Ne faceres, G. m. rogante, moram. Ne-

gante in aliis legi testatur L. Lat. 6 Et quicumque Dorv, 2. Et siquis

Dresd. 7 In tecta Mentel. Regg. unus Colb. Borr. Leid. 2. Voss. 3. 4.
Burm. 2. et pr. edd. Interea Colb. 2. cod. Seal. Groning. Dorv. 2. Biirm. 1.
Intecta Neap. Dresd. Brix. Intexta Ask. Harl. Vat. 1. 5. Huic texta Heins.
sed injecta se non mutare monet Burmannus. Pro vesane in Regg. et Colb. 2.
versare ; vesare in pr, edd.
8 Notahis Borr. Fixus Dorv. 1. quod damnat

NOT.E
1 PosfAume] Quendam Posthumum precantem, ne se desereres, non ex-
incusat, qui ductus avaritia, pecu- audire debueris?
niarumque congerendarum causa, 5 Si fas est] Non est penitus dissi-
conjugem suani Gallam lanientantem mile illud Tibulli ' O quantum est:

reliquerat, ut in expeditionem con- auri potius pereatque smaragdi,


tra Parthos Augusti sequeretur exer- Quam fleat ob nostras ulla puella
citum ; carpitque honiinem, quod vias.'
pluris facerctpecuniam, quam uxo- 7 Lacerna] Vestis militaris genus,
rem, quaj castitate et pudicitia Pe- Isidor. Orig. xix. 24. ' Lacerna,' in-
nelopcn vincere censebatur. quit, ' pallium est fimbriattim, quo
2 Fortia signa] Castra nimirum, <|uondam soli milites utebantnr.' Ut
sen vexilla viris fortibus et strenuis, autem apud Rouianos turba castren-
qui militabant, munita. sis sen militaiis ab urbana distin-
3 Tantine] Tantine facis laudcm gueretur, populuui urbanum, toga- '

insignem de Parthis hostibus victis turn,' castrenscs vero seu militarf^s,


et exiitis, nt Gallam Inaiu enixo le ' Jacernatos ' vocabaiit.

LIB. 111. j:leg. 12. 521

lUa quidem interea faraa tabescet inani,


Haec tua ne virtu.s fiat amara tibi. 1 ^
Neve tua Medae laetentur caede sagittae,
Ferreus aurato neu cataphractus equo.
Neve aliquid de te flendura referatur in urna.
Sic redeunt, illis qui cecidere locis.

hauries aquam Araxis : dum ista tiia Galla ob vanam tuam glorimn cnnlubescct,
ne tua hcec audacia tibi sit gravis et luctuosa ; seu ne Meda tela morte tua gaudeant,
vel ne ferreus cataphractus aurato tiio equo iaetetur; vel ne aliquid ex te lugenduni
in urna reportetur; sicut ii referuntur, qui illis in regionibus perierunt. i) Post-

Burrn. Memoriae nimiuni confisus, judice Burm. Salmasius ad Spartian.


Hadr. cap. 13. p. 127. male afFert Et fesso g. qui tibi portet a. Pro ^r.

Dresd. liabet Araris. 9 Cura vel flcanma vult Heiiis. sed vulgatam tuetiir
'

quoque Virg. /En. iv. 218.' Barth. Flamma est in Voss. cod. Vuig. tiietiir

Burm. 10 H. utinam v. Guam. Leid. 1. Ftet Dresd. superscriptau. Fiet
et Re"g. Voss. 3. Burm. 1. et priscje edd. Nee fiet Colbertt. Amuta
MoreU.^ Sibi Livin. Heins. Advers. p. 89. et N. Prop, et Francius, quod
liabent Vat. 5. Leid. 2. Voss. 3. idque dat Burm. sed tibi commodum sensum
prsebere censet Ruin, et multo magis tenevnm esse judical Lachm.
11 ' Sic in omn. codd. et edd. vetustis unde igitur Caelius Secundus Curio
:

in Foro Romano, s. L. L. Thesauro, in ' Linio,' att'ert liniantur ccede sagittce?


quod mirari etiam videtur Vossius iii. de Analog, cap. 35. p. 143. ubi dicit
se in cunctis edd. et vetnsta Rheg. reperisse Icetentur. Sed plura hac de re
notavit Patruu* mens ad Quintilian. Decl. xiii. 5. p. 277.' Burm. Liniantur
esse in edd. Colin, et Grasseri monet Barth.
12 ' Erraiit qui ceralo repo-
nunt. Ductus literarum veram lect. docet, quae est armato.' Broukli.
'
Aurato est in omn. libb. et unice vera lect. ^rato frustra tentabat Guy.
cumDousa; sicut armato alii, quod recepit in context. Broukh. retinuere
Vulp. Gott. Cataphrattiis Brix. Italica pronunliatione.' Barth. Aurato in '

Leidd. tribus Voss. Ask. Borr. Groning. Dorvv. meisque, et primis reliquisque
edd. antiquis. Ferreus nee aurato neu Harl. Mrato vel armato Heinsius,
qui etiam in niarg. ed. Aid. conjecerat yEreus <Era<o. Vid. de h. 1. Li psiuni
iii.de Milit. Rom. Dial. 4. p. 131. qui Dousae F. aa(o pro aurafo illic pro-
basse videtur: sed rejicit hoc et aurato propugnat Uausqueius ad Silium
p. 323. Cerda ad TertuUian. de Habit. Mulier. cap. 7. p. 370. et Scriverius
in Annotatione Ms. qiiani suis ad Vcgetium Notis inseruit Oudendorpius
T. IX. Misc. Obs. p.93. Armato tamen bene tuetur Broukinisius. Auralo
defendit Vulp. sed non persuadet. Neque etiam admittere possum
Marklandi conjecturam, licet ingeniosam, qua ad Max. Tyr. p. 715.
legebat Sericus armato.' Burm. Aurato praeplacet Kuinoeli, et id ut

NOT^
8 Araxis aquam] Araxes fluvius dam sitienti oblatam fuisse more
est Armeniae niajoris, qui ex eodem niilitari aquam in galea, quani intac-

monte oriens, ex quo fluit Euphrates, tam reddidit, dicens : ' Si solus bi-

contrario cursu labitur in occiden- bero, ceteri dolebunt.'


tern, delude ad Boream conversus in 11 Medce sagittal Meda>, h. e.

mare Caspium exoneratur. Militi- Partiiae vel populos


: illos ejusraodi,

bus porro familiare est, ut haustam ut Persas, Medos, Parthos, Scythas,


aquam galea potent. Ut apud Plu- siguificat, qui sagittarii in>igiies ac

tarchnm legimus, Alexandre quon- prastantes habebantnr.


522 S. AURELII PROPERTII

Ter quater in casta felix, o Posthume, Galla, 15


Moribus his alia conjuge dignus eras.
Quid faciei nullo munita puella timore,
Cum sit luxuriae Roma magistra sua? ?

Sed securus Gallam non munera vincent,


eas.
Duritiaeque tuas non erit ilia memor. 20
Nam quocumque die salvum te fata remittent,
Pendebit collo Galla pudica tuo.

hume, septies in Galla tua pudica beate, uxore digmts eras aliena ab istis tuis
tnorilnis. Quid, pntas, agct famina vidlo metu custodnm defensa, cum Roma
magistra sit suce luxuricc? At quieto tranquilloque sis animo: dona Gallam tuam
von exptignabunt, nee ipsa recordabitur duritiix tua. Qwdicumque enim die
fata volent te salcum tt incolumem redire, Galla tua casta dependebit e collo


levoces jubet Laclini. 13 Neu Brix. et Venet. ap. Barth. 14 Si credent
(lamnat Bmin. qiiod in Regg. Neap, siio 2. et pr. edd. Quce cec,
IMentel. Binni. 2. Sic c.
15 In cara Leid. 1.
16 Inciderat aliquando
Biiinianno legend, his ilia vel tali c. d. eras ? sed tandem vulg. exponit
et retinet.
17 Faciat Bon. P. marito Heins. sed nihil mntand. jiidicat
Burm. Corrigit Ast. p. 60. Q. facer tt n. n. p. pudore, Cum sit I. Roma
magistra suce. Et sic in vs. minore scribi jubet Laclini. Vulg. exponit

Kuin. 18 Cum sis I. norma m. tuce recte Scaliger, emendalo libiariornni
'

errore, (fi ustia enim incusat coirectores, nihil hie commeiitos,) qui Roma
fecerant ex norma. Passeiatins non debebat tarn bellam correctionem vel-
Jicare.' Broukh. Vulpius et Gott. vulgatam tuentur. Tuce est dativ.'
'

Barth. In codd. plerisque, ac vetnstis edd. constanter legitnr Cum sit I. Roma
'

magistra luce : nisi quod sua in Perr. v. c. ('clot, et tribus Vat. et ita legend,
videtur nisi quod s malim pro tuce: neque enim haec lectio a librariis
:

l>i ovenit. Cum sit I, Roma ministra tuce in aliis legi notat L. Lat. Scaligeri
mendationem etiam improbabat Maiklandus: 'Scaliger ex conj, edidit
noi'ma magistra, et ewm deinde alii secuti sed nee explicarunt, nee quidem
:

potuerunt. Omnes Mss. liabent Roma, non norma. Minima mulatione en


optimum sensum, Quid fades, Sfc. Cum sit I. Roma magistra tuce. Vel potes re-
tinere vulgatam, niodo pro sis legas sif, et iioina, etsutc pro tuce. Sua er'it, ejus.'
Sed non aspernanduni forte, si quis substituend. conjiciat, Cumsitl. forma ma-
gistra sua.' Burm. Sed haec /orma merus est lusus, judice Lachm.- 19 Mu-
nere Voss. Leid. 1.
21 Salv. vindicat Broukh. et recte, judice Burm. et hoc
exhibent Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. Neap. Exc. Seal. Borr. Mentel. Groning.
aliique, et edd. Vulp. Gott. B. B. B. L. Sanum est in prr. easque secutis

NOTiE
11 Illis qui cecidere locisi Qui in septa timore [tumore] placet.'
aCle et peregrina militia perierunt. 18 Luxuria Roma magistra] Cum
16 Moribus his] Cum
tam dure fer- Roma, iibi tua Galla nianet, puellas
reoque sis ingenio, conjuge tui simili omnes suas luxum libidinemque, quasi
dignus eras. (juasdam lena, doceat.
17 Nullo munita timore] Nullis 22 Pendebit collo] Injiciet collo
quos timeat rustodibus cincta ; nt tuo brachia, nee ab amplcxu tuo cara
dixit ir. 2S. ' Custodum et nullo conjux divelletur.
;

LIB. III. ELEG. 12. 523

Posthumus alter erit miranda conjuge UJysses ;

Non illi longae tot nocuere morae :

Castra decern annorum, et Ciconum manus, Ismara capta, 25


Exustaeque tuae mox, Polypheme, geiiae ;

Et Circae fraudes, lotosque, herbaeque tenaces,


Scyllaque, et alternas scissa Charybdis aquas

tun. Posthumus erit admiral/Hi conjuge Ulysses alter, cui tarn diutvrna absentia non
ohfuil,nee helium decern annorum, neque mons Ciconum, iieqiie Ismara, neque Calpe,
neque tuce palpebrcE adustce, o Polypheme, neque Circes doli, neque lotos, grami-
naque tenacia, neque Scylta, neque Charybdis alternantibus undis scissa ; in verubus

edd. etiani in ed. Seal.


25. 26 Ciconum mors Vat. 1. Damnat Biirni. sed id
placiiit Volseo. In Burnuii. hismara calpe. In Ask. Exutaque. ' Parnm abesf,'
ait Burni. ' qnin einendand. arbitrer, Ismara, Cyclops, Exust. Male vocem
wox eoniiptam pntal)at Markl. Conjeeerat enini trux P. vago nimis et
vuigaii epitlietd. Conj. Sant. Ismara, Caere, Exust.' Rcponebat Eld. Ci-
conum domita Ismara rlade. ' Cum Calpe aperte falsa lect. est, neque Cyclops
ferri posslt, neque plaeeat Caere, quod jam Burm. improbavit, Fonteinium et
V.D. in Bibl. Amst. Crit. Vol. ii. V. ii. p. 15. secutus reposui Cm. I. c' Kuiu.
' Puto vitium bene rorrectum
est a Fonteiiiio. Vere omnino, ncc solus, C.n. le-
gend, vidit: confirmatAuetorPanegyriciinlMessalam 54. Sedetcd/t^aperbene.'

Lachm. 27 Circa eorrexit Broukli. quod et rectum pronuntiant Barth. Burm.
Ctrccs Boir. Grouing. Circe Burm 2.
28 Et omittit Burm. 1. 5isso Men-

NOT/E
23 Alter Ulysses] Non dolis ac iiabuit incolas sen accolas, qui populi
fraudibus, sed conjugii felicitate: ut Thraciae sunt, juxta flumen Hebrum
enim apud constantem castse Pene- sili. Contra lios Ulysses post expug-
lopes animum non Ulyssi nocuerunt natam Trojam bcUum gessit, eorum-
longinqui errores diuturnaeque pere- que urbem Ismaruni diripuit. De
grinationes; itaapudGallampudicam his diximus in notis ad Tibull. iv. 1.

conjugem non tibi nocebit in Parthos ad illud :


'
Nam Cieonumque nianns,'
expeditio, modo salvus incolumisque &c.
redeas. Capta [Calpe'\ Mons est in extrema
25 Castra decern annorum'] Enume- Hispania? ora ad fretum Gaditanum,
rat omnes peregrinationes et causas una nimirum ex columnis Herculis,
quje tot annorum erroribus Ulyssem de qua diximus Elegia superior!. Ad
detinuerunt; incipitque a bello Tro- Calpen dicitur Ulys.'^es navigasse, ac
jano, quod decennio integro duravit, in ultimis Hispaniae finibus Ulyssipo-
in quo et Ulysses egregiam contra nem condidisse.
Trojanos navavit operam, adeo ut 26 Exustccque tua mox, Polypheme]
etiam ejus ope et arte singulari, post Genoe liie sumuntur pro palpebris.
decern tandem annos, Troja sit ex- Genas enim palpebras veteres dixe-
pugnata. runt. Nota est etiam fabula qua nar-
Ciconum manus [mons] Mons Is- ratur Ulysses pra?usla sude oculum
marus sen Ismara, ad cujus radices Polypliemo effodisse.
iirbs ejusdcm est nominis. Cicones
;

524 S. AURELII PROPERTII

Lampeties ithacis verubus mugisse juvencos,


(Paverat hos Phoebo filia Lampetie ;) 30
Et thalamum ^Eaeae flentis fugisse puellse ;

Totque hyemis noctes, totque natasse dies

Ithacis mugiisse botes Lampeties, istos enim Phcebo patri paverat Lampetie filia ;
et reliquisse torum pueila JEcea lugentis ; et tot hybernas noctes, totque diesjluc-

tel. Aqua Borr. Heinsian. 29 ' Lampathia sciticis Guam. Dresd. nisi qiiorl
hlcScyth. scribit. Lampatiis Scyticis PostU. LampeticB Scyth. Bt\x. Lam-
peties itacis Venet.' Baith. ' Monstra scriptuiae in his nominibiis propriis
prss
se ferunt codd. Lamphatiw vel Lampathice Scythicis veribus Regg. Colbertt.
Mentel. Harl. tres Voss. Dorvv. meique, et pr. edd. nnde Heinsiiis Lam-
petice ac Ithacis. Lamphatie Siticis Ask. In aliis vetiistis edd. Lampeties '
Burm. Hoc dant B. B. B. L. 30 Lampathice Dresd. 31 Ccea; Borr.
Cea Dorv. 2. .^ai Neap. Voss. 1. Burniannianiis. Eece Ask. Athia Leid.*
2. tres Voss. Dorv. 1. ' JEcea non de Calypso sed Circe intelligendum, et
aliquid hiimani hie passiim esse Propertium notat Livin. Et thalamos At-
lantewf.p. conjecerat Passeratius p. 482. sed postea Mace retinend. existimat.'
Burm. JEquorea vo\eh&t mA.Z2 Tot n.h.Dovw. 2. Tof/i.n. Ask. Lege-
bat Heins. hyemes noctu...die : sed vulg. recte se habere judical Burm.
qui
afase damnat quod in Regg. uno Colb. et pr. edd. Notasse Burm. 2. Colb.
2. sed in marg. natasse, quam veram esse lect. pronuntiat Burm. 33
Nescit

SOTM
27 Et Circee fraudesl Ad Circen mugisse perhibentur. Ut autem in-
venisse, hospitioque ab ea fuisse ex- jiiriam banc vindicaret Jupiter, orante
ceptum Ulyssem supra vidimus. Sole, saevam immisit tempestatem in
Lotosque] Qiiomodo etiam Ulysses Ulyssis classem, qua uovem diebus
Lotophagos adierit, supra diximus in continuis jactatus Ulysses vix tandem
notis ad Tibnll. iv. 1. solus enatavit incolumis.
28 Scyllaque et Charybdis] De Scylla 81 Thalamum lEcece flentis'] JEaea.
ct Charybdi jam dictum est seepius dicitur abHomero Circe, ab insula
ac pliiribus. quadam quam incolebat circa Sicili-
29 Lampeties Ithacis] Lampetie ct an! sed ut jam de Circe dixit, nunc
;

PhatJtusa tiliaj fnerunt Solis, quae di- de Calypi^o prociil dubio loquitur,
cuntur boves olim patris siii custo- riures enim cum Pomponio Mela di-
diisse, ac in Sicilia pavisse. Cum cunt circa fretum Siculum insulain
autein in has oras annavigasset Ulys- esse iEieani, qnam inhabitasse
Ca-
ses,admonitus est a Circe ut ab ar- lypso dicitur, quod etiam Hyginus
mcntis Solis abstineret, si in patriam fab. cxxv. asserit ; unde non imme-
incolumis redire vcllet. Ulysses ve- ritoPropcrtius hoc in loco de Calypso
ro jurare coegit socios, sese boves loqui censetur, licet Homerus
.Ejeam
Solis ovcsque ncquaquam esse viola- Circen, domiimqne Calypsus,
non
tamen, cum annoua defice-
tiiros, qui ^a^am, sed Ogygiam vocaverit. Sic
letjimmemorcsjiiramenti, Solis boves habet Pompon. Mela ii. 7. '
Circa
interfecerunt, verubiisquc figcntes Sicilian! in tVelo Siculo est
JEs-a in-
assaiiint, quorum oarncs in verubus Mila, quam Calypso habitasse
dicitur.'
LIB. III. KLEG. V2l 525

Nigrantesque domes aniniarum intrasse silentum ;

Sireniim siirdo remige adisse lacus;


Et veteres arcus leto renovasse procorum ;
35
Errorisque sui sic statuisse modiim :

(uavisse ; mutarum aniniarum domos penefrasse ; surdo remise Sirenum


et ohscuras
vada trajccisse arcus annusos renorarisse ad mortem procorum, et ita rnga- suce
; et
pcregrinationi finem imposuisse : neque incassum, quia conjux Penelope semper

Biirm. iinde in Gryph. Mig. nisi typi error sit. 34 ' Ignoscant
5. irrepserit
inihi Bioiikliiisii neque h. in 1. ejus conjectiiram latus, <|nani in
manes, si

contextn ipso reposnit, admiseiim, seel veteieni Propertio reckiiderim


lectionem lacus. Sic in onin. fere Mss. et edd. vetnstis liabetnr. Recte
httus terra, sed non lattis Sirenum: pro quo pr-cfstaret sinus vol lares: sed non
opus est. Locos conj. Schraderns. Miroi' vero Marklandum Broukhiisii
emendationcm approbasse: ed. Gra-v. ascripserat Bene Rroukli. siibsll- :
'

tiiit lalus.' '



Burm. 35 ' Lecto Bon. Ludvs ed. princ. ap. Broukb. [Q. ap.
Vulp.? qiiffi ed. est nostra Ed. pr.] Leto ceteri. Leeto Venet.' Earth. ' Ar-
tus lecto nnns Colb. Lecto etiam Neap. Borr. Mentel. tres Voss. Dorvv.
mens 1. et pi iscae edd. Artus mule Exc. Seal, et mens 2. Et veterum arcus
lecto in uno Ro-^io. Et veteres arcus lecto in allero, et Haii. Rcvocasse in Perr.
V. r. Colot. Vat. 1. Borr. Groning. Ask. Leidd. tribns Voss. Dorvv. et meo 1.
et ita in aliis le<;i notat L. Lat. sed renovasse a Broukb. bene vindicatum est,
et confirmatum a Marklando ad Stat. Syl. p. 211. Artus veteres sibi renovasse
Ulysseni, ut procos uxoris ulcisceretnr, inepta esset lectio.' Burm.
mOTJE
33 Nigrantesque domes'] Inferos loca venisset, sociorum anres obtura-
adiisse,manesqne evocasse Ulyssem vit, ne Sirenum cantus exandirent,

narrat Horn. Od. xi. Quod idem seque malo navis jnssit alligari, quo
etiam omnino refert Hygin. fab. cxxv. pericnlnm tutnsevadeiet. Vide Horn.
'
Ulysses,' inquit, 'ad Inferos descen- Od. xii. De Sirenibns etiam Ovid,
dit, ibique invenit Elpenorcm so- Art. in. ' Monstra maris Sirtnes
cium, quern ad Circen reliquerat, &c. erant, quae voce canora Quaslibet ad-
Ihi et cum niatre Anticlia est locutns missas detinuere rates.'
de fine errationis sua?. Deinde ad 3.5 ,"< rrferesarcMs] Arcus nimirum,
snperos reversns Elpenorem sepeli- qui viginti annis fuerant inntiles.
vit,'&c. Cum enim tandem post vicennalem
34 Sirenum surdn remige lacusl ' Si- peregrinationem doninm rediisset
renum lacus '
vocat partem illam Si- Ulysses, metuens ne, si statim agnos-
culi maris quae insulam Anthemoes- ceretur, a precis Penelopes uxoris,
sam, Sirenum sedem, ambiebat. Nota qui domuni suam obsidebant, interfi-
Sirenum onuiibus est tabula, quae tres ceretur, sub habitu niendici statuit
finguntur fiiisse fluminis Acheloi ac aliipiamdiu
delitescere. Postquam
Calliopes Nympbap fiiia', qua% cum autem arcum tetendisset, quem ta-
littus Siculum incolerent, ita mirabi- men prius exploraverat, an esset cor-
liter canebant ut nautas omnes prd3- rosus aut cariosus, sagittis excussis,
ternavigantes suavitate cantus in procos Penelopes occidit, uxoren)que
naufragium pellicerent. Ulysses an- tandem, agnitus quis esset, recepit.
torn, admonitus a Circe, cum liaec in Vide Horn. Od. xxi. et xxii.
6*2(3 S, AURELII FROl'ERTIl

Nec frustra quia casta domi persederat uxor.


;

Vincet Penelopes iElia Galla tidem.

casta domi permanserat. Sed Penelopes JideUtatem pudicitiamque Lctlia Galla


longe superat.

37.38 Canter, nialebat Vincet, quod et ego malo. Porro /Eiia scribend. pro
'

LceI.dudnin est quod nionuernnt Passeratius, Livin. ac Gulielinius Quaest. in


Plaut. Pseudol. cap. G. Lalia Glandorp. Onouiast. p. 516. male.' Broukli.
^Vincet Biix. Venet. Vincit AkUl. Cant. cett. Lielia Erix. Venet. Aldd. ciim
Dresd. ^ElAe^end.' Barth. lhecf.lslente\. Borr. Vat. 5. Dorvv. tres Voss. et
'

mens 1. Vincit Leidd. tres Voss. et Dorvv. Penelopen Vat. 5. Penelope Neap, et
mens 2. PenthpcsYois.-l. Dorvv. Vincit Penelopes in priniis aliisque edd. vetus-
tis. L<elia antem in Borr. Groning. Leid.2. Voss. 3.4. Dorv. 2. meo utroque, et
iisd. edd. 1. Voss. et Dorv. sed recte post alios ^-Elia scribend.
Lalia Leid.
lirinat Broukli. Erroris originem non addidit; quain fuisse puto, quia vElins
Gallus, cujus ap. Veteres niulta inentio, L. .Elius Gallus dictus fuit, pro quo,
lit passini in cjusniodi nominibus propriis, Lcelius scriptum fuit ab aliis et :

inde iElia et LiElia gens cont'usa.' JBurm. ' .El. bene correxerunt. Nescio
anscripti onin. habeant Vincit.' Lachui.

ELEGIA XIII.
DE AVARITIA PUELLARUM.
QuiERiTis, unde avidis nox sit pretiosa puellis,
Et Venere exhaustce damna querantur opes ?
Carta quidem tantis causa et manifesta ruinis :

Luxuriae nimium libera facta via est.

Ragatis cur nox sit ararisfceminis tarn prethsa, profusisque in Venerem sumtibus
dicitice exinanitce familiaruni minus doleant ? Pro/ecto tarn tnagnis damnis in
promtu causa est ; scilicet ad luxum nequitiamt^iie aperium est tutum iter. Indiea

De ataritia et luxu vel luxJiria matronarum inscribitur in codd. et pr. edd. In


aliis
De uvaritia pucUuntm. 2 Vtnerem Guam. Dresd. Regg. Groning. Ask.
Leidd. tres \"oss. Dorvv. Burnini. Ed. pr. Brix. Venet. ap. Bartli. Aldd.
Junt. Colin. Gryph. alianque qnod probat Beroaldus, sed Volscus Venere
:

pvaetulit, quod dant B. B. B. L. et ^lentel. Vat. 2. Borr. Exhausio Neap.



Venerem.. seqiiantur qnosdani legere tfstatur Gebh. 3 Certe equidem male^

in [Dresd. qui habet causa est cum Aldd. rett.] Aldd. Junt. Colin. Gryph.
aliisque edd. sed in Venet. 2. Vicent. Rlieg. Volsci et Beroaldi jam legitur
Cei-tnquidem t.c. est, utin meis eliam codd. liabetur, nisiquod est desit in Ask.
ged in Dorvv. et meis extat. Recte Certa quidem t. c. et edidit Broukh. ut in

NOT.E
iQMffrinsJPuellarum avaritiam in- 2 Venere exhaustcel Opes nimirnm
sectatur, quK suos amplexus propter absumtje conqiieruntur, Venerem
nimium luxum tarn magno pretio esse perniciem, scu causam riiinae rei

vendunt amatoribus. familiaris.


LIB. III. ELEG. 13. 527

Inda cavis aurum mittit formica metallis, 5


Et venite rubro concha Erycina salo ;

Et Tyros ostrinos praebet Cadmea colores,


Cinnamoii et multi pastor odoris Arabs.

formica ail nos transmittit aurum ex cavernosis fodinis, amchaque Erycina ad nos
etiam mittilur e niari rubro. 'fyrus etiam Cadmea suppeditat colores purpureas,
jmstorque Arabs cinnamommn odoris exquisiti. lata arma i:incunt etiam mulieres

Mentel. aliisque codd. et ex Palatt. ac C. Com. probatum fuit Gebhardo,


qui nltei'iun Ctrte equidem t. c. est a paedagogis interpolaturn notat: et tanien
illud tiietur Passeiatius. Recepta lect. etiam placnisse videtur Heynio Obs.

ad Tibiill. it. 4. 29. p. 115. ed. sec' Burtit. 4 Lubrica ex GioniiiK. atfert
Livin. et Palm, in Spicil. p. 807. idqne piacebat Giiyeto: sed libera cum
Bioukh. anteponit Buiiii. et dant B. B. B. L. 5 Inde mutut formosa Dorv.
. .

2.
Inde etBr'w. 6 ' Hanc lect. tuetur Broukliusius, licet fateatnr co/itAani
Erycinam epitheto longe petito dici : Concha quidem Erycina iiic liabetiir in
plerisqne vetusliss. edd. sed, quia non minima codd. pars favet lectioni Ery-
</t/<E*, ut legend, jam niOMuit Beioaldus, illud non videtur rejiciendum cum

Marklando ad Stat. iv. Sylv. 5. 20. Ita certe in Exc. Seal, in quibus Erithrea :
cujus scviptuiae vestigia sunt in Vat. 5. in quo Eritria. Eriena in jMentel. et
clare Eritrea pro varia lect. in marg. niei 2. A rubro Lie pra-fert Broukh. a<l
similem Tibulli locum ii. 4. 29. [et hoc iterat in Notis ail Nostnun.] In omn.
tanien codd. ii. I. e pari consensu et suffragatur Mentel. in quo et rubro. ..In
;

C. Com. mri legitnr pro sato: sed parum ret'ert.' Burm. ' Erycina invenio
in Veuet. 2. Rlieg. et pra?ter comnientatore.s alios del'endunt Domitius ad
Martial, ii. 47. 2. et Larcher. ' Meui. sur Venus ' p. 100. Erythnea claris
dnctibus legitur in Lup.' Sant. Obss. ad Loca nonnull. Vett. Poett. Lat. in
Beckii Comment. Sue. Phdol. Lips. Vol. i. P. u. 158. ' Eryc. epith. iueptum :
nt'c ceiiseani Propertii esse, sed potius Erythrcea.' Laclim. Eryc. dant B. B.

B. L. 8 Hie vs. viris eruditis de mendo
' suspecius fuit. Verba vel sic
exponenda: Et Arabs pastor priebet cinnamon multi odoris; vel ulcus latet
in voce pastor: ut sagaciter deprehenderunt Guy. et Heins. quorum primus

NOT.E
4 Luxuricel Nunc mores sinuntni- enim dicitur Erycina ab Eryce Sici-
raium libere grassari luxuriam. Ii* monte, in quo religiosissime
5 Inda formica~\ Strabo etiam Lib. colebatur. Mare porro rubrum vocat
II. et XV. scribit formicas Indicas ex mare IndicnniseuOrientaleet Erytlj-
terrifi cavernis aurum egerere ;
quod raeum, in quo, ut supra jam dictum
etiam referunt Plin. ii. 31. xxxiii. est, gemmae, margaritae, uniones, et
4. XXXVII. 10. ac Herodotus in lapides pretiosi coUiguntur.
Thalia. 7 Et Tyros Cadmea] Tyrus, urbs
Metalla posuit pro
Ciivis ynetallis] Phteniciae, dicitur Cadmea, quia ni-
fodinis, ut abusive sumitur, ut cum mirum (Cadmus filius fuit Agenoris,
ilicitur, *ad metalla damnare,' apud regis Tyriorum. Diximusjam supra
Sueionium et Jurisconsultos. sjepiusque Tyrum conchyliis et pur-
G Concha Erycina] Erycina dicitur pura prae ceteris urbibus fuisse no-
concha a Venere, quae concha dicitur bilem.
devecta in Cyihera, statim atque e 8 Cinnamon pastor Arabs] Pastores
mari spumabundo nata est. Venus dicit Arabes, quod hi greges et ar
'

528 S. AURELII F'RUPI-RTir

Haec etiam clausas expiignant arma pudicas,


Quccque terunt fastus, Icarioti, tiios. 10
Matrona incedit census induta nepotum,
Et spolia oppiobrii nostia per ora trahit.

castna tlomi inclusns, et qua: tnatn superbiam,o Icarioti, deterunt. Matrnna proilit
in publicum amicta foitunis hominmn luxu perditorum, exuviasque dcdecoris gerit

felicissime divinaverat, coston od. A. alter vero Cinnamuqiie et m. coston od. A.


sed praefero cinnamon et coston, titnimque terniinatione Grseca quae palma- :

ria certe eniendatio est.' Burm. qui, cum multa Veterum loca attulit,
tandem ad metam pergit 'Sed pluribus Veterum locisnon opus esse opinor,
:

quibus praeclaram etviris eruditis ultro se approbaturam emendationem con-


firmari necesse sit.' 'Equidem,' ait Kuin. ' in !ect. vulg. et explicatione
verborum a Burni. proposita acquiescend. puto.' Velit Lachm. culti messor.
9 ' Causas vitiose Mentel. In Neapolitan! a ni. pr. scriptura niltas quid
lateat, divinando assequi non possum. Id certum, clausas minime solicitan-
dum, sed Marklandum non male praaferre clausas puellas.' Burm. 10 Quoqiie
texunt Palat, * Hcecque terunt Perr. v. c. Vat. 1. 2. Ferunt Ask. Gerunt Guy.
et Schopp. IV. Susp. Led. 18. Qunque affert Nestor in Vocab. p. 160. b.
Icariote in Borr. Leidd. Voss. 1. 3. Dorvv. Ask. meis, [Guam. Dresd.] et
primis edd. Icarioioli Vat. 2. Faustus vitiose Groning. Qua referunt vel Qu<b
superant conjecerat Heinsius, vel Quaque iterant, aut aquant. Ascripserat
Markl. Quceque id. est quod, Hzecque. Gerunt veriss. lect. videbatur Ruhn-
kenio. Grut. vii. Suspic. cap. 11. miiifica conj. emendat, Con-que-terunt.'

Burm. 11 Inducta cod. Palat. Borr. Voss. 3. Damnat Burm. 12 Oppro- '

brium Voss.Leid. ut sit interjectio. Sed huic I. convenire vix arbitror. F.


1.
latet lectio, Oceani: et ad h. conj. firniand. Ruhnkenius conferebat Suet.

NOT^
menta summas divitias aestimarent; rum pudicitiam castitatemque pro-
nt etiam legimus in sacris Codicibus fligare consueverunt.
lobum dici magnum et divitem inter 11 Census induta nepotum] ' Nepotes
Orientales, licet ipsins divitise solis dicuntur,' inquit Festus, 'luxnriosae
gregibnset armentisconstarent. Gin- vitas homines, quod non magis his rei
namomum auteni Arabes metunt, suee familiaris cura est, quam iis qiii-

apud quos etiam aromata ac cujus- bus pater avusqne vivunt.' Ad men-
cumque generis unguenta colligi di- tem Propertii Sen. c. 17. de Vita
cinitnr; unde et Tibull. II. 2. ' Uran- Beata: Quare uxor tua locupletis
'

tur odores Quos tener e terra divite domus censum auribus gerit ? Ovid, '

niittit Arabs.' Art. iii. 'Quis furor est census cor-


10 Icarioti] Icariotis dicitur Pene- pore ferre suos ?

lope, quod filia esset Icarioti sive 12 Spolia opprohrii] Amant'\\impr?e-


Icarii. Dicinitnr autem terere fastus das turpiter partas, dedecorisque ct
Penelopes, qua; fama pudicitiai glo- ignon!ini;e pleiias, longa veste sen
riani ejus vincunt ac minuunt in re- syrmate gerunt matrona;. Ovid,
pellendis fortiter ac constanter pro- Rem. Am. 313. 'Gemmis auroque
cis. Genimaa porro, aurum, pnr|)ura, teguntiir Omnia: pars minima est
aliaqiie id genus ornamcnia, fcvmina- ipsa puella sui.'
LIB. III. ELEG. 13. 529
Nulla est poscendi, nulla est reverentia dandi ;

Aut, siqua est, pretio tollitur ista mora.


Felix Eois lex funeris una maritis, 15
Quos Aurora suis rubra colorat equis :

Namque, ubi mortifero jacta est fax ultima lecto,


Uxorum positis stat pia turba comis :

Et certamen habent leti, quae viva sequatur


Conjugium: pudor est, non licuisse mori. 20

in nculis nostril. Nun est uHus petendi pudor, non etinm ullns dnnnndi mo-
dus : rel si sit aliqun dilutio, tnunere statim redimitur. Eximia lei>e funeris felices
sunt Orientates marili, quos Aurora rosea suis equis infuscat. Siniul ac enim ft'
extrema tcEda,fida turba astat uxorum solutis crinibus; ac inter
rati rogo suppositu est
se contendunl de morte, quccnam vivens comes eat marito suo : videtur iis I urpe s ibi non

Calig. XLvi.' Burnt. lA Et Livin. Lachm. Ipsa omn. fere code!, et edd. au-
tifjua^ quod exponit Burm. et legend, jtibet Lachm. Ista C Com. quod
:

commodius censet Bionkh. et editor! Gbtt. prapplaoiiit, et dant B. B. B. 15



Ima Uresd. facili lai)su, monente Bartli. 16 Ita recte, non n^uis, omn. fere
'

exhibent codd. et edd. vett.' Burm


17 Falx Borr. tlumida Mentel. quod,
ait Burm. provenit ab illis, qui hultima scripserant. 18 Sic Groning. et
optime, judicante Broukh. In omn. aliis codd. et fdd. antiqnis est fusis,
qnod eapropter revocavit Burn). Pos. rectum esse censet Kuin. et dant
B. B. Passis Pabn. qua correct, non opus esse censet Gebh. et ex Palat. I.
affert/tj.TJs, nude luxis conjicit sed nee ilia emendatione res indiget, auctore
;

Burm. Illud /axis f. legend, laxis stafuit Bartli. Tonsis Franc. Certe, ait
Burm. tnusis magis accederet ad fusis, ut iuiisis fuerit exaratum. 19
^ LatcE malebat Lips. ii. Ant. Lect. 10. quod non valde placet.' Broukh. 'Lett
praetulit Broukh. La-ti Groniug. mens 2. [Dresd. et Venet. a[). Barth.]
quod nonnihil favere posset Lipsio quanquam, si IcBta; admittatur, magis
:

placeret ftafeenf; lata est qu(c. Oud. placebat /irt^cnf ; leto quce. Nescio qua
tamen elegantia magis se commendat Et cert, habent leti. Quacumque seq.
male Ask.' Burm. LefidantB. B. B. L. 20 ' Groniug. [C. Com.] t-o/uisse:
quod est contra mentem Poeta?. [Id. censet Bartli.] Sed vicinitas literarum ta-
cit ntcredam fuisse scriptum primitus ;wfi/isse. Est sane ille liber expressusde
bono exemplar!, et in ipsis abcrrationibus sjepe servat vestigia veree lect.'
Broukh. ^Licuisse praestat lection! codicis Groning. in quo potuisse. [Cf.
sup.]' Burm. Voluisse esse in Grouing. monet el Barthius. Lie. dant B. B. B. L.

NOT^
1.5 Felix Eois lex una maritis] Eo! cultu ornata, prosequentibus snis.
sunt Orientales, seu Indi, quibus ea nnacum rogum imponitur, ac
viro in
lex est singularis, ut uxores, quarum crematur. Quae autem victa est,
vir est mortuus, inter se pugnent,ju- mnesta discedit. Vide Strabon. Lib.
dicioque contendant, quam prae cete- xv. H;fc autem lex aPoi'ta laudatur,
ris carissimam habuerit, plurimum- ut gravius acerbiusque carpat ac in-
que dilexerit ;
plures enim singulis sectetur petulantiam libidinemque
viris Solent esse nuptae. Quas vero matronarum Romanarum.
victrix evadit, lasta, ac exquisito
Delplt. et Var. Clas. Propert. 2 L
;

530 S. AURELIl PROPERTIl

Ardent victrices, et flammas pectorapraebent


Imponuntque suis ora perusta viris.
Hie genus infidum nuptarum : hie nulla puella
Nee Evadne, nee pia Penelope.
fida
Felix agrestum quondam pacatajuventus, 25
Divitiae quorum raessis et arbor erant.
Illispompa fuit deeussa Cydonia ramo,
Et dare punieeis plena canistra rubis ;
licuisseperire. Gaudentvictrices,ignibusqueultrocorpusoJferimt, et fades suasflam-
niis exustas maritis suis admovent. Apud nos vero Roma; perfida gens ttxorum
est: nullaque nunc est pudica, qualis Evadne fidelis,aut fida Penelope. beata juven- O
tus olim sylvicolarum in pace et olio degens, quorum opes erant fruges et arbor. His
pompa fuit mala Cydonia arbore dejecta, calathosque rubis purpureis refertos

21 'Ard. omn. libb. sed H.Steph. v. Schediasm. 10. et post eum Passerat.
nialebant Gaudent. Gebhardus istiid Gaud, imiltis niodis vellicavit : sed nos
ei suiim gustuni hand quaquam invidebimiis.' Broiikli. 'Ard. piob. Wessel-
ing. ad Diod, xix. 34. Gaudent Vulp. Giitt. At quis non sentiat grada-
tionemi" Barth. qui Ard. tuetur, cum Grut. in Suspic. inedit. ' Si certamen
leti non solicitetur, Ard. niinime iiimmtand. videtiir, pieeseitim cum id
tueantur omn. codd. quorum Excerptis utor, et vetustae edd.' Burm. Gaud.

dautB.B. 23 ifoc Dresd. Gnarn. Neap. Boir. Voss. 1. 3. Dorvv. Burmm.
ific in vett. libb. haberi testatur Passerat. Innupta puella Burm. 2. Puella
est Regg. Colbertt. aliiqne cnm pr. edd. Reponend. jubet Burm. pudica
est, et sic suis ad eum Uteris conjecerat Cann. Conjecerat Heins. haudfidum
n. baud ulla puella, absque necessitate, jndice Barm, qui quEerit an f. invisum
vel infandum legi possit. ' Locus ab sola interpunctione laborat. Scribe
hie nulla puella Nee Sfc. 'Nulla nee' duplici negatione.' Lachm. 25 'Op-
time J. Gidieloi. in Qua?st. Plautin. p. 239. legebat />a^na. Ne dubites ita
legend.' Burm. Hoc ingeniosum vocat Lachm. sed rejicit cum Kuin. 26

Quarum Guam. Brix. Incensuset a. Palat. 1. 27 ' Pompa f. Colbertt. Regg.
Munus erat minus placet.' Broidch. ' Munus erant Vat. Bon. Palat. 1. Ed.pr.
et Venet. Broukh. de munere in arena dato cogitat, frustra.' Barth.
' Munus erat marg.
unius Colb. ut in cod. Frnt. Vat. 5. Ask. Borr. Groning.
Leidd. tribus Voss. Dorv. 1. et meo. Munus deeussa nieus 2. omisso erat.

NOTiE
24 Nee fida Evadne'] Nulla est, in- 25 Felix agrestum'] Priscorum lio-

quit, '"unc puella tarn casta, ac talis minum, qui in sylvis et agris olim
qualis fuit Evadne ant Penelope, quae vitam degebant, felicitatem prae-
tam Integra inviolataque fide fuerunt dicat.
in conjuges. Evadne enim fuit uxor 26 3Iessis et arbor erant] Arbor
Capanei, quem incredibili amore di- hie ponitur pro ffuctibus arborum,
lexit. Cum enim audivisset eum sen pomis.
apud Thebas fulmine periisse, tota in 27 Cydonia] Cotonia etiam dicim-
stuporem diriguit, cumque conjugis tur Catoni. Ilia poma sunt ex eorura
ceiebraretur funiis, sesc in rogum genere,qnibus amor olim apud priscos
projccit. Penelopes vero nota est conciliabatur. Ut Eleg. idtima lib.
fabula, quae tam miris artibus procos ii. '
Pomis mercaris amores.' Virg.
per aunos viginti delusit. Eel. m. ' Sylvestri ex arbore lecta
; '
;

LIB. HI. ELEG. 13. 531

Nunc violas tondere manu, nunc mixta referre


Lilia, vimineos lucida per calatlios 30
Et portare suis vestitas frondibus uvas,
Aut variam plumae versicoloris avera.
donate; modo vero violaa manu decerpere, modo per mixta coUigere lilia pellucentia
in canistris puellaribus, ac etiam uvas suis adliuc pampinis tectasferre, volucremque

3Iunus erant Colot. Neap. Palatinus, Livineii codex, Vat. 1. 2. Voss. 4. Dorv.
2. et alii ap. L. Lat. Quae lect. si admittatiir, intelligenda sunt niunera ex
agris vel aiboribus ad amoium illecebras innocentes missa: ut explicat
Beroaldus, qui etiam edidit munus ciaf: nee aliter in Douss. J. Bapt. Pius
ad Luc ret. v. 9G3. affert pompa fuit. Eo inciinasse videtur Heinsiiis, qui
legend, conjecerat poma vel dona suo dec. Sed \ect\oistn, 7nunus erut, nata fuit
ex seq. vs. licet id. Heins. adOv. i. M. 10.5. aiierat pompa fuit .. Et de pmiu
ceis. Certe in Vicent. Venet. 2. Khcg. Volsci, Aldd. Junt. Colin. Kouill.
Giyph. Mureti Aldina, ScaligPii, aliisque ;)0/n/;a/j/i7: qnod Ruliiikcn. con-
ferebat cum illo Plauti ap. Maciob. ii. Sat. 12. ' Cnjus ha^c ventri paratus
pompa?' sed aliud latere credebat: et hoc recepit Broukhusius, qui munus
erant vel erat rejicit, quia erant in fine praeced. vs. legitur. Sed quod addat,
'Est enim pompa in circo aliud quam mu7ius in arena,' vix percipi potest, nisi
addani, ea spectare Passeratium, qui translatani esse locutionem putabat
a pompa Circensi ludorum sacrorum, et ferculis, quae in pompa triunipliali
circnmt'erebantur. Sed melius ha^c de agrestium simplicitate in victu intel-
ligi possent, quibus tola niensarum pompa et ferculorum apparatus constabat
frugibus e terra natis, et arborum fruciibns, pomis, malis, ficis, rubis, et sim.
quas epulas dare convivis solebant. Si qiiis tamen pra?ferat munus erat, vel
erant, et ad munusculaa puellis rusticis ad juvenes amatores, vel ab illis ad
virgines sibi conciliandas missa referat, non refragabor: et sic pagana juventus
de solis virginibus et puellis rusticis capienda, et Divitice quarum pra>ferend.
esset. DisfMssa C'f/rf. in Neap.' Burm. ^ Pompa
f. Volsc. 2. ct post cum alii
mnlti. Non improbo sed, quoniam libri tantum recentissimi et Italici con-
;

firmant, nialo iM?!Us erat : erant ferri non potest.' Lachm. P.f. dant B.B.B.
28 Rubris vitiose in Voss. 1. 3. Dorvv. et Ask. Rosis in antiqiiis edd. legi
'

testatur Spanhem. de Priest, et Usu Numisni. T. i. p. 323. id(|ue praferre


videtur. Quas vero antiquas edd. adhibuerit, vellem indicasset ; nam in
omnibus et singulis vetustioribus rubis inveni. Solus Passerafius notat
' Si legitur rosjs Puniceis
? sic Horat. iv. Od. 10. ' Puniceie flore prior rosa?,'
nullam tamen ed. ant cod. vetustum niemorans. Rubis itaque suum tneatnr
locum.' Burm. 29 ' JJisfa alii codd. ut edidit Bronkh. sed quae postcrioris
aevi scripturaest. Inde in nonnullis membr. musta, ut in Groning. nifo 1. et
C. Com. Mixta violis lilia iutellige.' /(/. 30
'
Vim. optime emendarunt Fru-
terius, Palm, in Spicileg. p. 807. Heins. i. Advers. 9. ad Ov. iv. F. -SJ5, et
N. Prop. p. 727. Vid. quae notavi ad Lotich. iv. 3. 43. p. 263. Sic
igitur edend. censui. Firg'afos licet in aliis codd. legi, et calathos a Catullo
sic etiam dictos notet Passeratius, non facile admiserim.' Id. '
Palm, vimin,
non inepte. Cur autem mutes vulg. [Hoc rectissime quferi pronuntiat Lachm.]
Virginei calathi sunt, puellares.' Bruuk'i. Lachm. i-irnijj. dat in Addendiscuni
B. B. 32 ' Vers, in Ber. baud dubie de menibranis.' B. B. Pluricol. Regg.

NOT.E
Aurea mala decern misi, eras altera pro frnctu sen moris, sive ilia sint
niittam.' Idzea, quje vulgo framboises, sjve
28 Puniceis rubisl Rubum posuit alius generis.
.

532 S. AURELII PROPERTll

His turn blanditiis furtiva per antra puellae


Oscula sylvicolis emta dedere viris.
Hinnulei pellis totos operibat amantes, 85
Altaque nativo creverat herba toro.
Pinus et incumbens latas circumdabat umbras ;

Nee fuerat nudas poena videre Deas.


phona varii coloris distinctam. Hiijusmodi quondam blandimentis in spehmcis
furtis concenientibus emta ferehunt osculn maritis suis sijlrestribus, uniiis^MC
hinnuli cutis totos nmantes tegehat, gramenqne procerum surrexerat in usum lecti,
non arte, sed a natura facti. Pinus quoqiie jacenlibns imminens patulas umbras
faciebat ; nique erat cHiquam svpplicium nudatas Diias aspicere. Cornutvs aries

Colb. 1. Perr. v. c. et priscae edd. Viricol. Neap. Colb. 2. Voss. 4. Ask. Vari-
col. Mentel. Groiiing. Biirm. 1. Raricol. ronj. Heins. sed versicol. vera est
scriptma, judice Buim. Piinii edituies,' ait Lachm. 'jam recte dederiint
'

tersJcoL hoc enim ante Beroaldnm Calph. 14S1.' Raram av. in aliis legi tes-
tatur L. Lat. sed daninat Burin. Si vero quis, addit, cum S ant. r arum av
pulcliram exponere malit, ne varia et pluma versicol. aris plennasmus appareat,

non refragabor.' 33 Hisdem bl. Bon. 35 In scriptis fere est Atque inuli p.
'

Quaa vox nihili mnltos decepit literis primuhim renascentibus.' Broukh.


' Atque humilis Vat. Palat. 1. Scaliger delevit Atque, et legit Hinulei, recte.'
Barlli. 'In Kecg. et uno Co\h. Atque hinyli vel hijnuli, ut in pr. edd. Atque
hinuli Leidd. [Gtiarn.] Voss. 1. 3. Dorv. 2. et mens. Hinuli vel hinnuli in aliis.
Atque hinnulis A^k. Atque hnmili in [Dresd.] Neap. Borr. Colb. 2. Dorv. 1.
et meo 1. Atque humilis Voss. 4. C. Com. Heinsian. Gronina. et in aliis ap.
L. Lat. Atque inuli aifert Nestor in Vocab. p. 95. et p. 143. b. Hinnidei
veram esse scriptiiram notat J. Rhodins ad Scribon. Larg. p. 44. Patnio
tamen meo bic legend, videbatiir At vituli pellis. Pro totos Heins. positos
conjecerat quod blandiri posset. Sed totos amantes f. ii\\erit Vroy), ut ii.
:

15. 28. '


Masculus et totum foemina conjuginni :' et singnlari usu sypius a
Nostro banc vocem adhiberi, sed ab aliis non raro nuitatam, multis exemplis
probat Hemst. ad ii. 16.49.' Burm. ' Egregie Scaliger Hinulei vel potius
Hinnul.' Lacbni. Hinul. dant B. B. B.
30 Multaque Vat. 5. Legebat Heins.
natives prcsbuit h. toros. Vulg. tuetur Burm.
37 Latas et letas Dresd. Palat.
niemhr. Occurrens lenlus Voss. 4. Lentas Palat. cod. Bon. Perr. v. c. Mentel.
Borr. Groning. Neap. Vat. 1. 2. Voss. Burmm. et ed. Volsci. Lentaumbra
Dorv. 2. L<rts Regg. Colbertt. Puccii cod. Venet. 2. Vicent. Rheg. et sic
Dousa P. et Guy. Lata umbra Heins. Advers. p. 89. Sed Icetas Ber. Aldd.
Junt. Colin. Gryph. aliirque, ut etiam in ed. Grtev. correxerat Markland.
'
Et hoc,' ait Burm. ' optime tuetur Broukh.' Sed Broukh. tuetur latas, et
ita edidit ijjse Burm. cum B. B. Latas recte Beroaldus.' Lachm. Undas
'


Borr. quod damnat Burm. 38 'Argute Lips. ii. Ant. Lect. 10. Et f. u.
pane, ncc tamen vere.' Broukh, ' Suadet Lipsius, sed non persuadet.' Barth.
' Lipsio
recte uon applaudit Broukh. quanquam non rejiciat Dousa P.' Burm.

NOT.E
33 Per antra puella'] Illaj nimirum Deas] Alludit ad fabulam Acteeonis,
agrestes aurei sa>culi, non auro, non cui poena tuit irrogata, quod Diauam
genimis, non purpura, sed poniis suos nudam conspexisset. Vide Ovid,
vendebant amorts. Metam. iii.

^^ iWu fuerat iiudas poena videre


:

LIB. HI. ELEG. 13. 533

Corni<;er Idaei vacuam pastoris in aulam


Dux aries saturas ipse reduxit oves 40
Dique Deaeque omnes, quibus est tutela per agros,
Praebebant vestris verba secunda focis.

sponte sua pastas oves reducebat in vacuatum opiUonis Idai stabulum. Did Divaque
omnes, in quorum Jide sunt rura, amicus voces arts vestris praesentes reddebant,.

39 Hanc restitutionem Volsro


'
deberi, eiiiiiqne Iiac laiide niinime frau-
dandnm esse notavit Broukhiisiiis ;
[et post eiim Bartli.] in codicibus enim
antea legebattir nullo sensu Corniffer atque Dei. Cornigeriqiie Dei in altcro
Dorvill. Corniptissinie in Ask. congrunger atque Dei. Cornigeri atque Dei
Palmeriiis. Quia vero in primis ante Volscuiii eiid. Venet. 2. \'icent. et Rheg.
Corniger atque Dei fuerit impressiim, et primus Volscus in ed. Venet. 1488.
qua utor, correxerit Curniger Idwi, atque in Notis Idteum pastorem expli-
cuerit de Paride in Ida nionte cum Qinone sub arboris umbra jacente, dum
aries gregem ad stabulum reducebat; in Beroaldi autem Veaeta 1487. Cor-
niger atque Idee, et in altera ejusdem Venet. 1520. Corniger Idcci legatur,
dubium lectorem id fac^re possit, an primus Beroaldus Corniger atque Idas
t'.

excogitaverit, quia sic edidit in Venet. 1487. et deinde in altera an. ir)20. ex
Volsco habeatur Corniger Idm. Sed quia inNolis suis Beroaldus nullam mu-
tationis, ut solet, reddiderit rationem, aliam Volsci editionem, illam Venetam
an. 1488. forte antecessisse suspicor, ac proinde Volsco integram huj.
emendationis adoream relinquendam esse arbitror. Eo enim Beroalduni
tempore posteriorem tuisse ex INI. Antonio Sabcllico notat Broukliusius ad
IV. El. 6. init. Hiiic in reliquas edd. veteres, Aldi ntramque, Juut. C'.olin.
Rouill. Giyph. ceterasque derivatum t'uii Corw^'o-cr /<i<i. Non opus itaque
est cum Hein>io [Advers. p. 90.] conjicere Corniger atque sui.' Id. ^Corniger
Idaia. Volsco est.tpii pluranomina propria in hoc Anciore primus restituit;
liic tamen minus felix. Kepone Corn, inque dies.' Laciim.
40 Pro ipse Heins.

conjecerat s/)on<e. Vulg. tuetur Biirm. 42 'Noster2. Regg. Colbertt. be-
nigna : (|uod videtiir glossema marginale toD sffunc/a. Nimis argutatur Palm.
cum ^nifi tescis focis : neque diio melius Passeratius, qui vescis focis malit,
aut denique vestris jocis. Nihil est mutand.' Broukh. F. versis r.s. f. legnnt
B.B. B. De Palm, et Passeratii emendd. id. dicit Barth. ^ Verrere focum
ad religionem pertinuisse ostendit liroukh. Ffstris Bon. Dresd. Uuam apo-
stropheu sequensfirmat versus. Vestris .benigna Brix. Venet. Aldd.' Barth.
,

* Versis
focis e Scaligero edidit Broukhusius, et verrere focum ad religionem
pertinere dicit: sed, quia hoc nonnihil dubii f'acit au versis a. ' vcrrendo'
vel ' vertendo' sit, eo sensu tersis quoque legi posset. Certe Palmerii tescis
focis, vel Passeratii vescis focis, vel vestris jocis merito rejicit, ut fecerat
Gebhardus. Ustis Guyetus. In omnibus fere membranis et e<l(i. anriquis
antea legebatnr ies<ris/om, ut agrestes alloquatur. Nostr is in Heinsiano et
Borr. Deiii Scaliger ex siio cod. verba secunda, in cujus tamen Excerptis pro
varialectione Serena. Vestris verba benigna focis in Regiis, Colbertt. Leidd.

NOTiE
39 Corniger fdcBi pastoris^lddews pa,- 41 Quihus est tutela per agros} Qui

stor dicitur Paris, qui in Ida monte scilicet agros agrestesque tuentur.
juxta Trojam a pastoribus uutritus 42 Prcebebant verba secunda focis']
est, et ipse greges pavit. Unde et Olim se conspiciendos non mode
Horat. Od. i. 15. Pastor cum tra-
'
praesentes osteudebant Dii, sed etiam
heret per freta navibus Idaeis Hele- mortales suo clemeuler dignabantur
nam perfidus hospitam,' alloquio.
: ;

534 S. AURRLII PROPERTII

Et leporera, quicumque venis, venaberis, hospes


Et si forte raeo tramite quaeris avem :

Et me Pana tibi comitem de riipe vocato, 45


Sive petas calamo prgemia, sive cane.
At nunc desertis cessant sacraria lucis
Aurum omnes, victa jam pietate, colunt.
Tu rero, o advena, quisquis es, qui leporem vcnaheris, et si forsan in mea semita
inquiris alitem: et me Pana de monte tibi sociutn invita, sen prcedam ctdamo
captes, seu cunibus. Sed modo desertis lucis vacua su7it jacentque sacella.
Fugata nunc pulsaque religione, omnes aurum pro Deo habcnt. Aura fugata

tiibiis Voss. ntroque Dorvill. meis, et priscis edd. Marklandns conjecerat


velabenignn: sed quod dein rejecit, et hie vofa secunda potius legendum
credebat. Neque male Heinsius ad Prop. p. 728. legebat Se dederant festis
lurba benigna /ocis.' Burm. Ast. legit v? t\ s. /. Jacobs, in Ep, ad Ast,
Parebant festis, turba benigna, f. Vestris jnbet scribi Lachm. et defendit.
43 46 ' f leporem, quicumque venis, venaberis, hospes; ita interpiinxi: in
omnibus antea edd. prava distinctione, Et leporem quicumque venis venaberis,
laborabat unde venis venaberis oti'endebat Heinsinm, ideoqiie conjiciebat
:

quicumque venis venarier, infinitivo ap. Nostrum non insolito. Sed sensum ei
ledditum puto, ita ut distinxi. Corrupte in codd. veneraberis. Quicumque
vencraberis, omisso venis, in Leid. 1. Altero versu .si deerat Menteliano.
JE* giu correxeiat Heinsius, invito, ni fallor, Propertio. Oi-tmmale inVat.
5. De'in parva pro Pa/ia coniipte in Mentel. Hail. Voss. 3. et sire petes in
Neap. Groning. Leidd. tribus Voss. utroqiie Dorv. et nieis codd. acpiiniis
edd. Potes Barr. et Ask. in quo etiani canes. Heinsius tentaverat Et tibi
Pana Deum comitem per rura vocato : vel comitem me jure vocato : a qua conjec-
tura abstinuisset, nt puto, si ante oculos habuisset duo EpigiammataGraeca,
quffi antea inedita, neque in Anthologia? Grtecae Voluniine extantia, primus
pioduxit Sahnasius ad Solin. T. ii. p. 1088. ed. Paris. INIiiii incidit suspicio,
lies quatuor vss. aliunde divulsos aberrasse, et transponendos esse Lib.iv.
El. 2. de Vertumno, ubi commodius inseii possunt post vs. 34. Tota certe
prions de liac venatione tarn absurdum hie invasit locum, ut paunum male con-
sutum referat, sed Vertumno illic optime conveniat. Sed hrec nemini Inter-
pretimi, et ne ipsi quidem Scaligero, qui tot versus in Poiita nostro confusos
et male aberrantes transposuit, animadversa fuisse miror ni^i quod post vs.
:

42, aliquid deesse suspicatus sit Heinsius.' Bui-m. ' Hos vss. cum anteceden-
tibus non satis coliaprere recte auimadvertit Burm. neque tamen eum 1. iis
assigno, quo eos Burin, collocandos censuit ; immo potius h. 1. versus non-
nullos exfidisse mibi cum Heins. persuasissimum est.' Kuin. Petis malit
Broukh. /\<a dant Vulp. Gott. B. B. B. ' Petes Palatt. cum aliis innume-
lis: et hoc Leonidas Tarentinus confirmat, Epig. 17.' Lachm. 4.S Vincta

NOTiE
45 Pana"] Dcuspastorum non modo, sacellum, seu tempium, inqno vete-
sed agrorumetiamacsylvarumcustos, res Deos suos venerabantur. 'Cos-
Pan se coniiteui in vcnalioue et au- sant' autem sacraria seu templa,
cupio vocantibus pracbere non dedig- quando vacua sunt cultoribus Deo-
nabatiir. rum, ita ut ea solum occupentaranese:
47 Cessant sacraria] ' Sacrarium,' ut ii. 6. dixit Poi'ta : 'Sed non
inquit Isidorus, ' est locus, ubi sacra immcrito vclavit aranea fanum, Et
rcponuntur.' Tanum igitur est, seu mala dcscrtos occupat licrba Decs.'
LIB. HI. ELEG. 13. 535

Aiiro pulsa fides ; auro venalia jura;


Aurum lex sequitur, mox sine lege pudor. 50
Torrida sacrilegura testantur limiua Brennum,
Diim petit iutonsi Pythia regna Dei.

; auro jus tenditur,


est fides auro lex ohsequitur, et absque lege est piidicitia.
Exusti Gallorum ocuU Brennum argmint impium,dum Pythia regna Divi intonsi

exsuiscodd. afFert Oct. Mirand. in Virid. Poet. fol. 184. b. qnod in nnllis
suonini invenit Burni. ' Aurea nunc vere sunt scecula, plurimus auro Venit
honos: auro conciliatur amor^ Nasonls est totiim lioc distichon ex ii. A. A.
quod studiosus aliquis tanqnam locum paralleluni alleverat iiiaigini cod. sui.
I'estisnoster 2. in quo legitnr, sed ante veisum * At nunc deseitis,' ut ap-
pareat esse insititiuni. A cett. omn. abest, neque comparet thiam [Hoc
thiam f. esse debebat * etiam,' (ut verba Bioukhusii sint, ' neque comparet
etiain. in edd.' 6cc.) ait Barth. qui addit :
'
Cthiam sic iu)piessum esl literis
cursivis, uti vocant, ut utiinque spatium relictuni habeat.' Et se non dubi-
tare 'etiam' esse verbum veiiiin nionet Burmaninis :] in edd. piiscis, si ex-
cipias Aldinam ; unde quasi tradux irrepsit in recentioies tantuni non
onines.' Broukh. ' Post h. vs. inseritur distichon adultcrinum in Mentel.
[Diesd.] aliisque, et irrepsit in Aidd, Jnnt. Colin. Gryph. Wecliei. alias-
que. Sed absnnt hi vss. a Rege. Colbertt. Neap. Vat. 1. 2. Borr.
Groning. codd. Livineii, et Vicent. Venet. 2. Rheg. [Brix. Venet. ap.
Barth.] Volsci, Ber. Mur. Rouill. Canteri, et Douss. Auctorem habent
Ovidium, nt notavit etiam Menagius ad Amintam Tassi p. 258.' Burnt.

49 Rura Leid. 1. et Voss. .50 3Ios Burni. 2. sed mox in marg. 51
Horrida codex Frut. Borr. Burni. 1. Ta^tntur lumina rhenum ap. Oct.
Mirand. in Virid. Poet. fol. 181. b. Culniina Heins. ad orani ed. Aid. sed ex
scriptis limitia pripfert N. Prop. p. 728. ut legisse Petrei. Tiaram notaverat
Dousa: et culmbia vel Umina tueturBurni. P. in Diss, de Jove Fulg. p. 342.
Markl. etiam Umina correxerat. Ita Neap. Borr. Guam. Groning. aliique.
Testatur lumina pr. edd. ' Lumina etiam [Dresd.] Dorv. 1. Burm. 2. idque
probat Passeratius ; nam Torrida lumina interpretatur, exustas genas. Sed,
sive Horrida admittamus, vel Torrida, legend, potius videtur/uZ/HJnn.' Burm,
Kuinoelis lect, dant B. B. B. L. Lumina etiam in edd. Colin. Mur. Vulp.
52 ' Templu vel tignn Heins. Phitia mens 1. ut leliqua etiam corrupte in
Mss. habentur. Oiunes tamen Pythia tuentur, neque nuitare ausini, licet
ditia legend, ceuseat Sciirader. Emend, cap. 8. p. 157.' Burm, 53 ' Omnino
NOTiE
51 Sacrilegum Brennum'\ Tangit his- proposito fuisse dejectos.
toriam Gallorum, qui, duce Brenno, 52 Intonsi Pythia regna Dei] * Py-
opulentissimacprEedtPCupiditateducti thia regna vocat Delphos, iibi cole-
'

templum Apollinis Delphici dicuntur batur regnabatque Apollo, qui dici-


invasisse ;
quani impietatem non fe- tur Pythius a Pytiione serpentequera
reus Apollo, concusso Parnassi ver- occidit: unde et Delphi etiam Pytlio
tice, abruptaque terra3 motu montis dicebatur. Intonsus etiam dicitur
portionp,Gallorum exercitumoppres- Apollo, quia semper juvenis unde ;

sisse narratur. Dicere tamen hie vi- et Horat. Od. i. 21. '
Intonsum, pue-
dctur Propertius, quod et alii non ri, dicite Cynthium.'
pauci, Gallos nimirum fulminibus a
536 S. AURELIl PROPERTII

At mons laurigero concussus vertice diras


Gallica Parnassus sparsit in ora nives.
Te scelus accepto Thracis Polymestoris auro 55
Nutrit in hospitio non, Polydore, pio.
Tu quoque ut auratos gereres, Eriphyla, lacertos,
Dilapsis nusquam est Amphiaraus equis.

invadit. Sed mons excusso cacumine laurifero Parnasai nives gelii duratas effudil
in Gallos milites. OPolydvre, crimen Polymestoris Thracis, accepto auro, impio
ie excepit hospitio. Tu etiam, o Eriphyle, ut haberes auro ornata brachia, Amphi-
araus terrae hiatu absumtis equis interiit. Aperte, quod sentio, dicam, et lelim

recipiend. diras, quod in Gioning. Boir. Mem. C. Com. etnostris.' Broukh.


'
Duras edd. vett. Brix. Venet. Aldd. cett. cum Dresd. et al. Dura nixes f.
XoXo-^av signif. quam Schol. Callim. haliet.' Barth. ' Diras lecte tuetur
Broukh. quod firmant Perr. v. c. Borr. Mentel. Neap. Gioning. [Bon.] Harl.
et alii licet editor Elect. Minor. Eton. p. 124. per duras intelligi posse notet
:

grandinem et nivem concretam : et sic Markl. Aut Regg. Colbertt. Voss. 1.


et priscae edd. Mox in meo 2. Aurigero Nea[>. Borr. [Bon. Guam. Dresd.
Palat, C. Com.] Mentel. Heinsian. Voss. 1.4. Dorvv. et unus Cell).' ?urm.
54 ' In Groning. Borr, Mem. C. Com. et nostris Parnasus, non Parnasi:
quod tamen eod. redit. In Groning. ora, id quod minime insuper est ha-
bend.' Broukh. ' Callida Brix. Parnnsus Bon. Ora recep. Vulp. Gott.'
Barth. ' In uno Colb. Callida Parnasi: ut est ap. Oct. Mirand. in Virid. Poet,
fol, 184. Rheg. et Volsci quod inrle venit, quia in aliis Callica scriptum fuit,
:

ut excusum est in Vcnet. 2. Parnasus Neap. Vat. 5. Mentel. Heinsian. Parjiasi


Dorv. 1. Parnassi mens 2. Mox arma in Leidd. trihiis Voss. Ask. Dorvv. meo
2. et ap. Oct. Mirand. sed ora praefert Broukh. probante Elect. Eton, editore ;
quamvis dissenticnteMarklando. ^ria malein Borr.' Burm. Ora recte Broukh.
praeferrejudicat Kuin. cujus lect. totius vs.dant B.B.B. L.
55 * Plerique libb.
Po/i/mes<. scribunt. InHeinsii NotainOv. xiii. M. 430. hie 1. recte emendatur :
quod et Volscus fecerat ex codd. vetustis. lis nunc accedunt nostri.' Broukh.
' Polymn. viilgg. Polymest. Vat. Posth. Dresd. [Hoc dant B. B. B. L.] Te
Volsc. e codd. sensu ita postulante.' Barth. Ft in omn. fere codd. et edd.
vetustis. E in Palat. cod. unde Gebii. He vel Hei. Libb. omn. El. Te
tamen, quod verimi est, Puce, annotat, f. ex Vail.' Lachm. ' Rectain scrip-
turani T<; servat Ferrarii liber, et restituerat Puce, sine dnbio ex Vail.' Ad-
dend, ad Jin. ed. Burm. ad iv. 11. 39. Te dant B. B. B. L. 56 Nutris Venet.
NOTiE
53 Laurigero vertice'] Lauriger di- tis, auri potinndi cupiditate addnctiis
cltur Parnassus, quia in Parnasso Polydorum in lit tore deambulantem
laurus copiosissima nascitur, telis aggressus, Deorum honiinumque
55 Scelus Thracis Polymestoris'] Ue\ frustra fidem opemque implorantem,
fuit Thracuni I'oiymestor, cui initio occidit, tiimuloque injecit, cui postea
belli Tiojani l'riamus,incertinn com- myrtiisincrevit sanguineisgiittis pro-
niunis Martis exitum metuens, cum manans. Unde non immerito dicitur
magno pondere Polydorum filium
auri Polymestor scelestus. Eandem oni-
tradiiiitediicandum, tanquam vcteri nino historiam retulit Virg. /En. iii.

aniico, liospiti, generoque suo. Sed ac etiam Ovid. INIetam. xii.


Polymestor, dclcta Tioja, ceterisque 57 Eriphytu] Diximus jam supra
fere omnibus Priami libcris iuteifec- quoniodo Eriphyle, Aniphiarai uxor,
!

LIB. III. ELEG. 13. 537

Proloquar, atque utinam patriae sim vanus haruspex


Frangitur ipsa suis Roma superba bonis. GO
Certa loquor; sed nulla fides; neque enim Ilia quondam
Verax Pergameis maenas habenda malis.

lit patrice meae sim mendax augur. Ipsa Roma niniiis suis opibus insolens acferox
cornimpitur. Vera dico ; verum non mihi creditur : nee ttiam Ilia veridica i'wit

ap. Bartli. Conj. Heins. Advers. p. 90, Niitrite h. sed se niliil mntarc iiionet
Burm. Mitis in h. n. P. tuo Ask. 58 Dtlupsm Leidd. Voss. 4. Dorv. 2. Bui -
mannianiis.
59 ' Vanus nieliores libb. neque aiidiendi qui verus leponunt.'
Uroukh. ' Verus \tn. codd. nonnuUi, etiani Dresd. et edd. fere omnes. Verus
cui creditur, cum Cassandra? non fuisset credituni. sic etiani Roma
Nam
posset a sua pernicie revocari. Vanus tanien praeferunt Mentel. et Heinsii
libb. quod Viilpio et Gott. placuit.' Barlli. Verus unus Keg. In ailero sis
reitis. In Colbertt, etiani rerus, sed in alterius margine asciiptuni pro varia
lect./aks. Verus etiam Borr. Groning. Voss. 1.4. Dorv. 1. Uurni. 2. et
sic ap. Oct. Mirand. in Virid. Potjt. fol. 184. et in prr. easque secutisedd.
vetustis sed contra nientem Poelar, judice Burm.
:
lowiisPerr. v. c. Coiot.
Vat. 1. 2. 5. ut ex suo cod. legend, monet Heins. N. Prop. p. 728. et ante-
ponit Livineius. Neque aliter iegisse Sannazarium colligit Burniannus ex
ejus imitatione, ii. 9. 26. ^ Verus critici non debuerunt iniprobare: sed et

alterum bene habet.' Lachm. CI Loquar Heinsian. ' Keque enim I. edd.
vul". sed, quia aberat a Franc. 2. Broukhusins ejecit, prob. Vulp. Gbtt.'
Earth, qui et enim ejecit ex textu. ' Plurimorum codd. auctoritate edidi ve-
que e7iim IUa,\'icGl Broukliusius enim ejecerit, liiatu aduiisso, probante Cuning-
hamio, Anim. in Horat. Bentl. p. 192. Clare enim in Voss. 1. 4. aliisque neque
enim Ilia: quibus astipulantur menibrana', in quibus neque A'. Ilia, nt in Ask.
et meo 2. vel neque n. Ilia, h. e. enim, ui in Leid. 2. Voss. 3. et meo 1. Nee
n. Ilia in Dorv. 2. Enim vero hac nota n in scriptis plerumque exemplaribus
exarari, unde saepe tanien vitiosae irrepserunt scripturte, monet Bentl. ad
Horat. II. S. 3. Hi.' Burm. ' Panels annis post Bentl. hiatum in brevi syllaba
poetas Romanos nunquamadmisisse docuit ad Horat. C. iii. 14. 11. Scliraderi
conimentum, [Emend, p. 159.] neccreditaq. nimisquidem temerarium neque a
veri similitudine commendabile. Hoc ego, si in scriptis legerelur, uou ma-

NOT.E
maritum prodiderit belium The-
in dicam, mihi non creditur; quemadmo-
banum ire detrectantem,acceptonio- diim nee olim Cassandrae Trojanaj ve-
nili pretioso, quod illi dono dedit Ar- ra nuntianti creditum est. Cassandra
giaPolynicis uxor. igitur dicitur ' Ilia maenas ab Ilio,
'

58 Amphiaraus'] Eripliyles conjux, h. e. Trojana, et Sates Perganiea,'

qui ab uxore proditns cum ad belium a Pergamo sen Pergamis. Troja uam-
Thebanum proticisci fuisset compul- que dicta est Ilium et Pergama. Cas-
Rus, liiatu terra? dehiscentis absunitus sandra autem vaticinata est fore Pa-
est cum quadrigis, ac nusquain postea ridem Trojae ruinani ac excidium,
visus est. equumque ilium Trojanum patriae
59 Utinam sim vanus huruspex} Ne suae esse funestiim ac exitiosum ; et
patriae suae male videatur omiuari, tamen tanquam fiirens maenas a Tro-
cupit argui mendacii, nee vera di- janis habita est, nemoque ilii fi-

cere. dem adhibuit, licet vera praedice-


61 Ilia quondam} Licet, inquit, vera ret.
538 S. AURELII PROPERTH

Sola Parin Phrygias fatum componere, sola


Fallacem patriae serpere dixit equum.
Ille furor patriae fuit utilis, ille parenti. (55

Experta est veros irrita lingua Deos.

cxistimata Pergameis ritinis. Ilia taiiien vna pradixif Puridcm Phrygia exitium.
inachinari,equnm(\uefunestumpatria'iliabi. Iste furor Cassandra; f atria pa-
triqite erat utilis; linguuque/rudra vaticinata veraces Deos experta est.

gis qiiani Broukhnsianum, probarem.' Lachm, Hanc emend, rejicit et Barm,


62 Legend. Phcebas; quod jam monuit Passeratins.' Broukh.
' Menas '

Brix. Aid. 1. cett. Mcen. Colin. Aid. 2. Miir. Phebas Venet. Phcebas tnetur
Broukh. Tamen Cassandra etiam ' Maenas dicitiir Senecae Agam. 719.''

Barlh. ' Phcebas, preeeunte Passeratlo, ciijus vetus liber habebat Phce-
hus, edidit Broiikli. licet Mcenus in omnibus sit codd. et edd. vetustis,
quod ideo revocavi in textum; et ita profcrt Guell. ad Virg. ii. ^n.246.'
Biirm. Burm. iis sejure opposuit, qui f /ia>/>arfa siibstitnerant.' Lachm.
'
03 FadMm Borr, Voss. 4. Dorv. ]. Phrygiumfactitmhek\.et\oss.'l. Dum
ponere vel cum p. Heins.
64 Pergere vult Wakker. Amoen. Lit. p. 100. Scpe '

reduxit Ask. in quo ne quid latere videatur, sciendum est, siniili .scripturse
errore ita exaratum fuisse a librario, qui ii. 26. 6. terga rcvexit, pro tergore
vexit, ut saepe alibi etiam peccatum est. Heinsius conjecerat surgere vel irre-
pere. Cogitaveram aliquando scandere: sed nihil potius tentandum.' Burm.
65 * Utilis? ille parenti? distinguit Anglus, iniprob. Dorvillio, Misc. Obss.

Vol, II. p. 113. i-'uif ponitur pro, erat vel fuisset. Furor fiiisset utilis, si
uti scissent Trojani.' Barth.
Et sic fere Passeratins. 66 ' Melius, opinor,
seros.^ Broukh. ' Veros omn. libb. bene. Seros malebat Heins. prob. Broukh.
quern ideo notat Wakker. 1. c. p. 101.' Barth. ' Seros edidit Broukh. ex con-
ject. Quod Heiusio placebat, et praeterea Sed spreta est. Veros tamen tuen-
tnr omnium ap. me i-odd. excerpta et edd. priscae ac Volsci, in quibus est de-
ficit, nt in Vat. 5. sed in Alild. ceterisque Experta est veros: itaque recepi.'
Burm. Sei'os improbatur in Obs. Misc. Vol. ii. p. 113.

NOTiE
63 Ille furor utilis'\ Salutaris fuisset et necala est, vel quia cum snnm A-
patriae patrique Cassandrae vaticina- pollini concnbitura ea mcrcede polli-

tio, si ipsi creditum fuisset. cita fuisset, ut vaticinandi peritia sibi


66 Irrita lingua'] Dicitur, quae fru- daretur, votique compos, cum non
stra vaticinatur. 'Experta est' an- staret promissis, indignatus Dens ei

tern '
veros Deos,' vel quia veram su- pradixit neminem ipsius vaticiuiis
am vaticinationeni experta malo suo fideni Labiturum.
est Cassandra, quia capta, abducta,
:

LIB. III. ELEG. 14. 539

ELEGIA XIV.
AD SPARTEN, DE LUDIS LACONICIS.
Mult A tuae, Sparte, miramur jura palaestrae,
Sed mage virginei tot bona gymnasii

O Sparta, plurimum admiramur lucta tiia leges, longe vero plus tot commoda

Ad Spartanorum urhein Dresd. '


Inepte in nonnullis codd. lit in Regs;.
Colb. meo et ^'olsci edd. Ad Spartum vt-I Ad Spiirtlium, lit in Vat.
2. Klicg.
2. et Borr. inscribitiir haec El. Melius in Aldd. Juiit. Colin. Grypb.
aliisque Ad Spartcn de ludis Laconicis. De consuetudine Spartaiwrum titiiliis
est in meo 1.' Burm.
1 ' Gebli. ita nobis hnnc vs. interpolavit M.egomet :

Spartes intrarcmjurap. Jura exponiint, leges, nioroin, ritiiin palaestra', non


niinis incommode quanquam legend, videtur jmt.' Bioukh. ' L7<a script!
:

quidam, teste Heins. qui bine conjicit Uncta, f'mstra. Omittcbantur literie
initiales, uti notiim, ab aliis appingendae. Multi, Sparta, tna: m. C. Com.
Mnlta me Sparte intramus cod. Palat. Tita mirantur Palat. mcmbr. . .

Jurf emend. Bioukh. cum Heins. N. Prop. p. C69. sed partim ' bona' seq.
vs. partim versus penult, liiij. El. buic adversantur emendation!.' Bartli.
' Ulta INIentel. Voss. nnde Heins. Uncta: sed 31 oniissa fiiit, postea ap-
pingenda. Sape tucE Heinsian. Spurtie Voss. 1. Doi vv. Mlrabar Leid. 2.
Ask. Uorv. 2. Mirnta; Neap. Mirantur Regg. Colbertt. et pr. edd. As-
sentiii non possum Brouklmsio, qui edidit jwre. Jura onin. codd. et vetustae
edd. neque aliter aft'ert C;tl. Rhodiginus xvm. Lect. Ant. 1. A Broukh.

NOTiE
1 Multa luce, Sparte, ^c] Hanc in- Palccstrce'] Testatur Thucydidcs pri-
sciibit Propertius Elegiain Spartae, mes omnium LacedEemonios in gym-
civitati Pelopounesi nobilissimae, nasio corpora nudasse, oleoque ad pa-
quae et Lacedajmon dicta est Roma- ; laestram perunxisse.
namque criminatur consuetudineni 2 Bona gymnasii] Gymnasia apud
qua puellae nonnisi magna custodum artiquos fuerant exercitiorum loca,
turba stipatae prodibantin publicum, multo ante inventa, ut ait Cicero,
adeo ut ad eas amatoribus non dare- quam in iis Philosoplii garrire cce-
tur accessus: Laconicam vero, seu perunt. Hoc auteni in loco gym-
Spartanam, celebrat palaestram, qua nasium est locus quo nudae puellsein
puelhe nudae cum viris nudis colluc- Laconicae, seu Spartana?, exerceban-
tabantur, ex Lycurgi lege, qui cor- tur. TJnde et Ovidiiis Epist. Paridis
pora virginuin cursibus, luctis, ac ad Helenam More tuae gentis ni-
:
'

reliquis id genus exercitationibus tida dum nuda pahvstra Ludis, et es


cum maribus, citra infamiam ac pro- nudis mixta puella viris.' Cum
bruni.cum una utrisque esset natura, autem illam Lycurgi legem aliqnando
voluit exerceri. Sparte vocativus est, improbaret aliquis; respondit Ly-
pro Sparta; nomina namque Graeca curgus, se nohiisse fcemiiias viris in-

in a saepius etiani etferuntur in c. feriores.

i*j
V
?T< r\ o
O f*
n, --* .',
; ;

540 S. AURELII PROPERTII

Quod non infames exercet corpore ludos


Inter luctantes nnda puella viros
Cum pila veloci fallit per brachia jactu, 5
Increpat et versi clavis adunca trochi
Pulverulentaque ad extremas stat foemina metas,
Et patitur duro vulnera pancratio;

tnae palastrce pueliaris, puellce nvdntce lucfam exercent cum marihus coUttctan-
qua
tihiis ; (juinido lapsu effugit maints, ac clavis incurva trochi vuluti
pila cehri
crepitat, et puella pukere sordida ad ultimas consistit metas, pla/^asque perpttiiur

etiani dissentiebat Markl.' Burm. ' 3


Aiirato debetur haec tam pulcbia
restitutio toD laudes, piodente GiiI. Cantero ii. Nov. Lect. 14. Ita et Co-
lumna citavit ad KLnniuin p. 301. Quae tamen nullo mode placere potuit
Titio, vetereni lect. insane niolimine defendenti iv. Loc. Contr. 1. Neque
is ipse resipiscere etiani voluit in Assertionibus, (piamvis jam nieiiora edoctus
ab Yvone Villiomaio. Hunc caecum dmem secntns est non ita prideni
lialthasar Bonifacius vi. Hist. Ludicr. 28.' Broiikh. ' Laudes pro ludos est in
libb. script, et edd. ant. vitio infinii saeculi.' Barth, Ludos l)ene in sua ed.
'

expressit Scaliger. Titio, neque a Scaligero sub Yv. Villioniari nomine


nieiiora edocto, etiam objecit Schoppius i. Verisini. 14. locutioueni exer- '

cere laudes nunqiiaiii probari posse, Latinani esse. Quia vero laudes male
'

in edd. vetustis legebatnr, liinc eod. niodo locum li. etiam affenint plurimi,
qui de agoiiibus gymnasticis scripserunt, praeter Hier. Mercuiiaiem i. de
Arte Gymnast. 7. ap. quem ex. c. ludos, sive ex Ms. sive ex sua emend.'
Burm. ' Laudes vetus lect. quam male tiietiir Titius iv. Locor. Controv. ].
Immo vero Villiomarus legit ludos, non bene. Optima enini veins lectio ;
nam lactam non esse infamem laudem quis non intelligit?' Demster. iii. de
Etrur. Reg. cap. 74. p. 241. ' Ljh/os
optime Aur.' Lachm.-^b Velocis vel '

veloceis jactus libb. script, et cusi. Veloci jactu est e Scalig. emend. Broukh.
Vulp. et Gott. piob. Sed, si velocis jactus secundo casu accipias, id. sensus
^ Non ;nia Heinsian.
erit.' Bartli. Velocis jactus omn. codd. Excerpta, et
edd. vetustae, nisi quod veloces in Leid.2. Voss. 3. Ask. Legebat Guy. Nee
p. veloci f. cum b. jactu Jncr. aul v. ^f. Adversi Ask. et mens 1. Veloci jactu
Scalig. Velocis jactus praefert Passerat.' Burm. Et banc lect. magis planani
esse ac veram pronuntiat Lachm. 7
Ber. dat. Sed nihil iiiutand.' Brovkh.
'

' Sat
Dorv. 1. Dat Ber. male.' Burm. 8 Heins. conjeceiat crudo: sed '

non opus est, et vulg. proiiasse etiam videtur Grotius iv. Antliol. Gr. p. 435.
In Regg. Venet. 2. et Rheg. Pauerato: quod quideni in Aldinis aliisque snb-
secutis edd. coriectum, sed litera ninjori Pancratio cxcusum, tanquam viri
iionien propriuiii esset idqne t'raudi t'uit I'erreio, qui margini Aldiiiae ed.
;

iiscripserat pro lemmate Paiicralius: ridicido satis errore ; cui similes coni-
niisei lint sspe alii vitiosis illiiis aetatis edd. decepti.' Id. 9 '
In nostro 1.

NOT^
7 Pulverulentaquci Cuisum signi- lis corporis viribus certatnr. Non-
ficat. Diceret vero Horat. ' Non nulli volunt esse Pentathlon, quod
indecoro pulvere sordida.' Festus vocat Quinquertium, quia ni-
8 Pancratio] Pancration sen pan- mirum quinque modis ccrtabatnr,
cratium certaminis genus est quo to- caestu, cursu, saltu, disco, lucta.
: ;; ;

LIB. III. ELEG. 14. 541

Nunc ligat ad caestum gaudentia brachia loris


Missile nunc disci pondus in orbe rotat 10
Gyrura pulsat equis; niveum latus ense revincit,
Virgineumqne cavo protegit aere caput
Et modo Taygeti, crines aspersa pruina,
Sectatur patrios per juga longa canes

duro Pancratio ; modo loris ad ccestum innedit ladas mantis, modo in sublime
torquet onus disci vibrnti : in orbem equos impellit, fonnoso lateri ensein ac-
commodate ac puellaretn verticem anea galea munit : nunc etiam Taygeti
pruina capillos perfusa canes patrios sequitur per celsa montium cacumina ; cu-

et Borr. pendentia, nee rere nee verosiiniliter.' Broukh. ' Inde splendentia

elicere liceret. Flatentia conjecerat Dorvill. Fropins ad viilg. accederet


candentia, iit in niarg. cod. niei dudiini conjeceram, anteqiiam viderem sic
etiam cmendasse Gnitenun x. Susp. 7. in Miscell. Nov. Lips. Vol. ill. P. 3.
p. 490. Gaud, tamen suos qiioqiie codd. et vetustas habent edd. qiiibns
se tueantur. Ad Val. Fl. r. 109. Bronkhiisiinn vindicasse gaud, probavit
Patnius mens id(ine etiam defendit Stniclitmeyer. in Animadv. Crit.
:

p. 101. Cicstuin in contextu dedi, quia banc vocem cum diplitbongo scri-
bend. indicat Serviiis ad Virg. v. ii!n.69.' Burm. Gaud, dant B. B. B. L.
Cestum dat Broukb. 11
Iniisitatiim loqnendi genus esse merito notavit
'

Passeratiiis, et Gyro pulsat equos conjecit sed lectins se liabet L. Lat.


:

varians lectio, Circum pulsat equis, atqiie ita Scbrader. Emend, cap. 8. p. 159.
legend, conjicit. Revinxit male Mentel.' Burm. Circum probat etiam
Heyn. ad Tibiill. iv. 1.94. Vulg. defendit Lariim. 12
Livin. e Vaticano '

prcftegit, quod recipiend. arbitror.' Broukh. Prot. vnlgg. edd.


' Prat, re-
cep. Broukb. Vnlp. Gott. Ore Douss. JEre in cett. omn. /Es pro galea.'
Bartli. ' Prot. omn. codd. nisi quod prict. etiam in Voss. 4. Vt-terem scrip-
turani repudiand. non arbitror. Pro cere ncscio uride in Douss. irrepprit
ore, nisi typi vitium sit.' Burm. Prot. rectum esse pronnntiant Laclini.
Ruin. Prat, dant B. B. B.^ 13
In ed.Gr?pv. bic [loquitur nempe ad euni
'

versum Quails Aniaz.' etc.] legitur disticbon ' Et modo Tayg.' 6n:. Qui
'

ordo et in Douss. adbibitus videtur, quantum ex Heins. N. Prop, colligere


licet.' Biirth. ' Hoc disticbon [' Et modo Tayg.' &C ] sequenti postponitur

in plerisque codd. et edd. pr. ceterisque ante Seal. Sed pr<Ecedere debere
in sua? ed. margine moniiit Canter. Certe Taygeti mentio ad Spartanas
puellas earumque vrnatiim spectat, non ad Amazonas.' Burm. Haec dis- '

ticha critici omnes contra codd. fidem ponunt.' Lnchm. qui defendit eum
ordinem quo cum Bartbio ea locat, ciimque rejicit quem admittunt Broukb.

NOT/E
Q Nunc ligat ad ccEstum"] Caestus sig- significat exercitationem, cujus laus
nificat pugilum arma, qu' ex loris est nt eqnus in gyrum flectatnr.
plumbo insuto ac ferro conficieban- 13 Taygeti pruina] Mon% fuit Tay-
tur. Quam pugnae speciem eleganter getus Laconia-, ad cujus radices sita
descripsit Virgil. Mn. v. fuit .Sparta, civitas nobilissima. Nar-
10 Missile discil Discus ex plumbo rat Pausanias in Laccnicis in qua-
seu ferro fuit orbis latus et pondero- libet montis Taygeti parte loca fuisse
sns, quem in sublime torquentes ja- venationi comuiodissima, ob capra-
ciebant. rum, aprorum, cervorum, leporuiii,
11 Gy mm pulsat equisl Equestrem nrsorum, &c. copiam.
:

542 S. AURELIl PROPERTII

Qualis Amazonidum nudatis bellica raammis 15


Thermodonteis turma vagatiir agris ;

Qualis et Eurotae Pollux et Castor arenis.


Hie victor pugnis, ille futurus equis
jusmudi est Amazonidum bellicosum, quando mtdis papillis Thermo-
agmen
doonte fliimine tiiigUur : quales fuenint Castor et Pollux in ripis sabulosis
Eurotce, iste victor futurus pugnis, ille vero equis: cum quibus dicitur Helena

Burm. Kuin.
14 SectayjturDresd. Sectatur procul dubio corvuptuin pro-
nuntiat Burin, qui, Nollem,' ait, ' ex hoc vs. Heins. ap. Ov. Ep. iv. 42. re-
'

posuisset ' Sectari celeies per juga longa canes,' pro Hortari; ex cujus
iniitatione liic potiiis emendare debuisset, Hortatur celeres per j. I. c. ut
fecit Schrader. Emend, cap. 8. p. 160.' ' Non Hortatur leijend. cum
Schradero, cui se Husclikius recte opposuit.' Lnchm. 15 Aliciuando con-
jecerat Biirni. lunatis parmis : sed iitrumque defendi posse tandem pronnn-
tiavit.
16 ' Noster 2. Term. 1. cum Groning. ac Borr. Thermodontiacis.
Tliermodon dici ac scribi debere, non Tliermodoon, jam pridem monitnm
eruditis. Nihil erat necesse rem tarn exignam inculcare ; sed movere nos
debet insignis lapsus in h. ipsa voce Pontani. Deinde pro turba repone
turma, cum J. Gulielmio, ac Heins. in Ov. iii. A. A. 2.' Broukli. ' Tliermo-
doonteis edd. vulgg. Brix. Venet. Aldd. cett. Thermodonciacis Ed. pr.
Turma prob. Vulp. Gott.' Barth. ' Inveterato errore Thermodoontiacis in Voss.
1. 4. 1. nieo 2. aliisque, et omn. fere excusis.
[Guam.] Dorv. Thermodon-
tiacis Heinsiano: sed Thermodoonteis in pr. edd. quod accedit
rectius in
ad veram Icctionem Thermodonteis, quani praefero ex Mentel. Groning.
[Dresd.] Palatino Gebhardi, qui recte monuit Thermodon dici, non
vero Thermodoon. Male Gra^vius ad Justin, ii. 4. utruuique dici posse
existimabat. Male in plerisque Mss. et edd. vetustis legitur turba. Turba
vaganiur in meo 2. Non immerito Heinsiuni offendisse videtur funna lavatur
aquis, et ideo emendand. censebat [N. Prop, et Advers. p. 91.] Thermodonteis
turma vagatur agris, vel equis, Prius oninino proband, videtur.' Burm. ' Ita
distingue. Therm, turba, lavatur, aquis. Turba prtestat. Thermodonteis non
scribend. sed Thermodontiacis.' Lachm. ' Thermodonteis Muretus in ed.
15.58. in Erratis legi jubet, et Rouill. 1559.' Addend, ad fin. ed. Burm.
17 Veram lect. arenis restituit Volscus.' Broukh.
' Abenis Posth. Hab, '

Bon. Guam. Dresd. Palat. membr. C


Com. Brix. Venet.' Barth. ' Pro
NOT^
15 Amazoniduni] Amazones fue- bellantur Amazones armis.' UbiSer-
nint niulieres bellicosae,quae Scythite vius ait Amazones digressas a Tanai
niaximam partem ad Tanaim amneni fluvio in Thraciam ad flumen Ther-
lluviumqueThermodontem incoluisse niodonta se contulisse.
dicnntur. 17 Qualis et Eurotce] Eurotas flu-

16 Thermodonteis] Thermodon flu- vius est Laconi.e, Spartanam ci-


i|ui

vius fuit Amazonum, sen Amazoni- vitateui seu Lacediemonem praeter-


dum, quern alii in Scytiiia, alii in labitur.
Cappadocia, alii iuThracia collocant. Pollux et Castor] Pollux et Castor
Plin. in descriptione Cappadociae \i. fratres gemini fueruut Helena;, qui
3. ' Thermodon fliivius praeter radices cum ipsa ad Eurotae ripas ludos gym-
Araazonii montis lapsus et oppidum nicos exercuisse dicnntur. Vocatur
ejusdem Virg. etiam lib.
nouiinis.' autem Pollux ab Homero fortis et
XI. lEn. Quales Threiciaj cum flu-
'
pra-stans pugil, Castor vero domitor
mina Thermodontis Puisant et pictis equorum.
; ;

LIB. 111. ELEG. 14. 543

Inter qiios Helene nudis capere arma papillis


Fertur, nee fratres eriibuisse Deos. 20
Lex igitur Spartana vetat secedere amantes
Et licet in triviis ad latus esse suae.
Nee timor, aut uUa est clausae tutela puellae.
Nee gravis austeri poena cavenda viri.
Nullo proemisso, de rebus tute loquaris 25
Ipse tuis longae nulla repulsa morae.
:

Non Tyriae vestes errantia lumina fallunt


Est neque odoratce cura molesta comas.

nudatis mamtnis piignasse, neque germanos suos Divos ei'uhuisse. Jus igitur Spar-
tanum prohihet amantes disceiiere, atquc etiam jubet in compitis adhcerere lateri su<e
arnica;. Neque metus est ullus, vel cuslodia foumince inclusa, neque utrox suppli-
ciuni rigidi marlti limendum est. Nemine prius misso inteniuntio, tu ipse i-es
tuas narrare possls aniicae tiiae : nulla repulsa est diuturna: procrastinationis.
Tyria vestimenta non perstringunt oculorum deceptomm aciem, neque est ista soli-

arenis in Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. iinoqne Vossii ad undas, qtiod admitti


posset. Inepte Atlienis in meo 2. henis in Heinsian. Habenis in Regg. Col-
beitt. Coir. Neap. Groning. Leidcl. et Dorvv. quod librariis debetur liarenis
scribentibiis. Habenis etiam legitnr in Vicent. Venet. 2. Rlieg. Ber. idque
Passeratius reterend. pntabat ad lora piigihini et equornm habenas sed :

arenis emendand. jam notavit V'olscus. Neqite male hie conjecerat Francius
Quails in Eurolce ... arenis, vel ad arenas.' Burni. 'Ex harenis orta; sunt
lectt. habenis et henis.' Kuin. Ita scribimus
' Qualis et Eurotce
: arenis, . .

.... equis, Interque hos Helene ^c' Laclim. 19 He/ena Mentel. C/7/is dain-
iiatBiirm. quod in nno Colb. Mentel. et cod. Vlamin/i. Armata cap. Burni.

2. 20 Duos Frut. Deos optime stabilivisse Bioiikluisium pronuntiat Burm.
22 Isse legend, cum Heins. judicat Burni. Non opus esse cen-et Kuin.
iSi Diesd. 23 Vix apparet quo leteiri debeat istud timor. Tentabam
'

aliipiando Nee timor est ulli cL' Broukb. ' T/wor aut <f. est, tutela et cus-
todia timenda.' Barth. Nee emend. Broukh. opus esse censet Burm. Non

Mentel. unus Colb. UUa cl. Burm. 1. 25 ' Unus Palat. [sc. 1.] tuta, quo
etiam ire videtur noster2. ubi tutcB, Cave mutes quicquam. Tute bene in-
terpretatur Passerat. quem Gebli. sequi debfbat, non insectari.' Broukh.
' Tute esse, tu ipse, docet Broukb.' Barth. Male Frut. emendabat, prom.
'

Neque probo Heinsii conj. quam ed. Aldinae niargiiii alleverat, Nulli imper-
missum : de S^c. Tute in omn. iNIss. et edd. antiquis, nisi (piod tutte in Leidd.
F. librarius tuta voluerit, lit in Palat. Gebhardi, qui id perpeiam amplexus
est.' Burm. 27 Nee Guam. Voss. 4. Neap. Borr. Groning. Ask. Burm. 1.

NOT/E
21 Lex igitur Spartana'] Legem gemmis, pretiosis vestibus, muneri-
laudat Spartanam, quae non prohibe- busque expugnabatur. Vestes porra
bat amicariim luctationibus amantes Tyriae sunt vestes purpuveae, quia ni-
iiiteresse. mirum apud Tyrum Phceniciae civita-
27 Non Avaritiam
Tyrice testes'] tern optima purpura tingebatur, ut
luxumque carpit mulierum Romana- jam saepius diximus.
ruin, quaruiu pudicitia castitasque
;

544 S. AURELII PROPERTII

At nostra ingenti vadit circumdata turba


Nee digitiira angusta est inseruisse via. 30
Nee, quae sint facies, nee quae sint verba rogandi,
Tnvenias : caecum versat amator iter.

Quod si jura fores pugnasque imitata Laconum,


Carior hoc esses tu mihi, Roma, bono.

citudo incommoda domi suaveolentis. Sed men puella incedit magno custodum
gri'ge cincta, neque licet earn digito contigisse arcta via. Neque possis explorare
quinam sint vultus, neque adinvenire verba rogandi ; occultam per viam et ignotam
errat amans. O Roma, si tu Laconum leges et palcestras secutafuisses, tu mihi illo

uno commodo locis omnibus esses dilectior ac jucundior.


Sed nihil referre jmlicat Lachm. 28 ' Auratce c. modesta Palat. membr. Odo-
rata edd. vulgg. Domi omnes libb. Coma primus Canter, conjecit, prob.
Broukh. Vulp. Gott.' Barth. * Sed neque Heins. Ast neque in illius codice et
nieo 1. AdoratcB Voss. 4. Adhortatce vel adoratcB Exc. Seal. Adoratce domi
placebat Marklando. OdoratcB domi est in Groniiig. Leidd. tribus Voss. Ask.
Uoivv. et nieis. Odoratce domus Vat. 2. quod intelligi posset, ut iilud Plauti
' iEdes olent arabice.' Et base lect. probatur
a J. Gulielmio inQuaest. Plant,
p. 240. AdoriiatcB domi Vat. 5. sed odomtce coma, nl in Regg. ceteiisque codd.
I>raeferen(i. cum Heinsio, aliisqne, idque egregie confirmavit Broukh. Male
Passeratius ex vitiosa codicis odiratce scriptnra divinabat obiratce: sed, ut
sape in his fluctuabat, Canteri conjecturani odoratce coma tamen probabat.'
Bnrm. ' Oplime correctum
a Cantero domi.' Lachm. 29 Ut Dow. i. Et
Burni. 1. Ingeuii Neap.
30 Augusta sera conjecerat Heins, quod ab h. 1.
alienum putat Hurm. et daninat dignum, quod habet Mentel. pro digitum.
31 Sint sucia Bon. Sit facies Lcid. 2. Voss. 3. Bnrm. 1. Sint partes Heins.
sed pra?f'ert Bnrm. alteram ejus emend, qui sint aditus. C. Com. sint faciles,
quod favet, ait Bnrm. jnjectnrffi Patrni mei, qui ad Nemesian. Cyneg. 94.
tentabat sitfacilis nee qua sit acerba roganti, vel nee qua det verba roganti, qnod
postremum pra-ferrem. Waard. legit sint facies, nee qua sint verba roganti.
Rogando Dor v. 2. et iia in marjr. lib. sui conjecerat Mark!, ilia locutione qua
' solvendo non esse riicitnr. Sed hoc minus placet Burmanno. 32 ' Ince-
'

nias tecum Brix.' Barth. 'Pro cacum corrupte in Regg. et pr. edd. fct?n,
et corruptius \v\ Groning. orator pro amator.' Bnrm.
33 Jure fores pugnas
inimica Guam. ' Fores Neap. Pugnas imitata Mentel. Borr. Voss. 1. Burman-
nianus. Inimica Voss. 1. 4. Borr. [Cf. sup.] Leonum inepte Neap.' Burm.

NOTiE

33 Quod si jura fores'] Serraonem orem fore dicit, si Lacaenas pngnas


convertit ad urbom Romam, qnam exercitationesque puellares imitare-
lioc uno sibi quacumque regione cari- tur.
; ;

LIB. III. ELEG. 15. 645

ELEGIA XV.
AD CYNTHIAM, DE LYCINNA.
Sic ego non ullos jam norim in amore tumultus.
Nee veniat sine te nox vigilanda mihi
Ut mihi praetextae pudor est elatus amictu,
Et data libertas noscere amoris iter.

Ita ego experiar aliquas in amore hirbas ac rixas, neque mihi pervigilanda nox
eveniat absque te, o Cyntliia : cum mihi pudor tectus est virili toga, facta etiam

AdCynthiamdeLycinnapradGgitm- in Regg. Colbertt. Borr. BiiriTi.2. aliis, et


edd. vetustis. Ad Cynthiam excusatio Lycinnce Burni. 1. I ' Gioniiig. C.
Com. H. e. jam Jiolim multos. Credo olim fnhse jam norim 7iullos. Sed vulg.
non ullos norim, aliquaDto concinnior est.' Broulch. Hie c. non ullos Dresd,'

Nonnullos Biix.' Barth. Uic e. Neap, Non nullos Borr. Voss. 3. 4. niei, et
'

pr. edd. Jam nvlim multos Dorv. 2. a m. sec. Jam nullos nolim Ask. Jam nullos
norim hoc in a. held. 2.' Burm. Nostrara lect. daiit B. B. B. L. 2 Hctc ve.

Leid. 1. Hie Dorv. 1. 3 PreBtextap. e. relatus amicus C. Com. Bon. Dresd.
^

et sic Graev. Pratesta Posth. pronunt. Ital. Pratexta p. exvelatus amictu


emend. Scaliger. Ut cum pratexto p. e. ublutus a. Heins. Advers. p. 91. Ut
m. pratextce p. e. velatus a. Aldd. et cett. edrl. etiam Vii!p. Giitt. Sublatus
vult editor Cant, ut esse in ora libri notavit Passeratitis.' Barth. Scaligero '

adhaerens excelatus edidit Broiiklmsius, de lectionis varletate nihil notans,


iiulloque scriptoris veteris prolato exemplo, nbi exvelatus reperiatur. In
Reg!;, et Colbertt. Ut m. prwtexta p. e. velatus amicus, sed in altero codice
margini alia m. ascriptum legebatur Ut m. prcetexta p. e. velatus amictu. In
Borr. Ut m. praiexta pudorem velatus amicus. In Neap, pratexti pudor e. vela-
tus amictus. Pratextce in Leid. 1. Voss. 1. 4. et meo utroque. Pudor est
velatus in Leidd. tiibiis Voss, Dorv v. et meo 2. Pudor omittitnr in meo 1. in
quo legitur prwtexta vellatus amictus : et sic fere in Heinsiano. Amicus in Leidd.
tribus Voss. et Dorv. 1. Amictus in meo et Dorv, 2. Est velatus etiam in Ask.
Ut mihiprcetexta p. e. velatus amicus iSIentel. et pr. edd. Est velatus amictus C.
Com. Gebhardi, qui est spolialus in aliis esse testatur. In Palatinoautem est
NOTyE
1 Sic ego non ullos] Cynthlae suae 3 Pratextce'] Praetexta toga vesti-
sese Lycinnam adaniasse, cum adhuc menti genus fuit, quo pueri Romano-
rudis iter amoris ignoraret, significat rum ingenui ad annum aetatis 17. ute-

sed se, semel Cynthiam


postquam bantur. Dicta est ilia vestis prae-
ainare incepit, nee Lycinuie nee ul- oram sen limbum
texta, quia niniirum
lius alterius puellae usum esse con- purpura praetextum et ornatum ha-
suetudine protestatur ; Dircesque et bebat. Praetexta etiam utebantur
Antiopae, quarum fabulam prosequi- non modo pueri, sed etiam puellae in-

tur,exemplo conatur Cynthiam in genuie, magistratus, sacerdotes, ma-


Lycinnam propter pellicatus suspici- gistri vicoruni. Pueri porro depo-
onemsaevire cupientem emollire, di- sita praetexta anno aetatis 17. vel, ut
citque tandem ad roguui usque se aliis placet, 15. virilem togam liberi-

constanter ac unice Cynthiam amatu- orenique induebant, pudoremque pu-


rum, erilem, quem prai se ferebat prtex-
Delph. et Var. Clas. Propert. 2M
;

546 S. AURELII PROPERTII

Ilia nides animos, per noctes conscia primas 5


Imbuit, heu ! nullis capta Lycinna datis.
Tertius, hand multo minus est, cum ducitur annus
Vix memini nobis verba coisse decem.
Cuncta tuus sepelivit amor nee foemina post
: te
Ulla dedit collo dulcia vincla meo. 10
At non meritam parcas vexare Lycinnam.
tu
Nescit vestra ruens Ira referre pedem.

potestas e^itsciendi viam amoris. Eheu! ista Lycinna, qnondaTn nullis expugnafa
tmineribm, tironem me pcrita docnit priinis noctibus nmnvis rudimenta. Non multo
minus quam tertius annus jam rcrtitur, ex quo non recovdor internosverba decem con-
veni.sse. Amor tuus ista ahstulit oinniii, nee ulla post te puelhi blundasinjecit catenas
mece cerrici: sed tu innocentem desinas Lycinnam crnciare; iracundia vestra praceps
et impotens non potest revocare gradum. Dirce, stupro tarn aspera, testabiiur

sublatvs. In nnllo honini omnium codicnm, nt vides, illnd exvelatur conspici-


tur: sed pleriqne coiispirant in est relatus. Hos igittir in textn secntus sum.
In Aldd.qiioqiie, Junt. Colin. Giypli. aliisque Ut mihi pratextap. e. relatus
nmictu. Giiyeto legend, videbatur /;(/or esf clntus: qnod minima absnrdum.
Sed blanditur valde Heiiisii conjectnra, qiiam Aldin* ed. alleverat, IH mihi
pratexto p. e. ablutus amiclu.' Bnrm. ' Vnlg. lect. Ut m. pratextcep. e. velatus
amictu fiigidum sensnm parit. Velatus cum amictu glossema sapit. Recepi
emend. Guyeti, elat us amictu.' Kiiin. Sant. refeiente et unice probante
'

Ruhnkenio in Piapf. Lexici Scliellpiiani, Ut m. pratexta p. exsinuatus amictu.


Pra^stat iiand diibie veterem ac vnl<;. script, retinere.' Lachm. 4 Ut Perr.
V. c. non ineieganti lepetitioue, judice Bnrm. '
Piinctnm istnd,' ait Donsa
P. ad marg. ed. Konill. ' post ' iter ' inducend. et priori disticlio appingend.
piito.' 5 R. annos Friit. Vulg. exponit Bnrm. Cognita mallet Schrader.
Emend, cap. 8. p. 102. 6 Pro datis in Voss. 3. et Harl. mulis: nnde f. dolis,
ait Bnrm. posset corrini. Sed, addit ille, datis pro, mimeribus, recte expo-

nnnt Passerat. et Broukii. 7 Aut Guam. Leid. 2. Voss. 1. 3. Ask. Dorvv. et
pr. edd. Sic et Colbertt. nisi qnod haud in alterius marg. Cum multo Borr.
Bnrm. 1. Dicitur damnat Bnrm. quod in Guam. Mentel. Voss. 1. 4. et suo 1.
8 Fofcis Voss. 4. Burm. 1. Feria //usse correxerat Heins.
9 Autf. Dresd.
10 Ilia Borr. Bnrm. 1. in quo etiam verba pro i(Hc/a, quod ex praec. disticlio
male rcpetitum censet Bnrm. 11 ' Inter hunc et praec. vs. lacuna est aliquot
distichorum, quaaqiiam nulla appareat in Alss. nisi quod in uno Colb. est
distinctio, cum hac epigraphe, Fabula Anlhiope. Ita collige. Oboluerat Cyn-
tiiia^, soiere aliquando cum Lycinna suum Aureiium. Id nunc ipse fassus,
ait in ea sese amoris tirocinium posuisse. Post adamatam vero Cynthiam
nidlum sibi amplius commercium fuisse cum Lycinna ipsam itaque minus
:

recte facturam, si, ducta suspicione futili atque inani, durius habere vclit pn-
ellam imuierentem. Ki se deprecatoreni venire. Foeminre enim quam ultra
nioduni soleant sa vire in vindicando li. crimine, s. vero, s. falso, nimis mi-
serabili exemplo docuisse Dirces immanem animnm qua tamen ipsa debitas
:

tantoscelcri panas dederit. Ha?c optima conveuiunt cum vs. 43. [nobis 11.1'

NOTiE
la, sicut et frtatis rudimenta, depone- set, dataque sibi liberior potestas vi-
bant nnde dicit
; Projx rtius sase sta- vcndi fuisset, a Lycinna rudem adhuc
tim atque togam virilein induisset, ac tironem amoris iter cdoctum luisse.
pudorem rclicta pra-texta deposuis- 12 Vestra ruens iru] Vos nmlieres
LIB. III. EL EG. 15. 547

Testis erit Dirce, tarn vero crimine saeva,


Nycteos Antiopen accubuisse Lyco.
Antiopen concuhuisse cum Lyco suo. Heu ! quam scepe formosos crines Antiopes

Broukh. ' Dresd. hie novam orditiir El. cum inscript. Fabula Antiopex ad
Cynthiam. Id. facit uniis Colb. cum epigr. Fabula Anlhiope. Guyeto videba-
turaliquid deesse et sane in quiljusd. libb. editis inter h. vs. et prsKc. la-
;

cuna est aliquot distichorum. Vulp. quoque ties asteriscos in media linea
ponit. T. eris Brix. Evat emend. Livin. Hiec medicina leniss. videtur esse.
Simnl tamen post Dirce distinguend. est.' Barlh. ' Nova hie in raeo 2.
' '

incipit El. sub titulo Fabula Antliiopa;, ut in Colbertt. [Cf. sup.] eademque.
his vss. praefigitur epigraphe in Harl. in quo legitnr Historia Anthiopes.
Broukh. in pr. ed. vacuum reliquit spatium inter h. et praec. vs. Non opus
erit jacturain aliquot disticliorum hie statuere, sed duorum tantum vss. 43.
44. [nobis 11. 12.] transpositions lia-c ita connectere Cuncta tuns' &c. :
'

'Attn non meritaui .!)cc. ' Testis erit <!icc. Transpositionem illam adeo
'
'

certam opinor, ut earn fere in contextuni admisisseni, quod toties a Scaligero


factum, ne admonito quidem lectore.' Burin, ' Vulp. et Burm. pEemiltimum
distichon [nobis vss. 11. 12.] hue revocant. Probarem, nisi ita initio Carmi-
nis meliore facto finem corrumperent. Id quod verum est Livin. vidit, cum
quo scribimus Testis erat D.' Laclini. ' Verba Testis erit' Sec. in codd. et '

edd. omn. etiam Burm. verba Ulla dedit &c. excipiunt.' Jiuin. Vro parens in
'
'


Reg. 2. procax. 12 Furcns Heins. Vulg. tuetur Burm. Ire Neap. 13 ' Eris af-
fert Beroaldus sed in omn. codd. erit legi subjungit. In pr. edd. corrupte T.
:

erit dura;, f. pro Dircce ; et Icbcce in Leid. 1. ae V^oss. Scava in nieo 1. Serva

Exc. Mod.' Burm. 14 Damnat Burm. Dycteos, quod in Neap, et aut iopen,
quod in Leid. 1. Ace. Jovi Vat. 5. Leid. 2. Voss. 3. Ask. quod in suis etiam

NOT^
iratae neseitis seevitiae ac furoris im- repudium a Jove propter formosita-
petum moderari. Iree niuliebris im- tem compressa fuerat.) suspicata vi-
potentiara eleganter admodum ex- rum suum Lycum clam cum ilia eon-
pressit Ovid. Art. 11.373. 'Sed neque siiescere, in vineula earn conjecit.
fulvus aper media tarn saevus in ira, Verum, instante jam partus tempore,
Fulmineo rabidos duni rotat ore Jovis miseratione vinculis soluta in
canes; Nee lea, cum catulis lactenti- montem Cithaeronem confugit, nbi
bus ubera pruKbet; Nee brevis ig- ganiellos peperit Amphionem et Ze-
naro vipera liPsa pede; FcEmina thum ;
qui,a pastoribus educati, post-
quam, socii deprensa pellice lecti, quam matrem agnovissent, illius in-

Ardet, et in vultu pignora mentis ha- juriam ulciscentes, Dircen ad tau-


bet. In ferruni flammasque ruit; rum indomitum crinibus religatam ac
positoque decore Fertur, ut Aonii discerptam occidernnt.
cornibus icta Dei.' 14 Nycteos Antiopen] Antiopa, seu
13 Testis erit Dirce'] I. e. si in Ly- Antiope, filia fuit Nyctei, et uxor
cinnam, ut cupis, saevieris, testimo- Lyci,Thebarum regis, quae cum per
nium exiiibebis, quo credamus vera dolum ab Epopeo, Sicyoniorum rege,
esse, qn.f de saevitia Dirces in Antio- fuisset stuprata, a viro suo Lyco re-

pen narrantur. Uirce porro fuit pudiata est. Hanc autem viduam
Lyci, Tliebarum regis, uxor, quam Jupiter compressit, gravidamque ef-

jUe, repudiata Antiopa, conjugeni fecit; quod cum Uirce, quam Lycus
duxerat; quae cum Antiopengravidam post ejectani Antiopen secundis nup-
esse intellexisset, (nam Antiopa post tiis superduxerat uxoreni; animad-
! :

548 S. AURELII PROPERTII

Ah ! quoties pulchros vulsit regina capillos, 15


Molliaqiie imraites fixit in ora manus
Ah ! quoties famulam pensis oneravit iniquis,
Et caput in dura ponere jussit humo !

Saepe immuudis passa est habitare tenebris


illara

Vilem jejunae seepe negavit aquam. 20


Jupiter, Antiopae nusquara succurris habenti
Tot mala? corrumpit dura catena manus.

exussit regina Dirce, at- teneram faciem scEvis unguibus appetiit ! Heu! quant fre-
quenter captivam Dirce pensis injustis oppressit, ac coegit caput redinare in dura
terra! Frequenter ipsamnumere jussit m
sordidis ac obscuris tenebris : frequenter
etiam ipsi sitifameque enectcB aquam vilem denegavit. O
Jupiter, tii non subrenis
Antiopcc tot calamitates patienti? Ejus tamen formosao manus ferrea vincula

codd. invenit et piobavit Beroaldns. Lyce vindicat Bmm. 15 *


Aiit ussit
omn. libb. Uims Reg.
axiX jussit traxit ; quo modo Aldina, ejiisqiie tra-
duces Gryph. Donss. Verura est ussit. Solus inventus est Tit. qui vulsit
legeret, i. Loc. Contr. IG. suanique stultitiam deinde in Assertionibus
inteniperanter propugnaret. Regiorum alter ex duobus distichis unnm
facit, huic ipsi hexanietro subjiciens ' Et caput ' <Scc. ita ut non agnos-
cat duos medios vss. Perperam.' Brovkk. ' Ussit
Dresd. Ed. pr, cum
Brix. Venet. Aid. 1. Vulpio traxit cod. Paris. [Reg. ut videtur,] et Aid. 2.
cett. niagis arridebat, neque tamen in context, recepit. Vulsit aut velcit
Heins. cum Tit.' Barlh. ' Totum b. disticlion omissum est in ed. Graev.
Traxit in Leid. 2. Ask. et unius Colb. marji. ut in Gryph. et Wechel. Ussit
Groning. Vat. 1. Neap. Palat. 2. C. Com. Venet. 2. Rheg. Junt. Colin. Rouill.
Canteri, aliique : et huic lect. faveiit codd. et edd. vett. in quibus ji/ssif, ut
Reg. 2. Voss. 4. uiius Palat. mens 1 Vicent. et Volsci ed. Conjecerat Heins.
.

carpsit, secuit, vellit, vel cuhit. Vulsit quoque Tit. sed quern castigavit Scali-
ger sub Yvonis Villiomari nomine, p. 22.' Burm. ' Quomodocunique ussit
interpreteris, frigida sententia prodibit. Recipiend. putavi vulsit.' Kuin.
Ussit dant B. B. B. 16 Imniittens Bon. Neap. Borr. Leidd. Voss. 1. 3. Dorvv.
Burm. 1. Immitens Falatt. Finxit Palat. 1. C. Com. Bon. Groning. Dorv. 2.
17 Damnat Burm. impensis, quod in Mentei. et suo 2.
19 Latebris Heins.
ad marg, ed. Aid. vel cavernis ail Prop. p. 730. Id. cubitare pro hab. correx-
erat. 21 Succurrit Bon. Burm. damnat securus, quod in Borr. et suo 1.
Amanti Exc. Seal. Voluit Heinsius succurris egenti? Corrumpit tencras d. c. m.

NOTiE
verteret, suspicata Lycum virum mito alligatam diris cruciatibus lania-
siuim clam cum Antiopa concubuisse, runt, donee ipsius Bacchus misertus
famulis imperavit, ut tenebricoso earn in fontem sui nominis, qui Dir-
carcere earn includerent. Sed, in- caeus est appellatus, commutavit.
stante partus tempore, vinculis libc- Lyco] Lycus rex fuit Thebarum,
rata Antiopa in niontem Cithaeronem Nyctei frater, qui secundas nuptias
confiigif, ubi Zethum et Amphionem cum Dirce postquam An-
contraxit,
gemellos peperit, qui a pastoribus tiopen repudiavisset,quiqiic, quod
educati, certioresqne facti matrem Antiopen Dircap cruciandam tradidis-
suani a Dirce, quoinodo dictum est, set, a Mercurio jussus est Amphioni
Suisse cruciatam, Dircen tauro indo- regnum concedere.
:

LIB. III. ELEG, 15. 549

Si Deus es, tibi turpe, tuam servire puellam.


Invocet Autiope quern, nisi, vincta, Jovem ?

Sola tamen, quaecumque aderant in corpore vires, 25


Regales manicas rupit utraque manu.
Inde Cithaeronis timido pede currit in arces
Nox erat, et sparse triste cubile gelu.
Scepe, vago Asopi sonitu permota fluentis,
Credebat dominae pone venire pedes. 30

violant. Si tu Deus es, tibi sane probrosum est captivnm esse Uiam amicam.
Cyjus opem imploret Antiopa captiva, nisi Jovis? Ilia niliilominus, quamvis sola,
catenas regio jussu sibi injectos ambabus manibus disrupit, quantulcecumque ades-
sent vires in ipshii attvito corpore, Exinde pavido cursu properat in Citliceronis
juga. Nox erat,durusque acfrigidus led us gelu tristi rigens niontis solum. Fre-
quenter murmure confuso Asopi labentis perterrita putabat a tergo sibi imminere

nimia certe emendandi libeitate,judice Burin, qui, Habenti tot mala,^ alt,'

' minime solicitand. ut nionuit etiam Broiikli. et recte Markl. in lib. sui
inarg. exponit pro, patienti tot mala.'
22 Corrupit Ask. 23 ' S. D. e Guam.
Sercure Franc. 1. Palat. Guam, quod Broiikli. recepit, reclaniante jure
Vulpio. Multo melior est lect. vulg. etiam Gott. editori probata.' Barlh.
Est cod. Frut. Dorv. 1. Burmm. et pr. edd. Tibi deest in Voss. 1. Turpe
tibi Ask. /tj Voss. 3. ' iSerrare ex Borr. Groning. C. Com. edidit Broukh.
probante Patruo meo ad Val. Fi. vii. 387. Aiiiplector potius aliorum codd.
et edd. vett. lectioneni, servire, sine interrog. nota. Et hoc praeferebat Valck-
enaer. ad Eur. p'ragm. Antiop. p. 65.' Barm. Reponi jubet servire Lachni.
2A Invocat .ticta Gaarn. Advocet Dow. 2. Invocat l.
. Fic<a Neap. Regg.
Borr, Groning. Voss. 1. 4. unus Leid. Dorvv, Burm. 2. et pr. edd. V'jcta
Burra. 1.
Vita Le'id. I. 27 L"de Borr. Tumido Dor w 2. Ti/nido vindicat

Burm. 28 Parso Groning. C. Com. Passo Palm, absurda conjectura, judice

Burm. 29 ' Esopi vel JEsopi librariorum incuria est in Neap. Borr. Ask.
Leid. 1. Voss. Dorv.' Burm.
Vaga Dresd. 30 Pene Burmm. Vulg. defendit

NOT^
27 Inde CithcBronisI 'Arces Citbie- nominis plures fluvios variis in re-
ronis posuit pro jugis, seu cidmine,
' gionibus enumerat. Est enim praeter
et vertice, ut dixit Virg. Ge. iv. Luuc Asopum in Boeotia, alius Asopiis
' Rhodopeiae arces,' pro moutibus in Asia, qui simul una cum Lyco
Rhodopeis. Cithasron porro mons flumine Laodiceam urbem praeter-
cst Boeotiae, Baccho sacer, Thebis fluit. Alius est et Asopus in Pelo-
vicinus, cujus radices Asopus flumen ponneso fluvius e Chromio monte
alluit. nascens, et in sinum Corinthiacum
29 Vago Asopi sonitu] Asopus est influens. Alius etiam Asopus Acliai-
fluvius Boeotiae, Thebas, Plataeas, et am irrigans inEpidaurum fluit. Aso-
Tanagrani prasterfluens, radicesque pus etiam est alius Macedoniae flu-
Cithsronis raontis alluens, ut scribit vius, Heracleam alluens. Est et Aso-
Strabo lib. viii. ubi etiam ejtisdein pus fluvius in insula Paro.
.

550 S. AURELII PROPERTIT

Et durum Zetlium, et lacryrais Araphiona mollcm,


Experta est stabulis mater abacta suis.
Ac veluti magnos cum ponunt oequora motus,
Eurus in adversos desinit ire Notos,
Littore si tacito sonitus rarescit arenae : 35
Sic cadit inflexo lapsa puella genu.

pedes regina Dirces. Ipsa licet mater exclusa stabulis Zethum savim, Amphio-
nemverofletibus su\s facilem sensit. Et quemadmodum ubi mare scevos tumultus
deponit, Eurnsque cessat contra Notos adversantes praliari, tunc sedatis fliutibus
littoris murmur tandem desinit, itacollapso poplite defessa concidit Antiope. At-

Burm. 31 ' Heic d. Z. et lacrymans A. Guy.' Barth. ' Heu d. Guy. Nee d.
Heiiis. contra Auctoris nientem. Conupte d. letum in Vos;, 1. Zetem Perr.
V. c. Vat. i'.Et deest Dorv. 2. At I. Maikl. Lacrymans Guy. quod non
displicet.' Burin. ^2 Daninat Burm. tabulis, quod in Neap. Borr. Groning.
Ask. Voss. I. 4. Dorv. 1. et suis codd. et pr. edd. Sic et Colbertt. sed in
alterius niarg. stab. Talibus Diesd. 33. 34 Fluclus Groning. Puto esse '

glossema rod motus.' Broiikli. Sic et Vat. 5. Borr. Ask. Voss. 3. Dorv. 2. in
quo etiam compormnt, quod et in Dresd. 'Hie et tres seqq. vss. melius co-
haerebunt, si eos hunc in ordinem redigamus Seepe vago Credebat .
:
'
. . . .

pedes. Ac veluti Eurus notos, Littore ... Sic cadit


. . . . . .
Sed hie ex- . .
. '

cidisse oplnor vss. nonniiilos.' Burm. 'In Neap. E. sub adverso d. i. notho.
Kepone E. ubi adverso d. i. noto, Littore sic tacito s. r. arena. Sic cadit ^c'
Lachm. 35 ' Si legend, non sic: ueque audiendus Passeratius, Scaligero
obstrepens.' Bruukh. ' Sic Guam. Dresd. Si legunt Vulp. Gott. Sub^tac.
volebat Livin.' Barth. 'Sic Kegg. Borr. Groning. Ask. Leidd. tres Voss!
Dorvv. mei,et vetustae edd. Sit Mentel. Si correxit Scaliger, quod est in
Groning. [Cf. sup.] Cum vel quum Perr. v. c. Vat. 1. 2. 3. 4. Colot. Littore
sedato conjecerat Heins.' Burw. 3G Noster 1. lassa. Nihil refino-end.'
'

Broickh. Hie Barm. I. Si 2. Infelix Dresd. JLassa Voss. 3.4. C. Cork Ut

NOT^
31 Et durum Zethum] Zethus et dicitur Amphion, quiamitis ac huma-
Amphion filii fuerunt Antiopes ge- nus, vel etiara quia matris Antiopes
melli, quos e concubitu Jovis genuit, lacrymis, licet matrem earn esse suam
quique in Cithaerone monte cum nesciret, movebatur, cum ad ipsum
fuissent expositi, nutriti sunt a pas- Dircen fugiens adiisset.
toribus. ' Durus '
autem dicitur Ze- 34 Eurus in adversos Notos] Ven-
thus, quia nimirum dissimilis fiiit tus est Eurus ab ortu spirans, ut tes-
inoribus fratri suo Amphioni, qui tatur Ovid. Metam. i. statim fere ab
inoUisfuit, comis, humanus, ac niitis. initio: Eurus ad Auroram, Naba-
'

Fuit enim Amphion citharoedus; Ze- thaeaqneregnarecessit.' Notus autem


thus vero pastor, agrestis, et severus. ventus est qui flat a meridie, alioque
Dicitur etiam 'durus' Zethus, quia nomine dicitur Auster. 'Adversos'
cum Antiope mater ad ipsum sapius autem Notos' posuit pro diversos;
'

confugisset, earn non agnoscens ab- Eurus enim et Notus non sunt con-
cgit, stabulisque suis earn recipere trarii, sed potius affines, unde et
nolens exclusit. Eurouotus.
Lacrymis Amphiona moUem] '
Mollis'
:

LIB. III. ELEG. 15. 551

Sera tamen pietas ; natis est cognitus error


Digne Jovis natos qui tueare, senex,
Tu reddis pueris matrem puerique trahendam ;

Vinxerunt Dircen sub trucis ora bovis. 40


Antiope, cognosce Jovem tibi gloria Dirce :

Ducitur, in multis mortem habitura locis.


Prata cruentantur Zethi ; victorque canebat
Paeana Amphion rupe, Aracynthe, tua.

tamen pietas, licet tardius, affnit, Jiliisqne tandem error siiiis estagnilus. se- O
nex, digne qui Jovis Jilios educes ac custodias, tu restituis Jiliis parentem; fiUiquc
Dircen ad collum tauri indomiti raptandum alligarunt. Tu vero, o Antiope, Jo-
vem agnosce : in ultioneni injuria tuw Dirce rapitur pluribus in locis funus habitura.
Zethi prata Dirces cruore injiciunlur, et Amphion victor Paana canebat e saxis

c. i. laxa Ask. ut in Palat.


37 ' Ordo Groning. Operose id defendit Gebh.
post Palmeriiim sed cur daniues lect. receptani ?' B.B. Sero Guy. * Vera
:

Borr. Sola . et Ask. Et etiani in Dorv. 2. ut Guy. et Heins. Ordo Leid.2.


,

Voss.3. mens 2. sed frror in utriusque niarg. quod recte tuetur Broukli.' liurtn.

38 Senes Burin. 1. 39 Pueros matrihcul. 2. Voss. 4. Ask. Dorv v. et super-
script, in Voss. 3. Puerisque tr. Voss. 4.
40 Vexerunt unus lleg. Neap, et pr.

edd. 42 Obitura Heins. Vulg. tuetur Burm. 43 Parca Voss. 1. Burni. I. Par-
ca cruentatur dainnat Burn], quod in iVIentel. Borr. Cruentatur etiani Voss. 4.
Dorv. Let Burniannianus. Purta Regg. Colbertt. Uorvv. Biuin. 2. Parta cruen-
tabat ZetusVut. 5. PortaVoss. 4. Iniprobat Burmannus /eti, (juod in Voss. L 4.
Zetho emend. Guy. et Heroaidus. Livineius legebat Prata cruentantur, Zethi
V. ^c. 'Prata Zethi frigide dictum jure notat ad Virg. ii. Eel. 23. Heynius,
et scribit Prata cruentantur ; Zethus v. Hfc. Idem Heyn. et Eld. tentant latum
Pceana ; suavius Schrader. [Emend, p. 103.] Prata cruentantur late. Milii vix
dubium est quin Prop, dederit Prata cruentantur leto, victorque Sfc' Lachm.
' Kecte monet Heynius durum
esse Prata cruentantur Zetho, et quae alii con-
jectant P. c. late, vel quEe conjectari possiut, v. c. Icetus victorque.' Kuin.

NOTiE
37 Sera tamen Quia Zethus
pietas'\ laudem cnjuscumque numinis, lit tes-
et Amphion, sero matrem Antiopen tatur Serv. in /En. ii. Cecinit ergo
agnoscentes, postquam tandem a pas- Paeana Amphion, h. e. carmen mo-
toribus edocti sunt, quod ipsius dulatus est gaudii laetitiaque plenum,
essent filii, injuriam ipsi ab Dirce Aracynthe] Aracynthus mons est
illatam ulti sunt. Boeotize, mari vicinus, a quo et dicta
38 Senex] Pastorem alloquitur, qui est Minerva Aracynthis, ut testis est
filios Jovis Zethuni et Amphionem Stephanus de urbibus, cum Servio iii
expositos sustulit, sublatos educavit, ilUid Virg. Eel. ii. 'Amphion Dirc^eus
et quo docente, matrem Antiopen ag- in Actaeo Aracyntho.' Plin.iv.27. Ara-
novernnt. cynlhum etiani montem Acarnaniae
44 Pceana Amphion] Paean proprie esse dicit nihil vero obest, quomi-
;

dicitur hymnus in laudem Apollinis ; nus duo sint nominis ejusdem variis
sed et abusive sumitur pro cantu iu etiam in regionibus moutcs.
552 S. AURELll FROSMiR'i'H

Fabula nulla tuas de nobis concitet aures : ' 45


Te solani et lignis funeris ustus amem.
tuis, o Aracynthe. NuUuspopuli rionor tuas auriculas de me commoreat : unum te
etiain rogiignibus crematus umabo.

45 Concinet Voss. 4. Conciet Bnrm. 2. Iras Markl. sed se retinere vtils.


nionet Bnrm. ^riesLeid. 1. Aures optime se habere notat id. Burm. 46
S. et te Guy. Sed non opus est, ait Burm. si ita distinguatur, ut edidi.
Punctuui nempe maximum posuit post 'aures' cum Broukli. Minimum
punctum ponit Barthius, medium Lachmannus. Ceterum ex I. in Guam.

NOTiE
45 FatMinnM/ia] Nullo, inqnit, vaiio a me Lycinna adametur; cum etiam
plebis rnmoie fictoque crimine mo- post mortem ego sim te solam con-
vearis, neque persuasum habeas, quod stanter amaturus.

ELEGIA XVI.
DE IMPERIO AMICiE.
Nox media, et dominas mibi venit epistola nostras :

Tibure me missa jussit adesse mora.

Media nox erat, cum allatce ad me litcrte Cynthije hero; mea prceceperunt
ad ipsam venire Tibur omissa omni cunctutione, qua parte candentia cacumina

1 En Heins. Sed praeterea, Burm. f. legend. JV. media: en d.m.v. e.


ait
vostrce Tibure, qnce missa ^-c. 2
Nulla potins placet quam missa.' Broukli.
'

'Nidla Dresd. quod praetulere Vulp. Gott.' Barlh. ' Nulla Mentel.
nieus 1. Sed in reliquis omn. Mss. et edd. vetustis missa: quod ponitur

aOTJE
Nnx media, ^c] Anceps ac dubius
1 circa viam publicam, ut mos erat Ro-
Propertius an sit eundum Tibur, quo manorum, sepeliri.
per literas a Cynthia de media nocte 2 Tihurel Tibur, hodie Tivoli, civi-
sibiredditas vocabatur, tandem nul- tas oliin fuit Sabinorum in Latio, 16.
lum non sibi subeundnm esse pro ab urbc lapide, crebris fontibus irri-
amica periculum statuit, cum maxime gua, singular! aeris temperie com-
amatores ubiqiie tuti siut et inviola- niendata. Tibure sepulta est Cynthia,
biles. Sed pnlchrum etiam esse dicit ut vidcbimus iv. 7. De Tibure vide
in amore mori cupitque a sua Cyn-
; notas nostras in ii. 32. et Statium
thia in loco devio et infrequent!, non lib. i. Sylv. in Tiburtino Manlii.

LIB. III. ELEG. IG. 0.53

Candida qua geminas osteadunt culmina tunes,


Et cadit in patulos Nympha Aniena lacus.
Quid faciam ? Obductis committam mene tenebris, 5
Ut timeam audaces in mea membra manus?
At, si haec distulero nostro mandata timore,
Nocturno fletus saevior hoste mihi.
Peccaram serael, et totum sum pulsus in annum.
In me mansuetas non habet ilia manus. 10

duas tiirres msmtrant, undaque Aniena devolviturinstagnalatepatentia. Quid


agamj An me ipsiim credain tenebris circumfusi'i, ita ut fortes in me la-
troniiin vires reformidem ? iSed si istis iZyntlnx jussis iiior am attulern littroiiuin
metu, dolor erit mihi crudelior lutronibus nocturnis. Si quando numque (wcidat, ut
semel peccem, slaiim ab arnica in annum integrum exdudor ; ipsa non habet erga me

pro, omissa.' Biirm. Nulla dant B. B. B. L.


3 Offend. Palatt. C. Com.
4 '
Nymjiha, quod veriim est, jam in primitiis ciisis U'<el)atur.' Broukh.
' Nympha France. Bon. Brix. Venet. Nimpha Ed. pr.' Earth. ' Lijmplui
male Groning. Ask. Dorv. 2. et reli(|iii codd. et Aldd. Jiint. Miir. Colin.
Gryph. Seal, aliasqiie. Sed nympha onus Reg. et alter Colb. (nam pri-
mus liic desinit Colb.) et Vicciit. Venet. 2. lllieg. et Volsci edd. idque
probarnnt Heins. ad Ov. Ep. v. 31. et Bentl. ad Horat. in. Od. 13. 15.
Ameena Groning. pro Ati. et Cadent in pat. mens 2. Specus praeferebat
Heins. I. c. et N. Prop. p. 730. [et Advers. p. 92.] Sed et lacus bene se ha-
bent [quod et astruit et tuetur Broukii.]' Burm. " Nympha cod'icnm pars,
et, si haberent omnes, ferrem, ([uanciuani lidiculuni est Nymphas cadere ia
lacum. Nunc codd. sequi malo, in (piibiis est lympha.' Laclmi. Nympha

dant B. B. B. 5 ' Hitcsunt valde laxa. Scripserat, puto, Noster me com-
mittamne.' Broukh. Abductis Mentel. Objcctis Heins.
G Et Guy. Vum vel
Qui Heins. vel Nee. F. If-gend. monet Burm. An. fata m. Sed noa
. . .

probatKiiin. Voluit Burm. P. Aut ad Petron. cap. 21. quod estin Uresd.
7 Reponi ex Neap. jubet Laclim. dist.hicc.
8 Stviiior Burm. I. 9 'Contra
omn. libb. faciunt, qui Pfccarem scribunt, aut Peccurim. Pulsus valet, ex-
pulsus. Pro eo /jassus est in Reg. 2. et nostro 2. perperam.' Broukh. Pec- '

cari/K Guy. ^4t Livin. Passus Palat. 1. Bon. prrpcram.' Barlh. Peccarem '

iionnull.r edd. Turn sum Ask. more scribend. luin pro totum. Partus Neap.'
Burm. 10 Damnat Burm. uila,quod ia sua 2. 12 Assenlior Heins.
'

NOTjE
3 Candida qua geminas, ^'C.'] Arcem sublimi in vallem suhjectam dclabens
Tiburtinam gemiuis turribus eminen- efficit cataractani, magnaque stagna,
tem significat. De qua Juvenal, ac deinde per plana fliiens tres lacus

Sat. XIV. 'Summa nunc Tiburisarce.' secum defert in Tiberim. Vulgo di-
Virg. Ma. vii. 'Tela novant Atina citur Teverone.
potens, Tiburque superbum.' 10 Mansuetas non habet ilia manus']

4 Ntjmpha Aniena] An'w s'lve Amen Non solet mihi ignoscere, sed sa^vit
nobilis Italia; fluvius, qui uascens e J" me manibus ut Eleg. 8. hujns
;

montibus Trebianoruni agrum oppi- libri:'In me Projicisinsana cymbia


dunique irrigat Tiburtinum, ubi e plena manu.'
554 S. AURELIl PROFERTII

Nec tamen est quisquam, sacros qui laedat amantes.


Scironis media sic licet ire via.
Quisquis araator erit, Scythicis licet ambulet oris.
Nemo adeo, ut iioceat, barbarus esse volet.
Luna rainistrat equis : demonstrant astra salebras : 15
Ipse Amor accensas praecutit ante faces.

mites tnanus. Atlamen nullus est, qui sacratos amatores violet, iis itaque tuto
datur ire per medium etiam Sajronis iter. Quicmnque amatorfuerif,quamvis
per Scythicas regiones iter faciat, nullus esse cupiet tarn immmns et ferus ut
euni ladat. Luna facilem prabei viam : sidera salebras ostendunt : Amor
etiam ipse tadas pra-ferens agitat. Rabies canuin morsus rictibus diductis

lecientiad Ov. XIV. M. 748. medias his I. i. vias.' Broukli. qui id cum Burm.
edidit. ' Scyronis Brix. Vcnet. Aldd. cett. Alii si I. cum Biix. Al. quis I.
unde Heins. etiam lefinxit tnedia, si libet, ite via. Si libet quoque Guy. Scilicet
ire Palatt. Guam, quod fiimat viilgatam.' Barth. '
In plerisque codd. et
edd. antiquis media si I. i. via, et sic Groning. Leidd. Voss. 3. mens 2. Sed
vias ire aeque rectum ac via. Media scilicet i. via Neap. Ask. Voss. 1. 4.
Dorvv. Sic I. Peir. v. c. Vat. 1. 2. Sim I. ipse cod. Heinsii.* Burm. ' Op-
time codd. tantiim non omn. media scil. i. via.' Laclim. Nostram lect. dat
Barth. 13 'Distinguitur hie Eleg, a super, in Posth.' Barth.
Borr. Ask. Leid. 2. tres Voss. Dorvv. Burmm. Sic legebat Relandus et
U
Deo ut 7i.
:

astruit Burm. qui tamen vtiigatam anteponit. E. valet Dorv. 2. 15


unusReg. Qiiamlect. accipio vulgata non paulo meliorem.' Broukh. Acci-

Sic '

piiint Vulp. Gbtt. B.B.B. Ceteri omn. codd, et edd. anllqude 7nin. iter nec
;
aliter affert Nestor in Vocab. p. 455. Et hoc optimum esse judieat Lachm.
16 'Passerat. legit perculit, quod non placet. Sed non est insuper ha-
benda correctio Heinsii, ;j)ffCM<(f, ad Ov. iv. IM, 757.' Broukh. Percutit ^

Palatt. C. Com. Dresd. Brix. Venct. Aldd. Cant. cett. compositum pro
smiphci. Pertulit Guam, quod f. pro/j^rcuZ/f.quod Passerat.in suis invenit.
Pracutif emendavit Guy. prob. Heins. recep. Broukh. Vnlp. Gott. citra ne-
cessitatem. Excutit etiam volebat Heins. Advers. p. 326.' Barth. Excutit '

Vat. 5. Perculit recte damnavit Broukh. Pe>tt?( in plurimis codd. cum pri-
niis ceterisque priseis edd. et sic conjecerat Franc. Sed
assentior etiam
Heiusio legenti pracutit, quod et Guy. volebat et Markl.' Burm. ' Vera

NOT.E
12 Scironis ire via] Significat Pro- cipitasse. Latronem hunc Scironem
pertius amatores ubique esse tutosac Tlieseum interemisse uarrat Plutar-
iuviolabiles, etiamsi iter facerent per chus in Tlieseo.
media saxa Scironia, qua; sunt in Luna ministrati L"cis suee mi-
15
Attica regione. Sciron enim fnit nisterioLuna sideraque viam eunti
olim latro famosus viam obsidens, prabent facilem, locaque a.spera de-
qua? ducit ab Isthmo Corinthiaco in monstrant.
Atticam et Megaram, nbi rupes an- 10 /pse^mo/] Ipse Cupido, tutela-
gustac, quae ab eo Scironiae et Sciro- ris Deus amantium, tanquam facula-
nides petrae dicta; sunt, ubi dicitur rius minister, faces pra^fert ac con-
Sciron viatores spoliates in mare prie- cutit amatori nocturnum iter facicnti.
LIB. III. ELEG. IG. 555

Saevacanum rabies morsus avertit hianles.


Huic generi quovis tempore tuta via est.
Sanguine tarn parvo quis enim spargatur amantis
Improbiis? exclusis fit comes ipsa Venus: 20
Quod si certameos sequerentur funera casus.
Talis mors pretio vel sit eraenda mihi.
Afferet hue unguenta mihi, sertisque sepulcrum
Omabit, custos ad mea busta sedens.

hiulcos alio co7it>ertitab amatoribiis. Isti honuniiin genti quoUbet tempore


iter est securum, ac tutum. Quis jiamque est tani pcrdittis et criulelis, ut tarn
exigiio atiiatoris cruore velit contaminaril Repulses ab aniica comitatur ipsa
Venus, ac tnetiir. Quod si cerium exitium meis viae noctuinae periculis con-
tingeret, hvjusmodi intvritus vel sit mihi etiam pretio mercandus. Ubicummie
muriar, Cynthia afferet mihi aromata, ac ineiim tumulum Jloribus decorabit

lectio pr(Bcuiit.' Kuiii. Id rectum esse judicat Lachm. 17 SccevaBxnm.l.


Advertit Dorv. 2. Avertat Bunn. 2. in qno hianiis, \\t in Mentel. Dorv. 1.

Eunti NlaiM. 18 Nuncg.\Rt. Quo vis Burw. 2. CuirisVoss.'S. Data v. e.
Borr. Voss. 1. 4. Ask. Dorv. 1. Bunnannianus. 19 Quid Ask. 'Strucht-
meyer. Obss. Ciit. ii, 10. purvtfi sanguis explicat, parva csdes. Legere
tanien niaviilt pravo ... exclusis it.. Ingeniose, neque tanien, nt opinor,
vere. Pia-terea lioc distichon post vs. 14. collocand. statuit.' Kuin. 20
'
In cursu pro exc. Broukh. male.' Barth. 'Sit Mentel. et mens a m. pr.
ii.c^/sis legi posset pro exclusis. Sed vid. ad i. 5.20.' Burm. ' Boltins in
Sylv. Grit. p. 78. astipulatiir Stnichtm. legenti it.' Kuin. ' Repone etcursus.
Hanc conj. feceram, cmii simile (luid, sed minus piobabile, Broukhusio in
mentem venisse vidi. VV. DD. tVustia if reponere gestiunt. Abeant cum

sua elegantia.' Lachm. 21 Quid malit Burm. cum Heins. Fuinera Regius,

Cursus Maikl. sed damnat Lacbm. 22 ' Cum Heins. aliisqne pra-stiterit Tali,
ut est in Vat. 5. Leid. 1. et Aldina Mureti. Et sic Markl. et Valcken. ad
Eur. Hipp. 441.' Burm. Male et contra sensnm, judice Lachm. 23 Hoc
Leid. 1. et Voss. 3. a m. sec. Hac Guy. Lachm. Certisque Venet. ap.

Barth. Totus hie vs. deest in Neap. 25 Nee Dresd. Regg. Mentel. Borr.

NOTiE
23 Afferet unguenta mihil Morera rogum corpornm cremandorum odo-
tangit Romanorum, qui mortuorum res, unguenta, floresque injicere,
nugere corpora solebant, ut testatur quod etiam testatur Tibullus i. 3.
etiam Virg. tEii. VI. Corpusque la-
' *
Nonsoror Assyrios cineri quae dedat
vant frigentis et ungunt.' Unde etiam odores.'
illud Martial, in Fabullum in. 12. Sertis sepulcrum Omabit] Solebant
'Qui non coenat, et ungitur, Fabulle, etiam mortuorum tumulos exornare.
Hie vere mihi mortuus videtur.' Du- Unde ^n. v. Anchisae patri parentans
plicera igitur ad usum aft'erri cupit TEneas: 'Purpureosque jacitflores,ac
Propertius unguenta, tum ad ungen- TibuU. nosterlib. ii.
taliafatnr,'cS:c.
dum corpus, tuni ad spargendum Eleg. ult. mihi sancta est; illius
'
Ilia
rogum ac tumulum. Dixiirius enim dona sepulcroEt raadefacta meis serta
supra II, 13. consuevisse Romanos in ferani lacrymis.'
55() S. AURELll PROPERTII

Di faciant, mea ne terra locet ossa frequenti, 25


Qua facit assiduo traraite vulgus iter.

Post mortem tumuli sic infamantur amantum.


Me tegat arborea devia terra coma.
Aut humet ignotae cumulus vallatus arenae.
Non juvat in media nomen habere via. 30
custos assidens meo rogo. Faxint Superi, ne corpus meum componat in loco
celehri,per quern valgus assiduo itinere commeat. Ita post ohitum amntoruni se-
puicra diffamaiitur. Me contegat humus infrequens arborea coma, Vel sepeliar
tcctus arena in ignoto liltore. Nihil enim prodest nomen sepulcro inscriptum
circa viam publicum celebruri.

Ask. Leidd. tres Voss. Dorvv. Burm. 1. Brix. Venet.2. Rheg. et Volsci ed.
29 Humer i. cumulis Palat. aj). Gebli. qui et in edd. hanc lect. se reperisse
'

scribit et sic utiqtie expressuni inveni in Moreil. zeque ac Silv. Lond. Cant.
;

Eod. alludit Dresd. legens humeri. Tumulus C. Com. Guam, nnde Guy.
Ant humet tumulus.' Barth. 'Humer i. cumulis Vallatus v. c, Fiuterii et Pas-
. .

seratii, Leid.2. Vat. 5. Neap. //Mwer etiam Dorv. 2. Corrupte in meo 2.


Aut i. humor cumulis. Humor 1. Tumulus Reg. 2. Mentel. Groning. Voss.
3. Cuffi/us Voss.4. Dorvv. edd. pr. Non incommode recipi posset ^l./iumer
i. cumulis.' Barm. ' Burmanno assentior alteram scripturam piaeferenti A.
hvmer i. cumulis. Haec lect. et ipsa bona, bonos libb. praj se fert, Palatt. et
Neap, nisi quod in hoc male sciiptum est humeri. [Of. sup.] Cumulis ex
eisd. libb. adoptamus, quia in proximo disticlio erant 'tumuli amantum.'
Quae si cui levior ratio videbitur, me non nolente reponat tumulis.' Lacbui.
30 Mej. Burm. 2. contra Poetae mentem, illo judice.

NOTiE
28 Delia terral Inter frondes et erigere monumenta ; ut testaturcum
arbores extra viam publicam in loco Propertio nostro Varro lib. v. de L.
secreto ac devio vult sepeliri Pro- Lat. Monumenta,' inquit, 'a monen-
'

pertius, ut jam ii. 13. dixit: ' Et sit do, et ideo secundum viam, ut prae-
in exiguo laurus superaddita busto, tereuntes admoneant, et se fuisse, et
Quae tegat extincti funeris umbra illos esse mortales.' Solebant etiam
locum.' mortuorum incidi noniina sepulcris,
30 Nomen Solebant
habere via] ut diximus ad illud
ii. 1. Et breve : '

veteres juxia viam publicam niortuis in exiguo marmore nomen ero.'

ELEGIA XVII.
AD BACCHUM.
Nunc, o Baccbe, tuis hurailes advolvimur aris;
Da mihi pacato vela secunda, pater.
Nosjam, o Bacche, supplices prosternimur ad altaria tua ; o pater, concede mihi

2 '
Sic noster 1. Legebant Dousa P. et Aur. pacatus, cjuod poterat defendi.
;

LIK. HI. ELEG. 17. 557

Til potes insanae Veneris compescere fastus


Curarumque tuo fit medicina mero.
Per te jinigunturj per tesolvuntur amantes. 5
Tu vitium ex animo dilue, Bacche, meo.
Te quoque enim non esse rudem, testatur in astris
Lyncibus in coeliim vecta Ariadna tuis.

tranquillo felicin lintea. Tu


x:ales cnercere furenlis Veneris snperliiam, et rijium a

te inventum remedium <egritudinum.


est Per te sociantur, per te etiam divelluntur
amici. Tu curain anfer, o Bacche, ex animo meo. l\umque ctiam te mm esse ainoris
iinperitum testis est Ariadne inter sidera per tuos lijnces in caluni translata.

Gronin^. hahet baccato ; noster2. bacchato, qnoil verum est.' Broukh. ' Pacalo
pinr. codd. inqiie his Diesd. Paccuto Guam, unde possit ortiini videri Imccolo
Postli. tandenique bacchato, quod a Gott. recept. Spd Vulpiiis pacuto edd.
vett. revocavit lecte.' Barth.
:
* Pacuto pleiique Mss. et edd. pr. easque
seciita?, unde pacatus Heinsio placcbat. Non male legi posset hjmphato.' Bu.m.
Bacchato emendavit et Palm, et dant B. li. B. L. 3 Gebli. e Palatt. et C. '

Com. reponit componere. Mihi, si quid niiitand. non ilh]^\ic.et Jlactus, quod pro
fastus alicubi legi testatur Passerat. et liac ratioiie admittam componere. Sed
Passerat. librum, unde suum istud depromsciit, nullum nominal: alioqui
fluctus optime conveniunt Veneii e pelago natae. Sed satius est ut niiiil mn-
tenius.' Broukh.
Componere cur as Ask. .5 C'eriej. nonnulli Mss. quos inter
Burm. 1.
Vulg. tuetur Burm. Amores Dresd. 6 Vinum Vossiiums. Delue
Mental. 7 Ttque horum non Heins. Dndum est quod ad Lotich. p. 007.
'

conjecerim legend, test, amoris.' Burm. ' Burmanno bis id. dici qiierenti
vir eruditus peraptum 1. opposuit i. 11. vs. 11. 12.' Lachm. 8 Lactant, i. '

10. libros nostros vetustos erroris convincit, in quibus (/ c' Broukh. Ad c. ^

Vat. Posth. Palatt. Dresd. Ed. pr. Brix. Venet. Inc. [sic expressum habet
Barth.] Aldd.' Barth. Ad c. Regg. Colbertt. [sed cf. Burm. sup. ad 16. 4.]
'

Mental. Neap. Ask. Voss. 1.4. Dorvv. et mei, et priscae edd. Vvo Lync.

NOTiE
Nunc, o Bacche'] Ad solicitudines
1 rima sumas.' Sed saepe etiam dissi-
amovendas, curasque amoris a se pro- dia et rixae ex vino, unde et Pro-
pellendas suppetias implorat auxili- pert. lib. ii. Eleg. ultima :
' Polluit
unique petit a Bacctio, cujusse laudes ille Deus cognates, solvit amicos.'
decantaturum pollicetur. Bacchus 8 Lyncibus in calum vecta Ariadna]
porro, qui et Liber pater, Bromius, Lynces, sicut et tigres et panthern^,
Lenaeus, Lyeeus, et Dionysius dictus ferae sunt Baccho dicatap, nt etiam
est, fuit Jovis ex Semele fdius, vini cum Propertio testatur Ovid. Metam.
inventor, unde et pro ipso vino saepius iii. Quern circa tigres, simulacraque
'

sumi consuevit. inania lyncum.' Idemque Rlitam. iv.


2 Vela secunda] Metaphorice Libe- fere statim ab initio: 'Tu bijugum
ri patris favorem ac auxilium implo- pictis insignia frapnis CoUa premis
rat. Eodem fere sensu Virg. Geo. i. Lyncum Baccliae Satyriqne seqiiun-
:

' Da facilem cnrsum, atque audacibus tur.'Hoc autem loco Propertius


annue cceptis.' significat ipsam etiam Ariadnen in
5 Per te junguntur, Ifc.] Quia ni- crelum fiiisse devectam, quanquam
mirum, ut ait Ovid. Rem. Am. 805. ceteri scriptores id de ejus tantuni
'Vinaparant animum Veneri,iiisi plu- coiona scribunt. Catull. in coma Be-
558 S. AURELII PROPERTII

Hoc mihi, quod veteres custodit in ossibus ignes,


Funera sanabunt, vel tua vina, malum. 10
Semper enim vacuos nox sobria torquet amantes*
Spesque, timorque animum versat utroque meum.
Quod si, Bacche, tuis per fervida tempora donis,
Arcessitus erit somnus in ossa mea,

Tutim saltern merum, quod mors est amoris, medehitur isti maxime main, quod
inveterntos viihi servat in meduUis amores. Jitgiter namque nox vino vacua cru-
cial arnica carentes amatores, et spes et metus mentes eorum agitat in idramque
partem. O
Bacche, quod si tuo inunere, dum mihi vino caput incaluerit, advocatus
vencrit sopor in corpus meum, ego tibi tineas plantabo, et colles ordine conseram,

Heins. ad Ov. iii. F. 414. affert Tigribus. Sed sine cod. nlliiis consensu quid
opus erit immiitare? Absurde Adriana Mentel. Neap, duo Voss. unus Dorv.
nieus 1.' Burm. 'Scribe in c. quia 'in astris ' antecesserat.' Lachm. 10
'
Omn. libb. aid : parum refert. Parr, hunc vs. laudans, vel tua dona protu-
lit Ep. XXXIII. utrnni e libro, an vcro errore memoriap, non habeo dijudicarc.'
Broukh. Id difficile dictu esse statuit Bartli. qui monet ut esse in C. Com.
et Dresd. Fe/Calph.
' jam deditet post eum Beroaidus. Calderinus in Elu-
cubratione in Propertinm Puto legend, vel.' Libri omn. et Volscus, qui a.
'

1488. id dedit, a. 1482. Latinitate sic postulante aut exhibuit.' Lachm.


12 ^
Spesque ... modo. In libris nihil sani, nisi quod Gronina:. habet an-
imum vexut utrinque meum. Lege versat, el habebis rem factara. Pas-
."erat. et Gebh. malebant idroque nee valde repugno. Sane et pr. edd.
:

' Animos [sic expressum habet Barth.] vexat utrinque


id habent.' Broukh.
meum Posth. Mco Palat. 1. Meum C. Com. ^?i;mo versat jdroque meo Hon.
Animo versat utroque modo Dresd. Vtroque est, in utramque partem. Utro-
que modo Brix. Venet. Aldd. cett. Vulp. Gott.' Barth. 'Animo unusColb.
Leid. 1. Voss. 1.4. mens uterque sed animum Voss. 2. Dorv. 2. in quo etiam
:

ulrumque. Spesque tittior qui animum versat uterque jnorfo Reg. 1. Animo versat
utroque modo in prr. aliisque vetustioribus edd. et Ask. ut afFerunt etiam Oct.
Mirand. in Virid. PoiJt. el Alb. Eyb in Margar. Poet. cap. 13. Utroque modo
Leidd. tres Voss. Dorv.l. et mens uterque. Heins. in marg. ed. Aid. in qua
etiam animo versat utroque modo, conj. animos, nt in Vat. 1. Ajiimum versat
utrinque meumPerr.y. c. Vat. 1.2. H. Animum vexat utrinque meum Groning.
Vera procul diibio est lect. recepta, animum versat utroque meum.' Burm.
Versat veram esse lect. pronuntiat Kuin. Nostram lect. dant Broukh. Burm.

Lachm. qui e;im verissimam vocal.- 14 ' Accersitus, inveterato plerumque in
Mss, errore, hie in omn. fere codd.et edd. vetustis sed jlj'cessifus scribend. :

ubique esse,dudum a VV. DD. monitum est.' Burm. 15 ' Coles vel Cultaa
NOTiE
renices: 'Scilicet in vario ne solum 11 Nox sobria] Nox abstemia, qn<E
limite cn-li Ex Ariadneis aurea tern- temeto caret, ideoque,ut supra dixit,
poribus Fixa corona foret.' Ovidius pervigilanda.
Fast. V. Bacchus amat flores; Bac-
*
14 Somnus in ossa] Merum largius
cho placuisse coronam Ex Ariadneo ac liberalius sumtum conciliat som-
sidcre nosse potes.' Vide eliam Ovid, nos, curasque levat, nt etiam testa-
Metam. viii. et Art. i. et ii. ubi tola tur Ovid. Fast. i. ' Nox erat, et vino
pluribus verbis fabula refertur. soninum faciente jacebant.'
;

LIB. III. ELEG. 17. 559

Ipse seram vites, pangamqiie ex ordine colles, 15


Qiios carpant niillae, me vigilante, ferae :

Duinmodo purpureo spument raihi dolia musto,


Et nova pressantes inquinet uva pedes.
Quod superest vitoe, per te et tua cornua vivam
Virtutisque tuge, Bacche, poeta ferar. 20
Dicam ego maternos JEtnseo fulraine partus,
Indica Nysaeis arma fugata choris ;

quos nulla; pecudes, me dUigenter custodienle, detondeant. Dum mihi musto ruhro
cadi spumescant, ac uva recens inficiut pluntas culcantes ; quod iiiilii reliquum est
tit(c traducam per te, o Bacche, tuaque cornua, luceque praco lamlis, nominis, ac
benejicentia- pricdicahor. Ipse ego canum maternos tuos partus cum /Elnceo Jul-
mine, Indorumque acies Nysais agminibus fractas, ac frustra savientem in cites

Quas tentabat Heins.' Bartli. Feram male Mentel. Peragamque id. et


'

Groning. Cultas Quas Heins. Gny. vcro /. s. colles, pangamque ex o. cites Quas.
Colles non imnieiito visa iis coniipta lect. Melius placet Patrni mei conj.
ad Calpuin. ii. 49. caules, nt coles scri()tnm fueiit.' Burm. 16 Capiant Ask.
Viilg. tuetiir Bnrm. 17 '
Numerem Biix. qtiod quia in
(pioque invenit siiis
'Jam modo vel Demodo correxisse Guy-
Passeratiiis, su/jecent conjecit.' Burtli.
etum testatur iinprobat,] N. Prop. p. 731.
Heinsiiis [qui id Sed quis ferat
illud Dtmorfo Propertio ohtnidi r Ipse, ni fallor, pr^fenet Da modo. Turn,
modo conjecctat Markl. sed Dummodo potiiis retinend. Pro spument male
numerem in Regg. et Palatt. et liuie lect. favet compendiosa Neap, codicis
scriptura, in quo Num. et aiiornm numen : ut in [Dresd. et] Mod. Exc. In
Ask. purpuree numeram. In Venet. 2. Rheg. Volsci, prima A5di, Jiint. ac Co-
lin, eiianinumerem mihi : et Dummodo separatis vocihus, nt in nieo2. sed in
Vicent. et Ber. spument mihi : (piod seciitiis Aldus in secunda ed. Grypliius et
alii. Neque facile elegans lioc verbum Propertio eripi velleni. 3[ea
dolia Perr. v. c' Burm.
18 ' Prtxsentis Posth.' Barth. ' Pressantis Neap.
Mentel. Exc. Seal. Voss. 1. Ask. mens 2. et pr. edd. nt et Volsci ac
Ber. Presentis vitiose in Groning. [C^f. sup.] sed pressanteis vel pressantes
Aldd. Junt. Colin. Rouill. Grypli. et reliquae: quod poiJticum masis.'
Burni.\9 Q. s. in te in pr. edd. Tua munei'a Franc, conjecerat sed vulg. :


vindicari ab ()v. iii. F. 499. notat Burm.- 20 Virentisque Voss. 4. Feram

Heiusian. 21 JEtneo Jlum. Burm. 1. JEterno Reg. 2. at in primis aliisqne
NOTjE
16 Quos carpant mtlltF fera] Alludit homines nimio vino truces fiant.'
ad illam tabulam tantopere decanta- Apollodorus lib. in. scribit ideo cor-
tam de capro qui vitem arroserat, de nua tribui Baccho, quia Jupiter enm
quo Ovid. Fast. i. vertit in haedum, ut Jnnonis vitaret
19 Per te et tua cornua'] Binis rum insidias. Alii dirunt ideo cornutuni,
cornibus Bacchum fingi notum est, quasi taurum fingi Bacchum, quia ni-
ac vulgatum undeetillud: Acce-
;
' niio vino calentes iracuudi sunt, pro-
dant capiti cornua, Bacchus eris.' tervi, ac petulci, veluti tauri. Alii
Alii vero bina cornua tribuunt Bac- denique Baccho cornua affingunt,
cho, ut ejus duplex virtus significe- quia cornibus antiqui pro poculis ute-
tur, inventio nimiruni vini, vonieris, et bautur.
aratri. Festus vero ait: 'Cornua 21 JEtnanfulminc partus] Duplices
Liberi simulacro adjiciuntur, quod Bacchi nam primus ejus
dicit partus ;
: ;

560 S. AURELII PROPERTII

Vesanuraque nova nequicquam in vite Lycurgura ;

Pentheos in triplices funera grata greges


Lycurgiim, Pcntheiqne memln-a discerpta tergeminis ccetibus jucunda, ct naulas

edd. Atento Dorv. 1. Ethneo mntemos Ask. sed JEtneofnIm. Vat. 2. 5, cete-
rique codd. Bene, judice Bunnaniio, Heins. legebat JEtnceo a fulm. partus,
Indttque, ^jC 24 Pnntli. C. Com. Fidmina ^rafa Dorv. 2. quod repetituni
ex
praecedd. judical Biirni. Tracta in aliis legi notat Passeiatius,'qui rapta conj.
quod [)lacebat etiain Gnyeto. Carpta g. vel sparsa rogos legcbat Heins. 25

NOT/E
partus fuit, cum mater ejus Semele nrbem alii, ut Plin. v. 18. juxta Ara-
fiilmine percussa abortum ejecit biam a nutrice Bacchi ibi sepulta sic
deinde cum ilium femori suo inser- dictam collocant; alii Nysam urbem
tum mature partus tempore, more Indiae ascribunt, it idem etiam Plin.
gravidas mnlieris, Jupiter iterum edi- vi. 21. ait: '
Necnon et Nysam ur-
lucem. Unde etiam Bacchus
dit in bem plerique Indije ascribunt, mon-
bimater et bis genitiis dictus est. temque Merum Libero patri sacrum,
Ovidius fabulam Semeles retulit Me- unde origo fabnlse Jovis semine edi-
tam. HI. 308. ' Corpus mortale tu- tum.' Strabo vero lib. xv. sicut et
multus Non tulit aethereos, donisque Plin. viii. 39. Nysammon- dicitesse
regalibns arsit. Imperfectus adliuc tem Indize Libero patri sacrum in
infans genitricis ab alvo Eripitur, quo nempe nutritus esse dicitur. Ny-
patrioque tener (si credere dignum) sa etiam Straboni vicus est ad Heli-
Insnitur femori, niaternaqne tcmpora conem in Boeotia, Baccho sacer. De-
complet.' ' ^tnaeum' porro dicitur niqne certo certius est a Nysa Bac-
fulmen, quod in yEtna Cyclopes ful- chum fuisse dictum ' Nysjeum,' om-
mina fabricare fingantur; unde et nesque ejus comjtes Satyros, Mzena-
Virg. JEn. viu. Cyclopes vocat '
jEt- das, Silenosque inde etiam cognomi-
"^os. natos fuisse '
Nysaeos.'
22 Tndicn Nysais armafugatn choris] 23 Vesammijue Ltjcurgum] Lycur-
Bacchus dicitur orbem fotum ferme gus rex fuit Thracia;, qui, quod Thra-
terrarum peragrasse, multas gentes cas omnes immoderate vino deditos
domuisse,Indosque etiam debeilasse, esse videret, vites omnes toto sno
primunique elephantis vectum tri- regno jussit excidi,utrefert Plutarch,
iimphasse. Nysa-os' poiro vocat
' opuscul. de Poetarum utilitate. Hinc
choros Satyrorum, Silenorum, ac datus est locus fabuife Lycurgnm in-
Ma-nadum Bacchi comitum choreas festissimo Bacchum odio prosecutum
agentium greges, de qnibus supra fuisse. Hinc etiam Lycurgnm eun-
diximus ad ii. 32. qui quidt-m Bacchi dem dicit Propertius in vites ' vesa-
Comites Nysai' dicuntiir, vel quia,
'
num,' furentem, ac sa-vientem.
nt ait ApoUodorus lib. iii. delatus 24 Pcntheosin triplices greges] Pen-
est a Mercurio jussu Jovis Bacchus tiieos Gra-cus est genitivus, pro Pen-
recens natus ad Nymphas, qua? Ny- tlui. Pentheus vero filius fuit Echi-
sam urbem incoiebant, ut ipsum nu- onis exAgave filia Cadmi, qui, quod
trirent: vel quia, ut habet Hyginus Bacchi sacra aspernaretur, misere
Fab. ci.xvii.Nyso cuidam datus est discerptus est a tribus Manadum sen
educandus a Jove Bacchus, unde et Baccharum gregibus, quorum primum
Dionysius dictus est. Nysam porro Agave, mater ejus, duos alios luo et
;

LIB. III. ELEG. 17. 5G1

Curvaqiie Tyrrhenos delphinum corpora naiitas 25


In vada pampinea desiluisse rate.
Et tibi per mediam bene olenti fl limine Naxon,

(Unde tuum potant Naxia turba merum,)


Candida laxatis onerato colla corymbis
Cinget Bassaricas Lydia raitra comas. 30
Tyrrhenos in Delphinum panda corpora mutatos in mare exsiluisse e navi pampinis
exornata ; fluviosque tibi suavisnimum odorem spirantes per mediam tiiani Naxon,
e qidbus vinum a te pro/usum Naxii incolcc hibunt. Nivea tiia e cervice ornata ra-
gis ac pendentibus hederce baccis, tibi vinciet infula Lydia crines Bassaricas; tibi

In Corp. Dorv. 2. 26 In v.fiuminnque Hail. Desiliisse Neap. Dissiluisse in prr.


et aliis vetustis edd. cum
Vat. Postli. Dresd. Sed desil. esse veraiu script,
proiiinitiat Bnrm. quod est in C. Com. An f. nactos pro nautas, qnTsvii Biirin.
27 '
Berteolenti flumine Scalig. Veiiientia flumina Guy.' Earth. ' Bene olenti
flumine coirexit Scalig. pro bene olentia flumina, nt in |)rr. et reliqiiis antiqui-
oribus legebatur edd. et sic in omnibus nieis codd. Excerptis. Fusaqiie per m.
Heins. quod displicet.' Burm. ' Acquiescend. in Scaiigeri emendatione.'
Knin. ' Bene habet scripta lect. olentia flumina.' Laciim. 28 Parentiiesi
huuc vs. includit et Scaliger ; quod reddere clariorem sensuni pronunliat
Burm. Potat noxia Groning. Fortat noxia Ask. Potat 7naxima unus Reg.
Noxia etiam INIentel. Dorv. 2. Burm- 1. Potant Naxia in ceteris, nt in prr.
casque secutis edd. legitur quod defendit Burm. Maximum Laclmiannus,
:

medium Barthius, minimum Broukli. et Burm. punctum exbibent post ' me-

rum.' 29 Lascivis Marklandi non valde arridet Bnrmanno. Lassatis C. Com.
Dorv. 2. Exc. Seal. Onernta Dresd. Onerabo Vat. 5. quod legit Passeratius,
at damnant Burm. et Barth.
30 ' Sic optime Beroaldus. Priores et

NOTiE
Autonoe, Agaves sorores, ducebaut hebatnr Bacchus, dicitur ' pampinea,'
unde Propertius dicitfunera sen mor- quia nimirum earn pampinis ac he-
tem Penthei fuisse tribus gregibus dera ornaverat, tibiarumque sonitu
gratam. Ovid. Met. iii. 'Prima suura repleverat.
misso violavitPenthea thyrso Mater : 27 Naxon^ Naxos seu Naxus insu-
lo, geminae,clamavit, adeste sorores.' la estmaris TEgasi, ex Cycladibus una,
25 Curvaqne TtjrrhetioSjSfc] Scribit Strongyle quondam, ac etiam Dia vo-
ApoUodorus lib. in. Baccbum olim cata, vitibus ac vino fertilissima,
conduxisse navem praedatoriam Tyr- unde non niirum si dicatur Baccho
rhenorum, ut ex Icaria insula Naxon sacra. In insula Naxo relicta Ariadne
transmitteret. Cum autem Tyrrheni, a Tbeseo nuptias cum Baccho fecit,
relictaNaxo, Baccbum veilent in Fabiilati sunt autem in Naxo vino
Asiam asportare, nt eum venderent, fluere fontem fluviosque, quos inco-
hanc ob rem iratuni numen eorum las potarent, quod nimirum summa
oculis serpeutes, lynces, ac tigres ob- vini copia ilia insula abundaret.
jecit, qui, seu timore seu furore per- 30 Bassaricas Lydia mitra comas^
citi, in mare prsecipites exsiiiernut, Lydi, seu Mzeonii, Lydiae, quae et
ac in delphines sunt transformati. Majonia dicta est, incola, mitra inter
Paulo aliter fabulara illam refert ceteras gentesinprimis usi sunt, unde
Ovid. Metam. iii. recte dicitur ' Lydia mitra' cingcre
26 Pampinea rate] Navis, qua ve- caput Bacchi, qui dictus est Bassa-
Delph. et Var. Clas. Propert. 2 N
; :

5G2 S. AURELII PROPKRTIl

Levis oclorato cervix manabit olivo


Et feries nudos veste fiuente pedes.
Mollia Dircaese pulsabunt tympana Thebae
Capripedes calamo Panes hiante carient.

Vertice turrigero juxta Dea magna Cybebe 35


Tundet ad Idseos cymbala rauca chores.
molle coUum odorifero diffluet unguento, midatosque tibi talos effusa laxaque pulla
percutiet. Thcba Dircaa: cava tympana ferient ; t'lb'i qi\o(\e Panes capripedes
hiulcis arundinibiis concinent. Cybele ctiain Diva potens turrito capite t'ib\ rau-
cisona crotala pulsabit apud ccetus Idceos. Ad templi tiii valcas aurea patera sactr-

scripti, ni fallor, onmes habent Cingit. Cingat C. Com.' Lachrn. 31 Lenis


Groning. Dorv. 2. Levis v. c. Fiat. Burm. 2. et alii cum vetnstis edd. Sed
LcEvis Leid. 1. Ciijus od. manebat cervix Ask.
32 Vdos Frut. Heiiis. A'ifi-
dos Passeiat. quod lejicit Bioukli. cum Burm. 33 Tympana
et cymbala (vs.
36.) commutant Burm. Laclim. 35 ' Non
Cybelle legend, sed Cybebe : qnam
rem firiiiissimis rationibns demonstravit Gudius in I'liaedr. iii. 20.' Broukh.
Currig. danniat Burm. quod in Voss. et thurig. quod in uno Colb. et justa,
quod in ed. Seal. Dein, addit ille, cibele, cibclle, cibille solita depravatione in
NOT^
reus, sen Bassarus, a quodam genere tes Panes in herba.' Pan autem,
vestisad talos demissae, qua Bacchus Sileni, Fauni, Satyrique inter Baccbi
utebatur, et qnam Thraces vocabant ministros ac comites a veteribus nu-
Bassaram : vel a vulpibus, quarnm merabantur ; ut vidimus supra Eleg.
pellibus BacchcE cingebantur : vulpes 3. liujus libri.

enlm Tliraces vorant Bassares. Acron 35 Vertice turrigero Cybebe] Cybele


antem et Porphyrio Bassareum di- Cccli et Terras filia, et uxor Saturni
cunt, a genere vestis cui nonien Bas- fingitur, aliis nominlbus Ops, Rhea,
saris, quaevestis, inquit Acron, ad Vesta, Magna Mater, Dyndymene,
pedes usque demissa dicta est a Bas- Mater Deoruni, Idapa, Dea Phrygia,
sara loco Lydiae, ubi fit. Bassarides Pessinuntia, et Berecynthia appella-
etiani vocatae sunt Bacchae, sen Mae- ta. Dicitur autem turrigera, turrige-
nades, a Bassareo. rumque habere caput Cybele, quia
S3 Dircccce Tlieba'] Dircaeae dicun- tellus, sive terra est, in qua sunt urbes
tur Thebae Boeotiae a fonte Dirce, in et oppida. Lucretius lib. ii. ' Hanc
quern nuitata dicitur fnisse Dirce veteresGraium docti cccinere poetae
Lyci, regis Thebanim, uxor. Sublimem in curru bijugos agitare
34 Capripedes Panes] Faunos, Sa- leones Aeris in spatiomagnam pen-
;

tyros, Silcnos, Lares, et Sylvanos vo- dere docentes Tellurem, &c. Mura-
cat numero multitudinis Panes, tuni lique caput summum cinxere corona,
quia Panis,sylvarumagrorumque Dei Exiniils muuita locis quod sustinet
tutelaris, comites erant ac niinistri, urbes.' Inducit autem Poeta Cybe-
turn quia hi, quails Pan fingebatur, len laudes etiam Bacchicclebraturam,
liumano capite, sed cornuto, pedibus quia sacra Cybeles, sicut et Cereris,
caprinis, toto corpore villoso, rcprac- nmlta habent communia cum sacris
sentabantur unde et Poiita dixit
; Liberi patris,ut scribit Strabo lib. x.
' capripedes Panes,' qnoniodo dixit Ipse Propcrtins iv. 7.
etiam Virg. in Culice; Viridiluden-
'
3G Ad Idaos choros] '
Chori' di-
;

LIB. 11[. ELKG. 18. 503

Ante fores templi crater antistitis auro


Libatum fundens in tua sacra merum.
Usee ego non humili referam memoranda cothiirno
Qualis Pindarico spiritus ore tonat. 40
Tu modo servitio vacuum me siste superbo,
Atque hoc solicitum vince sopore caput.

dotU oblatum till vinum in tnis sacrijiciis effundet. Ipse ego ista celebranda canam
sublimiori socco, quomodo vis nc facuUas pangendi carminis Pindarica voce detonat.
Tu nunc liberum ac immunem me redde ab injusla gravique sercil\te, mcumque ca-
put curis anxium somno opprime.

libb. manu exaratis : sed Cybebe scribend.


3G Tundet verissimea Scalig. re-
stitutum censent Bmm. Lachni. et recte id Cantenini lejjisse notat Bartb. Ita
correxeiat etFriit. etdant B. B. B. L. Fondet Palat. 1. Finidet mn\\.\ codd. et
vetnstiss. edd. Fundat affeit Guellius ad Virg. ix. JEn. 112. Thoios damnat

Burm.qiiod in Dorv. 1. 37 Craterqne Borr. Btirni. 1. Craters Gioning. Cratera
Vat. 5. Cratera Dorv. 2. Legebat Heins. cratere antistes etatiro vcl aureo : sed
eod. fere redire vulgatam jiulicat Biirm. qui in vs. 38. legi etiam posse//ndet
l)ronuntiat.
40 Groning. cum nostris sunut, frustra.' Broukh. Sic Voss.
'

Ask. Dorv. 2. sed in quo tonat siiperscr. iit jam in prr. ceteri.s(|tie vetustiori-

bus edd. 41 Tu milii Menlei. Tu quoque Dorv. 2. Redde pro siste Dresd.
42 Improbat Burni. sapore, quod conjecit Dousa in marg. ed. Rouili.

NOT.E
cuntur ' Idaei' ministri sacerdotesque genus, quo tragrediarum actores ute-
Cybeles, quie Idaa vocata est, quod bantur in scena.
in Ida nionte Phrygiae summa reli- 40 Pindarico spiritus ore] Pindarus,
gione coleretur, vel saltern coli ctep- Graecorum Lyricorum princeps, spi-
ta fuisset. ritus magnificcntia, carminisque ini-

37 Crater antistitis] Cum cratere niitabilis excellentia,celebratur. Vide


aureo, mero pleno, sacra Baccbi ce- Quintilian. x. 1. Veil. Patercul. lib.
lebrabant antiqui. i. Horat. Od. iv. 2. &c.

39 Humili cothurno'] H. e. stylo 42 Vince sopore caput] Eodem sensu


carmineque grandiloquo ac sublimi, dixit noster Tibull. i. 2. 'Adde me-
qualis poetarum tragicorum est. Co- rum,vinoquenovos compesce doiores,
thurnus enim fuit certuni calceauicnti Occupet ut fessi lumina victa sopor.'

ELEGIA XVIII.
DEFLETUR MORS MARCELLI.
Clausus ab umbroso qua ludit pontus Averno,
Fumida Baiarum stagna tepentis aquae,
Qa parte mare divisum ab Averno sylcis opaco Uquidos alluit lacus aqua calida

In multis codd. buic El. przefigitur titulus, Quod mors sit inevitabilis, vel
;

564 S. AURELII PRQPERTII

Qua jacet ct Trojaj tubicen Misenus arena,


Et sonat Herculeo structa iabore via

Baiarum, quaque parte sepultus dicitur in littore 3Iisenus Troja tubicen, ac Her-

mortem esse inei-itabilem. In Perr. v. c. Defletur mors 3Iarcclli.l ' Libb. fere
Brovkli.
Clausus, quod e sno cod. bene mutavit Scalig. Plausus et in Palat. 1.
placuit
'
Clausus Uresd. cum Venet. Aldd. Cant. cett. Claudus Bon. Plausus
jure.
Scalig. et Casaub. ad Peis. S. vi. p. 515. Vulp. tamen Clausus prapfert,
Barth. ' Clausus Regg. Colb. Leidd. Voss. 3. Borr. Groning. Dor v. 1.
mens
uterque, et prises edd. Lausus Voss. 1. Dor v. 2. In Ask. Lausus ab . par- .
.

tus. Guy. tentaverat Clausus ad umbrosinn qua ludit pontus Avernum. Heins.
vero variis conj. locum solicitavit, Obvius umbrosu, Haustits ab umbroso, vel
Julius umbr. qua ludit partus ; sed deinde nihil mutandum, li. e. edd. veterum
lect. Clausus retineudani recte judicavit ; nam Plausus ex ed. Seal,
dedit
Broukhusius, quod et in Voss. 4. Pro ludit Perr. v. c. et Vat. 2. lidit : pro
allidit: ut in Vat. 1. Auratus, Lambinus, et Canter, ad Lycophr. 694. et ii.
Nov. Lect. 14. legnnt v alludit pontus Arerno : et sic excusiim in Douss.
Fruterius in Epistola ad Canter, in coUectione Gabbemae p. 831. pontum lu-
dere, non alludere, exponit, pontum clausum ab umbroso Averno ludere sed :

eod. fereredit, an ludit vel alludit legatur.' Burm. Clausus dant Burm. Lachm.
2 Humida plcrique codd. et vetusta; edd. quod difendit Passeratius. Sed
Fum. Scaligerum praclare restituisse proniintiat Lachm. idque anleponunt
Guy. Heins. Broukb. Burm. et dant B. B. B. L. 3 Tubicen Passeratius pro
tubicine Trojano exponit, sed fere liticen e Stat, prafert. Trous Heins. vel

NOT^
1 Clausus ah umbroso'] Hac Elcgia Herculea; iisdeniinlocisextinctnsest
Propertius mortem deflet Marcelli, Marcellus, cum magno crimine aqua-
qui filius OctavitE sororis Augusti rum Baiarum, quae cum dicautur salu-
fuit, et qui, cum ^Edilis esset, periit berrimae, Marcello tamen exitiales

in Baiano secessu, annum agens aeta- fuerunt ac funestae.


tis vigesimum. Huic Augustus filiam 2 Fumida Baiaruml Baiae civitas
suam Juliam desponderat, ejusdem- est Canipaniae, secus mare sita, in cu-
que obitum Romani vebcmenter do- jus agro sunt aquee calidae, tum ad vo-
luerunt. Mater ejus Octavia nullum luptatem, turn ad varios morbos coni-
flendi gemendique finem per totum modas. Fuit enim ha;c urbs aeris
relique vitze sua spatium fecit, bi- temperie, Romanornm civium fre-

bliothecamque ad memoriara filii pro- quentia, ornamentisque aedificiorum


rogandam construxit. Marcelli quo- celeberrima. Uude Horat. Epist. i. 1.
que nomine theatrum Augustus aedi- ' MuUns in orbe locus Baiis praelucet
ficavit. Iste est Marcellus de quo aniwnis,' &c.
dixit Virg. JEn. vi. '
Tu Marcellus 3 Troj^ tubicen Misenus] Misenum
eris,' &c. designat promontorium, cui nomen
Averno] Averniis lacus est Campa- dedit Misenus, /Eneaj tubicen, ibi-
niae, non procul a Baiis, quern Pluto- dem sepultus ; unde et Virg. yEn. vi.
ni dicatum, Inferorumque limcn esse 234. Monte sub aerio qui nunc Mi-

;

rudis credidit antiquitas unde non


;
senus ab illo Dicitur, ajternumquete-
raro pro ipsis sumitur Inferis. Sensus net per saecula nomen.'
igitur is est:Ubi, inqnit, est Avernus, 4 Herculeo structa Iabore via] Dixi-
ubi sunt tcpidi fontcs Baiarum, ubi mus i. 11. quomodo Hercules viam

Misenum promontorium, ubi semita seu aggcrem construxerit in Cam-


;

LIB. III. ELEG. 18. 565

Hie ubi, mortalis dextra cum quaereret urbes, 5


Cymbala Thebano concrepuere Deo ;

At nunc invisas magno ciun crimine Baiee,


Quis Deus in vestra constitit hostis aqua?
His pressus Stygias vultum demersit in undas
Errat et in vestro spiritus ille lacu. 10

culeo opere stratum iter tcritur ; in eodem ipso loco, in quo crotala crepitum edi-
derunt Divo Thchano, dum in suam vi et armis potestatem civitates orbis redigeref,
obiit Marcelhis. Scdjam vero, o Baicc grandi scelere odiasce et infames, quis
Deus hostis pedein posuit in vestris fontibus, wX.eos inficeret ? lis eniin obrutus
Marcellus faciem depressit in aquas Stygias,ac in vestris stagnis ejus umbra vaga-


potius j. Euboica. Conj. etiam j. QLnotra. 5 ' Pessime Beroald. conderet.'
Broiikh. ciii assentit Bartli. qui addit ' Mortali
: Biix. Mortales tiictur
Vulp. neque Broukli. loco nioverat. Dester Dresd.' ' Conderet Perr. v. c.
Colot. Vat. 1. 2. sed recte id rejec. Scali<jer, et quarere pro, ac(|iiiiire, occu-
pare, inteipretatur: et sic intelligebat Gnit. ad Senecam auctioribus Epist.
I. p. 575. ed. Conimelin. Vitiose quateret Harl. Dexter Coll>. Heinsiiis in
ora ed. Aid. verteret conjecerat. Sed vellem Bronkli. explicnisset, qiiomodo
urbes mortales hie dicantur. Passerat. et Guy. mortalis legiuit ; quod est in
Vat. 1.5. nieo 2. et prr. cdd. Siinplicissinia videtur emendatio Sclnaderi, mor-
tali. Heins. in N. Prop. p. 733. existimabat olini f. exaratiim fiiisse Martalas
dextro, et adeo scribend. Marte Italas dextro.' Bunu. *
Bene Guy. mortalis.
Nihil practerea novand.' Lachm.
G Increp. Bon. '
^9
Unns Palat. demersit,
quod passive ac poetice surai deliet pro, deniersus est. Passive extulit Min.
Felix. In ead. re submergendi vt-rbo ntitiir Ov. i. Amor. 9.' Broukli. ' Bis
Postli. I'alatt. C. Com. Guam. Hie quoqne edd. Livin. Gebh. Demisit Dresd.
al. et Brix. Venet. Aldd. cett. rrpo1:a\p(v sed huic non locus hie. Demersit est in
Bon.cett.'Uar<A. ' Heinsiusadoramed. Aid. ascripserataliquid deesseliuicEl.
Guyetiis etiam ante h. vs. nnilta desiderari censebat, et hoc distichon habe-
bat suspectum ; improbante tanien Heins. in Notis p. 733. [et aliis.] Bis in
Mentel. Vat. 1. Exc. Seal. Borr. Ask. tribus Voss. utroque Dorv. et prr. edd.
Is ed. Volsci. Sed heec indicant literani initialem vel turbatam veloniissam.
Hie Guy. sed His, aqnis nempe Baianis, depressus ad undas Stygias vultum
demisit, nt recte exponit Heins. Demisit enim in Vat. 5. Borr. Groning.
tribus Voss. Dorvv. nieis, et priscis edd. Demersit, ut edidit Broukli. confir-
matura Regio. Simile illud de Uaphnide ap. Theocr. 1. 140. Oud. ad Lucan.

NOTyE
pania, quo snos boves traduceret ;
regione, in campis nempe Phlegraeis,
quae via dicta estHerculea. Hanc olim gigantes devicit ; ut jam supra
Augusti temporibus exornavit Agrip- diximus.
pa. 7 At nunc invisce Baial Baiie, quaj
6 Cymbala Thebano Deo] Hie Her- prius ob amcenitatem omnibus erant
ciilem, quiDeus fuit Thebanus, cujus jucundissima;, nunc propter M^r-
nimirnm patria fuit Thebas Boeotiie, celli mortem tactae sunt invisae et in-
Propertius intelligit. Duo namijue fames.
fuerunt praecipuaThebanornm nunii- 9 His pressus'] MarcelUis oppres-
na, Bacchus scilicet et Hercules. Di- sus Baianis aquis Stygias undas pe-
cuntur antem cymbala Herculi con- tiit.

crepuisse juxta Baias, quia in eadem


.

566 S. AURELII PROPERTri

Quid genus, aut virtus, aut optima profuit illi


Mater, et amplexo Caesaris esse focos 1
Aut modo tarn pleno fluitantia vela theatre,
Et per maternas omnia gesta manus?
Occidit, et misero steterat vigesimus annus. 15
Tot bona tarn parvo clausit in orbe dies.
1 nunc, tolle animos, et tecum tinge triumphos,
Stantiaque in plausura tota theatra juvent.

tur. Quid ipsi profuit avita gentis parens optima, iUnmqm


nobilitas, vel virtus, vel
fuisseamplexatum Casaris Penates Vel nunc etiam quid ipsi prosunt velamina
>

ventis agitata theatro tanta spectatorum turba referto, manilmsque


malerms cuncta
admbmtrata ? Mortem obiit, cut rehatque infelici annus zetatis vigesimus: tot bona
dies una tam exiguo annoruni spatio circumscripsit. Vade jam, altosque gere spi-
ritus, ac triumpliorum spem apud te concipe, et cuncta theatra ad plausum assur-

in. 41. demersith. in 1. etiam probat.' Burm. 'Guy. mnlta deesse jiidicat,
ciii Heins. asiipniatur, quia Maicelli nonien nusqnain exprimitur. Sed, si
lectins distinguamiis, erit liic quod nominis loco esse possit. Sciihe His . .

vestro, spiritus. Ilk, lacu.' Laclim. Demersit daiit B. B. B. L. 10 Nostra Bvesd.


sed snperscript.reAfro. 11 ' Quid opt. Ask. f. pro quidve opt. repetitione non
invemista.' Burm. Ilia Neap, a m. pi. 12 ' Amplexosx. c. Seal, umle ille
amplexo fecit, eleganti GicPci^mo. Amplexum vulgg. cum Dresd.' Barth. ' In
Regg. Colb. Borr. Groning. Leidd. tribus Voss. Dorvill. 1. et meo, ao vetiis-
tis edd. amplexum: ut legitur etiam ap. Oct. Miraud. in Viridar. Poet. tbl.
184. b. Vitiose amplexos cineres pro Cfcsaris in Exc. Seal, unde ille amplexo
correxit, queni secutns est Broukh. et probavit Heins. ad Ov. de Nuce 107.'
Burm. Amplexum probura esse judical Lachni. Amplexo ilanlB.B.B. 13
riuctuantia Leid. 1. Vella Brix. 14 Maternos manes ed. Grapv. 15 ' Hei
' Ut m. Heins. Sitt ernt
m. Guy. Sat erat Livin. ineptissinie.' Barth.
Livin. infeliciter.' Burm. IG ' Quam Heins. quasi non liceat etiam apodeic-
tice loqui.' Barth. 17 ' In Colb. 2. nostroque 2. centum/, quod non videtur
dc nihilo. Sed et vulg. recta est.' Broukh. ' Centum non male.' Barlh.
Male ajiimo in meo 1. TecHw vindicat Heins. Notis p. 733. idque praefert
Patruus mens ad Pliaedr. ii. 5. 25. F. tumultum perperam Voss. 4.' Burm.
18 '
Cic. pro P. Sext. lv. Nic. Abramus nescio wnde frcmant scrip-
Exponens
serit, in adducto h. vs. pvojurent : quod non est mutand. nt Heinsio vide-
hatur.' Broukh. ^Stanliaqui Rv^. /m])u/s Voss. 3. In jitosH Leidd. Voss. 1.
Alteram vindicat Pbaidr. v. 7. 28. Pro juv. Heins. move, vel fote, aut

NOT/E
\2 Amplexo Casarisfocas'] NihilMar- Plin. xix. 1.
cello profuit amplexum fuisse '
Cae- 14 Per maternas manus] Commen-
sal is focus,' h. e. fuisse cum Caesare dat Marcellum a pietate, quod nimi-
arctissimo aftinitatis vinculo conjunc- rum omncm adilitatis suje curam
tUMi ;
quia niuiirum ipsi fuerat de- Octaviaj matri commendasset, quaj
sponsata Julia Citsaris tilia. sapienter omnia administraverat.
13 Vela theatro] IMarcellus ^dilis 18 Stantiaque theatra] In theatre
non tlieatrum modo, sed etiam forum, spectatores assurgore solebant liono-
vclis inumbrasse, ut salubrius litigan- ris causa plausum datuii. Cicero in
tes consistcrcnt, narratur. Vide Liulio. 'Stantes plaudebant in re
:

LIB. JIl. ELEG. IS. 567

Attalicas supcra vestes, atque omnia magnis


Gemmea sint ludis : igiiibus usta dabis. 20
Scd tamen hue omnes : hue primus et ultimus ordo :

Est mala, sed eunctis ista terenda via.


Exoranda canis tria sunt latrantia colla
Scandenda est torvi publica cymba senis.
Ille licet ferio cautus se eondat et aere, 25
Mors taraen inclusum protrahit inde caput.

gt'ntia ie delccteiit. Auhea Attalica vince, cun::!(ique mngnis ludis gemmatii sint;
fiammin hcec omnia tecum inferes. Attamen illuc etiam cuiicti nos ibimiis ; iliac
princeps et injimus ordo tenrtit ilhtd ad Inferos iter odiosum est uc invisum, niliilo-
:

minus tamen omnibus estcalcandum. Triceps canis Cerberus est eilundiendus ne


allutret ; communis conscendenda ratis est trucis vetuli. Quamvis auteni aliquis,
sibi multutn providus caltidusque, sese ferro tegat et are, attumen illinc letum caput

SHum, vel tuum : sed nihil mutand. recte notat Broukli. [cimi Bartli.] T. te
th. Ask.' iJHnn.
19 Damnat Biirni. /<rt/icas, qnod in Dorv. 1. iS'upca Hcins.
in ora ed. Aid.
20 Reg. 1. nvdis ign. 2. Genimcc sint ludis ign. Semina
'

sunt in Exc. Seal, et meo 2. unde Segmiua Scali^eriun ascripsissc notaverat


Heins. Geminea vc\ Gemina sint nudis pr. edd. Gemmea sint: nudis Harl.
Nudis etiana in Leid. 2. Voss. 1. 3. Borr. et meo 1. Lnudis Dorv. 2. Vsta ex
Mss. [hoc esse in Palat. 1. notat Bartli.] praptuli, licet i.s^a ediderit Broukh.'

Burm. 21 Et ap. Oct. Mirand. Conj. Heins. Vadimus vel Tendimus h. o.
Hoc o. Regg. Colb. Neap. Groning. Leid. 2. Voss. 1. Ask. Dorv. 1. Bnrm.2.
et prr. edd. Hie Voss. 3. Hue dm. sec. in Bnrm. 1. Hie primus Voss. 3.
*
Scribe /(oco. Turn lege u. orrfo if, vel hoc pr.et v. o.' Lachm. 22 Via est
pleriqiie codd. ac vetnstiss. edd. in qiiibus Etm, Tenenda pro varia lect. in
marg. Burni. 2. Nostram lect. veram esse pronuntiat Burm. et dant B. B. B.
Est m. .via est rectum esse judicat Lachm. 21 ^ Corvi cod. Palat. qnod
.

Palmerii CMiii favet.' Bartli. Curvi Frut. v. c. Voss. 4. unde Heins. /uni.
Torti Colb. et Burm. 2. Tmci Neap, unde in marg. ed. Gryph. conjecerat
Heins. Et so. trucis. 25 Castus Bon. Tumidus Leid. 2 et marg. Voss. 3.

NOT.E
ficta, quid arbitramini in vera esse putabant, taciebant; ut testatur Fes-
facturos?' Idem ad Attic, ii. 19. ' Ini- tus.
mici erant equitibus, qui Curioni 20 Ignibus usta dabis] Ista omnia in
stantes plauserant.' flammas rogi tui, cum mortuus cre-
19 Att'dicas vestes] '
Attalics ves- maberis, niittentur. Consueverant
tes '
sunt non modo aulaea pietiosa, enini pretiosissima quaeque cum mor-
auro argentoque intexta, tapetesque tuo in rogum injici, flammisque
et tori, sed et alia id genus supellecti- rogalibns exuri.
Ha, qua; dicuntur Attalica, quia At- 23 Can/s] Cerberi tricipitis,Infero-
talus rex Pergami preliosae supellec- rum custodis, ut dictum est ad Eleg.
tills magnificentia, splendore, et a- 5. ' Num tribus infernum custodit
bundantia mortales omnes dicitur su- fancibus antrum Cerberus.'
perasse. 24 Torvi cymba senis] Charon t is

^1/au'>(is /Mfits] '


Liidos niagnns' ap- ninjiruni, qui in Infcios trausvehit
pellabant, sen Roniauos, quos in ho- animas mortuorum.
norem Jovis,quemprincipem Deoruni
;

568 S. AURELII PROPERTIl

Nirea non facies, non vis exemit Achillem,


Croesum aut, Pactoli quas parit humor, opes.
Sic olim ignaios liictus populavit xlchivos,
Atridas magno cum stetit alter amor. 30
ejus probe munitum ervet. Nireum non eximia forma, nee vis Achillem eripuit
morti, neque Croesum diiitia, quas Pactoli liquor trahit. Similis quondam fletus
pane exhausit funeribus Achivos nescicntes, quando novus amor tani magno pretio

f. pro fimidus, censente Biirm. Tondat daninat Burm. qnod est in Leid. et

Voss.l. 26 ' Protrahet vu\i Livin. languidius.' Barlli. Hoc affeit Dousa, ut

conjecerat etiam Markl. 27 Ferrea Hurm. 1. Terea Boir. Nerea plenqne
codd. et pr. edd. et ap. Oct. Mirand. Nir. tnetur Bnrm, Non vix Mentel.
28 Uiius Colb. nostri duo, [et Dresd.] premit : fiustra. Palatinus peri^,
'

nnde Gebh. suspieabatur j^-erif. Mallem vehit, si quid foret niutand. Sed
nihil niovend.' Broukh. Id. pronuutiat Bartli. Probanda f. est Cr. hand,
'

in Neap. Regg. et Voss. 1. ut affert etiam Oct. Mirand. idque Guyeto et


Heins. placebat, in cujus codice non legebatnr. Premit in marg. niei 2. pro
varia lect. In Ask. qua fluit k. e glossa, ni fallor.' Burm. 29 ' Hinc Leid.
1. et Achilles. Legebat Heins. Sico.i. Orcus. In Leidd. et nieo 1. iioc dis-
tichon desideratur, et inseritur in fine El. 18. Lib. iii, post vs. 28. ut et in ed.
Seal. Sed hie [loquitur so. ad ii. 7. 7. secundum suos calculos, et post ii. 8.
5. secundum nostros :] recte et siio 1. legitur.' Burm. '
Scaligerum (quem
secuti sunt Broukh. et Burm.) male hoc distich, loco movisse recte notavit
Vulp. Mits. p. 162. islam transpositionem probavit, qui legend, censet in-
gratos T^ro ignar OS.' Kuin. ' Hunc vs. viri doctissimi frustra tentarunt; quod
facturi non erant, nisi Scaliger hoc distich, nimia profecto licenlia in 1. non
suum abire jussisset. Hoc memento, ' luctus' esse bis intelligend.' Lachm.

30 Mallet Kuin. ^iti s^. et reponit Lachm. altusam. 31.32 Hunc I. cor-

NOTiE
27 Nirea non fades] Non pulchri- Agamemnon, amare ccepitBriseldem,
tudo, non vires, non divitiae possunt quani etiam Achilli eripuit. Unde
homines a conditione mortis exi- indignatus Achilles amplius decertare
mere: nee enim Nireus ereptus est noluit adversus Trojanos, qui Graecos
fato, quamvis esset formosissimus terocius invadebant, acriusque quo-
neque Achilles, licet fortissimus, ne- tidie trucidabant ; unde magnus Grje-
que Croesus, quauquam ditissimus, corum luctus ob amissos tot socios
mortem efFugerunt. Nireus rex fuit frustra Achillis opem implorantium,
Naxi, quem omnium, qui ad Trojam donee Briseidem Achilli restituisset
expugnandam venerunt, formosissi- Agamemnon.
mumfuisserefertHomerusIl.il. 30 Atridw magno cum stetit alter
28 Crwsum aut, PactoUl Crresus atnor] Atridte dicti sunt fratres Aga-
Lydiae rex fuit longe ditissimus, qui memnon et Menelaus, ab Atreo
dicitur immensas opes conflavisse ex patruo, cui Plislhenes ipsorum pater
aureis arenis, quas Pactolum ejus- moriens commcndavcrat. Hoc auteni
dem Lydia; Huvium traxisse fabu- in loco Atridae nomine designatur
lantur. Agamemnon, cujus fuit secundus
29 Luctus populavit Achivos] Desig- amor Briseis, quani rapuit Achilli, et
nare vidttur stragem clademque quae magno illi pretio constitit nam :

illam quje fere castra GriEcorum ex- cum Achilles, indignatus ereptam sibi
bausit funeribus, cum Atrides, h. e. puellara ab Agamemuone, noUet ad-
LIB. III. ELEG. 19. 569

At tibi, nauta, pias hominura qui trajicis umbras,


Hue animae portes corpus inane suae.
Qua Siculai victor telluds Claudius, et qua
Caesar ab humana cessit in astra via.

conslitit Atrider, Sed tu, o portitor, qui piorum mortalium animus in Inferos
transmittis, umhrce tute vehnnt Marcelli corpus exanivie ilium in locum, per
quern Claudius, teiTce SicuUn debellator, ac Ccesar e catu hominum in sidtra diS'
cesserunt.

ruptissimum vocatBurm. et addit ^Atcito Guy. et Hoc an. Sed ita prjpsta-
:

ret At tu &,-c. Hue an. portes c. i. sues : ut video Markl. etiam conjecisse.
[' Et banc emend, reliqiiis conjecturisab antiqua scriptma nimiuni recedenti-

buslonge praeferendani,in ordinein lecepi, cum earn etiam Reg. tueatur.'


Kuin-I Corpus portet Reg. In meo 1. legitur in anne pro in amne. Sed, ne
nioremnr, 1. hnnc egrcgie sanavit Heinsius Due animce, Porthmeu, e. i. su<b.
:

Ingeniosiss. hac emend, admissa, etiam corrigend. puto, Attu. Retrahit


umbras Regius.' Legebat Eld. At stipe .... Hue an. portes c. i. sute. At
tibi .... Hoc an. portent c. i. sua, refingit Lachm. Monet Barthius Heinsium
legisse etiam Hue an. porta vel portes c.i. stice. At tibi Hue an. portent c i. . . .

tu(B dant B. B. B. 34 Ad as, Regius.

NOT/E
versus Trojanos arma capessere, mag- universani, quique Romanorum gla-
nam stragem Graeconim ediderunt dins est dictus, et qua Julius Caesar
Trojani, ferocius irruentes ; adeo ut adiverunt.
Briseidem Aciiilli reddere, et cum 34 Ccesar cessit in astra'\ Julius
ipso reconciliari compulsus sit Aga- Caesar, ore non luodo decernentium,
memnon. sed etiam persuasione vulgi, in Deo-
il At tibi, 7iauta, pias, Sf C.I Charon- rum nuinerum relatus est, factusque
tem significat, qui in Inferos mor- est astrum, ut scribunt Suet, in Jul.
tuorum animas transvehit. Caes. Plin. ii. 25. Horat. Od. i. 12.
33 Siculce victor telluris Claudius] '
Julium sidus :' Virg. Eel. ix. ' Ecce
Eadem cupitMarcellum ad Supe-
via Dioiiaei astrum:'
processit Caesaris
ros ire, qua proavus ejus Claudius Ovid. Metam. xv. ac ipse etiam Pro-
Marcellus,quisuperavit Hannibalem, pert. iv. 6. 'At pater Idalio mira-
Syracusas Siciliamque expugnavit tus Caesar ab astro.'

ELEGIA XIX.
DE INCONTINENTIA MULIERUM.
Objicitur toties a temihi nostra libido:
Crede rnihi, vobis imperat ista magis.

Exprobratur a te mihi tarn sape virorum incontinentia, sed profecto vobis fce-

De mul. incont. alii. 1 Abj. Brix.


2 Nobis codd. quod damnat Burm.
Ilia Franc. I. ' Ilia forte fortuna irrepsit in exemplar Bunnannianum.
; ;

570 S. AURELII PROPERTJi

Vos, ubi contemti rupistis IVcena pudoris,


Nescitis captae mentis habere modum.
Flanima per incensas citiiis sedaret aristas, 5
Fluminaque ad fontis sint reditura caput
Et placidum Syrtes portum, et bona littora nautis
Praebeat hospitio saeva Malea suo
Quam possit vestros quisquam reprehendere cursus,
Et rabidse stiraulos frangere nequitiae. 10

minis ilia longe plus dominatur. Vos mulieres, cum semel spretce verecundicB re-
pngida perfregistis, rationis penitns expertes nullum novistis adhihere mnderatlonem.
Ignis ardens, qui maturas messes cnrripuerit, potius restinguatur, ac jluvii potiiis
revertantur ad scnturiginem Jiuenli sui, Syrlesque tranquillam sccurnmque nnvihus
stationem praebeant, ac littore suo faciles accessus navigantibus exhibeat infesta
Malea ; quam ultquis vestros vuleret impetus retinere, acideosque vestraj libidinis

Ipse nihilnotat. Ceteri omn. habent ista.' Lachni.


3 Ut semel impositi
atfert Lips, ad Sen. de Benef. cap. 10. nescit Bmm.
an ex veteri
cod. vel potius memoriae vitio. Vulg. tnttur Burm.
4 Casta vel cupida

Heins. quod probare non potest Burm. 5 ' Admodum venusta est
lect. Palatini sed.' Broukli. Id elegans esse judical Bartii. ' Sedetur
in plerisque Mss. et edd. antiquis; nee aliter ap. Oct. Mirand. in Viri-
dar. Poet. fol. 18.5. Sedatur Ask. Broukhusio prasiverat Berneccerus ad
.Tustin. XXXVI. 2.' i?;/rw. ^ Sedaret Bronkli, Burm. mavult sedant. Reliqiii
libriomn. sedetur ; ut ilia, quam alterum prasbet, elegantiae species pro mera

specie habenda esse videatur.' Laclim. 7 Damnat Burm. pontum, quod in

Mentel. Leid.2. Voss. 3. 8 &<iin Burm. 1. Scevaque mala s.Brix. 9 *Re-
prend. malebat Livin. et sic Bon. in marg. simul habens compescere tanqnani
interpretamentum.' Earth. ' Possiwf mens 1. Nostras male Coib. Reprend.
Dorv. 1. meus2. Ber. Gryph. 1551. Douss. Reprehend, (ironing. Vcnet. 2.
Vicent. Riieg. Volsci, Aldd. Junt. Colin. Gryph. 1573. Canteri et Rouill.
Male in Vat. S.deprehend. Ap. Oct. Mirand. deprend. p. 185. Virid. Poet.
Reprimere mens 1. nisi glossa sit. Recte reprehend, pro, retrahere.' Burm.
10 ' Legend, rab. quod Dousa P. jam occupaverat.' Broukh. ' Rap. vulgg.
/^rt/. Vulp. Giitt.' i^aWA. '/?/>. omn. fere codd. et edd. vetnst. Sed rab.
Dorv. 2. a ra. sec. ut bene firmavit Broukh.' Burm. ' Rab. f. nimis vehemens

NOT/E
1 Objicitur toties] Prapsens Elegia prominens, advcrsisque ventorumfla-
demonstrat mulieres ad libidiuem tibus navigationem efficiens pericn-
louge viris esse procliviores, multo- losam; unde proverbium illud :
'Cum
que in fneminis quam in maribus acri- ad Maleam deflexeris, domesticos
ores esse cupiditatisetincontinentiae obliviscere.' Siguificat autem Poeta
stimulos. Blaleau), quae suapte natura inhos-
7 Placidum Syrtes portum] De Syr- pita est, citius futuram nautis hospi-
tibus, quic duo sunt sinus in mari talem, fluminaque potius ad fontem
Llbyco periculosissinii navigantibus, reditura, Syrtesqne portuosas coni-
abunde dixinuis supra, maxime vcro modasque fore stationes, quam quis-
II. 9. quam |)ossit impetum focmineic libi-
8 Sava IMnlea] iMaIca promouto- dinis retinere.
riuni est Laconiac, longius in marc
LIE. III. KLEG, ]9. 571

Testis, Cietaei fastus quae passa jiivenci,


Incluit abicmirc cornua falsa bovis ;

Testis Thessalico flagrans Salinonis Enipeo,


Quae volnit liqiiido tota subire Deo.
Crimen etilla fuit, patria ssiccensa .senecta, lo
Arboris infrondes condita Myrrha novae.
Nam quid Medeae rcleram, quo tempore matris
Irani natorum caede piavit amor ?

retundere. lUud testatur Pasiphae, quco Crctensis tauri repulsnm saepins perpessa,
aptavit sibi cornua ficla juvcncce ex ahiete structa. Id ctiam testatur Salmonis
urdens aniore Enipei Thcssali, qiite cupivit tota Deo humido succumbere. Infamis
ctiam ac scelesla fail habita Myrrha, qvce correptaamore senectutispnterna: mutatn
est in folia recentis arboris. Quid vera cnmmemorem Bledece crimen, quatido matris

est. Certe, cur contenini dcbeat rap. non video.' Lnc/im. 12 ' Hoc rerte
lectins est, quam quod impiessi vett. habcnt. [sc.abiet;nte bovi : quod priv-
fert Passeralius etest ap. Oct. Mirand.J Sed libh. omn. aliani lect. exlil-
:

bent, viil^ari nanationi vepn<^nantem, f. tanien non prorsus ineptani, abicgno


bovi.' Laclini. Hoc ineptiini pionnntiaverat Livin. Nostrani lect. dant

B. B. B. L. Bovis Dresd. 14 Vorit Heins. in era ed. Aid. Pro tota Guyeto
placebat ?i?</)<a vel ?)?H/a, sine iilla necessitate, censente Binin. 1.5 Crimine

Groning. Cr. at Leid. Voss. 1. 16 ' F. scriptuni fiierit in troncos, b. e.
truncos. JSovem pro not;a> vitiose Neap.' Burnt.
17 Uledcam et \s. 19. Cly-
tamnestram, et Teque, o M. legebat Guy. Viiig. tuetur Burni. qui daniuat

NOT/E
11 Cretai fastus qua passa juvenci^ 14 Liquido Deo] 'LiquidnsDeus' est
Exemplis probat etfrirnatani esse ac Enipei fluvii nunien, cujus formam in-
fiiribundaniniulieruniincontinentiam. dutus Neptunus cum Tyro concubuit.
Hoc autem loco Pasiphaen Minois, IG Myrrha'] INIyrrba fuit Ginyrae,

Greta; regis, nxoreni designat ;


quae Cypriorum regis, filia, quae ejusdem
cum aniore tauri flagraret, dicitur Ginyrae patris sui aniore nefando cor-
ope Da^dali intra ligncani vaccis figu- repta, nutricis auxilio cum eo concu-
ram corio formosae juvencae cooper- buit, ex quo filium Adonim genuit.
tara inclusa cum tauro concubuisse, Gum autem pater Cinyras illud nefas
ex quo genuit Minotaurum. cognovisset, filiaraque gladio perse-
12 Ahiegncc bovisl Vaccae ligneje : queretur,ilia fugiens in Arabiam De-

abieteni posiiit pro qnovis ligno. orum miseratione conversa est in ar-
13 Thessalico flag runs Sal mnnis Eni- borem sui nominis. Vide Ovid. Me-
;)eo]Salmonis est noinen patronymi- tam. X.
cnm. Designatur autem Tyro, Sal- 17 Quid Medea: referam] Supple
monei filia, quae cum Enipei, fluvii scelus. Medea naraque jEetae, regis
Thessaliap, aniore flagraret, atqne ad Golchoruin, filia, Jasonis uxor fuit,
illius fluenta continenter
accedens quam cum repudiasset Jason, Greu-
conqueriminimedesineret, Neptunus, samque superduxisset, factum adeo
sunita Enipei forma, cum ipsa con- moleste tulit, ut furore correpta ge-
oubnit, ex eaque genuit Peliani ct minosfilios, quosex Jasoncpepererat,
Neleum. in ultioncm ante patris oculosjugu-
! '

572 S. AURELH PROPERTII


Quidve Clytaemnestrae, propter quam tota Mycenis
Infamis stupro stat Pelopea domus ? 20
Tuque o Miiioa venumdata, Scylla, tigura,
Tondens purpurea regna paterna coma.
Hanc igitur dotem virgo desponderat hosti
Nise, tuas portas fraude reclusit Amor.

dolorem placavit amor filiorum nece? Quid etiam CZi/ftEmncs/rff scelns referam,
oh cujus libidinem omnis familia Pelopea adulterio Mycenis diffamata est ?
Tu vera, o Scylla, vendita forma Minoa, spolians regnum palrium purpureis capil-
lis. Talem ergo dotem hosti pa.teiQo promiser at puella? O Nise, uibis tuce portas

matrem, quod in Groning. et Ira, qudl in Dorv. 1. 19 Mycenes Heius.


* Ant lege Tu quoque Minoa, aiit potius Quidve Clytcemnestral nominandicasu.'

Lachm. 22 Condens Borr. Tundens Leid. I. 'An f. Prodens vel Tradens?
[' Recte hanc conj. improbavit quoque Hiischk. in Ep. Crit. ad Sant.ubi lect.
Tondens stabllit.' Kuin.~\ Sed praestal f. Tuque o Minoce ven. Scfigurce, Ton-
dens purpurcam, r. paterna, comum: et sic Markl. cod. sno ascripsissc video :
' M&Uem purpureavi comam : et itaDorvillius, ut me per epistolam nionuit.'

Burm. ' Vuig. lect. bene se baljet.' Kuin, 23 Dispond. Brix. 24 ' T. arces
NOT.E
laverit. Vid. Euripid. et Senecani in ponneso, Tantali fiiius, genuit Atre-
Medea. um, Thyestem, Plisthenem, qui ju-
et
19 Quidve Clytamnestra'] Clytaem- venis nioriens duos liberos suos, Aga-
Hcstra filiafuit TyndarijSeuTyndaiei, meninonem et Menelaum, Atreo fra-
et Ledee, Aganiemnonis, Argivonun tricommendavit, qui ipsos educavit,
et Mycenanim regis, uxor, quae belli ac in filios adoptavit ; unde dicti sunt
Trojani tempore ^gisthi, Agamem- Atridiip, filiique Atrei existimati. Tiiy-
nonis consobrini, amore capta tur- estes yEropen,fratris uxorem,stupra-
pissimis cum eo se libidinibus inipli- vit, ac ^gisthnm ex propria filia

cuit, maritumque Agameninonem, genuit. infamis igitur stupro uxoris


post captamTrojam inpatriam rever- Atrens; infamis stupro ac incestu
sum, ab yEgistho adultero adjuta per Tliyestes; infamis adulterio cum Cly-
insidias interfecit. ta?mnestra jEgisthus, Tliyestis filius ;
20 Infamis stupro Pelopea domus] infamis Agamemnon uxoris Clytaem-
Per Clytaunnestrse stnprum dicitur nestrae stupro, qui Argynnum etiam
infamis Pelopis familia, quae tamen juvenem, Cassandram,Briseidem ada-
jam prius adulteriis et incestibus ig- mavit. Infamis stupro sen adulterio
nomijiiosa erat ac diffamata. Tliyes- Helena cum Paride Rlenelaus. Unde
tes enini, Pelopis filius, fraterque non niiruni si in proverbium abierunt
Atrei, jllropen non n)odo, Atrei Pelopidte. Nexitudo Pelopidarum.
fratris uxorem, violavit, sed etiam 2\ Minoa, Scylla, figura^ScyWAKis],
ex propria filia sua Pelopea Algis-. regis Megarensiuni, filia fuit, quaa
thum genuit, qui filium adoptivum Minois liostis paterni llagrans amore
Atrei, Agameumonem consobriniini, patrem capillopurpureo,in quositum
adjuvantc Clytaemnestra adultera, erat regni totins fatum, spoliavit,
interfecit. Familia Pelopea dici- einnque Minoi tradidit, quasi futuri
tnr, quae ex Pclopc duxit originom. conjugii dotem.
Pelops euini, qui nomen dedit Pelo- 24 Nise, tuas portas'] Nisus rex fuit
; ;
: : :

LIB. HI. ELEG. 20. 573

At vos, innuptae, felicius nrite tasdas 25


Peudet Cretasa tracta puella rate.
Non tamen immerito Minos sedet ar]>iter Orci
Victor erat quamvis, aequus in hoste fuit.
Amor aperuit. Sedvos, o puellcc, meliorihus ausplciis faces 7iuptial('S incendite
Scylla virgo suspensa est districta Cretctn navi. Non itijuste ergo 3Iinos apiid
Inferos Orci judex sedet; quanquam enim erat victor, tamea in hoslem ctium
suum fuit Justus.

affertOct. Mirand. sine dubio ex aliquo vet. cod. in Virid, Poet. fol. 185.
verso: sed recte por<as in onin. meis codd. Excerptis,etvetust. edd.' Burnt.
26 Pre7idet \osfi. I. Dorv. In Reg'io Pend. in erecta fracta. Teda Ask.
Peiidet tracta saniss. esse lect. pronuntiat Buini. 28 Male in multis edd. '

vetust. distinguitur, erat, quamvis a.' Biirni.

NOT^
Megarae, quern Scylla fiiia Minoi pa- unde traliebatiir, non vehebatur ; vel
terno hosli, cujtis amore flagrabat, quia, ut ait Apollodorns, e pnppi
abscisso purpiireo capillo, a quo reg- pedibus vincta suinniersa est.
ni fata pendebant, prodidit. 27 Minos arbiter Orci^ Jure quidem
25 Felicius urite tadas] Laetioribus nierito Minos est judex Inferorum
auspiciis nubile. Nubentibus enim constitutus, qui tauta justitia aequi-
ta;das praeferri consuevisse apud ve- tateque pollebat, ut quamvis esset
teres uotuni est ex Catulii Epitliala- victor, qui solet insoleiis esse, super-
mio Manlii et Juliap. Vide qua; dixi- bus, ac iuiqnus, fuit tanien sequus ac
mus ad illud, ' Pineam quate ta-dau),' Justus, cum Scyllam proditriceni as-
vs. 15. et ad illud de Nuptiis Pelei, pernatus a se summovit,ac Nisi, licet
vs. 303. ' Nee Tiietidis taedas voluit hostis, vicem ultus est. Orcus autem
celebrare jugales.' Deus Inferorum, quern Ditem
est
2G Cretcca tracta pueWi rate} Scylla Latini modo, modo Sutnmanum di-
dicitur tracta rate Cretensi, quod, cunt. Hmic Poiitae vocaut Jovem
cum mare projecta fuisset sum-
in Stygium, ac Pluto.nem sa;pe etiaui
:

mergenda, puppini navis arripuit pro ipsis Inferis accipitur.

ELEGIA XX.
AD AMICAM.
Credis eum jam posse tuae meminisse figurae,
Vidisti a lecto quem dare vela tuo
An existimas ilium nunc posse pulchritudinis tuce recordari, quem niox e cubili

Hi, qui seqiuuitur, decern versus male coaluerant cum superioribns. Frag-
'

mentum est Elegiae majoris quod aliquando ratus sum posse non incom-
:

mode jungi cum fine El, 20. Lib. ii. Hodie non ead. mens est. Cogitent
NOT.E
1 Credis cum'\ Amicam alloquens, desertorem, quod lucri causa reli-

infidum quendam aniatoreni, puella; quisset amicam, insectatui, signifi-


574 S. AtlRELII I'ROPERTII

Durus qui lucro potuit mutare puellam?


Tantine, ut lacrymes, Africa tola fuit ?

tuo surgentem vela facere conspexisli? Ferrens ille fuit, qui propter quccstum
sustinuit andcam deserere. An aliquando omnis Africa fuit in tarn magno luclu?

acutiores.' Broukh. '


Ad novam amicain al. cum Aid. 1 De contemtore arnica
.

al. cumAid. 2. Item De contemtione amices. Ad Galliam Leliam lyrcsd. Ce-


terum, qua; Bioukli, notat de mala coalitione Iiuj. El. cum su|)erioie,ea unice
pertiuent ad Scaligerianam confusionem. Poterant et lia^c Virnm ele<;an-
tisslmi judicii in rectam viam revocare.' Earth. ' Nova hie El. a praecedenti
separata, sed cum sequenti conuexa, liabetur in pleiisque codd. et edd. anti-
quis. Milii his decern vss. non absurde adjungi posse sequentem Elegiani
verisimilius videtur.' Burin. 'Quae versum 10. in libb. scriptis sequuutur,
a prioribus non disjuncta, ea Scaliger optime separatim posuit.' L'tchin.
Separatim habeiit Broukh. Burm. Lachm. 4 ' Groning. et Com. Tantis C
ne I. Rescrihe cum Gronov. in. Obs. 17. Tantirie in lucris. Posses etiani
refingere, Tantine, ut lacrymes.' Broukh. * Tantisne in lacrymis Palatt. Bon.
Dresd. cum edd. priscis. Andr. Schottus feliciter emendavit, Obss. Human.
II. 26. Tantine in lucr. Tantique in lucris Gronov. applandente, ut solet,
Broukhusio, quiet Vulp. et Giitt. edit, decepit, ut in contextum banc emend,
reciperent et sic quoque Cant. Tantine ut lacrymes Heins. Vulg. bene tuetur
:

Perizon. ad Sanct. Min. iv. 4. p. 571.' Barth. ' Vexatissimus locus. Tantine
in iucris ex emend. Gronov. edidit Broukhusius; quam vel memorare vel
laudare in Notis, et non contextui inserere, prcestitisset, sed potius veterem
codd. et edd. lectiouem exliibere, in quibus fere omn. legitnr Tantisne iw lucry-
7nis: quod revocand. censui. Tantine \el TantixneillecebrisFvut. diyinaxerat.
Valens Guellius initium huj. El. explicans ad Virg. iv. iEn. 413. putat Pro-
pertium hoc vs. respicere ad historian! yEneae, qnem nee lacrymis nee precibus
Dido, eju&que soror Anna, aut tota Carthago, a navigatione dimovere potu-
erunt. ' Ire itermn in lacrymas, iterum tentare precando Cogitur; et supplex
animos summittere amori.' Eo igitur modo hie rivaleni Poeta adducit in odium
puellcE, quas nullis lacrymis eum a profectione avocare potnerit, eaque ama-
torem ilium discedentem largiore fletu prosecuta fuerit, quam Dido et tota
olim Africa abeuntem j^neam. Quo sensu vetus lect. Tantisne in lacr. omnino
admittenda esset. Simile quid ad loci huj. explicationem contulerat Schottus,
sed a Gronovio operose explosus, probante tamen ejus correctioneni Tantine.
Gronovii tamen emendationi non penitus acquievisse Broukhusium colligo,
quia refingere malebat, Tantine, ut lacrymes: et sic ad marg. lib. sui conjece-
rat Markl. neque aliter emendasse Heinsium testatur Patruus mens ad Ov.
Ep. I. 4. Id profecto longe melius, quam altera ejus conjectura, Tantine in
gazis, proposita in N. Prop, post Ad vers. p. 735. 111am tamen conjecturani,
quffi etiam Heinsii est, vehementer exagitavit Perizonius, ut ilia odio et
succo loliginis atras illita adderet verba: Hkc operosius declarare volui, ut
'

ostenderem, quam graviter ille et inscite contaminaverit aliqnando suos auc-


tores, immittendo temere in textum, quae contidentissimis asseverationibus

NOT/E
catque se fidum ac constantem ama- esse potest sensus. Alii namque le-

torem fore, qui nunquam fidem legi- gunt, Tantisne in lacrymis, 8fc. et sen-
timi conjugii sit violaturus. sus erit, Africam quondam, cum a
3 Durus] In banc sententiam Ti- Scipione diriperetur, non tantum la-
buU. noster i. 2. '
Ferrens ille fuit, crymarum etfudisse, quantum puella
qui, te cum posset habere, Maluerit ilia doserta ab aniatore. Alii vero

praedas stultus et arma scqui.' legunt, Tantine in lacrymis, Hfc. et sen-


4 Africa tota'} Hiijus loci duplex sus est, Africam totam ilium amato-
. 7

LIH. III. ELEG. 20. 575

At tu, stulta, Deos tu fingis, inania verba; 5


Forsitan ille alio pectus amore terit.

Est tibi forma potens, sunt caste Palladis artes,


Splendidaque a docto fama refulget avo.
Fortunata domus, modo sit tibi fidus amicus.
Fidus ero; in nostros curre, puella, sinus. 30

Sed tit, Tiimiuin credula, tihi persxiades esse Ditos, vana illiiis pramissa. Forsan
tumen uUa cum arnica curpus consuinit. Singularis est lihi siimtnaque pulchritudo,
sunt tilti pudico! Palladis disciplincE, illustvisqiie tna nohilitas splevdorem accipit ab
erudiio ttio uvo. O
beata tua domus, dummudo tibi sit amutor fidelis ! Certus ero
tibi, o arnica, propcre veni in vieum Ihalavium. Tuque, o Phoebe, qui dies (cslivos

peiperam vera jactabat.' Non obstante tamen odioso hoc Perizonii jiidicio,
Bioiikliiisiiememlationem utioqiie pollice laiulavit Marklandiis, Ciitieiis
certe Peiizonio non inferior, qui non tantnni eani ad Stat. Sylv. p. 209. pro-
bavit, sed etoliin in suaPropertii ed. sic se editurum proniisit. Prteferendum
igitiir videtiir Taniine, ut lacrymes.' Burni. Corri>;it Ast. p. 03. Tantine,
{ah lacnjmes J) A. Reponit Laclim. Tantisne in lacnjmis A.grataf. 5 'Pro
ta Leid. 1. ubi. An f. lihrarius vohiit tibiV Burm.
' Vir doctns [sc. Kninoel]

non monito Icctore distinctioneni nintavit. [Antea enini editnm erat At tu,
stulta, Deos, in fingis i. v.] Repono At lu, stulta, Deos, tu fingis i. vera T Laclim.
6 Alia Guam. Teras id. et Bon. Terat Dresd. Palatt. Neap. Borr. Leidd.
Voss. 1. 3. Dorv. 1, Burmannianus, et pr, edd. monente Burm. sed terit esse
in Aldd. et cett. omn. notat Bartli. Teret Voss. 4. ' Forsitan,' ait Burm.
'
cum subjunctivo passim ap. Ovid, non tanicn perpetno id obtinet, praesertim
ap. Nostrum.' Non potest probare Burmaunus Heinsii tructus a. perit.
Est ubi Leid. 1. Ast t. Neap. Patens Posth. 9. 10 Ego Hcins. et sic
IMarkl. qui ad Stat. Sylv. p. 308, legebat F. nimis, modo . . amicus. Fidus ego.

rem tanti a;stimare non dcbuisse, ut hie commemorat Propertius, Cyntliiae


ejus causa aniicam in fletus et lacry- conveniunt nam Cynthia uendi tex-
;

mas etfusam relinqueret. endique perita fuit, ut supra El. 6.


5 Stulta, Deos tu fingis, inatiia verba] hujus libri annotatum est ad illud,
Nimium crednla putas illud verum 'medio nehat et ipsa loco.' Praeterea
esse, quod non est ; credisque Deos Cynthiae fuerunt doctrinae, ingenue
esse, quos ille non audeat fallere, disciplinap, literae, carmina, lyrae
postquam per eos fidem tibi promis- cautus ; ut vidimus i. 2. et 3. ii. 1. 3.

sam juravit; sed ilia promissa sunt et 13. Illustrem etiani Hostinm,
inania ac irrita, cum ille nullos putet avum Cynthiae, doctrina fuisse dixi-

csseDeos. mns n. 13.


7 CastcB Palladis artes} Ingenuae 9 Modo sit tibi fidus amicus'] Tibi,

artes Palladis dicuntur, quas ipsa inqnit, omnia suppetunt bona, inge-
Pallas adinvenit, ut ars nendi, tex- nua? artes, nohilitas avorum, divitia
endi, doctrinae, literae, versus, lyrae domesticas, forma potens, Sec. adeo
cantus, bella, milleque aliae. Pallas ut domus tua diei felix ac fortunata

enim, ut canit Ovidius, '


Mille Dea possit, nisi tibi deest amicus certus,
est operum,' Sec. unde et * reruni constans, ac fidelis, qualera me futu-

sapientia Pallas.' rum poUiceor.


8 Splendidaque a docto] Omnia, quae
:

57G S. AURELII PROPERTII

Tu qiioqiie, qui 83stivos spatiosius exigis ignes,


Phoebe, moraturee contrahe lucis iter.

Nox prima venit; primse data tempora noctis


railii

Longius in primo, Luna, morare toro.


Foedera sunt ponenda prius, signandaqne jura, 15
Et scribenda mihi lex in araore novo,
(Haec Amor ipse suo constringet pignora signo
Testes sidereae tota corona Dese :)

cursu longiores cfficis, brevinrem redde diei longce viam. Imminet mihi prima nox :
o Ldina, longing effice spaiium mihi datum primce noctis in lecto tuo primo diutius
commorando. Pactiones sunt ante mihi constituendce, leges sancienda-, conditiones-
que proponendcc in amore recenti. IstasAmor ipse cautiones sigillo suo munitas con-
nectit. Testatur ccetus omnis Divm stellate, quamplures nostris colloquiis horce consu-

Domus, ait Buini. bene se habet, ni fallor.


' Toros
satis licenter. Noster 1.
et BotT. habent sinus, quod niagis placet.' Broukh. Sinus recte VV. DD. '

praetiilerunt. Toros male in reliquiscodd. cum priscis edd.' Burnt. ' Ceteri
meliores nniversi toros habent, quod prae exigua illoinm codd. auctoiitate
non spreverim.' Lachm. qui id exhibet. 11 ' Distichon hoc postponitur
sequenti in Guam, qui ordo, ut ex Heins. N. Prop, conjicio, etiani in Doiiss.
servatus est non incommode sane.' Barth.
: In omn. fere scriptis et edd. '

vetustis secundum distichon priori et quiutum quarto [Haec nobis versa vice.
Obscrvet Lector hie iucipere Burmannum novani El.] praeponitur, ut non-
nullos etiam in El. Inij. initio versus aliter ordinat Lips. v. Ant. Lect. 20.'

Burm. Yerissima conj. Scaliger ha>c disticha ordinem suum mutare jussit.'
'

Lachm. qui iiunc 1. sic refingit Nox .. date .. Longius .. toro, Tuque o, qui
:

Sfc, Hnnc ordinem exhibent Broukh. Burm. Ceterum Tit q. per Mentel.
Spatiosus Reg. Dorv. 1. Burnim. et pr. edd.
13 Conj. He'ins. veni .rata., .

in primes .toros, \e\ in primo polo, aut choro.


. Date Neap. Exc. Seal. Ask.

Voss. 1. 3. Dorvv. Burmm. Brix. 15 ' Condenda Heins. An ponere fcedera
dicit, ut ponere jura' El. 9. 24.? Praeferrem tamen pangenda. Signataque
'

affert Bentl. ad Lncan. iii. 302.' Burm. 16 Est Franc. Nova Dorv. 2. Gro-
ning. 17 Libb. fere cojf/nx^if. Cum Livin. lege cons/ringei.' Broukh. Con-
' '

fringet Posth. Confrcgit Ed. pr. Constringit Dresd. cum vulgg.' Barth.
' Constringet Ask. Groning. [cf. sup.] Leidd. Voss. 1. 3. Dorvv. mens 1.
Confringit Borr.' Burm. ^Constringet recte Beroaldus scripti plerique cow- :

fringet aut constringit. Hoc in Neap, est illud Livin. e Groning. affert, ut
:

Burmannus faliere videatur, in hoc aliisque piuribns constringet haberi nar-


rans; quod tamen in libro antiquo legisse Heinsius testatur Advers. i. 9.'

Lachm. 18 Legend. Testes. Heins. in Ov. i. F. 287. et ad Val. Fl. v. 46.
'

reponebat Testis sidcrei t. c. chori. [Sic ed. Leid. exhibet.] Cave quicquam
mutes. Tota auteni lege cum Passeratii libro vet. Male alii torta.' Broukh.
Tota esse rectius judicat Barth. ' Omn. fere codd. et edd. vetustae Testis

NOTiE
12 Phabe,moralura, Sfc.]So\emYO- siderea' dicitur Nox, quae, siderum
gat, ut diem faciat breviorem ; Lu- mater, stellarum chores astrornmque
namquc precatur, ut noctem reddat agmina, magno apparatu, longoque
longiorem ; ut diutius deliciis fru- undequaqueordine,ostentat. TibuU.
atur. II. 1. Lndite: jam Nox jnngit cquos,
'

18 Testes siderecc corona Dea] 'Dea cunumque sequuntur Matris lascivo


LIB. III. ELEG. 20. 577

Quam multae ante raeis cedant sermonibus horae,


Dulciaquam nobis concitet arma Venus. 20
Namqiie ubi non certo vincitur foedere lectus,
Non habet ultores nox vigilanda Deos.
Et quibiis imposuit, solvit mox vincla libido.
Contineant nobis omina prima fidem.
7nantur,priusquam blatnla nobisVenus excitet hella. Cum enim certo jure certisque le-
gibus non constriiigitur conjugium, nox sine somno traducendanon habet Dicos vindi'
ces. Statimque, quos impurus amor conjunxit , cos separat acdirimit. Auspiciu primis
ill amoribus nostris captata nobis servent in amore conjugali constantiam. Quicum-

nderecE torla c. Dece ; sed lecte Testes tota repositum est. Tota praetulit
Passeratius, prob. Guy. Torta etiam male in Ask. Lipsiusv. Ant. Lect.
20. versum b. transfeiebat post vs. 23. et pentametrnm illic sequentcm hue
retraliebat. Male Heins. siderei chori. Markl. cod. suo ascripserat ' P. :

legend. Testis s. t. cDecc." Bnrm. ' Testis et torta libb. OTnn. Hoc recte reji-
ciunt ; illiid Markl. non tVustra tuetur.' Lacliin.
19 'Ad pia?cedentia re-
' Fcedera sunt,' &c. qnibiis subjunxit hoc
ferri volnnt : distichon Scaliger: in
sciiptis eniui turbatnr sententiarum ordo, illis inteijectis Haec Amor,' <ftc. '

[Lachm. cum Broukli. et Burni. comniiitant hoc et praecedens distichon.]


Sed nee Scaliger recte egit. Quid certius quam hoc distichon coUocandum
esse ita '
:Nox mihi .... Tuque o . Quam niiilta ante meis cedent ....
. . .

FcEdera sunt .... Haec Amor .... Namque ubi .' Id. '
Cum te ante
. . .

meis cedant Mentel. Quam ante cedent Leid. 1. Cedens Dorv. 1. Cedent
[Vat. Bon. Guam.] Reg. Borr. Neap. Groning. Leidd. tres Voss. Dorvv.
meus uterque, et pr. edd. quod adjuvat conjecturam Heinsii, ?Heis se dent.'

Burni. 20 ' -4/*n male in Colh. Reg. et meo 2. Hnic autem disticho se-

quens [nobis vss. 17. 18.] pra?ponitur in Regio.' Id. 21 Jamque Burm. 1. Vin-
cetur Neap. Sociatur vel sancitur Heins. quod aptius fnederi verbum judicat

Burm. 22 Violanda Perr. v. c. Vat. 1. 2. quod favere putat Burmannns
Heinsio conjectanti violata. Vulg. tanien tuetur Burm. 23 At Burm. 1.
'
Nox Reg. 1. In 2. nox vincla cupido : quod idtimum non displicet, si mox
legatur licet nox in omn. fere codtl. et edd. vetustis, nisi quod mox in Colot.
:

Vat. 1.2.' Burm. ' Mx restit. Livin. ct Gebli. prob. Broukh. Vidp. Giilt.'
Barth. Mox dant B. B. B. L. qui id probuni censet. 24 ' Omnia codd. et
edd. plur. omina tamen cod. Heins. solenni confusione.' Barth. ' Contin.

NOTjE
sidcra fiilva chore.' Hoc igitur in Non consignantur certis conditioni-
loco Propertius coronam pro choro, bus matrimonii tabula?. Lectus enim
sen sideruni ccetu, quern Sacri Codi- passim, ut et thalamus, et torus, pro
ces militiam cwli' dicunt, posuit,
'
conjugio sumitur.
seu pro stellarum corona, qua nox 22 Ultores BeOS'] Nox insomuis
exornari solet. Apuleiusde Deo So- amalori prodito in curis traducenda
cratis: ' Radiantes Deos, [astra,] nullos habet Deos qui injuriam liu-
quibus coeli cliorum comtum et coro- jusmodi, perfidiamqne ulciscantur,
natum suda tempestate vislmus.' quia, cum ad talem firmandum amo-
Hinc manifestum est quam frustra se rem testes non sint adhibiti, proditi-
torsorint, qui hunc locum de corona one aut perfidia non sunt violati.
Ariadnes, aut alia quacumque de re 24 Omina prima fidem] Auspicia
quam de nocte, voluerunt exponere. priuiis in amoribus nostris ac nuptiis
21 Non certo vincitnr fccdere lectus] captata fidem servent nobis in amore
Delph. et Vur. Clas. Propert. 2 O
;

578 S. AURELII PROPERTIl

Ergo, qui tactas in foedera ruperit aras, 25


Pollueritqiie novo sacra marita toro,
Illi sint, quicumque solent in amore dolores
Et caput argutas praebeat historiae.

Nee flenti dominae patefiant nocte fenestrae.


Semper amet, fructu semper amoris egens. 3d

que igiturjidem cnrijugalem in sacris allaribus juratam violaverit, acjura cojimibia-


lia alio amore temeraverit ; adveniant illi quotquot mala calamitutesque in amore
esse consueverunt ; famceque garrulce ipsum se totum exponut. Neqiie ipsi noctu
conquerenti ac lugenti arnica fenestrcB aperiantur, Perpetuo ille amet, perpetuo
carens amoris fructu.

coriuptum arbitror. F. legend. Continuent n. omina p. f. Omina Perr. v. c.


Vat. 1. 2. ut emendantl. jam moniiit Canter, i. Nov. Lect. 8. et Val. GHelliiis
ad Virg. I. ;^n. 350.' Burm. Hoc dant B. B. B. L. qui id rectum jndicat.
25 * Groning. actus in fcedere. Passeratii liber <ac<rts habebat : quod verum
reor : quanquam neque vulg. penitus improbari potest.' Brovkh. ' Pactas
omn. raembr. et edd. priscae. Leidd. Voss. 1. 3. Ask. Dorvv. et nieus uterque
in foedera, quod non mutand. fiiisse in fcedere, ut edidit Broukii. et in pr. edd.
legitur, monet Oud. ad Lucan. ii. 151. In Aldd. vero, Junt. Colin. Gryph.
ceterisque in foedera excusum est, Luserit vel riserit Heins. Sed f. 1. ita con-
stituend. tactis hac foedera rup. aris: [vel pia foedera cum Eldikio, adjicinnt
Addenda ad tin. ed. Burm.]' Burm. 'Mirus loquendi modus, rumpere aras.
Sedhoccine magis mirum esse dicemus, tactas aras rumpere ; an, quod liabent
scripti omnes, pactas in fcedere ruperit aras? Hoc posterius miiii tolerabilius
videtur.' Lachm. Tactas dant B. B. B. Foedere B. B. 26 Toro novo . .

Regius. Toro tuo Voss. 3.


. .
29 PatefactcB Groning.

NOT^
eoDJugali constantem ac perpetuam. dinis vestigia usurpantur.'
Solebant autem veteres in nuptiis et 25 Tactas ruperit aras} Hoc est,
connubiis firmandis auspices adhi- Deos quos ad aras foe-
violaverit, per
bere, captareque auspicia. Cic. Lib. dera conjugalia pacta sunt, ac jurata.
I. de Divin. Cum vellet sororis suae
'
Veteres enim Deorum aras in foede-
filiam inmatrimonium collocare, ex- ribus ac pactis conjugalibus sanci-
iisse in quoddam castellum, ominis endis jurantes tangebant.
captandi causa, quod fieri more vetc- 26 Sacra marita} Jura foederaque
rum solebat.' Idem Cic. Orat. pro connubiaiia. Ovid. Epist. Hypsipy-
Cluent. ' Nubit genero socrus nullis les: ' Heu ubi pacta fides? ubi
!

auspiciis, nullis auctoribus, funestis connubiaiia jura.'' Idem de Pont,


ominibus omninm.' Val. Max. ii. 1. iii. 1. ' Exigit hoc socialis amor,
de Institut. antiq. ' Nuptiis,' ait, fcedusque maritum.'
'etiamnnm auspices interponuntur, 27 Illi sint, quicumque dolores} JE-
qui quamvis auspicia peteredesierint, rumnas omnes ac miserias amalorias
ipso tamen nomine veteris consuetu- fallenti fidem imprecatur.
LIB. III. KLEG. 21. 579

ELEGIA XXI.
AD CYNTHIAM.
Magnum iter ad doctas proficisci cogor Athenas,
Ut me longa gravi solvat amore via :

Crescit enira assidue spectando cura puellae :

Inde alimenta sibimaxima praebet amor.


Omnia sunt tentata mihi, quacumque fugari 5
Possit ; at ex omni me premit ille Deus.

Longnm adire viam compellor, Athenas nimirum eruditas, quo me longinquum ac


diutunmm iter amore molesto liberet ; amor namquefwmince magls augetur diim ilia
continuo videtur : amor ipse sibi maxima pabula suppeditat, Ctincta sunt 7nihi ten-
tata, quavis ille rat ione possit a me procul amoveri ; sed iste Deus undecumque mihi

1 Nunciter Barm. I. Distinctione adjnvari posse putat Binniannus hnnc


vs. M. iter:
ad d. 3 Assidu(E Aid. 2. Legend, f. puellam putat Biirni. 4 Ma-
lit Burm. Inde al. quod recliini esse pronuntiat Knin. 5 Tentanda Vat. 5.
Tentata modisBiirm. I. iinde Franc. O, s. tentata, modo quocumque: sed pro-
band esse vulg. judicat Burm. Figura Dresd. 6 ' In uno Reg. ille, quod non
displicet.' Brofc/i. <
Et ex omni Vat. 5. Gron'mq. Leid. 2. Voss. 4. Dorvv.
Ask. et mens 2. Ac ex omni cod. Re^r. Ii. e. at, ut in ceteris codd. et priscis edd.
Heins. N. Prop. p. 735. legebat Jtigare Possint, ast omni me premit igne Deus.
Idem ad orara ed. Aid. conjecerat at en, vel ecce, omni me premit igne : vel
den'iqne at exsomiiem me premit vsque Deus : et sic in I*otis ad Virg. vi. iTln.
.5.56. in vulgata nullum sensum esse addens quam tamen sic solicitandam
:

non omnes f. annnent. Quammque fugari Possit mntari necesse non videtur.
Ex omni, subintell. parte, at quacumque, pro, quocumque modo, vel quaciini-
que arte, ut pro ille vel ipse legitur in Exc. Seal. Ipse Deus in omn. fere scrip-
tis et editis antiquis sed recte i//e ex aliis correctum et sic emendaverat
: :

Markl. velusque: quod et Heins. conjecerat. Praesertim mepremit ignenon


placet : neque illud premit sibi eripi facile pateretur Propertius ipse.' Burm.

NOTyE
1 Magnum iter'] Amorum vexatus iterum ad Trojara magnus niittetur
curis Poeta significat se ccelnm rau- Achilles.' Atbenae porro doctae' '

tare cogi, Athenasque proficisci, ut dicuntur, quod ibi non modo artes
locimutationeminuaturamorisaestus, inventie sint, educataque eloquentia,
qui, quamdiu spectator arnica, indies sed etiam quia, ut ait Cicero, inde
crescere consuevit. humanitas, doctrina, leges, jura, fru-
Ad doctas Athenas] Olim etiam prae- ges raortalibus obveuenint. Athenae
positioneni propriis urbium nomiui- civitas fuit totius Graeciac lumen, re-

bus adhibebant, ut dixit etiam Cic. gionis Atticae primaria, non procul a
Philipp. II. ' Cum ad Aquiuum acce- mari philosophorum et oratorura
sita,

deret.' Virg. etiam Eel. vi, * Atque mater, poetarum alumna.


; ;

080 S. AL'RELII PROPERTII

Vix tamen aut semel admittit, cum sgepe ncgavit


Sen venit, extremo dormit amicta toro.
Unum erit auxiliura : mutatis, Cynthia, terris, ,

Quantum oculis, animo tam procul ibit amor. 10


Nunc ao;ite, o socii propellite in aequora navem,
!

Remoiumque pares ducite sorte vices


Jungiteque extremo felicia lintea malo :

Jam liquidum nautis aura seciindat iter.

gravis instat . Puella tandem cegreme in doniiini siiaiii semel recipit, postquam
scEpius me exclusit ; si vera ad nie
accedit,in ultima lecti parte vestita cuhat. Uni-
cum ilhid erit milii remedium, o Cynthia, mutato climate, (iiioii amor lam longe
discedet a meo pectore, quantum recedani atuo conspectu. Jam agite, o sodales, in
mure ralem perducite, pariterque vices sortiti remos impeUite, et aptutt malo su-
premo vela Candida ; venlus enim benignior secundum navigantibus ac prosperam

Nostram
lect. exhibent B.B. B. L.^ 7. 8 ' Augiirale vcrbiim est admittere.
Causa iiiilla est cur de mendo suspiccraur, aut ronjecturani iicscia quoruin
hominuni addicit recipianius.' Broiikli. Vix ea me aut s. Guy. [Cf. sup.]
'

Negarit menibr. Palat. C. Com. Guam.' Barth. Admittat in Colb. Ne- '

garit in Neap. Leid. 2. tribus Voss. Dorv. 1. et nieo. Rogarit in al-


teio Dorv. et rogarim pro varia lect. snperscriptuni. Solvit pro dormit
in Borr. meo 1. [et C. Com.] Dormit arnica in Regsr. Colb. Ask. Leidd.
tribus Voss. Dorvv. et meis, ac primis aliisque vetustis edd. Venit arnica \n
Palatino. Amicta bene correctum fnit a Scaligero. Priore versu conjecerat
Vix ea me aut semel admittit. Sed mollior est Heinsii conjectura, Vix tandem
aut semel admittit. Seu venit vel notat, sui dat copiam vel praeferenduni hie :

videtur Seu veni. Rede veni etiam nialebat Kopp. Obs. Philol. cap. 11. p.
147. Add. Bronkb. inf. ad El. 23. 15. sed quod veterc-m lect. arnica redu-
cendam existiniet, et de socia lecti aniica, quve simul cum ea in extremo toro
dormiebat, intelligat, non probo.' Burm. ' Venit arnica Palat. membr. Dormit
arnica Bon. Gnarn. Dresd. Brix. V'enet. Aldd. Amicta tuetur V. D. in
Bibl. Phil. Giitt. T. I. p. 378. Erat tamen contra amictum Cynthia? Pro-
pertio prjEsens remedium. Cf. ii. 15. 18.' Burtli. ' Amicta pra^clare Scali-
ger. Nugas agere videntur, qui vera substituunt.' Lachm. 9. 10 Male sub- '

distinguunt. Scribe mutatis Cynthia terris Quantum oculis, animo Ifc' Id. 11
' Noster
1. cum Groning. narim: quod est contra canonem Flav. Cliarisil
lib. I, Yidendus tamen Vossius ii. Analog. 12.' Broukh. Navim est in cod.
Seal. Leid. 2. Voss. 3. 4. Dorv. 2. Burm. 1. Vat. Narem dant B. B. B. L.
JEquora recte emendatum censcnt Burm. I,achni. pro aquore, quod in Bon.
Fruterii cod. Neap. Leid. 1. duobus Voss. Dorv. 1. Burm. 2. 12 Pari
Heins. 13 Groning.
Duciteque Jungite '
ttVoss. 4. ut scribere potuisset
Prop, sed altcrum priEtulit.' Burm.- 14 Nam Regius, Borr. Burm. 1. et
NOT7E
6 Me premit Dens'] Amor, qui et proverbinm illud Graecorum apud
Cupido. Tibnll. i. 9. * Ipse Dous AthenaMnu lib. iv. Procnl degentes '

somno domitos emittere vocem Jus- amici non sunt amici.' Ad mentem
sit.' etiam Propertii docet Ovid, pra-sen-
10 Quantum oculis^ Vulgatissima tissimnm anioris toUendi remedium
sontentia est, o!)livioncni amicitias ex esse migrationem ac t'ugani.
dinturniore absentia induci. Unde
; ! ;

LIB. III. ELEG. 21. 581

Romanae turres, et vos valeatis, amici 15


Qualiscomque mihi, tiiqne, puella, vale.
Ergo ego nunc rudis Adriaci vehar asquoris hospes
Cog-ar et imdisonos nunc prece adire Deos !

Deinde per Ionium vectus, cum fessa Lecheeo


Sedaritplacida vela phaselus aqua ;
20
Quod superest, sufl'erte, pedes ;
properate laborem,
Isthraos qua terris arcet utrumque mare.
priphet nuvigationem. O
arccs Romance, vosque, o amici, talete ; tu quoque, o
arnica, qnalismmque mihi sis, vule. Jam igitur ego navij;ationis imperitus Adria-
tici maris adtena vehar, Dcosque marinos inrocare mihi vecesse erit. Postquam,
tyro per foyiium mare transmissa naiis lurhasa loiigoitinere pane fracta quiescere
fecerit in Lecheeo tranquillo littore ; quod reliquum est iter, vos, o pedes iiiei, susti-
nete: viam celeriler conficiteper illud intervallum, quo Isthmus ex utraque parte tcr-

antiqiiUR eild. Jam rectum judical Burm. quod in reliqiiis codd. Secundet
Reg. Bou. et serenat Dorv. 2. Ha.'c damnat Burm. qui nionel ' Vulg. firnia- :

tiir a Nonio Marcello in .Secundare p. Ki'J. ed. IMerccr. ul)i hunc vs. affert
' '

ev quo otiam patet ]Vaw fruslra in aliis haberi.' IG


Est quidam liber, in '

quo iifjuidis literis exaratum iegitur Johanna r.' Broukii. 17 Tergo Heins.
Vnlg. non solicitand. opinattir Burm. 18 Cogor Burm. 1. (Jndosos Markl.
ad Stat. Sylv. p. 270. Vulgatam, ait Burm. vindicavit Dorvillius ii. Misc. Obs.
p. 74. 19 Valde ha^ret Burm. in expiicando hoc 1. et inter alia qu.prit an f.
in voce vectus lateat pelagus, vel ventis, vel cursu. Lcchwi Guy. Heins. Ly-
cAtPo Neap. Voss. 1. 4. Dorvv. hyceo Mentel. Burm. 2. et pr. edd. Lyeceo
Regg. Licheo Ask. Colb. Lecheo Venet. ap. Bartli. Lyao Dresd. Lecheeo
veram esse scripturam pronuntiat Burm. ut primus Beroaldus restituit. 20
,Credidimus placid cb ., nquce Heins. contra nientem Poiitas, judice Burm.

NOTiE
IG Qualiscumque mihi] Formosa ni- 19 Per Ionium] Ionium mare, de
niirum,sed impudica. Sic etiam Ovid. quo jam sspius, est illud quod a
Amor. I. Qualiscumque vale,sen-
G. ' mari Adriatico incipiens inter Sici-
tique abeuntis amorem, Leute, nee lian!, (irapciam, Macedoniam, Epi-
admisso turpis amante vale.' : rum, Achaiam, Peloponnesum, et
17 Adriaci cequoris hospes] Indigna- Italian! interfusum extenditur.
tur Propertius, quod contra quod Lechao] Lecliaeum portus est urbis
apud se statuerat, navigare cogatur. Corinlhi ad occidentem, in sinu Crys-
Dixerat enim supra Elcg. 7. '
Attn, 8320 sen Corintliiaco. Constat enim
sfeve Aquiio, nunquam mea vela vi- geminos portus fuisse Corinthi, Le-
debis.' Adriacnm porro et Adriati- chaeum, et Cenchreiu!!, tcstaturcjue
cum mare dicitur, quod Picenum, Pausanias in Corinth, iliis promonto-
jEmiliam, Venetian!, Carnos, Istriam, riis Isihmum Corinthiacum disternii-
et lUyricuni aiiuit, lonio Tyirheno- nari. Utrumque describit Plin. iv.
que contenninuii), vulgo Mare sen 4. Strabo vcro lib. viii. dicit uti por-
Gol/o di Venetia, (jiiod a solis Veiietis tu Lechaeo, qui ex Italia Corinthum
navigari solet, utpote cujus ijjsi soli navigaut, ut Cemlireo, qui ex Asia.
tenent imperium, Gallice dicitur le Ex hoc duplici portu Corinthus dicta
Golfe de Venise. est 'Bimuis' apud Horat. Od. t. 7.
;

582 S. AURELII PROPERTir

Inde ubi Piraei capient rae littora portus,


Scandam ego Theseae brachia longa viae,
lllic vel spatiis animum emendare Platonis 25
Incipiam, aut hortis, docte Epicure, tuis

m (Bquor depellit, Deinde postquam me ora Pircei portus acceperit, ego via Thesece
longa brachia transcendam. Athenis vero aggrediar corrigere mentein nieam
disciplina Platonis, vel tuis hortulis, o Epicure; vel assiduam diligent emque operam


Placidam aquam Dresd. Phasellus Burm. 2. 21 Sufferre Neap. Ask. Voss.4.
Dorvv. Burm. 1. Dresd. Groning. Properare Frut. v. c. Voss. 1. Groning.
Properate pedes, sufferte I. legit Struchtmeyer. Animadv. Crit. p. 102. ' Certe,'
ait Burm. sufferte I. defend! posset ex Slat. xii. Th. 407.
'^
Nihil ad h. I.
notavit Broukh. sed recept. lect. ei piaplatam fuisse patet ex liac illius imi-
tatione in Juvenilib. p. 453. Poem.' '
Sufferte p. properate I. Non muto.
Suspicor tamen Prop, dedisse sufferre, pedes, properate laborum ; vel potins,

Qui s. sufferre, pedes, properate laborem.' hiichm. 22 IsmosBrix. Q. tenuis Ve-
net. 1. ap. Bartli. et q.tenuit2. Nescimiis tamen quas edd. voluerit. ' Melius
nostri libb. cum ed. Veneta utr. m.' Broukb. Ulr. m. recte edidit et mul-
'

tis Veterum locis .stabilivit Broiiklmsius neque aliter legitiirin Neap. Men-
:

tel. Heinsiano, Voss. 1. aliisqne codd. et in Venet. 2. Vicent. Rlieg. Volsci ac


Beroaldi edd. Perperam utrinque vel utrimque in Voss. 4. Groning. Borr.
Dorv. 2. Aldi utraque, Junt. Colin, et Gryphii sed uirumque mare bene :

probavit Heins. N. Prop. p. 736. tt ad Ov. vii. M. 394.' Burm. Utrumque


mare Bon. Dresd. Brix. et Venet. ap. Barth. 23 ' Nescio qno modo gratius
ad animum cadit Groning. cod. et membr. Palat. lectio, mea lintea.' Broukh.
* Piscei Dresd. Mea lintea initio in Palat. membr. fuisse testatnr Gebh.
sed huic erasas substitutam vulgarem.' Barth. Cett. codd. et edd. ve-
tustee me littora: quod defendit Burm. ' Utra lectio,' ait Lachm. ve '

rior sit, non possum dicere. Tii Burmannum adito et nos Libro v. 6.
17.'
* Non
Semper Piraum, non Piraeum, scribend. pronuntiat Burm. 24
male legi posset Prendam. Pro Thesece absurde Thessalicc Voss. 4.'

