Professional Documents
Culture Documents
ΗΕΖΜΑΣΟΛΟΓΗΚΖ ΜΔΛΔΣΖ
ΣΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΜΠΡΑΛΟΤ ΦΘΗΩΣΗΓΑ
ΠΣΤΥΗΑΚΖ ΔΡΓΑΗΑ
Πίλαθας περηετοκέλωλ
Πίλαθαο πεξηερνκέλωλ…………………………………………………………………………….................... i
Πξόινγνο…………………………………………………………………………………………………………. iv
1. Εηζαγωγή………………………………………………………………………………………………………… 1
1.1. Γεωγξαθηθή ζέζε, έθηαζε θαη όξηα ηεο πεξηνρήο κειέηεο………………………………………………….. 1
1.2. Σθνπόο θαη ζηόρνο ηεο κειέηεο………………………………………………………………………………… 1
1.3. Mέζνδνη έξεπλαο……………………………………………………………………….................................... 3
2. Γεωιογηθή επηζθόπεζε………………………………………………………………………………………. 4
2.1. Γεωηεθηνληθέο δώλεο……………………………………………………………………………….................... 4
2.2. Γεωηεθηνληθή ηνπνζέηεζε ηεο πεξηνρήο έξεπλαο………………………………………………................... 5
2.3. Σηξωκαηνγξαθία ………………............................................................................................................... 6
2.3.1. Πξναιπηθά πεηξώκαηα …………………………………………………………………………………………. 6
2.3.2. Ληζνζηξωκαηνγξαθηθή εμέιημε ηεο δώλεο Αλαηνιηθήο Διιάδαο …………….......................................... 6
2.3.3. Σρεκαηηζκνί ηνπ Νενγελνύο …………………………………………………………………………………… 8
2.3.4. Οη ηεηαξηνγελείο ζρεκαηηζκνί …………………………………………………………………………………. 8
2.4. Τεθηννξνγελεηηθή εμέιημε ζηελ επξύηεξε πεξηνρή ηνπ Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ. ……………………………... 9
4. Γεωκορθοιογία………………………………………………………………………………………………… 21
4.1. Γεληθά………………………………………………………………………………………………….………….. 21
4.2. Γεωκνξθνινγηθά ζηνηρεία ηεο επξύηεξεο πεξηνρήο ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ……………... 21
4.2.1. Κιίζεηο ηωλ πξαλώλ, ξάρεο θαη θνξπθέο ηεο ιεθάλεο…………………………………………..………….. 21
4.2.2. Κνηιαδηθέο κνξθέο ζηελ πεξηνρή ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ……………….......................... 22
4.2.2.1. Γηάθξηζε ηωλ θνηιάδωλ αλάινγα κε ην ζηάδην ηεο εμέιημήο ηνπο………………………........................... 22
4.2.2.2. Γηάθξηζε ηωλ θνηιάδωλ αλάινγα κε ηελ γεωινγηθή ηνπο θαηάζηαζε…………………………………….. 22
4.2.3. Καξζηηθέο κνξθέο……………………………………………………………………………………………….. 23
4.2.4. Πεδία πξνζρώζεωο ζηηο εμόδνπο ηωλ ξεπκάηωλ (αιινπβηαθά ξηπίδηα) …………………………………. 23
5. Ιδεκαηοιογία ……………………………………………………………………………………………………. 25
5.1. Υπαίζξηα εξγαζία…………………………………………........................................................................ 25
5.2. Δξγαζηεξηαθέο κέζνδνη έξεπλαο………………………………………….................................................. 26
5.2.1. Καζνξηζκόο ηεο ιηζνινγίαο θαη ηωλ παξακέηξωλ ηεο θαηαλνκήο ηωλ δεηγκάηωλ……………………….
26
5.2.2. Καζνξηζκόο ηεο ιηζνινγίαο θαη νλνκαηνινγία………………………………………….............................. 26
5.2.3. Καζνξηζκόο ηωλ ζηαηηζηηθώλ παξακέηξωλ ηεο θνθθνκεηξηθήο θαηαλνκήο……………………………..... 29
5.2.4. Αλάιπζε ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) ηωλ δεηγκάηωλ ηεο ηνκήο θαη ε ζεκαζία ηεο παξνπζίαο
ηνπ…………………………………………........................……………………............................................. 33
5.2.5. Αλάιπζε θαη πνζνηηθόο πξνζδηνξηζκόο ηνπ νξγαληθνύ πιηθνύ ηωλ δεηγκάηωλ θαη ε ζεκαζία ηεο
παξνπζίαο ηνπ…………………………………………………………………………………………………. 36
7. σκπεράζκαηα………………………………………………………………………………………………… 66
8. Βηβιηογραθία……………………………………………………………………………………………………. 68
9. ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ
iv
Πρόλογος
Η αλάζεζε ηεο παξνύζαο πηπρηαθήο εξγαζίαο κε ζέκα «Ιζηματολογική μελέτη της περιοτής Μπράλοσ
Φθιώτιδας», έγηλε από ηνλ Καζεγεηή Ν. Κνληόπνπιν ηνπ Τκήκαηνο Γεσινγίαο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξώλ.
Σηελ εξγαζία απηή επηδηώθεηαη ε πνηνηηθή θαη πνζνηηθή αλάιπζε ησλ ηδεκάησλ ηεο βόξεηαο πεξηνρήο ηνπ
άλσ ξνπ ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ πνηακνύ, από δεηγκαηνιεςία, πνπ πξνέθπςε ζε κηα ζηξσκαηνγξαθηθή ηνκή
παξαθείκελε ηνπ νηθηζκνύ Μπξάινο, λνκνύ Φζηώηηδαο.
Σθνπόο ηεο έξεπλαο απηήο είλαη ν πξνζδηνξηζκόο ησλ πεξηβαιιόλησλ ηδεκαηνγέλεζεο ζηε επξύηεξε πεξηνρή
πνπ απαληά ε κειεηεζείζα ηνκή.
Οθείισ λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηνλ επηβιέπνληα ηελ εξγαζία απηή Καζεγεηή θαη Δηεπζπληή ηνπ Εξγαζηεξίνπ
Ιδεκαηνινγίαο ηνπ Τκήκαηνο Γεσινγίαο θ. Νηθόιαν Κνληόπνπιν γηα ηελ αλάζεζε ηνπ ζέκαηνο ηεο εξγαζίαο
απηήο, γηα ηελ ακέξηζηε ζπκπαξάζηαζε, ην ελδηαθέξνλ, ηελ εκπηζηνζύλε, θαη ηελ ελζάξξπλζε πνπ κνπ
πξνζέθεξε, θαζώο θαη γηα ηελ θαζνδήγεζε θαη ηηο ρξήζηκεο ππνδείμεηο ηνπ θαηά ηε δηάξθεηα ησλ
εξγαζηεξηαθώλ αλαιύζεσλ, ηε βνήζεηά ηνπ ζηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ πνπ αλέθππηαλ, ζηελ ζπγθέληξσζε
ηεο βηβιηνγξαθίαο θαη ζηελ ζπγγξαθή ηεο παξνύζαο εξγαζίαο.
Η παξάδνζε ηεο εξγαζίαο απηήο ζεκαηνδνηεί ην ηέινο ησλ ζπνπδώλ κνπ ζην ηκήκα Γεσινγίαο ηνπ
Παλεπηζηεκίνπ Παηξώλ.
Οθείισ -κε ηελ επθαηξία απηή- λα επραξηζηήζσ, κε όιε ηε δύλακε ηεο ςπρήο κνπ ηνπο γνλείο κνπ γηα ηελ
νηθνλνκηθή θαη εζηθή ζηήξημε, πνπ κνπ παξείραλ, ηελ ππνκνλή πνπ επέδεημαλ θαη ηελ εκπηζηνζύλε κε ηελ
νπνία κε πεξηέιαβαλ θαζ’ όιε ηε δηάξθεηα ησλ ζπνπδώλ κνπ. Σηνηρεησδώο αληαπνθξηλόκελνο, αθηεξώλσ ζ’
απηνύο ηελ πηπρηαθή κνπ απηή εξγαζία.
Τέινο επραξηζηώ όινπο ηνπο θαζεγεηέο ηνπ Γεσινγηθνύ ηκήκαηνο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Παηξώλ γηα όιεο ηηο
γλώζεηο, πνπ κε ηε δηδαζθαιία ηνπο θαη ηε γεληθόηεξε ζηάζε ηνπο, κνπ πξνζέθεξαλ, ζηάζεηο θαη γλώζεηο
πνπ ζα ραξάμνπλ ηελ ππόινηπε δσή κνπ, εθόζνλ απηνύο ζα ελζπκνύκαη θάζε θνξά πνπ ζα απαληώ ζε
εξσηήζεηο πεξί ησλ ζπνπδώλ ή ηνπ επαγγέικαηόο κνπ όηη: «Είκαη Γεσιόγνο».
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 1
1. Ειζαγωγή.
1.1. Γεωγραθική θέζη, έκηαζη και όρια ηης περιοτής μελέηης.
Ζ πεξηνρή κειέηεο αλήθεη ζηε πδξνγεσινγηθή ιεθάλε ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ πνηακνύ θαη θνληά ζηελ
πδξνθξηηηθή γξακκή ηνπ βνξείνπ ηκήκαηνο ηεο ιεθάλεο απηήο. Ο Βνησηηθόο Κεθηζόο πνηακόο έρεη ζρεδόλ ζε
όιν ην κήθνο ηνπ κόληκε ξνή. Γηαζρίδεη ηηο ιεθάλεο Γξαβηάο- Μπξάινπ-Ακθίθιεηαο, Τηζνξέαο-Διάηεηαο θαη
Γαύιεηαο-Φαηξώλεηαο θαη θάλνληαο ζπλνιηθά κηα δηαδξνκή ζπλνιηθνύ κήθνπο 102km, κε δηεύζπλζε ΒΓ-ΝΑ,
θαηαιήγεη κέζσ ηεο απνμεξαλζείζαο ιίκλεο ηεο Κσπαΐδαο ζηε ιίκλε Υιίθε.
Ζ πεξηνρή κειέηεο πεξηιακβάλεη ην πεδίν Γξαβηάο-Μπξάινπ-Ακθίθιεηαο, θαη ζπγθεθξηκέλα ηελ πεξηνρή
δπηηθά ηνπ νηθηζκνύ Μπξάινπ, όπνπ βξίζθεηαη θαη ε ζηξσκαηνγξαθηθή ηνκή από ηελ νπνία ειήθζεζαλ ηα
δείγκαηα, πνπ αλαιύζεθαλ ζην εξγαζηήξην Ηδεκαηνινγίαο. Ζ ζέζε απηή βξίζθεηαη ζε πεξηνρή ηεο ιεθάλεο
ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ πνηακνύ, πξηλ από ηε ζπκβνιή ησλ παξαπνηάκσλ ηνπ άλσ ξνπ (ζρ. 1.1) θαη
ππάγεηαη δηνηθεηηθά ζην Γήκν Ακθίθιεηαο ηνπ λνκνύ Φζηώηηδαο.
Ζ πεξηνρή ηνπ άλσ ξνπ, νξηνζεηείηαη δπηηθά από ηα όξε Γθηώλα (2.510m) θαη Οίηε (2.152m), λνηηνδπηηθά θαη
λόηηα από ην όξνο Παξλαζζόο (2.457m), βόξεηα από ην όξνο Καιιίδξνκν (1.402m), ελώ αλαηνιηθά
εθηείλεηαη ε πεδηάδα ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ πνηακνύ.
Ζ ζέζε ηεο ηνκήο, από ηελ νπνία ειήθζεζαλ ηα πξνο αλάιπζε δείγκαηα βξίζθεηαη ζε ιόθν απέρνληα πεξί
ηα 200m από ην αλαηνιηθό άθξν ηνπ νηθηζκνύ Μπξάινο ζην ξεύκα αλόδνπ ηεο Π.Δ.Ο. Αζελώλ - Λακίαο θαη
έρεη ζπληεηαγκέλεο 220 28´ 03,05΄΄ αλαηνιηθά ηνπ Greenwich 380 43΄ 32,43΄΄ θαη 380 46΄ βνξείνπ πιάηνπο,
ην πςόκεηξό ηνπ δε είλαη +537m (εηθ. 1.1)
Από γεσινγηθή άπνςε ε πεξηνρή κειέηεο αλήθεη ζηε γεσηεθηνληθή δώλε ηεο Αλαηνιηθήο Διιάδαο (Υπνπε-
ιαγνληθή), ε νπνία είλαη επσζεκέλε πάλσ ζηε δώλε Παξλαζζνύ-Γθηώλαο. Πεξηιακβάλεη αζβεζηόιηζνπο,
θεξαηόιηζνπο, , εθαηζηίηεο θαη κεηακεηνθαηληθά (λενγελή θαη ηεηαξηνγελή ) ηδήκαηα.
τήμα 1.1: Υάρηης προζδιοριζμού ηης περιοτής μελέηης (κόκκινο βέλος), όποσ θαίνονηαι ηα όρια ηης λεκάνης ηοσ Βοιφηικού Κηθιζού,
ηα όρη ποσ ηην περικλείοσν, ηα όρια ηφν νομών και οι κσριόηερες πόλεις (απόζπαζμα από ηο θύλλο τάρηη ΠΑΣΡΑΙ, κλ.: 1:500.000,
Γ.Τ.., Καρκάνας 2006)
Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή 3
Ζ πινπνίεζε ηνπ ζηόρνπ απηνύ ζα επηβεβαηώζεη ην ξόιν ηεο Ηδεκαηνινγίαο ηνπ Τεηαξηνγελνύο σο εθαξκν-
ζκέλεο επηζηήκεο θαη εηδηθόηεξα: Σηελ αγξνηηθή νηθνλνκία, εθ’ όζνλ κειεηάηαη ην είδνο θαη ε πξνέιεπζε ησλ
εδαθώλ κηαο πεξηνρήο, ε νπνία θαιιηεξγείηαη ζπζηεκαηηθά, ζηνλ ηνκέα πξνζηαζίαο ηνπ πεξηβάιινληνο, ζηελ
Υδξνγεσινγία, εθ’ όζνλ εληνπηζηνύλ νη δηεπζύλζεηο παιαηώλ θνηηώλ θαη ρξεζηκνπνηεζνύλ, σο πεξηνρέο
άληιεζεο λεξώλ ξερώλ πδξνθόξσλ νξίδνλησλ κε ρακειό νηθνλνκηθό θόζηνο θαη ζηελ αλάπηπμε ησλ
ζύγρξνλσλ νηθηζκώλ, θαζ’ όζνλ ζηα πιαίζηα ηεο Τερληθήο Γεσινγίαο είλαη απαξαίηεηε ε γλώζε ησλ
απνζέζεσλ ηνπ Τεηαξηνγελνύο σο εξγαιείν νηθηζηηθήο αλάπηπμεο.
Εικόνα 1.1. Η θέζη ηης ηομής δειγμαηοληυίας, ζηο λόθο αναηολικά ηοσ οικιζμού Μπράλοσ (Google Earth)
Κεφάλαιο 2: Γεωλογική επισκόπηση 4
2. Γεωλογική επιζκόπηζη.
2.1. Γεωηεκηονικέρ ζώνερ.
Οη Διιεληθέο νξνζεηξέο απνηεινύλ ηε ζπλέρεηα ηνπ Γηλαξηθνύ θιάδνπ ηνπ Αιπηθνύ νξνγελεηηθνύ ζπζηήκα-
ηνο θαη ππνδηαηξνύληαη ζε γεσηεθηνληθέο δώλεο, γλσζηέο ζαλ «Διιελίδεο δώλεο».
Κάζε γεσηεθηνληθή δώλε ζπλίζηαηαη από κηα νξηζκέλε ζηξσκαηνγξαθηθή δηαδνρή ησλ ηδεκάησλ ηεο, από
ηνπο ηδηαίηεξνπο ιηζνινγηθνύο ραξαθηήξεο ηεο θαη από ηελ ηδηαίηεξε ηεθηνληθή ηεο ζπκπεξηθνξά, ζηνηρεία πνπ
εμαξηώληαη γεληθά από ηελ παιαηνγεσγξαθηθή ηεο ζέζε. Πεξηνρέο πνπ αλήθνπλ ζηελ ίδηα δώλε έρνπλ ηηο
παξαπάλσ έλλνηεο ηαπηόζεκεο ή παξαπιήζηεο (Μνπληξάθεο, 1985). H Διιάδα δηαθξίλεηαη ζήκεξα ζε 14
γεσηεθηνληθέο δώλεο πνπ θαίλνληαη ζην ζρήκα 2.1 (Mountrakis et al., 1983). Δθηόο από ηηο δώλεο απηέο, από
πνιινύο ζπγγξαθείο αλαθέξνληαη σο δώλεο θαη νη ελόηεηεο Βνησηίαο, πνπ θαη‘ άιινπο απνηειεί ηκήκα ηεο
Τπνπειαγνληθήο δώλεο θαη ε ελόηεηα «Σάιαηα όξε–πιαθώδεηο αζβεζηόιηζνη», πνπ ζεσξείηαη όηη ίζσο
απνηειεί ηκήκα ηεο Αδξηαηηθντόληαο δώλεο.
Οη γεσηεθηνληθέο απηέο δώλεο, πνπ ζπγθξνηνύλ ηνλ Διιαδηθό ρώξν από αλαηνιηθά πξνο ηα δπηηθά είλαη νη
εμήο:
Ζ Μάδα ηεο Ρνδόπεο (Rh)
Ζ εξβνκαθεδνληθή κάδα (Sm)
Ζ Πεξηξνδνπηθή δώλε (CR)
Ζ Εώλε Αμηνύ, πνπ πεξηιακβάλεη ηηο δώλεο Παηνλίαο (Pe), Πάτθνπ (Pa) θαη Αικσπίαο (Al:)
Ζ Πειαγνληθή δώλε (Pl)
Ζ Αηηηθνθπθιαδηθή δώλε (Ac)
Ζ Τπνπειαγνληθή δώλε (Sp)
Ζ Εώλε Παξλαζζνύ-Γθηώλαο (Pk)
Ζ Εώλε Πίλδνπ (P)
Ζ Εώλε Γαβξόβνπ-Σξίπνιεο (G)
Ζ Ηόληνο δώλε (I)
Ζ Εώλε Παμώλ (Px)
Ζ Δλόηεηα «Σάιαηα όξε – πιαθώδεηο αζβεζηόιηζνη» (Au)
(Οη ζπκβνιηζκνί αλαθέξνληαη ζην ζρήκα 2.1 (Mountrakis et al.,1983).
Κεφάλαιο 2: Γεωλογική επισκόπηση 5
Σρήκα 2.1: Φάξηεο ησλ γεσηεθηνληθώλ δσλώλ ηεο Ειιάδαο (Mountrakis et al.,1983).
Ζ δώλε απηή ραξαθηεξίζηεθε κε ην όλνκα απηό, αξρηθά από ηνπο Renz (1940,1955) θαη Μαξίλν (1957). Ο
όξνο Τπνπειαγνληθή δόζεθε από ηνλ Aubouin (1957), γηα λα ππνγξακκηζηεί ε ζρέζε ηεο δώλεο απηήο κε ηελ
Πειαγνληθή, εθ‘ όζνλ θαζνξίζηεθε παιαηνγεσγξαθηθά σο ε δπηηθή θαησθέξεηα ηεο, πξνο ηελ αύιαθα ηεο
δώλεο Πίλδνπ, θαηά κήθνο ηεο νπνίαο πξαγκαηνπνηήζεθε ε έθρπζε ησλ νθηνιίζσλ. Δπεηδή νη νθηόιηζνη
θαζώο θαη ε ζρηζηνθεξαηνιηζηθή δηάπιαζε ηνπνζεηνύληαη άιινηε πάλσ ζε πειαγηθά ηδήκαηα θαη άιινηε
πάλσ ζε λεξηηηθά πεηξώκαηα κε ηεθηνληθή επαθή, αξθεηνί εξεπλεηέο ελζσκαηώλνπλ ηελ Τπνπειαγνληθή ζηελ
Πειαγνληθή. Οη Celet & Ferriere (1978) πξόηεηλαλ πξνο αληηθαηάζηαζε ηνπ όξνπ Τπνπειαγνληθή, ηνλ όξν
«κε κεηακνξθσκέλε Πειαγνληθή».
2.3. ηπωμαηογπαθία.
2.3.1. Πποαλπικά πεηπώμαηα.
Πεηξώκαηα ηνπ γεσινγηθνύ ππνβάζξνπ δελ αλαδύνληαη ζηελ επηθάλεηα ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ.
Ζ παξνπζία ηνπο όκσο, έρεη δηαπηζησζεί γεσηξεηηθά ζε ζέζεηο ηεο επξύηεξεο πδξνγεσινγηθήο ιεθάλεο ηνπ
Βνησηηθνύ Κεθηζνύ, όπσο βόξεηα ηνπ όξνπο Υισκό θαη ζηνλ Διηθώλα (Παγνύλεο θ.α., 1986). Πξόθεηηαη γηα
αζβεζηόιηζνπο, ρισξηηηθνύο αζβεζηόιηζνπο, θαη θξνθαινςακκηηηθνύο ζρηζηόιηζνπο κε θόθθνπο ραιαδία,
ειηθίαο αλώηεξνπ Παιαηνδστθνύ. Δπηθαλεηαθέο εκθαλίζεηο ζηξσκάησλ ηνπ απνιηζσκαηνθόξνπ Πεξκίνπ
βξέζεθαλ ζηελ παξαιηαθή πεξηνρή ηεο βόξεηαο Λνθξίδαο θαη ζπγθεθξηκέλα ζηε ζέζε Ληζαξηά ηνπ νηθηζκνύ
Μειηδόλη (Μαξίλνο & Reichel, 1958).
βαζηάο ζάιαζζαο είλαη ηνπνζεηεκέλε πάλσ ζε πειαγηθά αλζξαθηθά πεηξώκαηα ή είλαη επσζεκέλε πάλσ ζε
λεξηηηθά αλζξαθηθά πεηξώκαηα επεηξσηηθνύ πεξηζσξίνπ, είηε αθόκε ρσξίο ηελ ύπαξμε ηεθηνληθνύ ππν-
βάζξνπ.
Πεξηιακβάλεη ζηα παιαηόηεξα, λεξηηηθά αλζξαθηθά πεηξώκαηα, ειηθίαο από ην άλσ Σξηαδηθό έσο ην θάησ
Ηνπξαζηθό, πνπ ζπληζηνύλ κέιε κηαο αζβεζηνιηζηθήο πιαηθόξκαο, ε νπνία δηαθόπηεηαη από δπν ζρηζην-
θεξαηνιηζηθέο δηαπιάζεηο θαη από εθρύζεηο εθξεμηγελώλ πεηξσκάησλ.
