Ditari - Qytetari 8

Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla:III Klasa: 8
Tema mësimore: Fjalët kyçe:

Kush jam unë? personalitet, diversitet, ndryshim, ngjashmëri, shoqëri,
respektim, bashkëpunim
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas Situata e të nxënit:
temës mësimore: Mësuesi/ja kujdestar/e hyri në klasë dhe pasi na uron
Nxënësi/ja: ditën e mbarë, prezanton nxënësen e re të klasës
 tregon të veçantat e tij/saj si pjesëtar i shoqërisë/ sonë. Ai/ajo i kërkon nxënëses së re të prezantohet
komunitetit/ klasës; tek shokët dhe shoqet e klasës. Nxënësja e re thotë:
“Unë quhem Elda. Kam lindur në qytetin e Vlorës. Jam
 evidenton dallimet dhe të përbashkëtat mes vetes dhe të 14 vjeç. Më pëlqen shumë letërsia. Jam e lumtur që
tjerëve; ndodhem këtu, pasi mua më pëlqen shumë shoqëria e
 analizon rëndësinë e respektimit të ndryshimit me re.”
anëtarët e tjerë. Po ju si do të prezantoheshit në një ambient të ri?
Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

gjeografi, të drejtat e njeriut, Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për diversitetin shoqëror
Metodologjia dhe veprimtaritë e nxënësve
Parapërgatitjapër të nxënë
Mësuesi/ja i kërkon një nxënësi të lexojë tekstin e situatës. Pas përfundimit të leximit të situatës, ai/ajo u drejton pyetje
nxënësve:
 Si do të prezantoheshit ju në një ambient të ri, p.sh., nëse shkoni në një shkollë tjetër, apo futeni në një grup të ri,
si skuadër futbolli, volejbolli, etj.?
 Pse ka rëndësi të prezantoheni në një mjedis të ri shoqëror?
Pas përgjigjeve të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe u prezanton atyre temën e re të mësimit.
Përgatitja për të nxënë

Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën “ditari dypjesësh”. Ai/ajo ndërton një
tabelë, të cilën e ndan në dy pjesë dhe e plotëson së bashku me nxënësit.
Çështja Komenti
Diversitet shoqëror  Anëtarët e shoqërisë janë sa të barabartë po aq edhe të ndryshëm
 Kanë veçori të ndryshme, si nga temperamenti, sjellja, pamja fizike, vlerësimet për një
situatë të caktuar apo zgjidhje problemesh.
 Njohja e vetes është proces i gjatë dhe i ndërlikuar dhe përmes kësaj krijohet dhe rritet
personaliteti.
 Të njohësh vetveten do të thotë edhe të bësh krahasimin me të tjerët dhe të evidentosh
se çfarë mund të marrësh nga të tjerët për të përmirësuar veten
Dallimet dhe të  Të përbashkëtat – si anëtarë të shoqërisë kemi shumë të përbashkëta me të tjerët:
përbashkëtat  qëllimin për të përvetësuar sa më mirë dijet,
 marrim pjesë në të njëjtat veprimtari, etj.
 jeta në harmoni, ruajtja e mjedisit, pastërtia dhe rregulli, etj
 Dallimet– si anëtarë kemi edhe dallime nga anëtarët e tjerë të shoqërisë:
 Dëshirat dhe prirjet
 Interesat, detyrat, etj.
 Është e rëndësishme të kuptojmë e respektojmëndryshimet dhe ngjashmëritë mes nesh;
Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:
na ndihmon që të bashkëveprojmë por edhe të zhvillojmë personalitetin, tolerancën,
mirëkuptimin, bashkëpunimin
Detyra si anëtarë të  Cilësitë tona të mira nuk duhet t’i shikojmë vetëm në të mirën tonë, por t’i vëmë ato në
komunitetit shërbim të klasës, komunitetit dhe shoqërisë.
 Si anëtarë të shoqërisë, kemi detyrën që të kontribuojmë në përmirësimin e saj nëpërmjet
harmonizimit të ndryshimeve me të tjerët.
Konsolidimi i të nxënit
Me qëllim përforcimin e njohurive të reja nga nxënësit mësuesi/ja përdor pyetjet e rubrikës “Punojmë – Diskutojmë –
Mësojmë”. Pas përgjigjeve, mësuesi/ja bën pyetje të tjera për të nxitur diskutime në klasë. Me këto diskutime synohet
që nxënësit të aftësohen në përvetësimin jo vetëm të njohurive, por edhe të koncepteve dhe çështjeve kryesore të
analizuara në klasë.
 Jepni mendimin tuaj: “Një ekip i mirë krijon një shoqëri të mirë”.
 Si dhe sa ndikon senati i klasës në zgjidhjen e problemeve tuaja në klasë e shkollë,probleme që kanë të bëjnë me
të qenit ndryshe nga të tjerët?
Vlerësimi:
Nxënësit vlerësohen për kontributin dhe aktivizimin e tyre në ndërtimin e njohurive të reja, në përgjigjet e dhëna dhe në
pjesëmarrjen në diskutime e debate.
Detyrat dhe puna e pavarur:
Zgjidh një nga të dyja:
1. Bëj një montazh me foto vetjake në vite të ndryshme duke përcaktuar nga një veçori specifike për secilën nga fotot
e tua.
2. Bëni një ese të shkurtër ku të përshkruani veten, ngjashmëritë dhe dallimet me shokët dhe shoqet e klasës.

Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla: III Klasa: 8
Unë dhe familja familje, anëtar, nevoja, dëshira, mundësi, shoqëri,
birësim.
temës mësimore: “Në familjen time të gjithë bëjnë punë”, i tregonte
Nxënësi/ja: Vjosa shoqes së saj. “Babi dhe mami kujdesen për
 tregoj rolin e familjes në krijimin e identitetit; mua dhe vëllain e vogël, duke punuar e duke na
krijuar kushte që ne të rritemi të shëndetshëm dhe të
 listoj disa nga rregullat kryesore në familje; mësojmë sa më shumë. Unë fshij pluhurat, rregulloj
 analizoj rolin e prindërve në zhvillimin e personalitetit. dhomën time, derdh plehrat në vendin e duhur, marr
vëllanë nga kopshti dhe ndonjë punë tjetër të vogël.”
Po ju, çfarë punësh bëni në shtëpi? A bëhen dallime
mes punëve të djemve dhe vajzave në shtëpinë tuaj?

histori, të drejtat e njeriut Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për diversitetin shoqëror
Parapërgatitja për të nxënë

nxënësve:
 Nga sa vetë përbëhet familja juaj?
 Cilat janë punët që ju bëni në shtëpi?
 Po djemtë aktivizohen në punë njësoj si vajzat?
 Pse nuk duhet bërë dallim në familje mes djalit e vajzës, nënës e babait?

Çështja Komenti
Diversiteti në familje  Anëtarët e familjes janë sa të barabartë po aq edhe të ndryshëm
 Njohja e vetes është proces i gjatë, ku ndikon familja dhe shoqëria.
 Evidentoni përgjegjësitë tuaja në familje.
Dallimet dhe të  Të përbashkëtat:
përbashkëtat  Jetojmë së bashku në një banesë.
 Harmonia ndikon në sigurimin e lumturisë në familje
 Origjina e përbashkët bën që të marrim pjesë në të njëjtat gëzime.
 Nganjëherë marrim vendime të përbashkëta.
 Dallimet:
 Prindërit kanë përgjegjësi për mirërritjen tonë (shëndeti, ushqimi, argëtimi, arsimimi,
etj.)
 Kemi miq të ndryshëm.
 Mund të kemi prirje të ndryshme
 Është e rëndësishme të kuptojmë e respektojmë ndryshimet dhe ngjashmëritë mes nesh;
na ndihmon që të bashkëveprojmë por edhe të zhvillojmë personalitetin, tolerancën,
mirëkuptimin, bashkëpunimin.
Detyra si anëtarë të  Plotësimi i detyrave tona sa më mirë në familje i shërben dhe harmonisë familjare.
familjes
 Jepni mendimin tuaj: çfarë do të donit të ishte ndryshe në familjen tuaj?
 Në të ardhmen mendoni të zgjidhni profesionin e prindërve, apo ndonjë profesion tjetër?
Vlerësimi:
3. Përshkruani familjen tuaj dhe nxirrni në pah ngjashmëritë dhe dallimet mes anëtarëve të familjes.

Bashkëveprimi në komunitet komunitet, bashkëveprim, kontribut, shoqata, shkolla,
përfitim, përgjegjësi..
temës mësimore: “Dje kam bërë një veprim të gabuar”, po i thoshte Drini
Nxënësi/ja: shokut të tij. “Ngaqë isha vonë për në shkollë, qesen
 përkufizoj termin “komunitet” dhe listoj disa nga llojet e tij; me mbeturina e lashë të cepi i pallatit, por duke u
larguar një zë që m’u duk sikur vinte nga mbrapa më
 evidentoj mënyrat e bashkëveprimit në komunitet; bëri të turpërohem. Ishte një burrë i moshuar, që jeton
 analizoj kontributin e çdo pjesëtari të komunitetit në jetën në katin e dytë. “Plehrat çoji në vendin e caktuar”, më
e tij. tha ai. “Siç mbajmë pastër shtëpinë, ashtu duhet të
kujdesemi edhe për mjedisin e përbashkët ku jetojmë”.
E ndjeva që isha skuqur. U ktheva, mora qesen me
mbeturina të cepi ku e kisha lënë dhe e hodha të
kazani i plehrave”.
Ç’mësime nxirrni ju nga veprimi i Drinit?
gjeografi, përgjegjësitë tona Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për komunitetin.
Mësuesja drejton pyetjen: si quhet vendi që përmbledh elementët e mësipërm? Nxënësit përgjigjen: lagje, fshat, qytet,
komunitet. Mësuesja ndalon te fjala komunitet, duke e shkruar atë në rrethin bosh. Përmes pyetjeve dhe përgjigjeve,
Mësuesi/ja orienton nxënësit drejt rëndësisë që ka bashkëveprimi në komunitet, duke e konsideruar atë një familje të
madhe e me rregulla.
Për disa minuta nxënësit lexojnë tekstin dhe më pas klasa ndahet në dy grupe. Grupi i parë përgjigjet “ç’është
komuniteti” dhe grupi i dytë “marrëdhëniet në komunitet”. Debati hapet me veprimin e Drinit. Ç’mësime nxjerrin
nxënësit nga veprimi i tij? A kanë parë ata veprime të tilla, apo të tjera që ndotin mjedisin e përbashkët? Pse duhet të
reagohet? A duhen zbatuar nga të gjithë rregullat në komunitet? Po në komunitetin tuaj, cilat janë problemet më të
mprehta?
Nxënësit japin përgjigje të ndryshme dhe mësuesja i orienton rreth qëndrimeve të tyre në komunitet. Ajo i kërkon
nxënësve të shkruajnë 3-4 rregulla kryesore që duhet t’i zbatojnë. Për mbarëvajtjen në komunitet një rol të ri luan
administratori i pallatit.
 Pas pushimit të madh, oborri i shkollës mbushet me mbeturina, ndonëse në oborr janë vendosur disa kosha. Ky
veprim nxiti nxënësit e klasës së tetë të ndërmerrnin nismën “Mjedisi i pastër reflekton qytetari, shëndet, kulturë”.
Për disa ditë rresht ata gjatë pushimit vëzhgonin nxënësit dhe u tërhiqnin vëmendjen atyre që nuk zbatonin
rregullat e mbajtjes pastër të mjedisit. Pas disa ditësh rezultatet ishin të dukshme. Po në shkollën tuaj, a ka raste të
tilla? Po në komunitetin ku jetoni? Si veproni ju në këto raste?
Vlerësimi:
 Përshkruani komunitetin e lagjes suaj, duke nxjerrë në pah disa nga karakteristikat e tij.
 Çfarë do të dëshironit të ndryshonit në të.

Lënda:
Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Shkalla: III Klasa: 8
Qytetari
Lidhja me të tjerët lidhje, ndërveprim, ndërvarësi, komunikim, zhvillim,
bashkëpunim.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës Situata e të nxënit:
sipas temës mësimore: Të gjithë ishim të shqetësuar për ndeshjen që kishim me
Nxënësi/ja: klasën tjetër. Dy nga sulmuesit tanë më të mirë, Dori dhe
 përkufizoj termin “ndërvarësi”; Genti, kishin disa ditë që nuk flisnin me njëri-tjetrin. “Do të
humbasim”, tha Esteri. “Futbolli është lojë, që luhet në
 evidentoj rëndësinë e bashkëpunimit me të tjerët; bashkëpunim me të tjerët”. Loja filloi dhe u pa se të dy
 analizoj ndikimin e teknologjisë në zhvillimin e sulmuesit nuk i pasonin njëri-tjetrit. Por, pikërisht në fund, kur
shteteve. Genti ishte në një pozicion shumë të mirë për të shënuar gol,
i vjen një top nga Dori dhe Genti shënon një gol të bukur. Të
gjithë u gëzuan për fitoren dhe përqafimin e shokëve.
Ju kanë ndodhur edhe juve raste të tilla? Si keni vepruar?
Lidhja me fushat e tjera ose me temat Burimet:
ndërkurrikulare: Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime të
gjeografi, informatikë tjera dhe botime për teknologjinë

nxënësve:
 A ju ka ndodhur raste të tilla, apo të ngjashme me këto në klasën tuaj? Si keni reaguar?
 Pse ka rëndësi bashkëveprimi me të tjerët, si dhe zgjidhja me tolerancë e problemeve?

Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën “punë me grupe”. Secili grup lexon
për disa minuta çështjen e tij dhe më pas diskutojnë:
Ç’kuptojmë me ndërvarësi? Bashkëveprim në klasë, komunitet, mes njerëzve të

ndryshëm.
Veprimet tona të jenë me tolerancë
Varësia e ndërsjelltë krijon miqësi
Marrëdhënie të qëndrueshme Lidhjet nuk janë të qëndrueshme, kur në mes ka
mosbesim
Lidhja e fortë shkollë-familje-komunitet ndikon në
suksesin e procesit mësimor
Ndikimi i teknologjisë në zhvillimin e shteteve Zgjerimi i lidhjeve mes shteteve vjen nga zhvillimi i
teknologjisë
Ndërveprimi ekonomik, kulturor, shoqëror mes shteteve
është rritur nga zhvillimi i pajisjeve teknologjike dhe
informacionit.

 Sa ndikon shoqëria në përvetësimin ose eliminimin e veseve? Jepni shembuj.
 Çfarë jepni dhe merrni nga njerëzit që ju rrethojnë?
 A keni raste që ndihma juaj apo e familjes ka shkuar për njerëzit në nevojë?
Vlerësimi:
Përshkruani një problem apo vështirësi nga jeta juaj për zgjidhjen e të cilit keni kërkuar bashkëpunimin e shkollës ose
familjes apo komunitetit. Shpjegoni se si e zgjidhët në sajë të bashkëpunimit.

Lënda:
Qytetari
Tema mësimore: Fjalët kyçe:.
Unë dhe ndryshimi ndryshim, cilësor, sasior, faktorë, shkollë, familje, nevojë.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të Situata e të nxënit:

fushës sipas temës mësimore: Para 13 vjetësh familja e Ebit u largua nga Sotira e Gramshit dhe u
Nxënësi/ja: vendos në Tiranë, ku me vështirësi nisën jetën e re. Babai i Ebit iku
 përshkruaj ndryshimin e vetes; në emigracion për disa vjet dhe kur u kthye vendosi të rindërtojë
shtëpinë e tij të vjetër në fshatin e lindjes. Kur shtëpia përfundoi,
 tregoj ndryshimin e nevojave gjatë viteve; Ebi me prindërit shkuan në fundjavë për ta parë dhe qëndruar disa
 vlerësoj nevojën e ndryshimit në ditë. Ebi nuk kishte qenë më që kur ishte larguar. Fshati ishte i
bashkëpunim me të tjerët. mrekullueshëm. Në hyrje të tij rridhte ujë i pastër nga një katarakt
mahnitës. Edhe shtëpia kishte dalë shumë e bukur. Ebit nuk i bëhej
të largohej. Ajri i pastër, cicërimat e zogjve, ushqimi i freskët i
kopshtit të mbjellë nga gjyshërit i kishin munguar prej kohësh. Ajo
priste me padurim pushimet e verës për t’u kthyer përsëri në fshat.
Si ka ndryshuar jeta e familjes suaj në këto vite?A keni dëshirë të
ktheheni në vendlindjen tuaj? Pse?
ndërkurrikulare: Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime të tjera dhe
histori, të drejtat e njeriut botime për diversitetin shoqëror

nxënësve:
 Cila është vendlindja juaj?
 A ka ndryshuar jeta juaj këto vite?
 Dëshironi të ktheheni në vendlindje?
 Përshkruani emocionet e Ebit, por edhe tuajat nëse keni pasur ngjarje e eksperienca të tilla.

Çështja Komenti
Ndryshimi, proces i  Çdo proces ndryshon, që nga individi, familja, komuniteti.
vazhdueshëm
 Ndryshimi është jo vetëm në pamjen e jashtme (pamja fizike, zhvillimet e komunitetit,
arredimi i shtëpisë së Ebit në fshat, veshja, etj).
 Ndryshimi në mendime, sjellje, përgjegjësi, etj.
 Kujdesi i prindërve ndaj fëmijëve nuk është i njëjtë me kalimin e moshës.
 Ndikimi i punës, arsimimit, shoqërisë, në ndryshimet tona.
Ndryshimi  Shpikjet ndryshojnë jetët e njerëzve.
nëpërmjet
 Bashkëpunimi sjell ndryshime pozitive në komunitet, klasë, familje.
bashkëpunimit
 Ndikimi negativ i shoqërisë, mund të sjellë pasoja negative.

Komentet shoqërohen me diskutime dhe eksperienca praktike nga jeta, ku mësuesja këmbëngul për shmangien e
ndikimeve negative për hir të ndryshimit.
 Sa i mirëkuptoni prindërit kur iu këshillojnë, dhe në disa raste edhe detyrojnë, në përzgjedhjen e shoqërisë? Sa të
drejtë kanë ata?
 Tregoni raste nga jeta juaj apo e shokëve dhe shoqeve. Sa ndikon puna në ndryshimin tonë dhe të familjes?
Vlerësimi:
Pas një bisede me prindërit apo gjyshërit, përshkruani ndryshimet që ka pësuar familja dhe komuniteti juaj në vite.

