İş Hukuku - Ders Notları PDF

HUKUKU DERS NOTLARI
Ar. Gr. Aslhan KAYIK

VE SOSYAL GVENLIK HUKUKU ABD
ARATRMA GREVLISI
ASLHAN KAYIK
TANIM KONU

alanlar hukukunun genel
esaslar
Bireysel i hukuku
Bamsz
Baml alanlar alanlar Toplu i hukuku
(4b)
iler Memurlar
( Akdi) (Atama)
(4a) (4c)
HUKUKUNDA ZELLIK ARZ EDEN
DURUMLAR
inin Korunmas
Nisbi emredici hkmler (Sosyal kamu dzeni

hkmleri)
Hukukunda Yorum
* akidlerinin yorumu
1. TBK m. 19
2. i lehine yorum
* Toplu i szlemelerinin yorumu
Bor dourucu hkmler-Normatif hkmler
hukuku-medeni hukuk ilikisi
hukukunun hukuk sistemi iindeki konumu

HUKUKUNUN KAYNAKLARI
Hukukunun Genel Hukukunun zel
Kaynaklar Kaynaklar
Anayasa
Kanunlar
Toplu Szlemeleri
1. 4857 s. Kanunu (818, 3008, Akidleri
931, 1475)
2. 854 s. Deniz Kanunu Ynetmelikler
3. 5953 s. Basn Kanunu
4. 6356 s. Sendikalar ve Toplu
Szlemesi Kanunu
5. 6098 s. Borlar
Kanunu.
Yrtme Kaynaklar
Yarg Kararlar
YNETMELIKLER
Aka bilgi verilmeli (TBK m. 21/1)

Bilgilendirme szlemenin kurulmas esnasnda

yaplmal
i tarafndan aka kabul edilmi olmaldr
Normlar hiyerarisine uygun olmaldr. akdinin eki

niteliindedirler.
AYKRLK YAPTRMLAR
Aka bilgilendirme ve kabul sz konusu deilse;
TBK m. 21/1 bu hkmler yazlmam saylr.

akdinin niteliine ve iin zelliine yabanc genel
i koullar da yazlmam saylr.
Ksmi geersizlik de sz konusu olabilmektedir.
Ak ve anlalr olmayan bir hkm iverenin

aleyhine iinin lehine yorumlanr (TBK m. 23).
ERIK DENETIMI
BK m. 25;
Genel ilem koullarna, drstlk kurallarna aykr

olarak, kar tarafn aleyhine veya onun durumunu
arlatrc nitelikte hkmler konulamaz.
Bu zellikleri tayan hkmler szlemenin
niteliine aykr olmas sebebiyle m. 21/2 uyarnca
yazlmam saylrlar.
YNETMELIININ DEITIRILMESI
veren balayclk kazanan i ynetmelik
hkmlerinde ii aleyhine esasl deiiklik

yapamaz.
Dayanak: K m. 22
ynetmelikte tek tarafl deiiklik yapma yetkisi
veren kaytlar yazlmam saylr.
Byle bir deiiklie itiraz etmeme ii aleyhine bir
iyeri uygulamasnn oluumuna yol amaz.
YNETMELIIN UYGULANMAMAS
K m. 24/II-f gerekesiyle hakl nedenle fesih

Hkmn uygulanmamas bu ynetmeliin iverence
tek tarafl olarak deitirilmesi anlamna gelir ve K
m. 22 devreye girer.
Uygulanmamasna itiraz edilmemesi ii aleyhine

bir iyeri uygulamasnn olumasna sebebiyet
vermez.
YERI UYGULAMALAR
yeri uygulamalar, iyeri i ynetmeliklerinin fiili
uygulama neticesi ortaya km eklidir.

Genel nitelik tamaldr.
Devaml olaml, yani belirli

bir sre tekrarlanm
olmaldr.
Edim ayn koullarla

salanmaldr.
YERI UYGULAMASNN UYGULANMAMAS
VEYA DEITIRILMESI
K m. 24/II-f gerekesiyle hakl nedenle fesih

Hkmn uygulanmamas veya deitirilmesi bu
ynetmeliin iverence tek tarafl olarak
deitirilmesi anlamna gelir ve K m. 22 devreye
girer.
Uygulanmamasna veya deitirlmesine itiraz

edilmemesi ii aleyhine bir iyeri uygulamasnn
olumasna sebebiyet vermez.
VERENN YNETM (TALMAT VERME)
HAKKI
in grlmesi ve iilerin davranlarn
dzenleyebilme hakkna, ynetim hakk denir.

Genel Talimatlar zel Talimatlar
Duyurulmak yani iye bildirim ile
aleniyet kazanmakla yrrle girer.
yrrle girer. Ayn ekilde
Ayn ekilde yrrlkten kaldrlr.
yrrlkten kaldrlr.
YNETIM HAKKNN SNRLAR
Kendi amac ile yani
iyerinde iin grlmesi,
Normlar hiyerarisinde
iyeri dzeninin ve
en alt srada yer alr.

gvenliinin salanmas
ile snrldr.
TBK m. 27 de yer alan verenin iiyi gzetme

genel snrlamalar. borcu.
Drstlk kural MK m.
2.
HUKUKUN KAYNAKLAR ARASNDA NCELIK
Toplu
AY Szlemeler

i
Akitleri(i
ynetmelikle
Yasalar r ve iyeri
uyguamala
r
veren
Yrtme Talimat
Kaynaklar lar
!! LEHNE ART LKES

ULUSLAR ARASI HUKUKU
Uluslar aras alma rgt (ILO)
Birlemi Milletler Belgeleri

Avrupa Konseyi Szlemeleri
- Avrupa nsan Haklar Szlemesi

- Avrupa Sosyal art
Avrupa Birlii Hukuku
ki Tarafl Anlamalar
YARGISI
i, iveren, iinin halefleri?

akdi, vekalet akdi?

GREV

K m. 4
K, TSK, DK, BK
Davalnn ikametgah
inin iini yapt iyerinin
YETK bulunduu yer mahkemesi

Geici grevlendirilen yer
mahkemesi?
Yetki szlemesi? lk itiraz?
DAVANN ALMAS
Davann Almas

Davacnn idari makama Davacnn i mahkemesine
bavurusu bavurusu
15 gn iinde
sonulandramaz, uzlama
salanamaz ve konu i
mahkemesinin grev
alanndaysa belgeleri i
mahkemesine gnderirler.
BELIRSIZ ALACAK VE KSMI DAVA
6100 s. HMK m. 107;
1. Tam ve kesin olarak belirlenmesi davacdan

beklenemiyorsa ya da
2. Belirlemenin imkansz olduu hallerde, belirsiz
alacak davas alabilir.
6100 s. HMK m. 109;
1. Talep konusunun miktarnn davann ald
tarihte belli olmamas
2. Talep konusunun nitelii itibariyle blnebilir
nitelikte olduu durumlarda, ksmi dava alabilir.
??i alacak davas, kdem tazminat, maddi-manevi
tazminat??
YARGLAMA USUL

Szl Basit Yazl
Yarglama Yarglama Yarglama
Usul Usul Usul
Yargtayda 2
ayda karara
balanr :D
Temyiz (8 gn)
Yarglamann
Kanun Yollar
adesi
stinaf Yolu
HUKUKU YAPTIRIMLARI
zel Hukuk Yaptrmlar dari Yaptrmlar
dari para ceza<s

akdinin geersizlii
Tazminatlar (genel ama- in durdurulmas,

i hukukunda ama- iyerinin kapatlmas
zarar?-tam hesap- ilerin almaktan
gtr..) alkonulmas vb..
Yasal faiz zerinde bir 1. idarenin yaptrm
uygulama yetkisi ve
faiz olabilir idari yaptrmlar
e iade nceden yasayla
Tazminat (TBK)-Gtr ngrlm olmal,
tazminat 2. Karara kar yarg
nnde itiraz hakk
ten karma tannmaldr.
Ceza Yaptrmlar Disiplin Cezalar
Geerli bir hukuki dayana

2821 sayl Sendikalar
olmaldr
Kanunu Adli para ten karma nedenleri m. 25/II
cezas, hapis cezas ile snrldr
ynetmeliklerde dzenlenmi
5356 s. Sendikalar ve olmal(iten karma ve cret
Toplu Szlemesi kesintisi K da dzenlenmitir).
Bu ceza kendi amac ile snrldr
Kanunu inin kusurlu olmas zorunludur.
mevzuat ceza Bu hkmler kaynaklar
hkmleri-Ceza hiyerarisine uygun olmaldr.
Kanunu (m.5 genel

kanun)
Ynetmelik m.28;

iveren hakknda eref ve haysiyet krc aslsz
ihbar ve isnatlarda bulunmas durumunda terfi
ettirilmeme cezasna hkmolunur.
K m. 25/II mi yoksa Ynetmelik m. 28 mi uygulama

alan bulacaktr??