Σα εθξεμηγελή πεηξώκαηα ηνπ άλσ Σξηαδηθνύ έσο ην θάησ Ηνπξαζηθό αληηπξνζσπεύνληαη από πεξηδνηίηεο,
δνπλίηεο, γάββξνπο, δηαβάζεο θ.α.. Σα αλζξαθηθά πεηξώκαηα ηεο ειηθίαο απηήο είλαη θαη νη αξραηόηεξνη
επηθαλεηαθνί ζρεκαηηζκνί, νη νπνίνη επηθάζνληαη ζηα πεηξώκαηα ηνπ αλώηεξνπ Παιαηνδστθνύ θαη
ζπλίζηαληαη από ηεθξνύο έσο κειαλόηεθξνπο αζβεζηόιηζνπο, δνινκηηηθνύο αζβεζηόιηζνπο θαη δνινκίηεο
κεγάιεο αλάπηπμεο, πνπ είλαη δηεξξεγκέλνη θαη ζηα αλώηεξα ηνπιάρηζηνλ ζηξώκαηα, θαξζηηθνπνηεκέλνη.
Ζ θαηώηεξε ζρηζηνςακκηηνθεξαηνιηζηθή δηάπιαζε είλαη έλα ζύκπιεγκα νθηνιίζσλ, θεξαηνιίζσλ θαη
ζρηζηνιίζσλ κε θαθνύο θαη ζηξώζεηο αζβεζηόιηζσλ.
ην άλσ Ηνπξαζηθό έσο ην θάησ Κξεηηδηθό ζρεκαηίδνληαη αζβεζηόιηζνη άζηξσηνη, νη νπνίνη ζήκεξα είλαη
έληνλα θαξζηηθνπνηεκέλνη θαη δηεξξεγκέλνη θαη ε αλώηεξε ζρηζηνςακκηηνθεξαηνιηζηθή δηάπιαζε πνπ
ζπλίζηαηαη από αξγηινκαξγατθνύο ζρηζηόιηζνπο, ςακκίηεο θαη νθηόιηζνπο, πνπ πεξηέρνπλ θεξαηνιίζνπο θαη
αζβεζηόιηζνπο. Ζ δηάπιαζε απηή παίξλεη ηε κνξθή ηεθηνληθνύ κίγκαηνο (mélange), πνπ ππόθεηηαη ηνπ
θαιύκκαηνο ησλ νθηνιίζσλ.
ην αλώηεξν Ηνπξαζηθό (Κηκκεξίδην) εκθαλίδνληαη έλαο ή δπν βσμηηηθνί νξίδνληεο θάησ από αζβεζηόιηζνπο κε
Cladocoropsis mirabilis.
Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ αλώηεξνπ Κξεηηδηθνύ (Κελνκάλην) εκθαλίδεηαη ην θξνθαινπαγέο ηεο αλσθξεηηδηθήο
επίθιπζεο (ζρ. 2.3).
ην άλσ Κξεηηδηθό ζρεκαηίδνληαη επίζεο θξπζηαιιηθνί αζβεζηόιηζνη, ζπρλά δνινκηηηθνί, νη νπνίνη ζε
νξηζκέλεο ζέζεηο απνηεινύλ ην θάιπκκα ζηδεξνληθειηνύρσλ θνηηαζκάησλ. Δίλαη ηζρπξά δηεξξεγκέλνη θαη
θαξζηηθνπνηεκέλνη.
Μέρξη ην θαηώηεξν Σξηηνγελέο (θάησ Ζώθαηλν) ζρεκαηίδνληαη αζβεζηόιηζνη, θαηά ηόπνπο καξγατθνί, πιαθώ-
δεηο, κε θεξαηνιηζηθνύο θνλδύινπο, πνπ είλαη επίζεο έληνλα δηεξξεγκέλνη θαη θαξζηηθνπνηεκέλνη. Ζ απόζεζε
ηνπ θιύζρε, πνπ πεξηιακβάλεη αξγηινκαξγατθέο απνζέζεηο, θξνθαινπαγή, ςακκίηεο θαη αζβεζηνιηζηθνύο
θαθνύο, ζπληειείηαη κέρξη ην θαηώηεξν Σξηηνγελέο (αλώηεξν Παιαηνγελέο, Οιηγόθαηλν).
1000 m
Α (ΝΓ) Α΄(ΒΑ)
Όρος
Όρος
Παρλαζζός
800 m Καιιίδροκολ
Κοηιάδα
Β. Κεθηζού
400 m
0m
0 km 4,5 km 9 km
Αζβεζηόιηζοη Αζβεζηόιηζοη
Ρήγκα
Παρλαζζού-Γθηώλας Αλαηοιηθής Διιάδας
Γοιοκίηες
τηζηοθεραηόιηζοη Δθίππεσζε
Αλαηοιηθής Διιάδας
Σρήκα 2.4: Γεσινγηθή ηνκή (ΑΑ΄, ζρ.2.6) θάζεηα ζηνλ άμνλα ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ, όπνπ θαίλεηαη ε επώζεζε ηεο
δώλεο Αλαηνιηθήο Ειιάδαο ζηε δώλε Παξλαζζνύ-Γθηώλαο (Παγνύλεο, 1993).
Γηα ηε δώλε Παξλαζζνύ-Γθηώλαο, κόλν έκκεζεο ελδείμεηο ππάξρνπλ γηα ηε δξάζε ησλ πξώηκσλ ηεθηνληθώλ
θηλήζεσλ (Ζσειιεληθή θάζε), ζηα όξηα ηνπ Ηνπξαζηθνύ θαη ηνπ Κξεηηδηθνύ (Jacobshagen et al., 1976 θαη
Keupp, 1976). Ζ δώλε Παξλαζζνύ-Γθηώλαο δέρηεθε ίζσο ηε καθξηλή επίδξαζε ησλ πξώηκσλ νξνγελεηηθώλ
θηλήζεσλ ησλ εζσηεξηθώλ δσλώλ. Απνηέιεζκα απηώλ ησλ θηλήζεσλ ήηαλ νη ειαθξέο αλνδηθέο θηλήζεηο, πνπ
Κεφάλαιο 2: Γεωλογική επισκόπηση 10
δεκηνύξγεζαλ παξαιηαθό πεξηβάιινλ, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο Αγθαζηδηθήο, ηεο Νενθηκκεξηθήο θαη ηεο
Τπνεξθπληθήο θάζεο. Σν πεξηβάιινλ απηό ήηαλ ην θαηάιιειν γηα ηε γέλεζε ησλ βσμηηώλ θαη εμεγεί ηε κηθξή
αζπκθσλία κεηαμύ ησλ ππνθεηκέλσλ θαη ππεξθεηκέλσλ αζβεζηόιηζσλ θαη ηε κε δηαθνπή ηεο ζπλέρεηαο ηεο
ηδεκαηνγέλεζεο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο αλσθξεηηδηθήο-θαησηξηαδηθήο πεξηόδνπ, θαίλεηαη λα έδξαζε κηα
γεξκαλνηππηθή ηεθηνληθή (Bruchtektonik), πνπ πηζαλώο αληηζηνηρεί ζηε Λακαξηθή θάζε ησλ παιαηναιπηθώλ
θηλήζεσλ (Richter & Mariolakos 1975, Finsterwalder & Sowa 1981) θαη πξνθάιεζε νξίδνληεο δηαβξώζεσλ θαη
πξνθιπζρηθέο κεηαηνπίζεηο ζηνπο αλσθξεηηδηθνύο αζβεζηόιηζνπο. Ζ νξηζηηθή αλάδπζε ηεο δώλεο έγηλε ζην
αλώηεξν Ζώθαηλν (Πξηακπόλην), θαηά ηε δηάξθεηα ηεο Ππξελατθήο παξνμπζκηθήο θάζεο. πγρξόλσο, ηα
ζηξώκαηα ηεο δώλεο πηπρώζεθαλ θαη πάλσ ηνπο επσζήζεθαλ ζηξώκαηα ηεο Τπνπειαγνληθήο θαη ηεο
Βνησηηθήο δώλεο (Rimpel & Rothenhöfer 1983, Finsterwalder & Sowa 1981, Schwan 1976,1978 θαη 1981). ηα
ζηξώκαηα ηεο δώλεο Παξλαζζνύ-Γθηώλαο δεκηνπξγήζεθαλ, σο απνηέιεζκα ηεο βαξέσο ηύπνπ ηεθηνληθήο,
πηπρέο κεγάινπ κήθνπο, κε γεληθή αμνληθή δηεύζπλζε ΒΒΓ-ΝΝΑ. Απνηέιεζκα απηώλ ησλ πηπρώζεσλ είλαη ν
ζρεκαηηζκόο κεγα-ζπγθιίλσλ θαη κεγα-αληηθιίλσλ, πνπ δεζπόδνπλ ζήκεξα ζηα όξε Παξλαζζό, Γθηώλα θαη
Διηθώλα (Μαξάηνο, 1971 θαη Μνπληξάθεο, 1985). Ζ κειέηε ηνπ θσληθνύ Κάξζη ζηελ πεξηνρή Καιπβηώλ
Παξλαζζνύ έδεημε όηη ε απόζπαζε ηνπ Διηθώλα από ηνλ Παξλαζζό πξαγκαηνπνηήζεθε εμ αηηίαο ελόο
ηέηνηνπ ζύγθιηλνπ θαη νινθιεξώζεθε πξηλ από ην κέζν Μεηόθαηλν (Μνλόπσιεο, 1971).
Μεηά από ηηο παξαπάλσ ηεθηννξνγελεηηθέο θηλήζεηο, αθνινύζεζε έλα ζηάδην αλσηξηηνγελώλ θαη ηεηαξην-
γελώλ λεναιπηθώλ επεηξσηηθώλ θηλήζεσλ, πνπ θαηά ηνλ Schwan (1976), είλαη ζπλέρεηα ησλ θηλήζεσλ ηεο
Ππξελατθήο θάζεο, πνπ ηνπνζεηείηαη ζηα όξηα Ζσθαίλνπ-Οιηγνθαίλνπ. Οη θηλήζεηο απηέο είραλ ζαλ
ραξαθηεξηζηηθό ηε δηάξξεμε ησλ ζηξσκάησλ θαη ηελ θαηαθόξπθε κεηαηόπηζε κεγάισλ ηκεκάησλ ηεο
πεξηνρήο ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ.
Από ην Οιηγόθαηλν θαη κεηά, αξρίδεη ε δεκηνπξγία θιεηζηώλ ιεθαλώλ ή ιηκλώλ, ζε δηάθνξεο πεξηνρέο απηήο
ηεο δώλεο (Μαξάηνο, 1972). Καηά ηε πεξίνδν απηή, κεηά από κηα πεξίνδν πηπρώζεσλ, αθνινύζεζε αλνδηθή
ηάζε ησλ ηδεκάησλ, ε νπνία δελ ήηαλ εληαία γηαηί θάπνηα ηκήκαηα πζηέξεζαλ ζε ζρέζε κε ηνπο ξπζκνύο
αλόδνπ. Σα ηκήκαηα απηά απνηέιεζαλ ην αξρηθό ζηάδην δεκηνπξγίαο ησλ λενγελώλ ιεθαλώλ, εληόο ησλ
νπνίσλ ζρεκαηίζηεθαλ ιίκλεο (Lüttig, 1966), νη νπνίεο δέρηεθαλ πιηθά απνζάζξσζεο από ηα γύξσ
πεηξώκαηα.
Δξεπλεηέο, πνπ πξνζπάζεζαλ λα εμεγήζνπλ ηε δεκηνπξγία ιηκλώλ κε ηε ζύγρξνλε ηεθηνληθή, ππνζηήξημαλ
όηη νη λενγελείο ιεθάλεο δελ είλαη απνηέιεζκα νξνγελεηηθώλ δηαδηθαζηώλ αιιά απνηέιεζκα ζύλζιηςεο ή
εθειθπζηηθώλ ηάζεσλ ζηνπο γεσινγηθνύο ζρεκαηηζκνύο (Dercourt,1970).
Ζ κηθξνηεθηνληθή αλάιπζε πνπ πξαγκαηνπνίεζαλ ζηελ πεξηνρή Λνθξίδαο ν Mercier (1976) θαη ε Rontoyanni-
Tsiambaou (1984), έδεημε όηη ζην αλώηεξν Σξηηνγελέο θαη ζην Σεηαξηνγελέο έιαβαλ ρώξα έληνλεο
εθειθπζηηθέο ηάζεηο, κε δηεπζύλζεηο ΒΑ-ΝΓ θαη ΒΓ-ΝΑ, πνπ είραλ σο απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία πνιιώλ
θαλνληθώλ ξεγκάησλ.
Κεφάλαιο 2: Γεωλογική επισκόπηση 11
Ζ πξώηε εθειθπζηηθή ηάζε, κε θύξηα δηεύζπλζε επέθηαζεο ΒΑ-ΝΓ, ηνπνζεηείηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ
Πιεηνθαίλνπ θαη κεηά. Απνηέιεζκα απηήο ηεο ηάζεο ήηαλ ε δεκηνπξγία ησλ πιεηνθαηληθώλ ιεθαλώλ, εληόο ησλ
νπνίσλ ζρεκαηίζηεθαλ ιίκλεο ή ίζσο κηα εθηεηακέλε ιίκλε. Ζ ζπλέρεηα απηήο ηεο δξάζεο είρε σο
απνηέιεζκα ηνλ θαηαθεξκαηηζκό ηεο πεξηνρήο, ηελ εμαθάληζε ησλ ιηκλώλ θαη ηελ αλύςσζε ή θαηαβύζηζε
ησλ ηκεκάησλ ηεο, έηζη ώζηε ζήκεξα λα βξίζθνληαη ζε δηάθνξεο ζέζεηο θαη πςόκεηξα (Παπαδνπνύινπ-
Βξπληώηε, 1990). ε απηό ην ζύζηεκα ξεγκάησλ νθείιεηαη ε δεκηνπξγία ηνπ βπζίζκαηνο ηνπ Βνησηηθνύ
Κεθηζνύ, ην νπνίν πξέπεη λα άξρηζε ζηηο αξρέο ηνπ Πιεηνθαίλνπ, εθ’ όζνλ ην βύζηζκα έρεη πιεξσζεί από
πιεηνηεηαξηνγελείο απνζέζεηο (Τδξνγαία, 1974 από Παπαδνπνύινπ-Βξπληώηε, 1990). Σελ ίδηα επνρή αξρίδεη
θαη ε αλάπηπμε ηεο ιεθάλεο ηεο Κσπαΐδαο, σο ε πξνο ηα αλαηνιηθά ζπλέρεηα απηνύ ηνπ βπζίζκαηνο. Σα
ξήγκαηα, πνπ δεκηνπξγήζεθαλ εμ αηηίαο απηήο ηεο εθειθπζηηθήο ηάζεο, είλαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ελεξγά
(Παπιίδεο θ.α., 2004) θαη έρνπλ δηεύζπλζε ΒΓ-ΝΑ θαη Γ-Α. Οη δηεπζύλζεηο απηέο ζπκπίπηνπλ κε ηε
δηεύζπλζε ηνπ ζύγρξνλνπ εθειθπζκνύ ζην ρώξν ηνπ Αηγαίνπ (Lemeille 1977, Papazachos and Kiratzi 1996,
Παπιίδεο θ.α. 1999, Pantosi et al. 2001 θαη Παπιίδεο θ.α., 2004).
ηελ επξύηεξε πεξηνρή ηνπ Βνησηηθνύ-Φσθηθνύ βπζίζκαηνο (Goldsworthy & Jackson, 2001), δηαθξίλνληαη
ηξία ζπζηήκαηα ξεγκάησλ ΒΓ-ΝΑ δηεύζπλζεο (ζρ. 2.5), πνπ νθείινπλ ην ζρεκαηηζκό ηνπο ζε απηή ηελ
εθειθπζηηθή ηάζε:
α) Έλα παξάθηην ζύζηεκα ξεγκάησλ (ξήγκαηα πεξρεηνύ, Θεξκνππιώλ, Κακέλσλ Βνύξισλ-Αγίνπ Κσλ-
ζηαληίλνπ, Αξθίηζαο, Αηαιάληεο), πνπ νξηνζεηεί ην Βόξεην Δπβντθό Κόιπν θαη ηελ θνηιάδα ηνπ πεξρεηνύ
πνηακνύ. Ζ νξνθή ηνπ ξήγκαηνο απηνύ, πνπ βξίζθεηαη ΒΑ, απνηειεί ην βύζηζκα ηνπ Δπβντθνύ θόιπνπ, ελώ ε
βάζε ηνπ, πνπ απνηειεί ηελ παξάθηηα δώλε, αλπςώλεη ην Μεζνδσηθό αζβεζηόιηζν θαη ηα λενγελή ηδήκαηα ηεο
ιεθάλεο ηνπ Ρεγθηλίνπ (Roberts & Jackson, 1991, Collier et al., 1995 θαη Eliet & Gawthorpe, 1995, Παπιίδεο
θ.α., 2004).
β) Έλα ζύζηεκα ξεγκάησλ (ξήγκα Καιιηδξόκνπ) παξάιιειν κε ην πξνεγνύκελν, πνπ βξίζθεηαη ζηνπο ΒΑ
πξόπνδεο ηνπ Καιιηδξόκνπ όξνπο θαη απέρεη πεξίπνπ 8km από απηό. ην ξήγκα απηό παξαηεξείηαη
αλύςσζε ηεο βάζεο θαηά πεξίπνπ 600m-700m, πάλσ από ηα λενγελή ηδήκαηα ηεο ιεθάλεο ηνπ Ρεγθηλίνπ,
πνπ απνηειεί ηελ νξνθή ηνπ ξήγκαηνο. Σν ξήγκα απηό είλαη ελεξγό ηνπιάρηζηνλ από ην θάησ Σεηαξηνγελέο
(Ioakim & Rontoyianni, 1988 θαη Collier et al., 1995).
γ) Έλα ζύζηεκα ξεγκάησλ κε δηεύζπλζε ΒΓ-ΝΑ, πνπ βξίζθεηαη ζηνπο ΒΑ πξόπνδεο ηνπ όξνπο Παξλαζζόο,
ην νπνίν καδί κε ην πξνεγνύκελν ζύζηεκα ξεγκάησλ ηνπ Καιιηδξόκνπ είλαη ππεύζπλν γηα ην ζρεκαηηζκό
ηνπ βπζίζκαηνο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ. Σν βύζηζκα ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ, είλαη ην κεγαιύηεξν
ζπγθξηλόκελν κε ην βύζηζκα ηνπ Ρεγθηλίνπ αλ θαη νη βάζεηο θαη ησλ ηξηώλ ζπζηεκάησλ ξεγκάησλ έρνπλ
ζρεκαηηζηεί ζε Μεζνδσηθνύο αζβεζηόιηζνπο (Goldsworthy & Jackson, 2001). ην δπηηθό άθξν ηνπ
ξεγκαηνγελνύο ζπζηήκαηνο ηνπ Παξλαζζνύ, ζηελ πεξηνρή Μπξάινπ, ε νξνθή ηνπ ξήγκαηνο ηνπ
Παξλαζζνύ θόβεηαη, εμ αηηίαο ηεο αλύςσζεο ηεο βάζεο ηνπ παξάθηηνπ ξήγκαηνο ηνπ πεξρεηνύ (Leeder &
Κεφάλαιο 2: Γεωλογική επισκόπηση 12
Jackson, 1993), δείρλνληαο όηη από ηα δπν ξήγκαηα, ην παξάθηην ξήγκα ηνπ πεξρεηνύ είλαη πεξηζζόηεξν
ελεξγό θαη θαζνξίδεη ηε γεσκνξθνινγία ηεο πεξηνρήο. Ζ δεκηνπξγία ησλ πνηάκησλ αλαβαζκίδσλ ηνπ Βνησ-
ηηθνύ Κεθηζνύ ζηελ πεξηνρή Μπξάινπ-Γξαβηάο-Ακθίθιεηαο νθείιεηαη ζηηο αλπςσηηθέο θηλήζεηο ηεο βάζεο
ηνπ ξήγκαηνο απηνύ, παξά ζηε βύζηζε ηεο νξνθήο ηνπ ξήγκαηνο ηνπ Παξλαζζνύ.
Ζ δεύηεξε εθειθπζηηθή ηάζε έρεη δηεύζπλζε ΒΓ-ΝΑ θαη έιαβε ρώξα ζην Βνησηηθό-Φσθηθό βύζηζκα θαηά ην
Σεηαξηνγελέο (Mercier, 1976 θαη Rontoyanni-Tsiambaou, 1984). ε απηή νθείιεηαη ε επαλαδξαζηεξηνπνίεζε
παιαηόηεξσλ ξεγκάησλ, ε δεκηνπξγία λέσλ πηζαλώλ ελεξγώλ ξεμηγελώλ δσλώλ ΝΓ-ΒΑ δηεύζπλζεο (Kranis,
et al., 2001) θαη ν ζρεκαηηζκόο ηνπ βόξεηνπ Δπβντθνύ Κόιπνπ, ν νπνίνο θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ άλσ
Πιεηζηόθαηλνπ θαηαθιύζηεθε από ηε ζάιαζζα. Σν βύζηζκα ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ ηεκαρίζηεθε εμ αηηίαο
απηήο ηεο ξεμηγελνύο ηεθηνληθήο ζε κηθξόηεξα ηεθηνληθά ηεκάρε, κεηαηνπηζκέλα δηαδνρηθά ζε δηαθνξεηηθά
πςόκεηξα (ζρ. 2.5). Σα ηκήκαηα απηά αληηζηνηρνύλ από βνξεηνδπηηθά πξνο ηα λνηηναλαηνιηθά ζηνλ άλσ,
κέζν θαη θάησ ξνπ ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ, θαζώο επίζεο θαη ζηηο ιεθάλεο ησλ ιηκλώλ Κσπαΐδαο, Τιίθεο θαη
Παξαιίκλεο.
ην γεσινγηθό ράξηε ηνπ ζρήκαηνο 2.6 απνηππώλνληαη ηα ξήγκαηα ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ
βάζεη ησλ γεσινγηθώλ ραξηώλ ηεο πεξηνρήο.
Αηαλάνηη
Απκίηζα
Ρεγκίνιο
Κακέλα
Βνύξια
Θεξκνπύιεο
Λεκάνη πεπσειού
Σρήκα 2.5: Τξηζδηάζηαην κνληέιν ηεο πεξηνρήο ηνπ Βνησηηθνύ-Φσθηθνύ βπζίζκαηνο, ζην νπνίν δηαθξίλνληαη ηα ηξία ζπζηήκαηα
ξεγκάησλ, πνπ δεκηνύξγεζαλ ην βύζηζκα θαη ηα θάζεηα ξήγκαηα, πνπ ην ηεκάρηζαλ.