Ndryshimi përtej vetes politika sociale, bamirësi, ndryshim pozitiv, pasoja
negative.
temës mësimore: Mësuesi/ja lexon një material, ose shfaq në video-
Nxënësi/ja: projektor një aktivitet të zhvilluar nga shoqata
“Fundjavë ndryshe”, ku tregon veprimtarinë e një grupi
 listoj disa nga vlerat që mundësojnë ndryshimet pozitive të rinjsh, të cilët ndihmuan një familje të varfër, duke i
në shoqëri; rregulluar shtëpinë dhe duke pajisur me ushqime e
 përshkruaj ndryshimet në jetën politike, ekonomike dhe veshje. Gjatë diskutimit mësuesja pyet nxënësit nëse
sociale të vendit; kanë dëgjuar për veprimtari të tjera të ngjashme
 vlerësoj rolin e politikave sociale të shtetit në bamirësie, të cilat ndryshojnë jetët e familjeve, apo
përmirësimin e jetës social-ekonomike. ndihmojnë nevojtarët.

histori, shoqëri Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për diversitetin shoqëror.

Mësuesi/ja lexon një material, ose shfaq në video-projektor një aktivitet të zhvilluar nga shoqata “Fundjavë ndryshe”,
ku tregon veprimtarinë e një grupi të rinjsh, të cilët ndihmuan një familje të varfër, duke i rregulluar shtëpinë dhe duke
pajisur me ushqime e veshje. Gjatë diskutimit mësuesja pyet nxënësit nëse kanë dëgjuar për veprimtari të tjera të
ngjashme bamirësie, të cilat ndryshojnë jetët e familjeve, apo ndihmojnë nevojtarët.

Klasa ndahet në dy grupe dhe për disa minuta lexojnë temën. Përmes pyetjeve që drejton mësuesja grupit të parë, ata
plotësojnë kllasterin në dërrasë, duke këmbëngulur tek ndryshimet që kanë ndodhur gjatë këtij viti dhe ç’pasoja kanë
sjellë.

Grupit të dytë mësuesja u drejton këtë pyetje: kush mund të jetë modeli pozitiv për ndryshimin tuaj?
Si mund të veprojmë me fëmijët që braktisin shkollën? Ose ata që nuk kanë vullnet për të studiuar? Po për të
moshuarit e komunitetit tonë që janë të vetmuar, çfarë ndihme mund të japim?
 Sa i ndjeshëm jeni ju dhe familja juaj ndaj problemeve të njerëzve në nevojë?
 Sa dhe si ka ndryshuar komuniteti ku jetoni? (Sa për mirë dhe sa për keq?)
 A ka ndryshuar mënyra e jetesës në familjen tuaj dhe si?
Vlerësimi:
Shkruani një ese të shkurtër me titullin: “Nënë Tereza, simboli i ndryshimit në jetën e të varfërve”.

Si të përgatitemi për të ardhmen Arsimim, e ardhme e dëshiruar, synime, arsim
profesional, përkushtim.
temës mësimore: Adës i pëlqejnë paradat e modës dhe ka dëshirë të
Nxënësi/ja: ndjekë arsimin profesional të tekstileve për t’u bërë
 Përshkruaj dëshirat që kam për të ardhmen stiliste. Edit i pëlqejnë shumë kompjuterët dhe pajisjet
elektronike, ndaj ai do të zgjedhë të bëhet inxhinier
 Tregoj vlerat që duhen për të përballuar sfidat e jetës elektronik; Abit i pëlqen historia, veçanërisht periudha
 Vlerësoj rëndësinë e arsimimit profesional për të romake pas vizitës që bëri në Koloseun e Romës në
ardhmen pushimet e verës, ndaj ajo ka dëshirë të bëhet
arkeologe. Esterit i pëlqen shumë biologjia e kimia dhe
duke u këshilluar me prindërit ka vendosur të studiojë
për t’u bërë mjeke.
Histori, roli i arsimit Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për arsimin profesional

nxënësve:
 Cilat janë dëshirat tuaja për të ardhmen?
 A përputhen dëshirat tuaja me ato të të prindërve për fushën ku doni të studioni?
 Cilat lëndë ju pëlqejnë më shumë?
Përgatitja për të nxënë (Shpjegim, bashkëbisedim).

Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi Mësuesi/ja u thotë nxënësve që për disa minuta të lexojnë temën
e re, ndërsa ajo bën disa skema në dërrasë për t’i orientuar nxënësit gjatë diskutimit.
Dëshirë
Prirje Arsimi profesional
Aftësi
Mësuesja pyet nxënësit:

 Çfarë roli ka arsimi në punësimin tuaj në të ardhmen?
 A mjaftojnë vetëmdëshirat dhe prirjet për të projektuar të ardhmen tuaj?
Listonidisa profesione të cilat përfshihen në arsimin profesional (kllaster). Nxënësit plotësojnë disa nga profesionet e
dëshiruara, që përfshihen në arsimin profesional.

 Cilat janë disa nga lëndët, të cilat ndihmojnë arsimin profesional?
 Pranë kujt profesioni e shihni veten?
 Si e kuptoni shprehjen “profesioni më siguron punësim”?
 A mendoni që profesioni që mund të ushtroni kur të rriteni do sigurojë mirëqenie për ju dhe familjen tuaj?
 Sa ndikim kanë prindërit në zgjedhjet tuaja?
A. ju inkurajojnë
B. ju pengojnë
C. nuk përzihen
Nxënësit japin përgjigje sipas opsioneve. Gjatë gjithë orës mësuesja këmbëngul mbi rëndësinë e madhe të arsimimit
dhe sidomos atij profesional për një punësim të sigurt.
 Sa kanë ndikuar prindërit tuaj në përzgjedhjen e profesionit të motrës apo vëllait?
 Në të ardhmen mendoni të zgjidhni profesionin e prindërve?
Vlerësimi:
Detyrat dhe puna e pavarur
1. Shkruani një ese të shkurtër me temë: “Kur të rritem, dua të bëhem ....”.
2. Përshkruani çfarë ju duhet për të qenë i përgatitur për të ardhmen.

VEPRIMTARI PRAKTIKE
ARGËTIM I SHËNDETSHËM
Faza 1: Lexim i orientuar

Lexoni Nenin 31 të Konventës për të Drejtat e Fëmijëve)
1. Shtetet Palë i njohin fëmijës të drejtën të pushojë dhe të argëtohet, të praktikojë lojëra dhe veprimtari
çlodhëse, në përshtatje me moshën, si dhe të marrë pjesë lirisht në jetën kulturore dhe artistike.
(Konventa për të Drejtat e Fëmijëve, Miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e Organizatës së Kombeve
të Bashkuara më 20 nëntor 1989)
Argëtimi i shëndetshëm
Argëtimi i shëndetshëm është veprimtaria artistike, sportive, kulturore dhe fizike, që i shërben çlodhjes,
kënaqësisë dhe kalimit të kohës në mënyrë të kulturuar. Argëtimi ndihmon në rritjen e shëndetshme të
fëmijëve, në shoqërizimin e tyre dhe në zhvillimin mendor e fizik. Në ditët e sotme evidentohet gjithnjë e
më shumë argëtimi përmes mjeteve kompjuterike, si: celularë, tableta, iPad etj. Kalimi i kohës së gjatë
me këto pajisje sjell më shumë dëme sesa përfitime për fëmijët. Disa nga dëmet në aspektin fizik janë
dëmtimi i shikimit dhe i zhvillimit mendor, dhimbje të shpinës e të mesit, plogështia, dembelizmi etj. Ndër
dëmet emocionale dhe psikologjike janë: nxitja e dhunës (nga lojërat e dhunshme), frika, mbyllja në
vetvete, mungesa e shoqërizimit, njohja me njerëz të panjohur, që mund të ndikojnë negativisht në jetën e
fëmijëve etj.
Faza 2: Planifikimi
Për të treguar se argëtimi i shëndetshëm mund të kryhet në forma të ndryshme, ndahuni në pesë grupe:
1. Si mund të festohet një ditëlindje?
2. Vënia në skenë e një pjese teatrale.
3. Një vizitë në muze ose vend turistik.
4. Një lojë sportive (futboll, basketboll, volejboll).
5. Bisedë me një shkrimtar.
Faza 3: Diskutimi
Diskutohet në klasë dhe në bashkëpunim vendosni për një ose dy aktivitete që mendoni se janë më të
mundshme për t’u realizuar. Secili grup duhet të përshkruajë rrugën, që do të ndjekin për realizimin e
aktivitetit të grupit përkatës. Ja disa sugjerime:
 Grupi 1. Festohet ditëlindja e një nxënësi, që për shkak të vështirësive ekonomike nuk ka pasur
mundësi të organizojë një festë me shokët dhe shoqet e klasës.
 Grupi 2. Sugjerohet që të vihet në skenë një pjesë e shkurtër e komedisë “Pallati 176” apo një pjesë
teatrale nga një prej veprave të Shekspirit.
 Grupi 3. Planifikon vizitën, në Apoloni, Butrint, Muzeu BunkArt, Kalaja e Shkodrës, piknik në një vend
turistik, si: mali i Dajtit, Dardhë, Berat etj.
 Grupi 4. Organizimi i një ndeshjeje volejbolli/basketbolli/futbolli apo gare atletike mes klasave të teta.
 Grupi 5. Për të rritur interesin për librat jashtëshkollorë, sugjerohet të organizohet një takim/ bisedë
me një shkrimtar të qytetit, ku do të diskutohet për librin e tij të ri/më të shitur.
Faza 4. Vlerësimi
Në këtë fazë jepen përfundimet dhe vlerësimi:
1. renditen faktet e paraqitura;
2. arrihet mirëkuptimi, duke vendosur se cila veprimtari do të zhvillohet.

Identiteti ynë kombëtar identitet kombëtar, kombësi, tradita, kulturë, popull,
histori, simbole, folklor, himn.
temës mësimore: “Rreth flamurit të përbashkuar Me një qëllim dhe një
Nxënësi/ja: dëshirë Të gjithë atje duke u betuar Të lidhim besën
 përkufizoj termin “identitet kombëtar”; për shpëtim...”
 përshkruaj elemente të identitetit kombëtar;

Të gjithë e dimë që këto janë vargje të himnit tonë
 analizoj vlerën e identitetit kombëtar. kombëtar, pra që na përfaqësojnë ne si komb, duke u
kënduar në ngjarje të ndryshme brenda vendit. Kemi
provuar emocione të mëdha kur himni ynë këndohet
në ndeshjet e futbollit jashtë vendit, duke u shoqëruar
me ngritjen e flamurit kuq e zi apo kur në ngjarje të
ndryshme politike e kulturore flamuri ynë valëvitet në
krah të shteteve të tjera të Evropës.Himni dhe flamuri
janë dy nga elementet e shumta, që tregojnë identitetin
tonë kombëtar. Ne jemi shqiptarë dhe vendi ynë quhet
Shqipëri.
Gjeografi, histori, letërsi, muzikë Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për identitetin kombëtar dhe himnin
kombëtar, si dhe vjersha të rilindasve.
Nxënësit këndojnë himnin kombëtar dhe recitohen vargje për atdheun të rilindasve. Duke treguar hartën e Shqipërisë,
mësuesja pyët nxënësit: çfarë ndjeni ju kur shikoni valëvitjen e flamurit tonë? A e keni ndjerë mungesën e shokëve tuaj
kur kanë ikur jashtë atdheut?
Mësuesja vendos një kllaster në klasë dhe pyet nxënësit. Çfarë përfaqëson për ju fjala “atdhe”? Çfarë dini ju për të
kaluarën e atdheut tonë nga lënda e Historisë? Cilët kanë qenë të parët tanë? A i njihni simbolet e vendit tonë?
Nxënësit përgjigjen dhe plotësojnë kllasterin në dërrasë duke shkruar lidhjen e Shqipërisë me fjalët që ata përdorin.
Mësuesja plotëson me terma të tjerë, lidhur me lashtësinë e atdheut tonë, duke theksuar termin “identiteti kombëtar”.
Mësuesja mund të përdorë dhe një video-projektor për të treguar sa më shumë pamje nga historia e popullit tonë dhe
për t’i rikujtuar nxënësve ngjarje të ndryshme për t’i bërë ata sa më shumë protagonistë në këtë orë të veçantë të
identitetit kombëtar.
 Listoni disa nga heronjtë tanë, vepra e të cilëve na ka bërë krenarë në botë.
 Si e vlerësoni ju thënien e Nënë Terezës: “me gjak jam shqiptare”?
 A i njihni monumentet e kulturës të mbrojtura nga UNESCO në vendin tonë?
Vlerësimi:
Bëni një përshkrim të shkurtër të disa prej tipareve dalluese të identitetit tonë kombëtar.

Lënda:
Qytetari
KulturaShqiptare Kulturë, nënkulturë, zakone,tradita, veshje popullore,
mozaik,trashëgimi kulturore.
fushës sipas temës mësimore: Veshjet popullore janë pa dyshim një nga manifestimet më të
Nxënësi/ja: fuqishme të kulturës tradicionale. Ato janë trashëguese e
transmetuese të shumë elementeve, që vijnë nga lashtësia, por
 përkufizoj termin “kulturë”;
janë njëkohësisht edhe shprehje e marrëdhënieve kulturore me
 dalloj nënkulturat shqiptare; popuj të tjerë gjatë shekujve. Veshjet tona popullore, qëndismat,
 vlerësoj kulturën shqiptare si një mozaik ngjyrat që janë përdorur në to janë të larmishme dhe të veçanta
nënkulturash. nga njëra krahinë në tjetrën.
Pse kemi disa veshje popullore në vendin tonë? Çfarë tregon
kjo? A keni parë apo veshur ju të tilla veshje dhe, nëse po, në
ç’raste? Pse në disa zona të vendit, nusja vishet edhe me
kostum popullor pasi ka hequr fustanin e bardhë?
ndërkurrikulare: Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime të tjera
histori, letërsi, gjeografi, muzikë, arte albumemeveshjepopullore, gatime,kenge, valle, etj.

Kjo temë për vetë përmbajtjen dhe larminë e saj mund të zhvillohet me metoda të ndryshme. Për t’i dhënë një frymë sa
më festive mësuesja i ka orientuar nxënësit një orë më parë për të bërë përgatitje sipas tre grupeve:
Grupi i parë. Të gjejë veshje popullore të krahinave të tyre për të treguar kështu larminë e veshjeve tona popullore të
krahinave të ndryshme.
Grupi i dytë. Përgatit gatime të krahinave të ndryshme.
Grupi i tretë. Përmes folklorit të pasur hulumton dhe përgatit këngë e valle të krahinave të ndryshme.
Mësuesja e ka konceptuar orën si një manifestim të trashëgimisë kulturore, ku të shfaqen disa nga vlerat e popullit
tone. Për këtë, përgatitjet duhen bërë një javë më parë. Me fillimin e orës mësuesja mund të ftojë dhe prindër të marrin
pjesë, pasi ndihma e tyre ka qenë e pranishme për çdo grup.
Nxënësit e grupit të parë me veshjet kombëtare paraqesin dhe pjesë nga kultura e krahinës së cilës i përket kostumi
që kanë veshur. Grupi i dytë paraqet në formë panairi ushqimet e gatuara me ndihmën e prindërve, që përfaqësojnë
tradita të krahinave të ndryshme, duke treguar dhe mënyrën se si janë gatuar. Grupi i tretë ka përgatitur një program të
shkurtër me këngë e valle. Nxënësit mund të sjellin dhe sende të vjetra të trashëguara në breza, të cilat përbëjnë
interes. Mësuesja mund ta shoqërojë aktivitetin me një video-projektor, ku të paraqesë një dokumentar të shkurtër të
Ansamblit tonë kombëtar, i cili disa vite më parë fitoi në Dizhon të Francës “Gjerdanin e Arte” për vlerat e mëdha të
veshjeve, valleve e këngëve popullore.
Vlerësimi:
Nxënësit dhe prinderit vlerësohen për kontributin dhe aktivizimin e tyre, organizimin e këtij manifestimi kulturor duke
theksuar domosdoshmërinë e ruajtjes së këtyre vlerave për brezat që vijnë.
1. Përshkruani një gëzim familjar, dasmë, lindje, pagëzim të krahinës suaj.
2. Përshkruani emocionet që keni ndjerë gjatë vizitës në një qendër historike, kulturore, arkeologjike.

Qytetari Evropian Identitet evropian,funksionim i demokracisë, arritje,
kulturë, kontinent i vjetër, konflikt.

temës mësimore: Nxënësit e lajmëruar më parë për temën e re kanë
Nxënësi/ja: sjellë me vete flamujt ë vegjël ose një pamje simbolike
 përkufizoj termin “identitet evropian”; nga shtete të Evropës ose foto që kanë bërë gjatë
vizitave në qytete të Evropës. Mësuesi/ja vendos
 dalloj disa nga arritjet historike e kulturore të popujve hartën e Evropës në mur dhe bisedon me nxënësit.
evropianë;
Çfarë vendesh të Evropës keni vizituar? Çfarë ju ka
 vlerësoj përpjekjet e vazhdueshme të Evropës për liri e bërë më shumë përshtypje?
demokraci.

histori,gjeografi Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera nga shtete të ndryshme të Evropës.

Mësuesi/ja duke shkruar në dërrasë fjalën Evropë fillon bashkëbisedimin me nxënësit.
Sa i njihni ju shtetet e Evropës?
Cilat shtete keni vizituar?
Nxënësit sipas një radhe që mund të jetë alfabetike prezantojnë shtetin flamurin e të cilit mbajnë në dorë. Pas
prezantimit të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe u prezanton atyre temën e re të mësimit.
Përgatitja për të nxënë (ditar dypjesësh).

Çështja Komenti
1 Kultura Evropiane  Evropa :–kontinenti plakë
 Qytetari evropian –banor i një shteti në Evropë;
 Identiteti Evropian
 Gjuhët evropiane mësohen në gjithë botën
 Pasuritë kulturore të Evropës i përkasin gjithë botës
 Evropa vend i arritjeve politike kulturore ekonomike demokratike
2 Identiteti Evropian  Kontinent i vjetër
 2 luftëra botërore.
 Prarojë e zhvillimit ekonomik që nga zhvillimi i revolucioneve industriale
 Identiteti i ndryshëm i shteteve
 Shqipëria vend evropian
 Demokracia filloi në Athinë

 Parulla e Evropës: Liri, barazi. vëllazëri
3. Qytetari evropian  Familja evropiane shembull i demokracisë
 Evropa mirëpret banorët e vendeve në të cilat zhvillohet luftë dhe ku nuk zbatohen të
drejtat e liritë e njeriut.
 Pse në Evropë kanë ndodhur revolucionet më të mëdha;
 Si e shpreh sot Evropa tolerancën e saj ndaj popujve joevropianë;
 Listoni disa veçori të qytetarit evropian;
 Si e kuptoni moton e Revolucionit Francez: “Liri, Barazi, Vëllazëri”.
Vlerësimi:
Shkruani një ese me temë: “Unë jam qytetar evropian”.

