ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ:ΠΛΑΤΩΝΟΣ “ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ”

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

1. Στα παρακάτω αποσπάσµατα να συµπληρώσετε τα κενά µε τις λέξεις που

λείπουν:
Ø Η µέθοδος του Πρωταγόρα (και γενικώς των σοφιστών) είναι πολύ διαφορετική
(από εκείνη του Σωκράτη). Μέσα στο έργο, ο Πρωταγόρας χρησιµοποιεί τρεις
τρόπους για να εκθέσει τις απόψεις του. Τον µύθο, τη …………………..και
τον…………………….. των ποιητικών κειµένων. Ως µύθο µπορούµε να
ορίσουµε κάθε …………………..που έχει ποιητικό χαρακτήρα, είτε προέρχεται
από την………………….. και τον……………….. είτε πρόκειται για κατασκευή
κάποιου διανοητή. Ο ………………….και………………….. χαρακτήρας του
µύθου για τον………………………. που αφηγείται ο ……………………….
είναι προφανής. Αλλά όσο µεγάλη και αν είναι η συµβολική αξία του, είναι
επίσης φανερό πως δεν µπορεί να οδηγήσει µε ακρίβεια στη …………………….
Και………………………………... Βεβαίως, και ο ίδιος ο
………………………… χρησιµοποίησε πολλές φορές τον µύθο και ο ίδιος (για
παράδειγµα ο µύθος της …………………στην Πολιτεία), πάντοτε όµως για να
συµπληρώσει µιαν αυστηρή ……………………… απόδειξη, όχι ως αυτόνοµο
τρόπο, ισοδύναµο µε τις άλλες φιλοσοφικές µεθόδους, για να οδηγηθεί ο
άνθρωπος στην γνώση. Πάντως, ίσως επειδή και ο ίδιος δεν απέρριπτε εντελώς
την αξία της………………….. µυθικής αφήγησης, ο ………………… δεν είναι
καθόλου………………. προς τον ……………….. στο σηµείο αυτό.

Ø Μετά την καταδίκη του, ο………………………..έµεινε περίπου έναν µήνα στο

κρατητήριο. Τις µέρες εκείνες γίνονταν στο ιερό νησί του…………………….,
την…………………, τα……………………... Οι…………………… είχαν
στείλει εκεί θεωρία (επίσηµη αποστολή σε ιερή τελετή) αντιπροσώπους της πόλης
και το ένα από τα δύο ιερά πλοία τους, την………………….. Κατά
το………………, δεν µπορούσε να γίνει η……………….. µέχρι την επιστροφή
του πλοίου. Στη διάρκεια της κράτησής του, και ως την τελευταία στιγµή,
ο……………………. αντιστάθηκε στις προσπάθειες των φίλων του να τον
πείσουν να αποδράσει. Όπως περιγράφει και ο……………………….
στον………………….., ο…………………… πίστευε πως το γεγονός ότι
αδικήθηκε από τους συµπολίτες του δεν αποτελούσε δικαιολογία για να διαπράξει
αδικία εναντίον των………………….. της πόλης του. Έτσι, ήπιε ψύχραιµα
το…………………, συζητώντας µε τους φίλους του για
την……………………….. της…………………… και πέθανε µέσα
στο……………. του………………………..

Ø Από πολύ……..ενδιαφέρθηκε για την………….., η θλιβερή ανάµειξη όµως των

µελών της………………… του στην υπόθεση των……………….. αφενός, και η
επίσης θλιβερή απόπειρα της αποκατεστηµένης…………………… να εκδικηθεί
τους ………………………. καταδικάζοντας τον………………, τον αηδίασαν και
τον αποµάκρυναν οριστικά από οποιαδήποτε φιλοδοξία συµµετοχής στα κοινά
της…………………..

Μανόλης Μαυρακάκης, Φιλόλογος Msc 1

filologikos-istotopos.gr|6946466679
 ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ:ΠΛΑΤΩΝΟΣ “ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ”
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

Ø Πατέρας του ήταν ο…………………, γιος του………………….. Παρ᾿ όλο που

δεν ξέρουµε πολλά για την οικογένεια του …………………..του Πλάτωνα, και
µόνο τα ονόµατα του ………………..και του …………………δείχνουν πως το
γένος τους ήταν……………………. Μητέρα του ήταν η………………………..,
από παλιά αρχοντική γενιά που έφτανε µέχρι τον…………………... Θείος της
…………………….. ήταν ο……………….., διανοούµενος που συνδέθηκε στενά
µε το………………….. κίνηµα και κυρίως µε το ………………….. πραξικόπηµα
των ……………………………., των οποίων ήταν ηγετική µορφή. Αδελφός της
Περικτιόνης ήταν ο……………………, που επίσης συνεργάστηκε µε τους
Τριάκοντα και ο οποίος, στα νιάτα του, είχε συνδεθεί µε τον…………………….
Σηµαντικότερη πηγή πληροφοριών για τη ζωή του …………………… είναι ένα
κείµενο του ίδιου, η …………………….. του, ένα γράµµα προς
τους………………………. φίλους του, το οποίο αποτελεί ένα είδος
……………………….

2. Να επιβεβαιώσετε ή να απορρίψετε το περιεχόµενο των παρακάτω

προτάσεων(ΣΩΣΤΟ –ΛΑΘΟΣ)

• Η συζήτηση Σωκράτη και Πρωταγόρα µένει µετέωρη.

• Ο Πρωταγόρας αναζητά µια αλήθεια γενική, καθολική και απόλυτη.
• Ο Σωκράτης ασπάζεται τη σχετικότητα.
• Ο Ισοκράτης και ο Πρόδικος είναι µάλλον γελοιογραφικά σχεδιασµένοι.
• Ο Πρόδικος είναι µεγαλόστοµος και ρητορικός.
• Κατήγοροι του Σωκράτη ήταν ο Μέλητος, ο Άνυτος και ο Λύκων.
• Στη δεύτερη ψηφοφορία που αφορούσε την ποινή του Σωκράτη, καταδίκη σε
θάνατο ψηφίστηκε από περισσότερους(281 έναντι 220)
• Μαθητές του Πλάτωνα υπήρξαν ο Αριστοτέλης, ο Σπεύσιππος, ο Ξενοφώντας
και ο Φίλιππος από τον Οπούντα.
• Μετά τον θάνατο του Σωκράτη, ο Πλάτωνας κατέφυγε, µε άλλους του
σωκρατικού κύκλου, στα Μέγαρα, στον φιλόσοφο Ευκλείδη.
• Ο Πλάτωνας είχε έρθει σε επαφή µε τον Πυθαγορισµό και τον κυριότερο
εκπρόσωπό του Αρχύτα τον Ταραντίνο.
• Οι σοφιστές αντιµετώπιζαν χρησιµοθηρικά τα ζητήµατα ηθικής.
• Ο Σωκράτης ήπιε ψύχραιµα το κώνειο συζητώντας µε τους φίλους του για το
διδακτό της αρετής.
• Η κατηγορία εναντίον του Σωκράτη για αθεΐα δεν ήταν η πραγµατική αιτία,
γιατί η ελληνική θρησκεία δεν είχε θρησκεία ούτε ιερό βιβλίο ούτε δόγµα
ούτε ιερατείο µε ειδική αποστολή.
• Ο κάθε άνθρωπος εξ ορισµού κατέχει αυτές τις ιδιότητες που του επιτρέπουν
να έχει την ιδιότητα του πολίτη· αυτό αποδεικνύεται ακόµα περισσότερο από
το γεγονός πως όποιος ισχυρίζεται πως δεν τις διαθέτει θεωρείται τρελός.
• Μέσα στο έργο βλέπουµε να αντιπαρατίθενται µόνον οι απόψεις περί αρετής
του καθενός από τους δύο βασικούς συνοµιλητές.
• Ο Σωκράτης επιµένει στις ερωτήσεις που επιτρέπουν να διευκρινίζεται και να
ορίζεται µε τη µεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια κάθε επιµέρους θέµα και κάθε
όρος.

Μανόλης Μαυρακάκης, Φιλόλογος Msc 2

filologikos-istotopos.gr|6946466679
 ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ:ΠΛΑΤΩΝΟΣ “ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ”
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗΣ

• Διαλεκτική είναι οποιαδήποτε συζήτηση.

• Ο Σωκράτης αναγκάζει το συνοµιλητή του να φτάσει στην ακραία συνέπεια
των θέσεων που υποστήριξε και εκεί αποδεικνύεται η σαθρότητα των λογικών
επιχειρηµάτων του συνοµιλητή του.
• Όλη η διανοητική προσπάθεια της συζήτησης στρέφεται στο να εξαχθεί η
σωκρατική άποψη από τον αντίπαλο.
• Ο Σωκράτης επινόησε την πιο αξιόλογη φιλοσοφική θεωρία µε την οποία
«γεννούσε» από µέσα του την αλήθεια.
• Πολλοί από τους νέους που ανήκαν στον κύκλο του Σωκράτη πήραν ενεργό
µέρος στην πολιτική και έπαιξαν ρόλο θετικό στην Αθήνα.
• Από την αναίρεση των θέσεων του συνοµιλητή συνάγεται απευθείας η
αλήθεια.

3. Να αντιστοιχίσετε τα γεγονότα µε τις ηµεροµηνίες:

1. Ο Διονύσιος ο 2ος διαδέχτηκε τον a. 361
πατέρα του το
2. Κορινθιακός πόλεµος b. 529 µ.Χ.
3. Ο Πλάτωνας έκανε το τρίτο ταξίδι c. 428/429
στην Σικελία το
4. Γέννηση Πλάτωνα d. 367
5. Η σχολή του Πλάτωνα λειτούργησε e. 395-394 π.Χ.
µέχρι το

Μανόλης Μαυρακάκης, Φιλόλογος Msc 3

filologikos-istotopos.gr|6946466679