HANYA UNTUK

PASUKAN SISWA APM

CAWANGAN PASUKAN SOKONGAN

BAHAGIAN PENGURUSAN ANGKATAN
IBU PEJABAT PERTAHANAN AWAM MALAYSIA
MEKANISMA PENGURUSAN BENCANA

Peringkat Daerah : Peringkat Negeri : PERINGKAT PUSAT :

• Komander=Ketua Polis • Komander=Ketua Polis • Komander=Pengarah

Daerah [KPD] Negeri [KPN] Keselamatan Dalam
• Timbalan Komander • T.Komander=Pengarah Negeri dan
=Peg. Bomba Daerah Bomba Negeri [PBPN] Ketenteraman Awam
[PBPD] PDRM
• T.Komander=Timb.
Pengarah Operasi JBPM
 KANDUNGAN

Senarai JK Pengurusan
Pengenalan Pengurusan Bencana Refleksi
& Bantuan Bencana
• Takrif MKN 20 • JK Bantuan & • Contoh Bencana • Soalan &
• Sejarah Penubuhan bencana Pusat, • Tahap Bencana maklumbalas
• Tujuan Penubuhan • JK Bantuan & • Mekanisme
• Agensi terlibat bencanaNegeri Pengurusan Bencana
• Agensi Terlibat • JK Bantuan &
(Mengikut bidang) bencanaDaerah
• Tugas APM
(Lampiran MKN
No.20)
• Arahan dan Kawalan
 OBJEKTIF

Faham tujuan Tahu tugasan

MKN 20 APM
ditubuhkan. mengikut zon
 TAKRIF ARAHAN NO. 20
Dasar dan Mekanisme Pengurusan Bencana Negara

* Menggariskan tindakan yang perludilakukan oleh agensi di

Malaysia apabila terjadi bencana.

Sesuatu kejadian yang berlaku secara

• Mengejut,
• bersifat kompleks,
• mengakibatkan kehilangan nyawa,
kemusnahan hartabenda atau alam sekitar,
• menjejaskan aktiviti masyarakat.
BENCANA DI MALAYSIA
 BENCANA DI MALAYSIA
Highland Towers Letupan kilang bunga api dan
• Lokasi: Hulu Kelang, mercun Bright sparkles Sdn.
• Tarikh: 11 Disember 1993, Terjejas: Bhd.
48 orang terkorban • Lokasi: Sungai Buluh,
• Tarikh:17 Mei 1991
• Terjejas:22 orang terkorban & 103
orang cedera.

Ribut Tropika "Greg"

• Lokasi: Pantai Barat Sabah
• Tarikh:26 Disember 1996
• Terjejas: 230 orang terkorban dan
memusnahkan lebih daripada 4,925
buah rumah
 SEJARAH PENUBUHAN

18 Mei 1994 Tujuan

• Sebagai panduan • Menyelaras tugas

pengurusan mencari &
bencana di darat di menyelamat
tempat kejadian-
Majlis keselamatan
Negara, JPM
MKN 20
 TUJUAN
Dasar Pengurusan Dan Bantuan
Bencana di Darat mengikut
Tahap bencana

Mewujudkan satu mekanisme pengurusan

Menentukan peranan serta tanggungjawab agensi-agensi yang

terlibat semasa bertindak menangani sesuatu bencana yang
berlaku.
AGENSI TERLIBAT
Responder (Responders)
• BOMBA,APM,ATM

Pemulihan (Relief)
• JKM,KKM,APM,BSM

Majlis Keselamatan Negara (MKN)

• Urusetia JK Pengurusan bencana & bantuan
• Pastikan JK laksana tugas dengan baik
• Mengendali post mortem
• Menugaskan SMART
• Menyediakan peruntukan menghadapi bencana
 TUGAS AGENSI
Komander Operasi

• Memaklumkan pada agensi berlakunya bencana

• Koordinasi gerakan bencana
• Menubuhkan PKTK
• Mengawal kawasan bencana
• Mencari dan menyelamat.
• Menjalankan siasatan.
• Melindungi harta benda
• Membantu melindungi nyawa/harta benda.
• Mengumpul dan melindungai maklumat.
• memberikan perkhidmatan pengangkutan udara
 TUGAS AGENSI

Perkhidmatan Penyelamat

•Agensi: BOMBA, APM, SMART dan

agensi yang ditubuhkan untuk
sesuatu bencana.
•Mencari dan menyelamat.
•Mencegah insiden menjadi besar
 TUGAS AGENSI

Perkhidmatan Perubatan Kecemasan

• Agensi : KKM,APM,BSM
• Memberikan perkhidmatan rawatan kecemasan.
• Merawat kecemasan utk mangsa terperangkap.
• Memberikan perkhidmatan ambulan , pra-
hospital dan
pengangkutan
 TUGAS AGENSI