Në Evropë si qytetarë shqiptarë me mendësi evropiane Evropë, kulturë, bashkëpunim, demokraci, art, histori,
zhvillim, shqiptar evropian, bashkim
temës mësimore: Shumë shqiptarë në sajë të talentit të tyre janë bërë të
Nxënësi/ja: njohur në mbarë Evropën. Edhe pse ka shumë, ne po
 Tregon dëshirën e shqiptarëve për të qenë pjesë e renditim disa prej tyre, si Ismail Kadare, Inva Mula,
Evropës Ermonela Jaho, Kledi Kadiu etj.”. Thoni edhe ju disa
emra të tjerë.
 Përshkruan disa tipare të evropianit të sotëm
Përse duhet të jemi krenarë për arritjet e tyre? Çfarë
 Vlerëson ruajtjen e traditave shqiptare si pasuri e do të thotë që ata janë ndierë krenarë, që janë
rëndësishme e kulturës evropiane. shqiptarë dhe kanë dhënë një kontribut të madh e të
vlefshëm edhe në Evropë?

Histori, gjeografi, të drejtat e njeriut, arte, kulturë Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për Evropën, kulturën evropiane

Në fillim, mësuesi/ja vendos foto të shqiptarëve të njohur në Evropë, si Kadare, InvaMula, etj., dhe kërkon nga nxënësit
të thonë se ç’dinë për ta dhe çfarë kontributi kanë dhënë në artin evropian. Për të nxitur diskutime, mësuesi/ja u
drejton pyetje nxënësve:
 Pse Evropa njihet si djepi i kulturës botërore?
 Cilët janë disa nga shqiptarët më të shquar që kanë kontribuuar në kulturën dhe artin Evropian?
 Keni dëgjuar për Ibrahim Kodrën dhe artin e tij?

Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën “skema e mendjes”. Mësuesi/ja
orienton nxënësit të lexojnë nëntemën e parë:”Shqipëria, pjesë e Evropës” dhe pasi ka ndërtuar një skemë në tabelë e
plotëson atë së bashku me nxënësit.

Më pas, mësuesi/ja orienton nxënësit të lexojnë nëntemën e dytë, “Ruajtja e traditave shqiptare” dhe ndërton një
skemë tjetër, të cilën e plotëson së bashku me nxënësit.
 Si e kuptoni togfjalëshin “shqiptar evropian”?
 Si i kuptoni fjalinë e fundit në tekst “Kur të jemi në Evropën e bashkuar, do të veprojmë si evropianë”? Çdo të
thotë kjo?
 Cilat janë disa nga vlerat shqiptare që do të nxirrje në pah me një bashkëmoshatar(e) të huaj nga vendet e BE-
së dhe çfarë vlerash do të merrje prej tij/saj?
Vlerësimi:
pjesëmarrjen në diskutime e debate që zhvillohen në klasë.
Përshkruaj një nga veprimtaritë më të suksesshme në arenën evropiane në fushën e artit, kulturës, letërsisë dhe sportit
ku protagonistë janë shqiptarët.

Drejt Evropës së bashkuar Integrim, aspiratë, domosdoshmëri, bashkim, sfidë,
vështirësi, respektim i ligjeve, zbutja e varfërisë
temës mësimore: Mësuesi/ja vendos në tabelë hartën e Evropës ku
Nxënësi/ja: dallohen me një ngjyrë vendet anëtare të Bashkimit
 Tregon dëshirën e dhe domosdoshmërinë e Evropian dhe me një ngjyrë tjetër vendet që janë
Shqipërisë për anëtarësim në BE kandidate për anëtarësim në BE.
Cilat shtete janë anëtare të BE-së?
 Përshkruan disa dukuri negative në vendin tonë që
duhen luftuar si pjesë e përpjekjeve për integrimin në Cilat shtete janë kandidate të BE-së?
BE Po Shqipëria ku bën pjesë
 Liston vlerat pozitive të shqiptarëve në Evropë
 Vlerëson rëndësinë e ruajtjes së identitetit shqiptar
në Evropë.
Histori, gjeografi, të drejtat e njeriut, Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për përpjekjet e Shqipërisë për t’u
bërë anëtare e BE-së

Mësuesi/ja shkruan në tabelë me germa kapitale “të bashkuar në diversitet” dhe vendos të luhet në magnetofon himni i
Evropës së Bashkuar. Më pas ai/ajo u drejton pyetje nxënësve:
 Sipas jush, cilat janë anët pozitive të një Evrope të bashkuar?
Pas përgjigjeve të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe u thotë nxënësve se sot do të mësojmë për
një prej institucioneve më të rëndësishme të Evropës, për Bashkimin Evropian.

Mësuesi/ja për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, përdor teknikën “bashkëbisedim”. Ai/ajo u kërkon
nxënësve të lexojnë për disa minuta tekstin dhe i fton ata në bashkëbisedim duke shtruar disa pyetje për ta përgjigjet e
të cilave jepen në tekstin e sapolexuar.
 Shqipëria dhe shqiptarët janë pjesë e pandashme e mozaikut evropian. Pse?
- suksesi i demokracisë evropianoperëndimore ka frymëzuar aspiratën dhe dëshirën e shqiptarëve
- të marrë dhe të përçojë vlerat më të mira si dhe të kontribuojë për ruajtjen dhe respektimin e mëtejshëm të
këtyre vlerave evropiane
- shqiptarët shquhen për entuziazmin sa i takon anëtarësimit të vendit në BE
- Nënshkrimi i Marrëveshjes të Stabilizim Asociimit (MSA) dhe pranimi si vend kandidat shënuan fillimin e
një epoke të re për zhvillimin e politikave institucionale, ligjore, ekonomike dhe sociale të Shqipërisë, me
qëllim harmonizimin e tyre me standardet evropiane.
 Në Evropën e bashkuar, shqiptarët nuk do të humbasin identitetin e tyre. Si?
- Vlerat tona pozitive si mikpritja, besa, bujaria, trimëria, toleranca fetare, familja e konsoliduar, etj. do të
ruhen, sepse ato pasurojnë identitetin evropian.
- Shumë burime të vendit, si turizmi, mosha relativisht e re e popullsisë, pasuria e larmishme e trashëgimisë
historike-kulturore mundësojnë që integrimi të realizohet sa më natyrshëm.
- Anëtarësimi në NATO e bërë Shqipërinë një partner të besueshëm dhe faktor pozitiv në fushën e sigurisë
dhe të bashkëpunimit në fushën ushtarake jo vetëm në Ballkan por edhe në arenën ndërkombëtare
 Rruga drejt integrimit evropian paraqet mjaft sfida para shqiptarëve. Cilat janë ato?
- Disa nga dukuritë negative që evidentohen në vendin tonë, si gjakmarrja, gjaknxehtësia, mosrespektimi i
ligjeve, mungesa e higjienës kolektive, mungesa e vullnetarizmi, dëshira për t’u pasuruar në rrugë të
paligjshme, nuk kanë vend Evropën e bashkuar dhe duhen trajtuar para anëtarësimit në BE
- Shteti ynë ka hartuar politika dhe ka ndërmarrë masa dhe programe në një sërë fushash
- zbutja e varfërisë po synohet nëpërmjet krijimit të vendeve të reja të punës dhe investimeve në fusha të
ndryshme; reforma në drejtësi e ndërmarrë kohët e fundit për luftën kundër korrupsionit dhe
pandëshkueshmërisë si dhe barazia para ligjit do të ndihmojnë në forcimin e shtetit ligjor, si një nga kushtet
kryesore për integrimin evropian të vendit
Mësuesi/ja i kërkon një nxënësi të lexojë paragrafin e fundit si për të mbyllur këtë fazë. “Anëtarësimi vendit në BE
shoqërohet jo vetëm me përfitime por edhe me përgjegjësi, të cilat duhet ne shqiptarët duhet t’i përmbushim me
përgjegjshmëri dhe seriozitet për të treguar se jemi dhe meritojmë të jemi pjesë e Evropës jo vetëm në aspektin
gjeografik, por edhe në atë politik, ekonomik dhe social, në mendim e në veprim.”
 Pse është e domosdoshme ruajtja e identitetit shqiptar në Evropë?
 Si i kuptoni shprehjen “Nga integrimi evropian nuk kemi vetëm përfitime por edhe përgjegjësi”.
 Si e gjykoni shkrimin e një gazete franceze pas sulmit terrorist në Gazetën ‘CharlieHebdo’ në Paris: “Sheshi
Republika thërriste ‘Bravo’ duke duartrokitur ndërkohë që përfaqësuesit e katër besimeve fetare nga Shqipëria
ecnin përkrah njëri-tjetrit”.
 Evropa fillon te pragu i derës së shtëpisë tënde.
 Shqipëria është evropiane jo vetëm nga ana gjeografike, por edhe nga ana shpirtërore e kulturore.
Vlerësimi:
Përgatisni një poster, vizatim ose një krijim me temë “Shqipëria, pjesë e Evropës së bashkuar”.

Këshilli i Evropës Këshilli i Evropës, konventë, të Drejtat e Njeriut, shtete
anëtare, anëtarësim,Asamble Parlamentare, Komiteti i
Ministrave
temës mësimore: Neni 1 (a) i Statutit të Këshillit të Evropës:
Nxënësi/ja: “Qëllimi i Këshillit të Evropës është të arrijë një unitet
 Përkufizon termin “Këshilli i Evropës” më të madh mes anëtarëve me qëllim ruajtjen dhe
realizimin e idealeve dhe parimeve,që janë trashëgimi
 Përshkruan rolin, qëllimin dhe objektivin e Këshillit të
e tyre e përbashkët dhe nxitjen e përparimit ekonomik
Evropës
dhe shoqëror”.
 Analizon strukturat e Këshillit të Evropës.

të tjera dhe botime për Këshillin e Evropës, Statuti i
KiE-së.


Fillimisht, mësuesi/ja i kërkon një nxënësi të lexojë tekstin e situatës, Nenin 1(a) të Statutit të Këshillit të Evropës. Pas
përfundimit të leximit të situatës, ai/ajo u drejton pyetje nxënësve:
 Si e kuptoni ju qëllimin e krijimit të Këshillit të Evropës?
 Për cilat ideale dhe parime bëhet fjalë në këtë nen?

Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën “skema e mendjes”. Ai/ajo ndërton
skemën në tabelë dhe e plotëson së bashku me nxënësit.

 Përse Shqipëria nuk mund të bëhej dot anëtare e Këshillit të Evropës gjatë sistemit komunist?
 Si kusht për anëtarësim në KiE Shqipëria duhet të hiqte dënimin me vdekje. Çfarë mendoni ju për këtë vendim
të vendit tonë? Pse duhej hequr dënimi me vdekje?
Vlerësimi:
pjesëmarrjen në diskutime e debate që zhvillohen në klasë.
Përshkruani një çështje shqiptare të gjykuar në Gjykatën Evropiane të të Drejtave të Njeriut (Gjykata e Strasburgut)
dhe vendimi që është marrë.

Bashkimi Evropian Bashkimi Evropian, euro, diversitet, Parlamenti
Evropian, Këshilli i Ministrave, bashkëpunimi ekonomik
e politik.
temës mësimore: Motoja e Bashkimit Evropian është: “Të bashkuar
Nxënësi/ja: në diversitet”.
 Përkufizon termin “Bashkimi Evropian” Shikoni foton e flamurit të Bashkimit Evropian,
 Përshkruan funksionimin e BE-së ndërkohë që dëgjoni Himnin e Evropës së Bashkuar.
Sipas jush, cilat janë anët pozitive të një Evrope të
 Analizon strukturat e Bashkimit Evropian.
bashkuar?

të tjera dhe botime për Bashkimin Evropian.

Mësuesi/ja shkruan në tabelë me germa kapitale “të bashkuar në diversitet” dhe vendos të luhet në magnetofon himni i
Evropës së Bashkuar. Më pas ai/ajo u drejton pyetje nxënësve:
 Sipas jush, cilat janë anët pozitive të një Evrope të bashkuar?
Pas përgjigjeve të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe u thotë nxënësve se sot do të mësojmë për
një prej institucioneve më të rëndësishme të Evropës, për Bashkimin Evropian.

Çështja Komenti
Bashkimi Evropian  bashkësi ekonomike dhe politike e disa shteteve të Evropës
 Ideja e krijimit të kësaj bashkësie lindi pas Luftës së Dytë Botërore
o për të mos lejuar më shkatërrime të shkaktuara nga luftërat e përgjakshme
o për të vendosur ura bashkëpunimi mes shteteve që dikur shiheshin si armiq
 ka 28 shtete anëtare (përfshirë Britaninë e Madhe që ka vendosur me referendum të
largohet nga BE)
 bashkëpunim në shumë fusha të tjera, si teknologji, drejtësi, financë, mbrojtja e
mjedisit, kërkim-zhvillim, energji
 ka monedhën e saj, Euro, që u fut në qarkullim për shtetet anëtare në 1 janar 2002;
19 nga 28 shtete anëtare përdorin Euro si monedhë kombëtare
Qëllimi  Bashkëpunimi për çështjet ekonomike dhe politike
 Nxitja e tregtisë së lirë mes shteteve
 Zgjidhja e problemeve globale
 Lehtësimi i lëvizjes së lirë të njerëzve
 Përdorimi i një monedhe të përbashkët
 Mbron vlerat si demokraci, liri, drejtësi sociale, shton bashkëpunimin midis popujve,
nxit unitet duke ruajtur diversitetin e vendeve.
 Lehtëson lëvizjen e lirë të njerëzve nga një shtet në tjetrin, për shkollim, punësim etj.
Detyra si anëtarë të  Këshilli Evropian përbëhet nga kryetarët (presidenti/kryeministri) i shteteve anëtare
komunitetit
 Parlamenti Evropian shqyrton legjislacionin dhe buxhetin së bashku me Këshillin e
Ministrave
 Këshilli i Ministrave ka të përbashkët me Parlamentin Evropian miratimin e ligjeve dhe
marrjen e vendimeve të politikave dhe të buxhetit
 Komisioni Evropian është organi ekzekutiv. Harton ligje të reja për miratim nga
Parlamenti dhe Këshilli Evropian
 Gjykata e Drejtësisë e Bashkimit Evropian siguron zbatim dhe interpretim të njëjtë
nga shtetet anëtare të ligjeve të BE-së
 Banka Qendrore Evropiane përcakton politikën monetare të eurozonës
 Gjykata Evropiane e Auditorëve është institucioni që kontrollon zbatimin e përpiktë të
buxhetit nga institucionet e mësipërme
 Në vitin 2016 Britania e Madhe u largua nga BE. Si e gjykoni ju largimin e saj?
 Ish Kancelari gjerman Helmut Kohl ka thënë: “Unë jam një gjerman evropian dhe një evropian gjerman.” Si e
kuptoni ju thënien e këtij burri shteti?
 Ministrja e Jashtme e Suedisë (dhe ish Zv. Presidente e Komisionit Evropian) Margaret Uollstrom, ka thënë:
“Evropa ndërton rrugë, ura dhe hekurudha në mënyrë që të afrojë njerëzit me njëri-tjetrin. Tani ka ardhura koha
të forcojmë kontaktet midis njerëzve.”
Vlerësimi:
Zgjidh një nga të dyja:
1. Përshkruani rrugëtimin e një shteti të Evropës Juglindore ose Ballkanit për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Shfrytëzoni burimet e informacionit nga interneti.

2. Krijoni një poster me vendet e BE-së me flamujt dhe monedhën e tyre.

Bashkëpunimi me Evropën bashkëpunim, arsimi, ekonomi, ligje, të drejtat e njeriut,
kulturë, Bashkimi Evropian,
temës mësimore: Mësuesi/ja vendos një hartë të madhe të Evropës në
Nxënësi/ja: tabelë dhe kërkon nga nxënësit të tregojnë vendet
 Tregon fushat e bashkëpunimit me Evropën; anëtare të Bashkimit Evropian.
Si bashkëpunon vendi ynë me këto shtete dhe me vetë
 Përshkruan aspekte të bashkëpunimit në fushën
Bashkimin Evropian? Sipas mendimit tuaj, në çfarë
arsimore dhe ekonomike;
fushash shtrihet ky bashkëpunim?
 Vlerëson rëndësinë e bashkëpunimit me Evropën
në të gjitha fushat e jetës.

Histori, gjeografi, të drejtat e njeriut, ekonomi Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera dhe botime për bashkëpunimin me Evropën

Në tabelë është vendosur në hartë e madhe e Evropës. Mësuesi/ja së bashku me nxënësit evidentojnë shtetet anëtare
të Bashkimit Evropian. Për të nxitur diskutime në klasë, mësuesi/ja shtron disa pyetje që lidhen me bashkëpunimin e
Shqipërisë me këto vende dhe me vetë Bashkimin Evropian. Mësuesi/ja u drejton pyetje nxënësve:
 Çfarë reformash ka ndërmarrë vendi ynë për t’u anëtarësuar në BE?
 Sipas mendimit tuaj, cilat janë disa nga fushat më kryesore të bashkëpunimit me Bashkimin Evropian?
Pas përgjigjeve të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe kalon në fazën e ndërtimit të njohurive.

Në këtë fazë të orës së mësimit, mësuesi/ja përdor teknikën “pema e mendjes” për ndërtimin e njohurive të reja në
këtë orë mësimi, Ai/ajo ndërton në qendër të tabelës një rreth ku shkruan “Shqipëria pas 1990” dhe bën disa rrathë të
tjerë anës tij duke i lidhur me vijë dhe i plotëson së bashku me nxënësit.

Më pas mësuesi/ja shkruan në tabelë “Shqipëri dhe BE”
Shqipëri dhe Bashkimi Evropian nënshkruan Marrëveshjen e Stabilizimi-Asocimit:
 hyri në fuqi në vitin 2009
 ka për qëllim të afrojë vendin me BE-në nëpërmjet krijimit të mekanizmave që mundësojnë bashkëpunimin
sipas interesave të përbashkëta mes palëve.
 në fushën e tregtisë, mundësohet hyrja e mallrave evropiane për tregun shqiptar përmes procedurave më
të thjeshta dhe me çmime më të lira; edhe produktet shqiptare e kanë më të lehtë të futen dhe të
konkurrojnë në tregun e vendeve evropiane
 në fushën e arsimit, programet dhe kurrikulat janë përmirësuar për t’u përafruar me ato të vendeve
evropiane; janë ndërtuar dhe rindërtuar shumë shkolla në sajë të ndihmës financiare nga BE;
 në fushën ligjore, reforma në sistemin gjyqësor falë bashkëpunimit me BE; përafrimi i ligjeve me ato të BE;
institucione si Avokati i Popullit, Komisioneri për të Drejtën e Informimit, asistenca për policinë shqiptare
nëpërmjet programe të ndryshme të bashkëpunimit
 në fushën e kulturës bashkëpunimi lidhet me programe të shumta kulturore-sportive,
 BE po i kushton shumë vëmendje zhvillimit të arsimit profesional nëpërmjet programeve të ndryshme të
asistencës. Përse po i jepet kaq shumë rëndësi arsimit profesional?
 Cilat janë disa nga përfitimet e Shqipërisë nga tregtia me vendet e Bashkimit Evropian?
 Kohët e fundit jemi informuar për reformën që po bëhet në sistemin e drejtësisë. Si po ndihmon BE në zbatimin
e kësaj reforme?

