You are on page 1of 77

Merina DERVISHI

ARTI
PAMOR 7
UDHZUES PR
MSUESIN

Arti pamor 7, Udhzues pr msuesin

Miratuar nga Ministria e Arsimit dhe Sportit

Botuesi: IRISOFT EDUCATION


Esmeralda TASHO
Konsulent shkencor: Artist i Popullit Shyqyri
SAKO Redaktore letrare: Ortensa MARINI
Design: Zamir BRAHIMAJ

IRISOFT EDUCATION 2016


T gjitha t drejtat e rezervuara. Riprodhimi i librit, qoft edhe n form t
pjesshme sht i ndaluar.

Viti i botimit 2016

Shtypur n shtypshkronjn: CLASSICPRINT

ISBN:
ISBN: 978-9928-4362-4-5
9789928436207

Shtpia botuese: IRISOFT


EDUCATION Adresa: Rruga
Him Kolli V. 23/1
Tel: 00355 2242 107
Mob: 069 40 970 40
email:
info@irisoft.al
www.irisoft.edu.a
l

Arti pamor 7, Udhzues pr


msuesin

PRMBAJTJA
1. Hyrje n programin e Artit pamor
2. Qllimet e programit t Artit pamor

fq.
4
fq.

3. Korniza konceptuale e programit

a) Lidhja e kompetencave ky me kompetencat e fushs/lnds.

fq.

b) Rezultatet e t nxnit t kompetencave ky q realizohen nprmjet


lnds s Artit pamor.

c) Lidhja e lnds Art pamor me temat ndrkurikulare.

fq.
5

d) Lidhja e lnds Art pamor me fushat e tjera t t nxnit.


e) Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds n shkalln e tret.
4. Koha msimore pr seciln tematik n klasn e shtat

fq.
7
fq.9

5. Programi lndor
a) Tematika 1: Gjuha dhe komunikimi artistik
b) Tematika 2: Teknika dhe procese artistike
c) Tematika 3: Historia, arti dhe shoqwria

fq.9
fq.1
0
fq.1
0

6. Udhzime metodologjike
fq.10
7. Udhzime pr vlersimin
fq.1
8. Materialet dhe burimet msimore

9. Planifikimi i kurikuls

fq.13

a) Plani msimor vjetor

fq.16
fq.17

b) Planifikimi tremujor
fq.19
3

Arti pamor 7, Udhzues pr


msuesin
fq.22 fq.23 fq.23 fq.26
10. Modele t planifikimit ditor --------------------------------------------------------------------- fq.30

1. Hyrje n programin e Artit pamor


Arti pamor sht nj mnyr pr t krijuar dhe komunikuar nprmjet imazhit. Veprimtarit e artit
pamor bjn t mundur q nxnsit t bjn lidhjen midis bots reale dhe imagjinare, t organizojn
dhe t shprehin vizualisht idet, ndjenjat dhe eksperiencat nprmjet teknikave t larmishme
artistike. Kjo lnd promovon vzhgimin dhe ndihmon nxnsit t fitojn ndjeshmri pr botn
vizuale, hapsinore dhe t prekshme, si dhe pr eksperiencat estetike. Arti pamor ka t bj me
materializimin e mendimit i cili shpreh nj realitet social kulturor. Q n fillimet e njerzimit,
njerzit e kan prdorur artin si nj mnyr pr t prcjell botkuptimin e tyre nprmjet imazhit,
duke prdorur aftsi q kan qen t ndryshme n varsi t vendit, periudhs historike dhe kulturs.
Artistt gjithashtu kan dhn kontributin e tyre n zhvillimin e ideve dhe si rrjedhoj edhe t
shoqris, duke shprehur bindjet, vlerat dhe shqetsimet prmes veprave t tyre t artit. N artin
pamor, imazhi mund t marr forma t ndryshme, n varsi t mjeteve dhe materialeve q prdoren
pr ta realizuar at. Imazhi mund t jet dyose tredimensional, abstrakt ose figurativ, dinamik ose
statik etj. Nxnsit kan mundsi t krijojn imazhet e tyre, duke u prfshir n procesin krijues,
duke zbuluar mundsi t shumta t kombinimit t materialeve me gjuhn vizuale, pr t komunikuar
mendimin e tyre pr nj audienc t caktuar. N kt nivel, ata msojn t ushtrojn mendimin
kritik dhe t zhvillojn ndjesit e tyre estetike nprmjet vlersimit jo vetm t punve t tyre dhe t
shokve/shoqeve, por edhe t veprave t artit, t objekteve tradicionale dhe imazheve t mediave, t
marra nga historia, trashgimia kulturore e t tashmes dhe e t shkuars. Nprmjet lnds s Artit
pamor, nxnsit inkurajohen t bjn lidhjen e artit pamor me lndt e tjera dhe ta shohin artin si nj
mundsi karriere. N kt mnyr, nxnsit hapin nj dritare me botn pr t zbuluar karakteristikat
e veanta t saj dhe t kuptojn m mir kulturn e tyre; zhvillojn identitetin e tyre kulturor dhe
prgatiten pr rolin e tyre si qytetar.

2. Qllimet e programit n Artin pamor


Programi synon q nxnsi/ja:
i

ka si qllim ndrtimin dhe zbatimin e njohurive baz t nxnsve pr formimin artistik;

zbulimin e cilsive vizuale t objekteve dhe imazheve nga mjedisi;

Arti pamor 7, Udhzues pr


msuesin

zhvillimin e aftsive pamore, t menduarit kritik dhe krijues, zhvillimin


personal, intelektual, social dhe kulturor t nxnsve;

aftsimin e nxnsve pr t njohur dhe vlersuar vepra t artit shqiptar dhe atij botror;

prfshirjen n veprimtari artistike;

pjesmarrjen n jetn kulturore t klass, shkolls, komunitetit;

vlersimin ndaj artit pamor kombtar si pjes e pandashme e vlerave t artit shqiptar;

ndrveprimin n mnyr sociale, kulturore dhe intelektuale me grupe t ndryshme


kulturore apo etnike.

3. Korniza konceptuale e programit


a) Lidhja e kompetencave ky me kompetencat e fushs/lnds
Ndrtimi dhe zbatimi i kompetencave kynga nxnsit gjat procesit t msimdhnies dhe nxnies,
krkon q msuesi t mbaj parasysh lidhjen e kompetencave kyme kompetencat e lnds pr
seciln shkall. Pr t realizuar n praktik kt lidhje, msuesi duhet t przgjedh situatat,
veprimtarit, metodat dhe mjetet e prshtatshme t procesit t t nxnit. Kompetenca prcaktohet si
integrim i njohurive, shkathtsive dhe qndrimeve, q nj nxns duhet t fitoj gjat procesit t
nxnies. Organizimi i msimit t artit pamor me baz kompetencat, prqendrohet n at q nxnsi
duhet t dij, t bj sakt dhe t shpjegoj pse e bn. Kur nxnsi realizon kompetencat e lnds s
Artit pamor, ai njkohsisht sht duke zhvilluar edhe kompetencat ky. P.sh. kompetenca e artit
pamor krijimi artistik, prfshin njohurit mbi gjuhn vizuale, t cilat i zbulon n objektet,
mjedisin q i rrethon, veprat e artit dhe i prdor ato n krijimet e veta pr t shprehur ndjenja e
mendime t realizuara prmes teknikave artistike duke zgjidhur problemet n detyrn e tij/saj. N
mnyr t pavarur, rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds s Artit pamor, pasqyrojn t
njjtn qasje me rezultatet e t nxnit t kompetencave ky n kndvshtrimin e prshtatshmris n
jet, shoqri dhe pun. N zhvillimin e kompetencave t artit pamor, nxnsi/ja gjithashtu, zhvillon
kompetencat ky n lidhje me krijimtarin, realizimin, vlersimin e artit pamor, prpunimin e
informacionit pr veprat e artit, prezantimin e detyrave t zhvilluara, punn n grup, komunikimin
efektiv etj. Pr t realizuar lidhjen e kompetencave ky me kompetencat e lnds s Artit pamor,
msuesi ndjek kto hapa:

- przgjedh rezultatin/et e t nxnit pr kompetencat ky q synon t arrij nxnsi n shkalln


prkatse;
- zbrthen n rezultate t nxni pr kompetenca ky pr secilin vit msimor rezultatin/et e t nxnit
pr shkall, pr kompetencat ky;
- przgjedh rezultatin/et e t nxnit pr shkall pr kompetencat e lnds s Artit pamor q synon t
arrij nxnsi;
- przgjedh prmbajtjen/et msimore, mjetet didaktike, metodologjin e msimdhnies, prmes t
cilave realizon rezultatet e t nxnit t kompetencave t artit pamor dhe rezultatet e t nxnit pr
kompetencat ky n nj vit msimor;
- planifikon msimdhnien duke prfshir periudhn kohore gjat s cils do ti arrij rezultatet e t
nxnit brenda vitit shkollor;
- kryen analiza dhe vlersime t ecuris s nxnsve pas realizimit t orve msimore, detyrave,
projekteve, pr t verifikuar arritjet e rezultateve t t nxnit pr nj vit msimor pr lndn e Artit
pamor.

b) Rezultatet e t nxnit t kompetencave ky q realizohen nprmjet lnds s


Artit pamor

Kompetenca e komunikimit dhe t shprehurit


(Nxnsi/ja komunikon n mnyr efektive)
Nxnsi/ja:
x krijon personalitetin e vet dhe sht aktiv n veprimtarit artistike;
x kupton drejt mesazhet q u adresohet;
x shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs vizuale;
x sht komunikues efektiv;
x orientohet q t shfrytzoj n mnyr t vazhdueshme, t pavarur, kritike, krijuese mjetet
artistike, mundsit e komunikimit dhe t shprehurit n artin pamor.

Kompetenca e t menduarit
(Nxnsi/ja mendon n mnyr krijuese)
Nxnsi/ja:
x merr dhe prpunon njohurit vizuale n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi;
x zgjidh probleme t ndryshme artistike;
x zhvillon aftsit pr t menduar n mnyr kritike, krijuese dhe ndrvepruese;
x ndjek udhzimet pr t realizuar nj krijim apo veprimtari.
Kompetenca e t nxnit
(Nxnsi/ja mson pr t nxn)
Nxnsi/ja: przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik;
x prdor burime t ndryshme pr t realizuar nj krijim;
x zgjidh n mnyr t pavarur detyrn e dhn.
Kompetenca pr jetn, siprmarrjen dhe mjedisin
(Nxnsi/ja kontribuon n mnyr produktive)
Nxnsi/ja:
x ndrmerr nisma pr t zhvilluar aktivitete n artin pamor brenda dhe jasht klass, duke
kontribuar n mnyr krijuese;

x kupton dhe gjen zgjidhje pr problemet ekologjike, duke u ndrgjegjsuar pr rolin e


tyre n mbrojtjen e mjedisit dhe zhvillimin e qndrueshm.
Kompetenca personale
(Nxnsi/ja bn jet t shndetshme)
Nxnsi/ja:
x zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike;
x prfshihet n mnyr aktive n jetn artistike shkollore dhe komunitet;
x rrit ndrgjegjsimin pr veten, n zhvillimin e vetbesimit dhe krijimin e besimit te t tjert.
Kompetenca qytetare
(Nxnsi/ja prkushtohet ndaj t mirs s prbashkt)
Nxnsi/ja:
x diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr shtje t ndryshme kulturore;
x respekton punn e vet dhe t t tjerve;
x bashkpunon me t tjert pavarsisht kulturs, aftsive dhe nevojave brenda dhe jasht
shkolls pr nj qllim t prbashkt.
Kompetenca digjitale
(Nxnsi/ja prdor teknologjin pr t nxitur inovacionin)
Nxnsi/ja:
x gjen, prodhon, krijon, prezanton dhe shkmben informacion, si dhe bashkpunon n
rrjete informuese n internet;
x njeh dhe prdor mjetet audio, video CD, DVD, aparat fotografik digjital, kamera etj.