K m. 8/1;

szlemesi, bir tarafn baml olarak i grmeyi,
dier tarafn da cret demeyi stlenmesinde
oluan szlemelerdir.
Bir szleme ilikisi mevcut olmaldr.
(-iki taraf serbest irade irade uyumas)

Cezaevlerinde ya da aile yardmlamas
erevesinde yerine getirilen almalar??
Kendi brosunda alan avukat?
K m. 2;
Bir i szlemesine dayanarak alan gerek kiiye

ii denir.
DK m.2;
Bir hizmet akdine dayanarak gemide alan kaptan,

zabit ve tayfalarla dier kimseler gemi adam
denir.
BK m. 1;
Bu kanunun kapsamna giren fikir ve sanat ilerinde

cret karl alanlara gazeteci denir.
SENDIKALAR VE TOPLU SZLEMESI
ASNDAN I
STSK m. 2;

Bu kanunun uygulanmas bakmndan ii, iveren
ve iyeri kavramlar 4857 s. K da tanmland
gibidir.
stina: szlemesi dnda cret karlnda i
grmeyi tama, eser, vekalet, yayn, komisyon ve
adi irket szlemesine gre bamsz olarak
mesleki faali,yet olarak yrten gerek kiiler bu
kanunun 2 ila 6. blmleri asndan ii saylr.
I-MEMUR AYRM
i Memur

K AY, DMK
akdi Atama
AY m. 53 e gre toplu Toplu Szleme

i szlemesi yapma yapma hakk
hakk Asli ve srekli ilere
gvencesi sz atanrlar, i gvenceleri
konusu olup var
memurlarnkinden
farkldr
X Ltd.ti de alan avukat, doktor ya da mhendis
DS lerinde alan avukat, doktor ya da mhendis

Y Hukuk Brosunda alan avukat, Y
Muayenehanesinde alan doktor, Y Yazlm
irketinde alan mhendis
RAKLK
Mesleki Eitim Kanunu m. 3;

raklk szlemesi esaslarna gre bir meslek
alannda meslein gerektirdii bilgi, beceri ve i
alkanlklarn iyerinde gelitiren kiidir.
MEK na tabiler.
Esasl unsur bir meslek ve sanatn retilmesidir.

Asgari cretin % 30 undan az olamamak zere cret
denir.
raklk szlemesi yazl yaplr.
14-19 ya aras en az io mezunu ve salk durumu
elverili olmal
raklk sresi en az 2 en ok 4 yldr.
Tatil aylarnda 1 ay cretli izin verilir.
sal ve gvenlii kanuna tabi, i kazas ve meslek
hastal s.dan ve genel salk sigortas hkmlerinden
faydalanr.
Haftada en az 8 saat mesleki eitim grrler.
STAJYER
Mesleki bilgiye sahip olup, pratik bilgilerini gelitiren
kiilerdir.

cret deme borcu yoktur.
kazas, meslek hastal ve salk sigortas

hkmlerinden faydalanrlar.
VEREN

K m.2;
i altran gerek veya tzelkiiye yahut

tzelkiilii olmayan kurum ve kurululara
iveren..denir.
VEREN
Tzelkii veren Gerek Kii veren

zel Hukuk Kamu Hukuku
Tzelkiisi Tzelkiisi
irket, niversite,
Kooperatif, Belediye,
Dernek KT
DENIZ KANUNUNA GRE
BASN KANUNUNA GRE

bir i akdine dayanarak ii
(gemi adam, gazeteci) altran
kiiler iveren saylrlar.
SENDIKALAR VE TOPLU
SZLEMESI KANUNUNA GRE

m. 2/3;
Bu kanunun uygulanmas
bakmndan ii, iveren ve
iyeri kavramlar 22.5.2003 tarihli
ve 4857 sayl Kanununda
tanmland gibidir.
VEREN I GRME EDIMININ ALACAKLS OLAN
VE IIYE EN ST DZEYDE EMIR VE TALIMAT
VEREN KIIDIR.

SOYUT VEREN: grme ediminin alacakls
olarak iin grlmesini istemeye yetkili olan kiidir.
r: kk, mflis..
SOMUT VEREN: En st dzeyde emir ve talimat

verme yetkisine sahip olan kiidir. r: Yasal
temsilci, iflas masas..
TZEL KIILERDE VE TICARET
IRKETLERINDE VEREN NITELII
Tzelkiinin organnn iveren nitelii
(A.., Ltd.ti, Hisseli Komandit, Kollektif: Kurul-Kii

Organ)
YK yesi Genel Mdrn durumu
Murahhas ye veya kii-organ sfatn kazanm m?

(Y9HD, 12.10.2010, 35169/28779)
irkette alan Limited irket ortann durumu
Holdinglerde ve irket Gruplarnda veren nitelii
Birlikte stihdam
TZELKIILIK PERDESININ ORTADAN KALDRLMAS
YOLUYLA GEREK VERENIN BELIRLENMESI
Tzelkiilik kurumunun (irket kurma hakknn)
drstlk kuralna aykr bir biimde kullanlmas

halinde tzelkiilik perdesi ortadan kaldrlr.
Yargtaya gre de organik ba kavram dikkate
alnarak farkl tzelkiiliklerde geen hizmetler bir
btn olarak kabul edilerek, iiye kar bu
irketlerin sorumlu olduu sonucuna varlmaldr.
VERENIN SORUMLULUU
Hukuki Sorumluluk

dari Sorumluluk
Cezai Sorumluluk
VERENIN SORUMLULUU
Hukuki Sorumluluk;
1. Bir iyerinin birden fazla gerek ivereni varsa bu
iverenler hukuki yaptrmlardan birlikte
sorumludurlar.
2. Soyut-somut iveren durumunda soyut iverene
aittir. ( ilikide rcu)
Cezai yaptrmlar ;

1. Gerek kii iveren sz konusu ise ona aittir.
2. Birden fazla gerek kii iveren varsa yetkili ve
grevli klnm kiiye ait olur.
3. Soyut-somut iveren sz konusu ise, emir ve
talimat verme yetkisine sahip olan somut iveren
sorumlu olur.
dari Sorumluluk;
1. Gerek kii iverenler sorumlu olduu gibi soyut
iveren niteliindeki, tzelkiiler de sorumlu olur.
ALT VEREN
K m. 2, Alt verenlik Ynetmelii;
Bir iverenden, iyerinde yrtt mal veya hizmet

retimine ilikin yardmc ilerinde veya asl iin bir
blmnde iletmenin ve iin gerei ile teknolojik
nedenlerle uzmanlk gerektiren ilerde i alan ve bu i
iin grevlendirdii iilerini sadece bu iyerinde ald
ite altran dier iveren ile i ald iveren arasnda
kurulan ilikiye asl iveren-alt iveren ilikisi denir. Bu
ilikide asl iveren, alt iverenin iilerine kar o iyeri
ile ilgili olarak bu Kanundan, i szlemesinden veya alt
iverenin taraf olduu toplu i szlemesinden doan
ykmllklerinden alt iveren ile birlikte sorumludur.
K m.3/2;

Alt iveren , kendi iyerinin tescili iin yazl alt
iverenlik szlemesi ve gerekli belgelerle birlikte
iyerinin kaytl olduu alma ve Kur l
mdrlne bildirim yapmakla ykmldr.
!! Bu bildirim ve belgeler alt iverenlik ilikisinin

muvazaaya dayanp dayanmad asndan
incelenir.
ALT VEREN LIKISININ KURULABILMESININ
ARTLAR
1. yerinde ii altran asl iverenin varl
2. in asl iverene ait iyerinde yaplmas

3. in iyerinde yrtlen mal ve hizmet retimine
ilikin olmas
4. letmenin ve iin gerei ile teknolojik nedenlerle
uzmanlk gerektiren bir i olmas
5. ilerin sadece asl iverenin iyerinde
altrlmas
1. YERINDE I ALTRAN ASL
VERENIN VARL
Asl iveren de iyerinde ii altrarak iveren

sfatn korumal yani iin btnnn yapmn bir
baka iverene devretmemelidir.
O iyerinde sadece asl iverenin iileri deil, alt

iverenin de iileri almaldr. Yani i stlenmekle
birlikte bunu tek bana yapan kii de alt iveren
sfatn kazanamayacaktr.
2. IN ASL VERENE AIT YERINDE
YAPLMAS
rnein; bir tekstil firmasna ait astar iini alan ve

bunu kendi imalathanesinde altrm olduu
iilere yaptran iveren alt iveren saylmayacaktr.
3. IN YERINDE YRTLEN MAL VE
HIZMET RETIMINE LIKIN OLMAS

rnein; tekstil firmasnn avlusunda ina edilecek
olan yemekhane iinin ihalesini alan ve burada ii
altran iveren bir alt iveren olmayp, bamsz
bir iverendir.
4. LETMENIN VE IN GEREI LE TEKNOLOJIK
NEDENLERLE UZMANLK GEREKTIREN BIR
OLMAS
Yardmc ler
Yemek, temizlik, tama gb

