Professional Documents
Culture Documents
實用巴利語文法 (下) 2
實用巴利語文法 (下) 2
http://ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/index.htm
4.
suriya.joti@hinet.net
.
(Sandhi,Junction)
***************************************************************
(Sandhi,Junction)
(External Sandhi)
1.
2.
3.
4.
5.
6.
(Internal Sandhi)
1.
2.
/ (Possessive Nouns/Adjectives)
(Action Nouns)
(Agent Nouns)
(Family-relationship Nouns)
1
(Abstract Nouns)
(Diminutive Nouns)
(Intensive Nouns)
(Desiderative Abstract Nouns)
1.
2.
1. (Constructional Adjectives)
2. (Directional Adjectives)
3. (Temporal Adjectives)
4. (Possessive Adjectives)
5. (Intensive Adjectives)
6. (Desiderative Adjectives)
Attan
saka
sa
samam sayam
(Comparison)
1.
2.
(Repetitious Emphasis)
(Cardinal Numbers)
(Ordinal Numbers)
2
(Times)
(folds)
(multiples)
(distributive numbers)
(Bahubbihi Compound)
3.
4. sa-a-/an-
5.
6.
()
(Avyayibhava Compound)
3
(Digu Compound)
()
(Second Conjugation)
(Fourth Conjugation)
(Denominative)
(Intensive)
(Desiderative Conjugation)
(Perfect Tense)
(Conditional Tense)
(Middle Conjugation)
4
(3)
(Auxiliary Verbs)
(1) As (atthi)
(2) hu,bhu (hoti,bhavati)
(3) (t)tha (titthati)
(4) vatt (vattati)
(5) ni-sid (nisidati)
(6) ni-pad (nipajjati)
(7) vi-har (viharati)
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
yo sahassam sahassena savgame manuse jine
ekab ca jeyya-m-attanam sa ve savgamajuttamo
{Dhammapada 103}
5
(Sandhi,Junction)
(External Sandhi)
(prefix)(word)
-x + y- , y (), x
(1) ()
(2)
(3)
/
/
guna : - + - > e, - +- > o
/
y, v, r, m, g, t, d,
= a a, = i i, = u u
(1)
6
e dhanam me + atthi > dhanam m'atthi
o tayo + assa > tay'assa ...
(2)
(2 )
7
u
bahu + upakaro > bahupakaro
()
(3) -e,-o + a-
(4)
8
so + eva > sveva
, anu + a- > anva- > anna-
(sam-x-a-gata > samannagata )
(a) (Restore)
9
na + eva > na-h-eva ...
(9)
ti ti
deva + ti > devati
pi pi
tatra + pi > tatrapi (also) ...
(
)
()
vedana + (k)khanda > vedanakkhanda (Skt. skandha)
pabba + (k)khanda > pabbakkhanda
yatha + (k)kamam > yathakkamam (kama < Skt. krama)
10
yittham va + hutam va + mayham > yittham va hutam va mayham
,()
--
()
11
-m (anusvara )
(1) -m + m
(3) -m + -m (1)
12
cakkam iva > cakkam va
(4) -m + m
(6) -m + h- -m -b
(7) m
(Internal Sandhi)
(derivation)
Root Suffix1 Suffix2 Ending
(Secondary Derivation)
(Primary Derivation)
13
(word) r ()
(p)pati (p)pati (t)tha
(p)pati + (t)thahati > patitthahati ()
n (n)
r n
n n
14
-in , -avin
( ) -vant , -mant
(Possessive)...
......
(1) -in
(2) -avin
(3) -vant
(4) -mant
ayus > ayasmant
cakkhu > cakkhumant
sati > satimant
15
papa > papimant
-in -ant
-i -ini -anti -i
(Action Nouns)
() -a , -a , -ana , -ana
-i , -i , -ti
()
-a -i,-ti -ana
-a,-ana,-i
(1) -a
(2) -a
16
nid > ninda f. (nindati)
vid > vijja f. (vijjati)
ni(r)-vid > nibbida f. (nibbindati)
pati-pucch > patipuccha f. (patipucchati)
rakkh > rakkha f. (rakkhati)
(3) -ana
(4) -ana
(5) -i -i
(6) -ti
17
sudh > suddhi f. (sujjhati)
Nom. Gen./Acc. Dat. Acc./Dat. Main Verb
(1) ()
18
1. INTRODUCTION TO PALI (A.K.WARDER), LESSON 19, p.138
2. (, ),,p.224 - p.225
(Agent Nouns)
()
-tar -itar
(Agent)
(1) ()
(2)
19
() -in , -avin ka-ika , -ika ,
/ -aka
-ika
(1) -in
(2) -avin
(3) -ka
(5) -aka
ni > nayaka
(s)su > savaka
pal > palaka
kar > karaka
upa-as > upasaka
20
()
( hoti )
Nom. Gen./Acc. Nom. be
(1)
(2) (attribute)
( Nom.)
