Αλέξανδρος

Κριτσωτάκης
ΑΜ: 14117
Αξιοπιστία
Θαλάσσιων
Κατασκευών &
ΨΥΚΤΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΩΝ LNG Διασφάλιση
ΠΛΟΙΩΝ Ποιότητας
Επιβλέπων Καθηγητής: Κος Χ. Στασινόπουλος
Περιεχόμενα
Πρόλογος: ...................................................................................................................... 2
ΙΣΤΟΡΙΚΑ......................................................................................................................... 4
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο.................................................................................................................. 5
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ (LNG) ...................................................... 5
ΠΟΡΕΙΑ ΥΓΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ....................................................................... 6
ΓΕΝΙΚΑ ........................................................................................................................ 6
ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ............................................................................................ 6
ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ............................................................................................. 7
ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΤΟΥ ΥΔΡΑΡΓΥΡΟΥ (Hg) .................................................. 7
ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΝΕΡΟΥ (H2O) ................................................................. 8
ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO2) ............................... 11
ΜΟΝΩΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ:.................................................................................................... 19
Βιβλιογραφία: .............................................................................................................. 20

1
Πρόλογος:
Τα λεγόμενα Υγραεριοφόρα πλοία είναι ειδικός τύπος εμπορικών πλοίων,
δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν υγροποιημένα αέρια. Τα πρώτα υγραεριοφόρα
που ναυπηγήθηκαν στη δεκαετία του 1960 έφεραν ορθογώνιες τραπεζοειδείς
δεξαμενές όπου και στη συνέχεια αυτές εξελίχθηκαν σε σφαιροειδείς δεξαμενές
των οποίων τα άνω τμήματα υπερέχουν του κυρίου καταστρώματος του πλοίου.
Ακόμα πιο σύγχρονα υγραεριοφόρα φέρουν δεξαμενές τύπου μεμβράνης.
Σημειώνεται πως η μεταφορά των υγραερίων γίνεται είτε σε πολύ χαμηλές
θερμοκρασίες, που για ορισμένα φθάνει τους - 250°F, είτε σε υψηλές πιέσεις. Τούτο
παρουσιάζει πολλές δυσχέρειες καθώς και ιδιαίτερους κινδύνους. Έτσι εξ
αντικειμένου τα πλοία αυτά θεωρούνται λίαν επικίνδυνα σε ατυχήματα και για το
λόγο αυτό τα μέτρα ασφαλείας που λαμβάνονται σ' αυτά είναι πολύ σχολαστικά. Η
προσέγγιση τέτοιων πλοίων επιτρέπεται μόνο σε ειδικούς προβλήτες συναφών
εγκαταστάσεων που παρέχουν σε υψηλό βαθμό μέσα ασφαλείας, πρόβλεψης και
αντιμετώπισης έκτακτων συνθηκών. Η παγκόσμια χωρητικότητα τέτοιου τύπου
πλοίων το 1976 έφθανε τους 3.380.000 κόρους επί της συνολικής παγκόσμιας
χωρητικότητας που ήταν 372.000.000 κ.ο.χ., δηλαδή περίπου το 0,9%. Παρά ταύτα η
αύξηση σε αριθμό τέτοιων πλοίων είναι μεν αργή αλλά σταθερή αφού αυξάνονται
οι παγκόσμιες ανάγκες σε κατανάλωση υγραερίων, όπου μέσα σε μια μόνο
δεκαετία 1960-1970 αυτή είχε διπλασιαστεί από 20 σε 42 δισεκατομμύρια κυβικούς
πόδες. Στις σύγχρονες θαλάσσιες μεταφορές παρατηρούνται δύο βασικοί τύποι
υγραεριοφόρων πλοίων:
1. Τα Υγραεριοφόρα φυσικού αερίου, λεγόμενα και δεξαμενόπλοια ή τάνκερ
φυσικού αερίου, (Gas Tanker-LNG), εκ του Liquefied Natural Gas, και
2. Τα Υγραεριοφόρα πετρελαϊκού αερίου, λεγόμενα αντίστοιχα δεξαμενόπλοια ή
τάνκερ πετρελαϊκού αερίου (Gas Tankers-LPG), εκ του Liquefied Petroleum Gas.
Η χωρητικότητα των πλοίων αυτών έχει επικρατήσει να υπολογίζεται και να
δηλώνεται σε κυβικά μέτρα με διεθνές σύμβολο cbm. Μία από τις μεγαλύτερες
πλοιοκτήτριες εταιρίες τέτοιου τύπου πλοίων είναι η ελληνική εταιρία Stealth Gas
του Ομίλου Βαφειά της οποίας ο στόλος αριθμεί περίπου 40 πλοία LPG, των οποίων
οι ονομασίες τους, στη πλειονότητά τους, έχουν πρώτο συνθετικό τη λέξη Gas, π.χ.
Gas Marathon, Gas Chios.
Το πώς θα σχεδιαστεί ένα υγραεριοφόρο πλοίο εξαρτάται από:
a. Το είδος των προϊόντων που θα μεταφέρει,
b. Τις συνθήκες στις οποίες θα μεταφέρεται το φορτίο (ψύξη/πίεση/ενδιάμεσης
κατάσταση) και