Asl ler
letme ve iin gerei; ekonomik nedenler,
teknolojik gerekler, yapsal (yeniden yaplanma-
reorganizasyon) zorunluluklar
5. ILERIN SADECE ASL VERENIN
YERINDE ALTRLMAS

Alm olduu elektrik tesisat iinde altrm
olduu iiyi leden sonralar da baka bir
iyerinde altrmas durumunda alt iverenlik
ilikisi sz konusu olmayacaktr.
ALT VEREN VE ASL VEREN ARASNDAKI
SORUMLULUK LIKISI
K m. 2/7;

Bu ilikide asl iveren, alt iverenin iilerine kar o
iyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, i
szlemesinden veya alt iverenin taraf olduu
toplu i szlemesinden doan ykmllklerinden
alt iveren ile birlikte sorumludur.
Alt iverenlik ilikisinde, alt iverenin iileri, asl
iverenin taraf olduu toplu i szlemesi
hkmlerinde yer alan ikramiye hakkndan
faydalanabilirler mi?
ASL IVEREN ILE ALT IVEREN ARALARNDA
SZLEMEYE,

YAPM OLDUKLAR ASL
IVERENIN SORUMLU OLMAYACANA, TM
SORUMLULUUN ALT IVERENE AIT OLACANA
DAIR BIR HKM KOYABILIRLER MI?
YASADA YER ALAN MUVAZAAL LIKIYE
YNELIK KARINELER
Asl iverenden devralnan iilerin haklarnn
kstlanamamas

? Alt iveren tarafndan alnp, asl iveren
yanndayken alm olduu maan ayns denen
ii, 4 ay sonra asl iveren tarafndan iilerine
denecek olan ikramiyeyi talep edebilir mi?
yerinde altrlan kiilerle alt iveren ilikisinin
kurulamamas
Asl iin blnememesi
rnein; temizlik iini yrten bir irket, ii blerek

baka bir irkete veremez.
Alt iverenin stlendii iin blnememesi
MUVAZAAL LIKININ YAPTRM
K m. 2/8;

Aksi halde ve genel olarak asl iveren alt iveren
ilikisinin muvazaal ileme dayand kabul
edilerek alt iverenin iileri balangtan itibaren
asl iverenin iisi saylarak ilem grrler.
ININ DEIEN ALT IVERENLER YANNDA
ALMAYA DEVAM ETMESI DURUMU?
K M. 56 (DEIIK 6552 S. KANUN,
10.09.2014)
Alt iveren iilerinden, alt ivereni deitii halde
ayn iyerinde almaya devam edenlerin yllk cretli

izin sresi, ayn iyerinde altklar sreler dikkate
alnarak hesaplanr. Asl iveren, alt iveren
tarafndan altrlan iilerin hak kazandklar yllk
cretli izin srelerinin kullanlp kullanlmadn
kontrol etmek ve ilgili yl iinde kullanlmasn
salamakla, alt iveren ise altnc fkraya gre tutmak
zorunda olduu izin kayt belgesinin bir rneini asl
iverene vermekle ykmldr.
K m. 2/8-9 da kamu kurulular lehine getirilmi
olan bir ayrcalk sz konusudur.

Bu kurulular K da alt iverenlik kurumu iin
getirilmi olan snrlama, muvazaa durumlarndan
istisna kabul edilmitir.
Bu hkmler K m. 5 de yer alan eitlik prensibine
aykr, ayn zamanda AY ya da aykrlk tekil eder.
Yargtay vermi olduu bir kararda muvazaann ileri
srlebilecei ynnde bir karar vermitir. ( Y9HD,
19.02.2009, 33290/2942)
K M. 3/2
Bu Kanunun m.2/6 uyarnca i alan alt iveren; kendi
iyerinin tescili iin asl iverenden ald yazl alt
iverenlik szlemesi ve gerekli belgelerle birlikte, birinci

fkra hkmne gre bildirim yapmakla ykmldr.
alma ve KUR l Mdrlnce tescili yaplan bu
iyerine ait belgeler gerektiinde i mfettilerince
incelenir. nceleme sonucunda muvazaal ilemin tespiti
halinde, bu tespite ilikin gerekeli mfetti raporu
iverenlere tebli edilir. Bu rapora kar tebli tarihinde
itibaren 30 i gn iinde iverenlerce yetkili
Mahkemesine itiraz edilebilir. tiraz zerine verilen
kararlar kesindir. Rapora 30 i gn iinde itiraz
edilmemi veya mahkeme muvazaal ilemin tespitini
onam ise tescil ilemi iptal edilir ve alt iverenin iileri
balangtan itibaren asl iverenin iileri saylr.
K M.3/2-5
tiraz zerine grlecek olan dava basit yarglama
usulne gre 4 ay iinde sonulandrlr. Mahkeme

verilen kararn temyizi halinde Yargtay 6 ay iinde
kesin kararn verir. Kamu idarelerince bu raporlara
kar yetkili i mahkemelerine itiraz edilmesi ve
mahkeme kararlarna kar kanun yollarna
bavurulmas zorunludur.
VEREN VEKILI
K m. 2/5;
veren adna hareket eden ve iin, iyerinin ve

iletmenin ynetiminde grev alan kimselere
iveren vekili denir.
veren Vekili
veren adna hareket in, iyerinin ve

etmek iletmenin ynetiminde
grev almak
Dorudan doruya temsil
.veren vekilinin bu sfatla iilere kar ilem ve

ykmllklerinden dorudan iveren sorumludur.
veren tarafndan bu yetki geri alnabilir veya
snrlanabilir.
Bu durumda sz konusu kiinin durumu ne olur?
Yetkisi, kendisine verilen grev ve yetki alan ile
snrldr.
Grevde herhangi bir dzey snr yoktur. Genel
mdr olabilecei gibi ustaba da olabilir.
SENDIKALAR VE TOPLU SZLEMESI
KANUNU ASNDAN
m.2/1-e;
veren adna iletmeninin btnn ynetenleri..

X Kargo irketinin Dvenn ubesinin mdr?
M.2/2;
veren vekilleri, bu Kanunun uygulanmas
bakmndan iveren saylr.
i sendikas veren sendikas?
VEREN VEKILININ SORUMLULUU

X Ltd.ti de 6 yllk fazla alma alacan
muhasebe mdrnden istemesine ramen,
demesi yaplmayan ii muhasebe mdr
aleyhine fazla alma alacana ilikin alacak
davas aabilir mi?
VEREN VEKILI DARI PARA
CEZALARNN MUHATABDR.

Ayn ekilde cezai bakmdan da
sorumluluu sz konusudur.
K m. 2/6;
Bu kanunda iveren iin
ngrlen her eit sorumluluk ve
zorunluluklar iveren vekilleri
hakknda da uygulanr.
!! Her iveren vekilinin sorumluluu

iveren adna ynetim hakkna sahip
bulunduu grev ve yetki alanna
giren konularla snrldr.
i A, X Ltd. ti de i sal ve gvenlii
kontrolne ilikin bir statde ie alnmtr.
Kendisinin bu alana ilikin herhangi bir teknik bilgisi
yoktur. mfettileri tarafndan iilere takmalar
zorunlu olan kask verilmedii tespit edilmitir.
Bunun neticesinde mfettiler tarafndan sz
konusu ii A ya idari para cezas verilmitir.
Sz konusu ii X in teknik bilgisi hukuki ehliyeti

var. Ancak sz konusu kasklarn alnmas ynnde
bildirimde bulunmasna ramen kasklar alnmam.
Bu durumda sorumluluk kime ait olacaktir?

VERENVEKILININ

SORUMLULUUNUN
DOABILMESI IIN VEKILIN KENDISINE
VERILEN GREVI YRTEBILECEK,
DURUMA GRE TEKNIK, HUKUKI VEYA
IDARI ALANDA GEREKLI EHLIYET VE
BILGIYE SAHIP OLMAS ZORUNLUDUR.
SORUMLULUK---YETK
YER
K m. 2/1-3;
veren tarafndan mal veya hizmet retmek

amacyla maddi olan ve olmayan unsurlar ile iinin
birlikte rgtlendii birime iyeri denir. veren
iyerinde rettii mal veya hizmet ile nitelik
ynnden ball bulunan ve ayn ynetim altnda
rgtlenen yerler (iyerine bal yerler) ile
dinlenme, ocuk emzirme,yemek, uyku, ykanma,
muayene ve bakm, beden ve mesleki eitim ve
avlu gibi dier eklentiler ve aralar da iyerinden
saylr. yeri, iyerine bal yerler, eklentiler ve
aralar ile oluturulan i organizasyonu
kapsamnda bir btndr.
Sendikalar ve Toplu Szlemesi Kanununda
iyeri tanmnda, ii ve iveren tanmlarnda
olduu gibi 4857 sayl Kanununda yer alan
tanmlara atf yaplmtr.
yerinin tespitinde yrtlen iin nitelii nemli
deildir. Yrtlen i ticari-snai bir faaliyet

olabilecei gibi, serbest meslek ya da hizmet
retimine ynelik bir iyeri de olabilir. r; Fabrika,
avukat brosu, doktor muayenehanesi, hastane
yerinde ka kiinin alt da nemli deildir.
verenin iyerinin maliki olmas da zorunlu deildir.

YERININ KAPSAM
in yapld yer
yerine bal (i organizasyonu kapsamndaki)

yerler
1. Bu yerler arasnda bir hukuki balln olmas
gerekir. Yani ayn iverene ait olmas
2. in nitelii ve ynetimi ynnden de bir ballk
olmas
3. Amata birlik
Eklentiler; dinlenme, ocuk emzirme, ykanma

yerleri gibi.
Aralar
YERNN DEVR
K m. 6;

yeri veya iyerinin bir blm hukuki bir ileme
dayal olarak baka birine devredildiinde, devir
tarihinde iyerinde veya bir blmnde mevcut olan
i szlemeleri btn hak ve borlar ile birlikte
devralana geer.
DEVRIN KOULLAR
yerinin veya bir blmnn devri sz konusu
olmaldr.

yerinin (devredilecek blmn) ekonomik birliini
koruyacak ekilde devredilmesi gerekir. (Mal ve
hizmet retme fonksiyonunu devam ettirebilecek
ekilde devredilmelidir)
Hukuki ileme dayana bir devir gereklemelidir.
DEVIRDE ILIK HAKLAR
Devir tarihinde iyerinde veya bir blmnde
mevcut olan i szlemeleri btn hak ve borlar
ile birlikte devralana geer.

Devralan iveren, iinin hizmet sresinin esas
alnd haklarda, iinin devreden iveren yannda
ie balad tarihe gre ilem yapmak zorundadr.
M.17, m. 53., 1475 K m.14/2 (2 yllk sre?)
Devir halinde, devirden nce domu olan ve devir
tarihinde denmesi gereken borlardan devreden
ve devralan iveren birlikte sorumludurlar. Ancak bu
ykmllklerden devreden iverenin sorumluluu
devir tarihinden itibaren iki yl ile snrldr.
CRETE DNEN YLLK CRETLI
ZIN HAKK?
YERININ DEVRI DURUMUNDA TARAFLARN
FESIH HAKK
K m.6/5;

Devreden veya devralan iveren i szlemesini srf
iyerinin ya da iyerinin bir blmnn devrinden
dolay feshedemez ve devir ii ynnden fesih iin
hakl sebep oluturmaz. Devreden veya devralana
iverenin ekonomik ve teknolojik sebeplerin yahut i
organizasyonu deiikliinin gerekli kld fesih
haklar veya ii ve iverenlerin hakl sebeplerden
derhal fesih haklar sakldr.
KSMI YERI DEVRI ILE ALT VERENLIK
KURUMU
Ksmi devir, sat veya kira yoluyla iyerinin bir

blmnn baka bir iverene devredilmesidir.
Alt iveren ilikisi iin bir blmnde bir iverenin i

alarak iilerinin altrmasdr.
ININ MUVAZAAL OLARAK YA DA OLMAYARAK
DEIEN ALT VERENLER YANNDA ALMAYA
DEVAM ETMESI
inin muvazaal olarak deien alt iverenler
yannda almaya devam etmesi sz konusu ise

uygulanacak olan yaptrm bu iilerin balangtan
itibaren asl iverenin iileri saylmalar olacaktr.
inin muvazaa sz konusu olmakszn deien alt
iverenler yannda almas sz konusu ise;
kanunda herhangi bir dzenleme sz konusu
olmakszn, reti ve yargtay tarafndan bunun bir
iyeri devri nitelii tad kabul edilecektir.
TTK M. 178 VE YERI DEVRI
TTK da birleme, blnme ve tr deitirme yoluyla
gerekleen devirlere ynelik i ilikilerini

dzenleyen hkmler getirilmitir.
zel Kanun-Genel Kanun

zel Hkm-Genel Hkm
Bu hallerde i akdinin devri yani bu akitten doan
hak ve borlarn devralana gemesi iin iinin

buna itiraz etmemesi gerekir.
Sre? Makul sre kabul edilmektedir.
tiraz ederse i akdi kanuni iten karma srenin

sonunda sona erer.
Kdem tazminat konusunda bir aklk olmamakla
birlikte, kanunun amac dikkate alndnda takdir
edilmesi gerekmektedir. tirazn sonucudur.
Eski iveren ile devralan, iinin blnmeden evvel
muaccel olmu alacaklar ile hizmet szlemesinin

normal olarak sona erecei veya iinin itiraz
sebebiyle sona erdii tarihe kadar geen srede
muaccel olacak alacaklarndan mteselsilen
sorumludur.
Aksi kararlatrlmadka veya halin gereinden
anlalmadka iveren i akdinden doan haklar
bir nc kiiye devredemez.
iler muaccel olan alacaklarnn teminat altna
alnmasn talep edebilirler.
YERININ KAPATLMAS
AY m. 48 de yer alan alma ve szleme
zgrlnden dolay iveren am olduu iyerini

kapatabilme zgrlne sahiptir.
yerinin kapatlmas fesih iin hakl bir sebep
saylmazken, i gvencesine tabi olan iyerleri
asndan sreli fesih iin geerli bir neden saylr.
Kapatma karar gerek ve samimi olmal ve ktye
kullanlmamaldr.
Son are ilkesi gzetilmelidir.
YERININ KAPATLMASNDA VEREN
YKMLLKLERI
Kapatlma ile i akitleri kendiliinden sona ermez.
veren m.17 de yer alan bildirim srelerine uymak

ya da bu srelere ilikin creti pein demek
zorundadr.
inin feshe balanan haklarn da demelidir.
Yllk cretli izin alaca, kdem tazminat gibi.
20 + ii alan yerlerde ayn zamanda toplu ii
karma nitelii tad iin K m.29 uygulanr.
yeri idare tarafndan, yasal ltlere aykrlk
nedeniyle verilen ruhsatn iptal edilmesi eklinde de
kapatlabilir.
KANUNUNUN KAPSAMI
K m. 1/1-2;

Bu Kanunun amac iverenler ile bir i
szlemesine dayanarak altrlan iilerin
alma artlar ve alma ortamna ilikin hak ve
sorumluluklarn dzenlemektir. Bu Kanun, 4.
maddedeki istisnalar dnda kalan btn
iyerlerine, bu iyerlerinin iverenleri ile iveren
vekillerine ve iilerine faaliyet konularna
baklmakszn uygulanr.
K M.4 TE YER ALAN STISNALAR
Deniz ve hava tama ileri
Tarm ve orman ileri (50den az ii altran)

Tarmla ilgili yap ileri (aile ekonomisi iinde kalan)
El sanatlar ileri(aile yeleri ile 3. dereceye kadar

hsmlar arasnda evde yaplan)
Ev hizmetleri
raklar
Sporcular
Rehabilite edilenler
Esnaf ve sanatkar iyerleri(3 kiinin alt)

AKD
K m.8/1;

szlemesi, bir tarafn baml olarak i grmeyi,
dier tarafn da cret demeyi stlenmesinden
oluan szlemedir.
AKDININ UNSURLAR
grme unsuru

cret unsuru
Bamllk unsuru
YBK; ALMANN CRETSIZ OLUU

ILE CRETLI OLUP DA BUNUN BELLI
EDILMEMI OLMASN BIRBIRINDEN
AYRMAK GEREKIR. KINCI HALDE AYET
DIER UNSURLAR VARSA, SALT CRETIN
BELLI EDILMEMESINDEN TR I
SZLEMESININ YOKLUUNDAN SZ
EDILEMEZ. BYLE BIR DURUMDA CRET,
ASGARI CRETTEN AZ OLMAMAK ZERE ,
RAYI ESAS ZERINDEN BELLI EDILIR.
BAMLLK UNSURU
Kiisel/hukuki bir bamllk sz konusudur. Zira
iverenin otoritesi altnda alp, verecei emir ve

talimatlara gre i grmek zorundadr.
grme borcunu iverenin ynetim, gzetim ve
denetimi altnda yerine getirir.
Var olan otorite/bamllk ilikisi bu szlemenin
taraflar arasnda kanlmaz olarak bir hukuki
hiyerari yaratr.
Bamllk kavram mutlak deil greli bir nitelik
tar.
AKDININ ZELLIKLERI
Kiisel iliki kurmas
Karlkl bor dourmas (sinallagmatik)