 Lëvizja e lirë në vendet e zonës Shengen ka bërë që shqiptarët të udhëtojnë më shumë në vendet e BE-së.
Përse ka rëndësi që kjo lëvizje të bëhet duke respektuar rregullat e përcaktuara nga BE?
Vlerësimi:
Përshkruani mbresat nga një udhëtim që keni bërë në një vend të Bashkimit Evropian. Çfarë të reja keni mësuar nga
kultura e atij vendi?

Lënda:
Qytetari
Ndikimi evropian ndikim, bashkëpunim, pozitiv, negativ, dukuri, zhvillim
ekonomik, shkollim, barazi gjinore
sipas temës mësimore: Motra e Blendit studion për arkitekturë në Gjermani. Babi
Nxënësi/ja: im ka makinë të prodhimit gjerman, Benz. Edhe makina
 Tregon disa nga aspektet e ndikimit pozitiv dhe larëse Ariston, që blemë para tre muajsh, është prodhuar
negativ evropian në Itali. Shtëpia ime në plazh është bërë me dru të
staxhionuar në Kroaci. Vjet pushimet e verës i kaluam në
 Përshkruan fushat ku ndikimi evropian ka ishullin e Kretës në Greqi. Lulet që vijnë nga Holanda janë
përmirësuar jetën e shqiptarëve nga më të bukurat në botë. Gjyshi im e pëlqen shumë
 Vlerëson ndikimin evropian në jetën ekonomike verën franceze.
e shoqërore të Shqipërisë. Sillni shembuj të tjerë. Çfarë nxjerrin në pah këta shembuj?
Si bashkëveprojnë shtetet ndërmjet tyre? Cilat janë anët
pozitive dhe negative të këtij ndërveprimi?
Histori, gjeografi, të drejtat e njeriut, ekonomi tjera dhe botime për bashkëpunimin me Evropën dhe
ndikimin e saj në Shqipëri
Parapërgatitjapër të nxënë
Mësuesi/ja orienton nxënësit të lexojnë tekstin e situatës së të nxënit u kërkon nxënësve të japin shembuj të tjerë të
produkteve të prodhuara në vende të BE-së që nxënësit përdorin apo kanë në familje, shtëpi, etj. Më pas ai/ajo u
drejton pyetje nxënësve:
 Çfarë nxjerrin në pah këta shembuj?
 Si bashkëveprojnë shtetet ndërmjet tyre?
 Pse ka rëndësi për vendin tonë ky bashkëpunim?
Pas përgjigjeve të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe përgatitet për fazën e ndërtimit të njohurive
të reja për këtë orë mësimi.

Mësuesi/ja përdor teknikën “lexim i orientuar” për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, Ai/ajo orienton
nxënësit të lexojnë tekstin dhe më pas diskutojnë rreth tekstit duke evidentuar pikat kryesore. Mësuesi/ja shkruan në
tabelë “Ndikimi pozitiv i modelit evropian” dhe “Aspekte negative të ndikimit evropian” dhe poshtë tyre vendos disa pika
për t’i plotësuar së bashku me nxënësit teksa lexohet teksti.
 Ndikimi pozitiv i modelit evropian:
 Shumë i dobishëm për demokracinë shqiptare, zhvillimin ekonomik dhe social të vendit.
 Në financat e vendit; lidhjet ekzistuese tregtare me vendet e BE-së, do të rriten investimet, si edhe vendi
do të mund të përfitojë nga fondet e mëdha të BE-së, duke ndihmuar kështu në zhvillimin ekonomik.
 Hapja e vendit, lëvizja e lirë; punësimi,
 Shkollimi, Shumë studentë shqiptarë që kanë studiuar në vendet e Evropës kanë sjellë në vend modele të
suksesshme të fushave të ndryshme
 Qytetaria,një element i rëndësishëm i ndikimit evropian në jetën shqiptare
 Zhvillimi ekonomik: Në sajë të marrëveshjeve për tregtinë e lirë, vendi ynë ka përfituar nga shkëmbimet
tregtare;
 Modernizimi i shoqërisë shqiptare:Barazia gjinore, respektimi i të drejtave dhe lirive themelore të njeriut,
respektimi i pakicave nuk do të mund të bëheshin realitet pa ndihmën e institucioneve evropiane
 Forcimi i shtetit ligjor dhe lufta kundër korrupsionit - përmirësimi i funksionimit të institucioneve është
parakusht për integrimin evropian.
 Aspekte negative të ndikimit evropian:

 Futja e veshjeve moderne në vend ka zbehur dukshëm përdorimin e veshjeve kombëtare në zona të
ndryshme të vendit.
 Dukuritë negative, si përdorimi dhe shpërndarja e lëndëve narkotike, trafikimi i qenieve njerëzore,
prostitucioni, kontrabanda, etj.
 Emigracioni ka dëmtuar familjen shqiptare. Në mjaft raste emigrimi i prindërve apo i burrave ka sjellë rritjen
e numrit të divorceve me pasoja të rënda për edukimin dhe mirërritjen e fëmijëve.
 Si është përmirësuar jeta politike, ekonomike dhe shoqërore e gruas shqiptare si rrjedhojë e ndikimit të
politikave evropiane në fushën e barazisë gjinore. Jepni shembuj.
 Disa dukuri negative, si lëndët narkotike, kontrabanda, emigrimi i paligjshëm, etj., janë plagë edhe të shoqërisë
evropiane. Si kanë ndikuar ato në vendin tonë? Përse duhen luftuar vazhdimisht ato?
 Diplomati francez Zhan Mone ka thënë: “Të bësh Evropën e bashkuar do të thotë të bësh paqe.” Si e kuptoni
ju këtë thënie të tij?
Vlerësimi:
Duke biseduar me gjyshin/gjyshen tuaj, bëni një krahasim të jetës në periudhën para viteve ’90 me atë të ditëve të
sotme duke evidentuar ndikimin e bashkëpunimit evropian.

Lënda:
Qytetari
Dita e Evropës (veprimtari praktike) bashkëpunim, arsimi, ekonomi, ligje, të drejtat e njeriut,
kulturë, Bashkimi Evropian,
Histori, gjeografi, të drejtat e njeriut, ekonomi tjera dhe botime për Evropën, mjete pune
Metoda: Diskutim dhe bashkëbisedim

Faza 1: Përgatitja për diskutim.
Një javë parë se të zhvillohet veprimtaria, mësuesi/ja prezanton temën që do të diskutohet dhe përcakton tematikën
rreth së cilës do të bëhet diskutimi. Ai/ajo ka orientuar nxënësit të mbledhin informacione për historikun e anëtarësimit
të vendeve të BE-së. Për shtetet e mëdha (Itali, Gjermani, Francë, Britani, etj.), mësuesi/ja mund të caktojë dy nxënës,
ndërsa për shtetet e tjera caktohet një nxënës për secilin vend (në varësi të numrit të nxënësve në klasë). Në këtë
informacion duhet të përfshihen:
 Emri i shtetit
 Data e anëtarësimit të plotë në BE
 Popullsia
 Vendndodhja (si Evropë veriore, qendrore, Ballkan, etj.)
 Gjuha
 Sistemi monetar (euro ose monedha vendase)
 Flamuri kombëtar
Një nxënës caktohet për Shqipërinë për të përshkruar shkurtimisht historikun e përpjekjeve të vendit për anëtarësim në
BE (nënshkrimi i MSA-së, liberalizimi i viza, statusi i vendit kandidat, etj.).
Faza 2. Paraqitja e të dhënave nga nxënësit

Secili nxënës jep informacion të shkurtër por të saktë për shtetin që i është caktuar
P.sh., nxënësit që i është caktuar Kroacia thotë: “Republika e Kroacisë u anëtarësua me të drejta të plota në BE në 1
korrik 2013. Ajo ndodhet në Evropën jugore, në Ballkan. Ka një popullsi prej rreth 4.5 milionë banorë. Gjuha zyrtare e
vendit është kroatishtja dhe monedha vendase është kuna, por përdoret shumë edhe euro. Flamuri i Kroacisë
përbëhet nga tri vija të barabarta, horizontale e kuqe, e bardhë dhe e kaltër, ndërsa në mes ka stemën kombëtare
[këtu nxënësi tregon flamurin e Kroacisë].”
Duhet mbajtur parasysh se mënyra që do të zgjidhet për të nisur diskutimin duhet të jetë interesante. Mbi bazën e
tematikës së dhënë mësuesi/ja udhëheq diskutimin në klasë. Nxënësit mund të zgjedhin të prezantojnë shtetin e tyre
edhe nëpërmjet një posteri, ku të jepen harta e shtetit, flamuri, monedha, gjuha, dhe data e anëtarësimit në BE.
Faza 3. Vlerësimi i prezantimeve

Në këtë fazë jepen përfundimet dhe vlerësimi:
1. përmblidhen pikat kryesore;
2. renditen faktet e paraqitura;
3. bëhet vlerësimi i punës.

Lënda:
Qytetari
Problemet globale Probleme globale, toka, mbipopullim, ndotje mjedisi, burime
natyrore, papunësi, shpyllëzim, luftëra, konflikte,
bashkëpunim, politika, programe, zhvillim ekonomik
sipas temës mësimore: Komentoni thënien e Nënë Terezës: “Të varfrit na japin më
Nxënësi/ja: shumë seç u japim ne atyre. Ata janë njerëz kaq të fortë, sa
 Liston disa probleme globale arrijnë të jetojnë pa ushqim. Dhe ata kurrë nuk mallkojnë, as
 Evidenton shkaqet e problemeve globale nuk ankohen. Ne nuk duhet t’u japim atyre simpatinë, por
duhet të mësojmë prej tyre.”
 Analizon rëndësinë e zgjidhjes së problemeve
Veç varfërisë, për zbutjen e së cilës Nënë Tereza punoi
globale në të mirë të njerëzimit.
gjithë jetën e saj, çfarë problemesh të tjera ka toka?

Histori, gjeografi, ekonomi tjera dhe botime për problemet globale

Mësuesi/ja orienton nxënësit të lexojnë tekstin e situatës së të nxënit u kërkon nxënësve të shpjegojnë me fjalët e tyre
problemin global që del në pah nga fjala e Nënë Terezës.
 Cili është problemi kryesor që evidentohet në fjalën e Nënë Terezës?
 Cilat janë disa nga problemet kryesore me të cilat po përballet njerëzimi sot?
 Çfarë problemesh globale hasni ju në jetën tuaj të përditshme? A mund të jepni shembuj?

Mësuesi/ja përdor teknikën “çështja dhe komenti” për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, Ai/ajo orienton
nxënësit të lexojnë tekstin dhe më pas diskutojnë rreth tekstit duke evidentuar pikat kryesore. Mësuesi/ja ndan tabelën
në dy pjesë dhe në njërën anë shkruan “Çështja” dhe në tjetrën “Komenti”
Çështja Komenti
Problemet globale  ndryshimet klimatike,
 rritja e temperaturave,
 hollimi i shtresës së ozonit, efekti serrë
 përmbytjet dhe thatësi që dëmtojnë bujqësinë
 ndotja e madhe e mjedisit
 mbipopullimi
 varfëria
 uria dhe kequshqyerja
 luftërat dhe konfliktet e armatosura
 mungesa e ujit të pijshëm në shumë vende
 papunësia
 korrupsioni
 trafikimi i qenieve njerëzore, lëndët narkotike
Shkaqet e problemeve globale  Shfrytëzimi pa kriter i burimeve natyrore, si uji, nafta, pyjet, etj.
 Zhvillimi i pakontrolluar i industrisë dhe teknologjisë ka sjellë një ndarje jo të
barabartë të përfitimeve prej tyre dhe zgjerimin e hendekut mes të pasurve
dhe të varfërve.
 Ndërhyrjet e pakontrolluara në dëm të mjedisit.
 Mungesa e politikave apo politika të paefektshme për mbrojtjen e mjedisit,
për zbutjen e varfërisë, për shmangien e konflikteve dhe luftërave,
 Mungesa e ndërgjegjësimit tek njerëzit për problemet e mjedisit dhe trajtimin
e tyre

Trajtimi i problemeve globale  mundësohet nëpërmjet bashkëpunimit mes shteteve
 Përdorimi i burimeve alternative, si energjia e erës dhe ajo diellore,
ndihmojnë në kursimin e energjisë elektrike duke kontribuuar kështu në
kursimin e burimeve të pakta ujore.
 Mbrojtja e pyjeve nga zjarri dhe prerja pa kriter, mbjellja e pemëve të reja,
 zbatimi me rreptësi i politikës “prerja e një peme lejohet pas mbjelljes së
dhjetë pemëve të reja”
 Riciklimi i mbetjeve, si plastika, metalet, qelqi, letra, etj., ka bërë të mundur
uljen e efektit të tyre ndotës në mjedis.
 Hartimi dhe zbatimi i politikave e programeve për zbutjen e varfërisë
nëpërmjet programeve të punësimit, investimeve, nxitjes së zhvillimit
ekonomik
 Si e kuptoni thënien e Eksploratorit Robert Swan: “Kërcënimi më i madh që i kanoset planetit tonë është që
çdo njëri nga ne beson se dikush tjetër do e shpëtojë atë.”
Vlerësimi:
Bëni një ese të shkurtër me titullin “Unë kontribuoj për zgjidhjen e problemeve globale”.

Lënda:
Qytetari
Ndotja e mjedisit në Shqipëri Ndotje, riciklim, reduktim, ndarje e mbetjeve, ajër, tokë, ujë,
kimikate, ndotje akustike
sipas temës mësimore: Në tabelë vendosen foto me pamje të ndotjes së mjedisit në
Nxënësi/ja: vendin tonë, si plazhe të ndotura, tym i zi makinash, djegie
 identifikon disa nga format e ndotjes së mjedisit në mbetjesh, lumenj të ndotur etj.
Shqipëri; Çfarë shihni në këto foto?
 përcakton faktorët që ndikojnë në ndotjen e Kush e ka shkaktuar këtë ndotje?
mjedisit; Si ndikon kjo ndotje në jetën e njerëzve dhe botës bimore e
 vlerëson rëndësinë e mbrojtjes së mjedisit shtazore?

Biologji, gjeografi, ekonomi tjera dhe botime për ndotjen në Shqipëri

Fillimisht, mësuesi/ja u kërkon nxënësve të shohin fotot që ka vendosur në tabelë dhe të thonë se çfarë shohin në to.
Pas përgjigjes së nxënësve, ai/ajo bën disa pyetje për të nxitur diskutime me nxënësve për ndotjen në vendin tonë.
 Çfarë shihni në këto foto?
 Kush e ka shkaktuar këtë ndotje?
 Si ndikon kjo ndotje në jetën e njerëzve dhe botës bimore e shtazore?

Për ndërtimin e njohurive të reja, mësuesi/ja u kërkon nxënësve të mendojnë për ndotjen që hasin në jetën e
përditshme dhe ndërkohë shkruan në tabelë në rreth të madh “ndotja e mjedisit”.
 Ndotja e ajrit është një nga problemet kryesore mjedisore në qytetet e mëdha shqiptare
 Ndotja e ujërave në vendin tonë vjen si pasojë e hedhjeve të mbetjeve në lumenj e liqene si dhe i derdhjes së
ujërave të zeza të papërpunuara.
 Ndotja e tokës dhe e ujërave nëntokësorë shkaktohen nga faktorë të ndryshëm si derdhjet industriale,
kimikatet që përdoren për kulturat bujqësore, hedhja pa kriter e vajrave, etj., duke shkaktuar atë që në gjuhën
teknike quhen “vatra të nxehta”.
 Gërryerja e tokës apo erozioni është shkaktuar nga prerjet pa kriter të pemëve dhe djegia e pyjeve.
 Lumenjtë shfrytëzohen pa kriter për marrjen e zhavorrit duke sjellë pasoja të rënda në gërryerjen e tokave
bujqësore.
 Zhurmat nga makinat, ndërtimet, muzika me zë të lartë në orët e vona të natës bëhen shqetësim dhe
shkaktojnë dëme në shëndetin e njeriut dhe shkaktojnë ndotjen akustike.
 Si e kuptoni thëniet e mëposhtme:
 Gazetari Antoine de Saint-Exupery: “Ne nuk e kemi trashëguar tokën nga paraardhësit tanë, por e kemi marrë
hua nga fëmijët tanë.”
 Natyralistja Marya Mannes: “Keqpërdorimi i tokës dhe vrasja e gjallesave të saj do të na kthehen mbrapsht si
hakmarrje.””
Vlerësimi:
Bëni një ese të shkurtër me titullin “Mjedis i pastër – shëndet i sigurt”.