21
that sacrifice (Gen.) ) (D.I.p.143.L26-27,)
(purohito
)
batanam paveseta = ()
() (there there might be an astute,
intelligent,wise porter (who) kept away strangers (and) show in
friends ('known') (Gen.) ) (D.II.p.83.L10-11,)
ti = ()(
) (I am aware of having asked this question of other priests
and philosophers (Double Acc.) ) (D.I.p.51. 6-5 ,)
(Family-relationship Nouns)
-tar
(Family-relationship)
pitar () matar ()
pitar m. (father)
matar f. (mather)
bhatar m. (brother)
jamatar m. (son-in-law)
22
dhitar f. (daughter)
nattar m. (grandson) (cf. nephew )
matucchar f. (mother's sister) (Skt. matr-svasr)
bhagini f. (sister) ( Skt. svasr)
sunisa f. (daughter-in-law)
putta m. (son) ( tanaya m.)
(13 )
(M.I.13.Mahadukkhakkhandhasuttam,p.86,L16-23)
(Abstract Nouns)
23
() -ta , -tta , -ya
-ava
...
-ta
-tta
arahant > arahattam ()
dukkha > dukkhattam
eka > ekattam
nana > nanattam
upasaka > upasakattam ()
phuttha > phutthattam
manussa > manussattam
mara > marattam
-ya (-ya )
24
samana > samabbam
kusala > kosallam
arupa > aruppam
kusita > kosajjam
-ava ( -u Stem )
(Diminutive Nouns)
() -ka -ika
-ka -ika
-ka
25
kumara > kumaraka ()
pavala > pavalaka ()
puta > putaka ()
pana > panaka ()
pitha > pithaka () / pithika f.
1. (, ), , p.228
(Intensive Nouns)
8-5 (63 )
-atha
-ma
26
var > vamma (vammeti )
mar > mamma () (marati)
-u
1. (, ), , p.226 (10),(11)
(1) -a -a / -i-aka -ika
(2) -ni -i
-a -a,-i
27
nara > nari
manusa > manusi
yakkha > yakkhi
brahmana > brahmani
khattiya > khattiyi
suvannamaya > suvannamayi ()
-aka -ika
-(i)ni
-(a)ni
-ant,-in -i
28
1. (, ),,p.232 (18) - p.233 (21)
29
kusala dhuva
anicca ananta
atita sassata
piya sukha
-ka , -ika
30
puva > puvika
tela > telaka/telika
abhidhamma > abhidhammika
(abhidhammika)
vana > vanaka/vanika
ratha > rathika
-ya , -iya ( ya )
-eyya
metta > metteyya
pitar > petteyya
matar > matteyya/metteyya
-eyya
-ira,-era ()
31
nagara > nagara
Vasittha > Vasettha
Dasaratha > Dasarathi
(Constructional Adjectives)
-maya
.........
,p.229 (8)
32
(Directional Adjectives)
// -ima
,p.229 (6)
(Temporal Adjectives)
-tana
()
(Possessive Adjectives)
2-1 (11 )
(Intensive Adjective)
8-5 (63 )
33
() (emphatic)
Attan
(Noun)
(1) ()
(himself,oneself,myself,yourself)
(Apposition)
(2) (possessive adjective)()...(his own,her
own,my own,etc.)
(body)
(mind)
attan
()
himself) (D.III.p.130. 2 ,)
34
)
destiny) (D.III.p.7.L21,23,)
attano ...
(mama tava tassa )
saka
saka
saka (own)
(the thing possessed) (possessor)
yena sako aramo tena payasi = (he set out for his own
park) (D.I.p.106.L26-27,)
35
= ... ... (Cunda ...
having had a fine meal of hard and soft food prepared in his own house)
(D.II.p.127.L3-5,)
(D.II.p.346.L15,)
sakan te maharaja = ! ! (
sa
sa
samam sayam
36
p.320. 2 ,)
37
(Comparison)
(1) -tara
(Comparative)
(Superlative) a -tara
(3)
-a -a,m./n. -a,f.
-tara
(2)
papa papatara papatama
digha dighatara dighatama
suci sucitara sucitama
ud uttara uttama
adhas adhara () adhama ()
papittha papitthatara papitthatama
pathama pathamatara
uttari uttaritara
38
-ya,-iyya -ittha,-ssika,-sika
(2) -tara
ka-tara() abba-
tara(a certain, some)
(3) Go-tama ()
para-ma ()ori-ma < ora ()pari-ma < para ()
(4) bhiyyo < bahu
seyyo < (siri)
39
A B C => A B C
Abl./Ins. ( A)
(2)
bhiyyo 'bhibbataro =
(Partitive Genitive)
(Gen.)...(Superl.) (best of, best among ...)
(1) (1) (A is the most C of/among B)
40
A B C => A B C
Gen. ( A)
(2)
= ()
(Which among the pleasures of sense is the highest things seen
among the pleasures of sense is the highest ! (PTS)) (S.I.p.79. L29-30)
Iti kho Ambattha itthiya va itthim karitva purisena va purisam
2. ,p.231(15)-p.232 (17)
(Repetitious Emphasis)
41
(word)(expression/whole phrase)
(emphasis)(= very) bhaddani bha-ddani (yanani) =
() very fine (carriage)
()(distri-
butive) yo yo = whoeveryatha yatha =
in whatever way, however
42
nassa asuci, nassa asuci =
) tuvam tvam
Yatha yatha va pan' assa kayo panihito hoti, tatha tatha nam pajanati
= () ( Or
else, in whatever way his body is disposed, he knows that that is how
it is.(M.Walshe); Or he understands accordingly however his
body is disposed.(Bhikkhu Bodhi) (D.II.p.292.L14-15 ;M.I.p.57.
L1-2,())
43
(Cardinal Numbers)
()
1 eka / / A.K.Warder
/ 17(116)
3 ti (te) 26(268)
4 catu(r) 20(153)
2 dvi,di,dve,du,dva
5 pabca
6 cha(l),sa(l)
7 satta
8 attha
9 nava
10 dasa p.347 17(116)
11 ekadasa,ekarasa p.348 26(269)
12 dvadasa, barasa
13 telasa, terasa
14 cuddasa, catuddasa
15 pannarasa, pabcadasa
16 solasa, sorasa
17 sattarasa, sattadasa
18 atthadasa, attharasa
20 visa / -am / -a / -a -ti -a
30 (t)timsa / -amn. sg. or pl.
40 cattarisa / -af. sg. 1.
50 pabbasa / -tif. sg. (Apposition)
60 satthi () 26(269)
70 sattati
2. Gen.
80 asiti sg.pl.
90 navuti -i(f.) ( G.)
koti ()
44
100 satam /
1000 sahassam -a(n.) () 17(117)
10 lakkham () m.f.
( Compounds )
19 ekunavisati (last member)
21 ekavisati 26(270)
22 dvavisati,bavisati
()
23 tevisati
24 catuvisati
25 pabcavisati
26 chavisati (last member) 26(270)
27 sattavisati
28 atthavisati
29 ekunatimsam
2. 102 200
dvi-watam dvi-watam = 102dvi-watam
= 200(cf. A. Macdonell, A Sanskrit Grammar for Students, 1993, p.69)
dvi-satam = 200di-y-adhika-satam = 102atthadhika-satam = 108 =
atthuttara-satam(adhika = uttara = )
3. 1~18 ()
19
(1) satam puriso, satam purisa, satani puriso, satani purisa ()
(2) Gen.satam purisanam, satam purisassa, satani purisanam,
(3) (a) sata-purisam (-ani) = (1) satam puriso,
(b) purisa-satam (-ani) = (2) satam purisanam
(Ordinal Numbers)
45
(1) (2) (7 )
(4)
11~18ekadasa = ekadasa-mapannarasa = pannarasa-ma
-a visatimsacattalisapabbasa
(1)
(1) 100 ,,
sattavisati gatha
tettimse ito kappe ()()
satthivassasata-
46
(3) 200,300,......
visatitivassasata-
cattarisachabbassasata-
addhateyyavassasatani (0.5-3--100)
addhateyyavassasahassani (0.5-3--1000)
addhatelasani bhikkhusatani
(0.5-13 -100)
(6) 1000
X-matta (matta measure)
(Fraction Numbers/)
47
[Geiger,S119.2]
,:
(4) () -bhaga
(,part)
() -ka,-ika,-ya
- i
(dasa)- i -dasi
-dasami
48
paropabbasa(m) (more then fifty)
parosatam
parosahassam
(2) ......(many)aneka-X
--(folds) X-vidha
X-dha
--(multiples) X-guna
49
x-ka duka (,)
-ika tika (,)
catukka (,)
sataka (,)
aneka-x .../... anekasatani
x-vidha // tividha ()
x-guna satta-vidha (,)
catugguna ()
atthaguna ()
paro-x ... parosatam
x-dha / ekadha ()
dvidha ()
anekadha (/)
bahudha (/)
x-(k)khattum / sakid/sakim ()
ekakkhattum ()
dvikkhattum ()
tikkhattum ()
x-so,x-to ekaso/ekato
(,,)
diso ()
x-avata kati/kiva ()
how many,how far kittavata ()
so many,so far ettavata ()
50
(2) 4 ......................................... 20 (153)
(3) 3 .......................... 26 (268)
(4) ........................................... 18 (125),26 (273)
(5) ............................. 26 (268)
2. (, )
(1)
(2) ,p.227, 2 ;p.231, 14
3 ( ) p.346-348
1. Ito so, bhikkhave, eka-navuto kappo (eka-navuti-kappe) yam Vipassi bhagava
araham sammasambuddho loke udapadi.
51
2. Vipassissa, bhikkhave, bhagavato arahato sammasambuddhassa
asiti-vassa-sahassani (asiti / asitim vassa-sahassani) ayu-ppamanam ahosi.
52
ime tayo savakanam sannipata ahesum sabbesam yeva khinasavanam.
()
53
(Bahubbihi Compound)
()
(members) (Dominating Noun)
(Dominating Noun)
()
(1) ,
(2) ......
...(who has/was... , which has/was...)
54
pahutajivhe eke kumare passami ()
sa- ()a-/an- ()
(Tappurisa)(Kammadharaya)
(Dvanda)(Case relation)
()(2 members),
()
()
55
(B)
()
bhagava onitapattapani () ()
(the fortunate one who had removed (his) hand from the bowl)
mahapuriso sihapubbaddhakayo () (a
great man whose body (is like) the front half of a lion)
(1) -a,-i,-u
-ka,-ika, -a (-a)
(-i,-u -a -ka,-ika)
(2) -a -a
(3) -an,-ar
-a
-ika (-ar -uka )
(4) -as -a
------------------------------------
-a -ika
56
-ar -uka
atitasatthuka (pavacana) () / (
)(the doctrine) having lost its teacher.
(1) -a -a
(2) -an,-ar -a
(3) -as -o
(4) -in -i -i
(5) -ant -at
(... ) [D.III.p.82.L7-9] ( -i
-i )
(3) (comparative) -rupa (......
suchlike that)
(1) su-,du(r)-
( Kammadharaya )
57
susannaddha (bhara) () ()(a load) well
tied up
(Dvanda)
(,-)
(1) -in
samghasamgha > samghasamghin
(2) (distribute)(intensifying)
58
(3) (Acc.sg.neuter,cf.Warder p.212,note.1)
samghasamghiganibhuta (brahmanagahapatika) --
so tumhakam dassanakamo
59
(Avyayibhava Compound)
() ()
(Indeclinable)
(first member)
(Tappurisa)
(Kammadharaya)(Digu)(last member)
(last member)
(prefix)
(indeclinable)
60
tiropabbatam - (through a mountain) ()
pacchabhattam - (after the meal,after eating)
yathabalam - (according to one's ability)
yathabhutam - (according to nature)
yathamittam - (with one's friends)
yavajivam -() (as long as one lives,all one's life)
yavadattham -() (as much as one wants)
-d-
(Digu Compound)
()
()
(last member)
61
1. INTRODUCTION TO PALI (A.K.WARDER) LESSON 26 ,Page 274
62
1 (Second Conjugation)
(1)
+ + a + ()
( m )
m
m (Root)
k,c,t,t,p m
v,b,n,n,m
s,h m
(2) (Ending)
<bhuj> sg. pl.
bhubj-a-ti bhubj-a-nti
3rd.
() ()
bhubj-a-si bhubj-a-tha
2nd.
() ()
bhubj-a-mi bhubj-a-ma
1st.
() ()
63
1. INTRODUCTION TO PALI (A.K.WARDER),LESSON 18, P.122
(Fourth Conjugation)
(1)
+ no + ()
()
Wru , no
(s)su (s)sunati
sakkoti < sak(k) + o + ti ()
< sak + no + ti ()
appoti < ap(p) + o + ti ()
< ap + no + ti ()
(2) (Ending)
(Denominative, denom.)
(1)
-e,-aya () ti
64
-ya ()
()
-aya,-iya,-iya,-a
(2)
-e,-aya
-ya
-aya
-iya,-iya
-a
65
dukkha > dukkhati
(3)
(4)
(Intensive, intens.)
(1)
(2) + -a -ya + ti
1.
(guna)
2.
k > c , g > j
(3) + a ya
66
cal > cabcala a.
jar > jajjara a.
(4)
(Desiderative, desid.)
(1)
(2) + -sa + ti
(3)
+ sa
+ sa
67
gup > jiguccha f. (f. jegucchita)
jeguccha a. ( = jegucchiya)
jegucchin a. ()
(4)
(5)
68
(Perfect Tense, pf.)
(1)
(indefinite time)(present)
(2) +
Aor.Ending
( -a )
ye dhamma hetuppabhava
tesam hetum tathagato aha
tesab ca yo nirodho
evamvadi mahasamano
(1)
a + + issa/essa +
(2)
Aor.Ending
69
3rd. a-bhaviss-a a-bhaviss-amsu
2nd. a-bhaviss-a a-bhaviss-atha
1st. a-bhaviss-am a-bhaviss-ama
(Middle)
(Active)
bhu (Active)
(Middle)(Middle,3sg.)
abhi-ni(r)-vatt > abhinibbattissatha (if it were produced
)
labh > alabhissatha (if it were obtained)
vi-o-chid > vocchijjissatha (if it were cut off)
a-pad > apajjissatha (if it were produced / become)
'Vibbanam va hi Ananda daharass' eva sato vocchijjissatha
(Middle Conjugation)
70
(1) ()
()
(Active Conjugation)
/(Middle/Reflexive Conjugation)
(2)
gam > gacchaticar > carati
()
labh > labhateman > manyatejan > jayate
yuj
> yubjati (Act.) yubjate (Mid.)man > mabbati (Act.)
mabbate (Mid.)labh > labhati (Act.) labhate (Mid.)
( yaj > yajati
(Act.) yajate (Mid.)tyaj > tyajati (Act.) tyajate
(Mid.))
(3)
(Mid.,Med.)
71
sg. pl.
3rd. X-a(t)tha/-ittha X-are,-arum,-attham/-imsu,-(is)um
2nd. X-ase/-ise,-ittho X-avham/-ivham
1st. X-a X-amhase,-amase, -amahe,-amhasa
/-imhase,-imhe
(-m)
da > dassate
kar > karissare
gam > gamissase
labh > lacchamase
sak > sikkhissamase (desid.)
(4) (Imperative Tense)
72
(you should provide (guard) !)
mant > mantavho () (2pl.)
(take counsel (with me) !)
da > dade ()
car > caramase (let us behave !)
sg. pl.
3rd. X-issa-tha X-issa-amsu
2nd. X-issa-se X-issa-vhe
1st. X-issa-m X-issa-mhase
73
(p.352) (p.353-355)
(p.360) (p.361)
/ (p.361-362) (p.362)
(Infinitive, inf.)
-i- -e-
kar > katum () to do
tar > taritum () to cross
radh (7th) > aradhetum () to please
(1) (
Dative for purpose)
(2) -kama
(3)
i etum * etase
kar katum katave katuye
kattum
khad khaditum khaditaye
gan ganetum ganetuye
(b)ba batum
janitum janitaye
74
pucch pucchitum pucchitaye
putthum
bhu bhavitum
hu hotum * hetuye
bhuj bhubjitum
muc mubcitum
labh *laddhum
(s)su sotum sotave
sunitum
(1) (Agent)(Ins.)
(1)
A O2 V2 O1 V1
2 1
Main Verb
A V2 V1 (A V1 V2)
(1)V1/V2 (ger.)
75
(2)V2 (Dative)
kar > katum = karaya < kara
atha (kho) agarani upakkamimsu katum tass' eva asaddhammassa
paticchadanattham =
(then they went into houses in order to do the purpose of concealment of just that evil)
(D.III.p.89.L14-15,)
(2) -kama A V-kama(V ) A
V (7-6 )
(54 )
//
arahati ()
icchati ()
labhati (,)
sakkoti (,)
pahoti (,)
sakka (,) ind.
labbha (,) ind.
bhabba (,) adj.
alam (,) ind.
kallam (,) ind.
kappati (,)
kappa (,) adj.
sukara (,) adj.
dukkara (,) adj.
okasam karoti ()
:
76
(ought to) A V
(wish to) A V
iccheyyama mayam ... sotum = ... (we would like to hear ...)
sakka nu kho bhante evam evam ditth' eva dhamme sanditthi-kam samabba-
phalam pabbapetun ti = ()
(Is it possibleto define such a reward visible here and now as a fruit of the homeless
life ) (D.I.p.51.L18-20, )
(sakka
() is it possible )
77
are destroyed is unable to tell a deliberate lie)
(D.III.p.133.L17-18,)
(//)
(It is proper for you to doubt and waver !) (S.IV.p.350.L15)
tassa evam hoti : Uppanno kho me appamattako abadho, atthi kappo nipajjitum,
handaham nipajjamti = (He
has developed someslight indisposition and he thinks : " I'd better have a
78
2. ( ) p.375-376
(Auxiliary Verbs)
AV,V'
() ()
(pp.) as / hu / bhu
(ppr.)
(fpp.) (t)tha ()
(ger.) vatt ()
ni-sid ()
karin () ni-pad ()
anupassin () vi-har ()
79
As (pp.+ as)
be as ( asmi,amhi;amha,
amha;asi,attha
As
be
80
tam hi mayam bhavantam Gotamam dassanaya idh' upasam-
pabbajati = () ...
(a being ... having come to this world,
he goes forth from the househood life into homelessness)
() (D.I.p.18.L25-26,)
ceto-samadhim phusati =
... ...
(having gone forth, he by means of effort, exertion, ...
and right attention attains to such a mental concentra-
tion that ...) (D.I.p.18.L26-29,)
()
81
va gavim vadhitva catummahapathe bilaso pativibhajitva
nisinno assa =
(just
as though a skilled butcher or his apprentice had killed
a cow and would be seated at the crossroads with it cut up
into pieces) (M.I.p.58,L1-3,) (seyyatha pi
(Optative)assa)
As hu (bhu)
As hu
As hu hu
tena kho pana samayena ... pp.+ hoti
(historical present)
...(continuous tense)
()
82
divaseyyam upagato hoti =
(at that time Brahmin Kutadanta was having
his siesta at the upper garret of his house) (diva
-seyya -day-bed, divaseyyam upagata -
) (D.I.p.128.L10-11,)
()
83
ye kho pan' Ananda puratthimaya disaya patirajano te rabbo
cita ahesum =
(and,Ananda,the lotus-ponds were built of four kinds of
bricks) (itthaka = itthaka ) (D.II.p.178.L25-27,
)
()
()
samgho samannagato ti =
84
lake,and he exclaime : 'Would that my prince Udayibhadda
might be endowed with such calm as this order of monks
now is endowed with') (D.I.p.50.L22-27, )
pajanakari hoti =
(again,monks,a monk,when going
forward or back,is clearly aware of what he is doing)
(M.I.p.57.L5-6,)
rodamano atthasi =
... (then the venerable Ananda went into his lodging and
stood lamenting, leaning on the door-post) (kapisisa
M.Walshe
) (D.II.p.143.L20-21,)
85
ducts himself conforming to these customs,the ascetic Gota-
ma, or the other venerable ones,the teachers of schools )
(D.I.p.163.L30-32,)
time Jivika ... was sitting silently near the king) (D.I.p.49.L8-9,)
seyyatha pi bhikkhave puriso odatena vatthena sasisam
86
vi-har
(pure auxiliary)
vi-har
viharissativihareyyamviharitum
(ger.+ viharati)
(pp.+ viharati)
anuyutto viharati =
(thus he lives practising the practice of
taking food according to rule, at regular intervals,up to even half a month) (D.I. p.166.L15-
16,)
(ppr.+ viharati)
viharathti =
(but,my friends,do you live knowing,seeing
the world as extremely happy ) (D.I.p.192.L19-20,
)
pajja vihareyyan ti =
87
Exalted One can teach me a teaching herein so that I may
live entered into/in glorious freedom) (D.III.p.34. )
(a bhikkhu
abides contemplating the body as body,ardent,fully aware
,and mindful, thus he would put away covetousness and
grief in the world) (M.I.p.56.L4-5,)
(kaye kayanupassi viharati
88