You are on page 1of 51

N

.V
MOT TRAM BAI TAP

M
HNH HOC LP 9.

O
C
T.
Phan 2: 50 bai tap c ban.
TO
C
O
EH
D
Bai 51:Cho (O), t mot iem A nam ngoai ng tron (O), ve hai tt AB va AC
vi ng tron. Ke day CD//AB. Noi AD cat ng tron (O) tai E.
1. C/m ABOC noi tiep.
2. Chng to AB2=AE.AD.
3. C/m goc AOC = ACB  va BDC can.
4. CE keo dai cat AB I. C/m IA=IB.

N
B

.V
A
O

M
E

O
C

Hnh 51

1/C/m: ABOC nt:(HS t c/m)


C
T.
2/C/m: AB2=AE.AD. Chng minh ADB ABE , v co E
 chung.
 = 1 s cung BE
S ABE  (goc gia tt va 1 day)
TO

2
1
S  = s BE
BDE  (goc nt chan BE
)
2
3/C/m AOC
 = ACB

C

* Do ABOC nt AOC = ABC (cung chan cung AC); v AC = AB (t/c 2 tt cat


nhau) ABC can A ABC
 = ACB
 AOC  = ACB 
O

 = 1 s BEC
* s ACB  = 1 s BEC
 (goc gia tt va 1 day); s BDC  (goc nt)
2 2
EH

 = ACB
BDC  ma  = BDC
ABC  (do CD//AB) BDC
 = BCD
 BDC can
B.
4/ Ta co I chung;  (goc gia tt va 1 day; goc nt chan cung BE)
 = ECB
IBE
IE IB
IBEICB = IB2=IE.IC
D

IB IC
 = 1 s ( DB
Xet 2 IAE va ICA co I chung; s IAE  ) ma BDC can B
 BE
2
DB  s IAE
 = BC   = 1 s CE=
 = s (BC-BE)  s ECA

2
IA IE
IAEICA = IA2=IE.IC T vaIA2=IB2 IA=IB
IC IA
Bai 52:
Cho ABC (AB=AC); BC=6; ng cao AH=4(cung n v o dai), noi tiep
trong (O) ng knh AA.
1. Tnh ban knh cua (O).
2. Ke ng knh CC. T giac ACAC la hnh g?
3. Ke AKCC. C/m AKHC la hnh thang can.
4. Quay ABC mot vong quanh truc AH. Tnh dien tch xung quanh cua

N
hnh c tao ra.

.V
A
1/Tnh OA:ta co BC=6;
C' ng cao AH=4

M
K
AB=5; ABA vuong
BBH2=AH.AH
BH 2 9

O
O
AH= =
AH 4
25
AA=AH+HA=

B
H
C AO=
25
4
T.
C 8
A' 2/ACAC la hnh g?
Do O la trung iem AA
TO

va CCACAC la
Hnh 52

Hnh bnh hanh. V AA=CC(ng knh cua ng tron)ACAC la hnh ch


C

nhat.
3/ C/m: AKHC la thang can:
O

 ta co AKC=AHC=1vAKHC noi tiep.HKC=HAC(cung chan cung HC) ma


OAC can OOAC=OCAHKC=HCAHK//ACAKHC la hnh thang.
 Ta lai co:KAH=KCH (cung chan cung KH) KAO+OAC=KCH+OCAHnh
EH

thang AKHC co hai goc ay bang nhau.Vay AKHC la thang can.


4/ Khi Quay ABC quanh truc AH th hnh c sinh ra la hnh non. Trong o
BH la ban knh ay; AB la ng sinh; AH la ng cao hnh non.
1 1
D

Sxq= p.d= .2.BH.AB=15


2 2
1 1
V= B.h= BH2.AH=12
3 3
Bai 53:Cho(O) va hai ng knh AB; CD vuong goc vi nhau. Goi I la trung iem OA.
Qua I ve day MQOA (M cung AC ; Q AD). ng thang vuong goc vi MQ tai M
cat (O) tai P.
1. C/m: a/ PMIO la thang vuong.
b/ P; Q; O thang hang.
2. Goi S la Giao iem cua AP vi CQ. Tnh Goc CSP.
3. Goi H la giao iem cua AP vi MQ. Cmr:
a/ MH.MQ= MP2.
b/ MP la tiep tuyen cua ng tron ngoai tiep QHP.

C 1/ a/ C/m MPOI la thang


M P vuong.

N
V OIMI; COIO(gt)
S CO//MI ma MPCO

.V
H MPMIMP//OIMPOI
la thang vuong.
A
B b/ C/m: P; Q; O thang hang:

M
I O
Do MPOI la thang vuong
J IMP=1v hay QMP=1v
QP la ng knh cua (O)

O
Q; O; P thang hang.
Q 2/ Tnh goc CSP:
D
C Ta co
1
s CSP= s(AQ+CP) (goc
T.
2
co nh nam trong ng
Hnh 53
tron) ma cung CP = CM
TO

1 1
va CM=QD CP=QD s CSP= s(AQ+CP)= s CSP= s(AQ+QD)
2 2
1
= sAD=45o. Vay CSP=45o.
2
C

3/ a/ Xet hai tam giac vuong: MPQ va MHP co : V AOM can O; I la trung
iem AO; MIAOMAO la tam giac can M AMO la tam giac eu
O

cung AM=60o va MC = CP =30o cung MP = 60o. cung AM=MP goc


MPH= MQP (goc nt chan hai cung bang nhau.) MHPMQP pcm.
EH

b/ C/m MP la tiep tuyen cua ng tron ngoai tiep QHP.


Goi J la tam tron ngoai tiep QHP.Do cung AQ=MP=60o HQP can H va
QHP=120oJ nam tren ng thang HO HPJ la tam giac eu ma
HPM=30oMPH+HPJ=MPJ=90o hay JPMP tai P nam tren ng tron ngoai
tiep HPQ pcm.
D

Bai 54:
Cho (O;R) va mot cat tuyen d khong i qua tam O.T mot iem M tren d va
ngoai (O) ta ke hai tiep tuyen MA va MB vi mg tron; BO keo dai cat (O) tai
iem th hai la C.Goi H la chan ng vuong goc ha t O xuong d.ng thang
vuong goc vi BC tai O cat AM tai D.
1. C/m A; O; H; M; B cung nam tren 1 ng tron.
2. C/m AC//MO va MD=OD.
3. ng thang OM cat (O) tai E va F. Chng to MA2=ME.MF
4. Xac nh v tr cua iem M tren d e MAB la tam giac eu.Tnh dien
tch phan tao bi hai tt vi ng tron trong trng hp nay.

B
1/Chng minh
d
OBM=OAM=OHM=1v
2/ C/m AC//OM: Do MA

N
E O F
va MB la hai tt cat nhau
BOM=OMB va MA=MB

.V
D MO la ng trung trc
C A
H
cua ABMOAB.
Ma BAC=1v (goc nt chan

M
na tron CAAB. Vay
AC//MO.

O
Hnh 54

C/mMD=OD.
C
Do OD//MB (cung CB)DOM=OMB(so le) ma
T.
OMB=OMD(cmt)DOM=DMODOM can Dpcm.
3/C/m: MA2=ME.MF: Xet hai tam giac AEM va MAF co goc M chung.
TO

1
S EAM= sd cungAE(goc gia tt va 1 day)
2
1
S AFM= scungAE(goc nt chan cungAE) EAM=A FM
2
MAEMFApcm.
C

4/V AMB la tam giac eugoc OMA=30oOM=2OA=2OB=2R


Goi dien tch can tnh la S.Ta co S=S OAMB-Squat AOB
O

1 1
Ta co AB=AM= OM 2 OA 2 =R 3 S AMBO= BA.OM= .2R. R 3 =
2 2
EH

R2 3 Squat=
R 2 .120
=
R 2
S= R2 3-
R 2
(
=
)
3 3 R2
360 3 3 3

D

Bai 55:
Cho na (O) ng knh AB, ve cac tiep tuyen Ax va By cung pha vi na ng
tron. Goi M la iem chnh gia cung AB va N la mot iem bat ky tren oan AO. ng
thang vuong goc vi MN tai M lan lt cat Ax va By D va C.
1. C/m AMN=BMC.
2. C/mANM=BMC.
3. DN cat AM tai E va CN cat MB F.C/m FEAx.
4. Chng to M cung la trung iem DC.

x
D

y
M

N
.V
E C
Hnh 55
F
B

M
A
N O

O
1/C/m AMN=BMA.
Ta co AMB=1v(goc nt chan na tron) va do NMDCNMC=1v vay:
AMB=AMN+NMB=NMB+BMC=1v AMN=BMA.
2/C/m ANM=BCM:
C
T.
Do cung AM=MB=90o.day AM=MB va MAN=MBA=45o.(AMB vuong can
M)MAN=MBC=45o.
Theo c/mt th CMB=AMN ANM=BCM(gcg)
TO

3/C/m EFAx.
Do ADMN ntAMN=AND(cung chan cung AN)
Do MNBC ntBMC=CNB(cung chan cung CB)
AND=CNB
Ma AMN=BMC (chng minh cau 1)
C

Ta lai co AND+DNA=1vCNB+DNA=1v ENC=1v ma EMF=1v EMFN


noi tiep EMN= EFN(cung chan cung NE) EFN=FNB
O

EF//AB ma ABAx EFAx.


4/C/m M cung la trung iem DC:
EH

Ta co NCM=MBN=45o.(cung chan cung MN).


NMC vuong can M MN=NC. Va NDC vuong can NNDM=45o.
MND vuong can M MD=MN MC= DM pcm.

D

Bai 56:
T mot iem M nam ngoai (O) ke hai tiep tuyen MA va MB vi ng tron.
Tren cung nho AB lay iem C va ke CDAB; CEMA; CFMB. Goi I va K la
giao iem cua AC vi DE va cua BC vi DF.
1. C/m AECD nt.
2. C/m:CD2=CE.CF
3. Cmr: Tia oi cua tia CD la phan giac cua goc FCE.
4. C/m IK//AB.

A
F
K
C x
M

N
D

.V
I

M
B

O
Hnh 56

1/C/m: AECD nt: (dung phng phap tong hai goc oi)
2/C/m: CD2=CE.CF.
C
Xet hai tam giac CDF va CDE co:
T.
-Do AECD ntCED=CAD(cung chan cung CD)
-Do BFCD ntCDF=CBF(cung chan cung CF)
TO

1
Ma s CAD= s cung BC(goc nt chan cung BC)
2
1
Va s CBF= s cung BC(goc gia tt va 1 day)FDC=DEC
2
Do AECD nt va BFCD nt DCE+DAE=DCF+DBF=2v.Ma MBD=DAM(t/c hai tt
C

cat nhau)DCF=DCE.T va CDFCEDpcm.