Lënda:
Qytetari
Riciklimi i mbetjeve dhe zhvillimi i qëndrueshëm Riciklim, reduktim, ndarje e mbetjeve, zhvillim i qëndrueshëm
sipas temës mësimore: Ndikimi negativ i njerëzve ndaj natyrës sa vjen e rritet.
Nxënësi/ja: Gjithmonë e më shumë shohim naftë të derdhur në det,lumenj
 përkufizon termat “riciklim i mbetjeve” dhe të bllokuar nga mbeturinat urbane, rrugë e sheshe të papastra,
“zhvillim i qëndrueshëm”; automjete që nxjerrin tym etj. Këto e të tjera janë disa nga
 dallon mbetjet e riciklueshme dhe ndarjet e tyre; shqetësimet më të mëdha mjedisore për vendin tonë. Sillni
shembuj të tjerë..
 vlerëson rëndësinë e riciklimit të mbetjeve dhe
Sa të gatshëm (vullnetarë) jeni ju për të marrëpjesë në
zhvillimit të qëndrueshëm
pastrimin e mjedisit?
Pse nuk duhet të jemi indiferent ndaj ndotjes?
Biologji, gjeografi, ekonomi dhe botime për riciklimin dhe zhvillimin e qëndrueshëm

Mësuesi/ja shkruan në tabelë termat “riciklim” dhe pyet nxënësit se çfarë kuptojnë me të.
 Çfarë është riciklimi?
 Përse përdoret ai?
 Cila është rëndësia e riciklimit në mjedis dhe ekonomi të një vendi?
 Sa të gatshëm (vullnetarë) jeni ju të ndihmoni në riciklimin e mbetjeve
 Pse nuk duhet të jemi indiferent ndaj ndotjes?
Pas përgjigjeve të nxënësve, mësuesi/ja bën plotësimet e mundshme dhe shkruan termin “zhvillim i qëndrueshëm” dhe
u drejton të njëjtat pyetje si më sipër, por këtë radhë duke zëvendësuar termin “riciklim” me “zhvillim i qëndrueshëm”.
Mësuesi/ja dëgjon përgjigjet e nxënësve, bën plotësimet e nevojshme dhe përgatitet për fazën e ndërtimit të njohurive

Mësuesi/ja për ndërtimin e njohurive të reja u kërkon nxënësve të thonë raste nga ndotja që hasin në jetën e
përditshme dhe ndërkohë shkruan në tabelë në rreth të madh “riciklim”. Në këtë fazë të mësimit mësuesi/ja përdor
teknikën “punë me grupe”. Secili grup lexon për disa minuta çështjen e tij dhe më pas diskutojnë:
Mbetjet urbane e  problem mbarëkombëtar në vendin tonë
industriale  hidhen në lumenj ose groposen në vende krejtësisht të papërshtatshme
 janë burimi kryesor i emetimit të gazrave helmues në ajër
 digjen duke helmuar jo vetëm ajrin por edhe tokën dhe ujërat në zonën e djegies
Riciklimi  metoda më efikase për mbrojtjen dhe përmirësimin e mjedisit
 përkufizohet si procesi i përpunimit të mbetjeve me qëllim ripërdorimin e tyre ose
shndërrimin e tyre në energji ose produkte të tjera të përdorshme
 ndihmon në zhvillimin ekonomik të vendit, mbrojtjen e mjedisit, kursimin e burimeve
natyrore, prodhimin e energjisë për ngrohje
 ndikon edhe në zhvillimin e qëndrueshëm
Zhvillimi i  një model i ri i zhvillimit, që përcaktohet nga interesat publike, duke marrë parasysh
qëndrueshëm aspektet ekonomike, shoqërore dhe mjedisore të një bote të globalizuar.

 plotëson nevojat e së tashmes dhe të së ardhmes pa dëmtuar mundësitë dhe
kapacitetet që brezat e ardhshëm të plotësojnë nevojat e tyre.
 është shfrytëzimi racional i burimeve, menaxhim i burimeve të ripërtërishme, përdorimi
i burimeve alternative dhe riciklim i mbetjeve
 ofron vizion për të ardhmen ku ndërthuren nevojat urgjente me ato afatgjate, nevojat
lokale me ato globale
 duhet të përvetësohet nga shoqëria si një parim që udhëheq zgjedhjet e shumta që
bën qytetari çdo ditë si dhe vendimet e rëndësishme ekonomike e politike që prekin
këdo.
 Në terminologjinë e sotme të mbrojtjes së mjedisit përdoret gjerësisht parimi i tre R-ve (Reduktim [pakësim],
riciklim, ripërdorim). Si e kuptoni ju këtë parim?Si mund të kontribuoni ju në zbatimin e tij?
 Cila është rëndësia e marrjes parasysh së pasojave të veprimeve dhe sjelljeve tona në mjedisore për brezat e
ardhshëm dhe për ardhmërinë në përgjithësi?
 Çfarë veprimtarish mjedisore mund të ndërmerrni ju si klasë, shkollë, apo komunitet në 22 prill, në Ditën
Ndërkombëtare të Tokës?
Vlerësimi:
Krijoni një poster me temë “Mos e hidh të ardhmen në plehra. Riciklo.”

Lënda:
Qytetari
Varfëria, shkaqet dhe pasojat e saj Varfëri, absolute, relative, nevoja bazë, të ardhura, skamje,
arsimim, kujdes shëndetësor, ushqim
fushës sipas temës mësimore: “Kam zgjedhur varfërinë për njerëzit tanë të varfër. Por, jam e
Nxënësi/ja: nderuar të marr çmimin Nobel në emër të urisë, zhveshjes, të
 përkufizon termat “varfëri absolute” dhe “varfëri pastrehëve, të verbërve, të sëmurëve, të atyre njerëzve që janë
relative” të padëshiruar, që nuk i do njeri, nuk kujdesen për ta. Njerëzit
 evidenton shkaqet dhe pasojat e varfërisë që ndihen të braktisur nga shoqëria dhe të refuzuar nga të
gjithë.” Pjesë nga fjalimi i Nënë Terezës gjatë ceremonisë së
 analizon rolin e shtetit për uljen e varfërisë marrjes së çmimit Nobel për Paqen.
Nënë Tereza është shembulli unik në botë për ndihmën dhe
përkushtimin ndaj të varfërve. Po ju, a keni dhënë ndonjë
ndihmë për të varfrit apo njerëzit në nevojë? Si?
Histori, ekonomi dhe botime për varfërinë

Në fillim, mësuesi/ja shkruan në tabelë fjalën “varfëri” dhe u kërkon nxënësve të japin një përkufizim për të. Për të
ndihmuar dhënien e përgjigjeve, ai/ajo orienton nxënësit të lexojnë pjesën e situatës së të nxënit.
 Çfarë është varfëria?
 A keni ndihmuar ju ndonjë familje apo njerëz të varfër ose që kanë nevoja bazike, si mungesë ushqimesh,
veshmbathje, etj.?

Për të ndërtuar njohuritë e reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën “klaster”, ku vendos termin ‘varfëria’ në
një rreth të madh dhe e lidh me shkaqet, pasojat dhe format e luftimit të varfërisë.

Më pas, mësuesi/ja shkruan togfjalëshin “shkaqet e varfërisë” dhe e plotëson së bashku me nxënësit.

Vlerësimi:
Kërkoni në internet dhe burime të tjera informacioni të dhëna për nivelin e varfërisë në shtete të ndryshme të botës dhe
ndërtoni një grafikë ku të pasqyroni shkallën e varfërisë sipas kontinenteve.

Lënda:
Qytetari
Burimet natyrore dhe ruajtja e tyre Burime natyrore, të ripërtëritshme, të rinovueshme, ujë, tokë,
pasuri minerare, mbrojtje, shfrytëzim racional
fushës sipas temës mësimore: Liqenet e Lurës, Gryka e Valbonës, Syri i Kaltër, Ujëvara e
Nxënësi/ja: Sotirës, Kanionet e Skraparit, pyjet e Voskopojës, bregdeti i
 përkufizon termin “burim natyror” Jonit etj., janë pjesë e trashëgimisë sonë natyrore.
 evidenton ndarjen dhe llojet e burimeve Pse duhet të kujdesemi për këto pasuri natyrore?
 analizon format e ruajtjes së burimeve Çfarë vlere kanë ato për vendin tonë dhe më gjerë?
natyrore A nuk duhet të mendojmë për brezat e ardhshëm, që t’u lëmë
 vlerëson rëndësinë e ruajtjes së burimeve atyre një mjedis të shëndetshëm?.
për brezat e ardhshëm
Biologji, gjeografi, ekonomi dhe botime për burimet natyrore të vendit tonë

Mësuesi/ja ka vendosur në tabelë foto me pamje vendet turistike dhe burimet natyrore të vendit tonë, si Liqenet e
Lurës, Gryka e Valbonës, Syri i Kaltër, Ujëvara eSotirës, Kanionet e Skraparit, pyjet e Voskopojës, bregdeti i Jonit etj.,
që janë pjesë e trashëgimisë sonë natyrore. Ai/ajo u drejton pyetje nxënësve për të nxitur diskutime dhe përfshirjen e
tyre në orën e mësimit.
 Pse duhet të kujdesemi për këto pasuri natyrore?
 Çfarë vlere kanë ato për vendin tonë dhe më gjerë?
 A nuk duhet të mendojmë për brezat e ardhshëm, që t’u lëmë atyre një mjedis të shëndetshëm?
Përgatitjapër të nxënë
Mësuesi/ja për të ndërtuar njohuritë e reja në këtë orë mësimi përdor teknikën “ditari dypjesësh”, ku ndan tabelën në
dy pjesë dhe shkruan në secilën pjesë “tema” dhe “diskutimi”. Mësuesi/ja orienton nxënësit të lexojnë tekstin dhe e
plotëson tabelën së bashku me ta.
Tema Diskutimi
Ndarja e burimeve  Burime të ripërtëritshme (rinovueshme)
 Burimet e ripërtëritshme ripërtërihen ose zëvendësohen me kalimin e
kohës për të tejkaluar përdorimin ose konsumimimin nëpërmjet
riprodhimit biologjik.
 Janë pjesë e mjedisit natyror të Tokës, si bimësia, habitatet natyrore, etj.
 Janë burime të qëndrueshme.
 Një tjetër lloj i burimeve të ripërtëritshme janë burimet e energjisë së
rinovueshme, si energjia diellore, gjeotermale dhe e erës.
 Burime të parinovueshme.
 Janë kryesisht pasuritë nëntokësore dhe mbitokësore, të cilat nuk mund
të zëvendësohen ose zëvendësimi i të cilave kërkon një periudhë shumë
të gjatë kohore, si qymyri, nafta, etj., kërkojnë mijëra vite për t’u rikrijuar
në nëntokë

Burimet natyrore në Shqipëri  Vendi ynë është i pasur me burime natyrore falë pozicionit gjeografik dhe
kushteve klimatike.
 Shqipëria njihet për burimet e pasura minerare nëntokësore, si hekur, nikel,
bakër, krom, naftë, apo edhe ato mbitokësore, si pyje, burime të shumta
ujore, toka pjellore, etj.
 Përdoren në ekonominë e vendit tonë, si industri, prodhim energjie, bujqësi,
peshkim, etj.
 Kanë rëndësi të pazëvendësueshme për njerëzimin; kanë vlera biologjike,
ekonomike, çlodhëse, ndaj ato duhet të ruhen dhe të shfrytëzohen me
kujdes
Forma të ruajtjes së burimeve  Shfrytëzimi racional, d.m.th., përdorimi me kujdes dhe me kursim i burimeve
natyrore  Mbrojtja e burimeve nga kontaminimi (helmimi)
 Riciklimi/ripërdorimi i burimeve
 Ashpërsimi i masave ndaj shfrytëzimit pa kriter dhe keqbërësve apo
dëmtuesve të burimeve natyrore
 Ruajtja dhe pasurimi i biodiversitetit natyror.
 Sipas statistikave, në 20 vitet e fundit në vendin tonë janë shkatërruar rreth 100 mijë ha pyje. Si ka ndikuar ky
shkatërrim në burimet tona natyrore, në faunën dhe florën e këtyre zonave?
 Si ndihmon riciklimi në mbrojtjen e burimeve natyrore? Merrni si shembull produktet plastike ose të drurit.
 Si e kuptoni thënien “Kush mbjell një pemë, mbjell një shpresë”?
Vlerësimi:
Kërkoni në internet dhe burime të tjera informacioni të dhëna për burimet natyrore në vendin tonë dhe si shfrytëzohen
në degë të ndryshme të ekonomisë, si bujqësi, turizëm, industri etj.

Lënda:
Qytetari
Politikat për zgjidhjen e problemeve globale në Politikë, ligje, shtet, bashki, shoqëri civile, mbrojtje mjedisi,
vendin tonë veprimtari, moratorium, marrëveshje
fushës sipas temës mësimore: Mësuesi/ja vendos foto me pamje nga pyje të rigjeneruara, bota
Nxënësi/ja: shtazore (në Lagunën e Karavastasë), aksione për mbjellje
 liston disa nga politikat shtetërore për trajtimin e pemësh dhe pastrim të bregdetit, etj.
problemeve globale Cilat janë disa nga format që mund të ndihmojmë për të
 përshkruan disa nisma për eliminimin ose rigjeneruar/mbrojtur natyrën?
zbutjen e problemeve globale Çfarë mund të bëjmë ne në komunitetin tonë për ta mbajtur të
 vlerëson kontributin e shoqërisë civile në pastër?
trajtimin e problemeve globale Po shteti çfarë mund të bëjë për natyrën?
Biologji, gjeografi, ekonomi dhe botime për politikat shtetërore për zgjidhjen e problemeve
globale

Mësuesi/ja vendos foto me pamje nga pyje të rigjeneruara, bota shtazore (në Lagunën e Karavastasë), aksione për
mbjellje pemësh dhe pastrim të bregdetit, etj. Ai/ajo u drejton pyetje nxënësve për të nxitur diskutime dhe përfshirjen e
 Cilat janë disa nga format që mund të ndihmojmë për të rigjeneruar/mbrojtur natyrën?
 Çfarë mund të bëjmë ne në komunitetin tonë për ta mbajtur të pastër?
 Po shteti çfarë mund të bëjë për natyrën?

Mësuesi/ja ndan tabelën në tre pjesë dhe shkruan në secilën pjesë “politika shtetërore”, “politika vendore” dhe
“shoqëria civile”. Mësuesi/ja orienton nxënësit të lexojnë tekstin dhe e plotëson tabelën së bashku me ta duke
diskutuar me ta për temën që diskutohet.
Politikat shtetërore
 Moratoriumet për ndalimin e gjuetisë dhe prerjeve të pyjeve me qëllim rigjallërimin e faunës dhe florës;
 Hartimi i strategjive për ripërtëritjen e burimeve natyrore, si pyje, lumenj, liqene, etj.;
 Ashpërsimi i ligjeve me qëllim parandalimin e dëmtimeve dhe ndotjes së mjedisit dhe burimeve natyrore, si
lumenj, liqene, pyje;
 Përdorimi i kontrolluar dhe me kriter i kimikateve bujqësore në tokë me qëllim parandalimin e ndotjes së
ujërave nëntokësore;
 Nxitja e shfrytëzimit racional të burimeve dhe riciklimit e ripërdorimit të materialeve me qëllim kursimin e
burimeve natyrore;
 Përcaktimi i detyrimeve për përdorimin e burimeve të rinovueshme, si instalimi i paneleve diellore, i mullinjve të
erës për përdorimin e energjisë së erës etj.;
 Nxjerrja nga qarkullimi i makinave të vjetra që shkaktojnë ndotje;
 Përcaktimi i rregullave të reja në ndërtim për përdorimin e termoizolimit në ndërtesat e reja me qëllim kursimin
e energjisë për ngrohje/ftohje të banesave, mjediseve të brendshme;

 Hartimi i programeve të punësimit,
 Nxitja e arsimimit profesional,
 Ndërmarrja e investimeve në nivel vendor e kombëtar për rritjen e punësimit
 Nxitja e bizneseve për rritjen e punësimit me anë të stimujve tatimorë
 Hartimi i programeve dhe nismave të planifikimit familjar, ndihma për familjet në nevojë, integrimi dhe përfshirja
e grupet e margjinalizuara, etj.
 Bashkëpunimi me shtete të tjera në nisma për mbrojtjen e mjedisit, luftën kundër veprimtarive të paligjshme,
kontrollin e kufirit etj.
Politikat vendore (bashkitë)
 Organizimi i aktiviteteve për uljen e ndotjes,
 Mbrojtja e lumenjve nga gërryerjet duke ndërtuar diga mbrojtëse dhe mbjellja e pemëve në brigjet e lumenjve;
 Hapja e kanaleve kulluese për parandalimin e përmbytjeve;
 Mbjellja e pemëve, shtimi i sipërfaqeve të gjelbra, pyllëzime;
 Hartimi i programeve për ndarjen e mbetjeve në burim;
 Ndërtimi i landfilleve/impianteve për riciklimin e mbetjeve
 Investime për krijimin e vendeve të punës;
 Programe të veçanta për punësimin dhe integrimin e grupeve të ndryshme në komunitet
Shoqëria civile
 Veprimtari ndërgjegjësuese dhe edukuese për mbrojtjen e mjedisit dhe përdorimin e qëndrueshëm të burimeve
natyrore;
 Fushata për pastrimin e mjedisit, si plazhe, parqet kombëtare, rezervate natyrore, komunitete;
 Evidentimi dhe raportimi i ndotjeve, veçanërisht atyre industriale;
 Rekomandime për politika dhe nisma që duhet të ndërmarrë shteti në fusha të caktuara, si mbrojtjen e
viktimave të trafikut të qenieve njerëzore, ngritja e qendrave për to;
 Organizimi i kurseve profesionale për të rinjtë dhe grupet në nevojë
 Pse detyrat më të mëdha për problemet globale duhet të trajtohen nga shteti?
 Si kontribuon komuniteti në trajtimin e problemeve të ndotjes së mjedisit në qytetin/fshatin tuaj?
 Pse ka rëndësi bashkëpunimi mes tre aktorëve (shtet/bashki/shoqëri civile) në zgjidhjen e problemeve globale
që hasen na komunitet?
 Çfarë do të bënit ju në drejtim të mbrojtjes së mjedisit, nëse do të ishit drejtues i një organizate joqeveritare?
Vlerësimi:
Zgjidhni një nga dy të mëposhtmet:
1. Përshkruani një veprimtari të organizuar kohët e fundit nga shkolla/klasa juaj për mbrojtjen e mjedisit.
2. Krijoni një poster me temë: “Mbrojtja e mjedisit, detyrim ndaj brezave të ardhshëm”.

Marka ime Logo, marka, sllogan, imazh.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas Në këtë kapitull ju do të merrni informacione dhe do të
temës mësimore: fitoni aftësi praktike, të cilat mund t’i përdorni për të
Nxënësi/ja: marrë vendime për punësimin tuaj në të ardhmen.
Këto do t’ju ndihmojnë për njohjen e vetvetes dhe
 të pranojnë dhe të shpjegojnë që vendimet që marrin në
paraqitjen te të tjerët. Për këtë ka rëndësi edhe krijimi i
shkollën nëntëvjeçare, mund të kenë ndikim të një marke personale.
drejtpërdrejtë në të sotmen dhe të ardhmen e tyre;
 të identifikojnë markat personale dhe ato të kompanive
që gëzojnë emër të mirë;
 të krijojnë një logo si pjesë e shprehjes së një marke
personale.

histori, gjeografi, informatike, komunitet, biznes Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera per ekonomine.

Në fillim të këtij kapitulli mësuesja u tregon nxënësve mbi rrugën që ndiqet në fushën e prodhimit të produkteve të reja
dhe mënyrat e shpërndarjes së tyre. Këmbëngulja e mësueses për ndikimin që ka shkolla 9-vjeçare vlen për vendimet
që do të marrin nxënësit për të sotmen dhe fushën e punësimit për të ardhmen. Kjo vlen jo vetëm për punësimin, por
edhe për karrierën, pasi rrugëtimi i tyre do jetë i gjatë dhe me vështirësi.