Burm. 25. 26 Nullns dubito quin primitus scriptum fuerit stadiis. Porro,
'

HOTJE
22 Isthmos qua terris"] Isthmus sig- gos muros Themistoclis consilio ab
nificatur Corinthiacus, qui nihil aliud urbe Athenis ad niare usque 40. sta-
est quam angustum illud terrae inter- diorum spatio perductos, ut urbi Pi-
vallum inter duo maria, /Ilgaeum et raeus portus jungeretur. Thesea
Ionium, exporrectum, unde procedit via est ilia, quam Theseus olim latro-
Peloponnesus, in quo medio inter- nibus purgavit, liberamque a praedo-
vallo, seu incujus intervalli fancibus, num metu fecit.
sita fnit Corinthus. Isthmum porro 25 Spatiis [studiis] animum emendare
hunc Corintliiacum Julius Ceesar, Ca- Platonis] Philosophiam significat,
ligula, ac Nero Imperatores Kom. qn;c morum est emendatrix, vitiorum
infelici exitu, irritoque conatu, per- exptiltrix,virttitumque commenda-
fodere tentarunt. trix. Plato philosophusfuit insignis,
23 Pirai portus] Pirtcus portus Academical sectap. princeps, non mi-
fuit Athenanim, 400. naviiim capax, nus morum integritate quam disripu-
muro duorum miilium passuuui urbi loium frequentia Celebris. Hie in
conjunctus. Acadeniia vico Athenis proximo pri-
24 Thesea brachia longa via] Sic vo- luns srholas seu gymnasium erexit.
cat Propertius viam iilam inter Ion- 26 Epicure] Epicurus eliam pliiio-
LIB. III. ELliG. 21. 583

Persequar aut studium linguaj, Demosthenis arma,


Libroriimque tuos, muncle Menandre, sales ;

dabo cloquentice, qua? Demosthenis arma sunt, salesque et jocos comadiarum tua-

nisi me omnia t'alliint, scripsit Poeta dux Epicure.' Broukh. ' Stadiis prob.
Vnlp. Valcken. (ap, Kopp. Obs. Phil. p. 71.) et Klotz. ad Tyit. p.71. ed.
nov. Bene saltern heec stadia respondent hortis Epicuii voluptariis. Docte
Ep. omnes libb. quo epitbeto Epicurus quoque insignitur a Petron. cap. 132.
Dux reccpit Gott. improbantibus VV. DD. Aut Ep. malebat doctus Anglus,
vel note Ep.' Barth. ' Stadiis . dux Ep. edidit Broukhusius, rejecta lec-
. .

tione, qua; olim in omnibus Mss. et editis obtinebat, studiis. Broukhusius


priniuui in notis Mss. forte a Propertio spatiis scriptum fuisse conjecit, idqne
postea corruptum in stadiis, deinde abiisse in studiis opinabatur : sed in Notis
editis praetulit stadiis, et veUit certissimam lect. in contextu exhibuit. Ap.
Claud. II. de Laud. Stil. 129. Patruus mens Broukhusii emendationem in hoc
Propertii loco laudat. Vulgatam tanien lect. olim probasse videtur Broukhu-
sius, nt colligi potest ex Carminib. ejus Juvenilib. p. 425. ubi haec imitatur.
Deinde docte Epicure, ut in omnibus scriptis et excusis libris legebatur, non
minus eum offendebat edidit itaque et multis Veterum locis corroboravit,
:

dux Epicure. Britannus in Misc. Obs. Vol. ii. p. 114. tentabat, relicto hiatu,
studiis. ..Incipiam ; hortis aut Epicure t. ubi in nota subjecta Patruus meus
[Cf. Barth. sup.] tentat reponere hortis note Epicure : observatque doc<i epi-
tlielon, Epicuro datum, non adeo ad eruditionem referendum esse, quam ad
illud pliilosophia; genus, quod sectabatur Epicurus, ut quisque in sua arte
doctus dicitur idque pluribns astruit G. Vlaniingius, inedito, sed luce publica
:

dignissimo, Commentario ad Boeth. in. dc Cons. Philos. metro 11. in fine.*


Burm. Docfe defenditValcken.inObss. Phil. Koppiersiip. 172. Huschk. inEp.
ad Sant.cum F'onteinio defendit spatiis, aecputa\\t stadiis, quod voluitToup.
in Addend, ad Theocr.Warton. p. 400. convenire huic 1. ' Husclikii rationibus
indiictus s/)a(i(s in ordinem recepi : et script, dotfe ;j. revocandam putavi.'
Kuin. ' Hos vss. varie a multis, sed frustra, ut opinor, tentati. Hie 1.
etiamsi de repetitionibns concedamus, tarn gravibus laborat vitiis, ut facile
credam ita potins interpungi debuisse, vitato illo pravo loqucndi genere Pla-
ionis sludia: lilic vel studiis animum ewendare, Platonis Incipiam aut hortis,
docte Epicure, tuis : ut suo errore dixerit Platonis hortos, non librariorum
vitio. Persequar aut babes in proximo disticho, in priore Iliic vel, variatione
lis, qui liodie Latine scribere putantur, familiari, ignota Vcteribus, qui vel
sequentc i((non magis dixerunt, quam nos entweder auch oder aber, Repe-
tito aut vel certe pluribus membris disjunctivis antecedentibus vel poni potest,
et aiiqnoties ita positum reperimus. Sc. aut prorsus excludit alteram, vel
adniittit. Hand nuiltum afuit, quin ciitici alteram distichon potius impug-
narent, '
Persequar aut Sic. in quo Huschkius etiam, cetera sibi obscura
'

esse fassus, Burmanno tuos librorum sales pro, sales tuorum librorum, cor-
ruptum esse concedit praeterea observans, 'libros' vel 'libeilos' pro
;

comcediis dici. Guyetus et Heinsius audacia nimis et vaga,partim inepta


quoque, commenti erant Graiorumque tuos, Ludorumque tuos, arma Libera
:

tumque tuos. Quid vero, si una interpunctionis nota addita omnia clara

NOT^
sophus primus Athe-
full Celebris, qui consuevisse. Significat autem Poeta
nis hortos instituit, cum antea moris sese Atheuis esse philosophaturuin,
non fuisset in oppidis haberi rura. scctaturumque aut dogmatica Plato-
Unde ct rcfert Laertius Epicuruin nica, aut Epicuri sectam.
scholam habere, ac in horto docere 27 Demosthenis arww] Ununi De-
584 S. AURELIl PROPERTIl

Aut certe tabulae capieut mea lumina pictae,


Sive ebore exactae, sen magis aeie manus. 30

rum, o Metiandre, sectabor ; vel saltern tabelladepictcB, vel status ex ebore vel ex
are e.vquisita arte elaborata spectantem me detinebunt ; vel tempotiDn lovginqiiilus,

fiiint? Sic distingue: Persequar aut studium linguce, Detnnsthenis arma, lAhro-
rumqiie, docte Menandre, sales.' Lachin. qui in textu \uicini,s inciudit vv.
titos,
25. 26.
27. 28 ' Proseqiiar Dresd. Graiorumque Guy. Ludorumque Heius.
Id. et pro docte repon'it eidte, appiob. Kopp. et V. D. Misc. Obss. qui et
comte volebat. At ita omnia possumus omnes !' Earth. Prosequar in Kxc. '

Modii, et Asl<. sed Persequar liic positiim est pro siniplici, seqnar. Ant deest
Menteliano. Deindeet Dem. inseritur in Vat. 1. Regio, et priniis edd. ante
Aldinas : sed male. Tuos librorum sales, pro, sales tuoruni libroruin, corrup-
tum esse non dnbtto, ne dicam librorum Menandri mentionem ineptam esse, et
fere puerilem sed et docte Dlcnandre nierito etiam viris doctis <iisplicet,
:

quia prfficedit rfoc<c Epicure: nam dux Epicure ex sola Bioukliusii conjectura
editnm Guyeto in mentem venerat Graiorumque vel Gracorumque tuos.
est.
Heinsius ora ed. Aid. conjecerat urrna Lifteca, tumque tuos: sed ad Prop,
in
p. 73G. culte Menandre legebat, vel Ludorumque tuns : quod ultimum ipse ali-
quando conjeceram, vel Mimorumque. Cidte Menandre, vel comte, etiam
Dorvillins proposucrat in Misc. Obs. Vol. ii. p. 115.' Burm. 'Inordineni
recepi in(/e. Docte a grammatiois profectum videtur.' /vMin.~30 Aut <7>.
Guy. Arte man. Livin. et cere jucent Heins. quorum conject. duas postremas

NOTtE
mosthenem Atheniensem, oratornm cuncta quae prjecipimus efficienda
principem, instar omnium appellavit; sufficiat: ita omuem vitas imaginem
dixitque linguam seu eloiiuentiani expressit; tanta in eo invenieiidi co-
esse ' Deniosihenis arma,' quia orato- pia, et eloquendi facultas ; ita est
res tanqnam arniis muniuutur elo- omnibus rebus, personis, atiectibus
quentia. Unde et Cic. lib. i. de In- accommodatus Atque ille quidem
. . .

vent. Qui vero ita sese armat elo-


'
omnibus ejusdem operis auctoribus
qnentia, ut non oppuguarc commoda abstulit nomen, et fulgore (luodam
patriae, sed pro bis pugnare possit, is suie claritatis tenebras obduxit.' De
mihi vir et suis et publicis rationibiis jMenandro quocpic canit Ovid. Trist.
utilissimus atque amicissimus civis II. 369. Fabula jurundi nulla est
'

fore videtur.' Petronius etiam dixit: sine amore Menandri ; Et solet hie
' ingentis quatiat Demosthenis arma.' pueris virginibusqiie legi.'
28 Docte Menandre, sales'] Menander, 29 Aut certe tabula] Tabulis pictis
seu Menandrus, Atheniensis, poeta ac siguis inspiciendis viliementer ob-
fuit comicus, strabus, mente acutns, lectabanfur Roniani. Testatur autem
amore in mulieres insanus. Comoe- Plinius cum nostro Proj)ertio niag-
dias scripsit 80. Tanto porro fuit in n>>in copiam Aihenisfuisse tabularura
pretio, ut etiam oblatis magnis bono- ab Apelle, Zeuxide, Parrliasio, pic-
ribus ac divitiis iuvitatns sit ab 7E- tarum.
gypti regibus. De Menandro scri- 30 Sive ebore exacta] Signa etiam
bens Quintilian. lustit. Orat. x. 1. ex ebore vel aere diiigenter a peri-
ait :Vel iinus [Menander], meo qui-
' tissiniis artificibus elaborata Athenis
dem judicio, diiigenter lectus ad viscbantur.
:

LIB. Ill, ELRG. 22. 585

Aut spatia annorum, aut longa intervalla profundi,


Lenibunt tacito vulnera nostra situ.
Sen moriar, fato, non turpi fractus amore
Atque erit ilia milii mortis honesta dies.
vcl diuturntB maris intercapedines silenti in pcctore ineo seduhunt mala mea. Si
vero ex fatorum lege mortem obiboy non ssihtm iii/ami vexatus amore occumbam,
mihique ista dies leti decora erit.

damnat Burni. 31 Et sp. Brix. et Venet. ap. Baith. 'Aut I. Regjr. Ask.
Leicld. tres Voss. Dorvv. Biirmni. et onin. fere reliquicodd. et edd. vetnstae :
idcoque sic edidi, nonet I. utin ed. Seal, et Broiikh. [et Baitli.] ut coiiex-
eiat etiam IMarkl. Arvorum in aliis Icgi notat Passeratius, quod recte re-
jeeit. Lo)igi Heins. in niarg. ed. Aid.' Burm.
32 ' Situ divinabat Gebh.
quod vix possum non probare. Potest tamen sinu commodo sensu servari,
si Tempiis et Longinquitateni capias pro personis divinis.' Broukli. ' Situ

D. Heins. adSil. p. 424. Niliil niiitand.' iiiot/i. 'Situ verissinie D. Heins.


nt filius ejus in niarg. ed. Aid. etiani conjeceiat : et ita olini jam correctum
fuisse patet, quia Peireius eid. ed. ascripserat situ in aliis esse. Hein.sii
emendationem, ut ei pro more obloqueretur, improbavit Dausq. ad Sil.
p. 328. In Mss. tamen omn. et edd. antiquis sniM reperi, quod probat Pas-
serat. H. tamen 1. situ admittend. videtur: neque aliter legebat Markl.'
Burm. Husclik. in Ep. ad Sant. p. 70. jure optimo dubitat, an tacitus ad
' ' '

situs hoc sensu qnadret, et codd. omnium script, sinu perbene tnetur.' Lachm.
33 Aut m, Guy. Facto Mentel. Fretus am. Regius. Turpe/actus Voss. 4.
34 JEque erit Heins. In Dorv. 2. m. non inhonesta d.

NOT^
31 Aut spaiia annorum] Nullum tus dolor, cui longinquitas temporis
enini tantum est malum, nuUus tan- aut locorum distantia non medeatur.

ELEGIA XXII.
AD TULLUM.
Frigida tarn multos placuit tibi Cyzicus annos.
Tulle, Propontiaca qua fluit Isthmos aqua,
O Tulle, an tibi per tanti temporis spatium placuit Cyzicus inamcena ac gelida,

1 Duo priorahuj. El. disticha ab interpolatore esse putat Guy.citraneces-


sitatem, ut judicat Burm. Ceterum jam Heins. Cyn'c. Regg. Brix. Circiter
Bon. CyziusD re nil. CirricHS Voss. 1. Garcicj/s Mentel. Groning. CirzicusBorr.
Cizicus Neap. Cinzicus Ask, ut et in aliis codd. haberi testatur Wass. Adden-

NOTiE
1 Frigida tarn midtos] Tullum ami- qua nihil in toto terrarum orbe pul-
cura diutissime peregrinantem Pro- chrius ac niirabilius esse demonstrat.
pertius revocat in urbem Romam, Quis vero fuerit ille TuUus, incertum
58G S. AURELII PROPIiRTII

Dindymus, et sacrae fabricata juveiica Cybebae,


Raptorisque tulit qua via Ditis equos.

qua Isthmus mari Propontiaco alluitur,Dii)thjmusque ubi templtim Diva Cylelas adi-
Jicatum est, iterque quod equos Ditis Proserpinam rapientis titlit? Siforsan oblec-

dis ad Thiicyd. p. 676.


2 Propontiacce aqiue Heins. qtiod placet Biirniaiino,
si de fieto Propontidis capiamus. Quce Dresd. Ismos Brix. 3 ' Dindyma
qua Argivo {!i\. Argivum) et qua sunt tenipla altaCybelles Passerat. in vet. lib.
reperit, unde ipse refingit, D. qua Arf^iva sunt templa sacrata Cybellce ; vel
Ditidyina, quce sacrce fabricata in templa Cybella. Fabricata inventa dictum lit
' Graionim ohscuia leperta ap. Liiciet. r. 137.
'
(In Dresd. et Brix. eliam
sacra pro sacrtE.) Niliilo tamen niinns Vossii emendat. adoptavit cum Yulp.
et Gott.' Broukh. ' Sacra fabricata inventa in
omn. codd. et edd. vetiistis : et
ap. Nestorem in Vocab. in 'Dindymus,' quod tiietur Scaliger. Invecia in
illins Excerptis. Dindyma qua Argivu Perr. v. c. Dindyma qua Argivam
fabricata juventa Cybele est in Vat. 2. quod favet Heinsio conjicienti Dindy-
maque Argoce fabricataque templa Cybeba : vel Dindymaque ac Pkrygiie legebat.
Guyeto placebat Dindymaque Argiva qua sunt templa alta Cybellcc, vel, qua
$urgunt templa Cybellce. Sed Broiikli. merito reoepit Is. Vossii restitutionem,
eanique aino contra non caram vocat, qni in Obs. ad Catnll. p. 161. legend,
monnit sacra fabricata juvenca Cybella;, qnam jaiulat etiam Wassins, et a cod.
Ricli. Meadii confirmari testatiir in Addendis ad Thncyd. p. 676.' Burm.
'
Sacrce fabricata juvenca Cybebce egief^ie Is. Voss. nisi quod Cybebes ncv'ihend.
Libb. vett.j sacra f. inventa Cybelce. Neap. Cibele, ut solet in talibus.' Lachm.

NOTiE
est, nisi forsan filius fnerit fratris L. dicit Poiita allui Propontlacis undis,
Volcatii Tnlli, qni collega fnit An- quia nimirum Cyzicus civitas, ut dic-
gusti in secnndo ipsius consnlatn, ut tum est, satis anipla, intra Proponti-
scribit Dio sub fin. lib. xlix. nam dem sita, arcto tantum et angusto
supra dixit Propert. i.6. Tu patrui '
terra; spatio in mare porrecto adlia;-
meritas conare auteire secures.' rebat continentl; ut testatnr Pom-
Cyzicus] Vel Cyzicum, civitas est pon. Mela I. 19. ' Trans amnem,' in-
minoris Asias ad Propontidem, quae quit, '
sedet in cervke peninsulae
quondam magnitudine ac pulchiitu- Cyzicum.'
dine primis Asiae urbibus non cedebat, 3 Dindymus] Sen Dindyma, orum,
paci, belloque apta, moenibns, arce, mons est urbi Cyzico imminens ;

turribus marmoreis, armisqueinclyta. unde et aliquando Cyzicus dicta est


2 Propontiacaquafiuit Isthmos aqua] Dindymis, ut scribit Plin. vi. 32. In
Propontis dicitur totuni illud mare, monte Dindymo Cybel* Deorum ma-
quod ab Hellesponli angustiis ad tri, qure et inde dicta est Dindymene,
Tliracinm usque Bo>pornni protendi- et Dindymi domiua, templum est
tur. Nam Geograplii prinias maris dim ab Argonautis a>dificatum; ut
^gici sese coarctantis angustias Hel- festatur etiam Strabo lib. xii. Hie
lespontum vorant. Delude ilia laxi- porro Propertii locus videtur corrup-
tas, in quamlatlus exspallatur ieqnor, tus, nam vario modo legitur a variis.
Propontis appellatur ubi vero ite-
; Libri veteres habent Dindyma qua :

rum mare in arctuni coit, ac stringi- Argirum, qua sunt templa alta Cy-
et

tur, Bosi)orus Tliracius nuncupatur. belles. Sic autem Passeratius legen-


Deinde ubi rnrsusdiffundltur, Pontus dunj putavit Dindyma qua Argita
:

Euxinus dicitur. Isthmum autem suTil templa sacraia Cybellce: vel iioc
8

LIB. III. ELKG. 22. 587

Si te forte juvaut Helles Athamantidos urbes, 5


Nee desiderio, Tulie, movere meo ;

Tu licet aspicias coeliim omne Atlanta gerentem,


Sectaque Persea Phorcidos ora manu,

tant fe,o Tulle, civitates Helles Atliamantidos, meique desiderio teneris; tu quamvis
aspectes Atlantem totuin caelum hunieris sustitieniein, caputque Phorcidos ampu-

4 Sic Mentel. Vat.


1. Borr. Gioning. Heinsian. et pr. edd. Qucb Ah\(\.
Jiiiit. Colin.aliitque, qiiod etiani Guyeto placebat.
Gryph. ' Diu est cum
VV. DD. reposuerunt qua. Sed nihil opus, modo ista omnia recte distin-
giias.' Lachm. qui punctnm medium ad fin. vs. 2. minimum ad fin. vs. 4. et
maximum ad fin. vs. G. ponit. Qua dant B. B. B. L. 5 Jutat Diesd. Hath-

amant. Aid. 6 * Et nemo solicitavit, neque suspectum habiiit de mendo.
Groninjianns A'^fc: optime.' Broukh. 'Nee reslituit Guy. ex Modii cod. et
Palat. AVc esse in Feriarii iih. observat ed. Cant. Mei vult Broukh. contra
idiotism. Prop.' Barlh. ' Et in plerisque codd. et edd. antiquis; sed in Colot.
Vat. 1. 5. recte Nee. Tiio male in Vat. 5.' Burm. 7 Ferentem Mentel.
NOTiE
modo : Dindyna, quce sacrce fubricata lespontiacas civitates intelligit, qua;
in templa Cybella-. Qua; quidem lec- ad Hellespontum sitas sunt. Hel-
tio sensum efficit apertum ac planum lespontus autem est fretum illud ati-

ad menteni Strabonis mox laudati. gustum, (]uod inter jTlgaenm mare et


Argivi namque sunt Argonauta*, qui Propontidem, inter Sestum et Aby-
templtim Cybelae Argivae in illo monte dum interfluit bodie vulgo El far,
;

dedicarunt. Scaliger autem locum \e\ II stretto di Gallipoli ; Gallice, /

hunc sic explicat: Fabricata inventa


' detroitdes Dardannellcs. Heliespontus
Cybellap,' inquit, ' sunt urbis Cyzici porro dictus est ab Helle Atliaman-
fabricye, quze pulcherrimac erant in tis, regis Thebarum, filia, qua? una
hocoppido. Vocat autem Poeta Cy- cum fratrePhryxo novercani fugiens,
bellae fabricas, quia oppidum illud Poutumque t raj iciens,decidi tin mare,
Cybelen colebat.' in quo summersaest. Ovid, in Epist.
4 Raptorisque Ditls, ^c] Dis, itis, Leandri: 'Hoc mare, cum primum
Latinis dicitur Pluto, qnem hoc in de virgine nomina mersa Qua; tenet
loco Propertius dicit circa Proponti- est nactum, tale fuisse puto. Et satis
dem rapuisse Proserpinam ; licet om- amissa locus hie infamis ab Helle,
nes alii fere scriptores earn in Sicilia Utque n)ihi parcat, crimine nomen
raptam fuisse referant. habet.'
Tulit qua via equos'] Ad Heracleam, 7 Coslum Atlanta gerentem] Atlas,
nrbem Ponti, specus est Acherusia, lapeti et Clynienes filius, frater Pro-
qua ad Inferos aditiim patere fabu- methei, Mauritania; rex, magnus fu-
lati sunt veteres. Unde per illam isse dicitur astrologus, splueramque
vlam acspecimi Proserpinam rapuisse primus adinvenisse; unde coelum
Plutonem dicit Propertius. Inde portare humerisque sustinere fingitur.
etiam extractnm ad superos ab Her- Virg. IV. ' coelifer Atlas Axem hu-
cule Cerberum Inferorum custodem mero torquet stellis ardentibus ap-
cxistimarunt. tum.' Atlas etiam Mauritania? mons
5 Helles Athamantidos urbcs] Hel- est allissimus, in quem Atlas rex
1 ;

588 S. AURELII PROI'ERTII

Geryonae stabula, et luctantura in pulvere signa


Herculis Anfaeique, Hesperidumque choros 10
Tuque Colchon propellas remige Phasim,
tiio

Peliac3sque trabis totum iter ipse legas,

tatum T/ianu Persea, Geryonis armenta, Herculisque et Antcei inter se pvg-


nantium restiiiia pulreri impressa, Hesperidumque choros ; ac tu Cokhicum
Phasin remige tuo impellas, omnemque peregrinativnem navis Peliacce ipse

'Taciaque Heinsian. iSerfa^ueLeid. 1. Tectaque in meo 1. An f. Ccesaque? Pho-


cidos
cornipte Neap, a m. pr.' Burm. 9 ' Gerioncs unus Reg. unus Colb.
Ceteri onin. Gerionis, quod non est admittend. nt luculenter ostendit Heins.
ad Ov. Ep. Hermion. 9.' Broukh. ' Geryonce unus Reg. unus Colb. Celt,
onin. etiara Dresd. Geryonis.' Bartli. ' Geri/onis Regius, Colbertinus, Neap.
Borr. Groiiing. Leidd. tres Voss. Dorvv. mei, et Ask. in quo male luctantem :
sed Geriona', ut recte edidit Broukh. jam in primis ceterisque vetustis edd.
legitnr.' Burm.
11 ' Co/c/jumhabent libb. sciiptione Latina.' UrowWi. ^Col-
chum Guy. et sic Vat. et Postb. cum Ed. pr. Brix. Venet. Colchus pro, Col-
chicus. Colchin Dresd.' i?ar</t. ' Recte C'o/c/a<mcorrexerunt VV. DD. quod
firmatur a codd. et pr. edd. non Colchon, ut in Aldd. Jiuit. Colin. Gryph.

NOTiE
conversns dicitur a Perseo, cimi ipsi terra sublimem opprimentem.
caput Gorgonis IMedusie spectandum Hesperidumque chorosl Hesperides
objecisset. sorores tres dicunturfiliae fuisse Hes-
8 Persea Phorcidos ora mann'] Phor- peri, fratris Atlantis, quas poiitcE
cis estMedusa sen Gorgonis, cujus finxerunt hortos habuisse nemore au-
caput amputatumest a Perseo. Gor- rifero pretiosos, quos pervigil serva-
gones fuerunt tres fili* Pliorci, a quo ret draco, quem Herculis dicitur in-
Phorcides dictae sunt. De Perseo terfecisse, pomaque aurea abstulisse.
jam supra satis superque dictum est. Significat autem hoc loco Poeta, quod
9 Geryonce stabula'] Rex fiiit His- in hortissuis Hesperides choros duce-
pani<e Geryon, quern tricorporem sen rent, choreasque agerent.
tricipitein fuisse fabulati sunt. Alii 1 Colchon Phasim'] Phasis fluvins
dicuut fuisse tres tantae concordize est Colchirffi legionis seu Colchoruni
fraties,ut uno aninioduci viderentur. maxinius, ex Armeniae montibus nas-
Geryonem Hercules interfecit, ejus- cens, et in Pontum Euxinum iilabens.
que boves et armenta, quse erant co- 12 Peliacaque trabis] ' Peliacatrabs'
Gracciam.
piosissinia, abegit in est navis Argo, quie ex arboribus et
10 Herculis Antaiquel Statuas et lignis e Pelio Thessaliae monte pro-
simulacra. Antaus TerraG filius fu- gnatis constructa est, quacque Argo-
isse dicitur. qui cogcre solei)at hos- nautas in Colcliidem ad vellus aurenm
pites, utsocum paitestra decertarent, vexit; ut canit etiam noster CatuU.
qiios deinde inter luctandum eneca- in nuptiis Pelei et Thet. carm. lxiv.
bat. Hunc Hercules a terra sublimem 1. 'Peliaco quondam prognatap. ver-
medio corpore oppressum eiisit. Pli- tice pinus Dicuntur liquidas Neptuni
nius autem iii. 8. a Polycleto factum nasse per undas Phasidos ad fluc-
refert Herculem Antaeum procul a tus.'
LIU. III. KLEG. 22. 589

Qua rudis Argoa natat inter saxa columba


In facieni prorae pinus adacta novae ;

Et qua Gyga^i visenda est ora Caystri, 15


Et qua septenas temperat unda vias ;

perlustrcs,qua parte pinus incuUa in formum navis recentis exstrncta fer-


tur inter caulcs cuii! columbu .Ifn-oa, ct qua parte spcdanda est regio Caystri
Gygai, it qua ulceus imicus in septem diiisus cnrsuin suum rnoderaiur ; cunda

aliisqiie.' Burm. l^ Argea Voss. 3. Ask. Bnrni. 2. Damnat Bnrm. Ar^o-


(luce nutatXiit. 5. Intra Ask.
14 Pin. ad ossa iniprobat IJiirni. quod in Colb.
et in iiiarjr. (c/tptd.
13 ' Miiltos iiicertos ccrtare super lioc veisu vidimus.
Nostri diio cum Groning;. ac Boir. et tril)us Geijiiardi libris Et si qua
orig-tE exhihent quod ipsum in siio repertuui Scaliger nuitavit i" quadriga.
:

Is. Vossius Obss. in Melani reponebat Et si qua Ortygii. NLIiil poterat


melius et tamen in Nolis ad Catuliuin subsLituit El si qua P'urygii. Veias
:

lect. vestin;ia satis clara s; varunt Regs;. Et si qua OrigicE ; (uude maiiavic
i

ceterorum rh origa ;) est it in uno Ogygice, quod ipsuni iion niultuui ablmlit.
Etiam editio princeps, et ei pioxima Veneta, habent At si qua Origicc. Inde
vides pauhda mutatione elici Ortyg-ii, quo niodo omnino legi debet. Ezech.
Spaniiem. Obss. in Callimaciii Hymnos, soiicita cura exaininat hnnc ipsum
Poetse nostri locum, p. 305. sqq. affertque niultas rationes, cur Scaligeri
quadriga, Vossiique vel Phrygii vel Ortygii non possit admitteic, doctas
piofecto atque acutas. Quje tandem eo ledennt, ut, si coujecturis sit locus,
illam Lipsii, cygnai Caystri reponentis, omnino aliis potioiem arl)itretur;
ant leceptam lectioneni Gyga-i loco non niovendani putet. Quod si istud
Gygai in ullo usquam veteie libio compareret, causa nulla esset quarc reji-
cerenuis sed primuai est conspectum in V'oisc. 2. h. e. totos annos tredecini
:

post priucipi s edd. qua a manu scriptis lil)ris nihil abibant. Nota est
autem huj. hominis temeraria audacia, quidvis quovis niodo refingentis,
neque lioc loco vel verbulo uno indicantis, unde iiauserit suum Gygai: quod
tamen factum oporlebat, ubi a lect. jam recepta discedebatur. Atque hoc
ne gratis dixerini, ccce ipsa Volsci verba: 'At si qua origce. Locus men-
dam habet, quam ita castigandam censeo, Et qua Gygei. Alii cycnei, alii
olorigeri legend, putarunt ; non placet.' Habemus confitentem reuni, et
simul antiquam scripturani agnoscentem. Tamen Volscum Lipsius non
viderat: itaque Beroaldum audiaiuus 'Gygei ora Caistri. Caister fluvius
:

estLydiffi Sardibus proximus, a quo dicitur Caistrianus campus. Gygeum


cognominat Poeta a Gygco lacn ejusd. regionis, qui alio nomine dictus est
Colons. In vetust. cod. \es,\m\\f, olorigeri : quod non displicet,' cVc. His in-
ductus adolescentulus Lipsius cygnai Caistri reponebat i. Var.Lect. 2. quod
opus vir factus abolere voluit, uec potuit. Videmus itaque in qua officina

aOTJE
13 ^-goacofu>n6a] A rgonantas mo- trans Bosporum Thracium in ipso
nuerat Phineus, ut columbam, quam Ponti Euxini ingressu.
ipsis dederat, viEe duceni ad Symple- 14 In faciem prorce nova] Omnium
gadas insulas emitterent, quam ab nanique navium prima fuisse dicitur
Argo navi vocat Argoani Proper- Argo.
tins. 15 Gyga-i Caystri] Cayster fluvius
Inter saxa} Symplegades, senCya- est Lydia', qui dicitur Gyga?us a
neae insulae sunt, quae procul visenti- Gyge, Lydorum quondam rege, a quo
bus apparent cautes sive scopuii etiam 'lacus Gygaeus' Eleg. 11. bujus
inter se concurrentes. Sunt autem libri. Sardes, \irbem Lydiae nobilissi-
590 S. AUREI.ll PROPERTII

Omnia Romanae cedent miracula terrae.

Natura hie posuit, quicquid ubique fuit.

terranxm orhh miracula cum agro Romano non contendent. Ihi nntura protuUt,

Cayster Gijgeus, in qua item Cygnceus fuerit factus. Spero homines elegantes
passuiosnt Ortygius dicatur, in tanta conspiratione vetenim librorum,
facile
utque constet Vossio sua laus ob locum tarn pulchre emendatuni.' Broukli^
'.Si qua orige'Bon. Et si qua orige Postli. Palatt. cum libro Passeiatii. Origa
C. Com. At si qua orige Ed. [)r. OrigceBresd. Vult Guy. Aut si qundrijugi.
Editio an. 1-175. et ei proxima Veneta exliib. At si qua Origice. Erix. Si
quave Gygei: quare gygcei non piimum in Volsc. 2. apparnit. Si quuve olori-
geri est in Venef. 1500. Et qua Gygei tuetur Spanliem. ad Callim. H. Dian.
257. rejectis aliorum conjj. inpriniis Volsci, [cf. sup.] qui P/irj/o^iJ et Or<j/^
substitneliat.' Barth. Vossii emendationem in contextn lecepit, multisque
'

propuunavit Broukhusius repndiata altera Vossii ad Catull. p. 108. Et si


:

qua Phrtjgii ; quae certe priori postponenda, licet ipse Vossius eum praeferret.
In uno Reg. Etsi qua OgygicE in altero At si qua Origin: ut in pr. edd. In
:

Ask. et meo utroque orige visenda. Et qua OrigcE in Perr. v. c. Vat. 2. Exc.
Seal. Heinsiano, Borr. Groning. Leidd. tribus Voss. et Dorvv. In Vat. 1.
Et si qua Origi. In aliis ejusd. Bibliothecae Si quarts Lygcei, Si quare Gygcei,
veldenique Si quave olorigeri. Et qua Gygei'in Aldd. Junt. Colin. Rouill.
Grypli. aliisqne quod ex Volsc. 2. petitum esse indignatur Broukhusius,
:

Volsro plerumqueiniquior, nam ille in Notis nionuerat alios cycnci vel olo-
rigeri legere :sed Gygai in Brix. jam extare notavit, et hanc lect. recepit
editor Elect. Minor. Etonens. Scaliger reponebat Et si quudrigce : et per
quadrigam Caystri intelligebat quatuor urbes Ephesi nobiliores, Ephesum,
Smyrnam, Colophonem, et Miietum quod nimis longe qnaesitum et con-
:

tortum videtur et absurdam hanc interpretationeui vocat editor Elect.


:

Minor. Etonens. Inde tamen Guy. formabat Et [vid. Barth. sup.] si qua-
drijugi. Heins. vero N. Prop. p. 737. tentabat Quare Ephirceai, vel Aut qua
Smyrncei, vel Si qua et olorigeri, aut Si qua et cycnei. Cycnei[cygnai Lips, ibi
legisse notat Barth. Eod. tamen redeunt.] C'ai/s<ri etiam conjecerat Lips. i.
Var. Lect. 2. et hoc ultimum prap. ceteris virorum doctorum conjectnris cal-
culo suo probavit Spanhemius, ad Callim. H, Dian. 257. lUud itaqne prser
fcrendum videtur, vel olorigeri Caystri.' Burm. ' Spanliem. improbat Vossii
[cf. Barth. sup.] correctionem Phrygii. Unice veram lect. judicat, Gygcei.
Recte.' Kuin. Libb. scripti meliores habent Et si qua orige vel origa-, nisi
'

quodsi nonnullis exulare videtur, quanquam Burmauni Notis hie aliquid er-
roris aspersnm Livineius et Broukhusius arguunt, qui in Groning. Mentel.
Heinsian. Borr. si legi testantur, quod ille abesse notat. Itali tentarunt Si
quave olorigeri; turn Calderinus Si quave Gygcei; alii Et qua Gygcei; unde
nuper factum Et si qua Gygcei; quae 'unice vera lect.' versiim uno, quera
detrectat, semipede donat [Kuinoelem perstringit, qui sic editum exhibet,
;

sed f. errore typoth.] alii aliter sed omnia ab optimorum libb. scriptura
:

nimis differunt. Proxime verum, ni fallor, Vossius Et si qua Ortygii. Potius est
ut reponamus Et si qua Ortygice.' Lachm.
16 Temperet Borr. Heinsian.
Perforat Guy. quod reprobat Burm. Minus pro tins Franc. 1. Sep-
tenas incerto nuniero dictum, aut centenas legend, censet Burm. qui
damnat editorem Elect. Minor. Etonens. accepti tou minus. 17 Mur. xvii. '

NOTyE
mam, alluit Cayster, ac deinde per urbium, qucp in ea sunt, nobiiitatem.
regioncm amoenissimam labens in si- Multa pro more suo hie conjicit, divi-
nuni Ionium influit. Dicitur autem natcpie, ac mutat Scaliger, quae nos
' visenda ora Caystri,' tum jiropler relinquimus.
regionis amrenitatem, tum propter 10 Qua septenas temperat unda rias]
; ;

LJB. III. ELEG. '22. 591

Armis apta magis telliis, quam commoda noxte,


Famam, Roma, non pudet historiae
tuae : ;20

Nam quantum ferro, tantum pietate potentes


Stamus victrices temperat ilia manus.
:

Hie, A.nio Tiburne, fluis, Clitumnus ab Umbro


Tramite, et aeternum Marcius humor opus

quaaimque alibi adtniranda fiierunt. Hrec regio loHge magis bellis idonea est,
quam culpa injuriceque accommnda. O Roma, Jama tuam historiam mm erubescit.
Quantum enim armis, tantum religione valemus : victrices manus ilia moderatur. F.a
in regione laberis, o Anio Tiburtine, Clitumnusi\ue fliiit ab Umbro nemare, ac 3Iar-

Var. Lect. 12. errore niemoria?, ita laiidat h. vs. O. sunt pariter rerum
miracida Romce.' Bronkli. ' Cedant Heins. et mox ubique nitet vel sui
est: sed nihil teritand.' Burm.
19 AWse Fosfh. pronnnt. Italica, monente
Baitli.
22 Lips, inalebat ilia, in. Var. Lect. 2. Ei [Livin.] Canter, [in
'

niaig. in Donss.] et Passerat. accesserunt ac deinde J. INI. Mattiiis i.


:

Opin. 14. Sane in Borr. legitnr. Tamen satins est servare antiqnam lect.
ira, quam et Gronov. defendit N. in Papin. i. Tii. 112.' Broukli. '
Sane Pro-
pertianns idiotismus ignoiatus librario potnit occasionem dare ilia snbstitu-
endi.' Barth. ' Ilia eilend. censui, tain auctoritate codd. quam virornm
ernditornm consensu. Legitnr in Vat. 5. Borr. Leid. 2. Ask. recto oninino.
Pro ira stat Heins. N. Prop, eamqne Grnt. inedifis Suspicioniim schedis con-
firmare conatur. Dnbitat editor Elect, Minor. Eton, sed j7/a tamen retinnit,
quia sic in nno lib. legi edoctns erat: piiires vero in banc lect. consentire
codd. notavi.' Burm. ' Ilia prima specie blanditnr, sed falsa est.' Lachm.
23 ' Almo male in meo 2. Tiberine Groning. Ask. [Palat. niembr.] Leid. 2.
Voss. 3. Dorv. 2. Tiburtine mens 1. Tiburine C. Com. [Gnarn. Mentel.]

NOT IE
H. 8. unus in septem vias,
fluvius dociles scrntari vices, et sic quoque
septemque alveos nnns alvens divisus terrarnm orbem victum ostendere
cursnm suuni moderatur, ac minus quod accidisse toties pa?ne, quot re-
rapidnm reddit. Per septem porro ferentur miracula, apparebit uni- :

vias quas 'temperat nnda,' vel Rhe- versitate vero coacervata et in quen-
snm flnvinm Phrygiae, qni septem dam cumnhmi unum conjecta, non alia
habet vada, significat, vel Gangem, magnitudo exsurget, quam si mimdns
Indiaj fluviuni, qui septem ostiis in alius quidam in uno loco narretur.'
mare delabitnr Orientale; de quo 19 Armis apta magis tellus] Hanc
Virg. iEn. IX. ' Cum septem surgens etiam dixit Virg. illn. iv. 'Gravidam
sedatis amnibus altus Per tacitnm imperils belloque frementem,'
Ganges:' vel Nilum intelligit, qui 21 Nam quantum ferro] Quantum
septem ostiis celeberrimis ^gyptum armis ac bello, tantum religione, fide,
foecundans in Mare Mediterranenm et dementia valemus.
ingreditur, De hoc jam supra satis 22 Temperat ilia [ira'] Antiqui co-
superqne diximus. dices melius habent temperat ilia ma-
18 Natura hie posuif] Sic etiam nus.
Plin. XXXVI. 15. 'Verum,' inquit, 23 Hie, Anio Tiburne, jiuis] De
' et ad urbis nostraj miracula
transire Aniene tlnvio, quiTiburtinum agrum
conveniat, nongentorumque annorum oppidumque rigat, ac deinde in Tibe-
592 S. AURELIl PROPERTII

Albanusque lacus socii Neruorensis ab unda, 25


Potaque Polliicis nympha sahibris equo.

cia aqua monumeutum nunquam interiturum; Alhana quoque puliis a fonte socii
Nemorensis, et aqua saliitaris hausta Pollucis cqxw. Sed ibi iwn serpunt cerastte,

BoiT. h. e. Tiburne, quod in Neap. Venet. 2. Vicent. Rhsg. Bcr. et sic


Scaliger et Guy. Tiburle fluis Maikl. et editor Elect. Eton. Minor, ut in ed.
Volsc. Aldd. Juut. Colin. Roiiill. Gryph. Canteri, et iu quibiisd. codd. lei^i
testatur Beroaldiis. Tiburte Jluit placebat Scliradero, Emend, cap. 81. idqiie
admittend. videtur. Flues male Ask. Groning. Voss. 1. 4. mens 2.' Burm.
Ditumnus Dresd. Liturnus Voss. 1. Litumnus Neap. Borr. 2-i ' Blartins
vitiose omn. fere codd. et edd. vetnst. ut passim.' Burm. Marc, dant

B.B.B. L. 25 ' Albani lacus Vat. Dresd. Albanus lacus: et s. Brix. cum
cctt. edd. pier, nisi quod Venet. et socia habet. Albanus lacus et socii in suis
libb. constanter invenit editor Cant. Ipse tamen socia pra^tulit.' Barth.
'
Albanus lacus et socii Regg, Mentel. tres Voss. Dorv. 1. mens nterque, et
priscae edd. Albanus lacus at socii Ask. Conjecerat Franc. Albanus lacus, et
socia. Et unda Groning. Umbra male Mentel. Heinsian. Rejecta Scaligeri
eniendatione, censet editor Elect. Minor. Etonens. legenduni sucia N. in unda.'
Burm. ' Quid veremnr ejicere Albanusque lacus socii, quod Ciij. lantimi habet .''

Colot. Perr. v. c. duo Vat. [1. 5.] Albanusque lacus socia, non melius. Scribe
cum Franc, et Venet. 1500. ap. Barth. Albanus lacus et socia.' Lachni. Unde
intelligas quam ed. Barthius velit, cum de Veneta lo(juitnr. Nostram lect.

dant B.B.B. 26 ' Recte nymplia ex Varrone restituit Scaliger.' Broukh.
^
Nympha covvf.Kenmt VV. DD. pro hjmpha, quod in plerisque codd. et edd.
vetustis et sic Heins. ad Ov. Ep. v. 31.' Burm.
: Unda Dresd. 'Recte

NOT^
rim influit, supra dictum est satis. Aricinus, qui et Nemorensis dicitur.
Dicitur vulgo Tevcrone. Dianae lacus ille sacer olim fuit un- ;

Clilutnnus ab Umbro'\ De Clitumno de et speculum Dianae vocatur.


etiam, Umbriae flnvio, cujus aqua po- Arteiuisium vocat Strabo Lib. v.
ta boves facit candidos, dictum est '
Mons Albanus,' inquit, habet lacum
'

I. 20. 7. et H. 19. 25. ampliorem eo qui ad Artemisium


24 Tramite] Trames pro sylva po- nemiisjacet.' De nemore porro Aii-
nitur, quia nimirum ibi frequentes cino dictum est ii. 32. Nemorensis
sunt tramites. autem lacus 'socius' dicitur Albani,
Marcius humor] De aqua etiam vel quia non longe ab invicem ab-
Marcia dictum est ad Eleg. 2. 12.hu- sunt., vel quia ex iisdem tontibus oriri
jtis Libri. crediti sunt.
35 Albanusque lacusl Jiixta Albam, 20 Potaque Pollucis nympha] Fons
Latii nrbem, nemus est Albanum dic- est J uturna, cujus aquambibisse quon-
tum, quo etiam lacus Albanus, cu-
in dam dicitur Cyllarus, FoUucis equus.
jus aquaquondam supra moduni in- Diciturauteni'salubris'aqua Jutiirnae
tumescens Veiorum expugnationem fontis, quia fuisse dicitur .Tegris salii-

p^^esagiit. De
hoc Liv. Lib. v. Alba- ' taris. Duplex autem Juturnae dicitur
no lacui' proximus est etiam mons fuisse fons : alter in agio Latino in
Albanus. amncm Numicum influens ; alter vero
Socii Nemorensis] Jnxta Ariciam, Ronrae in Vclabro, ubi nunc sacra
non procul a monte Albano, nemus aedcs sanctae Mariae Liberatricis.
est Aricinum dictum, in quo ct lacus
; ;

LIB. in. r.LEG. 22. 593


At lion sqnamoso lubunlur ventre cerastae
Itala portentis nee unda novis. t'urit

Non hie Andromedae resonant pro matre catena;


Nee tremis Ausonias, Phosbe fugate, dapes. 30
Nee cuiquam absentes aiserunt in caput ignes,
Exitium nato matre movente suo.

qiionini alvus squamis horret ; ne^ueetiani mare Italum monstris insolitis concita-
tur. Ibi nun sonant Andromedes ob mat ernum fast um vincvla ; neque tii, o Phwbc,
indignatus abhorres Ausonias eptilas. Neque ibiin cujusquam titiv pernicieviab-
se7ites inceiisi sunt ignes, genitricefilio suo necem macltinante. Ib't/urentes Bacchce

libb. tantum non oninos hjmphu.' Lacliin.


27 Lambuntur Guam. Colb.
Mentel. Voss. Biirm. 2. Vcnet. 2. Rheg. Labuntur vectum pronuntiat Burin,
et dant B.B. B. L. Squamosa veste Ask. quani iect. non aspeniaiulaiu pro-
nuntiat Burm. et elegantiorem quam ut librariis suam debeat oiiginem.
28 Fuit una onin. libb. unde Scaiig. recte furit forniabal quod tanien jam
'
:

tnni legebatur in Colin. Bene leposuit unda Frut. i. Verisim. 14.' liroukh.
' Fait MwaDresd. sed Guam, [et Neap.]/Hi^ unda.
Fluit unda Livin.' Barth.
* Fuit una omn. fere codd. et vetust. edd. Flult unda Perr. v. c. nt legebat
Canter. FMri< ex suo cod. Scaliger, quod recepit Passerat. Facit ora knv.
non male. Furit cum Passerat. vol fluit unda cum Frut. se prajferre notat
Val. Guellius ad Virg. ii. G. 154.' Burm. ' Furit recte Scaliger.' Lachm.
Fuif ora Ferrarii liber. Nostrara Iect. dant B. B. B. L. 30 '.4 wsoniis Ask.
Fugare Vat. 1. Borr. Groning. Leid. 1. tres Voss. nieus I. et pr. edd. Ad Ov.
Ep. XVI. 20G. Heinsius, niemori* vitio, affert Nee fugis A. pro N. tremis:

quod minime tentand.' Burm. 31 Cuique Burm. 1. Cuieumque Dorv. 1.
Nequicquum pr. edd. ut Brix. Absentis Aldd. Junt. Colin. Gryph. alia^que.
Rectum censet Burm. absentes, quod in Uresd. Mentel. Borr. Groning. Hein-
sian. aliisque. Arserant Borr. Burm. 1. 32
In octo libb. mov. quod etiam
'

NOTJE
27 Non labuntur ventre cerasfa;] dapes'] Sol fingitur olim ad Auroram
Postquam a propriis commodis regie- revocato cursu retrocessisse, ne spec-
nemlaudavit Romanam,nunceandem taret cpulas humanas, appositosque
laudat ab incommodis qua> non liabet. liberos propriis parentibus comeden-
Nec repunt, inquit, in solo Romano dos; qualis fuit coena Thyestea, qua
serpentes cerastae, quibus sunt cor- propriumfiliumTliyesticoniedendura
nicula quadrigemina. apposuit Atreus quale etiam convi-
;

28 Itala portentis nee furit unda] vium illud regis Thraciee Terei, cui
In mari Italo non visuntur insolita Procne conjux proprium filium Ityn
monstra, nee immanes belluae, qualia apposuit etiam epulandnm. Similes
sunt cete, monstraque ilia quibus ex- epulas in Ausonia, quae et Italia, nun-
positae olim fuerunt Hesione et An- quam aversatum Soleni exhorruisse
droniede. significat Poeta, quia uipiirum Ro-
29 Non hie Andromedcc] Quomodo niana teiius tautis sceleribus non
fueritolim Andromede, propter ma- fuitobnoxia.
tris suae Cassiopes, quae se Nymphis 31 Nee cuiquam urserunt ignes] De
praeposuerat,superbiam,monstro ma- fato Meleagri,ejusqne matris Althspie
rino exposita, dictum est ad ii. 28. 21. crimine, fabulam ta.igit, quam pluri-

30 Nee tremis Auaoniat, Phvbe, bus Metam. vm. Ovidius narrat.


Delvh. et Var. Clas. Propert. 2 P
; ;

594 S. AURELll PROPERTH

Penthea non saevae venantur in arbore Bacchae


Nee solvit Danaas subdita cerva rates ;

Corniia nee valuit eurvare in pelliee Juno, 35


Aut faciem turpi dedeeorare bove

non insectnntur Pentheum aibori insidentem, neque cerva supposita Danaas naves
dimisil ; neque Juno potuit ibidem in pelliee cornua recurva effnrmare, vel vidtum
fceda vacccefigura deturpare. Ibi quoqiie niillus liabet Scinis urboreos criiciutus,

habebant codd. Gebbardi et edd. vetustae recte. Gebh. ingeniose novante, :

quod potuisset defendeie sed nibil est iiovaiid.' Broukh. ^ Monente'&x-'w.


;

Parante Veiiet. cmn vulgg. Movente Bon. Giiain. Dresd. iinde uec opus est
novante.' Barth. Parante in Voss. 3. Ber. Grypb. Rouill. Canteri, Douss.
'

aliisque. Sed mov. Frut. v. c. Regg. Colb. Vat. 1. 5. Neap. Boir. Gioning.
ceterisqne nienibr. cui script, favent (;odd. et edd. pr. in quibus mon. ut in
Venet. 2. Vicent. Rheg. Volsci, et Colin. Jnduente Ask. aeque ac parante in
aliis codd. glossani sapit. Parante sua Slarkl.' Burnt. 33 Sacia: Leid. 2.

Biirm. 1. 34 Non Reg. 2. Danais Dorv. 2.-35 Non Groning* Guam.
Leidd. Voss, 1. 3. ' Totnm lioc disticbon abest a Dorv. 1. Et certe non bene
liaec procedunt cum seqq. Aberrasse hos vss, suspicor, et f. spectare ad ii.
28. lilic CO ordine si iiiserantur hi vss. non incommodum ibid, occupare
locum videri possint '
lo versa Nunc Dea
: Cornua nee .Aut faciem
. . . . .

. . Ino etiani Hanc miser . Andromede monstris


. . . H<ec eadem Cailis- . . . .

to Arcadios Haec nocturna


. .
.'
F. et aliis videbuntur lia-c
. .transponi posse
eod. Lib. El. 33. post vs. 14. Sed prior 1. videtur aptior.' Burm. Nihil

mutand. opinatm' Kuin. 36 Bovi omn. fere Mss. Bove dant B. B. B. L.

mOTJE
Hanc vero paucis verbis snbjiciemus. quern msenades, sen Bacchae, h. e.
Cum natus esset Meleager, Parcas mater ipsius propria, duaeque mater-
stipitem quendam flammis comburen- terje, Bacchantes arbori insidentem
dum imposuerunt, dicentes tamdiii discerpserunt. Dehac fabula dictum
Meleagrum victurum, quamdiu stipes est ad Eleg. 17. vs. 24. hujus Libri.
ille inconsumtus ab igue.
diiraret 34 Nee solvit Danaas subdita cerva
Altha=a igitur arreptum stipitem ex- ratesi Attingit fabulam Iphigeniae,
tincto igne asservavit diiigentissime. Agamemnonis filiap, qua; cum esset
Cum autem aliquando accepisset fra- imniolanda ad placandos ventos, quo-
tres sues aMeleagro filio fuisse inter- rum flatus contrarii Graecorum in
fectos Althzea, doloris inipatientia in Aulide portu classem retinehantj
furorem versa fatalem stipitem ilium cerva loco Iphigenias ad sacrificium
conjecit in ignem, quo exusto, Me- supposita est; quo peracto, mare
leager etiam absens exustis intus in- fuit Graecis ad bellum Trojanum pro-
testinis consumtus est, sicque, ut perantibus navigabile. Fabulam hanc
ait Propertius, mater filio paravit attigimus Eleg. 7. vs. 24. hujus Libri.
exitium. Ovid. Trist. i, 7. Utque ' 35 Cornua nee valuit eurvare in pel-
cremasse suum fertur sub stipite na- lice Jmho] De lo in vaccam a Junone

tum Thestias, et melior matre fuisse conversa fabulam intelligit, de qua


Boror.' etiara sa^pius dictum est, maxime
33 Penthea non scevcc venantur Bac- vero II. 33. 13.
chce] Fabulam ^etiain tangit Penthei,
LIE. III. ELEG. 22. 695
Arboreasque cruces Sim's, et non hospita Graiis
Saxa, et curvatas in sua fata trabes.
Haec tibi. Tulle, parens, haec est pulcherrima sedes.
Hie tibi pro digna gente petendus honos. 40
neque pelras Graiis inhospitales, in sunmiiue ipsiiis perniciem ftexns arbores. Ista
felicissiiua rei,'io tua patria est, o Tulle, tuitm(\uejucundissiinum domidlium. Jbi
capessendi tibi sunt konores pro generis tui exiinia claritate. Ibidem tibi praesto

37 Frustra [Id. censet Barth.] Livin. qiiaedani desiderari suspicabatiir.


'

Cetenira Sinis sciibend. cum Apollodoro quod alludunt omn. nienibrana>,


:

in quibiis senis. Habet Borr. sinis.' Broiikh. Cutes seevis et inhospita Dresd.
'

Truces satis et inkospita graiis Brix. Cruces Sceenis n. Guam. Senis Postb.
Scinis Venet. Aldd. cett.' Barth. Truces vitiose Voss. 3. et pr. edd. ante Bero-
'

aldura. Corrupte Synis Vat. 4. Senis 5. Ask. Leidd.Voss. 1. 3. Doivv.etmei.


In uno Reg. Arboreas cruces senis et non hospita : in 2. Arboreasque truces senis et
in hospita. Cruces etiani Exc. Seal. Sccvis Voss. -1. Savis et inhospita Graiis
Venet. 2. Rheg. Sinis Vicent. Canteri et Douss. .S'c/nis correxit Beioaldus, ut
est in ed. Volsei, Aldd. Junt. Colin. Rouill. Grypb. Mnreti Aid. aliisque. Sa.V'
uque curvantes male Boir. [Gnarn.] Voss^. 1. Dorv. et mens. Curtalas Perr.
V. c. Quod auteni Livin. qusdam hie desiderari suspieatus fuerit, ex eo pateie
opinor, distichon ei visum fuisse male cum bis coba^iere, quod loco alieno
hie insertum modo notavi, et bine puto Marklando locum banc visum esse
obscurum et corruptum, ut ascripserat nam quod Broukbusius repetenda
:

existimet non valuit curvare,' Sinidi non convcnit. Sed accnsativos bic
'

vagos esse, ' arboreas cruces,' saxa,' et curvatas trabes,' cum quibus
' '

verba e superioribus connecti commode non possint, animadvertit Dorvillius


ad Cliarit. p. 70S.' Burin. R{ipoae Arboreasce : Prasterea nibil mutaverim.
'

Snpplendum ex pra>cedd. babere vel adbibere.' Lachm. Sinis legend, do-


cuerunt quamplurimi VV. DD. 40 Hinc Markl. Hinc emendaverat quo- '

37 Arboreasque cruces Sinis] Sinis mare praecipitabat. De Scirone dic-


latro fuit famosissimus ac crudelis- turn est ad Eleg. IG.hujus Libri v.s.l2.
simus, qui quondam Istbmum Corin- 38 Curvatas in sua fata trabes~\ Non,
tbiacum infestabat, duasque arbores inquit, in Italia audita sunt bnjusce-
flectebat, quibus simul flexis bomines modi llagitia, qua; fuerunt apiid Grae-
utrimque alligabat, ut iisdeni arbori- cos, apud quos Altbaea mater filinm
bus in sublime renitentibns eorum Meleagrum interfecit, Agave filium
membra discerperentur. Cruces' ' Pentbeum in frusta discerpsit, Ipbi-
autem boc loco posuit Poiita, pro eo genia virgo mactata est, &c. Neque
omni instrumento quod cruciat. Isto etiam fceminaj Romanae in vaccas de-
enim modo Sinis bomines cruciabat formantur, quemadmodum lo a Ju-
atrocissime. De Sine sic Ovid, none dicitur inGraecIa mutata. Non
Metam. viii. '
Occidit ille Sinis mag- etiam in ItaliaSiniset Sciron latrones
nis male viribus usus, Qui poterat grassantur, neque quisquam ibi in

curvare trabes, et agebat ab alto Ad suam ipsius perniciem flexas arbores


terram late sparsuras corpora pinus.' experitur. Quibus quidem ultimis
Non hospita Graiis Saxa] Saxa verbis significat Poeta Tbeseum
Scironia, sen petras Scironidas, in- eadem omnino poena afFecisse Sinin
telligit, a Scirone latrone Megareqsi latronem qua ipse alios affecerat.
sic dictas, qui viatores e scopulis in 40 Hie tibi pro digna, i^c.] Illic tibi
4

696 S. AURELII PROPERTII

Hie tibi ad eloqiiium cives ; hie ampla nepotutn


Spes, et venturae conjugis aptus amor.

erunt cives, qui eloquentiam tiiam audiant ; ibidem magna tibi spes posterorum,
facilisque ac conveniens avwr futura; conjugis.

qne Piicc. procul dubio ex unico Vail.' Addend, ad Jin. ed. Burm. Parandus
"Voss. 3. et pro varia lect. superscript, creandus.
41 ' Cursus in aliis legi
patet ex Notis Passeratii. Heins. conjecerat el.viafert. A
recepta lect. minus
recederet el. vires. Nepotis Borr. Heinsian. Nepotes Mentel. ut in marg. ed.
Aid. conjecerat Heins. sed edituni preefero.' Burm. 42 Aptus dant omn.
fere codd. et B. B. B. L. qui id rectius esse censet p. 309. quam altus, quod
dedit Scaliger e suo lib. Actus Dresd.

HOTJE
capessendi sunt niagistratus, prout erunt cives, qui tuam facundiam au-
dignitas nobilitasque gentis tuaj pos- diant, vel quos eloquentia tua possis
tulat. adjuvare.
41 Ad eloquium cives] Tibi prsesto

ELEGIA XXIII.
DF. TA15ULIS PERDITIS.

Ergo tain doclai nobis periere tabella^,


Seripta quibus pariter tot periere bona!
Has quondam nostris manibus detriverat usus,
Qui non sigiiatas jus.sit habere fidem.

Nobis igilur tarn eruditi pugillnres amissi sunt, aim quibus una simul tot bonti
seripta perdita fucrunt 1 Istas olim tabellas munibus meis ac puelUe simul usus de-
triverat, qui eas etiam non ohsignatus fidem habere prcecepit. Ha
quidem, etiain

1 Vobis Dresd. 2 Qunt Heins. Markl. quod alteri lect. pra-ferendiim vi-
detur Burmanno. 3 ^acibus Voss. 1. H. q. in nostros... Qua; Heins.
NOT.i:

1 Ergo tamdoctcB] Aniissos pngil- bellse sigillo non essent nninitx ac


lares, in quibus res amatorias scri- obsignata;, iis tanien a me et a puella
bereconsueveraljConqueritur, illique fides habebatur, quia seepe manibus
qui repertos sibi retulerit prxniia nieis ac puellae terebantur, nobisqne
pollicetur. erant familiares ac notae.
4 Slsnutm] Ttsi, inquit, ill.e ta-
; :

LIB. Ill, EL KG. 23. 597

jam sine me norant placare puellam,


Illae 5
Et quaedam sine me verba diserta loqui.
Nou illas fixum caras effecerat aurum
Vulgari buxo sordida cera fuit.
Qualescumquc mihi semper raansere fideles.
Semper et effectus promeruere bonos. 10
Forsitan haec iilis fuerant mandata tabellis :

Irascor, quoniam es, lente, moratus heri.


An nescio quae visa est formosior ? an tu
tibi

Non
bene de nobis crimina ficta jacis ? "*

Aut dixit Venias hodie, cessabimus una


: 15
Ilospitium tota nocte paravit Amor.

absente me, didicernnt puellas iratas lenire, ac etiam facundas quasdum voces re-
nuntiare. Istas aurum affixum pretiosas non reddiderat ; erat in buxo communi
cera vilis. Sed, quanquam viles essenJ, mihi tainen jugiter fideles permanstrunt,
meritoque suofelices rerumeventiisperpetuo consecula sunt. Istnfortnsse iis in ta-
bulis inscripta fuerant : Succensco tibi, o piger, quod hesterna die venire distulerit.
Num tibi nescio qualisaWa tibi visa est pulchrior ? Niimquid falsas in me cant u-
melias affingis? vel dixit ; Ad me venias hodie ; nos una siniul desidicc dabimut
operam ; hospitium amor in omnem noctem prceparavit. Et quicquid callida puella

Qui modo Biirm. 1.


5 Sic Voss. 4. Dorv. 2.
Signatisj. adirefidem Exc. Seal.
quod dant Burm. Laclim. In reliqnis puellas, quod dant B. B. 6 Atque
eeedem Heins. Vulg. tiietur Bmni.
8 E b. collita Heins. Sordida anteponit

Bnrm. 10 Affectus damnat Bnrm. quod in Ask. et Dorv. 2. Probet idem
Burm. Vossiani lect. shos. 11 Fuerint Heins. Non necessariuni judical
Burm. Quod nialit Heins. in nostris membranis legitnr. Sfd nihil tamen
'


mutand. duco.' Lachm. 12 Here Exc. ScaL 13 At Guam. Voss. 1. Aut
3. sed .4k pro varia lect. superscr. Et Bnrm. 1. Et tibi..etlu Guy. 14
Eleganter restituit Heins. N. in Ov. i. Tr. 6. Nihil verius.' Broukh. 'Nou
bona edd. Aldd. Colin. INInr. cett. Bene restituit Heins. cum Guy. prob.
Vnlp. Gbtt. et sic liquido Brix. ac Venet. [sc. 1500.]' Barth. Non bona de
nobis omn. fere Mss. et edd. antiquae. De nobis desunt in Burm. 1. De me-
ritis Leid. 2. Voss. 3. Carmina Regius. Omina in margine Dorv. 2. 15
* Fenias scribi debet. Deinde repone cfssafciwHS.' Broukh. Aut dixti Reg. ^

Brix. Aut dia-i Dresd. At disti Venet. [sc. 1.500.] Venies Gaum. Dresd.
Brix. Venet. Aldd. cett. Cessavimus Guam. Aldd. sed edd. Mur. Venet.
Brix. cessa/>. Canabimus J)\e%<\. /ma Guam.' Barlh. Aut dixti Vat. I, pr.
*

edd. Dixi Neap. C'olb. Ask. Leid. 1. Voss. 1. 4. Dorv. 1. mens uterque.
liunddixi Guy. Venies Kegius,[Neap.] Colb. Borr. Groning. Leidd. tres Voss.
Dorvv. et mei, ac priscip edd. Cessav. Ask. Voss. 1. 4. Dorvv. et mei sed :

cessab. Vat. 1. 2. Colb. Mentei. Groning. ceieriquc. Heins. ad ed. Aid. oor-
rexerat, ven. hod. cessab. una: H. t. n. purabit A. Cessnh. pr. edd. Parabit
firmari potest ex El. 10. vss. 29. 30.' Burm. Parabit damnat Barth. ' Venias
num quis ante Scaligerum dcderit, ignoro non vitupero tamen, si e bonis
:

NOT/E
12 Irascor^ Hajc sunt verba quze Conviciuiu est puellare in lentnm ae
forgau in tabellis erant inscripta. lepidum amatoreni.
;

598 S. AURELIl PROPERTII

Et quaccamqiie volens reperit non stulta puella,


Garrula cum blandis ducitur hora jocis.
Me miserum! his aliquis rationem scribit avarus,
Et ponit duras inter epliemeridas? 20
Quas siquis mihi retulerit, donabitur auro.
Quis, pro divitiis, ligna retenta velit ?
I, puer, et citus hajc aliqua propone columna

Et dominum Esquiliis scribe habitare tuum.


irata excogitat, quando tempus garriendo leritiir blanditiis dolosis. O
ne infeli-
cem! istis in tabnVi^ quispiam expensa atari n\mc descrihit, ha.!>que inter dinria
molesta statuit. Has si quis mihi reddiderit, aurum accipiet. Quisnam malit lignum
pro auro relinere? Vade, o famide, el properans ista alicui columna oige, herique
tui signijica domicilium in Esquiliis esse.

libb. sit.
Nihilominus nesclo quid siiavius liahet T'tnJfs.' Lachni. 17 'Livin.
mdAehat ; scd nihil erat iiecesse. [Id. pronuntiat Bartli.]
repet it Volens certo
legend.' Broukh. 'Do/ews Bon. Volens recep. Vulp. Gott.' Earth. ^ Dolens
Ask. Leidd. tres Voss. Dorvv. mei, neque aliter in primis aliisque anti-
quis edd. quod defendit Struclitnieyer. ii. .Anim. Ciit. 2. p. 103. Alio
sensu dolens, pro, irata, hie accrpisse videtur Dousa P. quia huic versui
ascripserat illtid Virg. i. JEn. 9. ' Qnidve dolens Regina Deum :' sed
volens recte emendavit, et edidit Broukh. idque probat Heyn. ad Tibull.
p. 266. Solens Guy. Melius cum Heins. legeretur FA quodcumque doli re-
perit ; ea tamen lege, ut in niinore versu ex illins codice cmendetur Idandis
ducitur hora jocis pro dolis : qnod a Perr. v. c. et Vat. 1. 2. firmatur, ejusque
lectionis vestigia sunt in Ask. in quo locis. Sed recepta hac Heinsii emenda-
tione dicilur prjeterea corrigend. censet Sclirader. Emend, cap. 8, p. 161.'
Burnt. ' Volc7is palmaria Broukhusii emend, nee dubites quin verissima sit.'

Lachm. 18 ' Dicitur Groning. Jocis Heins. e Ms.' Barth. ' Repone dicitur.

Jocw nolini adniittere.' Lachm. 19 ' Groning. riHs; quod e Mod. Exc. jam
olini monuit Dousa F. Ovidius pariter i. Amor. J2. 26.' Broukh. ' His hufueis
Heinsian. Heins. conjecerat tahulis rationem inscribit uvarus. Raliones Maikl.
Scripsit Leid. et Voss. 1. Atari in multis Mss. et primis ceterisqne edd. anti-
quis: sed ararus in Colot. Vat. 2. ut Auratnm legisse notaverat Uousa quod :


firmatur ex imitations Ovid. i. Amor. 12. 20.' Burm. 20 'In multis libb.
diras, errore librariorum quod tamen Gebli. placebat.' Bi-ovkh. ' Dirus
:

Vat. Palatt. C. C.om. Guam. Dur. Groning. Dresd.' Barth. ' Dias v. c. Frnt.
Vat. 5. Borr. Ask. Leidd. tres Voss. Dorvv. et mei. Rigidas Heins. quod
si admittatur, etiam scribet vs. prapc. legend.' Burm. Duras dant R. B. B. L.

21 Q. mihi si quis Ask. Dorv. 2. et pr;rterea attulerit Ask. Has si quis



Franc, qiod probat Burm. 22 Sigim plcriquc codd. cum Venct. 2. Vicent.
Bri\. Rlieg. et ed. Volsc. Hanc lect. argiitam magis quam veram notaverat
Blarkl. et rcrte, judico Burm. Jv?^)i primus emendavit Beroaldus, unde in
Aldd. Junt. Colin. Gryph. ceterascjue derivatuni tuit. Hoc verissimnm cen-
set Lachm. et diint B. B. B. L.
23 I p. i c. Franc, non male, pronuntiante

NOT/E
20 Inter ephemeridas] Hoc iu loco omnium oculis exponuntur, ut con-
Ephemerides suntdiaria rationum sen spiciantnr. Columnas porro iilir pnb-
expensarum diurnamm. licfp, quibus sua programmata libel-
23 Aliquaproponccolnmnn'\\\\!i \)T0- losque affigere ac vulgare solebant
poni dicuntur, quae publicis in locis veteres, crant vel teniploruni, ut ii.
:

LIB. iir. ELEG. 24. 599


Bnim. Columba Venet, 1493. 24 An .r<ji. an Esq. scribeml. vide Daiisqii.
'

Orthogr. P. ii. p. 126. et Deinster. Paralip. ad Rosiu. i. 8.' Burin. Exq. dant
B. B. Esq. Bunn. Lachm.
NOT^
14. ' Magna ego dona tiia figam, linus dictnsest,ab excubiisTulli Hos-
Cytlierea,cohimna:' vel in porticibus tilii regis, qui colleni hiinc iirbi ad-
publicis, vel in Circo, vel in foro, jecit, et in eiini, nt tVe.jiienlins inco-
aliisqne locis ;
qnalis erat, v. c. Co- leretnr, doinicilium smini transtniit.
liimna Atirea in foro Romano, Coliim- Ab Esqniiiis, Esquilinushicns, Esqui-
na Lactaria in foro Olitorio, Colnnina Una porta. In Esqniiiis antem liabi-
Mevia, Delphinorum Coluninae in tasse se hoc in loco dicit Propertius,
Circo, &c. ac etiam infra iv. 8. De Esqniiiis
24 Esqniiiis scribe liahitare] Es<]\uli?e Horat. Sat. i. 8. ait: '
Nnnc licet
mons fuit urbis Roniae, qui et Esqui- Esqniiiis babitare salnbribus.'

ELEGIA XXIV.
AD CYNTHIAM SUPERBI ENTEM.
Falsa est Ista tuae, miilicv, fiducia formae,
Olim oculis nimium facta superba raeis.
Nostcr amor tales tribuit tibi, Cynthia, laudcs
Versibiis insignem te, pudet, esse meis.

jnit/jer, ivanis est ac vnna ilia tucc pulchritudinis confidentia, qnap meo quon-
d(im aspectu facta est nimis arrogans. O
Cynthia, amor mens Iviju^mmti forma;
tibi largitus est existimationem ac gloriam ; modo vero erubescis te carminibus

Sic inscribitnr in Regio et priscis edd. Ad amicam sup. Drefd. Borr. Biirni.
1. pro quo in Colb. Ad am. sentientem corrupte, pronuntiante Bnrni. Ad
am. impudicam Mentel. Ad Cyntliiam Bnrm. 2. 2 Omnino legend, tuis. '

Facessant absiirdae, nescio ciijns, conjectnrap, quas auctore non nominato hie
affert Gebhardns, Ojoculis nimium, &;c. vel O titulis, vel etiam O logutis, ant
deniqiip Ellogiis. Sic melius essct cum Schradero Emend, cap. 8. p. 164.
Olim elcgis reponere.' Biirm. Meis dant B. B. B. L. ' Meis omnino retinend.
ut et visum est Husciikio Ep. ad Sant. et Jacobsio Ep. ad Ast. qui [i. e.
Jacobs.] tamen legend, censebat Oh curis nimium, s. Oh nimium airis.' Kuin.
4 '
In fine vs. Gebh. i)onit interrogandi notam, male.' Earth. Daninat et
Bnrm. qui addit: ' Recte servari potest lectio vnlgata, in jum cum Heinsio

NOTyE
1 Frt/sarst isiaf Jt^JArrogantiam fas- revera non esset. Laetatnr denique
tnmque Cynthise pulchritudinis for- se tandem ab ejus pedicis laqueisqne
nrjeque nomine suporbientis insecta- amatoriis esse liberum.
tur, ac letnndit ; signiticatque sese Mulier] Convicium illud est gravis-
carminibus eam celebrando effecisse, simum superbfe fceininae, cum suo

ut formosissima existimaretur, licet nomine appellatur.


6

600 S. AURKLII PROFRRTIl

Mixtara te variu laudavi saepe figura, 5


Ut, quod uon esses, esse putaret amor ;

Et color est toties roseo collatus Eoo,


Cum tibi quaesitus candor in ore foret.
Quod mihi nou patrii poterant avertere amici,
Eluere aut vasto Thessala saga mari. 10
Hasc ego non ferro, non igne coactus, et ipsa
Naufragus vEgaea vera fatebar aqua.
Correptus saevo Veneris torrebar aeno ;

Vinctus eram versas in mea terga manus.

meis esse celebratam. Frequenter te varia distinctam forma prtedkavi, ut sibi per-
suaderet amor te esse, quod revera wow esses. Tiiusgjfe color est a me sape com-
paratus colori rubeo Aurora, licet tnmen arcessitafucataque albedine fades lua nite-
ret. Quod a me uecessarii paterni non poterant avertere, nee viaga Thessalica toto
mari abluere. Ego ista nee gladio, necflummis adactus, necin naufragii discrimine
per MgcEosjluctus constitutus dicta confitebor. Ego percitus insano Veneris testu
coquebar ; constrictus eram brachiis post tergum retortis. En linter mea sertis r-

non miitata vel nunc pudet, ut in notis Mss. olim conjecerat Broiikli.' 5 Fie-
tam Heiiis. Markl. Vulg. tuetur Burm. ex Passeratio. Tarn v. Dorv. 1.
Stepe put. (lamnat Burm. qnod in Leid. 2. Voss. 1. et 3. in marg. et sno 2. et
esse putere tamen, quod conj. Franc. Putarut Neap. 9
Quce Guy. tVustra.
'

Tibi Venet.' Earth. Cum C. Com. unde Gebh. Cum me. Qua Guy. et aver-
'

tere. AvellereVo&%.Z. Porfanf pro poitranf vitiose Voss. 1.' Burm.


\Q ^ Eluere
recte in onin. codd. et editis vetust. practer Grypii. 1551. in qua Eruere: sed
in Gryph. 1573. Fluere in Neap, et Ask. Eluere ut in ceteris, etiam pr. edd.
ut legend. Eluere et Regius.' Burm. In qua Nota deest, ut videtur, punctum
maximums, medium post Fluere: et minimum punctum post Eluere. Nova
sententia orditur ab istis vocii)us ' In Neap.' Quo ieviter pra;termisso, Rui-
noel incidit in errorem, dum eaexscripsit : sic enim iiabet ' In Gryph. 1551.
:

Eruere, sed in altera Grypli. 1573. recte Eluere. In Neap, et Ask. Fluere. In
Regio EZuerec^' 11 Ferri Borv.l. At ipsa\at.2. Ut i. Colot. VI Egea
Brix. ' Verba'\n omn. scriptis editisqiie ante Passerat. qui primus lerarestituit:
et sic Guy.' Burm. Id rectum censeiit B. B. B. ' Scripti, ni fallor, onmes
verba fatebor; necvera legend, vidit quisquamante Livin.' Laclim. Fatebar legit
Passerat. et dant B. B. B. L. 13 Sccevo Burm. 1. Ferrebar Menlel. Voss. 1.

NOTiE
7 Color roseo collatus Eoo] Ssepe, non possunt araicorum consilio sibi
inquit, comparavi colorem tuum co. moderari.
lori roseo orientis Aurorae. Eous' '
10 Thessala saga] Thessalicje mu-
dicilurorientalis, ac cliani aliquando licres erant artis magicee vencficio-
sumitur pro Liicifero ; ut ap. Virg. rumque peritissimae. Signilicat autem
Ge. 'Te matutinus flentem cou-
I. tantum fuissc, quo tenebatur, amoris
spexit Eous, Et flentem paulo vidit incendium, ut nee maga peritissiraa,
post Hesperus idem.' quanquam omnes adbiberet aquas
9 Non putrii amici] De istonim ho- Oceani, posset illud extinguere.
miiuun genere Propertius erat qui
:

LIB. HI. ELEG. 24. 601

Ecce coronatas portum tetigere caiinnc ; 15


Trajectae Syrtes, anchora jacta mihi est.

Nunc demnm vasto fessi resipiscimiis sestu,


Vulneraque ad saniim nunc coiere mea.
Mens Bona, siqua Dea es, tua me in sacraria condo.
Exciderint suvdo tot mea vota Jovi. 20

dimila portum attigit ; trajectce sunt Syrtes, anchora mihi jacta est. Jam tandem
ingenti tempestate jactati mentem recipimus ac resphamus ; vulneraque nostra ad sa-
nitatem coaluerunt. O
-Bona Mens, si Diva es aliqua, me tibi in tua templa addico
tarn multa namque mea vota Jovi surdo non su7it exaudita.

qnod improbat Burm.


14 ' Victus Dresd. Aldd. Viiictus edd. Colin. Mur.
e Vat. et Postli. Versus Venet.' Barth. ' Victus
male Leid. I. Voss. Dorvv.
ut in prr. aliisqiie vetustis edd. prseter Rouill. et Grypli. In cett. Mss. et

editis Vinctus, nt diidum restitutinn est.' Burm.- 15 ' Hoc distirhon sequent!
postponend. olini censebat Broukh. sensu id exigente qnod in Notis editis

non memoravit.' Id. 17 Insano conjecerat Heins. quia ' vasto mari prae-
'
;

'

cessit vs. 10. sed insano csstu, et ad sanum, qiije vera lect. est, magis adhuc
offendit, eod. in disticlio positnm. Keiiuiescimus malebat Franc, obstantibus
omn. Mss. et vera lectio latet in vitiosa Ask. scripttira resempsimus.' Id. 18
' Vulneraque Aid. 2. Ad sanum ed. Vnlp. cnm Diesd. Ad saniem Gott.'
Barth. ' Vulneraque ad sanum, suain Propertio lectionein reddidi, quam tuen-
tur omnes fere niei codices, quibus accedunt Regius, Ask. Leidd. tres Voss.
Dorvv. et mei, in quibus constanter Vulneraque ad sanum, vel l^ulnera et ad
sanum, ut in INIentel. neque aliter in primis easque subsecutis edd. antiquis,
nulla excepta. ^/i sano vel <//)ZnM;n conjecerat Heins. N. Prop. p. 738. re-
mittens ad Curas suas Secundas in Ov. Rem. Am. 623. quae tamen in editis
ejus Notis non leguntur. Ex solo Groning. [Quod liabet Groning. id et
Palatinas menibr. habere testari Gebliardum monet ipse Broukh. qui dicit
Groning. habere Fuinera^ue ot/san.] Vulnera et ad saniem edidit Broukh. et
exponit de vulneribus bene sperari jubentibus, cum ad saniem niaturnerint.
Id licet Palmerio et Grutero etiam probatum addat, magis tamen medicum,
quam poetam sapere videtur. Ad sanum in Phaedr. v. 6. 12. recte Schop-
pius h. in 1. defendit.' Burm.
19. 20 ' Admodum elegans est Heinsii emend.
Not. in Epist. Acontii 188. <ua me j sacforia condo: neque dubito quinsit vera.
Posset et legi tua me in s. dedo. Sed video et Lips. Jiic legisse co7ido in Sen.
Ep. X. an ex libris non addit.' Broukh.
.''
Deo e Guam. Deo est Dresd,
^

Dea est Brix. Mesacr. Venet. Bono oran. libb. etiam Dresd. Bon. Brix.

NOTiE
15 Portum tetigere H. e. om-
carince'\ portum.'
neseffugi amorisprocellas, omnes SCO- 16 Trajectce Sijrtes'] De Syrtibu*
pulos. Solebant autem veteres e Ion- dictum est saspius. Significat autem
ginqua peregrinatione redeuntes na- se peuitus omnia amoris discriniina
ves in portu consistentes sertis ac ac tempestates evasisse.
floribus coronare sen ornare. Ovid. 19 Mens Bona] Mentem Bonam
Amor. III. 10. ' Jam mea votiva Deam esse veteres existimarunt, ci-
puppis rediniita corona Laeta tunies- que sappius supplicabant nt etiam ;

centes sequoris audit aquas.' Idem testatur Augustiu. de civitate Dei iv.
etiam Ovid.ii. Rem. Am. 811. '
Fes- 21. Ovid. Fast. vi. .Spemnielus ab.s-
sae date serta carina; : Contiginius tulerat, cum Menti vota Senatus
;

G02 S. AURELIl PROPERTII


Venet. Aldd. cett. Condo prob. Viilp. Gott.' Barth. 'Deo est vitiosc in
Regiis, Neap. Leidd. tribus Voss. Dorvv. meis, et primis edd. et mox Exci-
derant in iisd. codd. Exciderent edd. pr. Exciderunt in aliis sed Exciderint :

Livin. fjiiod pi fffert etiain Heins. ad Ov. Ep. xx. 188. Tva me in sacraria
condo odidit Bioiikh. Mark), ascripserat se minoie mntatione emendare yono.
Dubito valde, an conjectma ista huic 1. conveniat, eiqne non potius piarfe-
renda sit Heinsiana condo.' Burm. ' Exciderunt est Passeratii lert. Geb-
hardo probata. In Vibb. fere est Exciderunt. Mihi omnium niinime displicet
Exciderint.' Bionkli. '
Exciderant Vat. Bon. Diesd. Exciderunt Douss.'
Barth. Retineatur dono, ait Lachm. qui amplectitur Exciderint, quod dat
cuniB.B.B. qui condo exhibent.

NOT^
Suscipit,et meliorprotinus ilia venit.' cipiam.
T. Liv. lib. XXII. scribit Attilium 20 Exciderint surdo Jovi} Siirdi di-
prsetorem aedem Menti vovisse, quam cuntur etiam qui nohint audire, vel
deinde Attilius Crassus Diuinivir de- votisannuere. Ex hoc loco perspec-
dicavit. Augustus Jnstitiam et Men- tnm est parum religiose Joveiii suum
tern ineademaede consecravit. habuisse Propertiuni ; de quo etiam
Siqna Dea es] Quandoquidem, in- supra Eleg. 15. hujus Libri vs. 23.
quit, Jupiter anres surdas votis meis *
Si Dens es, tibi turpe tuam servire
hactenus adhibuit, ad templa tua con- ptiellam.' Solet etiam Jovem irridere,

fugio, o Mens Bona, si revera es in ut supra Eleg. 11. hujus Libri, vs. 28.
numero Dearum, meque tibi totum et 66. et Eleg. 3. vs. 12. Eleg. ultima
devoveo, ut per te scilicet resipis- lib. ii. vs. 18. aliisque in locis.
cam, et in meliorem frugem me re-

ELEGIA XXV.
AD CYNTHIAM.
Risus eram po.sitis inter convivia men.sis
Et de me poterat quilibet esse loquax.

Fabula ludibrinmque fui convivis tuis, o Cynthia, adepulas uccumbentil/us, ac

'Haiic El. cum stiperiore connectunt Aldd. Colin. Seal. Grasseri, Brouk-
[Burnianni, et Lachmanni.] At Dresd. cum al. novam incipit El. addita
hu;*ii,
opigrapbe. Ad Cynthiam. Eand. divisionem sequuntur Brix. Venet. jNIur.
Douss. Vulp. Giitt. Nobis videtur ntique hacc cum antecedente unnm
constitiiere totum, in quo Poeta Cyntliinp nuntium remittit, dirasque ranit.
Male igitiir lia?c El. tanquam lacmia aliqua pone trahitur.' Barth. ' Hac
pra;codenti!)us connectenda monuit Scaiiger [' baud male, opinor,' ait
:

Knin.] quod confirmat Perr. v. c. et sic jam extat in ed. Volsci, Aid.
1. Junt. sod in ouin. codd. quorum Excerptis ntor, et edd. Venet. 2.
Vicent. Rliog. Ber. Grypli. Rouill. aliisque nova incipit El. cum epigraphe

NOTyE
1 Rismrram] Conqucritur sc fuissc ipso ipsiusquc anioribus inter calices
risui ludibrioque cpulonibus, qui do et pocula confabulantes loquaciter
:

Llli. III. ELEG. 25. 603

Quinque tibi potui servire fidelitcr annos


Ungue meam morso saepe querere fidem.
Nil moveor lacrymis ista sum captus ab ; arte. 5
Semper ab insidiis, Cynthia, flere soles.
Flebo ego discedens; sed fletum injuria vincit:
Tu bene conveniens non sinis ire jugum.

quisque de me pottiit essediserius. Per onnos quinque sustinui famulari tibi invio-
lata cumfide. Frequenter roso pollicc dolehis quod fidelitatem meam amiseris. Sed
nnnc fletibus non commoveor, hoc oliin artificio sum in fraudem inductus. Cyn- O
thia, jugiter consuevisti lugere ex insidiis. Ego ie relinqtiens lugebo ; rerum nunc
crimen erga me tutun lacrymas supprimit. Tu jugum bene conveniens esse non pa-

Ad Bnrm. ' Hos vss. cum praredd. conjtingendos eritici omnes ab


Cynth.'
Italis inde jiulicanint. Recte sane.' Lachm. 1
Issus Mentel, Missus Leid.
'

1. Visas Perr. v. c. Hegij. Exc. Seal. Gronins;. Leid. 2. Voss. 3. 4. mens 1.


[C. Com. Guam.] Aldd. Junt. Colin, fi/sus [Diesd.] Vat. 1. Venet. 2. Vi-
cent. [Miir. Biix. Venet. ap. Bartli. quinotat hoc legere Colin, aliter at(iue
Burmannus notat,] Riieg. Volsci, Rouill. Gryph. ut ex Scaligerana recte
rdidit Broukli. Risus eram positis inter concicia mnisis. [Ita hunc vs. scnbit
BurTn. nulla mentione facta e quo fonte derivetur, aut quid velit. Burman-
nus id ipse voluit ad Loticli. i. 31. 14. citra neccssitatem, pronuntiante Bartii.
Kninoel quoque toniuirt veram esse lect. judicat.]' IJurm. 4 Roso Heins.

Annis Voss. 3. Burm. 1. Qucerere scepe Dresd. 6 * IMentel. Semper insidiis,
omisso ab, an forte in absorptum a prima syllaba vocis insidiis,' et repeti '

neglectiiin fuit, pro in insidiis: nisi ab iyisidiis dixerit pro, post in^idias. Ab
insidiis Cynthia flere solet Voss. 4.' Burm. 7 Vincet Perr. v. c. Flebam Guy.
Flerem Heins. Flebo ego discedens? Struclitmeyer. in Aniniadv. Crit. cap.
2. p. 104. 8 Noster 1. Vat. Groning. et iibri Gebhardi s. ire. I'asserat.
'

con'}, isse. Magis placet ire.' Broukb. ' Esse Dresd. Brix. Venet. Aldd. quod
ex isse ortum esse potest, cum ire Iiabeant meliores codd. etiam Bon.
Guam.' Barth. 'Ire in cod. Frnterii, Vat. 2.5. Groning. Exc. Seal, et
Heinsiano non autem esse, ut in Leid. 1. Voss. 3. meo secundo, et pleris-
:

que aliis codd. et edd. vetustis : et ita e Mss. Guyetus. Et benec. non

NOT^
procaciterqne garrierant. Postquam Scepe querere fidem'] Saepe querelis
vero Cynthids, cpiam receptus ad me- tuis dolorem tnum testaberis, quod
lioreni mcntem prorsus relinquit, tua culpa meam fidem amiseris.
fraudes perlidiauique exprobravit, 5 Nil moveor lacrymis] Lacrymis
ejusque janiia^ vale dixit, ipsi rugas, quoque foeininarum, quibus nihil est
senium, ac omnes diras aerumnasque credendum in-
fiaudulentius, non esse
imprecatnr. primis etiam docuit Ovid. ii. Rem.
3 Quinque tibi servire annos] Obdu- Am. G89. Neve puellarum lacrymis
'

rantis est ac increpantis, ut illud ii. moveare caveto Ut flerent oculos


:

8. * Ergo tam niultos nimium teme- erudiere suos.' Idem etiam Art. iii.
rarius annos, Lnproba, qui tulerim '
Quo non ars penetrat ? discunt la-
tcqtie tuamque domum.' crymare decenter, Quoque volunt,
4 Ungue morso] Ungues rodcre ac plorant, tempore, quoque niodo.'
mordere, gestusest doleutium ac ira- 8 Bene conveniens jugum] Ferre non
torum hominum. potes, ut jugum tuuni, servitium, sen
; 9

G04 S. AURKLII PROPERTII

Limina jam nostris valeant lacrymantia verbis.


Nee taraen irata janiia fracta manu. 10
At te celatis retas gravis iirgeat annis
Et veniat tbrmas ruga sinistra tuse.
Vellere turn cupies albos a stirpe capillos.
At speculo rugas increpitante tibi.

teris. valeant fores meis querelis flentes, ac ostium a me quamvis irato non
Nunc
effrudum. te pondere suo premat, occullis tedisque annis, ru-
Sed molesta senectus
^wque inimicee pulchritudinis faciem iuam occupent. Tunc velis canos crincs radici-
tuseiellere; lieu! speculo tibi rugas exprobrante. Tunc etiam vicissimdeserta perpe-

sinit ire legend, esse margini ed, Rouill. ascripserat Dousa P.' Burm.
' Heins. reponebat balantia sertis N. in Ov. i. F. 287. fet Advers. i. 9.] Vel-
lem addicerent libri [iterat hoc Barlh.] nunc secus est. Nee tamen dnbito
:

de sanitate loci, [sc. vulgati.]' Broukh. Daninat Burm. Lumina, quod in


Dresd. Vat. 1. Regio, Mentel. Borr. Voss. 3.4. Dorv. 2. et in suo utroque.
Limina pir. cetera^que velusty. edd. Reponere malit Bnrni. lucrymis v.

manantia nostris. Tarn nostris Colin. 10 ' Fracta optime iratae nianui conve-
nit, ne quis tacta legend, conjiciat ex Claud, in Eutrop. 93.' Burm 11 Te
feslinatis Heins. ad marg. ed. Aid. sed nihil teniere imnuitand. pronuntiat
Burm. 12 Fenianf Borr. Voss. 4. Burm.l. 13 Vat. cupias:
' sed solus. Rectum
est cupies: nam vaticinatur et futura canit: nnde apparet in disticho se-
quente scribend. patiere et querere, Co\h. cum capias: id quod ideo in medium
profero, ut Carmentalis aliquis Magister habeat causam proclamandi,
agnoscere se expressa vestigia Propertianae manns, quam sic reponat, Vel-
lere tum capiare alhos a stirpe capillos.' Broukh. ' Turn cupias Vat. Bon. Cum
cu/jjas Dresd. Cum cupies 'Mss. Heins. Alhosa stirpe Dresd.' Barth. ' Tunc
cupies Borr. Heinsian. Cum cupies Leid. 1. et Voss, 4. Quam cupies Hein-
sius. Cupias Leidd. Voss. 3.4. Uorvv. et mens 2. Cum capias Neap, et
Colb. Tum capias Frut. Annosa a stirpe in Palatino quodblandiri nonnnllii :

possit sed lecepta lectio in reliquis servatur codd. eamque firmat scriptnra
:

cod. Ask. in (]iio albosa stirpe : sed pra>sertim earn tuetur locus Tibulli, t.9. 45.'
Burm. ' Libri boni, ni fallor, omnes, (nam tum capias, quod liabet Neap, a
niero errore venit a cuj. cod. lectione indicanda errat Burin.) cupias
; pa- . .

tiare . queraris. Recte.


. Hiec vaticinia non sunt, sed dirae.' Lachm. 14 ^ A
tp. Aldd. Colin. Mur. Cant, quod Livin. pro Ah accipit, quomodo est in
Douss. Et plur. codd. pro, etiam.' Barth. A sp. in liegiis, INIentel. Seal,
'

cod. Ask. et primis aliisque vetustis edd. E sp. Colot. et Vat. 1. quod pro,
Ad speculum, rugas tibi increpans, capiebat Dousa P. sublata distinctione

NOTiE
connubium concors sit, aptuni, jus- ra est albos a stirpe capillos, Et fa-
tuni,ac tolerabile. ciem denita pelle reftrre novara.'
9 Liminj lacrymantial Sic loqui- Hinc Augusti ille jocus celebratnr,
tur, quasi Cynthiaj janua, quam sappe qui cum aliquando filiam Juliam ca-
exclusus irrigavit fletibus, querelis nos evellcutem depreliendisset, inter-
ipsius etiam illacrymaret. rogavit: Caua esse mallet, an cal-
'

13 Vellere tum cupies] FoiminaE ca- va:' cunique respondisset se malle


ne8centes,ut aUatis vitium occultent, esse canani, ' Quid ergo,' inquit, Me
canos capillos clam radicitiis cvellunt. calvam facisr'
Tibull. noster i. 8. ' Tollere tunc cu-
;

MB. III. liLKG. 25. G0.3

Exclusa inque vicem fastus patiere superbos 15


Et, quae fecisti, facta quereiis anus.
Has tibi fatales cecinit mea pagina diras.
E veil turn form ae disce timere tuaj.

tiaris durafastidia ;facta<iue vetula doleas eadem, qua aliis quondam fecisti. Dlei
versus islas tibi diras exitialesqiie prtedixerunt aruinnus. Disce mcimie id quod tu<je
pulchritudini debet accidere.

in praeced. versus fine. Et sp. Borr. et Beroaldi liber, qnam veram lect.
dicit Passeratius. Ah sp. cod. Seal. Leid, 2. Voss. 3. Dorvv. et mei, Hassp.
rugas Heinsius: sed ex codicum vestigiis, in quibus A vel Ah scribitiir,
praestaret ^< sp. vel pro Et sp. legend. Sed sp.' Burin. ' Rectius libb. tan-
tum uon onin. A sp. i. e. Ah.' Lachm. Et dant B. Ji, B. 15 Vices Guam.
Leid. 2. Voss". 1. 3. Dorv. 1. Heinsian. Vicem anteponit Burm. et dant
B. B. B. L. Patiare et queraris own. fere codd. et edd. vetust. IG Ut Burnt.
2. 17 ' Fatalis Fruterii v. c. Regg. [Guam.] Ask. Borr. Groning. Leidd.
Ires Voss. Dorvv. mei, et pr. edd. ante Aldd. in quibus fataleis, ut in siib-
sequentibus. Non enini /ataJispag-ina jungenda, sed diras tibi fatales.' Burni.
18 Ev, domince Burm.improbat, quod in suo 2.

NOT/E
17 Fatales diras] Dirae sunt Fiiriap, cor diras ; satis anxia vivas, Mo-
scu maloruni ultrices Deae, quae apud qnotacumque Deos.'
verit e votis pars
Inferos dicuntur Eumenides. Per 18 Eventum forma] Non bene va-
'diras' hie inteliigunturexecratioues, ticinatus est Propertius: Cynthia
imprecationes, ac qusecunique aeruni- namque non consenuit, sed integra
nae, calamitates, et infortnnia. De adbuc florentique atate interiit, ut
diris dictum est in notis ad illud Ti- ex iv. 7. perspicuum est.
buili II. C. ' Tunc tibi, lena, pre-
SEX. AURELII PROPERTII

ELEGIARUM
LTBER IV.

ELEGIA I.

DE URBE ROMA.
Hoc, quodcumque vides, hospes, qua maxima Roma est
Ante Phrygem ^neam, collis et herba fuit.

Istud, quic'iuid cernis, o advena, quantacumque Roma est, ante Phrygem


JEneam mons et gramen erat. Et quo in loco templum Phcebo Navati conditiim est,

1 ' Qua m. bene emendavit Gronov. iii. Obs. 19.' Broukh. ' Quocumque

Venet. 2. Quce m. Heius. v. cod. ap. Cant.' Barth. Quce m. Perr. v. c.


'

Colot. Vat. 1.2. Quum. m. Mentel. Grouing. Voss. 3. 4. Dorvv. mei, et


priinas aliaeqne vetustffi edd. quod tiietur editor Elector. Etonens. Major,
p. 160. Sed qua m. recte Schopp. Dous.P. Gronov. Guy. aliique correxerunt,
etGebh. I. Antiq. Lect. 5.' Burm. Qa confirmare videtur imitatio Ov.
'

F. V. 95.' Kuin. Prol)at etiani Lachni. et itahabet Vossianns ap. Heins. Qua
dant B.B. B. L. ^'lllp. Gott. Qwaw possit defendi, ait Barth. si id juntas
cum TCf est: quod oniittitC. Com. 2 JEnean Bon. Groning. prob. Broukh.'
'

NOT;E
1 Hoc, quodcumque tides] Omissis deterritum, utpote qui non sit ad hoc
pauiulum rebus auiatoriis, ad res se- idoneus.
rias ac graves stylum convertit Pro- 2 Ante Phrygem jEneatn] Dicitur
pertius, blandeque quasi iiospitem ac ' Phryx y^ineas,' qui Trojanus fuit,
peregrinum quempiam corapellans, quia uiniirum in Phrygia, Asiee Mino-
altiusque rcpetens urbis Romae pri- ris provincia, Troja civitas, ^nea;
inordia, vitani priscorum Romanorum patria, sita fuit.
rudem, nioresquc ac ritus rusticanos CoUis et herba fuit'] Sic etiam Ovid,
ingeniose describit. Deinde quen- Fast, v, ' Hie ubi nunc Roma est
dam vatem seu astrologum inducit, a orbis caput, arbor, et herb<p, Et pau-
qno se fingit res futuras cdoctum cae pecudcs,et casararafuit.'
fuisseiCta scribendo carmine lieroico
S. AURKLII PROPERTll LIB. lY. ELEG. 1. 007

Atque ubi Navali stant sacra Palatia Phoebo,


Evandri profugae concubuere boves.
Fictilibus crevere Deis haec aurea templa; 5
Nee fuit opprobrio facta sine arte casa.
Ecandri vaccce vaga jacuentnt. Ista delubra auro undcquaque illita e simulacris
Deorum testuceis sic aucta sunt, neque tunc dedecorifuit rude lugurium. TarptUis

Earth. Quod legend, jubet Lachni. Nostram lect. dant B. B. B. 3 ^ At


Palatt. Phcebes Brix.' Barth. ''Ac vel Ast Gebli. Phocbcs vitiose in Regio (in
quo etiani nav(dis) pr. edd. et ap. Nest. Vocab. p. 155. Atque ubi iiavati
sacrata p. P. Voss. 4. a m. sec. Fiaueius conjecerat Stant ubi navali sacrata
p. P.' Burm.
4 ' Co7icm6. Palatt. noster 2. Groiiing. Regg. Veiiet. et Borr.
pro diversa lect.' Broukli. ' Cvncub. Bon. Brix. Venet. In Aid. 2. est procub.
quod verb. Liv. hac in re ponili. 7. et Broukhnsio arrisit.' Barth. ' Concub.
Vat. I. Colot. Neap. Frut. V. c. Ask. Voss. 4. Doivv. nieus 2. cum pr. edd.
Aid. 1. Colin, quod probat Heins. Sed /jjoc((/;. in Vat. 5. Rouill. Gryph. et
aliis.' Burin. Procub. reprobant Kuin. et Lachin. quod Broukli. et Burm. re-
ceperunt. Intervalluni ponit Lachmannus in textu post liunc v?. Id quod
fecit et post vs. 7. 8. 10. 16. 18. 20. 26. 2<J. 30. 38. 54. 72. 84.88. 116. 118-
126. 134. 146.
Lineani interponit vs. 70. 71. 5 Suis Guam. ' Librariorum
aberrationes sunt, quaj in codd. exliibent, vel suis pro Deis, vel dies, vel Diis.^
Burm. 6 ' Nee Vat. Palatt. Brix. Venet. Non Dresd. Aldd. cett. Ilcec C.
Com. Hec in aliis, teste Broukh. firmat rb Nee' Barth. ' Non Leid. 1. Dorvv.
nieus 2. cum primis et multis aliis vetiistis edd. Nee Neap. Heinsian. Borr.
ut ex Livineii Ms. Guyetus. Hcec in Regio. [solenni librariorum aberratione,
censente Kuin.] Facta habitare casa Ask. Id f. petitum ex ii. 16. 20.'

NOTiE
3 Navali sacra Palatia Phabo} Tem- Evandri exilio Ovid. Fast. i. ac etiam
pium Apollinis Palatio seu moute
in Virg. JEn. viii. '
Me
pulsum patria,
Palatino constructum ac dedicatura pelagique extrema sequentem, For-
ab Augusto post victoriam Actiacam tuna omnipotens et ineluctabile fa-
significat. Fuit et aliud templuni tum His posuere locis.'

Phoebo seu Apollini dicatum extra 5 Fictilibus crevere Deis'] Ista tem-
portani Carmentalem inter forum pla aurea in banc altitudinem ac ma-
Olitorium et Circum Flaminium, cu- jestatem accreverunt ex illis parvis
jus meminitCic. in Epist. ad Alt. ac vilibus delubris, in quibus fictilia
4 Evandri profugce bores] Nemo Deorum erant simulacra, quia nimi-
nescit Palatium sen Palatinusnmon- rum siniul cum imperii majestate
teni anteRoniam conditani ab Ar- aucta est et teuiplorum majestas et
cade Evandrofnisse habitatum; unde aniplitudo.Deos autem hie posuit
idem Evanderdicitur aVirg. lEn. ix. Poeta pro Deorum simulacris, quae
Palatinus. Evander porro Areas fuit, fictilia quondam fiierunt. Ovid. Fast.
seu ex Arcadia, Peloponnesi provin- I.
'
Jupiter angusta vix totus stabat
cia, oriundus, qui cum patrem casu in aede, Inque Jovis dextra fictile ful-

interfecisset, avito regno pulsus, sua- nien erat.'


dente matre, quae vates erat, navim 6 Sine arte casa] Renii Romuli-
conscendens in Italiam venit, pulsis- que aedes ac palatia erant e rudibus
que Aboriginibus populis, ea loca te- lignis et impolitis constructa tuguria,
nuit ubi postea Roma condita est. De neque id opprobrio aut infamiae duce-
; :

008 S. AURLilLlI PROPERTII

Tarpei usque pater nuda de rupe tonabat


Et Tiberis nostris advcna bubus erat.
Qua giadibus domus ista Remi se sustulit olim,
Unus erat fratrum maxima regna focus. 10
Curia, praetexto quae nunc nitet alta senatu,
Pellitos habuit, rustica corda, patres.
Buccina cogebat priscos ad verba Quirites.
Centum illi in prato saepe senatus erant.
parens e frigido saxo fulgurabat, ac tauris nostris tunc Tiberis peregrinus erat.
Ubi vero hoc Remi palatium paulatim exstructum est, unica casafuit suinmnm fra-
triim imperium. Curia, qua jam prwtextato senatu superba fulget, pellitis patri-
bus, animis agrestibus constabat. Cornu vocabat ad concionem veteres Quirites
scc/jiHsqiie in campo centum hujusmodi curiam confecere. Luxa siparia tunc thea-

Burm. Nee dant B.B. B. L. 7 Tarpetuisque Neap. Sonabat Voss. 4. Hein-


sian. 8 Bubus Dresd. et sic semper scribend. contendit Heins. ' Bohus
Heinsian. Leidd. Voss. 3, Dorv. 2. piimae et Volsci ac Beroaldi edd. Aid. 1.
Junt. Colin, et Grypli. 1. Bubus Neap. Vat. 5. Borr. Grouing. Aid. 2. Rouill.
Glyph. 2. [ut ille vocat ed. de qua loquitur,] Canteri, idque a VV. DD. fide
nieliorum membr. passim receptum. Tutus Dorv. 1. ut legend, censebat Gaieot-
tlus Martius, refutatus a Tit. probante Broukh.' Burm. Buius dant B. B. B.
L. 9 * Qua Vat. 5. Palat. [1.] ut ad marg. ed. Aid. correxerat Heins.
el ex cod. Editor. Elect. Eton. Major. Quorf Neap. Qui Exc. Seal.' Burm.
Quo dant B. B. B. quod reprobat Lachm. et Qua legit. ' Broukhusius hunc
vs. ita distinguend. ascripserat, sustulit! olim Urms S^c. quod in editis ejus
Notis non comparet.' Burm. ' Unus Broukhusius, sed hie quoque vix ani-
niadvertit hfpc verba ita esse distinguenda, se sustulit ! Olim Unus 8fc.' Lachm.

qui incipit verbum Gradiftuscum capitali litera. 11 ' Hoc distichon sequent!
postponitur in nonnullis codd. ap. Lactant. qui hunc I. affert ii. Instit. Div.
6. ut illic notat GallaMis ; idque de cod. Gothano etiam testatur Heusinge-
rus I. Emend. 2. p. 31.' Burm. li Ad septa emend. Heins. citra necessita-
tera, pronuntiante Barth. Pri7nos Franc 14 ' Latinitatis ratio poscit

NOTiE
batur, quia tunc paupertate gloria- potes.'
bantur, quae nunc tanquam vitium 10 Unus erat fratrum focus] Unica
exprobratur. pastoris Faustuli, Remi Romuliqne
7 Tarpeius pater] Jupiter intelligi- educatoris, casa, vel etiam Remi, vel
tur, qui Tarpeiae arcis sen Capitolii Romuli,tugurioium amplissimum fuit
praises ac Deus tutelaris erat ; unde fratrnm una pariter regnantium im-
et Jupiter Capitolinus dictus est. periuni.
Vide annotat. ad in. 11. 45. Tonare 11 Curia] Curia nomen est ordinis
porro dicilur Jupiter ' nuda dc rupe,' ac loci. Hie videtur accipi pro loco
quia priscis olim temporibus rupes in quo senatus habebatur.
Tarpeia, quiB et Capitolium, inculta 12 Pellitos habuit, ruslica corda,ptt-
erat, deserta, a^dlficiisque vacua. trcs] Patres dicit animos agrestes ac
9 Domus ista Remi] Domus Remi'
^
rusticos, quos etiam pellitos vocat,
dicitur urbs Roma, ubi cum fratre quia nimirum erant pastores et ara-
Remo Romulus haliitavit ; nndc ct tores, pellibusque indurbantur.
Romani Catnllo <licunliir ' Remi nc- IS Buccina cngcbal priscox Quirites]
;

LIB. IV. ELEG. 1. 609

Nec sinuosa cavo pendebant vela theatro 15


Pulpita solennes non oluere crocos.
Nulli cura fuit externos quaerere Divos,
Cum tremeret patrio pendula turba sacro.
Annuaque accenso celebrate Palilia fceno,
Qualia nunc curvo lustra novantur equo. 20
Iro concavo non appendebnntur, nec pulpita crocum effusum redoluerunt. Nemo cu-
rabat peregrina numinn huge accersere, cum sncrificiis more rituque patrio peractis
attenta plebs contremiiceret. Palilia vero, queB quotannis tunc inflammato fceno
celebrabant, iis erant similia, qua jam quinto quoque anno,decnrtato equo,peragun-

erant ; censet Bartli.] nimirum scriptum fuit prirao erat, per abbre-
[id.
viatuiam, vocant.' Broukh. * /n protisepe Heins. Eranf recte emendarunt
lit

VV. DD. Erat oinn. mei codd. et edd. priscap sed erant in cod. Gotliano ;

etiam legi ait Heiisinger. et in niarg. ed. Aid. coiiexerat Heins.qiiod et pro-
babat Mark), et sic edidit Bronkh. licet dissentiente Biinenianno ad Lac-
tantii I. c. etnon sine verboriim contumelia Broukhnsium ea propter exagitat
Editor Elect. Etonens. Major, qui censet erant potins reponend. Male Livin.
ille sen. erat. Ay rm. con}ecerat Ac htimiliin p. sape s. erat, minus feliciter.'
Burm. Erat se tenere dicit Lachin. Erant liabent B. B. B. 15 Non Guy.
Pro cavo in Vat. 5. Dorv. 1. et Kinm. 2. suo. 16 Pro crocos Regius trochos

quod damnat Burm. 18 ' Fre/ntrff Pnsth. [Mentel.] non male. Credula maWt
Gny. cum Livin. at pendula elegantior est.' Earth. Credula nierito rejicit '

Heins, Extremos Dorv. 1. male.' J5Mrm. 19 'Scriberem Annua at,' inqnit


Lacbui. 'nisi in hoc Carmine vel potius in his Carminis rudimentis nihil co-
haerere scirem.'
20 ' Curvo Brix. Venet. Aid. 1. Colin, ed. Mur. cett. Curto
Guam. Dresd. Aid. 2. cett.' Barth. ' Curvo Perr. v. c. Regg. Mentel. Exc.
NOT;E
Veteres Romanos ad concionem vo- qui statis fiebant diebns. De qua
cabat buccinae clangor per cornici- quidem profusione Martial, v. 25.
nem datus, ut cum Propertio testa- 'Hoc, rogo, non melius, quam rubro
tur etiam Varro lib. v. de L. L. pulpita nimbo Spargere, et eifuso
14 Cen<u;BiiZi] Testatur etiam cum perniaduisse croco?'
Propertio Liv. lib. I. centum creavisse 19 Annuaque Palilia] Festa Palilia
senatores Roinulum, quos Patres vo- dicta sunt a Pale pastornm Dea, ut
cavit, et quorum posteri dicti sunt Cerealia a Cerere;quae quidem Pa-
Patricii. RomsB quotannis celebrabantur
lilia

In prato'] Quia scilicet plerique se- nndecimo Kalendas Maias, qui dies
natores turn pastores erant, qui sub est urbi natalis, et vigesimns secun-
Jove frigido facile durabant. dus mensis Aprilis. Sic auteni cele-
1.5 Vela theatro] De velis theatrali- brabantor Palilia. Cum fceno stipu-
bus vide annotat. ad lib. III. 18. 13. las congerebant, ignemque magnum
16 Pulpita non oluere crocos] ' Pul- accensum transiliebant, sic sese ex-
pitum est, ' inquit Isidorus xv. 14. piari credentes. Unde et Ovid. Fast.
'
locus in quo lector positus in pub- iv. ' Moxque per ardentes stipulae
lico conspici potest a populo, ut li- crepitantis acervos Trajicias celeri
berius audiatur.' Crocos porro so- strenua membra pede.'
lennes vocat, qui spargi solebant lu- 20 Curvo [curto] lustra novantur equo]

dis solcnnibus sen anniversariis, et Lustrum quinquennale tempus est,

Delph. ct Var. rins. Prnpert. 2Q


;:

610 S. AURlsLll HROPERTII

Vesta coronatis pauper gaiidebat asellis


Ducebant macise vilia sacra boves.
Parva saginati lustrabant compita porci
Pastor et ad calamos cxta litabat ovis.
Verbera pellitiis setosa movebat arator; 25
Unde licens Fabius sacra Lupercus habet.
humilia ac
fur. Tunc inops Vesta coronatis asUns latahatnr, macilentaque boves
opdioQue ad
sine sumtu sacra vehebant. Hingues txigiia compita sues exi>mbant
placubat. Agncola pelhbns indutus
flstulani porrectis pecorum tisct'ribus Dcos
^eque etiam
\iUusa quatiebut lora, unde lascivus Fabius Lupercus sacra sua habet.

Ber. Mutih\ at. 1.


Seal. Heinsian. Boir. Voss. 1. 3. Vicent. Venet. 2. Rheg.
sed curto Volsc. In Doi v. 2. erat Curti: Bnrm. Curto legiint B. B B. L.
22 "J/uhes Palat. 1. C Com. Heinsian. sed nihil nmtand. censentB. B. Sacra
Ask etGuell.ad Virg. /En. VIII. 665. Julia sacra Neap.--23 Pauca conjicit
legend,
Lachm. 24 Tkalimo^ Heinsian. ExcalUabat mens 2. [Ed. Jir.] ita
'

Passerat. et Brpnkh.
censebat Galeott.de Doctrin. Promise, cap. 39. Merito
monstrum hocveiiji exi>loserui.t.' -Brm. 25 Ubcra Dre.sd. lellera Vat. 5.
lit conj. Heins. Fcttusa Franc. 1.
Fcecunda Heins. 26 Lj/ceus Vicenl. \ enet, '

TsOTJE
qiio quondam quinto qnoqiie anno asellis, Et velant scabras sordida
nrbs lustrabatur, quod lustrum .Ser- seita molas,'
viusTullus Romanorum rex instituit, 22 Ducebant tilia sacra bores] Tunc
cum exercitum in campo Martio fac- boves sacra ducebant ad templa in
to sacriiicio de sue, ove, et tauro lus- panperriniis planstris. Solebant au-
travit. Fuit autem postea lustrum tera apud Romanos sacra currn ad

opus censorum, qui completo qiioque templa duci; attestaturVirg..^n.viii.


quinquennio populum lustrabant. 23 Lustrabant compita porci] Festa
Dicit autem Lustra curto equo no-
' Compitalia instituta sunt a Servio
vari,' quia nimirum in sacrificiislns- Tullo rege. Erant autein Laribus,
tri quinquennalibus lu>tratio fiebat eorunique matri Maniae, sacra, qui-
cum sanguine caudai equina?, qua; bns porci, sicut et Cereri et Tellnri,
decnrtabatur, sicut in sacrifieiis Pa- immolabantur. De his vide annotat.
liliorum, in qnibus erat etiam suffi- ad Tibull. Eleg. ult. lib. i.
men sanguis eqninus, iit eleganter 24 Exta litabat ovis] Litare pro-
itfert Ovid. Fast. iv. ' Sanguis equi prie est sacrificio peracto placare nu-
snffimen erit, vituliqne favilla, Ter- men, propitiare, veniamque impetra-
tia res durse cnlmen inane faba;.' re; sacrificare vero est veniain pe-
21 Vesta coronatis {^audebat asellis] tere. Ad fistuhe concentum pastores
Vel sensus Vesta asellornm
est, iit sacra .sua peragebaut, oveinque sa-
dorso gcstari gaudcret, nt Isis et Cy- crificabant.
belc vcl,ut in sacris Deae Vest* pa-
; 25 Verbera pcllilus movebat arator]
nibusaselli coronarentur, rudisa>culo, Olim in festis suis solennibus agri-
dum Vesta erat pauper. Consuali- colae, pellibus induti, scnticas et lora

bus autem asellos et equos coronari e pellibus caprinis quatiebant, quibus


solitos fuisse scribit Ovid. Fast. vi. obvios qnosque ferire solebant. Sed
'
Ecce coronatis panis dependet postquam Luperci fuerunt instituti
LIB. IV, KLEG. 1. 611

Nec rudis infestis miles radiabat in arrais ;

Miscebant usta praelia nuda sude.


Prima galeritus posuit praetoria Lncmo ;

Magnaque pars Tatio rerum erat inter oves. 30


tunc ruiUs ac tiro miles infensis in arinisfulgebat, piignas sine armis ambustu vecte
conserebant. Lucmo galeritus pratoriuin primus exstruxit ; et magna pars bonorum

2. Rheg. [Brix.] quod provenitex vitiosa scriptuia hjcens, nt excusnm est


illVolsc. Ber. [Veiiet. ap. Barth.] Ciens conjecerat Heins. Editor Etonens.
Major, p. 1G2. lejjend. existimabat U. Lijceu Fal/i s. Lnpercal habent. Pro
habel in Dorv. 2. erat: Burm. 27 Et r. Heiasian. 28 P. facta France.
Voss. Dorvv. mens 2. Nuda vindicarunt Passerat. et Broukh. F. tanien
melius est, ut cum Ant. de Rooy in S|)icileg. Grit. cap. 1.5. p. 88. legamus
cruda. Sic Barth. ap. Stat. Tlieb. ix. 20.' Burm.
29 ' Li/ij/nott Vat. Dresd.
Bon. Brix.Venet. Aldd. Rlieg. Habet ligmon Guam. Lucmon C. Com.
[Colot.]' J5arf/^ ' Galeratus vitiose in uno Res. Ligmon Aik. et mens 2. Lyg-
mnn Regg. Colbertiiius, Heinsian. Leidd. tres Voss. Dorvv. et priscae; edd.
Lucmo vera scriptura ex LucHiy?u' contracta, nt monnit Scaliger et Turneb.
XXVI. Advers. 53.' Burm. Lucmo probat Lachm. 30 ^Tacito Neap, nec minus

NOTiE
ritum Iiunc ab agricolis enndem mu- arcerent. Proprios habuerunt sacer-
tiiati in sacris suis observarrmt, nt ex dotes, qui Luperci dicti sunt. Ha?c
versu sequenti manifestum est. Sana, quas ex Arcadia, ubi Pan im-
26 Unde licens Fabius sacra Lu- pense colebatur, Evandrum in Ita-
percus habet] Ad agricolarum exem- liam advexisse scribit Ovid. Fast. ii.
plum Luperci, Panos agrorum Dei 27 Nec rudis miles] Tunc teniporis
tutelaris sacerdotes, perlicentiam ac sine nsn ac peritia armorum ac disci-
lasciviam quandam iiudi discnrrentes, plinfe militaris praelia sudibns ac
ac scnticas et lora qnatieutes obviis vectibus conserebant.
inHigebant flagella. Unde ' licens
'
29 Gahritus Lucmo] Lucmo dici-
dicitur Lupercus, quia nimimni pro- tur per syncopen, detrita una liters,
tervus ac lascivns. Vide Liviura Lib. a Lucumo, qui et Lucomediiis dic-
I. Festum in Crepos et in Febrimrius, tiis est. Lucnmon antem seu Lu-
Varron. Lib. iv. de L. L. Serv. in cumo fuit unus e Tnscornni regibus.
jEn. VIII. Pint. inRomulOjOvid. Fast, qui Romulo contra Tatium auxiliuni
II. &c. Lupercus autem dicitur Fa- tulit, et aquo Luceres nominati sunt,
bius a Fabio, et Quintilius a Qnintilio, quae tertia pars fuit populi Romani.
unde et Luperci dicti sunt Fabianiet Ubi primum enini populus Romanns
nempe a Renio et
Qnintiliani; <iuia constitutus est, in tres statim partes
Romulo piimuni dno Lupercorum divisus est, scilicet in Ramnenses, in
prappositi fucrnnt instituti, niniiriim Tatienses, et in Luceres. Ramnenses
Fabius et Quintilius, quorum hie a sic dicti sunt a Romulo, Tatienses a

Roniuli, ille a Renii partibus stotit; Tatio, Sabinorum rege ; Luceres a


ut testes sunt scriptores mox laudati. Lucumone, Tnscorum etiam rege.
Lupercalia porro festa mense Februa- Varro Lib. iv. de L. L. Ager Ro- '

rio qnotannis celebrabantur in hono- manns,' inquit, primum divisus est


'

rem Panos, Fauni, Deorumque cete- in partes tres, a quo tribus appellatas
roruin agrestium, ut lupos a gregibus Tatiensiuni, Ramnium seu Ramnen-
; ; :
,

612 S. AURELIl PROPERTIl

Hinc Titles, Ramnesque viri, Luceresque coloni


Quatuor hinc albos Romulus ejjit equos.
Quippe suburbanse parva minus urbe Bovillee
Et, qui nunc nulli, maxima turba Gabt

Tatio fiiit in oviiim copia. Tnde homines Tatienses, et Ramnes homines,


et Lu-

ceres coloni. Iride quatnnr etpiis cnrididis rectus est Romulus. Siquidem tunc itrbs
Roma minor erat oppidulo BovHIcb sulmrbance ; Gabiique,quijam exlincti s\in\

vitiose statuit in Exc. Seal.' Burm.U 'Tities cod. Reg. Titiens Bnx.
7acifs Venet. 1. TutitHs Venet. 2. [ita vocat has nescio qnas Venetas.] Mnr.
Titiens Aid. 1. Colin. TiciVns Aid. 2. Dresd. TatiesBa.sU. Tatiens Gvy ph. \.
Titiens 5. ef Grasseri. Soloni Giiarn. Palat. I. Stibini C. Com.' Barlh. Ta- '

tiens Leid. 2. Dorv. 1. Taties Rhamvisque afferl Nestor Vocab. p. 125. Coi-
niptissime in Ask. H. tociens ramnes v. L. Soloni. Soloni Neap. Leid. 2.
Voss. 1.3. 'ficines Gronins.. Ticiens mens iiterque, quod piopins accedit ad
veram scripturam Titiens,x\t in Viccnt. Venet. 2. Rheg. Volsr. etaliis priscis
edd. Taciens Bev. sed Titiens probabat Mark!. Tatii praefert Demster.
Paralip. ad Rosin, i. 12.' Burm. Titles probat Lachm. et dant B. B. B. L.
32 < Fnerunt, qui emendarent alter R.' Burm. 33 ^ Vi'dai Borr. Gnarn.
Brix. Rheg. Pari-^E in aliis, quod Hasseratio placebat. Editor Elect. Eton.
Maj. p. 163. corrigere tentat, metus v. Hire dirit Barthins ' Editor Cant. :

parum accurate hie versatnr: ohservat viruni dociijsiniiim legere metus.'


wiinslegit Larhm. 34 Gti Dresd. Vtnet. ap. Barlh. cum aliis. Tunc

NOT/E
sium, et Lucerura nominataK; Tatien- lum Romulus pacem foedusque iniit,
ses a Tatio; Ramnenses a Romulo; sed etiam consociavit imperium ut ;

Luceres a Lucumone.' Lucunion refert Liv. lib. i.

autem dicitur 'galeritns' a quodam 31 Hinc Titles, [Taties,] Ramnesque


generepiiei quod dicuntgalerum,quo viri, Luceresque] Taties seu Tatienses
vetenim Romanorum Pontifices ac a Tatio, Ramnes seu Ramnenses a
sacerdotes utebantnr, ut testatur Romulo, Luceres a Lucumone dicti
Gellius 15.
II. Galero albo velatur
' sunt. Utmox dictum est vs. 29.

flamen.' Inde etiani Festo dicitur 32 Hinc albos Romulus egit equos]
* albogalerus' flamen. Galeruni idem H. e. a tarn parvis profectus initiis
esse cum tiara Pontificum nostrorum Romulus deinceps rem snam ac impe-
plurimi sentiunt cum D. Hieronymo rium ita adauxit, ut etiam quadrigis
Epist. ad Fabiolam. Dicitur autem albis invectus in urbem de Ceniuensi-

Lucumon primus fixisse pra?toria, bus triumpliaverit, ut etiam cum Pro-


quia primus tabernaculum quoddam pertio nostro narrat Dionys. Halic.
quo esset dux seu im-
coustituit, in lib. II.Triumphavit etiam Romulus
perator exercitus in castris, quod de Fidenatibus, de Camerinis iternm,
praetorium voluit appellari, quia nimi- ac tertium de Veientibus, ut refert
runi niagistratus onmis, cui pareret idem eodem in loco Dionys. Halic.
exercitus, prittor dicebatur, quod et Plut. in Romulo, et Tit. Liv. lib. i.

quidem in usu fuit etiam apud Ro- 33 SuburbancE Borillce] Bovillap ci-
manes. vitas fuit in Latio, non procul ab
SO Magnaque pars Tatio] 'J'atius tirbe Roma, uiide dicitur '
subuj -

rex fuit Sabiuoruni, cum quo non so- banae.'


! ;

LIB. IV. ELEG. 1. 613

Et stetit Alba potens, albae suis omine nata, 35


Hac, ubi Fidenas longe erat ire, via.
Nil patrium, nisi nomeo, habet Romanus alumnus
Sanguinis altricem nunc pudet esse lupam.
Hue melius profugos misisti, Troja, penates.
Heu quali vecta est Dardana puppis ave
!
40

maxima fuit populi frequentia : tunc etiam floruit Alba potens, alba; suis ostento
condita, eo in itinere, quo fuit ad Fidenas via longinqua. Fopulus Romanus nihil
paternum relinet, prccter nomen; jam lupam frubescit habere siiie s^entis nutricem.
Istuc, Tioja, Deos tiios penates felicius transmisisti. O quamfaustu auspicio Dur-

nuUi Dons. P. 35
Dre?d. alba. ^Iba e suis Le'id. 2. 3G 'Hie conj. Livin.
Ac ubi fid, I. Bon. Ipse via Guam. Jjise vias C. Com. Isse vias
erit isle vias
Palat. li Ire vias Uresd. Longa via vel tongte vice viilt Heins. [ut etiam Aur.]'
Barth. ' Atque ubi Voss. 3. sed Hue snpfiscr. pro varia lect. Hac tibi
Heinsian. Isse Perr. v. c. Vat. 2. 5. Neap. Leid. 2. Voss. 3. 4. Ipse\.
Borr. Vias Leidd. ties Voss. Gronin;^. Dorvv. nini. Hancubi F. I. erat isse
vias Ask.' Burm. Vias proniintiat rt-ctissiinnin Lacliin. Nosiram lect. dant

B. B. B. 37 iV(/ patrii coiijecf rat Heins. sed pikEstaret f. Nil, patrium n.

nomen, h. censente Bnrm. 38 Nvn Dresd. Perr. v.c. et Frnteiii, Neap. Vat.
l.Gionin?. Leidd. tns Voss. Doivv. Bnrnini. Non puttt C. (^oni. Giiarn. Palat,
2. uniis Reg. Colh. Voss. 1. 4. Biiini. 2. et pr. edd. Futat Vat. 5. Doiv. 1. Non
putat esse Lupam Dons. V. Nunc putet esse lupam Ayrni. Non pudet ire lupam
Ke^T. 2. Non pudet esse etiam in I'alat. et C. Com. unde Gebli. cum inter-
rogationis nota, Non pudet esse Lupam! Sed praestat f. A'um, jiidice Burm.

Non pudet probat Laciiin. 39 Hand m. Ayrm. 40 Melior lectio est unins '

cod. Reg. [Colb.] ac pr. cdd. q. ducta est.' Broukh. Heu q. Palatt. C. Com.
'

Gnarn. Dresd. Brix. Venet. Vecta est Giiarn. Dresd. Ed. pr. tinde male
hiEC lectio ad Beroaldum auetoreni refertur a Broukh. Ducta est Brix.
Venet.' Barth. En q. vecta est Perr. v. c. Vat. I. 2. Heu q. vecta est Neap.
'

Borr. Ask. Leidd. tres Voss. Dorvv. et mei. Advecta est Heins. Ducta
Volscus. Vecta Beroaldns, unde in Ald<l. Junt. Colin. Giyph. et aliis. En q.
editor Elect. Eton. iMaj. [Cant. e.\ Heins. v. c. et Ferrarii libro :] qui vult
etiam pubis pro pubes, quod nierito improbat Sciirader. Emend, cap. 9.'
Burm. Heu q. vecta lectio exquisitior, ait Kuin. O </. vecta probat Lachm.

NOT.E
34 Gafef] Gabii et Bovili*, quae omine suis albae quae triginta porcel-

locanunc vixnomen retinent, priniis los pepererat.


nascentis RomiE temporibus habe- 36 Fidenas^ Fidenae civitas fuit

bantur in pretio, erantque instar ci- distans ab urbe Roma 30. stadiis, cu-

vitatuni,qnibus longe minus erat op- jus incolae dicti sunt Fidenates, quos
pidulum Roma. Gabii porro stadiis Romulus devicit.

centum distabant ab urbe Roma, 38 Sng:Mt7jisWricfm] Romani nunc,


medio itinere inter Romam ac Prae- inquit, faieri nolunt lupam fiiisse nu-

neste. trieem Ronuili, suae gentis anctoris.


Albara civitatem
35 Alba potens] 40 Dardana puppis] O quam, in-
sub Albano monte condidit Ascanius, quit, faustodextroque auspicio Tro-
JEn(t filius, quam ita vocatam t'uisse jana navis JEneam portans delata est
dicit cum Virgilio Propertius, ab inltaliam!
; ;

611 S. AURELII PROPERTII

Jam bene spondebant tunc omina, quod nihil illam


Laeserat abiegni venter apertus equi
Cum pater in nati trepidus cerviee pependit,
Et verita est humeros urere flamma pios.
Tunc animi venere Deci, Brutique secures 45
Vexit et ipsa sui Caesaris arma Venus.

dana classis delata est in Italiam ! Avguria


turn faustum ilii pollicebantur even-
turn, quod equi lignei alvus aperta non nocuerit, quando parens in filii collo tre-
ipsi
7nens suspetisus est, ignisque pios Icedere limtiit humeros. Turn deinde Decii mag-
nanimiac Bruti secures prodiere, Venusque ipsa sui Ccesaris arma advexil. lule, O

O qt. ducta dant^B. B. B. 41


Omiiia Bon. Guam. Dresd. edd. vett. solen-
'

ni errore. Omia Vat. Huic omina


vel cuncta omina placebat Heins. [qiii etiam
marg. ed. Aid. ascripserat /ii(ic numitia.J Baith. 'Schrader. Emend, cap. 9.
illos. Illam vero hie mendi snspectani vocem recte censnit editor Elect.
Eton. Maj. sed ndiil miito.' Burm. Illos probat Lanhm. Nostrani lect. dant
B. B. B. 42 Ambigui
Dresd. Burm. 2. et in marg. pro varia lect. Al. am- '

biegni.' Armati Voss. 4,-43 ' Turn p. Posth. Guam. C. Com. Tam p. Bon.
Trepidus Postb. Palatt. C. Com. Guam. Ed. pr. Brix. Venet. Tremidus
Franc. 2. Tremultts Dresd. Aldd. et cctt. F. e vs. 49, hue concesserit.' Barth.
'Tump. cod. Frut. Ask. Vat. 5. et meus 1. Cum p. 2. Trepidus reponend.
censui ex consensu omnium fere codd. et Vicent. Venet. 2. Rbeg. Volsc. et
Eer. Tremidus Colb. 2. a ni. pr. Suum Barthio relinquens jiidiciuui recte
vocem tremidus Latinae civitatis expertem suspicatur Bronkli. qui tamen
male edidit treinuhts: quod demum nescio unde in Akiinas earumque sequa-
ces edd. inveclum est, et mox sequitur vs. 49. Int'eliciter Gebh. in nati intre-
inulus. Trepidus pra^tuii.' Burm. Tremidus dat Barth. Trepidus Lachm.
44 Vetifa est Dresd. Verere fl. Guam. Sed ver. malit Burm. 43 ' Hinc
tnagni vel gemini ant 7nanes suspicatnr Heins. Sed animi non solicitandiim,
et si quid reponend. mallem profecto. Tunc a. crevere Deci : nam in omn.
fere Mss. Dm
pro Decii.' Burm. Deci legit Lachm. Nostram lect. habent
B. B. B. 46 ' Rexit ad oram ed. Aid. conjecerat Heins. sed postea Duxit
praetulit. Vexil tamen hie sedeni suam tueri potest propter vs. 40.' Burm.

NOTiE
42 Abiegni venter apertus equi'] Fe- Secwes] Quia scilicet Brutus ille,
lix illud fuit augurium, quot /Eneee qui reges Roma ejecerat, cum com-
ipsiusque navibus, antequam Troja perisset liberos suos studere revo-
excederet, et mare conscenderet, ni- candis in urbem regibus, eos securi-
hil nocuerit equus ille ligneus ex quo bus percuti jussit : ut referunt Liv.
Grx'ci in urbem Trojam effusi sunt. lib. ii. et Florus i. 9. et alii. Deinde
Nota est historia equi illius Trojani, etiam idem l>rutus Tarquinii secures
quam late prosequitur Viig. yEu. ii. fre!;it, regesque Roma ejecit, ut dic-

43 Cum pater in nati] Anchises ni- turn est ad iii. 11. ' Quid nunc Tar-
inirum filii sui /Eneee cerviee succol- quinii fractas juvat esse secures a'

Istus. 4(j p'exit C<csaris arma Venus'] Vel


45 Deci, Brutique] Tunc teniporis> quia Venus tutela fuit illius navis
inquit, in Italiam vcnerunt animosi quse detulit in Italiam yEncam ; vel
Decii, fortesque Bruti. Dc Deciis quia duce Vcncrc ^neas lulusque,
dictum est ad iii. 11. 64.
: :

LIB. IV. ELEG. 1. 615

Arma resurgentis portans victricia Trojae,


Felix terra tuos cepit, lule, Deos.
Si modo Avernalis tremulae cortina Sibyllae
Dixit Aventino rura pianda Remo ; 50
Aut si Pergameae sero rata carmina vatis
Longaevum ad Priami vera fuere caput
Vertite equum, Danai male vincitis. Ilia : tellus
Vivet et hide cineri Jupiter arma dabit.
;

fevens arma
Troj(c rcnancentis triumphant ia, penates tuos/ortunata tellus admisit
Aitnuilis prcedixit airros Rcmo Aventino fore ex-
si scilicet annoscB Sihyllce tripiis
piandos, vel si Pergnmece vatis tarde comprohata verhu ml senis Priami pernicient
certa extitere: O
Danai, eqitum ve.airwnx retro ahducite ; prcepostere vincitis;
urbs Ilium florebit, liosque ciueres ipse Jupiter armabit. O lupa Martia, altricum


47 Resurgenti Palat. 1. 48 Ccepit habere Heinsian. Bnrm. 2. 49 'Si 7nodo
vera vel certa olim, vel Si m. Arvrna ohm conj. Heiiis. sed vnlfr. servo.' Burin.
50 Duxit dainnat Burm. (luoci in cod. Reg. Vera p. Xyvm. 51 ' Data c.
Groning. iV<rt Ilorr. Mentel. Voss. nieus, C'rim/na Doiv. 1. Vat. 5.' Burm.

52 Longoivi Reg. Bon. Longum Dorv. 1. 53 ConjecturamEditoris Elect.

Eton. Maj. Was urna Vint, diffidit Burm. 54 Vincet ed. Seal. Aliter oiiin.
libb. A. dedit Heinsian. Hac c. ad cram ed. Aid. conjecerat Heiiis. 5T
NOT^
unde Julia gens, in Italiam dclati est, in loco qui dictus est Kemuria,
sunt. qui etiam dicitur expianrlus.
48 Felix terra tuos, lule, l^-c] Deos 51 Pergamecc vatis] Cassandram
penates intelligil, qnos ^^neas in Ita- intelligit, quae a Pergamo, quae est
lian! ex Phrygia detulit, quos etiam Troja, dicta est ' vates Pergamea;'
Lavinii collocatos ab ^nea lulus, cujus quidem vaticinia fuerunt vera,
ejusdem JEnex filiiis, Albam, quam sed sero, vel potins, ut ait Virg.
ipse condiderat, transtulit.
'
nunquam credita Tcucris.'
49 Avernalis cortina Sibyll<e] Si vere 53 Vertite equum, Danai] Verba
Deiphobe, Sibylla Cuniana, pracdixit sunt Cassandne ad Graecos. Redu-
fore ut ob Remum caesuni agri illi, cite equum vestrum ligneuni, ait, in

mons nimiruni Aventinusubi sepultiis castra vestra; perniciosa namque vo-


est, vel locus ille ubi occisus, expia- bis hapc erit victoria, Trojanis vera

rentur. Sibylla porro dicitur Aver- salnberrima, qui nimirum majus iiji-

nalis, i. e. Cumana; nam lacus Aver- perium in Italia sunt deinceps exci-
nns non procnl est a Cumis, nt ad taturi, cui vestra etiam Graecia olim

ill. 18. dictum est. Cortina locus subjicietur.

est unde dabantur oracula. Ilia tellus] Dicitur regie Trojana


50 Aventino rura pianda Remo] ab Ilio, quae et urbs Troja est.
Aventinus dicitur Remus, turn quia 54 Hide cineri] His Trojae incensx
in Aventino nionte captavit auguria, ac eversiB reliquiis.
turn quia in codeni monte sepuUus
! !

G16 S. AUREI-II PKOPI RTII

Optima nutricum nostris lupa Martia rebus, 55


Qualia creverunt moenia lacte tuo
Moenia namque pio conor disponere versii.
Hei mihi, quod nostro parvus in ore sonus
Sed tamen exiguo quodcumque in pectore rivi
Fluxerit, hoc patrias serviat omne meae. 60
Ennius hirsuta cingat sua dicta corona:
Mi folia ex hedera porrige, Bacche, tua,
Ut nostris tumefacta supeibiat Umbria libris,
Urabria Romani patria Calliniachi.

prcfstantissima rebus nostris, quam alti wuri lacte tuo exstnicti sunt ! Hos aufem
muros carniinibus nieis celebrattdos aggredior. Heu me ! quod exigua niihi sit
vena I Verum nihilominus i/uicquid rivuli manabit ex tenui ingenin, id (oluin putricc
mecE sit addictum ac mancipatum. Ennius scripta sua redimiiit corolla hispida ;
mihi vero, o Bacche, prcebe frondes ex hedera tua, quo inea Umbria scriptis tucis su-
perba glorietur ; Umbria, inquam, Romani CuUimachi patria. Si quis e plants

' Coner Palat. 2. Bon. Guam. Dresd. Disp. Groning. Regg. Colb. Bon.
Guam. Drisd. Describere C. Com.
et France, ap. Broukh. qui pr<Fsm6ere
praptnlit.' Barth. [Errat Barth. nam Broiikh. re veia describ. praetiilit et :

quidem id sic eiim praetulisse monet Burinannus.] Describ. glossenia est,


jiidice Kuin. ' 3J. numne
p. coner disponeie Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. Coner
Mentel. Neap. Boir. Vat. 2. 5. Exc. Seal. Leidd. C. Com. ties Voss. Dorvv.
et mei. Disp. Leid. 2. ties Voss. Dorvv. et meus 2. ouni edd. priscis.'
Burm. Disp. verum esse ait Laclim. Describ. dant B. B. B. 58 Quod nostro
est Leidd. tres Voss. Ask. Dorvv, Burmni. et edd. antiquae. Quam nostro
*st conjecerat Franc. s< rectius abesse dicit Laciim. Per errorfin typoth.
Kuin. reliqnit Hew. 59 ' Si t. Postii. C. Com. Est pect. Posth. Ex p.
Dresd. E pect. Aldd. rel.' Barth. At tamen Heinsian. Quicumque e peel.
Ask. Est pect. Voss. 4. Dorv. 2. E pect. dant Broukh. Burm, Laelmi.
In pect. Barth. 60 El pat. conexerat Frut. Id p. Heins. Serviet qnidam '

libb. teste Broukh. non male ; et sic Morell.' Barth. Sant. Obss. ad Loca
Vett. Poet. Lat. praefert Et tamen. 6\ An f. scripta repontnd. quasrit

Burm. 63 ' Conjecerani stupefacta ad lib. ii. neque poeuitet conjecturac,

65 Lupa Martia] Ad lapam ilJam mum et Romulnm, lacte suo nutrivit.


sermonem convertit, qua Remum 61 wnius Ut Ennio, Epiei
/jirsu/tf]
Romnlomquedicitur lacte suo nuiri- Carminis poetae, qui primus res Ro-
vissc, rum eos ad Tiberis ripam ex- manas ver.su heroico ecribere aggres-
positos repcrisset. Historia notissi- sns est, corona detur ex frondibus
znae^t; quam pluribus verbis prose- asperis ac Iiirsufis, quales lauri sunt
quuntur Tit. Liv. lib. i. Dionys. ac myrti; petit Propertius, modo sibi
Halie. Fiorus i. 1. Justin, lib. xiii. Lyricorum ac Elegiacorum earminum
Veil. Patere. lib.
i. &c. Martia por- scriptori tempora cingantur bedcra
rodicitur lupa, tum quia lupi Marti Baccho sacra.
Deo dicuntur sacri, quia raptovivnnt, Ct3 Nostris Umbria libris} Umbria,
tum quia ilia lupa Martis filios, Re- Italiae rcgio fertilissima, qua nunc
:

LIU. IV. l.l.l'G. J. fil7

Scandentes si quis cernet de valiibiis arces, 65


Ingenio miiros aestimet ille meo.
Roma, lave : tibi surgit opus : date Candida, cives,
Omina et ; inceptis dextera cantet avis.
Sacra, diesque cauam, et cognomina prisca locorum
Has mens ad metas sudet oportet equus. 70
Dicam, Troja cades, et Troia Roma resurges ;

Et maris et terras longa sepulcra canam.

campis scse atloUetttia pfopugnacula riderit, is ilia moenia asthnet ex meo ingenio.
O Roma, volis tneis annue ; in tui giutiam novum carmen orilur. O RomaniJ'eli-
ciadale ausjiicia, meisrynt; captis prospcra ales accinat. Sacros rilus ct dies festos
referam, ac antiqua locorum nomina. In iiocce stadio, hosque ad limites, necesse est
ut equus meusdesudet. Canam, Corrues, o Troja, Uique, o Roma Troica, renas-
certs; dicamqne diutiirna longinquaque el maris et terrcB funera. incaule et in- O

postqnam vidi Marklandum ad oram ed. Giaev.' Burm. Lachm.


sic emen(la<se
\egit dictis [)T0 libris : noii monito lectoie
ne<iiie in Notis iiecjne in disciepaii-
tibus a Biirnianiiiano textii.
05 Scandentis Guy. Lachm. Quisquis Vat. 5.
Dorv. 1. linrm. 2. Cernit Vat. Pal;it. 2. C. Com. lion. Guam. cod. Frut.
Rt-g. Leid. 2. ties Voss. Heinsian. Dorv. 2. Cernis V abit. \. Dorv. 1. Cernet

Dresd. cum reliquis, et edd. aiitiq.- 66 Ingcnium maris axt. i. meum conjeceiat

Markl. Extimet Bow. Ask. Burm. 2. 67 Surget ed. Mur. 68 Omnia in ^

variis codd. etedd. antiquis. In Irctis pro incept. Mentel. mens 2. ed. Miireti
Aldina, Canteri, Douss. et Gra-vii noineii veniiitante, ne in hac una sic legi
cum editorc Elect. Etonens. exListimes: in cujus libelli sexta ed. vitio typi,
in textis'in ista Graviaiia ed. excusum esse male notatur. Ipse vcro in textii
dedit inceptis. Alterum vero defeiidi posset ex Tibulio i. 6. 16. Inceplis
tamcn Borr. Groumg. cett. codil. el vett. edd. etiam Palatt. mciubr. ex
quarum rasura in voce dextera Gel)ii. educehat dextra recantet.' Burm. 70
Tendat aliqtiando conjecerrit Heiiis. Surgat \ osS: A. quod damnat Burm.
71. 72 ' Uisticlion hoc pr*cedei)ti pra^ponend. censet Marcilius ad Horat.
p. 49. ubi et alios liiij. El. versus transponit. In variis codd. et edd. vetustis
legitur post V8. 88. sed ubi locum alienum occupasse moiiuerunt Livineius,

NOT.'E
ducatus dicitur Spoletanus, patria ftlixque avis prospero rantu suo
fnit nostri Propertii, quam suis Ele- fatistuni det auspicium.
giarum libris cupit illiistrari. 08 Dextera cantet uiiis] Opus ali-

61 Romani patria Callimachi] Cal- quod ardiium aggressuri captabant


limachi L^tini noineii veliementer auguria vcleres, avesque a dextra
ambie^at Propertiiis, ut ex hoc turn parte cantaiites vel volantes felicita-
loco videre est, turn ex iii. 1. Equi- tern, a sinistra vero denuntiare puia-

dem inpriuiis ivmiilatus est Callima- bant infortunium,


chum Propettius, qui talis est apud 09 Sacra, diesque canatri\ Loquitur
Komanos, qualis apud Griccos
est quasi tastos Romanes esset scriptiirus,
Callimailius, Elegiarum scriptor. quibus sacra, ritusque sacroruni, di-
67 Roma,faie] ('oeptis meis annue, esque festi ac proiesti recenserentur.
oRoma; novum enim in tuam laudem 72 [88] Longa sepulcra canam] Se-
oritur carmen et favete, Quirites,
; j)ulcra posuit pro fuueribus. Quae-
618 S. AURELII PROPERTII

Quo ruis imprudens vaga dicere facta, Properti ?

Non sunt, ah! dextra condita fila colo.


Aversis Cliarisin cantas : aversus Apollo 75
Poscitur in vita verba pigeuda lyra.

constans Properti, quo tem?re raperis ad canendas hhlorias? Stamina tua non sunt
a dextra colu contexta. Fletibii^ tiiis cantus ailjungis ; sed iibi nonfuvet Apollo ;
petis carmina pcenitenda a cithara renuente. Ego vera tibi dicain veris ex auctori-

et Passeratius, qui Scaiia;eri trajectionem, ita nt nunc recepta est, probat.


Victa en, Troja ad ed. Aid. maiuiiiein conjeceiat Heins. Troica R. in omn.
feie Mss. et priscis edd. sed Troia diiduin VV. DD. ap. Virg. Ovidium,
aliosqiie coriexenint. Delude pericla edend. censni ex Heinsiano, non sepul-
cra, ut in ed. Broukli. exciisiim est : et sic emendandiini, et in sua ed. se ex-
liibituruin esse, notat Markl. ad Slat. Sylv. p. 214.' Burin. Hoc distichon
transposiierunt Barth. Laclini. qui se ita facere ait, non quod id ad ea, quae
huic'in sua ed. viciiia sunt, quicqnam facere existimet, sed quia suum noa
est scire, quo I. illud Piopertius, si Carmen ipse edidisset, repositurus fuisset.
Addit delude Quid vcro, si hie tumor astrologo melius quam Propertio
:
'

convenit i' Troia R. esse veram scripturam censet liroukii. et dant B.B.B. L.
Sepulcra defendunt Kuin. et Husclik. in Analect. Grit, et probat Lachm. et
legit Barili. 73 Hunc vs. et tres istos qui sequuntur, egregie restituit
'

Heins.' Broukh. qui turn ex Heins. citat bos vv. ut legit Kuin. Vage discere '

Brix. Vage dicere Venet. Aid. 2. Vaga verba Bon. lVage]fata Guam.' Barth.
'
Impndens unus Reg. in quo etiam vage discere sacra, P. ut in Perr. v. c. Colot.
Vat. 1. 2. Vaga discere fata Colb. Dorv. 1. Vage dicere fala Neap. Rorr.
In Reg. 2. vaga dicere verba, ut Leid. 1. Vaga dicere fala 2. cod. Frut. Voss.
1. 3. Dorv. 2. mens uterque. Facta Voss. 4. a m. sec. Vaga facta vel festa
Heinsius. Marcil. ad Horat. p. 43. ex Mss. legit Q. ruis, imprudens, age dicere.
Livineio placebat Q. ruis imprudens? fuge dicere facta, P. Sed amplector Hein-
sii emend, ad Ov. iii. A. A. G72. i. Advers. 2. et F4). ad Gnrv. T. iv. Syll.

Ep. p. 299. iinam dedit Broukh. Q. ruis i. vaga dicere facta P. eanique cer-
tani esse dicit Dorvill. ad Charit. p. 773.' Burm. Legit Lachm. imprudens,
vage, dicere fata, P. Kuinoelis iect. daut B.B.B. 74 'Colo omn. libb. non
colu, quanquam id parum refert.' Broukh. Id. sentit Barth. qui addit :
' Non
ita sunt d. vel Non sunt tarn d. Heins. A Posth. Gnarn. Uresd. Brix.
de.vtro
Aldd. Colin, cctt. A de.rtra edd. Venet. et Miir. Candida Heins. prob.
Broukh. qui nescit quid sit conderefila. Nempe condere est, facere, ut ' con-
dere vellera.' '
A dextra Vat. 5. Leidd. tres Voss. Dorvv. et mens 1. A dex-
'

tro 2. ut Kegg. Colb. 2. Borr. Ask. et edd. vett. Candida cur textui inseru-
erit Broukh. causam non video; in omn. enim codd. condita cum prise, edd.
Hoc itaque reposui. Markl. ascripserat male editum tuisse Candida.' Burm.
Ah probat Lachm. et defendit dca-tro. Kuinoelis iect, exhibent Barth. Burm.
75 Accersis manifesta pj-iefert vestigia rov Aversis. Charites, quod e suo
'

NOT^
nam vero sint ilia funera, quae pr?e- ac bellicis.

dicit, nou liquet; nisi forsan de terra^ 74 Non sunt, ah! dextra, SfC.I Opu.s,

maris, ac universi mundi interitu lo- iuquit, quod a te texitur, non est a
qui inteIHgatur. colu feiici ac fausta deductum ;
quia
73 Quo ruis imprudens] Verba sunt nimirum vires tuas sMperat,ad id non
vatis, scu astrologi cujusdam, quern es idoneus, ac denique tibi infensus

inducit Poi-ta, a quo se fingit tuisse Apollo versus cothurnalos suggerere


de rebus futuris cdoctum, ac deter- venuit.

ritum a scribendis rebus gravioribu* 75 Aversis Charisin canlas [Accersis


LIB. IV. ELEG. 1. 619
Certa feram certis auctoribus ; aut ego vates
ISescins eerata signa movere pila.

bus. Non ego snm astrologus, qui nesciam qucenam signa in anea sphcera movean-

Scaliger pioriiixit, firmat C. Com. Aversus A. Colbertt. et nostri.' Broukh.


' Accersis lucnjmis cantas Piildt. 2. Bon. Diesd. Canliis Giiain. Brix. Aldd.
Cant. cett. Accensis laciymis cartas Palal. 1. Accersis i. charitns [recie e
Baith. citamiis] Ciij. . Com. Adrersis Musis cantas Vencf. quana Beroal(ii
conjecturam esse Sralieer affiiinat. Aversu [cf. inf.] Lnchesi cantas, vel
Aversis Clun-isin cnntas Heins. Aversis c. Musis Bodl. Aversis tamen non
niiiltuni recedit ab Accersis. Adversus A. Palatt. Biix. Venet. Aid. I. Colin.'
Harlli. ' Accersis
hicrymis cantas Neap. Leidd. tres Voss. Heinsian. Dorvv.
nisi quod hicrijimts in Neap, et Dorv. 1. Canlns Leid. 1. Neap. Cams Voss. 4.
Arcessis lucrymis cantits, adiersns Gi'oning. Arcessis lacrymas cantus adversus
Ap. A.sk. Fluctuat vahie et se torquet Passeratius, iit vetenim edd. lectioni,
Accersis lacrymis cantut, adversus Apollo, (qj'.od et in Venet. 2. Vicent. Rlieg.
^'ol.sci el aliis antirjiiis edd. est) cominoiiiim aliqiieni sensnm affingat et ;

absinda satis est Tiieod. Maicilii conjectnra, qui ad Horat. p. 43. legebat
An cretus lucrymis cantas. Beroaldus eniendabat, Adversis Musis canlas, quod
impiobat Scalijrer, et ex suo cod. affert Arcessis lacrymis Ckarites: quod ulti-
muui Charites etiam est in Leid. 2. necpie tamen Beroaldus solo audacioris
ingenii dncin sic divinasse vidctni-, sed f. menibranas veteies inspexit, ia
quibus ita inveiierit. Certe in Pcir. v. c. Coiot. Vat. 1. 2. clare legitur ^recsjs
Musis cantas, aversus Apollo est : et sic 5. sed in quo Adversis, et pro cantas in
eodeni ckarites. Cantus in 2. An'versus Apollo in Dorvv. et nieo 2. Heinsius olini
divinaveiat in niarsiin. ed. Aid. Aversw Lachcsi cantas: sed postea j4rt7\JS
Charisiii cantas: aversus Apollo PvsciturS,-c. pra-tidisse videtur. Eum vid. N. Prop,
p. 740. in Epist. ad Gritv. T. iv. Syll. p. 299. et i. Advers. 2. ubi multa in hac
Eiegia emendat et prjeclaram [opt imam alibi earn vocat Burm.] banc Heinsii
:

restitutionem impense landartuit iNlarklandus ad Stat. Sylv. p. 74. et Dorvil-


lius ad Cliarit. p. 773. Cliarisin [ira'terea iidiieret codiribus, et genio Propertii
couvenit. .4rerss /I. etiain melius, quani fl*/!^^'^!/* repetitionis causa.' i^urm.
Kuinoelis lect. dant B. B. B. ' Adversis Musis Her. sed in Heins. v. c. et Fer-
rari! lib. Aversis c. 3Iusis.' Bartli. 76 ' Poscitur elegantius est altero isto per-
vulgato.' Broukh. ' PoscJSff cod. ^'oss. Poscis al)\^on. Guam. Dresd. Brix.
Venet.Akid. Colin. Cant. cett. I'iugenda Palat.membr.' Bflri/t. ' Poscitur recte
Hein.s restituit pro eo quod in onin. antca scriptis exciisisqiie Poscis ab inv.
nt prceter alios in Leid. tribus \'(iss. Dorv. 1. et nieis. Sic affert Nestor in
Vocab. p. 106. b. Poscit ff Palatinus, Ask. Dorv. 2. Pingcnda vitiose in
Palat. et pr. edd. Palmerianum pagenda [pang, e Burm. exscribit Knin.]
nierito rejpcit Gebli.' Burm. '
Gebbardiis (nam Burm. falsa niemorat) in
cod. Palatino reperit Poscis et.' Laclim. qui vult Arcessis Latium: cantas:
aversus Apollo ; Poscis ab invita verba pigcndu lyra. Nostram lect. praeferunt
B.B.B. 77 'Hand f^o Dresd. Venet. Aut invenit Broukfi. in sua Venet.
sensu arguto. Sic quoqne Eel. pr.' Barth. '^f Regg. Borr. Groning. Venet.
2. Vicent. Kheg. Volsci in ipso contextu (sed in Notis hand) Aldd. Jnnt.
Gryph. Hand ego Colot. Vat. 1. 2. 5. Leid. 2. Voss. 3. Dorv. 2. Ber. Colin.

NOT^
lacrymis cantus] Tn qui fles aniores tibi versus suppeditet, quas non alia
tuos ad lacrymas vis adjungere can- fiitura sunt qnam quorum te lecto-

tus ac res Icetas, sacra scilicet dies- resque preniteat : erunt enim versus
que festos. male nati.
76 Poscitur [Poscis ab invita] Ly- 78 Signa movere pila] Pilani aera-
ram tuam, quasi esset Musa, oras, ut tani vocat s()ha-ram apneam, quae ro-
C>-20 S. AUKI-Lll FR()Pl';RTn

Me creat Archytae soboles Babylonius Horos,


Horos, et a proavo diicla Coaone domus. 60
Di mihi sunt testes, non degcnerasse propinquos,
Inque meis libris nil prius esse fide.
Nunc pretium feccre Deos, et fallitur auro
Jupiter: obliquae signa iterata rota:^.

tur. Horos Babylonius, Avchytce filins, me procreavit, nieaqup gens a Conone ata-
voorta est. Dtos ego testor a imventilius nie won descicisse, et in meis scriptis ?ii-
hil essepotius tic anti(juiusveritate. Jam in luci'um. (jucestuinque Deorum religioiiem
vei'ttrunt, auroque decipitur Jupiter. lEgo canum] signa Scepius decursu rutce ob-

Rouill. Miireti Aldina, Cant. Seal. Donss. Prius tamen a Passeratio asseritur.
Huud vero tueri potest Hoineii locus, ii. Od. 170. seqq.' Burnt. A ut d&nt
B. B. B. 79. 80 'Drops Palatl. Guam. Biix. Venet. Horops Aldd. Mox
Horon Guam. Dresd. Aldd. Oron Brix. Venet. L). Zenone Dresd.' Bartli.
*
Horops, herops, vel Orops in meis Mss. Leidd. "Voss. 1.3.4. Dorv. 2. Orobs
BoiT. Oros Colot. Vat. 1. Heros Neai). a ni. sec. C.o/js Regg. Groning.
Mentei. Heinsian. pr. edd. Herops Hail. Arcli. proles B. orops Ask. Horus
vel Horos Astrologi nomen. Mox Oron et Keghis, vel Huron et. In Leid. 1.
Voss. 1.4. Dorv. 2. Herops, et Leid, 2. Voss. 3. a m, sec. Sed Heron et a ni.
pr. jHojon V. c. Frnt. Oron Gioiung. Bon-. Of osf< Colot. Vat. I. 5. Horon, at
Heins. Ep. ad Graev. T. iv. Syll. p. 297. probante Gra^vio Ep. seq. vel
Hcroum a proavo in marg. ed. Aid. Maiklandns asciipserat ' Din est |Uod :

vidi hgend. esse Horon, ex sensii. Horos Babylonius creavit me Horon. Sura
Horos ab Hero. Conttrniat cod. Dorv. et Ed. pr.' Pro Conone male in Leid.l.
Voss. Heinsian. et nieo utro(ine ca/iont.' Burm. ^ Horos, Horos : inepta rtpe-
titio. Groiiing. [cf. sup.] Neap, et permulti in pentameiro liabent Horon.
In versu longiore Horos de ncscio eiijus conjeciura legi videtiir. Scripti
habent Orops et siniiiia. Recte iJoio;;s, Horon.' Laehm. Nostram lect. dant

B. B. B. 81 " Sint Guam. Fropinquos France. Guam. Ed. pr. Prupinquis
cett. cum vulgg.' Bartli. 'iS'/wiBorr. C. Com. Voss. 1. Keete propinquos
in Regio, Neap. Vat. 5. Vo>s. Groning. aliisque. Male propinqiiis in priniis
et reliquis vetustis edd.' Burm. Ruinoelis led. dant B.B.B.L. 83.84 In
pracium Venct. ap. Bartli. In pretium Borr. Dorv. 1. nieu.s 2. el Ber. F.

NOTiE
tunda est instar pilde, quam invenisse 80 A proavo Conone rfomus]
dticta

dicitur Archimedes. Conon insignis fuitmathematicns, ex


79 Me creat Arckyta soholes] Ar- Samo insula oriundus, qui septem de
chytas philosophus eximins luit Py- rebus astrologicis Libros edidit.
thagoricus, patria Tarentinus, qui 83 Aunc pretium fecere Decs'] As-
columbamligneam itaaffabreeffinxit, trologos ac matliematicos instctatur,
ut viva- volalum imitarctur. qui pecuiiiam et aurum Deorum lia-

Bahylonius Horos] Horos vel Horns bent loco, et (|ui pretio corrupt! for-
Babylonius diciiur non a patria, sed tunatam geiiiluram fataqiie salutaria
a protessiouc, quia nimirnm Babylo- eiiientiiintur. Iiide vero falli dicitur
nii sen Clialdaei peritissimi semper auro Jupiter, quia propter aurum lu-
habiti sunt astrologi sen vates et ge- ciandum astrologi stellain Jovis be-
nethliaci; de quibus vide Strabon. neticam ac t'austam alicui assignant
lib. XVI. ct Cic. lib. i. et ii. de Divi- in genitura, qui stellain fortasse Sa-

nat. tunil perniciusani liabet.


LIB. IV. ELEG. 1, 621

Felicesque Jo vis stellas, Martisque rapacis, 8,5


Et grave Saturni sidas in omne caput.
Quid moveant Pisces, animosaquc signa Leonis,
Leetus et Hesperia quid Capricornus aqua.
Dixi ego, cum geminos produceret Arria natos,
(Ilia dahat natis arma vctante Deo,) 90
Nou posse ad patrios sua pila referre penatcs.
Nempe meam lirmant uuac duo busta lidem.

liqvfr,fnu.ilum heneficumqne Jnvis suhts, vio!ent.is</i/e avidi Martix stella, ac prr-


niciositmin omnes mortales astrum Saturni, quid Pisces molinntur, quid furibiutdi
Leiinis sidus, quidqiie Cdiiricornufi Hesjicrio mnri iierfnsijs. Es^o piadi.ii, cum ditox
Jilio^ Arriu jiroducfrct, (ipsa ii<iini|iic iis (nma dalxit Deo invito nc pndiihentc,)
non posse eos ad paleritos l^enntcs leli sua repurtitre. Eqitidmi nunc duo illoiiiin
sepuUra vaticiniorum vieorum veritatem confirmant. Nam duin Lupercus os equi

legendum Jupiter: nbliqute s. iteranda r. nt major tlistinctio ponatur post


'Jupiter.' In nmltis RIss. et edd. Iiic seqiiuntur versus 105 108 [nobis

85 88.] quos excipiunt vss. 71. 72. sed dn orditie liorum vss. vid. Th.
Marriliiim ad Horat. ii. ()d. 17. p. 49. qui ita disponendos censet, nt
exiiibuit Broukli. [et Burm.] ita ut post hnnc vs. seqiiatur Dixi e<^o, '

&c.' et post vs. 104. [nobis 108.] etiarn collocat Marciliiis vs. 105 [no-
bis 85.] cum tribus seqq. ut edidit Scalij^er.' Burm. \on interpnnjfit
Kionkli. |)0st 'Jupiter.'
85 ^Stella Sc-aligr, Bronkh. Slellits celt, oniiies.'
Barth. Stellns Retig. Groninjc. A>k. Leid. I. tres Voss. Dorvv. et Burmin.
Prol)at Laclini. et lesit cum Baitli. iS(t'/te dat Burm. /^rtpnces emendabant
Livin. INIaikl. S7 ' 31 imeant legend. ])ulabat Livin. idque a Voss. 3. 4. meo 2.
et libb. Passerat. confirniatur, et a l^er. idque Guyeto placebat.' Burm.
RIov. legunt B. B. B. L.
88 Lotus libb. scrip, pier, cum Brix. Aldd. cett.
prob. Vulp. sen^u sat conimodo iaius tamen e.-t in Franc. 2. [Voss. 4.] et
:

Dresd. quod ampleclitur Broukb. cum Ciiit. In \'enet. 1500. L tux et


hasp.' Barth. ' Revocand. pntavi lect. Leetus, ritpote difficiliorem, cnni Lotus
Grammaticis snain originein debere videatur.' Kuin. L/!(.s habcnt Burm.
et Lachin. Lcelus dant B.B.
89 Perduceret Livin. Gebh. Actia Mentel.
Accia Burm. 2. Ortia Dre>-d. 90 Dori et vs. seq. Nee pro Non sublatis
signis parentb. vull Heins. Dabit natis Y)ox\. \. Burm. 2. 91 Fj/a Mentel.
N OVi.
84 Obliqua: rotce'] Orbita Solis seu 87 Quid moveant pisces] Quid Pis-
Zodiacus, in *quo duoilecim signa ces, quid Leo, quid Capricornus
snnt.intelligitur. Per obliquum enim in genitura dominantes portendant.

Zodiacum Sol inflectitur, siynaque 89 Dixi ego] Orationem persequi


saepius obliquo tramite percurrit. tur geiietbiiacus, probatque ab exem-
85 Felicesque Jovis stellas'\ Profile- pio se peritissinium esse vatem, quan-
tnrastrologus ille^esiderumnaturam, doquidem Arrise cuidam feminze,
reiumque ccelestium caiisas habere cum duos filios ad belluui mitteret,
perspectissimas, cur nimirum Jovis praedixerat iilos doinum salvos et in-
stella sit benigna, Martis vero male- columes non esse rcdituros.
fica, Saturni perniciosa.[Usee re- 90 Dalmt iiatis armd] Filios ad bel-

fert editor Delph. ad Dicam in dis- lum mittebat, invitis Uiis.


ticho 71,2. quod post vs. 88. ponit.]
; !

ii2'2 S. AUKKLIL PROPERTII

Quippe Liipercus eques, dum saucia protegit ora,


Heu! sibi prolapse non bene cavit equo.
Gallus at in castrisdum credita signa tiietur, 95
Concidit ante aquilae rostra cruenta suae.
Fatales pueri duo funera matris avara3
!

Vera, sed invito^ contigit ista fides.


Idem ego, cum Cinarae traheret Lucina dolores,
Et facerent uteri pondera lenta moram, 100
Junoni votum facite impetrabile, dixi.
Ilia parit : libris est data palma meis.
Hoc neque arenosum Libyap Jovis explicat antrum,
Aut sibi commissos fibra lociita Deos ;

graviter vulneratum tutatur, eheu !equo concidente, sibi partim consuJuiL Gallus
vera, dum commissa sibi vexillu protegit, corruit ante rostra sanguine respersa
aquilee sua;. OJilii fatales, duo matris uvarce funera ! heec certa vaticinii
niei Veritas evenit mihi, sed renuenti. Ipse ego, cum Lucina Cinara paiien-
tis dolnres protraheret, ventrisquc onus tardius moraretur, dixi, Votum exo-
rabile Junoni nuncupate. Ctjnara statini parit: exinde scripiis ac vaticiniis
meis palma donata est. Id non docet specus sabulosa Jovis Lihyci, nee exta
qua: Deorum voluntatem sibi creditam enuntiant, tiec quicumque intelle.ierit agitatas

Vo5s. Doiv. 2. Guam. 93 Lupercus, equi dum dant B. B. B. L. Eij^ies est


emendatio Heins. et Maikl. optime, judice Burni. 94 Tibi p. Borr. Gro-
ning. Voss. 1. Burniannianus, Guam. 95 Et Doivv. Burm. 2.-96 Signa c.
Borr. Groning. Leid. 2. Voss. 1. 4. (et 3. pro varia lect. superscr.) Burm.
1. Guam, et legit Lachm. 97 Ferales Heins. 98 In uno Dorv.l. Burm. 2.
' Legend, cum Heinsio inritw. Constitit niallem pro cont. male concidit
Palat. 1.' Burm. 99 Cijnare Dresd. Cimjrcc Groning. CinarcE Neap.
CynarcB Burm. 1, Concinarai Venet. 2. Rlieg. 100 Humeri Borr. Groning.
Heinsian. 101 Junonis l^osth. Palatinus, C. Com. Neap. Regg. Ask. edd.
vett. Junonis facie votum Meniel. Voss. 1.4. Dorvv. Burmm. Guam. Dresd.
Biirmannus mallet hie emendari facitn, neque probat conjecturam Passeratii
V. facite, impetrabite, d. F. legend, est Junonis facito v. ait Lachm. sed
nihil affirmat. 102 Verbis coiijicit Heins. quod improbat Burm. Labris
Kegg. Et data Borr. Hi insian. 103 /f quoque Borr. Heinsian. mens 1.
'
.

Lihyci Reg, Leid. 2. Voss. 3. Aid. 2. Rouill. Gryph. Canter. Douss. [Lend.
Grajv.] et alii. Jovis Libia: Venet. 2. Rheg. [Gnarn.] Libya: J. Mentel.
Heinsian. Leidd. Vossiani, Groning. Borr. Aid. 1. Junt. et Colin. Libie

NOT/E
93 Lupercus] Lupercus et Gallus luram prapdixisse, si Junoni votum
duo sunt Arriaj tilii, qui, ut pra-dixe- faceret. Quod cum evenisset, omnes
rat astrologus, in bello perierunt eum veridicum agnoverunt, librosque
alter equi lapsu cxtinctus, alter dum ejus astrologicos in sumuio habuerunt
aquilauisuam tuptur interemtus. pretio. Lucina, a parturientibus in-
99 Cum Cinara: traheret Lucina dO' vocari solita, dicebatur Latinis Juno
lores] Significat etiam astrologus se Lucina, Grjrcis Ilithyia.
Cinaram pucllam partus dolores pa- 103 Libya: Jovis antrum] Hammo.
lientem citra mortis periculura pari- nis Jovis oraculum in extrema Libya
LIB. IV. LI. KG. 1. 623

Aut motas cornicis sensciit ala.s


siqiiis ;
100
Umbra neque haec magicis mortua prodit aquis:
Aspicienda via est coeli, versusque per astra
Trames, et ab zonis quinque petenda fides.
^^
cornicula pennas : nee ctiam umhramortui hominis aquh magicis id indicat. Spe-
culandum per sidera, piBedictiomimque Veritas a quin-
est iter coeli, et callis Jiexus

Keap. Libya genus Voss.


i. Libyos J. expHcrt a. ad oraiti ed. Aid. conjece-
rat Heius. In Notis auteni Prop, einendabat, arenoso Libye J. explicet nntrv.'
Biirni. iSostram lect. dant B. B. B. L. 104 A. vbi 105 Senserat id. Guam.
Groiiing. Voss. 1.
106 ' Umbrane qucB Neap. (J. neque m. Guam. [Bon.]
Umbrace qucB Livin. Tnrneb. Guy. U. neque in m. Vat. Postli. I'alat. I. C.
Com. Umbraquenec m. Dresd. edd. vett. Brix. Venet. Aldd. Colin, cett.
U. neque e m. hond. Umbraque ciii m. emend. Heins. Ferrarii liber, U. nee e
m.' Bartti. ^ Umbraque ne m. Colb. Mentel. mens 2. U. neque et 'Pcrr. v. d.
Umbraque nee in. Reg. 1. Dorv. 1. ed. Miir. U. neque a m. Dorv. 2. 17. neque
e m. Vat. 1. 2. U. ncc hue 5. U. nee in Borr. Prodita venit Ask.' Burm.
Umbrave qua legit el Lachni. Nostram lect. liabent B.B. B. 107 ' Verusqve
[Guam.] Mentel. Borr. Colb. Heinsian. Ask. tres Voss. Dorvv. et mei. Ursus-
que Leid. 2. cornipte, sed quod favet Heinsio Sursusque conjicienti ad cram
td.Ald.' Burm. Verusque dat Laclim. 108 A s. Dresd. A stellis emendat

NOT^
situm, ac toto orbe celeberrimum, veluti inclusam ; unde fibra dicitur
signlficat: de quo vide Curt. lib. iv. Tibullo nostro ' Deorum conscia,' ii.

Plin. VI. 29. Arrian. lib. iii. Uiod. 1. '


Eveulura precor. Viden ' ut fe-
Siciil. lib. XVII. licibus extis .Significet placidos con-
104 Fibra locuta Deosl Fibr<E sunt scia [nnntia] fibra Deos f'

jecinoris extremitates, seu, nt alii 105 Cornieis senserit Ostendit alas]

nialunt, venae quaedam et nervi, qui cornicem non cantu fantum, sed eti-
decurrunt per jecur. Fibra? tamen am volatu facere auspiciuni, ideoque
etiam dicuntur de ceteris visceribus, iionmodo oscineni,scd et alitem esse.
perinde ac de jecinore. Fibra porro lOG Magicis aquis] Quas scilicet
dicitur '
loqui Deos' sibi creditos, spargunt in_suis nefariis sacris magi.
cum per liaruspifinam ex fibris ab lia- 107 Versusque per astra Trames]
ruspice exploratis futura cognoscun- Zodiacum circulum intelligit.
tur, et voluntas Deomm aperitur. 108 A zonis quinque] In quinque
Haruspices enim diligentissime con- znnas, quas alii dirunt fascias, ca'him
siderabant quid periculi, quid com- seu mundus dividitur, ut testatur
modi exta porteudereut, quid jecur, Virg. Quinque tcnentcoclum zonae,'
'

quid reliqua viscera denuntiarent. <l^c. Haruni duae extreme frigid*


Ovid. Met. xv. Protinus erei)tas
'
sunt, media adusta ac peiiitus torrida,
viventi corpora fibras Inspiciuut, duje vero intermediae temperata*.
mentemque Deum scrutantur in illis.' De his jam supra dictum est pluri-

Fibram enim veteres putabant voluii- bus.


tateui Deorum habere coiuniissam ac
624 S. AURKLII PROPERTII

Exemplum grave erit Calchas namque Aulide solvit:

Ille bene hEcrentes ad pia saxa rates. 110


Idem Agamemnoniaj ferrum cervice puellae
Tinxit ; et Atrides vela cruenta dedit.
Nee tamen Danai. Tu diruta fletum
rediere
Supprime, et Euboicos respice, Troja, sinus.
Nauplius ultores sub noctem porrigit ignes, 115
Et natat exuviis Graecia pressa tuis.
que znnis est arcessenda. Mai^num exemplum Calchas fuerit. Hie cnim Graro-
nim naves ad ]nos scopulos oene morantes ex Aulide dimisit. Ubi idem smxm gla-
diumcruentittit coUo virginis Agamemnonia, Atrides statim lintea funestu ventis
commisit. Nihilominus Danai nonsunt reversi. Tu vero, o Troja,eversa lacrymas
coliibe, et oculos rejlecte ad freta Euhoica, Nauplius acceudit noctu faces vindices,
spuliisque tuis oppressa Gracia mergitur. O
Oiiide,jam voti compos, abripe, ac de-

Scaliger. PetundalA\wm.2. 109


Brix. In meo utroqne, ait Biirm.
C/irt/tas
sic male interpiinfiitur, m<:
In 2. nam quce.
Calchas n. 110 Trabes Vat. 6.

Voss. 3. 112 Atridis mavult Wakkenis Amoen. Lit. p. 103. Vela tenenda
Palat. 1.
114 Supprime, Trcjania\e repetitiir, ait Bnrm. in Borr. et Heinsian.

115 VUorem ignem in uno Reg. IIC En n. Heins. Suis Neap. Regg. Colb.

NOT;E
109 Exemplum grave Calchas'^ Cal- Ad pia saxa] Quia bella caedesque
chas fiiit Giaecorum aiigur, qui cum prohibebant. Scribit autem Strabo
ipsisad expetlitionem Trojanam pro- lib. IX. regionem in qua Anlis
illani,
fectus est. Ostendit autem ipsius est portns, saxosani acpetrosam esse.
Calchantis exeniplo lianispicinain 111 Agamemnonia puellce] Calchas
esse mendaceni, hariolosqne et ha- Iphigeniam, Agamemnonis filiam, ad
ruspices esse fallaces et vanos pree- placandos ventos ac Dianam, dum ad
stigiatoies. Calchas enini, hariolandi portum Aulidem classis consisteret
scientia praestantissimus, postquam GrcPcoruni, jussit immolaii.
ex Aulide porta solvissent Grspci, 112 Abides vela cruenta dedit] Atri-
prsedixit eos in patriani eversa Troja des est Agamemnon, qui ipse san-
victoies sos|)itc.sqiie ledituros: qund guine tilia> Ipiiigeniae mactatie cru-
tamen secus accidit qiiain pricdixerat. entatus aii Trojam navigavit.
Nam omncs t'crc ad Capharenni pio- 114 Euboicos siiius] Sinns est major
montoriiun Euboicnm, ad quod Nan- maris recessus intra terras veluti duo
plii dolo eortim cla^sis deleta est, brachia longius procurrens. Hie au-
naufragio peiieinnt, ut snpia jam tem Poeta per Euboicos sinus' Ca-
'

tlixiniiis. IMeiius ergo classis Grsc- phareum proniontoriuni, sen Capha-


coruni hasisset in Aulide, cuiCalrhas reas cautes et saxa siguificat, nbi
vates anctor fuit utsolveret, niartata classisGraccorum post deletam ever-
Iphigcnia Aganit- ninonis filia, ad Dia- sanH|ue Trojam JSauplii dolo naufra-
nam ventosquc j)laca)idos. gium fecit.
110 Bene henenles] Qnia fcliciter 11.5 Nauplius] Palamedis pater,
Inde nioveri non poterant, adversis rex Eubflea! insidip, ut nlcisceretur
ventis, quoniam ilia mora prodeiat neceni (ilii, qui fiierat Ulyssis artibns
Gi'jEcis ipsis ad 'iioj.nn iieiituiii. in cxpo.iiitione Trojnna interemtuis,
: :

LIB, IV. ELEG. 1. 625


Victor Oilide, rape nunc, et dilige vatem,
Quam vetat avelli veste Minerva sua.
Ilactenus historiae : nunc ad tua devehor astra
Incipe tu lacrymis aequus adesse novis. 120
Umbria to notis antiqua penatibus edit.
Mentior ? an patriae tangitur ora tua3 ?
Qua nebulosa cavo rorat Mevania campo,
Et lacus gestivis intepet Umber aquis,
peri vatem, quam Minerva proliibet a suo umiculo abstrahi. Hue usque historia'
jam ad <Mmiiatale sidus venio : incipe fu prcesens carminibus novis favere, Umbria
nobilis te claris ptnntibusgenuit. An mendax sum?
anpatrice tuce fines non otlin-
guntur? Qua nimbosu Mevania agro humili ac concavo rare semper munat, ct la-

Groning. Leidd. ties Voss. Dorvv. Dresd. Burmm. et pr. edd. Probat
Laclim. 117 V. hilince Ga^rn. V. Oiliaile Dresd. Loud. 'O Iliade Regjr.
Colb. Exc. Seal. Ask. Leidd. ties Voss. Dorvv. mei, Venet. 2. Rheg. Volsci
edd. quibus consentit Neap, in quo Oiliade, ut corrigebat Passerat. Oilide
Ber. Aldd. Junt. Colin. Rouill. Gryph. aliEeqiie. O/irtrfe Groning. quod etiam
affert Livineius, fed Icctionem incptissimam vocat. D. navtm Lei<l. 1. Ratem
Voss. 1. D.raptam Vat. 5. Ber. Rectc V. Oilide, raptam nunc dilige vatem
Heins. i. Advers. 2. Dirige vitiose Ask.' Burm. Iliade v. reponit Laclim.

Nostrani lect. hubent B. B. B. 118 ' Quern male Regg. Colb. et pr. edd.
Sede Perr. v. r. Colot. Vat. 1. 2. libb. Passerat. qui ex aliis etiam |)rot'ei t.

a. ex (F(/e, sed quod glossenui opinor lectionis sede: idque Heins. in siiis
codd. invenisse testalur i. Adv. 2. ciii hoc prtpfeiend. videtiir pro rcste, quod
(iefeiulit Broukli.' Burm. -Veste det'endit Kuin.
119 Divehar Postli. Guam.
Dresd. Regg. Colb. L(idd. tresVoss. Dorvv. linnniii. Biix. Venet. ap. Bartii.
Hoc prafert Lachni. Detcar Bon. Neap. Son ad Voss. 3. 120 Turn lacry.

Voss. 3. -4. <h/s correxerat INIarkl. 121 Votis Dresd. Meuiel. Noctis Hein-
sian. Natis Dorv. 2. -122
Markl. legebat tenditur. 123 ' Quin neb.
Gnarn. Quam n. Voss. Franc. 1. Reg. et Ed. pr. quod hue facere negat
Broukli. licet defendat Heins. ad Claud, i. in Rufin. 385.' Barth. ' Quam mei.
Recte Broukh. Qua priefert. In cod. Reg. QMawneworosac. rotat con iipte,

NOTyE
Graecis capta jam Troja in patriam sima dicitur Graecorum naufragii,
redeuntibus, et tempestate laboran- quanivis etiam ipse fulmine perculsus
tibus, ex Caphareo monte noctu fa- ob hoc crimen periisset. Vide Virg.
cibus accensis igues ostendit; qiios, /En. i.

cum existimarent Graeci indicate por- 123 Mevania] Mevania


Nebulosa
tum tntissimum, deducta classe
illuc civitas Umbria; ad viam Flaniiniam
inter asperrimos scopulos naufragium sitn, de qua Lucan. ait lib. i. ' tburi-
fecerunt; unde versu sequent! dici- Mevania campisExjadicat.'
feris ubi se
tiir natare Graecia oppressa spoliis Mevania porro dicitur 'nebulosa,'
Trojanis. Vide quae dicta sunt ad iii. quia, licet in planitie sita sit, valles
7. 39. taiiien circumjacentes, agrique pin-
117 Victor Oilide] Ajaci Oilei filio gues, ac rore niulto madeutes, nebu-
insultat, qui furiis amoris agitatus las exhalant, (piibus continuo fere
Cassandram vatem in temple Miner- respergitur. Mevaniam urbem plii-

v.p violavit; <\u?e causa fuisse potis- res, loci Itujns auctoritate diirti, Pro-
Dclpb. rf. Var, Cl'is. Pmprrt. 2 K
G2f> S. AURELII PROPERTII

Scandentisque arcis consurgit vertice mums, 125


Murus ab ingenio notior ille tuo.

cus Umber tepefit cestivis aquis, et eminentis collis jugo sese altoUunt mcenia carmi-

ut in meo 1. canis rotat.' Biirni.


124 Ut Franc. L * FA sneer a. i. imher a.
Vat. 1. Peir. v. c. ut iu siiis Mss. invenisse Metelluni scribit Schopp. Para-
dox. Liter. Ep. xiii. aegre licet ciedente Broukli. Imber etiani Voss. 3.
Et labor Leid. 2. Mstivus Voss. 1. Vber Ask. Leld. 2. Dorv. 2.' Biirm.
125 Axis Diesd, Venet. Aldd. Colin, cett.
'
Ads Bon. Posth. Brix. Arcis
rtcte Passerat. restituit e vet. lib. prob. Guy. Canter. Livin. Broukli. Con-
surgat Guam. Cum surgitT)re&(i.' Barth. Axis plerique codd. et ed. Volsci
et Ber. Junt. Rouill. Giyph. aliaeque. Asis Neap. Leid. 1. Dorv. 2. pr. edd.
Vicent. Venet. 2. Rheg. qiiod etiam ex cod. Pnecii ascripserat Perr. Gyral-
dus Dial. iv. Hist. Poet. afFert hoc modo, Scandentisque Assis. Scandentique
alius [Heinsii et Ferrarii libb.] Perr. v. c. Vat. 1. ut ex Mss. J. Metelli
Schopp. et sic codex Isaaco Voss. inspectus. Arcis contra Scaligerum pree-
fert etiam Huetius Manil. in. 351. Heins. ad cram ed. Aid. conjecerat
Candentisque arcis, vel Scnndeniis saxi.' Burni.
126 Purtts Heinsian. Meo Exc.

NOT^
pertiipatriam esse contendunt. Sea- suo Tlirasonico putavit onines homi-
liger vero Mevaniam regionem esse, nes, atque adeo ipsos Umbros, se do-
noii urbeni, existimans, Ameriam ci- cere posse non aliam quam Ameriam
vitatem, in colle sitani, agro Meva- urbeni fuisse Propertii patriam. Alii
niensi vicinam, Propertio natale so- vero, per lacuni Umbrum, lacum Ve-
lum decretorio quasi judicio assigna- linum designari putant, qui non pro-
vit. Lilius Giraldus Ferrariensis, cid abInteramna civitate, vulgoPie-
Franciscus Alumnus etiam Ferrarien- deluco, nunc Lago di Piedeluco, no-
il

sis,Justus Lipsiiis, Laurentius Schra- men Thaddaeus vero Dom-


accepit.
derus Halberstadiensis, Christopho- nola libro suo doctissimo de patria
rns Saxus Periisinns, Assisium Pro- Piopertiiper lacnm Umbrum Clitum-
pertio ortuui dedisse scripserunt. ni fluvii fontes Hispello vicinos de-
Nonnulli etiam Fulginiam, alii Tre- signari contendit, ut inde probet
biam, Montefalcliinm alii, Vec- alii suam urbeni Hispellum, non Meva-
tonium, alii Perusiam,eidem Proper- niam, aut Ameriam, ortum dedisse
tio patriam astrnunt. Omnium vero Propertio. Cum enim idem Plinius
novissiuiusThaddieus Domnola Juiis- Epist. vm. 8. fontes Clitumni descri-
consultus anno Domini 1629. Fulgi- bens, dixerit illos locumque vicinum
niae librum edidit, reconditioris eru- Hispellatibus Augustum dedisse, qui
plenum, qui penes me est, ut
ditionis ibidem balineuni publice pra'berent
Propertio nostro sedem natalem His- et hospitium, inde conatur evincere
pellum Umbrias civitatem assereret. locum liunc Propertii nonnisi de Cli-
124 Lacus intepei Umber'\ Nonnulli, tumni t'ontibus recte posse explicaii.
ut Scaligcr, significari volunt lacuni 125 Scandentisque nrcis] Qua^cum-
Vadimonis, nunc Logo di Bassanello, que tandem fuerit Propertii patria,
a castro Bassano, cui adjacet, sic sive Mevania, sive Hispellum, sive
dictum. Et quia Plinius Junior Epist. Ameria, sive qua^cumque civitas alia,
VIII. 22. Vadimonis lacum in Aipe- eam ille vocavit ' scandentem arcem,'
rino agro situm descrii)it ; inde, et quae nimirum <le piano et humili cam-
ex hoc loco Propcrtii, Scaliger more po assurgens, et in colle sen editiori

LIB. IV. ELEG. 1. 627

Ossaque legisti, nou ilia aetate legenda,


Patris ; et in tenues cogeris ipse lares.
Nam tua cum multi versarent rura juvenci,
Abstulit excultas pertica tristis opes. 130
Mox, ubi bulla rudi dimissa est aurea collo,
Matris et ante Deos libera sumta toga.
Turn tibi pauca suo de carmine dictat Apollo,
Et vetat insano verba tonare foro.
nibus tuis clariora. Tii quoque cineres coUegisti, ea cetate non colligendos, patris
nimiruni, ipseque ad dnmum parvam et exileni compelleris. Cum enim plurimi
loves agros tuos exercerent, infelix decempeda nitida mra cultissimasque facilitates
eripnit. Deinde cum bulla aurea tibi adolescenti e collo pependit, et coram malerniis
larihtts virilistoga data est ; turn etiam Apollo aliquid tibi inspiravit desua vi ver-
sus fingendi, prohibuitque te verba fncere in foro clamoso. Sed tu, inquit, Elegias

Seal. Dorv. 2.
128 ' Conger is vitiose Borr. Voss. 3. Colligis Reg. Esse
Voss. Ask. Isse Perr. v. c. Vat. I. 2. Dorv. 2. quod et Lipsio placiiit, et
4.
Palmeiio ex Ms. in Spicileg. p. 812. Ire legisse Meuisiuin uotat Gebh. sed
cnm aliqua viri eruditissimi conttimelia. Ipse [Diesd.] in piiniis aliisque
antiqiiioribns edd. quod lecte a Broukh, probatur. Matris Heinsian.' Burm.
129 Non multi Burm. 2. 'An voluit librarius? Cum tua non multi: sed
huic lect. obstant ' excultaB opes.' Burm. Servarent Colb. Terga Ask.
'

130 ' Occultas male Voss. 4. et corrupte Parthica nieus 2, Partica Ask. Sal-
masius Solin. T. i. p. G73. profert Abstulerat patrias pertica t. o. Ad Catonis
Diras vs. 45. memoriae vitioSealiger in hoc Prop. vs. affert Abstulerat miseras.'

Burm. 131 Demissa plures codd. et edd. vett. Dimissa Markl. pra-ferebat,
et sic edidit Bronkh. Collo Matris absurde ab aliis jungi notavit Passerat.
133 T. mihi Dresd. De crimine cantat Reg. F. legend, culmine d. ait Burm.
NOT/E
clivo sita, sese attolleret; ut perspi- quidem accidisse sibi testatur Poeta.
one huic omniiio respondens Elegife Significat enim fuisse se possessioni-
hujus declarat versus 65. Scanden- ' bus paternis pulsum, et ad pauperta-
tes si quis cernet de vallibns arces.' teni redactum, agrosque sues '
perti-
Alii vero legunt scandentis axis ; nos ca tristi ' descriptos aliis fuisse assig-
vero leclionem antiquam retinemus. natos.
127 Ossaque legisti'\ Propinqui ac 131 Bulla aurea] Omamentum fuit
necessarii, cremato cadavere defunc- pueris ingenuis attrLbutuni. Macro-
toruni, extincto rogo, completoque bins Saturn, i. 6. ait buUam illam an-
funere, ossa reliquiasque colligere ream in cordis figuram ante pectus
solebant, quas urnis inclusas tumulo annexam fuisse, quam inspicientes
inferebant. itademum se homines cogitarent, si
128 In tenues cogeris ipse lares] corde praestarent.
Amisso patre adhuc junior Proper- 132 Matris et ante Deos] Swh matii^
tins in angustam et exilem domum tutela, ac in ejus exili donio, post
sub matris custodia, ubi et arete ha- mortem patris, paternis etiam pulsus
bitus est, compiilsns fuisse videtur. possessionibus, educatus est Proper-
130 Pertica tristis] Romani sole- tins, unde et coram ejusdem matris
bant agros perticis seu decempedis laribus, ut mos erat, togam virilein.
mensos atlribuere veteranis, Quod sumsit
628 S. AURELII PROPERTII

At tu finge elegos, fallax opus : haec tua castra : 135


Scribat ut exeinplo cetera turba tuo.
Militiam Veneris blandis patiere sub arrais,

Et Veneris pueris utilis hostis eris.


Nam tibi victrices, quascumque labore parasti,
Eludet palmas una puella tuas. 140
Et bene cum fixum mento decusseris uncura.
Nil erithoc rostro te premet ansa suo.
;

scribe, carmen ad fallendum aptum ; istn sunt tiia custra; ut reliqua mulliludo
idtm facial. Ventria helium ferisjucundis in arinis, Veneris-
j)o{?tariira te imitata
que pueris utilis adversarius eris. iJnica enimjaeinina, quotquot industria tua quasi-
visti, laudestriumphales tuas inanes rcddtt ; cumque uncum collu peiiitus impactum
excutere conatus fueris, idfrustrafiet; ansa te suo hamo constringet. Ad hujus

Cantat etiain pro varia lect, in Exc. Seal. Leid. 2. et in marg. Voss. 3. ac
Dorv.2. 134 Foco Voss. 3. Toro Doiv. 2. 135 Et Diesd. Keg. 2. Colb.
Borr. Ac Dorv. I. Bnim. 2. Aut Groning. At Palatt. C. Com. Colot.
Vat. 1. 2. recte, jndice Burin. Felix o. oliui conjecerat Broukli. sed postca
rejecisse videtur Burmanno. Pellax o. Heinsius einendabat Not. Vii g. G. iv.
443. At dant B.B.B. L. 136 Et Leid. 2. Voss. 3. C. verba Dorv. 1.
137 Patiare
' Reg. Groning. [Bon. Guam.] Leid. I. in quo etiam eras in fine
.seq. vs. Jnwis [Dresd. C. Com.] primum in Aldd. Junt. Colin. Giyph. allis-
que edd, excusum comparuit nam in Perr. v. c. Vat. 2. [Bon. Guam.]
:

Mentel. Heinsian. Vicent. Venet. 2. Rlieg. Volsci et Ber. ar7nis legitur,



quod recte praetuiit Gebh. etedidit Broukli.' Burin. 138 Hospes Ires Voss.
139 Jam Perr. v. c. Vat. I. Victrici labore Heins. 140 ' Eludit Neap.
Borr. Exc. Seal. Aik. Leidd. tres Voss. Dorvv. et niei. Eludit et Eludut
Regg. quod ultimum etiam est in priniis aliisqne vetustis edd. Elidct Vat. 5.
[Eludet Dresd.] Duas emendand. arbitror.' Barm. Eludet Lacliui. certissi-
niaiu lect. esse ait, et duas improbat.
141 ' Ut Brix. Venet. Confixum Brix.
Con^xujn ;ne?'ito Guam. Dresd. Decusserit Regg. Franc. 2. Dlscusserit Bon.
Guam. Dresd.' Barth. '
Ut Colot. Vat. 1. 5. Confixum Colot. Vat. 1. 2. 5.
Perr. v. c. Groning. Heinsian. Regg. Colb. Borr. Ask. Leidd. tres Voss.
Merito Exc. Seal. Borr. Voss. 1. 3. Heinsian. Confixummerito discusser it mens 2.
Confixo merito discusserit Dorv. 2. et superscr. confixum mento. Disc, etiam
Leidd. tres Voss. Ask. et pr. edtl. in quibus etiam confixum viivilo. Descusscris
ve\descusserit in aliis tamen non admittend. Crucquius Horat. i. Od. 35.20.
ati'ert Utb. cmnf. m. discusseris u. Discusseris etiam Abramus Cic. i. Phil. 2.
F. discusseris probasse videtur Heinsius ad Ov. i. Am. 6. 25. Decusseris opti-

mum videtur.' Burm. 142 Nihil Guam. Nil erit: hcec r. Veneta secunda
ap. Barth. Nil premit Mentel. Dorv. Burm. 2. Hccc Frut. v. c. Vat. 1.

NOTiE
138 Veneris pueris] Cupidinibus, ornm ac sontium gutturi, gulas, col-
quorum gloriam cum ipsis bellando lo, aut mentoimpingebatur, ut a car-
auxit Propertius. nifice traherentur in carcerem, vel
141 Mento decusseris nncum] Quo in scalas Gemonias. Ovid, in lb.
magis ansoris te jugo conaberis sub- * Carnificisque manu populo plau-
ducere, hoc arctius alligaberis. Est dcnte traheris, Infixusque tuis ossi-

metaphora sumta ab unco illo qui re- bus uncus erit.'


LIB. IV. KLKG. 1. 629

Illius arbitrionoctem lucemque videbis ;

Gutta quoque ex oculis non nisi jussa cadet.


Nee mille excubiae, nee te signata juvabunt 145-
Limina persuasas fallere rima sat est.
:

Nunc tiia vel mediis puppis luctetur in undis,


Vel licet aimatis hostis inermis eas,
Vel tremefacta cavo tellus diducat hiatu :

Octipedis Cancri terga sinistra cave. 150

placitum nodes diesque duces, nuUaque ex oculis tiiis lacryma manabit nisi ejus
jussu expressa. Neque mille vigilia, neque obserata fores proderunt : decipere
aut effugere volenti iinic-a sufficit riinula. Jam quamvis tua nuvis vastis jactelur
fiuctibus ; aut quamvis sine arniis occurras armatis hustibus ; aut concussa terra pro-
fundus rimas agat ; octipedis tantum Cancri Iceva posteriorafuge.

Pocchus Nil erit hoc: voto. Nostra Guam. Dresd. Premat Gaum. Premit
Dresd. Nostro te premat Ask. Groning. Leiild. ties Voss. Doivv. Burmm.
Nostro te preihut a. tuo Neap. Mento te premat Dorv. 2. Premit Regg. et pro
varia lect. premat, iit in Borr. Omn. libri confixum habent pro cumfixum.
'

HiEC Dom. Calderimis ex parte correxit, cnjus verba snbjeci Totuni Car- :
'

men mendosum est, neque uUo seusu, nisi ita emendes Ut bene confixum :

mento discusseris uncum, Nil erit: hac roslro te premet ansa sua.' Multi libri
Italici, etiam Vicent. habent Vt bene confixum: vides unde venerit. Cum
_^a:MW lieroaldus dedit.' Lachm.
143 Subibis Heins.
144 G. quidemYai. 5.

Burm. 2. Nunc n. Neap. Justa Dorv. 1. 145 Non ullie exc. node s. Dresd.
Nee nulla 'Q\\x. Leid. 1. Voss. 4. Burm. 2. et pr. edd. Ter s. Exr. Seal.
146 Lumina Neap. Keg. Dorv. 1. Burm. 2. pr. edd. Persuade Borr. Hein-
sian. Prima Guam. Dresd. Modian. Neap. Borr. Leidd. tres Voss. Dorvv.

Burmm. et pr. edd. 149 Cavum Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. 'et sic Pocc.
et Ferrarius. Diducat Neap. Borr. Deducat hiatum Leidd. tres Voss. Dorvv.
Burm. 2. et pr. edd. Te ducat Heins. qui etiam tentabat c. discedat hiatu.
* Vera lectio diducat hiatu, ut edidit Broukh. et sic prster Groning. in Voss. 4.


[Dresd.] et meo 1.' Burm. 150 Ottip. Aldd. Octip. CoVm. Occipitis contra
Burm. 2. sed in marg. Al. Octipedis.' Cayitus Barthius, at cautus Burman-
'

nus dicunt esse in C. Com. Contra pr. edd. Cave pro time Dorv. 1. Burm. 2.
Time legunt Broukh. Burm. Lachm. Cave Barth.

NOTiE
150 Octipedis Cancri] Ab octo pedi- cer, incertum est ; nisi forsan ipsius,
'
bus, quos habet Cancer, ' octipes aut avarae Cynthiae, natale fuerit as.
dicitur, ut bipes,'
' mnllipes,' &c.
' trum.
Cur autem Poetae sit metuendus Can-
G30 S. AURELII I'ROFERTII

ELEGIA II.

V ER T U MN U S.

Quid mirare meas tot in uno corpore formas ?


Accipe Vertumni signapaterna Dei.
Tuscus ego, et Tuscis orior : nee poenitet inter
Prselia Volsinios deseruisse focos.

Cur admiraris totmeas unico in corpore figuras ? Audi Vertumni Dei palrias
notus. Ego sum Tuscus, ace Tuscis originem duco, neque me pcenitet inter pvgnas

' Fabula Dei Vertuni


Dresd. Fab. Vertumni al. cum Ed. pr. Signum Ver-
tumni mallet Jo. Goropius. Vertumnus simpliciter inscr. jussit Broukh.
optime.' Barth. Fabula Vertumni inscribitur in plerisque codd. et edd.
antiquis. De Deo Vertumno Biirm. 1
libiis esse testatur Passerat.

1 Qui Heins. Markl. et Oud, ut in aliis
QuMr Doiv. 1. 2 ' Vertunni Postli. et quidem
perpetuo, observ. Livin. Broukhusii libb. omnes Vertumni; utnimqiie pro-
biini: hoc tamen magis antiquum. S. petenda Dresd.' Barth. ' Vertumni
scriptura antiqua: cui favet Lips. i. Saturn. 2.' Broukh. P. mei Borr.
Heinsian. Petenda Reg. Dorv. 1. Burm, 2.-3 ' Et abest a plerisque libb.
nee multum juvat, etiamsi adsit. Alii legunt e Thuscis. Mihi nentrnm
probatur.' Broukh. T. ego et T. Palat. 2. Posth. Dresd. '
A Tuscis o.
Vat. 1. Et Tuscis Ask. Groning. Dorv. 2. T. ego, Tuscis o. Dorv. 1. In Regg.
Colb. meoque 2. Thuscus ego, Thuscis. Et vel e Tuscis Heins. Male Broukh.
edidit Tuscus ego, Tuscis o. Edidi Tusais ego et Tuscis o. ut ad marg. ed.
Graev. etiam correxerat Markl.' Burm. Tuscus ego, Tuscis dant B. B. Nostram
lect. Iiabent Burm. Lachm. 4 ' Prcedia vult Heins. Volscinos vulgg. Veuet.

mOTJE
1 Quid mirare measly Induciturhac autem Vertumnus fuisse rex anti-
Elegia Vertumnus vires suas multi- quissimus Tuscorum, qui vinearum
plices ac varias formas referens, et arborum pomiferarum serendarum
causasque cur Vertumnus nuncupe- rationem tradiderit,cui Tusci illi, qui
tur, locumque ubi colaturindicans. cum Lucumone in auxilium Romulo
2 Vertumni signa Dei] Vertumnus, contra Tatium Sabinorum regem ve-
vei, ut alii volunt, Vortumnus, Deus nerunt,Romae templnm eedificarintin
itadictus est, vel ab anno verso, vel vico Tusco, ubi et simulacrum ejus
quod praeesse crederetur rebus ver- constitutum est, ut testatur Varro
tendis, h. e. permutandis, vendendis. Lib. iv. de L. L. Festa vero Ver-
vel emendis. Acron vero dixit Ver- tumni, quae Vertumnalia dicebantur,
tumnum esse Deum humanarum co- Octobri mense quotannis celebra-
gitationum praesidem, ideoqiie mul- bantnr. Vertumni porro fabulam,
tiformenifingietinconstantem,quem- qui Pomonam dicitur amavisse, pro-
admodum et liominum cogitationes sequitur Ovidins Metam. xiv.
variae sunt ac Unde,
mutabiles. 3 Tuscus ego] Tuscus fuit Ver-
qui suas cogitationes regere non tumnus, quia is Deus fnit Etruriae ;

possent, dicebantur ' iniquo Ver- undeet Varro dicit ejus statuamstare
tumno nati,' ut ait Horat. Sat. ii. 7. Roitiae in vico Tusco, ubi a Tuscis
Asconius in Verr. iii. scribit Vertum- templunvei constructum est.
nuni Deum esse mercaturae. Dicitur Ef Tuscis orior] Ex Etruria duxit
;

LIB. IV. EL KG. 2. 031

Haec me turba juvat ; nee teniplo laetor eburno : 5


Romanum satis est posse videre forum.
Hac quondam Tiberinus iter faciebat, et aiunt
Remorum auditos per vada pulsa sonos.
lares Volsinienses reliqnisse. Multitudine ista delector, nee cede eburnea gaudeo
mihi siifficitspectare posse forum Romanum. Hac olim fiuebat Tiberinus ; ac
fuma est remorum sonitus in vadis ibi ivipulsis auditos fiiisse. Verum ubi tanlun-

Aldd. cett. etiam Ed. pr. Volsinos Borr. cnni melius legatiir Volsinios. Vol-
sanos optiiue habent C. Com. Gioniiig. Franc. Venet. quod Lipsio quoqne
placebatad Tac. A. IV. 65. Volsanios Puisit. VolscnnosBon. FoZsco/uos Palat.l.
Clusinos Icgebat Volsc' Barth. ' Volsinos Vat. 5. Perr. v. c. Volsanios Regg.
Neap, mens 2. et pr. edd. Volscinios Leid. 2. Voss. 3. Dorv. 2. Volsca-
nios Ask. sed Volsanos Mental. Heinsian. Clusitios Vat. 1. Volsinos piae-
tulit editor Elect. Etonens. Minor.' Burm. Volsinios praeplacet Kuinoeli.
5 '
Nee me libri. Bene aiitem e Vaticano emendavit Lips. Hac me t.j. quod
sanis rationibns in Vertnmno suo firinavit J. Goropius.' Broukh. ' Nee
me
Guam. Dresd. cum vulgg. prob. Heins. Nee me thura juvant Passerat. qui
tamen et Lipsii lect. probat cum in al. quoqne reperiatur. Templa juvant
Ed. pr. Nam me Gny.' Barth- ' Hcec mea t. Neap. Nee me Leid. 1. tres
Voss. mens uterqiie ; sic et Ayrm. Ne me Leid. 2. Hac me templa juvant
Dorv. 1. HiEc me Colh. Reg. Colot. Vat. 1. 2. Groning. et pr. edd. Lector
Leidd. Oblector legisse Annium Viterbiensem notat editor Elect. Eton.

Minor.' Burm. 6 Et Leid. et Voss. 1. 8 ' Sulsa Mentel. unde quis salsa

NOTIE
origineni Vertuninu.s, cujusrex vetus- cnntur jura subactis,Stabant Romano
tissimus fuisse perhibetur. pilaSabina foro.'
4 Volsinios /otos] Non male secum 7 Hac quondam Tiberinus iter fa-
actnm fnisse putat Vertuninns, qnod Tiberis fluvii numen dicitui'
ciebat~\

Volsinios desernerit, iit Roniam mi- Tiberinus; ntrumque Poeta confun-


graret, dum Romani Volsinios debel- dit. Significat autem olim per fo-
larent. Volsinii pono, seuVolsinium, rum, qua parte fuit Velabrum, Ti-
civitas Etruriffi fuit opulentissima, berim tluxisse. Tibul. ii. 5. 'At,
quam totam olim fuisse fulmine con- qua Velabri regio patet, ire solebat
crematam refert Plin. ii. 52. Ue Exiguus pulsa per vada linter aqua.'
hello Volsiniensi cum Romanis scrip- Ovid, etiam Fast. vi. 401. idem non
sit Liv. Lib. v.et ix. ubi Volsinienses uiodo testatur, sed addit etiam, Pro-
pacem petiisse, et inducias in annos pertio nostro concinens, ab averse
40. dicuntiirimpetrasse. amne dictum fuisse Vertumnnm; sic

5 Hac me turba juvat] Frcmientia. enim scribit: 'Hoc, ubi nunc fora
nimirum ac ingens populi Romani sunt, udae tenuere paludes Amne :

nuiltitudo. redundatis fossa madebat aquis. Cur-


G Romanum forum] Addifferentiam tins ille lacus, siccas qui sustinet aras,
fori Piscarii, Boarii, Olitorii, &c. Nunc solida est tellus, sed lacus ante
Nam P. Victor Kom<e fora 17. fuit. Qua Velabra solent in Circum
fuisse refert, quorum primum ac ducere pompas, Nil privter salices
maximum fuit forum Romanum, ubi cassaque canna fuit. Sa?pe suburba-
jus dicebatur, ut infra Eleg. iv. vide- nas rediens conviva per undas Can-
bimus: '
Atque ubi nunc terris di- tat, et ad nautas ebria verba jacit.
,

032 S. AURELII PROPERTII

At postqiiam ille suis tantiim concessit alumnis,


Vertumnus verso dicor ab amne Deus. 10
Seu quia vertentis fructum praecepimus armi,
Vertumni rursus crediiiir esse sacrum.
Prima mihi variat liventibus uva racemis,
Et coma lactenti spicea I'ruge tnmct.
Hie dulces cerasos, hie autumnalia pruna 15
Cernis, et aestivomora rubere die.
Insitor hie solvit pomosa vota corona.
Cum pirus invito stipite mala tulit.
dempopulo tribuit, ut de via decederet, rotor ego Vertumnus Deus e mutato flu-
minis cursu. Vel quando vertentis annifrnctris colleginms, vulgus etiam turn Ver-
tumni sacrum esse existimuvit, Primi racemi mihi nigrescentihus uvis tnaturescunt
spicarumque cacumen grano lactenti turgescit. Hie tides mitia cerasa, istic pruna
autumnalia, moraque cestiva tempestate rubentia. Hie insitor rata sua reddit corona
e pomis confecta, cum pirus trunco reluctante poma prolulit. O famafallax, mihi


posset ellcere : sed puha optime se liabct.' Barm. 9 ' Tandem con. ap.
Anniiiin legi notat editor Elect. Eton. Minor. Rursum c. Ayrmanno
jilacebat. Campum vel spatium legebat Heins.' Id. Lacliniannns intervalla
verslbus interponit 10. 18. 22. 2S. 30. 34. 38. 40. 46. 56. et forsan aliis. 11
' Fructus Bon. Percepimus idem, Dresd. cum edd. prisris sed Ed, pr.
:

precepimus, quod convenlt cum prcecep. quod in Franc. 2. Voss. Prtecerpsimus


igitur Heinsii non facile desiderabis.' Barth. '
Prcecep. cod. Frnt. Percep.
Leid. 2. Voss. 1.4. Dorv. 2. meus 1. aliique sed prcecep. recte admisit et
:

probavit Broukh.' Burm. 12 ' F. Thuscus vel V. rus se Heins. Guy. Vulgus
credidit Cant. Crcditur Passerat. e libb. bene rednxit, prob. Gorop. ac
Broukh. Credidit vulgg.' Barth. ' Credidit in plerisqne codd. et edd. prr.
Creditur Porr. v. c. Vulgus credidit in aliis codd. Icsji notat Passerat. Ver-
tumnum rursum ap. Annium liaberi notat editor Elect. Eton. Min. ct ipse
tentat y. rus hunc credidit, sed (\uh wsqwam rus credidit pro rusticis dixerit,
probari nequit. Addit auteni, aniicnm se admonuisse legend, esse V. fructum
credidit, ingrata vocis fructum iteratione. Ayrmanno corrigend. videbatur
Vertumno fructus creditur e. sneer.' Burm. 'Si creditur legimus, versu su-
periorescribend. erit prcecerpimus cum Carolo Fca in nupero ad Herat. Com-
ment. Nee tamen bene cohserent haec omnia. Prcecepimus et credidit
optimorum libb. auctoritate retineanius.' Luchm.li Latenti Voss. 4. Lee-
tenti 3. Leid. 2. S. fronde pro vavia Icct. in Exc. Seal. Timet nonnulli
secundum Livin. et Gebh. 15 /'oww [Guam.] Borr. Voss. 4. Heinsian. et
'

sic afFert Bernard. Cyllenins ad Tibul. i. 1.8. Pruna, quod in Mentel. et

NOT.E
Nondum conveniens diversis iste fi- perceptis, sibi priniitias etiam fruc-
guris Nomen ab avcrso ca'peratamne tuum voveri solvique significat. Fuit
Deus.' Tiberis alveum a Velabro enim etiam Deus hortorum; uude a
fuisse aversum ab Agrippa Menenio multis idem esse cum Priapo cre-
scribit Porjihyrio. ditus est.
13 Prima mihi]Postquam dixit 15 Hie dulces cei-asos] Arborem
Vertumnus se nomen habere ab amne pro fructu posuit.
verso, et a vertentis anni fructibus
: ;

L1J5. IV. EL EG. 2. ()3:3

Merjdax fama, noces: alius mihi nominis index :

De se narranti tu modo crede Deo. 20


Opportuna mea est cunctis natiira figurls.
In quaoicumque voles, verte decorus ero. ;

Indue me Cois fiam non dura puella


;

Meque virum sumta quis neget esse toga ?


Da falcem, et torto frontem mihi comprime foeno 25
Jurabis nostra gramina secta manu.
Anna tuli quondam, et, memini, laudabar in illis :

Corbis in imposito pondere messor eram.

molcsta es, dum aliitd mihi notnen esse indicas ; tu tandem adde fidem Deo de stip-
so loquenti. Formis omnibus natuni mea apta est ; in (/uamlibet me transmutn, ju-
eundus ero : indue me
Cois vestil>iis, erofwmina non inelegans ; et induta toga vi-
rWi, quis me hominem essenon futeatur? Pr<xbe milii falcem, fanoque implexo
viihi/rontem lege ; jurijurando affirmabis hcrbas meis tnanibus esse resectas. Otim
fui miles, ac, recordor, armatus laudabar ; sed dein imposito mihi corbis onere, mes-

lelitiuis codd. lecte tiietur Broukh.' Btirm. 18 ' Prius coinipte Borr.
Hcinsiaii. Ask. et pr. edd. sed recte Beroaldus emendavit pirus. Volsciis
ctiain, licet in iilias ed. textu prius legatwr, in Notis tanien suis pii-us
ajrnoscit. In muto Vat. 5. Dorv. 1. Injuncto Colot.' Id. Prius legit Barth.
f. erioie typoth. Pirus dant Broukli. Biirni. Laclini. 19 Vaces Vat. 5.
Dorv. 1. Bmin.2. Foces Voss. 1 . Lachmannns siispicatiir priniitus scriptum
M. Fama, noces ; falsa es m,. 20 '
Gebiiarduni veranti pro narranti, ex ves-
tigiis cod. Palat. in quo varianti, reponentem merito explosit Bronkh,'

Burm. 22 ' Sic Posth, Dresd. vnlgg. edd. recte. Quacumque Vat. Guam.
Voss. Quemc. Heinsian. Quoc. Palat.' Barth. ' Male in Leid. 2. tribus Voss.
QucEc. ut ex codice Livineii Guy. et ex C. Com. praefert Gebli. In Palat.
Dorv. Ask. et nieo 2. Quae. [Cf. sup.] Proba est recepta lect. Quamc.'
1.
Burm. 23Cwis Brix. Chois Neap. Leid. 1. Voss, 1. 4. Burmin. Venet. ap.
Barth. Cais pr. edd. F. modo Voss. 4. male, jndice Burm. 24 Praetuli '

Meque, licet Atqitc ex edd. antiquis ediderit Broukh. [dicit tanien paruni
referre :] cui scriptnra; proxinie accedit Borr. in quo JEque. Jamque
Perr. v. c. Vat. 1. 2. sed Meque agnoscit longe major scriptorum codd.
et edd. priscarum nunierus, cum Canter. Douss. Wechel. Idque proba-
bat Markl. ad Stat. Sylv. p. 290. ut se ita editurum promittit. Recte
igitur me sic exiiibuisse opinor.' Burm. Meque dat Laclim. Atque Barth.
25 Da facilem Ask. 2G
Germina male Voss. 3. Gramina facta in Dorv. 1.
'

meo 2. et pr. edd. Semina jacta Posth. et Dorv. 2. in cujus tamen niarg.

gramina secta, quse veriss. led.' Burm. 27 Non displicet Burmanno con-
' Argutius
jectnra Francii, quondam, memini, et I. Markl. ascripserat :

esset in armis, sed f. simplititati Propertianae illud melius convenit,'

NOTjE
23 Indue me Cois] Vestibus Cois texebantur.
uti consuevisse mulieres Romanas 25 Da falceml Falcem intelligit

jam dictum est sa^pius. Dicuntur quam vocant ' fcenariara.' Solebant
autcm Co?e vestes a Coo insula ma- enira fcenisecae frontem herbis
sibi

vis ^ga;i, Cariie opposita, ubi ex cingere ad arcendum solis ardorem.


tenuissimo bonibyce singular! cnltu
. : . :

634 S. AURELII PROPERTI!

Sobrius ad lites at cum est imposta corona,


;

Clamabis capiti vina subisse raeo. 30


Cin^e caput mitra, speciem furabor lacchi
Furabor Phoebi, si modo plectra dabis.
Cassibus impositis venor sed, arundine sumta, ;

Faunus plumoso sum Deus aucupio.


Est etiam aurigae species Vertumnus, et ejus, 35
Trajicit alterno qui leve pondus equo.
sor extiti. Sum ego sobrius ad lites ; ubi vera front! corona addita est, affirmabis
in meutn caput merum irrepsisse. Impone initram capiti meo, lacchiformam in-
duam ; si vera mihi plectrum prabueris, Phoebi quoque speciem referam. Datis
railii retibus, sum venator ; acceptis vera calamis viminibusque viscatis,
fio Dens
Faumis aucupio plumeo. Vertumnus est quoque rhedarii figura, illiusque qui ab
uno equo in alium velox corpus transfert. Si vero sit opus, arundine cum hamo

28 ' Atimp.&\.
Item imp. Heins. Et Dresd. Aldd. cett. In imp. Bon. cum
Brix. et Venet. Ab imp. Ed. pr.' Bartli. ' Et imp. Sagaciter conjiciel)at
Francius C. in imp. nam ita postea exaratum offendinuis in nostris lihiis et
in Groning. quibus deinde accessit unins Reg. uniusque Colb. aiictoritas
neque aliteredd. pr. Et video ab Aldina primuium profluxisse.' Broukh. ' In
illis nessor eram mendnm latere olim suspicatiis fnit Bronkli. nam codlci suo
ascripserat, ' Atqni messorem
egit disticho pracedente latet hie mendiim :' :

sed in editis Notis nihil ea de re moniiit. Messis Voss. 3. An hinc legi posset
messis erat? C. ab imposito Colot. Vat. 5. Dorv. mens 2. Ut correxerat
Heins. vel at imp. Opposito Reg. 1. C. imp. Borr. Ask. In Perr. v. c. Rheg.
Volsci, et Ber. C. in imp. C. et im. Aldd. Junt. Colin. Gryph. aliaeque sed :

recte Broukh. in imp. tuetur. In praeferebat Markl. Idque non improbat


Elect. Eton, editor, sed vel hie imposito, vel seq. \s.imposta suspectnm habet.
An f, hie substitui posset C. in insolitoT Bnrm. 29 Heins. conjecerat c. mihi

sumta c. est. 30 Jurats Heinsian. Subesse nonnuUi libri. Tuo legit Heins. ad
Ov. A. A. I. 168. vitiof. operarum, ut censent Barth. Broukh. 31 ' Borr.
myrto: sed sinceritatem receptaj lect. tuetur Ov. xiv. M. 654. Vitiose in
Regg. Achivi et Achei : quorum unnm etiam est in pr. edd. alterum in omn.
fere codd. Hoc autem distichon f. aptius sequeretur post vs. 24. F. tamen
melius esset faciem /.' Burm. Acheei Dresd. 32 Si mihi Franc 33 ' C. as-
sumtis venor, at Ask. quod f. non spernend. Ast Reg. Corruptermor in Borr.
et lerior in meo 1.' Burm.
34 Optima, dicit Burm. Heinsii conjertura quam
Aid. ed. ascripserat vicoso: quvjn egregie etiam astrui potest loco Petronii
cap. 109. ' Petrouii locum jam attulit Passerat. neque repugnat ille vulgari
lect. quam probani opinor.' /luiw. 35 ' Fert speciem vel E.H
. . . . specie vult
Heins. Advers. p. 9. Auriga et hainsC. Com. Et clus Gnarn. quod pro
. . .

otos accipit Passerat. Nihil opus. Elus est pro ejus vitio scrib. Hinc porro
factum /t;.s. ^lus Brix. Venet. sd alius Rheg.' Barih. ^ Sed etiam Rttfi.
Auriga Heinsiau. Pro et ejus in variis Mss. et edd. priscis et halus, vel alus

NOT^
31 Speciem furabor lacchi] Inter solebat.
alia cognominaBacciiusdicitnr etiam 34 Faunus aucupio] Faunisylvarum
lacchus, qui mitram capitc gestare agrorumque Dii sunt iiabiti a vetcri-
consueverat, qiieniadmodum et V\w.- bus. Virg. Ge. i. '
Et voh agrestum
bus plectro citliaram pulsans offingi prirsentia niimina Fauni.'

LIB. IV. ELEG. 2. 635

Suppctat ; hoc pisces calamo praedabor ; et ibo


Mundus demissis institor in tuniois.
Pastor me ad baculnm possum curvare, vel idem
medio pulvere ferre rosam.
Sirpiculis 40
Nam quid ego adjiciam, de quo mihi maxima cura est,
Hortorum in manibus dona probata meis?

pisces capiam, Jluentibusque ac laxis vcstihus ero cidlus institor. Si detur pedum,
pastorem ngere possum, ac etiam media (estate portare rosas in canistris. Quid au-
tem insuper addam, unde mihi summa notninis celebritas, hortorum munera in meis

awtelus. Recte Bentl.


ejjM sine sententiae dispendio non posse abesseanim-
advertit.' Btirm. Cf. quze legiintur in Obss. Misceil. T. i. Vol. ii. p. 33.
*


ubi ejus admittendum esse demonstratur.' Kuin. 36 Adverso Reg. T. alternos
q. I. p. equos Heins. in era ed. Aid. Schrader. Emend, cap. 9. p. 166. I. corpus
maiebat, ut in raarg. libri sui etiam correxerat Mark!, et sic olim Bronkh. sed

postea rejecit. 37 ' Hie vull Heins. qui et Suppar huic leg. suadet; cum in
nonnnllis sit Supper hoc. Hue vult Guy.' Barth. ' Coriupta scriptura est
in nonnullis codd. in quibus Suppet. ut in Mentel. et meo 1. in quo suppletum
Suppetat a manu secnnda. Superat Borr. Supperat Neap. Suppetat, hoc
Passeiat. Sed rectius Heins. et Markl. Suppetat hie. Ita edidisse Annium
Viterb. nee aliterlegere debuisse, qui interpunxerunt Suppetat hoc, p. notavit
editor Elect. Eton. Min. qui ipse interpungit, Suppetat: hoc. Suppetat hue
calamus, pisces prcedabor Guyeto placebat.' Burm. Suppetat hie, p. pro-

bat Lachni. Suppetat hoc, p. dant B. B. B. L. 38 Et tunicis Doiv. 1.
39 ' Pastorem ad b. p. curvare Vat. 1. 5. et ex cod. vetusto protulit ac
probavit Passerat. quod secutus est editor Elect. Eton. Min. et itaconjecisse
Francinm notavit, atque assensus est Broukh. licet curare ediderit, ut placuit
olini Palmerio in Spicileg. p. 181. et Turnebo iii. Advers. 23. et xxui. 6.
quod in niultis Mss. et primis aiiisque vetustis edd. etiam extat et sic Ca- :

saub. ad Suet. Tib. xi. Heins. Pastori ad b. possim certare emendabat i. Ad-
vers. 2. et in N. Prop. p. 742. Franc, tentaverat/orware. Curvare vera lect.
est, quas Marklando etiam se commendabat.' Burm. ' Pastor me legebant
Ayrm. et Lennep. Animadv. ad Coluth. i. 15. p. 71. atque banc emend, ve-
rissimam intextuexhibui. Waard. legend, suspicabatur Pastorem ad b. possum
simulare.'Kuin. Mihi vix dubium est, inquit Lachm. quin dederit Prop.
Pastor ego et b. p. rurale. Pastorem et curare dant B. B. 10 Serp. in pleris-
quecodd. et vetustis edd. nisi quod Sep. Neap. Scirp. Colot. Serpiculis Reg.

Ask. Leid. 2. Voss. 1. 4. Dorv. 2. 41 Est nesciunt Guam. Borr. Groning.
Franc. 1. Broukh. 2. sed adest in 1. Fama est Burm. 2. vulgg. Cura est pro-
babat Markl. Fama Leid. 1. Uorv. 1. Vis est Frut. v. c. Quorum rnihi Franc.
Hoc autem distichon et duo seqq. transponenda post vs. 18. censet Schrader.

Emend, cap. 9. p. 167. Cum probant B. B. B. L. 42 Tortorum Groning.

NOTiE
38 Institor] Dicitur ille qui trac- oiitoribus, hortulanis, et ab agricolis
tandae negotiation! ab alio praeponi- cultum fuisse Vertumnum, ipsique
tur, negotio diligenter insistat,
ut fuisse libata hortorum agrorumque
diciturque institor niercis, caupona;, munera; unde etscribit in horto suo
segetis, <S:c. Gallice dicitur, wn /at- Columella: Mercibus et vernis
'

teur,un courtier. dives Vertumnus abundat.'


42 Hortorum domi] Significat ab
()3(> S. AURELII VRoi'KRTII

Coeruleus cucumis, tumidoqiie ciicurbita ventre,


Me notat, et junco brassica vincla levi.
Nee flos iillus hiat pratis, quin ille dccenter 45
fmpositus fronti langueat ante meae.
At quod forraas unus vertcbar in omnes,
mihi,
Noraen ab eventu patria lingua dedit.
Et tu, Roma, meis tribuisti praemia Tuscis,
Unde hodie vicus nomina Tuscus habct. 50
Tempore quo sociis venit Lucumonius armis,
Atque Sabina feri contudit arnia Tatf.

tnanibus laudatn ? Ccentlus cucumer, inflatoque ventre cucurbita, brassicaque tenui


scirpo alligata, me
disignat. Neque ullusjins in pratis aperitur, qui nnn priua apte
ciipiti meo impositus marcescat. Mihi vcro, quia in cuncttisjigunts mulabar, sermo
patrius ab effcclu nomen imposuit, Scd tu, o Roma, Tu.scis meis piamia laraita
es, unde etiam nunc vicus Tuscus nomen retinet. Qua tempestate Lycomediusfade-
raiisurmis in auxiliuin venit Ronu>lo, ac vires Sabinas Tatii ferocis /regit ; ego

44 Me necat Burm. 2. An f. Me vocat 1 qnarit Burm. Mi nilet conj. Lachm.


Juncta I. Bnrm. 2. Dresd. et pr. edd. Heins. ad orain cd. Aid. conj. et tunica
b.
4.5 Recenter Heins. 46 Imposuit Mentel.
47 Distichon hoc Giiycto siis-
pectura fuisse notat Heins. Aut m. Venet. 1. ap. Barth. Et m. Vat. 1. 2.
Sic m. ed. Annii Viterb. Ac Ayrm.
Vertebant Leid. 2. 48 P. longa Ask.
Certissiniam putat Burm. Schraderi emendationeni p. 169. Nomen vol

Nomina Verlumni p. Ab ev. defendit Lachm. 49 At Ask. Leidd. Voss. 1. 3.

Dorvv. Burmm. et pr. edd. 50 Tuscus n. v. Borr. Leid. 2. Voss. 1. 3. 4.

Heinsian. 51 ' X'eniet in aliis edd. Lycomedius Reg. Vat. Posth. Dresd.
edd. prise. Licomed. Guam. Venet. Lycomod. Franc. 2. quod nonnihii firmat
Goropii emcndat. Lucumonius.' Barth. Lucumonius edend. censet Burm. ut
legend, monuil Schopp. Collect, cap. 18. et Turneb. Advers. xxvi. 35. idque
Annii Viterb. auctoritate recepit editor Elect. Eton. Maj. Lucumo pius

NOTiE
49 Prcemia Tuscis'] Sernionera con- vs. 29. Sic sentiunt de vici Tusci
vertit ad urbem Romam, cui gratula- nomine hoc in loco Propertius, et
tur, quod olim Tuscos in sinum suum Varro Lib. iv.de L. L. Sed T. Li-
leceperit, vicnmque, in quo habita- vius Lib. ii. et Dionys. Halicarn.
rent, largita sit. Lib. v. rem aliter narraut. Scribunt
50 Unde vicus Tuscui\ Cum olim eniui post ictum cum Porsena fcedus
Lucumon, qui etiam Propertio dici- Etruscos in bello Aricino fusos ac
tur Lycomedius, Tuscorum dux, seu fugatos Roniam venisse, quibus li-
rex, venisset in auxilium Romuli con- beraliter datus est locus ad habitan-
tra Tatium, Sabinorum regem, re- dum inter Palatinum et Capitolinum
dactis in ordinem Sabinis, Romulus coIIps, qui exinde dictus est ' vicus
regioueni locumque in urbe sua Tus- Tuscus.'
cis attribuit, inquo babitarent, qui 51 Lucumonius'] DeLycoraedio, qui
' vicus Tuscus' dictus est,Tuscique et Lucumon, dictum est turn versa
tunc tertiam populi partem consti- prapcedenti, ttim Elegia superior!
tuerunt, ut dictum est Eleg. supei iori vs. 29.
LIH. i\. liLEG. 2. 637
Vidi ego labentcs acies, et tela caduca,
Atque hostes turpi terga dedisse fuga?.
Sed facias, Divum sator, ut Roniana per aivimi on
Traiiscat ante meos turba togata pedes.
Sex superant versus te, (jui ad vadimonia curris,
;

Non moror: haec spatiis ultima meta incis.


Stipes acernus erani, properanti f.ilce dolatus.
Ante Xuinani grata })auper in urbe Deus. 6i)

conspexiacii.^ inclinalwi nc fuaunles, iiniuniiu' nbjectu, hoatesque infami fuga dilap-


SOS. At vt'io tii/uc, o Dcoruin jnUer, ut frc<fueiis impulus Romanus to'^ntus semper
ante pedis meos prcetereat. Sex restunl eaiinina ; te, qui pruperas ud vailiiiwinum,
non detiiieii. Ista datur imta curriculis ineis. Ernin trnncus acernus celeri /nice
ubiterjahricatus, Dicusiiwps ante iSumam in jucunda cititate. Sed libi, o Mu-

Ayrni. 52 Cuntulit Palat. Dre^d. IJorr. LeicM. Voss. 1. Heinsiaii. B.Mm. 2.


iiiale,jiidirp Biirm. Contulit a. Tkutci Ite^. Taci Borr. Venet. ap. Biiill:.
Aldd.
lutiiBiix. Tali Colin. 53 L. i^aleas ad mars:, ed. Aid. conjecerat
HeiiiK. tiiiod iioii probat Burin. 54 '
Totque Fiaiic sed si (|iiid coriij,'end.
alltti* coiijiciuia Vidi h.piieftreiida cs.-ei. Atque h. non diibito hie ropeti-
tnni ex piiPccd. pentain. FuiiU Passcrat.' Burin. -55 liroukli. cod. suo
asciipserat Sic faciiuf. It tun liotnu Dorv. 2. 50 Kogala Dorvv. 58 In
Bunn. 1. hei sp. Cretu Lips. v. Ant. Lcct. 10. ct Scaii-jcr ex suo lib. Id
habent Vat. Bon. Neap. Mcntel. ties Voss. Biirni. 2. Heinsii libb. nonnulli
Brix. Vicent. Venet. 2. liliej;. Volsc. Cant, neque nuiltnm abludit Gnarji.
Certn liorr. Liid. 2. Heinsian. exhibens Broukh. tainen libeniius sequitur
Groniuf;. in cpio meta: quod et in Dresd. \ enet. ap. Baith. Aldd. Pocclius
suppeditat tKii/ ; Ptiieius asciipspiat teru. 59 Stipis avtrvus mult. Mss. et

edd. vttubt. GO A. tamen g. yienlel. 61 ^itimuni Uiesd. Mdrmurii Rheg.

NOT.E
52 Contudit armii Tali] De Tatio, causa cadat.
Sabinorum lesje, qui cum Romulo 58 Ultima meta] Liinosac finis cii-

bclluni gessit, ac deinde foedus iniit, jnscpie rei, diciturque per metaplio-
dictum est fuse Elegia superiori, ram a Clrco sumtam, ubi currebatur
quam videsis. ad nietas.
50 Turba logata] Freqnens popu- 59 Stipes acemuH eram] A pud Ro-
lusKomanus, cjiiem dixit Virg. Ro- '
manes veteres erant Deerum simula-
manes leruin domicos, gentemque cra vellignea vel fictilia, ex quorum
togatam.' numero sine dubie fuit Vertumnus,
57 Ad vadimonia curris] Vadimo- qui ilade se loquitur, ut Priapus ille

nium est sponsio sen obligatio ad cer- Horatianus : * Olim truncus eram
ium diem sisiendi in judicio. Con- ficulnus.'
suetude namqne erat, cum reus pa- 60 Ante Numam] Xunia fuit pri-
rum esset idoneus rebus inceptis, ut mus Romanorum rex post Romulum :

alterum pio se vadem daret; inde autem Vertumnus fc Numas


significat

dictum est vadimonium, quod quidem temporibus ex ligneo factum fuisse


turpe erat deserere, unde dicitur ille aeneum.
'
ad vadimonia curiere,' ne scilicet

638 S. AURELII PROPERTII

At tibi, Mamuri, formas coelator aenas,


Tellus artifices ne terat Osca manus.
Qui me tarn dociles potuisti fundere in usus.
Unum opus est ; operi non datur unus honos.

muri, stntucE nieee cenccE fabricator, Osca terra ne premat manus ductus, qui mc
tam varios usus facil emfinger e : unicumest opus, sed ipsi multiplex honor
scivisti (/
tribuitur.

Bii.v. Mamurii Venet. 2. Mamuri Vicent. Ber. Aldd. Junt. cett. 62 Met.
Biinii. 2. Me <. ossa Reg. A^ec ^. ossa Dorv. 2. Ossa etiam Ask. Ne premat
conj. Livin.
63 Quod Vat. 5. Dorv. 1. Buini. 2. Docilis pleriqne codd. et
odd. priscae. Facilis Yoss. i. Findere Dow. 2. InfundereMeinal. 64 Markl.
conj. U. opus: ast o. quod se amplecti ait Burni. Datus ed. Graev.

NOTiE
61 Mamuri'] Mamurius faber fiiit sepultuni. Osci porro fuenint Cam-
SRiariiis celeberrimus, qui Vertumni panias populi, apud quos erant fig-
simulacrum opere singulari ex a;re liuae. Hi etiam Opsci dicti sunt ab
finxit. oris fcsditate, unde et Oscena' et
'

62 Tellus Osca] Significat Mamu- 'Obsccena' verba, i. e. impudica,


lium statuarium Oscos habuisse pa- quia familiaris valde fuit Oscis libi-
triam, vel saltern apud Oscos fuisse dinum spiircarum usus.

ELEGIA III.

EPISTOLA ARETHUS./E AD LYCOTAM.


H.EC Arethusa suo mittit maudata Lycotae,
Cum toties absis, si potes esse meus.

Epistolam hanc Arethusa tibi LycotcB suo mittit, si tamen metis esse vales, quan-

Pro Lycotam, Lycotem Regg. Burm. 2. et alii, et priscae edd. Virum suum
addit Diesd. Arethusa Lycothe S. PL Heinsian. Arethuse ad Lycotem Borr.
1 Hiec deest in Voss. 1. 4. Dresd. Venet. 2. Rheg. Brix. Volsc. Hue Aid. 2.

Meo milto Guy. qui et Lycortce vel Lycopce suspicatur. 2 A'e t. in Heinsian.
et marg. Voss. 3. Qui <. Guy. An f. legend, quaerit Burm. Quip. d Si q.
NOTyE
1 Hwc Arethusa suo] Epistolam redire velit.
hanc ad Lycotam conjugem scribit Lycotw] Quisnam sub Lycotae per-
uxor Arethusa de ipsius absentia con- sona lateat, quaenam vero puella
quercns, hortaturque ut tandem con- Arethusa? nomine intelligatur, pcni-
fectu bello Parthico doniuni propcre tus incertum uobis est.
;

LIB. IV. ELEG. 3. 639

Siqua tamen tibi lecturo pars oblita deerit,


Haec erit e lacrymis facta litura meis.
Aut siqua incerto fallet te litera tractu, 5
Signa meae dextrae jam morientis erunt.
Te modo viderunt iterates Bactra per ortus,
Te modo munito Sericus hostis equo
Hybernique Getae, pictoque Britannia curru,
Ustus et Eoo decolor Indus equo. 10

dnquidem abes tamdiu. Si vera tibi legere volenti aliqua verba deleta deficient, ista
litura erit afletibus meis facta. Vel si aiiifua litera errante dxictu ejfugict te, indi-
cia tibi nunc deficientis inece manits erunt. Tejum conspexerunt Bactra per Orien-
tem iterum peragratum, tejam qiioquo Sericus hostis equo bene tecto spectavit,
ieqae ttivMM Getce geltdi viderunt, ac Britannia pictis essedis, ac Indus fuscus ah

nnt<B Guy. Oblitura Leid. et Voss. 1. Heins. conj. fors o. deerunt. 4 H. est
Ask. A. I.
placebat Passerat. 5 Ac Biirm. 2. At in aliis edd. monet Bur-
manniis, set! awf dant B.B. B. L. E< Dresd. Heins. malcbat ductu: qnod

probat Burm.^ 6 Erant Posth. Palat. 7 Blactra Brix. 8 ' Tu m. munitus
Guam. Munitus Dresd, Palat. 1. C. Com. Beticus Scaligeri nusquam coni-
parct neque Persians aut Parthicus Dousw F.
: Hericus Palat. C. Com. Reg.
Brix. inde ortiim euriais Pcstli. ex quo nonnenio Duricus emendavit, et herri-
cus Dresd. Hernicus Palat. 2. et Ed. pr. Uenricus Venet. Sericus probat
Guy. assentiente Broukh.' Barth. Naricits est in Perr. v. c. Vat. 1. 2.
'

Noricus in aliis. Herricus Mentel. Reg. Tu m. munitus hericus Borr. Neap.


Ask. Harl. Leid. 2. tres Voss. Dorv. 2. et mens 1. rum priscis edd. In
meo 2. munitus hernicus, Sericus ex Beroaldi emendatione receptum est.
Neque placet Ibericus, ut in marg. ed. Seal. conj. manus erudita. Rhaticus
legend, censebat Tristanus T. i. Connnent. p. 474. Hanc conj. adjuvat Ask.
in qno Raricus: et illi in quibus Hericus.' Burm.
9 Pictaque B. came con-
jecerat Cann. Picto B. vultu malebat Schrader. Emend, ix. p. 170. 10
'
Discolor vulgg. cum Dresd. Decolor ex eniendat. Passerat. dicitur de
colore deperdito. Eoa . aqua Brix. Venet. Aldd. cett. improbante Broukh.'
. .

Barth. Grut. Suspic. inedit. xvi. 10. scribit se Eoo equo aliquando substi-
'

tuisse sed postea id repudiasse. Broukh. cum Passerat. Eois equis vel Eoo
:

equo praifert: etsic Heins. Not. Prop. p. 743. Lect. decolor, quani Broukh.

NOT^
7 Bactra] Civitas fuit Bactrianie vium provincias vergentes incolnnt.
regionis primaria, de qua dictum est 'Hyberni' dicnntnr,quod eorum regio
afFatim in. 1. 16. perpetuo fere gelu rigescat, ntpote
Iteratosper ortusl Per Orientis po- quae ad Boream maxime vergit.

pules itenim perlustrates ac pera- Pictoque Britannia curru] De pictis


grates. Britannorum po-
essedis seu curribus
8 Sencus hostis'] Seres Indiae po- pulorum diximus ii. 1. 7G. Esseda '

pulidesignantur,quorum regie Serica Britanna jugis.'


ccelatis siste
nunc CflfAay dici perhibetur. 10 Eoo [Eoa] decolor Indus equo
9 Hybernique Ckta] Scythiae populi [aqua] Indi populi sunt Asia; ad ex-
sunt Getae, qui ad Poutura Euxinum, tremum Orientem et Oceanum Eoum
Orientem versus, et ad Tanaim flu- positi, qui dicuntur aqua decolorari
640 S. AURELII PROPERTIl
Hascne marita fides ? hae pactae sunt mihi noctes.
Cum rudis urgent! brachia victa dedi ?

Quai mihi deductae fax omen praetulit, ilia


Traxit ab everso lumina nigra rogo.
Et Stygio sum sparsa lacu; nee recta capillis 15
Vitta data est nupsi non comitante Deo.
:

equis Eois tostus. Itane estfdes conjugalis, ac nodes mihi promissee, qnando nvp-
tiarutn expers et imperila t:ictas tibi instanti manus dedi] Ilia t^da, quxc mihi
nuhenti ominis gratia prcEluxit, atros ignes e dejecto busto concepit ; egnque mm
perfusa Stygia palude, neque recta vitta crinibus meis innexa est ; 7iiipsi sine Deo

recte tuetiir, firmat Ov. A. A. iii. 130.* Burm.U ' Et p. Brix. Et pncata
m. n. Bon. Valat. C. Com. Et pacte ne m. n. Gnani. Puccate m. Diesd.
H. p. num. m. volebat Heins. Advers. p. 10. cum in uno vet. cod. exhiberetnr
h(B nam p. m. n. vel idn p. jam mihi nodes? vel ubip. heu jam m. n. miilto eti;ini
deteriiis.' Barth. < Ha: nitm
p. m. n. Perr. v. c. Colot. Vat. 2. Et pucatiem.
n. Mentel. Rer. Colb. Borr. Heinsian. Corrupte in Neap, et parce aiia tn. n.
In Leid. 1. Voss. 4. Dorv. 2. et paccatce. Et paratce .superscr. in Leid. Et
peccatcEAsk. Et hcec sunt pada m. n. Dorv. 1. Et padce s. m. n. Reg. 2.
Et pacta- jam Voss. I. lit correxeiat Markl. Ha sunt p. Leid. 2. Voss. 3. ct
mens 2. Et pactce sunt in piimis et aliis vetustioribiis edd. Pact<E heu ubi
nunc m. n. conj. Heins. ad Ov. Ep. iv. 150.' Burm. Hcb p. s. m. n. Ita ha?c: a '

Beroaldo, et ante enm Vicent. et Volsc. qui tamen a. 1488. dedit d pacta sunt.
H(B verinn videtur, pro quo et in script, omn. Sunt nnllus bonus liber habet,
nee placet. In Neap, et parce avia noctes: non aiia mihi n. ne Heinsio ad Ov.
Ep. IV. 150. aut Burmanno ad h. 1. fidem habeas. Ant cum Heins. lege H
pnctcB num m. n. quod scriptnrae Gnarneriana; proximnm est: ant mecum
HcB puctcea te m. n.' Lachm. 12 Ingenti Voss. 1. 4. C. Com. Guam. B. nuda
Ask. Leid. 2.et in marg. Voss. 3. 13 Deductif. o. pertulit Dorv. 2. Protulit
Voss. 1. Livin. legebat /(/.r /umen. 14 Jrerso Exc. Seal. Adccrso Gvomnii.
Arsuro Heins. 15 E slijgio Guy. 17 Mca maxima Franc. 2. Mea p. anxia

NOT/E
et infuscari, quia, nt scribit Straho ad illud CatulH exepillialamio Manlii
' Pineani quale taedani.'
Lib. XII. nonnnUi putaverunt, quod Carm. hxi.
crispi nigrique coloris sint iEthiopis, Illud que erat nuptialis ritus solenne,
Indi, aliique populi, illiid vi ac vir- ut nova nupta donium mariti dedn-
tuteaqnarum iliarum regionum fieri, ceretur a dnobus pueris, qui niatrinii
Aliiporrolegunt, Ee7!s, SoHsqne et patrinii dicebantur, tertio facem
vel Aurorje volunt significari currum, nuptialem praefcrente.
cujus calore perusti Indi decoloran- 15 Stygio sparsa lacu] In sacris
tur: ut aitetiam Tibull. ii. 3. ' Illi conjugalibus ignis et aqua adbibeban-
sint comites fusci, quos India torret, tur, bisque nuptiarum fot dera sancie-
Solis et adniotis inficit ignis equis.' bantur, ut mulier aquani atque ignem
Ipse etiam Propert. III. 13. 'Felix cum virocommunicaret, quia nimirnm
Eois lex funeris una mariti., Quos hae du res humanam vitam maxime
Aurora suis rubra colorat equis.' continent ; unde aqua et igni interdicL

13 Dcdudafax omcnpratulit] Omi- solet danniatis,qui his uti non meren-


nis causa facem puellae nubenti prie- tur, ut scribit Festus. Tria porro
ft-rre olcbant vttere^, ut dictum est nuptiarum infelicium omina pouit.
LIB. IV. ELEG. 3. G41
Omnibus, heu portis pendent mea noxia vota
!
:

Texitur haec castris quarta lacerna tuis.


Occidat, immerita qui carpsit ab arbore vallum,
Et struxit querulas rauca per ossa tubas : 20
Dignior obliquo, funem qui torqueat, Ocno,
-^ternusque tuam pascat, aselle, famem.

comite. Eheu ! omnibus in portis mea votiva dona obnoxia suspenduntur ; fit a
me ista quarta lacerna in usum militia; tuat. Ilk pereat, qui ex arbore innocenti
vallum decerpsit, ussibusque ad invicem jiinctis mastas tubas construxit. Ille fuit
Ocno retrogradiente dignior qui funem texeret, qmque assidue semper tuam famem

Gny. nantque Passeratiiis testatnr anxia esse in qiiibusdam libb. Obnoxia



placet Heins. Pendehant xc. Seal. 18 Texerit Voss. 1. male, jndice Burm.
19 ' Occidet male Voss. 4. Pro im. conupte in Doiv. 1. minerva: in qua
tamen scriptura aliqiiid f. latet, inventa vel sini. Immerita tamen non solicito.
Carpserit arb. Palal. Dorv. 2. Ask. Qua carpsit Neap. In arbore alii. Heins.
conjecit sepsit, vel rasit.' Burm.
20 Ora Vat. 5. Dorv. 2. jEra Perr. v. c.
Colot. Vat. 1. 2. ut in aliis codd. legi etiam testatur Passerat. Id vult etiani

Heins. Ossa defendit Vulp. 21 ' Segnior Heinsian. Oblito Frut. [et Scliopp.
Verisiinil. i. 14.] Torquet ceno Mentel. Groning. Palat. Heinsian. Voss. 3.
Ask. CEno C. Com. Borr. Leid. 2. Voss. 1. 4. cum meo 2. quod confirmat
Ocno legend, ut recte quidem notat Gebh. sed nescio quam Colina^i editioneiu
memorat, in qua legatur, D. obliquum f. q. t. ceno: nam in ilia, qua utor,
Paris, ap. Colin, excusa an. 1529. cui variantes lect. de Heinsiano exeraplari

NOT;E
Primum,cum 'Stygiosum sparsa
ait: tis autem urbinm, in quibus erant
lacu,' li. e. in aqua tristi ac infausta Deorum simulacra, quae praetereuntes
Stygis,Inferorumpaliidis. Secundum, salutabant, quibus etiam vota offere-
cumdicit: 'Nee recta eapillisVitta bant, testis etiam Propertius hac
data est.' Nova; enim nuptae rectas ipsa Eleg. vs. 71. ' Armaqiie cum
vittas gestare, sicut et raatronae, sole- tulero portae votiva CapeuEe.'
bant; virginum enim non recta?,
vittre 18 Quarta lacerna] Dicit se jam
sedquodammodojacentesresidentes- tres lacernas militares conjugi suo
queerant. Tertium denique, cum ait: misisse, et quartam se texere, quae
< Nupsi non comitante Deo,' h. e. etiam ipsa transmittatur ad usum mi-
Hymenaeonondeducente; nuptiarnm litia; et castrorum. Illud quidem in
enim praeses Deus babebatur Hyme- consuetudine et usu fuisse positum
""^ naeus; adeo ut nuptiis, quae infelices apud matronas Romanas, ut ad viros
et infaustas essent, putaretur non suos militantes lacernas niitterent,

affuisse. testatur Ovid. Fast. Mittenda


ii. '

17 Portis pendent viea vota'] In est domino (nunc, nunc properate,


portis nempe templorum vel urbinm; puella>) Quaniprimum nostra facta
his enim utrisque donaria sua ac voti- lacerna manu.'
vas tabellas solebant veteres appen- 20 Rauca per ossa tubas] Significat
dere. De portis templorum testis Propertius olim osseas fuisse tubas,
Tibull. I. 1. ' Flava Ceres, tibi sit quae postea ex a;re constructa? sunt,
nostro de rure corona Spicea, quae 21 Obliquojunem qui torqueat, Ocno]
templi pendeat ante fores.' De per- Ocnus vir quidani apud Inferos, mul-
Delph. et Var. Chu. Propert. 2 S
(j42 s. aurelii properth

Die mihi, niim teneros urit lorica lacertos ?


!N"um gravis imbelles atterit hasta manus ?
Haec noceant potius, quam dentibus ulla puella 25
Det mihi plorandas per tua colla notas.
Diceris et macie vultum tenuasse sed opto :

E desiderio sit color ille meo.


At mihi cum noctes induxit Vesper amaras,
Siqua relicta jacent, osculor arma tua. 30

iatiet, Vernm fatere mihi, nonne thorax molles humeros tibi cruciat ?
o asine.
Nonne dura kasta manus tuas militia ac labori non assuetas ladit 1 Utinaiii isia
potius telcedant, quam ulla fee mina morsibus siiis collo tuu notas inurat mihi lugeiu
das. Diceris quoque faciem made deformasse ; sed opto, ut pallor ille e mei deside-
rio tibi proveniat. Ubi vera Vesper tristes mihi noctes reduxit, deosculor quce-
cumque arma tua mihi relicta supersunt. Tunc etiara conqueror in omni cubili

ascripsit Broiikh. et in ed. 1534. editum inveni obliquo actio. Orno [Bon.]
. .

Resg- Co!b. et pr. edd.' Burm. Ocno Diesd. Aldd. cett. Quod aiitem Santenius
in Pra?f. in solo Vict, baberi censet, Ocno, id ego in Neap, dum ille in hac
urbe fiiit, omnil)iis Uteris clare persciiptnm legi.' Lachm. 22 Poscat Biix.
23 Dum t. Guam.
Dresd. Kegg. Colb. Mentel. Borr. Heinsian. Voss. 1.4.
Burm. 2. et pr. edd.
Cum Ask. 25 Potius noceant Reg. Nee n. et puellce
Voss. 1. 27 ' Macre Exc. Seal. Collum t. [Guam.] Mentel. Ires Voss.
Heinsian. in quo vitiose etiam collum tenuisse, ut et in Borr. Dicitur et macies
Heins.' Burm. 28 tste Dresd. cum vulgg. Brix. Venet. Aldd. cett.
'
Ille
reposuit Broukh. e Vat. Mihi iste convenientius videtur. Idem mallet mei
pro meo.' Barth. Ut d. Mentel. Voss. 4. Et d. Leid. 2. Voss. 1. Dorv. 2.
Burm. 1. et odd. priscae. Iste Leid. 1. Dorv. Ipse Dorv. 2. Ask. 29 Et
mihi nunc n. Leid. 1. Reduxit Palat.quod non ineptum, judice Barth. Vulg.

NOTyE
tis insignium artificum picturis cele- asellus arroderet. Dicitur 'obliquns'
bratus, quem effiuxerunt funem per- a positu corporis, qui enim fanes tor-
petuotorquentem, astanteasella, quae quent seu restiones, obliquo gradu
quantum ille torsisset, statim perro- sen retro gradinntur.
deret. Inde ductum est proverbium, 26 Plorandas per tua colla notas]
'
Ocnus fuuicuhini torquet :' quod in Malo, inquit, ut lorica bastaqne tua
eos maxinie dicitur, qui cnni nihil te laedant, quam pellex ulla collo tuo
laboris neque indnstriiE ad augendam dentium notas infigat, ut illic nequi-
rem familiarem praptermittant,nihilo tiae et libidinis signum appareat ut :

tamen redduntur ditiores, quod nimi- iufraEleg. v. ' Semper babe morsus

rum don)i habeant asellam, uxorera circa tua colla recentes.'


scilicet prodigam, qus quicquid mi- 29 Vespej-'\ Dicitur stella Veneris
sellus multis sudoribus corrasit, stre- quae et Hesperus, Vesperus, et Ves-
nue profundit. Fabulam illani refcrt perugo nuncupatur; quae ubi noctem
Pausanias in Phocicis. Dicitur etiam praccedit, Noctiferac Vesper vocatur,
fuisse quondam pictus a Socrate ubi vero diem ducit, Lucifer dicitur.
Ocnus piger spartum torquens, quod
;

LIB, IV. EL KG. 3. 643


Turn queror, in toto non sidere pallia lecto,
Lucis auctores non dare carmen aves.
et
Noctibus hybernis castrensia pensa laboro,
Et Tyria in radios vellera lecta suos.
Et disco, qua parte fluat vincendus Araxcs, 35
Quot sine aqua Parthus millia currat eques.
Cogor et e tabula pictos ediscere mundos,
Qualis et ha3c docti sit positura Dei

stragula non consistere, vnlucresque diei nuntios non cantare. Per nodes hyemalcn
cum cura stamina deduco, opusque texo ad custrorum usum, lanamque laboro T*/-
riam per radios siws distinctam. Edisco etiam qua mundi regione dumandus Araxes
delahatur, quot passmim millia Parthus equus sine wiua per currat. Edisco quo-
qne e tubulis Jepictis mundi partes, et cujusmodi sit ilia Deisapientis positio: qu(E-

tuetur Broukh. Inclusil Dresd. Indixit Ask. 31 Tunc Dresd.


Scindere

Burni. 2. 32 Giut. in lihris Suspicioniim ineditis xv. 14. oonj. Aurora:
vel auctori. Neiitram emend, se probare inquit Hium.^34 (Uadios '

libb. etiam Dresd. Brix. Venet. Aldd. et Cant. Clavos


V. secta est \ect. , .

tuos legit Passerat. et priorem vocem sane babent libri nonnulli. Radios
emendavit Lips, (qui gradios invenit in Fames,) accedente Bioukb. qui
sectaiaducta nintavit. Heius. legijubet texta: vnlt deinde more sue neta:
vel pexa: vel calatlws v. lecta.' Bartli. Radios Perr. v. c. Colot, Vat. 1, 2.
et probat Burm. Secta Leid. 2. tres Voss. Dorvv, Burnim. Texta in aliis
Mss. ut ex codd. Vossii, in quibiis etiam radios, legend, ascripserat Oud.
Lecfa pvaeferend. censet Burm. jS'ttta retinet Lachni, Dc<adant B. B. B.
35 ' Distichon hoc sequenti postponit Vulp. cum Broukh. (licet prior nihil
mutarit in sua edit.) citra necessitatem,' liarth. Id etiam tacit Burm,
36 Partus . equus Venet. ap. Barth.
. Equus in omn. t'ere codd. et edd.
priscis, et sic legebat Livin. et in marg. libri sui Markl. Parum differre putat
Burm. an equus, vel cum Scaligero eques hie legatur. Equus, nieo judicio
hie quidem, revocetur, inquit Lachm. qui addit Burmannus quodLivineium
:

Cf/Hus legere narrat, error est is enim ipse jani ante Scaligerum e</es scri-
:

bend. diviuavit.^
37 Conor conj. Broukh. Cognoscere pro ediscere in aliis
legi testatur L. Lat. p. 63.
38 Ponitura Voss. 1, An f, scripserit Poeta,
quaerit Burm. Q. el Ike c doctis sit p. viris: vel Q. et ,liinc longis sit p. viis.
Dein addit, Si quis positurce vocem in Poeta Elegiaco minus ferat, quam in
Lucretio, liberiore conjectura divinare ei licerct Quart sit hinc longispuppis

NOTiE
32 Lucis auctores ares'] Dicuntur nibus inseruntur ac contexnntnr.
galli gallinacei, quod diem prseniin- Unde et Virg. JEn. ix. ' Excussi

tient. Ovid, Fast. II, ' Jam dederat nianibus radii, revolutaque pensa.'
cantum lucis praEHuntius ales.' 35 Araxes] Arraeniaefluvius, qui in
34 Tyria in radios vellera lecta] mare Caspium illabitur. De hoc jam
Vellera Tyria, sen Tyrii coloris, babe- dictum est saepius. Hie porro pro
bantur pretiosissima; apud Tyrum populis Armeuiis sumitur. Sa-pius
cnim, Pbofuicice urbem, optima pur- enim populi per fluvios designantur ;
pura tingebatur. Radii porro tex- ut in. 4. 'Tigris et Euphrates sub
torii sunt, quibus stamina subtegmi- tua jura fluent.'

644 S. AURELII PROFERTII

Quae tellus sit lenta gelu, quos putris ab gestu ;

Ventus in Italiara qui bene vela ferat- 40


Assidet una soror curis et pallida nutrix
;

Dejerat hyberni temporis esse moras.


Felix Hippolyte nuda tulit arraa papilla,
Et texit galea barbara molle caput.
Romanis utinam patuissent castra puellis ;
45
Essem militias sarcina fida tuae ;

Nee me tardarent Scythiae juga, cum pater altas


Africus in glaciem frigore nectit aquas.

nam regiogelu sit iners, quanam vero sit nimio colore pidrida, quisnamqne ventus
in Italiam commode naves impelial etadducat. Adest sola soror dohri meo, et anxia
nutrix perjurat hijcmalem tempestatem itnpedire reditiini tiuim. O
beata Hippolyte
harbarica, qiiee nudato sinu militavit, tenerumque vcrticem galea protexit. Utinam
Romanis fceminis castra patescerent, ac libera essent ; e^o forem sarcina comesqiie
fdelis militicB tmc; neque me Scythice montes detinerent aut morarentur, qua tempes-
tatepater Africus prufundas aquas in glaciem gelu constringit. Omnis amor vehemens

itura viis.il Adsit Voss. 1. Assidat Mentel. Pallida communis codd. et


vetiist. edd. lectio est: qnod piaetulit Biirm. Callida est ex emendat.
Heins. Broukhusio, Vul|>.et Gott. editori, proiiata et recepta. Recte, inqiiit
Ruin, repiidiavit Heinsii et Bioukh. scriptiiramStruclitmeyer. Animadvers.
Crit. ir. 12. p. 1G4. Callida dat Barth. 42 Pejerat in omn. fere codd. et
edd. piiscis. Keins. ad niarg. ed. Aid. ascripserat Dejerat ; et sic Livin. quod
amplexus est Broukh. Pijirat Nostiam lect. habent B. B. B.
Lachm.
43 MawiWn Guam. Borr. Heinsian. 44
Barbare mole Leid. Gebhardus etiam,

cum mole in Palatt. leperisset, amplexus est et legend. censeX galeae mole.
:


46 Issem suspicatur Heins. 47. 48 C. parat Gioning. Pafej-e Voss. 1. Heins.
'

conj. patrio: vult etiam c. parat nectere.


. .Atlas Perr. v. c. Vat. 5. et pr.
edd. Niger Atlas Vat. 2. Janus Helvetius olim mecum communicaverat
emendand. sibi videri p. altas Tlirascias. Non iuconimode substitui posse
videtar parat alias Arcticus in g. nectere ventus a. Eld. conj. Pater alta Ad-
strictas, glacie.' Buim. Aphricus Brix. Venet. ap. Barth. i. e. 1500. Arctoo

NOTiE

43 Felix Hippolytel Felices dicit manis omnes exteri peregrinique po-


Aniazonas, quavum regina fuit Hip- puli dicebantur 'barbari.'
polyte, quod ipsis arma tractare lice- 48 Africus'} Africus dicitnr pater,
ret. Dicitur autem Hippolyten in quia Dens; Dii enim venti credeban^
captam Theseus uxoreni diixisse,
bello tur, Uii(iue patres veteribus dice-
ex eaque Hippolytura filium sus- bantur, ut 'Mars pater' in. 4. Africus
cepisse. anteni ventus est inter Anstrum et
44 Barbara'] Hippolyte,
Dicitur Zephyrnm positus ; ita dictusquod
turn quia Srylharura gentes, inter ab Africa flare videatur; sed ille non
quas Amazones numerabantur, bar- est frigidus, glaciem gelu constringit;
barae maxime erant; tnm quia Ro- unde videtur pro Aqnilone positus.
:

LIB. IV. ELEG. 8. 645

Omnis amor magnus ; desevta in conjuge major.


Haiic Venus, ut vivat, ventilat ipsa facem. 50
Nam mibi quo, Poenis si purpura fuigeat ostris,
Crystallusque meas ornet aquosa manus ?
Omnia surda tacent lanis assueta colendis
:

Vix aperit clausos una puella lares.


