Professional Documents
Culture Documents
KURRIKULËS ME ZGJEDHJE
1
2
Ekipi koordinues për përgatitjen e udhëzuesit:
Osman Buleshkaj
Shyhrete Reçica
Lirije Gosalci
Bislim Krasniqi
Botimin e mbështeti:
Zyra për trajnime në MASHT
3
PËRMBAJTJA
Shkurtesat ................................................................................................................... 4
HYRJE ........................................................................................................................ 5
4
SHKURTESAT
KKK Korniza e Kurrikulës e Arsimit Parauniversitar të Republikës së
Kosovës
KB Kurrikula Bërthamë
KZ Kurrikula me zgjedhje
FK Fushë Kurrikulare
SHK Shkallë Kurrikulare
RNSH Rezultatet e të nxënit për shkallë kurrikulare – Kompetenca
RNF
Rezultatet e të nxënit për fusha kurrikulare
RNL
Rezultatet e të nxënit për lëndë mësimore
PV Plan Vjetor
PD Plan Ditor
OM Orë Mësimore
POM Plani i Orës Mësimore
TM Teknikë Mësimore
KSH Kalendari Shkollor
KV Kalendari Vjetor
MASHT Ministria e Arsimit, e Shkencës dhe e Teknologjisë
IPK Instituti Pedagogjik i Kosovës
DKA Drejtoria Komunale e Arsimit
5
6
HYRJE
Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë ka hartuar dhe miratuar Kornizën e Kurrikulës
së Kosovës. MASHT do të përkrahë shkollat në hartimin e kurrikulave me bazë në shkollë
(KBSH). Ndërsa, domosdoshmërisht shkollat duhet të ndërtojnë kapacitetet e veta për
hartimin e kurrikulave me bazë në shkollë. Kjo më së miri mund të shërbejë për hartimin e
kurrikulës me zgjedhje (KZ) por do të ndihmojë edhe në implementimin më cilësorë të
kurrikulës bërthamë.
Kurrikula me zgjedhje është një mundësi jashtëzakonisht e mirë për shkollat dhe
mësimdhënësit që të pasurojnë kurrikulën që ua ofrojnë nxënësve të vet. Përmes kurrikulës
me zgjedhje shkollat e shtojnë ofertën për nxënësit e vet, e bëjnë shkollimin më të
rëndësishëm për nevojat individuale zhvillimore të fëmijëve dhe e shtojnë pjesëmarrjen e
fëmijëve në disenjimin e kurrikulit të sendërtuar në shkollë.
Udhëzuesi përbëhet prej katër pjesëve dhe ofron këshilla dhe udhëzime për mënyrat e
zhvillimit të Kurrikulit me Zgjedhje.
7
Qëllimet kryesore të këtij udhëzuesit janë:
- Të mundësojë një proces më të informuar të hartimit të kurrikulit me zgjedhje
- Të ndërtojë kapacitetet e mësimdhënësve për të hartuar kurrikulën me zgjedhje
- Të mundësojë një lidhje më koherente në mes të kurrikulumit bërthamë dhe atij me
zgjedhje.
8
PJESA E PARË
Secila prej këtyre i ka karakteristikat, nivelin dhe shtrirjen përkatëse të cilat janë të
përplotësueshme në mes veti.
9
Krahasimi1 i aspekteve kryesore të kurrikulës bërthamë
1
Tabela pasqyron funksionin e kurrikulës zgjedhore në relacion me kurrikulën bërthamë si dhe
ndërlidhjen organike në mes tyre. Kështu, kurrikula zgjedhore shërben për të operacionalizuar
kurrikulën bërthamë dhe respektimin e promovimin e specifikave të shkollave dhe komuniteteve të
tyre.
2
Rezultati i nxënësve llogaritet ne kuadër te notes mesatare bashkë me notat tjera, mirëpo kjo pjese
e kurrikulës nuk është pjese e vlerësimit/eve te jashtme (p.sh. klasa 9 apo Matura).
10
Përmbajtja e kurrikulës me zgjedhje
Ndarjen e më shumë orëve për lëndët e kurrikulës bërthamë ose për fushat
mësimore. Për shembull alokimi i më shumë orëve për gjuhën amtare, për artet
figurative ose lëndë tjera mësimore të cilat janë në interes të nxënësve.
Aktivitete dhe / ose module të ndryshme për nxënësit me nevoja të veçanta ose për
nxënësit e talentuar;
Në shkollat e mesme këto mund t’i kushtohen përgatitjes për arsimin pas shkollës së
mesme, p.sh. orientimi në karrierë e të ngjashme.
Në shkollat profesionale – mund të jenë aktivitete nga fusha e arsimit dhe aftësimit
profesional.
Shembull çfarë duhet pasur parasysh për ndonjë projekt në kuadër të lëndës zgjedhore:
Përcaktoni ndonjë problem që zgjatë më shumë se një orë. Përcaktoni numrin e saktë
të orëve brenda dhe jashtë klase. Problemi duhet të jetë në pajtim me aftësitë e
nxënësve.
Siguroni materiale dhe mjete që do t’ju duhen për punë. Edhe nxënësit mund të
sjellin nga shtëpia disa materiale që janë të lira e që mund të ju duhen.
11
Përfshini nxënësit në përgatitjen e planit të hollësishëm për rrjedhën e aktiviteteve:
përkufizoni detyrën hulumtuese, formohen grupet, përcaktoni rolet dhe
përgjegjësitë të anëtarëve të grupeve), dakordohuni bashkë me nxënësit për mënyrat
e punës së projektit dhe për bashkëpunimin me kolegët në projekt nga fusha tjera
(interdisiplinare)
c) Fondi i orëve për lëndën me zgjedhje. Këtu planifikohet numri i orëve, tipet e orëve në
përputhmëri me planin mësimor për klasën apo nivelin përkatës.