Çështja Komenti
Ç’është marka,  Marka është premtimi që një kompani apo individ i bën klientëve të saj me foto, fjalë,
logo, sllogan? skica.
 Logo është një skicë grafike që përfaqëson një biznes ose produkt.
 Sllogani është një shprehje e shkurtër që përkufizon një biznes.
Qëllimi është të theksohen vlerat pozitive të biznesit si mjet për arritjen e suksesit në treg.
Emri dhe marka  Krijimi i një emri të mirë të biznesit të përfaqësohet në treg.
personale
 Vazhdimësia për të fuqizuar dhe rinovuar markën e biznesit.
 Kompania që krijon një emër të keq në fillim, e ka të vështirë të besohet nga klientët e
saj.
 A i shprehin gjithnjë markat me vërtetësi markat e saj?
 Pse është e rëndësishme që një kompani të mbajë premtimet?
Vlerësimi:
Krijoni markën, logon dhe sloganin tuaj. Marka juaj duhet të jetë e ndershme, mos e harroni këtë! Fjalët, fotografitë dhe
gjërat e tjera që shfaqen në internet, është shumë e vështirë ose edhe e pamundur të fshihen.
a. Cili është mesazhi pozitiv që doni t’i përcillni një punëdhënësi të ardhshëm: -A jeni i aftë ta bëni punën si duhet?
-A jeni i besueshëm dhe i ndershëm? A jeni i shkathët ose i mençur?
-A keni ndonjë ide, personazh, simbol, të cilin e lidhni me veten tuaj?

Grupimet e profesioneve Grupim profesionesh, mjete transporti.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas Për të bërë zgjedhjet e duhura për të ardhmen tuaj, ju
temës mësimore: duhet të dini edhe llojet e punëve që ekzistojnë në një
Nxënësi/ja: komunitet. Llojet e punëve ndahen në grupime
profesionesh, që janë grupe punësh që kërkojnë aftësi
 të shqyrtojnë grupimet e profesioneve dhe llojet e punës të ngjashme dhe industri që prodhojnë produkte të
që do të eksplorojnë më tej në secilin prej grupimeve; ngjashme.
 të tregojnë rëndësinë e njohjes së llojeve të punëve dhe
të grupimeve të profesioneve;
 të shpjegojnë ndërvarësinë e të gjitha llojeve të punëve
me studimin dhe trajnimin për to.
Teknologji, informatikë, arsimi profesional. Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera nga historia, teknologjia, etj.

Mësuesja pyet nxënësit: me cilat mjete transporti keni udhëtuar? Nxënësit japin përgjigje të ndryshme si taksi, autobus,
tren, avion, traget, karrocë, etj. Në dërrasë mësuesja ka bërë një kllaster dhe shkruan mjetet që përmendin nxënësit.
Grupime profesionesh Profesione te - Taksi

përafërta të një Shërbimi i
transportit - Autobus
fushe - Tren
- Avion
- Anije
Përgatitja për të nxënë (pune ne grupe).
Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën e punës në grupe. Ajo udhëzon
nxënësit të lexojnë për disa minuta tekstin dhe fillon bashkëbisedimin me ta.
Grupi I  Të njohë llojet e punëve në komunitet.

 Të njohë grupime profesionesh, të cilat përfaqësojnë pune që kërkojnë aftësi të
ngjashme.
 Industri që prodhojnë produkte të ngjashme.
 Blegtori dhe bujqësi që prodhojnë produkte të ngjashme.
Grupi II  Të ketë njohuri për të gjitha llojet e punëve që vlerësohen në komunitet.

 Për të planifikuar të ardhmen nxënësit duhet të ndjekin këtë rrugë:
a. Njohja e aftësive të tyre.
b. Lëndët e shkollës t’i zgjedhin që t’i shërbejnë karrierës së tyre.
c. Të vlerësojnë arsimimin për të arritur qëllimet maksimale.

 Keni marrë ndonjëherë vendime të gabuara në të kaluarën? Cilat kanë qenë pasojat?
 Çfarë e bën interesant një profesion?
Vlerësimi:
Zgjidhni një profesion ose punë që ju pëlqen ta bëni në të ardhmen.
1. Përcaktoni njohuritë dhe aftësitë që janë të nevojshme për këtë punë.
2. Përcaktoni lëndën ose grupin e lëndëve që ofron njohuritë e nevojshme për këtë punë dhe tregoni pse këto
lëndë ose grupime lëndësh janë të rëndësishme për punën ose profesionin që zgjodhët.
3. Planifikoni hapat që do të ndërmerrni për të realizuar dëshirat dhe interesat tuaj.

Karrierat me mundësi të mëdha zhvillimi Interesa, karrierë, aftësi, mjedis pune.
Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas 1. Interesat janë veprimtaritë e parapëlqyera ose
temës mësimore: prirjet e një individi.
Nxënësi/ja: 2. Aftësitë lidhen me mundësitë, talentin dhe
 të dallojnë katër faktorët që duhen vlerësuar për të përgatitjen që ka individi për të bërë diçka mirë.
zgjedhur një vend pune; 3. E ardhmja e llojeve të punës lidhet me parashikimin
e mundësisë që ka zhvillimi i një lloj profesioni ose i
 të përshkruajnë industritë, të cilat parashikohen të kenë
një vendi pune në të ardhmen. Ky parashikim bëhet
një zhvillim të madh në të ardhmen;
mbi bazën e njohjes së mënyrës se si ndryshon
 të argumentojnë zgjedhjet e tyre. shoqëria.
4. Mjedisi i punës lidhet me cilësinë e jetës në një
vend pune, që përfshin kushtet fizike dhe faktorët
individualë.
Komunikimi, ekonomi, komunitet Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
të tjera për zhvillimin e karrierës.

Mësuesi/ja përmes pyetjeve u kërkon nxënësve nëse e kanë menduar profesionin për të ardhmen. Nxënësit japin
përgjigje të ndryshme si mjek, inxhinier, ekonomist, muzikant, piktor, etj. Disa pranojnë të ndjekin profesionet e
prindërve si jurist, mësues, biznesmen, ndërsa të tjerë duan të ndjekin shkollat profesionale. Mësuesja orienton
nxënësit për rolin e madh që ka arsimimi i përgjithshëm për profesionin dhe karrierën në të ardhmen.
Për ndërtimin e njohurive të reja në këtë orë mësimi, mësuesi/ja përdor teknikën e punës në grupe. Ajo udhëzon
nxënësit të lexojnë për disa minuta tekstin dhe fillon bashkëbisedimin me ta.
Çështja Komente
Faktorët që  Interesat => prirjet individuale.
përcaktojnë të
ardhmen
 Aftësitë => lidhen me talentin apo njohuritë që ka individi për të bërë diçka.
 E ardhmja e llojeve të punës => mundësia që ka zhvillimi i një profesioni.
 Mjedisi i punës => cilësitë e jetës në një vend
Roli i punës  Puna zë një pjesë të madhe të ditës.
 Puna është sfidë.
 Puna është kënaqësi.
 Individi duhet të jetë i informuar për profesionet që ofrojnë vende të lira pune.
 Zhvillimi i sotëm i teknologjisë kërkon njerëz të kualifikuar.
 Roli i studimeve që bën qeveria për të mundësuar zhvillimin e sektorëve më fitimprurës
në mënyrë që të rrisë punësimin.
 Ku dëshironi të punoni:
- Brenda në zyrë apo në natyrë?
- Në një mjedis të veçantë (fermë, zyrë, kompleks sportiv, fabrikë, aeroport, në shtëpi apo në një tryezë zyre)?
- Me shumë njerëz? Me pak njerëz? Vetëm? Me pjesëtarë të familjes apo miq? Drejtpërdrejt me klientët?
 Për kë dëshironi të punoni?
- Për veten tuaj?
- Për një kompani të madhe?
- Për një biznes të vogël?
Vlerësimi:
Plotësoni përkufizimet e koncepteve të mëposhtme:
a) interesa _____________________________
b) aftësi ______________________________
c) e ardhmja e vendit të punës ____________
ç) mjedisi i punës lidhet me_______________
d) lloje punësh me mundësi të mëdha zhvillimi janë ________________________
Lënda
: Qytetari
Planifikimi i karrierës Profesione, mundësi zhvillimi, lloje punësh, aftësi, CV,
rekomandim, referencë, aftësi teknike
fushës sipas temës mësimore: Mësuesi/ja vendos foto me pamje nga profesione të
Nxënësi/ja: ndryshme, si mjek, gjykatës, mësues, dentist,bankier,
 identifikon aftësitë për punë, të zhvilluara biznesmen, skulptor, hidraulik, ndërtues, etj.
nga përvoja dhe veprimtaritë; Çfarë keni dëshirë të bëheni kur të rriteni?
 planifikon objektivat që duhet të arrijnë për Çfarë profesioni do të merrni?
të fituar një vend pune. Çfarë mendoni për karrierën në të ardhmen?

Ekonomi, arte, biznes tjera dhe botime për karrierën dhe planifikimin e saj

Mësuesi/ja vendos foto me pamje nga profesione të ndryshme, si mjek, gjykatës, mësues, dentist, bankier,
biznesmen, skulptor, hidraulik, ndërtues, etj. Ai/ajo u drejton pyetje nxënësve për të nxitur diskutime dhe përfshirjen e
 Çfarë keni dëshirë të bëheni kur të rriteni?
 Çfarë profesioni do të merrni?
 Çfarë mendoni për karrierën në të ardhmen?
Mësuesi/ja dëgjon përgjigjet e nxënësve, bën plotësimet e nevojshme dhe përgatitet për fazën e ndërtimit të
njohurive të reja për këtë orë mësimi.

Mësuesi/ja parashtron për nxënësit mënyrën se si do të zhvillohet mësimi. Ai/ajo thotë se në këtë mësim do të
shqyrtoni mundësinë e planifikimit të rrugëtimit drejt karrierës suaj të ardhshme dhe të gjetjes së shtegut të duhur për
të mbërritur tek ajo. Planifikimi bëhet në dy faza:
I. Faza e parë përfshin skicimin e rrugës së bërë deri tani. Kjo na ndihmon për të kuptuar jo vetëm arritjet,
por edhe gabimet.
II. Faza e dytë përfshin planifikimin e hapave që do të hidhen në të ardhmen. Ky planifikim përfshin
përcaktimin e pikëmbërritjeve afatshkurtra, afatmesme dhe afatgjata. Kjo ju ndihmon që të rishikoni dhe të
korrigjoni veten kur gaboni, si dhe të siguroheni se po ndiqni rrugën e duhur.
Mësimi zhvillohet në formën e një veprimtarie. Në fillim, mësuesi/ja shkruan në tabelë “Njohja me hapat e karrierës”
dhe e ndan klasën në grupe me 3-4 vetë.
Faza e parë: Njohja me hapat e karrierës
a. Çdo grup pajiset me një afishe që përmban një hartë karriere, në të cilën paraqitet rrugëtimi i një nxënësi që
nga etapat e shkollës fillore, deri në punësimin e tij në një nga sektorët me mundësi të mëdha zhvillimi.
b. Lexohet me zë të lartë etapat që nga shkolla fillore, të cilat janë të renditura në pjesën e poshtme të hartës.
c. Më pas, lexohen etapat e shkollës nëntëvjeçare dhe nxënësit përpiqen të zbulojnë shprehitë e mira të punës
ose aftësitë që krijohen në këtë fazë.
d. Ndiqni të njëjtën mënyrë planifikimi edhe për etapat e shkollës së mesme dhe të lartë.
Faza e dytë: Plani im i karrierës
Në këtë fazë, mësuesi/ja së bashku me nxënësit shpalosin planin e karrierës të secilit grup, sipas hapave të
mëposhtëm:
 Në etapën e shkollës fillore, përdorni afishen e planifikimit të karrierës për të gjetur shembuj ngjarjesh, grupesh
ku keni marrë pjesë ose veprimtarish të tjera.
 Në etapën e shkollës nëntëvjeçare, mendoni hapat që ju tashmë i keni realizuar ose që mund t’i realizoni dhe
që do t’ju ndihmojnë të bëheni punonjës të mirë në të ardhmen.
 Në kutinë ku shkruhet “qëllim afatshkurtër”, renditni të gjitha ato gjëra që mund të bëni në dy javët e ardhshme,
të cilat ju ndihmojnë të përgatiteni për një karrierë ose të mësoni më shumë rreth saj.
 Në kutitë e bardha në hartë, në etapën e shkollës së mesme dhe pas shkollës së mesme,renditni hapat që ju
nevojiten për të arritur karrierën që dëshironi.
 Për pjesët punë, trajnim ose arsim pas shkollës së mesme dhe pikëmbërritje në një karrierë me mundësi të
mëdha zhvillimi, zgjidhni një karrierë dhe planifikoni etapat drejt kësaj pikëmbërritjeje.
Me qëllim përforcimin e njohurive të reja nga nxënësit mësuesi/ja dhe nxënësit diskutojnë së bashku për
përfundimet që kanë nxjerrë nga ndjekja e hapave të mësipërm.
Vlerësimi:
Nxënësit vlerësohen për kontributin dhe aktivizimin e tyre në ndërtimin e njohurive të reja, në përgjigjet e dhëna dhe
në pjesëmarrjen në diskutime e debate.
Bëni një ese të shkurtër (me rreth 10 fjali) ku të përshkruani profesionin që doni të keni në të ardhmen dhe planet
që keni për ta marrë atë.
Lënda:
Qytetari
Në kërkim të një vendi pune Vend pune, gazeta, lajmërim, mundësi zhvillimi, lloje
punësh, aftësi, CV, rekomandim, referencë, aftësi teknike
sipas temës mësimore: Mësuesi/ja vendos një gazetë ku ka njoftime pune dhe
Nxënësi/ja: i kërkon një nxënësi të lexojë njoftimin.
 kërkon për një vend pune; Nga ajo që dëgjuat, çfarë duhet për ta fituar këtë vend
 përdor të dhënat bazë për të kërkuar një vend pune?
pune, për të plotësuar një formular aplikimi, një Pse arsimi përkatës renditet ndër kriteret e para për të
CV, rekomandime dhe për përgatitjen e fituar këtë vend pune?
intervistës; Si do të aplikonit ju për këtë vend pune?
 diskuton për rëndësinë e regjistrimit të
informacioneve të rëndësishme për jetën e tyre.
ndërkurrikulare: Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime
Ekonomi, arte, biznes. të tjera dhe botime për vende pune, gazeta, njoftime për
vende pune.

Mësuesi/ja vendos një gazetë/revistë ku ka njoftime pune dhe i kërkon një nxënësi të lexojë njoftimin.
 Nga ajo që dëgjuat, çfarë duhet për ta fituar këtë vend pune?
 Pse arsimi përkatës renditet ndër kriteret e para për të fituar këtë vend pune?
 Si do të aplikonit ju për këtë vend pune?
Mësuesi/ja dëgjon përgjigjet e nxënësve, bën plotësimet e nevojshme dhe përgatitet për fazën e ndërtimit të
njohurive të reja për këtë orë mësimi.

Mësuesi/ja parashtron për nxënësit mënyrën se si do të zhvillohet mësimi. Ai/ajo orienton nxënësit për hapat që do
të ndiqen në këtë orë mësimi duke evidentuar fushat kryesore, për të cilat nxënësit duhet të sigurohen që të kenë
informacionin e nevojshëm për vete dhe për të përgatitur informacionin që, përgjithësisht, kërkohet nga punëdhënësi.
Edhe kjo orë mësimi do të zhvillohet në formë veprimtarie praktike ku nxënësit do të:
a. Kërkojnë për vende të lira pune
b. Përgatiten për të plotësuar aplikimin për punë
c. Përgatisin CV-në (jetëshkrimin) për vendin e punës
d. Sigurojnë një letër rekomandimi të firmosur nga një person
e. Përgatiten për një intervistë pune
Më pas, mësuesi/ja plotëson së bashku me nxënësit pjesën “Të kuptojmë konceptet dhe idetë kryesore të mësimit”
dhe përgatisin përgjigjet për pyetjet e nëntemës “Të zhvillojmë aftësitë e të menduarit”.
− Pse është i rëndësishëm planifikimi i karrierës?
− Pse ne duhet të regjistrojmë informacionet që dëshmojnë arritjet tona më të rëndësishme në jetë?
Pas përgjigjeve, mësuesi/ja dhe nxënësit plotësojnë tabelën që jepet në nëntemën “Të zhvillojmë shprehitë e
qytetarisë”.
Me qëllim përforcimin e njohurive të reja nga nxënësit mësuesi/ja dhe nxënësit diskutojnë së bashku për
përfundimet që kanë nxjerrë nga ndjekja e hapave të mësipërm. Nëse lejon koha, mësuesi/ja mund t’u kërkojë
nxënësve të hartojnë së bashku një aplikim për punë, p.sh., punonjës në bankë, dhe bëhet një lojë rolesh ku një grup
prej 3 nxënësish janë intervistues dhe një nxënës është aplikanti për punë.
Vlerësimi:
Nxënësit vlerësohen për kontributin dhe aktivizimin e tyre në ndërtimin e njohurive të reja, në përgjigjet e dhëna dhe
në pjesëmarrjen në diskutime e debate.

Si të mbash (apo të humbasësh) vendin e punës Vend pune, gazeta, lajmërim, mundësi zhvillimi, lloje
punësh, aftësi, CV, rekomandim, referencë, aftësi teknike
sipas temës mësimore: Ju nisët rrugëtimin drejt karrierës suaj. Ju përzgjodhët
Nxënësi/ja: markën tuaj dhe filluat të eksploroni mundësitë e
 identifikon aftësitë e veçanta që lidhen me një ndryshme për një karrierë të suksesshme. Në këtë
 profesion të caktuar; përpjekje ju mësuat për rëndësinë që ka informacioni i
duhur dhe i plotë për një vend pune, si dhe për mënyrat
 identifikon aftësitë e përgjithshme që janë të
dhe të dhënat që duhet të zgjidhni për ta fituar këtë vend
 nevojshme për shumicën e vendeve të punës; pune.
 bën dallimin ndërmjet aftësive teknike dhe atyre të
përgjithshme; Çfarë duhet të bëni që të mbani vendin e punës, të mos e
 evidenton aftësitë e veçanta dhe të përgjithshme humbisni atë?
që zotërojnë, si dhe ato që duhet t’i mësojnë; Pse ka rëndësi që të vazhdoni të mësoni për të bërë
 tregon ndikimin që kanë zakonet e përditshme në përpara në karrierë?
suksesin në punë.
Ekonomi, arte, biznes Teksti, materiale të ndryshme nga interneti apo burime të
tjera dhe botime për punën, karrierën

Mësuesi/ja u thotë nxënësve: “Ju nisët rrugëtimin drejt karrierës suaj. Ju përzgjodhët markën tuaj dhe filluat të
eksploroni mundësitë e ndryshme për një karrierë të suksesshme. Në këtë përpjekje ju mësuat për rëndësinë që ka
informacioni i duhur dhe i plotë për një vend pune, si dhe për mënyrat dhe të dhënat që duhet të zgjidhni për ta fituar
këtë vend pune.
− Çfarë duhet të bëni që të mbani vendin e punës, të mos e humbisni atë?
− Pse ka rëndësi që të vazhdoni të mësoni për të bërë përpara në karrierë?