Glaucidos et catulae vox est mihi grata querentis 55
Ilia tui partem vindicat una tori.

est, at in legitimo conjuge est adhuc vehementior. Istam facem semper vento Ve7iHS
agitat, ut ardeat. Mihi namque ciincta surda silent, ut tibi ostro puniceo splendtut
purpura, ac crystallus pellucens tibi manus exornet ; et vix KaUndis, qua: raro ud-
veniunt, ancilla ad id usu edocta domum ocdusam reserat. Mihi quoque catellce
Graucidos conquerentis vox est jucunda : ilia sola sibi assumit partem lecti tui. Flo-


pro Africus scribit Lachm. 49 Sed in apto quidam libb. ap. Passerat. Hinc
sedin apta c. deduxit Sclirader. Emend, ix. p. 171. ' Biirmannus, facile, ut
ait, transpositis Uteris ex sed aperto, deletis tantiim, quasi baec nulla licentia
esset, a et p, veram sibi versus restitutioneni elicere visus est, scribendo
descrta. Nobis, si ita giassari licet, nihil usquani in ullo sciiptore difficile
erit. Ceteruni Passerat. e suis libb. enotat sed in apto, non apto in, ut Bur-
mannus narrat, idenique dim Venotiis et Brixiae expressum editor Cant,
testatur. Non magna, ni fallor, illoruni rodd. auctoritas est, et vix tauta, ut
suspicionem moveat olim fuisse sed rapto.' Lachm. Aperto dant B. B. B. L.
51 Quo pfJKs Dresd. Post quo signum distinctiouis minus posuit Heins.
lecte, judice Bartli. i\m censet Heinsium restituisse si verissime. Tentabat
etiam Heins. Pa?iH si p. f. ostri, Advcrs. p. 11. Te p. Neap, quod margin!
cod. sui etiam ascripserat Markl. 52 C. tuas in onin. antea codd. et
ineditis. Suas recte, judice Barth. recepit cum Vulp. et Gott. Broukhusius.
Meas ex Neap, priefert Burm. Chrysolithusque vel BerijUusqne suas Heins.
I. Advers. 2. '
3Ieas revocavi, quoniam cod. auctoritate nititnr, quanquam
non nego suas manus elegantius esse.' Kuin. Meas probat Lacbui. Suas dant

B. B. B. 53 *
Omnes libb. rarisque, quod non erat valde necessarium,
Kalendis Groning. et noster 2. proba et prisca scriptura.' Broukh. Lect.
vulg. tuentur Broukh. Vulp. Gott. Omina Voss. 4. Limina s. tacent vel
'

Januns, tacet conj. Heins. Rarisque in singulis fere codd. vett. ap. nie Ex-
cerptis etedd. vetustis. Rarisque assuta A^k. Markl. conj. Blartis kalendis.
Heius. optime emendavit radiis assueta colisque. Advers. i. 2. Not. Prop,
p. 744. qui antea arvis colendis tcnta\eiat. Gra-vius, male in T. iv. Syll. Ep,
\). 227. agris colendis. Struchtmeyer. Animad. p. 16(3. Wakker. Amoenit.
Lit. p. 103. et Schrader. Emend, p. 172. emendabant Innisque a. colendis.
Tamen colisque praeferend. videtur ob Virg. JEn. vii. 805. quem 1. si ante
oculos habuerit Prop. ca///iis a. co/isgwf non male etiam hie Icgi posse vide-
tur.' Burm. Lanisque colendis antcponit Kuin. Ruris n. kalendis dant B. B. B.

Rarisque Lachm. 55 'Optima sic emendavit Scaliger pro lect. codd. etedd.

NOTiE
51 Pesnis fuigeat ostrisi Africana 16. '
Te bis Afro Murice tinctae Ves-
purpura designatur, vel color puni. tiunt lanae.'
ceus, qui forsan non diversus a pur- 52 Crystallusqiie] Ut vas crystalli-
pura Poena sicut enim Tyrus, ita
; rum, cum bibes, nianum tuam ex-
etiam Africa, purpureis vestibus ornet.
olimcommendabatur. Herat. Od. ii, 55 Glaucidos et caiula] Glaucis
;

646' S. AURELII PROPERTJi

Flore sacella tego, verbenis compita velo,


Et crepat ad veteres herba Sabina focos.
Sive in linitimo gemuit stans noctiia tigno.
Sen voluit tangi parca lucerna mero 60
Ilia dies hornis casdem denuntiat agnis ;
Succinctique calent ad nova lucra popae.

rUnis ac corollis orno dcluhra, et compita verbenis sterno, gramenque Sabinum ad


priscos lares crepllat. Seu in vicino tigno noctua sedens querulas edidit voces, sive
cupivit exigua lucerna vino perfundi ; ista dies agnis hujiis anni mortem indicit, ac-
cinctique Popce ad nova sacrificiafercent. Oro, ne tarn magno pretio stet expugna-

vetenim Graucidos. GraiciV?os Mentel. Diesd. mens 2. Frustra tentavitHeins.


Raucidula, licet in Reg. 2. Raucidos. Qaerenti Dorv. 2.' Barm. 56 Mihi Palat.
2. Sibi Passerat. Vendicnt Brix. Al<1d. Colin, cett, Toro Dresd. Giiarn. Men-
tel. Exc.Scal. Neap.Groning.Voss.Dorv.2. Buinini. Palat. et pr. edd. Gebh.
conj.tnamp.v.u.toro: quod se non prnl);ire iiotat Biirni. 57 Velio Dresd. 59
'
Fvrtico Kegg. mens 2. et pr. edd. Finitimo Vat. 2. ct ceteri codd. atque ed,
Ber. Gryph. Rouill. et Canteri. Vitiose genuit Voss. 1. Borr. Dorvv. Pro
%no conjeceram tecto.' Biirm. ' Vere,ut opinor, Burm. corrigit, tecto, pro-
bante Huschkio in Ep. Crit. ad Sant. p. 83.' Lachm. 60 Pro voluit Scaliger
ad Cirin 344. affert metuit, quod in aliis legi, vel doluit, notat Passerat. sed
lUrumque rejicit, et voluit tuetiir, Doluit Guy. Heins. metuit in ed. Sca-
'

ligeri esse ait, in meis nihil tale.' Earth. Tingi Perr. v. c. Colot. tres Vat.
Voss. 3. quod se pra?fcrre ait Burm. licet alterum prohasse videatur Scri-
verius ad Martial, p. 149. et Heins. ad Ov. F. iv. 740. Dous. P. editioni
Canteri acripserat tingi, quod malebant Beroald. et Passerat. Nostram lect.
habent B. B.B. L. 61 H. eadem Groning. Dorv. 2. Ornis Leidd. Voss. Pro
agnis vitiose etiani ignis, judice Burm. Voss. 4. 62 Succincteqve Guam.
'
Succinctaqne plerique Mss. et edd. vetustae. Cadent Leidd. Voss. 3. C-
dnnt Dorv. 2. Optime ad n. sacra Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. et sic atfert
Turneb. xviii. Advers. 5. et Hermol. Barbarus Castig. ad Plin. vii. 12. p.
434. Succinctaque c. ad iua Ask, Unde legi posset S.c. ad tua sacra p. Hoc
distichon melius prascedenti anteponeretur. Sed miror neniini Interprctuni
suboluisse, duos hos vss. sedc sua motos, et infra collocandos esse post vs. 70.'
Burm. ' >Sic primus, quod sciam, Mnrttus. Priores cum libb. script. .SW-
cinctcrqne. Frustra vero Burm. lios vfs. alio transponere gestit.' Lachm.

NOT/E
nomcn est catella^, cujus ejulantis ac 59 Noctuai] Avis infausta et noc-
querentis gannitus erat Arethusa; ju- turna, de qua dictum est ii. 20.
cundus. Fuerunt enim ct olim, quern- 60 P(i rat lucerna] Lucerna erat
adniodum etiamnum sunt, catula; olim in usu liis qui parsinionia? stu-
fmminis in deJiciis. Martial, xiv. 198. debant, ac sobrii et frugi erant. A
'
Delicias parvaj si vis audirc catella', lucerna quoque sa?pe omina capta-
Narranti brevis est pagina tota bant veteres, ideoque niero tingeba-
niihi.' tur, quo flammalanguens excitarctnr:
58 Herba Sabina] Sabinis olim intra Eleg. 9. ' Sed neque suppletis
herbis veteres ad suffinicn utci)antur constabat flamma lucernis.'
loco thiiris. Ovid. Fast. i. ' Ara 02 Fopa] Erant sarrificiorum mi-
dabat fumos, lierbis contenta Sabinis, victimas ad aras alligabant,
nistri, qui

Et non exiguo laurus adusta focc' ac jugulabant.


LIB. IV. ELEG. 3. 647


Ne, precor, ascensis tanti sit gloria Bactris,
Raptave odorato carbasa lina duci,
Plurabea cum tortae sparguntur pondera fundee, 65
Subdolus et versis increpat arciis equis.
Sed (tua sic, domitis Parthai telluris alumnis,
Pura triumphantes hasta sequatur equos,)
Incorrupta mei conserva foedera lecti.
Hac ego te sola lege redisse velini. 70
Armaque cum tulero portae votiva Capenas,
Subscribara : Salvo grata puella viro.

tts Bactris gloria, vel linea vela odorato duci erepta, dum plumhea glandes rotatte
fundcB vibrantur, arcusque astutus insonat concersis in fugani equis. Ita rero, Par-
thictx terrcB devictis incolis, tua pura hasta triumphantes equos sequatur. Fidem
conjugii mei integram serva. Ista sola conditione optem te reducem. Et cum armu
votiva ad portam Capenam obtulero, subler inscribam, Ob salvum ct incolumem ma-
ritiim uxor benejicii memor.


Lucra przeferead, censet Kiiin. et dant B. B. B. L. 63 ' Ncc Dorvv. Te
Borr. Asscensis recte a W.
DD. restitutnm est pro lect. quae in aliis obtine-
bat codd. et in Palatt. inventa fait a Gebhardo, quanquani non ineptani vo-
cal, accensis: sic Dorv. 2. sed alterum optime tuetur Hronkh. Gloria Fartliis

perperani Ask.' Burm. 64 Laudo, inquitBnrm. conjectuiani Heinsii ingenio-
sissimam R. Oronleo : et mox addit Orondata e\.\zm orae ed. Aid. alieverat,
:


sed piiiis praefero. 6.5. 66 Spargantur et increpet Voss. 4. Verbera Reg.^
67 ' Sed tua sit Biix. Aldd. cett. Alii libb. sic. Hoc disticlion laborat a prava
distinctions in editt. plerisque, quas ita constitnenda est, iit in nostra, Gott.
Vidp. et Broukbusiana factum est. Pro sic doni. nialebat Heios. subdom.
sine signis parentheseos. Diesd. parihce. Parte Aid. 2.' Barth. ' Sed tua
Jit Colin, vitio typi. Sit dom. mens 2. Sed tua sic coiiexit Btroaldns, nulla
taraen interpunctione addita. Sic tua, sic dom, Heins. ad oiam ed. Aid. Sed
tua subdom. Guy. Et tua sic dominis per te pro PartlicE in nieo 1. et Borr.'
Burm. 68 Triumphantis Mentel. Exc. Seal. Borr. Ask. Voss. Bnrnmi. et pr.

edd. 71 Tuleris conj, Heins. 72 MalletBurm. salvo salvap.

KOTiE
63 Bactris] De Bactris dictum est turn quia, ut dictum est, in portis
mox vs. 7. urbiuni erant Deornni simulacra, qui-
71 Porta Capente'l Voverat Are- bus vota sua tabulasque solebant
thusa se Diis appensuram arma viri appendere, turn quia Martis Dei
sui e bello reducis. Dicit autem sese bellorum praesidis andes ad portam
votum persoluturam portae Capenae, Capenam fuisse legitur.
;

618 S. AURELII PROPERTH

ELEGIA IV.
FABULA TARPEI^.
Tarpeium nemus, et Tarpeiae tiirpe sepulcrum
Fabor, et antiqiii limina capta Jovis.
Lucus erat felix hederoso consitus antro,
Multaque nativis obstrepit arbor aquis
Ego dicam Tarpeiam sijlvam, iufameinque Tarpcice tumulum, portamque prisci
Jovis prodilam. Nemus erat amanum hederosce spelunca imminens, ubi densa ar-

Fahula Tarpeice inscribitur in Regg. Borr. Burm. 2. et antiquis edd. De


morte Tarpeice Burm. 1.
1 Tarpeium t. Voss. 4. Tarpeia rupe coiij. D. Heins.
ad Sil. I. 541. In rupe patrein siiuni emendasse dicit N. Heins. filius ad
Ov. II. ex P. I. 57. qui ipse in marg. ed. Aid, conjecerat Tarpeia vepre s.

2 Luminrt Heinsian. 3 Edrose conditus in plerisque Mss. et edd. antiqnis:
sed consitus Colot. Vat. 1. 4. ut Frut. Canter. Bentl. ad Horat. Od. iii. 10. 6.
et Heins. in Not. Prop. p. 745. Advers. ii. 12. p. 297. qui praeterea herboso

NOT^
1 Tarpeium nemus'] Postquam auc- peia Vestali, vel, ut vult Propertius,
tore Romulo Sabinas nnilieres Ro- a Tarpeio duce, Tarpeiae ipsius pa-
mani rapuissent, ipsisduceTatio bel- tre, dictus est mens Tarpeius, qui
lum Sabini intulerunt. Cum urbem dicebatur antea mons Saturnius ; ac
obsiderent Sabini, ipsis per Vestalem deinde sub Tarquinio Prisco vocaii
virginem nomine Tarpeiam, Spurii ccepit Capitolium sen mons Capito-
Tarpeii filiam, arcis Tarpeiae porta linus, a capite cujusdam Toli ibidem
prodita est. Dicitur auro Tatiiis vir- in fodien^iis ac eruendis fundamentis
ginem corrnpisse, ut armatos milites invento. In monte Tarpeio nemus
in arcem rcciperet ; qui statim, ac re- fuit anteqnam Roma conderetur, ut
cepti sunt, earn armis necaverunt. etiam cum Propertio significat Virg.
Memoriae porro proditum est, cum JEn. vm. Hinc ad Tarpeiam sedem
'

Sabini aureas armillas in braciiio et Capitolia ducit, Aurea nunc, olim


laevo gemmatosque annulos gesta- sylvestribus iiorrida duniis.'
rent, pepigisse Tarpeiam quod in Tarpeice turpe sepulcrum] In Tarpeio
sinistris nianibus haberent. Du- monte sepultam fuisse Tarpeiam Ves-
bium autem fuit clypeos petierit, an talem, a Sabinis obrutam, omnes con-
armillas : illi vero, ut fidem solverent, sentiunt scriptores. Tarpeiae vero
vel ut potius fraudem ulciscerentur, '
turpe' dicitur sepulcrum, li. e. in-
clypeis Tarpeiam obruerunt, ipsam- f'ame, propter proditionis scelus.
que sua tnercede percmerunt. Rem 2 Antiqui Joris] Capitolini. Tar-
aliterliic narrat,poetarum more,Pro- peium enim saxum dicitur fuisse sem-
pertius. Fiugit enim Tarpeiam Ves- per Jovi sacrum unde et dictus est
;

talem Tatii Sabinorum regis amore 'Tarpeius pater,' antequam Capito-


correptam spe conjugii pro dote pa- linns diceretur, ut Eleg. 1. hujiis
triam ipsi prodidisse, arcemque Tar- Libri vs. 7. habetur :
' Tarpeiusque
peiam, cnjus cuslodia Tarpcio patri pater nuda de rupe tonabat.'
comraissa fueraf, aperuisse. A Tar- 4 Obstrepit arbor aquisl Foliorum
LIB. IV. ELEG. 4. 649

Sylvani ramosa domus, quo dulcis ab aestu 5


Fistula poturas ire jubebat oves.
Hunc Tatius fontem vallo praecingit acerno ;

Fidaque suggesta castra coronal humo.


Quid turn Roma fuit, tubicen vicina Curetis
Cum quateret lento murmure saxa Jovis ? 10
Atque ubi nunc terris dicuntur jura subactis,
Stabant Romano pila Sabina foro.
Murus erant monies ubi nunc est curia septa,
:

Bellicus ex illo fonte bibebat equus.

bores sponte manantihus aquis obstrepunt, Sylvani sedes ramis opaca,quo per culorem
suavis fistula deducebat oves hibituras. Fontem istunt sepivit undique acerno vallo
Tatius, et in orbem terra subinde aggesta munit sua castra. Quid tunc temporis
Roma fuit, quando Curetum tubicen gravi slrepitii Jovis rupem propinquam pulsabat?
Tunc equidem in foro Romano, ubi nunc orbi devicto leges dantur, arma Sabina sta-
bant. Monies erant pro mcenibus: ubi jam est curia constructa, ex illo fonte mill-

legebat ex vestigiis unius cod. Vossiani in quo edorso: vel etiam umbroso conj.
ad niarg. ed. Aid. Conditus tnetnr Vulp. Guy. umbrosa ancra, male, judice
Buini.^4 Mui^auii Colot. Douss. Morell. M
ultaque Gdvn. Dresd. Mota-

que Heins. qui etiam conj. ales equis. 5 Sillani Neap. G Videbat Guam.
Borr. Ask. Heinsian. Voss. 1. Dorv. 2. Laciini. intervalluni interponit post
vss. 6.8. 14. 16. 7 Nunc Mentel. Voss. 1. H. fontem Tacius Voss. 3. Tacius
etiam Aldd. Colin. Hie Guy. Prcccinxit Groning. Dorv. 2. Acervo Borr.
Acuto Heinsian. Monlem, pro fontem, legere malebat Heins. 8 Fictaque ed.
Mur. Fixaque ex conjectura Cauterus et Passeratius. Et sua sug. affert
Salmas. ad Tertul. de Pall. p. 364. Congesta Ask. 9 Cum Voss. 1. Burm. 2.
Ayrni. legebat et interpungebat humo, Qua t. delcta interrogationis nota in
fine distichi. 10 Quereret Borr. Heinsian. Facta pro saxa Dorv. 1. Burm. 2.
12 Starent conj. Guy. Foco Guam. Neap. Reg. Mentel. Dorv. 1. Burin. 2.
13 '
Varie conati sunt hunc vs. VV. DD. sanare, qui vix egebat medicina.
Schopp. vult 31irus erat fons hie, inepte et prave, judice Passeratio. Neque

NOT^
strepitus aqiiarum murmur non
audiri tubicen Curetum, i. e. Sabinorum.
sinit. Sic etiam Ovid. Fast. VI. Et ' Curetes enim Sabini dicti sunt ab ip-
nemns arboribus densum, secreius ab sorum urbe Curibus; unde dicti quo-
onini Voce locus, si non obstreperetur que sunt Qnirites.
aquis.' 10 Saxa Jovis] Rupem Tarpeiam,
5 Sylvani ramosa domus'] Sylvanus quae postea dicta est Capitoliua, ad
hie ponitur pro quolibet Deo sylva- qiiam castra posnerat Tatius, unde
rum agrommque de : Syivanis et Fau- ipsi dicitur ' vicina.'
nis dictum est scepius. 12 Romano foro] Sabinorum tunc
Dulcis Fistula] Cujus sonus est copiae aimata^ forum Romanum oc-
'ucundus. cupabant. De foro Romano dictum
7 Tatius] Rex Sabinorum, de quo est Eleg. ii. vs. 6.
jam supra sa?pius. 13 Murus erant tnontes] Plures sic
9 Curetis] Tubicen Curetis, pro, versum hunc einendare volunt, purtis
:

650 S. AURELII PROPERTII

Hinc Tarpeia Deae fontem libavit : at illi 15


Urgebat medium fictilis iirna caput.
Et satis una malae potuit mors esse puellae,
Quae voluit flammas fallere, Vesta, tuas ?
Vidit arenosis Tatiura proludere campis,
Pictaque per fiavas arma levare jubas. 20

tarisequus bibebat. Ex eodem ipso font e Tarpeia aquam hausit ad sacra ecu D
Yestai facienda, ipsique iwde radaimti medium verticem fictilis urna premebat.
An vera mors una snfficiebat impice vir^ini, quce tiios ignes, o Vesta, violare conata
est ? Tatium conspexit in agris sabulosis proludentem,ac perrutilas eqnorum jubas

melior est altera 3Iurus erat fons hie. Passerat. vnlt Purus erat fons hie. D.
:

Heins. distingiiebat Murus, erant montes, ubi nunc est Curia, septem. J. Castalio
Curia, septa. Pro septa Heins. ponit quoque Vesta;, tandenique scepe ; et hanc
conjectiiiam et suis et alioinm leliqiiis conjecturis anteponit, totumque vs.
legit Purus erat fons hie, ubi nunc est Curia: sape: Not. in Prop, et Ad vers,
:^

p. 12.' Ba<A. ' Locus piocnl dubio


corrnptus. Ej-a^ Mentel. Vro montes'nx
Borr. Heinsian. fontes ; sed in Colot. Vat. 1. Murus erat fons hie, quod
favere posset Passeratio Purus erat fons hie legenti sed hanc emend, rejecit
:

Broukli.' Burin. 15 Hie Groning. Dorv. 2. Hunc Ayrin. Guyetus male,


judice Biirm. Hie Tarpeia Dei f. Heins. conj. rorem pro fontcm.U An . . .

mali vult Heins. Hauds.Perr. v. c. Colot. Vat. 1.2. Male Brix. Venet.
ap. Barth. Hoc distichon Buimannus, Broukhusio pra?cunte, totius car-
'

minis paenultimum fecit, quod Vulpius [et Barth.] multuni improbat. Sed
quocumqiie loco reponatur, prava sententia est. Fortasse fuerit Eiscelus!
urnamala p.sorse.p.' Lachm. 19 Perludere Dresd. et edd. antiqucr. Prce-
ludere Perr. v. c. et pro varia lect. in Exc. Seal. Proludere Palat. 1. C. Com.
rod. Puce. Colot. Neap. Vat. 5. Mentel. Voss. Heinsian. Borr. Groning.
idque pra>fert Heins. ad Ov. A. A. iii. 515. Producere Dorv. 2. Ask. 20
Victaque Burm. I. Heins. conj. Picta cera I. vel letaqueperf. era. Vias vitiose,
. .

NOT^
cra</onsftJc: existimantnimirum pen- terram esse asserunt. Hanc unam
tametnim sequcntem illud expjicare. ex Diis Penatibus esse volunt, quos
Sed nihil mutandimi credimns cum ; yEneas secnm in Italiam advexit.
p entameter versus sequens recte in- Virg. ^n. ii. Sic ait, et manibus vit-
'

telligatur de illo fonte, quern Tatius tas, Vestamque potentem, ^ternum-


vallavisse dicitur vs. 7. que adytis effert penetralibus igncm.'
15 Tarpeia Dea fontem libavit] Ves- Vestalium autem virginum potissima
talisTarpeia, Dea? Vestas sacerdos, cnra erat, ut ignem perpetunm in
ad sacrafacicnda ex illo fonte liaurie- adytis VestcP conservarent inextinc-
bat aquam. turn. Ha?c autem sacra dicitur Tar-
18 Vesta] Vestitm Deam alii Satur- peia violasse.
ni filiam, alii matreiu fuissc volunt. 19 Proludere] Est ante pugnam
Qui Vestani dicunt virginem, earn pugnae simulacra reprascntare, ut ad
filiam esse Saturni sentiunt, ignem- certamcn assuefiant ac paratiores
que repra>sentare volunt. Qui vcro j^jnt militcs.
ipsani Saturni luatrcm dicunt, cam
: ;

LIB. IV. EL EG. 4. 651

Obstupuit regis facie et regalibus armis


Interque oblitas excidit urna manus.
Saepe ilia iDimeritse causata est omina Lunae,
Et sibi tingendas finxit in amne comas.
Saepe tulit blandis argentea lilia Nymphis, 25
Romula ne faciem laederet hasta Tatt.
Dumque subit primo Capitolia nubila fumo,
Retulit hirsutis brachia secta rubis ;

Et sua Tarpeia residens ita flevit ab arce


Vulnera, vicino non patienda Jovi 30
armalucida ventilantem, Hasit slupefacta egrcgia regis forma regiisqtie armis,
ac e 7na7iibus ipsiiis ationitcE elapsa est amphora. Ipsa frequenter cidpam in omina
Lunw innocentis contulit, sibique caput in aqnam mergendum esse locuta est. Fre-
quenter etiam Nymphis facilibus Candida lilia obtulit,ne hasta Romulea formosum
Tatium violaret : et cum ingredcretur CapitoUum primo fumo obscurum, brachia
reportavit hamatis sentibus lacerata ; scdensque Tarpeia ex arce sic conquesta est


judice Burm. in Reg. et pr. edd. 22 Inter et a. Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2.

Ask. 23 Cantata est 13oi v. 2. Lumina L. ex Pontani cod. notaveiat Per-
reiiis, lit in Exc. Seal. Vat. 1. 2. Palat. Gioning. Ask. Leid. 2. Voss. 3.
Dorv. 2. Crimina Mentei. Omnia Heinsian. Bnrni. 2. et pr. edd. Omina
in ceteris vetnstloribiis, et sic in Voss. 3. vel cornua in marg. Lumina repro-

baut B. B. ^2-1 Finxit ex eod. Pontani cod. ascripserat Perr. nt legitnr
'

etiam in Vat. I. 2. rpiod pra-ferend. vnlgata?, dixit: et placebat Heinsio


Advers. i. 2. p. 13. et ex cod. Piicc. (legend. Pontani) in Not. Prop. p. 746.'
Burm. 26 Tati Dresd. et ed. Colin. Taci Brix. Venet. ap. Bartli. Aldd.

Expressnni habet Bioukli. Titi. 27 Ita incodd.et edd. vetnstis sed in :

aliis libb. Icgi, primis Jlammis, testatur Passerat. Heins. conj. n. Eoo; vel
lubrica dumo : Advers. i. 2. p. 13. et Not. Prop. p. 746. nbi etiam tentabat
C. in invia dumo.
Markl. conj. somno. 28 ' Ridicule ex Palatinis Gebliar-
dns septa r. reponit. Vnlgata lect. recta est ac proba.' Broukh. Septa '

etiam in Voss. 1. Dorv. 2. a nianu pr. sed alterum optime vindicatur ab


Heins. ad Ov. I. M. .509.' Burm.2{> Rcdiens vult Guy. 30 Compat. Esc.

NOTjE
23 Causata est omina Lunaf\ Acca- nante Tarquinio Prisco, nt jam dic-
savit, vel culpam rejecit in omina turn est, cum repertum esset caput
Lunae, b. e. somnia quae veteres ere- cnjusdam Toli in jaciendis fundamen-
debantimmitti a Luna; quia niniinun tistempi! Jovis, ab illo capite Toli
noctcm njaxinie Luna regit, et nox vocari ccepit Capitolium, cum primo
somniorum dicitur mater. mons Saturnius, deinde Tarpeius a
25 Lilia Nymphis'] Nymphis scili- Tarpeia vocatus fuisset. Dicitur
cet fontis istius pra-sidibus lilia ofl'e- porro Capitolium 'nubilum,' h. e.
rebat Tarpeia, ne Tatium in pugna obscurum, et fumo quasi nubibus ob-
vulnerari paterentur. tectum.
27 Capitolia nubila] Pluralis n\\- 30 Vnbiera] Non flevit vulnera
merus pro singulari metri causa, quae sibi rubi, sed quaj amoris sagit-
Mous porro Tarpeius tunc nondum tee fecerant.
dicebatur Capitolium, sed solum reg- Vicino Jovi] Quia niniirum Jovis

052 S. AURELII PROPERTII

Ignes castrorum, et Tatiae praetoria turmae,


Et forniosa oculis arma Sabina meis,
O utinam ad vestros sedeam captiva penates,
Dum captiva mei conspicer ora Tati.
Romani montes, et raontibus addita Roma, 35
Et valeat probro Vesta pudenda meo.
llle eqiuis, ille meos in castra reponct amoves,
Ciii Tatius dextras collocat ipse jubas.

plagns suas proximo Jovi nan ferendas : O ignes castrorum, cohnrtisque Tatiensis
pratoria, armaque Sabina luminibus meis piilchra ; O utinam focis vcstris captiva
assiderem, dummodo mei Tatii captiva viderer. O vos, colles Romani, Inqtie, o
Roma,coUibus imposita, valete,rtc etiain valeat Vesta, qua meo crimine eruhescet.
Equus in custra referet amatorem meum, cui sua manu Tatiusjubas in armum dextrum

Seal. Leid. 2. Voss. 3. am. sec. Dorv. 1. Bmm. 2. Jovis Ask. 31


' Vitiose

quod in Groniiifr. Voss. 1. f.


tacitcE, pro Tacia; li. e. Burin.
TaticB.' 32
Famosa Neap. Colb. Gioning. Palat. 1.
Ask. 33 ' Ad nostras male Colb. et
minus bene adrersos Gebh. quod merito rejecit Gionov. iv. Obs. 6. p. 8G.'

Burm. 34 In Vat. nno Gebhardi, Borr. Groning. unoque nostro conspicer
'

arma Taci ; quae lect. validissiine firniat eleganteni Gionovii emend, ora
Tati, IV. Obs. 6.' Broukh. Conspicor ]&o\\. Conspicer arma taci Guam. C.
'

Com. Conspicer esse edd. Vulp. Gott. cum Dresd. et Brix. Venet. Aldd. cett.
Titi maviilt Heins. ne Tatii nomen toties repetatur: sed liipc repetitio
amantes mirum in modum decet, observante Vulp.' Barth. Heins. ad Ov. i.
'

F. 260. tani li. in 1. quam supra vs. 2G. Titi rescribend. judirabat; illic
autem Broukii. Titi edidit, hie vero Tati : sed quia in omn. fere codd. et edd.
antiquiss. Taci, vel Tacii, h. e. Tatt, vel Tatii, iitrocine loco constanter legi-
tur, ideo etiam Tai? edidi. Vide et Dorleans ad 'I'acitnm p. 134. Conspicor
fs.sc Mentel. Suspicor esse Pd]dt. [I.] Esse etmiu \>ro ora in Leid. 2. Dorvv.
meo 2. et primis aliisque vetnstis edd. ^;;a in Exc. Scalig. pro varia lec-
tione, et in Voss. 1. 3. nieoquel. Ora recte emendavit Gronov. laudante
Heins.' Burm. ^ Conspicor Propertium non decet. Arma Tati sane pnl-
chrnm.' Lachm. Nostram lect. dant B. B. B. L. nisi quod Barth. habet esse.
35 Septeni montes Heins. Abdita Posth. Dresd. Dorvv. Ber. Venet. ap.
Earth, sed aiterum adhaerere Virgiiio iii. /En. 330. ccnset Bnrm.e(/i< Heins.

Probare videtnr Burm. 37 ' DoiisaP. malebat reportet ; quod e nieinbranis
etiam Passeratius affert. Id si non recipiinns, oportebit eertc rcponat lega-
mns sed melius est reportet.' Broukh. ' Reportet Guy. et sic Brix. Re-
:

;joHe< est in al. Dresd. et edd. viilgg.' Barth. ^ Reponet eAend. censui. Livin.
improbata Dousae eniendatione, nihil mutand. notavit. Certe in omn. fere
Mss. et ])riniis eetcrisqne edd. vctiistis )r/)y?i(:t ; quibus consentiunt singu-
loruin codd. meorum Excerpta, nisi qund in Ask. rcducct honores. Reponet
etiam hie tiietiir Patruus mens ad Suet. 'I'ib. cap. 18. et ad \'irg. ix. /En. 502.
et sic af^'ert Valcns GneUins ad iii. G. 80.' Burm. Reponat Pncc. correx-
erat. Rf/jonef dant Burm. Lachm. Rrportet \i. B. dS Quoi Tacius d. c. i,
'

comas Exc. Seal, sed co/nus glossator ascripsisse videtur, \\X jubas equi cxpli-

NOTyE
a;des non procul abcrat ab wdibiis Romae colles alloquitur, quibus vale-
Tarpeiip. dieit, sicut et Vesta?, cnjus sacra se
35 Romani monies'] .Septem urbis relicturam Tarpeia significat.
! :

LIB. IV. ELEG. 4. "


653
Quid mirum in patrios Scyllam seevisse capillos,
Candidaque in saevos inguina versa canes ? 40
Prodita quid mirum fraterni cornua monstri,
Cum patuit lecto stamine torta via?
Quantum ego sum Ausoniis crimen factura puellis,
Improba virgineo lecta ministra foco

recumbentes componit. Quid mirabile videtur Scyllam paternos crines altondisse,


ejusque crura iiivea in rahidos canes fuisse mutata? Quid est et'iam 7nirum, si
cornua portenti fraterni tradita sint, quando flexuosum iter labyrinthi apertum est
filorevoluto ? Quantum ego virginibus Ausoniis sum allatiira dedecus, ego, inqiiani,
scelerata, qucB selecta fueram ministra aris virgineis! Si vero aliquis admirabitur

caret. ColUgat vel comserit Heinsius sed collocat Passeratins recte explicat
:

l)ro, apte disponit. Dextra legitur in aliis et sic affert Guellius ad Viig.
:

III. G. 86. Quid si pro dextras reponamus pexas jubas'l Dextras tanien
jubas hie probavit Tiirneb. viii. Advers. 1. idqiie firniat Virgilii loco, ante
indicato ; ubi etiani Cerda hie dextras legend, moniiit et in hac explieatione :

Turnebo consentil Passeratins sed dextra probasse videtur Guellius, quia


:

sic affert : et hoc pra^ferebat Markl.' Burm. 39 Damnat Burni. patris,



quod in Gryph. 5. 40 ' Fcedos Heins. Advers. p. 13. quia ' saevisse' praeces-
serit. Intolerabile fastidium. Satis est onin. libb. conspirare in vulg. lect.'
Barth. ^ Stevisse et savos e.od. dhticho cwmulavi invenustum esse nemo non
sentit. Sceevos in meo 1. Fcedos legebat Heins. Possis etiani tetros : ant

cum Ovidio rabidos i. A. A. 331.' Burm. 41 ' Mendose in pr. edd. frater in
c. nt in Venet. 2. Rheg. et Volsci: sed in Vicent. Ber. et relitjuis fraterni c'

Id. 42 Stamina certa via Gnarn. Brix.' Barth, 'Recto stamine Vat. 1. 2.
''

Recto stamine certa via Perr. v. c. Lento stamine Dorv. 2. Certa via etian) in
Regio. Ttcto \tl rec<o s^a/BJwe Frut. Epist. ad Canterum inter Epistolas a

NOTiE
39 Scyllam scevisse capillos] Nihil, 41 Fraterni cornua monstri'] Mino-
inquit, mirumimpietatem et
est taurum designat, qui dietus est mon-
crudelitatem exercnisse Scyllam in strum cornutiirn. Significat autem
attondenda patris sui Nisi coma. De Minolaurum fuisse proditum asorore
Scylla Nisi regis Megarensium, quas Ariadne, quas filum Theseo tradidit,
patrem prodidit attonsis ipsius ca- quo sese e sinuosis flexuosi Laby-
pillis, quibus regni regisque fata con- linthi anfractibus extricavit. ^ ide
tinebantur, diximus iii. 19. ad ilia notas nostras ad Catull. carni. LXiv.
verba: '
Tuque o Minoa venumdata nbi de Minotauro fabula pluribus est
Scylla figura.' exposita.
40 In scevos inguina versa canes'] Fa- 43 Ausoniis puellis] Roraanis virgi-
'

bulas duas eonfundit, Scylla; nimi- nibus; sicut dixit 'Ausoniis Dryasiu
rum Nisi, etScyllae Phorci; ut etiani i. 20.
Virg. Eel. vi. '
Quid loquar, ut Scyl- 44 Lecta ministra foco] Sacerdos
lam Nisi, quam fama secuta est Can- electa ad igneni sacrum servanduni
dida succinctam latrantibns inguina Vestales enim erant sacrorum Vesta;
monstris.' Itaquoque Ovid. Lib. iii. non mode ministrae, sed et sacer-
Amor. Eleg. 12. 'Per nos Scylla, pa- dotes, quae virgines esse debebant,
tricanos furata oapillos, Pube pre- quia et Vesta virgo esse credebatur ;
mit rabidos inguinibnsque canes.' unde et ejus focus dicitiir Virgnieus.
!

654 S. AURELII PROPERTII

Pallados extinctos siquis mirabitur ignes, 45


Ignoscat lacrymis spargitur ara meis.
:

Cras, ut rumor ait, tota pugnabitur urbe:


Tu cave spinosi rorida terga jugi.
Lubrica tota via est, et perfida quippe tacentes :

Fallaci celat limite semper aquas. 50


O utinam magica3 nossem cantamina Musae
Hasc quoque formoso lingua tulisset opem.

restirictos ignes Patladis, milii det


veniam, focus meisjietibusperftinditur. Crastina
die (lit fama est) per omnem urbe.m decertahitur ; occupa tu dorsum rare madens
collis vepribus asperi. Iter est muxime lubricum, fuUax et infidum ; sikntes enim
semper occultat aquas obliquo cursu. O
utimnn scirem incantmnenta Musa magi-
C(B ; istu etiam lingua mea auxdium dedisset pulchro Tatio. Tibi toga versicolor

Gabbema collectas p, 637. Lecto stamine mlnime solicitand.' Burm. 45


'Libri meliores Pii/iarfos, iisitatapoetis flexione. Lipsius adolescens tenta-
verat Pallidus, ii. Var. Lect. 8. qnem fcetiuii quainvis delude ipse abjece-
rit atqiie exposueiit, non potuit tamenevitave latratus imbellium canicula-
riim atqui vir factus imitavit mentem, et huiic ipsum locum recte atqiie
:

erudite exposuit, cap. 9. Syntagmatis de Vesta et Vestalibiis. Hoc vero


mussant dicere, et factum nollent. fa//arf?s nomiue hie Vestam appellari ait
Passeratius : cui favet Spanbemius in Callim. p. 588. atque hue etiam Lip-
sius ibat et omnium primus Beroaldus.' Broukh.
: '
BaUidos et tinctos cor-
lupte Voss. 1. Lipsio, dum juvenis esset, emendanti Pallidus, hie insultant
plerique, idque ut temerarium et ineptum traducit Livineius. Sed f. ansam
huic conjecturae ip?i dederunt codd. in quibus talem velnon niultum inde
abeuntem scripturam iuvenerit : ut hie Pallidos in Voss. Hunc Lipsii erro-
rem, a Passeratio etiam castigatum, recoquit Matth. iEgyptius iu Epistolis
p. 169. Candidius et magis ingenue egit Broukh. dum notat Lipsium pro-
vectiori setate errorem correxisse, et recte exposuisse ut egregie etiam
:

fecitDousaP. Paralipora. ad Prop. p. 139. et 140.' Burm. Nostram lect.


dant B. B. B. L. 47 Et Voss. 1. Lustrabitur Ask. 48 Bono jiidicio Pas- '

serat. et Heins. restituunt cave.' Broukh. Caie restituit Guy. e Passeratii


'

codd. quod evincunt sequentia. Cape vulgg. cum Guam. Dresd. Cave
etiam Bon. Rorida Guam, et Ed. pr. Rosida Venet. Sunt qui rosea velint.'
Barih. Cave recte emeudatum est a viris eruditis, pro cape, quod in omn.
'

fere Mss. et edd. vetustis. Rurida, ut edidit Broukh. etiam est in Mentel.
Colb. Neap. Borr. Groning. Voss. 1. Heiusian. Harl. Dorv. 1. aliisque et :

sic Frut. fto-sif/rt Regg. et pr. edd. Roscida AUld. Junt. Rlur. Colin. Rouill.
Canteri, Douss. et Gryph. 15(il. 1573. nam in Gryph. 1551. excusum rosida.'
Burm. Care malitet Lacbm. et dant B. B. B. L. 51 Certamina male Dorv.
'

2. et Palat. Cantamina Luna; Voss. 3. Kogat Passeratius: ' Qua; est Musa

NOTyE
45 Pallados extitictos ignes'\ Palla- las qua: Vesta, sed quia in ejusdem
dis ignes appellat Vestas focos, unde Vestae sede Palladis etiam simula-
eandem esse Palladem et Vestam criim, scu Palladium, a V^cstalibus
contendunt nonnulli. Sed possunt servabatur,sicut et igui-sut testis est
tamen recte dici Palladis ignes Vestse Ovid. Ti ist. in. 1. ' Hie locus est Ves-
non quod una eademque sit Pal-
foci, tx, qui Pallada servat et igneui.'
:

LIB. IV. ELEG. 4. 655


Te toga picta decet non quern, sine matris honorc,
;

Nutrit inhumanae dura papilla lupae.


Sic, hospes, pariamiie tua regina sub aula, 55
Dos tibi non huinilis prodita Roma venit
Sin minus ; at, raptaj ne sint impune Sabinae,
Me rape, et alterna lege repende vices.

maxime illi, quern cum parentis opprohrio mamma agrestis scevcs


conrenit, non vero
lupco educavit. o hospes, ferre velis, ut sim regina in aula tua ; dos tibi non
Sic tii,

parva dutur, Roma scilicet tradita. Si vero non vis hoc, saltern ne Sabincc raptce
maneantinulta ; me {\\iOf\yit abripe , et jure taliunis par pari refer. Egovaleodi-

magica? an Urania P' Magne Neap. f. pro >nag', abeirante libiarii calaino.
Quid si scripserit Prop. O utinam sagce nossem canfamina Marsce f Id. Re-
tineamns, ait
Lachni. magicce cantamina Muscf. 52 Hac Markl. 53 Docef
daiiinat Burm. quod in Voss. 1.^
54 ' Nutriit hum. quidani teste Passerat.
Guy. refingebat, Nutriit imtnariis, citra iiecess.' Barlh. ' Nutriit humance in
aliis libi'is ap. Gebhaiduni, sed iniprobat ; niihi vero haec lectio miniuie dis-
plicet. Hems, cruda ; dira est in illius cod. et nieo 1. sed dura non mutand.

Guyeti conjectura carere possuniiis.' Burm. 55 ' S.h. patrinm nee te r. s. a,
Guam. S.h. pariamque tua r.s.a. Ed. pr. Si sim h. patiare t. r, s. a. edd.
Mui'. Morell. Lonpj. nisi quod in hac post sim inteipunctio minima adjecta
est ; et sic fere Guy. e vestigiis codd. Si sitn, hospes, patiere. Doctus
Anglus Misc. Obss. Vol. ii. p. 115. interiogandi signum ponit in fine ver-
sus : Broukh. Vulp. Giitt. sequuntur hie ratiouem Scaligeranam.' Barth. ' Si
conjux,patriamve tua Regina in Vat. 2. et v. c. Perreii, qui ex cod. Pont,
etiam ascripserat Sic hospes patiare una regnem ipsa, et sic fere in Vat. 1. nisi
quod in eo;mtiare <Ma. In Gron'mg. Sic hospes pariatn tua ne regina. In Men-
tel. Sic hospes peream tua ne. Cod. Fruterii Si sim hospes. Sic hospes pari-
amne [Dresd. et] Exc. Seal, qui veram banc lectionem affirmat. Fatriamne
Voss. 1, Puririm nee feBorr. et Voss. 4. Periam tua ne Leid. 1. quod et su-
perscr. in Voss. 3. Tua par iamne Le'id. 2. Pariamne te in He'imisiU. Patiar
tua mi Dorv. 2. In 1. pariam quam te. In Regio et nieo 2. patiare. lu
Colot. Si possum spatiare, quod favere posset Heinsii conjectiiras, quam ed.
Aid. ascripserat Die hospes : spatiorne tuam regina sub aulam. In edd. Venet.
:

2. Vicent. Volsci et Ber. Sic hospes patiare tua r. ut in Aldd. Junt. Colin.
Gryph. aliis. In Canteri Plantiniana Si sim, hospes, patiare tua reg. Gebh.
ex C. Com. [et sic Maitt. s. Lond.] Sic hospes pariam duce te reg. Passerat.
conj. Die, hospes, pariamne tna r. Ayrin. Sire hospes pariamve tua, et ita
Markl. Pariamve etiam Dorvill. conj. Patruus mens Passeratii et Heinsii
correctionem Die, hospts, pariamne, prohat, ut /josy;es ad Tatiuni referatur;
:

vel cum Scalig. legit Die, hospes pariamve tua. Mihi legend, videtur Sis
sospes, pariamque tua reg.' 13urm. '
Sic hospes, pariamne tua regina sub aida
Neap, et alii fortasse. En duo commenta nostra, f. ne probabiiia quidem Sic :

obses pariamve tua r. et Si ccelebs, pariam Tatia r.' Lacbm. 57 'Lege cum Gryph.
Sin ??2.' Broukh. 'iSj w. af Bon. Dresd. Venet. Si m. aut Guam. Sin minus
at Brix. Aldd. Colin. Gryph. cett. N
facile absorberi potuit a seq. lit. m.

NOT.E
54 Dura papilla lupa:'\ Lupam illam 57 Raptes ne sint impune Sabince] Ne
significat,quae Remum et Romulum remaneat inultum Romuli scelus, qui
ad ripam Tiberis expositos reperit, vestras virgines Sabinas rapuit.
iiberibusque aluit.
; ;

C56 S. AURELII PROPERTU

Commissas acies ego possum solvere : nuptae,


Vos medium palla fcedus inite mea. 60
Adda, Hymenaee, modos: tubicen, fera murmura conde ;

Credite, vestra meus molliet arma torus.


Et jam quarta canit venturam buccina lucem
Ipsaque in Oceanum sidera lapsa cadunt.
Experiar somnum de te mihi somnia quaeram
: 65
Fac venias oculis umbra benigna meis.
rimere pugnas jam commissas; vos vero, o Sahinx jam virum
expert ce, pacem
inter Romanus ac Sabinos cum pallamea componite. O
HymencBe, adhibe carmen
nuptiule, tu vero, o tubicen, trucem tuiim cantam remove. Mihi Jidetn adhibete,
corijugiummeum vestra bella sedabit. Nunc vero quarta tuba instaidem diem nun-
tiat ; ipsa astra in Oceanum occidunt. Ego soporem experiar : de te mihi captabo
somnia ; effice, ut imago blanda acfacilis te offeras ocellis meis. Sic locuta est, ac

Captce Venet. Non sint Dresd.' Barth. * Male in codd. et edd. priscis
Si minus. Vitiose Si tnamis aut Groning. Sed praeter Gryph, Sin minus
etiani exnisum in Aid. 2. Canteri Plantin. 1569. et Doiiss. Aut rapta
Borr. Heinsian. et Neap, a ni. pr. tribiis Voss. et meo 1 Ac captce non sint 2.
.

CaptiB in Regg. Venet. 2. Rheg. et Volsci.' Burm. ' Sin minus saeculo xvi.
e\prinii coeptuni est. Ante erat Si minus, ut in sciiptis omn. et poterat
{ein.' Lackm. 59 Commistas Dow. 1. Fossim'Barm. I. 60 ' PaWa deest in
Buim.l. Parca mea vel Ihalamo meo Heins. N. Prop. p. 747. Palma legend,

censebat Sihrader. Emend. 61 ' Ede H. Gny. male. F. munera corde
Guam, vitiose.' Burth. Ede Heins. ad oram ed. Aid. sed in N. Prop. Guye-
tum sic eniendantem rejicit. 62 Ced. Dousa P. ad oram lib. sui. Credita

damnat Burm. quod in Voss. 3. 64 ' Non multum aberraturuni ab vero dnx-
erim, qui lussa legerit.' Broukh. ' Lassa Guam, Borr. edd. Brix. Venet.
Broukli. Vulp. Gott. sed hand dubie melius est lapsa, quod liabent Aldd.
Colin. Mur. Grasseri, Seal. Lend. Leid. cum Dresd. probantibus Heins. ad
Sil. VII. et Bunn. ad Lotich. Addend, p. 680.' Barth. '
Spissaque conj. Heins,
Lapsa in Groning, Leidd. Voss. tribus, Dorvv. et meis, quibus consentiunt
NOT^
61 Adde, Hymcnccc, modes'] Hyme- succedebant, dato signo a tubicine;
naeus fuit Deus nuptiarum praeses, ut tradit Vegetius de re militari iii.
cujus laudes in nuptiis canere so- 8. ' Et quia,' inquit, ' inipossibile
lenne fuit veteribus ex antiquissima videbatur in speculis per totam noc-
consuetudine, ut testantur Dionys. tem vigilantes singulos permanere,
Halic. Atlienivus, Julius Pollux, Plu- ideo in quatuor partes ad clepsydram
tarch. Titus Livius, &c. sunt divisae vigiliee, ut non amplius
63 Quarta buccina] Significat Tar- quam tribus horis nocturnis necesse
peia lucem sen diem instare, jamque sit vigilare. A tubicine omnes vigi-
quartam buccinam signum dedisse lize committuntur; et finitis horis a
qtiart'cBvigilia>,qu* est parsnoctis ul- cornicine revocantur.'
tima, ac diei principium. Nox enim 64 In Oceanum cadunt sidera] Ad-
apud veteres in quatuor vigiliasjtriuui venieutc die, cum astra micare desi-
liorarnm singulas, dividebatur ; vigi- mint, Oceano mergi ac occidere di*
-"
lesque secundi primis, et secundis cuntur a poiitis,
tertii, tertiisquenovissimi in stalione
LIB. IV. ELEG. 4. G57

Dixit, et incerto permisit brachia somno,


Nescia se furiis accubuisse novis.
Nam Vesta, Iliacaj felix tutela favillae,
Culpara alit, et plures condit in ossa faces. 70
Ilia ruit, qualis celerem prope Thermodonta
Strymonis abscisso fertur aperta sinu.

sopori duhin membra tradidit, ignorant sejacere cum ignibus insolilis. Etenirn Vesta
felix cuslos lUacoram cinerum crimen nutrit, majoresque in Tarpeiae medullas cnn-
jicit jlammas. Illu prceceps et amens fertur, quemadmodum ad rapidum Thermo-
duontetn Strymonis nudata lacero pectore rapitur. Urbi dies festiis erat, iiiajores

lelicjui codcJ. et omnes fere edd. piiscee. Hanc lect. viiidicavit qiioque Pa-
triiiis mens ad Ov. 'J'r. ii. 85. Laxa Ask.' Burm. Lapsa dant Barth. Biirni.

Lachtn. 06 Octdis venias Dow. 1. Burra.
67. 68 ' Nescia nefariis Vat. Bon.
2.
Dresd. Ed. pr. cum Venet. Aldd. Colin. Gryph. quod Beroaldus exponit,
Hagitiis satis fl^oritiose secundum Passeratium.
: Seflammis edd. Mur. Gias-
seri. Se furiis Brix. Vtdp. Gott. Ve furiis Guy.' Barth. Promisit Mentel. '

Permittit Voss. 4. Lumina vel pectora somno Markl. ad Stat. Sylv. in Praef.
p. 10. Broiikh. ex ed. Seal, edidit Nescia ne furiis duplici iiegatione, pro se
furiis. Dcpravata codd. lectio est nefariis, ut in Regg. Colb. Gioning. Ask.
Leidd. triljus Voss. et Doivv. vel nepluiriis, ut in Borr. et meo 1. Id tamen
viris doctis iniposnit. Nescia se fiummis conj. Baptista Pius in Annot. Post,
cap. 25. p. 423. Fac. Ciit. Gniteri T. i. et heec lect. firmatur a Colot. qnani
ex cod. Pont, etiam ascripsit Perreius; et sic edituni etiam fuit a Passeiat.
In Notis tamen praefert se furiis, et sic Livin. Heius. ad marg. ed. Aid. conj.
ge furiis sucaihuisse. In Vat. 5. vcsanis.' Burm. Forlasse, ait Lachm. Ne-
sciane ahf. Nescia ne dat Broukh. Nescia se Barth. Burm. Lachm. 69 Veste

Dresd. 70 ' Culpa mail Mentel. Curamnlit Heins. ad oram ed. Aid. Pluris
Exc. Seal. Pro faces in Dorv. 2.focos. Heins. dirus faces conj. quern plures
/aces offendisse videntur. F. substitiii posset Culpa mali, impuras in o. faces.
Sed nihil affirmo.' Burm. 71
Thermodoonta Bon. Dresd. et vulgg. edd.
'


omn.' Barth. 72 Abscissa sinu est in omnibus libris nihilo tamen minus
'
:

Broukhusius non dubitare jubet, quin Poeta scripserit abscissas sinus, familiari
sibi et aliis Graecismo. Rtcepere igilur Vulp. et Golt. quasi vero poetis non
liceat variatione Hti, nee Virgiiius aliqnolies neglexerit ipse hunc Graecis-
mum.' Barth. Abscissas Broukh. recte. Libb. script! abscisso sinu, quod nee
'

Latinum nee Graecuni est. JMelius taiuen abscisos, et sane abscise habet cod.

NOTyE
68 Nescia se furiis, Sfc.'] Nesciebat nes constat Thermodontem fluvium
Tarpeia se cubituni discessisse cum esse Amazonumsed hunc alii in
;

novo furentis amoris ardore, seque Thracia ponunt, alii in Scythia,


unacum flammis insanis cubare. alii in Cappadocia. In Theniiscyra,
69 Vesta, IliaccE tutela favill<B~\ Ves- Cappadociie provincia, ubi et Ama-
ta, quae ignis est, et qua^ feliciter re- zonii campi ad Pontura Euxinnm
liquias cineresque Ilii seu Trojae tne- vergentes, Thermodontem collocat
tnr acservat, Tarpeiae fovetac nutrit Strabo Lib. xi. DeThermodonte j<un
nefandum amorem, cujus aestu nimio saepius dictum est, sed maxinie ii(.
percita, mentisque impotens, infan- 14. 16.
dum ruit in facinus. 72 Strymonis] Patrouymicum est a

71 Prope Thermodonta] A pud om- Strymone flu vie Thraciae, qui ex


Delph. et far. Clas. Propcil. 2 T
658 S. AURKLII PROPERTII

Urbi festus erat ; dixere Palilia patres ;

Hie primus coepit moenibus esse dies.


Annua pastorum convivia, lusus in urbe, 75
Cum pagana madent fercula deliciis,
Curaque super raros foeni flammantis acervos
Trajicit immundos ebria turba pedes.

Palilia vocaverunt: istedies urbiprimus esse pauIo ante ccepxt. Soleimes rustico-
rum sunt ac ludi in urbe,quando dopes pagunorum deliciis Jiuunt, et quando
epulce,
per cumulos paucos ardentis foeni vino madida turba sordidos pedes transinittit. Ro-

noster.' Lackm.
73. 74 * Parilia scribere vett. magistros docet Bioukhnsiiis,
et sic editt. Bronkh. Vulp. et Gbtt. Omnes reliqui libri script! et impiessi,
tarn Vulpii quam nostri, hie scribunt Pnlilia: sed quis contra Grammaticos
vel hiscere ausit?' Barth. 'Parilia quidein est in Perr. v. c. et Neap.
Palilia edidit Broiikh. 1. 19. idque hie omnes nostri codd. tnentnr, et edd.
priscse, quod ab aliis praefertur, quia pastorum Dea? Pali ha?c sacra fiebant.
Matres cod. Heins. Deiude Hinc p. c. m. ire dies legebat Heins. in marg. ed.
Aid. vel jsse ad Ov. F. iv. 727. quod malim.' Burm. /sst; voluisse Giiyetum
notat Barth. ' Parilia hie et 1. 19. Neap. Ceterl Pnlilia. Aut hie quoqne sie
scribe, aut supra PanVia. Ceterum distingue: Urbi festus ernf (dixere Palilia
patres; Hie p. c. m. esse) dies. Paulo inf. vs. 76. divitiis et 78. iinmundas dapes

habent script! omn.' Lachm. 75. 76 ' Deliciis recte : quo<l etiam Passeraiiiis
malebat.' Brovkh. ' Digitus Posth. Dresd. Guam. Deliciis praefert Vulp.
cum Gott.' Barth. ' Luxus in cod. Heins. quod et in Dorv. 2. superscriptnm.
Urbem Leid. 2. Divitiis in omn. fere codd. et edd. vetustis ; sed deliciis, quod
in suis invenit Beroald. reete emendavit Heins. et edidit Bronkh. Probarunt

quoque Franc, et Markl. FictUibus conj. Heins.' Burm. 77. 78 ' Legendum
esse immundos pedes pridem ostenderunt Passeratius h. 1. et Jos. Castalio
Dec. II. Observ. 8. qui tamen ne tralatitio qiiideni nominandi honore digna-
tus est Passeratium, auctore Schoppio (hunc enim auctorem vocat) conten-

NOT/E
monte Haemo orfus mare ^gspum
in quo cepisset imperium, Palilia voca-
delabitur. Hoc aul em loco St 17 mo- retur, velut argnraentum riirsus urbis
nis pro Baceha sen maenade ponitur; conditas.' Oviditis Metam.xiv.
Fes-
quod ad Strynionem amnem Threiciae tisque Palilibus urbis Mcenia condnn-
Bacchae, sacra Bacchi sui celebran- tur.' Vide quas dicta sunt do Palili-
tes, discurrerent. Hoc in loco sequi- bus ad Eleg. 1. Libri hiijiis vs. 19.
tur Propertius sententiam eorum 76 Pagana fercula] Rustic! dicun-
qu! Thermodontem fluvium Aniazo- tur Pagan!, quod paaos inrolant, et
Basque in Thracia collocant. pagatim habitent. CeU-brantes au-
73 Palilia] Palis, pastorum Deae, tern Palilia, ludos et convivia cura-
festa, quaed!e22. mensis Aprilisquot- bant, dapibusqne delicatioribus ac
annis apud Romanos celebrabantur: lacte Deam Palcm venerabantur.
in agris autem maxime solenni ritu 77 Feeni Jlammantis acerros] Pas-
a colonis ac pastoribus fiebant. Pali- tores ac rnstici Palilia celebrantes,
liorura dies nataiis fuit urbis Roniee, postquam opinie essent convivati ac
cujus nioenia eo die quondam a Ro- probe poti, foeni paleaeque acervos
mule condita sunt. Suetonius in Ca- congercbant, quos flammis accensos
ligulal6. 'Decretum autem, ut dies, acfuniantes tvansilicbant ; ut narrat
;

LIB. IV. ELKG. 4. (Jo9

Romulus excubias decrevit in otla solvi,


Atque intermissa castra silere tuba. 80
Hoc Tarpeia suum tempus rata, convenit hostem :

Pacta ligat, pactis ipsa futura comes.


Mons erat ascensu dubius, festoque remissus.
Nee mora, vocales occupat ense canes.
Omnia praebebant somnos. Sed Jupiter unus 85
Decrevit pcenis invigilare suis.
Prodiderat portaeque fidem, patriamque jacentem
Nubendique petit, quern velit ipse, diem.

mulusjussit ut excuhitores ac vigiles ijuieti indulgerent , et castra tacerent, omisso


tuhai-um clangore. Tarpeia, istam sibi commodam occasionem putans, adit hostem,
promissafirmat, ipsafutura pactis comes. Mons erat ascensu difficilis, et obfestum
solutior, quern Tatius statim invadit, gladioque jugulat canes clamosos. Cuncta
somnos dabant ; verum solus Jupiter constituit excubare supplicio iuo, o Tarpeia.
I'roditione tradiderat porta: tutelam, patriamque suani somno oppressam ; ipsaque
diem nuptiarum, quern cuperet, postulavit. Sed Tatius inquit, Nube, et conscende

tiis. Meliore fide egit Heiiisins Not. in Ov. iv. F. 781.' Broukh. ' Immundas
dapes Venet. Aldd. cett. cum Dresd. sed immundas pedes legend, esse, quo-
modo in Brix. pridem ostenderunt VV. DD.' Barth. ^Immundas dapes
male in omn. fere codd. Pedes tamen in Colot. et Vat. 1. Confirmat
hanc lect. Ov. F. iv. 781. Pro raros ex Tibull. ii. 5. 89. f. hie substitiii

posset sacros.' Biirm. 79 Decernit Dresd.
80 Intermista Dorv. 1. C. mo-
rere 2.
83 Ascensu dubio Bon. ' Deest hoc distichon in Dorv. Acscctisu in
meo 2. Forte accessu voluit librariiis, sed ascensu optime se liabet.' Burm.

84 O. esse Palat. 1. 85 Markl. cod. sue ascripserat prabebat somtius: quae
conj. certe vulgatae prsestat, jndice Burm. ' ISgregie Markl. Nos verius
prcebebant somni.' Lachm. 80 Tuis multi codd. cum Venet. ap. Barth. Dam-

nat Burm. 87 Tacentem Ask. 88 ^ Ipse vult Heins. Mira humanitas
!'

NOTiE
etiam Tibnil. ii. 5. * At niadiilus nes, otic, ac genio indulgerent, nee
Baccho sua festa Palilia pastor Con- uUum tubse signum daretur, sed sile-
cinet ; a stabulis tunc procul este, rent arnia.
lupi. Ille ievis stipulae solennes po- 81 Hoc Tarpeia smm tempus] Tar-
tus acervos Accendet, flammas tran- peia diem festum, quern celebrandtim
silietque sacras.' Ovidius etiam Fast, omnibus decreverat Romulus, ad au-
IV. 'Moxque per ardentes stipulae ere- dendam patrandanique arcis proditi-
pitantis acervos Trajicias celeri stre- onem idoneum existimans, Tatium
nua membra pede.' .Sabinorum regem adiit, &c.
78 Ebria turba] Rusticorum scili- 83 Mons festo remissus] Cujus nem-
cet ac pastorum, qui poti vinoque pe remissior ac negligeutior custodia
madidi stipulae cumulos trajiclebant, propter festum diem erat, quia in
ut dictum raox est versu superiori. otia et ludossoluti fuerant vigiles.
79 Romulus excubias] Ob celebrita- 85 Jupiter] Tarpeius nimirum, cui
tem Paliliorum Romulus excubias sunt odio proditores, vigilavit ad
vigiliasque bellicas paululum remise- poenas de proditrice Tarpeia sumen-
rat, jusseratque ut illo die quieti om- das.
660 S. AURELII PROPERTII

At Tatius (neqne enim sceleri dedit hostis honorem)


Nube, ait, et regni scande cubile mei. 00
Dixit, et ingestis comitum superobruit arniis.
Hasc, virgo, officiis dos erat apta tuis.

A duce Tarpeio mons est cognomen adeptus.


O vigil ! injustag prasmia sortis habes.

ledum regni mei, von enim hostis crimini prcemium reddidit. Uhi locutus
est, statim congestis socioriim telis acervatim ipsain nhruit. Htijusmodi mevces,
o puella, optime conveniebat tuis obsequiis. A Tarpeio duce mons est nomen assecu-
tus. O custos ignis, mercedem habes iniqua: tuae sortis.

Earth. Ipse edidi, iit correxerat etiam Heins. et Markl. non ipsa, ut edidit
'

Broukh.' Burm. ' Ipse Heins. sensu flagitante, non ' niira luimanitate,' nt
Bartliins inepte cavillatnr. Codd. ipsa.' Lachm.
89 Cedit h. honor esVA^X. 1.

90 TAorisc. Ask. Heinsius conj. Zccfi. 91. 92 Super obr. Guy. ' Ingressus
in Borr. et meo 1. Ingressis Voss. 1. Ingestos Mentel. Superhorruit Dorv. 2.
sed ingest'is armis sincerissima lectio est. Nee virgo male Borr.' Burm. 93.
94 ' Locus corruptus. A
duce Tarpeia in Exc. Seal, et Voss. 4. Sed, licet
Tarpeio vel Tarpeia cum Passeratio legatur, neutii certe dux convenit, sive
de Sp. Tarpeio, arcis prsefecto, sive de Tarpeia filia, qure ductu suo Tatiiim
in arcem admiserit, intelligamns. Non displicet ergo Bassani, (cnjns dnas
Epp. ad Vulpium scriptas Commentario suo inseniit Vnlpiiis,) emendatio :

A nece Tarpeice. Broukh. male vigil refert ad canes, Capitolii cnstodes,


qnos Tarpeiam'; ferro necasse, dixerat vs. 84. et quod addit, Propertiinn
duas historias de canibus a Tarpeia occisis, et tempore M. Manlii Capitolini
punitis confudisse, plane alienum est. Fuernnt et qui ad Jovem leferri
posse existimarent ob vs. 85. Neque satisfacit Heins. qui conj. Quce vigil.
Francius conj. O vigil, hie justcc, vel hcec justte. Conjeceram virgo, quod
et Guyeto in mentem venit. Sed quid hie significabit injustce {invisce Leid. 1.)
sortis prcemia habere? Legend, opinor O virgo, injusti pramia Mart is habes.'
Burm. ' Vere, ut opinor, Bassanus A iiece Tarpeiw. Nee minus difficiil-
tatis liabet alter versus. F. O vigil, injuste prcemia sortis habes. Malis f. cum
Guy. O virgo scribere, nisi totum distichon viro docto praeeunte spurium esse
suspicari vis. Sed ita dissimilis sni in hoc libro quinto Propirtius est, ut,

NOT^
87 Patriamque jacentem] Urbem Mons in quo fuit arx Romana
ille,

scilicet, ac cives vino somnoque se- posita, dicebatur primo Saturnius ;

pultos. deinde idem postea dictus est Tar-


89 Neque sceleri dedit hostis honorem] peius, rupes Tarpeia, saxnm Tarpei-
Proditionem scelestam ac ncfandam um, a Spurio Tarpeio arcis praeposito?
afficere praemio noluit. Honor saepe Tarpeiaaque, virginis Vestalis, pro-
pro praemio ac mercede sumitur. ditricis patre, qui fuerat arcis custos
Virg. ^n. I. 'Hie pietatis honos,' a Romulo selectus ; vel, ut alii volunt,
&c. Tatius igitur Tarpeiae scelus ab ipsa Tarpeia proditrice ibidem
proditionemque aversatus, ut osten- sepulta; vel a L. Tarpeio, qui Romnio
deret nihil usquani esse fidum prodi- regi adversatus propter virgines Sa-
Tarpeiam ipsani congestis armis
tori, binas raptas ibidem pocnas dedit.
obrutam interemit, tali quidem sup- 94 O vigil] Vel Jovem alloquitur,
plicio dignissimam. qui ad arces templiquesui custodiam
9S A duce Tarpeio mons est, li^c.] vigilaverat, gratulaturque quod poe-
2

LIB. IV. ELEG. 5. 661


quae ab ipso, quae ab veneiint, nnsquam facile dicas; et in hoc pra-ser-
aliis
tiiii Carmine diibia omnia atqne incerta sunt. Qiiare paiica hie diximus
verboiiini Lompendium facturi etiam in proximo, cnjus et argumentnm
et
trartatio omnis ab lectione absterrere debet.' Laclim. qui asteriscos ponit
in lextiiad initiahorum vss. Tarpeiu \egisse Gny. lestatiirBarthius.

NOTiE
nas sumserit de proditrice ; vel ad ip- '
pra;mia ' hoc in loco potest esse am-
sam Tarpeiam sermonem conveifit, biguiim, adeo nt significet etiam in-
qni vigilem servaverat igneni, ciijus fandi facinoris Tarpeiam poenas sus-
erateustos; qiiam dicit habere prre- tinnisse, utpote quae fuerit ab ipsis,
niia quod ipsi perennis
proditionis, quibiis proditionem pacta fuerat, in-
sit fama, sitqiie de nomine ejus mons teremta.
appellatus. Denique, vocabuliim

ELEGIA V.
IN LENAM.
Terra tuum spinis obducat, lena, sepulcrum,
Et tua, quod nou vis, sentiat umbra sitim ;

Nee sedeant cineri manes ; at Cerberus ultor


Turpia jejuno terreat ossa sono ;

O lena, tuinuluin tuum sentibus opeviat tellus, tuaque umbra sitim patialur
quod tibi minime placet. Manes tui in cineribus tiiis non quiescant, vindexque Cer'
berusfcetida tua ossa scevo latralu terreat. Ilia nempe lena perita est vel Hippo.

Ad
Icenam inscribitiir in plerisqne codd. et edd. antiqnis. Epistolaad Lenam
in Perr. v. c. et Regio. De moribus et disciplina Acunthidis lence Burra. 1.
* Nihil mutant libri tamen quod non vis nescio quo modo suspectum est
:

mihi. Conjici posse videlur olim scriptum fuisse qicod metuis. Vix est ut
dubitem locum fore sanum, si legeris, Et tua, quam meruit. Ingeniosior est
Heinsii lectio, Not. in Ov. ii. F. 572. Etvetulu invisam. Verum cum paulo
licentius abeat a membranis, promiseritque Vir sumnius dicturum iiberius ad
ipsum Propertium, sustinebimus assensum.' Broukh. Non immerito illud '

quod non vis, inconcinnius, et ad elegautiam Propertii non accedere judicabat


Heins. Broukh. emendabat, Et tua, quam meruit. Minori molimine refingi
posset, Et tua, quod nolis. A vnlgatae vestigiis niniium recedit Heinsii Ad-
vers. I. 2. p. 14. Et vetula invisam.' Burm.
3.4 Cfrfa/if Fruterius. Heins. '

Advers. I. 2. Nee se dent cineri. Sed vulg. lect. non solicitanda. Passerat.
recte emendavit, at Cerb. qnod recepi, quia a Perr. v. c. Colot. et dnob. Vat.
firmatur, et astipulatur Ask. in quo sed Cerb. Passeratiuni vero legisse ore,

NOT^E
1 7'erra tuum spinis] Lenam, quam imprecationibiisque oneratam exe-
vocat Acanthideni, juventutis cor- cratur.
rumpendae peritissimam, nialedictis
662 s. AURELii PROPER rn

Docta vel Hippolytum Veneri mollire ncgantem, 5


Concordique toro pessima semper avis.
Penelopen quoque, neglecto riimore mariti,
Nubere lascivo cogeret Antinoo.
Ilia velit, poterit inagnes non ducere ferrum,
Et volucris nidis esse noverca suis. 10

lytum invitum reddere facilem Veneri, estque jugiter ales inauspicatissima unanimi
cunjugio. Penelopen etiam impelleret, ut spreta de reditu sui conjugisfama nuberet
Antinoo protervo. Si ipsa capiat, magnes ad se ferrum non aitrahet, avisque erit

ut Gebhardiis scribit, in illins Notis non invent, et ultor verissinia lectio est.
Dein tergemino sono maliiisse Wassinm, notavit Maikl. Terreat ora male etiam
in Exc. Seal. Leid. 2. et Voss. 3.' Id. Et rectissimnm esse pronuntiat Lachm.
5 Node damnat Biirm. quod in Dorv. 1. et suo 2. in quo etiiim molire.
Moll, vaganti Exc. Seal.
6 ' Proxima s. avis Bon. An prox. quasi semper in-
stans, insectans Avis quoque Brix. Aldd. cet. Anus Dresd.' Barlh. ' S.
i"

anus in Perr. v. c. Colot. binis Vat. Regio, Borr. tribus Voss. Dorv. 2. et meo
1. Sic etiam edidit Beroald. sed in Venet. 2. Vicent. Rlieg. Volsci, cete-

risque avis.' Burra. ^tisdant B. B. B. L. 7.8 Dm7iat Broukli. nanto vel
maritce Passeratii. ' Penelopen
quod in Voss. 1. forte pro qua, ut volehat Guy.
Maritum Mentel. Penelopen maritam vel pudicam Heins. Pro Antinoo in Voss.
4. et meo I. Alcinoo. Dorv. 2. Antimacho et in marg. Autolico. Sed Antinous
hie intelligitur Penelopes proens.' Burnt. ' Alcinoo Vat. Entinoo Brix.' Barth.
9 Velud Mentel. Damnat Burm. ind.f. quod in Palat. membr. Mentel.
Regio, et pr. edd. 10 Et v. indis Burm. 1. 11 ' Coldrias Guam. Noveril

NOTiE
5 Docta vel Hippolytum] Hippoly- bidinem inducere.
tus fiiius fuit Thesei ac Hippolytae 6 Concordi toro pessima avis] Non-
Amazonis, qui cum ccelibem vitam nullilegunt pessiwja anus; sed aiis op-
castissime venatione sese exercens time convenit; nam conjugio lena
duceret, absente patre, a noverca semper est avis infaustissiina. Vide-
Phaedra solicitatus est ad stuprum ; tur autem alluderead solitariae corni-
cuicura noluisset assentiri, ipsa apud cis occursum, qui veteribus ominis
patrem eura accusavit, tanquam sibi habebatur.
sinistri in nuptiis
vim infeire voluisset. Unde patrem 8 Antinoo] Antinous fuit unus e
sibi videns indignatum Hippolytus, Penelopes prociB,qHem Homerus su-
curruconscenso fugamarripuit. Cum- perbnm fuisse, ac primum omnium
que ad littus maris pervenisset, a ab Ulysse, postquam domum rediis-
phocis equi perterriti currum per SCO- set, occisum uarrat. Vide Od. xvii.
pulos et saxa traxerunt, miserunique et xxii.
Hippolytum implicitum varias
loris 10 Nidis esse noverca suis] Hoc in
in partes discerpserunt. Dicitur au- loco nidus est foetus avium, quibus
temlena adeo callida,vafra, etperita, avis mater potest esse suis pullis in-
ut Hippolytum etiam castissimnm, ac festa, ut solet esse suis privignis
paene niulicruni osorem, posset ad 11- noverca.
;

LIB. IV. ELEG. 5. 6C3

Quippe et CoUinas ad fossam moverit herbas,


Stagnaque currenti diluerentur aqua.
Audax cantatoe leges imponere Lunae,
Et sua nocturno fallere terga lupo.
Possit ut intentos astu caecare maritos, 15
Cornicum immeritas eruit ungue genas.
infesta puUis suis. Si elinm CoUinas herbas ad fossam moverit, quacumque solida
cnnsislunt, aqita liquidamanabunt. Ausit etiam cogere Lunam excantatam silii
parere, suamque formam tegere lupo noctu vagari snlito. Possit etiam maritos quam-
vis perspicaces calliditate sua ac malitia cacos reddcre. Cornicibus innocentes ocu-

Brix.' Barth. * Ut CoUinas Perr. v, c. et Vat. 1. Ad CoUirias'^Y oss. Ask.


Coltrinas Borr. Noverit in Regio, Dorv. 2. et Borr. Moverit liebrus in meo 1.'

Burm. 12 ' Stagnaque Aid. 2. al. liand dubie e glossa. Stantia quo|ue prce-
feriint Heinsiani libb. et Dresd. cum picrisque. Haec possunt esse stagna et
paludes sed et in genere omnia solida, ut planities terra?, arva, segetes,
:

cet. Arva repente in aquas, fluniina, lacus converterentur, si moverit her-


bas Collinas A.C.' Barth. ' Stantia Neap. Borr. Groning. Mentel. Exc. Seal,
et alii codd. cnni prr. edd. quod recepit Broukli. et exponit, arboris frutices,
ac segetes crescentes, et supra tcrram stantes, quae subitis imbribus ad inte-
ritnmdantur; et sic fere Passerat. qui explicat Extantia, excelsa perfun- :

derentur fluviis retro ascendentibus. Sed idoneis optimi aevi exeniplis astrni
vellem, stantia hac notione simpliciler sic dici, et sic praestaret diruerentur.
Sane stantia legitur in prr. edd. Ven t. 2. Vicent. Rheg. Volsci, Ber. Aid.
1. Junt. et Colin, sed in Aid. 2. Stagnaque, ut in Gryph. 1551. 1573. Rouill.
1559. Antverp. Plantin. 1560. et 1569. aliis. Stantia in edd. Douss. et
Seal. Heins. Advers. i. 2. p. 18. emendabat Quippe ut CoUinas ad fossam ad'
:

moverit h. Stagna et c. deficiantnr a. vel CoUinas ad fossam eiverit umbras, Saxa


in currentes dissolvent ur aquas. Prje ceteris conjecturis f. praestiterit Quippe :

ubi Coll. ad fossam admoter it h. Stagna a currenti d. a.' Burm. 13 ^ Linguce


pro Luna; in marg. Ask. Aniplector emendationem Valcken. in Ep. Crit. ad
Matth. Rouer. p. 55. Ansa excantata.' Id. Hoc non debuisse tentaie

Valcken. pronuntiat Lachmannus. 15 Sententia exigit Possit ut.' Broukli.
'

'
Posset et Bon. Guam. Dresd. rel. onines, etiam impressi, cum TtXeiq. ariynfj
in fine versus. Qui contra ad seq. versum haec trahunl, rh et in ut mutant
sensu utique tuui posHdante. Possit ut est a Guy. Asia certare Guam.
Certtire etiam Brix.' Bartlu ' Posse et Leid. 2. tres Voss. Dorvv. et mens
nterque cum vctustis edd. Possit ut Perr. v. c. et duo Vat. Posset et ra
tetitos in Mentel. An voluit librarius Posset et iratos? vel attentos? In Ask.
:

Posset et intectos arcu: sed intentos bene se habet. Pro cacare male in Regio
NOTyE
11 CoUinas ad fossam herbas] Gravis nam, ad quam Vestales incesti seu
cstde hoc loco, valdequideni obsruro, stupri convictae in fossa vivae defodie-
jnter scriptores concertatio. Alii vo- bantur; ut testatur Festus in verbo
lunt sensuni esse, ut tanta sit virtus sceleratiis campus.
niagica lenae istius, ut possit fontes li Audax cantatce leges imponere Lu-
et flumina herbis montanis inducere. nee] Non
veretur etiam Diis ipsis as-
Alii intelligunt ha^c de fossa niagica, trisque magicis suis cautionibus vim
de qua Horat. Epod. v. et Sat. i. 8. infcrre, legesqiie imponere.
Alii '
Colliuas herbas' interprelan- 15 Ccecare maritos] U.e. cdllid'itatti
tur, quse nasc4mtur ad poitani Colli- sua et astutia Ciccos reddtre maritos,
:
,

664 S. AURELII PROPERTII

Consuluitque striges nostro de sanguine, et in me ,

Hippomanes semina legit equae.


foetae

Exornabat opus verbis, ceu blanda pererret,


Saxosamque terat sedula lymplia viam 20

losnnguibus effodit,ef consilium petiita strigibusde men cade, praripuitque in meum


exitium Hippomanes virus equa: niiper enixa. Opus siimn blandis vocihus fucabut
ut dictis delenijicis amore incendat, quas velit, et scelus diligens per iter lapidosiim

cerlare.' Buim. Posset et rectum censet Lachm. Possit ut dant B. B. B.


16 Emeritus e sola conj. edidit Broukli. sed recte immeritas prtEtnlit Patruus
'


mens ad Nemesian. 195.' Id. 17. 18 ' Considuit stiig-es male in Mentel. et
Dorv. 2. Deiij Hippomenes in Neap. Leid. 1. et Voss. Dorv. et meo 2. H>/-
pnmones Dorv. 1, Hippomenes foeta semita legit aqua Borr.' Id. 19 ' Exorubat
libb, fere exhibent, Guam. Dresd. Biix. Venet. Exorabit Ed. pr. Seu bl. al.
V. c. Morell. Peruret Guam. Dresd. Ed. pr.' Barth. ' Locus obscuritate per-
piexns. Exorabat in Regg. Neap. Groniiic. Leidd. tribus Voss. Dorvv. et
mels, edd. Veuet. 2. Rheg. V^olsci, et Ber. Grypli. 1561. et 1573. et Canteri.
Exornabil Vat. 2. Exorabit Perr. v. c. Exc. Seal. Vat. 5. Ask. et Vicenl. sed
Exornabat Aldd. Jnnt. Colin. Gryph. 1551. ceteriscjiie edd. quae vera lectio
est, licet Exorabat nauci nou esse putaverit Broukliusius, neque etiam Pas-
serat. seu blanda est in edd. priscis usque ad Ber. Peruret in Exc. Seal.
Borr. Ask. Leidd. Voss. 1. 4. Dorv. 1. et meo. Prairet Perr. v. c. et duo
Vat. Perruerat Neap. Periret Voss. 3. et Dorv. 2. Pararet conj. Livin. Ceu
blanda pererrat tentabat AVakker. in Amoen. Lit. cap. 12. p. 104. Pererrel
emendabat Struclitmeyer. Animadv. Crit. ii. 12. p. 1G5. cui perurut ideo
corruptum videtnr, quia obscurum est, quo referatur. Requiritur certe vox,
qua; cum T<fi perurat jnngdUxr ; manifestam enim comparationem exiglt locus,
quid perurat lena. Eqiiideni igitur legerem ceu (vel ut) curdu perurut.' Burm.
*Exornabat opus'\ Exorabat codd. etferat pro terat. Cetera vide an Nasonis

Ep. XVII. 146. hoc vindicare possit.' Lachm. 20 ' Ferat Dresd. Postli. Brix.
Feras Gnarn. Terit s. lymphaviam Wakkerus felici emendations, et digna, qum
cum anteced. in textuni recipiatur, duni minimum recedit a literarum ducti-
bus in vulgg. express, sensumque parit faciilimum in loco adhuc obscuro.
Lymplia quoque legitur in Franc. 1. et in Borr. ad quod non attcndendura
pronuntiaverat Bronkhusius. Aliter visum Wakkero. Ceterum Guyeto
totum dislichonspurium videbatur, qui putabat Elegiam esse mutilam, et cum
vs. 21. nuvam esse incipiendam, cujus desideretur initium.' Barth. ' Neque

hie versus a corruptela inimunis est. Ferat in omnibus codd. meorum Ex-
cerptt. et prr. ante Ber. edd. Saxosafacit Dorv. 2. Dein sedula turba in (^olot.

NOTiE
eosque ita deludere, ut quod vide- magic in veneficiis. De strigibus
rent, putarent se non videre. dictum est ad lu. 6. 29.
16 Cornicum emit genas] Prover- \H Hippomanes] Esse dicitur carun-
bium est de astuto eluso a callidiore, ciila in fronte cquini pnlii caricac niag-
'
Cornicum oculos configere.' Genas nitudine, colore nigro, quod statim
posuit pro oculis, nt etiam iii. 12. edito partu equa devorat enixa, aut
' Exusticque tuaj mox, Polyplieme, si quis pra^ripiat, partum ad ubera
genee.' non admittit.
17 Consuluitque striges] A strigibns 20 Sedula hjmpha [culpa] Tntelligi-
expioravit, quid esset eveuturum. tur vel ipsa lena, quae culpam stu-
blriges aves sunt quibus uti solebant prumqne suadet, vel puella lenae
,;

LIB. IV. i:leg. o. r)65

Si te Eoa, Doroxanium, juvat aiirea ripa,


Et quae sub Tyria concha siiperbit aqua ;

currat. Si te, o Dorixaniuin, aureum littus Eotim delectat, ac concha, qua marl

Vat. 5. et Voss. 4.
Sedula copa vel subdola copa placebat Heinsio in Advers.
I. 2. p. 18. et in p. 748. qiiam emendationeni palmariani vocat Stiiicht-
Notis
nieyer. in Animadv. Ciit. Sedula aiitem firmatnr Ovidii et Tibnlli locis, quje
in Adversariis affert Heins.' Buim. Kuinoeli legend, videtur blunda pererret . .

terat sedula lymplia viain.


Culpa dant B. B. B. 21 ' Dorixanium Scaliger.
Doroxanium verum esse puto. In Groning. perspicue extat, Duroxaiitum:
< mntaveris in i, liabebis rem t'actam.' Broukh.
iibi, si 'Site eoa dorozantum
j. a.Bon. Doroxantum Palat. et C. Com. Durorantumj. a. Dresd. Si te dero-
ratum eoa juvat Gnarn. Juvat derorantetn uu. ed. Biix. et Venet. Debata-
rumque an. Giasseri. Dorixanium Moiell. i>. t. e. j. Dorozantumque Aid. 2.
Grypli. Doroxanium ed. Miir. Dorozantum an. r. Long, et cmn Beroaldo pro
Indiap populis capit sed apud Curtiuni, ad qiieni provocat Beroaldus, ne ypv
:

quidem de his popniis. Interim satis confidenter interpres Galliciis in Notis


p. 590. Ces Peuples, situh dans I'Inde, ctoicnt renommh cliez les Anciens, comme
une Nation tres-riche en or et en pierres precieuses de toute espece. Quid amplius
dtsideres, luimanissime lector? Doroxanium Turnebi pliirimis arrisit, iisque
doctissiniis viris, cnni jam ante Scaliger Dorixanium tanquam vnoKopiffTiKhv
puell.e recepisset ; quod Graevius retinuit et cum eo Lond. Heinsius, cam-
pum nactus, in quo exerceret ingenium, varie legit Seu t. E.j. seu t.j. a. r.
:

Sea te Eoa, Tagi seu te, cet. Si te dona Eoa juvant, jurat aurea rica. Si te concha
Eoajui-ut. Ohe jam satis est '
Protea poeticum' virum doctum scribere vo-
!

luisse creflas non injuria.' Earth. * Dorozantum


Perr. v. c. Vat. 1. 2. Site
Coa derorantem j. Mentel. In aliis deroratque vel decorantemque. In Regg.
Si te Eoaj. derorantem aurea r. lit editum in Venet. 2. Vicent. Rheg. et Ber.
Si te aoa doroxanthum j. Groning. Site Eoa dorisantum j. cod. Hc-d\. Sed
te Eoa Voss. 4. deticiente voce seq. et relicto hiatii. Si te Coa derorantem
Leid. 1. Doro^<Mm in Voss. 3. Derorantum\oss. 1. et Dorv. 1. Decoration
in nieo 1. Decorantum in 2. Dousa P. editioni Rouill. ascripserat, Auratum
legere Si te Eoa juvat Nabatharumque aurea ripa, idmie ex vet. cod. in quo Da-
bathanumque occurrebat, nt Indos intelligat. In Volsci ed. Si te Eoa juvat
debarumque, ut in Notis legend, dicit. Debatarumque in Aid. I. Junt. Colin.
Dorozantumque Aid. 2. Gryph. Canteri, aliis (Doroxantumque in Rouill.) quod
in nonnuUis codd. haberi testatur etiam Beroald. scribens Dorozantes esse
Indiaj popnlos, ubi aurum vehunt flumina, ad Curtium provocans. Sed nihil
tale ap. Curtium nee ap. Arrianum invenitur. Tnrnebus legit Si te E. Doroxa-
nium [quod et in B. B. B. L. Vulp. et Burm. edit, legitur] vel Dorozanium
Doroxanium vero improbat. Turnebi emendationeni probat Gebhardus. Sca-
liger legebat Dorizanium. Forte in scriptura cod. Voss. 3. dorogantum latet
ipsius Gangis anriferi Indire fluvii nomen, ut legend, sit Si te Eoa avidam
fiangisj. a. r. vel Si te Eoa avidam doni juvat a. r. nt Ganges subinteliigatur,
et KX Doroxanium vel dorogantum transpositae mutentiir syllabae ; sed prius
pryefero.' Burm. ' Doroxanium a Turnebo est, sed vix verum. Neap. Dora-

yiOTJE
biandis verbis ac lenocinio corrupta, Doroxanium'] Puellae corruptae no-
quae ultro citroquecommeat ad ania- men, ut Acanthis lena;. Alii porro

tores. legunt Dorozantum, voluntque Doro-


21 Eoa ripa] INIaris Indici seu Ori- zantes Indiae populossignificari, apud
rntalis littus, in quo aurum gemmaj- quos aurum copiose dicitur effodi.

que coUiguntur,
; ; ;

GG(i S. AURELII TROPERTII

Eurypylisque placet Coae textura Minervas,


Sectaque ab Attalicis putria signa toris
Seu quas palmiferee mittunt venalia Thebaj, 25
Murrheaque in Parthis pocula cocta focis
Sperne fidem provolve Deos mendacia vincant
; ;

Frange et daranosaj jura pudicitias.

Tyrio gloriatur Eurypyli Minervw Cocb textura libi placet, ac signa putrida e
; et
lectin Attalicis avulsa ; sive
etiam ilia omnia, qiue pretio vendunt Theba palinis
inclylw, sive crateresmurrhiniin caminis Parthicis ficti ; nullam habefidei curam,
Divos proculca, fraudes, doli, perjuvia regnent,discedantjurapudiciticBdamnosce,

zantum ; alii aliter. Quaere, si libet. Mihi tanti non est.' Lacftm. 23 < Tes-
tura Postli. pronunt. Ital.' Barth. ' Euripidique Exc. Mod. Placent texura
Ask. ChocB Neap, mens uteiqiie. Sed mira loctilio, textura Min. Voce Bury-
pyli,le\[ mutatione Heinsiana Advers. i. 2. p. 19. corrigenda: Eurypylis-
que.' Burm. Eurypylique dant B. B. B. L. 24 Textaque .tori Venet. ap. .

Barth. Textaque in Perr. v. c. Coiot. duob. Vat. et Regio, ut correxit


Markl. Heins. conj. Netaque in Attalicis, aut Lectaque ab Alt. putria vela toris.
25. 26 ' Qua Dresd. Vitralia Gny. 3Jyrrkeaque Dresd. Pocla coacta suis
Salmas. in Solin. T. i. p. 267. ex fide vett. libb. sed neque Broukhnsii
libri neqiie nostri tale quid agnoscunt.' Barth. Broukhusii verba sunt Pocla :
'

coacta suis] Salmas. ex fide vett. libb. qui non focis habeant, sed suis. At nos
in nnllo libro istud suis invenimus.' ' Quam in Leidd. Voss. 3. 4. Ask. et
priscis edd. sed qua in Perr. v. c. Colot. duob. Vat. et Dorv. 2. a m. sec. ut
legend, monuit Livin. Quern Voss. 1. Qui in meo 1. Deinde Muricaque Exc.
Seal. Aureaque Borr. Hofinann. Var. Lect. in. 29. suis aflFert pro focis; sed
focis constans omnium libb. lectio est.' Burni.2S 'In vnlgalis est Cedant
dainnosa : unde falso Passeratius credidit rb Frange esse glossema rod Cedant.
Omnes libri hue alludunt, et vel Frangent habent, vel Franget. In Groning.
Claris Uteris legitur Frange et damnosw: quo n)odo jam olim emendaverat
Lipsius II. Ant. Lect. 20. Admodum jucundus est Gebhardi conatus refin-
gentis, C<rde et damnosce dura p. Taliuui ingeniorum labor debebatconsistere
intra diligentiam contendendi inter se nienibranas vetustas, neque pennas
extendere majores nido nocent enim, dum volunt juvare.' Broukh. Hanc
:

emend, damnat Burm. et duriusculam vocat Barth. quiaddit: Frangent '^

Guam. Dresd. Brix. Franget Vat. Frange et Palat. menibr. Frangeat Ed.
pr. Cedant d. edd. Venet. Aldd. Mur. rel. Damnosa cadanl Colin.' et in
Addendis Frangent Venet. Brix. Rlieg. Cedant Ber.' < Franget in Leid. 2.
:
'

Voss. 4. et nieo 1. Frange el Perr. v. c. Vat. 1 2. Exc. Seal. Frangent Neap.


.

Borr. Voss. 1. et 8. meus(|ue2.et Venet. 2. Rheg. et Volsci. Frangeat Dorv. 1.


h. e. Frange at. Frange ac Vicent. Frange age conj. Heins. Cedant vtl

KOTJE
23 Eurypylisque [Eurypyliquel pla- vitam tenuique Minerva.'
cet Coo: Minerva'] Eurypylus regna- 25 Palmiferee Theba] 'I'liebas ur-
vit inCoo insula, locisque vicinis, De bem iiigypti denotat, cujus ager pal-
Cois vestibus dictum est affatim plu- mis abundat.
ribus in locis, ut ad Eleg. 2. hujus 26 Murrheaque pocula] Myni\\&d&eu
libri vs. 23. ' Minerva Coa '
dicitur Murrliina pocula ex Parthorum max-
artifioium texcndi, cui prajcst Miner- ime provinciis Roniam advehebantur,
va. Virg. /lin. viii, ' Tolcrare colo ubi maximo erant in pretio.
,

LIB. IV. ELEG. 5. 667

Et simulare virum pretium facit: utere causis:


Major, dilata nocte, recurret amor. 30
comas vexaverit utilis ira,
Si tibi forte
Postmodo mercata pace premendus erit.
Denique, ubi amplexu Venerem promiseris erato,
Fac simules puros Isidis esse dies.
Ingerat Apriles lole tibi tundat Amycle, : 35
Natalem Maiis idibus esse tuum.

Atque etiam fingere maritum adesse, queslum facit : excusationes semper ad-
hibe : dilata nocte, acvior staiim redibit amor. Si forsan amatoris ira tibi
utilis cupillos dissnlverit, mux ille tibi data pro puce pretio premendus erit. * *

Ccedant in Ber. Aldtl. Junt. Colin. Rouill. Gryph. Canter!, aliis.' Burm. Nos-
tram lect. dant B. B.B. L. 29. 30 Clausis Brix. Aid. 1. Colin, cett. Causis
'

Aid. 2. Recurrat Posth. Recurrit Guam.' Barth. ' Heins. conj. simulare
mctum, nempe ne maritns siiperveniat ; quo sensu et vulgarem lect. simulare
virum adventunim, capere possunius. Nee necessaria altera Heinsii emen-
datio, exstimulare virum Advers. i. 2. vel Et simulare iram N. Prop. p. 748.
Idem in Aid. ed. ora conj. pretium dabit. Vitiose in cod. Heins. pretium fecit.
In meo I. urere. Utere clausis et mox decurret male in priscis edd. Pro ininore
versu in Dorv. 1. locum occupavit vs. 56. Delata Mentel. Recurrat Dorv. 2.'
Burm. ' Recte videtur Heins. corrigere, Et sim. iram. Eoque etiam minus
in sequentibus distingiiere velim cum Groning. Si tibi forte comas vexaverit
ulilii ira. Quae distinctio est in fine adjici postulat.' Lachm. 31 Distinct,
jam raemoratam fovet Burm. et Heinsio placebat Advers. i. 2. 19. qui voluit
u. ira est. Nun dant B. B.B. L. Ora Voss. 3. quod damnat Burm. 32 Tem-

pus emendus Guairn. 33 Antra pro emto Voss. 1. corrupte, judice Burm.
34 ' Fac puros simules Dorv. 1. Fac puros . sideris esse Deos in meo 2. relicto
. .

biatu. Similes in Neap. Borr. meo 1. et vetustis edd. Sideris ia omn. codd.
atque edd. priscis ante Ber. qui primus Isidis legend, esse recte monuit.
Male enim Volscus notavit, translationem a sereno Sole esse. Isse dies ex
codd. Passeiatii Guy.' Burm. Isidis rectum censet Lachm. et legunt
B. B.B. L. 35. 36 ' /. A. idus tibi,juret A. vel lole, pratevdat A. vel munda
et A. vel mandet A. Heins. Fingat A. \Vakker. Amcen. Lit. p. 104. Non inepte

NOTiE
29 Simulare vh-uyn pretium facif] ratam Sacris Isidis, ac secubare.
Lucrosum est fingere apud amatorem ' Puri dies dicuntur Isidis, h. e. cas-
'

quod maritus domi adsit, et ideo ip- ti, pudici, sancti, religiosi, quod per

sum admitti non posse: hoc euim hos, ut et certis quibusdam rebus, ita
amatorem magis incendit, qui ideo et Venere abstinendum esset tunc :

largius dabit. enlm, cum fceminae Sacris Isidis ac


Utere causis] Semper est aliquid Veneris operam dabant, a viris secu-
causaudum, semper aiiqua cansa seu babant. Tibull. ii. 1, Vos quoque
'

excusatio atferenda. Causa hoc loco abesse procul jubeo, discedite ab aris,
idem est quod Gallicedicitur, d^faite, Qnis tulit hesterna gaudia nocte Ve-
ruse, ifc. nus.'
33 Amplexu emto] Gaudiis vel niu- 35 Ingerat Apriles lole tibi] Lena.
neribus vel pecunia mercatis. docet artes, quibus puella ab amato-
34 PMros Isidis dies] Fingc tc ope- ribus munera solerter extorqueat.
:

008 S. AURELII PROPERTIl

Siipplex ille sedet : posita tu scribe cathedra


Qnidlibet. Has artes si pavet ille, tones.
Semper habe morsus circa tua colla recentes,
Litibus alternis quos putet esse datos. 40
Nee te Medeae delecteiitprobra sequacis:
Nempe tulit fastus ausa rogare prior.
Sed potius raundi Thais pretiosa Menandri,
Cum ferit astutos comica moecha Getas.

etiamfundat ferri potest. Condat AmidcB Br'ix.' Barth. ' Tibi tendat in \mo
Vat. Tondat omincle in Dorv. 1. et ineo 2. Condat in niarg. ed. Aid. asciip-
serat Perreius. Heins. in ejiisd. lib. ora conj. /. A. lole, contendat Amycle, vel
et addat Amycle. In N. vero Prop. p. 249. -pratendat Amycle, vel /. A. Idus
tibi,juret Amycle aut mandet Amycle ; ex quibiis conj. praeferrem contendat
Amycle, quia id a Vat. 4. firmatur. Eld. siiis ad me Uteris legebat I. A. lole
te obtundat Amycle. In oinn. fere codd. malis Idibtis covrupte sed in Voss. 1. :

4. recte Maiis.' Biirm. JMalis damnat et Lacbm. Mails dant B. B. B. L.


37 'Ille aderat Heins. infeliciter. Actus sedendi multo efficacins.' Barth.
' Ilk adeat [cf. Birth.] male Heins. In Voss. 3. tu sede vitiose.' Burm.
38 Quilibet Dresd. Burmni. Quid libet priscae edd. Quod libet Voss. 1. 3.
et sic Gebh.
Paves pro tenes Voss. 1. Ipse 'i. 39 ^ Circum Dresd. Recte,
de loco. Sed sape confunduntur hapc vocabula. Jacentes Guam.' Barth.
* Circa edidit Broukii. ut in vctustioribus edd. sed circum euplioniae causa
praetuli ex Voss. 3.' Burm. Circa rectum pronuntiat Laclim. 40 ' Rictibus
vel Lusibus Guy. Prius non sapit elegantiani Franco-Kalloruui nostrae a-tatis.
Dentibus alterius Heins. Quo Palat. Barth. Alterius Perr. v. c. tres
1.'

Vat. 41 ' Nee Posth. Brix. Venet. quod Broukhusio praDplacet. Non cett.
libb.'Barth. ' Nee Colot. Neap, Vat. 1. Heinsian. Voss. et reliqui, Non in
plerisque priscis edd. Delectant Ask.' Burm. 42 Negare damnat Burm. quod
in Mentel.
43 ' Blandi unus Reg. pro mundi. Male. Recte porro dicitur

NOT.E
Fac, inquit, ut lole, et Amycle, quae telligit,quos mordicus impresserit
sunt ancillaruni nomina, saepius inge- aniator. Sic etiam Ovid. 'Ille viri
rant tibi recolantque Calendas Apri- videat toto vestigia lecto, Factaque
les,tuumque dicni natalcm Idus esse lascivis livida colla notis.'
Maias, quia nimirum diebus illis niu- 41 Medece probra sequacis'] Noli, in-
nera mitti solebant. Unde Virj/. Mu- ' quit, convicia maledictaque probrosa
nera niitte milii mens est natalis,
; jactare in amatorem, quibus libidine
lolla.' Idibus etiam Maiis natiis dici- fuiens Medea usa est in Jasonem ;

tur Mercurius. Martial. ' Maiae Mcr- sed potius adiiibe blanda verba, qui-
curium creastis Idas.' Mirum est a bus Thais a Mcuandro celebrata, ad
Propertio hoc in loco fuisse praeteri- servos amatorum mitigiindos, uteba-
tas silentio Kalendas Martias, qu;E tur. Vel sensus est: noli tu prior ro-
Juvenali dicuntur fcemineae: Mu- ' gare amatorem, ut fecit Medea, quae
nera fremineis tractas secreta Kalen- prius est Jasonis amore succensa,
dis,' Ovid. Art. i. * Sive dies sub- quam i|)se de ilia amanda cogitaret :

crit natalis, sive Kalendae Quas nude meruit per contemtum a Jasone
Venerem Marti coiitinuasse juvat.' repudiari.
SO Hemper habe morsus] Livores iu- 43 Thais pretiosa] De Thaidc me-
LIB. IV. ELKG. 5. 6G.9

In mores te verte viri : si cantica jactat, 45


I comes, et voces ebria junge tuas.
Janitor ad dantes vigilet : si pulset inanis,
Surdus in obductam somniet usque serara.

Thais pretiom. Beroaldi prcpdosa non placet. Minns mnlto Gebliardi spatiosa.'
Bronkli. * Blnndi Venet. Spatiosa membr. Palat. Spcciosa coiij. Hems, et
sic Bon. ct nienibr. Palat. Broukhnsins in octo libb. pretiosa invenit, qiioniodo
et mei omn. habent.' Barlli. Speciosn in Perr. v. c. duob. Vat. Exc. Sral.
'

Leid. 2. Voss. 1. 3. et Dorv. 2. quod cum in suis codd. quoque leperisset Geb-
liardus, male conj. spatiosa. pdosa in Doiv. 1. i. e. pradosa, ut dare in Vat. 1.
quod in aliis codd. etiam a se inventnni plaruit Beroaldo, se.d recte Broukh.
vulgatnm tnetur. Markl. emendavit Sis pntiiis. Dein'pro mundi male Reg.
6irtM(/i, et pejus nurfi in nno Vat. Meandri vitiose Voss. 3.' Bitrm. Nostiani
lect. dant B. B. B. L. 44 ' Comis arnica Guy. Gallica urbanitate. Mcccfuji

Venet.' Bartli. 45 Ita omnes libri neque obstat Latinitatis ratio. Tanieu
'
:

vcrior mihi lectio videtur, quam reponit Heinsins ad Ov. Rem. Am. 334. si
brachiaj. ... ^ on possum quin ambabus manibus amplectar bellissinuim
Viri magni emendationem.' Broukh. Cantica omn. libb. teste Broukh.
'

et sic quoque mei, praeter Gott. Brachia iu context, recep. Broukh. re-
clamante Viilp. Cantica jactare dicitur \\t ii. 8. 16. ' verba superba ja-
cere." Barth. ' Morem Voss. 3. Tn v. Voss. 4. Brachia a nuUo cod. ant ed.
vetusta confirmatur. Cantica defendunt etiam et probant Markl. Cuningham.
in Horat. Bentl. p. 254. Boltius Sylv. Grit. p. 80. et Vidp. [et Struchtmeyer.
p. 157.]' Burnt.
Cantica defendit Lachm. 47 Ptdsat Leid. 2. Voss. 3. '

Legend, videtur ad dantem, nempe amatorem, si grande ferat prctinm nisi ;

dantes studio dixerit, ut divites et munificos nuniero plures adniitti innuat,



inanem vero vix nnum et alterum.' Burnt. 48 Pro ohduciatn lego e Voss. 4.
'

abductam, non vero cum Herns, adduclam. Markl. in obducta sera intelligebat
pro, obducta sera; vel, ad aut juxta seram obductam.' Id. Obductam dant

NOTiE
retrice Atheniensi supra dictum est. tudo, ac morigeratio conciliat amo-
Dicitur autem ' pretiosa,' quia grande rem.
pretium exigebat abamatoribus. 47 Janitor ad dantes vigilet] Janitor
44 Comica moecha'] Dicitur, quas in excubet ac paratus sit fores aperire
comrediis inducitur. dantibus, et quibus manus fcecundior
Fen( as/ufos Gefas] Deludit, emun- ac gravior siet: ut ait Plautus. Si
git, nialo dolo et damno afficit versu- vero quis inanis, cui manus sunt sie-
tos Getas, h. e. servos, ut dicitur m. riles, qui nihil aftert, fores pulset,
3. Qui volet austeros arte ferire
* tunc idem janitor occlusa semper
vires.' Getaporroet Davusapud Co- sera foribusque obstructis dormiat.
micos nomina sunt servorum, ut Ly- TibuU. i. 5. ' Hen canimus frustra,

dus, et Syrus, qui ita dicebantur a nee verbis victa fatiscit Janua, sed
nominibus populornm ex quibus erant plena [nnmmis] est percutienda ma-
oriundi; ut testatur etiam Strabo lib. nu.' Unde et ilia apud Plant, in

VII. Donatus in Adelph. ' Infidelis Pseud, i. 3. ' Ca. Nihilne te mei nii-
servus in comcediis vel Syrus vel seret Ba. Inanis cedis.' '
? Ca. Ec-
Geta.' quid te pudet? Ba. Ted amatorem
45 In mores Gere mo-
te verte viri} inventum esse inanem, quasi cassam
rem amatori. Moruui enim simili- nucem i'
;

670 S. AURKLII PROPERTIl

Nec tibi displiceat miles non factus amori,

Nauta nec attrita, si ferat aera, raanu 50


Aut quorum titulus per barbara colla pependit,
Cretati medio cum saluere foro.
Aurum spectato, non quae manus afferat aurum.
Versibus auditis, quid, nisi verba, feres ?

Auri rationemhaheto, non cnrans qualis manus aurum offerat ; carminihus audjtis,


B. B.B. L. 49 Passerat. e suis profert modo factus : quae etiam lectio est
'

Groning. ac Borr. Non displicet vulgata. Tamen et istam tiieri possis


coUatione Ov. III. Amor. 3.' Brnukh. Non /. Dresd. ut etsinceriores edd.
'

Bi ix. Venet. Vulp. Gott. Modo f. Aldd. cett.' Barth. Non tibi v. c. Fnit.
'

Modof. Perr. v. c. Vat. 2. Nonf. Heinsian. Mentel. Voss. Palatt. et C.


Com. et edd. priscae.' Burm. Non f. dant B. B. B. L. 50 Scribe neque '

att. librariorum in talibiis negligentium nulla ratlone habita.' Lacltm. qui


ninlta de liac emend, loquitur. 52 ^ Cretati ante Passeratium in mentem
venerat Jano Durantio Casellio i. Variar. 10. omnino recte. Alii ' gypsatos '
dixerunt, quod tantundem valet. Huic emend, alicubi calculiim sunm ad-
jecisse scio Gronovinm. J. Rliodius calatos exponit, cauterio inustos, ad
Scribon. Larg. p. 310. quod huic I. bene ut conveniat, vix mihi patior per-
suader!.' Broukh. ' Celati veteres libri, ed. Brix. Venet. et Colin. Ccelali
Aid. 1. et Cant. C<riufi Dresd. Aid. 2. Mur. Grasv. Vulpii edit, qui Scali-
gero sunt afffr]fiaa-iJ.4voi, signati, creta in pedibus notati ; Rhodio vero et
Viilpio cauterio inusti, stigmatiee. Sed, quoniam tales fugitivi vix prosta-
bantcuipiam, sed in ergastula detrudebantnr, magno opere sese commendat
omendatio Passeratii Cretati edit. Giitt. probata. Calati, Clamuti, Elati,
:

Venules commendabat ex ingenio sno Heius. Kar6iriv eoprrjs. Saluere Dresd.'


Barth. ' Pro Cretafi in onin. fere codd. etedd. antiquis legitur Cadati vel
Celati. Perperam Elati legend, videbatur Heinsio ad Val. Fl. ii. 270. et
Advers. i. 2. p. 20. qui praterea N. Prop. p. 749. conjecit Calati vel Clamati,
ant denique Venales. In Voss. 1. siluere. In Neap. Leid. 2. Voss. 3. 4.
Uorv. 2. saluere, quod pra>tuli pro saliere, ut edidit Broukh. et passim in aliis
locis Vctt. probarunt VV. DD. Khodius servos calatos exponit cauterio :

inustos quod huic 1. non convenire recte censet Broukh. Broukh. edidit
;

Crtta/i, ut in ed. Graev. etiam correxerat Markl. ipiod firniare potest Juve-
nal, i. 111.' Burm. Cre<a<t optiniam correct, vocat Lachm.
54 'Post hunc
vs. in Bon. Guam. Dresd. Ed. pr. et Brix. sequitur distichon ex i. 2. 1.
' Quid juvat ornato,' cet. nimirum ad oram paginae
a quopiamhicappositnm,
illustrandjE vocis Coae (vs. 55.) gratia, oscitans librarius in contextum in-
vexit.' Barth. ' Feram in Voss. 3. Post hunc vs. in Perr. v. c. Exc. Mod.
Voss. Reg, 2. Askew, meo utroque et priscis edd. inseritnr prinium disti-
chon I. 2. sed Coa veste novare sjhus legitur in Perr. v.c. Tenere in Regio et
edd. priscis. Id autem inde provenit, quia hie Coae vestis mentio.' Burm,
NOT/E
49 Nec tibi displiceat miles'] Prae- cello titulus regionis, artis, et pretii.
cepta sunt infamislenae, quae puellam 52 Medio cum saluere foro] Manci-
docet neminem a se excludendum pia, dum venalia prostarent, in foro
esse, quicumque ille sit, qui stipem, saltare ac discurrere circum turbam
aut aes, sen pretium afferat, etianisi solebant, ut qui, qualesque cssent^
sit nauta, miles, vel etiam gladiator, cognoscerentur.
servus, ac mancipium, cui pendeat e

LIB. IV. ELEG. 5, 671

Qui versus, Cose dederit nee munera vestis, 55


Istius tibi sit surda sine arte lyra.
Dum vernat sanguis, dum rugis integer annus,
Utere, ne quid eras libet ab ore dies.

quid prater inania terba re/eres ? Qui tibi solummodo carmina dederit, non vera
dona vestis Coce, istius tibi sit cithara rudis et indocta. Dum tibi calet sanguis, dum
atas tua ru/^isest immunis, utere : ne dies uUus pratereat amore vacuus. Ego con-

55 Quid Dorv. 1. Choe Gnarn. Dederat Voss. S. Ne m. Voss. 1. Vesti


legend, opinatur Broiikb. qui recto addit, censente Bium. vulgatam ferri
posse. 1)6 Ipsius
'
sine arte] Melius Groning.
. . Istius sine are : neque
. .

Scaligero displicebat.' Broukh. Ipsius edd. Brix. Veiiet. Aldd. Seal. cett.
'

6'. arte Dresd. Brix. Venet. Aldd. cett. S. cere edd. Vulp. Gott.' Barth.
' Istius. arte reposui ex Boir. Voss. 1.4. meo 1. et onin. edd. vetustis, licet
.

are ediderit Bionkh. nt in Palat. 1. et C. Com. idque dedit in sua ed. Can-
lerus. jEre etiam in Perr. v. c. Colot. Vat. 1.2. et Neap. Ask. era. Sed
arte recepi, quod verani lect. esse affirmat quoque Wakker. Anioen. Lit.
p. 105. Aure Mentel. Aura Leid. 1. Ipsius in omn. fere codd. et edd. pris
cis. Get. in Dorv. 1. hie vs. locum suwm mutaverat cum secundo liuj. El.
versa ; ubi hunc non ininore librarii incuria habet insertum.' Burtn. JEre

rectum esse judicat Lachm. 57 ' D. r. integer: annis Vlcre Brix. manifesto
e 1. communi.' Barth, ' Veniat sang^wis corrupte in Voss. 1. D. r. integra
frons est, vel, d. r. integra es, annis Utere conjecit Hcins. in N. Prop. p. 749.
Titius Locor. Controv. ii. 8. ex libro Marcelli Cervini ejusque conjectiira
affert integer, annis Utere ; ut sanguis integer rugis dicatur, quod Latinitatem
admittere, recte negat Villiomarus Animadv. in Titium p. 33. Annis cod.

Pont, et Vat. 2.' Burm. 58 ^ Ne quis eat liber amore dies] Hzec verba, ut
nt sensum faciunt non omnino niahmi, et ferri posse videntur, tamen sunt
spuria ac supposititia. Unde nosti ? inquies : nam, si in iis libris, quos tu
consuluisti, non extant, potuerunt sane extitisse in aliis, quorum ad te
Hsus non pervenit. Ita est. Verum ego te ad ipsum mangonii cubile ducam.
Volscus, qui omnium primus ausns est manum admovere Poetae nostro,
sappe interpolatricem, bis vel ter salutiferani, sic notatum reliquit in Com-
mentario sno ' Ita scriptum in vetustis codd. observavinius, Ne quid eras
:

libet ab ore dies : sed absoinmi adeo atque salebrosum videtnr, ut rectins
legi videatur, Ne quis eat liber amore dies.' Ea fuit istorum temporura li-
bertas, an Ucentia, ut mutarent andacter quicquid non intelligebant ; et
explereut de suo si quani offendissent lacunam. Profligatis Volsci affaniis
eo unde infelicem pedem attulerant, in sedem suam reponamus genuina
Poetae nostri verba, addicentibusocto libris vetustis. Hanc tam elegantem
tamque bellam iectionem cum ad oram sui cod. notasset MareellusCervinus,
multorum olim Mss. possessor, postca earn quasi pro conjectura Cervini
examinandam eruditis obtulit Titii stupor n. Locor. Controv. 8.' Broukh.
'
A'e quid eras libet ab ore d. Broukli. in octo libris et Vulp. in Ed. pr. scrip-
tum invenere neque aliter Guam, nisi quod pro we substituit nee. Ne quid eras
:

labet ab o. d. Dresd. Lect. vulg. ne quis, vel uecquis eat liber amore d. quam et
Cant, exhibet, est ab A. Volsco.' Barth. ' Ne quid eras libet ab ore d. confir-
mant omnes codd. quo tendunt et scripturae corruptae. Qui eras labet Men-
tel. Quid eras labet Heinsian. Ne quid eras Vat. 2. sed in ceteris ne vel nee quid
eras libet, ut in Neap. v. c. Fruterii, Borr. Groning. Ask. Leid. 1. tribus Voss.
Dorvv. et meo 1. in quo tamen lahet, ut in Leid. 1. Volsci vero interpola-
tionem, qua rectius ei legend, videtur ne quis eat liber amore dies, rejecit
Broukh. quanquam a genio Propertii abhorrere non ausim dicere.' Burm.
'Saut. in Obss. ad Loca Vett. Poijt. Latin, (vid. Beck. Commentarii Soc.
672 S. AUPaCLll I'ROPERTII

Vidi e^o odorati victura rosaria Pa)sti

His animum
*****
Sub matutino cocta jacere Noto.
nostree dum versat Acanthis arnicas,

spexiroaeta vicacia Pcesti sunveolcnlis ad Notum numcflantcm adusta decidere. Dnm


60

Acanthis vientem amicce iiostrce his vocibus a^ilut, [illius ossa dinumerata stmt per

Lips. Philol. Vol. I. P. II. p. 152.) nionet, lectionnm neqnis cat liher amorc d.
Volsco aiictori vnlgo asi!riptam,esse conjertiiiam Doiiiitii in ' r'-hiciibratione
in quaedam Propfi tii loca,' siiljjuncta Connnentaiio in Ovidii Sapplionem
et Statii Sylvas Koiiia- 1475. certatim probatam Italis, ab iisqtie snis exeni-
plaribus asciiptain, lit Rhegiensi; a Volsco auteni inde sive a. 1487. lept*-
tiisse editores. Probaf Santeiiiiis lectionem codictiru a ]?ioiikli. rtceptaii).'
Kuin. dant B.B. B. L. 59 Adorati ex Mod. Exr. notavit Heins.
Illani lect.

Habet Diesd. pesti. 60 Ctincta vuit Wakli^er. p. 106. quod nmlto detcriiis
'

est. Cum adiuere venlus dicatur floras, non video cur illud covta locum
habere non possit.' Barth. ' Cuncla Wakker. Strida Eld. sed cocta defendere
possunt ea, quae notavit Salmas. ad Lamprid. Alex. Sev. cap. 59.' Burnt.
CI Hie anintus Gudtu. His animus Neap. Mentel. Voss. 1. 4. Dorv. 1. His
animos nonnulli codd. et Venet. ap. Barth. et sic legit Passerat. inf. ad
7. 11. His anitids Burnim. et pr. edd. His animam \n ?t\\\s. His animum
Borr. Animutn vestra: Groning. Nostram lect. dant B. B. B. L. 62
Per tennes ossa sunt mimerata cittes. Hie versus, qui etiam in Bon. Guam.
Dresd. Heinsianis, Brix. Venet. Aldd. Colin. Gryph. cett. Maitt. baud du-
bie a nebulone quodani coutictus, ad explendani lacunam, abest ab editt.
Mnr. Graev. Vulp. Gott. Etiam antiquissiniap 4. edd. Cant. ed. hunc vs.
spnrium exbibent.' Barth. Lacunam onmes fere codd. et edd. antiqnae
'

absque nllo hiatus indicio sic supplent [Vid. sup.] Somnium monachi oliosi
:

esse Bronkh. ascripserat, neque hie versus yvijcnos Scaligero videbatur. Sed
f. tanien hie paunus insititiiis non est, et suspicionem praebere possit, unum

et alterum excidisse versum, in quibus subitam, sed optatam lenae mortem


descripserit. Ponamus, illorum, qui desiderantnr, versuum hunc ultimum fu-
isse Ossaque per !fc. Id proverbii speciem habebit, quo macilenti, famelici, et
aetate exhausti dicuntur vix ossibus haerere, non nisi ossa et cutem esse, vel
cntcm ossa inspicienda perlucere. Sensuni quidem assequi, sed non ipsos
Propertii versus ex tenebris excitare, quis posset, si hoc vel simili modo in-
terpoiare licerct His animum, bjC. Ipsa repentinn corruit icta ntulo Concidit ex-
: :

iuccas made consumta mcdidlas Ossaqve per tenues &^c. Sed hate tantum exer-
citii poetici causa a me scripta sunt.' Burm. Hunc vs. rectc ejcctum censet

NOTiE
59 Rosaria Pasti] Papstuniest op- Austros.' Idem quoque StativisTheb.
pidum Lucania?, rosetis inclytum, vii. '
Ut cum sole novo tristique
unde rosas Pacstanae maxlme laudan- rosaria pallent Usta Noto.'
tur, quae nimirumdicuntur anno
bis in 61 Acanthis] Nomen est lenap hoc
nasci, mense scilicet Maio et Sep- in loco ; nam alias etiam est avicula,
tembri. alio nomine dicta Carduelis.
60 Sub Ts'oto'] Notus, qui et Auster, * 62 Per tenues cutcs"] Ita macie
ventus est floribus infcstus. Statins confecta erat, nt tota pelluceiet,
Sylv. III. in lacrymis Hetrnsci ' Pu-
: ossaque facile numerarentur.
bentcsque losjc primes raoriuntur ad
LIB. IV. ELEG. 5. 673
Sed cape torquat^e, Venus o regina, columbse
Ob meritura ante tuos guttura secta focos.
Vidi ego rugoso tussim concrescere collo, 65
Sputaque per denies ire cruenta cavos :

Atque animam in tegetes putrem exspirare paternas.


Horruit algenti tegula curta foco.

tenuem pellem.'] Venim, o Venus regina, accipe jugnlum torquatcn columbcB ad aras
tuas mactatum propter tua erga me benejkia. Ego spcctavi tussim in ejus faucibus
rugosis densari, sputaque sanie mixta per canosos ejus denies effluere, ipsamque
animum putridum in patrias tegetes exhalare. Exigua pergula frigenti/oco talem

Lachm. et ejiciunt B. B. B. L. 67 Non displicet Gebhardi e.Ts;jM<am Vid.


'

Ov. XII. M. 256. Sen. Here. (Et. 1469. Pluia subjiciet Justus Zinzerlingns
Promuls. Crit. cap. 14. unde disces, certam esse Gebhardi conjecturam, noii
arbitrariam. Ceteruni tegetes paternas valde mordaciter dixit Poeta,
objiciens lenee mendicitatem haRreditariani. Beroaldus et Passeratius pro-
feriint e libl). tegetes patentes. In nostris nihil taleoft'enditiir: et friget sane,
ac languet.' Broukh. ' Exsputare est ex emend. Gebhardi, a Broukhusio,
quod mireris, (est enim fere iniqnior Gebhardo,) in contextam orationis se-
riem recepta. Broukhnsium sequitnr Gott. Expirare Vulpius revocavit jure.'
Barlh. ' Omnes libri scripti et editi expirare tuentur, et confirmat locus
Virg. jEn. xi. 883. nee sputa et exspu/are concinne ponuntur. Leid.2. expiare.
In meo 2. tegetes patrimas. Male in tribus Vat. Beroaldi et Passerat. codd.
patentes.' Burm.
68 ' Oranino restituend. teg. c' Broukh. ' Torruit atg.
pocula curva Posth. Pocula curva quoque Guam, et editt. Brix. Aldd. Colin,
cet. Perg-uia curta Palat. et C. Com. Peig-u/a cujia Vat. Bon. Dresd. Horrui
et alg. pergula curta Venet. In quibusdam etiam esse percula et parvula tes-
tatur Broukh. Tegula curta quoque Vulpius se olim jam legisse et edidisse
monet. Pertica volebat Beroaldus, exponens de ligno foco imposito.' Barth.
' Pocula cnrca Borr. Groning. Heinsian. Leid. 1. et edd. priscae. Pocula
curta Vat. 2. Pocula curva Voss. 4. et mens 1. et sic in Regg. et Colb. Per-
gula, pocula, vel parvula hie variantur. Pergula curva Ask. Pertica curta Co-
lot. Vat. 5. Pergula curta in trib. Vat. etPerr. v. c. Percula curva in Leidd.
Voss. 3. et meo 2. in cujus marg. pro varia lect. parvula. ScaWs^r pergula
praefert. Vera lect. est tegula curta, ut recte cnm Salmas. ad TertuU. de
Pall. p. 296. et Heinsio ad Ov. F. II.645. recepit Broukh.' Burm. Hoc bene

NOTiE
63 Torquatce columba;'\ Columba di- partimque sub dio expositus. Per-
citur ' torquata,' cujus collum vario gula dicituretiam locus idoneus
colore veluti torqui distinguitnr. Ju- rebus venalibus exponendis, idemque
cunda quidem Veneri victima co- est quod officina, tabernula, seu
lumba, cui est sacra, ut iii. 3. 31. tuguriolum, &c. Utroque autem
dictum est. modo convenit infelicis leuae sorti,

68 Horruit algenti tegula [pergula'] quae domum non haberet, sed in per-
Pergula locus est apertus, multis e gula frigidissima, seu in tuguriolo,
lateribus aiireni excipiens, atque ubi vilissima scorta produxerat, ani-
etiam aliquando extra parietem et mam efflaret.

tectum porrectus, partim tectus,


Delpli. et Var, Clas, Propcrt. 2 U
G74 S. AURELII PROPIiRTII

Exequiae fuerunt lari furtiva capilli


Vincula, et immundo pallida mitra situ, 70
Et canis in nostros nimis experrecta dolores,
Cum fallenda meo pollice clatra forent.
Sit tumulus lenae curto vetus amphora collo :

Urgeat banc supra vis, caprifice, tua.


lenae exitura exhorruit. Exeqiiice fuerunt paucorum ipsiiis crinium ligamina, sordi-
daque puti'i squalore mitra, catulaque meo malo nimium vigil, si quando fores essent
furtim manibus meis reserandee. Antiqua vilisque amphora brevi collo sit lena se-
pulcrum; illudquc, o Caprifice, pondus tuum desuper inciunbens opprimat. Qui-

repositum jiidicat Lachno. et dant B. B.B. L. 60 Fweran< plerique codd.


et edd. vetiistae :et dat Lachm. Fuerunt refonend.jnhet Broukli. et re-
ponunt Passerat. B. B. B. Gbtt. Fuerint Grzev. Exequias ierant Heins.

Advers. I. 2. 70 ' Sinu pro situ male in Voss. 1. Pallida in onin. codd. et
edd. Pallia Neap. Heiiisio tainen squalida placebat, qiite voces frequenter
comniutantur. Bronkli, pallida propugnat, sed patruus mens ad Liican. v.
628. squalida pra?fert.' Burm. Suani lect. defendit Kiiin. 71 At Exc. Mod.
Dorv. 2. Canit Aldd. Colin, cett. Exporreda Guam. Diesd. Neap. Borr. Ask.
Leid. 2. Voss. 1. 4. Dorv. 2. Burm. 1. Expectatu Leid. 1. Voss. 3. et Dorv. 1.
'

pro experrecta, nt bene in vetustis edd.' Burm. Id dant B. B. B. L. 72


' Libri fere cidtra forent, vel coltra: nnde Scaliger faciebat clnustra:
nou male. Beroaldus mutaverat in clathra: atque eo duceie videntnr
unus Reg. in quo caltra legitur; unusque Colb. qui clara habet. Sed
negat Caper grammaticus clatra dici, et clatros tantuni agnoscit, in li-
bello de Verbis Dubiis,' Broukh. '
Cultra Bon. Guam. Brix. Caltra Dresd.
cum Ed. pr. Quae firmant emendationem Beroaldi, aMureto, Graev. et Lond.
receptam, licet Grammatici clathros tantuni agnoscant. Claustra, quod est
in Aldd. cet. probat Scaliger, cujus in libro cultu reperiebatur, unde duslra et
claustra formatum credit.' Barth. '
Coltra Mentel. Culta in Leid. 2. Cullra
in Borr. uno Reg. Voss. 3.4. cum meo 1. Clara in Reg. 2. Cultura Voss. 1.
Sed caltra'm Perreii, Neap. Vat. 2. Colb. Dorvv. et meo 2. unde vera lectio
patet clatra, ut in Colot. et Vat. 1. legitur, et sic jam Beroald. vel dai/s<ra,
sed alteram lect. praefert, cui propter Capri auctoritatem non auscuhavit
Broukh. sed vid. Scheffer. ad Petron. cap. 56. p. 279. et Heins. ad Sil. r.
569. et ad Claud. Cons. Stilic. ii. 272. Volscus autem totum hoc distichon
adultorinum pronuntiat, nulla tamen ratione addita.' Burm. ' Clatra legend,
videtur, nisi quod grammatici clatros tantuni dici contendnnt.' Lachm.
Claustra dant B. B. B. L. 73 ' Cincto vel cinto Voss. 1. et Groning. unde
trito Heins. Sed improprie dictum videtur, ut amphora vetus collo trito
totus lenae tumulus sit. Legend, videtur Sit tumulo.' Burm. 74 Himc in '

plerisque codd.et edd. priscis. Heins. conj. Urgeat hunc umbra vis, caprifice,
tuec.' Id. ' Hanc ex mero typographi Bronkhusiani errore provenisse sus-
picor. Certe omnes, quos vidi, ante Broukhusiuni, et ap. Burmannuni ma-
nuscript! plerique (ita semper loquitur, ubi omnes '
dicere debebat) hunc'
'

NOTJE
69 Exequia] Describit lenae fune- quam nasci dicunt in saxis sepnlcro-
brem pompani, in qua nihil fuit praj- rum consupvisse. Diciturque alio
tercapitis vittas furtopartas,milram nomine ficus sylvestris. Isidorus
putri situ squalentem, et catulam xvii. 7. ait :
'
Caprificus appcllata eo
Poetae mfensissimam. quod parietes, quibus innascitur, car-
74 Caprifice] Arbor est caprificus, pit. Humpit enim et prodit e late-
LIB. IV. EL EG. G. 675

Qm'squis amas, scabris hoc bustiim caedite saxis, 75


Mixtaque cum .saxis addite verba mala.
cumque es amator, duris tumulum hunc lapidibus obrue, et una pariterque cum lapi-
ilibus adjunge maledicta.

Laclim. Hanc dant B. B, B. Hunc legere Brix. Veiict. siiam, et Aldd. monet
Bartliiiis. 7G Livin. nialebat ccedite : quod veriim est.
7.5. ' Firniant duo
codices Gebhardi, qui liabent addite verba mala, qnod et Livin. conjecerat.'
Broukh. Ccedito Brix. Aldd. cett.
' Cedito Dresd. Venet. Bioukhusinm se-
quitur Vulp. et Gott. Adj ice PaVdt. niembr. Venet. ^ddife Palat. papyr.
et C. Com. Addito Aldd. cett.' Barth. Ccedile tuetur Laclini. qui addite
verissimnm vocat. Nostram lect. exhibent B. B. B. L. ' Amat male in meo 1.
Cadito et mox adjice in plerisque codd. et edd. antiquis, quod mutaiunt,
quia id lequiiere vocem Quisquis putabant, cni tamen pUnale sacpissinie
' '

adjungitur; recte ergo jam Livin. niontiit, cadite et addite, non ccedito et
urfjice legend, esse, vel addifo, ut in vetustis edd. Huic bustum Helns.' Burm.

NOTiE
bris quibus concepta est. Alii, quod tauri collum circumdetur, ejus fero-
ficus arbor ejus remedio fcecundetur.' ciam adeo mitigari, ut inuiiobilem
De caprifico vide Pliu. xv. 19. et eum praestet.

x\iii. 6. ubi scribit, si capritici ramo

ELEGIA VI.
DE PUGNA ACTIACA NAVALI.
Sacra facit vates ; sint ora faventia sacris,
Et cadat ante meos icta juvenca focos.
Poeta rebus divinis operatur ; sacris faveant lingua, bosque procumbat ad aras

'
De sacrificio inscribitur in Perr. v. c. Regg. Colb. Borr. et meo 1.

Praecedenti connectitur in Dorv. 1. et meo 2. [Etiam Dresd. post vs.

10. incipit novam El. praemissa epigrapbe, De navali bello Casaris'] in

quibus post vs. 10. nova incipit El. praescripto titulo Ad Jovem; in meol.
De Attica (scrib. Actiaca) victoria et lemplo Apollinis : decem priores vv.
etiam codd. et edd. priscis separatim editi cum epigraplie, De sa-
in aliis
crificio : reliqua aliam quoque Elegiam De Casare inscriplani constitmint.
Sed jam in ed. Volsci omnia uno tenore juncta exhibentur, ut in Aldd.
Junt. cetcrisque, in quibus titulus est De pugna Actiaca navali.'
Burm.
Juncta omnia habent B. B. B. L. 1 Facis r. sunt Guam. Voss. 1. 4.-2 FA
cadet in Dorv.l. et meo 2. En cadit legebat Markl. Tuos Voss. 4. Pedes pro

NOT;E
1 Sacra facit vates] Augusti laudes sacris] ' Favere/inquit
Ora faventia
cantaturus, victoriamque navalem ab Festus, bona verba fari, quo
' est

ipso relatam ex Antonio ac Cleopa- veteres poetae pro silere usi sunt.'
ad Actium pro- Servius in illud /En. v. 71. Ore
tra, iEgypti regina, '

montorium celebraturus, silentium favete omnes,' ait ' Apto sermone


:

indicit Poeta. 'Sacra' porro 'fa- usus est et sacrificio et ludis. Nam
in sacris taciturnitas, in Indis neces-
cere' et sacrificare idem sunt.
670 S. AURELII PROPERTII

Serta Philetaeis certent Romana corymbis ;

Et Cyrenaeas urna ministret aquas.


a me excitatas mactata. Versus Romani contendant Philetceis corymbis, urceusque

focos pro varia lect. in Exc. Seal.


Libri omn. script! Philippeis Iiabent:
3. 4 '

qtieni erroreni minime privandiis sua iaude


feliciter eniendavit Volscus, :

quanqiiani liaiic lanreolani sibi viiidicavit Beroaldus ini(]ne profecto, si :

staudiini erit fide M. Antonii Sabellici in Dialogo de Ijatinae Lingiiaa repara-


tione. ' Aciitior,' inqnit iile, ' [quam Petrus Marsus] in Poetis explicandis,
cultiorqiie, meo jndicio, Antonius Volscns, et ipse Pomponii auditor, dili-
gens in Nasonis Heroidibus, sed in Propertio diiigentior. Sunt qui Phi- . . .

lippnm Beroalduni Bononiensem et ipsum in Propertium Conimentarios ele-


gantissime conscriptos ant jam edidisse dicant, aut non niiilto post etiam
editurum sed de his, quae
: nondnm vidimus, quid dicam, nihil habeo.' Vides
Beroaldura fuisse tempore posteriorem. Itaque, si Volsci laborem non vide-
rat, potuit certe vidisse. Pro Cera legend, omnino cum Scaligero Serta.
Passeratius e vet. libro profert Edra, pro, edera. Earn ego edram veteri isti
libro libens redonatam volo. Certent etiam legittir in nostro 1. non certet:
quanquam neque hoc damnanduni sed licuit, opinor, nonnunqnam variare
;

orationem.' iirouWi. ' Cera certet \u\^g, Brix. Ven. etAldd. cet. Serta certent
ex emendatione Scalig. quam et editio an. 1582. exhibet, sed in editione an.
1600. reduxit rh Cera, et in Castigatt. ait posse banc vocem de cerea imagine
Poetae intelligi. Pfti7i/);jeis omnes libri script!. Phileteis erudite ac feliciter
emendavit Volscus. Corimbis Bon. Blinister Aid. 2.' Barth. ' In omn. codd.
et edd. ante Volscum inepte legebatur Philippeis. Optime et verissime Vol-
scus emendavit, Philetceis, ut legitur in Vat. 2. in quo Philethais, et 5. in quo
philiteis. Codicibus tamen vetustis deceptus, scribebat Atque Cyrenaas, ut
legitur etiam in Perr. v. c. et duobus Vat. Pr<eterea codd. Cera P. certet,
quod in omnibus ante Scaligerum edd. legitur, qui recte siibstituit Serta.
Male Editor Elect. Etonens. Major. E'dra Philetais certet ex vet, libro Pas-
seratii legit, recte castigatus a Schradero Emead. p. 98. Cirenaas male in

NOT^
sarius favor est, quem propter plan- ta, ae, genere fceminino, sicut et
sum fiiturisspectatoribus dat. Favet sertum, i, neutro : ut supra notavi-

aiitem ore quis etiam per taciturni- mus ad ii. 33. ' Cum tua praepen-
tatem. Horat. Od. iii. 1. * Favete dent demissae in pocula sertae.' Si
Unguis.' '
Sen. de Vita beata c. 26. vero Cera legatur, versus Romani
' Hoc verbum,' [favete Unguis,] ait, significantur ; vel quia in cera, tabu-
'non,ut plerique existimant, a favore Usque, quae etiam iii. 23. dicuntur
trahitur sed imperatur silentium, ut
;
'
cera,' scribebantnr vel quia ima- ;

rite peragi possit sacrum, nulla voce gines poetarum apud Romanes erant
mala obstrepente.' ' Favere' igitur cereae, quae et hedera coronabantur.
' Unguis,' et 'ore favere' apud poetas Si denique veteres codices secutus
aliosquescriptores, idemestacsilere. legas, Edra, pro edera, sensus erit
3 Serta [^Cera^ Romana'] Scaliger planus et apertus.
legendum esse cen^eX, Serta Philetais Philetais corymbis] Philetam poe-
Sfc. non, Cera. Veteixs autem libri tarn significat, cui sesemper atque
dicuntur habuisse Edra pro Edera, etiam comparare affectat Propertius.
Si igitur cum Scaligero legas Serta, 4 Cyrenceas aquas] Pontes nimirum,
sensus erit: Corona Romana certet ex quibus Calliraachus, Cyrenaeus,
coronaePhiletivx. Diciturenim Ser- bibit, vel quibus Musis sacra fecit.
;

LIB. IV. ELG. (). 077

Costum molle date, et blandi mihi thuris honores 5


Terque focum circa laneus orbis eat.
Spargite me lymphis carmenque recentibus aris
;

Tibia Mygdoniis libet eburna Cadis.


Ite procul, fraudes : alio sint aere noxas ;

Pura novum vati laurea mollit iter. 10


CyrencBas lymphas effundat. Gratuin prabete costum, jucundique thuris munera,
ac ter aram circumeut orbis laneus. Aquis me perfundite, et novis altaribus e Cadis
Mygdoniis eburneu tibia versus canat. Longe hinc abscedite, perjidics, sint alio sub
caslo culpa ; casta laurea facilem poetce reddit viam hactenus non tritam. O

Leid. 2. et meo. Cirreneas Borr. Atque Cyrenaas in Perr. v. c. et diiobiis


Vat. lit primam hac voce corripit Catull. vii. Urna minister in Rlieg. Aid.
in
Jiint. et Colin, sedjam in Venet. 2. ministrat excnsiini. Ministrat in meol."
Burin. ' Philetceis conexil verissime Volsciis. Cera, ni fallor, nuitari a Scaligero

non debnit.' Lachm. 5 Munus pro thuris Dorv. 2. Turcis Ask. Burin. 1.
6 Lineus Pocc. Circum Denister. per tmesin, Paralip. ad Rosin, iv. 9. Sed
nihil opus, jiidice Barth. Mutationis non necessariae, ait Bronkh. gratiam
faciaiiius I^enistero. ^8
'
Gravis est lapsus Hieronymi Magii i. Miscell. 13.
Ita laudat li. versnin : T. HI. luget e. sonis. Non potuisset ha'c tain male le-
gere, si vel obiter inspexisset librnm auctoris landaiuli. Adeo labilis res est
menioria.' Broukh. ' Magius laudat h. v. vitio memoriae. Modis vult Heins.
et quidem e vetiisto cod. sed in libris cadis et Cadis scribitur sensn diverse.
Iliud nimiriim viniim significat quod Diis libatiir c cadis, secundum Beroal-
duin ; hoc tibiam ipsani Cadis, quod dicitur ut ^ Crotalistria Phyllis 8.39. '

Posterior ratio potior videtur.' Barth. ' Modis in Perr. v. c. Colot. et tribus
Vat. et Markl. in marg. ed. Greev. legend, conjecerat. Cadis vero in
ceteris codd. et cdd. priscis. Scaliger male cantat pro libel.' Burm.

NOTvE
De Phileta et Callimacho dictum est de quodam Mercatore sese expiante:
ad ill. 1. '
Spargit et ipse suos lauro rorante
6 Laneus orbis'\ Laneas vittas in- capillos.'Aspersio lustralis, qua se
telligit, quibus arae coronari ac piae- purgari putabant veteres, in sacris
cingi solebant. Virg. Eel. viii. ' Af- fiebatlauri ramo.
fer aquam, et moUi cinge haec altaria 8 Tibia Mygdoniis Cadis] Hinc
vitta.' Idem Virg. jEn. VIII. < Vel- etiam constat sacris apud antiquos
leiibus niveis et festa fronde re- adhiberi consuevisse tibicines, ut
vinctum.' etiam testantur Horat. Liv. Virg. &c.
7 Spargite me lymphis] Hinc con- Vult autem Propertiiis sacris suis
Stat lustralem aspersiouein etiam fieri adhiberi musicani Phrygiam, quae
consuevisse apud antiquos in sacri- religiosior ipsi videbatur, cum dicit

superorum Deorum, contra Ma-


ficiis * Mygdoniis Cadis.' Mygdonia nimi-
crobium et Servium, qui censent as- mm regio est Phrygiae, ubi etiam
persionein adhiberi consuevisse in civitas fuit dicta Cadi, unde vox
sacris loferoruin, ablutionem vero 'Cadis' hie est ambigua ; significat

in sacris Superorum. Ovid, etiam enim et urbem, et dolia, quae vasa


Fast. IV. Propertio concinit ' Bis : sunt vino condendo servandoqne ido-
caput intonsuin fontana spargitur nea. Sed forsan pro Mygdoniis Ca-
unda.' Idem etiam Ovid. Fast. v. dis legendam est Mygdoniis modis.
(J78 S. AURELII PROPERTIi

Musa, Palatini reseramus Apollinis aedera :

Res est. Calliope, dignafavore tuo.


Caesaris in nomen ducuntur carmina : Caesar
Dum canitur, quaeso, Jupiter ipse, vaces.
Est Phoebi fugiens Athamana ad littora portus, 15
Qua sinus loniae murmura condit aquae,
Actia lulaeae pelagus monumenta carinee,
Nautarum votis non operosa via.
Hue raundi coiere raanus : stetit ajquore moles
Pinea ; nee remis asqua favebat avis. 20

Musa, celehremus templum Apollinis Palatini ; o Calliope, maleriu ista iligna est
tua ope et numine. Versus canuntur in laudem Casaris, O
Jupiler, oro, ipse at-
tendas, donee laudatur Ccesar. Phcehi portus est recedens ad Athamanas orns, qua
j)arte maris loniifragores sinus recnndit, Adiacum mare, lultew ratis monumentiim,
vavigantium jam votis iter non difficile, llluciotius orbis copies convenerunt, illo in
mari classis ingens constitit, nequefausta ales utrimque remis favebat. Ex una parte

Modis esse glossema pronuntiat Kuin. Scribe Cadis litera initUli ma-
'

jore. Moniiit Scaliger, qnem Broukhusius recte secuttis est.' Lachm.


Dant cadis Barth. Biuni. 9 Sunt Guam. 10 Aura pro Pura Borr. Mo-
vit Mentel.
11 ' Vid. ad init. Inij. El. Inscriptio edd. Brix. et Ve-
net. est De Casare. Re/eremus Bon. Brix.' Barth. ^ Referemus mu\ti codd.
et pr. edd. Legend, reseramus.' Burni. Codices, nt videtur, omnes et
'

impress! ante Beroaldum referemus. Recte. Cetenini hoc qiioqiie Carmen


Propertium Dierum vel Fastorura operi inserere volnisse siispicor ; quod in
priniis versus 67. confirmat, ultimo Carminis decimi simillinius. Male certe
Burm. hie tentat reseramus, quod nee Musae neque Propertio convenit.'
Lachm. 12 Furore Guam. 13 Die. Vat. 5. Due. reliqni codd. et edd. vetust.
quod verum esse pronuntiat Broukh. 15 Athamanta Voss. 1. Athamani Reg.

Ask. et priscae edd. Athamantia I. Dresd. 16 ' Quafamis \elfanus in Voss. 1.
samis in 4. et Samosxa marg. 3. Heins. sine idonea ratione legebat Est Ph.
efficiens Ath. . marmora c. a.' Burm. Qua Samis esse in Vat. notat Barth.
. .

17 ' Markl. ad Stat. Sylv. p. 307. et in Explic. Vet. Locor. post Eur. Suppl.
p. 257. mendum in pelagus latere recte ceusuit, pro quo scriptum fuerit
Leugas,h. e. Leucas. Ayrm. male pro /je/ag!w legebat /);>i;gCT2s. Actium lulecc
Guy. et Passerat. sed Jc<ia wonmnen^ajungenda sunt.' Burm. 'Markl. ad-
modum ingeniose Leucas scribit alia ad Horatium Carolus Fea tentasse
:

fertur. Sed nihil opus. Una res viros doctos non videtur advertisse ' littora

portus' jungenda esse.' Lachm. 19. 20 ^ Nunc mundi male in prr. edd.
Conere Voss. 1. Coieremoies Heinsian. et Borr. Ne remis Dorv. 1. Favebit 2.

NOTyE
15 Athamana ad littora'] Athama- to conditum est templum Apollinis,
nes populi sunt Epiri, jEtoliae conter- ac oppidum cui nomen inditum est
mini, lit habetStrabo pluribus in lo- Nicopolis, a victoria navali ex Anto-
cis. Lib. VII. et ix. nio in Actio mari relata; quae quidem
17 Actia Inlaw monumenla carina] vocat I'ropertius '
monumenta lulaeae
Ad Actium promontorium ab Augus- carina-,' h. c. Augusti.
Llli. IV. ELEG. (}. 679

Altera classis erat tenero damnata Quirino,


Pilaque foeminea turpiter acta raanu.
Hinc Augusta ratis plenis Jovis omine velis,
Signaque jam patrias vincere docta suae.
Tandem acies geminos Nereus lunarat in arcus : 25
Arraoium radiis icta tremebat aqua.

classis erat addictajam etadjudicata Quirino Teucro, spiculaquevibrata cum dede-


core manu muliebri. Ex veio parte navis Augusta stabat velis auspicio Jovis
altera
impletis. Tunc demum umbos exercitus in arcus formum curvaverat Nereus, armo-

Favebet aqua Vat. 5.


Equis in tribus Voss. sed avis lecte in ceteris et anti-
quis edd.' Burm.2\. 22
'
Teucro Mss. Broiikh. etiam Dresd. et Brix. Tenero
Ed. pr. ante Beroaldum.' Burth. ' Teucro in Neap. Vat. 1. Reg. 2. Colb.
Groning. Hail. Leidd. Voss. 3. 4. vetnstioribus edd. et cod. nieo 1. ac 2. in
oujus tamen niarg. tenero pro varia lect. Tenero dampnata Ask. Primus
Beroald. tinero emendavit, landante Broukh. In Mentel. legitur tauero dam-
nata Perino, in qua scriptina quin veruni lateat, nondnm tamen a me inven-
tum, nullus dubito. Turpiter luta praeferendum videtur, quod licet rejecerit
Broukh. tamen a Colot. tribus Vat. Voss. 1. Borr. Groning. Dorv. I. Ask.
[Dresd. et Venet. ap. Barth.] firmatur, et in ed. Aid. marg. conj. Heinsius.
Non opus est cum Markl. legere t. apta manu pro, manui.' Burm, * Tenero
d. Q. Hanc lect. Beroaldus non primuni commentus est, qiiam dederant
ante eum Calph. et Volscus. Noii impiigno: sed non deteriorem scripturam
libri omnes exhibent hanc Teucro acta. Ceterum mirabile est Burman-
: . . .

num in Leid. 1. Teucro Quirino legi narrare, e Mentel. autem, qui idem
liber est, enotare tauero damnata Perino; [Tot et tantas lectionum inter sese
discrepantias in Mentel. et Leid. 1. per totuni Propertium a VV. DD.
notatas vidimus, ut non possimus quin tandem dubiteraus an idem sint
codex. Idem quoque notatum volumus de Burm. 1. et Heinsian.] in qui-
l)us an Perilli taurus ex ii, 25.12. hue translatus lateat ignore verum in eis :

latere, de quo Burmannus non dubitabat, pernego. Sed in versu minore diffi-
cilis structura est. Acta verum est.' Lachm. Apta hie valet, aptata, ait
Bioukh. Apere est, compreliendere, ait Barth. 23 Damnat Burm. Hie,
quod in Exc. Mod. 25
Aciem Guam. Dresd,'
Pineus Guam.' Barth.
'
Acicm preeter codd. Broukhusii hal)ent etiam Groning. Colb. Neap. Leidd.
trcs Voss. et mens uterqtie, sed acies in reliquis. An f. acies geminas ? Antonii
et Octaviani, ut dicat, utramque aciem ordinatam fulsse in formam Lunee
corniculata?. [Recte, sed non ideo necesse est, ut legatur geminas. Kuin.]
Nereus corrupte Lineus in Borr. Leidd. et Voss. in quorum 1. 7nsus in marg.
et ascriptum, L. Nereus.' Nen-is in Voss. 1. et Dorv. Nervis limarat in Neap.
'

NOTiE
21 Tenero [Teucro'] Quirino] Troja- mina, utrum vellet Quirinus, an Cae-
nus Quirinus dicitur Augustus, quod sar, an Augustus vocari. lUe, ne
ab jEnea Trojano originem traxerit. unum eligendo, partem laederet quae
Testatur porro Servius, sicut etiam aliud offerre cupiebat, diverse tem-
Suetonius, aliquando vocatum fuisse pore omnibus usus est.'
Quirinum Augustum. Hsec habet 22 Faminea muJiu'] Cleopatrae ni-

Serv. ad illud lEn. i. ' Remo cum niirum, reginee jEgypti, quaj vires

fratre Quirinus
:
Populus,' in(|uit,
' ' suas cum totius fere Orientis auxi-
'
Romanus Oclavio tria obtulit no- liaribus copiis Antonio suo coutiilcrat.
;

C80 S. AURELII PROPERTK

Cum Phoebus, linquens stantem se vindice Delon,


(Nam tulit iratos mobilis ante Notos,)
Astitit August! puppem super ; et nova flamma
Luxit in obliquam ter sinuata facem. 30
Non ille attulerat crines in colla solutos,
Aut testudineas carmen inerme lyrae ;

Sed quali aspexit Pelopeum Agamemnona vultu,


Egessitque avidis Dorica castra rogis

rumquefulgoredistindum marerudiabat ; cum Phcehusrelinqucns Delon ipso assef'


tore immotam (sola enim insularmn errabunda scevientes Notosperpessa est) adfuit
Augusti navi in puppi sedens, insoUtaque Jiamma emicuit curvata in speciem rotnia
tcEda. Non ille venerat cum comis per cervicem humerosque fluentihus, vel cum
citharcs testudinecB cantibus helloineptis ; verum illo cum vultu quo Pelopeiuni
Agamemnonem vidit, rapidisque exhamit funeribus Dorica castra ; vel qui Pytho-

et meo 2.' Burm. 26 ' Et venustius abest et rotnndiiis.' Broukh. '


A. et Brix.
Venet. Aldd. cum Dresd. At C. Com. conjiinctionem lespunnt.' Barth. ' A.
et in multis codd. et prr. edd. Armorumque Leid. 2. Voss. 2. sed copnlam
oraittunt Borr. Groning. Voss. 4. et mens 1. Deinde Armnrum radiis icta prae-
ferend. pro picta, ut clare in meo 2. legitui-, et ita conj. Daiisq. ad Sil. xiv.
210. Heins. N. Prop. p. 750. et Markl.' Burm. Et cum picta tueturLachm.
27 ' Quom Ph. st. I. sejudice Delo Guam. In Brix. dolon.' Barth. ' Pro Vin-
quens in Voss. 4. vincens, male. St. I. Leid. 2. et Voss. 3. Seu pro se in Dorv. 1.
Sejudice solita confusione in Borr. Exc. Mod. Leidd. tribus Voss. Dorvv.
et meo 1. Dolon corrupte in Venet. 2.' Burm. 28 ' Librorum scriptorum
lectio est mobilis unda : quam, male corruptam, pejus deinde habuit Antonii
Volsci sinistrum acumen. Ita enim ille in Commentario: 'Unda: emenda
U7ia: nam una Delos passa est ventorum injuriam.' Utinam tu, Antoni, altum
stertere maluisses, quam impendere lucubrationes tuas deturpandis bonis
auctoribus In t<^ unda latet vera lectio, quae est ajite.' Broukb. ' Nobilis
!

Mnda Palat. 1. Mobilis unda Bon. Dresd. ai. ap. Broukh. qui inde refinxit
mobilis ante: rectissime. Quam lectionem ideojure receperunt Vulp. et Gott.
Alii quoque legunt una ex Volsci correctione falso.' Barlh.:
'
Mobilis una
in aliis et Groning. a ni. sec. Ilia Perr. v. c. Vat. 2. Unda jn Neap. Vat. 1.
Regg. Colb. Leid. tribus Voss. Dorvv. meis et priscis edd. ut in marg. ed.
Rouill. pro U7ide correxerat Dousa P. Nobilis unda prave in Ask. Lipsius
Lectt. Ant. ii. 20. legebat Non t. i. mob. unda Notos ; sed verissima recepta
lectio Nam t. i. m. ante N. et sic Franc, legebat.' Burm. '
Videtur vernm
Nam t. i. mob. ante N.' Laclnn.
29 Puppim Neap. Groning. Leidd. tres Voss.
Dorvv. Burmm. et ed. Viilp. Id. scribend. pronuntiat Lachm. Puppem dant

B. B. B. 30 ' Male simulata pro varia lect. in marg. cod. mei 2. Luxerit o. ter
sinuante Aik.' Burm.
31 Voss. 3. interna. 34 ' jEgissetqueBr'ix. Egissetque

27 Stantem Delon] Insula Delos rum Pelops, Tantali filius, Agaraem-


olim per mare vagabatur, fluctuabat- uonis fuit avus; Plisthenes enim,
que ventis agitata; sed tandem cam filius Pelopis, Agamemnonem et Me-
Apollo ibidem genitus ab errore liber- nelaum genuit, qui dicti sunt Atridae
avit, immobilemque reddidit. ab Atreo patruo, qui eos patre orba-
33 Pelopeum Agatncmnona] Dicitur tos educavit.
Agamemnon ' Pelopeus,' quia nimi- 34 Egessit Dorica castra rogis] Fa-
!

LIB. IV. EL EG. 0. 681

Aut qualis flexos solvit Pythona per orbes 35


Serpentera, imbelles quem timuere lyrae.
Mox ait, O longa mundi servator ab Alba

Auguste, Hectoreis cognite major avis


Vince mari jam terra tua est ; tibi militat arcus,
;

Et favet ex humeris hoc onus omne meis. 40


Solve metu patriam, quae mine, te vindice freta,
Imposuit proraj publica vota tuae.

nem anguem per sinuosa volumina telis conjixit, quem molles citharee refonnidarunt.
Stuthn sic alloquitur Caesarem O
viiidex orbis terrarum Auguste ab Alba longa,
:

clarioT et illustrior majoribus tuis Hectoreis ; esto victor per mare, orbis terrarum
nunc tuus est, arcus iiieus tibi pugnat, istudque totum pondus ex humeris meis pen-
dens tibi studet. Patriam tuam libera timore, qua jam assertore te nixa commu-

Palat. et C. Com.' Barih. ' Egissetque vitiose in Neap. Voss. 1, 4. Ask. Dorv. 2.
nieo Titroqiie, etedd. Venet. 2. Vicent. Rlieg. ac Volsci. Sed recte Egessit ex-
ponunt, caedibus evacuavit, multis funeribus exhausit.' Bunn. 35. 36' Fessos
corrupte in Dorv. 1. Titana Aslt. Serpentum male in ed. Graev. Cum
timuere Xat. 5. Ayrm. interpnngebat Pythona per orbes, Serpentem imbelks
:

cum timuere I. alisque necessitate. Quem cecinere placebat Guyeto. Cui


renuere Heinsio. Tremuere f. non male reponeretiir. Editor Elector. Etonens.
Major, conj. quem timuere Dea, Musae nenipe.' Id. 39 ' Mare Voss. 4. Nam
terra iVIentel. Mihi mil. Groning. et Voss. 1. male.' Id. 40 ' Maiim Em/.
Vossiani enim cod. 1. librarius cum scriberet hoc onus esse meis, procnl
diibio voliiit h. o. ecce meis; sed prius praefero, quia hoc onus omne magis

Propertianum.' Id. 42 ' Sucb Voss. 1. 4. quod non facile rejiciendum.

NOTiE
bulam illam sic narrat Homerus II. i. ponuntur.
Cum aliquando Astynome, Chrysae 35 Solvit Pythona"] Nota est fabula
Sacerdotis Apollinis filia, a Grajcis de Pythone serpente, quem sagittis
capta in manns Agamemnonis venis- occidit Apollo, unde et dictus est
set, Cliryses puellas pater, Apollinis Deus Pythius. Videsis Ovid. Me-
insignibusornatus,ciim ingentibusdo- tam. i.

Agamemnonem, filiam-
nis accessit ad 37 Longa ab Alba Auguste] Alloqui-
que sibi restitui petiit. Quod cum turAngustum Apollo. O Auguste, in-
ab Agamemnone non potuisset impe- quit, totius orbis vindex, ducens ori-
trare, precatus est Apolliuera ut ilia- ginem ab Albanis regibus, ex qui-
tam injuriara ulcisceretur. Apollo bus niniirum Julia gens orta est,
statim gravem in Graecos pestilentiam &c.
immisit, quae eorum paene exercitum 38 Hectoreis major avis] Tu, inquit
funeribus acmortibusfrequentissimis Apollo, cujus virtus clarior est,

exhausit. Dorica' namque castra'


' '
quam avorum tuorum de gente Hec-
sunt Graecorum. Dores enim et torea.
Dorici populi sunt Graeciae ad sinura 40 Ex humeris hoc onus] Pharetram
Maleacum et (Etam niontem siti, telis gravem, quam humeris gestabat,
qui saepius pro Graecis apud Poctas intelligit.
! :

6S'2 S. AURliLlI I'ROPERTll

Quam nisi defendes, murorum Romulus auctor


Ire Palatinas non bene vidit aves.
En ! nimium remis audent ! prok turpe. Latinos, 45
Principe te, fluctus regia vela pati

nia vota in tua navi collocacit : quam si non proteges, mceniuni condiior Romulus
augurium captaiis se mentitus est conspexisse. Palatinas volucres volare. Ac etiam,
ie principe,Jiuctus lonii sustinent ferre carbasa regalia, quod eheu ! probrosumni-

Sed f. landanda est Livineii conjectnra: p. Fata tua.' Id. ii 'Auctor


siispicabatur Heinsins ; et sic in uiio Reg. invenit Bionklmsiiis, prohante
Bentl. ad Horat. iii. Od. 3. 65. Bioiikhnsins tamen vulgatani prapfert
recte.' Barth. ' Qua in altero Reg. Colb. et Venet. 2. Rheg. et Volsci ; et
ita ex Brix. affert editor Etonens. Mihi defendens Exc. Mod. R. auctnr in
Reg. 2. quod in uno cod. nescio an hunc ipsum Regiiim ex Bronkh. indicet,
liaberi notat editor Elect. Etonens. et sic legebat Ayrm. et ante eum Bentl.'
Burm. qui defendit aucfor. ^ugTtr et Passerat. tuetur. ' Auctor in ord'wem
revocavi. Augur propter ' Palatinas aves,' augurium Roniuli in monte Pala-
tine, a grammatico margini ascriptum
fuisse, et ita in codd. irrepsisse videtur.'
Kuin. Auctor vel repugnantibus librariis scribend. multis docet Bentleius.
'

Hoc quod nnus Regius confirmat, nihil facit ad veritatem. Vs. 36. ne muta

quem timuere lyrte.' Lachm. 45. 46 Et numen vitiose in Dorv. 1. et nieo 2.
'

in cujus marg. lumen pro varia iect. En nimiumVat. 2. Remos Leid. 2. Voss.
3. Dein vetus lectio fuit prope turpe, ut etiam est in Regg. Groning. Leidd.
tribus Voss. Dorv v. et meis codd. cum edd. antiquis. Heins. conj. audent quo-
que. Dousa in niarg. ed. Rouill. distingnebat audent prope turpe, Lalinis.
:

Sed Scalig. e suo cod. edidit proh turpe, ut in Vat. 1. et a Lipsio correctum
fuit Lectt. Ant. ii. 20. Scribend. ex Perreii et Puccii cod. ac Vat. 2. pro
turpe! et interpungendum: Et vel En nimium remis audent, (pro turpe!) Le-
gend, praeterea La<inos^uc<s, ut Markl. emendavit et distinxit En! nimium :

remis audent ! proh turpe. Latinos, Principe te, fluctus r. v. pati! Pro Priiicipe
te corrupte Incipit Porv. 1. Vindice te in Ask. quod petitum e vs. 27.' Burm.
'Magno molimine ik rem gerit Marklandus. At quam bene mutanda inter-
punctione lux sua his versibns reddi poterat ! Distingue Et nimium remis
:

audent, pro, turpe Latinis. Principe te, fluctus r. v. pati! Recte reposuit /(jo
NOT^
44 Palatinas non bene vidit aves] Re- 'Contrahereagrestesetmceniaponcre
mus et Romulus fratres gtmini, cum utrique Convenit ambigitur mcenia :

urbem in eodem loco, in quo fuerant ponat uter. Nil opus est, dixit, cer-
educati, commuuibus votis condidis- tamine, Romulus ullo. Magna fides
sent, inter eos postea orta contentio avium est experiamnr aves. Res
;

est, uter urbi novae nomendaret, con- placet : alter init nemorosi saxa Pa-
ditamque imperio regeret. Placuit lati;Alter Aventinum mane cacunicn
rem avium arbitrio permitti. Remus habet. Sex Remus, hie volucres bis
montem Aventinum, Romulus Pala- sex videt ordine : pacto Statur, et
tinum occupat. Remus prior sex vul- arbitrium Romulus urbis habet.'
lures, Romulus postea duodecim vi- 46 Ri-gia Vela nimirum Cleo-
vela]
det volantes. Sic victor augurio Ro- purpurea
patrEe,il:;gypti regina>, qua?
mulus urbem suo de nomine Romam fuisse dicunlur. Plin. xix. 1. Velo '

vocat, imperioquc regerc incipit, purpureo ad Actium cum M. Antonio


Rem elegantcr rcfcrt Ovid. Fast. iv. CleopaKa vcnit, eodcmque effugit.'
; ;

F.IB. IV. ELIiG. 6. 683

Nec te, quod classis centenis remi^^at alis,


Terreat: invito labitur ilia marl.
Quodque vehunt prorae Centauros saxa minantes
Tigna cava, et pictos experiere metus. 50
Frangit, et attollit, vires in milite causa
Quae nisi justa subest, excutit arma pudor.
Tempus adest: committe rates: ego temporis auclor
Ducam laurigera Julia rostra manu.

mis est navlbus Latinis. Ne tero te commovent, quod classis veg'ia centum rends
impulsaferntur, ipsa namqtie invitumper a-quor navigat : et licet prorcc ad terra-
rem facta; ferant saxa Ccnluurica, cognosces trabes esse cavalas, cassusque formidines
inanesque terrores esse senties. Jus pariinm in militibus frangit , velexcitat vires,
quodsinon est cequum, turpitudo cogit arma ahjicere. Nunc tempus adest, jube
naves congredi ; ego temporis condilor Juliam ratem deducam manu mea victrici.


Scaliger et ante eum Itali.' Lachm. 47 ' Pro vnlg. remiget Leid. et Voss. 3.
a III. sec. remigat, ut conexit Schrader. Emend, p. 173.' Burm. Remiget

defendit Lachm. et edidit cnni B. B. 48 ' Et vinlto Guam. Invicto Brix.'
Barth. * Leid. 2. et invito. In Mentel. Vat. 5. Borr. Groning. Voss. 3. 4.
Dorv. 2. et meo 1. etmulto. In Regio, Colb. Venet. 2. Ulieg. et Volsci jh-
ric/o, sed prapfeio inuifo ex Vicent. Ber. et reliquis.' Burm. 'Invito noster,

quod verissimum est.' Lachm. -49. 50 ' Colligo legend. Centauros saxa mi-
nantes: qnod, ni fallor, etiam Giiyeto placebat. Vulgata lect. si recta esset,

certe pror<E oninino dici deherent minaces, non minantes. Nostii libri ct
Groning. expertprt'; recte, et vere.' Broukh. Quotque Dvesd. Centaurica saxa
'

omnes libri. Centauros saxa minantes recepit Broukh. et post eum Vulp. ac
Getting, citra necessitatem. Minaces prorce eaed. sunt quae minaces. Minantis
Dresd. Minante Aldd. sedCoUn. minantes. Experiere I>ic$d.' Barth. ' Quu-
que vehunt Colot. et Vat. 1. Quique Colb. Sed Quodque pro, Quamvis, bene
exposuit Vulpius. Centauros saxa recte edidit Broukh. cum in codd. et pris-
cis edd. legator Centaurica saxa. Minus placet Heinsii conjectura Centaurica
mmistra. Centaurea saxa Ask. Ceraunica corrupte in Dorv. 1. Centauria in
Neap, a pr. ni. forsan pro Centauri, quia minantis in plerisque aliis codd. ut
in Colb. Mentel. Borr. Voss. Dorv. 2. meo 1. Venet. 2. Vicent. Rlieg. Lep.
et Volsci. Minante vitiose in Aldd. Junt. et Colin. [Vid. sup.] Minantes Ber.
Rouill. Gryph. Canter, aliis. Numantis in meo 2. in marg. minantes pro varia
lect. Centaurica signa conj. Markl. Signa cava Borr. male. Experiare in
Voss. 1. meo 2. et Venet. 2. Rheg. Volsci, Aldd. Junt. Colin, et Grypli. sed
experiere in Exc. Mod. Neap. Vat. 5. Borr. Vicent. Ber. Rouill. et sic Giiy-
etus ; quod recte admisit Broukh.' Burm. '
Scriptorum lect. non deterior
est, si recte intelligatur : Centaurica saxa minantes.' Lachm. Nostram lect.

borum vss. dant B. B. B. 52 Discutit Ask. quod damnat Burm. 55 ' FA
NOTiE
49 Cetttauros saxa] Nota vis est Antonii et Cieopatrae non esse tinien-
Centaurorum, qui pugnantes in La- dam, quamvis in ea sint naves im-
pithas ingentia saxa, et, loco saxo- mensae niagnitudinis, quae quidem
rura, pocula et arbores jaculaban- sunt solidae, sed egregios non habent
tur. bellatores.
50 Tigna cava] Osteudit classem
:

C84 S. AURELII PROPERTII

Dixerat, et pharetroe pondus consumit in arcus 55


Proxiraa post arcus Caisaris hasta fuit.

VincitRoma, fide Phoebi dat foemina poenas ;


;

Sceptra per lonias fracta vehuntur aquas.


At pater Idalio miratus Caesar ab astro.
Sum Deus ; en nostri sanguinis ista fides. GO
Prosequitur cantu Triton omnesque marinae ;

Plauserunt circa libera signa Deae.

Ut locutus est, onus coryti in arcum impendit, post sagittas Phoebi proxima fuit
hasta CcBsaris. Victrix est Roma ope et auxilio Phcebi, mulier supplicium luit,
ejnsque sceptra contrita per Jluctus lonios feruntur. Sed Casar pater cum admi-
ratione prospectans ab Idalio sidere, ait, Ego sum Dicus, meique generis hcec certa
probatio est. Triton canendo prosequitur, et omnes Divce aquorea plausum dede-

arcus Groning. Dorv. 2. Conjeceram aliquando in icttis.' Burm. 56 ' Ingeni-


osa est et capitalis Heinsii emendatio, N. in Ov. ii. F. 751. furit.' Broiikli.
Frustia factani hanc conj. pronuntiat Earth. ' Furit recte edidit Broiikh. et
ita Guy. cam in edd. vulg. antea legeretiir/if, quod certe languidius, licet
lioc in omnibus codd. habeatur.' Burm. ' Nihil sine codicum auctoritate rau-
taud. Nee quaerendum, quid scriptor scribeie potuerit, vel debuerit, sed
quid vera scripserit.' Kuin. Ciitici f)oetas ubique aut fnrere ant magna
'

verba aut elegantias effundere vohint. Liceat, quaeso, Propertio ita loqui,
ut eum loctitum esse libri vett. testantur.' Lachm.
57 ' Edd. principes, easque
secutae, ita interpungunt Vincit Roma, fide Phcebi d.f. p.
: In aliis [ut et in
Barthii ed.] Vincit Roma, fide Phoebi, d.f p. Sed prius longe praeferendum ;
.

fide enim Phcebi vincere dicitur Roma ob vs. 39. nisi ' fide' pro augurio
Phoebi Aiigusto opem afferentis interpretari quis nialit.' Burm. Hunc vs.
semel interpungunt, videl. post Phoebi,' Broukh. Burm. Lachm. 59 ' Et p.
'

Aldd. At Colin, cum Guam, ac Dresd. Miratur Guam. Brix. ac Venet. Mi-
ratus Aldd. cet.' ' Et p. Borr. Aldd. Junt. Colin, [vid. sup.] et Gryph. Aut
p. Harl. At p. in Mentel. Heinsian. Groning. et reliquis fere onin. codd. atque
edd. prr. usque ad Ber. Italio vitiose Neap. Miratur in Mentel. Groning.
tribus Voss. Ask. Dorvv. et meis, cum priscis edd.' Burm. ' Repone At p.
Idalio miratur Casar ab astro. Turn Deus: En Jiostri s. islaf. Miratur scripti,
ni tailor, omnes et impressi ante Muretum.' Lachm.
60 'Fortius eriges sen-
tentiam, si legeris, quo modo sane legend, arbitror, et in Palatt. invenisse
lestatur Gebhardus, en, nostri.' Broukh. Assentitur Barthius. Est nostri '

Colot. Vat. 1. 5. Dorvv. Et nostri in Leidd. Voss. tribus, meo 1. et prr. cete-
risque edd. priscis. Et vestri in meo 2. Est vestri Dorv. 1. Markl. ascrip-
serat Et, vel En, nostri sanguinis iste, fides: sed addiderat, nihil temere mu-
tand.' Burm. 61 ' Persequitur male in Dorv. 2. Valde blanditur lectio,
quam ex suo cod. affert Demsterus in. Etrur. Reg. 67. Prosequitur concha T.
Keceptae lect. favere posset locus Sen. Troad, 202.' Id. 62 Circum, eu-

NOT^
59 Idalio ab astro] Caesar dicitur pa- 12. dicit '
Julium sidus,' Caesar enim
ter Augusti, non natura, sed adoptio- post mortem Deus factus esse et in-
ne ; erat enim tantum ejus avunculus ter astra relatus dicitur. Idalium
major. De ipsius adoptione Suetonius idem quod Venereum, ab Idalio
est,
in Aug.c. 4, 'Idalium 'porro 'astrimi' civitate Cypri Veneri cara; Caesar
Propertius vocat, quod Horat. Od. i. autem a Venere originem ducebat.
!

LIB. IV. ELEG. G. 085


Ilia petit Niliira cymba male nixa fugaci.
Hoc unura, jusso non moritura die.
Di melius : quantus mulier foret una triumphus, G5
Ductus erat per quas ante Jugurtha vias
Actius hinc traxit Phoebus monumenta, quod ejus
Una decern vicit missa sagitta rates.
Bella satis cecini : citharam jam poscit Apollo
Victor, et ad placidos exuit
arma choros. 70
Candida nunc molli subeant convivia ludo ;

Blanditiasque fluant per mea colla rosae ;

runt circa signa victricia. Ista fremina Nihim repetit non henefuHa lintre fugili-
va. Idtantum defuit triiimpho, quod ilia coactu mnfiierit die sibi constituto -pe-
rire. Sed Siiperi melius. Qitam magnus essei de una t'(imn?L triumphus per vias
easdem, per quas prius fuerat rex Jugurtha ductus ! Inde Phcehus Actiacus snam
celebritatem etfamam habuit, quod laiieum ejus telum vibratum decern naves deficit.
Ego sat cantavi prcelia, nunc sibi lyram dari vuH Apollo victor, et ad molles choros
arma deponit. Jam lata succedant epula in nemus amcenum, et suavibus rosis caput


phoniaR causa, legebant Franc, et Markl. 64 Viso Heinsian. Ask. Viso

Kon/)eri<MraBorr. Burm. 1. N ocitura \ oss. i. 65 Tantus Co\h. Qunnfum Voss.
3. 67 Phcebi in Guam. Vos.s.4. et 3. pro varia lect. Borr. et Burm. 1. Quid
ejus Venet. 2. ct Kheg. Quot ejus ed. Volsci.
68 Vincit Colb. Voss. 4. et

Dresd. 69 B. s. tecum Brix. Venet. 2. Rheg. et Volsci ed. Jam deest Dorv.
70 Exei-if Burm. 1. Thoros T)or\. 1. et in Bnrm, 2. marg. pro varia lect.

Eximit arma thoros Palat. 71 Subeam Perr. v. c. Vat. 1. 2. ut conjecerant
Heins. et Broukh. Pro luco in Vat. 1. Baccho. Ayrni. lecto. Heins. legebat
Condita (vel Candida) n. m, subeam conv. ludo ; etiani Livineio placebat ludo,
probante Burm. P. ad Val. Fl. i. 251. Id astruit noster Burm. locis, quibus,
ait, posset firmari.
72 ' Blandilia fluant Guam. Blanditiaque fi. Dresd.
Aldd. cett. etiam Gott. quod per appositionem explicandum. Blandifaque
Seal. Broukh. et Vulp. editt. cum C. Com. recte. Blanditus ponitur pro,
blandus.' Barth. ' Scaliger emendabat, Blanditaque, Scaligeri etiam ves-
tigia presso pede male secutus est Gebh. Crepiind. iii. 11. et Passerat. ad h.
1. Blanditiaque in plerisque codd. et edd. priscis. Blandiciaque in Ask. et
meo 1. Blandidutaque duo Valt. et Perr. v. c. qui etiam ascripserat, Ponta-
num legisse Blandusiaque fluent Nomen rosis celebrioribus proprium requiii
.

videtur, et blanditur admodum Fruteiii conjectura Blandinaque fluant. Band,


margini ed. Rouill. alleverat Dousa P. Hanc emend, admittam libenter, i

NOTiE
63 nia petit ISilum'] Regina nimi- Ut memoria cele-
victoriae Actiacae
rum Cleopatra in Nil! recessus aufu- urbem Ni-
bratior in posterum esset,
git. copolim apud Actium condidit Au-
66 Jugurthal Numidiae Rex, cap- gustus, ac ibidem ludos instituit
tus a Caio Mario, ac catenis vinctus, quinquennales, teniplumque ApoUini
Romse ductus est in triumphum, ubi celeberrimum sedificavit. Insuper
non diu post in carcere inedia pe- etiam Romae templum Apollinis Pa-
riit. latini construxit. Hasc Poeta vocat
67 Actius traxit Phcebus monumental 'Apollinis Actii monumenta.'
G86 S. AURELII PROPERTll

Vinaquc fnndantur prelis elisa Falernis ;

Terque lavet nostras spica Cilissa comas.


Ingenium potis irritat Musa poetis. 75
Bacche, soles Phcebo fertilis esse tuo.

meiim affluat. Affundatur etiam meriim torcularilius Falernis exprcssum, ac meos


crines iternm ac teitio perftimlat spica Cilissa. Vatibus potis excitei ingenium Mu-
sa : o Bacche, tii cunsucvisti fertilis existere tuo Phcebo. Ilk narret devictos esse

Blandinarum rosarum celebiitas aliquo vet. scriptoris loco probata occiirrat.


Fluent Mentel.' Burm, Hiiic Mils, legend, suspicatiis est Pwstantcque, de
'

quibns Poeta 4. 59.' Kuin. Perqiiam int'elix Scaligeri cmendatio. Scripto-


'

runi leetionem Blanditiceque frustra tuebevis. VV. DD. rosas Blandusius et


Blandinas comniiniscuntm, de quibus nihil constat. Lego Bland(B utrinque
jluant. In vs. superiore lualinit VV. DD. subeam conrAtia, quod dnbito an
Latinum sit. Sed recte subeant conv. luco.' Laciini. 73 FlenisRori'. lieinsian.
Prcelis elixa Ask.
74 Perque Dresd. Calisca Posth. Calissa Guam. Cylisca
'

Venet. Manus Dresd.' Barth. * Perque in Neap. Borr. Ask. Voss. 1. Dorv.
2. et meo. Terque velat Voss. 4. Spica calisse Mentel. Ask. Caiisu in Borr. et
meo 1. Cylissa in 2. ut in vetustiss. edd. vel Cylisca. Crocnni, cujus Cilicia
ferax, intellexit Scaliger, et ante eum Volscns, licet dubitanter, nam Syrisca
etlam conjecit, de nardoSyriaco explicans. Nardinura nnguentum, ex spica
nardi cont'ectum, exposuit Beroaldus. Crocinuni unguentum, quo comas
perfundebant, intelligebat Passerat. Mercurialis Lectt. Var. vi. 7. non de
niero croco, sed de crocino unguento, quod in Cilicia laudatissiniuni, expo-
nit, licet addat, non inconcinne etiam de nardo intelligi posse, ut sub spicce
Cilissce nomine nardum Syriacum innuerit Poeta.' Burm. 75 ' Positis Palatt.
C. Com. Guam. Dresd. Brix, Irritat Scaliger, quod non placet.' Barth.
' Positis irritet male in Neap. Regio, Colb. Borr. Groning. Exc. Seal. Leid. 1.
Voss, 1. 4. Dorv. 2. meo 1. Venet. 2. Rheg. ac Volsci, Aid. I. Junt. Colin, et
sic affert Nestor in Vocab. p. 71. sed potis recte legitur in Vat. 2. Vicent. Aid.
2. Mur. Rouill. Gryph. Canteri, et aliis, et ascripsit Puccius ad Rheg. Irritat
recte Scaliger, Livin. et Passerat. dissentientibus licet scriptis et editis, in
quibus irritet.' Burm. ' Irritet revocamus. Sed potis egregie Itali.' Lachm.

aOTJE
73 Prelis Falernis] Optat sibi in- acriusque reddit vinum, Herat,
fundi vinumFalernum, quod optimum Epistol. 1. 19. 'Ennius ipse pater niin-
pxistiraatur, et in agro Falerno, quce quam, nisi potus, ad arma Prosiliit
regio Campaniae est, nascitur. dicenda.' Martial, xi. 7. * Possum
74 Spica Cilissa] Quid sit ' spica nil ego sobrius ; bibenti Succurrunt
Cilissa,' maxima lis est inter scrip- niihi quindecim poetae.'
tores. Scaliger vult esse bulbum nar- 76 Bacche, soles Phcebo] Bacchus et
dilndicae; alii volant esse crocinura Phoebus Dii sunt poetarum, quibus
unguentum, quia nimirum crocuni etiam communia fuerunt in Pamasso
optimum Cilicia ferre quondam dice- sacra. Dicitur autem Bacchus fer-
'
batur; alii spicam Cilissam
volunt ' Phcebo, quia vino saepe vegetatur
tilis

esse nardinum unguentum, quod ingenium ad carminafacienda. Dein-


spica nardi dicitur, etenim nardus de etiam dicitur Apollo fuisse in
in Cilicia nascitur, ut scripsit Dios- Bacchi fratris sui una cum Musis
corides. comitatn.
75 Potis poetis] Ingenium acuit,
;: ;

J.IB. IV. ELF.G. G. (J87

paludosos memoret servire Sygambios


Ille
Cepheam hie Meroen, fuscaque regua canat
Hie referat sero confeetum foedere Parthum
Reddat signa Remi mox dabit ipse sua.
; 80
Sive aliquid pharetris Augustus pareet Eois,
Diflferat in pueros ista tropaea siios.
Gaude, Crasse, nigras siquid sapis inter arenas ;

Ire per Euphraten ad tua busta licet.

palustres Sicambros, iste vero Cepheam Meroen, et imperia infuscata cnntet. Isle
dical Parthum tardiori pace suppliccm: nt ille restitiiat signa Remi, qui ipse
sua modo tradet. Si vero nomiihd Augustus corytis Eois remiitet, has victorias et
triu77iphos liberis nepolibusque suis relinquat. Lecture, o Crasse, si quis tibi sensus
est inter atras arenas : jam liberum est iter per Euphratem ad sepulcrum tuum. Igi-

77. 78 ' C. hinc Dresd. et Brix. Coephcan hinc miroin Gnarn. Myron Posth.
Meroin l&r'w. Signa Vat. Segna Gnarn.' Barth. ' Ilia V>orv. I. Sevire Voss.
4. Groning. Ask. Dorv. 2. Licambros in Boir. et meo 1. Sycambros in Leid.
1. et priscis edd. Sygambros sciibend. pra?feinnt VV. DD. Cephean Merom
Neap. Cephean hie Myron Exc. Mod. Mirum mens 1. Mirim Borr. Cepheam
hinc merorin Venet. 2. et Rhej;. Signa male in Voss. 4. meo 1.' Burm. 79.
80 Hinc referat fero in prr. edd. Hoc refernt Leid. 1. Hec referat ferro in
^

meo 2. Confossum Ask. Cedere Parthum Uorv. 2. Heins. N. Prop. ]>. 750.
tentabat, cnnfessum foederu, ant sero confeetum feeder e, vel Hie referat Serascon-
fessum etfcedera Parthum, vel denique Hie referat sero confessa infadera Partho
Reddere signa Remi; e qnibns sero confeetum foedere pras ceteris placet vel, :

Seras, confessum et fcedera Parthum. Livin. quoqiie confeetum volebat. Reddit


Groning. ut legebat Ayrni. Ipsa sua Voss. 4.' Id. ' Vera hand diibie lectio
est confeetum.' Kuin. qui censet Passeratium contorte explicare confessum,
quod dant B. B. B. L. 81 Aliquis in Neap. Guam. Groning. Borr. Ask.
Leidd. tribus Voss. Dorvv. meis, et priscis edd. usque ad Ber. in qua aliquidy
ut in reliquis, Aliqua Perr. v. c. et duo Vat. Paret in Voss. 4. et meo 1.
Parcil in Heinsian. Deferat Dorv. 1, Differet corrcxerat Franc, quod probat

NOT/E
77 Paludosos Sygambros] Syganibri telligit, quarum incolas vultus nigre-
populi sunt Germaniae, Menapiis vi- dine decolorantur.
cini, qui ad utramque Riieui ripam 80 Reddat signa Remi] H. e. Par-
positi regiones palustres incoluerunt. lliise dcvictos esse confitentes, ac
Unde dicuntur '
paludosi.' De his pacemabAugusto petentes, signa Ro-
vide Strab. Lib. iv. mana restituent, quae Crassis eripne-
78 Cepheam Meroen] Meroe om- runt. Vide aunotat. ad m. 4. et 5.
nium, quas Nilus efficit, insularum 83 Nigrasinter arenas] Assy ri?E: sen
maxima est, quae et urbem ejusdeni Mesopotamias campos, quorum Im-
nominis habet, totius insulae caput, mus utpote pinguiorac uberior, nigra
Dicitur autem Cephea a Cepheo, est, significat, in quibus a Parthis
Andromedes patre, qui in ea reg- occisus est Crassus uterque, pater ni-
navit. mirum ac filius; de quibus dictum
Fuscaque regno] i^gyptum, yEthio- est ad in. 4. et 5. Ovid. Fast. vi.
piam, Indiam, aliasque regiones in- ' Crassus ad Eupliraten aquilas, na-
688 S. AURKLII I'ROPERTIl

Sic noctem patera, sic ducam carmine, donee 85


Injiciat radios in mea vina dies.

tur noctem vino et cantu transigam, quoad usque dies in patcras meas radios suos
vibret.

Burm.
83 Sapit Dresd. 85. 8G ^ Sic vncem male in Voss. 1. et Dorv.
Irradiat medios vitiose affert Dorleans ad Tacit, p. 381. In mea jura coirupte
in meo 1.' Burm.
ISOTJE
tumqiie, siiosque Perdidit, et leto est nihil,
ultimns ipse datus.' 86 Ijijiciat radios in mea rina] Ob
84 Ire per Euphraten ad tua husta] Augusti victoiiam vult in diem pio-
Nnllumtamen fiiissecomperitniCias- dncere convivium. Tibnll. 'Ilium
si sepulcnim. Nam caput ei dex- saepe ferunt convivia ducere Baccho,
tramquo abscissa delataque ad regem Bum rota Lucif'eri provocet orta
Paithornm fuisse Dio, Plutaichus, diem.'
et Appianus narrant, qui de sepulcro

ELEGIA VII.

DE CYNTHIA.
Sunt aliquid Manes; Ictumnon omnia finit;
Luridaque evictos efFugit umbra rogos.

Mortuorum animcE sunt aliquid : mors cuncta non destruit ; sed pallidi manes bua-

'Cynthiam vita functam sihi apparuisse scribit Dresd. Somnium ed.Mwr.


Ad Cynthiam Aldd. cett. De Cynthia Lu^d. Giasseri liabet, quam hie se-
quendam duximus.' Earth. De Cynthia vel Ad Cynthiam inscribitur
'

in codd. In Borr. Quod anima sit immortalis. In meo 1. Qualiter vmbra

CynthicE jam defunctce apparuit sibi in somnis.^ Biiini. 1 Aliqui Palat. 1.


qnod non malum esse censet Baith. Pro omn. Gifanius ad Ov. Tr. iv. 10.
86. affert nomina.~2 Lur. defeiidit Burm. et probat ed. Cant, ct dant
B. B. B. L. Pro Lurida, quod in omn. codd. legitur, Vat. 5. habet Lu-
'

cida: et sic in Venet. 2. Rheg. Aldd. Junt. Colin. [Brix.] Gryph. 1551.
Antverp. Plantini, et Grasseri et ita legisse Auratum notavit Dousa
:

P. Conjecit ita quoque Perreius in marg. ed. Aid. Etiam Gntherius de Jure
Man. II. 16. p. 275. Lucida probabat- Vera tamen lectio Lurida. Evinctos

NOT/E
Sunt aliquid Manes'] Somnium
I Carpit autem cos qui Manes nihil esse
narrat Propertius, quo sibi vidisse contendunt, nihilque post mortem
Cyntliiae umbrani visiis est, eaque superesse.
qii<c ab ipsa audicrit commcmorat.

LIB. IV. ELEG. 7. 689


Cynthia namque meo visa est incumbere fulcro.
Murmur ad extremas nuper huraata viae ;

Cum mihi somnus ab exequiis penderet amaris, 5


Et quererer lecti frigida regna mei.
Eosdem habuit secum, quibus est elata, capillos;
Eosdem oculos lateri vestis adusta fuit.
:

tonimflammas effugiunt. Mihi enim Cynthia recens sepulta ad lapidem


visa est
cxtrema: via lectomeo incumbere, cum mild suspensus esset et incertns sopor ab ejus
tristifunere, meiijuetori regnum algere lamentarer. Eosdem ipsa habebat crines,
cum quibus est elata donio sua ad sepuicruni, eosdem ocellos: ejus lateri vestis in-

Neap. Mentel. Borr. Hail. Leid.2. Voss. ties, Dorvv. et mei: sed ex primis
edd. id tantum repeii in Vicent. reliquis evictos constanter tiientiijus. Pas-
serat. in aliis libris exstructos vel evitictos legi notavit, unde extinctos vel ex-
ora ed. Grypli. etianiconj. Heinsius.' Bitrm. 4il/urmr
stritctos conjecit, ut in
recte defenders Broukh. censet Baithius. ' Murmur in omn. fere codd.
et edd. priscis, nisi quod Marmor in Exc. Seal, et Dorv. 2. a m. sec. ut Lip-
sius [adolescens, addit Broukli.], Frut. et Guy. Sed recte Heins. N. Prop,
p. 7ol. observat, viasnon niarniore, sed silicibns stratas fuisse; cui placebat
lectio vet. cod. a Passerat. notata: Margine in extr. [At iJiurgiwe giossema
sapit. A'uin.] Neque inelegans videtur lia?c lectio, quam praptuli olini ad
Loticii. p. 348.
Murmur ab Ask.' Burm. 5. G Bronkls. defendit banc struc-
turam, et T^ amn?i.s veriini pronuntiat. ' Ita versus hie constructus iegitur
in Palat. C. Com. Bon. Drej^d. et editt. melioribus, inprimis Ed. pr. sed aii<e
editt. sc. Brix. \ ( net. Aldn. cum Guam, hunc ordinem collocationis fa-
ciunt : Quom (vel Caw) mihi ab exequ. s. p. a. Pra^terea exquiliis Brix. pro
exsequ. Amoris vero legitiir in omnibus libb. antiqn. Amaris probb. Vulp.
Graev. Lond. et Gott.' Barth. '
Ita liic versus exhibetur in Neap. Colb.
Mentel. aliisque not* melioris sed Cum mihi ab ex. s. p. a. in Regg. Borr.
:

Groning. Leid. 2. duob. Vofs. Dorv. 2. et aliis, in quibus etiam a}iwris pro
amaris, ut recte emendavit Livineius, quod a Vat. 5. firmalur. Exquiliis
vitiose in Venet. 2. Rheg. et Volsci, et mox leti pro lecti in Dorv. 2.' Burm.
'
Vide quantum deceperit Burmannimi error typograpbi Bronkliusiani. Sc.
in textu Broukhusii amaris legitur; ita conjecisse Livineium narratur in
uota. Sed exempla, quibus Livineii conjecturam firmat, ad aliam lect. per-
tinent, somnus amarus, eaque ipsa est Livineii emendatio. Ha;c et nobis
valde probatur, exequiis amaris non item. Sed codicum scripturam non
audeo rejicere: Cum mihi somnus ab exequiis penderet amoris.' Lachm.
7. 8 ' Scriptura Hosdem Lipsio quondam faniiliaris, et vera ac vetus aesti-
niata. Aliis potius placet esse crasin.' Broukh. '
Hosd. Guam. Dresd.
Ed. pr. Elapsa Posth. inepte.' Barth. ' Hosdem in Neap. Vat. 2. Regg.

NOTyE
3 Fulcrol Fulcrum hie pro lecto mure flumen.'
sumitur. Extremes vi(B\ 'Extrema via' locus
4 /l/rmMr [il/armor] Ad columnam, est in quern via desinit. Ulpian. L.
vel pilam, vel potius lapidem, quo 3. de locis et itineribus pnblicis tit. 7.

milliare signabatur. Plures legunt Lib. XLiii. ' Viae militares exitura in
murmur; putantque Cynthiam ad ri- niare,aut in urbes,aut influminapub-
pam fluminis Anienis fuisse sepultam, lica, aut ad aliam viara niilitarem ha-

ubi '
per pronum trepidat cum uiur- bent.'
''c^i'- /o ''

Delph. et Var. Clas. Propert. ' -^ '' 2 X


: ;

690 S. AURELIl PROPERTIl

Et solitam digito beryllon adeclerat ignis


Summaque Lethaeus triverat ora liquor. 10
Spirautisque animos, et voccrn misit : at ilii

Pollicibus fragiles increpuere manus


Perfide, nee cuiquam melior sperande puellse,
In te jam vires somnus habere potest ?
Jamne tibi exciderunt vigilacis furta Suburse, 15
Et mea nocturnis trita fenestra dolis?
erat exusta flammceque beryllon ejus digito assuetum corruperant, et aqua Lethaa
:

ipsi summa labra detriverat ; spiritusque atiimosos vocemque emisit : sed ipsi manus
graciles digitis stricta strepuerunt. C) infidelis, ait, neque ulli famines fidelior spe-
rande, an sopori tarn cito potcssuccumbere ? an tarn cito oblitus es furta Suburie vigi-
lantis, fenestramque meam nocturnis tiiis fraudibus protritam 1 Per quam ddapso

Colb. Mentel. Exc. Seal, Ask. Borr. Groning. Voss. 1. 4. Dorvv. raeo 2. et
prr. edd. usque ad Aldd. ceterasque, in quibus recte Eosdem, et sic aifert
IS'estor in Vocab. p. 153. b.' Burm.
9 ' Passeratii libb. abed. Aur. abed.
Sed nihil mutand.' B. B. ' Solitam edd. recentiores. Ignes C. Coin, quod
Gebhardo apxaiKus dictum videtur,' Burth. ' Solitus \. c.FniU Solitum in
omn. codd. et edd. vetustis. Solitam bene correxit Heins. N. Prop. p. 751.
et Advers. i. 2. Beryllos Neap. Ademerat male in Regio, "Voss. 1. meo 2.
et Venet. 2. Rheg. et Volsci. Vulgatam adjuvat vitiosa lectio Ask. adderat, et
ed. Colin, aderat, typi errorc. Aur. male obcd. legebat.' Burm. Solitam
frustra maUiisse Heins. censet Lachmannus. Id dant B. B.B. 10 ' Schra-
der. Emend, p. 174. tinxerat o. I. vel tinxerat o. color. In omn. codd. et edd.
priscis triverat; et hoc melius coliaeret cum ' vestis adusta' et ' beryllon
f.

adederat ignis.' Burm. ' 11


Spirantcsque editt. vulgg. Heinsius emend.
Suspiransque animo vix rocem emisit: ut illi cet. audacissime. Spirantisque
est in melioribus libb. Brix. Venet. Grass. Vulp. Gott.' Baith. ' Spirantes
in nonnullis codd. et edd. priscis. Sed spirantisque an. quod multo plures
codd. habent, praeferendum. Spirantesque oculos Ask. Frut. conj. Suspi-
ransque animus vix vocem emisit, vel Suspiransque animo, ant Suspiransque imo,
vel (leiiique Spirantemque minus ita vocem emisit. Heins. Suspiransque ariimas.
Sed nihil mutand. Suspiriumque Perr. v. c. Idem Heins. legebat Suspirans-
que animo vix vocem emisit, et illi Pollice bis f. i. m. Advers. i, 3. N.
Prop. p. 751.' Burm. Spirantisque dant B. B. B. L. 13 Nequicquam Dorv.
1. et Burmannianus. Speranda Mentel. Borr. et Burm. 1. Sperandce 2.
15. 16 ' Meliores libri vig, f. optime. Vigilacis jam erat a Scaligero
vindicatuui.' Broukh. ' Exciderunt Mss. Gebhardi. Vigilacis Dresd.
Ed. pr. Vigitantis Venet. Aldd. Colin. Mur._cett. Facta Brix. Tecta

^OTJE
10 Lelhaus liquor^ Aqua Letlies, nra,' quia illic pervigilabatur a me-
Inferorumfluvii, quammortuibibunt. retricibus; vel quia propter noctur-
Virg. JEn. vi. 'Lethteos latices et nas rixas, vel propter cauuni latratus,
longa oblivia potant.' ibi vix poterat soniuus <-onciliari.

15 Vigilacis Subura] Subura vicus Varro Lib. iv. de L. L. de Subura


fuit Rom, unde rtgio vicina dicta ha?chabet: Subura, quod sub anti-
'

est Suburana, in qua meretricuni qua urbe fuerit vel potius a page
;

erant diversoria, resque furtivae ven- Succusano,etSuccusauuspagus,quod


debantur. Diciturautem 'vigilax Sub- succurrat carinis.'
LIB. IV. EL EG. 7. G91
Per quam demisso quoties tibi fune pependi,
Alterna veniens in tua colla manu !

Saepe Venus trivio commissa, et pectore mixto


Fecerunt tepidas pallia nostra vias. 20
Foederis heu taciti ! cujus fallacia verba
Non audituri dirlpuere Noti.
At raihi non oculos quisquam inclinavit euntes :

Unum impetrassem te revocante diem.

fune quoties in tui gratiam suspensa fui, ruens in tuos amplexus alternante manu.
Sape Venus tritiis credita est, vestesque nostras tepidas fecerunt vias. Proh ! pti-
det/o'deew istitisofctt/<J, CMJus inania verba venti surdi discerpserunt. Sed nemo
mihi obeunti clausit oculos, te inclamante, diem unum saltern exorassem ac obti-

SuhurcB Guam, et sic qnoque in libb. antiq. esse testatnr Heins.' Bnrth.
* Excit/erunf pleiiqiie codd. ac edd. antiqufe. Vigilacistectam Leid. 1. Voss.
duob. Doi V. 1. et meo. Vigilatis tecta subire Regg. Venet. 2. Rheg. et VoU
sci. Vigilantis tecta subire Viceiit. Subire in Voss, 1. et Doi v. et meo 2. Vigi-
lantis furta suburrte Neap. Colb. Borr. Groning. Vigilacis recte in Perr, v. c.
Neap. Exc. Seal. Leid. Voss. 1. Vigilacis scorta Subura Heinsius. Sed bene
furta de clandestinisamoribus intelligit Broukh. S u burr ce matle in Voss. 1.
et Dorv. 1. et edd. priscis. Subura enini semper scribend. Neque cum

Heinsio placet sonis pro do/is.' Biirm. Certa fen. Bon. 17 Dimisso Leid. 2.
quod improbat Bnrm. Toties Dresd.
19 ' fjene [id. censet Barth.] Gro-
ning. co/nmissa, quodet Modio notatum Novant. Epist. 18. Deinde legend.
etp, m, F. t.p. n.v. quo modo recte einendatum Heinsio.' Broukh. ' Commixta
Vat. Commissa est: p. m. Heins. Advers. p. 22. Et p. m. Vulp. Gott.
Tempore mixto VdAa.t. membr.' Barth. ^Commixta est in Leidd. Voss. 3. 4.
Dorvv. et meis, Commissa est Voss. 1. Commista Vat. 5. Cum mi.rta Colot.
Cum mista Vat. 1. Commissa vera lectio, quam bene amplexus est Modius, et
Heins. ad Ov. Kern. Am. 407. Tempore mixto Voss. 3. et Dorv. 2. Est tem-
pore Ask.' Burm.
20 Trepidas vitiose in Mentel. Regio, duob. Voss. Dorvv.
'

meo 2. [Guam. Brix.] Sed tepidas recte Heins. ad Ov. Amor, i, 12. 13. Pro
pallia in Vat. 5. Regio, Colb. Mentel. Dorv. et meo 2. pectora. Trepidas pec-
tora etiam in Venet. 2. Vicent. et Rheg. Tepidas pectora ed. Volsci, sed tepi-
das pallia in Ber. Aldd. ceterisque.' Burm.~21 Heins. Advers. i. 3. p. 22.
emendabat, F. heu taciti sic (vel die) curf. v. Male, judice Burm. 23 ' Eun-
<is habent omnes libri. In mahis mioqiie inclamavit reperitur: sed rectius
Regg. Groning. noster 2. et pr. edd. inclinavit habent. Non possum non
assentiri Viris summis C. Barthio et Heinsio, qui bono cum judicio restitue-
runt singuli inclinavit hiantes. Ilium sis consule ad Stat. Papin. viii. Th.
C53. bunc vcro in Ov. vii. M. 155. Qua alia multa hue attulernnt homines
docti firmandae lectioni vulgatae, si veruni araamus, multum extra oleas spa-
tiantur.' Broukh. '
Lectio vulgaris editt. Brix. Venet. Aldd. Colin. Gryph.
Grass, cett. est quisquam inclinavit euntes : sed euntis legunt editt. Mur. et
Loud, cum Bon. Guam, et Reg. Inclamavit euntes ed. Seal, e Cod. et sic
utique etiam Dresd. Inclamavit euntis ed. Grav. quomodo fere Couimelini-

NOTiE

23 At mihi non oculos] Nemo mihi, tern veteres morientibus oculos clau-
inquit, illud officium prasstitit, ut ob- dere cum inclamatioue et planctu.
eunti clauderet oculos. Solebantau- 24 Unum impetrassem diem] Vinio-
;

692 S. AURELII PROPERTII

Nec crepuit fissa me propter arundine custos 25


Lsesit et objectura tegula curta caput.

miissem. Neqiie custos propter me fracta virga vapulavit ; at mihi later mutilus

anse membr. qu5E inc/(jmmai'j< euntis. possuat esse, fngientesac


Euntes oculi

morte natantes, modo labentes, niodo aperientes.


viirsiis seseCerte lectio
Palat. 2. injlammuvit etiani piobat rh inclamavit. Hianles est ex emend,
Heins. qui et inclinavit eunti tentabat Advers. p. 22. Hiantes recepeiunt
Bronltb. Vulp. et Gott. Quis ciedat Cynthiai oculos neniinem pressisse, lit
liiantesniancrent? id quidem minimum erat officinm. At revocare, quod
sequens versus quoque innuit, maximum amoiis indicium fuisset.' Barth.
'
Iiifiammavit Dor\. 2. Inlaniuvit corrupte in Voss. 3. h. e. inclamavit,
ut in
Exf. Seal. Ask. Dorv. 1. meo utroque, et Vicent. Qnam lect. ex aliis libris
etiam affeit et defendit Gebhardus sed inclamavit impiobatnr ab Heins.
:

ad Ov. M. VII. 155. Inclinavit est in Vat. 5. Mentel. Venet. 2. Rheg. Volsci,
Bcr. Aldd. Junt. Colin. Rouiil. Giypb. idque probabat Peneius in marg. ed.
Aid. etDousa. Etintis legitur in Neap, a m. pr. Exc. Seal. Kegg. Ask.
Leidd. tribus Voss. Dorv. 1. meis, Venet. 2. Vicent. Rheg. Volsci, Ber.
Giypb. Rouiil. Eunteis in Aldd. Junt. Colin. Grasseii, aliisque, h. e. euntes,
lit Glare in Dorv. 2. iJiunfts legebat Heins. ad Ov. A.A. ii. 115. M. vii.
155. Advers. i. 3. p. 22. Sed banc conj. in Notis memorare prajstat, quam
contra omnium codd. et edd. veterum auctoritatem cum Broukh. in contex-
tum invehere. Antiquam ergo lect. exbibui.' Burm. 'Inclamavit baud
dubie librariorum incuria suam originem debet.' Kuin. Nostram lect.dant
Burm. Lachm. Broukhusii lect. e\bibet Barth. 25. 26 Fissa defendit
Broukh. Fixa Guam. Dresd. Brix. Arundine ditfissa vapulabant servi.
'

Objectim libb. plerique, etiam Gott.' Barth. Distichon hoc in codd. non-
'

nuUis legitur post vs. 20. ut in ed. Seal. Broukh. et Burm. sed in omnibus
fere codd. et edd. antiquis eo 1. legitur, quo nos illud reposuimus. Ilia

autem ipsa hominum doctorum dissensio, quorum alii disticha transponenda,


alii codicum ordinera servandum esse contendunt,
duplicem hujus 1. impediti
et obscuri interpretationem peperit. Explicant nimirum hac verba vel de
janitore, ostiario, vel de Cynthiae cadavere negligeutius tractate' Kuin.
'
Nee doluit Perr. v. c. Vat. 1. 2. Fissa ex Regg. edidit Broukh. quod a Colot.
et Vat. 5. firmatur. Fixa enim legebatur in Exc. Seal. Heinsian. Borr.
Groning. Ask. Harl. Leidd. tribus Vossii, Dorv. 2. et meo 1. cum Venet. 2.
Rheo-. Volsci, Aldd. Junt. Colin. Gryph. 1551. et 1561. Grasseri, Scaligeri,
aliisque edd. sed in Viii.-.t. Ber. Rouiil. Mureti Aldina 1558.
Antverp.
Plantini 1560. Canteri, Grypli. 1573. et Douss. fissa excusum est ; quod
probabat Scaliger et Heins. in Notis p. 751. Dorvill. versum hunc post
verba '
Uuum jmpetrassem' &c. coUocaudum ceuset. Pro custos Ayrm.

NOTiE
nem, inquit, exorassem, lit unum terpretantiir janitorera, qui non fue-
saltem adhuc diem apud superosesse rit a Propertio propter amores suos
me pateretur. cum Cynthia, quos saepius intertur-
25 Ncc crepuit fissa arundine custosi baverit, vulneratus. Alii denique

Locum hunc valde quidem obscnrum custodem exponunt esse Cynthiae in-
varie exponitur ab eruditissimis in- visum jauitorera, qui in ejus funere
terpretibus. Alii voUint intelligi vapulare debuerat,cuiu in moreesset
custodem cadaveris, qui per noctem positum, ut mortuis hostium sanguine
fistula insonare soleret, ut esset ad parentarettir.
Tigiliamexcitatior. Alii custodem in-
'
26 Lasit tegula curta caput} Con-
LIB. IV. ELEG. 7. G93
Denique quis nostro curviim te fimere vidit ?
Atram quis lacrymis incaluisse togam?
Si piguit portas ultra procedere, at illuc
Jussisses ledum lentius ire meum. 30
Cur ventos non ipse rogis, ingrate, petisti.?
Cur nardo flammas non oluere racas ?
caput impositiimviolavit. Demum quis te moestum conspexit in meo funere? quis
vestem twain lugubrem vidit immnduisse fletihus tuis? Si i\h\ grave fuit extra por-
fas iirbis fgret/i, meumq lie funiis ad sepiilcium comitavi, vel saltern jubere de-
bueras mium feretrum lentius procedere, O perjide, quare ventos in pyram lueani
ipse non vocasti ? Quidni ignes rogi met unguenlisperjusi suntl Te nimirum

legebat postis. In Voss. 3. et Ai\i. te propter, iit legebat Markl. LiEsit


ut Heins. Abjectum caput Guy. iit ex vet, libro profert Passerat. et sic
edidit Vulp,' Burm. Siiam lect. exponit Kuin. '
Hoc disticlion,' ait
Laclim. ad vs. 21. ' qnod iii codicibus ante versnm 27. legitur, reete
hue revocari existimo, qiianquam incerta res est, nee f. ex iis, quap. nobis
lestant, veteris evi reliquiis explicanda.' Lachm. ad vs. Bartiiiiis nostrum
exhibet ordincm, nostramque huj. vs. lect. dant B. B. B. L. 27 ' Scribe
furvum cum Passerat.et Heins. in Ov. iii. M. 272.' Broukh. C'urrHmBrix. Ve-
'

net. Colin, ievi aberratione.' Barth. qui curcum tuetur cum Kuin. quod in onin.
codd. et edd. vetnstis. Currum ed. Volsci ((uoque et Viccnt. ' Vere, ut vide-
tur, Passeratins et Heins. Certe, curvum qui aliter quam inepte expliraret,

nemineni vidi.' Laclim. 28 ' Antonins Bendinellus reponebat immuduisse,
quod et Realino suo persuadere potnit. Atqui omnes libri constanrer ha-
bent incaluisse, etiani edd. antiqna2 ; quod neque debet niutari.' Broukh. Im-
wiarf. frustra repositum censet Bartli. Id legitur in Peir. v. c. etVat. 1. 2.
29 ' At Vat. Postb. Illuc Posth. Guam. Dresd. cum editt. plur. Brix. Venet.
Aldd. cett. nempe ad portam usque, salieni intra nrbem. Sed non placet
Broukhusio. Jam quid plura desideres r' Barth. ' L7/ro Ask. At ?7Zcinomn.
nieis codd. et edil. feie plerisque antiquioribiis, probante Dousa P. Sed
illud excusum est in Mureti Aldina 1.558. Rouill. Planlin. 1569. Gryph. 1573.
Scaligeri et Douss. ut in niarg. ed. Aid. coirex. Heins. Illud probat etiani
Livin. in Notis ad li. 1. et ad Plin. Panegyr. cap. 73.' Burm. ' Jllud non de-
buit mutare Muretus.' Lachm.
30 Lcctum illusisses corrupte Mentel. Jus-
*

sisse Voss. 2. Ledum illusis \os. I. Jussisset vitiose in Gryph. 1551. Non
penitusspernenda est lectio codd. in quibus Jussisses letum, ut in Perr. v.
c. Vat. 2. Dorv. 1. meo 2. Venet. 2. RLeg. et Volsci.' Burm.
31 ' Noster

NOTiE
queritnr Cynthia sibi defunctae muti- ger veteribus dicebatur Anthracinus.
lam ac fractam tegulani suppositam Haec sunt igitur Varronis verba :

caput violasse, cum amicus ipsius, si 'Propinquae adolescentuls et adoles-


fuisset verns, pulvinos molles ac deli- centuli etiam anthraciuis, proximae
catos ipsi debuisset snbjicere. aniiculo nigello, capillo deniisso, se-
28 Atram quis lacrymis] Atris ves- querenturluctuni.' Quod autem Plu-
tibus indui lugentes, quibus luctum tarchus in problematisscribit raatro-
ac dolorem festarentur, a remotissi- nas albatas funus prosequi consue-
ma post hominnm memoriam antiqui- visse, id postea procedente tempore
tate consuevisse testaturVarro Lib. factum est, ut prisca mutaretur con-
II. de vita pop. Rom. apud Noniuni snetudo.
in verbo AnthraciDusj color enim ni- 31 Cur ventos non ipse rogis} Post-
3

694 S. AURELII PROPERTII

Hoc etiam grave erat, nulla mercede hyacinthos


cado?
Injicere, et fracto bustapiare
Lygdamus uratur, candescat lamina vernae. 35
(Sensi ego, cum insidiis pallida vina bibi.)
Aut Nomas arcanas tollat versuta salivas.
Dicet damnatas ignea testa manus.

etiam pignit viles hyacinthnsln meum


biistnm immittere, manesque meos placare
effuso dolio. Lygdamus lamina ad cnicianduni servum.
inurattir, ardescat Ego
animadverti, sed sero, id esse faciendum, quando ex iiisidiis litrida pocula hausi.
Nomas vera versipellis sputa magica removeat ; ignita tunc testa manus sceleratai

2. tentum habet, qnod non debet attend!.' Broukh. Cur breve thus vult
'

Heins. vel etiam Curve unguenta rogis non spissa, i. dedisfi? Non videbat in
lectione viilgata qnoqne latere exprobrationem avaiitiae. Neque enim venti
sine poUicitatione saciificii rogari poterant.' Bartli. ' Ventvm Leid. 1. et
Heinsian. Dedisti conj. Frut. et Heins. qui posterior pra?terea ad marg. ed.
Aid. ascripserat Curve unguenta mgisnon spissa, i. petisti vel dedisti, aut etiam
non missa,i. litasti, et sic fere in Advers. p. 23. Idem N. Prop. p. 751. etiam
tentaverat : Cur breve thus non ipse rogis. Sed fnistra.' Burm. 32 Nardnn

legebat Lips. Var. Lect. ii. 12. 33 ' Erit male [Guam.] Vo^s. 1. Nee grave
.. .relicto vacuo spatio in Dorv. 2. a ni. pr. AVc grave et erat Ask. Heins.
legebat Aut hoc si grave erat. Sed vulgatuni praefero, si interrogationis nota

apponatur.' Burm. 34 Markl. conj. stuctis b. p. cado. Damnat Burm. 35
' Hnc isti versiculi revocandi sunt, qiios Scaliger [cum Broukh. et Burm.
contra codd. fidcm alio transtulit.' Lachm. ' Hoc et sequens distichon sine ido-
nea causa Scaliger collocavit post vs. 46.' Kuin. Candescant Horr. Leid.l.
Candescant lamina Dresd. Candescant lumina vernn Exc. Seal, pro varia lect.
Campescat Dorv. Uretiir Livin.
36 ' Vena Mentel. Vena bibit Leid. 1.
Heins. conj. pulla venena bibi, et ' vernae insidiis ' conjungebat. Posset f.
pallida ad ipsam Cynthiam referri, quae sentiens insidias, cum vina biberet,
palliiit.' Burm.
37. 38 ' At vult Passerat. et Livin. Versita Ms. Heinsii.
Sabinas Dresd. apposita lit. I super lit. />. Vicct Dresd. Siccet Guy. Dis et dam-
nata Signia testa manu Viher scriptus Scaligeri, qui ipse emend. Ducet : sed
Heins. vult Signet vel Vrat, Dicet tamen praE ferunt libri pleiique, nisi quod
Veneta prima [sc. Bartliii] habet Dicet damn.' Barth. Aonius arcnna colat ^

Vat. 5. et Dorvv. Ut N. cod. Seal. At N. Groning. et meus 1. An N. Guy. Ar-

NOT^E
qiiamjam esset incensa pyra ventos reliquiap. respergebantur. Virg. yEn.
amici mortuornm petere solebant, vi. ' Keliquias vino et bibulam lavere
qui tlammam ardentiorem suscita- favillam.' De hoc etiam ritu dictum
rent alerentque, ut cadaver rogo im- est in notis ad TibuU. iii. 2.
positum citius faciliusque crema- 35 Candescat lamina verncBl Ad ver-
rctur. nam cruciandum. Ardentes laminae
32 Cur nardo flammce} Solebant tormentorum ac quaeslionum genus
veteres flores et unguenta in mortuo- fuerunt apud veteres.
rum rogos injicere, ut dictum est 36 Cum insidiis pallida rina bibi']

supra ad n. 13.23. et 30. et in. 16. Videtur innuere Cynthia Lygdamum


23. veneno vitae suas insidiatum fuisse.
34 Fracto caJo] Vino quoque rogu.s, 37 Nomas] Nomen est foeminae ve-
sepulcrum, ac mortuorura cineres tt neficae seu saga?, quae salivis uteba-
LIB. IV. eleg. 7. 695
Quae modo per viles inspecta est publica nodes,
Haec nunc aurata cyclade signat humum : 40
Et graviora rependit iniquis pensa quasillis,
Garrula de facie siqua locuta mea est.
Nostraque quod Petale tulit ad monumenta coronas,
Codicis immundi vincula sentit anus.
Caeditur et Lalage tortis suspensa capillis, 45
Per nomen quoniam est ansa rogare meum.
mani/eslabit. Qucb nuper vulgaris inspectata est per nodes parvo pretio emtas, isia
jam aureo syrmute terram verrit. Si vero forsan aliqua nimium toquax de mea
pulchritudine locuta est, ei reddit pensa graviora injuslis calatlds. Et quia Petale
serta detulit ad meum sepulcrum, infelix retula tetri codicis catenas patitur. Im-
pkxis etiam in funis modum a'inibus Lalage pendens verier atur, propter ea quod per

chanastoUat vesana Ask. Arcana colat versura in Regio. Colat etiam inDorv. 1,
ProdatinPerr. v.c.Colot.et tiibiis Vat. .^/inos in Xeap. Borr. Ltidd.Voss. 3.
Dorv. 2. et meo utioqne. Salutes Voss. 4. Mox Dicet in Regg. Colb. Leidd. tii-
bus Voss. Groning. Ask. Dorvv. et meo 2. Ditetia 1. Ducel Exc.Scal. Lic<;f cor-
rupte Borr. et Dicque'Sesip. TextaXoss.l. Ducet, utedidit Broukh. aScaligero
est. Sed codicum aiictoritatem seqiii nialui, et Scaligeri lectionem rejecit
Gebh. Beroaldns legit Die tt ; etiam legit prodal (typi vitio prohat editum est).'
Burm. ' Ita scribe : At N. salivas: Dicet i^c. Dicet omnes. Bene salivas im-
. . .

press!. Script! pleriqne sulinas.' Lachm.


41 ' Refundit in Borr, Heinsian.
Leid. 2. Voss. 1. 3. meo 2. Dorv. 1. Et graviora pendit Ask, Graviora fundit in
meo 1. Venet.2. Rlieg. et Volsci, sed rependit in Vicent. Ber. Aldd. ceterisque,
qnae sanissima lectio est. At graviora legit Markl. ad Stat. Sylv. p.243.*

Burm. 43 ' Coronas habent omnes libri, cum edd. pr. Corollas primum
compariiit in Aldd. quod tamen ipsnm non est malum : et habuit f. ille ido-
reos libros, quos auctores sequeretur: sed nos, quamvis in re pu^.illa, veterem
lect. nialuimus revocare.' Broukh. '
Pe(de ed. Mur. Pelele Lend. Corollas
ed. Graev.' Barth. ' Petale ... coronas'm Regg. Colb. Neap. Mcnfel. Borr.
Groning. Dorv. ceterisque codd. et priscis edd. sed corollas in Aldd. Junt.
Colin. Rouill. Gryph. Grasseri, alii?. Ad m. coro/to hiatu relicto desunt in
Voss. 4. Nostraque Petale oniisso quod in Mentel. Ask. et meo 1. prima in
Petale male products, Peikale in priscis edd. Parale vitiose in ed. Graev.'
Burm.~45. 46 ' Ceditur Aid. 2. Lalace Dresd. Brix.' Barth. ' Cacior cor-

NOT^
tur ad expiatione-!, quas lustrales sen 43 Petale] Nomen est vetulee, quam
purgatorias Persius appellavit ' lus- : vinculis codicariis constrictam fuisse
tralibns ante salivis Kxpiat.' dicit quod ad suum tumulum flores
38 Dicet ignea testa] ' Ignita testa,' detulisset,
ut supra dixit, ' lamina candescens,' 44 Codicis immundi] Hoc in loco
fatcri coget, cujus manibus sceleratis codex, seu caudex, tormenti genus
mixtum fuerit vencnnm. e$t, vulgoque Galilee dicitur un billot.
39 Quce modo inspecta est] Ut ex- Ad codicem alligabantur servi, capti-
ploraretur an placeret emtori nam ; vi,rei,&c, Eratautem ligneus stipes,
res venales acmerces inspiciuntur. qnem ffgre trahcbant, et cui vincti
40 Cyclade] Cyclas species est ves- insidebant. Juvenal. Sat. ii. 57.

tis muliebris, qus a forma nomen ha- Horrida quale facit rcsidens in co-

beie dicitur. dice pellex.'


:

696 S. AURELII PROPERTII

Te patiente, mese conflavit iraaginis aurum,


Ardenti nostro dotem habitura rogo.
Non tamen insector, quamvis mereare, Properti
Longa mea in libris regna fuere tuis. ^>0

Juro ego fatorura nulli revocabile carmen,


(Tergeminusque canis sic mihi molle sonet)

nomen meum confisa est nrare. Te etiam permittente, imaginem meam auream li-
dotem habitura. Nihiluminus te non increpo, licet
quefecit, e tneo busto accensn
dignussisincrepatione, o Properti; diiiturnus fuit meus principatus in tuis tersi-
bm. Ego juro fatorum carmen nemini revolubile, (et ita mihi canis triceps knu

nipte in Leid. 1. Ceditur male in nonnull. codd. et edd. vetustis, in qnibus


etiam Laiace ; et mortis vitiose in Voss. 4. Pro rog are in Mentel. Groning.

Guam.] Voss. 3. negare, male.' Burm. 48 ' Ardent ex Vat. Guam. Ardent
e Brix. Aldd. Inde Scalig. fecit Ardeat e, qiiod B. [B. B.] Gott. ex-
hibent. Ardenti e Postii. et Miireti codex, cum ed. Viilp. Ardente e
Dresd. Ardente ex Yenet.' Barth. Audnx e Perr. v. c. Colot. et duo Vat.
^

Ardent ex vel Ardent e in Regjj. Colb. Boir. Leid. 2. Voss. 1. 3. Dorvv.


et meo 1. Ardent et Mentel. Ardenti n. Ask. Ardeat e ex suo cod. Scalig.
Livineius cum Mur. et Guy. pra^fert Ardenti e, atque Passeratius prse ilia,
quB in aliis habetur, Parllienie e: sed in nullo cod. vel ed. autiq. banc
lect. repeii, si solam Grasseri excipias ; et illius nntricis snap meminit
Cynthia inf. 74. [e quo vs. id derivatum monet Barth.] Recte Heins. N.
Prop. p. 752. videtur suspicari, in lectione Ardent vel Ardenti latere
nomen ancillae, ideoque in marg. ed. Aid. coiij. Arne, vel Acme, de. Markl.
vero \egehat Altera et e.' Burm. 'Sed his Heiiisii conjecturis facile super-
sedere possumus, si servamns versuum ordinem a codd. constitutum.'
Kuin. ' Ardeat e lect. mira, nee Latina fortasse. Kepone Ardenti e.' Laciim.
50 L. mei danmat Burm. quod in Exc. Mod. Leid. 2. Voss. 3. 4. Dorv.

2. 51 'Heins. corrigebat, revolubile stamen, ad Ov. ii. M. 654. cujus ra-
tiones, bonas sane ac rectas, istic videre debes.' Broukh. qui id dat cum
Burm. ' Rei'ocab. c. est lectio proba vulgarium editt. Aldd. cett. etiam Seal.
Vulp. et Gbtt. et sic Groning. Revolub. c. alii sex iibri Broiikbiisii agnos-
cunt, cum tribus Gebhardi, Bon. et Guam, et nostro Dresd. it. editt. primae
ap. Broukh. Brix. et Venet. ap. me. Revolub. stamen vetus cod. Passerat.
et sic quoque Heins. e cod. suo Advers. p. 200. Ad sensuni et elegantiam
perinde est, sive revocab. c. s. recol. st. legas.' Barth. '
Revocab. vel revolub.
c. in codd. et edd. priseis, cum Palat. et C. Com. Beroaldi cod. Neap. Leidd.
duob. Voss. Dorv. Regg. Colb. Ask. et nieis. Revolub. fatum Voss. 4. Sed
revolub. stamen optime tuetur Broukh.' Burm. ' Lect. vulgarem exquisilam
etdoctam, totque codd. auctoritate munitam, neutiquam rejiciendam, sed in

NOT^
45 Cwditur et Lalage no-
Lalage^ tarn cito anioris pristini sit oblitus
men fuit puellfeHoratiiaraiciE. Od. i. Propertius, ut passus sit suam effi-

22. et II. 5. Hie autem est cujusdam giem auream a nova ipsius arnica con-
ancilliE nomen, quee a nova domina flari.
capillis implexis in modum funis sus- 48 Nostro dotem habitura rogo'] Quia
pensa torquetur. nimirum Cynthiae rogo debebatur
47 Conflavit] Imaginem meam au- ejus imago aurea, cum pretiosissima
ream liquefecit, ut in aliam niutaret quaeque cum mortuis pyra incensa
formam. Dolet autem Cynthia, quod cremari solerent.
LIB. IV. ELEG. 7. 697

Me servasse fidem : si fallo, vipera nostris


Sibilet in tumulis, et super ossa cubet.
Nam gemina est sedes turpem sortita per amnen}, 55
Turbaque diversa remigat omnis aqua.
Una Clytaemnestrae stuprum vehit, unaque Cressae
Portat mentitae lignea monstra bovis.

ter allati'et,) me semper


fuhse fidelem : si mentior, vipera sibilet in meo sepul-
tibi
cro, cineribusque meis Duplex autem est habitatio sorte data per luridun
incubet.
flurnen, ettola umbranim muUiludo aquam navigat per qnam in diversas sedes itur.
Ilia aqaa libidines portat Clytcemnestr(B,istafert monstrum ligneum Cretensis re-

contextii servandam duxi.' Kuin. Revolub. c. verum esse pronuntiat Laclim.

52 ' Amplector correetionein Heinsii.' Broukh. Tergeminique canis Biix.


'

Venet.' Barth. Tergeminu.sque canis in oinn. codd. et edd. priscis. Male


'

ergo Broukh. ex sola Heinsii conj. Tergeminumque canein in textu ipso dedit,
[et sic Vnlp. et editor ed. Giitt.] quod et non iniinerito iniprobavit Markl.

Sonat in meo I.' Burm. 53 Daniuat Burni./o/so, quod in suo 1. 54 ' Scilicet
corrnpte in Voss. 4. Si libel Ask. Vellem ab ipsius Prop, manu csset Hein-
sii conjectura, vel a codd. firmaretur strix s. o. c' Biirni. 55 ' Quasita
:
nostri libri habent, et Groning. cum Borr. quae lect. non est insuper liabenda.
Sed et sortita f'erri potest. Passerat. partita profert, nescio an auctojibus
libris tamen neqne hoc abliidit a Veteriim consuetudine loquendi. Si cui
:

qucEsita melius placet, is a se habet M. T. Varronem v. de L. L. '


Adquirere
est ab ' Ad et ' Quaerere :' ipsnm ' Quaerere,' ab eo quod, quas res ut recu-
'

peraretur, datur opera.' ' Broukh. ' Quasita Posth. non male. Partita Pas-
serat. profert e codd. quod glossema videtur. Sortita est in rell. et edd. omn,'
Barth. ' Partita Colot. Geminas sedes conj. Heins. et ante euni Passerat. qui de
duplici ap. Inferos piorum ac impiorum via et liabitatione intelligit. Sed sermo
est de diversa sede in cymba Cliarontis. Sortita praefero; sed si codd. addi-
cerent,mallem /mfemamne/n.' Burm. Quasita nolit Lachm. 56'iVar^a<onin.
membrr. Remigat prr. edd. Sane hoc maliin praeillo.'BrowfcA. 'iVau. Dresd. Rem.
praefert Vulp. et Gott.' Barth. ' Nav. in Regio, Colb. Mentel. Borr. Gro-
ning. et meo, Vicent. et Ber. sed rem. recte in Venet. 2. Rheg. Lep. Volsci,
Aldd. Junt. Colin. Rouill. Gryph. Grasseri, aliis. Amnis aqua male in meo 1.'

Burm. Rem. dant B. B. B. L. 57 ' Altera hue irrepsit e disticho sequente.
Viri docti cum viderent sententiam pravo talo fultam claudicare, supposue-
runt pars atraque, pars albaque ; et medicina intempestiva perfecerunt ut ne
plaga haberet melius. Legend, omnino cum Livin. unaque Cr. Nihil sim-
plicins, nihil verius. Neque que frustra additur.' Broukh. cui assentit
Barth. Addit \nc altera esse in Brix. Aldii. cett. atraque in Venet. ' Clym-
nestre Neap. Altera Crassce in plerisque codd. et edd. vetnstis, quod ex
seq. disticho petitum recte notat Broukh. Unaque classe in maig. Voss. 3.
Et fera Cressce Vat. 5. Atraque in Perr. v. c. Colot. tribus Vat. et Ber.

NOTiE
52 Tergeminusque canis'\ Cerberus rum, significat. De his etiam Tibnil.
triceps, Inferorum custos ac janitor, i. 3.

qui latratu suo manes terret. 67 Una Clytamnestra'] De Clytaem-


55 Nam
gemina est sedes] Dnpli- nestra dictum est ad iii. 19. 19. et
cem esse sedem, seu h.ibitationem, 20.
duplicemque umbrarum turbam apud 58 Mentitw lignea monstra iouJs]

Inferos, piorum nempe et impio- Pasipliaiin Minois, regis Cretae, con-


:

698 S. AURELII PROPERTII

Ecce coronato pars altera vecta phaselo,


Miilcet ubi Elysias aura beata rosas GO
Qua numerosa quaque aera rotunda Cybebes,
fides,
Mitratisque sonant Lydia plectra choris.
Andromedeque et Hypermnestre, sine fraude maritae,
Narrant historias corpora nota suas.
formam ementilw. En vero alia turba delata rate corollis ornata 3id
ginae, vaccce
locum ubi/elix Zephyri flatus moUiter afflat Elysias rosas ; ubi cithara modu-
lantes, et (era rotunda Cybeles, et lyrce Lydice mitralis choris resonant. Ibi quoque
Andromede et Hypermnestra, sine culpa nuptce, historiam pectoribus suis cognitam

Albaque in aliis legi sciibit Passerat.' Burm. Altera damnat Lachm. qui

reponit ac rate Cr. 59 ' Vecta iinus Reg. uniis Colb. Groning. noster 2.
neqne aliter edd. sinceriores. Invicta est qnornnd. hominum in fovendis
erroribus pertinacia sed liceat illis per nos impleri glandibus ad safuritatem.'
:

Broukh. ' Porta phasello Giicivn. [Ask.] PactafaseloVa\a.t.l.' Barih. Festa


cor. Eld. Parta ph. in Neap. Exc. Seal. C. Com. Boir, Hail. Leid. 2. tilbns
Voss. Dorvv. Bnrmm. Rheg. Venet. 2. Volsci, Aldd, Jiint. al. Vesta Vat. 2.
Vecta Pen-, v.c. Colot. Vat.l. Dresd. Friiterii cod. edd. Vicent. Ber. Plantin.
1560. Canter. Douss. B. B. B. L. Victa edd. Miir. Rouill. 60 Effusas citat
Voss. ad CatHll.[p. 154.]ex memoria, opinante Baith. ' Elisas coirupte in cod.
Seal. INIentel. et Dorv. 2. a m. pr. Elysas Neap. Elixas Ask. Turba beata

male in C. Com.' Burm. 61 ' Qua queritur ut unda cibeles Bon. Qua quarar
iit u. Cybelles Diesd. Qua querar tit u. c. Vat. Qua quarat ut unda Cybelles Brix.

Quaque errat turha Cybeles Venet. Qua quceritur u. C. Aldd. Colin, cett. Qua'
que cerarotunda Cybelles est e felici ffToxa(rfji.<^ Tiirnebi xxiii. Advers. 7. prob.
Jos. Scalig. non nominato Tmnebo. Mra incurra Heins. [Advers. i. 3.] sed
(Bra rotunda pratulere B. [B. B. L.] Vulp. Gott.' Barth. ' Nemorosa
fides
vitiose in Voss. 3. Quaque errat turba Cybelles in Perr. v. c. Vat. 1, 5. Regg.
et Voss. 4. a m. sec. nt in Vicent. Ber. Rouill. Gryph. 1573. et Canteri.
Qua queerar ut unda in Neap. Groning. Leid. 2. Voss. 1.2. Dorv. 1. meoque
2. Qua querarne iinda Ask. Qucb quarat in unda Cybeles Colh. In Venet. 2.
Kheg. et Volsci qua querat in unda Cybelles Muratisque sonant. Qua quceritur
unda Cybelles Mentel. Aldd. Junt. Colin. Grypb. 1551. et 1561. Antverp.
Plant. 1560. et Grasseri. Qua qvernr in ida Cybeles in meo 1. Qua quceram in
unda Borr. sed qucevit qua buxa Co!ot. Qua buxus et unda Pont. cod. unde f.
non male legi posset qua buxus et cera Cybebes. Recept. lect. ex Vat. et
Ursin. probavit Lips. Lect. Antiq. ii. 20. ut hac forma Cybebes cymbala
passim in monumentis antiquis conspiciuntur; et sic in ed. Seal, et Douss.
JSre recurva Passeratius, qnod improbat Gebh.' Burm. 63 ' Nostri et
Groning. semper scribunt Hypen/iestre ; de cujus scripturaa ratione alibi
dictum est. Hypermestre scribit eliam veins Horatii interpres Helenius
Aero ad in. Od. 11. et Servius ad Virg. vii. yEn. 631. ex Cassio Hemina.'
Broukh. ' Andromadesque el Hypermnestrce male in meo 2. et vs. 67. De
scriptura Hypermnestre vid. Voss. de Anal. ii.2. p. 662. Hicvero concinnius
scribetnr Andromedeque et Hypermnestra. Marita Heins. sed non opus.'

Burm. 64 ' Historian c. n. suce est lectio Scaligeri, cujus liber pectora habebat.
Sane pec<. est in Regg. Colb. Groning. ac nostris. Livin. malebat pig-nora,
NOTiE
jugem significat, qune simulacro lig- QZ Andromede et Hijpermnestre'] T)ic-
neo vaccae inclusa cum tauro concu- turn est etiam deAndromede i. 3. 3.
buit. De hac dictum est ad Lib. iii. et 4. De Hypermnestra autem vide
19. 11. quae dicta sunt ad ii. 1. 67.
: ;

LIB. IV. ELEG. 7. 699


Haec sua niaternis queritur livere catenis 65
Brachia, nee meritas frigida saxa manus.
Narrat Hypermnestre magnum ausas esse sorores
In scelus hoc animum non valuisse suum.
Sic ortis lacrymis vitas sanamus amara.
Celo ego perfidiae crimina raulta tuae. 70
Sed tibi nunc mandata damus, si forte moveris.
Si te non totum Doridos herba tenet

re/erunt. Ista covqueritur sihi Uvcscere maternis vinculis brachia, manunque sum
indignas qua- gelidis rupibus alii gar en tur. Hypermnestra refert ingens facivus so-
rores snas patrasse, cui suu7n animum impaiem fuisse dicit. Ad hunc modum Itti
querelis ac fiebilibus nnrrativnibus ritce medemur amoribus : ego dissimulo ac silen-
tio pratereo plures infidelitatistuai injurias. Jam vero tibi haec pcragenda com-
mitto, oroque, si forsan adhuc tu mei cura langerisy si te totum oiuiiino nonccpit

quod et Scliotto placiiit ii. Obseiv. 57. Mihi videtur sana esse membia-
Darum scriptura.' Broukh. ' Pect. Bon. Diesd. et edd. meliores, etiani Ed.
pr. bene. Corp. piopfeire videtur Vulp. sed et tentat legere sua.' Bai th.
' Historic noccant Mentel. Corp. ex suo cod. Scaliger. Pro tiota viticse in
DoT\. l.nocte. Pect. a me'is codd. et edd. priscis firniantur. Mavkl. conj.
historias, pect. nota, suas. Tempora tentavit Ayrm. Fcedera Heins. Vulp.
per cor/j. intelligebat sunimani gestorum ; vel legend, sjiaw; male. Mihi prae-
placet histories pignora w. sua.' Burm. ' Unice vera lect. habenda est historiax
Corp. n. suas,' Kuin. '
Quid, si melius distingiiendo rem conficimus ? Scribe
Andromedeque et Hypermnestre s. /. maritce 'Sarrant, historite pect. n. svce.'
Laciini.
N. historian pect. ti. sua exhibent B. B. B. 05 ' Ita conjecerat olim
Lips, et Scaliger, ex vitiosa scriptura Hac summa eeternis, Eorum divi-
nationem firniat cod. Groning. in quo plane ita perscriptum : et merito
recepit Gebh.' Broukh. ' H(ec summa aternis lect. vulg. edd. vett. et
codd. plerorumque, etiani Guam. Dresd. Sua m. lectio unice vera habend.
est, friistra repugnante Livin.' Barth. Vulgatam lect. defendit Buim.
67. 68 ^Sorores: In see. sic legitur et interpungitur in codd. et edd. ve-
tustis, sed Heins. Ad vers. i. 3. p. 24. volebat isse sorores In scelus: sed dis-
tichum hoc saniini esse existimo. Aon violasse perperam in Heinsian.' Burm.

Hie an. suspicalur Heins. 69 V. sanamus: hoc sane falsum est, secundum
'

theologiam poi^ticam. Noli dubitare quin legend, solamur, quodque se Pas-


serat. in quibusdam lib!), reperisse tet^tatur tamen vulgata defendi posse
:

videtur ex I. 10. 17.' Broukh. 'Hie mortis Heins. idem vult quoque, sacia-
mus, quod in Cod. Palat. invenit Gebh. Sanamus plurimi libb. etiam Dresd.
Solamur receperunt Vulp. Got. Cod. Guam, alio ordine legit m. vitce lacry.
:

Pro titcB Posth. in te habet.' Barth. Satiamus ex Palat. profert Gebh. [cf. s.]
quod etiam in duobus Vatf. ut saciamus ex v. c. in marg. ed. Aid. notaverat
Pcrr. praevalet tamen ap. me plurium codd. numerus, in quibus sanamus,
ot in ceteris omn. Mss. quorum Excerptis utor, Regg. Colb. Mentel. Ask.
Borr. Groning. Leid. 2. tribus Voss. Dorvv. meis: et quicquid est antiquaruni
edd. Hanc igitur script, vet. reddendam censui sed hac curatione non ab-
:

solvitnr loci aegri medicina lectionem, mortis lacrymas, ettitee amores, prove-
:

nisse arbitror a sciolo glossatore, acumen in oppositione mortis et vit(B quae-


rente. Heins. conjecerat 6Vc era's L Markl. tentabat r. sanamws amnra. Mihi
videntur haec ita restitui posse Sic (vel Hie) mastis I. reteres s. a.' Burm.
:

RIortis dant B. B. B. L. Solamur B. B. Amores B. B. B. L. 70 Calo male,


judice Burm. iii vctustis edd. Calo Aid. 1. Cedo Afk. Calico p. Dorv. 2. Car-
700 S. AURELIl PROPERTII

Nutrix in tremulis ne quid desideret annis


Parthenie patuit, nee tibi avara fuit.
:

Deliciaeque meae Latris, cui nomen ab usii, 75


Ne speculum dominae porrigat ilia novae.
Et quoscumque meo fecisti nomine versus,
Ure raihi laudes desine habere ineas.
:

Pelle hederam tumulo, mihi quae pugnante corymbo


Mollia contortis alligat ossa comis. 80
Pomosis Anio qua spumifer incubat arvis,
Et nunquani Herculeo numine pallet ebur,

Chloridos gramen ; ne aliqua re egent in tetatesenili altrix mea Parthenie: aperto

erga tesemper fuit animo, neque tibi fuit arara. Et Latris mea voluptas, qnie
nomen hahet a ministerio, ipsa vovtp heree ne prabeat speculum. Et quotqnot omnia
nomine meofinxisticarmina, dajiammis in meum honorem : ne diiitius prceconia
mea retincas. Amove a sepulcro meo hederam, qua: mihi iuimicis baccis teiieros
cineres implicitis ramulis alligat. Qua parte pomis consilus Anio agris frondosis
illabilur, Herculeoque numine nusquam ebur squalet, hos versus me dignos in me-

mina ]. 71 Hcec t. Heins. 72 Et te idem. Cokhidns Perr. v. c. Vat. 1. 2.


Demster. ad Rosin. Antiq. ii. 10. et ad Claudian, i. in Kuf. 133. qiiodjam
ante eiun Volscnin et Beioald. occiipasse notavit Broukh. sed rejecit. Cla-
ridos h. Ask. Chloridos Borr. Leidd. tifs Voss. Dorvv. Sed te n. I. Cokhidos
ed. Volsci. Cloridos Bnrm. 2. et pr. edd. vel Chloridos, nt Aid. Jiint. Colin,
etseriq. Doridus cod. Seal. Heinsian. Postli. quod praetiilit Broukh. Colchidos
esse in Heins. v. c. observat Cant.
74 Parthonice po. Burm. 2. et ed. Volsc.
ParthenitB po. Guam. Potuit Neap. Dresd. Vat. 5. Mentel. Borr. Heinsian.
Leid. 2. tres Voss. Dorvv. et edd. pnsca?, in qiiibns etiam sibi avara. Ask.
potuit, in quoin teneris vs. snp. Amara Perr. v.c. duo Vat. Vcnet. ap. Barth.
Potuit nee sibi a. Reg. 1. Sibi at. Brix. Amara Reg. 2. quie defendi posset,
inquitBurm. ex Ov. Ep. xvm. 11.5.73 Latrix Leid. 2. Voss. 1. 3. Dorv. 1.
Burnim. Lathis Reg. 1. Lacrymis 2. quod etiam est in Mentel. Venet. 2.
Latrys Volsc. Lathris Ber. sed Latris recte, judice Burm, in Aldd. Junt.
Colin. Ed. Mur. Rouill. Gryph. celerisque. Ab u. est onmes libb. sed Broukh.
estdelerijubet. 76 iV^cs. Leid. 1. Pomg-et Mentel. Ilia me<e Reg. 77 M.
nomine \>ro m. nomini dictum notat Voss. de Analog, ii. 10. et sic Scliopp.
Instit. Gramm. p. 133. 78 Heins. conj. U. tibi. Sed forte melius erit, ait

Burm. si interpungimus Ure, tibi I 79 ' Velk Heins. et Passerat. conj.
Flutio corrupte in Borr. Heinsian. Multo Voss. 4. Sed Pelle non solicitan-
dum. Conjeceram aliqnando pullente c. sed nunc niagis arridet, pungente c'
:


Burm. 80 ^Mollis, vel molli, perperam, in variis oodd. Cum tot is .comis .


male in IMentel.' Idem. 81 Rainosis .pomifer est lectio omnium libb. Po-
.

mosis .. spumifer est ex emendat. Broukh. probata quoque Bentleio ad Hor.

NOTiE
72 Herba] H. e. veneficia, sen 75 Deliciceque mece Latris'] Latris
philtra, ac pocula amatoria, ex herbis Latine est serva, seu famula, a verbo
confecta. \aTpfueiv.
74 Pur<Aenie] Nutricis Cynthiae no- 81 Pomosis Aniol De fluvio Aniene
men, quae Propertio semper benigna pomifero, vide annotat. ad iii. 16. 4.
fuitac benefica. 82 Herculeo numine jmllet ebur] Ti-
:

LIB. IV. ELEG. 7. 701


Hoc carmen media dignum me scribe columna,
Sed breve, quod currens vector ab urbe legat
Hie Tiburtina jacet aurea Cynthia terra : 85
Accessit ripae laus, Aniene, tuae.
Nee tu sperne piis venientia somnia portis.
Cum pia venerunt somnia, pondus habent.
Nocte vagae ferimur nox clausas liberat umbras
:
;

Errat et abjecta Cerberus ipse sera. 90

dia columna exara, eosque paucos, quos vector propere veniens ab urbe facile legal':
Hoc in tumulo Tiburtino sepulta quiescit Cynthia formosissimu : ilia accessit decus
ripcB tua, o Anio. Neque tu aspernare somnia immissa per bonas portas : quando
pia somnia sese donnienti obtulerunt,Jirmasunt et vera. Per noctem vaganteshuc
illuc er ramus : nox liberos facit inanes per diem occlusos ; vagatur quoque Cerbe-

Od. I. 7. 13. ' Pomosis pnlcherrinie rcstituit Broukh.' Lachm. 82 Nomine


Guam. Meiitel. Voss. 1. aliique. Ad marg. ed. Aid. coiij. Heins. Qua
niveum H.n. sed nunquam pallet e. minime tentan(lum,dicit liurm. Fallit e.

Mentel. 83 Hicc. Yat. Postli. Hon. Guam. Dresd. Borr. Heinsian. Leidd.
tres Voss. Dorv. 2. Ask. et pr. edd. / trmen conexit Heins. Non c. Dorx.
1.
Dignum wj. Voss. 3. 84 Sed breve in oniu. codd. et edd. Sed bene
Grsev. Currus v. Guam. Borr. Heinsian. Voss. 1. 4. Unde f. leg. conj. Burm.
Curruv. \e\ rectus. In Dorv. 1. victor. Lector 2. a m. pr.- 85 Tiburtina ja'
cet hie vel hue Regg. Voss. 4. Dorv. 2. a m. pr. et Burni. 1. Hac Dresd. T.
burna jacet hac IVIeiitel. Voss. 1. Posth. TiberinaJ. huc'Le\d.\. Si Tiburina
j, hac. Colh. Hac Tyburtina Borr. T.j.hicadrd Ask. Sed T. j. hiclHeap.
Burni. 2. Tyhurina j. hac Venet. 2. T. j. hie Vicent. et Beroald. Hac Ti-
burnia Aid. 2. Brix. Hac Tyburtina Aid. 1. Junt. Colin. In ceteris Hie
Tiburtina: quae vera lect. est inquit Lachm. 'Nam scripti omn. in hac vs.
corrupti sunt.' 80 Laus et Amnne Neap. Voss. 1. L. Aniane Burm. 2. 87
Vehementia Voss. 1. male, ut judicat Burm. 89 Vage f. Burm. 2.-93 Nee,

NOTiE
bur Sabinorumoppidum fiiit, Herculi ripam fluminis Anienis, ubi etiam
sacrum, summa aeris dementia com- alios innuere videtur fuisse sepultos,
mendatuni, adeo ut etiam coelum dum dicit tnnuilum Cynthiaeforeaiic-

Tiburtinum diceretur olim rebus prje- tarium gloriai Anienis, qui dictus est
stare candorem pra?stantissimum, et Auienus, i, sicut et Anio, enis.

eburque ibidem nunquam squalere. 87 Nee tu sperne piis venientia somnia


Sil. Ital. 'Tiburis aura Pascit ebur.' partis'] Duas esse souiniorum portas

Martialis iv. 62. 'Tibur in Hercu- veteres esse dixerunt, corneam, et


leum migravit nigra Lycoris, Omnia ebnrneam ;
quaruin cornea, veris,bo-
dum fieri Candida credit ibi.' nis, et piis, eburnea vero falsis est

85 Hie Tiburtina jacet] Epitaphium somniis assignata. De his somnio-


est quod sibi poni ac scribi in colum- rum portis Virg. JEn. vi. sub finem,

na poscit Cynthia. Macrob. in somn. Scipionis, Horn.

80 Ripce laus, Aniene, tute] Sepulta Od. xix.


videtur Cynthia in agro Tiburtino ad
:

702 S. AURELII PROPERTJf

Luce jubent leges Lethaea ad stagna reverti


Nos vehimur: vectura nauta recenset onus.
Nunc te possideant alias raox sola tenebo. :

Mecum eris, et mixtis ossibus ossa teram.


Hsec postquam querula mecum sub lite peregit, 95
Inter complexus excidit umbra meos.

rus ipse relicta sera. Leges Inferorum prcecipiunt nos adveniente die redire ad
Lethaas paludes. Nos portamur : navita \ero numeral vectores. Jam tefruan-
tur alice, propediem ego te una possideho: mecum versaberis, commistisqne meis
ossibus ossa tu2i premain. Ubi vero ista mecum mcesta voce locuta est umbra Cyii-
thife, statim per meos amplexus dilapsa est.

male, Dorv. 1, et Burm. Burtr.annus censet. Ne te Neap. 94 Mce-


2. ut ipse
stis Dorv. 2.
95 * Sub voce. Omnes omnium libri,
Ask. O. feram conj. Heins.
cum edii. primis, sub lite: quod varum erat, nee debuit mutari : prima labes
ab ed. Beroaldina est.' Broukh. ' Sub voce Ed. pr. adeoqne Beroaldo inju-
liam facithic iterum Broukh. Lite tamen liabent Vat. Posth. Palatt. C. Com.
Bon. Guam. Dresd. et editt. Brix. Vulp. Got. cum Bronkhusian.' Barth.
Lite etiam Reg. Colb. Sab voce Leid. 2. Dorv. 1. Vicent. Aldd. Junt. Colin.
Rouill. GrypU. ceteraeque. Lite probabat Heins. S. luce Ask.

NOTiE
92 Vectum nauta recenset Gnus'] 'R.Q. desit. Virg. ^n. vi. * Omnemque
Cbaron umbrarum lustrat uumerum, suorum Forte recensebat numerum.'
easque recognoscit, ne forsan aliqua

ELEGIA VIII.
DE CYNTHIA.
DiscE, quid Esquilias hac nocte fugarit aquosas.
Cum vicina novis turba cucurrit agris.

Accipecur nocte prceterita fugerint udw EsquilicByquando plebsfinitima perprce-

De sacro annuo draconis in laudem Cynthia Dresd. ' Hanc elegiam priraae
edd. in duas distribuunt partes, qnariim primae inscribitur titnlus : De Cyn-
thia et Dracone : altera inchoatur a vs. 29. Phyllis A. S^c. praefixa epigraphe :
De magno Cynthia amore erga se. Ita enim liabetur in Venet. 2. Vicent.
Rheg.et Beroald. et in Regg. Colb. Borr. aliisque codd. [altera in Dresd.
De concubitu suo cum Theia et Phillide.'] Eadem primee partis inscriptio est
in seqq. edd. sed secunda hunc praefert titulum Deprehensuin Prop, cupi
:

Phyllide et Theia amicis a Cynthia vapulasseque ab ea omnes vehementer : sic enim


in Aldd. Junt. Colin. Rouill. Gryph. aliisq. In Leidd. autem, tribus Voss.
Dorvv. et meis pra-figitur De concubitu suo cum Philide et Tela, et qnaliter sit
:

deprehensus. Sed ilia superioribus connectenda esse recte raonuerunt Canter.


2

LIB. IV. ELEG. 8. 703


Lanuvium annosi vetus est tutela draconis.
Hie, ubi tam rarae non perit hora morse.
Qua sacer abripitur cajeo descensus hiatu, 5
Qua penetral, (virgo, tale iter omne cave !)
diamea discurrit. Lanuvium veteris est serpentis antiqua tutela, eo in loco in quo
temporis occasio rarissiiiia non sinitur effluere, qua parte rdigiosus descensus in ob-
scuram speluncam pvaceps, quo puella descendit, (tam periculosa vice te committens

Nov. Lect. V. 3. et Lips. Var. Lect. ii. 18. Janique in ed. Volsc. una tantnm
cleg, exhibita, ut in Peir. v. c. Vat. 1. 2.' Burm.l Exquil, edd. vett.
fiiit
Agitarit Heins. emendabat
' Meis aura.
quod probat Bnrm. Kuin. tanien impiobat.
:
Recte Scaliger novis reduxit, quod agnoscnnt omnes libb. qnan-
quam nee istud meis recens est, cum in pr. edd. legatur deinde <r6a legi :

debet, non aura, quod in nullo libro reperltur.' Broukli. ' Meis Regg. Colb.
Voss. 4. Venet. 2. Rlieg. Volsc. Aldd. Jnnt. Colin. Rouill. Gryph. aliae ;
quod retinet Passerat. Novis in Vat. 5. Mentel. Groning. Dresd. Palatt. C.
Com. etaliis codd. ut in Vicent. et Beroald. et huic lectioni favent codd.
in quibiis vitiose nobis sci ibitur, ut in Voss. 1. Borr. Heinsian. et aliis.' Burm.

Aura Scaligeri reprobant Burm. et Earth. 3 Lntinium Dresd. ' Laminium
Burm. 2. Venet. 2. Rheg. Lannuinum in ed. Volsc. et corruptius Lmnhuinum
Ask. Lanuvii Perr. v. c. [Brix.] Lanuvio corr. Heins. Sed proba lect. La-

nuvium.' Burm. Dragonis Postb. 4 ' H. u. tamrarce est lect. vett. membra-
uarum, teste Broukh. quam etiam Guam, et Dresd. exhibent, quamque
etiam Veneta ap. Broukh. servavit, et ilia, quaj Venetara anno prtecesserat.
In mea Venet. est tartarecp, quod joculare somniiim Beroaldi vocat Gebh.'
Barlh. Hie tibitartarea Vat. 5. Tartarew etiam in marg. cod. Regii, Dorv.
1. Vicent. Tanarice legebat Heinsius in Not. Prop. p. 753. Tardafce con-
jicit Aur. Sed tam rarce Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. Groning. Heinsian.
Voss. Leidd. Rheg. Volsc. Rouill. Canteri, aliae, et banc lect. praeferunt
Broukh. et Vulp. Parit ora Voss. 1. Pi( ara Heinsii cod. Nox p. Ask.

Oca etiam Dorv. 2. Burm. 1. 5 ' Q. saf4 Palat. 1. Obripitur heid. 2. Voss.

NOTiE
1 Disce quid Esquilias'] Apud La- piam, 10. niilliaribus ab nrbe distans,
nuvium Latii oppidum draco quidam inagro Laurente,nunc pagus Indovina
dim colebatur, qui cibis a virginibus vocari dicitur.
porrectis vescebatur, adeo ut escas 4 Hie, ubi tam rarce'] Alii legunt

ab iis quae castas et iliibatae non es- Hie, ubi Tartarece, cum Beroaldo, qui
sent nusquam acciperet. Ad visen- illam lectioneni excogitavit, cum an-
dam illam superstitionem, relictis do- tea legeretur Hie, ubi tam rarce. Som-
mibus, Esquiliarum incolas turma- niavit euim Beroaldus per specuni
tim concurrisse narrat, atque etiam ilium Lanuvinum, in quo draco
illuc se contulisse Cynthiam curru coleretur, descensum esse ad Infe-
vectam cum luxurioso comitatu sig- ros, nee uUam esse Loram quin
nificat. Esqniliaevel Exquiliae, unde animae iliac in Orcum descendant.

etmonsEsquilinuset porta Esquilina, Nos vero lectioneni antiquam sequi-


trbis Romae regio, ubi habitavit Pro- mur temporisque moram dici ra-
;
'

pertius. Vide annotat. ad iii. 23. ram putamus, quod niniirura raro
'

3 Lanuvium annosi] Lanuvium, La- spectaculnm superstitionis illins vi-.


tii quondam oppidum ad viam Ap- dere liceret.
: ;

704 S. AURELII PROPERTII

Jejuni serpentis honos, cum pabula poscit


Annua, et ex ima sibila torquet humo.
Talia demissae pallent ad sacra puellas.
Cum tenera anguiuo creditur ore manus. 10
Tile sibiadmotas a virgine corripit escas
Virginis in palmis ipsa canistra tremunt.
Si fuerint castae, redeunt in colla pareutum
Clamantque agricolae, Fertilis annus erit.

omnem adhibe cautctam,) quando draconis fnmelici cultus annitersaria postulat ali-

nienta, profundoque e specu vibrat sibila. Ad


hitjusmodi sacrificia virgines demissce
contremisciiut, quando earum manus stulte serpentina hiutui committitur. Iste
draco sihi a puella allatas escas rapit: ipsi vero calathi trepidant in manibus pitellce.

Si fuerini il\x \irgines illibatce, in amplexus parentumrecurrunt,conclamantque

3. Dorv. 2. Abrapilur Voss. 1. Aripitur Dorv. 1. Arripiiur in nieo 1. Cor-


rupte in Ask. Q. sneer obrepitur. Heins. conj. Q. patet abruptus ; quod niihi
valde blanditnr.' Burm.6 * Qua penetrat virgo, et sine sign, parentli. est
librornm lect. etiani Bon. Dresd. et edd. vett. omn. {jnam Passeiat. ac Gebh.
ita probant, ut verba, tale i. o. c. parentheseos signis incbidant Scaliger ;

vero incptam vocat, et penetral, emendat, pareuthesin aiiteni incipit a voce


rirgo: id quod Bronkhusio Vnlp. et Getting, ed. probatum fuit. Passera-
tius qiioqiie tentabat Quw penetras virgu talo iter, oime cave. Hac penetrat
Heins.' Barth. Q. penetrat omn. librornm anctoritate reponit Lachm. Nos-

tram lert. dant B. B. B. 7 Laiini Heinsian. Quo p. Ask. 8 Ex una
Neap. Yoss. 1. 4. Uorvv. Burnini. Venet. 2. Rheg. Volsc. Brix. Eximia
Leid. 1. qnod veuit ex voce jnnctini scripta exima, ut in Ask. pro ex ima,
ut est in editis, Vicent. Ber. Aldd. Jnnt. Colin. Rouill. ceterisque.
10 ' Libri Q. temere : melius Scaligeri liber tenera: quod tamen Geb-
Lardo non potuit placere, reponenti ex C. Com. tremera. Certe in nostro 1.
legitur Q.tremere. Pro avguinco in nostris, et Groning. anguino: quod veruni
puto, et video expressnm in Venet. Aid. Colin.' Bnmkli. Anguineo Ed. pr.
et Venet. ap. Barth. Tenure Regg. Colb. Leid. 2. Voss. 1. 3. Dorv. 1. An
trepide xolnarinl librani? quaerit Burni. qui addit, 'Id certe melius qnani tre-
mera. Anguineo male V^at. 5. Leid. 2. Voss. 3. 4. am. s. sed anguino bene,
in aliis codd. et meis: et sic semper scribend. nam metro alteriim adversa-
tur. Male igitur angvineo ore in Beroald. Vicent. Doiiss. Atiguino Volsc.
Junt. Ed. Mur. alia-.' Tremere defendit Lacliui. Tenera dant B.B.B. 11
Jn v. Ask. Colligite. Vat. 5. Dorv. 1. Burni. 2. ut in prima lej.'x notat Vul-
pius, quod tamen in nulHs aliis velustioribus reperi, dicit Burm. 14 Cla-
mant agricolce Gioning. Ctamatque a. Venet. 2. et Vicent. Clamante a.

NOTyE
9 Demissce pallent puella:'] In spe- intactas viris essent puellee, qute es-
luncam illius draconis descendebant cam draconi porrigebant, ex earum
per funem deniissa' puelle,pavebant- manu libnm siimebat, incolumesque!
que velienienter cibos illi maun |)or- ad parentes redibant, pudicaHpie om-
ligentes. nibus habebantnr : sin autem impu-
\Z Si fuerint castai] Si illibata ac dica?; 'Has aversabatur ac inf'cstabat.
: ; :

LIB. IV, ELEG. 8. 705


Hue mea detonsis advecta est Cynthia raannis 15
Causa I'uit Juno, sed mage causa Venus.
Appia, die, quaeso, quantum te teste triumphum
Egerit, effusis per tua saxa rotis
Turpis in arcana sonuit cum rixa taberna.
Si sine me, famae non sine labe me^. 20
Spectachim ipsa sedens primo temone pependit,
Ausa per irapuros frccna movere locos.
Serica nam taceo volsi carpenta nepotis,
Atque armillatos colla Molossa canes
coloni: Felix et abundans erit annus. Ilium in locum arnica mea Cynthia aitonsis
equvleis delataesl: hujns itineris causa fuit Juno, sed nuilto plus Venus. via O
Appia,dic, oro, quam magnum triumphum egerit, te urbitraet coiiscia, emisso per
lapides tuos curru: quando magnum per sotiuil jurgium in occulta taberna, licet
absque me, non tamen absque damno e.vistimationis mece. Ipsa hisidens conspicieJida
in prima temonis parte suspensa erat, audax etiain per immunda loca habenus
e(\nor\\m immittere .IL'^o enim silentio prtetereo sericos currus glahri illinsg-a-
neonis, canesque Melossos collaribus armillatis vinctos ; quifarcimina ac miscellanea

conjicit Broukli.
15 Delm'sisVoss. I. Dcnfos/s Doiv. 1. Borr. Sctosis conj.
'

Heins. Advecta lectins Vat. 2. Mentel. GroniiiK. [Dresd.] lit emendaverat


Doiis. P. Devecta Seal. Blannis lectc a Bevoalil. restitiitiini est. Abannis
Neap. Vat. 1. 2. Mentel. Boir. Heinsian. Ask. Hail. Leid. 2. ties Voss.
mei. [Bon. Guam. Dresd.] ed. Venet. 2. Vicentina, Rlieg. Volsc. [Brix.
Mureti.] Advecta est C, <ib annis Colb. Reg. sed in niari;-. alia mantis ascripsit
tnannis : et ita etiain emendatnni est in Aldd. Junt. Colin. Grypli. leliqnis,
nisi quod in ed. Ronill. et Antverp. Plantini ab annis exciisuni fueiit. Man-
nis quoqiie conj. Fnit. et Livin.' Burm. Acecta est dant B. B. B. L. 17 Et
t. Ask. 19 Aricina Gebli. c vet. libio, non male, jndice Barlli. 20 iSlec

sine me Leid. 1. Desine me Voss. 1. Sed sine me Mentel. Nee sine me f. nee s.
Guy. recte improbante Heinsio, judicibiis Barlli. Burni. Tu(e Vat. 5. 21

Spectaculum plerique codd. Spectandum Seal. 22 .tocos Exc. Mod. Leid. 2.
Dorv. 2. Venet. 2. Rheg. Volsc,. nt ad marg. libri >ui conj. Maikl. Cocos
Ask. 23 'Mnltum variant libri. Suriga^ non tacto Franc. 1. Siriga non
NOT^
15 Mannis] Manni sunt equi parvi, vera libidinis ac stnpri causa illud

quos vulgo bidets Gallice vocamus. iter suscepi&set ;


quemadinodum et

Vet. interp. Horafii in Epod. iv. supra dixit Poeta consuevisse Cyn-
'
Manni,' inquit, 'equi sunt parvi, thiam suos frequenter ab urbe excur-
quos vulgo burdones sen buriclios no- siis specie religionis praetexere. Vide
minanius.' Idem in Epist. i. 7. ' Man- ii. 32.

nis, parvis eqiiis, buricliis.' 17 Appia] Viain Appiani testem


16 Causa fuit Juno] Apud Lanu- appellat, quasi esset oculata ac lati-
viuin Juno Sospita religiosissinie CO- onalis, et non inuta. Fuit auteni
lebatur, ipsique ritiis pascendi dra- Appia via sic dicta ab Appio Clau-
conis dicatus erat; unde simulavit dio, qui earn lapidibus stravit ab urbe

Cynthia se religionis causa Lanuviuin Roma per Canipaniam Brundusiuin


carpento vectam accessisse, cum re- usque.
Fmprrl. '^ ^
Delph. ct Var. Clas.
:

70(3 S, AURELII PROPERTII


Qui dabit iramundae venalia fata sagina^., 25
Vincet ubi erasas barba pudenda genas.
Cum fieret nostro toties injuria lecto,
Mutato volui castra movere toro.

ad impiiram saginam prabebit, cum ipsiiis iurpis barba detonsas malas ac menlum
sicperaverit. Cum tarn sicpe nostro toro inferretur injuria, ego castra alio in loco

tacto Borr. Siriganam capto Franc. 2._Reg. 1. Colb. hie tanien in marj^, ex-
hibet simul Sericanon taceo. Syrigana tacto Bon. Siriganam tacto Dresd.
:

Serica nam taceo Reg. 2. qu;c lectio vera est, ad qnam Btroaldiis solo in^enio
pervenerat. Syrica placebat Salmasio Exercit. Plin. p. 40. Histrica Heius.
Volsci Dresd. Brix, Nepoti Bon. Brix.' Barf /i. 'Sic auriga irahit voisi c.
nepotis Cod. Pont. Si rogat amphracta vcl si c, Colot. Vat. 1. Alii Vatt.
Sirnia num cepit, Siriga nam tacto, vel Siriga won tacto. In Ask. Sirringa
nam tracto vosci. In Harl. Stringam iracto volsci. Siriga nam rapto Seal.
Serica nam capto Volsci Groning. Siriga nepoti Neap. Siriga nam tacto
. .