ΚΑΛΛ ΓΔΩΛΟΓΙΚΟ ΥΑΡΣΗ ΠΔΡΙΟΥΗ
ΙΓΡΟ
ΜΟ Ν ΟΡ
Ο
ΤΓΡΟΓΔΩΛΟΓΙΚΗ ΛΔΚΑΝΗ
Ο
ΜΠΡΑΛΟ ΒΟΙΩΣΙΚΟΤ ΚΗΦΙΟΤ
ΟΡ
Σ Η
ΟΙ
ΑΜΦΙΚΛΔΙΑ
ΥΛ
Ω
ΔΛΑΣΔΙΑ
Μ
Ο
Ν
Ο
ΡΟ
Κ. ΣΙΘΟΡΔΑ
ΓΚΙΩ
ΝΑ ΤΦΑΝΣΔΙΟΝ
ΟΡΟ
ΟΡΟ
ΠΑ
Ρ ΝΑ
Ο Ο ΦΙΛΟΒΟΙΩΣΟ
ΡΟ
ΟΡΟ ΗΓΤΛΔΙΟΝ
ΤΠΟΜΝΗΜΑ ΟΡΟ
ΑΚ
ΟΝ
ύγτρολες προζτώζεης (Οιόθαηλο) Ρήγκα οραηό
ΓΑΤΛΔΙΑ
ΣΙΟ
Πιεσρηθά θορήκαηα, θώλοη θορεκάηωλ Ρήγκα πηζαλό
Ν
ΟΡ
θαη θροθαιοπαγή (Οιόθαηλο) ΥΑΙΡΩΝΔΙΑ Ο
Αλώκαιε ηεθηοληθή επαθή
Κροθαιοπαγή θαη ερσζροπειοί
(Πιεηζηόθαηλο) Γρακκή επώζεζες
ΔΛΙΚΩΝ ΟΡΟ
0 5 10 km
13
Κεφάλαιο 3: Υδρογραφία – Υδρογεωλογία - Υδρολογία 14
ΑΜΦΙΚΛΔΙΑ
ΥΛ
Ω
ΔΛΑΣΔΙΑ
Μ
Ο
Ν
Ο
ΡΟ
Κ. ΣΙΘΟΡΔΑ
Γ ΚΙ
ΩΝΑ ΤΦΑΝΣΔΙΟΝ
ΟΡ Ο
ΟΡΟ
Κεφάλαιο 3: Υδρογραφία – Υδρογεωλογία - Υδρολογία
ΠΑ
ΡΝ
Α
Ο
Ο
ΡΟ ΦΙΛΟΒΟΙΩΣΟ
ΗΓΤΛΔΙΟΝ
ΟΡΟ
ΤΠΟΜΝΗΜΑ ΟΡΟ
ΑΚ
ΟΝ
ΓΑΤΛΔΙΑ
Σ ΙΟ
Τδαηορεύμαηα Ν
ΟΡ
Όρια σδροκριηικής λεκάνης ΥΑΙΡΩΝΔΙΑ Ο
Πόλεις - οικιζμοί
ΡΟ
ΝΟ
ΡΙΟ
ΘΟΤ
Στήμα 3.1: Υδρογραθικό δίκησο ηης λεκάνης ηοσ Βοιωηικού Κηθιζού (Καρκάνα, 2006)
ΔΛΙΚΩΝ ΟΡΟ
0 5 10 km
15
Κεφάλαιο 3: Υδρογραφία – Υδρογεωλογία - Υδρολογία 16
Σε πεγαία λεξά ηεο πεξηνρήο Μπξάινπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζπζηεκαηηθέο δεηγκαηνιεςίεο ηεο από ην
Ι.Γ.Μ.Δ.. Οη αλαιύζεηο ηνπ λεξνύ απηνύ ηνπνζεηεκέλεο ζε δηάγξακκα C. Waterlot (ζρ. 3.2) έδεημαλ όηη ε
πνζηκόηεηα ησλ πεγαίσλ λεξώλ ηεο πεξηνρήο κειέηεο ραξαθηεξίδεηαη θαιή (1εο ηάμεο) έσο ηθαλνπνηεηηθή (2εο
ηάμεο). Οη ζπγθεληξώζεηο ησλ ηόλησλ, όπσο πξνέθπςαλ από ηηο αλαιύζεηο απηέο (Παγνύλεο θ.α., 1986α)
έρνπλ σο εμήο:
Σπγθέληξσζε ηόλησλ καγλεζίνπ (Mg+2) = 8mg/l
Σπγθέληξσζε ηόλησλ αζβεζηίνπ (Ca +2) = 6mg/l
Σπγθέληξσζε ηόλησλ λαηξίνπ (Na+1) = 5mg/l
Σπγθέληξσζε αλζξαθηθώλ ηόλησλ CO32- = 240mg/l
Σπγθέληξσζε ηόλησλ ρισξίνπ Cl1- = 3,4mg/l
Σπγθέληξσζε ζεηηθώλSηόλησλ CO42- = 15mg/l
Η νιηθή ζθιεξόηεηα λεξνύ = 19 γαιιηθνί βαζκνί.
Τν λεξό επνκέλσο ηεο πεξηνρήο κειέηεο είλαη θαηάιιειν γηα όιεο ηηο εθαξκνδόκελεο ρξήζεηο.
3.2. Υδπογεωλογία.
3.2.1. Υδπολιθολογία.
3.2.1.1. Ανθπακικά ςδποθόπα πεηπώμαηα.
Τα αλζξαθηθά πεηξώκαηα ζεσξνύληαη, από πδξνιηζνινγηθήο πιεπξάο, γεληθά πδξνπεξαηνί ζρεκαηηζκνί θαη
εκθαλίδνπλ θαιή έσο ηζρπξή πδξνθνξία, αλάινγα κε ην βαζκό δηάξξεμεο θαη απνθάξζησζεο πνπ έρνπλ
ππνζηεί. Απηό ππνδειώλεηαη ηόζν από ηηο παξνρέο ησλ πεγώλ, πνπ απνζηξαγγίδνπλ ηνπο αζβεζηνιηζηθνύο
όγθνπο ησλ κεγάισλ θαξζηηθώλ ζπζηεκάησλ, πνπ έρνπλ δηακνξθσζεί, όζν θαη από ηηο παξνρέο ησλ πδξν-
γεσηξήζεσλ, πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί από δηάθνξνπο θνξείο ζε θαξζηηθνύο ζρεκαηηζκνύο ζε νιόθιεξε
ηε ιεθάλε ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ πνηακνύ.
Σηνπο αζβεζηνιηζηθνύο ζρεκαηηζκνύο ηεο δώλεο Αλαηνιηθήο Διιάδαο, ε πνζόηεηα ησλ πδάησλ πνπ
θαηεηζδύνπλ είλαη πνιιαπιάζηα απηώλ πνπ απνξξένπλ επηθαλεηαθά.
Από ηνπο αζβεζηόιηζνπο ηε κεγαιύηεξε πδξνθνξία παξνπζηάδνπλ νη θξεηηδηθνί αζβεζηόιηζνη, πνπ έρνπλ
αλαπηύμεη κεγαιύηεξα θαξζηηθά ζπζηήκαηα από ηνπο αζβεζηόιηζνπο άιισλ ειηθηώλ.
Οη Κξεηηδηθνί αζβεζηόιηζνη ηεο δώλεο Αλαηνιηθήο Διιάδαο είλαη ζε κεγάιν βαζκό απνθαξζησκέλνη θαη
εκθαλίδνπλ ηζρπξή πδξνθνξία. Η ηεθηνληθή ηνπο ζέζε θαη ε κνξθνινγία ηεο πεξηνρήο, πνπ εκθαλίδνληαη δελ
επηηξέπεη ηελ απνθόξηηζή ηνπο κέζσ αμηόινγσλ πεγώλ κέζα ζηε ιεθάλε, αιιά ηε κεηάγγηζή ηνπο ζηνπο
ππνθείκελνπο δνινκηηηθνύο αζβεζηόιηζνπο.
Κεφάλαιο 3: Υδρογραφία – Υδρογεωλογία - Υδρολογία 17
Στήμα 3.2. Διάγραμμα ποζιμόηηηας νερού, ποσ προέρτεηαι από ηην περιοτή Γέθσρα Μπράλοσ (Παγούνης, 1986α)
Κεφάλαιο 3: Υδρογραφία – Υδρογεωλογία - Υδρολογία 18
Τν λεξό ησλ θαηαθξεκληζκάησλ ζηηο αζβεζηνιηζηθέο πεξηνρέο θαηεηζδύεη αξρηθά γξήγνξα, αθνινπζώληαο
θαηαθόξπθε πνξεία, κέρξη λα ζπλαληήζεη ηνλ πδξνθόξν νξίδνληα θάπνηαο πδξνγεσινγηθήο ελόηεηαο. Σηε
ζπλέρεηα αλαθόπηεη ηαρύηεηα θαη αιιάδεη πνξεία αλάινγα κε ηελ πδξαπιηθή θιίζε ηνπ πδξνθόξνπ νξίδνληα
θάζε ελόηεηαο.
Η θιίζεηο ησλ αζβεζηόιηζσλ ηνπ δπηηθνύ Καιιηδξόκνπ επλννύλ ηε δηαθπγή ησλ λεξώλ, ηνπ ηνπνγξαθηθά
πςειόηεξνπ ηκήκαηνο ηνπ νξεηλνύ όγθνπ, πξνο ην βόξεην εμσηεξηθό πεξηζώξην ηεο ιεθάλεο ηνπ Κεθηζνύ, ελώ
ηα ππόγεηα λεξά ηνπ λόηηνπ ηκήκαηνο νδεύνπλ πξνο Νόην κε ηειηθό απνδέθηε ηνλ Κεθηζό πνηακό. Σηελ ηεο
ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ ηα λεξά ησλ ξερώλ πδξνθόξσλ θηλνύληαη πξνο λόην.
3.3. Υδπολογία.
3.3. 1. Κλιμαηικά ζηοισεία.
Τν θιίκα ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ έρεη ραξαθηήξα επεηξσηηθό-κεζνγεηαθό (Δπζπκηάδεο θαη
Κόδαξεο, 2002). Οη θιηκαηηθέο ζπλζήθεο ηεο ιεθάλεο ραξαθηεξίδνληαη από ελαιιαγή κηαο πγξήο-ςπρξήο
πεξηόδνπ, πνπ αξρίδεη ηνλ Οθηώβξην θαη κηαο ζεξκήο-μεξήο πεξηόδνπ, πνπ αξρίδεη πεξί ηα κέζα Μαΐνπ, όπσο
πξνθύπηεη από ηηο ηηκέο ηνπ ύςνπο ησλ βξνρνπηώζεσλ θαη ηεο ζεξκνθξαζίαο (Γάλδνινο, 2003). Ο όγθνο θαη
ε θαηαλνκή ησλ αηκνζθαηξηθώλ θαηαθξεκληζκάησλ, ε ζεξκνθξαζία θαη ηα ζεξκνθξαζηαθά εύξε, ε
ειηνθάλεηα, ε απόιπηε θαη ζρεηηθή πγξαζία, ε εμάηκηζε θαη νη άλεκνη είλαη νη θαηξηθνί παξάγνληεο πνπ
δηακνξθώλνπλ ην θιίκα ηεο ιεθάλεο θαη επεξεάδνπλ ην πδαηηθό δπλακηθό ηεο.
ε εμάηκηζε έρνπλ πςεινύο ζπληειεζηέο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο πγξήο πεξηόδνπ, ν θαηξόο είλαη άζηαηνο, κε
ζπρλέο θαη ππθλέο λεθώζεηο, έληνλεο βξνρνπηώζεηο, αλέκνπο κεγάισλ εληάζεσλ, ζεξκνθξαζία αέξα ~15 0C,
κηθξή πγξαζία αέξα θαη κηθξή εμάηκηζε.
3.3.3. Παγεηοί-σιονοπηώζειρ.
Οη παγεηνί ζηελ ιεθάλε ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ είλαη θαηλόκελν πνπ ζπκβαίλεη αξθεηά ζπρλά θαη κε κεγάιε
έληαζε θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρεηκεξηλήο πεξηόδνπ. Αξθεηά ζπρλά παξαηεξνύληαη επίζεο νιηθνί παγεηνί.
Φηνλνπηώζεηο παξαηεξνύληαη ζηελ πεξηνρή ηεο ιεθάλεο ζπλήζσο από ηνλ Οθηώβξην κέρξη ηνλ Μάξηην. Σηα
πεδηλά ηκήκαηα εκθαλίδνληαη κε ζρεηηθά κηθξή ζπρλόηεηα, ελώ ζηνπο νξεηλνύο όγθνπο ηεο ιεθάλεο
αλέξρνληαη ζε 25 πεξίπνπ εκέξεο εηεζίσο. Τν ύςνο ηνπ ρηνληνύ ζηα κεγάια πςόκεηξα μεπεξλά ζπρλά ηα 2m.
4. Γεωμοπθολογία.
4.1. Γενικά.
Η πεξηνρή κειέηεο ζπληζηά κηθξό ηκήκα ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ. Η ιεθάλε απηή είλαη νξεηλή
θαηά ην κέγηζην κέξνο ηεο θαη πεξηιακβάλεη ην όξνο Καιιίδξνκν, ηνπο πξνιόθνπο ηνπ θαη ηελ πεδηάδα
Ακθίθιεηαο – Γξαβηάο. Η νξνζεηξά Καιιηδξόκνπ θαηέρεη ην βόξεην ηκήκα ηεο πεξηνρήο.
Ο Βνησηηθόο Κεθηζόο πνηακόο είλαη ν βαζηθόο κεηαθνξέαο ησλ πιηθώλ δηάβξσζεο ηεο ιεθάλεο απηήο.Τα
πιηθά πνπ κεηαθέξεη, εθηόο από απηά πνπ ν δηαβξώλεη ίδηνο, είλαη θαη ηα πιηθά ησλ παξαπνηάκσλ θαη ησλ
αιινπβηαθώλ ξηπηδίσλ, πνπ εηζξένπλ ζ’ απηόλ. Τα πιηθά κεηαθνξάο αλάινγα κε ην κέγεζόο ηνπο θαη κε ηηο
πδξνδπλακηθέο ζπλζήθεο απνηίζεληαη είηε κέζα ζηελ θνίηε, είηε ζηα πεξηζώξηά ηεο, είηε ζε ρακειόηεξεο
πεδηλέο πεξηνρέο κέρξη ην Κσπατδηθό πεδίν.
4.2. Γεωμοπθολογικά ζηοισεία ηηρ εςπύηεπηρ πεπιοσήρ ηηρ λεκάνηρ ηος Βοιωηικού Κηθιζού.
4.2.1. Κλίζειρ ηων ππανών, πάσερ και κοπςθέρ ηηρ λεκάνηρ.
Η νξνζεηξά Καιιηδξόκνπ ζπλίζηαληαη επί ην πιείζηνλ από αλζξαθηθά πεηξώκαηα. Η πεξηνρή απηή θέξεη όια
ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ αζβεζηνιηζηθώλ όγθσλ, όπσο είλαη ε αλώκαιε επηθάλεηα ηνπ εδάθνπο θαη νη
απόηνκεο πιαγηέο, όπνπ νη θιίζεηο ηνπ εδάθνπο είλαη κεγάιεο, ζπλήζσο κεγαιύηεξεο από 25 0 (ζρ. 4.1). Σε
δεθάδεο ζέζεηο, όπνπ ππάξρνπλ θαηαθόξπθα ξήγκαηα κε θαηνπηξηθέο επηθάλεηεο, ε θιίζε θηάλεη ζρεδόλ θαη
ηηο 900.
Καιιίδξνκνλ όξνο
Σθίγγεηνλ
Γθηώλα όξνο
όξνο
Υθάληεηνλ
Παξλαζζόο όξνο
όξνο Φισκόλ όξνο
Φηινβνησηόο
όξνο Ηδύιεηνλ
Φηινβνησηόο όξνο
όξνο Αθόληηνλ όξνο
Θνύξηνλ όξνο
Διηθώλ όξνο
Στήμα 4.1: Χάρηης κλίζεφν ηης σδρογεφλογικής λεκάνης ηοσ Βοιφηικού Κηθιζού (Καρκάνας, 2006).
Το βέλος δείτνει ηη θέζη δειγμαηοληυίας.
Κεφάλαιο 4: Γεωμορφολογία 22
Δκθαλίδνληαη όκσο θαη πεξηνρέο, κηθξήο ζρεηηθά έθηαζεο, πνπ θαηαιακβάλνληαη από νθηόιηζνπο, από
πεηξώκαηα ηεο ζρηζηνθεξαηνιηζηθήο δηάπιαζεο θαη από πξνζρσκαηηθά πιηθά, όπνπ νη θιίζεηο είλαη
κηθξόηεξεο θαη θπκαίλνληαη κεηαμύ 70 - 250. Τέινο, ζηελ πεδηλή πεξηνρή, νη θιίζεηο είλαη από πνιύ κηθξέο έσο
ζρεδόλ κεδεληθέο ζε νξηζκέλεο ζέζεηο.
Οη ξάρεο ησλ βνπλώλ θαη ησλ ιόθσλ ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ έρνπλ γεληθά νκαιέο ξάρεο κε
απνζηξνγγπισκέλεο θνξπθέο. Τέηνηνπ είδνπο ξάρεο παξαηεξνύληαη ζηνπο λενγελείο ιόθνπο θαη ζηελ
πιεηνςεθία ησλ αζβεζηνιηζηθώλ θνξπθώλ ηνπ όξνπο Καιιηδξόκνπ. Απόηνκεο ξάρεο, πνπ λα θαηαιήγνπλ ζε
νμύιεθηεο θνξπθέο δελ παξαηεξνύληαη.
Τν ζρήκα ησλ θνξπθώλ εμαξηάηαη από ην ζηάδην ηεο εμειηθηηθήο πνξείαο, ζηελ νπνία βξίζθνληαη θαη ππν-
δειώλεη ην βαζκό θαη ην ραξαθηήξα ηεο δηάβξσζεο. Πεξηνρέο, ζηηο νπνίεο ν βαζκόο δηάβξσζεο είλαη κεγά-
ινο ή θπξηαξρεί ε δηάβξσζε θαηά ηελ νξηδόληηα δηεύζπλζε νη θνξπθέο είλαη απνζηξνγγπισκέλεο, ελώ ζε
πεξηνρέο όπνπ ην αλάγιπθν αλαλεώλεηαη θαη θπξηαξρεί ε θαηαθόξπθε δηάβξσζε, νη θνξπθέο είλαη νμύιεθηεο.
4.2.2. Κοιλαδικέρ μοπθέρ ζηην πεπιοσή ηηρ λεκάνηρ ηος Βοιωηικού Κηθιζού.
Οη θνηιάδεο δηαθξίλνληαη ζε δηάθνξεο θαηεγνξίεο θαη γηα ηελ ηαμηλόκεζή ηνπο ρξεζηκνπνηνύληαη δηάθνξα
θξηηήξηα. Τα θξηηήξηα ζηα νπνία απηά ζηεξίδνληαη ζηνλ ηξόπν δεκηνπξγίαο ηνπο, ζην ζηάδην ηνπ
γεσκνξθνινγηθνύ εμειηθηηθνύ θύθινπ, ζηνλ νπνίν βξίζθνληαη, ζηε γεσινγηθή θαη ηεθηνληθή ηνπο δνκή θαη ζηε
κεηαηόπηζε ηνπ βαζηθνύ επηπέδνπ ηνπο (Σσηεξηάδεο,1978 θαη Small, 1978).
Αλλοςβιακοί κώνοι. Δκθαλίδνληαη ζπάληα θαη ζε νξηζκέλεο κόλν ζέζεηο ζηνπο αζβεζηόιηζνπο ηνπ όξνπο
Καιιίδξνκν.
Αλλοςβιακά πιπίδια. Τα αιινπβηαθά ξηπίδηα βόξεηα θαη βνξεηναλαηνιηθά ηεο ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ
Κεθηζνύ πξνέξρνληαη από πεξηνρέο, πνπ επηθξαηνύλ δηάθνξνη ιηζνινγηθνί ηύπνη πεηξσκάησλ, όπσο ηα
λενγελή ηδήκαηα, νη αζβεζηόιηζνη θαη νη ςακκίηεο αιιά θαη ηα εθξημεγελή πεηξώκαηα ηεο δώλεο ηεο
Αλαηνιηθήο Διιάδαο. Τα κεγαιύηεξα ξηπίδηα ηεο πεξηνρήο ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ βξίζθνληαη
ζηηο πεξηνρέο Παιαηνρσξίνπ θαη Γξπκαίαο.
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 25
5. Ιδεκαηνινγία.
5.1. Υπαίζξηα εξγαζία.
Ζ ππαίζξηα εξγαζία ζηεξίρηεθε ζηελ παξαηήξεζε, ζηε ζπιινγή ηεθηνληθώλ, ηδεκαηνινγηθώλ θαη
ζηξσκαηνγξαθηθώλ ζηνηρείσλ θαη ζηε δεηγκαηνιεςία. Σθνπόο ηεο δεηγκαηνιεςίαο ήηαλ αθ‘ ελόο κελ ε εξγα-
ζηεξηαθή κειέηε θαη αλάιπζε ηνπ πιηθνύ, πνπ ζπιιέρηεθε θαη αθ‘ εηέξνπ ε εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ, όζνλ
αθνξά ηηο ζπλζήθεο ηδεκαηνγέλεζεο ησλ πεξηβαιιόλησλ θαη ππνπεξηβαιιόλησλ ζηε ζέζε απόζεζεο ηεο
πεξηνρήο κειέηεο. Ζ ιήςε πιηθνύ πξνο αλάιπζε πξαγκαηνπνηήζεθε κε απεπζείαο ζπιινγή από θαηάιιειε
ζηξσκαηνγξαθηθή ηνκή (εηθ.5.1).
Σε 107 ζεκεία ηεο ζηξσκαηνγξαθηθήο ηνκήο έρνπλ ιεθζεί δείγκαηα βάξνπο 70g πεξίπνπ ην θαζέλα γηα
θνθθνκεηξηθή αλάιπζε θαη πξνζδηνξηζκό ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα. Ζ
απόζηαζε ιήςεο ησλ δεηγκάησλ ήηαλ πεξίπνπ 20cm γηα ηηο κεγάινπ πάρνπο δηαθξηηέο κνλάδεο, όηαλ απηέο
παξνπζίαδαλ θνθθνκεηξηθή ή ρξσκαηηθή νκνηνκνξθία, άιισο επηδίσμε ήηαλ ε ιήςε ηξηώλ (3) ηνπιάρηζηνλ
δεηγκάησλ από όια ηα δηαθνξεηηθά ζηξώκαηα, όηαλ απηά δελ ήηαλ κεγάινπ πάρνπο. Οη δηαθξηηέο ιηζνθαζηθέο
κνλάδεο θσηνγξαθήζεθαλ θαη πεξηγξάθεθαλ καθξνζθνπηθά: ε ιηζνινγία, ην θνθθνκεηξηθό κέγεζνο, νη
ηδεκαηνγελείο δνκέο θαη ην ρξώκα ηεο θάζε ιηζνθάζεο. Τν ρξώκα ηεο θάζε δηαθξηηήο κνλάδαο θαηαγξάθεθε
ηόζν κεηά από ζύγθξηζε κε ρξσκαηηθό ράξηε, όζν θαη κε ην εηδηθό ρξσκαηόκεηξν Minolta Color Reader CR
11.