Mësuesi/ja parashtron për nxënësit mënyrën se si do të zhvillohet mësimi. Ai/ajo orienton nxënësit për hapat që do të
ndiqen në këtë orë mësimi duke evidentuar aftësitë e përgjithshme dhe ato teknike.
1. Aftësitë e përgjithshme janë cilësi dhe aftësi individuale, të cilat nuk kanë lidhje të drejtpërdrejtë me vendin e
veçantë të punës, por që janë të nevojshme në shumicën e vendeve të punës.
2. Aftësitë teknike janë aftësitë profesionale dhe njohuritë që kanë të bëjnë me fushë të caktuar të vendit të
punës. P.sh., për të punuar në bankë, duhet të kesh studiuar në fusha si ekonomi, administrim biznesi, financë,
bankë, etj.
Pas përgjigjeve, mësuesi/ja dhe nxënësit plotësojnë fjalitë me koncepte që jepen në nëntemën “Të mësojmë idetë dhe
konceptet kryesore të mësimit”.
Më pas, mësuesi/ja dhe nxënësit lexojnë nëntemën “Të zhvillojmë aftësitë e të menduarit” dhe diskutojnë për situatat
që jepen në këtë nëntemë.
Me qëllim përforcimin e njohurive të reja nga nxënësit mësuesi/ja përdor pyetjet që jepen në nëntemën “Të zhvillojmë
shprehitë e qytetarisë”. Për të nxitur diskutime në klasë mësuesi/ja bën disa pyetje përgjigja e të cilave do të ndihmojë
në përvetësim më të mirë të njohurive të reja.
- A është e drejtë që punonjës të aftë nga ana profesionale të pushohen nga puna, për shkak të aftësive të
përgjithshme vetjake, për shembull, për mënyrën se si shprehen në vendin e punës. Pse?
- Pse për disa njerëz aftësitë profesionale nuk janë të mjaftueshme për të mbajtur vendin e punës, por duhen
edhe aftësitë e përgjithshme?
Vlerësimi:

TEST PËRFUNDIMTAR
QYTETARI 8
1. Plotëso.
a. __________________________ është grupi i parë shoqëror.
b. Veçoritë e ndryshme si __________________________________________________________ përbëjnë
diversitetin shoqëror.
c. Disa tipare të identitetit shqiptar janë
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________.
d. Disa monumente të kulturës shqiptare që mbrohen nga UNESCO janë
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
e. Festa kombëtare e popullit tonë është
_________________________________________________________.
f. Disa veçori të qytetarit evropian janë
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
g. Rruga për në Evropë kalon në disa sfida si
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
h. Qëllimi i BE-së është
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
i. Ndikimi pozitiv i bashkëpunimit të Shqipërisë me BE-në shtrihet në disa fusha, si
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
2. Vendos “S” për “saktë” ose “G” për “gabuar” në pohimet e mëposhtme.
a. Anëtarët e familjes duhet të bashkëpunojnë me njëri tjetrin. ______
b. Vullnetarizmi është një mjet që siguron një komunitet të pastër. ______
c. Mjedisi i pastër reflekton qytetari. ______
d. Fëmijët duhet të kenë profesionin e prindit. ______
e. Në Evropë të shkojmë si qytetarë shqiptarë me mendësi evropiane. ______
f. Orientimi drejt arsimit profesional nuk siguron punësim. ______
g. Djegia e mjeteve nuk rrezikon shëndetin. ______

h. Ndotja e mjedisit është problem global. ______
3. Qarko përgjigjen e saktë.
a. Për të përballuar situata të vështira duhet:

A. Vullnet
B. Përkushtim
C. Tolerancë
D. Të gjitha sa më sipër
b. Identiteti ynë kombëtar përbëhet nga:

A. Gjuha
B. Kultura
C. Traditat
c. Anëtarësimi i Shqipërisë në BE sjell:

A. Përfitime
B. Përgjegjësi
C. Seriozitet
d. Vendi ynë u bë anëtar me të drejta të plotë në Këshillin e Evropës në vitin:

A. 1995
B. 1999
C. 2005
D. 2008
e. Selia e Parlamentit Evropian ndodhet në:

A. Paris
B. Bruksel
C. Strasburg
D. Asnjë prej tyre
f. BE lehtësoi lëvizjen e njerëzve për:

A. Punësim
B. Turizëm
C. Arsim

4. Përshkruaj:
A. Disa nga detyrat e mia në familje
B. Disa vlera që sjellin ndryshime pozitive në shoqëri
C. Mozaiku i nënkulturave të kulturës shqiptare
D. Fushat kryesore që mundëson Marrëveshja Stabilizim-Asocim të Shqipërisë me Evropën
E. Format kryesore të ndotjes së mjedisit të shkaktuar nga njeriu
F. Masat për mbrojtjen e mjedisit

PLANI MËSIMOR
Lënda: Qytetari
Klasa 7
35 jave X 1 orë/javë = 35 orë
Shkalla: III
REZULTATET E TË NXËNIT SIPAS KOMPETENCAVE KYÇ
Orët mësimore të zhvilluara gjatë kësaj periudhe tremujore do të kontribuojnë në ndërtimin dhe zhvillimin e këtyre kompetencave kyç:
Kompetenca e komunikimit dhe të shprehurit (Nxënësi komunikon në mënyrë efektive)

 Shpreh mendimin e vet për një temë të caktuar me gojë ose me shkrim, si dhe në forma të tjera të komunikimit.
 Dëgjon me vëmendje prezantimin dhe komentet e bëra nga të tjerët rreth një teme, duke bërë pyetje, komente, sqarime dhe propozime.
 Shpjegon qartë dhe saktë, me gojë ose me shkrim, kuptimin e termave (fjalëve, koncepteve) të reja, duke përdorur gjuhën dhe fjalorin e
përshtatshëm.
 Veçon informacionin kryesor nga një libër, gazetë, revistë, internet, radio, TV etj.., e komenton dhe e shfrytëzon atë si referencë gjatë hartimit të
një punimi ose detyrë me shkrim.
Kompetenca e të menduarit (Nxënësi mendon në mënyrë kritike dhe krijuese)
 Parashtron argumente pro ose kundër për një temë/problem të caktuar gjatë një debati ose publikimi në medie.
 Zgjidh një problem (shoqëror, shkencor...etj.) dhe arsyeton përzgjedhjen e procedurave përkatëse.
 Përzgjedh dhe demonstron strategji të ndryshme për zgjidhjen e një problemi (shkencor, shoqëror).
 Shpjegon mënyrën e zhvillimit të një procesi natyror ose shoqëror, duke e ilustruar atë me shembuj konkretë.
 Krahason ngjashmëritë dhe dallimet e fazave më të rëndësishme nëpër të cilat është zhvilluar një proces/dukuri shoqërore, natyrore.
 Përdor krahasimin dhe kontrastin për të gjetur dallimet dhe ngjashmëritë kryesore midis dy e më shumë dukurive natyrore dhe shoqërore.
Kompetenca e të nxënit (Nxënësi mëson për të nxënë)

 Përzgjedh të dhëna nga burime të ndryshme (libra, revista, udhëzues, fjalorë, enciklopedi ose internet), të cilat i shfrytëzon për realizimin e
temës/detyrës së dhënë dhe i klasifikon ato burime sipas rëndësisë që kanë për temën.
 Shfrytëzon të dhënat për të demonstruar të kuptuarit e koncepteve numerike, grafike, simboleve, formulave në shkenca shoqërore, duke i
sqaruar nëpërmjet formave të ndryshme të të shprehurit.
 Zbaton në mënyrë të pavarur udhëzimet e dhëna nga një burim (tekst shkollor, libër, internet, medie)për të nxënë një temë, veprim, aktivitet ose
detyrë që i kërkohet.
 Ndërlidh temën e re ose një çështje të dhënë me njohuritë dhe përvojat paraprake, duke i paraqitur në forma të ndryshme të të shprehurit
(kolona, tabela, grafike)sipas një radhitjeje logjike.
 Parashtron pyetje (pse, çfarë, si, kur?) dhe organizon mendimet e veta në formë të shkruar për temën/ problemin e dhënë dhe vlerëson
përparimin e vet deri në zgjidhjen e duhur.
 Menaxhon emocionet, ndjenjat, kohën, shfrytëzimin e materialeve dhe mjeteve gjatë kryerjes së një detyre/aktiviteti(në klasë/shkollë apo në
terren).
Kompetenca për jetën, sipërmarrjen dhe mjedisin (Nxënësi kontribuon në mënyrë produktive)
 Zhvillon një projekt individual ose në grup për kryerjen e një aktiviteti mjedisor apo shoqëror me rëndësi për shkollën ose për komunitetin.
 Diskuton në grup për rëndësinë që ka mbrojtja e mjedisit, pasojat që sjell dëmtimi i tij për jetën e njeriut dhe propozon masat që duhen
ndërmarrë për evitimin e tyre.
 Bashkëvepron në mënyrë aktive me moshatarët dhe të tjerët (pavarësisht statusit të tyre social, etnik etj..)për realizimin e një aktiviteti të
përbashkët (projekti/aktiviteti në bazë klase/shkolle apo jashtë saj).
Kompetenca personale (Nxënësi bën jetë të shëndetshme)