3/Goi tia oi cua tia CD la Cx,Ta co goc xCF=180o-FCD va
O

xCE=180o-ECD.Ma theo cmt co: FCD= ECD xCF= xCE.pcm.


4/C/m: IK//AB.
EH

Ta co CBF=FDC=DAC(cmt)
Do ADCE ntCDE=CAE(cung chan cung CE)
ABC+CAE(goc nt va goc gia tt cung chan 1 cung)CBA=CDI.trong CBA co
BCA+CBA+CAD=2v hay KCI+KDI=2vDKCI noi tiep KDC=KIC (cung
D

chan cung CK)KIC=BACKI//AB.


Bai 57:
Cho (O; R) ng knh AB, Ke tiep tuyen Ax va tren Ax lay iem P sao cho
P>R. T P ke tiep tuyen PM vi ng tron.
1. C/m BM/ / OP.
2. ng vuong goc vi AB tai O cat tia BM tai N. C/m OBPN la hnh bnh
hanh.
3. AN cat OP tai K; PM cat ON tai I; PN va OM keo dai cat nhau J. C/m
I; J; K thang hang.

N
P J Q

N
K
M

.V
A B

M
O

O
Hnh 57

1/ C/m:BM//OP:
C
Ta co MBAM (goc nt chan na tron) va OPAM (t/c hai tt cat nhau)
MB//OP.
T.
2/ C/m: OBNP la hnh bnh hanh:
Xet hai APO va OBN co A=O=1v; OA=OB(ban knh) va do NB//AP
TO

POA=NBO (ong v)APO=ONB PO=BN. Ma OP//NB (Cmt) OBNP la


hnh bnh hanh.
3/ C/m:I; J; K thang hang:
Ta co: PMOJ va PN//OB(do OBNP la hbhanh) ma ONABONOJI la trc
C

tam cua OPJIJOP.


-V PNOA la hnh ch nhat P; N; O; A; M cung nam tren ng tron tam K,
O

ma MN//OP MNOP la thang canNPO= MOP, ta lai co NOM = MPN (cung


chan cung NM) IPO=IOP
  IPO can I. Va KP=KOIKPO. Vay K; I; J
thang hang.
EH


D

Bai 58:Cho na ng tron tam O, ng knh AB; ng thang vuong goc vi


AB tai O cat na ng tron tai C. Ke tiep tuyen Bt vi ng tron. AC cat tiep
tuyen Bt tai I.
1. C/m ABI vuong can
2. Lay D la 1 iem tren cung BC, goi J la giao iem cua AD vi Bt. C/m
AC.AI=AD.AJ.
3. C/m JDCI noi tiep.
4. Tiep tuyen tai D cua na ng tron cat Bt tai K. Ha DHAB. Cmr:
AK i qua trung iem cua DH.
Hnh 58
I

N
1/C/m ABI vuong can(Co
nhieu cach-sau ay ch C/m

.V
1 cach):
C -Ta co ACB=1v(goc nt chan
D J na tron)ABC vuong

M
C.V OCAB tai trung iem
N
K OAOC=COB=1v
AC=CB=90o.

O
cung
A B CAB=45 o. (goc nt bang
O na so o cung b chan)
H

C
ABC vuong can C. Ma BtAB co goc CAB=45 o ABI vuong can B.
T.
2/C/m: AC.AI=AD.AJ.
1
Xet hai ACD va AIJ co goc A chung s goc CDA= s cung AC =45o.
TO

2
Ma ABI vuong can BAIB=45 o.CDA=AIB ADCAIJpcm
3/ Do CDA=CIJ (cmt) va CDA+CDJ=2v CDJ+CIJ=2vCDJI noi tiep.
4/Goi giao iem cua AK va DH la N Ta phai C/m:NH=ND
C

-Ta co:ADB=1v va DK=KB(t/c hai tt cat nhau) KDB=KBD.Ma KBD+DJK= 1v


va KDB+KDJ=1vKJD=JDKKDJ can K KJ=KD KB=KJ.
-Do DH va JBAB(gt)DH//JB. Ap dung he qua Ta let trong cac tam giac
O

AKJ va AKB ta co:


DN AN NH AN DN NH
; ma JK=KBDN=NH.
EH

= = =
JK AK KB AK JK KB

D

Bai 59:
Cho (O) va hai ng knh AB; CD vuong goc vi nhau. Tren OC lay iem N;
ng thang AN cat ng tron M.
1. Chng minh: NMBO noi tiep.
2. CD va ng thang MB cat nhau E. Chng minh CM va MD la phan
giac cua goc trong va goc ngoai goc AMB
3. C/m he thc: AM.DN=AC.DM
4. Neu ON=NM. Chng minh MOB la tam giac eu.

E
1/C/m NMBO noi tiep:S
dung tong hai goc oi)

N
C
M 2/C/m CM va MD la phan
giac cua goc trong va goc
ngoai goc AMB:

.V
N
-Do ABCD tai trung iem
O cua AB va CD.Cung

M
A B
O AD=DB=CB=AC=90 o.
s
1
AMD= scungAD=45o.

O
2

D
C
T.
Hnh 59
TO

1
s DMB= scung DB=45o.AMD=DMB=45o.Tng t CAM=45o
2
EMC=CMA=45o.Vay CM va MD la phan giac cua goc trong va goc ngoai goc
AMB.
3/C/m: AM.DN=AC.DM.
C

Xet hai tam giac ACM va NMD co CMA=NMD=45 o.(cmt)


Va CAM=NDM(cung chan cung CM)AMCDMNpcm.
O

4/Khi ON=NM ta c/m MOB la tam giac eu.


Do MN=ONNMO vcan NNMO=NOM.Ta lai co: NMO+OMB=1v va
EH

NOM+MOB=1vOMB=MOB.Ma OMB=OBM OMB=MOB=OBMMOB


la tam giac eu.

D

Bai 60:
Cho (O) ng knh AB, va d la tiep tuyen cua ng tron tai C. Goi D; E theo
th t la hnh chieu cua A va B len ng thang d.
1. C/m: CD=CE.
2. Cmr: AD+BE=AB.
3. Ve ng cao CH cua ABC.Chng minh AH=AD va BH=BE.
4. Chng to:CH2=AD.BE.
5. Chng minh:DH//CB.

1/C/m: CD=CE:
Hnh 60
Do
d ADd;OCd;BEd

N
D
AD//OC//BE.Ma
C OH=OBOC la

.V
ng trung bnh
E cua hnh thang
ABED CD=CE.

M
2/C/m AD+BE=AB.
A B
O H
Theo tnh chat

O
ng trung bnh

cua hnh thang ta co:OC=


BE + AD
2
C
BE+AD=2.OC=AB.
T.
3/C/m BH=BE.Ta co:
1
s BCE= sdcung CB(goc gia tt va mot day)
TO

2
1
s CAB= s cung CB(goc nt)ECB=CAB;ACB cuong CHCB=HCA
2
HCB=BCE HCB=ECB(hai tam giac vuong co 1 canh huyen va 1 goc
nhon bang nhau) HB=BE.
C

-C/m tng t co AH=AD.


4/C/m: CH2=AD.BE.
O

ACB co C=1v va CH la ng cao CH2=AH.HB. Ma AH=AD;BH=BE


CH2=AD.BE.
EH

5/C/m DH//CB.
Do ADCH noi tiep CDH=CAH (cung chan cung CH) ma CAH=ECB (cmt)
CDH=ECB DH//CB.
D



Bai 61:
Cho ABC co: A=1v.D la mot iem nam tren canh AB.ng tron ng knh
BD cat BC tai E.cac ng thang CD;AE lan lt cat ng tron tai cac iem th
hai F va G.
1. C/m CAFB noi tiep.
2. C/m AB.ED=AC.EB
3. Chng to AC//FG.
4. Chng minh rang AC;DE;BF ong quy.

N
.V
Hnh 61

M
O
1/C/m CAFB noi tiep(S dung Hai iem A; Fcung lam vi hai au oan thang
BC)
2/C/m ABC va EBD ong dang.
3/C/m AC//FG: C
Do ADEC noi tiep ACD=AED(cung chan cung AD).
T.
Ma DFG=DEG(cung chan cung GD)ACF=CFGAC//FG.
4/C/m AC; ED; FB ong quy:
TO

AC va FB keo dai cat nhau tai K.Ta phai c/m K; D; E thang hang.
BACK va CFKB; ABCF=DD la trc tam cua KBCKDCB. Ma
DECB(goc nt chan na ng tron)Qua iem D co hai ng thang cung
vuong goc vi BCBa iem K;D;E thang hang.pcm.
C


O
EH
D
Bai 62:
Cho (O;R) va mot ng thang d co nh khong cat (O).M la iem di ong tren
d.T M ke tiep tuyen MP va MQ vi ng tron..Ha OHd tai H va day cung PQ
cat OH tai I;cat OM tai K.
1. C/m: MHIK noi tiep.
2. 2/C/m OJ.OH=OK.OM=R2.
3. CMr khi M di ong tren d th v tr cua I luon co nh.

N
P d

.V
O K

M
I
M

O
H

Q Hnh 62

C
T.
1/C/m MHIK noi tiep. (S dung tong hai goc oi)
2/C/m: OJ.OH=OK.OM=R2.
TO

-Xet hai tam giac OIM va OHK co O chung.


Do HIKM noi tiepIHK=IMK(cung chan cung IK) OHKOMI
OH OK
= OH.OI=OK.OM 
OM OI
C

OPM vuong P co ng cao PK.ap dung he thc lng trong tam giac vuong
co:OP2=OK.OM.T va pcm.
O

R2
4/Theo cm cau2 ta co OI= ma R la ban knh nen khong oi.d co nh nen OH
OH
khong oi OI khong oi.Ma O co nh I co nh.
EH


D
Bai 63:
Cho vuong ABC(A=1v) va AB<AC.Ke ng cao AH.Tren tia oi cua tia HB lay
HD=HB roi t C ve ng thang CEAD tai E.
1. C/m AHEC noi tiep.
2. Chng to CB la phan giac cua goc ACE va AHE can.
3. C/m HE2=HD.HC.
4. Goi I la trung iem AC.HI cat AE tai J.Chng minh: DC.HJ=2IJ.BH.
5. EC keo dai cat AH K.Cmr AB//DK va t giac ABKD la hnh thoi.