Perkhidmatan Pangkalan Perubatan

• Agensi: KKM,APM
• Memberi rawatan kecemasan.
• Memberikan perkhidmatan forensik.
• Pembekalan ubat-ubatan.
• Kawalan penyakit.
• Khidmat psikologi ( Post trauma )
 TUGAS AGENSI
Tugas-tugas Agensi Lain berdasarkan kepakaran

• Agensi: ATM, JKR dan lain-lain agneis yang diarahkan mengikut kepakaran.
• Mengumpul maklumat dan kaji bahaya
• Berkerjasama dgn polis membuat sempadan / zon
• Memastikan keselamatan semua petugas
• Mengambil kira kesan insiden.
• Berkerjasama dgn pegawai perubatan.
• Membantu pihak polis mencari mangsa.
• Menjalankan siasatan dan menyediakan laporan dan
bukti.
• Sentiasa bersedia dikawasan insiden.
• Membantu khidmat anggota
• Membantu menyediakan kenderaan , darat, Udara dan laut.
• Membantu keperluan peralatan jentera.
• Menyediakan khidmat kepakaran.
 TUGAS AGENSI

Tugas-tugas Agensi Lain berdasarkan kepakaran

• Membantu kerja binaan.

• Menyediakan khidmat penyelam.
• Melaksanakan kerja-kerja mencari dan menyelamat.
• Menyediakan ambulance untuk pertolongan cemas.
• Menyediakan pegawai perantaran.
• Memberikan khidmat bantuan segera .
 TUGAS APM
(LAMPIRAN MKN NO.20)
ARAHAN & KAWALAN (COMMAND & CONTROL)

Komander

PDRM

Timbalan Komander

BOMBA

Agensi sokongan

APM ATM KKM JKM BSM

 PECAH & PERINTAH
2 peringkat perintah dan kawal diwujudkan
• Pos Kawalan Tempat Kejadian ( PKTK )
• Pusat Kawalan Operasi Bencana ( PKOB )

PKTK
• Dibuka oleh Ketua Polis
Daerah.
• Agensi lain menjalankan Pos
Kawalan dan peranan tugas.
PKOB
• Dibuka mengikut peringkat –
Pejabat daerah, Bilik Gerakan
BKN, PDRM Mempunyai alat
komunikasi yang lengkap
untuk hubungi PKTK
PENGURUSAN PUSAT PEMINDAHAN

PENGURUSAN BENCANA
 CONTOH KEJADIAN
BENCANA

• 1.Bencana Alam – Banjir, Ribut

• 2.Bencana Industri – Letupan, Kebakaran, Pencemaran Dan Kebocoran
Bahan - bahan Ber-bahaya ( Haszardous Material ).
• 3.Kemalangan.
• 4.Keruntuhan Bangunan Tinggi.
• 5.Pelanggaran Dan Kegelinciran Keretapi Dan Komuter.
• 6.Kebakaran.
• 7.Kepecahan Empangan Hidro Atau Takungan Air.
• 8.Pelepasan Gas Beracun.
• 9.Jerebu.
• 10.Kemalangan Nuklear & Radiologi.
 BENCANA TAHAP I

Mengakibatkan
Setempat yang terkawal. Tidak kompleks kehilangan nyawa atau
hartabenda yang kecil.

Pihak berkuasa daerah

mampu untuk
Tidak menjejaskan
mengawalnya melalui
aktiviti penduduk
agensi di peringkat
daerah.
 BENCANA TAHAP 2

Berkemungkinan
Lebih serius meliputi
Berpotensi untuk mengakibatkan
kawasan yang luas atau
merebak. kehilangan nyawa dan
melebihi 2 daerah
hartabenda yang banyak

Berupaya dikendalikan
oleh pihak berkuasa di
Menjejaskan aktiviti
peringkat negeri tanpa
harian penduduk.
atau dengan bantuan
dari luar yang terhad.
 BENCANA TAHAP 3

Kejadian berpunca
daripada bencana tahap Lebih kompleks atau;
2,

Berupaya dikendalikan
Meliputi kawasan yang oleh pihak berkuasa di
lebih luas atau melebihi peringkat pusat tanpa
2 negeri. atau dengan bantuan
dari negara luar.
 PENGURUSAN BENCANA MENGIKUT ZON

Agensi dan Badan Sukarela yang terlibat

dibahagi kepada tiga kategori :-
• 1. Agensi Penyelamat Utama –PDRM, JBPM, APM, ATM,
SMART, PPK dan mana-mana pasukan khas yang ditubuhkan
@ mempunyai kepakaran khas.
• 2. Agensi Penyelamat Sokongan – Pertahanan Awam dan
mana-mana pasukan khas yang ditubuhkan @ membantu
pasukan Penyelamat Utama.
• 3. Agensi Bantuan dan Pemulihan – Jab. Pertahanan Awam,
Jab. Kebajikan Masyarakat, JKR, RELA, PBSM, TNB, STMB,
dan lain-lain Agensi atau Badan Sukarela.
FASA PERGERAKAN APM
 ZON
ZON MERAH
• Meliputi suatu kawasan mengelilingi tempat bencana.
• Zon ini adalah kawasan operasi Pasukan Penyelamat Utama.

