Professional Documents
Culture Documents
. .
(SI) 1
, 6
, Gauss 8
, Ampere, Faraday 10
, Maxwell 12
, 14
15
, m 17
, , 20
25
28
29
33
2009
SI
r m metre
, , a, b, h m metre
, x, y, z m
, z, rT, RT m
, , r, R m
S m2
V m3
m
, , k m1
t sec second
, sec second
f, Hz Hertz
, sec1
m kg 103 g kilogram
v m/sec
, , c, c m/sec
F N kgm/sec2 Newton
() Nm
p Pa N/m2 = 105 bar Pascal
, W J Nm = Wsec Joule
P W J/sec Watt
, q C sec Coulomb
, C/m3
, C/m2
, C/m
, Q C Coulomb
, i A C/sec Ampere
, J A/m2
, K A/m
, I A Ampere
E V/m
H A/m
D C/m2
,
, Wb/m2
B
, =T Tesla
, g S/m
, p Cm
, , P C/m2
, pS C/m
, p C Coulomb
, 0 F/m
, F/m
, ( ) r
()
1
( SI : )
, m Am2
, , M A/m
, mS A Ampere
, m Am
, 0 H/m
, H/m
, r
e C Coulomb
m Wb Vsec Weber
ee V Volt
em A Ampere
U V J/C = W/A Volt
R V/A Ohm
, Z0 Ohm
G S 1/ Siemens
C F Farad
L H Henri
Wem J Nm =Wsec Joule
, wem J/m3
Pem W J/sec = VA Watt
,
N W/m2
, Poynting
P W Watt
, p W/m3
, Fem N Newton
, fem N/m3
Tem,ij N/m2
( i, j)
,
V Volt
A Wb/m Tm
m A Ampere
, :
o m ( )
m ( )
o , , ( )
( )
Tem,ij ( )
[, T , (Kelvin).]
o [m] ( )
[C/m] ( )
o p [Pa] ( )
p [W/m3] (.., p, )
p ( )
2 . .
deci d 101 deca D 10+1
centi c 102 hecto H 10+2
milli m 103 kilo k 10+3
micro 106 mega M 10+6
nano n 109 giga G 10+9
pico p 1012 tera T 10+12
femto f 1015
atto a 1018
.
(kg) kilo, gram (-
cgs), 103 kg = 1 g.
( + ), .
m T, , milli tera,
( metre Tesla).
( SI)
3
1 (Angstrm) = 1010 m
1 in (inch) = 25,4 mm
1 ft (foot) = 12 in = 0,304 8 m
1 yd (yard) = 3 ft = 0,914 4 m
1 st. mile = 1 760 yd = 1,609 344 km
1 naut. mile = 1,852 km
1 min = 60 sec
1 hr = 60 min = 3 600 sec
1 lb (pound) = 0,453 592 37 kg
1 kp (kilopond) = 9,806 65 N
1 dyn = 105 N
1 atm = 1,013 25 bar
1 att = 1 kp/cm2 = 0,980 665 bar
1 kcal = 4,186 8 kJ
1 erg = 107 J
1 kcal/h = 1,163 W
1 PS = 75 kpm/sec = 0,735 498 75 kW
1 M (Maxwell) = 108 Wb
1 Gs (Gauss) = 104 T
1 Oe (Oerstedt) = (1/4) 103 A/m
, , ..
1609 m
1 mile 1609 m 1 ,
1 mile
1 hr
1 hr = 3600 sec 1= ,
3600 sec
mile mile 1609 m 1 hr 75 1609 m m
75 75 = 33,52 .
hr hr 1 mile 3600 sec 3600 sec sec
4 . .
Gauss D = D = 4 D = 4 D = 4 D =
Gauss B = 0 B = 0 B = 0 B = 0 B = 0
Faraday E = (/t)B E = (/t)B E = (/t)B cE = (/t)B cE = (/t)B
B = A B = A B = A B = A B = A
2 = (1/0) 2 = 4 2 = 4c2 2 = 4 2 =
5
,
, , (, , ) q ( ).
: Q = VdQ. dV, dS d V (
, , 0). , Q q
V.
J, K (, ) i ( ).
: I = SdI. dS d S (
J, K 0). , I i S.
() dS
d S
dI = dQ , : dS
S dt V V
S: ( Gauss), dV
V: S,
dS = indS: S, V .
: , ,
S, ( )
.