N
1/C/m AHEC nt (s dung

.V
Hnh 63
hai iem E va H)
2/C/m CB la phan giac cua
ACE
A

M
I
Do AHDB va BH=HD
ABD la tam giac can
A BAH=HAD ma

O
J

B
H D
C
BAH=HCA (cung phu vi
goc B).

E CDo AHEC nt HAD=HCE


(cung chan cung HE)
T.
K ACB=BCE
pcm
TO

-C/m HAE can: Do HAD=ACH(cmt) va AEH=ACH(cung chan cung AH)


HAE=AEHAHE can H.
3/C/m: HE2=HD.HC.Xet 2 HED va HEC co H chung.Do AHEC nt DEH=ACH( cung
chan cung AH) ma ACH=HCE(cmt) DEH=HCE HEDHCEpcm.
C

4/C/m DC.HJ=2IJ.BH:
Do HI la trung tuyen cua tam giac vuong AHCHI=ICIHC can I
O

IHC=ICH.Ma ICH=HCE(cmt)IHC=HCEHI//EC.Ma I la trung iem cua ACJI


1
la ng trung bnh cua AECJI= EC.
2
EH

Xet hai HJD va EDC co: -Do HJ//Ecva ECAEHJJD HJD=DEC=1v va


JH HD
HDJ=EDC()JDH~EDC =
EC DC
JH.DC=EC.HD ma HD=HB va EC=2JIpcm
D

5/Do AEKC va CHAK AE va CH cat nhau tai DD la trc tam cua


ACKKDAC ma ABAC(gt)KD//AB
-Do CHAK va CH la phan giac cua CAK(cmt)ACK can C va AH=KH;Ta lai co
BH=HD(gt),ma H la giao iem 2 ng cheo cua t giac ABKD ABKD la hnh bnh
hanh.Nhng DBAK ABKD la hnh thoi.
Bai 64:
Cho tam giac ABC vuong can A.Trong goc B,ke tia Bx cat AC tai D,ke CE
Bx tai E.Hai ng thang AB va CE cat nhau F.
1. C/m FDBC,tnh goc BFD
2. C/m ADEF noi tiep.
3. Chng to EA la phan giac cua goc DEF
4. Neu Bx quay xung quanh iem B th E di ong tren ng nao?

N
.V
A

M
O
E Hnh 64
D

B
O
C C

1/ C/m: FDBC: Do BEC=1v;BAC=1v(goc nt chan na tron).Hay BEFC; va


T.
CAFB.Ta lai co BE cat CA tai DD la trc tam cua FBCFDBC.
Tnh goc BFD:V FDBC va BEFC nen BFD=ECB(Goc co canh tng ng
TO

vuong goc).Ma ECB=ACB(cung chan cung AB) ma ACB=45oBFD=45o


2/C/m:ADEF noi tiep:S dung tong hai goc oi.
3/C/m EA la phan giac cua goc DEF.
Ta co AEB=ACB(cung chan cung AB).Ma ACB=45o(ABC vuong can A)
C

AEB=45o.Ma DEF=90oFEA=AED=45oEA la phan giac


4/Neu Bx quay xung quanh B :
O

-Ta co BEC=1v;BC co nh.


-Khi Bx quay xung quanh B Th E di ong tren ng tron ng knh BC.
-Gii han:Khi Bx BC Th EC;Khi BxAB th EA. Vay E chay tren cung phan
EH

t AC cua ng tron ng knh BC.


D
Bai 65:
Cho na ng tron (O) ng knh AB. Tren na ng tron lay iem M, Tren
AB lay iem C sao cho AC<CB. Goi Ax; By la hai tiep tuyen cua na ng
tron. ng thang i qua M va vuong goc vi MC cat Ax P; ng thang qua C
va vuong goc vi CP cat By tai Q. Goi D la giao iem cua CP vi AM; E la giao
iem cua CQ vi BM.
1/cm: ACMP noi tiep.
2/Chng to AB//DE

N
3/C/m: M; P; Q thang hang.

.V
Hnh 65
Q

M
M
P

O
D E

A C O
C B
T.
1/Chng minh:ACMP noi tiep(dung tong hai goc oi)
2/C/m AB//DE:
TO

Do ACMP noi tiep PAM=CPM(cung chan cung PM)


Chng minh tng t,t giac MDEC noi tiepMCD=DEM(cung chan cung
MD).Ta lai co:
1
S PAM= s cung AM(goc gia tt va 1 day)
C

2
1
S ABM= s cung AM(goc noi tiep)
O

2
ABM=MEDDE//AB
3/C/m M;P;Q thang hang:
EH

Do MPC+MCP=1v(tong hai goc nhon cua tam giac vuong PMC) va


PCM+MCQ=1v MPC=MCQ.
Ta lai co PCQ vuong CMPC+PQC=1vMCQ+CQP=1v hay
CMQ=1vPMC+CMQ=2vP;M;Q thang hang.
D


Bai 66:
Cho na ng tron (O), ng knh AB va mot iem M bat ky tren na
ng tron. Tren na mat phang b AB cha na ng tron, ngi ta ke tiep
tuyen Ax.Tia BM cat tia Ax tai I. Phan giac goc IAM cat na ng tron tai E;
cat tia BM tai F; Tia BE cat Ax tai H; cat AM tai K.
1. C/m: IA2=IM.IB .
2. C/m: BAF can.
3. C/m AKFH la hnh thoi.

N
4. Xac nh v tr cua M e AKFI noi tiep c.

.V
Hnh 66

M
F
M

O
H
E K

A
C B
T.
1/C/m: IA2=IM.IB: (chng minh hai tam giac IAB va IAM ong dang)
TO

2/C/m BAF can:


1
Ta co s EAB= s cung BE(goc nt chan cung BE)
2
1
S AFB = s (AB -EM)(goc co nh ngoai tron)
C

2
Do AF la phan giac cua goc IAM nen IAM=FAMcung AE=EM
1 1
s AFB= s(AB-AE)= s cung BEFAB=AFBpcm.
O

2 2
3/C/m: AKFH la hnh thoi:
EH

Do cung AE=EM(cmt)MBE=EBABE la phan giac cua can ABF


BHFA va AE=FAE la trung iem HK la ng trung trc cua FA
AK=KF va AH=HF.
Do AMBF va BHFAK la trc tam cua FABFKAB ma AHAB
D

AH//FK Hnh bnh hanh AKFH la hnh thoi.


5/ Do FK//AIAKFI la hnh thang.e hnh thang AKFI noi tiep th AKFI phai la
thang cangoc I=IAMAMI la tam giac vuong can AMB vuong can
MM la iem chnh gia cung AB.

Bai 67:
Cho (O; R) co hai ng knh AB va CD vuong goc vi nhau. Tren oan thang
AB lay iem M(Khac A; O; B). ng thang CM cat (O) tai N. ng vuong goc
vi AB tai M cat tiep tuyen tai N cua ng tron tai P. Chng minh:
1. COMNP noi tiep.
2. CMPO la hnh bnh hanh.
3. CM.CN khong phu thuoc vao v tr cua M.
4. Khi M di ong tren AB th P chay tren oan thang co nh.

N
1/c/m:OMNP noi

.V
C tiep:(S dung hai iem
K M;N cung lam vi hai
au oan OP mot goc

M
vuong.
A O M B 2/C/m:CMPO la hnh

O
N bnh hanh:
Ta co:
CDAB;MPABCO
D P C
y //MP.
T.
Hnh 67
TO

Do OPNM noi tiepOPM=ONM(cung chan cung OM).


OCN can O ONM=OCMOCM=OPM.
Goi giao iem cua MP vi (O) la K.Ta co PMN=KMC( ) OCM=CMK
CMK=OPMCM//OP.T  va  CMPO la hnh bnh hanh.
C

3/Xet hai tam giac OCM va NCD co:CND=1v(goc nt chan na tron)


NCD la tam giac vuong.Hai tam giac vuong COM va CND co goc C chung.
O

OCM~NCDCM.CN=OC.CD
T  ta co CD=2R;OC=R.Vay tr thanh:CM.CN=2R2 khong oi.vay tch
CM.CN khong phu thuoc vao v tr cua v tr cua M.
EH

4/Do COPM la hnh bnh hanhMP//=OC=RKhi M di ong tren AB th P di


ong tren ng thang xy thoa man xy//AB va cach AB mot khoang bang R
khong oi.

D
Bai 68:
Cho ABC co A=1v va AB>AC, ng cao AH. Tren na mat phang b BC
cha iem A ve hai na ng tron ng knh BH va na ng tron ng
knh HC. Hai na ng tron nay cat AB va AC tai E va F. Giao iem cua FE va
AH la O. Chng minh:
1. AFHE la hnh ch nhat.
2. BEFC noi tiep
3. AE. AB=AF. AC

N
4. FE la tiep tuyen chung cua hai na ng tron.
5. Chng to:BH. HC=4. OE.OF.

.V
Hnh 68
A

M
O
E O
F

C
T.
B I H K C
1/ C/m: AFHE la hnh ch nhat. BEH=HCF(goc nt chan na tron); EAF=1v(gt)
TO

pcm.
2/ C/m: BEFC noi tiep: Do AFHE la hnh ch nhat.OAE can O
AEO=OAE. Ma OAE=FCH(cung phu vi goc B)AEF=ACB ma
AEF+BEF=2vBEF+BCE=2vpcm
C

3/ C/m: AE.AB=AF.AC: Xet hai tam giac vuong AEF va ACB co


AEF=ACB(cmt) AEF~ACBpcm
O

4/ Goi I va K la tam ng tron ng knh BH va CH.Ta phai c/m FEIE va


FEKF.
-Ta co O la giao iem hai ng cheo AC va DB cua hcnhat AFHEEO=HO;
EH

IH=IK cung ban knh); AO chung IHO=IEO IHO=IEO ma IHO=1v (gt)


IEO=1v IEOE tai diem E nam tren ng tron. pcm. Chng minh tng
t ta co FE la tt cua ng tron ng knh HC.
5/ Chng to:BH.HC=4.OE.OF.
D

Do ABC vuong A co AH la ng cao. Ap dung he thc lng trong tam giac


vuong ABC co:AH2=BH.HC. Ma AH=EF va AH=2.OE=2.OF(t/c ng cheo
hnh ch nhat) BH.HC = AH2=(2.OE)2=4.OE.OF
Bai 69:
Cho ABC co A=1v AHBC.Goi O la tam ng tron ngoai tiep tam giac
ABC;d la tiep tuyen cua ng tron tai iem A.Cac tiep tuyen tai B va C cat d
theo th t D va E.
1. Tnh goc DOE.
2. Chng to DE=BD+CE.
3. Chng minh:DB.CE=R2.(R la ban knh cua ng tron tam O)
4. C/m:BC la tiep tuyen cua tron ng knh DE.