12
PJESA E DYTË
Varësisht nga zgjedhja e lëndës dhe përmbajtjes së caktuar, shkollat vendosin për
kohëzgjatjen e një lënde zgjedhore, moduli apo projekti. Kjo përmbajtje kurrikulare duhet të
shtrihet në të paktën një gjysëmvjetor dhe duhet të dalloj nga përmbajtja e lëndëve që janë
pjesë e mësimit të rregullt. Prandaj secila lëndë e përzgjedhur nga nxënësit dhe e
mbështetur nga shkolla duhet të planifikohet në formën e njëjtë si planifikohen lëndët e
mësimit të rregullt.
Format për planifikim dymujor dhe planifikim vjetor mund t’i gjeni në shtojcat 1 dhe 2.
13
14
PJESA E TRETË
15
Hapat për hartimin e lëndës zgjedhore
Për hartimin e lëndëve të cilat mund të realizohen përmes moduleve, aktiviteteve apo
projekteve të ndryshme të kurrikulës zgjedhore është e domosdoshme respektimi i hapave
në vijim:
Hapi i parë:
Filloni duke diskutuar (me kolegët, stafin e shkollës. Këshillat e shkollës, nxënësit etj.) tetë
aspektet kryesore të një lënde të suksesshme të kurrikulës zgjedhore. Duhet të vendosni
edhe për atë se si lidhen këto me Kornizën e Kurrikulit të Kosovës.
Si do të lidhet lënda e kurrikulës zgjedhore me qëllimet dhe kompetencat e Kornizës
së Kurrikulës?
Si do ta vlerësoni efektin te nxënësit?
Gjithashtu, hulumtimin e nevojave dhe të interesimeve mund ta bëni edhe përmes zbatimit
të instrumenteve të ndryshme p.sh. përmes intervistave, pyetësorëve etj.
Hapi i dytë:
Merret modeli për planifikim vjetor/gjysëmvjetor (Shtojca 1 e bashkëngjitur këtij udhëzuesi)
për kornizën e lëndës dhe planifikohet në hollësi. Pyetjet eventuale gjatë planifikimit
diskutohen me kolegët tuaj. Pastaj e dorëzoni lëndën tuaj për miratim në Këshillin e Shkollës
dhe pastaj në MASHT dhe në DKA duke përdorur formularët e ofruar në këtë pako.
Hapi i tretë:
Vazhdoni me planifikimin dymujor të lëndës dhe plotësoni me kujdes në pajtim me
udhëzimet e sqarimet e përfshira në Shtojcën 2 të këtij Udhëzuesi.
Hapi i katërt:
Pas miratimit të lëndës tuaj dhe pasi ta keni jetësuar me nxënësit tuaj, ju preferojmë që të
plotësoni edhe Modelin e bashkëngjitur si Shtojca 3 në këtë dokument dhe ta dorëzoni në
DKA dhe në MASHT. Planet e plotësuara sipas udhëzimeve në shtojcat 1, 2 dhe 3
mundësojnë krijimin e një baze të planeve të mësimit zgjedhor, të cilat do të ishin në
dispozicion të mësimdhënësve të tjerë në mbarë vendin.
16
PJESA E KATËRT
PARIMET, PJESËMARRËSIT, PROCEDURAT DHE KRITERET PER MIRATIMIN E
REALIZIMIN E KURRIKULËS ME ZGJEDHJE
Parimet kryesore për jetësimin e kurrikulës me zgjedhje janë të njëjta me ato në kurrikulën
bërthamë ndërsa vlejnë edhe këto parime më specifike:
Pjesëmarrja aktive e prindërve dhe e nxënësve në procesin e përcaktimit të
përmbajtjes së kurrikulës me zgjedhje
Paanshmëria dhe objektiviteti në përzgjedhjen e lëndëve në të gjitha nivelet duke u
bazuar vetëm në kriteret e vendosura
Sigurimi i pavarur i cilësisë në të gjitha fazat e jetësimit të kurrikulës zgjedhore,
përfshirë përzgjedhjen, monitorimin dhe vlerësimin e realizimit të kurrikulës me
zgjedhje
Interesat e nxënësve dhe zhvillimi i kompetencave / shkathtësive të nxënësve janë
parësore për realizimin e kurrikulës me zgjedhje
Nxënësit dhe prindërit (së bashku me mësimdhënësit) kanë rolin kryesor në propozimin dhe
në jetësimin e kurrikulës me zgjedhje. Këta e hapin dhe e mbyllin tërë procesin, pasi që i
japin propozimet për përmbajtjen e lëndëve, moduleve dhe marrin pjesë në implementimin
e tyre. Nxënësit dhe prindërit deklarohen me shkrim (shih formularin ne Shtojca 5) për
lëndën, modulin apo projektin e preferuar.
17
Këshilli i Shkollës3: Bën shqyrtimin e propozimeve të arritura brenda shkollës dhe miraton
propozimet e shkollës që përcjellën më tutje për miratim nga paneli i autoriteteve komunale
dhe qendrore. Këshilli i shkollës është garant i përfshirjes së palëve relevante në të gjitha
fazat e vendimmarrjes në shkollë. Këshilli i shkollës propozon DKA-së dhe MASHT për
miratim të lëndëve, moduleve përkatëse.
Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë: MASHT është përgjegjëse për sigurimin e
cilësisë dhe për verifikimin e përmbushjes së rezultateve mësimore të KKK-së për fushat,
nivelet dhe shkallët kryesore. MASHT bashkëpunon edhe me DKA-të përkatëse për
monitorimin dhe vlerësimin e cilësisë së implementimit të kurseve.
Nga momenti i përcaktimit për lëndën zgjedhore ajo merr statusin e barabartë sikurse të
gjitha lëndët tjera të obliguara
Mënyra: Në thelb të tërë procesit është konkursi dhe gara e cilësisë në mes të propozimeve
të ndryshme në nivel të shkollës dhe komunës.
