Islami Dhe Varferia PDF

N emr t All-llahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit!
ISLAMI DHE VARFRIA

Dr. Jusuf Kardavi
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 2

DY FJAL PR AUTORIN ........................................................................................................................................................................................... 5
PARATHNIA E LIBRIT .............................................................................................................................................................................................. 6
QNDRIMI I NJERZVE NDAJ PROBLEMIT T VARFRIS........................................................................................................................................... 9
QNDRIMI I T SHENJTVE NDAJ FUKARRALLKUT: ................................................................................................................................................. 9
QNDRIMI I DETERMINISTVE (FATALISTVE):.........................................................................................................................................................10
QNDRIMI I THIRRSVE T BAMIRSIS INDIVIDUALE: ............................................................................................................................................ 11
QNDRIMI I KAPITALISTVE:....................................................................................................................................................................................12
QNDRIMI I BASHKIMIT MARKSIST:..........................................................................................................................................................................14
QNDRIMI I ISLAMIT NDAJ VARFRIS.....................................................................................................................................................................15
A. ISLAMI E MOHON QNDRIMIN E T SHENJTVE NDAJ VARFRIS: ....................................................................................................................15
B. ISLAMI E URREN QNDRIMIN E DETERMINISTVE APO FATALISTVE NDAJ VARFRIS ........................................................................................21
C. ISLAMI NUK E APROVON MJAFTIMIN ME MIRSIN INDIVIDUALE DHE LMOSHAT VULLNETARE ........................................................................ 27
D. ISLAMI E URREN DHE NUK E APROVON QNDRIMIN E KAPITALIZMIT...............................................................................................................28
E. ISLAMI NUK E APROVON QNDRIMIN MARKSIST.................................................................................................................................................30

MNYRAT (MJETET) E ISLAMIT PR TRAJTIMIN E VARFRIS.................................................................................................................................. 33
I - PUNA ................................................................................................................................................................................................................34
II - KUJDESI I T PASURVE PR T AFRMIT .......................................................................................................................................................44
III - ZEKATI APO LMOSHA ....................................................................................................................................................................................50
ARGUMENTET KURANORE:.....................................................................................................................................................................................64
ARGUMENTET NGA SUNNETI: ..................................................................................................................................................................................65
IV - ASISTENCA E DEPOZITS ISLAMIKE ME T ARDHURAT E SAJ T NDRYSHME ....................................................................................................70
V - DETYRIMI I T DREJTAVE TJERA POS ZEKATIT...................................................................................................................................................71
VI - LMOSHA VULLNETARE DHE BAMIRSIA INDIVIDUALE .................................................................................................................................... 75
VAKFI I BAMIRSIS:............................................................................................................................................................................................78
KONKLUZION .........................................................................................................................................................................................................79
MBYLLJE................................................................................................................................................................................................................86
TRIUMFI I ISLAMIT MBI VARFRIN........................................................................................................................................................................86

DY FJAL PR AUTORIN
- U lind n Egjipt m 1926/1344
- Kreu (hifzin) memorizimin e Kuranit n moshn 10 vjeare.
- Studioi n El Ez-her nga niveli fillor deri n at universitar dhe m 1973/1393 mori titullin
Doktor n filozofi.
- Punoi si hatib, msues dhe autor n Departamentin e Vakfeve dhe n El Ez-her.
- Aktualisht sht i caktuar pr dekan t Fakultetit t Sheriatit dhe Studimeve Islame si dhe
drejtor i Qendrs s Studimeve mbi Sunnetin dhe Siren n Universitetin e Katarit. sht antar i
shum shoqatave akademike islame etj.
- Ka botuar mbi 42 libra q trajtojn aspekte t ndryshme t jets, letrsis dhe poezis islame.
Midis tyre jan: Fikhu i zekatit; Hallalli dhe harami n Islam; Imani dhe jeta; Fetva bashkkohore;
Rizgjimi islam ndrmjet kundrshtimit dhe ekstremizmit, etj.
- Artikujt dhe punimet e tij jan botuar n shum gazeta dhe revista arabe islame.
- Dr. Kardavi konsiderohet si nj nga mendimtart m t moderuar islam dhe njri prej atyre q
kombinojn diturin tradicionale t Sheriatit me nj kuptim bashkkohor t problemeve (Fikh ul

Vki). Shkrimet e dr. Kardavit kan gjetur nj prkrahje t gjer n t gjitha shtresat e bots
islame dhe shum prej tyre jan prkthyer n gjuh t ndryshme.
PARATHNIA E LIBRIT
Kto faqe nuk jan t reja pr rregullimin ekonomik n islam, sepse pr kt jan shkruar libra t
tjer m gjrsisht q i prmbajn ligjet e islamit dhe kshillat e tij t veanta n lidhje me
aktivitetin njerzor dhe n lidhje me pasurin, problemin dhe ndrrimin e saj, shprndarjen dhe
konsumimin e saj, dhe dispozitat q jan vendosur pr t prmes t cilave erdhi n shprehje
drejtsia dhe u realizua baraspesha ndrmjet liris s individit dhe interesit shoqror dhe mes fes
s njerzve dhe bots s tyre.
Vrtet studimi e rregullave ekonomike t Islamit sht i gjat e i vshtir, por mua mu b e
mundur q t punoj disa vite rreth ksaj teme, kur paraqita dizertacionin tim mbi zekatin.
Ndrsa tema ime q po e trajtoj ktu bn fjal pr nj pjes t veant dhe ka t bj me
problemin e varfris (fukarallkut), burimin e saj, ruajtjen e t drejtave t t varfrve, sigurimin e
nevojave t tyre dhe ruajtjen e nderimit t tyre n shoqrin islame nn hijen e sheriatit islam.
Njerzimi e njeh varfrin (fukarallkun) q n koht e lashta, fet dhe filozofit u munduan q ta
zgjidhin kt problem pr nj koh, me an t kshillave, nxitjeve dhe friksimeve, p.sh.

shembulli m i qart pr kt sht republika e Platonit disa shekuj para lindjes s Isas (a.s.) q
dshironte t kuronte nj devijim real me nj devijim m t madh se ai e m t dmshm.
Dhe pr kt sht e obligueshme pr do njeri q ka dituri pr fen islame q tua qartsoj
muslimanve realitetin e asaj q e drgoi Muhammedi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) si udhzim
dhe mshir.
Ato q kemi paraqitur ktu nga trajtimi i islamit pr problemin e varfris jemi munduar ta
kthejm at n rrnjn e tij n burimet e tij islame, t cilat jan: Libri i All-llahut dhe Sunneti i t
Drguarit t Tij dhe thnjet e imamve t zellshm nga fukahat e islamit.
N mnyr q t mos na akuzoj neve ndonj njeri partiak pr kt, sepse ne u paraqesim njerzve
nj islam t cilin e njohn sahabt dhe e kuptuan at Ebu Hanife dhe Malik e t tjer imam.
Do ti bhet e qart lexuesit n kto faqe q qndrimi i Islamit ndaj varfris dhe burimi i tij,
mnyrat q i zgjodhi ai pr burimin e tij, kujdestaria e tij ndaj t drejtave t t varfrve,
donatorizimi i tij pr nevojat e tyre materiale dhe edukative etj, e bn at medhheb (rrug-drejtim)
q dallohet nga do medhheb tjetr.
Vrtet islami ka qndrimin e tij ndaj jets, njeriut, puns, pasuris, individit dhe kolektivit, i
kundrshton plotsisht t gjitha qndrimet e medhhebeve t tjera, qoft t djatht apo t majt:
ai mban qndrimin e tij t veant dhe t pavarur as i lindjes e as i perndimit, por edukative dhe
njerzore: All-llahu xh.sh. thot:
All-llahu sht drit (ndiues, udhzues) i qiejve e i toks. Shembulli i drits s Tij i gjason
kandilit t vendosur n nj zgavr t errt. Kandili gjendet brenda nj qelqi si t ishte yll flakrues

e q ndizet prej (vajit t) nj druri t bekuar, prej ullirit q nuk mund t quhet as i lindjes e as i
perndimit, e vaji i tij ndrion pothuajse edhe pa e prekur zjarri. Drit mbi drit. All-llahu
udhzon kah drita e Vet at q do Ai. All-llahu sjell shembuj pr njerzit. All-llahu do gj di
shum mir.
(Nur: 35)
Le t lm pr islamin dhe origjinn, rrnjen e tij dhe prsosshmrin, thellsin, barazpeshn e tij
dhe t thrrasim tek nj islam i vetm me plot bindje e guxim si shruesi i t gjitha problemeve
tona dhe zgjidhsi i nyjeve tona dhe vetm ai sht ila sepse parimet tjera dhe organizatat tjera
jan mashtruese dhe prhapin mashtrimin pr do smundje, ndriimi i do errsire, dhe se ka
jan t tjer parime e organizata t cilat prhapin mashtrimin dhe edhe vet jan mashtrues.
E ato nuk jan tjetr vese iluzione t humbura dhe imagjinata t kota dhe provime t ngelura
dhe na mjafton neve se ato jan nga prodhimet e ifutve t ndyr dhe punime t jobesimtarve
mashtrues.
E veprat e atyre q nuk besuan jan si valt (nga rrezet e diellit) n nj rrafshin ku i etshmi
mendon se sht uj derisa kur ti afrohet atij nuk gjen asgj, por aty e gjen All-llahun dhe Ai do
tia jap llogarin e tij. All-llahu sht i shpejt n llogaritje. Ose (veprat e tyre) jan si errsirat n
det t thell t cilin e mbulojn valt mbi val dhe mbi ato ret e dendura, pra, errsira njra mbi
tjetrn sa q nuk mund ta shoh ai as dorn e vet. Atij t cilit All-llahu nuk i jep drit, ai nuk ka
pr t pasur drit.
(Nur: 39-40)
Dr. Jusuf Kardavi

QNDRIMI I NJERZVE NDAJ PROBLEMIT T VARFRIS
Q n koht e lashta njerzit kan pasur qndrime t ndryshme ndaj problemit t varfris, t
cilat do ti bjm t qarta n vijim.
QNDRIMI I T SHENJTVE NDAJ FUKARRALLKUT:

Prej tyre nj grup asketsh, murgjish dhe sufistsh pretendojn se varfria nuk sht sherr q t
krkohet shmangia e tij ose largimi nga ai, dhe as smundje q krkon kurim, por se sht begati e
All-llahut q Ai ia jep atij q do Ai, nga robrit e tij, n mnyr q zemra e tij t jet e lidhur me
ahiretin, duke i refuzuar mashtrimet e dunjas, e t jet i lidhur me All-llahun, mshirues me
njerzit, n t kundrtn e pasuris e cila t on n humbje dhe arroganc.
Prej tyre ka q thon: Kjo bot sht prishje dhe dunjaja sht sherr dhe bela dhe se, m e mira e
t mirave do t ishte shpejtimi i shkatrrimit t saj ose, m s paku shkurtimi i qndrimit t njeriut
n t, prandaj duhet pr t menurin largimi nga knaqsit e dunjas dhe mosmarrja pjes n t
prve sa ka i mundson atij jetesn n t.
N fet hyjnore jan gjetur thnie dhe thirrje q e madhrojn varfrin dhe e shenjtrojn at,
sepse ai sht mjet pr dnimin e trupit dhe dnimi i trupit sht mjet pr lartsimin e shpirtit,
dhe u prhap edhe tek disa sufist musliman, t cilt u ndikuan nga kulturat e huaja, t cilat e

njollosn kulturn islame dhe e turbulluan kthjelltsin e saj, si sufistt indian dhe murgjit
katolik e tjer.
Ende vazhdoj ta kujtoj nj tekst, t cilin e kam lexuar n librat e tyre: Teksti thot: Nse e shikon
varfrin duke ardhur, thuaj: Mir se erdhe simbol i njerzve t mir, e nse e shikon pasurin
duke ardhur, thuaj: mkat q po shpejton dnimi i tij!!.
sht marrzi q t krkojm nga ky grup njerzish, i cili e shikon varfrin n kt pikpamje,
dhe paraqesin zgjidhjen pr kt problem, ndrkoh kur as q e konsiderojm varfrin si
problem real.
QNDRIMI I DETERMINISTVE (FATALISTVE):

Ky grup e kundrshton grupin e msiprm n qndrimet e tyre ndaj varfris. Ata mendojn se
n t ka sherr dhe bela, por thon se ai sht caktim nga qielli, ska t bj me t doktoratura,
mjeksia dhe as ilai, pra, fukarallku i t varfrit dhe pasuria e t pasurit, jan n dshirn e All-
llahut t Lartsuar dhe n caktimin e Tij, e sikur t donte All-llahu, do ti kishte br t gjith
njerzit t pasur dhe do ti kishte dhn do njerit prej tyre thesarin e Kuranit, por Ai dshiroi q
t ngrej disa prej tyre n grad m t lart se t tjert. Ai begaton shum at q do dhe nuk
begaton gjithashtu at q do, n mnyr q ti sprovoj ata n at far iu ka dhn.

Ilai t cilin e paraqesin kto pr problemin e varfris monopolizohet n kshilln e tyre pr t
varfrit q t knaqn me caktimin (e All-llahut), t bjn durim nga belat dhe t binden me at
far u sht dhn, sepse bindja sht thesar i pafund dhe bindja tek ato sht knaqsi
aktuale, n do gjendje q t jet.
Ky grup El-xhebrije nuk kujdeset pr t pasurit dhe pr pasurin e tyre q e shpenzojn, q tu
drejtoj atyre nj kshill, por ai ua drejton kshilln e tij t varfrve: Ky sht caktimi i All-llahut
pr juve, t jeni t knaqur me t, e mos krkoni gj tjetr m lart se kjo, e mos u mundoni q ta
ndryshoni at.
QNDRIMI I THIRRSVE T BAMIRSIS INDIVIDUALE:

Kemi nje grup t tret i cili i bashkangjitet grupit t dyt n t gjitha pikpamjet e tij lidhur me
varfrin. Ata mendojn se n t ka sherr dhe bela, gjithashtu e konsiderojn at problem q
krkon zgjidhje. Por se n zgjedhjen e ktij problemi nuk mjaftohen me kshilln e tyre ndaj
fukarave me knaqsi dhe bindje si grupi i dyt, por bjn edhe nj hap para duke kshilluar t
pasurit me dhnien e sadakas dhe bamirsis, dhe u premtojn atyre shprblimin tek All-llahu,
nse i prgjigjen ksaj thirrjeje bamirsie dhe ua trheqin vrejtjen duke ua kujtuar atyre
prfundimin e keq dhe dnimin me zjarrin e xhehennemit nse i keqtrajtojn t varfrit.
Kjo sht ajo pikpamje me t cilen u dalluan fet e mparshme nga Islami; mbshtetja n
bmirsin individuale dhe lmoshat vullnetare, urrejtja e pikpamjes s mendimeve shnjtrore

dhe xhebrije, t cilat kan qen mbizotruese n shum njerz t feve tjera. Gjithashtu, kto jan
ato mendime t cilat mbizotruan Evropen gjat mesjets.
QNDRIMI I KAPITALISTVE:
Grupi i katrt n lidhje me varfrin, sht i mendimit se varfria sht sherr nga sherret e jets
dhe problem nga problemet e saj, dhe se prgjegjsi pr t sht vet i varfri ose shansi, ose
prcaktimi dhe jo populli, as shteti, e as t pasurit. do individ sht prgjegjs pr vetn e tij,
sht i lir n sjelljet e tij dhe i lir n pasurin e tij.
Udhheqsi i ktij grupi sht Karuni, q ka qen nga populli i Musait t cilit i dha All-llahu nga
thesaret q nuk i kishte askush. kur e kshilloi at populli i tij:
Dhe me at q t ka dhn All-llahu, krko (ta fitosh) botn tjetr, e mos le mangu at q t
takon nga kjo bot, dhe bn mir ashtu si t ka br All-llahu ty, e mos bn t kqia n tok, se
All-llahu nuk i do rregulluesit.
(Kasas: 77)
Prgjigjja e tij ishte:
Ai (Karuni) tha: M sht dhn vetm n saje t dijes sime! Po a nuk e di ai se All-llahu
shkatrroi para tij nga popujt e lasht asish q ishte edhe m i fuqishm e m i pasur se ai, po
mkatart kriminel as q do t pyeten pr fajet e tyre (meq All-llahu e di).

(Kasas: 78)
Pasuesit e teoris s Karunit gjithashtu, mendojn se, at q kan grumbulluar nga pasuria e kan
grumbulluar dhe mbledhur me zgjuarsin e tyre dhe influencn e tyre dhe se zotruesi i pasuris
sht m meritues pr t sesa dikush tjetr, dhe se ai ka t drejtn e sjelljs me at pasuri si t doj
ai dhe ku t doj. E nse ai bn mir dhe i jep nj fukaraje dika, ai sht i zoti i mirsis dhe i
mjafton shoqris n shikimin e ktyre q tiu jepet liria pr t gjith pr t fituar dhe pr tu br
t pasur, dhe kush nuk fiton dhe nuk bhet i pasur, kjo nuk sht prgjegjsi e shoqris ose e
popullit dhe se nuk sht e detyruar pr t pasurit q t kujdesen pr t varfrit dhe t paguajn
pr ta, prvese n aspektin e mshirs dhe t prfitimit t falenderimeve t dunjas ose arritjes s
sevapit n ahiret pr at q beson n t. Ky koncept sht koncepti i veant i kapitalistve i cili
zotroi Evropn n fillimin e ksaj kohe.
Nuk sht pr tu uditur se kapitalizmi n fillimin e dukjes ose shfaqjes s tij u njoh pr dhunn
e madhe dhe egoizmin e teprt i cili nuk mshironte t vegjlit e as femrn, t dobtin, nuk
shikonte me syrin e mshirs dhe keqardhjes pr t varfrin gj q i detyroi fmijt dhe grat q t
shkojn e t punojn n fabrika me rrogn m t ult.
Por ky kapitalizm arrogant dhe diktator u lkund nn presionin e revulucioneve dhe luftrave dhe
prparim luftra diktatoriale n t gjith botn.
Kjo bri q shtresat e dobta t shoqris, pleqt, t varfrit dhe invalitt, t marrin gradualisht t
drejtat e tyre, duke arritur q shteti t vendos ligjin e sigurimeve sociale.