2
3. Τα λιμάνια που πρόκειται να καλέσει μέσα στο Trading Area του.
Τα φορτία των υγραεριοφόρων, μεταφέρονται όλα σε υγρή κατάσταση, είτε υπό
πίεση και συνθήκες περιβάλλοντος (temperature) είτε σε ψύξη και υπό
ατμοσφαιρική πίεση ή σε συνδυασμό αυτών των δύο.
Οι τύποι των υγραεριοφόρων είναι:
1. Pressurized,
2. Semi-Pressurize,
3. Semi-Refrigerated,
4. Semi-Pressurize Fully Refrigerated και
5. Fully Refrigerated.
Παρακάτω αναλύονται οι κατασκευαστικές τους ιδιαιτερότητες καθώς και τα
μειονεκτήματα – τα πλεονεκτήματα και η χρήση αυτών στην εποχή μας.

3
ΙΣΤΟΡΙΚΑ
Το πρώτο Πλοίο μεταφοράς LNG Methane Princess (5034 τόνοι dwt) αποχώρησε
από το Calcasieu ποταμό στην ακτή του Κόλπου της Λουϊζιάνας στις 25-01-1959, με
φορτίο υγροποιημένου φυσικού αερίου και έπλευσε προς το Ηνωμένο Βασίλειο,
όπου το φορτίο παραδόθηκε. Το εμπόριο άρχισε, στα τέλη του 1960, από την
εξαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Αλάσκα στην Ιαπωνία. Δύο πλοία,
το καθένα με χωρητικότητα 71.500 κυβικά μέτρα χτίστηκαν στη Σουηδία. Στις αρχές
της δεκαετίας του 1970 η αμερικανική κυβέρνηση ενθάρρυνε ΗΠΑ ναυπηγεία για
την κατασκευή πλοίων μεταφοράς LNG, και συνολικά 16 πλοία ΥΦΑ χτίστηκαν. Η
τέλη του 1970 και στις αρχές της δεκαετίας του 1980 έφερε την προοπτική της
Αρκτικής πλοίων ΥΦΑ με μια σειρά έργων υπό μελέτη.
Με την αύξηση της παραγωγικής ικανότητας φορτίου ~ 143.000 κυβικά μέτρα, τα
νέα σχέδια δεξαμενή αναπτύχθηκαν, από Moss σε Technigaz Mark III και
Gaztransport No.96.
Τα τελευταία χρόνια, το μέγεθος και η χωρητικότητα των πλοίων μεταφοράς LNG
έχει αυξηθεί σημαντικά.
Μέχρι το τέλος του 2005 συνολικά 203 σκάφη έχουν κατασκευαστεί, εκ των οποίων
193 είναι ακόμη σε λειτουργία. Από το 2005, το Qatargas υπήρξε πρωτοπόρος στην
ανάπτυξη των δύο νέων κατηγοριών πλοίων μεταφοράς LNG, που αναφέρεται ως
Q-Flex και Q-Max. Κάθε πλοίο έχει μεταφορική ικανότητα μεταξύ 210.000 και
266.000 κυβικά μέτρα και είναι εξοπλισμένο με νέα εγκατάσταση υγροποίησης.
Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια έκρηξη στο στόλο, με συνολικά περισσότερα από 140
σκάφη κατά παραγγελία στα ναυπηγεία του κόσμου. Σήμερα η πλειοψηφία των
νέων πλοίων υπό κατασκευή είναι το μέγεθος των 120.000 m³ με 140.000 m³. Αλλά
υπάρχουν παραγγελίες για πλοία με χωρητικότητα έως και 260.000 m³. Στις 6
Μαρτίου 2010, υπήρχαν 337 πλοία που εκτελούν ΥΦΑ στη διακίνηση των βαθέων
υδάτων υγροποιημένου φυσικού αερίου.

4
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
(LNG)
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο είναι φυσικό αέριο το οποίο ψύχεται στους -260°F
(-162.2 °C) σε κανονική πίεση και συμπυκνώνεται σε υγρό. Με την υγροποίηση
αφαιρούνται από το φυσικό αέριο οι ποσότητες του αιθανίου (C2H6) , προπανίου
(C3H8) , του οξυγόνο (Ο2), του άζωτο (Na), του υδρογόνου (H2), του νερό (H2O), του
διοξειδίου του άνθρακα (CO2), των ενώσεων του θείου και πιθανών άλλων
προσμείξεων ώστε το υγροποιημένο πλέον φυσικό αέριο να είναι σχεδόν 100%
μεθάνιο. Το βάρος του είναι 45% μικρότερο από το βάρος του νερού. Το 1m^3
υγροποιημένου φυσικού αερίου αντιστοιχεί σε 600m^3 φυσικού αερίου. Έτσι
καθιστάτε δυνατή και πιο οικονομική η μεταφορά του μεταξύ των ηπείρων με
ειδικά σχεδιασμένα ωκεάνια πλοία. Δεν είναι εύφλεκτο ή εκρηκτικό. Ο ατμός του
(μεθάνιο) είναι άχρωμος, άοσμος και μη ταξικός. Ο κρύος ατμός του είναι
εύφλεκτος όταν εμφανίζει μια συγκέντρωση σε αέρα από 5% έως 15%.Λιγότερος
αέρας δεν περιέχει αρκετό οξυγόνο για να στηρίξει τη φλόγα ενώ περισσότερος το
καθιστά αραιά για ανάφλεξη. Σε κανονικές συνθήκες δεν μπορεί να εκραγεί. Όταν οι
ατμοί του θερμανθούν -160°F(-106.7 °C) γίνονται ελαφρύτεροι από τον αέρα.
Πίνακας 1: Χημικές Ιδιότητες LNG

ΧΗΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ LNG

Χημικός Τύπος CH4
Μοριακό Βάρος 16.04
Θερμοκρασία Βρασμού (°F) -259
Θερμοκρασία Ανάφλεξης (°F) 1004
Ελάχιστο όριο εύφλεκτου 5%
Για να δημιουργηθεί το υγροποιημένο φυσικό αέριο και να είναι διαθέσιμο για
χρήση ακολουθείται μια διαδικασία με διάφορα στάδια τα οποία είναι εξαρτώμενα
μεταξύ τους. Τα σημαντικότερα στάδια της αλυσίδας παραγωγής του
υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι τα ακόλουθα.:

 Έρευνα και παραγωγή του υπόγειου φυσικού αερίου

 Υγροποίηση του παραγόμενου φυσικού αερίου
 Μεταφορά του υγροποιημένου πλέον αερίου με ειδικά πλοία
 Παράδοση στον τελικό προορισμό του και αποθήκευση σε κατάλληλες
δεξαμενές
 Αεριοποίηση
 Μεταφορά του με σύστημα σωληνώσεων στις τελικές καταναλώσεις (π.χ
οικιακή χρήση, βιομηχανική χρήση, οχήματα φυσικού αερίου κτλ)

5
ΠΟΡΕΙΑ ΥΓΡΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ
ΓΕΝΙΚΑ
Κατά τη διαδικασία της υγροποίησης του φυσικού αερίου πρέπει αρχικά να
αποβληθούν οποιεσδήποτε προσμείξεις υπάρχουν σ' αυτό όπως νερό (Η2Ο),
οξυγόνο (O2), άζωτο (Na), ενώσεις του θείου, διοξείδιο του άνθρακα (CO2), αιθάνιο
(C2H6), προπάνιο (C3H8), τα οποία κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υγροποίησης
λόγο των χαμηλών θερμοκρασιών ενδέχεται να δημιουργήσουν προβλήματα στο
κύκλωμα της υγροποίησης (πχ. διάβρωση), ενώσεις οι οποίες είναι επικίνδυνες για
τις εγκαταστάσεις όπως το υδρογόνο καθώς επίσης και ενώσεις που το ποσοστό
τους στο φυσικό αέριο υπερβαίνει τα επιτρεπόμενα όρια των προδιαγραφών του
εμπορικού φυσικού αερίου.
Στη συνέχεια με τη βοήθεια ενός ψυκτικού κυκλώματος το φυσικό αέριο μεταβαίνει
από την υγρή του φάση σε υψηλή πίεση στην αέρια σε ατμοσφαιρική πίεση.
Έτσι μια εγκατάσταση υγροποίησης φυσικού αερίου αποτελείται από τις εξής
μονάδες:

♦ Την μονάδα επεξεργασίας στην οποία το φυσικό αέριο απαλλάσσεται από τις
ανεπιθύμητες προσμείξεις του.

♦ Την μονάδα υγροποίησης στην οποία γίνεται η υγροποίηση του φυσικού αερίου
σε ατμοσφαιρική πίεση.

♦ Τις βοηθητικές μονάδες.

ΜΟΝΑΔΑ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ
Η θερμοκρασία που χρειάζεται για να υγροποιηθεί το φυσικό αέριο είναι - 260°F (-
162.2°C) κάτι που σημαίνει ότι κάθε συστατικό στο ρεύμα τροφοδοσίας το οποίο
μπορεί να στερεοποιηθεί σ' αυτή τη θερμοκρασία πρέπει να απομακρυνθεί ή να
μειωθεί η περιεκτικότητα του σε ποσοστό που να μην μπορεί να δημιουργήσει
προβλήματα στην εγκατάσταση. Τα δύο κύρια συστατικά που βρίσκονται σε όλα τα
ρεύματα τροφοδοσίας του φυσικού αερίου είναι το νερό (H2O) και το διοξείδιο του
άνθρακα (CO2) καθώς επίσης και άλλα συστατικά σε μικρότερες συγκεντρώσεις
όπως το υδρόθειο (H2S), η σκόνη, ppm υδραργύρου (Hg) κτλ που πρέπει να
απομακρυνθούν.

6
ΜΟΝΑΔΑ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ
Το πρώτο συστατικό που απομακρύνεται είναι η σκόνη. Συνήθως χρησιμοποιούνται
φυγοκεντρικοί διαχωριστές οι οποίοι είναι εν παραλλήλω συνδεδεμένοι και έχουν
πολύ καλά αποτελέσματα όταν η τροφοδοσία είναι υψηλή.
Φίλτρα αερίων τα οποία είναι κοινά φίλτρα κυλινδρικού σχήματος με διάταξη
τέτοια ώστε η μεγάλη επιφάνεια να έρχεται σε επαφή με το ρεύμα τροφοδοσίας και
τα αποτελέσματα να είναι πολύ καλά ακόμα και σε περιοχές του 1 micro και
περισσότερο.
Η μονάδα καθαρισμού είναι σημαντική γιατί σε τυχόν που μπορεί να
δημιουργηθούν ο έλεγχος της πίεσης της υπόλοιπης εγκατάστασης παρουσιάζει
δυσκολίες.

ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΤΟΥ ΥΔΡΑΡΓΥΡΟΥ (Hg)

Η ύπαρξη του υδραργύρου (Hg) στα κοιτάσματα του φυσικού αερίου συνδέεται με
την ύπαρξη του υδρόθειου (H2S) και η συγκέντρωση του στον τόπο παραγωγής
είναι λίγα μικρογραμμάρια. Στο παρελθόν ο υδράργυρος είχε δημιουργήσει
προβλήματα στις μονάδες υγροποίησης του φυσικού αερίου και ειδικότερα στους
εναλλάκτες αλουμινίου διότι το αλουμίνιο και τα κράματα αυτού αντιδρούν με το
νερό (Η20) παρουσία του υδραργύρου (Hg) προκαλώντας τη διάβρωση των
εγκαταστάσεων. Έτσι η απομάκρυνση του είναι αναγκαία. Η μονάδα απομάκρυνσης
του υδραργύρου αποτελείται από σταθερές προσροφητικές κλίνες. Υπάρχουν δύο
τύποι τέτοιων κλινών:
1ος τύπος: Η προσροφητική μάζα είναι ένα μείγμα θείου (S) και ενεργού άνθρακα
(C),
2ος τύπος: Η προσροφητική μάζα είναι θείο (S) κατανεμημένο σε πορώδη
αλουμίνιο.

7
ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΝΕΡΟΥ (H2O)
Η συγκέντρωση του νερού πριν από την υγροποίηση του φυσικού αερίου είναι 1
ppm/volume.’Eva μέρος από το νερό αυτό μπορεί να απομακρυνθεί αν ψυχθεί το
ρεύμα τροφοδοσίας σε θερμοκρασία μικρότερη από 20°C κάτι που δημιουργεί
προβλήματα λόγω των υψηλών πιέσεων(ρεύμα τροφοδοσίας 40°C και πίεση
40ά3Γ).Έτσι υπάρχουν δύο τρόποι απομάκρυνσης του νερού (Η2Ο) από το ρεύμα
τροφοδοσίας;

1ος τρόπος: Απορρόφηση με διάλυμα γλυκόλης ο οποίος βασίζεται στις υψηλές

υγροσκοπικές ιδιότητες των διαλυμάτων γλυκόλης. Η μονάδα αποτελείται από έναν
απορροφητή στην κορυφή του οποίου τροφοδοτείται η αναγεννημένη γλυκόλη ενώ
από τον πυθμένα εξέρχεται η εμπλουτισμένη με νερό γλυκόλη η οποία οδηγείται
για αναγέννηση και στη συνέχεια τροφοδοτεί πάλι την κορυφή του απορροφητή,
2ος τρόπος: Απομάκρυνση με στερεά ξηραντικά μέσα. Η μονάδα της γλυκόλης
συνοδεύεται πάντα από μια μονάδα στερεών ξηραντικών μέσων λόγο των
απαιτήσεων για πολύ χαμηλή περιεκτικότητα νερού.
Η διαδικασία της απομάκρυνσης του νερού (Η20) με στερεά ξηραντικά μέσα
απεικονίζεται στο ακόλουθο διάγραμμα.