N
E

.V
I

M
A
Hnh 69

O
D 2
1 2 3

B H
1
O
4
CC
T.
1/Tnh goc DOE: ta co D1=D2 (t/c tiep tuyen cat nhau);OD chungHai tam giac
TO

vuong DOB bang DOAO1=O2.Tng t O3=O4.O1+O4=O2+O3.


Ta lai co O1+O2+O3+O4=2v O1+O4=O2+O3=1v hay DOC=90o.
2/Do DA=DB;AE=CE(tnh chat hai tt cat nhau) va DE=DA+AE
DE=DB+CE.
C

3/Do DE vuong O(cmt) va OADE(t/c tiep tuyen).Ap dung he thc lng


trong tam giac vuong DOE co :OA2=AD.AE.Ma AD=DB;AE=CE;OA=R(gt)
R2=AD.AE.
O

4/V DB va EC la tiep tuyen cua (O)DBBC va DEBCBD//EC.Hay BDEC


la hnh thang.
EH

Goi I la trung iem DEI la tam ng tron ngoai tiep DOE.Ma O la trung
iem BCOI la ng trung bnh cua hnh thang BDECOI//BD.
Ta lai co BDBCOIBC tai O nam tren ng tron tam IBC la tiep tuyen
cua ng tron ngoai tiep DOE.
D


Bai 70:
Cho ABC(A=1v); ng cao AH.Ve ng tron tam A ban knh AH.Goi
HD la ng knh cua ng tron (A;AH).Tiep tuyen cua ng tron tai D cat
CA tai E.
1. Chng minh BEC can.
2. Goi I la hnh chieu cua A tren BE.C/m:AI=AH.
3. C/m:BE la tiep tuyen cua ng tron

N
4. C/m:BE=BH+DE.
5. Goi ng tron ng knh AH co Tam la K.Va AH=2R.Tnh dien tch cua

.V
hnh c tao bi ng tron tam A va tam K.

M
D E

O
I Hnh 70

A C
T.
K
TO

C H B
1/C/m:BEC can:.Xet hai tam giac vuong ACH va AED co:AH=AD(ban
knh);CAH=DAE( ).Do DE la tiep tuyen cua (A)HDDE va DHCB
C

gt)DE//CHDEC=ECHACH=AEDCA=AEA la trung iem CE co


BACEBA la ng trung trc cua CEBCE can B.
O

2/C/m:AI=AH. Xet hai tam giac vuong AHB va AIB(vuong H va I) co AB


chung va BA la ng trung trc cua can BCE(cmt) ABI=ABH
AHB=AIB AI=AH.
EH

3/C/m:BE la tiep tuyen cua (A;AH).Do AH=AII nam tren ng tron (A;AH)
ma BIAI tai IBI la tiep tuyen cua (A;AH)
4/C/m:BE=BH+ED.
Theo cmt co DE=CH va BH=BI;IE=DE(t/c hai tt cat nhau).Ma BE=BI+IE
D

pcm.
5/Goi S la dien tch can tm.Ta co:
S=S(A)-S(K)=AH2-AK2=R2-

Bai 71:
Tren canh CD cua hnh vuong ABCD,lay mot iem M bat ky.ng tron
ng knh AM cat AB tai iem th hai Q va cat ng tron ng knh CD tai
iem th hai N.Tia DN cat canh BC tai P.
1. C/m:Q;N;C thang hang.
2. CP.CB=CN.CQ.
3. C/m AC va MP cat nhau tai 1 iem nam tren ng tron ng knh AM.

N
Hnh 71
1/C/m:Q;N;C thang

.V
hang:
A Q B Goi Tam cua ng
tron ng knh AM

M
la O va ng tron
ng knh DC la I.
-Do AQMD noi tiep

O
O P nen ADM+AMQ=2v
N Ma ADM=1v
H C AQM=1v va
DAQ=1vAQMD
T.
D I M C la hnh ch nhat.
DQ la ng knh
cua (O)
TO

QND=1v(goc nt
chan na ng tron
-Do DNC=1v(goc nt chan na tron tam I)QND+DNC=2vpcm.
C

2/C/m: CP.CB=CN.CQ.C/m hai tam giac vuong CPN va CBQ ong dang (co goc
C chung)
O

3/Goi H la giao iem cua AC vi MP.Ta phai chng minh H nam tren ng tron
tam O,ng knh AM.
-Do QBCM la hcnhatMQC=BQC.
EH

Xet hai tam giac vuong BQC va CDP co:QCB=PDC(cung bang goc MQC);
DC=BC(canh hnh vuong)BQC=CDPCDP=MQCPC=MC.Ma
C=1vPMC vuong can CMPC=45o va DBC=45o(tnh chat hnh vuong)
MP//DB.Do ACDBMPAC tai HAHM=1vH nam tren ng tron tam
D

O ng knh AM.

Bai 72:
Cho ABC noi tiep trong ng tron tam O.D va E theo th t la iem chnh
gia cac cung AB;AC.Goi giao iem DE vi AB;AC theo th t la H va K.
1. C/m:AHK can.
2. Goi I la giao iem cua BE vi CD.C/m:AIDE
3. C/m CEKI noi tiep.
4. C/m:IK//AB.
5. ABC phai co them ieu kien g e AI//EC.

N
.V
A 1/C/m:AKH can:
1
s AHK= s(DB+AE)
E 2

M
D H K 1
s AKD= s(AD+EC)
I O 2
(Goc co nh nam trong

O
B C ng tron)
Ma Cung AD+DB;

C AE=EC(gt)
AHK=AKDpcm.
T.
Hnh 72

2/c/m:AIDE
TO

Do cung AE=ECABE=EBC(goc nt chan cac cung bang nhau)BE la phan


giac cua goc ABC.Tng t CD la phan giac cua goc ACB.Ma BE cat CD II
la giao iem cua 3 ng phan giac cua AHKAI la phan giac t 3 ma AHK
can AAIDE.
C

3/C/m CEKI noi tiep:


Ta co DEB=ACD(goc nt chan cac cung AD=DB) hay KEI=KCIpcm.
O

4/C/m IK//AB
Do KICE noi tiepIKC=IEC(cung chan cung IC).Ma IEC=BEC=BAC(cung
chan cung BC)BAC=IKCIK//AB.
EH

5/ABC phai co them ieu kien g e AI//EC:


Neu AI//EC th ECDE (v AIDE)DEC=1vDC la ng knh cua (O) ma
DC la phan giac cua ACB(cmt)ABC can C.

D
Bai 73:
Cho ABC(AB=AC) noi tiep trong (O),ke day cung AA va t C ke ng
vuong goc CD vi AA,ng nay cat BA tai E.
1. C/m goc DAC=DAE
2. C/m ADC=ADE
3. Chng to AC=AE.Khi AA quay xung quanh A th E chay tren ng nao?
4. C/m BAC=2.CEB
1/C/m DAC=DAE

N
Ta co DAE=AAB (
A Hnh 73 1

.V
Va sAAB=s AB
2
CAD=AAC+ACA
(goc ngoai AAC)

M
E 1
Ma s AAC= sAC
O A 2

O
D 1
SACA= sAC
2
B C
C
T.
1 1
sCAD= s(AC+AC)= s AC.Do day AB=ACCung AB=AC
2 2
TO

DAC=DAE.
2/C/m ADC=ADE.
Ta co CAD=EAD(cmt);AD chung; ADC=ADE=1vpcm.
3/Khi AA quay xunh quanh A th E chay tren ng nao?
Do ADC=ADEDC=DEAD la ng trung trc cua CE
C

AE=AC=ABKhi AA quay xung quanh A th E chay tren ng tron tam


A;ban knh AC.
O

4/C/m BAC=2.CEB
Do ACE can AACE=AEC.Ma BAC=AEC+ACE=2.AEC(goc ngoai
EH

AEC).
Ta lai co BAC=BAC(cung chan cung BC)BAC=2.BEC.
D


Bai 74:
Cho ABC noi tiep trong na ng tron ng knh AB.O la trung iem
AB;M la iem chnh gia cung AC.H la giao iem OM vi AC>
1. C/m:OM//BC.
2. T C ke tia song song va cung chieu vi tia BM,tia nay cat ng thang
OM tai D.Cmr:MBCD la hnh bnh hanh.
3. Tia AM cat CD tai K.ng thang KH cat AB P.Cmr:KPAB.
4. C/m:AP.AB=AC.AH.

N
5. Goi I la giao iem cua KB vi (O).Q la giao iem cua KP vi AI. C/m
A;Q;I thang hang.

.V
Hnh 74

M
O
K C
I

M Q H C
T.
A P O B
TO

1/C/m:OM//BC. Cung AM=MC(gt)COM=MOA(goc tam bang s cung b


chan).Ma AOC can OOM la ng trung trc cua
C

AOCOMAC.MaBCAC(goc nt chan na ng tron)pcm.


2/C/m BMCD la hnh bnh hanh:V OM//BC hay MD//BC(cmt) va CD//MB (gt)
O

pcm.
3/C/ KPAB.Do MHAC(cmt) va AMMB(goc nt chan na tron);
MB//CD(gt)AKCD hay MKC=1vMKCH noi tiepMKH=MCH(cung chan
EH

cung MH).Ma MCA=MAC(hai goc nt chan hai cung MC=AM)


HAK=HKAMKA can HM la trung iem AK.Do AMB vuong M
KAP+MBA=1v.ma MBA=MCA(cung chan cung AM)MBA=MKH hay
KAP+AKP=1vKPAB.
D

4/Hay xet hai tam giac vuong APH va ABC ong dang(Goc A chung)
5/S dung Q la trc tam cua AKB.