 Vlerëson shkaqet e një situate të mundshme konflikti midis moshatarëve ose anëtarëve të grupit dhe propozon alternativa për parandalimin
dhe zgjidhjen, duke ndarë përvojat dhe mendimet në grup.
Kompetenca qytetare (Nxënësi përkushtohet ndaj të mirës së përbashkët)
 Tregon vetëbesim të lartë në marrjen e vendimeve për veprimet që ndërmerr pa dëmtuar interesat e të tjerëve, të cilat kontribuojnë në rritjen
e cilësisë së aktivitetit të grupit shoqëror/komunitetit.
 Merr pjesë në aktivitetet që promovojnë tolerancë dhe diversitetkulturor, etnik, fetar, gjinor etj.., në shkollë apo në komunitet, ku përfshihen
moshatarë tëtëgjitha përkatësive të përmendura, që jetojnë në bashkësinë e gjerë.
Kompetenca digjitale (Nxënësi përdor teknologjinë për të nxitur inovacionin)
 Përdor mediet digjitale dhe mjediset informative për të komunikuar dhe bashkëpunuar, duke përfshirë komunikimet në distancë për zhvillimin e
njohurive.
 Analizon, vlerëson, menaxhon informacionin e marrë elektronikisht (p.sh., hedhin disa informacione të marra nga interneti, duke i përmbledhur
në një tabelë ose grafik).
NDARJA SIPAS SEMESTRAVE
TematikaNdër
varësia midis
njerëzve, Temat Burimet dhe
Nr. Situata e parashikuar e të nxënit Metodologjia Vlerësimi
vendeve, mësimore materialet didaktike
rajoneve dhe
mjediseve
Semestri i parë Shtator – Dhjetor (14 orë)
1 Kreu I - Unë Kush jam unë? Mësuesi/ja kujdestar/e hyri në klasë dhe PNP: Vlerësim Teksti mësimor,
dhe të tjerët pasi na uron ditën e mbarë, prezanton Bashkëbisedim – Teksti mësimor,
(7+1) nxënësen e re të klasës sonë. Ai/ajo i kërkon Tabelë konceptesh diagnostikues, materiale të
nxënëses së re të prezantohet tek shokët – Punë praktike
dhe shoqet e klasës. Nxënësja e re thotë: Vlerësim i ndryshme nga
“Unë quhem Elda. Kam lindur në qytetin e interneti për njerëz të
Gramshit. Jam 14 vjeç. Më pëlqen shumë vazhdueshëm gjatë racave dhe
letërsia. Jam e lumtur që ndodhem këtu, prejardhjeve të
pasi mua më pëlqen shumë shoqëria e re.” orës, Vlerësim ndryshme,
Po ju si prezantoheni në një ambient të ri?
individual, vlerësim enciklopedi
2 Unë dhe familja “Në familjen time të gjithë bëjnë punë,” i PNP: Teksti mësimor,
tregonte Vjosa shoqes së saj. “Babi dhe Bashkëbisedim – në grupe, vlerësim Teksti mësimor,
mami kujdesen për mua dhe vëllain e vogël Tabelë konceptesh materiale të
duke punuar e duke na krijuar kushte që ne – Punë me tekstin formues,
të rritemi të shëndetshëm dhe të mësojmë ndryshme nga
sa më shumë. Unë fshij pluhurat, rregulloj vetëvlerësim me interneti për familjen,
dhomën time, derdh plehrat në vendin e enciklopedi
duhur, marr vëllain nga kopshti dhe punë të detyra individuale,
tjera të vogla.”
Po ju çfarë punësh bëni në shtëpi. A bëhen vlerësim me projekt,
dallime mes punëve të djemve dhe vajzave
në shtëpi? vlerësimi me testim,
3 Bashkëveprimi “Dje kam bërë një veprim të gabuar,” po i Marrëdhënie vlerësim me anë të Teksti mësimor,
në komunitet thoshte Drini shokut të tij. “Ngaqë isha vonë pyetje-përgjigje, - Teksti mësimor,
për në shkollë, qesen me mbeturina e lashë shpjegim - Punë portofolit. materiale të
te cepi i pallatit, por duke u larguar një zë që me grupe ndryshme nga
m’u duk sikur vinte nga mbrapa më bëri të interneti për lidhjen
turpërohem. Ishte një burrë i moshuar që në komunitet,
jeton në katin e dytë. ‘Plehrat çoji në vendin Vlerësim enciklopedi
e caktuar,’ më tha ai. ‘Siç mbajmë pastër diagnostikues,
shtëpinë, ashtu duhet të kujdesemi edhe për
ambientin e përbashkët ku jetojmë.’ E ndjeva Vlerësim i
që isha skuqur, u ktheva, mora qesen me
mbeturina te cepi ku e kisha lënë dhe e vazhdueshëm gjate
hodha te kazani i plehrave.” orës, Vlerësim
Ç’mësime nxirrni ju nga veprimi i Drinit?
4 Lidhja me të Të gjithë ishim të shqetësuar për ndeshjen PNP: Rrjeti i individual, vlerësim Teksti mësimor,
tjerët që kishim me klasën tjetër. Dy nga sulmuesit diskutimit – Klaster Teksti mësimor,
në grupe, vlerësim
tanë më të mirë, Dori dhe Genti, kishin disa – Punë me tekstin materiale të
ditë që nuk flisnin me njëri-tjetrin. ‘Do formues, ndryshme nga
humbasim,’ tha Esteri. ‘Futbolli është lojë që interneti për lidhjen
luhet në bashkëpunim me të tjerët.’ Loja filloi vetëvlerësim me në komunitet,
dhe u pa se të dy sulmuesit nuk i pasonin detyra individuale, enciklopedi
njëri tjetrit. Por pikërisht në fund, kur Genti
ishte në pozicion shumë të mirë për të vlerësim me projekt,
shënuar gol, i vjen një top nga Dori dhe
Genti shënon një gol të bukur. Të gjithë u vlerësimi me testim,
gëzuan për fitoren dhe përqafimin e vlerësim me anë të
shokëve.
Ju ka ndodhur edhe juve raste të tilla Si keni portofolit.
vepruar?
Vlerësim
5 Unë dhe Mësuesi/ja tregon foto të ndryshme të një PNP: Stuhi Teksti mësimor,
ndryshimi shtëpie të vjetër dhe një të rindërtuar. Ai/ajo mendimesh – Di- diagnostikues, botimi e materiale të
shtron pyetje për të evidentuar ndryshimin dua të di-mësova – ndryshme nga
Vlerësim i interneti për
mes dy shtëpive. Diagrami i Venit ndryshimin që pëson
Nxënësit japin përgjigje. vazhdueshëm gjate njeriu, enciklopedi
6 Ndryshimi përtej Mësuesi/ja u tregon nxënësve historinë e një PNP: Teksti mësimor,
vetvetes prindi të shqetësuar për shkak të rënies nga Bashkëbisedim – orës, Vlerësim botimi e materiale të
mësimet të fëmijës së tij. Ai/ajo tregon për Tabelë konceptesh ndryshme nga
masat që morën prindërit, duke i ndaluar – Minuta e Debatit individual, vlerësim interneti për
ndryshimin që pëson
përdorimin e internetit, celularit dhe në grupe, vlerësim njeriu, enciklopedi
televizorit për dy muaj deri në përmirësimin
e notave nga fëmija. Si mendoni ju: A kanë formues,
vepruar mirë prindërit në këtë rast? Po ju si
do të vepronit? vetëvlerësim me
7 Si të përgatitemi Mësuesi/ja vendos foto të një shkolle PNP: detyra individuale, Teksti mësimor, foto
për të ardhmen profesionale si dhe të disa profesioneve të Bashkëbisedim – me pamje nga
tjera, si doktor, inxhinier ndërtimi, marangoz, Pema e Mendjes – vlerësim me projekt, veprimtari të
ndryshme biznesi,
hidraulik, parukier, elektricist, mekanik Minuta e Debatit vlerësimi me testim, shkolla, spitale, etj.
makinash, etj. dhe u kërkon nxënësve të botimi e materiale të
tregojnë se çfarë kanë dëshirë të bëhen në vlerësim me anë të ndryshme nga
të ardhmen dhe si i ndihmon arsimi në këtë interneti, enciklopedi
rrugëtim. portofolit.
8 Veprimtari Lexohet Neni 31 i Konventës për të Drejtat e PNP: Stuhi Vlerësim Teksti mësimor,
praktike: Argëtim Fëmijëve) mendimesh – botimi i Konventës së
i shëndetshëm Punë në grupe – diagnostikues, të Drejtave të
Fëmijëve
Neni 31 Minuta e Debatit Vlerësim i
1. Shtetet Palë i njohin fëmijës të drejtën të
pushojë dhe argëtohet, të praktikojë lojëra vazhdueshëm gjate
dhe veprimtari çlodhëse, në përshtatje me
moshën, si dhe të marrë pjesë lirisht në orës, Vlerësim
jetën kulturore dhe artistike. individual, vlerësim
(Konventa për të Drejtat e Fëmijëve,
Miratuar nga Asambleja e Përgjithshme e në grupe, vlerësim
Organizatës së Kombeve të Bashkuara më
20 nëntor 1989) formues,
9 Kreu II - Ne Identiteti ynë Mësuesi/ja vendos flamurin tonë kombëtar PNP: vetëvlerësim me Teksti mësimor,
dhe Evropa kombëtar dhe u kërkon nxënësve të këndojnë himnin Bashkëbisedim – harta e Shqipërisë,
(5+1) kombëtar. Klaster – Minuta e detyra individuale, botimi e materiale të
“Rreth flamurit të përbashkuar / Me një debatit ndryshme nga
qëllim dhe një dëshirë / Të gjithë atje duke u vlerësim me projekt, interneti, enciklopedi,
botime për identitetin
betuar / vlerësimi me testim, shqiptare
Të lidhim besën për shpëtim...”
10 Kultura shqiptare Mësuesi/ja vendos në dërrasë një poster me PNP: Stuhi vlerësim me anë të Teksti mësimor, harta
foto të veshjeve popullore dhe fillon me mendimesh – e Shqipërisë, botimi
portofolit. e materiale të
nxënësit një bashkëbisedim mbi llojet e Tabelë konceptesh
ndryshme nga
larmishme të veshjeve tona popullore, – Punë me grupe Vlerësim interneti, enciklopedi,
qëndismat, ngjyrat që janë përdorur dhe bën botime për kulturën
disa pyetje: diagnostikues, shqiptare
- Pse kemi disa veshje popullore Vlerësim i
në vendin tonë? Çfarë tregon
kjo? vazhdueshëm gjate
- A keni parë apo veshur ju të tilla
veshje dhe, nëse po, në ç’raste? orës, Vlerësim
- Pse në disa zona të vendit, individual, vlerësim
nusja vishet edhe me kostum
popullor pasi ka hequr fustanin e në grupe, vlerësim
bardhë?
formues,
11 Qytetari evropian Mësuesi/ja vendos hartën e Evropës në PNP: Stuhi Teksti mësimor, harta
tabelë dhe u kërkon nxënësve të tregojnë mendimesh – Di- vetëvlerësim me e Evropës, botimi e
disa shtete në hartë. Ata tregojnë Franca, dua të di-mësova – materiale të
detyra individuale, ndryshme nga
Italia, Greqia, Spanja, Shqipëria, etj. “Si Marrëdhëniet interneti, enciklopedi,
quhen popujt e këtyre vendeve?” pyet pyetje-përgjigje vlerësim me projekt, botime për BE
mësuesi/ja. Ata përgjigjen: “Francezë,
italianë, grekë, spanjollë, etj.” Veç këtyre vlerësimi me testim,
emrave, ata kanë edhe një emërtim të
përbashkët. Ata quhen evropianë, pra vlerësim me anë të
banorët e saj quhen qytetarë evropianë.” portofolit.
12 Në Evropë si Thoni disa nga emrat e shqiptarëve të PNP: Stuhi Teksti mësimor,
qytetarë talentuar që janë të njohur në mbarë mendimesh – Di- botimi e materiale të
shqiptarë me Evropën. “Ka shumë, mësuese,” thotë Ana. dua të di-mësova – ndryshme nga
mendësi “Disa janë Ismail Kadare, InvaMula, Marrëdhënie interneti, enciklopedi,
evropiane botime për Evropën
ErmonelaJaho, Kledi Kadiu, shumë pyetje-përgjigje e bashkuar, për
futbollistë, peshëngritës, apo sportistë që kontributin shqiptar
marrin pjesë në gara të tjera.” në Evropë
Përse duhet të jemi krenarë për arritjet e
tyre? Çfarë do të thotë që ata janë ndjerë
krenarë që janë shqiptarë me kontribut të
madh në Evropë?
13 Shqiptarët, pjesë Mësuesi/ja tregon foto nga shkolla, parqe, PNP: Stuhi Teksti mësimor,
e Evropës së spitale, rrugë, etj., të rindërtuara me fonde të mendimesh – botimi e materiale të
bashkuar BE-së ose institucioneve të tjera të Evropës Punë me grupe – ndryshme nga
interneti, enciklopedi,
së bashkuar. Marrëdhënie botime për Evropën
pyetje-përgjigje e bashkuar
14 Përforcim Bëhet një përsëritje e të dy kapitujve Testojmë njohuritë e Teksti mësimor
njohurish. Test i dhe/ose test marra në semestrin
semestrit të parë e parë
Semestri i dytë Janar- Mars (11 orë)
Tematika
Ndërvarësia
midis
Temat Burimet dhe
Nr. njerëzve, Situata e parashikuar e të nxënit Metodologjia Vlerësimi
mësimore materialet didaktike
vendeve,
rajoneve dhe
mjediseve
1 Kreu III - Këshilli i Evropës Mësuesi/ja tregon foto të institucioneve të PNP: Vlerësim Teksti mësimor, botimi
Shqipëria dhe Këshillit të Evropës dhe diskuton me Bashkëbisedim – e materiale të
diagnostikues,
Evropa nxënësit për to Klaster – Diagrami ndryshme nga
(4+1+1) Vlerësim i interneti, enciklopedi,
i Venit botime për KiE
2 Bashkimi Mësuesi/ja dhe nxënësit dëgjojnë të luhet PNP: Parashikim vazhdueshëm gjate Teksti mësimor, botimi
Evropian himni i BE-së në klasë, ku është vendosur me terma e materiale të
orës, Vlerësim
edhe një flamur i BE-së paraprakë – Pema ndryshme nga
individual, vlerësim interneti, enciklopedi,
e mendjes – Punë botime për BE
me tekstin në grupe, vlerësim
3 Bashkëpunimi Mësuesi/ja tregon flamurin e Bashkimit Punë në grupe formues, Teksti mësimor, botimi
me Evropën Evropian dhe në sfond dëgjohet himni i vetëvlerësim me për MSA, materiale të
Evropës së Bashkuar (Ode Gëzimi). Në ndryshme nga
detyra individuale, interneti, enciklopedi,
video-projektor jepen pamje të disa botime për BE
vlerësim me projekt,
institucioneve të BE-së. Mësuesi/ja u
drejtohet nxënësve: “Sipas jush, cilat janë vlerësimi me testim,
anët pozitive të një Evrope të bashkuar?” vlerësim me anë të
4 Ndikimi evropian “Motra e Blendit studion për arkitekturë në PNP: Diskutim – portofolit. Teksti mësimor, botime
Gjermani. Babi im ka makinë të prodhimit Klaster – Punë me Vlerësim të ndryshme punën e
gjerman, Benz. Edhe makina larëse Ariston grupe institucioneve
diagnostikues, evropiane në vendin
që blemë para tre muajsh ime është e tonë, materiale të
Vlerësim i
prodhimit italian. Shtëpia ime në plazh ndryshme nga
është bërë me dru të stazhionuar në vazhdueshëm gjate interneti, enciklopedi,
Kroaci. Vjet pushimet e verës i kaluam në orës, Vlerësim
Ishullin e Kretës në Greqi. Lulet që vijnë individual, vlerësim
nga Holanda janë nga më të bukurat në
botë. Gjyshi im e pëlqen shumë verën
franceze.” Këto dhe shumë shembuj të formues,
tjerë që japin nxënësit nxjerrin ndikimin që vetëvlerësim me
ka Evropa në jetën tonë të përditshme. detyra individuale,
5 Veprimtari Mësuesi/ja dhe nxënësit organizojnë “Dita PNP: vlerësim me projekt, Botime të ndryshme
praktike: Dita e e Evropës” Bashkëbisedim – për Evropën dhe
Evropës vlerësimi me testim,
Klaster – Punë me institucionet e saj; foto
grupe dhe Minuta vlerësim me anë të dhe pamje filmike të
e Debatit portofolit. institucioneve
evropiane
6 Përforcim Bëhet një përsëritje e të gjithë kreut PNP: Diskutim – Vlerësim Teksti mësimor
njohurish të Insert – Minuta e diagnostikues,
Kreut “Shqipëria debatit dhe rrjeti i
dhe Evropa” Vlerësim
diskutimit
diagnostikues,
7 Kreu IV - Ne Problemet Mësuesi/ja lexon një thënie të Nënë PNP: Teksti mësimor, botime
dhe problemet globale Terezës: “Të varfrit na japin më shumë seç Bashkëbisedim – Vlerësim i të ndryshme për
globale (6+1) u japim ne atyre. Ata janë njerëz kaq të Di-dua të di- vazhdueshëm gjate problemet globale,
foto, pamje të marra
fortë, duke jetuar ditë për ditë pa ushqim. mësova – Punë në orës, Vlerësim nga burime të
Dhe ata kurrë nuk mallkojnë, as nuk grupe ndryshme, interneti
individual, vlerësim
ankohen. Ne nuk duhet t'u japim atyre
simpatinë, por duhet të mësojmë nga ata.” në grupe, vlerësim
Veç varfërisë, për zbutjen e së cilës Nënë formues,
Tereza punoi gjithë jetën e saj, çfarë vetëvlerësim me
problemesh të tjera ka toka?
detyra individuale,
8 Mjedisi, mbetjet Nxënësit janë porositur orën e kaluar për të PNP: Stuhi vlerësim me projekt, Teksti mësimor. botime
dhe riciklimi në sjellë materiale nga interneti në lidhje me mendimesh– të ndryshme për
Shqipëri vlerësimi me testim, mbetjet, foto, pamje të
ndotjen e mjedisit nga mbetjet në vendin Klaster – Punë në
vlerësim me anë të marra nga burime të
tonë. P.sh., naftë e derdhur në det, lumenj grupe ndryshme, interneti
të bllokuar me mbeturina urbane, rrugë e portofolit.
sheshe të papastra, automjete që nxjerrin Vlerësim
tym janë disa nga shqetësimet mjedisore
diagnostikues,
të mëdha për vendin tonë. Mësuesi/ja
evidenton rolin negativ të njerëzve ndaj Vlerësim i
natyrës. Ai/ajo pyet: “Sa të gatshëm vazhdueshëm gjate
(vullnetarë) jeni ju për të marrë pjesë në orës, Vlerësim
pastrimin e mjedisit? Pse nuk duhet të jemi
individual, vlerësim
indiferent ndaj ndotjes”
9 Zhvillimi i Mësuesi/ja tregon pamje ose foto ku PNP: Diskutim – Teksti mësimor,
qëndrueshëm evidentohen probleme të ndryshme Klaster – Minuta e formues, materiale për zhvillimin
globale, si varfëria, prerja e pyjeve, djegia Debatit dhe punë vetëvlerësim me e qëndrueshëm;
botime të ndryshme
e mbetjeve, ujëra të ndotur, luftëra, etj. në grupe
detyra individuale, për rëndësinë e
planifikimit dhe
zhvillimit të
vlerësimi me testim, qëndrueshëm
10 Varfëria, shkaqet Mësuesi/ja lexon një pjesë të shkurtër të PNP: Stuhi vlerësim me anë të Teksti mësimor, botime
dhe pasojat e saj fjalimit të Nënë Terezës gjatë ceremonisë mendimesh – portofolit. të ndryshme për
së marrjes së Çmimit Nobel për Paqen: Ditari dy-pjesësh – varfërinë, dhe pasojat
Vlerësim e saj, materiale të
“Kam zgjedhur varfërinë për njerëzit tanë Marrëdhënie ndryshme nga
të varfër. Por jam e nderuar të marr çmimin pyetje-përgjigje diagnostikues,
interneti, enciklopedi,
Nobel në emër të urisë, zhveshjes, të Vlerësim i
pastrehëve, të verbërve, të sëmurëve, të vazhdueshëm gjate
atyre njerëzve që janë të padëshiruar, që
orës, Vlerësim
nuk i do njeri, nuk kujdesen për ta. Njerëzit
që ndihen të braktisur nga shoqëria dhe të individual, vlerësim
refuzuar nga të gjithë.” në grupe, vlerësim
Nënë Tereza është shembulli unik në botë formues,
për ndihmën dhe përkushtimin ndaj të
vetëvlerësim me
varfërve. Po ju keni dhënë ndonjë ndihmë
për të varfrit apo njerëzit në nevojë? Si? detyra individuale,
11 Test/ Përforcim Bëhet një përsëritje e të gjithë kreut Diskutim Teksti mësimor
njohurish dhe/ose test Marrëdhënie vlerësimi me testim,
pyetje-përgjigje vlerësim me anë të
portofolit.
Shënim: Në fund të semestrit të dytë planifikohet një orë test, ku, për efekt të planifikimit, dy mësimet e fundit të Kreut 4 (Burimet natyrore dhe ruajtja e tyre” dhe “Politikat për
zgjidhjen e problemeve globale në vendin tonë” nuk përfshihen. Këto mësime do të përfshihen në testin përfundimtar.
Semestri i tretë prill – qershor (10 orë)
Tematika
Ndërvarësia
midis
Burimet dhe
Nr. njerëzve, Temat mësimore Situata e parashikuar e të nxënit Metodologjia Vlerësimi
materialet didaktike
vendeve,
rajoneve dhe
mjediseve
1 Burimet natyrore Mësuesi/ja tregon në video projektor pamje PNP: Klaster – Vlerësim Teksti mësimor;
dhe ruajtja e tyre të disa peizazheve natyrore të vendit tonë, Lexim i drejtuar – materiale të ndryshme
diagnostikues,
si liqenet e Lurës, Gryka e Valbonës, Syri i Minuta e debatit dhe botime, revista,
Vlerësim i
Kaltër, Ujëvara e Sotirës, Kanionet e për burimet natyrore,
Skraparit, pyjet e Voskopojës, bregdeti i vazhdueshëm interneti
Jonit, etj. Ai/ajo shtron pyetjen: “Pse duhet gjate orës,
të kujdesemi për këto pasuri natyrore? Vlerësim individual,
Çfarë vlere kanë ato për vendin tonë dhe
vlerësim në grupe,
më gjerë? A nuk duhet të mendojmë për
brezat e ardhshëm që t’u lëmë atyre një vlerësim formues,
mjedis të shëndetshëm?” vetëvlerësim me
2 Politikat për Mësuesi/ja tregon pamje të pyjeve të PNP: Diskutim – detyra individuale, Teksti mësimor;
zgjidhjen e rigjeneruara, zonave të mbrojtura, brigjeve Ditari dy-pjesësh – vlerësim me materiale të ndryshme
problemeve ujore të mbrojtura, lumenj të rrjedhshëm, etj. Marrëdhënie dhe botime, revista,
globale në vendin projekt, vlerësimi
tonë Ai/ajo evidenton se këto janë mundësuar në pyetje-përgjigje për politikat shtetërore
sajë të politikave të shtetit për mbrojtjen e me testim, vlerësim për zgjidhjen e
tyre. Më pas shtron pyetjen: A keni marrë me anë të problemeve globale në
pjesë në ndonjë nga veprimtaritë të tilla në portofolit. vendin tonë
mbrojtje të mjedisit?
Vlerësim individual,
3 Kreu V – E Marka ime Veprimtari praktike vlerësim në grupe, Teksti, materiale të
ardhmja është ndryshme nga interneti
e imja (6+2) vlerësim formues,
apo burime të tjera dhe
vetëvlerësim me botime për markat,
detyra individuale, logot,
4 Grupimet e Veprimtari praktike vlerësim me Teksti, materiale të
profesioneve ndryshme nga interneti
projekt, vlerësim
apo burime të tjera dhe
me anë të botime për profesionet,
portofolit. shkollat profesionale
5 Karrierat me Veprimtari praktike Vlerësim individual, Teksti, materiale të
mundësi të vlerësim në grupe, ndryshme nga interneti
mëdha zhvillimi apo burime të tjera dhe
vlerësim formues,
botime për karrierën
vetëvlerësim me
6 Planifikimi i Mësuesi/ja vendos foto me pamje nga Veprimtari praktike Teksti, materiale të
karrierës detyra individuale,
profesione të ndryshme, si mjek, gjykatës, ndryshme nga interneti
mësues, dentist, bankier, biznesmen, vlerësim me apo burime të tjera dhe
skulptor, hidraulik, ndërtues, etj. projekt, vlerësim botime për karrierën
Çfarë keni dëshirë të bëheni kur të rriteni? me anë të dhe planifikimin e saj
Çfarë profesioni do të merrni?Çfarë
portofolit.
mendoni për karrierën në të ardhmen?
Vlerësim individual,
7 Në kërkim të një Mësuesi/ja vendos një gazetë ku ka njoftime Veprimtari praktike Teksti, materiale të
vendi pune pune dhe i kërkon një nxënësi të lexojë vlerësim në grupe, ndryshme nga interneti
njoftimin. vlerësim formues, apo burime të tjera dhe
Nga ajo që dëgjuat, çfarë duhet për ta fituar vetëvlerësim me botime për vende
këtë vend pune?Pse arsimi përkatës pune, gazeta, njoftime
detyra individuale,
renditet ndër kriteret e para për të fituar këtë për vende pune
vend pune?Si do të aplikonit ju për këtë vlerësim me
vend pune? projekt, vlerësim
8 Si të mbash (apo Ju nisët rrugëtimin drejt karrierës suaj. Ju Veprimtari praktike me anë të Teksti, materiale të
të përzgjodhët markën tuaj dhe filluat të portofolit. ndryshme nga interneti
humbasësh) eksploroni mundësitë e ndryshme për një apo burime të tjera dhe
vendin e punës Vlerësim individual,
karrierë të suksesshme. Në këtë përpjekje botime për punën,
ju mësuat për rëndësinë që ka informacioni i vlerësim në grupe, karrierën
duhur dhe i plotë për një vend pune, si dhe vlerësim formues
për mënyrat dhe të dhënat që duhet të
zgjidhni për ta fituar këtë vend pune.
Çfarë duhet të bëni që të mbani vendin e
punës, të mos e humbisni atë? Pse ka
rëndësi që të vazhdoni të mësoni për të
bërë përpara në karrierë?
9 Përforcim Bëhet një përsëritje e të gjithë kreut Diskutim
njohurish Marrëdhënie
pyetje-përgjigje
10 Test Bëhet test për të gjithë lëndën. Teksti mësimor
përfundimtar

Ditari - Qytetari 8

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ditari - Qytetari 8

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla:III Klasa: 8

Tema mësimore: Fjalët kyçe:

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Parapërgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Ç’kuptojmë me ndërvarësi? Bashkëveprim në klasë, komunitet, mes njerëzve të

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Rezultatet e të nxënit të kompetencave të Situata e të nxënit:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë (Shpjegim, bashkëbisedim).

Mësuesja pyet nxënësit:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Faza 1: Lexim i orientuar

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

 përshkruaj elemente të identitetit kombëtar;

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Parapërgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Rezultatet e të nxënit të kompetencave të fushës sipas Situata e të nxënit:

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë (ditar dypjesësh).

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla: III Klasa: 8

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Fusha: Shoqëria dhe mjedisi Lënda: Qytetari Shkalla: III Klasa: 8

Lidhja me fushat e tjera ose me temat ndërkurrikulare: Burimet:

Parapërgatitja për të nxënë

Përgatitja për të nxënë

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja:

Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: Mësuesja: