UJI MINDA SAINS TAHUN 5

UJI MINDA
SAINS TAHUN 5

Nasaruddin bin Shaarani

Guru Sumber Sains
PPD Kuala Selangor

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

1
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

3.0 PROSES HIDUP HAIWAN

1. Ciri-ciri khas haiwan melindungi diri daripada musuh dan contoh:

a) Berduri tajam – landak
b) Bercengkerang – kura-kura
c) Bersisik keras – buaya
d) BertTanduk – kerbau
e) Berbisa - ular

2. Tingkah laku khas haiwan melindungi diri daripada musuh dan contoh::
a) Menggulungkan diri – gonggok
b) Menyamar – belalang
c) Memutuskan anggota badan – cicak
d) Memasukkan anggota badan – siput babi
e) Hidup dalam kumpulan - gajah

3. Ciri-ciri khas haiwan melindungi diri daripada cuaca melampau dan contoh::
a) Berbulu tebal – beruang kutub
b) Mempunyai lapisan minyak tebal – penguin
c) Berbonggol - unta

4. Tingkah laku khas haiwan melindungi diri daripada cuaca melampau dan contoh::
a) Berendam dalam lumpur – kerbau
b) Bermigrasi – burung
c) Berhibernasi – musang artik

5. Cara haiwan memastikan kemandirian spesiesnya:

a) Bertelur
b) Beranak

6. Cara haiwan yang bertelur memastikan kemandirian spesiesnya dan contoh:

a) Menyembunyikan telur – penyu
b) Bertelur banyak – ikan
c) Telur diselaputi lendir – katak
d) Mengeramkan telur – ayam
e) Menjaga telur - ular

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

2
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

7. Cara haiwan yang beranak memastikan kemandirian spesiesnya dan contoh:

a) Menyusukan anak – lembu
b) Membawa anak dalam kantung – kanggaru
c) Bergerak dalam kumpulan – gajah
d) Membawa anak dalam mulut – tilapia
e) Memberi anak makan – burung
f) Menyerang musuh - ayam

4. PROSES HIDUP TUMBUHAN

8. Ciri-ciri khas tumbuhan melindungi diri daripada musuh dan contoh:
a) Berduri – semalu
b) Berbulu halus – lalang
c) Bergetah – pokok keladi
d) Beracun – buah pong-pong
e) Mengeluarkan bau busuk - Refflesia

9. Cara tumbuhan menyesuaikan diri daripada perubahan iklim dan musim dan contoh:
a) Akar panjang – kaktus
b) Batang menyimpan air – pokok pisang, kaktus
c) Menggulungkan daun – pokok kunyit, pokok tomato
d) Daun berpecah-pecah – pokok kelapa
e) Daun bentuk jarum – pokok ru, kaktus
f) Menggugurkan daun – pokok getah

10. Cara pencaran biji benih atau buah dan contohnya:

a) Melalui angin – angsana
b) Melalui air – teratai
c) Melalui manusia / haiwan – rambutan, Durian
d) Mekanisma letupan – buah getah, keembung

5. TENAGA
11. Bentuk-bentuk tenaga:
a) Tenaga kimia e) Tenaga keupayaan
b) Tenaga kinetik f) Tenaga haba
c) Tenaga elektrik g) Tenaga cahaya
d) Tenaga bunyi h) Tenaga suria i) Tenaga nuklear

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

3
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

12. Tuliskan perubahan bentuk-bentuk tenaga bagi peralatan berikut:

Bil Peralatan Perubahan bentuk Tenaga
i) Dapur gas Tenaga Kimia  Tenaga Cahaya + Tenaga Haba
ii) Telefon bimbit Tenaga Kimia Tenaga Elektrik  Tenaga Cahaya + Tenaga Bunyi
iii) TV Tenaga Elektrik  Tenaga cahaya + Tenaga Bunyi + Tenaga haba
iv) Radio Tenaga Elektrik  Tenaga Bunyi
v) Mesin basuh Tenaga Elektrik  Tenaga Kinetik + Tenaga Bunyi

13.
Arang batu
Petroleum
Tidak boleh diperbaharui Gas asli
Bahan nuclear
Bateri
SUMBER TENAGA Matahari
Biojisim
Angin
Boleh diperbaharui
Air
Ombak
Makanan

6. CAHAYA
14. Sifat-sifat cahaya:
a) Cahaya bergerak lurus
b) Cahaya boleh dipantulkan
c) Cahaya boleh dibiaskan

15. Kegunaan pantulan cahaya dalam kehidupan seharian:

a) Cermin doktor gigi
b) Cermin sisi kereta
c) Cermin muka
d) Periskop

16. Fenomena yang berlaku akibat pembiasan cahaya:

a) Kolam mandi kelihatan cetek
b) Pen dalam gelas berisi air kelihatan bengkok
c) Huruf bersiaz kecil kelihatan besar

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

4
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

17. Faktor yang mempengaruhi saiz bayang-bayang:

a) Jarak antara objek dengan sumber cahaya
b) Jarak antara objek dengan skrin

18. Faktor yang mempengaruhi bentuk bayang-bayang:

a) Kedudukan sumber cahaya
b) Orientasi objek

7. ELEKTRIK

19. Sumber tenaga elektrik:

a) Generator e) Jana kuasa hidroelektrik
b) Akulumator f) Sel suria
c) Dinamo g) Bateri
d) Sel kering

20. Lukis simbol bagi komponen litar elektrik:

a) b)

Sel kering
Suis terbuka
c) d)

Mentol Suis tertutup

21. Perbezaan antara litar sesiri dengan litar selari

Litar Sesiri Perkara Litar Selari
Satu Bilangan laluan tenaga Lebih daripada satu
elektrik
Kurang cerah Kecerahan nyalaan mentol Lebih cerah
Mentol lain tidak menyala Jika satu mentol rosak Mentol lain boleh menyala

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

5
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

22. Kecuaian-kecuaian dalam mengendalikan peralatan elektrik:

a) Memegang suis dengan tangan basah.
b) Membiarkan peralatan elektrik terpasang lama.
c) Menggunakan wayar elektrik yang rosak

23. Langkah-langkah keselamatan semasa mengendalikan peralatan elektrik:

a) Elakkan memperbaiki peralatan elektrik dalam keadaan suis terpasang.
b) Buka suis dengan tangan kering.
c) Pasang palam plastik khas untuk memasang plag 2 pin.
d) Peralatan elektrik dipantau semasa menggunakannya.
e) Elakkan memasang terlampau banyak plag pada sesuatu soket.

8. HABA
24. Sesuatu bahan yang menerima haba menyebabkannya:
a) menjadi panas
b) mengembang
c) suhu tinggi

25. Sesuatu bahan yang kehilangan haba menyebabkannya:

a) menjadi sejuk
b) mengecut
c) suhu rendah

26. Contoh aplikasi prinsip pengembangan dan pengecutan bahan dalam kehidupan
seharian:
a) Terdapat ruang di antara penyambungan landasan kereta api.
b) Kabel elektrik dipasang kendur
c) Penggunaan termometer.

9. JIRIM
27. Keadaan jirim:
a) Pepejal
b) Cecair
c) Gas

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

6
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

28. Perubahan keadaan jirim:

a) Pepejal  Cecair
b) Cecair  Gas
c) Gas  Cecair
d) Cecair  Pepejal

29. Proses perubahan keadaan jirim:

Perubahan keadaan jirim Nama Proses
a) Pepejal  Cecair Peleburan
b) Cecair  Gas Penyejatan
c) Cecair  Gas Pendidihan
d) Cecair  Pepejal Pembekuan
e) Gas  Cecair Kondensasi

30. Perbezaan antara penyejatan dan pendidihan:

Penyejatan berlaku pada sebarang suhu. Pendidihan berlaku pada 100oC

31. Persamaan antara penyejatan dan pendidihan:

Kedua-duanya berubah dari keadaan cecair kepada gas

32. Tandakan √ jika ya dan tandakan X jika tidak.

SIFAT JIRIM
Memenuhi Mempunyai Mempunyau
Keadaan Jirim Bentuk Tetap
Ruang Jisim Isi pasu
Pepejal √ √ √ √
Cecair X √ √ √
Gas X √ √ √

33. Sumber air semula jadi:

a) Sungai
b) Mata air
c) Telaga

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

7
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

34. Kepentingan kitar air semula jadi:

a) Membekalkan sumber air yang berterusan
b) Memastikan kuantiti air di Bumi berkekalan sepanjang masa
c) Menyejukan suhu Bumi
d) Sebagai air minuman
e) Mencuci pakaian
f) Mengaliri tanaman

10. ASID DAN ALKALI

35. Sifat kimia bahan:

a) Asid
b) Alkali
c) Neutral

36. Ciri-ciri bahan asid:

a) Menukarkan warna kertas litmus biru kepada merah
b) Rasanya masam

37. Ciri-ciri bahan alkali:

a) Menukarkan warna kertas litmus merah kepada biru
b) Rasanya pahit
c) Berasa licin apabila disentuh

38. Ciri-ciri bahan neutral:

a) Tidak menukarkan warna kertas litmus merah atau litmus biru
b) Rasanya tawar, masin, manis

39. Contoh bahan makanan atau bahan kegunaan harian yang bersifat asid:
a) Nanas
b) Limau
c) Cuka
d) Air kelapa

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

8
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

40. Contoh bahan makanan atau bahan kegunaan harian yang bersifat alkali:
a) Terung
b) Ubat gigi
c) Kubis
d) Pencuci pinggan

41. Contoh bahan makanan atau bahan kegunaan harian yang bersifat neutral:
a) Susu segar
b) Majerin
c) Air garam
d) Air gula

11. BUMI, BULAN DAN MATAHARI

1. Nyatakan dua pergerakan yang dilakukan oleh Bumi.
a) Berputar pada paksinya
b) Beredar mengelilingi Matahari

2. Lengkapkan jadual di bawah.

Putaran Bumi pada paksinya Peredaran Bumi mengelilingi

Matahari
Dari arah Barat ke Timur Barat ke Timur
Mengikut arah Lawan jam Lawan jam
Tempoh satu 24 jam 365 ¼ hari
putaran lengkap

3. Nyatakan kesan putaran Bumi pada paksinya.

a) Kejadian siang dan malam
b) Kedudukan Matahari kelihatan berubah-ubah
c) Perubahan kedudukan bayang-bayang
d) Perubahan panjang bayang-bayang

2. Lengkapkan jadual di bawah.

Putaran Bulan pada Peredaran Bulan
paksinya mengelilingi Matahari
Dari arah Barat ke Timur Barat ke Timur
Mengikut arah Lawan jam Lawan jam
Tempoh satu putaran lengkap 27 1/3 hari 27 1/3 hari

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

9
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

3. Namakan fasa-fasa Bulan di bawah.

7
8 6
Cahaya Matahari

1 5

2 4
3

No. Nama Fasa Bulan

1 Anak bulan
2 Bulan sabit baharu
3 Bulan separa baharu
4 Bulan hampir purnama baharu
5 Bulan purnama
6 Bulan hampir purnama lama
7 Bulan separa lama
8 Bulan sabit lama

12. TEKNOLOGI
1. Faktor yang mempengaruhi kekuatan sesuatu binaan:
a) Jenis bahan
b) Bentuk struktur

2. Faktor yang mempengaruhi kestabilan sesuatu struktur:

a) Luas tapak struktur
b) Ketinggian struktur

3. Kepentingan binaan yang kuat dan stabil.

a) Tahan lama
b) Mengurangkan kos penyelenggaraan
c) Selamat digunakan
d) Supaya kelihatan cantik dan indah

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

10
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

ISTILAH
Istilah Maksud
Berhibernasi Tidur yang panjang: haiwan kurang atif dan kurang rasa lapar
Migrasi Pergerakan pelbagai spesies haiwan yang dilakukan secara bermusim
Kemandirian Keupayaan haiwan mengekalkan spesiesnya
spesies
Jerunum Sarang buaya yang diperbuat daripada lumpur dan tumbuhan kering
Rantai Hubungan makanan antara hidupan
makanan
Pengeluar Hidupan yang membuat makanannya sendiri melalui proses fotosintesis
Pengguna Haiwan yang makan tumbuhan atau haiwan lain
Siratan Gabungan beberapa rantai makanan dalam satu habitat
makanan
Pencaran Cara untuk membawa biji benih jauh daripada induknya
Tenaga Kebolehan membuat kerja
Biojisim Bahan organik daripada tumbuhan dan haiwan yang membekalkan tenaga
apabila dibakar
Tenaga suria Tenaga daripada Matahari
Tenaga Tenaga yang dijana daripada bahan nuklear
nuklear
Tenaga kimia Tenaga yang tersimpan dalam makanan, bahan api fosil, biojisim dan bateri
Tenaga kinetik Tenaga yang dipunyai oleh objek yang bergerak
Tenaga Tenaga yang dipunyai oleh objek disebabkan kedudukan tinggi, direngang
keupayaan
atau dimampatkan.
Tenaga bunyi Tenaga yang terhasil oleh objek yang bergetar
Tenaga yang Tenaga yang boleh dijana daripada sumber yang sentiasa ada, secara
boleh
berterusan.
diperbaharui
Tenaga yang Tenaga yang tidak boleh dijana kerana sumbernya tidak boleh diperolehi
tidak boleh
secara berterusan.
diperbaharui
Orientasi Keadaan sesuatu objek yang diletakkan dalam ruang.
Pantulan Cahaya melantun balik apabila mengena satu permukaan seperti cermin.
cahaya
Sinar tuju Cahaya yang menuju ke cermin.
Sinar pantulan Cahaya yang memantul dari cermin.
Biasan cahaya Fenomena yang berlaku apabila cahaya bergerak dari satu medium ke satu
medium yang lain.
Medium Bahan yang membenarkan cahaya menerusinya.

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

11
 UJI MINDA SAINS TAHUN 5

Kecekapan Menggunakan tenaga elektrik yang kurang untuk menyempurnakan kerja

tenaga elektrik
yang setimpal di rumah atau di tempat kerja.
Suhu Ukuran darjah kepanasan sesuatu bahan.
Merkuri / Satu logam dalam bentuk cecair pada suhu bilik.
Raksa
Jirim Objek yang mempunyai jisim, memenuhi ruang dan boleh dilihat, disentuh
atau dirasa.
Kitaran air Proses pergerakan air dari pergerakan Bumi ke udara dan akhirnya turun ke
semula jadi
permukaan Bumi semula.
Fasa-fasa Bentuk-bentuk Bulan yang kelihatan pada setiap malam.
Bulan
Takwim Masihi Takwim yang berdasarkan kedudukan Bumi semasa beredar mengelilingi
Matahari.
Takwim Takwim yang berdasarkan fasa-fasa Bulan.
Qamari / Hijrah
Takwim Gabungan takwim Qamari dan takwim Masihi.
Lunisolar

© 2017, Nasaruddin Shaarani, Guru Sumber Sains, PPD Kuala Selangor

12