ZON KUNING
• Meliputi suatu kawasan yang mengelilingi Zon Merah.
• Zon ini dikhaskan untuk menempatkan PKTK dan Pos Penyelamat Utama
serta Penyelamat Sokongan.

ZON HIJAU
• Meliputi suatu kawasan yang mengelilingi Zon Kuning.
• Zon ini dikhaskan untuk penempatan dan penugasan Agensi Bantuan dan
Pemulihan dan Badan Sukarela.
KAWASAN TUGAS MENGIKUT ZON
PENGURUSAN PUSAT PEMINDAHAN

Senarai JK Pengurusan &

Bantuan Bencana
 TUGAS JK
Menilai situasi dan menentukan tahap dan skop bencana.

Merumuskan plan tindakan bagi menangani bencana.

Menentukan kemampuan dalam menangani bencana.

Menentukan jenis-jenis bantuan yang diperlukan daripada peringkat

atasan atau luar.

Menyerahalih atau mengambiralih pengurusan bencana berasaskan

kepada penilaian kejadian
PENGISYTIHARAN BENCANA DAERAH

Bencana Daerah
Dibuat oleh Pegawai Daerah atas syor JK
Pengurusan Bantuan & Bencana Daerah

Semua kos dikendalikan di peringkat

daerah
 AHLI JAWATANKUASA PENGURUSAN DAN
BANTUAN BENCANA DAERAH
PENGERUSI
• PEGAWAI DAERAH.

AHLI-AHLI
• KETUA POLIS DAERAH.
• PEGAWAI BOMBA DAN PENYELAMAT DAERAH.
• PEGAWAI KESIHATAN DAERAH.
• JURUTERA DAERAH, JABATAN KERJA RAYA.
• WAKIL ANGKATAN TENTERA MALAYSIA (ATM).
• SETIAUSAHA MAJLIS PERBANDARANLDAERAH.
• PEGAWAI KEBAJIKAN MASYARAKAT DAERAH.
• KETUA CAWANGAN PERTAHANAN AWAM.
• PEGAWAI PENERANGAN DAERAH.
• JURUTERA DAERAH, JABATAN PENGAIRAN DAN SALIRAN.
• PEGAWAI RELA DAERAH.
• PENGURUS SYARIKAT TELEKOM MALAYSIA (STMB) DAERAH.
• PENGURUS TENAGA NASIONAL BERHAD (TNB) DAERAH.
PENGISYTIHARAN BENCANA NEGERI

Bencana Negeri
Dibuat oleh eksekutif YB MB atas syor JK
Pengurusan Bantuan & Bencana Negeri

Semua kos dikendalikan oleh kerajaan

negeri
 AHLI JAWATANKUASA PENGURUSAN DAN
BANTUAN BENCANA NEGERI
PENGERUSI :
• SETIAUSAHA NEGERI.

AHLI-AHLI : (I)
• PANGLIMA BRIGED, ATM.
• PENGARAH BOMBA DAN PENYELAMAT NEGERI.
• PENGARAH KESIHATAN NEGERI.
• PENGARAH JABATAN KERJA RAYA NEGERI.
• PENGARAH JABATAN KEBAJIKAN MASYARAKAT NEGERI.
• PENGARAH PENERANGAN NEGERI.
• PENGARAH PENYIARAN NEGERI.
• PENGARAH JABATAN PERTAHANAN AWAM NEGERI.
• PENGARAH JABATAN ALAM SEKITAR NEGERI.
• PENGARAH JABATAN KESELAMATAN DAN KESIHATAN PEKERJAAN NEGERI.
• PENGARAH KAJICUACA NEGERI.
• PENGARAH JABATAN PENERBANGAN AWAM.
• PENGARAH PENGAIRAN DAN SALIRAN NEGERI.
• PENGARAH JABATAN PENYIASATAN KAJIBUMI NEGERI.
• PENGARAH JABATAN PENGANGKUTAN JALAN.
• PENGARAH IKATAN RELAWAN RAKYAT MALAYSIA (RELA).
PENGISYTIHARAN BENCANA PUSAT

Bencana Pusat
Dibuat oleh eksekutif YAB PM atas syor
JK Pengurusan Bantuan & Bencana Pusat

Semua kos dikendalikan oleh kerajaan

persekutuan
AHLI JAWATANKUASA PENGURUSAN DAN
BANTUAN BENCANA PUSAT
Soalan Lazim
• Jarak zon?
• Jarak antara zon adalah bergantung kepada jenis
bencana dan Komander yang menentukan unit-unit
atau agensi penyelamat yang diperlukan.
• Lokasi Agensi?
• Setiap agensi yang terlibat hendaklah berada di dalam
zon yang telah ditetapkan dan perlu dikawal dari segi
keselamatan dan lalulintas.
• Siapa tentukan tahap bencana?
• Tahap Bencana ditentukan oleh Pengerusi sesuatu
Jawatankuasa dengan nasihat Komander Operasi.