Εηθόλα 5.1. Η εδαθηθή ηνκή, από ηελ νπνία πξαγκαηνπνηήζεθε ε ζπιινγή δεηγκάηωλ.
Ο ηξόπνο αλαγξαθήο ηεο ρξσκαηηθήο νλνκαηνινγίαο ζηεξίδεηαη ζηηο πξνηάζεηο ηνπ Munsel (1907), ν νπνίνο
βαζηδόκελνο ζηηο ρξσκαηηθέο δηαβαζκίζεηο ησλ Newton (1704) θαη Maxwell (1857) ρξεζηκνπνίεζε
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 26
ζπλδπαζκνύο δεθάησλ κεηαμύ ησλ ρξσκάησλ πνξθπξό (P), θόθθηλν (R), θίηξηλν (Y), πξάζηλν (G) θαη γαιάδην
(B) θαζώο θαη ζπλδπαζκνύο δεθάησλ γηα ηε θσηεηλόηεηα (Wells, 2001).
5.2.1. Καζνξηζκόο ηεο ιηζνινγίαο θαη ηωλ παξακέηξωλ ηεο θαηαλνκήο ηωλ δεηγκάηωλ.
Ζ θνθθνκεηξηθή αλάιπζε πξαγκαηνπνηήζεθε κε ζθνπό ηνλ πξνζδηνξηζκό ηνπ θνθθνκεηξηθνύ κεγέζνπο θαη ηε
ιήςε αξγηιηθνύ θιάζκαηνο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ησλ αξγηιηθώλ νξπθηώλ κέζα ζην ιεπηόθνθθν πιηθό ηνπ
θάζε δείγκαηνο.
Γηα ηα αδξόθνθθα θιάζκαηα (άκκνη, ραιίθηα) ε θνθθνκεηξηθή αλάιπζε πξαγκαηνπνηήζεθε κε μεξό θνζθίληζκα
ζε ηάξαθηξν γηα ρξνληθό δηάζηεκα 10-15min αλάινγα κε ην βάξνο ηνπ δείγκαηνο (Friedman & Johnson, 1982
θαη Lewis, 1984). Τα θόζθηλα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ επηιέρηεθαλ έηζη ώζηε ην άλνηγκα ησλ νπώλ ηνπο λα
δηαθέξεη θαηά 0,5θ ην έλα από ην άιιν.
Γηα ηα ιεπηόθνθθα θιάζκαηα αξγίινπ-πεινύ ε θνθθνκεηξηθή αλάιπζε πξαγκαηνπνηήζεθε κε ηε κέζνδν ηεο
πηπέηηαο. Ζ παξαιαβή ηνπο πξαγκαηνπνηήζεθε κε πγξό θνζθίληζκα, κε θόζθηλν αλνίγκαηνο πιαηζίνπ 0,063
mm θαη κε ηε ιήςε έμη (6) θιαζκάησλ ιεπηνύ πιηθνύ από νγθνκεηξηθό ζσιήλα 1000 ml ζε θαζνξηζκέλνπο
αλάινγα κε ηε ζεξκνθξαζία, ρξόλνπο. Από ηα θιάζκαηα απηά, ηα πέληε (5) πξώηα αληηζηνηρνύλ ζηνλ πειό
(Φ+5 έσο Φ+9), ελώ από ηελ έθηε ιήςε πξνζδηνξίδεηαη ην ζπλνιηθό βάξνο ηεο αξγίινπ (Φ+10 έσο Φ+14).
Ζ αλάιπζε ηνπ αδξόθνθθνπ θιάζκαηνο γηλόηαλ γηα νπνηνδήπνηε πνζνζηό απηνύ ζην δείγκα, ελώ ε ρξήζε
ηεο πηπέηηαο γηλόηαλ όηαλ ην δείγκα πεξηείρε πνζνζηό κεγαιύηεξν ηνπ 5% ζε πειό-άξγηιν (Piper, 1977).
Άμμορ
S S = Άμμος
90 C = Άργιλος
% M = Ιλύς (Άργιλος + Πηλός)
Z = Πηλός
cS = Αργιλούτα άμμος
mS = Ιλσούτα άμμος
cS mS zS zS = Πηλούτα άμμος
sC = Αμμούτα άργιλος
sM = Αμμούτα ιλύς
sZ = Αμμούτος πηλός
50
%
sC sM sZ
10
% C M Z
gM gmS gS
5%
(g)M (g)mS (g)S
0,01% M sM mS S
% Ποσοστό
Δείγμα Χαλίκια Άμμορ Πηλόρ Άπγιλορ Ιλύρ Λιθολογικόρ σαπακτήπαρ
4 78,63 20,62 0,75 Αμμούτο ταλίκι
5 80,89 18,34 0,77 Χαλίκι
17 78,29 19,33 2,38 Πηλούτα άμμος
19 74,93 18,91 3,51 Πηλούτα άμμος
21 50,54 38,72 10,74 Πηλούτα άμμος
22 67,66 27,31 5,03 Πηλούτα άμμος
24 72,23 22,50 5,22 Πηλούτα άμμος
25 71,61 24,94 3,45 Πηλούτα άμμος
27 78,29 18,93 2,38 Πηλούτα άμμος
28 37,92 50,99 11,09 Αμμούτος πηλός
29 66,97 26,75 6,28 Πηλούτα άμμος
31 65,18 29,15 5,67 Πηλούτα άμμος
33 81,01 14,18 4,81 Πηλούτα άμμος
34 42,53 48,75 8,72 Αμμούτος πηλός
36 38,18 52,95 8,87 Αμμούτος πηλός
39 82,06 17,27 0,67 Χαλίκι
40 85,01 14,26 0,72 Χαλίκι
43 85,74 13,78 0,48 Χαλίκι
45 9,92 47,97 42,11 Ιλύς
47 20,95 71,51 7,54 Αμμούτος πηλός
48 32,53 48,56 18,91 Αμμούτος πηλός
49 49,68 42,45 8,07 Αμμούτος πηλός
50 31,38 54,00 14,62 Αμμούτος πηλός
51 32,84 50,67 16,49 Αμμούτος πηλός
54 40,91 48,73 10,36 Αμμούτος πηλός
56 34,79 51,24 13,97 Αμμούτος ιλύς
58 52,72 37,13 10,15 Πηλούτα άμμος
59 84,04 15,52 0,44 Πηλούτα άμμος
60 24,28 69,42 6,30 Αμμούτος πηλός
61 19,48 63,02 17,50 Αμμούτος πηλός
63 66,48 23,77 9,75 Πηλούτα άμμος
65 65,09 30,94 3,97 Πηλούτα άμμος
66 13,33 79,27 7,40 Αμμούτος πηλός
69 36,41 53,24 10,35 Αμμούτος πηλός
72 25,29 66,82 7,89 Αμμούτος πηλός
74 38,18 52,95 8,87 Αμμούτος πηλός
78 47,32 48,38 4,30 Αμμούτος πηλός
80 77,25 18,79 3,96 Πηλούτα άμμος
82 18,61 55,82 25,57 Αμμούτος πηλός
84 18,38 62,84 18,78 Αμμούτος πηλός
85 51,26 43,32 5,42 Πηλούτα άμμος
86 50,52 42,65 6,83 Πηλούτα άμμος
87 34,87 57,06 8,07 Αμμούτος πηλός
89 50,20 41,02 8,78 Πηλούτα άμμος
90 45,27 47,89 6,84 Αμμούτος πηλός
91 83,29 14,01 2,70 Πηλούτα άμμος
92 42,93 49,29 7,78 Αμμούτος πηλός
94 24,76 66,45 8,79 Αμμούτος πηλός
95 52,19 39,59 8,22 Πηλούτα άμμος
97 57,32 36,23 6,45 Πηλούτα άμμος
98 47,33 46,96 5,71 Αμμούτος πηλός
100 52,21 39,73 8,06 Πηλούτα άμμος
102 48,45 41,55 10,00 Αμμούτος πηλός
103 34,73 58,01 7,26 Αμμούτος πηλός
104 39,01 58,17 2,82 Αμμούτος πηλός
107 89,51 8,11 2,38 Πηλούτα άμμος
Πίλαθαο 5.1: Ληζνινγία θαη ιηζνινγηθόο ραξαθηήξαο ηωλ δεηγκάηωλ ηεο ηνκήο Μπξάινπ.
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 29
Ο ιεθηηθόο ραξαθηεξηζκόο ησλ αλαιπζέλησλ δεηγκάησλ ησλ ηδεκάησλ ζύκθσλα κε ηνλ πίλαθα 5.3,
αλαθέξεηαη επίζεο ζηελ πεξηγξαθή ηεο ηνκήο (Κεθ. 6) γηα θάζε δείγκα ρσξηζηά.
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 31
ΓΔΙΓΜΑ Md Μz ζG ζi SKi KG
4 -4,26 -3,39 2,75 2,57 0,51 0,82
5 -3,43 -3,40 3,00 2,92 0,07 0,97
17 0,49 0,77 4,06 4,02 0,11 0,99
19 1,3 1,37 4,10 4,13 0,03 2,19
39 -4,05 -3,09 2,40 2,31 0,61 1,18
43 -4,12 -3,50 1,87 1,97 0,54 1,19
40 -4,07 -3,49 2,02 2,15 0,49 1,14
21 4,00 3,99 4,15 4,29 0,02 1,04
22 2,09 2,13 4,22 4,20 0,01 1,00
24 0,95 1,00 5,22 5,17 0 0,98
25 0,52 0,42 5,89 5,66 -0,07 0,9
27 0,36 0,38 4,58 4,57 0 0,99
28 5,21 4,96 3,53 3,73 -0,05 1,09
29 1,55 1,43 5,31 5,31 -0,03 0,97
31 2,31 2,27 4,36 4,39 -0,01 1,00
33 -1,65 -1,66 6,42 6,41 0 1,00
34 4,62 4,62 3,33 3,49 0,04 1,08
36 4,89 4,89 2,94 3,16 0,06 1,15
45 8,44 8,45 3,64 3,40 -0,02 0,85
47 5,6 5,70 2,09 2,30 0,15 1,18
48 6,26 5,27 4,99 5,21 -0,29 1,19
49 4,04 4,19 3,30 3,46 0,11 1,11
50 5,21 5,60 3,02 3,18 0,24 1,1
51 5,31 5,64 3,34 3,47 0,18 1,06
54 4,57 4,90 2,96 3,17 0,21 1,18
56 5,11 5,35 3,20 3,38 0,16 1,12
58 3,68 3,61 4,41 4,53 0 1,05
59 -5,52 -5,53 9,47 9,08 -0,05 0,91
60 5,11 5,38 1,96 2,11 0,26 1,21
61 7,08 6,42 3,34 4,10 -0,31 2,10
63 1,80 2,02 5,52 5,52 0,06 1,04
65 2,59 2,70 3,80 3,73 0,03 1,00
66 5,85 5,91 1,71 2,01 0,15 1,47
69 5,76 4,72 4,16 4,42 -0,31 1,13
72 5,56 5,41 2,29 2,61 0 1,38
74 4,88 4,90 2,89 3,12 0,08 1,15
78 4,13 4,30 2,16 2,25 0,15 1,15
80 2,26 2,26 2,33 2,67 0,11 1,29
82 7,49 7,24 3,76 4,07 -0,17 1,61
84 6,25 6,60 2,96 3,05 0,21 1,11
85 3,94 4,11 2,13 2,37 0,19 1,31
86 3,98 4,10 2,08 2,48 0,22 1,48
87 4,72 4,97 2,18 2,53 0,26 1,40
89 4,01 4,25 2,81 3,10 0,20 1,32
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 32
ΓΔΙΓΜΑ Md Μz ζG ζi SKi KG
90 4,16 4,30 1,62 2,10 0,29 1,75
91 -0,82 -0,82 4,95 4,91 -0,01 0,98
92 4,26 4,51 1,85 2,28 0,33 1,66
94 4,78 5,17 1,73 2,12 0,44 1,72
95 3,91 4,15 2,11 2,56 0,30 1,67
97 3,69 3,81 1,82 2,30 0,25 1,69
98 4,09 4,22 1,59 1,99 0,26 1,66
100 3,89 4,15 2,45 2,80 0,26 1,46
102 4,09 4,33 2,90 3,21 0,20 1,30
103 4,69 4,83 2,00 2,34 0,21 1,42
104 4,65 4,50 2,06 2,13 -0,08 1,07
107 -0,57 -0,57 3,63 3,71 0,02 1,03
Πίλαθαο 5.4: Οη ζηαηηζηηθέο παξάκεηξνη ηωλ αλαιπζέληωλ δεηγκάηωλ ηεο ηνκήο Μπξάινπ.
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 33
5.2.4. Αλάιπζε ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) ηωλ δεηγκάηωλ ηεο ηνκήο θαη ε ζεκαζία
ηεο παξνπζίαο ηνπ.
Γηα ηνλ πξνζδηνξηζκό ηεο επί ηνηο % πεξηεθηηθόηεηαο ησλ δεηγκάησλ ησλ γεσηξήζεσλ ζε αλζξαθηθό αζβέζηην
(CaCO3) ρξεζηκνπνηήζεθε ε κέζνδνο Βαξλάβα (1979), ε αμηνπηζηία ηεο νπνίαο έρεη επηβεβαησζεί θαη από άι-
ινπο εξεπλεηέο (Εειειίδεο, 1988 θαη Καξθάλαο 2006). Ζ κέζνδνο απηή ζηεξίδεηαη ζηελ πιήξε δηάζπαζε ηνπ
αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) κε νμηθό νμύ (CH3COOH), πξνο ζρεκαηηζκό επδηάιπηνπ άιαηνο νμηθνύ
αζβεζηίνπ ((CH3COO)2Ca) θαη δηαθπγή ηνπ παξαγόκελνπ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα (CO2), ζύκθσλα κε ηελ
εμίζσζε:
CaCO3 + 2CH3COOH → (CH3COO)2Ca + CO2 + H2O
Σύκθσλα κε ηε κέζνδν απηή, δπγίδεηαη γηα θάζε πεξίπησζε 1g μεξνύ θαη θνληνπνηεκέλνπ δείγκαηνο θαη
κεηαθέξεηαη ζε θσληθή θηάιε ησλ 100ml. Μέζα ζηελ θσληθή θηάιε πξνζηίζεληαη 10ml (πεξίζζεηα) νμηθνύ
νμένο 25% w/w θαη ην δείγκα ηνπνζεηείηαη πξνο αλάδεπζε γηα ρξνληθή δηάξθεηα ηεζζάξσλ (4) σξώλ ζε
ειεθηξηθό δνλεηή, είηε παξακέλεη πξνο αληίδξαζε είθνζη ηέζζεξηο (24) ώξεο ζε ζεξκνθξαζία πεξηβάιινληνο,
εθ’ όζνλ δνθηκέο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ έδεημαλ όηη ην απνηέιεζκα είλαη ην ίδην. Μεηά ην πέξαο ηεο
δηεξγαζίαο απηήο πξαγκαηνπνηείηαη δηήζεζε ηνπ ελαπνκείλαληνο δείγκαηνο θαη ησλ πξντόλησλ ηεο αληίδξα-
ζεο ζε πξνδπγηζκέλν, κε δπγό αθξηβείαο θίιηξν δηεζεηηθνύ ράξηε πνιύ ιεπηνύ εζκνύ (DIN EN ISO 9001). Τν
επδηάιπην άιαο ηνπ νμηθνύ αζβεζηίνπ δηέξρεηαη από ην δηεζεηηθό ράξηε - γηα ην ζθνπό απηό πξαγκαην-
πνηνύληαη 2-3 εθπιύζεηο ηνπ θίιηξνπ κε απηνληζκέλν λεξό - ελώ ην κέξνο ηνπ ηδήκαηνο πνπ δελ αληέδξαζε
ζπγθξαηείηαη. Τν δηεζεηηθό ραξηί κε ην αδηάζπαζην ίδεκα αθήλεηαη πξνο μήξαλζε ζε ππξηαληήξην θαη ζηε
ζπλέρεηα δπγίδεηαη. Ζ δηαθνξά βάξνπο ηνπ δηεζεηηθνύ ράξηε κε θαη ρσξίο ίδεκα δίλεη ην βάξνο ηνπ κε
αλζξαθηθνύ κέξνπο ηνπ δείγκαηνο, ελώ ε δηαθνξά ηνπ ζπγθξαηεζέληνο ηδήκαηνο από ην αξρηθό βάξνο ηνπ
δείγκαηνο πνιιαπιαζηαδόκελν επί εθαηό (100) δίλεη ην πνζνζηό ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ πνπ πεξηέρεη ην
δείγκα. Δάλ ην βάξνο ηνπ αξρηθνύ δείγκαηνο δελ είλαη αθξηβώο 1g ηόηε ην επί ηνηο % πνζνζηό ηνπ αλζξαθηθνύ
αζβεζηίνπ δίλεηαη από ηνλ ηύπν:
% πνζνζηό CaCO3 = [(Wδείγκαηνο-ΓWθίιηξνπ)/ Wδείγκαηνο]100%
όπνπ Wδείγκαηνο θαη ΓWθίιηξνπ είλαη ην βάξνο ηνπ δείγκαηνο θαη ε δηαθνξά βάξνπο ηνπ θίιηξνπ κε θαη ρσξίο
ίδεκα.
Σηηο αλαιύζεηο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ, ηα πξνο θνληνπνίεζε δείγκαηα είραλ αξρηθή θνθθνκεηξηθή δηάκεηξν
κηθξόηεξε ησλ 4mm (MESH 5). Ζ μήξαλζε ησλ δεηγκάησλ πξηλ από ηελ θνληνπνίεζε πξαγκαηνπνηήζεθε ζηνλ
αέξα, κεηά δε από απηή ζε ππξηαληήξην θαη ζε ζεξκνθξαζία 600 C. Τα απνηειέζκαηα ησλ αλαιύζεσλ πξνζ-
δηνξηζκνύ ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ όισλ ησλ δεηγκάησλ θαίλνληαη ζηνλ πίλαθα 5.5, πνπ αθνινπζεί.
Ζ αύμεζε ή κείσζε ηνπ πνζνζηνύ ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ, ζε κηα αθνινπζία ηδεκάησλ, δείρλεη ζπλζήθεο
ηδεκαηνγέλεζεο. Δπί πιένλ θαίλεηαη πσο ππάξρεη ζρέζε κεηαμύ ηνπ πνζνζηνύ ηνπ αλζξαθηθνύ πιηθνύ θαη ηεο
θνθθνκεηξηθήο θαηαλνκήο. Σηα πνηάκηα ηδήκαηα, όπνπ επηθξαηνύλ ζπλζήθεο έληνλεο ηδεκαηνγέλεζεο,
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 34
παξαηεξείηαη αύμεζε ηεο πνζόηεηαο ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ πξνο ηα ιεπηόηεξα θιάζκαηα (Saadellah &
Kukal, 1969), ελώ ζπκβαίλεη λα κεηώλεηαη όζν ην δπλακηθό ηνπ πνηακνύ θαη ην παξερόκελν ίδεκα απμάλνληαη
(Manickam et al, 1985).
Α/Α. Βάξνο
Βάξνο δηεζεηηθνύ Βάξνο δηεζεηηθνύ
Γείγκα- δείγκαηνο Βάξνο ηδήκαηνο Πνζνζηό %
ραξηηνύ ρωξίο ραξηηνύ κε ίδεκα Βάξνο CaCO3
ηνο (gr) (gr) CaCO3
ίδεκα (gr) (gr)
Α/Α. Βάξνο
Βάξνο δηεζεηηθνύ Βάξνο δηεζεηηθνύ
Γείγκα- δείγκαηνο Βάξνο ηδήκαηνο Πνζνζηό %
ραξηηνύ ρωξίο ραξηηνύ κε ίδεκα Βάξνο CaCO3
ηνο (gr) (gr) CaCO3
ίδεκα (gr) (gr)
Α/Α. Βάξνο
Βάξνο δηεζεηηθνύ Βάξνο δηεζεηηθνύ
Γείγκα- δείγκαηνο Βάξνο ηδήκαηνο Πνζνζηό %
ραξηηνύ ρωξίο ραξηηνύ κε ίδεκα Βάξνο CaCO3
ηνο (gr) (gr) CaCO3
ίδεκα (gr) (gr)
5.2.5 Αλάιπζε θαη πνζνηηθόο πξνζδηνξηζκόο ηνπ νξγαληθνύ πιηθνύ ηωλ δεηγκάηωλ θαη ε ζεκαζία ηεο
παξνπζίαο ηνπ.
Τν νξγαληθό πιηθό κπνξεί λα ζεσξεζεί όηη είλαη έλα ζεκαληηθό κέζνλ γηα ηελ αλαγλώξηζε ησλ πεξηβαιιόλησλ
απόζεζεο ηδεκάησλ. Ζ παξνπζία ηνπ ππνδειώλεη ζύκθσλα κε ηνλ Folk (1968), πεξηβάιινλ ηδεκαηνγέλεζεο.
Τν νξγαληθό πιηθό αθζνλεί πεξηζζόηεξν ζε πεξηνρέο όπνπ ππάξρεη έληνλε εθδήισζε δσήο, όπσο ζην
ζαιάζζην θαη ιηκλαίν βπζό, ζε πεξηνρέο όπνπ ην κνξθνινγηθό αλάγιπθν βπζίδεηαη γξήγνξα θαη όπνπ ππάξρεη
έιιεηςε βαθηεξηαθήο δξάζεο. Δπλντθέο ζπλζήθεο δεκηνπξγίαο νξγαληθνύ πιηθνύ παξέρνπλ ηα ζηάζηκα,
αλαγσγηθνύ ραξαθηήξα λεξά.
Πνηνηηθά, ην νξγαληθό πιηθό, αλαγλσξίδεηαη από ηα ρνπκηθά θαη ηα βηηνπκεληνύρα ζπζηαηηθά. Πνζνηηθά πξνζ-
δηνξίδεηαη κε ηνλ ππνινγηζκό ηνπ εθαηνζηηαίνπ πνζνζηνύ ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα πνπ πεξηέρεηαη ζε έλα
δείγκα.
Ο πνζνηηθόο πξνζδηνξηζκόο ηνπ νξγαληθνύ πιηθνύ ησλ δεηγκάησλ πνπ αλαιύζεθαλ ζηεξίρηεθε ζηελ νμείδσζε
ηνπ πεξηερνκέλνπ ζηα δείγκαηα νξγαληθνύ άλζξαθα, πξαγκαηνπνηήζεθε δε κε ηε κέζνδν «νμεηδώζεσο ηνπ
νξγαληθνύ πιηθνύ κε ηελ ρξήζε H2O2» (Carver ,1971) ε νπνία παξέρεη ηηκέο νιηθνύ νξγαληθνύ πιηθνύ.
Σύκθσλα κε ηε κέζνδν απηή:
2gr μεξνύ θαη θνληνπνηεκέλνπ δείγκαηνο πνπ έρνπλ μεξαλζεί γηα δηάξθεηα κηαο ώξαο ζηνπο 110 0C
κεηαθέξεηαη ζε πνηήξη δέζεσο ησλ 250ml, πξνζηίζνληαη ζε απηό 30ml Ζ2Ο2 ζπγθέληξσζεο 10% θαη
θαιύπηεηαη κε ύαιν σξνινγίνπ. Τνπνζεηείηαη ζε ζεξκαληηθή πιάθα θαη αξρίδεη λα ζεξκαίλεηαη πξνζεθηηθά
ώζηε λα απνηξαπεί ππεξρείιηζε ιόγσ αληίδξαζεο. Ζ ζέξκαλζε ηνπ πνηεξίνπ δέζεσο ζπλερίδεηαη κέρξηο όηνπ
ε αληίδξαζε ζηακαηήζεη. Σηε ζπλέρεηα εθπιύλεηαη ην πνηήξη δέζεσο θαη ε ύαινο σξνινγίνπ κε 5ml Ζ2Ο2
ζπγθέληξσζεο 30% κε ηε βνήζεηα πηπέηαο θαη ζεξκαίλεηαη μαλά αθνύ θαιπθζεί.
Κευάλαιο 5: Ιζηματολογία ολοκαινικών αποθέσεων 37
Σπλερίδεηαη ε πξνζζήθε αξαησκέλνπ Ζ2Ο2 ζπγθέληξσζεο 10% κέρξηο όηνπ έλαο ηζρπξόο αθξώδεο βξαζκόο,
κεηαπέζεη ζε έλα πξντόλ κε κηθξέο θπζαιίδεο ρσξίο αθξό.
Αθνινύζσο ην δείγκα εμαηκίδεηαη κέρξη μήξαλζεο ώζπνπ λα απνθηήζεη έλα θόθθηλν ζθσξηώδεο ρξώκα. Τν
δείγκα αθήλεηαη λα θξπώζεη γηα κία ώξα πεξίπνπ. Σηε ζπλέρεηα επαλαηνπνζεηείηαη ην πνηήξη δέζεσο πάλσ
ζηελ ζεξκαληηθή πιάθα θαιπκκέλν κε ηελ ύαιν σξνινγίνπ θαη αθήλεηαη γηα ηξεηο ώξεο. Σθνπόο απηνύ είλαη ε
πιήξεο εμάηκηζε ηεο πεξηερόκελεο πγξαζίαο, πνπ έρεη παγηδεπηεί θάησ από ηελ θξνύζηα ηνπ πιηθνύ (θαηά ηελ
μήξαλζε δεκηνπξγνύληαη πνιπγσληθέο δηαξξήμεηο ζηελ επηθάλεηα ηνπ ηδήκαηνο πνπ ππνδειώλεη ηελ
απνκάθξπλζε ηεο παγηδεπκέλεο πγξαζίαο). Μεηά ηηο ηξεηο ώξεο θαη αθνύ αθεζεί ην δείγκα λα θξπώζεη ζε
ζπλζήθεο δσκαηίνπ αθαηξείηαη ε ύαινο σξνινγίνπ θαη δπγίδεηαη ην πνηήξη δέζεσο κε ην επεμεξγαζκέλν πιηθό.
Τν πνζνζηό ηνπ νξγαληθνύ πιηθνύ πξνζδηνξίδεηαη από ηε δηαθνξά ηνπ πνηεξηνύ δέζεσο κε ην δείγκα πξηλ θαη
κεηά ηελ επεμεξγαζία πνιιαπιαζηαζκέλν επί 100 (%) δηα ηνπ θαζαξνύ βάξνπο ηνπ δείγκαηνο πνπ ππέζηεη ηελ
επεμεξγαζία.
% ποζοζηό οργανικού σλικού = (ΔWθιάλης ζεζεως / Wδείγμαηος]100%
Τα πνζνζηά ηνπ νξγαληθνύ πιηθνύ πνπ ππνινγίζηεθαλ ζηα δείγκαηα πνπ επεμεξγάζηεθαλ παξαηίζεληαη
ζηνλ πίλαθα 5.6 πνπ αθνινπζεί:
Υαλίκι Υαρόθσηα
Σρήκα 6.1: Τν ππόκλεκα ησλ ζπκβνιηζκώλ, πνπ ρξεζηκνπνηήζεθε ζηε ιηζνζηξσκαηνγξαθηθή ζηήιε ηεο ιεπηνκεξνύο
ιηζνζηξσκαηνγξαθηθήο πεξηγξαθήο ησλ δεηγκάησλ ηεο ηνκήο (από Καξθάλαο, 2006).
Η ζηαζεξή απόθιηζε (ζi) θαζνξίδεη ην βαζκό ηαμηλόκεζεο ελόο ηδήκαηνο. Σηα πνηάκηα ηδήκαηα ε ηαμηλόκεζε
είλαη θησρή (ζi =1,0-2,0) έσο πνιύ θησρή (ζi =2,0-4,0), ζηα ηδήκαηα ησλ πεδηάδσλ πιεκκπξώλ ν βαζκόο
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των Ιζημάτων της τομής Μπράλοσ 43
ηαμηλόκεζεο θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 1,0 θαη 3,0 θαη ζηα ηδήκαηα ηιπνξνήο θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ
5,0-10,0. Σηελ άκκν, ν θαιύηεξνο βαζκόο ηαμηλόκεζεο επηηπγράλεηαη ζην θιάζκα κε κέζν κέγεζνο (Mz) από
η 1θ έσο η 3θ θπκαηλόκελνο κεηαμύ ηηκώλ ζηαζεξήο απόθιηζεο 0,35 θαη1,0 (Κνληόπνπινο, 2000)
Η αζπκκεηξία ζηηο πνηάκηεο απνζέζεηο είλαη θαηά θαλόλα ζεηηθή ελώ ζηηο απνζέζεηο ηεο πεδηάδαο
πιεκκύξαο είλαη ζρεδόλ θαλνληθή θαη θπκαίλεηαη γύξσ από ηελ ηηκή κεδέλ.
2
απόζεζεο πιηθώλ εμ αηηίαο πνηάκηαο θαη θπκαηηθήο δξάζεο
θαη ε πεξηνρή απόζεζεο ζε ήξεκα λεξά.
Πο
ηά
1 μια
δπ
ά ζη
Κςμαηική
δπάζη
0
0 2 4 6
Γιάμεζορ (θι)
1. Τνλ αξηζκό Reynolds, ν νπνίνο ζπζρεηίδεη ηηο δπλάκεηο αδξάλεηαο πξνο ην ημώδεο γηα έλα θόθθν ηδήκαηνο,
πνπ θηλείηαη κέζα ζε έλα ξεπζηό θαη είλαη:
R= U dp/m, όπνπ
R είλαη ν αξηζκόο Reynolds, U ε ηαρύηεηα ηνπ ξεπζηνύ ή ηνπ θηλνύκελνπ θόθθνπ, d ε δηάκεηξνο ηνπ
αγσγνύ, p ε ππθλόηεηα ηνπ ξεπζηνύ θαη m ην ημώδεο ηνπ ξεπζηνύ.
Γηα κηα δεδνκέλε θαηάζηαζε, ν αξηζκόο Reynolds κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα δηαρσξίζεη δπν δηα-
θνξεηηθνύο ηύπνπο ζπκπεξηθνξάο ησλ ξεπζηώλ ζηελ νξηαθή επηθάλεηα ελόο ζηεξενύ, πνπ κπνξεί λα είλαη
ε επηθάλεηα ελόο θαλαιηνύ ή ε επηθάλεηα ελόο ηδεκαηνγελνύο θόθθνπ, πνπ θηλείηαη κέζα ζην ξεπζηό απηό.
Σε αλνηρηνύο αγσγνύο γηα κηθξνύο αξηζκνύο Reynolds (<1000), ε ξνή είλαη γξακκηθή ελώ γηα κεγάινπο
(>1000), ε ξνή είλαη ηπξβώδεο. Η ηηκή R=1000 δίλεη ην δηαρσξηζκό γξακκηθήο θαη ηπξβώδνπο ξνήο.
2. Τνλ αξηζκό Froude, ν νπνίνο ζπζρεηίδεη ηηο δπλάκεηο αδξάλεηαο πξνο ηηο δπλάκεηο βαξύηεηαο θαη είλαη ν
ιόγνο ηεο δύλακεο πνπ απαηηείηαη γηα λα ζηακαηήζεη έλαο θηλνύκελνο θόθθνο ηδήκαηνο πξνο ηε δύλακε
ηεο βαξύηεηαο θαη ηζνύηαη κε:
F=U/(gL)1/2, γηα θιεηζηνύο αγσγνύο θαη
F=U/(gD)1/2, γηα αλνηρηνύο αγσγνύο, όπνπ
κε U παξηζηάλεηαη ε ηαρύηεηα ηνπ ξεπζηνύ ή ηνπ θόθθνπ, κε g ε επηηάρπλζε ηεο βαξύηεηαο, κε L ην κήθνο
πνπ δηαηξέρεη ν θόθθνο κέρξη λα ζηακαηήζεη θαη κε D ην βάζνο ηνπ θαλαιηνύ.
3. Τνλ αξηζκό Weber, ν νπνίνο ζπζρεηίδεη ηηο δπλάκεηο αδξάλεηαο πξνο ηηο δπλάκεηο ηεο επηθαλεηαθήο ελέξ-
γεηαο θαη είλαη ζεκαληηθόο ζηελ πεξίπησζε, πνπ έλα ξεπζηό ξέεη κέζα ζε έλα πνξώδεο πιηθό:
W=U2dp/ζ, όπνπ
κε U παξηζηάλεηαη ε ηαρύηεηα ηνπ ξεπζηνύ, d είλαη ε δηάκεηξνο ηεο ζηαγόλαο ή ηνπ θόθθνπ, p ε ππθλόηεηα
θαη ζ ε επηθαλεηαθή ελέξγεηα.
Αλάινγα κε ην βάξνο θαη ην κέγεζνο, πνπ έρεη έλαο θόθθνο, κπνξεί λα κεηαθεξζεί από έλα ξεπζηό κε ηνπο
εμήο ηξόπνπο:
Με θύιηζε θαη ζύξζηκν, πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζηνλ ππζκέλα κηαο πδάηηλεο ζηήιεο θαη αθνξά ηνπο
βαξύηεξνπο θόθθνπο (θξνθάιεο).
Με αλαπήδεζε, πνπ πξαγκαηνπνηείηαη κεηαμύ ηνπ ππζκέλα θαη ηνπ θαηώηεξνπ ηκήκαηνο ηεο πδάηηλεο
ζηήιεο θαη αθνξά ηα πιηθά κεγέζνπο θόθθσλ άκκνπ.
Με αηώξεζε, πνπ πξαγκαηνπνηείηαη ζην αλώηεξν ηκήκα κηαο πδάηηλεο ζηήιεο θαη αθνξά ηα
ιεπηόηεξα πιηθά (πειό, άξγηιν).
Η κεηαθνξά ηνπ πιηθνύ κε θύιηζε θαη αλαπήδεζε πξνθαιείηαη από ξεύκαηα έιμεο, ελώ ε κεηαθνξά κε
έιμε θαη αηώξεζε πξνθαιείηαη κε ξεύκαηα ππθλόηεηαο.
Ο ηξόπνο κεηαθνξάο ησλ ηδεκάησλ ζηελ πεξηνρή Μπξάινπ ειέγρζεθε κε ηε ρξήζε ηνπ δηαγξάκκαηνο CM:
Σην δηάγξακκα απηό, πνπ πξόηεηλε αξρηθά ν Passega (1957), πξνβάιινληαη ζε δηινγαξηζκηθό ζύζηεκα
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των Ιζημάτων της τομής Μπράλοσ 45
αμόλσλ ε δηάκεζνο (Md), ζηνλ νξηδόληην άμνλα θαη ην 1% εθαηνζηεκόξην (1θη), ζηνλ θαηαθόξπθν άμνλα,
εθόζνλ πξώηα κεηαηξαπνύλ ηα κεγέζε απηά ζε κηθξόκεηξα (κm=microns). Η πξνβνιή απηή παξάγεη πεδία,
θάζε έλα από ηα νπνία ραξαθηεξίδεη έλα ηδηαίηεξν πεξηβάιινλ απόζεζεο.
Σην ζρήκα 6.3 θαίλεηαη ην δηάγξακκα, όπσο δηακνξθώζεθε κεηά από ζεηξά αλαιύζεσλ ηνπ Passega (1957,
1964) θαη ησλ Passega & Byramjee (1969). Σην δηάγξακκα απηό δηακνξθώλεηαη έλα ειηθνεηδέο πεδίν απνηε-
ινύκελν από ηέζζεξα ηκήκαηα. Τα ζεκεία, πνπ απεηθνλίδνληαη ζην ηκήκα NO, αληηζηνηρνύλ ζε θόθθνπο, πνπ
θπιίνληαη ζηνλ ππζκέλα ελόο πεδίνπ απόζεζεο, αθόκε θαη όηαλ δελ ππάξρεη ζηξνβηιηζκόο. Σην ηκήκα OP
ζπκβαίλεη θύιηζε θαη αηώξεζε ηνπ πιηθνύ, ελώ ζην ηκήκα PQ αηώξεζε θαη θύιηζε. Οη θόθθνη πνπ απεη-
θνλίδνληαη ζην ηκήκα QR, πνπ είλαη παξάιιειν κε ηελ επζεία C=M, ζηελ θαησθέξεηα ηνπ ειηθνεηδνύο πεδίνπ,
απνηίζεληαη κεηά από δηαβαζκηζκέλε αηώξεζε, ρσξίο θύιηζε. Τν πιηθό, ην νπνίν απνηηζέκελν απεηθνλίδεηαη
ζε απηό ην ηκήκα ηνπ πεδίνπ πξνβνιήο, ζπλίζηαηαη από άκκν, ην αηώξεκα ηεο νπνίαο έρεη ζπγθέληξσζε,
πνπ θπκαίλεηαη από 1g/l έσο 8,5g/l. Τν κέγεζνο ηνπ κέγηζηνπ θόθθνπ ζηε δηαβαζκηζκέλε αηώξεζε εμαξηάηαη
από ηελ αλαηαξαρή πνπ ζπκβαίλεη όηαλ αξρίδεη ε απόζεζε. Τν ηκήκα RS, είλαη παξάιιειν πξνο ηνλ άμνλα
Μ θαη αληηζηνηρεί ζε νκνγελέο αηώξεκα, πνπ θαηά ηνλ Passega (1964) πεξηγξάθεηαη από νκνηόκνξθε ζπγθέ-
ληξσζε θόθθσλ ζην αηώξεκα, ζηελ θνξπθή κηαο πδάηηλεο ζηήιεο, ελώ κηθξή ηπξβώδεο ξνή θνληά ζηνλ
ππζκέλα δελ επηηξέπεη ηελ ηαμηλόκεζε ησλ απνηηζέκελσλ θόθθσλ. Τέινο ηα πειαγηθά ηδήκαηα απεηθνλίδνληαη
ζην θπθιηθό πεδίν, θνληά ζηελ αξρή ησλ αμόλσλ, καθξηά από ηε γξακκή C=M. Έλα πειαγηθό αηώξεκα
ζπγθξνηείηαη από θόθθνπο κεγέζνπο κηθξόηεξνπ από 30κm-40κm.
10000
ΓΙΑΓΡΑΜΜΑ CM
(Passega, 1957) N
P O Σρήκα 6.3: Τν δηάγξακκα θαηά
1000 Passega(1957, 1964).
NO: θύιηζε.
Q OP: θύιηζε θαη αηώξεζε.
Φι 1 (μm)
pelag.
10
1 10 100 1000
Διάμεσος (μm)
Τα πεδία πνπ θαζόξηζαλ θαη νη παξαηεξήζεηο πνπ έθαλαλ επ‘ απηώλ ν Καξθάλαο (2006) γηα δείγκαηα πνπ
αλαιύζεθαλ από ηδήκαηα ηεο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ θαη από δείγκαηα ηεο θνίηεο ηνπ πνηακνύ
(επηθαλεηαθή θαη ππνεπηθαλεηαθή δεηγκαηνιεςία) ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ εμαγσγή ζπκπεξαζκάησλ όζν
αθνξά ηνλ θαζνξηζκό ησλ ππνπεξηβαιιόλησλ απόζεζεο ησλ πιηθώλ ηεο ηνκήο. Γηα πιεζηέζηεξε εξκελεία
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των Ιζημάτων της τομής Μπράλοσ 46
πξνο ηηο πξαγκαηηθέο ζπλζήθεο ηδεκαηνγέλεζεο πξαγκαηνπνηήζεθε ζύγθξηζε ησλ δηαγξακκάησλ θαη κε
δηαγξάκκαηα γλσζηώλ ππνπεξηβαιιόλησλ. Σην ζρήκα 6.4 απεηθνλίδεηαη ην ζύλνιν ησλ δεηγκάησλ ηεο
νγθνκεηξηθήο δεηγκαηνιεςίαο ηεο θνίηεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ. Σην ζρήκα 6.5 απεηθνλίδνληαη όια ηα
δείγκαηα ηεο ηνκήο Μπξάινπ ζε δηάγξακκα CM.
1000000
κοίηηρ ηος Βοιωηικού Κηθιζού
100000 Β
Σρήκα 6.4: Απεηθόληζε ζεκείσλ δεηγκάησλ
νγθνκεηξηθήο δεηγκαηνιεςίαο ηεο θνίηεο ηνπ
Γ
1000
C=M
100
10
1000000
100000
10000
Σρήκα 6.5: Απεηθόληζε ησλ ζεκείσλ ησλ
Φι 1 (μm)
CM.
1000
C=M
100
6.4. Περιγραθή και περιβάλλονηα απόθεζης ηης ηομής ζηην περιοχή Μπράλος Φθιώηιδας.
6.4.1. Περιγραθή ηης ηομής.
Τν αλώηεξν ζεκείν ηεο ηνκήο βξίζθεηαη ζε απόιπην πςόκεηξν +537m θαη ζε κηθξή απόζηαζε αλαηνιηθά ηεο
Π.Δ.Ο. Αζελώλ Λακίαο (θεθ.1). Οη ζπληεηαγκέλεο ηεο θνξπθήο ηεο ηνκήο είλαη 220 28´ 03,05΄΄ αλαηνιηθά θαη
380 43΄ 32,43΄΄ βόξεηα. Τν ύςνο ηεο ηνκήο, πνπ κειεηήζεθε αλέξρεηαη ζε 11m πεξίπνπ. Η ιηζνζηξσκαην-
γξαθηθή ζηήιε, πνπ απεηθνλίδεηαη ζηνλ εθηόο θεηκέλνπ ράξηε απνηειείηαη από έμη (6) ιηζνθάζεηο, νη νπνίεο
πεξηγξάθνληαη ακέζσο παξαθάησ από ηε βάζε πξνο ηελ νξνθή ηεο ζηήιεο.
6.4.1.1. Περιγραθή ηων ζηρωμάηων ηης 6ης λιθοθάζης (1089cm-423cm).
Η έθηε ιηζνθάζε απνηειεί ηε βάζε ηεο ζηξσκαηνγξαθηθήο ηνκήο, έρεη ζπλνιηθό πάρνο 666cm θαη
πεξηιακβάλεη αθνινπζία ιεπηόθνθθσλ πιηθώλ, πνπ απνηειείηαη από θάησ πξνο ηα πάλσ από ζηξώκαηα
ηιύνο, ακκνύρνπ πεινύ θαη πεινύρνπ άκκνπ. Τα ζηξώκαηα απηά είλαη:
1089cm-1065cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηoθαιί (10YR
6/6) θαη κέηξην θηηξηλνθαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 107, 106). Από ηα δύν απηά δείγκαηα αλαιύζεθε
θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 107 ζην νπνίν ε δηάκεζνο είλαη Md= -0,57θ θαη ν αξηζκεηηθόο κέζνο είλαη Mz= -
0,57θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο είλαη ζi= 3,71θ (δείγκα 107) θαη ραξαθηεξίδεη ηδήκαηα πνιύ θησρήο
ηαμηζέηεζεο, ελώ ε θνθθνκεηξηθή θακπύιε ηνπ δείγκαηνο είλαη ζπκκεηξηθή (Ski= 0,02) θαη κεζόθπξηε (KG=
1,03). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δείγκαηα 107 θαη 106 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ
νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 15,58% κέρξη 16,92% θαη από 2,63% κέρξη 2,95% αληίζηνηρα.
1065cm -1035cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR
6/6) θαη γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκαηα 105 -101). Mειεηήζεθαλ θνθθνκεηξηθά ηα δείγκαηα 104,
103, 102 ζηα νπνία ε κέζε ηηκή ηεο δηακέζνπ είλαη Md= 4,48θ ελώ ην εύξνο ησλ ηηκώλ ηεο είλαη από 4,09θ
έσο 4,65θ. Η κέζε ηηκή ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ είλαη Mz= 4,55θ ελώ ν ίδηνο θπκαίλεηαη από 4,33θ έσο 4,83θ.
Η ζηαζεξή απόθιηζε (ζi) θπκαίλεηαη από 2,13θ κέρξη 3,21θ θαη ραξαθηεξίδεη έηζη ηδήκαηα πνιύ θησρήο
ηαμηζέηεζεο, ελώ νη θνθθνκεηξηθέο θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ ραξαθηεξίδνληαη είηε σο ζπκκεηξηθέο είηε σο
έρνπζεο ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski=-0,08 – 0,21) ελώ δείρλνπλ λα είλαη κεζόθπξηεο έσο ιεπηόθπξηεο (KG=1,07–
1,42). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δείγκαηα από 105 κέρξη101 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ
νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) πνηθίιιεη από 11,54% κέρξη16,70% θαη από 3,47% κέρξη 5,85% αληίζηνηρα.
