1

Mother Tongue-Based
Multilingual Education
Kagamitan ng Mag-aaral

Sinugbuanong Binisaya
Yunit 
Ang kagamitan sa pagtuturong ito ay magkatuwang na
inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at
pribadong paaralan, kolehiyo, at / o unibersidad. Hinihikayat
namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na
mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng
Edukasyon sa action@deped.gov.ph.

Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.

Kagawaran ng Edukasyon
Republika ng Pilipinas
Mother Tongue Based Multilingual Education – Unang Baitang
Kagamitan ng Mag-aaral sa Sinugbuanong Binisaya
Unang Edisyon, 2013
ISBN: 978-971-9981-89-3

Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas

Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang sipi sa ano mang
akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng
pamahalaan o tanggapan kung saan ginawa ang isang akda upang magamit sa
pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing
ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royalty bilang kondisyon.
Ang mga akda / materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan,
ngalan ng produkto o brand names, tatak o trademarks, atbp.) na ginamit sa aklat na
ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsikapang mahanap at
mahingi ang pahintulot ng mga may karapatang-ari upang magamit ang mga akdang
ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (publisher) at may-akda
ang karapatang-aring iyon.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Br. Armin A. Luistro FSC
Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D.
Kawaksing Kalihim: Elena R. Ruiz, Ph.D

Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral

Mga manunulat: Nena V. Miñoza, Gea Catalan Alonso, Caren S. Selgas,
Virginia S. Cayon, Jennifer O. Artiaga, Ritchie C. Barrera, Ninie del
Rosario, at Jocelyn Conta
Kasangguni: Rosalina J. Villaneza

Mga tagasuri: Atty. Manuel Lino G. Faelnar, Dr. Romeo Macan,

Mrs. Aida Zafra. at Mr. Jes B. Tirol

Mga gumuhit ng larawan: Jason Villena, Jayson R. Gaduena,

Bienvenido Saldua, at Erich David Garcia

Nag-layout: Aileen Nacario Ilagan

Inilimbag sa Pilipinas ng ____________

Department of Education-Instructional Materials Council Secretariat

(DepEd-IMCS)
Office Address: 2nd Floor Dorm G, PSC Complex
Meralco Ave., Pasig City, Philippines 1600
Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072
E-mail Address: imcsetd@yahoo.com
 Talaan ng Nilalaman

Yunit 2
Buluhaton 16 ……………………………………… 34
Buluhaton 17-A …………………………………… 35
Buluhaton 17-B …………………………………… 36
Buluhaton 18-A …………………………………… 37
Buluhaton 18-B …………………………………… 38
Buluhaton 19 ……………………………………… 41
Buluhaton 20 ……………………………………… 43
Buluhaton 21 ……………………………………… 44
Buluhaton 22 ……………………………………… 46
Buluhaton 23 ……………………………………… 48
Buluhaton 24-A …………………………………… 49
Buluhaton 24-B …………………………………… 50
Buluhaton 24-C …………………………………… 51
Buluhaton 25-A …………………………………… 53
Buluhaton 25-B …………………………………… 54
Buluhaton 25-C …………………………………… 55
Buluhaton 25-D …………………………………… 56
Buluhaton 26-A …………………………………… 58
Buluhaton 26-B …………………………………… 59
Buluhaton 27 ……………………………………… 61
Buluhaton 28-A …………………………………… 62
Buluhaton 28-B …………………………………… 63
Buluhaton 29 ……………………………………… 66
Buluhaton 30-A …………………………………… 67
Buluhaton 30-B …………………………………… 68
 Yunit 2
Buluhaton 16

Ilha ug nganli ang hulagway sa ubos. Isulat ang

nawalang letra.

__aka __aki

__ato __ola

34
 Buluhaton 17-A

Itandi ang mga hulagway sa mga pulong pinaagi sa

paglinya niini.

1. baboy

2. baka

3. baba

4. buyog

35
 Buluhaton 17-B

Bahina ang mga pulong ngadto sa silaba. Pila ka

silaba ang mamugna matag pulong?

1. lata _______________ _________

2. baka _______________ _________
3. pana _______________ _________
4. baboy _______________ _________
5. baba _______________ _________

Pagporma og mga pulong.

1. Unsang pulong ang maporma kon ilisdan ang

unang silaba og sa?
baba =

2. Unsang pulong ang maporma kon pun-an og

la sa katapusang silaba.
ba =

3. Unsang pulong ang maporma kon

tangtangon ang unang silaba?
labaga =

36
 Buluhaton 18-A

Isulat ang nawala nga silaba. Pilia ang tukmang

tubag nga anaa sa kahon ug isulat kini sa blangko.

1. ___na la pa ba

su la ba
2. ___ka

ya ba la
3. sa ___

4. ba ___ la si ki

37
 Buluhaton 18-B

Isulat ang saktong pulongan (phrase) nga magpaila

sa mga hulagway.

1. ________ ka __________

2. ________ sa __________

3. ________ ka _________

4. _________ sa _________

38
39
40
 Buluhaton 19

Kolori ang dako ug gamay nga letra Dd sa imong

paboritong kolor.

M m h
n D y
d K m
D b d
D B c
41
42
 Buluhaton 20

Isumpay ang mga letra nga anaa sa kolum A

ngadto sa kolum B.

A B

m s
t k
y m
s t
k y
43
 Buluhaton 21

Kolori ang dako ug gamay nga letra Hh sa imong

paboritong kolor.

M m h
n H y
h K m
h b h
H N s
44
45
 Buluhaton 22

Isumpay ang mga letra nga anaa sa kolum A

ngadto sa kolum B.

A B

m s
t k
y m
s t
k y
46
47
 Buluhaton 23

Kolori og pula ang mga mangga nga adunay

pulong nga ako ug dalag ang mga mangga nga
adunay pulong nga ikaw.

Ako dako Ako

ug Ikaw Ako

sa Ikaw

48
 Buluhaton 24-A

Isulat ang nawalang silaba.

1. ___sda

2. ___ring

3. ___tik

4. ___tlog

49
 Buluhaton 24-B

Isulat ang hustong ngalan sa hulagway diha sa

kahon.

1.

2.

3.

4.

5.

50
 Buluhaton 24-C

Basaha ang mga pahayag (sentences) ug lingini

ang tukmang tubag.

1. Buak ang itlog. Unsa ang nabuak?

itlog baki wasay

2. Taas ang lawas sa halas. Unsa ang taas sa

halas?

itlog ikog lawas

51
52
 Buluhaton 25-A

Kolori og lunhaw ang mga dahon nga adunay letra

Uu ug asul ang letra Ii.

i I U

L i b

u u
U

53
 Buluhaton 25-B

Isulat ang nawalang silaba.

1. ___nggoy

2. ___nlan

3. ___sla

4. ___agdan

5. ___agat

54
 Buluhaton 25-C

Isulat ang hustong ngalan sa hulagway diha sa

kahon.

1.

2.

3.

4.

5.

55
 Buluhaton 25-D

Basaha ang pahayag (sentences) ug lingini ang

tukmang tubag.

1. Nabitik ang ilaga sa kantina. Diin nabitik ang

ilaga?

umahan balay kantina

2. Nakakita og saging ang unggoy ug ang bao.

Unsay nakit-an nila ni unggoy ug bao?

mangga saging abokado

56
57
 Buluhaton 26-A

Lingini ang pulong nga maoy ngalan sa hulagway.

1. ilaga relo rihas

2. rambutan rayos regalo

3. itlog halas itik

4. rihas retrato baki

5. ulan sulat resibo

58
 Buluhaton 26-B

Ihan-ay ug tan-awa. (Crossword puzzle) Isulat ang

mga letra sa ngalan sa matag hulagway sa paubos
nga paagi.

Paubos: Pababag:

1 3 2

59
60
 Buluhaton 27
Mopakita ang magtutudlo og hulagway sa tanom,
kahayopan, o mga butang nga nagsugod sa tingog
Oo. Mohatag ang mga tinun-an sa ngalan nga
nagsugod sa Oo ug ipasulat kini ilalom sa hustong
ulohan. (Dawaton sa magtutudlo ang tanan nga
tubag ug ipapilit kini sa hustong lugar.) Hatagan og
higayon ang mga tinun-an sa pag-usab sa ilang
sayop.

Nagsugod og Oo Wala nagsugod og Oo

1. 1.
2. 2.
3. 3.
61
 Buluhaton 28-A
Ayoha ang mga nagsagol nga letra ug ilha ang
pulong. Ang hulagway maoy imong giya.

1. r n a o s a

2. t o o s

3. r a o k

4. p l t i h s o a

5. y a o h k

62
 Buluhaton 28-B

Pangitaa ang mga nakatagong pulong ug isulat sa

blackboard. Basaha ang mga pulongan (phrase)
nga anaa sa tuong bahin isip imong sumbanan.

1. b_____s _____ Gamit imnanan

2. _____ i_____o Parti sa lawas nga naa sa

braso

3. g____ta____a Gamit sa pagduyog sa

kanta.

4. _____ir_____ Parte sa balay nga

agianan

5. d_____l_____ Gibuhat sa mga bata

aron malingaw

63
64
65
 Buluhaton 29
Itakdo ang hustong ngalan nga anaa sa kolum B
ngadto sa kolum A pinaagi sa pagsulat sa letra sa
blangko nga makit-an sa wala nga bahin niini.

A B

_____1. A. ilaga

_____2. B. kalo

_____3. C. mais

_____4. D. bola

_____5. E. halo-halo

66
 Buluhaton 30-A

Ihan-ay ang mga nagsagol nga mga letra ug ilha

ang pulong. Ang hulagway maoy imong giya.

1. g o n i p n

2. g e r a o l

3. r p a o e

4. b a s b a s

5. n b l a g i

67
 Buluhaton 30-B

Isulat ang nawalang letra o mga letra nga moila

sa hulagway.

Ka ___ ___ ___ S ___ st ___ ___

___ ___ mot ___

Kara ___ e K ___ t ___ ___

68