Srekli bor ilikisi yaratan bir szlemedir.
Taraflar arasnda gven ilikisi yaratan bir

szlemedir.
AKD TRLER
Srekli ve Sreksiz Akdi Trleri;

K m. 10;
Nitelikleri bakmndan en ok 30 i gn sren ilere
sreksiz i, bundan fazla devam edenlere srekli i
denir.
Taraf iradelerinden bamsz olarak iin niteliine, yani
objektif ltlere gre belirlenmitir. in fiilen ka gn
srd nemli deildir.
Sreksiz ilere K m.
3,8,12,13,14,25,17,23,24,25,26,27,28,29,30,31,34,53,54
,55,56,57,58,59,75,80 ve geici m.6 uygulanmaz.
BELIRLI SRELI-BELIRSIZ SRELI
K m. 11/1;

ilikisinin belli bir sreye bal olarak yaplmad
halde szleme belirsiz sreli saylr. Belirli sreli
ilerde veya belli bir iin tamamlanmas veya belli
bir olgunun ortaya kmas gibi objektif koullara
bal olarak iveren ile ii, arasnda yazl ekilde
yaplan i szlemesi belili sreli i szlemesidir.
akitlerini belirsiz sreli olmas kural belirli sreli
olmas ise istisnadr. Zira szlemenin feshine

balanan hukuki sonular ve i gvencesine ilikin
hkmlerden yararlanabilmeye olanak tanmalar
nedeniyle iilerin daha lehinedir.
BELIRLI SRELI AKDLER IN OBJEKTIF
KOULLAR
in Belirli Sreli Olmas
akdinin yaplmas srasnda iin ne kadar sreceinin

bilindii veya bilinebildii ya da ngrlebildii itir. r;
K olimpiyatlarnda altrlmak zere ii alnmas
Belirli Bir in Tamamlanmasna Ynelik Olmas
rnein; bahe dzenlenmesinin yaptllmas, yklan

duvarn onarm ii
Belli Bir Olgunun Ortaya kmas
letmenin normal faaliyetine dahil olmayan veya srekli

devam etmekte olan mutad durumun dnda bir
olgunun ortaya kmasna binaen geici olarak igcne
ihtiya doabilir. r; hamilelik, hastalk
Kanundan Kaynaklanan Belirli Sreli Akitleri

Burada ayrca objektif nedenlerin bulunmas gerekli
deildir.
R; zel retim Kurumlar Kanununa gre; bu
kurumlarda alan mdr, dier ynetici ve
retmenler ile yaplacak i akitleri 1 yl srelidir.
Yazl ekilde yaplrlar.
K m.8/2?
ZINCIRLEME AKITLERI
K m. 11/2-3;

Belirli sreli i szlemesi, esasl bir neden
olmadka, birden fazla st ste yaplamaz. Aks
halde i szlemesi balangtan itibaren belirsiz
sreli kabul edilir. Esasl nedene dayal zincirleme
i szlemeleri, belirli sreli olma zelliini korurlar.
K m.5;
veren, esasl sebepler olmadka.belirsiz sreli

alan ii karsnda belirli sreli alan iiye
farkl ilem yapamaz.
K m. 12/1;
Belirli sreli i szlemesi ile altrlan ii, ayrm
hakl klan bir neden olmadka, salt i
szlemesinin sreli olmasndan dolay belirsiz
sreli i szlemesiyle altrlan emsal iiye gre
farkl ileme tabi tutulamaz.
= Farkl ilem yasa
AZAMI SRELI AKITLERI
Taraflarn azami bir sre belirledikleri ve bu sre
iinde szlemeyi sreli fesih yoluyla feshetme
hakkn sakl tuttuklar szlemelerdir.

Belirlenmi olan azami sre iinde i akdini sreli
fesih yoluyla sona erdirebileceklerinden dolay, bu
srenin sonuna kadar bu szlemelere belirsiz
sreli i akitlerine uygulanan hkmler uygulanr.
Azami srenin sonunda ise bu szleme sona
ereceinden dolay bu tr szlemelerin
kurulabilmesi iin K m.11/1 de belirli sreli i
szlemeleri iin art koulmu objektif nedenlerin
bulunmas gerekir.
ASGARI SRELI AKITLERI

Taraflarn asgari bir sre belirledikleri ve bu sre
iinde szlemeyi sreli fesih yoluyla sona
erdiremeyecekleri, sre getikten sonra bu yola
gidebilecekleri ynnde kararlatrm olduklar
szlemedir.
ARTA BAL AKITLERI
Taraflarn yapm olduklar i akdinin tmnn ya
da bir ksmnn hkm ve sonu dourmas

geciktirici bir artn gereklemesine (geciktirici
art) balanabilecei gibi, hkm ve sonularnn
douran bir szlemenin sona ermesi ileride
meydana gelecei pheli bir olgunun (bozucu art)
gereklemesine balanabilir.
Geciktirici art olarak belirlenen husus hukuka

aykr ise szleme, bozucu art olarak belirlenen
husus hukuka aykr ise art geersiz saylr.
DENEME SRELI AKITLERI
Szlemenin taraflar szleme ile kesin olarak
balanmadan nce karlkl olarak bir deneme sresini
ngrm olduklar szlemedir.

Taraflar szlemeye deneme sresi koyup koymamakta
serbesttirler.
K m.15/1 e gre deneme sresi en ok 2 ay olabilir, bu
sre toplu i szlemeleri ile 4 aya kadar karlabilir.
Taraflarca daha uzun bir deneme sresinin
kararlatrlm olmas halinde, TBK m. 27/2 uyarnca, i
akdinin tmnn ya da deneme kaydnn geersiz
saylmas sz konusu olmamal, ksmi geersizlik
yaptrm uygulanarak sadece sreye ilikin hkm
geersiz kabul edilmeli ve yasadaki 2 aylk sre
uygulanmaldr.
SZLEMESINDE K M. 15 E AYKR
OLARAK DENEME SRESI 3AY OLARAK
KARARLATRMLARDR. SZ KONUSU I
SZLEMESININ AKBETI?
SZLEMESINDE K M. 15 E AYKR
OLARAK DENEME SRESI 1 AY OLARAK
KARARLATRMLARDR. SZ KONUSU I
SZLEMESININ AKBETI?
TOPLU I SZLEMESINDE DENEME
SRESI 4 AY, I AKDINDE DE 1 AY OLARAK
BELIRLENMISE HANGI SRESININ
UYGULANMAS GEREKECEKTIR? NEDEN?
SZLEME TARIHI 05.04.2014, IININ
FIILEN IE BALAMA TARIHI ISE
06.04.2014 TR. DENEME SRESI HANGI
TARIHTEN ITIBAREN ILETILECEKTIR?
TARAFLAR DENEME SRESI IINDE
SZLEMEYI HERHANGI BIR YKMLLK
ALTNDA OLMAKSZN DILEDIKLERI ZAMAN
SONA ERDIREBILIRLER.
K m. 15/2;
Deneme sresi ierisinde taraflar i szlemesini
bildirim sresine gerek olmakszn ve tazminatsz
feshedebilirler. inin alt gnler iin cret ve dier
haklar sakldr.
DENEME SRESI GEIRILDIKTEN SONRA,
IININ ILERIDE GEREKLEECEK OLAN
TM KDEME BAL HAKLARNN
HESAPLANMASNDA DENEME SRESI DE
GZ NNDE TUTULACAKTR.
TAKM SZLEMESI LE KURULAN AKITLERI
K m. 16/1;

Birden ok iinin meydana getirdii bir takm temsilen
bu iilerden birinin, takm klavuzu sfatyla iverenle
yapt szlemeye takm szlemesi denir.
Takm szlemeleri yazl olarak yaplr ve szlemede

her iinin kimlii ve alaca cret ayr ayr gsterilir.
veren ile takm klavuzu arasnda szleme takm
szlemesinin yapld anda, dier iilerle yazl
iilerden her birinin ie balad anda kurulmu olur.
I IE BALAYNCA TAKM KLAVUZU

IVERENE KAR TAAHHDN YERINE
GETIRMI OLURKEN, BALAMAZLARSA 3.
KIININ FIILINI TAAHHT EDEN KII GIBI
IVERENE KAR ZARAR GIDERMEKLE
YKMLDR.
CRETLERIN TAKM KLAVUZUNA
DENMI OLMAS IVERENI
SORUMLULUKTAN KURTARMAYP, HER
BIRINE AYR AYR DENMELIDIR.
MEVSIMLIK AKITLERI