QNDRIMI I BASHKIMIT MARKSIST:
Grupi tjetr, thot: Vrtet eliminimi i varfris dhe drejtsia ndaj t varfrve nuk mund t
plotsohet prvese me destruksionin e fukarave dhe konfiskimin e parave t tyre dhe ndalimin e
tyre nga t ardhurat e tyre nga cila do an q t vin. Dhe nuk u mjaftuan thirrsit e ksaj rruge
me shkatrrimin e t pasurve dhe konfiskimin e asaj q zotroni ku shkuan se duhet luftimi i
mbretris.
Thirrsat e komunizmit dhe socializmit revolucionar i bashkon urrejtja ndaj prons private, e cila
konsiderohet burim i do t keqeje dhe si e till duhet ndryshuar. Disa prej tyre zgjodhn rrugn e
ligjit demokratik, ndrsa disa t tjer zgjodhn ndrrimin e sistemit me revolucion.
Xhorxh Borxhan dhe Bejar Rambir thon n librin e tyre Ky sht socializmi:
Disa thon: Vrtet socializmi ka pr qllim lirin e individve dhe respektimin e tij. Disa t tjer
prgjigjen. Porse ai sht zotrimi i mjeteve t prodhimit pr popullin dhe vendosja e diktaturs s
proletarjatit.
Ndrsa ne nuk do t ndalemi shum n kto dialogje violente, sepse kto nuk jan t reja, dhe
kt e vrejti edhe Meksim Lorova, ku thot n librin e tij Zbulimi i Socializmit francez: Ska
dyshim se socializmat jan t ndryshm, pra socializmi i Bobofit sht n kundrshtim t madh
me socialimin e Brudonit. Dhe dy socializmat San Simonit dhe Brudon Tetnizanit jan ndryshe
nga socializmi i Blankit, dhe t gjith kto gjithashtu nuk ecin me mendimet e Luis Blan, Kajih,
Farih dhe Bejkurit. Mes gjith ktyre grupeve nuk gjen gj tjetr prvese armiqsi dhe urrejtje.
Porse duke punuar s bashku t gjith kto socializma bashkohen me qllim t njjt q i

rregullon ato dhe i afron mes tyre, eliminimi prons private, i cili sht burim i do padrejtsie n
shoqri. Ndrsa socializmi revolucionar ose marksist nuk ka mes tij dhe komunizmit prvese
dallime t pakta, ku t gjith bazohen mbi shikimin material pr jetn dhe njeriun. T gjith kto
grupe e urrejn fen, e shkpusin at nga shoqria dhe bjn thirrje pr nj shtet laik dhe jo pr
nj shtet fetar.
QNDRIMI I ISLAMIT NDAJ VARFRIS

A. ISLAMI E MOHON QNDRIMIN E T SHENJTVE NDAJ
VARFRIS:
Islami e mohon dhe e urren qndrimin e grupit t par ndaj varfris n veanti dhe ndaj jets n
prgjithsi. Ai i mohon mendimet e sufistve, t cilt i futn mes muslimanve kur i morn nga
Francezt dhe Indiant, nga murgjrit katolik nga grupe t tjetra religjioze.
N librin e All-llahut xh.sh gjinden shum ajeti t cilat flasin pr varfrin, gjithashtu edhe n
fjalt e profetit ton Muhammedit a.s. prmendet shum varfria dhe largimi prej saj.
Islami e konsideron pasurin begati, t ciln All-llahu ia dhuron robrve t Tij dhe krkon prej
tyre q ta falenderojn pr t. Ndrsa varfrin e konsideron problem madje fatkeqsi q
krkohet mbrojtje nga All-llahu prej saj. Prandaj vendos mnyra t ndryshme pr trajtimin e tij.
Mjafton t prmendim ktu, se All-llahu i dha t Drguarit t Tij pasuri, ku thot:

Dhe t gjeti t varfr, e Ai t begatoi
(Duha: 8)
Dhe e bri dhnjen e pasuris nga shprblimet e Tija m t shpejtuara pr robrit e Tij besimtar.
Un u thash: Krkoni falje Zotit tuaj, se Ai vrtet fal shum; Ai ju lshon nga qielli shi me
bollk. Ju shumon pasurin dhe fmijt, ju bn t keni kopshte dhe ju jep lumenj.
(Nuh: 10-12)
Ndrsa drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot: Pasuria m e begatshme dhe
m e mir sht pr njeriun e mir All-llahu i Lartsuar i thot t Drguarit t Tij pr shtjen e
shkllevrve t Bedrit:
O Pejgamber! Thuaju atyre robrve q i keni n duart tuaja se posa t vrej All-llahu ndonj t
mir (besim t drejt e t sinqert) n zemrat tuaja, Ai u jep edhe m shum t mira nga ajo ka
sht marr nga ju, ua fal gabimet, se All-llahu fal pa mas, se sht mshirues i madh.
(Enfal: 70)
Hadithet e Pejgamberit e konsiderojn varfrin gj t rrezikshme, q sht pr tu friksuar nga
ndikimi i saj i keq. Qoft mbi individin, apo kolektivin n besim, moral, mendim dhe kultur si
dhe mbi familjen dhe t gjith ummetin, si do ta cekim m poshte:
Rreziku i varfris pr besim:

Ska dyshim se vafria sht nga gjrat m t rrezikshme pr besimin fetar dhe n veanti varfria
ekstreme. Me kt rast varfria sht thirrs pr dyshim n urtsin e formimit kyjnor t gjithsis
dhe pr dyshimin n drejtsin e shprndarjes hyjnore pr rriskun (furnizimin).
Ky devijim besimi, i cili vjen nga vafriagjithnj e n rritje nga keqshprndarja, ai sht q i bri
disa selef t thon; Nse shkon varfaria n nj vend, i thot atij kufri (mosbesimi) m merr edhe
mua me ty!! Dhunnun Misri thot: Ndr njerzit jobesimtar sht nj fukara q ska durim dhe t
pakt jan ndr njerz durimtar!.
Nuk sht e uditshme q t transmetohet nga i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-
lem): Gati sa sishte fukarallku kufr (mosbesim). Dhe nuk sht e uditshme q t krkoj
mbrojtjen e All-llahut nga dmi i varfris t bashkangjitur me kufrin n nj drejtim; thot n
hadith: O Zot, krkoj mbrojtjen Tnde nga kufri dhe fukarallku, dhe thot: O Zot, un
krkoj mbrojtjen Tnde nga fukarallku dhe paksimi dhe nnshtrimi, dhe krkoj mbrojtjen Tnde
nga padrejtsia ime ndaj t tjerve dhe nga padrejtsia e t tjerve ndaj meje.
Rreziku i varfris pr moralin:
Nse varfria sht rrezik pr besimin gjithashtu nuk sht rrezik m i pakt pr moralin. Vrtet
i varfri, shpeshher, gjen n veten e tij ka e shtyn pr t ndjekur at q nuk e pranon morali,
dhe pr kt kan thn: Zri i stomakut sht m i fort dhe m tingllues sesa zri i
ndrgjegjes. Edhe Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) e ka br t qart stresin e varfris
mbi fukaran dhe ndikimin e tij n moralin: Merreni at far ju dhurohet prderia ajo sht
dhurat, e nse bhet ryshfet n fe, mos e merrni at. Por nuk do ta lni at prderisa ju ndalon
juve nevoja dhe vafria!. N qartsimin e ndikimit t fes mbi borxhliun thot: Vrtet nj

person nse (nse e mbulojn borxhet) merr borxh, flet, gnjen dhe premton, pastaj e thyen
premtimin. Duke br me shenj lidhje mes varfris dhe pasuris me t mira dhe t kqia, po
prmendi hadithin e nj burri i cili dha lmosh natn nj tjetri dhe korrespondoi lmosha e tij n
duart e nj hajduti dhe njerzit filluan t flasin pr kt shtje. Nj nj her tjetr i dha lmosh
nj gruaje dhe lmosha e tij korrespondoi n duart e nj lavireje dhe u gdhin njerzit duke
biseduar pr kt shtje, nrsa i erdhi dikush n gjum i thoshte: prsa i prket lmoshs tnde
q ia dhe hajdutit, shpresojm se m kt t shmanget nga hajdutllku i tij, e prsa i prket
lmoshs q ia dhe lavires, shpresojm q ajo t shmanget dhe t pastrohet nga prostitucioni i saj.
Rreziku i varfris pr mendimin njerzor
Varfria nuk paraqet rrezik vetm pr aspektin shpirtror dhe moral pr njeriun, por prfshin
gjithashtu edhe aspektin mendor dhe logjik. Kur i varfri nuk arrin ti plotsoj nevojat e jets
dhe familjes s tij, si do t arrij t mendoj dhe t logjikoj me saktsi, n veanti nse fqinji i tij
e ka shtpin t mbushur plot e prplot me t mira dhe depozitn apo kasafortn e tij t mbushur
me ar?! Transmetohet nga Imam Adham Ebu Hanife se ai ka thn: Mos krko sygjerim nga
dikush q n shtpin e tij nuk sht preciz dhe i rregullt Ndrsa n nj hadith t sakt thuhet:
Mos t gjykoj gjykatsi kur sht i zemruar. Fukahat (dijetart e jurispodencs islame)
krahasuan me zemrimin urin e madhe, etjen e madhe e t tjera sikur kto gjra ndikuese.
Rreziku varfris pr familje:
Varfria sht rrezik pr aspekte t ndryshme t familjes, pr prbrjen, vazhdimsin, prmbajtjen
e saj. Pra, n prbrje t familjes e gjejm varfrin nj nga pengesat m t mdha, e cila gjindet
mes rinis dhe martess e ka vjen pas saj me vshtirsit e mehrit, shpenzimit dhe pavarsis

ekonomike, dhe pr kt Kurani i kshillon shokt e ktyre q t kapen pas ndershmris dhe
durimit, derisa q tu ipet mundsia ekonomike:
E ata q nuk kan mundsi martese, le t prmbahen derisa All-llahu ti begatoj me t mirat e
veta. E ata q i keni n pronsin tuaj dhe krkojn prej jush ti lironi n baz t kompenzimit,
ather ua bni kt t mundshme me marrveshje, nse e dini se jan t besueshm dhe jepnu
nga pasuria q u ka dhn All-llahu juve. Mos i detyroni robreshat tuaja t bjn imoralitet, e pr
shkak t ndonj fitimi t ksaj bote, derisa ato dshirojn t jen t pastra. E kush i detyron me
dhun t bjn at, All-llahu i fal ato pas atij detyrimi. All-llahu fal dhe sht mshirues.
(Nur: 33)
Sot shohim disa vajza dhe prindrit e tyre q u paraqitet martesa, e refuzojn at pr shkak t
gjendjes s dobt ekonomike t dhndrrit.
Dhe martoni t pamartuarat (t pamartuarit) edhe robrit e robreshat tuaja q jan t ndershm
e t ndershme. Nse jan t varfr, All-llahu i begaton nga mirsit e Tij, All-llahu sht bujar i
madh, i Gjithdijshm.
(Nur: 33)
Dhe n vazhdimsin e familjes shikojm presionin e varfris. Ndoshta kjo bhet shkak pr
ekzistencn e dhuns mes burrit dhe gruas s tij. Gjithashtu. Edhe gjykatsi e lejon divorcimin e
gruas nga burri i saj nse ai ssht n gjendje t prballoj shpenzimet pr t. Edhe n lidhjet mes
pjestarve t vet familjes, n shumicn e rasteve, e gjejm varfrin q e prish kthjelltsin e tyre,
Kurani flet pr nj realitet historik, friksues kur disa prindr i mbytn fmijt e tyre nga frika e
varfris dhe ky veprim konsiderohet krim n Islam. All-llahu i Lartsuar thot:

Thuaj: Ejani tju lexoj at q me t vrtet ju ndaloi Zoti juaj: t mos i shoqroni Atij asnj
send, t silleni mir me prindrit, t mos i mbytni fmijt tuaj pr shkak t varfris, sepse Ne u
ushqejm juve dhe ata, t mos u afroheni mkateve t hapta apo t fshehta, mos e mbytni njeriun
sepse mbytjen e tij e ndaloi All-llahu, prpos kur sht me vend. Kto jan porosit e Tij, kshtu
t mendoni thell.
(En-am: 151)
Ju mos i mbytni fmijt tuaj nga frika e varfris, se Ne ua sigurojm furnizimin atyre dhe juve, e
mbytja e tyre sht mkat i madh.
(Isra: 31)
Pa marr parasysh q varfria sht realitet friksues, nuk lejohet t jet shkak q t kryhet ai krim
i urryer dhe gabim i madh, t cilin Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) e prmendi pas
shirkut t madh, kur u pyet: Cili mkat sht m i madh? Tha: Ti bsh shok All-llahut dhe Ai
sht q t ka krijuar ty. I than: Pastaj cili? Tha: T mbytsh fmijn tnd nga frika q mos t
ushqehet me ty.
Rreziku i varfris pr shoqrin
Dhe mbi gjitha kto, varfria sht i rrezikshm pr sigurin e shoqris. Transmetohet nga Ebu
Dherri q thot: uditm me at q nuk gjen ushqim n shtpin e tij si nuk del ti luftoj
njerzit me shpatn e tij?!. Njeriu mund t duroj nse shkaku i varfris sht t ardhurat e
pakta dhe shumimi i njerzve. Por, nse shkaku i tij sht keqshprndarja e pasuris dhe
padrejtsia e disa njerzve ndaj t tjerve, ky sht ai fukarallk i cili i nxit gjakrat, sjell prarje,
lkundje dhe i shkatrron shtyllat e dashuris dhe vllazrimit mes njerzve.

B. ISLAMI E URREN QNDRIMIN E DETERMINISTVE APO
FATALISTVE NDAJ VARFRIS
Ashtu si e shpalli urrejtjen e tij ndaj qndrimit t grupit t par ndaj varfris dhe ndalimit
material dhe dnimit trupor n prgjithsi, Islami e urren gjithashtu edhe grupin e dyt
determinist ndaj varfris dhe pretendimin se shtja e varfris dhe pasuris sht shtje
definitive dhe mas e caktuar. Ajo smund t kundrshtohet dhe se pasuria e t pasurit sht me
caktimin e All-llahut, varfria e t varfrit sht me caktimin e All-llahut dhe caktimi i Tij tregon
plqimin dhe knaqsin e Tij. Le t jet i knaqur do njeri pr gjendjen e tij dhe mos t krkoj
ndryshimin e saj.
Dhe Islami duhej ta plotsonte mesazhin e tij n lirimin e njeriut prej adhurimit t varfris, dhe
vendosjen e t drejtave individuale pr nj jet t lir e t begatshme, dhe stabilizimin i shtyllave
donatore sociale. Duhej pr t q t luftonte at mendim t gabuar deterministsh, i cili u prhap
dhe mori rrugn e tij n mendjet dhe zemrat e njerzve q n kohn e hershme. Erdhi Kurani, e
gjeti kt mendim dhe i thirri t pasurit q t jepnin nga furnizimi i All-llahut mbi robrit e Tij,
obligoi n pasurin e tyre q t ken t drejta lypsit dhe t ngratt (ata q kan nevoj por nuk
lypin). Kur ato u argumentuan me caktimin e All-llahut, iu kundrprgjigj mendimeve dhe
pretendimeve t tyre dhe i hodhi ato n nj humbje t hapt dhe t qart. Pr kt erdhi thnja e
All-llahut t Lartsuar:

Dhe kur u thuhej: Jepni nga ajo q All-llahu u begatoi, ata q nuk besuan, besimtarve u than:
A ta ushqejm at q sikur t donte All-llahu do ta ushqente? Ju nuk jeni tjetr vetm se t
humbur qart!.
(Ja Sin: 47)
Nj nga parimet m t mdha q rrnjosi Islami sht se do enigm n gjithsi ka zgjidhje dhe
pr do smundje ka ila, se vrtet Ai q krijoj, smundjen krijoj edhe ilain. Pra, smundja sht
me caktimin e All-llahut dhe shrimi sht me caktimin e All-llahut. U pyet i Drguari i All-llahut
(sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) pr ilaet q t kurohen me to. A kthehet nga caktimi i All-llahut
gj? Ka thn: Ato jan prej caktimit t All-llahut
Pra, nse varfria ka qen smundja vrtet. All-llahu zbriti pr t ilain e nse ka qen caktim
prej All-llahut, edhe lirimi prej tij sht nga caktimi i All-llahut gjithashtu.
Domethnia e bindjes dhe e knaqsis me at q ka caktuar All-llahu:
Ndrsa far ka ardhur n hadithe pr nxitjen e bindje dhe knaqsis pr at far ka caktuar All-
llahu, nuk do t thot q t varfrit t knaqn me nj nivel t ult jetese dhe t mos prpiqen pr
fitimin e pasuris hallall; nuk do t thot q t pasurit t lihen ta shprdorojn pasurin me
shpenzime ekstravagante pr t luajtur e jetuar.
Vrtet bindja dhe knaqsia me at far ka caktuar All-llahu nuk do t thot asgj nga ajo ka
prmenda, sepse vet i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) i ka krkuar All-llahut
xh.sh. pasuri, dhe devotshmri.
Bri lutje dhe pr shokun dhe shrbtorin e tij, Enesin, O Zot shtoje pasurin e tij.

far do t thot bindja ather?
Vrtet ajo do t thot dy gjra:
E para sepse njeriu me natyrn e tij sht shum lakmues pr dunja dhe nuk ngopet me t.Kt e
bn t qart hadithi i Pejgamberit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ku thot: Sikur t kishte biri i
Ademit dy lugina me ar, do t dshironte t tretn dhe nuk e mbush syrin e birit t Ademit
prvese dheu. Pandaj duhej patjetr pr fen ta udhzoj at pr drejtsi n vrapimin pas
pasuris dhe n prgjithsi n krkimin e furnizimit (rriskut). Me kt feja vendos ekuilibr n
veten dhe n jetn e tij, i jep atij qetsi, e cila sht sekreti i lumturis dhe e largon at nga teprimi,
shprdorimi e ekstravaganca, t cilat e lodhin shpirtin dhe trupin. Dhe nga kjo Pejgamberi (sal-
lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot: Vrtet shpirti i shenjt frymzoi n zemrn time se as nj
njeri nuk do t vdes derisa t plotsoj rriskun e tij, prandaj friksojuni All-llahut dhe
zbukurojani krkimin. Dhe sikur t lihej njeriu q tu dorzohej disa shtytjeve t lakmis s tij do
t bhej rrezik pr veten e tij dhe at q sht rreth tij. Prandaj duhej patjetr drejtimi i tij n nj
grad m t lart dhe rrisk m t qndrueshm. Dhe sht detyra e fes me t:
Dhe mos ia ngul syt bukuris s ksaj jete me t ciln i bm t knaqen disa prej tyre
(mosbesimtar), e pr ti sprovuar me t, sepse shprbimi i Zotit tnd sht m i mir dhe sht i
prjetshm.
(Taha: 131)
Njerzve u sht zbukuruar dashuria ndaj t kndshmeve, ndaj grave, djemve e ndaj pasuris s
grumbulluar nga ari e argjendi, ndaj kuajve t stolisur, bagtis e bujqsis. Kto jan knaqsi t
ksaj bote, po te All-llahu sht e ardhmja m e mir.

Thuaj: A tju kumtoj pr di shum m t mir se ato (knaqsit e dunjas)? Pr ata q jan
ruajtur, ata kan te Zoti i tyre Xhennete npr t cilat rrjedhin lumenj dhe aty do t jen
prgjithmon, kan bashkshorte t pastra, dhe knaqsin e All-llahut. All-llahu sht i
kujdesshm pr robt.
(Imran: 14-15)
Detyra e besimit sht q ta drejtoj njeriun n nj grad t lart shpirtrore dhe t prhershme,
n ahiretin e prhershm, tek All-llahu xh.sh.i cili sht i gjall dhe nuk vdes. Besimtari e di se
pasuria nuk sht n mbledhjen e paras dhe shumimin e plakave, porse n brendsin e shpirtit.
Pr kt transmetohet n hadith: Nuk sht pasuria n shumimin e plakave, porse pasuri sht
pasuria e shpirtit.
Ndrsa kuptimi i dyt i knaqsis me at q ta ka dhn All-llahu xh.sh. sht ta dish se
ndryshimi i tyre n aftsi dhe talent. Ky ndryshim i dedikohet natyrs s ksaj jete dhe detyrs s
njriut pr t prdorur vullnetin dhe dshirn e tij n sprovat q i zbriti All-llahu xh.sh.
All-llahu favorizoi disa prej jush mbi disa tjer n furnizim. Atyre q u sht dhn prparsia
(n furnizim), nuk jan furnizues t atyre q posedojn (robrve), ata (t gjith) n t jan t
barabart (furnizues kryesor sht All-llahu), A mos duan t mohojn dhuntin e All-llahut?
(Nahl: 71)
Ska dyshim se Zoti yt sht Ai q furnizon me bollk at q do dhe ia kufizon atij q do. Ai
hollsisht e di pr robt e vet dhe i vshtron.
(Isra: 30)

Ai sht q ju bri sundues (zvendsues) n tok (pas shkatrrimit t atyre q ishin m par)
dhe lartsoi n nj shkall m t lart disa nga ju mbi t tjert, pr tju sprovuar n at q ju dha.
All-llahu sht ndshkues i shpejt, sht q fal e Mshirues.
(Enam: 165)
Pra, si gjejm ndr njerz t shkurtr dhe t gjat, t shmtuar dhe t bukur, t met dhe t
zgjuar, t dobt dhe t fuqishm gjithashtu, ka edhe t knaqur dhe t varfr. Kjo sht natyra e
jets dhe natyra e All-llahut, t ciln komunistt nuk arritn ta ndryshojn. Islami krkon nga
muslimani q t jet realist, ta pohoj jetn ashtu si sht, dhe mos ta jetoj jetn e tij n
pesimizm dhe n lodhje t prhershme, duke vrapuar pas iluzioneve dhe imagjinatave t rreme.
Islami krkon prej muslimanit q mos t jet gjja m e rndsishme e tij shikimi tek ajo q u
sht dhn t tjerve nga begatit me nj shikim armiqsor, i cili e glltit zemrn e tij me smir
dhe e prvlon gjoksin e tij me urrejtje. Vrtet shikimi i njeriut tek ka u sht dhn t tjerve
dhe ka nuk u sht dhn ajo nuk sjell pr t prvese mizerje dhe fatkeqsi. M parsore sht
q t shikoj tek ajo q i sht dhn atij nga begatit e shumta, t shikoj tek ai q sht m
posht, prej atyre q u jan ndaluar t tilla begati dhe t gzohet e t knaqet dhe t qetsohet
zemra e tij.
Pra, kuptimi i bindjes n kt rast sht q njeriu t knaqet me at ka i dhuroi All-llahu, dhe q
smund ta ndryshoj dot. Kjo, sepse njeriut i jan dhn aftsi fizike, mendore dhe shpirtrore t
caktuara q e drejtojn, brenda ktyre mundsive duhet t zhvillohen prpjekjet e tij. Ai nuk
duhet t jetoj me shpresa e iluzione utopike, si plaku q krkon t rinohet, e nuk duhet t
krkoj t paarritshmen, si krkuan grat n kohn e Pejgamberit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem)
t ken ato t drejta q kan burrat. Prandaj All-llahu zbriti versetin kuranor:

Mos lakmoni n at, q All-llahu gradoi disa nga ju mbi disa t tjer. Burrave ju takon hise nga
ajo q fituan ata dhe grave gjithashtu ju takon hise nga ajo q fituan ato. All-llahut krkoni nga t
mirat e Tij. All-llahu sht i dijshm pr do send.
(Nisa: 32)
Kta kan nevoj q ta din se lumturia nuk sht n mundsimin e t mirave materiale t jets,
por n brendsin e shpirtit. Atyre duhet tu thuhet:
Knaqu me at ka t ka dhn All-llahu dhe do t jesh njeriu m i pasur.
Ka fituar ai q sht udhzuar n Islam dhe ka qen rrisku (furnizimi) i tij minimal dhe sht
bindur me t.
E pakta dhe e mjaftueshme sht m e mir se e shumta q t merr mendjen.
Ather bindja sht q mos t jesh i lakmueshm, smirkeq dhe as shikues tek ajo q nuk sht e
jotja dhe q smund ta kesh dot. Me kt bhet m e lodhshme dhe m e rehatshme jeta, t ciln
e bri All-llahu shprblim pr besimtart puntor dhe t devotshm n kt dunja (bot).
Kush bn vepr t mir, qoft mashkull ose femr, e duke qen besimtar, Ne do ti japim atij nj
jet t mir (n kt bot), e (n botn tjetr) do tu japim shprblimin m t mir pr veprat e
tyre.
(Nahl: 97)

C. ISLAMI NUK E APROVON MJAFTIMIN ME MIRSIN
INDIVIDUALE DHE LMOSHAT VULLNETARE
Islami, edhe nse duket sikur prputhet me mendimin e grupit t tret n thirrjen q i bn t
pasurve pr t dhn lmosh, pr t br vepra t mira, pr t ndihmuar t dobtit, porse ai e
urren dhe nuk e aprovon mjaftimin e tyre me kt aspekt vullnetar dhe shikon se lnia e t
varfrve dhe t dobtve n shoqri nn mshirn e t pasurve nuk sht gj tjetr, vese humbje
pr to n veanti nse ngurtsohen zemrat, dobsohet besimi dhe fiton kopracia dhe egoizmi, si
sht ajo shoqri injorante, t cils All-llahu iu drejtua n Kuran n thnien e tij.
Jo, nuk sht ashtu! Por (punoni edhe m zi) ju nuk prfillnit bonjakun. Nuk cytni njri-tjetrin
pr ta ushqyer t varfrin. Dhe ju e hani me t madhe trashgimin (padrejt). Dhe pasurin e doni
s teprmi.
(Fexhr: 17-20)
Kjo mangsi n trajtimin e varfris vjen nga vet natyra e bamirsis individuale dhe e lmoshs
vullnetare. Kt natyr e analizon prof. Dr. Ibrahim Lebban n nj krkim shkencor t tij pr t
drejtat e t varfrve, ku thot: Bamirsia sht parim i dobt n qnien e saj dhe nuk arrin q ta
kuroj problemin e varfris plotsisht, sepse ajo, nga njra an nuk prcaktohet sipas shums q
i prshtatt nevojave t t varfrve n shoqri dhe nga ana tjetr, ka at grad rregullimi q i
siguron rregullsin dhe vazhdimsin n mbledhjen e saj. Prandaj frytet e saj jan t paprfillshme
dhe t parregullta. far e ndrlikon m shum problemin sht, se ajo sht detyr individuale, e

ln n dshirn e individit, dhe shteti nuk ndrhyn dot dhe t vendos taksa popullit pr thnien e
saj tek t varfrit e t dobtit.
D. ISLAMI E URREN DHE NUK E APROVON

QNDRIMIN E KAPITALIZMIT
Ashtu si nuk e pranon iden e mjaftimit me bamirsin individuale, Islami nuk e pranon as iden
kapitaliste, se njeriu sht zotrues i vrtet i pasuris s tij, i vetmi q ka t drejta mbi t, q
mund t jap ose t mbaj sipas qejfit, q mund ta shprdoroj at si t doj. Ky sht qndrimi i
Karunit i cili pasurin e quajti si merit t vetn dhe e mohoi begatin q i fali All-llahu; prandaj
All-llahu e shkatrroi at n shtpin e tij toksore:
Thuaj: Sikur All-llahu ta bnte natn t prhershme (tua zgjaste) deri n ditn e kijametit,
mendoni, cili zot pos All-llahut do tju sillte juve drit? A nuk merrni vesh
(Kasas: 71)
Vrtet Islami e mohon kt qndrim nga themelet e tij dhe pohon se pasuria sht pasuria e All-
llahut, Ai sht Krijues dhe drguesi i saj dhe se i pasuri sht zvendsues i mbizotruesit origjinal
n kujdesin pr rritjen dhe dhnien e saj.
Besoni All-llahut dhe t drguarit t Tij dhe jepni nga ajo q Ai u bri trashgues n t, se ata q
besuan prej jush dhan pr hir t Zotit, ata kan shprblim t madh.
(Hadid: 7)

E ata q nuk kan mundsi martese, le t prmbahen derisa All-llahu ti begatoj me t mirat e
veta. E ata q i keni n pronsin tuaj dhe krkojn prej jush ti lironi n baz t kompenzimit,
ather ua bni kt t mundshme me marrveshje, nse e dini se jan t besueshm dhe jepnu
nga pasuria q u ka dhn All-llahu juve. Mos i detyroni robreshat tuaja t bjn imoralitet, pr
shkak t ndonj fitimi t ksaj bote, derisa ato dshirojn t jen t pastra. E kush i detyron me
dhun t bjn at, All-llahu i fal ato pas atij detyrimi. All-llahu fal dhe sht mshirues.
(Nur: 33)
Kta (pr t cilt t rrfyem) jan t drguarit, disa prej tyre i dalluam nga t tjert, prej tyre pati
q All-llahu u foli, disa i ngriti n shkall m t lart, Isait, birit t Merjems i dham argumente
dhe e prfocuam me shpirtin e shenjt (Xhibrilin). E sikur t donte All-llahu, nuk do t
mbyteshin ndrmjet vete ata (populli) q ishin pas tyre, pasi q atyre u patn zbritur argumentet,
por ata megjithat u pran. E pati prej tyre q besuan dhe pati t till q nuk besuan, e sikur t
dshironte All-llahu ata nuk do t mbyteshin, por All-llahu punon ka dshiron.
(Bekare: 253)
Pasuria n dorn e t pasurit, n realitet, sht pasuria e All-llahut q i dha atij dhe furnizimi i All-
llahut pr t. Prej ktu All-llahu i Lartsuar, i cili sht Krijuesi i njeriut, krijuesi i pasuris dhe
Krijuesi i Gjithsis cakton nj t drejt n pasurin e t pasurve. Dhe nuk mjaftohet Islami ktu
thjesht me kshill, nxitje dhe thirrje pr t dhn lmosh, sepse vetm kjo nuk mjafton nse
ngurtsohen zemrat, smuren ndrgjegjet dhe dobsohet besimi, porse ai parashikon edhe
ndrhyrjen e shtetit n emr t sheriatit, q t marr nga t pasurit dhe tu jap t varfrve. Dhe
kush refuzon ti bindet ligjit t All-llahut vrahet luftohet derisa t drejtohet n t drejt me apo pa

dshir. Ajo q i siguron Islamit rezultate t larta sht posedimi i disa karakteristikave apo
virtyteve q nuk gjenden tek t tjert:
1. Virtyti apo karakteristika e prparsis kohore (kohes s hershme): - Vendosi t drejtat e t
varfrve dhe i ka luftuar ata q si respektojn q 14 shekuj m par.
2. Virtyti apo karakteristika e origjinalitetit: - Kto t drejta t obliguara dhe ligje t detyrueshme
nuk jan arnime q jan futur n t, nn presionin e rrethanave, falsifikimeve, revolucioneve e
luftrave, porse ato jan parime themelore q konsiderohen nga shtyllat e tij t mdha.
3. Virtyti apo karakteristika e vazhdimsis dhe e qndrushmeris: - Vrtet, far futet n nj
regjim apo rregull n rrethana kalimtare mund t ndryshohet apo eliminohet n rrethana t tjera,
ndrsa Islami sht ligji i All-llahut i prhershm dhe fjala e fundit e cila nuk pranon fshirje dhe as
ndryshim, derisa t prmbys All-llahu tokn dhe ka ka n t.
4. Virtyti i prsosmris dhe gjithprfshirjes: - T cilat nuk realizohen prvese n rregullat e
sheriatit t Tij.
E. ISLAMI NUK E APROVON QNDRIMIN MARKSIST

Ndrsa grupi i fundit jan ata q nuk shikojn kurim pr problemin e varfris prvese n
shkatrrimin e t pasurve, marrjen e asaj far zotrojn, ndalimin e prons private dhe ushqyerjen
e njerzve me zjarrin e urrejtjes dhe t armiqsis derisa t shkatrrohen t gjith kta dhe t

ngrihet diktatura e proletariatit. Islami e urren qndrimin e tyre nga themelet, sepse ai
kundrshton parimet e tij plotsisht.
1. Nse gjenden ndr t pasurit njerz q i shprdorojn ato pasuri, u bjn padrejtsi t tjerve
dhe hajn t drejtat e t dobtve dhe t varfrve, gjen edhe t pasur t tjer, t cilt e falenderuan
pr begatin e pasuris dhe japin t drejtn e All-llahut dhe t drejtn e njerzve n t. Nuk
lejohet n Islam q t dnohen t gjith pr mkatin ose pr shkakun e disa individve, sepse do
njeri sht prgjegjs pr veten dhe pr at q ka nn kujdes.
E ata q vet besuan, e edhe pasardhsit e tyre ishin me besim, Ne atyre do tua shoqrojm
pasardhsit e tyre dhe asgj nuk u paksojm nga veprat e tyre (prindrve). Secili njeri sht peng
i asaj q ka punuar.
(Tur: 21)
Ky parim ishte edhe n fet e tjera m t prparshme.
Apo nuk sht informuar me at q sht n fletushkat e Musait. Dhe t Ibrahimit, q gjithnj i
plotsoi obligimet. (Q n to shkruan) Se askush nuk e bart barrn (mkatin) e tjetrit.Dhe se
njeriut nuk i takon tjetr vetm se ajo q ka punuar
(Nexhm: 36-39)
Dhe ky sht parim q e aprovon dhe e vendos do mendje e shndosh dhe do sheriat i drejt.
2. Pastaj, Islami e pranon dhe e aprovon parimin e prons private, sepse n t gjendet plotsimi
pr nevojn natyrore, njerzore dhe nxitje pr prparimin e shoqris dhe lulzimin e ekonomis,
sepse ajo sht siguria materiale pr qndrimin e liris qytetare dhe liris politike. Po, vrtet

islami kufizon mbizotrimin individual dhe i v atij kufij, por nuk sht tani momenti q ta
shpjegojm at, porse ai n prgjithsi e respekton parimin e pasuris personale, e mbron at me
ligjet e tij dhe e vendos at si themel kryesor pr regjimin e tij ekonomik. Shfrytzimi i keq i disa
njerzve i asaj q zotrojn dhe padrejtsia e tyre n t, nuk do t thot prishje e parimit t
prons private n qenien e tij, sepse prishja ndodhet n shpirtrat e njerzve ku nse do t
rregullohen do t bhet pasuria n duart e tyre vegl apo mjet bmirsie, dhe pr kt
transmetohet nj hadith: Pasuria m e begatshme dhe m e mir sht pr njeriun e mir.
3. Kjo tregon se Islami i ngre lidhjet mes individve dhe kolektivit mbi themelin e vllazrimit
dhe bashkpunimit dhe nuk e aprovon armiqsin mes individve dhe kolektivit. Islami e shikon
se urrejtja, smira dhe lakmia jan smundje q i han veprat e mira ashtu si i ha zjarri drunjt.
Pejgamberi e ka quajtur (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) smundja e popujve. Si argument pr
rrezikshmrin e saj dhe ndikimin e saj t keq.
4. Pastaj Islami, nuk e pranon kurimin e nj problemi duke krijuar nj problem tjetr, rreziku i t
cilit mund t jet m i madh sesa i pari. Komunistt dhe socialistt mendojn q ta zgjidhin
problemin e varfris dhe problemin ekonomik n prgjithsi, me mbytjen e liris s popullit dhe
obligimin e nj diktature t ashpr e t prhershme, q kontrollon furnizimin e tij dhe fuqin e tij
dhe nuk iu lejon asnj shans apo nuk iu krijon mundsi pr lirin e puns ose t prons personale.
Dhe nuk sht pr tu uditur nse e gjejm Kuranin q thot:
All-llahu sjell shembuj: nj rob q sht pron e tjetrit e q nuk ka n dor asgj, dhe at, t cilin
ne e kemi furnizuar me nj furnizim t mir, ai jep nga ai (furnizim) fshehtas e haptas. A jan pra
ata t dy t barabart? Falnderues qoft All-llahu, por shumica e tyre nuk din.

(Nahl: 75)
5. Megjith kt, si komunistt ashtu edhe socialistt marksist nuk arritn q me planet dhe
programet e tyre t reja t zgjidhin problemin e varfris. E nse sht prgjithsimi i varfris
dhe ulja e nivelit t jetess dika e mir, at e realizoj komunizmi dhe bija e saj socializmi
marksist. Ulja e nivelit t jets, dhe ndalimi nga t mirat e jets, sht do ndjenja e atij q viziton
Rusin, Kinn e t tjera vende si kto nga vendet marksiste. Sekreti n kt prapambetje
prodhime dhe ulje t nivelit t jetess n vendet socialiste, nuk kthehet tek mos zbatimi i rregullt i
socializmit, porse kthehet tek natyra e regjimit socialist, i cili e ndalon pronn shkatrron shpresat
dhe motivet individuale dhe nuk i jep vler individit n lirin e prodhimit ose konsumit. Kjo gj
n veanti t on n nj shkatrrim t prodhimit dhe e bn at prher nn gradn e prodhimit
t kapitalistve, t cilin e ndihmon liria me karburant q nuk shuhet dhe ushqim q nuk
ndrpritet.
6. Dhe e fundit: Ne i vrejm marksistt q n burimin nuk iu dretojn t dobtve dhe t varfrve
asnj lloj kujdesi, porse vetm proletariatit, n mnyr q ti ken si mjete pr rrzimin e regjimit
t nj shoqrie. Ata ecin n baz t filozofis kush nuk punon nuk ha!
MNYRAT (MJETET) E ISLAMIT PR TRAJTIMIN E VARFRIS

Islami i shpalli luft varfris dhe ia mbylli asaj do rrug, duke e mbrojtur akiden (besimin),
moralin dhe sjelljet nga rreziku, duke ruajtur familjen dhe shoqrin.