Leidd. Voss. 1. 4. Siringam tracto Voss. 3. Siriganam tracto volsci c. nepote


Dorvv. Vicent. Vohci Leidensis 2. Voss. 3. Dorv. 2. Si regat amphractu
vulsi Yolsc. Tiirneb. Advers. viii. 2. et Scaliger emcndabant Striga, nam
capto. Recte vero in altera ed. sententiam Scaliger niutavit, et IJei'oaldi
emendationi acfpiievit.' Burm. * Serica nam taceo. Hoc non est verum si :

quis alius t'elicior verins quid ex nionstrosis codicum scripturis eruerit, non
invidebo.' Lachm. Volesi vel Volusi mallet Cant, cum Passerat. 25 Qui
dabat Voas. 1.4. ^ Fata habent omn. libb. atqne ita jam olim Beroaldns,
Turneb, Scaliger, Passerat.' Broukh. Facta Dorvillianusl. Vicent. Farta
Vat. .5. Aldd. Jiint. Venet. ap. Barth. Colin. Gryph. 1551. Antverp. PIhu-
tini, Grasseri, et Douss. Farcta Volsc. Immuni arena legit Heins. Not.
Prop. p. 754. Recte, judice Bunu. venalia fata, nt in Neap. Mentel. Reg. 2.
Colb. Ask. Harl. Borr. Dresd. Groning. Leidd. Voss. Dorv, 2. Burmm.
Venet. 2. Rlieg. Ed. Mur. Rouil. Grypb. 1573. et Canteri. 26 Vincit
Ask. Crassas Bon. Brix. Vicent. Rhegiensis. 27 ' Bononiensis cod. no-
NOTiE
Locus hie cor-
23 Serica carpenta] deni quo gens ipsa vocabnlo Molossi
ruptusvidetiir, quern Beroaldus sana- dicebantiir.
vit, ut potuit; qni tanien conviciis 25 Qui dabit immundcB'] Sensus est
ob oneratur a Scaligero et aliis,
id Mollis ille ac vulsus nepos, qui nunc
qni nihil tanien melius quam sua in deliciis est Cyntbiap, cujus curiu
etiam somnia attnlerunt. Carpentum nunc vehitur, cum hispidani barbam,
atitem vehicnli genus est ad ponipam quiE identidem renascetur, uientuni-
excogitatiun, unde et dicitur currus que ac genas occupabit, radire inci-
Pompaticus. piet, nee aniplius glaber esse vulsns-
Vdlsi nepotis] Volsi, sen vulsi, que poterit, vel efficietur fartor, ven-
cinoedi, niolles, ac effoeuiinati, ' nepo- detque farcimina lielluonibns, (|ui sa-
potcs '
dicebantiir, quibus pili ad vo- gina? tantum vivunt et abdomini vel ;

luptatein et libidinem vellebantur, ut familijc gladiatoriae suam operam lo-


glabri fierent. cabit, miscellaneaque alendis giadia-
24 Colla Malossa canes'] Molossi po- toribus praeparabit ; vel etiam fiet gla-
puli fucrunt Epiri, quorimi regio die- diator, ut habere possit nnde se tur-
ta est Molossia, quee quondam priv- pissimo victus genere saginet.
stantissinios alcbat canes, qui et eo- 27 Cum fieret nostra, S^-c] Narrat

LIB. IV. KLEG. 8. 707


Phyllis Aventinae quasdam est vicina Dian^e,
Sobria grata parum ; cum bibit, omne decet. 30
Altera Tarpeios est inter Teia lucos,
Candida sed pota3 non satis unus
; erit.
His ego constitui noctem lenire vocatis,
Et Venere ignota furta novare mea.
Unus erat tribus in secreta lectulus umbra. 35
Quasris concubitus? inter utramque fui.
Lygdamus ad cyathos, vitrique aestiva supellex,
Et Methymncei Graia saliva meri.
ponere decrevi. Qtuvdnm Phyllis habitat juxta ?edem Dianee Avcntinensis, qnie
sicca purum placet, puta vera jucundissima omnino est. Alia est Tt'ia, quae in nc-
more Tarpeio manet, pidchervima, verum iliavino madida uno non erit conten-
ia. * * Lygdamus erat a poculis, atque etiam nobis supellex astira vitri, vini-

vam ab hoc disticho El. incipit, quod et Livin. facit. In Guam, et Dresd.
hoc distichon prsecedentibns adhuc adjicitiir, sed a vs. 29. incipit Elegia
alia. Eodem in vs. 29. etiani novam t'aciunt Eleg. Brix. Cant, et Venet.
Sed dnas has Eleg. in unani coiijinigendas evincit ratio ipsa, et dudum monu-

ere Gronov. in Obs. et Broiikh.' Barth. 28 Midtato Leidd. Voss. 3. Dorv. 1.
Mulctato cod. Seal. Voss. 4. Palatt. C. Com. Bon. Guam. Dorv. 2. Burmni.
Aid. 1. Jnnt. Colin, et Grasseri. Voluit Neap. Giiarn. duo Vatt. Borr.
Ask. Leid. 2. tres Voss. Dorvv. Burm. 1. Mutato voluit Groning, Dresd.
Vicent. Rheg. Volsc. 3IuUa ruto voluit Vossianus 1. Volui Beroaldus.

29 Philis Av.q. e. aiiiica D. Bon. Heinsian. 30 Quuin dabit Dorv, 2.
31. 32 Inter est Neap. Inter Tarpeios est altera Theia Incus, (exscribit Kuin.
locus.) Dorv. Burin. 1. Heins. legebat lucos Condifave[ Co^nita. Potis Dorv.
1. Erat 2.
33. 31 Linire Venet. 2. Brix. Volsc. Venire Neap. F. notare

Dorv. 1. Burm. 2. 3.5 In secta Dresd, Hedra vult Guy. sed rejicit tanquani
ineptum Heins. et substituit umbra Advers. p. 24, Ternis s, Francius sed
'
;

quoniodo herbal quam lect. inter(>retibus olini probatam miror. An legendum


secreto hortol \e\arvo? Sed prastat cum Heinsio umtra.' Bnrni. Herba dant

B, B. B. L. 37 ' Vitrique : sic optime eniendatum a Scalig. pro vitiosa scrip-
NOT>E
quomodo, Cynthiae doios, stupra, fas- ' Landat Aventinze vicinus Sura Di-
tusque pertffisus, vocaverit ad coe- anae,'
nam Phyllidem Teiamque meretri- ^l Tarpeios inter Teia lucos] In TeLV-
ces, et quomodo discnmbcns inter iU peio raoiite, ubi fuit olim Tarpeium
las fuerit a Cynthia furente depre- nemus, Eleg, 4. habltavit Teia.
hensus. 34 Venere ignofa] Amore et am-
29 Phijllis^AventincB Diana] Haec plexu nondum experto et insolito, il-
Phyllis nomen est cujusdam meretri- lisscilicet scortis noctem minus as-

cula?, qua?, juxta Diana; Aventinae peram reddere,sedhilarius traducere


cedem habitabat. Templum porro cupiebat Propertius.
Dianae in Aventino monte construe- Furta novare] Adulteria scortati-
tum fuisse a Servio Tullo referunt, onesque instaurare quod etiam Ti-
;

Varrolib. IV. deL. L. Dionys. Halic, bulhis sibi non fuisse insolens, nee
lib. Ill, Tit, Liv. lib, i. P. Victor in displicuisse testatur: ' Noia Venus
13 rcgione urbis. Martial, vi. 64, furtiva niihi est.'
708 S. AURELII FROPERTIl

Nilotes tibicen erat, crotalistria Phyllis,


Et facilis spargi munda sine arte rosa. 40
Nanus et ipse suos breviter concretus in artus
Jactabat truncas ad cava buxa manus.

que MethymncEi sapor GroBCus suberat. O 'Nile, tnus libicen erut, aderat et
Phyl-
lis,quce crotalis sombat, rosce qiioque jucundce spargique sine ordine faciles
abunda-
bant. Nanusque ipse in exigua sua membra contractus breves manus agitabat ad

[etiani
toiuni et edd. lect. utrique : quod in omn. meis vett. codd. Excerptis,
Dresd. Giiain.] extat. Utcrque extiva corniptius in meo 2. Idem.oQ
Est 3Iethymnci Colb. Graca s. Exc. Seal. Boir. Groning. Heinsiau. Ask.
Had. Leidd. ties Voss. Dorv. 2. Palatt. duo, Bon. Guam. Venet. 2.
Rhcg.VoNc. Grata s. Colb. 1. Dorv. Burm. 2. Vicent. Beioaldina, Aldd,
JtinT. Colin. Ed. Mur. Rouill. Giyph. Canteri, alisp, quod e loco Plin.
XXIII. 1. licet retineri posse notet Passerat. cum Palmeiio, tamen Grain
piobat, et sic Guy. Livin. Hcins. et ad maig. ed. Rouill. Dous. P. Graca
salina Dresd. Metimmei Ask. Methinnei Borr. Methinei Biirm. 1. Grata s.
cadi affert I. Bapt. Pius ad Lucret. iv. G12. 39
' Nilotes est Scaligeri
restitutio, vel Niletes : cum in codd. et edd. vetustis legatur Nile tuus.
Recte Nilotes receptum est. In Yatt. legitur Ilile vel Ilk. Sed male Scaliger
emendabat c. Philis. Vulgata tamen Phyllis mibi suspecta. Latet f. aliud
foeminaj nomen, an Phidis fro Philis : quod in nonnuU. codd. an Pttryne? Pro
crotalistria in Perr. v. c. Colot.et duob. Vatt. c/ioro;)sa/fna. [Drtsd. eboralistria.]
Neap. Mentel. Regg. Colb. Groning. Borr. Heinsian. et edd. antiqq. chora-
listria. Ask. chorolostra. Coralistria Dorvv. mei. Cho7-oHstria Leid. 1. Colo-
ristria Voss. 3. Sed verissime crotalistria emendavit Tnrneb. Advers. viii.
IS.' Burm. '
Nilotes est ex emend. Seal, verissinia Broukhusio, Vulpio, et
;

Gotting. probata. Philis eat e Scaligeri emend, felicissima, Broukh. Vulp.


et (dotting, editor! recepta.' Barik. ' Phyllis non videtur verum Burmannus :

probabiliter corrigit Phidis.' Lachm. Philis dant B. B. Nostram lect.


habent Burm. Lachm. 41 'Omnes libb. miro consensu, Tl/ag^nus et: primus
autem Beroaldus bono judicio restituit Nanus. Scaligero, ciavatus reponenti
pro vulg. concretus, non facile assentior. Ego in octo codd. concretus reperi :

quam eleganteni lect. validis rationibus defendit F. Gronovius Observ. in


Script. Eccles. Cap. 19. Barthio in Animadvers. ad Papinium scribend. vide-
batur Nanus et insuetos brevior.' Broukh. Magnus Postli. Bon. Guam.
'

Uresd. Brix. Nanus bono judicio restituit Beroaldus. Contractus Guy.'


NOT^
37 Lygdamus ad cyathos] Lygdamus det vendeniia nostris, Quam Methym-
iilis in epulis Propertio, cujus erat naeo carpit de palmite Lesbos.'
famulus, ceterisque convivis pocula 39 Nilotes [Nile, tuus] tibicen'] Per
ministrabat. Nilum, /Egypti fluvium, significat
38 Methxjmnai Graia saliva meri] ^Egyptium adfuisse tibicinem per ;

Methymnfpum vinum dictum est a fluvios cnim saepins poetas gentes


Metbymna, Lesbi insulae civitate, ex gentiumque regiones designant ut ;

qua oriundus fuitArion cithaioedus 11.33. ' Cum Tiberi Nilo gratia nulla
insignia, quein in mare dejectum del- fuit.' Constat autem couviviis adbi-
phinus sustulit, et in portum Tana- beri tibicines apud anfiquos consue-
rium incoluinem devexit. In agro visse.

Methymua'o optimum olim ac pre- Crotalistria Phyllis] 0!im, sicnt


liosis.vimum nascebatur vinum. Virg. etiam nunc, ad crotaiornm ionituni
{jO. II. ' Non eadem arboribus pen- saltabant veteres.
; ; ;

LIB. IV. I'LEG. 8. 709

Seel neque suppletis constabat flamma lucernis


Recidit inque suos raensa supina pedes.
Me quoque per talos Venerem quaerente secundos, 45
Semper damnosi subsiluere canes.
Cantabant surdo nudabant pectora casco.
;

Lanuvii ad portas (heii mihi !) solus eram


Cum subito rauci sonuerunt cardine postes,
Et levia ad priraos murraura facta lares : 50

concavam tibiam. Vennn nee conslam erat et ccrta flamma lucernis oleo etiam suf-
fuso oppletis ; mcnsa quoque inversacecidit in sua fulcra. Cnmque ego semper per
tesserarum jactus fauslos Venerem exquirerein, damnosi canes semper emictierunt.
Surdo canebant, sinus suos nudabant cceco ; heu me ! solus eram ad Lanuvii portas
cum repente rauco cardine jamm strepitum edidit , parcaqne miirmura ud primot

Earth. Magnus Regg. Colb. Borr. Ask. Leidd. tres Voss. Dorvv. Bnrmm.
Venet. 2. Vicent. Rheg. Volsc. Neimus Neapolitaniis. 3Iimus Aid. 1. Jiint.
Colin. Grasseri. Nanus Aid. 2. Ed. Miir. Rouill. Gryph. Plantinianap,
Canteri, et leliquaB et sic legi in Voss. 4. testatiir Oiidendorp. ad Suet.
;

Tib. 61. p. 447. Concretns est in Regg. Colb. Ask. Diesil. et reliquis, cum
piiscis edd. Voss. ad Pomp. Melam m. 8. p. 295. curvatus cnni Scaligero

probasse videtnr. Concrelus in antro \oi. I. 42 Luctabat Dvesd. 44 Reci-
dit Vibr'i vett. etiam cod. Dresd. recte, judicibus B. B. Decidit Viilgg. etiam
Graev. * Perperam in inultis codd. et edd. Decidit, et pejus Reddit et Voss.
4.'
Harm.- 45 Secundo Neap. Voss. 1. 4. 46 Clamosi Ask. Diesd. 48
'
Heins. in Ep. ad Gfkv. Syliog.T. iv. p. 326. conj. Laneus ad potas liei: male.
Neqne placet alia ejus conjectura ed. Aid. ascripta: Ludihrium ad potas, vel
Jaw niliili ad potas. Servetur ergo recepta lectio id tantum addani, pro lect.
:

solus, f. legend, totus.' Burin. Lavini Dresd. Gallus eram vult Guy.^ 49 C.
subiti (Erato conj. Heins.
50 ' Pro primos lares, ex Ov. Am. i. 6. 48. legi pos-
set ad pji/nas/rt's. In Borr. Heinsian. canes, forte adfidos canes. Conjecerani
prictereapro vulgari, Et levia, Nee levia ut in Colot. Vat. 1.' Burm. 51 Txirn t.
NOT;E
43 F/amma ZMcernis] Sinistrnm omen Chius, vultnrius, Venus, &c. Oni-
malignae flammap, quae non eadem nium vero felicissimus taloruni jactus
manebat. De omine lucernte dictum erat Venus. Suet, in Aug. 71. 'Talis
est Eleg. 3. vs. 60. jactis, ut quisque canem, aut senio-
45 Per talos Venerem quareiite] In uem miserat, in singulis talis singulos

conviviis suis veteres talos adliibe- denariosconferebat, quos tollebat uni-


bant, quorum jactu regem convivii versos, qui Venerem jecerat.'

mafistrunique bibendi sortiebantur, 46 Damnosi canes'] In omni jactu


cui Venerisjactns obvenisset. Horat. canes Propertio contingebant, qui
Od. I. 4. 'Nee regua vini sortiere '
damnosi' dicuntur, quod qui canem
tBlis.' Et Od. II. 7. ' Quern Venus jecerat, aliquid couferebat, nihil vero
arbitrum Dicet bibendi^' Plures au- tollebat,

tem erant taloruin jactus canls,senio,:


: ;

710 S. AURELII PROPERTII

Nec mora, cum totas resupinat Cynthia valvas.


Noil operosa comis, sed furibunda, decens.
Pocula mi digitos inter cecidere remissos;
Paliuerantque ipso labra soluta mero.
Fulminat ilia oculis, et, quantum foemina, ssevit 55
Spectaclum capta nec minus urbe fuit.
Phyllidos iratos in vultum conjicit ignes
Territa vicinas Teia clamat aquas.
Lumina sopitos turbant elata Quirites ;

Omnis et insana semita voce tonat. 60

lares. Slatimque etiam Cynthia, non mullo cum labore comta, sed decenter fu-
rens acformosa, fores omnes erertit. Calices e manibus mihi mcKw resolutis exci-
derunt, labia quoque ipso vino remissa jam palluerant. Cynthia fulgurat oculis , et
tantiim/uri< quantum potest mulier : neque minus ei fuit horrida fades quam ur-
bis captce. Insanas manus in J-'hyllidis faciem injicit ; Teia veio tnetu perculsa
vicinas aquasmagno clamore poscit. Elata lumina Quirites somno sepuUos pertur-
bant, totaque via voce tumultuosa insonat. Istas fiigientes discerptis capillis, ac

Dorv. 1, Burm. 2. Posih, et Ed. pr. Quin Ask. Mofas vel emotas valvas malebat

Heins. 52 Comi* in onin. codd. et edd. vetnstis. Comas Gra-cismo Prop,
correxitet edidit Broukli. quod reprol)aiit Baith.Kuin. et Lachni. Comas dant
B. B. B. Coynis habet Laclini. 53 Recidere Dorv. 1. Biirm. 2.-54 Palluerant
Guam. prob. Guy. Palluerunt volant Livin. et Broiikh. quod et Dous. F, in
siiaed.expressit. Paliuerantque eM.\t\t. 5pisso mero Heins. Paliuerantque
dat Lachni. Pa//uennjabent B. B. B. 56 Spectandum Borr. Bmmm. Fui
Heins. snspicabatur, et sic exhibet Palat. 1. 57 'Ungues Colb. Groning.
Palatt. [Dresd.] ut et edidit Broukhusins: et sic Vicent. Ber. Aid. 2.
Mureti, Kouili. Grypii. Canteri, Antverp. Plantini, Donss. nec male ; at ignes
praetuli cum Scalig. jubente etiam majori codd. et edd. antiqq. nmTiero, sic
enim in Vat. 1.5. Mentel. Exc. Seal. Borr. Heinsian. Voss. [Guam.] etiam in
Groning. marg. sed eadem manu, ut in marg. Reg, et Colb. pro varia lect.
[Brix.] Venet. 2. Rheg. Volsc. Aid. 1. Jtint. Colin. Grasseri. Idqiie jubet vs.
sq. Quarei^nes e cod. Vat. etiam probat Lips, dissentiente licet Heinsio
in Advers. I. 3. p. 24. et Not. Prop. p. 754.' Burm. Gebh. annotat in Palat.
membr. initio ignes extitisse. Ungues malebat Passerat. noii sine ratione,
censente Broukli. Ungues dant B. B. Jgnes Burm. Laclim. 58 Vocabat
Borr. Heinsian. Vat. Gnarn. Leid. 1. et pro varia lect. 2. tres Voss. Biinn. 1.
Petebat Vat. 5. Dorv. 1. Burm. 2. quae glossemata sunt, inqnit Burm. Clama-
bat Reg. Dresd. et Ber. Pro aquas in Dorv. 2. a m. pr. aves. In Perr. v. c.
anus quod probabat Heins. 59 Novi, inquit Burm. qui Murmura hie con-
jecerat pro Lumina, sed elata melius ad Lumina referuntur. Passerat. dubi-

tat, an allata vel illata legend. 60 ' Pro nocte sonat cum Frnterio et Passerat.
legend, voce s. et sic Heins, idqiie merito praafert Heyne ad Tibiil. Obs. i.
3. 29. Tonat Vat. 5. Leid. 2. Ceterum hoc distichon praoCedenti anteponend.
videtur.' Burm. Nocte s. tnentur Broukh. Vulp. et dant B. B,B, L.

NOTiE
56 Spectaclum capta] Cynthia? non capta*.
minus horrida fuit fades, quam urbis
: ;

LIB. IV. ELEG. 8. 711

Illas, direptisque comis, tunicisque solutis,


Excipit obscuras prima taberna viae.
Cynthia gaudet in exuviis, victrixque recurrit,
Et mea perversa sauciat ora manu
Imponitque notam collo , morsuque cruentat 65
Pra3cipueque oculos, qui meruere, ferit.
Atque, ubi jam nostris lassavit brachia plagis,
Lygdamus ad plutei fulcra sinistra latens
Exuitur, geniumque meum prostratus adorat.
Lygdame, tecum ego captus evam.
nil potui ; 70
Supplicibus palmis turn demum ad foedera veni.
Cum vix tangendos praebuit ilia pedes,
Atque ait: Admissae si vis me ignoscere culpaB,
Accipe, quae nostrse formula legis erit.

vestibus discinctix, prima, quje sese offert tahernn in semita C(cca admittit. Cyn-
thia vero spoliis latatur, ac hoslibusfugatis cursim ad ine revertitur, faciemrue
meam improba sua mmm gravitir rulnerut, cerviciqiie meae morsus imprimit, ac
dentibus impressis cruore me conspergit, muxime vero ocellos,(juasidigniores sint,
appetit. At postquam brachia sua cerberando nos defatigurit, Lygdamus adlcecum
columen plutei prostratus vestibus spuliatur, et meum genium supplex veneratur.
Ciii ego : O Lygdame, nihil valid pvo te ; ego tecum fui deprehensus. Vix tan-
dem pacis conditiones ultro precantibus manilms petit, vix autem Cynthia pedes suos
nttingere me permisit, dixitque : Si cupis me tibi crimeti commissum condonare, audi
quibus conditionibus legis forma, quam tibi dabo, constabit. Tu nee comtus deam-

61 Illam male, judice Burm. in Mentel. Exc. Mod. Borr. Voss. 1. 3. Guam,
et duobus Heinsiaii. Illaque Vossianus 4. Ilia Dorv. 1. Vicent. Sed Illas
recte, ut idem Burmannus censet, in reiiquis codd. et edd. vetustis. Di-
reptis contra Passerat. disruptis emendantem, vindicat Gebli.
G2 Accipit

Ask. 03 Hasc est lect. cod. Postliiani, et Ed. pr. in aliis est Cynthia in exu. g.
Corropte, dicit Buim. exiguis Voss. 1. Eximiis Brix. Venet, 2. Rheg, Volsc.
Exequiis Voss. 4. in quo et 1. cucwrit. Gi ' F. scripserat poeta E, m. for-
vwsa s. id certe prieferrem, si a cod. aliquo firmaretur ; quam praversa cum

Gny. \el prcerosa ant vesana munu c.nn\ Heinsio.' Burm. 05 Morsusque IJorv. 1.
66 Quid m. Ask. Heius. .-^dveis. i. 3. p. 24. et Not. Prop. p. 755. conj.
petit. 07 Laxavit Bon. 68 ' P. frustra corrupte, Vat. 5. Venet. 2. Rheg.
Volsc. Fusca Neap. Vat. 1. 2. [Guam. Dresd.] Exc. Seal. Leidd. Voss. 1. 3.
Dorvv. et mei, cum Vicent. Fusca s. latens Perr. v. c. Mentelianus,
Heinsian. [^Frusta Brix.] Fulcra corr. Beroald. Jacens est in iisdern edd. ante
Beroaldi, Aldd. Junt. Colin. Grypb. Grasser. Douss. Latens Colot. I. Vat.
Mentel. Groning. Heinsian. <eterique codd. et Passeratii cum ed. Be-
roaldina, Vicent. Mureti, Rouill. Canteri, Antverp. Plautini, quod prsstat.
Carfras vitiose Voss. 3.' Burm.
09 fijuiiwr Neap. Passerat. Dresd. quod pro-
babat Guy. et Heins. Protractus Neap. Dresd. quod non ineptam lect. vocat
Burm. Lachmannus tamen non
accipiendum ducit. 70 Tunc ego Dorv. 1.
71 Cum d. Voss. 1. Venit Mentel. Groning. Dresd. Guam, tres Voss. Dorvv.
Burmm. 72_CMiti. Colot. Vat. 1. 2. Exc. Seal. Heinsian. tres Voss. Dorv. 1.
NOTTE
69 Exuitur] Vestes deponere cogitur, utnudus cacdatur.
712 S. AURIMJl I'ROI'ERTII

Tu neque Pornpeia spatiabere cultus in umbra, 75


Nee cum lascivum sternet arena forum.
Colla cave inflectas ad summum obliqua theatrum,
Aut lectica tuae sidat aperta mora?.
Lygdamus in primis, omnis mihi causa querelae,
Veneat, et pedibus vincula bina trahat. SO
Indixit lei^es : respondi ego, Legibus utar.
Riserat imperio facta superba dato.

bulabis in partial Pornpeia, et qwindo arena per forum scortis in/ame spargitur,
vide, ne caput detortum convertas in sitmyninn theatrum, vel lectica aperta ad moram
tuam sudet. Ante omnia, Lygdamus, lotius mihi tecum jurgii causa, vendatur,
compedesque geminos/erat. Has leges dedit ; ego respondi : Legibus istis parebo.

BHrmm.
Quoi v. Bon. 75 ' In herba male 'S'oss. 1. F. legend, lentus in it.
qiioil libro
sno ascripserat Franciiis.' Burm. 70 Et emendat Livin. non male
rensente Bartli. si ad seqnentia trahas totiun versiculiim. Stcrnit Exe. Seal.
Groning. Heinsian. Voss. 1. 4. Lips, de Ampbitli. cap. 14. conjungitvs. inino-
rem emu seqq. legitqne Et c. I. sternel a. forum, Colla : et sic Doiis. P. in Sche-

diasm. Succid. ad Prop. p. 72. 77 ' Ad summi o. theatri Guy. merito impro-
bante Heinsio.' Burm. Oblita Bon.
78 ' Lips, legebat i. Elect. 19. sit
adoperia: id quod scnsum tacit vix intelligendum. Palmerius Mxtem sidat
aperta: rectum boc et probuni, uiodo scribas cum nostris et Borrichiano,
operta.' Broukb. Sudet Postb. Bon. Diesd. edd. vett. Studct Vat. Aperta
Dresd. Operta Guam. Se det operta Heius. ' Sudet in ouin. fere codd.
et edd. antiqq. quibus accedunt Ask. Leidd. Voss. 1. 3. Dorvv. niei :
quani Icct. rejecto Lipsio, qui correxerat sit adoperta, tiietnr Passerat. et
aperta preefert. Tua sidat operta mora legebat IJorleans ad Tacit, p. 188.
Markl. in libri sni marg. ascripserat se det : etiam se det conj. Gruterus
operta prohans. Sidat aperta mihi pra^ferend. vidctur: quod legitur etiam
in Ask. Dorvv. nieo 2. et pr. edd.' Burm. Sidet Neap. Aperta idem et
Bon. * Aperta scribas an oiterta nihil interest.' Lacbm. Operta dant
B. B. B. L. 80 Veniat Leid. 2. Voss. 3. Venerat Borr. Leid. 1. Voss. 1. 4.
Burm. 1. Venerit Dorv. 1. Burm. 2. et prisrae edd. Trahit Voss. 1. Veneat
et in p. Gron'w^.
Aut p. Frnt. 81. 82 ' Respondi ego : legibus iilor. Risit
ab . rato Heins. Advers. p. 543.' Barth. ' Legem Dorv. 1. mens 2. sed leges
.

HOT IE
Geniumque meum adorat] Mihi per foro.'
genium menm supplicat, ut ipsi con- 78 Aut lectica'] Nolo, inquit Cyn-
tra Cynthiae furorem subveniani. thia, ut oculos convertas ad summum
75 Tu neque Pompeia spatiabere in tbeatrum, ubi fceniin* sunt; nolo
umbra'] Pompeiam porticum signifi- etiam ut lecticarii tiii sudent in via
cat, ubi deambularesolebantRomani, diutius te detinente morantes.
de qua vide quae dicta sunt ad ii. 32. 79 Lygdamus in primis] Vendatur
11. 12. ttc. ante omnia Lygdamus, qui solus in
76 iMScivum forum] In quo nimi- causa est cnr tam sa-pe de te conque-
rnm saepius non deerant nequitiae fo rar ; is enim pellices istas ad te voca-
menta. Ovid. Art. i. 'Et fora conveni- vit et addnxit meretricum am-
; et, ut
unt (quis credere possitr) amori, plius in posternninon possit esse per-
Flamniaque in arguto saepe reperta ductor, habeatur in compedibus.
LiH. i\ . r.LKc. 8. 713
Deiii qiiemcumque locimi externavtetigere pucllye,
Suffiit, et pura limiiia teigit aqua :

Imperat et totas iternm mutare lacernas ; 85


Terque meum tetigit sulfiiris igne caput.
Atque ita, mutato per singula pallia lecto
Et spondis, toto inovimus arma toro.
Risit superbienslegihu^i impositls. Deinde omnem locum, quern Phyllis et Tela at-
tigerunt,fumigat, mundaciue aqua ostium abluit : jubet etiam omues mutare penu-
las, et ter caput meum. sulfureajiaiuma lustravit. Sicque demum mutato toro per
omnes stragulas respoudi ; totoquc cubili anna posuimus.

prjBstaf. Interpinigere malim : respundi ego, I. titar: velcum Ilcinsio, [cf. s.]
respondi, en l.utar: et niinoris vs. initio f-ciibend. oi)inor fiisi< at. Tacta s.
Dorv. 1. Pro da<o Fraiicins ?toi-o: citra necessitateni.' Burm.8?t ^ Qucrcun-
que est in viilgg. sed quemcumpie habent scripti teste Bioiikli. et sic (juoqnc
I)resd. Quacunquc Guyetoplacel)at.' Baith. Hesternu' Dresd. Quecunquc
Leid. 2. et tres V^oss. h. c. Qucecunque ut Venet. 2. Rlies;. Volsc. Aid. 1.
.Iiint. Colin, el Grasseri. Quacunque Heins. ad orani ed. Aid. sed quemcunque
Vicent. Aid. 2. Beioaldina, JMureti, Roiiili. Grypb. Canteri, Plantini, et

Douss. 84 Libri fere iS((/^"i;((/< ;^Mi'a : alii, qiios edd. priniae sunt secnta;,
'

Sufficit et pura : unde Beroaldiis sagaciler correxit Suffiit: qiiod ipsnm legitiir
in Colbertt. inque uno Rejcj. nam alter iSufficit lial)e!)at. Volscns invenerat
Suffocat, qnod inimutavit in Sufficit.' liroiikh. '
Sujfficat Palaf. niembr. Suf-
_^a< Palat. 1. lion. Guam. Sufficit et C. Com. Dresd. Suffiit correxit Be-
roaldiis sagacissime.' Earth. Suffiit verc cniendatinn est. Sufficit et ex Pon-
tani libro ascripsit Perieius ita et \'enet. 2. Rlieg.
: Sufficat et Neap. Suf-
JiatetVat.l. Suffiuat e( 2. et Dorv. 2. in ciijus mar";, fumicat. Suffi'ocat et
Vat. 5. Leid. 2. Dorv. 1. mens 2. Sufficiat Mentel. I'orr. Groiiin<r. tres Voss.
etmeusl. Sujfuciat Ask. Jam ^'olsclls ii<oniiit pro .SV/fbtvif emendand. Suf-
fiit, vitio typi editiini Sufficit. [cf. s.] Scaliger cod. siii scriptiiram Suffocat
male defemlit. Heins. ad Ov. F. ii. 23. Suffit et hiuc affert sed ad F. :

V. C75. legit <S'(/^i^, et p. I. spar sit a. Mox /itw/jia male Mentel. Ask. Leid.
2. tres Voss. et mens 1.' Burm. '
Suffiit verissime Beroald. Viceiitia' im-
pressum est Suffocat. Neap. Sufficat. ;>. non Sufficat et p. [cf. s.]' Luchm.
.S5 Heins. ad Pelron. cap. 30. et in Not. Prop. p. 117. Lustrare conj.
Lo<f(s
Bronkli. prob. ^Lirkl. Potins lotas i.vnindare legend, censet Burin. Luceruas

Neap. Reg. Colb. Groning. Ask. et alii codd. 87 Ad quie Voss. 4. Ast ita

Bon. Mundato Heins. Per stragula idem. 88 Desporidi Gny. Respoudi et t.
solvimus vnlgg. omn. ' Et sp. et t. movimus est ex emendat. Heins. probata
liroukh. Vuip. et Gcitt. editori. Toto vcl nolo Heins, Loto Dous. P. ascrip-

NOT/E
83 Dein qiiemcumque locum'\ Quasi autem ac religionibns maximani vim
contactii siio locum polluissent puelia; habere sulfur veteres credidernnt.
Propertii conviva% illuni lustrare ac TibuU. i. 5. ' Ipseque ter circuin
purgare aggreditur Cynthia. lustravi sulfure puro, Carmine cum
85 Mutare lacernas] Vestes quoque niagico pr;ecinuisset anus.' Ulysses
mutare Propertium Cynthia jiissit, etiam Od. xxii. post interfectos Pe-
qitnsi pollutaj quoque fuissent. nelopes procos domuni siiam igne et
86 Terque meum caput] Ter quoque sulfure lustrasse ac purgasse scribi-
Propertius ipse sulfurea flamma lus- tur.

tratur a Cynthia. In lustrationibus


714 S. AURELII PROPERTII
serat. In Perr. v. c. et Neap. Despondi et tiito : sed Respnndi et toto s.
Leidd. tres Voss. Dorvv. niei, etsic oniii. edd. vetiistfp. Piiccins emendavit
Despondi et tuto s. Poccliiis notaverat lianc variantem In sponda et t. et
:

fortasse ita legend, suspicatus erat. Ferrarins liabebat Descendi. Markl.


legebat Et spondis, t. m. vel potiiis retincbat solcbnus. Patruus mens (Burm.
P.) conj. Respondere novo protinus,' Burm. ' Recepi emendationem Markl.
Et spondis, cnm haec lect. proxime accedat ad scriptiiram vett. codd. ct
facile appareat, (|uomodo ex liac scriptura lect. reliquie oriri potuerint.'
Kuin. 'Et spondd, Heinsii felicif simam, ut appellut, restitntionem exoscn-
lari sese Broukh. scriblt. Non piidebat igitur rei obscoenap impiidica verba
addldisse. Pra?tereas;)ojtda et <orws otiose copnlantur, cum alterntrum suf-
ticiat. Codd. scripti Respondi et t. solcimus. Vitiose quidem Respondi, quod
corrigat cni libuerit sed recte puto solvimus.' Lachm. Et sponda dant
:

B. B. B. L.

ELEGIA IX.
DE HERCULE, ET MORTE CACI.
Amphitryon! ADES qua tempestate juvencos
Egerat a stabulis, o Erythia, tuis.

Quo tempore Amphitnjoniadcs botes tuos, o Erythia, a prcesepibus tuis abegerat,

De Hercule inscribitur in Reg. Colb. etpriscis edd. Herades Burm. 1. De


Hercide et morte Caci Borr. aliique codd. edd. Aldd. Jiint. Colin. Honill.
Gryph. alia^ De Hercule et Cacho pro Caco Burm. 2. 1 Amphitryonides

Mentel. Heinsian. 2 O Erythee in omn. fere codd. Vat. 5. Palatt. C. Com.

NOTiE
1 Ainphitryoniades] Sic dictus est abegit, eosque canda aversos, ne fiir-

Hercides patronymicais ab Aniphi- turn vestigiis deprehenderetiir, in au-


tryone patre, cnjus revera filins fnit trnm sunm pertraxit. Turn Hercules,
ex Alcmena, licet ejus originem prop cnm gregem perlnstrasset oculis, ac
ter rerum gestarnm magnitndinem partem abesse nuniero sensisset, ad
ad Jovem nonnulli retulerint. Nar- proximam speluncam perrexit, si eo
rat autem hac Elegia Propertius forte vestigia ferrent, qua; ubi om-
quomodo Cacum abigeum occiderit nia foras versa vidit, nee in aliam
Hercules. Hzec porro sic babet partem ferre, incertus aninii ex loco
historia. Cnm occiso Geryone Her- infesto agere porro armentnm ccepit.
cules ex Hispaniarediret,in agro La- Vernm cum praeter speluncam actae
tino, ubi postmoduni condita Roma boves, quaedam ad desiderium relic-
est, constitit, nt qnos ab-
boves, taruin, ut fit, mugissent, reddita iu-

ducebat, via fessos quiete et pabulo clusarum ex Caci spelnnca bourn


lapto reficeret. Cacus antem pastor, vox Hercul'-m convertit, quem cum
Aventini niontis incola, viribus ferox, ad speluncam accedentem Cacus
quem tricijjitem fuisse fingunt Ovi- aditn proliibere conaretur, clava
dins et Propertius, octo boves pul- percussns occubuit, bovesqne suos
chritudine eximios noctu pra-datus Hercules recepit. Rem quoqne cum
5i

LIB, IV. EL EG. 0. 715

Venit ad invictos, pecorosa Palatia, montes,


Et statuit fessos fessus et ipse boves,
Qua Velabra .suo stagnabant fiumine, quaque 5
Nauta per iirbanas velificabat aquas.
Sed non infido manserunt hospite Caco
Incolumes : furto polluit ille Jovem.
accessit ad indomUos colles, P alalia herbosa, \h\que fati^ata itineie armeuta faligU'
tuseliam ipsejussit consistere.,eo in loco quojluvius Tiberis per Velubra exundabut,
et navita per tmdas mediam per urbem labentes velafaciebat. Verum boves salvi
ac tuti nonfuerunt alatronc Caco hospite ; qui Jovem etiain ipsuiu latrocinio via-

Dresd. Guam. Mentel. Exc. Seal. Heinsian. Voss. 1. 4. Dorv. 1. Erythea


Vat. 1. Erythree Le'iii. 2. Voss. 3. Eritee iinmmg. Erythra }iynm. 2. Erif-
threee Vat. 2. Venet. ap. Barth. Erichtlue Venet. 2. Biix. Klieg. Volsc. Ery-
thrtea Ber. Aldd. Colin. Muveti, cett. O Erythcea corrigebat Scallger.
Ora Erythea Heins. Not. ad Prop. p. 75G. F.rythiu legend, esse vectemonuit
Tuineb. Advers. xxiii. 7. judice Buini. Erithrea Ask. Erythea exhibent

B. B. B. L. 3 In udductos France. C. (^oni. Voss. 1. 4. V. et adductus Groning.
In aductos Voss. Et adjunctos Dorv. 1. Burni. 2. Li adjiinctos Voss. 3. Dorv.
2. <rtrfric<os Neap. Dresd. Colb. In uveclos A^k, Ad imnctos in omn.edd.
priscis. Venerat in viclos, vel Venit vt ad victos, aiit Venit in evictos Heins.
Advers. ii. 6. p. 253. Pecorosa Ask. Leid. 2. Dorvv. Biirm. 2. aliiqne codd.
et edd. prisca?. Pcosa Leid. 1. sed nemorosa Vat. 5. Borr. Heinsian. cett.
' Nemorosa Bronkli. ex Heinsiano recepit ceteri pecorosa, cjuod Vulpiiis
:

recte tnetnr. Porro (id i>ii'k<os impress! omnes reyono ad eductos.' Laclim.
:

Nemorosa dant B. B. B. 4 F. ut ipseFranc. Fessus boves corr. Mark!.


Sua frangebant Jiumina,quoque Dvesil. Et qua V. suofrang.Ji. Mentel. Et qua
libra Leid. 1. Quamre libra Burni. 2. Stagnabat 13orv. 2. Bnrm. 2. Frange-
bant fiumina CQ\b. Flumina quoque Ne ay). Leid. I. Quoque etiam Voss. 1.4.

Dorvv. Burni. 2. 8 ' Locum edd. vnlgg. Brix. Venet. Aldd. Scaliger e libris
recte reposuit (id. censet Bronkli.) Jovem.' Barth. quani lect. etiam agnos-

NOT/E
nostro Poeta narrant T. Liv. Lib. i. in urbe fnit juxta Aventinnm mon-
Virg. iEn. viii.Ovid. Fast. i.Dionys. tem, qna quondam Tiberis fliiens
Halic. Lib. i. ratibus trajiciebatur, nt testatur Ti-
2 Erythia] Alii legunt, Erythraa, bull, loco niox laudato :
' At, qua
alii Erythea. Insulani esse dicunt ad Velabri renio patet, ire solebat Exi-
extreinam Hispaniee oram, in mari gnus pulsa per vada lintcr aqua.' Di-
Gaditano sitam, non procul a Gadi- citnr autem duplex fuisse Velabrnin,
bus, in qna tanta aeris benignitas majus et minus. Ibidem postea fac-
fertur, nt homines pariat paene im- tum est rernm venalium macellum.
mortales. In hac insula regnasse Herat. Serm. ii. 3. 229. ' Cum scur-
dicitur Geryon, cujus armenta abegit ris fartor, cum Velabro omne Macel-
Hercules. lum, Mane domum veniant.'

3 ^'fcoJosrt P<i/a<ia] Palatiniim mon- 7 Hospite Caco] Cacus Vulcan


tem significat, quern etiam supra Eleg. fuisse tilius dicitur. Hunc fuisse

I. vs. 3. dicit incoluisse Evandrum. Evandri servum scribit Servius in

.5 Velahra] Velabrum, de quo dixi- vEn. viii.


nius in amiotat. ad Tibnll, ii. 5. locus 8 Polluit ille Jovem] Hospitalem,
710 S. AURHLII I'R(H>1:RT11

Accola Cacus crat, metuendo raptor ab antro,


Per tria partitos qui dabat ora focos. 10
Hie, ne certa forent manit'estas signa rapina%
Aversos Cauda traxit in antra boves,
Nee sine teste Deo : furem sonuere juvenci:
Furis at implacidas diruit ira fores.
McEnalio jacuit pulsus (ria teinpora ramo 15
Cacus ; ct Alcides sic ait, Ite boves,
Ilerculis ite boves, nostrae labor ultime clava?.
Bis mihi quaesitae, bis mea praeda boves.

lav'U. Accola erat Cacus, prado e.r liorrida spelunca ad fiirandiim exire solitiis,
qui per ora tria edebat voces tergeminas. Tste, ne indicia aperta manifestifurti de-
prelienderentur, abductos cauda juvencos in sjii-luncaiu abegit. Deoque ipso teste,
tioves ubigeum prodiderunt ; sfatimque Heiciilcs iralus ruploris januam everlit.
Occubuit Cacus tria capita Manalio lignn ptrcussus, ac deinde ita Alcides est locu-
tus: Otauri Herculis,inecB chivcB labor extreme, o Innri iterum mild acquisili, iterum-
que a me cum certaminis periculo parti, ubite ; longoque bonlu vestro ugros boarios

cunt Pen-, v. c. Colot. Dresd. Vat. 1.2. 5. Re^g. Groning. Exc. Seal. cett.
el ita Lips. Antiq. Lect. ii. 20. piobante Hems. Not. Prop. p. 576. Jovis

C. Com. 9 Ingens C. Vat. .5. Insula Neap. Reg. Dresd. Colb. Mentel. Posth.
Ask. Voss. 1. 4. Doiv. 2. Biirmm. Venet. 2. Klieg. Yolsc. ineptissime, cens.
IJartii. Accola legend, recte nionuit Schrader. Emend, p. 178. inqnit Bnrm.
quod unice firniatnr ex Livii loco, quem aftert i. 7. ' Incola impressi certe :

Volscus qnoqne in Not. agnoscit, quanqnani a. 1488 in textu dederit Insula.


Sed accola volebat Schrader. non lecte.' Lachm. Metuendus Bon. Incola
liabentB. B. B. L. 10 Fetilos Ask. Quce d. Mentel. An f. legend. qn;erit
Burm. quudd. Sonos est in libb. pleii.sque. Focos Groning. Voss. 1. 4. et
ita Palmerius, Gebli. et Bronkh. 11 Sic ne Borr.
12 ' Adversos male Dorv.
1.' Burm.
14 F. at Gny. Heins. In placidas Borr. Bnrm. 1. Ira boves Dresd.
Hi ' F.jaait vel ite, ait, ite b. Heins. sed jiropius f. vestigiis vulgatae Sic
ait, qua; coniipta videtnr, insisteret, si legeretnr Alcides, hinc, ait, ite b.'
:


Burm. 17 'Totum hoc distichon deest in Dorv. 2. Scis mihi vitiose in nos-
NOT.E
qui fidem jusque jnbet hospitibus Hydra, 3. Aper Erymanthus, 4. Cer-
servari. va Mienalia, 5. Stymphalides, G.

15 Mcenalio ramo'\ H. e. clava, Diomedes ThraciiE rex, 7. Stabula


qn<e Msenaliadicitur, quasi sit exrisa Augiap, 8. Taurus Cretensis, 9. An-
e Masnalo Arcadiaemonte. Pansanias tapus, 10. Geryonis boves, pro quibus
autem in Corinth. Herculem scribit Geryonem Cacumque interemit, 11.
abscidisse clavani suani ab oleastro Cerl)erus, 12. Aurea Mala. De his
quem ad Saronidem Achaiae paludem vide ApoUodor. Lib. ii.

invenisset. 18 Bis mihi qucesita] Boves enim


10 Alcides^ Sic dictiis est Hercules illae iterum fuenmt ab Hercule partae
ab Al,ca^o, avo paterno. cinn labore ac certaminis periculo;
17 I^abor ultime c/aiw] Ad istnd primo quando cum Gcryone, deinde
nimirum tempus : nam primus Her- cum Caco congressus est.
ci^lis labor fuit Leo Ncnieaius, 2.
;

LIB. IV. KLEG. J).


717
Arvaque mugitii sancite boaria longo.
Nobile erunt Romse pascua vestra forum. 20
Dixerat, et sicco torquet sitis ora palato :

Terraque nou ullas foeta iiiinistrat aquas.


Sed procul inclusas audit ridere piiellas.
Lucus ab umbroso fecerat orbe nemus,
Foemineae loca clausa Dea3, fontesque piandos, 05
Impune et nullis sacra retecta viris.
Devia puniceae velabaiit liraina vittae
Putris odorato luxerat igne casa :

sa7icta siicmque poiterh fucite. Nostmpascua Romcefarum er'it insignc. Sic loculus
est, ciiiii^He ipsitis os arido palato cruciaret, et nullos fotites phiguis humus
sitis
suppcditaret, aiidiit e longinquo fwmiiias ocditsn.^ ridere. Lucus Wn arborihus in
gyntm amsilis nemus effecerut, locus er.-it septus fa'mineai Diva: sacer, et aqua ex-
piar>da>,&\ vir iiuJe bibisset, nuUisque maribus sacra impune revelata. Purpnrctc
fascicB secreta Umina tegebant ac ornabant ; tugurium parvum vetustate caducu)ii

tro 2. Bis miliiprcEda Voss. 1.' Idem.


19 Armaque 'Q(m\. 1. male, jiiflice
Bnrni. Sancita Vat. 5. Sunate Voss. 1. 4. Btauria Vat. 5. Neap. Exc^ Mod.
Leid. 2. Voss. 1. 'i. Dorv. et Buini. 2. 20
Erunt, pro vulg. erit, sciibnui.
'

videtur: id quod me nioisuit Francius e<ro auiem, iit fit, in cursn scribcndi
:

pra?terieram imprndens.' Broukli. Erit in pleris(|ne codd. et odd. aiititjq.


'

recto erunt. P. nostra in oiun. fere autiquis edd. el Voss. 1. quod anepiiini
e codd. sciiptiira vostra, iit in IJorr. nam vestra recte Colot. Neap. Vat. 2. j.
Mentel. Dresd. Reg. Colb. Groning. et leliqui codd. lU Ed. pr. Vicent.'
Burin. Erit defendit Laclini. Noslram leciion. habent B. B. B. 21 Tor-
quet Valat. 1. C. Com. duo Bronkliusii liblj. Giiarn. Fint. v. c. Neap. Vat.
2. 5. Ask. Leidd. ires Vosf. Dorvv. Hiiimni. sed turret Dresd. et onni. edd.
piiscse : quod ttietur Bioukh. et Barth. glossema redolet, inqnit Knin. 22
Fera Dorv. I. Festa Groniiig. Fa'da al. observ. Broiikh. Eissa Guyelo pla-
cebat. Fo-c/a legisse Ainatum notavil Dons. Ministret Voss. 1. Dorv. 2. a

m. pr. ct Burm. 2. 24 Lucus at vel ubi Heins. 20 Impune n. Giiarn. 27 Lu-
>nina Borr. Heinsian. Leid. 2. Voss. 1. 3. Riirm. 2. E<l. Mur. Mitrce Vat. 5.
etDorv. 1. in quo velubat I. mitrce. Vitce Leidd. Vitrce Burm. 2.-28 Thu-

NOT^E
19 Arvaque boaria] Haec ait Pro- sacris viri arcebantur, adeo nt etiaui
pertius, quasi Forntn Boarium, quod in ejus templlini cuiquam viro ingredi
Romeefuit, ab Heiculis bobus, qui non liceret. Undo 'Sacra Tibull.
quondam in eodem loco pasti fueraiit, Bona?, maribus non adeunda Deae.'
nuncnpatum fuisset. 27 Devia] Liiiiina templi Bonas
24 Lucus ab umhrosu] Lucus est Ueag ' devia '
vocavit, quia t rant se-
locus arboribus consitus religionis creta, et remota a via publica et mul-
causa, nemus vero voluptatis. Flures titudine popniari.
autem arbores in luco nemoris spe- PunicccB vittcc] De vittis teni|)lo-

ciem effecerant. rum vide annoiat. ad Eleg. rn. supe-


25 Fceminea ioct clausa Dea] '
Dea rioreni, vs. 10, sicut nunc ornantur
fitraiuea '
dicitur Bona Dea, a cujus templa floribns et serlis; sic etiani
:

718 S. AURliLll PROPEIITII

Populus et longis ornabat frondibus aedem ;

Multaque cantantes umbra tegebat aves. 30


Hue ruit, in siccam congesto pulvere barbam,
Et jacit ante fores verba minora Deo :

Vos, precor, o luci sacro quae luditis antro,


Pandite defessis hospita fana viris.

Fontis egens erro, circaque sonantia lymphis 35


Et cava suscepto flumine palma sat est.

collucebat flammis odoriferis : fanumque populus patulis ramis decoralmt, ac umhra


densa argtitas canorasque occultabat rolucres. Illuc Alcides prcecepsfertur, nmlto
pulvere ad ipsius aridain barbam congesto, et ante jaituum voces Deo indignas
emittit. Oro vos, o puellue, quce in sancto nemoris recessu luditis, aperite vestrum
hospitium hominilasso. Ego aqua indigens vagor, et his in locis resonant fontes
cum luurraure labentes, cMamen aijuu miVi cava tantuni manu hausla sufficit.

ris 0. conj.
29 At vult Guy. 31 Huic r. Exc. Mod. Congesta qui-
Heins.
dam libri,teste Broukii. Congestum Dresd. Comesto Palat. 1. Congesta

Neap. Voss. 1. Dorv. 1. Biirmni.- 33 Lucis in variis codd. et edd. piiscis.
Quilud. Voss. 3. Dorvv. Buim. 1. Sacra qua I. umbra Guy. 34 ^ Ostia ves-
tra quidam libb. ap. Broukh. Hospita vestra plerique Posth. Palat. Dresd.
:

edd. Brix. Venet. Aldd. Colin. H. tesqua Ed. Mur. Tesca ed. Plantin. a. 15G0.
H.jura C. Com. H. vana viis Bon. et Ed. pr. H. vana etiam Lips, in vetus-
tis membr. invenerat, ut de eniendatione Scaligcri fana leponentis dubitan-
dum non sit.' Barth. ' H, tesqua Perr, v. c. qui notaverat, in aliis legi tecta,
sic certe in Colot. Vat. I. 2. Vana viis Neap. Ask. Ostia vestra Regg. Colb.
Borr. Heinsian. H. vestra Le\d. I. Finn Leid. 2.^^oss. 3. Fiis etiam Leid.
2. tres Voss. Dorvv. H. vana Voss. 1, 4. Dorv. 1. Sed unde satis infeliciter
hariolabatur iegendum /t. Jiana i. e. parva. Quis vero Propertio nnna pro por-
ta ohtrudl xeWei? In scriptura t;a;m est vera lectio /anrt, /in r mntata, pro-
bante Passerat. et Heins. Advers. i. 3. p, 26. H. tesqua vel tescaex Varrone
et Festo placnerunt Gebhardo, nee rejecit Passerat. sed recte Broukh. notat,
non amare Prop, vocabnlis uti rancidis et obsoletis.' Burm. 35 Circa re- '

sonantia vult Livin. Circaque i. e. circumeo, habet Scaliger et cum eo Broukh.


sed sane non amat Noster vocabnlis nti lancidis atque obsoletis, quomodo
bene Broukh. monuit. I'er rura son. vult Heins. Adv. p. 26.' Barth. ' Cir-
caque s. Scaligeri et Broukh. manifesto vitiosum. Circansque etiam conj.
Scaliger. In novem codd. et edd. vetustis est circa quod vernni esse ascrip-
sit Markl. Forte in nltima litera vocis circa latet prima alterius vocis, quae
exciderit, nt olim scriptum fuerit circantra et legend, circum antra s. In Ask.
corrupte egens ferro.' Burm. ' Circoque Scaliger, infelici conatn. Recte
Burniannus obuititur, ipse tentans, circum antra s. Nobis interim placet co-
dices sequi consensu exhibentis circaque s.' Lachni. Circoque dat Burm.
Circaque Barth. et Lachm.
36 Sed cava, aut Vel c. malim. Fulmine et
'

omissa \oce palma, vitiose in meo \.flamina in edd. priscis.' Bwrm. 37 Sus- '

NOT^
olim templornm limina et aras deco- Tibnll. i. 1. dicit corollas ac flores
rabantur. Virg. iEn. iv. dicit tern- ad fores tempiorum pendere con-
plum in tectis Didus fuisse, ' Velleri- suevisse.
bus niveis et festa fronde revinctum.'
LIB. IV. liLECi. 0.
719
Audistisne aliquem, tergo qui sustulit oibein f
Ille ego sum Alciden terra recepta vocat.
:

Quis facta Herculeee non audit fortia clav^ ?

*****
Et nunquam ad notas irrita tela feras ?
Atque uni Stygias hominum luxisse tenebras ?

Quod si Junoni sacrum


Non clausisset aquas
faceretis amarae,
ipsa noverca suas.
40

An ad aures vestras pervenit illius fama, tjui munduni dorso gestandum susce-
pit? En ipse ego adstun: tellus moiisfris purgnta Alcidm me 7iominat. Quis
nescit Herculea; clavw prcedara facinora ? ac sagitfas nusquam inaiics adcersus
feras ? unique illi morlalium Stygias umbras illuxisse ? [Admittile liunc iit
hospiteni cegre milii humus ista putet.]
: Si vos sacrijicaritis infensa; niihi
Junoni, ipsa licet noverca milii suos fontes non negaret. Si vera vestrum

fine* Mentel. Heinsian. Pro tergo mallein collo, si per membranas liceret.'
Idem. 38Pro recepta in Neap, suscepta: et in Dresd. de/ensa, ex glossa, con-
tra metrum. 39 Pro audit in Voss. 3. sentit, nntle f, censenie Burm. melius
legeretursensit.
40 Natas Brix. et AkUl. cum cett. unde facit noias Broiikh.
exHor. II. Ep. 1. 11. j)robante Vulp. Farias Ed. pr. et V'enet. Vastus C.
Com. et Voss. Vatas Neap, quod Bronkbusii emendationi favet. Stratus
emendat Heins. Advers. p. 27. Vastus Cant. Nntas ex conjee, edidit Broukh.
'

cui favet scriptnra coirnpta "Voss. 2. 4. novas, cum in plnrimis codd. ut


Leidd. Voss. 3. Ask. Dorv.2. legatiir ni(. Varias Vat. Reg. et Dorv. 1.
quod non displicebat Rlarklando. Sed recipienda videtur Vat. 1. Voss. I. et
C. Com. lectio tnistas, quam adjuvat Neap, in quo vatas: atqiie ita Passerat.
et Scbrader. Emend, p. 91. In meo auteni cod. 2. vacuus et in marg.
pro varii iect. notus.' Burm. Notas etiam prafert Kuin. Nutus rectum
esse ait Laclim. sed notas dant
B. B. B. 41 Homini Neap. Bon. Guam.
Dresd. Mentel. Colb. Borr. Groning. Leidd. tres Voss. Dorvv. Burm.
Cessisse t. conj. Heins. 42 ' Lacnnam liic vult relinqui Scaliger, cum
idem vs. mox sequatur. In Bon. Guam. ed. Brix. legitur ut infru vs.
66. vecurrit: Accipit hcsc : sed in Dresd. Accipit? hcec. In edd. Aldd.
Colin. Mureti, cett. Accipite li. At posthac Heinsii et Ferr. lihb. Sic
emendandum ac retinendiim suadet Cant, bunc vs. Accidit. uc /.' Barth.
'
Lacuna sic snppletur in Colb. Heinsian. Leidd. tribus Voss. Diesd. [cf.
s.] Dorv. 1. et meo: Accipit luec, qui vs. occnrrit infra vs. GO. Accipite
hcEC Borr. Groning. Leid. 2. Voss. 3. Dorv. 2. nt in priscis edd. Accipit hie
festo Dow. \. Accipit hie fesso in meo 2. Accipe hac Ask. Accipit it Sani.
At post hcec Perr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. Accipite hunc legebat Livin. Fiancius
suppleri posse ascripserat boc vs. Onxque tergemini conticuissc cunis: non
male, si a cod. quodam confirmaretnr.' Biirm. ' (Jodices subjiciunt versum
huic loco non aptum, qui recunit infra 00.' Lnchm. 4'i Quid si Vat. I.
Voss. 1. Guam, et sic Heins. Advers. p. 27. Fecerilis Voss. 8. Quid si pio-

NOT/E
39 Quis fucta Herculete'] Res suas 44 Ipsa noverca'] Notuni ouuiibus
prsclare gestas adco claras et illus- est odium Junonis in Horcuieni,qiiain

tres esse dicit, ut nuUi ignotiE esse ipse vocat ' novcrcam,' quia tilius

debeant. Jovis, cnjus uxor ct Juno, tndcbatur


720 S. AURIil.ll I'ROPERTll

Sin aliqnam vultusque meus, setfeqiie leonis 45


coma
Terrent, et Libyco sole perusta ;

Idem ego Sidonia feci servilia palla


OfRcia, et Lyda pensa diurna colu.
Mollis et hirsutura cepit mihi fascia pectus ;

Et maiiibus duris apta puella fui. 50


Talibus Alcides at talibus alma sacerdos :

Puniceo canas stamine vincta comas :

dliqunm fades mea, ac pellis Icnnina villh horrens, crinesque mei Libyco sole
fercellunt ; ipse ego Sidonia veste indutus explevi servilia ndnistc-
tosli inelii
ria, Lydaque colu pensa in diem hc.r?e reddcnda carpsi : strophium quoque puel-
lare mihi sinum hispidum conchtsit, ac maTiilnis licet callosis, decens tanien uc ve-
7iusta,ministerioque conveniens, fui puella. Hac di\\\t Alcides: sed hcoc vicissim
verba retulit sancta sacerdos Bonae Dex
purpureis vitlis caput habens redimitum :

bat Lacbm. 45
Aliqvem Regg. Exc. Seal. Borr. Leidd. tres Voss. Dorvv.
Biirrtim. 'Aliqiiem Palatt. et edd. Brix. ac Venet. Pro Sin tamen Sic habet Ven.
1.' Barfh. Per Ven.' forsan intellicend. Venet. 1500. et per Ven. 1.' Venet.
'
'

1493. Srpta'queDorv.\. S. pra;i(sta Sca\.


47 PaZi Voss. 3. Symonia Neci\).
48 Lydo
'
colo scripsisse Propertinni ait Vossins i. Analog, cap. 31. et sic
. . .

Bon, Guam. Dres<l. Reg. Borr. Groning. France, contra Prisciaiii regulani.
Lyda colu niiiiloniiniis tiietiir Bronkh.
. . Lydia coZo Venet. Lydio . colo
. . . .

Brix. Lydo... colo Aldd. Colin, cett. Lyda Ed. Mur.' Barth. Lyda de-
fendit Bnrni. quoddanlB.B. Lydo probat Laclini. 49 ^C.me Heinsian.
Pro cepit Heins. conj. sepsit, malleni cinxit, nt Francio etiani placebat.' Burm.
Cepit tanien probat Knin.
50 Heins. eniendabat A. tahellafuit, iniprobantc
Broukh. Posset legi, inqiiit Biirni. acta tabellafuit, qiii etiam conj. Nee m.
d. apta quasilla tuli: sed tanien liac emendatione non opus videtur, censet
Knin. cum ex ipsa orationis serie facile apparcat, per puellam qaasillariani in-
telligend. esse. 51
Et t. Voss. 4. Groning. Dorvv. unde, ultima litera ex
'

prspcedenti J/cirfes repetita, scribend. videtur, sed <.' Burm. 52 Pro canas,
NOT.E
Hercules, 'De isto novercali Junonis quia apiid Sidonem, Phoenicia; ur-
in Herculem odiii, vide Ovid. Metam. bem, pretiosa purpura tingebatur.
IX, Virg. yiin. viii. Senec, Tragic, in De qua ii. 16, ' Quare ne tibi sit

Here. Fui'. tanti Sidonia vestis.'


45 Setceque leonis'] Leonis Nemccei, 48 Lyda culu] Significat Hercules
qnein oecideiat, [)ellem pio tegiinicn- se quondam servilia niinisteria exhi-
to gestabat Hercules, et elavam pro biiisse inter ancillas Oiiiphales, Lj -

telis et arinis. Unde Apnleius in dorum regina^, cui propter aniorem


Apolog, Hercules ncque una pelle
' serviens laniticium, coluin, aliosque
vestitior fiiil, neque uno baculo co- enltus fcemineos et officia, mulieris
niitalior, et [Jiapter lia?c duo nihil instar, exercuisse dicitur,
alind gerebat, nndusque peregrina- 51 Alma sacerdos] KoiiTe Deae sa-
liatur.' crilicia solunimodo per virgines Ves-
47 Sidonia palla] Veste muliebri tales fieri consuevisse testatur Cic.
purpurea, Pulla qui|)pc genus est Oral, de Haiuspic, respons,
vesli> mnlicbri.'^) <|Ute dicitnr Sidonia,
;

LIU. IV. ELEG. 9. 721

Parce oculis, hospes lacoque ab.scede vei cndo


; :

Cede agedura, et tuta limiiia linque fuga.


Jnterdicta viris metuenda lege piatur, 55
Quae se summota vindicat ara casa.
Magno Tiresias aspexit Pallada vates,
Fortia dum, posita Gorgone, membra lavaf,
Di tibi dent alios fontes haec lympha puellis
:

A via secreti limitis una fluit. (JO

Sic anu.s ille humeris postes concu.ssit opaccs


:

Nee tulit iratam janua clausa sitim.

Abstine, o advena, ab aspectu sacrorum nostionim, etabsiste tenerando maiibtis-


que metuendo luco : recede igitur,fores(iue sacras secura tih\ fuga relinque. Ilia
ara, qua in cedicida in secessu posita sese ipsa asserit, maribus prvliibita, liorrendu
gravissimcE pana sanctione expiutur, si violata fnerit. Vates Tiresias ingentem
Palladem vidit, dum corpus invictum, deposita Gorgone, fonte ablueret. Superi
tibi donent alias aquas ; fons iste aquce recondit(B in recessu sepositus solis foeminis
manut. Hac aXlvetula. Alcidesumbrosas fores humeris diruit,7ieque ostium ob-
structum suslinere poluit impetum ipsius sitientis ; sedubi sitim jam epoto fonte

in
Dresd. Jfaras. .53 Ita in onin. codd. et edd. legebatar ante Broukh. qui
'

ex sola tantiim conjectura sua edidit I. age cede v. repetitione qiiideni non
:

invenusta, sed qiiani emendationem in Notts proponere, qnani textiiiinsereie,


praRstat. Maikl. quidem conjecerat etiam age cede, sed sirniil asciipserat, veriiis
esse absiste, ut Virg. JEn. vi. 259. quod valde placet.' Burm. Age cede
tecep. Vulp. Gott. etiam dat Barth. Abscede habent Burm. et Lachm.
.56 Qua se Giiarn. Dresd. et edd. Brix. Aldd. Colin, cett, Qiub sese admo-
ia 1). a. sera vel immota,semota s.He'ins. Advv. p. 27. Bioiikhusio praeplacet vnl-
gata. i>7 'Mugnam Bon. Dresd. Brix. Veiiet. Aldd. cett. Magno tamen etiam

in vetusiis libb. legi testes sunt Passerat. acGebh. et veram hanc Ject. jam
olini sagaciter restituerant Lips, ac Dous.P.' Barth. Magnam improbant

Burm. et Larlim. 60 ^ Li minis Palat. 1. Dresd. Aldd. cett. meliores libb.
magno numero exbibent limitis. FZwii qnoque legend, emu Fruterio etopti-
mislibb.' Barth. Fluit probahat Helm. Secretis Dorv. I,
61 Hac a. Hein-

NOT.E
53 Lucoque terendo'] Maribus me- Latinos scriptores unum inter Gra--
tnendus erat iste lucus, quia sacra cos secuttis Callimachum dixit Tire-
ilia nuUis viris erant impune visa. siam fuisse excaecatum a Pallade.
56 Vindicat ara'] H. e. quae sese Reliqiii namque omnes, turn Gra?ci
tnetur adversus viiorum oculos, nnde turn Latini, auctores Tiresiam oculis
in recessu et in solitudinc est posita. orbatum fuisse dicunt a Junone; cui
57 Tiresias] Probat Bonae Dcee sa- quidem Jupiter: 'pro lumine ad-
crorum conspectum esse viris exitio- emto Scire futura dedit, poenamque
sum, exemplumque affert Tiresiap, levavit honore.'
qui dicitur excaecatus, quod Palladem 58 Posita Gorgone] H. e. exutis ar-
nudaio corpore se lavantem aspexis- mis ac a?gide, in qua Pallas Gorgonis
set. llnus aiitcm Propcrtius intrr caput gestabat.
Delpk. H Vnr. Clat. l'ri>iiert. 2 Z
:

722 S. AUREMI PROPERTir


At postquam exhausto jam flumine vicerat aestum,
Ponit vix siccis tristia jura labris :

Angiilus hie mundi nunc me mea fata tiahentem 65


Accipit : haec fesso vix raihi terra patet.
Maxima quae gregibus devota est Ara repertis,
Ara per has, inquit. Maxima facta manus,
Haec nullis unquam pateat veneranda puellis,
Herculis exiraii ne sit inulta sitis. 70
Sancte pater, salve, cui jam favet aspera Juno
Sancte, velis libro dexter adesse meo.
restinxit, vix exsiccatis labiis, leges tulit puellis amaras. Hie angvlus mun-
di jam me fata mea tralientem recipit ; ista tellits cegre me fatigatum admit-
tit. Ara ilia Maxima, quce invento armento dicata est ; Ara ilia Maxima,
ait, istis manibus nieis constructa est. Ad istam aram sacram nidla unquam
fcemince adeant, ne Herculis egregii sitis maneat impitnita. Salve, sancle pa-
rens, cui nunc benigna est et ce qua Juno, (|iiondani iniqua et infensa : o Dive,
libcllo meo favere digneris. Quod igitur viribus suis et virtute mundum

sian.
63 ' Liquerat ces. Dorv. 2. am. pr. ficd vicerat tuentur ea, quae rotavit
Bentl. ad Horat. Ep.ii. 1.6. p. 620.' Bitrm. 61 Pocclius dat
pro vix et m
ita conigebat Piiccius.
65 ' Hinc mundi Groning. Vix me legil Wakker.
ia Amcenitt. literar. cap. 12. p. 108. sed ri.r, ter hac ipsa repetita voce, ab
ipso auctore sciiptum diibitc' Burm.
66 Accipito Heins. 67 Pro qjtie Poc-
chus annotat qua. Qucb et g. Voss. 4. Maximaque Buim. 1. Pro repertis
Biiim. malit receptis. 69 '
Veneranda onmes libb. antiqiii et excusi : sed
Broukli. palmariani, uti vocat, correct. Heinsii iemeranda in textiim recep.
cum ViilpioetGott, mihi religio esset scriptori cuidam vel iiteram obtrndere.'
Earth. Temeranda ascripserat Heins. et dat Bartli. 70 Hercule exterminium
noscit Voss. 1. Burm. 2. sed in quo nesc it. Herculis extremum Dorv. 1. Her-
culii ext. minium nescit Neap. Hercule extermium nescit Voss. Herculis ex-
ierni Heins. in Not. Prop, p. 757, vcl Herculis ceternum Advers. i. 3. p. 28.
Eximii cett. libb. tuilus est Passerat. Certe, dicit Burm. pro eximii melius

conveniret iniicf?, si codd. adjuvareut. 71. 72 Cmwjuot Voss. 1. Fro inesse

NOTiE
67 Maxima Ara] Hercules inter- hae Ara Maxima
voluit Hercules ar-
fecto Caco dicitur aram constiiuisse, quod olim ipsi sitienti
ceri mulieres,
quae semper dicta est Maxima, ut tes- negavissent aquam. Macrob. Satur-
taturetiam Virg. JEn. vm. Hanc
* nal. i. 12. ' Mulieres in Italia sacro
aram Inco sfatuit, quae Maxima sem- Herculis non licet interesse, quia Her-
per Dicetur nobis, et erit quae max- culi, cinn boves Geiyonis per Itaiiae
ima semper.' Erat auteni ilia ara agros duceret, sitienti respondit mu-
ad aedeni Herculis Roraae in Foro lier,aquam se non posse praestare,
Boario; ubi nimirum olim Hercules quia foeminarum Deae celebraretur
eam dicitur exstruxisse, ut testatur dies, nee ex eo apparatu viros gustare
Ovid. Fast. i. * Constituitque sibi, fas esset. Propter quod Hercules fac-
quae Maxima dicitur, aram, Hie ubi turus sacrum detestalus est praesen-
pars urbis de bove nomen habet.' tiam foeminarum.'
C>9 Hccc mtllis paleat puellis] \h 71 Sanctepater] \nvoca.{Herc\i\iBi,
.

LIB. IV. EI-EG. 10. 723

Hunc, quoniam manibus purg^atum sanxerat orbem.


Sic Sancum Tatise composiiere Cures.
sanctum purumqiie n monslris rcddiderit Hercules, idea Talia Cures ipsnni sanC'
turn constituerunt


Gny. ex codd. Passeratil malebat adesse. 73 Hunc Borr. Colb. Gronin^.
Bon. Leid. 1, Voss. Doiv. Biirm. 2. Hinc Heins. Senserat Guam. Reg. Leid.
2. Doivv. Ask. et priscae edd. Sanxerit He'ins'ian. Sanxerat Bon. Dresd. cum
sex libb. scriptis Bioukhnsii, et ita jam Beroalihis correxerat. 74 Sic sanc-
tum tacice c. manus ed. Brix. ' Hie Sancum Heins. Sanctum Tatia iu onin.
fere codd.etedd. antiqq. quibus consentiunt Leidd.tres Voss. Dorv. 1. mens
2. Tat'ue manus Colb. et Reg. 2. Sanctum Tatics c. cures Ask. Composuere
manus mens 1. Leid. 1. Curce Dorv. 2. a m. pr, Tatii Cures verissima lect,
est, quanqnam Scaligero, qui legit Tatii, adversatnr Passerat. qui Tatice
prsefert.' Burm.
NOTiE
qnem vocat patrem, quia nimirum sanctum fuisse dictum Herculem,
liari

Dens credebatur Dii namque vulgo


; quod terrarum orbem sanctum et
hoc nomine vocantur honoris causa, purum a monstris efFecisset. Hunc
Jupiter dicitur Deorum pater. Tar- autem, ' Sangum' seu '
Sancum' dixe-
peius pater Mars etiam dicitur pater
; runt olim Sabini, quern Romani sanc-
III. 4. 11. Africus etiam ventus di- tumpronuntiaverunt. Festus in verbo
citur pater Eleg. 3. superiore. 'propter viam' ait :' Propter viam
Ctti jam facet Juno] Quia nerape fit sacriticium, quod est proficiscendi

post mortem Hercules factus est gratia, Herculi, ant Sanco, qui scili-
Deus, Junonique reconciliatus, cujus cet idem est Deus.'
etiam filiam Heben in coelo dicitur Tatia Cures'] Scaliger legit, Tatii,

uxorem duxisse, populumque ponit pro nrbe Cures ;

74 Sancum] Sancti veteribus dicli enim praecipua urbs Sabinorum, iu


sunt omnes Dii, sicut Deai sancta^. quaTatius regnavit,
Significat autem Poeta titnlo pecu-

ELEGIA X.
QUARE JUPITER FERETRIUS DICTUS.

Nunc Jovis incipiam causas aperire Feretrt,


Annaque de ducibus trina recepta tribus.

varias nominis Jovis Feretrii rationes expHcare, et arma


Ego jam aggrediar

Qualiter appelletur Jupiter Feretrius inscribitur haec El. in Borr.


Quare Jupi-
ter sit dictus Feretrius Dresd. Burm. 1. ut fere in priscls edd. De Jove Feretno
NOT;E
putant, alii a ferendo:
iSuncJocis] Unde Jupiter Fere- feriendo
trius cognominatus sit hac Elegia do- ntrumque admittit Poeta.
cet Propertius. Alii sic dictum a Feretrt] Acronera Caninensium diH
724 S, AUTtELIi PROPERTII

Maj^num iter ascendo ; sed dat inihi gloria vires.


Non juvat ex facililecta corona jugo.
Irabuis exemplum primae tu, Romule, palmae 5
Hujus, et exuviis plenus ab hoste redis.
Tempore quo portas Caeninum Acronta petentem
Victor in eversum cuspide fundis eqimm.

trina de tribus dncibus capta. Arduam ac difficilem viam ingredior ; at gloria miki
robur addit itigtnW ; non delectat corona e clivo leni ac molli decerpta. Romule, O
tit ipse exemplum instituis istius pi'ima; victoi-ice, spoliisque onustiis ab hoste reter-

teris, qua ttmpestate victor equum immittis in prostratum hasta tua Ceninensem

Burm. 2. 4 Neap. Gronins;. Palatt. C. Com. Guam. Ask. Leid. 2.


E facili
ties Voss. Dorvv. Lata Heiusian. 5 Induis Pen-, v. c. Vat. 1.2.
Biirni. 2.
Doi V. 1. Biirni. 2. Imbuere Colot. Omnibus ex. Heinsian. 6 ' Eximio Rej;.
qninqiie libb. Broukh. ap. Guam, et Dresd. bene: eandem lect. confirraat
eruvio qnod in suis Passerat. invenit, nee multuni recedit ab eximio, quod tt
edd. Brix. et Venet. praeferunt.' Barth. Exuvio Borr. Ask. Voss. 1. Dorvv.
Ex vivo Neap. Eximio Leidd. Voss. 3.4. Gioning. Burni. 1. et antiqtisB edd.
'Qiiseritiir,' inquit Laehm. utio niodo legeHdiini sit
' et eximio \el et exuvio. :

lUnd Bioukhnsio placebat: ego hoc prajstare judico.' xums dant B.B. B.
7 Cenitmm Brix. Venet. Altid. cett. Caninum Guam. Cceninum scribi jubet
Broukh. Acronta legunt duo Broukhusii libri cniu Posth. Paint, inembr. C.
Com, Borr. et sic Passeratii libri, et Ed. pr. Brix. et Venet. Viilplus Acrujia
cum Aldd. cetevisqne prsetulit. Cecinum Voss. I. i. Dorv. 1. Ceninu.n in
'

nieo utroque: sed rectius cum diphtliongo scribi, monuit Broukh. Pro
Acrona recte Acronta Broukh. prastiilit, quod firmatur a Neap. Mentel. Exc.
.Seal, aliis.'pie codd. et priscis edd. In Voss. 3. corrupte /lt7(t'roia. Poten-
tem in nieo 2. Petentes Dorv. 1.' Burm.
8 Nee venum Neap. Voss. 1.4.

KOTJE
cem in przelio propria nianu cum Ro- fuit. Prima Acrone intevomto Ro-
mulus obtriincasset, spolia ex eo re- mulus obtulit stcnnda Cornelius Cos-
;

lata ferciilo ad id facto in Capitolium sus,Toliminio Hetrusco occiso tertia ;

detulit, ibique temphim Jovi conse- Claudius Marcellus, obtruncato Vir-


cravit, qiiem Feretrinni nuncupavit, doniato Gallornm rege,suspendernnt.
in eoque templo spolia ilia regia ap- Nee alii,dum Romanum stetit impe-
pensa collocavit, auctorqne tuit pos- riuni, opima spolia legiintur retulisse.
leris, ut eo capta ex hostibus spolia 5 Imhuis exemplum] Exemplum in-

opima deferrent. Hipc est origo stituis quo posteros doces quid sit fa-
templi, quod primum omnium Romae ciendum ducibns Romanis, diim oc-
dedicatum est, ut testatur Livius lib. cisis propria sua manu hostium duci-
I. et in quo omnia opima spolia de- bus victores spolia reportabnnt.
hebant otferrii Opima porro spolia 7 Canhwm Acronta] Acron dux
ilia nuncupata sunt, quae regibus vel sen rex fnit Caninensiuni, quo qni-
ducibus hostium in pra?lio sua manu dem dnce, propter raptas virgines
cssis detraherent duces, et in tem- Sabinas, iidem Caenincnscs in agrum
plo Jovis Feretrii snspenderent. Bi- Roniannm irruerunt, quibus occur-
na tantnm post Komulnm inter tot rens cum exercitu sno Romulus re-
annorum bella o|)iiua parta sunt spc- gem insuin Acronem pra*lio prostra-
lia, adeo rara decoris ejus fortuna ann obtruncatumque armis spoliavit,
:

LIK, IV. ELEG. 10. 720

Acron Herculeus Caenina ductor ab arce,


Roma, tuis quondam finibus horror erat. 10
Hie, spolia ex hiimeris ausus sperare Quirinis,
Ipse dedit, sed non sanguine sicca suo.
Hunc videt ante cavas vibrantem spicula turres
Romulus, et votis occupat ante ratis
Jupiter ! ha^c hodie tibi victinia corruet Acron. 15
Voverat, et spolium corruit ille Jovi.
Urbis, virtutumque parens sic vincere suevit,
Qui tulit aprico frigida castra lare.

Acronem adportas urbis accedentem. O Ruma, limitibus oUm tuis terror erat ille
Acron Herculeus arcis Ceninensis dux. hte, temeve uusus sperare exuvias ex hii-
meris Quirini, ipseprabuityVerum suo ipsius cruore madidas. Romulus istum
aspicit torquentem hastiliaante latas turres, votisque prius ratis ipsiini iiicadit. O
Jupiter, Acron victima hodierna die tibi mactabitur. Ubivotum nuncupaverat,
statiin ille Jovitrupceum occubuit. Itu pater urbis ac virtutis consuevit hostes de-
bellare, qui, quamvis haberet tepidam mollemque domum, ulgida tame7i castra miU-

Ask. Dorv. 2. Burni. 2. Palat. 1. C. Com. Bon. Guam. Nee versus Vat. Et
inversa
Dorv. 1. 9 Herculeis Brix. Caecina Guam. 10 Hector e.Sca\.M
'Quirinis in quibnsdam esse ait Broukh. nostri nihil mutant.' Bartii. Qui- '

rini perperam in sed recte Quirinis in cod.


onin. fere codd. et dd. priscis :

Seal. A. spoliare male in Mentel.' Burm. Quirini dant Bartli. Laclim. 13


' A'wnc c. Borr. Voss. 1. et mens uterque.
Hunc vidit vitiose in priscis edd.
Librantem Neap. Exc. Seal. Groning. Voss. 3. 4. Dorvv. et meus 2. in re-
liquis vibrantem.' Idem. Vibratite7n pr^tiilit Broukh. sed inquit, ' probum
utrimiqne ; neque niultum Iiic refert quod cui praeteras.' Librantem Palat.
1. Bon. et Guam. Librantes C. Com. Librantem magis proprinm esse
inquit Lachm. Nostram lect. exliibent B.B.B. 14 Ante ratos Guam.
Vobis . . rates Brix. Ante votes Neap. Mentel. Ask. Borr. Leidd. tres Voss.
.

Dorv. 2. Burmm. sed in Burm. 2. marg. deos pro varia lect. Vohis o. a. rates
in priscis edd. sed votisratis vera lect. est, inquit Burm. et dant B. B. B. L.
15. 16 Hie li. Heins. quod etiam legend, videtur, censet Broukh. et Burm.
'
Spolium: c. male distinguitiir,' Burmannus dicit, ' in meo utroque.' Cor- '

ruet \)\q corruat ?i\\cx.or\h\i%\ihh.' Broukh.


17 Virtutemque\o%i,.\. h. e. vir-
tutumque ut in Dorv. 1. Burm. 2. quod placebat Markl. 18 A porco Neap.
NOT^
urbemque Caeninam primo inipetu 13 Cavas turres] Scilicet Romanas,
cepit, ac deinde ornatu triumphali quas intus vacabant capiendis pro-
Romam reversus Acronis spolia Jovi pugnatoribus. Be turribus Romanis
Feretrio primus omnium cousecravit. dictum est m. 21. ' Ronianae turres,
9 Canina ductor ab arce] Cepniua et vos valeatis, amici.'
fuit urbs Latii, non procul a Roma, 14 Votisratis] Rata vota' dicun-
cujus rex Acron a Roniulo est occi- tur, quce firma, Diisque probata et
sus, armisquc spoliatiis. accepta sunt.
: ;

726 S, AURELII PROPERTII

Idem eques et fraenis, idem fuit aptus aratris,


Et galea hirsuta comta lupina juba. 20
Picta nee inducto fulgebat parma pyropo
Praebebant cgesi baltea lenta boves.
Cossus at insequitur Veientis casde Toliimni,
Vincere cum Veios posse laboris erat.
Nee dura ultra Tiberim belli sonus ; ultima praeda 25
Nomentum, et captag jugera terna Corae.

tiamque toleratit. Idem eques idoneus crat armis etaratro: crt.ssjsque ipsi erat
lupina hispida crista ornata. Neque pelta piclurata odditis carhuiicuHs coruscabat
tauri mactati suppeditnbant baltea fiexibilin. Cossus autem sequitur, occiso Tolumno
Veiente, quando magni operis ac laboris erat Veios posse debellare. Diondum trans
Tiberim tubce clangor ; remotissima prceda Nomenttim erat, paucaquejugera Cora

Aperto Voss. 1. A prisco Heinsian. 19 Equus ..id. et fuit Guj'. Id. et fuit
.

etiani Livin. 20 Cui g. Perr. v. c. Colot. Vat. 1. unus scriptiis Passeratii.


Stat g. vult Heins. in Not. Prop. p. 758. Hii-sutis jubis Groniug.
21 Victa
Heinsian. Neque in. Neap. Groning. Ask. Bon. Guam. Leid. 2. tres Voss.
Dorv. 1. Burm. 2. Bronkb. et Ed. pr. Palma Rorr. Palat. membr. Flamma

Groning. Voss. 1. 4, Flama C. (;om. Flama Giiarn. 22 Lasi ... boves Dorv. 1.
^23 ' Disticbon hoc sequent! postponitur in plnribus codd. sed illud eo
ordine, quo coUocavimns, in aliis codd. legi, et legendnm esse recta docuit
Sclirader. Emend, p. 181. Cossus et inde sequitur venientis Dorv. 1. Venienii
2. Venientis etiam Borr. Voss. 3.' Burm. Cossus ffDresd. Tolunni edd. Aldd.
et Colin. Sequens disticbon hoc loco posuenint B. B. B.
24 V. turn V. Voss.
4. 25 ' Necdum ultra cett. Varias stationes hoc disticbon nactum est in edd.
Nitnirnm in Brix. ac Venet. legitiir ante vs. 21, et 22. In Aldinis post
ilhid :Cossus at ins. et eodem in loco etiani Vnlpii ed. cum Scaligeriana ex-
hibet. Passeratio videtur id oollocandnni eo loco, quem bic obtinet, et in
qiiem Broiikh. qnoquejam recepit, qnem Gottingensis editor, nt scrpe, se-
qiiitnr.' Barth. 26 * Pauca pra^tulit Broukh. quod certe melius qnam parra,
lit in Leid. 2. Voss. 3. sed terna Perr. v. c. Colot. duo Vat. et huic lect.
favent codd. in quibus terra, ut in Neap. Reg. 1. Colb. Ask. Borr. Groning.

NOT^
23 Cossus at insequitur^ Aulus Cor- populis intulerunt.
nelius Cossus Tribunus militum, (alii 24 Vincere cum Veios'] Veii civitas
Consulem dicunt,) Lartem Tolumni- fuit Veicntinm populorum caput, non
um, Veientiuni regem, bello propria procui ab urbe Roma. Veios post
manu occidit, ejusque spolia secunda decennalem obsidionem cepit per ch-
opiuia, ut Romulus ante fecerat, so- iiiculos Caniillus. Veioruni rex erat
lenni dedicatione Jovi Feretrio obtu- Toluinnius, a Cosso occisus : ut mox
lit : ut narrat Liv. lib. iv. Causa dictum est.
belli fuit, quod P'idenntes, Colonia 26 Noinenium] Oppidum fuit Latii,
Populi Rom. ad Lartem Tolumnium, non procui ab urbe Roma; unde No-
Veientiuni regem, interfectis legatis mentana via, qua Nomentum itur.
Romanis defecerant. Hanc injuriani Cora'~\ Cora fuit etiani Latii oppi-
ut ulciscerentur Koniani, belluiu Fi- dtiin oxigiuim.
denatibus Veicntibusijuc Tuscoium
;

LIB. IV. ELEG. 10. 727


Et Veil veteres et vos turn regna fuistis,
Et vestro posita est aurea sella foro.
Nunc intra muros pastoris buccina lenti
Cantat, et in vestris ossibus arva metunt. 30
Forte super portae dux Veius astitit arcem
Colloquiuraque sua fretus ab iirbe dedit.

jam expugnata. Et vos, o antiqui Veienies, tunc fuistis, fuistis^ue etiam vos
Umc, o regna Volscornm, uc\n vestro foj-o aurea sedes lucuta est. Nunc vcro in
vestra ipsa urbe opilionis utiosi fistula canit, tt in vestris cincribus ac sepulcris agrus
metunt dgricold:. Casufortuitoductor Veius ad porta propugnaculum affuit, ac
urbis suce prcesidio conjisus alloqnii Cosso potestaiem fecit. Et cum aries ceneo

Leid. 1. diiobus Voss. et Dorv. I. Trita Vat. 1. lle^. 2. unde trina Heiiis.
conj. Terna probavit Lips. Aiitiq. Lect. ii. Capta Mentel. Heinsian, iinde
Guy. capta j. pauca Cora legebat. In Leidd. Voss. 1. 3. et Ask. choree.' Bium.
Terna etiani Scaliger quod probat Lachni. Pauca dant B. B. B. et defendit
:


Kuin. Postb, chore. Brix. et Venet. ap. Bartli. chora. 27 ' Et vos t. prceda:
ita Groninn;. Lipsius e Vat. libio legit, et Volscum regna f. quod posset facile
adiuitti, si qua extaret memoiia vel regni vel reguni Volscorum: sed ledu-
cenda est in suum 1. certissiniaBeroaldi emendatio, baud quaquani arbitra-
ria, Et Veii veteres et vos turn regna fuistis: eani firmant libb. Rsgii et Col-
bertini, duo Gebbardi, ac noster 2. exbibente primo, vos cum regna; quod
etiam in Borr. est.' Broukh. Et veri vet. Guam. Vostum regna Ed. pr. Vos
Veii V. turn Volscum \o\vbat Guy. 'Sic legi in Palat. et C. Com. testatur
Freinsheniius ad Flor. i. 12. l\. ubi etiani vide Rupertum neque aliter in:

Leidd. Voss. aliisque codd. habetur. Et vos quoriue r. conj. Heins. Sed
probo et amplector, quod in Voss. 4. legitur, et Volscum r. licet repudiaverit
Broukh. et ad banc lect. nos niauu ducunt et vestigia praebent codd. in quibus
ros cum, ut de suo pr. testatur Broukh. et in Borr. Heinsian. An regna
Volscorum a poeta recte dici potuerint, constabit ex libro Ant. Ricchi de
Regno Volscorum, qui ii. cap. 3. ita bunc locum afFert Et Veii v. Volscorum
:

r. Vobcum regna affert Fabretfus ad Inscr. Ant. cap. 3. p. 129. Idque etiani
probasse videtur Denist.' Burm. ' Lectionem et Volscum r. ferri posse, non
nego: sed vulgaiem lect. vos turn, tot codd. auctoritate niunitani, et comnio-
dissiniuDi sensum prsebentem, j)reefero.' Kuin. ' Nihil agunt, qui et Volscinn
reponunt de Italorum conjectura. Recte probat Schrader. codicis Groning.
scripturaui :O V. vet. et vos turn r.f.' Lachm.- 29 Lati in aliis. 30 'Anna
Guam, quod ferri non potest.' Barth. idem censet Broukh. Arrjia Mentel.
Borr. Heinsian. Leidd. Voss. 1.4. Ferunt Doi\. 1. Metunt, reVictalacwm,

NOT^E
28 Aurea sella foro} Tanta, inquit, Troja fuit.' Veios autein ita deso-
vcstra fuit, o veteres Veii, nominis latos esse Poeta significat, nt non
vestri celebritas, tanta majestas, ut modo pascantgreges suos pastores in
magistratus vester, sen dux, sen rex, Veioruni ruderibus et sci)ulcris, sed
in aurea sella sedens medio foro
in etiani agricolae in media urbe nietanl
jus diceret. Semper enim fuit faslus fruges quia niniirum urbis loca jam.
;

regii aurea sella. erant arva vel pascua.


29 \unc intra muros] Hujusmodi 31 Dvx Veius] Lartci Toliinuiiiis.
Nasonis
est illud Jam segesest ubi
:
'
.

728 S. AURELIl PRO PERTH

Duraque aries raurum cornu piilsabat aeno,


V^ineaque inductum longa tegebat opus,
Cossus ait, Forti melius concunere campo. 3>
Nee mora fit ;
piano sistit uterque gradum.
Di Latias juvere manus: desecta Tolumni
Cervix Romanos sanguine lavit equos.

cornu mcenia subriuref,t vinea prolixii labores militarcs cuniculosque ad mcenia


conductos protegeret, Cossus dixit : Houestius est viro magnaniino in planilie de-
certare. Neque iilla dutur mora, confestim uterque astut in campo paratus (ul pug-
nam. Superi Latinos manus adjuverunt ; nmpulatum Tolumni caput Rumunos


deest in Heinsian. 32 Factus Leid. 1. Fractus Bon. Mentel. iinde Heins.

icgebat C. sua fractus ab u. d. 34 Vinea qua ductum C. Com. Bon. Guam.
Colot. Neap. Borr. Ask. Leid. 1. ties Voss. Dorvv. Bnrm. 2. et sic lege-
bat Schrader. quod probat Bnrm. Vinea qua ind. Burm. 1. aliiqne codd.

Cogebat Reg. Regebat Voss. 1. Bnrm. 2. 35 Recte, piito, Bronkh. et Mark!,
'

conj. Fortis.' Lachm. Forfci e Mat kl. exscribit Burm. Concurrite Hon. Borr.

Burm. 1. 36 ' Pleno conjiciebat Lips, etoperose astruit Heins. Not. Prop,
sed playio libroium tiietur Broukh. Piano gradu Brix. et Venet. quod
. . .

(uetur Gronov. ad Liv. 4. 12. nt sistit ponatiir pro sisti/ur.' Barth. Sit Leid,
1. Bnrm. 1. gradu in plerisqne codd. et edd. antiqq. N. mora: se pleno s. u.
gradu legebat Guy. Figit u. gradum conj. Markl. Piano gradu probat . . .

Editor Elect. Eton. Minor, p. 138. et gradum ab aliis reponi improbat.


Gradum verani esse lect. dicit Knin. et probat Lacbni. 37 Difecta Venet.
I. ap. Bartb. Decepta G\\?Lrn. Leid. 1. Voss. 3. am. sec. Decerpta Voss. 4.
'
Columni vitiose mens 2. incojus marg. ad Latias manus legebatnr al. Romu-
leas: sed quae glossa est nnde tamen quis f. emendare posset, Romuleas
:

juvere manus Di,secta, ifc. sed minime id opns est.' Burm. 38 L. ngros Gny
NOT^
33 Dumque aries murum^ Aries ma- lata pedibns septem, longa pedibus
cbjna fnit bellica,quaveteres ad siib- sexdecim. Hnjus tectum mnuilione
ruendos nrbium mnros utebantur. duplici tabulatis trabibusque contexi-
DearietehaechabetIsidor.xviii.il. tur; latera qnoque viminibiis sepi-
"
Arieti nomen,' inquit, ' species de- untur, ne saxorum telorumque impe-
dit, eo quod cum impeta impin^^itur tu pcnetrentur. Eslrinsecus antem,
in murmn, in modum arietum pug- ne immisso concremetur incendio,
nantium. Validie enim ac uodosaK crndis ac recentibus coriis vel cen-
arboris caput ferro vestitur, eaqiie tonibus operitnr. Complures aiitem
snspensa funibus mvdtorum manu ad vincaE sic factae juiignntur in ordi-
murum impellitur, deinde relrorsimi nem, sub quibus obsidentes tuti ad
ducta impetn majore destinatur, sic- snbruenda penetrant nnirornmfunda-
que crebris ictibus concussum muri menta.' Haec porro ultima Vegetii
latus cedit,cavatuniqne irrumpitur, verl)a rccte explicant locum hunc
ac fenestram facit.' Propertii, * Vineaque inductum lon-
34 Vineaque'] Vinea quoque est in- ga tegebat opus ;' cnm niminuii plnres
strumcntum bellicum, sen machina, vineae sininljunctaRtegunt obsidentes
(|iiamsic describit Veget. iv. 15. milites, (jiio possint ad nuirornm fun-
'
Vinea e lignis tenuioribns est ma- dammta snbruenda penetrare.
china compacta, alta pedibns octo,
HI5. IV. ELEC. 10. 729

Claudius Eridanum trajectos arciiit hostes,


Belgica cui vasti palma relata ducis 40
Virdumari : genus hie Rheno jactabat ab ipso,
Nobilis e tectis fundere gaisa rotis.

equos cruore tinxit. Claudius hostes transmissos a Rheno prohibuil, qunndo ab


ipso rejiorlalus est dypeus Belgicus Virdomari, ducis ingentis, qui se Miginein ab
ipso Rheno ducere gloriabatur, quique insignis erat in vibrandis c sublimi curru


non male, judice Biirni. 39 C. a Rheno Dresd. Brix. Venet. ap. Barth.
Aldd. Colin. Miireti sed Broukb. lecepit Guyeti emend. CI. Eridanum:
;

quod et Viilp. et Gottingensis editor fecere cum Passeratiiis mahiisset,


Eridano. ;

40 Belgica cum liabent omn. libb. Broukbusio inspect!. Bellica


Palat. meiiibr. teste Gebb. Belligera cod. ScaW^cn, qui inde faciebat Belli-
gerans v. Guy. quoque tentabat reponere Gallica vel Celtica cum : demum
vero etiam Be/g-ica defendit. Cui pro turn legit Broukb. cum Casp. Barthio.
Palma est in Gioning. utioque Broukb. Borr. et Dresd. veteri scriptuia pro
parma. Parma relicta Seal. v. c. Palma Mentel. Heinsian. Voss. 3. Belgica
cum retinet Lacbm. Cui dant B. B. B. 41
Vircomani Dresd. Uricomanii
'

Brix. Vis Romani genus Gaarn. Romani et'iam Posth. Virtomuni Seal, allique
ex Heinsianis complures, ut et Britomani: Virdomati Voss. Virdomari Venet.
Aldd. Colin. Mureti, cett. Heinsius subveretur, ne hoc nomen ex glossa in
Propertii contextum irrepserit, legitque Indomitum g. Adv. p. 29. G. hie
:

Brenno liber Passerat. in ceteris nihil tale.' Barth. Britomani Perr. v. c. '

Vat. 1. 2. Virtomani Neap. Ask. Virdomati Borr. Heinsian. Vertomani Leid.


2. Dorv. 2. Uncomani Voss. 1. Dorv. 1. cum meo 2. in cujus marg. Butomani
pro var. lect. Virdomari Leid. 1. Voss. 3. Viridomarus Serv. ad Virg. JE. vi.
856. Virdomarus scribend. censet Fabric, ad Orosium iv. 13. Virdoniarus
corrupte in Inscript. ap. Sponium in Miscell. Erud. Antiq. p. 243. et Virdona-
rius in eadem Inscript. ap. Murator. T. ii. p. 870. 3. Virdumari in aliis Mar-

moribus.' Burm. 42 ' Mobilis Gaaro. Erepti idem cum Vat. Et rectis Dresd.

NOTyE
37 DiiLatiasjuveremanusI ' Latias Rhennm, sed cis Padum ad Clusti-
manus dicit Cornelii Cossi, qui nimi-
' diuni, duui ceteri Gessatae Galli obsi-
rum Romanus ac Latinus cum Tusco- derent Acerras, ut scribit Plutarch.
ruin rege decertabat. in Marcello. Kon igitur legendum
39 Claudius Eridanum [a Rheno'] est a Rheno, sed potius Eridano, ut
Claudium Marcellum consulem de- recte legit Passeratius; vel Proper-
signat, qui Viridomarum, Gallorum tins hoc in loco intelligendus est de
Insubriuni ducem, prailio vicit occi- Rheno illo Italiaefluvio, qui ex Apen-
ditque, ac tertia opinja spolia ex eo nino montc ortus per Galliam Toga-
reiala Jovi Feretrio obtulit ;
quod tarn fluens, agrnmqne Bononiensem
(|uideni nemini Romanorum postea ipsamque Bononiam irrigans, supra
contigit. Non potest autem intelligi, Ferrariam in Padum sen Eridanum
quod Rheno illo
hie dicit Poeta, de inlluit. De hoc Italiae Rheno Silius
Germaniam a Gallia dis-
fluminc, qui Italicus lib. \iii. Parvique Bono- '

terminat, cum nondum ad Riienum nia Rheni.'


imperii sui tines ClaudiiMarcelli tem- 40 Belgica] Pro, Gallica, posuit;
poribus protulissent Romani ; cum vel legendum est bellica.
nee etiam pugna ilia, qua casus oc- 41 Virdumari] Viridomarus ille
cubuit Viridomarus, pugnata sit ad fuit rex seu dux Gallorum, vel potius

730 S. AURELII PROPERTII

jaculantis ab agmine braccis


Illi viro^atis

Torquis ab incisa decidit unca gula.


Nunc spolia in templo tria condita. Causa Feretri, 45
Omine quod certo dux ducem
ferit ense :

Seu quia victa suis humeris hue arma ferebant,


Hinc Feretri dicta est ara superba Jo vis.

jacuUs. Ipsi,advirgatcE erant hraccce, ex agmine spicula vibranti torquis inflexa


ex amputato coUo decidit. Jgitur ista tria spolia in templo servata, causa seu ratio
sunt nominis istiiis Feretrii, quia niniirmn ratis votis dux ducem gladioferiit;vel
quia duces i\li suis humeris ilia spolia victis detracta Jovi ferebant ; inde dives
illis spoliis templum Jovis Feretrii nuncupatum est.

Erectis Venet. Brix. Aldd. cett. unde recte Lips, ac Livin. e lectisrotis. Ccesa
Guam, et Brix. Gessa Venet.' Earth. Mobilis hahet vet. cod. ap. Pocclmm et
Perreium. i3'Jurgatis Guam. JaculatisDresd. Jaculati lib.Passerat.unde ipse
refingit jaculanti prob. Heins. Jnculantis liber Seal, scriptns, quod Bronkli.
Vulp. et Gott. ed. placuit. ^t ing-iune Dresd. cum cett. et edd. vulgg. quod
Casaub. defendit ad Pers. Sat. v. 4. Ab agmine Franc. 1. Borr. Groning.
Guam. Bracjs Dresd. BraccAis Brix. Venet. i>;at7ijs Aldd. Brards Colin.'
Barth. ^Jaculatus Le,'\6. 2. Jaculatis Voss. 4. Burm. 1. Jaculaiiti ex ag. Perr.
V. c. duoVatt. Heins. ad Ov. M. vi.311. legit /. r. jaculanti ex inguine, vtl
Y>\o Illi substituit, Spicula ad orani ed. Aid. Velantibus inguina b, laudat
Passerat. Velantibus agnoscunt etiain collationes Colotii. ' Jaculanti ex ag.
fecerunt Itali sed nos verius ita : Jaculanti ut ab ag. Nam ab inguine nolim
:

.scribi cum Italis.' Lachm. Braccis dant B. B. B. L. et probat Kuin. 44 In-


visa Brix. Venet. ap. BartL. 3Ianu Posth. 45 Hac s. Voss. 1. Burm. 2. Fere-
tur Heinsian. Tua pro ^mDresd. 46 Heins. corr. Nominis, ut c. vel Nomi-
nis, exerto. Pro O/nine etiam Cri;nine Voss. 1. Dorv. 1. Pro certo est circo
Dorv. 1. F.nse latus Seal. Ante ductm in antiqq. edd. sed ense Perr. v. c. Neap.
Colot. Dresd. duo Vatt. Borr. alii. Heinsii correctioneni confirniat ojusdcm

Perr. cod. et Vat. 2. in quibns Nominis. 47 ' Quis v. Leid. 1. Seu quod
Dresd. Hceca. in omn. f, codd. sed hue recte a Broukii. emendatum : vel
/iMic cum Heinsio.' Burm. Hue tamen improbat Lachni. qui /i<fc legit. 48
Sic F. Heins.
NOT/E
Gessatarum, qui populi fuerunt Gal- 43 Virgatis braccis] A longis brac-
liae Togatae, qua; /Emilia dicta est, cis dicta est Gallia Braccata.
quorum olini regio fuit ubi nunc Bo- 45 Causa Feretri] Feretrius est dic-
nonia, Forum Cornclii, Ravenna, ilvc. tus Jupiter, vel aferendo, quod ad ip-
42 Gicsa] Vocabulum est Galli- sum ferantur spolia ilia ()|)ima, vel a
cum, significatque liastam, seu grave t'eriendo, quod ferire sit occidere.
aliud tcliim, quod vulgo vocant une Scaliger vero putat Feretrium die-
pique, ou une hallebarde, ou pertuisane. tuni a feretro pompee triumpbalis.
2

LIB. IV. EL KG. Jl. 731

ELEGIA XI.
AD PAULUM.
Desine, Paule, meum lacrymis urgere sepulcrum.
Panditur ad nullas janua nigra preces.
Cum semel infernas intrarunt funera leges,
Non exorato stant adamante viae.

O mi Paule, cessa fletibus tuis tumulum meum fatigarc, quandoquidem ytullis


votis ac quereits aperitur atra porta. Quando semel Tarlurea jura sulnerunt mane.f,
clamhmtur exitus adamante, quern nemo potest exorare. Quamvis te precantem re-

Epigramma Coriielice Pauli uxoris Guam. Epigramma C. vx. P. Dresd.


Epigramma in Paulum in exemplariMs. niembranaceo Veuantii Lupacchini et
Biirm. 1. Ad Paulum Borr. Hurm. 2. Colot. et pleraeqiie edd. vetustae. Cor-
nelia maritum alluquilur in libio Pocchi. Peir. v. c. Vat. 1. 2. Cornelia ad
Paulum maritum Ber. Cornelia Paulo in edd. Mureti et Plantinianis.
' Kopp. (Jl)s. cap. 12. hue
transfeit vs. Nempe tuas I. piito, ut lacrymcE, iacr?/-
mis jiingantur, preces, prccibus qu nimis severa lex esset et iniqiia mule
: :

hzec tianspositio jam V. J), siispecta fuit in Biblioth. Pliilol. Gott. T. i. p. 380.'
Barth. Ai.^irt, alias dura veU/ira, L. Lat. 3 'Ordo hnjus et adliajientium
disticiiorum, qneni exhibiii, est in onin. codd. sciijitis et edd. Scaligeriana an-
tiquioiibus, quae paiiter ac codd. in tota hac elegia ne vs. quidem loco move-
runt. Ha?c, de qnibus aginins, disticlia Scaliger ipse intacta reliquit. Sod
Barth. Advers. xliv. 2G. sic constituebat Cum s. ^c. Nempe t. ^-c. Te I. Hfc.
:

Non ex. ^-c. Francins autem et Broukli. ita: Tel.ifc. Nempe t. &i'c.Cum s.
^c.Non ex. Ifc.' Burm. 'Ex inente Kopp. sequitur distichon Te licet, ifc. :

Panditur, ,^-c. Inde porro tertium locnm occupat distichon , Cum s. At Nempe
manifesto refertnr ad vocem ejnsdem distichi licet: neque ego unquani
infeiiciorem transpositionein vidi.' Barth. ' Burm. in Not. ad Loticli. T.
I. p. 305. emendabat sedes : quod etiam adstruit Schrader. emend, p.
181. atque ita olini Heinsius, sed postea recte improbavit.' Sunt. Beckius
Commentat. i. de interpretatione scriptt. vett. ad sensuni veri et pul-
chri, &c. p. 47. versus ita ordinandos censet Desine, P. ^c. Nempe
:

t. 4-c. Quum s. Hfc. Non ex. S^c. Te I. Sfc. Panditur ad, ^'c 4 Non '

exoratce Palat. Bon. non male sed ad sensnm parum interest.


; Non
exorando Frut. corrigebat, citra! necessitatem.' Barth. Pro vice Heins. '

Kot. Prop. conj. fores \elferce, quod postea recte damnavit, nam vice non

NOT^
1 Desine, Paule,tneu7n'] Sub nomine eiqne filiara Juliam genuit. Unde
et persona Corneliae, preematurofato constat Juliam, Augusti filiam, et

vivis ereptacjscriptaest ha^c epistola iiancCorneliam exeademmatre Scri-


ad L. ^milium Paulum, censorem, bonia fuisse sorores, ut infra declara-
rnaritum ;
quern monet ut a lacrymis, bitnr.
querelis, et fletibus sibi temperet,ut- 2 Janua nigra] Inferornm ostium
pote nihil profuturis, ipsique filios, nullis lacrymis aut votis patct.

quos omnes reliquit superstites, com- 4 Non exorato slant adamnnle riir]

mendat. Hiec porro Cornelia fuit fi- Leges Inferorum sunt irrevocabilcs ;
Ila Scriboniae, qu nupsit Augiisto, ubi semel extinctus est homo, Inferos-
732 S. AURKLI! PflOPERTII

Te orantem fuscae Deus audiat aulae,


licet 5
Nempe tuas lacrymas littora surda bibent.
Vota movent Superos iibi portitor eera recepit,
:

Obserat um])rosos lurida porta rogos.


Sic moestae cecinere tubae, cum subdita nostrum
Detraheret lecto fax inimica caput. 10

gia nigra Dens intelUgat, ripcs scilicet surdcefletus tuos et querelas absument. Dii
tantum superi donis, sacrijiciis, ac precibus ficctuntur, uon inferi cum semel :

vector accepit 7iaulum, janua nigra luridos manes occludit. Id tristes tuhce signi-
ficarunt, dum tceda infesta supposita corpus meiim rogo subducehat. Quid mihi

solicilandiim docet epig. Alcaei Antliol. iii. p. 408.' Burm. 5 ' Me I. Borr.
Fuscce ap. Mirand. et in oran. codd. et edd. antiqq. Furtce conj. Heins.
Not. Prop, et ad Ov. M. iii. 273. recepissem hanc emendat. si vel iinus
cod. addixisset, prop, enim dicitur de rebus inferis.' Idem. FurvcB probat
Broiikh. et Bartli. Fuscce dant Burm. et Laclim. 8 Herbosos, quod edidit
Broukh. est in Burm. 1. Groning. Meiitel. Borr. Neap. C. Com. Palatt. duo-
bus, Venet. 2. Rheg. Volsc. Aldd. Junt. Colin. Gryph. Scalig. Grasseri,
"Wechel. Erbosos Gnarn, f/>n6rosos liabent Bon. Voss. 1. Burm. 2. Dorv. 1.
Perr. v. c. Vat. 1. 2. Vicent. Beroald. Mureti, RouiU. Plantin. Douss.
et Passerat. legitur etiam inter variantes Pocchi et Minturni emendarnnt :

ita etiam Puccitis Dons. P. et Markl. quorum liic praeterea legebat Olisidet :

um. I. Parca locos, vel Pcena. iocos defendit Schrader. Emend, p. 183. Choros
volebat Kopp. et olim Heins. ut primo goros, dein rogos scripserint librarii.
Hemst. maiebat domos. Obsecrat Lup. Umbrosos rogos probat Kuin. Her-
bosos defondit Lachni. et ' unice veram esse dicit : dant etiam B. B.
'
9 Dis-
ticiion lioc duobus seqq. postponit Kopp. quod improbat Burm. Sat pro

NOTyE
que ipsum non amplius fata ad
adiit, precibus flecti vel exorari.
snperos remeare sinunt, vieeque mor- Portitor ara recepif] Vector Cha-
tuorum animas coercent claustris ron, qui cymba sua fato functorum
adaniantinis, h. e. invictis et insu- animas ad luferorum sedes transmit-
perabilibus, irremeabiles. Finguntur tere tingitur a Poetis, cui pro vec-
autem Inferornm portae esse adaman- turae pretio solvi quoque dicunt nau-
tinae, utpote quarum durilies frangi lam; unde etmortuis solebant in ore
non possit. Virg. jEn. vi. 'Porta nunimum tradere, neapud Inferos ve-
adrersa, ingens, solidoque adaniante hit inopes errarent ; ut ait Virg. ^^n.
columnar.' vi. Hjec omnis, qnam cernis, inops
'

.5 Fuscce Deus aula;'] Pinto Infero- inhumataque turba est.'


rum rector, et noctis arbiter. 9 Moestce cecinere tubes'] Funeribns
6 Lit I or a stir da] Ripac scilicet flu- divitum adliiberi consuevisse tubas
niinum Inferornm, quse non niodo significat, quemadmodum et funeri-
surdescunt, sed etiam omnium rerum bus pauperum tibiae adhibebantur.
oblivionem faciunt, ut Lethe. 10 Detraheret lecto fax] Roguni in-
7 Vota movent Superos] Significat telligit, quem ultima fax subjectis ig-
Infernos Deos esse inexorabilcs, De- nibus incendebat.
osqiic; tantJMTi snperos posse votis ac
LIB. IV. ELRG. 11. 733
Quid mihi conjugiura Pauli, quid currus avonim
Profuit, aut f amae pignora tanta meae ?
Num minus imraites habiii Cornelia Parcas?
En sura, quod digitis quinque levatur onus.
Damnatae noctes, et vos vada lenta paludes, 1-5
Et quaecumque meos implicat unda pedes,

Pauli connubium, quid majorutntriumplii, vel tarn magna momimenta mece exist ima-
tionis ac nominis profuerunt ? An ego Cornelia minus sctvas expertu sum Parcas /
Ecce ego sum pondus \\\m\, quod unicamanu suslinetur. O vos snntes tencbra,
vosque, stug7ia Stygia aquce inertes ac pigrce, ac quaiiscumque aqua quae plantus

Sic legit Dons. P. Sic vero riefendit Barthius xLiv. Adv. 26.-12 Proficit
Dorv. 1. Thalami p. t.mei \c\formcE \u\t Heins. SancUe habent Lup. 13
Non m. in omn. codd. etiain Diesd. Bon. Venet. 2. Rlieg. Volsc. Beioaid.
1500. al> Avantio curata, etiani Focclius pro Nam notat Non. Num tamen
Gioning. Vicent. Beioald. Aldd. Jiiut. Colin. Grypli. Miireli, Koiiill.
Plantin. alia?. quod ejus Exceiptis, uno tantum con-
IJubui edidit Scaliger ;

firmatum receptum a Kaphelengio, Passerat. et Bioukli. reliqui ha-


est, et
buit, sed habui jam emendaverat quoque Puccius quod etiam sine dubio
;
'

veruni esse' dicit Laclim.


14 Et s. Brix. Venet. ap. Baith. Aldd. Gryph.
prob. Seal. Ipsum qnce Dresd. En sine auctoritate est, judice Cantabr. edi-
tore. Et s.legatur V?i[a.X.\. C. Com. Guam, unde Gebli. Cornelia. .Ipsum,
quad d. q. legutur, onus? improbante Broukli. ' Et sum codd. tantum non'onin.
et edd. plera?que. Solus Groning. isque non sine litura En, quod prima in
textum recepit Kouill. et recte quoque extat in Plantin. Rapheleng. Passe-
rat. et Broukh. idem probant Guy. et Frut. Ipsum Colb. Codd. fere omn.
hgatur ; quod probat Heins. sed levatur Groning. nieus 1. et edd. antiqq. omn.
Vossianussextus bibliotli. Leidensis n. 81. habet legctur, unde lubens legerim
levetur.' Burni.^ 15 D. o noctes profert Pocchus.
16 Scbrader. Emend, p.
183. conj. ulva, quam conj. probat Burm. ad Loticli. T. i. p. 363. Vulgatam
tamen tuentur loca Virgilii
G. iv. 480. et jE. vi. 439. 17 ' Immutata unde in

11 Quid currus avormn'] Majoruni obscuro nnpsisset.


suorum trimnphos oiiunda
intelligit : 14 Digitis quitiqiie'] Significat se in
quippe erat de gente Cornelia, ex pulverem cineres(jne esse redactani,
qua duo Scipiones Africani cogno- adeo nt facile una manu possit susti-
minati Koinani trinmphantes ingressi neri aut gestari ; ut ii. 9. '
Maxinia-
sunt, ut testantur Polybius et Li- que in parva sustulit ossa manu.'
vius. Ovid. Metam. xii. 'Jam cinis est, et
13 Num minus'] Osteudit nihil sibi de tam magno restat Acliille Nescio
profuisse nobilissimi sui Pauli conju- quid, parvam quod non bene com-
gis ex ^Emiliorum gente illustrissima pleat urnani.'
conjugium, nee etiam majorum suo- 15 Dam7ini? nocfes] Sermonem con-
rum Scipionum triuniphos nee ideo ; vertit ad infernas tenebras palndea-
sese Parcas expertam fuisse minus que Stygias, sese innoxiam insontem-
saevas, fataque minus dura, quam si que periisse protestata.
ex humili loco fuisset nata, viroque
:

734 S. AURELll IMIOPERTII

Immatura licet, tamen hue non noxia veni


Det pater hie umbroe mollia jura meae.
Aut siquis posita judex sedet /Eacus uina.
In mea sortita vindicet ossa pila. 20
Assideat frater, juxta et Minoia sella, et

Eumeuidum intento turba severa foro.

meas coercet ; quamiis pramaturo funere elata ante tempus, nihilominus in hunc
locum insons descendi: rex Fluto manibus meis leges impomt benignas. Vel si
revera atiquis JEar.us qucssitor sedet apposita urna, contra meiiin corpus educta sorte
pila judicium ferat. Consiliarii adsiut ejus fratres, et circa Minois thronum grex

Rapheleng. 1592. inalnni pedem intiileiit, ignoro, nam prior R. 1587. asnos-
cit immatura. Donsariim igitur non sponte illiitl edition! obrepsit. Tamen
hie Boir. Heinsian. sed in ceteris hue' Burm. Immutata Graev. 18 Da p.
Giiarn. Hie in pr. edd. exaratum est, teste Broiikli. Hinc volebat Dons.
P. atqne Barth. Huic est in membr. Deprecor huic placet Kopp. p.
15G. Det est in Franc. 1. Groning. Mentel. et edd. omn. Dat, sive
Da, superscripto Et, Voss. 3. 4. Dat Borr. Et Leid. 2. Hue Groning.
Huic Heinsian. Mentel. Exc. Mod. Regg. Borr. et in edd. Scalig. et
Broukh. quod et Markl. probat. Hinc Puce. Hie probat Burm. quod est
in Voss. 1. Burm. 2. Dorvv. Colb. Ask. in edd. omn. quae ante Scaligerum
prodierunt, nee Scaliaero obsecuti sunt Rapbelengius, Grasserns, Passerat.

Gebh. 19 At si atfert Nestor in Vocab. p. 150. quod volebat Graev.
in Ep. ad Heins. T. iv. Syll. p. 224. Nam si idem p. 217. Si quid Herns.
conjecisse videtur ex epistolis Graevii ibid. 224. Distichon hoc post-
ponit sequenti, versibus quoque commixtis inter se, Kopp. Pro lEacus idem
legit cEquioT.2Q ' Non satis scio, si Latine dici possit judicare in ossa: sed
noster 1. vedicat hahet, leviter corruptum ex vindicet; quod integrum legitur
inGroning. et Borr. id Palmerius ac Passeratius jure vulgataE praetulerunt.'
Broukh. Is mea Heins. Sortito Dresd. Surtitam v.o. pyram Heins. /\dvers.
p. 30. Vindicet Guam. Judicet Broukh. 2. Dresd. et
edd. antiqq. Brix. Venet.
aji. Barth. Aldd. cett. Kopp. legit ; Me mea sortitus vindicat o.
lapis. Me
Leid. 1. Dorv. 2. In meo Lup. Sortitus Leid. 1. Vindicet Exc. Mod. Leid,
quod probat Burm. Sortitam pyram vel snrfita pyra, emendationem Heinsii,
improbat Graev. qui ipse tentat sortitus r. o pice, vel sortito. Tentabat etiam
Heins. Is ... o. pila quod probantBurm. Lachm. sed nostram lect. dant
B. B. B. 21 Assideat Heins. cod. justa in duobus vel tribus. Inter juxta
et Minoia Vat. 1. 2. interserunt et, omitluntque in fine hexametri, ubi et deest
inGroning. Dorv. 2. Mentel. Regg. Burm. 2. et edd. quae Scaligerianani
praecesserunt. In ultima tamen sede habent et Dorv. 1. Heinsian. Voss.

NOT^
18 Pa<erum6ra?] Pluto, qui dicitur eodem cogimur; omnium Versatur
'
pater ' quia Deus Dii nimirum vo-
:
urna.'

cantur patres honoris causa. "-^O Sortita pila] Alludit ad consue-

19 JEacusurna] TEacus Jovis filius, tudinem Romanorum, qui sorte can-


judex Inferorum. Vide annotat. ad sas ordinabant, ac sortitione nomina

Eleg. II. 20. 30. Urna porro desig- judicum in pilis seu calculis et tabel-

nat sortitionem, qua judicum nomina, lis inscripta ducebant.

atque etiam suffragia, in urna versa- 21 Assideat frater [Assidea^it fratres-]


bantur. Horat. Od. ii. 3. 'Onines ililaci sint assessoresac consiliarii ejus
LIB. IV. ELEG. 11. 735

Sisyphe, mole vaces: taceant Ixionis orbes:


Fallax Tantaleo corripiare liquor.
Cerberus et nullas hodie petat improbus umbras, 25
Sed jaceat tacita lapsa catena sera.

telricus Eumenidum appareat /oro afn<o. O Sisyphe, car cas giati tno onere :
rota : ttique, o fvgax aqua, a Tuntalo comprehendaris. Scevus
qiiiescant Ixionis
etiam Cerberus hodierna die nullus iritadat manes, abjicianturque silentes catena

Mentel. Perr. v. c. Borr. edd. Scaligeri, et quae post eum prodiere. Ap.
Pocc. inseiitur et inter intento et turba. Puccitis earn in fine longi vs. collo-
caverat. Minoida sellam vet. cod. ap. Mintninuni, Colot. Vat. 1. Groning.
Burni. 1. quod recepenint Mar. Canter, et probariint Kopp. Heins. Dor-
villius, et GraBV. T. iv. Syllog. p. 224. Heins. etiam Advers. p. 414. sui cod.
lect. laiidat JM.T<a et 31 inoida sella. Minoias. Mentel. Dorvv. cod. Seal, et
:

reliquicodd. oniuesque aliai edd. Malini, inqiiit Burm. Assideat fruler juxta,
et Minoias. \A\\n. cou], Assideantfratresj. Minoias. quod se non intelligere
dicit Bnrm. Lectionem Livineii, [cf. sup.] probat, atque in textum recepit
Laclim. Assideant fratres, juxta Minoia sella, et dant B. B. B. ' Ordo hujus
et pr.vcedentis distichi non est inutandus.' Burm. 22 Pro intento Exc. '

Mod. in toto. Foco pro foro Ask. Grrev. olim tentaverat intendat f. p. 224.
T. IV. Syll. sed postea rejecit. In tanto conj. Passerat. Nescio an indicto

snbstituendum sit.' Burm. 23 Cessent Verr. v. c. Colot. Vat. 1. 2. et vet.
cod. ap. Pocc. et Minturnum, quod placebat Heins. et Grzp.v. T. iv. Syllog.
p. 224. Jaceanl Ferrarii lib. ut et tentavit Heins. Not. Prop. p. 60. Taceant
in reliquis codd. et edd. quod etiam tuetnr Heyn. Addend, ad Virg. T. iv.
p. 233. 24 Aur. hie legebat, indicante Uous.
' 7'. corripere ore: argute
potius, quam vere.' Broukh. ' Tunlalice Voss. 4. Tantaleo; H^insian. Tan-
<a/<?us Exc. Mod. at praeplacet Aurati et Heins. conjectura Tantaleo corri- :

pere ore.' Burm. ' Assentior' inquit Lachni. Aurato et Heinsio corri-'

gentibus T. corripere ore.' 20 Sed Kopp. Lassa Postli. Italica script,


:

pro la.xa, quod est iu Guam. Francii libb. et Ed. pr. ' Koppiersii emen-
dationem Sed amplector.' Burm. Laxa conj. Aur. ad oram ed. Rouill.
et probabat Broukli. in altera ed. sed lapsa in reliquis edd. et firmatur loco

NOTiE
fratres, Minos scilicet ac Rhadaman- ii. 17.
thus. Sic Homer. Od. A. alios etiam Taceant Lxionis orbes] De snpplicio
Minoi assidere tacit, qui cum ipso Ixionis, apud Inferos etiam alligati

mortuorum causas audiant et judi- rotae, vide quaj diximus ad i.9.


cent. 24 Tantaleo] Pro Tantalo, quasi di-
22 Eumenidum turba] Turbam dixit ceretur Tantalus et Tantaleus, per
de tribus Furiis Inferorum, qua: et epenthesin, ut Adonis et Adoneus,
Eumenides dicuntur, quas ante fores Ulysses et Ulysseus, Achilles et
carceris Orci sedere refert Virg. Achilleus, Tyndarus et Tyndareus,
JEa.M. &<- De poena porro Tantali in Inferis

23 Sisyphe, S^c] Sisyphi, Ixionis, vide ii. 17.

ac Tantali poenas uno versu complex- 25 Cerberus] De cane etiam Cer-


us est III. .5. '
Num rota, num sco- bero, Inferorum janitore, dictum est
puli,num sitis inter aquas.' De Sisy- afFatim pluribus in locis, mox vero
pho vero, jugiter saxum volutante Eleg. 7. superiore.
apud Inferos, vide quse dicta sunt ad
736 S. AURELII PROFERTII

Ipsaloquar pro me: si fallo, poena sororum


Infelix humeros urj^eat urna meo.s.
Siciii fama fuit per avita tropa^a decpri,
Afra Numantinos regna loquimtur avos. 30

coUapsa sponte sera. Ego pro me ipsa dico ; si mvalior, supplicium sororum, in-
fausia uuiphora acapaias mens opprimat. Si vero nominis celtbritas ahcui itnquuin
propter triumphus majorum avitos glorice fuit, Afra regna Nmnuntinos ninjorcs

Petronii cap. 16. Et habcnt B. B. B. L. 27 Loquar Dorv. 2. Brtsd. Liip.


'

ita er conj. Heiiis. Not. Prop, et probat GrEevius T. iv. Syll. p. 224. Pocc,
etiam suppeditat loquar Puce, eniendaverat loquar et fallo. I)orv. 2. fuUar,
: :

lelifj 111 fere omn. et edd. anticjq. /a//or : sed Vat. I. Groiiing. el Ask./aWo,
quod prinium exciisum ap. Mnr. quein optimus quisque editor deinde secu-
tiis.' Biirm.
Loquvr dantB. B.B. L. 28 Una Ask. 29 ^ Per a. trophaad.
Gioniiii;:. cum Palat. papyr. ap. Gebli. it. ab initio membr. sed iiiutatmsj
postea per a. decora tropluei, quod et Dresd. exhibet cum edd. liiix. Colin.
:

Aid. 1. nisi qnod hc decorut iroph. legit. Proavita ir. d. Venet. Proavito
pliamad. C. Com. vitiosissime. Proavis decorata trovceis Barth. Proainm dec.
t. Kopp.' Baith. Pro avita Exc. Seal, pro varia lect. habent amcena. Vet.
cod. ap, Pocc. et Mintnrnnm legit pavitn trophca decori. Puce. corr. pnvita
:

decora tropheis, Ed. pi', decori trophea. Exc. Mod. proafi<, quod et servant
Beroaldinae quatuor quinta 1520. mutavit in peravita, quod in plerisque
:

codd. et edd. vett. et posteiioribus legitur. Trophcea decori Perr. v. c. Gro-


ning. Dorv. Ber. Aid. 2. Mureti, Plantiniana\ Douss. Passerat. Broukb.
Decora trophcca Dorv. 1. Excerpta Seal, et Vicent. Decora tropai Lup.
Decora trophad veltrophei Burm. codd. et Francii, Borr, Vat. 2. MenteL Voss.
1. Vossianus Heinsii, Volsc. Scaligeri et Grasseri ed. cum quibus consentit
decora tropliei Venet. 2. et decorut trophei Rlieg.
30 ' Variant et liic libri. Era
Bon. JEra Guam. Brix. Aldd. Grypli. Henricpetr. Vera Ed. Mur. Colin. Lngd.
Grass. Et N. C. Coni. Atra Seal, uiide ipse Afra restituit, verissime. Sunt
et qui sera babeant. Vena Lips.' Earth. ' Afra, vitium perantiquum a
iTsagno Sealigero felicissinie sublatum. Nam in bonis libb. jEra legitur.'
Lachm. Afra confirmatnr a marg. cod. Colb. Probat et Graev. Syll. T. iv.
p. 221. Sera Burm. 1. Francii, Borr. Vat. 2. et ap. Pocchum alia lectio extat
sera, alia veteris rod. vera, ipse Ugebat versa. Era Voss. 4. Etra Vossianus
cod. Heinsii. ^ra Leidd. Voss. 3. Exc. Mod. Gronirg. Mentei. Colb. Reg.
Ask. Harl. Ven. 2. Rheg. Vol'C. Aid. Auratus conj. jl^ra A', prisca I. a. Vet.
cod. Puccii babebat rera, ipse legebat versa, (juod Minturnus etiam aii-
notavit. Vera quoque in Dorv. 1. Perr. v. c. Reg. Vicent, Beroald,
Piantin. Douss. quod non longe dissidet a Lipsii versa Antiq. Lect. iv. 4.
Idque ipsuni lersa habent Vat. 1. Colot. margo Perr. v. c. et Vat. 2. Vestra

mOTJE
27 Pcena sororuni] Scilicet Beli- lius enim Scipio, qui a devicta Afri-
dimi, seu Danaidum, quic in luferis ca dictus est AtVicanus, Hannibalem
finguntnr pertusum in doliuni aquam vicit,urbem Carthaginem subegit,
infundere. De his etiam supra die- Syphacem regem Numidiaa captum
turn est affatim. duxit in triumphum. Publius etiam
30 Afra Numantinos'\ Regna Afri- Scipio ^Emilianus, qui et Africanus
oana, Cartiiago nimirum et Nuniidia Minor dictus est, Carthaginem dele-
devicta- testantur Scipiones dictos vit, Numantianiqiio Hrspaiiiee urbem
f'uisse Africano:> ac Numantinos. Pub- munitissimam excidit; unde et Afri-
; ,

LIU. IV. ELICG. 11. 737

Altera maternos exsequat Uirba Libones;


Et domus est titulis utraque fulta suis.
Mox iibi jam facibus cessit prastexta maritis,
Vinxit et aspersas altera vitta comas
Junior, Paule, tuo, sic discessura, cubili. 35
In lapide huic uni nupta fuisse legar.
Tester majorum cineres tibi, Roma, verendos.
Sub quorum titulis Africa tonsa jacet;

meo pntei-nos celebrmit, Alia mult iludo pares facit Nimiautuuf, maternos avos
meos LUwnes, amhaque familuv suis titulis clarce sunt ac illustres. Statim
WViV.
atque t(edis conjugalibus cessit pratexta, aliaque tcenia: innexos crines astrinxerunt
conjungor til)i,o Paule, tuum ita ilialamum relictura. In isto marniore legar nup-
sme ni tantiiin viro. Testes nppello mujorum meoruni reliquias, o Roma, tibi
venerundas, sub quorum titulis, o Africa, prostrutafractaque jaces. Testem quo-

Livin. conj.
Et N. est in Burm. 2. et Voss. 1. 31 His csquat vult Kopp. p.
160. Ligones Dread, et Brix. ^ Exaquar hen], 2. Extequet E\c. Mod. Hisce
cequat conj. Heins. in ora e<l. Aid. quod an necesse sit, dubito. Libones
legend, esse monuit Beioald. ita et correxit Pucc. et edidit Volsc. om-
nesqiie insectiti ; lefjitur in solo Groning. reliqui codd. onines, ligones,
etiam Liip. Ed. pr. Venet. 2. Rheg. Vicent. inimo ipse Beioald. in edi-
tione 1487. adhuc in textu habet liguones, sed in Not. corrigit, quod rece-
perunt in poiitae verba posteriores Beroaldince, Amicus vetus conjicie-

bat: excequant cera Libones.' Burm. 33 Nox ubi Palat. 1. 34 Vivat et Dresd.
Exceptas Guy. Adstrictas Heins. Aspersas Lips. Pinxit Borr. Vivat Colb,
sed in marg. vinxit, quod in reliquorum textu est. Adspersas eniendarurit
Puccius et Miuturnus, et invenerant in suis libris Pocc. Feriarius et Lips.
Saltern in Perr. v. c. et Vat. 1. et 2. legitur quoque Junxit et aspersas. In
leliquis codd. et omnibus edd. sola Broiikiiusii excepta acceptas invenitur.
Heins. jam in ora Aid. tentabat Strinxit et exspersas, vel ohnuptas, vel inassue-
tas, vel et, Vinxit et adstrictas.
3.5 Pro sic Ileg. Dresd. ed. Klieg. Vicent.

Volsci liabent cum. Pucc. pro sic, sive cum., emendat, won; Leid. 1. et
Mentel. descensura. Codex Vallierianus uno verbo condiscessura. Suspicor
'

scripsisse Propertium : non discessura. Certe illud sic longius petitum, et



hoc loco argutius dictum.' Husclik. in Ep. crit. ad Sunt. 36 In I. huic Kopp.
p. 160. et Wakkerus p. 108. Et lapide Guy. Ut lapide Grajv. T. iv. Syll. p.
'

222. et Heins. Pro hoc divinabat /nutMarcilius ad Herat, p. 91. alii. Amicus
eruditus: In lapide o uni! Kopp. mavult legor.' Sant. Verissima lectio est
huic, dicit Kuin. '
Niniis ineptum In I. hoc, nee defendendnm ex lis, quaj
ad vs. 8. notavimus. Recte corrigmit VV. DD. In I. huic. In vs. prsce-
dente nihil mnto. Eleganter tamen Husclik. et ante enm Pucc. Non dis-
cessura tentaverunt.' Lachm.
37 Verendos Groning. marg. Colb. et ap. L.

NOT.E
canus et Numantinus dictus est. Hi bonum fami'ia et gente orinnda erat,
porro ScipionesfuerantCorneliacma- Ex Scrii)oniorum eniui gente erant
jores paterni. La':-?'?Curiones, Drusi, Libones.
SI Libones'] Corneliae nimirum ma- 30 In lapide] In titnlo nimirum
ter Scribonia dicebatur, quae (x Li- cpilapliii mci niarmori inscripto.

Delph. et Vcu: Clas. Proper I. 3 A


738 S. AURELII PROPERTII

Qui Persen proavi simulantem pectus Achillis,


t tumidas proavo fregit Achille domes ; 40
Me neque censurae legem raoUisse, nee ulla
Labe mea nostros erubuisse focos.

que appello Perseum,animum Achillis atavi mentientem, ac ilium proaimm meiini,


quisedes tuas,o Achille, patriamque tuam contudit, me nee censura enervasse jura,
neque Lares meos ob uUuiii meum crimen affectosfuisse pudore. Ego Cornelia tarn

Lat. In quod a glossatore profectum videtur, censente


leliqiiis volejidos,
Burm. 38
Bon. et Guam, affrica tunsa. Tunsa qnoque Regg. Franc. 1.
Palat. 2. Dresd. cum edd. antiqq. Tonsa Mentel. Colb. 2. Franc. 2. Gro-
ning. Borr. Venet. 2. ap. Barth. (nam Venet. 1. tunsa exhibet,) Aldd. cett.
Musa Palat. 1. Tanta lib. Seal. Tota Passerat. conj. Tosta Verburgius. Jacct
Heinsian. Borr. et Fraiicio placuerat, et edidit Sant. Tunsa etiam in cod.
Lup. ap. Minturnum, in Ed. pr. aliisque sed Avant. in ed. 1500. mutavit
;

in tonsa. ' Tonsa jactt ex Heinsian. et Borr. Santonins recepit, nimio fastidio

<:eterorMni omn. scripturam contemnens jaces.' Lachm. Jaces dant B. B.


: 39.
10 Stimulantcm Palat. et C. Com. cum ed. Brix. Simulantem Groning. unus Reg.
^

uniisque Colb. qua; lect.unice vera est. Proavo sti, p. Achille Lips, Proavo sti'
mulatum pectoraA. Heins. Not. Prop, et Advers. p. 31. Proavo tabulantem p.
Achille Coivius ap. BroukU. jucunde sane ; sed quot capita, tot sententiae.'
Earth. Suspicor poetam scripsisse Te Perseu, p. simul. p. A. Quique tuas
'
:

proavo fregit Achille domos ; quod a codd. lectione et orationis contextu prox-
ime abesse videtur. Persen est quidem in plerisque codd. et edd. sed Perseuin
Vat. 1. et sic conjecit Beroald. et editum est in qnatuor prioribus Beroaldinis.
Stimulantem in Lup, cod. qui et Persem legit, aliisque. Simulantem, quod in aliis
codd.extat, primus edidit Beroald. eum secut* sunt edd. reliquae, et simu-
;

lantem e. tribus codd. defendit Broukh. et Mod. p. 86. et Puce, simulantem.


emendavit pro lect. Rheg. stimulantem. Pro Achillis legitar Achilli in Hein-
sian. 2. Vossiano Heinsii, Burm. 2. In brevi vs. omnes codd. habent proavo,
ita et ed. Vicent. et Beroald. 1520. Proavos legitur in Voss. 4. et Dorv.
2. Proavus in uno Groning. et in omn. edd. reliquis. Proavo legendum neces-
sarium ob Achille, sexto casu. Conj. quoque Heins. in Advers. p. 31. Quique
suo tumidas fregit Achille domos, vel in Ep. ad Graev. Quique suo fretas fregit
' Astipulor Heynio ad Virg. iEn.
Achille domos.' Sant. vi. 840. emendanti :
Qui Persen proavi simul. pectus Achillis, Et tumidas proavo f. A. domos: quam
euiendationem verissimam,et a me in ordinem receptam, postea quoque pro-
bavitSant.' Kuin. ' froauo Dresd. Totum distichon pro spurio liabet Kopp.
'
In line vs. majoris scribe Achilli ex Hcinsiano et aliis quibusdam, qua forma
Propertius alibi quoque utitur. Cetera ut edita sunt, libiis plerisque con-
sentientibus, sensucarent. Nihil unquam verisiuiilius excogitatuni iri censeo,
<)uam quod Sant. voluit Te, Perseu, proavi s.p, Achilli, Quique tuas. proavo.'
Lachm. Et P. proavi dant B. B. B. sed in vs. minore Quique t. proavus :


habent B. B. Proavo Burm. 41 In Reg. Harl. editione Vicent. et Be-
roaldi quatuor est molisse. In Dorv. 1. in ollisse, unde Markl. formabat
violusse, quod et Heins. ad oram Aid. et Douss. notaverat, sed hoc deleto sub-
stitutrat solvisse. Dresd. vidisse.
42 ' Ante Seal, nemo edidit vestros, licet

NOT/E
39 Et Persen'] Persen, sen Perscum, niirum Perseus sese genus ab Achille
regem Blacedonum, devicit Paulus duceie mentiebatur. Livius autem
/Emilius, ac de ipso trium|)Iiavit. De scribit Perseum fuissespurium ac no-
hoc dictum est ad in. 3. 8. thum.
Sitnulantem pectus Achillis] Quia ni
;

LIB. IV. ELEG. 11. 739

Non tuit exuviis tautis Cornelia damnum :

Quin et eram magnee pars iraitanda domus.


Nee mea mutata est aetas: sine crimine tota est: 45
Viximus insignes inter utramque facem.
Mi natura dedit leges a sanguine ductas
Ne possim melior judicis esse metu.

ma^nistriumphisnonfui detrimento: immo vera potentis familiw portio fuiexem-


plo amulanda, Neque vita mea commutata est in deteriiis, omnis est ilia sine labe.
'
Nos illicstres viximus inter utramque tcedam. Mihi natura leges imlidit ductas a
sanguine, ut limore judicis proba magis esse non possim. Qucetis iirna severum de

hoc reperiatnr in ejus Exc. cod. Francii et variantibus ap. L. Lat. Ceteri
quod inGroning. Leid. 1. Boir. Colb. Regg. Dresd. ltar|ue in textuni
7iostros,
icduxi, cum et iiiajores non vocandi casu invocaverit.' Burm. Vestros habent
B. B. L. 43 N. fuit edd. vett. iVoM tit/if vult Heins. Biirra. 2. et Voss. 2.
liabent Confuit eximii stantis
: Cdamni. Fuit in omn. codd. et edd. praeter
.Seal, inquoer<, quod ipse cum Broukh. recepit. Exuvii stttntis Voss. Tantis
deest in Mentel. Damni Voss. 1. Vossianus Heinsii et Doiv. 1. Dandum
Voss. 4. Dorv. 2. Damno conj. Maikl. et Dous. P. Francins suspicabatur

Propertium sciipsisse : exuviis damnum C. tantis. 44 E cod. Groning. Broukh.
recepit erat et ; legitur et ita in cod. Lup. reliqui codd. et edd. et erat, et hoc
vindicavit Markl. illo Viigilii loco JE. vi. 778. Quin et eram cum Heinsio
prajfeitBurm. et ita emendaverat Puce, et extat in vet. cod. Pocchi et Min-
turni. Erit\. D. excogitavit ap. Kopp. ' Groning. erat et, quod Brouklmsio
concinnius sonat. Ejus aurium judicium Sant. contemnere non debuit.
Ceterum et hoc male facit, quod piobat, et eram.' Lachm. Erat et dant

B. B. L. Et erat Burm. 45 Est in fine abesse potest, judice Kopp. nee
habetur in Dorv. 1. nee Vicent. nee Beroaldi quat. prioribus. Eld. conj.

totam Viximus. 46 Finximus Venet. ap. Barth. 'Non vulgaris notre Burm.
conjectura insontes, quam exemplari suo ascripserat.' Sant. 47 Dictus
Groning. et Heins. cui assentiebat Gra;v. Syll. T. iv. p. 222. sed eum re-
fellit Broukh.
Gratius Cyneg. I5i. moresque ab origine ducti. 48 Nee possit
Bon. iVe possim Venet. ap. Barth. Gryph. Lend. cett. Nee possim ed. Bon.
Aid. 1. quod probat Kopp. Ne possem Vulp. et Gott. quod probat Wakkerus
Am. Lit. p. 109. Nee Franc. 1. et ed. Brix. in reliquis omnibus Ne. Broukh.
e sua et Francii conjectura possum edidit ; quod iinprobat Editor Elect. Eton,
qui ex coUatione libri Bodlei. profert Nepossim, ut legitur in Leid. 2. Voss.
:

3. 4. Burm. 1. Vicent. Beroaldd. Aldd. Muret. Plantin. Scalig. Douss. Gras-


ser. Passerat. Wechel. idque probant Heins. et Grsv. Syllog. T. iv. p. 224.
Possis in Burm, 2. Dorv. 2. Vossiano, Heins. Colb. Dresd. Regg. Ask. Venet.
2. Rheg. Brix. Volsc. unde Nee possis Guyeto placebat et Puccio. Ne possem
in Leid. I. Groning. quod Livin. probabat. Ne possem et possem Pocchus an-
notaverat. (H*c est exscriptio Kuin.ap. quem similes errores sunt permulti.)
A^e possem probat Lachm. Ne possim dat Burm. Nee possum Broukh. Ne
NOTyE
46 Inter utramque facem] Scilicet ii. 'Condetuas,Hymena;e,faces,etab
inter facem nuptialem et sepulcra- ignibus atrisAufer: habent alias um'-
lera, h. e. toto nostri connubii tern- sta sepulcra faces.'
pore. In nuptiis enim ta;das sicut et 48 3Ielior judicis metu] Boni non
in funeribus adhibere solebant ve- peccant virtutis amore mali vero
;

teres. Ut etiam testatur Ovid. Fast, formidine poenae sibi temperaut a


;

7i0 S. AURELII PROPERTII

Quamlibet austeras de me ferat urna tabellas ;

Turpior assessu non erit iilla meo. 50


Vel tu, quae tardam movisti fune Cybeben,
Claudia, turritae rara rainistra Deas
Vei cui, commissos cum Vesta reposceret ignes,
Exhibuit vivos carbasus alba focos.

me profcrat suffragium ; nulla reperietur fcemina, quce sit men consuetudinc acfa-
miliaritaU' ileterior facta. Aut etiani tu, o Claudia, singularis exempli, fumula
Divte turrigerce, quce morantem Cijbelem exiguo reste traxisti ; aut ilia, cui Candida
carbasus ardcntcs ignes protulit , cum Fes<a /ocos ipsi creditos repeteret, Neque

possem Xlaith.~i9 Quamlibet Livin. Quamlibet a. demum Guy. In me Kopp.


Q/6ft Heinsii v.c. ^ Quilibet Bow. I. et hup. Cotld. f. omnes et edd. ha-
bent Qualibet. Quamlibet probariint Guy. GraiV. Syllog. T. iv. p. 227. Editor
Elect. Maj. qui in uno Qualihet iiivenerat, Heiiis. Adv. p. 32. ubi Exc. etiani
Italira sic habere nionet, et Schrader. Emend, p. 89. cum ex cod. Pocchus
uotaverit Quamlibet ; et Quamlibet annotaverit Minturnns, et ita in Cod. Colot,
et Vat. 2. extet, et srnsus ita exigere videatnr; qHrti/t/;e< in textum recepi.'
Rurm. ' Quamlibet Livin. Libri sinceri cranes qucelibit : nee quicquani in-
terest.' Lachm. Quamlibet habet Burni. Qualibet daut B. B. L. 50 Turpior
nititur Heinsian. et Heinsii Vossiano, duob. Dorv. Francii, Bnnn. 2. Groning.
aliis, et edd. omnibus. Assessu codd. Guyeti ap. Heins. in Not. p. 7C0. etPal-
merii libfo ap. Gebhardum. T)7,s<?or assensu Puce. conj. quod inter variantes
Pocclii quoqne invenio, et Turpior accessu. Lup. hahet a sensu, Minturnus
assessu. Doiv. 2. rtscfssH. Vat. 1. unus Reg. edd. Beroald. et duo Colot. ap.
Heins. T. iv. Syllog. p. 232. accessu: sed ascensu in duob. Leidd. Voss, 3. 4.
Groning. Bnrr. Vat. 2. Ask. Assensu in Voss. 1, Burmm. France. Dorv. 1.
Venet. 2. Rhcg. Vicent. Volse. Aid. Muret. Scalig. et Grasser. Tristior Perr.
V. c. At prior in Exc. Modii. Ilia Leid. 2. et Voss. 3. Tristior vel Turpior
assessu probabat Lips. Ant. Lcct. iv. 1. Turpior a sensu Bartli. quem refellit
Bunn. ad Anthol. Lat. T. ii. p. 77. At prior e scxu conj. Heins. ad oram Aid.
At prior probat Grapv. Syllog. T. iv. p. 227. 229. (f censu Graevio meraoratum,
aliquando Heins. sed delevit. Idem Strictior vel Castior esexu vel Strictior :

ad census n. e. ulla meos : quod defendit in Advers. p. 32. vel, Strictior at sexus
7ion erit ulla mei, v. ejus Not. Prop. Advers. et Epp. p. 233. Eld. conj. Quce-
libet a. de me f. vmbra tabellas, Tristior ad sensum non erit ulla meum. Turpior
ascensu Palatt. C. Com. Giiarn. ^Assessu hand dubie vernm est, etsi liber

bonus agnoscat nuUus, sed assetisu pleriqne.' Lachm. 51 Crine vult Wak-

kerus Am. lit. p. 109. 52 Gaudia f. Guam. /?ara omn. libb. Cara est ex
emend. Heinsii, Broukh. Vulpio et Gottingensi editori recepta. 53. 54 Vel
NOTiE
peccatis. Significat auteni se Corne- bominum millia vado Tiberis obliae-
lia propter virtutem ipsani coluisse rentem trahere non poterant, cingulo
virtutem. suo sola traxit. 'Deaturrita' dici-
52 Claudia, turrtice ministra Dca] tur Cybele mater Deum, quae et Bo-
Historiam attingit Claudise virginis na Dea, et Idaea mater. Ue Cybele
Vestalis, quas cum in stupri suspicio- turrigena vide quae dicta sunt ad iii.
nem vcnissct, ut innocentiam ac pu- 17.35. ' Vertice turrigero juxta Dea
dicitiam suam comprobaret, navem magna Cybelle.'
cum sacris omnibus et simulacro ma- 53 Vel cui, commissos, Sfc] Designat
tiis Deuin, scu Cybeles, quam niulta vEmiliam virginem Vestalem, quai
;

LIB. IV. ELKG.ll. 741


Neo te, diilce caput, mater Scribonia, laesi. 55
In me mutatum quid, nisi lata, velis ?

Maternis laudor lacrymis urbisque querelis ;

Defensa et gemitu Cee saris ossa raea.


lUe sua nata diguam vixisse sororem
Increpat; et lacrymas vidimus ire Deo. GO

etmn le,o meaparens suavissima Scrihonia,unquam offendi. Quid ciipias in me


mutatum fiiisse prater fatal Blaternis ego commendorflelibus,civitatisque publico
luctu, ac Ccesaris etiani lacrymis plorata est mors mea. Ijise etiani dolet me mur-
tuam esse sororem dignamjilia sua, alque etiam conspcximusjietus Deo per geiias

cujus Jason quom teste Guam. V. cvjus cassos Livin. Hail, cujus. sic et Laid. 2.
Voss. Dorvv. Pro commissos liabent ra^os Burni. 2. Voss. 1. \'ossianiis
1. 3. 4.
Heiiisii, Dorv. 1. Yasos Doiv. 2. Leid. 2. Hyasos Ask. Lusos Vos.4. Exstinc-
tos Harl. Voss. 3. Latet aliquid, ascripsit Markl. Cujus castas coiij. Burm.
Pro aZf^a est a/(a in niaig. Burni. 2. 55 In plerisqne codtl. est Strabonia, nt
inDresd. Liip. Ed. pr. Venet. 2. Rheg. Vicent.et Brix. Scribonia tanien in
duob. Dorv. quod restituerunt Volsciis, Beroald. etiani Puce. 57 Lt bisque
]\Iorell. vitio operaruni. Pro querelis ap. L. Lat. tumultu. 58 D(;^f<a vulgg.
Brix. Venet. ap. Bartli. cett. Defensa habent octo libb. Bioukliusii, cum
Guam, et Dresd. it. Ed. pr. Df^ensa Vicent. De/ensa in omn. codd. etiam
'

Venet. 1. 2. Rlieg. et Volsc. 2. tanien in Notis enienda, dejleta,' quod ha-


'

bent Beroaldinae, Aldd. INIuretinEe, Plantinianae, Douss. al. std recte dejleta
ejecit Scaliger, et cum eo Broukli. Defusa. Li[)s.' Burm. 59 Lips. Ant.
Lect.iv. 1, praefert Icctionenicod. Colotiani Illesuam natam indignam vi.risse
:

sorore Increpat ; sic quoque legitur in Perr. v. c. Vat. 1. 2. cod. Pocclii, Fer-
rarii libro, inter Puccii variantes lectiones et vet. cod. Minturni. Wakker. in
Ama;nit. Lit. p. 110. conj. sorvres. quod etiani exhibet Palat. Heinsius in
Notis tentabat Ilk sua natam dignam vixisse sorores. 60 Esse edd. vulgg.
:

NOTiE
cnm dim accusaretur, quod ipsius c. 62. jam nnpta fuerat duobus viris
negligentia Vestce defecissct ignis, consularibus, et ex altero fuerat ma-
cujus nempe custodiam alteri novi- ter. Unde
coUigitur Corneliani na-
tiae Vestali commiserat, ideoque re- tam fuisse Scriboniae ex viroillo con-
prehenderetur quasi rem sanctissi- sulari ex quo fuit mater,
mam parum diligenter ac caste trac- 59 Nala dignam vixisse sororem'\Di-
tavisset, Vestam Deam precata est, citur Augustus Cornelia; niorti illa-
ut opem sibi ferre vellet, vestisque ciymasse, eanique dignam pra;di-
carbasinae partem in aram frigidam casse qua filia sua esset. Soror au-
injecit, qua? repente emicante flam- tern Julias quia nimi-
fuit Cornelia,
nia co;pit ardere. Vide Val. Max. rum ainbas ex eadem nialre Scri-
I. 1. bonia natae sunt, licet ex diverso
55 Mater Scribonia'] Corneliae nia- patre.
ter, ut jam diximus, fuit Scribonia, 60 Lacrymas ire Deo] Augusto ni-
quam uxoreiu duxit Augustus, ex mirum,qui vivus et spirans per adu-
eaque Juliam filiam suscepit. Scri- lationeni Romanis dictus est habitus-
bonia ilia, auctore Suetonio in Aug. que Deus.
742 S. AURELli PROPERTH

t tamen emerui generosos vestis honores ;

Nee mea de steiili facta rapina domo.


Tu, Lepide, et tu, Paule, meum post fata levaraen,
Condita sunt vestro lumina nostra sinu.
Vidimus et fratrem sellam gcminasse curuleni; 63
Consule quo facto, tempore rapta soror.

manure. Nihilominus etiam mend clnros honores vcslis ; neiiiieprcpda meafidt de


familia infeecunda. Te, o Lepide, Iccjue, o Puide, meum post obitum solatium,
('mihi namqiie in ample.ru vestro clausi sunt oculi, ) frutremquc spectatimus du~
plicasse sellam curulem, cum creatus sit consul eo tempore quo rapta est soror. O

Aid. (iiyph. Ire Drrscl. onm nielioribiis libb. 61 'Pro Et vnlt Sed Kopp.
C)v. tanieii Amor. in. 1. 47. Et tamen Heiiis. in Advers. p. 33. conj. Et tnnti
emerui generosos testis honoris, apud qiieni in Notis occinriint qiioque, qui len-
trui legerint. Generosce testis arridebat Bnrnianno et Koppiersio. Mihi
placet s^ir;;is-.' Sant. 6'f jrpis iniprobat Kuin.
62 Toro tentat Heins. Advers.
p. 33. 63 Ita ex Groning. recte primus recepit Bronkli. ita etiam in Colot.
'

reliqui codd. omn. et edd. plnr. Te . .te, quod pendeat a seqiienti i-if/imns.'
.

Burm. 64 Pro vestro in Ask. nostra. In Dorv. 1. limina, sed lumina in Vossi-
ano Heinsii, Dorv. 2. Mentel. Burm. 2. Exc. Seal. Dresd. Colot. Groning.
L. Lat. Vicent. Beroaldd. Sealig. posteriore, Douss. Passer. Broiikh. Lu-
mina agnoscit quoque Ferrarius, et emendat Puccius. Lumina vestra in codd.
Fulvii et Mureti ap. Lips. Ant. Lect. iv. 1, Numina est in Bnrm. 1. Reg.
Venet. 2. Rheg. Volsc. Aid. Minet. Plantin. Scalig. priore, al. Ate in Ask.
Frut. et Heins. conj. C. s. nostra nnmina vestra s. Scaliger iu pr. edit, in
Notis conj. qnoqiie C. s. vestra lumina nostra manu, quod fin;itHeins. ad Ovid.
Trist. m. 3.44. Graevium p. 227. Franciiim et Markland. idem tentantes.

Numina Colin. Gryph. Grasseri. 66 ' Pvo facto Ask. pacta. Pro soror Harl.
fuit, unde fui tentari queat. Koppiers. proposuit Consule quo, festo tempore,
:

rapta soror. Frut. et Heins. ad orani ed. Aid. conj. e.r tempore. Editor Elect.
Eton, censebat <CT/)oj'eglossema esse, et pro eo Heins. in Not. ad Prop, tu
mea ve\, tumodo. Idem ad oram ed. Aid. et in Ep. ad Gra-v. p. 229. 233.
Syilog. et Broukhus. toti loco medicinam niagis violentam adliibebant Con- :

sule quo fati crimine rapta soror.' Burm. Bartli. ex Heins. exscribit C. quo,
fato tu mea r. s. ' Immo /fo debuit dici,' inquit Lachm. ' vel tale quid.'

NOT.E
61 Fesfis ftowores] Vestem matrona- nominis. L. Pauli ac Lepidi juvenis,
lem intelligit, quae foecundis matronis qui conjurarnnt in Augnstum, nienii-
coucedi solebat apud Romanos, de nit Sueton. in Aug. c. 19. Veil. Pa-
quavide Dion. Lib. lv. vel significat terc. Lib. ii.

matronas Romanas efferri consnlari- 6.5 Fratrem sellam geminasse curu-


bus ornamentis consiievisse, quariim leni] Significat Cornelia fratrem siium

filii vel conjuges niagistratus curules consnleni iterinn fnisse renuntiatum


gessissent. Vel denique censorium tempore quo prceniatura morte func-
funns intelligit, quo data est Cor- ta est. Sella porro curulis apud Ro-
iielia, tanquam Pauli censoris uxor. nianos tribus sohimmodo magistrati-
63 Tu [Te,'\ Lepide, el tu[te]Paule'\ bus concedebatur, i^dili nimirum,
Filios snos Paulum et Lepidum tVa- Praetori, C^on.xili.
tres tuisse significat, licet diversi cog-
LJU. IV. EI.EG. 11. 743

Filia, tu specimen censura3 imta pateriice,


Fac teneas unum, nos imitata, virum.
Et serie fulcite genus. Mihi cymba volenti
Solvitur, aucturis non niea fata malis. 70

Jilia mea, quco nascenJo sortita es dignitatem ac splendorem cenmrcc jiaterncr, effice,
lit meum exemplum secuta, unicum tantuni muritum habeas. Vos ctiam tungn
liberoruin ordine gcntem nostrum Jirmatc. Mihi non invito! Cliarontis solcitur

Ipse tamen reponit Consul quofactus. Nostram lect. flant B. B. B. 67 '


In
optimis quindecim nostris, vel quorum Excerptis utimur, cotld. est speci-
men et in Ed. pr. Vicent. post quam immeiito exulavit ab editionibns nsqiie
ad Scalig. qui ilhid restitnit, etassensores nactnsest Rapheleni;inm, Fasserai.
et Brouklius. idque antea ex codd. restituendinn uioniierat Lips, Ant. Lect.
IV. 1. et ad Tacit. Annal. III. 4. iS/JcxJme?i dant quoqiie Pocc. et Ferraiins,
et restitnit Puce, annotavit qnoque Minturnus, In quatnorcodd. et edd. re-
liqnis est, speciem. Lnp. Filia tu specimen censura nota. Broukhns. ex Lipsii
conjectnra recepit nata, et ante eum Raplielengins, qnod finnant cod.
Heinsii, ejnsdem Vossianus, Mentel. Groning. France. Borr. Colb. Dresd.
Nacla Voss. 3. duo Dorvv. Harl. Heins. in Not. Filia, da specimen censura
nvpta paternce,vel pacta. Sed satins in vnlgata acqniescere.' Burm. ' Speciem
nacta edd. vnlgg. Brix. Venet. Aldd. cett. sed lectionern supra expressam
[quiB nostra est] exhibent meliores libb. sat nnagno nnmero Vat. Paiaf.
nienibr. Bon.' Barlh.
G8. 69 Pro I'irj/m INIarkl. Ugebal iojuw. Hoc autem
'

et duo seqq. disticiia Scaligei- post vs. 96. trajecit, nulla ratione addita sed :

Schrader. iianc trajectionem probavit Emend, p. 184. speciosis additis argu-


nientis et mox ' Recte Scaliger vs. Filia tu 8fc. in finem carminis rejecit: sed
:

hoc ampiius uitimi versus ponendi sunt ante versus, Nunctibi.' Sed non video
quare. Salebras omnes, si vnlgatnni codd. ordinem retineamus, evitabimus.'
Burm. Totum hoc dist. spurium videtur Kopjiiersio. ' Locus vexatissinius
et hand dnbie male aft'ectns. Hoc video quo pUira hie inimutentur, tanto
magis a veritate aberrari.' Lachm. Trajectionem Scaligeri sequitnr Broukli.
nulla tamen ratione addita. Pro ^ Withofio piacuit Vos in Encapn. Crit. p.
321. Fulcire Voss. 1. qnod volebat etiam Heins. ad oram Aid. et in Adv, p.
34. Fulcito Graev. T. iv. Syllog. p. 227. 229. 233. 70 Uncfuris Palatt. C.
Com. Uncturis meis Brix. et Lond. In curis Dresd. Solvit Venturis est in
. .

marg, Heinsiani libri e quodam cod. cum in alio legatur, Solcitur, haud
uUis. Meis etiam conj. Lachm. ' Editionum ultra viginti et Codicis Gronin-
gani lectio est: Solcitur, aucturis tot mea fata malis. Auctoris Dorv. 1. Un-
turif E\c. Seal. JMt<um Heinsian. nt ap. Lips, etiam, ubi alii duo Solvar
juncturis, uuiis Solvit (quod sane exqnisitins, quam solvitur) juncturis. Cod.
Lnp. Leid.l. Voss. 1. 3. 4. Burm. 2. Dorv. 2. Vossianus Heinsii, Exc. Mod.
Borr. Ed. pr. Venet. 2. Rheg. Volsc. uncturis, quod etiam ex cod. profert
Minturnus. Solvit Venturis habent Vat. 1.2. Perr. v. c. Pocc. Colot. Alius vero
Colotianus ap. Lips, et alius Pocchi cod. vet. ap. Minturnnm et Puccins ha-
bent: Solvitur haud ullis stunt {\. constant) mea fata malis : quae Lipsio sup-
posita videbatnr lectio. Grtevins tamen Syllog. T. iv. p. 230. inde exscnlp-
serat :Solvitur, haud vllis post mea fata malis. Idem p. 227. conj. Solvitur
aucturis non mea fata 7nalis, Heins. in Advers. p. 34. tentabat ursuris, et in
era Aid. nhi aUam aucturis. Editor Elect. Eton, tentabat : Solvit, lucturis tot

NOT/E
67 Cfnsr<r;)a<(?rna?j Significat Pan- sim observet sua filia, unum ipsi lan-

hini con jngem snum fuisse censoreni, turn optat niaritum.


cnjns dignitatem ac leges nt ad aiiyis-
; :

744 S. AURELII PROPERTII

Haec est foeminei merces extrema triumphi,


Laudat ubi emerituni libera famaroffum.
Nunc tibi commendo, communia pignora, iiatos
Haec cura et cineri spirat inusta meo.
Fungcre maternis vicibus, pater ilia meorura : 75
Omtuis erit collo turba ferenda tuo.
Osciila cum dederis tua flentibus, adjice matris.
Tota domus coepit nunc onus esse tuum.
Et siquid doliturus eris sine testibus illis,
Cum venient, siccis oscula falle genis. 80
Sat tibi sint noctes, quas de me, Paule, fatiges
Somniaque in faciem credita saepe meam.

phaselus, tot malts fatamea udaucluris. Istud est suprcmum matronalis decoris prw-
mium, cum nuUi obnoxiushominum sermo landilms exornat manes bene meritos, ac pnc'
conindignos. Jam tibi demiiin, o Paulc, liberos committo aniborum noslri pigno-
ra communia : ista cineribus etium nieis cura impressa ac penitus infixa adhuc
vivit. Tu, licet pater sis, exiiibe 7natris offida : tota ilia meonim libeioniiu
muUitudn cervici tuce erit gestanda. Fostquam ipsis lugentibus tua patris basia
tuleris, adde etiam 7nat)is. Omnis familia jam incepit esse taum onus. Si vera
aliquid dolebis, ne sint illi prasentes et conscii ; quando vero accedent ad te, oscula
dissimula nbstersis lucnjmis. Snjficiant tibi nodes, o Paulc, quas mea causa male
habeas, visaque nocturna ita simditudinem meatn imitantia ut Us fides liabeatur: et

viea fata meis, non infeliciter. Legi qiioque fortassis posset : Solvit, vecturis
lot meafata vadis. Pro fata in Htinsian. et Borr. est facta. Pro vialis Pal-
meriiis bonis legerat.' Sunt. < Conjecerani aliquando Solvit, adaucturis non
ifc. Sed jam in Gra;vii emendatione, Solvitur, aucturis non mea fata
mails, acquiesco, quae facillimiim et commodissimuni sensiim prapbet, et
a codiciim lectione minus recedit.' Kuin. Tot mea liabent B. B. B. L. 72 Pro
rogum volunt <orm Schrader. Emend, p. 184. et Kopp. 70 Erat ed. Mur,
77 ' Mntrem Burm. 1. duo Broukli. et ed. Vicenf. mr. et 7nater est in
rodd. pluribiis, )it Lnp. Dresd. al. Abice mater Ed. pr. Mater Ven. 2. Kheg.
Brix. Volsc. sed elegantior est lectio inatris, qnam Beroaldus in textum rece-
pit, quern reliqni editores secuti sunt; quod niilii qnoque faciendum putavi,
praesertim cod.Groningano ciare mafris exiiibente.' Burm. 79. 80 Pro Et '

voiebat Sed Burm. Quid .eris ab oiini. edd. sed a nulio cod. nisi a Gro-
. .

ning. (forte abExcerptis etiam codd. quicimi edd. consentiebant)confirmatur,


reliqui quiserit. Dresd. eras. Mox pro///ein Voss. 3. /, quod favet Koppi-
:

crsio,itaex ingenio refingenti. Burm. conj. finge. Sed falle bene se babet.'id.
81. 82 Sint in Exc. Mod. Groning. et Vat. 2. quod primus edidit .Scali-
'

ger, dein Rapbeleng. Dousa, Passerat. et Broukli. reliqui codd. et edd.


sunt. Puce, emendaverat s/n<, et habet Pocc. Fatigas est in Dorv. 1. Burm.
2. et in Vossiano Heinsii. Mox pro credita Voss. 3. et 4. prabent tradita,
quod erat quoque in C. Com. [Guam.] et juvat optimam Graevii conjectu-

NOT^
Merces extrema triumphi'] Post
71 loco,
mortem celebritas famcP, ac laudalio 82 Somniaque in faciem meam] De
in funere, niulieribus est triumpbi somniis vivorum formaset figurasimi-
LIB. IV. LEG. 1]. 745
Atque ubi secveto nostra ad simulacra loqueris,
Ut responsurae singula verba jace.
Seu taraen adversum mutarit janua lectuni, 85
Sederit et nostro cauta noverca toro ;

Conjugium, pueri, laudate et ferte paternum.


Capta dabit vestris moribus ilia manus.
Nee matrem laudate nimis collata priori :

Vertet in offensas libera verba suas. 90


Seu meraor ille mea contentus manserit umbra,
Et tanti cineres duxerit esse meos ;

Discite venturam jam nunc lenire senectam ;

i Coelibis ad curas nee vacet ulla via.

qiiando clanciilum ad meam imaginem


et umbram verba fades, loquere quasi mifii
ud singtdaresponsum daturcB. Sive aittein limen tornm adversum mutaverit, meoque
in lecto collocatafuerit noverca privignis insidiosa ; ofilii, convubium patris coni-
probate, ac novercani patienter tolerate ; vestra comitate et ohsequio dilinita vince-
tur. Neqiie me genitricem veatram 7iimium prcedicate ; noverca naniqne com-
parata cum priore uxore Paiili accipiet libera vestra dicta quasi injuriam sibi illa-
tam. Sive ipse post obituin mei non oblitus contentus remanserit umbra mea, et
tanti meos manes astimaverit ; ediscite jam ex hoc tempore sufferre futuram patris
senectutem, nequeuUa semita vacet ad illiiis ca?Z(/;Js curas. Quod mildest ereptum.

ram, redrfj^rt Sapereductatuam emend. Kopp.


Syllog. p. 222. 224. T. iv.' Id.
p. 169. sqq. 83.
84 Loquaris Yoss. i. Deinde face in plerisqiie codd. et edd.
ad lieroaldi iisqtie tempera, qui jace recipieudo posterioribiis editoribus
prieivit, idque firmatur Groning. 86 Pacta \e\ ducta n. malebat Doct. An-
'

gius, repiilsus a Dorvillio Misc. Obss. Vol. n. p. IIG. ipse casta etiani tenta-
bat, sed cauta recte defenditiir.' Barth. Heins. ad Aid. et Franc, proposue-
rnnt <ori-a. SSlnColb. nostris, Leid. 1. nostri. 90 Poriet Reg. Venet. 2. Rheg.

Volsc. quod Heins. in Not. nionet factum esse ex vortet. 91 Pro umbra Kopp.
urna. 92 Dixerit nonnulii, ut Dresd. sed plerique duxerit. 93
Sentire '

omnes script, et editi. Amicus Editoris Elector Eton, excogitavit lenire, quod
Kopp.et Schrader. Emend, p. 183. probant. Heins. in Not. Prop, et ad orani
Aid. sarcire vel sancire, ut iv. 9. 73. \elfulcire, vel sepire ; neque his deterius
puto, quod Wassenbergio in mentem venit venture jam iiuncservire senectce'
:

NOTyE
lantibus vide fabulam Ceycis apud privignis. 'Adversus' etiamlectusa
Ovid. Metam. xi. situ et positione dicitur ille, qui ' ge-
83 Nostra ad simulacra] Cum vel nialis' in nuptiis vocabatur, et in
imaginem meam alloqueris, vel ad aula, seu atrio, e regione jauuaj col-
umbrara meam verba facies. locatus sternebatur.
85 Adversum mutarit janua lectum] 92 Tanti cineres duxerit meos] Tanti
Lectum novercalera vocat 'adver- me defunctam fEstimarit ut ctelebs

sum,' quia nimirum fere semper vivere statuat.


noverca, qua priori superindiicitur 93 Vejituram lenire [seiitire] senec-
uxorijinfesta, adversa, etinimicaest tam] Ex hoc etiam tempore assnes-
! :

740 S. AURF.LII PROPERIII

Quod mihi detractum est, vcstros accedat ad annos. 0.5

Prole mea Paiiluin sic juvet esse senem.


Et bene habet nunquam mater lugubria sumsi
:

Venit in exequias tota caterva meas.


Causa perorata est! flentes me, surgite, testes,
Dum pretium vitas grata rependit humus 100

advestros anvos adjungatur ; ita sobolis mece gratia Paiilum delectat senescere. Et
quidem bene est, ego nusquam vestesfunebres mater iiidiii ; omnis turba meorum/-
iius meinn prosecuta est. Causa peractu est. Vos qui mortem meam lugetis, testes as-
surgite, dum 7nei memor patria lumorem integral t it ce m'lhi dcfert. Calum etiam

Burm. Sentire dant B. B. B. L. sed tamen Lachm. inqnit : * Piito recte fa-
cere, qui coiiiiiunt lenire.'
94 ' A'e pro nee Heins. probante Graev. Syliog.
T. IV. p. 227. Forte scripserit Ccelibisa cura ne vacet idladies. nam valet ulla
:

fias Neap, tarn Vossii, quam Heinsii manu.' Bur/.^9.5. 96 Est omittitur in
Vo.'s. 3. et Exc. IMod. agnoscitur a Groning. aliisque. Juvet liabent codd.
omn. etiam Lup. Dresd. Ed. pr. Vicent. et Ber. et Broiikh. quod probant
Gra^v. T. iv. Syliog. p. 222. et Marklaud. reliqua- juvat. Heins. ad Aid. Di!
juvet. Prole niece pro proli, Guy. ap. Heins. in Not. Si juvet ap.Pocc. 97
' Et in edd.
omn, et Dorvv. En Colot. Vat. 1. L. Lat. quod etiam Passerat.
profert ; et ita legere Pocc. jubet, nee aliter IMinturnus ascripserat. Si
Lup. Leid. 1. Voss. 4. Burm. 1. Exc. Mod. Groning. Borr. Sed Exc. Seal,
quod placuit Marklando, Burm. ad Loticli. p. 294. et Scliradero p. 184. At
Koppiersio, omnibus ordinem diversum a nostro secutis. Equideni prcPtuli
' Et. Deinde codd. nescio an omnes
et edd. quaj Volscum et Beroald. anteces-
serunt, habent luhrica vel lubricia, vel lubrigia sumplum, sic Ed. pr, Volsciis
recte e.A\A\X.lugubria sumsi, ut Beroald. et sic reliq. edd. Groning. hie quoque
veram lectionem exhibet. Bene in Leid. 1. et Borr. repetitur post /iakf :
etiam nunquam bis legitur in nonnullis codd. et edd. A Burm. 1. et Heinsii
nunquam mater absunt. In Voss. 1. et Groning. unquam. A Seal. Exc. abest
mater,' Burm. Si Vat, C, Com. Guam. Sumtum Guam. Uresd. 99. 100
Pro Dum in Borr. Cum. Lup, rependat, sed rependet Burm. 1. Borr. Pro
me Heius. ad Aid, scribebat, jam. Pro vitce Heinsius, forte vitta.

NOTiE
cite patrisobsequio, qnem queriilum, que indue, nee me Indeploratum sub
morosum, acdifficilem efficiel senec- inania Tartara niitte.'
tus. 98 Venit in exequias tota caterva'\
94 Ccelibis ad curas'] Nulla via va- Omnes niei supcrstites funus meum
cet, ntillu ratio, nullum officium, nul- prosecuti sunt, exequiasque meas ce-
lus officii modus a vobis praetereatnr lebrarunt.
cnrandi ac fovendi patris vestri ceeli- 100 Dum pretium vita, Sfc] Humus
bis ac senis. liicsumitur pro patria, et civibus, vel
97 Nunquam lugubria sumsi] E\(\uo honore stpultura? ; quasi post obitum
tempore, inquit, mater fui, nimqiiam fama, lausque liominum, vel oxequia-
vestcs liigubres nuUumque
indui, rum pompa, sepulcrorumque deco-
nieorum funus vidi, sed omnes reli- ratio sit defunctis nierces et pre-
qui supcrstites. Ovid. Metam. xi. tium vitae recte et innoccnter ex-
'
Surge, age, da lacrynias, lugubria- actae.
LIB IV. ELKG. 11. 747

Moribus et coelum patuit sim digna merendo, :

Cujus honoratis ossa vehantur avis.

rectis moribus est apertum: ego meis mentis jiam digna, cujus cineres equis deco-
ratis efftrantur.

Editor Elect. Eton. legebat Turn prelium vita grata rependut hunms.
:

101 Totuiii (iistichon hoc spminni jiuliciU Kopp. Fotuit sint Dorv. 1.
Sin Borr. Sum Fniterius allevit. 102
Potior pais libioriim, inonenle
'

Broiikh. aqiiis iiabet ita


; niniirnni propter Bronkhnsianos etiam Bon.
Guam. Dresd. edd. Brix. Vcnet. Aldd. Petrin. Grypli. Grasseri, Lond.
cett. et partim veliuntur, partini velmntur. Broukliusius e taniiliari cum Hein-
sio coiloquio euiendat ossa vchanlur avis. Vulpius cum Gotting. editore
:

tuetur (?7is aliorum libroruui. Eandem lectionem defendit quoque e libro


suoScaliger. Heinsius varie locum tentat C. h. tensa vehaltir e/juis : vel ossa
:

fruantur ai-is : addit etiam Greevium Icgere era vehantur. Propertii Aurelii
:

Naute liber explicit Cod. Guam. Postli. vero in fine ascriptnm liabet Epig.
IS'J. Martialis lib. xiv. Cynthia, facundi carmen juvenile Fmperti, Accepit fa-
mam nee mitius ipsa dedit.' Barth. Vehantur equis Voss. 1. Burm. 2. Dorv. 1.
'

Exc. Seal. Vossianus Heinsii, Exc. Mod. Gioning. Perr. v. c. Colot. Vat. 1.
vet. cod. inPocchiexeiuplari, Lup. Ferrarius, Minturnus, Vicent. Volsc. Sca-
lig. al. Scaliger, fi^KJs probat. Markl. Cvjn curonatis ossa vehantur equis : male:
sed pro equis legitur aquis in Leidd. Voss. 3. 4. Borr. Burm. 1. Dorv. 2.
France, marg. Colb. Rei;!r. Ask. Harl. Venet. 2. Rheg. Beroaldd. Colineeaiiis,
Muretinis, Plantinianis, et banc lectionem |)robat Lips, ad Tacit. Livin. et
Turiieb. Advers. xxiii. 7. Pieriqne moti loco nostri el. vii. .'55. sqq. banc
lectionem priori anteposuerunt, et ob ilium ipsum iociun reposui Cujus ho- :

noratis ossa vehantur aquis. Francius umbra vehatur aquis. Niliilo tamen
:

minus pra^feroclegantissimam emendationem Heinsii avis. Huic conjectura-


vel maxime favet Albinovani imitatio vs. 330. Forte ipse Heinsius in
ep. Ms. ad Gra^v. et ad Kaplielengian. fieantur avis, et Burm. petuntur,
possis etiam terantur avis. Amicus eruditus volebat Moribus Elysium patuit. :

Sum digna merendo, Cujus honoratis ora fruantur avis.' Sant. ' Lectionem Ao-
noratis vel coronatis equis admitti non posse, in pronilu est. Neque vero
etiam altera lectio, honoratis aquis, commendnhWis est. Itaque cmn Brouk-
liusio pra;claram Heinsii emendationem Cujus honoratis ossa vehantur avis in
:

ordinem recepi, cum ea non longe recedat ab antiqua scriptura.' Kuin. Equi- '

dem nullus dubito, quin Broukli. verissimecorrexerit avis.' Lachm. Ceterum


videat Lector (juid Sant. in Praef'atione dicat de liac ultima Elegia, a se
ipso edita post mortem Burmanni. Observet quinetiam Lector Annota-
tiones, quas nomine Burmanni in ultimo Nostri libro insignitas curavimus,
majorem in partem ex Kuinoeliano earum compendio esse derivatas.

NOTiE
101 3Ioribus cceltim patuiti Bonis et [pquis] Honoratos' vocat eqnosmag-
'

rectis moribus ad coelum via est no ornatu funebri decoratos, quibus


aperta; qui nanique caste et iutegre efferri quasi pompa triumphaii con-
vixerunt, hi in Deorum numeruni re- sueverunt niagnatum, sen procerum,
lati sunt. Cic. Tusc. i. 'Totuni cce- ac piincipum fimera. Nonnulli vero
him,' inquit, ' humano genere com- legunt, volunt
/lojioiafis agiu's, illasque

pletnm est ; virtus, honor, fides, pu- aquas per quas Charon ho-
intelligi,

dicitia consecrata sunt.' nestarum niatronarum fato fuiicta-


102 Honoratis ossa vehantur avis rum manes veliit in Elysium.
NOTJ2 VARIORUM

IN

SEX. AUR. PROPERTJI OPERA.


EX EDITIONE J. G. GR/EV[I,

Trajecti ad Rhen. Svo. 1680.


NOTiE VARIORUM
IN

SEX. AUR. PROPERTII OPERA.

LIBER f.

ELEGIA I. nobibli appellationem antiqnani esse:


I Cynthia'] Eadeiii fictione a Cyn- sed toti operi Propertiano earn unani
tlio Cyntliia Pioperti dicta, qua a fuisse, id vero falsum est. Propertius
Delo Delia Tibnlli ; eadeni scilicet adhuc in amoris tirocinio primum
nomine cum soiore Plioebi, moiibns librum emisit, qucm Monohiblon ap-
tanien dissimiUimis. Sidonius Apol- pellavit, quia singularis tantum liber
linaiis ad Hesperinni :
' lleminisceie non plures, ut Galli, et Var-
esset, et
quod sippe versuni Corinna cum Na- Sic Jurisconsultorum
ronis Atacini.
soiiecomplevit, Lesbia cum Catullo, singulares libros appellaruntPandec-
Cesennia cum Getulico, Argentaria tarum consarcinatores, ut Ulpiani de
cum Lucano, Cynthia cum Piopertio, Sponsalibus, de Officio praefectiurbi,
Delia cum Tibnllo.' Apuleius Apol. &c. Pauli de Pcenis Paganorum, de
priore Eadem igitui' opera accu-
:
'
Poenis militum. Hunc enim primum
sent C. CatuUum, quod Lesbiam pro se tantum edidisse ipsemet testatur
Clodia nouiinarit; et Ticidain simili- librosecundo, quum scribit Tu lo- :
'

ter,quod, quae Metella erat, Perillam queris,quunisisjam noto fabuia libro,


scripserit; et Propertium, quod Cyn- Et tua sit toto Cynthia lecta foro ?'
thiam dicat, Hostiam dissimulet; et Satis ostendit singularem ilium pri-
Tibulhini, quod ei sit Flavia in ani- mum et scripsisse se et emisisse. Quin
mo, Delia in versu.' Passerat. et probant ' Yix unum po-
ilia satis :

Cynthia prima] In plerisque Val. tes infelix requiescere mensem, Et


Martialis manuscriptis exemplaribus turpisde te jam liber alter erit.' Hinc
in Apophoretis inscribitur liber iste, inter primi editionem et alterius
Propertii Blonobiblos: ut appareat an- scriptionem mensem interesse cog-
tiquissimam esse inscriptiouem illam. nosciraus. idem pro-
Satis etiam illo
Lil)ri quocjue scripti eundem titulum banius :
' nude mihi toties
Quaeritis
jira;l'erunt. Et sane verum est Mo- scribantur amorcs/ Jam enim et
::

752 NOVJE VARIORUM IN

scripserat et edideiat. Sic Horatius illud descripsit primus, n;c ille audax
libris tribus Carminum longo post aut negligens homo fuit, quisipiis
tempore Mar-
quaitiini addidit. Sic ille fuit : nam, praeter innumera men-
tialis At Mar-
singulos suos edidit. da, quibus totum librum praestantis-
tialis, inqiiies,libro piinio Monobiblo simi potitae aspersit, magni sceleris
tituhini non fecit. Quid turn postea? se obligavit, quum
secundo et ter-
in
Ita plactiit Criticis vocare, uthic pri- tio libro integras paginas et magnurn
mus Monobiblos esset, quia seorsim numerum versuum suo loco luxaverit,
editus ; et postea ut nomen non amit- magnas tenebras of-
et infinitis locis
teret, tametsi tunc solus non esset, fuderit : neminem esse pu-
adeo, ut
quia alii additi. Quid qnaeris pran- tem (libere enim quod sentiofalebor)
terea? Ita, utdixi; Martialis etiam qui hunc Poetam in secundo libro
vetnstissima quaedam exemplaria in nisi per caliginem, quod dicitur, in-
Apophoretis bunc titulum INIonobibli telligat. Nos primi earn perturbati-
lemmate distichi ' Cyn-
praeferunt in : onem versuum odorati sumus et :

thia facundi carmen juvenile Pro- bene nobis snccessit labor iste. Pa-
perti.' Habent enim monobiblos rem enim diligentiam in eo restitu-
PROPERTiANA. Itaquc dissimilis pla- endo, ac in Tibullo, posuimus. Mira-
ne Propertius in secundo et
sui est beris, candide lector, neminem nn-
seqncntibus. Nam in piimo plane quam extitisse, qui id ante nos vide-
e?\A7]vi^ei. In uno manuscripto, cnjus rit, quum tamen multi ejus Poetae

copiam nobis fecit clarissimus Jac. studiosi hodieque sint. Sed, quod
Cujacin, Titulns idem conceptus est supra tetigimus, plnres sunt, qui eum
item et in antiquis editionibiis, hoc uno Poetam ament, quam qui intellisant.
pxcepto quod Nauta? alterum cogno- Atqui rei publicae literariae intererat
men illi attrilmiint. Ita enim scribi- eum Poetam et integrum et emenda-
tur iSV.r. Anreli Projierti Nautes mo-
: tum legi. Ne tamen qnaeso putes nos
nobiblos ud Cynthiam. fied satis cer- operam nostram venditare. Nihil
tum est nomen Nautai illi attributum enim praestitimus, prae ut erunt ea,
ex vitiosa scriptura Quanvis na-
. .
'
quae a doctissimis viris expectamns,
vita dives eras:' nam legitur nunc qui exemplo nostro excitati, tametsi
emendatum, won ita dives eras. Quis in his lucubratiuncnlis nostris
longe
igitur sit et quare monobiblos liber, dissimilem studio eventum comperi-
et nnde Nautae nomen natum sit, os- ent, tamen conatum non improba-
tendimus. Nescio vero an omnia hu- bunt. Seal.
jus Poetae extent opera. Versiculum Occllis] ' Oculi sunt,' ut ait Palae-
hunc ex Propertio producit Fulgen- nion, ' flores animee.' 'Ek tov elaopav
tius Divitias mentis conficit omnis
;
'
yap ylyviTUi avOpcoirots fpav, '
Ex oculis
amor :' qui certe non extat in iis, enim et adspectu nascitur liominibus
quae hodie ad manus nostras perve- amor,' ut proverbialis est Graecorum
nernnt. Quare aliquid desideretur senarius. Ipse El. 19. inf. et ii. 15,
neccsse est. <iuod quidem verisimile ' duces in amore '
eos vocat. Cele-
^t. Nam
avorum nostrorum memo- bratiir et hie versiculus perelegans :

ria post multasaeculatandem in cella TvvaiKhs vfxfia to?? Mfxa^ovcriv ^i\os, i.

vinaria inventus fuit x qno exem- : ' Mulieris ocnlus spiculum juvenibus
plaria omnia ilia, qnotquot hodie est.' Virgil. Eel. viii. '
Ut vidi, ut
in Italia habcntur, <lescripta sunt peril, ut me mains abstulit error !'

quo fit, ut vctustum ejus Poi'tac nul- 3 Cons<a?(<is /as<Ms]Arrogantia! diu-


lum exemplar inveniatur. Qui autcm turnae acpertinacis : est hie constan-
S. AURELIl PROPKRTII LIB. I. ELEG. 1. 753
tia vitii, non landis. In oculis fastnm monuit, quomodo utrunque nomen
locat, quia, ut scribit Plinitis xi. 37. scribi oporteret ? aut quis hodie est
'
In siipeiciliis superbiag sedes.' Con- omnium, tinctus modo alque imbutus
tra Aiistoteles ii. Rhetor, ex Euri- Uteris, cui vel obscuruni id, vel am-

|)id. AlSws iv 6(pda\iioh, Passei'at. biguum sit? Cedo tamen librum Pro-
5 Do7iec me docuit] Translatio ab pertii imum, in quo non depravata
Orbiliis et plagosis niagistris. Coquiis ilia scriptura permanserit. Nihil ne-
qui vapularat in Plauti Aulularia, gocii fuerit, ejusd. generis alia enu-
' Hoc,' inquit, '
ipsus magister me merare perplurima, ita manifesta, iUi
docnit.' Ide7n. perspicua, ita testala, ut, quod in eis
Castas odisse pudlus] Castas puclias assidue librarii peccant, non negli-
odisse docuit Amor, hoc est, quid- gentia, non inscitia labi, sed pru-
quid in vita Minervae aut Musarimi dentes, scientes, ea, qujt vitiosa esse
studiis erat dedendum, alio conver- constat, amplexari atque approbare
nimirum furioso nnius Cyntiiiaj
tere, videantur. Sed, quod attiiict ad fa-
cultni. Nam in ea omnium se Diva- bulam, qua; his vetsibus a Propertio
rum dona invcnire scribit, El. 2. tangitur, sciendum est, in ea traden-
' Quum tibi praesertim Phoebus sua da non satis concordare ac concinere
carmina donet, Aoniamque libens Cal- inter se aut poctas aut poetarum iu-
liopaia lyrani, Unicanec desitjucnn- terpretes. Quod enim alias spe,
disG-ratia verbis, Omnia qnaeque Ve- id. hie quoque contigit: ut, cum dua;
nus qiiajquelMinerva probat.' Munera potissimum ab ipsis celebrentur Ata-
ergo omnium Dearum, Gratiarum, lantae, earum historian commiscean-
Minervae, Veneris in nova Pandora se tur inter se, utque, q\iod de una
habere autumans, ait castas puellas earum ab aiiis dicitur, id ipsum de
edoctimi odisse ab Amore, quem sc- altera alii dicant. Congeram hue
qui tamen nullo sese consilio. Bartli. locos aliquot, in quibus earum mentio
9 Milunio7i] Admirabilis est homi- est, cosque inter se contendam ae
num in fovendis erroribus pertinacia: comparabo: ut id, quod dico, magis
sed praeclare ageretur cum rebus intelligatur. Duae igitur, ut ante
humanis, si ad haec modo nostra le- dixi, Atalantae ap. poetas reperiun-
viora studia id pertineret, neque in tur ; Arcadica una: Argiva, s. nt
rebus maximi momenti niagno om- alii aiunt, Breotica altera. Illam
nium malo quotidie cerneretur. Hoc Jasii, aut Jasonis, aut Jasionis ; banc
miiii nunc ex eo venit in mentem, Sclioenei filiam fuisse ferunt : nam
quod Sepe animadverti evenire, ut Beroaldus quidem et Volscus inep-
optimos quosque scriptores maculae tiunt, qui eand. Schoenei filiam Jasii
qna:dani erroruni occupent, in eisque neptem fuisse comminiscuntur. Il-
insideant; qua;, cum postea inve- lam Milanioni, banc Hippomeni nup-
terarunt, quasi dedita opera retinen- sisse accepimus. Hcec, antequam
tur a librariis : vix ut ulla sit cujus- longius progrediar, confirmanda sunt.
quam rruditi hominis auctoritas tan- Scholiast. Apollonii : 'AraKavTi] 'laao-
ta, qu?e ad eas purgandas et
illos vos BvydTTjp, '^v eyrjfj.e VliiXavtwv. erepa
eluendas possit adducere. Ejus rei ydp fcrriv 7) 'Apyiia t\ 'S.xoifeus, V ^yt-
exempla utinam ne tam mulia sup- jxiv 'lirwoixiSoiii'. Sed hie aut legend,
peterent sed nos, id, quod se nunc
: est 'iTTwo^eVrjs, aut dicend. eund. ab
offert, indicasse contenti, plura per- aliis Hippomenem, ab aliis Hippome-

sequi abstinebimus. Mimalioneni h. dontem vocari. Arcadicam Mila-


1. imperitus aliquis pro Milanione, et nioni nupsisse, testatur etiam h. I.

paulo inf. Psileum pro HylcBO scrip- Propertius, et Ov. ii. et iii. A. A.
serat. Quis turn eruditorum non ad- Schoeneida cessisse Hippomeni, qui
754 NOT.E VARIORUM IN

earn cursu, ope Veneris, devicerat, 'AraXdyrri rjpcrJ <p6vuv TTTepdema ffvr]-

veniistissime narrat Venus ipsa ap. 06\os evpaTo Kovpr). Hippomenem in


Ov. X. M. Narrat et breviter Theo- leonem, Atalantam Schoenei filiam in
critus in Comaste, et fusissinie is qui leaenara mutatam esse,canit Ovidins.
Scholia in eum scripsit. Atque hanc Hyginus, parum ipse sibi cotistans,
intellexit Catullus illis versibus : Atalanta- Schoenei filice et Meleagro,
' Tarn j^ratuin niihi, quam ferunt Palaephatus Atalantae et Milanioni id
puellae Pernici aureoluni fuisse ma- contigisse narrat : sed sa^pe alias mo-
lum, Qiiod zonam solvit diu ligatam :' nui, non esse quaerendam in men-
et Auctor lascivi Carmiuis Quali- :
' daciis veritatem. Sic, cum Scyllas
bns Hipponienes rapuit Schoeneida duas proditum sit, alteram
fuisse
pomis.' Arcadicje patrein Jasiona no- Nisi, alteram Phorci filiam, quarum
niinat jElian. xiii. V. H. Idoneos illam in avem, hanc in monstrnm
testes laudasse videor eoruni, quae marinum conversam esse fabiilantur;
hactenus dixi. Quadrant auteni non non defuerunt tamen poeta?, qui, quod
male ad hunc usque 1. omnia. In lis de Phorci filia traditur, id ad Nisi
quae sequuntur raira varietas. Ver- filiam referrent : nt aperte colligitur
sus est Virgilii e sext. ^n. ' Parthe- e Scholiaste Eurip. in Hippol. sed
nopaeus et Adrasti pallentis imago.' multo apertius e Virgilio in Ciri : cu-
Queni exponens Servius, Partheno- ' jus hffic sunt :
'
Impia prodigiis ut
paeus,' inquit, ' Menalippae et Martis, quondam exterruit amplis Scylla, no-
sive Milanionis filius, qui Thebana vosque avium sublimis iu acre ccEtns
bella puer admodum petiit.' Ergo, Viderit, et tenui conscendens sidera
de huj. grammatici senlentia, Par- penna, Caernleis sua tecta supervoli-
theuopaii pater quideni est Milanion : taverit alis : Hanc pro p-.irpureo poe-
mater autem non Atalanta, sed Me- nani scelerata capillo, Proque patris
nalippa. At Stat. iv. Th. aperte huj. solvens excisa fuuditus urbe. Com-
ipsius Parthenopaji matrem Atalan- plures magni, Messalla,
illam, et
tam facit Jasii filiam: patrem autem poeta;, (Nam verum fateamur amat :

Lactantius interpres, non Milani- Polyhymnia verum) Longe alia per-


onem, ut Servius, sed Meleagrum hibent mutatam menibra figura ScyU :

vocat nisi f. dicamus, eand. Me-


: laeum monstra in saxum conversa vo-
ualippam Atalantam, euud. Melea-
et cari : Illam esse, Eerumnis quam saepe
grum IMilanionem vocari.
et Sic legamus Uiyssi, Candida succinctam
enim est idem Paris et Alexander, latrantibus inguina monstris, Duli-
ead. Cassandra et Alexandra. At chias vexasse rates, et gurgite in alto
Diod. Parthenopaei matrem Atalan- Deprensos nautas canibus lacerasse
tam esse ait Schoenei filiam. Hygin. marinis.' Atque hanc sententiam id.
autem, cum Lactantio faciens, eum poeta secutus est in Eclogis quo in :

genitum esse dicit matre Atalanta 1. frustra se quidam eruditi homines

Jasii filia, patre Meleagro. Arca- torquent. Muret.


dicam Statins venatricem ac Dianie Tulle'] Hnjus TuUi meminit infra
comitem fuisse dicit, idemque contir- Eleg. 6. et Eleg. nit. hujus libri : et
mat iElianus: et Scholiastes Theo- Eleg. 22. lib. in. nude colligitur Ci-
cam mittcudis arcu sagittis
criti ait zycenis praefuisse, vel Asiani pro
cum illam alteram sola
praestitisse :
Consule obtinuisse. Dio lib. XLix. in
pedum pernicitas nobilitaverit. At fine scribit L. Volcatium Tullum col-
Oppian. Atalantam, Schcenei filiam, legam fuisse Augusti in secundo Con-
venatriccni tt jaciilatricem cxiiniam sulatu, si forte hie noster esse possit.
fuisse ostenditii. KwriyeTiKuv, his ver- Passerat.
si bus : ^x^ivv"^ irpuiTT] 5e Kkvr'ti Qvydrj^p 10 Stcvitiam dura contudit lasidos']
:

S. AURELII PROPERTII LIB. I. ELEG. 1. 755


Qunni d(ie Atalantae fnerint, altera niodo corrigenda suspirer admonel)o.
Arcadica, altera Argiva, Arcadiea Ita igitur vulgo leguntur 'E,irf(pvKei :

fnitiTiaterParthenopaeiexMiiialione, 5e coKiffTt] Tovs Tr65as, Kal ovk hp avr^v


Ciijus liic nientio. Ita<jue insigne 5i(<pvyev othe Orjplov, ovre eiriPuvXdwv
mendiini toUendum ex Panegyrico avT^ &v9pccTros, (pvydv kQ4\ov(Tav, d\A'
in Majorianum Sidonii Apollinaris iVTavQa fiev ovk 6.v ti$ ahrriv Kar4\al3(v.
' Plantasque siiperbas Hand ita per Ego autem lego 'ETre(pvKei 5e oikicttt;
siccani Nenieen citns extulit Areas, TOVS ndSas, koI ovk b.v avT)-\v Ste(piryev
Cujus in /Etolo volitantem pnlvere oijre di]piov, ovts iin$ov\evwv avrfj &v-
Martem Horruit Hipponienes.' Le- Bpunros. (pvyelv Se iQ^Kovirav, ovk &u tij
genduni enim matrem, non Martem. ainrjv KareXa^e.Nihil autem obstat,
Nam Areas ille est Parthenopa-ns, quoniinus de eod. oleo et opera ali-
non Mercurius, cnjus mater Atalan- quot ex ead. narratione locos, qui
ta. Et allnsnm est a Sidonio ad corrupti videntur, quomodo emen-
VI. Thebaidos quern locum consiile.
: dandos putem, admoneam : ut meo
Seal. labore, quantum quidem in me est,
11 Atnens Amens, quia
errabat] aliorum minuatur labor. Ubi ergo
amans. Recte errorem et amentiam legitur 'AAA' ijv (pvKov ^pyov rj xpoira,
conjnnxit : nam et Amor error mains legend, arbitror 'AAA' ^u (pvaecas e. fj xp.
est,Virg. Eel. viii. et furor, error ani- Nativam eiiiu), non fuco quajsitam,
lui, Horat. et Lucretio, et Cicer. in. pulchritudinem Atalanta2 tribuit. Et
Tuscul. ex Homero. Passerat! paulo post Ti Se ovtus iopalov ytvono
:

12 Ibat et hirsutasi Inconcinne et &vOos ; Sicnrep oiv icakhv, ^ rb Trpdaui-

frigide legitur. Persnasum liabeo de- Ttov alSe'iaOai ireTraiSevfifvrjs itapQivov ;

bere scribi Ibat et hirsutas ille ferire lego Ti Se ovTics wpaiov ytvoLTo avdos,
feras.N.Heinsius ad Ov.i. Fast. 287. ovirep ov KdWtnv fj rh irpdadiirov alSe7(Tdai
Ibaf] Graecismus.
Afranius Incen- 7reiratdevfji.(vris TrapQivov ; et ad finem,
dio ' Is
: cum fiiio it conjicere bac ubi legitur avv v^pei koI Hvrpai, legend.
nescio quid de ratiuncula,' ut emen- crediderim avv v.koI avarpoTT^. Muret.
davit Jan. Gulielmius Veris. i. 2. 17 Non uUas] Ita eraendavi e ve-
Gebhard. teribiis libris inepte le-
: cum antea
13 lllc etiam Hylcei] Id. etiam in- gereiar non millas. Muret.
unit Ovid, hoc versu: ' Sensit et UUas] Forte illas. Dousa P.
Hylasi contentum saucius arcum.' 19 Dedudce Luna] Deductionis
Ap. ^lian. nihil tale reperio: Hy- Lunae ineminit ApoUonius lib. iv. Id
laeum quidem ipsum et Rhoecum sa- ea de caussa faciebant, nt terrae pro-
gittisabAtalanta confixes lego. Muret. piorLuuaspumam suatn inherbas in-
Percussus vulnere rami] Arboribus funderet. Apuleius Milesiae Fabellae
solidisearumque ramis Centauros pro I. ' Nae,' inquit, ' istud mendacium
telis usos ApoUonius, eoque prior in tamverum est, quam si qui velit dice-
Coenei fato Pindarus, ac utrunique re, magico susurraniine amnes agiles
seqnutus ostendit Ovidius Met. xii. reverti,mare pigrum colligari, ven-
Panhasius. tos iuanimes exspirare, Solem inhi-
15 Veloceni] Indocte Volscus eand. beri,Lunam despuuiari,stellas evelli,
putat esse banc, et illam Catulli per- diem toUi, ooctem teneri.' Paria
nicem puellam nam Catullus, ut
: Lucanus in sexto, et alibi. Opi-
dictum est, de Scceneide loquitur: nantur aliqui, inquit interpres Apol-
at hie de Arcadica sermo est. Quam lonii, deliquium Lunae fieri a vene-
ipsam quoque agilem fuisse, testatur ficis ac propterea Antiqui deliqnia :

^lianus. Cujus verba, quoniam in hcec dixere dejectiones' sive de- ' '

impressis Ubr, depravata sunt, quo- pressiones.'


:

756 NOT.IL VARIORUM IN

Fallacia] Tex^V- Muret. 31 Deus annuit aure'] Perperam le-

20 Et labor in magicis sacra piarc gitnr aure ; scribe ore: ita aure et ore

focis] Eteniiii t(> 'sacra' umbras et frequenter confunduutur in scriptis


Manes detune torum interpreter, exemplaiibus. Idem lib. 1. El. 12.

qnos, lit religiose Flaccus praedicat, '


Nee nostro dulcis in ore sonat,' non
' Pro quo tamen
Libitina sacravit.' nostra aure, quod nunc legitur : et lib.

ineum non esset ut temere spon- 3. El. 10. * Publica vicinas perstre-
derem, nisi Propertius in principio pat ora viae.' Ubi circumfertur aura
libri HI. geniiim Philetaa invocans perperam. Heinsius ad Ov. Metani.
sibijlinjns verbisui sensum ipse nobis 12.430.
apertiisset his verbis: ' Callimacbi
manes, et (,'oi sacra Philetae.' Qnis ELEGIA II.

enira non videt, rh sacra, hoc loco


1 Ornato procederc eapillo^Cui rei
pro Manibus umbra Philetae
et
peculip.res ornatrices habebant puel-
accipienduni esse ? quam sibi exoptat las. Wouvveren ad ilia Petronii :

non difficilem evenire Pot^ta. Neque ' Die, Chrysis, numquid incompla
alio profecto vetus ac Romana ilia
sum?' Puellas, inquit, habuerunt in
raonumentorum inscriptio tralienda,^ ministerio turn ornatrices, turn quaj
DIVIS MANIBUS SACRUM. DoUSa P. velut a consiliis formae. Quod strin-
22 Et facile ilia meo] Et facite, ut git Juvenalis S. vi. ' Est in con.-ilio
ipsa me vthementius amet, quani ego matrona,'&c. Hieron. ' Crines dis-
ipsam. Muret. ponebant ancillae.' Edoctae autem
24 Posse Cijthceinis] Kvra'n) vel certis magistris ad hoc ministeriuni,
Kvraia, KuTai;Vos,ut iXaia, f\aivos. Sed velut ad artificium L. lxv. . Onia-
tunc claudicaret versus. Prwterea tricibus if.de Legat. iir. Diceban-
i\d'Ct'os est, oleaceus cujus scilicet
:
tur Ornatrices ab officio uti et :

materia ex olea. At Kvrd'ivos nihil Graecis Koaixrirpiat, &c. Juvenal. Sat.


tale potest esse non enim cives de
: VI. ' Ponuiit Cosmetae tunicas.' In-
materia urbiuni suaruni factos dici- terpres Eos dici, qui ornamentis
:
'

mus, sed ex urbibus suis ortos. Sus- praesunt, non tamen et ornatrices.'
picor Propertium scripsisse : Posse Ergo proprie Ornatrices, qiue crines
Cytai tuis ducere carminibus. Cytjeis disponebant. Suet. Claud, cap. xl.
est Medea: vel Cytaeeis, quod verum * Ha^c inatris meaa ornatrix fiiit.
Ju-
est: KuTctcios, ut IlToAejuaeios. Proper- venal. Ornatricinomen Psecae ab arte
tius: Et Ptolemaeea^ liiora capta
'
imposnit ; nam if'e/cafeii'Grcecidicunt,
Phari.' Kuro/a urbs Colchidis: unde quando minutim sive rarum pluit.
Medea Kvrads. Etiam iEetes pater Ornatrices igitur, crinem componen-
ejus Kirroios, non Kvraievs dictus tes, rarum ac parvum aquae solent
quod notandum. Callimachus 'fls : mittere, ac velut tf/eKu^dv : ut est apud
T^poies air' AirjTao Kvraiov Aidis is ap- Interp.&c. Reliquaex Gruteri Notis
Xaiav firMov 'ApfMovln)!'. Est auteni ad Plant, pete. Ad Ornatrices quod
KuToiaurbs,in quam deportatae decern attinet, inquit Pignorius, notandum
tribus a Salmaiiasser Assyrio: unde est, illas tradi consuevisse mai;istris,
Samuritani hactenus a Judaeis KvraTot ut ediscerent artificium ornandi. Id
dicti, Cutliai. Etiam incolas illo- quale esset describet nobis Manilius
rum tractuum circiincidi scribunt partim iibro v. partim alibi Illis :

Veteres. Seal. cura sui vultus frontisque decorae


Citeinis] Legend. Cyiceinis. Scholi- Semper tortosque in flexum po-
erit,
ast. Apollonii ; Kfrroto, Tr^AtsKoAx'Sos. nere crines, Aut nodis revocarc, et
Steph. Kvra, ir6\is KoAxi}?, iraTjjis rursus vertice denso Fingere, et ap-
"VlT/Seiar. Mure I. l)ositis caput emutare capillis.' Ter-
;

S. AURELII PROPERTII LIB. I. ELEG, 2. 757

tnlliamis giaphice de Cultii Fceminar. 9 Aspice quos] Scribenduni: Aspice


lib. '
Quid ciiuibus vestris quiescere quot submittat humus formosa colores.
lion licet, niodo siibstrictis, luodo Ovid. Amor. 1. i. Kleg. 13. * Aspic<>,
relaxatis,modo suscitatis,niodo elisis? quot somnos juveni donarit araato.'
Alice gestiunt in cincinnis coercere, Heiusius ad cit. I. Pro Et veniant lego
alije ut vagi et volucres elabantnr, Ut. Livineius. Male. Et enim iiic ne-
lion bona simplicitate. Affigitis prae- cessario requiritur, praesertim si

terea nescio quas enorniitates suti- eniendatio Heinsiana, quam raaxirae


liiim atqiie textilium capillaniento- probo, admittatur. B.
rum, nunc in galeri niodnni quasi va- 12 Et sciut indociles] Nove dixit,
ginani capitis, et operculum verticis, '
indociles vias,' ct5i5a/cTous: indocileni
nunc in cerviceni retro snggesluin,' enim usitatius diciinus eum, qui do-
&c. queni locum Tertnlliani excussit ceri non potest, quam rem ipsam,
Pignorius in eruditissimo opere de quae doctrina non comparatur; sed
Servis. Achilles Statins Lusitanus milii con-
2 Tennes sinus] 'Tenues '
vocat,quia firmavit se veterem librum habere, in
Tiia TTJs ecrfliJTos rb fflt)n.a virec^aiVero, ver- quo scriptum sit Ut veniant ederce: et
bis Achillis Tatii ; unde et eideni ele- paulo post Surgat ut in soils : et in hoc
ganter toC ffcofjiaTos Kdroirrpov 6 x^Twf versu Ut sciat indociles: quam scrip-
dicitur. ' Movere ' autem, quia te- turam rojiciend. non puto. Muret.
nuissima vestis impulsu venti inter 13 Littora naiivis pellucent picta
ambiilandimi vibrabatur. Gehkard. lapillis] non bene
Sciat et pellucent
3 Ant quid Oroutea] Oronteam congruunt. Vetus scriptura in nos-
myrrham, non quod in Syria nascere- tro, persuadent, nou pellucent. Sane
tur, sed quia Antiochiam, eo tempore legendum Litora iiaticos per se dent
:

totius Orientls celeberrimum empo- picta lupillos. De qua lectione qui


rium, camelis deferretur. Sic mala- dubitarit, is nientcm Propertii non
batrum, quod non nisi in India pro- animadvertit. 'Per se,' avrondrus
venit, Syrium vocant poetae, propter ut ' natives ' avTO(pvels. Sic paulo ante
eandem caussam. Non enim, ut Di- indociles vias, avroSiBaKTovs. Seal.
oscorides falso prodidit, in palndibus 15 Non sic Leucippis] Fabula est
Syrife provenit. Seal. ap. Theocr. Dioscuris, ap. Ov. v. F.
4 Teque peregrinis vendere muneri- ap. Hygin. sed nemo est eorum, qui
bus] Mire dictum, pro, exoticis sive non ab aliis aliqua in parte dissentiat.
externis mercibus excultam se vendi- Muret.
tare, et ita gerere ut conventorem 16 Telai're] ElaVie soror Phoebes.
conciliet, cui se vendat. Explicatio Apollodoro Ilaeire et Sophoclis inter-
huic loco uberior petenda aPlinio lib. preti. Veteres libri Thelai'ra, cor-
XIII. cap. III. princip. Gebh. Ovid, rupte. Veruni est Elu'ira vel Ila'i'ra.
lib. I.Eleg. X. Amor, mire locum Fuit autem Elaira Dianae sacerdos,
hunc illustrat, et plane in lioc argu- Phcebe Minervae. Apollod. et Hygin.
mento luxnriat. Passei'at.
5 Nat ur teque d ecus] ' Naturae decus' 17 Non Idee] De Marpissa Eveni
est Arista?neto lib.i. Epist. ii. KdWos filia ausus est oiim Idas cum Apolline
air7]Kpi^wfj.iVov rrj (pvaei, Qiiinctiliano certamen suscipere. Homer. II. i.
lib. II. cap. V. ' incorrupta natura.' Muret.
Geb. 21 Sed fades aderat nullis obnoxia
% Nudus Amor] Nudus Amor, quia gemmis] Praesens et intrepida con-
Amor non spcctat istum acquisitnni spiciebatur, et solo naturae bono cou-
ornatnm : scd solet gaudere natural! fisa, quaeque gemmis nihil debebat
voluptate. Idem. et lapillis. Passerat.
758 NOT^ VARIORUM IN

22 Qualis Apelleis, &,-c,] * Color,' nare se prostituiarum est. Muret.


quo naturam ipsam provocavit ex- 28 Libens'l Forte adlusum ad per-
pressa forma tanquam spirante. Eleg. vulgatam formulam, ' Lubens nie-
IX. lib. III. * In Veneris tabula sum- rito,' quae solemnis erat in precibus,
mam sibi ponit Apelles.' Est auteni gratiaruni actionibus, suppliciis Deo-
in hoc simili dissimile. Nam Apelles rum, &c. Ea exstat in permultis in-
arte pinxit, et arte sninma; cum hie scriptionibns, &c.
a forma vellt omuera artem abesse. 29 Unica] Unicum pro eximio et
Sed eo respexit, quod quatuor tan- egregio Latini seepe dicunt. Sic Ca-
tum coloribus usus dicatur Apelles ; tullo Unicns Imperator,' pro sum-
'

ex albis, melino ex silaciis, attico


: : mo. Afran. Biundusiana: ' Qiiis tarn
ex rubris, sinopide pontica ex nigris, : sagaci corde atque ingenio unico?'
atramento. Idem, praeter Venerem Turpil. Demetrio: '
Homo unica na-
nudaiii nativaque forma couspicu- tura et singulari.' Cic. de Senectutet
am, pinxit etiam campestrem, unani ' Quanta in Attilio Calatino, in quem
e pallacis Alexandri M. cujus amore illud elogium unicum.' Plant. Asi-
captus, earn a rege dono accepit. naria ' Nam
poeta es prorsus ad
:

Pinxit et Heroa nudum, eaque pic- eam rem unicus.'


tura naturam ipsam provocavit. Idem. 31 Nostree gratissima vitce] Id est,
25 Non ego nunc vereor ne sim tibi nobis ut dicebant eodem modo, aetati
:

vUior] Ea est in nostro manuscripto nostras. Seal.


lectio, sed mendose. Legendum Nostra gratissima uite] Pro, mihi
enim : Non ego nunc vereor ni sis mild eris gratissimus. ' Vita niea,' h. e.
vilioristis. Sequentiaconjecturae nos- ego. Eleg. 11. lib. 1. Aut sine te '

trae subscribunt, et vulgarem editi- vitte curauUa meae :' h. e. Num


sit
onem falsi damnant. Seal. sine te possum de me esse solicitus?
Ne sim iihi vilior istis'] Mos ab an- Et lib. 3. eleg. 11. Quid mirare '

tiquitate, queni non omnes sciunt. meam si versat faemina vitam? ' h. e.
Charisius in ' Isto villus :' ' Rex, qui si me versat. Plautus Menaech. ' Ini-
vocabat ad coenam, si sibi ea res ex- micus sibi magis quam aetati tuae,' i.e.
hibenda indiceretur, quam exhibere tibi. Sic alibi apud eundem * Vae :

non posset, respondit, ut Tranquil- aetati tuaa :' i. e. tibi : et similia.


lus refert, Isto villus hominis erit Scioppius Verisimil. lib. 4. c. 13.
ccena.' Quae formula belle negantis
et exciisantis reperitur apud Teren-
ELEGIA III.
tium, So. ult. Adelph. ubi Demea
petit a Mitioue, ut aliquid det Syro, 13 Et quamvis S^c.] Ovid. '
Et
unde iitatur, quia postea sit redditu- Venus in vinis, ignis in igne fuit.'
rus. Respondet Mitio, Istoc vilius.' ' Dousa.
Quibus verbis blande negat. Vide 15 Positam] Keifiivriv, dormientem.
ad id Donat. * Ergo non vereor ni Nam KfladaL Graecipro, dormire,
sis niihi vilior istis,' id est, facile pa- usurpant. Theocr. Eid. 22. AvoKe7vTo
tior te istis carere et vilior videri sine yepovTes. Catul. ' Nam pransus jaceo.'
oriiatu. Palmerius. At non est sapo- Livineius.
ris Passeratii, qui explicalionem banc 16 Osculaque admota sumere et arma
carpit. manu'] Putavi oliui adolescens legen-
Ne sim tibi vilior istis] Ne niinoris dum, s^anere tarda. Sic libro secun-
apud te sim ob ista, quae modo dixi. do :
'
Osciila sunt labris nostra mora-
Muret. ta tuis.' Fortasse melius : sumere certa
2G Uni si qua placet'\ Satisest culta manu. Certa, non reluctantia. Prop-
quae uni placet Nam piuribus or- terea 'admota manu :' ut ultima syl-
S. AURELU PROPERTII LIB. I. ELEG. 3. 759
laba in voce '
arma ex sequenti con-
'
Coronae in conviviis adhibita; non tan-
flata sit. Seal. turn honoris Dcorum ant la?titiae
caus-
Osculaque] Confirniati diidiini su- sa, sed niaxime ut vapores e vino et
nnis scrlpsisse Poetam : Osculnque cibis cerebrum petentes infringerent.
admota sumere ad arma manu. Qua; Per initia corona ex simplici lana
enim certior ant communior oscii- fuerunt, quam olhs aoirhv vocat Theo^-
landi ratio qtiam prehensis gcnis men- critus, ' ovis florem tandem ex rosis
;'

tove labia jungere ? Sic ipse alibi: et aliis floribus qui cerebrum juva-
Oscula suspends instahanl carpere pal- rent. Legendtis Atiienaeus in trag. de
mis. Gionovius Observ. lib. 4. cap. Coronis. Ebriosorum fuit se ipsos
6. coronare. Unde et Polemo corona-
Osculaque admota sumere et arma tns, cum in Xenocratis auditorium
manu] Inguinis, hand dubie (ut Mar- iiTupissct, sibi sensim coronam de-
tialis mei phrasi utar) anna intelligit. traxit, eo de modestia loquente. Sy-
nesius Epist. xxxii. ' Is enim videns
Sic et ipse Piopeitius iufra Dulcia :
'

quam nobis concitet arma Venus.' Ad lenonem ambulantem iti


magnifice
que eti?im admotam manum pertinere foro cum corona
unguento ebrium
et
aatunio, non ad Oscula: idque ex et comcssantem,' &c. Plura vide
OvidianEE anctoritatis disciplina max- apud Bulengerum lib. ii. cap. xxiv.
ime. Veilii gratia : 'Hanc etiam non et XXVII. de Coronis.
est mea dedignata puelia MoUiter 24 Furtivu cavis poma dabam mani.
admota sollicitare manu.' Hoc prop- bus] Adi Lipsium lib. iii. Ant. Lecf.
terea appono, quod sensum ejus vi- Bartiiius lib. ix. c. x. aliter locum
deam temere nuper a viro doctissirao hnnc explicat.
sollicitatuni. Dousa P. 25 Omniaque ingrato largibar munera
18 Expertof metuens jurgia] Noster somno, 4'c.] Ex Catullo emendanduni
codex, verber a. Horatius, ' Metuentes censeo, hoc modo Omnia qua: in-:

patruae verbera linguae.' Seal. grato, ^-c. qui eodera hemistichio in


19 Sed sic intentis'] Inteetis legit Epigrammatibususus; exempli causa:
Canterus, quod probo. Livineius. In- '
Omnia quae ingratae perierunt cre-
tentis rectum est. dita nienti.' Dousa P.
20 Argus ut ig7wtis] Lege, Argus uti 31 Donee diversas] Lege divisas: hoc
notis: et fortasse scriptum t\iit gnotis, est, fissas. Sic infra ditersoslegebatur
arcliaico more. Seal. in manuscripto, pro divisos: 'Possum
Argus uti notis] Cur ita legere ego divisos iterum conjuugere aman-
malit Scaliger, cum esset Argus vt tes.' Itaque alteram pro aitero facile
ignotis, nuUus adliuc video. Ignota commutatur, ut non raro in Manilio.
enim vocat cornua, qua-. Ovidius Seal.
'nova,' 1. Metamorpl). ' Novaque ut Donee divisas] Male Scaliger de con-
conspexit in unda Cornua, pertimuit, jectura supposuit divisas, cum legen-
seque externata refugit; Naiades ig- dum sit diversas. Intelligit enim,
norant, ignorat et Inachus ipse. Quae quae cubanti Cynthiae erant diversae.
sit.' At Argo tamen non ignota fuisse Sic ut per eas intrans lumen oculos
dices. At, o bone, non opportuna ejus feriret. Gronovius ad Seneece
semper et tempestiva Propertii epi- lib. 2. de Ira C. 23.
theta scilicet. Nam huic quidem 32 Luna Sfc.] Sic etiam lib. ii.
tenipori et loco ignota cornua non ' Phoebe, moratura; contrahe lucis
eraut ; ipsi tanieu loni et Inacho. iter.' Dousa P.
Scioppius Verisimil. I. 1. c. 6. Moraturis luminibus] Nove dictum,
21 Solvebam nostra de fronte coroUanl pro, quae morari et resistere debu-
:

7G0 NOTyE VARIORUM IN

rant; et amatorie loquitur. Sic tutu- V. C. Francisci Modii et P. Livineii,


rum signif. habebit praet. plusq. perf. pro ducere, rivere habebat. Quod dam-
nee dissimiliter 'pariendo' accipi nare mihi religio sit, qui sciam * vi-
videtur apud Gelliuni lib. 5. cap. 19. tam vivere,' 'servitutem servire,'
Livineius. ' noxam nocere,' et lia-c talia tralati-
33 Compositos] Clauses. Transla- tia esse apud Latinos. Sed et ' na-
tuni a mortuis, qui componi dicuntur, vem naviiiare dixit Ulpianus in 1.
'

ut fuse docet Kirchmannus. 1. ff. '


Nautae Caup. Stabnl.' Dou-
34 Sic ait} Liber vetus Hie ai<: nt sa F.
sit Hie pro, Tunc. Muret, Servilio'] Quicunqiie amori suc-
Fixd] Malini reponi nixa. Virgilius : ciimbuut, servi et addicti sunt, 46iA6-
' Ter sese attollens cubitoque innixa SovAou Aristenaetus lib. ii. Epist. ii.

levavit.' Idem Propertius paulo ante 'Q,s &xp^s tLf ifiov SecTTrd^etv iOe\OLS,

hac ipsa Elegia: Non certis nixa '


fiovXrjOdris Se M^'XP' fai/T^s, ipooriKis (rot.

caput manibus.' N. Heinsius ad Me- 5ioTeA(Tft> Bipdircop. Ideo apud Achil-


tarn. I. 7. vers. 344. Passer, a Virgilio, lem Tatium amica SetrWrty ttjs ^vxrjs
Ovidio, Petronio, Homero, ipso deni- appellatur. Gebhard.
que Propertio vers. 8. Non certis '
6 Sparianam re/eras'] Repone auc-
nixa caput manibus,' ethic legendum tore libro scripto Spartance Hermio-
judicat nixa. Sed Propertio, puto, ncB. Licet laudihus referas formam
fas erat variare crationem. Deinde Antiopae et Hermionae. Seal.
' figere '
eleganter bic est ipeiSetv. 11 tiac sed forma mei pur est extre-
Heliodorus lib. 1. et lib. 5. Gebhard. mafuroris] Sic in eandem sententiam
36 Alterius clausis expulit] Liber libro secundo Nee me tam facies,
:
'

noster, rettulit: nimirum, quia repulit quamvis sit Candida, cepit.' Idem.
scripserat Poeta, ita repone. Seal. Hac sed forma mei pars est extrema
44 Externa in amore] Hesternu le- furoris] Hoc vult Haee forma me ;

gendum suspicor, nt hoc sentiat, ad extremum, ultimum, omnium gra-


questam se hesterna nocte emansisse, vissimura furorem redigit qnidem
neque ad amoris officium praesto multis tamen majoribus cum animi
fuisse, qui3e enim moras et emansiones turn corporis dotibus a natura Cyn-
crebrze sint. '
Saepe moras ' dixit ut thia mea cumulata est: qnas disti-
' olim amicitias' Catul. et 'semper clio proximo narrat, et per multis '

lenitas ' Terent. Livin. deeus artibus' intelligit laudes et


46 Ultima ciira meis] Opinor a gloriara partam ex artibus cunendi,
manu Propertii esse ultima meta meis. lib. I. Eleg. II. vers, xxvii. loquendi,
Quomodo Ovidius Amor. 3. Radi- ' lib. I. Eleg. II. vers. xxix. pungeudi
tur hacc clegis ultima meta meis.' Et Carminis, lib. ii. Eleg. iii. vers. xix.
ipse Propertius lib. 4. Eleg. 2. '
Hec ibidem Eleg. xxvi. vers. xxvi. tex-
spatiis ultima meta meis.' A". Hein- endi, lib. iii Eleg. vi. vers. xvi. sal-
sitw adOv.l. Fast. vers. 287. tundi lib. ii. Eleg. iii. vers. xvii.
hlandiendi lib. i. Eleg. xiii. vers.

ELEGIA IV. xxxi. Gebh.


Extrema pars furoris] I. e. minima
1 Basse] Bassi et Ovidius memi- amoris in illam mei causa. Sic Eleg.
nit Bassus pede clarus iambo,' ut
:
'
11. lib. 1. 'in extremo restat
Ecquis
h'gitHeinsius ad ilium locum. Ger. amore Et Petron. 'Lu-
locus?'
Job. Vossius Tract, dc Poetis Latinis cernae quoque humore defectas teuue
legit liattus. et extremum lumen spargebant.'
4 Ducere sercilio] Scriptus Cod. 12 Quibtis perire jtivat] H. e. prop-
S. AURELII PROPERTIl LIB. I. ELEG. 5. 761
ter quae illam pereo, sive anio. Pe- ' Nee more Idololatriae lapidem pcr-
riie sen aniare aliqiio, i. e. ob aliquii!, fudit olco Jacobus, velutfaciens ilium
plirasis nota, et ciijiis pliira exempla Deuni ; neque enim adoraviteundem
apiid' Palmeriuni. Scioppius Verisi- lapidem, vel ei sacrificavit.' Unde
mil. I. 5. 18. notandum lapides lios, id est termi-
13 El midtis dccus artilncs^ Legen- nos, non simulacra e lapide, quod
diini censeo niiUis deca-> artibus, h. e. alii vohint, oleo imgi nioris fuisse.
forma iiativa. Dixcrat Non tain : Et ex bis omnibus palam est Veterum
eo nomine illam amo, quod pulchra superstitio, ut qui, qualibet in via
sit et cum priscis heroiniscontenden- temere oblatura sacrum aliquo mode
da qiiam quod nativa est illius for-
: esset, id vcnerarentur sive ara, sea :

ma, et nulla arte parata. Sic Eleg. lapis, sen stipes esset. Colvins.
2. ' naturae decns' dixit nativam piil- Sacer lapis] Solent viatores, si in
chritudinem nam, quum arte multfe
: itinere conspicati fuerint, ant trnn-
se pnlcliras reddere studeant, eadem cum dolamine effigiatum,aut lapidem
Eleg. 2. ' artificeni fornine' dixit; eas unguento delibutum, pro numinibus
innuens, qnas creta candere se faci- colere et adorare, ut Apuleius tradit
unt, quasi bonae sint, non dico frugi, in Floridis. Licineius.
sed format, cujiis exornandce non- 25 Non idlo gravius tentatur'] Hanc
nullae aequo pleniusstudiosae. Sciop- cbriani Gnome Euripidis expressit :

pius Verisimil. I. I. c. 18. Ta fXiv yap &\Xa Sevrep' tiv Tratrxoi yvvri,
14 Dicere veste lihet'\ Forte ducere. 'AvSphs 5' aixaprdvova' aixaprdvei ^(ov.
Dousa P. Quod super!)e dicta a Ne- Seal.
mesi vindicari putabantur, istam ni- Maneat sic semper adord] Virgilius :

niiam felicitatem suani sub veste nar- '


In rupes, in saxa, volens vos Tnrnus
randau) ait, ne scilicet a Neniesi ex- adoro, Ferte ratem.' Ovidius: 'Hanc
a\idiripossit. Cujus rei testimonium ego, me non ut defendere tentet, ado-
peti potest ab ipsomet Propcrtio lib. re' Basius autem iste est landjorum
2. Eleg. 21. Scioppius Verisimil, 1. 1, scriptor. Ovidius: '
Ponticus heroo,
cap. 18. Bassus quoque clarus iambis.' Idem.
22 Deferetl Liber, Differet. Ita
re pone. Seal.
Apn-
ELEGIA V.
24 Sacer, qualis itbUjue, lapis^

leius Florid, Religiesam moram


i. ' .5Et miser vestigia ferre'] Prover-
unguine delibu-
viatori objicit lapis bium est. Horatius : *
Et incedis per
tus. Siculus Flaccus de Conditioni-
' ignesSuppositos cineridoloso.' Idem.
bus Agroruni Cum terminos dis-
:
* Ignotos per ignes~\ Ignotos, quia
ponerent, ipsos quidem lapides in ignota mala graviora sunt. Prover-
solidain terrani collocabant proxirae bialis autem hie sermo de tecto peri-
ea loca, quibus fossis factis defixuri culo, eoque maximo. Sub Soracte
eos erant, et unguento velaminibus- monte urbs Feronia, et Dea ejusdem
que et coronis eos coronabant.' Hinc nominis, cujus numine afflati per ig-
proverbialis sernio apud D. Ciemen- nem incedebant nudis pedibus illaesi.

teni Alexandrinura lib. vii. Stromat. Virg. XI. jEn.lPasser. Malim '
igno-
Ot avTol S' oiiroi irciv |vAoj' Koi Trdvra tos ignes ' esse KpmrTovSf quos Horati-
Knrapbv ' suppositos cineri dolose'
\i0ov, rh Stj \ey6fj.evov, TrpoffKV- us reddidit
vovvTis.Arnob. lib. i. ' Quando con- Sic Euripides de Equo Durateo,
spexeram lubricatum lapidem et ex Kpinrrhv ajj-Tricrxciiv d6pv. Gebh.
olivi unguine irrigatum.' Augustin. G Et bibere e tola toxica Thessalia']
de Civ. Dei, lib. xvr. cap, xxxvin. Bibuntur plerunque venena. Expe-
762 NOT^ VARIORUM IN

ditissima omnibus veneficis per po- illud: 'Sexcenta tanta reddam, si


tiim e medio tollendi ratio. Tacit, lib. vivo, tibi :'
et sexcenta huic parissi-
XIII. cap. XVI. 'Innoxia adiiuc ac ma in Plauto.
prEEcalida et libata gustii potio tra- 11 Non jam somnos, non ilia re-
tibi

ditur Britannico. Deinde, postquam linquet oceUos] Possumus vel interpre-


fervore aspergebatur [aspernahahir tari : Quasi et somnos auferat, et
in vulgg.], frigida in aqua affiinditur oculos in somniis occupet, sitque,
venenum, quod et ita cunctos ejus quidquid quietis conceditur, turbu-
artus pervasit. at vox pariter et spi- lentum ac totum de amore. Plin. lib.
ritus ejus raperentur.' Hoc scelera- VII. Ep. V. Inde est quod magnani
'

tus ab scelerato didlcit Cassandro partem noctium in imagine tna vigil


Nero. Justinus lib. xii. cap. xiv. exerceo.' Achilles Tatius lib. i. "Oxos
' Philippus et lolas, praegustare ac yap fioi irpofffiTfcrev 6 fpws, Kat avr6v /uov

temperare potum regis soliti, in aqua 8iccK( rhv vTtvov t5>v hfifidraiv iravTa AfV-
frigida venenum liabuerunt, quam K'nrirrjv (paprd^ofxai. Infra lib. Ii. Eleg.
praegustataj jam potioni supermise- 25. vers. ult. '
Cum
una tuis in- satis
runt.' Idem. somnia portet ocellis.' Cras atque
7 Noil ilia vagis]
est Vagee puel- insomnia, quee nostris impendimus,
contra Horatius ' devias.'
la;, e'lKala : elegantissime vocat Euripides Snp-
At bonus Beroaldus vagas sumit pro plicib. vers. 1137. ^.v-irpo. r ofindruv
variis et inconstantibus. Seal. TeAT}.Yel etiam, ut dicat, non solum
8 MoUiter irasci non solet] Quomo- somniuni adimi, sed etiam oculos vi-
do non solet, si nunquam adhucexper- giliis lacrimisque corrumpi. Aristae-
tus est? incedere enim per ignotos netus lib. i. Ep. X. Adnpva fji6vov, ovx
ignes eum dixit, ut pote qui Cynthije vtrvnv oi vvKTes iirrjyot' Tcf fi^ipaKiui. KXai-
amore tum primum incalescebat. iiv yap oiSou/uefos tV fi/j-fpav, rb SdKpvov
N oscitabunde ha^c legebat,
ille irafiieveTo Hinc intellige
rais vv'Ei.

quisquis haec mutavit. Scriptura enim locum Eleg. sequentis vers. xxiv.
vetus liabet non sciet. Quod explica- Vide Eleg. iii. vers, xliii. lib. i.
tione non indiget. Facilis autem lap- Gebhard. Hue pertinet illud libri iv.
sus fuit, ut c in o, et J in i mutaretur. 'Illius arbitrio noctem lucemque vi-
Idem, debis Gutf a quoque ex oculis non
; nisi
9 Quod si forte tuis] Etha?cquoque jussa cadet.' Dousa P.
non minore flagitio, quam ilia, muta- 14 Cum tibi i^c] Sic et Martialis :

runt :'
quum liber scriptas habeat, * Esse pudor vetuit fortia verba mihi.'
Aut si forte ausis non est contmria nos- Idem.
tris.Kst ffvyxiipv^is. Aut pone illam 23 Nee tibi nobilitas poterit succur-
mihi pro te precanti victas nianus de- rere nmanti] Hinc vcteris prosapiae
disse. Manifestum enim Galium ac multarum imaginum apparet fuisse
scmulum fuisse Propertii, et tunc Galium, contra Suetonii sententiam,
primum ca?pisse Cynthiam amare, ac qui eum ex humili ad praefecturam
orasse Propertium, ut sibi pararius iEgypti ab Augusto provectum autu-
et proxeneta esse vellet inter se et niat. Dousa P.
illam in amoribus novis. Id quod 2ft Qunm citodetanto nomine rumor erit]
tola ex hac Elegiacolligas licet, prae- I. Fabula. Statins lib. i. Silv. Epithal.
sertini ex fine :
' Non impune ilia Stellac et Violanlillae : quem vide. Quo
rogata venit.' Precatovem enim sibi quis major, eo conspectius peccatum
et rogatorem Propertium assumpse- ejus,citiusqueFama pennis ubique dif-
rat. Idem. fertur. AndiamusTbc'A6Tbi/eVve<;)e'Aoiy,
10 At libi curnrnm viillia quanta da- magnum Apollinissacerdotcm,Pyth.r.
bit] Eodem modo flictum videtur quo Elf Ti KoX tphavpov TrapaiOvacret, fieya rot
:

8. AURELII PROPERTII LIB. I. ELEG. 7. 7G3

fpiperai Hap aedfV iroWwv raixias 'Effai Redde antiquas leges foederatis Cizy-

ToAAoi fidpTvpes afji.(poTepois iriffroL Nee cenis. Cizycenis praefuisse Tullnm


interpietis conlemnenda Politica : dcclarat Propertius lib. in. Eleg. 22.
'Eav yap ri koI evreAes napa rod ^fX^V '^"^ Frigida tarn niultos placuit tibi Cizy-
dpfjiijar], tovto p.4ya Kal 5io Trdvrcov <pfps- cns annos.' Mitluidatico bello igi-
rai' (pTial 5e pLtyaAa ehat ra rwv a.px6v- tur cum Cizyceni libertatem meruis-
Twu afxapTrifxarti, ntiv firreA.^ Tiryxai^. sent, postea iis Augustus ob cives
Q!iia,ut ipfert Quinctiliamis Declaiii. Romanos flagris ceesos libertatem
iir. '
quo ad altiorem qiiisquehoiiorum ademit, sed mox restituit : Dio lib.

gradiim extenditur, niagis in exeni- Liv. et Strabo lib. xii. sua aetate libe-
plum pattt.' Gebh. ram testatur Cizycum fuisse, quam-
vis iterum illis Tiberius libertatem
ELEGIA VL simili de caussa ademerit. Cornel,
4 Ulteriusque domos vadere Memno- lib. IV. Suet, in Tiber, cap. xxxvn.
nxas] Sunt qui putent Thebas iEgyp- Quare rb '
oblitis '
pertinet ad Cizy-
tias significari, ubi Memnonis statna cenos, qui non meminerant se olim in
dicebatur quotidie exorientem stre- ditione popnli Romani fuisse ; et, cum
pitii sahitare auroiam, quas et longis- ob facinus, quod dixi, adempta esset
sime ab Italia distare notiini est. In iis libertas, missus cum iniperio Tul-
alia tamen sum sententia, et puto lus qui eos tegeret. Idem.
Susa significari, quae Alemnonia nibs Jura refer sociis] Socios Cizycenos
dicebatur, ut Herodotus lib. v. anctor interpretantur. Sed, cum multi libri
est. Ex Ionia antem iter illuc trium referre sonisagnoscant, puto Proper-
erat mensiuni, ut ab eodem enumera- tium scripsisse referre foris. In foro
tis sigillatini niansionibus et parasan- enim jus dicebatur. Heinsius ad 1.
gis describitur : nosque ejus sequuti Fast. vers. 287.
anctoritatem velut senatusconsulto 21 Nam tua non cetas unquam servi-
ita se rem habere decernimus. Tut- vit] Mntatum ignoratione priscae lec-
nebus. tionis, quae habebat cessavit, nt diserte
17 Osculaque opposito dicat sibi] Hoc extat in nostro. Cessare amori, ope-
est, exprobret vento sibi eripi osciila ram dare amori ; infra ' Nam tua :

ab Opposite,' adverso, ut op-


ipso. '
non attas unquam cessavit amori.'
positi sunt vultus eorum nobis, qni- Horatius :
'
Ad strepitum citharai
buscuni expostulamus. In priore edi- cessatum ducere curas ;' strepitum
tione nou i)ene hzec assequebamnr. citharae, cui cessatur, hoc est, cui
Seal. vacatur. Ovidius iv. Fastorum :
' Lar-
Osculaque opposito dicat sibi dcbita gaque provenit cessatis niessis in ar-
ventol Primus Scaliger odoratus est vis.' Seal.
sententiara ; nos earn plane conemur 31 At tu seu mollis] L. hunc a Bero-
evolvere. ' Oscula,' inquit, ' cum a aldo non intellectum declaravit Ccel.
me peteret, fidem suam mihi obliga- Rbodiginus Ant. Lect. iv. Muret.
vit, se apud me perpetuo mansurum
quo pignore fidei accepto, oscula
illi
ELEGIA VII.
raea et gaudia credidi. At, postquam
ille abiit et me perjurus reliquit, ex- 1 Dum tibi Sfc] Propo simile priu-
perta sum pignus illud rem
lidei cipium estElegiae Ovidii ad Macrum :

esse levissimam et ventum mernm.' 'Carmen ad iratum dum tu perducis


Passer at. Achillem.' Muret.
19 Secures] Honores curules. Box- CadmacE Thebce] Bellorura omnium
hvrnius. quae inter Graecos priscis temporibus
20 Et Vetera oblitis jura re/cr sociis] fuere, si Trojanum excipias, celebtr-
'

764 notyE variorum in

rimum semper liabitum Thebannni il- ils latissime vectus es : nam dolori
liid, inter Gidipi filios, mirabili nescio sublimitatem et magnificentiam in-
raagis, an miserabili exitn gestnm.ante genium ; ingenio vim et amaritudi-
Christ! natalem annis circiter 1236. nem dolor addidit.' Gebh.
ante priniam Olympiadem 457. ante 16 Quod nulim nostras eviolasse'] Ita et
Urbem conditam481. Historian! pete liber noster. Sed magis placet, quod
exDiodori SiculiHist. iv.lib. Pausan. Beroaldus in suo legit, evoluisse. Quod
in BcEotic. Suid. Statio, &c. Bernart. magis, quam, voluisse : imo potius ab
Dicuntur, Poiitice, Theba'] Veteres evolvendo. Idque retinemus, ut di-

script!, dc!n<r. Recte. Horat. Forte ' cifur '


Id volvere fata.' Seal.
epos acer Ut Variiis nemo dncit.' Hie Quod noUm nostros eviolasse Deos]
Noster libro iv. ' Cassaris in nomen Nostras Deos, Amores nostros inter-
ducuntur carmina.' Ducere carmen preter, hoc est, amicam meam. Ne-
poetee dicuntur, rjuum carmina com- que enim Propertius, qui furiosae
ponnnt. Virgilius dicityEneam; rec- aemulationis, id est zelotypiae, plenus
tum est. Virgilius dicit iEneida : erat, ita ut Jovem ipsum rivalem ferre
barbarnm. Hie quoque Latinum es- gravaretur, (quod et ipsemet alibi de
setdicereTliebas, nonThebaida. Seal. se fatetur,) Cynthiam credo suam a
Ponlice] Propertius non dubitat Pontico amari aut exerceri volebat.
eum cum Homero componere. Con- Eodem locutionis genere usus et Ovi-
tinuo enim subjungit ' Atque, ita : dius, ubi scribit ' Et dicam: Nostros
:

sim felix, primo contendis Homero.' advehit iliaNam et ibi de


Deos.'
Ncc Thebanura modo ijellura ceci- sola Corinna sua equo ligneo per vias
nisse, sed etiamamores, cognoscimus caeruleas desubito sibi advecta coni-
ex lib. ejusdem Eleg. ix. Ovidio nientatur secum. Dousa P.
etiam conjunctissimus fuit, ut osten- Einolasse} Beroaldus testatnr, in
dit istoc Ponticus heroo, Battus
:
'
antiquis libris partim evoluisse, partim
quoque clarus lambis, Dulcis con- te violasse legi. Quorum scripturani
victus membra fuere mei.' Vossius. ego quidem utramlibet huic vulgatae
5 Nostras agitamus amores^ Sic facile anteposuerim. Sed, quod Vol-
'
'Dionysia agitare et ' convivia '
scus admonet,Dcos liicintelligi, non
apud Tercntium, pro pergrsecari. Venerem, et Cupidinem, sed poetas
'
Agitare custodiam et ' vigilias ' ipsos : id, mea quidem sententia, tale
iiixit Plautus, pro, custodire ac vi- est, ut, si fatuis et insulsis declara-
giiare. Agitare vitam pro, vivere,
' '
tionibus praeminm aliquod positum
SalUistius.Ennius lib. x. Annal. ' Quel esspt,id Volscus, hac unafretus, sine
turn veivebant bomiues, atque alvom controversia, suo jure, Uiis bomini-
agitabant.' busque plaudentibus, ablaturus fuisse
G Atque aliquid ifc.'] Cato xxxix. videatur. Muret.
R. R. '
Per imbrem in vallem qiraui- Eviolasse'} Castigat Ininc loc. Lip-
to, quid DousaP.
fieri possit.' sius Var. iect. 3. cap. 3. cui assentior.
7 Nee tantum ingenio, ^c] Dolor Te violasse v. Livineiiis.
impedit ac siifflaminat ingenii impe- 17 Longe castra tibi'] Multa similia
tum, no illo iiti possim, quantum ve- exempla coUegit nobilissimi vir in-
lim. Similis omnino querela Sap- genii Nic. Heinsius ad Ov. Metam.
phus apud Nasonem: Nunc vcliem ' I. 8. vers. 435.
faciinrla forcm dolor artibus obstat,
: Agmina septein] Scripsit eo nomine
Ingcniumipic meis substitit omne ma- fabulam vEschylus 'Etttq; inl Qrifiais.
ils.' Aliter Plinius do Nonii Slaximi Nam ipsa; Tliebie e-rrrd-KvXoi, erant-
scriptis lib. iv. Epist.xx. In quo '
que scptem castra, et copia> septeni
[opere] tu ingenii simuldolorisque ve- ducibus ad portas septem. Passer.
:

S. AURKLII FROI'KRTH LIB. 1. ELEG. 8, 7G5


20 Nee tibi suhjiciet] Subjiciot,' '
lacrymis apud Cynthiam valnisse, ut,
scenicarum operarnni viro-
verbtiin : cum magna ei et nuilta a prutore
fia\e7. "trrofioAXety est, dictare alicui, illo proraitterentur, distiterit tamen
raoiiere : unde moiiitores, qui aliter a navigatione, et Propertii amoreni
Secundarii dicebanttir : hoc est, viro- omnibus antepostierit divitiis ejus et
Po\e7s. Glossa;, '
Secundarius, Sub- poUicitafionibus. Absurdum autem
diga : Lege, Sttbdica, qtu
'Tn-o/cpiT^s.' et valde ineptum mea sententia fue-
secundo quanquani hoc vere
dicit : rit, una et eadem
res tarn diversas
noil est monitor. In Phorniione quo- elegia velleincUidere: iisdemque ver-
que ita accipiendum 'Turn auteni : sibus et lamentari atque deplorare
Geta monitor.' Seal. Cynthia discessum, et iterum gloriari
Savus amor] Inepte etiam haec mii- atque exsultare et mansione ejus et
tarant interpolatores. Nam serus, profectione omissa. Lipsius,
non navus, scripserat Propeitiiis ut : Tune igitiir] Cynthiam, cum quo-
cognoscimus ex libro calamo sciipto. dam, qui ex prsEtura in lilyriam pro-
Quare serum aniorem dixerit,non ob- ficiscebatur, ire meditantem, dehor-
scurum est ei, qui totam Elegiam le- tatur, neid faciat : mox, se ei, quod
geiit. Seal. voluerat, persuasisse, lajtatur : sed
24 Ardoris nostri magne poeta jacesl hunc praetorem ex Illyria reversum
Sciibo, ut in veteri, mugne po'eta vale. postea coluit Cyntiiia. Vide Elegiam
Hoc enim pruRtereuntes dicebaiit, quandam e lii). ii. cujus principiuin
'
Have, atque vale :' quod etiamnum est ' PraBtor ab Illyricis.'
in vetustis aliquot monimentis visi- 7 Tu pcdibus tetieris jwsitas sulcare
tur in Italia et Narbone, ut prui7tas'\ In nostro iiquide scriptnm
I.AGGE, FILI est positas fulcire ruinas. Ruinas vo-
BENE. QUIESCAS cat, ui fallor, ruentcm caelo aquae con-
MATEIJ. TUA. ROGAT cretee et Hoc enim
navis stragem.
TE. LT. ME. AD. TE exprimit belle Petronius'Ipsaejam :

RECIPIAS. VALE nubes ruptae super arma cadebant,


P. Q. XV. Seal. Et coucreta gelu putri velut unda
ruebat. Victa erat ingenti lellus
ELEGIA VIII.
nive.' Fulcire pro, calcare, koX ari^eiu
1 Tune igitur] Pro relet argamenti posuit elegantissimus scriptor Cor.
diversitate in duas easque disjunctas Celsus libro septimo, ubi Trepl 6epa-
Elrgias videtur niihi heec Elegia dis- ireias opx^ov agit : ' Quod ubi incidit,
tinguenda : quam continenter legi linamenta super non fulcienda, sed
volo ad hunc locum ' Hie erit, hie : leviter tantum pouenda siuit.' Nam
jurata manet.' Ex hoc autera loco ibi plane fulcire est rh Triefeij/. Quan-
et in his ipsis versibus initium ncvae quam et simpliciter potest intelligi
Elegiae et distinctas a superior! ilia fulcire, sustinere : nam aptnm est
faciendum existimo. Quod quidem verbum Apparet igitur com-
ruinae.

et ordo et argunientum Propertii mentitiam esse receptam lectionem,


aperte indicant. Nam, cum ilia ut ne addam, quod sulcaudi verbum
Elegia, ' Tune de dis-
igitur demens ?' hie mininie aptum, quicquid arguten-
cessn Cynthiae dolenterlamentarelur, tur Grammatici, Seal.
qua; cum nescio quo Praetore in Illy- 10 Et sit iners tardis natiia Vergi-
riam, relicto Propertio, navigare vo- liis] Veget. lib. iv. cap. xxxix.
' Hie ' A Novembri autem niense crebris
lebat; nunc hac Elegia, erit,

hie jurata manet,' mutata jam raente tempestatibus navigia conturbat Ver-
Cynthiae, veheineutpr gaudet et ex- giliaium hyenialis occas-us. Ex die
sultat Poiita, se tantum precibus et igitur tertio IdunmNovembris usque
:

766 NOTili VAUIORUM IN

in diemsextum Idmim Maitiarum arena'}Hac connpta sunt nonleviter


raaiia claudiintur,' &c. Quo tem- ab imperitis correctoribus: quod ta-
pore toto naves macliinis in siccum men puto accidisse propter transpo-
siibducebantur, eaidemque appetente sitionem, quae hie conimissa est ;
quae
vere in mare traliebantur, Horat. etiim eodem modo erat in nostro
teste Od, iv. lib. i. Item Hesiodus manuscripto. Primum igitur in eo
vetat post Vergiliarnm occasum na- libro ita legitur bic versus Et me :

vigare, propterea quod eo tempore defixum vacua pat ialur in ora. Deinde
mare tempestatibiis niaximis conci- animadvertimus nostrorum patrura
tatiir : antem naves in Httus
jiibet aetate haec corrnpta fuisse propter
snbducere, saxisque undique commn- illam, quam dixi, transpositioneni.
nire, ut ventornm vim facilius pcr- Nam distichon ilhid, ' Et me de-
ferrc possint. Isidorus lib. iir. cap. fixum' prfficedere debet illud, * At-
LXX. Plin. lib. ii. cap. XLVii. que ego non videam.' Ita igitur et
Vergiliis'} Quartmi exortu aperi- reponenda sunt et interpungenda;
nntnr maria. Miiret. Ne tibi Turrhena solvatur funis arena,
11 Solvatur funis] Festns :
' Prim- Neve inimica meas elevet aura preces
nesius dicitur pains, ad quem fnnis Et me defixum vacua putiatur in ora
nauticnsreligatur, quem alii tonsillam Crudelem infesta scepe vocare manu.
dicunt.' Funis, quo religata navis Atque ego non videam tales subsidere
erat, vel per otium solvebatur quod : ventos, Quum tibi profectas auferet unda
Virgil. I. Georg. ait, ' a terra con- rates.' Igitur, vacua patiatur in ora,
vellere funem :' vel rumpebatur ant scilicet aura. Ne aura elevet meas
incidebatur a properantibus. Virg. preces, neve patiatur me in vacua
Ill, JEn.Fugite atque ab littore
' ora te crudelem vocare. Seal.
funem Rumpite.' Et iv. Mn. Stric- '
Vacua patiaris arena] Aliilibri, iique
toqne ferit retinacula ferro.' Cum veteres Vacua patietur inora: nt ver-
:

vero exscensionem faciebant naut*, bum patietur referamus ad undara


fimem ilium jaciebant in littus, deinde ipsam quod mihi quidem paido ma-
:

alligabant iiavim idque supare co-


: gis arridet nam illud alterum non
:

pulas dixit Attius Pbrenissis apud satis inlelligendo consequi possum.


Nonium: Abtorque proram ac supa
'
16 Crudelem infesta] De Cynthia
tortas copulas.' Funem ilium, quo intelligo, et infecta lego : q. d. crude-
religata navis, oram vocant, unde lem et sanguinariam. Nam '
Mentiri
* solvere oram' Livio et Fabio in nocteni, promissis ducere amantem,
Epist. ad Triuhonem Bibliopolam Hoc est infectas sanguine habere
ante libros. Passer. manus,' Eleg. 17. lib. 2. Livineius.

12 Neve inimica meas] Neve cogar 19 Ut te felici vectam per cmrula]


pro te navigante facere, quae tamen Haec quoque non diu est, quum con-
adversos et rellantes ventos nihil taminata sunt. Habebat enim prisca
raoveant. lectio Ut te felici prcevecta Ceraunia
:

13 Atque ego non videam] Atqne remo Accipiat placidis Oricos cequoribus.
utiiiam non videam tales ventos, Vocativus pro alio quovis casu, quum
quales imprecor tibi, residere, atque aliqucm alloquimur. De quo in Au-
detnmescere mare, quum solves ra- sonium satis dixinuis, ut Stem- :
'

tem ab hoc litore. Desidere venti mate quod Tusco ramum millesime
dicuntur, quum ponuut Hatuni, quum ducis,' &c. Alibi idem est, ' Sic
flaccescunt, ut loquitur Pacuvius mihi te referas levis,' hoc est, levem.
Chryse. Nam Ir.Kc omnia perperam Lucillius ' His
te vcrsibus interea
:

vulgo accipiebantur. contentus teneto.' Hie nominativo


15 Et me difixum vacua patiaris USU8 est pro accusativo. Apollinaris
:

S. AURELII PROPERTII LIB. I. ELEG. 8. 767

Anthologiae ii. Eis AoX'wvs : Me'xp' et ' falsa' dixit sensu eodem lib. iii.