Faaliyetin yln sadece belli bir dnemlinde
srdrld ya da tm yl boyunca allmakla
birlikte faaliyetin yln belirli dnemlerinde
younlat iyerlerinde yaplan iler mevsimlik
ilerdir.
KSMI SRELI AKDI
K m.13/1;

inin normal haftalk alma sresinin, tam sreli
i szlemesi ile alan emsal iiye gre nemli
lde daha az belirlenmesi durumunda szleme
ksmi sreli i szlemesidir.
nemli lde az kavram, K gereke ve SY ne
gre;
yerinde tam sreli i szlemesi ile yaplan emsal
almann te ikisi oranna kadar yaplan alma
ksmi sreli almadr.
Belirli sreli alan iiler asndan olduu gibi,
ksmi sreli alan iiler asndan da farkl ilem

yapma yasa sz konusudur.
Ksmi sreli alan iinin cret ve paraya ilikin

blnebilir menfaatleri, tam sreli emsal iiye gre
alt sreye orantl olarak denir.
i A, X Ltd.ti de haftalk 18 saat, Y Ltd.ti de 6
saat, M Ltd. ti de 25 saat almaktadr. Byle bir
alma mmkn mdr?
KSMI SRELI AKITLERININ ZEL TRLERI
Baka (Yan) te
alma

ar zerine
alma
Paylam
AR ZERINE ALMA
Taraflar iinin zaman dilimi iinde ne kadar sre ile
alacan kararlatrmadklar takdirde, haftalk
alma sresi 20 saat olarak kararlatrlm saylr.

ar zerine altrlmak zere belirlenen srede ii
altrlsn ya da altrlmasn crete hak kazanr.
veren ary, aksi kararlatrlmadka, iinin
alaca zamandan en az 4 gn nce yapmak
zorundadr.
Szlemede gnlk alma sresi kararlatrlmam
ise, iveren her arda iiyi gnde en az 4 saat st
ste altrmak zorundadr.
Yazl yaplmaldr.
PAYLAM
Esas itibariyle tam gn allan bir iyerinde i, iki
veya daha fazla ii tarafndan paylalmaktadr.

Bu szlemenin taraflar snrsz ve genel olmamak
kouluyla, zaman asndan veya belirli hallerle
snrl olmak zere bu szlemede yerine geme
borcunun var olduunu kararlatrabilirler.
EVDE ALMA
TBK m. 461 vd;

Evde hizmet szlemesi, iverenin verdii ii
iinin kendi evinde veya belirleyecei baka bir
yerde bizzat veya aile bireyleriyle birlikte bir cret
karlnda stlendii szlemedir.
Evde alanlar iverenin i organizasyonuna

katkda bulunmakla birlikte eer bamsz bir
giriimci nitelii tayorlarsa ii saylmazlar.
TELE ALMA
Bu szleme ile, iyeri ile arasnda elektronik
iletiim a bulunan bir (uydu) bro ya da evde i

grme borcu yerine getirilmektedir.
Evde alanlara gre iverenle daha sk bir

bamllk iindedirler.
PAZARLAMACLK SZLEMESI
TBK m. 448-460;

Pazarlamaclk szlemesi, pazarlamacnn srekli
olarak, bir ticari iletme sahibi iveren hesabna ve
iletmesinin dnda her trl ilemin yaplmasna
araclk etmeyi veya yazl anlama varsa, bu
anlamada belirtilen ilemleri yapmay, iletme
sahibi iverenin de buna karlk cret demeyi
stlendii szlemedir.
PAZARLAMACLK SZLEMESININ KURULMAS
Pazarlamac araclk yaplacak ilemleri srekli
olarak yapmak zere szlemeyi kurmu olmaldr.

Yazllk geerlilik koulu deildir.
Belirli ya da belirsiz sreli olarak kurulabilirler.

PAZARLAMACNN HAKLAR
Aksine anlama olmadka sadece ilemlere
araclk etme hakkna sahiptir. lem yapmaya da

yetkili klnmsa,tahsilat ve deme gnlerini
deitirebilmesi iin zel yetki verilmelidir.
veren sabit bir miktar ya da bu miktarla birlikte
komisyondan oluan bir cret demekle
ykmldr.
Pazarlamacya belirli bir pazarlama alannda ya da
belirli bir mteri evresinde tek bana faaliyette
bulunma yetkisi verilebilir.
BK m. 453/2;

Szlemenin pazarlama alan ya da mteri
evresine ilikin hkmnn deitirilmesini
gerektiren bir sebep varsa iveren, sz konusu
hkm, szlemede fesih bildirim sresi
ngrlm olsa bile, bu sreye uymadan tek tarafl
olarak deitirebilir; ancak bu durumda
pazarlamacnn tazminat ve hizmet szlemesini
hakl sebeple sona erdirme hakk sakldr.
Bu hkm K m. 22 nin bir istisnasn tekil eder.
Araclk yaplan ilemin iveren ile mteri arasnda
geerli olarak kurulmasyla pazarlamacnn

komisyon hakk muaccel hale gelir.
Pazarlamacnn harcamalarnn, tamamen veya
ksmen denecek olan sabit crete veya komisyona
dahil edilmesine ilikin anlamalar hkmszdr.
PAZARLAMACNN YKMLLKLERI
Pazarlamac kendisine verilen talimat dorultusunda
ilem yapmakla ykmldr.
Pazarlamac kendisine verilen talimat ve yetkileri aarak

iverene zarar verirse, bunu tazmin ile ykmldr.
Pazarlamacnn yapt ilemlerde mterilerin
ykmllklerini yerine getirmemeleri halinde iverene
kar sorumluluu ancak snrl bir ereve dahilinde
kabul edilmitir. Bu ereve uyarnca; pazarlamac kendi
mteri evresinde ilem yapm olmal; pazarlamacnn
sorumlu olaca tutar iverenin her ilemde urayaca
zararn ini gememeli; pazarlamac bu ykmll
yazl olarak stlenmi olmal; bu garanti karlnda
pazarlamacya ek bir komisyon denmesi
kararlatrlm olmaldr.
PAZARLAMACLK SZLEMESININ SONA
ERMESI
Komisyon, sabit cretin en az 1/5 ni oluturuyor ve
nemli mevsimlik dalgalanmalardan etkileniyorsa,
iveren, bir nceki mevsimin sona ermesinden beri

kendisiyle almaya devam eden pazarlamacnn
szlemesini, yeni mevsim srasnda 2 aylk fesih
sresine uyarak feshedebilir.
Ayn koullar altnda pazarlamac da, kendisini bir
nceki mevsim sonuna kadar altrm ve bundan
sonra da altrmaya devam eden iverene kar,
bir sonraki mevsimin balamasna kadar olan
dnemde, 2 aylk fesih sresine uyarak szlemeyi
feshedebilir.
GEICI (DN) LIKISI
K m. 7;

veren, devir srasnda yazl rzasn almak
suretiyle bir iiyi; holding bnyesi iinde veya ayn
irketler topluluuna bal baka bir iyerinde veya
yapmakta olduu ie benzer ilerde altrlmas
kouluyla baka bir iverene i grme edimini
yerine getirmek zere geici olarak devrettiinde
geici i ilikisi gereklemi olur.
DN LIKISI KURULABILMESI IN
GEREKLI ARTLAR
Benzer ilerde altrlma (Holding

bnyesindeki irketlerde ?)
inin yazl onay

(devir esnasnda)
Kurulan ilikinin geici olmas

(en fazla 6 ay, gerektiinde 2 defa
yenilenebilir.
DN LIKISININ HKM VE SONULAR
akdi iverenle devam eder. Geici iverenle i
akdi kurulmaz.

i, i grme borcunu geici iverene kar ifa
etmekle ykmldr. Buna bal olan zen borcunu
da yerine getirmelidir. inin gerek iverene
gerekse geici iverene kar sadakat borcu sz
konusudur. taat borcu sz konusudur.
Geici i ilikisi kurulan iveren iiye talimat verme
hakkna sahiptir.
verenin cret deme ykmll devam eder.
(ancak iverenler i ilikide cretin kimin tarafndan

denecei hususunda anlaabilirler.)
Geici i ilikisi kurulan iveren, iinin kendisinde
alt srede denmeyen cretinden..ve sosyal
sigorta primlerinden iveren ile birlikte sorumludur.
Geici iveren, iinin kendisinde alt
srede..iiyi gzetme borcundan..iveren ile
birlikte sorumludur.

Geici iverenin iilere kar i sal ve gvenlii
eitimi verme ykmll sz konusudur.
Her iki iverenin de iiye kar eit davranma
borcu vardr.
K m.7/4;
inin geici i szlemesinden aksi
anlalmyorsa, iinin dier haklarna ilikin bu
Kanundaki dzenlemeler geici i ilikisi kurulan
iverenle olan ilikisine de uygulanr.
Geici iveren iveren sfatna sahip olmad iin
szlemeyi feshetme hakk da yoktur. Ancak hakl
nedenle fesih nedenleri bnyesinde gerekleebilir.

inin borlarn yerine getirmemesinden dolay
zararnn tazminini isteyebilir.
Hem iverenin hem de geici iverenin davranlar
iiye hakl nedenle fesih hakk verebilir.
Toplu ii karmaya gidilen iyerlerinde karma
tarihinden itibaren 6 ay iinde toplu ii karmann
konusu olan ilerde geici i ilikisi gereklemez.
SENDIKA YELII VE TOPLU I
SZLEMESININ YETKISININ
SAPTANMASNDA HANGI IVERENIN IYERI
DIKKATE ALNACAKTR?
STISNA 1! GEICI IVERENIN GZETME

BORCUNDAN DOLAY, GEICI IVERENIN
TARAF OLDUU TOPLU I SZLEMESININ
DAHA ETKILI I GVENLII NLEMLERININ
ALNMAS NGRLYORSA BU TS DEN
GEICI II DE FAYDALANACAKTR.
STISNA 2! GEICI IVEREN II

KARSNDA YNETIM HAKKNA SAHIP
OLDUUNDAN DOLAY, GEICI IVERENIN
TABI OLDUU TS , IININ IVERENLE
ARASNDAKI I AKDI HKMLERINE GRE
II ALEYHINE KURALLAR GETIRMEDII
MDDETE UYGULANABILIR.
GREV VE LOKAVT UYGULAMASNDA,
GREV IVERENIN IYERINDE YAPLYORSA
IININ IVERENLE ARASNDAKI I AKDI
DEVAM ETTIINDEN DOLAY II BU
GREVE KATLABILIR. GREV GEICI

IVEREN YANNDA SZ KONUSU ISE II
GREV VE LOKAVTN UYGULANMAS
SRASNDA ALTRLAMAZ. VEREN
IISINI, GREV VE LOKAVT SRESINCE
KENDI IYERINDE ALTRMAK
ZORUNDADR.
DN LIKISININ SONA ERMESI
Taraflarca belirlenmi olan srenin sonunda sona
erer.

verenler arasndaki geici ii salama
szlemesinin sona ermesiyle sona erer.
verenle ii arasndaki i akdinin sona ermesi ile
sona erer.
Sona erdiinde ii iverenin iyerine dnmek,
iveren de ona i vermek zorundadr.
Sona erme durumunda iinin geri dnmek
istemesine ramen iverenin onu altrmamas
iverence i akdinin duruma gre geersiz veya
haksz feshi saylr.
AKDNN KURULMASI
TARAFLARN EHLIYETI

Beyan ak olabilecei gibi zmni de olabilir.
MK nn ehliyete ilikin hkmleri uygulama alan
bulur.
veren tzelkii olmas halinde i akdi tzel kiinin
yetkili organ (somut iveren) tarafndan yaplr.
EKIL
akdi kural olarak herhangi bir ekle bal olmakszn
szl, yazl hatta rtl biimde kurulabilir.

K m. 8;
szlemesi, Kanunda aksi belirtilmedike, zel bir ekle
tabi deildir.
Sresi 1 yl ve daha fazla olan i szlemelerinin yazl
ekilde yaplmas zorunludur.
Yazl szleme yaplmayan hallerde iveren iiye en
ge iki ay iinde genel ve zel alma koullarn,
gnlk ya da haftalk alma sresini, temel creti ve
varsa cret eklerini, cret deme dnemini. Gsteren
yazl belge vermekle ykmldr.
EKLE AYKIRILIIN YAPTIRIMI
NEDR?
EKLE AYKRLN YAPTRM
GEERSIZLIK OLACAKTR. BURADAKI
GEERSIZLIK I HUKUKUNUN
ZELLIINDEN DOLAY ILERIYE YNELIK
BIR GEERSIZLIK OLACAKTR.
YBK NA GRE HER DURUMDA,
GEERSIZLII ILERI SRME HAKKNN
KTYE KULLANLP KULLANLMAD
INCELENMELIDIR.
AKDI KURMA ZGRL VE SNRLAR
AY m. 48 uyarnca, herkes diledii alanda alma ve

szleme hrriyetine sahiptir.
AKDI YAPMA YASAKLAR
AY m. 50;
Kimse, yana, cinsiyetine ve gcne uymayan ilerde
altrlamaz. Kkler ve kadnlar ile bedeni ve ruhi
yetersizlii olanlar alma artlar bakmndan zel
olarak korunurlar.

1. Ya Kkl
15 yan doldurmam ocuklarn altrlmas
yasaktr. 14 yan tamamlam olanlar kendilerine
uygun eitimlerine engel olmayacak hafif ilerde
altrlabilirler. 16 yan doldurmam ocuk ve gen
iiler ve alt ile ilgili mesleki eitim almam
iilerle i akdi kurulamaz. 16-18 aras iilerin hangi
eit ar ve tehlikeli ilerde altrlabilecei ilgili
ynetmelikte gsterilmitir. Yer altnda ve su altnda
alacak ilerde 18 yan doldurmam ocuk ve
gen iilerle i akdi yaplmas yasaktr.
2. Cinsiyet
Yine ilgili ynetmelikte kadnlarn ar ve tehlikeli ilerde
altrlamayaca gsterilmitir. Yer altnda ve su
altnda yaplan ilerde de kadnlar altrlamaz.
3. Salk Durumu
14-18 ya aras ocuk ve gen iilerin ie alnmadan
nce ve 6 ayda bir salk muayenesinden geirilmesi

zorunludur. Ar ve tehlikeli ilerde altrlacak tm
iiler ie girite ve iin devamnda en az ylda bir bu
ilere elverili olduklar ynnde verilmi muayene
raporu olmadka bu ilerde altrlamazlar.
4. Yabanclk
Trkiyenin taraf olduu ikili ya da ok tarafl
szlemelerde aksi ngrlmedike, yabanclarn TR
de baml ya da bamsz almaya balamadan
nce izin almalar gerekir.
5. TS den doan yasaklar
AKDI YAPMA ZORUNLULUKLAR
1. zrller ve eski hkmller
K m. 50/1;

verenler, elli veya daha fazla ii altrdklar
zel sektr iyerlerinde % 3 , kamu iyerlerinde ise
% 4 zrl ve % 2 eski hkml iiyi meslek,
beden ve ruhi durumlarna uygun ilerde
altrmakla ykmldrler.
X iverenine ait Kayseri de iki iyeri sz konusu

olup her birinde 30 ar ii almaktadr. Bu
iverenin zrl zrl altrma ykmll sz
konusu mudur?
K m. 30/1;
Ayn il snrlar iinde birden fazla iyeri bulunan

iverenin bu kapsamda altrmakla ykml
olduu ii says, toplam ii saysna gre
hesaplanr.

Bu kapsamda altrlacak ii saysnn tespitinde
belirli ve belirsiz sreli i szlemesine gre
altrlan iiler esas alnr. Ksmi sreli i
szlemesine gre alanlar, alma sreleri
dikkate alnarak tam sreli almaya dntrlr.
Yer alt ve su alt ilerinde zrl ii altrlamaz
ve iyerlerindeki ii saysnn saptanmasnda bu
ilerde alanlar hesaba katlmaz.
yerinin iisi iken sakatlananlara ncelik tannr.
Bu ykmllklere uymayan iverenler hakknda

idari para cezalar ngrlmtr.
Daha nce mevcut olan zel sektr iyerlerinde
terr maduru altrma zorunluluu kaldrlm, bu
ykmllk kamuya braklmtr.
2. yerinden Malulen Ayrlanlar
K m. 30/5;
Bir iyerinden malulen ayrlmak zorunda kalp da
sonradan maluliyeti ortadan kalkan iiler eski
iyerlerinde tekrar ie alnmalarn istedikleri

takdirde, iveren bunlar eski ileri veya benzeri
ilerde bo yer varsa derhal, yoksa boalacak ilk
ie baka isteklilere tercih ederek, o andaki artlarla
ie almak zorundadr.
Aranan artlar bulunduu halde iveren i
szlemesi yapma ykmlln yerine
getirmezse, ie alnma isteinde bulunan eski iiye
6 aylk cret tutarnda tazminat der.
3. Askerlik veya Yasal dev Nedeniyle ten
Ayrlanlar
K m. 31/son;
Herhangi bir askeri ve kanuni dev dolaysyla
iinden ayrlan iiler bu devin sona ermesinden

balayarak iki ay iinde ie girmek istedikleri
takdirde iveren bunlar eski ileri veya benzeri
ilerde bo yer varsa derhal, yoksa boalacak ilk
ie baka isteklilere tercih ederek, o andaki artlarla
ise almak zorundadr.
Aranan artlar bulunduu halde iveren i
szlemesi yapma ykmlln yerine
getirmezse, ie alnma isteinde bulunan iiye 3
aylk cret tutarnda tazminat der.
4. Toplu ten karlanlar
K m. 29/6;

veren toplu iten karmann kesinlemesinden
itibaren 6 ay iinde ayn nitelikte i iin yeniden ii
almak istedii takdirde nitelikleri uygun olanlar
tercihen ie arr.
5. Hastalk Nedeniyle ten karlan Gazeteciler
BK na gre; hastalnn 6 aydan uzun srmesi
nedeniyle iten karlan gazeteciler, fesih
tarihinden itibaren 1 yl iinde iyiletii takdirde
istei halinde tekrar eski iine tercihan alnr.
6. i Kurulular Ynetiminde Grev Alanlar
STSK m. 23;
Sz konusu ynetici, sendikann tzel kiiliinin sona

ermesi, seime girmemek, yeniden seilmemek veya

kendi istei ile ekilmek suretiyle grevinin sona ermesi
halinde, sona erme tarihinden itibaren 1 ay iinde
ayrld iyerinde ie balatlmak zere iverene
bavurabilir. veren talep tarihinden itibaren 1 ay iinde
bu kiileri o andaki artlarla eski ilerine veya eski
ilerine uygun bir dier ie balatmak zorundadr. Bu
kiiler sresi iinde ie balatlmad takdirde, i
szlemeleri iverence feshedilmi saylr.
7. TS den Doan Akit Yapma Zorunluluu

VERENIN YKMLLN YERINE
GETIRMEMESI
TBK m. 29 a gre;
Bir szlemenin ileride kurulmasna ilikin szlemeler
geerlidir.

Byle bir szlemeden doan akit yapma zorunluluu
yerine getirilmezse yani borlu asl szlemeyi
yapmazsa, alacakl mahkemeye bavurarak borlunun
aynen ifaya mahkum edilmesini (asl szlemenin
kurulmasn) ve ayn zamanda asl szlemenin
konusunu oluturan hakkn da yerine getirilmesini
isteyebilir. Ki bu ynde YBK mevcuttur.
Hal byle iken szlemeden doan akit yapma
zorunluluuna bu ekilde zm bulunurken, bu
zorunluluun yasadan domas halinde evleviyetle
uygulanr. Yasada tazminat yaptrm getirilmi haller
dnda ii ifa davas aabilir.
AKDININ HKMSZL
Akdin kurucu unsurlar olan karlkl ve birbirine
uygun irade beyanlar yokluu.(yokluk)

Hukuka aykrlk (emredici hukuk kurallarna, kiilik
haklarna, kamu dzenine aykrlk)
Ahlaka aykrlk
mkanszlk
Burada ileriye ynelik bir geersizlik sz konusu

olup, bunun iin de geersizliin sonradan
anlalmas gerekir. Ancak TBK daki bu artn
uyarlanmas gerekir.
AKDININ KSMI GEERSIZLII
TBK m. 27/2;
Szlemenin ierdii hkmlerden bir ksmnn

hkmsz olmas, dierlerinin geerliliini
etkilemez. Ancak bu hkmler olmakszn
szlemenin yaplmayaca aka anlalrsa,
szlemenin tamam kesin olarak hkmsz olur.
Ama szlemenin ayakta durmasn salamaktr.

AKDININ PTALI
Hata
Hile

Tehdit
1 yllk sre sz konusudur.

ptal haklarn kullanmam olsalar da tazminat
haklar mevcuttur.
YABANCLK UNSURU TAYAN AKITLERINE
UYGULANACAK HUKUK
ncelikle sz konusu ilikin, szlemenin i akdi
olup olmad lex foriye gre tespit edilecektir.

inin mutad iyeri hukukunun emredici hkmleri
sakl kalmak artyla taraflarn semi olduklar
hukuk uygulanacaktr.
Taraflarn semi olduklar bir hukuk sz konusu
deilse, iinin mutad iyeri hukuku uygulanacaktr.
Taraflar hukuk seimine giderken, sosyal kamu
dzeni kurallar asndan ancak iinin daha lehine
sonular dourabilecek bir hukuk seimine
gidebilecekler, daha aleyhe sonular douracak
hukuk seimine gidemeyeceklerdir.
NN BORLARI VE SORUMLULUU
grme
borcu

Sadakat
taat borcu
borcu
Rekabet
etmeme borcu
1. GRME BORCU
inin ii, bizzat kendisinin yapmas
i baka bir kii araclyla bu borcunu yerin

getiremeyecei gibi bu bor iinin lm halinde
miraslarna da gemez.
grme ediminin devri
Taraflar bu hususta anlaabilecekleri gibi durumun

gereinden de anlalabilir. Geici olarak
devredilebilecei gibi srekli olarak da
devredilebilir. inin bir ifa yardmcs sz konusu
ise, ifa yardmcs ile iveren arasnda bir i akdi
kurulmu saylmaz.
akdinin devri
K da konu ile ilgili dzenleme yoktur. TBK 429;

Hizmet szlemesi ancak iinin yazl rzas
alnmak suretiyle, srekli olarak baka bir iverene
devredilebilir. Devir ileriyle, devralan btn hak ve
borlar ile birlikte, hizmet szlemesinin iveren
taraf olur. Bu durumda iinin, hizmet sresine
bal haklar bakmndan, devreden iveren
yannda ie balad tarih esas alnr.
GRME EDIMININ DEVRI ILE I
AKDININ DEVRI ARASNDA NE GIBI BIR
FARK SZ KONUSUDUR?
GRME EDIMININ DEVRINDE YENI II

ILE IVEREN ARASNDA, IININ KIILII
NEM TADNDAN DOLAY YENI BIR
SZLEME KURULMU OLURKEN, I
AKDININ DEVRINDE YENI BIR I AKDI
OLMAYP ESKI I AKDININ DEVAMDR.
IN TR VE KAPSAM
akdinde i ak bir ekilde belirlenmise, iinin i
grme borcu sadece somut bir biimde

kararlatrlm bu i trn kapsar. Szlemede
yaplacak i bir meslek veya meslek dal olarak
belirlenmise, iveren o meslein veya meslek
dalnn kapsamna giren her trl iin grlmesini
iiden isteyebilir. Yaplacak i vasfsz ilerde
olduu gibi genel biimde belirlenmise, ii
drstlk kurallar erevesinde kendisinden
istenilecek ii yapmakla ykmldr.
IN YAPLACA YER

genellikle iyerinde yaplmakla birlikte, i grme
ediminin iyerinin snrlar dnda da yerine
getirilmesi mmkndr.
IN ZENLE YAPLMAS

zen borcu ii asndan bamsz bir bor
olmayp, i grme edimine bal bir yan edim
ykmdr.
GRME BORCUNUN IHLALI
hlal

Borcun ifa
Kt ifa
edilmemesi
GRME BORCUNUN IFA EDILMEMESI
Tazminat
cretinden yoksun kalma

Disiplin cezas
hbar tazminat
ten karma
..
GRME BORCUNUN KT IFAS
TBK m. 400;
i, iverene kusuruyla verdii her trl zarardan

sorumludur. Bu sorumluluun belirlenmesinde; iin
tehlikeli olup olmamas, uzmanl ve eitimi
gerektirip gerektirmemesi ile iinin iveren
tarafndan bilinen veya bilinmesi gereken yetenek
ve nitelikleri gz nnde tutulur.
2. TAAT BORCU
BK m. 399;
veren, iin grlmesi ve iilerin iyerindeki

davranlar ile ilgili genel dzenlemeler yapabilir ve
onlara zel talimat verebilir. iler, bunlara
drstlk kurallarnn gerektirdii lde uymak
zorundadrlar.
in grlmesine ilikin talimata aykrlk; i

grme borcuna aykrlk
ilerin iyerindeki davranlarna ilikin
talimatlara aykrlk;itaat borcunun ihlali

İş Hukuku - Ders Notları PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

İş Hukuku - Ders Notları PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

HUKUKU DERS NOTLARI

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Aka bilgi verilmeli (TBK m. 21/1)

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

i tarafndan aka kabul edilmi olmaldr

Normlar hiyerarisine uygun olmaldr. akdinin eki

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ak ve anlalr olmayan bir hkm iverenin

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Uygulanmamasna itiraz edilmemesi ii aleyhine

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Devaml olaml, yani belirli

Edim ayn koullarla

K m. 24/II-f gerekesiyle hakl nedenle fesih

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Uygulanmamasna veya deitirlmesine itiraz

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

TBK m. 27 de yer alan verenin iiyi gzetme

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

- Avrupa nsan Haklar Szlemesi

i, iveren, iinin halefleri?

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

YETK bulunduu yer mahkemesi

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

dari para ceza<s

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Tazminatlar (genel ama- in durdurulmas,

Geerli bir hukuki dayana

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Kanunu (m.5 genel

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

K m. 25/II mi yoksa Ynetmelik m. 28 mi uygulama

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Bir hizmet akdine dayanarak gemide alan kaptan,

Bu kanunun kapsamna giren fikir ve sanat ilerinde

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

AY m. 53 e gre toplu Toplu Szleme

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Mesleki Eitim Kanunu m. 3;

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

kazas, meslek hastal ve salk sigortas

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

i altran gerek veya tzelkiiye yahut

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK

Ar. Gr. Aslhan KAYIK