Prandaj, Islami e bri obligim, q do njeriu q jeton n shoqri ti krijohen kushtet e nj jetese t
rregullt, ti plotsohen s paku kushtet minimale t banimit, ngrnies, pirjes, veshjes dhe ushtrimit
t prefesionit t tij.
Por sht ajo q ia mundson kt jetes indivitit n shoqrin Islame? Cilat jan mjetet q
zgjodhi Islami pr sigurimin e saj? Mjetet jan si m posht:
I - PUNA
Vrtet do njeri n shoqrin islame krkohet prej tij q t punoj, sht i urdhruar q t ec n
do skaj t toks dhe t haj prej furnizimit (rriskut) t All-llahut si thot All-llahu xh.sh.:
Ai sht q juve tokn ua bri t prshtatshme, andaj, ecni npr pjes t saj dhe shfrytzoni
begatit e Tij, meq vetm te Ai sht e ardhmja.
(Mulk: 15)
Vrtet puna sht arma e par pr t luftuar varfrin, ajo sht shkaku i par pr t fituar pasuri,
ajo sht elementi i par pr t ndrtuar tokn, t ciln All-llahu ia dorzoj njeriut si zvends i Tij
dhe e urdhroi at ta ndrtoj, kur thot:
Edhe te (populli) Themud e patm njrin prej tyre, Salihun, e ai u tha: O populli im, adhurojeni
All-llahun, ju nuk keni zot tjetr pos Tij, Ai s pari ju krijoi nga dheu dhe ju bri banues t tij,

andaj krkoni falje prej Tij, dhe shprehni pendim te Ai. Ska dyshim, Zoti im sht afr (me
mshir), Ai prgjigjet (lutjeve)!
(Hud: 61)
Islami i kuroi t gjitha smundjet vetjake dhe pengesat t cilat i demoralizuan shum njerzit nga
puna dhe shpjegimi i ksaj sht si vijon:
1. Ka njerz q refuzojn punn me preteksin e mbshtetjes tek All-llahu dhe pritjen e furnizimit
nga qielli. Kjo sht gabim sepse mbshtetja n All-llahun nuk e mohon punn dhe marrjen e
shkaqeve. Simboli i muslimanit sht ajo far i tha Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem)
nj beduini, i cili e la deven e tij t lir duke iu mbshtetur All-llahut, i tha atij: Lidhe at, pastaj
mbshtetiu All-llahut.
Parulla e muslimanit sht Mbille farn dhe priti frytet nga Zoti. i sht thn imam Ahmed
Ibn Hanbelit far thua pr at q rrin n shtpin e tij ose n xhami e thot: nuk do t punoj
deri sa t m vij rrisku im? Imam Ahmedi tha: Ky njeri nuk di asgj pr diturin, a nuk e ka
lexuar thnien e Pejgamberit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): sht vendosur rrisku im nn hijen
e shtizs sime.
Vrtet All-llahu xh.sh. kur e krijoi tokn, zbriti bereqetin n t, dhe vendosi n brendin dhe n
siprfaqen e saj, bereqetin, begatit dhe mirsit e hapura n mnyr q tiu mundsoj robrve t
tij jetesn n t, si thot All-llahu i Lartsuar:
Ne ju vendosm n tok dhe ju mundsuam jetesn (mjetet pr t jetuar), e pak prej jush po
falnderoni.

(Araf: 10)
Ne, vrtet nderuam pasardhsit e Ademit (njerzit), u mundsuam t udhtojn hipur n tok e
n det, i begatuam me ushqime t mira, i vlersuam ata (i lartsuam) ndaj shumics s krijesave q
Ne i krijuam.
(Isra: 70)
All-llahu sht Ai q ua bri tokn vendbanim e qiellin kulm, dhe ju formsoi, e formn tuaj e
bri m t mir dhe ju pajisi me t mira. Ky sht All-llahu, Zoti juaj, i lart, pra sht All-llahu,
Zot i botve!
(Gafir: 64)
All-llahu i Lartsuar ju siguroi t gjith robrve t tij rriskun madje t gjitha krijesave t gjalla q
ecin mbi tok, thot All-llahu i Lartsuar:
Nuk ka anj gjalles n tok q All-llahu t mos ia ket garantuar furnizimin e saj, Ai e di
vendbanimin dhe vendstrehimin e saj (pas vdekjes). T gjitha (kto) jan n librin e njohur (Levhi
Mahfudh).
(Hud: 6)
All-llahu sht furnizues i madh. Ai fuqiforti.
(Dharijat: 58)
Porse urtsia e All-llahut, e dikton q kto rrisqe apo furnizime t cilat i siguroi, nuk arrihen
prvese me sakrific.

Prandaj, All-llahu i madhruar e bri rriskun rezultat t puns dhe t prpjekjes n skajet e toks
s Tij.
Ai sht q juve tokn ua bri t prshtatshme, andaj, ecni npr pjes t saj dhe shfrytzoni
begatit e Tij, meq vetm te Ai sht e ardhmja.
(Mulk: 15)
E, kur t kryhet namazi, ather shprndahuni n tok dhe krkoni begatit e All-llahut, por
edhe prmendeni shpeshher All-llahun, ashtu q t gjeni shptim.
(Xhuma: 10)
Ai q prpiqet duke krkuar mirsit e All-llahut dhe rriskun e Tij do t jet prej atyre q e arrijn
at. Dhe kush i ka mundsit dhe nuk prpiqet nga prtacia apo dembelizmi sht e ditur se do t
privohet ajo mirsi dhe ai rrisk.
Transmetohet se Umer ibn Hattabi nj dit pas namazit pa disa njerz t ulur n xhami me
pretekst mbshtetjen n All-llah, e rrinin papunuar dhe tha thnien e tij t njohur: Mos t rrij
asnjri nga ju dhe mos t prtoj n krkimin e rriskut e t thot
O Zot, m jep rrisk dhe ai e di se qielli nuk hedh as ar dhe as argjend dhe se All-llahu i
Lartsuar thot:
E, kur t kryhet namazi, ather shprndahuni n tok dhe krkoni begatit e All-llahut, por
edhe prmendeni shpeshher All-llahun, ashtu q t gjeni shptim.
(Xhuma: 10)

2. Ka njerz q e ln punn me argument prkushtimin n bindjen ndaj All-llahut, ndrprerjen e
plot nga do gj tjetr prvese nga adhurimi i Tij, pr t cilin sht krijuar njeriu.
Un nuk i krijova xhint dhe njerzit pr tjetr pos q t m adhurojn.
Kta mendojn se nuk duhet t angazhohet njeriu me asgj tjetr kundrejt adhurimit t Zotit t
tij, dhe se duhet patjetr q pr kryerjen e t drejtave t All-llahut t veohen pr adhurim ndaj Tij
si murgjt. Kta njerz i msoj Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) se nuk ka murgjri n
Isam dhe se puna e dunjas, nse saktsohet njeti n t, dhe respektohen ligjet e Islamit, sht
adhurim n vetvete, dhe se prpjekja e njeriut q t mbaj familjen e tij, tiu bj mir t afrmve
dhe fqinjve t tij ose q t bashkpunojn n pun t mira sht pjes e xhihadit n rrugn e All-
llahut; dhe pr kt All-llahu i bashkangjiti kto dy cilsi n thnien e Tij.
Zoti yt e di se ti dhe nj grup i atyre q jan me ty, kaloni n adhurim m pak se dy t tretat e
nats ose gjysmn e saj a nj t tretn e saj. All-llahu e di gjatsin e nats dhe t dits dhe Ai e
diti q ju nuk do mund ti prmbaheni asaj, andaj u lehtsoi juve, pra falnu duke lexuar Kuran sa
tju vij m leht prej namazit. Ai e diti se nga ju do t ket t smur dhe t tjert q gjallrojn
npr tok duke krkuar nga begatit e All-llahut, e edhe t tjer q luftojn n rrugn e All-llahut,
pra falnu dhe lexoni sa t jet m leht prej tij dhe kryene me rregull faljen, jepni zekatin, huazoni
(jepni sadaka) pr hir t All-llahut hua t mir, se ka t prgatitni pr veten tuaj prej t mirave,
at do ta gjeni te All-llahu edhe m t mir, dhe shprblim m t madh, e krkoni falje prej All-
llahut, se All-llahu sht mkatfals, mshirues!
(Muzemmil: 20)

Ndrsa Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot n nxitjen pr tregti: Tregtari i drejt
dhe besnik do t jet (n xhennet) me Pejgamberin, t drejtt dhe dshmort.
Dhe thot n nxitje pr bujqsi dhe mbjellje: do musliman q mbjell dika dhe prej tij ha nj
zog, nj njeri ose nj kafsh, do t jet pr t sadaka (lmosh e dhn).
Dhe thot n nxitje pr prodhim: Asnj nga ju nuk ka ngrn ndonjher ushqim m t mir
sesa ai q sht fituar nga dora e tij.
3. Disa njerz e ln punn ngaq e nnvlersojn at, si ka qen gjendja e shum prej arabve
n kohn e injorancs, t cilt e urrenin bujqsin dhe punn e krahut, dhe kur erdhi Islami i
ndrroi kto mendime t gabuara, e ngriti vlern e puns, fardo lloj pune q t jet dhe e urrejti
shtjen e mbshtetjes tek t tjert dhe ua bri t qart atyre se do fitim hallall sht pun e
ndershme dhe e madhrishme, edhe nse disa njerz e shohin si ulje.
Transmeton Buhariu nga Zubejr ibnul-Avvam se Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ka
thn: Q ndonjri nga ju t marr litarin e tij dhe t mbledh nj krah dru, ta mbart at mbi
kurrizin e vet, ta shes e me to, ia bn All-llahu atij jetesn t mundur, sht m mir se t krkoj
tek njerzit pa marr parasysh a do ti japin ata apo do tia ndalojn. Dhe nuk u mjaftua me kt
qartsim teorik, porse u solli atyre si shembull vetn e tij dhe t Drguarit e tjer q ishin para tij,
kur thot: Nuk ka drguar All-llahu asnj Pejgamber prvese t ket qen bari. Than edhe ti o
i Drguari i All-llahut? Tha: Po i ruaja dhent n malet e Mekks. Dhe ka thn: Asnjri
nga ju nuk ka ngrne ndonjher ushqim m t mir sesa ai q sht fituar nga dora e tij, dhe
Pejgamberi i All-llahut Davudi hante nga fitimet e dors s tij.

4. Njerz t tjer e ln punn, sepse ajo nuk iu mundsohet n vendin e tyre, n atdheun e tyre
dhe afr familjs, shoqris dhe t dashurve t tyre. Ata e urrejn gurbetin dhe i shmangen atij.
Kta njerz i nxiti Islami pr shprngulje, iu jep guxim q t emigrojn dhe ua bri t qart se
toka e All-llahut sht e gjr dhe se rrisku i All-llahut nuk sht i kufizuar n nj vend dhe n nj
an. Thot i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): Shprnguluni apo udhtoni,
bhuni t pasur. Ndrsa All-llahu xh.sh. thot:
Kush shprngulet pr hir t (t fes) All-llahut, ai gjen mundsi t madhe dhe begati n tok. E
kush del prej shtpis si migrues te All-llahu dhe i drguari i Tij, dhe e z vdekja (n rrug), te All-
llahu sht mshirues, mbulon t metat.
(Nisa: 100)
Zoti yt e di se ti dhe nj grup i atyre q jan me ty, kaloni n adhurim m pak se dy t tretat e
nats ose gjysmn e saj a nj t tretn e saj. All-llahu e di gjatsin e nats dhe t dits dhe Ai e
diti q ju nuk do mund ti prmbaheni asaj, andaj u lehtsoi juve, pra falnu duke lexuar Kuran sa
tju vij m leht prej namazit. Ai e diti se nga ju do t ket t smur dhe t tjert q gjallrojn
npr tok duke krkuar nga begatit e All-llahut, e dhe t tjer q luftojn n rrugn e All-llahut,
pra falnu dhe lexoni sa t jet m leht pr tij dhe kryene me rregull faljen, jepni zekatin, huazoni
(jepni sadaka) pr hir t All-llahut hua t mir, se ka t prgatitni pr veten tuaj prej t mirave,
at do ta gjeni te All-llahu edhe m t mir, dhe shprblim m t madh, e krkoni falje prej All-
llahut, se All-llahu sht mkatfals, mshirues!
(Muzemmil: 20)

Transmetohet nga Abdullah ibn Amr se kishte vdekur nj person n Medine dhe q kishte lindur
n Medine dhe Pejgamberi, fali namazin e xhenazs dhe tha: Ah, sikur t kishte vdekur n nj
vend tjetr e jo n vendin e lindjes s tij!. i than: E pse o i Drguari i All-llahut? Tha: Vrtet
njeriu nse vdes n nj vend t huaj i matet atij nga vendlindja e tij deri tek vendvarrosja e tij n
xhennet. Dhe duke u bazuar n kto hadithe e t tjera si kto, u prhapen muslimant e par n
t gjitha skajet e bots, duke e prhapur fen, duke krkuar rriskun dhe diturin, duke luftuar n
rrug t All-llahut.
U pyet nj her Ummu Seleme pr shprndarjen e fmijve t saj n lindje e n perndim, derisa
vdiq njri n nj an e tjetri n ann tjetr. Tha nna e besimtarve: I ndau ata mes njeri tjetrit
vullneti.
5. Njerz t tjer e ln punn dhe prpjekjen n pjes t toks duke u mbshtetur n marrjen e tij
prej zekatit ose lmoshave t tjera vullnetare, q ua sjellin t tjert pa lodhje dhe pa vshtirsi. Pr
hir t ksaj e lejojn shtjen e shtrirjes s dors, tjetrit pa marr parasysh pruljen q i bn
shpirtit t tij dhe humbjes s edukats, ku edhe pse sht i fort, i shndosh dhe i fuqishm pr
fitim, lyp, si shum t tjer q i vrejm sot n vendet islame. Ktyre ua bri t qart Islami se nuk
e prfitojn zekatin dhe as lmosha t tjera vullnetare prderisa jan t fuqishm pr ta fituar at,
dhe ktu u thot Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) atyre dy personave q i krkuan tu
jepte atyre nga zekati: Nuk ka pjes n t pr t pasurin dhe as pr nj t fuqishm q ka
mundsi t fitoj. i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): thot: Nuk sht lejuar
lmosha pr t pasurin dhe as pr at q sht i fuqishm dhe i shndosh n trup. Pr kt,
Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) nuk u dha t drejta t fuqishmve, prtacve, n
lmoshat e muslimanve dhe e bri kt q ti shtyj ata t punojn e t fitojn nga hallalli. Islami

e ka prmendur shpeshher dhe e ka vrtetuar ndalimin e lypjes s njerzve dhe ua ka trhequr
vrejtjen q t largohen nga ajo. E transmetojn Shejhant (Buhariu dhe Muslim) nga Ibn Umeri,
se i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ka thn: Vazhdon njeriu t lyp, derisa
t vij dita e gjykimit dhe nuk gjendet n fytyrn e tij asnj cop mish. Dhe transmeton Muslimi
nga Ebu Hureja (r.a.) se i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ka thn: Kush lyp
nga njerzit pasurin e tyre pr t shumuar pasurin e tij, ai ka lypur thengjij, pastaj l t
paksohet ose le t shumohet. Transmeton Ahmedi nga hadithi i Abdurrahman ibn Auf (r.a.) se
i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ka thn: Nuk ka asnj rob q e hap portn
e lypjes, prvese ia hap atij All-llahu portn e varfris. Transmeton Nisai nga Aidh ibn Amr
(r.a.) se nj person erdhi tek i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) i lypi atij dhe ai
i dha. Pasi q ai e vuri kmbn n pragun e ders, tha i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve
sel-lem), sikur ta dini at q sht n lypje nuk do t kishte shkuar asnj q t lypte tek tjetri asgj.
Lypja lejohet n dy raste:
- Q t lyp nga kryetari i shtetit t cilit i sht ngarkuar detyra e kujdesjes pr nnshtetasit.
- Q t lyp pr nj gj, kur sht i detyruar dhe ka nevoj.
6. Disa njerz e ln punn duke u ankuar dhe duke mos arritur q ta mundsoj nj pun pr
veten e tij, edhe pse ai sht i fuqishm pr kt pun. Kjo ndodh pr shkak t ngushtimit t
njohuris s tij pr mnyrat e jetess dhe pr shkak t ngushtimit t njohuris s tij pr mnyrn e
fitimit. Transmeton Ashabu Sunen nga Enes ibn Malik (r.a.) se nj burr nga ensart erdhi tek i
Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) dhe i tha Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve
sel-lem) atij: A nuk ke n shtpin tnde gj? tha: Po. Kam shtroj q nj pjes t saj e veshim

dhe nj pjes e shtrojm, kam edhe got q pim uj me t. Tha: Mi sill mua ato dyja pastaj
i solli ato t dyja dhe i mori i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) dhe tha: Kush i
blen kto dy gjra? Tha nj burr: Un i blej ato me nj derhem. Tha Pejgamberi (sal-lAll-llahu
alejhi ve sel-lem) : Kush tha m shum se nj derhem? E prsriti at dy apo tri her. Tha nj
tjetr: Un i blej ato me dy derhem. Pastaj ia dha atij, mori dy derhemt dhe ia dha ensarit e i tha:
Menjrin nga kto dy derhem blej ushqim dhe oja familjes sate dhe me tjetrin blej nj gomar
apo nj mjet barts. Pastaj lidhi i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) nj litar pr
dorn e tij dhe i tha: Shko dhe bj dru e shiti ato dhe mos u kthe tek un prvese pas 15
ditsh. Pastaj shkoi ky burr dhe bri at ka i tha Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) u
kthye dhe kishte fituar 10 derhem !! Pastaj me to bleu me disa veshmbathje dhe disa prej tyre
ushqim, pastaj i tha i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): Kjo sht m mir pr
ty sesa t vij lypja jote njoll n fytyrn tnde n ditn e gjykimit, sepse lypja nuk u lejohet
prvese tri kategorive t njerzve: nj person q sht shum i varfr ose nj person q ka shum
borxh, ose nj person q duhet t paguaj gjakun..
N kt hadith t qart shohim se Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) nuk dshironte q
ensari t lypte e t merrte nga parat e zekatit, ndrkoh q ai ishte i fuqishm t fitonte vet.
Vrtet Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) nuk e kuroi problemin e lypsit t nevojshm
me ndihmn materiale kohore, si mendojn shum njerz, dhe nuk e kuroi at gjithashtu vetm
me kshill dhe krkim nga ai q t shkputet nga lypja, si veprojn disa t tjer. Porse ai e kapi
at pr dore n zgjidhjen e problemit dhe kurimin e tij me nj mnyr efektive, e msoi at q t
prdor do gj q ka ai dhe fuqit nse jan t pakta, e msoi at se do pun q t sjell nj
furnizim hallall, sht pun e ndershme dhe bujare. Pas ksaj zgjidhjeje t problemit, i dha atij

edhe nj msim teorik t shkurtr dhe t mjaftueshm n ndalimin pr lypje dhe friksimin nga
ajo.
II - KUJDESI I T PASURVE PR T AFRMIT

Rrnja e ligjin Islam sht q do njeri t luftoj varfrin me armn e tij dhe arma e tij sht
puna. Por cili sht mkati i t pafuqishmve, t cilt nuk mund t punojn? Cili sht mkati i
grave t veja, t cilave iu kan vdekur burrat dhe nuk kan para? Cili sht mkati i fmijve t
vegjl dhe t moshuarve? Cili sht mkati i t smurve dhe pensionistve? Cili sht mkati i
atyre q i goditn fatkeqsi dhe i penguan nga fitimi? A do t lihen ato nn presionet e jets q ti
shtrydh ato, ti trheq zvarr dhe pastaj ti lr pas saj si nj leck q e tret era? Jo Vrtet
Islami ka punuar pr shptimin e tyre nga mashtrimet e varfris dhe t nevojave, dhe e para
far ka vn n ligjin e tij ka qen sigurimi i elementeve t nj familjeje.
Theksi q v islami pr t drejtat e afrimitetit dhe lidhjet farefisnore
Islami theksoi t drejtat e t afrmve dhe nxiti n versetet e librit t tij dhe hadithet e t Drguarit
t tij mirsin ndaj tyre, lidhjen me ta dhe bmirsin ndaj tyre; dhe i ka premtuar atij q i
ndrpret lidhjet farefisnore t tij ose i keqtrajton t afrmit e tij, e sillet keq me ta, nj dnim t
fort dhe nga versetet sht thnia e All-llahut t Lartsuar:

All-llahu urdhron drejtsi, bamirsi, ndihm t afrmve, e ndalon nga imoraliteti, nga e
neveritura dhe dhuna. Ju kshillon ashtu q t merrni msim.
(Nahl: 90)
O ju njerz! Keni frik Zotin tuaj q ju ka krijuar prej nj veteje (njeriu) dhe nga ajo krijoi paln
(shoqn) e saj, e prej atyre dyve u shtuan burrra shum e gra. Dhe keni frik All-llahun q me
emrin e Tij prbetoheni, ruajeni farefisin (akraballkun), se All-llahu sht mbikqyrs mbi ju.
(Nisa: 1)
Adhuronie All-llahun e mos i shoqroni Atij asnj send, sillnu mir ndaj prindrve, ndaj t
afrmve, ndaj jetimve, ndaj t varfrve, ndaj fqiut t afrt, ndaj fqiut t largt, ndaj shokut pran
vetes, ndaj udhtarit t largt dhe ndaj robrve. All-llahu nuk e do at q sht kryelart dhe at
q lavdrohet.
(Nisa: 36)
Dhe jepi do t afrmi t drejtn q i takon, edhe t varfrit, edhe atij n kurbet, po mos
shpenzo tepr e pa rrug.
(Isra: 26)
Andaj, jepja t afrmit at q i takon, e edhe t varfrit edhe udhtarit, e kjo sht shum m e
dobishme pr ata q veprojn pr hir t All-llahut dhe t tillt jan ata t shptuarit.
(Rum: 38)
Ndrsa Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot: Kush beson n All-llahun dhe ditn e
gjykimit, t mbaj lidhjet e tij farefisnore t tij. Afrsia e gjakut varet n Arsh dhe thot: Kush i

mban lidhjet me mua, All-llahu do ti mbaj me t, ndrsa kush i ndrpret lidhjet me mua, All-
llahu do ti ndrpres lidhjet me t. Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) e bri obligim
mirsjelljen ndaj prindrve dhe t afrmve kur thot: Sillu mir me nnn tnde dhe me babain
tnd, motrn tnde dhe vllaun tnd jan t drejta t detyruara dhe mbajini lidhjet farefisnore.
Gjith kto tekste jan argumente se, t afrmit ndaj njri-tjetrit kan t drejta m shum se pr t
tjert, pr shkak t atyre lidhjeve farefisnore q kan mes tyre.
E nse do t thonin disa se qllimi n kto tekste sht mirsjellja dhe lidhja pa detyrim do t
thuhet duke iu kundrprgjigjur se All-llahu i Lartsuar i ka urdhruar, dhe i ka quajtur ato t
drejta. Dhe Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) na lajmron se ajo sht e drejt dhe
obligim.
- Nuk ka kuptim pr lidhje farefisnore pa shpenzim pr t nevojshmit: Nese thuhet se qllimi i t
drejts s tij sht mosndrprerja e lidhjeve me t, prgjigjja sht si ka thn Ibnul Kajjim:
Pika e par: far ndrprerje sht m e madhe se ta shikoj duke vdekur nga uria dhe etja dhe
nuk e ushqen at qoft edhe nj kafshat, nuk i jep t pij atij qoft edhe nj gllnjk dhe nuk e
vesh at me ka e mbulon avretin e tij q ta mbroj at nga i nxehti dhe t ftohtit? E gjith kjo
ndodh ndrkoh q ai sht vllai i tij ose djali i xhaxhait t tij ose djali i tezs s tij! E nse nuk
sht kjo ndrprerje ather ne nuk e dim se cila sht ndrprerja e ndaluar e lidhjes q urdhroi
All-llahu?!
Pika e dyt: Cila sht ajo lidhje e detyruar t ciln nxitn tekstet? far mase sht e teprt n t
pr t drejtat e nj t huaji dhe si t kuptojn me zemrat e tyre?

Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) i bashkangjiti t drejtat e vllait dhe t motrs me ato
t babait dhe t nns, kur thot: Sillu mir me nnn tnde dhe me babain tnd, motrn tnde
dhe vllain tnd, e pastaj me t afrmin e m t afrmen.
Udhzimi i t Drguarit t All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) sht korrespondues i
Kuranit, dhe e gjith kjo sht komentim i fjals s All-llahut:
Adhuroni All-llahun e mos i shoqroni Atij asnj send, silluni mir ndaj prindrve, ndaj t
q lavdrohet.
(Nisa: 36)
Dhe jepi do t afrmi t drejtn q i takon, edhe t varfrit, edhe atij n kurbet, po mos
shpenzo tepr e pa rrug.
(Isra: 26)
Andaj, jepja t afrmit at q i takon, e edhe t varfrit edhe udhtarit, e kjo sht shum m e
dobishme pr ata q veprojn pr hir t All-llahut dhe t tillt jan ata t shptuarit.
(Rum: 38)
All-llahu i Lartsuar i bri t drejtat e t afrmve menjher pas t drejtave t prindrve, ashtu si
i bri edhe Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem). E nse nuk sht ajo e drejt pr
shpenzim, ather nuk e dim se far e drejte sht. All-llahu i Lartsuar urdhroi pr bmirsi
ndaj t afrmve dhe nga keqbrjet m t mdha sht q ta shoh at duke vdekur nga uria dhe

etja ndrkoh q ai ka mundsi q ta ndihmoj at. Ky ligj i Pejgambrit (sal-lAll-llahu alejhi ve
sel-lem) sht korrespondues i librit t All-llahut t Lartsuar ku thot:
Vazhdoni rregullisht namazet (faljet), e edhe at namazin e mesm, dhe ndaj All-llahut t jeni
respektues (n namaze).
(Bekare: 238)
Kushtet e detyrimit t dhnies apo t shpenzimit pr t afrmit: Fukahat kan kushtzuar dy
kushte pr detyrimin e shpenzimit pr t afrmit:
a)Varfria e atij q shpenzohet pr t.
b) Ai q shpenzon pos asaj q shpenzon pr t varfrin ti mbes shpenzim edhe pr familjen e
tij.
far prfshin shpenzimi?
Islami nuk e ka prcaktuar kt shpenzim t cilin e ka obliguar pr t varfrin me nj kufi apo cak
t caktuar, sepse nevojat e tyre ndryshojn me ndryshimin e vendit, gjendjes, kohs dhe tradits,
gjithashtu edhe ato q shpenzojn ndryshojn fuqit e tyre t pasuris. All-llahu i Lartsuar thot:
Ai q sht i pasur, le t shpenzoj sipas mundsis s vet, e ai q sht ngusht nga pasuria, le t
jap nga ajo q i ka dhn All-llahu, e All-llahu nuk ngarkon ask, vetm aq sa i ka dhn; mirpo
pas vshtirsis All-llahu sjell lirim (begati).
(Talak: 7)

Nnat, ato q duan ta plotsojn gjidhnien, jan t obliguara tu japin gji fmijve t vet dy vjet
t plota. i ati i fmijs sht i obliguar pr furnizim dhe veshmbathjen e tyre (gruas) ashtu si sht
rregulli. Askush nuk ngarkohet m tepr, vetm aq sa ka mundsin e tij. Asnj nn nuk bn t
dmtohet me fmijn e saj, e as babai me fmijn e tij. Po ashtu sht i obliguar edhe
trashgimtari (i fmijs). E nse pas nj konsultimi dhe plqimi (prindrit) shfaqin dshirn pr
ndrprerjen (m hert) e gjinit, nuk sht ndonj mkat pr ta. Nse ju baballart pr fmijn tuaj
dshironi gjidhnse tjetr me kusht q pagesn tia bni n mnyr t duhur, nuk sht ndonj
mkat. Kini frik nga All-llahu dhe dine se All-llahu sheh ka punoni.
(Bekare: 233)
Nuk sht mkat pr ju nse i lshoni grat pa pasur kontakt (martes) me to dhe para se tu
caktoni atyre ndonj caktim (kuror-nikah), po pajisni ato (me ndonj pajisje), pasaniku sipas
mundsis s tij dhe i varfri sipas mundsis s tij. Nj pajisje e zakonshme sht obligim pr
bmirsit.
(Bekare: 236)
Dhe kan thn fukahat se shpenzimi prmban kto gjra:
Ushqimin dhe pijen,

Veshmbathjen pr dimr dhe ver me at q i prshtat secils nga to,
Vendbanimi dhe mobiljet,

Shrbtori pr at q sarrin ti shrbej vetes s tij,
Martesa e atij q dshiron t martohet,
Shpenzimi pr bashkshorten dhe familjen e tij.
Shpenzimi pr t afrmit nga veorit e Islamit: Islami ka vendosur tulln e par n ndrtimin e
asistencs sociale dhe nuk ishte ajo shtje e plqyer, por e drejt q All-llahu urdhroi pr
dhnien e saj ashtu si u prmend m sipr.
III - ZEKATI APO LMOSHA

Prse u obligua zekati (lmosha). Islami ka urdhruar do t fuqishm q t punoj e t vrapoj
n krkimin e rriskut n mnyr q t mjaftoj vetn e tij e t pasuroj familjen e tij ose t jap n
rrugn e All-llahut, dhe kush nuk mundet dhe sht i pafuqishm pr pun, nuk ka pasuri, qoft
edhe nga pasuria e trashgimis ose nga ajo e ruajtur q ti mbuloj nevojat e tij, hyn n kujdesin e
t afrmve t tij t pasur q e ngrejn at dhe i bjn ball shtjeve t tij. Porse, jo do i varfr ka
t afrm t pasur q shpenzojn pr t. far t bj ai i cili nuk ka t afrm t pasur q ta
mbartin at e ta marrin shtjen e tij? far t bjn t nevojshmit si shembulli i nj fmije jetim,
i nj gruaje t vej, i nj nne plak dhe i nj t moshuari? far t bj i verbri, i smuri dhe
invalidi? far t bj i fuqishmi, i cili nuk ka gjetur pun q t furnizohet nga ajo? Ose far

t bj puntori, i cili e ka gjetur punn, porse ai fitim q merr nga puna nuk i mjafton pr vetn
dhe familjen e tij?
A do t lehen t gjith kta n dorn e varfris dhe t nevojs, dhe shoqria ti shikoj ndrkoh
q n t gjenden t pasur dhe askush nuk jep pr ta, qoft edhe m t vogln ndihm?!
Vrtet Islami nuk i ka harruar kta njerz. All-llahu u ka obliguar atyre t drejta n pasuri e t
pasurve dhe obligim t vendosur, i cili sht zekati dhe qllimi i par i zekatit sht pasurimi i t
varfrve me t.
T varfrit e t dobtit jan t part q e meritojn dhnien e zekatit, derisa edhe Pejgamberi (sal-
lAll-llahu alejhi ve sel-lem) n disa qndrime t tij nuk ka prmendur vetm kto cilsi, sepse ai
sht qllimi i par si urdhr i tij kur e drgoi Muadhin n Jemen q ta marr zekatin nga t pasurit
e tyre e ta kthej at tek t varfrit e tyre. Derisa edhe Ebu Hanife dhe shokt e tij jan t
mendimit se zekati nuk i jepet askujt prvese t varfrve.
Zekati i pasuris sht burim i madh pr kurimin e varfris:
Zekati nuk sht nj burim i vogl, sepse ai sht dhjetshja ose gjysma e t dhjetshes nga arritjet
bujqsore, qoft fruta, pem apo perime duke u bazuar n prgjithsimin e thnies s All-llahut
xh.sh.:
O ju q besuat, jepni nga m e mira e asaj q e fituat dhe nga ajo q u dham prej toks, e mos
nxitoni ta jepni at m t pavlefshmen nga ajo, e q ju nuk do ta pranonit pr vete vetm
symbyllas. E, dine se All-llahu ska nevoj pr ju, sht i Madhruar.
(Bekare: 267)

Dhe n prgjithsimin e thnies s Pejgamberit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): N at q e lag
shiu nxirret dhjetshja, e n at q ujitet me ndonj mjet ose me krah, gjysma e dhjetshes.
Dhe krahasohen me t sot, n kohn ton, edhe ndrtesat e fabrikat etj t cilat prbjn nj
shum t madhe parash. Zekati, gjithashtu, sht nj e katrta e dhjetshs s parave dhe e
pasuris tregtare, pra 2.5 % nga paraja ose tregtija e do muslimani q e zotron masn ligjore,
nse nuk ka borxh dhe sht m tepr sesa nevojat e tij personale.
Zekati ka t njjtn mas afrsisht edhe n pasurin e bagtive, t cilat prdoren pr shumim apo
pr mjelje si deveja, lopa dhe delja, me kusht q ta mbushin masen e caktuar dhe t kulloten n
nj vend t lejuar.
Zekati i fitrit:
E gjith ajo q prmendm m sipr ishte pr zekatin e pasuris, por ne kemi edhe zeqat tjetr
q sht i obliguar pr njerzit dhe jo pr pasurin. Ai sht zekati i fitrit, t cilin Islami e bri ligj,
pr plotsimin e agjrimit t Ramazanit dhe ardhjen e Bajramit, dhe nga urtsia e ligjerimit t tij
jan dy gjra:
E para: Zvendsimi i asaj q mund t ket ndodhur gjat agjrimit t agjruesit nga fjalt dhe
punt e kota.
E dyta: Nderimi i t varfrve dhe brja e tyre t ndjejn se shoqria muslimane kujdeset pr ta
dhe vllezrit e tyre kujdesn pr ta edhe n ditn e Bajramit dhe bashkangjitjet e tyre n gzim
me ta.

Thot Ibn Abbasi: Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) e obligoj zekatin e fitrit si
pastrim pr agjruesin nga fjalt dhe punt e kota e boshe dhe ushqyerje pr t varfrit e t
dobtit.
Ky obligim vjetor ka veori karakteristike:
Ai sht taks pr njerzit dhe personat si e bm t qart m sipr dhe jo pr pasurin.
Ai nuk sht obligim vetm pr t pasurit q zotrojn masn e caktuar t zekatit, por e obligoi at
i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) pr do musliman, i lir apo rob, mashkull
apo femr, i pasur apo i varfr, prderisa ky i varfr e zotron para m tepr se nevoja e tij dhe e
familjes s tij pr natn e Bajramit. Qllimi i Islamit nga kjo sht ushtrimi i muslimanit pr
dhnie dhe shpenzim, hapurazi ose fshehurazi, dhe brja e dhnies gj t zakonshme tek ai, q t
jet dora e tij e lart q jep edhe nse sht i nevojshm nga ata q meritojn zekatin e vitrit sepse
ai jep nga njra an dhe merr nga ana tjetr.
Ai nuk sht vetm pr at musliman q e ka mbushur moshn, porse pr vetn e tij, pr familjen
e tij dhe pr t gjith ata q jan nn mbikqyrjen apo nn kontrollin e tij.
Islami e bri masn e tij t pakt, n mnyr q t arrij e t mund q t jap shumica, dhe kt
mas e kufizoi Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) me nj pangj hurma ose rrush t that
ose grur dhe n krahasim me kt sht edhe ushqimi, t cilin e prdorin banort e atij vendi,
ndrsa pangja sht e barabart sot me.176 kg me peshn e grurit. Transmetohet se Umer ibn
Abdul-Aziz, Hasan e t tjer e jepnin sadakan e fitrit, para, sipas vlers s ushqimit dhe ky sht
edhe medhhebi i Ebu Hanifs. Dhe shpresojm q kjo t jet m e dobishme pr t varfrit sot,

n kohn ton, dhe ajo q krkohet me sheriat sht pasurimi i t varfrit dhe ai realizohet me
para m shum se me asgj tjetr.
Vendi i zekatit n Islam:
Nga mrekullit e ksaj feje, nga argumentet se ajo sht prej All-llahut dhe se ajo sht mesazhi i
fundit dhe i prhershm sht se ajo q hert u kujdes pr kurimin e problemit t varfris dhe
kudesin ndaj t varfrve, pa ndonj revolucion prej tyre dhe pa krkesa t ndonj individi apo
kolektivi pr t drejtat e tyre. Dhe nuk ishte kujdesja e tij siprfaqore, por ka qen nga veorit e
themeleve t tij nga rrnja e origjins s tij dhe nuk sht udi q t jet zekati shtylla e tret e
Islamit, nj nga shtyllat dhe simbolet e tij m t mdha dhe nj ndr katr adhurimet e tij. N
hadithin e Ibn Umerit, i cili sht i njohur e sht mutefekun alejhi, Pejgamberi (sal-lAll-llahu
alejhi ve sel-lem) ka thn: Islami sht ndrtuar me pes shtylla: Dshmia se nuk ka Zot tjetr
prve All-llahut dhe se Muhammedi sht i Drguar i Tij, falja e namazit, dhnia e zekatit,
agjrimi i Ramazanit, kryerja e haxhit pr at q ka mundsi. Ndrsa Kurani e konsideroi
zekatin, pas pendimit nga shirku dhe faljes s namazit, si rrug t hyrjes n fen Islame, t
realizimit t vllazris islame dhe futjen e tij n radht e shoqris. Ka thn All-llahu i Lartsuar
pr mushrikt:
E kur t kalojn muajt e shenjt, luftoni idhujtart kudo q ti gjeni, robroni dhe ngujoni ata, e
vinju prit n do shteg. N qoft se pendohen, e falin namazin dhe e japin zekatin, ather ua
lshoni rrugn, se vrtet All-llahu fal sht mshirues.
(Tevbe: 5)

Po, nse ata pendohen, e falin namazin dhe e japin zekatin, ather i keni vllezr n fe. Ne
sqarojm agumentet pr ata njerz q kuptojn.
(Tevbe: 11)
Nuk realizohet pr nj qafir t pafe hyrja n radhet e muslimanve dhe vendosja e vllazrimit t
tyre fetar me t, prvese me pendim nga shirku dhe ka e pason at si falja e namazit, e cila sht
nj lidhje fetare sociale mes muslimanve, dhe dhnja e zekatit, e cila sht nj lidhje pasurie
sociale mes tyre. Mnyra e Kuranit Famlart dhe sunnetit t pastr sht q ti bashkangjisin
namazit zekatin prher, q sht argument pr fuqin e lidhjes mes tyre dhe se Islami i njeriut
nuk plotsohet prve se me to. Namazi sht shtylla e fes, kush e kryen at e ka ngritur fen,
kush e l at e ka shkatrruar fen. Zekati sht baza e Islamit. Kush i prmbahet atij sht i
shptuar dhe kush e neglizhon at sht i shkatrruar. Thot Abdulla ibn Mesud (r.a.): Jemi
urdhruar me faljen e namazit dhe dhnien e zekatit dhe kush nuk e jep zekatin nuk ka namaz pr
t. Dhe Xhabiri n nj transmetim nga Zejdi thot: Jan obliguar namazi dhe zekati s bashku
nuk sht br dallim mes tyre dhe lexoi.
Po, nse ata pendohen, e falin namazin dhe e japin zekatin, ather i keni vllez n fe. Ne
sqarojm agumentet pr ata njerz q kuptojn.
(Tevbe: 11)
Refuzoi q ta pranonte namazin, prvese me zeqat dhe thoshte: All-llahu e mshiroft Ebu
Bekrin pr ato q ka ditur dhe ka kuptuar; dhe kishte pr qllim me kt thnien e Ebu Bekrit:
Pasha All-llahun! Do ti luftoj ata q bjn dallim n mes namazit dhe zekatit. Kurani e bri
dhnien e zekatit nga cilsit e besimtarve bmirs e t devotshm dhe e bri ndalimin e saj nga

veorit e hipokritve dhe mushrikve. Ai sht sprova e besimit dhe dshmia e sinqeritetit, si
transmetohet n hadith t sakt: Sadakaja (lmosha) sht dshmi. Ai sht elementi ndars apo
dallues n mes Islamit dhe kufrit, mes devotshmris dhe imoralitetit. Pa dhnien e zekatit nuk
futet n radht e besimtarve, t cilve All-llahu iu siguroi shptimin dhe trashgimin e Firdejsit
dhe u dha udhzim dhe prgzim. All-llahu xh.sh. thot:
sht e sigurt se kan shptuar besimtart: Ata t cilt jan t prulur dhe t kujdesshm gjat
faljes s namazit, dhe ata t cilt i shmangn t kots (fjal a pun), dhe ata t cilt rregullisht e
japin zekatin,
(Muminun: 1-4)
Jan udhrrefyes dhe myzhde pr besimtart. Q falin namazin dhe e japin zekatin dhe mu ata
jan t bindur ndaj bots tjetr.
(Neml: 2-3)
Pa dhnien e zekatit nuk hyn n grupin e besimtarve t udhzuar n librin e All-llahut dhe pr t
cilt ka thn:
E q jan udhzim e mshir pr ata q jan punmir. T cilt rregullisht e falin namazin dhe
japin zekatin dhe ata, e mu ata jan t plotbindur pr botn tjetr (Ahiretin).
(Llukman: 3-4)
E pa dhnien e zekatit nuk do t jet nga bmirsit e sinqert e t devotshm, thot All-llahu
xh.sh.:

Nuk sht tr e mira (e kufizuar) t ktheni fytyrat tuaja kah lindja ose perndimi, por mirsi e
vrtet sht ajo e atij q i beson All-llahut, dits s gjykimit, engjjve, librit, pejgamberve dhe
pasurin q e do, ua jep t afrmve, bonjakve, t vrfrve, udhtarve, lypsve dhe pr lirimin e
robrve, dhe ai q e fal namazin, e jep zekatin, dhe ata q kur premtojn e zbatojn, dhe t
durueshmit n skamje, n smundje dhe n flakn e lufts. T tillt jan ata t sinqertit dhe t
tillt jan ata t devotshmit.
(Bekare: 177)
Pa dhnien e zekatit nuk arrijn t dallohen mushrikt t cilt i prshkroi All-llahu me thnien e
Tij.
Thuaj: Un jam vetm njeri sikurse edhe ju, mua m shpallet se Zoti juaj sht vetm Zoti nj,
pra drejtonju Atij dhe krkoni falje prej Tij. Pr idhujtart sht mjerim i madh, t cilt nuk e
japin zekatin dhe mu ata e mohojn botn tjetr.
(Fussilet: 6-7)
Pa dhnien e zekatit nuk arrin t dallohet nga hipokritt, t cilt i prshkroi All-llahu n librin e
Tij:
Mospranimin e dhnieve t tyre nuk e pengoi tjetr gj vetm pse ata mohuan All-llahun dhe t
drguarin e Tij, dhe namazin e falin vetm me prtaci, e lmoshn nuk e japin ndryshe pos duke
urrejtur.
(Tevbe: 54)

Hipokritt dhe hipokritet jan si njri tjetri; urdhrojn pr t keqen e ndalojn nga e mira dhe
shtrngojn duart e tyre. Harruan All-llahun (nuk i binden), prandaj Ai i harroi (nga mshira).
Nuk ka dyshim, hipokritt jan ata t prishurit.
(Tevbe: 67)
Pa dhnien e zekatit nuk meriton mshirn e All-llahut, t ciln refuzoi Ai, q tia jap prvese
besimtarve t devotshm dhe q e japin zekatin, thot All-llahu i Lartsuar:
Dhe cakto pr ne (jet) t mir n dunja dhe t mir n botn tjetr, pse vrtet jemi kthyer kah
Ti. Ai (Zoti) tha: Dnimi im sht ai me t cilin e godas cilin dua, e mshira Ime ka prfshir
secilin send. At (mshirn) do ta caktoj pr ata t cilt i ruhen (mkateve), e japin zekatin dhe pr
ata q argumentet tona i besojn.
(Araf: 156)
Pa dhnien e zekatit nuk e meriton miqsin e All-llahut e as t Drguarit t Tij e as t
besimtarve, thot All-llahu xh.sh.:
Mik (i afrt) juaji sht vetm All-llahu, sht i drguari i Tij dhe ata q besuan e q falin
namazin dhe japin zekatin duke br ruku (duke qen respektues).
(Maide: 55)
Dhe pa dhnien e zekatit nuk e meriton ndihmn e All-llahut, t ciln ua premtoi atyre q e
ndihmuan rrugn e Tij.
(U lejuan t luftojn) Ata, t cilt vetm pse than: All-llahu sht Zoti yn! u dbuan prej
shtpive t tyre pa kurrfar t drejte. E sikur All-llahu t mos i zbrapste disa me disa t tjer, do t

rrnoheshin manastirt, kisha, havrat e edhe xhamit q n to prmendet shum emri i All-llahut.
E All-llahu patjetr do ta ndihmoj at q ndihmon rrugn e Tij, se All-llahu sht shum i
fuqishm dhe gjithnj triumfues. (Ai ndihmon) Ata t cilt kur Ne u mundsojm vendosjen n
tok, e falin namazin, japin zekatin, urdhrojn pr t mir dhe largojn prej t keqes. All-llahut i
takon prfundimi i shtjeve.
(Haxhxh: 40-41)
Islami i premtoi nj dnim t ashpr n dynja dhe n ahiret do njeriu q nuk e jep zekatin. E sa i
prket dnimit n ahiret, thot All-llahu i Lartsuar duke i krcnuar ata q mbledhin pasurin dhe
nuk e japin nga ajo t drejtn e All-llahut.
O ju q besuat, vrtet nj shumic e paris fetare e jehudive dhe e t krishterve, n mnyr t
paligjshme e han pasurin e njerzve dhe pengojn t tjert nga rruga e All-llahut. Ata t cilt e
ruajn arin e argjendin e nuk e japin pr rrugn e All-llahut, lajmroji pr nj dnim t
dhmbshm. At dit kur ajo (pasuri e deponuar) frgohet n prushin e xhehennemit, e me t
(ashtu zharav) lyhen ballt, ant dhe shpinat e tyre (do tu thuhet): Kjo sht ajo q e depozituat
pr veten tuaj, pra shijoni at q e depozitonit!
(Tevbe: 34-35)
Transmeton Buhariu nga Ebu Hureje nga i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) se
ka thn: Kujt i jep All-llahu pasuri dhe nuk e jep zekatin e saj, do ti vij atij n ditn e gjykimit
nj gjarpr i madh me dy koka, q e lidh at dhe e godet. Pastaj e kap pr dy nofullave t tij dhe i
thot: Un jam pasuria jote, un jam thesari yt. Pastaj Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem)
lexoi versetin.

Ata, t cilt bjn koprraci me at q nga t mirat e veta u dha All-llahu, t mos mendojn
kurrsesi se ajo sht n dobi t tyre. Jo, ajo sht n dm t tyre. Ajo e mir me ka bn koprraci,
n ditn e kijametit do tu mbshtillet n qafn e tyre. All-llahut i mbesin trashgim qiejt dhe toka,
All-llahu sht i njohur mir m at q veproni.
(Ali Imran: 180)
Ndrsa pr sa i prket dnimit t ksaj dunjaje, thot Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem):
Nuk ka nj popull q ta ken ndaluar zekatin prvese i ka goditur ata All-llahu me thatsi dhe
uri. N nj hadith t tjetr thuhet: Nuk ka nj popull q ta ken ndaluar zekatin nga pasuria e
tyre, prvese u jan ndaluar atyre pikat e shiut nga qielli dhe mos t ishin kafsht nuk do t binte
shi. E gjith kjo sht n dnimin hyjnor t caktuar, por kemi edhe nj denim tjetr t ksaj
dunjaje, i cili sht denimi i ligjit Islam dhe t cilin e marrin prsipr kompetentt e shoqris
Islame. Pr kt denim flet hadithi i Pejgamberit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) pr zeqat ku
thot: Kush e jep at duke krkuar shprblim (nga All-llahu) ai do t marr shprblimin e tij dhe
kush e ndalon at un do ta marr at dhe gjysmn e pasuris s tij. Ky sht vendim nga vendimet
e Zotit ton, dhe nuk i lejohet asnjrit nga familja e Muhammedit (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem)
te marr dika nga ai. N kt hadith lejohet pr kompetentin q t marr gjysmn e pasuris tek
ai q e ndalon dhnien e zekatit. Ky sht nj nga llojet e dnimeve t pasuris, t ciln e vendos
gjykatsi n rast nevoje, n mnyr q ta edukoj mosdhnsin e zekatit, e kjo nuk sht dnim i
domosdoshm dhe i prhershm. Nuk mjaftohet dnimi i mosdhnsit t zekatit me gjobn e
pasuris, porse e lejon pr kompetentin q t prdor dnimin trupor, sipas interesit dhe nevojs.
M shum se kjo sht Islami q me ligjet e tij, bri ngritjen e shpats ndaj atyre q nuk japin
zekatin, e pr kt i luftoi halifja i par, Ebu Bekri dhe shum sahab t tjer, me t ata q nuk

dhan zekatin, dhe ai e ka thn fjaln e tij t njohur: Pasha All-llahun do ti luftoj ata q bjn
dallim mes namazit dhe zekatit, sepse zekati sht e drejt e pasuris. T gjith kto tekste na
vrtetojn gradn e besimit t lart. Nuk sht vetm nj detyr e thjesht, porse ajo sht nj nga
pes shtyllat apo bazat mbi t cilat sht ngritur ndrtesa islame. Dhe nse sht kjo grada apo
vendi i obligueshmris s zekatit me sheriatin Islam, Kt e kan prsritur edhe dijetart se
kush e mohon obligueshmrin e tij sht br qafir (jobesimtar) dhe ka dal nga Islami, ashtu si
del shigjeta nga harku. Ibn Kudame thot: Kush e mohon obligueshmrin e tij nga padituria,
dhe kan qen shkaqet e padituris ose islami i ri tek ai, ose sepse ai sht rritur n nj fshat t
largt nga qyteti dhe nuk i sht br e ditur atij obligueshmria e zekatit, nuk gjykohet si qafir,
sepse ai ka shkak. E nse ka qen musliman dhe sht lindur n mes muslimanve t ditur,
ather ai sht renegat dhe gjykohet me ligjet e renegatve dhe krkohet nga ai q t pendohet tri
dit e nse nuk pendohet vritet sepse argumentet e obligueshmris s zekatit jan t qarta n
Kuran dhe sunnet dhe n bashkimin e ummetit, e nse e mohon at nuk sht gj tjetr prvese
prgnjeshtrimi i tij ndaj librit dhe sunnetit.
Zekati sht e drejt e caktuar:
Zekati n kndvshtrimin e Islamit sht e drejt ose borxh q rndon mbi supet e t pasurve pr
grupet e dobta dhe q e meritojn. Ai sht gjithashtu e drejt e caktuar d.m.th. e llogaritur se
kujt duhet q ti jipet ajo, dhe ai i cili e vendosi kt t drejt dhe e prcaktoi at, sht All-llahu i
Lartsuar, i cili i prshkruajti t devotshmit dhe bmirsit nga robrit e Tij me thnien e Tij:
Dhe n pasurin e tyre kishin prcaktuar t drejt pr lypsin dhe pr t ngratin (q ka nevoj
por nuk lyp).

(Dharijat: 19)
N nj sure tjetr i prshkruajti t zgjedhurit nga robrit e tij, t cilt e meritojn kt nderim n
xhennetin e Tij ku thot:
Dhe ata q n pasurin e vet kan ndar n nj pjes t caktuar. Pr lypsin dhe pr nevojtarin
q nuk lyp.
(Mearixh: 24-25)
Zekati nuk bie si obligim me vdekjen e zotruesit t pasuris, por nxirret zekati nga ajo pasuri q
ka ln, edhe nse nuk e ka ln porosi i vdekuri, ky sht mendimi i Ata Hasan, Zuhri, Katade,
Malik, Shafiut, Ahmed, Ishak, Ebi Theurit, dhe Ibni Mundhir. Dhe ky mendim sht i sakt duke
u bazuar n thnien e All-llahut.
All-llahu ju urdhron pr (shtjen e trashgimis) fmijt tuaj: pr mashkullin hise sa pr dy
femra; nse jan (trashgimtare) vetm femra, dy e m shum, atyre ju takojn dy t tretat e
pasuris q trashgohet; nse sht nj femr, asaj i takon gjysma; pr prindrit, pr secilin nga
ata, ju takon e gjashta nga ajo q ka ln (i vdekuri) nse ka fmij, e n qoft se (i vdekuri) nuk ka
fmij e at e trashgojn (vetm) prindrit, ather nns s tij i takon nj e treta, n qoft se ai (i
vdekuri) ka vllezr, nns s tij i takon vetm nj e gjashta, (kjo e drejt n trashgim bhet) pasi
t kryhet (vasijeti) q ka ln dhe pasi t lahet borxhi, ju nuk dini se kush sht m afr dobis
suaj, prindrit tuaj ose fmijt tuaj. (Ky prcaktim sht) Urdhr nga All-llahu. Vrtet All-llahu
sht m i Dijshmi, m i Urti.
(Nisa: 11)

All-llahu xh.sh. i prfshiu t gjitha borxhet, dhe zekati (si ka thn Ibn Hazmi) sht borxh ndaj
All-llahut, t dobtve, t varfrve dhe ndaj t gjith atyre q i ka prmendur All-llahu n Kuran.
Madje Ibn Hazmi sht i mendimit se borxhi i zekatit sht m parsor se ai i njerzve dhe
argumentohet n hadithin q e transmeton Muslimi nga Ibn Abbasi, q thot: Erdhi nj person
tek i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) dhe tha: Vrtet nna ime ka vdekur dhe
ajo kishte nj muaj t Ramazanit pa agjruar, a ta agjroj un n vendin e saj? Pejgamberi (sal-lAll-
llahu alejhi ve sel-lem) i tha: Sikur t kishte pasur nna jote nj borxh, a do ta kishte dhn pr
t? Tha: Po. Pejgamberi (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) i tha: Pra borxhi i All-llahut sht m
parsor q t jepet apo t shlyhet. Nga kjo bhet e qart se, vdekja e nj t obliguari pr t dhn
zekatin nuk e hedh posht at, dhe se zekati duhet t jipet pr t edhe nse ka qen vdekja e tij n
luft apo si dshmor n rrugn e All-llahut. Dhe si argument sht hadithi q e transmeton
Muslimi nga Ibn Umeri se i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ka thn: I falet
dshmorit do mkat prve borxhit.
Prgjegjsia e shtetit mbi shtjet e zekatit:

Zekati, si na u b e qart, sht e drejt e vendosur dhe e caktuar.
All-llahu caktoi obligim q lmosha (zekati etj.) tju takojn vetm: t varfrve (nevojtarve), t
ngratve (q skan fare), punonjsve (q e tubojn), atyre q duhet prfituar zemrat (t dobtve
n besim), e duhet dhn edhe pr lirim nga robria, t mbyturve n borxhe, (lufttarve), n
rrugn e All-llahut dhe atij q ka mbetur n rrug. All-llahu e di gjendjen e robrve, punon sipas
urtsis s vet.

(Tevbe: 60)
Porse ai nuk sht e drejt q i lihet n dor e individve ta kryejn apo jo! Jo, kurrsesi ajo nuk
sht bmirsi individuale, por organizim social, pr t cilin kujdeset shteti dhe merr prsipr nj
trup zyrtar i organizuar.
ARGUMENTET KURANORE:
Argumenti m i qart pr t sht thnia e All-llahut t Lartsuar:
All-llahu caktoi obligim q lmosha (zekati etj.) tju takojn vetm: t varfre (nevojtarve), t
urtsis s vet.
(Tevbe: 60)
Merr prej pasuris s tyre (t atyre q pranuan gabimin) lmosh q ti pastrosh me t dhe tu
shtosh (t mirat) dhe njkohsisht lutu pr ta, se lutja jote sht qetsim pr ta. All-llahu dgjon
dhe sheh.
(Tevbe: 130)

ARGUMENTET NGA SUNNETI:
sht hadithi i Ibn Abbasit, i cili sht i njohur n Sahihejn (Buhari dhe Muslimi) se, Pejgamberi
(sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem), kur e dergoi Muadhin n Jemen, i tha: Msoju atyre se All-llahu
xh.sh. ka obliguar lmoshn q merret nga t pasurit e tyre dhe kthehet tek t varfrit e tyre
Argumenti n kt hadith qndron tek ajo se pr t marr zekatin caktohet nj person i veant,
dhe kjo pr ta ndar at po ashtu, nuk lidhet n zgjedhjen apo dshirn e atij q i sht obliguar
lmosha. Kto argumente t Kuranit dhe t hadithit na bjn ne q t kuptojm dhe t bindemi
q n sheriatin islam, shteti islam merr prsipr shtjen e zekatit.
Cilve t varfr dhe t dobt (t ngratt), u ipet zekati:
Kurani u kujdes dhe i kushtoi rndsi shtjes s dhnies s zekatit, m shum sesa nxjerrjes apo
marrjes s tij, sepse marrja e pasuris mund t jet m e leht nga organet kompetente me mnyra
t ndryshme, por ajo q sht e vshtir n realitet sht dhnia e tij atyre q e meritojn dhe
vnia e tij n vendin e duhur. Pr kt, Kurani nuk e la caktimin e dhnies s zekatit n dshirn
e udhheqsit, porse i qartsoi ata persona q e meritojn at. All-llahu xh.sh. thot:
Ka prej tyre q do t bjn vrejtjen n ndarjen e lmoshs, nse u jepet nga ajo, ata mbesin t
knaqur, e nse nuk u jepet, ata hidhrohen.
(Tevbe: 58)
All-llahu caktoi obligim q lmosha (zekati etj.) tju takojn vetm: t varfre (nevojtarve), t

urtsis s vet.
(Tevbe: 60)
Dhe transmeton Ebu Davudi se, nj person erdhi tek i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi
ve sel-lem) dhe i tha: M jep mua nga lmoshat. i tha atij i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu
alejhi ve sel-lem): Vrtet All-llahu nuk sht i knaqur me gjykimin e nj Pejgamberi dhe as t
nj tjetri me lmosh derisa Ai gjykoj vet me t dhe e pjestoi at n 8 pjes, e nse ti je nga ato
pjes do ta jap ty t drejtn tnde.
Nuk ka pjes n zeqat nj i fuqishm q mund t punoj e t fitoj
sht detyr dhe e obligueshme pr do t fuqishm q ka mundsi t punoj, q t punoj e ta
bj sa m t leht rrugn pr pun. Me kt e mjafton veten e tij dhe e ruan nderin e fytyrs s
tij. N nj hadith t sakt transmetohet: Asnj njeri nuk ka ngrn ndonjher ushqim m t
mir sesa ai q e fiton me dorn e tij. Pr kt e shikojm t Drguarin e islamit q thot duke u
shprehur qart: Nuk i lejohet sadakaja (lmosha) nj t pasuri dhe as nj t fuqishmi e t
shndosh.
Pra, nxjerrim konkluzion se, do i fuqishm pr t fituar nga ai me sheriat q t punoj n mnyr
q t mbaj veten e tij. Ndrsa kush nuk sht i zoti q t punoj pr shkak t dobsis s trupit
t tij si, fmija, femra, pleqt, ose nga antikapia dhe smundja, ose sht i fuqishm q t fitoj,
porse nuk gjen dot nj mnyr pr t fituar hallallin ose e ka gjetur, por nuk sht i mjaftueshm
fitimi i tij pr veten dhe pr familjen e tij, ktu i sht lejuar atij marrja nga zekati dhe nuk sht

turp pr t n fen e All-llahut. Kto jan parimet e fes Islame, t cilat grumbulluan mes
drejtsis dhe bmirsis apo humanizmit, mes drejtsis dhe mshirs, ndrsa parimi i
materialistve q thon: Kush nuk punon nuk ha, ai sht nj parim jo natyror dhe jomoral dhe
jonjerzor, madje edhe tek shpendt dhe kafsht ka lloje t ndryshme q i fuqishmi nga ato e
mbart t dobtin dhe kujdeset pr t.
Ai q sht i ndar dhe i vetmuar vetm pr adhurim nuk merr nga zekati.
Nj nga idet m t mira n kt shtje sht ajo q, kan prmendur fukahat (dijetart e
jurispodencs islame), kur than se, nse njeriu sht i fuqishm pr t fituar dhe vetmohet pr
adhurimin e All-llahut me namaz, agjrim e t tjera si kto, nuk i jepet nga zekati, sepse ai sht i
urdhruar q t punoj e ta krkoj at n pjest e toks dhe nuk ka murgjri n Islam dhe n
kt gjendje, puna sht nga adhurimet m t mira, nse sht i sinqert n nijet (qllim) dhe i
respekton kufijt apo dispozitat e All-llahut.
Ai q vetmohet apo q i prkushtohet krkimit t dijes merr nga zekati:
Ndrsa, nse njeriu vetmohet ose i kushton do gj krkimit t dijes s dobishme, atij i jepet nga
zekati aq sa i mjafton q t kryej detyrn dhe plotson nevojat e tij. Si kjo jan edhe librat e dijes,
t cilt duhen patjetr pr interes t fes, dhe dunjas s tij. Nxnsit t dijes i jepet zekat sepse
kryen nj farz (obligim) kifaje dhe se dobia e dijes s tij nuk i kthehet vetm tek ai, por tek gjith
ummeti, prandaj i takon t ndihmohet nga pasuria e zekatit.
Sa i jepet t varfrit dhe t ngratit nga zekati:

N masn e dhnies s zekatit pr t varfrin dhe t ngratin kemi dy mendime apo dy medhhebe:
Mendimi (medhhebi) i par: Dhnia t varfrit at q i mjafton pr tr jetn: Mendimi
(medhhebi) i dyt: i jepet sa i mjafton pr nj vit.
Martesa nevoj q duhet plotsuar nga zekati.

sht fantastike dhe e mrekullueshme me t vrtet q dijetart Islam, t trheqin vmendjen se,
ngrnja, pirja dhe veshmbathja, nuk jan vetm kto nevoja t njeriut, por n brendsin e njeriut
ka instikte t tjera q duhen plotsuar. Nga kto sht instikti i seksit, t cilin e bri All-llahu
kamxhik q e drejton njeriun n realizimin e dshirs hyjnore n ndrtimin e toks dhe qndrimin
e llojit njerzor deri kur t dshiroj All-llahu. Islami nuk e prjashton kt instinkt, por e
rregullon at q t ec sipas urdhrit t All-llahut, dhe i v kufijt. Islami ka ndaluar imoralitetin
dhe ka urdhruar pr martes at q ka mundesi: Kush ka mundsi q t martohet nga ju le t
martohet, sepse ajo sht m mir q t mbyllen syt dhe m ruajtse pr organet gjenitale. Nuk
sht pr tu uditur nse thon dijetart, se nga plotsimi i nevojave sht ajo q i merr i varfri
pr martes.
Librat e dijes nga nevojat
Islami sht fe q e respekton mendjen, thrret pr dituri dhe ngre lart gradn e dijetarve. Dija
konsiderohet elsi i besimit dhe argumenti i veprs apo puns:
(A jobesimtari e ka gjendjen m t mir) Apo ai q kohn e nats e kalon n adhurim, duke br
sexhde, duke qndruar n kmb, i ruhet (dnimit t) bots tjetr dhe shpreson n mshirn e

Zotit t vet? Thuaj: A jan t barabart ata q din dhe ata q nuk din? Po, vetm t zott e
mendjes marrin msim.
(Zumer: 9)
Nuk jan t barabart i verbri dhe ai q sheh. Dhe as errsirat e drita.
(Fatir: 19-20)
I Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot: Krkimi i dituris sht obligim pr
do musliman. Dituria e krkuar nuk sht vetm n diturin e fes, por n do lloj diturie t
dobishme q kan nevoj muslimant n dunjan e tyre, sepse krkimi apo msimi i saj sht farz
kifaje, si ka thn Gazali, Shatibi e dijetar t tjer si kta t dy.
Niveli normal pr jetes:
Dhe nga kjo bhet e qart se qllimi i dhnies s zekatit nuk sht dhnia e t varfrit disa derhem
t numruara, por sht q t realizoj apo t arrij i varfri nj nivel normal jetese. Dhe grada m
e ult e ktij niveli njerzor sht q ti mundsoj atij dhe familjes t ushqyer normal,
veshmbathjen e dimrit dhe vers dhe nj vendbanim e meriton gjendja e tij. Kjo sht ajo q ka
prmendur Ibn Hazmi dhe shum dijetar t tjer, dhe krkon t shikohet me vmendje, se
niveli i jetess s nj personi nuk prcaktohet me kufi t prer, sepse ai ndryshon sipas kohrave
dhe mjediseve.
Zekati sht i pari sigurim social n bot:

Vrtet zekati konsiderohet i pari ligj i rregullt n rrug t sigurimit social dhe nuk mbshtetet n
lmoshat individuale vullnetare, por ngrihet mbi ndihmat shtetrore t rregullta, ndihma, qllimi i
t cilave sht realizimi i nevojave pr do nevojtar.
IV - ASISTENCA E DEPOZITS ISLAMIKE ME T ARDHURAT E SAJ T

NDRYSHME
Ndonse m par sqaruam se, zekati sht i pari burim shtetror i t ardhurave q prdoret pr
kurimin e varfris, depozita e shtetit islam prdor edhe t ardhura t tjera pr kt pun. Shteti
ka n zotrim pasuri t prbashkta q i shfrytzon vet, apo i jep me qera, si jan (sipas
mendimit m t sakt) vakfet publike, pasurit minerale, ujore etj, t ardhurat e tyre futen n
buxhetin e shtetit q t prfitojn t gjith nnshtetasit, midis tyre edhe t varfrit. Po ashtu edhe
nga plaka e lufts, harai dhe taksa t tjera kan pjes t varfrit.
Mos u bni si ata q doln prej shtpive t tyre sa pr krenari e pr ti par bota, e q pengonin
nga rruga e All-llahut. All-llahut nuk mund ti shptojn me at veprim t tyre.
(Enfal: 47)
At q All-llahu nga banort e vendeve (jobesimtare) ia dha pa luft t drguarit, t vet, ajo i
takon All-llahut, t drguarit, t afrmve, jetimve, t varfrve, kurbetinjve. (Kshtu veprohet)
Q ajo t mos ndahet ndrmjet pasanikve tuaj. ka tju jep Pejgamberi, at merreni e ka tju
ndaloj, prmbanju dhe keni frik All-llahun, se All-llahu sht ndshkues i ashpr.

(Hashr: 7)
Pra individt e nj shoqrie nuk jan vetm elemente ekonomike jo!
Kurrsesi sepse shoqria n kndvshtrimin e Islamit sht nj familje e lidhur mes individve dhe
grupeve t saj, lidhje kjo m e thell dhe m e fuqishme se lidhjet e prodhimit ekonomik, lidhje
themeli s cils sht Islami. Ai i bashkon t gjith n njshmrin e akides (besimit) dhe
mendimit, n njshmrin e ndjenjave e mshirs. N njshmrin e rregullit dhe ligjit, dhe n
njshmrin e ksaj bote dhe t bots tjetr. Pr kt, Islami e prshkruajti shoqrin si nj trup t
vetm dhe do gjymtyr ose qeliz n kt trup, sht e lidhur me pjest e tjera, jep dhe merr prej
tyre. Vrtet, nga detyrat e para t nj shteti Islam sht q t realizoj drejtsin, t urdhroj pr
t mir dhe t ndaloj nga e keqja. Nuk sht nga drejtsia dhe as nga mirsia q t uriten t
dobtit ose t privohen t varfrit nga nevojat themelore t jets, si ushqim, veshmbathje dhe
vendbanim. Por, duhet q shteti Islam t prdor t gjitha mnyrat q t kuroj problemin e
varfris dhe t siguroj jet normale pr t varfrit dhe t realizoj asistenc sociale n shoqri,
dhe kto mnyra ndryshojn sipas ndryshimit t kohrave, mjediseve dhe gjendjeve.
V - DETYRIMI I T DREJTAVE TJERA POS ZEKATIT

Muslimani ka gjithashtu, disa detyrime t tjera financiare, t cilat mund t shfrytzohen pr ti
ardhur n ndihm t varfrve. Nga kto t drejta jan:

Kemi t drejta t tjera pasurie q duhen pr muslimanin pr shkaqe t ndryshme, t gjitha si
rrjedhoj pr ndihmimin e t varfrve dhe largimin e varfris. Dhe nga kto t drejta:
1. E drejta e fqinjit,
All-llahu urdhroi pr kujdesjen ndaj tij. Kt e nxiti edhe i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu
alejhi ve sel-lem) n sunnetin e tij, ku e bri nderimin e fqinjit pjes t imanit (besimit) dhe
dnimin e tij ose neglizhencn ndaj tij nga argumentet e largimit nga Islami. All-llahu xh.sh. thot:
Adhuroni All-llahun e mos i shoqroni Atij asnj send, sillnu mir ndaj prindrve, ndaj t
q lavdrohet.
(Nisa: 36)
Ndrsa i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot:
Kush beson n All-llahun dhe Ditn e Gjykimit le t respektoj apo t nderoj fqinjt e tij.
Sillu mir me fqiun tnd q t jesh musliman.
Xhibrili m kshilloi aq shum pr fqiun, derisa mendova se ai do ta bnte trashgimtar.
Nuk sht besimtar ai q fle i ngopur, ndrkoh fqiu i tij n ann tjetr i uritur dhe ai ka dijeni
pr kt.
2. Kurbant n festn e Kurban Bajramit:

Prerja e kurbanit sht detyr n medhhebin e Ebu Hanifes, pr at q ka mundsi duke u bazuar
n hadithin: Kush ka mundsi dhe nuk pret kurban mos ti afrohet vendfaljes son.
3. Gnjeshtra n betim:
All-llahu xh.sh. thot:
Sikur t ishin ata q vrtet e besojn All-llahun, Pejgamberin dhe at q i zbriti atij, nuk do ti
zinin pr miq ata (idhujtart), por shumica prej tyre jan fasika (mkatar).
(Maide: 81)
4. Dmshprblimi i dhiharit:
Kush i thot bashkshorts s tij: Ti pr mua je si shpina e nns sime ose e motrs sime, ose nj
shprehje t till si kjo, gruaja e tij sht e ndaluar pr t derisa t jap dmshprblimin dhe
dmshprblimi i tij sht lirimi i nj robi. Kush nuk gjen, ather t agjroj dy muaj rresht, dhe
kush nuk mundet, duhet t ushqej 60 t varfr.
5. Dmshprblimi i marrdhnies seksuale
Dmshprblimi i marrdhnieve seksuale n ditn e Ramazanit sht i njjt me dmshprblimin
e dhiharit.
6. Dmshprblimi i nj t moshuari dhe t moshuare, i nj t smuri, i cili nuk shpresohet shrimi

i tij dhe i t gjith atyre q nuk kan mundsi t agjrojn. Ata si dmshprblim kan q t
ushqejn do dit Ramazani nj t varfr.

(jeni t obliguar pr) Dit t caktuara, e kush sht i smur prej jush ose sht n udhtim (e
nuk agjroi), ather ai (le t agjroj) m von aq dit. E ata q i rndon ai (nuk mund t
agjrojn), jan t obliguar pr kompenzim, ushqim (ditor), i nj t varfri ai q nga vullneti jep
m tepr, ajo sht aq m mir pr te. Mirpo, po q se dini, agjrimi sht m i mir pr ju.
(Bekare: 184)
T njjtin dmshprblim kan gruaja shtatzn dhe nna q i jep gji fmijs, nse friksohen pr
vete ose pr fmijt e tyre, si sht medhhebi i disa fukahave.
7. Hedju (dhurata - kurbani): Ajo sht ka i dhuron haxhiu ose ai q bn umre Qabes prej
deveve, lopve apo deleve, si dmshprblim pr nj thyerje t nj obligimi nga obligimet e
ihramit. All-llahu xh.sh. thot:
O ju q besuat, mos e mbytni gjahun, duke qen ju n ihram. E kush e mbyt at me qllim,
ather dnimi sht prerja e nj kafshe shtpiake t ngjashme me at (t egrn) q e ka mbytur.
Pr kt shtje vendosin dy njerz t drejt nga mesi juaj, duke br at kurban pr Qabe, ose
(dnimi sht) duke ushqyer t varfr, ose sa ai (ushqimi), agjrim, kt pr ta shijuar t keqen e
puns s tij. All-llahu ka falur t kaluarn. E kush bn prsri, (gabimin) All-llahu dnon ashpr.
All-llahu mbizotron (shtjet), hakmerret (me dnim).
(Maide: 95)
E kryeni haxhin dhe umren pr hir t All-llahut, po n qoft se pengoheni, ather (therrni pr
kurban) ka tju vij m leht prej kurbanve, e mos i rruani kokat tuaja derisa t arrij kurbani
vendin e caktuar. Po kush sht prej jush i smur ose ka mundim koke (e rruhet para kohe)
kompensimi sht: agjrim, sadaka ose kurban. E kur jeni t sigurt, ai q bn umrn para haxhit

(duhet therr) nj kurban q i vjen m leht, mirpo nse nuk ka, le t agjroj tri dit gjat haxhit
e shtat dit kur t ktheheni, kto jeni dhjet dit t plota. Ky sht rregull pr ata q nuk kan
familjen pran xhamis s shenjt. Pra keni dro All-llahun dhe dine se All-llahu sht ndshkues i
rrept.
(Bekare: 196)
8. T drejtat e t korrurave: All-llahu xh.sh. thot:
Ai (All-llahu) sht q krijoi kopshte (bimt e t cilave) t ngritura lart (n shtylla) dhe t rrafshta
(t shtrira n tok), edhe hurmet dhe drithrat me frute (shije) t ndryshme, (krijoi) ullinjt dhe
shegt e ngjashme (nga shija). Hani frutat e tyre kur t piqen dhe ditn e korrjes (t vjeljes) s
frutave jepni at pjes q sht obligim (t varfrve e nevojlive) dhe (hani-jepni) mos teproni, pse
Ai nuk i do shkaprderdhsit.
(Enam: 141)
VI - LMOSHA VULLNETARE DHE BAMIRSIA INDIVIDUALE

Mbi t gjitha kto t drejta t obliguara dhe ato t ligje t detyruara, Islami punoi pr krijimin e
nj njeriu t zgjedhur e bamirs, q jep dhe sakrifikon, nj njeri q jep pa krkuar apo lypur, q
jep n rehati dhe vshtirsi ,natn dhe ditn, fshehurazi dhe haptazi, q dshiron pr njerzit at
q dshiron pr veten e tij; q e konsideron pasurin mjet e jo qllim. Ktu kan ardhur versetet e
Kuranit famlart dhe hadithet e t Drguarit t All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem)

prgzuese, nxitse dhe friksuese, q bjn thirrje pr dhnie, dhe ndalojn nga koprracia, q me
prshkrimet m t mrekullueshme dhe stilet m t larta artistike shkrin ngricn e zemrave t
ngrira prej mkatve dhe lviz duart q vetm marrin duke i br t japin. Do t mjaftohemi me
shembuj t pakt t Kuranit dhe haditheve, edhe pse ato jan t shumta All-llahu xh.sh. thot:
Kush sht ai q i huazon All-llahut nj hua t mir, e Ai tia shtoj atij shumfish at? All-llahu
shtrngon (varfron) dhe liron (begaton) dhe kthimi juaj sht vetm tek Ai.
(Bekare: 245)
Shembulli i pasuris s atyre q e japin n rrugn e All-llahut sht si nj kokrr prej t cils
mbijn shtat kallinj, ndrsa n secilin kalli ka nga njqind kokrra. All-llahu ia shumfishon
(shprblimin) atij q dshiron, All-llahu sht Bujar i Madh, i di qllimet.
(Bekare: 261)
Ata q pr hir t All-llahut e japin pasurin e tyre, e pastaj at q e dhan nuk e prcjellin me t
prmendur e me mburrje, ata e kan shprblimin e vet t Zoti i tyre, pr ata nuk ka frik, ata as q
do t brengosen.
(Bekare: 262)
Ata, t cilt pasurin e vet e shprndajn (n rrug t Zotit) natn e ditn, fshehurazi ose haptazi,
ata shprblimin e vet e kan t Zoti i tyre dhe pr ta nuk ka as frik, as pikllim.
(Bekare: 274)
Dhe ngutuni (me pun q meritoni) n falje mkatesh nga Zoti juaj dhe pr n Xhennet, gjersia
e t cilit sht si gjersia e qiejve dhe e toks, i prgatitur pr t devotshmit. T cilt japin kur jan

shlir edhe kur jan n vshtirsi dhe q e frenojn mllefin, q u falin (t keqen) njerzve, e All-
llahu i do bamirsit.
(Ali Imran: 133-134)
Thuaj: Ska dyshim se Zoti im sht Ai q i jep furnizim t begatshm atij q do nga robrit e
vet dhe Ai ia pakson atij, e kado q t jepni, Ai e kompenson at dhe Ai sht dhuruesi m i
madh.
(Sebe: 39)
Besoni All-llahut dhe t drguarit t Tij dhe jepni nga ajo q Ai u bri trashgues n t, se ata q
besuan prej jush dhan pr hir t Zotit, ata kan shprblim t madh.
(Hadid: 7)
Edhe ata q prgatitn vendin (Medinn) dhe besimin para tyre, i duan ata q shprnguleshin te
ata dhe nuk ndiejn n gjoksat e tyre ndonj nevoj (pr zili a tjetr) nga ajo q u jepej atyre
(muhaxhirve), madje edhe sikur t kishin vet nevoj pr t, ata u jepnin prparsi atyre para
vetvetes. Kush sht i ruajtur prej lakmis s vet, t tillt jan t shptuar.
(Hashr: 9)
Ata jan q pr hir t Tij u japin ushqim t varvfrve, jetimve dhe t znve robr. Ne po ju
ushqejm vetm pr hir t All-llahut dhe prej jush nuk krkojm ndonj shprblim e as
falnderim. Ne i friksohemi (dnimit) Zotit ton n nj dit q fytyrat i bn t zymta dhe sht
shum vshtir.
(Munafikun: 8-10)

Ndrsa i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): thot: Robi thot: Pasuria ime,
pasuria ime. i mbetet prej saj vese tri pjes: pjesa q e shpenzoi pr t ngrn, pjesa q e
shpenzoi pr tu veshur dhe pjesa q e dha pr bamirsi. Ndrsa pjesa e mbetur do ti takoj
njerzve, kur ai ta l ket bot.
I Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) thot:
Sadakaja e fshin gjynahin, ashtu si e shuan uji zjarrin. Ai thot: do njeri sht nn hijen e
sadakas s tij (n ditn e gjykimit) derisa t gjykohet mes njerzve.
VAKFI I BAMIRSIS:
Nga gjrat m t rndsishme q ka nxitur Islami ishin lmoshat q u njohn me emrin: sadaka e
prhershme, islami i dha asaj nj shprblim t dalluar nga t tjerat pr vazhdimsin e ndikimit t
saj dhe prhershmrin e dobis s saj.
Shprblimi i saj sht i prhershm dhe i qndrueshm pr t zotin e saj edhe pas vdekjes s tij,
prderisa t jet dobija e saj. Dhe pr kt transmeton Ebu Hurejre se, i Drguari i All-llahut (sal-
lAll-llahu alejhi ve sel-lem) ka thn: Nse vdes njeriu ndrpritet puna e tij, prvese n tri gjra:
sadakaja e prhershme, dituria q sjell dobi me t dhe fmija i mir q lutet pr t.

KONKLUZION
Kto jan gjasht mnyrat, me t cilat Islami kuroi problemin e varfris. Mund ti prmbledhim
ato n tri pika apo n tri mnyra kryesore:
Pika e par: Lidhet me vet personin e varfr, dhe ajo sht obligueshmria e puns kur ti
krijohet mundsia dhe kur t jet i zoti. Shoqria dhe shteti kan obligim kujdestarin dhe
ndihmesn e tij me para dhe trainime derisa t gjej punn e prshtatshme.
Pika e dyt: Ka t bj me shoqrin muslimane, e cila mer prsipr asistencn e t varfrve duke
iu nnshtruar ligjit t detyrimit ose duke iu prgjigjur dshirs s shprblimit tek All-llahu. Kjo
asistenc merr trajtat e mposhtme:
a) Shpenzimi pr t afrmit
b) Ruajtja e t drejtave t fqinjve
c) Dhnia e zekatit t obliguar, nse nuk e merr at shteti musliman.
d) Kryerja e obligimeve t prkohshme n pasuri, si dmshprblimi i betimeve, ndihma e t
detyruarit, plotsimi i nevojs s nevojtarit etj.
e) Sadakat vullnetare t prkohshme ose t prhershme.

Pika e tret: sht e veant pr shtetin musliman, i cili duhet q me ligj t marr prsipr
plotsimin e nevojave te do nevojtari q nuk ka t ardhura, pa marr parasysh a sht musliman
apo dhimmij.
Nj kusht i domosdoshm
Kto mnyra, t cilat i sqaruam msipr dhe me t cilat Islami e kuroi problemin e varfris e
realizojn qllimin e tyre dhe i japin frytet e tyre n mnyr t knaqshme nn hijen e shoqris
Islame q e drejton besimi Islam dhe gjykon me rregullat e Islamit, q rri nn hijen e sheriatit t tij
t pastr n jetn e tij ekonomike dhe sociale, politike dhe kulturore. Vrtet rregulli islam pr
jetn dhe shoqrin sht rregull i plot, q nuk e lejon copzimin e tij dhe as marrjen e nj pjese
prej tij dhe lnien e pjess tjetr sepse mund t jet ajo q ka ln kusht i asaj q ka marr pr
kt. All-llahu i lartsuar urdhroi hyrjen n Islam plotsisht dhe pranimin e t gjitha kushteve t
tij kur thot:
O ju q besuat, hyni n islamizmin e trsishm (Prqafoni fen islame n trsi), e mos ndiqni
rrugn e djallit, sepse ai sht armik i juaji i hapt.
(Bekare: 208)
Dhe jo si dshiruan disa ifut q t hyjn n Islam duke ruajtur disa tradita t hershme. All-
llahu i trhoqi vmendjen t Drguarit t Tij nga idhtart e librit q dshiruan ta shmangin at nga
disa ligje t ksaj feje. All-llahu xh.sh. thot:

(Ta zbritm) Q edhe ti t gjykosh me at q t zbriti All-llahu, e mos ndiq dshirat e tyre dhe
ruaju rrezikut t tyre q mos t shmangin nga nj pjes e asaj q ta zbriti All-llahu. Nse ata
refuzojn (gjykimin tnd), ti dije se All-llahu ka pr qllim ti ndshkoj pr disa mkate t tyre.
N t vrtet, nj shumic e njerzve jan jasht rrugs.
(Maide: 49)
Prandaj marrja vetm e nj pjese t rregullit Islam sht dalje nga logjika Islame e cila e refuzon
copzimin.
Rregulli islam shton prodhimin dhe i pakson t varfrit:
Vrtet natyra e rregullit islam obligon shtimin e prodhimit pr popullin dhe ruajtjen e pasuris s
tij nga shprdorimi i saj n at ka nuk sjell dobi. Islami i ruan fuqit e tija pasurit e tij dhe
sakrificat e bijve t tij q t mos konsumohen n pirjen e alkoolit dhe n punt e ndyra, e t
fshehta.
Islami i mbron energjit dhe pasurit e nj shoqrie nga shprdorimi i tyre n pun t kota e t
ndyra duke imponuar ligje, duke e udhzuar dhe edukuar at, duke formuar individin e shndosh
q i prkushtohet puns, prodhimit dhe zhvillimit.
Vrtet ai popull i cili e fillon ditn e tij nga sabahu i hershm me abdes duke u falur, me shpirt t
mir dhe aktiv, me moral t drejt dhe t mir do t jet m i mir dhe m i lart prodhimi i tij,
sesa prodhimi i nj populli q e kalon gjysmn e nats apo t shumtn e saj n imoralitet, n
alkool apo n flliqsira t ndryshme, dhe nse e z at sabahu nuk ngrihet nga gjumi i tij
prvese me urrejtje, dhe nse drejtohet n punn e tij drejtohet me shpirt t lig, me dembelizm

dhe i pafuqishm. Natyra e rregullit islam shton n pasurin e shoqris dhe e pakson masn e t
varfrve n t, dhe sa m shum q t paksohet numri i t varfrve n nj popull dhe t shtohet
pasuria e tij, aq m shum i prmbahen t pasurit rrugs s drejt n dhnie dhe konsum. Ather
edhe problemi i varfris dhe i t varfrve, do t jet m i leht, dhe m i leht kurimi i tij, madje
as q nuk shfaqet nj problem i till.
Rregulli Islam sht i plot q nuk copzohet:
N realitet, rregulli Islam, n aspekte t ndryshme, sht nj dhe nuk ndahet. Rregulli Islam e
konsideron pasurin n t vrtet pasuri t All-llahut dhe e konsideron zotruesin e saj si nj
besnik apo mbikqyrs mbi kt pasuri. Ky rregull e ndalon shprdorimin e pasuris dhe i bri
shprdoruesit vllezr t shejtanve.
Nderi i t varfrve sht i ruajtur:
Sidoqoft varfria nuk prek nderin e t varfrit n shoqrin islame dhe nuk humb nga t drejtat e
tij qoft edhe nj grimc. Islami i msoi bijt e ksaj shoqrie se nderimi dhe grada e lart nuk
sht n pasuri, por me dituri dhe besim. All-llahu xh.sh. thot:
(A jobesimtari e ka gjendjen m t mir) Apo ai q kohn e nats e kalon n adhurim, duke br
sexhde, duke qndruar n kmb, i ruhet (dnimit t) bots tjetr dhe shpreson n mshirn e
Zotit t vet? Thuaj: A jan t barabart ata q din dhe ata q nuk din? Po, vetm t zott e
mendjes marrin msim.
(Zumer: 9)

O ju njerz, vrtet Ne ju krijuam juve prej nj mashkulli dhe nj femre, ju bm popuj e fise q
t njiheni ndrmjet vete, e ska dyshim se te All-llahu m i ndershmi ndr ju sht ai q m tepr
sht ruajtur (kqijat) e All-llahu sht i dijshm dhe hollsisht i njohur pr do gj.
(Huxhurat: 13)
O ju q besuat, kur tju thuhet: zgjerohuni (bni vend) n vend ndeje, zgjrohuni, se All-llahu
bn zgjrim pr ju, e kur tju thuhet: ngrihuni! Ather ju ngrihuni, All-llahu lartson ata q
besuan prej jush, i lartson n shkall t lart ata t cilve u sht dhn dituri. All-llahu sht i
njohur mir me at q punoni.
(Muxhadel: 11)
Nuk sht i barabart i verbri dhe ai q sheh, e as ata q besuan dhe bn vepra t mira, nuk
jan t barabart me t kqijt, por pak jeni duke marr msim.
(Gafir: 58)
Njerzit n shoqrin arabe n kohn e injorancs, i peshonin apo i barazonin t tjert sipas
pasuris q kishin, deri sa e refuzuan edhe pejgamberllkun e Muhammedit (sal-lAll-llahu alejhi ve
sel-lem) n fillimin e tij, sepse ai ishte i varfr dhe dshiruan q shpallja t zbriste mbi njrin nga
dy burra t pasur e t njohur n Mekke ose n Taif: Elvelijd Ibnul-Mugireti kureshi dhe Urvetu
ibn Mesud Eth-thekafi:
Pastaj than: Prse t mos i ket zbritur ky Kuran nj njeriu t madh nga dy qytete?
(Zuhruf: 31)

Kur erdhi Islami, i shkatrroi kto kritere t padrejta dhe bri t qart se, vlera i njeriut sht n
besimin dhe n veprn e tij dhe jo n dhjamin dhe mishin e tij, e as n arin dhe argjendin e tij dhe
as n veshmbathjen e tij dhe bukurin e tij. Thot i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve
sel-lem): Burri i madh dhe i shndosh n ditn e gjykimit nuk peshon tek All-llahu sa njri krah
i mushkonjs. Dhe lexoni nse dshironi.
T tillt jan ata q nuk besuan argumentet e Zoit t tyre as takimin (ringjalljen) e Tij, andaj
veprat e tyre shkuan huq dhe n ditn e gjykimit atyre nuk do tu jepet kurrfar vlere.
(Kehf: 105)

MBYLLJE
TRIUMFI I ISLAMIT MBI VARFRIN
Nse njerzit besojn m shum tek praktika se sa tek dituria ather ne do t prmendim ktu
disa shembuj t gjall q i ka regjistruar historia pr triumfin e rregullit islam ndaj varfris e
friks, dhe realizimin e bollkut dhe siguris nn hijen e liris. Dhe ajo q sht e uditshme se,
pr kt bollk dhe siguri ka lajmruar i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem), kur u
njoftua me shpallje nga Zoti i tij. Le t sjellim disa tekste argumentuese pr fshirjen ose
eliminimin e varfris nga shoqria islame. Transmeton Buhari dhe t tjert nga Harithe ibn
Vehb el- Huzai,thot: Kam dgjuar t Drguarin e All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem)
duke thn: Jepni sadaka, sepse do tju vij nj koh q ka pr t ecur burri me sadakan e tij
dhe nuk ka kush e merr at dhe thot, sikur t vij dje do ta kisha marr at, ndrsa sot nuk kam
nevoj pr t. Transmeton Buhariu gjithashtu nga Ebu Hurejre q thot: Ka thn i Drguari i
All-llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem): Nuk do t vij kijameti, derisa t shumohet pasuria
mes jush dhe i zoti i pasuris t vendos t jap sadaka, por atij q iu afron e refuzon duke thn.
Nuk kam nevoj pr t.
Transmeton gjithashtu Buhariu nga Ebu Musa el-Eshari nga i Drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu
alejhi ve sel-lem) se ka thn: Do t vij pr njerzit nj koh q do t sillet burri dhe n dorn e
tij sadakaja prej ari, dhe nuk do t gjej njeri q ta marr at. Nuk zgjati shum kjo koh derisa

arritn muslimant pasuri dhe nuk gjendej n shoqrin e tyre kush e meriton sadakan dhe kjo
ndodhi kur u zbatua ligji i drejt dhe halifeti i drejt, pra ndodhi n kohn e Umer Ibn Abdul-
Aziz (r.a.). Kshtu arriti bollku dhe pasuria nn hijen e drejtsis s Islamit n nj kufi t till
do njeri kishte t drejt t merrte nga depozita e shtetit pa dredhi. Arriti do borxhli t gjej nga
pasuria e shtetit far i duhet q ta shlyej borxhin e tij dhe arriti do beqar t marr nga shtpia
e pasuris s muslimanve, aq sa t martohet dhe t ndrtoj me t familje. Ebu Ebejde na
transmeton nj lajm ku thot: Muadh Ibn Xhebel, kur ishte ushtar e drgoi i Drguari i All-
llahut (sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem) n Jemen, derisa vdiq i drguari i All-llahut (sal-lAll-llahu
alejhi ve sel-lem) dhe Ebu Bekri. Pastaj erdhi Umeri dhe e ktheu prap at n Jemen. Muadhi 1/3
e sadakas s njerzve dhe Umeri nuk e plqeu kt dhe tha: Nuk t kam drguar ty marrs s
taksave, por t kam drguar q t marrsh nga njerzit e pasur dhe ta kthesh at tek t varfrit e
tyre!!
Muadhi tha: At q ta kam drguar ty nuk kam gjetur knd q ta marr. Vitin e dyt Muadhi
drgoi tek Umeri gjysmn e sadakas dhe Umeri bri t njjtin dialog si n vitin e par, n vitin e
tret Muadhi drgoi tek Umeri t gjith sadakan, Umeri bri t njjtin dialog me t dhe i tha
Muadhi, nuk kam gjetur asknd q t marr gj nga un. Pr Zotin, ku ka m t madhrishm
dhe m t mrekullueshm se ky lajm!!
Muslimant n t gjitha kontinentet jan nj popull i vetm. Kto jan disa fryte, t cilat i dha
praktikimi i rregullit islam, kur iu dha atij mundsia n disa vende dhe disa kohra.
Nga kta shembuj real, na bhet e ditur gabimi i atyre q mendojn se fukarallku sht smundje
q nuk ka ila pr t dhe na bhet e ditur gabimi i atyre q mendojn se legjitimi i zekatit n Islam

sht pohim zyrtar pr domosdoshmrin e ekzistencs s varfris dhe t varfrve n shoqrin
islame. Jo, kurrsesi varfria nuk sht dika e pashmangshme n shoqrin muslimane, por sht
shtje emergjente, i paraqitet shqris muslimane ashtu si i paraqitet do shoqrie. Mund t vij
nj dit q shkatrrohen t gjitha bagazhet e varfris, shprthejn n shoqri burimet e pasuris
dhe gzojn njerzit nj jet t sigurt e t qet. Furnizimi iu vjen atyre nga do an dhe do vend
dhe ndrpriten shkaqet e ankimit nga varfria, uria dhe frika. Ather drejtohet zekati tek
merituesit e tjer, atyre q u duhet prfituar zemra (t dobtve n besim), pr lirim nga robria, t
mbyturve me borxh (lufttarve) n rrugn e All-llahut dhe atij q ka mbetur n rrug.

Islami Dhe Varferia PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Islami Dhe Varferia PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

N emr t All-llahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit!

ISLAMI DHE VARFRIA

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 2

PARATHNIA E LIBRIT .............................................................................................................................................................................................. 6

QNDRIMI I NJERZVE NDAJ PROBLEMIT T VARFRIS........................................................................................................................................... 9

QNDRIMI I T SHENJTVE NDAJ FUKARRALLKUT: ................................................................................................................................................. 9

QNDRIMI I DETERMINISTVE (FATALISTVE):.........................................................................................................................................................10

QNDRIMI I THIRRSVE T BAMIRSIS INDIVIDUALE: ............................................................................................................................................ 11

QNDRIMI I BASHKIMIT MARKSIST:..........................................................................................................................................................................14

QNDRIMI I ISLAMIT NDAJ VARFRIS.....................................................................................................................................................................15

A. ISLAMI E MOHON QNDRIMIN E T SHENJTVE NDAJ VARFRIS: ....................................................................................................................15

B. ISLAMI E URREN QNDRIMIN E DETERMINISTVE APO FATALISTVE NDAJ VARFRIS ........................................................................................21

D. ISLAMI E URREN DHE NUK E APROVON QNDRIMIN E KAPITALIZMIT...............................................................................................................28

E. ISLAMI NUK E APROVON QNDRIMIN MARKSIST.................................................................................................................................................30

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 3

II - KUJDESI I T PASURVE PR T AFRMIT .......................................................................................................................................................44

III - ZEKATI APO LMOSHA ....................................................................................................................................................................................50

ARGUMENTET NGA SUNNETI: ..................................................................................................................................................................................65

IV - ASISTENCA E DEPOZITS ISLAMIKE ME T ARDHURAT E SAJ T NDRYSHME ....................................................................................................70

V - DETYRIMI I T DREJTAVE TJERA POS ZEKATIT...................................................................................................................................................71

VI - LMOSHA VULLNETARE DHE BAMIRSIA INDIVIDUALE .................................................................................................................................... 75

TRIUMFI I ISLAMIT MBI VARFRIN........................................................................................................................................................................86

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 4

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 5

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 6

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 7

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 8

QNDRIMI I T SHENJTVE NDAJ FUKARRALLKUT:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 9

QNDRIMI I DETERMINISTVE (FATALISTVE):

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 10

QNDRIMI I THIRRSVE T BAMIRSIS INDIVIDUALE:

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 11

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 12

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 13

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 14

QNDRIMI I ISLAMIT NDAJ VARFRIS

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 15

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 16

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 17

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 18

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 19

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 20

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 21

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 22

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 23

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 24

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 25

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 26

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 27

D. ISLAMI E URREN DHE NUK E APROVON

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 28

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 29

E. ISLAMI NUK E APROVON QNDRIMIN MARKSIST

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 30

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 31

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 32

MNYRAT (MJETET) E ISLAMIT PR TRAJTIMIN E VARFRIS

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 33

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 34

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 35

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 36

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 37