- u referohen qartë dhe sigurojnë arritjen e rezultateve përkatëse mësimore për fushën /
shkallën përkatëse
- zbatojnë strategjitë e reja mësimore (për shembull, puna ekipore, të nxënit përmes
projekteve, debate etj).
Për gjuhën amtare: një analizë / ese / krijim individual për një dukuri gjuhësore /
letrare / joletrare që trajtohet në lëndë – varësisht nga niveli.
Për shkencat natyrore: kërkohet që secili nxënës të marrë pjesë aktive në së paku një
projekt individual dhe në një projekt grupor që ngërthen përdorimin e integruar të
teknologjisë informative dhe të teknologjive të ndryshme arsimore në të nxënit e
shkencave natyrore;
Për artet: kërkohet që nxënësit të marrin pjesë në një projekt arti / disenji me
karakter individual dhe një me karakter grupor. Produktet duhet të plotësojnë
kriteret estetike dhe ndërlikueshmërinë e paraparë për moshën / nivelin e caktuar të
shkollimit në KKK
19
Për shkencat shoqërore: pjesëmarrje në një projekt/prezantim individual dhe në një
projekt/prezantim grupor në një temë relevante për nxënësin / komunitetin që e
rrethon
Për edukatën fizike: pjesëmarrja në një aktivitet / garë me karakter individual dhe një
me karakter grupor;
Për secilën fushë / disiplinë / modul tjetër të përfshihet një projekt individual ose
grupor që është relevant për jetën e përditshme, jetën shkollore, për komunitetin
ose për karrierën e nxënësit.
1. Shkolla për secilën klasë (për të gjitha paralelet) përpilon një listë prej pesë ofertave
(lëndëve, moduleve apo projekteve) që mund t`i propozojë vet, t`i përzgjedh nga lista
e ofruar nga MASHT apo t`i kombinojë të dyja.
2. Nga lista e propozuar prej shkollës, për secilën klasë, nxënësit deklarohen vetëm për
njërën prej tyre. Por, shkolla përzgjedhë dy nga ofertat më të kërkuara nga të gjithë
nxënësit e klasës (të gjitha paraleleve) dhe nxënësit brenda vitit mësimor duhet të
mësojnë të paktën njërën nga dy ofertat e përzgjedhura.
4. Në ato shkolla ku lënda, moduli apo projekti i përzgjedhur realizohet brenda një
gjysëmvjetori, në gjysmëvjetorin tjetër mund të merret lënda, moduli apo projekti i
dytë i përzgjedhur më së shumti nga nxënësit.
5. Nëse klasa ka vetëm një paralele, atëherë për lëndën, modulin apo projektin duhet
të deklarohen më shumë se gjysma e paraleles.
6. Për klasën parafillore dhe arsimin fillor, nga lista e lëndëve, moduleve apo projekteve
të propozuara deklarimi bëhet nga prindërit e nxënësve të këtij niveli në
bashkëpunim me mësimdhënësit.
7. Për arsimin e mesëm të ulët dhe arsimin e mesëm të lartë nga lista e lëndëve,
moduleve apo projekteve të propozuara, deklarimi bëhet nga nxënësit e këtyre
niveleve.
20
Fazat e realizimit të kurrikulës me zgjedhje:
Secila lëndë e miratuar për tu realizuar në shkollë, duhet të kalojë nëpër fazat në vijim (për
më shumë shih Shtojcën 4):
Pakoja e instrumenteve për planifikim mësimor duhet të jetë në dispozicion të gjithë stafit
mësimor në nivel shkolle dhe për të duhet të jenë të informuar nxënësit të cilëve u dedikohet,
prindërve të tyre dhe institucioneve relevante që merren me monitorimin e zbatimit të
kurrikulës dhe që ofrojnë mbështetje profesionale e teknike në zbatimin e kurrikulës së re.
21
Modelet e planifikimit të kurrikulës me zgjedhje – me udhëzime për plotësim
Artet
Matematika
Shkencat e
natyrës
Shoqëria dhe
mjedisi
Shëndeti dhe
mirëqenia
Jeta dhe puna
22
Udhëzime për plotësim të tabelës
23
Në shkallën e parë dhe të dytë (Shkollë fillore) punojnë të gjithë mësuesit e
paraleleve sa ka klasa e caktuar, por në këtë grup duhet të kontribuojë një
përfaqësues i secilës fushë kurrikulare të shkollës së mesme të ulët.
Pasi që planifikimi vjetor punohet për fushën e caktuar për klasën e caktuar,
atëherë mblidhet këshilli i klasë së caktuar dhe se bashku bëjnë planifikimin
e secilës fushë dhe e vendosin në formatin e tabelës së propozuar nga
MASHT.
Gjatë vendosjes në këtë tabelë, përfaqësuesit e fushave të klasës së caktuar
(në shkollën fillore mund të jet mësues klase) diskutojnë për përmbajtjen
dhe kompetencat që synon t’i arrijë secila fushë për klasën e caktuar, në
mënyrë që ndërlidhja në mes fushave të jetë sa më prezente.
24
Shtojca 2: Modeli i planit dymujor
Koha e
nevojshme për
Lënda Njësitë mësimore Rezultatet e të arritje të Metodologjia e Metodologjia e Burimet
mësimore nxënit të lëndës rezultateve të mësimdhënies vlerësimit
lëndës dhe
kompetencave
25
UDHËZIME PËR PLOTËSIM TË PJESËS NARRATIVE DHE TABELËS
Temat mësimore
Tema mësimore merret nga tabela e planifikimit vjetor/gjysëmvjetor të temave për
Kurrikulën me Zgjedhje
Rezultatet e fushës
Shënohen vetëm ato rezultate të të nxënit të fushës kurrikulare që synohen të arrihen përmes
temës së caktuar të paraparë në planifikimin për KZ. Rezultatet duhet të merren nga KB -
shkalla e caktuar kurrikulare. Mund të jenë një, dy apo më shumë rezultate
Rezultatet kompetencave
Nga kompetencat që janë paraparë të arrihen te planifikimi vjetor - marr nga KB, barten
vetëm ato rezultatet të të nxënit për kompetenca që synohen të arrihen përmes temës
mësimore. Tani rezultatet shkruhen me numër dhe me narracion si është në KB. Mund të
jenë një ,dy apo më shumë rezultate
Korrelacioni
Korrelacioni bëhet mbi bazën e planifikimit vjetor të fushave kurrikulare. Me pak fjalë
përshkruani korrelacionin , ndoshta në formë të aktivitetit. Ndërsa çështjet ndërlëndore janë
temat si, të drejtat e njeriut , toleranca,... shih KB- çështjet ndërlëndore
Lënda mësimore
Shënohet lënda mësimore në kuadër të një fushe kurrikulare e cila është paraparë të mbahen
si pjesë e Kurrikulës me Zgjedhje.
Njësitë mësimore
Njësitë mësimore shënohen për lëndë. Mësuesi përzgjedh ato njësi mësimore që janë të
nevojshme për arritjen e rezultateve të të nxënit të fushës dhe kompetencave të caktuara.
Rezultatet e lëndës
Mësuesi shkruan rezultatet më specifike që synon t’i arrijë përmes njësisë mësimore. Mund
të jenë një, dy apo më shumë rezultate.
Koha e nevojshme
Mësuesi duhet të konsultoje planin mësimor të paraqitur në KB dhe planifikon sipas numrit
të orëve mësimore të parapara.
26
Metodologjia
Të shkruhet në formë të aktiviteteve duke i përmendur metodat dhe teknikat e mësimdhënies
dhe të të nxënit, shumë shkurt.
Vlerësimi
Vlerësimi të paraqitet në formë të aktiviteteve dhe me çfarë instrumente bëhen ato . p.sh test,
ese, çiklistë, sociogram, pyetësor
Burimet
Burimet e shkruare mund të jenë tekste mësimore, gazeta, revista dokumente... dhe
materiale te ndryshme te dorës se parë , dytë..
Burimet elektronike interneti-web faqja , TV-kanali-emisioni , Radio
Burim mund të jenë njerëzit që janë pjesë e një historie, ngjarje, ...
27
Shtojca 3: Plani dhe programi i lëndës (shembull)
Plani dhe programi/Sillabusi është dokument i cili shërben si propozim për miratimin e
lëndës nga ana e MASHT/DKA-së, dhe njëkohësisht, është edhe instrument për monitorimin
e realizimit dhe për vlerësimin e përmbushjes së këtyre obligimeve gjatë realizimit të
lëndës. Aty përshkruhen më hollësisht të gjitha aspektet kryesore të një lënde / moduli, si
vijon:
Përshkrimi i lëndës: këtu përshkruhen (skicohen) veçoritë kryesore të lëndës në katër pesë
fjali (veçoritë kryesore dhe risitë). Çka e bën atë të veçantë krahasuar me lëndët e tjera?
Qëllimi i lëndës: Pse hartohet kjo lëndë ? Për çka shërben ajo? Çka sjellë të re kjo lëndë?
Rezultatet mësimore: Çfarë ndryshimesh sjell lënda në dijen, sjelljen, qëndrimet dhe në
shkathtësitë e nxënësve? Çka do të jenë në gjendje të bëjnë nxënësit në fund të lëndës?
Njësitë tematike – orët mësimore: Përmes cilave përmbajtje / aktivitete do të realizohet
lënda në shkollë? Sa orë do të duhen për realizimin e secilës prej tyre? Cilat aktivitete
parashihen për nxënësit? A parashihen aktivitete jashtë klasës? Aktivitete jashtëshkollore?
Sa orë mësimore do të zgjas lënda?
Prezantim i qasjeve / metodave të punës: Tregoni cilat metoda / strategji do të aplikoni për
të zhvilluar lëndën / modulin? A parashihni angazhimin e ndonjë ligjëruesi mysafir? Si do ta
organizoni realizimin e lëndës?
Format e angazhimit të nxënësve: Cili është roli i nxënësve në realizimin e lëndës /
modulit? Çfarë angazhimesh priten prej tyre? Detyra? Projekte? Sfida? Zgjidhje të
problemeve?
Format e angazhimit të prindërve / komunitetit: A parashihni ndonjë rol për prindërit /
komunitetin? Si mund ta bëjnë ata kursin / modulin më atraktiv dhe më të afërt për
nxënësit? Si mund të ndihmojnë ata për ta lidhur me mirë kursin me realitetin e
përditshëm?
Si do të shfrytëzohen shkathtësitë / specializimet e prindërve për të ofruar të mësuar më
të mirë?
Vlerësimi (për të nxënë - i të nxënit): Si do ta realizoni vlerësimin, në mënyrë që ai të jetë
në funksion të të nxënit më të mirë? Si mendoni të realizoni vlerësimin periodik? Po atë
përfundimtar?
Materialet mësimore: Cilat tekste shkollore / materiale mësimore / teknologji arsimore /
teknologji informative / medie / materiale nga përditshmëria parashihni të përdorni në
realizimin e lëndës?
28
Shtojca 4: Afatet e realizimit
Koha/muaji Përshkrimi
Shkolla përgatit dhe propozon listën e lëndëve, moduleve apo
projekteve zgjedhore në periudhën shkurt-mars të vitit paraprak
Shkurt - mars
shkollor.
Deklarimi i prindërve dhe mësimdhënësve për klasën parafillore
dhe arsimin fillor si dhe i nxënësve të arsimit të mesëm të ulët dhe
Prill
arsimit të mesëm të lartë për lëndët, modulet apo projektet
zgjedhore bëhet në muajin prill të vitit shkollor paraprak.
Shkolla përgatit listën përfundimtare me plan dhe program të
lëndëve, moduleve apo projekteve zgjedhore në muajin maj të
Maj
vitit shkollor paraprak dhe dorëzohet për miratim në DKA.
Qershor DKA obligohet që lista e miratuar të kthehet në shkollë në fund të
muajit qershor të vitit shkollor paraprak.
Shtator Fillon zbatimi i lëndëve zgjedhore të miratuara nga DKA
29
Shtojca 5: Formulari për deklarim dhe përcaktim për lëndën me zgjedhje
Lendet
1.
2.
3.
4.
5.
6.
30
Kurrikula me Zgjedhje
Pako me shembuj të
plotësuar
31
Një model i formularit që mund tu jipet nxënësve për plotësim gjatë muajit nëntor ose dhjetor.
Hapi i parë
Gjimnazi “ Sami Frashëri” Prishtinë
Kl: XI- Lista e temave të propozuara nga nxënësit për mësimin zgjedhor
12 Për vitin shkollor 2015/2016
Drejtimi: SHOQËR0R GJUHËSOR
SQARIM: Temat e propozuara prej nxënësve të secilës klasë mësimdhënësit i marrin,
analizojnë, kategorizojnë, i formulojnë dhe prej këtyre temave emërojnë pjesë të mësimit
zgjedhor që mund të jetë në formë të: Lëndës, Modulit ose Projektit (Zgjedhor) dhe bëjnë
vendosjen e tyre në listën e konkurrimit për mësimin zgjedhor.
Emrat e disa temave të propozuara
Kultura dhe shoqëria
Koha e hershme
Praktikum eksperimental nga fizika
Ndërmarrjet dhe reklamat
Edukimi për Liritë dhe të drejtat e njeriut
Kërkimi shkencor dhe puna eksperimentale
Gjuhë latine.
......................................
.............................................. etj.
Hapi i dytë:
Për të pasur një bazë orientuese mësimdhënësit nga muaji dhjetor deri me një mars,
bëjnë planet vjetore, dymujore dhe në fund plotësojnë fomularin konceptual
pëshkrues.
dymujor dhe
32
Plani vjetor i temave mësimore për Kurrikulën me Zgjedhje( KZ)
Viti shkollor: 2015/2016 Klasa: __________
Fusha e Konceptet e Rezultatet e KZ – të Temat Temat mësimore të shpërndara gjatë muajve
kurrikulës K Z ( Të ndërlidhura me rezultatet e mësimore që Shtator- Nëntor - Janar- Mars-prill Maj - Rezultatet e
ndërlidhura një fushe kurrikulare (nga trajtohen gjatë tetor dhjetor shkurt qershor Kompetencave
me një KB) një viti (Rezultatet e të
fushë mësimor nxënit për
kurrikulare- /gjysëm vjetori shkalle)
nga KB)
1.Hulumton strukturën
Grupet dhe e grupeve shoqërore në mënyrat Njohuri për Njohuri Përdorimi Përdorimi Kreavtivite Kritika 1. Kompetencat
marëdhenje e pjesëmarrjes apo përfshirjes median pë mediat i mediave . i mediave . ti përsonal e medias e komunikimit
t shoqërore. në to. (aspekti i tyre në media dhe të të
Dallon faktet nga opinionet, kur informative). shprehurit
Proceset shpjegon situata të ndryshme ne (“Komunikues
Edukimi
shoqërore. mardhënjet e individëve Kuptimi i efektiv”).
Sociologj Përdorimi i Të rinjtë Zhanret mediatik
apo të grupeve shoqërore (Në
ia e kohë dhe hapësirë) dhe imediave (në masmedia dhe mediatike, për I. 1; 4; 8...
edukimit shpjegon organizimin e mënyrë ve masmediat muzika si Etika dhe zhvillim- 2. Kompetencat
mediatik Normat, të hapësires së banimit e të interactive). (produksio mjet mediat in e të e të menduarit
drejtat dhe veprimit, shpërndarjen, lëvizjen net indentifiku mendua- (“Mendimtar
përgjegjësit natyrore, strukturat, migrimet e Kreativiteti mediatike). es tek të rit. kreativ”) II. 1; 2;
popullsisë, vendbanimet dhe përsonal në rinjet. 6; 8;.......
veprimtaritë ekonomike në nivel media Funksione Roli i Vlersim 3. Kompetencat
Vendimarrj lokal, vendi, rajonal dhe (estetika, te Televiyioni Rëndësia e informimit dhe e të mësuarit
a. ndërkombëtar. krijimi) masmedia dhe kompjuterit në një mbyllja e tërëjetësor
2.Hulumton objektet, dukuritë, ve në një (“Nxënës i
ndikimi i tij shoqëri notave.
proceset historike, shoqërore e shoqëri suksesshëm“)
mjedisore si lidhjet dhe ndikimet Kritika e tek të demokratike Përfundi
Mjedisi. demokrati III. 2; 4; ........
ndërmjet tyre. medias rinjtë. m i vitit
(analiza ke shkollor. 4. Kompetencat
3.Prezenton shembuj konkretë
për jetë, për
që tregojnë se si ngjarjt dhe refleksive,
punë dhe për
dukuritë ndikojnë në jetën e analitike,
njerëzve dhe në mjedisë dhe mjedis
etike ,etj).
shpjegon poziten e Tokës në (“Kontribuues
Gjithësi,paraqitjen e sipërfaqen e produktiv”) IV.
Tokes.
33
Planifikimi dymujor i njësive mësimore - Mësimi me zgjedhje
Fusha: Mësimi me zgjedhje
Klasa: XI
Muajt: SHTATOR - TETOR
Rezultatet e kompetencave që synohen (“Komunikues efektiv”). I. 1; 4; 8; (“Mendimtar kreativ”) II. 1; 2; 6; 8; (“Nxënës i suksesshëm“) III. 2; 4; 6,8; 9;
të arrihen përmes temës: (“Kontribuues produktiv”) IV. 2; 4; 8; 9 (“Individ i shëndetshëm”). V. 4; 5; 6; (“Qytetar i përgjegjshëm”) VI. 1; 2; 3; 4; 5; 7;
Rezultatet e fushës kurrikulare që 1.Hulumton strukturën e grupeve, 2. Hulumton objektet, dukuritë, proceset, 3.Analizon dhe shqyrton në mënyrë kritike
synohen të arrihen përmes temës: dhe zbaton, 5. Kontribuon në ruajtjen dhe mbrojtjen e mjedisit, 6. Shfrytëzon efektivisht TIK-un.
Tema mësimore: Njohuri pë mediat
Çështjet ndërkurrikulare: Gjuha dhe shkathtësitë e komunikimit në tërë Kurrikulën, Zhvillimi personal dhe shkathtësitë për jetë.
Rezultatet e të nxënit të lëndës Burimet
mësim
Lënda
Koha
or
34
FORMULARI KONCEPTUAL PËR BAZËN E MËSIMIT ME ZGJEDHJE – PËR VITIN SHKOLLOR
2015 / 2016
Emri i lëndës / modulit/ projektit: Lënda: Sociologjia e edukimit mediatik
(nga mësimi zgjedhor):
Emri i mësimdhënësit: Gëzime Kosova
Numri i orëve mësimore 37 orë
Ndërlidhja me qëllimet dhe DUKE KONTRIBUAR ME ANË TË AKTIVITETEVE
rezultatet e KKK-së:
Si realizohen kompetencat dhe
rezultatet mësimore të KKK-së?
35
Sa ndihmon në rritjen e madje gjatë mbajtjes së kësaj lënde ata do të
punësueshmërisë së tyre? provojnë në një formë apo në një tjetër të
luajnë rolin e gazetarit, moderatorit, analistit,
Sa ka mundësi për ndërlidhjen e mjekut, mësuesit, psikologut etj.
komunitetit në aktivitetet e lëndës?
Për të arritur këto rezultate, nxënësit Në kuadër të kësaj lënde mësimore përveç pjesës
do të mësojnë të: teorike nxënësit do të mund të punojnë në shumë
Çfarë përvojash të të nxënit ofron aktivitete si: punë grupi për idenë e realizimit të
lënda? një emisioni televiziv, realizimi i këtij emisioni në
bashkëpunim me anëtarët e tjerë të grupit,
Çka pritet prej nxënësve? realizimi i një reklame, etj.
Në çfarë lloj aktivitetesh do të
angazhohen nxënësit?
36
Hapi i tretë: Sipas Udhëzimit Administrativ Nr.32 të datës 23.12.2013. Shkolla e përgatit listën e
lëndëve, moduleve apo projekteve zgjedhore në periudhën shkurt-mars.
1 Ndërmarrësia XI-të
2 Sociologjia e edukimit mediatik XI-të
3 Bimët mjekësore XI-të
4 Historia e kohës së lashtë XI-të
5 Praktikum eksperimental nga fizika XI-të
1 Ndërmarrësia XII-të
2 Edukimi për Liritë dhe të drejtat e njeriut XII-të
3 Parandalimi i dukurive negative XII-të
4 Kërkimi shkencor dhe puna XII-të
eksperimentale
5 Gjuhë latine XII-të
37
Hapi i katërt: Nxënësve të secilës klasë u jipet një formular ku prej pesë propozimeve ata vendosin
shenjën në dy nga propozimet zgjedhore.
Gjimnazi “Sami Frashëri” Prishtinë – Drejtimi: Shoqëror – gjuhësor ( shembull për një paralele)
I/e nderuar nxënës-e nëpër mjet këtij pyetësori mund të bëni përzgjedhjen e lëndëve zgjedhore
Kl: XI-12 Vendose shenjen në dy nga Lëndët Zgjedhore që preferon ti
mësosh në klasën e XII-të.
Ndërmarrësia Ed. Liritë dhe të Bimët Anglishtja Praktikum
Nr drejtat e njeriut mjekësor Interaktive eksperimental
EMRI MBIEMRI
e nga fizika
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34.
35.
Total : 26 25 5 6 6
FITUESE
38
Hapi i pestë: Bëhet raporti përmbledhës.
GJIMNAZI “ SAMI FRASHËRI ” PRISHTINË
RAPORT PËRMBLEDHËS PËR LËNDËT E ZGJEDHURA NGA ANA E NXËNËSVE
Drejtimi: SHOQËROR – GJUHËSOR
Më 15.04.2015 nxënësve të klasës së dhjetë X – të, iu është shpërndarë një formular me pesë lëndë zgjedhore të propozuara:
1. NDËRMARRËSI, 2.SOCIOLOGJI EDIKIMI MEDIATIK, 3.GJUHË ANGLEZE, 4.BIMËT MJEKËSORE, 5.PRAKTIKUM EKSPERIMENTAL NGA FIZIKA
REZULTATI : Nxënësit e klasës së X-të janë përcaktuar për lëndët zgjedhore, të cilat do të mësohen në klasën e XI-të për vitin shkollor 2015/16.
Nga përzgjedhja e tyre ka dalë ky rezultat në vijim ku shumicën dërmuese të pikave apo votave i kanë fituar këto propozime:
1.NDËRRMARRËSIA, dhe 2. SOCIOLOGJIA E EDUKIMIT MEDIATIK ndërsa lënda GJUHË ANGLEZE ka dal e treta dhe ka fituar vetëm 2 orë .
SQARIM : Rregullimi i orëve është bërë sipas BALANCIT nga tri orë zgjedhore në javë, klasa ndanë 2 orë në njërën lëndë, ndërsa në tjetrën 1 orë dhe anasjelltas
SKEMA PËR VITIN SHKOLLOR Sociologji - Edukimi Praktikum eksperimental
Ndërmarrësi Bimët mjekësore Gjuhë angleze
2015/2016 Mediatik nga fizika
Nr Klasa Nr. i nxë. në Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i
paralele votave orëve votave orëve votave orëve votave orëve votave orëve
1 XI-12 34 6 / 31 2 / / 33 1 / /
2 XI-13 34 25 2 23 1 1 / 19 / 2 /
3 XI-14 34 20 2 32 1 1 / 12 / 1 /
4 XI-15 35 33 2 25 1 2 / 6 / 1 /
5 XI-16 35 31 2 32 1 1 / 8 / / /
6 XI-17 35 29 2 28 1 2 / 10 / 1 /
7 XI-18 36 20 2 35 1 / / 17 / / /
8 XI-19 31 28 2 17 1 5 / 15 / 2 /
9 XI-20 35 11 / 30 2 2 / 21 1 2 /
10 XI-21 33 31 1 30 2 1 / 5 / / /
11 XI-22 32 26 1 29 2 / / 4 / / /
12 XI-23 34 33 1 31 2 1 / / / 3 /
13 XI-24 34 34 1 34 2 / / / / / /
14 XI-25 32 24 1 26 2 2 / 8 / / /
GJITHËSEJ 474 351 19 403 21 18 / 158 2 12 /
Totali: Orë Orë Orë Orë Orë
39
Model: PLANI JAVOR
MUAJ: Shtator Java me ditët e punës nga : 1 – 4 Shtator
Matematikë Matematikë
Matematika
TIK
Jeta dhe
TIK
puna
Soc.eduk.mediatik Ndërrmarrësi
Sociologjia e
edukimit
Pjesa Kuptimi i konceptit Roli i
mediatik
zgjedhore masmedia masmediave
në
Ndërmarrësia
ndërrmarrje
40
Plani i orës mësimore
ASPEKTET E PËRGJITHSHME TË PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Fusha kurrikulare: SHOQËRIA DHE MJEDISI / Lënda: Sociologjia e edukimit mediatik
Shkalla e kurrikulës: V / Klasa: 10
Koncepti bazë i fushës së kurrikulës: Grupet dhe marrëdhëniet shoqërore
Tema: Njerëzit koha dhe hapësira
Njësia mësimore: Kuptimi i konceptit masmedia
Kontributi në rezultatet e kompetencave kryesore për shkallën 5:
I. I. Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit Komunikues Efektiv - I.1, I,3
II. II. Kompetenca e të menduarit – Mendimtar kreativ - II.2, II.4
41
SHEMBULL I NJË PLANI DHE PROGRAMIT TË LËNDËS
Pleurat Rudi
Mësimdhënësi:
044-857506
Telefoni:
pleuratrudi@gmail.com
Adresa elektronike:
8-të
Klasa
Shkathtësitë e shekullit 21 në lëndën e matematikës
Lënda / moduli
1 vjet
Kohëzgjatja
Përshkrimi i lëndës – Lende shkencore qe ka per qellim avansimin dhe nderlidhjen
e te gjitha lendeve me Matematikën, duke zhvilluar tek
nxënësit shkathtesite e shekullit 21 që ndihmojnë në
aftësimin për jetë dhe punë.
42
Njësitë tematike – orët Përmbajtjen tematike do të jenë si në vijim :
mësimore:
1. Hyrje në lëndën shkathtësitë e shek. XXI në lëndën e
matematikës. 1orë.
43
Prezantim i qasjeve / Më së shumti do të zhvillohet mësimi përmes projekteve të
metodave të punës: cilat zhvillojnë punën në grupe dhe ndihmojnë zhvillimin e
kompetencave të ndryshme si dhe arritjen e qëllimeve të
arsimit parauniversitar dhe parimet gjithashtu. Gjithashtu
Metoda interaktive, në grupe, përmes prezantimeve,
strategjitë organizative të zhvillojmë rolin e anëtarëve të
secilit grup të bëjmë integrimin dhe gjithëpërfshirjen e të
gjithë nxënësve në të gjitha planifikimet. Te nxenit ne
bashkepunim gjithashtu ndodh kur nxenesit punojne se
bashku, ndonjehere dy e nga dy, e ndonjehere ne grupe, per
te ngritur një problem, temë te përbashkët, për te eksploruar
nje teme te perbashket, ose per te arritur mirekuptime te
ndersjelle ne krijimin e ideve te reja. Kam paraparë gjithashtu
bashkëpunimin me një mësimdhënës jashtë shkollës duke
sjelle praktika të mira dhe gjithashtu do të flas për format
dhe mënyrat e zhvillimit të informatikës në shkollën e tyre.
Lëndën do të organizoj në kabinetin e informatikës ku ka
kompjuter personal, kemi qasje ne internet dhe gjithashtu
posedojme tabelen digjitale permes te ciles nxënësit
aftësohen për përdorimin e paisjeve të reja dhe organizmin e
orës përmes saj.
44
Vlerësimi (për të nxënë - i të Përmes Vlerësimit Formativ që o të jete i vazhdushëm përmes
nxënit): srategjivetë ndryshme, lista kontrollit, dosja, rubrika, pyetjet
efektive, vlerësimi i rezultateve të projektit etj do të mund të
bëjmë një vlerësim për avansim dhe në fund do të behet
vlerësimi Përfundimtar ku mirren përbazë të gjitha strategjitë
e vlerësimit për të bërë sa më real dhe sakte vleresimin.
Vleresimi Përfundimtar do të bëhet ne dy forma përmes
vlerësimit të prezantimit dhe përmes punë praktike e cila
tregon qartë zhvillimin e lëndës tek nëxënësit dhe në fund do
të vlerësohet me notën përkatëse.
45
Kurrikula me Zgjedhje
46
Shkolla:_______________________________”
Kl: Lista e temave të propozuara nga nxënësit për mësimin zgjedhor
Për vitin shkollor 2015/2016
Drejtimi:
SQARIM: Temat e propozuara prej nxënësve të secilës klasë mësimdhënësit i marrin,
analizojnë, kategorizojnë, i formulojnë dhe prej këtyre temave emërojnë pjesë të mësimit
zgjedhor që mund të jetë në formë të: Lëndës, Modulit ose Projektit (Zgjedhor) dhe bëjnë
vendosjen e tyre në listën e konkurrimit për mësimin zgjedhor.
Emrat e disa temave të propozuara:
47
Plani vjetor i temave mësimore për Kurrikulën me Zgjedhje( KZ)
Viti shkollor: 2015/2016 Klasa: __________
Fusha e Konceptet e Rezultatet e KZ – të Temat Temat mësimore të shpërndara gjatë muajve
kurrikulës K Z ( Të ndërlidhura me mësimore që Shtator- Nëntor - Janar- Mars-prill Maj - Rezultatet e
ndërlidhura rezultatet e një fushe trajtohen gjatë tetor dhjetor shkurt qershor Kompetencave
me një fushë kurrikulare (nga KB) një viti mësimor (Rezultatet e të
kurrikulare- /gjysëm vjetori nxënit për
nga KB) shkalle)
48
Planifikimi dymujor i njësive mësimore - Mësimi me zgjedhje
Fusha: Mësimi me zgjedhje
Klasa:
Muajt: SHTATOR - TETOR
Rezultatet e kompetencave që synohen të (“Komunikues efektiv”). I. 1; 4; 8;..
arrihen përmes temës:
Rezultatet e fushës kurrikulare që synohen 1.Hulumton strukturën e grupeve,....
të arrihen përmes temës:
Tema mësimore:
Çështjet ndërkurrikulare dhe korrelacioni:
nevojshme
mësimor
Koha e
Lënda
TETOR
49
FORMULARI KONCEPTUAL PËR BAZËN E MËSIMIT ME ZGJEDHJE – PËR VITIN
SHKOLLOR 2015 / 2016
Emri i lëndës / modulit/ projektit:
(nga mësimi zgjedhor):
Emri i mësimdhënësit:
Numri i orëve mësimore
Ndërlidhja me qëllimet dhe rezultatet e KKK-së:
Si realizohen kompetencat dhe rezultatet mësimore të
KKK-së?
Qëllimi i lëndës:
Çka përfitojnë nxënësit nga kjo lëndë?
Përse është futur në program?
Çfarë nevoje plotëson kjo lëndë?
Si ndërlidhen aktivitetet me të nxënit e tanishëm:
Si ndërlidhet me lëndët/fushat e tjera?
Si e ndihmon dhe lehtëson të nxënit?
Si mund të ndërtojë ky kurs mbi dijet e tashme të
nxënësve?
Si do të përdoren tekstet dhe materialet ekzistuese
shkollore?
A ka nevojë për kushte të veçanta për realizimin e
lëndës?
Përmes kësaj lëndë nxënësit mësojnë të:
Çka do të jenë në gjendje të bëjnë nxënësit në
fund të kursit?
Cilat ndryshime i sjellë kursi te nxënësit në:
dijen, shkathtësitë, vlerat, shprehitë e tyre?
50
Shkolla “ ______________” Prishtinë
Lista me propozime për mësimin zgjedhor
Për vitin shkollor 2015/2016
Klasa: ___________Drejtimi: _________
Nr Emri i lëndës/modulit Klasa Mësimdhënësi
/projektit zgjedhor-e
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
51
Shkolla “____________” Prishtinë – Klasa______ / Drejtimi: ___________
I/e nderuar nxënës-e nëpër mjet këtij pyetësori mund të bëni përzgjedhjen e lëndëve zgjedhore
Kl: X-1 Vendose shenjen në dy nga Lëndët Zgjedhore që
preferon ti mësosh në klasën _______.
Nr EMRI MBIEMRI YY YY YY YY YY
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
Total :
52
Shkolla “________________” PRISHTINË
RAPORT PËRMBLEDHËS PËR LËNDËT E ZGJEDHURA NGA ANA E NXËNËSVE
REZULTATI : Nxënësit e klasës së _____ janë përcaktuar për lëndët zgjedhore, të cilat do të mësohen në klasën ___ për vitin shkollor 2015/16.
Nga përzgjedhja e tyre ka dalë ky rezultat në vijim ku shumicën dërmuese të pikave apo votave i kanë fituar këto propozime:
1_____________________________________________2.__________________________ .
SQARIM : Rregullimi i orëve është bërë sipas BALANCIT nga tri orë zgjedhore në javë, klasa ndanë 2 orë në njërën lëndë, ndërsa në tjetrën 1 orë dhe anasjelltas
SKEMA PËR VITIN
SHKOLLOR 2015/2016
Nr Klasa Nr. i nxë. Numri i votave Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i Numri i votave Numri i
në paralele orëve votave orëve votave orëve votave orëve orëve
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
GJITHË
SEJ
Totali: Orë Orë Orë Orë Orë
53
PLANI JAVOR
MUAJ: Java me ditët e punës nga : .
Njësitë Njësitë Njësitë Njësitë
FUSHA Lëndët
mësimore mësimore mësimore mësimore
Gjuhët dhe
komunikimi
Artet
_________________
Matematika
Shkencat
natyrore
KLASA
Shoqëria
dhe mjedisi
Shëndeti
dhe
mirëqenia
Jeta dhe
puna
Pjesa
zgjedhore
54
Plani i orës mësimore
ASPEKTET E PËRGJITHSHME TË PLANIT TË ORËS MËSIMORE
Fusha kurrikulare: ________________ / Lënda:
Shkalla e kurrikulës: ___ / Klasa: ____
Koncepti bazë i fushës së kurrikulës:
Tema:
Njësia mësimore:
Kontributi në rezultatet e kompetencave kryesore për shkallën_____:
III.
Kriteret e suksesit:
Nxënësi :
Përdorimi i TIK-ut:
Çështjet ndërkurrikulare:
Pjesa kryesore:
55
Burimet dhe literatura
56