1035cm -1027cm: Πεινύρos άκκνο πνπ κε ρξώκα ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR 6/6) (δείγκα 100). Η
ηηκή ηεο δηακέζνπ ηνπ δείγκαηνο είλαη Md= 3,89θ θαη ε ηηκή ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= 4,15θ. Η ηηκή ηεο
ζηαζεξήο απόθιηζεο είλαη ζi=2,80θ ραξαθηεξίδνληαο έηζη ηα ηδήκαηα ηνπ ζηξώκαηνο απηνύ πνιύ θησρήο
ηαμηζέηεζεο, ελώ ε θακπύιε ηνπ δείγκαηνο παξνπζηάδεη ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,26) θαη είλαη ιεπηόθπξηε
(KG= 1,46). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζην δείγκα 100 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ
άλζξαθα (Corg) είλαη 13,92% θαη 2,58% αληίζηνηρα.
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 48
1027cm-1010cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR
6/6) θαη κέηξην θηηξηλνθαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 99, 98). Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 98. Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ είλαη Md= 4,09θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= 4,22θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο είλαη
ζi=1,99θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο παξνπζηάδεη ζεηηθή
αζπκκεηξία (Ski= 0,26) θαη είλαη πνιύ ιεπηόθπξηε (KG= 1,66). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δείγκαηα 99 θαη
98 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 11,34% κέρξη
18,87% θαη από 1,27% κέρξη 3,99% αληίζηνηρα.
1010cm-980cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR 6/6)
θαη κέηξην θηηξηλνθαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 97, 96, 95). Αλαιύζεθαλ θνθθνκεηξηθά ηα δείγκαηα 97 θαη 95. Η
κέζε ηηκή ηεο δηακέζνπ είλαη Md= 3,8θ ελώ απηή θπκαίλεηαη από 3,69θ –3,91θ. Η ηηκή ηνπ αξηζκεηηθνύ
κέζνπ (Mz) θπκαίλεηαη από 3,81θ – 4,15θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) θπκαίλεηαη από 2,30θ κέρξη
2,56θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Οη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ παξνπζηάδνπλ ζεηηθή
αζπκκεηξία [ Ski= 0,25 (δείγκα 97) θαη Ski= 0,30 (δείγκα 95)] θαη είλαη πνιύ ιεπηόθπξηεο [KG= 1,69(δείγκα 97)
θαη KG= 1,67(δείγκα 95) ]. Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δείγκαηα 97, 96 θαη 95 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ
(CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 12,98% κέρξη15,22% θαη από 2,30% κέρξη
3,06% αληίζηνηρα.
980cm-955cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR 6/6)
θαη κέηξην θηηξηλνθαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 94, 93). Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά κόλν ην δείγκα 94. Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ είλαη Md= 4,78θ θαη ε ηηκή ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ είλαη Mz= 5,17θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο
είλαη ζi= 2,12θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο έρεη πνιύ
ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,44) θαη είλαη πνιύ ιεπηόθπξηε (KG=1,72). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δείγκαηα
94 θαη 93 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 13,40%
κέρξη 16,47% θαη από 2,74% κέρξη 4,37% αληίζηνηρα.
955cm-947cm: Ακκνύρνο πειόο ρξώκαηνο γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκα 92). Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ ηνπ δείγκαηνο είλαη Md= 4,26θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= 4,51θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο
απόθιηζεο είλαη ζi= 2,28θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο έρεη
πνιύ ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,33) θαη είλαη πνιύ ιεπηόθπξηε (KG= 1.66). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζην
δείγκα 92 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 13,80% θαη 2,98%
αληίζηνηρα.
947cm-939cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα κέηξην θηηξηλνθαθέ (10YR 5/4) (δείγκα 91). Η ηηκή ηεο δηακέζνπ
ηνπ δείγκαηνο είλαη Md= -0,82θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= -0,82θ επίζεο. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 49
απόθιηζεο είλαη ζi= 4,91θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκα-
ηνο είλαη ζπκκεηξηθή (Ski= -0,01) θαη κεζόθπξηε (KG= 0,98). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζην δείγκα 91 ηνπ
αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 31,23% θαη 1,29% αληίζηνηρα.
939cm-931cm: Ακκνύρνο πειόο ρξώκαηνο γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκα 90). ). Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ ηνπ δείγκαηνο είλαη Md= 4,16θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= 4,30. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο από-
θιηζεο (ζi) είλαη 2,10θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο
παξνπζηάδεη ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,29) θαη είλαη πνιύ ιεπηόθπξηε (KG= 1,75). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή
ζην δείγκα 90 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 13,49% θαη
2,39% αληίζηνηρα.
931cm-926cm: Πεινύρoο άκκνο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR 6/6)
θαη γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκα 89). Η ηηκή ηεο δηακέζνπ ηνπ δείγκαηνο είλαη Md= 4,01θ θαη ηνπ
αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= 4,25. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο είλαη ζi= 3,10θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ
θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο παξνπζηάδεη ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,20) θαη είλαη
ιεπηόθπξηε (KG=1,32). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζην δείγκα 89 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ
νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 14,21% θαη 5,28% αληίζηνηρα.
926cm-907cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR 6/6)
θαη γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκαηα 88, 87). Aλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά κόλν ην δείγκα 87. Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ ηνπ δείγκαηνο είλαη Md= 4,72θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ Mz= 4,97. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο
απόθιηζεο είλαη ζi= 2,53θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο
παξνπζηάδεη ζεηηθή αζπκκεηξία (Sθi=0,26) θαη είλαη ιεπηόθπξηε (KG=1,40). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ηνπ ζην
δείγκα 87 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 16,08% θαη 2,62%
αληίζηνηρα.
907cm-881cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα πνπ θπκαίλεηαη κεηαμύ ζθνύξν θηηξηλσπν πνξηνθαιί (10YR 6/6)
θαη γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκαηα 86, 85). Η κέζε ηηκή ηεο δηακέζνπ(Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ
κέζνπ (Mz) ησλ δεηγκάησλ είλαη 3,96θ θαη 4,11θ αληίζηνηρα. Οη ηηκέο ηεο δηακέζνπ θπκαίλνληαη από 3,94θ
κέρξη 3,98θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ από 4,10θ κέρξη 4,11θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi)
θπκαίλεηαη από 2,37θ κέρξη 2,48θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Οη θακπύιεο ησλ
δεηγκάησλ παξνπζηάδνπλ ζεηηθή αζπκκεηξία [(Ski= 0,19 (δείγκα 86), Ski= 0,22 (δείγκα 85)] θαη είλαη ιεπηό-
θπξηεο (KG= 1,31(δείγκα 86),KG=1,48(δείγκα 85)]. Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δύν δείγκαηα 86, 85 ηνπ
αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 16,24% κέρξη 17,32% θαη
από 2,47% κέρξη 2,74% αληίζηνηρα.
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 50
881cm-857cm: Ακκνύρνο πειόο ρξώκαηνο γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) (δείγκαηα 84, 83, 82).
Aλαιύζεθαλ θνθθνκεηξηθά ηα δείγκαηα 84 θαη 82. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Μd) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz)
ησλ αλαιπζέλησλ δεηγκάησλ θπκαίλεηαη από 6,25θ έσο 7,49θ θαη 6,60θ έσο 7,24θ αληίζηνηρα ελώ ε κέζε
ηηκή ησλ είλαη: Md= 6,87θ θαη Mz= 6,92θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) θπκαίλεηαη από 3,05θ κέρξη
4,07θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο έσο ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Οη θακπύιεο ησλ
δεηγκάησλ παξνπζηάδνπλ από πνιύ αξλεηηθή αζπκκεηξία (Ski= -0,17) έσο ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,21) θαη
είλαη από ιεπηόθπξηεο (KG= 1,11) έσο πνιύ ιεπηόθπξηεο (KG=1,61). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα ηξία
δείγκαηα 84, 83, 82 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από
14,50% κέρξη 22,61% θαη από 4,33% κέρξη 7,81% αληίζηνηρα.
857cm-820cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηνθαιί (10YR 6/6)(δείγκαηα 81, 80, 79).
Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 80. Οη ηηκέο ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη ίζεο
κε 2,26θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο ραξαθηεξίδεη ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηλόκεζεο (ζi= 2,67θ). Η
θακπύιε ηνπ δείγκαηνο παξνπζηάδεη ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,11) θαη είλαη ιεπηόθπξηε (KG= 1,29). Η
πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα ηξία δείγκαηα 81, 80, 79 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ
άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 14,55% κέρξη 17,21% θαη από 1,99% κέρξη 3,33% αληίζηνηρα.
820cm-732cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR 7/4) κέρξη ζθνύξν θηηξηλσπό
πνξηνθαιί (10YR 6/6) (δείγκαηα 78 -73). Αλαιύζεθαλ θνθθνκεηξηθά ηα δείγκαηα 78 θαη 74. Η κέζε ηηκή ηεο
δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 4,51θ θαη 4,60θ αληίζηνηρα. Η δηάκεζνο θπκαίλεηαη (Md)
από 4,13θ κέρξη 4,88θ θαη ν αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) από 4,30θ κέρξη 4,90θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο
(ζi) ραξαθηεξίδεη ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηλόκεζεο θαη θπκαίλεηαη από 2,25θ κέρξη 3,12θ. Οη θακπύιεο ησλ
δεηγκάησλ δείρλνπλ από ζπκκεηξηθή (Ski= 0,08) έσο ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,15) θαη είλαη ιεπηόθπξηεο
(KG= 1,15). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα έμη δείγκαηα (78-73) ηνπ αλζξαθηθνύ αζβε-ζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ
νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 16,77% κέρξη 23,32% θαη από 2,84% κέρξη 7,06% αληίζηνηρα.
732cm-635cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα κέηξην θηηξηλνθαθέ (10YR 5/4) κέρξη γθξηδσπό πνξηoθαιί (10YR
7/4) (δείγκαηα 72 - 66). Αλαιύζεθαλ θνθθνκεηξηθά ηα δείγκαηα 72, 69 θαη 66. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη
ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) ησλ αλαιπζέλησλ δεηγκάησλ θπκαίλεηαη από 5,56θ – 5,85θ θαη 4,72θ – 5,91θ
αληίζηνηρα. Η κέζε ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ(Mz) είλαη 5,72θ θαη 5,35θ αληίζηνηρα.
Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) πνηθίιιεη από 2,01θ κέρξη 4,42θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο
έσο ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Οη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ δείρλνπλ από πνιύ αξλεηηθή (Ski= -0,31)
έσο ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,15) θαη είλαη ιεπηόθπξηεο (KG= 1,13 – KG=1,47). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα
νθηώ δείγκαηα (72-66) ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαλη-θνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη
από 15,31% κέρξη 41,09% θαη από 0,2593% κέρξη 4,9240% αληίζηνηρα.
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 51
635cm-616cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα από θαηό θηηξηλσπό ξνδ (5YR 7/2) κέρξη γθξηδσπό πνξηoθαιί
(10YR 7/4) (δείγκαηα 65, 64). Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 65. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ
αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 2,59θ θαη 2,70θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) είλαη 3,73θ
ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο είλαη ζπκκεηξηθή (Ski= 0,03)
θαη κεζόθπξηε (KG= 1,00). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δύν δείγκαηα 65, 64 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ
(CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 35,91% κέρξη 45,06% θαη από 0,85% κέρξη
1,20% αληίζηνηρα.
616cm-597cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) κέρξη κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ
(10YR 5/4) (δείγκαηα 63, 62). Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 63. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ
αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 1,80θ θαη 2,02θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) είλαη 5,52θ
ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο είλαη ζπκκεηξηθή (Ski=
0,06) θαη κεζόθπξηε (KG= 1,04). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δύν δείγκαηα 63,62 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ
(CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 21,57% κέρξη 55,87% θαη από 1,05% κέρξη
1,42% αληίζηνηρα.
597cm-586cm: Ακκνύρνο πειόο ρξώκαηνο ζθνύξν θηηξηλσπό θαθέ (10YR 4/2) (δείγκα 61). Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 7,08θ θαη 6,42θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο από-
θιηζεο (ζi) είλαη 4,10θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο
ραξαθηεξίδεηαη από πνιύ αξλεηηθή αζπκκεηξία (Ski=-0,31) θαη είλαη πνιύ ιεπηόθπξηε (KG=2,10). Η πνζν-
ζηηαία ζπκκεηνρή ζην δείγκα 61 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη
40,67% θαη 1,79% αληίζηνηρα.
586cm-565cm: Ακκνύρνο πειόο ρξώκαηνο θαηό θηηξηλσπό ξνδ (5YR 7/2) (δείγκα 60) κε ιεηκσληηηθέο θειίδεο
ρξώκαηνο ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηoθαιί (10YR 6/6). Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ
(Mz) είλαη 5,11θ θαη 5,38θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) είλαη 2,11θ ραξαθηεξίδνληαο
ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο ραξαθηεξίδεηαη από ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski=
0,26) θαη είλαη ιεπηόθπξηε (KG= 1,21). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζην δείγκα 60 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ
(CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 24,01% θαη 2,21% αληίζηνηρα.
565cm-552cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) (δείγκα 59). Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη -5,52θ θαη -5,53θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο από-
θιηζεο (ζi) είλαη 9,08θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο
είλαη ζπκκεηξηθή (Ski=-0,05) θαη είλαη κεζόθπξηε (KG= 0,91). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζην δείγκα 59 ηνπ
αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) είλαη 60,12% θαη 0,41% αληίζηνηρα.
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 52
552cm-535cm: Πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα θαηό θηηξηλσπό ξνδ (5YR 7/2) (δείγκαηα 58, 57). Αλαιύζεθε
θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 58. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 3,68θ θαη 3,61θ
αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) είλαη 4,53θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα ππεξβνιηθά θησρήο
ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο είλαη ζπκκεηξηθή (Ski= 0,00 )θαη είλαη κεζόθπξηε (KG= 1,05). Η
πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δύν δείγκαηα 58, 57 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ
άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 10,31% κέρξη 28,07% θαη από 1,80% κέρξη 2,96% αληίζηνηρα.
535cm-511cm: Ακκνύρνο ηιύο κε ρξώκα θαηό θηηξηλσπό ξνδ (5YR 7/2) (δείγκαηα 56,55). Αλαιύζεθε
θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 56. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 5,11θ θαη 5,35θ
αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) είλαη 3,38θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέ-
ηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο ραξαθηεξίδεηαη από ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski=0,16)θαη είλαη ιεπηόθπξηε (KG=
1,12). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δύν δείγκαηα 56,55 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ
νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 6,90% κέρξη 38,97% θαη από 1,82%-2,04% αληίζηνηρα.
511cm-489cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ (10YR 5/4) κε επηθάλεηεο δηάβξσζεο
(δείγκαηα 54, 53). Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 54. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ
κέζνπ (Mz) είλαη 4,57θ θαη 4,90θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi=) είλαη 3,17θ
ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο ραξαθηεξίδεηαη από ζεηηθή
αζπκκεηξία (Ski= 0,21) θαη είλαη ιεπηόθπξηε (KG= 1,18). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα δύν δείγκαηα 54, 53
ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 7,19% κέρξη 8,09%
θαη από 2,62% κέρξη 2,67% αληίζηνηρα.
489cm-464cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα από σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) κέρξη κέηξηα θηηξηλσπό
θαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 52, 51, 50). Αλαιύζεθαλ θνθθνκεηξηθά ηα δείγκαηα 51 θαη 50. Η ηηκή ηεο δηακέζνπ
(Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) ησλ αλαιπζέλησλ δεηγκάησλ θπκαίλεηαη από 5,21θ κέρξη 5,31θ θαη
από 5,60θ κέρξη 5,64θ αληίζηνηρα. Η κέζε ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) είλαη 5,26θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ
(Mz) 5,62θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) πνηθίιιεη από 3,18θ κέρξη 3,47θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα
πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Οη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ ραξαθηεξίδνληαη από ζεηηθή αζπκκεηξία [Ski= 0,18
(δείγκα 51),Ski= 0,24 (δείγκα 50)] θαη είλαη κεζόθπξηεο [KG= 1,06 (δείγκα 51),KG=1,10 (δείγκα 50)]. Η
πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα ηξία δείγκαηα 52, 51, 50 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ
άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 5,57% κέρξη 6,00% θαη από 2,07% κέρξη 2,36% αληίζηνηρα.
464cm-441cm: Ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα θαηό θηηξηλσπό ξνδ (5YR 7/2) κε ιεθέδεο ιεηκσληηηθήο ώρξαο,
ρξώκαηνο ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηoθαιί (10YR 6/6) (δείγκαηα 49, 48, 47). Η ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 53
αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) ησλ ηξηώλ αλαιπζέλησλ δεηγκάησλ θπκαίλεηαη από 4,04θ κέρξη 6,26θ θαη από
4,19θ κέρξη 5,70θ αληίζηνηρα. Η κέζε ηηκή ηεο δηακέζνπ (Md) είλαη 5,3θ θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz)
5,05θ. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο απόθιηζεο (ζi) πνηθίιιεη από 2,30θ κέρξη 5,21θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ
θησρήο έσο ππεξβνιηθά θησρήο ηαμηζέηεζεο. Οη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ ραξαθηεξίδνληαη από αξλεηηθή έσο
ζεηηθή αζπκκεηξία [Ski= -0,29 (δείγκα 48),Ski= 0,15 (δείγκα 47),Ski=0.11 (δείγκα 49)] θαη είλαη ιεπηόθπξηεο
[KG=1,11 (δείγκα 49),KG=1,19 (δείγκα 48), KG=1,18 (δείγκα 47)]. Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα ηξία δείγκαηα
49, 48, 47 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 22,36%
κέρξη 22,41% θαη από 1,63% κέρξη 2,12% αληίζηνηρα.
441cm-423cm: Ιιύο κε ρξώκα από θαηό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 4/2) έσο γθξη θαθέ (5YR 3/2) (δείγκαηα 46,
45, 44), ζηελ νπνία πεξηέρνληαη θαη θπηηθά ξηδίδηα. Αλαιύζεθε θνθθνκεηξηθά ην δείγκα 45. Η ηηκή ηεο
δηακέζνπ (Md) θαη ηνπ αξηζκεηηθνύ κέζνπ (Mz) είλαη 8,44θ θαη 8,45θ αληίζηνηρα. Η ηηκή ηεο ζηαζεξήο
απόθιηζεο (ζi) είλαη 3,40θ ραξαθηεξίδνληαο ηδήκαηα πνιύ θησρήο ηαμηζέηεζεο. Η θακπύιε ηνπ δείγκαηνο
είλαη ζπκκεηξηθή (Ski= -0,02) θαη πιαηύθπξηε (KG= 0,85). Η πνζνζηηαία ζπκκεηνρή ζηα ηξία δείγκαηα 46,
45, 44 ηνπ αλζξαθηθνύ αζβεζηίνπ (CaCO3) θαη ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα (Corg) θπκαίλεηαη από 9,94% κέρξη
12,47% θαη από 3,44% κέρξη 5,07% αληίζηνηρα.
Αθνινπζεί ε ελαιιαγή ζηξσκάησλ ακκνύρνπ πεινύ θαη πεινύρνπ άκκνπ θαη όπσο θαίλεηαη θαη ζηα δηά-
γξακκαηα ηα πιηθά απηά έρνπλ κεηαθεξζεί είηε κε αηώξεζε είηε θπξίσο κε θύιηζε ελζσκαηώλνληαο ηελ
αηώξεζε θαη έρνπλ απνηεζεί γεληθώο ζε πεξηβάιινλ ρακειήο ελέξγεηαο (πιεκκπξηθό πεδίν) θνληά ζηελ
πνηάκηα θνίηε εθηόο ησλ πεινύρσλ δεηγκάησλ 61, 69 θαη 85, πνπ ε ζέζε ηνπο δειώλεη απνκαθξπζκέλε ζέζε
πεδίνπ πιεκκύξαο. Τα ακκνύρα δείγκαηα 58, 65 θαη 80 έρνπλ κεηαθεξζεί κε αηώξεζε θαη θύιηζε γηαπηό θαη
νη πξνβνιέο ηνπο ζην δηάγξακκα Stewart (ζρ. 6.7) δε ζπκπίπηνπλ κε ην πεδίν αξγήο απόζεζεο ζε ήξεκα
λεξά. Ιζσο εθθξάδνπλ απνζέζεηο “crevasse”. H ηιύο (δείγκα 45), έρεη απνηεζεί σο νκνγελέο αηώξεκα, ζε
ζπλζήθεο πνιιήο ρακειήο ελέξγεηαο.
1000000
100000
10000
Φι 1 (μm)
1000
C=M
100
Στήμα 6.6: Απεικόνιζη ηων ζημείων ηων δειγμάηων ηης 6ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα CM.
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 55
8
ΔΕΙΓΜΑΤΑ
7 6ηρ ΛΙΘΟΦΑΣΗΣ
6
5
Ταξιθέηηζη (θι)
4
3
2
Απγή απόθεζη ζε
ήπεμα νεπά
1 Ποηάμια
δπάζη
Κςμαηική
δπάζη
0
-4 -2 0 2 4 6 8
Διάμεζορ (θι)
Στήμα 6.7: Απεικόνιζη ηων ζημείων ηων δειγμάηων ηης 6ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα Stewart (1958).
397cm-360cm: Χαιίθη, κηθξήο ζπλεθηηθόηεηαο (δείγκαηα 40 θαη 39), πνπ πεξηέρεη αζβεζηνιηζηθέο, θεξαην-
ιηζηθέο θαη ςακκηηηθέο θξνθάιεο, ζηξνγγπιέο έσο ππνζηξόγγπιεο, δηζθνεηδείο έσο ζθαηξηθέο.
360cm-333cm: Σπλεθηηθό θξνθαινπαγέο, (δείγκαηα 38 θαη 37), πνπ πεξηέρεη αζβεζηνιηζηθέο, θεξαηνιηζηθέο
θαη ςακκηηηθέο θξνθάιεο, ζηξνγγπιέο έσο ππνζηξόγγπιεο, δηζθνεηδείο έσο ζθαηξηθέο.
Τν ρξώκα όισλ ησλ ζηξσκάησλ είλαη σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2). Ο αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) ησλ
αλαιπζέλησλ δεηγκάησλ (δείγκαηα 39, 40 θαη 43) θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ -3,50θ θαη -3,09θ. Η ζηαζεξή
απόθιηζε δείρλεη πνιύ θησρή ηαμηλόκεζε γηα ηα δείγκαηα 39 (ζi=2,31) θαη 40 (ζi=2,15) έσο θησρή γηα ην
δείγκα 43 (ζi=1,97). Όιεο νη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ δείρλνπλ πνιύ ζεηηθή αζπκκεηξία (Ski= 0,49 έσο
Ski=0,61), ελώ νη θακπύιεο ηνπο είλαη όιεο ιεπηόθπξηεο (KG = 1,14 έσο KG = 1,19).
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 56
1000000
10000
Φι 1 (μm)
1000
C=M
100
10
1 10 100 1000 10000 100000
Διάμεσος (μm)
Στήμα 6.8: Απεικόνιζη ηων ζημείων ηων δειγμάηων ηης 5ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα CM.
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 57
8
ΔΕΙΓΜΑΤΑ
7 5ηρ ΛΙΘΟΦΑΣΗΣ
5
Ταξιθέηηζη (θι)
2
Απγή απόθεζη ζε
ήπεμα νεπά
1 Ποηάμια
δπάζη
Κςμαηική
δπάζη
0
-4 -2 0 2 4 6 8
Διάμεζορ (θι)
Στήμα 6.9: Απεικόνιζη ηων ζημείων ηων δειγμάηων ηης 5ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα Stewart (1958).
333cm-321cm: ακκνύρνο πειόο. Τν ρξώκα κεηαβάιιεηαη από θάησ πξνο ηα πάλσ από σρξό θηηξηλσπό
θαθέ (10YR6/2) κέρξη αλνηθηό θαθέ ( 5YR6/4) ζε σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) κέρξη κέηξηα θηηξηλσπό
θαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 36, 35 θαη 34). Σην κέζνλ πεξίπνπ ηνπ ζηξώκαηνο εκθαλίδνληαη επηθάλεηεο ιεηκσ-
ληηηθήο ώρξαο κε ρξώκα ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηoθαιί (10YR 6/6). Η αλάιπζε ησλ δεηγκάησλ θαη ε έδεημε όηη
ν αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 4,62θ (δείγκα 34) θαη 4,89θ (δείγκα 36), κε ην
θνθθνκεηξηθό κέγεζνο λα απμάλεηαη πξνο ηα πάλσ. Η ζηαζεξή απόθιηζε δείρλεη πνιύ θησρή ηαμηλόκεζε
{(ζi=3,49, δείγκα 34), θαη (ζi=3,16, δείγκα 36)}. Οη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ είλαη ζπκκεηξηθέο (Ski=
0,04,δείγκα 34 θαη Ski=0,06, δείγκα 36) θαη ηνπ κελ δείγκαηνο 34 ε θακπύιε είλαη κεζόθπξηε (KG = 1,08) ηνπ
δε δείγκαηνο 36 είλαη ιεπηόθπξηε (KG = 1,15). Τν αλζξαθηθό αζβέζηην κεηώλεηαη πξνο ηα πάλσ από ηελ ηηκή
52,85% (δείγκα 36) ζηελ ηηκή 41,11% (δείγκα 34). Τν νξγαληθό πιηθό θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 0,82%
(δείγκα 36) έσο 1,33% (δείγκα 35).
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 58
321cm-317cm: πεινύρνο άκκνο, κε ρξώκα κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ (10YR 5/4) κέρξη σρξό θηηξηλσπό θαθέ
(10YR 6/2) (δείγκα 33). Η αλάιπζε ηνπ δείγκαηνο έδεημε όηη ν αξηζκεηηθόο (Mz) κέζνο είλαη -1,66θ, ε ζηαζεξή
ηνπ απόθιηζε δείρλεη ππεξβνιηθά θησρή ηαμηζέηεζε (ζi=6,41) θαη ε θακπύιε ηεο είλαη ζπκκεηξηθή (Ski= 0,00)
θαη κεζόθπξηε (KG = 1,00).
317cm-308cm: Ακκνύρν ραιίθη, κεηξίσο ζπλεθηηθό, κε ρξώκα κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ (10YR 5/4) κε απνρξώ-
ζεηο ιεηκσληηηθήο ώρξαο ζθνύξν θηηξηλσπό πνξηoθαιί (10YR 6/6). Μηθξέο θξνθάιεο θπξίσο αζβεζηνιηζηθήο
ζύζηαζεο, δηζθνεηδείο θαη ξαβδόκνξθεο (δείγκα 32).
1000000
10000
Φι 1 (μm)
1000
C=M
100
10
1 10 100 1000 10000 100000
Διάμεσος (μm)
Στήμα 6.10: Απεικόνιζη ηων ζημείων ηων δειγμάηων ηης 4ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα CM
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 59
8
ΔΕΙΓΜΑΤΑ
7 4ηρ ΛΙΘΟΦΑΣΗΣ
5
Ταξιθέηηζη (θι)
4
3
2
Απγή απόθεζη ζε
ήπεμα νεπά
1 Ποηάμια
δπάζη
Κςμαηική
δπάζη
0
-4 -2 0 2 4 6 8
Διάμεζορ (θι)
Στήμα 6.11: Απεικόνιζη ηων ζημείων ηων δειγμάηων ηης 4ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα Stewart (1958).
Η ηξίηε ιηζνθάζε έρεη πάρνο 188cm (308cm έσο 120cm) θαη πεξηιακβάλεη ελαιιαγέο ζηξσκάησλ πεινύρνπ
άκκνπ, κάξγαο θαη ακκνύρνπ πεινύ:
308cm-281cm: πεινύρoο άκκνο κε ρξώκα κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ (10YR 5/4) (δείγκαηα 31, 30 θαη 29). Σηε
βάζε ηνπ ζηξώκαηνο εκθαλίδνληαη επηθάλεηεο ιεηκσληηηθήο ώρξαο ρξώκαηνο ζθνύξν θηηξηλνπνξηoθαιί (10YR
6/6). Η αλάιπζε ησλ δεηγκάησλ έδεημε όηη ν αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 1,43θ
(δείγκα 29) θαη 2,27θ (δείγκα 31), απμαλόκελν πξνο ηα πάλσ. Η ζηαζεξή απόθιηζε δείρλεη ππεξβνιηθά
θησρή ηαμηζέηεζε γηα όια ηα δείγκαηα [ζi=5,31 (δείγκα 29), ζi=4,39 (δείγκα 31)]. Οη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ
είλαη ζπκκεηξηθέο [Ski= -0,03 (δείγκα 29), -0,01 (δείγκα 31)] θαη κεζόθπξηεο [KG = 0,97(δείγκα 29), 1,00
(δείγκα 31)]. Σηε βάζε ηνπ ην ζηξώκα δείρλεη πεξηζζόηεξν αδξόθνθθν.
281cm-276cm: ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) κέρξη ζθνύξν θηηξηλσπό θαθέ
(10YR 4/2) (δείγκα 28). Η αλάιπζε ηνπ δείγκαηνο 28 έδεημε όηη ν αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) είλαη 4,96θ, ε
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 60
ζηαζεξή ηνπ απόθιηζε δείρλεη πνιύ θησρή ηαμηζέηεζε (ζi=3,73) θαη ε θνθθνκεηξηθή θακπύιε ηνπ είλαη
ζπκκεηξηθή (Ski= -0,05) θαη κεζόθπξηε (KG = 1,09).
276cm-232cm: πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) κέρξη θαηό θηηξηλσπό ξόδ (5YR
7/2) κε επηθάλεηεο θαη ιεθέδεο ιεηκσληηηθήο ώρξαο κε ρξώκα ζθνύξν θηηξηλνπνξηoθαιί (10YR 6/6) (δείγκαηα
27, 26, 25 θαη 24). Η αλάιπζε ησλ δεηγκάησλ 27, 25, 24 έδεημε όηη ν αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) θπκαίλεηαη
κεηαμύ ησλ ηηκώλ 1,00θ (δείγκα 24) θαη 0,38θ (δείγκα 27) δηακέζνπ ηεο ηηκήο 0,42 (δείγκα 25) κεηνύκελνο
πξνο ηα πάλσ. Η ζηαζεξή απόθιηζε δείρλεη ππεξβνιηθά θησρή ηαμηζέηεζε γηα όια ηα αλαιπζέληα δείγκαηα
[(ζi=5,17, δείγκα 24), (ζi=5,66, δείγκα 25) θαη (ζi=4,57, δείγκα 27)]. Όιεο νη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ είλαη
ζπκκεηξηθέο [Ski= - 0,07(δείγκα 25), 0,00(δείγκαηα 27θαη24)] θαη κεζόθπξηεο [KG = 0,99( δείγκα 27),0,90(
δείγκα 25), 0,98 (δείγκα 24)].
232cm-223cm: πεινύρνο άκκνο, κε ρξώκα κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ (10YR 5/4) κε θπηηθά ξηδίδηα. Η
θνθθνκεηξηθή αλάιπζε ηνπ δείγκαηνο 22 έδεημε όηη ν αξηζκεηηθόο (Mz) κέζνο είλαη 2,13θ, ε ζηαζεξή ηνπ
απόθιηζε δείρλεη ππεξβνιηθά θησρή ηαμηζέηεζε (ζi=4,20) θαη ε θνθθνκεηξηθή θακπύιε ηνπ είλαη ζπκκεηξηθή
(Ski=0,01) θαη κεζόθπξηε (KG = 1).
223cm-187cm: πεινύρνο άκκνο κε ρξώκα γθξη θίηξηλν (10YR 7/4) κε απνρξώζεηο σρξό θηηξηλσπό θαθέ
(10YR 6/2) (δείγκαηα 22-16). Από ην ζηξώκα απηό θνθθνκεηξήζεθαλ ηα δείγκαηα 17, 19 θαη 21. Η αλάιπζε
ησλ δεηγκάησλ απηώλ έδεημε όηη ν αξηζκεηηθόο κέζνο (Mz) θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 4,00θ (δείγκα 21) θαη
0,49θ (δείγκα 17) δηακέζνπ ηεο ηηκήο 1,3θ (δείγκα 19) απμαλόκελνο πξνο ηα πάλσ. Η ζηαζεξή απόθιηζε
δείρλεη ππεξβνιηθά θησρή ηαμηζέηεζε γηα όια ηα αλαιπζέληα δείγκαηα [(ζi=4,29, δείγκα 21), (ζi=4,13, δείγκα
19) θαη (ζi=4,02, δείγκα 17)]. Όιεο νη θακπύιεο ησλ δεηγκάησλ είλαη ζπκκεηξηθέο [Ski= 0,02(δείγκα 21),
0,03(δείγκα 19), 0,11(δείγκα 17)] θαη κεζόθπξηεο [KG = 1,04( δείγκα 21),0,99( δείγκα 17)] ή πνιύ ιεπηόθπξηεο
[ΚG=2,19 (δείγκα 19)].
187cm-179cm: ζπκπαγήο κάξγα κε ρξώκα σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2). Σην θαηώηεξν ηκήκα
εκθαλίδνληαη ιεθέδεο ιεηκσληηηθήο ώρξαο κε ρξώκα ζθνύξν θηηξηλνπνξηoθαιί (10YR 6/6) (δείγκαηα 15, 14).
179cm-140cm: ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα σρξό θαθέ (5 YR 5/2) κε θπηηθά ξηδίδηα θαη ιεθέδεο ιεηκσληηηθήο
ώρξαο κε ρξώκα ζθνύξν θηηξηλνπνξηoθαιί 10YR 6/6 (δείγκαηα 13-10).
140cm-136cm: ζπκπαγήο κάξγα κε ρξώκα σρξό θηηξηλσπό θαθέ (10YR 6/2) (δείγκα 9).
136cm-120cm: ακκνύρνο πειόο κε ρξώκα κέηξηα θηηξηλσπό θαθέ (10YR 5/4) κε θπηηθά ξηδίδηα θαη ιεθέδεο
ιεηκσληηηθήο ώρξαο (δείγκαηα 8, 7 θαη 6).
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 61
Τν αλζξαθηθό αζβέζηην ζηα ζηξώκαηα ηεο 3εο ιηζνθάζεο θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 20,41% (δείγκα 18)
θαη 56,97% (δείγκα 26).
Τν πνζνζηό ηνπ νξγαληθνύ πιηθνύ ησλ δεηγκάησλ ηεο 3εο ιηζνθάζεο θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 0,65%
(δείγκα 9) θαη 3,32% (δείγκα 6).
1000000
100000
10000
Φι 1 (μm)
1000
C=M
100
Η κειέηε ηνπ CM δηαγξάκκαηνο (ζρ. 6.12) θαη ηνπ δηαγξάκκαηνο Stewart (ζρ. 6.13) δείρλεη όηη ηα
πεινύρα θαη ακκνύρα πιηθά ηεο 3εο ιηζνθάζεο έρνπλ κεηαθεξζεί είηε θπξίσο κε αηώξεζε είηε θπξίσο
κε θύ-ιηζε ελώ ην δηάγξακκα θαηά Stewart απνηπγράλεη λα δώζεη πιεξνθνξίεο γύξσ από ην
πδξαπιηθό θαζε-ζηώο ηεο θάζεο. Η θάζε απηή ζην θαηώηεξν ηκήκα ηεο ζπλίζηαηαη από ζηξώκαηα
πεινύρνπ άκκνπ πνπ δείρλνπλ θαλνληθή ή αλάζηξνθε δηαβαζκηζκέλε ζηξώζε κε πνιύ άζρεκε κέρξη
ππεξβνιηθά άζρεκε ηαμηζέηεζε θαη νη θνθθνκεηξηθέο θακπύιεο ηνπ ακκνύρνπ πεινύ είλαη ζπκκεηξηθέο
θαη κεζόθπξηεο. Με βάζε ηνπο παξαπάλσ ραξαθηήξεο θαη σο ππεξθείκελν ζηξσκαηνγξαθηθά ηδεκάησλ
πνπ απνηέζεθαλ εληόο πνηάκηαο αύιαθαο ην θαηώηεξν ηκήκα ζα πξέπεη λα δειώλεη επεηζόδηα
πιεκκπξώλ εληόο ηεο αύιαθαο, όπσο θαη ε πξνεγνύκελε θάζε. Τν αλώηεξν ηκήκα ηεο 3εο ιηζνθάζεο
ζε ιεπηή θιίκαθα ελαιιαγέο ακκνύρνπ πεινύ θαη κάξγαο. Καη ην ηκήκα απηό εθθξάδεη επεηζόδηα
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 62
πιεκκπξώλ εληόο ηεο αύιαθαο κε δηαζηήκαηα έληνλεο μεξαζίαο πνπ δηθαηνινγνύλ ηελ παξνπζία ηεο
κάξγαο.
ΔΕΙΓΜΑΤΑ
7 3ηρ ΛΙΘΟΦΑΣΗΣ
6
5
Ταξιθέηηζη (θι)
4
2
Απγή απόθεζη ζε
ήπεμα νεπά
1 Ποηάμια
δπάζη
Κςμαηική
δπάζη
0
-4 -2 0 2 4 6 8
Διάμεζορ (θι)
Στήμα 6.13: Απεικόνιζη ηων δειγμάηων ηης 3ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα Stewart (1958)
ζπκκεηξηθή (Ski=0,07) θαη είλαη ε κελ θακπύιε ηνπ ακκνύρνπ ραιηθηνύ ηνπ δείγκαηνο 4 πιαηύθπξηε
(KG=0,82) ε δε θακπύιε ηνπ ραιηθηνύ ηνπ δείγκαηνο 5 κεζόθπξηε (KG=0,97).
1000000
10000
Φι 1 (μm)
1000
C=M
100
10
1 10 100 1000 10000 100000
Διάμεσος (μm)
5
Ταξιθέηηζη (θι)
3
2
Απγή απόθεζη ζε
ήπεμα νεπά
1 Ποηάμια
δπάζη
Κςμαηική
δπάζη
0
-4 -2 0 2 4 6 8
Διάμεζορ (θι)
Στήμα 6.15: Απεικόνιζη ηων δειγμάηων ηης 2ης λιθοθάζης ζε διάγραμμα Stewart (1958)
Εικόνα 6.1: Τμήμα ηοσ κροκαλοπαγούς ηης ποηάμιας κοίηης ηης 2ης λιθοθάζης
Κευάλαιο 6: Περιβάλλοντα απόθεσης των σλικών της τομής Μπράλοσ 65
6.4.1.11. Περιγραθή και ερμηνεία ηων ζηρωμάηων ηης 1ης λιθοθάζης (35cm-0cm).
Η πξώηε ιηζνθάζε βξίζθεηαη ζηελ νξνθή ηεο ηνκήο, απνηειεί ηνλ εδαθηθό νξίδνληα, έρεη πάρνο 35cm θαη
πεξηιακβάλεη κηα ιηζνζηξσκαηνγξαθηθή κνλάδα κε ηα εμήο δπν ζηξώκαηα:
35cm-25cm: Ιιύο, κε ρξώκα ζθνηεηλό θαθέ (5YR 5/2) κέρξη κέηξηα θαθέ (5YR 4/4) κε ιηγόηεξε άκκν από
πξηλ θαη αθόκε ζπαληόηεξε εκθάληζε ραιηθηώλ. (Γείγκα 3). Τν αλζξαθηθό αζβέζηην είλαη πεξίπνπ 13,55% θαη
ην νξγαληθό πιηθό 6,55%.
25cm-0cm: Ιιύο κε κηθξό επί ηνηο % πνζνζηό άκκνπ, κε ρξώκα ζθνηεηλό θαθέ( 5YR 5/2) κέρξη κέηξηα θαθέ
(5YR 4/4). Πεξηέρεη θπηηθά ξηδίδηα. Σπαλίσο εκθαλίδνληαη ζηξνγγπιέο έσο ππνζηξόγγπιεο θξνθάιεο, κε κέγη-
ζηε δηάκεηξν 0,7cm. (Γείγκαηα 2 θαη 1). Μαθξνζθνπηθά θαίλεηαη πσο ην θνθθνκεηξηθό κέγεζνο κεηώλεηαη
πξνο ηα πάλσ.
Τν επί ηνηο % πνζνζηό ηνπ νξγαληθνύ άλζξαθα ζην ζηξώκα απηό θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 3,77% θαη
4,24%, κεηνύκελν πξνο ηα πάλσ ελώ ην αλζξαθηθό αζβέζηην θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 12,86% θαη 14,10%
κεηνύκελν πξνο ηα πάλσ επίζεο.
Κευάλαιο 7: Συμπεράσματα 66
7. Συμπεράσματα
Η βηβιηνγξαθηθή κειέηε ηεο επξύηεξεο πεξηνρήο, ε επηηόπηα γεσινγηθή παξαηήξεζε θαη ε ππαίζξηα θαη
εξγαζηεξηαθή έξεπλα ηεο ηνκήο ζηε Θέζε Μπξάινο νδεγνύλ ζηα παξαθάησ ζπκπεξάζκαηα:
Η πεξηνρή κειέηεο βξίζθεηαη ζηα βνξεηνδπηηθά όξηα ηεο πδξνγεσινγηθήο ιεθάλεο ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ
πνηακνύ θαη θνληά ζηελ πδξνθξηηηθή γξακκή ηεο πεξηνρήο Μπξάινπ Φζηώηηδαο. Αλήθεη ζηε ιεθάλε Γξαβηάο
– Μπξάινπ – Ακθίθιεηαο, πνπ ζπληζηά ηνλ άλσ ξνπ ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ πνηακνύ.
Από γεσινγηθή άπνςε ε επξύηεξε πεξηνρή κειέηεο αλήθεη ζηε γεσηεθηνληθή δώλε ηεο Αλαηνιηθήο Ειιάδαο
(Υπνπειαγνληθή), ε νπνία είλαη επσζεκέλε πάλσ ζηε δώλε Παξλαζζνύ-Γθηώλαο θαη πεξηιακβάλεη
αζβεζηόιηζνπο, θεξαηόιηζνπο, εθαηζηίηεο θαη ζύγρξνλα ηδήκαηα.
Από ηε βηβιηνγξαθηθή κειέηε ησλ πδξνγεσινγηθώλ δεδνκέλσλ ηεο πεξηνρήο έξεπλαο πξνθύπηεη όηη ην κέζν
εηήζην ύςνο βξνρνπηώζεσλ ζηε ιεθάλε ηνπ Βνησηηθνύ Κεθηζνύ θπκαίλεηαη κεηαμύ ησλ ηηκώλ 550mm θαη
2200mm. Ο ζπλνιηθόο όγθνο λεξνύ ηνπ άλσ ξνπ, πνπ κεηαθέξεηαη εηεζίσο θαη δηέξρεηαη από ηε γέθπξα
Ληιαίαο είλαη πεξίπνπ 81,5 hm3/έηνο. Τν πδξνγξαθηθό δίθηπν ηεο πεξηνρήο κειέηεο είλαη δελδξηηηθό,
ραξαθηεξηζηηθό ησλ πεηξσκάησλ, πνπ ηελ θαιύπηνπλ. Τν λεξό ηεο πεξηνρήο εκθαλίδεη θαιή έσο
ηθαλνπνηεηηθή πνζηκόηεηα θαη είλαη θαηάιιειν ηόζν γηα νηθηαθή, όζν θαη γηα αδξεπηηθή ρξήζε.
Σύκθσλα κε βηβιηνγξαθηθά ζηνηρεία, πνπ αθνξνύλ ζε γεσκνξθνινγηθέο παξαηεξήζεηο θαη πνπ αλαθέξνληαη
ζηε κνξθή ησλ θιίζεσλ ησλ πξαλώλ, ησλ ξάρεσλ θαη ησλ θνξπθώλ, ηελ επηθξάηεζε ησλ θνηιάδσλ ηύπνπ V
κε νμύιεθην ππζκέλα θαη κε θπξηή δηαηνκή ή ηύπνπ U κε πεπιαηπζκέλν ππζκέλα, ησλ ραξαδξώλ, ησλ
ξεγκαηνγελώλ θνηιάδσλ, ηελ ύπαξμε αιινπβηαθώλ θώλσλ θαη ξηπηδίσλ θαη ησλ επηθαλεηώλ ηζνπέδσζεο,
πξνθύπηεη όηη ζηελ επξύηεξε πεξηνρή κειέηεο (νξνζεηξά Καιιηδξόκνπ–Φισκνύ) ε δηάβξσζε ιεηηνπξγεί θαηά
ηελ νξηδόληηα δηεύζπλζε. Οη θαξζηηθέο κνξθέο, πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηελ επξύηεξε πεξηνρή κειέηεο, είλαη νη
κηθξέο θαη κεγάιεο γιπθέο, νη θαιπκκέλεο κνξθέο γιπθώλ, νη ηεθηνληθέο απιαθώζεηο, νη θαξζηηθέο νπέο, νη
ππεδάθηεο ηεθηνληθέο απιαθώζεηο, νη δνιίλεο, ηα ζπήιαηα θαη ηα πεδία πξνζρώζεσλ κέζα ζηα όξε ή ζηηο
εμόδνπο ησλ ξεπκάησλ κε ηε κνξθή αιινπβηαθώλ ξηπηδίσλ.