()
, , :
J = , , :
t
J = Jx + Jy + Jz
x y z
1 1
= ( rT JT ) + J + J z
rT rT rT z
1 2 1 1
= 2
r r
r Jr + ( )
r sin
( J sin ) +
r sin
J .
6 . .
S, :
i n ( J + J ) = K , : dS = indS
t +
dS
: S S
in: S, +
J: J, S, .
( i,
, ):
,
S S
Gauss (, .).
( q,
, ):
, Gauss S S
(, .).
: p = qd q , d 0 , p(t ) =
r(r, t )dV .
V
d = , ( qj) ( +qj).
: dp = {PdV, pSdS, pd, p}, dV, dS, d, .
P ( V, S, ):
p = P, p = i n ( P+ P ) , p = 2rT iT P (rT 0) , q p = 4r 2 i r P(r0) ,
.
: (A , , q .)
pS = d, p = d, p = qd.
1
: m = iS i , S 0 , m(t ) =
2 r J(r, t )dV .
V
S = , i.
: dm = {MdV, mSdS, md, m}, dV, dS, d, .
M ( V, S ):
J M = M , K M = i n ( M + M ) , iM = 2rT i M (rT 0) .
: (A .)
mS = (ind)K+, m = d(ii+),
m|| = KS, m = iS.
7
, Gauss
(V/m): , Fe = qE.
, , D (C/m2)
: D = 0E + P, .
D = E ,
(F/m) .
D dS = dQ
S V
S,
D= i n ( D+ D ) = (r
T DT ) rT 0
=
2
(r 2
Dr , ) r 0
=
q
4
V
E dr = 0
E=0 i n ( E+ E ) = 0 (r
T E
) rT 0
=0
dS rir
S dS= indS
V + S
rTiT i
dr
: /s = 0, s = {x, y, z, },
Es = 0, .
*
(/1 = /2 = 0) (/ = 0, /z = 0) (/x = /y = 0)
S: , S:
S:
L ( ), S0
1 1
D(r ) = i r
4r 2
dQ D(rT ) = iT
2rT L
dQ D(rT ) = i z D( z = ) +
1
S0
dQ
V V V
dQ: dQ: dQ: z < z
r< r r < r L S0
*
D(z = ) , ..
.
8 . .
: dQ = jdQj dQj Dj(r) Ej(r),
D(r) = jDj(r) E(r) = jEj(r).
.
.
( , j(r) = (r), .)
: J = gE ( Ohm),
g (S/m) .
: g >> /T, T .
( )
/g: = ( J ) = J (i J ) .
g g
/g: = + ( i n J ) .
g+ g
E
: g ( 0, ), J = gE.
I R =
SR
J dS R , U R =
E dr , / R = 1/ G = U
+
R / IR .
: , Q , D = E.
QC =
SC
D dSC , U C =
+
E dr , I C = dQC / dt ,
C = QC /U C .
: , ( ) Fs .
1 +
= e =
q
Fs dr = = U s =
+
E dr .
, +
. .
9
, Ampere, Faraday
(, ) B (Wb/m2 = ):
, Fm = qvB.
(A/m)
: = (1/0) , M .
= ,
(/m) .
B dS = 0
S
B = 0 i n ( B+ B ) = 0 (r
T BT ) =0 (r 2
Br , ) =0
. S, rT 0 r0
V
H dr = dI
S H = J in ( H+ H ) = K (r
T H ) =
i
,
rT 0 2
. S
dS dS S dS = indS rir
S
+ S rTiT
V i
dr
: , :
ix iy iz iT rT i iz ir ri r sin i
1 1
H= = = 2
x y z rT rT z r sin r
Hx Hy Hz HT rT H Hz Hr rH r sin H
SdI = 0 (. J = 0 .).
, H
,
J = H .
s={x, y, z, }, /s = 0 :
Js, = 0, Hs = 0, ., , Hs 0.
Js, = 0, Hs = 0, ., Hs 0.
10 . .
( )
(/ = 0 J = 0) (/z = 0 Jz = 0)
, ,
rT = ., z = . || ( L) .
izK0 rT=a: H(rT < a)= 0, H(rT > a) = iK0a/rT ixK0 y = 0: H = iz[H0 + (K0/2)sgn(y)]
: , m, B = H.
m =
SL
B dS L , . = Nm ( N = )
1
I L =
N H dr , U L = d / dt , L = / I L .
i: m ,i =
B dS
Si
i i U m ,i =
Li
H i dri
Rm ,i = 1/ Gm ,i = U m ,i /m,i .
: em ,i = N i I i .