Pr t realizuar lidhjen e kompetencave ky me kompetencate lnds, msuesi/ja ndjek kto hapa:


i

przgjedh prmbajtjen msimore, mjetet didaktike, metodologjin e msimdhnies, prmes t

cilave realizon rezultatet e t nxnit t kompetencave n artin pamor n nj vit msimor, si dhe
rezultatet e t nxnit pr kompetencat ky n nj vit msimor;
i

planifikon msimdhnien, duke prfshir periudhn kohore gjat s cils do t arrij

rezultatet e t nxnit, pr kompetencat ky brenda vitit shkollor;

i kryen analiza dhe vlersime t ecuris s nxnsve pas realizimit t orve msimore,
detyrave,

projekteve, pr t verifikuar arritjet e rezultateve t t nxnit n nj vit msimor, pr lndn Art


pamor.

c) Lidhja e lnds s Artit pamor me temat ndrkurikulare


Temat ndrkurikulare jan tema madhore me t cilat prballet shoqria. Ato i shrbejn zhvillimit t
kompetencave dhe synojn t ndihmojn nxnsin t lidh shkollimin e tij me jetn e prditshme.
N shum aspekte, programi i artit pamor fokusohet n zhvillimin e temave t mdha
ndrkurikulare, me fokus t veant temat:
o Identiteti kombtar dhe njohja e kulturave.
o Zhvillimi i qndrueshm.
o Mjedisi.
o Ndrvarsia.
o Bashkjetesa paqsore.

d) Lidhjet e lnds s Artit pamor brenda fushs dhe me fushat e tjera t t


nxnit Arti pamor sht i lidhur me lndt brenda fushs s saj, por edhe me fusha t tjera
t nxni n kurikul. Elementet e artit pamor: ritmi, harmonia, dinamika etj., lidhen shum
mir me disiplinat e tjera artistike si: krcimin, muzikn, teatrin, por edhe me:
matematikn, gjuhn, shkencat shoqrore. Nxnsit nxiten t bhen t vetdijshm pr nj
numr procesesh q lidhen me karakteristikat kryesore t kompetencave kroskurikulare, t
cilat krijojn lidhje me njohurit n lndt e tjera. Kompetencat e artit pamor mundsojn
nxnsit t prdorin informacionin, t zgjidhin problemin, t ushtrojn mendimin kritik, t
zbulojn metoda pune efektive, t prdorin informacionin dhe komunikimin teknologjik, t
zhvillojn identitetin e tyre personal, t punojn me t tjert dhe t komunikojn n
mnyr t prshtatshme. Kshtu q edhe n kt cikl, msuesit prmes msimit t shum
prmbajtjeve msimore, duhet tu japin mundsin nxnsve t konsolidojn prvojat q
ata kan krijuar dhe q i sjellin n klas, duke i pasuruar dhe duke u dhn drejtim t
mtejshm ktyre prvojave.

e) Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds


Bazuar n kt kurikul lnda e Artit pamor synon t prmbush 3 kompetencat e lnds, t cilat
lidhen me kompetencat ky q nj nxns duhet t zotroj gjat jets s tij dhe q arrihen
nprmjet 3 tematikave kryesore.
Kompetencat e lnds:
1. Krijimi artistik.
2. Realizimi i punimit.
3. Vlersimi i veprave t artit.

Tematikat e lnds:
1. Gjuha dhe komunikimi artistik.
2. Teknika dhe procese artistike.
3. Historia, arti dhe shoqria.

4. Koha msimore pr seciln tematik n klasn e shtat


Lnda e Artit pamor zhvillohet pr 35 jav msimore me nga 1 or secila, pra gjithsej 35 or pr
seciln klas. Programi specifikon peshn (ort e sugjeruara) t secils tematik pr seciln shkall
dhe klas. Shuma e orve sugjeruese pr seciln tematik sht e barabart me sasin e orve
vjetore, t prcaktuara n planin msimor t arsimit baz. Kjo ka si qllim q, prdoruesit e
programit t orientohen pr peshn q z secila tematik n ort totale vjetore.

Or t sugjeruara pr do tematik
Gjuha dhe komunikimi

10 or

1
0

ka dhe procese

17 or

Historia, arti dhe shoqria

or

5. Programi lndor
N programin e lnds, jan paraqitur tematikat prmbajtjesore t artit pamor t cilat vazhdojn t
jen tri: Gjuha dhe komunikimi artistik; Teknika dhe procese artistike; Historia, arti dhe shoqria.
Kto tematika prdoren pr t realizuar rezultatet e t nxnit t kompetencave t artit pamor pr
shkall, t paraqitur n tabel n fillim t do tematike.
Pr seciln tematik sht prcaktuar grupi i njohurive pr klasn e shtat.
Aftsit, qndrimet dhe vlerat q duhet t demonstroj nxnsi lidhur me tematikat prkatse
paraqiten vetm n nivel shkalle (shkalla e tret).
Tematikat dhe renditja e tyre nuk presupozojn q prmbajtja vjetore, prgjat vitit shkollor, duhet
t zhvillohet e ndar sipas tematikave n kt renditje. Kombinimi, ndarja e njohurive dhe
koncepteve pamore n situata t nxni, grupe temash e njsi msimore, si dhe renditja e tyre sht e
drejt e prdoruesve t programit (msuesit dhe autort e teksteve).
Pr prkthimin e programit t shkalls n tekste msimore apo programe lndore pr do vit
msimor, aftsit dhe ort e tematikave do t jen t shprndara n tematika dhe njsi msimore t
zhvilluara logjikisht.

a) Tematika 1: Gjuha dhe komunikimi artistik

Prshkrimi i tematiks

N kt tematik nxnsi/ja:
zbulon elementet e gjuhs vizuale dhe i prdor pr t realizuar idet e veta prmes imazheve; prdor me k
Personalizimi i temave dhe subjekteve dhe prdorimi i qllimshm i elementeve t gjuhs artistike sht n

Krijimi artistik: prdor ide personale dhe stimuj pr krijim; zbulon rrug t ndryshme pr t
realizuar idet artistike; prdor elementet e artit pamor dhe teknikat artistike; przgjedh elementet e
duhur pr t realizuar idet artistike; prmirson punn duke u mbshtetur n zgjidhje artistike;
analizon qllimin e tij/saj krijues; identifikon elemente t eksperiencs s tij/saj artistike, far ka
msuar dhe metodat q ka prdorur.
Realizimi i punimit: zgjedh ide dhe planifikon teknikat dhe mjetet pr realizim; merr n konsiderat
target-grupin t cilit i referohet me idet e tij/saj; eksperimenton me mjete dhe teknika pr t
materializuar idet e tij/saj; prdor teknikat artistike, elementet e Artit pamor n lidhje me mesazhin
q do t prcjell; analizon qllimin e tij/saj krijues; identifikon elemente t eksperiencs s tij/saj
artistike, far ka msuar dhe metodat q ka prdorur.
Vlersimi artistik: identifikon elementet e gjuhs vizuale, teknikn, gjinin n nj vepr arti;
identifikon veprat e artit n aspektin e tyre historik; identifikon aspektin shprehs dhe simbolik duke
shprehur emocionet e tij/saj; interpreton, argumenton dhe shpreh kndvshtrimin e tij/saj pr nj
vepr ose objekt artistik; identifikon elemente t eksperiencs s tij/saj artistike, far ka msuar dhe
metodat q ka prdorur.
Njohurit pr realizimin e

Aftsit pr realizimin e kompetencave t lnds

kompetencave t lnds
KLASA 7
Vija

Nxnsi/ja:

Vija krijon siluetn, tregon

prdor vijn pr t krijuar siluetn dhe formn

drejtimin.

tredimensionale t objekteve, n krijim;

Forma dydimensionale

zbulon q vija tregon drejtim n natyr dhe mjedisin q e

Format dinamike (n lvizje).


Ngjyrat
Cilsit e ngjyrs.
Tekstura
Tekstura n piktur dhe stampim.
12

rrethon, prdor shenjn grafike n krijim;


zbulon format dinamike (n lvizje) n imazhe fotografike
dhe n vepra arti;
vizaton forma dinamike n krijim pr nj qllim t caktuar
(format e reve n lvizje, dallgt e detit, etj.);
dallon karakteristikat fizike t ngjyrs (emrtimin, tonalitetin

Vllimi

dhe intensitetin);

Burimi i drits.

prdor gradacionet tonale t ngjyrs pr t krijuar hapsirn

Hapsira

atmosferike n krijim;

Paraqitja perspektive e hapsirs.

zbulon q tekstura n piktur sht e lidhur ngusht me

Perspektiva lineare qendrore.

mnyrn e punimit t artistit dhe me materialet e prdorura;

Harmonia

przgjedh materialin dhe shenjn grafike pr t krijuar

Motivi dhe ritmi.

teksturn n nj krijim;
zbulon se mnyra se si e percepton syri yn objektin, varet
nga burimi i drits mbi objekt;
fotografon objekte t vendosura n burime t ndryshme t
drits;
identifikon paraqitjen perspektive t hapsirs n vepra arti
dhe natyr;
prdor perspektivn lineare qendrore pr qllime t caktuara
n krijim;
zbulon ritmin n natyr, n jetn e prditshme dhe n art;
prsrit motivin n kombinime t ndryshme ritmike n
dekoracione ose stampime.

b) Tematika 2: Teknika dhe procese artistike


Prshkrimi i tematiks
N kt tematik nxnsi/ja:
krijon pun dy dhe tredimensionale n art dhe dizajn nprmjet prdorimit t teknikave t
larmishme artistike. Ai zbulon mundsit shprehse t teknikave t ndryshme artistike,
eksperimenton dhe i prdor me kompetenc n realizimin e punimit. Nj vend t rndsishm z
przgjedhja e qllimshme e teknikave artistike nga nxnsi, eksperimentimi me efektet e ndryshme
t tyre pr t realizuar iden dhe pr t dhn mesazhin pr nj audienc t caktuar. Gjithashtu ai
zhvillon aftsit e tij pr t organizuar gjuhn vizuale nprmjet teknikave t ndryshme artistike
dhe

ndan eksperiencat krijuese me t tjert.


Rezultatet e t nxnit pr kompetencat e lnds:
Krijimi artistik: prdor ide personale dhe stimuj pr krijim; zbulon rrug t ndryshme pr t
realizuar idet artistike; prdor elementet e artit pamor dhe teknikat artistike; przgjedh elementet e
duhura pr t realizuar idet artistike; prmirson punn duke u mbshtetur n zgjidhje artistike;
analizon qllimin e tij/saj krijues; identifikon element t eksperiencs s tij/saj artistike, far ka
msuar dhe metodat q ka prdorur.
Realizimi i punimit: zgjedh ide dhe planifikon teknikat dhe mjetet pr realizim; merr n konsiderat
target-grupin t cilit i referohet me idet e tij/saj; eksperimenton me mjete dhe teknika pr t
materializuar idet e tij/saj; prdor teknikat artistike, elementet e artit pamor n lidhje me mesazhin
q do t prcjell; analizon qllimin e tij/saj krijues; identifikon element t eksperiencs s tij/saj
artistike, far ka msuar dhe metodat q ka prdorur.
Vlersimi artistik: identifikon elementt e gjuhs vizuale, teknikn, gjinin n nj vepr arti;
identifikon veprat e artit n aspektin e tyre historik; identifikon aspektin shprehs dhe simbolik duke
shprehur emocionet e tij/saj; interpreton, argumenton dhe shpreh kndvshtrimin e tij/saj pr nj
vepr ose objekt artistik; identifikon element t eksperiencs s tij/saj artistike, far ka msuar dhe
metodat q ka prdorur.
Njohurit pr realizimin e
kompetencave t lnds

Aftsit pr realizimin e kompetencave t lnds

KLASA 7
Vizatimi
Teknikat grafike: rapitografi, lapsat
me ngjyra.
Piktura

Nxnsi/ja:
eksperimenton dhe krijon me mjete dhe teknika t ndryshme
artistike duke u mbshtetur n natyr, n mjedis, n
eksperienca personale, n fantazi, pr t komunikuar ide;
krijon duke prdorur karakteristikat shprehse t mjeteve t
vizatimit si: gradacionet tonale t rapitografit dhe lapsave

Tempera, kolazhi.

me ngjyra;
paraqet formn tredimensionale mbi siprfaqen

Stampimi

dydimensionale;

Stampa me gdhendje dhe stampime

zbulon mundsit shprehse q ofron teknika e tempers dhe

stensil.

i prdor n krijim;
zbulon karakteristikat e tekniks s kolazhit dhe mundsit e

Fotografia

shumta t kombinimit t materialeve dhe i prdor n krijim

Dhoma e errt.

pr nj qllim t caktuar;
krijon stampa me gdhendje, stampa stensil dhe stampon mbi

Grafik dizajni dhe prezantimi.