8
Εικόνα 1:Διάγραμμα απομάκρυνσης νερού

Στο παραπάνω διάγραμμα υπάρχει μια στερεά προσροφητική κλίνη με 3

διαφορετικές ζώνες. Η ζώνη ΕΖ όπου το προσροφητικό μέσο είναι σε ισορροπία με
την τροφοδοσία. Η ζώνη μεταφοράς μάζας ΜΤΖ και η αχρησιμοποίητη ζώνη UZ
όπου η ενεργητικότητα του προσροφητικού μέσου είναι ακόμα υψηλή
Όσο το αέριο ρέει τόσο μετατοπίζεται με ομοιόμορφη ταχύτητα η ζώνη μεταφοράς
μάζας ΜΤΖ στο τέλος της κλίνης μετά από κάποιο χρονικό διάστημα όπου το
φαινόμενο της προσρόφησης έχει πάψει να υφίσταται και η αναγέννηση της κλίνης
είναι αναγκαία. Φυσικά γίνεται διακοπή πριν το χρόνο αναγέννησης της κλίνης.
Για την αφυδάτωση του φυσικού αερίου χρησιμοποιούνται κυρίως silica gel, ενεργό
αλουμίνιο,molecular sieves(popiaK0 κόσκινα).
Το silica gel παράγεται με εξουδετέρωση διαλύματος πυριτικής σόδας με μεταλλικά
οξέα. Το προϊόν εκπλύνεται και ενεργοποιείται με θερμική επεξεργασία. Έχει υψηλή
προσροφητικότητα προς το νερό (Η2Ο) και προς του υδρογονάνθρακες.
Το ενεργό αλουμίνιο έχει εξαιρετικές προσροφητικές ιδιότητες λόγω του υψηλού
πορώδους που εμφανίζει και της μεγάλης προσροφητικής του επιφάνειας.
Τα μοριακά κόσκινα (molecular sieves) παρουσιάζουν μεγάλη προσροφητική
επιφάνεια και δύναμη κυρίως στα πολικά μόρια.

9
Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζεται μια μονάδα αφυδάτωσης που αποτελείται από
δύο κλίνες οι οποίες λειτουργούν κυκλικά. Η Β κλίνη είναι σε ενέργεια και η A
αναγεννάται. Ένα μέρος από το αέριο που ξηράθηκε (10% έως 15%) στέλνεται
πρώτα σε έναν θερμαντήρα και κατόπιν πίσω στην κλίνη A η οποία αναγεννάτε. Το
θερμό και υγρό αέριο από την κλίνη A πηγαίνει προς σ' ένα συμπυκνωτή για τη
συμπύκνωση της υγρής φάσης στη συνέχεια σ' ένα knock out drum για την
απομάκρυνση της και τέλος την επιστροφή της στην είσοδο της τροφοδοσίας. Μετά
το τέλος της αναγέννησης της κλίνης A ο θερμαντήρας παρακάμπτεται και η κλίνη
ψύχεται για να είναι έτοιμη προς ενεργοποίηση. Το αέριο που εξέρχεται περιέχει 20
ppm CO2 και λιγότερο από 1 ppm νερό (Η2Ο)

Εικόνα 2: Διάγραμμα μονάδας αφυδάτωσης

10
ΜΟΝΑΔΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΣΗΣ ΔΙΟΞΕΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ (CO2)
Το διοξείδιο του άνθρακα στερεοποιείται στους -78°C και διαλύεται λίγο στο
μεθάνιο γι' αυτό και πρέπει να απομακρυνθεί για την αποφυγή προβλημάτων στην
εγκατάσταση αφού η θερμοκρασία υγροποίησης του φυσικού αερίου είναι -162,2
°C. Η περιεκτικότητα του ρεύματος τροφοδοσίας σε διοξείδιο του άνθρακα είναι
0,5-2% κ.ο. C02 ενώ τα όρια ασφάλειας για τη σωστή λειτουργία της εγκατάστασης
είναι 50 ppm.
Στο σχήμα που ακολουθεί φαίνονται οι πιο διαδεδομένες διεργασίες για την
απομάκρυνση των όξινων αερίων διοξειδίου του άνθρακα και υδρόθειου. Οι
διεργασίες αυτές είναι με διάλυμα αμίνης και με molecular sieves (μοριακά
κόσκινα). Φυσικά υπάρχουν και άλλες διεργασίες που χρησιμοποιούνται.

Εικόνα 3:Διάγραμμα ροής κύκλου καταρράκτη τριών σταδίων

11
Η απόδοση ενός ψυκτικού κύκλου τύπου καταρράκτη μπορεί να αυξηθεί εάν
χρησιμοποιηθεί μεγαλύτερος αριθμός ψυκτικών σταδίων.

Εικόνα 4:Διάγραμμα απόδοσης ψυκτικού κύκλου καταρράκτη τριών σταδίων

12
Εικόνα 5: Διάγραμμα απόδοσης ψυκτικού κύκλου καταρράκτη εννέα σταδίων

Από τα δύο αυτά σχήματα φαίνεται ότι ένας κύκλος τριών σταδίων χρειάζεται έργο
80% μεγαλύτερο από κείνο που χρειάζεται ένας κύκλος εννέα σταδίων για την ίδια
ποσότητα αερίου

13
β) ένας τροποποιημένος κύκλος τύπου καταρράκτη όπου κυκλοφορεί ένα μείγμα
υδρογονανθράκων ή άζωτο (Ν2) σ' ένα ξεχωριστό κύκλο ψύξης. Είναι μια
παραλλαγή του προηγούμενου κύκλου όπου αντί για διάφορα ψυκτικά μέσα
χρησιμοποιείτε μόνο ένα το οποίο είναι ένα μείγμα υδρογονανθράκων κυρίως
μεθανίου, αιθανίου, προπανίου, βουτανίου και αζώτου. Ο κύκλος αυτός είναι πιο
απλοποιημένος με μικρότερο λειτουργικό κόστος.

Ένα διάγραμμα ροής τέτοιου κύκλου φαίνεται στο παρακάτω σχήμα

Εικόνα 6: Διάγραμμα ροής τροποποιημένου τύπου καταρράκτη

To ρεύμα τροφοδοσίας μπαίνει στον εναλλάκτη ψύξης όπου υγροποιείται στους -

162,2°C Το ψυκτικό μέσο είναι ένα μείγμα αζώτου (Ν2) υδρογονανθράκων από
μεθάνιο έως και ισοπεντάνιο. Το ψυκτικό μέσο με χαμηλή πίεση πηγαίνει προς τον
κρυογενικό συμπιεστή και συμπιέζεται. Το συμπιεσμένο ρεύμα υγροποιείται
μερικώς σ' ένα συμπυκνωτή. Κατόπιν γίνεται ο διαχωρισμός της υγρής και της
αέριας φάσης οι οποίες ενώνονται πάλι πριν της είσοδο στον εναλλάκτη. Εκεί το
υψηλής πίεσης ρεύμα συμπυκνώνεται και υποψύχεται. Στη συνέχεια εκτονώνεται
και το χαμηλής πλέον πίεσης ρεύμα συμπυκνώνεται και υποψύχεται. Κατόπιν
εκτονώνεται και το χαμηλής πίεσης ρεύμα ρέει κατά αντιρροή προς το ρεύμα στης
τροφοδοσίας. Στην διεργασία αυτή το ρεύμα χαμηλής πίεσης είναι αυτό που
συμπυκνώνει το ρεύμα υψηλής πίεσης και υγροποιεί το φυσικό αέριο.

14
2’' διεργασία. Η διεργασία αυτή στηρίζεται στην εκτόνωση κατά την οποία
παράγεται ταυτόχρονα και έργο. Χρησιμοποιείται η πίεση της γραμμής μεταφοράς
του φυσικού αερίου και εκτονώνει ένα αέριο (π.χ άζωτο (Na)) το οποίο
χρησιμοποιείται ως ψυκτικό μέσο. Στον εκτονωτικό κύκλο εφαρμόζεται η αρχή της
σχεδόν ισεντροπικής εκτόνωσης ενός συμπιεσμένου αερίου με ταυτόχρονη μείωση
της θερμοκρασίας και την παραγωγή έργου. Υπάρχουν αρκετές παραλλαγές αυτού
του κύκλου εκτόνωσης.
Ένα απλό διάγραμμα ροής εικονίζεται στο παρακάτω σχήμα

Εικόνα 7:Διάγραμμα ροής ψυκτικού κύκλου ισεντροπικής εκτόνωσης

Υπάρχουν φυσικά αρκετοί άλλοι κύκλοι ψύξης οι οποίοι φέρουν το όνομα της
εταιρίας που τους πρωτοεφάρμοσε όπως οι κύκλοι που απεικονίζονται στα
παρακάτω σχήματα.

15
Εικόνα 8: Διάγραμμα ροής κύκλου ψύξης PRITCHARD

16
Εικόνα 9: Διάγραμμα ροής κύκλου ψύξης TECHNIP

17
Εικόνα 10: Διάγραμμα ροής κύκλου ψύξης TEALARK

18
ΜΟΝΩΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ:
Η μόνωση στην φύλαξη του LNG σε δεξαμενές διαφόρων τύπων είναι ένας πολύ
σημαντικός παράγοντας, γιατί χάρη σε αυτήν μειώνονται στο ελάχιστο οι λοιπές
θερμικές ροές από και προς την δεξαμενή και προστατεύεται η υπόλοιπη μεταλλική
κατασκευή του πλοίου από τις κρυογονικές αρνητικές ιδιότητες του LNG. Υπάρχει
μια μεγάλη ποικιλία μονωτικών υλικών που έχουν χρησιμοποιηθεί και
χρησιμοποιούνται με επιτυχία. Μερικά από τα μονωτικά υλικά που έχουν
χρησιμοποιηθεί είναι:
• Ξύλο από Balsa
• Ίνες γυαλιού
• Πολυουρεθάνη
• Σιλικόνη με περλιτική επίστρωση
Η επιλογή των μονωτικών υλικών θα πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να
αντέξουν οποιοδήποτε πιθανό φορτίο τους επιβληθεί, να είναι αδιάβροχα σε
υδρατμούς, να εμποδίσουν την περεταίρω διείσδυση της εξωτερικής γάστρας και
τέλος να έχουν αντιπυρικές ιδιότητες.
Οι βασικοί τύποι δεξαμενή φορτίου που χρησιμοποιούνται επί του πλοίου
μεταφοράς αερίου είναι σύμφωνα με την παρακάτω λίστα:
1) Ανεξάρτητος Τύπος 'Α', Ανεξάρτητη τύπου «Β»: εσωτερική μόνωση Τύπος '1 ',
Ανεξάρτητος Τύπος «C»: εσωτερική μόνωση Τύπος '2 '
2) Ανεξάρτητες δεξαμενές είναι εντελώς αυτοφερόμενο και δεν αποτελούν μέρος
της δομής του κύτους του πλοίου. Επιπλέον, δεν συμβάλλουν στην αντοχή της
γάστρας του πλοίου. Όπως ορίζεται στον κώδικα IGC, και ανάλογα κυρίως με την
πίεση, υπάρχουν τρεις διαφορετικοί τύποι ανεξάρτητες δεξαμενές για πλοίο
μεταφοράς φυσικού αερίου: αυτές είναι γνωστές ως τύπου «Α», «Β» και «C».

19
Βιβλιογραφία:
Βιβλία ΑΕΝ:

 Ναυπηγεία
 Ναυτιλία
 Μεταφορά Φορτίου
 Ευστάθεια
E-Books:

 International code for the construction and equipment of ships Carrying

Liquefied Gases Bulk.
 Specialized Training for Liquefied Gas Tankers
 Υγραεριοφόρα Πλοία
 Δουμάνη Δ.Α., «Μεταφορά επικίνδυνων φορτίων με πλοία», Σταυριδάκης,
Πειραιάς, 1984

20