Kirchhoff:
j i j
( )ij m,i = 0 , i ( )i U m,i = i
( )i em , i .
: (d/dt)SBdS 0, :
Edr = (d/dt)SBdS, E = (/t)B ., SDdS = 0, D = 0 .
:
s={x, y, z, }, /s = 0 :
Bs/t = 0, E,s = 0, ., E,s 0.
Bs/t = 0, E,s = 0, ., E,s 0.
, B(r, t):
, H E, J (/t)B .
11
, Maxwell
Maxwell: [ , S
( ) , .]
S
S,
V
S
D dS =
dQ
V
D = i n ( D+ D ) = (r
T DT ) rT 0
=
2
(r 2
Dr , ) r 0
=
q
4
S
B dS = 0 B = 0 i n ( B+ B ) = 0 (r
T BT ) rT 0
=0 (r 2
Br , ) r 0
=0
,
S
d
E dr = dt BdS S
E =
B
t
i n ( E+ E ) = 0 (r
T E
) rT 0
=0
H dr
d
H = J +
D
t
in ( H+ H ) = K (r
T H ) =
i
2
dt DdS
rT 0
= dI +
S S
: s={x, y, z, }, /s=0
Js, = 0, Es = 0 Hs = 0.
Js, = 0 = 0, Hs = 0 Es = 0.
[ , J .]
: (, ) = ., :
2 1
E 2 E = + J , B = Edt ,
2
t t
2
2 H 2 H = J ,
t
D = ( H J ) dt ,
:
.. 2E = (E) (E),
.. ix2E = 2Ex.
, (, J).. :
, ,
, .
12 . .
( iz), {, , c = ()},
:
1
H = i z E , Z = c = (c)1 = (/). [ , Z0 = = (0/0) = 120 .]
Z
, K = iyK0f(t) z = 0:
E = i y 1 2 c K 0 f (t z / c ), H = i x 1 2 K 0 f (t z / c )sgn( z ) .
(= ):
Ez = 0 Hz = 0 ( z = ) H = Hz(rz)f(t z/c), E = iz (cH).
K = izc.
, CL = .
: A(r, t) (r),
A(r, t) = Re{(r)exp(jt)}, /t j.
, (r) A(r, ) A(r).
z = +, (r) = (r)exp(jz).
Maxwell (): D = , B = 0, E = jB, H = J + jD .
1
: 2E + k 2E = + J , 2 H + k 2 H = J , k2 = 2.
t
, :
: Ez = E0ez (r ) exp( jz ), H z = H 0 hz (r )exp( jz ) ,
2ez (r ) + h 2ez (r ) = 0, 2 hz (r ) + h 2 hz (r ) = 0 , h2 = k2 2.
ez = 0 i n hz = 0 h.
:
1
E = j 2 E0 ( ez ) H 0 i z ( hz ) exp( jz ),
h
1
H = j H 0 ( hz ) + E0 i z ( ez ) exp( jz ).
h2
( ):
( Hz = 0) ( Ez = 0).
1
TM : H = i z E , ZT = / < Z. TE : E = ZTE i z H , ZT = / > Z.
ZTM
: (/c)2 2 = h2 ( h = hnm, / ).
() c , nm = hnm c = ( = 0). > c.
( >> c), {, } ( c, ZT Z, ZT Z).
13
,
d
:
S
N dS +
dt Vwem dV =
V
E ( JdV + KdS I + id I i )
N = E H ( Poynting), wem = we + wm (. = . + . ),
D ( r ,t ) B ( r ,t )
we =
E(D) dD wm =
H (B ) dB
2
1
2 E ,
1
2 H 2
0 D = E 0 B = H
: , P = EJdV = IRUR.
2 2
R, G = ., P RIR = GUR .
: , We = wedV, dWe/dt = ICUC.
2 1 2
C = ., We CUC = C QC .
: , Wm = wmdV, dWm/dt = ILUL.
2 1 2
L = ., Wm LIL = L .
: , P = EJdV = eIs.
q
Fem = q E i r .
4r 2 r 0
, .
( )
, ( , Fe, > 0 Fm, > 0):
Fe, = We ( , , Q) = + We ( , , U ), Fm , = Wm ( , ,m ) = + Wm ( , , I ) .
, ( , Te, > 0 Tm, > 0):
Te, = We ( , , Q) = + We ( , ,U ), Tm , = Wm ( , ,m ) = + Wm ( , , I ) .
, V ( , pe,V > 0 pm,V > 0):
pe,V = We (V , , Q) = + We (V , ,U ), pm,V = Wm (V , ,m ) = + Wm (V , , I ) .
V V V V
14 . .
: pj t < t,
t
p
1
P(r, t ) =
V j V
j = P0 (r, t ) +
G
p ( r, t , E(r, t) ) dt = P(E).
: mj B t < t,
t
m
1
M (r, t ) =
V j V
j = M 0 (r, t ) +
G
M (r, t , B(r, t )dt = ().
: vj qj t < t,
t
q v
1
J (r, t ) =
V j V
j j = J 0 (r, t ) +
G
J ( r, t , E(r, t) ) dt = J(E).
1
: , D =0E + P(E), = 0 B M(B) = 0[ + ()], J = J(E).
: P = P( E )i E , M = M ( H )i H , J = J ( E )i E .
: P = 0 e E D = E , M = m H B = H , J = g E ,
( )
: = 0 I + e = ( e = ),
= ( I + ) = . (
0 m m = . ),
g = .
: P = 0 eE D = E, M = m H B = H, J = gE .
:
B = 0M 0 + H , , = 00 + ( = I ),
D = P0 + E , , D = 0 + ( = I ).
: = , = .
: :
P, M B
Pmax, max
Pmax, max
0
P = 0e, M = mH,
max
cr, cr ,
15
: D = 0 + .
:
( E ) = P0 , E = 0 . , ,
,
E dS = dQ P dS = dQ
S
V S
0
V
,
E dr = 0 .
( E).
D2 ( = 0, D = D1 + D2):
D2 P
D2 = 0, = 0 J m . , ,
D2
,
S
D2 dS = 0,
dr =
dI
S
m .
( D2 H).
: = 00 +
B:
B M
B = 0, = J + 0 0 = J . , ,
B
,
S
B dS = 0,
dr = dI .
S
( )
2 ( J = 0, = 1 + 2):
( H 2 ) = 0 M 0 m , H 2 = 0 . , ,
,
S
H 2 dS =
dQ , H
V
m 2 dr = 0 .
( 2 ).
: .
: D = D(E) [= iD(E) ]
D dS = dQ
S V
E dr = 0 , .
: = () [= iB(H) ]
B dS = 0
S
H dr = dI , .
S
( L, S) () H(B):
Thevenin ,
Ampere , ( NI )Th = Rm ,Thm + LH ( B =m S ) .
16 . .
, m
:
:
r
E = 0, E = (r ) (r0 ) = r0
E(r) dr ( ).
: ( = , ).
B = 0 B = A ( A = 0).
A dr = m (= ).
m:
r
J = 0 ( H = 0), H = m m (r ) = m (r0 ) r0
H (r) dr .
: .
{, }:
{B = 0, E = /t} B = A , E = A
t
[ ]
R = r r, R0 = r0 r,
r0 R0
R = |R| = |r r|, R0 = |R0| = |r0 r|.
[]
R = ( x x ) i x + ( y y ) i y + ( z z ) i z R
r
= rT iT rTiT + ( z z ) i z r [ = ]
= ri r r ir , 0
( x x ) + ( y y ) + ( z z ) ( x x ) + ( y y )
2 2 2 2 2
R= RT =
iT cos ( ) sin ( ) iT
i = i ,
sin ( ) cos ( )
ir cos cos + sin sin cos cos sin + sin cos cos sin sin ir
i = sin cos + cos sin cos sin sin + cos cos cos cossin i
i sin sin cos sin cos i
= .
17
( )
, = , :
1 dQ qj
1
dQ = {(r)dV, (rS)dS, ()d} qj: (r ) =
4 R
+
4 j R j
,
1 RT2 1 RT2
d = {(r)dS, ()d} j: ( rT ) =
4
d ln 2
RT 0 4
j
j ln 2 ,
RT 0
1 dp R pj R
1
dp = {P(r)dV, pS(rS)dS, p()d} pj: (r ) =
4 R 3
+
4 j
R3
,
p x p cos
p = p0ix : ( r ) = 0 2 2 = 0 ,
2 x + y 2 rT
p i R pS 0
pS0 S, indS:
4 S
(r ) = S 0 dS n 3 =
R 4
.
, g = , :
1 dQ
dQ = { ( r) dV , ( rS ) dS , ( ) d }, q : ( r ) =
4g R
,
q = .
, = , :
1 dm dS R dm
B m(t): ( r, t ) =
4 dt S R 3
=
4 dt
,
dS = () S (= ),
= S(dSR)/R3 = , S.
m, = , :
1 dS R
B i: m ( r ) = i
4 S R 3
= i.
4
, = , /t = 0, :
J ( r ) dV
[J(r)dV] = {J(r)dV, K(rS)dS, i()dr}: A (r ) =
4 R
V
,
dm R
dm = {M(r)dV, mS(rS)dS, m()d} mj: A(r ) =
4 R3
.
, = ( Biot-Savart) , :
1 J ( r ) dV
[J(r)dV] = {J(r)dV, K(rS)dS, i()dr}: H=
4 R3
V
R.
i, j, = ( Neumann):
m ,ij dri dr j
Lij =
ii
=
4
i
Rij
j
(m,ij = . j, ii).
18 . .
{, }, 0, 0:
1 ( r, t ) dV J ( r, t ) dV
(r, t ) =
40 R
, A(r, t ) = 0
4 R
,
t = t R/c.
r0 (= )
, :
,
,
( ),
, .
, .
, r0 , ..:
dQ 1 1 dpR R R dmR R R
R
dQ ,
R R0 R 3 R
dp 3 30 ,
R0 R 3
R R0
dm 3 30 .
1
: ( (r ) ) = (r ) + P0 2 = (r ) ,
= 0
P = 0
0
: ( (r ) ) = 0 = 0 . 2
= 0
: ( g (r ) ) = (r ) 2 = 0 .
g = 0
=0
1
( /t = 0): ( A ) = J 2 A = J ,
= 0
A = 0
: ( (r )m ) = 0 2m = 0 .
= 0
+ pS (rS )
: + = (rS ) + i n ( P0 + P0 ) , + = ,
n + n p
+ d
: + = 0 , + = m .
n + n dt
+
: g+ g = (rS ) , + = 0 ,
n + n
1 1
: i n A + A = K , i n ( A + A ) = mm S ,
+
m +
: + m = 0 , m + m = i .
n + n
19
, ,
: 2 = ( ) ,
: 2A = (A) ( A),
is(2A) = 2(isA) = 2As s = {x, y, z}.
2 2 2
2 = + +
x 2 y 2 z 2
1 1 2 2
= rT + +
rT rT rT rT2 2 z 2
1 2 1 1 2
= 2 r + sin + .
r r r r 2 sin r 2 sin 2 2
Laplace
= {, , Ax, Ay, Az, m, , m}: Vc
c, g c, c dS
V, : 2 = f , S
S, V, rc
dS
L = (rS):
rS
Dirichlet, L = ( rS ) = S (rS ) , dV
r
Neumann, L = = nS (rS ) , V
n S , g,
( rS ) dS = f ( r ) dV ,
0
nS
S V
, L = Dirichlet, Neumann,
, L = ( rS ) + ( rS ) = * ( rS ) ,
n S
(rS) > 0.
:
Dirichlet: gc >> g c >> , m c >> , c << ,
Neumann: gc << g c << , m c << .
E
2 = f V, L = * S = + , :
1 1 1
: : = f (r ) (r ) =
f (r )dV +
f c (rc )dVc .
2
4 R Rc
V Vc
*
: = 0 V L = L S.
2
20 . .
s = {x, y, z, rT, , r, }, 2 = f = (s), :
f = (1/hs2)f1(s), hx = hy = hz = hT = hr = 1, h = r = rsin, h = r,
S s = s1,2 = /n = /hs,
S in is /n = 0.
= 0 /n = 0
:
, g ( V).
z , g, z , g,
:
dQ . dQ . ,
dp . = dp .
,
z=0 (z = 0) ( ).
Vc
:
c, g c, c , :
dQc .
>> <<
dpc .
gc << g, c << , c >> ,
, g, , :
, g,
gc >> g, c >> , c << .
I: 1, g1, 1 1, g1, 1
:
21 2 g1 2 2
dQ2 c = dQ2 , dQ2 c = dQ2 , i2 c = i2 .
1 + 2 g1 + g 2 1 + 2
: 1 2.
21
( a)
: :
=U =U () = 0
a dQ a dQ
0 0
V Vc Vc V
: :
() = U () = 0
dQ dQc QU dQc dQ
0 c 0 c
2
a a a a2
dQc = dQ, c = . QU = 4aU , dQc = dQ, c = .
, :
1 1 1
(r ) =
4
dQ *
R (r, r ) R (r, r )
, :
:
, Q Q, g .
:
:
o ( i), r = . (r < a, r > a).
o inH = Hn = 0 r = a
:
o ( V),
o i, ,
o rc = a2/r, ic = (r/a)i.
22 . .
( a)
:
: (r = , = ), d, .
|a = 0:
, , c = (rc = c = a2/, c = ).
1 RT2 (rT ; rT )
: ( rT , ) =
4
d ln *2
RT (rT ; rT )
,
2
r
R ( rT ; rT ) = rT 2rT rT cos ( ) + r , R ( rT ; rT ) = T rT2 2rT rT cos ( ) + a 2 .
2
T
2
T
2 *2
T
a
(/n)|a = 0 < a ( ):
, , c = + (rc = c = a2/, c = ).
(/n)|a = 0 > a ( ):
, , c = + (rc = c = a2/, c = ),
0 = r0 = 0.
(/n)|a = 0 d:
1 R 2 (r ; r ) R*2 (r ; r )
( rT , ) =
4
d ln T T T 2 2T T T , RT2 = ..., RT*2 = ... .
rT L
I (1) II (2) 1 1 2 2
x 1c x 2c 2c 0 x
0 0 0
a 1 a 1 2 a 1 2
21
2 > a 1c = , 2c = 2 1 , 1 = a2/2, 2c 0
1 + 2 1 + 2
I (1) II (2) 1 1 2 2
x 0 0 1c x 2c 2c x
0 0 0
a 2 a 1 2 a 1 2
23
:
E D q dQ d
E J g q dQ d
, /z = 0 iz z iz 1 i z Jz d
:
,
/.
:
Jacobi:
1
(
i(,nj) = i(n1,1)j + i(+n1,1)j + i(,nj1)1 + i(,nj+1)1 ,
4
)
1
(
i(,nj), k = i(n1,1)j , k + i(+n1,1)j , k + i(,nj1)1, k + i(,nj+1)1, k + i(,nj, k1)1 + i(,nj, k1)+1 .
6
)
Gauss-Seidel ():
1
(
i(,nj) = i(n1,) j + i(,nj)1 + i(+n1,1)j + i(,nj+1)1 ,
4
)
1
(
i(,nj), k = i(n1,) j , k + i(,nj)1, k + i(,nj), k 1 + i(+n1,1)j , k + i(,nj+1)1, k + i(,nj, k1)+1 .
6
)
:
1
(
i(,nj) = (1 + ) i(n1,) j + i(,nj)1 + i(+n1,1)j + i(,nj+1)1
4
)
(
i(n1,1)j + i(,nj1)1 + i(+n1,1)j + i(,nj+1)1 . )
Rayleigh-Ritz
( r; 1 , 2 , 3 ,...) = f 0 (r ) + f (r) , :
n
n n
f 0 ( r =rS ) = ( r =rS ) ,
f n ( r =rS ) = 0 , ( n, n 0)
( f ) ( f
V
n n ) dV = 0 , n n.
: n =
( f ) ( f ) dV
V
n
.
0
f dV
2
n
V
24 . .
= X(x)Y(y), 2 = 0 X = K x X , Y = K yY , Kx + Ky = 0.
X(x):
Kx = 0 X(x) = {x, 1},
Kx = k2 < 0 X(x) = {sin(kx), cos(kx)},
x = k2 > 0 (x) = {exp(kx), exp(kx)}, X(x) = {sinh(kx), cosh(kx)}.
: {} = ,
: k > 0.
: /
sin ( ) = sin cos cos sin ,
( sin ) = cos , ( cos ) = sin , cos ( ) = cos cos sin sin ,
( exp ) = exp , ( exp( ) ) = exp , exp ( ) = exp exp ( ) ,
= 1, X = cos [ k ( x x0 ) ] , X = cosh [ k ( x x0 ) ] .
o (x = +) = 0, :
X = exp ( kx ) = cosh ( kx ) sinh ( kx ) .
o (x = ) = 0, :
X = exp ( + kx ) = cosh ( kx ) + sinh ( kx ) .
25
Y(y): , Ky = Kx ( k).
:
,
.
y
(.. y = b): L = f(x)
b
o Xn(x) kn
L4 = 0
L3 = 0
(x = 0, x = a),
2 = 0
o Yn(y) ,
o = nAnXn(x)Yn(y), x
A (L Y )
0 L2 = 0 a
o L = f n n y =b
X n ( x) = f ( x) ,
n
0 ( n n ) ,
a
o Xn(x):
0
X n ( x) X n ( x)dx = 1 + n ,0
a ( n = n ) ,
2
a a
o An: An (L Yn ) y = b
0
dxX n2 ( x) =
dxf ( x) X ( x) .
0
n
= (x, y, z) = X(x)Y(y)Z(z),
2 = 0 KxX = 0, Y yY = 0 Z zZ = 0, Kx + Ky + Kz = 0.
, . z = c, L = f(x, y).
= nmAnmn(x)m(y)nm(z)
a b a
b
Anm X n ( x)dx Ym2( y )dy (L Z nm ) z = c =
dxX n ( x) dyYm( y ) f ( x, y ) .
2
0 0 0 0
26 . .
d dRT d 2F
= RT(rT)F(), = 0 rT 2
Tr = K R
T T 2
= K F , K + K = 0.
drT drT d
F():
K = 0 F() = {, 1},
K = m2 < 0 F() = {sin(m), cos(m)},
= m2 > 0 F() = {exp(m), exp(m)}, F() = {sinh(m), cosh(m)}.
X(x) ,
: m > 0,
m = , (rT, + 2) = (rT, ).
RT(rT): = rT/a, a = ,
T = = 0 RT ( T ) = {1, ln T } ,
T = = m2 > 0 RT ( T ) = { Tm , T m } ,
T = = m2 < 0 RT ( T ) = {sin(m ln T ), cos(m ln T )} .
:
ln T = rT = 0, ,
Tm = rT = 0, T+m = rT = ,
sin(m ln T), cos(m ln T) rT = 0, ,
RT(rT a) RT.
:
o RT(rT = rT0) = 0, :
m m
r r r r
RT ( rT ) = ln T , RT ( rT ) = T T 0 , RT ( rT ) = sin m ln T .
rT 0 rT 0 rT rT 0
o (d/drT)RT|rT=rT0 = 0, :
m m
r r r
RT ( rT ) =, RT ( rT ) = T + T 0 , RT ( rT ) = cos m ln T .
rT 0 rT rT 0
: = m2 0 m = .
m = 0 F0 = 1, RT 0 ( T ) = {1, ln T } ,
m = 1, 2, 3, ... Fm() = {sin(m), cos(m)}, RTm ( T ) = { Tm , T m } .
2
:
0
dFj ( ) Fk ( ) = 0 Fj Fk.
2 2 2
0
12 d = 0,
0
sin 2 m ( 0 ) d =
0
cos 2 m ( 0 ) d = .
:
m ( ) .
27
:
A + B = B + A, B+A
A A+B
A B = A + (B),
A + (A) = 0, AB
B
A + (B + C) = (A + B) + C.
:
kA
B = kA, :
A
o A, kA
kA kA
o = |k|A,
k>1 0 < k < 1 1 < k < 0 k < 1
o B A, k > 0,
o B A, k < 0.
k(A + B) = kA + kB,
(k1 + k2)A = k1A + k2B.
() : A A
= AB = AB cos, A B,
AB = BA, B
i iA
A(kB) = k(AB) = kAB ( ),
iA = A i.
() :
C=AB
C = A B = B A, :
o C = AB |sin| ( = A B), B
o A B,
A
o
( A = , B = , 0 < < ).
:
( )C = (B C)A = (C A)B = ( )C = (C )A = ( C)B.
:
( ) C = (C)B (BC)A.
( )(C D) = (C)(BD) (BC)(AD)
= [( ) C]D = [( C) D] = [(C D) ], .
28 . .
, ,
z
z = .
dV
iz dSz
iz
dr dSy
r iy
dz iy
dx
0 ix dSx
y dy
y = .
x = .
x (x, y, z)
z
z = .
dV drT
iz dSz dr
i dS
= .
r iT iz dz
rT = . dST
i
0 y iT rTd
rT
(rT, , z)
z
r = .
dV
= . ir
ir dSr rd
i i dr
r
dS
dS dr
i
= .
rsind
0 y
rT
(r, , )
29
*
x (, ), [m] rT (0, ), [m] r (0, ), [m]
( ), s1, s2, s3 y (, ), [m] (0, 2), [rad] (0, ), [rad]
[] z (, ), [m] z (, ), [m] (0, 2), [rad]
x: rT: r:
**
y: : :
sj = .
z: z: :
***
i1, i2, i3 ix, iy, iz iT, i, iz ir, i, i
xi x + y i y + z i z r Ti + z i z rir
r =
h1, h2, h3 1, 1, 1 1, rT, 1 1, r, rsin
hj
30 . .
z = .
y
x= rT cos = r sin cos y
y= rT sin = r sin sin rT
z= z= r cos
x
0 x
2 2
(x + y ) = rT = r sin
**
arctan2(y/x) = = = .
z
z= z= r cos
2 2 2
(x + y + z ) = (rT2 2
+z ) = r z
* r
arctan[(x2 + y2)/z] = *
arctan(rT/z) =
**
arctan2(y/x) = = rT
0
*
arctan (0, ), .
**
arctan2 ,
(0, 2), ( 2)
.
:
z = . iy
i z 1 0 0 i z i
iT
i = 0 cos sin i , y
T x ix
i
0 sin cos i y
rT
i z 1 0 0 iz
i = 0 cos sin i .
x T 0
x
i
y 0 sin cos i
:
= . iz
i r cos sin 0 i z ir
i = sin cos 0 i , z rT
T iT
i 0 0 1 i
i
i z cos r
sin 0 i r
i = sin cos 0 i .
T 0
i 0 0 1 i
31
iT i, y
(1, 2) (2 1) i2 iT2
() z, : i1
iT1
iT 2 cos(2 1 ) sin(2 1 ) iT 1
= 2
. 1
i 2 sin(2 1 ) cos(2 1 ) i 1 0 x
, ir, i i,
(1, 2) (1, 2), :
ir2 cos2 cos1 + sin2 sin1 cos(2 1) cos2 sin1 + sin2 cos1 cos(2 1) sin2 sin(2 1) ir1
i2 = sin2 cos1 + cos2 sin1 cos(2 1) sin2 sin1 + cos2 cos1 cos(2 1) cos2 sin(2 1) i1
i2 sin1 sin(2 1) cos1 sin(2 1) cos(2 1) i1
, ..,
ir2i1 = cos2sin1 + sin2cos1cos(2 1).
: ijij = 1, ijij1 = 0
: ij ij = 0, ij ij1 = ij2 (i4 = i1, i0 = i3)
32 . .
(f) = 0 (fg) = fg + gf
( F) = 0 (F G) = G( F) F( G)
1 2
2 = 2 () 2(fg) = f2g + 2(f)(g) + g2f
c 2 t 2
x = .: rT = . = a: r = . = a:
1 1
y
K y + Kz
z a
K + K z
z ( K sin ) + K
a sin
y = .: = .: = . = 0:
1 1
Kz + Kx Kz + KT K + ( rK r )
z x z rT r sin 0 r r
z = .: z = .: = .:
1 1
x
Kx + K y
y ( rT KT ) + K ( rK r ) + K
rT rT r r
= i3( K).
= k, /s3 = 0.
Gauss:
Stokes:
( F) dS = F dr, (f ) dS =
S S
fdr.
Green:
f ( g ) dS =
f g + (f ) (g ) dV , ( f g gf ) dS = ( f g g f ) dV
2 2 2
S V S V
33
f f f f 1 f f f 1 f 1 f
, f = ix + iy + iz iT + i + iz ir + i + i
x y z rT rT z r r r sin
, 1 1 1 2 1 1
Fx + Fy + Fz ( rT FT ) + F + Fz 2
r Fr +
( ) ( F sin ) + F
F = x y z rT rT rT z r r r sin r sin
ix iy iz iT rT i iz ir ri r sin i
, 1 1
2
F = x y z rT rT z r sin r
Fx Fy Fz FT rT F Fz Fr rF r sin F
2 f 2 f 2 f 1 f 1 2 f 2 f 1 2 f 1 f 1 2 f
, + + rT + + r + sin +
x 2 y 2 z 2 rT rT rT rT2 2 z 2 r 2 r r r 2 sin r 2 sin 2 2
2 f =
2 F FT 2 F
i x 2F = 2 Fx iT 2F = 2 FT i r 2F = 2 Fr F
r sin + ( F sin ) +
r 2 r 2 r 2 sin
2 F F 2 F 1 F
i y 2F = 2 Fy i 2F = 2 F + 2 T 2 i 2F = 2 F + 2 2 sin 2 r F cos
, r r r sin 2
is2F = 2 F F 1
i z 2F = 2 Fz i z 2F = 2 Fz i 2F = 2 F + 2 2 sin r + cos F
r sin 2
i x ( A ) Fx 1 1 1
iT ( A ) FT A F i r ( A ) Fr A F A F
rT r r
1 1
, +i y ( A ) Fy 1 +i ( A ) F + A Fr A F cot
(A)F = +i ( A ) F + A FT r r
rT 1 1
+i z ( A ) Fz +i z ( A ) Fz +i ( A ) F + A Fr + A F cot
r r