Projekt artistik (filmi vizatimor).

siprfaqe me tekstur t ndryshme;


prdor rulin si mjet ndihms pr stampim;
zbulon se si funksionon dhoma e errt e aparatit fotografik;
prdor aparatin fotografik pr nj qllim t caktuar, duke

Skulptura
Modelimi me plastelin, balt, karta
pesta.
Gdhendja mbi materiale t buta.

kompozuar sakt dhe duke eksperimentuar burimin e drits;


analizon mesazhin q do t prcjell dhe przgjedh mjetet e
duhura artistike pr t prcjell kt mesazh;
familjarizohet me imazhe q kan lidhje n vazhdimsi me
njra-tjetrn, duke prfshir analizn e procesit dhe
veprimtarin, si storibordi i filmave vizatimor dhe krijon

Konstruksioni

nj t till;

Materiale t ndryshme dhe t

dallon karakteristikat e altorelievit, baso relievit dhe

riciklueshme.

skulpturs s rrumbullakt;
modelon me balt nj altoreliev dhe nj natyr t qet n
skulptur t rrumbullakt;
gdhend figura t thjeshta, duke prdorur materiale t buta, si:
sapun, buk peshku;
krijon objekte funksionale dizajni ose arkitekture, kukulla
ose maska, duke prdorur materiale me cilsi t ndryshme
(t buta, t forta, t prthyeshme, etj.) dhe materiale t
riciklueshme;

mbshtetet pr punn e tij/saj n imazhet e veprave t artit, artizanatit, trashgimis kultu


analizon dhe vlerson punn e vet dhe t t tjerve.

c) Tematika 3: Historia, arti dhe shoqria


Prshkrimi i tematiks
N kt tematik nxnsi/jaanalizon dhe interpreton vepra t ndryshme arti dhe objekte t
trashgimis kulturore n aspektin historik dhe social - kulturor. Ai komunikon emocionet dhe
gjykimin e tij mbi vepra t ndryshme arti si dhe pr punn e tij dhe t shokut. Duke ju referuar
historis s artit dhe kulturs nxnsi, pasuron perceptimin pr mjedisin q e rrethon duke e njohur
m mir at. Nprmjet ksaj tematike nxnsi kupton rndsin e rolit t artit pamor dhe artistit
n shoqri, gjithashtu respekton opinione estetike dhe kritike t ndryshme.

Njohurit pr realizimin e

Aftsit pr realizimin e kompetencave t lnds

kompetencave t lnds

KLASA 7
Histori arti

Nxnsi/ja:

Vepra arti nga vende, kultura dhe

analizon, interpreton dhe vlerson vepra arti, objekte t

koh t ndryshme dhe objekte nga

trashgimis kulturore shqiptare dhe nga kultura t tjera, n

trashgimia kulturore (prehistoria,

kontekstin historik dhe n kontekstin social kulturor;

antikiteti, mesjeta, rilindja, baroku,

identifikon elementt e gjuhs vizuale, teknikn e prdorur,

klasike, romantike, lvizjet

aspektet historike n nj vepr arti;

moderne dhe post moderne,

identifikon subjektin dhe simbolikn e veprs dhe shpjegon

bashkkohore.)

prjetimin dhe vlersimin pr t;

argumenton dhe komunikon mendimin e tij/saj mbi veprn;


Eksperienca artistike

prdor fjalorin e duhur si n gjuhn e folur ashtu edhe t

Vizita n studiot e artistve,

shkruar pr t komunikuar vlersimin e tij/saj;

punishtet e artizanve t zons.

respekton prjetimin dhe vlersimin e t tjerve;


zbulon eksperienca t ndryshme artistike dhe profesione q

Takime me artist, dizajn,

lidhen me artin pamor, nprmjet takimeve me artist t

artizan, arkitekt etj.

ndryshm, si t ftuar n shkoll, nprmjet vizitave n


vendin e tyre t puns, nprmjet informacionit q marrin

Ekspozita dhe evente

gjat ors s msimit dhe informacionit t mbledhur nga

kulturore.

burime t ndryshme informacioni;

Vizita n muzeume, (arkeologjik,

viziton muze, galeri, qendra kulturore, parqe arkeologjike,

etnografik) galeri arti, qendra

etj.;

kulturore, parqe arkeologjike,

merr pjes n ekspozita e projekte artistike n klas, shkoll

objekte t trashgimis kulturore,

e komunitet;

etj.

prdor burime t ndryshme informacioni;

Ekspozita, projekte artistike n


klas, shkoll dhe komunitet.

prezanton informacionin e mbledhur rreth veprave t artit


dhe autorve t tyre;
prezanton informacionin e mbledhur rreth objekteve t
artizanatit dhe trashgimis kulturore nprmjet prdorimit

Media

t teknologjis.

Libra, revista, postera, filma, aparat


fotografik, kompjuter, etj.

6. Udhzime metodologjike
Planifikimi dhe przgjedhja e strategjive dhe metodave t msimdhnies n msimin e artit pamor
mban parasysh:
x kompetencat kryesore t t nxnit n artin pamor;

x formimin dhe forcimin e aftsive baz t artit pamor;

x rndsin e veprimtarive praktike n artin pamor, brenda dhe jasht klass, t cilat lidhin konceptet
pamore me situata t jets reale;
x rndsin e prdorimit t mjeteve konkrete didaktike dhe ato t teknologjis;
x veorit e veprimtarive n mnyr individuale dhe n grup;
x nevojn e individit pr t nxn gjat gjith jets;
x rndsin e qndrimit pozitiv ndaj lnds s artit pamor dhe vlersimit t prdorimit t gjithanshm
t tij;
x nxitjen e bashkveprimit msues-nxns n kuptimin q, n procesin msimor, msuesi dhe nxnsi
jan plotsues t njri-tjetrit.
Nj msimdhnie e mirmenduar dhe e mirplanifikuar krijon kushtet e nevojshme pr nj nxnie t
suksesshme dhe lehtson si punn e msuesit, ashtu edhe at t nxnsit. Gjithashtu, sht e
rndsishme q nxnsi t punoj me situata ku i krkohen arsyetime apo prgjigje t pyetjeve t
tilla si Pse m plqen?, A duket bukur?, far ndodh nse e vendos objektin m afr? etj.
Msuesit duhet t inkurajojn do nxns t besoj se do t jet i suksesshm n msimin e artit, t
kuptojn interesat e nxnsve, nevojat q ata kan, t ndihmojn nxnsit t aktivizojn njohurit e
mparshme, t rendisin udhzimet q do t prdorin. Gjithashtu, msuesit duhet t krijojn nj
mjedis t prshtatshm n klas pr zhvillimin e veprimtarive t Artit pamor, q nxit idet e reja
tek nxnsit.

Nxnsit me nevoja t veanta


Organizimi i kurikuls sipas kompetencave n fusha t nxni, n shkall dhe me fokus integrimin u
krijon msuesve hapsirat pr t prshtatur msimdhnien sipas nevojave t veanta t nxnsve
dhe pr t personalizuar t nxnit e tyre.Msuesit duhet t marrin parasysh faktin se nxnsit jan
t ndryshm, kan motivim, interesa, stile t nxni, nevoja dhe aftsi t ndryshme etj. N disa raste
duhen br prshtatje t kurikuls sipas diferencave t zhvillimit brenda nj grup-moshe. Msuesit
mund t zgjerojn zhvillimin e kompetencave ky si ato: t komunikimit, t menduarit dhe
shoqrore, sipas nevojave individuale t nxnsve, pr t zvogluar dhe zhdukur diferencat brenda
nj shkalle t kurikuls, n fund t saj.

a)

Nxnsit me vshtirsi n t nxn

Shum nxns me vshtirsi arrijn rezultatet e pritshme t t nxnit njsoj si nxnsit e tjer nse
bhen prshtatje n mnyrn e msimdhnies dhe t vlersimit t tyre.
Pr nxnsit me nevoja t veanta, mund t zhvillohen programe t veanta individuale pr t arritur
nivelin m t lart t mundshm t realizimit t kompetencs.
N rastin e nxnsve q formalisht jan prcaktuar si t veant, sht veanrisht e rndsishme q
stafi i shkolls, n bashkpunim me prindrit, t mbshtes t nxnit e tyre. Procedurat dhe teknikat
e vlersimit pr nxns me nevoja t veanta duhet t diskutohen her pas here me prindrit dhe
vet nxnsit. Prindrit duhet t kuptojn se si ndikojn kto procedura dhe teknika t prshtatura n
vlersimin e puns s nxnsve.
b)

Nxnsit e talentuar

Fleksibiliteti i zhvillimit t programit lejon plotsimin e nevojave individuale t nxnsve t


talentuar.
Msuesit duhet t krijojn kushte dhe situata t tilla q nxnsit t shfaqin dhe t zhvillojn talentet
e tyre. Kjo arrihet nse atyre u krijohen mundsit t punojn me nj prmbajtje m t thelluar dhe
t zgjeruar, t zhvillojn n mnyr t vazhdueshme elemente specifike t kompetencave ky
(p.sh.: aftsit e nivelit t lart konjitiv t kompetencs t t menduarit) dhe specifike t fushs, t
fokusohen n shtjet kroskurikulare, t zgjerojn mjediset dhe materialet e t nxnit brenda dhe
jasht shkolls.

7. Udhzime pr vlersimin
N artin pamor, vlersimi mbshtetet n parimin e individualizimit, ku do nxns posedon dhe
zhvillon prirje t veanta, duke u shprehur n mnyr individuale dhe n bashkpunimin e realizimit
t temave msimore n grup. Gjithashtu, pjesmarrja individuale dhe n grup n aktivitetet artistike
t ndryshme q organizohen n klas, shkoll dhe n komunitet, jan pjes e procesit t
vlersimit.Vlersimi mbshtetet trsisht n rezultatet e t nxnit dhe objekt i vlersimit jan krijimi

i kompetencave t artit pamor t nxnsve, prmes krijimit, interpretimit dhe vlersimit. Arritjet n
lndn e artit pamor jan m shum individuale, prandaj duhet edhe t vlersohen si t tilla. Kjo gj

bhet n funksion t matjes s kompetencave artistike t caktuara, q arrin t zhvilloj nxnsi gjat
procesit msimor, vetm ose n grup, prmes veprimtaris praktike, d.m.th., prmes krijimit,
vzhgimit dhe analizs s veprave t artit etj. Nxnsit vlersohen, ndrsa demonstrojn arritjet
nprmjet veprimtarive e produkteve t ndryshme. Portofoli i nxnsit, sht nj tjetr mundsi
vlersimi, sht nj koleksion i punimeve prgjat vitit shkollor n artin pamor. Ai mund t
prmbaj krijime, organizime dhe projekte kurikulare, n dobi t veprimtarive t ndryshme
shkollore, produkte t veprimtarive kurikulare etj. Vlersimi i nxnsve bhet sipas kompetencave
prkatse q ata duhet t zhvillojn.
Format e vlersimit

Me shkrim

Pun praktike
Projekte kurikulare dhe ndrlndore

Modele dhe makete

Format e vlersimit

Detyra individuale

Vrojtimet e msuesit
Lista e kontrollit
Debat

Eset

Loja me role

Portofoli
Lojrat dhe quizet

2
0

8. Materialet dhe burimet msimore


Gjat zhvillimit t msimit n lndn e Artit pamor, pr realizimin e kompetencave, msuesi/ja
prdor mjete didaktike dhe burime, t cilat nxnsi i prek, i shikon, i prdor etj. Disa nga mjetet m
t prdorshme didaktike jan: fotografi t ndryshme q mbajn informacionin e duhur pr
eksplorimin e elementeve t artit n natyr dhe mjedisin rrethues; fotografi t objekteve t ndryshme
t artizanatit, t trashgimis kulturore; riprodhime t veprave t artit dhe postera; mjetet
audiovizive si: tv, video, video-projektor, kompjuter, internet, CD, DVD; mjetet verbale, tekstet si:
tekstet msimore (t detyruara), libri i msuesit, fletoret e puns, katalog, albume q mund t
prdoren n shkoll pr t mbshtetur punn e nxnsve dhe demonstruar vepra t ndryshme arti,
artizanati, dizajni etj. Kto burime duhet t diskutohen dhe vlersohen nga stafi si nj pjes e planit
t tyre pr artin pamor. Ky plan duhet t jet i rndsishm pr t przgjedhur burimet e dyta, t
cilat ndihmojn pr t mbshtetur nxnsit n punt e tyre krijuese.
Mjedisi msimor: (klasa, kabinetet e artit pamor etj.).