8. Βιβλιογραφία.
Αγγειίδες, Χ., 1992. Σερληθνγεωινγηθέο ζπλζήθεο επξύηεξεο πεξηνρήο Αηαιάληεο. Γεωηερληθέο έξεπλεο, Νν
17, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Allen, H.D., 1986. Late Quaternary of the Kopais Basin, Greece. Sedimentary and Environmental History, PhD
Thesis, University of Cambridge.
Allen, H. D., 1990. A postglacial record from the Kopais Basin, Greece. In: Bottema, S., Entjes-Nierborg and
Van Zeist, W. (eds) Man’ s Role in the Shaping of the Eastern Mediterranean. Balkema, Rotterdam, p.
173-182.
Αρώλες, Γ., Παλαγηωηίδες, Γ., Μολόπωιες, Γ., Μορίθες, Α., 1964. Γεωινγηθόο ράξηεο ηεο Διιάδνο. Φύι-
ιν: Γειθνί, θι.: 1:50.000, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Barnavas, S. P., 1979. Geochemistry of sediments from eastern Pacific, Ph. D Thesis, University London,
431p.
Carver, R. E., 1971. Procedures in sedimentary petrology. Willey Interscience, New York.
Celet, P. & Ferriere, J., 1978. Les Hellénides internes: Le Pélagonien. Eclogae geol. Helv., 71/3, 467-495.
Coleman, J. M., 1981. Deltas: Processes and Models of deposition for exploration. 124p., Burges Publ. Co.,
CEPCO Division, Minneapolis.
Collier, R. E. L., Leeder, M. R., Jackson, J. A., 1995. Quaternary drainage development, sediment fluxes
and extensional tectonics in Greece. Mediterranean Quaternary River Environments (eds: Lewin, J.,
Mackin, M.G. & Woodward, J. C.), p. 35-43, Balkema.
Γάλδοιος, Ζ., 2003. Έθζεζε πδξνγεωινγηθήο αλαγλώξηζεο Γήκνπ Γαύιεηαο Ννκνύ Βνηωηίαο. Πξνγξακ-
καηηθή ζύκβαζε Κ.Δ.Γ.Κ.Δ. - ΤΠ.Δ.Γ.Α.Α - Ι.Γ.Μ.Δ., Γ. 2678/Τ. 1906, Αξ. Αηη. 335, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Dercourt, J., 1970. L’ éxpantion océanique actuelle et fossile, ses implications géotectoniques. Bull. Soc.
géol. De France (7), XII, No 2.
Κεφάλαιο 8: Βιβλιογραφία 69
Eliet, P.P., Gawthorpe, R.L., 1995. Drainage development and sediment supply within rifts: examples from
the Sperchios basin, central Greece. Journal of the Geological Society of London, 152, p. 883-893.
Elliot, T., 1986. Deltas: In Sedimentary Environments and Facies (Ed. by H.S. Reading), pp. 113-155, Black-
well Scientific Publications.
Δσζσκηάδες, Α. & Κόδαρες, Ξ., 2002. Μειέηε πεξηβαιινληηθώλ επηπηώζεωλ ηνπ έξγνπ: Θεξκνειεθηξηθόο
ζηαζκόο Ληβαδεηάο ηερλνινγίαο ζπλδπαζκέλνπ θύθινπ, θαπζίκνπ θπζηθνύ αεξίνπ ηζρύνο 390 MW.
Σνπνζεζία εγθαηάζηαζεο: Πεξηνρή Αγίνπ Βιαζίνπ ηνπ Γήκνπ Υαηξώλεηαο. Enelco Α.Δ.
Finsterwalder, R. & Sowa, A., 1981. Stratigraphie und Tektonik des Agoriani-Abliani-Deckengrabens im
zentralen Parnass (Mittel-Griechenland). Z. dt. geol. Ges., 132, S. 513-526, Hannover.
Folk, R. L.,1968. Petrology of Sedimentary Rocks. Hemphill Publishing Co, Austin Texas, 170 pp..
Folk, R. L., Andrews, P. B., Lewis, D. W., 1970. Dertital sedimentary rock classification and nomenclature for
use in New Zealand. N.Z. Jour. Geol. Geophys., 13, 937-968.
Folk, R. L. & Word, W. C., 1957. Brazos river bar: a study in the significance of grain size parameters. Jour.
Sed. Petrol., 27, 3-26.
Friedman, G. M. & Johnson, K. G., 1982. Exercises in Sedimentology. Wiley, New York
Goldsworthy, M., Jackson, J., 2001. Migration of activity within normal fault systems: examples from the
Quaternary of mainland Greece. Journal of Structural Geology, 23, p. 489-506.
Griggiths, S. J., Street-Perrott, F. A., Holmes, J. A., Leng, M. J., Tzedakis, C., 2002. Chemical and isotopic
composition of modern water bodies in the Lake Kopais Basin, central Greece: analogues for the
interpretation of the lacustrine sedimentary sequence. Sedimentary Geology, 148, 79-103, Elsevier.
Εειειίδες, Α., 1988. Μεηακεηνθαηληθή εμέιημε ηεο ΝΓ Πεινπνλλήζνπ. Γηδαθηνξηθή Γηαηξηβή, Πάηξα.
Ioakim, C., Rontoyianni, T., 1988. Contribution to the geological study of Zeli region, Lokris (central Greece).
Revue de Micropalėontologie, 31, 129-136.
Ηωαθείκ, Χ., 1984. Παιπλνινγηθή-ηξωκαηνγξαθηθή κειέηε ηεο γεώηξεζεο ΚΠ1 (ιεθάλε Κωπαΐδαο). Έθζεζε
Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Κεφάλαιο 8: Βιβλιογραφία 70
Jacobshagen, V., 1986. Geologie von Griechenland. Gebrüder Borntr., Berlin, Stuttgart, 363 S..
Jacobshagen, V., Risch, H., Röder, D., 1976. Die eoellenische Phase, Definition und Interpretation. Z. dt.
geol. Ges., 127, S. 133-145, Hannover.
Καρθάλας, Α., 2006. Οιοθαηληθά περηβάιιοληα απόζεζες θαη ε ζύγτρολε Ηδεκαηοιογία ηοσ Βοηωηηθού
Κεθεζού ποηακού, Πάηρα.
Καρθάλας, Α., Κοληόποσιος, Ν., 2004. Κνθθνκεηξηθό κέγεζνο θαη κνξθνκεηξηθά ραξαθηεξηζηηθά ηωλ
θξνθαιώλ ηεο θνίηεο ηνπ Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ. Γειηίν ηεο Διιεληθήο Γεωινγηθήο Δηαηξίαο. Πξαθηηθά 10 νπ
Γηεζλνύο πλεδξίνπ, ηόκνο 2, ζει. 660-669, Θεζζαινλίθε.
Keupp, H., 1976. Tektonik und präorogene Stratigraphie der Flysch-Depression von Delphi-Arachova
Parnass-Kiona-Zone, Mittelgriechenland. Z. dt. geol. Ges. 127, S. 399-415, Hannover.
Κοληόποσιος, Ν., 2000. εκεηώζεηο Ιδεκαηνινγίαο.201 ζ., 150 ζρ., 30 πηλ., Πάηξα.
Κοσκαληάθες, Η. Δ., 1968. πκβνιή εηο ηελ γλώζηλ ηεο Γεωινγίαο ηεο επαξρίαο Θεβώλ. Γηδαθηνξηθή δηαηξη-
βή, 106ζ., Αζήλα.
Κοσρκούιες, Ν. Δ., 1987. Απνγξαθή θαξζηηθώλ πεγώλ Διιάδαο. Υ. Αλαηνιηθή ηεξεά Διιάδα (Ννκνί:
Φωθίδαο-Βνηωηίαο). Ι.Γ.Μ.Δ. Τδξνινγηθέο θαη Τδξνγεωινγηθέο έξεπλεο αξ. 28, Αζήλα.
Κοσηζογηάλλες, Γ., Δσζηραηηάδες, Α., Ναικπάληες, Η., Ρόδος, Δ., 2004. Δθζπγρξνληζκόο ηεο επνπηείαο
θαη δηαρείξηζεο ηνπ ζπζηήκαηνο ηωλ πδαηηθώλ πόξωλ ύδξεπζεο ηεο Αζήλαο. Σεύρνο 21: Μνληέιν
πξνζνκνίωζεο ηνπ πδξνινγηθνύ θύθινπ ζηε ιεθάλε ηνπ Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ-Τιίθεο. Δ.ΤΓ.Α.Π, Δ.Μ.Π.,
Αζήλα.
Kranis, H., Palynos, N., Livaditis, G., Maroukian, H., 2001. The Hyambolis zone: Geomorphological and
tectonic evidence of a transverse structure in Lokris (Central Greece). Bull. Geol. Soc. Greece, vol.
XXXIV/1, 251-257.
Λαδόποσιος, Π. & Χωραθάς, Ν., 1974. Μειέηε πδαηηθνύ ηζνδπγίνπ κεηά πδξνγεωινγηθήο έξεπλαο θνηιάδαο
Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ θαη πεδηάδωλ Κωπαϊδαο θαη Θεβώλ. Τπ. Γεκ. Έξγωλ, Αζήλα.
Κεφάλαιο 8: Βιβλιογραφία 71
Leeder, M. R., Jackson, J. A., 1993. The interaction between normal faulting and drainage in active
extensional basins, with examples from the western United States and central Greece. Basin Research,
5, 79-102.
Lemeille, F., 1977. Etudes néotectoniques en Grèce centrale nord orientale: Eubée centrale, Attique, Béotie,
Locride et dans les Sporades du Nord (Skyros). Thesis, Université de Paris-Sud Orsay, 257p.
Lüttig, G.,1966. Die nichtmarinen Neogen-Becken im Mittelmeerraum und ihre Bedeutund für die Strati-
graphie. Committ. mediterr. Neogene Stratigr. Proc., 3rd Session Berne 1964, s. 148-157, Leiden.
Manickam, S., Barbaroux, L. and Ottmann, F., 1985. Composition and mineralogy of suspended sediment
in the fluvio-estuarine zone of the Loise River, France. Sedimentology, 32, 721, 741.
Μαράηος, Γ., 1971. Βωμίηαη Διηθώλνο. Πεξηνρή Α.Β.Μ.Δ. Γ.Λ. Μπάξινο (Κνηηαζκαηνινγηθή κειέηε κεηά 7
γεωινγηθώλ ραξηώλ θαη 1 ηνκήο), ΓΔ.ΜΔΛ.ΔΡ., Αζήλαη.
Μαράηος, Γ., 1972. Γεωινγία ηεο Διιάδνο. Σόκνο πξώηνο (ηξωκαηνγξαθία, Σεθηνληθή, Μεηαιινγέλεζηο,
Οξπθηόο πινύηνο). ΓΔ.ΜΔΛ.ΔΡ., Αζήλαη.
Μαράηος, Γ., Ρεγόποσιος, Κ., Αζαλαζίοσ, Α., 1965. Γεωινγηθόο ράξηεο ηεο Διιάδνο, θύιιν: Αηαιάληε,
θι.: 1:50.000, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Μαράηος, Γ., Ρεγόποσιος, Κ., Αζαλαζίοσ, Α., 1967. Γεωινγηθόο ράξηεο ηεο Διιάδνο. Φύιιν: Διάηεηα, θι.:
1:50.000, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Μαρίλος, Γ., 1957. Πεξί ηεο θαηά γεωηεθηνληθάο δώλαο δηαηξέζεωο ηεο Αλαηνιηθήο Διιάδνο. Γειη. Διι. Γεωι.
Δηαηξ. ΙΙI, ζει. 73-83.
Μαρίλος, Γ. & Reichel, M., 1958. Η εμάπιωζηο ηνπ απνιηζωκαηνθόξνπ Πεξκίνπ εηο Αλαηνιηθήλ ηεξεάλ Δι-
ιάδα θαη Δύβνηαλ. Δηδηθαί κειέηαη επί ηεο Γεωινγίαο ηεο Διιάδνο, Νν 8, Ι.Γ.Δ.Τ., Αζήλαη.
Maxwell, J. C., 1857. Experiments on color as perceived by the eye, with remarks on colour blindness. Trans.
R. Soc. Edinburgh, 21, 275-299.
Mercier, J., 1976. La Néotectonique, ses méthodes et ses buts. Un exemple: L’ arc Égeén (Méditerranée
orientale). Rev. Géorg. Phys. Géol. Dyn., V., XVIII, 323-346.
Κεφάλαιο 8: Βιβλιογραφία 72
Μολόπωιες, Γ., 1971. Τδξνγεωινγηθή κειέηε ηεο θαξζηηθήο πεξηνρήο ηνπ νξεηλνύ ζπγθξνηήκαηνο Παξλαζ-
ζνύ. Ι.Γ.Δ.Τ., Τδξνινγηθαί θαη Τδξνγεωινγηθαί έξεπλαη, Νν 4, Αζήλαη. Γηαηξηβή επί δηδαθηνξία.
Μοσληράθες, Γ., 1983. Η γεωινγηθή δνκή ηεο βόξεηαο Πειαγνληθήο δώλεο θαη ε γεωηεθηνληθή εμέιημε ηωλ
Δζωηεξηθώλ Διιελίδωλ. Πξαγκαηεία γηα Τθεγεζία, Παλ. Θεζζαινλίθεο, ζ. 289.
Μοσληράθες, Γ., 1985. Γεωινγία ηεο Διιάδαο. University Studio Press, Θεζζαινλίθε.
Mountrakis, D., Sapountzis, E., Kilias, A., Eleftheriadis, G. & Christofides, G., 1983. Paleogeographic
conditions in the western pelagonian margin in Greece during the initial rifting of the continental area.
Canadian Journal of Ear. Sc., 20, 1673-1681.
Munsell, A. H., 1907a. A Color Notation. 2hd ed., Ellis, Boston, MA, 113p..
Munsell, A, H., 1907b. Munsell Book of Color, Munsell Color. Baltimore, MD, 8pp..
Newton, I., 1704. The First of Opticks, or, A Treatise on the Reflections, Refractions, Inflections and Colours
of Light. Samuel Smith and Benjamin Walford, London, 213pp..
Okuda, M., Yasuda, Y., Setoguchi, T,. 2001. Middle to Late Pleistocene vegetation history and climatic
changes at Lake Korais, Southeast Greece. Boreas, Vol. 30, pp. 73-82, Oslo.
Παγούλες, Μ., 1993. πλνπηηθή έθζεζε απνηειεζκάηωλ πδξνγεωινγηθήο έξεπλαο ζηελ πεξηνρή Βνηωηίαο-
Βνηωηηθνύ Κεθηζνύ γηα ηελ ύδξεπζε ηεο πξωηεύνπζαο (1990-1993). Ι.Γ.Μ.Δ., 5563 (495 Ν. Β), Αζήλα.
Παγούλες, Μ., Γθαηδογηάλλες, Α., Γθέρηζος, Θ., 1986α. Μειέηε ζύληαμεο πδαηηθνύ ηζνδπγίνπ Βνηωηηθνύ
Κεθηζνύ. Παξάξηεκα Ι, απνγξαθή πδξνζεκείωλ, Ι.Γ.Μ.Δ. Τδξνινγηθέο θαη Τδξνγεωινγηθέο έξεπλεο αξ.
48, Αζήλα.
Παγούλες, Μ., Γθαηδογηάλλες, Α., Γθέρηζος, Θ., 1986β. Μειέηε ζύληαμεο πδαηηθνύ ηζνδπγίνπ Βνηωηηθνύ
Κεθηζνύ. Παξάξηεκα ΙΙ, πδαηηθό ηζνδύγην, Ι.Γ.Μ.Δ. Τδξνινγηθέο θαη Τδξνγεωινγηθέο έξεπλεο, αξ. 48,
Αζήλα.
Pantosi, D., De Martini, P. M., Papanastassiou, D., Palynos, N., Lemeille, F., Stavrakakis, G., 2001. A
reappraisal of the 1894 Atalanti Earthquake Surface Ruptures, Central Greece. Bull. Seism. Soc.
America, 91, 4, 760-780.
Κεφάλαιο 8: Βιβλιογραφία 73
Παπαδοπούιοσ-Βρσληώηε, Κ., 1990. Γεωκνξθνινγηθή κειέηε ηεο πεξηνρήο Κωπαϊδαο. Γηδαθηνξηθή δηαηξη-
βή, 145 ζ., Αζήλα.
Papazachos, C. B., Kiratzi, A. A, 1996. A detailed study of the active crustal deformation in the Aegean and
surrounding area. Tectophysics, 253, 129-153.
Παπαζηακαηίοσ, Η., Σάηαρες, Α., Βεηούιες, Γ., Μπορλόβας, Η., Χρηζηοδούιοσ, Γ., Καηζηθάηος, Γ., 1960.
Γεωινγηθόο ράξηεο ηεο Διιάδνο. Φύιιν: Άκθηζζα, θι.: 1:50.000, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Παπαζηακαηίοσ, Η., Σάηαρες, Α., Βεηούιες, Γ., Καηζηθάηος, Γ., 1962. Γεωινγηθόο ράξηεο ηεο Διιάδνο.
Φύιιν: Άκθίθιεηα, θι.: 1:50.000, Ι.Γ.Μ.Δ., Αζήλα.
Passega, R., 1957. Texture as characteristic of clastic deposition. Bull. Am. Ass. Retrol. Geol., 41, 1952-1984.
Passega, R., 1964. Grain size representation by CM patterns as a geological tool. Jour. Sedim. Petrol., vol 34,
pp.830-847.
Passega, R., Byramjee, R.,1969. Grain size image of clastic deposits. Sedimentology, 13, 233-252.
Πασιίδες, ., Χαηδεπέηρος, Α., Γθοσληροκίτοσ, Χ., Ασγερόποσιος, Π., Γηαλλάηος, Γ., Βάζηος, Γ., 1999.
Μνξθνηεθηνληθά θξηηήξηα αλαγλώξηζεο ελεξγώλ ξεγκάηωλ ζηελ πεξηνρή Αξθίηζαο-Άγηνπ
Κωλζηαληίλνπ-Κακέλωλ Βνύξιωλ. 5ν Παλειιήλην Γεωγξαθηθό πλέδξην, Αζήλα 11-13 Ννεκβξίνπ 1999,
75-82.
Πασιίδες, . Β., Βαιλαθηώηες, ., Γθαλάς, Α., Κερακηδάς, Γ., κπόρας, ., 2004. Σν ελεξγό ξήγκα ηεο
Αηαιάληεο. Δπαλεθηίκεζε κε λέα γεωινγηθά δεδνκέλα. Γειηίν ηεο Διιεληθήο Γεωινγηθήο Δηαηξίαο, ηνκ.
XXXVI, ζ. 1560-1567, Πξαθηηθά 10νπ Γηεζλνύο πλεδξίνπ, Θεζζαινλίθε, 2004.
Piper, D. J. W., 1977. Manual of sedimentological techniques. Department of Geology and Oceanography,
Dalhousie University, Halifax, N.S..
Piper, D. J. W. & Pe, G. G., 1977. Cenozoic clay mineralogy from D.S.D.P. holes on the continental margin of
the Australia-New Zealand sector of the Antarctica. N. Z. journal of Geology and Geophysics, vol. 20, No
5, pp. 905-917.
Piper, D. J. W. & Slatt, R. M., 1977. Late Quaternary clay-mineral distribution on the eastern continental
margin of Canada. Geological Society of America Bulletin, vol. 88, Doc. Nr. 70213, p. 267-272.
Κεφάλαιο 8: Βιβλιογραφία 74
Renz, C., 1940. Die Tektonik der Griechischen Gebirge, Πξαθη, Αθαδ. Αζελώλ, 8, 1-171.
Renz, C., 1955. Die vorneogene Stratigraphie der normal sedimentären Formationen Griechenlands. Ι.Γ.Δ.Τ.,
637p., Aζήλα.
Richter, D. & Mariolakos, I., 1975. Stratigraphische Untersuchungen an der Kreide/Tertiär Wende im Gebiet
von Delphi-Amphissa-Amphiklia. Ann. géol. Pays hellén., 26: 417-434, Athen.
Rimpel, K. & Rothenhöfer, H., 1983. Stratigraphie und Tektonik der Toufa-Decke und ihres Unterlagers
(Parnass-Kiona-Zone, Helleniden). Z. dt. geol. Ges., 134, S. 467-481, Hannover.
Roberts, S., Jackson, J., 1991. Active normal faulting in central Greece: an overview. Special Publication of
the Geological Society of London, 56, p. 125-142.
Rontoyanni-Tsiambaou, T., 1984. Etude néotectonique des rivages occidentaux du canal d’ Atalandi (Grèce
Centrale). Université de Paris sud Centre d’ Orsay. Thèse.
Saadellah, A. & Kukal, Z., 1969. Grain size and carbonate content in coastal sediments of Iraq. Jour. Irac G.
Soc., 2, 3-10.
Schwan, W., 1976. Strukturen, Kinematik und tektonische Stellung des Parnass-Ghiona-Gebirges im Helle-
niden Orogen. Z. dt. geol. Ges. 127, S. 373-386, Hannover.
Schwan, W., 1978. Structural Tectonics of the Parnassus-Ghiona Mountains in the Central Hellenides. Alps,
Apennines, Hellenides. Inter-Union Commission on Geodynynamics Scientific Report , No 38,Stuttgart.
Schwan, W., 1981. Deckengräben und Deckenhorste, mit Beispiele aus dem Parnass und anderen Gebir-gen
Griechenlands. Z. dt. geol. Ges. 132, s. 527-536, Hannover.
Small, R. J., 1978. The study of Landforms. A textbook of Geomorphology, sec. edition.
Stewart, H. B., 1958. Sedimentary reflections of depositional environments in San Miguel Lagoon, Baja
California, Mexico. Am. Assoc. Petr. Geol. Bull., vol 42, p. 2567-2618.
Tzedakis, P. C., 1999. The last climatic cycle at Kopais, central Greece. Journal of the Geological Society,
London, vol. 156, pp. 425-434.
Ψηιοβίθος, Α., 1981. Γεωκνξθνινγηθέο, Μνξθνγελεηηθέο, Σεθηνληθέο, Ιδεκαηνινγηθέο θαη Κιηκαηνινγηθέο δηεξ-
γαζίεο πνπ νδήγεζαλ ζην ζρεκαηηζκό θαη ζηελ εμέιημε ζύλζεηωλ αιινπβηαθώλ ξηπηδίωλ ζηνλ Όιπκπν.
Πξαγκαηεία επί Τθεγεζία, Θεζζαινλίθε.
Wells, N. A., 2001. Quantitative evaluation of color measurements: I. Triaxial stereoscopic scatter plots.
Sedimentary Geology, 2950, 15p., Article in press, Elsevier.