Tltios,Ilo\vKapwe Kfvr}^ irapd(nT Tpairf^-qs, Eleg. 21. Passeratius edebat verba


Arjaeis KepfiaTiois )|/ei'5(J^ei/' aWorpiois ;
querar. Scottus Observ. 1. 2. c. 7.
Vev56iJ.efe avrl rov, \pev56fMevos. Seal. Quod idem monuit Livineius. Cor-
20 Oricos] Portiis Epiri. Hecataeus rumpere de te valde friget. Opinor
apud Steph. MeraSe BovOpoDrhs n6\is, scribendos illos versus : Nam me non
Herh 5e 'fipi/cbs M/xrii'. Muret. ullce poterunt corrumpere forma!, Quin
21 Nam me non ullcc poterunt] Pro ego, vita, tuo limine acerba querar. N.
iedic vetus scriptura Imbet de te, et Heinsius ad Ov. 1. Fast. vers. 287.
pro limine, lumine. Quod nos ita 23 Nee me dejiciet} Nee me deficiet
legimus : Nam me non xiUcb poterunt rogitare, ov TraiKrofxat iTvvQav6ixivos.

corrumpere, de te Quin ego, vita, tuo Eadem figura alibi Et mihi non
:
'

lumine acerba querar. Nullanim un- desunt turpes pendere corollse :'
qaam niulieriinj amor nie poterit oil iravovrai (TTf (pavoi apaprtifievui. De
flectere, quin ego ea querar de te, hoc infra amplius. Seal.
quaa tibi acerba futura sunt. Nam 25 Et dicam, Alraciis] Pro Atraciis,
liiruen tuum, hoc est, te ipsam tuo : Autaricis: et pro Eleis, Issceis dubi-
lumine acerl)a, tibi acerba lumine, : tabundus reponebat lieroaldus quod :

pro, limiini : ut alibi '


ore '
pro, ori tamen non tanquam a dubitante, sed
* funere' pro, fiineri. Ut supra '
nos- ut a jurato dictum esset, omnes edi-
trse gratissima vitas :'
hoc est, nobis. tiones admiserunt. Quia mentio fit
Supervacuum mihi videtnrdicere eum Illyrii, propterea putavit hie gentes

in quum hoc
limine amicae queri, Illyricas Atqui
substilucndas esse.
non ubique de ejus per-
sentiat, sed proconsul non proficiscebatur
iste
fidia se conqueri paratum esse. Teda in Illyrium neque euim navem sol-
:

autem, quod hie legebatur, nullum visset ab Ostieusi portu, sed a Brun-
hie locum liabet. Nam non conjugia dusino. Ab Ostia enim manifesto
intelligit, sed quemvis novum amo- solvit, quum ipse dicat : ' Ne tibi
reni. Ferba queri non est Latinum. Turrhena solvatur fuiys arena.' Pro-
Unus quisqiie, quod magis placuerit, ficiscebatur autem in Achaiam; quod
sequatur. Seal. ipse postea his verbis declarat :
'
Ilia
Nam me non idla} Scaliger, cnm in vel angusto niecum requiescere lecto,
libro veteri pro tada reperisset de te, Et quocunque modo maluit esse niea,
pro limine vero lumine, sic legere nos Quam sibi dotatae regnum vetus
docuit de te Quin ego, vita, tuo lu-
: Hippodamiae, Et quas Elis opes ante-
mine aeerba querar. Quam summi viri pararat equis.' Quia igitur Acroce-
emendationem, ut libenter amplector, raunia, quae sunt in linibus Illyrii, ad
sic ab explicatione non nihil abeo. Epirum usque, praetervelii necesse
Puto eniui tuo lumine aeerba dicta, sic- habebat, propterea tractus Illyrici
ut ob ea, quae inviti spectamns, oculi meruinit et alibi,
: Die alias iterum '

nobis dolcre vulgato proverbio fe- naviget Illyrias.' Quum igitur illam
runtur. Nisi si legendum fortassis ad portum usque Oricum provehi
est : Quin meo lumine acerba
ego, vita, optat, quid opus hie populis Illyrii ?
querar: de te meo lumine, i. e. amica Sed, ut jam dixi, proprietor aut pro-
raea. Siquidem vesanientes iili ama- consul ille in Achaiam proficiscebatur.
torculi amasias suas lucem, lumen, et Itaqiie Atracii sunt populi ^Etoliee,
vitam vocare solent. Scioppius Veii- quos Atracas Plinius vocat, ab A-
iimil. I. 2. c. 6. Malim equidem, si trace fluvio, qui lonio confunditur.
fas post magnos illos Criticos, lumine Ab eo sunt initia Achaia^. Itaque,
vera querar. Vera pro, justa. Qui quum Catullus ait, Smyrnam Cinnas
;

768 NOT.E VAUIORUM IN

Atracis ostia penetraluram, innuit scriptnra, tjiioiis, non quavis. Seal.


earn in Graeciam perveiituram, ut 11 Mimnermi] Panllo ante Solo-
hominiim Graecoruni qiioqne maui- nem, ac Soionis etiam temporibus,
biis teratiir. male censet
Qiiare clarnit Mimnermns Colophonius, vel
Beroaldns hie Autm'icis pro Atraciis Sniyrnasus. Elegiacis Poiitisaccenset
reponendmn : ut pari errore Issads, Censorinus in Fragnieuto, cap. ix.
pro Eleis. Nam ad Eleos tt Pele- Apud Pansaniam quoque in Bctoticis
ponesiim ibat procousiil. Vidctur legas clegiaco versu'tradidisse pug-
enim manifesto Acliaia provincia illi nam Smyrnajorum contra Gygen et
obtigisse. Seal. Lydos. Etiam 'EpuTiKo, scripsisse in-
Autaricis] Aiitarici et HylliEi, po- dicat illnd Propertii; ' Plus in amore
pnli Illyrias. Mttret. valet Mimnermi versus Homero.' Su-
27 Hie erit, h'lc juruta munetl Re- persunt hodieque ejus versus, adver-
pone ex veteris scriptmae fide: Hie sns Soionis sententiam annum sep-
erit hie jurata men est : rumpantur
: tuagesimum homini supremum statu-
iniqui. entis. Nam ille octogesimum potius
32 Sine me dideia regna negaf] Can- fataleni arbitrabatur. Vnss,
terus ditia raavnlt, et to '
negat' in- 16 Medio flumine quceris aquam] 'Ev
terpretatur, reciisat. Prompte qui- QaKaffcTij f ^jTeTs liSoip id est, ' In mari
;

dem ille ; ceeterum niihi pins satisfacit qua^ris aquam.' Ibi quajris : quasi
dulcia: nt sit seiisus : Cynthia sine difficile inventu, nbi nihil aliud oc-
me negat dulcia regna, scilicet esse currat. Martial, si jnemini, ' Per
dulcia, ant placere sibi : quomodo et mare quajris aqnam,' inquit. Erasmus.
Tibnll. lib. iii. * Nee rae regna jn- 20 Infernce vincula nosse rnla]
vent,' &c. Dousa P. Intelligit Ixionis sup[)licium et
43 Contingere sidera plantis] Mallem cruciatus rotam adstricti
ad de :

palmis. Nam proverbinni erat: Di- quo Virgil, lib. iii. Georg. Ubi Str-
gito caelum tangere. Seal. vius.
Coniingerc sidera plantis] Hiijus qui- 25 Nee te decipiut] Tanquamadlmc
dem versus lectio recte habere vide- rudem. Eleganter Aristasnetusrudes
tnr, invitis Lipsio et Scaligeio, (nee et tyrones in amoribus irpoxeipinpoi'
non Scotto Observ. 1. 2. c. 7. et Livi- ait f\eip ^ AvKos Xiwapav apva KaQiii-
neio) qui palmis contra veterum libro- Sovffau. Gebh,
riim fidem reponunt : quod sit pro- Nee te deeipiat ^c.'] Hoc videtur
verbinni, Digito CEeium tangere. velle : Si putas, minus te ancilla lua
Propertius,(juod amica potitus fuerit, arsurum, Eleg. 24. lib. 2. ' Et se
(sic
triumphans, vtnustatemsnam immor- plus uni qua |)arare potest') eo quod
si

talitati et Deorum vitaj aequare dicit ilia semper parata sit facere quod
(piasi i()se tarn beatus nt in cailum et ilia prompti-
dictat distenta libido, et
Deorum numerum relatus videri pos- tudo satietatem tibi allatura videtur,
sit, ubi,nt ait Catullus, Stellas nocte erras. Quae enim tua est et tuis in
premunt vestigia Divnm. Recte dice aedibus versatnr cotidie, acrius amari
pedc terram ab eo contingi, qui terrae solet ab ea enim nee oculos avertere
;

inambulat. Seioppius Vcrisimil. I. 1. nee dormirc, nee alio nomine sive


C.6. alia causa, quam propter amorem, vi-
gilare pottris. '
Cedat' pro, con-
FXEGIA IX.
cedat, recte interpretatur Lipsius.
4 Et tibi nunc qiucvis imperat enila Amor non concedit nt alio nomine
wiod] Non (|UiEvis sane : nam unam vigilcs. Sic Eleg. 5. lib. l.'de no-
tantum deperibat. Sod bene vetus mine,' h. e. ideo, sicut ' co nomine
'
:: ;

S. AURELII PROPERTII LIB. 1. ELEG. 10. ^G9

pro ea re. Scioppius Verisimil, lib, 2. erat,quod dixit Eleg. vii. vers. xv.
c. 6. ' Certo puer hie concusserit arcu.'
28 Alio nomine'] Alterius paella-. Quidam Greecus magister dixit, /cara
nepKJjpaaTtKws, pro altera piiella : ut ^vxv^ fitio'TpaTeveadai r^ ipuTiK^ To|y
Eurip. Oieste, 1045.^^11 irodeivhv rjStffTdv idem Kara tivos eTtiarparivi(T6ai toIs
T eX'*"' T'^y f^^ a.'5eK(prjs ovofxa. Ovid. fpwriKo7s ^eXeai. Expono igitur cum
Epist. Pbyllidis ad Demoph. ' Qua?, Scaligero Rudis anians nescit in se
:

tibi siibjeci latissiina regna Lycurgi, amorem inisse, donee admoverit ma-
Nomine fcemineonon apta regi.'
satis nus, et manifestissime deprehenderU
Livin. ossa ac pellem se esse, niarcuisse se,
29 Qui non ante patet, donee manus ac contabuisse niisera macritudine.
ultigitossa] Beroalduscenset dictum, AUudit autem simul ad Grascorum
amorem non ante patere, donee intra Proverbium "Ottou tis dA.7T, (ceiffe
:

medullas intraverit. At ego queero, Kol x'p' ex^'. Nee non pertinet hue
quid faciemus illo manus r' Nam si '
Gra?cus Senarius : NoCs 4fjiij.4pifj.vus,

dixisset, Qui non ante patet, donee at- ffrfs $i.Ppd!>(TKetii' oarea. Pergo Verbuui
:

hoc aliquid esset. Praj-


iigit ossa, 'altingere' non ceperunt. Non hie
terea verhiim ' attigit' non pertinet ad vulgi stateram expendenduni est.
hue cum ilia significatione. Nam Modo enim abstruse et Graecis fami-
simplici potius usus esset, tetigit : ut liari pro aiadavfadai traduxit Callima-
'
Quern tetigit jactu certus ad ossa chus noster. Sic Gra;ci liTrreadai pro
Deus.' Quid quod hoc non vult alcTQdveffOai nsurpant. Euripidis He-
potita ? non enini nunc tempus nee cub. vers. 675. Lucillius lib. VI. ' Ne-
locus esthuic sententiae. Mens hujus que prius quam venas hominis tetigit
non quam olim hariola-
loci hiec est, ac pra-cordia.' Livin.
bamur: Amor non ante patet, quam 3-4 Sofpe in amore levat] Scriplus
emaciato corpore ossa cutem ipsam liber, juva^ Quod melius est. Seal.
pene pertundant, ut ipsa manu tangi
possint. Seal.
ELEGIA X.
Qui non a7ite patet, donee manus at-
tigit ossa] ' Attigit ' pro, attigat, sen 1 O jueunda quies] Gall us, cum
attingat, positum opinor. Futurum puella, cujus recenti amore inarserat,
antiquum. Sic Horat. ' Edit cicutis nocte quadam collusurus, arbitiuni
allium nocentius,' pro,Edat. DousaP. deliciis suis primisque cum ea veli-
Donee manus attigit ossa] Passerat. tationibus adhibuerat Propertium.
'
Manu tangere is dicitur, qui arcu et Quo R spectaculo tantam se volupta-
sagitta vulnerat ; quod pauUo ante: tem hausisse dicit, vix ut, quamvis
' arcum sentire medulUs.' Qui non multa jam nocte, abstrahi posset;
ante manifestus est, quo usque ad utque nunc quoque in illius noctis
ipsas medullas arcus et sagitta manu memoria jucnndissime acquiescat.
Cupidinis emissa pervenerit.' Quaj Ergo, ut praemium amico aliquod per-
valde coacta ac parum vera sunt. solvat, defert ei operam suam ad
Aliud est 'manu langere;' aliter multa amantibus utilia, quorum se
dixit Propertius 'manus attigit ossa.' peritum esse profitetur. Ad extre-
Quod si dixisset, areus attigit ossa mum etiam ei aliquot couservandi
locum sibi posset statuere cum sua amoris prsecepta tradit. Muret.
interpretatione Passeratius. Df inde Primo cum testis Amori] Invicem
hue non pertinet illud ' arcum sentire amantes initiates sacris Cupidinis as-
mednllis j' hoc cum eo contendenduui sumunt. Melitlc, quod aiidacius

Delpli. ,1 Var. Clas. Pro], ert, 3 C


:::

770 NOT/E VARIORUM IN

"Veneris mysteria proloquatiir, niil- quae consenui ingcnio, aut uau, ant
lani pndoris et honesti lationem du- diligentia possunt:' inculcata est ab
cens, satisfaceic se credit hac excn- istis vox homines: ne illud consequi
satlone, quod ad initiatiini Itapc dicat Ka9r]TiKa>s, ut erat, positum videretur.

lib. V. Achil. Tatii ; El Se ti ffoi Tvpo- Atqui, si librorum consensio, quam


irerSis edpa(7vvdfxr)v, crvyyvuOi (piKrare' nemo unquaui sapiens contemuendain
epa>s a,TVX'>>v Kal fxalveTai. a(rxriH-oi/ov<Ta pntavit, niiiil isios movebat; recor-
olSa, a\\' ovK iVxu;'0;UOt ra tov fpcuTos dari certe eos par fnit, assequcndi \cr-
f^ayopevovcra fxvtTT'fipia. Trphs &u^pa \a\w bum eod. illo niodo usurpatum esse a
fj.fj.vr}ixevov. Gebh. M. Tiillio : cujus haec sunt e lib. 2.

2 Adfueiam vestris conscius in lacri- Accusationis: Ac, ne forte ea, qua?


'

mis] Propertiana loqnutio, ' conscins remota de medio atque erepta vobis
in lacriniis,' iuio archaica. Alibi sunt, omnia ita conditafuisse, atque
* Surget et invitis spiritus in lacri- ita abdite latuisse videantur, ut hac

mis.' Item Tantus in erepto :


' diligentia, quam ego a me expectari
snrgit aniore dolor.' Catullus :
' In niaxime puto, nihil horum investigari,
mala Deditus vir adultera.' Seal. niiiil asseqni potuerit,' &c. Muret.

Vestris conscius in lacrymis'] Non de- 6 Vidimus in longam ducere verbamo-


sunt, qui legend, patent Affueram v. 7U)] Alia lectio est in scripto: Quum
c.inlecebris. Lacrymarum tamen,ead. te complexa moricntem, Gnlle, yuella.
in re narranda, inf. quoque mentio Vidimus et Innga ducere verba mora.
est : ' Vidi ego te toto vinctum lan- Quae non aspernanda sunt. Seal.
guescere coUo, Et flere injectis, Longa ducere verba mora] Verbosa
Galle, diumanibus.' Muret. gaudet Venus loquella, amantque
5 Cum te complexii] Ita videtur amantes colloquiis arcessitis tempus
dixisse ' conipiexa puella,'ut 'Exper- terere. Petronins Quumque diu :
'

tas metuens jurgia saevitiae.' Utrun- niecum esset locuta, et me arcessito


qtie autem etiani Ciceronis exeni- sermone lassasset.' Achilles Tatias
plo confirraari potest : pro Sex. Ros- lib. II. 'Cls K^pUirX^Kov \6yovs 4k \6y(i>t>,

cio :
'
Scelestuni, Dii imniortales, ac rb aiirdfiaTdi' fioi avvTipyoye : lib. IV.

nefarium facinus, atque ejusmodi, UepiirXoKas i^vrei \6yuv, Gebh.


quo mio maleficia ac scelera omnia Quamvis labentes'] Dnae caussae
7
complexa esse videantnr.' Id. pro erant, cur discederem quod et :

Balbo ' Cujus igitur audita virtus


: dormiie cupiebam, et media jam nox
tlubitationi locum non daret, Inijus erat: at utranque facile superabat
pra^sens, experta, atque perspecta ea, qua spectandis lusibiis vestris
obtrectatorum voceladetur ?' Atque perfundebar, voluptas. Muret.
in his loquendi generibus nimiiim re- 8 Et mediis ecelu] Ad medium cocli

llgiosi sunt qnidam nosiri temporis provcctis. Id.


homines: ita ut interdum etiam Ve- Luna ruberei] Est ne ita dictum
terum scripta corrumpere audeant ' rube ret,' ut Vento rubei aniea
'

sicubi iili contra cam, qua; nunc est, Phrebe (' Equidem niiiil tale intelli-
consuetudinem aliquid dixisse vide- gend. putarim. Sed ne Volsco qui-
antnr. Quale est, quod designarunt dem accesserim, qui rubescere ait
in ipso principio elegantissimi libeili, Lunara, cum appropinqiiat dies.
qiieni scripsit Q. Cicero de Petitione Milii sane pallescere potius videtur.
Consulatus. Id cnlm cum ita lege- Opinor igitur, iccirco hoc verbo usuni
retur in omnibus ad unum antiqnis Poetam, quod niulti e veteribus ignea
libris : ' Etsi tibi omnia suppctunt, esse credebant corpora coelestia;
S. AURELII PROPERTII LIB. I. ELEG. 11. 771

eamqiie opiiiionein poetae fere inse- ociosam et vacuam, ut totos dies


qiiuntiir.Ruber auteni est iguitonim mireris modo ac contempleris vici-
color. Muret, nuiii mare, aliud prajterea nihil ne-

Equis] Alii a iiiulis, alii ajuvencis gocii habeas. Sed, quod ilia maria
ejus bigas train aiiint. Epiro, id enini Thesproti regnum est,
20 Quieqne cavenda forent} luter- subdita esse dicit ; equidem, id quo-
polata ex veteri scriptura Nam ita : modo accipiend. sit, non assequor:
in libro nostro legitur ; Qiueque que- nam neque ea, quae a Beroaldo et
rendu forent. Lego, Quceque verenda Volsco dicta sunt, placent ; neque
forent. Nihil tamen de sententia mihi quicquam, quod plane approbem,
deperit. Seal. venit in mentem. Muret.
25 Quando contemniturl Fuit tein- Thesproti] Pansalii lectio te Protei
pns, cum vix putabam voccm quando placet. Sanazarii apud Alex, ab
hoc sensu aVeteribus acceptamlegi. Alexandre Genial. Dieb. dura te
Legitur tamen, sed uon ssepe. Plant. Prochyta uon item probatuv. Vide
* Hdpc urbs Epidamnus e.st,dum haec Turneb. ii. cap. i. Tesproti Vat. Lege
agitnr fabula. Quando alia agetur, Silii versus lib. 7. 84. Livin.
aliud oppidum.' Idem: 'Ju-
fiet 4 Proxima Misenis] Non est du-
ventus nomen fecit Peniculo niihi : bium, quin ita interpolariut Gram-
Ideo quia niensani, quando edo, de- matici, quum lepida repetitio sit in

tergeo.' Muret. nostro :Et modo Thesproti miravtcm


28 Effecto bomi] Ita legitur: in subdita regno, Et modo Misenis eequora
quo enucleando an interpretum quis- litoribus. Intelligit duo maria, aite-

piam boni effectus compos evaserit, rum Puteolis, alterum Misenis sub-
nescio, hactenus quidem. Ego certe jectum. Dion libro quadragesimo
postremam literam in voce effeclo in- octavo : 'Ev ttj Kv/up rrj KaixiraviSi

ducendam opiiior, versumque hoc Xijipiov Ti fifra^v MiffT^vou Kal VloinedXoiiy


modo rescribiliandum Hoc magis ef- : fxrivueidis iffTiv. opecri re yhp (TfUKpuls koI
fectu scBpefruare bono. Nam et infra ttAV fipaxioiv ir(pLfi\7]irTaL, Kol
ipi\o7s

libro quoque iii. eandem usurpat QaXaaaav rpLirKriv KoKiruSr] ex*'* Dcin-
phrasiu, secum et cum animo suo de ceps ponit qua? sint eae 6d\a<rffai. In
Tabulis amissis insolabiliter conque- medio niari erant Baia?, nempe prope
rens ' Semper et efl'ectus prome-
: Lucrinum. Quum igitur (Cynthia
ruere bones.' Dousa P. esset Bails, sinistra Puteolos, quae
est ora Thesprotia, dextra Misenos
ELEGIA XI. Labebat. In ora Cumaruni, quw
1 Ecquid] Profecta ad aqnas Cyn- Grfficis coloniis Abantum praetexta
thia,atque illic desidente, metuit, ne erat, sunt Pnteoli :quam oram prop-
ipse ex animo illiiis excidat, ne ve se terea vocatregnum Thesproti, quia
alius quispiam in ejus amorem insi- Thesprotus nomen fecit Thesprotlae
nuet: quare eam, ut ilia loca relin- Epiri: a qua Ambraciotai Abantes
qnat, hortatur. Ordo autera verbo- profecti occuparunt earn oram, ubi
rum, quod est paulo perturi)atior, fe- fuerunt Cumae, ut et raediocriter
fellit interpretes : enni igitur indi- docti Quid ergo est, quod
sciimt.
cabo. Ecquid cura subit te, o Cyn- hie tam facessit negotium doctissiniis
thia, cessantem mediis Bails abdu- virisf Amabo, desinite, praeclari in
cere, i. e. abducendi, exigendi,noctes doctrina viri, amplius in re vel pene
memores nostri ? Muret. pueris nota hffisitare. Primus ansam
3 Et modo'] Exponit, quod antea dubitandi dedit amceni vir ingenii
dixerat, ' cessantem.' Ita, inquit, Jacobus Sannazarins ^pud Miscel-
: :

77-2 SOTM VARIORUM IN

* Personal Euboicae Teu-


laiieornm scriptorem Alcxaiulriim de undecinio :

Aiexandio Neapolitannm. Si miiaiis tliras testudine Cymes Incola.' A Bai-

Tliesprotiani dici, iibi Tliesproti ro- ano igitur vicino Huviolo Teuthran-
loni sunt, qnaie uon etiam iiiiiaiis tem Cumanum vocat. Quis dubitat
Franciam in Celtis, Langobaidiain in esse aut lluviolum, aut Euripum,
Insubril)us,Uuigundiam in Maxima quum ipsemet Poeta id clare loqui

Seqiianorunj, Vasconiam in Novc-m- videatur? Seal.


populania ? At tandem rixarnm mo- Natitantis] Alii Teiitantis: ct meras
dus esto. Quod igitur falsa sit et ineptias afferunt. Mens vet. lib. ha-

vitiosa vulgata lectio, apparet ex het natantis: unde conjecturam feci


verbis Dioni*, quae supra adduximns. legend, esse natitantis. Muret,
Nam idem sinus non est subjectiis 12 Manu] Antique pro, manui
Tliesprotiai Cumarnni, qui et Misenis, sic alibi :
' Nee mirum : cum sit Jove
sed inter luinc et ilium est Baianus. digna, et proxima Ledae Et Leda; par-
Quare hie error erat et ax(^i'oypa- lu.' Riirsusque alibi ' Tantaleae :

<t>j](rla. Seal. poterit tradere poma manu.' Idem.


5 Nostri cura subit niemores ahdu- 20 Attulerint Interpunctum
nostri]
cere] Abducere nodes pro, abnoctare, unum perperam coUocatum, et una
dici Latine, non mibi persuadeo. Sed littera mutata, sententiam buj. v.
neque niulto sincerior est scriptura corriiperant qui a nobis ex antiquis
:

nostra, adducere. I^ego, ah ducere libr. integritati restitutus est. Idem.


pcrspicue verum. Idem. 21An niiki sit tnajvr] In aliis Ubr.
8 SustuUt e nostri] Nam in caussa Anm. non major quo nihil iueptius.
:

erit, ne amplius celebrem te carmini- Idem.


bus meis. Idem. ELEGIA XII.
E nostris carminibus] A lectione 1 Quid mihi] Accusabalur desidize
mcorum carniinuni, quae tuam mci ab aliquo aniicoruni, qui etiam desi-
memoriam confirmarent. Erat au- diae illius caussam conterebat in anio-
tem erudita hiKC puella, ut niultis e remCyntbidi: eo enim Propertium
locis intelligimus, miriliceque versi- frangi, ac dissolutum effici, et ab
bus Propertii capiebatur. Unde est agendis rebus abduci. Respondet
illud :
* Nam, mea cum recitat, dicit, ipse, multum abessc, ut ita sit Cyn- :

se odisse beatos. Carmina tarn thiam enim non tautnni corpore dis-
sancte nulla puella colit.' Muret, tractam a se, verum aninio qno-
9 Atque ntinam] Utinani potius aut que abalienatam esse. Tum queritur,
navigando aut natitando ocium fallas, (|uod nef|ue eam przesentem allo(|ui,
qnam aures alienis blanditiis prjeiie- neque ad nllam aliani amandam ap-
as. Seal. plicare animuni possit, Muret.
Mage] Potius. Muret. 2 Quod faciat] Hie versus varie le-
11 Aut teneat] Aut lyrapha, facilis gitur in vetustis libris: sunt, in qni-
cedere alternae natitantis manui, te- bus hoc modo : Quod/aciat nobis con-
neat te in unda tenui clausam. Idem. scia ]ioma moram: in aliis Cynthia R.
Tentii tentanlis in unda] Noster li- moram. Ego autem suspicabar ita
ber et Comnientarius Beroaldi, Teu- legend. Cynthia amore moram. Hanc
tantis: una litera plus lego, Teittran- autem e vocuni similitudine elegan-
tis. Nam Teutluas est uomen Grav tiam consectatus est etiam in Eleg.
cum, et aptu!n Gricctc colonia;. Vrva- quae proxime scquilur :
'
Certus et in
terea Silius Itulicus, ijiium solcat fin- nnllo quairis amore moram.' Idem.
gere noniina a tluviis, Cnmauum Moratn] A'o<w Posth. i. e. nos tra-
quendam vi^at Teutliruntcni, libro di'cateldifleiat, ut alibi : ' Nunc in
S. AURELH PROPERTIl LIH. I. ELKG. 13. 773

amore tuo cogor habere notain.' Idem in Caucaso depaHceretur. Ejus, in-
placnii et Lipsio Var. Lcct. 1. cap. quit, flos prominet cubiti mensura,
10. Livineiug. colore corycio, assimilis croco, caule
4 Quantum liypanis] Ex opinione gemiuo ; radix sub terra caro vide-
sua et amatorie loquitur. Muret. tur recens incisa ; succuni dicit nigri-
Hypanis'] Servius in iiliid iv. Goorg. cantem esse tanquam phagi. Nee
' Saxosnniqiic sonans Hypanis/ Poii- vim item tacet Si, inquit, Proserpi-:

ti fliivium Hypanin esse, ait. Hypa- na? re divina noctu peracta, hoc cor-
nin Herodotus ex Scythia venieiitem pus linias, ferro ntdlatenus oblacdi
ait fliiere ex magna paludc, quae Pla- poteris: neque item ignis incendia
ter Hypanis dicitur. Vide Plin. lib. sentire. Hajc niniirum ubi legisset
IV. cap. XII. Cic. HI. Tusc. et Aris- Propertius, Carmini inseruit, ceu me-
tot, V. de Nat. Anim. Apud eundem dicamento eodcnt ita Cynthiae mens
bestiolas (vermiculos Plinius vocat) in eum obduruisset, nt nee igneos
nasci scribit, qua; unum niodo diem anioris afflatus persentisceret, ac
vivant. Solinus principem esse ait nullos Poetaj a>stus curaret. lihodi-
amnium Scythicorum, potui inutilein, ginus.
ob amaritiem aquaruin nescio cujus Lecta Prometkeis] Proinethea juga
fonticuli in ijisum influentis. Vide Caucasuni dicit: creditus est autem
omnino Salmasium variis in locis Pli- is quoque nions herbarum ad incan-

nianarum Observationum ad Solin. tationes pottntinm ferax. Sen. Me-


Hypanis] Duo sunt hoc nomine dea * Congerit in unum frugis in-
:

fluvii unus in India, ad cujus ripam


; faustae mala, Quaecunque generat
sunt formicae, qua> effodiunt aurum ;
invius saxis Erix, Quae fert opertis
alter in Scythia. Muret. hieme pcrpetua jugis Sparsus cru-
Eridano] Non eruditis modo, qui- ore Caucasus Promethei.' CceUus
bus haec omnia notissima sunt, sed autem Khodiginus, dum in h. I. expii-
neminem esse credo tam in Uteris cando novaquffidam afferre vult, attn-
hospitem, cui notuiu non sit Eridanum lit non nova tantum, verum etiam

a Graecis dici, quern Latini Padum aliena et absurda. Muret.


vocent. De hoc lanien fluvio, qui
ant omnino nee ne
ELEGIA XIII.
sit, ubi sit, sit, sit,

mirum quantum inter se antiqui scrip- 1 Tu quod sape soles] Lzetaberis,

tores discrepent eum cum Pa-; aliis inquit, et quodam modo insultabis

do eund. esse, aliis eund. cum Hho- mihi, quod, distractus a Cynthia,
dano aliis in Padum, aliis in Kho-
; amores amplius non exerceam. Muret.
danum influere aliis in Venetia, aliis
; G Certus et in nulla] Bis repetenda
in Iberia, aliis etiam, quorum sunt negatio: in nullo aniore certus, in
Herodotus, etStrabo, nusquam omni- nullo amore qua;ris moram. Idem.
no esse dicentibus. Pausanias Eri- Certus et in nullo quceris amove mo-
danos agnoscit duos, in Gallia unum, ram] Sic Eleg. XV. ' faciein quaerere'

alterum in Attica. Idem. dixit. Et lib. ii. Eleg. v. 'quaereie


10 Lecta Prometkeis dividit herba praelia :' lib. iv. Eleg. iv. 'qua?rere

juga] Contenderini Poetani signifi- somnia,' antique. enim ' quaerere


Ita

casse herba Pharmacum, quod


ex auguria ' apud Ciceronem
Enniiis

Promotheum ApoUonius Argonaut. lib. I. de Divinat. usurpavit, hoc ver-


ill. vocavit, Cujusmodi porro foret sa, *At Romulus pnicher in alto

ea, nee edocere quidem supersedit. Qusprit aves,' id est, auguiium. Li-
Scribit autem natani primo ex cruore vineius.

ac sanie in terram stillante, dura Pro- 7 Perditus in quodam, Sfc] In usu ila
methei jecur aquila rostro lancinaus loquebantur a?grum esse in aliqua,
:
774 NOT^ VARIORUM IN

pallidum esse, perditum esse, com- Dial. Marinis : ac suspicari f. confi-


mottim esse. Terentius: ' Quid ego dentior aliquis possit, Propertium h.
ejus tibi nunc faciem pieedicem ant 1. aut menioria lapsum, aut nominum

Laiidem, Antiplio ? In liac commotus siniilitudinedeceptum esse. Is enim


sum.' Nam ' commotus,' 6 jxavih, (5 Enipeus, cujus amore flagravit Tyro,
TrapaKeKivriKws, ut alibi, ' Ego te com- non in Tliessalia est, sed in Pelopon-
motum reddam.' Sic ' commotus in neso. In Thessalia autem non Eni-
aliqua,' 6 fxavels fTri tivi. Apud O vidi- peus, sed Eniseus fluit, ab hoc alius :

um, * Deus arsitin ilia,' Idem : 'Pal- nt cognoscitur ex octavo Strabonis


lidus in Lyrice sylvis errabat Orion : lib. Ac ne quisf. Beroaldum secutus,

Pailidus in lenta Naiade Daphnis putet utrunque Euipeum dici, et


erat.' Salmasius. Propertium, more poctis non inusita-
8 Et prmo lapsus] Lapsus ab illo to, uni eorum tribuissse, quod esset
constantia? gradu, quem prius obtine- alterius, ap. Strab. autem Eniseum
has. Muret. proEnipeo vitiose legi ; sciat lioc ip-

Prima lapsus adirc gradu] Accipio sum discrimeii Enipei et Euisei c


primas amoris partes seu lineas seu Strab. annotatum esse ab Eustatli,
gradus, aspectura ac colloquium. Sic Muret.
Terent. 'extrema linea amare' dixit. 23 Nee sic coelestem] Hercules in

Livin. ccelum receptus, Heben dixit uxo-


Lapsus adire gradu] Legend urn pu- rem itaque ap. inferos, non Hercu-
:

tabam lapsus abire gradu. Ut sit tra- lem ipsum, sed ejus tantum simula-
latio a gladiatoribus, quorum ex arte crum Homericus Ulysses sibi visum
positnra gradus dicitur ; de quo vi- esse ait : Toi/Se p-er dcrevSriffa Piriv 'H-
denda Lipsii Saturnalia. Quasi di- paK\7)ii7\v, 'E.i^diXoV avrhs 5e /u.6t' aOavd-
cat : In decipiendis pnellis et vulgi- Toiai deo7(n TepireTai ip 6a\ir)s, Kal 6X
" H/St)!', ITaTSa
vaga ilia venere tua, seu vagis (ut KoXKiatpvpov Aths jueyoAojo,
ait Seneca) ignibns lassus, incipis a Kal"lip7)s XP'^"'"'"'^^'^^'^^- Idem.
pristinailla tua constantia discedere, Nee sic ccelestemjlagrans amor Hercu-
et victas puella; manus dedere. Sci- lis] 'Flagrarealiquam,' sicut 'ardere,'
oppius Verisimil. I. 4. c. 6. est, amare. Amor Herculis i. e.
' '

14 Vidiego] Sup. '


O jucundaqui- Hercules. enim periphrases
Tales
es.' Muret. Graicissantes apud Propertium sae-
17 Optatis animam deponere verbis] pius occurrunt. Sic lib. 1. Elcg. 20.
Membris legunt Scaliger et Dousa P. 'errorem Herculis' dixit: et Eleg.
quia continue subjungit, ' Et quae 4. lib. 3. ' quorum labores,' pro, qui
delude mens celat, amice, pudor.' laborantes. Scioppius Verisimil. i.4.c.6.
Optatis animam deponere verbis] Flagrans amor] Ac serio quidem
Alii non verbis, sed membris legunt, flagrans : neque ullus unquam amator
quibus assentior, maxime propter verius ardere dictus est. Muret.
Pentametrum, quod sequitur: Et '
24 Sensit in CEtceis] Falsum. In
quiE deinde mens celat, amice, pu- (EtEeis jugis arsit : in ccelo duxit He-
dor.' Sic lib. II. '
Quod mihi si po- ben nxorem. Legendum : Sensit ab
nenda tuo sit corpore vita.' Dousa P. (Eteeis. Idem invenies apud alios
Animam deponere verbis] Non dubi- poetas. Nam ab ffitseis rogis in cce-
tanius Propertium scripsisse : Et cu- lum venit, ubi Heben accepit. Seal.
pere optatis animam deponere membris. 30 Et LedcB parlu] Pro, partui, an-
In libris srriptis mirum quoties verba tique. Muret.
et membra inter se couimutant. Seal. Gratior una tribus] Leda ipsa, et
21 Non sic /Enionio] Fabula est Helena, et Clytenmestra: ut prsecla-
ap. Homer, xi. Od. et ap. Lucian. in re exposuit Beroaldus.
: :

S. AURELII PROPIiRTII I.IB. I. ELEG. 15. //O

31 Ilia sit Inachiis et bhmdior'\ ISIale Lucretius lib. 6. de fulniinis mobili-

hapc distingmuitur viilgo. Ita enim tate :


' Quas plagis intendant niobili-
potiiis lefjenda : Nee muiim, (]iium sii tateni.' Scioppius Verisimil. lib. 3. c.

Jove digna, ct proxima Ledcc, Et Ledce 4. Pro satas puto leg. sacras. Virgil.
partu : gratior una triltus Ilia sit Ina- ' Afque arbuta sacrae Deficerent
chiis et' blandior l^-oinis. Tribus sylvae.' Livineius.
Inachiis heroinis, hoc est, Leda, Hele-
na, et Clyteini!stra. Nam male ELEGIA XV.
interpre.s Beroaldus. 1 ScBpe ego multa tuce levitatis jura
35 Error~\ Pro aniore poetis passim. timebam'] In ora nostri libri eadem
Phirima exenipla collegit Nobilissi- nianu adpositum erat, levitatis dura:
mus Heinslus ad Ovid. Amor. 1. 1. quod veruni est, et a nobis probatur.
Eleg. JO. et Metam. lib. 10. vers. 342. Dura levitatis, ut Horatius, per acu- '

80 Et quodcinujuc^ Ego quotcunque ta belli.' Seal.


malim, ut significet Poeta Utiiiam : Sape ego Queritur de perfi-
multa']
sit una hsec instar omniimi Et quasi :
' dia Cynthia> quod, cum ipse in mag-
:

pro mnltis millibus una tibi.' Sic num discrimen adductus sit, ilia nihil
Sapplio Ovidiana ad Phaonem suum : omnino de eo laboret, neque quic-
* Abstulit omne Pliaon, quod vobis quam remittat de pristine colendas
ante placebat ; Improbe, niultarum formae studio se tamen unquam :

quod fuit, unns liabes.' Dousa P. illius amorem ex animo depositurum


Et quudcunque voles una sit ista tibi] iiegat. Quod autem fuerit pericu-
Martialis Et quicquid voluit testa
:
' lum, in quo turn constitutus erat
Tocatur anus.' Seal. Poiita, divinare fas non est ; nisi
[Ruhnken. niouet hie scribend. ne
ELEGIA XIV. pro nisi] illud quidem constat, ur-
1 Abjectus Tiberina tnolliter undo] beni eum reliquisse, et mare con-
Elegans loquutionis ratio est i. e. :
scendisse. Muret.
leviter, temere, atque sine arte pro- 5 Et pates externos] Lego hesternos.
jectus et quasi efi'use jacens. Sic Livineius. Diu est quod scribendum
Dido apud Ovidium ; 'Sic, ubi fata vidi : Et potes hesternos manibus cotn-
vocanf, udis abjectus in hcrbis Ad ponere crines. Quam conjecturam
vada Meeandri concinit albus olor.' confirmavit postea Neapolitanus co
Dousa P. dex satis vetustus, et alter qui penes
3 Et modotam celeres, ^c] Quod pos- me cxstat. De externiset adscititiis
tremum nobis interpretatus estOvi- crinibus quae dici possint scio : sed
dius lib. IV. Tristium, ubi scribit buic opprobrio hie locus non est.
' Cantat et innitens limosae prouus Potes, inquit, singulis diebus crines
arenac, Adverso tardam qui traliit componere. ' Hesternis corollis' pari
annie ratem.' Dousa P. modo dixit lib. 2. Eleg. 34. pro heri
5 Et nemus omne satas, i^-c] Hanc plexis, ut recte illic restituit Lipsius
esse puto sententiam : Licet omne et Miesteruas lucernas' lib. 3. Eleg. 7.
nemus silvas vertice ita intendat et quaj vera illic scriptura. ' Hester-
supernc .nugeat, ut cum altissimis nasrosas' Ovid. lib. 3. Amor. Eleg.
Caucasiarboribnscontendere velie vi- 7. pro heri carptis. Heinsius ad Ovid.
deantur, quaa res tibi voluptatem non Artem lib. 3. vers. 154.
vulgarem conciliat, nieus tamen in G Longa/aciem quaerere desidia] Hoc
Cymhiam ardor longe niajori jucundi- est, /coAAoiTTif ecrfiai Kara to ywaiKwu eBos,
tati esse solet. Silvas pro arboribus quas morantur longius, duui se poli-
posuit, et intcndere pro augere, .icut uut ac comunt. Cicero pro Slilonc :
776 NOTiE VARIORUM IN
'
Milo aiitem, cum in Senatii fnisset hie nomen proprium est. Historiam

eo die, quoad Senatiis est dimissus, autem, quam hie tangit Propertius,
domtini venit ; calceos et vestimenta diffuse exponit Pans, in Arrad. nisi
miitavit; paiilispcr, diiin se nxor, iit quod ap. eiim fratrum ah Alphesibcea
fit, coniparat, comnioratiis est.' Sed interfectorum nulla mentio. Muret.
etiamdum speculum consulunt de 18 Hijimpyle] Ov. Epistolis, Pa-
facie. Aristsenetus lib. i. Epist. xxv. pinius \i. Interpies Pindari in Ne-
UpuTou fxiu ^\6e TrfpiepySrepov KOff/xr)- mea. Muret.
OfLffa Kal <TTt\\fM.ara tus irapeias arpefxa, 20 Hospitio] Ut servitium pro ser-
Kal Trphs effOTTTpuv, ws et/cbs, 5(a7rX6|a- vo dicimus, sic 'hospitium' hie pro
fi4vri Kol fiiBfTiffaffa ras KOfxds. Ovid, hospite accipimus. Muret.
lib. IV. Met. ' Nee tamen ante adiit, 21 Eiarfne] Haec initio Janira dice-
etsi properabat abire,Quam se com- batur sed, ut Alphesibceas vocatas
:

posuit, quam circumspexit araictus, diximus, quae, propter pnlchritudi-


Et finxit vultunj et meruit formosa nem, reperirent magnam dotem (ux- ;

videri.' Faciem vero quaerere desidia ores enim a viris, non, ut nunc, viros
non est, longa inertiqne mora specu- ab dotem accipere mos
uxoribus,
lum de forma interrogare sed for- : Evadne dicta est, quod
erat;) ita haec
mam acquireie ac conciliare din de- bene dotata esset a Capaneo con-
sidendo ac praebendo sese ornatrici- juge : eSva nim vocabant nuptialia
bus. Tibullus tardam vocat artem : niunera. Hanc Iphidis filiam fuisse,
lib. I. Eleg. vin. vers. xv. ' Ilia pla- ait Interpies et ob id Ipbias
Pindari :

cet, quamvis inculto venerit ore, Nee ab Ovidio vocatur. Hygin. tamen
nitidiim tarda compserit arte caput.' Phylaci filiam facit. Muret.
Aristaenetus : k^v o.K6afj.riTOs p, Si' afipS- 24 Tu quoque] Simile illud Juvena-
TTfTa Ti8a.pp7]Kiv kavT^. Fabius formas ' Ut pueris placeas et declamatio
lis :

'
laborem '
lib. viii. Prooemio. Gebli. fias.' Dousa P.
Sederat~\ Sedere solebant lugentes. 25 Revocare tuis perjuria verbis]
Hesycbins : KadeSpai^ irtvOovs Tjfiepat Genus satisfactionis erat apnd Veteres
iir\ T(T(\fVTr]K6(nv. Unde Turnebus jurare, nolle se factum. Sic apud
de feriis denicalibus exponit illud ex Terent. Adelph. Act. ii. Sc. i. Sannio
Virgil. yEn. lib. ix. 'Luco tuni forte indignis modis acceptus ab jEschino :

parentis Pilumni Turnus sacrata '


Tu quod te,' inquit, ' posterius
valle sedebat.' Idem de Luscinia lu- Purges, nolle hanc injuriam mihi
gente, IV. Georg. At ilia Flet noc-
' FACTA M esse hujus non faciam
; ;

tem, ramoque sedens n\iserabilc car- crede hoc, ego meum jus persequar :

men Integral.' Cic. lib. ii. de Leg. Novi ego vestra haec nollem fac- :

'
Ferize denicales residentur niortuis.' tum DABITUR JUSJURANDUM ESSE
:

Homer. Odyss. x. 'E^6/j.evoi 5e Karavdi. TE injuria hac


indignum cum :

yAav, Ti\\ovT6 re x"-'^"''"'^- Scdentes ego indignis sim acceptus modis.'


autem illic gemebant, et comas velle- Hoc est ergo quod revocare' dicit '

bant. Pass. Vid. Kirchni. Propertius. Licin.


15 Alphesibceii] Ita vocabantomnes 2G Oblitos parce movere Deos] I. e.
elegantioris forniae puellas : quasi, Parce Deis oblitis incutere delicta
quae rcperirent procos, (jui ipsis tua. Deos oblitos et quasi veterno
boves (larenl dotis nomine. Eo enim delictorum tuorum presses cave ex-
pecore solitos uti antiquissimos in cites. '
Movere hie est, kivuv. Sic
'

aestiinaiiiiis rebus, nondum introduc- Graeci Kvva KadevSovcrav


: Kivelf. fjii)

to usn nimmioruni, indicat vel illud Et qui obdormiverunt motu excitan-


T(dpv\\-r\iJLfvov, ^KOT(5/i/3oi' ivvfafioiuy. At tur. Apolionius lib. i. Tbv 8' 8yc xe-
S. AURELIl PROl'IiRTil I-IB. I. ELKG. IG. 777
xkifjiivov fiaXaKots ivl iccoefftv olciy Ktcrjaa? ELEGIA XVI.
evey^ipe irapaax^^op. Gehkard.
27 Audax all] Sic Horat :
' O doli- 1 Magnis olim pat efacta triumphis]
tura mea imiltiim virtiite Neaera,' Fefellit ratio Beroaldimi, qui trium-
Dousa P. phalem Portam hie intelligit nam ;

28 Si quid forte tibi durius inciderit] '


Janua' non dicitur porta. 'Janua,'
Prisca formula in vitanda mortis inquit Servius in i. ^neid. est pri- '

menfione ; nam omnino a mortis mus domus ingressus ; sic dicta, quia
montione abhorrebant Veteres, Apud Jano consecratiun est omne princi-
Caesar. Julium, lib. iir.de B. C. Pom- ' pinm.' Significari antem puto do-
peius, Tiieamini, inquit, castra et minos illius Januae triumphantes, et
defendite diligenter, siquid durius redeuntes e Capitolio suas in aedes
ACCiDERiT.' VoceHUMANiTUsetiam sic iuvcctos. Passerat.
persaepe hac in re utebantiir. Ut 6 Pulsata manibtis] Non manibus
Enniiis Ann. i. ' Sei quid me fuvit tantum, sed et saxis casdebatur Ja-
HUMANiTUS, ut teucatis.' Apul. Apol. nua, et calcibus, et vectibus, et sa-
' Ne, si
quid ei humanitus accidisset, gittis, apud Plautum.
nomen maritus in uxoris tabulis non 7 Et mihi non desnnt turpes pendere'\
haberem.' Cic. Philip. ' Si quid ' Desunt pendere :' Silius ' Pascere :

mihi HUMANITUS accidisset.' nee Poenus pravum aut nutrire fa-


29 Multaprius'] Nihil temere afEr- vorem Deerat.' Item :
* Nee densae
mavcrim : sed, si quis meam conjec- trepidis absunt se involvere nubes.'
turam antiquus liber adjuvet, liben- Item :
'
Nee, quos vile genus despec-
ter pro tnuUa legerim muta: ut signi- taque lucis origo Foedabat, sperare
ficet: Prius fore nt flumina tacita sibi et deposcere primi Deerat im-
et sine uUo strepitu labantur in perium, et patriae perenntis habenas.'
mare, quani ipse Cynthiara amare de- Seal.
siuat. 8 Exclusi signajaceie faces] Solent
Labentur} Veteres libri labantur: et amantes, cum totam noctem frnstra
melius conveuit cum eo, quod sequi- et non lecepti doming foribus in-
tur, 'duxerit.' vigilassent, exstinctas et deficientes
33 Quamve mihi viles isti videantur faculas ad ostium abjrcere ; quas
^c] Nonnunquam etper oculos
ocelli, dum vicini et praetereuntes mane
suos jurabant. Plant. Menaech. Sc. viderent, facile eo signo jndicabant,
ult. 'Sultis Per Oculos Jurare.' amatores earn noctem ibi insomnem
Atque ita Amicae, delitias facientes, traduxisse, atque ita dominam, qute
saepe jurabant. Ovid. lib. ir. Amor. aedes eas haberet, non nimis hones-
Eleg. XVI. * At mihi te comitem Ju- tarn et pudicam esse. Faces autem
RABAS usque futuram, Per me, per- et coronae istae, signa ebriorum. Plu-
QUE OCULOS, sidera nostra, tuos.' tarch, in Pyrrlio : Kal tou Sti/jlov ko-
Idem lib. iii. Am. Eleg. ii. Perque ' 6e^ofj.evov, Xa^idv aTe(pavov Toi>v kdo'i^wv

suos illam nuper jurasse recordor, Kol \airrra.5i.ov, SiffTrep ol fxidvovres. Con-
Perque meos oculos.' Noster hoc queritur igitur Janua, quam hoc loco
loco: 'Quamve mihi viles isti vide- Propertius loquentem induxit, non
antur OCELLI, Per quos sappe mihi posse se pudorem dominae suae de-
credita perfidia est.Hoc tu jura- fendere, etiamsi maxime velit : cum
BAS, SI QUID MENTITA FUISSES, Ut noctu carmina affigat; alius ja-
alius
TIBI SUPPOSITIS EXCIDERENT MANI- nuam corolUs ornet alius exstinctas
;

Bus.' Drisson. faces ad ostium abjiciat: quae omnia


778 'SOTJE VARIORUM IN

de doniinae impndicis moribiis se ta- 24 Me dolet uura] In margine codi-


cente facile testentiir. Lipsiiis. cis legitur dolat, quod retinendum.
Exclnsis signa jacere faces~\ ISIilii Seal.

inipensius placet e.xc/ifsf, scilicet ama- 29 Sit licet et saxo patientior, Spc]
toris. Explicat se ipsum Prop. ' Patientior'
10 Nobilis obscanis tradila carmini- idem quod, durior; et durior idem ' '

bus] Ovidins Amorum iii. Elegia 1. quod, patientior; quae duo etiam in
loquitur: ' Ah quoties foiibns duris uno Martialis versu conjuncta repe-
incisa pepcndi, Non verita a populo riashoc exenipio Si patiens, for- :
'

practereunte legi !'


Seal. tisqne tibi, durusque videtur.' Unde

13 Has inter gravibus cogor deflere '


durare pro, pati, non raro a poetis
'

querelis] Legendum profecto : Has sumitnr et Ovidius in Ponticis


:

inter gracilis cogor deflere querelas. 'duritia'pro patientia est nsur-, ad


Pra'ter eas querelas est quod gravius Pedonem scribens versu illo '
Et :

doleat niilii. Quod gravius bene re- quos tu silices, et quod, carissime,
positum sit a nobis, fidera feceiit rh ferrum DuritiaB confers, Albinovane,
* tristior.' Idem. meae r' Dousa P.
18 Quid mild tarn duris clausa taces 38 Qu(E solei] Titrbn puto. Livineius.
foribus ?]Proprie de Janua, qua; Veteres libri tota loco. Scribe Qua
nunquani recluditur, ut amanti pa- solet irato dicere pota joco. Jocum ira-
teat ideoque tacere dicitur fxiracpo-
: turnvocat dicteria et scommata, nisi
fHKws, quod caidines ejus crepitnni mavis probra joco. Heinsius 6. Fast,
non edunt; diveisa tanien latione, vers. 438. Probabam Quce solet irato
quani beliissimum illud et taciturnis- dicere buccajoco. Gebhnrdus. Passera-
simum ostium in Curculione Plau- tius ex Vet. lib. Qua; solet immerito
tina, cujus cardinis lepos ab adoles- dicere turba loco. Quidam Qu solet
cente maxime nomine
aniatore eo irato dicere dura joco.
commendatur, quod nunquam ullum Qua solet irato dicere tuta loco] Liber
verbum niutiiet unde et oculissi-; scriptus, Quce solet iratus: recte. For-
mum dicinieritum. Quo item alterum tasse autem trita, non tuta: Quce solet
illud ab eodem Coniico trahas licet : iratus dicere trita loco. Trita ilia, et
' Fac habeant linguam tuae irati solent loco et tem-
solita, quae
aedes, ut
me, quum veniam, vocent.' Dousa P. pore, hoc est, quotiescunque poscit
22 In tepido limine somnus erit] ' Te- locus ut irascantur, eft'utire. Oc-
pidum limen' dixit Properiius, quod currit saepe in libris scriptis, nt tri-
ex continuo supra ipsum statu tepes- tus et tutus invicem commutentur.
ceret. Sic Martial, Trigona lib. iv. Seal.
tepidum dixit, quia ex continuo niotu 44 Debitaque occultis,Sfc.] Compotes
pilze in manibus ipsa tepida evadebat. facti VOTA SOI.VEBANT ac liEDDE-
Mercurialis. BANT, ut DEBITA. Livius V. de lib,
23 Sidera plena] Sidera plena di- decima praedaeVeienfanae, quam Ca-
cnntur, cum cnelum plenum est side- millus voverat, * Haud facile,' iuquit,
ribus. Abesse cnim videntur sidera, * iuibatur ratio jubendi referre prae-
cum spcctabilia non sunt. At, cum dam populum, ut ex ea pars debita
CKoriuntur, j)aulatim iniplcntur Hu- in sacriun secerneretur.' Valer. Max_
meri, procedentc nocte. Sidera igi- lib. I. cap. 1. '
Cum Marcellus quin-
tnr plena, sidera pleno illis coclo, ut tum consulatum gereiis, templum ho-
'fluniina plena,' flumina plenis urnis. N)Ki et viRTLTi, Clastidio prius,
Gronovius Ohserv. I, i. e, 3. deinde Syracusis potitus, nuwcupa-
S. AURELII PROFERTIl LIB. I. ELEG. 17. 779
Tis voTis DEBiTUM consecrare vellet.' jampridcm periit ? sed videl.cet tale
Virgil, in Ceiri :
' debita turn castae est, quale illud, ' Illi sub terris fiant
SOLVUNTUR voTA Miiiervae.' Horat. mala niulta puella;,' &c.
lib. r. Carm. Ode xxxvi. '
Et tine 15 DomincE pervincere mores'} Ita se
et ficlibns jiivat Placare, et vitiili aptare obsequio, ut morositas hu-
SANGUINE DEBiTO Ciistodcs Nuiiiidas perbaj Cynthiae emoUiatur. Helio-
Deos.' Ubi vetus interpres, San- '
dorus lib. vii. 'Opav 5e /cal pvep.i^tiv

guine,' ait, ' debito, i<l est, votis eavTovs, e^Kuv re Kcd vTTrjpeTuaOai tv)x
pactis : uebetdr enim iiostia, dum 'Apffdia}s fiov\r)fiafft. Plato in Theze-
votis siisceptis proinittitur.' In veteri teto : 'EincrTdfj.(uoi A079 rhv SecrirSTriP

inscript. Rom. rusticella. m. l. cy- T6 daiiredffat, Con-


koI epyq} x"'p'^<^^<^Sai,

THERIS. DEBITUM. REDDIDIT. XII. tra fobminas debent virorum mores


KAL. SEP. MALUGINENSE. ET. BL^SO. pervincere tranquillitate morum, si-
COS. Biisson. lendo, cedendo, prudenter in rem
familiarem consnlendo ; sicut fecisse
ELEGIA XVII. se ait captiva Andromache apud Euri-
S Nee mihi Cassiope snlito visura pidem Troade vers. (547. Mores' '

carinam] Nee mihi Cassiope apparet, autem hie in se complectuntur moro-


ut solet. Haec tamen inconcinna sitateni atque superbiam. Gebhard.
snnt, ueque magno aliquo mendo 18 Quarere'\ Pro quaerere et implo-
carent. Ego lego Nee mihi Cas- : rare positum videri potest. Dousa P.
siope solito visura carinam Ominat: 21 Donusset funere crines] Creber-
ingrato ittore voia cadunt. Nee, in- rimus in hoc casu Propertius, ' fu-
qnit, sidera dant mihi omen se visura nere,'' ore,' ' lumine', pro, fimeri, ori,
carinam. Hypallas^e : Ominor ex ip- lumini. Donare crines funeri notum
sa Cassiope et aliis astris me non ex Tragicis Greecis, et ex ipso Pro-
visuruni cui inam ; nube enim omne pertio alibi ' Exequiae:ftierant rari
Cfelnm obductum
Ominat, et est. furtiva capilli Vincula.' Seal.
ominatur, utrunque dixerunt Veteres. Donasset funere Cum sepe- erines'\

Pomponius Cretula: 'Nil petiturae etiam comam tondebant, et


liissent,
bene Eveniat. Ita sit. Et tibi bene imponebant tumulo. Ovid, in Epis-
sit qui recte ominas.' Est autem tola Canaces 'Non mihi te licuit
:

Graeca figura, ominat visura, pro, lacrymis perfundere justis, In tua


ominat visuram. Sic alibi: 'Visura necTONSAS ferre sepulcra comas.'
et quauvis nunquam speraret Ulys- Statins Tliebaid. vi. At genitor scep- '

sern.' Seal. trique decus cultusque Tonantis In-


7 Placates procellie] Placata procella jicit ipse regis, tergoque et pectore
puto rescribendum, non placata pro- FUSAM C.ESARIEN FERRO MINUIT.'
eellce, nuUo sensn. Quod si cui Homerus Iliad. ^'. Hand ' capiti mi-
vnlgata lectio probabitur, is sciat hi fas ullas infundere lymphas. Ante
velim, fortunam hoc loco pro felici rogum cari nionumentaque summa
eventu, tranquillitateque, ac malacia Patrocli, Abscissamque comam.' Et
qnadam positum se accipere debere. Odyss. S': ' Unus hones vita exutis
Dousa P. supremus habetur, Et crinem me-
11 iSiccis mea fata reponere ocellis'] tere, et lacrymas impendere fate.'
I.e. cadaver et cineres ineos indeplo- Apud nullum fere poetam non men-
ratos urna condere vel potius a te : tio hujus moris. Nonnulli ad cutem
segregare et oblivisci, quasi nieum usque radebant. Alcaeus in Epi-
funus nihil ad te pertiiieat? Dousa P. gramniatis Graec. Antholog. ' Omnis
13 All pereat] Quo modo pereat, si te extincium, Pyladc, nunc Grajcia
: : :

780 notjE variorum in

deflet,Explicltas aniens in cute Defendit haec sepuitos.' Romani vera


TONSA COMAS.' Thessali eqiiorum qno- RosARUM adeo fuere sttidiosi, ut iis
qiie jiibas detondebant, ut est apiul post mortem monumenta sua spargi
Plutarchimiin Pelopida. 31eiirsius. supremo jiidicio nonnunquam jusse-
22 Tenera poneret ossa rosn'] Inter rint, legato ad lianc rem relicto, cui
omnes Veteres sepul-
flores, qiiibus plerunque liaec erat adnexa conditio,
cra sua accumulabant, principatum ut in Ravennati Inscriptione legimus
quendam obtinuisi?e videntiir Ros., Ut. quotannis. Rosas, ad. monu-
quarum etiam GiJeci nientionem fa- MENTUM. EJUS. DEFERANT. Tcsta-
ciunt. Anacreon Oda els "P65ov : ToSe tur id ipsum lapis Mediolanensis, in
Kal vocTovffivapKu, T({5eKal veKpols a/u-wei. propyleo S. Ambrosii :

Hoc est: '


Medicatur hcec et apgiis,
Petronio. Jucun
vivir, seni
Petronia. mira. l. f. petrono
qvje. h. s. cccc. leg. possessorib
Vici. bardomag. in. herm
TUEND. ET. ROSA. QUODANNIS
Ornandum. Kirchman.
Ravenuaa in templo divae Virginis: inane studinm vocat Maro Eel. ii. vers.
CENTENI. QUINQUAGENI. QUODANNIS V. Adi Victorium lib. iv. cap. vii.
DARENTUR. UT. EX. EA. SOMMA SI- 2 Possidet aura nemus] Eleganter.
CUT. SOUTI. SUNT. ARCAM. PUBLI- Sic enlm loquebantur, ventum pos-
CIORUM. FLAVIANI. ET. ITALICI sessorem esse, qui tuin maxinie flaret.
FILIORUM. ET. ARCAM. IN. QUA Petronius Sicilian! modo ventus
:
'

POSITA. EST. FLAVIA. SAIX'TARIS dabat saepissime in oram Italici lit-


:

UXOR. EJUS. ROSIS. EXORNENT. toris aquilo possessor convertebat ob-


26 Candida felici solvite vela Noto] noxiam proram. Palmerius.
Repone vela choro. Ex fide ejusdem 8 Habere notam] Vel translatum a
libri. Seal.
Censoria nota, vel a notis quae inii-
27 Labcns] Pro, navigans, positum rebantur servis fugitivis. An notam
videtur, ratione Poetis non inusitata : repulsae intelligit ? Idem.
qnando ct alibi hie Noster quoque 15 Ut tibi sim merito semper furor"]
' Atque tua labens navita fleret aqua.' Non attinet monere quoties illud
Dousa P. ' semper' usurpatur otiose a Proper-

ELEGIA tio. Hoc eniin infinitis locis facit.


XVIII.
Sic Dio : TcSi' del inrdTctiv,ol ael S^ifxapxoi,
1 Desertaloca,8fc.'\ Scimus in more Twv del irpoafiiyvvvTuv, ruv dei apx^i'Tuv,
positum liominibus aliqua moestitu- TreVre del PovXevrai.
dine, calamitatc, liictu opprcssis, vi-
19 Vos Vetus formula
eritis testes]
tare liiccm et conspectum aliorum,
et passim apud authores occurit. Vir-
versari iu locis solis ac desertis,
in gil, ^n. XII. ' Esto nunc, Sol, testis.'
agris, sylvis, montibus, ibique
velut Ovid. Fast. ' Testes estote, Philippi.'
ipsis tcstibuslibcre, et quantum
ani- Vos eritis testes, si quos habet arbor
mo collibuerit, deplorare ac lamen- amores] Id est : Si forte et vos amoris
tari miserias suas, ct e questibus
illis igne unquam afflatae fuistis : in quam
solatiolum aliquod aucupari quando
; rem Aristainetus consuli poterit in
id in turba, sen pritseutibus
aliis, arguta Epistola ilia de Acontii et
facerc vel indecorum vel etiam intor-
Cydippes nuptiis: nisi quls amores
dum periculosum videtur; quod rcctc arbori inscriptos interpretari malit;
a

S. AURELII PROPEirni LIB. 1. ELEG. 20. 781

id quod solere etiam fieri inniiit sta- um Epig. de Passere Les-


vocat,
tim Poeta, cum ait: 'All fjuoties bia, utcunque id Jos. Scaliger non
teneras resoHant inea verba sub um- probat. Et Phaoneni sua gaudia' '

bras, Scribitiir et vestris Cynthia Epist. Heroid. ad Leaudrum, vers.


corticibus !' Cui consonat Callima- XLi. Livineius.
chus : 'AAA.' ev\ Stj (pvWoicri KeKOfj.ij.iv 16 Tellus hoc itajustasinat.^ Menan-
rdffffa (pipoire TpafifMaTa, KvSiinnjv (iacr' der Comicus Poeta h'lKcuov y^Siov, id
epeovffi KaXriv. Qiiem locum imitatus est, ' justam terram,' denominat, quae
est Aristaenetus : yovv roffavra Kara tantundem reddit, quantum accepit,
Tu>v <p\oiu!V iyKo\aniJ.4va tpepoiTt ypdfj.ij.a- sed et eo amplius. Ad quam doc-
ra, Sffa r^v Kviiirirriv ijrovo^d^fi KaXi)v. trinam respexisse Propertinm arbi-
Eodeni quoqiie referenda Nasonis tror. Rhodiginus.
ilia: ' Incisze servant a te mea no-
niina fagi, Et legor CEnonc falce
ELEGIA XX.
notata tua.' Dousa P. 1Hoc pro continuo'] Galium, qui
22 Scribittir et vestris Cynthia cor- Hylani puerum liabebat in deliciis,
<ici6M] Calliinachus: 'AAA' ivldT]<pv\- exemplo Herculis nionet, ne eum in-
\oLcri KiKOjxfxiva r6(T(Ta<p4poiTf rpafifiara, comitatum vagari sinat.
KvSiTnrriv 'dffcr' iptovci KaKrjv. iScal. 3 Serpe imprudenti] Hoc distichon
23 An tua quod peperit nobis injuria poneudum ante Quae miser ignotis.'
'

curas] Liber noster curam, sed eadem Neque hoc tantum,sed et distingu^n-
mami in ora emendatum, curas. Ego dum lioc modo Sape imprudenti for-
:

puto legendiim parva mutatione : An, tuna occurrit amanti Crudelis. Minyis
tua qua peperit nobis injuria, curas, dixerit Ascanius. Qua; miser, ^c. Sappe

Qu(S solum tacitis cognita suntforibu^? incautos amatores, dimi delicias suas
'
Cnras' verbiim. Ita enini melius solas vagari sinunt, crudelis fnrtuna

legi posse videtur. Seal. oppressit. Testis sententiarum niea-


27 Pro quo divini fontes] Scio fontes rum Ascanius, qui Minyis narrare
sit

sacros esse, non tamen ut ullus Ve- possit, quae et quanta perpessus Hy-

terum eos divinos vocaverit. Sed las, dum incautius sine amatore suo

mendum est, quod facillime tolli obvagatur, sibi oonquestus sit. Ut


potest Pro quo, Di,viviJontes, etfri-
:
nunc illud distichon, quod ut folium
gida rupes. Pro qua pietate, o Dii, Sibyllie habebant docti, bit e meri-
ita me remuneramini, ut potns aqua diaua clarius sit. Rutgersius Var.
viva, cubile frigida rupes sit. ("ontra Lect. I. 3. c. 8.

Catullus ' O Dii, reddite mi hoc


: 4 Crudelis Minyis'] Magnum hie
pro pietate mea.' Recte igitur Deo- versus milii negocium exliibuit:ncque
rum compellatio interposita. Seal. sane adhuc in ejus sententia eruenda
31 Sed, qualiscunijue fs] Hoc dis- milii ipse satisfacere potui. Asca-
ticlion, a Grammaticis corruptuni, ita nium lacum in Bithynia. esse, hand
ex nostro libro legito: Std, qualis- procul ab eo loco, ubi raptus esse
cunque es, resonant mihi Cynthia silvce, Hylas dicitur, e Strab. xii. notum
Nee deserta tuo nomine saxa vacant. est. Sed qua>so, quid tum posteai'
Saxa, inquit, et silvae resonant railii, cur is lacus Minyarum dux fuisse,
o Cynthia: ut, quod ex Callimacho mo- aut, quod etiam absurdius est, fore
do citavimus, RvSimrriv koAtiv. Seal. dicatur? Beroaldus pro duxeris vi-
detur legisse dixerit: ita tamen ut
ELEGIA XIX. utraiique scriptnram agnoscat : sed
9 Gaudia] Laodamiam conjugem. illud (iirerifita interpretatur : A'^ca-

Sic Catull. Lesbiara ' desiderium' sn- iiium l-.icum post amisbionem Hylifc
;

'82 NOT/E VARIORUM IN

dixisse hoc Minyis, fortnnam crude- in III. Georg. Virgilium ait posuisse
leni Sffipe impnidenti anianti occur- Ascanium pro quovis fluiiiine, cum
lere. Quae expositio mihi quideni ait, lUas ducit amor trans Garga-
'

insigniter fiigida videtur. Eqiiidem, ra, transque sonantem Ascanium.'


qnaj niilii pridem conjeotiira in nien- Idem Strabo Ascanium lacum et
tem venerat, earn ne nunc qnideni, regionem duplicem esse scribit in
cur rejicere debeani, video. Suspi- Phrygia et in Mysia, quibus ab As-
cabar autem pro Ascanius legend. canio duce nomen inditum est. As-
jEso?iius: crudelem antem vocarija- canius igitur, a quo et lacui in My-
soncm, pro eo quod Herciilem, amis- sia et region! nomen est, talis ca-
sione pueri exaniniatum,et ejus lepe- lamitatis dux et auctor Minyis, rap-
liendi desiderio hue illuc vagantem, to Hyla et adempto Hercule, erit
Tiiliii miseiatus, reliquerit, et incep- id est, Ascania regio. Turneb.
tum iter, deserto eo, sit persecutus. G Tkiodamunteo] Callimaclium et
Sed tamen ne sic quidein satis co- Apollonium sequitur, qui Hylam Thi-
haeret senteiitia. Denique liaheo li- odamantisfilium faciunt : aliienim ali-

brum ab eruditiss. lioniine Francisco ter. Est autem operae pretium cog-
Porto cum multis veteribus diligen- noscere, puer bic, qui tantopere he-
tissinie collatum: in quo uotatum est roi fortissimo earns et acceptus fuit,
ipsius manu, esse antiqna queedara quo modo in ipsius manus pervenisse
exeniularia, in quibus li. 1. lacuna est, dicatur ea de re ita memoriae pro-
:

cum Fragm. quod si est,


bis Uteris, ditum est. Hercules, cum Deiani-
Xeipioveiov plane ulcus hoc fuerit. ram, CEnei filiam, duxisset uxorem,
Cmdelis Minyis dixerit Ascanius] Calydone degebat. Quodani die ac-
Ita liber noster, et recte, dixerit: cidit, ut Cyathus puer, Arciiitelis
(1 TToi &v. Hujus rei, inquit, testis filius, qui CEneo pocula ministrabat,
esse possit Ascanius. Cujusf '
Saepe Herculi, manus abluturo, aquain earn,
impnidenti fortuna occiirrit amanti.' .quae abluendis pedibus comparata
Virgilius in Prolusionibus :
'
Altera erat, insciens iiifunderet. Indigna-
nou forma, dixerit ipse, prior.' Ho- tus Hercules pugno eum iuterfecit.
ratius :
* Fateornic, dixerit ille, Duci Quam ob caedem profugus, cum una
ventre levem.' Ipse et iile, & ouva,. cum uxors se in viani dedisset, ad
Ascanius lacus crudelis fliinyis di- Evenum fl. Nesso centauro mortem
citnr, quod rapuerit Hylam, ut prop- attulit : ut et Arcbilochus narrat.
terea Hercules Minyas reliquerit. Deinde progrediens in Dryopiani ve-
Nota Nam tarn falsum
est historia. nit. Est autem ea gens rapinis ac
est JEsonius legendum, quod credidit latrociniisdedita, contermina Mileen-
vir disertissimus, (piam corruptum sibus, ut est ap. Pherecyd. in tertio.
esse locum. Quid cnini perspicuum Ibi cum Hylus filiolus, quem secum
magis ? Seal. ferebat, esiniret, Lycas autem pae-
Ascanius'] Juxta flumen Ascanium dagogiis procul relictus esset, aThio-
raptum fuisse Hylam scribit Hygi- damante,in quem inciderat, Hercules
nus. Fab. xiv. Strabo lib. xii. As- pauxillulum cibi petere occoepit. Ne-
canium lacum in Bithynia esse ait, gat ille. Commotus Hercules, ab-
lion procul ab eo loco, ubi raptus reptuni interfectumque uuum e bobus
Hyla.s luisse dicitur. Piinius quoque ipsius cum sacrificasset, epulabatur.
cap. ult. lib. v. Ascanium IJithyniaj Currit propere in Dryopum urbem
lacum commemorat : et cap. x. lib. Thiodamas, evocatosque eos adversus
III. Ascanii lacus summas diilcesesse Hercnleni educit. Turn in cam ne-
ait, cum reliquit amara.^ BJiit. Servius cessitatem Hercules adductus est, ut
S. AURELIl PROPERTH LIU. I. ELEG. 20. 783
iixoremqiioquearmaverit,qnametiam copiam Jurisprudentiae antistes Jac.
ill piigna vtilnns accepisse propter Ciijacius, emendavimus, ah Dryasin,

nianimam t'eriint. Sed tandem su- nioti eodem exempio in hac eadem
perior effectus Hercules, Tliioda- elegia infra, ' Grata donins nymphrs
niante interfecto, filiuni ejus Hylam humida Tliyniasiu :' nam plane ita
abduxit, euraque in deliciis Iiabuit. scriptum est in libro nostro. Memi-
Thiodamanteo] In vetustissima edi- nimus etiam eadein forma Catullum
tioue Tarvisina, cujus nobis copiani 'Minyasin dixisse. Ergo Dryasin,
'

fecit Vir seculornm niemoria dignis- Thyniasiu, Minyasin, sunt d^pvdaiv,


siinus, G. I. Vossius, Therodatnanteo Qvvidffiu, Miwdcriv. Amor ah Dryasin,
legitur. Nimirum Theiodamanteo vo- ut infra :
' Ah
dolor ibat Hylas, ibat
luit. Apollonium sequutus Hylain Hamadryasin.' Idem.
Thiodamantis filiiim facit. Quod au- I'd Ne Lege, duro.
tibi sit duriori]

tem putabat Passeratins hunc Galli Ne tibi duro ne ita con-


sit adisse :

Hylain enndem esse, queni cum Py- tumax fueris, ut adeas. Idem.
lade ludicram artem exercuisse con- Ne tibi sit duros inontes] Falsa lec-
stat, mendoso exemplari deceptus tio. Nee illoruni meiior, qui duro
est. Jam eiiim prideni iiomines eru- reponebant. Neque enim, quod illi
ditissinii nionuerunt, cum alibi, turn volunt, dissuadet Gallo, ne <[iio pro-
in Macrobio, lib. ii. cap. vii. BathtjU ficisci velit, sed contra, si quo illi

lus, non autem Hylas legendura esse. coutingat ire,ne amor&s suos usquam
Rutgersius. a sedimittat; sed ut lateri ejus per-
7 Nunc tu] Legendum i/wic <M, non petuo harendo caveat, ne qua pi ae-

Hunc: et versu sequentinon cupida datrix corporis admittatur. Legan-


dcfende rapma contra jNIss. et Vet. Ed. tur ilia '
Hunc tu,' et quae sequuntur.
sed cupidas defende rapinas. Huic tii Quare legendum diiram. QuocHntjue,
defende cupidas semper Nympharnm inquit, loco futurus sis, ne tibi durum
rapinas: ut Virgilius :
'
Solstitium sit per cautes quantumvis inhospitales
pecori defendite :' Horatius, ' Et sectari amores tuos, ut prsesentiffi
igueam Defendit aestatem capellis.' tuae nietu cupidas nympharum ra-
Gronovins Observ. I. 3. f. 3. Idemque pinas defenderc ac arceie possis.
monuit Livineiiis. Sffipissime enim accidit, ut miseros
8 Sive Aniena tiws] Noster codex, amantes, dum iucautius per ignolas
Amerind. Pulclierrimus tractuslacus regiones amores suos vagari siuunt,
Vadimonis, quani vocat Amerinam crudelis fortuna oppresserit. Rutger-
undam, ut alibi fusius a nobis dicetur. sius. Nee tibi sit duros monies, &j-c.

'UmbrosiE flumina silvae,' intelligit Ita codices, quos cousului, ex scrip-


locum, ubi Clitumnus per quaDdam tis meliores. '
Duri montes '
usitato
silvarum occulta eripit se e conspectu Poetis epitbeto. Ovid. Met. 14. '
Dn-
hominum. Alibi ' Qua formosa sue
: risqne in montibus ortae.' Heinsius ad
Clitumnus flumina luco lutegit.' Hoc Ovidii Artem, I. 2. vers. 28. ubi ele-

sue loco explicaturi sumus. Nam gantem hunc loqnendi modum fuse
nemo hactenus intellexerat. Seal. illustrat. Vide et Gronovium lib. 3.
12 iVoj est umor in
minor Ausoniis Observ. cap. 3.
Dryadis] metaplasmus, et
Ineptus Frigida saxa^ Vatic. Ms. tumbida,
Propertianafacundia indignus. Nos- Mureti turbida, unde Lipsius tabula,
ter liber et editiones anteBeroaldum, Verum est torrida. Senec. Here. CE-
est amor Adriacis. Nos olim Valentiae teo: '
Et dumeta jugis horrida torri-
Cavarum, ubi scripti libri fecit nobis dis.' Sunt autem saxa torrida gelu
784 NOT/E VARIORUM IN

penista. Frlgida interpretanientum aWd re irdura 'ClrpaX^ws Kara K6afM}V


est, Liv. 21. ' Membra torrida geln, eirapTvffaeifi' Uvri, ut canit Apollonius.
quassata I'ractaque arma.' Groiuiv. Prapterea quas et quanta perpessiis
15 Error Herculisl Pro errante Hylas, cum Dearum contubernio ac-
Hercule. Sicsupr. Eleg. xiii. 'Amor cessit? At Hercules gravia et dura,
Herciilis,' pro amante quera locum : orbatus eo, qucm amabat Trariip dxrei :

vide. Error Achivi' dixit Ovid.


' <pl\ovvTa. Nam id dilntum, Hercu-
Met. lib. XIII. pro errante populo. lem calamitates suas lacui non po
Horatius dixit ' virtiitera Catonis,' tuisse queri, cum is heros nusquam
pro ipso Catone. Dousa F. ' Error subsisteret. Louge aliter Theocritus,
Herciilis' hoc loco pro ipso Hercule Apollonius, Valerius.
eiuditissimi viri poni piitant iocu- : 16 Ascaniol Hie quoque libentins
tione Poetve qiiidem non iniisitata, legerim JEsonio. Mjiret.
sed ab hoc loco prorsus aliena. Non 17 Nanque ferunt] Hinc incipit
enim Hercules calamitates suas lacui enarrare fabulam de Hylae raptu,
queri poterat, cum is Heros nnsquani quam varie tractant Theocritus eiS.
subsisteret ; verum Hylas, qui a 7', Apollonius i. Val. P'laccus iir.

Nyniphis raptus non longe ab eo ha- Eand. etiam proxime M. Anton. Fla-
bitabat. Parcamus verbis. Omnino minius in Elegia quadam ita elegan-
legendum erro. Is autem quis sit, ter ac suaviter descripsit, ut inihi
ex Ulpiani lib. i. ad Edict. JEd. Cur. quidem cum antiquis illis nierito
manifestum est: Proprie erronem ' comparari posse videatur. Idem.
sic definimus, inquit, qui non quidem 18 Egressam longe Phasidos isse

fugit, sed frequenter sine causa vaga- viam'] ' Longe viam,' r^v TrS^pu dSdu.
tur, et, temporibus in res nugatorias Sic libro quarto :
'
Hac ubi Fidenas
consumptis, serius domiim redit.' longe erat ire Rns
via.' Martialis
' :

Huic definitioni consentit Horatius hoc vocari debet, an domus longe ?'
in Davo :
' Non horam tecum esse Domus longe, 6 1(6^0) oIkos. Allusum
potes: non otia recte Ponere: teque autem ad proverbium eh ^a<rtv, evda :

jpsum vitas fugitivus eterro.' Talem vavaXv ecTxo-Tos SpSf^os. Seal,


Propertius venustissime describitHy- 22 Mollia composila litnrafronde te-
1am ;
'
Quae modo decerpf ns tenero gitl Imitatur Apollonium super ea-
pueriliter uugui Proposito floreni dem re : Tol Se Xexo-iv^ ^vXKaSa Xei/xcc-

praetulit Et modo formosis


officio. vu)V (pepov acrirerov afXTjcravres '2,r6pvv(rdai.

incumbens nescius undis Errorem Idem.


blandis tardat imaglnibus.' Ut igi- 23 Processerat ultra Rnrami Pla-
tur postrenioversu ilium pueri actum, cebat olim urna Sacram, ut ad verbum
quo, postliabito sibiinjuncto munere, Apollonii versus interpretatus sit.
nugis quibusdam tempns consumebat, Et quamvis eam conjecturam pluri-
errorem vocat, ita eum qui hoc age- mis iisque eruditissiniis viris appro-
bat erronem dicit. Nisi simpliciter baverim, nunc tamen danino. Vale-
errorem dici mavis, ut in illo Sapphiis rius, ex hoc ut videtur loco, de Dry-
apud Ovid, de Phaone, qui ab ilia fu- ope ita enim Nympham vocat, quaj
;

gerat: At vos errorem tellure re.


'
Hylam przedata est; ' Processerat
mittite nostrum.' Rutgcr-sius. Con- ultra, Turbatam visura nemus.' Rut-
traria sentit Gronovius Observ. lib. gersius.
3. cap. 3. Hylas, inquit, quemadmo- 24 Riiram sepositi quarere /otitis
dum erro, qui in officio erat, ws Kai aquam] Ad verbum ex eodem ApoUo-
ol Soccp 4>6ai7} a,<l)i/(Tffa;i'os troTiddpTriov, nio : T6<ppa S' "TA.os X'^^'^V "^^ tdKinSi
y. AURELir PROPERTil LIB. I. ELEG. 20. 785
p6(r<j>iu dfi'iAov AtfjjTo Kprfiints tephv irordv. quibnsd. vett. libr. et vereor, iit ant
' Sepositi ' v6(r(piv dfiiXov. Seal. Propertii sit, aut satis emendate le-
Hoc de diio-
25 Hunc duo scctatil gal ur. Muret.
hiis Boieadis ab alio nemine, quod Ibat Humadryas hhic] Scribe Ha-
Eciam, traditum est itaqiie puto Pio- : mndryasin: 'AjxaSpvaaiv. Jam diximiis.
pertii inventum esse ad exornandam Seal.
fabulain. Muret. Hamadryasbi] Foitasse legendnm
28 Oseula supina'] Supina oscula,' '
amor Dryusin: cum nusquam in liac
superne inversa, quia coelum adspi- qiiideni Elegiameminerit Haniadrya-
ciens Hylas supino erat vultu, et ipsi dum ; Dryades autem et superius no-
fratres e coeio venientes supino erant minarit, et infra repetat : aAA' i-rex'^-
ore. Passer. Sed quoniodo sive Hamadryades, sive
29 Ille sub extrema pendens secliidi- Dryadesjamtum amore pueri flagrare
turala] Extremas al innitens in aere poterant, quem nondnm viderantr'
secluditur. Penicillo melius quam adiiuc enim in Ppgarum fundo clio-
verbis id exprimatur. Finge devo- reas agitabant. Hylas autem ad ip-
lantem ad HyliEosculum dum caput ; sum fontem nondum pervenerat. Id
demittit, sub ala pendet, quae altior enim sequitur. Quare verissimum
in aere sustinet eum. ' Secludere,' est id, quod affirmamus, lioc disticlion
inquit Servius ad ilJud 3. j5In. 'Seclu- suo loco motum esse. Sacramento
dite curas ;' ' idem quod, excludere : contendere ausim lotum locum hoc
sed S additur propter suavitatem, vel modo a Poeta conceptum esse : ' Et
ad liiatum vitandum.' Inde serlusa ' modo formosis incumbensnescius un-
sacra Festo niysteria arcana. Plau-
'
dis Erroreni blandis tardat iuiagini-
tusRudcnte: 'Quidmibi melius est, bus. Cujus inaccessae Dryades can-
quam ut corpore vitam secludam?' dore puelliE Mirataa solitos destituere
i. e.sccernam, separem. Quod ait clioros. Jam Pandioniaj cessat genus
' ala,' constat
volucresfuisse ck Ovid. Oritbyi;r. Ah dolor ibat Hylas, ibat
IV. Met. ut notatum supra. Passerat. Haniadryasiii. Tandem liaurire pa-
31 Jam Desinanl Bo-
Pandiojiia~\ rat demissis fluniina palmis, Innixus
readas Hylan pcrsequi: eum enim dextro plena traliens liumcro. Pro-
abreptura sequitur Dryas. Hauc au- lapsnm leviter facili traxere liqnore.'
tem nympham Flaccus Dryopcn vo- Omnia clara. Incumbens fonti (disti-
cat. Apollonius nomen ipsius non clio primo), a Nymphis, quaj in ejus
exprimit. Theocritus, non ab una. furuio cboreas diicebant, conspectus
sed ab omnibus ejus loci nymphis, et amatus fuif : (2.) utjam Boreadus
raptum Hylan esse dicit : Onasus desistere necesse habeant, cum nobi-
historicus, dum aquam liaurire vellel, lior, li. e. Nymplianim amor puerum
in fontem decidisse, ibique submer- consectetur. (3.) Tandem puer, cum
sum esse. flJunt. jam satis sibi lusisse visus esset,
Jam Pundionja'] Non est transpo- aquam liaurire parat. (4.) Quem, ut
nendum. Nam, quod qua-rit vir eru- id conimodius faceret, leviter inclina-
ditissimus,quomodo Dryades sive tiiin Nynipha? niillo labore deorsuni

Hamadryadesjam turn flagrare amore trahuut. Rtdgersius.


pueri potuerint nondum visi, satis, 33 Hie erat Arganii Phlegre] Om-
opinor, nianifestum quod insfa- est, nino ita est in plerisque omu. vett.
bat, Poetam narrare, non quod jam neque tamen adduci possum, ut
libr.
tum erat. Gronocius Observ. lib. 3. e;im scripturam probeni. Orpheus
cap. -i. quidem Arganthi montem noniinat,
32 Ah dolor'\ Versus hie abest a ad quem rajjtus sit Hylas 'A/n^! Se :

JJelph.et Vur. Clas. Propert. 3 l>


:

7S(S NOTiE VARIORUM IN

Kvafjhs 'ApydvBov KUTecpaive, PaOvaKdwe- 35 Qtiam supra niilU] Nulla;, apxai-

\oi T KoKuvai. Sed Plilegrani in his KuJs, Codex scriptus. Tibullus: '
Ul^
regionibnsi misquam icperio, neque las non iste puell* Servire.' Seal.
nsqiiam omnino, nisi in Italia ad Cu- 37 Et eireum irriguo] Liber, Et cir-

mas, et in Tiiracia ad Pallenem. cumriguo, TrepippvToi. Omnino totus


Stral). XII. Arganthoninm inontem GrzECUs est in hac Elegia Umber nos-
ait Cio s. Pinsiadi imminere, ubi rap- ter. Llein,

tum esse a nymphis Hylan fabulen- 43 Haurire flumina ]}lena~\ * Trahens


tiir, Ceiebrari etiani a Prusiensibiis flumina plena' dixit pro, trahens
sacra quaedam, in quibus per niontes aquam vel flumen plena urna ; hy-
hue ilhic currant, et Hyhe nomen pallage insigni. Gronovius.
inclament. Sed homo ineptissinuis, 44 Iiinixus dextro] Apollonius
Volscns, fretns illo, quern niodo reci- Ae'xp'S inixpilJ-(p6eiS. Seal.

tavi, Oiphei versa, quasi pro sno jure Innixus dtxtro'] Scribendum : Nix-
imperat, ut Strabonem corriaamus, us, et exserto plena trahens humero. Se-
Arganthumque, non Arganthonium quens versus conjecturam confirmat,
montem ap. enni leeamus in quo
: qui ad exsertum humerum ret'eren-
est,cur inscitiam ipsius misericordia, dus ' Cujus ut acceusae Dryades can-
:

audaciani odio prosequannir. Equi- dore puellae.' ' Exerere humerum,'


dein Strabonis scripturam non omnino eiegans et Latinnm. Heinsius ad Ovid.
emendatam esse existimo, sed tamen Artem, I. 3. vers. 307.
ita leviter depravatam, ut, una litera Innixus'l Est inclinatus. Sic *nix-
addita, corrigi possit, 'ApyavBwveiov ns '
in sideribus, qui fV 7($rotr{;'. Eleg.
enim, non kpyavQdviov ' upos, legend, 16. Oscniaque impressis nixa dedi
'

pnto. Quin et liunc versuin Propertii gradibus,' quod est Nixus sive in- :

ita legend, censueiini, Hie erat Ar- clinis oscula dedi impressa gradibus.
ganthonei sub vertice motitis. Neque Sic ille incurvus et obiiquus dextro
me fugit, ap. Steph. 'Apryadcivriv, non brachio urnam traliit. Nam prolap- '

'ApyavBwvTiv legi unde eliani hie, vir


: sum ' pro inclinalo hie accipi erudi-
clarissimus, Hermolaus liarbarus, Ar- tius quam vcrius existimo. Grono-
galhonei, non Arganthonei, legend, vius.
pronunciavit. Sed movent nie cum 45 Cvjus ut accenscE Dryades candore
alia, turn Arrianus, qui Argauthonen puella] Th Ctijus alii ad Hylam, ego
nympliain nominat. Omnem auteni ad Hyla; humerum, cujus mentio an-
dubitationem niagnopere
tollit, nisi tecesserat, referendum opinor. Tuus
fallor, Apollonius, qui hunc ipsum sit arbitratus, Falkenburgi doctissi-
montem Argantiioneum, i.e. 'Ap^or- me, utrum porro malis, deligendi.
Qdiveiov, nominat. Tij/xos i-p" o'iy' a(pU Dousa P.
KovTo KtaviSos i]9ea yalr]s, 'Ajxcp' 'Apyav- 47 Prolapsum'] H. e. inclinatum. Ut
Bciveioy opos, Ttpoxods re Kioio. Muret. in illo Sulpitia; de Domitiano, qui
Hie erat Argantlii l^hlcgre] Scribe somniavciat gibbinn sibi enatum esse,
Pegee, al U-qyai. Seal. < Non trabe, sed tergo prolapsus.' Ex-
34 Tliijniacis] Thyniasin, liber nos- pressitaiitem ad verbum illud ApoUo-
ter : hoc est Quvidaiv. Idem. nii in eadem re, Ae'xpu imxp^l-'-'pBds.
Thijniaei.'i] Tiiynia enim s.Bithy- Quod autem in quibusdam libris pro
nia contermina est Mysia-. Arrianus traxcr,texere\Q.^\\.yiv, videtur id qui-
ait, Argantliones nympliae filios fuisse dem Nonni loco defendi posse : 'OttttJ-
Thynum et Mysum, quorum altero
a T6 vvfjixpat ' A^phv "TXav (pdovepo7aL Kart-
Thynia, ab altero IMysia nomen acce- Kpv^avTo ^fidpois. Neque tamen polest.
perit. Muret. Non 'nim,cum jam submersus esset,
S. AURELII PROPERTII L!B. I. ELEG. 21. 787

corpore sonum edere potiiit, seel fido'ia 0ia(rev6uTO3V, ko.\ KoKovvrcav "tXav,
dum detractiis cadit. Rutgers. ws tiv Kara ^qTrjaiv tV iKiivuv neTTOiri-

48 Tumson'Uum^ Qiioinodo Alcides fj.iV(iiv rrjv Itti ras v\as i^uSov : uhi opei-
responsa Iterare |)otiiit, cuiii ejus no- fiaffLu Otacreveiv est, tiiiasos in montem
men inclaniatiim fuisse nondiiin dix- inducere, in moute choreas celebrare,
erit? Nam, quod commentns estPas- Servius ad illud Poiitae Ut litus :
'

seratius, 'sonitum fecit,' li.e. clama- Hyla Hyla omne sonaret :' Per '

vit, ut usitata Lucretio in talibus con- transitum rem veram tetigit; tertio
cludendi formula utar, desipere est. enim, ab Ephebo puerum in monte
Audacter lege Tutn sonitum rnpto cor- comitantibus universis, nomen ejus
pore fecit: Hyla Cui procul Alcides ite- clamabatur.' Puer ab Ephebo is est,
rat. Responsa sed illi Nomen ub ex- qui jam Ephebis excessit, 6 airh 'E^-
tremis fonlibus aura refert. Allusit /3ou. Talis puer eligebatur, qui Hylam
autem ad occultiorem fabulam, quani referret. Hunc in montem omnes co-
non adverteiant interpietes. Earn mitabantnr, et tertio inclamabant
ita fere narrat Antoninus e Nicandri nomen Hylze. Sed et circa fontes et
libro 'Erfpotovfievaiv 4. Hercules cum lacus quipsitum Hylam el de nomine
tani liorrendo clamore puerum tanto- clamatum solemni ejus festo veri-
in

pere dilectum quareret, ut ipsa quo- simile est. Idem Servius paulo ante:
qiienemora, ipsi montes contremis- *
In finibus Ponti juxta Motsiam apnd
cerent, metuentes nynipliae, ne Heros fontem Ciaci amnis, cum aqnatum
Hylam penes se latentem reperiret, isset, a Nyniphis raptns est, nee un-
eum in Echo transformarunt, quee quam potuit reperiri : postea cum
'
Hyla' clamant! Herculi nihil aliiid esset cognitum quod perisset in fonte,
quam Hyla' reponebat. Ad banc
' statuta ei sunt sacra, in quibus mos
fabulam videri potest allusisse Vale- fuerat, ut ejus nomen clamaretur in
rius lib. 3. Rursus Hylan, et rnrsus
' fontibus.' Haec vir ille magnus.
Hylan, per longa reclamat Avia re- ; Conjicio ritnm hunc originem duxisse
sponsaiitsylvae, etvagacertat imago.' ex clamore Herculis.
Est enim ' imago,' Echo. Quin et 52 Formosum vymphis credere vistis
alicubi narrat Strabo, institutum fu- Hijlam] Noster liber, tutus, non visus:
isse annnum Hylajsacrificiuni,in quo quod germannm est Propertii. In
sacerdos ter clamaret ' Hyla,' Echo quo, ut in tota reliqua Elegia, eWrivi-
autem ter ' Hyla' responderet. Rut- fei. Tutus enim est (v\a0oufj.evos,

gers. Confer Gronovium aliter ex- (pvXarrSnivos. Seal.


plicantem loc. cit.
49 Iterot responsa^ Solinus cap. ELEGIA XXI.
XLii. ' Prusiadem urbem alluit Hylas 2 Aggeribusl Is fuit terrens qui-
flumen, et perspergit Hylas lacus, in daiu, et alia materie mixta, nions et
quo resedisse crediint delicias Hercu- elevalio : quern paullatim versus ur-
lis Hyiam puerum, Nyniphis rapi- bem producebant et attollebant : ut
nam in cujus memoriam usque ad-
: ex alto pugnarent, et turres ibi con-
hue solemni cursitatione laciim po- stituerent, sed et tormenta. Agger
pulus circumit, et Hylam voce cla- vocabatur ab ipsa re quia aggere- :

mat.' Addit Vir magnus Claudius bant et cuniulabant: posterior aetas


Salmasius: Non circa lacum, sed in aggesUim dixit,sed etaliogenere ag-
montibus annuam illam cnrsitationem gestus in Ammiano lectus. Ordinem
cum Hylae inclamatione fieri solitam hunc poetis fuisse Cicero indicat ad
tradit Strabo : Kat vvi/ 5' en koI kopri] Atticum: 'Opidum cinximus vallo
Ttj i/y^Tai irapa to7s Upovatovai, /col opet- et fossa et aggere.' E terra, lapide,
788 NOT.E VARIORUM IN

1 sjno congerieni sfriiebant : et haec que fictili urna conditos terree porro
iria, cum in aliis, tiiin in Siiida jiinc- mandare possit, ex Veterum consue-
tiin sic legetis : "Eyftrra, iroKejUKhv tii)- tudine ; cujus herrule ego fiducia tVe-
XdvTina K KlOonv, kuI ^v\aiv, Koi x"" tus in ultimo versu lectitandum pro-
iyeipS/xevov oi 5e, Sia. rh a "AyeCTa ypot.- nuncio : Et qucpcunque super dispersa
(povffi: Egesta,bellicamachinatio ex
'
invenerit ossa Montihus Hetruscis, hac
lapidibns, lignis, et terra constructa : sciat esse mea. Non quicumque, uti
alii autem per A scribnnt Agesta.' perperam in exemplaribus
nostris
Jjipsiiis lib. II. PoUorc. Dial. iii. ubi legitur : prsesertim cum onine hoc
vide plura. negotiura ad unam modo Galli soro-
6 Hac soror acta tuis] Sine dubio rera,non etiam ad ignotos attineat.
legendum, Hcec soror Acca tuissenfiate Quis enim operam quoeso alienis os-
lacrymis. Seal. sibus legendis gratnito insumere se
7 Galluni] Pliires Gallieodeni tem- postulet ? Dousa P.
pore fuerunt. Hie Cornelius Gallus, 9 Et quicunque super'] Lege, auctore
Propertii nostri propinquus, ut ap- ]\hYo, quccciinque : et ita postulat sen-
parel ex Elegia sequent!, cujus rae- tentia. Quwcunque ossa. Seal.
minit supr. Eleg. v. x. xiii. et xx. Ossa] Ossa legere licebat iis, qui
Hie eum periisse bello Pernsino sig- peregre ct militiffi periissent, ustique
nificat Eleg. proxiraa et 1. ii. Eleg. essent. Tuniebus lib. 2. de Legibus,
wit. Et modo formosa quam multa
'
126.
Lycoride Gallus Mortuus inferna
vulnera lavit aqua.' Ovid, in Epice- ELEGIA XXII.
dioTibuUi: 'Tu quoque, si faUiim 3 Si Perusina tibi pairice sunt nota
est teraerati crimen aniici, Sanguinis sepulchral Lego sepuHce, non sepulchra.
atque animae prodige, Galle, tuee.' Si tibi nota sunt funera patrise se-
Virgilius bunc dilexit, et ejus in lau- pultie. Hoc autem Ejiigramma facile
dem scripsit ult. Eclogam ubi vide : declarat bunc primuni librum seor-
Servium et Auctorem Vitae Virgilii. sim ante editum fuisse quia Poeta :

Servius scribit occisum esse, cum patriam snam, et genus ;


ibi subjccil
venisset in suspicionem conjurationis. ut Horatius in fine libri primi Epis-
Fuit et alter Gallus Cornelius, /Egyp- tolarum, quern singularem ediderat,
ti prapfectus, amicus Augusti, qui addit et genus suum etaetatem. Seal.
cnm ab eo descivisset, daranatus a G Sit mihi pracipue] Lege Sis. Hie
Senatu, et ad necem conipulsus est: autem versiculns et sequentes duo
Suet. Aug. cap. lxvi. et Eusebius in parenthesi inchidendi. Seal.
Clironicis. Tertium Galium Luperci 7 DJembra propinqui] Galli, de quo
fratrem ipse commemorat Eleg. i. antecedente poematio. Seal.
lib. IV. ' Gallus at in castris dum 8 Tu nulla jniseri'] Supra ' Et qnae- :

credita signa tuetur, Concidit ante cunque super dispersa invenerit ossa
Aquilffi signa cruenta swtp.' Plin. cap. Montibus Hetruscis, hire sciat esse
Mil. lib. Cornelium quendam
vii. mea.' De hoc eodem libro quarto :

Galium in venere scribit obiisse. Pas- '


Gallus at in castris dum credita sig-
ser. Galli in monlibus Etruscis ca?si na tuetur, Concidit ante Aquilas ros-
est irpoaciiToiroua, ab alit(UO commili- tra cruenta suae.' Seal.
tonum tantie cladi supcrstite serio 9 Contingens Umbria en7npo'\ Con-
peteniis, ut sorori de sua niorte nun- tingens, absolute ; contigua. Vide
ciinn perferat ;
quo ilia accepto ossa quae in Manilium notamus, ubi ' tan-
iiiox lecta in Urbem rct'erre cineres- gere' absolute positum. Seal.
:

S. AURELII PROPERTII LIB. II. ELEG. 1. 789

LIBER IT.

ELECTA I. at Fulvia, M. Antonii conjux, Ante-


2 Utide milii veniat mollis in orrt] Li- nium Consulem ut irritum id fa-

ber noster habet ore: quod retiiie- ceret instigabat : ac niliil muliebre
nius. Unde liber sit in ore meo. Ve- praeter corpus gerens, ut Velleins
nire apud Propertium est, indpxsiy, scvibit lib. ii. omnia armis tumultu-
Tvyxaveiv. Seal. que miscebat. Nee fefellit earn co-
5 Sive togis ilium fulgentem incedere natus, patuitque' furens quid fnemina
Cois] Coa proprie puellarum faniae posset.' Igitur Augustus mox anno
non nimium bona? fuerunt. Qiiare, sequenti Consulem, a Senatu liostem
quum Horatiiis dicit, ' Cois tibi pene judicatum, una cum i|)sa Fulvia intra
videre Ut nndam est,' facile divinan- niuros PerusiiB in aiterum usque an-
diim nobis relinqiiit, quam intelligat num obsidione cinxit, turpique et
ut si dixisset, ' in stola,' niatronam niliil non experta fame ad deditionem

profecto intellexisset. Quare, qui tandem coegit, urbe ipsa in cineres


Icctionem Horatii in Chlorin pro Cois jam subsidente, Cn. Domitio Calvino
mutarunt, minus prudenter fecisse vi- et C. Asinio Pollione Coss. Meibo-
dentur. Seal, mins.
11 Seu quum poscentes somnusi Pro- 30 Aut PtolemaeiB litora capta Phari'\
fecto et sententia somnum legenduni Bellum Alexandrinum, de quo Sne-
postulat, et scriptura iibri nostri con- ton. in Aug. cap. xvii. Dio lib. Li.
firmat. Seal. Plut. in Ant. In .^gypto Pharos
24 Cimbrorumque minas'] Pal. Ms. insula fuit, colonia dictatoris Caesa.
Cimlirorumque manus. Munus immanes risjjuncta ponte Alexandriae, ut scri-
copize Cinibrorum Teutonumque. Pa- bit Plin.

terculus lib. ii. cap. xxu. Etfusa, ut ' 31 Nilum, cum tractus in tirbem']
prsediximus, imnianis vis Germa- In Aiexandrino triumpho simulacrum
narum gentium, quibus nomen Cimbris Nili exhibuit Augustus. Solebant
ac Teutonis erat.' Sed sustineri po. quippe Romani etiam fluviorum ima-
test rb minas. Gebhaid. gines in triumphum trahere, quod vel
28 Aut cancrem Sieulcs classiea hella sexcentis posset probari locis ; nos
fugcE'\ Intelligitbellum Siculum, quo hie panels content! erimus. Ovid,
Caesar Augustus Sex. Pompeium lib. II. de Pont. Eleg. i. Claudian.
superavit. In quo cum Augustus lib. in. de Laud. Stilic. ' Hi famulos
tantopere laborarit, ut in nullo niagis, traherent reges, hi facta metallo
in ejus tamen gratiani a poiitis ita Oppida, vel montes, Captivaque
describi solet, quasi toto eo tempore FLUMINA FERRENT, HiuC LibyCl
Sextus nihil aliud quam fugisset. fractis Ingerent cornibus amnes, Inde
Rutgersius. catenate gemeret Gerniania Rheno.'
29 Eversosque fucos antiqucu geniis Ovid. lib. IV. deTrist. Eleg. ii. Pers.
Etruscce]Bellum Perusinum in Etru- Sat, VI. Virg. lib. viii.^n. Observa-

ria concitavit agrorum divisio, L. tum in hac pomps traductione ut


Antonio et Servilio Vatia Coss. A. fluvii iisdem ostiis, quot fluerent,
U. C. 712. ante Deum lioniinem iia- describerentur ; hoc est,quod ' aquas
tuni 39. Augustus enim dividere eos septeni,' id est, ostia, Nilum habere
veteranis, pretium militiae, satagebat: dixit.
790 NOTiE VARIORUM IN

34 Sacra vial Una dictio Clsaris. tiap, quas collegit Politian. 45. Mis-
* Sacravia
lib.I. Romap, qua sacra cell. CeterumLucianus junioremetab
feruntnr in arcem qtiotquot inensi- Achille adamatum fuisse Patrocluni,
bus,' inqiiit Varro iv. de L. L. unde jucundo inagis, quam verecundo ar-
dicti Sacravienses. Ovid. lib. in. guniento, ex ipsis Honieri versibus
Trist. Eleg. i. '
Hac est a Sacris coiligit, in Dialogo qui inscribitur
qnee via uonien liabet.' Festus ait, "Epoires. Muret.
quibusdam ita dictani videii, quia in 39 Sed neque Phlegraos] Neque Cal-
ea foedus sit ictiini inter Romuliini et limachus poterat grandia poemata
Tatium. Per earn vehebantur triuni- conscribere, neque ego possum. Hoc
phales in Capitolium docet Por- : iit autem vitio datum Callimacho ab
phyrio ad hunc locum Horatii Od. ii. invidis,ipsemet testatur elegantissi-
lib. IV.Quandoque '
tiahet feroces mis versibus, qnos ascribere uon gra-
Per Sacrum clivum, nierita decoius vabor 'O (p66i/os 'Air6\\ccvos iir' ovara
:

Fronde, Sycanibros.' Et Od. vii. \a6pio5 eJweV Ovk &yafj.ai rhv aoiShv, hs
Epod. ' Intactus aut Britannus ut ovS"6aa -kSvtos aeiSei. T^i' (p66vov 'Ciit6K-
descenderet Sacra catcnatus via.' Xciov TToSt t' 'qKacTiv, S>5e t' eetirev' 'Aaarv-
Tres auteni ternis diebus Augusti plov iroTafio7o fxeyas f>6os, dXAa tci iro\-
triumph!. Primus de Dalmatis et Aa Avfxa.Ta yjis koI -KoWhv icp' vSari
Pannoniis alter de Actiaca pugna
:
: (Tvp^erhv eXKei. A7ai 5' ouk anh traurhs
postremus de subacta iEgypto. Dio vSaip (popfovai ixiKiaaai, 'AAA' i)tis KuOap^
lib. Li.Suet, in Aug. cap. xxii. Virg. re Kol axpdavTos avepireLUiSaKos i^ Uprjs
VIII. ^n. Passer. 6\iyri AijSas, aKpov acoTov. Muret.
37 Theseus infernis] Deest, quale : 42 Cccsaris in Phrygios condere no-
ut sit Quale caput testatiir fuisse Pi-
: men reponere et recondere
avos] Pro,
rithoum inferis Theseus, Patrocluni et referre innnnierum Heroum, As-
superis Achilles. Cur autem ille in- saraci, /Eneae, luli, unde gens Julia.
feris, hie snperis? an, quod et Piri- Festus Condere, dare in interio-
:
'

thous et Thesens ap. inferos sunt ? rem locum ad custodiam faciliorem;


Virgil. * sedet apternumque sedebit et scribere.' Utrumque huic loco
Infelix Theseus.' Herat. ' NecLethea convenit: quia scriptor mandat pos-
valet Theseus abrumpere caro Vin- teritati, et tradit servandam gloriam.
cula Pirithoo.' Achilles autem ad ' Condere in avos
dictum, ut Cic. '

superos propter virtutem evectus lib. de Nat. Deor. ' Homines morte
I.

est. Muret. deletes reponere in Deos.' Passeraf.


38 Ixhniden] Pirithoiim, Ixionis 46 Qua pote quisque] "EpSoi tis i)v
ex Dia filium. Quo niodo igitur et (KacTTOs elSelrj rex^V^- Seal.
ipse et Theseus a Virgilio Diis geniti 47 Laus in umore mori laus si datur
vocantur ? ' Diis quanquani geniti, altera] Recentiores editiones hunc
atque invicti viribus cssent.' Sed versiculum aliae alio niodo corrupe-
Thesei quidem patrem habitum Nep- runt. Sed antiquiores itemqne liber
tunum, Pirithonm auteni Jovis nepo- scriptus recte habent Laus altera, :

tem fuisse constat. Ixion enim Jovis si duttir uno Posse frui. Planus est
filius. Muret. sensus. Primo optat amantem mori :

Menatiailen] Patrocluni Menoetii secundo unani tantuin aiiiare, neque


filium. Mena-tius auteni Pelei fra- omnivolnm, ut ille ait, esse. Post
ter: ut non amicitia tantuin, sed hoc distichon inlerserendnni hue ali-
cognafio quoque inter Achiliem et ud, quod est circa fineni Elegisp,
Patrocluni iutercesserif. Varia; au- quae in vulgatis editiouibus tertia
tem fuerunt dc horum aetate senten- numero est. Quare ita leges cum
'

S. AURELII PROPERTII LIB. II. ELEG. 2. 791


isto : Laus in amore mori: laus altera, 22 Esseda celatis siste Britanna jugis'\
si datur uno Posse frui : fruar, o, solus Refer ad Pliniana ista lib. xxxiv.
amore meo, His saltern ut tenear jam cap. XVII. Coepere deinde et esseda,
'

finibus: aut mihi si quis Venerit alter et vehicula, et petorrita exornare, si-
amor, acrius ut moriar. Nou solum niilique modo ad aurea quoque, non
hoc distichon suis antiquis sedibiis modo argentea, staticula inanis luxu-
restituimus, sed eiiain inversnm pen- ria pervenit.' Dousa P.
tanietrum, quo verboruin ordine le- Et hoc quoque verbum quam
Siste]
gi debuit, posniinus. Scio to ' ut s;rpissime Komani monumentis in-
eliKTiKws posse exponi : sed, ut id scribebant, veliiti patet ex variis epi-
concedamus, quaiu bene illiid disti- taphiis, nos solummodo principium
chon sententiani suam tucatur illo heic Inscriptionis elegantis dabiraus :

loco, quo legitur liodie, velim dicant VlATORES. GIVES. OPTUMI. VEL. AD-
mihi, quicuuque opinioni nostice ad- VEN.E. SUE. BINI. SIVE. SINGUM. IN-
versari parati sunt. Contra, quara CEDITIS. SIVE. TURMATIM. QL'OD. MA-
nonliicconveniatjdoceant me, quteso. GIS. ERIT. GRATIS. SISTITE. &C.
Ego conjepturam meam ft liciori suc-
cessu det'endam, quam illi earn op- ELEGIA II.

pugnabunt. Seal. 2 Composita pace] '


Componere' heic
54 Cvlchis Colchiacis] Malo, lolelii- est, fingere et simulare. Sic eod. libro
acis. Seal. Eleg. y. '
.Sed facile est vobis verba
70 Brachia et a medio peetore pellet et componere fraudes.' Accius lau-
avem~\ Post hunc veisiculuui sequi dante Nonio in ' Componere :' Com- '

debent ordine quatuor disticlia, quaj posita dicta e peetore evolvunt suo.'
in quarta Elegia sunt, quorum ini- Sed quod Nonius hoc Salustii loco :

tiuni, NON HIC HERBA VALtT. Scal. '


Non sunt composita mea verba,'
71 Quandocunqne igilur vitam mea eandem verbi illius significationetn
fata reposcent] Quia jam dixerat Am- :
' putat, fugit eum ratio. Ibi enim
bulat, et subito mirantnr fiiniis anii- '
composita verba sunt, ornata, '

ci.' Quia igitur lioc mihi contingere compta et splendida; quibiis Marius
potest qui, cum eodem morbo con-
;
orationem suam carere, nee facto
flictor, &c. Scal. indigere ait. Sciopp. Verisimil. I. 1.

75 Via proxima busto] Magnates in cap. 12.


prajdiis ac propriis agris, qua vias 4 Ignore] Quod abjicit Passera-
spectabant regias, scpeliii gestiebant, tius, qui verbum ignosco retinet. Ig-
si modo honesta morte aut apud suos nosco, inquit, non agnosco, nee credo,
fatis concessissent. Et hoc pri&cis et repudio.
Quiritibus in usu fuisse, testantnr Ig7iosco] In aliis ignoro ut sit: :

adhuc infinita sepulcrorum rudera Nescio, cur olim tam multas rapueris,
in via Appia, Anreiia, Flaiuinia. cum banc antiquis omnibus forraosio-
IVormius. rem in terra relinquas. Mui-et,
76 Essedn Britanna} De Iiis vehi- G Incedit vel Jove digna soror] Ex
culis Pliu. lib. 33. cap. 17. et Ca?sar, Athenaeo cognovi,insigni quadam ma-
lib. IV. de Bello Gallico. Idem infra jestate incessus Veteres existimasse
' Pictoque Britannia
lib. 4. Eleg. 3. Junonem procedere quo respexisse ;

curru,' ubi ad id, quod hie dicit, re- Poetam judicavi ' Ast ego quas Di-;

spexisse videtnr. Unde nianifestocon- vum incedo regina, Jovisque Et soror


stat essedum Britannici non minus, eteonjunx.' Nam
Athenaeus 'Hpa'tou
quam genus fuisse,
Gallici vehiculi $a5l'^(i, i<l Juuonio incessu ambu-
est,
contra (piam in Nomenclatore suo lat, pro gravitate quadam et magni-
existimat Junius. DoimiP. ficentia incessus dixit. Turneb.
7.92 NOTE VARIORUM IN

7 Aid cum DiiUcliias Pallas spatiatur Boebeida paliidem inteJligiinns et As-


ad aras] Incedit motu qiiodani gravi pide Hesiodi et Strabone 'Ah. ix.
et niatronali. Uncle Horat. ' Ut "Hiparo Boi/SidSos \i.fj.vr\s iroSa irapdivos

festis niatrona moveri jiissa diebiis ;' Strabo loco pr;enotato B(e-
aSfxris.

ad aras enini niovebantiir facnlas beida lacnm in Thessalia ponit juxta


tenentes matroiire festis diebus. Ser- Pheras oppidum. Passerat.
viiis. Unde Virgil, iv. JEn. '
Aut 12 Virgineum Brimo\ Ita olim
ante ora Deuni piugues spatiatur ad eniendavit lumen literatorun) Adr.
aras.' Infra Elcg. x. Pro Dulichias Ttirnebus. Sed, antequam ille Ad-
cjuidam legunt Munichian ; id est, A- versaria sua publicaret, nos ita emen-
thenienses, qnod a Mnnichia niurus daveramus ex eo ipso Etymologici
XL. stadiorum Athenarum lubeni cum loco, ex quo ipse quoque conjectu-
Pyraeeo duabusque aliis porfnbus ram suam fecerat. Testis hujus
connectebat. Sed credibile est Duli- emendationis nostrae nobilissimus at-
chii cnltam Minervam Ulyssi carissi- que eruditiss. Ludovicus Castanaeus,
mam. Infr. Eleg. xi. Passerat. eques Regius Torquatus, et Cbristian-
8 Pectus operlu comis^ Noster, pcc- issimi Regis ad sunnnum Pontificem
tine operta : lego, pecline vperta comas. Legatus. Quum enim illi Propertium
Ait pexam esse colubris, quae subnas- explicarem, ita ejus libri orae a me
cuntur ex incisa cervice ftledusap, annotatum neque hoc solum,
fuit :

Sed non ausini receptani lertioiiem sed paulo ante, quum eidem quinque
niutare. Nam in yEgide dicitur ha- libros Silvaium Statii enarrarem, os-
bere Gorgonem. Seal. tenderam illi eundem errorem esse
9 Qualis et Ischoniaclie^ Lihcr scrip- in libro secundo, in Arborem Atedii
tus, Ischomene. Potest fieri, ut et Melioris. Nam, iibi editum est:
illad nomeii apud quosdam Mytliolo- '
Omnia questus, Inmitcm Bromium :

gos liabuerit. Seal. stagna invida,' indicavi emendandum


Iscomache] Alii Deidamian aut Hip- esse, Inmittm Brimo. Ita duo si-
podamian vocant. Muret. miles errores a nobis ex duobus bonis
11 Mercurio Sais] 'A-rrh koivov intelli- auctoribus sublati. Seal.
gend. qualis. Fabula aiitem, quam Virgineum Brimo, 8fc,^ Bpt/xw, inqui-
hie tangit Propertius, mihi prorsus nnt Grammatici Graeci, r) Ufpaeipdvrt'
ignota est nam, quod Saidem Mi-
: (pacrl Se, 'Epixriv, ipaaQivra ewl Kvin]ye-
nervam interpretantur, multis de (Tiav f^ioiifTTj dfXrjcrat l3iala)S fj.i.x^r\vai, t)

caussis non placet. Prinium, quod 5e ive^pijXTjaaTo airrcfi. 6 5e (pofirideh aire-


misquam alibi lectum est, Minervam rpawT). Ista Grammatici Graeci scri-
cum Mercurio corpus commiscuisse : bunt, qui et negant Mercurio cum ea
immo vero earn summo consensu oei- stupri consuetuilinem fiiisse : (piod
ndpOivop facinnt. Deinde, quod, etsi ncc plane dicit Propertius, etsi id
Saitica praefectura Minervaa sacra fortasse significat in quo, ut puto,
;

est, Dea tamen ipsa non Snis ab JE- alios autores sequutus est nam :

gyptiis dicitur, sed Neitli. Adde,quod Grammatici Gra-ci ab ea perterritum


'am Cynthiam cum Minerva contule- fuisse narrant Mercnrium, cum vim
rat, illo versu, Aut cum Dulichias.'
'
ei inferre vcllet. Turneb.
Plane in nieo vet. lib. non Sais legi- 14 Tunicam ponere] Tunica, vesti-
tur, sed Sanctis. Falsam decliira- mentum scilicet interius, cui toga, aut
tionem, ut opinor, confutavimus. Ve- pallium, aut alia superior vestis inji-
ram aut alii, aut f. nos ipsi olim re- ceretur. Idque tarn virile quam mn-
poriemus. Muret, liebre : quaniquam Hesychius virile
Sanctis Babeidos undis] Sacram esse tantum faciat. Ferrur.
: :

S. AURELII PROPERTII LIB. II. ELEG. 3. 793


Ttmicmn] hiher, tunicas. Sic Catul- 18 Egit ut evantes Dux Ariadna choros']
lus, '
Et abjectis pervigilat tuiiicis.' Agere choros, xopeyet" ; et dux agens
Seal, choreas, sive praesul, xpV7^s. Virg.
ELEGIA III. VI. /Eneid. '
Ipsa chorum simulans
I Qui nullum tibi dicebas] Lege :
evantes orgia circuni Ducebat Phry-
Qui nihilum tibi dicebas jam posse no- gias.' Ubi vide Servium. Passerat.
cere. Horatius :
'
Convivae lecti ni- 19 Et quantum jEolio] Cum tribus
hilum nocuere lagenis.' Seal. veteribus poetriis Cynthiam compa-
Qui nullum'] Initio sibi ipsi quodam rat. Sunt autem hae, Sappho, Co-

modo insultat; quod, qui diceret se rinna, et Erinne. Qiiarum de prima


ab onini aniore plane libcruin esse, nihil dicere necesse est non enim :

deiiuo sese in eosd. laqueos induat. potest ilia cuiquam ignota esse, nisi
Deinde excusat se ipsum: quod neque qui literas nesciat. De duabus autem
possit naturae suae pugnare, neque aliis, quoniam non aeque notae sunt,

tam Cynthiae forma, quam aliis raris aliquid commemorare haudquaquam


et eximiis dotibus inductus sit ad ip- alienum fuerit. Corinnae igitur duae
sam ainandam. Biuret. fuerimt, una Thespia, altera aut The-
3 Vix unum potes infelix'] Post hoc bana autTanagraea utraque poiJtica
:

distichon sequi debet illud, ' Liber laude insignis haec quidem ita, ut
:

eram.' Recte ergo conveniunt Qi /e- Pindarura quinquies vicisse tradatur.


REBAM LIBER ERAM. Nam autca
et Sed Pausanias id eo factum putat,
quis intelligebat, quorsum ilia Ele- quod Pindarus Dorica lingua caneret,
gia, quam faciebant secundani a pri- qua' non satis intelligeretur ab vEoli-
ma ? Quid aliiid sibi volebant ilii, qui bus, ilia autem iliolica neque non :

hasc ita digesserunt, quam (txoIvov e/c illiid ad conciliandani victoriam pro-

Trjs &HIJI.OV TTKiK^iv ; Seal. fuisse tradif, quod mulier esset om-
8 Differtur 7iunquam'] Post hunc nium per id teinpus formosissima.
versiculum interjice quatuor disticlia, Erinnen autem Sapphonis jequalem
quae sunt in fine Elegiae alieno loco et sociam fuisse accepimus, quae po-
posita quorum primum ac vellti
: t'ma scripserit, quod Cohmi vocavit,
PRIMO TAURUS DETRECTAT. Alt dif- partim vEolica dialecto, partim Do-
ferri, non tolli, aniorem ; ac tironibus rica, trecentis versibus constans,
amoris, qui servitium novum gravan- tanta felicitate, ut eam cum Homero
tur, idem evenire, quod tauris pri- ex a-quo contulerit antiquitas. Obiit
mumjiiga detrectantibus. Idem, autem virgo, annos habens undevi-
9 Nee me tam fades] Dixit enim ginti ; ac, ut de Homeri, ita de hujus
jam propter forniosam Pero hoc per- quoque patriaambigitur. Sunt enim,
tulisse Melampodem : quanvis, inqiiit, qui Teiam, sunt qui Teiiam, sunt qui
ego meam, non tam quia formosa est, Lesbiam, sunt qui Rhodiam faciant.
amo, quam quod inultis artibus pree- Muret.
dita. Uecte igiturhvKcconjunximus. 22 Carminaque Erinnes non putat~\
Idem. Apparet esse commentuiu Beroaldi,
II Et McEotica] Vt Mccotica, Liber quum ipse postea citet veterem scrip-
scriptus. Idem. turani, quam ego in nostro reperi
15 Nee siquaArabio] Mirum genus Varmina quce quivis non putat esse suis,
loquendi. Hoc est : Nee quia tu lu- Quam diversa haec ab ilia vulgata?
ces Arabio bombyce. Sic infra Nam profecto tam vcrum est Pro-
' Nee si qua illustres feniina jactat pertium, ita ut ponam, sciipsisse,

avos.' Hoc est Nee quiatujactas : iuam me vivere ; uempe : Carmina-


illustres avos. Idem. que aquavis non putat esse suis. Ant,
794 NOTiE VARIORUM IN

inquit, quoties contendit scripta sua Jovcm. Verum igitur est hie perpe-

cum aiitiqiiis poetriis : nam poetrias ram editum esse Jovi pro loco. Nam
aequales suasnon piitat versus faceie : hoc vult Inter puellas Romanas tu
:

non censet esse carmina, quee apqna- prima eris : inter Graecas et pere-
les suae faciunt. Qnis aiuiebit hac grinas secunda post Helenam. Sic
falsa esse dicere, ant recept<E lecti- infra : Et tibi Maonias inter heroi-
'

oni subsciibere ? Seal. das omnes Primus erit, nulla non tri-
24 Aridus urgutum] Macrobius de bnente, locus.' Tralatitie ergo dixit.
Difierentia Giaeci et Latini sennonis Nam in conviviis digniori personae
ita citat hunc versiculum Candidas : potior locus datur. Quam diversani
August w omen Amor. Idem.
stcrnutt igitur sententiani in animo liabebant,
Sternuit omen amorl Et CatMliii*^ : qui Jovi reposuerant? Est enira, ut
' Dextram sternuit adprobationt- m.' dixi, metapliora a conviviis. Ut in

Sed liber noster sterluit. Idem. discubitorio potiori persona> potior


Stei'mdt omen} Sternuendo dedit locus datur, ita et tibi in sessimonio
omen. De auspicio ejusmodi per Romanannn puellarum. In triclinio,

sternutationein i|)sius Amoris Catull. ut notio verbi indicat,tres lecti erant.


Epig. XLVi. Theocrit. Thalisiis Idil. Horatius :
'
Sippe tribus lectis videas
VII. 2iftX''5a Me** fpcores aTrenTapov: c*nare quaternos.' Medius Icctus
'Simichidae aniores sternuerunt :' id honoratior erat. Septem, ut prover-
est,'sterniiendo signum praebuerunt. bium fert, rouvivium faciebant. Ita-
Ubi interpres : KaOh rwv Trrapfxiov oi que in medio unus tantum discumbe-
fjLiv elffLV ui(p4\tfj.0L, ol 5e ^XafiepoL INIe- bat, nenipe honoratior, sive consu-
minit idem in Helenas Epitlialamio, laris aut prsetorius inter Senatores :

Eustathius auteni in sua Iliad, dex- sive senator inter inferioris gradus
tram sternutationem feliceni, ait, homines esset, in duobus reliquis
fuissehabitam et xiv. Odyss. Pe-
: lectis singidi tres. Sin octo essent,
nelope e sternutatione Telemarlii in medio, honoratior persona quee
gaudio perfunditur. Ubi niulta idem erat, interior discumbebat. Haec
Eustath. Aristot. i. de Anim. Nat. probantur observatione loci Sallusti-
Sternutanientum rem sacrani et vim ani ex tertia Historia, qui ita, ut et
angurii habentem spiritum ait. Idem interpungi et legi debet, a me ap-
in Probl. Qna>st. xx. quaerit cur in ponetur: 'Igitur discubuere interior
sternutatione saluteniiis : et Plin. Sertorius in medio super enm Tus- :

cap. II. et VI. lib. xxviii. qui, ster- cus Eabius Hispaniensis senator, ex
uutamento revocari niensam fcicu- proscriptis in suniuio Antonius, et
:

lumve, ait, si non postea gustetur infra scriba Sertorii Versius, et alter
aliquid, inter diras iiaberi. Fassevat. scriba Ma-cenas: in imo medius inter
Omnino vid. Kliodiginnm lib. xxiv. Tarquinium et Doniinum Perper-
cap. xxvn. et Scioppium Verisiniil. na.' Hie enim in medio lecto duo
1.4. c. 12. tantum, Sertorius, et Fabius, sen Fa-
25 Iltec lUncontulerunt} Dnplicanda diiis. Octo erant scilicet in iioc sti-
liaec sunt : Hac libi contulerunt cales- bad;o. Seal.
iia muncta Divi, Hac tihi : ne matrem Accumbes] Ambigiie de accubitu
forte dedisse putrs. Seal. meiisa^ et tori.Nam accubitu mensae
30 Romano accnmhes prima puella Dii Dea-que fiunt. De accubitu lecti
Jovi] Noster liber in niargine corri- nihil necesse dicere, quae Venus no-
git loco pro Joii. Sic lib. iv. eodem vit. Passer at.
mode, ubi in vtdgatis est 'furto pol- Prima] At cnm Juturna prius con-
luit ille locum,' vetus lectio liabet, cubuit. Sed niniiruin Juturna non
S. AURELII PROPERTII LIB. II. KLEG. 3. 795
Romana eiat, sed Apula : et * prima' vetnstissimo libro se reperisse exem-
est, imprimis, nulli secnnda. Livin. plar. Sed quid hjEC ad declarandum
31 ^ec semper nobisauri] Melior obscnrum hunc versum ? Putares
antiqua scriptura, et prirajE editio- conjungi debere : ante meam domi-
wes, quae liabent, Nee tantum mecum nam ; quum tamen secns sit. Hoc
Romana cubilia vises. Persistit in me- ait: Siquis eo nomine laudari vult,
taphora a tiiscumbendo. Digniori quod dominam adeo formosam ha-
eninijUt diximus, primus locus datnr. beat, nt cum veteribus heroinis con-
Nee tantum in stibadiis Romanis ferenda sit, ille heic Cynthiam meam
prima discumbes : hoc est, nee tan- ad exemplum anteponat. Scioppius
tum Romanas formosas numera-
inter Verisimil. I. 4. c. 3.
beris. Tu etiam in peregrinisnomen 42 Pojiut ina7ite\ Pro, proponat.
liabebis. Mecum,' nt in Catnllum
* Sic Tibullus :
'
Agricola? ponitur ante
notavimus,est, me judice : nt Catul- Deo :' et Plautus Bonum antepo- :
'

lus :
'
Nam tecum mnltus homo es
:'
nam prandium pransoribus.' Inante' '

id est, te judice, tuojudicio. Seal. autem antique pro, ante, sicut ct ' in-
32 Post Helenam] Ergo explicat usque pro, us(|ue. Liviveius. Hie
'

quid voluerit illaallegoria: 'Romano dominam exemplo ponut inante meam.


accumbes prima puella loco.' Nam Ita leg. cum Fabricio. Sed quod Cic.
quia hie dixit, Tu forma secunda es in ante diem sen A. U. Kalend. Jan.
post Helenam, illud erit, Tu prima &c. (licit, hue non pertinet. Giphan.
forma es ante omnes puellas nostrates. 4-1 Uret et eoos, uret et hesperios]
Ineptissime igitur lia^c corrnpcrant Post hunc versiculumrepone septem
ii, qui non solum liaec non intcliige- disticha, quie inimerito hinc divulsa
bant, sed etiam, ut ne alii intellige- fuerunt, et eundem casum communcra
rent, effecerant. Certe nemo negave- cum Eorum initium
aliispassa sunt.
rit veramhornm versuum sedem esse, QUUR H.EC IN TERRIS FACIES HU-
est,
nisiaut zelotypusautimperitus. Idem. MANA MORATUR. Seal.
38 Tu quia poseebas, tu quia lenlus 51 Turpia perpessus] Theocritus:
eras'] Utrumque translatnm a credi- Tav aytXav x^ fJ-duns air' ''OBpvos Aye
toribus : et '
poseebas,' id est, res MfXdixTTovs 'Es riuAov. aSe Biavros it> ay-
raptas repetebas : et ' lentus eras :' Koivrjaiv fKKlvdr] Marrjp o xap/eirca irtpl-

nam lenti debitores, qui moram fa- (ppoios'AX<peaifioLas. Tangit et banc sive
ciunt in solvendo. Lucilius apud fabulam, sive historiam, sed panels,
Nonium in ' Lentum :' * Luciii' Colta Homenis lib. undeeimo Odyss. quam
senex, Crassi pater htiju', Pana;ti, e Graeeorum commentariis nberius
Magnus trico fuit nummarius: sol- ae fusius exp'.icatam proponere insti-
vere nulli Lentus.' Facilis,inquit No- tni. Tyro, Salmonei filia, mortuo
nius. Imo ' solvere nulli,' id est, nulli patre, in Deionci patrui tutela fiiit,
solvebat, quia lentus erat. Passeral. qui eam Cretheo in matrimoniimi de-
39 Pro qua tel obiret Achilles] Lego dit. Interjecto aliquo tempore, cum
Alrides: id est, Agamemnon: ut ipse quoque Deioneus excessisset e
utriuque summi duces numerentur, vita, Iphiclus, qui ejus in Phylaces
inter Trojanos Priamus, Graecos Aga- provineiae imperio successor fuit, par-
memnon, sine quorum alterius san- tem qiiandam eoruni,quiE ad Tyroneni
guine belluu) hoc extingui non posset. pertiuebant, occiipavit. Neleus, Ty-
Licin. ronis filius,ut maternas injurias ulcis-
41 Siquis, ^c] Admonuerunt qui- ceretur, si quis Iphicli boves (erant
dam viri docti inunte pro, ante, esse autem illae exiniia pulchritiidine)
posjtum : et dixit mihi Git'anius, in abduxisset, filiam suam, cui nomen
796 NOT^ VARIORUM IN

erat Pero, praestanti virginem for- tandis augurlis divisit advolant aves :

ma, ei se uxorem datnruni pronnncia- omnis generis, praeter vulturem.Vates


vit. Difficile id factu omnibus vide- ex omnibus, ecqua ratio esset confi-
batur. Nam et bubiiici robiistissimi ciendi Iphiclo liberos, sciscitatur ; il-

et ferocissimi canes Iphicli annenta lis se ullam tenere negantibus, venit


servabant. Sed Bias, Amythaonis fi- postremo vultur: ac primum profert
lius, qui miro ejus puellaeamore tene- caussas, quae Iphiclo, ne generaret,
retur, fratri suo Melampodi, vati pe- impedimento erant Phylacum pa- :

ritissimo, ut id negocium suscipeiet trem, olim ipsi puero quadam de caus-


persuasit. Hie, etsi non erat nescius sa iratum, persecutum esse eum stric-
fore, ut caperetur, profectus est ta- to gladio sed, cum eum comprehen-
:

Dien, fraternae voluntati cupiens obse- dere nequiisset, gladium in pyrura


qui. Captus igitur et Iphiclo tradi- quandam silvestrem impegisse, ipsunj
tus, delude incarcerem conjectns, di- gladium postea crescentis arboris cor-
ligeuter asservabatnr. Qui autem ei ticeobtectum et involutura simul et :

ministraret, vir quidam una cum ux- arborem ipsara, et earn partem, qua
ore est attributus: quorum ipse viro lateret gladius, indicavit : affirmans
quidem facili et conii, sed nmiiere timoreni, ea ex re conceptum,jam turn
niolesta et aspera utebatur. (]uni er- Iphiclo sterilitatem attulisse. Iret
go ibi din delituisset, quodamdie ver- igitur, et rupto cortice gladium edu-
inium supra tectum strepitum ac stri- ceret, rubigintnique illius e vino per
dorem quendam audiit : erat autem decern dies Iphiclo potandam daret.
itapurgatis auribus, ut intelligeret ac Hoc remedio usus Iphiclus generandi
perciperet etiam ea, qnee a bestiis di- potestatem recuperavit. Melampus,
cerentur. Sensit itaque eos mures sig- acceptis bobus, domum revcrsus, fra-
nificare inter se,trabem sibi jam corro- tri qui cum eas Neleo,
eas tradidit :

sam et exesam esse ;


quare ruiuani dotisnomine, dedisset, puellam,quam
metuens, simulat sibi male esse, ita ut amabat, accepit. Muret.
consistere non posset. Petit igitur ut 52 Surripidsse^ Surripere voluisse.
vir quidem anteriorem, mulier vero 3Iuret.
posteriorem lectuli sui partem appre- 53 Queni non lucra] Non enim lucri
henderet, ipsumque ita anibo extra caussa easabducere volebat. Muret.
domunculam ferrent. Quod eis fa- ELEGIA IV,
cere aggressis, cum et vir et totus Multa prius dominw'l Hajc Elegia
1
prope lectus extra tectum esset, dere- septem tantum distichorum est. Nam
pente, collapsa trabs mulierem obruit quatnor rejeciuius in primam Ele-
atque enecavit. Servatus vir rem to- giam, ut suo loco indicavimus. Seal.
tam ex iMelampode cognitam defert 3 Coriumpas dentibus ungues] Ro-
ad Phylacum Iphicli i)atrem. Is earn dere ungues, gestus iratorum ut :

Iphiclo eiiunciat. Iphiclus hominem Eleg. ult. lib. HI. 'Ungue meam nior-
ad se accersitum, quis esset, quo()He so sffipe quererefidem.' Delicatiores
consilioboves subreptum venisset, quique eos per artificem curiose seca-
interrogat. Is omnia illi, ut erant, b.int. Tibul. 'Quid ungues Artificis
indicat. Turn Iphiclus, Et domum, doctasubsecuisse manu.' Livineius.
inquit, liber ac soliitus redito ; et te- 4 Et crep'dum dubio'] Graeci vocant
cum boves, quas petis, abducito, si ra- TTTepVOKOTTUV. Scul.
tioneni mihi aliqiiam, qua liberos pro- Et crepitum dubio suscitet ira pede]
creare valeam, indicaveris. IMclam- Hoc est, quod etiam Seneca inter
piis, cum ilium bono animo essejussis- caetcra irasccntium signa commemo-
set, caisis rite hostiis, rcgioncs cap- rat lib. I. de Ira: ' Et complosa saspius
S, AURELll FROPERTII LIU. II. ELEG, 5. 797
maniis et pulsata hiimus pedibtis, et decie?, centum; decies centena,mille;
totumconcituni corpus.' Donsa P. decies mille, niyrias. Passeral.
5 Nequicquam perfusa meis] Mifj.ri(ns. Somnia versat] An animo saepius
Iracundus, inquit, amator lioc tlicit volvit,per conjccturani explicatura ;
secura soniachabundiis, ' Neqnicqnain imde versuti
' dicti Ciceroni i
' An
pertusa,' 6cc. Fnistia igitur me or- quia sortibus in urna versatis utcban-
navi amicae. Nihil absnrditatis eiit tur aniculas ? et sortes somniorum
etiam haec ex persona ipsius Poetae vertere se dicuntur veteri poiftas apud
dicta videri. Seal. Cic. I. de Diviuat. 'Tumconjectoreni
6 Ibat et expcnso] Tibnlliis :
'
O postulat par^^m petens Ut se edoce- ;

qiioties ingressus iter, mihi tristia ret obsecrans ApoUinem Quo sese
dixi Offensum in porta signa dedisse vertaut tanta^ sortes somniuni.' Vet.
pedeni.' Idem. Glos. Somniortator oveipouoAos. An
'

Expcnso] I. gravi et lento: quia, Somnivorsator ? DetVrt vero Eleg.


qui res expendunt, leiitiiis et consi- XXIX. infr. ad conjectorem somniasse
deratiiis id facinnt. An expcnso pro se. Passcrat.

nunierato, dicimus ' expensinn


ut 17 Hostis] Solebant Veteres, quse
ferref' An expmiso? Sed vet. lib. a se deprecabantur, hostibus optare.
extenso : quia, qui extendnnt gradum, Sic alibi, ' Hostibus eveniat lenta
lenteeunt, ut cum gradibus nietinuir puella meis.' Livin. Sic apud Senec.
spatium soli. Passer. in Octavia Act. iv. Sc. i. PoppaBa
8 Non per MedecB] Citeis IMedea est. mala et tristia somnia sacrificiis ex-
Ne igitur bis eand. continenter nonii- piare constituens optat, Ut terror
naverit, nialim legere Non Periniedea IN HOSTES suos RECiuAT. Vid. Bris-
grumina cocta manu : quo modo et Be- son. de Form. lib. i.

roaldus in quibusd. vetustis libr. legi 18 Gaudeat in puero] Pueruni aniet,


ait. Perimedes auteni venefica; insig- et amato potiatur. '
Gaudere in ali-

nis meniinit Tlieocritus Pliarmaceu- quo,' ut lib. IV. Eleg. viii. '
Cynthia
tria: (*)op/ia/ca toi/0' %p5oi(Ta x^P^'^ova n-i\Te in exuviis gaudet.' Tb 'in' seepe va-
TL KipKr\s, M7)T6 Tt MrjSeios, jUTjTe i^avQus cat apud Propcrtium. Passcrat.
XlepifjLy]Zt)s. Estqiie liaecead.qua' abHo-
mero vocatur Aganiede : *H T6aa(pa.p-
ELEGIA V.

/noKC. olSer, otra Tp(pei evpua x^'^f- Muret. 4 Et nobis Aquilo, Cynthia, venlus
13 Ambulat, et subito miratur ftiniis erit]Et nobis erit suda tempestas.
nmici} Id est, sicuti ego expono, eum Proverbium. Nam A(juilo sudificus :

funus esse, hoc est, funeri acerbo tra- nnde alOpijyeveTris. Horat. tanien de
dituni, redactuuique quasi in favillas Leuconoto idem canit ' Albus ut ob- :

et cinereni. Qua; phrasis a Propertio scura deterget nubila ccelo Sa?pe No-
aliena sane baud fuerit, tametsi in di- tiis.' Seal.
versa sententia Cantheruni nostrum Et 7wbis, AquUo, Cynthia, renins erit]
deditum animadverto. Dousa P. Id est, nobis etiam, non tantum tibi.

15 Sum prwmia] Pro, spolia ex se Palmerius ait minitari <liscessum ut :

dare. ' Pracmia' pro praeda: et hoc versu ab hoc ix. intra: et vento se
jam alibi dictum. vela daturum. Turueb. cap. xi. lib.
16 Decies sow/iia versat anus] An XVII. Ltaqnilo, inquit, mare turbat,
'decies,' pro saepius ; certus nume- et vertit, sic nostra mens illo tanquaia
rns pro incerto ? An ob pra-stantiam procelloso vento inflata mutabitur et
nam ad decern usque
denarii numeri? vertetur, aliamque inveniam, qnam
progredimur numerando, et decern aniem. Non ila Carpalhia;, ifc. Ego
798 NOT/E VARIORUM IN

sic explico : Fides tua, ut aqiiiio ven- 28 Cynthia forma potens, Cynthia
tus, res levissima et inconstantissi- verba Icvis] Beroaldus, ut et alia per-
iiia, sic et nostra fides futura est. nuilta in hoc Poeta obscurissima, hoc
Ila enim dixit Eleg. ii. lib. i. ' Os- praetermittit. Et tamen luce magis
culaqne opposite dicat sibi debita indigebat, qiiam ea, quae ille desulto-
ventc' Ubi ventus pro fide inani et rio suo more scribendi jactat, quae, et
fatili } vei id ait : Nos ventos nihil pueris nota sunt. Nam quis est ho-
aliud qiiam ventos pntabimus, et die, qui hunc versum intelligat ? nemo
verba verba mera esse. Passe-
tiia profecto, ut libere fatear, quod sen-
rat. Vide Salmas. Plin. Exercitat. tio. An Cynthia est forma potens,
;

pag. 746. hoc est, formosa? ut illi objiciat, for-


11 Non ita Carpath'ice variant Aqui- mas ejus adjunctam inconstautiam ?
lonibus undce] Maris Carpathii aquae Ita igitur intelligemus O Cynthia, :

diversiin feruntnr a ventis sfevissimis. tu forma quideni potens es, tu es po-


Carpathos insula e regione iEgypti tens venustas, sed in verbis levissima.
inter Rhodum et Cretam, quam ii. At, si hoc intellexisset Propertius,

Iliad. Kpdiradov Homerus vocat Ka- magis probarem, quod adolescentuli


ra fieTiiOeffiv. Plin. lib. IV. cap. xir. excogitaveramus: Cynthia formipotens,
Strab. in fin. lib. x. Cynthia verbilevis : quod sane din ar-
17 Per Domina Junonis dulcia jura] risif nobis. Sed nohunus affirmare
An 'jura' matronis tribnta, quibus ita Propertiuni scripsisse. Putamus
matrona Juno praeesset, et '
cui vin- igitur parvaadmoduui licentia legen-
cla jugalia curaj ?' An quia Cyn- dum Cynthia forma potens Cynthia
;

thia jam peperit, ut Eleg. xvi. infra, verba lues: aut luis : quod propius
* Videiit banc, si quamjam peperisse lectionem accedit. Cynthia forma, et
pudet?' An 'jura' pro religione et Cynthia verba, ut flumen Rhenum,
nuniine ? Ut Eleg. v. lib. iii. Sub ' Stertinium acumen Horatio, Parnasus
terris sintjura Denm.' Sane omnia honos Statio. Pulchre igitur com-
niulieres Junoni accepta ferebaut, minatur formae damna perjurii ex Ve-
eratque Jnno niulieruni, ut Genius terum religione, qui pntabant QeiiKariv
virorum; undcjusjuranduni Tib. Eleg. Tj Trao'xeij' '6s tis iirtopKov o/iSffffri, Sic
ult. lib. III. Quod si perque suos
'
infra :
'
Hoc tibi lingua nocens, hoc
fallax jurarit ocellos, Junonemque tibi forma dedit.' In Declamatione
suani, perque suam Venerem.' Pas- antiqua in Ciceronera: 'Uxor per-
serat. juriis debiiitata.' Horatius :
' Ulla si
20 Cvjus non liedera circumire caput'\ juris tibi pejerati Poena, Barine, no.
Qui poiita non sit, sed a Musisai)sens cuisset unquam, Dente si nigro fieres
omniquc iuiniauitate. Hedera Poe- vel uno Turpior ungui, Crederem :

tii- coronabantnr. Hederani verosa- sed tu simul obligasti Perfidum votis


crain esse Bacclio constat, quia, ut aput, euitescis Pulchrior multo, ju-
illejuvenis semper, semper hagc ita venunKjue prodis Publica cura.' Vide
viret. Fest. Serv. in Eel. vii. Poe- necessario Elegiam Ovidii, 'Esse Deos
tas edera eoronari ait, quia Baccho credamne,' libro tertio. Quod autem
iacri etiusani: vel quia Carmina sem- perjuriumilli objiciverum sit, planum
per virent, poetisqiie et aliis aeterni- fit iis, quae superius dixit : '
Nee tibi
tatem pariunt. Plin. lib. xvi. cap. perjuro scindam de corpore vestes.'
xxxix. I'oiitas eo genere hederae Delude, pallori,' hoc est, tremori,
'

coronari ait, cujus semen crocatum propter rcligionem violati juris, aut
sit. Pusserat. perjurii ; quanvis videatur pro pu-
S. AURELII PROPKRTII LIB, 11. F.LEG, G. 7i)9

dore accipere. Ait enim ' quanvis res ? Vet. lib. Numina: id est, Dec.
conteninas niurimira famae,' hoc est, rum imagines et signa ;
quia sub
quanvis non pndeat te faniiE. Minim specie Jovis, Mercurii, Phoebi potest
igitnr aft'ectuin pro afliectu accepisse, latere amato r. Passerat,
pallorem pro rubore. Seal. 10 Me tener in cujiis et sine voce pu-
er] Haec tria aliena a suspicione, quia
ELEGIA VI.
Tener, vitulns pro tauro : quia in
1 Non ita comi)k'l)<tnt~\ De merefri- CuNMS, ubi constrictus jacet, nee se
cibus, quae liic iioininantiir, iniiita ju- commovere potest quia Sine vock :

cundissima leguntur ap. AthcnaMini et blanditias ac delicias dicere non


XIII. qiiibus referendis, brevitatis possit. Tener ergo minus utilis ei
caiissa,supersedeo. Uniim de Pliryne niilitiae. Passerat.
prjeterire non possum, (juani Bero- 12 3Ie soror] Versus hie antea ita
aldus et Volscus Pliyrnen iuepte no- legebatur : Me soror, et cum qua dor-
minant; neque historiaui, quae hie a mis arnica simul. Neque animadver-
Propertio taugitur, vident. Earn ve- tebant, qui lianc scripturam, seque-
ro exponit Athenaens his verbis: bantur, mendum inesse in verbo dor-
'Eir\ovTet Se (TcpSSpa rj ^privT], Kol vincrx- mis, vel in pnero scutica dignum.
VUTO TeiXieif ras r'j^as, iav eTnypaxf/uicn Dormit et in meo vet. lib. legitur,
Tj/Sajot" 'AAe^avSpos /xef Kar^(TKa\pfV, et onniino legend, est. Hoc autem
a.vi(n7}(Te 5e <ppr]vr] t) kraipa. Miiret. dicit : Et soror tua la^det me, et arni-
4 Tanta in qua f)opulus lusitl Lusit ca, cum qua simul ipsa dormit. Muret.
eadem plirasi Catullus :
'
Et domus, in Cum qua simul] Ut Virg. ' INIecum
quaolim lusinins, et doiuina.' Doitsa P. una.' Horat. '
Tecum simul.' Expli-
Lusit] Ludendi verbuui subputi- co : Et arnica sororis, cum qua simul
diim est, et lascivae significationis. ipsa soror dormit. Hue pertinent
Livius Andronicus apud Festuni in versus Plauti Asin. Act. iv. Sc. i.

'
Ad fatim ;' '
Ad fatim edi, bibi, lu- ' Alienum hominem intromittat ne-
si.' ' Ludimt foruiosaj; casta est mineni quod ilia aut amicum, aut
:

quam nemo rogavit.' Ramires, patronum nominet, aut (|Uod ilia ami-
8 Oscula nee dcsunt, ^c] Plin. lib. cm amatorem prapdicet.'
XIV. cap.xiir. ' Cato [sciibit] ideo 13 Ladent] Malim ladunt. [Vide
propinquos feminis osculuni dare, ut Notas Dousae F.]
scirent, an tenietum olerent.' Idem 15 llis olim, ut fama est, viliis] Haec
Gellius lib. x. cap. xxiu. Pint, in quatuor disticha alio traduximus, ut
Rom. niorem ilium muliebrem salu- suo loco iudicabitiir. Seal.
tandi propinquos, ait, manasse a niu- 22 Per te nunc Roma quidlibet audet
lieribus Trojanis, quap, Roma duce, amor] Huic versui adglutinanduni
cum incendissent naves, osculoiratos distichon ille etiam abrepta de-
niaritos placarunt. Suet, in Claudio SERTLiS, cum quinque distichis se-

cap. XXVI. ' Illecebris Agrij)pinae quentibus. Contiuuantur euim ex-


Germanici fratris sui filia', per Jus empla super eadem re, hoc est, super
oscuLi, pellectus in amorem.' Idem rapta. Seal.
in Tiberio cap. xxxiv. ' Quotidiana 27 QuavKinus ohscwnas depinxit, |-f.]

oscula prohibuit edicto.' Vide Pluf. '


Manus '
pro artifice. Ita et Petro-
Probl. Quajst. vi, et in libello de nius: ' Zeuxiiios manus vidi.' ' Ob-
Claris Mulierum Factis. Passerat. scoena; tabellie,' spurca; et libidinem
9 Nomina'] An quia subscripta ta- excitantes : Festus in ' Oscum.' Pas-
bulis nomina eorum, quoruui pictae serat.
f'acies ? An quia nomina qna'dam ex- 34 Cum paries nulla crimine] Olim,
cogilantur, sub quibus latent amato- inquit, non fuerunt <igura> obsccenai
:

800 NOTiE VARIORUM IN

in domibiis prisconim et nullns pa- : 7 Nam citius] Imitatns videtur


ries habebat imagines lascivas dcpic- Ovidius, cum scribit * Ante reces-
tas. M. Cato Censoriniis villas siias sisset caput lioc cervice cruenta,
jnexcultas et rndes, ne tectorio qui- Quam tu de thalamis abstraberere
dein exornatas fuisse dicit. Antiqui nieis.'
non excolebant parietes dcniesticos 8 Quam posscm niipta: perdere amore
picturis. Unde ait Pliniiis lib. xxv. Id est, desidcriuni tui depon-
faces']
* Nulla in Apeliis tecloriis pictiua ere atque impendere amori conjngali,
erat : nondum libebat parietes totos caqne ratione perdere et corruinpere
pingere.' Arelliiis pictor scorta pin- volnptatem, quam hactenus ex tua
gebat. 'Crimen' appellat Proper- jucundissima consuetudine percepi.
tins, picturam obsccenam in pariete, Ovidius. Doiisa P.
quiE caussa solet esse impudicitiae 9 Aut ego] Sic locus ille mendosis-
nniliebris. Beroald. simus scribendus ; Anne ego transirem
35 Velnvit nraneafanuin] Dicit me- tua limina clausa maritus, Respiciens
rito araneas telis tegere templa Deo- udis obdita luminibusl Ah mea turn
riini, ne scilicet visantnr picturae quales faceret tibi tibia somnos, Tibia
lascivee, quibiis etiam templa exorna- funesta tristior ilia tuba. Pro obdita
bantur. In banc sententiam ait D. vulgati nullo sensu perdita, scrinti
Hieronymus Fiiligine et aranea-
:
'
prodita, quod paulo ante praecesserat
lum telis omnia Romae templa coo- ' Quam possim nuptae prodere amore
perta sunt.' Idem. facem.' Ita enim illic reponi dcbere
recte vidit Passeratius ex illo Virgi-
ELEGIA VII.
liano, 'Non jam conjugium antiquum,
1 Legem] An Juliam ? Si quis stn- quod prodidit, oro.' Tertio versa
prumadulteriunive faceretsciens dole cum vulgati agnoscant, caneret mea
malo. Tacit, lib. ii. Ann. An legem __
Cynthia cantus, scripti omnes caneret
JuLiAM, de niaritandis ordinibus, qua mcatibiu somnos, rei)one faceret somnos;
certaj pcenae in coilibes ? Gell. lib. ii. quod id elegans et Latinum sciani.
cap. XV. Horat. in Carm. Secul. Ovidius : ' Et faciat somnos liaec tibi
Tertull. in libr. de TNIonogani. Ulpian. cura breves.' Heinsius ad Ovidii Ar-
tit. XIV. Inst. Atqniutraque niansit. tem, I. 2. vers. G36. '
Ante reces-
An caput aliquod legis sublatum ? sisset caput hoc cervice crnenta,
Sed juvat Suet, in Aug. cap. xxxiv. Quam tu de thalamis abstraberere
qni Augustum ait, cum banc legem nieis.'
snperioieu) ferret, non potuisse per- 10 Pcrdila btminibiis] Melius scrip-
ferre prie timiultu recusantiiim, nisi tus lii)er,;>rotii<a. ;Scal.
ailenipta dcmuni lenitavc parte poe- 11 Ah mea turn quales caneret] Haec
iiariim. Idem ibidem dicilur et de omnia perversa sunt, et in officina
pudicitia Icgf-m tidisse. Pass, Vid. Beroaldi cusa, quia multa, qua; non
Torrent. Comment, in Sueton. ad loc. intelligebat, corrupit. Scriptura enim
cit.Item Lipsiiun ad Tacit, lib. iii. plane babet Aut mea quum tales ca-
:

Ann. de moderanda Papia Poppa>a. neret tibi, Cynthia, somnos. Hajc om-
3 Ni nns duiderel] A'i, pro, ne, po- nia igitur ita interpungenda Nam :

suit, nt Virgil, in. j^neid. ' Lctlii citius pater er caput hoc disccdere coUo,
discrimiue parvo Ni teneant ciir- Quam possem nupice perdere amore faces,
sus.' Sunt etiam qui, iVe nos (/tj-i(.'erff, Aut ego transirem tua limina clausa ma-
in Propertio legunt. Plant. A(rt. i. ritus, Respiciens udis prodita luminibus,
Sc. II. in Men-.rch. ' Ni mala, ni Aut mea quum talcs caneret tibi, Cyn-
Rtulta sis, ni indoniita/ cVc. Turneh. thia, somnos Tibia, funesta Irisliur ilia
lib. III. cfip. xii. tuba, ('itins morerer, inquit, quam
S. AURELIl PROPERTII LIB. II. ELEG. 8. 801
amorem menm nuptiis miitarem, ant lius fcrendae oocasio fiiit,ut exliausta
transiiem respiciens tna iimina mari- bellis civilibus juventute nova sobo-
tiis canente libi soni-
factns, aiit les matrimoniis paiaietiir. Horat.
iios nuptiali tibia. Tibiam intelli- Caim. Sec. 'Prolisque novae feraci
git niiptialem, qua novam uiiplam Lege mari ta.' Negat igitnr posse se
inariti domum dediicebant iioctu. piolem tollere, quee ad niiiitiam pa-
Tiinc enini deducebatnr nupta, qnnm triee servile queat. Livin.
jam concubia nox esset. Itaqiie dicit 15 Qtiodsi vera mca cnmitarem castra
(tpooviKus : Qmim niea tibia induceret puellix] Ubi aliqr.is egregius antiqui-
tibi somnos. Atqiii contra viilt. Ea tatis thesaurus est, ibi manns snas ab
tibiaenim ipsipotins adimeret,quum aliqtio insigni flagitio non abslinne-
audiret novae niiptae aniore amicuni runt teraeratorcs isti. Tcimen antiqua
Propertium sibi ademptum. Allu- jam est Iinjus loci labes. Nam ita
sura autem ad cantum,quemKa9u7rj'w- habet et vetus scriptura. Sed non
riKhv,KaiKaraKot/xr)TiKhv\ocahaut,(\no dubium quin corruple, quiim legen-
Mercurius Argum oculatum somno dum sit: Quod si liomunce cnmitarent
deposuisse dicitur. Seal. castru puiilce : et, ut ingenue fatear,
All, mm turn quales caneret tibi Cyn- iiber noster habebat comilurenl, non
thia cantus Til/ia, funesta tristior ilia cninitarem. Praeterquam quod iste
tuba'] Ad qnem morem respexit etiam mos aiiticpnis Konianoruni notissimus
Horatius, unicus pol liujusdem loci est, testatur et Propcrtius ipse alibi:
officii sni ad-
interpres: ubi Asterien 'Komanis utinam patnissent castva
monet his verbis: 'Prima nocte do- puellis Essem militiae sarcina tida
:

mum claiide, nee in vias Sub cantu tuas.' Quam dolendum erat haec ita
querula? dispice tibiae.' Galli MM awiiade oorrupta esse! Seal.
vocant, Dousa P. '20 Hie erit et patrio sanguine] Post

Caneret somnos Tibia] Potest et


tibi hunc versunt pone disticliou quod
exponi de tibia amatorum, qua sub alterius Elegi* calce positum est, ut
nocteni transeuntes ante auiicarum banc Elegiam claudat ' Uxor me :

domos suas niiserias deflebant. Ti- nunquam, nunquam me ducet arnica.'


bia autem quiddam querulum sona- Quis negabit recte hue translatum?
bat. Lucret. lib. IV. ' Dulcesque que- Sent.
relas Tibia quas fcndit, digitis pulsa- ELEGIA VIII.
ta caueutum.' Ubi (pierela ad tibi- 3 Nullce sunt inimieilia, nisi amoris
am. Tibia fiineribns plebeiorum acerfc<s] Non lioc dicit, quod tamenve-
adliibebatur, ut scribit. Lactanlius rum ex amore nasci atrocissimas
est,
Gramniaticus. inimicitias, utin proverbio, 'Fralruni
12 I'unesta tristior ilia tuba] '
Fu- iraeacerbissinice ;'sednHllasgravesin-
nesta;,' quia funeribus adhibebantur. imicitias, nisi amoris et ereptae puel-
Ad tubam fuuera fuisse eiata ^'a/^M"- l''^ caussa, susceptas. Pass.
Koffioi, ut eum Grctcis dicani, niihi (i Nee men dieetur quae modo dicta
testes sunt. Vide liirchraann. lib. ii. mea est] Ab reponedis-
lioc versiculo

cap. IV. de Funerib. Rom. tichou ex libro in. Elegia ' Plausus
Tibia funesta] Ovidius pene idem ab umbroso.' Cujus distichi initium:
de eadem re 'At subito nostras
: ut 'Hie olim ignaros.' Beinde ordine
hymen cantatus ad aures Venit, et sequitur distichon his olim ut fama
accensolarapadesigue micant, Tibia- est vitiis, cum tribus sequentibus.
qne efiudit socialia carmina vobis, At De raptu enim mulierum sernio est,
mihi funesta tristior ilia tuba.' Seal. ut cxemplis doceat se justo dolore
13 Patriis triumpliis] Nam Icgis il- affici, quod arnica sibi rapta esset.

Uelpli. et Var. Clas. Propcrt. 3 E


1

802 NOTiE VARIORUM IN

Umle pulclire concludit, Per te ' 23 Sua permiscuit ossa Puella'] Ve-
nunc Romae qnidlibet audet Amor.' tus Inscriptio ad Cyprianum a Pop-
Nee iniruni, inqnit, in tot exemplis main Not. ad Have meaAdria-
Sail.

licentiBP, si injuria et niilii facta est. NA. UBI OSSA MEA TUIS MISCUERO.
Vides inepte hos versus siiperiori I'TERQ. SIML'L BENE VALEBIMUS. Al-
Elegioe insertos fuisse, ubi tantuni binus ad Liviam: Miscebor cineri- '

conquerebatur t-);v -jroKvcpiKlav aniicae, que cinis, atque ossibus ossa.' Sue-
et quod multos in aedes intromitteret, ton, in Domit. cap. xvii. Reliquias '

non contra quod rapta esset. Seal. templo Flaviae gentis clam intulit,
9 Magni sa-pe duces] Ab exemplo cineribusque Juliae Titi filia-, quam
ostendit ut in niagnis regnis atque et ipsani educaverat, rommiscuit.'

iraperiis, sic in aniore omnium rernm 30 Cessare in tectis] Praefero lec-


vicissitndinem esse. Ita fore, ut qui tioneni Cod. Ms. Gomel. Cessare in
nunc admittitur, aliquando excluda- Teucros. Cessant enim arma, quse
tnr. Idque docet exemplo sui, qui seposita sive suspensa liostium san-
din admissHS tandem exclusus est. guine non inebriantur. Plaut. Milite,
Quae qui non videt recte conglutina- Act. I. Sc. I. vers. vii. Graeci, cum
ta esse, nescio quibns ivy^i vel qni- arma deponunt, dicuntur ilia Trairo-o-

bus persuadebit niihi vulga-


iTTCfZois \eveiv. Euripides Hec. vers. 920.''E/C6i-

rem perversionem aliquam bo-


illani To ^varhv 5' eVi naffadAcc. Quod Proper-
nani sententiam efficere. Sed scio tins infr. lib. iii, Eleg. vii. ' Vel tibi

esse, quibns proclivius reprelicndere, Medorum pugnaces iie per hostes,


quam confutare. Seal. Atque onerare tuam fixa per arma
10 Steterimf] Stare dicitur urbs, domnm.' Item cum in templis re-
quamdiu in florc cum autem dicit
: ligionis ac voti gratia figunt. Euri-
stetisse, actum esse putandum est. pides Rheso vers. 180. eoiffij/ avrck

GebliarcL iracraaXevi -jrphs Sifiots. Gebhard,


Altaqiie Troja fitil] Elegantissime Et sparsas cade jacere'] 'EAATjj'ife/.
de preeterita felicitate, atque in ex- <(i6v(fnr(jjvpfievas. ScaL

treniam calamitatem conversa, ' Fuis- 36 /n erepto amorel H. e. ob ereptum


se' dicilur. Gihhard. amorem, nempe Briseida. Sic el in-
Altaque Troja fuU] Ruit scriben- fra: In te ego et apratas rump am,
'

dum piito, ut 'Ruit alto a culmine niea vita, catenas.' I. e. propter te

Troja:' et 'Urbs antiquaruil.' Hein- tuique amorls gratia. Cui explica-


sius ad Ovid. Rcmed. Ainoris : vers. CO. tioni asserendae vehementer fecerit
Si a viro Nobilissimo, et acerrimi in locus iste Ciceronis ex 7. Epist. '
Im-
his judicii, dissentire fas est, dicerera primisque me delectavit tantum stu-
rh fuit niillo modo mutandum, cum dium in me bonorum stetisse contra
de pr<eteritis 'fuisse' sic usurpent incredibilem contentionem clarissimi
Latini, ut 'Fuimus Troes,' 'Fuit et potentissimi viri.' Dousa P.
Ilium apud Virg. itemque Et cam-
:' '
37 At postquam sera captiva est red-
pos ubi Troja fuit.' Dicam quod dita pcena} Seram poenam vocat, leges
prapcedens 'steterunt' illud fuitne- in quas tandem fcedus inilum est:
cessarium hie esse indicare videatur. et quibns partes victee obligantur.
JB. Silius libro secundo ' Jam medio :

1 Munerii quanta dedi] Et ego dedi seram bello poscentia pacem Dncto-
munera, ut isle: sed tamen intclici risque sinuil conceptas foedere pre-
8UCCCSSU. Seal. nas.' Nam video liiPC vulgo ignorari.
15 Ea/uando ire tibi] Repostii ex Poenas vocat Silius, quibus victori
scriptnra, Ecquandone. Seal. victus aliquid facere damnas est.
Seal.
S. AURELIl PROPERTII LIB. II. ELEG. 9. 803

40 Mirum si de me jure triumphal Neapolitanus, Cum capite hoc Stijgice


amor'\ Post huiic versicnlum sequi jam poterentur aqucE. Anson. Epitaph.
debet distichon, magni s.spe duces. Heroum :
' Fortis prirgressis ut pote-
Postea, OMNIA VEKTUNTUR. Ucinde, reris equis.' Valer. Flaccus lib. 7,

ISTE QUOD EST. Tum, MUN ERA QUAN- ' Scilicet vEoliw pecudis poteretur ut
TA DEDi, cum diiobiis seqnentibus. aurc' Sir etibi scribendimi. Hein-
Postrenio, pen elope poterat. Quae sius ad Metam. I. 13. vers. 130.
omnia sententite tenor suis patritis 27 Et tectum flentes circumstaremus
sedibus restituit, ut alienis ejecit ab- amici^ Seneca Controv. iii, Non '

surditas. Seal. servorum turba lectulum circumsta-


bat, non amicorum ; inter infantem
ELEGIA IX.
et muliercnlam deficientis spiritus
I Sedfors et in kora] Scribo, Fnrs in adventum meum sustinebatur.'
sit, Piisciano doctore. Integrum est Dousa P.
Forsitan, Fors sitan. ItaetiamFor- 30 Ant mea si staret navis in Oceano'\
tasse an, ut in Varronem docuimus. I. e. restaret sen detineretnr ventis
Nam nomen est Fortassis, et For- adversis aut contraria teiupestate,
tasse nt, Necessis,et Necesse. Seal.
: nimiriini defixa anclioris ne progredi
7 Visum et (juanvis] 'EWtivmws. posset. Dousa P.
'Speraret Visura.' Silius in line Iil)ri 32 Opus] Thopus, frandes, vetus ac
uoni ' Quern vinctiim colla catenis
: versutuin niulieriini ingenium notat,
Staturi ante tuos currus promisiinus qnod gerunt ad fraudationem viro-
urbi.' Scio hodie Staiurum legi, non luni. Stat. lib.i.Tlub. ' Qnod sacvae
Staturi. Seal. Junoiiis opus.' Didicisse vero ac
II Dominum lavit marens captica'] scire Feminoe maleficiis, sceleribus,
Nam, simnl (piis animam efflasset, iVandibusque exercitata> perliibentur.
corpus ejus statim lavari solebat et Gebh.
ungi. Vide Kirclimaiinum de Funer. 38 Tela, precor, pueri, fgite acuta
12 Appositum Jluiiis in Simo'enta magis] Pro Jigite scriptura nostra
uatZis] Sine dubio versus v66os. Itaque babet promite. Apparet igitur inter-
efi\icTTfos. Seal, polatum. Seal.
Appositum Jluciis] Locus vexatissi- 39 Atque hanc mihi solvite vitaml
mus scribendns Appositum flavis in
: Noster, solvite euram. Proximuni
Simo'enta vadis : ni mavis Apposite Si- plane illi Accipite hanc animam,
:
'

vio'ente. De fluviis vadis nollem ar- nieque his exolvite curis.' Seal.
giitati essent viri eruditi. Heinsius 40 Sanguis erit vobis'] Ab hoc ver-
ad Ovid. Amor. lib. 3. Eleg. G. siculo locum habeut ilia, quaj supe-
14 Mnximaquc in parva sustulit ossa rius reliquimus, sex disticha: sic
mami] Hoc est, quod buic consiuiili IGITUR prima MORIERE .BTATE, PRO-
tereargutialib.lv. postea exprimit perti. Miror quomodo docti ho-
Cornelia ad Panlum En sum, quod :
'
mines, qui antehac Propeitium lege-
digitis quinque levatur, onus.' Don- bant, potuerunt aiiquid liic reperire,
sa P. quo sibi satisfactum in ejus lectione
16 Scyria nee vidua Deidamia liro] putarent, quum omnia propter hanc
In margine libri nostri apposita diver- transpositionem absurdissima sint.

sa lectio toro pro viro. Quod rectum Seal.


est. Potins eiiim viduus torus, quam 41 Sidera stint testes'] Mirus affectns
viduns vir dicitur. Seal. amanlis, a comminationibus ad com-
26 Quum capitc] Vetustus codex niiserationem sui descendit. Porra
804 NOTyE VARIORUM IN

Servius v. Ecloga ita hunc locum ad- Vide Sophoclem in GLdipode, Eu-
ducit : testes stmt s'idera nobis. Sed ripidem in Phcenissis, et Slatium

est ff(pd\iJ.a. /j.vrifMoviKSi'. Seal. Theb. lib. xi. Passerat.


Matut. pr,] Sic Ov. M. iii. * Matu-
linaeqne pniinap.' Dousa P. ELEGIA X.
46 Non licet esse timin'} Leg. tun, 1 Jamtempus'] IndicavisED tempus
non iuum, quod uunc legitur. Hein- legendum esse ex veteri scriptura.
sius in Addendis ad Ovid. Etiam in lii)ro nostro haec male di-
47 Atque utinani si forte pios eduxi- vulsa sunt a superioribus. Seal.
mus annos'] Catullus :
' Di,date mi hoc 2 Et campum HcEmo7iio'\ Prover-
pro pietate inea.' Seal. bium '/ttttoi QeccraXai. "l-mroi QeacraAi'
49 Non ob regna magis diris cecidere
Kol, AuKf^aifMoviai re yvvcuK.es. Seal.
sub ar mis] Hie est initium Elcgiae; 9 Nuyic volo subducto gravior proce-
et magno scelere se impiaiuut, qui ita dere vultu] 'Subducto vultu,' id est,
haec cum superioribus alienis con- subtracta, sive contvacta fronte, cum
junxeiunt, ut sequpntia, quie liorum caperat frons severitudiue, ut Plant,
piopria sunt, divelleient. Quin fu- loquitur.Vide Proverbium Fron- :
'

rorem simplicem furere noluenmt. tem exporrigere.' An subducto, snr-


Nam, ubi sciiptura vetus habebat, sum educto et erecto f Nonius 'Sub- :

SEl) TEMPUS LUSTRARE ALUS, ipsi, Ut ducere, sursum ducere, levare.' Tur-
initium Elegiae faceient, pro seo le- pilius : ' Cum antehac videbam stare
gerunt jam. Attjui hoc volebat Pro- tristes turbido vultu, subductis cum
me paratum nul-
pertius: Veruai est, superciliis senes.' Passer.
lum a capita meo deprecari pericu- 14 Crassos se tcnuisse dolet] I. e.
lum pro arnica mea sed ut addiclus :
Dolet Euphrates se tenuisse Crassos,
ilii sin), quemadmodum auteafui, hoc
hoc est, reliqiiias Crassorum, et cada-
vero quominns faciani, impedit me vera iiisepulta. Unde dictum est a
novum consilium a me inituni. Alio Lucano :
' Umbraque erraret Crassus
use vocat institutum nieum. Hcec inulta:' et, Crasso quaerente sepul-
'

sunt plena affectns amatoiii, nee nisi cbrum.' Beroald. Constat ea tempes-
a politis ingeniis intelligenda. Ita-
tate Augustum in auimo habuisse
que non miror, si infaceta capita haec
Arabia; et Parthis helium inferre,
niutarunt : est enim hie quasi quas- ejusque belli caussa delectum ha-
dam valedictio amicae, propter ejus
buisse. Unde Horatius Od. xxxv.
ingratum in Poetam animnm. Sic librii. Etjuvenum recens Examen
'

Caluihis: 'Vale, puella jam Ca- ;


Eois timendum Partibus Oceanoque
tullus obdurat.' Seal. rubro.' Et Maro lib. vii. 'Sive Getis
50 Tliehani duces} Etheocles et inferre manu lachrymabile bellum,
Polynices, fratres et duces, reges. Kircanisve Arabisve paratit, seu ten-
Petron. Arbiter eo allusit: Ne The- '
dere ad Indos, Auroramque sequi,
banum par humilis laberna specta- Parthosque reposcere'signa.' Turne-
ret.' ' Magis,' si per se stat, est, cu-
bus.
pidius conjungendum,' magis di-
; sv.d

rts,' saevioribus, tristioribus. Dira '


ELEGIA XI.
E^rma,' quia diris filios insectatur 1 Scribani de te alii] Haec male di-
Oidipus; undo secutum intcrnecinum vnlsa sunt a superioribus, etiam in
belUim, quo fratres singulari certa- raanuscripto. Haec respondent initio
roine multis vulneribus ceciderunt, Elegiae Non recuso j)ro te omne pe-
:

ct mox niatur sibi mamim attulit. riculum subire, sed consilium uou est
S. A.UREL11 PROPERTII LIB. 11. ELEG. 13. 805
niilii amplius de te scribere, neque 9 Hamaiis ma7ius est armata sagitlis]
frustra tempiis in tiiis laiidibus piac- Hinc dicitur Sagittarius, quoniam a-
dicandis, quod antea feci, conterere. more capii, periude ac si telo icti
De te alii scribant, an taceant, id essent, afficiuntur: neque se, post-
vero susque deque fero. Seal. quam vulnerati fuerint, bonis adjun-
2 Luilet qui steriti] Et sententia, et guut,sed proculilios intuentnr :'Plin.
scriptnra libri nostri postulat, Lau- de Nat. Deor. ' Hamatis,' id est, in
del. Idem piope cum eo: ' Qui Ba- hami speciem recurvo ferro, quod
viiim lion odit, amet tiia carmina, exsertam iniitetur serpentis linguam.
Msevi.' Sic hie : Laiidet te, qui vult Ovid. lib. III. Trist. Eleg. x. 'Pars
operam perdere. Idem. cadit hamatis misere confixasagittis.'
3 Omnia crede mihi tecum uiio mu- Idem lib. ir. Am. Eleg. ix. '
Quid
nera lectu] Heec et sequentia omiiino juvat in nudis hamata reponere tela
similia sunt illis, quae. Sappho ei ex- Ossibusr' Passei'.

probrat, quani indignam Carminibus 10 Gnosia] I. Cretensis, quia Crc-


snis censebat : KarBavoiaa Se Keicreai, tenses nobiles sagittarii. Horat. lib.

Ov5e TToica fi.vafxo(jvva ae9ei>''E'Ta(T', ov- I.Od. XV. Et calami spicula CJnosii.'
'

Se irox' varepov Ov yap TreSe'xeis poScov Sed eo respexit quod Cretenses sagit-
Twv iK Tlieptas, 'AAA' a<pavr]S k^v aiSa tarii ex insidiis adoriuntur, ut et
So/xots ^ondofis. ovSds Se are B\e\pei ireS' Amor ipse, l^ass.

afxavpoiv NeKVdiv e/CTreiroTa/uej'ai'. Idem. 15 Evolat e nostro'] Certe quideni


versus liic integer non est : nam quid
ELEGIA XII. est Evolat ede nuslro pectore / F. igitur
1 fuiQ Haec pene ad
Quicunque ille ita legendus sit Evolat, lieu, nostro
:

verbum ex Eu-
lepidissiniis versibus quoniam de pectore nusquam. Muret.
buli Comici accepta sunt. Sunt autem 18 Si pudor est] Ita recto docti viri
hi : Ti's ^v 6 ypoApas -npSiros avBpunriov apa, ex veteri lectioue Si puer est. Sed :

*H KT]poirKacTr](Tas ipwff vtroTTTepov ; 'Cls sequentia variant, alio Irojice puella


oiiShv ij5ei itAt)!' Xf'^'Sf^vos 7pa(J)tv. 'AAA' loco. Inepte. Nam, quia pro pudor
^v aireipos r&vrpdiruvTwt' rov 6iov- "'E.ffriv legerunt puer, ita etiam, pro tela,

yap ovre Kuv(pos, ovre pdSios 'AiTaWayrj- puella. Seal.


Vai TW (pipOVTl TTjV v6(Tov, Bapvs 8e /CO/UlS^. ELEGIA XIII.
irojs av ovv tx"' irTfpa ; Postremos 1 \on tot Achamends armantur Susa]
enim ita adumbiavit Propeitius : Primus Beroaldus einendavit Susa,
*Sed certe pcnnas perdidit ille suas : pro eo,quod antea legebatur, Elrusca.
Evolat e nostro quoniani de pectore Idem etiam ait emendationem suam
nusquam.' Seal. coufirmari libro Pici JNlirandulae, in
2 Quieuuque ille fuif] Quo modo quo ita scriptum erat. Ego sane nihil
Amor pingatur, et caussas, cur ita delibero. Et mihi videturaliquodpor-
pingatur, sunima elegantia exponit. tentummendi sub voce Etrnscalnteve.
Sed banc Elegiara pertecte intelligere Seal.
qui studet, legat Alexandrum Apbro- Susa sagittis] Ante Beroalduni
disienseni, Problem. 87. Muret. Eirusca legebatur. Pontanus ilura
5 Idetn .non frustra ventosas addidit reposuit. qua; Persa-
<S'usa tueor,
alas] Idem omnino Alexis : Aeyerai rum regia fuit: unde
Susiana regio' '

yap A6yos 'TTri twv ffO(pi(jra)i>, /u.7j Trereff- et Claud, de Bello Gildonico vers. 31.
6ai rhv dfov Tov epoiTK, tous 5' ipaivras. ScottusObserv.l.2.c.7. Optimo epi-
alriav S' ex^'" '^Kiivov &W(iis. riyvoriKOTas theto dixit ' Achaemeniae sagittae,'
Ss TOUS Tpa<p7s fX'"'T' ""repiryas aiirbv quoniam Persa-, Parthique, omnes-
^orypa(peiv. Seal, que fere Orientisgentes sagittis bella
:

806 NOT/E VARIORUM !N

conficiiiut, ivt aiictor est Plinius lib. tur hoc nomen uyv^ couniiune mar-
xvr. Beroald. mori et gemmae. Pliuiiis :
' Exponen-
17 Nostras mors claudet ocellos'\ De da est hiEc onycliis ipsius natura,
hoc ritii videatiir Kirclimanmis lib. propter noniinis societatem hoc in ;

I. cap. VI. de Fiiner. geniuiam transilit ex lapide Carma-


3Iors claudet ocellos'} Videtur legen- nite.' Hodiedocti propeomnes ony-
duni, nox claudet. Nox pro moite Vii"- chem gemmam cum onyche marmore
gilio:* Inteternaiii claiidiuitur Iiuiiina confundunt quidam etiam dedita
:

nocteiH.' Lncanus lib. 3. de Argi pa- opera studiose id contendnnt. Ubi-


tre nioiibundo :
' Nox subit, atque cunque 'onyx' pro unguentario vase
oculos vastae obdiixeie tenebrie.'/fein- ponitur, non de gemma accipi debet,
siusad Melam. I. 2. vers. 502. sed de lapide, vel marmore. Pro-
pertius hoc loco. Martialis ' Pro-
23 Desit odori/eris ordomilii lancihus^ :

Post lectiini feiebantur in iancibus fertur Cosmi nunc mihi siccus onyx.'
thura, aliaque aromata, combmenda, Horatius Nardi parvus onyx eliciet
:
'

na cum niortno, Et erant lise lances oadum.' Et sic passim apud poiitas
niagno niiniero. Inde illaStatii Sylv. 'onyx' est alabaster, id est, vas un-
lib. V. de Piiscillae fiinere: Qnis car- ' guenti ex marmore onyce, non e
mine digno Exequias, et dona nialee gemma, Plinius de marmore Ony-
feralia poiiipiE Perlegat? omne iilic chite lib.xxxvi. cap.vin. 'Hunt;
stipatuni examine longo Ver Arabiun, aliqui lapidem alabastriten vocant,
Cilicumqiie fliiit, floresque Sabapi, In- quern cavant ad vas;i iinguentaria,
dorumque arsura seges, praereptaque quoniam optime servare incorrupta
templis 'riiura.' Inscribebatiuqne il- dicitur.' Ubi inepte aunotat herba-
lis, quid qnasqiie continerent. Stat. riorum et medicorum cymbainm, pa-
Theb. VI. ' Portaut inferias arsiira- rum attente Pliniuui Onychitin gem-
que fercula primi Graiorum, titu- mam, quam Galli vocant Cassido-
lisque pios testantur honores.' Meur- niam, coufundere cum alabastrite.
sius. Immo ipse parum attente: nee enim
2-1 Plebeii parvw funeris exequies'] degemma Plinius, sed de genere
Plebeiumfiinus,()iiia ttnuioruin fiiniis marmoiei lapidis agit, quem Graeci
minima curabatnr impensa : idque per vvvxa quoque dixere et, quoniam ad :

vespillones. Suet, in Domit. cap. vasa Iinguentaria et alabastros cava-


XVII. '
Cadaver ejus populari sanda- batur, etiam aAa/3ao-TpiTrjf nomen ei fe-

pila per vespillones exportatum.' Fes- cere. Cum Plinio facit omnium auc-
tus in ' Vespa et ' Vespillones. ' Ves-
' lorum, pra?cipue poetarum, consen-
pertino autem tempore eos efferunt, sus, quibus onyx pro vase unguen-
' '

qui funebri pompa duci propter ino- tario passim nsurpatur, quod ex
piani nequeunt ;
quo respexit Horat. onyche lapide cavaretur. Dioscori-
Sat. VIII. '
Hue prius angustis
lib. I. des : 'AAaiSa-TTpiTTjs, 6 KuA-ow/tevos wv^ ;

ejecta cadavera cellis Conservus vili igitur iirideTiKcis onyx lapis etiani
portanda locabat in area.' Sic in vocatus a\aPa<TTpLTris, quod in ala-
Ibin, Ovid. ' Et dare plebeio corpus bastros formaretur, t^c. Salmasius
inane rogo.' quem vide in Plin. Exercitat. ad So-
25 Sat .sit magna] Nescio quoniodo linum.
jubet tres libellos sibi Troi^ne6eii>, quos 33 Laurus supei-addita husto] Sepul-
uonduni scripserat, nt qui ne secun- cra designabantur in agris, et in fron-
dum quide:ii dimidium confecerit. te ponebaturscriptio, quae contineret
Seal. latitudinem et longitudinem soli se-
30 Syria munerc plenus onyx] Vide- pulcro dcstinati quod spatium soli
;
:

S. AURELII PROPERTIl LIB. II. ELL.G. 14. 807


sacrum erat. Horat. Sat. viii. lib. i. tnr temerarius. KeXriKhv Opaffos pro-
'Pantalabo scniTa>, Nomentanoqiie veibium est ; Aristoteies Nicoma-
nepoti, Mille pedes infronte, treren- cheon tertio : Eirj 5' dv tis fiaivSixevos
tos cippus in ajrrum Hie dabat he- : Kal avdXyrjTOs, ei firideu (pofioLTO fJ.r}Te

redes moimmentuin ne seqiieietiir.' (TiLafjtovs, jJ-riTe Kvixara, KaOdirep (paffl

In hoc spatirt eriirebantur obelisci, rovs KeXTovs. Melius autem legeretur,


pyraniides, areas, et alia sepulcralia Quis tam longccdr, in dativo. Queis
Jcdificia. Alii arbores ponei)ant, quze pro, quibus. Nam allusum ad locum
creseentes locum monumcnti opaca- Honieri, ubi Nestor niemiuit longaa
rent, quod sibi optat Propertins hoc vita; snap. Quibus, inquit, potuisset
loco. Unde perspieue eolligijtiir seri Nestor narrare vitam suani longam,
solere has arbores, quod felicibus ma- ut facit apud Honierum, si Gallicus
nibiis'perpetuas et virentes arbores miles et nou prudeus fuisset? Nam
convenire existimabant : ideo elige- nota prudentia est Nestoris. V.go
baiit Biixos, Cupressos, Lauros, qua; vero praepostera fortitudine morti me
nunquam amittunt folia : quo re- volo objieere. Ita igitur interpreta-
spexit Juvenal. Sat. vii. vers, ccvii. bimur. Seal.
cum dixit Di majorum lunbris, te-
;
' 55 Illisformosumjlecisse'] Commen-
nuem et sine pondere terram, Spi- titia lectio. Nam liber iioster, non
rantesque crocos, et in urna perpe- Jlecisse, sed Cor-
lavisse. Notus nios. '

tuum ver,' &c. Quod idem observa- pusque lavaut frigentis et ungunt.*
batur in floribus. Ramirez. Supra: ' PLt dominum lavit mcerens
35 Qui nunc jucet arida puliis] Vetus captiva crueutum.' Seal.
scriptura, horrida pulvis. Et ita cita-
tur a C'harisio, ubi male nuncict pro
ELEGIA XIV.
nunc jacet. Seal.
38 Quam fuerant Phthii busta ci'u- 5 Nee sic Eleclra] Vocem suum,
enta] Cruenta,' propter Polyxenem.
' quam indoclus aliqiiis h. l.inferserat,
' Alta Poly>;enia madefient caede quteque in onines pro})e libros propa-
sepulelua.' Seal. gata versum corrumpebat, ejeci et
39 Memento Hoc iter ad lapides cana expunxi. Muret.
vetii meinnres~\ Louge melior et con- 12 Dieebar sicco'] Proverbium. Mar-
cinnior lectio, quam excogitavimus, tialis : ' Quod sicca redolet palus la-
memento Hoc itere ad Inpides cana ve- cuna.' Seal.
nire meos. Vel hoc iter. Nam utrum- 16 Cineri nunc medicina datur] Com-
que dici potest sed inversa erant,
: meutum Beroaldi, ni fdllor. Nam
veni memores, pro, venire meos. Seal. vetus lectio emeriti nunc medicina da-
47 Si tarn longceval Corrupit hunc tur. Lege, emeritis. Pulehrum pro-
locum Beroaldus inipiidentisiiime, verbium. Emeritus miles qua medi-
qunm ita antea legeretur: Quis tam cina opus habet, quum omni vul-
longcEvcB meminissct fata senecta Galli- neris periculo careat, utpote functus
cus Iliads miles in aggeribus? Quis, militia ? vel emeritus gladiator, quod
inquit, tenierarius et stolide fortis malo, eadem sententia. At cineri
tam potuisset vivere.' Vult dieere medicinam dare, aut mortuo, cujus
Nestor se ipsum tam longas vitae re- esset stoliditatis .''
Atqui Propertius
servavit, ut tot mala videret, et mor- ait se functum militia, qui nullos sen-
tem filii. Nam, si se objecisset morti tit fastus arnica; : haec enim est
praesenti animi niagnitudine, iion ilia aniantum militia. Seal,
vidisset, qua; illi doluerunt postea. 19 t'onlemnite nmuntes] Nostcr com-
' Gallicus miles' proverbialiter dici- tcndile: obfirmate vos. Utro utaris
: :

808 NOTiE VARIORUM IN

tamen, illo an illo, non magni inter- tione dcdicasse. Ovid. lib. i. Amor.
est. Seal. Eleg. XI. ' Non ego victrices lauro
22 Mecum habuitSf clVlnnt. Nun- ' redimire Tabellas, Et Veneris me-
quamcum ilia liniavi caput.' Dousa P. dia poNERE IN ^DE niorer; Sub-
25 Dona tua figam, Cytherea, co- scribani, Veneri fiuas sibi Naso
lumyia] Quaecunque Deoinsii placan- TABELLAS Dedicat.' Propertius lioc
doniin catisa avis inferebantur, ea loco: Magna ego dona tua figam,
'

'dona' appellabant : Nonius: 'Do- Cyther.a, cohunna, Taleqne sub


na consuetiidine haec habentnr, qnie nostro munere carmen erit: Has
aut propitiandis Diis dantur, ant ho- PUNO ANTE TUAM TIBI, DIVA, PRO-
luinibus pro benefactis leddnntnr.' PERTIES .EDEM ExUVIASjTOTA NOCTE
Cic. lib. II. de Legib. ' Inipius ne an- RECEPTUS amans.' HujusHiodi In-
deto placaie donis irani Deoinm.' scriptionum sollemnia verba erant
Et lursus ibidem: 'Donis inipii ne bjec : DoNL'M dedit, vel Donum
audeant placaie Deos.' Ethnjnsmodi posuiT, quibus antiqui Lapides abun-
quidjm dona proprie figi dicebantur, dant ; ac plerumque notis bisce per-
et tanidiu dona appellabantur, quani- scribitur, D. D. et D. P. Sed enim
diu non profanabantiir. Utriusque liujus generis inscriptiones aliquot
Servius auctor est, qui lib. iii. jEn. oculis subjicere satins fuerit. Ex
ad versuni, Postibus adversis figo,'
'
earnm ergo turba has selegi : her-
proprie locutuni Virgilium adnotat. CULI INVICTO M. CASSIUS HGRTENSIUS
' dona dicnntnr, ut,
Figi enini,' ait, '
PAULINUS. VIR SACRIS FA-
PR. XV.
'Sacra ad fastigia fixi.' Et sciendum CIUNDIS UONUM
Q. NUMMILSDEDIT.
est inter saciatas res etiam dona esse, DONUM DEDIT JOVI SABAZIO. EU-
sicut in libris sacrornni invenitur MOLPUS C.ESARIS A SLPELLECTILE
quae tanidiu dona dici possunt,quani- DOMUS AtJRIF. ET CLAUDIA PALLAS
diu non profanantur.' Brissonius. SOLI ET LUN^E DONUM POSUERUNT.
26 Taleque nub nostra nomi7ie] Fos- Quin etiam caussa doni dati titulo
munere: et verum est. Do-
ter, voslro plerumque comprebendebi^tiir. Quod
nario enim subjici nomen, clarum est. significatTibulius lib. l Eleg. x. cnm
Seal. ait,Venerique merenti Fixa, no-
'

Munere'\ ' Dona,' quae Diis saera- TET casus aurea palma meos.' Id
bantur, dicebantur et munera.' Ar- ' quod sequens Inscriptio testatur
nob. lib. VII. ' Diis hostias et cetera MINERVA MEMORI JULIANA CCELIA
impendimus munera.' Virg. lib. iv. INDULGENTIA MEDICINARUM EJUS IN-
Georg. Tu munera supplex Tende,
'
FIRMITATE GRAVI LIBERATA D. P.
petens paceni.' Brisso7i.
Carmen] Similiterque donis, quae 27 Has pono] Legerem Hac pono
figebantur, dicabantur, sacrabantur, ante ttiam tihi, Diva, Propertius adem :

inscriptiones addi consuevisse osten- non tuas cedes. Heinsius in Addendis


dit Tacitus lib. xv. ' Ipse eum pugi- ad Ovid.
onem,' inquiens, '
apud Capitolium 28 Exuvias'] Vestes appellat quibus
sacravit, inscripsitque Jovi vindici.' intectus essetetcum Cjntliianequani
Suetonius (juoque in Caligula cap. fecisset ; nt naufragi vestinienta ea,
XXIV. euin tres gladios in necem quibus naufragium evaserunt, Neptu-
snam praeparatos IMarti ultori, no suspcnderunt. Horat. 'Me tabula
addito clo<;io, consecrasse scribit. sacer Votiva paries indical uvidaSus-
Sic et Solinus refert Juliiim Ca?saren pendisse potenti Vestimenta maris
Veneri Genitrici thoracem gcmniis Deo.' Virgil. /En. xii. Olini venera-
'

Britannicis factum subjecta Inscrip- bile lignum, Servatiexundisubifigerc


' ;
!

S. AURELIl PROPERTII LIB. !l. ELEG. IG. 809


dona solebant Lanrenti Divo, et votas virulentns, quern vocant Teximinani,
siispendere vestes.' Livin. nostri Oculipetam, quia de arbore se
29 Nunc ad te veniati Hsec profecto jaculi instar in oculos demittit ; in
nescio an aliquis bene intelligat. hoc simidacrum prsbens aiuoris, qui
Certe in nostio optima lectio concep- ex conspectu nascitur unde illud :

ta est: * Nunc ad te, mea lux, venint 4k toD upav -rh epSf, Ex visu est quod
rnea littore navis Seivata, an niediis ames. yossius de Origine et Progressu
sidat onusta vadis, (Qiiod, si forte ali- IdololatricB lib. iv. cup. i,mi.
qiia nobis niutabere culpa,) Vestibu- Necdum inclinatte prohibent te ludere
lum jaceam niortnusante tuum.' Vel inammal ApoUiuaris lib. in.
Solliiis

defunctus cutis, ut nunc, vel in cnias Ep. XIII. Taceo fractas pondere ar-
'

conjectus, ut si forte niibi irascaris; vinae jacere mammas, quasque foe-


utrunivis igitur milii accidat, ego ante dum esset in pectore virili vel pro-
fores tuas nioriar. Ita scriptum in- minere, has ut ubera materna ceci-
veninuis in libro nostro ; sed nos earn disse.' Inclinatas quoque intellexit
interpunctionem adhibuimus. 'Quod,' Naso lib. x. Met. '
Instat anus, ca-
quod genus, cujusmodi. Quod genus nosque sues et inania nudat Ubera.'
niibi accidere potest, si tu niilii rau- Nam deficiente lacte spongiiE instar
tata irascaris. Seal. flaccescunt in vetulis. Contrario mo-
do in virginalis flore a^tatis stantes
ELEGIA XV. turgent. Gthh.
3 Apposita liicerna'] Eleganter Gal- 22 Viderit hcec si qnamjam peperisse
lienus Ang. in Epithal. '
Ite agite, o pudet] Non prorsus mala est lectio
juvenes, pariter sudate niedullis Om- libri nostri : Viderit hoc, si (fiiis jam
nibus inter vos non inurmura vestra
; peperisse puttt. .Si quis peperisse pu-
columbee, Brachia non hedera^, non tet suam. Seal.
viucant oscula conchee ; Ludite, sed 31 Terra prius fulso] Forte sa/so, ut
vigiles nolite extinguere lichnos significetterram prius squammosum
Omnia nocte vident ; nil eras me- pecus et marina nionstra produc-
minere lucernae.' Martial. Epig. turam. Dousa P.
XXXVIII. lib. X. O quje praelia ' 52 Quie passim calatliis] Folia co-
quas utrimqne pugnas Felix lectulus ronarum dctidentia in pocula inter
!
et lucerna vidit commessationes cujus rei infinita:

7 Lassos] Lapsos libri veteres. Su- extant apud scriptores exempla. Nam
pra lib. I. Eleg. 3. Dum me jucundis '
calathi hie non quasilli, sed pocula.
lapsam sopor impulit alis :' ubi frus- Virgilius : Vina novum fundam ca-
'

tra lassam Lipsius. Heinsius ad Ovid, lathis Ariusia nectar.' Et Martialis


Amor. I. 3. Eleg. 5. in Apophoretis. Seal.
11 Venerem coininittere'\ Probocom- 53 Magnum speramus] Spiratmis:
mittere, quod ex libro scripto repo- fxya\o<j>poi'ov/j.ev. Seal.
suit Scaliger. Sic infra lib. 4. Eleg. 7.
'
Saepe Venus trivio commissa' repo-
ELEGIA XVI.
nendum ex Vet. Cod. Modii, cum 1 Prcetor ab Illyricis'] Praetor Ma-
in vulgatis commistalegnUir. Bynceus. cedonidB et Achaiae idem. Auctor
Corrumpere] Sic dictum, ut a Crispo : Pausanias. At lUyrium erat in
'
Sed se suasque spes corrupturum.' Macedonia : Macedonia
vel potius
Dousa P. Illyrium continebatnr. Nam Durra-
12 Oculi sunt in amove duces] [Vide cliium in Macedonia censebatur.
quae notata ^unt supra ad Eleg. i. lib. Seal.

I.] Apud Quanaliacenses est serpens 20 Straminea posset] Noster, Gra-


SLO NOT/E VARIORUM IN

minea. Intelligit CEPspitiam casam. ponet vestigia lecto .'


et infra Eleg.
Horatiiis: 'Nee fortiiitum temnere 29. *
Apparent noi) ulla tore vestigia
ccespitem Leges siiiebant.' Seal. presso, Signa volutantes nee jacuisse
27 Barbiirus excitssis agitat vestigia duos.' Sciuppiiis Vcrisiitiil. I. 3. c, 16.
lumlns] Hoc versa, agitare vestigia 28 Et subito felix nunc mea regna
ageie et incedere. Bar-
est, vestigia tenet} Sic idem lib. ii. ' Ut regnem
baruni aniore potitum et vitto-
eiiiin inistas inter conviva puellas :' et Ti-
rem incedere magnitice dicit. Turne- bullus Parva loquor: regnum ipse
:
'

bus. Et sane sic alibi Et campo :


' tenet, quem siepe coegit Barbara
quo movet ilia pedes.' Non tamen gypsatos ferre catasta pedes.' Duusa
probat milii banc interpretationem : P.
nam, si de inctssu tantuni sermo est, Qua tibi terra] Sic Tibullus : ' ]Mu-
quid opus 'excussis lunibisr' 'Agitat neribus mens est captus puer : at
vestigia' dictum obscoene, pro, movet Dens ilia In cinerem et liquidas mu-
pedes in Veneris certaniine. Sic nera vertat aquas.' Uterque autem
Piauto in Casina, ' conturbare pedes.' sunipsit ab Homero 'AA\' vp.eis fi.\v
:

Et Ciceroni Epist. I. lib. II. ad Atti- TrdvTes vfioop Kal yaia yevoiffde. JSIuret.

cum ' tollere pedes.' 'Vestigia' pro QtuB tibi qua tibi fiat
terra velim,

pedibiis, ut Eleg. iii. lib. i. vers. ix. aqua'] Proculdubio legendum Qua :

' Excussis,' qiiatiendo vibratis, vel tibi terra, precor, qua tibi fiat aqua.
exhaustis venere. Apuleius lib. ii. Plautus Milite, 'qua mares, qua fe-
'Lumbis sensim vibrantibus spinam niinas.' Item 'qua sacrum, qua pub-
niobilem quatiens.' Catnll. de ineptis licum.' Seal.
ad banc militiam: 'Qui duros ne- 49 Vidistin' toto] Scribe, Vidisti
queunt moverelumbos.' Lunibi, xf/6at,
moto sonitus proeurrere c<bIo. Heinsius
tfvs, 6cT<pvs. Isidorus lib. xi. '
Lumbi, 3. Fast. vers. 347.
ob libidinis lasciviam dicti; quia in
viriscaussa corporea; voluptatis in ELEGIA XVII.
lumbis est ; ut in umbilico mulieri-
1 cum supe-
Mentiri nvctem] Haec
bus."
rioribus coutinuanda. Perjurium, in-
Barbarus Sfc] Piito Poetam ne- quit, severe a Diis vindicatur. To-
quiuscule inuuere velle, Prsetorem, nare enim solet Deus in perjures.
Propertio interim exdusissimo, lec- Nam pejerare, et promissis ducere
tum et amorem Cynthiae occupasse. amantem, hoc impiumjuxta cum ho-
' Excutere est, moveie.
' Virgil. micidio est. Seal.
' Gaudetque comantesExcutiens cer- 2 Hoe erit] Nihil muto. Sed liber
vice tores.' Jam
vero 'moverelum- scriptushabet, Hocerat. Priscistem-
bos' plane amatoriuni etnequam est. peribus hoc erat tanquam aliquod
Catullus: ' Qui duros neqiieniit mo- parricidium. Seal.
vere lumbos :' h, e. qui in ilia Veneris 3 Horum ego sum vntes] Haec ego
palaestra adeo triti sunt, ut ad eam vere testari possum, si quis alius, qui
aegre possint revisere. Lumbi enim propter perjuria tua quid non per-
valentes et vegeti ad Venerem requi- pessus sum? Seal,
runtur. Prajtor ergo, excussis et 4 Fractus utroque toro] Hoc est,
metis lumbis, sive faciens cum Cyn- utraque sponda lecti. Ovidius: 'Cur
thia quod ante sacpe Propertius, agi- pressus prior est interiorque torus ?'

tat vestigia, h. e. relinquit vestigia Seal.


;

e quilnis jacuisse eum in Iccto cum 13 Sicca requiescere Ltina] Sicca


arnica intelligas. De talibus vestigiis luna, est intermenstruus dies : ewj
jupra Eleg. y. '
Nee doniiua ulla nice Kal Via. Tunc enim spirant Aquilones.
S. AURKLIl PROPERTII LIB. II. ELEG. 18. 811
Hor.itins :
'
Thracio bacchante inagis 20 Ipsa anus haud longa] Continu-
sill) iiiter-Luiiia vento.' Seal. andus versiculus cum eo disticho:
18 Tuncjlehit quum mi senserit] Nos- ' Quiun tibi nee frater nee sit tibi
ter, Quum in me senserit Tunc flebit, . filius nllus.' Quum, inqiiit, tu sis
quiiin magna fide liicc taceie nie an- amis propediem ciirva fntnra, et nul-
diet. Seal. lus sitnee frater, nee filius, qui t
ELEGIA XVIII. possit yrjpoTfto^ieTv, prietcrnie, qui eo-
5 Quid si jam mea
canis wtas candeaf\ nim
vice tibi sum. Seal.
Liber noster recte caneret, non can- 24 L'ddis et externa'] Insere post
deat. Canere, est iroXioZcQai, in ntra- hunc versnm distichon illud 'An si :

qiie conjiigatione, ut Fervere Leiica- ' caeruleo quadam.' Neqiie explica-


ten,' et siinilia. Caneret, faceret tione indiget. Seal.
sunt ejusdem teinpoiis : qiiare ifa 20 Turpis Romano Belgicus] Quid
reponendiini. Ante Inmc versuni aii- esset, jam dixit: ' Ludis et externo
tein legendani illud disticiion :
'
Qiiin tiucta iiitore caput.' Iiitelligit enim
ego deniiuiio cmani.' Speiat vicissi- nuitari capillnm saponeBelgico. Mar-
tudiiieni reruni, ut supra. Seal, tialls: ' Caustica Tcutonicos accen-
7 At non Tilhoni] Certe liaec non co- dit spuma capillos.' Ovidius iii, de
haerent cum superioribus, et airucmaff- Arte: 'Femina canitiem Germanis
(jLO-TLov est alius Elegiaj. Seal. inficit Et melior vera qiiicri-
herbis :

10 Qitam prius adjunclos] Lege, ab- tur arte color.' Idem dicit quod
junctos. Abjiingere equos et dejunge- Propertius. Sed nude sapoiiem pu-
re idem. Paulo diversiiis interjungere, tavit esse herbas ? An ex isatide etiam
hoc dejungere cquos, donee cibo re-
est fiebat ilie color? Subjicit eniui :
'
An
creati siut. Abjugassere quoque est si ca'nileo qu*dain sua teiiipora fuco
idem quod abjungere : airo^ev^^ai,G\os- Tinxerit, idcirco Cierula forma bona
est ?
iariiun. JMartialis :
'
Interjungere ' Seal.
<]ua?risad Bovillas.' Idem :
'
Et liora Turpis Romano Belgicus ore color'] Ba-
Interjuugit equos nieridiana.' Scat. tavi, exemplo ferine caeteroruni Ger-
QuaiH priui uiljunelos^ Non est mo- manici noniinis, ca?sariem aluere fla-
rishoc aurigis sen equisonibus, ut turn vam, unde epitiieto auricomos' Poe- '

dennim equos aquatum ducant niti- tae, et inter hos Silius Italicus, dixe-
dentve,cum sum adjiingendijsedante runl: quomodoetVandalosxp^coefSers,
labore fessos ac sudore plenos pul- id est, aiiricolores capillos Procopiiis
vereque sordidos laveiit. At hoc fa- lial)ere ait. Eum colorem in crinibus

cit Aurora, cum illi mane a Tithono gelidi cadi beneficio reddi existimat
discedenti ad officiuui terrarum orbi Plinius; ego etiam usu smegmatis et
impendenduin revertenduni est. McJrc lixivii, quo crines rutilabant ; ciijus

idee dico, quod dubitem de lectione rei fidem facit Epigrammatarius, qui
jam vulgata abjunctus. Nam, si lavit spiimam Batavam lixivium appellat
abjunctos etjuos, non discedit, sed toto illo versu, ' Et mutat Latias spuina

die ac plurimo noctis requiescit. Pall, Batava comas ;' et causticatn alibi:
duo, Coliuipi edilio aVuKque adjunctos. '
CaiisticaTeutonicos accendit spuma
Onomasticum Adjungo, '
e-m^evyvvfj^i.' capillos.' Ab ignea vi cineris, qui
Sed rectius alijunetos, q, d. Cum a lixivio incoquitur, ex quo smegma
terris discedit, nihil Auroree prius est sive sapo conficitur, tarn liquidus,

quaniTithonum in nlnis fovere, relic- quam spissus ; quern in trochiscos


tis equis etiam sudore nianantibus. orbiculosve etiam conformabant, ta-
Gebhard. lemqiie 'Mattiacam pilam' nominat
15 Quum mi/JK/rt] Cuiinajora, Liber. Martialis, a Mattiacorum gente, ut
Seal. Bataviae vicina, ita et eodeiu in ob-
:

812 ISOT^E VARIORUM IN

seqnioRonianis devincta, quos Selan- vocat; et soror vocatur. Cur vos


dos nunc dicinius. In proniiscuinn iiomina nr(]iiiora tan^unt ? Lusum
autem et viiis et foeminis iisain eo creditis hoc jocumque ? non est. Ma-
us(]ue cesserat riitilandi capiilos nios, ter qu<E cupit esse se sororeni, Nee
lit non pudiierit Antoninum Imp. matrem juvat essence sororem.' Quo
capiti fiavani oapsarieiii aptare, qusE Epigrammate satis facete Martialis
mentiretur Germanic* tonsui ae nio- Ammianum quemdam incesti cum
diim, lit refert Herodianns. Dorni- niatre argint, quam ille, ut amatores
tiannm quoque cnltioreni fore ait solent, sororem, et ilia vicissim eum
Martialis, si captivonini Germano- fratrem, quie nequiiiaj nomina sunt,
rum comis adscititiisadonietnr ;
qua; vocabat. Et, ut Martialem breviter
poetae C;>?sari adulaiitis adliortatio explicem, Putatisne, inquit, idjocum
stadium illud a>niulum facile prodit, esse aut lusum.? miiiime: nam mater,
dum quadam excusationis imagine ad quee se sororem appellari cupit, et
regendam lieri sui niollitiem utitur. aniicae nomine vocari gaudet, ea
Tacit, scribit Germanis oculos esse
:
' certe, ut liberius amoribus suis indul-
truces et ca-ruleos, et comas rutilas.' gere possit, neque mater neque vera
Similiter Horat. Germanam pnbem soror esse optarit. Lipsius.
appellat czeruleam. Et Juvenal. Sat.
xm. 'C'*rula quis stupuit Gerniani
ELEGIA XiX.
Imnina, flavam Ca\saricm, et madido 4 Qui te bimditiis non sinat] Nos-
torqueutem cornua cirro?' Istud ti'Y sinit, 'Non ille sinit magni do-
vero rutilaiidi capillitii studium adeo miiiator Olympi.' Virgil, in Cyri :

pertinax etianinum insedit Frisiorum ' Quod necsinit Adrastia.' Utrnnque,


Cisrhenanoruui et Frisiabonnm genti, pro,siuat: apxa^K<^'S. Seal.
nt, singulis fernie hebdoinadibus, lo- o Nulla ne(]ue ante, &).'] Negationes
tas caiislico lixivio proles, eestivo dua? pro una, Grajcoriim more, pro,
maxinie tempore, locis apricis expo- Nee ulla. Sic Virg. Eel. v. 'Nulla
nant. Hadr, Junius Bat. Hist. cap. vii. neque amnem Libavit quadrupes.*
30 Ml formusa satis si invdo sape ve- Plant. Asin. Sc. iii. Act. i. '
Neque
nis'\ Venis formosa,' hoc est, formo-
' quod velim, neque quod nolim, magni
sa es locntio Proportiana.
; Nam facitis.' Passeralius.

Propertius T^ 'venire' avrl tov rvy- 10 Funaque peccntis plurima caussa


xdveif usurpat. Satis, inquit, formosa tuis'] Templa erant diversoria nequi-
es, modo milii uni formosa sis. Seal. tiis, et in templis adidteria exerce-
33 Cum tibi nee frater, 8fc.'\ Veteres bantur: unde exiit ilhid Satyrici
solebant longe alitor fratris et sororis '
Nam quo non prostat foemina tem-
nomine uti, quam vulgo liodie ea no- plo i' Et Ovid, de tenipio Isidis, quod
niina sonant. Fiatres enim puella? erat Romap, loquens, ait '
Multas
:

blandientes vocabant interdum ama- ilia facit, (piod fuit ipsa Jovi.' Gaudet

tores suos, et cos (|uibuscum consue- ergo Polita, quod in agris nulla tetu-
rant ; nt contra adolescentnli arnicas pla poternnt corrumpere Cyntliiam,
suas, easque quil)uscuui caput ali- quiE Romie erant maxima causa illius
quando collimarent, ut Plautus loqui- adulterii. Beroal.
tur, sorores blaude appellabant. Do- 13 Rara feres inculto thura sacello]
cet lioc apertc nnus Martialis ad Unusquisque fere in agris et prapdiis
Amianuni, liac (luideni in re satis suis sacellum quoddam Deo cuidam
idoneus auctor ;
'
O quam blaiidus es, aut Deap sacrum habebat. Censoii-
Amtiiiane, matri ! Quam blaiida est niis de Die Nat. ' Et, (pnim agros

tibi, Ammiane, mater! Fratrem te atque urbes Deorum munere poiside-


' ;

S, AURELII PROPERTII LIB. II. ELEG. 19. 813

rent, partem qiiandani templis sace!- petus est fulvis et vastaleonibus ira.'
lisque, iibi eos colerent, clira^vere.' Ubi Venus Adonin monet, ne leoni-
Plin. lib. IX. Ep. ad Mustium. C'o/- bus aut apris congrediatur. Passer.
vius. 24 Figere nvem calamo~\ Calamum
19 Reddere pinu Cornua] Apuleius aucupatorium intellige, quo viscato
Florid, lib. i. ' Neque enini justiiis aves capiuntur : cujus meminit ISIar-
religiosam nioram viatori objecerit tial. '
Non tantum calamis, sed cautu
aut arafloribiis rediniita, aut speluiica fallitur ales, Pallida dum tacita cres-
frondibus iniiinbrata, ant quercns rit arundo nianu.' Auceps surgens
CoRNiBus oiierata, autfagiis peliibiis paulatiui calamos elevabat, et eos
coronata.' Ccrvornni et id genus avibus subjiciebat quod genus au- :

ferarum cornua de arboribiis sacris cupii expressit Silius sic scribens :

suspensa Nuininibus dedicabant, et ' Sublimem calamo sequitur crescente


Dianaj imprimis. Ut hoc loco Propert. volucrem.' Alii intelligunt desagitta,
Ovid. Met. Telique habi^ iiistar,
'
qua aves figuntur ab arcu excussa.
in alta Quae fuerant pinu, votivi cor- Calami autem sagittis apud priscos
nua cervi.' Seribitetiani Quaestionib. erant accominodatissimi. Beroal. Fal-
Rom. Plutaichus, tcmplis omnibus litur si qiiis heic putat ' avem figere
Diana' cornua cervorum adtigi moris calamo '
ea notione accipiendum, qua
fuisse. Scias et ad aliorum Numinum * columbam figere dixit '
Poiita : aut
fanorum limina id ipsnm factitatum. alius, damas figere et
'
' '
tigres :' et
Quod indicat Synimaciius lib. v. Firmicus ' pisces cuspide vel ' tri- '

Epist. LXiii. Colcius. dente figere;' quod est,jacnIo vel sa-


20 A udaces ipse monerc canesi ' IMo- gitta trajicere et transfigere. Non de
nere,' quod est tpedi^eiv. Proprie inip- sagilfa lieio intelligit Propertius, sed
poQuv. Apollouii Scholia ad lib. ii. (ie calamo aucupatorio vel crescente

vers. 1197. ''E.-izi^podelv Kvplws rh to7s aruniiine,quae aves tangebatac veUiti


Kvfflv K\veiv, Kol ipeOi'^etv. Ovid. fixas vinctasque capiendas dabat.
Epist. IV. '
lu nemns ire lii)t't, pres- Non strkto igitur, sed structo legen-
sisque in relia cervis Hortari celeres dum: et structo Jigere avem calamo. Per
per juga summa canes.' ' Hortari structum culttinum designat crescentem
est daoKXi7v quoque sicut monere.' *
arundinem de qua diximus supra.
:

Undo hortamentnm venatorum


o/jlokX^ [QuiE autem supra dixerat, hac erant
et vociferatio, qua canes in premen- In aucupio, quod calamis perageba-
dis feris instigant. Val. Flaccus lib. tur, arundo ad arundinem .sic ad-
III. vers. 550. ' Praeda^que feiox ar- tcxi jungique consueverat, ut sensim
dore propinquae Insequitur; siraul cresceret, donee alitis ejus, quop cap-
Alcides hortalibus instal.' Gebhard. tabatur, alas viscum tangeret. Hinc
21 Vustos ausimteiitare leoncsY Cap, ' arundo crescens hoc genus auciipii '

tare,' tentare,' verba sunt doniestica


'
vocabatnr. Martialis sub leniuiate
venatoribus. 'Vastos' autem leones aucupatorii calami : ' Non tantum
vocat, ut Graeci inrep[xeye6ets, iion tam calamis, sed cantu vincitur ales, Cal-
ob molem corporis, quam inpeutem lida dum tacita crescit arundo nia-
rictum sive hiatum. Anacreon x^'^t'-"' nu.' Vide Salmas. pag. cxviii. Esserc.
Ke6vTos. Papinius lib. ix. vers, cxciu. Plinian.] Textas arundines' dixit
'

* Preecerpuntque jubas immaniaque Petronius : avpQi<nv KaKwxojv vetus E])i-

ora recludunt.' VastosGebhard. ' gramma, id est, structurani calamo-


leones '
referendum ad vires ingentes rum. Mosclius de Aucupe: Kal ko-
omnia sternenles^ ut vasto impetu,' ' XdfiiOis trvfj-navTas eV aK\d\oicri avvv.Tr.

apud Horat. EtOvid. x. Met. Im- ' Tbiv. Ex his puto intcUigere potes,
:
: ;

814 mOTM VARIORUM IN

quid vocet strudum calamum Poiita. lento depluit inibre.' Ileinsius ad


Piiira apud modo laudatiim Salinasiiini Metamorph. lib. i. vers. 572.
habes pa^. cioLXXXviii. Exerc. Plin. 13 De tequodcunque] Hoc est, quan-
25 Qua formosa sua Clitiannusjiumi- tum ad te pertinet. Sic supra :
' De
na luco IntegiQ Clituninns fluvius ex me, mi certe poteris formosa videri.'
lacH Vadimonis tgeritnr, et specu Seal.
mersus postea oculis redditnr. Pli- 35 Hoc mihi perpetuojus est'] Nos-
nius Caecilins lib. octavo ad Galium, ier, Hac mihi perpeiuo vis est. Seal.
postqiiain delacii Vadimonis loqiiutns
est, snbjungit :
'
Idem laciis in fiiimen
ELEGIA XXI.
egeritur quod, nbi se paulisper ocu-
:

lis dedit, specu nieigitur, alteque cou- 1 Ah quantum] Frustra circumfer-


ditum meat ac siquid ante, quam
; lur. Lego At quantum. Heinsius
su!)duceietur, accepit, servat, et pro- in Addendis ad Ovid.
fert.' Nos piimi nomen iili flumini 12 Ejecta est : tenuit nainque Creusa
leddimus apud Plinium, et piimi domum] Hunc versutn quis non videt
hunc specum Clitun)ni apud Proper- corniptum esse quoniodo enim te- P

tinm aperinius, de quo Papipius : uuisse domum Jasonis dici potest,


'Umbroque Propertius Et antro.' qua? ipso nuptiarum ilie conflagrarit ?

quia, teste Plinio Cacilio, lacus Va- Scripti pierique tenuis domo vel tenui.
dimonis, unde egeritur, sarer est, non Scribe, Crenntea est namque
Lecta
miranduni, quare sacrum Clitumnum Creusu domo. Creon enim Creusje
Deum vocet Junius Pliiiargyrus, nisi pater. Heinsius ad Odd. Artcm I. 3.
propterea ita vocaverit, quando ab- vers. 34. Recte vidit Vir illustris
sorptus ab illo antro iteruni se ved- locum liunc corruptuni esse et medi-
dit oculis hominum. Omnes enim cina indigere. Sod ejus emendationi
ex specu nascentes aut redditi
fluvii nescio cursubscribere nequeain, cum
pro Diis colebantui-, eisque aras sta- a literarum nimium abeat.
duciu
tuebantur. Seneca Epistola xu. I'ropius accedit Cebhardus Electa :

' Maguorum fluminum capita venera- est tenui namque Creusa domo. Mihi
niur: subita ex abdito vast! amnis magis placet: Electa eft tenui namque
eruptio aras habet.' Seal. Creusa domo ; cum ex j in 1 facillimus
32 Ahsenti nemo nnn nocidsse velH] sit Ncc obstat quod tenuein
lapsus.
Duplex negatio unius vice. Alibi: Creusa: domum vix vocare posse videa-
'Non si Pegaseo,' (Sjc. postea subjun- tur Poeta, cum regia fuerit nam :

git :
' Nil tibi Mercurii proderit alta tenuis Crcusae domus fuit, si confe-
via.' Seal. ratur cum spleudore douius Medea?,
quo ipsa gloriatur; et sic pra-dicat
ELEGIA XX. apud Senecam vers. 609. ' Quondam
nobili fnlsi patre, Avoque clanim
8 Sullietto'] Locus castigandus Sole deduxi genus. "Quodcunque pla-
Sollicitn laerymcE dephtit c Sypylo. Tan- cidis flexibus Phasisrigat; Pontus-
turn apud Maronem
tacryma, nt que quidquid Scythicus a tergo videt
* Nee de concussa tantum phiit ilice Palustribns quo maria dulcescunt
glandis.' I'^rrat autem Passcratius, aquis ; Armala peltis quidquid exer-
qui ' depluere
nou alia opinatur sig-
'
cet coliors Inclusa ripis vidua Tlier-
nificatione sumi,(|uam qua ' degran- modoutiis Hoc omne nostergenitor
:

dinare' et * detonare' suuiitur, li. e. imperio regit.' Bynaus.


pro, pluere desinit. At Columella lib, 18 Experta in prima stulta cavere
X. de Jove :
' Incjue sinus niatris vio- potest] Lege potes. Seal.
:

S. AURELII PROPERTri LIB. II. ELEG. 22. 815

ELEG r A XXII. ad Jiumeros] Mart. ' Alba minus sae-


1 Here'] Antique, pro, lieri. Plant. vis lacerantiir brachia cuitris, Cum
Capteivis: ' Adverte aiiiniuni sis tu furit ad Plirygios enthea turba mo-
istos Captives duos, here q;ios enii de des.' Dousa P.
l)rceda.' Idem Ainpii. ' Here venisti 23 Pereontere licet] Veins formula.
media nocte, mine abis.' Sippissime Cujns unum hoc exemplnm adducit
Fiantus, aliiqne. Brissonins ex lib. ii. deOrat. ' Licet,
3 Nulla tneis frustra liistrantur com- inquit, rogart', Pliilippns.' Plant.
pita] Conipitalitios Indos intelligit, Mil. Act. II. Sc. vr. '
Licetne? Quia
qui ptT viconim magistros pra^texta- tejui)eo :' et Peisa Act. iv. Sc. iv.
tos fiebant. In illis ludis vidit inultas 'D. Hospes volo ego banc percontari.
pncllas, qnaj ludos spectabant, ut S. A terra ad ccElnm in quidlubet. D.
ipse innuit. Seal. Jubedum ea accedat hue ad me. S.
4 O niinis exitii) nata thentra] Prop- 1 sane, ac morem iili gere. Percon-
ter fabulas,quvje agebanlur illis ludis. tare, exquire quidvis.' Sic in ante-
Seal. statioiie :
'
Licet antestari ?'

5 Sive aliquis molli] Ludium intel- 40 Ut seiat esse aliam, quce relit esse
ligit. Seal. mea] Hue respexit declamator ille
6 ScH varios incinit ore mndosi] Ti- apnd Scnecam Controvers. v. lib. ir.

bicines koX T^xviras Aiovvctov intelligit, 'Volo tibi malani gratiani cum sponso
qui erant in scena, et in diveibiis tuo tacere ; habet amicam.' DousaP.
canebant. 'Here' auteni initio Ele- 41 Rctinueida] Retinacnla ea om-
git est x^^'') non Kvpte, ut incpte nia diruntur, quibus quid retinetur
Beroaldns. Seal. et religatur. Sunt et '
retinacula'
Varios modusi Varii modi, ex dis- Virgiiio, quibus navis appulsa religa-
criraine tibianimnam graves modi ; tur ad palxin, rui nomen '
prirane-
dextrarum tibiarnm, qui seriam Co- sins,' sive ' ^onsilia,' Festo. Anclioras
moediaj dictiouem indicabant; leves antem, cum e funibus pendeant, ja-
et acuti sinistrarum et serrauarum, ciuntur et a prosa et a puppi ut firmi-
quibus jocus ostendebatur ; modi ns stet navis. Passerat. Glossarium :

mixti et utrarumqiie tibiarnm niixtam 'Retinacula, oTrrf^efa, KUToxfis.' Pa-


joco gravitatem osteudebant. Pas- pinius ipsas auchoras vocat retina-
serat. cula 1. m. Silv. ' Uucaque submersie
7 Interea nostri qiiarimt sibi vulnusl penitus retinacula velent.'
'AXyrjSSi'as ocpdaKfjiuv. Proverbialiter. 4G Speranii suhiio siqua venire negat^
Seal Propeitianum, siqua negat,' hoc
'

9 Puris in frontibus] Hoc de pure est, si amica negat. Supra Aut si :


'

discrimine est intelligendum. Turn. qua Arabio lucet borabyce puella.'


10 Indiea qiws medio vertiee gemma Indefinite: quum tamen Cynlhiam
tenet] ItiteUlgit Grsecorum ^fXTrvica: iuttlligat. Seal.
de quo Sclioliastje Euripidls et Piu- 48 Quumrecipi quern nan noverit ille

dari lia^c adnotant. "A/xttv^ Kvpias putat] Versus interpolatus. Ne sin-


k6<jixos tls xP''"^V '''*^ \iSois in-KoiKiKixivos, cera quidcni scriptura in uostro : Cur
tv irepl KecpaKas ai yvvcuKes (popovCLV. Pa- reeipiqucc non noterit, ilia vetat. Lege
pinius Acliill. ' Gemmatis aut nec- Quum recipi quern non noterit ilia

tunt tenipora liuibis.' Ciaudianus: vetat. Fiiigit euiui se non nosse,


'
Snbstrinsitqne comam gemmis et quern vult exducii. Idem.
colla monili.' Gebh. 49 Puerum quccrendo] Servura in-
15 Cur aliquis saeris laniat sua bra- ternuncium, qui et salutigendus, in-

chiacuUris? Lt Phrygis insanos ea'ditur telligit. Saluligeruli servi erant, qui


;

816 NOT^ VARIORUM IN

jussu doniini doininseve iiltro citroque (p^peis rl ; Xpvffiov. evOunei. kclI irSffov ;

mandata, liteias, salutesque peifere- ov Svva^at. F. e^ecrr' ', oiTeTs 5e t ;

bant. Ad hos respexit Apiileius de Dousa F.


Deo Socratis :
' Hos Graeco nomine Deinde ubi pertuleris, quos dicit

AalfMovas nominant, inter tenicolas Fama labores Herculls, huic quod des
caelicolasqiie vectores hinc precum, munerls ecquid habes] Ita. locum ilium
iude donorum qui iiltro citroque;
ex vestigiis veterum membranarum
portant hiuc petitiones, inde suppc- videri castigandum ad ipsum Pro-
tias : ceu quidam utriusqiie interpre- pertium pluribus adstruemus. Hein-
tes et internuncii.' Vide Piaut. in sius in Addendis ad Ovid.
Aulul. ubi mores inulierum- probe uti possis] Hsc vulgo non
9 Cernere
ineniorat. bene distinguuntur. Ita euiin le-
ELEGIA XXIII. genda potius esse videntur Cernere :

1 Cui /uii] Ait se, relicto amore uti possis vuUum custodis avari, Captus
niatronaruni, contulisse se ad aman- et immunda scepe latere casa, Quam care
das eas, quae ininore negocio faciunt semel in toto nox vertltur anno 1 Facete
copiam sui et colligit nuilta argu-
: TTapa-nuoa^oKiav. Nam, quum deberet
meuta,quibusbaniniamoreni tutiorem dicere : Quam care nox una emitur,
ac juciindiorem esse concludat. Ead. ut potiaris optatis; dixit : Ut lateas
de quajdam sunt ap. Herat. S. i.
re in immunda casa, et ut pericliteris
Cui fuit h\docti'\ Continuanda hcec rejici a durocustode. Seal.
sunt quod ex sequentibus facile
: 12 Ah pereant si quos janua clausa
patet, atque adeo ex antecedent! juvat] Eubulus Comicus: "Otrris Ae'xT?

disticiio. Cujus sententia suspensa ; yap (JK&Tia wixpevei XdOpa, Tlws owx'
coutinnat enini fastidia luatronarum. irdvToiy iffrlv aQKiiraros ; 'E|?)i' diupT]-

liegenduin vero indocto, non indocti. aavri irpos rhv rjXiov rvfivas 4(pe^ris

Qui indoctus koI direipos fugiebam va- firiKaipecs TiTayjxivas, 'Ej/ \s-KTOvi\rois

gas puellas, nunc re ipsa expertus et vixiuiv fO-Tciaas, o'las 'HpiSavhs ayvols
doctus illas sector. Seal. ySotri Krjirevii uopas, MiKpuv -KpiaaQai Kep-
2 Ii)sa petita lucu~\ Proverbium /UCTOS T7)f -^SovV, Kai jiii; \a9paiav Kv-
volgivagani Venerem intelligit. Nam Kpiv a,l(T'X}(TT7]v '6ao}V Tlo.(rwv diWKUv v^peos
lacus est publicus. Horatius :
'
Om- oil TrSdov x^piv. Seal.
nes Gestiet a furno venientes scire 13 Contra rcjecto] Jam diximus ex
lacuque.' Nunc vagaj puella; placent, Enbulo, Tvi.ivas i(p^7js, et 'Ev Xeirro-
inquit. Idem. vrjTois, 6:c. Idem.
4 Ut commissa sua;] Vetus scriptu- 14 Custodnm ^c] Tumorem cus- '

ra, promissa. Nescio an bene. Idem. todum iiiterpretorcustodes tumidos


'

6 Integit] Recte. Porticus enim et superbos, qui amatores a foribus


ambulantibus iutegunientum. Dousa amovere solent. Nee adsentior in-
P. geniosissimo Pahnerio, qui densam
7 Delude ubi pertuleris] Post hoc coronani, et fretum illud turbee, tu-
distichon inserenda tria ilia ordine, morem dicUim putat. Sic ' senten-
' Et modo pavonis caudaj flabella tia Deniocriti,' Democritus, li. c.
superbae.' Qua? quam importnno loco apud Lucret. 'Sententia Catonis'
leguntur! Seal. apud Horatium. ' Trabeati cura Qui-
Delude tibi pertuleris, qiws dicitfama riiii pro Romiilo apud Ovidinm.
'

lahorcs Ilerculis, tit scrilxit, 3Iuncris Selupplus Vcr'simil. I. 4. c. 9.


ecquid habes] Hue spectat di'^tidion 19 Nee died, timei)'\ Hue pcrtinet
Epigranimatis Graeci ex vii. Anlliol. illud: '
Et simulare viruni pretiuni
'E\iri^ity e|(rTi ; fJjTeTs 8e rl ; vvKra. facit.' Dousa P.
:

S. AURELII PROlMiRTII LIB. II. ELEG. 24. 817

20 Hodie vir mild rure venit] Lege in pompa palain irridenda diicatis.
finem secundi Serinoriis libri prinii liamirez.
apud Horatiiim. Seal. 8 Ureret et quamtis, nomine verba
21 Et quas Euphrates'] In versib. darem] Id est, snppositicio aniicaR

Eubuli. O'itts 'llpi5avhs,&c. Seal. nomine popiilo iniponpiem, (juod


fecit Propertius. non Cyn- Ea enini
ELEGIA XXIV. thia, sed Hostia veio nomine appel-
1 Ta loqiieris, quum sis] Et in nostio lata tuit. Auctor Apuleins Apologia
scripto et in editionibus liaec perpe- I, Dousa P.

rani divulsa stint a siiperioribus. 9 Quare ne tibi sit] Hiec conclu-


Qnare conjuuge, atqiie ita lege : Li- dunt principilun Elegiap, aut paulo
bertas quoniain nulli jam restat umanti, post ' Qujeris, Deniophoon, ciir sini
:

Nullus liber erit, si quis aniare volet tam'moUis in omnes r' Vides ergoini-
Tu loqueris, <^c. Est objectio. Et di- portune haec laceiata fuisse. Seal.
citur fjLifjL-rynKws. Seal. Qiiarere viles] Sane hxc ostendiint
3 Cui non his verbis aspergat tempo- siiperiora importune divulsa fuisse.
ra sudor] Scribe, surdo. Quern non Seal.
hapc verba pudore suiftindant, etiam 11 Pavonis eauda Jlabella superbee]
si surdis auribus esset f Alioqui lii- Vel flabello mnscas exigunt, juxta
ulca est oratio. Seal. Martialis distichon :
' Lambere quas
7 Per lotain infamis traducerer nr- turpes proliibet tua prandia muscas,
bem] Est ' tradncere* damnatnni ali- Alitis eximiae canda superba fuit.'
queni popuio spectanduni,ignominiaE Vcl ventum faciunt, juxta Terentia-
caussa, exliibere. Hispane sacar a Za nuni illud in Eunucho : 'Hens tsi,

ferg^MCWfa. Suetonius in Tito cap. viu. Dore, cape lioc flabellum et ventu-
'
Hos [delatores] assidue in foro Ha- lum huic facito, dum lavamur.' Ovi-
gellis ac fustibus ca>sos, ac novissime dins de Arte Amandi, ' Profuit et
traductos per Amphitbeatri arenam, tenui ventos movisse flabello.' Clau-
parlim subjici in servos, aut venire dianus Et cum se rapido fessam
:
'

imperavit: partim in asperrinia in- projecerat a>stu, Patricius roseis pa-


sularum avehi.' Antiquior Suetonio vonnm ventilat alis.' Ursimts.
Seneca accipiat lucem Epist. cix. de 12 Et manibtis dura frigus hnbere
Attalo ;
'
Cum cocperat,' inquit, '
vo- pila] Piiam lusoriani intelligit, cujus

luptates nostras traducere, laudare inventor Pithus, ut scribit Plin. lib.

castum sobriam mensam,'


corpus, VII. cap. Lvi. Ea lusitasse etiam puel-
See. ubi ' traducere eleganti meta- ' las auctor Virgilius in Cyri : 'Cum
phora ita reprehendere significat, ut lapsa e manibus (Scyllae) fugit pila,'
turpitudinem nostraruni voluptatum de ludo virginali. Lucanus ad Piso-
tanquam in pompain duceret popnio nes :
'
Nee tibi nobilitas minor est,

exsibilarulam. Et Petronius in Sa- si forte volantem Aut gemiiiasse pi-

tyrico, ubi Quartilla juvenes rogavit, lam juvat, aut revocare cadentem,
ne quod in Sacello Priapi viderant Et non sperato fugientem reddere
vulgarent, sic inquit ;
'
Protendo igi- gestu.' Passerut. Beroaldus locum
tur ad genua vestra supinas manus, hunc Propertii intelligit de pila pnel-
petoque et oro, ne noctnrnas religi- lariex crystallo, quam matrona" aes-
ones jocum risumque faciatis, neve tivo tempore manibus continent ad
traducere velitis tot annorum secreta, lestum refrigerandum.
quae vix uUi homines noverunt :'
id 17 Hoc erat in primis] Kic alia

est, ne manifesta faciatis secreta, et Elegia incipit. Seal.


Delph, et V<ir. Clas, Propert. 3 F
:

818 NOTiE VARIORUM IN

31 Qui nunc se in tumiduni] Post hoc ELECTA XXV.


disticlion illiid reponendiim :
' Dura 1 Uiiica nata meo'\ Et hapc impor-
est quae niultis siniulatum.' Tu, in- tune a superioribus divulsa. Perse-
quit, slmulato amore in falsam spem quitur enim, quod inceperat. Ait se
indiicis me. Ast ego non ita: nam fore ilii uni addictissimum, neque
nie nulla a?tas niutabit. Utitur tertia aliam amatiirum. Legendum vero :

persona moresuo, ut supra non semel. Unica nata meo pulclierrima cum dolori,
Dixit enim ' Et se plus uni si qua
: Excludi quoniam sors mea, sape venis.
paraie potest.' Si qua ' enim dixit' Quoniam ita mihi forte evenit, ut,
de ipsa Cynthia loquens, quasi di- aliinocte promissa, ego cxclndar, tu
ceret: Dura es, quae te plus uni eris nihilominus etiam absens unica
paras: ut supra: 'Nee si qua Ara- cura animo meo. Nam verbum veni-
bio lucet bombyce puella.' 'Si qua' endi apud Propertium, nt jam indi-
est indefinite pronunciatuni. Atqui cavi, est rh rvyxdveiv. Alio(|ui quam
de finita persona loquitur. Seal. ineptum erat dicere : Quia ego ex-
41 Credo ego, Sfc] Duplici modo cludor a te, tu saepe veni ad me. Quis
verba ilia accipi possunt. Ut vel risum contineret ? Hac sane obscura
hoc videatur dicere Credo ego mul- : hactenus fuerant. Seal.
tos ad hunc niodum, i. e. tani con- 2 Excludit quoniam'] Malo, Exclu-
stanter, quasi ego te amo, amasse; di. Sors mea est excludi. Ut ille
sed rursus credo, multos etiam in- Phaedria in Euiiucho cedrt, alteri
constantes fuisse. Vel illud Credo, : nocte concessa. Quare snptrins:
multos quidem talem figuram et pul- 'Dura est, qua; multis siniulatum
chritudinem, quali tu es prEedita, a- ducit amorem, Et se plus uni si qua
masse, sed non onines certos et con- parare potest.' Exclusit enim Pro-
stantes fuisse. Ut
hac figura,' vel '
pertium, quia alii condixerat. Seal.
pro, hoc modo, vel hac pulcliritudine, 5 Miles depositis annosus secubat
accipiamus. Posterius frequens est ai-niis, GrandcBvique ncgant ducere ara-
apud Propertium ; illud non item. tra lioves, f'utris et in vacua rei/iiiescii
Dictumqiie videtur, sicut illnd Plau- navis arenal Eadem fere omnia ab
ti 'ad hanc faciem,' i. e. talis. ' Pe-
:
Ovidio recensita habes ii. Auiorum :
rire ' auteni, ut sa^pe, et heic est 'Fessus in acceptos miles dcducitur
aniare. Scioppius Verisimil. lib. 3. c. agros Tutaque deposito poscitur en-
10. se rudis, Longaque subductam celant
49 Noli nobilibiis] Locus ille casti- navalia pinum Mittitur in saltus
;

gandus: Noli nobilibus, noli te offcrre carcere liber equus.' Dousa P.


bealis ; Vix venit exlremo, qui legat 8 Et telus in templo bellica parma
ossa,die. Invidiosum illnd plane iioli vacat] Mos Veteribus, cum militia se
te offerre, et
\)lus, est, quani sidicat: abdicareiit, arma sua in Deorum tem-
Noli tuicopiam nobilibus et divitibus plis suspendere, addita inscriptione.
facere. Vulgati nullo sensu, noli Aristopliauis interpres ad Equites
conferre. Heinsius in Addendis ad "Edos -^v TO, airh rraiv noXe/xaiv SirXa iv rots
Ovid. Upols avaridtvai. Nemesianus Ecloga i.
52 Pectore nuda] Idem, quod, uti '
Nunc album caput et Veneres te-
Poeta? loquuntur, nuda pectus,' '
puere fub annis. Jam mea ruricola
nuda genu.' Nuda enim hoc loco
' '
dependet fistula Fauno.' Virgil. Mn.
nominandi casu positum est. Dousa lib. I. Genti nomen dedit, armaque
'

P. Sed rectius alii libri pectora : Et lib. iii.


fixit Troia.' ;Ere cavo '

nuda. clypeum magni gestamen Abantis


:

S. AURELIF PROPERTfl IJB. II. ELKG. 25. 819


Postibns adversis ftgo, et rem car- libens,' Sec. Ut appareat recte nos
mine si;no, j^Ineasi, hjec de Danais ha2c cum illis conjnnxisse. Seal.
victoribus arma.' Ovid. Met. lib. xv. Qui] Quid lego; non, ut in libris
'Cognovi clypeiim laevae ge'>taniina formulariis est, Qui: hoc modo Tit :

iiostrje, Nuper Abanteis leniplo Jiiiio- quoque quid p.f. a. a. Credule? Dousa
nis in Argis.' Horat. lib. i. Epist. i, P.
' Veianiiis armis Herculis ad posteni 23 In mediis persolvit vota procellis]
fixis latet abditns agro.' 3Jeursius. Vota 'solvi' et 'reddi' dicebantur.
9 Atit me ah atnore fo] Post hoc Unde Macrobius lib. iii. Sat. cap. v.
repone illud, ' Et si ssecla
di.sticbon ad ilium Virgilii versiim lil>. v. lEn.
forent/cuni sequenti. Nam superior '
Hanc tibi Eryx meliorem animam
senteiilia cum illis congriiit. Si, iri- pro niorte Daretis Persolvo :' corum
qnit, paterentiir sjpcida iit csseni verborum proprietateni observans,
quod nunc tn es, nempe pnella anti- adnotat Virgilinm, ut nuncupata vota
qiiis grata, hoc est,jam provectior signiftcaret, dixisse ' persolvo,' quod
fEtate, jam apqiialis provectis : quod de voto proprie dicitur. Sic et apud
tanieii a-tas mea non permittit: quod Ovid. lib. V. Fast. Flora de ludis sibi
tanien per aetatem meani non licet. ex voto suscepto factis, Annuimus,' '

Nam mc. Supra


tu es provectior ait, ' votis Consul cum Consule
:

'
Quiim sis Ipsa anus, hand longa ludos Posthumio Lenas persoluere
cnrva futura die.' Item: 'Ajipiacur niihi.' Valerius Maximus lib. r. cap. i.

toties te via ducit annm ?' Seal. '


Item Matri Deum
sjepenumero iui-
11 Nonne fuit satius] Nonne satins pcratores nostri compotes victoria-
erat hapc pati, quam mutare amorem rimi suscepta vota Pessinunteu) pro-
meum ? Seal. fecti solverunt.' Festus Pomp. Mi- '

14 Si pateremur aves] Scita, poiitica, nui^tur luctus, cum votum publice


vereque adeo Propertiana locutio susceptum soivitur.' Brissonius,

ilia 'Gorgonis' &c. Qnippe 'si' 24 Quum so'pe] Legendum puta-


novo more, nuHique, quod sciam, bam Quam, i. e.antequam q.d. Noli- :

Poiitarnm usitato, priori narration! te amoris tui venustate jactarc,qnum


aubjunctum est, qua tamen ipse Pro- nondum ad finem amoris perveneris.
pertius postea utitur lib. insequen- : Nemoenimin mari Dis luarinis pro
te : '
Issent Phlegra?o melius tua se servato gratias persolvit, antequam
funera campo : Vel tua si socero colla ratem in portum securitatemquc de-
datunis eras.' Donsa P. duxerit. Qhoot. pro, antecjnam, apxat-
17 At nullo domina] Aliter et me- KUS.
lius legendum ex antiqua scriptura: 25 Aut prins] Observa ' prius de-
At me teritur sublimine amor,
nullo de poscit antequam' &c. Sic Virgil. 4.
qui Reslat. Sublimen est idem quod yEneid.' Sed mihi vei tellus optem
limen inferius, ut in Varronem anno- prius ima dehiscat, Ante, Pudor,
tamus: ut contra superlimen, hoc est, quam te vialem.' Nisi si heic apud
Veteri Glossario. Amor,
itrepdvpov in Propertium Arte pro Anie legendum
qui restatdeme,durat,quum deferro sit. Arteenim in ludis curulibus vel
nihil tandem restet, quod duret. Li- maxime opus fuisse, quis est, qui ig-

miuis autem facta nientio propter vi- aoret.^ Et docet illud filium sunm
gilatas noctes amantibus ad limina Nestor Iliad. \f/'.
Mrtn S' rjvioxoi irt-
amicaruni. Seal. piyiverai rivdxoio. Arte etiam au-
'

21 Tu qiiuque qui plen.tfaslus'] Refe- rigas aurigaevincere suerunt.' Sciop-


rendum ad eum,dequo superiuscon- pius Verisimil. I. 3. c. 10.

querebatur, quum ait 'Tetra venena


: 20 Septimu quam metam triverit at-ic
;

820 KOTJE VARIORUM IN

rota] In iinoquoque niissu a singulis miiltum potest, ut qui amatur et poti-


agitatoribtis septeni exigebantur spa- tur: ut apud Catullum in Inferiis
tia et curricula. Suet, in Domit. cap. Fratris, ' Sis in amore potens,' id est,

IV. Senec. Ep. xxx. Ainob. lib.vii. in amore eveniat tibi, ut potiaris : nt

Lactant. lib. vii. cap. xxvii. Cassi- Eleg. V. ' Cinthia forma potens, Cin-
odonis fciibit, eqnos circum septem
' thia verba levis.' Turmbus.
inetas incitari solitos.''Metam,' opi-
nor, tlictani, qnod ea definitiim erat
ELEGIA XXVII.
circi spatinm, a nietiendo vel nietan- I At vos incerlam'] Conjunge cum
do. Isidorns cap. xxvi. lib. xviii. superioribus. Seal.
'
Ornamenta Circi, ova, meta, obe- 3 Phcenicum inventa] Multarum re-

liscus, carceres.' Metae olim lignese, rum inventores et autores Pha-nices

sed aiireas fecit Iniperator Claudius, sunt. Plin. lib. v. cap. xii. Strabo lib.
inquit Suet, in Claudio cap. xxi. Ilig- XVI. a Phoenicibus ad Graicos ma-
neani nietam statuitiEneasapud Virg. nasse astronomiam, ait, et arithme-
lib. V. qui et metae nsum docet :
' Hie ticam. Interpres Arati. Q. Cic.
virideni j^ineas frondenti ex iiice nse- apud M. Fr. ii. De Nat. Deor. De
' Hac fidunt dnce noc-
tani Constitiiit, signumnautis, pater : Cynosura :

unde reverli Scirent, et longos ubi turna Plioenices in alto.' Passerat.


circum flectere cursus.' Meta erat 5 Seu pedibtis Parthos sequimur, seu
KuvoiSr]s, turbinata, quae forma etiam classe Britannos] Respicere videtur
pyramidum et cupressorinn ; iinde ad expeditiones ab Augusto suscep-
Ovid. '
Metas imitata cupressus ;' et tas, quarum et Herat, meminit, Bri-
ita seni statuunt molas, ut vocaut tannos istos cum Parthis conjnngens
rustici. Flexns ipse meta; Grascis 'Prajsens Divus habebitur Augustus
niodo Tpoiryj dicitur ; unde Tpovmhi adjectis Britatuiislmperio, gravibus-
Astrologorum, quia ab eo tempore que Persis.' Quae eveniM unt anno U.
sit rponri, et reveisio solis : modo C. 733. ' Coilegam Lepiduni quo
qua voce tanquam Latina
KafJLTTTTjp, duxit Lollius anno.' Dousa P.
usus Pacnvius apud Noniuni. Peri- 13 Jam licet et Stygia sedeat sub arvn-
culosus autem erat ille flexus. Ideo dine 7-emcx'] Saepe mihi dubiar.i traxit
Nestor apud Horn. Iliad, if/'. Antilo. senlcnlia iDenteui, quid tandem sig-
chum tiiium monet ita metae appro- nificare volueritPropertius,cum hacc
piniiufet, ut viiet tamen lapidis tac- scripsit. Modo enim
de perticapor-
tiuii, ne et vulneret equos et ciirrum tisculi, id est, hortatoris remigum,
frangat. Passerat. qua excursuni, ut ait Nonius, et ex-
34 Invidiam quod habetl 'Hip.eariTov hortanienta moderatur modo de ca- ;

T{, Seal. lamis et arundinibus forte ad ripam


10 Quantum sic crucial^ Plane est Stygis provenire solitis inteliigen-
Herodoti aAyrjoives (xpQoKixSov, Su- dum postremo etiam arundinem
;

pra Interea Dostri qua?runt sibi


:
''
istam Stygiam pro receptaculo navali
vulnns ocelli.' Seal. sive tugurio, ac gurgustio arundinum
42 Dulcis uterque color'] Scribe, ut tegulo cooperto ex nostratium consu-
in nostro, ditcit. Seal. etudine, quo lenunculi aut cymbae
48 IJnttsit] Potest etiam legi Una quicturae subducuntur, et tanquam
sat. .Seal. in portu collocantur, ne videlicet
ELEGIA XXVI. niido aptheri expositae rimis fatiscant,
5 Qualem purpureis agitnrit] Rlelius tabidivque ac latera earum nimio
liber, agitutam. Seal. cceli a?stu contra hiatum ac incem
22 Potem] Potens liic, qiu aruore per comniissuras admittant, accipi
;

S. AURELII PROPERTII LIB. II. EI, EG. 28. 821

posse opinabar. Nunc ad priorem natos voti, appellatos. Macrob. lib.


nieam sententiam postliminio relabor, III. Saturn, cap. expendens hunc
ii.

ct anindinem Stygiam portisciiliim, Virgilii versum, ' Constituam ante


id est, perticani, ut dixi, arundineani aras voti reus :' ' Haec vox,' ait, Vo- '
'

Charontis inteipretor, quam idem ex ti reus,' propria est sacrorum,ut reus

navali disciplina in manu tciiens, uni- vocetur, qui suscepto voto se Numi-
braticis vectoribus suis signnm mo- nibus obligat : damnatus autem, qui
dumqne dat remigandi. Dotisa P. promissa non solvat.' Servius in Sciie-
d's: 'Damnareest, damno afficere, id
ELEGIA XXVIII. est,debito liberare. Ideo,etcum vota
IG Extremo venit] Puto legend, re- suscepimus, rei voti dicimur, doner
niel. iMuiet. consequamur beneficiuni, et donee
25 Quod si forte tibi propcrarint fata condemnemur, id est, promissum sol-
ijuietem] IdeniTibullus: 'Seiiniaiura vanius ; ut [Virgil. Bucol. Eclog. v.]
dies fato properat mihi mortem.' '
Damnabis tu quoque votis.' ' Livius
Dousa P. lib. V. '
Caniillus identidem omnibus
29 El tibi Maonidas interque heroi- locis concionabatur, baud minim id
das] Liber: Et tibi Maonidas inter quidem esse, turere civitatem, quae,
Nereidns. Neiitra lectio bona, Le- damnata voti, omnium rerum potio-
gendnm : Et tibi Mceonias inter heroi- reni curam, quam religione se exsol-
das. Aspiratio pro positione est. vendi liabeat.' Idem lib. vii. de L.
Ausoniiis: ' Mercator liodie, eras ci- Furio Dictatore: 'Inter ipsam dimi-
tliarcfidus eris.' Seal. cationem aedem Junoni^Monetae vovit
3G Laurus] Lanri duo genera ponit cujns damnatus voti, cum victor Ro-
Cato de R. R. cap. viii. Delpliicam mam rcvertisset, dictatura se abdica-
et Cypriam. Delphicacoronabantiir vit.' lib. x. ' Vt aedem etiam fieri
Et
Delphis sacronnn carminiini victores Senatus juberet, bis ejnsdem voti
et triumphantes Romae. Cypriasnb- (laninata Respub. in religionem venit.'
crispa est, foliaqne liabet brevia et Idem lib. xxxix. ' Damnatam voti
nigra: ea ante curias, domos Caesa- Deum benignitate, exsolvere id vel-
rum, Pontificum, et Flaminum pone- le.' Etlib. xxvji. ' Damnarentuique
batur, et Martiis Calendis renovaba- votorum qu".K pro ipsis suscepisscnt.'
tur. Theocritus /xeAa;U(^uAA.ous ddtpvas Nonius Marcellus :
' Damnare et con-
ntramqiie laurura promiscue vocat. demnare pro, liberare, positum est.'
Vide Plinium, lib. xv. cap. xxx. Titinnius Veliterna Fortasse votum :
'

Apollini autem dicata a Veteribus fuisse, quo die liber foret. Nunc
laurus unde etiam in templis ejus
; ejus voti condemnatus immolavit hos-
* Et am-
coronae exianro confectte videbanlur. tiam.' Tnrpilius Leucadia :

Caussa autem, quod laurus vaticina- plius illam apparere condecet, quan-
tionis symbolum ; veteres enim ex doquidem voti condemnata est.' Si-
lanri crepitu rerum eventa observa- senna Hist. lib. IV. '
Quo voto dam-
bant, et, in ignem injecta si cum stre- nati foetum omnem dicuntur ejus anni
pitu conflagrasset, auspicatissimum statim consecrasse.' Brissonius,
erat signum, maxime colonis. Si vero 45 Ante tiiosque pedes ilia ipsa ado-

sine strepitu consumeretur, sinistruni perta sedchif] Duo adorationis signa,


omen erat. 3Ieursius. vclarl, et sedere. De velatione no-
43 Sacro me carmine damno'] Nota- tissimum vel ex illo :
'
Et caput ante
tu dignum est, eos, qui votafecerant, aras Phrygio velavit amictu.' Juve-
reos voti ; eorumque compotes fac- nalis :
'
Stetit ante aram, nee turpe
tos, quoad promissa solvissent, dam- putavitPro cithara velare caput: die-
822 NOT^ VARIORUM IN

tataqiie verba Piotulit.' De sedendi Saturn, cap. vi. coiifirmat, Cornelii


litu Tertulliamis de Oratione ' Por- : Balbi haec verba adferens : ' Apud
10 quiim perinde faciant nationes aram Maximani observatum, ne lec-
adoratis sigillaiibns suis residendo, tisternium fiat custoditnr in eodem
:

vel propterea iu nobis reprehendi nie- loco t onines aperto capite sacra
retur, quod apud idola celebratur.' faciant. Hoc fit, ne quis in eede Dei
Pythagoricuni aiitem illud est, et ex habitura ejus imitetur. Nam ibi

ea scliola in ritiim Rouianoruni mi- operto ipse capite est. Varro ait,

gravit. Notum enim synibolum, Trpotr- Graecuni hunc esse morem : quia sive
Kwicravra kiriKadrjcTBai. Seal, ipse, sive ab eo relicti, qui aram Max-
Aitoperta'] Capite opeito salntatos imam statuerunt, Gr^co ritu sacrifi-
Deos ostendit Plautus in Ciirciil. caverunt. Hoc
amplius addit C. Bas-
Act. III. I. bis verbis
Sc. 'Quis hie : sus Idcircoenim hoc fieri, dicit, quia
:

est, qui opeito capite /Esculapium ara Maxima ante advcntum jEueae
Salutat.'' Hinc et in Auiph. Act. ii. in Italia constituta est, qui hunc ri-
Sc.i. ab Alcmena parturiente Deos tuni velandi capitis invenit.' Et cef-
capite opeito invocatos refeit. Ideni- te morem hunc purum putum Roma-
que aperte Piiitarchiis eV AiVfois ^rot num fuisse, et ex patriis Lalinorum
'Po}fxaiKo7s, tiadit : Aia. t(, inquiens, institutis, docet Virgil, lib. 111. iEneid.
Tohs Qsovs irpoffKwovvTes, iinKaAvnTovTai cujus versus ipsos, quod perspicue
rxiv Ki<paKrjv Et mox ; Tovs 6e Qiohs
; hiijus ritus non minus originem, quam
ovTW TrpoaeKWow, ^ TaizuvovvTis kavrovs caussas aperiant, subjeci. His enim
Tp iTriKpi\pt TrjS Ke(pa.\7Js, 7} fj-aWou ev- prajceptis vates ^neam instruit :

Xafiov/xevoi Tiva (puvrjv Trpoairecrf7v avrois '


Quin ubi transmissae steterint trans
^^wdev evxofj-evots airaiffiov koI S{icr(prifj.ov^ a?quora classes, Et positis aris jam
TOiV icToov o.TTe\a[xjiavov to l/xdriov. Et vota in litore solves, Purpureo velare
ceite non a salutantibiis niodo et ado- comas adopertus amictu Ne qua :

lantibus, sed et a sacrificantibus, inter sanctos ignes in honore Deorum


Deos (Satiirnuni, Honorem, et Her- Hostilis facies occurrat et omnia tur-
culeni excipio) capite operto, obvo- bet. Hunc socii morem sacrorum,
vesteqiie ad aiires adducta, coll
liito, hunc ipse teneto, Hac casti maneant
consuevisse constat. Saturno nani- in relligione nepotes.' Ubi casti ma-
qiie et Honori, Oveiv aKa\vnT<fi vel aira- neant in relligione nepotes.' Ubi
paKoXvTTTU} rij K(pa\fj, nioris fiiisse Servius, 'Sane,' ait, 'sciendum est,
Plutarch, iu Ahiois auctor est. Fes- sacrificantes Diis omnibus, capita ve-
tiis Pomp. '
Luceni facere dicuntiir lare consuetos ob hoc, ne se inter re-
Saturno sacriflcantes, id est, capita ligionein vagis offerret aliquid obtu-
dctegcre.' Macrob. lib. i. Sat. cap. x. tibus, excepto tantum Saturno.' Fes-
de Saturno: '
Hinc
quod ex in- est tus Pomp, in Verbo Saturnia ;' ' Sa-
'

stituto peregrine liuic Deo sacrum turnii quoque in iino clivo Capitolino
aperto caj)ite faciunt.' Proinde apud immolabant ubi ara dicata ei Deo
:

eundem lib. i. cap. vin. ubi de a;de ante helium Trojanum videtur, quia
Saturni scriptum est: ' Illic Graeco apud eum supplicant apcrtis capiti-
ritu capite operto res divina fit quia : bus. Nam Italici auctore jEnea ve-
priino a Pelasgis, post ab Hercule, lant capita: quod is, cum rem divi-
itaeamaprincipiofactitaiain putant;' nam faceret in litore Laurentis agri
legenduni proculdubio est, capite a- Veneri matri, ne ab Ulysse cognitus
perto. Quo ritu etiam Herculi rem interrumperet sacrificium, caput ado-
divinain factani Halicarn. lib. i. do- peruit, atque ita conspectum hostia
cet. Hoc idem Macrobius lib. iii. evitavit.' Aurelius Victor in Brevi-
: :

S. AURELII PROPERTII LIB. II. ELEG. 29. 823


ario Hist. Ronianaj de lEnea. loqiiens tricem loniam. Hoc saepe bonos
* Cum interim ininiolata sue in litore auctores corrupit, Latinitatis priscae
sacrificiiim perageret, tiaditnr forte mysteria ignorare. Seal.
advertisse Argivam classem, in qua 58 Longius aut propius'] Horatius
Ulysses erat: cumqiie vereretur ne ab ' Serins ocius Sors exitura.' Seal.
lioste cognitiis periciiluin subiret, 60 Munera Diance dehita redde cho7-o'\

itenKpie rem divinam interrumpere Rppone veterem lectionem, choros.


summimi nefas diiceret, caput vola- Infra: 'Quum videt accensis devo-
luento obduxisse, atque ita pleno ritu tam currere ta'dis In nemus, etTriviae
sacra perfecisse : inde posteris tradi- luniina ferre Dcep.' Seal,
tum niorem itasacrificandi, ut scribit 61 Redde etiani exeiibiasl Infra
M. Octaviiis.' Hinc Varro lib. iv. 'Tristia jam redeunt iterum solennia
LL. Ricam,' ait, 'a ritu dictam,
'
nobis : Cynthia jam noctes est ope-
quod Romano ritii sarrificium feminae rata decern.' Seal.
cum t'aciunt, capita velant.' Livius 62 Votivas noctes et mihi solve deceni]
lib. X. '
Si conspiciali\r cum capite Redde, noi\ snlve, habet noster codex.
ac lituo, capite velato victimam cae- Et profecto melius. Votivas noctes
dat.' Ex hoc porro ritu apud Vale- decem pervigilabant Isidi: quod jam
rium Flaccum lib. v. Mopsus vates, attigimus, et cognoscimus ex eadem
duni manes veneratur, iisque vinum infra: '
Cynthia jam noctes est ope-
dat, caput obnubit. Brisso7iius. rata decem.' Et ex TibuUo Ut niea
:
*

49 Sunt apud infernos tot milliufor- votivas persolvens Delia noctes Ante
mosarum : Pidcra sit in superis scilicet fores lino tecta sacras sedeat,' Apu-
una locis] Hanc et numerorum et lo- leius de casto Isidis etiam diesjeju-
quendi generis rationem expressit nare ' Decem continuis illis diebus
:

Secundiis noster, lib. ii. Elegiar. ubi cibariam voluptatem coercerem.'


scribit Cuncta patent tibi, Sonine,
:
'
Viiit Propertius illi eas imputari, et
cnbilia formosarum Nocte brevi vi- : sibi reddi. Seal.
gilet scilicet una mihi.' Dousa P. Votivas noctes et mihi solve decern^
53 Et qiiot Tvoja tuUtJ Vereor, ut Tot enim noctes ex voto, quod Isidi
satis vera sit lia;c lectio. Nam diversa fccerat, '
scjuncta,' ut Poetae ipsius
est scriptura : Et quot hioa tulit, et verbis utar, 'cubuerat' Cynlhia. I-
eadeni manu in niargine, Hiona. Ego dem officii quoque a Philenio sibi
puto euni dixisse lona, pro 'loivla. evenire stipulatur, exigitque porro
Nam et Arabus' dixit, pro 'hpi^ius,
' Diabolus Plautinus. Sic enim est in
et Virgilius in Culice, ' Cilicus '
pro Asinar. ' Si forte pure velle habere
KtAiKios. Sane legendum, Et quut lona dixerit, Tot reddat spurcas quot pu-
tulit. Seal. ras habuverit.' Dousa P.
54 Et I'hoebi et Priami'] Noli dubi- ELEGIA XXIX.
tare, quin legendum sit, Et Tliebe, et 2 3Ie servorum duceret ulla manus'\
Priumi diruta regna senis. Si ergo hie Servos adversitores intelligit; quo-
Trojae meniinit, quare superius idem rum miuisterium est ire ad herum fo-
dixisset ? ant potius, quare hie repe- ris coenitantem, et eum domum redu-
teret, si jam meniinerat? Non dubi- cere ac coraitari. Plaut. Mostell.
um est, quin legendum, nt indicavi- ' .Solus eo nunc adversum hero ex pin-
mus, lona, metaplasmo, quo dixi. rimis servis, Hanc rem die crastino
Deinde non verisimile est, quum re- quom herus resciverit, IMane castiga-
giones KaWiyvvaivai recenseret, tacu- bit eos exuviis bubnlis.' Idem Casina
isse formosissimarum mulierum nu- Act. II. Sc. ult. ' Et idem me pridem,
:

824 notjE variorum in

qiiom ei adversum veneram, Facere 27 Narratum somnia Vcstce] Veterej


atriensem voluerat sub jamia.' Idqne ad depulsionem malorum somniornni,
praeter Plaiitiim testatur etiam Te- quam viderant speciem narrabant
rentiiis in Adelpli. ' Neque servnlo- Diis, ac sacpennmero domesticis, ut
nim quisqnam advorsum ierat.' Ubi Vestap, etGraeci Apollini Trpoffrarripio^,
Donattis ait proprie lociitum Teren- ut apud Sophoclem Clitaemnestra in
tinm, dicendo ' advorsum,' nam inde Electra : Toiavrd rov irap6vTos, rivi-x

adversitoies dici. Popma. TjXicf) Ae'iKwci Tovvap,eK\vov i^r^yovfxevov.


14 At tu nescio quas quaris inepte Soli autem ideo narrabant, quod,
fores] Non placet fores, sedforis, vel quemadmodum sua luce tenebras fu-
certe foras. Ineptum enim videtiir gat mundninque illuminat : ita noclis
foris qiiserere, quod habes domi, prze- species somniaque discutere et irrita
sertini cui Cynthia in nnindo sit, et reddere putabatur: nox enim som-
quae desiderio tui oblanguens in mul- niorum parens habebatur cui radia- ,

tam noctem te insomnis in cubili stio tus et lucidus sol contrarius est.
expectet; cum tu interim, quod ilia Turneb.
praebere parata est, aliunde a scortis 29 Talis visa mihi ^c] Puto indu-
et nescio quibus nugis hominum su- cendum punctum post '
recenti,' nee
perbus et superfluens vage eas quffi- sententiam absolvendam ante alterius
situm, Doitsa P. distichi exordium, ut Pentameter
15 Sidoniee nocturna ligamina mitrce'] prior ille: ' Heu quantum per se Can-
Mitra muliebris capitis ornamentura dida forma valet,' hoc modo paren-
et niolie, non fuitSidoniorum et Phoe- thesi includatur, et * visa '
partici-
nicum,sed Lydorum. Ipse Eleg. xvii. pialiter,non verbaliter, accipiatur,
lib. m. ' Cingat Bassaricas Lydia quum alii, est,subaudiendum putave-
mitra comas.' riut inepta sententiaj connexione.
16 Atque oculos morerit ilia graves] Dousa P.
Quum experrectaadhuc somno graves ELEGIA XXX.
oculos in te conjecerit. Sed nihil nni- 1 Quo fiigis ahdemens] Pulcherrima
tandum. Seal. hujus Poetae Elegia mirum in quot
21 Atque ita] Scribo : Atque ita mi membra distracta sit, ut mirer quid in
injeclo dixerunt riirsus amictu, 1 nunc, mentem venerit istis ^i^KioarpifiXan,
et noctu disce manere domi. Noctu ma- qui non prius mentem PoiJta; diligen-
le quam noctes, quod ante legebatur. ter perpenderent, quam liaRC ita de
Sic secundo lib. Eleg. 22. '
Et ca?lura suis sedibus injuste deturbarint. Ele-
noctu bis sine rege fuit.' '
Noctu' Ti- gia autera incipit ab eo disticho
biillus quoque dixit lib. i. Eleg. 6. 3Ii 'Quaeris cur veniam tibi tardior?'
dixerunt pro meduxerurit, quod hie lo- Seal.
cum non habebat. Heinsiusad Mclam. G Nil tibi Blercurii] Duac negationes
I. .'). vers. 114. pro nna. Nam prius dixerat, ' Non
23 Si sola] Si pro, an, more
'
' si Pegaseo.' 'Non nil,' est, Nil tan-
Graecornm. Terent. Heautont. Vi- ' tum. Seal.
sam si domi est.' Idem Eunucho : 12 Si modo prasentes]
Deinceps
'Atque adeo visam, si domi est.' lege, 'Num jam
dura paras' cum sc
Plant. Kacchid. < Ibo et visam hue quenti: Spargereque alterna.' Seal.
'

ad euni, si forte est domi.' Virgil. 1.5 Illorum antiquis onerentur] Ca-
;En. lib. iv. ' Sed fatis incerta feror, tullus:Rumoresque senum severio-
'

si Jupiter ;inam Esse velit Tyriis ur- rum Omnes unius aestimemus assis.'
beiii.' Laurenberg. Scat.
S. AURKLII PilOPMRTII LIB. II. KLKG. 31. .S25

iC Hiclocasest] '
Hic^" in convivio. ' Ego homuncio hoc non facercm?'
Seal. Vides, quam male lacerata fuit haec
17 QucB nen jure vado McEandr'i] Elegia. Stati'ia subjiciendum disti-
Telestes Seliniisins : '^Wv aocphv ffo<pav chon 'Una contentum,' cumsequen-
:

\a0ovcrav (OvK iTTsXTTofiat vScf)) Apu^uoTs ti Mi nemo objiciat.' Seal.