23. Planifikimi i kurrikuls


a) Plani msimor vjetor, klasa VII; Lnda: Art pamor
Tematika

Shprndarja e
prmbajtjes s lnds
Shtator-Dhjetor

Janar-Mars

Prill-Qershor

(13 or)

(12 or)

(10 or)

Gjuha dhe

1.1 Vija

komunikimi

1.2 Format
dydimensionale
1.3 Ngjyra
1.4 Tekstura
1.5 Vllimi
1.6 Veprimtari burimet
e drits
1.7 Hapsira
1.8 Harmonia
1.9 Veprimtari
dekorim me stampa
10 Expozita
2.1 Vizatimi

Teknikat dhe
proceset

2.2 Peizazhe me laps


2.3 Piktura
2.4 Tempera
2.5 Peizazhe me tempera
2.6 Kolazh
2.7 Peizazhe me materiale
t riciklueshme
2.8 Stampimi
2.9 Veprimtari Stampim

22

me patate, sapun, misr


2.10 Fotografia
2.11 Realizimi i nj natyre
t qet me aparat fotografik
Teknikat dhe

t vendosur n klas

proceset

2.12 Grafik dizaineri


2.13 Skulptura
2.14 Veprimtari Realizimi
i nj vazoje me argjil,
dekoroje me elemente
shtes (boj, kopsa,
material t riciklueshm).
2.15 Relievi
2.16 Konstruksion
2.17 Projekte:

Teknikat dhe

Realizimi i nj

proceset

konstruksioni n
formn e nj maketi
me material t
riciklueshm.
3.1 Parahistoria
3.2 Arti egjiptian

Historia, arti
dhe shoqria

3.3 Arti grek


3.4 Arti mesjetar
3.5 Rilindja italiane
3.6 Impresionizmi
3.7 Analiz vepre
3.8 Projekt:
Ekspozit
prmbledhse.

Planifikimi tremujor (shtator dhjetor)


Tematika
Nr

Burimet

Metoda interaktive,

Vlersim i puns

Enciklopedi,

vijave n natyr

bashkvepruese,

n grup,vlersim

materiale t

dhe shprehet

pun n grup.

nga diskutimi.

ndryshme si

Situata e

Metodologjia dhe

msimore

parashikuar e

veprimtarit e

t nxnit

nxnsve

Zbulon llojet e
Vija
1.

2.

Vlersimi

Temat

nprmjet tyre.

revista, libra etj.

Zbulon format

Pun n grup.

Vrojtimet e

Forma

dydimensionale

vzhgim, vrojtim.

msuesit, vlersim

dydimensional

n natyr dhe

dinamikn e

Interneti, fjalor.

pr diskutimin.

tyre.
Ngjyra
3.

Emrtimi i

Bashkbisedim,

Vlersim

Filma me koh

ngjyrave

teknika q zhvillojn

individual i

t shkurtr,

parsore dhe

mendimin kritik dhe

nxnsve,

internet, CD.

dytsore.

krijues.

vlersim nga

Njohja me

Diskutim n grup,

Vetvlersimi dhe

Fotografi t

teksturat

hulumtime, zbatim

vlersimi ndaj

objekteve t

natyrore dhe

njohurish.

njri-tjetrit.

artit, dizajnit,

diskutimet, ese.
Tekstura
4.

artificiale.

artizanatit dhe
trashgimis
kulturore.

Vllimi
5.

Njohja me

Stuhi mendimi, pun

Vlersim

Fotografi t

hapsirat dhe

n grup, loj me role,

prshkrues, lidhja

pikturave,

format q na

diskutim.

ndrlndore

skulpturave,

(shkencat e

arkitekturs.

rrethojn.

natyrs).

6.

Konkretizimi i

Pun me grupe, t

Vlersim pr

Veprimtari

njohurive me

nxnit n

punn praktike.

Burimi i drits

an t

bashkpunim.

Materiale shtes.

veprimtaris.
Njohja me

Bashkbisedim,

Vlersim pr

Modele t

7.

perspektivn

prezantim n forma t

modelet dhe

detyrave t

Hapsira

dhe rolin e saj

ndryshme.

maketet,

nxnsve.

perspektiva

n artin pamor.

performanca e
nxnsit n punn
praktike.

8.

Harmonia

Prgatitja e

Pun individuale,

Vrojtimet e

fishave pr

zgjidhja e problemit.

msuesit,

nxnsit.

list kontrolli.

Veprimtari
Dekore me
9.

Modele t
N klas

Projekte kurikulare.

stampa pr t

Vlersim

detyrave t

prmbledhs.

nxnsve.

krijuar nj
harmoni.
Materiale shtes.
Ekspozit

10.

prmbledhse

b) Planifikimi tremujor (janarmars)

Nr.

Tematika
dhe
procese
artistike

Temat
msimore

Situata e
parashikuar e t
nxnit

Metodologjia
dhe
veprimtarit e
nxnsve

Vlersimi

Burimet

Krijon
shkallzime
tonale duke
prdorur lapsin si
mjet.

Pun n grup,
vzhgim, vrojtim.

Vrojtimet e
msuesit,
vlersim pr
diskutimin.

Interneti, fjalor.

(17 or)

Vizatimi

Peizazh me
laps ose

Realizon nj
peizazh duke

Bashkbisedim,
teknika q

Vlersim
individual i

Filma me koh
t shkurtr,

rapitograf

prdorur teknikn
e lapsit me
shkallzime
tonale ose me
teknikn e
rapitografit.

zhvillojn
mendimin kritik
dhe krijues.

nxnsve,
vlersim nga
diskutimet, ese.

internet, CD.

Piktura

Njohja me
pikturn dhe
mnyrat e
realizimit t saj.

Diskutojm n
grup. Hulumtime,
zbatim njohurish.

Vetvlersimi dhe
vlersimi ndaj
njri-tjetrit.

Fotografi t
objekteve t
artit, dizajnit,
artizanatit dhe
trashgimis
kulturore.

Tempera

Teknika t
ndryshme pr
realizimin e nj
peizazhi me
tempera.

Stuhi mendimi,
pun n grup,
loj me role,
diskutim.

Vlersim
prshkrues, lidhja
ndrlndore
(shkencat e
natyrs).

Fotografi t
pikturave,
skulpturave,
arkitekturs.

Prdorimi i
tonaliteteve t
temperave n nj
peizazh.

Pun me grupe,
t nxnit n
bashkpunim.

Vlersim pr
punn praktike.

Materiale shtes.

Njohja me
teknikn dhe
kombinimi i
materialeve pr t
realizuar nj
kolazh.

Bashkbisedim,
prezantim n
forma t
ndryshme.

Vlersim pr
modelet dhe
maketet,
performanca e
nxnsit n punn
praktike.

Modele t
detyrave t
nxnsve.

Realizimi i nj
peizazhi ose bufit
me fjongo, kopsa,
gazeta etj.

Pun individuale,
zgjidhja e
problemit.

Vrojtimet e
msuesit, list
kontrolli.

Fotografi t
objekteve t
artit, dizajnit,
artizanatit dhe
trashgimis
kulturore.

Dekorim me
stampa.

Projekte
kurikulare.

Vlersim
prmbledhs.

Filma me koh
t shkurtr,
internet, CD.

Peizazhe me
tempera
5

Kolazh
6

Peizazhe me
material t
riciklueshm
me teknikn
kolazh

8
Stampim

10

11

12

13

14

Stampa me
patate, sapun,
lule, gjethe
etj.

Fotografia

Realizimi i
nj fotografie
natyr e qet
n klas

Dizajni grafik

Skulptura

Realizimi i
nj vazoje ose
skulpture me
argjil,
plastelin,
alli ose
sapun.

Realizimi i nj
stampe
individuale dhe
dekorimi i nj
objekti me
stampn tnde.
P.sh., bluz,
atlete, kapele etj.

Pun individuale

Fotografia dhe
prdorimi i saj.

Vlersim pr
modelet dhe
maketet,
performanca e
nxnsit n punn
praktike.

Fotografi t
dekoreve,
stampave.

Pun individuale
dhe n grup.

Vlersim pr
modelet,
performanca e
nxnsit n punn
praktike.

Interneti,
materiale shtes.

Realizimi i nj
fotografie
artistike n
ambientet e
klass natyr e
qet.

Pun individuale
dhe n grup.

Vlersim
prmbledhs.

Fotografi t
objekteve t
artit, dizajnit,
natyr e qet,
peizazh etj.

Njohja me
grafikn dhe
proceset e saj. Si
t realizojm nj
film vizatimor.

Bashkbisedim,
prezantim n
forma t
ndryshme.

Vlersim
prmbledhs.

Filma me koh
t shkurtr,
internet, CD.

Njohja me
skulpturn dhe
degt e saj.
Realizimi i disa
teknikave t
skulpturs.

Bashkbisedim,
prezantim n
forma t
ndryshme.

Vlersim pr
modelet,
performanca e
nxnsit n punn
praktike.

Materiale shtes.

Pas njohjes me
skulptur dhe
disa teknika t saj
realizoni nj vazo
ose skulptur
sipas imagjinats
tuaj.

Stuhi mendimi,
pun n grup,
loj me role,
diskutim.

Vlersim pr
modelet,
performanca e
nxnsit n punn
praktike.

Materiale shtes.

Interneti.

15

16

Reliefi

Modelim me
balt ose
plastelin i
relievit t ult ose
t lart.

Stuhi mendimi,
pun n grup,
loj me role,
diskutim.

Vlersim
prmbledhs.

Plastelin,
materiale shtes.

Bashkbisedim,
prezantim n
forma t
ndryshme.

Vrojtimet e
msuesit, list
kontrolli.

Materiale shtes.

Konstruksioni

Krijon objekte
funksionale me
lloje t ndryshme
materialesh.
Duke marr shkas
nga
konstruksionet e

Bashkbisedim,
prezantim n
forma t
ndryshme.

Vlersim
prmbledhs.

Materiale t
riciklueshme.

Projekte

17

vendit tuaj ose ne


bot realizoni nj
konstruksion me
materiale t
riciklueshme.

Planifikimi tremujor (prill qershor)

Nr

Temat
msimore

Situata e parashikuar e t
nxnit.

Metodologjia dhe
veprimtarit e
nxnsve.

Vlersimi.

Burimet.

Parahistor
ia

Zbulojm artin n
parahistori, mnyrn e
jetess dhe poerin.

Pun n grup.
vzhgim, vrojtim.

Vrojtimet e
msuesit,
vlersim pr
diskutimin.

Interneti,
fjalor.

Arti
egjiptian

Zbulojm artin egjiptian


dhe flasim rreth pikturs
dhe skulpturs.

Bashkbisedim.
Teknika q
zhvillojn
mendimin kritik dhe
krijues.

Vlersim
individual i
nxnsve,
vlersim nga
diskutimet,
ese.

Filma me koh
t shkurtr,
internet, CD.

Historia e
artit dhe
shoqria

Arti grek

Zbulojm artingrek,
diskutojm rreth tempujve,
skulpturs dhe qeramiks,
realizoni dhe ju vazon tuaj

Diskutojm n grup.
Hulumtime, zbatim
njohurish.

Vetvlersimi
dhe vlersimi
ndaj njritjetrit.

Fotografi t
objekteve t
artit, dizajnit,
artizanatit dhe

me motive greke.

Arti
mesjetar
shqiptar

Rilindja
italiane
Impresion
izmi

Zbulojm artin bizantin,


romanik dhe mesjetar,
diskutojm pr veorit n
arkitektur dhe ikonografi.

Stuhi mendimi,
pun n grup, loj
me role, diskutim.

Zbulojm artin e rilindjes


italiane, flasim rreth
pikturs dhe skulpturs.
Njohja me impresionizmin,
artistet dhe teknikat e
prdorura.

Pun me grupe, t
nxnit n
bashkpunim.
Bashkbisedim,
prezantim n forma
t ndryshme.

Zbulojm si t analizojm
nj vepr arti dhe duke
marr shkas nga artisti
realizoni dhe ju nj detyr
me t njjtn teknik.
N klas ose n ambientet e
shkolls.

Pun individuale,
zgjidhja e
problemit.

Analiz
vepre

Ekspozit
prmbledh
se
8

Projekte kurikulare.

Vlersim
prshkrues,
lidhja
ndrlndore
(shkencat e
natyrs).
Vlersim pr
punn
praktike.
Vlersim pr
modelet dhe
maketet,
performanca e
nxnsit n
punn
praktike.
Vrojtimet e
msuesit,
list kontrolli.

Vlersim
prmbledhs.

trashgimis
kulturore.
Fotografi t
pikturave,
skulpturave,
arkitekturs.

Materiale
shtes.
Modele t
detyrave t
nxnsve.

Modele t
detyrave t
nxnsve.

10. Modele t planifikimit ditor


Gjuha dhe komunikimi artistik
1. Planifikimi ditor
Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Tematika: Gjuha dhe komunikimi artistik

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Njeh vijn.

Tema msimore: Vija

Prdor siluetn.
Zbulon llojet e vijave n natyr.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- krijon personalitetin e vet artistik;
- sht aktiv/e n veprimtarit artistike;
- shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs vizuale.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr tpavarur, krijuese dhe me prgjegjsi.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca personale
- zhvillon besimin te vetja gjat veprimtarive artistike.
Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds

Fjalt ky:

sipas tems msimore:


- njeh vijn si elementi m i rndsishm n art;

3
0

vij

- shpreh emocionet nprmjet vijave;

siluet

- zbulon lloje t vijs, (horizontale,vertikale,e

vij vertikale

valzuar etj.);

vij e pjerrt
vij e ndrprer

njeh siluetn dhe prdorimet e saj;

vij e shkallzuar
shpreh mendimin e tij/saj pr detyrn e realizua me vij e harkuar
vijn dhe siluetn.
vij e valzuar
vij spirale.
Burimet /mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me


temat ndrkurikulare

teksti i nxnsit/es;

fotografi q ilustrojn elementin e vijs dhe

Shkencat e natyrs

siluets;
x

imazhe ku evidentohen vijat dhe


Gjuht dhe komunikimi:

larmishmria e tyre.
x

Lidhja me fushat kurikulare:

materiale si: lapsa, lapustila, rapitograf,

karton.

Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Mjedisi

Metodologjia/teknikat e prdorura/veprimtarit e nxnsve


Lidhja e tems me njohurit e mparshme t nxnsve
Msuesi/ja shfaq nj fotografi me lloje t ndryshme t vijave. N fotografi shihen: vija
horizontale, vija vertikale, vija e harkuar etj. Msuesi nprmjet fotografive nxit nxnsit t
kuptojn llojet e vijave dhe se ku mund ti gjejm kto vija. N natyr vijat shrbejn pr t dhn
nj sens lvizjeje, ekuilibri, peshe etj. Msuesi/ja fton nxnsit t identifikojn llojet e vijave t
ndryshme n natyr dhe t krijojn nj vizatim nprmjet siluets. Msuesi/ja pyet se far tregojn
vijat n mjedisin q na rrethon. Ku i shohim tjetr kto vija? Cili sht funksioni i tyre n natyr?
Prmendim disa shembuj. Vijat krijojn lvizje, pesh, ekuilibr, rndes etj.
Ndrtimi i njohurive t reja

Msuesi/ja shpjegon q vija sht elementi m i rndsishm i artit pamor dhe nprmjet saj ne
mund t shprehim emocione, lvizje, form, dinamizm etj. Vijn mund ta krijojm me mjete t
ndryshme si: lapsi, stilolapsi, lapustila, peneli etj. Si e pam nprmjet fotografive rrethohemi nga
lloje t ndryshme vijash. Nprmjet prdorimit t vijs, mund t shprehim emocione t ndryshme.
Veprimtaria e par n libr na tregon nj mnyr t prdorimit t siluets. Ky sht nj eksperiment
q mund t kryhet me elementin e vijs, por si siluet. N veprimtarin e radhs orientohen
nxnsit/et t vzhgojn me kujdes mnyrn e prdorimit tvijs. Ata/ato nxiten t krijojn nj
peizazh sipas shembullit t dhn pr t kuptuar m mir rolin e vijs n natyr dhe arte. Prdorin
lloje t ndryshme vijash n krijimin e tyre.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Nxnsit/et nxiten t flasin pr krijimet e tyre dhe t shokve.
Prezantimi zhvillohet nprmjet pyetjeve: far tregon krijimi yt? Sa lloje vijash ke prdorur? A i
ke krijuar vijat n varsi t forms s objektit? far mjetesh prdore: lapsin apo lapustilat? A sht
kjo nj mnyr interesante pr t krijuar? A mendon se vija sht nj element i rndsishm pr t
krijuar? Ata/ato kuptojn q nprmjet vijs mund t krijojn kompozime t larmishme.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re.
- n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
- n mnyrn e realizimit t detyrs;
- n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve.

32

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Tematika: Gjuha dhe komunikimi artistik

Situata e t nxnit:

Tema msimore: Ngjyra

Emrton ngjyrat.

Klasa: VII

Prdor gradacionet tonale.


Prdor tonalitetet n krijim.
Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky
Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs vizuale.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin te vetja gjat veprimtarive artistike.
Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t

Fjalt ky:

lnds sipas tems msimore:


- vzhgon mjedisin q e rrethon dhe emrton llojet e

ngjyr

ngjyrave;

tonalitet

- reflekton mbi imazhet si pjes prbrse t realitetit q e gradacione tonale


rrethon;

spektr

- zbulon llojet e ngjyrave dhe tonalitetet;

ngjyra parsore

- krijon duke prdorur n mnyr t qllimshme ngjyra t


ngrohta dhe t ftohta;
- shpreh mendimin e tij/saj pr mundsit e prdorimit t

ngjyra dytsore
ngjyra t ngrohta
ngjyra t ftohta

ngjyrs n detyrat e tyre.

Burimet/mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose


me temat ndrkurikulare

teksti i nxnsit/es;
fotografi t spektrit t ngjyrave;

Lidhja me fushat kurikulare

fotografi q ilustrojn tonalitetin e ngjyrs;

Shkencat e natyrs

materiale si:letr, lapsa, akuarela, tempera.

Gjuht dhe komunikimi


Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare
Mjedisi

Metodologjia/teknikat e prdorura/veprimtarit e nxnsve


Lidhja e tems me njohurit e mparshme t nxnsve
Msuesi/ja shfaq nj spektr ngjyrash dhe nxit nxnsit t flasin rreth tij.
M pas msuesi/ja shfaq dy figura me ngjyrat parsore dhe dytsore. Nxnsi emrton ngjyrat dhe se
nga cilat ngjyra parsore prftohen ngjyrat dytsore.
Kjo realizohet nprmjet pyetjeve: cilat jan ngjyrat parsore? Nga bashkimi i tyre far ngjyrash
prftojm? Bj ndarjen e ngjyrave n t ngrohta dhe t ftohta.
Prdorimi i gradacionit tonal n nj krijim artistik.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon q kur themi fjaln ngjyr duhet t dim q kemi t bjm me tri gjra njhersh.

Ngjyrime, tonalitete grafike dhe thellsi intensive. Ngjyra sht nj element kryesor i artit pamor dhe
nprmjet saj ne krijojm tonalitet, forma, thellsi etj. Ngjyrat i ndajm n dy grupe, n parsore dhe
dytsore.Spektrin e ktyre dy grupeve e ndajm n t ngrohta dhe t ftohta. Ngjyrat mund ti prftojm
nga przierje bimore me t kuqen e vezs, (tempera ose akuarel). Kto ngjyra prdoren me penela.
Ushtrimi i par n libr na tregon nj mnyr prftimi t ngjyrave dytsore nga ngjyrat parsore.
Orientohen nxnsit/et t:
Vzhgojn me kujdes mnyrn e prdorimit t ngjyrave n figurn me mace. Ata/ato nxiten t
krijojn ngjyrat dytsore ose figura me ngjyra t ngrohta dhe t ftohta.
N fillim hedhin skicn n letr dhe m pas vendosin ngjyrat me tonalitet t ndryshm.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn punn, nxnsit/et nxiten t flasin pr krijimet e tyre dhe t shokve nprmjet pyetjeve:
far tregon krijimi yt? Sa lloje ngjyrash ke prdorur? A i ke krijuar ngjyra dytsore? far mjetesh
prdore: letr, tempera, akuarel? A sht kjo nj mnyr trheqse pr t krijuar?
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re.
- n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
- n mnyrn e realizimit t detyrs
- n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Tematika: Gjuha dhe komunikimi artistik

Mson farsht tekstura.

Tema msimore: Tekstura

Njeh llojet e teksturave.


Krijon n mnyr t pavarur nj
detyr ku t evidentohet tekstura.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs vizuale.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike.
Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds sipas tems Fjalt ky:
msimore:
-vzhgon me vmendje mjedisin q e rrethon dhe llojet e
teksturave;
-zbulon karakteristikat shprehse t teksturs;

tekstur natyrale
tekstur artificiale

- krijon duke prdorur n mnyr t qllimshme


karakteristikat e teksturs;
- shpreh mendimin e tij/saj pr mundsit e prdorimit t
teksturs n krijim.
Burimet/mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera


kurikulare ose me temat

teksti i nxnsit/es;

ndrkurikulare:

fotografi q tregojn shumllojshmri; teksturash nga


Lidhja me fushat kurikulare

natyra;

fotografi q tregojn shumllojshmri; teksturash artificiale, Shkencat e natyrs, teknologjia.


objekte t krijuara nga dora e njeriut;
materiale pr t krijuar: letr, lapsa, lapustila, rapidograf.

Gjuht dhe komunikimi


Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare
Mjedisi

Metodologjia/teknikat e prdorura/veprimtarit e nxnsve


Msuesi/ja shfaq disa fotografi ku tregohen lloje t ndryshme teksturash. Nxnsi duhet t bj
dallimin nprmjet teksturave natyrore dhe artificiale. Msuesi/ja drejton pyetje t tilla si: far
shihni n figur? far mendoni se bn dallimin e nj teksture natyrore nga nj artificiale?
do tekstur ka siprfaqen e sajq e karakterizon. Teksturat natyrore dhe pse jan t t njjtit grup
kan secila veorit e veta. Teksturat artificiale jan t krijuara nga dora e njeriut?Materialet e
ndryshme kan karakteristika t ndryshme t teksturs.
Ndrtimi i njohurive t reja
Tekstura n natyr dhe ato t krijuara nga njeriu paraqiten t larmishme. Ato punohen n mnyra t
ndryshme pr ti dhn karakteristika t veanta siprfaqes s tyre. A mund ta prdorni edhe ju
teksturn n krijimet tuaja?
Msuesi/ja orienton nxnsit/et nprmjet fotove n libr pr t realizuar krijimet e tyre, duke u
mbshtetur n kt shumllojshmri teksturash dhe n shembujt e kafshve, gasks dhe foto me

tekstura t veanta nga njra-tjetra. Mund t zgjedhin t vizatojn nj kafsh dhe ta interpretojn n
mnyr individuale teksturn e kafshs, duke u mbshtetur n imagjinatn e tyre, por edhe n
imazhe fotografike (shembujt n libr).Mjetet: laps, letr, lapustla.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn, nxnsit/et diskutojn pr punt e tyre, mnyrn e realizimit dhe vshtirsit q
hasn. Ata/ato diskutojn pr larmin e teksturs q mund t krijojn n punimet e tyre interesante.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re;
- n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
- n mnyrn e realizimit t detyrs;
- n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve/shoqeve.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Tematika: Gjuha dhe komunikimi artistik

Format dinamike n lvizje.

Tema msimore:Forma dydimensionale

Format dinamike n nj vepr arti.


Krijimi i formave dinamike n lvizje.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- krijon personalitetin e vet dhe sht aktiv/e n veprimtarit artistike;
- shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs vizuale.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca personale:
-zhvillon besimin te vetja gjat veprimtarive artistike.
Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds sipas
tems msimore:
- vzhgon me vmendje mjedisin q e rrethon duke par
shumllojshmrin e formave;
- reflekton mbi format si pjes prbrse t realitetit q e
rrethon;

Fjalt ky:
dydimensionale
forma dinamike

-zbulon karakteristikat shprehse t formave organike

forma n lvizje

dhe gjeometrike;
-krijon duke prdorur format dinamike n lvizje;
-shpreh mendimin e tij/saj pr krijim artistik me forma
dydimensionale n lvizje.
Burimet/mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikular ose


me temat ndrkurikulare

teksti i nxnsit/es;
fotografimi nga natyra t formave organike;
foto t pikturave q ilustrojn format dinamike n
lvizje;
materiale si: letr,lapustila,tempera,sfungjer.

Lidhje me fushat kurikulare


Shkencat e natyrs
Gjuht dhe komunikimi
Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare
Mjedisi

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Msuesi/ja nxit nj bised me nxnsit duke u thn se nga far rrethohemi ne? far formash na
bien m tepr n sy? Dhe si mendojn nxnsit se gjenden kto forma n mjedisin rrethues.
Msuesi/ja u tregon nxnsve fotodhe u shpjegon format organike dhe gjeometrike. Msuesi/ja
drejton pyetjet: lloj formash shohim ktu? N sa grupe do ti ndajm format? Si mund t prdoren
format n arkitektur, piktur, skulptur? far ndjesie na japin format dydimensionale? Shikoni me
kujdes mnyrn se si zhvillohen format n natyr, bisedojm se si prdoren ato nga njerzit.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon q ne rrethohemi nga forma t shumta, n shkoll, shtpi, ambientin ku mund
t kalojm kohn e lir etj. Kto forma i ndajm n dy grupe. Forma gjeometrike dhe forma
organike. Si e pam nprmjet fotove llojet e formave q i gjejm n natyr prdoren pr t krijuar
nj lirim m t madh dhe ndjesi natyrore. Nprmjet forms ne mund t shprehim dinamika

4
0

dheemocione t ndryshme.Artistt mdhenj i kan prdorur format gjeometrike n krijimtarit e


tyre. Ushtrimi i par n libr na tregon nj mnyr si t krijojm forma dinamike n lvizje.
Provojm aftsit tona n katror t dhn n krah t figurs. Ushtrimi i dyt na mson se me
teknikn e tempers krijojm forma n lvizje. Nprmjet formave mund t krijohen kompozime t
ndryshme. Orientohen nxnsit/et t vzhgojn me kujdes mnyrn e prdorimit t tekniks. Ata/ato
nxiten t krijojn nj dinamik formash n lvizje sipas dshirs.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn punn, nxnsit/et nxiten t flasin pr krijimet e tyre dhe t shokve nprmjet
pyetjeve: far tregon krijimi yt?A jan paraqitur forma n lvizje? A ka dinamizm n krijimin
tnd? far mjetesh prdore: Tempera apo akuarel? A sht kjo nj mnyr interesante pr t krijuar
nj larmishmri detyrash?
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re;
- n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
- n mnyrn e realizimit t detyrs;
- n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit
Tematika: Gjuha dhe komunikimi artistik

Kupton perspektivn n hapsir.

Tema msimore: Hapsira

Identifikon perspektivn n arte.


Prdor perspektivn.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky:


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- shprehet qart me an t simboleve, shenjavedhe gjuhs vizuale.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike.
Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds Fjalt ky:
sipas tems msimore:
- vzhgon me vmendje mjedisin q e rrethon

perspektiva lineare

dhe percepton llojet e perspektivave;

njpikshe

- zbulon karakteristikat shprehse t

dypikshe

perspektivs n art;

trepikshe

- krijon duke prdorur lloje perspektivash.


42

- shpreh mendimin e tij/saj pr perspektivn.

Burimet/mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me temat


ndrkurikulare

teksti i nxnsit/es;
fotografi q tregojn shumllojshmri

Lidhja me fushat kurikulare:

perspektivash;

Shkencat e natyrs, teknologjia.

fotografi q tregojn shumllojshmri


perspektivash n piktura;
materiale pr t krijuar: letr, lapsa, lapustila etj.

Gjuht dhe komunikimi:


Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Mjedisi

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


T kuptojm perspektivn dhe prdorimin e saj n prditshmrin ton dhe nart.
Msuesi/ja tregon foto t disa lloje perspektivash lineare.
Perspektiva njpikshe (nga nj kndvshtrim).
Dypikshe (nga dy kndvshtrime).
Trepikshe (nga tre kndvshtrime).
Njohja me perspektivn n vepra t artit.
Veprimtari interaktive pr ta kuptuar m mir rolin e perspektivs n art.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon se perspektiva paraqitet e larmishme. Ai/ajo orienton pr llojet e perspektivave
me an t shembujve t dhn n libr.Pr ta kuptuar m mir drejtohen pyetje. far roli luan
perspektiva n arte?A sht e rndsishme pr ne?Pr ta kuptuar m mir realizojm nj ushtrim t
dhn n libr dhe zbato llojet e perspektivave q msuam sot.

Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura

Pasi mbarojn, nxnsit/et diskutojn pr punt e tyre, mnyrn e realizimit dhe vshtirsit
hasn. Ata/ato diskutojn pr llojet e perspektivave dhe kuptojn q nprmjet tyre mund

Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.


Vlersimi i nxnsit/es

Ky vlersim do t fokusohet:
n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re;
n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
n mnyrn e realizimit t detyrs;
n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve/sho

Tematika: Teknika dhe procese artistike


Planifikimi ditor
Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Tematika: Teknika dhe procese artistike

T njihen me pikturn.

Tema msimore: Piktura

Msuesi/ja krijon nj atmosfer ku nxnsit/et


flasin pr njohurit e tyre mbi teknikn e
pikturs, stilet e pikturs dhe mjetet q ata/ato
prdorin pr t pikturuar.
Nxnsit/et flasin pr veprat dhe teknikat e
prdorura n pikturat e dhna.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- orientohet q t shfrytzoj n mnyr t vazhdueshme, t pavarur, kritike dhe krijuese mjetet
artistike dhe mundsit e komunikimit dhe t t shprehurit n art pamor.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr tpavarur, krijuese dhe me prgjegjsi.
- ndjek udhzimet pr t realizuar veprimtari.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike.

Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds


sipas tems msimore:
- zbulon karakteristikat dhe mundsit shprehse
t pikturs;
- shpreh mendimin e tij/saj pr mundsit
shprehse t pikturs.

Fjalt ky:
piktura
realizmi, surrealizmi, ekspresionizmi,
romantizmi, kubizmi etj.
peneli
akuarel
bojra vaji

Burimet/ mjetet/materialet:

temat ndrkurikulare

teksti i nxnsit/es;
ilustrime krijimesh;
mjete t tilla si: letr, akuarele, penel,
bojra vaji.

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me

Lidhja me fushat kurikulare:


Gjuht dhe komunikimi:
Letrsia, teknologjia.
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Mjedis, njohja e kulturave.

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Msuesi/ja u drejton pyetje nxnsve: far teknike prdorim pr t realizuar nj piktur?
Nxnsit/et kujtojn teknikn e akuarelit t ciln e kan prdorur edhe m par si teknik. Cilat jan
mjetet q prdoren n kt teknik? Cilat jan karakteristikat e saj? A keni eksperimentuar ju me
kt teknik? Mbi siprfaqe punojm me teknikn e akuarelit? A keni provuar t punoni n letra t
ndryshme? Cili sht rezultati? Cilat jan mjetet pr t realizuar nj piktur?

Ndrtimi i njohurive t reja


Msimi fillon duke shpjeguar njohuri t prgjithshme mbi pikturn.Nxnsit/et njihen me stilet e
pikturs dhe me piktort m t njohur q kan kontribuar n kulturn botrore.Flasin rreth veprave
dhe tregojn se cils rryme i prkasin ato. far vrejn n to?farju bn m tepr prshtypje?
Msuesi/ja shpjegon teknikat dhe mjetet pr t realizuar nj piktur dhe mjetet kryesore pr t
realizuar nj piktur. Msuesi/ja nxit nxnsit/et t flasin pr veprat dhe teknikat e prdorura n
pikturat e dhna n tekstin msimor.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Nxnsit/et flasin pr pikturn dhe degt e saj. Sa kan kontribuarLeonardodaVinci, Ticiano,
Rubens, Rembrandtvan Rin, VincentvanGogh, PabloPicasso, JacksonPollock n kulturn botrore
etj.Cilat jan teknikat me t cilat realizojm nj piktur dhe mjetet kryesore q prdorim pr
realizimin e saj.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re dhe njohurive t marra m
par.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Msuesi/ja krijon nj atmosfer ku nxnsit/et
Tematika: Teknika dhe procese artistike
Tema msimore: Tempera

flasin pr njohurit e tyre mbi teknikn e


tempers dhe mjetet q ata/ato prdorin n kt
teknik.
Nxnsit/et orientohen pr t realizuar nj
piktur, ku t vihen re tonalitetet e prdorura t
tempers dhe potencialin e saj si ngjyr.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- orientohet q t shfrytzoj n mnyr t vazhdueshme, t pavarur, kritike dhe krijuese mjetet
artistike dhe mundsit e komunikimit dhe t t shprehurit n artin pamor.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi; (4)
-ndjek udhzimet pr t realizuar n krijim apo veprimtari.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik;
- zgjidh n mnyr t pavarur detyrn e dhn.
Kompetenca personale:
-zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike;
Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.

Rezultatet e t nxnit t kompetencavet lnds


sipas tems msimore:
- zbulon karakteristikat dhe mundsit shprehse
t tekniks s tempers;
- prdor me kompetenc mjetet e tekniks s

Fjalt kye:
tempera
boj uji
tonalitet
vepra murale

tempers;
- eksperimenton me mjetet e vizatimit, duke

ikonografi

prdorur elemente t gjuhs pamore;


- shpreh mendimin e tij/saj pr mundsit
shprehse t tekniks s tempers.
Burimet/mjetet/materialet:
x teksti i nxnsit/es;
x vepra t artistve nga mesjeta;
x bojra vaji.

Lidhja me fushat e tjera kurikulareose me


temat ndrkurikulare
Lidhja me fushat kurikulare:
Gjuht dhe komunikimi:
Letrsia, teknologjia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Njohja e kulturave

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Lidhja e tems me njohurit e mparshme t nxnsve
Msuesi/ja shfaq imazhe t t dy pikturave dhe pyet nxnsit/et: Me far teknike jan t realizuara
kto krijime? Cilat jan mjetet pr t realizuar nj piktur me teknikn e tempers?
Ku qndron ndryshimi midis ikonografis dhe pikturave t sotme me teknikn e tempers?
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon mundsit e tempers, duke shfaqur dy piktura t punuara me kt teknik. N

kt teknik boja e ujit sht shum e rndsishm pasi thahet shpejt dhe sht mjaft e thjesht pr
fmijt. Me tempera mund t realizojm bashkime t shumllojshme ngjyrash. Ajo mund t prdoret
pr t realizuar nj portret, peizazh ose natyr t qet. Mundsit pr t punuar jan t shumta: n
letr, telajo, mure etj.
Msuesi/ja paraqet vepra t artistve nga mesjeta deri n rilindje, ikona ortodokse dhe portrete
egjiptiane.
Msuesi/ja orienton nxnsit/et t eksperimentojn me teknikn e tempers n fletoren e tyre, pr t
realizuar nj piktur, ku t vihen re tonalitet e prdorura t tempers dhe potencialet e saj si ngjyr.
Nxnsit/et mund t krijojn nj portret ose peizazh.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn punn, nxnsit/et shohin rezultatin dhe diskutojn mbi mnyrn e realizimit t saj.
Ata/ato tregojn pr lehtsin e prdorimit t bojrave t ujit.
Ata/ato kuptojn q me an t tekniks s tempers mund t krijojn fardo lloj portreti
ose peizazhi dhe kuptojn rndsin e potencialeve t ngjyrave.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re;
n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
n mnyrn e realizimit t detyrs;
n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve/shoqeve.

5
0

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
T krijojm nj vizatim artistik.
Tematika:Teknika dhe procese artistike
Tema msimore: Vizatimi

Msuesi/ja krijon nj atmosfer ku nxnsit/et


flasin pr njohurit e tyre mbi teknikn e
vizatimit dhe mjetet q ata/ato prdorin n kt
teknik.
Nxnsit/et prdorin disa lloje teknikash t
prdorimit t lapsit dhe punojn me laps mbi
flet t bardh me lloje t ndryshme teknikash.
Ata/ato orientohen t marrin shkas nga imazhet
e dhna.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- orientohet q t shfrytzoj nmnyr t vazhdueshme, t pavarur, kritike dhe krijuese mjetet
artistike dhe mundsit e komunikimit dhe t t shprehurit n artin pamor.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi;
- ndjek udhzimet pr t realizuar nj krijim apo veprimtari.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik;
- zgjidh n mnyr t pavarur detyrn e dhn.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike.

Kompetenca qytetare:
- respekton punn e vet dhe t t tjerve.

Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds


sipas tems msimore:
- zbulon karakteristikat dhe mundsitshprehse
t tekniks s vizatimit;
- prdor me kompetenc mjetet e tekniks s

Fjalt ky:
vizatim
laps
gom
letr

vizatimit;
- eksperimenton me mjetet e vizatimit, duke
prdorur elemente t gjuhs pamore;

rapitograf
flet e bardh

- shpreh mendimin e tij/saj pr mundsit


shprehse t tekniks s vizatimit.
Burimet/mjetet/materialet:
teksti i nxnsit/es;
ilustrime t vizatimeve t ndryshme
mjete t tilla si: laps, letr, gom.

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me


temat ndrkurikulare.
Lidhja me fushat kurikulare:
Gjuht dhe komunikimi:
Letrsia, teknologjia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Njohja e kulturave

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Msuesi/ja shfaq imazhe t vizatimeve dhe pyet nxnsit/et: Me far teknike jan t realizuara kto
krijime? A sht vizatimi teknika q prdorim m shum? A realizohen konturet dhe format e
objekteve nprmjet vizatimit? Cili sht mjeti m i zakonshm pr t realizuar nj vizatim? A sht
vizatimi bashkimi i shum pikave pr t krijuar: linja, vija, forma, konture, tone dhe drit-hije.

52

A e keni vn re q lapsat i gjejm n lloje t ndryshme tonalitetesh nga m t zbehtat deri tek ato
m t errtat? A jan vizatimet pasoj e shenjave q lapsat ln n letr dhe q jan n varsi t tonit
dhe nuancs q ato kan?
Ndrtimi i njohurive t reja
Nxnsit/et rikujtojn njohurit rreth tekniks s vizatimit.
Msuesi/ja orienton nxnsit/et t shohin shenjat q ln lapsat e tyre dhe ti provojn mbi letr pr
t br dallimin duke gjetur llojet e ndryshme t tonaliteteve.
Msuesi/ja i orienton nxnsit/et t riprodhojn imazhet e dhna n tekst.
Gjat puns msuesi/ja i udhzon nxnsit/et mbi mnyrn e prdorimit t lapsit.
Nxnsit/et provojn n nj flet t bardh me letr dhe lapsa, disa lloje teknikash t prdorimit t
lapsit duke zgjedhur imazhin e tyre t paraplqyer dhe punojn me laps mbi t, me lloje t ndryshme
teknikash.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn punn, nxnsit/et shohin rezultatin dhe diskutojn mbi mnyrn e realizimit t saj.
Ata/ato flasin rreth llojeve t teknikave q kan prdorur dhe pse.
Cilin nga imazhet kan przgjedhur dhe pse?
Ata/ato kuptojn q llojet e tonaliteteve mund ti prdorin n krijimet e tyre.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re;
- n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
- n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve/shoqeve.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Nxnsit/et njihen me skulpturn dhe degt e
Tematika: Teknika dhe procese artistike
Tema msimore: Skulptura

saj.
Ata/ato shikojn disa teknika t realizimit t saj.
Nxnsit/et nxiten t krijojn nj vizatim mbi nj
siprfaqe sapuni, balte ose plasteline, si dhe me
mjete q ln shenj.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- orientohet q t shfrytzoj n mnyr t vazhdueshme, t pavarur, kritike dhe krijuese mjetet
artistike dhe mundsit e komunikimit dhe t t shprehurit n art pamor.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr tpavarur, krijuese dhe me prgjegjsi;
- ndjek udhzimet pr t realizuar nj krijim apo veprimtari.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
-prdor burime t ndryshme pr t realizuar nj krijim.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike.
Kompetenca qytetare:
- diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr shtje t ndryshme kulturore.

Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds


sipas tems msimore:
- zbulon karakteristikat dhe mundsit shprehse
t skulpturs;
- prdor me kompetenc mjetet e puns pr t
realizuar iden n teknikn e relievit;
- krijon duke prdorur elemente t gjuhs

Fjalt ky:
skulptur
reliev
skulptur e rrumbullakt
modelim
gdhendje

pamore;
- shpreh mendimin e tij/saj pr mundsit
krijuese q ofron teknika e relievit.
Burimet/ mjetet/ materialet:
teksti i nxnsit/es;
fotografi t skulptorve shqiptar
fotografi t modelimit me plastelin
dhe gdhendje;

Lidhja me fushat e tjera kurikulareose me


temat ndrkurikulare
Lidhje me fushat kurikulare
Gjuht dhe komunikimi:
Letrsia, teknologjia

mjete t tilla si: plastelin ose argjil, dalt dhe


eki etj.

Lidhja me temat ndrkurikulare:


Mjedisi
Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve

Msimi fillon me shfaqjen e materialeve fotografike ku paraqiten skulptura,r elieve, skulptura me


modelim n balt, skulptura gjat procesit t gdhendjes.
Msuesi/ja i nxit nxnsit/et t flasin rreth skulpturs dhe prvojave t tyre n kt teknik.
Ai/ajo u krkon nxnsve t bjn dallimin midis dy fotografive ku shfaqet procesi i modelimit dhe
ai i gdhendjes. Msuesi/ja i pyet ata/ato se ku qndron dallimi n kto dy teknika dhe i ndihmon q
t prcaktojn bashkrisht modelimin dhe gdhendjen. Msuesi/ja shpjegon q ata/ato do t

realizojn nj vizatim mbi nj siprfaqe sapuni, balte ose plasteline, si dhe me mjete q ln shenj.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon skulpturn si deg t artit figurativ si dhe mjetet me t cilat realizojm
skulpturn.
Msuesi/ja i njeh nxnsit/et me disa lloje teknikash n skulptur modelim dhe gdhendje.
Msuesi/ja i njeh ata/ato me skulptort m t njohur shqiptar.
Nxnsit/et orientohen t realizojn nj vizatim mbi nj siprfaqe sapuni, balte ose plasteline, si dhe
me mjete q ln shenj si dhe duke u mbshtetur n pamjet e dhna.
Gjat kohs q nxnsit/et punojn msuesi/ja monitoron klasn.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn, nxnsit/et flasin pr punn e tyre, mnyrn e realizimit dhe vshtirsit q hasn.
Ata/ato diskutojn pr realizimin e vizatimit mbi nj siprfaqe sapuni, balte ose plasteline, si dhe me
mjete q ln shenj.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit e tyre me temn e re;
- n vlersimin e puns s secilit/s nxns/e;
- n mnyrn e realizimit t detyrs;
- n analizn vlersuese q nxnsit/et i bjn puns s tyre dhe t shokve/shoqeve.

Tematika 3: Historia, arti dhe shoqria


Planifikimi ditor

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit:
Tematika: Historia, arti dhe shoqria

Njohja me artin egjiptian.

Tema msimore: Arti egjiptian

Arkitektura egjiptiane.
Piktura egjiptiane.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- kupton drejt mesazhet, q u adresohet;
- shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs pamore.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi;
- zgjidh probleme t ndryshme artistike.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca qytetare:
- diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr shtje t ndryshme kulturore.

Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds sipas Fjalt ky:


tems msimore:
arti egjiptian
-vzhgon veprat e artit skulptur dhe ndikimet

e tempuj

periudhs s artit egjiptian;

piramida
skulptura

-zbulon madhshtin artistike dhe teknikat e prdorura


n artin egjiptian;

piktura

-krijon duke u mbshtetur nartin egjiptian;


-shpreh mendimin e vet rreth artit t ksaj periudhe.
Burimet/mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikular ose me


temat ndrkurikulare:

teksti i nxnsit/es;
fotografi q tregojn imazhe t artit dhe t arkitekturs Lidhje me fushat kurikulare:
egjiptiane;
mjete t tilla si: letr, laps, lapsa me ngjyra etj.

Historia
Gjuht dhe komunikimi:
Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Njohja e kulturave
Mjedisi

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Lidhja e tems me njohurit e mparshme t nxnsve
Msimi/ja fillon me piramidat dhe suksesin e qytetrimit egjiptian. Ata/ato diskutojn pr
karakteristikat e piramidave, pr far shrbenin dhe me far materiali jan ndrtuar. Msuesi/ja
tregon formn m t hershme t piramidave dhe skulpturave madhshtore.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon pr zhvillime t tjera q spikatn n periudhn e artit egjiptian. Ndikimin e
jashtzakonshm q pati arti egjiptian n t gjith botn dhe n shum fusha t tjera t artit.Flasim

pr madhshtin e piramidave dhe rolin q kan ato. Me ndihmn e imazheve q msuesi/ja shfaq
nxnsit/et diskutojn pr prmasat dhe karakteristikat e skulpturs egjiptiane. Diskutohet pr
tematikat q prdornin artistt/et n piktur, ku prdorej ajo, pr ngjyrat dhe pr mnyrn e
paraqitjes t figurs s njeriut. Pikturat dhe skulpturat vendosen n brendsi t piramidave pr t
qen bashkshoqruese n udhtimin e prtejm. Skenat jan ngjarje nga jeta e prditshme.
Realizojm ushtrimin e dhn duke ilustruar veshjet egjiptiane.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn, nxnsit/et flasin mbi skulpturn egjiptiane, mbi paraqitjen e figurs s njeriut, mbi
skenat e paraqitura n brendit e piramids. Ata/ato diskutojn pr punn e tyredhe i krahasojn me
pikturn egjiptiane q paraqet skena nga prditshmria.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- lidhim njohurit me temn e re;
- n t qent aktiv gjat procesit msimor;
- n realizimin e detyrs.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit: Krijimet tona t


Tematika: Historia, arti dhe shoqria
Tema msimore: Ekspozita prmbledhse

prmbledhura n nj ekspozit.
Msuesi/ja i orienton nxnsit/et n nj situat
pune t prbashkt ku bashkpunimi sht elsi
i organizimit t nj ekspozite t mir. Ata/ato
diskutojn pr t zgjedhur titullin e ekspozits s
tyre dhe przgjedhin punt sipas tematikave t
ndryshme nn udhzimet e msuesit/es.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave ky


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- sht komunikues efektiv.
Kompetenca e t menduarit:
- zhvillon aftsit pr t menduar n mnyr kritike, krijuese dhe ndrvepruese;
- ndjek udhzimet pr t realizuar nj krijim apo veprimtari.
Kompetenca pr jetn, siprmarrjen dhe mjedisin:
- ndrmerr nisma pr t zhvilluar aktivitete n artin pamor brenda dhe jasht klass, duke
kontribuar n mnyr krijuese;
- kupton dhe gjen zgjidhje pr problemet ekologjike, duke u ndrgjegjsuar pr rolin e tyre n
mbrojtjen e mjedisit dhe zhvillimin e qndrueshm.
Kompetenca personale:
- zhvillon besimin tek vetja gjat veprimtarive artistike;
- prfshihet n mnyr aktive n jetn artistike, shkollore dhe n komunitet;
- rrit ndrgjegjsimin pr veten, n zhvillimin e vetbesimit dhe n krijimin e besimit te t tjert.
Kompetenca qytetare:
- diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr shtje tndryshme kulturore;

6
1

- respekton punn e vet dhe t t tjerve;


- bashkpunon me t tjert pavarsisht kulturs, aftsive dhe nevojave brenda dhe jasht shkolls
pr nj qllim t prbashkt.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds

Fjalt ky:

sipas tems msimore:

ekspozit

- zhvillon aftsit krijuese dhe ndrvepruese;


- komunikon n mnyr efektive me shokt dhe

przgjedhje e punimeve
vendosje dhe ekspozim

shoqet e klass;
- prdor fjalorin e prshtatshm artistik mbi
gjuhn pamore;
- diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr
ndarjen e puns;
- shpreh mendimin e tij/saj pr rezultatet e
arritura n krijim.
Burimet/ mjetet/ materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me

krijimet e nxnsve t realizuara gjat vitit

temat ndrkurikulare.

shkollor n t gjitha tematikat;


mjete t tilla si: tabak letre, ngjits, grshr,
pineska etj.

Lidhje me fushat kurikulare:


Gjuht dhe komunikimi:
Letrsia
Teknologjia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Bashkjetesa dhe bashkpunimi

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Msuesi/ja u krkon nxnsve t krijojn nj ekspozit me punimet e tyre t krijuara gjat vitit

shkollor. Aty ata/ato do t shfaqin punn dhe ecurin e tyre n lndn e artit pamor gjat vitit
shkollor. Fillimisht msuesi/ja i fton nxnsit/et t gjejn nj titull pr ekspozitn dhe i orienton t
diskutojn pr mnyrn se si ndrtohet nj ekspozit dhe t tregojn pr prvojat e tyre n
ekspozimin e punimeve.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja i orienton nxnsit/et se pr t hapur nj ekspozit t prbashkt, duhet t punojn n
grupe. Msuesi/ja e ndan klasn n katr grupe dhe i orienton pr ndarjen e puns. Nj grup s
bashku me msuesin/en do t przgjedh punt m t mira pr seciln tematik, n mnyr q do
nxns/e t jet pjesmarrs/e i/e barabart n ekspozit. sht mir q t ket punime nga secila
tematik.
Grupi i dyt i ndan punimet sipas tematikave dhe i kalon te grupi i tret, i cili bn vendosjen e
punve n tabakt e letrs. Grupi i katrt prcakton dhe ndan hapsirat ku do tvendosen punimet
dhe si do t vendosen.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn punn nxnsit/et flasin, diskutojn pr ekspozitn e tyre, pr njohurit q kan marr
gjat ktij viti shkollor n lndn e artit pamor dhe se si i prdorn ato n krijim. Ata/ato diskutojn
pr mnyrn e bashkpunimit dhe rezultatin e ekspozits.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
-n bashkpunimin dhe n komunikimin me njri-tjetrin;
-n diskutimet q ata/ato bjn mbi njohurit e marra n gjuhn pamore;
-n prdorimin e fjalorit t duhur artistik.

62

Fusha: Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Arte
Situata e t nxnit: Nprmjet imazheve t shfaqura
nxnsit/et nxiten t diskutojn mbi njohurit q kan
Tematika: Historia, arti dhe shoqria
Tema msimore: Parahistoria

marr n lndn e historis pr artin n parahistori. Ata/ato


diskutojn pr pikturat e shpellave, pr veglat e puns, pr
mnyrn ejetess, pr figurinat pr llojin e baltrave t
prdorura n punimet e tyre, ngjyrat etj. Ndarja e
parahistoris u nda n dy periudha: PALEOLITI (guri i
hershm) dhe NEOLITI (guri i ri).

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave kye


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
-kupton drejt mesazhet, q u adresohet;
- shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs pamore.
Kompetenca e t menduarit:
-merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi;
- zgjidh probleme t ndryshme artistike.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca qytetare:
-diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr shtje t ndryshme kulturore.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave

Fjalt kye :

t lnds sipas tems msimore:


parahistoria

-vzhgon veprat e artit t periudhs

paleolit (epoka e gurit)

parahistorike;

neoliti

-reflekton mbi mnyrn e jetess s

balt

njerzve duke kaluar nga shpellat n

poeria

ndrtimin e kasolleve;

vazo qeramike

- zbulon karakteristikat e shprehjeve


artistike dhe teknikat e prdorura n
neolit dhe paleolit;
- shpreh mendimin e vet rreth veprave t
artit t ksaj periudhe duke prdorur
nj fjalor t thjesht artistik.
Burimet/ mjetet/ materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me temat


ndrkurikulare:

teksti i nxnsit/es;
Lidhja me fushat kurikulare:Historia

fotografi ilustruese mbi periudhn e


paleolitit dhe t neolitit;

Gjuht dhe komunikimi: Letrsi.

mjetet: balt, argjil, mjete pr


grvishtje, ngjyra (t kuqe, t verdh,
okr).

Lidhja me temat ndrkurikulare:


Njohja e kulturave, mjedisi.

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Msimi fillon me shfaqjen e imazhit t nj pikture n shpell dhe i nxit nxnsit/et t flasin pr
njohurit q ata/ato kan mbi periudhn e paleolitit dhe t neolitit. Ata/ato flasin pr mnyrn e
jetess s njerzve t ksaj periudhe, pr materialet q prdornin, pr veglat e puns dhe pr
veprimtarit e tyre kryesore. Msuesi/ja i nxit nxnsit/et t vzhgojn me kujdes pikturat e
shpellave dhe t flasin pr figuracionin e tyre.
Ndrtimi i njohurive t reja
Msuesi/ja shpjegon se far paraqesin pikturat e shpellave dhe se far domethnie kishte arti pr

njerzit e paleolitit. Ai/ajo i orienton nxnsit/et t vzhgojn imazhet e veglave t puns dhe
imazhet e skulpturs.
Msuesi/ja shpjegon teknikat e prdorura dhe domethnien e imazheve. N drejtimin e msuesit/es
dhe duke par imazhet e dhna, nxnsit/et diskutojn se si ndryshoi mnyra e jetess nga jeta n
shpella n fshatra t organizuara, si dhe karakteristikat e ktyre ndrtesave. Ata/ato diskutojn pr
poerin gjat periudhs s neolitit, pr teknikat e prdorura si dhe veglat e puns.
Msuesi/ja i nxit t realizojn nj vazo qeramike ose me argjil, ku t prdorni ngjyrat q prdornin
parahistorikt n pikturat e tyre, n shpella.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn, nxnsit/et paraqesin punimet e tyre. Ata/ato diskutojn pr punn e tyre dhe i
krahasojn me pikturat parahistorike dhe teknikat q kan prdorur.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit me temn e re;
- n pjesmarrjen e tyre aktive gjat procesit msimor;
- n realizimin e detyrs duke u mbshtetur n veprat e periudhs historike.

Fusha: Arte

Lnda: Art pamor

Shkalla: 3

Klasa: VII

Situata e t nxnit: Zbulojm artin grek


Nprmjet imazheve t shfaqura nxnsit/et
Tematika: Historia, arti dhe shoqria
Tema msimore: Arti grek

nxiten t diskutojn dhe t lidhin njohurit e tyre


q kan marr n lndn e historis pr artin
grek. Ata/ato diskutojn pr arkitekturn dhe
skulpturn, pr tempuj grek, pr qeramikn dhe
zbukurimet e saj. Nxnsit/et nxiten t krijojn
duke u mbshtetur n format dhe n dekorimet e
larmishme t vazove greke.

Rezultatet e t nxnit sipas kompetencave kye


Kompetenca e komunikimit dhe e t shprehurit:
- kupton drejt mesazhet, q u adresohet;
-shprehet qart me an t simboleve, shenjave dhe gjuhs pamore.
Kompetenca e t menduarit:
- merr dhe prpunon njohurit pamore n mnyr t pavarur, krijuese dhe me prgjegjsi;
- zgjidh probleme t ndryshme artistike.
Kompetenca e t msuarit pr t nxn:
- przgjedh mjetet pr t realizuar nj krijim artistik.
Kompetenca qytetare:
- diskuton dhe bashkpunon me t tjert pr shtje t ndryshme kulturore.
Rezultatet e t nxnit t kompetencave t lnds
sipas tems msimore:

Fjalt kye:
arti grek

- vzhgon veprat e artit t periudhs s artit

periudh e artit grek

grek;

tempull

- zbulon karakteristikat e shprehjeve artistike

stil dorik

dhe teknikat e prdorura n artin grek;

stil jonik

- krijon duke u mbshtetur n veprat e artit grek;

stil korintik
qeramika

- shpreh mendimin e vet rreth veprave t artit t

skulptur

ksaj periudhe, duke prdorur nj fjalor t

vazo e pikturuar

thjesht artistik.
Burimet/mjetet/materialet:

Lidhja me fushat e tjera kurikulare ose me


temat ndrkurikulare:

teksti i nxnsit/es;
fotografi q tregojn imazhe t artit dhe t

Lidhja me fushat kurikulare:

arkitekturs nga historia e artit grek;

Historia

mjete t tilla si: laps, karton, ngjits, balt,


lapsa me ngjyra ose lapustila.

Gjuht dhe komunikimi:


Letrsia
Lidhja me temat ndrkurikulare:
Njohja e kulturave
Mjedisi

Metodologjia/ teknikat e prdorura/ veprimtarit e nxnsve


Lidhja e tems me njohurit e mparshme t nxnsve
Msimi fillon me shfaqjen e imazhit t tempullit grek, diskutohet mbi objektin dhe se cils kultur i
prket. Msuesi/ja i nxit nxnsit/et t flasin mbi njohurit q ata/ato kan marr n histori pr
Greqin antike.
Msuesi/ja shpjegon se arti grek ndahet n tri periudha artistike dhe karakteristikat prkatse q
shfaq ky art n seciln periudh. Msuesi/ja shpjegon se tempulli grek i kushtohej nj perndie t
caktuar pr t nderuar kultin e saj, si dhe skulpturat dhe skulptort m t prmendur t ksaj
periudhe.

Ndrtimi i njohurive t reja


Msuesi/ja shfaq tri llojet e shtyllave, t cilat prcaktojn tri stilet e arkitekturs dhe i nxit
nxnsit/et t zbulojn karakteristikat e secils. Msuesi/ja vazhdon me shfaqjen e skulpturave t
disa periudhave t artit grek, i shpjegon materialin me t cilin punoheshin kto skulptura dhe
teknikat. Shfaqen pamjet e disa vazove t ksaj periudhe dhe inkurajohen nxnsit/et t
identifikojn karakteristikat e tyre, ngjyrat dhe detajet. Nxnsit/et nxiten t krijojn nj vazo prej
kartoni ose balte dhe m pas pikturojeni me motivet e qeramiks greke.
Prezantimi dhe demonstrimi i rezultateve t arritura
Pasi mbarojn punn, nxnsit/et u prgjigjen pyetjeve mbi karakteristikat e artit grek, mbi
arkitekturn, mbi skulpturn dhe funksionet e saj, mbi pikturn e vazove.
Ata/ato diskutojn pr punn e tyre, pr mnyrn se si i realizuan vazot e tyre duke i krahasuar me
ato greke.
Punimet ruhen n portofolin e nxnsit/es.
Vlersimi i nxnsit/es
Ky vlersim do t fokusohet:
- n diskutimet q ata/ato bjn duke lidhur njohurit me temn e re;
- n pjesmarrjen e tyre aktive gjat procesit msimor;
- n realizimin e detyrs, duke u mbshtetur n veprat e periudhs historike.

You might also like