Bai 75:
Cho na ng tron tam O ng knh EF.T O ve tia Ot EF, no cat na
ng tron (O) tai I. Tren tia Ot lay iem A sao cho IA=IO.T A ke hai tiep
tuyen AP va AQ vi na ng tron;chung cat ng thang EF tai B va C (P;Q la
cac tiep iem).
1.Cmr ABC la tam giac eu va t giac BPQC noi tiep.
2.T S la iem tuy y tren cung PQ.ve tiep tuyen vi na ng tron;tiep
tuyen nay cat AP tai H,cat AC tai K.Tnh s o cua goc HOK

N
3.Goi M; N lan lt la giao iem cua PQ vi OH; OK. Cm OMKQ noi tiep.
4.Chng minh rang ba ng thang HN; KM; OS ong quy tai iem D, va D

.V
cung nam tren ng tron ngoai tiep HOK.

M
O
K

H S I

D
C
T.
P M N Q
TO

B E O F C
Hnh 75
C

1/Cm ABC la tam giac eu:V AB va AC la hai tt cat nhau Cac APO; AQO
la cac tam giac vuong P va Q.V IA=IO(gt)PI la trung tuyen cua tam gac
O

vuong AOPPI=IO.Ma IO=PO(ban knh)PO=IO=PIPIO la tam giac


euPOI=60o.OAB=30o.Tng t OAC=30oBAC=60o.Ma ABC can
A(V ng caoAO cung la phan giac) co 1 goc bang 60o ABC la tam giac eu.
EH

2/Ta co Goc HOP=SOH;Goc SOK=KOC (tnh chat hai tt cat nhau)


Goc HOK=SOH+SOK=HOP+KOQ.Ta lai co:
POQ=POH+SOH+SOK+KOQ=180o-60o=120oHOK=60o.
3/
D
Bai 76:
Cho hnh thang ABCD noi tiep trong (O),cac ng cheo AC va BD cat nhau E.Cac
canh ben AD;BC keo dai cat nhau F.
1. C/m:ABCD la thang can.
2. Chng to FD.FA=FB.FC.
3. C/m:Goc AED=AOD.
4. C/m AOCF noi tiep.
F

N
Hnh 76
1/ C/m ABCD la hnh thang
can:

.V
Do ABCD la hnh thang
A B AB//CDBAC=ACD (so

M
le).Ma BAC=BDC(cung
E chan cung BC)BDC=ACD
Ta lai co ADB=ACB(cung

O
D C chan cung AB)ADC=BCD
O Vay ABCD la hnh thang

C
can.
2/c/m FD.FA=FB.FC
T.
C/m Hai tam giac FDB va
TO

FCA ong dang v Goc F chung va FDB=FCA(cmt)


3/C/m AED=AOD:
C/m F;O;E thang hang: V DOC can OO nam tren ng trung trc cua
Dc.Do ACD=BDC(cmt)EDC can EE nam tren ng trung trc cua
C

DC.V ABCD la thang can FDC can FF nam tren ng trung trc cua
DCF;E;O thang hang.
O

C/m AED=AOD.
1 1
Ta co:S AED= s(AD+BC)= .2sAD=sAD v cung AD=BC(cmt)
EH

2 2
Ma sAOD=sAD(goc tam chan cung AD)AOD=AED.
4/Cm: AOCF noi tiep:
1
+ S AFC= s(DmC-AB)
D

2
S AOC=SAB+s BC
1 1
S (AFC+AOC) = s DmC- sAB+sAB+sBC.
2 2
Ma s DmC=360o-AD-AB-BC.Tva s AFC+s AOC=180o.pcm

Bai 77:
Cho (O) va ng thang xy khong cat ng tron.Ke OAxy roi t A dng
ng thang ABC cat (O) tai B va C.Tiep tuyen tai B va C cua (O) cat xy tai D
va E.ng thang BD cat OA;CE lan lt F va M;OE cat AC N.
1. C/m OBAD noi tiep.
2. Cmr: AB.EN=AF.EC
3. So sanh goc AOD va COM.
4. Chng to A la trung iem DE.

N
x

.V
M E
C

M
O
N
O B
A
C F
T.
Hnh 77
TO

D
1/C/m OBAD nt:
C

-Do DB la ttOBD=1v;OAxy(gt)OAD=1vpcm.
2/Xet hai tam giac:ABF va ECN co:
O

-ABF=NBM( );V BM va CM la hai tt cat nhauNBM=ECBFBA=ECN.


-Do OCE+OAE=2vOCEA noi tiepCEO=CAO(cung chan cung OC)
ABF~ECNpcm.
EH

3/So sanh;AOD vi COM:Ta co:


-DoABO ntDOA=DBA(cung chan cung ).DBA=CBM( )
CBM=MCB(t/c hai tt cat nhau).Do BMCO ntBCM=BOMDOA=COM.
4/Chng to A la trung iem DE:
D

Do OCE=OAE=1vOAEC ntACE=AOE(cung chan cung AE)


DOA=AOEOA la phan giac cua goc DOE.Ma OADEOA la ng trung
trc cua DEpcm

Bai 78:
Cho (O;R) va A la mot iem ngoai ng tron.Ke tiep tuyen AB va AC vi
ng tron. OB keo dai cat AC D va cat ng tron E.
1/ Chng to EC // vi OA.
2/ Chng minh rang: 2AB.R=AO.CB.
3/ Goi M la mot iem di ong tren cung nho BC, qua M dng mot tiep
tuyen vi ng tron, tiep tuyen nay cat AB vaAC lan lt I,J .Chng to chu vi
tam giac AI J khong oi khi M di ong tren cung nho BC.

N
4/ Xac nh v tr cua M tren cung nho BC e 4 iem J,I,B,C cung nam
tren mot ng tron.

.V
D
E Hnh 78

M
C

O
O J

A
M C
T.
I
B
TO

1/C/m EC//OA:Ta co BCE=1v(goc nt chan na t) hay CEBC.Ma OA la phan


giac cua can ABCOABCOA//EC.
2/xet hai tam giac vuong AOB va ECB co:
-Do OCA+OBA=2vABOC ntOBC=OAC(cung chan cung OC).
C

ma OAC=OAB (tnh chat hai tt cat nhau)EBC=BAOBAO~CBE


.Ta lai co BE=2Rpcm.
O

3/Chng minh chu vi AIJ khong oi khi M di ong tren cung nho BC.
Goi P la chu vi AIJ .Ta co P=JI+IA+JA=MJ+MI+IA+JA.
Theo tnh chat hai tt cat nhau ta co:MI=BI;MJ=JC;AB=AC
EH

P=(IA+IB)+(JC+JA)=AB+AC=2AB khong oi.


4/Gia s BCJI noi tiepBCJ+BIJ=2v.MaI+JBI=2vJIA=ACB.Theo chng minh
tren co ACB=CBACBA=JIA hay IJ//BC.Ta lai co BCOAJIOA
Ma OMJI OM OAM la iem chnh gia cung BC.
D


Bai 79:
Cho(O),t iem P nam ngoai ng tron,ke hai tiep tuyen PA va PB vi
ng tron.Tren oan thang AB lay iem M,qua M dng ng thang
vuong goc vi OM,ng nay cat PA,PB lan lt C va D.
1/Chng minh A,C,M,O cung nam tren mot ng tron.
2/Chng minh:COD=AOB.
3/Chng minh:Tam giac COD can.
4/Ve ng knh BK cua ng tron,ha AH BK.Goi I la giao

N
iem cua AH vi PK.Chng minh AI=IH.

.V
C
K A
I Q

M
H
M

O
O P

B
D C Hnh 79
T.
1/C/m ACMO nt: Ta co OAC=1v(tc tiep tuyen).Va OMC=1v(v OMCD-gt)
2/C/m COD=AOB.Ta co:
TO

Do OMAC ntOCM=OAM(cung chan cung OM).


Chng minh tng t ta co OMDB ntODM=MBO(cung chan cung OM)
Hai tam giac OCD va OAB co hai cap goc tng ng bang nhau Cap goc con
lai bang nhauCOD=AOB.
C

3/C/m COD can:


Theo chng minh cau 2 ta lai co goc OAB=OBA(v OAB can O)
O

OCD=ODCOCD can O.
4/Keo dai KA cat PB Q.
V AHBK; QBBKAH//QB. Hay HI//PB va AI//PQ. Ap dung he qua nh ly
EH

Talet trong cac tam giac KBP va KQP co:





D


Bai 80:
Cho tam giac ABC co 3 goc nhon noi tiep trong ng tron tam O. Ba ng
cao AK; BE; CD cat nhau H.
1/Chng minh t giac BDEC noi tiep.
2/Chng minh :AD.AB=AE.AC.
3/Chng to AK la phan giac cua goc DKE.
4/Goi I; J la trung iem BC va DE. Chng minh: OA//JI.

N
A x

.V
M
J E

O
D O
Hnh 80
H

B K I CC
T.
1/C/m:BDEC noi tiep:
Ta co: BDC=BEC=1v(do CD;BE la ng cao)Hai iem D va E cung lam vi
TO

hai au oan BCpcm


2/c/m AD.AB=AE.AC.
Xet hai tam giac ADE va ABC co Goc BAC chung .
Do BDEC nt EDB+ECB=2v.Ma ADE+EDB=2vADE=ACB
C

ADE~ACBpcm.
3/Do HKBD ntHKD=HBD(cung chan cung DH).
HKD=EKH
O

Do BDEC ntHBD=DCE (cung chan cung DE)


De dang c/m KHEC ntECH=EKH(cung chan cungHE)
4/C/m JI//AO. T A dng tiep tuyen Ax.
EH

1
Ta co s xAC= s cung AC (goc gia tt va mot day)
2
1
.Ma sABC= s cung AC (goc nt va cung b chan) xAC=AED
2
D

Ta lai co goc AED=ABC(cung bu vi goc DEC)


Vay Ax//DE.Ma AOAx(t/c tiep tuyen)AODE.Ta lai co do BDEC nt trong
ng tron tam I DE la day cung co J la trung iem JIDE(ng knh i
qua trung iem cua day khong i qua tam)Vay IJ//AO

Bai 81:
Cho tam giac ABC co 3 goc nhon noi tiep trong ng tron tam O.Tiep tuyen
tai B va C cua ng tron cat nhau tai D.T D ke ng thang song song vi
AB,ng nay cat ng tron E va F,cat AC tai I(Enam tren cung nho BC)
1/Chng minh BDCO noi tiep.
2/Chng minh:DC2=DE.DF
3/Chng minh DOCI noi tiep c trong ng tron.
4/Chng to I la trung iem EF.

N
A 1/C/m: BDCO noi tiep

.V
F V BD va DC la hai tiep
tuyen OBD=OCD=1v
O OBD+OCD=2v

M
I BDCO noi tiep.
2/Cm: :DC2=DE.DF

O
B C Xet hai tam giac
E DCE va DCF co: D chung

D C SECD=
1
2
s cung EC
(goc gia tiep tuyen va
T.
Hnh 81
mot day)
TO

1
S DFC= s cung EC (goc nt va cung b chan)EDC=DFC
2
DCE~DFC pcm.
1
3/Cm: DCOI noi tiep:Ta co s DIC= s(AF+EC).
C

2
1 1
V FD//AD Cung AF=BE s DIC= s(BE+EC)= s cung BC
2 2
O

1 1
S BOC=s cung BC.Ma DOC= BOCs DOC= sBCDOC=DIC
2 2
EH

Hai iem O va I cung lam vi hai au oan thang DC nhng goc bang nhau
pcm.
4/C/m I la trung iem EF.
Do DCIO noi tiepDIO=DCO (cung chan cung DO).Ma DCO=1v(tnh chat tiep
tuyen)DIO=1v hay OIFE.ng knh OI vuong goc vi day cung FE nen phai
D

i qua trung iem cua FEpcm.



Bai 82:
Cho ng tron tam O,ng knh AB va day CD vuong goc vi AB tai F. Tren
cung BC,lay iem M.AM cat CD tai E.
1/Chng minh AM la phan giac cua goc CMD.
2/Chng minh t giac EFBM noi tiep c trong mot ng tron.
3/Chng to AC2=AE.AM
4/Goi giao iem cua CB vi AM la N;MD vi AB la I.Chng minh
NI//CD.

N
.V
C

M
E N
Hnh 82

O
A O I B
F

D
C
T.
1/C/m AM la phan giac cua goc CMD: Ta co: V OACD va COD can O
OA la phan giac cua goc COD. Hay COA=AODcung AC=AD goc
TO

CMA=AMD(hai goc noi tiep chan hai cung bang nhau)pcm.


2/cm EFBM noi tiep: VCDAB(gt)EFB=1v;va EMB=1v(goc nt chan na
ng tron) EFB+ EMB=2vpcm.
3/Cm: AC2=AE.AM.
C

Xet hai tam giac:ACM va ACE co A chung.V cung AD=AChai goc


ACD=AMC(hai goc nt chan hai cung bang nhau)
O

ACE~AMCpcm
4/Cm NI//CD:
V cung AC=ADgoc AMD=CBA(hai goc nt chan hai cung bang nhau) Hay
EH

NMI=NBI Hai iem M va B cung lam vi hai au oan thang NI nhng goc
bang nhau NIBM noi tiep Goc NIB+NMB=2v ma NMB=1v(cmt) NIB=1v
hay NIAB.Ma CDAB(gt)NI//CD.

D
Bai 83:
Cho ABC co A=1v;Ke AHBC.Qua H dng ng thang th nhat cat canh
AB E va cat ng thang AC tai G.ng thang th hai vuong goc vi ng
thang th nhat va cat canh AC F,cat ng thang AB tai D.
1. C/m:AEHF noi tiep.
2. Chng to:HG.HA=HD.HC
3. Chng minh EFDG va FHC=AFE.
4. Tm ieu kien cua hai ng thang HE va HF e EF ngan nhat.

N
G

.V
A

M
Hnh 83
F

O
B H C

D
C
1/Cm AEHF noi tiep: Ta co BAC=1v(goc nt chan na tron) FHE=1v
BAC+ FHE=2vpcm.
T.
2/Cm: HG.HA=HD.HC. Xet hai vuong HAC va HGD co:BAH=ACH (cung phu
vi goc ABC).Ta lai co GAD=GHD=1vGAHD noi tiep DGH=DAH
TO

( cung chan cung DH DGH=HAC HCA~HGDpcm.


3/C/m:EFDG:Do GHDF va DACG va AD cat GH E E la trc tam cua
CDGEF la ng cao th 3 cua CDGFEDG.
C/m:FHC=AFE:
C

Do AEHF noi tiep AFE=AHE(cung chan cung AE).Ma AHE+AHF=1v va


AHF+FHC=1vAFE=FHC.
O

4/ Tm ieu kien cua hai ng thang HE va HF e EF ngan nhat:


Do AEHF noi tiep trong ng tron co tam la trung iem EF .Goi I la tam ng
tron ngoai tiep t giac AEHFIA=IHe EF ngan nhat th I;H;A thang hang
EH

hay AEHF la hnh ch nhat HE//AC va HF//AB.



D
Bai 84:
Cho ABC (AB=AC) noi tiep trong (O).M la mot iem tren cung nho AC, phan
giac goc BMC cat BC N,cat (O) I.
1. Chng minh A;O;I thang hang.
2. Ke AK vi ng thang MC. AI cat BC J.Chng minh AKCJ noi tiep.
3. C/m:KM.JA=KA.JB.

N
A 1/C/m A;O;I thang
K hang:

.V
V BMI=IMC(gt)
cung IB=IC Goc
O M BAI=IAC(hai goc nt

M
chan hai cung bang
E nhau)AI la phan gc

O
B J N C cua can ABC
AIBC.Ma BOC
I can O co cac goc

Hnh 84
C tam chan cac cung
bang nhau
T.
OI la phan giac cua
goc BOC
TO

pcm
2/C/m AKCJ noi tiep: Theo cmt ta co AI la ng knh i qua trung iem cua day
BC AIBC hay AJC=1v ma AKC=1v(gt)AJC+AKC=2v pcm.
C

3/Cm: KM.JA=KA.JB Xet hai tam giac vuong JAB va KAM co:
Goc KMA=MAC+MCA(goc ngoai tam giac AMC)
O

1 1
Ma s MAC= s cung MC va sMCA= s cung AM
2 2
1 1
sKMA= s(MC+AM)= sAC=s goc ABC Vay goc ABC=KMA
EH

2 2
JBA~KMApcm.

D
Bai 85:
Cho na ng tron (O) ng knh AB.Goi C la mot iem tren na ng tron.Tren
na mat phang b AB cha iem C,ke hai tiep tuyen Ax va By. Mot ng tron (O)
qua A va C cat AB va tia Ax theo th t tai D va E. ng thang EC cat By tai F.
1. Chng minh BDCF noi tiep.
2. Chng to:CD2=CE.CF va FD la tiep tuyen cua ng tron (O).
3. AC cat DE I;CB cat DF J.Chng minh IJ//AB
4. Xac nh v tr cua D e EF la tiep tuyen cua (O)

N
.V
Hnh 85

M
F
C
E

O
I J
O
C
T.
A D B
O
1/Cm:BDCF noi tiep:
TO

Ta co ECD=1v(goc nt chan na ng tron tam O)FCD=1v va FBD=1v(tnh chat


tiep tuyen)pcm.
2/C/m: CD2=CE.CF .Ta co
Do CDBF ntDFC=CBD(cung chan cung CD).Ma CED=CAD(cung chan cung CD cua
C

(O). Ma CAD+CBD=1v (v goc ACB=1v-goc nt chan na t)


CED+CFD=1v nen EDF=1v hay EDF la tam giac vuong co DC la ng cao.Ap
dung he thc lng trong tam giac vuong ta co CD2=CE.CF.
O

V EDF vuong D(cmt)FDED hay FDOD tai iem D nam tren ng tron tam
O.pcm.
EH

3/C/m IJ//AB.
Ta co ACB=1v(cmt) hay ICJ=1v va EDF=1v (cmt) hay IDJ=1v ICJD nt
CJI=CDI(cung chan cung CI).Ma CFD=CDI (cung phu vi goc FED).
V BDCF nt (cmt)CFD=CBD (cung chan cung CD)CJI=CBD pcm.
D

4/ Xac nh v tr cua D e EF la tiep tuyen cua (O).


Ta co CDEF va C nam tren ng tron tam O.Nen e EF la tiep tuyen cua (O) th CD
phai la ban knh DO.

Bai 86:
Cho (O;R va (O;r) trong o R>r, cat nhau tai Ava B. Goi I la mot iem bat ky tren
ng thang AB va nam ngoai oan thang AB. Ke hai tiep tuyen IC va ID vi (O) va
(O). ng thang OC va OD cat nhau K.
1. Chng minh ICKD noi tiep.
2. Chng to:IC2=IA.IB.
3. Chng minh IK nam tren ng trung trc cua CD.
4. IK cat (O) E va F; Qua I dng cat tuyen IMN.
a/ Chng minh:IE.IF=IM.IN.

N
b/ E; F; M; N nam tren mot ng tron.
1/C/m ICKD nt: V

.V
I CI va DI la hai tt
Hnh 86 cua hai tron
ICK=IDK=1v

M
pcm.
C
2/C/m: IC2=IA.IB.
E

O
Xet hai tam giac
M
ICE va ICBco goc I
A D chung va s ICE=
O
O C 1
2
s cung CE (goc
T.
gia tt va 1 day)
B N
F
TO

K
1
S CBI= s CE (goc nt va cung b chan)ICE=IBCICE~IBCpcm.
2
C

3/Cm IK nam tren ng trung trc cua CD.


Theo chng minh tren ta co: IC2=IA.IB. IC=IDI nam trenng
2 trung trc cua CD
O

Chng minh tng t ta co:ID =IA.IB 


-Hai tam giac vuong ICK va IDK co Canh huyen IK chung va canh goc vuong IC=ID
ICK=IDKCK=DKK nam tren ng trung trc cua CD.pcm.
EH

4/ a/Bang cach chng minh tng t nh cau 2 ta co:


IC2=IE.IF va ID2=IM.IN Ma IC=ID (cmt)IE.IF=IM.IN.
b/ C/m T giac AMNF noi tiep: Theo chng minh tren co E.=IM.IN.Ap dung tnh
IF IN
chat t le thc ta co: = .Tc la hai cap canh cua tam giac IFN tng ng t le vi
D

IM IE
hai cap canh cua tam giac IME.Hn na goc EIM chung
IEM~INFIEM=INF.Ma IEM+MEF=2vMEF+MNF=2vpcm.

Bai 87:
ChoABC co 3 goc nhon.Ve ng tron tam O ng knh BC.(O) cat AB;AC
lan lt D va E.BE va CD cat nhau H.
1. Chng minh:ADHE noi tiep.
2. C/m:AE.AC=AB.AD.
3. AH keo dai cat BC F.Cmr:H la tam ng tron noi tiep DFE.
4. Goi I la trung iem AH.Cmr IE la tiep tuyen cua (O)

N
A

.V
I
E

M
D x Hnh 87

O
B F O C
C
T.
TO

1/Cm:ADHE noi tiep: Ta co BDC=BEC=1v(goc nt chan na ng tron)


ADH+AEH=2vADHE nt.
2/C/m:AE.AC=AB.AD. Ta chng minh AEB va ADC ong dang.
C

3/C/m H la tam ng tron ngoai tiep tam giac DEF:


Ta phai c/m H la giao iem 3 ng phan giac cua tam giac DEF.
O

-T giac BDHF ntHED=HBD(cung chan cung DH).Ma EBD=ECD (cung chan


cung DE).T gaic HECF ntECH=EFH(cung chan cung HE) EFH=HFDFH
la phan giac cua DEF.
EH

-T gaic BDHF ntFDH=HBF(cung chan cung HF).Ma EBC=CDE(cung chan


cung EC)EDC=CDFDH la phan giac cua goc FDEH la
1
4/ C/m IE la tiep tuyen cua (O):Ta co IA=IHIA=IE=IH= AH (tnh chat trung
2
D

tuyen cua tam giac vuong)IAE can IIEA=IAE.Ma IAE=EBC (cung phu
vi goc ECB) va AEI=xEC(oi nh)Do OEC can O OEC=OCE
xEC+CEO =EBC +ECB=1v Hay xEO=1v Vay OEIE tai iem E nam tren
ng tron (O)pcm.

Bai 88:
Cho(O;R) va (O;r) cat nhau Ava B.Qua B ve cat tuyen chung CBDAB
(C(O)) va cat tuyen EBF bat ky(E(O)).
1. Chng minh AOC va AOD thang hang.
2. Goi K la giao iem cua cac ng thang CE va DF.Cmr:AEKF nt.
3. Cm:K thuoc ng tron ngoai tiep ACD.
4. Chng to FA.EC=FD.EA.

N
.V
A

M
O
O Hnh 88

O
B D
F

K C
T.
1/C/m AOC va AOD thang hang:
-V ABCD Goc ABC=1vAC la ng knh cua (O)A;O;C thang
TO

hang.Tng t AOD thang hang.


2/C/m AEKF nt: Ta co AEC=1v(goc nt chan na ng tron tam O.Tng t
AFD=1v hay AFK=1v AEK+AFK=2vpcm
3/Cm: K thuoc ng tron ngoai tep ACD.
C

Ta co EAC=EBC(cung chan cung EC).Goc EBC=FBD(oi nh).Goc


FBD=FAD(cung chan cung FD).Ma EAC+ECA=90o ADF=ACE va
O

ACE+ACK=2vADF+ACK=2vK nam tren ng tron ngoai tiep


4/C/m FA.EC=FD.EA.
Ta chng minh hai tam giac vuong FAD va EAC ong dang v
EH

EAC=EBC(cung hcan cung EC)EBC=FBD(oi nh) FBD=FAD(cung chan cung


FD)EAC=FADpcm.

D
Bai 89:
Cho ABC co A=1v.Qua A dng ng tron tam O ban knh R tiep xuc vi BC tai B
va dng (O;r) tiep xuc vi BC tai C.Goi M;N la trung iem AB;AC,OM va ON keo dai
cat nhau K.
1. Chng minh:OAO thang hang
2. CM:AMKN noi tiep.
3. Cm AK la tiep tuyen cua ca hai ng tron va K nam tren BC.
4. Chng to 4MI2=Rr.

N
.V
Hnh 89

M
O

O
A
O
M I N
C
T.
B
K C
TO

1/C/m AOO thang hang:


-V M la trung iem day ABOMAB nen OM la phan giac cua goc AOB hay
BOM=MOA. Xet hai tam giac BKO va AKO co OA=OB=R; OK chung va
BOK=AOK (cmt) KBO=KAO goc OBK=OAK ma OBK=1v OAK=1v.
C

Chng minh tng t ta co OAK=1v Nen OAK+OAK=2v pcm.


2/Cm:AMKN noi tiep:Ta co V AMK=1v(do OMA=1v) va ANK=1v
O

AMK+ANK=2v pcm. Can lu y AMKN la hnh ch nhat.


3/C/m AK la tiep tuyen cua (O) va O)
EH

-Theo chng minh tren th Goc OAK=1v hay OAAK tai iem A nam tren ng
tron (O)pcm.Chng minh tng t ta co AK la tt cua (O)
-C/m K nam tren BC:
Theo tnh chat cua hai tt cat nhau ta co:BKO=OKA va AKO=OKC.
D

Nhng do AMKN la hnh ch nhatMKN=1v hay OKA+OKA=1v tc co ngha goc


BKO+OKC=1v vay BKO+OKA+AKO+OKC=2vK;B;C thang hang pcm
4/ C/m: 4MI2=Rr. V OKO vuong K co ng cao KA.Ap dung he thue=c
lng trong tam giac vuong co AK2=OA.OA.V MN=AK va MI=IN hay
1
MI= AKpcm
2

Bai 90:
Cho t giac ABCD (AB>BC) noi tiep trong (O) ng knh AC; Hai ng cheo
AC va DB vuong goc vi nhau. ng thang AB va CD keo dai cat nhau E; BC
va AD cat nhau F.
1. Cm:BDEF noi tiep.
2. Chng to:DA.DF=DC.DE
3. Goi I la giao iem DB vi AC va M la giao iem cua ng thang AC
vi ng tron ngoai tiep AEF. Cmr: DIMF noi tiep.

N
4. Goi H la giao iem AC vi FE. Cm: AI.AM=AC.AH.

.V
E
Hnh 90

M
B

O
A O I C H M

D
C
T.
TO

F
1/ Cm:DBEF nt: Do ABCD nt trong (O) ng knh ACABC=ADC=1v (goc nt
chan na ng tron) FBE=EDF=1vpcm.
2/ C/m DA.DF=DC.DE:
C

Xet hai tam giac vuong DAC va DEF co: Do BFAE va EDAF nen C la trc
tam cua AEFGoc CAD=DEF(cung phu vi goc DFE)pcm.
O

3/ Cm:DIMF nt: V ACBD(gt) DIM=1v va I cung la trung iem cua


DB(ng knh vuong goc vi day DB)ADB can A AEF can A (T c/m
yeu to nay)ng tron ngoai tiep AEF co tam nam tren ng AM goc
EH

AFM=1v(goc nt chan na ng tron)DIM+DFM=2vpcm.


4/
D
Bai 91:
Cho (O) va (O) tiep xuc ngoai tai A.ng thang OO cat (O) va (O) tai B va
C (khac A). Ke tiep tuyen chung ngoai DE(D(O)); DB va CE keo dai cat nhau
M.
1. Cmr: ADEM noi tiep.
2. Cm: MA la tiep tuyen chung cua hai ng tron.
3. ADEM la hnh g?
4. Chng to:MD.MB=ME.MC.

N
1/Cm:ADEM nt: V AEC=1v
va ADB=1v(goc nt chan na

.V
tron)
ADM+AEM=2vpcm.
2/C/m MA la tiep tuyen cua

M
hai ng tron;
B O A O C 1
-Ta co sADE= s

O
2
cungAD=s DBA.Va
E
D C ADE=AME(v cung chan
cung AE do t giac ADME
nt)ABM=AMC.
T.
Hnh 91
M
TO

Tng t ta co AMB=ACMHai tam giac ABM va ACM co hai cap goc


tng ng bang nhauCap goc conlai bang nhau.Hay BAM=MAC.Ta lai co
BAM+MAC=2vBAM=MAC=1v hay OAAM tai iem A nam tren tron.
C

3/ADEM la hnh g?
V BAM=1vABM+AMB=1v.Ta con co MA la tt cua tronDAM=MBA
O

(cung bang na cung AD).Tng t MAE=MCA.Ma theo cmt ta co ACM=AMB


Nen DAM+MAE=ABM+ACM=ABM+AMB=1v.Vay DAE=1v nen ADEM la
hnh ch nhat.
EH

4/Cm: MD.MB=ME.MC .
Tam giac MAC vuong A co ng cao AE.Ap dung he thc lng trong tam
giac vuong ta co:MA2=ME.MC.Tng t trong tam giac vuong MAB co
MA2=MD.MBpcm.
D


Bai 92:
Cho hnh vuong ABCD.Tren BC lay iem M. T C ha CK vi ng
thang AM.
1. Cm: ABKC noi tiep.
2. ng thang CK cat ng thang AB tai N.T B dng ng
vuong goc vi BD, ng nay cat ng thang DK E. Cmr:
BD.KN=BE.KA
3. Cm: MN//DB.

N
4. Cm: BMEN la hnh vuong.

.V
Hnh 92

A B N

M
M E

O
K

C
T.
D C
TO

1/Cm: ABKC noi tiep: Ta co ABC=1v (t/c hnh vuong); AKC=1v(gt)


pcm.
2/Cm: BD.KN=BE.KA.Xet hai tam giac vuong BDE va KAN co:
V ABCD la hnh vuong nen noi tiep trong ng tron co tam la giao
C

iem hai ng cheo.Goc AKC=1vA;K;C nam tren tron ng knh


AC.Vay 5 iem A;B;C;D;K cung nam tren mot ng tron.Goc
O

BD BE
BDK=KDN (cung chan cung BK)BDE~KAN = pcm.
KA KN
EH

3/ Cm:MN//DB.V AKCN va CBAN ;AK cat BC MM la trc tam


cua tam giac ANCNMAC.Ma DBAC(tnh chat hnh
vuong)MN//DB.
4/Cm:BNEM la hnh vuong:
D

V MN//DBDBM=BMN(so le) ma DBM=45oBMN =45oBNM la tam


giac vuong canBN=BM.Do BEDB(gt)va
o o
BDM=45 MBE=45 MBE la tam giac vuong can va BM la phan giac
cua tam giac MBN;Ta de dang c/m c MN la phan giac cua goc
BMNBMEN la hnh thoi lai co goac B vuong nen BMEN la hnh vuong.

Bai 93:
Cho hnh ch nhat ABCD(AB>AD)co AC cat DB O. Goi M la 1 iem
tren OB va N la iem oi xng vi C qua M. Ke NE; NF va NP lan lt
vuong goc vi AB; AD; AC; PN cat AB Q.
1. Cm: QPCB noi tiep.
2. Cm: AN//DB.
3. Chng to F; E; M thang hang.
4. Cm: PEN la tam giac can.

N
.V
F N
I

M
A Q E B
P

O
M
O

C
T.
D C
1/C/m QPCB noi tiep:Ta co:NPC=1v(gt) va QBC=1v(tnh chat hnh ch
nhat).pcm.
TO

2/Cm:AN//DB v O la giao iem hai ng cheo cua hnh ch nhatO


la trung iem AC.V C va N oi xng vi nhau qua MM la trung iem
NC OM la ng trung bnh cua ANCOM//AN hay AN//DB.
3/Cm:F;E;M thang hang.
C

Goi I la giao iem EF va AN.De dang chng minh c AFNE la hnh


ch nhatAIE va OAB la nhng tam gc canIAE=IEA va
O

ABO=BAO.V AN//DB IAE=ABO(so le)IEA=EACEF//AC hay


IE//AC
EH

V I la trung iem AN;M la trung iem NCIM la ng trung bnh cua


ANCMI//AC .T va Ta co I;E;M thang hang.Ma F;I;E thang
hang F;F;M thang hang.
4/C/mPEN can:De dang c/m c ANEP noi tiepPNE=EAP(cung
D

chan cung PE).Va PNE=EAN(cung chan cung EN).Theo chng minh


cau 3 ta co the suy ra NAE=EAPENP=EPNPEN can E.

Bai 94:
T nh A cua hnh vuong ABCD,ta ke hai tia tao vi nhau 1 goc bang
45o. Mot tia cat canh BC tai E va cat ng cheo DB tai P. Tia kia cat
canh CD tai F va cat ng cheo DB tai Q.
1. Cm:E; P; Q; F; C cung nam tren 1 ng tron.
2. Cm:AB.PE=EB.PF.
3. Cm:SAEF=2SAPQ.
4. Goi M la trung iem AE.Cmr: MC=MD.

N
A B

.V
M
P E

M
Q

O
D F C C
T.
1/Cm:E;P;Q;C;F cung nam tren mot ng tron:
Ta co QAE=45o.(gt) va QBC=45o(t/c hnh vuong)ABEQ noi tiep
ABE+AQE=2v ma ABE=1vAQE=1v.Ta co AQE vuong Q co
TO

goc QAE=45oAQE vuong canAEQ=45o.Ta lai co EAF=45o(gt) va


PDF=45o APFD noi tiepAPF+ADF=2v ma ADF=1vAPF=1v
va ECF=1v  .T E;P;Q;F;C cung nam tren ng tron ng
knh EF.
C

2/Chng minh: AB.PE=EB.PF.Xet hai tam giac vuong ABE co:


-V ABEQ ntBAE=BQE(Cung chan cung BE)
O

BAE=PFE
-V QPEF ntPQE=PEF(Cung chan cung PE)
pcm.
EH

3/Cm: :SAEF=2SAPQ.
Theo cm tren th AQE vuong can QAE= AQ 2 + QE 2 = 2 AQ
V QPEF nt PEF=AQP(cung phu vi goc PQF);Goc QAP chung
2
AE
D

S
AQP~AEF AEF =
S AQP AQ
= ( 2 ) =2pcm.
2

4/Cm: MC=MD.Hoc sinh chng minh hai MAD=MBC v co BC=AD;


MBE=MEB=DAE;AM=BM.
Bai 95:
Cho hnh ch nhat ABCD co hai ng cheo cat nhau O.Ke AH va
BK vuong goc vi BD va AC.ng thang AH va BK cat nhau I.Goi E
va F lan lt la trung iem DH va BC.T E dung ng thang song song
vi AD.ng nay cat AH J.
1. C/m:OHIK noi tiep.
2. Chng to KHOI.
3. T E ke ngthang song song vi AD.ng nay cat AH

N
J.Chng to:HJ.KC=HE.KB
4. Chng minh t giac ABFE noi tiep c trong mot ng tron.

.V
A B 1/Cm:OHIK nt

M
(Hs t chng
J O minh)
F 2/Cm HKOI.

O
H K Tam giac ABI
E
co hai ng
D C
C cao DH va
AK cat nhau
T.
O OI la
ng cao
th ba
TO

I OIAB.

Ta co OKIH ntOKE=OIE(cung chan cung OH).V OIAB va ADAB


C

OI//ADOIH=HAD(so le).Ma HAD=HBA(cung phu vi goc D).Do


ABCD la hnh ch nhat nen ABH+ACE OKH=OCEHK//AB.Ma
O

OIAB OIKH.
3/Cm: HJ.KC=HE.KB .
EH

Chng minh hai tam giac vuong HJE va KBC ong dang
4/Chng minh ABFE noi tiep:
VAHBE;EJ//AD va ADABEJABBJ la ng cao th ba cua tam
giac ABEBJAE V E la trung iem DH;EJ//ADEJ la ng trung
D

1 1
bnh cua tam giac ADHEJ//= AB;BF= BC ma
2 2
BC//=ADJE//=BFBJEF la hnh bnh hanhJB//EF.Ma
BJAEEFAE hay AEF=1v;Ta lai co ABF=1vABFE nt.

Bai 96:
Cho ABC, phan giac goc trong va goc ngoai cua cac goc B va C gap
nhau theo th t I va J.T J ke JH; JP; JK lan lt vuong goc vi cac
ng thang AB; BC; AC.
1. Chng to A; I; J thang hang.
2. Chng minh: BICJ nt.
3. BI keo dai cat ng thang CJ tai E. Cmr:AEAJ.
4. C/m: AI.AJ=AB.AC.

N
.V
A E

M
O
I

B P C
C
T.
K
H
TO

J
C

1/Chng minh A;I;J thang hang:


V
O
EH
D
Bai 97:
T nh A cua hnh vuong ABCD ta ke hai tia Ax va Ay sao cho: Ax cat canh
BC P,Ay cat canh CD Q.Ke BKAx;BIAy va DMAx,DNAy .
1. Chng to BKIA noi tiep
2. Chng minh AD2=AP.MD.
3. Chng minh MN=KI.
4. Chng to KIAN.

N
x
B P C

.V
K
y

M
Q
N

O
M I

A D
C
T.
TO
C
O
EH
D
Bai 98:
Cho hnh bnh hanh ABCD co goc A>90o.Phan giac goc A cat canh CD va
ng thang BC tai I va K.Ha KH va KM lan lt vuong goc vi CD va AM.
1. Chng minh KHDM nt.
2. Chng minh:AB=CK+AM.

N
.V
M
O
C
T.
TO
C
O
EH
D
Bai 99:
Cho(O) va tiep tuyen Ax.Tren Ax lay iem C va goi B la trung iem AC. Ve
cat tuyen BEF.ng thang CE va CF gap lai ng tron iem th hai tai M va
N.Dng hnh bnh hanh AECD.
1. Chng to D nam tren ng thang EF.
2. Chng minh AFCD noi tiep.
3. Chng minh:CN.CF=4BE.BF
4. Chng minh MN//AC.

N
.V
A D
M B

M
E C
N

O
F

C
T.
1/Chng minh D nam tren ng thang EF:Do ADCE la hnh bnh hanh nen
E;B;D thang hang.Ma F;E;B thang hangpcm.
TO

2/Cm:AFCD noi tiep:


-Do ADCE la hnh bnh hanhBC//AEgoc BCA=ACE(so le)
1 1
-sCAE= scung AE(goc gia tt va mot day) va s AFE= s cung AE
2 2
CAE=AFE.BCN=BFAAFCD noi tiep.
C

2/Cm CN.CF=4BE.BF.
-Xet hai tam gaic BAE va BFA co goc ABF chung va AFB=BAE(chng minh
O

AB BE
tren)BAE~BFA = AB2=BE.BF
BF AB
EH

Tng t hai tam giac CAN va CFA ong dangAC2=CN.CF.Nhng ta lai co


1 1
AB= AC.Do o tr thanh: AC2=BE.BF hay AC2=4BE.BF.
2 4
T  va pcm.
D

4/cm MN//AC. Do ADCE la hbhBAC=ACE(so le).V ADCF nt


DAC=DFC(cung chan cung DC).Ta lai co EMN=EFN(cung chan cung
EN)ACM=CMNMN//AC.

Bai 100:
Tren (O) lay 3 iem A;B;C.Goi M;N;P lan lt theo th t la iem chnh gia cung
AB;BC;AC .AM cat MP va BP lan lt K va I.MN cat AB E.
1. Chng minh BNI can.
2. PKEN noi tiep.
3. Chng minh AN.BD=AB.BN
4. Chng minh I la trc tam cua MPN va IE//BC.

N
1/C/m BNI can
A Ta co

.V
1
sBIN= s(AP+BN)
P 2
1

M
M F K sIBN= s(CP+CN)
2
O
Ma Cung AP=CP;
E I

O
BN=CN(gt)
BIN=IBNBNI can
B C N.

N C 2/Chng to PKEN noi


tiep:
T.
V cung AM=MBANM=MPB hay KPE=KNEHai iem P;N cung lam vi hai au
oan thang KEpcm.
TO

3/C/m AN.DB=AB.BN.
Xet hai tam giac BND va ANB co goc N chung;Goc NBD=NAB(cung chan cung
NC=NB)pcm.
4/ Chng minh I la trc tam cua MNP: Goi giao iem cua MP vi AB;AC lan lt
C

F va D.Ta co:
1
s AFD= s cung (AP+MB)(goc co nh trong ng tron.)
O

2
1
s ADF= s cung(PC+AM) (goc co nh trong ng tron.)
2
EH

Ma Cung AP=PC;MB=AMAFD=ADFAFD can A co AN la phan giac cua goc


BAC(V Cung BN=NC nen BAN=NAC)ANMP hay NA la ng cao cua
NMP.Bang cach lam tng t nh tren ta chng minh c I la trc tam cua tam gaic
MNP.
C/m IE//BC.Ta co BNI can N co NE la phan giac NE cung la ng trung trc
D

cua BIEB=EIBEI can E.Ta co EBI=EIB.Do EBI=ABP=PBC (hai goc noi tiep
chan hai cung bang nhau PA=PC).Nen PBC=EIBEI//BC.

 
Het

You might also like