: '

opeiois 'Opyavuv S7av ^Addyau Av(T6(pda\- 33 Nee tu virginibus reverentia] Nee


fiOv aiffxos iK<po07)Qe'iffav hiiQis ere x^'P*'' uUo pudore Musarum, qu^ ibi pictae
^akelu. Seal. sunt, moveare. Tu tuo facto ilias pu-
18 Turpia quum faceret] Deinceps dore non suffundes. AlSo7a TrpdrTuira
revertere ad illiid, ' Tyndaris exter- intelligit per reverentia ora :' irap-
*

no.' Ut osteiidat se nioveri, quod Bevos alSoiri Poetae. Seal.


'
Cynthia conviviis lempestivisintersit, 35 Si tamen QLagri] Th '
tamen
item quod se plus quam iini parat. KapiXKii. Supra, ' Quippe ubi nee
Seal. caussas, nee apertos cernimus ictus ;
19 Nunc jam dura paras] Male, 'Num Unde tamen veuiant tot mala, caeca
jam : quanquani panim interest utro via est :' hoc esf,unde veniant. Item :

modo legas. Quo fugis? inqnit : num '


Nee tu tain duros per te patieris
niilitatum profioisceris, ut ex caedi- amorcs. Trux tamen a nobis ante
bus ditata ciuentam piaedam domum domandus erit :' Th * tamen ibi quo- '

reportes? Seal. que 7rap'\Ki. Horatius: 'Nequicquam


22 Etferre ad patriosi Nunc redi Deusabscidit Prudens oceano disso-
ad illud ' Nil agis insidias in me :'
: eiabili Terras, si tamen impiae Non
Quis non tantani confusioneni niira- tangenda rates transiliunt vada.' Non
bitur ? Seal. igilur Musas pudebit tui facti, si qui-
23 Una contenlum] Recteet ordine dem aliqua de illarum numero idem
perscquitur narrationem. Seal. fecit. Nam Calliope ab ApoUine
Lfnaeontenttim] Si Jupiter et Seme- compressa Orplieum peperit. Seal.
len et lo deperiit, cur aiiquis milii ob- 38 Et medius docta cuspide] Malo,
jiciat me plures aniare, neque una tecta euspide: 9vp<rov intelligit. Ca-
contentum esse? Seal. tullus :
' Horum pars tecta quatie-
25 Liheat tibi Cynthia] Libeat tibi bant caspide thyrsos.' Seal.
hue venire mecum in eam porticuni, 40 Nam sine te nostrum non valet]
aut potius templum Apollinis Palati- Post hunc versum lege distichon,
ni. Subjiciendum autem statim dis- Hoc utinam spatiere loco:' cum se-
'

tichon :
'
Nee tu virginibus.' Seal. quenti, '
Quum videt accensis.' Seal.
27 Illie adspicies] Melius, aspicias.
IHic ait etiam Musas pictas fuisse. Et
ELEGIA XXXI.
sane omninoconvenit, ubi Apollo es- I Quceris eur veniam] Mutilam esse
set, ibi et Musas esse. ScopuHs hae- hane Elegiam, finemque illius deside-
rere ait, quia ita pingerentur pendu- rari, cum diu suspicatiis essem, post-
la; in rnpibus Heliconis. Seal. ea veterum librorum indicio depre-
30 Denique ut ad Trojee] Post hunc hendi. Sunt, qui eam, quag proxims
versum insere distichon, Qui videt ' sequitur, cum hac continuent, unani-
ispeccat:' a quo disticho inepte alius que ex duabus faciant : quos valde
Elegia; initium feeerant in vulgatis. errare arbitror. Muret.
Seal. 3 Tantam erat in speciem] Liber
31 Quod nemo extat] Si ex ilia
si Tota, non Tantam. Ego lego :
' Tola
pictura ne Deos quidem inimunes ab erat in species Poenis digesta colura-
amore cognoscimus, quid mirum si nis.' In speeies, ds iSeas : picturas
et egoamo? Ita ille Terentianus : species vocat, quia oculis objiciuntur,
: :

826 NOTiE VARIORUM IN

a speciendo. Sic supra easdem visa Protinus autem legere debes illud
vocat: ' Et posuit casta turpia visa distichon: 'Quod si nemo extat qui
dome' Species igitiir pliualiter le- vicerit.' Seal.
gendnm. Unde subjicit, '
Inter quas 3 Prcenestis duhias sortes'] Cic. il. de
Danai.' '
Inter quas/ species sci- Divinat. deSortibus: 'Quid in his po-
licet. Seal. test esse certi, quan, foi tuna- monitu,
Pwnis digcsta coluinnis] Significat pueri nianu miscetitur atque ducun-
columnase niarinore Numidico, quas turr' Idem
de Divin. Numerinin
ii.

Horat. lib. i. Od. xviii, vocat Co- ' Praenestinum jussum, ait, in somnis
lumnas ultima recisas Africa.' Cato silicem cajdere, unde sortes eruperint
apud Festum in ' Pavimenta,' Poe- in robore insculptae priscarum litera-
nica pavimenta vocavit, niarmore rum notis : casque sortes
area olea- in
Numidico constrata. De liis colum- gina fortnuiv monitu pueri tolli,

nis, Ovid. lib. iii. Trist. Eleg. i. manu : refertque jocum Carneadis :

' Ducor ad intonsi,' &c. '


Nusquam fortunatiorem, quain
se
4 Femina turba senis] Noster nurus, Pra^nesti vidisse foitunam.' Suet, in
lion senis.Ovidius de hac poiticu Tib. cap. LXin. 'Vicina vero urbi
loquens ejtisdem picturaa meminit oraculo etiam disjicere conatus est
* Ducor ad intonsi Candida templa sed majestate Praenestinarum sortiuni
Dei: Signa pcrcgrinis ubi sunt alter- territus destitit : cum obsignatas de-
na columnis Belides, et stricto stat vectasque Romam non reperisset in
ferus ense pater.' Seal. aica, nisi relatas rursus ad tern plum.'
5 Hie equidem Plicebo] Apollo ipse Vid. Torrent, ad liunc locum. Item
Palatinus, opus Scopae. Seal. Crinit. lib. xxii. cap. iii. de honesta
9 Turn medium claro^ Lege Clario. discipi.
Nou vult dicere teniplum Apollinis 6 Appia eur toties] Sequitur 'Scili-
Palatini Clario niarmore structum, cet umbrosis,' &c. Seal,
sed aedem earn esse Plicebo carioreni 7 Hoc utinam spatiere loco'] Con-
templo, quod in Claro est, et illo, tinuat, quod dixerat supra invitans
quod est in Delo. Seal. Cynthiani :
'
Libeat tibi, Cynthia, me-
11 Auro soliserat^ In nostro, Aiirea cum,' &c. Seal.
solis erant. Utranque lectionem ag- Quocunque vagaris] Repone ex nos-
noscit Beroaldus. Seal. tro libro qiiodeunque vacahis. Seal.
IG Pythius inlongu~\ Post liunc ver- Quocunque vagaris] 'Vagare' pro,
8um interpone duo disticha, '
Illic vagari, poni notat Nonius: quod huic
adspicias scopulis hacrere sorores:' loco explicando recte adducit Lipsius
et sequens, '
Ut Seniele est coni- in Tacitum, et vagabis legit. Expli-
bustus.' Seal. cationem probo lectionem retineo: ;

ELEGIA XXXII. itaque vagari hie non iraOTiTiKus acci-


1 Qui videt is peceat. Qui non <e] pio, sed potius subjunctivi modi : va-
Lege, Qui 'non ct viderit. Qiiicunque, garis scilicet, pro, vagaveris; ut
inquit, aspicieteam picluram, pecca- 'aniaris' pro, amaveris : neque rau-
bit exemplo, ut ille adolescens in taudum \>i\to in vagabis. Dousa P.
Eunuclio ex tabula Danaa; andacior 9 Cum vidct accensis devotam curr^re
factus ad vitium virgini interendum. tadis In nemits, et trivia; lamina ferre
Sic supra * Qua;: maiius obscoenas Dm] De hoc Statins ill. Silvar. 'Jam-
depinxit prima tabcllas, Et posuit que dies aderat, profugis qiium Ke-
casta turpia visa douio, Ilia puella- gibus aptuin Fiimat Aricinum Triviie
rum ingeuuos corrupit oceilos, Ne- ncmus, et lace uiulta Conscius Hip-
quitioeque su<e noluit esse rndcs.' polyti spkndet lacus,' Duma P.
1 :

S. AURELII PROPERTIl LIB. II. ELEG. 32. 827

10 In nemtis, et Trivial] Post hzec diim distichon, Quo fugis ah de-


'

lege cHstichon, ' Nam quid Praenes- niens,' cum quinque sequentib. Non
tis,' cum sequcnti, '
Curve te in Her- dubito doctos viros statim propriam
caleum.' Seal. sedemliorum versuum agnituros,sen-
1 Umbrosis sordet Pompeia colutnnis tentia ipsa ita bene arridente. Quare,
Porticus] Porticus qnamloque thea- eoruni judicio confisus, rationibus su-
quanHoque templis, et illiistriiim
tris, persedebo. Seal.
virorum domibns adjungebatur. Ante 21 Sed de me 7)iinus est] Magis pla-
balnea similiter fiiisse porticus am- cet scriptura viinorcst. Seal.
bnlationi dicatas, scribit Galeniis lib. 25 Sed tu non deles] Lege, Sed te

V. de Tut. Val. cap. xi. Quandoque nun debes. Non debes te famae cre-
solse t separatae exstruebantur, dere, hoc est, non debes committere,
quales plurimee Ronise olim fuerunt, ut de te loquatur vulgus. Idem pene
quariim vestigia nunc admirationem supra: ' Credam ego narranti, noli
spectatoribus pariunt : et qualis fuit committere, famae.' Seal.
Pompeiana de qua et Ovid.
:
' Tu 30 Non me crimina parva movent]
modo Pompeia lentus spatiare sub Parvum crimen puto perpotare.
umbra.' Et Martial, lib. xi. ' Cur Hoc me non movet. Postea lege,
"nee Pompeia lentus spatiatur in um- 'Ista senes licet accusent,' cum duo-
bra.' Propertius hie et lib. iv. 'Tu bus sequentibus distichis. Seal.
neque Pompeia spatiahere cultus in 32 Et sine decrcto est] Sine decre- '

umbra, Nee cum lascivum sternet to,' ovx inrocrirovSos. Seal.


arena forum.' Ex quibus trium poeta- Et sine decreto est viva reducta do-
rum verbis clare patet, Pompeianam mum] Eadem signilicautia hujus vo-
porticum ad deambnlationes exae- apud Senecam vi. Con-
cis, ni tailor,

dificatam fuisse, qneuiadmodum et trover. 'Andes servum diccre Olyn-


quamplures alias in id constructas thium etiam post bellum et ante de-
esse, apud Cicer. lib. m. de Orat. cretum ?' Dousa P.
disputatur. MercurUdis. 34 Ncc minus in ccclo semper honcsta
14 Flumina sopitol Maron flimien fuit] Hoc elcganter persequitur Eu-
in Peloponneso non longe a tiuvio ripides Hippoh to : "Otroi nev oZv ypa-
Alpheo, et fortasse comniiscetur cum <J)as T Twy Tra\ai.repaiv''Exova'iv, avToir'
ipso Alplieo. Nam Mdpovos koI 'A\<pL- elalv if /xovaaLS ael, "laacrt fxlv, Z(vs
ovTip(fov in'Laconia erat, teste Pausa- u>s ttot' iipdffdTf] yd/xuv Se/xeA^s, "iaaai 5'

nia. Ergo innuit simulacrum Maro- ws avripTzaatv irore 'H KaWi(peyy7js Ke-
nis dormiens projiccre ore, auribus, (paXov eis06oi/s"Ea)s "Eptoros ovvsk'. oAA.'
et aliis partibus flumina. Nam sane S/xus iv ohpavcf Naiouffi, kov (pixryovaiv
et fluminum quaedam simulacra dor- iKirodo^v Qeovs. Seal.
mientia hodie extant, et 'J'iberis ita 40 Supposita excipiens Naica dona
describitur a Sidouio: Pars proxima '
7nanu] Corruptissimus locus. Nam
Tibrim Exprimit: hie scabri fusus sub quo refertur t^ 'legisti?' ne.'ninem
pumice toft Proflabat madidimi per enim nominavit. Sed legendum
guttura glauca soporem. Pectus pal- Supposita excipiens., Nai, caduca manu.
la tegit, quam neverat Ilia conjux, Error, quia scriptum fuerat cadoca,
Liquenti quje juncta toro vult mur- more illorum librariorum solenni om-
mura lymphisTollere, et undosi soni- nia depravate scribendi. Caduca
num servare mariti.' Seal. poma, alii vocant cadiva. Naida con
16 Quum suhito Triton ore recon- dubium est hie QJnonen vocari. Seal.
dit] '
Recondit,' contrarium ti^ con- 43 O nimium Sfc.] Vult dicere non
dit. solam Cynthiam ita levem et vagani
18 Non urbem dentens] Hie insercn- fuisse, et niniis castam ac felicem
828 NOTvE VARIORUM IN

fore Komam, si una tantum puella tur, hoc modo: Is mos Saturno regna
contra leges faceret. Fecisse idem ienente fuit. Et cum Deucalionis aqum
Catnllianam Lesbiam, idqiie absque fluxere per orbem, Et post antiquas
invidia et reprehensioiie. Quare si Deucalionis aquas, Die mild quis potuit
et altera ejus imltetnr exemplum, lectum servare pudicum ? v. 62. Dousa P.
tantopeie non esse culpandum, et 62 Semper vive meo libera judicio'^
peregrinnm in urbe, nee gnaium satis Eadem sententia Ovidio amanti fuit,
morum Romanorum esse opoitere, quum scribit: Et si non caussa, ju"
'

qui illo seculo priscorum mores, qui dice vince tuo.' Dousa P.
sub Tatio Sabinorum duce fnerunt,
requirat. ' Contra mores facere,' ELEGIA XXXIII.
est contra leges committere, quod 2 Decern^ Decern, quia, ut Cicero
leges ex iis plerumque fiant, quae de Legib. docet, cnlpas tolli vel as-
moribus din recepta fuerunt. Juris- persione aquae vel dierum numero.
consulti dicunt '
adversus bonos mo- Sic Livins lib. xxxix. cap. ix. Se '

res facere,' vel etiam * nialo more,' pro aegroto vovisse, ubi primnni con-
quod Virgiiius '
sine more:' '
Raptae valuisset, Bacchis se initiatnram
sine more Sabinae.' L. 1. . Si cui. 12. damnatani voti Deum benigiiitate
D. de Extraord. Cognit. et L. 8. D. exsolvere id velle. Decern dierum
Quod metus causa: et leg. 19. '^. I. D. castiraonia opus esse, decimo die
de Negot. Gest. Scioppius Verisimil. crenatuni, deinde pure lautum in sa-
I. i.e. 4. cra ritum deducturam.' Festus: 'De-
45 Htsc eadem ante illam~\ Lege: nariae, vel tricenariae, caerenioniap.
Hcec eadem hcec ante : ut sit avaSiwXw- quibus sacra adituris decem conti-
ffis. Seal. nuis diebus, vel triginta, certis iiui-
46 Invidiosd] Invidiosum dicit in- busdam rebus carendum erat.' Apul.
videndum, cui jure invideri et suc- lib. XI. Asini Aurei :
*
Praecepit de-
censeri possit. Sic Eleg. i. lib. ii. cem continuis illis diebus cibariam
*Mecaenas nostrge spes invidiosa ju- voluptatem coercerem, neque ullum
ventae:' i. e. de quo ego animal essem, et invinius essem.'
juvenisnimia
usque ad invidiam mihi promitto. 13 An qiioniam agrestem] Nove
Scioppius Verisimil. I. 4. c. 4. dixit agrestem pro ferina &ypLoi/ elSos :

47 Durosquc Sabinos'] Lego duras- avrl Tov drjpiwSovi. Seal.


que Salinas. Ovid. Forsitan antiquaj
' 20 Cum Tiberi Nilo gratia nullafuit]
Tatio regnante Sabinae Noluerint ha- Legefuat: ov ytvon' &i/. Seal.
biles pluribus esse viris.' Donsa F. 21 At tu quce nostra nimium placata
Perperam legitur durosque Sabinos dolore cs] Lege dolori. Nostra dolori
\)vo durasque Sabinas. Agit enim de Propertianum, hoc est, nobis dolenti-
puellarum moribus ilia Flegia: et bus. Sic * scelus Polymnestoris' pro
niox subjungit ipse ' Quod sen tu
: Polymnestore scelesto ' error Her- :

Graias, sen sis imitata Sabinas.' Hein- culis' pro errante Hercule. Comicuna
aius inAddendis ad Ovid. est, ' scelus viri,' scelestus. Seal.
52 Is mos Saturno regna tenentc fitit'] 22 Noelibus his vacui ter faciamusiter'\
Puto punctum hie collocandum, et Quid sit tcr faciamus iter, ne illi qui-
post seqnentis Pentametri finem, dcm, qui mntarunt, intelligant. Sed
' Deucalionis aquas,' loco puncti com- nos emendaniiis, refaciamus iter. Ita
ma arbitror poni debere : ut cum 'refacere' pro, reficere, dicebant:
sequcntibus construatur, quaj hinc quod sappe in Veteribus notare potes.
majore cum clegantia, quani prioris Quod iter se reficere velit, non estig-
distichi sententia, depcndere viden- jiotiim, quum dicat se vacuos esse his
:

S. AURELJI PROPERTII LIB. II. ELEG. 34. 829


noctibus, qnibus in casto Isidis esse vellem cecidisse lacertos : Utilius
oportebat. 'Re' piEepositio Veteribus potui parte carere mei.' Dousa P.
prodiicebatur. ' Retulit,' ' lepiilit,' Curam] I. Amasiani, more Grseco-
' leperit,' longa sunt. Sad. rum, qui dicunt Tovuhv ij.4\r]fia. Sap-
29 Icare Cecropiis merito jugulate pho : "ivu ere, Tovfihp fie\7]fia, TrepnTrii-
colonis]Vide Tibull. lib. iv. ^ci)fj.ai. Seal.
31 Eurytion] Dicitur Eurytus et 12 Posset ut in tanto] Aliter nos-
Emytion. Ovid, de Arte Amandi ter : Posses in tanto vivere flagitio ?
' Occidit Eurytion stiilte data vina utrunque bene. Utrum melius, nes-
bibendo.' Vide eundem lib. xii. cio. Seal.
Me tain. 28 Aut rerum dicere posse vias~\ ' Ra-
37 Cttm tua] Leije, Cum tua pra- tioneni mundi vocat infra, liac Elcg.
'

pendent demissce in pocula sertcB. Coro- Sic lib. III. El. VII. Naturaa miseras '

nas subintellige. Ita enini Cliarisins auximus arte vias-:' i. naturales


legit, et vetustus codex, quo Neapoli caussas mortis. Virg.ii. Georg. ' Sunt
sum usus, non tua serta. N. Heinsius alii[modi] quos ipse via sibi repperit
ad Trist. Eleg. 2. usus.' Id est, ratione, inquit Ser-
Quum tua pratpendentl Restituimus vius, ut in iv. /En. ' Inveni, germana,

lectionem Ciiarisii : Quum tuaprapen- viam.' Ciceroni sjppe ars, ratio, via,
dent demisscB in pocula sertce. Seal. idem; ut in Topicis ' Indicandi
vias :

39 Largius effuso] Uno spiritu cum persecuti sunt Stoici:' et ii. de Di-
sequenti disticho continuanda. Quan- vin. Nullas dant vias nobis [Dii] ad
'

vis affatim et vinuni et epulae sint, scientiam futurorum.' In Pervigilio


tamen aliud vohuit fceminae. Seal. Veneris eadem significatio Jnssit- :
'

Largius effuso] Passeratius scriben- que niundum nosse nascendi vias.'

duin censebat affuso. Sed vide ne Passerat.


infuso illic reponendum sit, cum de Aut quidCretcci] In nostro sine dlph-
potatione agat potius quam de liba- thongo Cretei. Volunt Epimeni-
tlone. N. Heinsius ad Ovid. Arlem dem, qui Cretensis fuit, intelligi. At-
Amandi lib. 1. vers. G5. qui non ita loquntus fuisset, non ma-

44 Elevat adsiduos] Juvenalis: 'Vo- gis quam si Atbeniensem timpiiciter


luptates commendat rarior usus.'6Va/. pro aliquo scriptore Atheniensi intel-
ligi vellet. Ego puto corruplum lo-

ELEGIA XXXIV. cum esse, el niutilum atque ita :

primo in illo exemplari scriptum


1 Cur qtiisqiiam faciem domince jam fuisse : Aut quid . . . cretei : ut pri-
credat aniico^ A7nico est commentum ma syllaha deperierit: quiun deberet
Beroaldi, ut ipseniet fatetur, qnuni legi, Lucretei, hoc est, Lucreti. Nam
antea legcretur, awo)'/. Quod
repone. et in hoc libro archaisnios scriptur
Sic TibiiUus :
' Infelix duui requies- reperi, ut supra: ' Auribus et pureis
citamor:' id est, ego amans. Seal. scripta probare mea:' pro quo f'ece-
9 Lynceu] Lynceum hunc Ponti- rant, pueris. Seal.
cum vero nomine opinor: de quo Aut quid Cretcei] Cretaum ilium
poeta lib. ii. El. 7. ' Dum mea ju- qui noverit, nondum conveni quen-
cundas expouet cura querelas.' quam : aut igitur pro Epimeuide Crete
Lynceu, tune meara potuisti tangcre dictum est, ut a Beroaldo traditum
curam ? Perfide, nonne tua tunc ceci- est; constat autem eum scriptoreni
dere tnaiius]Quera locum Ovidius Carminum fuisse; aut Lucreti legexi-
quoque Amoribus imitalus vide-
in dum est, cujus elegantissinia Car-
tur, ubi ait Ipse meos luuneris
: ' minade Rerum Natura hodieque ex-
::

830 NOT.li VARIORUM IN

tant. Fortasse enini ea snpeistitiose '


legasilitia Callimachi:' quumsua-
Lynceus legebat, cum et ipse poiitas det non alium librum quierere qnam
amaret, et versus scriberet, et ex /Etia Callimachi, siquidem obscuris
illius aetatis secta se ad Epicnii sen- delectatur. Somnia autem vocat,
tentiam piopcnsiorem et dociliorein quia Callimachus historias antiquissi-
preeberet. Ea enirn philosopliia turn nias atque ah on)ni cognitione remo-
in anioribus et delitiis erat : et tissimas scripturus, finxit somnian-
' in niagno vester aiiioie
Nil jnvat tc-m aliquando se intervenisse Musa-
senex,' do Epicuio dictum accipi rum coetui, quum de
rebus ob-
quas
poterit non inconmiode probabilior: scurissimis interrogasset, accepisse
tamen Beroaldi sententia videtur. ab iis ea, qua; postea Uteris niandavit.
Tiirncb. Ostendit autem Epigramma aSeffTrorov
31 Tu satius memorem 31usis] Ob- in eum : '^fl fi^ya BaTTidoao aofov TrepU
secro quid est memorem Musis? an, TTvarov opeiap, ^H p' eTehv icepdccv, ouS*
qiiod putavimns aliquaiulo, rals jxoii- i\e<pavTus i(pvs. Tola yap &p.fxiv effTjvay,

aais ixefj.ri\6Ta minime.


; Atqui sub- St' ov Trdpos avepes tafxev, 'Afj.<pl t
oluit mihi semper de mendo hujns adava.Tovs,afx(pi t6 7]ixi6iovs. EvTe /xiv ^k
loci, pra?sertim qnimi aiitiqua scrip- Ai/SuTjy auaeipai els 'EAiKuva "117076$ ir
tura legat : Tu satius Blusis memorem IxovaaLS UtepiSeffcn (pepuv. Ai Se ol dpo-
imitere Philetam. Lege, musis melio- ^evcjj afJ.<p' ojyvyiaiv ripoKtiv Atria Ka\ fxa-
rem: neque dubium est hoc verum Kapwv dirov afxei^Suevai. Ait igitur :

esse. Meliorem musis vocat, ev/xov' Tu melius feceris, si Philetae amores,


(rSrepOv, xapisi'TecrTcpo;', Kul yAacpvpw- quam si obscurissimum poiima Calli-
Tfpov. IMoUis caiminis palmam Phi- machi ^tia imiteris. Id enim ag-
letae defert, et meliorem Callimacho grediebatur iste, ad quem scribit,
dicit. Seal. quod ex sequentibus apparet. At,
Philetam] Olymp. ex. multo etiam dices,quomodo Callimachum infia-
ante, ac post, claruit Philetas Cous, tum vocat, quem profitetnr se imi-
quern Ovidius ac Piopertius cele- tari ? Age mitto imitari. Cnjus no-
brant. Hie claruit non modo sub mine ipse se appellat? ' Umbria
Philippo et Alexandro, scd etiam Romani patria Callimachi.' Pro-
admodum senex a Ptolemtvo Lagide pertius tantum deterret eum ab JiL-
Pra;fectus fuit studiis filii Philadel- tiis Callimachi, cui poiimali simile ag-
phi. Grammaticus idem ac Criticus grcdiebatur ille Propertii amicus
fuit, et Elegias, Epigramniata, atqne non autem ab Anioribus aiit Elegiis
alia reliquit: quorum testis Suidas. Callimachi, quas ipse imitari se, ut
Vide de Phileta diximus lib.
et quaa dixi, profitetur. Seal.
II [. de Hist. Gracis pag. 401. Voss. 33 Nam rursus] Profecto legen-
32 Et non inflati somnia CaUimachi] dum : Non rursiis. luepte enim lo-
Hepc aliter accipit vulgus, ac voluit qneretur, si dixisset : Nam, licet
Propertius. Ipsi putant a Propertio referas rursus fabulam Acheloi, quid
liic Callimacluun laudari, quod cum prodest Amphiarai mors P Ha^c sane
uon inflatum vocaverit. Ego contra et pueri riderent. Sed hoc vult
inflatum eum vocari aio, ac propterea Nontibi licet rursus ea tractare quas
non laudari. Ait enim Mollem ac
: Callimachus tractavit. Callimachus
delicatum versum Piiiletae potius enim ea omnia evAsTiois tractaverat,
iniitare, quam somnia inflati Calli- et fabulam Acheloi, et Maeandrum
niachi. Somnia Callimachi vocat ra liuvium, et Nemea ad Archemori
ATtio, opus morosum, ac obscurum, exequias. Nam base in HLtih trac-
ut et Martialis ianuit, quum dixit; tata fuisse ostenderit vel unum ver-
:

S. AURELII PROPERTII LIB. II. ELEG. 34. 831


bum '
Riirsns,' quo iititnr. Si cnim ra'ea tihi fata quadriga Prosunt, aut
ab eo riirsiis tractantur, a Callimacho Capanei grata riiina Jovi. Amphia-
ergo antea tractata fuerant. Hire raeus, 'Afj.(pLapdeios. Seal.
ne miiiinuim qiiideni snspicabatiir Amphiaro'ce'] Vid. supra El. xiii.
valgus Grammaticorum. Scut. Et Stat. lib. vir. sub finem.
Nam rursus] Rursus' hoc loco, '
40 Aut Capanei 7nagno] Jam osten-
retrorsum, significat, et cum ' fiuxe- dimus et bunc quoque versum inter-
rit,' lion cum ' referas ' constiuen- polatum esse, quern etiam emenda-
dum. Sic et idem dixerat supra vimus ex veteri scriptura. Seal.
'Atque ita me injecto duxerunt rur- Aut Capanei 7nag7io~\ Eod. lib. auc-
sus amictu :'
i. e. rediixerunt illo, tore liic reposui vocem magna, quae
tinde me al)duxerant prlus. DousaP. ab imperitis detracta nnmeros cor-
Nam rursus jEtoli] De Acheloi et ruperat. Biuret.
Herculls certamine Ovid. ix. Metam. Capanei grata ruina'] Ruinam gra-
Hygin. Fab. 31. Passerat. tam Jovi ait, quia Deos i|)sumque
37 Adrastifuerit vocalis Arioni Arion adeo Jovem lacessebat Capanens.
fuit cquus Adrasti, quern ei dono Vid. Hygin. Fab. lxviii. ApoUod.
(ledit Neptuniis, lit scribit Probus. lib. III. Passerat.
Vid. Pausaii. Arcad. in 'Vocalis' 41 Desine et JEschyleo] Quia iEs-
dicitur, <|uia humana voce prEtditus. cliylus scripsit tragoedias, propterea
Narrat lib. v. Theb. Stat, ut Arion liunc locum ita legendum esse cen-
excusserit Polynicem rectorem, quern snerunt, quum tamen vetus lectio
invitum gerebat, requirens dominum liabeat Desine Achilleo. Nam intelligit
Adrastum. Ideo liic tristem etiam ' '
Tragocdiam Achillen. Seal.
in victoria dixit. Victor equus ipse 42 Et ad molles membra resolve iorosj
per se sine rectore, sed tanien Am- Lege, chores, ut vetus liber.
phiaro et ipsiiis equis data pabna: 43 Versus includere iornoj At nos-
nam, ut ait idem Statins lib. pra;not. ter, rersus componere. Et profecto
'
Gloria mansit eqno [Arioni] cessit versus torno inclndi recte dici non
victoria vati :' id est, Amphiaro. potest. Quicquid vero in hoc Poiita
Passerat. inutatum est, id prope omne ex offi-
S8 Ad Archcmori funera] In ludis cina Beroaldi prodiit: qui parum
funebribus Arcbenioro dicatis, qui liunc Poetam illis suis innnanibus
Nemei dicli. Vide Hygin. Fab. Commentariis jnvit: et raro nientem
Lxxiv. et ccLxxiii. et Scalig. Poe- poiitce tangit, aut assequitur. Seal.

tices lib. i, 15. Passerat. 45 Antimacho] Olymp. xciii. an.


39 Non Amphiarea!] Depravatum IV. Archonte Alexia, floruit Anti-
esse vs. bunc constat. Nam ab Am- maclius, Clarius(Clarium vocat O vid.)
phiarao ne(jue Ampbiaraa^ neque Am- sive, secundum alios, Colophonius.
phiareae deduci potest. Numeri prae- Vicinai sunt Clari et Colophonis ci-
terea non constant. In meo vet. lib. vitates. De a?tate est apnd Anony-
legitnr Atnphiaraea: nil prosunt tihi mum Descriptione Olympiadum.
in

fata quadriga' : unde si quis vocem Atque hoc eo firmatur, quod asqualis
tibi sustulerit, qu* versum invepKoiXwv fuerit Lysandro, a quo Nicerato He-
facit, veram, ut opinor, scripturam racleotae posthabitus item Platoni :

restiluerit. Muret. I'hilosopho, quo audiente, Thebaida


Ampkiaraaa'] Versus interpolatns. suam recitavit: sed adliiic juvene :

Vetus lectio Non AmphiarieE prusunt


: unde Suidas ait fuisse Platone anti-
tihi fata quadrigte Aut Capanei grata quiorem: uti juuiorem dicit Panyasi,
niina Jovi. Lege Non non Amphia- : et Slesimbroto, quos audiverit. In
: ::

832 NOTiE VARIORUM IN

heroico secnndas ei ab Honiero G rani- qua? a domiua vestigia reliqua terrjB


inatici dedere, teste Fabio. Repre- iiupressa impactaque resederant.
liensus tamen, ut tuniicius, et veibo- Dousa P.
sus; qua de re non est aninins Liliuin 72 Huic licet ingrafa:~\ Et haec non
in Poetarum Histoiia exsciibere : Virgil, sed Theocritus : KccixdaSu irorl
vel etiani Turnebum Advers. lib. Tau ' XjxapvXKi^a. ral os fxoi a?yes B({(r-

xxviii. cap. xxviii. Hie cum Ha- KOVTO.i Kar' upos, koI b Tirvpos ainai
driani Caisaris tempore a plitrimis 4\aivet. Seal.
ignoiaretur, usque adeo tamen illi 75 Quaiivvi ille sua lassus] Emendo :

placuit, ut cogitaiit de abolendo Ho- Quanvis ille siiam lassus requiescut ave-
mero, inque ejus ocuni substitiiendo nam. Alibi ' Juppiter Alcmente
:

Antiniacho: quemadmodmn ex Dione geminas requieverat Arctos.' Calvus


narrat Xiphihis, pag. cclviii. Ed. H. in lo 'Sol quoque praeteritos me^
:

Stepli. Vo^sius. minit reqniescere cursus.' Euripides


47 Sed non ante gravis] Malira gra- Iphigenia in Tauris : Oi/ceicoi' 5' virip

vi. Epithetum aiatio quam tauro QaXo-ixoiv UTepvyas 4v vdnois a,uo?s A>}|m-

accommodatius. Dousa P, jXL Qod^ovaa. ' Sedeiis in propriis tha-


59 Mejuvet ceternis] ^ ostev, hesterriis lamis requiescam alas in dorso meo.'
quis non illam vnlgatae praeferat? Sea/. Sed magis iusolens illud in Phcenissis
61 Actia Vlrgiliuni] 'Airh koivov *ju- Tepaibv ttoSo Se/xvlois Svaravov lavcov
vet.' Scriptus liber Virgilio. Seal. 'dormiens pedem est, requiescens '

63 Qui nunc JEnea Trojani suscitat pedem. Seal.


arma] Apparet Virgilium et tunc 77 Ascrai poetcB'] Hesiodus; sic
principium vEneidosfecisse ilium ver- dictus ab Ascra, vico Bceotiae.
sum, ' Arma virumque cano.' Et 82 Sire in amore rudis, site peritus
Ovidius qiioque idem vult; 'Contulit erit] Sic '
Me dolor et lacrymae me-
in Tyrios arnia virumque tores.' Seal. rito fecere peritum, Atque iitinam
67 Tu cunis umbrosis] Haec ariola- posito dicar amore rudis.' Dousa P.
tur Properlius. Non enim hjec scrip- 83 Nee minor his a7iimis nee si minor]
sit Virgilius. Sed aliuni Bucoliconun Ita veins scriptura. Folium Sibyllaj
scriptorem habebat in animo, ut intra. hie versus : et quem ridicule inter-
Seal. pretatur Beroaldus. Legendum vero:
69 Utque decern possint eorrumpere Aec minor his animis, nee se minor.
mala yuellam] Et haec ariolatur de Nee propterea aliquid in.
Virgilius
Virgilio. Nam non apud Virgilium diguuni majeslate ilia sui carminis
ilia, sed apud Tlieocritum. Sic enim aut se ipso tecit, quum lacessitus ab
ille : 'Hfl Se toi SeKct jxaKa <p4pu. rrjvwde ffimulo Ansere non respcndit. Virgi-
/ca9eiXoj'/n /u,' *ce'A.eu Kad\eiv rv. Puero lius aemulos tres iueptos poetas ha-
autem, non puella-, mittuuttir: ut buit, Anserem, Bavium, Maevium. A
apud Virgilium Uuod potui, puero
:
* quibus provocatiisdissimulavit. Emi-
silvestri ex arbore iecta Aurea mala seraut enim in ilium famosaCarmina,
decern misi : eras altera mittam.' Seal. preesertim Parodias, ex ipsius libris:
70 JMisnus et impressis] Impress a '
Tityre, si toga calda tibi est, quo
ubera, vqfj.e\KTa, nou mulcta: ii enim tegmine fagi Negaut enim Latinum
?'

pinguiores, quorum matres nou uiul- esse, tegmen fagi: pro umbra et
gentur. Seal. opacitate tagi. Item; Die mihi '

HJissus et impressis hadus ab uheri- Damoeta, cujum pecus anue Lati-


bus] Ad hoc exemplum etiam est num? Non: verum jEgonis nostri :

illud :
'
Osctdaque impressis nixa sic rure loquuntur.' Non putant '
cu-:
dedi gradibus :' i. c. pedum signis, jum pecus' posse dici nisi a rustici*
:

S. AURELII PROPERTII LIB. III. ELEG. 1. 833

et caprariis,non autem ab urbanis. 89 Hccc etiain docti confessa est pa-


In quo eos decipi convincit veterinn gina Calvi] Quare doctura vocet, Ci-
auctorum observatio. Iteni riserunt cero docet, scribens Trebonio :
'
Mnl-
euiii, quod hordea pluraliter dixerit tae,' inquit, ' erant et recouditae iite-
'
Hordea qui dicit, superest ut tintica non erat.' Seal.
rae, vis

dicat.' Seal. 91 Et modo forinosa] Nisi fallor, tJ>

Nee minor his animis] In his vv. 'rnodo' significat nuperam caedem
mendi aliquid latere suspicor. Muret. Galli, quam ipse-sibi conscivit anno
84 Anseris indocto carmine] Anser A. C. 727. quo Messala de Gallis
poiitaamicus fnit M. Antonii trium- triumphavit, sex annisante decessum
viri,atqueejus gestacondidit eoque : Virgilii ut ridiculum sit Epigramma,
;

nomine ab Antonio donatus est agro quod sub nomine Cor. Galli vulgo
Faierno. Hue respexit Cicero Piii- circunifertur de morte Virgilii, ejus-
lipp. xiii. ' Hique, qui nunc Muti- que iEneide. Est autem Scholastici
nam oppugnant,D.Brutum obsident; Poetae. Seal.
de Faierno anseres depellantur,' &c. Quam mult a] l,egequi multa. Ante*
Yirgilio infestus erat : qui idciico sententia erat obscurissima. Et Cal-
eum taxat Ecloga xi. sed oblique, lus quoque, inquit, idem cecinit, qui
uti et Tnllius fecerat. Maronis qui- mortem sibi conscivit, quum non du-

dem versus hujusniodi sunt : ' Nam dum formosa esset Lycoris. Mira
neque adliuc Varo videor, neque di- locutio, in qua creber Horatius: Ne- '

cere Cinna Digna sed argntos inter : que pcssima munerum Ferres, divite
strepere anser olores.' Ubi sic Ser- me :' id est, si essem dives. ' Quorum
vius: AUudit ad Anserem quen-
' secunda, vate me, datur fuga id :

dam, Antonii poiitazn, qui ejus laudes est, me vaticinante. Diceris Vario '

scribebat : quern ob hoc per transi- fortis et liostium Victor jVlEPonii Car-

tumcarpsit. Dehocetiam Cicero in minis alite:' id est, quum Varius sit


Philippicis dicit : ' Ex agro Faierno poela epicus qui locus Horatii male
:

anseres depellantur." Ipsnni enim vulgo Magistrorum conceptus. Sic,


agrum ei donarat Antonius.' Adi ut dixi, hie ' formosa Lycoride ea- '

quoque Maronis Vitam, quae sub dem figura dictum, id est, quum ha-
nomine Donati prodiit. Meminit et buerit Lycoridem formosam, qtuini
Prop. lib. II. El. ult. Et Ovid. lib. ei esset Lycoris materia carminis.

11. Trist. Cinna quoque his comes


' Grffice, ts e'lri rfj Ka\p AvKuptSi dire-

est, Cinnaque procacior Anser.' Vos- Oave. Seal.

sitis.

LIBER III.

ELEGIA I. scribebat. Quo nomine iniqua expe-


1 Olymp. cxxv. Sub
Callimachi] viebatur jndicia; nude ipse in Apol-
Philadelplio usque ad Ptolemaeum linis Hyuino : 'O (pQSpos 'AirSWwvoi is
III. Evergetem, claruit Callima-
sive oduTa \cidpios eln^V OiiK. Hyafxai rhv aoi'

chus Cyrenensis, quod vel cognosci- 8or/, hs 01)5' Sera wSvtos atlSei : qiiibus

mus ex Carmine de Coma Berenices, contra aggerebat Callimachus fieya

Latine reddito a Catullo. Fere Hym- Pifi\ioi^ fisja thai Koxhv, 'magnum
uos, ve! Elegias, vel Epigrammata librum magnum malum.' Assiduis ta-

Delph. et Vwr. Clas. Propeit. 3 G


:

834 NOTyE VARIORUM IN

men convitiis victus, Hecalen scrip. turn ei pectus tribuit. Muret,


sit ut Sclioliastes indicat ad veiba,
:
8 Exactus] 'E^efffjifvos, Ovidins :
quae ex Hymno Apollinis adduximns. '
Non exacta satis, rudibusque siniiU
Imo et A^Tia ejus majus ipsa Hecale lima signis.' Muret,
opus. Voss. 10 Coronatis cquis] Coronati erant
CaUimachi manes] Callimaclii et triumphantium equi, Ovid. lib. iv.
Pliiletae manes invocat, ut sibi assint Trist. Eleg. ii. Hie tibi sic redeat
'

in scribendis Elegis. Turn commen- superato victor ab hoste, Inqne coro-


dat se ipsum, qui princeps ap. Lati- natis fulgeat altus equis.' Item
nos hoc poematis genus excolnerit: ' Vinclaque captiva reges cervice fe-

immortalemque famam suam fore au- rentes Ante coronatos ire videbis
guratur. Hos autem poetas etiam equos.' Livin.
alibi conjunxit: Tu satius memorem
' 13 Quid frustra] Quasi curru inve-
Musis imitere Philetan, Et non inflati hens, et alios pone sequentes respec-
somnia CaUimachi.' Muret. tans, haec dicit. Muret.
Phileta] Huic secundas partes in 14 Non datur] Via currere, i. e.

elegia tribui solitas, ait Fabius. Eum via qua curri possit. 3Iuret.

corpore fuisse prodit Athe-


ita exili 25 Nam quis equo pulsus'] Quasi
plum-
naeus, uti necesse habuerit pilas equus ille machina fuerit iroXiopKijrJK^:
beas ad pedes gestitare, ne subverte- quod Plin. videtur velle : quemad-
retur a vento, Mortuum autem e modum Phrixum Colchos devectura,
labore, quern capiebat in studiis, non ariete, sed nave, in cujus prora
et e molestia, quam contraxit, cum fuerit Kpwv TrpoTOfi-f]. Seal.
fallacis et captiosaB Stoicorum con- 27 Jovis cunabula magni] Quod Idam
clusiunculae, quam Graeci ^f/evSS/xeo Phrygije cum Ida Cretae confundunt
vov, Cicero ' meutientem vocat, ' Veteres, et quvE ab aliis de Jovis cu-
dissolutionem reperire non posset. nabulis in Ida Cretae referuntur, ab
Muret. aliis ad Idam Phrygia3 transferri, ba-

3 Primus ego] Simile illi Lucreti- bes apud eruditum scriptoveni Stra-
ano '
Avia Pieridum :' et illi Horati- bonem. Seal.
ano Libera per vacuum posui ves-
:
*
29 Et Pohjdamantas in armis] Scri-
tigia princeps Non aliena meo pressi
; be, etiatn Pohjdamantas. Melius au-
pede :' et mox * Parios ego primus
: tem, Polydamanta sine armis. Id est,
iambos Ostendi Latio.' Muret. in nullis armis ccleber esset. Nam
Sacerdos'j Sic Herat. ' Carmina non lingua tantum, non armis, potentera
prius Audita, Musarumsacerdos, Vir- inducit Homerus. Seal.
ginibus puerisque canto.' Muret. 32 Troia bis O'etcei] Seneca Troadi-
4 Italiiper Graios] Romano ore ea, bus: ' Mcliorque foetu Fortis armenti

qu Grtfcis tantum tractata fuerant, lapidosa Trachin, Quae sub umbrosis


celebrare. Muret. latebrosa silvis Misit infestos Troiaj
Orgia] Poetae enim sacri sunt Bac- minis Non semel arcus.' Idem: 'Bis
cho. Muret. pulsataDardana Graio moenia ferro,
Choros] Nam in Bacchi sacris cho- Bisque pharetras passa Herculeas.'
res agebant. Supra Egit ut Evan-:
'
Tanien Theocritus vocat TplwopOov, iv
tes dux Ariadna choros.' Muret. Bcofj-icTKaj. Seal.
.5 Tenumtis] Seciiti sunt enim x- 39 <-arminis interea] In antiquis
patcrrjpa Icrxvov. Unde alibi, non in- libr. ha;c a superioribus distincta ac
datura Callimachuin dixit, et angtis- separata sunt. Muret.
:

S. AURELU PROPERTII LIU. III. ELEG. 3. 835


ELEGIA II. credebantur facere poetas; sic vi-
I Orpheu te tenuisse'^ Niliilo dete- cini monies Helicon, CilhiBron, ct

rius noster : Orphea detenuisse : ut Parnassus, eos, qui conscenderent,


repctitio ilia in verbo detenuisse ve- aut inibi versarentnr. Haec quoque
austior sit. Seal. snperstitio recentior est illis antiquis-
Orphea detenuisse /eras'] Inconcinne simis poetis Homero et Hesiodo,
prorsus, cum idem verbiim in penta- apud qnos nihil simile est invenire :

inetro proximo repetatiir. Redde pijebuit tamen Hesiodus huic fabulae


Propertio, Orpheu, te duxisse /eras. occasionem, cum cancrtt, poetica se
Horatins de Orplieo lib. I. Od. 12. facultate donatum fiiisse, "Apvas Trot-

'Blandus auritas fidibns canoris Du- fxaivovO^ 'EMkHvos Ait fac-


iinh ^adeoio.

cere qiiercus.' Et, lib. 3. Od. 11. tum se poiitam, cum pasceret oves in
'Tu potes tigres domitasqiie silvas Helicone: insecuta aetas accepit,
Dncere.' Heinsius ad Metam. I. xi. quasi dixisset, ideo Poetam evasisse,
vers. 2. quod in Helicone esset versatus. Ac,
Orplieu] Negat minim esse, si Cr.,''- quoniam solebant tegroti in jEscula-
mina, quae ipse Baccho et ApoUine pii vel Apollinis templis incubare, ut

propitiis scribit, a puellis colantnr: insomnia captarent, quibus morborum


cum Carminibus Orplieus feras et remedia pra?scribi credebant eum :

flumina, Ampliion lapides, Polyphe- morem et superstitionem ad suos


mus etiam rudis et agrestis musicus illos niontes transtulerunt, sibique
Galatean moveiit ; nedum puellas, persuaserunt, eos, qui in illis monti-
quarum tenerum est et flexibile inge- bus somniassent, repente poetas ex-
nium. Muret, istere ut hie Propertius.
: Contra
9 Quod] Pro,quamvis, positum est; Persius poiitam se negat, quia non
lit apud Ovidiuni ' Ilia qtiod est : somniarit in Parnasso. Casaubonus.
virgo, quod tela ciipidinis odit, Multa 11 Annibalemque lares] Vide Fes-
dedit niultis vulncra, multa dabit.' tum Rediculi,' et primum Conjec-
'

Terent. in Eunucho : 'Quod dicas taneum nostrum. Seal.


mihi, Aliuni quwrebam, iter hac ha- Hannibalemque Lares Romuna sede
bui : peristi.' Sic apud Plautum fugantes] Hanc Historiam nos docet
'
multoties, et in Priapeis. Scioppius Varro, 'HpaK^^s tuam fidem,' apud
Verisimil. l.i, c. 10. Nonium in 'Tutanus:' Noctu An- '

Quod non Tanariis'] Nihil mutan- nibalis cum fugavi exercitum, Tuta-
dum. Sed clarius dixisset, Non quod tus hoc Tutanus Romge nuncupor
Tanariis. Seal. Hac omnes, qui laborant,
propter
II Nee mea PhcEucias'] Scribe, Phce- invocant.' Ennius apud Festum in
ucas. Metaplasmus ; 'Arabns' pro *
Ob.' Annibal. ' Ob Roniam noctu
Arabe ; lonus' pro lone, aut lo- legiones ducereccepit.' Sed quibus-
nio. Virgilius ' Cilicus pro Cilice.
'
dani terricidamentis territus reduxit
Seal. exercitum.
13 Et carmina'] ''Efji<paTiKciTepov fu- 21 Cur tua Sfc.] Puto melius : Cur
turum, si legatur, at arnica cara legenti, tua prcEScriptos eiecta est pagina gy-
At defessa. Scioppius Verisimil. 1. i. ros? Seal.
c. 10. 23 Alter remus aquas] Proverbiuni :

ELEGIA III. 'O Trapa rrju "yyiv irXovs a.(T<pa\i]S. Seal.

1 Visus eram molli recubans Heliconis 29 Ergo 3Iusarum] Vox Ergo, quo
in umbra] Queniadmodum illi fontes pertineat, non sane video, deque il-

(Aganippe, Hippocrene, <i:c.) poti lius integritate subdubito. Nulla


: :
:

83G NOT/E VARIORUM IN

tamen discrepantia in vett. libiis. mus Janus Douza legebat Flare.


Muret. Quod verissimnm est. Seal.
39 Conlerrtusniveis semper veclahere 42 Flere] Flare legend, autumo
cygnis] Quid est vectari cygnis? Scio i.e. inflare. Dousa P.
columbis, j)asseiibHS Veneris, alio- 45 Barbarus stEfo] Eniendo,
ant
rumqiie aliis animalibns tiahi cnrrus. Suevo. Dio uno et quinqnagc-
libro
Palat. Codd. non agnoscnnt vectahere: simo : Taios Kaphas tovs re Moplvovs
qnoruni posterior Icetabere ; prior me- /col dWoi/i Tifas o'vuiiravaCTavras avTo7s
tabere. Qna2 vera est lectio. Jnbet ix^ipwaaro, Ka\ ruhs 2,ov7]^ovs t6t( rhp
esse cygnos nietatores Propertio. 'Pijvou eirl TToW^ SiafiaiTas antwa'aTO.
Gehhard. Palmarius error Gebhardi. De hoc igitnr hello sentit Properti-
Qiiajrit : Quid e&t vectari cygnis? Sa- Hs. Seal.

ne docuerat ex Horatio Passeratiiis 49 Sciat excantarel Recte nos do-


Veneris cnrrnni ah olovibiis trahi. cet, quomodo verbum diiodecim Ta-
Sunt et Apollinis aves cygni. Quid bnlaruni interpretaridebeanuis. Nam
ergo minim, si Poiita cantans aniores cxcantare hie est, cantu foras elice-

dicatur Veneris currii vehi, ejusdem re : tibi fruges excautare, cantatas


simul et Apollinis avibus jnncto ? ut, alio traducere. Seal.

qni aliorum Dcorum res gessisse nar-


rantnr, illoruni cnrribus nsi : Trip- ELEGIA IV.
tolemus Cereris, Medea draconibus 1 Arma Deus Ccesur] '
Dens.' Infra:
Hecates ; et Martis eqnis Acheronta ' Et lacrimas vidimus Deo.' Ho- ire
fngisse Quirinnm fabnlatur Horatius, ratius :
'
maturos lar-
Prassenti tibi

Opponitqiic veclari niveis cygnis, ac. gimur honores. Jurandasque tunm


*
duci fortibns eqnis :' qr.ia est ver- per nomen ponimus aras.' Nota est
bnm illud volnptatis ot incessus pa- consecratio Arae Genii Augusti Nar-
cati ac niodici. Petroniiis :
'
Quce bone repsrta. Item in compitis Ge-
volnptatis causa hnc atque illuc vec- nius Augusti eo vivo adorabatur, cui
taliir.' Sed instar omnium Proper- ex libertinis sacerdotes dati Angus-
tinm defendit Ovidins
3. de Arte. tales appellabantnr. Illins verodTra-
lUe autcm ostcntat pro vero, quod 6iw(Tiv Ovidius scripserat : ut ipse
ab errore librarii fnit in qnodam co- testatur de Ponto libro quarto
dice metabere cyg7iis. .Jubet, inqnit, '
Quale tainen potui de caelite, Brute,
esse cygnos nietatores Propertio. recenti Vestra procul positus carmen
Immo si ita scripsisset,
potius juberet in ora dedi.' Item alibi '
Perveni- :

Propertinra esse nietatorem cygnis ent illuc et Carmina forsitan ilia,


ant Latine nescimns. Prorsns hoc QuiB de te emisi caelite facta novo.'
nihil est metari cygnis neque enini : Seal.
homo dicitur vutari no.Qr,TiKS)s. Verba Deus CcBsar] Apud Romanos divino
autem niilitaria, quaj in vicinia sunt, primus honore, dum viveret, affectus
omnia proliibet arcetqtie a Propertio est Augustus. Maro Eel. i. '
Namque
Calliope, niinime tribuit ipsi. G'ro- erit ille niihi semper Deus : illius
noviusad Livii lib. 38. cap. 17. aram Saepe tener nostris ab ovilibns
8 Contcntits niveis semper vectahere imbuet agnus.' Ubi Servins Sem- ;
*

cycnis] Et Ovidias lib. Amor. iii. per, id est, post mortem, et dum vi-
' Cyciiis disccdere teinpns, Diixe- vit. Alii Imperatores post mortem
runt collo qui jiiga nostra sno.' Dousa illnumeruui referuntur Deorum Au- :

/'. gustus vivus templa cnieruit.' Horat.


II Llnssik-a cuinu FUie] Nobilis>i- lib. HI. Od. V. Praesens Divus ha-
'
:

S. AURELII PIIOPERTII LIB. III. ELEG. 5. 837

bebitin Augustus.' Iten\lib. ii. Ep. Quadrijugos cernes syepe resistere


I. ' PiaBsenti tibi matuios larginmr equos.' Dousa P.
honoreSjJiirandasque tiiuniper nonien 16 Incipiam] ' Inc. spectare,' spec-
poniiiius aras.' Piiinitus tunien ca tabo. Sail.
fait Aiigusti modestia, iit uulluni pa- 17 Braccati militis arcus] Quis ille

teietur Rointt sibi templum exstnii : braccatus miles r An Galius nam ?

iino lie ill piovinciis qiiidem, nisi pa- Galli braccati. An Dacus Aut po- r

liter nomiue Ronue et suo ; uti est puli Ponti ? '


Pellibus et laxis arcent
apud Tranqiiilhun iu Vita ejus cap. mala fiigora braccis.' An Persa?
HI. Sed paulatiin, nt solet, crevit Ovid. lib. III. Trist. Eleg. xi. Hos '

ainbitio. Itaque Lugduni, eodein quoque, qui geniti Graia credunttir


Tranquilio teste, in Claud, cap. ui. ab urbe, Pro patrio ciiltu Persioa
ara Augusto erecta est, lulo Antonio bracca tegit.' An Indus r In Pria-
et Fabio Afiicano coss. eo ipso die, peiis :
'
Medis laxiorlndicisve brac-
quo natiis est Claudius Imperator :
cis.' Pusserat.
Narbone item in f'oro constituta ei
fuit ara, T. Statilio Tauro et M. ELEGIA V.
^niilio Lepido coss. Quibus diebns 1 Pads Amor Deus est] Duas caus-
et quoniodo ejus nuniini supplicau- sas reddit, cur in bellum ire nolit
dum fuerit, et hostioe immolandse, quod Amorcm Deus est colat. qui
inannorece docet tabulae inscriptio, pacis: etsi sibi quidem cum domiua
quam babes in Collectaneis Insciip- pacein non esse ait et quod alioqui ;

tionum Gruteriaiiis pag. ccxxix. Inio magnarum opum, quit in bello parari
August!, superstitis inqtiaiti, anodeu- Solent, cupidus non sit. Murid.
ffiv scripsit Ovidius ut refert in iv.
: 4 Bih'd e gemma divilc nostra sitis]
de Ponto, Eleg. vii. et ix. Ab ea- Non solum ex aigentcis aurcisque po-
dem est caussa, quod apud Pioperti- culis, sed etiam ex aureis, (jua; pre-
iini legas, ' Anna Deus Cjesar dites tiosis essent genimis distincta, immo
nieditatur ad Iiidos.' Vossius. et gemmeis, bibebant. Seneca lib.
Ditcs meditatur ad Indos] De liac ' Quare bonis viris mala accidant,

Indica expeditione Virgil. Georgico cum sit Providentia,' cap. iii. '
Quan-
secundo ' Et te, maxiine Csesar,
: to inagis liuic invidendum est, quani
Qui nunc extremis Asiee jam victor illis, quibus gemma miiiistratur, qui-
in oris, Imbellem avertis Romanisar- bus onmia
exoletus, pati doctiis,
cibus Induni.' Seal. suspensam auro nivem diluit.' Plin.
13 Qua videam Sfc] Hac El. in lib, XXXIII. proajm. Nee hoc satis '

magnifica illaCaesariani Triumphide- est,' inquit ;


'
turba gemmarum po-
scriptione, ad faiistas
facetissiine tamus, et smaragdis teximus calices,
vulgi faventis acclamationes et plau- ac temiilentiae caussa teutare Indiam
sus, equos Ciesaris inter praeteieun- juvat, et aurum jam accessio est.'
dum resistere facit, idqueipsum con- Vide plura de poculis antiquorum
veniente etiam numerorum sono sua- apud Ursinum de Triciinio.
vissime expressit his verbis Qua ;
' 7 O prima infdix fingtnti terra Pro-
videam spoliis oneratos Caesaris axes metheo] Juvenalis E meliore :
'
Into
Ad vulgi plausus sspe resistere finxit prfficordia Titan.' Callimachus:
equos :' nee sine rivali tamen. Nam E!f (re Ilpofir]divs ''ETtXaaf, koI tttjAoC
et Ovidius lib. iv. Tristium Eleg. iii. p,^ 'I kTipov jijovas. Idem in Miniiam-
idem aperte aemulatus ' Ipse sono, : bis : '^Hv Kuvos ovviavrhs, ^ TSre Tn-t)vhv
piausuque simul, fremituque calentes Kal Tolv OaKaaar), koX rh rerpdnovv ov-
:

838 NOTiE VARIORUM IN

Tws 'E(p9eyyeff' ais 6 nrjXbs 6 Uponrideios, mox resolvitnr, nee tamea id sine
Seal. discriniiue. Ostendit hoc Seneca lib.

9 Corpora disponeris meiitem non vidit I. Nat. Qiiaest. cap. vi. &c. Vide
in artel Proptftiea conqiieiens optat Vossium lib. iii. de Origine et Pro-
Alcaens : EW i^riv 6wo76s ns ^jv '^Kacrros gressu Idololatriae cap.xiv.Rhodigin.
TO (TT^flos iiiKdvTa, "'E.irena rhv vovv ISov- lib. XXII. Var. Lect, cap. xxix. Tur-
ra, K\si<TavTa TrdXiv, "Avdpa <pi\ov vofit- neb. lib. xxix. Adversar. cap. xxxi.

fell/ a.^6\c{! (ppevl. Seal. 34 Solis et atratis bixerit] Lnxerit' '

14 Hindus ad infernas] Melior libri a lugendo, non a lucendo. Cur autem


nostri lectio : Nudus ab inferjia, stulte, fatalem illam Veterum iiazvpoxnv Lie
vehere rate. Seal. innui dicat Beroaldns, non video.
18 Optima mora pared] Parca dies, Deliquium enim Solis intelligitur
7) TreirpwixevT] ^/ue'pa. Nam veteres quod diu ignorattim hominum inentes
Glossa; Parcam, tV Tmrpw^ivyjv, in- magna superstitione percusseiat. Pli-
terpietantur. Seal. nius libro .^ecundo :
' Viri ingenles
21 Me jitcat et m. ^c] Sic et Stat. supraque mortalium naturam, tan-
Syiv. ' Et mentem vincire tboris.' torum numinnm lege deprehensa, et
Dousa P. niisera hominum mente absoluta in
22 Caput in verna semper habere rosa"] defectibus stellarum scelera ant mor-
PrivatEE Iffititias index erat rosa ; hinc tem aliquam siderum pavente : quo in

festivissiimis Anacreon viilt ledimiri nietu fuisse Stesichori et Pindari


rosis :
' Mihi cura est rosis coronare vatum sublimia ora, palam est, deli-
caput;' iienipe dum agitiir coiivi- quioSolis.' Idem de Pindaro Philo
vium. Omnino videndus Carolus Pas- Judivus : Qeiai\ cpvaecriv -qXiov koX creKi]-

chaliuslib. iii. cap. vi. de Coronis. vr)S iiraKo\ovQovaLV iK\ei\l/ets. al Se /xrjvv-

Seal. fiard eiVic r) fiaffiXiuv reXeurrjs, ^ ir6Kiuv


32 Purpurens pluvias cur bibit arcus (pQapas. % Kal TlivSapos 7;Vi|ctTo yevofxevris

aquas] Plant. Ciircul. Act. i. Sc. ii. iKAeiipius, Sia twv Trp6(xdev elprjfjLevcop.

' Ecce autem bibit arcus : pluet, Cre- Quod igitur et Graecus et Latinus
Maro item i. Georg.
do, hercle hodip.' scriptor aimit formidasse Pindarum,
' Et bibit ingens Arcus.' Quo de palam est hoc Cantico : 'Aicrh aeXiov,
loco Seneca lib. i. Nat. Qnaest. cap. Ti noKvcTKOire Mr) ce Gewi-i &Tep ojjLfidTuv ;

VI. Attinctque hoc Tibulli lib. i. El. "Aarpov inrepraToi' eV ap-ipa KAenTOfievov,
IV. ' Venturam adniittat imbrifer ar- ^driKas afidxavov 'I(Txw iroraiviov avSpdffi,
cns aquam.' Item illud Mart. lib. Kal a'o<pias 656v. 'EirtaKdmov arpairhv
12. Ep. XXIX. Casuras alte .sic ' iffaafjLiva 'EXavvets ti vitinepov, I) -ndpos.
rapit iris aquas.' Ac, ne poetis AWa ae, irphs Aths, "iTnrws Boas, iks-
insistam, Vitruvii est lib. ix. cap. revia, 'Aixiiixov' is oKjiov tlvo. Tpewoio @r)-
IV. Per calorem videmus non minus
'
^ttis, '0, irSrvia, izdyKoivov repas. Tlo\4-
aquffi vapores a tontibus ad nubes Hov S' ^ (ra/xa (pepeis rivbs, *H Kapirov
per arcus excitari.' Videntur ire- (pOiaiu, *H vKperov aQivos vir^pcpaTov, *H
didisse, ut Elephanti proboscide, ci- ardcriv ovAofievav, i^ irSvTov Kevewo'iv
conia; rostro; sic iridem bibere va- avd TreSoc, *H Tra^eTbi' x^ovhs, ^ v6tiov
pores cornu utroque terris incum- 6epos"'T5aTi ^aK6TqiStfpbv,*li yalavKora-
bente. Vtrum non vapores ab arcu KXvaaaa Brjffds 'AvSpa>v veuy e^ o.pxv^
attollinitur ; sed a caussa arcus, sole Aperte et Pliniuset
revos dXotpvdvciv.
nimirum. Pluviam autera eo signi- Philo hoc Canticum Pindari innue-
ficant, quia non finnt, nisi in nnl)e runt. St(l nuspiam tam correctum,
lorida; qiialis plurimiini in phiviam quani hie, leges. SW.
: :

S. AURELII PROPERTII LIB. III. ELEG. 6. 839


30 Cuf coit igne chorus] Pro igne non sinunt, neque testimonii dictio
opiiior Iegendunii/n/;)e,qiiod Pleiades est, inquit ille in Phormione.
Et
sint imbiifeiEP, ut Liicano dicuntiir, Comicns apud Philonem Oir ^^p :

Statio aquosa' et nubilae, madidae fj-ereluai roiv v6fxaiv SovAois ecpv. Sed
Clatidiano. iV. Ileinsiiis ad Metam, I. accipe testem simpliciter, qui in-
10. vers. 50S. terrogatus de aliqua re respondet.
48 Critssi signa refertc domum] In- Seal.
dignissiiiie ferebant Romaiii, caso 22 Mqualem nulla] Emendo, Ac
cum exeicitu Ciasso, sua apiid Pai- qualem. Ille potest dicere domi suae
tlios signa osteiidi captiva, tiiiimpiia- amicani, qualem in nulla donio alius
taque, et ea reposcebant. Proinde babere possit. Seal.
Maio VII. lEu. scripsit :
'
Amo- 24 Si placet, insidtet, Lygdame,
laiiique sequi,!Parthosque reposceie tnorte mea] Lege, morte mece : ut su-
signa.' Turneb. pra servo teste.' Lucillius '|Esuri-
'
:

enteleoni ex ore exculpere praedam.'


ELEGIA VI. Seal.
6 Majoremque timens] In mco vet. 25 Improba nonvicit] Totidem ver-
lib. est Majoremque metucns: deinde bis versum reconcinnarunt, qui alio
alia nianu emendatiini, timens. Ego ordine verborum scriptus est Non :

auteni,$i quod in iliadepravatascrip- me moribus ilia, sed herbis improba vicit.


tura veritatis vestigium est, liben- Seal.
lius, detiactis tiii)MS liteiis, legeriui 30 Cinctaque funesto lanea vitta viro]
Majoremque melu scrcus habere fidem. Lanearum teeniarum in sepulchris,
Ut sententia hiec sit Timere inter- : quas Keipias Gra?ci vocabant, meniinit
dtiiu, ne nialis nunciis ap|)ortandis Varro. Vide prinium Conjectaneum
doniinos ad irani incitent, hpr^i^dfuQa nostrum. Seal.
7ap TOiS Ttt KaKo. ayyeWovjiv, ait Aris- 31 Si non vana canunt] Malim Si
toteles, ideoqne stvpe inentiii, et ea non vana cadunt. Eadtni pasne pbrasi
dicere, qua^ doniinis placitura norint. usus est Eleg. 10. lib. 1. '
Neu tibi
Id igitur ifise leprehendit, aitque plus pro vano verba benigna cadant :' et
in servo boniine inesse fidci debere, Eleg. Ift. eod. lib. At mea nocturno
'

quam nietus. Muret. verba cadunt Zepbyro.'


Majoremque timens scrvup^ Timens Testor] Pro, priedico, auguror,
servus, evAa^-ljs. Seal. posuit. Ita Corn. Nep. Theinistocle
II Nee speculum strata vidisti, Lyg- 'Universos pares esse posse aiebat,
dame, leclo] An in lecto strato nullum disperses testabatur perituros.' Ita
erat speculum ? An cum lecto strato ? locus ex v. 1. legendus.
ille

Utrunique, nee s|)eculum in lecto, 32 Poena eril] Legerini Pcena erit :

nee lectum stratum fuisse indicium ante ejus sera sed ampla pedes. Non-
probae fceminse. Nam speculum ad duni enim loquitur Propertius, sed
commendationem forma? pertinet, et Cynthia de Propertio et novis ejus
]ectus aiila;is purpurave stratus ad amoribus, quibus discidium prasdicit.
luxuriaru. De sptculi usu Apuleius Confirmant hoc quas sequuntur: 'Pu-
Apologia priore. Pass. tris et in vacuo texetur aranea lecto.'

20 Est poena servo rumpere teste Ait lectum eorum desertum fore et
fidem] Teste pro, testi, plane fre-
'
' vacuum. Jam vero, quae vacua sunt,
quens apud Propertium. Testeni aranearum plena esse dicimus. Ca-
servum cave intelligas in jure nam : tullus :
' Plenus sacculus est ara-
servum homineni caussam dicere leges nearum.' Afranius apud Fcstutn in
'

840 NOT;*: VARIORUM IN

'
Taiime :' ' Arciila tiia plena est tore libro nostro : Qua notat Argyni
araneai'um.'Plautut Aulul. Sc. 2. poena natantis aqua. Argynus, deli-
Lectum vacuum idem Piopertius lib. tiae Agamemnonis, dum natat ill

2. Eleg. 2. dicit. Sed quod ait Ve- Cephiso amne Boeotiae, a dumine ab-
nereni illorum dorm itu ram, aliter, sorptus periit. Auctores Stephanus,
atque ab aliis factum, interpretor, Athenaeus libro xiii. et ahi. Legen-
hoc nim. Tibulliano ' Silente nocte : dum vero aqua, non aqua:. Quae
Candidas mihi puer Tepente cum ja- litora notat aqua potna natantis Ar-
ceret abditus sinu, Venus fuit quieta, gyni. Ergo Cephisus exoneratur in
nee viriliter Iners senile penis ex- Aulidem. Seal.
tulit caput.' Adhuc verba Cynthiae. Argynil Arsrenus in deliciis Aga-
Sequunturjam alia Propertii :
'
Quo memnonis ftiit ;
qui, cum classis in
tibi' &c. ut vel hinc videanius verba Aulide staret, ventis retiantibus ad-
praecedentia esse Cynthiae, quibiis ilia versis, in litore Boeoto, cecidit in
paenam Propertio paratam esse dicit. Cephisum amnem, submersnsque est,
Scioppius Verisimil. J. 3. c. 20. cum eum navi subisset : nee ejus
33 Putris et in vacuo texetur aranea mors tamen secundos solvendae classi
leclo^ Notum Penelopen in Odyssea ventos impetravit. Argynns Stepha-
hoc diccre de maritali lecto sue. Seal. no vocatur. Dicit igitur: Qua natat
et fluit Cephisus, videlicet, poina mi-
ELEGIA VII. nantis aquie Argyni, quod est, in quo
mersus minacibus undis oppetiit Ar-
21 Sunt Agamemnonias] Hisce qua- gynus, littora sunt testantia Agaraem-
tiior vv. fabula quxpiam obscurior nonis curas; potius, ingressus Cephi-
continetur. Nam de hoc s. Argen- sum, fortassis minaciter locutus est
no, s. Argynno (quamvis enim ap. insultavitque fluvio. Turneb.
Pollucem "Apyevuos legitur, "Apyvv- 23 Hoc juvene amisso classem non
vos tamen legend, crediderim) de eo Non obscure dicit, quia
solvit Atrides]
igitur nihil aliud reperio, nisi eum Agamemnon persequeus Argynuni
fuisse Agamemnoni in deliciis, quod coegerit eumse praBcii)itemin Cephi-
ct hie indicatur, et in Cephiso sub-
sum mittere, unde gurgite absorptus
niersum. Alii inepta quaedam et a se
perierit, propterea nuiuinum ira re-
temere conficta afferunt: quod ego
tentam classemAgamemuonis. Contra
facere non institui. lUis religio erat
Seneca dicit non propter Argyni, sed
iisquam haerere, et fateri quicquam eujusdam regis, qui inter Argonautas
a se non intelligi mihi contra religio
:
fuerit, mortem, Aulidis portum ab eo
est, quicquam, quod me non intelli- tempore iniquum fuisse navibus sol-
gere intelligam, interpretari. Sed, ventibus. Ita enim in Medea canit
quaecunque tandem fabula est,
ilia
Chorus ' Anlis
: amissi memor inde
quam ego mihi quidem ignotam esse Regis Portubus lentis retinet carinas
fateor, suspicor equidem hos quatuor
Stare querentes.' Jam nullus ex Ar-
vv. alieno 1. positos esse, atque hinc
gonautis Rex eorum tractuum fuit
delendos, et reponendos statim post
praeter Erginum regem Orchomenio-
illud distichon, '
Natura insidians runi, quern non obscure ait periisse in
&c. Ibi enim incipit commemorare Aulide, quum alii aliter eum periisse
inultos, qui in equis perierunt : quo dicant. Quomodocunque igitur aut
cxempluni hoc quoque pertinere ex-
ubiennqiie perierit, Neptunus exegit
istimarim. Muret,
poenas csedis ejus in posterum, ut
22 Qua 7mtat Argenni] Scribe auc-
locus, ubi perierit, sit iniquusnavibus.
:

5. AURKLII I'ROI'MRlll r.lH. III. Ef.r.C.7, 841


Cnjiis eiiiin est classes inoiaii, nisi Oceano dissociabili Terras, si tauicn
Neptuni? Atqiii Ne[)tiini filiiis erat impiaj Non tangenda rates transiliunl
Erginus. Val. Flacctis :
' Haud mi- vada.' Muret.
nus Erginus proles Nepttinia fertur.' 42 In mare cui soli] Lego solum: ut
Itaqiie Argynum cum Eigiiio confu- significet, dolos ubiqne ei protuisse,
dit vel Propertius, vel Seneca. Quod praeterqnam in mari. Biuret.
cogitare debebat ille, qui in Traga^- 46 Pauper, at in terra, nil ubi flere
dias Senecae Commentarios edidit. potest] Antiphanes Comicus: 'Ef yri
Nonenim ego, sed ipsi Poeta^ con- trevecTdcu KpurTov, % irKovrovpra wAeTt.
fundunt; quod tani verum est, quam Dousa P.
lidiculum de Tiphy intelligendum 47 Non tulit hie Patus] Vide quid
apud Seneeam, ut ipse vult quasi : mali fecit transpositio, quia de Paeto
Tiphys fiieiit Rex. Deinde male in- hie fit mentio, et quia propter trans-
teipretatur apud Seneeam to indc:' ' positionem obscurum erat, in quern
quasi referendum ad Tipliyn, quum sensum haec accipiendaessent; prop-
dc expeditione Argonautica accipieu- terea corrupta fuit lectio etiam in li-

dum sit, propter quam ait multos ex bro scripto, in quo omnes transposi-
Argonautis periisse, et eorum mor- tiones et in vulgatis extant. Sed le-
tem posteritati raagno constitisse. gendum : Non tulit huic pectus. Al-
Totus enim chorus declamat in eos, tera comparatio Ulyssis cum Pajto.
qui primimare navigationibus aperu- Non sustinuit, inquit, Ulysses audire
erunt. Deinde magis ridicuhis est stridorem procell<e nisi fultus caput
Commentator, quum tempora Aigo- pulvillo. At contra Partus prorsus
nautica Trojanis antiqiiiora causa- submersus est. Totum autem ita le-
lur, ut inde nos hallucinatos probet. gendum Non tulit huie pectus strido-
:

Atqui hallucinatus] est ipsus Seneca, rem audire procell<x, Etduro teneras la-
qui culpam seeculi Argonautici con- derefune manus, Sed thyice thalamo, aut
fert in classem expeditionis Troicae. Oricia terebinthi Effulto pluma versico-
Sed pjedagogica paedagogis relinqua- lore caput. Seal.

mus. Seal. 49 Sed thyce thalamo] Id est, lecto

25 ReddUe corpus humo,lfc.'\ Adhu- pretioso ex thyaj arboris ligno, quam


jus loci perspicuitatem mirifice facit eandem volunt esse cum cilro. De
ille Petronii locus 'Et, si nihil aliud,
: ea Plin. xliii. cap. 15. etl6. et de
certe diutius junctos mare nos feret, ejus usu in supellectile. Passerat.
vel si raaluerit misericors ad idem Sed thyice thalamo aut Oricia terebin-
littusexpellere, aut praeteriens aliquis tho] Palam est legendum esse, Oricice
' Inclusum buxo,
:
traiaticia humanitate lapidabit, aut, terebinthi. Virgilius

quod ultimum est, iratisetiamfluctibus aut Oricia terebintho.' Serenus


imprudens arenacomponet.' DousaP. Nee non resinas ex Oricia terebin-
27 Et quoties Pceti transibit 7iauta tho.' Invidiose autem ha3c finxit.
sepukrum, ^'c] Concinnius omnino Nam apud Houierum nihil tale. Est
meo judicio futurum, si rescribatur : autem priTopiK^ potiusquam TrotTjrtKTj
Ut quoties Pati, ifc. iilvuais. Seal.

29 Et letitexite caussas^ Lege, cam- Oricia terebintho] Id est, Epeiroti-


sam. Caussa leti, est letum ipsum, ut ca ; nam Oricos portus et oppiduni
Jurisconsulto, ' caussa bonorum,' bo- Epeiri.
na ipsa. Seal. Huic fiuclus vivo radicitus abstulit
31 Terra parum fueraf] Horat. ungues] Hoc verum est naufragis et
' Nequicquam Deus abscidit Prudens ungues a cute recedere, et extremi-
:

842 NOT/E VARIORUM IN

tatestabescere. Quod qimin videret Atiiilinms hngas in freta vestra ma-


siiperstitiosa antiquitas, taiiqiiani tins] Innuit reciproca fluctuum ac sco-
nauiiagium deprecari vellet, quo sci- pulorum oollisione nianus digitosque
licet sciebat ungues radicitns aveili, admutilatumque
sibi breviores factos,

solehat sibi ungues praesecpre, quo- se unguibus et extremis corporis par-


ties tnrbaret mare. Petrouius Au- :
' tibus derasis avulsisque radicitns,
dio enim non licere cuiquam morta- quos integros attulerat in mare. Id
liuni in nave neque ungues nequeca- quod solere fieri, atqiie adeosaepeeve-
pillos pra?cidere, nisi qnuui pelajro nisse hominibus naufragio in nostrum
ventus irascitur.' Ergo irato marl littus rxpulsis, non ab acutis sco-
capillorum resectionenaufragiuin de- pulis Halcyonum (ut Paeto) qui apud
precabantur, ut evaderent, unguium nos nulli *.uut, sed arenarum et fluc-
prapsectione, ne enecarentur in mari. tuum mutuo collisorum attritu gelu-
Seal. que (quod 'acutum' merito vocat Ho-
52 Et miser inritam traxit hiatus ratius) intentissimi acrimonia, ocula-
aquam] Proverbinm est, irpby KVfj.a ti testes esse possumus. Hinc dicit
X(i(rKeiv. Etvetuspoeta in Catalectis paulo ante :
' Huic fluctus vivos ra-
nostris capite de Naufragio :
' Illic dicitns abstulit ungues.' DousaP.
iniiuanes mors obsita solvit hiatus.' 61 Adfigar] Recte. Non adfiigar,
Ah hoc autem versiculo sequitur, ut habent editiones, et probat Geb-
' Quod si eontentus.' Deinde 'Vive- hardus. Gronovius Observ. I. 4. c. 8.
ret ante suos.' Postremo, At tu saeve ' quern vide.
Aquilo.' Itaque antehae penitus igno- 62 In me ccsrideo fuscina sumpta Deo
rabatur hacc Elcgia. Seal. est] Iniitatur Homerum in Ulyssis
53 Hujic parvo ferri] Comparatio naufragio : Tls elncav avvaye vecbeAas,
UlyssisnaufragiicumistoPtEti. Hunc, irdpa^e Se ttSvtop Xfpcrl rpiaivav f\cov.
inquit, Ulysseni nox improba vidit In ewruleo fuscina sumpta Deo
me
ferri parvo fragniento, quo tandem est] Neptiuium censebant tridente
incolumis in Plia;aciam appulit. At suo non solum mare, sed terram etiam
contra infelix Paetus totmalis obrutus niovere et labefactare : sed et partes
non potuit enatare. Parvum lignum abrumpere. Maro ii. jEh. ' Neptu-
vocat, quam Homerus trxeSiV. At hie nus muros magnoque emota tridenti
est fxmiixoviKhv a.fj.dpT7]ij.a, vel potius ora- Fundamenia quatit.' Quod et Trito-
torio ad invidiam haec fingit. Nam nem fuscina etiam facere poetie ca-
hoc non noctu, sed interdiu accidit. nunt. Accius apud Ciceronem ii. de
Nox improba est, quam KarovXaSa Nat. Deor. Aut forte Triton fuscina
'

vvKTa vulgo dici solitam temporibus evertens specus Subter radices peni-
suis scribit Apollonius. Ab hoc dis- tus undauti in freto Molem ex pro-
ticho illud postea interjiciendum fnndo saxeara ad cceIuhi eruit.' Tur-
' Non tulit.' Seal. neb.
GO Attulimus loyigasl Non perjurio 65 Subtrnhit hac fantem] Haec quo-
debilitatas. Religio Veterum, quam que ad verbum ex eodem naufragio :

supra tetigimus ex Horatio Ulla :


' 'Cis &pa fxiv uttSvt' tKacre fieya Kvfia Kar'
si juris tibi pejerati,' &c. Putabant, &Kp7]s Aetvhv eVeco'ujuej'of . Seal.
ut apparet, perjnros niembro aliquo 66 Ultima Pato] Postea insere
quee
debiles.mancos, mutilos fieri. Qiiare distichon Paete, quid wtatem nu-
:
'

idem significat, (punn ait :


'
Portabat meras,' cum sequenti. Quid aetatem '

sanctos alvcus ille viros,' Hoc est, numeras' ergo dicit, quia paulo ante
non pcrjuros. Seal. deplorabat ultimam pubertatem :
S. AURELIl PROPBRTII LIB. HI. ELEG.D. 843
' Qtio rapitis niiseros priraae lanuginis belli quo Graii infestis armis Hele--
annos?' ' Primae lanuginis,' Trpa)07j)3'7J' nam repetebant. Gebhard.
se vocat :
' Ora piier pciina signans Grata per arma'\ Male. Graia itaque
iutonsa jiiventa.' Seal. proculdubio rej)onen(luni, eo magi*
Ultima
qticB Pccto, noxqve dicsqne quod eadem plane depravatio sit ali-
fuii] In hoc versa itiiruni nemineni bi apud eundem :
'
Et Methymna?i
etiam usque adliuc quod oifenderet grata saliva meri :' ubi legendum
offemlisse at ego quovis etiam pig-
: Graia, praesertim qunm Scaliger in
noie prsestare paratus sum, iion illo veteri suo Graia pro grata extare
sed hoc modo Propertiurn nostrum nioneat. Idem error in Ovidio com-
scripsisse ; Ultima qua Pato voxqiie Hiissus libro Auiorum i. * Grataque
diesquefuit. Dousa P. in Iliacis moenibus uxor erat :'
cum
Noxque diesque fuit] Veram pu- et ibi emendandum sit Grataque.
tamvis nobiliss. Jani Douzae castiga- Dealbetur et tertius de una eadem-
tionem voxque diesquefuit. que fidelia paries nobis; Papinius,
dico, Sylvan iii. Quid laudem ritus '

ELEGIA VIII. libertatemqne Menandri, Quam Ko-


20 Hostilms eveniat Icnta puella meis] manns honos et Graia licentia mis-
Plerumque hostibus evtuire opta- cent?' argutissime, ut Gra^coriim
baiit, qua; aversabaiitur. Ovid. lib. levitas Romanae quasi gravitatis
III. de Arte Am. ' Hostibus eveniat mixtura aptissime ac decentissime
tam foidi causa pudoris, Inqne nurus temperetur. Male in impressis om-
Parthas dedecus illud eat.' Idem nibus grata legitur. Observanduni
Epist. XV. Heroid. Hostibus eve- ' quoque 'arma' eleganter pro bellis
niant couvicia talia nostris.' Bris- posita illo versu Aut tecum, aut
:
'

son. pro te niihi cum rivalibus arma Sem-


Teda supeiciliis si quando verba re- per erunt.' Dousa I'.

mittis,Aut tua cum dii;itis scripta si- 40 Offensa~\ Ita reposui e vett.
lenda nolas'\ Ovid. ' Non oculi tacu- libris : cum Beroaldus temere pro
ere tui, conscrriptaque vino Mensa, offensa scribi jussisset infcnsa: est
nee in digitis litlera nulla fuit.' Dou- autem offensa, irata. Muret.
sa P.
27 Odi ego quai] Legend urn non
ELEGIA IX.

male fortassis divinavi, Odi ego quos 2 Intra fortunam] Lecjo ittfra for-
nunquam pungunt suspiria somnos: q. funam. Seneca Medea Act. 3. For- '

d. Non optarim milii tales noctes, in tuua semper omnis infra me stetit.'
quibiis non interdum crebra ob ira- N. Heinsius, 3. Trisl. Elcg. 4.
fara dominam suspiria somnuni niihi 8 Flamma nee ex cequo] Malim Fa-
adimant. Scioppius Verisimil. I. 4. ma, ut nonnuUa; editiones. Jugum
c. 4. trutina^ intelligit, non currum, ut
29 Cum grata per arma, ^c] Con- putabat Beroaldus. Seal.
jeceram Graia: sed praecepit Pal- 10 Exactis Calamis se mihi jactat
nierius, ineptus tamen in hoc, quod ei/uis'] Tangit historiam. Olympiae
Gruia per arma exponit Martem Grai- dicatus ab Hierone tyranno
erat
isfaventem: atqne ille amplius Pas- Siciliae currus aeneus cum bigis.
seratius, qui dubitabat, an per arma ' Currus factus ab Onata, equi a Cala-
ferre gaudia per ga-
'
esset, osenlari mide : tanquam qui currum fecisset

leam. Damnavit hoc ipse ex sequen- Onatas, non excclleret in equis fa-

tibus. Graia per arma est tempore ciendis, ut Calamis. Habes hoc apud
:

844 NOT,4C VARIOKDM IX

Paus^aiiiam Eliacoiiim scciirido. Sied 21 At tua Macenas ^c] Hoc vult


qiiod in qiiadrigis plngendis excel- Poeta, MsEcenatem, modo voluisset,
liierit, Plinius docet. Seal. aut consiilatus dignitatem facile ad-
12 Pyrcicus parta] Hunc locum ita ipisci potuisse, aut iuiperatorem bel-
depravavit Beroaldus, quiim antea li(|ue ducem fieri ; at sua ipsum se
legeietiir, Parrhasius parva, iit et fortuna maluisse involvere, modi-
habet liber noster : atqiie adeo in eo cumque liouorem maximo auteferre,
seiio tiiunvphat, atqueexsultat. Sub- atque hanc summam esse ejus lau-
scriptoicni etiani jactaiitiee Picnm dem. Idem brtviter tangit Pedo
ilium eruditissinunn laiidat. Egoiiuil- Eleg. 1.Majus erat potuisse, tamen
'

tnni video lecedi a vestigiis lectionis, nee velie triumphos Major res niag- :

si pro Parrhasius Pyreicus legamus. nis abstinuisse fuit.' El notavit obi-


Praeterea quare in artificum ilia enu- ter Tacit. Annal. lib. iii. cap. xxx.
nieratione omnium principem Par- Ubi de Sallustio Crispo agit, Atque '

rhasiiim praeterrai.sisset, ut vilissima- ille,' ait, quamquam prompto ad


'

riini renini pictorcm, qui ab co dictus capessendos honores aditu, M^cena-


nominaret ? Quaniobrem
pvrapoypdcpos, teni aemulatus, sine dignitate sena-
melius est tantum artificem liic se- toria multos triumphalium consular!-
curum in stiis sedibus relinquere, unique potentia auteiit.' Meibomius.
quam tantam injuriam facere.
illi 26 Onerare fixu per arma domum]
PropniJja autem h' go parta. Partam Ita et Livius lib. xxiv. Cum sena.
artem Parrliasii vocat earn, cujus tum Icgeret et suppleret M. Fabius
ipse repertor fuit, nempe symnietri- dictator, '
legit qui lEdiles, Tribuni,
am picturae, argutias vultus, elegan- tum ex iis, qui
Quffistoresve fueranl,
tiam capilli, veuustatem oris, quiK spolia ex hoste tixadomi habcrenf,
est picturEB summa subtilitas. Is ea aut civicam coronam accepissent.'
primus excogitavit, ut ait Plinius. Ait autem 'domi fixa.' Recte nam :

Parla igitur, propria. Sic infra : solent postibus ipsis et foribus sus-
' Praxitelen proprius vindicat arte pend!, transeuntium aspectum. Id
in
lapis.' Quare ad hunc locum intel- est quod Polybius dicit, * in con-
ligendum lege amplius Plinium libro spectissimo aedium loco posita :' et-
quinto et tricesimo. Atque Beroal- si poeta Silius in atriis etiam local

dum com sua emendatione ^aKpav lib. VI. Sed in postibus magis, et
K\aieii> TTjv Kf<pa\r]i' juhe. Potest et exenipla evincuut. Festus : Anti-
legi priva : hoc est iSta^ovffri. Et for- pagmenta, valvarum orna.menta, quae
tasse melius. Seal. antis adpanguntur, id est, adfiguntur.
13 Argumenta tyiagis'] Argumenta Antas autem idem explicat, latera
sunt formae ipse etsigilla: ut et Ser- ostiorum. Livius lib. xxxviii. '
Spo-
vius velle videtur in Aspiilopaia Vir- lia ejus urbis ante currum laturus, et
gilii, in illud, '
Argumentum ingens.' fixurus in postibus suis.'
Vide Lip-
Ego illvetustissima Historia Marty- sium de Mil. Rom. Dial, xviii.
lib. v.
rum iuveni ' quadrigas soils cum ar- et Rycquium cap. xxviii. de Capi-
guiiientis.' Seal. tol. Rom.
14 At Myos exiiiitum'] Noster liber 36 Tola sube.xiguo] Mallem, Tuta.
corrupte, At miritm exiguns. Seal. Supra in eandem sententiam Trau- :
'

17 Suntquibus Eleec] Noster liber, quillo tuta descendis fluminc cyni-


Est quibui Elea: item, Est quibus in ba.' Seal.
celeves. Hellenismus ecmv oh tktIv, 37 No7i flebo in cineres'] Cineres pa-
hoc est, quibusdam. Seal,
ternos mire dixit pro cineribus,
:: -

S. AURELII PROPERTM LIB. III. KLEG. 10. 845


qiiibus caiissa pater fiiit Qidipni.
Kotum propter imprecationes Qidipi Tdi'(fi, BaTTiSa /uoATraf oj/ra 6o^v Trepl irdy-
filios niutnis se vulnenbus cont'e- ra ^tXriTai/ 'P^fjuara, /cat iraffav pvifxivov
cisse. Seal. KoXi-']v. Seal.
38 Pr<tlia ciade pari] Allusnni ad 49 Celsaque Romanis ^r.] Decer-
proverbium, KaS^eia viKr,. Seal. pere palatia interpretor, decerpere
41 Mcenia quum Graio Ncptuniu gramen, quod dim in illo loco erat,
pressit aratro] Peregrinam litem Ro- ubi nunc est palatium. Sic in Pria-
mano jure decidit. Nam illud plane peiis saepe, 'carpere et decerpere
Roraani juris Impri-
est. Horatius: * hortos, pomaria,' &c. i. e. fructus ex

meretque muris Hostile aratrum ex- horto. Jam


de tauris in palatio op-
ercitus insolens,' Seal. time ipse te docebit Propertius prin-
Mwnia cum Graio Neptunia pressit cipio libri quarti. Scioppius Verisimil.
aratro~\ Mos vetustns ;
quo evertendis lib. 4. c. 4.

urbibus aratrum iuducebatur, sicuti 54 Parthorum astuta] Sic Manilius


in condendis idem adhiberi consueve- lib. 5. 'terras remissa dicit pro, a '

rat: quare oppida, quje priiiscircnm- terra remissa. Nihil igitur est liic

ducta erant aratro, ab orbe et urvo, nmtaiidum, tanquam comptius sit as-

urbes et CoioniaB KomaniE omnes in


: tuta fuga, ut vohiit Freinsliemius.
literis antiquis scribuntur urbes, quod Gronovius Ohstirv. lib. i. cap. ii,

item conditae, ut Roma. Significant


id Senecffi verba lib. de Clement, i.
ELEGIA X.
' Deinde,' inquit, ' cadibus in exitia
gentium serpere, et injicere tectis ij;- 4 Et manibus faustos tcr crepuere
nem, aratrum vetustis urbibus indii- sonos] Plaudcntes cnini dicebant, lo
cere.' Horat. Carm. Hi), i. Imprinie- '
Natalis, ut lo Saturnalia, supra ex
retque muris Hostile aratrum exerci- Arriano. Seal.
tus insolens.' Et Acron interpres Et Manibus faustos ter crepuere si-
'Condendis,' inquit, atque everten- '
nus]Allusum ad illam ter crepandi
dis urbibus ha-c consuetudo fuit, nt plaudendiquc cous\;etudinem. Aper-
aratro fieret.' Virgil. Interea JEne- '
tnm ex Horat. I. Carm. ii. Od. xu.
as urbem designat aratro.' Modestl- '
Laetum tlieatris ter crepuit sonum.'
nus in D. Quibus modis usus fructus Vide Turneb. lib. xvni. Adv. cap.
amittatur, ' Si,' inquit, 'usus fructus XII.
livitati legetur, et ea in-aratrum in 12 Et poscenles justa] '
Justa,' rk
tlucatur, civitas esse desinit, ut passa ySfuixa, ra tKvovfxeva, ut justa fune-
est Carthago ideoque quasi niorte
: bria. Seal.
desinit habere usuni fructuni.' Rodi- 13 Ac primum pura sumnuin] Per-
ginus. sius : 'Etnoctem tlumine purgas.'
44 Et cecinisse modis, Co'e poita, E'.niapius in /Edcsio : TSvre ow iraToa

iHis'] CastigatioBeroaldi,Ctit'. Antea, (coAfi, Trjf ij^tv Kal to trpdo'oiiiroi' anofffx^

. ut et in scripto nostro, dure. Minimo crai Tif vSaTt fiovx6p.ivos. Somniaverat


negotio poUut, pure. Itaergorepone. autem ilte. Seal.

Purum potitam Phiietam intelligit, 22 Crocim] Crocinum unguentnm,


cui in mollitie carminis primas dat, quod ex aromatibus fiebat et croco,
ut supra Tn satins miisis melioreni
:
'
in oleo macerato, ut ait Dioscorid.
imitere Philetan.' Hoc eliani vide- Dictum a croco crocinum: sup-
lib. I.

tur fecisse Herniesianax, quinn ait ple unguentum, at ab aniaraco ama-


Olffda 5t Kal Tov aoiSbv, hv ZupunvKov racinum. Plant. Cure. Sc. ii. Act. i.
: ::

846 NOT^ VARIORUM IN

*
Tu stacte, tii cinnamoninm, tu rosa, Omphale.' ' Omphale,' inquit, ' Ly-
til crocinum, et casia es.' dias regina fuit, quae Herculem sibi
26 Publica vicintc perstrepat arn ri(s] servientem etiam ad lanificinm com-
In nostro, axira: et fortasse melius. pnlit cum ipsa calathnm, colum,
;

Est autem hypallage Propertio fami- cultusque feniiiicos sagittis, clava,

liarissima, pro, Aura perstrepat pub- et leonis tegmine mutasset.' Leg.


licsB viae. Si retinemus ara, intellige- Athen. lib. \i. Pint, in Thes. Ovid.

tureos/cwyuafetvadaram, qnaj proximo II.de Arte et in Epist. Deianirae


compito erat. Sic Dio de Julia Au- ApoUod. lib. II. et Palaephalus.

gust! filia : T7}v fjiiv roi 'lovXiav Ti)v 18 GygaoGygaeus lacus,'


lacu] '

OuyaTepa aaeXycdvovaav outois, oicTe /cat Tvyairf in


Kiixvi], Homero
Catalngo
iv T?7 ayopa Koi in avTov ye rod ^rjixa- Navium sub finem, Strabo lib. xiii.
TOS Kol KWfJ.d^iV VVKTUp Kol ffVfimVSLV, Gygaeum lacum, qui postea Colons
<Scc. Seal. dictus est, xl. stadia ab urbe Sar-
Publica vicina perstrepat ara fj?] dibus abesse scribit. Plin. lib. v. cap.
Arae qua^dam erant privat*. Unde xxxix. * Hyde civitas Mceoniae cla-
Cicero :
'
Hie ara?, liic foci, hie Dii ra stagno Gygaeo ;' dictus a Gyge
penates.' Aliae piiblicae, ut publici rege lacus notissiino fabuloso illo an-
sacerdotes, angnres, feriae, sacra. nulo, de quo multum Herodotus et
Ejusmodi arac pnblicae quaedam in Plato. Passerat.

via, ut in Mostellaria Plant. Act. v. 19 Statuisset in orbe columnas] De


'Aram in viaTranio occupat.' Herculis columnis vid. Apollod. lib.
Sc. I.

Act. iv. Cur- II. Strabo lib. iii. et Plin. lib. iii.
Idem in Mercat. Sc. i.

cul. Act. I. Sc. I. Aulul. Act. iv. Sc. 20 Turn dura traheret] Sic alibi
Passerat.
'Testis erit Dirce tam vero criniine
1.
saeva.' Seal.
28 Quern gravibus pemiis] At Hora-
25 Duxit et Euphratem medium]
tius non sorte, sed mercede bibendi
' Dicat Opuntias Frater Megillae, quo
' Duxit,' i. e. induxit, immisit,ut in-

beatus Viilnere, qua pereat sagitta.' flueret effecit, et quasi Urbem divi-
Seal.
deret. Diod. lib. ii. Non inductum
Eufratem, sed constructas bine inde
ELEGIA XI. domos, et conditam urbem scribit
1.5 Aurea ad postqiiam nudavit cas- Herodot. lib. i.
sida front em] Citat hunc versum Clia- 34 F.t toiies nostra Memphi cnienta
ris. lib. I. in '
Cassis' et ' Cassida,' malo'] Nam
Gabiuius armis reduxit
et ilium Virgil, xi. JEn. '
Aureus Ptolemeum in regnum, multique nii-
ex luuneris sonat arcus, et aurea lites illic remanserunt. Deinde Pom-

vati Cassida.' Ubi tamen Servius peius illic iuterfectus. Postea Cae-
vnltesse accusativum pro nominativo. sar Alexandrite obsessus et difficilli-

Sed sic Varro apud Nonium in '


Com- mo implicitus bello. Postremo M,
pedcs' '
compedam' dixit, pro com- Antonius ibidem obsessus, multiqne
pedc, et ' chlamyda,' pro, chlamys, Romanorum utrimquecaesi. Passerat.
apud oundem in '
Clilaniys:' et '
Ito- 35 Tres ubi Pompeio, ^t.] Victus
nida' pro Itonis : Festus. Dicebatur Pompeius et foide interemptus in
et'Cassila:' Festus: I. pro d. Pas- ipso littore omnem vifae superioris
serat. laudem et gloriam amisit. Itaque
17 Omphale] I)e Omphale Donat. arena ipsa et littus, ubi capsns est,
in illud Eunucbi Act. iii. Sc. viii. illi videtur triplicis triumphi gloriam
' Qui minus qiiani Hercules servivit detraxisse. Cicero pro Scxtio: 'Is
S. AURliLII PROPERTfl LIB. III. ELEG. 11, 847
qui tripartitas orbis terrarnm opes, KwoKi<pa.Xov, canino capite, quia fuerit
oras tiibns trinmphis adjiinctas Iiiiic icvvTyyeTrisvel propterea quod foret
:

imperio notavit.' Plin. lib. vii. cap. Osiridis et Isidis o-ajjuaro^uAa^, corpo-
XXVI. ter Pouipeiuiii triumpliasse ris custos. Quomodo ob communem
scribif. Primum Sicilia recepta, et custodiam, 'canem' pro custode,
et,
subacta Africa. Deinde in ditionera et custodem' pro cime dixerunt ut
'
:

redacta Hispania. Postremo pacato ostendi Oratoriarum Instit. lib. iv,


mari, victo Mithridate, et Oriente cap. VI. Sect. in. Vossius,
pcene subacto. Fasserat. 43 Rovianamque tubam crcpitanli pel-
39 Incesti merelrix reglna Canoinl instrumentuni erat
lere sistro'] Sistruni
In Epigraniniate Angnsti Glajibyre /Egyptium e metallo arguto, quo in
dicitnr. Eral auteni scortum Gla- sacris Isidis utebantur; ab agitatione
phyra, mater Archelai : quern Anto- nomen linbet nam agitatum et con-
:

nius legem Cappadociae fecit. Dio cussum tinnitus argutos edebat; erat-
lib.XMX. De (Jleopatra antem Pli- que parte sui superiore, ut Plutarcluis
nius lib. ix. cap. xxxvi. ' Ut reglna scribit, rotnudum, celatnmque erat- :

nicretrix ejus lautiiiam omnem appa- que in sumniiE ejus cassidis vertice
ratumque obtrectans.' Incestns Ca- viiltns felis, qua concutiebatur Isidis
nopus, ob incestnm regum jEgyp- et Nepbtliys facies. Hesycbius cym-
tiorum cum sororibus. bala interpretatnr. Quae infantibus
Canopi] Servius in illud iv. Georg. crepitacula tribuuntur crepitum con-
'
Nam quffi gens fortunata
Pellaei cussu reddentia argutum, sistra dici
Canopi.' Canopus civitas juxta Alex- possunt. Videor vidisse imaginem
andrian! dicta a (^anobo, gubernatore Isidis cum sistro. Sistri autem spe-
Menelai. Plin. lib. v. cap. xxxi. cies ovalis erat et manubriata in ora,

Insula, tmde Canopicum ostium Nili, undique tiutinabula habens, ut agi-


Straboniiib. xv. tatum tinnitum redderet maximum,
40 Una PkiUppeo sanguine adusta quae pulsarentur. Turnebus.
Main, inusta. Et omnino ita
tiota] 44 Baridos] Genus navigii et cym-
legcndum. Seal. bae apud iEgyptios Baris est, qua
Una Pliilippceo sanguine adusta nota'\ vehebantur ad sepulturam cadavera.
I. e. infamia genti et sanguini Phi- Diodor. lib. ii. et Herod, lib. i. Vide
Alexandri itabacrens, ut toUi
lippl et Victorium lib. x. cap. ix.
nunquam possit. Translatum a notis 45 Fcedaque Tarpeio conopea tenders
quae inuruntur vel mancipiis vel saxo] Et Horatius super eadem his-
pecori. toria: ' Interque signa, tnrpe, mili-
41 Jovi nostra latrantem opponere taria Sol aspicit conopeum.' Cono-
Anubim'\ Diodorus ait, fuissc in Osi- peum proprium iEgyptiorum,qui cu-
ridis exercitu Anubim, canine teg- licibus acriter infestantur. Nam
mine contectum qui et venator
: propter paludes Nili et maritima
fuisse dicitnr. Ejus etiani opera, yEgypti eorum ibi magna copia. Pli-

canis instar indagantis membra Osi- nius libro nono, capite septimo et
ridis, usa in hoc negotio Isis dicitnr. quadraj;esimo :Adeoque, nihil non
'

Itaque idem capite pingebatur ca- gignitur in mari nt coponarum etiam


:

nino, nt Seivius monet in 8. JEn. aestiva animalia, peruici moksta sal-


* Omnigenunique Deum monstra, et tu, aut qua; capillus maxinie celat,
Semicanem Deum
latrator Anubis.' existant.' Lege < conopconnn etiam.
:

cum Lncano, vclsemihomiuem canem Conopeorum animalia sunt ol Kiiivwms,

dixeris cum Sedulio in opere Pas- culices. Ait Plinius etiam pisces

cbali. Aliis tanien placet eo fingi infeiitari cuiicibus, et pediculis. Nam


48 NOTyE VARIORUM IN

animalia, quae capilltis celat, stmt 61 Victi monimenta Sgphacis] Livius


ipdeipes ; Kdvdimas vero allncitas voca- libr.XXX. narrat quomodo victus et
vit Petronins, si Placiadep credimiis : captus et ductus in triumphum secun-
' Nam centum vernales me allucitae dum Polybinm. Ibidem tamen, in
raolestabant.' Seal. libro extremo, eos seqnitur, qui duc-
40 Jura dare statuas inter et arma tum in triumphum negant, aitque
Mart] Arma' recte vocatur a Poeta, mortuum Tibure, et ita subtractum
quod varia armorum miscella Tro- ei spectaculo. De eo rege vide Livi-
pacorum moles construeretur ut : iim a fine lib. xxiv. ad finem xxx.
pra^ter alios multos Virgilius osten- Val. Max. de Scipione
lib. vi. cap. ii.

dit initio XI. JEn. mm Static Papinio (Diiorum Regum Syphacis et Persje
sub finem Tliebaid. et nobilia
lib. II. ante triumphales currus catenatae
ilia Tropsea Mariana testantur de cervices) et cap. ult. lib. vi. exemplo
Cimbris Teutonisque lapidea, quae a ult. et cap. Eutrop. lib. iii.
I. lib. v.

Castello Aquarum (ubi quondam con- Sypbax Numidiae rex (qui se Poenis
stiterant) in suggestum. Capitolinum conjunxerat) captus, et cum infinitis
s. p. Q. R. transferri nuper jussit. spolits aScipione Romam missus.
Rijcquitis. 63 Curtius^c] Cum medium forum
48 Nomine quern simili vita svperba ill immensam altitudinem desedisset,

notaf^ Male legit Passeiatius qiiam, responsum est compleri non aliter
et mutat interpunctionem. Fallltur posse, quam ea re, qua plurimum
enim, dum existimat loqui Proper- Romanus populus posset. Id M. Cur-
tium de Cleopatra, non de Antonio. tius de virtute et armis interpretatus,
Fiigit,inquam, ilium ratio de nsutro ; armatus et equo insidens se in earn
loquitiiijsed de ipso Tarquinio Su- voraginem immisit, et ita hiatus ter-
perbo. Sensus est, nihil profuturum rae expletus. Livius lib. vii. non
fuisse exactum urbe ac dejectum longe ab initio. Val. Max. lib. v.
regno Tarquinium Superbum; si mu- cap. VI.
lieris impotentis jugum Romanis cer- 64 At Decius missol Vide num in-
vicibusaccipietidum fuisset. Nomine versum ac pra?postere positum sit,
quemsiviilivHa superbanotat. Periphra- pro Admisso Decius. Quid sit ad-
:

sis estTarquinii Superbi, qui re et mitlere cquum, nemo pauIo doctior


nomine erat superbus, cujus vita non ignorat. Mox noster Aut modo Pom-
dissentiebat a nomine. Livius, lib, pet. Seal.
h. cap. XLix. Florus lib. i. cap. vii. Decius, ^c] Livius lib. vm. De pa-
Gebhard. tre Decio, qui se pro exercitus salute
59 ScipiadcB classes] Livius lib. devovit et de filio, lib. x. Cicero i.
;

XXVIII. sub 6nem. Tuscul. in. de Nat. Deor. i. et ii. de


Signa Camilli] Signa Romanis ad- Divinat.
empta in praelio ad Alliani Camillus 65 Coclitis] Codes dictus, quod
e Galiis recepit. Plut. in Camilio, alterum in pugna oculum amisisset,
Livius lib. v. ut scribit Dionys. lib. v. Varro lib.
00 Pompeia Bosphora capta manu] VI. de L.L. Ab
oculo codes, quasi
'

Bosphorum Cinimerium intelligit in odes, et unoculus, ut in Plauti Cur-


ore Maeotidis paludis, qui ob vicinum cul. ' De Coclitum prosapia esse
Pontum in ditione Mithridatis fuit. arbitror.' ' Historia est apud Livium
Cicero pro Miirama Mithridatem Bos- lib. II. Dionys. lib. v. Val. Max. cap.
phorum confugisse ait. Gentes autem II. lib. III. Passerat.
ad ilium Bosphorum et Maeofin devi- 66 Et cui cognomen Corvus habere
tit Poinpcius. Plut. in Pouip. dcdit] Hunc M. Valeriuni, qui a cor-
S. AURELII PROPERTH LIB. 111. KLEG. 12. 84J)

TO adjutore cognomen invenit, cum caussw fnif, quod huncPoetain,


et in
in omnibus antiquis libris Corvinus et in Tibullum, si quando aliquis nii-
vocetiiP, erudili quidam nostras teni- hi Dciis ocium fecerit, justos Com-
pestatih homines, et in Romanaj his- mentarios paro. Murtt. De pugna
torian cognitione cum priniis exerci- Valerii cum Gallo et corvo auxi-
tati,Corvum, non Corvinuni, vocari liatore Livius vu. Gellius ix. cap.
ju'"cnt: quod in vctustis lapidibus XI.
ita nomen hoc scriptum reperiatur. 09 Leucadius] Vide Strabonem lib.
Ego autem nunquam de istis rebus X. Leucas dirta ab albicanti colore
niagnopere contendam tantuni, quod : petrae. Apud Pliu. lib. iv. cap. i.

eos aliqnando in familiaii scrmone Leucadia peninsula Epiri ; Leucas


adnionui, id h. quofjue 1. proponam : oppidum ; Leucates promontoriuin.
eum videl. ab antiquis poctk aperte
Corvinuni vocari. Claud, in Eutrop. ELEGIA XII.
'
Agmina Brutorum, Corvinorumque 12 Cata])hractus\ Cataphractos dc-
catervae:' ubi profecto, ut ad Bru- finit Servius, qui et ipsi muniti ferro
tum ilium, qui reges ejecit, respicit, sunt, et equos similiter munitos ha-
ita ad ilium quoque Corvinum, qui bent. Sallust. Hist, lib, ix. ' Qui
primus hoc cognomine affectus est. prfftergrediebantur equites cata-
Quod si quis Claudiani auctoritatem phracti, ferrea omni specie : equis
levem ac despiciendam putat, valde paria operimenta erant, quae lintea
ille quidem a me
dissentit sed tamcn : t'erreis laminis in niodum plumae ad-
alium proferemus, quern qui con- nexuerunt.'
tempserit, is se hand dubie magnum 13 Nrve nliquid de te, ^c] Eorum,
antiquitatis contemptorem ostende- qui militiee perierant, ossa in urna in
rit. M. igitur IManilius, qui imus pro- patriam referebantur plerumque, et
fecto pro centum lapidibus est, homo factis exeqiiiis sepulturBe mandaban-
eruditissimus, qui Augusti tempori- tur : quod libro ii. de Legibus Cicerp
bus eum Corvinum vocat,
vixit, aperte fieri permittit his verbis: ' Homini
Et cum militia volu-
Lis versibus :
' niorfuo ne ossa legito, qui post funns
cris Corvinus adeptus Et spolia et faciat. Excipe bellicam peregrinam-
nomen, qui gestat in aliie Phcebum.' que mortem.' Turn.
Eod.etiam pacto mntarunt regis cu- Urna] Cineres collecti vasculis qtii-

jusdam Albaui nomen, eumque pro busdam inrludebantur, quae Latini


Tiberino Tiberium nominarunt, freti Urnas vocant. Proprio tamen no-
auctoritate Eustatbii Thessalonicen- mine hae urnulae Os^uaria diceban-
sis. Ego autem, qui Graccos homines tur. Gra-cis o(rTo07)Kai vel o(rTo5oxe<<i.

sa>pe inRomanis nominibus falli vi- Vetus Insrriptio : Julia. Fuscinia. os-
deam, hand scio an plus in ea re tri- suarium. viva. sibi. fecit. Meminit et
buendnm sit uni Eustathio, quam hujus vocis Uipianns D. de Sepulc.
omnibus antiquis libris, et Ovidio Violato, Lrg. n. Vide Kirchman. lib.
denique ipsi, cujus liarc sunt Cum- :
'
III. de Fun. Rom. cap. viii.

que patris regnum post hunc Tiberi- 1 8 Qiunn sit luxuria Roma mngistra

nus haberet, Dicitnr in Tusrae tun] Ha c non sunt nauci : sed omnia
gite mersus aquap.' Sed tamen bis spuria, et a eorrecloribus janidudum
de rebus nunquam cuiquam valde supposita. Nam eandem falsam scrip-
contendendum putarim. Atque hac turam retinet liber noster : atqui aliter

in praescntia sint satis: nam, ut ne- scripserat Propertius, nisi nos fallil
que ultinium librum altingerera, et ronjertura nostra. C^nsenius enim
in ceteris essem restrictior, id rniln ita scripsisse : Quid facini nnlh muni-
Delph.d Var.Clas. Prnpetf. 5 H
:

850 NOT.E VARIORUM IN

ta pvella limore, Quvm sis luxuria nor- 11 Matrona incedit census induta ne-
ma magistra tua? Quid, inquit, faciet potum'\ Seneca lib. de Vita Heata:
puella libera niariti imperio, quuni * Quare uxor tua lociipletis domus
illi maritns praeeat viam liixuriie ? censum auribus gerit.' Idem alibi
Non erit minim, a puella viiiim re- ' Video uniones non singulos singulis
linqui, aquo prius ipsa relicta sit. auril)us comparatos junguntur inter :

Hahet exemplum domi, quod seqna- se, et insuper alii bini superponuntur.
tnr. Seal. Non satis niuliebris insania viros sub-

29 Lampeties] In Sicilia Soils boves jecerat, nisi bina ac terna patrimonia


stabulabantur, quas filia Lampetie auribus singulis pependissent.' Ovid.
' Quis
cum soiore Phaetnsa custodiebant, II. de Arte furor est census
:

quas ab Homeio Eupoloconifp, hoc corpore ferre sues ?'


est, pulcricomae, sive bene comatae 15 Felix Eois lex funeris una mantis']
cognoiuinantur. Circe Ulyssem ad- Servius lib. v. lEn. ad haec verba,
monuit, nl ab hisce gregibus absli- ' famulunine parentis,' ' Fuit,' in-
neret, si incoluniis in patriam reverti quit, ' haec majorum consuetudo, sicut
desideraret : Ulysses socios jurare hodieque apud Indos est, ut, quoties
coegit se boves Solis ovesque nequa- reges moriebantur, cum his dilecti
qnam violaturos; qui, annona defi- equi vel servi, et una de uxoribus
ciente,jurisjurandi obliti, clam Ulys- charior circa rogum occisi incendere-
se boves Solis interfecerunt, et veru- tur, inter quas de hac erat magna
bus viscera trementia figentes assa- contentio.' Quod vero hie de Indicis
runt et his epulis exempta est fames.
; mulieribus loquitur Grammaticus, id
Tunc Lampetie apud Ulyssem qnes- etiam alii authores adnotare non ne-
ta est de hac injuria, et Jupiter, glexerunt. Cicero v. Tusc.
orante Sole, foedam procellosamque 19 Quw viva seqiiatur Corijugiumi
immisit tempestatem, quae Ulyssem Hoc conjugem. Supra : ' Et to-
est,
et Ulyssis socios afflixit. Beroald. tum femina conjugium.' Juvenalis:
* Sed nee Electrae jugulo se polluit,

ELEGIA XIII.
aut Spartani Sanguine conjugii.' Sea/.
4 Liixuriffi] Recte mihi, Properti, 35 Atque hinuH penis'] Laborat a
caussam malorum faminarum impu- syllabis versus, etiam in nostro. Sed
dicitiae atque adulterioruni luxuriae T^ Atque additum a paedagogulis. Le-
asslgnas. Supra: 'Cum sit luxuriae genduni vero Hinulei pellis totos ope-
:

Roma magistra tuae.' Quippe fae- ribat amantes. Horatius ' Vitas hinu- :

minae assuetae laute et splendide leo me simiiis, Chloe.' Seal.


vestiri, cum ex dote ac censu virorum Atque hinuli pellis] ' Hinulus ' est,
non suppetat, hoc illicitis artibus ac hinnulus, ut Graecis tam Svvis quam
legibus prohibito obsequio qua?runt. vvts dicitur, et vomereni utrumque
Hoc ante nostrum Callimachum in- significat. Dousa P.
tellexit Euripides, nulli alii caussas 38 Nee fuerat nudas] Alibi: ' Mag-
abitum Helenes adscribens, quam nam Tiresias adspexit Pallada vates,
quod lHxuria2 suae in paupercnli Me- Portia dum posita Gorgone membra
nelai re sati^facere nequiret. Gebhard. lavat.'Vide KaAAijuaxou Aovrpd, Nota
10 Tcrunt fastiis, ^-c] Ea, quiB nobis est et fabula Actaeonis. Inde Ovi-
in usu sunt, tcrimus, ut, verbi gratia, dius Nee Dryadas, nee nos videa-
:
'

vestem : igitur per translationem eas mus labra Diante.' Seal.


mulieres dicit fastus terere, quae fas- Lafas] Hilares interpretor ex ]\Iar-
tuosap. sunt, qua fastu utuntur, quae tiali :
'
Exercet hilares facilis hortus
stiperbae et insolentes sunt. Turneb. umbellas.' Allusum autem ad fabii-
;

S. AURELII PROPERTII LIB. 111. ELEG. 14. 851


lam Actaeonis in sequent! versu, cui quis interpretari ; suffragante eidem
Dianani uudam vidisse poena ac noxae Martiali nieo. Cui consonum quoque
fnerat. Sed nescio an argntius Lip- vetus ac Plautiuum Proverbium illud :
sins, docte certe et perquam scite, ' Arundo alas verberat.'
Sed et Pro-
Et fuerat nudas ])aene videre Deas ; pertius libri iv. Eleg. ii. de Fauuo
Mtitnrqne eodeni loquendi genere loquens, casses illi et arundinem, id
atqne iisdeni pcene verbis in Satyris est,calamum, sen jaculum tribuit.
suis Horatius Cois tibi pcene videre
:
'
Uude perspicue palam fit nobis, liunc
est, Ut nudam.' Donsa P. locum de aucupio,non vero de pisca-
39 Cornigtr Idai] Tlieocritns : UoX- tus genere liamatili, intelligendum.
Adjci Tol dies irorl t aiKiov alrai a.i:rtvdov Prcemia quoque pro praeda posita,
X\upas e'/c fioTwas, Seal. quomodo et pra?miatores pro praeda-
Pastoris in aulairi] Grapcornm ex- toribus notavimtis supra in versu illo
emplo '
pastoris aulain '
pro caula Tibulli Aut rapta praemia veste
:
'

posuisse videri potest Calliraaclius petat :' cui Propertianam etiam auc.
iioster, ctiin stabnlum vel canlani toritatem addas licebit: Nam cui '

auAV indigitent Grajci, atque eodera non ego sum fallaci praemia vati ?'
nomine domos etiam regias sive pa- Dousa P.
latia iideni ipsi designent: cui sen- Calamo] Per calamum Iiic non sa-
tential? Koi ras iwavKiis adjnngas lice- gitta intelligitur, sed calamus aucn-
bit. Dousa P. patorius, sive arundo crescens, quae
42 Prcebehant vestris verba benigna aves tangebat ac veiuti lixas vinctas-
focis] In nostro est, verba secunda, que capiendas dabat. Etsic superius
quas recta est lectio : lioc est, loque- structo calamo, non stricto, legendum
bantur sermone secnndo. Ovpiov
ipsis esse dudum docuit Salmasius.
est in ea signiticatione apnd Grapcos 51 Brennum] De Brenno vide Cal-
usurpatuni. Legendum anlem versis, limachum Hymn, in Delum, a vers.
non vestris. Verrere focum. Nam Lxxiii. et Scholiasten, qui historiam
niensis suhlatis, verso foco tempore explicat. Val. Max. lib. i. cap. ii. et
iiieniis, ait eos verba inter se serere Pausan. in Phocicis. Strabo lib. iv.
consuesse. Seal. Delphici templi a Gallis direpti rae-
46 <S(ie;)eirts, ^t'-] Pana introducit minit et auri Tolosam avecti.
operam suam poUicentem, sive pe- '
55 Polymnestoris] De Rege Tlira-
tas,' &c. Ex quo 1. aliquis, ignarns cum Polymnestore, et ejus in Poly-
fuci, rei etiani piscatoriae praeesse dorum scelere Euripid. in Hecub.
Faunum merito suspicari possit, nisi Ovid. XII. Met.
Prop. II. 19. siio jndicio seipsum qua- Polymnestoris'] Scribe Polymestoris
sisorex prodidisset, cum scribit: ' Et nam libri veteres Polymestoris. IloKv-

stricto figere aveni calamo.' Stiicto, lii](TTwp apnd Euripidem in


est etiam
i. e. districto, s. emisso : quomodo Hecubae initio, syllabacorrepta. Plura
et ' stringere gladinm,' pro distrin- Heinsius ad Metam. 1. 13. vers. 430.
gere, dictitamns : lioc est, vagina 57 Eriphyla] Supr. lib. ii. El. XIII.
educere. Ut ut est, calamum a Poti- 61 Neque enim Ilia quondam} Uia,' '

tis prosagitta interdum sumi, nemini pro, Iliensis. Libro iv. 'Ilia tellus
dubium esse dcputo: et exempla in vincet.' Sic vetus interpres Virgilii
pronitu. Nobis unum e multis in annotat a Plauto dictum, 'Hector
medium adferre sufficiet, idque ab Ilius,' pro, Iliensis. Seal.
Horatio, ubi scribit ' Et calami spi- :

cula Gnosii.' Posset tamen et pro


ELEGIA XIV.
virga aucupis visco illini solita in 1 Multa iucB Sparle miramur jura
priore Propertii exemplo positum ali- falcEStra] Mart. lib. iv. Ep. Lv. Le-
:

852 NOT^ VARIORUM IN

danas palacstias appellavit puellariim velox Molliter,'&c. Plura vide apnd


luctas, qnas Lacedaemone nudae ad Mercurial. Art. Gymnast, lib. ii. r. v.

palaestrani descendebant, et cum viris 8 Pancratia] Ex Incta et pngilatu


etiam nndis luctabantiir. Idem Xe- tertium quoddam exercitationis ge-
noplion de Rep. Lacedaemon. Em ipid. nus componebatur, qnod Pancratium
in Audromacli. ciijus rei foedoe et communiter Gynmastici omnrs ap-
inhonestae caiissae multae a mnltis pellabant in hoc (ut testatur Aristot.
;

affenintnr. Pint, in Lycurgo existi- primo Rhet. cap. v.) qui exerceban-
mat id instifutum ftiisse nt jiivenes, tur, adversarios et pugnis ferire et
piiellarum pnlcritiidine capti, faciliiis dejicere stndebant : nam pngiles solis
eariim niiptias appeterent. Ego in pugnis contendebant nee unquam
lionoiem Ledip, quae propiios edldit complicabantur luctatores compli-
:

Deos, Castorem et Polhicem, id fieri cabantur et comprimebant ut dejice-


fiolitiim. Nam, qiiando ipsa Dea Jovi rent, sed pugnis niinime percutie-
placiiit, nuda eiat in balneo, in cnjiis bant : pancratiastae turn utroque ute-
rei memoiiam nudae prodibant in bantur, et turn etiam quacunque alia
certamen Lcdeae memorias tributiim. ratione, ut dentibus, genibus, calci-
Ramirez. bus, talitris, denique toto corpore (ut
4 Inter luctaiitcs nuda puella tiros'] dixitPausanias lib. v. Eliac.) adver-
Idem Phitarchus Lycurgo. Item Ovi- sarium viucere contendebant, alqne
dius More tuae gentis nitida diim
:
'
in eo a pugilibus differebant, quod
nuda palaestra Ludis, et es nudis mista illi pugnis strictis, hi digitis solum-
puella viris.' At Euripides non yvfx- niodo inflexis certabant. Mercurinlis.
vb,s sed yv/xvo^ai fxTjpo'is : id quod Aco- 10 3Iissile nunc disci pondus S^-c] Mer-
pid^dv dicebaut. Ejus verba haec ex curial, lib. IT. Artis Gymn. cap. xir.
Andromaciia : A?|w veounv i^epriixwaai 13 Et modo Tiiygeti] Praepostere
SSfJiOVS Tv/xvolffi fXTjpols, Kal Tre'irAois avei- liaec posita sunt. Nam prarcedens
fxevois Ap6f.i.ovs ToXalaTpas r' ovk avairxe- disticbon, ' Quails Amazonidum,' se-
roiis 4fj.o\ KoLvas ^x''"^^' '^<-'f''- qui debet. Seal.
5 Quttm pila veloces fallit] Legen- Et modo Taygeti, ^-c] In Taygeto
dum : Qituin pila veloci fallit per brachia monte vicino Spartae venatur. La-
jactn. Sic supra :
*
Hoc magis accep- capnae virgines ibidem etiam baccha-
ta fallit uterque fide:' Xavdavu. Seal. bantur, nude Sva-ficuvai appellabantur.
Cum pila veloci fallit per brachia Mons ille Straboni lib. viii. Spartve
jactu] Quattuor fnisse pilee genera et Amyclis imminef. Notat Pansan.
apud Romanes, quibus ludebant, in- in Laconicis in qnalibel parte Tay-
venio, follem, trigonalem, paganicam, geti loca esse venationi aptissima, ob
et liarpastum, qute omnia sub nomine caprarum, aprorum, cervorum, et
Italicae Spliaras a Cailio Aureliano ursorum copiam. Passerat,
Medico complexa nonnnlli credtint. 28 Est nequc odorata] Repone,
FoUii erat pila magna ex aluta con- adorata, ut referunt vestigia priscae
fecta, soloque vento rejileta, quap, si scriptnrae. Neqne ita se continet
major erat, bracliiis impellcbatnr, et domi, ut ibi adoranda sit, tanquain
simpliciter |)ila interdum nuncupatur r(fx(vu<v lepd. Sell.
ut apud Nonium ex Varrone, Pnr- '

gatum scito, q\iouiam videbis Roinze ELEGIA XV.


in foro ante lanienas pueros pila ex- 3 Ut mihi pratexta pudor est velaius
pulsim ludere :' et apiid Propertinm amictu] Hapc non conveniunt,praptex-
lib. HI. '
Cum pila velocc:,' Arc. In- ta, et libertas noscendi amorem : imo
terdum etiam j)iia velox, ut apud deposita prietexta tunc libera toga
Horat.Sat. lib. ii. Sat. ii. ' Seu pila sumebatur. Sed quid in re tritissioia
:

S. AURELII PROPERTII LIB. III. ELEG. 16. 853


inoror? Hie sane legendum: Ut mihi senex] Bubulce, qni Zethnni et Calaini
jircEtextcE pudor exvelatus amictu, Et da- expositos sustulisti, et niatrem tan-
ta libertas noscere ainoris iter. Ilia rudes dem tecto recepisti. Seal.
aniinos. Exvelatus, et evelatus, idem. 40 Vinxerunt Dircen, ^c] Sic Plant.
Exjocari, ejocari. Idem Persius Pseud. Sc. II. Act. i. Cras te, quasi '

'Totaque impune Sabuira Permisit Dircen olim (ut memorant) duo gnati
sparsisse oculos niilii candidus umbo.' Jovis ad tanrum devinxere, item ho-
Seal. die te stringani ad carnarium id tibi ;

13 Testis erit Dyrce'l Fabula est profecto taurus fiet.' Hygin. Fab. vii.
apud Apollod.lib. lu. ut gravida coui- 44 Pttana] Suidas Paeanum duo
pressu Jovis ad Epopeum contugerit, genera facit: nnum quod Marti ante
cui nupsit Nycteo patre ei com-
: victoriam canebatur, alteruni post
minante et ultionem Lyco mandante pra?liuni Apoliini. Plato vero lib. ii.
novissiniis verbis, qui Epopeo intei- de Legibus Parana testem veritatis
fecto Antiopen habuit in vinciilis, ubi dictorum ac factoruni jiibet a secun-
ejus uxor Dirce earn torquebat. Vid. do choro invocari. Jul. Pollux et in
et Hygin. Fab. vii. et viii, aversione et depulsione malorum et
14 Antiopen accubtiisse Lyco] Lycus docet Paeana cani solitura
in victoria
Tliebanornm rex, Hygin. et AjjoII. ApoUiui. Passer.
locis niodo dictis. Prater Nytteos, ~
Araeynthe] Aracynthus mons Bceo-
cui et regnum reliqnit. Hygin. Fab. tiae. Acarnania /Etolije parte
Plin. iu
\iii. Ab Ampliione et Zetho inter- ponit Aracyntlium, lib. iv. cap. ii.
fectiis ex Hygin. Fab. vii.

25 Solii tamen, Sfc] Hygin. Fab. ELEGIA XVI.


vn. contra. Postquam partus insta- 3 Candida qua geminas ostendunl cul-
bat, cffugite vinculis Jovis voluntate jHtt liirres'] Miseret ine Beroaldi, qui
in Dionteu) Cytlieronem : et A polled. ' turrts '
interpretatur columbaria.
lib. III. TWV SffffliioV avTOjXaTUS XvdiVTdlV, Atqui fallilur, quum hie tantum in-
vinculis ultra solutis ad filiorum, ait, teiligatur de Tibure. Ait Tibur os-
se domicilium recepisse. tentari prope Cataracten Anienis.
26 Regales manicas ruiiit utraque ma- Strabo: 'Ev oipfi 5e' eicrj to7s iv 'Pd/xri
iiu] ApoUodorus contra: rwv Sea-fjLuv Ti^ovpa re Koi TuvctkXov, kuI TipalveffTOS,
airToiJL6.T<M)S KvdevToov. Sc(d. Ti^o'jpa fxey, fi
rh 'Hpa/cAfiov, koI & Kara-
27 Cytheronis] Supr. El. ii. hoc pd.KT7]s, tv TToie? irKurhs 6 'hvlwv a<p'

libro. v\povs fieyd,\ov KaTawtirToiv fls (papdyya


29 Asopi] Asopus fluvius, jnxta ^aOilav Kal /cot' &\ai) vpl)s avrij rfj ir6\tt.

Strab. lib. viii. est pra^ter Thebas evTivQev 5s 5(|ei(ni' (UKapndraTov irapct

fluens, et Cytheeronis radices allucns. TO, jUeVaAAa toC XlOov tov TtPovpriyov.
31 Et durum Zethum, et lacrymis Quie disertim Auctorem nostrum in-
Amphiona tnollem, S^-c.'] Duro fuit in<;e- terpretantnr, ut Beroaldo nugas de-
nio Zetluis, ut Auiphion miti. Ille siuere per me quidem liceat. Seal.
pastor, hie cytliaradus. Apollod. Zf;- 4 Et cadit] Ex scriptis exemplari-
Oos tVejueXeTTo Poufop^'tuvcurani ge- : biis Et cadit in patulos NymphaAniena

rebat armentorum, sive armentarius lacus: ubi patulos specus reponendum


erat. Hovat. Ep. xviii. lib. i. Abac- ' esse censeo. In rupeni enim cavatam
ta stabulis.' Nam Zethus recipere Anienns ruit. Idem ex antiquis mem-
noluit, quia fugitivam arbitraretur. branislib. 3.Eleg.22. 'Potaque Pol-
Hygin. Fab. viir. lucis Nympha salubris equo.' N.
38 Digue, Juvis pueros qui tueare, Heinsius in Addcndisad Ovid,
:

854 NOT^ VARIORUM IN

Et cadit inpatulos'\ Cataractas Ani- dali sen pardo fingi Baccbum, quod
enis iutelligit, de quibiis jam diximus poti ad vim se conferant, sintque ira-
quo nomine pra.*ceps Aiiio dicitiir Ho- cundi, protervi, et petulci, ut tauri.
ratio Et piaeceps Anio et Tiburni
:
' Eustat. in ii. Iliad. Tavpov Kip<uKp6pou,

lucus.' Seal. quod ad arma parati. Dousa P.


ebrii
12 Scyronis media si licet ire via] I. e. 21 Maternos JEtneo fulmine partus'\
per mediam viam infestam latroci- Ovid. Met. lib. XLii.
niis. Sciron sive Scyron latro famo- 22 Indica, &x.'] Plin. lib. viii. c. ir.

suijobsidens viam, quae ab Isthmo in ait, primum Bacchum victa India tri-
Atticam et Megara dncit, ubi angns- umphasse junctis elephantis.
tae rupes, quae ab eo Scyronides pe- Nysans choris] Noti sunt chori Sa-
trae ubi Scyron viatores jiibebat sibi
; tyrorum et thyrsi, Silenorumque et
pedes abluere, quos, diim proni ad id Maenadum comitum Bacchi, ex lis
ministerinm accingerentnr, pede per- quae supra attigimus.
cussos preecipitabat in mare. Pint, 23 ApoUodorus lib.
Lycurgum']
in Thes. Diod. lib. v. Pausan. In At- Lycurgum, Dryantis fi-
III. scribit,

tic. Junius Prov. XVII. Cent. ix. lium, regem Edonorura, Bacchum
16 Percutit ante faces] Prcecutit o[i\- affecissecontumelia etejecisse unde :

nor scribendum. ^V. Heinsius ad Me- furorem illi olyectum. Dryantem


tarn, I. 2. vers. 757. filium bipenni interfecit, cum se vitis
palmitem crederet amputare, et, a
ELEGIA XVII. snis in vincula conjectus, equis de-
8 Lyncibus in ccelum tecta Ariadna mum laniatus interiit. Homer. Iliad.

tuisi Hygin. Fab. 224. inter eos, qui VI. Lycurgum ait fugasse nutrices
ex mortalibus inimortales facti, nu- Bacchi, et ipsum perterritum in mare
nierat Ariadnani, quam a Baccho Li- compulisse,atque ita ira Deorum sibi
berani %'ocatam ait unde Propertius : exitium creasse. Lege in eum locum
hie innuit ipsam Ariadnam in ccelum Eustath. ubi Horaerus exccecatum a
vectam. Ceteri de corona ejus id Jove ait, Hygin. Fab. cxxxii. In
tantum scribunt. Passerat. monte Thraciae Rhodopa pantheris
16 Quos carpant, i^-c.] Allusum ad Baccho objectum fuisse ait, cum sibi
fabulam illani multo notissimam de alterum pedem excidisset pro vite.
capro qui viteni arroserat, de quo Vites aiitem voluisse excidere, quod
Ovidius in Fastis. Dousa P. malum diceret medicamentum ferre.
19 Per te et tua cornva] Diodor. lib. Servius in iilud in. ^-En. '
Acri quon-
jii. cornua bina Baccho tribui scribit, dam regnata Lycurgo,' sibi
ait crura
ut duplex ejus natura significetur, et pro vitibus amputasse. Passerat,
ob inventionem vomeris et aratri. 24 Peutheos, ^-c] Meminit Penthei
Festns Cornua Libri simulacro ad-
:
' Horat. Oda xix. lib. ii, Ep. xvi. lib.
jiciuntur, quod homines nimio vino I. ApoUod. lib. III. Hygin. Fab.
truces fiant.' Scribit etiam Diodorus CLxxxiv. Tres greges, Inus et Au-
Ammonem Dionysi patrem habuisse tonoes, materterarum, et Autoooes,
pro insigni galeae arietinum capnt; matris.
et revera veluti cornua gestasse, un- 25 Curvaque Tyrrhenos, ^c.] De
de et ejus tilio tribuuntur. Apollo- Tyrrhenis nautis viginti, qui Bac-
dorus lib. iii. scribit Jovem vertisse chum excipere conati, ut venderent,
Dionysum hoedum, ut Junonis vi-
in quorum iiovendecim mutati in del-
taret iDsidia<i. Lambin. addit ex A- phinas, Ovid. Met. lib. in. sub finem.
Ihenaeo, lij. it. tauro similem et par- Apollod. III. ait, conduxisse Liberum
'

S. AURELII PROPERTII LIB. III. ELEG. 1?. SOD


nanm pnedManm Tywthemotwm, at pertna fflastraat. FwmAi aatea
ex Iraria iinala Kaxon tnmsaitteret. potias qaant Hmmidt
le^riai. ScaL
lUos reljcta Naxo TolsUse asportare dauas mh amhrmim, dnr.] Baiaraa
in Asiaa nt resdereat; sed forore sitam derribit et desisaat ATemo,
ictos ui aare desilaiese, et, delphi- Miteao, et TiaHercalea. Strabolib.
nas fartos : asde ' TvTrheiiBB pises V. doeet ia Camaae liuoie, proxiaaa
pro delphLne Senecs in Agiwwi Cwii esse Misea^B, deiade sab
Vide Hrgin. Fab. cxxxit. et lib. ii. rape lacas, box siaaai Baiaaaa, ^m
Astroo. in ' Deipfaiii.' InHyamoBac- aqaae cafids et amceage et salatares ;
chi et Latronam -cribiior, Leoois ^ caatiaaas lacas Lacriaa^ iatia qaea
nrsae specie territos se prsripites Aventme est, abi x^f'f'^Ws et MjpMS
dedisK. HTsinos meta leoamai et paraiw stadioraia, id est, iasalaet
paDtfaerarom territos aiL caOaii qaoddaa freti dlTidats. Le-
27 t tM per me^imm heme tUmtm g^Mlas Serr. ia n. Geors. ad iUos
Jbadma. .Vox**] L^
kem eUaiU Jbt- Tefsa, * An aeaer^ porios,' tic et
miv. Naxoe beBeoloiti fiaaine, at BOS alibi de his dixiaas.
domas sanie dapibosqae crseatis.' 3 Tr^
tmhieem Jfisaas] Tid. lib.
Ita aatCBi iBterpanseodain : Et tM L Elee. XI.
4 Heradem ttnda. Mtre aa] Sap.
L'mde ham fatmmt Stxim tmrim murmmL, lib. I. Eles. xt.
L'maiidM Imxmtia tmeni* <*fla etnpmku. a HU wH mtrlalei desirm c*m fac-
At. ScaL nnt ariet] Mde CoaneatarMaa
Bemflemtia Jlmmim Nmrm] Apad :a> liaa ia Horatiaa ad iOad:
HTffin. Fab. cxxxit. Liber ro<nt ' OaiDe cacraa rapieate dextra.'
Banias Tyrrbenos ni * Nasoo dere- DmatP.
hant. et apadeanden Naxos inter Dextra fmai qmrrerrt ariet] Hie
Cjcladas aaMciatar. Plin. cap. xii. ceasebat l^eadaa ramdrrrt vfas Be-
l.b. IT. ait, StroBsylen dictam oliai roaldas. Sed ejas bsc cessiua bob
Naxoo, poftremo Dioorsiada, a vi- obtiaait : et BBerito. Nam ^m^ereret
oeanaa fertilitate. Hiac erso fa> riet, est, qaaa doaaaret, reciperet.
bolae occasio de floBioibas rini. De Ad veriaa Galli, cMtfaofaf fes nBo.
ea et Strai>o lib. x. Pmsterat. Seal.
%v Battarifma] Coraatas Granaia- 9 praaa St^im} Mima est
HU
ticos ad iUad Psii; ' Bassarb et PropertiiUB coatra receptaa opiaio-
lyocen Mcenas flexara coiyrobis,' aem. atqae adeo contra Teraa,seri-
Basearides, iaqait, Baccfav, et Bac- bere Mareellaa ia aqais Baiaab safe-
caos Ba^areas, a geoere Testis, qaa mersoa qaaa CMistet ab
interiisse,
Liber pater atitar deaiisa ad taio$, Aatoaio Maea aedico aqaaiaa fri-
qaam Tliraces Bassaraai vseaat, Tel gidaraa lotaaibas af ctaa finsae.i

a Talpibas, qaaraat peUibas Baccfas Dio libm tertioet qaiaqaagesiao k-


soodagebaatar, at et tracaai pelli- qaeas de Aagasto aproto : Kai arrAr
bii$ et pantheraroBi. Talpes iade fi^flii if Tt fOiSie nir > miminmStm
Taraces ba^^sares dicoot. TO MaMar
bfra post:
ELEGIA XVIII.
1 Claaas nb aairawj Melius liber aid
aaster, PlMMMat: qaoaiam per Lacii- I

Dam lacam mare iafloit ia ATeraaa. Naa Mass et ejas fratris Eapherti
Vifgilies :
*
Tyrr^o^MIBe fretis iat- ateaiaa {int,a baiaeiB fiigidaa aHa
mittitur s^tos Avemis.' Qaae Pn- corpora adetTiBsi, isqait Plimas Ebi*
856 NOTiE VARIORUM IN

|uinto et Ticesimo, capite septimo. periculum creare. Beroaldusautem,


Qiiare Horatius sciibit ' Nam raihi : qui jactat se prinuim omnium hujus
Baias Musa siipervacuas Antonius, Elegiae sensum aperuisse, quani recte
et tameu illis Me facit invisum, geli- eam gloriam sili vindicet sine iis,

da qiiuin perluor unda Per medium quae nunc nos primi protulimus, om-
frigus sane miirteta relinqui, Dic-
: nibus palani esi. Seal.
taqne cessantem nervis elidere mor- 11 Aid optima profuit illi Mater']

bum Sulfura contemni, vicus gemit, Non otiosiim est de ma- quod injicit

invidus aegris, Qui caput et stoma- tre quia ointiium magnorum vironim
:

chum siipponere fontibus audent informatio attribuebatur matri. Ita,


Clusinis, Gabiosque petunt et frigi- quantus quantus erat Marcellus, hoc
da rura.' In quibus vides AntoJiii debebat matri. Sic Gracchi elo-
Miisae \l/uxpo\ov(Tlas, qiias ipse insti- quentiam iu gremio Corneliae matris
tuit. Quale credibile iisdem tVigidis didicisse dicuntur. Sic Calpurnius :

Marcellnm, quum curare vellet, oc- 'Materniscaussam qui lusit in ulnis:'

cidisse. Sane Servius disertim scri- id est, qui jam in ulnis et gremio ma-
biteum in Stabiano periisse. Quod prohidebat declamationibus.
tris sua?

quum ipse dicat, suspicor, quum ex Manilius:*Matrisquesub armis Miles


praescripto Antonii frigida lavaret, Agrippa suae.' Quod Calpurnius dixit
eneclum fuisse in eo fonte, qui Dimi- *
in ulnis,' eadem ratione Manilius
dia vocabatur, frigidissimo. Plinius '
sub armis.' Nam armos et ulnas
librouno et tricesimo Et quae vo- :
'
idem esse, id est, quod poetae Graeci
catur Acidula ab Tlieano Sidicino ayKaXas dicunt. nemo nescit. Signi-
quatuor M. pass, haec frigida item : ficat igitur Manilius Agrippam tan-
in Stabiano, quae Dimidia vocatur.' tum militem in ulnis ipsius matris
Quid ergo ? taui illustris capitis iu- institutum fuisse. Ita igitur eum
teritus iguoratus t'uisset et Propertio, locum interpretabimur apud Mani-
viro et proceribus ipsis atque adeo lium, quern minus assequuti snmus,
Augusto ipsi notissimo f Minime. quia anna, non urmos, a Mauilio dic-
Quid ergo ? Voluit gratificari ei, tum interpretabamur. Et quidem
quae de ejus morte suspecta fuit, Li- locus est egregius. Seal.
viae Aiigustae : quae quum videret 12 lUater et aviplexum] Noster ain-
Marcellum ita omnibus carum esse, plexos. Lego, amplexo. Quid profuit
lit describitur a Virgilio iu sexto illi amplexo? Intelligit adoptatnm
magni operis, muliebriter atque ini- a Caesare, Nam ante lareni domes-
poteiiter ^T}\oTvirr]<Taffa curavit eum ticum et adoptiones fiebant,et libera
claudestino mortis genere de medio toga sumebatur, et alii ejusmodi ritus
tollendiim. Dio : AiTiof fiiv ovu rj obibantur. Seal.
Aipia rov Bavdrov rov MapKeWov f^X^^t 13 Aut modo tarn pleno fluitantia vela
Sti ruv vUoiv avTTJs TrpofTfTi/irjTo. Scii- theatro] De velis theatrorum Plinius
bitDio id, quod ego iion dubito. lib. XIX. cap. 11. ubi etiani ait, hunc
Quin Caesar ipse, iu Oratione in tra- Marcellum forum velis inumbrassc,
latione funeris Marcelli, ilium in quo salubrius litigantes consisterent.
Minture monte devotum fuisse dicit, Nunc Poiila intelligit de theatro,
Auctor vetus Virgilii interpres, <juem quod sub ejus nomine Augustus fecit,
liabet P. Daniel nicus. En igitur Plutarch, extrema Marcelli Vita.
fv^\d.$(ta, ant KaK6r]8(s Properlii, sed Ovid, de Arte lib. i. vers. LXix.
potius eu$\<ifieia, mortem Mar-
qui, Livin.
celli deflens, maluit mendax Liviai 15 Occidit, it miscro steterat vigesi-
adulari, quam verum diceiido sibi mus annul] Servius falsum annorum
;

S. AURELII PROl'ERTIl LliJ. 11!. KLEG. 20. 857


niimerim> recenset, qui ait IMarcol- qnam laohryma? amanti-; fneruntr
Imn iucidisse in valetndineni anno Scoltus Oliserv. L'2. c. 2G. Tantine \e-
dtcimo sexto, et peiiisse anno deci- rissinie a Scotto restilutum censeo,
nio octavo. Ovidins ahsorbet ejus et orationem esse interrogantem ei-
a;tateni, mm
ait: ' Ostendent ten is dem assentior. Jain reliquee vulgatiE
litinc tantuni fata, ncc nltra Esse non aiiter constat sensus, quani ut
sinent.' Neque Dio lib. i.m. neque dicamus amatorem, qui vela dedit,
IMutarclms in Marcello aetatcni nti- tam insane ab Africa fuisse desidera-
nierant. Et Cornel. 'I'acitus lib. ii. tum, ut, si ille jirajtulisset amorem
Anna). Maicelliini,' inqiiit,' flagian-
'
puelidK, nee navigasset, gravissimo
tibus plebis stiidiis intra jiiventani illos dolore adticeret. Ergo potiiit
ereptnni.' Passerut. hoc facere tt tanti fuit, quod non
.'

27 Nirea non fades'] De Nirci ex- dico pauci Africani, sed tota Africa
cellent! forma Homer. Iliad, lib. ii. in lacrimas i!)at desiderio absentis
33 SiculcB victor tdluris Claudius] lioc, inquani, fuit tanti ut puellam
M. Claudins Marcelliis, cnjus de re- desereret? non potius fuerat illam
bus in Sicilia gestis Livius lib. xxiv. flendo interire.' Nam, ' tanti est,'
et sequen, et Plut. in Marcello. '
non est tanti,' formulie simt quibns
ntimur, cum significare volumus ali-
ELEGIA XIX. qiiodmalum vcl incommodum magno
10 Et rapidcE stimulos frangere ne- bono, magno pretio nobilem rem vel
quitict] Lego rabidce. Nam et Ho- mcrcem, insanolabore excellensopus
ratius de effrenata fcminarum libi- couipensari vel non conipensari. Ha-
dine :
' Indomitam pioperat rabiem bet e.xempla Schottus et nnllo nego-
sedare.' Dousa P. tio possunt coarcrvari. Sic Proper-
11 Testis Cretaifaslus] Supra lib. tins diceret : Africa tota in laorimis,
II. El. 32. African! totam plorare, non fuit tanti,
13 Testis Thessalico] Supra lib. i. ut puellam desereret.Pro deser-
El. 13. tione puell*non fuit dignum pretitnn
15 Mijrrha] Vide Apollod. lib. iir. Africani totam luctu levare. Hie
Ovid.x. Met. Hygin. Fab. 58. ubi sensus, nee ullus alius lUlnsTantine in
Smyrna dicitur. Licrymis esse potest. At,|ue ille ut
19 Clytamiiestra] Vide Horn. iv. et lolerari potest, si versum hunc solum
IX. Virg. XI. yEn. Sophoc. in Elec- audias, ita non potest probari, si si-

tra : Eurip. in Oreste. niul audias cum pritcedenti : nam


illud '
lucro mutare puellam' niagis
ELEGIA XX. indicat nltro ab desertore appetitam
4 Tantisne] Sic passim editur. Scrip- navigationem et Africani, quam eum
turn tamen a Poeta Umbro existimo, ab Africa fiusse expetitum. Proper,
Tantin in lacrymis. Scaiiger nihil hie scripserat Dinus qui lucro puluit mu-
:

contulit. Passeratius ingenue fate- tare putllain. Tantine in lucris Africa


tur, si legas Tanti, se non intelligere, tota fuit? Hoc est: Non debuit de-
et aquani liasiere. Mihi proverbii serere puellam, etsi ea deserenda to-
speciem pra=terre videtur '
Fuit : tam Africam lucrari, et vectigalem
tanti,' * Non
frequensest tanti,' reddere posset. Vide Schottum refu-
Ciceroni, atque adeo ipsi Propertio. tantem et fuse de hoc loco disseren-
Hunc vero sensum Poetae attiibuo. tem Gronovium lib. 3. cap. 17. Ob-
Durus, ait, ac dirus videatur, quis- serv.
qnis amori lucrum anteponit. Ergone 8 Splendidaque a docto] Is est, ni
pluris apud ilium Africiinae merces fallor, Hostius, qui bellum Istrictim
:

858 NOT/E VARIORUM IN

Carmine sciipsit, a qiioraulta accepit nilla, pro Muraena, et Archia. Plutar-


Virgiliiis, lit testimonio Mariobii clius in Lucullo. Strabo Ubro xii.
cognoscimus. Cynthia aiiteni ista, ut Passer.
nos docent Apiileitis et Sidoniiis, 2 Propontiaca quajluit Isthmos aqua]
Hostia vocabatur. Scnl. Isthmon Cimmerium intelligit, inter

11 Tu quoi]ue qui (T'slivosl Prrppos- Euxinum et Caspium mare, et Tauri-


tcre lioc legitur. Nam (iisticho ' Nox cam Cherronesum, ut superiore Ele-
mill! prima venit' subjiciendum est. gia Peloponesiacum sive Achaicum.
Seal. riiunc Isthmon Seleucus Nicanor per-
17 Hac amor'] Et iioc qiioqiie prae- fodere conatus. Puss. Est gravis error.
postero ordine legitnr. Namsubjun- Intelligitur quo sita Cyzi-
Isthmus in
gendnm itidem disticiio, ' Uuam cus. P. Mela 'Trans amnem
1. 19.
inultae ante nieis.' Seal, sedet in cervice peninsulae Cyzicum,'
18 Testis siderecE tortn Corona Dea] Cervices enim sunt Isthnii. Gravius.
Alii de corona Ariadnea,alii de Lima 3 D'lndijmus et sacra fahricata inventa
accipinnt antVenere; nihil horuni. Cyhebes] Intelligit fabricas,quEe pul-
Lege, Testis siderii tota corona chori. cherrimae erant in eo oppido irtpf :

Astra designat kic Tibullus lib, 2.


: enim ' fabricata inventa'
(ppaffTLKws
Eleg. 1. 'Ludite: jam nox jungit sunt fabricae ipsae. Strabo de Cyzico :

equos currumque sequuntur Matris Tpels Se apx^TiKTOvas robs iirifjLiKovfj.iVovs

lascivo sidera fulva choro.' N. Hein- olKoSofxiJiJ.dTwi' re SrifJ-ocriaiv, Kol opydvuiv,


sius ad I. Fust. vers. 287. Tpiis 8e Kol Qriaavpovs KeKr7]Tai, iS;c. Cy-
30 Semper amet fructu semper amoris belaj autem fabricas vocat, quia op-
egens]Secundus contraria sententia pidum illud Cybelen colebat unde :

Insit 'Semper amet duici semper


: Cyzicon Nicander vocat opyaarTjpiov
amore fruens.' Dousu P. "ATTetc, quod corporati fabrorum Cy-
zicenorum videntur sacri Cybelae et
ELEG A XXr.I
'OpyaffT-{]pwv enim est
Atti fuisse.
22 Isthmus, Sfc] Isthmos, angus-
ipyaffT^piov, ut hpyavi) 'Adrjva est ipydvr].
tia?, nnde procedit Peloponesns, vo-
At interpres vetus Nicandri ignora-
cantur, inquit Plin. lib. iv. cap. iv.
vit, quid esset opyaffT'fjptov. Qui locus
21 Thesece brachia lovga
via''] Sic
hunc Propertianum interpretatur.
appellat longos nmros consilio Tiie-
Seal.
niistoclis ab nrbe ad mare usque duc-
4 Ruptorisque tulil qua via Ditis
tos, XL. stadioium spatio, ut Pira?eiis
equos] Proserpinae tutela Cyzicum
iirbi conjungeretur. Thucydides lib.
quod ex Phitarcho in Lucullo cognos-
I, et II. Strabo lib. ix. qui veluti
cimus : item ex Epigrammate En- :
'

crura fuisse ait, non brachia. Pas-


naeae Cererem nurus frequentant,
serat.
Raptam Cyzicos ostreosa Divam.'
26 Hortis docte Epicure tins] In
Seal.
liortis philosopliatus Epicurus, quo-
Ruptorisque tulit quce via Ditis equos]
rum memineruntplurimi. VideMeur-
Eodem epilheto usus et in principio
sii Allien. Art. lib. 3. c. 10.
operis sui Claudianus: ' lut'erni rap-
27 Dcmosllienis armu] Petronius :
toris equos.' Dousa P.
' Et ingentis quatiat Demosthenis Vide
5 Helles Athamantidos urbes]
arnia.' Scat.
supra lib i. Eleg. xx. Athamantida
ELEGIA XXII. vocat, quia fuit filia Athamantis et
I Cyzicus] De
Cyzico insula, ct Nepheles.
urbe Propontidis, jimcta continenti 7 Calum omne Atlanta gcrentem]
duobus pontibus, Cicero pro lege Ma- Atlas Latinc Telanion, inquit Servius
S. AURELII PROPERTII LIB. III. ELEG. 22. 859
'n iv.yEn.nt Niliis, Melo. Descriptio pedibus, genibus, totoque corporc :

ejus est apnd Heiodotum Melpo-


in nam pulvis luctatorum est. Plin. lib.

mene. Virgil. IV. ^n. Ovid. iv.Me- V. cap. I. in Mauritania. Pass.


tamorph. Servius Astrologiim fuisse 10 Hesperidumque choros] Videntur
sciibit, etHerculem Astrologiam do- circa illani arborem aureamala feren-
cuisse. Plin. lib. ii. cap. vii. splive- teni Hesperides chores duxisse. Sane
ram ab eo rcpertani scribit. Idem lib. cecinisse ait Apollon. lib. iv. Servius
vit. c. inventorem
LVii. Asfrologiai ad illud IV. yEn. ' Hesperidum teni-
fuisse ait, Libyae tilium. Hygin. Fab. pli custos:' revera nobiles puellas
CL. Atlanti Cceli fornicem super hu- quarum greges abegerit
fuisse, ait,
meros iniposituin a Jove scribit, quod Hercules, earum pastore interfecto.
dux Titanum fuisset in bello contra Unde locus fabulae de malis aureis
Jovem. Pnsserat. Hesperidum: nam et ixrjXa^ oves :'
et
8 Sedaque Persea Phorcydos ora fir]\ov6ixos, ' Diodor. lib.
pastor.' Apud
tnanu} Amputatum Medusae caput V. tres Hesperides, Arethusa, Hcs-
liarpe, sivefalcatoense. Hygin. Plior- peretliusa,et jEgle, ab Hespero fratre
cum unum Gigantum facit,ex quo et Atlantis ita dictae : Hesiodo in Theo-
Ceto natae Phorcydes. Idem facit gonia et Ciceroni iii. de Nat. Deor.
Hesiodus inTheog. et Virgil, v. JEn. filiae Erebi et Noctis sunt. Apollod.

'
Nereidum Phorcique chorus.' Ab Hesperidas quatiior nominat,
lib. II.

aliis Phorcys vel Phorcyn dicitur; iEglen et Erythiam, Vestam et Ere-


unde Pborcynides,ejus tres filire, qua thusani. Hae in Hyperboreornm At-
de renuiltaPalaephatus. Vide Hygin. lanle servabant aurea mala, quae Jnno
lib. n. Astronom. in Perseo. ApoUod. Jovi donarat ipso nuptiarum die.
lib. I. Idem lib. ii. Gorgonuni so- Apud Apollon. lib. iv. Hesperides
rores facit, et nominal Ento, Pem- adventu Argonantarum in terrae pul-
phredo, etDino. Ab his oculum niu- verem versae, ac mox in arbores: ubi
tuum sunipsit Perseus iturus ad Gor- tres nominantur, Hespera, Erytheis,
gon as. Pass. et ^gle. De Horto Hesperidum Plin.

9 Geryona] De eo Hesiod. in Tlieo- lib. XIX. cap. IV. lib. xxxvii. cap.
gon. Servius ait, quod eum ' tricipi- II. lib. V. cap. I. et v. Pass.

teni finxerunt et trimembreni, quia ]3 QuaArgoa natat inter saxa


rudis

Rex Hispaniae tribus insulis proximis columba'] Phineus enim Argonautas

praefuit: Balearicas majori et minori monuerat, nt ad Symplegadas viae


et Ebusa;.' Plin. lib. iv. cap. penult. ducem colinnbam einitterent, quod
Pausan. Attic. Diodor. Sic. lib. iv. factum ab Euphemo. Pass.
Justinus lib. ult. tres fratres tantas 15 Et qua Gygai] Nescio quis auc-
Concordia; fuisse ait, ut animo uno tor fuit tarn ineptae lectionis : ut ne-
regi viderentur. Vide et Apollod. lib. que illius, quam Beroaldus ait se in-

II. Hyg. Fab. xxx. et CLi. Strabo venisse in suo libro, Si qua olorigeri.
lib. m. Palaephatus tricipitem Ac- Hajc omnia stolidorum et oscitantitim
tum ait, qnod civitatem Tricarina hominum commeiita sunt. Noster
dictam incoluerit. Pass, liber: Et si quaoriga;: minima licen-
Signa Ilerculis Antceique, ^'c-l tia lego : Et si quadrigcB visenda est ora
'
Signa,' an statuas et simulacra? Caystri. Quadrigam Caystri vocat
Plin. cap. viH. lib. iii. a Polycleto quatuor nobilissimas urbes, Epliesum,
factum memorat Herculera Antrum Smyrnam,Colophonem,Miletum. Hae
procul a terra sustinentem. Sed, enim quatuor illo tempore nobilissi-
inae nrbes Asiae erant. Et, quia E-
quia addit ' in pulverc,' ' signa' ves-
tigia sunt palaestra?, inipressa pulveri pliesus earum clarissima est, sita a^
: :

860 NOT/E VARIORUM IN

Cnystnini, propteiea Caystri quadri- lib. n. El. I. ant Tanaim, de quo Se-
gani dixit ah eanini piincipe Eplieso. neca initio Troadis. Aut Gangem po-
Kon est novum quadii{^ani, bigam, tius, de quo Virg. ix. ^n.
trigani a Latinis numeros qiiaterna- 23 Hie Anio Tibiirte] Repone ex
riuni,binaiiuni,teinaiiiiiii more Grvp- antiqua scriptura, Tiburne. Est ad-
conmi vocari, qui eodeni iiiodo avpoi- jectivum,'ril)urnus Anio ut'Tuscus :

pi5a, TT/)a)pi5a (licuiit. Sic IMarreliiis Tiberis,' ' Carnutus Liger' Tibullo.
r.mpiricus qiiadiigam vocatrb rerpa- Seal.

(pdpixaKov mediroiimi. Sic vetiis poeta Clitumnus ah Umbro Tramite'] Ser-


*Triga milii pancos inter diUcta so- vius :
'
Tramites sunt convalles, quiE
daloSjTriga sodalitii pars bene magna de lateribusutrinque pervia- limitant
mei.' Apuleius Et Critias niea de-
:
' montes qua? solcnt etiam saltus nun-
:

liiia, et Sol alme, Charine, Par in cnpari.' Rccte Servius. Nam.quos


amore nieobigatibi renianens.' Scrip- Gra^ci av\u>vas, Latini eos saltus vo-
turn t'lierat r/g'a solenni errore libra- cant, et tramites. Sed hie trames
liorum, pro quo vita snpposuerant estsilva,ut aliquando apudscriptorcs.
Correctores. Higa remanens par in Supra ' Et si forte meo tramite
:

amore, id est, acpialiter jiignm tra- qua ris avem.' A silva ait oriri Cli-
hcns, ciii contrarium frepo^vyeiv tiininimi quod egestus a Vadimouis
:

(|uando alter equorum aiit bourn al- lacu absorbetur intra specum silvis

tera plus traliit. Quod et Noster alibi obsituni: et aliquanto post oculis
intelligit: ' Tu bene conveniens non redditur: atque illud putatur esse
sinis esse jugum :'
id est: Tu es caput Clitunnii. Unde alibi dixit
caussaT7}STpofu7fas. Non enini biga '
umbrosa? flumina silvae.' Vide quid
par remanet, te in diversa jngum supra de eo dixinius. Seal,
trahente. Varro: ' Igitur initiorum 25 Albanus laciis et socii] Vetus
quadriga, locus et corpus, tenipus et scriptura: Albanusqite laeussoeii Ne-

actio.' ' Initiornni quadriga,' hoc est, viorensis ah unda.Et recte nam uter- :

qualuor initia: et in Vita Probi Ini- qne lacus, Albanus et Nemorensis,


peratoris, '
quadriga tyrannorinn.' ab iisdem fontil)us. Nemorensis au-
^ide quani elcgauteni locum corrupe- teni lacus vulgo vocabatur Speculum
rant. Seal. Diana?, auctore Servio. Seal.
Et si quadfigcc] Ita legendns ille Albanus laeus] In nemore Albano
versus, qui suniuios hactenus viros lacus dictus Albanus, cujus aqua? in-
exercuit, Et si qua Orlygii visinda est tumescentis prodigio capti Veil.
vra Caystri. Ortygius enim vocatur, Livius lib, 5.

quia Ephesus prius Ortygia t"uit dicta. 20 I'otaque PoUucis'] Juturnam recte
Kecte Mela Eplieso subjuiigit Cays- his adjungit, cujus scaturigines cum
truni fluvium is enim Eplieso est
: aliisfontibus communes sunt lacubus
V'icinus. Is. Vossius ad Mdam^img. 85. Albano et Nemorensi. Strabo: Tas
16 Et qua septenas teinperat inida juei/ uvv m]ya.s bpSv iarlv e| wu 7] \ifiVTf

viasi '
Unda,' id est, fluvius, slve Tr\T}povrai. tovtuv 5' iCTiv Upeia koAou-
Rhesus, sive Niius, sive (Jangps, sive /j-iVT) Sa'ifioi'ds Ttyos iw<ivv/j.os. Lege :

Tanais, nisi una legeudum sit. Una "irfpva Ka\ovfisi/7). Sic vocat Jutur-
(via) septenas tcmpcrat : id est, cum in nam. Salubrem vocat, quod ex ea
eepteui yias et alveos uuus alveus valetudinis caussa bibereut, unde a
dividitur, cursum suum nioderatur, juvando dictam putat Varro. 'Nym-
et minus ra[)idum reddit. Septenas pha Juturna,' iuquit, ' quae juvaret
viae vel Rhcsij fluvii Phrygian sunt; ilaqne multi a?groti propter id noraeu
aiit N'iluni signiticat, dc quo siipr. liinc aquam petero solcnt.' Seal,
; -

S. AURELIl PROPKRTJI I.lJB. III. ELEG. 23. 8GL


27 At non squamosa] Omiiino hie De ceris tabcllarum Plantus Cnrcul.
locus germaniis est illius ex seciindo Bacchid. et Pscuil. Sueton. in Cre-
Georgico: '
Nee rapit immensos or- sare et Neroue, unde Titinnir.s apud
bes per liiimiini.' Lege totiini locum. Cliaris. lib. i. ' Velim ego osse arare
Seal. campum cereum.'
28 Itnla portentis nee full] Lfgo, 19 3Ie miscrum his nliquis ratinnein
furit. Ita et liber noster. Hoc ar- scribit atari : FA pnnit dnras inter Kphc-
gumentuni perseqnitnr maximiis Ma- meridas] Moris olim fuit, unnniquem-
rc ill Georgicis: '
lliic et tigres ab- que domesticam rationein sibi totius
siint, et steva leoniim Semina.' >SV(i/. vita; sureper dies siiigulos scribere,
31 Nee cuiquam abscntes, ^-c] De ex qrio apparent, quid de reditibus
fate Meleagri, fataliqiie ejus titione, suis, quid de arte, frenore, liicrove
et mati'is Altheae impia pietate hi ca- seposuisset quoqne die, et quid item
piendi versus. Oviil. vii. Met. plu- sumptus damnive t'ecisset, queuiad-
ribus rem narrat. Homer. Iliad, ix. modimi Asconius in iii. contra Ver-
Meleagri meminit irati matri su^v rem Orat. tradit.
nihil de titione. Vide Apollod. lib. Aiari] In Modiano Cod. crat ara-
I. qui et varie narrat de morte Mele- rus, quod placet, et confirmant ilia

agri. Hygin. Fab. CLXxiv. Apnl. lib. Ovidiana 'Inter Ephenieridas me-
:

VII. in fine Asin. Aur. Passerat, lius tabulasqiie jacerent, In quibus


34 Ccrva] Ue hac tabula alibi. absumtas fleret avarus opes.' Dousu
Tangit Ovid. xii. Met. P.
37 Arboreasqne cruces Seinis, ifc] 20 Et pnnit dtiras inter ephemcridas]
Pausanias in Corintliiacis narrat ut Ovidius imitatus est: 'Inter ephe-
Seinis flexis pinis alligarit homines, nieridas melius tabulas>que jacerent,
quibus in sublime renitentibus discer- In quibus absumtas fleret avaiiis
perentur. Legendus Pint, in Tlie- opes.' TijUfjTi/cal 5e'\Toi. Calendarium
seo et Alexandra. Scd apud Plut. etiam vocari nemo ignorat exemplo
legitur Sinnis :' et apud Euripidem
' Calendaiii fteneratoium. Sic etiam
in Hyppolyto aliis, Sinis ;' et Pau-
;
' Caiendariuiu et Epheuierides etiam
san. in Atticis '
Siuim' propiiiquum hodieque vul^o, pro tabiilis fastorum,
Thesei fuisse ait ob avum niaternum aut lunaribus astrologoruui. Unde
Pittheum. Passerat. ea Manaca aliquando dicta ostendi-
Non hospita Graiis Saxa] Srironi- mus, articulo Arabiro, et voce Grce-
das petras significat, de quibus supra ca, quam tamen Latini inflexione
Log libro. suam t'ecerant. Mrivialos, Mauicus,
38 Curputas hisvafatatrabes'] Nam sen ]Manaous. BapSiaioy, Bardiacu'i.

ea poena Scinin ati'ecit Theseus, qua 'STTapTiaios,Spartacus. Nam Spar-


ipse alios aifecerat. Pausan. Cor. vt tiapum etiam in quibusdam histori-
Plut. in Theseo. cis in inanu scriptis libris semper

39 Hac tibi. Tulle, parens] Hie legitur. At ilia vox Almanae, quam-
Tullus, ut apparet, proconsul Bitliy- vis Arabes suam usu fecerunt, tamen

uiae fuit : unde supra: 'Tu patrui non liodieatque l>eri eamagnoverunt,
meritas conare anteire secures.' tScal. sed diu est, postqu;im hoc ("actum est.
42 Conjugisaptusamor] Noster, ui- Porphyrins in Epistola ad Anebum
tus amor. Catullus: ' Sed tuus altus /Egypiium, citante Eusebio Tas re :

amor baratro fuit altior illc' Seal. elsSeKavolis Tip.as koI tovsojpoo'kSttovs, /fot
Tohs Aeyofj-evovs KpaTaious rp/tp-ovas. av
ELECTA XXIIL Kcd TO ov6fj.aTa iv to7s ah/xevix^aKoTs <pepe

8 Vul^ari buxo sordida cera fuit] rai. Ha;c igilur Ephf;merida3 etiaiu
862 'SOTM VARIORUM IN
vocabant, ut et hodie. Jnvenalis : neca Epistola XLi, initio :
* Facis rem
'In ciijus inanibus seu pinguia siic- optimam et sahitarem
tii)i ; si, ut
cina tiitas Cernis ephemeridas.' Ita- scribis, perseveras ire ad Bonam Men-
que risu excipiendiis C.irdanus, qui tern, quam stultum est optare, cum
iniratur Haly Rodoan poluisse con- possis a te impetrare, TSon sunt ad
stniere thema ctijusdam Cometae, ccfibim elevandffimanus, nee exoran-
q\ium,inquit,eo tempore niiUas essent dus aedituus, ut nos ad aures si-
Epbenierides. Sed banc jocularem mulacri, quasi magis exaudiri possi-
erroreni diliiimus in Prolegomenis mus, admitlat.' Vide Augustin. de
Camiinis Maniliani. Alioqui, ut dixU Civit. Dei lib. iv, cap. xxi, Menti
inus, Epbemerides suntquotidiana fa- Deae aedes vota est post pugnam ad
miliae. Jnvenalis :
' Longi relegit lacum Thrasimeneiu Livius lib, xxii. ;

transacta diiirni.' Seal. dicata tiibus annis post ab Attilio


24 Et dominum Esquiliis] Apuleius: duumviro in id creato. In Capitolio
* Siquis a fnga retrahere, vel occnl- fuit aedes Veneri Erycinae conjunc-
tani demonstrare potuerit fiigitivam ta, ut antejam dixi, Sacrata est
regis filiam, Veneris ancillani, no- etiam a M, j^milio Scauro bello Cim-
mine Psychen, conveniat retro nietas brico, Festum ejusseptimo Id, Junii.
Murcias Mercurium prEedicatorem.' Ovid. lib. VI, Fast.
Seal.
Mens bona, siqua Dea es] Quasi ig-
Et dominum Esquiliis'] Nam libel- noraret aedem Menti consecratam in
lis propositis notabant babitationem.
Capitolio VIII. Eid. Juni ut est in :

Ipse autem Propertins bic et Eleg. Veteri Calendario. At Ovid. vii.


vin. lib, IV, initio docet se Exquibis Eid. dicatam adem vult temporibus
habitasse. Esqniliae : tJwos ey 'Pcijuj?.
Punicis. Sed et Augustus Justitiam
ELEGIA XXIV, et Mentem in eadem aede consecravit.
Eluere out vasto Thessala saga
10 Ovid. II. de Ponto
' Principe
nee
:

mari] Id est, expiare, me in mare nostro Deus moderatior uUus.


est

vastum immergendo. GraecanicaPar- Justitia vires temperat ille suas ;

ceniia apnd Eustalb, i. Ibad, QdXarra-a Nuper earn Caesar facto de marmore
K\v^ei wdfTa avdpdnrwv KUKa. temple Jampridem posuit Mentis in
r' Extat
apud Eiiripideni in IpiiigeniaTaurica. aede suae.' In ii. de Ponto, Elegla

Laertius veto Eiuipidem Platoni prima: Justitiamque sui caste pla-


'

comiteni ivisse in ^gyptnm,et morbo casse Parentis, Ille quae templum


liberatum a Sacerdotibns yEgyptiis pectore semper habet :' quae quidem,
raersum in mare, ait,fadisseeum ver- inquit, justitia babet sedem in pec-

sum. Cic, pro Sexto Roscio :


'
Ne, tore,hoc est in niente Caesaris quasi :

dinn delati essent in mare, ipsum pol- mens ilia consecrata ab Augusto ip-
hierent ; quo ca'tera, quae violata sius Augiisti sit mens, in cujus aede

sunt, expiari putantiir,' Justitia ofMovaoi coleretur. Neque


15 Ecce coronatal Ut :
*
Pnppibus ille locus Ovidii bene capitur Gram-
et la;ti nautae imposnere coronas.' maticis, neque emendate legitur in
Seal. vulgatis editionib. Quare obscuris-
19 Mens Luna'] Scribo : Mens bona, sinius erat. Seal.
si qua Dea es, lua me in sacraria condo,
Exeidennt surdo tot mea vota Joci. Est ELEGIA XXV.
enim voventis. N. Heinsius in Adden- 1 Risus eram] Noster, Visas. Male
dis ad Odd. Formula antiqua erat vero quaedam editiones et liber nos-
et consuetude orantium, Mentem ter haec divellunt a superioribus.
Bonam sibi optare : quo respicit Se- Seal.
S. AURELII PROPERTU LIB. IV. ELEG. 1. 8G3
9 Limina jam nostris] De lacrymis ara", sertisqne recentibiis lialant:'
aniantinniaute limina piiellae renino- et lib. 4. Geoig. ' Halantes floribus
vi. Sed qnam insolens hoc et durum, liorti.' N. Heinsius ad 1. Fast. vers.
verbis lacrymantia limina. Piito re- 287.
ponendimi : Limina jam nostris raleant 15 Exdum inque viceml Horat. '
In-
lialanlia sertis. De haiandi verbo vicem mrechosaniis arrogantes Flebis
dixi Metam. 1. 7. vers. 812. Apud in solo levis angiportu.' Seal.
Virgil. 1. 1. jEneidos :
' Thure calent

LTBER IV.
ELEGIA I. 6 Facta sine arte casa] Supr. Tibull.
1 Hoc quodcunqne vides, hospes] lib. II. Eleg. V. Casam Romuli intel-
Perhospitem intelligeGenetliliacum, ligit procul dubio ; de qua egregie
quem alioquitur Propertiiis. Seal. Silius Bassus declamalor apud Sene-
Quam maxima Roma est^ Lf ge qua cam lib, i. Controv. vi. ' Inter haec
maxima Roma est. Qiiodciimque vides tam effusa nicenia nihil est humili casa
liodie radians fiilgcnsque ea parte nobilius: fastigiatis supra tectis auro
terrarum et Latii, ubi tubs domina piirofulgens prajlucetCapitolium:' et
est, pro eo nihil olini nisi saltus et apud eundem lib. ii. Controv. i. Ces-
gramina. Gronoviiis Observ. lib. 3. tius Pius: ' Colit etiamnum in Capi-
cap. 19. tolio omnium gentium
casam victor
4 Evandri profugee procubuere bovesi populus: tantam felicitatem
cujus
De ejus in Italiam adventii Festns in nemo miratur.' Eam continue Ro-
' Rom.' Ovid. i. iv. et v. Fast. Liv. mani reparabant, culmis tamen sem-
lib. I. Dionys. lib. i.Varro iv. de L. L. per et stramine turn quod nonnullura
:

Ab eo etiam Romam conditam qiii- in eo perpetuitatis omen situra existi-


dam putarunt. Unde Virgil, viii. mareut ; tum etiam ut ostenderent
JEn. ' Turn
pater Evander Ronianas tantam ac talem urbenie casis et raa-
conditor arcis.' Merciuii etNymphiE palibus enatam quod poetae more :

Ladonis filium facit Pansan. in Arca- sue libentes extoUunt, maxime deli-
dicis : et Palatiniis dicitur a Virgil. cium nostrum Propertius:* Hoc quod-
IX. iEn. quiaiu Palatio habitavit. De cunqne vides,' &c. et qute ibi se-
Evandri exsllio Ovid. lib. Et i. Fast. quuntur nullo ore satis laudata. Ryc-
Evander ipse apud Virgilium lib.vni. quius.
' Me piilsum patria, pelagique ex- 7 Tarpeiusque pater, Sfc.^ Mirer heic
trema sequentem, Forttina omnipo- ' niidam' dicere, quum nemore et
tens et ineluctabile fatum His posu- dumis consita vel ante conditam ur-
ere locis.' Passer, bem fnisse credatiir. Virgil, viii,
5 Fictilibnscrevere Deis, Sfc] Plin. JEn. Hinc ad Tarpeiam sedem, et
'

lib. xxxiv. cap. vir. ante devictam Capitolia ducit, Aurea nunc, olim
Asianj Romac simulacra Deorum, ait, silvestribus horrida dumis.' Quin et
fiiisse lignea, ant fictilia. De fictili- ipse Propert. lib. iv. Eleg. iv. ele-
biis vide eundem cap. xii. lib. xxxv. gantissima vnoTviriiafi sic eam descri-
Cato apud Livium initio lib. xxxiv. bit: 'Lucnserat felix' Arc. Nudam
pro lege Oppia: ' Antefixa fictilia aiitcm rupem cum dicit, a-dificiis et
Deorum Komanornm irj-identes.' apparatu sacrorum destitiitani intel-
8G4 NOTiE VARIORUM IN

ligit, quels Angnst.ili, id est siio acvo, lentibns fisfulis exprimat.' Idem
super omnia uibis et orbis loca erat Qua\>itionum liliro secundo: '
Num-
instruct issinia, liycquitis. quid dubitas, quin sparsio ilia, quae
12 Pellifos habuit, ^-c] Romatios ex fundamentis niediip arenae cres-
pellitos in initio inbe jam condiia cens in snmmani altitudineni amphi-
fuisse loquitur hie Noster. Pelles theatri pervenit, quin intentione aquae
istfE pro qnalitate nobilitateve per- fiat r' Sparsionem vocat, ut Glossa-
souariim, ita viliores pretiosioresve riuni '
Sparsio KpoK6pavais' Item
:

erant. Adriun. Turneb. lib. xv. cap. 'Sparsio: KpSnos 6 fiatv6ij.evos.' Apuleius
ult. libro Tunc de summo montis
nono :
'

13 Buccina cos;ehat priscos ad verba cacuniine per quandam latentem tistu-


QuirUes] Antiquitus biil)nli rornus 1am excelsum prorupit unda croco
in
{^uKtLvqv Graeci, bucinam'
Laliui ' diluta, sparsimque defliicns pascenlps
dixere) usus erat ad convocandos circa capellas odorato pprpluit imbre,
boves. Atqne is quidem perniansit. donee in meliorem maculatae specienr
Columella lib. vi. cap. xxiir. Id '
canitieni propriam luteo colore mu-
semper crepusculo fieii debet, nt ad tarent.' Expriniebatur et sparsio
ponum burinae pecus, si quod in silva ilia ex sigillis quibusdam, qucs totis

substiterit, septa repetere consues- niembris illam emittebant. Lucanus :

cat.' Hinc ad convocandos


adliibita ' Utque solet pariter totis se effun-
civcs. Unde Propertius <ie tcmpori- dere signis Corycii pressura croci,
bus Romnli Bucina cogebat priscos
: '
sic omnia membra Emisere simul ru-
ad verba Quiritcs.' Et, ne a Poeta tilum pro sanguine virus.' Imbres et
id confictum putes, similiter Uion. nimbos vocant Poetae. Quod quare
Halic. lib. secundo: Plebeios mi- '
repreliendat in JNIa^cenate M. Seneca,
nistros qnidam coinibus bovillis in- nescio, prooemio x. Declain. Quis '

gonantes [q. d. bncinantes] ad cnetus enim ferret hominem de sifonibus di-


[sive concionem] cogebaiit.' Vossiun. ceutem, Cwlo repluerunt? de spar-
De eorum usu in bello, vid. Lips, lib. sionibus, Odoratos Imbres ?' Quod
iv.de Mil. Rom. Dial. x. autem sparsio ilia KpSKov pdv(ns dice-
huccina c gebat priscos ad verba Qiii- retnr, nescio an ita accipian.us in
ritcs'\ Dionysius Halicarnassa?us : Papinio ' Dives sparsio quos agit
:

'Oti TOi/s fiev TTaTpiKiovs, otrore SS^ete to7s tumultns.' Videtur enim potius de
^affiXevai awKaXe'v, | oySfxarSs re Koi niissilibus accipitndum, quae Impera-
Karp6Qev avTjySpeuOv, rohs 5e Stj/xotikovs tnres in vulgus spargebant. Sed et
iwTipfrai TiviS koX &9poM Kipacri fioilois privati quoqiie homines testamento
ifx^vKOLVUivrfS eVl ras iKK\y]aias (Twriyov. sparsiones nuctmi quotannis dieb.
V idendus etiani Isidorus Oiig. xvii. natalib. relinqucbant. In veteri
cap. IV. in voce ' liuccina.' Doiisa P. Saxo Incremrnta. Pueris. Curiae
:
'

Ptilpita soleinirs non oluere crocus] et. Sparsionem. Nucum. Dent.' Nam
Omnes norunt hnnc morem sed ta- : et ex aliis inscriptioi:ibus apparet
men ut quis ant (jiialis fuerit nesci- Incremenfa pro gratuitis illis spar-
ant. Ficbat auteni id per expres- yionibus dicta fuisse. In Aciis Con-
sioncs macliinarum, ut liodie in Italia demnationis Marci Mini Episcopi Ro-
cxprimitiir atpia ej)iloniis versis eti- mani non semel Incrementura ac- ' '

ani in aridissimis locis, quuni aqnani cipitur pro oblatione: quod profecto
intus antca inimis^am latentibns fistu- ex hacconsuetudiue derivatnm. Spar-
lis alte cxprinnint. Seneca Epistola tiauus in Adiiano: 'Pueris ct puel-
<ina et nonafresima: ' Queiiiiidinodnm li, fpiibus etiani Trajanus alinienta

in immensani altitudincm crocum la- dctukrat, incremrntum liberalitafis


S. AURKLII PROPKRTIl LIB. IV. KLEG. 1. 865
ailjecit.' Porro sparsioneni nummo- 28 Miscebant ustapralia nuda nidel
rum populiim Lanipridins Colla-
in ' Siules, lignum in capite actitiim levi-
turn' vocat in Alagabalo. In Vita ter, et igni duratuni. Vetiis id teliini,
Prol)i Imp. '
Ut ejus dignitas incie- et pleiisqne gentibus sic usitalum.
mentis adjiivetiii,' id est, liberalitate. Propeilins de piiscis agrestibiisqiie
Seal, Rom. Miscebant,' &c. Virgil, quo-
'

20 Qualia nunc curvo] Melius edi- que inter agrestia niimeiat, lib. vii.
' Non jam certamine agiesti Stipiti-
tiones nonnnlla?, eurto. Confudit
Octobris equi sacrificium cum Palili bus dnris agitiir, siidibusque prseus-
saeio. Nam ntroque equus inimola- tis.' Lips.

batur, sed Palili quotannis, illo, qiiin- 29 Prima galerittis posuit prcetoria
to qiioque anno, ciijus cauda Caviar LygmoiiJ Eum, quem Lygmonem vo-
vocabatur. Vide Festum Caviares ' cat, Lucumonem esse reor, qui mag-
liostiae,' et nostra in ilium locum, na mann auxiiio venit Komulo regi
Cnrlus equus est aliqua parte sui niu- contra Tatium. Locomon a Dionysio
sed pra;sertim cauda, ut hie in
tiliis, I'b. ii. appellatur. Ejusnominis spe-
Caviari sacrificio. Seal. cies magis immutata est hoc etiam

21 Vesta coronatis pauper gauilebal versu Propertii Eleg. proxima, vix


asetlis] An Vesta dorso asellorum ut agnoscatur, et in alinm hominem
gestari gaudebat, ut Isis et Cybele? prope dcformatus sit Tempore quo :
'

Nam eadem terra est. An ei aselli ut sociis venit Lycomcdius armis, Atque
invisi immolabantur? Plutarch, iv Sabina feri contudit arma Tati.' Is in
'Paif/.. QutEst. XLVni. Consualibus eo bello etiam cecidit. Turnebus.
equos et asellos coronari solitos scri- 31 Uinc Taties, Sfc] 'Taties' pro,
bit. Ovid. VI. Fast, de fornicalibus Tatienses, et lihamnes pro, Rham-
' '

agens 'Ecce coronatis panis dcpen-


: nenses, ut Tiirneb. lib. xxi. c^p. i.
det asellis, Et velant scabras sordida 'egit tt vet. lib. apud Varronem iv.

serta molas.' Vide Festum in 'Panis de L. L.


coronabatur.' Passer. 32 Quatluor hinc albos Romulus egit

22 Ducebant macrcE vilia sacra bores] equos] Id est, a tarn parvis priucipiis

Sacra ducebantur curru ad templa. profectus Romulus triuiiiphavit, de


Virg. VIII. >En. ' Castac ducebant Ceninensibus, TfdpiTnrcf) napen^efiriKais,

sacra per urbem Pilentis matres in id est, quadrigis invectus, ut ait

mollibus.' Et apud Livium lib. xxxiv. Dionys. lib. ii. cui conveuit cum Pro-
Lege Oppia cautum ne vehiculo per pertio. Passerat. Vide sup. Tibull.

urbem nisi sacrorum publicorum lib. i. Eleg. via. Hue pertiuet illud
caussa matronte veherentur. Ad eam Tertulliani de Spectaculis, ' Quadri-
rem bubus usi sunt, ut Cleobis et gam Romae primus ostendit Roniu-
Bitonis historia docet apud Cic. i. ius.'

Tusc. et Virg. iii. Georg. ' Tempore 33 Paria ininus vrbe] Ita loquitur
non dicunt regionibus illis Qwzi-
alio Varro Atacinus Indica non mag-
:
'

sitas ad sacra boves Junonis, et uris na minor arbore crescit arundo.'


Imparibus ductos alta ad donaria Seal.

currus.' Sententia Poetae hsec est: Bovillu;] De Bovillis Plin. lib. in.
Tunc boves sacra ducebant in plaus- cap. v. Dionys. lib. vii. a Coriolano
tris paupertinis ; at hodie matres du. captas Bovillas ait oppidum Latii e

cunt sacra in mollibus pilentis : et principibus.


argumentum paupertatis est, boves 34 Gabii] Appian. lib. i. inter Ro-
macra?, attenuatae scilicet opere et niam et Pra?neste locat, et Strabo ex
aratro. Passerat. apquoab urbe Praeneste et Roma <lis-
Dclpk. it Var. (Jlas. Proper I, i I
:

866 NOTiE VARIORUM IN

tare ait lib. v. stadia centum. De iis ventum /linea? in Italiam, qn fuit

Plin. lib. III. cap. v. Tpoias TraXiyyei/ecria. Sail.


3.5 Alba suis omine n(itn\ Virgil, lib. 72 Et ntiivis ct terrw] Qn; omnia

HI. /En. '


Cum tibi soUicito sccreti exequitiir VirgiTnis tertio. Seal.
ad fluminis iindam Littoreis ingens 7.5 Accersis hicrimis cantus] Heroal-
inventa sub ilicibus sus, Triginta dus mutavit: Adversk musis cuntits.

capitum foetus enixa, jacehit, Alba, Si omnibus lioc modo omnia perver-
solo recubans, albi circnm ubera tere in bonis srriptoiibus licet, ni-
nati ; Is locus urbis erit, reqiiies ca hil est quod in illoium scriptis diffi-

certa laboruni.' cnltatem nobis paiiat. Noster, Ar-


36 Hac Fidenas longe erat ire
iibi cessis lacrimis Charites, Quod ego
vias} Lege via. Hac ubi longe via mutare non ausini. Proverbium esse
erat ire Fidenas. Longe via, longin- videtur, v.t contra mcestis dicebant,
qua via. Supra exposuimus. Seal. 6ve Tah Xdpunv anctor Lai^rlius, et
:

Fidenas] Fidena? oppidum Straboni Eunapius. Sunt anteni haec dicta ex


lib. V. distans ab urbe xxx. stadia, persona Genetliliaci, ad calcem us-
Dionysio lib. ic. xi. stadia. De iis que Elcgia'. Seal. Aversis Charisiii
triumphavit Romulus Livius lib. i. : cantns: aversus Apollo. Quomndo
39 Hue melius profugos] Tibullus locum ilium castigandnm esse alibi

'Tunc se Troja quidem mirabitur; pluribus nionemus. N. Heinslus in

et sibi dicet Vos bene tarn longa con- Addendis ad Ovid.


suluisse via.' Bassus Lollius Poeta : 78 JErata signa movere piki] Pila '

'AWd aoi, Alveia, <n6\os Upbs 'IraXhv ijSri aerata,' spba-ra ex ajre, quia rotuudip
"OpfMOV exei Karpris (ppolfxtov ovpavlris. pilae instar. Dicitur ' a^s cavum'
'Ey KaKhv &Kero -irvpyos 6 Tpii'ios.i) yhp Varroni in Sesquiulysse, apud No-
iv UttKois 'H-ytpe-n Kodfiov navThs ^vacaa nium in, Explicare, pro, extendere :

k6\is. Seal. <Vias stelligeras aUheris expliean*


45 B)'M<J</!(esaures]Quibusfilio cer- aere cavo.' Vide Claudianum de
vices ampntari jussit. Historia est Sphaera Archimedis. Vetus Glossar.
apud Liviuui lib. ii. Flor. cap. ix. ' Pela [id est, Pila] ^^aipa.' Pas-
lib. I. Deinde quia Brutus Tarqui- serat.
nii secures fregit, id est, regesejecit. 79 Bubijlonius Horos] Non a patria,
Passerat. sed a professione. Babylonii et Cbal-
50 Avenlino rura pianda Rtvno] Re- daei sunt Genethliaci. Seal.
murinum agrum, vel eum locum ubi 85 Felicestpie Jovis] Duo disticha
capsus est. Festus : 'Remurinus ager quaR hie legebantur, quo perlineant.
dictus, quia possessus est a Remo, ot infra suo loco dicemus. Seal.
habitatio Remi Remona. Sed et lo- Felicesque Jovis stellas Martisque
cus in summo Aventino Renioriao di- rapacis] Prosper erat et salntaris ille

citur, id)i Remus de urbe condenda fulgor, qui dicitur Jovis, inquit Cicero
fuerat auspicatus.' Et Dionys. lib. i. vi. de Rep. et 'Jovis stella bene-
Aventino captasse Remum auguria fica,' Apuleii lib. Florid, ii. Herat,
ait, unde hie eum Aventiuum vocat. Od. xvii. lib. ii. ' Jovis tutela reful-
Vid. adnot. inf. Eleg. vi. gens Saturno.' Vide Macrob. cap.
70 HasmeusadmetassudeflYinc'm- xix. lib. prioris in Somnium Scipio-
serendum distichon, quod infra lege- nisde ratione cur Jovis Stella benig-
batur: * Dicam, Troja, cades, et, na, Martis et Saturni maliguae.
Troica Roma, resurges.' Canaui, in- Mar/isiyuc (v/pacis] Vel avidi pra?da>,
quit, fortunam et caducac et reciduae ut ad belli naturani et milituni alln-
Trojae. Canam 'Wiov 'iKumv, et ad- dat. Sic Horatius '
rapacium lupo-
.

S. AURELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. 1. 867


lum.' Catnll. ' Cinapcle Thalle titr- Ipgendus PUitarchus in Alexand. Li:-
bitia lapacior Procella :' vel ' lapacis' c.m. HI). IX. Curtius lib. iv. Serviiis
quarto casii, pro, rapaces stellas ]Mar- ad illud.iv. ilin. 'HicAmmone satus."
tis, id est, rapidas, saevas, violentas, Passerat.
De ejus stella; natiira IViaciob. in 108 Trames et azonis'] Sequi debent
Soniniiini Sci[)ioiiis lib. i. Cicer. vi. duo ilia disticha supra alieno loco
<ie Rep. 'Tiim rutiliis liorribilisque posita felicesque jovis stell^e.
:

terris, quern Martem dicimiis.' Pusser. LegeiuJum vero arbitror, et a stellis,


87 Animnsaque sigmi Leonis'] De sig- non et a znnis. Non enim zonae facinnt
110 Leonis vide Hy^in. lib. n. et m. ad Genctliliaceu, sed stella;. Quod
Astr. in 'Leo.' Leo Cleonaeus
Is si quinque zonas quinque circulos
Init piiiiuis Hercnlis labor. Macrob. parallelos accipis, nihilo melius sen-
lib. I. cap. XXI. inSosr.n.Scip. inleone tentiae consuletur. Nrmi non niagis
esse viidimenta nascendi et liiimanBe illi ad Genethliacen facinnt, quam
vita; tyrocinia ait : et cap. xxi. lib. tropica, aut aequinoctia. Sic Sido-
1. Sat. Leoneni Solis domiciliiini esse. nius: 'Quid sidera Zodiaci obliqua,
Turneh. Loco pra^notato, cum omnes qtnd Planetarnm vaga, quid exotica
pianetas in signo iestivo erunt, ut sparsa pra?vaieant.' L^bi etiam no-
Leone aut Cancro, tunc, ait, f'nturam labis aSidonio nove dictum 'exotica
iiiagnam aestatem, id est,exnstionen), sparsa,' pro illis sideribus, quae sunt
terrarnni. Passerat. extra Zodiacum. Seal.
88 Lotus et Hesperia] Capricorno 109 Calehas, vamque AiiUde sulfit,

partes Occidentis assignantiir. Auc- ^c] De liac fabula vide Ovid. \fi.
tor Manilins. Horatiiis : 'Quid fy- TMet. vers. vi. et seqq. Hygin. fai).

rannns Hesperiae Capricornus oraj.' xcix. Eurip. Iphig. in Aulid. Cic. i.


Idem inlellifjit Horatius, qiiod Pro- et II. de Divinat. et ii. de Nat. Deor.
pertins et Manilins. Et tainon ar- et II. de Legg.
giitantur homines venusti, qui sub- 115 Naiiplius ultores sub noetem por-
tiliter haec scrutantur, atque ainntab rigit ignes] Nauplius Palamedis pa-

Horatio in honoreni aut adiilationem ter, unde ab Ovidio dicitur Nau-


potius Augusti dictum quia Augus- : pliades, xiii. Met. Porrigit ignes'

tus natus sub eo signo : untie etiani ulfores,' protendit, procul ostendit,
nummum Capricorni signo cusnm profert. Tivpffeveiv Gra>ci diciint, ut
emiserit. Quae sunt merae nugie, ne Euripides Helena, igne sublato
in

quid asperius dicam. Seal. dare signum e specula. Hygin. Fab.


95 Gallus at in caslris] Inepte haec cxvi. ' Facem ardenteni extulit.' Ser-
refert ad Cor. Galium poetam Gram- vins in xi. /En. Elata facula sig- '

niatista ille, qui Virgilii vitam ex num dedit vicini portus.' ' Ultores
niultis auctoribus tanquam centonem ignes,' quibus Naupliusultus est
consarcinavit. Seal. hictum et dolorem suum. Ausonius,
99 Idem ego quum. Cinare] Ea est, in Monosyll. ' Uitrix flagravit de
quara aiuavit Horatius. Seal. rupibus Euboicis fax.' Hygin. Fab.
103 Arenosmn Lihyei Jotis explicat ccxLix. facem sceleratam vocat.
antram] Cum ' arenosmu antrum '
di- Passerat
ad Aminonis Jovis oraculum et
cit, 117 Victor Oilide,(fe.] Vide Hygin.
;'
uomen alludit nam S.ujuos, arena :
' Fab. cxvi.
unde '
Amnion Jupiter,' quasi are- 123 Mevania] Urbs Uinbria> sita
narius : licet a pastore quodam dic- ad viam Flaminiam, de qua Lucanns
tum alii putent. Messen. Pausan. lib. I. '
Turiferis ubi se Mevania cam-
De fano et oraculo Jovis Annnonis pis Explicat.' PHn. lib. xxxv. cap.
::

868 NOTJi VARIORUM IN

XIV. Mevaniae ait muruni lateritiuni Masvania est porrecta campi plani-
fuisse. ties, in qua est lacus Vadimonis,
125 Scandentisque axis] Axeni pro quem ipse vocat lacum Umbrum.
climate aut tractu posuit. Jnvenalis: Porro, quum Poeta manifeste dicat
' Digiiiis Ai icitios qui mendicaret ad patriam suam in colle sitam, quo-
axes.' Nam et hie axes, lit ibi, pro modo Maevania, quod oppidum in
collibus aut clivis editis. At docti planitie situm est, crit ejus patria?
viri hie nescio quem Asim legiint, et Non igitur est Majvaniensis, ab op-
Asisium intelh'gunt. Quid movit eos? pido Maevania, sed Maevanas a pla-
Primum hipc est vitiosa scriptnra. nitie Maevaniae. Nam alii sunt Mae-
Nam, auserat, Ismiides, Jissa, Poly- vanienses, alii, Ma?vanatGs. Quum
sena, pro auxerat, Ixionides, fixa, Po- igitur ipse aperte dicat se Rlaevana-
lyxena scribebant imperiti libraiii. tem, quia dicit patriam suam ad
Itaque hie quoque Asis pro Axis. campos Ma^vaniae esse; Maevaniensis
Non ergo hac parte obtinebunt. antem esse non possit, quia Maevania,
Deinde quomodo Asis pro Asisio? ut dixi, in piano est, patria autem
Haec profecto nimis violenta esset Propertii in clivo fuit ;
qureramns,
apocope. Neqne enim Latinis, qui quagnam ea esse possit. Scribit
musas colunt severiores, licet npt aut Strabo de hoc tractu : KaraSe Oanpa
Sftj dicere quanquam Ennius voluit
: jj-ipt) 'Afxepia Kal TodSep emXeriS irdAir,
eorum imitatione sibi licere, ' endo Kol "Xropov irXrjcriov rovruv St; tuv vwfp-
suam do.' Quid ergo ? Proculdubio fioKiiv Tov ijpovs. Noli dubitaie, quin
hactenus ignorata fuit patria Proper- Ameriasit patria Propertii: priiiinm,
tii. Nam, quod Maevaniam, quae iiodie quod sita in colle, delude quod anti-
Bevania dicitur, putant, falluntur. quam vocat. Nam Cato scripsit con-
Non enim hie Majvania pro oppido ditam ante Persaa IMaccdouis belium
ipso, sed pro extensa planitie acci- annis nongentis sexaginta quatuor:
pitnr, quae ab oppido nonien accepit. anctor Plinins. Praeterea et illnd
Silius lib. VI. ' Colles Umbros, atqne mire quod ait patriam
convenit,
arva petebat Annibal, excelso sum- suam despectare lacum Umbrum:
mum qua vertice monti Devexum qui lacus non alius est, quam ille
lateri pendet Tuder, atque ubi lalis Vadiin(mis lacus Veteribns celebra-
Porrecta in canjpis nebulas exiialat tus. Hoc plane cognoscitur Epistola
inertes, Et sedet ingentem pascens Plinii ad Galium libro oc-
CiPcilii
Maevania canipmn Dona Jovi.' Hie tavo :
' Exegerat,'
in(|uit, prosocer '

Silius non pro oppido, quod in pla- mens, nt Amerina pra^ciia sua inspi-
nitie situm est, sed pro planitie ipsa, cereni ha?c perambuianti milii os-
:

in quo oppidum Maevania est, acci- tenditnr subjacens lacus nomine Va-
pit. Et libro octavo: His urbes ' dimonis,' &c. Junius Pliilargyrius
Arna et latis Maevania pratis.' Sta- 'Clitumnus et Deus et lacus in
tins ' Nee si vacuet Maevania valles,
: finibusSpoletinorum,ex quo bibentia
Ant praestent niveos Clitumna nova- pecora alba limit.' Lacum Vadi-
lia tauros.' Ubi aKvpoXSytas novalia pro monis Clitumnum vocat, quod ab eo
pascnis, (juae buceta dici alibi nota- lacu Clitumnus emittitiir. Vides
vinins. Ad verbum ^uvfi6(Tia Arato. Ameriae lacum esse Vadimonem.
Lueanns :
' Culidi buceta Matlui,' ut Sed quale invidit posteritati nomen
habent melioris notee scripti codices, patriifc suffi ? Fecisset, si potuisset
nou, ut vulgo, buxeta. Vide qucc alibi sed syllaba contumax repugnat. Non
de bucetis primi omnium ex Gellio et potuit intludere in Heroicum versum
bidonio annotavimus. Sic igitur Lie Ameria: nou enim procelensmaticum
: :

S. AURELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. 1. 809

ailmitteret genns illiid Carminis. Sed etiam patriam suam in coUe ponit
nee Vadiraon potuit hie locum ha- ' Scandentes si quis cernet de col-
bere, non niagis qnam Tnticaniis, de libus arces, Ingenio muros aestimet
]iio conquei itnr Ovidius. Nam Vadi- ille nieo.' Oportet fuisse insigne
mou Creticiis est. Sic fine monobibli opus illud niEpniorum Ameriae. Nam
tantuni Proxima siibjecto
dixit: ' idem prope repetit: Scandentisque
'

contingens Unibria campo Me gennit, axis consurgit vertice murus. Mums


tenis fertiiis iiberibus.' Non enim ab ingenio notior ille tuo.' Quamvis
satisfacit, quod se Umbnim dicit, nobilissimi muri per se, tamen no-
qniim in Unil)iia pliiia sint oppida. biliores facti ingenio tuo. Sane
Sed conjiciendiim dat illis, qui gnari hodie qua'dam supersunt eorum mu-
eonini tractunm sunt,quum dicat esse rorum reliquia?, immanibus saxis
vicinuni agro Perusino. Sic Horatio quadiatis, qualia sunt quae in mole
dicente: ' Venimus oppiduliim, quod Adrian! Ronia>, prsestantiam eorum
versa dicere non est :' gnarus locorum teslantibus. Anieria, ut sciunt non
ejus tractns non diibitabit esse Equo- penitus a.x<poypa.<py{Toi, hodie Amelia
titium. Item Lucillius quum ait, dicitur. Seal.
'
Servorum festu' dies hie. Quern 128 Et in tenues cogeris ipse lares]
versa liexametro non plane dicere ' Cogi in tenues lares' eo modo di-
possis :' non potuit dicere Sigillaria. citur, quo cogi in ordinem. Seat.
Quare et cujas esset Propertius, et 130 Exiulit excultas pertica trislis
quis sit lacus Umber, et quae hie opes] Quid doctos viros movit, ut
accipienda Meevania, prirai in-
sit perticam pro hasta acciperent, et
dicavimus ne forte qnispiam aut
: inde Propertii bona hastae subjecta
Vitam Propertii, qiife ab inepto ho- a sectoribus dicerent ? Nam eodem
mine scripta est, secutus, Asisinatem modo loquens sua assignata veteranis
dicat; quauvis ne ita quidem effi- fuisse Val. Cato: ' Pertica qu*
ceretur Asisinatem esse, quum aliud nostros metata est impia agellos.'
sit Asis, aliud neque putet
Asisium ; Non ergo Beroaldus, neque ilium se-
Maevaniensem esse, quod hie Mas- quuti, intellexerunt, quid interesset
vanise fit mentio. In montanis enim inter perticationem, et subhastati-
patriam suam ipsemet constituit'. onem : tantuni profecto, quantum in-

Denique nieo periculo Amerinum ter praedia proscripta, et assignata.


Propertium omnes fuisse niihi con- Metatos ergo agros sues inteliigit.
cedant, necesse est. In Strabonis Sic apud Horatium accipiendum rae- '

exemplo superius a nobis producto, tato in agello.' Seal.


AbstuUt excultas pertiea tristis opes]
verba ipsius sciiptoris emendavimus.
Nam pro eufXfcls verbo nulli precii, Significat adsignatos agros suos fuis-
quod hodie vnlgo excuditur, euKAe^j se, etpulsum possessionibus paternis
legimus, ita postulante sententia, et ad paupertatem redactum. Mensum
Eubscribente Silio, libro dccimo enim perticis vel deceinpedis agrum
*Pauperque penatum, Sed domus solebant veteranis attribuere. Virg.
hand obscura Tuder notusque per in Diris:' Pertica quae nostros me-

Umbros Bellator populos.' Seal. tata est impia agellos.' Turnebus.

Scandentisque axis] Ergo axem Quod autem Lips. lib. iii. cap.xxiii.
editum colk-ni,ut supra ex Juvenale: Var. somniatdamnatum Sex. Proper-
aut tractum. Statius: 'Ire polo ni- tium patrem, et ejus bona vendita
tidosque errare per axes Visus.' sub hasta, faliitur: nam delatum tan-
Silius: 'Aut axe Hesperio
relicto tum nomen Cicero pro Dome Sua
patrias exullustraret arenas.' Supra significat. Verisimilius est ademtos
870 NOT/E VARIORUM IN
illi agros Syllana proscriptione, ut darnm, id est, mercatnra?: hujus
Volaterranis oniiiibus, et majori par- signum et Teraplum in vico Tiiusco
ti Etruiia% qua tie re Cictro pro ad Opisf Ccreris aras constituerunt.
(

Cascina. Passentt. Festa ejus, quje mense Octobri cele-


132 Matrix et ante Deos] Ante lares brabantur, Vertumnalia appeilaban-
sumebatur toga virilis, iit supra teti- tur.
giimis. Matris lares dicit, quia patre 4 Volshuos deseruisse focos] Keiic-
niortuo mater vidua relicta erat. Seal, tis Volsiniis Honiara migr;isse. De
Et bene quum fixum] Unco in
141 Volsiniensi belio cum Romanis Livius
gulain impacto, in forum, deiude in lib. V. et IX. apud quem et Volsini-
scalasTiberis abjiciebantiirnocentes. enses pacem petunt, et inducias in
Dio dc Seneca : 'ETretSrj yap rovs if tw annos qnaiiraginta inipetraut. Floro
SeaiJLujTTipLO) Oavarovixevovs ayKiarpois t- Vulsinii, et Vulsiniense belluni dici-
cri fj.iya.\ois 01 StJ/Uioj fs re t))v ayopav ^ tur lib. 1. cap. xxi. Volsiniis urbe
KavravBa els rhv Trorafxhu, effvpov, e(pn rhv EtruriiE molas Versailles inventa.'*
K\av5iov ayKLO'Tpuj els rhv ohpavhv ave- scribit Plin. lib. xxxvi. tap. xviii.
vex^vva^- Seal. Passerat.
Cum fixum mento -liscusseris uncum] 5 J^ectemph Icetor ehurno] De aede
Vide Turneb. lib. xiii. Advers. c. ix. Vertumni, Festus in ' Picta.' P.
150 Octipeilis Cuncril Terga ran- Victor in viii. regione pouit inThus-
cri, id est, Cancer ipse. Sinistrnm 00 vico.
autem cancrnni intellijfit, qiiadrata 10 Vertumnus verso dicor ab umne
radiatione in Medio Caelo. Nam ille Dens] Sunt qui ita dictum Vertnni-
locns decernit totnni actum vilie. nuni putent, quod lacum Curtium in
Quod si Cancer in eo fuerit, quum sit Tilieiim averterit.
signuni femininum,et v\f/u>fia L'MiTv , ac 11 i'Jeu (juia vertentis] Etiam florum.
pra?terea Medium Caelum sit tutela Columella :
' Mercibus et vernis dives
Veneris, his omnibus concurrentibus, Vertumnus abundet.' Nam etflores
ut puto, significat eum ywaiKoKparov- primi, et fructus prinii illi delibaban-
fxevov fore, ut in antecedentibus de- tur. Seal.
claravit. Neque aliter intelligendum. 23 hidtte me Cois, fiam non dura
Sent. puella] Quod ut de incessu dictum
ELEGIA II.
putera,Ovidiana auctoritas tacit. Ita
i Vertumni] Vertumnus, sive, ut enini ille, interpres prorsus ad banc
alii scribunt, Vortumnus. Sic appel- rem unicus :
' Molliter incedit motu
labaut eum Deum, qui pneerat re- caput altera dura
: est, At poterit tac-
bus contrahendis ac vertendis, id est, to mollioresse viro.' ' Dura est,' i. e.
permutandis : vel ab anno verso no- dure, myrmice, et moleste incedens,
men habebat: vel ab eo, quod anni vel potiiis ' Hand secus, ac conjunx
vertentis ponia accipiat. Propterea Unibri rubicunda niariti;' valgis ni-
autem quod hie Deus ad omnes tiguras minni, aut divaricatis cruribus gral-
ac t'ormas opportunus erat, credeba- latorium in morem badissans ; iiti ego
uir etiam menteis hominum et cogi- interpretor. Quid? <]uod huic argu-
tationes in rebus emendis et venden- mento meo fidem indubiaui tacit Coa-
dis veitere, iuiniutare, ac varias effi- runi mentio, qtia>, quod tenuissimi ac
cere itaque mobili ingenio ac in-
; pellucidi essent fili, muliebiem inces-
constantes houiines irato Vertumuo sum max'.me arguebant. Unde non
natos dicebant, ut Horat. Sat. vii. nisi ab lis, quae incessu erant molli,
lib II. Asconius in Verr. ait, Ver- ne exossi dicam, velcinaedico potius,
tumnum Deum esse rerum inverten- gestari solitas, a vero baud alienum
:

S. AURP.LII PROPERTll LIB. IV. ELLG. 2. 871


videtur. Et hoc est, qi:od supra vo- moHiibiblo: ' Acrius ilia subit, Pon-
liierat Piopertins ' Kt teimes Coa : tice, si qua tua est.' Item ahbi
veste niovere sinus.' Dmisa P. ' Neu subeant labris pocula nigra
25 Da fakem, el torto frontcm mild tills.' Ovidius libro primo juaraiorex-
compriinefoeno Jurabis n'lStni gvamina
: vias Nyctileum patrem noctur-
:
'

secla manu'\ INIoie eiiiii) fiebal, lit inter naque sacra precare, Ne jubeant ca-
opcrain niossoriam, ad arstus solis piti vina nocere tuo.' Lege Ne sub-
caput foeno, et
(iefeiideiulos usaxime, eaut capiti vina nociva tuo. Nam
quidem lecenti, cbnuptuni obvinc- vulgata lectio inepta. Seal.
tmufiue haberent niessores id (juod :
34 Fuunus'] Hunc in Diis venatio-
liodie nostris etianiiitini nisticis in nis pra-s-idibus numerat Horatiiis,
nsii esse videniiis. Sed et Ovidiusid cum scribit :
'
Et Latii cultor qui
ipsiun libro xiv. Metamorpb. de Faiinus aina'iii.' Propertius aucupio
copse Veiturano verba faeiens aperte euin pra^ficit, quod venatiouis genus
indicat: Tenipora saipc gerens foeuo
'
est. Turneb.
religata recenti, Desectum poterat 35 Est eliam aurigce species Ver-
graineu versare videri. O qiioties Desultorem aurigam ait Ver-
ttim7ius~\

habitu dnri messoris aristas Corbe iiimiium appeliari quod nusquam :

tulit, verique t'uit messoris imago f' leges. Seal.


Qiii duo postremi versus eo spectant, Est etiain auriga; species Vertummis]
quod statim porro subjuncttuns I*ro- Vult Yertnninuni varias species iu-
pert. Corbis et imposiio pondere
' duere, modo aurigam videri, modo
niessor eraui.' Corbis messoria? alibi desultorem. Homerus istos agnovit,
mcmintt et Cicero. Dmisu P. et fuse descripsit, sed quatuor etiam
Da fulccm, et lorio frontem mihi com- equis alternantes. Nee mirum tibi

]irime/eeHo,Sj'c.] Fcenisectoruni insigne iiiiiiis ac fabulosum de quaternis Ho-


erat corona e foeno. Unde Ovid. lib. meii eijuis videalur ; ecce Floras de
XIV. Met. Tempora ssepe gerens
' senis etiam in historia dicit libro ill.

foeno religata recenti, Desectum po- cap. III. '


Rex ipse [Theutomim]
terat gramen versare videri.' Et Theiitobocbus qiiaternos senosque
Propertius hoc loco, Da falcem,' ' equos transilire solitus, unum,
vix
&c. Falcem illam vocat Cato cap. cum fiigeret, ascendit.' Vide Lipsium
X, de K. R. f(enariam. Turneb. lib. lib. III. de Mil. Rom. cap. viii.

xxiii. cap. VI. FcEUo revinctam fron- 37 Suppdnt, hoc pisces calamo prceda-
tem ait ad soils ardorem arcendum. bor: et ibo Mundus demissis institorin
28 Corbis et imposilo pondere, messor lunicis] Ex quo colligit Turnebusl. xi.
eram] iMes>ores corjje insignes eraiit. c. xxiii.elegantiaecultiisquestudiosos
Ovid. lib. xiii. Met. ' O qiioties ha- deniissas loiigasque tunicas gestasse.
bitu duri messoris aristas Corbe tulit, Quod si verum esset, non ras Hora-
verique fuit messoris imago.' Dixit tius,non reliqui scriptores tantopere
Cicero pro Sextio, ' Messoria se corbe daninassent, tanquam parum virorum
contexit.' proprias. Non ea est Propertii mens.
30 Clamabis'] Vera lectio : Clama- Vertumnus Dens narrat ibi suam na-

bis capitivina xubisse tuo. Idem lib. 2. turam cunctis figuris opportunam,
Eleg. 27. ' Neil subeant labi is pocu'a seqiie in quani libuisset verti. Sic
nigra tuis.' Ueinsius ad Ovid. Artein foeminam, virum, messorem, et mili-
I. 56S.
1. vers. tem fieri, venatorem, auiigani desuN
Clamubis capili vina subisse meo] Ita toreni, posse etiam piscatorem esse,
melius, quani subesse, quod scriptum niox et institorem. Siippetat, hoc '

extat in nostro. Nam subireestap- pisces calamo piadabor :' post autem
tum ilU reij quod Grjeci airTf ardai. lu fiaiii institor; ' et ibo Mundus de-
:

872 NOTifi VARIORUM IN

missis institor in tunicis.' Sensus est 45 Necftos ullus hiatpratis, quin iUe
Si velim ex piscatore fieri institor, decenter Impositus fronti langueat ante
mutanda mihi schema, et altius snb- inea:'] Eadem fere argutia lib. ii.

diictae sordentesque tiinicae, quales ' Me juvet hesternis positum languere


sunt piscatonim, more reliquorum corollis.' Utriusque vero loci acumen
deniittendae, et quidem miinda; : pis- subtilissime uno versu expressum
catoribiis enim, qui saepe se in aquam habes in Secundo nostro, ubi scribit :
demittebant, succinctas altius, et ad ' Impositae
fronti niecum languete
inguen subductas tunicae, ne fluctibus corollae; Hsec Arethusa suo niittit
niadescerent. Quare Vertumnus ait: niandata Lycota?.' Dousa P.
Si ex piscatore institor fieri velim, 50 Vnde hodie vicus nomina Thuscus
patiar tunicas more aliorum cadere hnhet] Dionys. lib. v. narrat : Ariin-
dempto squalore nee demissac' liic
:
' tis Porsen<e regis copias a Cumanis
valent, talares, ut apud Horatium, fractas, cum in agrum Romanum ve-
sed longiores, quara ut a piscatoribus nissent, plerosque saucios deportatos
ferrentur. Ferrarius. Romam, ubi convaluissent, illic ma-
Mundus demissis institor in tunicis] nere voluisse ; datumqiie locrim iu
Institorem discinctuni intelligo ex urbe ad aedificandum, vallem scilicet
Ovidio ita nobis disertim pra?eunte : interPalatinum et Capitolinum col-
' Institor ad dominam veniet discinc- les,qua transitur a foro in Circum
tus emacem.' Et certe, quum reco- maximum, dictumque Romana lingua
gito, necesse erat, ut qui discincti, Vicum Thuscum. At Festus Thus-
hoc est, zonis solutis auibulabant, cum vicum dictum ait a Thuscis: qui
tunicas ad talos usque deiuissas, si- recedente ab obsidionc Porsena Ro-
nusque (ut ait Pedo) ventosos oppido, mae remanserunt. Varro antem iv.
ne dicam paene undautes habereiit. de L.L. (quod et Festus illir tangit in
Cujus rei raoilitiem ac laxitatem in litura) eos cumCoele VibennoTliusco
sue etiam Mzecenate, si mode is Mal- in auxilium Komnli adversiis Tatiura
chinus est, Satyrice sugiilat Horatius. venerant, et Ccelium colleiu incole-
Dousa P. rent, quod nimis munita loca tenere
39 Pastorem ad baculum possum cu- dicerentur, dediictos esse in planum,
rare] Curare pastorein idem est,
' '
et ab lis Vicum Thuscum noniinatum.
quod curare in grege.' Pastorem sci-
'
Idem narrat Servius in v. lEn. ad ilhid
licet esse. Sallustio simile,
curare in ' 'Tres equitum numero tiirmap,' nisi
agmine,' pro, duccui esse. Palmerius. quod Coelem non nominat, sed quen-
40 Sirpiculis medio pulvere ferre ro- dam Thuscum. Passerat,
sam] Sirpicula, seu Sirpiculnm, co- 58 Hcec spatiis ultima meta meis]
phinus vimine textus, ive cauistri Noster, ultima creta. Ac nescio an
genus, quod virgis sirpetur, id est, in monobiblo ita legendum sit :
'
Ilia
alligetur. Varro lib. Analog.
iv. fuit lacrimis ultima creta meis.' Et
Lucil. Sat. lib. xv. ' Tintinnabnlum sane aliter Propertium scripsisse non
abest hinc sirpiculaRqne olitorum.' puto. Seneca: ' Hanc, qnam nunc in
Varro de R. R. cap. ii. Colii-
lib. ii. Circo cretam vocamus, auti()ui caU
mell. lib. x. de Cultn Hortorum. cem vocabant.' Putat Seneca, ut
42 Ilortnrum in mnnihusdona prohala apparet, cretam postea dictam esse,
wtcis] Apparet ab olitoribus cuitum qua; antea calx erat, quia et creta et
fuisse Vertunmum, et ab eis ipsi li- calx apta sunt designandis albo spa-
bata fuisse hortorum munera. Quare tiis. At niilii non ita videtur. Nam
scribit in Horto Columella Wercl- :
'
calx ultima in homine, a quo ultimum
bus et vernis dives Vertumnus abun- quodque calx. Sic Graecis -mipvTj,
dat.' TtirneLus, In Clossis Graecorum : Tlripvr]^, t^i
::

S. AURELll I'RDrERTIl LIB. IV. ELEG. 3. 873


wopeiay rod fiiov. Marcellinus non frater Macareo scribit sic enim in-;

semel proverbialiter dixit, ultra cal- ' ciplt: ' Si qua tamen caeciserrabunt
cetn currere.' Et libio vicesimo oc- scripta lituris, Oblitus a dominae caede
tavo, * ultra plantani evagari,' pro libellus erit.' Doma P.
eodem dixit, eadeni nietapliora, quasi 8 Te modo munito Sti-icus] Heec est
cognata siiit Planta et Calx. Sed Beroaldi emendatio, quuiu editiones
cretani Circensem AeuK-})!/ vocantGra- haberent, Henricus hostis ; at noster,
ci. Clirysostom. de Circo : Ovk awh Beticus. Quod quare mutenius? Om-
\iUKrjs eVl a<piv'56vi)v jxiKio^pofxicv. Glos- nes enim provincias orbis Romani
'
sce, Aeu/ciTTjs- iTnro5pofj.ias, Greta,' lustrasse militia sua dicit. Seal.
Lege : Aeu^rj rrjs lirnudpoixias. Item 9 Hibernique Geta] Vide Camb-
' Spartum, Aeu/caia eV ^edrpois.' et deni v. cl. Britanniam pag. 57.
\iUKaiay, qu^ini alii \ivKjjv, et diarpov Pictoque Britannia curru] Sup. lib.
pro amphitheatro aocipit. In veteri II. Eleg. 1.
inscriptione de Diocle agitatore le- Pictoque Britannia cim-u] Respex-
gitur Spartor,' quod nescio, au ad
'
isse videtur ad id quod dixerat supra
Spartum pertineat. Si divinare licet, ' Esseda citlatis siste Britanna jugis.*
ego acceperiin Spartuin pro fune cre- Unde manifesto constat essedani Bri-
tato, quo coerceI)antur in sedibus tannici non minus quam Gallici vebj-
siiis spectatores, ne spectaculo sibi culi genus cluisse, contra quam in
inter se otiicerent de quo fortasse ; Nonienclatore suo exstimat Junius.
Ovidius: ' Cogit nos linea juiigi.' Dousa P.
Hue pertinet ex Aristophane axo^^os 16 Villa data est, nvpsi non comitan-
[Mefii\Tcafj.evos. Seal. te Deo] Tria liic infeiicium nuptia-

62 Tellus artifices ne terat


Osca ma- rum omina ponit: primum, cum ait :

ntis] Signuui alieinuii Vertunini cum '


Stygio sum sparsa iacu.' Festus
a Mamurio factum sit, grains Deus '
Aqua dicittir, a ([ua juvaniur. Aqua
ipse Vertui'uuis optat, ne unquam et igni interdici soiet damnatis:
Maiiiurius e luto tictilia signa t'aciat, quam accipiunt nuptae, quia ha; duae
sed semper nobiles ex aere statuas et res humauam viiam maxime conti-
formas ducat, ne figlinae luteae vili- nent.' Idem in Facem :' Facem in ' '

tate tanttis artifex dedecoretur. Osci nuptiis inhonorem Cereris profere-


populi erant Campaniap, ubi figlinae bant, aquaque aspergebatur nova
eraut, unde ab Horatio scriptum est. nupta, sive ut casta puraque ad vi-
lib. I. Sat. VI. '
Vilis cum patera gut- rum veniret, sive ut aquam atque
tus Campaua siipellex,' id est, fictilis. ignem cum viro communicaret.' Se-
Turnebus. cnndimi ; ' Nee recta capiilis Vitta
ELEGIA III. data est.' Erant aliiB virginum, aliva

1 Iltec Arethusa suo mittit manduta nnptarum vittze. Virg. ii. ^^n. ' Vir-
Lycotce} Arethusa, notum Nymphae gineas ausi Divaj contingere vittas.'
Sicul* et fontis nomen Virgilio, Ovi- Ipse Eleg. ult. infra :
' Sed post-
dio, Tlseocrito. Sub eo nomine for- quam facibus cessit praetexta maritis,
tasse Gallam, et Lycotiie Postumum Viucit et acceptas altera vitta co-
intelligit. Passerat. mas.' Discrimen, quod virginum vit-
2 Cum toties absis, si poles esse meus. tas quodammodo jacentes et residen-

Si (]ua tamen tibi lecturo purs ubiila tes eraut. Nuptae autem vittas rec-
deerit, Hcec erit e lacrimis facta litura tas gestabant, ut liic locus indicat.
THeis] Ex
hujus Epistohe principio Tertium, Nupsi non comitanle
'

facile colligi potest primes duos ver- Deo :' id est, non deducente Hyme-
sus deesse O vidian* illi, quam Ganace nceo de quo supra ad Catullum.
:
874 NOT.E VARIORUM IN

17 Omnilnts heu portis pendent mea tortumqne funcm arrodere. Quare


noxia votii\ Qui iiiilitatiiiii ibant, eo- nee repulit eum. Scioppius Verisimil.
inni iixores ant propinqiii vota in I. I.e. 14.

portis II suspendere, id est, sus-


ibis 22 JEternusque (nam pascat, aselle,
peiisa tabclla voto se obligare inter- /ameni] Pictus enini fuerat,' ut Pli-
'

dum solcbant, reditum optautes et nius lib. xxxv. cap. xi. scribit, 'a
omiiiantes sed iis ledticibus vota
:
Socrate piger qni appellatnr Ocnos,
solvebant, quve siispensa tabella sns- spartum torquens, qiiod asellus arro-
cepeiant, ilii poitte per qnaiii redie- debat.' Quis anteni non videt mag-
rant. Piopertins infra, ' Armaque nae pigritiai fnisse in torqnendo spar-
cnm tiilero portre votiva Capcua, to laborare, nihilqite proficere, arro-

Subscribam : Salvo Grata Piiella dente quicquid tortum erat asino,


Yiro.' Turnchns. nee tamen abigendi asini laborem
20 Et struxit qucrulas rauca per ossa suscipere? Sed alium in sensum vi-
iubtts] Viilt osseas fnisse tubas, qu?e dctur dici a Propcrtio, de eo qui sup-
postmodum ex aere. Ovid. i. Met. plicio uon dissimili Danaidum pcenve

Veget. cap. Ossea tuba significa-


v. atRcitur, ant qui in ignem lanam tra-

tur a Varrone Eumcuidibus, apud bit, qui srilicet perpetuo sine eftectn
Nonium in Anima:' Phrygios per
' ' laborat : quomodo apud inferos pu-
ossa cantus liquida canit anima.' Et niri Ocnum opinio erat. Videtur, ut
Pint, in convivio septeni sapientuni hoc addani, Aristoteles existimare
ex ossibus cervorum tieri tibias ait, Imnc Ocnuni in erodii genus omnium
sed optimas ex ossibus ettibiis asino- pigeirimum mutatum fuisse. Turue-
rum. Passirat. Vide Just. Lipsium bus. Vide Politian. Miscell. cup.
lib. IV. de Mil. Rom. Dial. x. Lxxxi. et Leoparduni Emendat. lib.
21 Dignior obliquofunem qui lorqncut x. cap. SI.
Ocno, ^c] Ita hodie leguntur ; ex Po- 29 At niihi cum nodes induxit vesper

litiani tamen, viri laude niajoris, cor- nmaras, Si qua relicta jacent, oscular
rectione, si Titio credimus : is enini arma tua] Sic Hero apud Ovidinni
prins orno, non Ocno, scriptum fnisse Leandri vestes pro ipso Leandro os-
et scribi dcbere contendit. Per obli- cular! se scribit ' Quid referam:

qnani enini ornum intelligi voluisse quoties do vestibus oscula, quas lii

Propertium instrumentuin illm), quo Hellespontiaca ponis iturus aquaf


spartum seu cannabis, aliave mutfria, Dousa P.
in funes contrahi solet. Sed ego Po- 31 Turn queror in tolo non sidere pal-
litiani conjecturam aniplector, et lia lecto] Hoc illud est, quod sibi

omnino de Ocno Poetam scripsisse quoqne usu aliqnando venis.'-e com-


persevero, quia et aseili meniiuif, niemorat idem Ovidins illis versibus
laqueum ab Ocno tortum anodere lib. I. Aniorum ' Esse quid hoc di-
:

soliti.Postcriorem certe versuni ad cam, quod tarn mibi dura videntur


fubulam illam alludere nemo negat ; Strata, neqne in lecto pallia nostra
quare de Ocno pra^ce-sisse
prior sedent.'' Dousa P.
oportet. Obliquuui vero Ocnum dici 34 Et Tyria in gladios^ Vocat gla-
uon potuisse, contradicit Titius ego : dios Karayp-ara, et tracta lanea, a si-

vero, potuisse, ut statuui lorquentis militudine. Seal.


exprimeret : vel, si mavis, paulula 36 Quot sine aqua Parthus viillia

inutaiione legamus, ublilo. Semper currat equus] Ant eques legendum est,

enim spartum torquebat Ocnus, et ut inteliigatur de toleranlia Partbo-


obliviscebatur inca^snm maguum ce- rum in exped;tionibus; aut, si aqua
cidisse laborem, et adstarc asinuin, legimus, aliter interpretandum. Sane
S. AURELU PROPERTII LIB. IV. KLEG. 3. 875
optima videtiir lectio, si eques lega- tamen ulla viro mulier non expedit,
iiiiis. Intclligit enini siccissimnni inquit. quam sumis, die
Quid nisi

esse Parthoruin caelum, et tempore mihi, perdis aquam ?' Aperte uri-
anni sicco ipsonim e()uites multamil- nam inteiligit, quanquam ibi urina in
lia perciirrere. Dio de Partiiis libro eum sensum accipienda, in queni il-
quadragesimo : Kal 6 ovpavhs 6 imep lud Auribus, atqne oculis coucep-
:
'

avTuf ^ripoTards re iiv, Kal iKixdSa ovSe ta urina movetur.' In Glossario ve-
iKaxlaTqv ex"" iVTovwraras ffcpiai ras tusto Latinoarabico Luxus: Aqua :

To^eias, frXrjv Tov Trdvv ;;^1jUC(;j'oj, irape'xe- virilis. 'Jq^ vox Arabica Hebrai-
Tcu. KOI Sta rovTo r7]v ILpav eVeiVrji' ou5a- 00 Cliaractere designata a nobis, sig-
uj) (TTparevovTai, tQ 5e 5}) \onra; eret Sva- nificat rhvjy6vQV, tV yov)]v, rh anepixa.
fjLaxwraTui evre rj} ffcperepa, fcai eV rfi 6/xol- Itaqiie Aqua virilis avrl rov avSpelov
orpdrrcp fieri, rov T yap tjKiov tpAo-yoiSfa- yovov. Unde illud :
' Dedeciis hoc
TUTOv uvTU dvexomai rfi (7vi/r]6eia, Kal ttjs sumpta dissimulavitaqna :' quod non
6\iy6Tr]Tos rrjs re Svaxfpi'-as Trdrou iroA- ignore aliter ab aliis exponi. Hinc,
Aa aAe^LcpdpfiaKa avivpijuaaiv, Sicrre koX quia proprie sumere aquam est, in os
fK Toirov fj}) xaA.7rciy roi/j eis tiji/ xi^pw aquam accipere, honeste lotinm dl-
axnSiv el(r$d\\ovTas d/uwecfiai. Ha?c citur quia aqua in
: os colluendnni
niirifice mentem Poiitie apcrinnt, si sumitur. Martialis : Novit loturas '

EQUES legamns, quod puto verum Dasius numerare: poposcit Mam-


esse. Nam si equvs legamiis, audi- niosam Spatalen pro tribus ilia de-
:

amiis eqnisones nostros, qui diciint dit.' Hie loturaj sunt


sinipliciter
nihil esse periculi equo exercito a ovp4)<Tiis : sed tralatitie pro eo, quod
siri, ut afame. Aliter puto, si fguws jam dixi, et quod non nominabo.
letinemus, interpretandum. Hoc est: Locus ille Martialis aliter et vitiose
<Jiiot millia equus Parthoium cuirat edjtiis est. Seal.

sine stiigatioiie hoc est, lit inier-


: 41 Pallida nutrix'l Perperam; lege
(jiiiescat. Nam strigant, st^u inter- callida. Vafra, inquit, nutrix pejerat
qniescunt equi in loiigis itineribns moram reditus tui hibernae tenipes-
uiina' emittendee. Veteies veio tati imputandam. N. Hdnsius ad
esse
a(|uam honeste pro urina posuerunt. Metam. I. C. vers. 576.
Petionius: ' Nee fefellithoc Gnitho- 43 Hijppolijte] Martis et Otrirai
iia. Extra cellam processit, tan- regina; filia: victa ab Hercule, cui
qiiamaquam peteret.' Hoc est: baltlieum ademerit: Hygin. Fab.
tanqnam vesicam exoneraret. Sic XXX. numeral Hippolytem
et CLXiii.
agasoues Germani et Itali honeste inter Amazonas. Pausan. in Atticis,
equos nonurinare,sed stallare dicunt. illam a Tlieseo superatam aufugisse
Equorum fatigatio ex itinere egesti- Megara, ait, ibique mortnam et se-
one uriniE levatur. Contra equas pultam. Apollod. lib. ii. Amazonum
inter currendum proliibenius strigare reginani facit, qua; Marlis baltheum
meientli caussa. Languescunt enim liabuerit, et ab Hercule necata sit.

aquae cmissione. Sic vulgo honeste Alii nupsisse aiunt Theseo, unde sus-
aquani urinam dicimiis. Et niirum, ceperit Hippolytum.
Veteres dicebant sumere se aquain, 44 Et texit] Membr. Pal at. mole,
quando ibant ad sccessum Ovidiiis : unde proclivis emendatio sub elegan-
libro t^rtio Artis: ' Scilicet obstabit tes numeros cadit: FA texit galea
custos, ne scribere possis, SumendiB barbara mole caput. ' Moles galea-,'
detur quum tibi teinpns aquae Id ';'
quia asrata et gravis cassis. Gebhard.
est, quuni tibi detur tenipus ad exo- 45 Romanis utinam patuissent castru
nerandam ve&icani. Et alibi : ' Et puellis^ Foeminx exsules a castris.
87(i NOTiE VARIORUM IN

Vide Lipsinni lib. v. de Mil. Rom. ro.' Item altero: 'Ecce merum nu-
Dial. XVIII. trix faustos instiliat in ignes.' Dousa
55 Graucidos et CHtula] Lege, Glau- P.
cidos. Ita vocat ab oculis. Glancos 61 Ilia dies horuis'] Ait, nisi hagc
oculos intelligit, quos Galli vulgo occurrerint, non esse locum sacrifi-
vocant. Veronos : quales sunt iu ple- sic boves alloqunntur imperato-
cio :

risqiie catellis. Qiiin et nmltos ca- Antonium. Te jubemus salvere,


reni
teilos vidimus, qui altero ravo, altero imperator: sed, si vincis, omnino
glauco erant. Glaucopides, qui utro- actum de nobis Oi p6(sol\evKotMdp- :

que glauco sunt, GruEci vocant. Tales KCf> Tcp Kaicrapi x^'fe"'. *Hi' 5e ffv riK^-
aves nocturnae. O nines enim una fffts, djuLpes aTro?i\vpe9a. Quod Epi-
appellatione yKavKoomScov coniprehen- grammation omnino explicant ilia
duntur. Martialis :
'
Si mens auiita verba apud Senecani iii. de lienefi-
gaudet glaucopide Flaccus.' In qua ciis Rufus vir ordinis senatorii in-
:
'

lectione etiani in manuscriptis exem- tercapnam optaverat,ne Caesarsalvus


plaribus nienda inolevit, ut pvo glau- rediret ex ea peregrinatione, quam
copide Lagopode legatur. Atqui tria parabat et adjecerat idem omnesct
:

absuida conseqiiantiir, uecesse est. tauros et vitulos optare.' Hornus an-


Primum, lagopodem uon esse anii- tern in Epigrammate, ut alibi indica-
tam. Est enim lagopus, quani per- mns, est evos. Annotinus, mpiavvas :
dicem albam Inalpini vocant. De- ab adverbiis homo etanno. Lucillins :

inde prima syilaba conipitur. Pos- 'Utrum anno an homo te abstinueris


tremo avis ilia pulcherrima est id- :
a viro.' Varro Eumenidibus Quunj :
'

eoque non videtur inter monstra et in eo essem occupatiis, atque in


deforniia portenta naturae annume- scliolacurarem inscribi T. Scantius :

randa: quiim tanien hoc agat Marti- HORNo PtR DiONYSiA: quod ea die
alis, ut ostendat monstra placuisse
mea erat praebitio, in janiia, cave
illis viris, qnos ordine reccnset. At CANEiM, inscribi jubeo.' Locum au-
contra glaucopis, sen bubo, et anrita teni Varronis apud Nonium divulsum
est, et sane non inter venusta ilia
conjunximns. Proverbiuni enim iilud
animalia numeranda. Porro quam etiam apud Petronium legitur: ' Non
carcR fuerint IliaRCatellip veteribusfe-
longe,' inquit, ' ab ostiarii cella ca-
minis, ostendit proverbiuni, jueXtraToj/ nis ingens catena vinctus in pariete
KwlSwv, et inscriptio vetus, in qua erat pictus supcrque quadrata litera :

est, ' Curatrici Catellae :' ut videas scriptum cave cave canem.' Seal.:

etiam in ministerio aut faniulitio id 62 Succindique calcnt ad nova lucra


munus fuisse. Sad. 7)o;)c] Popas hostias percussisse con-
GO Seu metuit tangi] A crepitu stat ex Spartiano in Geta. Ideoque
flammae mero obrutae omina capta- '
supcincti' Epitheton additum est ab
bant quod omnino voluit Epigranima
:
Ovidio, quoniam is erat habitus po-
Gra>cum : "HSrj, (piXrare Kvxv^, rpls parum. Sueton. in Calig. cap. xxxii.
^TTTapes. ^ rdxa Tfpirv^v 'Er 6a\dp.uvi '
Admota altaribus victima, succinc-
^Jeif 'AvTiyoPTiv irpoKiyus. Ei yap, &va^, tus poparum hai)itu, elato alte mal-
fXt) T($5' irrtTvpov, olos 'AttJaAcdi/ @vr)Tois
leo, cultrarium mactavit.' Brissunius.
ftavTis i(Tri Kol cTv irapa rpi-n-oSt: quae Vide Tnrneb. lib. xviii. cap. v.
plane liunc locum illustrant. Seal. 68 Pura triiimphantes hasla sequatur
Seu voluit tangi, (^-c] Interpretatio equos] Festns, ' Romani vivos fortes
liujus nioris ab Ovidianis exeniplis sa:^pe hasta donarunt.' Cato apud
petenda, ut, 'Sic ad tua verba revixi, eundem :
' Hastasdonaticas, aliosque
Ut solet infuso crcscere flamma me- honores.' Istae sine ferro erant, eo-
;

S AURKLII PROFKRTII LIB. IV. ELEG. 4. 877

que ' puree' Latiiiis dicta? : sicut 'ar- el adduntur elementa, retinendam
gentiiin |ini'iim,' cui nihil insculptum. vulgatam lectionem essecenseo, pra'-
'
Vestis |)(ira,' cui nihil e purpura ad- sertim cum referri possit hnjus penta-
textiim. Claudio: ' Queni
Siieton. metri sententia adsnperiores versus;
Britannico triumpho inter militares '
Hunc Tatius fontem vallo praecinsit
viros liasta pura donavit.' Virgilius, acerno, Fidaque suggesta castra co-
' Ille, viiies, pura juvenis qui nititur ronal humo.' Aliter si legis, cum
hasta.' Ibi Servius : 'sine ferro.' proximis superioribus versibiis cohas-
Lips. rere minime poterit. Sic enim supra;
71 PortcB Capence] Quia Deoium * Quid tum Roma fuit? tubicen vicina
bininlacra in portis, Curetis Cum quateretleuto miirmure
72 Subscribam : Salco grata puella saxa Jovis. Afque ubi nunc lerris
riro] De subscripticnibus in votis et dicuntur jura subactis, Stabant Ro-
dicatis donariis vide supr. lib. ii. mano pila Sabina foro.' Romanae
Eleg. VII. et Eleg. xxi. item Jirissou. urbis exiguitatem, el angustias cir-

lib. I. de Form, cumvallantf exercitu Sabino describit


Propertius. Hue pertinet qnod de

ELECTA IV.
tenui primordio urbis Romas Ovidius
lib. Fast. I. scribit :
'
Dum populus
1 Turpeiuhi nentus et Tarpeics turpe pauper, dum nova Roma fuit, Dum
sepulcnim] Leg. Festum in '
Tarpeia,' casa Martigenam capiebat parva
et in 'Saxnm 'J'arpeium,' qui.sepultam QuirinunijEt dabat exiguum fluminis
iliic scribit. Varro iv. de LL. Plut. ulvatorum.' Quae sequuntur inde sunt
in liom. Livius lib. i. Dionys. lib. ii. petenda. Loquitur autem Proper-
ubi honoris caussa ilii sepulcrum tius de Capitolii saxo undique prm-
conditum scribit ex Pisone, et quot- rupto, quod instar muri essel quare ;

aimis ad id ini'erias solvi, crimenqne legendum ita: Murus erant monies.


proditionis resolvi. Leg. et Servius Postei ior quoque pars hujus hexame-
in VIII. ylin. Fuit et altera Tarpeia tri distinclione sic legendaest; Ubi
Vestalis tempore Numas. Plut. in nunc, Propertii scilicet aetate, est
Nunia. Curia, sub Romido Regebello Sabino
7 Hiiuc Tatius fontem vallo pracin- septa, niniirum castra, et munitiones
gitacerno] Wd. Lipsius lib. v. de Mil. Sabiuorum fuerant. Nihil igitur mu-
Koni. Dial. v. tandum aut corrigendum hoc versa
9 Curetis] Sabini Curetes dicti ab esse arbitror. Jos. Casialio.
urbe Sabinonun Curibus. Varro iv. 26 Tuli] Scribeudum censeo Titi
de LL. Collis Qiiirinalis, ubi Qui-
'
et mox : Dum captiva mei conspiccr
riui tanum, qui a Curetibus, qui cum quod conspicer ora cum
esse Titi: nisi
T. Tatio Ciuibns venerunt Romam : Gronovio reponi placet pro esse. Tifi,
quod ibi habuerunt castra.' Ergo Cu- quod Tatio praenomen, maio, ne Ta-
retes et Cures dicuntur. tiinonien inconcinne repetatur: nam
IS Murus erant monies, ubi nunc est Tatiinomen paulo ante praacesserat
Curia sepla\ Ingeniose Scioppius et mox sequitur. A". Heinsius ad fast.
hunc versum ita emendat : Blirus erat I. I. vers.200.
fans hie, ubi nunc est curia septa. Se- 31 Ignes Caslronwi] Stat. lib. it.
quitiir enim Pentameter, qui Hexa- '
Noctisque per umbras Nunciat ex-
nietrieraemlationem eam postulare cubiis vigiles arsisse plateas.' Tacit.

videatur Bellicus ex iilo lonte bi-


;
'
I. Ann. '
Apud Romanos invalidi

bebat eqiius.' Quod licet non ini- ignes.' Liv. XXI. 'Pluribus ignibus
probem, tanien, quia plura mutautur quam pro numero nianentium,inspe-
:

S7S NOT^ VARIORUM IN

cieni factis.' Ac possis ad ignes re- tlieus; lucoque obscnrus opaco Hos
fene qiiibiis ccenae et corponim cu-
;
non mentito reddidit ore sonos IE- :

randoium caiissa utebantnr, quo Dio- theream servate Deani, servabitis ur-
doriis diirit lib. xix. de Eiiniene bem, Iniperiuni secum transferet ilia
'
Jnssisse suos liicalentam flanimani loci. Servat, et inclusam sumnia te-
faceve, per intervalla circiter viginti net This in arce: Curaqiie ad h^re-
tanquam ad cwnani cu-
ciibitoiiim, dem Laomedonta venit, Sub Pria-
lamque corporis secnnda vigilia nii-
; mo servata parum : sic ipsa volebas,
iioreni ; tertia niinimam ; ut prociil Ex quo judicio forma revicta tiia est.
s()ectanti!)us vera castra viderentur.' Seu genus Adrasti, seu furtis aptus
Qiios scilicet ignes ita strvictos in Ulysses, Seu plus ^neas eripuisse
noctcni et vigilias prodticebant, do- ferunt. Auctor in incerto est. Res
nee paullatim extiiignerentur. Vid. est Roinana: tuetur Vesta, quod as-
Lipsiiim lib. v. de Mil. R. Dial. ix. siduo lumine cuncta videt.' Vides liic

34 Dum captivu mei conspicer] 'E\- signum Palladis ab seterno, omnitu-


\7]vt<Tfi6s hoc est, dum me conspicer
: ente, et pervigili Vcstde lumine, in
esse captivam. Supra ' Visura et : Urbe Sterna, tanquam ab aditua se-
qiianvis nnnquam speraret Acliil- dulo[Quopertineteliam illud Proper-
lem.' Catullus: 'Artfuisse naviiini tii quod sequitur: '
At [Nam] Vesta
celerrimus.' Seal, Iliacae felix tutela favillae.' Doitsn F.j
37 Reponet amores] Reportet mave- custodiri asservarique, nietuente sci-
lim potius, lit per amores suos baud licet ne quis secundus Ulixes forte
aliud, quam semet ipsam regio amore obrepat, qui doctis dolis fatali se the-
sauciam designet. Doiisa P. sanro intervortat denuo. Idem lib.
39 Scyllam] Permiscet duas fabu- III. Trist. confirmatur aliquanto cla-

las Scyllas Nisi, et Scyllte Pliorci. rius : ' Hie locus est Vestip, qui Pal-
Vid. sup. lib. II. Eleg. xx. lada servat et ignem.' Sed et Palla-
45 PaUados extinctos si quis mirabi- dios focos vocitat Prudentins lib. ii.

tur ignes] Multos incertos certare in Synimachum : est enim ignis ille
banc rem vidimus, quid sibi Proper- Vestae aeternus vel teste Servio lib.

tins velit hoc loco. Quid enim Pal- IV. JEne\ii. '
In templo Jovis, qui
!adi cum Vesta? inqniunt, qui sciant apther est, et Minervae qua; supra
veiini id ipsum ex ultimEC antiqnitatis jptlierem est, unde de patris capite
penu depromptum esse quod ut ali- : procreata dicitur.' DousaP.
quaudo perspicue planum ac clarum 48 Tu capel Redde Propertio ver-
fiat, locum quendam Ovidianiim ad- bum cave: Tu cave spivosi. Care a
feremus, ubi de Palladis simulacro, verbo antiquo ' cavo' tertias conjuga-
Rive Palladio agitur, quod Rom* in tionis. Ita scribendum esse sequen-
templo VestaB asservari, inqiie ejus tia evincunt. Neque aliter exstat in
tutela esse scribit. Unde quid de nonnullis membranis. N. Heinsiusad
Propertianae lectionis veritate in pos- Ond.Artem. /. 2.p. 531.
ternm statuendum sit, vel coeco, Ves- 51 O utinam magicce nossem canta-
tale igne clarius, patiturnm confidi- mina Muscc] Imp. Constantius Cod.
mus. Sic itaquc poeta iste Pelignus Tlieod. de malef, niathem. magicis '

lib. Fast. V. Creditnr armifera? sig-


' cantaminibns adsuetns.' Seal.
niimcadeste Minerva; Urbisin Iliacae 55 Sic liospes patiare] Varie crncia-
d esiluisspj go, [ For tej^m, vel, ;'(?,]
II runt hunc locum /Si/SAioo-Tpe^Aai isti.

(('ura videre t'uit: vidi templiimque Sed germana lectio est in nostro. Sic
locnmque: Hoc superest illic ; Pal- hospes pariamne, tua regina sub aula.
lada Roma tenet) Consulitur Smin- Utrum apud te futura sim hospes an
:

S. AURELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. 5. 879

leffina, hoc est, concnbina au mater- Saturnia tellus.' Nam qui a Saturno
t'aniilias. Seal. Saturniiis, a Carmenia Carmentalis,
57 RnptcB ne sin^] Sup. lib. ii. Eleg. a Sp. Tarpeio arcis praefccto, ut qui-
VII. dam credidere, vel a Tarpeia Sp. tilia

68 Nescia Lege, ne furiis:


7iefants'] vestali, ut aliis traditum, Tarpei ap-
duiE negationes unius vicem. Hocsu- pellationem sortitus est. Tapcpaiov
periiis exemplis coufirmavinins. Te- uotat corrupte Stephanus de Urbi-
lentius : * Faciunt ne intelligendo ut bus : reliqiii Gra?corum castigatins
nihil intelligant.' Seal. TapTToiov, 'TixpTre7ov, aut Tapn-fjiov. Pro-
72 Strymonisi Quomodo Strymonis pertius diserte ab illis partibus: ' A
piopeTheimodoontem. An ihi Thei- duce Tarpeio,' <l\;c. Sed reliqui omnes
njodoon, iibi et Stiynum? Itane Ama- Tarpeiae Virgin! magis patrocinantur.
zon dicetur Strymonis? Abscissinn Tertiam hujus Etymi caussani adducit
siumn, mamniam intelligit. Unde Ti- Verrius Flaccus, vel ejus potius ab-
tianus unisiiamnias vocavit, leferente breviator Festus :
'
Tarpeium appel-
Servio., Seal. latum aiunt partem montis, qui ol)
73 Palilia] Vide supra ad Eleg. v. sepultan.rrarpeiam ibivirginem, qir<e
lib. II. eiim niontcm Sabinis prodere pacta
78 Trajieit immundas chria turba era!, ita nominatus est. Vel ab eo,
dapcs] Leg. inimundos pedes. Varro quod quidam nomine L. Taipeius Ro-
apiui antii|mini Pf isii interpretem ad muloRegi cum propter raptasvirgincs
Sat. I. '
Palilia tarn piivata qiiam adversaretur, in ea parte, qua Saxum
piiblica sunt apud rustieos, ut con- est, de noxio poena sumta.' Vide
gestis cum fceno stipulis ignem mag- omnino .Ji:.>t. Rycquii Comment, de
num transiliant, his Palilibus se ex- Capitoiio Romano cap. iii. ubi inuita
piaricredentes.' Sed sic hunc locum de origine nominis Tarpeii montis
eniendandum esse vidit (pioque N. habet, Fabulamque Tarpeiae discutit,
Heins. ad iv. Fast. Ovid. v. 781. et ejusque innocentiam ex scriptoribus
Passeratius ad hunc loc. Gravius. piobat.
8.5 Omnia prcebehani somnusl Versus ELEGIA V.
sunt Varronis Atacini ex Argonauti- I Terra tuiim'] Ita locum mendosum
cis, qua> ad verbum vertebat ex Apol- esse scribendum opinor: Terra tuum
lonio ' Desierant
: latrare canes, ur- spinis obdtieat, lena, sepulchrum, Et
besque silebant. Omnia noctis erant vetida invisam seiitiat umbra sitim.

placida composta qiiiete :' qua? Poeta N. Heinsinsad 2. Fast. vers. 572.
Graecns antea dixerat lib. iii. Ou5e 8 Anlinoo] Homer, lib. ii. Odyss.
Kvvaiv iiAa/cJ? er' ava irrdAiv, ov dp6os fiev Epitbei filium esse ait, et lib. xvii.
'Hxh^i^- c^yv Se fXfXcuuofievriv ^x^" op(pvr]V. superbum inducit, et lib. xxii. pri-
Ovidius dicebat meliorem fieri sen- mum omnium eum Ulysses inteifecit.
tentiam, si posteiioris versus prius II Quippe et Collinas] Collinas Be-
membrum abscinderetur ita: Omnia roaldus non vult a CoUina porta dic-
noctis erant. Cui sane valde simile tas,sed acollibus: in quo nimio ar-
hoc Propertianum Omnia prabehant : gutior est. Nam extra portam pro-
sovmos. Sed, si melior fieret senten- culhominum fVequentia id faciebant,
tia, non tamen ad mentem Apollonii. ut apud Horatium Canidia ad Exqui-
Seal. linam portam. De fossa magica ba-
93 A duce Tarpeio mons est cognomen bes apud Horatium in Epodo quinta,
adsptiis] Qui Scvpe habitatores, saepe item in Satyra octava libri primi.
etiam nomen mutavit, Mons Satnr- Seal.
nius : uti '
Saepius et uomen posuit 14 Et sua nocfurno] Tale illud
880 NOTiE VARIORL'M IN
' His ego silvis Saepe Inptini fieri nie- re :
' Non mens scruposam viclus
miui.' Seal. comnirtat viam.' Seal.
16 Cornicuni immeritas eruit unique 21 Si te eoa Dorizantvm'\ Haec est
genas] Id est, cornicibiis ocnios effo- scriptnra libri nostri : legendum vero,
djt et exsciilpsit, non reveia, sed Dorixanium : Aopi^dviov. Finxit no-
allegoric&j.s, ut recte notatBeroaldns. nien puellap, cornice, ut Philocomasi-
Proverbium est: 'Cornicum ocnios UU1, et i-imilia. Seal.
configere,' quo ntitur M, TiiUiiis pro 23 Etiripijlique] INleminit Strabo lib.
Miiraena et pro Flacco. Mariob.cap. X. et XIII. Is Evcemonis filius Home-
V. lib. VII. Satiir. 'Giascuni Graeco ro 1\. j8'. et A.', cujus meminit et Pan-

eripiat hinc plaiisnm,et tanquani cor- sanias Laconicis et Achaicis. Fuit


nix coriiici oculos eff'odiat.' De as- et alter Telephi filius, de quo Strabo
tiitoeliiso a callidioie. Siiniptnm lib. XIII. Virg. ii. JEn.
Pierius in Cornice putal ex historia, 25 Seu qu(E jialmifercR] Vitreos ca-
qua dicuntur Areopagita' puenim ca- lices itgyptios intelligit. Martialis :

pitis daninasse, qnod oculos cornicum '


Aspiris ingenium Nili, quibus adde-
studiosins enieret, rati id signum ini- re plura Dumcupit, o quoties perdi-
probissimee mentis. Passer. dit auctor opus.' Dicebantur hi ca-
18 Hippomuncs] Vide Plin. lib. viii. lices aWdacrovTes, quia, ut palumbo-
cap. XLii. et xviii. cap. xi. Virgilius runi coUa, ad omnem niotiim diversos
putat esse virus Georg. lib. m. Hinc
'
colores efficiebant. Imperator Ad-
demum Hipponianes, vero quod no- rianus in Epistola ad Servianum :

mine dicuut Fastores, lentuni distillat '


Calices tibi allassontes versicolores
ab inguine virus.' Aliter vetus inter- misi.' Seal.
pres Juvenalis 'Hipponianes, qnod
: 26 Blurreaque'] iVIurrhinapocula Iiic

de equarum partu rapitur a fronte signiticantur, quae Propertius fictilia


pulli, statim ut nascitur, quod mater fuisse videtur cxistimasse, qnum in
abeodem lambit.' Utebantur co o- Parthorum caminis coqui ea scribat,
lim ad amores inducendos. Virgilius dissentiente Plinio xxxvii. 11. qui
loco citato :
'
Hippomanes quod sa-pe Immorem putat sub terra concresce-
maias legere novercae, Misciieruntque re, densarique calore, eunique lapi-
herbas et non innoxia verba.' Juve- dem erui et in vasa celavi. Dousa P.
nalis Sat. VI. 'Hipponianes carmen- Videndus oninino Bulengerus deCon-
que loquar, coctunique venenum, Pri- viviis lib. iv. cap. xiii. Turnebus lib.
vignoque datum?' Interpres ejus: viii. cap. I. et Salmas. Exercitat.
Hipponianes datum in poculis ad ama- Plin.
toiias res tacit. Meursius. flJurrea<]iie] Nnllus Veterum melius
19 Exornabat opua] Insinuatione expressit, quid essentmurrca pocula,
utebatur, tanquani de re difficillima quani nosier Umber, qui dicit esse
dicere aggressura esset. Proverbium pocula cocta, non autem gemmea, ut
saxosam viam hoc est, ire
est terere : Virgilius, Seneca, Plinius. Virgilius:
per saxosam viam. Horatius. Et ' ' Ut gemma bibat, et Sarrano dormiat
Appiani mannis terit.' Et Proper- ostro.' Seneca de Benef. lib. vii.
tins ipse :
'
Cui sa-pe immundo sacra cap. IX. ' Video murrina pocula. Pa-
conteritur via soeco.' Quare Bero- rum scilicet luxuria magno fuerat,
aldus fallitur, qui ttrere hie iuterpre- nisi,quod voniant, capacibus gtnimis
tatur, liiwigare quuni sit prover-
: inter se propinarent.' Quomodocry.^-
bium, ut dixinius, terere saxosam tallus et vitrum vocatur gemma a
viam, pro co quod est, in difticultati- Martiali et aliis, ita murrina gemmea
bus vcrsari. Plautus ailusit in alia dicuntur. Sed de veris geinniis Pli-
S. AURELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. 5. 881
tiius lib. 37. cap. 2. scribens inter eas tetiir. Gebhardas spatiosa legebat
iiiiirrina anminierat, scilicet quod ig- apiid Propertiiim, quae spatio ac mo-
noraret esse pociila ex Signino cocto ra traheret aniatores, sic intendens
apiid Sinas facta, qu* nos Porcellana cupiditatem et pietium noctis. Sed
vocamus. Qiiare ridiciili sunt, qui Latinis hoc sensu earn vocem fiiisse

ex Plinio gemmea liariolantur. Mi- non arbitror, Neque opus corrigi,


rum vero Plinium iguorasse, quod pradosa. Nam pretiosa ha>c est ipsa,
tam perspicue Propertius dixit. Vi- quae niagno habebatur, qnaj magna
detur antem muna vox Latina pro mercede constabat, cnjiis poeniiere
gemma antiquitus usurpari solita. niagno emebatur ab honiinibus dam-
Nam Arriano eV irepiirXiji ttjs
fivppivu, nosissimis, ut et Passeratiuni acce-
'Epvdpas Oaxdcraris est Latinum. Sane pisse video. Gronovius in Observ. in
Cassins Jurisconsultus negat vasa Eccles. Script, cap. ii. ubi etiam de
murrina in gemmis esse: 1. 9. .6. Thaide Menandri arnica. Vid. sup.
de auro et arg. leg. Seal. lib. II. Eleg. V.
In Parlhis'\ Plinius Oriens mur-
:
'
47 Janitor^ Janitores et ostiarii
rina mittit. Inveniuntur enim ibi ideo fores observabant, quia sordidnm
inpluribus locis, nee insignibus, max- videbatur appenso ut dim niarculo
ime Parthici regni.' Sane his indi- eas pulsare. Vid. Pignorium lib. de
cat murrina inveniri, et gemmas non Servis, &c.
coqui. Seal. 51 Aut quorum titulus] Non intel-
29 Et simulare virum, pretitimfacit, lexit niorenihunc priscum Romano-
ff.] Idem ac si diceret Assimnlare, : rum Beroaldus. Caput erat ^Edilitii
quasi inaritus suns superventurns sit Edicti: titulus. servorum. singu-
operi, ac verbis uti, quae cupido ac LORUM. UTEI. SCRIPTUS. SIET. COIR4-
turgenti nimium adultero veros metus TO. ITA. UTEI. INTELLEGI. RECTE. POS-
ac praesentem terrorem incutiant, SIET. QUID. MORBEI. VlTIEIQtE. QUOI-
qualia sunt ilia libri ii. Eleg. xxiii. QUE. SIET. GUIS. FUGITIVUS. ERROVE.
'Timeo: propera jam surgere quan- SIET. NOXAVE.SOLUTUS. NON. SIET. Vi-
:'
go ; lufelix hodie vir mild rure venit de etiam Titulum ad yEdilitium Edic-
quo majore videlicet pretio inducat tum in Pandectis Juris. Seneca de ser-
amatorem hoc est, quod pretium
: vis loquens: 'Cuidominus titulum im-
facit, id est, lucrum atque emolu- pegit.' Hie Propertius scribit titulos
mentum parit denique. Male proin- illos unicuique ex collo aptos fnisse ;

de Canterus noster, qui amicum sub- ego reperio etiam in venalitio pingi
audiendum censet. Dousa P. solitos. Petronius Ego auteni col-
:
'

37 Posita tu scribe calliedra'\ Cathe- lecto spiritu non destiti totum parie-
dra est, sella rauliebris. Discretam tem persequi. Erat autem venaliti-
earn fuisse a virili, satis mihi auctor um titulis pictum.' Venalitium vo-
Sueton. in Othone cap. vi. '
Tunc cal Sov\oTrpaTr)pi.ov. Seal.

abditus propere muliebri sella in cas- 52 Calati medio'] Caelati procul-


tra contendit.' L(jJSJs. Hinc cathe- dubio sunt signati,(r6(7)j;uacr|UeVoi. Nam
dralicii pueri a cathedris freniinarum mancipiorum pedes creta sigiiaban-
dicti sunt. Mart. lib. x. Ep. xiii. tnr, si quidem privati hominis essent,
* Cumcathedralicios portet tibi rheda heri sigillo : sin publica, reipuhlicae.
ministros, Et Libys in longo pulvere Xenoplion Trepl UpoaSSccv : 'AvSpdwoSa
sudet eques.' Pignorius. 5e a^a-qiiaayiiva rcji Sri/xuffiC)) a7]fj.a.vrp(ji,

43 Std potius miindi Thais pretiosa Kot n-pouKfifxevris fr?;uias rif re -kuXovvti
Menandri, Ife.] Lena praecipit puellae, Kal Tq> i^dyovn, wus &v Tisravra /<Xe'-

ut Comicam mzecham Menandri imi- i^e'*" > (^ielati ergo creta signati. la
Delph, et Var. Cbts. Prnpert. 3 K
: '

882 NOT^ VARIORUM IN

Glossis :
* Cieta, ynpdris.' Lege yrj qnoniam venales, ante quam in ca-
(Ttppayis. Seal. tasta imponantur, cantant universi
Ccelati medio] Miior maximiim in- pariter more gentis suae.' Hactenus
terpretem maliiisse futilem lectionem Cornutus. Habes igitur vetustummo-
e\plicaie,qiiam, quodfacillimtuu eiat rem venalium atque adeo enarra-
:

ipsi, emendare. * Caelati,' inquit, tionera istius disticlii, cujus senten-


'
creta notati.' Quis hoc legit un- tiam assequi non poterat Boroaldus.
quam, 'caelaie' poni pro, creta sig- Porro et his et superioribus similia
nare ? Scribe confidenter : Cretati invenies apud Ovidium, ut: * Nee tu,
medio, id est, cretati vel ad pedes. siquis erit capitis mercede redemtus,

Gronotius. Plin. cap. xvii. lib. xxxv. Despice damnati nomen inane pedis.'
pedes venalium creta denotari solitos Seal.

ait, trans mare advectorum ; unde 68 Horruit algenti pergula eurta fo-
Tibull. ' gypsatos pedes' vocat Lib. eo] Sic Martialis: Alget et instincts
'

II. Eleg. VI. clausa culina foco.' Inepte vero


Quum saliere foro] In foro venalia Beroaldus hie mutaveratperfica curva,
prostabant niancipia: et saltare ac pro pergula curta. Sed ne bene qui-
currere circum coronam snlebant. deni Turnebus, vir doctissimus, qui
Menander 'Ecpfaicj) : ''Eyii fjiiv ^5r] fxai pergulas publicas interpretatur, et
SoKu f}] rovs 6eovs ''Ev to7s kvk\ois talem banc ait: quum tamen pergula
ifiavrhv ivSe5vK6Ta 'OpSv kvk\(j> rpexop- sit hie tuguriolum, ut apud Ausonium:
ra KOI iroiXoviiivov. Vides, diim praeco ' Vilis arundineis cohibet quae per-
venales pra;dicabat, interea solera gula tectis:' neque vero ullae un-
naltare in civcuitum per coronam, ut quam pergulaa publicae, ut ipse vide-
cognosceretur, qui essent, qnos prae- tur velle : quum pergula fuerit tan-
dicabat praeconinm. Hie kuk\ovs in- tum appendix aedificii ut in Ausonia-
telligo coronas circunstantium in nis lectionibus ostendimus: unde
auctione : quanquam Harpocration Pergula Trepicpdvr) vertitur a Glossariis,
vetus Grannnaticus pro loco ipso, in quod, quae in ea exposita essent, in
quo vendebatur, accipi scribat: quod conspicuo essent. Pergulae aedificio-
parum refert utro niodo accipias* rum publicum spectabant: obid artifi-

Navius Age, ne te mi-


Agitatoria :
' ces et magistri, qui minus noti erant,
lii advorsari dicas, hunc unum diem, in illis primum solebant opera suapro-
Deniea, securos sinam illos esse tax : ponere,aut docere,ut populo innotes-
pax: postea Currentes ego illos om- cerent. Juvenalis : * Sed nee structor
nes vendam, nisi tu viceris. D. Eiio erit, cuicederedebeatomnis Pergula.'
an vicimus? A. vicistis. D. vohip : Ubi pergula est, quod Graecis reyos,
quomedo? ^4. Dicam tibi.' Hie cur- r]yovuotKr]fxairpo(Tye7ov, quale est, In quo

rentes servos ait vendi solere, ut mulieres, quae sub lenonum imperio,
supra Menander rpexovras. Quare prostabant, publicarnm libidinum,
salientes et currentes idem vides ut Tertullianus loquitur, victimze.
esse : et hoc solere facere mancipia, Plautus Pseudolo: Cras faciam de- '

quum ad vocem praeconis jubebantur portere in pergulam.' Unde Graece


galtare, et eisplaudebat praeco ipse: dicuntur, kralpai e'lrl riyovs. Ita voca-
qui eos, ut portisculus remiges, in- tur Helena scortum Simonis Magi
centivo citabat. Canebant, enim, ut apud Justinum Martyrem. 'AirJ (Ttc-
saltabant. Persius :
' Cappadocas ri> yovs dixit Epiphanius in Manichaeis,
gidos pingui pavisse catasta.' Ibi aviXiiJifvos TovTO [yvvaiov] atrh rod CTt-
reliquiae veteris interpretis Cornuti 701*5. eo-TTj/ce yap 7) TotatJrTj 4i> rf} ttoXu-
' Legitur,' inquiunt, ' Et plausisse: Koiv{f affffji.v6rriri. Polybius apud Sui-
S. AURELIl PROPERTII LIB. IV. ELEG. G. 8S3
dam : Ta6rrji> 5e tV >^oidopiau Ka\ ris quosoderant: quo et illud pertiuet,
ifi.cpio'fis ovx olov &v ris ^liQero ireTrai- 'At qua; Discutienda valent sterilis
Sevfievos avijp, dAA' oiiSh rwv atro toG tc- mala robora ficus.' Sed e tumulis
yovs ^XP' ''0'' ffiiixaros eipyafffiivwv oiiSeis, eorum, quos babebant caros, sentes
Intelligit qui omnia meritoiia liabent et dumos excidere purgareque sole-
et corpus et pergulam qui, ut ex
: bant. Infr. Eleg. vii. ' Pelie hede-
caenaculis, ita ex corpora quaestuni ram tuniulo.' Turneb.
facerent. Sybilla: "Apa-riv S' &paevi 75 Quisquis amas scahris hoc hustum
trXricridcrfi, ar7)ffov(ri\re KO.Ihas Al(TXpo7s if ccedito saxis] Recte. Nam praetereun-
reyeeffcri. Item : Kal Tiye(nv -rrSpvas tes busta eorum, qui in publica detes-
i<TTT\aaTo rhs iraKai ayvis. Seal. tatione erant,lapidibuspetebant. Au-
Horruit algenti perguhi tecta foco\ sonius :
' Crimen ob istud Timon Ce-
Pauperes, quibus cella non erat uec cropiis olim lapidatus Athenis :'
id est,
donuis, iuterdum in pergulis habita- publice diris incessitur, et ejus sepul-
bant, in quibus etiam vilissimascorta crum lapidibus petitur. Argentarius
et omnium libidini prostituta mere- poeta 'AA\a XiOovs
: iirl tvh^ov, oSoiirSpe,
bant. Pseud. Sc. ' Exite
Plaut. in fxi^Te (TV ^dWe, Mtjt &Wov Treiaris. crrj/^a

hinc. Te ego ipsam culeo eras faciam Xf\oyXe veKvs. ^elcrat S' ovx '^'''^ /ce'pSoy

deportere in pergulam.' Sic et Cras- iirrivfcrev, aAA' Urt KOivhs Qpsxl/as, juoi-

sitius libertinus pauper Grammaticus, Xeveiv ovK e5i'5a|e viovs.Contra igitur


cui per inopiam babendze in ajdibus ac Propertius. Deprecatur enim,
Scholae potestas non erat, docuit in ne tumulo lenonis fiat, quod solebat
pergnla. Sueton. de Illustri Gram- fieri, id est, saxis caedi. Euripides
mat. Turneb, Electra : 'EvdpdiTKei rdpcii, Tlerpois re
Tria sunt pergularum genera, ut Xfvei fivrJuaAdifov irarp6s. Qui locus
coUigitur ex Scaligero in Ausonium; diserte bunc Propertii interpretatur.
unmu, aedificiorum appendix, vulgo Seal.
Galerie, sed quae publicum spectaret: Scabris hoc bustum ccBdito saxis] Cae- \

alterum, casula, sive tugnriolum, ut dere et saxis busta eorum solebant,


bic tertinm, in opere topiario, vulgo
: qui invisi fuerant. Eodem Maronis
Une treille, quod sub ea tecti pergi- illud pertinet, ' Monte sub hoc lapi-
mus et inambulamus, ut apud Colu- dum tegitur Ballista sepultus.'
mellam. Ulpianus quoque 1. Hseres,^. Addilo verba mala] Supr. lib. ii.

Proinde DcJudiciis: 'Tabernulani,


: Eleg. VII.
pergulam, officinam, horreum con-
ducere.' Interpres Juvenalis in Sat.
ELEGIA VI.

XI. ' Pergnla, qua boletaria ponun- 1 Sint orafaventia sacris] Vid. Ti-
tur.' bull. lib. II. Eleg. II.
Horruit] Liber vetus, Horruit al- 3 Cera Phileteis] Omnino legen-
genti teguta curta foco : ut et recte dura, Serta, non Cera. Corona, inquit,
legit Salmasius, nou pergula. Idem Romana certet coronas Pliileteas.
Eleg 7. ' Laesit et objectuni teguia Nam cera hie locum non habet, ne-
curta caput.' iV. Heinsiiis ad Odd. 2. que scriptio. Sed sacra facturi oTe.
Fast. vers. 645. (pavov Kolxf"''i3 adbibebant. Ilium a

72 Quum fallenda meo pollice clatra Phileta, banc a Callimacho petit.


forenf] In nostro mendose, culta fo- Sic alibi serta pro corona : ' Quum
KENT. Forsan, clustra, pro, claustra. tua praependent demissas in pocula
Seal. sertae.' Siquis vuigatara lectionem
74 Caprifice] Disciraus hinc Vete- retinere mavult, Cera erit, imago
resoptasse caprilicos sepulcriseorum Poetas. Itaque dicit suam imaginem
':

S84 NOTJi: VARIORUM IN

cum ilia PhiletiB certare : ederas 7 Spargite me lymphis] Nam sua


siias cum corymbis Pliiletee. Nam nepL^pavrfipia habebant. Els xspi'ljSa

imagines poetarum edera coronatae. conjecta et extincta face, aqua ilia

Ovidius Siquis habes nostris si-


:
' spargebant se. Seal.
miles in imagine vultus, Deme nieis 8 Tibia Mygdoniis libet eburna cadis]
ederas Bacchica serta comis.' Per- Et hie quoque Beroaldo per me ta-
sius Quorum imagines larabunt
:
' cere licuisset. Nos in ^tnain de
Ederae sequaces.' Seal. hunc locum interpretati
Pithaulis
4 Cyrenceas urnaministret aquas] Stra- sumusqua meliorem interpreta-
:

bo lib. XVII. docet Cyienen a Tlie- tionem nemo attulerit. Sed tamen
raeis conditam, qui ex Laconica pro- non ita amamus nostra, ut, si melior
fecti Tiieram insulam coluerunt, quai in mentem veniat, non earn in vul-
Thera olim Callista dicebatur sub- ; gus proferamus. Ego interpreter
jicitque versus Callimachi; 'Nomine Cados hie non iridovs, sed tous KoSous,
Calliste primnm, sed postmodo Thera populum et urbem Mygdoniae. ' Ti-
Dicta fiiit tellus, urbis origo meee.' bia Mygdoniis Cadis dictum, quo- '

Addit Cyrenen perhiberi a Batto modo Plauto Hospes Zacyntho, Var-


conditam, quern irpiyovov et proavum roni vinum Lesbo. Intelligit ergo
suum vocet Callimachus. Inde a Poe- hie Phrygiam tibiam. Phrygia tibia
tis dicitur Battiades. INIulta illic cantet, hoc est, tibia tIv ^pvyiov vifxov
Strabo de Cyrenis. Vide et Plin. lib. cantet. De Cadis Mygdonize urbe
V. cap. v. et ipse Callimachus Cyre- vide Strabonem. Scribendum igitur
naeum se inscribit, suaeque patriae hie majuscula C. Nisi quis de Pithau-
saepe alias meminit. Passerat. lis intelligat, ut olim exposuimus.
6 Terque focum circa] Quid sit, quas- De quibus Turnebus interpretatur
ratur. Nam hunc ritum plane igno- locum Horatii: ' Qui Pythia cantat.'
ro. Beroaldus hie mihi risuni sustu- At tunc iru0oDAot assent, non niQa.v-
iit. Hoc unum asserere possumus, \ai. Seal.

quod hie de laneo orbe dicitur, id 11 Palatini referamus Apollinis adem^


Graecis esse Kavow kvkAiji fioiixov elAwr- Templum, quod Actio Apollini strux-
aew. Euripides Hercule Furente it dicavitque Augustus.
in Palatio
'Ej' kvk\o> S' ^Stj Kavow E'^Aikto fiu/xov. Augustus in Breviario Rerum a se
ipOf-y/xa 5' otrioc elxofJ-^v. Kavow, id est, gcstarum ' Calchidicum
: templum-
canistruni, in quo mola salsa et quae- que Apollinis in palatio cum porti-
dam alia erant ad sacrificium perti- cibus [feci].' Sueton. in Aug. cap.
nentia, circum aram in orbem circun- XXIX.
ferebant. Semper Roms puer inge- 17 Actia JulcECE pelagus monimenta
nuus, qui Camillus dicebatur, et ipse carincB] Festus in * Monimentum :'
quoque cumerum gestabat, quod ni- ' Monimentum quod mortui caus-
est
hil aliud est, quam tJ) Kavovv GraBCO- sa aedificatum est, et quidquidad me-
rum. Sed non legimus circumferri. nioriam alicujus factum est, ut fana,
Deinde quis estlaneus orbis, nisi glo- porticus, scripta, et carmina.' Ergo
mus? Itaque hie ritus latet penitus recte hie ' monimenta' p^opte^ tem-
niihi incognitus. Seal. plum Apollinis Actii, Urbem Nico-
Terque focum circa laneus oThiserafl polin, Coloniam Actiam, et Actiacos
Sive potius, ut Dempstero placuit, ludos. Passerat.
focum circum. Sententia est : Corol- 19 Hue mundi coiere manus, ^c] De
la, quam Ovidius 'laneam vittam hac re videndus Dion. lib. l. Virg.
Bimiliter nuncupat, ter cingat focum. VIII. >En. et Plut. inAntonio.
Vast. 21 Teucro damnata Quirino] Quae
::

S. AURELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. 6. 885


addicta jam et adjudicata Augusto. staurabant de novi commeatus pros,
Seivius in illud Virgil, lib. i. lEn. pera navigatione.' Hie votum in
' Remo cum fratre Quirinus :' ' Adu- carbaso et velo navis. Quomodo
lans popnius Romanus Octaviano, ergo vota in prora ? quia et in prora
tria ei obtulit nomina : utrum vellet velum, quod mendicum dicitur. Fes-
Quirinus, an Caesar, an Augustus vo- tus in ' Mendicum.' Passerat.
cari. Ille ne unum eligendo partem Imposuit prorte'} Allusit ad morem
laederet, quae aliud offerre cupiebat, navigantium, qui tabulis afRgebant
diverso tempore omnibus usus est. sua vota. Continebat antem heec
Et prime Quirinus dictus est, inde tabella non tantum vota, sed merce-
Caesar, postea, quod et obtinuit, Au- dem : quam Diis soluturos se vove-
gustus. Sicut Suetonius probat et bant, si voti compotes facti essent.
in Georg. Virgiiius ostendit.' Cicero secundo de Legibus. Horat.
25 Acies lunarat in arcusj De acie lib. 3.Ode 29. Et Satyrice Persius
lunari videnda vEiiani Tactica. Sat. 2. ' Non tu prece possis emaci,
28 I^am tulit iratos] Callimachus Que nisi seductis nequeas commit-
Hymno in Apollinem, et Pindarus. tere Divis.' Compotes autem voto-
Item vetus Poeta: 'AA\' Sre Aorcb rum eas tabellas solvebant, h. e. la-
'nSIs Upa Xd^ero Siaiu AiSvfMoov tokstwu cerabant, ac Diis reddebant ea, quae
fvSodi ffi]Koiv, "Icrraro fj-fv ycu, 'IffTUTO 8' daturos se promiserant. Manilius
dr/p Has opoQvvoiv. Tldyvvro injcros, Ttay- lib. 5. ' Araque cwlestum cui vota
VVTO Kvfia, 'Ava. 5' i^idopes, fidiTi Avkoi- resolvit Olympus.' Rutgersius lib. v.
pfv To^Sra ^o7fie, Kara xpVCI^o^^^'^'' Var. Leet. cap. 5.
fiacTiXev Tpiir65it>v. Seal. 45 Et nimium remis audent propt
35 Solvit Pythona] Quia Pythonem turpe] Scribe Proh turpe. Seal.
:

solvit Apollo, dicitur ab Orpheo in 47 Centenis remigat alls] Hie alas


Hymnis nv9oKT6vos. Is Python in Tapffovs exponit. Sunt remorum or-
Hymno Apoliinis ab Homero dicitur diues. Ait centenos utrinque remos
'Typhaon,' ubi fabula narratur. Del- fuisse. Non tamen ideo eKaryipri putes
phin dicitur Dionysio de Situ Orbis; dici, ut dicitur, rpirjprjs, TrfvrripTjSf 6k-
unde urbs Delphi et apud Tibulhim ; rrjp7]s,
SiKTjprjs. Nam turn a numero
mixto utroque nomine * Delphica remigiim ad singulos scalmos dicitur.
Pytho.' Vide ApoUod. lib. i. Et Seal.
Piin. cap. VIII. lib. xxxiv. Pausan. in 56 Proxima, Sfc."] Fuit friglde nunc
Phocic. latronem fuisse narrat cog- legitur ; corrigo/nf. N. Heinsiusad
nomento Draconem. Et Strabo lib. 2. Fast. vers. 751.

IX. 59 At pater Idalio] Baebius Macer


42 ImposuitprorcB] Vota insculpeban- 'Circa horam octavam stella amplis-
tur aut inscribebantur in cera in ge- sima quasi lemniscata corona orta est
nubus statuarum. Juvenalis ' Prop- : quam quidam ad iniustrandam glo-
ter quae fas est genua incerare Deo- riam Caesaris juvenis pertinere ex-
rum.' Apuleius :
' Votum in alicujus istimabant. Ipse animara patris sui
statuag femore assignasti. Igitur esse voluit eique in Capitolio statu-
:

magus es, aut cur obsignasti ?' In am super caput auream stellam ha-
prora erat tntela navis. Quid sit bentem posuit. Inscriptum in basi
tutela navis non pauci sciunt. Seal. fuit : KAICAPI HMIGEH. Sed Vulca-
Imposuit prora pnhlica vota tua] nius aruspex in concione dixit Come-
Apuleius lib. xi. Hujus alvel felicis
' ten esse, qui significaret exitum noni
nitens carbasus Uteris votum ingenti- sseculi, et ingressum decimi : sed
lius progerebat. E literaE} votum in- quod invitis Diis secreta rerum pro-
:

88G NOT^ VARIORUM IN

nunciaret, statini se esse nioriturum. spica vocatur, id quod in allio quaiv :

Et nondnm finita oiatione in ipsa quam non id cremari solere certu


concione concidit. Hoc etiam Aii- sim ; sed o-we/c5ox"c^s ita tolum cro-
gnstus in libro secundo Meniorite cum vocatur. Jam nardi Ciliciae
Vitae suae coniplexus est.' Hactenns nulla spica, sed Indicae : et sero, ut
Bacbins Macer. Seal. puto, in Indico spica vocatum est id,
61 Triton] Neptnni et Anipliitrl- quod radix est verius, quam spica.
tes filius. Higin. p. i. Hesiod.Theog. Idqiie Latinum potius est, quam
191. Apollod. lil). I. Servius in i. lEn. Grapcum, bulbos radicum spicam vo-
Neptnni et Salaciae filium facit. De care quare puto in eo Oraecos se-
;

ejus forma Pansan. in Boeoticis. quutos esse Latinorum idioma. Nam


69 Bella satis cecini, cilharam jam .sane talis nulla est spica aut bulbus
poscit Apollo'] Nam eldemet sagittas nardi Cilissae ; quae ejusmodi erat, ut
et citharam attribuunt. Callimaclius propter brevitatem in fasciculos col-
*oij8os oi<TTfvr7]v e\ax &vepa, <i>o7;3os ligiaut constringi non posset, sed in
i.oid6v. Lege : ^o'fios oicrnvT^v eAaxf saccules congerebatur quo nomine
;

fi^a, ^ol^os aoLSrjv, Seal. dicta eyAa/cms. Nicander Alexi-


72 Blunditiccque Jiuant] Oninino le- pharmacis : 'AAAt tru irokXaKt fiiy

gendinn, Blanditaque. Plinius libio ffradinv eiiavOea vdpSov'Pi^dSa QvhaK6e<T-

quinto et vitcsinio: Radicem ' sil- aav oird^eo, r'fjv re KiMtTffai UpnSves
vestris rosap, quam Cynonhodon vo- a\Satvov(ri irepl TrATififxvpiSa Kiarpov. v-
cant, hlanditam sibi aspectii in fVu- AaKoeo-ffav intelligit, hoc est KiXiffaav,
tecto.' Sic TibuUus ' Blanditis vnlt
: ft, ut Dioscorides vocat, hpeiviiv.

esse locnm Venus ipsa queielis.' Sic Quare diligenter hoc considerandum
dictum a Propertio ' blandos turis atque observandum ; spicam Cilis-
lionores :' 6viJ.iipeas, OvuTjSeas. Seal. sani hie esse bulbuni croci,qnanquam
74 Terque lavet iiostras spica Cilissa] pro croco ipso accipitur, ut spicam
Et Ovidius :
'
Et sonet accensis spica nardi esse bulbum nardi Indicae-
Cilissa focis.' J am comitia Criticorum Grasci quidem vdpZov trraxw dicunt,
convenerunt, utrum de croco an de sed non kp6kov crrdxvv, neque CKopSSov
nardo hie intelligendnm esset. Et ffrdxvv. Quare apparet, ut dixi, imi-
tandem de nardo et pra;rogativae et tatione Latinorum seplasiarios Ca-
jure vocatic suffragium tulerunt. Sed puae, et eos sequutos omnes Graecos
ego eoruni magistratus vitio creates id spicam dixisse. Contra (TTax^s
observavi. Itaqiie eorum nuUam ra- Gra^cis est, quicquid nucamenti modo
tionem habemlain censeo. Nam, si conipactum mucronatofastigio semen
apud Ovidium spica Cilissa est cro- inclusuui gerlt, quod praecipuum in
cus, erit et hie apud Amerinum nos- frugibus Cerealibus : a quarum simi-
trum. Quod enim de nardo intelligi litudine Graeci ptfoTcJ/uoi in thymo,
non possit,fidem fecerit, quod nardus sto'chade, et similibns araxw ponunt.
Cilicia spicam non habet. Quod au- Dioscoridis sunt verba de Epitliymo
tem in ara crocum incenderetur, id nondum a quoquam intellecta. Ea
vero testatur TertuUianus libro de ego in gratiam t^s uA?;? laTpiKTJs stu-
Cultu Mulicrum ' Crocum diosorum ponam.
capiti
: 'EirWv/xov, inqnit,
wulicr Christiana ingerit, ut in 6v/.i.ov 4(Trlv &v6os rod (TK\rjpoTepov Kal
aram : quodcuncjue enim immundo Bv/ji^pa ^oik6tos. exet Se Ke<pdAta Xeirra,
spiritui excreniari solet, id nisi pro- Kov(pa, oiipayovs ixovTa, u>s rpixas. Hie
bis et necessariis usibus adliibeatur.' diligentiss, vir,atque Latinitalis ob-
Enlocupletem auctorem, qui omncm icrvantissinius, Joannes Ruellius et
cvictionem prapstet.Quin in croco se et alios in niagnos difficultatum
:

S. AURELII PROPERTIl LIB. IV. liLEG. (). 887


anfractus induit, quum vertit :
' Ca- chas ad ejus instar ariixw habet. Di-
pitulahabet tenuia, et levia, et in eis oscorides de stcechade, bfjioicw ^xovaa
caadiculas, quasi capitlamenta.' Oi^pa- KSfiTiv eincj) : et avrorpla id docet. Ergo
yobs vertit 'caudiculas.' Dupliciter Epithymum Dioscoridis tantum capi.
lapsus est, et quum putat deminuti- tulum et spica thymi durioris est ac
vura ovpas esse oi/payovs,et qnuin thymbram referentis. IntcUigotliym-
putat caudiculas deminutivum caudae bram, quam Veteres K(pa\(i>ri)v voca-
Latiue posse deduci. Neque hoc bant, quia ice(pd\icz, uthic thymus, ha-
satis. Nam quot lites inter Rhizoto- bet. Serenus At thymbrae speciem,
:
'

mos sevit haec interpretatio, aliis quam commemorantCephaloten.'


Graece nescientibus, aliis lanam ca- Ovpiaxovs igitur vocat spicas a simili-
prinam somniantibus ? Miseret me tudine cuspidum in sibynis, et hastis,
eorum, qui Dioscoridem tractant, et quee Homero et oiiptaxol et travpuTripei
Graece nesciunt. At Dioscoridesnon dicuntur. Eleganter igitur ait capi-
figuram Epithymi hie nobis proponit, tula ilia thymbrae esse nuicronato
sed thymi illius, qui Satureiae similis fastigio instar cuspidum : imo ipsa
est : qui in Cappadocia et Pamphy- fastigia cuspides vocat. Nos igitur,
lia frequentissimus sponte nascitur. Dei virtute, primi maximam caussam
Non, inquam, Dioscorides epithy- errorum et periculosae ignorantiae ex
mum describit nobis, neque capilla- bono scriptore sustulimus, quae doc-
nientum quo thymum quoque
illud, torum hominum ingenia hactenus ex-
involvi certum est: et quod ne Pli- ercuit, idque propter ignorationem
nius quidem ignorasse videtur, sed hujus partis humanitatis, quam Criti-
thymum ipsum Cappadocem et Pam- cen vocant. Tanti momenti est er-
phylium. In quo raultum decepti rores veteres, quijamdudnm in bonis
sunt isti immanium Commentariorum auctoribus inoleverunt,odorari posse.
consarcinatores, qui maluerunt per- Quare nou est quod posthac quisquam
tinaciter verum oppugnare, quam in Dioscoride cum Ruellio, aut ullas
quid Dioscorides diligenter
vellet caudiculas, voces Latino ca?lo igno-
pensitare. Sed quid pensitassent tas, neque nescio quos pilos hariole-
homines et Latine et Grzece ignari ? till-. Omnia plana sunt, omnia illus-

Quibus id facile ignosco, quia et tria, ac perspicua. Ovpiaxol igitur


nemo hactenus errorem insignem in hie sunt spicarum mucrones. At spi-

Dioscoridis verbis deprehendit. Nam cae nardi et spicae allii alia ratio,

pro oiipayovs ^x'"'^''^ ^^ ''"P'X"^) legen- quam reddere non possum : at illam
dam aio, ovpiaxovs exovra iis ffrotxds. recte possum. quicquid in Nam
'Epithymum,' inquit, '
est flos e acumen desinit, Veteies spicum voca-
thymo durlore satureia; simili,capi- bant: unde deminutivum 'spiculum,'
tulis tenuibus, levibus, mncronata et verbum 'inspico:' ut ' Ferroque
cuspide, quaii stcechadis.' Ita enim faces inspicat acute' Et sane ohpiax^s
vertendum erat. Nam Dioscoridis nihil aliud quam spicum. Seal.
Epithymum neque est capillamen- Spica Cilissa] De croco igitur in-
tum, de quo supra dixi, neque hie teliigendum : quod in aris cremari
ilium nisi de spica thymi agere cer- solitura ostendinius. Ovidius, quum
tum est, sed illius thymi, qui tantum de aromatis, quae sacris adolerentur,
satureiae similis est. Nam et thymus loquitur: * Necfuerant rubri cognita
arixw habet, ut et faex Pharmacopce- fila croci.' Seal.

onim scit, et testatur Nicander irepl 75 Ingenium positis irritef] Lege


70A0KT01 fnirvriacrdfvros, quum ait potis irritat : est yvwiit]. Seal.
'H viov Ppvoivja Ovfiov cjixw, Et stce- 78 Cepheam hie Mero'en, Sfc.] De
888 N0T7E VARIORUM IN

Meroe insularnm, quas Niliis efficit, jnnctls, duobus vero reliquis depres-
maxima, et capite jEthiopici regni, sis ;
qui est gestus Episcoporum bene-
Strabo lib. i. et xvii. Plin. cap. dicentium. Infra sunt literae cons.
Lxxiii. lib. I. Est et oppidum ejns- id est, Cousecratio. Omnes enim
dem nominis, Plin. cap. xxix. lib. Consecrationes illo saeculo ita ex-
Ti. Dicta Meroe a Canibysis inatre. primebantur, ut imperatoris anima
' Cepheam,' in qua Cepheus pater dextra Jovis porrecta exciperetur.
AndroniedaE! regnavit. In Panegyrico Constantino Magno
dicto Vere enim profecto illi Su-
:
'

ELECTA VII. peruiii templa patuerunt receptus- :

9 Beryllon] Lege Plin. lib. ult. cap. que est consessu coeli, turn Jove ipso
V. Isidor. lib. xvi. cap. vii. dextram porrigente.' Fulgentius Pla-
11 At illi Pollicibus fragiles incre- ciades librode Coutinentia Virgiliana,
puere manus] Non cuivis obviiim, quid non pollice prastento, sedcompresso :
velit Anierinus noster. Sed procul- 'Itaque compositus in dicendi nio-
diibio erat gestus componentium se dum, erectis in iotam duobus digitis,
ad dicenduni. Petionius :
* Intrat tertium poUicem comprimens, ita
cinzedus homo omnium insulsissimus, verba exorsus est.' Itaque Episcopi
et plane ilia domo dignus, qui, ut in- eo gestu olira in loco, qui Salutato-
manibus congemuit, ejusmodi
fractis rium dicebatur Latinis, oo-TraffTucbx
carmina effudit.' Idem ' Retexit : Gntcis, alloquebantur populum, et
superbnm pallio caput, et manibus benedicebant eum. Seal,
interius in articulorum strepitum 15 Vigilaiitis tecta Subun-a'] Scribe,
Quajnam est, inquit,hfec
constrictis, auctore vetere libro, vigilacis: quo
audacia ?' Hodieque multos id fa- verbo Jurisconsultus utitur. Seal.
cere, antequam loquantur, videmus. 20 FeceruJit tepidas'] Huic pentarae-
At qui convocatis viris, aut alioqui tro subjungendum distichon ' Nee :

verba facere volebant, alia signa ha- crepuit fixa me propter arundine
bebant, quibus sibi audientiam facie- cnstos.' Seal.
bant ut in Actis Apostolorum Pau-
: 21 Foederis heu taeiti] '2,xer\ia(rriKws
las tV x^'P* Karairetdas popuhim cum more Otixonwv
genitivo Grasco :

Kara(Ttyd^ei. Antiquitus preetento Plautus: ' Di immortales


(TTrovSuiv.

pollice, medico et auriculari depres- mercimonii lepidissimi.' Seal.


sis, ac niediis duobus indice et infami 23 At mihi non oculos quisquam in-
erectis, significabant se verba facere Noster, inclamavit. Tangit
clinavit]
velle ad populum.
Apuleius Milesia morem claudendi oculos morientis
II. '
Ac sic cunnilum
aggeratis in cum inclamatione nominis ijlius. Seal.
stragulis, et effultus in cubitum, sub- 23 Euntes'] Hiantes opinor repo-
rectusque in torum porrigit dexte- nencjum esse quo verbo saepe utitur
:

rani : et instar oratorum conformat Propertius sic 'hiantem calamum,'


:

articulum, duobusque infimis conclii- et ' hiantes flores,' et morsus hian- '

sis digitis. cetcros cminentes porri- tes' alibi. Perperam Scaliger inc/a-
git, et infesto pollice clementer sub- mavit pro incUrtavii. N. Heinsius ad
ridens intit.' In nuniismate Conse- Metam. lib. 7. vers. 155. Nihil mu-
anima Constan-
crationis Constantini, tandum dixit euntes, sicut Ovid.
:

tini nuda, linteo amicta, quadrigis '


fugientes.' Eleg. in Tibul. * Hie
vchens, in calum porrecta brachio re- certe manibus fugientes pressit ocel-
cipitur, aliamanu ex coelo existente, los Mater.' Gebhardus; qui et ritum
ad hunc gestum ronformata, pollice mortuorum oculos claudendi illus-
scilicet infestP duobus sequentibu? liat.
: :

S. AURELIl PROPERTII LIB. IV. ELEG. 7. 889


24 Unum, Sfc.'\ Uiius dies Protesi- 34 Injicere et fracto"] Duo disticha,
lao impetratus est, quo ad superos quae sequebantur, alio pertinent.
rediret. Rem narrat in Dialogis Mor- Seal.
tuoiuni Lucianus. Hue allusisse vi- 35 Lygdamus uratar'] MIixtjctls ex
detur Propertiiis. Heinsius. persona ipsius novee amies. Uratur
25 Nee crepuit fissa] Lege fixa. Lygdamus, quia consuluit sagam No-
Neqiie, inquit, propter araores nos- mada super nova arnica, quae fortasse
tros evenit id, quod alias solet, ut aut ad ejus interitum spectabant : aut
janitor ex insidiis vulneratns sit a te, tale quid. Nam constat hoc velle
neqiie tegula a nostris tectis in caput Propertium ; sed cnjusmodi fuerit id,
tuura missa sit. Seal. pro quo lustrales salivas Nomas saga
29 At illud] Legend, credo illuc: moverit, id vero neque scio, neque ad-
nempe, ad portas usque. Dousa P. mod um refert utrum sciam, an ue-
31 Cur ventos non ipse rogis'\ Mos ciam. Seal.
Romanus. Herodianus libro quarto. Candescat lamina] Supplicii genus
Sed id prius ex Graeca superstitione. notat, quo antiquitas utebatur. Un-
Homerus : "EvB' aik' &AA.' ivSriae TroSap- de ait Valerias in Theodore: 'Hie-

Ki]S S7os 'A^'AAcuj, 2toj oiraj'ci'fle Truprjs ronymus tyrannus laminas extinxit.'
Sojoij rjpar' avffjLOKn Bopejj Kal ZecpvpCj), Quintilianus in Giadiatore: ' Ille
Kal VTrecrx^o Upa Ka\d. IloXAo 5t Kal accendebat laminas ignibus :' et hu-
a-ireySwv xp^'^^V SeVai' Xnauivev 'EK64- jus tormenti crebra est mentio apud
fiev, 6(ppa rdxtffra irvpl ^Xeyedoiaro le- Ecclesiasticos scriptores. Beroaldus.
Kphv,"'T\T) t' iffffivono /cariyuefui. Seal. 36 Sensi ego quum insidiis pallida
Cur ventos non ipse rogis, ingraie, vina Verba non ixifM7]TM^, sed
bibi']

petisti] Rogo jam incenso ventos pe- ipsius Cynthiae. Est autem parenthe-
tebant, qui flammam ardentiorem sus- sis, et legend um bibi, non bibit. Has

citarent alerentque, ut ita cadaver voces iniperiosae pellicis audivi ego-


rogo impositum facilius citiusque ab- met, inquit, quum tacite bibi x""*-
sumeretur, Plut. in funere Syllae Nam inferium vinum, quod Grasci
' Sub solis exortuni, cum nubilus dies vocant xos> pallida vina
'
dicit '

' pallida' ob mortnos, ad


esset, et pluviee exspectarentur, nona quos pertinet
demum hora funus elatum est. Ibi id vinum, Vini autem illius odore
ventus cum procella in rogum incu- putabant elici animas ad bibendum,
buit, niultaque flamma excitata cor- ut ilia bibula anus Piautina facit, cu-
pus cremavit. Vix rogus absumptus, jus naresflos meraciLibyci percutit.

ignisque sopitus, cum ingens elFusus Propterea xo"s Euripides veKpwv ayu-
imber usque ad noctem duravit, ut yolis vocat in Hecuba Ae'|at xoas M"'
:

videatur fortuna ejus viri etiam se- rasSe KyiXrjTrjplovs HeKpuv ayu/yovs. Seal.

pulcrum praBsens adjuvisse.' Vide 37 Aut Nomas areanas] Aut crucie-


Herodian. lib. iv. Sed id prius ex tur Lygdamus, aut tollat salivas lus-

Graeca superstitione. Vid. Homer. incantamenta saga illa,quam


trales et
Iliad i|/'. in funere Patrocli. Kirch- Lygdamus consulit. Nam qnare con-
mannus. sulit, si hoc non est insidiari capiti,
32 Cur nardo JlammcB non oluere et vitae meae ? Seal.

mece] Odoies acervatim in rogum 38 Dicet damnatas] Ita liber noster.


fuisse conjectos ex innumeris auto- Sed legendum, Bucet. Ducere hie
rum iocis videre est. Cic. ii. Leg. est, filatim liquefacere: ut fit in pin-
'Sumptuosara respersioneni' vocat, gui,quod igne remittitur. Hispanice
ac xn.Tab. prohibitam asserit. Piin. Pringar, genus tormenti ex lardo igne
lib. XII. cap. xviii. liquefacto, et in terga mancipiorum
::

890 NOT^E VARIORUM IN

stillantc : dignuni nou miseris nianoi- 59 Veeta pliaselo] ^ostcv pur tapha-
piis,sed ipsisseminiauris carnificibus selo, quod non intelligo. Seal.
suppliciiim. Sane, inquit, testa ignea 60 Quaque errat turba Cybelles] Cor-
impositaliquatiniigne tabefactee ma- ruptum ex scriptura, quaque ara ru-
nus stillabiint, nisi arcanum prodide- tunda Cybelles. Rutundum pro rotundo
rit. HaEC est, ni fallor, vera horum Veteres. Seal.
versuum et sedes, et explicatio: qui 64 Narrant histories pectora'] Noster,
antea et alieno loco positi et obscuri corpora. Ita repone. Seal.
erant. Seal. Narrunt historia pectora nota sua]
40 Cyclade vcrrit humum] Virgil. Pignora puto rescribendum, ut idem
' Croceo velanien acanthc' Servius : extreraa Eleg. Corneliae ad Paulum :
' Cyclade.' Seal. '
Quid niihi conjngium Pauli, quid
41 Et graviora i-ependit iniquis qua- currus avorum Profuit, aut famaa
sillisjQuia aequa pensa rependeban- pignora tanta meae ?' Pndicae, inquit
tnr herae, nisi quum ob cidpam ali- Poeta, illae conjuges narrant nota
quam iniquiora exigebantur. Ovidius pignora suze historiae, i. e. quae sii)i
' j^quaque formosae pensa rependis suisque acciderint. Scaliger eorpora
herae.' Glossae: '
2To9jnek to SiSdyuera raTs probat de Vet. libro. At aliud est
ywai^lv, Pensa.' Seal. C07-pus hisioricE, ut Ciceroni dicitur
42 Garrula de facie si qua loeitta mea '
corpus orationis ac defensionis.'
est'] Hinc boc est, genus
quasillarias : Passeratius ad Hypallagen liic con-
ancillularuni omnium spurcissimum fugit: Narrant historiam notam pec-
simul ac despicatissiraum quas ro- : toribus suis, h. e. sibi. Sed quid erat
bustum ad codicem detrusas, inibique necesse? sic enim lib. 3. clare Eleg.

herilibus pensis in perpetuum dam- 22.idem canit ' Famam, Roma, tuae
:

natas, interpretabamur ex Plauto, non pudet historiae :' h. e. rennn a te


Tibullo, Propertio, Ovidio, Juvenali gestarum. Seottus Observ. I. 2. a. 57.
denique. Unde et codicariarum no- 65 Uac summa ceternis] Lipsius de
mine insignitae olim. DousaP. Vet. libro Antiq. Lect. 1. 2. cap. 20.
44 Codicis immimdi'] Et ilia eodera reponebat, Hac sua matenxis. Sed
inodo damnata est apud Juvenalem mihi non probat. Nimis enim durum
' Horrida quale facit residens in co- est profecto maternas dicere catenas
dice pellex.' Seal. pro, matri debitas. At mea senten-
immundi vincula sensit anus]
Codieis tia summa braehia elegauter vocat,
Codicem a robore diversnm essecen- quasi extrema, qua in manum desi-
eo: cum sit ligneus stipes, quern al- nunt. Et certe sequent! versu quasi
ligati servi, qui deliquerant, tralie- se ipse explicans, ' manus '
appellat,
bant, cuique insidebant vincti, qui quae summa braehia vocarat. Seottus
hodie apud nos append! solet siniiis. ibid.
Tumeb. 67 Narrat Hypermnestre] Vitiosa in-
46 Per women quoniam est ansa] Ab terpunctio sententiae bonae injnriam
hoc pentametro sequuntur duo disti- facit. Nam ita potius: Narrat Hy-
cha ordine lygdamus lratur. Seal.
: per mnestra magnum atisas esse sorores:
48 Ardent e tiostro] Lege Ardcat. In scelus hoc animum non valuisse su-
Seal. um.' Seal.
57 Una Clytemncestra atuprum vehit] 74 Parthenie patuit] Ita interpun-
* Clytemnaestrae stuprum' Trtpi^pouxTi- ge Nutrix in tremulis nequid desiderit
:

<aii,Clytemnae8traimpudica. Sic'sce- anriis Parthenie : patuit, nee libi avara


lus Polymnestoris,' ' error Hcrculis,' fuit. Seal.
et taliamulta Propcrtiana. Seal. 75 Delitiaque mea latria] Et in vc*
;

S. AURELll PROPERTll LIB. IV. ELEG. 8. 891


teiibus inscriptionibus servi et an-
fiUuls diciintur demcium. Eas, ni ELEGIA VIII.
fallor, abras vocabant Attici. Jiivena- Qua vulgo distinguuntnr octava et
lis abiam intelligit : ' Et flavam, quae nona, Elegia sunt una, nequaquam
fert niandata, puellam.' Foitasse separanda. Et iucptissinia inscriplio
Faveam. In Glossis, '
Favea : ttoiSIo-- est : De Cynthia et Dracone. Nihil
K7J. Faveus : -nats.' Piautus Milite : enim Cynthisp cum Dracone fuit. Sed
'Qiiasiqne huuc auuluni Faviae suae iiistoria hnjus per occasioneni, meu-
dederit, ea porro niilii.' Ex vestigiis tione Lanuvii inlata, inseritur. Gro-
scriptee lectionis ita emendamus novius Observ. lib. in. cap. 17.
quod sine dubio rectum est. Seal. Quum
2 Qutim vicina meis] Noster,
77 Et quoscunque meofedsti nomine ana cucurrit agris quod
ricina novis :

versus, Uremihi] Obtestatur Cynthia; puto verum, modo aura pro ana legas.
umbra amatorenijUtrogalibusignibus Hie supra : ' Publica vicinse perstre-
det onines amatorios de se scriptos pat aura viiB.' Quum, inquit, aura
versus, tanquam hoc quoque ad sues strepitus verberavit aures viciniEe.
placaudos manes pertineret. Nrc Novos agros vocat Exquilias, quse
enini Cynthiani niortuam laudes suas eo tempore colebantur sublato coni-
omnino supprimi voluisse, ac famze muni sepulchro plebeiorum. Hora-
suag superstiti ex carmine tanti po- tius: '
Nunc licet exquiliis liabitare
etae invalescenti invidisse existi- salubribus.' Maecenas etiam ibi con-
mandum est : sed potius ideo ista cessis ab Augusto aliquot jugeribus
encomia versibus sibi sacrata uri se- coepit hortos colere, qui ab eo Mae-
cum voluit, quia erant gratissima; cenatiani dicti fuerunt. Seal
respiciens proculdubio ad morem il- 3 Lanuvium unnosi] Verba Plu-
ium, quo quicquid preciosum habe- tarch!, qusE nos olim in hunc locum
bantVeteres, autquae carafuissevivis aunotaveramus, addncereni, nisi hoc
lion ignorabant, ea omnia soliti erant jam a Turnel)o factum viderem. Sed
conjicere in rogum ejus, quern honore et iElianus disertissime hoc perse-
ibant affectum. Kirclunmmus. quitnr lib. de Animalib. xi. cap. xvi.
83 Scribe columnal Supia de hoc Post alia Qvkow eV ry Aaovivlcjj &\(ros
:

ritiuIn sepulcris cohimella; construc- rifiarat fxtya koi Sacrv, Ka\ exei Khrjariov
tionem operis sustinebant. Cic. ii. de vewv "Upas 'Apyo\lSos' iv 5e t^ &\ffei

LL. Ne columnam quis in sepulcro


' <pct>Ae6s iari fxtyas Kol /Badiis, Kal eCTj
violet, dejiciat.frangat.' Ibid. '
Colu- K0LT7} SpdKovTos. Vidc reliqua. Ubi vi-

mellam super terrae tumulum in se- des Laviniura manifesto vocari, quod
pulcris statui.' Et V. Tuscul. de se- hie Lanuvium. Neque enim, quod
pulcro Archimedis :
' Animadvertico- etiam quidam docti Itali pertendunt,
lumellam non multum e diiniiserainen- diversa sunt Lavinium et Lanuvium,
tem, in qua inerat sphaera et figurje neque caussa est quod locum qnen-
cylindri.' Vide Proverbium, ' Odium dam Strabonis ad hoc advocent,
novercalc,' ubi Epigramnia Callima- quum is locus nihil eos juvet. Et jo-
chi citatur in privignum columellam culare est eorum commentura. Seal.
novercae coronantem, quern illapsa ea Vetus est tutela draconis] Junoni
contriverit. Passerat. Lanuvinje sacer draco ille, de quo
84 Sed breve quod curreiis vector ab hie et apud jElianum agitur. In
urbe legat'\ ' Currens,' id est, cursim nunimis l. procii Juno Sospita, quas
ac properauter praeternavigans. Sic erat tutela Lanuvii, cusa est, Draco-
Horatius Licebit Injecto ter pul-
:
* nem hunc calcans. Seal.
vere curras,' id est : navigcs porro, 5 Cerco descensus hiatu] -^wKtov vo-
Douta P. cat jlilianHs, item Koh-qv. Scat.
::

892 NOT/E VARIORUM IN

6 Qua penetrat virgo] Ita et noster, deras.' Lege: manjiulosdederas. Seal,


sed inepte : lego : Qua penetral : (vir- 16 Sed mage caussa Venus] Nam
go, tale iter omne cave.) Seal. tarn Veneris qnani Jnnonis ibi cele-
7 Jejuni serpentis honor^ Tlapdefoi berrimum templum. Strabo Aaou- :

T6 tepai vivofiKXfJiivais rjixipai^ irapMcnv iviov e^ov Koivhv TWV Xarivwv iephv 'Acppo-
ts rb 6,\aos tv ra7y x^P"^^ ipepovcfai 5/t7;s. Seal.
fxd^av /cot Tous ocpOaAfiovs TeKafuSicn Ka- 17 Appia] Lanuvinm ad partes viae

Tei\riiJ.evai. ^yei 5' avras evOvaipov iiti Appia?, ut hie vides. Et Lavinium
t)}v Koirriv tov SpaKOVTos trvevfia 6e7ov, qiioque ad Appiam erat, auctore
Kol airTaiffTus TrpoffiaffL ^dSr]v Koi tjo^vxh Strabone. Ergo Lavinium et Lanu-
SxTTTfpovv aKaAvTTrois bpuxrai ro7s o<p- vinm idem. Seal.
BoXixois. Seal, 23 Serica nam. taceo] Has nugas
10 Quum temere anguineo} Repone excogitavit Beroaldus, atque illi eom-
ex fide script! libri : Quum tenera. mentum placet. Vetus lectio : Siriga :

Tenera, hoc est, puellaris. In mono- namrapto: \e\ Lego: Striga:


capio.
biblo ;
'
Ne terna adsidua colla gia- nam capto, MiV^ctJ ex persona Cyn-
ventur aqua.' Tenera colla, puellaria, thiae. Cynthia, inquit, primo temone
KovpiSia : poelice. Seal. sedens dixit aurigae, Striga: nam ea
12 Virginis in palmisi Virginis ko- re hue veni ut volsi nepotis carpenta
yr]<p6pov. Seal. rapiam, et armillatos canes. Strigare
13 Si fuerint casta;'] Persequltur quid esset, satis alibi in Parodiam
iEliamis : Kai, iav ixlv vapQivoi Sxxi, equidicun-
Virgilii diximus. Strigare
irpoffUrat ras rpo(pas ayvas 6 SpaKuv koX tur, quum interquiescunt: a Striga
irpeirovaas ^cvcf deo(pt\e7' i)v Se ijlt], &Tra(T- loco, ubi hoc solent facere in exer-
Tos fifvei, ojs TrpoeidSTOs uvtov Tt)v <pQo- citu. Auctor Charisius. Glossae falso
pav, Kcd fiefji.avTeviJ.ivov, fx.vpfvr]Kes Se ttji/ legunt Triga, ' Triga, tSttos, Uttov

fid^av T-^v T^s StaKopr)de[(T7]s els fiiKpa 'liTTToi Contrarium est


yvfxvd^ovTai.'
KdTadpv^avTes, cos h,v evcpopa avTo7s etrt, Restrigare. Seneca Epistolaquarta
elra eKfpepovfftv e|w tov &A(Tovs, ku- '
Surge, et restriga, at clivnm istum
dalpovTes Thv tSttov, Tvupl^eTai Te vnh uno, si potes, spiritu exupera.' Hodie
Twv tTTtxcop/coi' tJ> irpaxOev, Kol at irap- male in Senecae libris, Surge, et in-

eXBovcat e\eyxovTai, kou ^ ye rrjv irap- spira. Seal.


Oeviav al^xovacra Ta7s e/c tov v6jxov KoXd- Volsi carpenta nepotis] Volsum, 5e-
^erai Tifxcopiais, Seal, SpuiraKifffi-evov, I nte\l\ go: nepotem,S(r-
Hie ubi tarn rarce] Raram dicit, Tov, M. Seneca Declamationum li-

qnodraro hoc spec taculumviderel icii- bro primo :


' In istis volsis atque
erit. Lanuvii aiitem draco colebatiir, expolitis, et nusquam nisi in libidine

ut in Parallelis scribit Pint. Turneb, viris.' Volsis, ireinTToofxevots, Idem


15 Hue mea Cyn- detonsis devecta est apud Juvenalem, ' rcsinata juventus.'
thia niannis] Ita recte Beroaldus ex yElianus : <l>a(Tl Se irpbs TavTaTapavT7voi
veteri lectione, ab annis: sed mirum Te Kol Tv^pTivol aocpiOTol KaKwv dai^dKwv,
detoiisos dicere, qnos Ovidius juba- eKe7vo avix^eicravTes Te Kal Treipdffav-

tos facit :
' Parvaque cnniprimuni Tes, T7JI' TTiTTUv US 6^ uvSpoiv els yvva7-
rapientibus esseda inannis Ipsa per Kas airoKplveiv. Ita legi debet locus
admissas concute lora jubas.' Alibi ille apud iElianum. Seal.
de mannis :
* Frenaque in effnsa laxa 25 Qui dabit hmmindcE venalia furta
jacerejuba.' Glossse, ' Mannis, )8ot/- sagino'] Quod Propertius ait, euni
pi'xois.' Ita etiani Aero in Horatii immundae saginac fata venalia datu-
Epod. In Pancgyrico in Constanti- rum, ubi erasas ejus genas vicerit
nuni: ' Ciii digredienti ad ann\ilos se- barba pudenda, hunc sensum habet
S. AURELIf PROPERTII LIB. IV. ELEG. 8. 893
Ubi glaber esse vnlsusqne non jio- Carmine ;
'
Augustum penitus torret
terit,nee in eradendo piuiendani ejus Phaethontius ardor, Quern recreat
barbam novacnla snperarit, nee pro- fessum gello, faciila, melo.' Gello
inde mulieribus amabilis fueiit, ope- est vas vitreum fiavKaKiov Gracci
:

ram aienee locare cogetur, at iu vocant. Isidorus in Glossis :


' Gel-
familia gbidiatoria mereie, nt ha- lonem, baucalem :' et alibi :
' Bauca-
beat iindese tuipissimo genere viven- lem, gelloiiem.' Seal.
di saginet. Prudent, lib. ii. contra 38 Et MethrjmncBi grata saliva'] In
Symniachum: ' Et vnlnera vendita nostro, Grceca: recte: intelligitur
pastn Spectatura oculis,' Turnebiis. enim ohos daKaffffirris, quod Celso di-
Qui dabit immimda] Qui se autora- citnr vinum salsum Gra?cum, libro
bit ludo gladiatorio. Firmicus 'Qui : tertio, capite sexto : item capite sep-
se ob alienae gratiae voluntateni,nun- tinio et decimo. Puto Beroaldnm
dinati sanguinis jactura, ad mortis hoc primum mutasse, ut ille fuit vir
spectaculuni vendant.' Tatianus -.'Eav- quidem nullius judicii, sed lectionis
Tovs els rh (povevdrjvai irnrpaaKovcri. Seal, multae. Seal.
27 Cum Unica est Elegia, ut
fieret] Methymnai wieri] Lesbium vinum
manifesto ostendit nltimum distlchon, Metbymna,' inquit Ser-
significat. '

quo se dicit ofFensum jam ciebra vius in lib. ii. Georg. civitas Lesbi, '

Cynthiae injuria ac contemptu amo- habens pretiosissiraum vinum.' Plin.


rem transtulisse, quae sequentibus lib. v. cap. XXXI.

verbis declarat. Livineiiis. 39 A7/e luus tibicen eraf] Ait se me-


28 Mutato volui] Scriptura 3Iulc- dium inter Teiam et Phyllida col-
tato: etrecte ; dixit enim injuriam locasse. Cur igitur hie facit crota-

lecto tactam. Seal. listriam Phyllida ? Sed, ne nugis


29 Aventince vieina Diana'] Aven- lectoris animum occupem, legendum :

tinensis Dianadicitur Festo in ' Nesi,' Niletes tibieen erat, crotalistria Philis.
pro Sine; et in Servorum,' iibi a
' Hoc est, iEgyptius erat et Niligena
Servio Tullio dicatara ait aedeni eam tibicen, sed crotalistria Memphitica,
fuisse. Dionys. lib. iii. structam aut Syenetica. Nam Philae insula ad
ait ab Anco Marcio. At idem lib. Syeuem. Seneca Quaestionum libro

IV. a Servio Tullio. Varro, lib. iv. quarto: 'Philae insula est aspera,
de LL. ' Alii ab adventu bominum et undique praerupta. Duobus in
(dictum Aventinum putant) quod unum coituris amnibus cingitur, qui

commune Latinorum ibi Dianae tem- Nilo mutantur, et nonien ferunt.


plum sit constitutum.' Vide Livium Urbs eam totam complectitur. Hanc
lib. I. et P. Victorium in xui. Re- Nilus magnus magis, quam violentus,

gione urbis. Passerat. egressus ^thiopiam, arenasque, per


35 Unus erat tribus in secreta lec- quas iter ad commercia Indici maris
tulus herba] Nulla herba erat, sed pro-
Et quae sequuntur :
est, praslabitur.'

dictum.
verbialiter Supra: * Si te sed vide Strabonem, qui haec fusius
non totum Chloridos herba tenet.' tractat. Jam ^gyptii choraulae et

Seal. crotalistriae in precio erant. Petro-

Lege,
supellex] nius : ' Memphitides puellae Sacris
37 Utrique cesiiva

vitrique. Carmenmenses anni,


in Deum parata^. ; Tinctus colore noctis
Manu puer loquaci; Anus recocta
quod legitur secundo Catalectorum
nostrorum: Fontanos latices, et lu-
' vino Trementibus labellis.' Nam et

cida pocula vitro Cerne ut demerso pner manu loquaci, est x^'P'"'"^'^''
torridus ore bibat.' Loquitur de XopaiKns, et anus recocta vino est

Augusto mense. De eodem in alio crotalistria. Sed idem prope est in


894 NOTiE VARIORUM IN

Epigranimate : 'E^aKpiPoHTafifyrj t^ ir^- pede sonare consueverunt.' Si igi-


Xe'i Item, 'H KporaXois
x^'P'"'"/*"'^'''''''
tur pro scabillo accipiamus, referen-
opxi]<JTph apuTTiov &c. Et quid cru- dum ad crotalistriam, quse scabillis
mata essent, et quid scabilli, alibi crumata ciet; scabilli autem, aut
docemiis. Seal. testaruni autlapidnni cre])itus. Pin-
Nile tuus] Ineptissime : scripsimus darus : MeydKoi p6/j.fioi KvixfiaAoiu, iv St

Niletes : NetAtiTTjy : nisi malls Nilotes, Ka-xXdSaiv KpAraXa, Seal.

KoAdrri?. Seal, 43 Sed neque suppletis'] Eadem nar-


Vix ephebis egressi le-
Coraliatria] ratio deeadem re apud Petronium :

gebamiis, crotalistria; tamen Turne- 'Lucernae quoque humore defectae


biis videtiir sibi de Annibale victo tenue et extremum lumen sparge-
triumphare, qiiuni rem tritissimam et bant.' Seal.
puero facillimam venditat. Seal. 48 Lanuvii ad portas] Non est quod
Phyllis] Philis scripsimus, ^i\ij6ev. doctissimo Turnebo assentiamur, qui
Crotalistria Philis, ut ' Hospes Za- obscoenitatem hie vaticinatur. Nam
cyntho.' Seal. Lanuvium sine ulla figura est oppi-
41 Nanuset ipsel Nanus choraules dum Laurentum, ut supra disputa-
scilicet.Romae in hortis Mediceis turn, aliter Lavinium. Lavinum
extatsignum nanicum hacepigrapbe: TpiffvXKafiois dixit Silius libro viii.
K. ' Quos devexa jngo Junonia
celso
MYPinNni. NANiil sedes Lavinum.' Et Juvenalis: ' At-
XOPATAHI. que novercali sedes praelata Lavino.'
Ubi ixvpltrvovs vai/os xopi^^Xris, ut hie Populus in veteribus niarmoribus di-
Propertianus quoque nanus est cho- cuntur Laurentes Lavinates. Ovi-
raules. Est autem choraules, qui dius itaque Lanuvium cum Lauren-
digitis chironomus et pedib. gestiens tibus conjungit: ' Et populus Lau-
voce tibiarum et fistularum sonum rens Lanuviumque meum.' Seal.
imitatur, ut in Mauritania adhuc Lanuvii ad portas hei mihi solus eram]
pueri et Thymelicse mulieres. Sido- Significat Poetase inter subblandien-
nius: Date ravulos choraulas, Qui-
' tes meretriculas jacuisse ita, ut Ve-
bus antra per palati Crepulis re- neria obire nusquam valuerit, quam-
flanda buccis Gemit aura tibialis.' vis scortilla cantillarent, quamvis ad
Seal. prolectandam concubitus appeten-
Breviter cona'etus] Noster, cuR- tiam et libidiuis pruritum papillas
VATus, non coNCRETUS. In hoc retegerent, quamvis et ipse iuscen-
verbo curvatus latebat priscus mos deret, ac jam mutonem et coleos ge-
pessimi mangonii, quum pueros co- nitalibus admoveret, quae Poeta fes-
gerent non crescere. Dionysius Lou- tive * portas' dixit: nihilominus po-
ginus irepl "Til/ous "iltfTrep ovv aKoia> rk
: tuisse nihil, et jacuisse perinde ac
yXonroKoixua, iv oTs ol iri/yjj.aLOi koXov- solum. Nam muliebria naturalia,
fiivot vavoi Tpecpovrai, oh ijl6voi> KuKvei nunc portam, nunc hostium dici
Ttts iyKeK\fia'tJLevwv, * aWa koI crvydyei indicant pleraque quando veteribus
:

5a rhv TTfptKeifieyop ro7s ffw/icwri Se<xiJ,6v, traditum sapientibus est, ' Portam
Seal. ingredi nefas, qua exieris.' Et Te-
42 Jactabat truncas ad cava buxa rentianus ille adolescens pessulum
manus] Cava buxa, sunt scabilli vel ostio obdidit, non fores occludenj?,
tibia. Statius libro septimo The- sed, quod acute solertioribus exco-
baidos : ' Etad inspirata rotari Buxa.* gitatum est, genitalibus immissum
Ibi vetus interpres: 'Buxa, tibia, mutonem praemonstrans : quoniam
vel scabillum, quod in sacris tibicines sunt medicis pessi, auctore Celso,
S. AURELll PROFKRTn LIB. IV. ELEG. 8. 895
qui foeminariim natnralibus subjici- 76 Lascivum sternet arena forum]
untur, sive laiia, sive alitid quidvis Salvianus Massil. lib. vr. '
Colitur
teres sit, di^iti forma, quo niedica- Venus in theatris, Mars in arenis.'
incnta (ut Paulus inquit) continean- Amphitheatri caveam perspergere
tur. Rhodiginus. soliti erant arena, ne lubrica fieret
Lanuvii ad portasi Cum Propertius, sanguine. Propert. h. 1. Ea enim
fastum passHS et alios praeferri videns, aetate ludi gladiatorii in foro. Ovid.
mutare doniinam et abdicare Cyn- Eleg. XIV, lib. ii. Am. '
Sternetur
thiie amores, ipsa alio digressa, con- pugnjB tristis arena tua?.' Eaque de
stituisset,Theia et Phyllide voca- caussa pueri amphitheatri arenam
tis, animuni lenire voluit. Quod rastris soliti renovare. Mart. Ep.
taiiien negolium ei nequiter expe- Lxxv. lib. II. Quo loco et humum
tivit. Nam et mala omina subinde sanguineam vocavit. Th. Marcilius.
intervenientia liilaritatem convivii Vide Lipsii Amphit. cap. iii.
confuderunt, et quidquid illae ad 77 Colla cave infiectas ad summum
libidiuem suscitandam deliciarum fa- ohliqua theatrum] Lipsius in Amphi-
cerent, animus violentae
Propertii theatro cap. xiv. in fine adfert e Se-
medicime iion opportunus et quasi neca deTranquillitate Vita; ' Verba :

externatus, solus Cynthiam usque ad summam caveam spectantia,' pro,


Lanuvii portas prosequebatur. Hoc vilia et minutae plebis; et faeminas
est, * Lanuvii ad portas, hei mihi, inde spectasse ex hoc loco probat, et
solus eram.' Sensus communis aman- ita legit ac interpungit : Tu neque
tium. Epistola Leandri: ' Et, quo Pompeia spatiabere cuUus in umbra, Et
possum corpore, mente feror.' Fallitur cum lascivum sternet arena forum, Colla
Scaliger, cum Lanuviuni putat esse cate infiectas ad summum obliqua thea-
Laurentum, quorum hoc in littore trum. Suet, in Aug. cap. xliv. * Fae-
prope Ostiam, illud remotum a mari miuis gladiatores quidem, quos pro-
secundum viam Appiam habitabatur. miscue spectari solenne olim erat,
Gronovius Observ. lih. iii. cap. 17. nisi ex superiore loco spectare con-
Lanuvii ad portas hei mihi solus cessit.'
eram] Id est, nihil aliud quam La- Colla cave infiectas ad sumitium obli-
nuvii portas id est, Cynthiam nieam
; qua theatrum] Unde patet, Romanas
Lanuvlum profectam cogitabam i ita- olim mulieres e summa cavea ludos
que mihi evenit quod TibuUus sibi spectare solitas: ad quas si quis virilis
etiam usu venisse praedicat: 'Saepe notse, in inferiore Theatri parte, at-
aliam tenui, sed, cum jam gaudia que interior collocatus oculos acljec-
adirem, Admonuit dominae deseruit- taret, necessario illi caput obliquan-
qne Venus.' dum ac cervice retroflexa respectan-
57 In vultum conjicit ungues'] For- dum erat. Hoc ergo est, quod Cynthia
tasse ignes, propter id, quod sequitur. Propertium facere vetat, ob zeloty-
Supra: Tu minitare oculos subjecta
' piani, qua ilia laborabat, vel certe
exurere flamma.' Seal. laborare, perbelle niniium, apud cre-
65 Itnponitque notam collo] Sic Lii- dulas aures assimulabat sese, quo
cillius :
' Cui seepe imposui mills magis etiam amatorem delinitum in
plagarum in die.' Simile illud Cice- casses porro pertraheret suos. Vi-
ronis ad Atticum lib. i. ' Sed tamen, tium in Corinna idem sua ab Ovidio
ut te de Republica consoler, non ita curiose notatum ubi ait ' Sive ego
: :

ut sperarunt mali, tanto imposito marmorei respexi summa Theatri,


Reipublicae vulnere, alacris exsultat Elegis e raultis, unde dolere velis:'
improbitas in victoria.' uuam nempe e multis aliquam, quae
:

896 noTM VARIORUM IN

ill gumma cavea (ut dixi) spectabant, Geryone abductos abigebat Argos in

qiiiim ipse interior, ut pote eqnes pro patriam, profanasset, genus sacrificii
dignitate in quainordccin), hoc est, edocuit.'
non nisi in Eqnestribiis sederet : qui O Erythrcea] Lege O Eryihea, 'Epi-
locus mirifice cum hocce Propertiano eeia. Vestigia extant in nostro libro,
conspirat, adeoque unilcr consentit. Eritliee. Est insula Geryonis, ut om-
Dousa P. nes sciunt. lude ^oorpScpov vocat Di-
78 Aut lectica tuasudet aperiu mora'] Oiiysius Treptr)yr]r-l}s. Seal.
Lips. lib. I. Elect, cap.xix. de lectica 5 Velabra] Supr. Tibull. lib. li.

clausa hunc locum intelligit, et sic Eleg. V. pag. 333. Turneb. lib. xx.
legit: Nee lectica tucB sit udoperta cap. XXX. Advers.
mora. Nolo, inquit Cynthia, collum 7 Hospite Cuco'] Herculem hospitio
flectas ad sumn)am caveani, ubi fce- excepit Evander, non Cacus, Virg.
minae ; nolo etiani lectica per viam VIII. Mn. Ovid. i. Livius lib. i. ubi
te moretnr clausa, ne curiose inspi- de Caco et ejus furto. Ovid. Fast.
cias, qua; aut qualis vehatur. '
Hie male del'ensus flaiumis, et dote
84 Sufficit et pura] Noster, Suffocat. paterna, Cacus Aventinam sanguine
Primus Beroaldus Suffiit emendavit tinxit humum.' Serv. in viii. ^En.
ego veteremscripturam retineo. Suf- 'Servus,' inquit, ' Evandri KaKhs et
focare secunda longa veteres Gram- malus fuit, uiide Ka/cos dictus niutato
matici deducnnt a faucibus : eadem accentu.' Legendus de eo et Dionys.
correpta, a foco. Hoc enim uotant lib. I. Fulgent. Passerat.
in suis Differentiis. SnfFocare ergo, 8 Ftirto polluit ille locum'] Correcto-
est TTvpwffai. Theocritus de eadem re rum flagiiium, qui locum pro Jovem
loqueus ITupcitraTe ScD/^a Beeicji: Suffo-
:
'
posuerunt. Itaenim scriptura nostra.
cate domum sulfure.' Seal. Jovem ^iVLov intellige, cui incensis
88 Respondi] Verbo juris utitur. odoribus in prunae batillo sacra fie-
Stipulata enim erat ab eo. Hoc est baut novorum bospitum advcntu.
enim, Indixit leges.' Seal.
' Seal.
Respondi et totol Reponendum vide- 15 Manalio jacuit, ^-c] Apollod.
tur : Et spo7ida et ioto movimus arma lib. I. ubi recenset arma Herculis :

toro. Nam Respo7idi hie praeter rem '


Clavam ipse sibi excidit ex Nemeai
est, et jam paulo ante prapcesserat. sylva.' At Nemea est Achaiae, non
Idem innuit Ovidius alibi, cum ait: Arcadiae, ut Mzenalus. Pausan. Co-
' Spondaque lasciva mobilitate tre- rinth. Herculem ait abscidisse cla-
mat.' hunc locum, et muJta si-
Sic vam suam ab oleastro, quern ad Sa-
milia peccata emendat N. Heinsius ronidem paludem invenisset (est au-
ad Ovid. Heroid. Epist. 7. vers. 5. tem palus Achaiae), et earn actis ra-
dicibus regerminasse.
ELEGIA IX. 20 Nobile erit Roma pascua nostra
2 Egerat a stabulis'] Anastrophe, forum] Quasi a boum Herculis mu-
pro, abegerat ; ut lib. ii. Eleg. xxxiii, gitu dictum sit forum boarium, quod
' Mansisti stabulis mater abacta tuis.' Varro negat. Festus : ' Boarium
Tacite tanquam abigeum sive abacto- forum Romae dicebatur, quod ibi ven-
rem notat Herculem Liv. lib. i. : derentur boves.' P. Victor in xi.
' Boves miranda specie Herculem regione meminit Herculis Victoris in
:'
abegisse.' Festus, in ' Potitium foro Boario.
'Potitium et Pinarium Hercules, 34 Pandite defessis hospita vestra
cum ad aram, quaB hodieque maxima viris] Varie torserunt hunc locum
appellatur, decimara bourn, quos a correctores, neque tamen propterea
S. AURELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. J). 897
efFecerunt, quod volebant. At vetr.s rat.Ovidins ergo et alii Laliniocniis
lectio: hospitu vana : \>to, lioipita fa- privatum a Junone scribunt. Hie
na. Fanuni est, bi ara, lit hie. &;. Noster secuius est Calliniachnm,
35 Circaque sonantia lymphis] Lege Hymno, qui inscribitur, EisAoOrpa t^s
circoque,&ut circansque: quod magis UaWdSos :
' Sed cave ne [etiam] in-
placet. Circare est TzepioSfveiv. Inde vitus regiuamMinervam videas. Qui
circanea avis milvius, quod circando aspexerit nudam Minervam tutela-
agros oberret. Giossae :
' Circat et rem Deam Argos, aspiciet hoc postre-
Circitat /cu(cevA64. Chcilo, irepivoffTM. mum.' Deinde nanat ut e venatioiie
Circitor, lustrator, TrspioSeuTii?.' Eo sitiens ad fontem venerit Tiresias,
iititnr idiotismus Hispanicus in ea- imprudensque Pallada lavantem as-
dem notione: Italicas et Gallicus pexerit, et caecus ab ea sit factus,
paulo detorsiore. Nam cerctr illis est, licet ejus mater esset Palladi carissi-

iuvestigare. Seal. ma. Passirut,


37 Tergo qui suslulit orbeni] Apol- 67 Maxima qua: gregibus,^-c.'] Virg,
lod. lib. II. mouitum ait a Prometheo VIII. iEn. '
Haiic aram luco statuit
Herculem, ne ad aurea mala proficis- [Incertum Hercules an Potitius] quae
ceretur, sed Atlantem pro se mitteret, maxima semper Dicetur nobis, et ei it
suscepto interea Coeli pondere: ac- quae maxima semper.' Ubi Servins,
ceptis ab Atlante malis, ut ei onus ' Ingens ilia ara t'uit, sicut videmus
redderet, fiuxit se speiram velle tan- liodieque.' Addit praedictum fuisse
tisper facere, ut coelum commodius Herculi ab ApolHne, fore ut in Italia
ferret; atque ita, recepto ab Atlante Deus coleretur. Livius lib. i. Evan-

coelo, discessit. drum iiiducit salvere juventem Her.


42 Accipite hac fesso] Versus sup- culem et narrantera preedictum a
posititius, qui intra legitur. Nam hie uiatre Carmenta Deum fiiturum,
lacuna relinquenda. Seal. aramque iili dicatum iri, quam opu-
50 Apia puclla fid} Inepte legitur. lentissima gens in terris Maximam
Scribe : apta tabcUa fuit. Fiebant vocet. Macrob. lib. iii. Sat. cap. vi.
ex tabulis tenuioribus, unde
flabella ab Hercule Victore Aram Maximam
et Tabell* dictir. iV. Heinsius ad fuisse narrat, et aperto capite illic
Ovid. Artem Amat. L i. vers. 163. sacrificari, quia constituta sit ante

51 Alma sacerdos] Que vocatur yEneae in Italiani adventum. Idem


Damiatrix. Vide Festum. Seal. cap. XII. ejusdem libri docet ante

56 Qua se summota vindicat ara casa} urbeni conditam sacrificantes ad aram


Inconcinne nunc legitur erat enim : Maximam solitos corouari populo,
occlusum fanum. Lege QncB sese : postea lauro. Pub. Victor in xi. Reg.
admota vindicat ara sera. N. Heinsius Urbis, ad a^dem Herculis et templum
Addendis ad Ovid. vetus Castoris Aram Maximam locat.

57 Magnam Tiresias aspexit Pallada Interpres Juvenalis Sat. viii. ' Mag-
vates} Mag7io exstare in v. 1. tes- na Ara ad Herculem dicilur Romae
tator Gebliardus. [Vid. notara Dou- juxta Circum Flaminiuni.' Ovid. i.
sx F. inf. p. 920.] P'ast. Dionys. lib. i. Legendus Festus

Tiresias] Hygin. Fab. lxxv. nar- in 'Poiitium.' Videndus etSalmasius

rat ut vir, et foemina, et itenun in Pliu. Exercitat. ad Soliniim, pag. 8.


vir fuerit; ut a Junone caecatus, et 71 Sancte pater, salve] Vana Grae-
factus augur peritissimus a Jove, et corum antiquitas Herculem Jovis fi-

datum ut septemaetatesviveret. Ca!- Hum esse sibi persnasit, et posteris


liiaachus id a Pallade accepisse nar- tradidit. Hinc Fidium, Seuionem,
Delph. et Var. Clas. Propert. ^ L
:

898 NOTiE VARIORUM IN

Sancumqiie nostri noniinarunt, quod nes Deos pertinere, idque Latinum


ex autoribus atqne adeo ex vetustis- esse. Quod etiam confirniatur veteri
siinis inscriptiouibus intelligitur. M. Lapide Tibertino
inscriptione, quse in
Varro de LL. iv. Fidiiim et Sancnm incisa est; autem Lapis apud Ful-
is

Hercnlis esse nomina diserte signifi- vium Ursinum erat quo in Lapide ;

cat. Et Festus Ponipeius Sancum et proprium Herculis cognomen ab


agnoscit ; 'Propter viam,' inquit, lingua Sabina, et quod cum caeteris
'
fit sacrificium, quod est profieiscendi Deis commune habebat a Latinis le-
gratia, Herculi aut Sanco, qui scilicet gitur.
idem est Deus.' Sancti cognomen Sanco. Sancto
Herculi peculiare et proprium non Deo. Fidio. Sacrum.
est, commune illicum caeteris
cum id Vide Castalionis Observationes in
onmibns Deis sit. Omnes enim Dei Criticos Dec. iii. cap. x. Voss. de
Deaeque Sancti et Sanctae a Veteri- Origine et Progressu Idololat. lib. i.
bus dicebantur; non quod ipsi ipsa^ve cap. XII. Nic. Heins. ad 6. Fast. vers.
sanxissent: sed quod sancti, venera- 213.
biles, et inviolabiles esseut. Neque 74 Sic sanctum Tatice composuere
idSabinum est verbum, sed Latinum. Cures] Lego Tatii. ' Cures '
in mas-
Sanctos Deos Deasque Sanctas in culino, ut Veil. Seal.

vetustis passim autoribus le^imus.


Juppiter Sanctus, Apollo Sanctus
ELEGIA X.
dicitur apud Ciceroiiem. Tiberis 10 Roma, quondam finibus horror
tuis

Sanctus apud Livium; Terminus erat] In nostro, hector erat. Quod


Sanctus, et Diana Sancta apud Ovi- valde placet: tanquam alter Hector
dium. Junonem Sanctam, Cupidi- metuebatur tibi, ut ille Priamides
nem Sanctam Tibullus Virgilius ; Graecis. Seal.
Sanctam Palem Cererem et Cybe-
; 12 Ausus sperare Quirini] Quirinis,
len Sanclas Claudianus dixerunt. Re- nostcr ; htoneris Quiritiis. Seal.
ferti sunt hujusmodi nomine poeta- 18 Qui tulit aprico] Proverbium.

rum oratovunique libri. In veteribus Sic Horatius :


* In pace aptaritido-
etiam moninientis Sanctos et Sanc- nea bello.' Seal.

tissimos Deos est legere. 23 Cossus at insequitur] Vid. Livium


In Hortis Carp. lib. IV.

Sylvan o 26 Jugera parva Corce] Ita noster :


Sancto. sed quiedam antiquae editiones ha-
Romae in hortis Medicaeis ;
bent, jugera terra: aWx trita. Suspi-
LiBERO Patri cor legendum, jugera tenia. Intelli-

Sanct. Sacr. git enim exiguum agri modum, qui


Ad S. Jacob. Incurabil. militi pro virtute assignabatur. Juve-
Apollini nalis :
'
Mox etiam fractis atate, ac
Sancto Punica passis Praelia, vel Pyrrhum
Sacrum. immanem gelidosque Molossos, Tan-
In jEdibus Delfinonim :
dem pro niultis vix jugera bina da-

Herculi Sanctiss. bantur, Vuhieribus.' Et bene hie


Et convenit jugera terna, quia dixit

Sanctissimo Herculi ' ultima prsda Nomentum.' Seal.


Invicto. 37 Desecta Tolumni Cervix] Mirnm
Longum esset plura persequi, et con- Ovidium putasse Tolumnio cogno-
stare jam puto Sancti nomen ad om- men Larti fuisse, quum Lar sit digni-
:
:
:

S. AtlRELII PROPERTII LIB. IV. ELEG. iO. 899


'{atis nonien. Ait eniin in Epigram- vocabant. Huic rei videtur favere,
matis :
' Laite ferox ceeso Cossiis opi- quod adbuc Hollandi equam merie
nia tiilit.' Atqui, nt dixi, Lar est vocant. Et marischalctts, quod i'a-
princeps liugna Hetnisca. Ausonius brum ferrarium significat, qui pedi-
* Tertia opima dedit spoliatiis Aremo- equorum soleas suppingit,
biis Sed
ricns Lars.' Lars, Trpun-uffTdr-rjs, -rrpo- refragatur Pau^anias in Phocicis, qui
<xra.TT}s. Undo Lares apiid Romanos Gallis equum fxdpKav dictum scribit,
sunt Dii irpoo-Tarai familiae : qui ab eo et turmam rpiixapK-nffiav. Quod ma-
propterea przestites vocabantiir, lioc gis confirmatur vetere lingua Ala-
est, trpocrra.rai, irpoffraT^pioi. Adde manorum, qui equum bellatorem
quod, nisi Toluninius fnisset Lar, Marhch vocabant, ut est in eorum
hoc est, princeps aut dnx, spolia legibus : Titiiiislxx. lxxi. Noster
de eo non fuissent opima. Nam ea liber non virdomari, sed virtoma-
sunt, quae dux a duce aufert. For- Ni: et id quoque Teutonicum. Vir-
tasse non cognomen putavit esse Lar- tomanus, HeVai'Spos Vinrtinan. Seal.
:

tem Ovidius; sed, quia apud Hetrus- 43 IUi]'ApxaiKa)s, pro, Illius. Seal.
cos solos Lar significabat principem, Illi virgutis jaculantis ub inguine
et omnes Hetruscoruni principes di- hraceis] Jaculari ab inguine barbarum
cebantur Lartes, satis putavit eo est, at contra Graecum acapite. Eu-
nomine designari quern Cossiis in- ripides Hippolyto Kal Trapa x''''"^
:

terfecit. Seal. ^avOav pi^ai QeffffaXhv 'dpiraKa imXoyxov


40 Belgica quum vasti] Noster aliam eXov<^' ^v X6'pi $(^os. Sed in nostro
lectionem pr2efert : Belligera vasti non ah inguine : sed ab agmine legitur :
lege BeUigeruns, ut supra circans, pro quod profecio longe melius est.

circa.Erroris caussa, quod archaicos


scriptuni erat, helligeras, circas: ut Virgatis] De virgatis sagiilis Gal-
'
praegnas,' ' animas,' ' antistas,' sine lorum vide Conjectanea
juvenilia

N. Interpungendum autcni sic nostra. Virgatam tigrem vocat Se-


*
Claudius a Reno trajectos arcuit neca in Hippolyto. Item Siiius libro
hostes Belligerans: vasti parma rela- quinto: 'Stat sonipps,vexatque ferox
ta dncis Virdomari.' Ita sine dubio bumentia frena, Caucaseam instra-
scripsit Propertius. Seal. Virgatam
tus virgato corpore tigrim.'

Parma relicta} Ita noster. Sed tigrim vocat, quam Euripides ariKrav

magis placent cditiones antiqua?, in Kol paAidu, Hie autem Virdomarus


quibus est Relata. Seal. virgatis braccis dicitur ut, domus '

39 Claudius] Vide Flor. ii. cap. 4. sanie dapibusque cruentis.' Seal.


et ibi Freinshem. Braccis] Propriae Gallorum braccae,
41 Virdomari] Virdomarus ad ver- quas Graeci apa^vpiSas vocant, in
bum s-iviTriTos. Nam mar apud nostros Pbrygibus, Lydis, et Persis. Euri-
erat equus. Auctor Pausaiiias. Gal- pides BvXdKovs. Jam Roniauis afa^vpi-
lorum veteruni idiouia sine dubio 5as in usu fuisse tempore Licinii imp.
Teutonicum fuit. iElianus IIoi/ciAijs babes apud Suidam Av^evnos. Sed et
lib. IX. cap. XVI. scribit inter illos Lauipriiiius scribit Alagabalum brae-

priscos Ausones qiiendam fuisse no- cas albas babuisse, non coccineas, ut
mine Ma/JTjJ', ov TO. fikv efjL-KpojQev \eyov- solebant reliqui imperatores. Quare
(XiV avdpdInTifi 'i)xoia, to. Kardrnffdev 5' 'tir- antiquior usus braccarum Romanis
TTOU, Kol avrh 5e rovvo^ia. 6<s tv/i/ 'EAAaSa fuit, quam vulgo persuasum. Seal.
<PpdiTiv l-mroixty^s Bvvarai. Sane, si fj.apr]s 46 Omine quod certo dux ferii ante
jTTTo/iiYrjs significat, eodem nomine diieem~] Haec lectio non erat in nostro,

equum illi Cascx' Auriinci et Gaili iCi\,duxferit ense lattis. CJuod antem
;

900 NOTiE VARIORUM IN

tain anxie (jna>rant Feretiii etymon, omnes, externi quoqvie, prensitarent,


causae non est : qunni ceitiim sit dic- reraorarentur, exoscularentur, sacer-
tum pompap triumphalis.
a feretro dotum propinquorumque manibus ex-
Valer. Fiacciis Has, precor, exuvi-
:
' cepta, perpetuis sedibus, dormienti
&s, et opima cadaveia nostro Lin- siniilior, inlata est.' Meursius.

quite, ait, feretro.' Seal. 20 Pila] De pilis, in quibus in-


scripta nomina jndicum, Ascon. in
ELEGIA XI. Milon. Cnjusmodi autera baec pila
9 Sic maestce] Lego : SM masta: ita fuerint, quaesivi, nee repperi. Sane
nimirum postulaiite senteiitia, qua tabellis ad earn rem, non pilis, ute-
nil aptiiis elegantiusve. DousaF, bantur Roniani. Plut. in Lycurgo
Vide lib. u. Eleg. x.
Ttibce] pilas exiguas e fnrfure commemorat,
11 Quidmihi conjugium Pauli? quid quibus conjectis in vas tanquam sor-
currus avorum Profuit autfama- pigtwra '! titione fabarnm admittebatur vel
tanta mete 1 Num minus iniinitcs hahuit excludebatur aliquis e conviviis La-
Cornelia Parcas] Similis stnictura seii- cedaBmoniorum. Passerat.
lentiis illiiis apiid Ovidium in Epis- 21 Assideant fraires] Caussam vult
tola Leandii :
' Quid niihi, quod lato dicere coram judicequa'Stioni. Seal.
non separor a^qnore, pi oiiest ? Num Assideant fratres juxta Minoida ieU
minus haec nobis tani brevis obstat lam] Melius noster : Assideant fraires:
aqua Dcusa P.
':'
juxta 31inoia sella, et Eumenidum. Seal.
13 Num minus immiles hahuit] Male 23 Ixionis orbes] Supr. Tibull. lib.
habui. Ita ergo legenduui: Num mi- I. Eleg. III.

nus immites habui Cornelia parcaa, Et 24 Fallax Tantaleo]TavTa\evs, 'MStc-


sum, quod digitis quinque levatur onus ? vevs, AevKaXiSivs, 'Hpa/cAevs, et similia
Qiieni locum expressit Ovidius Epis- Tarentini : a quibus Romani Tanta-
tola Canaces :
' Quid juvat admotum leus, Adoneus, &c. Ausonius :
' Con-
per avorum uomiiia crtlo Inter cog- cedat Cei Musa Simonidei.' Simoni-
uatos posse referre Joveni r Num deus, "^ificiiviSevs. Seal,
minus infestum funebria munera fer- Tanlako] Vid. Tibull. lib. i. Eleg.
runi Feminea teneo non niea tela III.

nianu ?' Quis neget Ovidium hunc 27 Ipsa loquor pro me] hiroKoyr]TiKhs '

locum in aninio habuisse Seal. r enini AJ70S, qui sequitur. Seal.


Cornelia] Scriboniam nupsisse duo- Ipsa loquor pro me: si falio, poena so-
bus Consularibus, antequam Augusto rorum Infelix humeros urgeat urna meos]
nuberet; et ex altero etiani (hujiis Sic Ovidius ix. Metamorphos. Vix- '

Cornelise) matrem fuisse scribit Suet. imus innocuae si mentior, arida per-
:

in Aug. cap. i-xii. Eigo alter de dani Quas habeo frondes, et caesae
Consularibus illis e Corneliorum gen- securibus urar.' Dousa P.
ie. Passerat. Si fullo] Mos reorum caussam di-
14 Et sum quod digitis quinque le- centium, qui jurabant se nihil menti-
vatur onus] Muliebre funus manibus turos.
ferebatiir: quippe esse supra se ilium Soroi-um] Danaidum. Vid. Tibull.
sexiim, ne mortuuni quidein vole- lib. I. Eleg. III.

bant, quern sciebant suhmitti sibi de- 29 Si ctii fatna fuit] Exordium,
bere. Propert. h. 1. Et obtinuit hie Omnes partes orationis hie sunt.
mos etiauj ad tempora usque Majo- 30 Vera Numantinos] Conficta lectio
riani et Authemii luipp. Testis Sido- ex antiqua, Atra. At nos, Afra.
nius, ejus acvi n. Epist.
scriptor lib. Numantinus excidit Carthaginem
VIII. '
Cuiu Libitiuain ipsam flentes hoc et lippis et tonsoribus notum.
S. AURELII PROPERTII LIH. IV. KLRG. 11. f)01

36 In liipide hoc uni nupta fiiisse Cum olim ignis Vestre defecisset,
legar] Univirfe castitatis ac piuiicitice negligentiiis asservante ,Eniylia, quae
sii2e aigumentnm non silebant. Mart. ejus custodiani alteri novitiae Vestali
Epigr. XXXVI. lib. x. in Epitapliio niandasset, venit in suspicioneni,
nobilis niatronae. quasi parinn caste rem sanctissimani
?.8 Africa tonsa jnces] Esset simile tractasset : turn inops consilii, Vestani
iili : 'tifierepuis Pi>v\a7s STraprr; fiev iKei- prius apprecata, itijecit arie avulsam
paToS6^au: * Consiliis nostris laus est partem carbasinaj vestis, ac turn e
attonsa Laconum,' Sed noster tanla frigido cinere per carbasuni flamma
jaces: (\nod dictum BavfiacTriKoos. Seal. emicuit. Vide etiani Val. INIax. lib. i.

39 Et Perscn proavi siimduntem pec- cap. r, Passerat.


tus AchiUi^] Silius Italiciis de Phi- 5S Defieia et gemitu] In nostro,
lippo istius Peisze patre :
' Hie gente Defensa. Videtur nescio cnjus culpae
egregius, veterisfjiie,' <*v;c. De Perseo suspicione perstricta fuisso Corneliay
victo et capto a PaiiUo vEniylio vid. quod ex sequentibus cognoscitur.
I-iviiim, tota decade quinta. Pint, in Quod, in(juit, malevoli de me rumo-
Paulo /Eniiiio. ribus dift'erunt, hoc falsum esse con-
EtPeracn proavi] Silius de Pliilippo, vicerit uniis Caesar, qui niortem n>eam
fineiii vicerunt Roinani, patre istiiis deflevit : cujus lacriuise milji defeu-
Persae Hie gente egvegins, vete-
: '
sionis ac patroni vicen) sunt. Similis
risque ab origine regni ^Eacidnm, locus in Epicedio Driisi :
' Denique
sceptris proavoqne tiimebat Acliille.' laudari sacrato Ca?saris ore Euierui.'
Persen autem iEolice pro Perseo. Seal.
TlepcTvs, ne'pcrjs : 'OSvaffevs, 'OSucrcrrjS : 59 Ille suanata] Aliter vulgus hspc
'Ax'^Aeus, 'AxiA.A.''js. Contra 'S,ifj.oiviS7]s, accipit, ac sentiebat Pof-ta. Hoc
Si/ueowSeus. Seal. vult eniin Capsareni solere prapdi-
:

41 Me ne<iue censurce legem mollisse'] Care me fuisse dignam, quas illius filia
Nihil ferisse indigniim censnraniariti essem, non sororem Juliam tot im-
Paulli. Infra: ' Filia tii specimen pudicis factis suis infanieu). Ille, in-

censura? nacta paternse.' Seal. sororem, hoc est me, dignam


quit, ait

42 Lnbe mea nustrus] Lege, veslros, sua nata vixisse, hoc est verius dici
Ita et scriptus liber. Seal. posse natara suani, quam iliam, quae
43 Non fnit} Melius liber, ISonerat. sese tauto crimiue infamavit. Me
Seal. liliap potius, quam privigna? nomine
47 Sanguine ductas] Lege diclas. dignam t'uisse. Hsec vidcntiir igitur
' Lex dicta ofEciis' apiid Gratinm. post relegationem Juli;e contigisse.
*
Legem dieere elegans et Latiniini Notum euim, ui illam Pandataria in-
est, nt docet et similia loca corrigit sula relegarit pater. Addit Dio: Tuv
N. Heinsins ad Ovid. Heroid. Epist. 5e 57J xpV^"'!^^'''^'' civrrj 6 piv 'lov\ios

12. vers. 39. 'Atnuuios ws Kal enl rfj p,ovapx't<f rovro

49 f/i-na] ' Qualibet urna,' dixit, irpa|a$ anedave fier' &W<iiv tiv&v. oj 5e

pro quovis ordine judicuni. Tres \oi-aoi els vr]<Tovs VTrepupiadriaav. Non
autem erant ordines judicum, et dnbium, quin inter hos relegates Ovi-
ciiiqne sua urna, ut Senatoribus, diusfuerit: quem profecto ob illani
Equitibns, Trib. yErariis. rem tantum damnavit Augustus, non
50 Turpior assenm] Quasi non dani- ob libros, quod et taiigit Sidonius :

naretur, nisi confessa. Seal.


'
Et te cannina per libidinosa Quon-
53 Commissos cum Vesta reposceret dam Csfisareae nimis puellaj Fictac no-

ignes] Significat jErayliam virginem mine subdito Corinna; Notum Naso


Vestalem, de qua Dionys. lib. n. tener, Tomosque missum.' Te quo -
:

902 NOTvE VARIORUM &C.

que, inqnit, Ovidi, niniis faniiliarem juiiTTjp TeKvoiS. Seal.

factum per carmina tua Julias Au- 85 Sen tamen adversum] Vide qua
gnsti filivK, quam Corinnam finxisti in Festum notavimus voce ' Parilia.'

subdititio nomine. In quibus versi- Quae convenibant in manum viri,


bus quaitum a secundo loco tiadnx- lectum sibi sternebant in atrio, quem
imus, et teitiuni depravatissimum adversum vocabant, quia e regione
emendavimus. Si quis queiitur a januHs esset. Hoc confirmanius tes-
nobis factum, interpretetur nobis tiniouiis Asconii et Laberii. Janua
vuli^atam lectionem, et viruni puta- dicitur mutare lectum, quee videt
bimus. Nam nihil boni ex vulgata alium adversum lectum in locum
Jiauiiri potest. Seal. prioris, nova scilicet uxore donium

60 Et lacrimas vidimus ire Deo] Epi- ducta. Grjeci hujusmodi lectum vo-
cedio Diusi ' Lacrimas elicuique
:
cabant TrapK/SucToi/. Pollux et alii vete-
Deo.' Plin. lib. xxi. cap. iii. ' Apud res Magistri KAiVtj aicojuaf ero yafUK^,
:

nos exemplum licentiae hujns non est Kol eTepa napd^ucrros, ^ Koi outtj (XTpuvvv-

aliud, quam filia Divi Augusti, cujus rai iv Tcf 5a>|iiaTiy vnep rov rrju iraiSa pr)

luxuriauoctibus coronatum Marsyam aQvfjLTjaai. Clarius et convenientius


Dei gemunt :'
literae illius quam lec- niori Romano Hesychius dicit arpdliv-

tionem perperam quidam suis in Sue- vvadai Ttapa roi fieydpai. Atque haec est

tonium Annotationibus mutandam vera hujus Icci interpretatio. Seal. .

censuit. De Deo Augusto etiam vivo 96 Prole mea Paullum] Post hunc
et appellate et culto supra diximus. versum junge tria disticha, quae supe-
Seal. rius a nobis relicta sunt, Filia tu
61 Et tamen emerui] Hinc colligitur SPECIMEN CENSURiE, &C. Scal.
ornamontis consularibus efferri nia- 102 Cujus konoratis ossa vehantur
tronas, quarum filii raagistratus cu- aquis] Legeudum ut habet
equis,
lules gessissent : quod dignum est noster codex. Haec confirmant quje
notatu. Seal. superius dixi, nempe matronas Iiono-
Et tamen emerui'] Vid. Turneb. rariis vestibus, cunu et sella curuli
XXIII. cap. XII. Advers. efferri, quic filios consulares aut
64 Condita smit vestro numina nostra] aliis curulibns magistratibus functos
Repone lumina: quod et mos pris- relinquerent. Simile quod scribit
cus vulgatissimus, et libri nostri Lanipridius in Alagabalo : Inipera-
scriptura postulat. Ita auteni dis- tores roatronis afiinibus considaris
tinguendi versus hi : Te, Lepide, et conjugii ornamenta dare solitos. Equi
te, Paule, meum post fata leimmen honorati sunt curules, vel currus prae-
(Condita sunt vestro luminanostra sinu) torius, in quo sella curulis. Quare
Vidimus, et fratrem sellam geminasse et Praetorium jus dicitur honoratum,
turulem. Seal. et honorarium ; et ludi Praetorii, ho-
66 Consule quo facto] Hinc lege dis- norarii ludi ; et Praetor ipse honora-
tichon, etbenehabet: item illud, rius magistratus. Ovidius Verba, :
'

NUNC TIBI COMMENDO. lUud aUtCm que honoratus libera Pra-tor habet.'
filia TV SPECIMEN CUIU duobus SC- Ita autem haec ultima distinguenda :
queutil)us alio pertinent. Seal. Caussa perorata est: fientes me surgite
67 Filia tu speciem] hege, specimen. testes, Dum precium vitcc grata repen-
Seal. dit humus. Moribus et ecelum patuit,
75 Fungere niaternis] Euripides sim digna merendo Ci{}us konoratis ossa
Aicestide 2u : uw yevov toTj avr' i/xoii vehantur equis. Scal.
JANI DOUS^ FILII

IN

SEXTUM PROPERTIUM
CONJECTANEA ET NOT^.

LIBER I.

CAPUT I. medicina figxircc est'\ Locum liunc a ne-


mine discussura ita interpretor : Tam
PROPERTiicuidam loco labecnla de-
formosa es ut nulla medicamina sint,
tersa ; compluribiisinterprelamen-
sive venena, ut veteres loquebantur,
tis fax adiiibita. Secunda Elegia
quze formani tuam propriis bonis et
tota pensiculatius exciissa, et cum
nativa veniistate pulclierrimani emen-
Philostiati locis sparsim collectis
dare ac velut apgrotantem restituere
aliorumque uonndllis collata.
possint, id quod mulieres interpoles
Lib. I. El. i. vs. 1. Cynthia prima faciunt medicina auteni egent ea
:

suis miserum me cepit ocellis'] Quod qua^ in morbo cubant : et, ut scite
Propertius de semet ipso, id de Amo- Philostratus in Epistolis scribit, ^ (coX-

re Meleager ivcribit his verbis Kau- : Aw7rifO|UeV7) yvvT^ Ofpairevei rb iWnres,


rhi ipus 6 TTTavhs iv al9ept Tiecrfitos v\a>, (pofiovixevr) (pupaOrivat t ovk ex*') ^ <pic(t

Tots crols aypevdels o/xixacri, Tifxdpiov. KaX^i ovSeuhs Selrai roov firtKrl^TOtiv, iii

Vs. 3. Turn mild constatitis dcjecit TTpoffapKovffa, axnfj irphs ttuv rh bK6K\7\pov.
lumina fastus] Quid si constanli ? Ita otpQaXiiSov Se vwoypa<po.\, koI KOfx^v irpotr-

qiiidem et Propertio constabit suns Offfeis, Kol Xf'Xew Pa(pa\, Kal ehi KOfifiu.

Ippor, et 'fastus' interpretabimur TiKTJs (pdpfxaKov, Koi (in /c (pvKiov do\-

coDtcmtum ac repulsam, loqnendi phv &vdos, iiravSpdoiffis rov ivSeovs evpe-


forma liuic nostro usitata, ut ad Cyn- 07]. Quae omnia ad interpretationis
thiam referatur, non ad Poetam. nostraB stabilimentuni unicc faciunt,
Vs. 4. Et caput impositis pressit a- atque adeo vel sola explicant hunc
tnorpedibus] Idem prorsus et Paulus Propertii locum.
Silentiarins de Amore, Anthol. vn. Vs. 9. Aspice quos submittit humus
'Efore yap /jloi Ao^ iiri^as, (TTfpvois wiKphy formosa colores, Et (forte Ut) veniant
hedercE spontc sua tnelius] Similia his
El. II. Vs. 7. Crcde miki non ulla tucs et ilia cjusdeni Philostrati in alia E-
: :

904 JANI DOUS^ F.

pitola: rb kcJaAoj o.fXiXovfifvov fiaWov Propertius multotiens emaculatus,


avSi'i, Kaddirep twv (pvrSiv Saa ttj (puffei Rlanilius semel.
Ba^povpra koI rrjs rwv yewpyHv oMyooplas El. III. vs. 13. Et quntnvis duplici

ov xPV^otna : et paulo post: iiinrepol correptum ardorejuberent Hue amor hue


fi6rpvis, KoX TO. jui)\a, Koi elri SAAo ourd- JLiber, durus uterqiie Deus] Hue per-
(xarov Ka.\6v. tinet illud Graeci Poeiap Anlhol. iv.
Vs. 15. Non SIC Leucippis siiccendit 'Ev Kuddcc rhy epoora. rivos X'^P'^ 5 apKs-

Castora Phoebe] Utitiir exemplis imi- rhv oivcji AideaBat KpaU7]v, pi] irvpl nvp e-
lieium de heroicis seculis, qiias, ut Tvaye.

ipse alibi loquitur, ' tulit foiniosi Vs. 16. Osculaque admota sumere et
temporis aetas,' ad conipiobandum nrma manu] Quid hoc loco per ar- '

ingenuffi pulchiitiidinis decus niagis nia' denotari velit Poeta iioster, non
^uaai atFectatae atque interpolis for- est consulendus Aortas, satis enini de-

niae lenocinium ad auiorem non allice- clarat suani mentem. C*terum no-
re solum, sed et traliere liouiines. tanduni in eadem significatione apud
Similiter et Philostratus olde iv toIs :
Gripcos oTrAa poni. Nicander in ii.

Kfipivats TiTa^at "yvvai^iv, a.KK' tV rals a- Georg. apud Athenapuni : Th 8e irov

Z6Ku>s KaKoiS. olai Koi al Trpurepai fjcrav, irrl peirffof ovhZos"Ott\ov ^pupi^rao Zhk-
vv xpi'C^s ^pa Koi fiovs, Kol vSap, koI TeWov !r(pdri(TTai. Auti(iater Anthol.
6pvi6es, Kal SpaKovres. I. TloWas S' (7tI yvvalKas ISeTr Ovx'
Vs. 19. Nee Phrys;ium /also traxit KaAas tV uiptv OTrAif o^usVas aKopicrrus :

candore maiitum] Sic Philostratus inulieres intelligens, qualis ilia Glyco


Kal irdvTus e\Kets rw Aitjv atJ-eXovixivc^. apud Furium Coniicum, quam ita io-

Vs. 22. Qualis Apellceis est color in quenteni inducit, Fulgentio teste
' Myrihinum mihi adfer, quo virilibun
tabnlis] Hue pertinet ilia Carfilidis iii-

terrogatio : ri udWos ; (pvcriKri ^wypa- armis occursem fortiuscula.'


<pia. Vs. 45. Dum me jucundislapsnm so-

Vs. 23. Non illis studium vulgocon- por impulit alls, Illafuit lacrymis ultima
quirere amuntes] 'O yap KaWanricrixhs cura meis'] Plane huic geminum illud
tratpiKhv, ut Philostratus ait, et t5 Heliodori lib. i. Kal ovS" av eXrj^av 9pT]-

(pvKLov, Koi 6 KTjphs, Kol rh TapavTeivhv, vovvT^s, il pi) ris vTTVos firm-TCLS v(p' rjboi'Ti'i

Kol oi iiriKapinoi oipeis, Kal al xpucral tte- tSiv yocav enavae toov SaKpvoov : ubi sen-
Sai, QaiSos, Kal 'ApiaraySpas, Kal Adtdos lentia postulat ut toov re Saupvuv, aut
(pap^aKa: et ut ipse mox dicit : 'Uni Kal SaKpvuv, legatur.
si qua placet, culta puella sat est.' El. IV. vs. 3. VitcB quodcunqtie seqne-
Utrumque exprimit Melissa in Epis- tur Hoc magis assueto ducere servitio'^
tola ad Clearefam cum enim de : Scriptus codex V. C. Francisci Mo-
sumptuoso vestium apparatu locuta dii,pro ducere, vivere habebat, quod
esset, subjungit : Ta7s iTaipais yapTo^e damnare mihi religio sit, qui sciam
XpV^i-l^^ JTOTTocj' riiy ir\i6vcov Qripav. ras 'vitam vivere,' ' servitutem servire,'
5e TToff iva rhv iSiov ivapecrovcras ywat- ' noxam nocere,' et haec talia trala-
Khi Koap-os b Tpd-Kos treXei Kal ovx ' cto- ticia esse apud Latinos. Sed et '
na-
\al. vem navigare '
dixit Ulpianus in 1. i.

Vs. 28. Aoniamque lubens Calliopea ff. Nautae caup. stabul.


lyram] Videtur alludere ad formulam, Vs. 8. Cynthia non illasnomen habere
LUBENS MERITO. sinaf] Omnino legendum sinet, quo-
modo et in codice Modiano exstare
CAPUT II.
postea comperi.
* Arma.' JJirAa. '
Vitam vivere,' 'na- Vs. 17. Sciet hcBc insana puella] Ma-
vem navigare,' * millia quanta,' lim: sciet hoc insana putlla.
IN PROPERTIUM NOIVE. 005
Vs. 23. Nullas ilia suis contemnet agmina scplem Flebis in aterm surda
Jletibus uras] Contemnet, id est, prae- jacere situ] Sic Silius lib. i. '
longe
teribit sen negliget. Apuleiiis Miles. clausis sua fcedera, longe Ausoniam
VI. '
rata scilicet millius Dei fana et fore.' Florus lib. ii. cap. ii. Longe '

caerimonias negiigeie se debere, sed illis nauticte artes, delorquere remos

omnium benivolam niisericordiara et ludificari fuga rostra:' et cap. vi.


corrogare.' 'Longe illi triplex murus, totidem-
Vs. 27. Maneat sic semper aduro, que arces.'
Nee quidquam ex ilia, quod qiierar, inve- El. viii. vs. 11. AVc tibi Tyrrhena
niam] Lego Ne quidquam, ut coucin- solvalur funis arena] Versus hujus ge-
nior sitsententia. neris non solum Ovidio, sed et Pro-
El. V. vs. 10. At tibi curarum millia pertio nostro ita crebri, ut pene ele-
quanta dabit] Sic dictum '
millia quan- gantiae studio ultro affectati videan-
ta,' lit a Plauto : 'Sexcenta tanta tur ; et quidem, qui, in inciso et
reddam, si vivo, tibi.' extremo, aequali sono liniantur, prse-
El. VI. vs. 3. Cum quo Riphaos pos- terhunc sunt isti: Eleg. xvii. hujus
siin conscendere montes] Si andaci mihi libri Quin etiam absenti prosunt
:
'

liberet esse,legerem ausim pro possiin: tibi,Cynthia, venti.' Lib. in. Eleg.
quamvis id hie eodem sensii letinere vii.'Inmarecuisoli non vahiere doli.'
possimus, lit infra :
'
Et contra mag- Eleg. viii, ' Dulcis ad hesternas fue
num potes hos attollere Solem.' ' po- rat mihi rixa lucernas.' In duobus
tes,' id est,aiides. Simileni mendam versibus ununi exstat exempluin lib.

eluo Manilio lib. v. ubi in omnibus II. Eleg. Non, non humani sunt
III. '

libris legitur: ' Ciun semel aetliereos partus talia dona, Ista decem menses
jussus conscendere currus Siminium * non peperere bona.' Quod et apud
contigerim sua per fastigia culmen :' Gra^cos Anacreon fecit: "iv tiv 6avuy
rescribo enim : ausus: neque obstat tTTeXdr), Aafiij ti Koi wap4\6]].

quod prjecessit :
'
Me properare viam El. IX. vs. 1. Dicebam tihi ventures
Muudus jubet.' irrisor amores] Qnatuor hie versibus
Vs. 16. Insanis ora netet manibtis^ idem quod Alcipliron in Episto-
dicit
Sic Ovidius : 'et insanis unguibus ora lis ex persona amatoris cujusdam 6 :

nota :' ipse alibi :


'
Projicis insana irore yeXctiv rohs in rpucf)?)? irdBfi 5ov\ei'

cymbia plena mann :' item: ' Saucia oyras, '6\os el/xi rod Trddovs.
vesana verberat ora manu.' Vs. 6. Dicere, quos juvenes qnaque
. Vs. 22. Semper at armutcB cura fuit puella domet] ' Dicere' interpreter,
patruel Videtur dictum, ut a Pindaro quasi ex oraculo promere (hinc :

Olynip. I. 'ApeTotcri f^efiaXoras vlovs. 'Dictio' pro oraculo:) innuit enim


se de ainore consultum respondere
CAPUT III.
posse, quod et Tibullus de se ipso
*.Ita sim felix.' Exerapla versuum profitetur 'Gloria cuique sua est.
:

qui aequalisono finiantur. 'Dicere.' me, qui spernentur aniantes. Consul-


Aliquot amantium aftectus indicati tent cunctis janua nostra patet.
:

et in lucem protracti. ConjecturiE Tempus crit, cum me Veneris prae-


nonnullae et correctiones. cepta ferenteni Deducat juvenum se-
El. VII. vs. 3. Atque, ita sim felix, dula turba seuem.'
jtrimo contendis Homero] Augustus Vs. 21. Quam Pueri toties arcum seU'
apud Suetonium in Tiberio cap. xxi. tire tjiedullis] Malo legere, atque oni-
' Vale, jucundissime, et, ita sim felix, nino ita restituendum puto : Quam
vir forlissime.' Pueri totis urcum seutire medullis. Sic
Vs. 17. Longe castra tibi, longe miser Ovidius ;
' totis bibit ossibus igneiia.'
90G JANl DOUS/E F.

Vs. 33. Quare, si pudor est, quam tros, Tantus erat demens inter ntros-
primum errata fatere] Legenduni arbi- que furor.'
tror ni pudor est, sententia aptissima Vs. 13. No7i solum restros didici re-
atque etiam apertissima, si accom- Quid si calores ? nam
ticere dolores]

inodentar hue ilia CatiiUi Flavi, :


' dixerat aiitea:'Tantus in alternis
delitias tnas Catullo, Ni sint illepidas vocibus ardor erat.' Tameu neque
atque iuelegantes, Velles dicere, nee vulgatum ilhid displieet, propter
tacere posses. Verum nescio quid caussam quam modo exposui.
febriculosi Scorti diligis hoc pudet :

fateri.' Quae non paruni aperiunt


CAPUT IV.
mentem hujus loci, si ita Icgatnr, ut Propertiani eujusdam loci multi<
eum restituendum putamus. plex explicatio. ' Communes Dii.'
Vs. 34. Dicere quo pereas, scepe in Fortuna, Venus, Amor, Mais. Ne-
amore jucat] ' Quo,' sc. amore aut : mesis alata. Cur Cyllenius ' com-
legendum qua, t intelligatur arnica. munis Stella' dicatur Apuleio, varie
Alludit autem ad Pioverbium Gras- declaratum. Idem cur eloquentise
coruni, CHJus et Plato in Symposio praeses.Homerica imitatio. Fla- '

meminit kolWiov rh (pavepSis epav toD grans amor Herculis,' et similia


\<idpa. Ut enim Aristspnetus in Epi- quiedam. Aliquot locorum col-
s tolls inquit irecpvKf rols iroOovaiv en
: latio.
IxaSXov etrau^eii' 6 \adpa7os d/xa Kal aiyd)- Quod legitur Elegia sequent! : El.
ixevos ipois. Dicat O-
Sic Horatius :
'
XI. vs. 15. Ut solet amoto labi custode
puntiae Prater Megilla^, quo beatus communes nee meminisse
puella Perfida,
Vulnere, quapereat sagitta.' Deos: variam explicationem admit-
El. X. vs. 5. Cutn te complexa mori- *tit: nam aut ad omnes Deos referri
entem, Guile, puclla] Sic supra: '
Sed potest quibus quasi testibus interposi-
me complexa; remorantur verba pu- tismutua inter se tide amantes obli-
Petronius ' Animam
ellze.' : nostro gantur; ant ad solam Fortunam,quas
amplexam in corpore :' id est, irepi- omnibus communis est, et nunc huic
irXexde'iiTav. Vide Prisciannm lib. viii. nunc alii benigna ; quae sententia fir-
et X. Quod autem dicit '
morieu- matur hoc Menandri versu &vdpo)iros :

tera,' egregie tangit aft'ectus amanti- i)v fxfixvTjiJo TTjs KOLvris Tvxos' aut etiam
m,utet Sappho: TeBvavai 5' 6\iyov ad Venerem, quam ab inconstantia
Et ipse infra:
hioKTa ^Duvojxai airpovs. iroLKiXddpovov appellat Sappho aut :

'Et cupere optatis animam deponere denique ad Amorem, qui paullo mo-
verbis.' Sed omnium elegantissime mento mutabilis, et ita in levitate
v.t ypa<piKOL)s hffic describit Heliodorus sua constans est, ut periculum sit
lib. II. Kal eixofTo aWyiKoou, &vav5oi p.ev, patri sive vitrico, ne cognoniinis sui
a\K' iicTirep Ttvoifxivoi, Kal fjLiKphv eSei airo- jacturam faciat, quem aWoirpdaaWov
Ocr/cr/cetf avrovs. ovrcos apa Kal rh xapnJ GraECi vocant nam utOvidius dixit
:

irn-fpfidWov, els aKyeiuhu vepiiffrr) TroWd- in Amoribus :


' Quod dubius Mars
Kir, Kal rris rj5ov?is rh dfierpov iirlcriraffTov est, per te, privigne Cupido, est.'
Kvnriv iy4uvri<rev. Ex
quibns verbis Hinc et ipse supra: ' Nullus amor
baud ditficile explicatu est, cur la- '
cuiquam faciles ita praebuit alas, Ut
crymas,' ' dolores, '
'
curas '
toties non alterna presserit ilia manu.' Et
iteret hae Elegia. lib. II. ' ssepe Cupido Huic mains
Vs. 9. JS'on ttimen a vestro potui se- esse solet, cui bonus ante fuit.' Et
cederc lusu Tantus in alternis vocihus
: Philostratus in Epistolis : val fpcos val
nrdorerati Sic infra Elegia xiii. ' Non vffiecris d^eis deol koI ffTpecpS/Mevoi : ubi
ego complexus potui diducere vcs- Nemesiui ct Amorem rite conjunxit,
:

IN PROPERTIUM NOTyE, 907


nam ejus Deee simulachra, veluti et cti'ectores sunt, eripiunt
: nam et Sa^
Ciipidinis,apnd Sniyrnseos alata fne- turnus, ut pote rigoris genitor, diur-
lunt, teste Paiisaiiia, quod ejus nu- num calorem a Sole ac Jove quodam-
nien, ut idem addit, in iis potissimum modo aufert; etMars humorem ilium
appareret, qui amore capti sunt. genitalem, quo Luna et Venus pol-
' Communes' poiro '
Deos '
dixit si- lent, exsiccat. Mercurium porro com-
militer ac Pindarus in Neineis : Koival munem diei, noclisque, et stellarnm,
yap ipxovT' eATTi'Ses TIoAvTrSvwv avSpuv. quae tenebris aut liici pra^snnt, esse
Sic Apuleins in libro de Mundo com- ' voluerunt. Potest etiam allusisse
mnnem stellam' Cyllenium appellat videri Apuleius ad illam Graecorum,
quod, quia, aliis minus intellectum,oc- Koivhs 6'Epi/.rjs, quod adagionis vim in
casionem dedit locum in suspicionem se habet, quoque Plutarchus et Lu-
corruptelae vocandi, breviter expli- cianus ntuntur. Quid quod aequara
care constitui. Ac primum com- potestatem in caelo et apud inferos
munis appellari potest Mercurius, illi tribuunt Poetae? unde superis '

quod cuicunque se Planetee conjunx- Deorum Gratus et imis' Horatio,


erit, cum eo vires suas conimunicet, '
commune profundis Et superis nn-
et noxius saiutarisve fiat pro noxiaa men' Claudiano dicitur. Quod tani-
aut salutaris Stella; applicatione et etsi non tam ad Mercurii sidus quam

aspectu. Est enim sidus versipelle, ad numen pertinet, tamen addere vi-
ut cum Flauto loquar, eoque per a- sum est, ne cui eo nomine tantum
qnae elementum apud Platonicos de- id elegantius videretur, quod id nos
signari solitum. Notandum auteni fugisset.
quod minus tritum est, liinc caussam Vs. 23. Tu mihi soladomus,
tu, Cyn-

a quibusdam desumi, cnr eloquentiaa Plane Homericum


^ihia,soln parentes]
praeses appelletur; q\iod nos docuit est: itaenim Andromafhea[)ud illni
Joannis Salisberiensis Policratici sui, Iliad. Z. "EKTop arap ffv jxoi iaal irarrjp,
sive 13e nugis curtalium, lib. ii. cap. Kal TrSTvia /x^iTrip, 'HSe KacriyvriTus, ffb 54
XIX. Mercurius vero talis est, qua-
' fioi ddXfpos irapaKOLTris . Hue quoque
lem vicini Planet* permiserunt: cum pertinet illud Eleg. xviii. lib. ii.

et ipse convertibilis naturae sit, po- ' Cinn tibi nee frater, nee sit tibi filius

tentioribusqne coheereat. Unde p!e- ullus,Frater ego et tibi sim filius


rique eum praesulem eloqnentiae opi- unns ego.'
nantur, eo quod ilia juncta sapiential El. XIII. vs. 23. Nee sic calestem
plurimum prosit, malitia^ sociata no- Jlagravs amor Herculis Hebeti] Duo hie
ceat plurimum.' Neque liajc apud observanda sunt, primum ' flagrans '

alium scriptorem facile rcperias, qute cum accusativo junctum, delude fla- '

ille hand dubie, ut pleraque omnia, grans amor Herculis positum pro '

hausit ex aliquoeorum qui nunc non Hercule amore incenso, ut 'error


exstant. Epitheti communis' et al-
' Herculis,' pro errante Hercule, infra
tera ratio e secretiore Astrologonun Eleg. XX. sic * hiatum leonis' pro
doctrina peti potest, qui inter errati- leone liiante invenias apud Lncre-
cas Stellas Solem Jovemque diurnas tium lib. V. ' equorum vires,' pro va-
appellarunt, nocturnas autem Lunam leutibus equis apud Manilium lib. v.

et Venerem. ^doplovs vero et interi- naXaiyeveaiv K\4a (pwroiv, pro inclytis


tus caussam adt'erentes Satnrnum et Heroibus apud Apollonium ' fugam ;

Martem, hunc noctuinis, ilium diur- servorum,' pro servis fugitivis, in 1.


nis attribuerunt, bonis siquidem bene- 2. ff. de lege Fabia.
ficisque stcUis id ipsum, per quod boni Vs. 28. Nee sinet abduct] In libro
;

908 J AN I DOUS^ P.

clarissimi Modii erat, adduci, qiiod dare.' Atqui, si exenipla reqtiirunt,

probo ;
pendet enim awb koivov ' przE- ingero illis Ovidiiim Amorum lib. iii.
teiitos fastus.' Eleg. XIII. 'Da populo, da verba
El. XIV. vs. 15. Nam quis diviliis milii : sine nescins errem, Et liceat
adrersn gaudet amore ? Nulla mihi tristi stidta credulitate frui.' Plane enim,
pramia sint Venere^ Non longe ablii- similia et 'seculo
baec, 'populo'
dit liinc illiid Mimrermi Tis 8e : dare verba.' Ac fortasse scripsit Se-
/8ios, Ti Se TepTTVov &Tep XP^'^V^ 'A<ppo- neca: an Penelope pudica fuerit, ut
iirvis ; ciijus rueminit Horatius Epi- opponantur inter se, pudicam esse,
stol. lil). I. et verba dare iis quibus pudicam se
El. XV. vs. 9. At non sic Ifhaci di- esse persnaserat.
gressu mota Calypso Desertis vlim Jie- Vs. 24. Frigidaque Eoo me dolel niira
teraf crquoritnis] Sic infra Eleg. xx. gelu] Allusio ad etymon aurae, quod
' Qiize miser ignotis error perpessus est, quasi avh Tr\s ecu peovaa: unde et
in oris Herciilis indoniito fleverat &yxai'pou diluculumappellat ApoUo-
Asranio.' Ovidiiis Faster, iii. ex per- nius in Argonauticis; id qnod alii
sona Ariadnes : 'En itenim fliirtus XvKOcpws, nepl yap rhv toiovtov Katpbj', ut
similes audire querelas.' Lycopliron tradit ApoUoiiii Sclioliastes, ai alpai
in Cassandra : Ti i-LaKpa TXijfjLcov eis irvfovm, Kal tovto Se ' rov TloirfTov'
avTiKoovs irerpas, Eis KVfia KOKphv, fls Avprj S' e/c TroTUfMv ^pi>xpT) TreAei ijoiOi
vairas SvavAriTioasBd^co, Kevhv ^aKKovffa Trpo.

fidcTTaKos KpOToy id est: 'Sed cjiiid : Vs. 47. Sic ego nunc domina vitiis et
misellalongnm ad ignaras petras,Sa- semper amnntis Ftetibus] Malim, sem-
Jiimque surdnm, et asperas cantes per-nmuntis, ut sit vepev. Sic Lucre-
loqnor, Sonos inaiies nuirmnris rjuci tius : semper-florentisHomeri.'
'

oiens ?' Similiter profiindit qiiestus Eleg. wii. vs. 2. Nunc ego desertas
suos apiid Sopliocleni Philoctetes, ulloquor Hakionas] Sic Elegia se-
loco queni paiilo post citabinins. Alia quenti Et quodrnnque niese pos-
:
'

qiia-dam ad banc rempertineniia dixi snnt narrare quereljt, Cogor ad ar-


in Catnllum. gutas dicere solus aves :' innuens
Vs. 32. Sis quodcHTtque roles, non deesse sibi tVequcntiam bominnm,
alieiiatameii] Sic Tibull. ' Ferfida, quibus querelas suas (in quibus om-
sed, qiiaiiivis perfida, cara tamen.' nis adversa fortuna babet levamen-
tuni, ut Seneca loquitur) exponere
CAPUT V.
possit. Ita ronqueritur et Philoc-
Seneca? loons a pravaaliornm correc- tetes apud Sophoclem : '^D, Xt/xtiffs,
tione vindiratns, et aiil)i conectus. S> TTpopXrJTis, & ^vvovaia @r]p'2v opeiwv,
' Eoo gelu,' &yxai'pov.
.\nra fri^ida Si Karappuyes jreVpoj, 'Tfuv raS', ov
' Semper amans.' Fabnla remotior yap &\\ov ol5' orqi \4yw.
de pinii. ' Divini fontes.' El. XVIII. vs. 20. Arcadia pinus ami-
El. XVI. vs. 12. Turpior et secli ri- caDeo] Vere ' arnica;' ut pnte quern
vere luxuriu]Locus bic commode mihi Boreai amatori item suo, tunc qunm
in niemoriam revocat ilbim Senecje pueilaadhuc esset, longe praefcrret
Epist. Lxxxix. Quid inqniris, an '
unde Thrax ille injuriae impatiens
Penelope impudica fuerit, an verba deprehensani forte solam spatioso
seculo siio dederit In quo miror .^'
campo saxo allisit quam infeliciter ;
invenisse viros doclos quod oft'ende-
moribundam exceptam intra gremiuni
ret, et suspectam faceret Latinitatem
sunni tellus in arborem cognominem
ejus locutionis : ' verba seculo suo
comniutavit, cujus frondibus poslea
IN I'ROFERTIUM NOT,E. 909
tempora praecinctus semper specta- tinus de Aquaeductibus Fontium : '

tus est Areas Dens. Qua; tabula ex- menioiia cum sanctitate adhuc ex-
stat apud Constantinuni Cieoponic. stat et colitur.' lliuc a Cicerone se-
XI. et tangitura Nonno in Uionysia- cundo de Legibus fontis aia' me- '

cis neque movissem, nisi neglexis-


: moratur, in tertio de Natura Dec-
sent moneie, qui caetera in enarraudis ram ' fontis delubrum.' Janus Gru-
fabiilis diiigentissimi, ita ut lic sola terns, amicus meus, et curiose doctus
pene cura cuiata. Quod auteni
illis has literas, legit Clitumni fontes in
libri nonnulli awafj legiint [)ro arnica, Suspicionibns, qnod nou improbo.
minus placet. Praecessit enim Si :
'
Caeterum divini eadem sententia pu-
quos habet arbor ainores ;' id est, si teni retineri posse, ut Clituninus ipse
quando amor etiam arbores tetigit, intelligatur per hos uivinos fontes,
veluti Pityin puellam, quae, quod uumen praesens atque etiam tatidi-
Pani se aniicam przestitit, in arborem cuni, cuique eo loco adjacet tem-
coinmutata est. pluni priscuni et religiosum, ut auc-
Vs. 27. Pro quo divini fontes] Fron- tor est Plinius in Epistolis.

LIBER II.

CAPUT VI. nari et cognoscere nolle, quasiqiie


nientione indignunincgligere. Qua-
Locus Propertii restitutus. ' Lyrfe
lem ejus veibi notionem notavit in
carmen digitis percnrrere.' ' INIiita
illo Plauti Aiuphytr. Janus Guilel-
favilla.' '
Ignorare.' Apuleio lux. iniiis: ' Quern omues mortales igno-
Ariadnes chorus. ' Tamen '
pro,
rant, et ludificant, ut lubet.' Cui
tandem. addo similiter accipi id verbum apud
Illud, quod in ipso secuudi li< Ciceronem Orat. pro Roscio Ameri-
bri limine occurrit: El. i. vs. 9. no 'A me autem ii contenderunt,
:

Sive carmen digitis percussit


bjrcE qui apud me et amicitia, et beneficiis,
eburnis : uta vera germanaque scrip- et dignitate plurimum possunt quo- :

tura degenerasse credam, facit lo- rum ego neque benevolentiam erga
cutionis ejus insolentia, digitis car- me ignorare, nee auctoritatem asper-
men percutere : quam si consideres, nari, nee voluntatem negligere de-
nihil verius arbitrabere conjectu- beam.' Hiac lucem capit Apuleii
ra nostra : Sive hjrce carmen digitis illud Miles, v. ' Jamque ista, quae fe-
percurrit eburnis. .Sic Virgilins in rimus, non parentibus nostris, ac nee
Culice ex correctione magni Scali- uUi demonslremus alii: imo, nee om-
geri :
' sed tenui percurrere
INIollia nino quidquam de ejus salute noii-
carmina versu.' Et Ovidius Aniorum mus.'
lib. II. Eieg. X. ' Hffic querulas ha- El. III. vs. 18. Egit tit Evantes dux

bili percurrit poUice chordas.' ^riarfna t/w;()s]Alludit ad simulachrum


Vs. 77. Taliaque illacrymans mutcs Danlali, de quo Homerus Iliad. 2.

jace verba favillce'] Sic supra :


'
Quvp tu 'El' 5e X'^P^'^ TTo'iKiWe -rrepiKXvros 'Afixpi-

viva mea possis sentire favilla.' Ho- yirfjiis, T(^ '/-6A.of olov ttot' eVi Kvaiao't^

ratius ;
' Debita sparges lacryma fa- evpeb] Aai5a\os ijaKyjcnv KoW.irKoKdfj^
villara Vatis aiiiici.' 'Apid^vri. Id apud Gnossios fuisse ex
El. II. vs. 4. Juppiter, iffnoro pristi- albo lapide constructiira auctor et
nafurtatua] ' Ignorare' hie est, asper- Pausanias in Boeotici^.
; :

910 JANI DOUSiE F.

Vs. 37. Nunc Pari tu sapiens et tu ^VTiSi KariXv(Tt,'ras iv T]\ocla iraiBorpifitc

Menelae fuisti, Tu, quia poscebas, tu, Kol To?s ^evois avTiKabi(TT7]<nv.
quia lentus eras] Parissimum Imic il- Vs. 12. Me soror, et cum qua darmit
lud Ovidii m.
de Arte ' Aut Helene, : arnica sitnul] 'AKoKovQiav sermonis con-
quam non stnlte, Menelae, reposcis sidera, et nihil veritis arbitrabcre
Tu quoqne non stulte, Troice raptor, emendatione nostra Me soror, et cum :

habes.' qua dormit arnica simul: quasi dicat:


El. V. vs. 5. Liveniam tamen e multis Me laedit etiani arnica aliqua tua,
fallacibus unam Qua fieri nostra car- cum tecum dormit, o Cyntliia: inep-
mine nota velit] ' Tamen '
hie inter- tum enim esset, cum proximo versu
preter, tandem : quomodo et Nonius sermonem ad ipsam dixerit, subito
illud Pacuvii Peribaea, ' Tamen
in velut sui oblitum loqui de ea iu ter-
obfirmato anirao mitescit metus,' ex- tia persona.
ponit. Vs. 13. Omnia me ladent] Mallem :

Vs. 11, Non ita Carpathice variant Icedunt.


Aquilonilms unda. Nee dubio nubts ver- El. VII. vs. 7. Nam citius paterer
iitur atra Note, Quam facile irati verba caput hoc discedere collo] Scripserim
mutantur amantes] Sic infra Eleg. ix. libens : abscedere.
de inconstantia muliebris aniini ' Non :
Vs. 20. Uic erit et patrio sanguine
sic incerto mutantur flamine Syrtes, pluris amor] Hue pertinet illud ejus-
Nee folia liiberno tarn tremefacta dem :
'
Nescit amor priscis cedere
Noto, Quam cito feminea constat non imaginibus.'
foedus in ira.' El. VIII. vs. 33. Viderat informem
multa Patroclon arena Forrectum] Imi-
CAPUT VIT.
tatio Homerica est: sic enini ille

De Laide collati inter se aliquot II. H. Bhdipe Se ol (piXa yovvaO', 6 S'

gcriptoruni loci. ' Multa arena por- vTTTios fleravvad-n). Agathias Scholasti-
rectus.' Propertius quinquies cas- cus Anthol. I. Si* 5' ilpio dtiuv''OjX7]poi',
tigatus : illustratus et Ciaudianus. Xlbis Thv Tlpiafj.iSr]V i^eKvMaffa ireSaj.

El. vi. vs. 1. Non ita complebant Martialis lib. i. ' Et volucrem longo
Ephyrecc Lnidos a-des. Ad ciijus jacuit porrexit vulnere pardum.'
GrcEcia tnta fores] Plutarchus in Ama- El. IX. vs. 25. Hcec mihi vota tuam
torio : "Ictts 57]Trov6ev aKofj Aa'iSa t^v propter suscepta salutem] Inscriptio
aoldifiov iKetvrjv koI iroXxAipaTOv, oos vwe- vetus
(pXije TTOdcji Ti]v 'EAAaSa, fxctWov 8e rais DEJE SYRIiE
Zvcnv ?iv Trfpifidx^P'os QoXaaffais. Quo SACR.
videtur respexisse Ciaudianus lib. i. VOTO SVSCEPTO
in Eutropium :
'
Haud alitor juveiium PRO SALVTE.
flanimis l-lpliyreia Lais E gemino di- El. X. vs. 23. Sic nos nunc inopes
tata mari.' Lubet et sequentia at- laudis conscendere carmen] ' Scandendi'
texere, nt illustrem :
' Cum serta verbum videtur postularc, ut scriba-
refudit Canities, jam turba procax mus culmen.
noctisque recedit Ambitus, et raro El. XI. vs. 2. Ludet, qui sterili semi-
pulsatur janua tactu, Seque reformi- 7ia Malim Ludit: quam-
ponit humo] :

dat speculo damnante senectus, Stat viscommode etiam reponere possis


tamen atque alias succingit leno mi- cum magno Scaligero Laudet.
nistras.' Idem enini de Laide tradit
et Synesius in Epistola quadam, ubi CAPUT VIII.
inter caetera ait : Kal irpoijcrOr} rrji t4- Elegia Propertii de Amore tota pen-
X^V^j '5^ ^TTfiS^ T^i/ ipyaarlav virh xa^^apa siculatius excussa. Amantes pe-
: :

IN PROPERTIUM NOTTE. 911

ris comparantur, idque a Platone Petulantia, cupiditas, et malevolen-


esse ostensiini indidem Plautus
: tia.' Quap omnia in aetatem et affec-
. illustratus: iteniqiie Ovidiiis paiilo tus puerorum optime quadrant.
post. Aliquot loconini cum Grae- Vs. 7. Scilicet alterna quoniarn jac-
cis contentio comparatioque. E- tamur vnda] Sic Amorem fluctibus
in
pigramnia quoddam ex Amoribiis ac tempestati assimilat Meleager An-
meis insertuni per occasioneni. thol. VII. Kvfxa "rh iriKphv epuros, olkoi-

Ventum est ad Anioiis descrip- lxr)Toi T6 irvfovres Zf;\ot, Kal Kcifxcav X*M*"
tionein in Poiita nostro Unibro, qiise, piov Neque abludit hinc il-
veAayos.
veliiti Ciipidiuis clavo affixum, me lud CatuUi: Tanto te absorbens vor-
'

coget sibi diutius immorari non in- tice amoris jEstus in abruptum de-
vitum: ita suavis est et deleiiefica. tulerat barathrum.' Hinc Horatius
Ait primo ad amantem ' Quanta laboras in
:

E). XII. vs. 1. Quicmique ille fuit, Charybdi?'


puerum qui pinxit amorem, Nonne pittas Vs. 13. In me tela manent, manet ct
miras hiinc habuissc inantts] Idem tere puerilis imago, Sed certe pennas perdi-
Tlieophylactus in Ainatoriis: 'ETraifcD dit ille suas : Evolat hei nostro quoniam
rovs ^cijypdcpovs. vTroirrfpovs yap tuvs de peclure nusquam^ Heec omnia pene
^puras ai>aypoi(pov(n, Kal rex^j? Stafxop- ad verbum expressa a Paulo Silenti-
^oScri ra irpayixara, Kal toTs irXdafxacri ario Antholog. vii. Mr/Ken ns irr^leie
t)]v aX-fiBeiavrepareuofrai. Quaj maximc Tr66uv jSeAos, loSSKrjv yap 'Els ifJie Aafipos

pertinent ad ilium versuni :


' Idem "Eptas e^iKevciKrev oArju. Mi] irTepvyuv rpo-
non trustra ventosas addidit alas.' fieot Tts eTT-fjAvcTiv. i^Sre y^p /*oiAa| eVi/Scls

Vs. 3. Is primuin vidit sine sensu, ffTepvoLS iriKphv t7rrj|e irdSa, 'AffTefX(prj5,

vivere atminles'\ Amantes pueris com- aSovqTos ivf^erai. ov5e jueTeVTij Els f/ie

parat, quod et pnidentia careant in- ffv^vyiriv Keipd/xevos Trrepvyuv. Unde lu-
star puerorum, et in puerilibus nugis cem capiet Ovidius amorum ii. Eleg.
ac curis occupentnr. Quod et ante IX. cum scribit O in corde meo de-
:
'

hunc fecit Plato in Philebo, nbi cans- sidiose Puer.' Quod argumentum
sam, cur amantium peijuriis ignoscat animi caussa et ipse tractavi auxi-
Juppiter, hinc deducit, ita scribens : (jue variis inventionibus in Epigram-
'ils Se Xoyos Kal ev Ta7s r]Sova7s rals mate quodam meo quod apponam :

xepi TO acppoSlffia, at 5i] ixiyicrrai Sokov- lUapsus tacitis pennis Puer ales in
ffiv eluai, Kal rh eViopKeu' ffvyyvd!>fj.T]V alto
e'l\T}<pe irapa Bewv, ais KaOdnfp TraiSuv Corde tuam graphice scalpserat
rail' r]5ovwu vovv oiiSe tov oKiyiarrov Ke- effigiem ;

Kryijxivdiv. Uuem locum citat Atbenae- Vis oculi qiium, Vita, tui cor sustulit
us libro XII. sed corrupte : itaque omne,
hinc emendetur. Facit ad banc com- Et cum corde tuam sustulit cffi-

parationem et illud Plauti in Meica- giem.


tore, ubi amator senex, tanquam ele- Jamque duce errabam amisso, pote-
mentarinni puerum, in luduni se ire ramque nee umbrani
coipisse jocatur, bella translatione: Vel reperire tui vel rcperire mei,
'
DE. Hodie ire in ludum occrepi lit- Lampade quum duplici gemina sub
terarium. Lysimache ternas scio jam. nocte premebat
LY. Quid ternas? de. Amo.' Nam Abripiens profugo me inihi saevws

amori prieter caetera accedunt, ut Amor;


in Prologo dixit ibidem Plautus Luniina dum nobis geminum vibrantia
'
Ineptiae, stultitiaeque adeo, et teme- fulgur,
ritas, Incognitia, excors immodestia, Lnmina sidereis aeinula luminibus,
:

912 JAM DOUS-iE F.

Alluxere faceni, qiialis post mibila Vs. 24. Nox tibi longa venit, nee re-
fessis diliira dies'] Vide sis quae notavi ad
Esse Helice nautis ant Cynosura illudCatuUi : 'Nox
perpetua una est

solet, dormienda.' Ubi versum Senecas ex


Monstrantes iter igne suo, vestigia hoc loco emendamus. Nunc addo
possein exempUim Silii Italici lib. viii. ' Dii
Qua reperire mei, quareperire tui. longae noctis, quorum jam numina no-
At Vemis (attonsis qtioDiam non avo- bis Mors instans niajora facit.'
lat alis, Vs. 44. Nee nostra Actiaeum verteret
Nudiis ut in rapto corde remansit ossa mare] Malo cum doctissimo Scali-
Amor, gero lerrere/, eleganti locutione. Ean-
Hinc doininae flammis, hinc pectoris dem quoque vocem Cornelio Severo
iistus ab aestu, restituo in jEtna nam et apud ilium:

Queis auxit proprias in sua danina in mendo cubat Scrutamur rimas,


:
'

faces) everrimus omne profundum.' Male


Jam duce cassa suo qiiaerit, neqne vulgo editur evertimus. :

repperit usquam, Vs. 50. Omnia si dederis, osettla

Cum Domina Pueruni, cum Puero pauca dabis] Languet sententia ita ut
Doniinam. concipitur in omnibus, quas quidem
Sed ut ad Poetam nostrum redeamus, vidi, editionibus : quani erigo mutata
quod sequitiir. distinctione hoc modo: Omnia, si de-
Vs. 17. Quid tibi jucimdum siccis deris oscula pauca, dabis: quasi dicat :

hahitare medullis? Non ego, sed te7iuis Omnia a te niihi data putabo, ut
vapulat umbra med] Paiia facit cum Cicero loquitur, si modo pauca oscula
ilia Ovidiana expostulationead Cnpi- dederis.
dineni Elegia quain citaviuius modo: Ergo muneribus qui-
El. XVI. vs. 15.
'Quidjuvat nudis hamata recon-
in vis mercatur atnicam] Praevalet apud
dere tela Ossibus ? ossa mihi nuda me lectio illorum codicum qui habent:
reliquil amor.' muneribus quitis mercatur amorem: et
videtur altera velut interpretamen-
CAPUT IX.
tum hujus esse.
'Gallicus,' pro Phryge. * Noxlonga.' El. XVII. vs. 15. Nee licet in triviis
' Verrere,' ' everrere.' Properti- sicca requiescere Luna] Pliniuslib. xvii.
ano versui mutata distinctione sub- cap. XIV. ' Inseri autem pra!cipit
sidlum allatum. Sicca luna.' Can-
'
'
pira ac mala per ver, et per solsti-
dere canis.' Venire.' Alia quae-
'
tiuni diebus l. post vindeiiiiam. Oleas
dam. autem et ficus per ver tantuni, Luna
El. XIII. vs. 48. Gallicus Iliacis miles sitiente, hoc est, sicca.'

in aggeribus] Recte Galliciim pro Tro- El. xviii. vs. 5. Quid si jam canis

jano accipere possunuis. Stephanas cetas mea cundeat annis] Hinc Apulei-
de Urbibus TdWos, -Korafjibs ^pvyias'
: us Metam. v. dixit, ' candenti canitie
vl nepioiKoi TlpoixadiSav noTafioyaWr]voi, lucidus.'
ots irapaTideTai 6 UoXv'iffTwp eV t^ Ttipl Vs. 30. Mi satis, si modo
formosa
^pvyias TpiTf^. scepe venis] quaedam notio
Peculiaris
El. XV. vs. 12. Sinescis,oculi su7it in est hujus verbi 'venire' apud hunc
amore duces'\ Elegantcr Philostratus Nostrum. Supra; 'Sic hodie veniet,
in Epistolis : Ot ocpdaAixoi ^vfj.Pov\oi si qua negavit heii.' Paulo post
Tov ipav. Hinc Plotinus Pliilosophus * Hie unus dolor est ex omnibus acer
Ennead. III. lib. v. cap. iii. ^pou, ait, amanti, Spciauti subito si qua venire
quasi ipatris. uegat.'
IN I'ROPERTIUM NOTJE. 913
El. XXII. vs. 9. Sive vagi crines puris sus, et invitis ipse redit pedibus.'
in frontibus errant] Idem sub initium E\. XTi\. vs. 34,. Invidiam quod habel,
hujns libri, * Seu vidi ad frontem non solet esse diu] Gnome ostendens
sparsos errare capillos.' ea diii dtirare iion posse qua; invidix
Vs. 34. Hie ego Pelides, hie ferns obnoxia sunt, quamvis in speciem
Hector ego] Scilicet in hac Veneris minus vera, tanien auctores sues
paleestra quod et Tibullus de se pra?-
: habet. Seneca in Suasoriis; ' Scias
dicat :' Hie ego dux milesque bonus.' licetad fineni pervenisse, quje ad in-
Hinc potitus amica exclamat noster vidiam perducta sunt.' Strabo de
Callimachus alibi: Haec mihi de- ' teniplo Dtlphico loquens: 'Kiri<(>dovos
vinctis potior victoria Partliis Haec : S' &i> 6 kKovtos SvacpvAaKTds iffri, khv
spolia, haec Reges, liiec niihi curriis Ifp^s p.
erunt.' Vs. 35. At si scecla forent antiquis
Vs. 41. Nam
mdius duo defendunt grata imellisl Forte antiqua his grata
retinacula naveni] Plerumque a nave puellis.

comparationes sumit in amatoriis re- El. xxvi. vs. 37. Quicunque et venti
bus. Supra Eleg. iv. loquens de se- iniserum ve.xasiis Ulyssem] Hue perti-
cundo amore: ' Tranquillo tiita de- neut, qua; de verbi '
vcxare' notione
scendis flumine cymba.' Eleg. xiv. scribuntur a Gallio lib. ii. cap. vi.
' Nunc ad te, raea lux, veniet mea li.\.xx\ii.\ii.l^. Jam licet et Stygia
littore navis Servata : an niediissidat sedeat sub arundine remex] Triplicera
onusta vadis r' Quod videtur esse a interpretationem ad luinc locum at-
Graeco fonte: sic enim Meleager tulit Pater. Quod si quis secundam
Anth. VII. 'H (p'lKepws xa^fTors 'AtntXri- nialit de calamis et arundinibus cres-

TTi^s oTa ya\Tivo7s "Ofx/xafft ffv/xireidfL -rrdv- centibus forte ad ripam Stygis, non
ras ipuTOTzKoiiv. Sed et sententiam deerit illi Virgilii auctoritas, quae
banc de gemina anchora habere auc- hoc astruere videatur Georg. iv.
torera sapientissimum Socratem, cu- ' Quos circnm limns niger, et defor-
jus haec apud Stobseum verba sunt: mis arftndo Cocyti, tardaque palus
Ofrre j/auf e| evhs ayKvpiov, ovre $iov iK innabilis iinda Alligat.* Neque ab-
ftias f\TrlSos opixiiTTfov, observavit eru- ludit liinc illud Mimnermi ap. Athe-
ditissimus Lipsius. naeum xiu. "A'iSSffS' eirAevae, &c. Ad
quern fragorem periinet et illud O-
CAPUT X. vidii : ' Quique per infernas horrendo
Invidiae obnoxia minus diutnrna. De murmure valles Impar jurats labi-
arundine Stygia' varie agitatum.
' tur amnis aquae.' Nee rejicienda
Patris interpretatio, iteraque Be- Beroaldi sententia, qui cymbam Cha-
roaldi, excussa et firmata novis auc- rontis intelligi putat, quandoquidem
toritatib. Juvenali lux. Canua' '
antiquitus ex arundine navigia con-
genus navis. * Cannicarii.' 'Tan- ficiebantur. Plinius lib. vii. cap. ii.

gere ad ossa.' in India ait esse '


arundines tantae
El. XXIV. vs. 39. Nil ego nonpatiar: proceritatis, ut singula internodia
nunquam me injuria mutat] Sic Petro- alveo navigabili ternos interdum ho-
nius inSatyrico: 'Necmecontumeliae mines ferant :' et cap. Lvi. ejusdeni
iassant quod verberatus sum, ne-
: libri, naves fieri in Nilo ex papyro,'

8cio; ejectus sum, lusum puto, modo et scirpo, et arundine.' Cui acce-
redire in gratiain liceat :' quo pertinet dunt etiam Diodorus, Solinus, Mela.
et illud Elegia proxiina :
'
Ultro con- Ncque mirum, cum arundo apud Jn-
icmtus rogat,etpeccasse fatctur Lse- riscon^uilos etiam arborum nomine
Delph. el Vnr. L'lus Prnpert. .-i IM
;

914 JAM DOUSyE P.

contineatur, et ejus nomine fiirti agi El. XXX. vs. 18. Turpin cum face-
possit, ut dicitiir in L. Vitem ff. ar- ret Palladis ora tumor] IMiilostratus ;

borum furt. caes. Hinc Jiivenalis 'H Se 'A9r}va koI tovs av\ovs ippi\f/ev, ut
Satyra v. ' lUud enim vestris datur rb irpoffwnov ouTJjs avyx^ovra^.
alveolis, quod Canna Micipsaruni El. XXXI. vs. 5. Hie equidem Phoebo
proia subvexit acuta.' Ad quern visas viihi pukhrior ipso Marmoreus

locum glossae veteres nonduni edita>, tacita carmen hiare lyra] Disticiion
quas beiieficio viii docti et huniani- hoc loco inilii alienum videtur, neciue
tate praestabilis Pliiiippi Ratalleri enim praecessit quidquamqno ret'erri
Georgii Filii habeo :
'
Cantia genus possit illud, ' Hie :' itaque sub finem
:'
uavis, unde et cannicaiii dicuutur collocandiim puto post iiltinium disti-
quos ' cannicarios' liaud facile alibi ciion, lioc niodo : Deinde inter malrem
reperias. Sed, ut navis haec ex arun- Deus ipse inlerquc sororem Pijthius in
dine fueiit, videtur abnuere alius longa carmine veste canit.Hie equidem
ejus PoetoB interpres a Pithoeo edi- Phabo visas, Sj-c, Nam cum
prinio de
tus ; explicat enim: ' Gf uus navis porticu tenipio adjnncta, de Belidum
quae Gaudeia dicitiir, utGandeia
sit imaginibus, de templi structura, de
Micipsaruni, id est, Afronim, Gan- armento Myronis circum aram, bine
deiam enim soli At'ri, id est, Zamaji, tie aureo Soils curru, de eburneis

vel, ut alii, Byzaceni, ut alii, Barcae foribus, in quibus Brenni et Niobes


invenerunt.' historiiE sculptae, dixisset ; commode
El. xxviii. vs. 8. Quicqxddjurarunt, subjungit de ipsa togati ApoUinis
ventuset unda rapit] TibuUus
Venti :
' statua tanto artificio fabrefacta, ut,
temeiaiia vota nubes diri-
Aijiiae et ipsam naturam provocans, vivere,
pienda ferant.' Vide poiro quae ad spirare, et canere videretur.
banc rem attuli in Catullum cap. x. El. XXXII. vs. 13. Et creber pariter
quibus adde boc Pbilodenii Antbol. platanis surgentibus ordo] Maliin : Et
VII. Nvv S' 6 fxkv SpKid (pi](TLV iv uSart creber platanis pariter surgentibus ordo.
Kiiva (pepecrdai. El. XX XIV. vs. 00. Quern tetigit
El. XXIX. Apparent non ulla
vs. 35. jactu ctrtus ad ossa Deus] Alibi :
'
De-
toro vestigia presso, Signa volvptntis scendit vulnus ad ossa meum.' Ar-
non jacuisse duos] Hue pertinet illud chiloclius : Aucrrrji/os eyKeifiai irSdeji

Aristaeneti Epistola ultima: 'E^avearr] aipvxos Xa\Tnj(n QiSiv oSvyrjcrty iktjti


ttJs evPTJs Kcd TTjv aTpufji.priv evsTcipa^e, HiiTapp.ivos St' 6(TT(Q3v. Theocritus
iravTe\a>s ffiryxfovffa rh epicr^ia rev Ssu- Idyll. 111. "Os ne KaTa(jp.vx<av koX is
npov ffdixaros, Srt Korr^ySpei p.r)vvp.a.Ta
av^vylas.

LIBER III.

CAPUT XI. Lib. III. El. III. vs. 50. Qui volet
austeros arte fei ire viros] Sic lib, iv.
Via sacra." MentemLyaeovincire:' Cum
' ferit astutos comica moecha
earn metaphoram suniptam ab He-
Getas.'
siodo, ciijusyexemplo ctiam Plauti
El. IV. vs. 22. Mi sat erit media
lectio asserta. Prodigiosum Lunie plaadere posse via] Vetus Modii et
deliquium. De Solis luctu quid- nonnuUa? editiones Sacra habent, non
dam novum. ^Plciadum spissus media. Notuni triumphantes per viam
ignis, chorus.' Horatius explicatiis. Sacram in Capitoliuni ire solitos
:

IN PROFERTIUM NOT.E. DJ5


Noster supra: ' Actiaque in Sacra rens glomerabile sidus.' Cur auteni
ciiirere nostra via.' ' Pleiadum chorum' dicat, ut et Ho-
El. V. vs. 6. Nee 7niser cera paro clade, Carminum ' Indomitas
ratius lib. iv. :

Corinthe, tun] Ha;c item lectio est a prope qualis undas Exercet Auster,
codice clarissimi IModii, cum altera Pleiadum clioro Scindente nubes,'
valde intricata sit et obsciua. neutrubi explicant Commeutatores.
Vs. 21. Me jurat et multo mentein Puto autem banc subesse caussani,
vincire Lyceo] Ab Hesiodo est siimpta quod Pleiades existimentur choream
hijpc traii.slatio, sane pulchra. Ita ille dicere stellis, ut lraditHyginus,quam
de vino Sui/ 5e ttJSoj xe?pas re Seet
: Electra postTrojam captain dolore
yXwaadv re voov re Aetr^oiS a<ppdcrTOiai. permota deseruit, et a ceteris sese
Hinc fulcitur Veritas lectioni Flaii- removit, ue lascivire videretur in
tinae in Pseudolo: '
Sed scio, tii oleum luctu.
hand niagnipendis, vino te devincis.'
Vs. 34. Solis et atratis luxerit orbis
CAPUT XII.
equis} Videsis notata a Tibullum me in Quaedam Propertiana cum Alcyphro-
cap. V. ubi, fjiiod monui de dcfectu nis Epistolis coUata. Locus ex
Solis, qui aliunde quam a Lunae inter- Callimacho expressus. 'Pennae' et
ventu fit, non parum stabiliri potest iTTfpvyes pro augnrio nova signifi-
eo,quod et Lunam interdum deficere catione. ' Proelia' pro proeliatori-

dicant scriptores, cum tanien nullam bns, et similia. ' Serere, condere
a terrae umbra obscurationem pati- proelia.'
tur, sed vel nigra vel sanguineo colore El. VI. vs. 13. Ac moestam teneris
siiffusa liominibus apparet. Hoc do- vestem pendere lacertis^ INIalim : An
ceniur a Xipliiiino in Vitellio, ubi mastam. lo Modii codice erat : At
scribit Tapax^is ouv koX Kara tovto
: motstam.
iroWT}s iv TtjS rod BireAiou ffTpaToneScji Vs. 32. Ptena erit ante meos sera,
oUcrris, 4irr]i'/^7]crev aurV V <Ti\7]vr} ttjs sed aiiipla, pedes] Alludit ad illud vul-
vvKrhs fKAiTToiKTa, ovx 'dri Kol idKidaOri gatum : 'H Nefxeais Trapa irdSas fiaifei.
(KttlTOi TO?S Qopv^OVIxivOlS KoX TO TOlOVTa El. VII. vs. 45. Viveret ante suos
<p6^ov (pepft), oAA.' '6tl koI al/xaTwdris dulcis conviva Penates, Pauper, at in
(cat /xeXaiva, &K\a. re rtva xp'^t^'^'''"-
terra, nil ubiftere potesll Alciphron in
(pofiepa. a(pi7ffa &<pQr). Porro lugere Epi^tola Glauci ad Galatiam eadein
Solem in deliquio videutur sensisse dicit : sed paulo latins : rt olv, S yi-
Veteres, quod cum ex hoc loco colligi vat, oh criiKppovovfii.fi', Kal ovf/e tov Kaipov
potest, turn ex Augustino de Civit. (pevyofMiv TT/f TTpbs rhv ddvaTov yfirvia-
Dei lib. ui. cap. xv. ubi agit de (Tiv ; Kal ravra eVl TratSi'oty ^HvTiS' oTs
Romuli morte Quasi vero si luctus
:
'
et ual nrj^ev fxeya napexeiv Si' axprj/ua-
ille Solis fuisset, non niagis ideo credi Tlav Xo/J.ev, raSe '4i^0jxiv Kol x^ptovfxeBa,
deberet occisus, ipsunique scehis Th ras TptKvfj.las Kal tovs e(c $vdov kipSv-
aversione eliara diurni liiminis indi- vovs ayvorjcrat, yiuipyia Se (TvvTpa<prjvai,
calum,' Ka\ rhv a(T(paArj Kal aSerj ^iov acr-Foaa-
Vs. 3G. Pleiaclum spisso cur coil igne adai. Contrariam sententiam habet
clionts] Spissuni ignem tribuit his in Epistola Eustoli ad Elalionem

itellis, quod sint in se conclobata?, et Kpurrov yap iirav^Keiv e'/c BocrirSpov KCil
fiSrpvos SiK7}i'TrpoaavaKeK\iixevcu, ut Tlieo npOTTOlTiSoS ViOTTKoVTOV, fj KaBTf/XfUOU 4irl

loquitur in Aratum : unde et nonien Ta?j TTJs 'Attiktis i<TxaTta7s \ifxwSes Kal
illis '6ri i:\ri(riov aWriXaiv /celi/Tai, ut avxp-y)pi>v epvyydvew.
inter alia ibidem addit. Hinc Mani- Vs. 47. Nun talit huic pectus strido-
Jius lib. IV. ' Pleiadum parvo refe- rem audire proceUa:, (ita enim divinitiis
' ':

016 JAM DOUS/E F.

emendavit Jos. Scaliger) Et duro tene- iivrl To7s vo<TT]Kots ',


'ministeria' pro
ras Iwdere fune munus. Sed tliya: tha- servis et niinistratoribus Juriscon-
lamo aut OricicB ttrebintlii, Effidtum hulti sa?pe ;
'
noxani' pro leo qui
pluma versicolore caput] Alcipliron de nocuit, lidem . i. Institut. de Noxal.
Adolescente quodain urbanis deliciis Actionibus.
iunutrito Oi/ yap avex^P-^^o^ ''''^'^ ^vKaiv
: Vs. 47. Quid mine Tarquinii fractas
TTjS aKidSos erri re Tamiraiv rivcov ^eviKwv juirat esse secures] Similis indignatio
Kal ((fxcTTpiScov KaTUKKiBfls, ov yap oiSs Claudiani in Eutropinm :
'
Eutropio
Te fcpacTKev ftvai Keladat ws ol Xuitrol iirl fasces adservabantur adeniti Tarqui-
'rail' KaTaarpaif/ATwv^ el qui seqnun- niis.'

tur.
CAPUT XIII.
El. X. vs. 8, Et Niohes laci'ymiis
Tentata nonnulla Propertii loca aut
aupprimat ipse lapis] Expiessit pene
restitnla. 'VEratus eqnes.' ' Fer-
ad veibiini ilia Callimaclii Hymno in
Apollinern : Kal pAv oSuKpvSeis avafiaX- reus cataphractus.' ' Clibanarii

XiTai SA.7ea TreTpos,"0(TTis evl ^pvyirj 5j6-


proprie Partbi. ' Vacui amantes.'
phs \l9os earripiKTai., Mdpixapov avrl yv-
* Vacans niulicr.' '
Repreliendere'
vaiKhs oc^vp6v Ti xaj'oycTjj.
pro, sistere. '
Demosthenis arma.*
Vs. 11. Tuque o ciira mihi felici- Quod de aurato equo legitur Elegia
bus edita pemiis] Giiilielnius Cante- ad Posthumum :

fus in Novis Lectionibus, '


pennis,' El. xn. vs. 11. Neve tua Medce la-

id est, avibus interprelatur. Ego tenlur cade sngittw, Ferreus aurato neti
simplicitcr 'pennas' pro angurio ac- cataphractus equo] Quamvis commode
cipio, et agnosco transinaiinani Ve- explicare possis ex istis Virgiliaris
nereni, quuni e Callinia.'lio, non in- ' Spumantemque agitabat eqnuni,
spectam aut obseivatam aliis, eruo quern pellis aenis In pliimam squam-
primus. Sic enini ille Hymno in mis auro conserta tegebat :' tamen
Lavacra Palladis : ryucrelrai 5' opviOas, vix est, ut non corruptum censeam,
^s a'icrios, aire TriTovTai''H\i6a, /co^ jroicuf qunni pra?cesserit ' Ferreus,' et ca-
oiiK d,ya9al -nripvycs ; ubi -Trrepvyes au- taphractos definiat Servius, ' qui et
guiium interpiotor, quomodo videlur ipsi niuniti ferro sunt, et equos simi-
etiam Politianus intellexisse, quum liter munitos habent.' Itaque legen-
vertit : ' Cojjnoscet volucrum quas dum suspicor: Ferreus cerato neu ca-
prospera, quivque volatu Irrita, ciijus taphractus equo. Confirmat suspicio-
item tiiste sit auguiium.' Itaque nem nostrani Claud, de
vi. Consul.
hyaOal irripvyes respondent Propertii Honorii: '
Ut chalybe indutos equi-
* ft'licibus ptiinis.' tes, et in sere lateiites Vidit cornipi-
El. XI. vs. 9. Colchis f II j^rantes uda- des.' Curtius Equitibus
lib. iv.
mantina sub juga tuuros Egit, et urmi- equisque tegnmeuta erant ex ferreis
gera prvelia strit liumo] Iniitatus vi- laniinis serie inter se connexis:' et
detur hunc locum Statins Papinius similiter Sailustius Hintoriarum iv.
Tliebaidos i. ' Trepidum si Martis 'Qui praUergrediebantin- equites ca-
operti Agricolam infandis condentem omni specie: equis
taphracti, ferrea
proelia sulcis Expediam.' ' Protlia' paria operimenta erant qu5E lintea :

autem pro pKvliatoribus ponit, nt ferreis laniinis in modum pluma ad-


' conjngiuni' pro conjuge, ' hospitium nexuerunt.' Ita enim connectenda
pro hospitc. Sic Cicero in iii. de duo Fragmenta monuit Pater. Quo
Legibus vinciila' pro vinctis Ma-
'
; pertinct etiam quod fcrreum cala-
nilius lib. iv. ' triumphum ' pro triuni- phractum dicat hie Nostcr, alludcus
phatrice dixit ; voTr]fj.aTci. Aristophanes foriafsc ad etvmon Clibanariorum.
IN HROFERTIUM NOT^. 91^

qnod est in Onomastico Petri Da- Lucretium lib. vi. '


Qnod nisi re
nielis, lit citatur a Turnebo in Ad- Spirent venti, non ulla rctVenet Res,
versaiiis, ' Clibanarii, quasi tunica neque ab exitio possit reprehendere
ferrei :'
nam et loquitur de Medis euntem.'
sive Partliis Propertius : et Cliba- El. XXI. vs. 27. Persequar aut stw
narios Persicam vocem esse tradtnit dium lingua, Demosthenis arma'] Hue
Lanipridius et Ammianns ;
qiiibus pertinet, quod Orpheus in Hyninis
adde, quod in Notitia Imperii Equi- appellat Mercurium yXdjacrris Buvhv
tes primi Clibanarii Parthi inter 'iirKov.Hinc Cicero lib. i. de Inven
Vexillationes Comitatenses vn. sub tione Qui veto ita sese arinat elo-
:
'

dispositione viri illustris INIagistri qnentia, ut non oppugnare comuioda


militum Praesentalis recenseantur. patriae, sed pro his pugnare possit, is
El. xiii. vs. 19. Quis viva sequatur mihi vir et suis et publicis rationibus
Cunjugiuni]'Conjugium' pro con- utilissinins atque amicissinuis civis
juge, utmatrimonium pro matrona
'
'
fore videtur;' et alibi de eloquen

apnd Livium lib. x. Plura in banc tia loquens: 'Quid tam necessa*
rem minus vulgatacongessimussupe- riuin, quam tenere semper arma, qnir

riore capite. bus vel tectus esse possis, vel provo-


Vs. 59. Proloquar, atque utinam pa- care improbos, vel te nlcisci la-
triw sim vents aruspex'\ In nonnullis cessitus t' Sed et ' telis disciplina-

editionibuslegas: vanusaruspex: quod rum armari' dixit Vitruvius lib. i,

verissimum puto. Neque enim optat '


artibus armari Tacitus sive Quin-
'

aut iniprecatur mala patria? suae, sed tilianus in Dialogo de Oratoribus.


praedicit tantuni: sic lib. iv. ex per-
'
Legibus armari ' Justinianus in Pro
sona vatis cujusdam :
' Vera sed in- cemio Institutionum. Id quod quam
vito contigit ista fides.' inepte reprehendatur a Florido quo-
El. XV. vs. 29. S(pe vago Asopi so- dam, hinc patet.
nitu permota fiuentis] Aptius ad sen- El. xxiii. vs. 19. Me miscrum, his

tentiani fuerit : vaga. aliquis rationem scribit avari] In Mo.


El. XVII. vs. 11. Semper enim va- diano codice erat, ararus, quod placet;
cuos nox sobria torquet amantes] ' Va- et confirmant ilia Ovidiana: ' Inter

cuos,' id est, amica carentes. Sic lib. epliciueridas melius tabnlasque jace>
1. Eleg. xm. ' Tu, quod saepe soles, rent, In quibus absumtas fleret ava

nostro laetabere casu, Galle, quod rus opes.'


abrepto solus amore vacem.' Sed et El. XXIV. vs. 5. Mistam te varia laU'

vacare pro, viro carere, apud eun-


' davi serpejigura, Ut, quod non esses, esse
dem est lib. ii. El. ix. ' At tu non putaret amor} Faceret veteris Codicis
una potuisti nocte vacare, Impia, non auctoritas, legerem : Cum, quod non
unum sola manere diem.' Hinc ex- esses, esse putaret ainor : nam tale quid-

plicandus, id quod alii non notarunt, dam videtur sententia postulare. Al-
Martianns Jurisconsultus, cum ' va- luditporro ad versus suos de Cynthia:
cantera mulierem pro vidua sumit in ' '
Ut Mceotica nix minio si certet
L. 5. (j. 2. ad leg. Jul. de vi publ. Ibero, Utque rosae pnro lacte natant
Tacitus quoque eodem sensu Annal. folia.'

XIII. ' Sed, ubi mulier vacua fuit, Vs. 7. Et color est toties rosea colla-
nectere moras.' tus Eool Hinc Paulus Silentiarins ad
El. xix. vs. 9. Quam possit vestros ami cam: Ei Ka\ is avro\tr}v irphs 0^6'

quisquam reprehendere cursus] ' Re-


prehendere' hie, sistere, compescere, El. XXV. vs. 14. Ah specula rugas

ac remorari significat; ut et apud increpitantc tibil Claudianms in Eu-


: :

918 JANi DouSi?;: f.

tropium lib. i. ' Seqnc reforniidat specnlo damnante senectns.'

LIBER IV.
CAPUT XTV. ad ApoUinem: quin et 'Phcebeis
*
Collis et licrba.' ' Deciis et ordines.' certantia flammis' conspivat cum to
Salliistiiis explicatus. JEdos Apol- '
Phoebo visus niihi pulchrior ipso.'
linis Palatini : de ea capiendum Vs. 20. Qualin nunc ciirto lustranovan-
Manilii locum, Castigatiis Festns. tur equo] Emendatus Festus nbi ait:
Stabilita Scaligeri correctio. Alio '
October equus appellatur, qui in

vorsu e variantis scripturae vcs- canipo Martio mense Octobri immo-


tigiis, forte an melior, rerte nova latur quotannis Marti.' Illud enim
lectio constitnta. De ' qiiinque assntum ab homine
qiiotannis videtur
qnjedam monetag non pro-
stellis' aliquo male feriato et ignaro moris
tiita^.Item de nova qninqne ' prisci: itaque commode deleri potest.
zonarnm' notione allata et enita Quinto anno id sacrificiiim fieri so-

nonnnlla plane nova. litum constat ex ipso Festo, et hoc


Quod in secundo statim versu oc- Propertii loco.
currit hiijus libri : Lib. iv. El. i. vs. 2. Vs. 36. Hac, ubi Fidenas hmge erat
Ante Phrygem ^neam coUis et herba ire,i?rt] Ita pra^clare emendavit vir

fuit^ Dictum eadem figiira, qua a omni pra^conio major Jos. Scaliger,
Virgilio xi. jEneidos ' Volat igneus
: rum aiitea vias legeretur nullo sensu :

aequore Tarchon Arma virumqne longe via, id est, longinqua via. Dic-
ferens.' Et in ii. Georg. Pateris ' tum antem longinqua via erat ire Fide-
libamus et auro.' Sic capio et illud nas eodem modo, quo alibi ab eodem :

Sallnstii Histor. lib. i. ubi de Cinna 'Non datur ad Musas ciirrere lata
loquens ex persona Philippi iiiquit via.* Tollenda vero distinctio post
*Cujus in urbem reditu dccus atque ' hoc modo Hac, ubi Fidenas
ire' :

ordines omnes interierunt.' longe erat ire via. Via enim non an-
Vs. 3. Atque iibi ^lavali stant sacra ferendi, sed nominandi casupositum.
palutia Phcebo] De aede ApoUinis Pa- Vs. 38. Sanguinis altricem nunc pu-
latini loquitur, quam libro ii. sic de- det esse lupam^ In veteri Modiano est
scribit: ' Turn medium claro surge- non pudet. Sed longe aliter concepta
bat marmore templum Et patria lectio in editionibus antiquis: San-
Phcebo carius Ortygia. Atque aram guinis altricem non putat esse lupam.
circum steterant annenta Myronis, Fuerit fortasse : Sanguinis altricem
Quatuor artificis vivida signa boves. nee ptitat esse lupam: ut hoc dicat:
Auro Solis erat supra fastigia currus adeo degenerasse Romam a prisca
Et valvae Libyci nobile dentis opus.* ilia et horrida simplicitate majorum,
Ita enim eos versus digerendos cen- in omne Inxuriae genus prolapsam, ut
seo. De donis in hoc templum col- originis suae peene oblita sit, neque
latis puto intelligendum Manil. lib. v. meminerit amplius altricis illius lupae,
*Hinc Augusta nitent sacratis mune- cujus lacte Romana nicenia in tantum
ra templis Aurea, Phcebeis certantia creverunt.
lumina flammis, Genimarumque illi Vs. 107. Aspicienda via est cali, ver-

radiantes lucibus ignes.' Nam et 'Au- susque per astra Tratnes, et uh zonis
rea munera' referri videntur ad au- quinque pefenda Jides'] Josephus Sca-
reura ilium Solis currum : et ' luniina," liger in doctissimo Commentario suo
:::

IN PROPERTIUM NOTyE. 910


ad Manilii librum v. posteriorem scripto codice fucrit, puta velut
versnni ita citat : Limes, et a stellis glossema fuisse bujus vulgatae, et
xjvinque petenda fides: sive ea ab in- quidem doctum Glossema neque :

genio sive a veteri codice lectio est : enim quivis intelligat zonas hie capi
nam neque hoc addit, neqiie ullam pro ipsis stellis, sive potius stellarum
canssam ;
quae fortasse liaec est, quod orbibus. Atque id ita esse colligo
in stellarum apotelesmatis qninque ex istis. Orpheus Hymno in Stellas
sonae locum non liabeant. CEeterum ait inter caetera : 'EwTa^aus ^wvas
per quinque stellas, si banc admitti- i(popu>fievoi., T]ep6Tr\ayKToi, Proclus lib.
mns, intelliget Planetas quinque. IV. Commentariorum in TiniEeum
Quum enim Planetje septem dican- 'O 8e Beovpyhs outos oterot ffacpws eliriiv

tur, Solem tamen et Lunam in nu- rhv Srifxiovpyby l| 6.vaKpffxdffat fcovay,


merum venire errantum Veteres ffiSofjLov r)\iov fXiffe/xPoX^aavTa nvp, Ne-
noluenint : sed kkt' e|oxV> <|>coTa, que aliter explico illud Claudiani
reiiquos errantes 6,(TTepas appellarunt. lib. in. de Laudibus Stiliconis,Jubi de
Caussam babes apud Theonem Pto- Roma loquitur; 'Quae luce nietalli
lomaei Commentatorem. Hinc Cicero JEmwla vicinis fastigia conserit astris
lib. I. de Natura Deor. Deos enim '
Quae septem scopulis zonas imitatur
octo esse dicit quinque eos, qui in
: Olympi.' Nihil itaque in Propertio
stellis vagis nominantur nnum qui i mutandum, sed in sententia quam
ex omnibus sideribus,quae iiifixa c<elo antea videbatur prae se ferre et in
sunt, ex dispersis quasi membris qua misere allucinatus est Commen-
simplex sit putandus Deus septimum ; tator alioqui doctus. Quid enim
Solem adjungit octavamque Lunam :' attinebat hie agere de quinque Mundi
eodem libro 'Quid? Solis
et alibi : plagis ambientibus distinguentibus-
nnmquidnam, ant Lunae, aut quinque que terram pro ratione caloris vel
errantium siderum simile vidisti?' frigoris, que in praedictionibus istius-
Manil. lib. in. * Solem Lunamque modi Hsnm nullum habent? Facitpor-
vagasque Evincant stellas.' Julius ro ad explicationem nostram illud ve-
Firmicus lib. i. cap. iv. ' In quo Sol teris Poetae in Epigramir.atis Graecis:
et Luna, quinque etiam stellae erra- 'AirXavees 5' eKaTfpde, Koi ayriBfovresaKT)-
ticae, quae Plane tee a Graecisvocantur, Toi 'Af Spo/uerjs yey(ris iraaav &yov(n tvxv"
certa ac definita semper agitatione
discurrunt.' Macrobius in Somnium CAPUT XV.
Scipionis lib. i. cap. xvii. ' His illud Castigatus Propertii locus vitiimani-
adjiciendum est, quod praeter duo festus certiori conjectura. Helena
lumina et stellas quinque, quaeappel- Kpt^ Lycophroni. Cornicis occursns
lantur vagae.' Ex qnibus omnibus inauspicatus in nuptiis. J. Lipsii
liquido commonstrasse me puto, Ve- emendatio certa. Fragmentum Per-

teres, Sole et Luna excliisis, quinque


vigilii alterius. Cur Venus iroiKi\6'

duntaxat stellas in errantium censum Opovos Sapplioni.

venire voluisse. Qiiod nobis sub- Te modo munito Sericua


El. III. vs. 8.

sternetur tanquam in fundamentis, hostis equo'\ ItaBeroaldus correxit,


ad superstruenda quaedam non vul- cum antea Henricus hostis legeretur.
garia, neque alioruni commentariis At in Scaligeri Codice Beticus erat, in
trita : quae ad intelligentiam bujus Modiano Duricus, ex quibus mihi in
loci primi observavimus. Dux mihi mentem venit scribendum, Telmodo
ad veri cubilia lectio ilia altera, munito Persicus hostis equo. Vel si id

qnam modo protuli, qua; si in aliquo minus alicui arridet, Parthicus hostis
:: :

9-20 JANI DOUSi F.

et quidem aut vera est restitutio nos- folk genis] Nam, ut Martialis ait
tra, aut proxinie verani. De cata- ' Ille dolet vere, qui sine teste dolet.'
pbractis et clibanariis Parthis dixi Sequitnr Pervigilium Veneris,
supra, quae etiam ad hunc locum fa- [Vid. Catull. quod
sup. p. 323.]
ciunt. colophonem et fastigium imponet
Vs. 60. Seu voluit tangi parca lucerna his Notis in quo tantum pauca et
:

mero] Hue referri posse videtur illud ievia uionebo post accuratissimam
Meleagri Antholog. vii. Nal <pt\d- castigationera clarissimi Lipsii ;
quod
ypvnvov Avxvov i/xwi/ Kdixw ttoAAo in6v- antequam faciam, non abs re videor
ra fiiXi). facturus, si Fragmentum nondum
El. V. vs. 6. Concordique toro pessima editum ex altero quodam Pervigi-
'

semper avisi Sic Lycoplnon. Helenain lio Veneris elegantissimo, sed niniis
HpfKa, id est, nuptiis infaustam avenj Latino hie apponam, quod a no-
et SvffOKvvKTToi/, appellat his versi- bill ac docto adolescente Hierony-
bus : O&s fiTj tot' Si Zev awrep is irdrpai' mo Groslotio Lisleo integrum ali-
ifXT)v 2TiAot5 apcayohs Trj SvcrapTrdytfi cubi in Gallia extare comperi. Ca-
KpeKi.Videtur autem, quuin ait pessi- ' terum is hos 'quatuor tantum versus
n]aavis,'alludere ad solitariee cornicis in memoria habebat, quos nobis re-
occursum, qui sinistri oniinis erat in citavit, Eorum intercaiare erat pri-
nuptiis eoque auspicate concordia>
; nnim Trocliaicuni : ' Nemo tentit
societatisque prjesagioaccinere iden- mentulis det, nemo nervis otium.
tidcni consuevisse Veteres ipso nup- Ecce passeres salaces, ecce rauci tur-
tiarum A\e,'EKK6pii, Kopr},Kopuivrfl>, te,- tures Hac superTvirente myrtonos
tatur Orus Apollo in Hieroglyphicis : amoris admonent Cum puellis dulce
undeet nos in Epithalaniio quodani inire vesticontibernium. Nemo ten-
*At procul hinc absit viduo cuni tor- tis,' &c. Vocem * vesticontibernium
'

ture cornix, Concordi nsala scaeva etiam Petronius utitur Et quid : '

toro.' Ut igitur Helena wpe/cl, sic agebas, inquit, frater sanctissime i


cornici inauspicatee item avi, cum quid vesticontubernium facis ?' Hoc
iola apparet, asMniilatur hapc anus. quid sit, explicat Epigramraatarius
El. IX. vs. 57. Magnam Tiresias as- Graecus: 'HSy 5e koX bTr6rav npin^
pexit Pallada vates, Fortia dum posita fila Tovs (ptXfomas X\a7va. Sed ad rem
Gorgone membra lavat] Non possum veniamus.
non vehenienter probare maxinii Lip- Vs. 7. Cras Dione jura dicet fulta su-
ii, quam nobis per litteras indicavit, blimi throno] Hinc iroiKiXSdpovov vocat
conjecturam, sive magis oracnlnm 'AcppoSiTtjv, Vide Sappho: quamvis id
Magna Tiresias aspexit Pallada vatcs. vel de variegata et florida Veneris
Magna, cum magno suo pretio
id est, veste accipi possit, argumcnto illius
*t malo, nempe luminibus ab ea orba- Homerici lUad. X. 'Ev 5e BpSi^a iroiKtK'
tus. Brevis ilia, f'AAejTrTi/c^, et e puro eira(TCT: vel de variis pharmacis,qu%
Latio dignissima Poiita nosfro phra- mortalibus propinat Venus, *curi
>is.
homiuuni gaudia^miscens ut Catul- '

El. XI. vs. 16.


Et qucBcunque meos lus loquitur. Nam, cum iroXvQpovot
implicat undo pedes] Sic alibi '
Et :
dicatur multa habens dp6va seu'phar-
quaecunque raeum degravat unda ca- maca, ejusdem vocabuli vim ad jtoiw-
put.' X60povov etiam extendi posse ratio
Vs. 79. Et ai quid dolitunts eris, sine suadet.
teitibui ilU$, Cum venient, tiecii o$cula Vs. 14. Ipsa surgentea papillas] Bee-
IN PROPERTILM NOT.ii. 9*21

turn puto suTgentes, quod interpreter Vs. 26. Unieo marito modo] Quid
turaescentes ac sororiantes, et veluti si mariti-nodo , ut sit v<pfvi
strophio obnitentes, atque, lit cum Vs. 45. Detinent, et tola nox est per^
Catullo dicam, luctantes. Eas hor-
'
vigita catitibus] Alii Sic
pervigilatu.
ridulas' vocat Plautus in Pseudolo ; Tacitus ' vigilatam convivio noctem*
' Papillaruni horridularuni oppressi- dixit XIII. Annalium.
uncula.'

FINIS NOTARUM VARIORUM.


;

RECENSUS EDITIONUM
SEX. AURELI! PROPERTII.
[Ex Ed. Bipont. 1798.]

1482 TROPERT. Elegiarum libri, edente Ant. Volsco, 4. In


fine: Impressit fidelissime Eucharius Silbert ante Idus Martii
MCCCCLXXXII.
1488 Propertius. Venet. fol. repet. ed. 1482.
1494 Propertius et eum conimentarii a
in Phil. Beroaldo editi.
Impress. Venetiis per Symonem Bevilaqua Papiensera mcccc-
Lxxxxiv, die XXVI. niensis Junii, fol.
1510 Vertumnus, Paris. 4, ap. collegium Plessejacum.
1512 Vertumnus, Paris, ex offic. Ascens.
1585 Prop. Elegiae. Paris. Gorbin. 4.

1702 Propert. Amstel. ap. Henr. Wetsten. 4. (cura Jani Brouk-


husii.)

1727 Propertii Elegiarum Libr. iv. curis sec. Jan. Broukhusii.

Amst. 4.
1755 Propertius ed. Vulpio cum Passeratii et Broukhusii notis
iis, quos
selectis et erudito comraentario suo, 4. Voll. II, simillimo

in Cat. et Tib. dederat.


. 1771 Elegies de Properce traduites par Mr. de Longchamps
cum textu Lat. Arast. 8. Sed est potius periphrasis.

1778 Propert. varietate lectionis et perpetua annotatione illus-


tratus a Frid. Gottl. Barthio. Accedunt indices rerum ac verbo-
rum locupletissimi. Lipsije, 8 maj.
17SO Sex. Aurelii Propertii Elegiarum libri I v. cura comraenta-
rio perpetuo Petri Burnianni Secundi, et multis doctorum notis

ineditis. Opus Burmanni morte interruptum Laurentius Sante-


nius JC. absolvit. Traj. ad Rhen. ap. Barth. Wild. 4. Ad hanced.
curandara, decern Mss. copias Heinsianas, oraniaque eruditionis
librorumque praesidia, quae paucis editorum contingere solent, ha-
buit Burmannus parata. Basis est contextus Broukhusianus. Com-
mentarius est thesaurus doctrinze criticae atque philologicje. Quae-
cumque enira a viris doctis ad interpretationem atque intelligen-
924 RECENSUS EDITIONUM S. A. PROPEfn'i'I.

tiam poetze s. in editis libris, s. ineditis, passim notata depreliendit


vir doctus, aut a viris erudilis adhuc vivis accepit ; ea omnia ad
ornandam banc editionem largissime contulit. Ultimam vero
elegiam, a Burmanno iiondiim explicitam, Santenius doctissimo
illustravit commentario. Textum hujus editionis et nos recepimus.
1782 Propertii Monobiblos, seu Cynthia, Elegije xxii. Lat. et
Angl.c. not. Londini, 8.
Nic. Heinsii notze in Propertium, saepe laudata; Broukhusio,
lucem videruut ad calcem Adversar. Heinsianor. a Pet. Burman-
no sec. editoiinn pag. 6^3. seq. Loca quaedani Propertii emendata
vel illustrata in Miscell. observatt. Dorvill. pluribus voll. i. pag.
131. s. 291 s. 4.29. s. II. pag. 98. in. in auctar. pag. 433. sq. v.
pag. 113. sq. 297. sq. et T. ill. pag. 1. Trajectiones, quas in Pro-
pertio observasse sibi visus est Jos. Scaiiger, noliin veras praestare,
et subscribo Salmasii judicio in observatt. ad jus Atticum ita scri-
bentis p. 408. ' Nihil mulandum est in scriptis auctorum, nee
transponendum sine magna causa, praecipue si veterum librorum
auctoritas non suffragetur. Vidi niultas Criticorura pares trans-
positiones in aliis auctoribus similiter hariolantiura, quos omnes
falsos esse mihi constat, in Horatio, in Manilio, in Propertio et
aliis.' Idem Salmasius de Hellenistica p. 142 :
'
Propertius totus
scatet Hellenismis. Praeter infinita dicendi genera ex Grzeco ex-
pressa, non dubitavit dicere Dryasin pro Dryadibus, Thyniasin pro
Thyniacis, Haraadryasin pro Hamadriadibus. Nee Ovidius timuit
Troasin dicere pro Troadibus in Epistnla quadam '
Troasin iuvi- :

deo.' ' De Pentametrorum clausulis polysyllabis, eorumque ratione,


adi P. Burmannum sec. in preefat. erudita ad Lotichii poemata,
ubi et p. 8. qualis commentarius in Propertium optandns sit, dis-
putat, item an Propertius sit Elegiac princeps. In ipsis ad Loti-
ehium notis szepe Propertium vel emeudat vel illustrat.

De Propertii editionibus oeque ac de codicibus jam dixir


mus aliquid sub Tibullo et Catullo. Separatira impressas,
et a Bipontinis praetermissas, hie loci breviter notabimus.
Propertius, sine anno, loco,et typographi nomine. Hasc
editio inter antiquissimas et rarissimas editiones Propertii
babenda est ; et, ut nonnulli putant, fortasse sit editio prin-
ceps.

5. AURELIl fROPERTll.

Sexti. Aurelii. Propertii. nautee. Umbri. incipit liber,


feelegiar. vel.monobiblos ad Tullum. &c. sub. anno. Do-
mini M. cccc. Lxxii. mensis. Februarii. pet. in 4to.
Hfec a Brunei in Manuel du Libr. Vol. in. p. 154.
memoratur.
Propertii Elegiarum Libri iv. de qua editione sic J. C.
Brunei: 'Edition tr^s pr6cieuse, itnpr. sans chiffres, r6cl.
ni signatures, avec les caract^resdeTh. Ferrand, imprimeur
de Bresse vers 1473.' Haec etiam a Brunet memoratur in
pag. supra citata.
Propertius cum commentariis Beroaldi. In fine Com- :

mentarii in Propertium a Philippo Beroaldo, editi anno


salutis 1486. impressi vero Bononiae in commune a Bene-
dicto Hectoris Librario et Platone de Benedictis impres-
Kore solertissimo, civibus Bononiensibus. Fol. 1487. Repe-
tila tuit a. 1490. Vide Specimen Historico-criticum edi-
tionum sa3C. xv. ab Audiffredi. Editio baec rara est ea :

vero usus est editor Cantabrigiensis (1702.) in textu recen-


sendo et corrigendo.
Propertius, Lugd. Bat, 1591. 16mo.
Propertius non ineleganter versus est in Italicam lin-
guam a Guido Riviera. Videnda est in Italicis Versioni-
bus Poetarura Latinorum impr. Mediol. a. 1731. in Tom.
xxvii.
Auctor anonymus Anglicae versionis Monobibli quae
prodiit 1782. (vid. sup.) versionem Anglicam perantiquam,
per Diamond quendam, a nimore (earn non viderat) in
praefatione memorat. Eam non contigit nobis inspicere j
et quidem nulla omnium Propertii elegiarum versio Anglica
nobis innotescit.
Valde commendatur versio Germanica cui titulus : Pro-
perz Elegien iibersetzt. Lips. 1798. 8vo. Prasbet hasc versia
elegias XXXVI. Auctor ejus de Knebel.
S. Aurelii Propertii Elegiarum libri quatuor. In usum
scholarum suarum ad textum Burmanni Secundi edidit
J. Baden. Hatii, 1798. 8vo. Repctita est Hafn. 1804.
8vo-,
^2() RECENSIS EDITION UM
Barthius memorat inter codices peregrines iinum Hispa-
nicum. Editores vero et critici ne vel unain editionem aiitTi-
bulli aut Catulli aut Propertii indicant
; nee quidem in 'el En-

sayo de una Bibliotheca de Traductores Espanoles, por


D. Juan Antonio Pellicer/ ulla horum poetarum amato-
riorum versio se praebet: quod ne miremurvetant quae jam
supra dicta sunt de Ovidii Arte Amatoria.
Versio Theotisca quarundam elegiarum Propertianarum
notaturaSchummelio in der Uebersetzer bibliotheca.
Est etiam Franco-Gallica elegans quarundam Propertii
elegiarum versio, a M. Gillet de Moivre.
Inter versiones singularum elegiarum Anglicas quaedam
etiam notandae sunt in Miscellaneis Poematiis et Versioni-
bus a variis
auctoribus Oxoniensibus, Lond. 1685. 8vo.
Nequepraetermittendae sunt elegiae aliquot a viris criticis
in linguam Graecam conversae, sub finem editionis Barthii
subjectae ; nempe, i. 15. interpr. Feder. Morell. ii. 12. in-
terpr. Henr. Stephan. ii. 27. interpr. Jos. Scalig. iii. 17. in-
terpr. eod.
Omnia Propertiana metrice dare et illustrare coepit Frid.
Car. de Strombeck Germanice, sub tit. Die Elegischen Ge-
dichte des Properz, Lateinund Deutsh, mit erklar. Anmerk.
Brunsvic. et Lips.1803. 8vo. Tom. i. continetlibrum primum
elegiarum. Idem interpres jam vulgaverat, Properz Kor-
nelia iibersetzt, &c. 1801. 4to. maj. an vero versionem suam
perfecerit Strombeck nescimus.
Sexti Aurelii Propertii Carmina. Recensuit, illustravit
^
Christianus Theophilus Kuinoel. Lips. 1805. 2 vol.
8vo.
Quod ad interpretationes hujus editionis spectat, critici
Germanici inter se non consentiunt et quidem de his rebus
;

saepius non bene audit haec editio. Apud alios vero raajoris
aestimatur tam ob textum quam ob commentarium,
(vide
Brunet,) ideoque in edendo Propertio textum
Kuinoelis
pro Optimo adhuc duce secuti sunt, ut etiam nos.
Donne Baron metrice vertit in linguam Gallicam, Quinze
Elegies de Properce suivies de Fragmens de
David et d'au-
tres poesies diverses. Paris. 1812.
16mo.
S. AurcIii Propertii Carmina. Emcndavit ad Codicum
S. AURKLU PROPERTJI, 927

meliorum Carolus Lachmannus. Lips.


fidena et annotavit
181(). Arte critica multum se exercuit Lachiuannusin
8vo.
hac editione curae fuit ut textum genuinum, si posset, resti-
;

tueret, et quamvis unum, nonuti li-


ipsis codicibus, praeter
cuerit, variantes eorura lectiones bene exarainavit, in prae-
fatione eosdem luculenter descripsit, et ex editionibus max-
irae antiquis quatuor critice excussit. Viris criticis tamen
haec editio non in omni parte placuit.
Forsan sperandum est Im. G. Huschkium suam editio-
nem, dc qua incepta Lachmannus loquitur, ad umbili-
cuin perduxisse sed de opere perfect nihil audi-
;

vimus.
Paucula quaedam scripta, melioris nempe luti, subjungi-
mus in quibus Poemata Propertii illustrantur.
Mitscherlichii Lect. in Catullum et Propertium, 12mo.
Gott. 1786.
Huschkii Epistola critica in Propertium, Amst. 1792.
8vo.
Frid. Astii Observationes in Propertii carmina et in
Elegiam ad Liviam Augustam. Goth. 1799. 12mo. Valde
aestimantur.
Chr. Theoph. Kuinoelis Observationes in Propertium,
Spec. I III. Giess. 1801. Haec est quasi promulsis editionis
Kuinoelianos supra notatae.
Animadversiones in quaedam Lucani et Propertii publici

juris Ernest K'astnerus, Jenae 1812. 8vo. maj. de


fecit
quibus Harlesius '
Sagax quidem ingenium non produnt
:

hae animadversiones; varia tamen Propertii loca in iis pro-

babiliter tractantur.'
Laudes suas obtinuit Ern. Car. Chr. Bachii Epistola Criti-
ca. Goth* 1812. 8vo.
Animadversiones in Propertium et Tacitum edidit Jo.
Theophr. Herbst, Jenae 1815. 8vo maj. de quibus Harle-
sius *
tres tantum pertractavit editor elegias, ea tamen
:

ratione ut acumen suum criticum satis probaverit.'


Observationum in Propertii Carmina Specimen edidit
Car. Frid. Aug. Nobbe, Lips. 1818. 8vo. de qua praedicat
D2S RECENSUS EDITIONUM PROPERTIl.

C. F. H. Kliigling :
' Praeclara Commentatio, in qua partim
locus vexatus, ii. 13. 25. (ii. 10. 25. Scalig. in. 4. 8. Lach-
manni) illustratur, partim de tota elegiarum Propertii collec-
tione intelligenter disputatur.*
Hisce liceat adjungere Observationes Anglice scriptas in
Propertium, in Vita Propertii in BiographiaClassica, Lond.
1740. 8vo. vol. I.
Observationes criticas in Propertium per
virum cl. J. Jortin, S. T. P. in tractatibus suis philologicis,
criticis, et miscellaneis, Lond. 1790. 8vo. vol. ii. Obser-
vationes in Propertium a viro docto Thoma Harmar in ob-
servationibus suis in Scripturas sacras, &c. et auctores
classicos, &c. Lond. 1807. 8vo. vol. in. et iv.
Explicit, qualecumque sit, nostrum de Catullo, Tibullo
et Propertio, poetis triumviris ob descriptionum amoenitates
et poeseos elegantias maxime celebribus, et in amatoriis
lusibus facile inter Romanos poetas principibus. Et qui-
dem eosdem nosmet admiramur ; at simul minime iis edito-
TJbus et criticis consentimus qui omnia et singula horura
poetarum in usum scholarura et studiosaejuventutis com-
mendant, et hujusmodi lecturas defendunt. At nee sumus
ex iis quibus editiones ' expurgatae vel * castrates sunt ' '

curse. Satis sit cum lectoribus egisse nos ut qui cum viris
criticis, non cum pueris, agere videbamur. Omnia, talibus
judicibus, sua habeant utilia, vel in moribus horainum ex-
plicandis, in veterum vitas rationibus denarrandis, vel in
historiiseorum, antiquitatibus et locorum sitibus describen-
dis ; immo in amoribus, si modo legitimis, depingendis et
illustrandis. Cum vero in turpe nefas ruunt, non hujusce
est Steculi istos delirantes sequi. Et tamen utilitatem suam
etiara talia possent suppeditare ; adeo ut nobis praecipue
gratulemur iis temporibus incidisse, aliter satis ferreis,
quibus nullus poeta talia auderet scribere, neque lector ulJus
posset tolerare.
RECENSUS CODJCUM JVJSS.

SEXTI AURELII PROPERTIT

QUI IN BIBLIOTHECIS BRITANNICIS ASSERVANTUR.

In Bipontina Notitia Literaria nihil percipimus de Pro-


pertiicodicibus Mss. Si quis de iis apud exteros servatis
aliquid scire cupiat, consulat excerpta ex pragfationibus
Barthii, Santenii, et Lachmanni, supra p. 3. sqq. vel Codi-
cum Elenchiim qui Frid. Gottl. Barthii editioni Properti-
anae (Lips. 1777.) praefigitur, ubi notulae quaedam ad eos-
dem attinentes extant, plerumqiie cum Catnllianis et Tibul-
hanis conjunctos ; ab iis enim separatim raro inveniendi
simt Propertiani. Similiter et nos Propertiana quasdam
nostra, qualiacumque fuerint, cumCatullianis et Tibullianis
jam dedimus; haec paucula separatim daturi.
Rarus etiam est Propertii codex, nisi cum Catullo aut
TibuUo, vel cum utroque, conjunctus, in Bibliothecis Publi-
cis Britanniae et quid sibi velit Barthius qui codicem Pro-
:

pertii in Mss. Eccles. S. Petri Eboracensis bis appellat


(Elench. Codd. pp. xxxvi. xxxvii.) non quidem per-
sentimus. Appellat vir cl. Montefalc. p. 681. at in ista
pagina is non codd. apud cathedralem Eboracensem, sed
Vossianos niemorat. Cl. nirairum Vossii codices nume-
rosi et pretiosi, tam Graeci quam Latini, diu apud nostrates
remorabantur controversia vero inter haeredes ejus et
:

bibliothecae emtores finita, in publica bibliotheca Univer-


sitatis Lugduno-Batavensis tandem locati sunt, ubi nunc
asservantur.
Delph. tt Var, Clas. Propert. S N
1

INDEX VERBOUUINl
IN

P R O P E R T I U M.

Prior numcius Librum, alter Elegiam, Tertiiis vero elegise Veruin tlenotat.

J\ FACIE ul reor iii, 3, 38 a locto vela in absentes amantes felicior restui ii,
dare iii, 20, 2 (h. e. fugere). a itirpe 33, 43 absentes ignes iii, 22, 31
capillos veilere iii, 25, 13 A subauditur Abstracta pro Concretis nostrse vita;
:

ill seqq. i, -1, 2. iv, 1,5. iv, 1, 118. iv, (pro mihi vivo) i, 2, 31 tua setas (i. e.
5, 37 Ah abundat iii, 25, 5 tu ipse per aetatem tuam) i, 6, 21 amor
Abacia stabulis mater suis iii, 15, 32 Herculis (Hercules amans) i, 13, 23
Abdita stabulis tuis ii, 33, 12 hospitiuni (pro liospite) i, 15, 20 pudi-
Abduci nee sinet i, 13, 28 abducta citia (pro pndica), i,16, 2 meos amores
Briseide ii, 20, (pro nie amanteni) i, 16, 19 funus et
Abesse hie dolor vitiis nescit suis ii, fata (pro mortuo) i, 17, 8 et 11 (coll.
16, 32 si dolor abfuerit ii, 5, 10 (nempe iv, 11, 3). error Herculis (i. e. Herculc*

aninio). cum toties absis iv, 3, 2 errans) i, 20, 15 militia (pro militibus)
Abjectus Tiberina iinda i, 14, 1 ab- i, 21, 4 vitce et morti nieai (i. e. mihi et

jccta ipse Cerberus sera iv, 7, 90 vivo et mortuo) ii, 1,74 forma (pro
Abiegno equo iii, 1, 25 abiegnaj forraosa) ii, 3, 32 juventus (pro juveni-
bovis falsa cornua iii, 19, 12 abiegni bus) ii, 3,33 lectus Ulyssis (i. e. uxor
c(]ui venter iv, 1, 42 Penelope) ii, 6, 23 mea poena ii, 20, 31
Abire domum 5, 20 abire gradu
i, hiatus (Paetus hiaus) iii, 7, 52 conju-
gium (pro conjuge) iii, 13, 20 stuprum
prinio i,13, 8 abit nee quisquani sanus
ex illo vulnere ii, 12, 12 abiere jam tot (de stuprata) iv, 7, 57
dies ii, 16, 33 Abstrahat ne teAmor anostro pulvere
Abjunctos lavit equos ii, 18, 10 i, 19, 22 (h. e. vereor ne, alio amore
:

(Ablativi absoluti) i, 1, 31. i, 8, 14. adraisso, mortem nieam susque deque


i, 7, 21 et 23. ii, 34, 84. iii, 6, 24. iv, habeas)
1, 33 (Ipse Cicero utitur ejusmodi Ab- Absumtum nee sua mater increpet
lativis absolutis, v. c. ad Div. lib. ix, 1. Ityn iii, 10, 10
'
vel meo ipsius interitu,' sc. existente) Accedere cupics tigres i, 9, 10 acce-
Abluit unda boves ii, 19, 26 dat ad vestros annos, quod uiilii detrac-
Abrepto aniore i, 13, 2 abreptacon- tum est iv, 11, 95
juge ii, 8, 29 abripitur caeco descensus AccensaB candore Ur;)'ades i, 20, 45
hiatu iv, 8, 5 accensis taedis ii, 32, 9 accensas prae-
Abscede hospes luco vcrendo iv, 9, cutit Auior faces iii, 16, 16 accenso fa:-
no iv, 1, 19
Abscisses pontes testatur Coclitis se- Accessit ripa> laus tuaj iv, 7, 86
iTiita iii, 11, 65 abstisso sinu iv, 4, 72 Accipit me hie mundi angulus iv, 9,
Absenli tibi prosuat venti i, 17, 5 ab- 66 accipiat ut te Oricos i, 8, 20 acci-
st'titi nemo nocuisse ne velit ii, 19, 32 piat testa manes meos ii, 13, 32 accipc,

Delph. Vur. ilus. Ind. Propeyt. "


et
1

11 INDIX
quaj scive?- funcris acta inei ii, i;5, IS Adjice oscula ujadis iv, 11, 77 atijeci-
accipe conimissaj niunera latilia- i, 10, 12 mus fatis undas iii, 7, 31
accipc A ertumni signa iv, 2, 2 accipe, Adiuiaut dulcia ingratos convivia
quffi noblraeformula legis erlt iv, S, 74 somnos iii, 10, 25

acceperc tuae Romiila viiicla nianus iii, Adire banc ego conor i, 3, 12 adire
11,62 acci-'pta fallit fide i, 4, IG ac- lacus, uiontcs et saxa Deos i, 20, 14
cepto auio iii, 13, 55 accept! imperii i, ii, 34, 20 prece ]3eos iii, 21, 18 adi-
6, 34 acceptius te nihil nobis ii, 9, 43 tura Mors ii, 27, 2 adimus mortis iter
Accubuit primo Cepiieia somno i, 3,3 iii,7, 2 adisse Sirenuui l.icus iii, 12, 34
accumbes Jovi ii, 3, 30 accubuit rupi- Adinirere Sisyphios labores ii, 17, 7
bus Bistoniis ii, 30, 3G accubuissc IJeam adniirante iiividia ii, 17, 11 admirentur
ii, 32, 3G Lyco Antiopeu iii, 15, 14 ii,26, 21
furiis uovis iv, 4, 68 Admittis cur nunquau), janua, nieos
Accusent licet ista senes convivia amores i, 16, 19 admittor nunc dcci-
duri ii, 30, 13 nio die ii, 17, 12 adiuisso adulterio ii,

Acer custos ii, 30, 9 dolor ii, 22, 29, 38 admitto te dominum rebus meis
45 ii, 34, 16 admii-so equo iii, 11,64 ad-
Acerbffi amoris inimicitiie ii, 8, 3 mittit lue vix aiit seiiiel iii, 21, 7 ad-
Aceriius stipes iv, 2, 59 acerno Ta- tnisste culp<E iv, 8, 73 nequitiae i, 15,
tius fontem vallo prteciiigit iv, 4, 7 38
Acervos foeni raros iv, 4, 77 Admota ad ora nianu i, 3, 16 ad-
Acies comiiiissas iv, 4, 59 labentes inoraui fontibus ora iii, 3, 5 adniotav
iv, 2, 63 versas iii, 11, C9 geminos iv, corripil escas iv, 8, 11
6,25 Admorsa sacris colubris biachia iii,

Acrius ilia subit i, 9, 26 acrius nio- 11,53


riar ii, 3, 46 Adoperta sedebit puella ii, 28, 45
Acta fuueris ii, 13, 18 acta j)er nia- Adoro, nianeat sic semper i, 4, 27
nus humanas mors iii, 7,30 (li. e. ante adorat Lygdamus genium meum pro-
diem parata, iinuiissa) stratus iv, 8, 69
Acuta tela ii, 9, 38 acutis scopujis AdvenaTiberis nostris bubus erat iv,
aftigar iii, 7, 61 1, 8
Ad adversus)
(ijro ad hydras pug- : Ad versos habere Deos i, 1, 8 adverso
net istc24, 25 ad Indos arma medi-
ii, amore i, 14, 15 adversum Pirilhoum
tatur Cir:sar iii, 4, 1 (vid. Phaxlr. iv, ii, 6, 18 adversos Notos iii, 15, 34 ad-

4, 5) versum lectum iv, 11, 85


Adacfa pinus in faciem novaj prorse Adverterit si quis niouitis tardas aures
22, 14
iii, i, 1,37
Adamante non exorato slant viffi iv, Adunca clavis trochi iii, 14, 6
11,4 Advolviraur huniiles tuis aris iii, 17,
Adamantiua juga iii, 11, 9 Adusta laurus ii, 28, 36 vestis iv,
Addictos in sua regna palres iii, 11, 7,8
32 addictum virum iii, 11, 2 ^mulor ipse solus nieas umbras ii,

Addidit Aiuori alas ii, 12, 5 addcnt 34, 19


multi laudes tuas annalibus iii, 1, 15 Aena Colchis seu mihi urat focis ii,
addita argumenta Mentoris forma iii, 9, 1, 54 aeno correptus saevo Veneris tor-
13 addita niontibus Roma iv, 4, 35 rebar iii, 24, 13 aeno cornu iv, 10,
adde Hymensee modos iv, 4, 61 addite 33 aenae forms coelator iv, 2, 61
verba mala iv, 5, 76 (dira imprecaminij JEqua. avis iv, 6, 20
Adederat ignis beryllon iv, 7, 9 yEquo jugo iii, 9, 8
Adeptus cognomen a duce Tarpeio iv, iEquora placida i, 8, 20 dcserta i,

4,93 15, 10
Aderat
facies i, 2, 21 aderit quse ^IDquorese formosa Uoride natfc i, 17,
dnm mihi placata i, 14, 23 aderat cum 25 puellffi iii, 7, 67
tibi nee Feleus ii, 9, 15 aderant in cor- Aer torridus ii, 28, 3
pore vires iii, 15, 25 adesse incipe tu jEstimet ingenio muros ille meo iv, 1,
Jacrymis iv, 1, 120 (h. c. infortuniis, 66
quae a me audis). Til)urc iii, 16, 2 j5)stivos ignes iii, 20, 11 aestivis
adcst tempus iv, 6, 53 affucram testis aquis iv, 1, 124 aestivo die iv, 2, 16
i, 10,2 ajstiva vitri supcllex iv, 8, 37
N I'ROPKKI'IUM. Ill

-'Estu.1t torridusaer ii, 28, 3 Alligat ilia una feros animis viros i,

AisUisfelicior ii, 3, 43 5. 12
jiltasformosi tempoiis i, 4, 7 astas Aha septem jugis
urbs iii, 11, 57 alta
tiia lion uiiquani cessavit aniori i, G, 21 astra 32, 50 alta Troja ii, 8, 10 cu-
ii,

sfcfatis tempora dura queri i, 7, 8 astas ria 11 Carthago ii, 1,23 alta
iv, 1,
prima ii, 8, 17. ii. 10, 7. ii,28, 19 a;tas maria ii, 20, 52 altas aquas iv, 3, 47
tota SibjUie ii, 24, 33 ietas gravis iii, altum ajquor iii, 5, 37
5, 23 Alterna fuga i, 20, 28 ca?de ii, 30,
^^2terno situi, 7, 18 aeferna invidia 21 lege iv, 4", 58 nianu i, 9, 24. iv, 7,
i, 48 ffiternuni opus iii, 22, 24 leter-
10, 18 unda ii, 12,7 altcrnas aquas ii, 26,
nus tuam famem, aselle, pascat iv, 3, 22 54. iii, 12, 28 alternis litibus iv, 5, 40
^therea doiiius ii, 10, 50 vocibus i, 10, 10 alternocquo iv, 2, 3G
iEvo primo miser excidit iii, 7, 7 Altricem sanguinis lupam iv, 1, 38
Afterat uon unquam tibi piier iste la- Alveus ille sanctos viros porlabat iii,
bores iioslros i, 0, 24 (i. e. iiunquam iis 7, 16 (navis)
doloribus quibus me, conficiat Amor), Alumnus Romanns iv, 1, 37 alunniis
afferat quaj manus auruin iv, 5, 53 fuscis ^^gyptus 33, 15 ii,

afferet unguenta milii iii, 10, 23 attu- Amantes absentes ii, 33,43 coroiiatos
lerint si quid triste tibi libelli nostri i, iii. 3, 47 cupidos ii, 33, 5 divcrsos i,
11, 20 attulimus longas manus in freta 10, 15 invitos diducere non queat Ju-
vestra iii, 7, GO attulerat non ille crines piter ipse ii, 7, 3 similes i, 15, 41 va-
soiutos iv, G, 31 cuos iii, 17,11 amantum tumuli iii, 10,
Affigar scopuiis acutis iii, 7, CI 27
Afflahunt odores ii, 29, 17
tibi Amara Dea ii, 33, 6 mors i, 19, 20
Affueram testis conscius in vestris la- Juno iv, 9,42 virtus iii, 12, 10 amarns

cr^inis i, 10, 2 noctes i, 1, 33. ii, 17, 3. iv, 3, 29


Agedum cede 54 agedum con-
iv, 9, araarus somnus ii. 19, 6 amaris douis
vcrtite mentem domins i, 1, 21 ii, 16, 29 exequiis iv, 7, 5 vitffi sana-
Aget te ardor tuus i, 13, 28 aget sne- mus amara iv, 7, 69
cula vatis Cuniajas ii, 2, 10 una aura Auiare quam sit boiium, omiies jam
duos ii, 26, 30 aget vela iu incertum norunt ii, 34, 24 amare simili lide i, 12,

frigidus Auster ii, 26, 30 agor reus ii, 8 aniat foemina limen viri ii, 0, 24 noii
30, 32 (SiivKOfJiai). agite, o socii, propel- amat nudus Amor forraae arlilicom i, 2,
lite inajquora navem iii, 21, 11 8 non morbi artiucem ii, 1, .'i8
Agitabit nigros sol equos ii, 15, 32 Amalor blandus ii, 3, IG pulcher ii,
agitat barbarus vestigia ii, 10, 27 agila- 21, 1

nms nostros amores i, 7, 5 agitatam Ambulet Scythicis oris iii, 16, 13


fluctibus Hellen ii. 26, 5 Amica tristis 6, 10 amicae venales
i,

Agmina longe tibi jacere flebis i, 7, 17 ii, 16, 21 (nieretrices)


Agrestes focos ii, 19, 14 sues ii, 19, Amica
formosis levitas ii, 16, 26
22 agrestem detraxit ab ore figuram ii, plebeio vel sandicis ii, 25,
Aniictu
33, 13 agrestum juventus iii, 13,25 45 rejecto ii, 23, 13 injecto ii, 29, 21
Agricola; doniini carpere delicias ii, Amicus fidus iii, 20, 9 amicus nee
34,74 agricolae pauperis ii, 19, 8 semper eris nova quajrendo i, 13, 12
Agris castis ii, 19, 3 Amne verso iv, 2, 10 amnem turpem
Ait rumor iv, 4, 47 iv, 7, 55
Ala Persei 30, 4 alas ventosas ii,
ii, Amor ]G, 39 ipse ii, 29,
infamis ii,

12, 5 ala sub extrema i, 20, 29 alls ju- 18 reticendus 24, 4 turpis ii, 16,
ii,

cundis i, 3, 45 alls centenis iv, 0, 47 36 verus ii, 15, 30 adversus i, 14, 15


Alba carbasus iv, 11, 54 senecta 'iii, externus i, 3, 44. ii, 32, 31. i, 11, 6
24 lilia ii, 3, 10 albie suis omine facilis i, 13, 22. i, 14, 10 gravis iii, 8,
5,
nata iv, 1, 35 albos capillos iii, 25, 13 10. iii, 21, 2 sanctus ii, 29, 41 insauus

equos iv, 1, 32 ii, 14, 18 longinquus i, 6, 27 amore


Algenti foco iv, 5, 68 posito i, 9, 8. i, 17, 20 amores certos
i, 8, 45. ii, 29, 19 duros ii, 34, 49 se-
Aliena Galatea i, 8, 18
Alimenta maxima sibi praebet amor ros ii, 34, 25 viles ii, 34, 71 vulgares
iii, 21,4 i, 13, 11 amoris crimen ii, 30, 24 ini-

Alit culpam Vesta iv, 4, 70 tutius micitias ii,8, 3 iter iii, 15, 4
mater geniinos ii, 22, 42 Amphora vetus iv, 5, 73
Alitibus matulinis i, 16, 46 Ampla nepotum spes iii, 22, 41 pana
lY INDKX
iii, 6. 32 fornia i, 242, rati veiu iii, 9, 4 non sunt omnibui om-
Angue atro iii, 405, nia rerum 9, 7
iii,

Angulus hie 9, 65
mundi iv, Aqua frigida ii, 22, 12 perennis iii,

Angusto pectore 40 (tenui scii-


ii, 1, 5, 30 icta radiis armorum iv, 6, 26 cur-
bendi genere) torno ii, 34, 43 renti iv, 5, 12 diversa 56 inferna iv, 7,

Aniniam putreni iv, 5, 67 aniniaruni ii, 34, 9 mcerenti iii, 3, 46 placida


silentum donios iii, 12, 33 iii, 21, 20 pura iv, 8, 84 aquani vilem
Animi tormentis haiuspex iii, 8, 17 iii, 20 tiuniine medio aquam quasris
15,
animi Decii iv, 1,45 aniniis veris iii, 6, i, 16 aquam invitam traxit iii, 7, 52
9,
35 animo ex vacuo i, 20, 2 animos Car- aquas altas iv, 3, 48 bonas ii, 33, 28
thaginis ii, 1, 23 rudes iii, 15, 5 spi- divinas ii, 26, 60 pluvias iii, 5, 32 ta-
raiites iv, 7, 11 centes iv, 4, 50 urbanas iv, 9, 6 aqnis
Aniraosa signa iii, 9, 9. iv, 1, 87 lestivis iv, 1, 124 magicis iv, 1, 106
Annalibus addcnt laudes iii, 1, 15 nativis iv, 4, 4
Annosus miles ii, 25, 5 draco iv, 8, 3 Aquosus Orion ii, 16, 51 aquosa
Annua pabula iv, 8, 7 soiennia iii, crystallus iv, 3, 52 (epith. e natura duc-
10,31 tum)
Annuit Deus aure 1, 31 i, Ara interdicta viris iv, 9, 55 superba
Annus 14 plenus iii, 5,
fertilis iv, 8, iv, 10, 48 aras coronatas iii, 10, 19
38 rugis integer iv, 5, 57 annus vitiu tactas in focdera iii, 20, 25 Ara Maxima
longus ii, 15, 38 annos aiiseros primae Herculis iv,9, (i7
lanuginis iii, 7, 59 annoruni spatia iii, Aranea putris iii, 6, 33 aranea fanuiit

21, 31 annis canis ii, li^, 5 cclatis iii, velavit ii, 6, 35 (telis suis obtexit)

25, 11 tremulis iv, 7, 73 Arantes terra deludet ii, 15, 31 tau-


Anseris voce tulum Jovem iii, 3, 12 ros ii, 19, 11
Anteire fama tabulas vetustas ii, 3, 41 Arator pellitus iv, 1, 25
secures patrui i, 6, 19 Aratro gravi ii, 34, 47
Antiqua Uuibria iv, 1, 121 Corinna Arbor multa iv, 4, 4 immerita iv, 3,
ii, 3, 21 doniiis i, 19, 10 antiquus Ju- 19 arbor habet araores i, 18, 19 arbor
piter ii,30, 28. iv, 4,2 Mars ii,34,56 et messis divitiae iii, 13, 26
antiquae leges ii, 30, 15 pueliffi ii, 25, Arborea coma iii, 16, 28 arborea*
35 antiquas Deucalionis aquas ii, 32, 54 cruces iii, 22, 27
Aiitislitis crater iii, 17, 37 Arcana taberna iv, 8, 19 arcanas a-
Antrum infernum iii, 5, 43 arenosum jivas iv, 7, 37
LibyzB Jovis iv, 1, 103 antro hederoso Arces de vallibus scandentes iv, 1, 65
Incus iv, 4, 3 iiictuendo iv, 9, 9 sacro arces mundi iii, 5, 31 qua condidit iii,
iv, 9, 33 antra furtiva iii, 13, 33 operosa 11,25 equo pulsas iii, 1, 25
iii, 2, 12 roscida ii, 30, 26 ad antra Arcessitus somnus in ossa iii, 17, 14
nixus iii, 3, 14 (vino paratus)
Anus curva ii, 18, 20 anus qua; non Arcus purpureas iii, 5, 32 arcus ge-
versat mea somnia ii, 4, 16 (de saga). minos iv, 6, 25
facta iii, 25, 16 Ardent victrices iii, 13, 21

Anxia mater ii, 22, 42 Hypsipyle i, Ardenti e rogo nostro dotcm habitura
15, 17 (Cynthia) ii, 20, 2 iv, 7, 48
Aperdurus ii, 13,54 torvus ii, 3, 6 Ardori, 3, 13 proximus Hylas i, 20,

Aperire causas iv, 10, 1 clausos lares 6 suppositus ii, 13, 31 ardoris nostri
iv, 3, 54 aperta niihi janua ii, 9, 42 (i. poeta i, 7, 24
e. a rue), lectica aperta iv, 8, 78 apertos Arena parva i, 17, 8 {k6vis oKlyri
ictus ii, 4, 9 (manifesta vulnera) Anacreon.) vilis iii, 7, 26 sicca ii, 3, 5
Apparent non ulla vestigia tore presso vacua i, 8, 15. ii, 25, 7 arense ignotse
ii, 29, 35 cumulus iii, 16, 29 arenas nigras iv, 6, 83
Applicuisse ratem scopulis i, 20, 20 Arenosis campis iv, 4, 19
Appositiim flavis vadis (cadaver) ii, 9, Arenti ab ore ii, 17, 6 arentes co-
12 apposita lucerna ii, 15, 3 rollas ii, 15, 51
Aprico lare iv, 10, 18 Argentea lilia iv, 4, 25
Aptat hffic carmina nervis iii, 3, 36 Arguta blanditia (i. e. blanda xp^<tto-
Aptus amor vcnturae conjugis iii, 22, \oyla) i, 16, 16 argutse historias iii, 20,
42 aralris iv, 10, 19 fra;nis iv, 10, 19 28 argute dolore i, 18, 26 argutas aves
pta armis lellus iii, 22, 19 mors iii, 5, i, 18, 30 argiitum omen ii, 3, 24

J8 officiis dos iv,4, 92 puella iv, 9, 50 Argutat ilia mihi ignes i, 6, 7


IN PROPERTIUM,
Aries corniger iii, 13,40 niiiriim pul- ")6 tramitc iii, 16, 26 assiduos viros ii,
sabat iv, 10, 33 (macliina niiiralis bcl- 33, 44 assiduis choreis i, 3, 5 libidi-
lica) nibus ii, 16, 14
Aima (ristia i, 7, 2 picta iv, 4, 20 Assuescent Latio Partha tropaga Jovi
victa iv, 10, 47 victricia iv, I, 47 vo- iii, 4, 6
fiva iv, 3, 71 blanda iv, 1, 137 dira ii, Astant super ossa volucres iii, 7, 11
9, 49 infesta iv, 1, 27 annis regalibiis astititsuper Augusti puppem iv, 6,
iv,4, 21 arrais inferior ii, 8, 39 ariiio- 29 astitit dux Veius super portse arcem
rum radiis iv, 6, 26 in arma ducere he- iv, 30, 31
roas manus ii, 1, 18 artiia alitis ii, 30, Astra altaii, 32, 50 astra demonstrant

31 (i. e. Cupidinis, c^ui TrrepotpSpos') salebras 16, 15


iii,

Arraata patria i, 6, 22 sagittis nianus Astringant me licet brachia seratis


ii, 12, 9 araiatis (siibaudi liostibus) iv, 1, nodis ii, 20, 9 astrictus pater ii, 23,
148 18 (tenax, avarus)
Armigera hiimo iii, 11, 10 equi iii, Astuta fuga iii, 9, 54
4, 8 Astu maritos CKcare iv, 5, 15
Arripite liunc, inquit unus amoruni ii, Atra dies ii, 11, 4 toga 7, 28 iv,
29, 8 Atratis Soils equis cur luxerit orbis iii,

Arte vias niiseras natiirs auximus iii, 5,34


7, 32 artes castie iii, 20, 7 arte ut nia- Atterit hasta manus iv, 3, 24 attrita
nus preraat ii,l, 10 arte ferire viros iii, manu 50
iv, 5,
3, 50 (i. e. dolis eos ductare) manus ossa i,9, 29 Amor un-
Attigit
Artificem forinae i,2, 8 morbi ii, 1, das i, 17, 27 attingere gaudia palmis
58 artifices boves ii, 31, 8 manus iv, 2, i, 19,9

G2 Attollit vires in miiite causa iv, 6, 51


Artus exiles ii, 22, 21 oculos contra solem i, 15, 37

Arva boaria iv, 9, 19 pomosa iv, 7, Avarus 28, 56 (-Trafjupdyo^).


ignis ii,

81 in vestris ossibus nietunt iv, 10, 30 custos ii, 23, 9 nutrix iv, 7, 74
Arundiue fissa iv, 7, 25 sub Stygia Auctor criminis ii, 6, 19 temporis iv,
ii, 27, 13 arundinibus attritis ii, 34, 68 6, 53 auctores lucis aves iv, 3, 32 auc-
Ascensis Bactris iv, 3, 63 ascendo tores certi iv, 1,77
magnum 10, 3
iter iv, Aucupio pluinoso iv, 2, 34
Asellis coronatis iv, 1, 21 aselle, tuam Audaces canes ii, 19, 20
fanieni pascat iv, 3, 22 Audacia certe laus erit ii, 10, 5 lisc
Asperapocuia ii, 6, 17 (nempe signis). raihisit 19,23
ii,

rnulta i, 18,13 Audent nimium pati vela iv,


fluctus
Aspergat tempora pudor ii, 24, 3 6, 45 audet Amor
quidlibet Romae- ii,
Aspernata cave si nos sepultos ii, 13, 6, 22 ausas sorores magnum scelus iv,
41 7,67
Aspersas comas vitta vinxit iv, 11, 34 Audire blandos susnrros alterius i, 11,
aspersis lacrymis gaudet Amor i, 12, 13 murmura ponti i, 8, 5 stridorem
16 asjiersa crines puella iii, 14, 13 procellae iii, 7, 47 audiat te oranleni
(studio nempe veuationis nocturna? in (Pluto) iv, 11, 5 quisnon audit facta iv,

frjgidis montibus) 9, 39 non audituri Noti iv, 7, 22


Aspice me, quanto rapiat Fortuna pe- Avem variam plumfe versicoloris iii,

riclo i, J5, 3 aspexit cum Electra sai- 13,32


vum Oresten ii, 14, 5 aspice, quid Eri- Aversus Apollo iv, 1, 75
phyla invenit ii, 16, 29 aspicias, sco- Avertere me nee sylvse poterunt, nee
pulis hserere sorores ii, 30, 27 aspice me fiumina, quin, &c. ii, 19, 29 avertit
ii, 34, 55 aspiciam nullos dolenies iii, inorsus rabies canum iii, 16, 17
10,7 aspicias licet Atlanta 22, 7 as-
iii, Auferet ambos una fides, una dies ii,
picienda via est coeli iv, 1, 107 aspexit 20, 18 omnia munera dies atra ii, 11, 3
Agamemnona iv, 6, 33 aspexit magno Augetur tibi fama deceptis puellis i,
Tiresias Pallada vates iv, 9, 57 13, 5
Assessu nieo iv, 11, 50 Augur Dodona verior ii, 21, 3 muro-
Assidet una soror curis iv, 3, 41 fra- rum Romulus iv, 6, 43
ter iv, 11, 21 Avia lympha iv, 9, 60
Assidua aqua ii, 1, 68 (rjBtop aKafiarov). Avidis puellis iii, 13, 1 regis iv, 6,

lingua ii, 19, 31 assiduo mero iii, 11, 34


VI INDEX
Avis cequa iv, 6,20 dextera iv, 1,08 Beryilon soliliun digito iv, 7, 9
nigra ii, 28, 38 pessiraa iv, 5, 6 aves Bibam ista suspensis auril)us iii, 6, 8
argutas i, 18, 30 lucis auctores iv, 3,32 bibent tuas lacrynias littora iv, 11, 6 bi-
Avita tropica iv, 11, 29 avilo sanguine bere toxica e Thessalia i, 5, 6 bibit arcus
ii, 24, 37 pluvias aquas iii, 5, 32 unde Ennius iii,
Aulat! fuscae Deus 5 iv, 11, 3,6
Aulitis Attalicis32, 12 ii, BlanditiE rosa iv, 6, 72
Avo docto iii, 20, 8 avos illustres ii, Blanditia arguta i, 16, 16 qui to blan-
13, 10 avis honoratis iv, 11, 102 ditiis non sinit esse probani ii, 19, 4
Aura beata iv, 7, 60 clamantis pueilfle Blandus amator ii, 3, 10 blandi car-
27, 15 frigida i, 10, 24 ininiica i, 8,
ii, minis i, 8, 40 thuris iv, 0, 5 blaiidis
12 Zephyri i, 18, 2 aura; taiatibus sect;t Nympliis 25 blandis annis iv, 1,
iv, 4,
ii,30, 3 aura ssuvas increpat luiiias i, 137 jocis iii, 23, 18 imaginibus i, 20,
17, 6 42 blandos susurros i, 11, 13
Aurata cyclade 40 lyra. iii, 3,
iv, 7, Bonibyx Arabius ii, 3, 15

14 auratas trabes iii, 2, 10 auratis ca- Bonus Cupido ii, 18, 21 non bonus ru-
tcnis ii, 1, 33 aurato calice ii, 33, 40 mor ii, 32, 24 bono effectu i, 10,28. iii,
equo iii, 12, 12 auratos lacertos iii, 13, 23, 10 bonos oculos ii, 28, 12 bona;
57 puellJB ii, 21, 16 bonas aquas ii, 33, 28
Aure faciii i, 1, 31 immerita ii, 25, aures ii, 13, 15
18 surda ii, 16,48 aures bonas ii, 13, Bovis torvi ii, 32, 58 trucis iii, 15,40
15 tardas i, 1, 37 auribus puris ii, 13, abiegnae iii, 19, 12 boves artifices ii,
12 suspensis iii, 6, 8 (attentis, metaph. 31, 8 grandaevi ii, 25,0 macra; iv, 1, 22
ab animantibus aures aurigentibus) niveos ii, 19, 20 aversos iv, 9, 12
Aurea bulla iv, 1, 131 cassida iii, 11 Braccati militis iii, 4, 17
15 lana iii, 11, 12 ovis ii, 26, ripa Braccis virgatis iv, 10,43
Eoa iv, 5, 21 sella iv, 10, 28 urna ii, Bracbia Candida ii, 10, 24. ii, 22, 6
20, 50 templa iv, 1, 5 gaudentia iii, 14, 9 victa iv, 3, 12
Auruin onines colunt iii, 13, 48 spec- Brassica vincta junco iv, 2, 44
tato iv, 5, 53 auro fides pulsa iii, 13, 49 Breve nonien in exiguo manuore ii, 1,
Auspicio vano i, 3, 28 72
Auster frigidus ii, 26, 30 nubilus ii, Breviter concretus iv, 8, 41
10,56 BruniiE hybernre leuq)OTa i, 8, 9
Austcras tabellas iv, 11, 49 austeii Buccina pastoris iv, 10, 29 quarla iv,
viri pcEna iii, 14, 24 4, 03 priscos Quirites cogebat iv, 1, 13
Autuinnalia pruna iv, 2, 15 Bulla aurea iv, 1, 131
Auxilia non sani pectoris i, 1, 26 Busta cruenta ii, 13, 38 duo iv, I,
92 piare fracto cado iv, 7, 34 bis sex ii,
20, 7 civilia ii, 1, 27 jacentia iii, 0, 29
B. busto conlenitoi, 19, 21 exiguo ii, 13,33
Buxa cava iv, 8, 42
Baculum: adbaculum curvare iv,2,39 Buxo vulgari iii, 23, 8
Baltea lenta iv, 10, 22
Barba pudenda iv, 8, 20 barbani sic-
cam iv, 9, 31
Barbarus agitat vestigia ii, 10, 27
per barbara colla titulus pependit iv, 5, Cadam, si cadet ilia ii, 28, 42 cadant
51 neu tibi pro vano verba benigna i, 10,
Beata aura iv, 7, 00 fata ii, 28, 20 24 cadebat aqua de froute ii, 22, 12 ca-
beate lectule ii, 15, 2 beatis muneribus dent tibi singultu fortia verba i, 5, 14
ii,20, 25 caderent cum opes Laomedonlis ii, 14,2
Belli sonus iv, 10, 25 bella classica ii, cades Troja iv, 1, 71 cadunt in Ocea-
1, 28 (navalia). maxima iii, 8, 32 tan- nura sidera iv, 4, 04 verba mea Zephyro
tutn operis belli iii, H, 70 bella gcrit i, 10, 34 votaingrato littore i, 17, 4 ce-
Amor sanguine meo ii, 12, 10 cidit spiritus ii, 3, 2 cadit ira fulminis
Bellicus equus iv, 4, 14 bellica navis ii, 10, 52
ii, 15, 43 parma ii, 25, 8 turnia iii, 14, 15 Cado fracto iv, 7, 34 cadis Mygdo-
Benjgna umbra iv, 4, 66 verba i, 10, niis iv, 0, 8
24 Caduca poma ii, 32, 40 tela iv, 2> 53
IN I'ROPKR i'll'M. vn
CiPcarc ir, 5, 15
iiiaiitos ista arte 25, 5 capla islo fruare viro
iii,

Cifcum 14, 32 cteco pectora


iter iii, ii, 9, 24 cepit
niihi fascia pectus iv,
9,
iiudabaiit iv, 8, 47 caeco hiatu iv, 8, 5 49 cepisti oculos iii, 10, 15 capta lu-
motu ii, 15, 11 cajca via ii, 4, 10 pericia mina ii, 30, 10
ii, 27, 6 Capilli rari vincula iv, 5, 69 non recta
C.fide sparsas comas viderat ii, 8, 34 capillis vitta data est iv, 3, 15 meis un-
alterna 30, 21 natorum iii, 19, 18
ii, guenta perfusa ii, 4, 5 albos capilios
Cffidein agnis denunciat iv, 3, 61 vellere iii, 25, 13 lapsos formare i, 3,23
CaBdite bustum saxis iv, 5, 75 sparsos ad frontem ii, 1,7 incomtis moes-
Cffilatis jugis esscda ii, 1, 76 ta sederat i, 15, 11 vidisti tlere eaiu iii,
Cvt'iator foriDa; aena3 iv, 2, 61 6, 9 ornato capillo procedere i, 2, 1
Calaino sive pctas prasmia iii, 13, 4(i Caplare feras ii, 19, 19 quid flamine
liiante 17, 34 stricto ii, 19, 24 ad
iii, captet Eurus iii, 5, 29
calaiiios litabat pastor iv, 1, 24 Captiva dum conspicer iv, 4, 34 se-
Calatlios per viniiiieos liicida iilia iii, deam ii, 4, 33 muerens ii, 9, 11 captivis
13, 30 aquis ii, 1, 32

Calcet ilia ossa mea ii, 8, 20 campuin Caput fidele ii, 1, 36 solicituni iii,
dare eqiio ii, 10, 2 in campo quo seges 17, 42 dulce iv, 11, 55 longavum iv, 1,
viret ii, 34, 78 quo movet ilia pedes ii, 52 molle iv, 3, 44 virgineum iii, 14,
23, 6 concurrere iv, 10, 35 12 nequitiffi ii, 24, 6 fonfis iii, 19, 6
Calent popa: ad lucra iv, 3, 62 capitis ignavi iii, 11, 3
Caloris veri signa iii, 8,9 calores niu- Cara legenti carmina iii, 2, 13 ossa
tare potuit i, 12, 17 futura i, 19, 18
Camera eburna iii,2, 10 Carbasa Una iv, 3, 64 carbasus alba
Campi cura ii, 16, 34 iv, 11, 54
Cana puella ii, 16, 22 canae comas ii, Cardinibus tacitis i, 16, 26
18, 18 canis annis ii, 18, 5 Carina velifera iii, 9, 35 coronata iii,
Canant volucres i, 2, 14 ceciiiere tu- 24, 15
ba; iv, 11, 9 canit buccina iv, 4,63 ca- Carmen grave 5,9,9 inerme Ijrae iv,
nere furta Jovis ii, 30, 28 castra ii, 10, 6, 32 laudis ii, 10, 23 I^rae percussit
19 sacra diesque iv, 1,69 licet I'ityrus ii, 1, 9 carmiuis blaiidi obsequio i, 8,
ipse caiiat ii, 34, 72 canis praecepta As- 40 heroi opus iii, 3, 16 carmine liumili
crrei poetffi ii, 34, 77 canit mea Musa ii, 10, 11 indocto ii, 34, 84 magico ii,

puellft caput, &c. ii, 12, 24 duni Csesar 28, 35 sacro ii, 28, 43 carmina lenia i, 9,
canitur iv, 6, 14 omina i'austa cano iii, 12 carminibus obscoenis nobilis i, 16, 10
4, 9 cecini bella iv, 6, 69 carmina monumenta tuae fonuag iii, 2, 16
Candida facies ii, 3, 9 forma ii, 29, Carpenta serica iv, 8, 23
30. iii, 11, 16 nox ii, 15, 1 brachia ii, Carpere oscula i, 10, 27 pedibus terras
16, 24 colla iii, 17, 29 convivia iv, 6, et pontum remis i, 6, 33 carpere tentat
71 Iilia i, 20, 38 omina iv, 1, 67 vela Corydon Alexin ii, 34, 74 carpere cri-
i, 17,26 nes ii, 5, 23 oscula i, 20, 27 carpe pe-
Candor 24, 8 candore
quapsitus iii, cus ii, 16, 8 carpsit vallum iv, 3, 19
falso i, 2, 19 pleno
25, 41 ii, carpebant pensa ministrae iii, 6, 16 car-
Canere (pro canescere) ii, 18, 5 pitur non mihi pectus auro
iii, 5, 3

Canis tergeminus iv, 7, 52 canes au- Carus nullo limine 1, 4, 22 cari


eris
daces ii, 19, 20 patrios iii, 14, 14 sas- sanguinis vincula i, 15, 16 cares crines
vos iv, 4, 40 vocales iv, 4, 84 damnosi donasset i, 17, 21
iv, 8, 46 Casa facta sine arte iv, 1, 6 putris
Canistra iv, 8, 12 plena rubis iii, 13, 28 imraunda
iv, 9, latere ii, 23, 10 stra-
28 minea ii, 16, 20
Canorus ore olor ii, 34, 83 Cassibus impositis venor iv, 2, 33
Cantamina magicae Musae iv, 4, 51 Cassida aurea iii, 11, 15
Cantantes aves iv, 9, 30 cantatae Lunaj Casta domo ii, 6, 28 castae artes iii,
iv, 5, 13 20, 7 castis agris ii, 19, 3
Cantat buccina iv, 10, 30 cantet in- Castra frigida iv, 10, 18 fida iv, 4, 8
ceptis avis dextera iv, 1, 68 decern annorum iii, 12, 25 hsec sequar
Capientjnea lumina picts tabulfe iii, ii, 10, 19 longe tibi i, 7, 17 castrorum
21, 29 cape lora juventie iii, 9, 57 Ro- ignes iv, 4, 31 Callus in castris iv, 1,96
ma triumphum iiij 11, 49 caplussum ab Casura evaderc consortcni i, 21, 1
Vlll iNPir.x

tasus nieos funRra lequercnhir iii, 16,21 dum iii, 22, 10 inolles ii, 34, 42 plsci-
Cataphractus ferreus iii, 12, 12 dos iv, 6, 70
Catenas seiatas rumpain ii, 20, 11 ca- Chrysolithos flavo lumine ii, 16, 44
tenis aiiratis circumdata colla ii, 1, 33 Cineres majorum iv, 11,37 paternus
Cathedra posita tn scribe iv, 5, 37 iii, 9, 37 post cineres iii, 1, 36
Cava biixa iv, 8, 42 cavas turres iv, Cingat Knitiiis sua dicta hirsuta co-
10, 13 cavis metaliis iii, 13, 5 puniici- rona iv, 1, 61 ciiigere Marte nenuis
bus iii, 3, 28 cavo sere caput pra^tegit Aonium iii, 3, 42
iii, 14, 12 cavo liiatu iv, 1, 149 theatro Cinnamon iiiulli odoris iii, 13, 8
iv, 1,15 cavos denies iv, 5, 65 CircuuulabHl pinus umbras iii, 18, 37
Caudee superbae pavonis flabella ii, circumdata sylvis littora i, 17, 17
24, 11 Citatos nautas rogitare i, 8, 23
Causa certii ruinis iii, 13, 3 causa per- Citharam aliaui me mea Musa docel
orata est iv, 11, 99 causas Icti texite ii, 10, 10

7, 29 novas inveiiio
iii, ii, 1, 12 causis Clamat non ulla fides in anre mcs i,

utere iv, 5, 29 18, 18 clament me Deuni pueri et puoliaj


Cautus ille licet ferro secondat iii, 18, iii, 9, 46 clamasset meum nonien i, 17,
25 cauta noverca iv, 11,86 paruni cauti 23
pectoris iii, 5, 8 Classica bclla Sicula-. fuga? ii, 1,28
Cedere faciiis lympha i, 11, 12 biaii- Classis centenis alis iv, 6, 47 dam-
ditiis i, 9, 31 cedent llonianae tcrrie om- nata iv, 6, 21
nia iniracula 22, 17 cedente carina
iii, Clatra iv, 5, 72
i, 3, 1 cessit facibus maritis pr?etexta iv, Clauderet cum ora liquor iii, 7, 56
11, 33 cessit carniini indocto Anseris claudet mors ocellos ii, 13, 17 clausit
Virgilius ii, 34, 84 dies tot bona in orbe tarn parvo iii, 18,
C'elat via tacentes aquas iv, 4, 50 cc- 16 clausa gaudia ii, 25, 30 clausam te
latisannis iii, 25, 11 in unda Teuthrantis i, 11,11 clausa*
Celebrarunt limina currus inaurati i, umbras iv, 7, 89 clausos lares iv, 3, 54
16, 3 ceiebrata raeo libello iii, 2, 15 Coactis cornibus 27 Luna iii, 5,
Ceieres lintres i, 14, 3 pedes iii, 9, Cocta grarnina ii, 4, 8 rosaria Paesli
18 iv, 5, 60 cocto aggere iii, 11, 22
CensutiB paternae nata iv, 11, 67 le- Codicis iranmndi vincula iv, 7, 44
gem mollisse iv, 11,41 Coeii crimina ii, 28, 5 tcmpus ii, 4,
Census ncpotuni induta iii, 13, 11 12 via iv, 1, 107
Cernere divitias Asiaj i, 6, 14 cerni- Coepit hie dies primus esse iv, 4, 74
nius nee causas nee ictus ii, 4, 9 tota domus onus tuum esse iv, 11, 78
Ccrtanien leti iii, 13, 19 Coerula fati ratis ii, 28, 40 forma ii,
Certatis quid frustra in iiie missis ha- 18,32
benis iii, 1.13 Coeruleus fucus ii, IS, 31
Certus Deus ii, 34, 60 eras niihi tu Cogebat buccina Quirites ad verba iv,
ii, 24, 36 oris me vivere sidere dure i, 6, 1,13 cogor habere Decs adversos i,

36 certa fides iii, 8, 19 puella i, 19, 24 1. 8


funera 16, 21 certa ferain certis auc-
iii, Cognatos rogos iii, 7, 10
toribus iv, 1, 77 certas notas didici in Cognomina prisca locorura iv, 1, 69
amore iii, 8, 18 certo arcu i, 7, 15 Cognoscere Athenas i, 6, 13 longas
omiue iv, 10, 46
iii, 20, 21 cer-
foedere noctes i, 12, 13 cognitus error iii, 15,
tos aniores 29, 19
i, 8, 45. ii, 37 cognita nostra mala i, 7, 14
Cervix laevis iii, 17, 31 cervicibus de- Cohibe gaudia clausa in tacito sinu ii,
niissis ibam ii, 14, 11 25, 30
Cessant sacraria iii, 13, 47 cessare Coiere ad sanuni vulnera iii, 24, 18
arma suapertulit Achilles ii, 8, 30 ces- hue mundi raanus iv, 6, 19 tot mala iii,
savit non unquam aetas tua amori i, 6, 7, 54 toisse bina vada ii, 1, 22 nobis
21 vix decern verba iii, 15, 8 coit Pleiadum
Choreis assiduis i, 3, 5 noctumia iii, chorus iii, 5, 36
10,23 Colit sancte carraina ii,26, 26 verba
Chorus Pleiadum iii, 5, 36 chori pa- mea iii, 2, 8 coluisse Helicona iii, 5, 19
ter ii, 32, 38 choris Musarum iii, 5, 20 Venus
culta labore ii, 22, 22 puella i,
choris mitratis iv, 7, 62 choro felici i, 2,26
17,26 chores cvanles ii,3, 18 Hesperi- Colla tenera ii, 1,68 barbara iv, 5,
IN FROFKRTIUM. IX

51 Candida iii, 17, 29 Iffivia ii, 3, 13 latus Eoo color iii, 24, 7
libera ii, 30, 8 obliqua iv, 8, 77 collo Confessa est lijec pagina Calvi ii, 34,
nidi iv, 1, 131 rugoso iv, 5, ()4 toto i, 89
3, 15 Confisa rerals cymba i, 11, 9
Colligis te in tenues umbras iii, 9, 29 Confusa fabula ii, 13, 13
collegi gaudia 14, 9 ii, Conjugis jucundifi i, 19, 7 conjuge
Color Belgicus ii, 18, 26 collatus Eoo miranda iii, 12, 23

iii, 24, 7 ingenuus i, 4, 13 colore luu- Conjugium tolum ii, 15, 28 conjugii
tato i, 6, fi. i, 18, 17 colores multos i, obscoeiii pretiuni 11,31iii,

15, 39 qiuis i, 2, 9 ostrinos iii, 13, 7 Conopia fusda iii, 11, 45


Colorat (Eoos) Aurora iii, 13, IG Conscendcre carmen laudis ii, 10, 23
Colubris sacris iii, 11, 53 Conscius aft'ueraui in vtstris lacrymis
Coluinba dux erat rudis Argus
ii, 2G, i,10, 2 conscia adiiiissai nequitije i, 15,
40 colunibse torquatoi iv, 5, G2 junclte 38 Jonga; la;tiliffl i, 15, 14 Koma i, 12,
ii, 15, 27 Veneris volucres turba niea 2 terra13, 42
ii,

Mi, 3,31 Consenuit baud ulla carina iii, 7, 36


Coliitunis umbrosis ii, 32, 11 Conserva lecti mei fcedera incorrupta
Coma fulva ii, 2, 5 ett'usa ii, 13,5G iv, 3, 69
purpurea iii, 19, 22 odorata iii, 14, 28 Consilio nuUo vivere i, 1, 6
aspersas comas iv, 11, 34 cffide sparsas Consitus lucus iv, 4, 3
ii, 8, 34 niiidas iii, 10, 14 coma spicca Consorieni casum evadere i, 21, 1
iv, 2, 14 arhorea iii, Ifi, 28 Constantia in amore ii, 26, 27
Comica moecha Thais iv, 5, 44 Constilit oris manusheroum i, 20,21
ComiuiUe rates iv, G, 53 coinmitlerc Constringet ha;c pignora ipse Amor
pondiis capiti iii, 9, 5 coiumittam mene iii, 20, 17

tcnebris iii, 16, 5 cominissa trivio Venus Consuluit striges iv, 5, 17 consulite
iv, 7, 19 coinmissffi lasliliaj i, 10, 12 Roniana; historiiij iii, 4, 10
comniissas acies iv, 4, 59 coniniissos Consumit (Phoebus) pharetrae pondus
Decs libra locuta iv, 1, 104 in arcus iv, 6, 55 cousumsti tempera
Corunioda honiini stcUa ii, 27, 4 com- noctis i, 3, 37
moda noxa; teilus iii, 22, 19 Consurgit niurus iv, ], 125
Coniraunes Deos i, 11, IG penates ii, Conteninet ilia nullas aras suis fletibus
30, 21 i, 4,23
Compescerc fastus iii, 17, 3 ocellos Contendat mecum ingenio et arte ii,

suos 16,31
i, 24, 23 conteiidis Homero i, 7, 3 con-
C'nmpone istos Iristes libellos i, 9, 13 tendere amori i, 14, 7
componcre deletas Tlicbas ii, 6, 5 fafum Couterat quisque diem ii, 1, 46 con-
Phr^gia; iii, 13, G3 nioUeni versuni i, 7, teritur sacra \'m ii, 23, 15 vita; luodus i,
19 verba zEscbyleo cothunio ii, 34, 41 7, 9
verba et fraudes ii, 9, 31 compones nica Contigit me una Dearum iii, 3, 37
ossa ii, 24, 35 in nic insidias ii, 32, 19 contingere planiis sidera i, 8, 43 con-
conipobiia fronde i, 20, 22 pace ii, 2, 2 linpens campo ])roxiiiia Unibria i, 22,9
compositos ocellos i, 3, 33 Contralie, Plioebe, lucis iter iii, 20, 12
Coiicedere noctes ii, 15, 37 conces- Contraria tuis votis i, 5, 9
suni nulla lege iter ii, 27, IG Conveuiunt uec mea pra;cordia ii, 1,
Conciuit ni^raavis funcstum omen ii, 41
28, 38 Converte querelas in melius i, 17, 9
Concrepuere cymbala iii, 18, G converiere mores i, 15, 23 convertite
Conciirrit palma quadrigre iii, 9, 17 uientem domin* i, 1, 21
Coiide tubiccn fera niurmura iv, 4, 61 Convicia faciat i, G, 15 jactat iii, 8, 11
condere nomen Ca;saris in Phrygios avos Conviva dulcis iii, 7, 45
ii, 1, 42 coudit in ossa plures fates Convivia Candida iv, G, 71 dulcia iii,
Vesta iv, 4, 70 condat se licet ille ferro 10, 25
iii, 18, 25 coiidimus longas Iliadas ii, ], Copia facilis i, 9, 15 facta lecti ii,
14 condidit arma manu qua vicit ii, 16, 20, 24 longa ii, 33, 44 noctis iii, 8,39
42 Corde huraano ii, 12, 6
Ccnfeclum Partlium iv, G, 79 Cornicum genas emit ungue iv, 5, 16
Conferre nobilibus ii, 24, 49 contule- Corniger aries iii, 13, 39
runt Divi haec tibi rounera ii, 3, 25 col- Cornu aeuo iv, 10, 33 rauco iii, 3,
T
'
Delph. et Var. Clas, Ind. Proyert, b
INJ)KX

41 falsa cornua iii, 19, 12 Cruenta busta ii,13,38 spulalv, 5,6S


CorollfB turpes i, IG, 7 arentes ii, 15, Crystallus aquosa iv, 3, 52
61 hesternfB ii, 34, 59 Culpa ardoris ii, 28, 5 timoris i, 11,20
Corona Dea sidereae iii, 20, IS dura Cunis primis ii, 13, 43
iii, 1, 20 lecta ex facili jugo iv, 10, 4 Cupidas rapirias Nympharum i, 20,

hirsuta iv, 1, 61 poraosa iv, 2, 17 11 cupidis lacertis ii, 22, 37 cupidos


Coronat Tatius castra humo suggesta amantes ii, 33, 5
iv, 4, 8 Cura inusta 74 pulcher-
cineri iv, 11,
Coronatas aras iii, 10, 19 coronatis riiua nieo dolori ii, 25, 1 uitiuia i, 3, 46
asellis iv, 1,21 equis iii, 1, 10 coronato secunda ii, 26 sua quemque nioretur
1,
phaselo iv, 7, 59 coronates amantes iii, i, 1, 36 campi ii, 16, 33 puella iii, 21,
3, 47 3 curarum niedicina iii, 17, 4 semina iii,
Corpus inane iii, 18,32 7, 4 curis levibus ii, 12, 4 tardis i, 13, 7
Corripit (serpens) escas iv, 8, 11 cor- Cureiit pueri hffic scripta
iii, 9, 45

reptus atino \ eneris torquebar iii, 24, Curia aita iv, 1, 11 septa iv, 4, 13
13 correptum duplici ardore i, 3, 13 Currat nox inter pocula iii, 10, 21
Corrumpere nie non poterunt tfEdse i, currere ad JMusas lata via iii, 1, 14 sub-
8, 21 piiellam ii, 34, C9 te nulli ludi sidio ii, 26, 17 lintres mireris i, 14, 3
poterunt ii, 19, 9 Venerem ii, 15, 11 sciat lympha indociles vias i, 2, 12 cur-
corrumpitur vino eetas ii, 33, 33 corrii- renti aqua iv, 5, 12
pit ocellos puellaruni ii, (j, 29 uxoreni Currus avorum iv, 11, 11 Solis ii,31,
Minois forma bovis ii, 32, 58 corruptas 11 inaurati i, 16, 3 ovantes iii, 9, 53
Baias i, 11,27 curru picto iv, 3, 9
Corrupter juvenis ii, 19, 3 Cursu infecto ii, 25, 25
Coryniho niihi pugnante iv, 7, 79 co- Curta teguia iv, 5, 67
ryrabis laxatis iii, 17, 29 coryrabos sa- Curva anus ii, 18, 20 curvas rates iii,
cros 30, 39
ii, 7, 29 curvo equo iv, 1, 20
Costum molle iv, 6, 5 Curvatas trabes iii, 22, 38
Cothurno iEschyleo ii, 34, 41 non Custodia tristis ii, 6, 39 tibi sit lectus
humili iii, 17, 39 tuus ii, 18, 35
Crastina dies forsitan includet fata ii, Custodis avari ii, 23, 9 custos acer
15. 54 ii,30, 9 amoris ii, 29, 41 ad busta se-
Crater auro iii, 17, 37 dens iii, 16, 24 custodum gregibus iii,
Creat me Horos iv, 1, 79 8, 13 tumore septa ii, 23, 14
Credat cur quisquam faciem dominse Custodit Cerberus antrum infemura iii,
Aniori ii, 34, 1 credere blanditiis i, 15, 5, 43 niihi in ossibus vcteres ignes hoc
42 credita mihi perfidia est i, 15, 34 malum iii, 17, 9

Crediilus vano auspicio i, 3, 28 Cyclade aurata iv, 7, 40


Crepat herba Sabinaad focos iv, 3, 58 Cjcnis niveis iii, 3, 39
crepuere manibus CaracEnas iii, 10, 4 Cydonia decussa ramo iii, 13,27
crcpuit arundine iv, 7, 25 crepitant! Cymba publica iii, 18, 24 ingenii tui
sistro iii, 11, 43 creuitantibus Nyujphis gravanda non est iii, 3, 22 fugaci iv, 6, 63
ii, 32, 15 tuta ii, 4, 19
Crescere posteritate iii, 1, 34 crescet Cymbala rauca iii, 17, 36
Ingenium iii, 9, 52 crescit spectando Cymbia plena iii, 8, 4
cura iii, 21, 3 crevere hjecaurea templa
iv, 1, 5
Cretati iv, 5, 52 D.
Crimen amoris i. 11,30. ii, 30,24 de-
sidiie i, 12, 1 criraina turpia iii, 11, 3 Dafalcem iv, 2, 25 vela secunda iii,
cccliii, 28, 5 facti ii, 32, 2
17, 2 signa dextera iii, 9, 58 dare cam-
Crines caros i, 17, 21 connexos ii, 5, pum equo ii, 10, 2 qui raulla potest ii,
23 hesternos i, 15, 5 26, 28 justa debita terrse iii, 7, 9 jura
Crocos solennes iv, 1, 16 iii, 11, 46 das quod mihi principium
Crotalistria iv, 8, 39 flendi i, 18, 6 dat India colia triumpho
Cruces arborcas iii, 22, 37 ii, 10, 15 munera ingenuus ii, 23, 3
Crudele ferrum ii, 15, 43 crudeleni mihi gloria vires iv, 10, 3 damus parva
Boream ii, 26, 51 crudelia pabuia iii, signa i, 18, 17 vilia thura ii, 10, 24
7, 3 criidelior janiia i, 10, 17 tibi mandata iv, 7, 71 iittora natives per
IN PROPERTIUM. XI

3C dent picta lapillo*i, 2, 13 dabat per Decics somuia versat anus ii, 4, 16
tria ora sonos 10 darem tibi, Nep-
iv, 9, Decipit ipsa suas vias unda Maeandria
tune, quaiia dona ii, 16, 4 verba no- ii, 34, 36 decipiat nee te i, 9, 25 de-
mine ii, 24, 8 daret quamvis ille magna ceptis puellis i, 13, 5
i, 8, 37 dedi oscula gradibus i, Itj, -12 Deciinat ocellos puella ii, 1, 11 (pai-
bracbia victa iv, 3, 12 dedit tibi oscula pebris inclinandis claudit)
mater ii, 6, 11 natura vitium unicuique Decolor Indus iv, 3, 10
create ii, 22, 17 hoc tibi lingua nocens Decrevit Romulus excubias in otia
ii, 28, 14 corvus nonien habere iii, 11, solvi iv, 4, 79 Jupiter invigilare poenis
66 dedisse vidi hostes terga fugse iv, 2, iv, 4, 86
54 dederis cum oscula tua flentibus iv, Decurrere vitam ii, 15, 41 (tanqnani
11, 77 dederit nee niunera iv, 5, 55 de- stadium)
disse!it si mihi fata tantuni ii, 1, 17 da- Decus natures i, 2, 5 multis artibus
bis ista igr.ibus iii, 18, 20 dabit tibi niil- i, 4, 13 sine raorte 24 iii, 2,
liaquanta curaruni i, 5, 10 Jupiter arma Decusseris cum uncum mento fixum
huic cirieri iv, 1, 54 sua signa iv, 6, 80 iv, 1, 141 decussa Cydonia ramo iii,
venalia fata saginas iv, 8, 25 manus iv, 13, 27
11, 88 dabis mihi poenas ii, 5, 3 dabunt Dedecorare faciem iii, 22, 36
dissidia ista littora i, 11,28 dandi nulla Deducit aliquis brachia ii, 22, 5 de-
est revereiitia iii, liJ, 13 datur cineri duxi tibi carmina i, 16, 41 deducet me
medicina ii, 14, 16 duraquies i, 18, 23 ab amore nulla senectus ii, 25, 9 dedu-
si uno posse frui ii, 1, 47 non lata vita citur septiiua orbita plena; luna; ii, 20,
currere ad Musas iii, 1, 14 operi uims 21 deducts luns fallacia i, 1, 19 (verb.
honor iv, 2, 64 data est mihi liberlas, mac;ic. ut Gr. Kardyeiv). deductse quee
noscere amoris iter iii, 15, 4 paliiia libris mihi fax ouien pr.-etulit iv, 3, 13 (verb,
nieis iv, 1, 102 datos esse morsus iv, 5, nuptiale). deducta puppi i, 6, 15
40 dabitur onyx ii, 13, 30 datis nuUis Defendere noctes infamis dominse i,

capta iii, 15, 6 16, 9 defendunt retinacula navem ii, 22,


Damno me sacro carmine ii, 28, 43 41 defende huic Nymphariim rapinas i,
danines tunc me, /Eace ii, 20, 30 dam- 20, 11 defensa ossa niea iv, 11, 58
natK noctes iv, 11, 15 damnaias manus Defessa choris Calliopea iii, 2, 14 de-
iv, 7, 38 (i. e. noxias). daiiinata classis fessis viiis iv, 9, 31
iv, 6, 21 damnalis luilitibus ii, 16, Deficit non hie mihi i, 1, 7 de- furor

38 ficiuiit si vires rhombi ii, 28,


ii, 10, 5
Damno tentatur Cynthia gravius i, 4, 35 deficietnec merogitare nautas i,8,23
25 danina querantur opes iii, 13, 2 Defit AmornuUo tempore i, 1, 34
Damnosai pudicitiae iv, 5, 28 dam- Detixum me in ora i, 8, 15
nosi canes iv, 8, 46 Defiere supplicis excubias i, 16, 13
Dapes Ausonias non tremis, Phoebe iii, Detluat ne id tibi ex animo vacuo i,

22, 30 20,2
Dese sideres iii, 20, 18 foemineag iv, Degenerasse propinqnos iv, 1, 81
9,25 turritae iv, 11,52 nudas ii, 15,16 Degravat unda caput iii, 7, 58
Dea amara ii, 33, 5 invidiosa Venus ii, Dehinc domiti posthac ii, 3, 50
28, 10 superba ii, 33, 14 Dejecit constantis lumina Amor fastus
Debet dolor meus multa aspera tibi i, i, 1,3 dejectos Gallos ii, 31, 13 dejec-

18, 13 relator esse sine vanis iii, 6, 5 lis lacrymis i, 18, 16

debuit aninii via recta esse iii, 5, 10 de- Dejerat nutrix iv, 3, 42
bita sibi oscula i, 6, 17 vota i, 16, 44 Deleat quod non unquam ajtas tua ii,
niunera ii, 28, 60 fata rogo i, 19, 2 justa 5, 27 deletas Thebas ii, 6, 5
iii,7, 9 Delectent probra i\Iede<e iv, 5, 41
Decedens Aurora ii, 18, 9 Deliciai me* Latris iv, 7, 75 delicias
Decens furibunda Cynthia iv, 8, 52 agricolaa domini ii, 34, 74
Decenter impositus flos iv, 2, /IS Delicfa dominae ii, 4, 1
Decerpens lilia ungui tenero i, 20, 39 Deligere astra manu ii, 32, 50
decerpta Palatia tauris iii, 9, 49 Deludet arantes terra ii, 15, 31 (se-
Decet te toga picta iv, 4, 53 omne men non reddet cum foenore)
cum biblt iv, 8, 30 decuit vos suppo- Deniens tune igitur i, 8, 1 furor i,
nere bracliia mcnto iii, 7, 69 13, 20 dementia somnia iii, 8, 15
Decidit illi torquis iv, 10, 11 Demere hoc vitium ii, 1, 6S (i. e.
XII INDEX
pravi ciipidinis eleincnla eradere) demla 11, 35 dctraxeritquod niibi fuvba invid*
tibijuga dominae iii, G, 2 iii, 1,21
Demersit in undas Stjgias iii, IS, 9 Detriverat usus labellas iii, 23, 3 de-
(pro deniersus est) trito fnne iii, 7, 20
Deminuo curam ii, 18, 21 Detulit pagina nostra opus de nionte
Deinissa quoniain es maeino peiiclo ii, sororum iii, 1,18
28, 59 sonino ii, 29, 29 deiiiiss;e in po- Devehor ad tua astra iv, 1, 119
cula sertae ii, 33, 37 puella iv, 8, 9 de- Devia rura ii, 19, 2 terra iii, 16, 28
missis tunicis iv, 2, 38 limina iv, 9, 27
Demonstiant aslra salebras 16, 15 iii, Devotaui te ii, 32, 9
Denegat ilia sc meam milii i,G, 9 de- Deus facili annnit ore i, 1,31 amore
neget nunquam esse miser ii, 24, 28 raptn cessat i, 4, 26 pauper iv, 2, 60
Denique iibi Venereni amplexii enifo furvffi aulffi iv, 11, 5 Dei intonsi iii, 13,
iv, 5, 33 quis ciirvum te vidlt iv, 7, 27 52 (pulcbri). docti iv, 3, 38 Deo coeru-
Dentibus corrumpas iiiuiieritos ungues leo iii, 7, 62 liquido iii, 19, 14 vetante
31,4, 3 iv, 1, <J0 non coniitante iv, 3, 16 Dii
Denuntiat ilia dies ca-'dem agnis iv, faciant isto fruere viro ii, 9, 24 Dii me-
3,61 lius iv, 6, 65 Deos nostros i, 7, 16 ob-
Deperdilus nonduin sensus i, 3, 11 litos i, 15, 26 desertos ii, 6, 36 adver-
Depinxit qua) manus prima tabellas sos i, 1, 8 communes i, 11, 16 magiios
obscccnas ii, 6, 27 ii, 34, 46 versos ad pia vota iii, 3, 10
Depluit Niobe lacrvraas a Sipvlo ii, poscentes justa iii, 10, 12 undisonos iii,
20, 8 21, 18
Deponere auimam optatis labris i, 13, Dexter libro meo iv, 9, 72 dextera
17 deponat licet livor gaudia i, 8, 29 avis iv, 1, 68 dextraj mere niorientis
Deportant te esseda in Tibur ii, 32, 5 signa iv, 3, 6 dextro et Baccho et Apol-
Deposcit prsmia cursu infecto ii, 25, line iii, 2, 7 (i. e. propitiis)
25 Dicere carmen i, 9, 9 dicam partus
Deprecor te uno lecto ii, 31, 17 iii, 17, 21 (i. e. canum). diceham tibi
Descendcre coclo toties Luna negat ii, ventures amores i, 9, 1 dixit ilia nun-
28,37 descetidis llumine Iranquillo tuta quam, amo ii, 8, 12 die naviget ii, 16,
cvniba 4, 19 descendit in gentes ficta
ii,
10 dicet damnatas manus ignea testa iv,
fabula 5, 45
iii,
7, 38 dicor lecto tuo gravis ii, 24,
Deseuta cervix Toliimni iv, 10, 37 20 diceris tenuasse vultum iv, 3, 27 di-
De.--ere lonuptas Baias i, 11, 27 ne citur ill! carissima per me Roma i, 8,32
desere fructuni \hee ii, 15, 49 ot)latas ad surdas aures 20, 13 dicar potens
ii,
messes ii, 16, 7 deserui--se fucos iv, 2, 4 ii,26, 22 (i. e. bcatus). dicebar sicco
Desertus Achilles ii, S, 29 deserta i, vilior lacu ii, 14, 12 dicerer ego non
3, 4;j de>ertum non passa est jacere Ti- caput nequitije ii, 24, 6 dicunlur tibi
thunum Aurora 8 deserta loca i,
ii, 18, Thebfe i, 7, 1 dicetur nee mea ii, 8, 6
18, I desLTtis littnribus
i, 3, 2 quori- Dictattibi Apollo pauca iv, 1, 133
bus i, 15, 10 arboribiis i, 20, 36 Diducere complcxus i, 13, 19 (i. e.
Desii\iisse fulniina astherea dorao ii, divellere). aiiiantes ii, 7, 3 diducat tel-
16, 50 rate iiautas in vada iii, 17, 26 lus iv, 1, 149
Desine qurerere i, 5, 31 revocare per- Dies durus 28, 32 niger ii, 24, 34
ii,
juria i, 15, 25 coniponcre verba ii, 34, Ventura 31 sine nube iii, 10, 5
iii, 5,
41 liabere laudes raeas iv, 7, 78 meum atra ii, 11, 4 moenibus primus iv, 4, 74
sepulcruni jacrymis urgere iv, 11, 1 diem longam iii, 11, 50 die baud longa
Deslsto ii, 20, 36 destitit ire novas ii, 18, 20 (brevi tempore), parca iii, 5,
vias i, 8, 30 IS wstivo iv, 2, 16 (i. e. asstate). ex-
Dospicere regna et muriera i, 14, 24 tremo ii, 24, 50
des|)icit uiagnos Decs ii, 34, 46 despec- DiiFerat Augustus tropsa in pueros
tus potuit iiiiitare caiores i, 12, 17 suos iv, 6, 82 differet te circum alias
Desponderat banc dotem bosti iii, 19, puellas i, 4, 22 differor invidia i, 16,
23 48 differtur amor ii, 3, 8
Detractat taurus aratra ii, 3, 47 Difficile onus volutat ii, 17, 8
Detraheret cum fait caput lecto iv, 11, Digesta columnis porticus ii, 31, 3 (i.
10 detraxit agrestem figurani ii, 33, 13 e. distincta")
(i. e. ademit). ires triumphos arena iii,
Digitos inter remissos iv, 8, 53 digitis
IN PROPERTIUM. Xlll

eljurnis lyram pulsare ii, 1, 9 (f\(pav- Docet me Musa raea cilbaram aliam
rivois)' quinque iv, 11, 14 ii, 10, 10 doceat liver me iii, 8, 22 (i.
Dionns eras alia conjuge iii, 12, 16 e. color lividiis ostendet, indicet). docu-
non alio limine i, 13, 34 digna facies, isti Sabinas rapere inipune ii, 6, 22 doc-
pro qua, &c. ii, 3, 39 res favore iv, 6, 12 tus non runiore malo i, 13, 13
digne seiiex iii, 15, 38 Dociles usus iv, 2, 03
Dilige nunc vatem iv, I, 117 dilexit Docta puella i, 7, 11. ii, 11,6. ii,

Tlicseiis ii, 24, 43 13, 11 docta vincere signa 24iv, 6,


Diliie, Bacclic, vitium iii, 17, 6 diliie- doctffi tabella; iii, 23, 1 doctas Athenas
rentur stantia iv, 5, 12 i, 6, 13 docta tibia ii, 30, 16 fake ii,
Dira prajmia ii, 30, 22 diras nives iii , 19, 12
13,53 diras tibi cecinit pagina iii, 25, Dolet me frigida aura 24 nulla i, 10,
17 (iiris sub ariuis ii, 9, 49 fceniina sine amore gravi 10 dole- iii, 8,
Diripuere verba iv, 7, 22 direptis bat conscia Iretitia; 15, 13
dolere in
i,

comis iv, 8, Gl amore volo iii, 8, 23 dolebis aliquid ii,

Diriiit ira fores iv, 9, 14 dinita Troja 5, 15 dolitura no^lro pericio i, 15, 27
iv, 1, 113 diruta regna Priami ii, 28, 54 Delia virgineis idem repleverat urnis
Discedere ab hac fas est i, 12, 19 ii, 1, 67 spunient mnsto iii, 17, 17

nunc est tcmpus ii, o, 9 collo caput pa- Dolo nocturno ii, 9, doli soliti iii,

terer ii, 7, 7 7, 42 dolis blandis iii, 23, 18


Discere servitiura piiellaj i, 5, 20 dis- Dolor esse potest etiani diirismentibus
cat iste aniarc una donio ii, 24, 24 di- i,14, 18 acer ii, 22, 45 tantus saevit in
dici reticere vcstros dolores i, 10, 13 lias erepto amore ii, 8, 36 doloris contemti

notas in amore iii, 8, 18 didicit fceniina poena i, 13, 9 dolori servire cogor i,7, 7
hoc unuin opus ii, 9, 32 vulneribus dolere quanto rcferet verba mea i, 1, 38
miles habere nietuni iii, 11, 6 disce ma- argute i, 18, 26 dolores quicumque so-
nere domi 29, 22 timcre exemplo
ii, lent inamore iii, 20, 27 vestros reticere
meo iii, 11, 8 timere evetitum forniaj i,10, 13 occultos i, 18, 3 humanos me-
tuae iii, 25, 18 quid fugarit Esquilias iv, dicina sanat ii, 1, 57
8, 1 discite non temere esse bonib ii, Domare puellam i, 1, 15 domat hie
21, 10 Deus terras et maria ii, 26, 52 domet
Disci pondus iii, 14, 10 hosjuvenes quaeque puella i, 9, 6 do-
Discordia Idaj i, 2, 17 Romana suos miti juvenes ii, 3, 50
egit cives i, 22. 5 Domina i, 3, 17 mea i, 4, 2 derainae
Discussit rnihi visa metus ii, 26, 20 mentem converlite i, 1, 21 infnmisnoc-
discute tibi somnum lympha iii, 10, 13 tes defendere i, 10, 9 doiuinae possum
Diseria verba iii, 23, 6 tardas aperire fores i, 10, 16 faliaci pu-
Dispar nomine i, 20, 5 tet esse jocum ii, 24, 16 dominara duram
Dispendia ista ii, 24, 15 i, 7,6
Dispereani, si quicquam aliud quaeritur Dominum te admitto ii, 34, 16
ii, 21,9 Domus tu rnihi sola Cyritliia i, 11,23
IJispliceat miles modo factus amori iv, humida Njmphis 20, 34 fulta
grata i,

5, 49 columnis iii, 2, 9 fertuiiata iii, 20, 9 tris-


Uisponere moinia versu iv, 1, 57 tis iii, 6, 15 domum antiquara i, 19, 10

Dissidet Hvpanis Eridano i, 12, 4 ferrafam ii, 20, 12 mandatam ii, 29, 20
Dissidiuni dabunt ista littora i, 11, 28 mundi iii, 5, 26 dome aetherea ii, 16,
vobis erit annus proxinuis ii, 24, 32 50 tenuit ii, 21, 12 sterili iv, 11, 62
Divcrsas fenestras Luna percurrens i, domes nigrantes iii, 12, 33
3, 31 diversos iteruiu conjungerc aman- Dena hortorum iv, 2, 42 dena sua
tes i, 10, 15 exercent Musae iii, 3, 34 vilia nitent
Divi hwc tibi contulerunt ii, 3, 25 Sacra viaii, 24, 14 maxima feram ii, 13,
Dividit an nie herba i, 12, 10 divide- 26 talia non sunt humani partus ii, 3,
ret ni nos lex ii, 7, 3 divisa est ilia mco 27 tibi darem ii, 16, 4 dena probata
lecto i, 12, 3 iv, 2, 42 donis amaris ii, 16, 29. iii,
Diviti^u agrestum iii, 13, 26 divltias 17, 13
Asiffi veteres cernere i, 6, 14 divitiis Denat tibi Phoibus sua carmina i, 2,
magnis i, 14, 8 27 donasset ille crines i, 17, 21 dona-
Diurna textasolvcns dolo nocturno ii, bitur auro iii, 23, 21
9,6 Donee dies injiciat radios iv, 6, 86
XIV INDEX
Donuire cum seiie ii, 18, 17 dormit 30, 13 dura tempora queri i, 7, 8
astatis
(C^Titliia) extreiiio toro jii, 21, 8 dor- niulta i, 15, 1iii, 5, 2
prajliatempora
miet Venus iii, G, 34 i, 7, 8 duros amores ii, 34, 49 duris jam

Dos noil liuniilis iv, 4, 56 apta offi- libera cautibus i, 3, 4 durius nihil infido
ciis iv, 4, 92 duteiu hatic desponderat viro i, 6, 18 si quid tibi ineiderit i, 15,
liosti iii, 19, 23 doteiii habitura e nostro 28 ferro ctchaiybe i, 16, 30
rogo 7,48
iv, Dux aries iii, 13, 40 fretus ab urbe
Dracone ab Hesperio mala ferat ii, sua iv, 10, 32 ducis lingua sepulta assi-
24, 26 dracunis antiosi tutela iv, 8, 3 duo mero iii, 11, 56 duci odorato iv, 3,
Dubius ascensu nions iv, 4, 83 da- 64 duces magni ii, 8, 9 in amore oculi
bio pede ii, 4, 4 dubise horae ii, 13, ii, 15, 12 captos iii, 4, 18

45
Ducere amnes carminibus i,
sidera et
1,24 gaudia i, 4, 14 memores noctes i, E.
11, 5 verba longa mora i, 10, G fietum
i, 15, 40 in anna tieroas manus ii, 1, 18

amanlem promissis ii, 17, 1 feras ii, 13, Ebibat venena iste et naufragus undas
C aratra ii, 25, G nianus lonio rore ii, ii, 24, 27
26, 2 ferrum iv, 5, 9 vela i, 6, 2 ducit Ebria junge voces tuas iv, 5, 46 ebria
diem totuni facili aniore i, 14, 10 ducam turba trajicit pedes iv, 4, 78 vestigia
ego Julia rostra iv, G, 54 nocteni patera trahere i, 3, 9 signa nocturnae fuga;
et carmine iv, G, 85 ducebant sacra canes iii, 3, 48

boves iv, 1, 22 duxti suspiria i, 3, 27 Ebore exactas manus iii, 21, 30


duxisti pocula ii, 9, 21 duxit morani ii, Eburno fulcro ii, 13, 21 plectro iii,

15, 6 duxerit annus inversas vices i, 15, 3, 25 tcniplo iv, 2, 5 eburnis digitis ii,

30 duxisset si verba nica pondus habere 1, 9 (iKecpavTivois)


iii, 7, 44 ducet in ore infurmem notam Edicta qua lege quondam flemus diu
tiraor i, 5, 16 me nunquam uxor ii, 6, ii, 7, 2
41 ducite munus solitura equi iii, 4, 8 Ediscere pictos tnundos e tabula iv, 3,
reinornm vices iii, 21, 12 ducitur ille 37
rota rhonibi iii, 6, 26 nee una fama ex Edit te Urabria iv, 1, 121 edicta feli-
sequo jugo iii, 9, 8 tertius annus iii, 15, cibus pennis puella iii, 10, 11
7 hora jocis iii, 23, 18 ducuntur car- Eduximus pins annos ii, 9, 47 (i. e.
mina iv, 6, 13 ducentur funera nostra exegimus, vixinius). eductosreges sjlves-
ex hac domo ii, 1, 56 ducti ad sidera trl ex ubere iii, 9, 51
Pyraniidum sumtus iii, 2, 17 ducta in EiFecerat non illas (tabellas) fixum
radios suos vellera iv, 3, 34 ductas a aurum iii, 23, 7
sanguine leges iv, 11, 47 ad Elfectura det tibi Caesar vires iii,
Dulcis in aure Cvnthia sonat i, 12, 6 9, 27 eftectu fruare bono i, 10, 28 effec-
milii acjua |)eliia laca ii, 23,2 fistula iv, tus bonos iii, 23, 10
4, 5 color ii, 2.5, 42 rixa iii, 8, 1 con- Effingere signa iii, 9, 9
viva iii, 7, 45 dulcia regna i, 8, 32 furta Effugere ignotas -manus i, 21,8 effu-
ii, 30, 28 arma iii, 20, 20 vincla iii, 15, git umbra rogos iv, 7, 2 non effugies ii,
10 8, 25
Duplicentur terapora brumai i, 8,9 Effultum pluma caput iii, 7, 50
Duplici corre]jtum ardore i, 3, 13 Effuso Falerno ii, 33, 39 eiFusa coma
duplici fcenore reddethonos iii, 1, 22 ii, 13, 56 elfusis rotis iv, 8, 18

Durare horam his querelis non possum Egct hie aeger non medieis ii, 4, 11
i, 6, 11 egens fructu amoris iii, 20, 30 fontis iv,
Duritiae tuee non erit memor iii, 12, 9, 35
20 Egressam navalibus Argo i, 20, 18
Durns uterque Deus i, 3, 14 aper ii, Ejecto hoc ipso ii, 9, 2
13, 54 dies ii, 28, 32 dura puella i, 17, Elata est (Cynthia) iv, 7, 7 (verb,
16 dur;e lasidos s;evitiam contudit i, 1, funerale). data lumina iv, 8, 59
10 durum lacrymis Zethum iii, 15, 31 Elegos fallax opus iv, 1, 135
duram dominam i, 7, 6 duro vivere si- Elevat neve auras nieas preces i, 8,
dera i, 6, 36 dura liutuo iii, 15, 18 in 12 viros copia longa ii, 33, 44 (eorum
dnra nave jaccre i, 8, C duri senes ii, dcsiderium minuit, vilef et contcinnendos
5

IN PROPERTIUM- XV
reddit). elevorquo ingenio tibi ii, 34, 58 Evictos rogos iv, 7, 2
73
Elisa prclis vina iv, G, Evolat Amor nusquam de pectore
Eloquium iii, 22, 41 nostro ii, 12, 15
Eludet palnias tuas una puella iv, 1, Evoluisse quod nolim Deos i, 7, 16
140 Exactis equis iii, 9, 10 sideribus i, 3,
Eluere vasto raari iii, 24, 10 38 exactus pumice versus iii, 1, 8
Emerui generosos vestis honores iv, Exaequat altera turba maternos Li-
11,61 bones iv, 11,31
Emta imperat tibi i, 9, 4 mihi nox Exagilet nostros Manes ii, 8, 19
muneribus ii, 20, 25 blanditiis oscula Examine tanto stuprorum 32, 41
ii,

iii, 13, 34 enienda sit pretio niihi talis Exaninmui Achillem ii, 9, 9 (exani-
mors iii, 16, 22 raus et exanimis dicitur, ut inermus et
Ense saucius latus corruit ii, 8, 22 inermis etc.)
ense revincit latus niveum iii, 14, 11 Excantare clausas puellas iii, 3, 49
ense canes occupat iv, 4, 84 enses per Excidit umbra inter complexus iv, 7,
niedios Caesaris i, 21, 7 96 exciderent ut tibi suppositis manibus
En\iiiierat miles vulnera ii, 1, 44 ocelli 15, 36 exciderunt tibi furta iv,
i,

Ephenierides duras iii, 23, 20 7, 15 excidcrint mea vota Jovi iii, 24,
Epistoia doming nostraj mihi venit iii, 20 non excidet ah tevo nomen iii, 2, 24
16, 1 Excipere lepores ii, 19, 24 (verbum
Equus ligneus victor iii, 9, 42 victor venaticuni vid.Pliaedr. i, 11, 6). excipit
:

Arion ii, 34, 38 bellicus iv, 4, 14 equi taberna iv, S, 62 excepi quse tibi ii, 26,
fugacis iii, 4, 17 (pro equitis). ora pro- 10 excepta hac perfidia i, 15, 2
tegit iv, 1,93 abiegni venter iv, 1, 42 Excludi sors mea ii, 25, 2 excludor
equo admisso iii, 11, 64 aurato iii, 12, ego custos araoris ii, 29, 41 exclusi sig-
12 alterno qui leve pondus trajicit iv, 2, na faces i, 16, 8 exclusum abire domum
36 munito iv, 3, 8 equos abjunclos ii, i, 5,20
18, 10 rorantes iii, 2, equis atratis iii, Excubat ille custcs ii, 30, 9
5, 34 exactis iii, 9, 10 (de statuis). suis Excubias longas supplicis i, 16, 14 in
Aurora colorat iii, 13, 16 otia solvi iv, 4,79
Ergo iii, 3, 29 (pro deinde vid. Ho- : Excutit arma pudor iv, 6, 52
rat. Sat. ii, 6, 70) Exeat suos fines aequor iii, 5, 37
Eripit nullus amor vires suas ii, 22, 28 Exempluni grave iv, 1, 109 exempla
eripitur nobis puella ii, 8, 1 ereptum Graium ii, 6, 19
Galium i, 21, 7 erepto amictu ii, 1, 13 Exequiae parvas ii, 13, 24 exequiis du-
Erro frontis egens iv, 9, 3.> errare vidi rior esthictimor i, 19,4 exequiis amaris
ad frontera sparsos capillos ii, 1,7 errat iv, 7,
unda 34, 36 spiritus ille iii, 18, 10
ii, Exercet Venus in me noctes amaras i,
errant in frontibus vagi crines ii, 22, 9 1, 33 corpore puella infames labores iii,
errabat in antris i, 1,11 errabant tua 14, 3 exercent (JMusEe) manus in dona iii,
verbo mero ii, 24, 22 errantia lumina 3,34
iii, 14, 27 errata fatere i, 9, 33 Exhausto flumine iv, 9, 63 exhaustsc
Error novus i,13, 33 cognitus iii, 15, opes iii, 13, 2
37 erroris statuit modum iii, 12, 36 er- iv, 12, 54
Exhibuit vivos focos
rorem tardat blandis iraaginibus i, 20,42 Exigis qui spatiosius ignes astivos iii,
errore exacto ii, 14, 3 20, 11 exiget una miseras vices niulta-
Erubuisse fratres Deos iii, 14, 20 rum i, 13, 10 exactus i, 3, 38 pumice
niea labe nostros focos iv, 11, 42 versus iii, 1, 8 exacta hora iii, 10, 29
Esca nova piscibus Pstus iii, 7, 8 exactis sideribus i, 3, 38
escas admotas corripit iv, 8, 11 Exiguo busto ii, 13, 33 in pectore iv,
Esseda Britanna ii, 1, 76 1, 59 in exiguo tempore quantus fugit
Evantes chores ii, 3, 18 (Virg. iEn. amor 12, 12 serraone
i, iii, 1,31
vii,389) Eximii Herculis iv, 9, 70
Evehat me aestus regionibus Italiae iii, Exitium in meum nata theatra ii, 22, 4
7, 63 evecta praescriptos pagina gyros Exitus hie non inhonestus ii, 26, 58
iii, 3, 21 vita; iii, 5, 47
Eveniat hostibus meis lenta puella iii, Exorabilis Deus ii, 30, 11
8, 20 non Exorato adamante iv, 11, 4 cxo-

Eventum formffi tuse iii, 25, 18 randa tria colla canis iii, 18, 23
1

XVI INUEX
Exoriens iii, 5, 27 Facibus marilis iv, 11, 33
Exornabat opus verbis lena iv, 5, 19 Facies nullis obnoxia gemmis i, 2, 21
Expectat te in horas ii, 29, 13 ex- humana ii, 2, 3 Candida ii, 3, 9 facies
pectans puella viruiii iii, 3, 20 expectan- picta; juvcnum ii, 6, 9

dus reiiiansit amis ii, 9, 8 Facile irati mutantur amantes ii, 5, 13


Expense gradii ii, 4, 6 facile est componere fraudes ii, 9, 31
Experiar soniiiuin iv, 4, G5 experiere Facili aurc i, 1,31i, 14, 10 li-
ainore
iiieas manus ii, 15, 18 tigna cava et quore 20, 47 faciles alas i, 9, 23 Ha-
i,

pictos metus iv, 6, 50 experta in priiuo madryadas ii, 34, 76 manus ii, 1, 10
ii, 21, 18 puella ofiiL-ium meuui ii, 22, nimiuni aurera praibere puellaj ii, 21, 15
23 veros irrita lingua Deos iii, 13, 66 Faculas retinere ii, 29, 5
expeitffi nietuens verbera sajvitiae i, 3, Fagus liabetamores i, 18, 19
18 experta; prorte iii, 4, 7 Falce docta ii, 19, 12 properanti iv,
Expirare vidi animam putrem iv, 5, 67 2,59
Expugnant iia'c arma pudicas iii, 13, Fallacem equuni iii, 13, 64 fallaci
9 ( Gr. iiciroAiopKe^v) dorainae ii, 24, 16 vati ii, 4, 15 limile
Expulit e clausis foribus i, 3, 30 iv, 4, 50
Exteriio in aniore i, 3, 44 riitore ii, P'allacia deductfe Luns i, 1, 19
18, 24 externis rolls i, 2, 20 Fallere te nunquaui velit puella i, 13,
Extrenia ha!C forma niei pars est furo- 4 terga sua lupa iv, 5, 14 fallil accepta
ris i, 4, 11 extremi funeris ii, 11, 4 ex- fide i, 4, 16 fidein ipse portus iii, 7,36
treiiio rogo i, 19, 2 nequltioe i, 6, 26 pila iii, 14, 5 fallunt Tyria; vestes iii,
extrema conditione mortis iii, 2, 20 ex- 14, 27 fallebaiii somnura i, 3, 41 fallet
treuias gentes i, 1, 29 tenebras ii, 20, me nunquaui ruga
vita; sevcraj ii, 34, 23
17 si te litera 5 fefellit uie Amor ii,
iv, 3,
Extollens tu vix primas palmas gurglte 2, 2 failenda forent clalra iv, 5, 72
ii, 26, 1 Falso caiidore i, 2, 19 falsa gaudia i,
Exult arma Apollo iv, 6, 70 exuitur 8, 29 cornua 19, 12 ossa ii, 14, 6
iii,

Lygdaraus iv, 8, 69 Fama lia;c niea est i, 7, 9 sublimis


Exurere oculos iii, 8, 7 exusta; tuae iii, 1,9 niendax iv, 2, 19 splendida iii,.
gen<B (Polypheiiii) iii, 12, 26 20, 8 faniiB inunnura ii, 5, 29 pudicas

Exuvias has pono ante tuain aedem ii, ii, 32, 21

14, 28 exuviis plenus Rouiulus iv, 10, 6 Fana plurima causa peccatis ii, 19, 10
liospita iv, 9, 34
Fas est amare viros praiteritos ii, 13,
52
Fabor Tarpeium nemus iv, 4, 2 Fastus constantis i, 1, 3 fastu tuo
Fabricata juveiica Cybellae iii, 22, 3 contemnas nostra carmiiia cave i, 7, 25
Fabula confusa ii, 13, 14 poena for- fastus tuos i, 18, 5 prseteritos i, 13, 27
mosis ii, 32, 26 fjcta iii, 5, 45 superbos iii, 25, 15
Faccre, iit puella; nolint peccare ii, Fatales diras iii, 25, 17 fatalcspueri iv,
32, 51 facis carmen ii, 34, 79 facit in- 1, 97 frttalia luniiua Vestee iii, 4, 11
genium ipsa puella ii, 1, 4 si contra mo- Fateri te vidi ii, 26, 3 peccasse fate-
res una puella ii, 32, 44 sacra vates iv, tur lajsus amor ii, 25, 19 falebar vera
6, 1 faciat convicia i, 6, 15 quod mo- iii, 21, 12 fatere errata i, 9, 33

ram i, 12, 2 faciant Dii ii, 9, 24 face- Fati litlora i, 19, 12 fata volunt i, 6,
ret cantus tibia ii, 7, 11 si ruga scissas 20. i, 14, 14 debita rogo i, 19, 2 mollia
genas ii, 18,6 turpia cum era tumor ii, tuis carminibus i, 7, 4 venalia iv, 8, 25
30, IS facerent morani cum pondera iv, longa; senecta; i, 19, 17 longajvse ii, 13,
1, 100 fecit iter invito gurgite i, 17, 14 47 ilia beala sepullura; ii, 28, 26 fato-
fecere uie dolor et lacryniaj peritum i, 9, rum stamen iv, 7, 51
7 nunc pretium Deos iv, 1, 83 fecerunt Fatigas Deos de mea fraude ii, 20, 3
tepidas vias pallia nostra iv, 7, 20 faciei fatiges quas de me noctes 11, 81
iv,
non capiti dura corona iii, 1, 20 fecerit Fave, Roma iv, 1, 67 faventia ora iv,
ubi nie cincrein ardor ii, 13, 31 factus 6, 1
amori non miles iv, 5, 49 facta est ni- Favilla prima venturi mail i, 9, 18
niium libera luxuria; via iii, 13, 4 facto vita i, 19, 19 niuta ii, 1, 77 faviliai
quo consule iv, 11,66 facti crimina ii, lliacee iv, 4, 69
32, 2 facta fortia iv, 9, 39 Favore (uo digna res est iv, 6, 12
IN PKUPERTILM. XVll

Fau!>tus sonos iii, 10, 4 iii, 49 marita iv, 3, 11 sanguinis


13,
Fax ultima iii, 13, 17 inimica iv, 11, nostri 6, 60 fide accepta i, 4, 16
iv,
10 facem cum quaterent pueri i, 3, 10 majus quiddam i, 10, 14
faces signaexclusi i, 16, 8 nuptae ii, 7, Fiducia forma? falsa est iii, 24, 1
8 non lepidas i, 13, 26 accensas iii, 16, Figain dona colunma ii, 14, 25 figite
16 pueri tela ii, 9, 39 fixus ocellis i, 3, 19
Felix ita sim i, 7, 3 qui potuit flere fixa cubitum in molli toro i, 3,34
i,12, 15 agrestum juveiitus iii, 13, 25 Figura recta iii, 24,
ii, 18, 25 varia
lex fuiieris iii, 13, 15 felici choro i, 17, 5 Argiva 25, 43 figurae tuae non ulla
ii,

26 remo i, 8, 19 felicesjovis Stellas iv, niedicina est i, 2, 7 figuram agrestem ii,


1, 83 felicia lintea iii, 21, 13 33, 13 figuris levibus collata i, 4, 9
Fenestra trita dolis iv, 7, 16 fenestras FiJia Eveni i, 2, 18 Lanipetiss iii, 12,
diversas i, 3, 31 30
Fera inurmura iv, 4, 61 Filiussit tibi ii, 18, 33
F'erre vestigia per ignes i, 5, 5 solatia Findere freta classe iii, 4, 2 findonon
roganti i, 5, 27 iiisolitas nives i, 8, 8 ego mare tumidum carina iii, 9, 35
forniosam ii, 24, 40 orgia per choros iii, Fingere crimen desidias i, 12, 1 fingis
1, 4 minas iii, 11, 42 ferunt Eequa et ini- tiiji falsos propinquos ii, 6, 7 Deos iii,
qua ii, 3, 50 fcram ego Persephona; dona 20, 5 fingit vetustas omnia niajora iii,
ii, 13,26 certaiv, l,77ferat urna tabellas 1, 23 finge tibi comas iii, 10, 14 tecum
iv, 11, 49 ferant mihi sacra pueri iii, triumpiios iii, 18, 17 ficta queri i, 18, 26
9, 46 ferebant quem felicem ii, 17, 11 Finis erit Cynthia i, 12, 20 nulla
tulit quascumque formosi temporis aetas concessa dolori i, 16, 21 fines agricolse
i, 4, 7 Petale coronas iv, 7, 43 tulerim ii, 19, 8
qui te ii, 8, 14 tulisse injustas minas i, Firmant meam fidem duo busta iv, 1,

7, 12 feres non impune i, 4, 17 thura 92


sacello ii, 19, 13 quid nisi verba iv, 5, Fistula dulcis iv, 4, 6
54 tulero cum arraa voliva iv, 3, 71 Flabella caudse pavonis ii, 24, 11
ferar fuisse in partes luas iii, 9, 60 poeta Flagitio tanto ii, 34, 12
Bacche iii, 17, 20
virtutis tusB, Flagrans i, 13, 23 Salmonis Enipeo
Ferit taurus hostem ii, 5, 19 Thais iii, 19, 13

Getas iv, 5, 44 Amor ii, 12, 11 oculos Flagret si juventus hac ii, 3, 33
qui meruere iv, 8, 66 dux ducem iv, 10, Flatiiine incerto ii, 9, 33
46 ferire arte viros iii, 3, 50 Flarama secunda iii, 10, 20
Feroces juvenes ii, 3, 49 ferox Pen- Flare classica iii, 3, 42
tliesiiea iii, 11, 13 Flatus mendaces ii, 25, 27
Feros viros i, 5, 12 Flavasjubas iv, 4, 20 flavis vadis ii,
Ferratam donium Danaes ii, 20, 12 9, 12
Ferrea ilia ii, 8, 12 ferreus cataphrac- Flectere auro i, 8, 39 flectitur assi-
tus iii, 12, 12 mucro teritur rubigine ii, duis minis i, 19, 24
25, 16 Flere praesenli puellas i, 12, 15 flevit

Ferro durior i, 16, 30 et ipse Deus ii, 10, 54 tiebo ego disce-
Fervida tempora iii, 17, 13 dens iii, 25, 7 flebis castra surda jacere

Fessa assiduis choreis Edonis i, 3, 5 i, 7, 18 flendi principium i, 18, 6 flere


carmine i, 3, 42 vela iii, 21, 19 soles iii, 25, 6
Fessus Araxis iii, 12, 8 Fletus sEevior hoste iii, 16, 8 fletibus
Festus urbi dies iv, 4, 73 mcestis i, 5, 15 suis i, 4, 23 fletum du-
Fiat ille vir lapis ii, 9, 48 fiant mala cere i, 15, 40
multa puellse ii, 18, 27 fieret cum in- Flore sacella tego iv, 3, 57 vacuum
juria iv, 8, 27 fiet notissima ii, 25, 3 caput iii, 10, 16
Fibra locuta Deos iv, 1, 104 Fluant rosje per colla iv, 6, 72 fluxere
Fictilis imago Sileni iii , 3, 30 fictili- per orbeni aquaj ii, 32, 53 fluente veste
bus Diis crevere templa iv 1, 5 fictilis 17, 32 fluentes coma ii, 3, 13
iii,

urna caput urgebat iv, 4, 16 Fluctibus purpureis ii, 26, 5


Fida militiee sarciua iv, 3, 46 castra Fluitantia vela tlieatro iii, 18, 13
iv, 4, 8 Fluminis vago hospitio i, 20, 10 flu-
Fidelis nemo in amore ii, 34, 3 mina fusa jugis ii, 19, 30 muta i, 15,
Fideliter servire iii,25, 3 29 concita iii, 2, 1 forraosa ii, 19, 25
Fides non ulla i, 18, 18 auro pulsa Focus unus iv, 1, 10 foco extincto ii,
Delph. et I'm: Clus. hid. Propert. *'
XVlll INDJiX

28, 36 argenti iv, 5, 68 focos vivos iv, Frigida aqua ii, 22, 12 aura i, 16,24
11, 54 focis palriis iv, 1, 62 iDagicis i, 1, castra iv, 10, 18 lecti regna iv, 7,6 fri-

20 gid us Auster ii, 26, 36


Fcedavit comas ii,9, 13 Frigus habere u)anibus dura pila ii, 24,
Fcederis heu taciti iv, 7, 21 foedere 12
Hon ceilo iii, 20, 21 sero iv, 6, 79 foe- Fronde composita i, 20, 22 frondibus
dera incorrupta iv, 3, 69 fcedus in ira ii, longis iv, 9, 29
9, 35 Fronte de nostra i, 3, 21 ingrata i,
Foeniina pulverulenta iii, 14, 7 trita 10, 23 frontibus in puris ii, 22, 9
inter suos faiiiulos iii, 11, 30 tantiim di- Fruar, o solus amore meo ii, 1, 48 fru-
dicit fraiides coniponere ii, 9, 31 nulla are isto viro ii, 9, 24
dia pondiis hahet ii, 25, 22 una cuivis Fuco ccEruleo ii, 18, 31
innita mala ii, 25, 48 Fuga nulla est ii, 30, 1 fuga noctur-
Fffiuiiiiea non constat foedus in ira ii, ne 48
iii, 3,
0, 35 Fugabimus te e nostra urbe ii, 33, 19
Foeni flammantis acervos iv, 4, 77 foe- fugarit quid Esquilias iv,8, 1 fugari qua*
no accenso iv, 1, 19 torto iv, 2, 25 curaque possit iii, 21, 5
i'oenore magno i,7, 26 Fugacis equi iii, 4, 17 fugaci c^'mba
Folia tremefacta ii, 9, 34 strata ii, iv, 6, 63

15, 51 ex hedera iv, 1, 62 Fugis lumina nostra ii, 32, 18 fugit


Fonte de pnro iii, I, 3 fontes Ascrffios quantus amor i, 12, 12 fugisse puellam
ii, 10, 25 piandos iv, 9, 25 potui i, 17, I fugienttibi verba i, 5, 17
Fores dominse iii, 7, 72 templi iii, fuge blanditias i, 9, 30
17, 37 implacidas iv, 9, 14 foribusclau- Fulcire pedibus pruinas i, 8, 7 genus
sis i, 3, 36 duris i, 16, 18 tacitis i, 18, iv, 11, 69
24 Fulcro eburno ii, 13, 21 meo iv, 7,
Forma satis ampla illis pudicitia i, 2, 3 fulcra plutei iv, 8, 68
24 lifec mei pars
extrema furoris i,
est Fulgebat nee parma pyropo iv, 10,21
4, 11 potens 28
bona ii, 18, 32
ii, 5, fulgentem illam vidi ii, 1, 5
levis ii, 5, 28 sccunda
ii, 3, 32 cojrula Fulminat ilia oculis iv, 8, 55
ii, 18, 32 Candida ii, 29, 30. iii, 11, 16 Fulminis ira ii, 16, 52 fulraina missa
formaiu artificem i, 2, 8 ii, 34, 54
Fonviare lapsos capiilos i, 'i, 23 Fulva coma ii, 2, 5
Foriiiita Inda iii, 13, 5 Fumo prime 27 iv, 4,
Formosa qute parat ire novo viro i, !5, pondera iv, 3, 65
Fiiiidae tortaB
8 ieque nulla est iii, 8, 35 humus i, 2, Fundere lacrymas ii, 8, 2 in dociles
formoii temporis atas i, 4, 7 t'orniosa usus iv, 2, 63 fuudantur vina iv, 6,
flumina ii, 19, 25 foruiosis undis i, 20, 73
41 Fune detrito iii, 7, 20 demisso iv, 7,
Formula legis iv, 8, 74 17 duro iii, 7, 48
Fors ii, 9, 1 Funesta volucris ii, 20, 5 tuba ii, 7,
Fortis in navi jacere i, 8, 6 equi sonus 12 funestum omen ii, 28, 38
iii, 3, 40 foitia verba i, 5, 14 facta iv, Funus nieum parva tegit arena i, 17,
9, 39 membra iv, 9, 5S signa iii, 12, 2 8 funeris horam incertam ii, 27, 1 ex-
fortes turmas ii, 10, 3 tremi ii, 11, 4 lex iii, 13, 15 funera
Fortuna queni voluit jacere i, 6, 25 nostra ii, 1, 56 duo iv, 1, 97 certa iii,
veniat indla placatae procellse i, 17, 7 16, 21 Trojana ii, 6, 16
perennis ii, 28, 57 parva ii, 34, 55 Furiae pro furore, ut Bacchus pro vino,
Forum lascivum iv, 8, 76 foro medio et deinde porro furor amoris intelligen-
iii, 9, 24 insauo iv, 1, 134 dus: vid. mox Furor
Frftna pudoris iii, 19, 3 frfcnis aptus Furiis novis accubuisse iv, 4, 68
cques iv, lo, 19 Furit nee Itala unda iii, 22, 28
Frangere pocula ii, 6, 18 frangit vires Furor non deficit i, 1, 7 demens (de
ir, 6,51 fregerit mea ira fores ii, 5, 22 amore) i, 13, 20 ut tibi sim semper nie-
frange jura pudicitia; iv, 5, 28 fractus rito i, 18, 15 utilis patriaj iii, 13, 65
ntroque toro ii, 17, 4 amore iii, 21, 33 furoris mei pars extrema i, 4, 11 furores
fractos Achivos ii, 8, 31 nieos sentire i, 5, 3
Fraudes in amore iii, 6, 38 Furtiva poraa i, 3, 24 antra iii, 13,
FretuB quis ego anio i, 8, 42 freta te 33 nscula iii, 13, 34 capilli vincula iv,
^iodicc iv, f>, 41 5, 69
IN PI{OPF.R riUM. XIX

Furtiuii aiiioris ii, 32, 17 fiiita pristina Gratus eram olim i, 12, 7 ipse meis
ii, 2, 4 pudica tori ii,23, 22 dulcia ii, auribus i, 12, 14 grata niihi vox catulae
30, 28 iv, 3, 55 grata rapina ii, 2, 10 gratior
Fusca regna iv, 6, 78 fuscaa aulse nulla niihi i, 19, 16 gratissima tu semper
Deus iv, 11,5 fiisco candore ii, 25, 42 eris nostrae vitre i, 2, 31
fuscis alumnis ii, 33, 15 Gravare manus iii, 70 ne graventnr
7,
Fiitura ilia mea est i, 26
8, futura colla aqua assidua 1,68 gravanda
ii,

cara ossa meis lacryniis i, 19, 18 futura non est cymba ingenii iii, 3, 22
Bactra imperii iii, 1, 16 Gravis niihi sit cinis ii, 20, 16 ffiias
iii, 5, 23. iii, 25, 11 grave servitiuni i,

5, 19 carmen i, 9, 9 graves preces i, 6,


G. G humorc comas ii, 26, 4 gravi amove
iii, 8, 10 sonino oculos ii, 29, 16 gra->
Ga^sa iv, 10, 42 (hastae longiores sed vibns querelis i, 16, 13
leves quae binre una maim ferri poterant) Gravitate de mca ne dubita ii, 20, 14
Galea lupina iv, 10, 20 galea potabis Graviter niecum querebar i, 3,43 gra-
aquani iii, 12, 8 vius tentafur Cynthia damno i, 4, 25
Garrula quae te poscet ii, 23, 17 Greges triplices iii, 17, 24 gregibug
Gaudere servato i, 21, 5 gaudct quis custoduni iii, 8, 13
divitiis adverse Auiore i, 14, 15 gaudet Gula incisa iv, 10, 44
ire superba ii, 1, 8 in exuviis Cynthia Gurgite invito fecit iter i, 17, 14
iv, 8, 63 gaudeat in puero ii, 4, 18 ilia Guttura cohimbae secta iv, 5, 64
interifu tuo ii, 8, 18 gaudebam, lapsos Gymnasii virginei iii, 14, 2
forniare capillos i, 3, 23 gavisa est Gyros prajscriptos iii, 3, 21
Cynthia legem sublatam ii, 7, 1
Gaudia sub tacita veste i, 4, 14 falsa
i, 29 prima i, 13, 24 attingere i, 19,
8, H.
9 quanta collegi ii, 14, 9 clausa in ta-
cito sinu ii, 25, 30 Habere modum ii, 15, 30' manus in-

Gelida Illyria i, 8, 2 gelidis tabellis fectas sanguine ii, 17, 2 caput in rosa
ii, 13, 29 iii, a, 22 metura iii, 11, 6 cognomen
Gelu triste cubile sparso iii, 15, 28 11, 66 quales semper jubes i, 3, 40
iii,

Gemore in tauro ii, 25, 12 gemat in nieas iandes iv, 7, 78 habet uxorem ille
terris ii, 6, 31 amator ii, 21, 4 maritus has laudes ii,
Geniiuas Arctos 22, 25 ii, 21, 10 nulla foemina pondus din ii, 25,
Gemma legitur rubris sub sequoribus i, 22 oiniics iguis avarus ii, 28, 50 Iiabent
14, 12 gemma divite iii, 5, 4 gcniniis pondus pia somnia iv, 7, 88 habuisse
iiullis i, 2, 21 gemma Indica ii, 22, 10 me nu'ciim nieani doceat livor iii, 8, 22
Gemmiferi maris iii, 4, 2 habe semper niorsus circa fua colla iv, 5,
Genas scissas ii, 18, 6 cornicuni iv, 39 hal)etur quicquid amor ii, 4, 14
5, 16 erasas iv, 8, 26 Habitare casa straminea ii, 16, 20
Gens i, 1, 29 pro gente digna hie siccis medullis ii, 12, 17 nemus Ascrsuin
tibi bonos petendus iii, 22, 40 gentes ii, 13, 4

devictK ii, 7, 6 miseras iii, 5, 45 Haedus corruet ante focos ii, 19, 14
Genus unde i, 22, 1 infidum nupta- Hiedus purus erit ii, 20, 56
rum iii, 13, 23 Haerere scopulis ii, 30, 27 ha;rebam
Geram saxa ii, 20,32 gere moremfato intt'titis tixus ocellis i, 3, 19 htEsit puer

ii, 28, 31 gesta omnia i)er maternas ma- ocellis i, 19, 5 heesisti ii, 3, 2 hferentes
nus iii, 18, 14 rates ad saxa iv, 1, 110
Gigantum tornicnta iii, 5, 39 Haruspex vanus iii, 13, 59 (i|/u5<]s).
Gloria justa ii, 1,74 magnaii, 12, verus animi iii, 8, 17 (a/j.vfiaiv')
22 de te qn<Eritur 21, 9 ista norit
ii, Hasta gravis iv, 3, 24 pura iv, 3, 68
nieam tanitiem i, 8, 46 nata in celeres Haurire flumina i, 20, 43
pedes iii, 9, 18 Heder* ut veniant sponte sua melius
Graciles Musas ii, 13, 3 i, 2, 10 cujus caput non circuiere ii, 5,

Gradu 13, 8 expcnso


prinio i, ii, 4,6 26
gradibus impres^is i,16, 42 Hederoso antro lucus iv, 4, 3
Gratia unica i, 2, 29 n)agna animi Herba jugis Pronietheis lecta i, 12, 10
tui ii, 20, 26 non hie valet ii, 4, 7 niala ii, 6, 36 aitft
XX INDIIX

Sabina iv, 3, 58 in herba niina i, 16,4 luiuina iii, 6, 17


iii, 13, 36
secreta 35 herbs tenaces iii, 12,
iv, 8, Humilis Aniori i, 10, 27 humilem
27 lierbas Collinas iv, 5, 11 poetam i, 7, 21 humili carmine ii, 10,
Herboso in Apidano i, 3, 6 11
Heroiiiee formosa; i, 19, 13 heroinis Humus formosa i, 2, 9 humo sterili
Inachiis blandior i, 13, 31 ii, 11,2 armigera iii, 11, 10 dura iii,
Heroum vires infringere potest Venus 15, 18 suggesta iv, 4, 8 ima iv, 8, 8
20, 21 grata iv, 11, 100
i, 14, 17 niauus i,

Heu ! quanto dolore i, 1, 38 Hyacinthos rogo injicere iv, 7, 33


Hiare carmen ii, 31,6 hiat non flos Hybernae tenipora bruinaj i, 8, 9
ullns iv, 2, 45 liiante calanio iii, 17, 34 Hyemis noctes iii, 12, 32
Hiatus niger iii, 7, 52 hiatu cavo iv,

1, 149 cffico iv, 8, 5


Hinnulei pellis iii, 13, 35
Hippomanes semina legit fcetae iv, 5,

18 Jacere quern semper voluit fortuua i,

Hirsuta corona iv, 1,61 hirsutas feras 6, 25 flebis surda castra i, 7, 18 in nave
i, 1, 12 liirsutis rubis iv, 4, 28
i, 8, 6 faces niihi non desunt i, 16, 8
Hiscere nervis reges iii, 3, 4 vidisti scrinia clausa iii, 6, 14 vidi ro-

Historia ncbilis i, 15, 24 maxima ii, saria cocta iv, 5, 60 jaces magni poeta
1, 16 liistoria; Romauae iii, 4, 10 argu- ardoris nostri i, 7, 24 jacet ex utroque
tae iii, 20,28 humero pharctra ii, 12, 10 horrida pul-
Hodierna luce iii, 10, 7 vis ii, 13, 35 jaceam mortuus ii, 14,32

Honesta dies mortis iii, 21, 34 liones- (verbura propr. in hac re), jacent aruia
tie forniae ii, 13, 9 relicta iv, 3, 30 jaceat lapsa catena iv,
Honor hie tibi petendus iii, 22, 40 11,26 jacuit i, 3, 1
non unus datur operi iv, 2, 64 jejuni Jacere corpus e saxo ii, 17, 13 jacis
serpentis iv, 8, 7 honorem in tumiduni tu crimina de nobis iii, 23, 14 jacit
venit ii,24, 31 honores thuris iv, 6, 5 verba minora Deo iv, 9, 32 jacies verba
geiierosos iv, 11, 61 superba ii, 8, 16 jace talia verba favilla
Hora raei non immemor i, 6, 35 ruoi- ii, 77 (jacere verba, est loqui). jacta
1,
lior vitaj 28, 16 exacta iii,
vexatoi ii, tibia ii, 30, 17 ubi est fax Jecto morti-
10, 29 garrula iii, 23, 18 horae tarn du- fero iii, 13, 17 anchora iii, 24, 16
biae ii, 13, 45 horain durare i, 6, 11 Jactat si qua illustres avos ii, 13, 10
Hornis agnis iv, 3, 61 (anniculis) quae mulier convicia iii, 8, 11 si cantica
Horrida pulvis ii, 13, 35 iv, 5, 45 jactavi ego ista verba iii, 11, 7

Horror trenuilus i, 5, 15 jactamur in alterna uiida ii, 12, 7 vento


Horruit tegula curta iv, 5, 68 iii, 5, 11 jactetur tuus libellus in scauino

Hortorum duna iv, 2, 42 iii, 3, 19


Hospes malus ii, 24, 44 adulter ii, Jactu talorum iii, 10, 27 veloci iii,

34, 7 14,5
Hospitio jEraonio i, 15, 20 flurainis Jactura famae pudiciB ii, 32, 21 so-
vago i, 20, 10 non pio iii, 13, 56 cium iii, 7, 41
Hostis erit vocibus tacitis i, 4, 18 tibi Jaculantis ab agmine iv, 10, 43
erit puella i, 4, 18 nescio quis i, 11, 7 Janitor ad dantes vigilet iv, 5, 47
si quis erit nobis ii, 4, 17 lenior ii, 8, 4 Janua Tarpeiae pudicitiai nota i, 16, 6
Deus iii, 18, 8 utilis pueris Veneris iv, aperta ii, 9, 42 mollis nobis ii, 20, 23
1, 138 inermis iv, 1, 148 hostes pug- clausa ii, 23, 12 fracta luanu irata iii,
naces iii, 9, 25 25, 10 nigra iv, 11, 2 saucia rixis i,
Humana facies raoiatur ii, 2, 3 hu- 16, 5
mano corde volare ii, 12, 6 humanos Icta aqua iv, 6, 26
dolores miserata i, 16, 25 Ictu anuorum iii, 2, 22 ictus apertos
Humare cognates inter rogos iii, 7, 10 ii, 4, 9
bumet nie cumulus arenae iii, 16, 29 Idoneus non natus laudi J, 6, 29
humata ad murmur extremae viae Cynthia Jejuno sono iv, 5, 4
iv, 7, 4 Ignis avarus ii, 28, 56 (jrajx^iyoi).
Humero dextro i, 20, 44 utroque ii, dulcior iii, 8, 29 (pro amore). igni vero
iii, 6, 39 igne sulfuris
12, 10 hameros pics iv, 1, 44 i, 9, 17 consimili
Huinida domus i, 20, 34 lacrvmis li- iv, 8, 86 odorato iv, 9, 28 ignes saivos
IN PROPKRTIUM. X\l

1, I, 27
ignotos i, 5, 5 luUii argutat i, Impune non feres i, 4, 17 non ilia
6, 7
miseros i, 15, 21 aestivos iii, 20, rogata venit i, 5, 32 rapere ii, 6, 21
11 absentes iii, 22, 31 ultores iv, 1, 115 In (pro juxta, circum) i, 2, 11 (Vid.
castrorum iv, 4, 31 ignibus simulatis i, i, 3, 5 hinc et ablativus sine hac pra^po-

11,7 sitione eodein sensu ponitur i, 14, 1)


Ignoscere iv, 8, 73 ignosce timoii ii, Inane corpus iii, 18, 32 (\f/vxriT ECTe-
6,13 priixevov). inani fama iii, 12, 9 inania
Ignota sis ii, 11, 1 ignotos per ignes verba iii, 20, 5
i, 5, 5 ignotis cornibus Inachidos i, 3, Incaluisse togam lacrymis iv, 7, 28
20 sylvis i, 17, 17 in oris i, 20, 15 Incautum est quicquid habere amor
Illacrymaiis faviila; ii, 1, 77 ii, 4, 14

Imago tua dicar i, 19, 11 puerilis in Incedere Cois ii, 1, 5 incedat vel
me nianet ii, 12, 13 imagine longa mea Jove digna soror ii, 2, G matrona iii, 13,
pompa ne spatietur ii, 13, 19 imagini- 11
bus priscis i, 5, 24 (inteliiguntur ima- Incendat licet Jupiter navem ii, 2G, 42
gines majoriim qiias in singulis armariis Incidit novus error i, 13, 35 incident
dispositas nobiles apiid Rora. domi serva- tibi si quid durius i, 15, 28
bant). blandis i, 20, 42 modos ore ii, 22, 6
Incinit varios
Imbelles lyrae iv, G, 36 manus iv, 3, spectare iii, 4, 16 incipe
Incipiain
24 versus includere ii, 34, 43 si qua tcnes
Imbre spisso iii, 5, 36 iii, G, 8
Imbuis exemplum iv, 10, 5 inibuit Inclinavit non mihi quisqinni oculos
Lycinna rudes aninios iii, 15, 6 iv, 7, 23 inclinataemammas ii, 15,21
Iniitabor non tuas voces i, 13, 3 inii- Includet nobis fata dies crastina ii,
tabere choreas ii,19, 15 16,54 inclusum caput iii, 18, 26 inclu-
Immatura iv, 11, 17 iramaturum mor- dere versus torno ii, 34, 43
tis iter iii, 7, 2 Increpat aura minas i, 17, 6 clavis
Immemor mei liora i, 6, 35 trochi iii, 14, 6 increpuere manus iv,
Immissis rotis iii, 9, 58 7, 12
Immites manus iii, 15, 16 Parcas iv, Incunibere fulcro iv, 7, 3 incumbens
11, 13 undis i, 20,41 pinus iii, 13, 37
Immortalis ero ii, 14, 10 fiara ii, 15, Index alius norainis iv, 2, 19
39 Indicet lapis ossa iii, 1, 37
Inimundis tenebris iii, 15, 19 im- Indixit leges 81iv, 8,
miindo situ iv, 5, 70 Indociles vias currere i, 2, 12
Imperat tibi enita i, 9, 4 vobis libido Induit bovis cornua iii, 19, 12 indue
magis iii, 19, 2 mutare lacernas iv, 8, 85 me qua veste cepisti oculos Propertii iii,
Imperii accepti pars i, 6, 34 imperio 10, 16 Cois iv, 2, 23
dato iv, 8, 82 Induxit Vesper amaras noctes iv, 3, 29
Impetrabile votuni iv, 1, 101 inductum opus iv, 10, 34 inducto p^'-
Impetrasscm unum diem iv, 7, 24 ropo iv, 10, 21
Irapia tu ii, 9, 20 Inerme lyrae carmen iv, 6, 32
Implacidas fores iv, 9, 14 Iners navita i, 8, 10
Implicat unda pedes meos iv, 11, 16 Infamat se Jupiter iii, 11, 28 infa-
manus choris iii, 5, 20
implicuisse mant parcius ii, 24, 10 infaraantur tu-
Imponere leges Lunae cantatae iv, 5, muli iii, 16, 27
13 imponunt era perusta iii, 13, 22 Infaniis amor ii, 16, 39 dominae i, 16,
imposuit patria prorae tuaj publica vota 9 non infames ludos iii, 14, 3
iv, 0, 42 impositus fronti flos iv, 2, 46 Infelix properas ultima nosse mala i,
iiiiposta corona iv, 2,29 impositis pedi- 5, 4 urna iv, 11, 28 Aquilo iii, 7, 13
bus i, 1, 4 Inferior duro judice turpis eat i, 4,
Impresso moUiter tore i, 3, 12 im- 10 matre et aruiis ii, 8, 39
pressis uberibus ii, 34, 70 Inferna aqua ii, 34, 92 rate iii, 5, 14
Improbus Amor i, 1, 6 Cerberus iv, infernos laciis ii, 28, 40 infernas leges
11, 25 improba ii, 8, 14 improbe i, 3, iv,11, 3 infernum antrum iii, 5, 43
39 Infesta nianu i, 8, 16
Imprudenti fortuna occurrit i, 20, 3 Infido viro nihil durius i, 6, 18
Impulit me lapsam sopor i, 3, 45 non Inflati Callimachi ii,54, 32
XXII INUKX

Inflexo genu iii, 9, 6 Intendat licet sylvas omne nemus i,

Infra speciem i, 20, 5 14,5


Infringeie magnas vires i, 14, 17 Iiitentis ocellis i, 3, 19 intento foro
Ingeniuit rupiLius i, 1, 14 iv, 11, 22 inteutos niaritos iv, 5, 15
Ingeiiiuin lueuiu crescet iii, 9, 52 no- Intepct fflstivis aquis lacus iv, 1, 124
pufUa facit ii, 1, 4 iiigenii cyiiiha (i. e. tepidus est)
bis
22 ingenio servire i, 7, 7 ingeniis Interitu tuo ilia gaudeat ii, 8, 18
iii, 3,
Ronianoruni i, 7, 22 (i. c. poetis) Interprete jactii talorum iii, 10, 27
Ingenuiis color i, I, 13 pudor ii, 24, 4 lutonct tumultus Callimachus ii, 1,
Ingralo soniiio i, 3, 25 viro i, 6, 10 40
iii, 13, 52
IntonsiDei
liUore i, 17, 4 ingrata fonte i, 10, 23
Ingredior primus ego iii, 1,3 ingressi Intrarunt funera leges infernas iv, 11,
quo pede iii, 1, 6 3 intrasse donios aniuiarum iii, 12, 33
Inhonesla mors futura ii, 8, 27 Intulit pedes nostro limine i, 18, 12
Injicere liyacinthos iv, 7, 33 injiciat Invade nostros capillos iii, 8, 5
dies radios iv, 0, 85 injecto ainictu ii, Invenerit qusicuiuque ossa i, 21, 9
29,21 iii, 12, 7
injecta lacerna iiijectis inveniam e nuiltis unaui ii, 5,5
uiaiiibus 13, 16 (sc. collo)
i, Inversas diixerit annus vices i, 15, 30
i, 12, 9 invidia admi-
luvidife fuimus
Inimica aura i, 8, 12 fax iv, 11, 10
puellis castis littora i, 11, 29 rante 2, 17, 11
ItiimiLitias acerbae nuliaj nisi amovis Invidiosa spes juventae ii, 1, 73 Dea
ii, 8, 3 ii, 28, 10 minus est, quaj sequitur ii,
Iniqui rumpantur i, S, 27 iiiiqua vada 32, 46
i, 17, 10 iniquis peiisis iii, 15, 17 qua- Invigilare poenis iv, 4, 86
sillis iv, 7, 41 iniquos Deos ii, 18, 13 fas- Invitam cogeret esse suam i, 3, 30
tus ii, 14, 13 invitis luminibus i, 15, 40 lacrymis i,
Inire vias ii, 33, 8 16, 32
Injuria referens te nostro lecto i, 3, Jocuni esse pudet fallaci dominse ii,
35 tua 18, 23 nulla ii, IC, 31
i, 24, 16 jocus ingratus i, 16, 38
Injusto salo i, 15, 12 jugo ii, 5, 14 Ira quee volet i, 1, 28 sseva i, 18, 14
injustas minas i, 7, 12 recensii, 5, 9, foeminea ii, 9, 35 fulnii^
Innixus humero i, 20, 44 nis ii, 16, 62 ruens iii, 15, 12 utilis iv,
Inquinet uva pedes iii, 17, 18 5, 31
Insanit Lynceus amores seros ii, 34, Irasci niolliter i, 5, 8
25 Irata circuni ouines alias puellas dif-
Insanus medio flumine quasris aquam feret i, 4, 21 irata= tuaj nihil posse ne-
if 16 insana pue i, 4, 17 nianu iii,
9, gate i, 9, 22 irati amantcs facile mutan-
8, 4 insane, quid tibi vis i, 5, 3 insanis tur ii, 5, 13 iratos Notos iv, 6, 28
iiianibus i, 6, 16 insanaj Veneris iii, 17, i, 1, 18 pares nos i, 5,
Ire notas vias
3 vocis iii, 8, 2 insano aiuore ii, 14, 2 cupio nomen i, 7, 10 vento quo-
liinc

18 foro iv, 1, 134 mari iii, 7. 6 libet i, 8, 4 rates funibus i, 14, 4 si.|)er-
Insectornon tamen iv, 7, 49 ba ii, 1, 8 liber ii, 8, 15 moUiter ii, 12,
Inseruisse digituni iii, 14, 30 24 via sua ii, 25, 38 per mare ii, 26, 29
Insidias volucres i, 20, 30 per undas ii, 30, 19 per hobtes iii, 9,
Insignem versibus iii, 24, 4 25 in adversos iii, 15, 34 ibat videre i,
Insinuentur tibi opes iii, 9, 28 1, 12 debilis ii, 1, 32 planta morata ii,
Insolitos tiuiores i, 3, 29 insolitas ni- 4,6 eas repulsus ii, 4, 2 securus iii, 12,
ves i, 8, 8 19 cat pes ii, 6, 38 versus exactus pu-
Insomnia portat ocellis una ii, 2.5, 47 mice iii, 1, 8 cur annus in partes (jua-
Instanti Isesa repugnat ovis ii, 5, 20 tuor iii, 5, 38 issent melius tibi funera

Institor nuindus iv, 2, 38 iii, 11, 37 ibo institor iv, 2,37 i nunc
Insultei me niihi tam duris nioribus ii, 29, 22 ite procul iv, 6, 9
ii, 5, 7 rogis ii, 8, 20 ille morte niea iii, Irrisor ii, 9, 1
6, 24 Iriitat Musa ingeniura iv, 6, 75 irri-

Iniactas Sabinas ii, 6, 21 intactag tata venit 10, 25


i,

Arabiffi donius ii, 10, 16 ii, 27, 16


Iter nulla lege concessum
Integer rugis annus iv, 5,5? propositum ii, 30, 14 natalis tui iii, 10,
Intcgit illani quainani porticus ii, 23, 6 32 occultum soporis iii, 11, 54 auioris
IN PROi'KRTIUM. XXUl

iii, 15, -l liquiduiu iii, 21, 14 ceecum Amori, 17,27 lapsus abire incipisi, 13,
iii, 14, 32 8 lapsa catena iv, 11, 26 lapsum sero
Iteratasigna rotae obliquae iv, 1, 184 revocatis 1, 25 i,lapsani sopor impulit
hirsuta iv, 10, 20 jubasdextras
Juba i, 3, 45 lapsos capilios i, 3, 23 lapsa ca-

iv, 4, 18 flavas iv, 4, 20 dunt sidera iv, 4, 64


Jubent leges reverti iv, 7, 91 jube- Labellis gelidis ii, 13, 29
bas quod me gaudere ii, 24, 17 jussit Labor piare sacra i, 1 , 20 ultima nos-
dementia ii, 6, 17 ponere caput in hu- tras clav;e iv, 9, 17 labores niiUos fu-
mo iii, 15, 18 giendo i, 1, 9 nostros i, 6, 23 humanos
Jnciindis verbis 29 alis i, i, 2, 3, 45 i, 16, 25
Jiidice duro i, 4, 10 domina ii, 13, Laboro castrensia pensa, et Tyria vel-
14 judicis metu iv, 11,48 lera iv, 3, 33 laboret cur Luna quarere
Jueula me ipsuin ii, 8, 4 ii, 34, 52
Jugiim bene conveniens iii, 25, S Labra soluta mere iv, 8, 54 labris op-
jnj;i spinosi terga iv, 4, 48 j'Jgo assueto tatis i, 13, 17 siccis iv, 9, 64 morata
ii, 48 injusto ii, 5, 14 aquo iii, 9, 8
3, osculaii, 15, 10 tuis ii, 27, 10
faciiiiv, 10,4 jiiga adanmntina iii, 11, Lacerata nudum pectus ii, 13, 27
9 jugis cffilatis ii, 1, 76 muscosis ii, 19, Lacerna injecfa tectus iii, 42, 7 quar-
30. ii,30, 20 ta texitiir iv, 3, 18 lacernas totas mu-
Junco levi iv, 2, 44 tare iv, 8, 85
.lunge voces tuas iv, 5, 46 jungite Lacerto subjecto i, 3, 15 felici i, 16,
lintea nialo iii, 21, 13 33 in alterius ii, 8, 5 lacertos auratos
Jure per ossa matris ii, 20, 15 fato- iii, 13, 67 teneris lacertis iii, 6, 13 te-
runi carmen tergeniinumque canem iv, neros lacertos iv, 3, 23 lacertis cupidis
7, 51 jurarunt qnicquid ii, 28, 8 jurabo, ii, 22, 37

me torqiierier iii, 6, 40 jiirata mea pael- Lacrymantia nostris verbis limina iii,
la manet 27 i, 8, 25, 9
Jus hoc perpetuo milii est ii, 20, 35 Lacrymas cadentes i, 19, 23 lacry-
jura Vetera i, 6, 20 puella; i, 9, 3 Deum mis ultima nieta nieis i, 3, 46 ultima
iii, 5, 39 dare iii, 11, 46 auro venalia vota nieis i,6, 24 aspersis i, 12, 16 cap-
iii, 13, 49 palffistrce tuK iii, 14, 1 sunt toruni supplicibus i, 16, 4 invitis i, 16,
signanda iii, 20, 15 32 dejectis i, 18, 16 lacrymas depluit
Justas niinas i, 10, 26 Niobe ii, 20, 8 fundere ii, 8, 2 lacry-
Jiivat quid i, 2, 1 perire J, 4, 12 mis nil moveor iii, 25, 5 novis iv, 1,
leijisse ii, 13, 11senex ii, 34,
nil vester 120 maternis iv, 11, 57
30 vincire menteni Lyaeo iii, 5, 21 juva- Lacte pure ii, 3, 12 duro ii, 6, 20
bunt nee te signata liniina iv, 1, 145 Lactenti fruge iv, 2, 14
Juvenca icta iv, 6, 2 Lacu sicco ii, 14, 12 lacus expertos
Juvenci niuiti tua rura versarent iv, 1, adire i, 20, 14 infernos ii, 28, 40 pa-
129 tulos iii, 10, 4
i, 20, 23
.Tuvenis invicti juvene hoc Lacunis expletis iii, 11, 63
amisso 23 juvenes feroces ii, 3,
iii, 7, Liedere pollicibus ii, 5, 24 fune ma-
49 juvenum facics ii, 6, 9 nus iii, 7, 48 Isedat qui amantes, non
Juventa prima iii, 5, 19 pr8eterita iii, est quisquam iii, 16, 11 lasi nee te ma-
11,7 ter iv, 11,55 laesisti ora quernis frondi-
Juvcntus agrestum felix iii, 13, 25 bus ii, 33, 11 te non ulla petu-
Iffisit

Juxta Dea Cybebe iii, 17, 35 Minoia lantia lingua? i, 16, 37 tegula caput iv,
"
sella iv, 11, 21 7, 26tlaiserunt nullos Deos pocula nos-
tra ii,"l5, 48 IsEserat nihil venter equi
abiegni iv, I, 42 la;dent me omnia ii,

L. 6, 13 Insa puella 1,10, 26 ovis ii, 5,

20 mea iv, 20 brachia ii, 15, 20


Labe fams nies iv, 8, ulla
Laetemur amantes i, 19, 25 Iffitabere
11, 42
nostro casu i, 13, 1
Labi solet puella pcrfida i, 11,15 la-
L^titia tacita ii, 6, 32
bitur classis iv, 6, 48 labuntur cerastaj
Lffivia colla ii, 3, 13 Isevis cervix
iii, 22, 27 labantur prius
ponto tlumiua
niuta i, labens aqua navita ii,
15, 29
iii, 17,31
Lamina vernEe candescat iv, 7, 35
26, 8 labentem ratcra i, 20, 19 labentes
ocellos i, 10, 7 acies iv, 2, 53 labens
Lana aurea iii, 1 1, 12
XXIV I N UKX

Lancihus odorlferis ii, 13, 23 foco iv, 4, 44 ex facili jugo corona iv,
Latieus orbis iv, 6, 6 laiica vilta iii, 10, 4 Iccta ussa iii, 6, 28
6, 30 Lenia carmina i, 9, 12
Languere positiim hesternis corollis Lenire noctem iv, 8, 33 lenibunt
ii, 34, 59 langueat (juiii Hos iv, 2, 46 spatia annorum iii, 21,32
Langiiesceie te vidi i, 13, 15 Lentus amare i, 6, 12 lentus quia tu
Languidus i, 3, 38 langiiida jacuit i, eras ii, 3, 38 lenti pastoris iv, 10, 29
3, 2 languida ruga ii, 18, 6 lenta in nostro aujore i, 15, 4. ii, 33,25
Laniat cur aliquis sua brachia ii, 22, lenta puella i, 15,4. ii, 14, 14 vada iv,
15 11, 15 lento murmure iv, 4, 10
Lamiginis primae annus iii, 7, 59 Leonis seta; iv, 9, 44 leones vastos
Lapillus iiativos i, 2, 13 iapillis Eois ii,19, 21
i, 15, 7 affixis iii, 3, 27 Lepores aioiles ii, 19, 23
Lapis sacer i, 4,2-1 uitiinus i, 17, 20 Leti causas iii, 7, 29 certamen iii,
fiat ii, 9, 48 siijiprimat lacrymas iii, 10, 13, 19 leto procorum iii, 12, 35 leva-
8 in lapide iv, 11, 36 ad lapides iiienio- men meum post fata iv, 11, 63
res 13, 40
ii, Levare arma per jubas iv, 4, 20 Icvat
Lares patrios ii, 30, 22 fugantcs Han- sfepe in amore dicere i, 9, 34 me terra
iiibaleui iii, 3, 11 fama sublimis iii, 1, 9 levatur digitis
Largibar nmiiera somno i, 3, 25 quinque iv, H, 14
Lascivum forum iv, 8, 76 lascivi Ca- Levis iste spiritus i, 9, 32 medicina
tulli ii, 34, 87 la.'.civo Antinoo iv, 5, 8 i, 10, 18 mihi te referas i, 18, 11 leva
Lasia nee fueris noinen vocare meuiu est omne amore malum ii, 5, 16 leves
in
ii, 13, 28 crines solvere ii, 15, 46 manus culpare puellas ii, 1, 49 levibus radiis
ii, 33, 26 compositos ocellos i, 3, 33 cuiis ii, 12,
Lassavit bracliia piagis iv, 8, 67 latus 4 figuris collata i, 4, 9
virgineum ii, 2,12 niveuin iii, 14, 11 Leviler subjecto lacerto i, 3, 15
lata gloria ii, 7, 18 Levitas arnica formosis ii, 16, 26 le-
Lavat duni nieiubra iv, 9, 58 lavit vitatis dura i, 15, 1
captiva doniinLun cruentum ii, 9, 11 Lex funeris iii, 13, 15 in amore iii,
Amor ii, 10, 26 20, 16 leges infemas iv, 11, 3 legibus
Laudare heec poternnt minores ii, 15, antiquis ii, 30, 15
47 laudat emeritum rogum libera faina Libavit Deee fontem iv, 4, 15 libatura
iv, 11, 72 laudet te qui ii, 11,2 lau- merum iii, 17, 38
dent me i,7, 1 1 laudando multas puellas Libeat mibi perdiscere mores naturae
i, 4, 1 iii, 5, 25
Laudi non nalus idoneus i, 6, 29 Libel
i nostri i, 11, 19 tres niei
I ii,
Laurea pura iv, 6, 10 13, 25 libellos tristes i, 9, 13
Laurigero vertice mens iii, 13, 53 Libcnter periere multi i, 6, 27
Laurus superaddita busto ii, 13, 33 Liber nullus erit ii, 23, 24 libera du-
adusta ii, 28, 36 ris cautibus i, 3, 4 libera verba i, 9, 2.
Lecti pedes iii, 6, 14 lectum adver- iii. 10, 24
sum 11, 85 lecto nostro refcrens
iv, i, 3, Liber mollis ii, 1,2 turpis ii, 3, 4
35 mortifcro iii, 13, 17 Libera fama iv, 11, 72 toga iv, 1,
Lectica aperta iv, 8, 78 132 via luxuriae iii, 13, 4
Lecto mortifero iii, 13, 17 strato iii, Liberat nox claiisas umbras iv, 7, 89
6, 11 lectum adversum iv, 11, 85 pudi- Libertas loqui i, 1, 28 data noscere
cum ii, 32, 55 amoris iter iii, 15, 4
Lectulus unus iv, 8, 35 lectule ii, Libidinibus assiduis ii, 16, 14
15, 2 Liceat si mihi ii, 9, 51 non licuisse
I-^gara oppida capfa titulis iii, 4, 16 mori iii, 13, 20
legas iter Peliaca; trabis iii, 22, 12 quod Ligamina mitrse noctumae ii, 29, 15
pace opus iii, 1,17 legat me neglectus Ligat foemina brachia ad caestum iii,
amor i, 7, 13 carmen currens victor iv, 14,9
7, 84 legebas carmina nostra ii, 24, 21 Ligna retenta iii, 23, 22 lignis fune-
legisti ossa patris iv, 1, 127 legitur gem- ris iii, 15, 46
ma rubris sub ajquoribus i, 14, 12 legar Lilia Candida mixta papaveribus i, 20,
in boc lapide uni nupta fuisse iv, 11, 36 37 non domina sint magis alba mea ii,
iccta Cyntbia toro loto ii, 24, 2 ministra 3, 10 argentca iv, 4, 25 lucida iii, 13, 30
IN IMIOPERTIUM. XXV
Limen Arabiiini i, 14, 19 viri ii, 6, Lora mollia iii, 9, 57
24 adalienum iii, 3, 47 limine nullo i, 4, Lotos iii, 12, 27
22 tuo i, 8, 22 non alio i, 13, 34 topido Lucet bombyce puelia ii, 3, 15 luce-
i, 16, 22 liniina mea i, 5, 13 qiiaj (ihi hat seuiita ii, 14, 17

ponam iJ, C, 37 clausa ii, 7, 9 devia iv, Lucerna apposita ii, 15, 3 parcaiv,
9,27 3,60 lucernas extremas iii, 8, I lucer-
Limitis secret! lympha iv, 9, 60 limite nis suppletis iv, 8, 43
fallaci iv, 4, 50 Luciferis paucis 19, 28 ii,

Lingua assidua ii, 19, 31 nocens ii, Lucra nova iv, 3, 62 lucra ii, 3, 53
28, 14 rabida iii, 8, 11 sepuUa mero Luctatur mecum puelia ii, 1, 13 luc-
iii, 11, 56 patria iv, 2, 48 lingufe petii- tetur in undis puppis iv, 1, 147
lantia i, 16, 37 studium iii, 21, 27 Luctus gravis ii, 18, 16 populavit
Lino duce ii, 14, 8 Una carbasa iv, Achivos iii, 18, 29
3, 64 Lucus felix antro liederoso iv, 4, 3
Linques portus iii, 11, 71 liqiiere luco verendo iv, 9, 53 lucis desertis iii,

folia corollas ii, 15, 51 linque liinina 13,47


iv, 9, 54 Ludere nondum prohibent inclinatse
te
Lintca felicia iii, 21, 13 nianuuas ii, 15, 21 sinis mea verba ii,
Lintres celeres i, 14, 3 33, 23 ludit pontus iii, 18, 1 ludunt
Liquidus Deus iii, 19, 14 liquiduni ilatus mendaces ii, 25, 27 luditisquiP
iter iii, 21, 14 antro iv, 9, 33 lusit in Thaide populus
Liquor Pactoli i, 6, 32. i, 14, 11 ii, 6, 4
niger iii, 56 liquore faciii i, 20, 47
7, Lumine sublato ii, 15, 4 flavo ii, 16,
parvo ii, 25, 16 liquor Acheloi ii, 34, 34 44 lumina constantis fastus i, 1, 3 tua
Litabat exta ovis iv, 1, 24 ut turpia sint flendo i, 18, 16 (urgcntia
Lite qucrula iv, 7, 95 litibus altcrnis i,21.3 nigra ii, 12, 23. iv, 3, 14 capta
iv, 5, 40 ii,30, 10 humidaiii, 6, 17 errantia iii,
Littore ingrato i, 17,4 tacito 5,11, 14, 27 elata iv, 8, 59 condita vestro
14. iii, 15, 35 ab utroque iii, 9, 53 lit- sinu iv, 11, 64 lurainibus moraturis i, 3,
toris ora i, 20, 9 littora picta i, 2, 13 32 invifis i, 15, 40 udis ii, 7, 10
fati i, 19, 12 circumdata sylvis i, 17, Lupse iacte ii, 6, 20 pupilla iv, 4, 54
17 inimica castis puellis i, 11, 29 nioUia lupam altricem iv, 1, 38
i, 20, 22 capta ii, 1 30 surda iv, 1 1 6
, , Lupina galea iv, 10, 20
littoribiis patriis i, 2, IS desertisi, 3, 2 Lupo nocturno iv, 5, 14
mansuetis i, 17, 28 Lurida umbra iv, 7, 2 porta iv, 11, 8
Litura facta e lacrymis iv, 3, 4 Lustrabant compita porci iv, 1, 23
Livcntibus racemis iv, 2, 13 lustrantur compita plantis ii, 22, 3
Livor cupidus i, 8, 29 Lusu a vestro non potui seccdere i,
Locet ne ossa mea terra frequcnti iii, 10, 9
16, 25 locavit hunc nobis mulier irata ii, Lux hodierna iii, 10, 7 lucem ventu-
29,9 ram iv, 4, 63
Locus ecquis restat i, 11, 6 locum Luxit flarama iv, 6, 30 luxisse tene-
extincti funeris 13, 34 loca deserta
ii, bras iv, 9, 41 luxerat igne casa iv, 9,
iii, 10, 20
i, 18, 1 locis in superis ii, 28, 50 locum 28 ubl flamnia
arte vindicat iii, 9, 12 mutet i, 1, 36 Luxerit liquor Acheloi ii, 34, 34
locos per impuros iv, 8, 22 loca clausa Luxuria ssecli i, 16, 12 luxurise miscrse
Deae iv, 9, 25 hoc loco spatiere ii, i, 2, 32 via iii, 13, 4 luxuria Roma
32,7 magistra iii, 12, 18
Longas moras i, 3, 44 longa copia ii, Lympha sciatcurrere indocilcs vias i,
33, 44 regna iv, 7, 50 longa; senectse i, 2,12 facilis i, 11, 12 hcEC avia secret!
limitis fluit iv, 9. 59 sedula iv, 5, 20
19,17
Longinquo in amore i, 6, 27 lymphis pefitis a fonte iii, 3, 51
Loqui qua9 velit ira i, 1, 28 quid po- Lyra tacita ii, 31, 6 surda iv, 5, 56
terunt ossa ii,13, 58 loquunturNuman- Threicia iii, 2, 2 aurata iii, 3, 14 invita
tinos avos Afra regna iv, 11, 30 loqua- iv, 1, Orphea? i, 3, 42 testudi-
76 lyrse

ris de rebus tuis iii, 14, 25 locuta de 32 Amphionize i, 9, 10 lyrara


neae iv, 6,
mea facie iv, 7, 42 loqueris ad simulacra Aoniam i, 2, 28 iyra- imbellcs iv, 6,36
iv, 11, 83 Aganippeae ii, 3, 20
Delph. el Var. Clas. hid. Prnprrt. f'
XXVI rNDEX
M. Maritus ilie ii, 21,10 mariti rumore
iv, 5, 7 maritos intentos iv, 5, 15
Macrae boves iv, 1 , 22 Marmore exiguo ii, 1, 72
JMactata Iphigenia iii, 7, 2-1 JMater ccerulaii, 9, 15 abacta stabuli*
Maculasse rotas iii, 1,28 suis iii, 15, 32 matris oscula iv, 11, 77
Madent cum deliciis fercuia iv, 4, 7G matre movente exilium nato iii, 22, 32
niadeat tibi mensa Falerno ii, 33, 39 Matrona induta census nepotum iii,
Mage i, 11, 9. 14, 2. iv, 8, 16
iii, 13, 11
Magicis focis i, 1,20 aquis iv, 1, 100 Matures dies ii, 18, 12
niagico carmine ii, 28, 35 Matutino sub Nolo iv, 5, 60
JMagnc) stetit AtridfB amor iii, 18, 30 Medicina non uila est tuaj figurae i,

Mala herba ii, G, 3G stella ii, 27, 4 2, 7 mali mei i, 5, 28 levis i, 10, 18
via iii, 18, 22 sanat omnes humanos dolores ii, 1, 57
Mammee inclinatae ii, 13, 21 niammis curarum iii, 17, 4
midatis iii, 14, 15 Medius Bacchus erit ii, 30, 38 me-
j\Ianabit olivo cervix iii, 17, 31 dios per enses i, 21, 7 meditatur Ceesar
Mandata tabcllis iii, 23, 11 anna iii, 4, 1
Mane sole rubente iii, 10, 2 MeduJlis sensere i, 9, 21 siccis ii, 12,
Manere sola uiium diem non potuijti 17
ii, 9, 20 domi ii, 29, 22 manct hie i, 8, Membra projecta i, 22, 7 mea sint
27 ill me pueriiisiiiiago ii, 12, 13 quein- condita donio Danaijs ii, 20, 10 fortia iv,
que mors sua ii, 28, 58 manent in me 9, 58
tela ii, 12, 13 maneat sic semper i, Meminisse noctem i, 10, 3 memini
4, 27 maneant qnre gaudia turn i, 14, vix decern verba nobis coisse iii, 15, 8
14 mansisti stabulis tuis pasta ii, 33, 12 memento hoc iter ii, 13, 39 me ventu-
niansere milii lideles iii, 23, 9 manserit rum ii, 19, 27
contentus mea umbra iv, 11, 91 mansu- Meraor criininis i, 4, 20 duritise iii,

rum me tibi juro ad extrenias teuebras ii, 12, 20


20, 17 JMemorare turraas ad pra;lia ii, 10, 3
Manes tristes i, 19, 1 nostros ii, 8, meinorarcui bella ii, 1, 23 memoranda
19 mutos ii, 13, 57 raeos ii, 13, 32 liajc non liumiii cotburno iii, 17, 39
sunt aliquid iv, 7, 1 Mendax fania iv, 2, 19 mendaces fla-
Mannis detonsis iv, 8, 15 tus ii,25, 27
jNIansuetis littoribus i, 17, 28 man- Mensa supina iv, 8, 44 plena ii, 16,
suetus Amor i, 9, 12 5 mensis positis iii, 25, 1
Manus liercum i, 20, 21 qus prima RIenses decernii, 3, 28

depinxit obscccnas tabellas ii, 6, 27 ar- Menstrua Luna iii, 5, 28


luata sagittis ii, 12, 9 lassa ii, 33, 26 Mentis captfe niodura iii, 19, 4 men-
tenera iv, 8, 10 nianu alterna i, 9, 24 tibus duris i, 14, 18
ad ora adinota i,3, 16 alterna; i, 11, 12 Mentita siquid fuisses i, 15, 35 mentiri
mortali 32, 50 laurigera iv, 6, 54
ii, noctem ii, 17, 1 quee vertit suas comas
manus exacts ebore iii, 21, SO ignotas ii, 18, 28 in me quaecumque fueras ii,
i, 21, 8 faciles ii, 1, 10 longa; ii, 2, 5 26, 3 nientitae bovis iv, 7, 58
niiras ii, 12, 2 infectas sanguine ii, 17, Mento lasso iii, 7, 69
2 audacos in mea membra iii, l(j, 6 ver- IVIeracas uvas ii, 33, 27
sas jjost terga 24, 14 artifices iv, 2,
iii, jMercaris amorem porais ii, 34, 71
62 manibus suppositis i, 15, 36 indig- mercatur muneribus amorem ii, 16, 15
iiisi, 16, 6 duris iv, 9, 50 occultis i, niercato cultu i, 2, 5 mercata pace iv,
16,44 5, 32
Mare longuni ii, 26, 29 tumidum iii, Merce indigua ii, 16, 16
9, 35 utruraque iii, 21, 22 maris gem- iMerces magna iii, 4, 3 promissa iii,
luiferi iii,2 in tantuin iii, 5, 11 mari
4, 6, 19 extrema iv, 11,71 mercede nulla
ignoto 26, 40 vasto iii, 24, 10 insano
ii, injicerc hyacinthos iv, 7, 33
iii, 7, 6 Adiiae i, 6, 1 Carpathium iii, Mercris de i, 8, 17 me
merui quid
7, 12 maris llyrcani littora ii, 30, 20 tanlum i, meruit tantura nomen
18, 9
lonii puclla ii, 26, 14 mea gloria ii, 7, 17 meruere quorum la-
Alarinis monstris ii, 28, 21 marines bores iii, 4, 21 mereare quamvis iv, 7, 49
fluctus siccare ii, 32, 49 IMerum libatam iii, 17, 38 raero me-
IMarita fides iv, 3, 11 sacra iii, 20, dio ii, 2, 10 nuilto ii, 15, 42 assiduo
20 uiaritis facibuf iv, H, 33 iii, 11, 56
IN I'ROPERTlLf.M, XXVll

Messes oblatas ii, 10, 7 iiiesbis et ar- 20, 40 sagitta iv, 0, 08 missa fulmina
bor 13, 20
iii, ii, 34, 54
Meta ultima iv, 2, 58 metas extrcnias Modus vitae i, 7, 9 moduni nullum
iii, 14, 7 ii, 15, 30 erroris iii, 12, 30 modos va-
]\leallis cavis iii, 13, 5 rios ii, 22,
Metiiens verbera i, 3, 18
sseviliaj McEuia firma iii, 9, 50 qualia creve-
Metus piclos 50 nietu juciicis iv,
iv, 0, runt lactc tuo iv, 1, 50
11, 48 metuni habere didiciliii, 11, G Moestis fletibus i, 5, 15 niCEsta; tubiB
Miles rudis iv, 1, 27 aniiosiis ii, 25, iv, 11,9 moBstam vesteiu iii, 0, 13
5 non factus amori iv, 5, 49 mililis brac- Moles pinea iv, 0, 19
cati iii, 4, 17 niilitibiis daiiinalis ii, 10, 38 Molesta curaiii, 14, 28 molestas vo-
JMilifat tibi arcus iv, 6, 39 ces!, 5, 1
Militia! fratemBe arma i, 7, 2 mililiam Mollis Ionia i, 0, 31 umbra iii, 3, 1
banc me fata siibire volunt i, C, 39 Ve- janua 20, 23 mollem spirare quictem
ii,

nturis iv, 1, 137 i, 3, 7 con)])oncre vcrsum i, 7, 19 niolli


Millia quanta curarum i, 5, 10 ludo iv, 0, 71 gestu ii, 22, 5 molli toro
Minas injustas i, 7, 12 justas i, 10, i, 3, 3i niolk-s choros ii,34, 42 lepores

20 saivas i, 17, G fajiuineas iii, 11, 58 ii, 19,23 molliafatai,7, 4 mollibus lec-
Nili iii, 11, 42 minis assiduis i, 19, 24 tis ii, 4, 11 moliia prata iii, 3, 18 jura
]\Iinatur arnica i, 0, 9 v, 11,18 serta iii, 1, 19 ossaiv,7, 80
Minio Ibero ii, 3, 11 iter novum vati lanrea iv, C,
Mollit
Ministra improba iv, 4, 44 Venus iii, 10 moilisse legem iv, 11,41 moUiet
10, 30 ministrae tristes iii, 0, la niinib- vestra aruia meus torus iv, 4, 02
tra rara iv, 11, 52 i, 5, 8
JMolliter irasci ire ii, 12, 4
Ministrat terra non aquas iv, 9, 22 IMoneo, hoc vitate malum i, 1, 35
eqiiis iuna iii, 10, 15 sol et lima ii, 22,35 monere canes ii, 19, 20 monenius hoc (e,
Minitare cxurere oculos iii, 8, 7 Gallei,20,l moniturus aniantes i,15,41
IMinores liaec laudare poterunt ii, 15, Monitis his servabis amores i, 20, 51
47 Blous ascensu dubius iv, 4, 83 monte
Minuisset si fata longaevee senectse toto ii, 17, 8 iiiontes conscendere i, 0, 3
Gallicus miles ii, 13, 47 duros i, 20, 13 solos ii, 19, 7 montibus
Minuta turba ii, 29, 3 ossa ii, 13, addita Roma iv, 4, 35
68 miuutis remis i, 11, 9 RJonstrat milii sedem iii, 3, 25
Miramur, prcniatmanus arteii, 1,47
lit Monstri fraterni iv, 4, 41 moiistra
10 jura paliBstraP iii, 14, 1 mirantur iignea bovis iv, 7, 58
amici funus ii, 4, 13 mirare quid raeas Monumenta f(;rma; carmina iii, 2, 16
formas iv, 2, 1 mirabere pallorem nos- Mora longa i, 10, 6 tuta iii, 30 9,
trum i, 5, 21 me non bumilem poetam missa iii, 16, 2 nee fit iv, 10, 36 morm
i, 7, 21 longaj iii, 14, 26 raraj iv, 8,4 moras in
Mirator formse honestae ii, 13, 9 amore i, 3, 44 solicitas i, 16, 40 hy-
Mirura cum sit i, 13, 29 ne tibi sit ii, berni temporis iv, 3, 42
24,9 Moratur nee te mea cura i, 8, 1 in
Miscebant praelia iv, 1, 28 niiscebi- terris hajc facias 2, 3 quicunique in ii,

mur victor cum victis umbris iii, 5, 15 armis Phcebum iii, 1, 7 moretur sua
miscet Mavors manus ii, 27, 8 quemque cura i, 1, 35 niorata sunt os-
Miserata nunquam humanos labores i, cula labris ii, 15, 10 moretur utinam te
i, 11, 10 moraturis luminibus i, 3,32
10, 25
Miseri socio amore i, 5,29 niisero tibi Morbi non amat artificeni ii, 1, 58
i, 9, 9 n)iseraB hixuviae i, 2, 32 miserum Moremgere fato ii, 28, 31 mores do-
me Cyntliia cepit i, 1, 1 miserum juve- niinvB i, 17, 15 naturas iii, 5,25 raoribus

nem i, 14, 21 duris ii, 5, 7


Missile disci pondus iii, 14, 10 Moriar acrius ii, 3, 46 moriaris me-
Mitra pallida situ iv, 5, 70 Ljdia iii, cum ii, 8, 25 moriere prima EBtate ii, 8,
17, 30 Sidonia ii, 29, 15 17 mortims jaceam ii, 14, 32 mortua
Mitratis choris iv, 7, 02 formosa ii, 28, 2
Mittere verba ii, 17, 10 me summo Mors amara i, 19, 20 inhonesta ii, 8,
saxo ii, 20, 19 talos ii, 33, 20 mittis 27 nieaii, 13, 22 sera ii, 13,50 apta
me in scribendi squor iii, 9, 3 misit aui- iii, 5, 18 mortis iter iii, 7, 2
mos et vocem iv, 7, 11 missus ab uberi- Morso ungue iii, 25, 4 morsus canum
bus haedus ii, 31, 70 missa coliimba ii,. iii, 16, 17
XXVlll I N UKX

Mortales, qureritis ii, 27, 1 urbes iii, mutabere si nobis ii, 14, 31 niutatum
SI, 5 niortali manu ii, 32, 50 cogis abire i, 4, 2 mutatum quid in me
Mortifero lecto iii, 13, 17 veils nisi fata iv, 11, 56 rautato colore
Motu raro i, 3, 27 creco ii, 15, 11 i, 6, 6. i, 18, 17
motiismagnos iii, 15, 33 Mutua flere i, 5, 30 respondes nun-
Movere tenues sinus i, 2, 2 signa iv, quam jauua i, 16, 26
I, 78 castra iv, 8, 28 iiiovet pedes ii, Myrrha Orontea i, 2, 3
23, G iniserani iii, 8, 16 movent si me
istadispendia ii, 24, 15 superos vota iv,
II, 7 movebat arator verbera iv, 1, 25 N.
movistis littora ii, 26, 39 nioveiit ilia
graves oculos ii, 29, 16 herbas ad fos- Nanus in suos artus concretus iv, 8,
sam iv, 5, 11 moveor nil lacrymis iii, 41
25, 5 moveris si forte iv, 7, 71 nioverc Narrare quodcumque possunt meac
oblitos Deos i, 15, 26 querela; i, 18, 29 narrat navita de ven-
jMucro ferreus ii,25, 15 tis ii, 1, 43 narranjus verba ii, 15, 3
Mugitu longo iv, 9, 19 narrabit ilia pericla sua ii, 28, 46 nar-
Mulcet Eljsias rosas aura bcata iv, 7, ranli faras ii, 18, 37 de se Deo iv, 2, 20
60 jVascitur historia 1, 16 nescio quid
ii,

Mulier irata29, 9 una iv, 6, 65


ii, Iliade majiis ii, 34, 66 natus non sum
Mundi rationem ii, 34, 51 domuni iii, idoneus laudi i, 6, 29 nascenti tibi ii, 3,
5, 26 areas iii, 5, 31 angulus iv, 9, 65 23
mundos pictos iv, 3, 37 Nata dignam vixisse iv, 11, 59 natiE
Mundus institor iv, 2, 38 mundi Me- formosa Doride i, 17, 25
nandri iv, 5, 43 Natalis puelte nostrae signtim iii,
Munita nullo timore puella iii, 12, 17 10, 3
munito equo iv, 3, 8 Natare calathis folia ii, 15, 52 natat
Munus solitum munere nos-
iii, 4, 8 esca piscibus iii, 7, 8 rudis pinus iii, 22,
tro ii, 14, 26 consumto ii, 16, 9 raune- 13 natet fracta carina ii, 25, 24 natasti
ris ecquid habcs ii, 23, 8 munera ingra- vado ii, 30, 17 natasse noctes et dies
to largibar somno i, 3, 25 de prono iii, 12, 32
SKpe voluta sinu i, 3, 26 quanta dedi Nativo toro iii, 13, 36 natives lapillos
ii, 8, 11 muneribus peregrinis i, 2, 4 i, 2, 13 nativis aquis iv, 4, 4

beatis ii, 20, 25 Natos geminos iv, 1, 89 comraunia


Murmur extremaj via iv, 7, 4 mur- pignora iv, 11, 73
mure lento iv, 4, 10 murmura ponti ve- Natura mea opportuna est cunctis
sani i, 8, 5 famaj ii, 5, 29 fera iv, 4, 61 figuris iv, 2, 21 natura; decus i, 2, 5
Murrheus onyx iii, 10, 22 murrhea mores iii, 5, 25
pocula iv, 5, 26 Navalibus egressam Argo i, 20, 17
Murus ille notior a tuo ingenio iv, 1, Naafragus ebibat undas ii, 24, 27
126 muro serato ii, 32, 59 Navis onusta ii, 14, 29 bellica ii, 15,
Musa me juvat ii, 16, 34 leves ii, 12, 43 putris ii, 25, 7 nave dura i, 8, 6
22 irritat iv, 6, 75 Navita iners i, 8, 10 fleret labens aqua
Muscosis jugis ii, 19,30 muscososolo ii, 26, 8 miser ii, 28, 20
iii, 26
3, Nautas citatos i, 8, 23
Musto purpureo iii, 17, 17 Nebat ipsa medio loco iii, 6, 16
Muta; favillffi ii, 1, 77 muta ilumina Nebulosa Mevania iv, 1, 123
i, 15, 29 rautos manes revocabis ii, 13, 57 Nectimus armis arraa nova iii, 5, 12
Mutare calores i, 12, 17 faciem uti- nectit frigore aquas in glaciem Africus
ram nolit senectus ii, 2, 15 donjinam ii, iv, 3,48 nexisti retia lecto iii, 8, 37
17,7 puellam iii, 20, 3 lacernas iv, 8, Negare nihil posse iratae j, 9, 22 ne-
85 mutat via longa puellas i, 12, 11 al- gat dulcia regna j, 8, 32 si qua venire
ter prJECordia ii, 4, 21 me nunquam in- speranti ii, 22, 46 negant ducere aratra
juria ii, 24, 39 mutamus brachia ii, 15, boves ii, 25, 6 neget quis me esse virum
9 mutant le quje criraina i, 18,9 mutem sumta toga iv, 2, 24 negavit heri ii,
14,
tua nomina ii, 19, 31 mutet assueto 20 negaris ingrata fronte i, 10, 23 ne-
amore locum i, 1, 36 nun mutabunt garat si qua milii vultu aliquid ii, 22, 11
meos mores ista saecula ii, 25, 37 mu- Negligit preces ii, 16, 48 neglectus
tantur irati amantcs ii, 5, 13 mutetur amator i, 7, 13 neglecto rumore iv, 5, 7
lua cura sub nostro pcctorc i, 15, 31 Nemo fidclis in amore ii, 34, 3
6

IN I'ROPERTIUM. xxix
Nemu3 omne i, 14, 5 vacuum i, 18, Nota si tibi sunt patria; funera i, 22, S
2 vestrum iii, 1, 2 notas vias i, 1, 18
Nepotis voisi iv, 8, 23 nepotes seros Nota injusta sanguine Philippeo iii,
iii, 1, 35 nepotum spes iii, 22, 41 11, 40 notam informem i, 5, 16 habere
Nequitia non ignota vivere ii, 5, 2 i,18, 8 notas certas iii, 8, 18 mihi plo-
nequitiee extrema3 i, 6, 26 adniissae i, randas iv, 3, 26
15, 38 rudes esse ii, 6, 30 rabidas iii, Notas digitis scripta iii, 8, 26 notat
19, 10 nec|uitia; caput 24, 6 ii, me cucumis iv, 2, 44
nota ora niea un-
Nescit amor magnis cedere divitiis i, guibus iii, 8, 6 notet ora i,6, 16
14, 8 hie dolor abesse ii, 16, 32 sfepe Notescet fama nostri sepulcri ii, 13, 37
amica virum saum ii, 33, 34 vestra ira Novare furta iv, 8, 34 novantur lus-
referre pedera 12 iii, 15, tra iv, 1, 20
Nescius vates 78 nescia reddere
iv, 1, Novas vias i, 8, 30
preces i, 16, 20 accubuisse iv, 4,68 Novem puelia3 3, 33iii,

Nigra avis ii, 28, 38 janua iv, 11, 2 Noverca 10


nidis suis volucris iv, 5,
pocuiaii, 27, 10 cauta iv, 11, 86 noverca pocula Phs-
Nitere membra in propriis bonis i, 2, dras ii, 1, 51
nilet nunc curia iv, 1, 11 Nox ii, 15, 24 Candida ii, 15, 1
longa
Nitidas comas iii, 10, 14 emta muneribus ii, 20, 25 una aut al-
Nitore externo caput tincta ii, 18,24 tera ii, 24, 19 consumta lusu ii, 32, 29
Nivesinsoiitasi, 8, 8 dirasiii, 13, 54 pretiosa iii, 13, 1 sobria iii, 17, 11 vi-
Niveas raanus iii, 6, 12 niveis cycnis gilanda iii, 20, 22 noctem venturam iii,
iii,3, 39 niveum Adonim ii, 13, 53 11, 5 nocte sera i, 3, 10 prima ii, 5, 15
Nix MiEotica ii, 3, 11 noctes amaras i, 1, 33 producere i, 3,
Nixa caput manibus non cerlis i, 3, 8 39 memorcs i, 11, 5 longas i, 12, 13
lacerto i, 16, 33 oscula dedi i, 16, 42 mediae i, 16, 23 septenas ii, 16, 23 vo-
pedem in laxa solea ii, 29, 40 fugaci tivas ii, 28, 62
cymba iv, 6, 63 mors in Attalico toro ii, Noxa: coramoda tellus iii, 22, 19
13, 22 Noxia Alexandrea iii, 11, 33 meavota
Nobile forum iv, 9, 20 nobilis histo- iv, 3, 17
ria i, 15, 24 Nubes atra ii, 5, 12
Nocere tibi posse nullam dicebas ii, Nubiius Auster ii, 16, 56 nubila Ca-
3, 1 nocere, vita, tibi parce ii, 5, 18 so- pitolia iv, 4,27
lent cuique sua verba ii, 25, 32 noces Nuda ii, 1,13
puella rupe iv, 1, 7
fama iv, 2, 19 nocet quid tibi unda ii, 28 nudus Amor i, 2, 8
preelia iv, 1,

4, 20 nullum cceli tempus ii, 4, 12 no- Nudabant pectora iv, 8, 47 nudavit


cent nil tibi vina ii, 33, 36 noceant hajc cassida frontem iii, 11, 15
potius iv, 3, 25 nocuisse absenti nemo Nullus cur sim toto corpore ego i, 5,
non velit ii, 19, 32 nocitura ne forent 22
sorania ii, 29, 28 Nuraerare hos timor me vetuit ii, 29,
Noctu ccclum sine rege ii, 22, 26 4 numeras quid aetatem iii, 7, 17 nu-
Noctua stansin finitimo tigno iv, 3, 59 nierabar inter felices amantcs i, 18, 7
Nodis aeratis ii, 20, 9 Nuraeros insanos Phrygis ii, 22, 16
Nolit utinam senectus mutare faciera Numerosa fides iv, 7, 61
ii, 2, 15 noluit esse rudes ocellos ii, 6, 30 Nuptarum genus infidum iii, 13,23
Nomen carminis i, 7, 10 nomine dis- Nutrit nee mihi amores i, 12, 5 pa-
par i, 20, 5 nomen breve ii, 1, 72 ma- pilla lupat iv, 4, 54

jus iii, 1, 24 ingenio qucesitum iii, 2, Nutrix pallida iv, 3, 41


23 nomine de tanto i, 5, 26 alio vigi- Nymphiscrepitantibus ii, 32, 15 blan-
lare i, 9, 28
dis iv, 4, 25 nyinpha salubris equo iii,
Noscere amoris iter iii, 15, 4 no- 22, 26
runt omnes, quam sit amare bonum
ii, 34, 24 nosse ultima mala i, 5, 4
qui sis i, 5, 18 quod velit quasvis puella O.
i,9, 14 vincula infernae rotae i, 9, 20
nostis eum bene ii, 29, 8 norim non Obducat spinis iv, 5, 1 obductara sc-
uUostumultus iii, 15, 1 norit meum fce- ram iv, 5, 48 obductis tenebris iii, 16, 5
mina iter i, 1, 30 ista gloria meam ca- Obdurescere vultu Gorgonis ii, 25, 13
nitiem i, 8, 46 norant ills placare sine Objiciat nemo mihi ii, 30, 25 objici-
tur a to mihi nostra libido 19, 1 ob-
me iii, 23, 5 iii,
1

XXX INDfiX

jectum capiti tumultum ii, 27, 7 tegula Opem sensit cuspide ii, 1, 04 opes fa-
curta caput iv, 7, 26 ciles iii, 9, 28 exliaustaj iii, 13, 2 baud
Obiret Achilles ii, 3, 39 ullas iii, 5, 13 excultas iv, 1, 130

Obitus ante nieos iii, 4, 12 Operata est Cyntliia noctes decern ii,
Oblatas messes ii, 10, 7 33, 2
Obliquo Ocno iv, 3, 21 Operibat amantes pellis iii, 13, 35
manus iv, 4, 22 oblitis
Oblita; sociis Operta pectus coiuis ii, 2, 8
i, 6,20 Oppida capta Icgam iii, 4, 10
Obnoxia nullis gemmis fades i, 2, Opponere fastus iniquos ii, 14, 13 op-
21 posita dextra ii, 29, 39 opposito vento
Obruis Psetum iii, 7, 6 obruit num me i, 6, 17
Deus i, 12, 9 Opprobrio nee fuit casa iv, 1,0
ObscoensD tabellae ii, 6, 27 Oppugnare sagittis rates iii, 11, 13
Obsequio caruiinis i, 8, 40 Optima mors iii, 5, 18 mater iii, 18,
iv, 11, 8
Obserat rogos lurida porta 11
Obstrepit alitibus i, 10, 46 volucris Opto iv, 3, 27 optatam quieleni i,
Attica ii, 20, arbor aquis iv, 4, 4 14,9
Obstupui i, 3, 28 obstupuit regis facie Opus hoc unura foeniiua didicit ii, 9,
iv, 4, 21 32 opus erat uiagni orisii, 10, 12 nobile
Occultura soporis iter iii, 11, 54 ii, 31, 12 suum crescere sentit iii, 1,34
Occupat licrba Deus ii, 0, 30 hoc de mente sororum iii, 1, 17 heroi
Occurrit saspe fortuna imprudenti i, carminis iii, 3, 10 parum cauti pectoris
20,3 iii, 5, 8 ffitertiuni iii, 22, 24 opere Men-

Ocelli viles i, 15, 33 nostri sibi quae- toreo i, 14, 2


runt vuliius ii, 22, 7 ocellos compositos Ora 'r_5'rrhena i, 8,11 patrias iv, 1,
i, 3, 33 non tibi relinquet i, 5, 11 va- 122 littoris gigantea i, 20, 9 oris placi-
cuos i, 9, 27 labentes i, 10, 7 poscentes tis i, 20, 21 extremis ii, 10, 17
somnuni 11 ingenues ii, 6,29 lap-
ii, 1, Orbis laneiis iv, 0, orbi toto iii, 11,
ses sonmo ii, 15, 7 ocellis intentis i, 3, 57 orbem canniuis iii, 1, 39 orbe extreme
19 siccis i, 17, 11 ii, 16, 40 urabroso iv, 9, 24 orbes flexes

Oculi geniinse faces ii, 3, 14 in aniore iv, 6, 35


duces ii, 15, 12 graves ii, 29, 16 eun- Orbita septima Lunae ii, 20, 21
tes iv, 7, 23 Ordo odoriferis laucibus ii, 13,23 pla-
Odisse puellas castas i, 1, 5 beatos ii, tanis ii, 32, 13 primus et ultimus iii, 18,
20, 25 odi somnos iii, 8, 27 odisti me 21
etiam juvenem ii, 18, 19 Orgia Itala iii, 1, 4
Odor pampineus ii, 33, 30 odoris Oris magni opus ii, 10, 12 ore sue
multi iii, 13, 8 odores de graniine Ara- patefecit ocellos nieos ii, 15, 18 an-
bum 29, 17
ii, guine iv, 8, 10 ora notet
16 turpia i, 0,
Odoratse coma cura iii, 14, 28 odo- ii, 30, 18 reverentia ii, 30, 33 perusta
rato duci iv, 3, 64 iii, 13, 22 moUia iii, 15, 16 saucia iv,
Officium meuni experta puella ii, 22, 1, 93 faventia iv, 0, 1 summa iv, 7, 10
24 officio proposito i, 20, 40 officia ser- tria iv, 9, 10
vilia iv, 9, 48 Ornet si crystalius manus iv, 3, 52
Olive odorato iii, 17, 31 ornabat gemma manus iii, 0, 12 populus
Oluere flanim<E nardo iv, 7, 32 pul- sedern frondibus iv, 9, 29 ornabit sertis
pita non oluere crocos iv, 1, 16 sepulcrum iii, 10, 24 ornate capillo i,2,
Omen argutum ii, 3, 24 funestum ii, Ortus iterates iv, 3, 7
28, 38 omine albae suis iv, 1, 35 certo Oscula sumere i, 3, 10 pauca ii, 15,
iv, 10, 46 omina fausta iii, 4, 9 prima 50 debita i, 0, 17 carpere i, 20, 27 su-
iii, 20, 24 Candida iv, 1, 08 pina i, 20, 28 ferant ii, 0, 8 suprema
Oncrare domum per arma fixa iii, 9, ii, 13, 29 emta blanditiis iii, 13, 34
26 oncravit famulam pensis iii, 15,17 Osculer arma tua iv, 3, 30
onerentur legibus aures ii, 30, 15 one- Ossa donee attingit manus i, 9, 29
rato axe iii, 4, 13 tibi colla corynibis cara futura i, 19, 18 dispersa i, 21, 9
iii, 17, 29 falsa ii, 14, 6 rauca iv, 3, 20 niiuuta
Onus difficile i,i 17, 8 humeris iv, 6, ii, 13, 58
40 tuum iv, 11, 78 Ostendes matvi brachia ii, 15, 20
Onyx dabitur Syrio munere plenus ii, Ostentant geminas furres Candida cnl-
13,30 murrluMis'iii,lO, 22 mina iii, 10, 3
1

IN PROPERTIUM. XXXI

Ostrina tunica ii, 29, 26 ostrino toro Parens urbis virtutisque iv, 10, 17 pa-
i, 14, 20 ostrinos colorcs iii, 13, 7 rentes tu mihi sola es i, 11, 23
Ovantes currus iii, 9, 53 Pares sitis in tuto amore i, 1, 32
Ovis ia?sa ii, 5, 20 aurea ii, 26, 6 Paries nullo criraine pictus ii,6, 34
ovis exta iv, 1, 24 oves saturas iii, 13, Pariter i, 5, 29
40 poturas iv, 4, 6 Parma bellica ii,25, 8 pictaiv, 10,21
Pars accepti imperii i, 6, 34 milili.B
i, 21, 4 altera iv, 7, 59 partes anni qna-
P. tuor 5, 38
iii,

Partus humana non sunt talia dona


Pabula crudelia iii, 7, 3 annua iv, ii, 3,27 maternos dicara iii, 17, 21
8,7 Parva vestigia i, 5, 25
Pacata jiiventus agrestiim iii, 13, 25 Pascat famem iv, 3, 22
paralo orbe iii, 11, 19 Passa est jacere ii, 18, 8
Pace coraposita ii, 2, 2 mercata iv, Passim natare ii, 15, 52
5,32 Pastor enumerat oves ii, J , 44 pas-
Pagina nostra iii, 1, 18 mea iii, 25, 17 toris lenti 10, 29 Ida;i iii, 13, 39
iv,
Palato sicco iv, 9, 21 pastorem curvare iv, 2, 39
Palia mea iv, 4, GO Sidonia iv, 9, 47 Patefecit ilia meos oculos ii, 15, 7 pa-
Pallere niultos colores i, 15, 39 pal- tefiant fenestrse iii, 20, 29 patefacta
les necdum etiam i, 9, 17 pallet nun- triumpliis janua
16, i,

quam ebur 82
pallent puellae de-
iv, 7, Pater chori32, 38 Africus iv, 3,
ii,

missa; ad sacra iv, 8, 9 palleat ilia ma- 47 Mars iii, 4, 11 trepidus iv, 1, 43
gis ore meo i, 1, 22 Eunius iii, 3, 6 patres pellitos iv, i, 12
Pallescere curis i, 13, 7 Patet Amor
i, 9, 29 vix liajc mibi ter-

Pallia non sidere in toto lecto queror ra iv, 9, 66 pateat nuUis pucllis lifec ara
iv, 3, 31 singula iv, 8, 87 iv, 9, 69 patuittibi nutrix iv, 7, 74 et
Pallidas in irata semper esse velim coelum moribus iv, 11, 101 patuissent
iii, 8, 28 pallida vina iv, 7, 36 utinam castra puellis iv, 3, 45
Pallorem nostrum i, 5, 21 pallori tibi Patitur nunquam illerequiesere pos-
erit hie versus ii, 5, 30 tes meos i, 16, 15 vulnera foemina iii,
Palnia maxima ii, 9, 40 data liberis 14, 8 patiar pendere capiti corymbos ii,
iv, 1, 102 palniffi priraaj exemplum iv, 30, 39 patiaris me te vocare i, 8, 15 pa-
10, 5 palmas tuas victrices iv, 1, 139 tiere fastus exclusa iii, 25, 15 patiemur
Palraas priiiias ii, 20, 11 palmis sus- fortiter ferrum i, 1, 27 patienda mulier
pensis i, 20, 27 falsis i, 19, 9 demissis iii, 11, 49
i, 20, 43 supplicibus iv, 8, 71 Patriae sepultee funera i, 22, 3 fallacem
Paludes vos iv, 11, 15 paludibus illic equum iii, 13, 64 tuse ora iv, 1 122 pa-,

ii, 13, 55 triam jacentem iv, 4, 87


Paludosos Sicambros 77 iv, 6, Patrium nomen iv, 1, 37 patrio sacro
Parapinea ratis iii, 17, 26 iv, 1, 18

Pancratio dure iii, 14, 8 Pauperibus sacris ii, 10, 24


Pandere vela ii, 21, 14 pandite viris Pcccare quam pudet ii, 6, 40 peccat
fana iv, 9, 34 is, qui te videt ii, 32, 1 peccaram serael

Papavcribus purpureis mixta lilia i, iii, 16, 9


20,38 Pectus nudum ii, 13, 27 hirsutum iv,

Papillis nudatis ii, 15, 5 papilla dura 9, 49 pectoris non sani i, 1, parum
26
lupae iv, 4, 54 cauti iii, 5, 8 pectore vacuo i, 10, 30

Parare se siqua potest plus uni ii, angusto ii, 1, 40 nuda ii, 24, 52 exi-
24, 48 vincla ii, 29, 6 paras quodcum- guo iv, 1, 59 mixto iv, 7, 19
que iii, 7, 35 parat quas ire novo viro Pecunia causa vitaB solicitaj iii, 7, 1
i, 15, 8 haurire flumina i, 20, 43 ulti- Pecus stolidum ii, 16, 8
ma terra triumphos iii, 4, 3 paro nee Pelle hederam turaulo iv, 7, 79 pel-
jera iii, 5, 6 paravit quicumque rates et lere tubam sistro iii, 11,43 pulsus in
vela primura i, 17, 13 parata satis i,9, totum annum iii, 16, 9
25 Penates qui sint mihi i, 22, I
Parca die venit mors iii, 5, 18 Pendere non desunt turpes corollse i,
Parce tuis aniniis ii, 5, 18 parcite so- 16, 7 pendet rate pucUa iii, 19, 26 pen-
cio i, 17, 28 parcite jam fratres ii, 29, 19 dent portis vota mea iv, 3, 17 pciide-
xxxu INDEX
bant poma sub arboribus i, 20, 35 tym- Perjura quocumque modo dc me me-
pana puraicibus iii, 3, 28 nee vela tliea- reris i, 8, 17
tro iv, 1,15 penderet mihi soranus iv, Perraanet nuliis locis aura nostra ii,

7, 5 pependi quoties tibi iv, 7, 17 pe- 12, 8


pendit paler in cervice nati iv, 1, 43 per Permiscuit ossa ii, 8, 23
quorum colla titulus iv, 5,51 pendebit Permisit brachia somno iv, 4, 67
collo Galla iii, 12, 22 pendens sub ex- Perpetiar omnia ii, 26, 35
trema ala i, 20, 29 Persederat donii casta uxor iii, 12, 37
Penetral iv, 8, 6 Persolvit an quisquam vota ii, 25, 23
Penitus crudeiior i, 16, 17 Perstrepat aura iii, 10, 26
Pennis felicibus iii, 10, 11 gravibus Persuasae fallere rima sat est iv, 1,
iii, 10, 28 146
Pensa graviora iv, 7, 41 diurna iv, 9, Pertendens anirao ii, 15, 17
48 niollia iii, 11, 20 pensis iniquis iii, Pertica trlstis iv, 1, 130
15, 17 Pervigilare moras trivio ], IG, 40
Peperit nobis curas invidia i, 18, 23 Pervincere mores dominje i, 17, 15
peperere non decern menses ista bona ii, Pes inimicus ii, 6, 38 pedes formo-
3, 28 odium querelae ii, 18, 1 peperisse sos i, 18, 12 dominae iii, 15, 30 pedi-
pudet ii, 15, 22 bus terras carpere i, 6, 33
Peragamus iter natalis tui iii, 10, 32 Petere littora ii, 30, 20 petam exem-
peregit haec mecum sub lite iv, 7, 95 pla ii, 6, 19 petas calamo prsmia iii,
peracta nox in aniore ii, 24, 19 13, 46 petit formosam sibi quisque ii,
Percontere ii, 22, 23 34, 4 peterent te tarn multi ii, 20, 27
Percurreresonituscoeio vidimus ii, 16, petitur hie etiam ii, 9, 23 petenda fides
49 percurrens luna fenestras i, 3,31 ab zonis 108 petenda quaecumque
iv, 1,
Percusslt Ijras carmen ii, 1,9 percus- forent 19
1, 10,
sus vuinere rami 1, 1, 13 percussas au- Petulantia linguae i, 16, 37
riculas 1, 16, 28 Pharetra Gnosia ii, 12, 10 pharetris
Perderc naturs decus i, 2, 5 faces ii, Eois iv, 6, 81
7, 8 classes22, 33 verba ii, 33, 10
ii, Piare sacra i, 1 20 busta iv, 7, 34
,

perdiditpennas suas in me ii, 12, 14 hoc piavit amor iram iii, 19, 18 piaveris ubi
puellas ii, 28, 7 perde mihi pectus ferro aras iii, 10, 19 piatur ara iv, 9, 55
ii, 34, 13 perditus in quadam i, 13, 7 Picta littora 1, 2, 13 arma iv, 4, 20
Perdiscere mores iii, 5, 25 parma iv, 10, 21 pictaj fades ii, 6, 9
Peregriuis muneribus i, 2, 4 pictos raetus iv, 6, 50
Perennis aqua iii, 5, 30 forma iii, 10, Pignora tanta faraae meae iv, 11, 12
17 fortuna ii, 28, 57 Piguit procedere iv, 7, 29
Perferre omnia jussa i, 18, 25 pertu- Pila veloci jactu fallit iii, 14, 5
lit Achilles cessare in Teucros arma sua Pila turpiter apta manu fceminea iv,
ii, 8, 30 6, 22
Perfida puella 1, 11, 16 perfidia mihi Pinus Arcadio Deo amlca i, 18, 20
credita i, 15, 34 perfida dabis poenas ii, Pinxit qui puerum Amorem ii, 12, 1
5,3 Piscis aridus ii, 15, 34 piscibus lon-
Perfundere myrrha crines i, 2, 3 per- glnquis iii, 7, 8
fusa capillis unguenta ii, 4, 5 Placare pueliam iii, 23, 5 placata
Periclo nostro i, 15, 27 quanto i, 15, dum mihi aderit ilia i, 14, 23 os nimium
3 magno ii, 28, 59 pericla longa ii, 28, ii, 33, 21 placatae procellEe i, 17,7

46 Placet siqua uni i, 2, 26 quae libera


Perire me dum volent fata i, 14, 14 vadit ii, 23, 14 tu mihi sola places, pla-
magna bona vidit ii, 12, 4 perit puella ceam tibi solus ii, 7, 19 placuit ista sen-
ii,16, 16 hora iv, 8, 4 pereat, si quis tentia ii, 9, 37 placuisse mihi multas ii,
lentus amare potest i, 6, 12 pereatis 22, 1
omnes avari iii, 12, 5 pereant aquae i, Placidis a3quoribus i, 8, 20 placidos
11,30 periissenon paucos ii,24, 41 per- choros iv, 6, 70
icre multi i, 6, 27 tabcUae doctse iii, PlagJs nostris iv, 8, 67
23, 1 periturus aniore i, 13, 33 amans Plangas pectora ii, 24, 52
ii, 27, 11 Platanis pariter surgentibus ii, 32, 13
Peritus in amorc ii, 34, 82 peritum Plaudere media via iii, 4, 22 piause-
me fcccre i, 9, 7 runt DcBE marina; iv, 6, 62
IN PROPERTIUM. XXXIU
Plectrum Solium ii, 3, 19 Portioi* colunmis urabrosis ii, 32, 12
Ploret qua te dedisse pater astiictus Portus ipse fidem fallit iii, 7, 36 por-
11, 23, 18 ploranti niilii ii, 14, 14 ta quo clausa puella i, 8, 24 portum
Plumas invent per busta iii, 6, 29 placidum iii, 19, 7
versiuoloris iii, 13, 32 Poscere talos ii, 24, 13 poscitur
Pocula non nocitura privigno ii, 1, Apollo verba iv, 1, 76 poscit serpens
62 nigra ii, 27, 10 pabula iv, 8, 7 poscebas quia tu, Me-
Poena sera ii, 8, 37. iii, 6, 32 gravis nelae ii, 3, 38 poscentes justa Deos iii,
iii, 14,24 sororum iv, 11, 27 10, 12
Poela invenio mille caiisas ii, 1, 12 Possidct vacuum nemus aura Zephyri
ferar virtutis tua; iii, 17, 20 magne ar- i, 18, 2

doris nostri i, 7, 24 poetam non riunii- Postes rauci cardine sonuerunt iv, 8,
lem i, 7, 21 49 opacos iv, 9, 61 requiescere non
Pollice presso iii, 10, 14 pollicibus patitur i, 16, 15 ante tuas i, 10, 43

duris ii, 5, 24 Posteritate crescere iii, 1, 34


Polluit cognates Deus ii, 34, 5 pol- Pole qua quisque, in ea conterat arte
luerit qui sacra marita iii, 20, 26 diemii, 1, 46 possit quid mea Cynthia
Poma furtiva i, 3, 24 roscida i, 20, 31 potuit domuisse puellam i, 1,
1; 5,
36 15 mors una satis esse iv, 4, 17
Pomaria mea iii, 2, 11 Poterentur cum capite Stygiee aquae
Pompa mea ii, 13, 19 illis fuit iii, ii, 9, 26
13,27 Potior victoria ii, 14, 23
Ponere justas minas i, 10, 26 tuni- Potus cum vagarer ii, 29, 1
cam ii, 2, 14 si me fama volet inter hos Pra^bere natos triuraphis ii, 7, 13 au-
ii, 34, 94 secures in medio foro iii, 9, rem ii, 21, 15 prajbent victrices pectora
24 caput in liumo iii, 15, 18 ponit se- fiamma; iii, 13, 21 prfebeat caput his-
mina ii, 11, 2 pono ante aedem exuvias toric iii, 20, 28 prsebebant Dii verba se-
ii, 14, 27 ponam custodes ii, 6, 37 po- cunda iii, 13, 42 omnia somnos iv, 4,
nas oscula in iabellis ii, 13, 29 ponat 85 caesi boves baltea iv, 10, 22 prsbuit
exempio dominam ii, 3, 42 molliter un- ilia vix tangendos pedes iv, 8, 72

da minas iii, 10, 6 ponebam corollas Prfficurrere amantes una dies potuit i,
tuis temporibus i, 3, 22 poneretilla ossa 13,25
in rosa i, 17, 22 posuit menus casta Prwcutit Amor accensas faces iii, 16,
turpia visa domo ii, 6, 28 Rorafe quic- 16
quid ubique fuit, natura iii, 22, 18 po- Praeda maxima ii, 16, 2 mea boves
situra caput mecum puella habuit ii, 14, iv, 9, 18
22 posito amore i, 17, 20. i, 9, 8 posi- Prffidata est fcEraina meos sensus ii, 1,
tas pruinas i, 8, 7 55 prffidabor calanio pisces iv, 2, 37
Pondus disci iii, 14, 10 pharefrs con- Pragferarego ingeniis i, 7, 22 prsetulit
sumit iv, 6, 55 pondere non ullo foret florem i, 20, 40 pratulit arraa fido tore
niihi terra i, 17, 24 pondera plumbea iv, iii, 12, 6
3, 65 Prajlia nuda iv, 1, 28 turpia ii, 5, 25
Ponti vesani murmura i, 8, 5 pontum cladi iii, 9,38
carpere ramis i, 6, 33 ponto vasto i, Preemia nulla mihi sint i, 14, IG cui
15, 29 non ego sura ii, 4, 15 dira ii, 30, 22
Popae succincti iv, 3, 62 sortis injustse iv, 4, 94
Populavit luctus Achivos iii, 18, 29 Praependent sertae in pocula ii, 33, 37
Porci saginati iv, 1, 23 Prcesagit navita noctem iii, 11, 5
Porrige folia ex liedera tua, Bacclie Praesenti iiere puellas i, 12, 15 prae-
iv, 1, 62 sentes preces ii, 30, 12
Porta lurida iv, 11, 8 portis piis iv, Pr;iisidet quas urbs orbi iii, 11, 57

7,87 Praestitit terris invitum ofScium ii, 18,


Portare insolitos timores i, 3, 29 por- 14
tes hue corpus iii, 18, 32 portabat sanc- PrEBteritos fastus i, 13, 27 viros ii, 13,
tos alveus ille iii, 7, 16 portarent ne 52
tibi timores visa i, 3, 29 portabis baud Praetextae pudor iii, 15, 3 praetexto
ullas opes iii, 5, 13 portabit nostros a- senatu iv, 1, 11
mores una ratis 28, 39
ii, Praetoria classica iii, 3, 41 prima it,

Portentis iii, 22, 28 1, 29 Tatiae turmae iv, 4, 31


Delph. et Vnr. Clns. Ind. Propert. <
x.x\iv I N U ILX

PrjEvecta Cerauiiia i, 8, 19 Properas nosse ultima mala i, 5, 4


Plata mullia iii, 3, 18 prato circum evadere i, 21, 1 propcrarint fata quietem
irriguoi, 20, 37 tibi ii, 28, 25 properate laborem iii, 21,

Precare Deos iii, 10, 12 21


Preces i, 1, 16. i, (>, 6. ii, 16, 48 Propinquos falsos ii, 6, 7
meas neve elevet aura i, 8, 12 assiduas Propone, puer, haec colurana iii, 23, 23
i, 8, 28 furtivas i, 16, 20 praesentes ii, Proraj expertae bello iii, 4, 7
30, 12 Prosequitur curru Triton iv, 6, 61
Pieniit me ille Deus ex oraui parte prosequar currus iii, 9, 53
Jii, 21, 6 preniat ut manus arte puella ii, Prostratus adorat iv, 8, 69
1, 10 premeret inihi quainvis somnus Pfotegil caput cavo aere iii, 14, 12
ocellos i, 10, 7 premet te ansa rostro suo Protraliit iude mors caput inclusum
iv, 1, 142 pressit caput i, 1, 4 facili iii, IS, 26
amore i, 13, 22 pressus vulturu deuiersit Provexeritsi me ulterius ira ii, 15, 19
iii,18, 9 preisi n)ei;ibra niero ii, 13, 42 provectas rates i, 8, 14
presso toro ii, 29, 35 pollice iii, 10, 14 Provincia venient Seres iii, 4, 5
PretiosaTliais iv, 5, 43 nox iii, 13, 1 Pro vol ve Deos iv, 5, 27
Pretiuni conjugii ohjcoeiii iii, 11, 31 Pruina matutina ii, 9, 41 piuinas po-
lacit simulare viruiu iv, 5, 29 vitas iv, sitas i, 8, 7
11,100 murs iii, IG, 22
pretio euienfla Pruna autumnalia iv, 2, 15
Prinio somuo i, 3, 3 Hoinero i, 7, 3 Publica aura iii, 10, 26 vota iv, 6, 42
Priscis imaginibus i, 5, 24 Pudet peccare ii, 6, 40 te esse levem
Probat quaj Venus i, 2, 30 probasse ii, 24, 18 pudeat me vivere contentuni
scripta mea purls auribus ii, 13, 12 pro- una auiica ii, 30, 23
banda belli causa ii, 3, 40 Pudica furta ii, 23, 22 pudicas
tori
Procedere ornato capillo i, 2, I gra- famffi 32, 21
ii,

vior volo ii, 10, 9 ultra portas iv, 7, 29 Pudicltia illis forma satis arapla i, 2,
processerat ultra quctrere aquain i, 20, 24
23 Pudor si est i, 9, 33. ii, 12, 18 felix
ProcellaB 17, 7 stridorem
placatJE i, ii, 9, 18 ingenuus ii, 24, 4 nou licuisse
iii, 7, 47 procellas rapidas ii, 16, 45 mori iii, 13, 20 praetexta; iii, 15, 3
Procis multis digna ii, 9, 4 Puella insaua i, 4, 17 apta iv, 9, 50
Prodest quid tibi grave carmen i, 9, 9 rara i, 17, 16 nova i, 18, 10 cana ii,
nihil juvitE tristis custodia ii, 6, 39 in 16, 22 certa i, 19, 24 culta i, 2, 26
amore fides ii, 26, 27 viduas dorruire docta malo suo ii, 28, 28 dura i, 17, 16.
puellas ii, 33, 17 prufuit quid illi genus ii, 78 recta ii, 34, 46 leuta ii,
1, 14, 22.
iii, 18, 11 iii, 20 munita nullo timore iii, 12, 17
8,
Prodiderat fidem portae iv, 4, 87 pro- puella; sortitai rura iii, 3, 33 puellis va-
dita liniina ii, 7, 10 gis i, 5,7 antiquis ii, 25, 35
Prodire vidistis quandam ii, 25, 43 Puer ha?sit nostris ocellis i, 19, 5 in
Producas tales uoctes i, 3, 39 cunis ii, 6, 10 pueruui Auiorem ii, 12, 1
Proferre occultos dolores i, IS, 3 pro- pueri certantes ii, 9, 38 fatales iv, 1,97
tulitjurgia ii, 6, 31 nescio quot ii, 29, 3
Profudit aquas urna ii, 26, 50 Pugnaces hostes iii, 9, 25
Projicis in me cymbia pleua iii, 8, 4 Pugnare tristi puellaj i, 10, 21 media
projecta perpessa es membra propinqui puella ii, 9, 51 pugnante corymbo iv,
i, 22, 7 7, 79 pugnabitur tota urbe iv, 4, 47
Prolapsuni facili traxere liquore i, 20, Pulsat equis gyrum iii, 14, 11 pulsa-
47 bat arics murura iv, 10, 33 pulsabaut
Prolem serva Venus iii, 4, 19 frustra ii, 14, 21
Proloquar iii, 13, 59 Pulvib nieus ut vacet amore i, 19, 6
Promeruere effectus bonos iii, 23, 10 horrida ii, 13, 35 pulvere extiemo i, 17,
Promite tela ii, 9, 38 23 congesto in barbam iv, 9, 31
Prone sinu voluta muneva i, 3, 26 Piilverulenta foemina iii, 14, 7
prona sidera i, 16, 23 Pumice tenui iii, 1, 8 pumicibus cavis
Propellere in medium
29, 11 pro- ii, iii, 3, 28
pellas tu Phasin remige 22, 11 pro- iii, Pungunt snspiria somnos iii, 8, 27
peilite navem iii, 21, 11 propellens sua- Puiiicece vittae iv, 9, 27 puniceis rubis
via opposita dcxtra ii, 29, 39 iii, 13, 28
IN PROPERTIUM. XXXV
Punire puellas perjuras ii, IG, 53 Racemis liventibus iv, 2, 13
Puppi dediicta i, 6, 15 pnppes trium- Radat remus aquas iii, 3, 23

phales iii, 7, 39 Radiabat miles in armis iv, 1 ,*27


Piirpureo stamine i, 3, 41 imisto iii, Radicitus abstulit ungues iii, 7, 51
17, 17 purpurea coma iii, 19, 22 pur- Radiis levibus i, 3, 33 armorum iv, 6,
pureas arcus iii, 5, 32 purpureis fiucti- 26
bus ii, 26, 5 Ramo decussa Cydonia iii, 13, 27 ra-

Putas similera me esse vestris moribiis nio summovet insidias i, 20, 30


ii, 29, 32 putaret amor, te esse, quod Ranaj rubeta; turgentis iii, G, 27
non esses iii, 24, 6 Rapiat me quanto periclo Fortuna i,
Piitris tellus iv, 3, 39 aranea iii, C, 15, 3 rape vatem iv, 1, 117 rapto amore
33 casa iv, 9, 28 navis ii,25, 7 i, 4, 2G

Rapinas cupidas Nympharum i, 20,


11
Q. Raptem quid heroas in crimina iii, 11,
27
Quadrigae Eica; iii, 0, 17 Rarescit sonilus aienaj iii, 15, 35
QuiBrere faciem i, 15,6 aquam i, 20, Raro duxti suspiria motu i, 3, 27 rara
24 quod vos cogat Amor ii, 33, 42 ra- ministra 11, 52
iv,
tionem mundi ii, 34, 51 externos divos Ratis coerula ii, 28, 39 infemas^i, 27,
iv, 1, 17 quris aquam medio flumine i, 14 rates tardas i, 14, 4 curvas iii, 7, 29
9,10 aveni iii, 13,44 quarit Amor car- fortes ii, 34, 62 bene hat-rentes iv, 1,
mina lenia i, 9, 12 finem amoris ii, 15, 110 decern iv, 6, 68
29 quaerimus aliquid duram in dorainam Raucum 16, 39 rauca
longa querela i,

i, 7, G quserat haec pralia rusticus ii, 5, tibia iii, 10, 23 cymbala iii, 17, 36 ossa
25 qufcreret urbes dextra iii, 18, 5 qus- iv, 3, 20
rite auxilia i, 1, 26 quferitur gloria de (e Recenset nauta onus iv, 7, 92
ii, 21, 10 quassitus candor iii, 24, 8 Recidit njenas in sues pedes iv, 8, 44
qurpsitum nomen iii, 2, 23 Recipit se lecto nulla iibenter sola ii,
Quasillis iniquis iv, 7, 41 33, 41 recepi tua vitje prsecepta iii, 9,
Quater felix in Galla iii, 12, 15 qua- 21 recepit ubi aera portitor iv, 11, 7
terque obruis iii, 7, G (naulum). rccipi vetat ilia, quern non
Quateret cum tubicen saxa iv, 4, 10 novcrit ii, 22, 48 receptus amans ii,

quaterent cum facem pucri i, 3, 10 14, 28


Queri aetatis tempera dura i,7, 8 que- Recitat cum mea carmina ii, 26, 25
reris nostram cecidisse fidcm ii, 20, 4 Rc'clusit Amor portas Nisi iii, 19,
queritur ilia relicta, nullos esse Deos i, 24
6, 8 qnerar quin ego vera i, 8, 22 que- Recondit aquam ore Triton ii, 32, 16
raris delicta dominae ii, 4, 1 querebar Recubans Hcliconis in umbra iii, 3, 1
inecura eraviter i, 3, 43 quererer regna Reddere animaiii extreme nequitias i,
frigida lecti iv, 7, G querere meam fidem G, 26 redde Diana; choros ii, 28, GO
iii, 25, 4 querenti fugient tibi verba i, 5, reddite carpus humo iii, 7, 25 reddita
17 questa est dies redire ii, 18, 12 est captiva ii, 8, 37
Quercus cedere possunt blanditiis i, 9, Redire iterum ii, 18, 12 redit terris
31 l;a?cforma secunda ii, 3, 32 ipse invitis
Querela nocturna ii, 20, 5 querelas pedibus ii, 25, 20 luna in plenum iii, 5,
sajvas 17, 9 querelis his i, 6, 11 gra-
i, 28 redeunt nobis solentiia ii, 33, 1 in
vibus 16, 13
i, colla parentum castfe iv, 8, 13 redisse
Quies jucunda i, 10, 1 dura i, 18,28 Danaum rates iii, 9, 40 redibit ii, 27,
quietem optatani i, 14, 9 moliem i, 3, 7 16
fata properant ii, 28, 25 Reduxit aries oves iii, 13, 40 reducta
Quiesceret ii,18, II si ilia sola ii, 29, domum Tyndaris ii, 32, 32
23 Referre lilia iii, 13, 29 pila iv, 1, 91
Quinque annos iii, 25, 3 refert aura nomen i, 20, 50 referam haec
Quodcuraque vitae sequetur i, 4, 3 memoranda iii, 17, 39 referas laudibus
Hermionen i, 4, G sic te milii i, 18, 11
referat verba mea dolore i, 1,38 refer
R. Vetera jura sociis i, 6, 20 referte domum
signa iii, 5, 48 retulerit si quis iii, 23,
Rabies ssBva canum iii, 16, 17 21 referens nostro injuria lecto i, 3, 35
Rabida linsua iii, 8, 11 earmina i, 16, 16
,

XXX VI IMJtX
Refrin^t Roma Tculonicas o|>w lii, suam ii, 34, 75 i^uicscant Icyomim
3,44 on iii, 10,9
Refirfget fania a docto *vo iii. 20, 8 Res digi\a favore Calliopes iv, 6,IS
R^alu anna iv, 4, 21 regales niani- res C*saris meinomrera ii, I, 25 rrrum
cas iii, 13, St> pars niagna iv, 1, 30
Regia ta^pa-a iii, S, S Reserata januK i, 16. 19
Regina vuJsit capillos iii, 15, 15 Ca- Residens ita llevit iv. 4. 29
oopi iii, II, 30 Venus it. 5. 62 Resipiscinuis rasto a-stu iii, 24, 17
Regiones Itali.T iii, 7, 03 Re>isterv cquos videani iii, 4, 14
Regis facie iv, 4, 21 TOg mihi ces- Resonant nica verbai. 18, 21 sylvre i,

suros i, 14, 13 regum fkcU tuorum iii, IS, 31 catena' iii. 22, 29
3, 3 pares iii, 9, 51 Kespicicii* prodita liniina ii, 7, 10
Regit Docturaa vela suo sidcre ii, 2S, Responded nunquani, o janua i, 10, 2t>
24 Respousa iterat i. 20, 49
RegTia diilcia i, S, 32 tua in meiim Rcstat ccquis locus in ainore i, 11,6
caput slant iii, 10, 18 maxima fratruiii libertas nulli amanii ii, 23, 23 amor ii,
iv, 1,10 fusca iv, 6, 78 frigida iv, 7, 6 25. 17 Hector iii, 8, 31 resUverit ali-
mea in tuis lihris iv, 7, 50 quid ad undas Stvgias ii. 34, 53
Regneni ut inter puellas ii, 34, 57 Kesiituit Androceona ii, 1,61
Relevant quid serica i, 14, 22 Resupinst Cvnibia valvas iv, 8, 51
Reliquit te, qui petitur ii, 9, 23 re- Resurges Roma iv, 1, 71
linquet non ilia tibi somnos, non ocellos Retecta iinpuno nuUis viris sacra iv,
1,5, 11 9, 26
Reraanere felix una puella is polerit i Reticcre nee poterunt juvcnes nostro
10, 29 reniansit facta anus ii, 9, S sepulcro i, 7, 23 didici vestuis dolores
Remigat turba iv, 7, 56 reniiget quod i, 10, 13 reiicendus ainor ii, 24, 4
ceutenis alis iv, 6, 47 Relinacula duo ii, 22, 41
Reiuige surdo iii, 12. 34 Rotineiv faculas ii, 29, 5 retineret
Remitto criiuina ii,'34, 21 reruittissu- miles ad Iiidos ii, 9, 29 retenta pro di-
perciliis verba tecta iii, 8, 25 reinittint viiiis lingua iii, 23. 22
te salvum fata iii, 12, 21 Retulit ha'cjurgia iii, 6, 18 brachia
Remofelici i, 8, 19 remis pontniu car- iv, 4, 2S
pere i, 6, 33 ininutis i, 11, 9 Revereutia era ii, SO, 33 dandi iii,
Reiuorantur nie verba pueli.T i, 6, 5 13, 13
remorentur te quaruvis fata longs- senec- Rcverli ad stagna Lethica iv, 7, 91
tat i, 19, 17 Revincit ense latiis iii, 14, 11
Renovasse veteres arcus iii, 12, 35 Revocabile carmen i\ 7, .M ,

Rependo vices iv, 4, 58 rependit pre- Revocare liquores ad caput ii, 15, 33
tium humus iv, 11, 100 perjuria i, 15, 25 re^'ocHiis otiicia in
Reperitquicumqueuvas 33,27 qure-
ii, niultos amores ii, 25, 39 revocaverit si
cumque volens puella iii, 23, 17 repertis amantem aura 27, 15 revoca-
puellre ii,

gregibus iv, 9, 67 bis frustra mutos manes ii, 13, 57


Repetam unde tuos fastus i, IS, 5 Revomet nee unquam Charybdis a-
Repieverit illedoliaDanaidum ii, 1,67 quas ii, 26, 54

Reponere fata i, 17, 11 reponet ille Reus unus ii, 30, 32


equu5 araores iv, 4, 37 Rhonibi rota iii, 6. 26
Reports niandata mea iii, 6, 37 Ridere puellas audit Alcidcs iv, 9, 23
Reposceret cum Vesta ignes commis- ridet Jupiter amantes perjures ii, 16, 47
53 reposcent ntam quando-
sos iv, 11, (non curat)
cumqoe mea fata ii, 1, 71 Riraa cava i, 16, 27
Reprehendere cursus muliemm iii, Ripa Eoa aurea iv, 5, 21
19,9 Risiis eram positis mensis iii, 25, 1
Repugnat instanti ovis laesa ii, 5, 20 risu multo ii, 9, 21
Repulsa nulla longje mor<e iii, 14, 26 Rivalis non mibi subducit crrtos amo-
repulsus seepe ii, 4, 2 res i, 8, 45
Requiescere meos postes non patitur Rivi quodcumque fluxeris iv, 1, 59
i, 16, 15 non unum potes mensem ii, Rixa dulcis iii, 8, 1 turpis iv, 8, 19
3, 3 in triviis ii, 17, 15 requiescit putris rixis noctumis i, 16, 5 ante fenestra* ii,
narii ii, 25, 7 reqniescat ille sre'iMin 19, 6
IN FKOPKRI'U ,M, xxwn
Ilogare per nomeii iv, 7, 46 roges S.
snepe aliquid ii, 4, 2 roganti ferre solatia
i, 5, 27 rogata vcnit i, 5, 32 Sacello inculto ii, 19, 13 Bacila flore
Rogitare nautas i, 8, 23 tego iv, 3, 57
Rogumemeritum iv, 11, 72 rogo ex- Sacer lapis i, 4, 24
ttemo i, 19, 2 everso iv, 3, 14 ardenti Sacerdos ego ingredior iii, 1, 8 alma
iv, 7, 48 rogos cognatos iii, 7, 10 enc- iv, 9, 51
tos iv, 7, 2 umbrosos iv, 11, 8 rogis Sacra noctis iii, 10, 30. iii, 20, 18
avidis iv, 6, 34 marita iii, 20, 26 viiia iv, 1, 22
Rore lonio ii, 26, 2 Ssecla tria ii, 13, 46 antiquis puellis
Rosa munda sine arte iv, 8, 40 verna grata ii, 25, 35
5ii, 5, 22 teiiera i, 17, 22 toseb folia ii, Ssevas niinas i, 17, 6 querelas j, 17,
S, 12 rosas Elysias iv, 7, 60 9 saivos canes iv, 4, 40 igues i, 1, 27
Rosalia victura iv, 5, .59 ScBvit dolor in erepto amore ii, 8,36
Roscida poma i, 20, 36 antra ii, 30, quantum fcemina iv, 8, 55 sajvisse Scvi-
26 1am in patrios capillos iv, 4, 39
Roseo Ego iii, 24, 7 SffivitiiE expertse i, 3, 18
Rostro suo iv, 1, 142 rostra pmiica Saginae immundre iv, 8, 25
iii, 3, 32 cruenta iv, 1, 96 Sagiita missa iv, 6, 68 sagittis hama-
Rota in amore ii, 8, 8 septiraa ii, 25, tis ii, 12, 9
26 staniinea iii, 6, 26 rotee infemJE i, 9, Sales librorum iii, 21, 28
20 obliquae iv, 1, 82 rotis externis i, 2, Saliere medio foro iv, 5, 52
20 immissis iii, 9, 58 cffusis iv, 8, 18 Saliva Graia nieri iv, 8, 38 arcanas
Rotat ill orbc pondus iii, 14, 10 salivas iv, 7, 37
Rubere hie cernis cerasos iv, 2, 16 Salo ^ga;o i, 6, 2 injusto i, 15, 12
ruberet luna i, 10, 8 ruhente sole iii, vasto iii, 7, 40
10, 2 Saltat formose ii, 3, 17
Rubetffi ranjB iii, 6, 27 Salutem propter tuam ii, 9, 25
Rubigo obscura ii, 25, 15 Sanare curas i, 10, 17 sanaraus amo-
Rubis puniceis iii, 13, 28 Lirsutis iv, res iv, 7, 69 sanabunt niihi hoc malum
4,28 funera iii, 17, 10
Rvibro salo iii, 13, 6 rubris sequoribus Sancite arva boaria iv, 9, 19 sanxerat
i, 14, 12 purgatum orbera iv, 9, 73 (Alcides)
Rudis hospes iii, 21, 17 miles iv, 1, Sanguis meus ii, 9, 40 sanguinis cari
27 pinus iii, 22, 13 i, 15, 16 sanguine patrio ii, 7, 20 avito
Ruga languida ii, 18, 6 sinistra iii, ii, 24, 37 tarn parvo iii, 16, 19

25, 12 si Sapis ii, 16, 7 sapit nonnihil ad


Ruina magna ii, 25, 28 grata ii, 34, verum terra conscia ii, 13, 42
40 Sarcina fida militiaj iv, 3, 46
Ruis quo iv, 1, 73 ruit htic Alcides Saturas oves iii, 13, 40
iv, 9, 31 rucnt pondera victa iii, 2, 22 Satus ad pacem iii, 9, 19
ruens ira iii, 15, 44 Saucius latus ense Haemon ii, 8, 22
Rumor eris i, 5, 26 ad aures ii, 32, saucia rixis janua i, 16, a
24 ruiuore malo i, 13, 13 neglecto iv, Saxo Sicano i, 16, 29 duro ii, 17, 13
5, 7 saxa frigida i, 20, 13 saxisscabris iv,5,75
Rumpere fidem iii, 6, 20 vincla iii, Scabris cffidite saxis iv, 5, 75
11,4 rumpam catenas ii, 20, 11 rum- Scamno jactetur libellus iii, 3, 19
pantur iniqui i, 8, 27 rupit amor vincula Scandara brachiavias iii, 21, 24 scande
sanguinis cari i, 15, 16 rupistis ubi vos cubile iv, 4, 90 scandentes de vallibus
fraena pudoris iii, 19, 3 ruperit qui aras arces iv, 1, 65 scandentis arcis iv, 1,
iii, 20, 25 125 scandenda est cymba iii, 18, 23
Rupes frigida i, 18, 27 rupe nuda iv, Sceptra fracta iv, 6, 58
1. 7 Scindain nee tibi vestem ii, 5, 21
Rura devia ii, 19, 2 pianda iv, 1, 50 scissa veste ii, 15, 18 scissas genas ii,
Rusticus aliquis quserat tam turpia 18,6
praeliaii,5,25 (ineruditus). rusticacorda Scire quae quis timet ii, 22, 50 sciet
iv. 1, 12 haec puclla i, 4, 17
\xxvm INDKX
ii, 28, 44 scribe Iioc car-
Scribani ego sepelissent si qua fata meuni dolorem i,
men media colunina iv, 7, 83 scribantiir 17, 19 sepulta mero lingua iii, 11, 56
unde mihiamores ii, 1, 1 scripta puella sepultfP patriffi 22, 3 i,

mea ii, 10, 8 scribenda lex iii, 20, 16 Sepositi fontis20, 24 i,

Scriptorum turba iii, 1, 12 Septa nullo timorc ii, 23, 14


Secedere non potui a vestro lusu i, Septenas teniperat aras iii, 22, 16
10,9 Septima orbita Lunae ii, 20, 21
Secluditur pendens sub ala i, 20, 29 Sepulcro contemto iii, 1, 37 iiostro
Sectatur ilia umbras nostras ii, 8, 19 i, 7, 23 scpuifra longa maris iv, 1, 72
patrios canes I.acaena iii, 11, 14 sectati Scqui potuisti sigria iii, 12, 2 scqueris
duo 20, 25
fratres i, funus ii, 13, 27 scquar casira ii, 10, 19
Secubat miles
ii, 25, 5 sequatiir conjiigiuin iii, 13, 19 hasla liic
Secunda flaninia iii, 10, 20 vela iii, equos iv, 3, G8 scipiantur mea verba
17, 2 verba iii, 13, 42 secundos talos qiiercus ii, 13, 5 me fata Tliamyra; ii,
iv, 8, 45 22, 19 sequclur quodcnmque vita; i, 4, 3
Secures meritas i, 6, 19 doniinas iii, Seram obduclam iv, 5, 48
9,23 Seram vites iii, 17, 15 satas sylvas i,

Sedarit phaselus vela iii, 21,20 se- 14, 5


dabit fletiis injuria ii, 16, 31 sedarcl Sereno crclo qna?ritis 27, 3 ii,

flamraa iii, 19, 5 Serica quid relevant 14, 22 i,

Sedere lenta mihi non potest ii, 14, Scrnio tu cs inter cos ii, 21, 7 ser-
14 ornata 18, 36 sedet si qua
froiifc ii, mone exigiio iii, 1, 31
non tecto pectorc ii, 22, 8 suppiex iv, 5, Serpcntis cusfodis iii, 11, 11 jejuni
37 si quis judex iv, 11, 19 sedeara cap- iv, 8,7 serpcntem solvit iv, 6, 36
33 sederit noverca iv, 11, 86
tiva iv, 4, Serpere equum dixit iii, 13, 64
sederat incomtis capillis i, 15, 12 se- Scrta mollia iii, 1,19
dens custos ad busta iii, 16, 24 Servare lectum pndicum ii, 32, 55
Sedes pulcherrima iii, 22, 39 gemina servant Dii mcenia iii, 11, 67 serves
iv, 7, 55 sede Iloniana iii, 3, 11 acta funeris ii, 13, 18 servent hunc
Seducere oeellos i, 9, 27 diem fata ii, 10, 20 serva prolem iii, 4,
Sedula moraturis Luna luniinibns i, 3, 19 servabis aniores i, 20, 51 servetur
32 spiritus ii, 13, 45
Seges in campo ii, 34, 78 Servire tantumingenio quantum dolori
Sella aurea in foro iv, 10, 28 Minoia i, 7, 7 fidcliter iii, 25, 3 serviat puella
iv, 11,21 milii ii, 26, 22 hoc onme patria; meae
Semina curarum iii, 7, 4 natura; iii, iv, 1 , 60
9,20 Servitium grave i, 5, 19 mite ii, 20,
Herculeis littoribus i, 11, 2
Seniita 20 servitio assueto i, 4, 4 translate i,
facta niuscoso salo iii, 3, 20 vulgi ii, 12, 18
23, 1 Serus Amor i, 7, 20 Bootes iii, 5, 35
Senatus erant centum iili iv, 1, 14 sera nocte i, 3, 10
senatu prastexto iv, 1, 11 Servus unius anioris ii, 13, 36 servo
Scnecta longa i, 19, 17 alba iii, 5, teste iii, 6, 20
24 palria iii, 19, 15 senectae longfevae Setffileonis iv, 9, 44
ii, 13,47 Sibilet vipera iv, 7, 54
Senectus nulla deducet ii, 25, 9 nolit Sicca Lima ii, 17, 15
mutare ii, 2, 15 Siccare lacrjmas i, 19, 23 fiuctus ii,

Sencx vester ii, 34, 30 senes duri ii, 32,49


30, 13 senis torvi iii, 18, 24 (Charon- Sicco Cane ii, 28, 4 siccis mcdullis
tis) ii, 12, 17
Sensus omnes nondura deperditus i, Sidat cave lectica iv, 8, 7S sidisse
3, 11 arcem 37iii, 9,
Sentire furores i, 5, 3 pueri arcum i, Sidere duro vivere i, 6, 36 sidcra sum-
9, 21 venluram senectani iv, 11, 93 ma i, 8, 43 prona i, 16, 23 nostra ii, 3,
sentit crescere opus snum iii, 1, 34 sen- 14 obscura ii, 26,55 tarda ii, 33, 24
tiat soror Acca i, 21, 6 umbra tua sitim sideribus exactis i, 3, 38 sidus Saturni
iv, 5, 2 senserit si quis cornicis alas iv, grave iv, 1, 86
1,105 sentiet tuas manus tellus ii, 10, Siderese deas corona iii, 20, 18
18 Signathumum iv, 7, 40 signata limina
Sppplivit cuncta tuus amor iii, 15, 9 iv, I, 145 signanda jura iii, 20, 15
IN rROl'ERTIL'M. XXXIX
Sigtio eburuu
iii, 9, 15 suo liaic muor 6 somno i, 3, 3
priiiio ingrato i, i, 25
coiistringit 20, 17 signa parva i, 18,
iii, recent! 29, 29
ii,

17 voluntatis ii, 29, 36 ebria iii, 3, 48 Sonat in aure Cynthia i, 12, 6 Py-
veri caloris iii, 8, 9 luctantuiu iii, 22, thius ii, 31, 16 sonant plectra iv, 7, 62
9 patcrna iv, 2, 2 dextrs jam morientis sonuit rixa iv, 8, 19
iv, 3, 6 Sonitus arena; iii, 15, 35 sonitu Asojii
Silex teritur liquore ii, 25, 16 silices iii, 15, 29
possunt cedere blanditiis i, 9, 31 Sonus belli iv, 10, 25 sono querulo
Sylvai uuibrosa; i, 20, 7 sola ii, 19, iii, 6, 18 jejuno iv, 5, 4 souos faustos
29 s^ivas satas j, 14, 5 sylvis iguotis i, iii, 10, 4
17, 17 Sopor me impulit 45 sopo-
alis i, 3,
Siinilis vagis puellis i,5, 7 similem risoccultum iter iii, 11, 54
me vestiis moribus ii, 29, 32 Sordida cera fuit iii, 23, 8
Siiuulatis ignibus i, 11,7 simulatum Sordet porticus ii, 32, 11
tiiigit aniorem ii, 24, 47 Soror de tribus ii, 13, 44 una iv, 3,
Sine uos cursu ire i, 5, 2 sinite me 41 rapta iv, 11, 67 sorores magnum
i>c iii, 1, 2 siriet noiiien habere i, 4, 8 scelus ausas iv, 7, 07 sororum pcena
Singula per pallia iv, 8, 87 iv, 11, 27 sororeiii dignam iv, 11, 59
Siiigultii fortia verba cadent i, 5, 14 Surs mea excludi saepe ii, 25, 2 sortis
Sinu prono i, 3, 20 sinus teaues i, 2, injust;e iv, 4, 94
2 aniatorum ii, IC, 12 pleiios- velorum gemina sedes iv, 7, 55
Sortita
iii, 9, 30 Spargere casde peuates ii, 30, 21 spar-
Sirpiculis ferre rosam iv, 2, 40 serit nigras comas alba senectus iii, 5,
gradmn iv, 10, 36 siste tsseda
Sisiii 24 spargi facilis rosa iv, 8, 40 spargi-
ii, 70 me vacuum servltio iii, 17, 41
1, tur lacrymis ara iv, 4, 46 sparguntur
Sistro crepitanti iii, 11, 43 poiidera fundai iv, 3,65 spargatur san-
Sitis ora torquet iv, 9, 21 guine amanlis iii, 16, 19
Situ a,'terno i, 7, 18 tacito iii, 21, 32 Spatiere hoc loco ii, 32, 7 spatiabere
inimundo iv, 5, 70 gigantca ora i, 20, 9 in umbra Pompcia
Smaragdosijuoscuniquededit ii, 16,43 iv, 8, 75
Soboles Arctiytaj iv, 1, 78 Spatiosius exigis iii, 20, 11
Sobria nox turquet iii, 17, 11 Species ii, 31, 3 infra speciem i, 20, 5
Socco immundo ii, 23, 15 Spectare ego possum in alterius posi-
Socero coUa daturus iii, 11, 38 tus lacerto ii, 8, 5 spectavi brachia ad-
Sociis oblitis i, 6, 20 morsa colubris iii, 11, 53 spectabis raon-
Solaj sylvai ii, 19, 29 sola saxa i, 18, tes ii, 19, 7 spcctato aurum iv, 5, 53
4 solis antris i, 2, 11 Speculator matutinus amicaj ii, 29, 31
Solatia ferre roganti i, 5, 27 Speculum |)onigat domina; iv, 7, 70
"Solea laxa ii, 2'J, 40 speculo increjjitante iii, 25, 14
Solennia tristia ii, 33, 1 annua iii, 10, Spelunca viridis iii, 3, 27
31 Sperare hsec merui ii, 5, 3 spolia iv,
Soles quod siT-pe i. 13, 1 solet nou 10, 11 speraret quamvis nunquam visura
esse diu ii, 25, 34 solent dolores esse in Ulyssen ii, 9, 7 speranda tioi fama iii,
aniore iii, 20, 27 3,17
Solvere crines ii, 15, 46 acies iv, 4, Sperne fidem iv, 5, 27 pia somnia iv,
59 amores i, 4, 15 solvit ille amicos ii, 7, 87
34, 5 solvet me auiore via iii, 21, 2 Spes invidiosa juventa; ii, 1, 73 am-
solvebara corollas i, 3, 21 solveret nos pia nepotum iii, 22, 42
numjuam ulla dies ii,15, 26 solve metu Spica Cilissa iv, 6, 74
j)atiiaui iv, 6, 41 snlvite vela i, 17, 26 Spicea coma iv, 2, 14
banc niilii viiaui ii, 9, 39 solvatur tibi Spicula quot fixit Amor ii, 13, 2
lunus arena i, 8, 11 solveus texta diurna Spinosi jugi terga iv, 4, 48
ii, 6
9, Spirare quietem i, 3, 7 spiramus mag-
Somnia dementia iii, 3, 15 pia iv, 7, num ii,15, 53 spiraret Cynthia facilis
88 narratum ibat ii, 29, 27 venientia iv, nobis 24, 5 spirantis animos iv, 7,11
ii,

7,87 Spiritus levis i, 9, 32 notus ii,29, 38


Somniet janitor iv, 5, 48 Spisso imbre coit iii, 5, 36
Somnus tristis i, 16, 22 aniarus ii, 19, S|)lendida faina iii, 20, 8
xl INDKX

Spulia opprobrii iii, 13, 12 taata qus Succcdit vix semel iii, 7, 58 auccedcrc
tibiex illo iii, 7, 14 fa&tus i, 13, 27
Spondet certos amores ii, 29, 19 spon- Succendit Castora Phoebe i, 2, 15
dent niea gaudia niihi cessuros reges i, Succumbit aratro taurus ii, 34, 47 wc-
14, 13 spondebant oiiiiiia iv, 1, 41 cumbat choreis tibia iii, 10, 23
Sponte sua i, 2, 10 Succurrere amanti i, 5, 23 succurra
Spuniet in calice ii, 33, 40 spunicnt dolori ii, 16,13
niusto dolia iii, 17, 17 Sudet uieus equus ad has metas iv, 1,
Slagna aquse Baiarum iii, 18, 2 70
Stainine purpureo i, 3, 41 Suis alba; iv, 1, 35 sues agrestes ii,
Stat ingenio decus iii, 2,24 pia turba 19,22
uxoTum iii, 13, 18 foeniina ad nietas iii, Sumere oscula i, 3, 16 venena in nia-
14, 7 infaiiiis dunius iii, 19, 20 stanms nus ii, 17, 14 sumite vires ii, 10, 11
potentes iii, 22, 22 (i. e. sumus). slant sumta fusdna iii, 7, 62 libera toga iv,
mihi prarlia cuui doniina iii, 5, 2 staret 1, 132
mea navis in Oceano ii, 9, 30 steterat Sumniam sibi ponit Apellesin Veuerii
misero vicesimus annus iii, 18, 15 stete- tabula iii, 9, 11
rant armenta JNIyronis ii, 31, 7 Sumtus Pyraiiiidum iii, 2, 17

Statuit Seniiramis Babvlona iii, 11, Superare tc cogor cxemplis iii, 9, 22


21 statuisse pueliis terapla PudicitiEe ii, superant salo venti iii, 5, 29 sex versus
G, 25 niodum erroris sui iii, 12, 36 sla- iv, 2,57
tuisset columnas in orbe iii, 11, 19 sta- Superba loqui i, 10, 22
tuent ubi me in prima parte choreae ii, Supercstbic vitx exitus iii, 5, 47 quod
30,37 vitae iii,17, 19
Stematur mihi lectus ii, 13, 21 sternet Supiua oscula ferre i, 20, 28 mcn
arena forum iv, 8, 76 iv, 8, 44
Sternuit Amor omen argutuni ii, 3, 24 Suppelat iv, 2, 37
Stillet hoc ferro cruor ii, 8, 26 Supplex venis i, 9, 3
Stipat se euntem custodum gregibus Supprimat lacrymas lapis iii, 10, 8
mater iii, 8, 13 supprime fletum, Troja iv, 1, 114
Stipes acernus iv, 2, 59 Sura nuda ii, 19, 15
Straminea casa ii, 16, 20 Surda castra i, 7, 18 surdo remige iii,
Strigis invents per busta iii, G, 29 12, 34
striges de sanguine consuluit iv, 5, 17 Surgat arbutus i, 2, 11 nullus spiritus
Stringere ne possent latus duo currus in corpore ii, 29, 37 surgebat teniplum
iii, 11, 24 niarmore ii, 31,9 surgebant lilia prato
Struxit tubas per ossa iv, 3, 20 i, 20, 37 surget spiritus in lacryniis i,
Studium conquirere amantes i, 2, 23 16, 32 surge poeta ii, 26, 24 surge,
linguae iii, 21, 27 anirae, ex humili carmine ii, 10, 11
Stulta puella
iii, 23, 17 Deos fingis Surripuisse boves ii, 3, 52 (surripere
20, 5 cavere poles ii, 21, 18
iii, voluisse, actus pro conatu)
Stupefiat Cynthia versu nostro ii, 13,7 Suscipere sacra Dianae ii, 19, 18
Subdidit non tepidas faces i, 13, 26 Snscitet ira crepitura ii, 4, 4
Subducit certos amores i, 8, 45 sub- Suspiria duxti i, 3, 27
ducet iionores iii, 2, 21 subducto vultu Sustinet amor minas ii, 25, 18 susti-
ii, 10,9 nuisse fiumina lyra iii, 2, 2 (cursum
i, 6, 30 ostrino tore i,
Subire militiara cohibuisse)
14, 20 mortem ii, 9, 52 Deo liquido iii, Susurros blandos i, 11, 13
19, 14 subit acrius i, 9, 26 cura i, 11,5 SylvjE umbrosae i, 20, 7 sylvas satai
subeant labris pocula ii, 27, 10 convivia intendal i, 14, 5
luco iv, 6, 71
Subjiciet tibi carmina Amor i, 7, 20
subjectus Amori i, 10, 27 subjecto la-
certo i, 3, 15

Submittal formosa colores i, 2, 9 Tabellae docta; iii, 23, 1 tabellas ob-


Substravil pontum Fortuna iii, 7, 37 sccenas ii, 6, 27 non signatas iii, 23, 4
Subtrahis plenos sinus velorum iii, 9, austeras iv, 11, 49 tabeiiis suppiicibui
30 ii, 20, 33
Suburbanie Bovillas iv, 1, 33 Taberna arcana iv, 8, 19
IN PROPERTIUM. xli

Tabcsccrc me gaudet iii, 6, 23 tabes- Tenebras exlrcmas ii, 20, 17 Stygias


cat ilia inani faina iii, 12, 9 iv, 9,41 tenebris obductis iii, 16, 5 im-
Tabula unaii, 26, 33 tabulae pictaj niundis iii, 15, 17
iii,21, 29 tabulas vetustas ii, 3, 41 ta- Tenere ossa sinu i, 17, 12 fidem i,
bulis Apclleis i, 2, 22 18, 4 antra ii, 30, 26 tenet mea regna
Taces quid niibi, janua i, 16, 18 tacet barbarus ii, 16, 28 si non te totum her-
laurus adusta ii, 28, 36 (non crepat). ba iv, 7, 72 teneas fac unum virum filia
taccnt compila nulla ii, 20, 22 surda iv, 11,68 teneat utinam te i, II, 11 me
omnia iv, 3, 53 tacentes aquas iv, 4, 49 altera ii, 22, 37 teneret me nomen ii,
Tacita Isctitia ii, 6, 32 sub veste gau- 20, 19 tenuere quera nou penates iii, 7,
dia i, 4, 14 tacitis vocibus i, 4, 18 ta- 33 tenebo te sola iv, 7, 93 tenebis ves-
cito littore 11, 14 sinu
i, ii, 25, 30 tigia juncta famae Caisaris iii, 9, 33 te-
Taciturna loco i, 18, I near his finibus ii, 3, 45 teuuit Creusa
Ta-da; non ullat i, 8, 21 tsedis accen- domum ii, 10, 12
sis ii,32, 9 Teneris pedibus i, 8, 7
Ta^dia luxuriae i, 2,32 Tentare positam i, 3, 15 veneno in-
Tangcre caput ii, 10,21 meam curam tactos ii, 12, 19 leones ii, 19, 21 tentat
ii, 34, 9 opus carminis heroi iii, 3, 16 carniina plectro ii, 3, 19 tentatur Cyn-
tetigit cura canipi ii, 16, 34 qucni Deus thia dauino i, 4, 25 tentata omnia iii,

jactu ii, 34, 60 tctigerc portuni carina; 21, 5


iii, 24, 15 tangi mero voluit lucerna iv, Tenuasse macie vultum iv, 3, 27 te-
3, 60 tangeris igni i, 9, 17 tangenda nuastis carmen iii, 1, 5 tenuatus in exi-
luihi sint pocula ii, 1, 51 les artus ii, 22, 21
Tardat Hjlas errorem i, 20, 42 Tenui unda i, 11, 11 tenues lares iv,
Tardus Amor i, 1, 17. i, 7,26 Apollo 1, 12S siuus i, 2, 2 umbras iii, 9, 29.
i, 8, 41 tardas advertere aures i, 1, 37 ii, 12,20
tarda sidera ii, 33, 24 tardas fores i, 10, Terga post manus vinctus iii, 24, 14
16 lardis Vergiliis i, 8, 10 curis J, 13,7 post terga tueri ii, 10, 13
Tauros arantes ii, 19, 11 flagrantes Tergeminus canis iv, 7, 52
iii, 11,9 Tergore moHi ii, 26, 6
Tego sacella flore iv, 3, 57 tegit iit- Terit pectus amore iii, 20, 6 teram
tora fronde i, 20, 22 tegat me terra i, ossa niixtis ossibus iv, 7, 94 terat lym-

6, 28 umbra locum funcrisii, 13, 34 tc- pha saxosam viam iv, 5, 20 teraraus iter
gcbat umbra aves iv, 9, 30 vinea induc- propositura ii, 30, 14 teritur rubigine

tum opus iv, 10, 34 Hiucro ii, 25, 15 triverat liquor era iv,
Tegula curta iv, 5, 67 7, 10
Tela acuta ii, 9, 38 reraissa iii, 9, 54 TeiTa conscia ii, 13, 42 ultima iii, 4,
irrita nunquam iv, 9, 40 3 devia iii, 16, 28 foeta iv, 9, 22 fre-
Tcllus apta armis iii, 22, 19 treme- quent! iii, 16, 25 nie tegat i, 6,28 ter-
facta iv, 1, 149 lenta gelu iv, 3, 39 ras pedibus carpere i, 6, 33 terris ube-
Temerarius nimiuni ii, 8, 13 ribus i, 22, 10 mutatis iii, 21, 9
Teraone prime pepeudit iv, 8, 21 (i. c. Terrent aliquam vultus meus setacque
prima sella) iv, 9,45 timidum somnia iii, 8, 15 ter-
Temperat carmen ii, 34, 80 hanc reat Cerberus turpia ossa iv, 5, 4
mundi domum iii, 5, 26 septenas vias Testa parvula ii, 13, 32 ignea iv, 7 ,

iii, 22, 16 38
i, 10, 1 eris ii, 32,
Testis primo araori
Templum medium ii, 31, 9 templo
cburno iv, 2, 5 templa aurea iv, 1 , 5 28 teste me i, 13, 14

Tempus discedere ii, 5, 9 dare cam- Testor cineres majorum iv, 11, 37 tes-
pum equo ii, 10, 2 leraporis forraosi i, tantur liraina torrida sacrilegum iii, 13,
4, 7 hybemi iv, 3, 42 tempora longa i, 51
37 dura 7, 8 data primae noctis iii, Testudine docta facis carmen ii, 34,
3, i,
79 testudinea; lyrae iv, 6, 32
20, 13
Tempora ii, 24, 3 teraporibus tuis Tetra venena ebibat ii, 24, 27
Texit rosara utraque manu iii, 3, 36
ponebam corollas i, 3, 22 {tovs KpoTo,-
Tous) texite rates iii, 7, 29 texetur aranea iii,

Tenaces herbae iii, 12, 27 6, 33


Tendcre conopia iii, 11, 45 tcnden- Texta diurna ii, 9, 6
tem lintea iii, 7, 5 Textilibus variis i, 14, 22

Delpk. et Var. Clas. Ind. Propert. f


xlii INDEX
Tlialamo in vacuo i, 15, 18 nostro iii, Toxica bibere e Tliessalia i, 5, 6
10,31 Trabes auratas iii, 2, 10 curvata* in
Theatrum summum iv, 8, 77 tlieatio sua fata iii, 22, 38
pleno iii, 18, 13 cavo iv, 1, 15 theatra Tradere poraa ii, 1, 06 tradita obscoE-
omnia nata in meum exitium ii, 22, 4 nis carminibus i, 16, 10
tola 18, 18
iii, Traducerer infamis per totam urbem
Thuris blandi iv, 6, 5 thura vilia ii, ii, 24, 7

10, 24 rara ii, 19, 13 TragicEE Erinnyes ii, 20, 29


Tibia tristior tuba fiinesta ii, 7, 12 Trahere membra spectavi occultum so-
docta ii, 30, 16 rauca iii, 10, 23 ebur- poris iter iii, 11,54 traliit ilia mecura
na iv, 6, 8 quietem i, 14, 9 foemina sub sua jura
Tigno finitirao iv, 3, 59 tigna cava virum iii, 11, 2 trabunt ilium ossa lecta
iv, 6, 50 iii, 6, 28 traherem ebria vestigia i,
3, 9
Tigres Armenias i, 9, 19 traheret Hercules pensaiii, 11, 20 traxit
Timere eventura formfE tuse iii, 25, 18 falso candore maritum i, 2, 19 biatus
timeam nianus aiidaces iii, 16, C time- huic aquam iii, 7, 52 fax ilia lumina ab
bam multa dura levitatis i, 15, 1 timuit everso rogo iv, 3, 14 trahens flumina i,
Roma foeniineas minas iii, 11, 58 time- 20, 44 trahentem mea fata iv, 9, 65
tur omnis amor i, 11, 18 Trajicis umbras iii, 18, 31 trajicit
Timldus sum ii, 6, 13 timidam terrent amor fati littora i, 19, 12 turba pedes
iii, 8, 15 tiniidi Nili fiumina iii, 11, 51 super foeni acervos iv, 4, 78 trajice alio
timido pede currit iii, 15, 27 de tiniidis tela 12, 18
ii,

iste ii, 24, 30 Trames versus per astra iv, 1, 108


Timor informem ducct notam i, 5, 16 tramite inculto i, 18, 28 assiduo iii, 16,
durior exequiis i, 19, 4 timore stulto ii, 26 tramite Umbro iii, 22, 24
34, 20 timores insolitos i, 3, 29 Tranquillo flumine ii, 4, 19
Tingit Lydia arata Pactoli liquor i, 6, Transcendere limen i, 14, 19
32 tinxerit tempera fuco ii, 18, 32 lin- Transeat hie sine nube dies iii, 10, 5
gunt coiumlKE rostra lacu iii, 3, 32 transirem tua liraina ii, 7, 9 transibit
Toga libera iv, 1,132 (insigne trium- ossa viator ii, 11, 5 nauta sepulcrum
phantium). picta iv, 4, 53 togam atram Pffiti iii, 7,27
(luctus signura) iv, 7, 28 toga sumta iv, Transferre alio calores
ii, 15, 35 trans-
2,24 lato servitio 12, 18
i,
Tollere dona ii, 16, 18 sustulit una Transilit maria et terram rumor ii, 18,
dies tautum operis belli iii, 11,70 se 38 transiliara ferratam Danaes domum
gradibus domus iv, 1,9 tergo orbem iv, ii, 20, 12

9, 37 toilet nulla dies banc tibi notan) Tremo stulto timore ii, 34, 20 tre-
iii, 11,36 tolle animos iii, 18, 17 toUi- niunt canistrain palma virginis iv, 8, 12
tur nunquam ullus amor ii, 3, 8 pretio tremebat aqua iv, 6, 26 tremuere cacu-
mora iii, 13, 14 niina Pindi iii, 5, 33
Tonare verba foro iv, 1, 134 tonat Tremulus horror i, 5, 15 tremulae cor-
spiritus iii, 17,40 tonent fulmina ii, 34, tina Sibyllas iv, 1, 49
54 tonabat de nuda rupe iv, 1 7 , Trepidant juvenes in primo amore ii,
Tondere violas iii, 13, 29 3,49
Tormenta gigantum iii, 5, 39 tormen- Tribuit laudes iii, 24, 3 tribuisti prae-
tis aiiinii iii, 8, 17 mia iv, 2, 49
Turno angusto ii, 34, 43 Trientibus multis iii,10, 29
Toro molliter impresso i, 3, 12 ostrino Tristis arnica i, 6, 10 custodia ii, 6,
i, 14, 20 viduo ii, 9, 16 utroque ii, 17, 39 domus iii, 6, 15 somnus i, 16, 22
4 fido iii, 12,6 primo iii, 20, 14 ex- Trita foemina iii, 11, 30 fenestra do-
tremo iii, 21,8 Attalico ii, 13, 22 na- lis iv, 7, 16
tive iii, 13, 36 Trivio pervigilare moras i, 16, 40
Torques himina gemitu i, 21, 3 tor- Triurapbales puppes iii, 7, 39
quet nox sobria amatites iii, 17, 11 tor- Triumphantps equos iv, 3, 68
queat qui fuiiciii dignior iv, 3. 21 tor- Trinmphat de me Amor ii, 8, 40 Musa
qucrier igni iii, C, 39 a me nata iii, 1,10
Torquis unca iv, 10, 44 Triumphus quantus foret mulier una
Turvus apcr ii, 3, fi (orvi bovis ii, iv, 6, 65 triumphi foeminei iv, 11, 71
32, 58 ?cnis iii, 18, 24 triumplii? patiiis ii, 7, 13
IN PROPl'.RTIUM. xliii

Troclii versi davis iii, 14, 6 21, 16 valeant limina iii, 23, 9
Tropaea regia iii, 3, 8 vera iii, 9, 34 acerno iv, 4, 7
V^allo
avita iv, 11, 29 Valva; opus Libyci dentis ii, 31,12
Trucis sub ora bovis iii, 15, 40 valvas totas resupinat iv, 8, 51
Tuba funesta ii, 7, 12 moesta iv, 11, Vano auspicio i, 3, 28
19 vana querela fati mei ii, 13, 20 tu- Vapulat umbra mei ii, 12, 20
bas qiierulas iv, 3, 20 Variare pectus Eois lapillis i, 15, 7
Tubicen Trojaj iii, 18, 3 variat mihi prima uva iv, 2, 13 variant
Tumefactuni inani lajtitia iii, 6, 3 aquilonibus undae ii, 5,11 variabant
Tumet niihi coma spicea iv, 2, 14 tectafigiirisii, 6, 33 (i. e. pictis tabulis)
Tuniultus in aniore iii, 15, 1 tumul- Vates niagnus ero ii, 10, 19 nescius
tum objectum capiti ii, 27, 7 iv, 1, 77 vati fallaci ii, 4, 15
Tundat Araycle natalem tuum esse iv, Ubere sylvestri iii, 9, 51 ubcribus
5, 35 tundet C^bebe cynibala iii, 17, terris 22, 10
i,

3ft Vectet corpora saucia Rhenus iii, 3,


Tunica ostrina ii, 29, 26 tunicis de- 46 vcctantur mecum Amores iii, 1, 11
missis iv, 2, 38 solutis iv, 8, 61 vecteris dorso Pegaseo ii, 30, 3 vec-
Turba minuta ii, 29, 3 pueliaruni iii, tabere cycuis iii, 3, 39
2, 8 maxima iii, 3, 24 pendula patrio Vector curreus ab urbe iv, 7, 84
sacro iv, 1, 18 ebria iv, 4, 78 vicina Vehere ab inferna rate iii, 5, 14 ve-
iv, 8, 2 meorum iv, 11, 76 hunt prora; Centauros iv, 6, 49 vehar
Turbare quietem i, 3, 17 hospes aequoris iii, 21, 17 vecta lynci-
Turma Araazonidum iii, 14, 16 tur- bus iii, 17, 8 vecta quali ave Dardana
nias fortes ii, 10, 3 puppis iv, 1, 40
Turpia 25 ossa iv, 5, 4
praslia ii, 5, Vela ducere i, 6, 2 Candida i, IT,

Turritae Deae iv, 11, 52 26 tristia ii, 27,14 nocturna ii, 28, 24
Tuta mora est iii, 9, 36 ab externo secunda iii, 17, 2 grandia iii, 9, 4 flui-
viro ii, 19, 16 via iii, 16, 18 sat est tantia theatre iii, 18, 13 sinuosa iv, 1,
quam peccare pudet ii, 6, 40 15 velis plenis iv, 6, 23
Tutela per agros quibus Diis est iii, Velabant limina vittaa iv, 9, 27 ve-
13, 41 lavit aranea fanum ii, 6, 35
Tuto Amore i, 1, 32 Velifera carina iii, 9, 35
Tympana moilia iii, 17, 33 Velificabat nauta per aquas iv, 9, 6
Tyranni magni ii, 8, 9 tyranno duro velificata ad infernos lacus ratis ii, 28,
servireii, 25, 11 40
VelleraTyria iv, 3, 34 (subst.)
Vellere pecus ii, 10, 8 (verb.)
V. Vellicet te ii, 5,8
Velocem puellam i, 1, 15 veloci jaclu
Vacare una nocte ii, 9, 19 vacat in fallit iii, 14, 5
teraplo parma ii, 25, 8 (in otic est), Venaberis leporem iii, 13, 43
vacera abrepto amore i, 13, 2 vacet au- Venales araicae ii, 16, 21 venalia fata
dire susurros i, 11,13 pulvis raeus ob- iv, 8, 25 pocula iv, 5, 25

lilo amore i, 19, 6 Vendere se muneribus i, 2, 4 ven-


Vacuus Amor i, 1, 34 vacua arena ditur care nox ii, 23, 11
i, 8, 15 Veneno isto satius est tentare intacfos

Vada iniqua i, 17, 10 pulsa iv, 2, 8 ii, 12, 19 depreuso ii, 32, 27 venena
lenta iv, 11, 15 vadis flavis ii, 9, 12 tetra ii, 24, 27
Vadcre ulterius domos Memnonias i, Veneramur pacem iii, 5, 1
scis ii, 22, 2
Venire mihi multa mala
6, 4
Vaga fluraina 11, 51 vago flumi-
iii, siquanegat 22, 46 venis sera mihi,
ii,

nis hospitio i, 20, 10 vagis puellis i, o mors ii, 13, 50 venit rogata i, 5, 32
5, 7 magno foenere tardus Ariior i, 7, 26
Vagarer cum potus ii, 29, 1 vagata irritata i, 10, 25 in tumidum honorem
est Ino terras ii, 28, 19 ii,24, 31 concha ex rubro salo iii, 13,
Valet non hie herba ii, 4, 7 forma 6 veni hue non noxia iv, 11, 17 veniam
per se 29, 30 valent in amore preces
ii, seu tristis seu lastus aniicis i, 11, 25 ve-
i, 1, 16 nil gentcs devictae ii, 7, 6 va- nias umbra benigna oculis racis iv, 4,
e^lis turres iii, 21, 15 vale, puclla iii. 66 veuiatmca navis ad fe ii, 14, ;J9
xliv INDEX
nox vigilanda mihi iii, 15, 2 ruga forma? Vetera jura i, C, 20
tu2B iii, 25, 12 venerit ira non ita seva i, Vetustas tabulas ii, 3, 41
18, 14 venerat antiquam doraum um- Vetustas (subst.) iii, 1, 23
bra i, 19, 10 venies ad fata ii, 13, 39 Vexaverit si tibi comas utilis ira Iv,
in ora virura iii, 9, 32 ventum est ad 5, 31 vexastis venti Ulixen ii, 26, 37
prailia ii, 6, 15 venlura si dies iii, 5,31 Via longa i, 12, 11 proxima ii, 1, 75
venturi mali i, 9, 18 non operosa iv, 6, 18 recta iii, 5, 10
Vciitilat Venus facem iv, 3, 50 una vulneris ii, 25, 46 vias novas i, 8,
Ventre squamoso iii, 22, 27 turaido 30 vias indociies i, 2, 12
iv, 2, 43 Viator contemncns ossa ii, 11,5
Ventus, qui bene vela ferat iv, 3, 40 Vices miseras i, 13,10 inversas i, 15,
vento opposite i, 6, 17 30 remorum iii, 21, 12 vicibus maternis
Verba fugient tibi i, 5, 17 libera i, iv, 11,75
9, 2 benigna i, 10, 24 jace ii, 1, 77 Victoria potior devictis Parthis ii, 14,
superba ii, 8, l(j mala ii, 9, 22 nuUo 23
pondere loqui ii, 22, 44 Videt in amore nemo ii, 14, 18 vi-
Verbera saevitiae i, 3, 18 setosa iv, 1, disse negato ii, 18, 3 viderit hoc quam
25 pudet peperisse ii, 15, 22 viderat oliin
Verberat ora manu ii, 9, 10 verberet pastor ponere tunicam ii, 2, 13 Patro-
quera ille puer iii, 10, 28 clon arena porrectum ii, 8, 33 videbis
Verna rosa iii, 5, 22 veriiae lamina nunquam niea vela, Aquilo iii, 7, 71
candescat iv, 7, 35 Vigilare alio nomine i, 9, 28 studiis
Vernat sanguis iv, 5, 57 sevens ii, 3, 7 vigilet janitor iv, 5, 47
Versare miberum toto cubili i, 14, 21 Viles ocelli i, 15, 33 amores ii, 34,
boves et plausfra iii, 5, 35 versat qusB 71 noctes iv, 7, 39 vilia thura ii, 10,
anus non niea somnia ii, 4, 16 meara 24 vilior ne sis niihi istis i, 2, 25 geli-
vitam foemina 11,1
versanius prte-
iii, da lU^ria i, 8, 2
lia Iccto ii, 1, 45 versant suspiria ilium Vina elisa prelis Falernis iv, 6, 73 pal-
ii, 22, 47 versarent cum tua rura ju- lida iv, 7, 36 Lesbia i, 14, 2
venci iv, 1, 129 Vincit fletum injuria iii, 25, 7 vin-
Versum niollera i, 7, 19 vcrsu diiro cere suevit iv, 10, 17 signa patriae iv,
ii, 1, 41 versus includere ii, 34, 43 erit 6, 24 vincant mendacia iv, 5, 27 vince
pallori 30 Mimneriui i, 9, 11
ii, 5, sopore caput iii, 17, 42 vicit me non
Versuta Nomas
iv, 7, 37 moribus iii, 6, 25 forma victorem iii,
Venice montis i, 20, 33 laurigero iii, 11, 16 vicerat aestum iv, 9, 63 vincet
13, 53 turrigero iii, 17, 35 barba genas iv, 8, 26 vincor tempore
Vertigine torta iii, 7, G5 ii,25, 36 victa muneribus janua i, 16,
Vertit suas comas inepta ii, 18, 28 36
pennas tuus amor ii, 24, 22 vertat raea Vincire catena ii, 15, 25 nientem
vocula in auriculas i, 16, 28 verterit au- Lyaso iii, 5, 21 vincitur lectus iii, 20,
res ad paceni ii, 13, 15 verti me ante 21 vinctus manus iii, 24, 14 vincta
tuas postesi,lG, 43 verteinquamcumque brassica iv, 2, 44
voles figuram iv, 2, 22 te in mores viri Vincula infernae rotas i, 9, 20 san-
iv, 5, 45 vertitur Deus et dies ii, 28, 32 guinis i, 15, 16 capilli iv, 5, 70 ligata
vertuntur amores ii, 8, 7 ad saxa iii, 7, 20 codicis iv, 7, 44 dul-
Vesani ponti i, 8, 5 amoris ii, 15, 29 cia iii, 15, 10
Vesper induxit noctes iv, 3, 29 Vindicat locum Parrhasius iii, 9, 12
A^cstigia multo Baccho ebria i, 3, 9 ilia una partem tori tui iv, 3, 56 si quae
non ulla apparent ii, 29, 35 juncta fa- casa ara summota iv, 9, 56 vindicet
ma; iii, 9, 33 ^acus in mea ossa iv, 11, 20
V^estis adusta iv, 7, 8 veste tacita i, Vindice se iv, 6, 27
4, 14 longa ii, 31, 16 fluente iii, 17, Vinea longa iv, 10, 34
32 moesta iii, (j, 13 vestes Tyriaj iii, Vipera sibilet iv, 7, 53
14, 27 Attalicaj iii, 18, 19 Vires magnas i, 14, 17 quaecumque
Vestitas frondibus uvas iii, 13,31 aderant in corpora iii, 15, 25
Vetat turba me credere tibi ii, 32, 8 Viret quo carapo seges ii, 34, 78
veluit timor lios numerarc ii, 29, 4 ve- Virtus Cffisaris ii, 16,41 lia;c tua
tante Deo iv, 1, 90 iii, 12, 10
IN FROPERTIUM. xlv

Visa furpia ii, G, 28 talia ii, 26, 20 Volvitur mulier ante Veneris pedes
Vises huiuana cubilia ii, 3, 31 visen- iii, 8, 12 voluta sapc dc prono sinu
da ora Caystri iii, 22, 15 muncra i, 3, 26
Vita i, 2, 1. i, 8, 22. ii, 3, 23 si mihi Volumen totum ii, 1, 6
sit ponenda ii, 26, 57 superba iii, 11, Voluptas jucunda i, 10, 3 voluptatis
48 vitae quodcumque sequetur i, 4, 3 signa 29, 36
ii,

pericula ii, 28, 15 prascepta iii, 9, 21 Volutet Sisyphus onus ii, 17, 8
Vitate lioc malum i, 1, 35 Vota debita i, 16, 44 omnia i, 17, 4
Vitri aestiva supellex iv, 8, 37 tot mea iii, 24, 20 mea noxia iv, 3, 17
Vitta recta iv, 3, 16 laiiea iii, 6, 30 votis meis vocanda i, 10, 4
vittse puniceEB iv, 9, 27 Votiva arma iv, 3, 71
Vivere nullo consilio i, 1, 6 duro si- Vox ultima iii, 7, 66 insana iii, 8, 2
dere i, 6, 36 lecto vacuo ii, 2, 1 in voce deducta ii, 33, 38 voces molestas
flagitio ii, 34, 12 nequitia non ignota i, vocibus tacitis i, 4, 18
5, 1
ii, 5, 2 sine sensu ii, 12, 3 qiiie potuit Urbs septem jugis iii, 11, 57 urbe
sola cum solo ii, 32, 56 si posset ponto pai-va iv, 1, 33 grata iv, 2, 60 capta
aper ii, 3, 6 vixisse me dignam sororem iv, 8, 56 urbes iii, 18, 5
iv, 11, 59 vivara per fe iii, 17, 19 Urgere sepulcrum lacryniis iv, 11, 1
Ultima cura lacrjmis i, 3, 46 ultima urgeat hunc vis tua iv, 5, 74 urna in-
nosse mala i, 5, 4 felix humeros raeos iv, 11, 28 urgebat
Ultor Cerberus iv, 5, 3 ultores Decs illi uma medium caput iv, 4, 16 urge-
iii, 20,22 ignes iv, 1, 115 tur Caucasus arboribus i, 14, 6
Umbra tenuis ii, 12, 20 tegat locum Urit lorica lacertos iv, 3, 23 urat
ii, 13, 34 mortua iv, 1, 106 multa te- Colchis aena ii, 1, 54 urere humeros
gebat aves iv, 9, 30 benigna iv, 4, 66 iv, 1, 44 ure mihi versus iv, 7, 78 ure-
in Pompeia 75 umbrse meae iv,
iv, 8, ret quamvis Cynthia ii, 24, 8 urite, in-
11, 18 umbras teneras i, 18, 21 pias nuptae, felicius taedas iii, 19, 25 ustus
iii, 18,31 lignis funeris iii, 15, 46
Urabrosffi sjlvae i, 20, 7 umbrosos ro- Uma aurea ii, 26, 50 fictilis iv, 4,
gos iv, 11, 8 16 infelix iv, 11,28 umis virgineis ii,

Unda parvi littoris ii, 4, 20 undis 1,67


formosis i, 20, 41 Usus dociles iv, 2, 63 detriverat iii,
Ungat onyx nares iii, 10, 22 23,3
Ungue tenero i, 20, 39 morso iii, 25, Utinam dicarrudis i, 9, 8 nolit mu-
4 ungues immeritos ii, 4, 3 vivos iii, tare ii, 2, 15
7, 51 unguibus formosis iii, 8, 6 Uva meraca 33, 27 prima iv, 2, 13
ii,

Unguenta capillis perfusa 4, 5


ii, nova iii, uvas vestitas iii, 13,31
17, 18
Vocales canes iv, 4, 84 vocalis equus Vulgares amores i, 13, 11
Arionii, 34, 37 Vulgo conquirere amantes i, 2, 23
Vocare crudelem i, 8, 16 nomen rae- Vulnus sibi quaerunt ocelli ii, 22, 7
um ii, vocas noraen meum ii,
13, 28 vulneris mali ii, 25, 46 vulnere rami i^
26, 12 vocat ille ad arma bene Concor- 1,13
des ii, 34, 6 me terra recepta iv, 9, 38 Vultu subducto ii, 10, 9
vocet te Cynthia ii, 25, 33 Uxor nobilis ii, 28, 22 casta iii, 12,
Vocula mea i, 16, 27 37 uxorum turba iii, 13, 18
Volare fecit Deum ii, 12, 6
Volucris funesta ii, 20, 5 volucres
marinae iii, 7, 11
Volucres insidias i, 20, 30 Zonis quinque iv, 1, 108
INDEX NOMINUM
IN

PROPERTIUM.
Primus numerus Librura, secundus Elegiam, tertius Lineani, denotat.

AcANTHis dum versat amicae nostrae -lEmon : vid. Haraon


animum iv,5, 61 ^monius Enipeus i, 13, 21 vir iii, 1,
Acca soror (Galli) 21, 6 i, 26 equus ii, 8, 38. ii, 10, 2 ^monia
Achaemeniae sagittae ii, 13, 1 cuspis ii, 1, 63 ^Emonium hospitium i,

Achaia tulit multas formas ii, 28, 53 15, 20 cominus isse viro iii, 1, 26
Achelous JStolus ii, 34, 33 iEneas Trojanus ii, 34, 63 ante Pliry-
Acherontis ad undas baud alias por- gem collis fait Roma iv, 1, 2
tabis opes iii, 5, 13 JEoViu tentat carmina plectro ii, 3, 19
Achilles superis testatur Menoetiaden jEschyleus cothurnus ii, 34, 41
ii, 1, 37 pro hac vel obiret facie ii, 3, ^sonia doraus iii, 11, 12
39 desertus abrepta conjuge ii, 8, 29 ^soniden rapientibus anxia ventis
ecomplexu Briseidosiret ii,22, 29 Acbil- Hypsipyle i, 15, 17
lis proavi pectus simulantem Perseu iv, ^tna iii, 2, 5 ^Etnagura fulmen iii,

11, 39 Achillei tanti corpus foedavit 17,21


Briseis ii, 9, 13 Achillem exanimum am- ^tolus Achelous ii, 34, 33

plectens Briseis ii, 9, 9 vis non exemit Africa tola iii, 20, 4 tonsa iv, 11, 38
morti iii, 18, 27 (quia captivi tondebantur ap. Ronianos).
Achivos fractos in littore ii, 8, 32 ig- Afra regna iv, 11, 30
naros luctus populavit iii, 18, 29 Africus pater iv, 3, 48
Acron CEeninus iv, 10, 7 Herculeus Agamemnon Pelopeus iv, 6, 33
iv, 10, 9 victima corruet Jovi iv, 10, 15 Agamemnonia puella iv,l. 111 (Iphi-
Actiacum mare ii, 15, 44 genia). Agamemnoniae carai iii, 7, 12
Actius Phoebus iv, 6, 67 Actia rostra Aganippea lyra ii, 3, 20
ii, 1, 34 aequora ii, 16, 38 littora ii, 34, Alba longa iv, 6, 37 albae suis oraine
61 monumenta iv, 6, 17 nata 35 Alba, tuos regesiii, 3, 3
iv, 1,
Adnieti conjux ii, 6, 23 Albanus lacus iii, 22, 25

Adonera niveum percussit aper ii, 13, Alcides iterat responsa i, 20, 49 Al-
53 cidae labor ii, 24, 34 Alciden terra re-
Adrasti equus Arion ii, 34, 37 cepta vocat iv, 9, 38
Adriee mare i, 6, I Adriacum Eequor Alcinoi despicere munera i, 14, 24
iii, 21, 17 (alias mare Adrialicum) Alcmasoniai Furiae iii, 5, 41
^acus sedet posita urna judex iv, Alcmenaj geminas reqaieverat arctos
11, 19 ^ace, inferno me damnes judi- Jupiterii, 22, 25

cio ii, 20, 30 Alexandrea noxia iii, 11, 33


^aea puella iii, 12, 31 Telegoni iEaei Alexin intactum tentat Corydon ii,
moenia ii,4 32, 34, 73 (nomen pueri a Virgilio celebrati
^gaeum mare iii, 7, 57 salum i, 6, 2 Eel. 2)
JEgasA aqua iii, 24, 12 Alphesibcca suos ulta est pro conjuge
iEgyptus fuscis alumnis ii, 33, 15 fratres i, 15, 15

jEgyptum quoties canerem ii, 1, 31 Amaxonidum nudatis mammis bellica


iKlia Galla iii, 12, 38 turraa iii, 14, 15
Emilia ratis iii, 3, 8 Amor tardus i, 1, 17. i, 7, 26 vacuus
INDEX NOMINUM IN PROPERTIUM. xlvii

i> 1, nudus i, 2, b diirus i, 3, 14


34 iv, 6, 11 Apollinis artes Pergama iii, 9,
serus 20 mansiietus i, 9, 12 ini-
i, 7, 39
qiius i, 19, 22 aureus ii, 3, 24 acer Appia via te ducit ii, 32, 6
custos ii, 30, 9 Deus pads est iii, 5, 1 Apriles (idus) iv, 5, 35
cedat i, 9, 28 caput irapositis pressit pe- Aquilo saevus iii, 7, 71 raptae timer
dibus i, 1, 4 quidlibet audet ii, 6, 22 Orithyiaa iii, 7, 13 et nobis ventuserit
jure de me triumphal ii, 8, 40 spicula ii, 5, 4 Aquilonibus variant undse ii, 5,
nostro pectore fixit ii, 13, 2 si quando 11
labcns vestras attigit undas i, 17, 27 non Aquilonia proles i, 20, 25 (OlBopeov
nihil egit i, 10, 20 Amori non unquam KaAais, tvrfs irTepairoi.
TraTSey, Z-fjOris Kal
tua cessavit stas i, 6, 21 A mores parvi Apollod. lib. 1)
iii, 1,11 Arabs multi pastor odoris iii, 13, 8
Ampliiarae?e quadrigcB ii, 34, 39 odores Arabum de gramine ii, 29, 17
Amphion victor canebat pteana iii, 15, Arabia; intacta; domus ii, 10, 16 Ara-
44 Amphiona mollis lacrymis iii, 15, 31 bium limen transcendere i, 14, 19 Ara-
Amphionia lyra i, 9, 10 bius bombyx ii, 3, 15
Arapliitryoniades iv, 9, 1 Aracynthus raons iii, 15, 44
Amjcle tundat natalera tuum esse iv, Araxes iii, 12, 8. iv, 3, 35
5, 35 Arcadius Deus i, 18, 20 (Pan). Ar-
Amymone palus ii, 26, 47 cadJEB rapes i, 1, 14 Arcadii agri ii, 28,
Amytliaonia domo nupta futura Pero 23
ii, 3, 54 Archcmori tristia funera ii, 34, 38
Androgeona extinctum restituit Deus Archytee soboles, Babylonius Horos
Epidaurius ii, 1, 62 iv, I, 79
Andromacha captiva ii, 20, 2 Andro- Arctos geminas ii, 22, 25 (duas
machae lecto cum surgeret ferus Hector noctes)
ii, 22, 31 Arethusa iv, 3, 1
AndromedeCepheia 5,3,4 sinefraude Arganthi sub vertice montis i, 20, 33
marita iv, 7, 63 Andromedse catenae iii, Argiva figura ii, 25, 43 Argivae fama
22,29 Evadne i, 15, 22 Argivis viris
pudicitise
Anio Tiburnus iii, 22, 23 spumifer iv, Dardana praeda dedit formosas heroinas
7, 81. 86 Anicna unda i, 20, 8 Nym- 1,19,14
pha iii, 16, 4 (lympha) Argo Pagasse navalibus cgressam i,
Anser ii, 34, 84 20, 17 Argus rudis dux erat ignofo
Antaeus iii, 22, 10 missa columba mari ii, 26, 39
Antigonaj tumulo Boeotius Haeraon cor- Argoa columba iii, 22, 13
ruit ipse suo saucius ense latus ii, 8, 21 Argus fixus ignotis cornibus Inachidos
Antilochi humati corpus ii, 13, 49 i, 3,20
Antimacho tu non tutior ibis ii, 34, Argynni pcena iii, 7, 22
45 Ariadna in coelum vecta lyncibus iii,
Antinous lascivus iv, 5, 8 (Odys. lib. 17, 8 dux egit evantes choros ii, 3, 18
17. v. 497) Arion equus Adrasti vocalis ii, 34, 37
Antiope Nycteis i, 4, 5 Nycteos iii, Arionia lyra ii, 26,18
15, 14 vincta iii, 15, 24 Armenias tigres i, 9, 19
Antoni graves in sua fata manus iii, Arria iv, 1, 89
9, 56 nee ducis assiduo lingua sepulta Ascanius crudelis i, 20, 4 indomitus
niero iii, 1), 66 i, 20, 16
Anubis latrans iii, 11, 41 Ascra3um nemus ii, 13, 4 Ascrsei po-
Aonia lyra i, 2, 28 Aonium nemus et* veteris praecepta ii, 34, 77 Ascraei
iii, 3, 42 fontes ii, 10, 25
Apelles omnem artis summam in Ve- Asiae veteres divitias ccrnere i, 6, 14
neris tabula sibi ponit iii, 9, 11 et Europae belli causa puella ii, 3, 36
Apellese tabula; i, 2, 22 Asopi vago sonitu fluentis permota
Apidanus herbosus i, 3, 6 iii, 15, 29
Apollo Leucadius iii, 11,69 aversus Atharaana littora iv, 6, 15
iv, 1,75 dexter iii, 2, 7 victor iv, 6, 69 Athamantidos undae i, 20, 19 urbes
non tardus amanti i, 8, 41 non haec raihi iii, 22, 5
dictat ii, 1, 3 Palatini Apollinis aedes Athenae doctae i, 6, 13. iii, 21, 1
1

xlviii INDKX NOMINUM


(TrJrepov 'A07)vatoi Kara TrSXe/xov, f) Kara. Bassaricae comae iii, 17, 30 (Bac-
aopiav ivSoliirepoi. Pluf. Comment.) chicffi)

Atlas ccelum oimie gerens iii, 22, 7 Basse i, 4, 1


Atraciis in oris considat i, 8, 25 Belgicus color ii, 18, 26
Atrida gavisus est Dardanio triiimpho Bellerophonteus equus iii, 3, 2
ii, 14, 1 Atrides classem non solvit iii, Bistoniffi rupes ii, 30, 3<) (Thracia;)

7,23 Boebeidos Sanctis undis virgineum


Attalicus torus ii, 13,22. iv, 5, 24 Brimo composuisse fertur latus ii, 2, 11
Attalicae vestes 18, 19 Attalica au-
iii, BcEOtius Ha;raon ii, 8, 21
la?a ii, 32, 12 (pro magnifico ac splen- Bootes serus iii, 5, 35
dido sic ap. Hor. lib. 1. Od. 1. v. 12)
:
Boream crudelem negabit rapta Ori-
Attica volucris ii, 20, 6 (Philomela) thyiaii, 26, 51 Boreai tiabra ii, 27, 12
Aventinus Remus iv, 1,50 Aven- Borysthenidae hyberni ii, 7, 18
lina Diana iv, 8, 29 Bospora capta iii, 11, 60
Avernus umbrosus iii, 18, I Boviilab suburbans iv, 1, 33
Avernalis Sibylla iv, 1, 49 Brennum sacrilegum testantur torrida

Augustus ii, 10, 15 parcel pharetris liiiiina iii, 13, 51


Eois iv, 6, 81 Augusta ratis iv, 6, 23 Brimo composuisse latus Mercurio
Augusii puppira super iv, 6, 29 signa fertur 2, 12 (Proserpina)
ii,

sequi iii, 12, 2 Auguste, tuo dat coUa Briseis formosa ii, 8, 35 exanimum
triurapho ii, 10, 15 amplectens Achillen ii, 9, 9 Briseide
Aulide solvit haerentes rates Calchas abductaii, 20, 1 complexu Briseidis iret

iv, 1, 109 Achilles ii, 22, 29


Aurora non Titboni spernens senectam Brilanni infecti ii, 18, 23 Britannos
ii, 18, 7 rubra suis equis colorat maritos sequimur ii, 27, 5 Britanna esseda ii, 1,
Eoos iii, 13, 16 76 picto Britannia cnrru iv, 3, 9
Ausonise Dryades i, 20, 12 matronae Bruti secures iv, 1, 45
ii, 33, 4 virgae iii, 4, 5 dapes iii, 22, 30

pueila; iv, 4, 43 (I. q. Italae)


Auster nubilus ii, 16, 56 frigidus ii,

26,36
Cacus iv, 9, 7. 16
Cadi iv, 6, 8
Cadmi arcem iii, 9, 38 Cadmea Ty-
ros iii, 13, 7 Cadmeae Tliebae i, 7,
Babylona Sereirarais statuit iii, 11, Cffininus Acron iv, 10, 7 Caenina arx
21 iv, 10, 9
Babylonius Horos, Arcbytce soboles Cffisar ab Idalio
(C. Julius) pater
iv, 1,79 astro niiratus (Caesar Octavi-
iv, 6, 59
Bacchie saevje venantur in arbore iii, anus Augustus), cessit in astra iii, 18,
22, 33 34 canitur iv, 6, 13 magnus in armis
Bacchus medius erit tecta cuspide ii, ii,7, 5 Deus arma ad Indos meditatur
30, 38 et Baccho et Apolline dextro iii, iii, 4, 1 Caesaris nomen condere ii, 1,

2, 7 Baccho miilto ebria vestigia i, 3, 9 42 bellaque resque meraorarem ii, 1, 25


Bacche, dilue vitiura ex animo meo iii, haec virtus et gloria ii, 16, 41 focos am-
17, 6 plecti iii, 18, 12 Caesare sub magno tu,
Bactra Semiramis jussit imperio siir- Maecenas, cura secunda fores ii, 1, 26
gere caput iii, 11, 26 futura finis im- det vires ad eflfectum iii, 9, 27 Caesaris
perii Romani iii, 1, 16 te mode viderunt axe spoliis onerato iii, 4, 13
iterates per ortus iv, 3, 7 adscensis Bac- Calais et Zethes, Aquilonia proles i,
tris iv,3, 63 20, 26
Baiae corruptae i, 11, 27 aquae, crimen Calamis se exactis equis jactat iii, 9,
aniorisi, 11, 30 invisae iii, 18, 7 Baia- 10 (Usus fuit tenui scribendi genere.
ruiu stagna iii, 18, 2 Bails mediis ces- Eg pertinet vs. in ejus Fragm. p. 354.
santem i, 11, 1 Ed. Em. s. V. Supu. MtjS" ott' eixov Supare
Baridos et contis rostra Liburna sequi jueyo \l/o(p4ov(Tav aoiS'^jj')

iii, 11, 44 (Baris ^gyptia lingua, cyra- Calchas rates Aulide solvit iv, 1, 109
ba qua vehantur cadavera ad sepulcra) Calliniachus angusto pectore ii, 1, 40
6

IN PROPERTIUM. xlix

Callimaclii manes iii, 1, 1 Romani Um- gere ii, 6, 17 saxa minantes iv, 6, 49
?jria patria iv, 1,64 non inflati sumnia (de signo et pictura)
ii, 34. 32 Cepheia Andromede i, 3, 3 Cephea
Calliope non liaac cantat ii, 1, 3 Cal- Meroe iv, 6, 78
liopea libens tibi donat Aoniam lyrani i, Ceraunia prasvecta i, 8, 19 Ccrau-
2, 28 defessa choris meis iii, 2, 14 fuit num saxum 16, 3ii,

a facie iii, 3, 38 Cerberus tribus faucibus custodit an-


Callisto ursa Arcadios per agros erra- trum infernum iii, 5, 44 ultor iv, 6, 3
vit ii, 28, 23 nocte errat abjecta sera iv, 7, 90 im-
Calpe mens iii, 12, 25 probus nullas petal umbras iv, 11, 25
Clalvi docti pagina ii, 34, 89 Calve, Chaonice columbee i, 9, 5
tua venia ii, 25, 4 Cliarisin aversis iv, 1, 75
Calypso niota Ithaci digressu i, 15, 9 Chary bdis vasta revomet alternas a-
a Dulichio juvene delusa ii, 21, 13 quas ii, 26, 54 scissa alternas aquas iii,
Cambysaj flumina ii, 26, 23 12,28
Camilli magni iii, 9, 31 Carailli signa Chiron sanavit lumina Phcenicis ii, 1,
iii, 11, 59 60
Canioenae iii, 10, 1 Ciconum manus iii, 12, 25
Campania pinguis iii, 5, 5 Cilissa spica iv, 6, 74
Cancri octipedis terga sinistra cave Cinibrorum uon canerem minas ii, 1,24
iv, 1, 150 Cinarai cum traheret Lucina dolores
Canis siccus ii, 28, 4 (Sirlus) iv, 1,99 (nomen fictum)
Canuensis pugna sinistra iii, 3, 10 iii, 12, 27
CirccB fraudes Circajo gra-
Canopi incesti regina iii, 11, 39 mine perire ii, 1, 53
Capanei rnina ii, 34, 40 Cithreronis arces iii, 15, 27 saxa The-
Capence portae cum tulero arma vo- bas agitata per artem sponte sua in muri
tiva iv, 3, 71 membra coisse ferunt iii, 2, 3
Capharea saxa fregcre triumplialcs Clario Phccbo ii, 31, 9
puppes iii, 7, 39 Claudia (Quinta) turritce cara minis-
Capitolia nuliila fumo iv, 4, 27 tra Deai Cybebre iv, 11, 52
Capricornus Isetus Hesperia aqua iv, Claudius (M. CI. Marcellus) arcuit
1, 88 hostes Eridanuin trajectos iv, 10, 39
Carpathium mare iii, 7, 12 Carpatliias iii, 18, 33
victor Siculae telluris
variant Aquilonibus unda; ii, 5, 11 Clitumnus integit Formosa flumina suo
Carthaginis altae non canerem animos iuco ii, 19, 25 ab Umbro traniite fluit
ii. 1, 23 iii,22. 23
Cassiope solito visura carinam i, 17, 3 Ciytaemnestra; stuprum iv, 7, 57 quid
Castalia ex arbore speculans Phoebus Clytasmnestraj referam, propter quani
iii, 3, 13 tota Mycenis infamis stupro stat Pelo-
Castor et Pollux, liic victor pugnis, pea domus iii, 19, 19
ille futurus equis iii, 14, 17 (' Castor Coclitis abscissi pontes iii, 11, 65
gaudet equis, ovo prognatus eodcm Coeum coelo minantem iii, 9, 48
pugnis,' sec. Hor. lib. 2. Sat. 1. v, 26. Colchis urat aena focis ii, 1, 54 egit
coll. Horn. II. r. 237. Od. A. 299). Cas- tauros tlagrantes sub adamantina juga
toris equus ii, 7, 16 Castora succendit iii, 11, 9 ignotum virum secuta est ii,
Phoebe i. 2, 15 34, 8 Colchida lason decepit ii, 21, 11
Catulli lascivi scripta ii, 34, 87 Ca- Colchon Phasim remige propellas iii,
tulle,pace tua ii, 25, 4 22, 11
Caucasus arboribus urgetur i, 14, 6 Collinze herbae iv, 5. 11
Caucasias aves pati ii, 25, 14 Caucasia Conon iv, 1, 80
de rupe Promethei brachial sol vet ii, 1, Coras captas jugera pauca iv, 10, 26
69 Corinnffi antiquae sua committit scripta
Caystrus Gygaeus iii, 22, 15 ii, 3, 21
Cecropii coloni ii, 33, 29 Cecropiis Corinthe, non paro classe tera tua iii,

io foliis obstrepit Attica volucris 20, ii, 5, 6


Centaure Eurytion, vino peristi ii, 33, Cornelia iv. 11, 13
31 Centauris medio grata rapina mero Corvinus iii, 11, 66 (Aurel. Messala
ii,2, 10 Centauros dementia jussit as- Corv. qui septies Consul fuit. Cum a
pera in adversum pocula Pirithoum fran- quodam Gallo ad certamen singulare in
Delph. et Var. Clas. Ind. Propert. g
I INDEX NOMIMUM
praelioprovccaretur, corvus super ga- Cyrenffiaj aqua? iv, G, 4
capite ejus sedit et victo hoste,
ieniii in Cytaeis nocturna non hie valet ii, 4,
Corvinus vocalus est) 7 (Medea)
Corydon intactum tentat Alexin ii, Cytffiffia carmina 24 i, 1,
3-1, 73 Cytherea, magna ego dona tua figam
Cossus (Cornelius) insequitur Veientis columna ii, 14, 25
clade Tolurani iv, 10, 23 Cjzicus frigida iii, 22, 1
Coa vestis i, 2, 2. ii,1,6. iv, 5, 55
Coi Philetae sacra iii, 1, 1 Cose textura
Minervae iv, 5, 23 (cf. Plin. Hist. Nat.
11. c. 22. Aristoteiem Hist.
secutus
Nat. lib. 5. c. 19.Aeyerai v(pa-
TlpiiTri
Deedaleum iter ii, 14, 8
vat iv Kw TlafKp'iKn Aariibs Qvydrnp). to-
Danae aerato circumdata mure ii, 32,
gis Cois incedere ii, 1, 5
59 Danaes ferratam domum ii, 20, 12
Crassi signa referte domum iii, 5, 4S Danai fcemina turba ii, 31, 4
gaude Crasse 83 Crassos se tenu-
iv, 6,
Danai vincunt iii, 8, 31 Danaum
isse dolet Euphrates ii, 10, 14 clades-
mille rates ii, 26, 38 non solvit Uanaas
que piate iii, 4, 9
subdita cerva rates iii, 22, 34
Cressa bos iv, 7, 57 CressEe herba;
Daphnin tu canis ii, 34, 68
ii, 1, 61
Dardana prseda i, 19, 14 puppis iv,
Cretseus poeta ii, 34, 29 Cretffius ju-
1, 40 Dardanius triumphus ii, 14, I
vencus iii, 19, 11 Crettea ratis iii, 19,
Dccius admisso equo pra;lia rupit
26 iii, 11, 64 animi Deci iv, 1, 44
Creusa nupta quantis arserit malis ii,
Deidamia Scyria ii, 9, 16
16, 30 ejecta3 tenuit domum ii, 21, 12
Deiphobus sine armis iii, 1,29 (Vir-
CrcEsus non distat ab Iro iii, 5, 17
gil. Mn.Q. v. 500 530)
Crocsi flumina ii, 26, 23 Croesum opes
Delon stanlem se vindice linquens
non exemerunt morti iii, 18,28
Phcebus iv, 6, 27
Cumaga; vatis sa^cula ii, 2, 16
Demophoon ii, 22, 2 Phyllida dilexit
Cupido saepe huic maius esse solet, cui
parvo spatio ii, 24, 44
bonus autea fuit ii, 18, 21
Demosthenis arma, stadium linguae,
Cures Tatiie iv, 9, 74 tubicen Curetis
persequar iii, 21, 27
iv, 4, 9
Deucalionis aquae ii, 32, 53, 54
Curios fratres cecinit Ennius iii, 3, 7
Diana Aventina iv, 8, 29 Dianfe sa-
Curtius expletis statuit monumenta
cra suscipere ii, 19, 17 chores redde ii,
lacunis iii, 11, 63
28,60
Cybebe vertice turrigcro Dea magna
Dindymus iii, 22, 3
iii, 17, 35 CyliebfE sacraj fabricata ju-
Dirce testis erit iii, 15, 13 Thebae
vcnca iii, 22, 3 Cybebes aera rotunda
Dircffiffi iii, 17, 33
iv, 7, 61
Dis raptor iii, 22, 4
Cydonia (scl.) mala iii, 13, 27
Cyniothoe coarula ii, 26, 16
Dodona augur ii, 21, 3
verior
Dorica castra ii, 8, 32
Cynthia visa incunibere fulcro iv, 7, 3
Dore poeta iii, 9, 44 (pro Dorice)
aurea jacet iv, 7, 85 prima me cepit
Doridos herba iv, 7, 72 formosa Do-
ocellis i, 1, 1 prima fuit i, 12, 20 finis,
ride nataei, 17, 25
ibid, nutrit amores i, 12, 6 vis tuos fas-
Doroxanium iv, 5, 21
tiis repetam i, 18, 5 das flendi princi-
Dryades puellae i, 20, 45 Ausoniis
piuni i, 18, 6 non curat honores ii, 16,
Dryasin est amor i, 20, 12
11 forma potens i, 5, 29 forma levis,
Dulichius Irus iii, 5, 17 carae littora
ibid, sit toto lecta foro ii, 24, 2 si facilis
Dulichiae tetigit Ulysses ii, 14, 4
spiraret ii, 24, 5 vcrsu Properti laudata
ii, 31, 93 potest fcrre nives i, 8, 8,
nostra i, 8, 30 corticibus scribitur i, 18,
22 libcat tibi mccum ii, 30, 25 sola in E.
k'cto ii, 29, 24 sylva; resonant i, 18,
."'.1 quid p(/ssit i, 5, 31 me docuit i, 10, Edonis assidnis fessa choreis i, 3, 5
19 (juid pctis surtcs ii, 32, 3 (Baccha s. Bacchi saccrdos)
Cyulhius carmen trmpcrat impositis Electra, salvum cum aspexit Oresten,
arlicuiis ii, 34, 80 tiou sic laetata est ii, 14, 4
iN PROPKRTIUM.
Elis opes pararat equis i, 8, 36 Eurypyliis iv, 5, 23
Eleus Jupiter Hi, 2, 18 oris Elcis i, Eurytion Centaiire, vino pcristi ii, 33,
8, 26 quadriga; Eleae palina iii, 9, 17 31 (Vid. Horn. Odys, *. 295)
Elysiae rosa; iv, 7, fiO
Enceladi tumultus ii, 1, 39
Endyniion nuduscepisse dicitur Phcc-
bi sororem ii, 15, 15 (Latmus dictus
poetis)
Fabius Lupercus licens sacra habet iv,
Enipeus /Emonius i, 13, 21 Tliessa-
1, 2G
licus iii, 19,13
Fabii victrices mora; iii, 3, 9 (Q. Fa-
Ennius (Qtiintus) pater iii, S, 6 liir-
bii Maximi Cunctatoris)
suta clngat sua dicta corona iv, 1, Gl
i'alerno eti'uso niadeat tibi niensa ii,
Eous equus
iv, 3, 10 Eoa donius
33, 39 Falernis vina prelis elisa iv, 6,
Aurorae 18, 8 Eoa ripa aurea iv, 5,
ii,
73
21 Eoum gelu i, 16, 24 Eoo roseo iii,
Fauiuis plumoso sum Deus aucupio
24, 7 Eoi lapilli i, 15, 7 mariti iii, 13,
iv, 2, 34
15 Eoffi pharctra; iv, 6, 81 Eoos et
Feretrius Jupiter iv, 10, 1
Hesperios uret ii, 3, 41 Eois et Hespe-
Fideuas longe erat ire iv, 1, 36
riis illam ostcndet ii, 3, 43
Fortuna Dea i, 6, 25. i, 15, 3. iii, 7,
Ephyreae Laidos aedes ii, 6, 1 (Co- 37
rinthias)
Epicurus doctus iii, 21, 20
Epidaurius Deus ii, 1, 61 (^Escula- G.
pius)
Erichthonius populus ii, 6, 4 (Athe- Gab! maxima turba, nunc nulli iv, 1,
niensis) 34
Eridano Veneto dissidet Hypanis i, Galatea fera sub ^Etna iii, 2, 5 non
12,4 Eridanum trajectos liostes arcuit aliena sit via; tuae i, 8, 18
Claudius iv, 10, 39 Galesi umbrosi subter pineta Tlij'rsin
Erinne ii, 3, 22 et Daphnin canis ii, 34, 67
Erinnyes tragica? ii, 20, 29 Galla iii, 12, 1. 4
Eriphyla ii, 16, 29. iii, 13, 57 Galle i, 5, 31. i, 10, 5. i, 13, 2. i.
Erycina conclia iii, 13, 6 20, 1 Gailus in castris credita signa tue-
Erythia iv, 9,2 tur iv, 1,95 formosa qui multa Lyco-
EsquiliaBiii, 23, 24 aquosaj iv, 8, 1 ride niortuus inferna vulnera lavit aqua
Etrusca pulvis i, 22, 6 eversos focos ii, 34, 91 Galium per medios ereptum
gentis Etrusca? antiquae quoties canerem CfEsaris enses i,21,7 (nomen proprium)
ii, 1, 29 Etrusco de sanguine regura Galli dejecti vertice Parnassi ii,31,
Maecenas iii, 9, 1 Etruscis ab acgeribus 13
i, 21, 2 nionlibus i, 21, 10 Gallicus miles ii, 13, 48 in Gallica
Evadne fida iii, 13, 24 Argivaj fania ora Parnassus sparsit nives iii, 13, 54
pudicitiae i, 15, 21 Genium meum prostratus adorat iv,
Evandri profugae concubuere boves iv, 8, 69
1,4 Geryonae stabula iii, 22, 9

Euboico littore Danaum rates vexavit Gctae liyberni iv, 3, 9 astuti iv, 5,44
ventus ii, 26, 38 Euboicos respice Troja Gigantum tormenta iii, 5, 39
sinus iv, 1, 114 Gigantea littoris ora i, 20, 9
Eveni filia i, 2, 18 Glaucidos catulae vox iv, 3, 55
Eumenidum turba scvera
iv, 11, 22 Glaucus ii, 26, 13
Euphrates jam negat equitem
post Gnosia pharetra ii, 12, 10 languida
terga tueri Parthoruin ii, 10, 13 et Ti- jacuit desertis littoribus i, 3, 2
gris sub tua jura fluent iii, 4, 4 Gorgonis anguiferae coniis pectus oper-
Europae atque Asiae belli causa puelia ta Pallas ii, 2, 8 vultu obdurescere ii,
ii, 3, 36 25, 13 posita Gorgone membra lavat
Europe ii, 28, 52 Pallas iv, 9, 58
Eurotas iii, 14, 17 Gorgoneo lacu tingunt Punica rostra
Eurus sffivus licet urgeat ii, 26, 35 columbffi iii, 3, 32 (s. Hippocrene)
quid flamine captet iii, 30
5, desinit ire Grascia tota jacuit ad fores Laidos ii,

Notos in adverse? iii, 15, 34 6, 2 veris gaudebat natis ii, 9, 17 nai!


lii INDRX NOMINUM
fraga tracta est salo vasto iii, 7, 40 na- Hesperius draco ii, 24, 26 Hesperia
tat exuviis pressa iv, 1, 116 aqua iv, 1, 88 He:^perios et Eoos uret
Graio aratro Neptimia mce-
pressit ii, 3, 44 Hcsperiis et Eois
osten- ill-am
nia iii, 9, 41 Giaii scriptnres ii, 34, 65 det ii, 3, 43
exempla Graium ii, 6, 19 Graias imitari Hilaira Pollucem succendit i, 2, 16
ii, 32, 61 per Graios choros Itala orgia Hippodamia avecta externis rotis i, 2,
ferre iii, 1, 4 Graia saliva meri Metliym- 20 Hippodamia; dotatas regnum vetus
na-i iv, 8, 38 i, 8, (quacum Hippodamia alia Piri-
35
Gygseo lacQ Lj'dia tincta puella iii, thoi uxor non est confundenda)
11,18 Hippolyte iv, 3,43
Hippolytum Veneri mollire negantem
iv, 5, 5 (pro casto quolibet viro)
H. Homerus casus Trojani memorator iii,
1, 33 Pergama nomen Horaeri ii, 1, 21
H.edus ii, 26, 56
piiius erit Jlomero primo contendit Ponticus i, 7,
HaemonBocotius Antigonaj tumulo ip- 3 tu non tutior ibis Homero ii, 34, 35
se suo saucius ense corriiit ii, 8, 21 Homero plus valet Mimnermi versus in
Hamadryades faciles ii, 34, 76 Hama- amore i, 9, 11

dryadum sororum turba ii, 32, 37 Ha- Horatia pila iii, 3, 7


madryasin dolor ibat Ilylas i, 20, 32 Horns Bab^'lonius, Arcliytee soboles
Hannibalis spolia iii, 11, 61 Hanrii- iv, 1,79
balera fugant Lares Romana sede iii, 3, HylcBi percussus vulnere rami i, 1, 13
11 Hylas dolor ibat Hamadryasin i, 20,
Heben coelcstem flagrans amor Hercu- 32 PlylaB Thiodamanteo proximus ardor
i, 13, 23 Hylan formosum
lis i, 20, 6 i, 20, 52
Hector ferus ii,22, 31, 34 dum res- Hymenffius iv, 4, 61
tat barbarus iii, 8, 31 Hectora ilium Hypanis Veneto dissidet Eridano i,
fortem j?imoniis traxit Achilles equis ii, 12,4
8, 38 ter campos, ter inaculasse rotas Hypermnestre sine fraude marita iv,
Jii, 1, 28 7, 63 narrat magnum ausas esse sorores
Hectorea face fervere viderat Dorica iv, 7, 67
castra ii, 8, 32 Hectoreis avis Augustus Hypsipyle anxia vacuo constitit in
major iv, 6, 38 thalamo i, 15, 18
Helene inter fratres nudis papillis ar- Hyrcani maris littora ii, 30, 20 (alias
ma capere fertur iii, 14, 19 Helenae ia Caspii)
gremio maxima bella gerit Paris iii, 8,
32 post Ilelenam haec forma secunda
redit terris ii, 3, 32 notior ipsa Helena
est Lesbia Catulli ii, 34, 88 ex Helena lacchi speciem furabor iv, 2, 31 lac-
totam Iliada non probat C\'nthia ii, 1, cho posito saltat puella ii, 3, 17 (no-
50 men Bacciii)
Helenus sine armis iii, 1, 29 sffivitiara contudit Mila-
lasidos durse
Heliconis umbra iii, 3, 1 luslrare He- nion i, 1, 10
licona aliis choreis ii, 10, 1 coluisse lason dccepit Colchida ii, 21, 11, la-
Helicona in prima juventa iii, 5, 19 sonem perfecit Varro ii, 34, 85
Helle purpureis fluctibus agitata ii, lasonia carina ii, 24, 45
26, 5 Helles Athamanlidos urbes iii, Iberum minium ii, 3, 11
22, 5 Icare Cecropiis mcrito jugulate colonis
Herculis boves iv, 9, 17 labores ii, ii, 33, 29 (cf. Tib, iv, 19)

23, 8 amor flagrans Heben i, 13, 23 Icarii boves sidera tarda flectant ii,
eximii sitis iv, 9, 70 error miser ignotis 33, 24
perpcssus in oris i, 20, 16 Antaiique Icariotis iii, 13, 10
luctantum in pulvere signa iii, 22, 10 Ida (Mons Phrygian) dicit Parim pas-
Hcrculeum numeniv, 7, 82 Tibur ii, torem amasse ii, 32, 35
32, 5 Herculeaj clava fortia facta iv, 9, Idffius Simois iii, 1, 27 pastor iii,
39 Herculeo labore structa via iii, 18, 13, 39 Idarum antrum ii, 32, 39 Ida;i
4 scmita Herculeis littoribus i, 11,2 vertices ii, 2, 14 chori iii, 17, 36
Heriiiionc Spartana i, 4, 6 Idalius vertex ii, 13, 54 Idalium as-
Hespcridum cliori fii, 22, 10 trum iv, 6, 59
IN PROPERTIUM, liii

Idas i, 2, 17 Ilhacis verubus mugierunt juvenci Lam-


Iliaca favilla iv, 4, 69 Iliaci aggeres peties iii, 12, 29
ii, 13, 48 Ifyn absumtum incrcpat mater iii, 10,
Iliada totamnon probat ex Helena 10
C^ynthia ii, 1, 50 Iliade nescio quid ma- Jugurtha iii, 5, 16. iv, 6, 66 (cf. Sal-
jus nascitur ii, 34, 06 Iliadas longas lust, et Horat. L, 2. Od. 1, 28)
condiinus ii, 1, 14 lulus iv, 1, 48
Ilion iii, 1, 31 (urbs Trojanorum) Julaeje carinse iv, 6, 17. 54
Ilia rhoEbas iii, 13, 61 tellus iv, 1, Juno aspera iv, 9, 71 frangitur ii, 28,
53 (i. e. urbs) 34 non valuit curvare cornua in pel-
Illyria gelida i, 8, 2 Illyrias navigare lice iii, 22, 35 Junonis Pelasga; tem-
ii, 16, 10 Illjricac terraj
16, 1 ii, pla ii, 28, 11 (i. e. Grrecse, qua; et Ar-
Inachis misit Nilo tepente sacra ma- giva dicitur Virg. ^n. iii, 547). Ju-
tronis Ausoniis ii, 33, 4 Inachidas ig- nonis per dulcia jura ii, 5, 17 Junoni
nota cornua i, 3, 20 amarce sacrum facere iv, 9, 43 votum
Inachius Linus ii, 13, 8 Inachiee he- facere iv, 1, 101
roinee i, 13, 31 (i.e. Argivse s. Grfecee Jupiter ii, 16, 16 (exclamantis cf. :

in genere) Horat. L. 1. Sat. 2, 17. sq.) Phidiacus


India dat coUa trinmpbo ii, 10, 15 iii, 9, 15 auro fallitur iv, 1, 83 ignore
Indica gemma ii, 22, 10 Indica arma furta pristina tua ii, 2, 4 quamvis ipse
fugata Nysffiis choris iii, 17, 22 non queat diducere aniantes [ii, 7, 3
Indus decolor iv, 3, 10 (quia ardore Jovis Feretri causse iv, 10, 1 antrum
solis coloratus etadustus). Indi longinqui arenosum Libyas iv, 1, 103 nati Ze-
ii, 9, 29 vicini ii, 18, 11 dites iii, 4, 1 thus et Amphion iii, 15, 31 arraa iii,
Inda formica iii, 13, 5 Indse conchaB 9, 47 saxa iv, 4, 10 antiqui limina
i, 8, 39 capta iv, 4, 2 Phlegrjeos tumultus ii, 1,
Ino prima astate terras vagata est ii, 39 inimicitia ii, 13, 16 Jovi victima
28, 19 corruit Acron iv, 10, 15 Latio assues-
lo versa caput ii, 28, 17 lo deper- cent Partha tropaea iii, 4, 6 magno
ditus Jupiter ii, 30, 29 negare non potuit Danae ii, 32, 60
lolciacis focis urat aena Colchis ii, surdo vota excidunt iii, 24, 20 oppo-
1,54 nere Anubim iii, 11, 41 vicino vulnera
loie ii, 28, 51. iv, 5, 35 (nomen an- non patienda iv, 4, 30 magno grata
cillulae) ruina Capanei ii, 34, 40 prima accum-
lona ii, 28, 53 bes puella Romana ii, 3, 30 Jovem cog-
Ionia mollis i, 6, 31 nosce, Antiope iii, 15, 41 rivalem non
Ionium iii, 21, 19 lonius ros ii, 26, ego ferre possum ii, 34, 18 poUuit fur-
2 (per juei'cijo'jj' idem mare). Ionium mare to Cacus iv, 9, 8 ilia suis verbis cogat

(inter Italiam et Graeciam interjectura) amare i, 13, 32 Jove digna soror ii, 2, G
ii, 26, 14 loniae aqus iv, 6, 58 Ixionis orbes iv, 11, 23 (rota cui a-
Iphicli boves ii, 3, 52 pud inferos alligatus est Ixion cf. I, 9, :

Iphigenia niactata pro mora iii, 7, 24 20. et Tib. i, 3, 73. sqq.)


(Agamemnonis et Cljtaemnestras filia. Ixioniden testatur infernis Theseus ii,
Ovid. Metara. 12) 1, 38
Irus Dulichius iii, 5, 17
Ischomache Lapith?e genus heroin?e
ii, 2, 9 (h. e. filia. Virg. ^n. vii, 556. L.
Horat. L. 1. Od. 3, 27)
Isidis puri dies iv, 5, 34 Lacjena nuda fertur Paris periisse ii,

Ismarus mons Thraciee iii, 12, 25 15, 13


Isniaria vallis ii, 13, 6 Ismarium me- Laconum pugnas iii, 14, 33 (sc. in
rum ii, 33, 32 gj^mnasiis)
Isthmos terris arcet utrumque mare iii, Laidos Ephyreae aades ii, 6, 1
21, 22 fluit Propontiaca aqua iii, 22, 2 Lalage iv, 7, 45 (nomen ancilla;)
Italiae dura tempora i, 22, 4 regiones Lanipetie Phoebo juvencos paverat
iii, 7, 63 in Italiam qui bene vela ferat iii, 12, 30
ventus iv, 3, 40 Lanuvium vetus est tutcla Draconis
I(afa unda iii, 22, 28 Itala orgia iii, annosi iv, 8, 3 Lanuvii ad portas solus
1,4 eram iv, 8, 48 (sc. animo)
Ithaci digressu mota Calypso i, 15, 9 Laomcdontis opes ii, 14, 2
1

Ivi INDEX NOMINUM


Nycteus, (geiiit. Gr. Nycteos, Lat. luinitatc pecoris celebrata)
Nyctei) Nycteos Antiopen iii, 15, 14
: Pallas spatiatur ad aras ii, 2, 7 Palla-
Nymphse Thyniades i, 20, 34 (Pro- dis oculi boni ii, 28, 12 ignes iv, 4, 45
pertio, iiympha saspe ponitur pro lymplia ora ii, 30, 18 castas artes iii, 20, 7 Pal-
V. c. iii, 22, 6 et iii,16, 4) lada magno Tiresias vates aspexit iv, 9,
Nysffii chori iii, 17, 22 (i. e. Bac- 57
cliici) Pan Tcgeeeus iii, 3, 30 me Pana de
rupe comitcm tibi vocato iii, 13, 45
Panes capripedes 17, 34 (Satyri)
iii,

O. Pandionijc Orithyia; genus i, 20, 31


Panthus ii, 21, 1
Paria urbs iii, 9, 16
Ocnus obliqiius iv, 3, 21
Paris pastor ii, 32, 35 nuda fertur
fEagri figura ii, 30, 35
periisse Lacisna ii, 15, 13 Paii, tu sa-
(EtEDus Deus iii, 1, 32 (Etxa. juga
24 (est Hercules, et GEleeis jugis
piens tuisti ii, 3, 37
i, 13, :

Parnassus Gallica sparsit in ora nives


of. Stat. Tlieb. L. iv, 158)
iii, 13, 54 dejecti Paruassi vertice Galli
Oilides iv, 1,117
ii, 31, 13
Olympo Ossa iniposita ii, 1, 19
Omphale iii, 11, 17 Parrhasius iii, 9, 12 (de quo Plin. vii,
Onyx ii, 13, 30 (vas unguentarium 34, 35)
ex onyche lapide) Parthenie nutrix iv, 7, 74 (nutrix
Orci arbiter Minos sedet iii, 19, 27 Cynthiffi)

Orestea salvum aspexit Electre ii, Partheniis iu antris errabat Milanion

14,5 i, 1,11
Oricos j, 8, 20 Parthus eques iv, 3, 36 sero confec-
Oricia terebinthus tus foederc Parthus iv, 6, 79 Partha
iii, 49
7,
Orion aquosus ii, 16, 51 purus ii,
tellus iv, 3, 67 Partha tropaea iii, 4, 6
26,56 Parthorura astutae tela remissa fuga; iii,
Orithyia Boream negavit crudelera ii, 9, 54 equitem post terga tueri ii, 10, 14
26, 51 Orithyiee Pandionia3 genus i, pocula cocta in focis Parthis iv, 5, 26
20, 31 raptee Aquilo tinaor iii, 7, 13 Pasiphae non proba ii, 28, 52 (Solis
filia)
Oromedon iii, 9, 48 (gigantisnonien)
Orontes ii, 23, 21 Patroclon viderat Achilles inforniem
Orontea myrrha multa arena porrectum ii, 8, 33
2, 3 i,

Orphea detinuisse feras Paulus (^milius Lepidus) iv, 11, 1


et flumina
sustinuisse dicuut Pege sub vertice Arganthi montis i,
iii, 2,
Orphea lyra 20, 33
i, 3, 42
Ortygia ii, 31, 10
Pegaseum dorsum ii, 30, 3
Osca terra iv, 2, 62 Pegasides iii, 1, 19 (Musse)
Ossa Olyrapo imposita Pelasga Juno ii, 28, 11
ii, 1, 19
Peleus non aderat ii, 9, 15
Pelides ii, 22, 34
Peliaca trabs iii, 22, 12 (vide CatuUi
Epithal. Pel. et Thet. Ixi, 1. sqq.)
Pelion ut esset coelo iter ii, 1, 20
Pactoli liquor i, 6, 32 liquores i, 14, Pelopeius Agamemnon iv, 6, 33 Pelo-
11 humor parit opes iii, 18, 28 pea domus stat infamis stupro iii, 19, 20
Pasana canebat victor Aniphion iii, Pelusii claustra Romano subruta ferro
15,44 iii, 9, 55 (unum ex ostiis Nili etcivitas)
Paestum odoratuni iv, 5, 59 Penates profugi iv, 1, 39 patrii iv, 1,
Pagasa) navalibus Argo egressa i, 20, 91 spargere communes Penates alterna
17 caede ii, 30, 21 anchora te teneat, quern
Palatia peccrosa iv, 9, 3 non tenuere Penates iii, 7, 33 qui mihi
Palatinus Apollo iv, 6, 11 (cui in sint Penates qu8eris i, 22, 1 Penatibus
Palatio Augustus fedem instituit). Pala- notis Umbria te edit iv, 1, 121 ad ves-
tineeaves iv, 6, 44 (quas Romulus au- tros sedeam captiva Penates iv, 4, 33
gur in Palatino nionte vidit) Penelope pia iii, 13, 24 bis denos
Palilia iv, 4, 73 annua accenso cele- salva per annos vivere poterat ii, 9, 3
brarc fceno iv, 1, 19 (sunt fcsta Dck (quamdiu nempe aberat Ulysses). Pene-
Palis pro felici pabuli proventu ct inco- lopes vincct fidera iii, 12, 38 Pcnclopcn
IN PROPERTIUM. liii

cogeiet Antinoo nubere iv, 5, 8 Phoebus Navalis iv, 1, 3 cupidus i,


Penthesilea Meeotis iii, 11, 14 (Virg. 2, 17 donat tibi sua cannina i, 2, 27
^11. i, 494) Phoebi portus iv, 6, 15 fide vincit Roma
Pentheus iii, 17, 24 Pentliea non sae- iv, 6, 57 aurea porticus ii, 31, 1 soro-
vae Bacch?3 venaiUur in arbore iii, 22, reni nudus Eiidyniion cepit ii, 15, 15 *

33 custodis Actia littora ii, 34, 61 speciem


Pergaraa.nomen Homeri ii, 1, 21 Apol- furahor iv, 2, 32 Phoebum in armis mo-
linis arces iii, 9, 39 olim mirabar, cur rari iii, 1, 7 Phoebe fugate, non tremis
tanti ad Pereama belli causa puella fuit Ausonias dapes iii, 22, 30 Phoebo pui-
ii,3, 36 chrior ipso ii, 31, 5

Pergamea vates iv, 1, 51 Pergamea Phcenicis lumina sanavit Chiron ii, 1,


mala iii, 13, 62 60
Perillus saevus ii, 25, 12 (vid. Ovid. PhcEnicuni inventa ii, 27, 3
A. A. i,655) Phorcydos ora iii, 22, 8
Perirucdea manu cocta gramina ii, Phryges ii, 22, 30. iv, 1, 2 ad nu-
4, 8 meros Phrygis caedi ii, 22, 16
Permessi fluraen ii, 10, 26 (vid. Virg. Phrygiae fatum iii, 13, 63
Ecl.vi,64) Phrygius raaritus i, 2, 19 campus ii,

Pero formosaii, 3, 53 (v. Horn. Odyss. 34, 35 Phrygii avi ii, 1, 42 Phrygiae
A. 286) unda; ii, 30, 19 (HcUespontus)
Perrliaibi Pindi cacuraina iii, 6, 33 Phryne niultis facta beata viris ii, 6,
(cf. Horn. Jliad. B. V. 749) 5 potuit deletas coroponere Thebas ii,
Persarum urbs Babyloniii, 11, 21 6,4
Perseus iii, 22, 8 Persei ala ii, 30, 4 Phthius vir ii, 13, 38 (vid. Horat. L.
uxor ii, 28,22 4. Od. Horn.
6. 4. II. A. 155. 169)
Perses proavi siraulans pectus Achillis Phylacides heros i, 19, 7
iv, 11, 39 Phyllis quaedani vicina Dianas Aven-
Persephone ii, 28, 47 (nomen Graecum tinae iv, 8, 29 Phyllida dilexit Demo-
Proserpinae). Persephones conjux ii, 28, phoon ii, 24, 44
48 Persephonaj dona feram meos libros Pieriae quercus ii, 13, 5

ii, 13, 26 Pierides 10, 12 (Musae)


ii,

Perusina funera i, 22, 3 Pindarico ore spiritus tonat iii, 17, 40


Petale iv, 7, 43 (nomen ancillulae) (vid. Horat. iv, 2, 7)
Phaeacje sylvae iii, 2, 13 Pindi cacumiiia tremuere iii, 5, 33
Pliisdras novercse pocula ii, 1, 51 Piraeus portus iii, 21, 23
(philtra aut venena) Pirithous ii, 6, 18
Pliari Ptoletnafceae littora capta ii, 1, 30 Pisces iv, 1, 87 (sidus sat notum)
Pharii portus iii, 7, 5 Platonis animum eraendare iii, 21, 25
Phasidos isse viam Argo ferunt i, 20, Pleiades ii, 16, 51 (^airb rov -rrXiiy, a
18 Phasim Colchon remige propellas iii, navigar.do). Pleiadura chorus iii, 5, 36
22, 11 (vid.Tibull. ii, 1, 88)
Phidiacus Jupiter iii, 9, 15 (a Phidia Pcenum ostrum iv, 3, 51 Posna; co-
pictore et statuario excellentissimo) lumns ii, 31, 3 (vid. Horat. 2. Od.
Philaj iv, 8, 39 18,4)
Philetse sacra iii, 1, 1 Piiiletam Musis Pollux pugnis victor iii, 14,18 Pollu-
nieliorem iniitari ii, 34, 31 cis equus iii, 22, 26 Poliucem succcudit
Philetaea aqua iii, 8, 52 Philetasi ee- Hilaira i, 2, 16
ry mbi iv, 6, 3 Polydamas sine armis iii, 1, 29 (vid.
PhUippos busta ii, 1 , 27 Phi-
civilia Pers. Sat. 4) i,

lippeo sanguine inusta nota iii, 11, 40 Polydorus iii, 13, 56


(i. e. Roma'no, propter bellum civile) Polymestor iii, 13, 55
Phillyrides Chiron ii, 1, 60 Polyphemus iii, 2, 5. ii, 33, 32. iii,
Philoctette tarda crura sanavit Ma- 12,26 (cf. Theocriti Idyll. 6 et 11.
chaon ii, 1, 59 Ovid. Metam. 13)
Phinei jejunia iii, 5, 41 Pompeius iii, 11, 35 Pompeia porti-
Phlegrasus campus iii, 11, 37 (intcUi- cus ii, 32, 11 umbra iv, 8, 75 manu
gitur acies Pharsalica). Phlegraji tumul- Bospora capta iii, 11, 68
tus ii, 1,39 Phlegra;a juga iii, 9, 48 Ponticus i, 7, 1. i, 9, 26
Phoebe Leucippis i, 2, 15 Posthumus iii, 12, 1
Delph. et Var. Clas. Ind Propel t. ''
)

liv JNDJ'.X NOMINUM


Prreneslis dubice sortcs ii, S2, 3 43 serta iv, 6, 3 moenia iii, 11,31 cas-
Praxiteles iii, 9, 16 (statuariiis excel- tra ii, 10, 4 ingenia i, 7, 22 Roinanum
kMitissiinus) forum iv, 2, 6 ferrum iii, 9, 55 os ii,
Priamus ii, 3, 40 Priami longcevuiii 18, 26 Romano in honore dominas se-
caput iv, 1, 52 scgiiis regna diruta ii, "
cures ponere licet .Mcecenati iii, 9, 23
28, 54 .
Romarii monies iv, 4, 35 scriptores ii,

Pronietlieus iii, 5, 7 Piomethei bra- 34,,a5 -tauti iii, 9, 49 equi iv, 10, 38
chia ii,. 1, C9 Prometiieis jugis lecta Ronianje tu*re.siii, 21, 15
herba 12, 10
i, Romulus (Martiset IliKfilin.s) nntritns
Propertius ii, 8, 17. ii, M, 27. ii.S^^ durolacte lupa; ii, 6, 20 muvorum aug\ir
93. iii, 10, 15. iv, 1, 73 iv, Q, 43 quatuor albos egit eqnos iv, 1,

Propontiacus iii, 22, 2 32 decrevit excubias in otia solvi iv, 4,


Ptolemsea; liltora caj)ta Phaji ii, 1, 30 79 (simili fere locutione Xenopb. C3'rop.
(i. e. .^gyptia) ... 2. c. 3. T'/?v (T/crji'V f*s Koirrjv 5ia\veiy)'
Pudicitiffi templa ii, 6,-.25 (Dea cf. : videt Acronta vibrantem spicula iv, 10,
'

PUp.. H. N. ii, 7) 14 primai palmse in;buis exemplum, Ro-


Punica rostra columbarum iii, 3, 32 mule iv, 10, 5 (i. c. victorise cf. Liv. i, 10) :

Pviamidum sumtus ad sidera ducti iii,


2. 17
Pyrrhi gloria fracta iii, 11, 62
Pjthius Deus ii, 31, 16 (Apollo Del- Sabina lierba iv, 3, 58 (etiam Ovidio
phicus). Pythia regna iii, 13, 52 (Del- celebrata in F. j, 343. iv,
sacrificiis

p'llO'^'^ 741). Sabina dura; ii, 32, 47 Sabinas


Pj thou serpens iv, 6, Sd rapere docuit Romulus ii, 6, 21 Sabina
pila iv, 4,12 arma iv, 4, 32. iv, 2, 52
Sabnonis flagrans 'rbcssalico Enipeo
iii, 19, 13 Saimonida non sic facili pres-

Qiiintilias raiserae fimera cum caneret sit amore Titnarius Dens i,. 13, 21 (vid.
Calvus ii, 31, DO Horn. Odyss. X. v, 234. sqq.)
Quirinus teiier iv, 6, 21 (i. e. mollis Sancus (Hercules) iv, 9, 74 (idem
et effceminatus). Acron spolia ex hunie- qui Sarictus)
ris ausus sperare Quirini iv, 10, 11 Sandicis amictus ii, 25, 45 (vid. Virg.
Quirites pvisci iv, 1,13 sopiti iv, S, 59 Eel. iv, 45)
Saturni fidus grave (in astrologica ra-
tione) iv, 1, 86 Satui no regna lener.te
R. bic n.os fuit ii, 32, 52
Scwce port* iii, 9, 39
Raranes iv, 1, 31 Scipiadai classes iii, 11, 67

Remus 9, 50 (quod nicenia


cffisus iii, Scironis media licet ire viaiii, 16, 12

Ilomaiia traiisiluerat). Rami prima regna Scribonia iv, 11, 55 (mater Cornelia;
ii, 1, 23 domus iv, 1,9 signa iv, 6, 80 Scylla iii, 12, 28 Minoa venumdata
llenio A\en(ino rura pianda iv, 1, 50 figura 19, 21 in patrios saevit capil-
iii,

Rheniis Barharus Suevo perf'usus san- los iv, 4, 39 nobis mitescet ii, 26, 53
guine iii, 3, 45 (intelligit bella Gerraa- Scyria Deidamia ii, 9, 16
nica). Viiduniarus genus ab ipso Rheno Scytbitejuga iv, 3, 47 (Rhipaji mon-
jactabat iv, 10, 41 tes)
Rhipiei inontes i, 6, 3 ScythicBB orae iii, 16, 13
Roma cari!.sin)a i, 8, 31 conscia i, 12, Semelae narrabis quo sis formosa pe-
2 sepieiii urbs alta jugis iii, II, 57 riclo ii, 28, 27 Semela combustus Jupi-
niontibus addita iv, 4, 35 maxima iv, ter ii, 30, 29 (vid. Ovid. Metam. iii,
1, 1 supeiba fraiigitur suis bonis iii, 13, 288. sqq.)
69 Troja iv, l, b7 Romaj per te, Ro- Semiramis Persarum urbem Babyloria
miile, (juidlibet audet Amor ii, 6, 22 statuit iii, 11, 21 (de amplificalioue in-
lloma tola I'erri ii, 5, 1 telligenduni)
Kumanus alumnus iv, 1, 37 Callima- Sericus lioslis iv, 3, 8 Serica i, 14,
chus iv, 1, Roniana puelia ii, 7, 15.
64 22 Serica carpenta iv, 8, 23 (i.e. Seri-
ii, 3, 29, 30. ii, 28, 55 discordia i, 2-J, 5 cisvelaminibus decorata)
sedes iii, 3, 11 tuiba iv, 2, 55 bi.storia SibylUv setas ii, 24, 33 cortina iv, I,
iii, 4, 10 terra iii, 22, 17 tula iii, 11, 49 (cf. Virg. Jn. vi, 36. sqq.)
IN PROPERTIUM. IV

Sicainbii paludosi iv, 6,77 (Sygambri) turmas iv,4, 31 Tatios veteres quicrit ii,
Sicanuni saxum i, IC, '29 32, 47
Sicii!aB teliiiris victor 18, 33 fugaj
iii, Taygetus iii, 14, 13
classii,-.! bella ii, 1, 28 (h.e. navalia) Tegea>us Pan iii, 3, 30
Sidonia palla iv, 9, 47 mitra ii, 29, Teia iv, 8, 31. 58
15 vestis ii, 16, 55 Teiegoni nioenia ii, 32, 4
Sileni ()atris imago iii, 3, 29 Sileiii Terebinthus iii, 7, 49
senes ii, 3*2, 38 Teutlirantis unda i, 11, 11
Siinois (fluvius Trojanus) ii, 9, 12 Teutonicse opes iii, 3, 44
Id;pus iii, 1, "27 Thais pretiosa iv, 5, 43 Menandrea
Sinis iii, 22, 37 ii, 6, 3
Sipylus 20, 8
ii, Tliainyrrp cantoris fata ii, 22, 19 (cf.
Siienes iii, 12, 34 Ht)ni. Iliad. B. 595)
Sisyphus iv, 11, 23 Tlieb^ pahuifera
5, 25 iv, Dircaeas
Sisypliias labor ii,17, 7. ii, 20, 32 17, 33 Cadineffi i, 7, 1 steterunt ii,
iii,

Socratici libri ii, 34, 27 8,10 Thebas non canerem ii, 1, 21 dele-
Sparlana lex iii, 14, 21 Hermione i, tas ii, 6, 5 agitata per arteni saxa coiere
4, 6 iii, 2, 3
Sparte, tusc iniraniur jura paisslrae iii, Thcbanns Deus iii, 18, 6 Tliebani
14. 1 duces ii, 9, 50 Thebana domus ii, 8, 24
Strymonis iv, 4, 72 Thermuclon celer iv, 4,71
Stjgius lacus iv, 3, 15 Stygia arundo Therniodonteae aquse iii, 14, 14
ii,27, 13 StygiiB tindaj ii, 34, 53. iii, Theseus testalur infernis Lxioniden ii,
18, 9 aqua; ii, 9, 26 lenebrre iv, 9, 41 1,37 ])arvo spatio J\Jji)oida dilexit ii,

Suburra vigilax iv, 7, 15 (vicus Urbis 24, 43 Thesea Minois vidit ii, 14, 7
Roiiiae) Tliesea carina cedente Gnosia jacuit i,
Suevus sanguis iii, 3, 45 (Siievi Ger- 3, 1 ThescEB viae bracliia iii, 21, 24 (muri
mania: nobtiissima el fortissima gens, de lungi)
qua Cdis. B. G. I. 4. c. 1. 2. 3. et Tacit. Thesproti regno subdita aequora i, 11,
Germ. c. 38) 3
Susa ii, 13, 1 Thessalia toxica bibere i, 5, 6
Syivanus iv, 4, 5 (Deus agrestis) Thessala saga iii, 24, 10 Thessala tela
Syphacis vicli monunien'.a iii, 11,61 ii, 22, 30
Syrio munere pleaus onyx ii, 13, 30 Thessalicus Enipeus iii, 19, 13 Thes-
(intellijiit balsanuim, quod in Judasa re- salis umbra i, 19, 10
peril ur) Thetis iii, 7, 68

Syrtes traject.e 24, IG non sic mu-


iii, Thiodamanteus Hylas i, 20, 6
f xntiir ii, 9, 33 portura placidiini pra;- Thrax Polymestor iii, 13, 55
beant iii, 19, 7 (in aSwaTon) Threicia lyra iii, 2, 2 (lyra Orphei
Thracis)
Thyia iii, 7, 49
Thyniades Nymphae i, 20, 34
Thyrsis ii, 34, 68
Tasmrius Deus /Euionio mixtus Eni- Tiberinus iv, 2, 7 Tiberlna unda i,

pco i, 13, 22 Tainarise columnae iii, 2, 9 14, 1


Tanais ii, 30, 2 Tiberis advena (i. e. adhuc peregri-
Taiitalea sors ii, 17, 6 Tantaleae manu nus, nondura propagate imperio urbis
solus poterit tradere poma ii, 1, 66 Romae) iv, 1,8 ultra Tiberimiv, 10, 23
Taulaleus iv, 11, 24 cogere ferre Nili niiiias iii, 11, 42 cum
Tantalidos funera ii, 31, 14 Tiberi Nilo gratia nulla fuit ii, 33, 20
'larpeiiis pater iv, 1, 7 hicus iv, 8, Tibur Herculeum ii, 32, 5 Tibure
3! Tarpeia arx iv, 4, 29 Tarpeiuni ne- adesse iii, 16, 2
luus iv, 4, 1 saxum iii, 11,4.3 Tarpeia Tiburnus Anio iii, 22, 23
I'udicitia i, 16, 2 est nions, a duce. Tar- Tiburtina terra jacet Cynthia iv, 7,85
peio cognomen adeptus iv, 4, 93 Tigris iii, 4, 4
Tarquinii secures fractse iii, 11, 47 Tiresias vates luagno as\)e.xit Pallada
Tat} arma contudit Lucouiedius tem- iv, 9, 57
pore Roreii'' '". 2, 52 Tatio magna oar* Tisiphones caput furit angue iii, 5, 40
rerum inter ove3 iv, 1, 30 Tatiae prEioiia Titanas non ego canerem ii, 1, 19
,

Ivi INDEX NOMINUiM, &C.


Titlionus ii, 25, 10 Tithoiii vivi ma- sis fit comes iii, 16, 20 dulcia concitat
jora gaudia crant Aurora?, quam gravis arma iii, 20, 20 vexit Caesaris arma iv,
ainisso Memiione luctus ii, 18, 15 se- 1, 46 facem iv, 3, 50 comiuissa
ventilat
nectara non spernens Aurora ii, 18, 7 trivio iv, 7,19 mage causa fuit iv, 8,
Titles iv, 1, 31 16 Veneris dominae volucres iii, 3, 31
Tityrus ii, 34, 72 (pastor Virgilianus) Dea justa i, 19, 16 magnae ante pedes
Titjus iii, 5, 44 Tityi volucres ii, 20, volvitur iii, 8, 12 in tabula sunimam
31 sibi ponit Apclles iii, 9, 11 insanae fas-
Tolumni desecta cervix iv, 10, 37 tus iii, 17, 3 torrebat saevo aeno iii, 24,
Triton prosequitur cantu iv, 0, Gl 13 sub arrais iv, 1, 137 Veneri vofa
ore recondit aquam ii, 32, 16 ponere ii, 19, 18 moUire negantem Ilip-
Trivia Dea ii, 32, 10 polytum iv, 5,5 Venereni corrumpere
Troja bis capta (Etaei nuniine Dei iii, ii, 15, 11 iibi jam gravis interceperit
1, 32 alta fuit ii, 8, 10 Trojee resurgen- ffitas iii, 5, 23 ubi promiseris iv, 5, 33
tis arma iv, 1, 47 tubiceii iii, 18, 3 quffirente per talos iv, 8, 45 Venus, suc-
Troja, tibi perire pulchrius fuerat ii, 3, curre dolori ii, 16, 13 serva tuam pro-
34 cades iv, 1, 71 supprime fletum iv, lera 4, 19 o regiua iv, 5, 62 Venere
iii,

1, 114 inisisti Penates iv, 1, 39 nulla milii sint prxmia i, 14, 16


tristi

Troia Roma resurges iv, 1, 71 exhausts opes iii, 13, 2 ignota furta
Trojani ^neaj arma suscitat Virgi- iv, 8, 34 Veneres canat aetas prima ii,

lius ii, 34, 63 Trojana funera ii, 6, 16 10, 7


Tullus i, 1, 9. i, 6, 2. i, 14, 20. i, Vergiliae tardae i, 8, 10
22, 1. iii, 22, 2 Vertumnus iv, 2, 2
Tuscus ego et Tuscis orior iv, 2, 3 Vesta coronatis gaudebat aseliis iv,
vicus iv, 2, 50 Tuscis tribuisti praemia 1, 21 pudenda probro meo iv, 4, 36
iv, 2, 49 Iliacas felix tutela favillas iv, 4,69 cora-
Tyndaris patriam mutavit ii, 32, 31 missos reposcit ignes iv, 11, 53 Vesta;
Tyndaridi suas gaudia referre poterat fatalia iuraina iii, 4, 11 Tarpeia voluit
Paris iii, 8, 30 flammas tuas fallere, Vesta iv, 4, 18
Tyndaridas optatos quarerc i, 17, 18 Virdumarus iv, 10, 41
Tyro Candida ii, 28, 51 Virgilius (P. Maro) ii, 34, 61

Tyros Cadmea iii, 13, 7 dona ex ipsa Ulyxes flevit jacturam socium iii, 7,
Tyro tollere ii, 16, 18 41 errore exacto laetatus est ii, 14, 3
Tyria sub aqua concha superbit iv, 6, alter eritPosthumus iii, 12, 23 Ulyxis
22 Tj'rise vestes iii, 14, 27 Tyria vel- felix lectus ii, 6, 23 Ulyxen raiserum

lera iv, 3, 34 vexastis venti ii, 26, 37 visura nunquara


Tyrrhena ora i, 8, 11 Tyrrheni nau- Penelope ii, 9, 7
tae iii, 17, 25 Umber lacus iv, 1, 124 Umbro a tra-
mite Clitumnus iii, 22, 23
V. Umbria proxima supposito contingcns
Varro (Terentius) Leucadiae suae max- campo i, 22, 9 Romani patria Callima-
ima flamma ii, 34, 86 chi iv, 1, 63 autiqua iv, 1, 121
Veios vincere laboris erat iv, 10, 27 Volsinii foci iv, 2, 4
V^eiens Tolumnus iv, 10, 23
X.
Veius dux iv, 10, 31
Velabrum iv, 9, 5 Xerxis imperio bina coiere vada ii, 1

Veneto Eridano dissidet Hypanis i, 22 (i. e. duorum raarium littora)

12,4
Venus in me noctes exercet amaras i,
1, 33 quae probat i, 2, 30 dicitur isse Zephyri aura nemus vacuum possidet
efFusa coma
ii, 13, 56 ne sit arnica Pan- i, 18, 2 mea nocturno verba cadunt Ze-
tho ii, 21, 2 baud unquam est culta la- phyro i, 16, 34
bore ii, 22, 22 nam doluit ii, 28, 9 Zethes hunc super, hunc super et Ca-
corrupla libidine Martis ii, 32, 33 dor- lais instabant i, 20, 26
miet ipsa noctibus illorum iii, 6, 34 Zethus durus iii, 15, 31 Zetbi prata
noctis sacra instituet iii, 10, 30 exclu- cruentantur iii, 15, 43

FINIS.

SE LI

CNJVEESITy h
V

:^ v:
%a3AiNn-3y\v^ '-^(^AiiVHani^ "^^AHvaani^

>d
<^\mmo^ 'vMMIN!V!??y/A ^lOSANCflfjv.
% 5
WF
^TiHONVSOl^ ia3AINfl-3WV*

^^OFCAlIFOPx'. ^WEUNIVERy/A ^\lOSANCElfy.


4?

O 1-~

\mimoA,

m^

AHvaaiH^ "^OAavaaniv^?

,^ATHR!?A^^^A ^WtUNIVER57/,

<<5130NVS01^ '^/iaiAINrtJWV

*>FCAllFO|j^ aweuniver% ^lOSANCElfj^

Wi
,,dan# '^<?Aavaan#' <f5i3DNVS0i=^ "^aiAiNnawv

VERJ/A ^lUBRARY^^ ^IIIBRARY(?/^

1^1 f^l M! IMI


UC SOUTHERN REGIONAL LIBRARY FACILITY
,,i,i^,n,a I OS Angeles
!
\mw\\\\

AA 000 406 775 b


L 007 184 23 b
7

You might also like