1
 
 
1.2.1 Bahagian-bahagian Pokok
Kayu merupakan bahan asas yang
digunakan untuk membina sesebuah
projek di bengkel kerja kayu. Kayu
umumnya boleh di bahagikan kepada tiga
kumpulan iaitu kayu keras, kayu
sederhana dan kayu lembut. Kayu keras
biasanya didapati dari jenis pokok daun
luruh. Pokoknya mempunyai daun yang
lebar, benih pokok terkandung di dalam
buahnya dan kerap terdapat di kawasan
berhawa sederhana atau tropika. Kayu
lembut pula didapati daripada pokok malar
hijau. Daunnya berbentuk tirus atau
jarum. Kayu jenis ini kerap digunakan
untuk membuat kertas, pembinaan am dan
papan lapis. Bahagian-bahagian yang
terdapat pada kayu ialah mempulur, teras
kayu, gubal, lapisan kayu manis, kulit,
jejari mempulur dan lapisan tumbesaran
(gelang tahunan).
1.2.2 Pembelahan dan Proses
Pengeringan
1.2.2.1 Pembelahan Kayu Kayan
Biasanya terdapat dua jenis pembelahan
pada setiap kayu balak iaitu setengah
keratan dan suku keratan. Setengah
keratan untuk menghasilkan papan dan
suku keratan untuk menghasilkan beluti
dan "spin". Sebelum pembelahan kulit
kayu dibuang dan kemudian barulah
dibelah menggunakan mesin gergaji
bingkai.
1.2.2.2 Mengeringkan Kayu Kayan
Mengering kayu bertujuan untuk
mengurangkan lembapan kayu. Proses ini
antara lain akan dapat:
• mengurangkan pengecutan kayu.
• meningkatkan kekerasan dan
keteguhan kayu.
• mengelakkan kayu cepat reput dan
tahan serangan serangga.
Terdapat dua cara untuk mengeringkan
kayu.
• Cara Asli - dilakukan dengan
menyusun kayu di dalam aliran udara
biasa.
• Cara Tiruan - dilakukan dengan
menyusun kayu di dalam dapur
pengering kayu atau relau.
1.2.3 Kecacatan Kayu Kayan
Beberapa kecacatan kayu yang
biasa ditemui termasuklah pusar-pusar,
retakan, tepi berombak, dan meleding.
1.2.3.1 Pusar-pusar
Pusar-pusar berlaku di tempat
keluarnya dahan-dahan pokok. Secara
umum, terdapat dua jenis pusar-pusar iaitu
pusar-pusar hidup dan pusar-pusar mati.
• Pusar-pusar hidup adalah pejal
dan melekat kukuh pada permukaan kayu.
• Pusar-pusar mati adalah longgar
dan mudah tertanggal daripada permukaan
kayu.
1.2.3.2 Retakan
Retakan biasanya berlaku ketika
proses tumbesaran atau kerana hentakan
semasa tumbang. Tiga jenis retakan ialah
retakan jantung, retakan bulat dan retakan
bintang.
· Retakan jantung (retakan dari
tengah kayu)
• Retakan bulat (retakan antara
gelang tumbuh)
• Retakan bintang (retakan dari
tengah kayu berbentuk bintang)
1.2.3.3 Tepi Berombak
Kecacatan jenis ini berlaku kerana
bahagian tepi kayu tidak rata dan kelihatan
seperti berombak. Keadaan ini
menyebabkan permukaan kayu adalah
kasar dan sukar untuk dikerjakan.
1.2.3.4 Meleding
Meleding berlaku kerana kayu tidak
dikeringkan dengan sempurna. Ini akan
menyebabkan ianya menjadi berpiuh.
Empat jenis kecacatan meleding ialah
berpiuh, melengkung (cawan), berspring
dan busur.
• Berpiuh
• Melengkung (cawan)
• Berspring
• Busur
1.2.4 Jenis-Jenis Kayu Kayan
Tempatan
Secara umumnya terdapat
beberapa jenis kayu kayan yang hidup di
hutan tropika Malaysia. Ini termasuklah
meranti, melawis, sepetir, jelutung, cengal,
nyatoh, balau, merbau, kapur, keruing,
keledang, tembusu dan resak.
1.2.4.1 Meranti
Terdapat empat jenis meranti yang
biasa ditemui. Meranti berkenaan ialah
meranti hitam kemerah-merahan; meranti
merah muda; meranti kuning; dan meranti
putih. Urat kayu meranti biasanya kesat
dan sukar untuk diketam. Bahan
penyumbat perlu disapukan pada
permukaan meranti sebelum kerja-kerja
pengemasan dilakukan. Meranti jenis ini
sering digunakan untuk membuat perabot
kayu lapis, lapisan kayu halus dan bianan-
binaan am lain.
In Germany, meranti is the most popular
material for the manufacturing of wooden
windows, accounting for 60-70% of the
market of wooden windows. It is used
both for the production of painted and
stained and lacquered windows.
According to the evaluation of the
Rosenheim Window Technology Institute,
the quality of meranti is by one degree
higher than that of pine heartwood. The
reason is that the possible changes in
dimensions caused by the variation of the
humidity of environment are less with
meranti than with, for instance, pine.
Density of air-dried meranti is also
somewhat higher than that of pine.
Another tree species with similar
characteristics as meranti is, for instance,
African mahogany.
The Meranti family consists of more than
150 species, including light red, dark red,
yellow and white meranti. It mainly grows
in Southeast Asia, particularly in
Malaysia.
The tonality of the meranti timber is
similar to oak, but due to the richness in
species the tones are a little different,
which is why staining is used for obtaining
an uniform tone.
Finished meranti leaves an impression of
precious timber, and the windows
produced of knot-free meranti are only by
ca 15% more expensive than the windows
made of finger-jointed pine.
Since this spring, windows made of
meranti can also be ordered from the door
plant Haapsalu Uksetehas. Samples of
finishing can be seen in the store of
H
      RED MERANTI: A medium density
Pärnu Road.
www.uksetehas.ee/.../puitaknad/
kirjeldus.html
M !" #$ %& ' (
combination of interlocking grain,
hardness and dark brown color uniformity.
Considered by most, to be the best
combination of beauty and durability.
Interlocking grain minimizes surface
checking. Strength 20,100; Stiffness
2,540.
Table 1: Species of Dark Red Meranti
Botanical Name
Shorea acuminate
Shorea curtisii
Shorea curtisii app. grandis
Shorea hemsleyana
Shorea macrantha (part)
Shorea ovata
Shorea palembanica (part)
Shorea pauciflora (part)
Shorea platycarpa (part)
Shorea platyclados
Shorea singkawang
Shorea singkawang var. scabrose
1.2.4.2 Melawis
Melawis atau dikenali juga sebagi
ramin berwarna kuning muda dan
mempunyai urat halus dan lurus. Ia
mudah dikerjakan dan boleh digilap
dengan bahan pengilap tanpa perlu
disapukan bahan penyumbat. Kayu
Melawis ini sering digunakan dalam
penghasilan kayu lapis, lampu meja, dan
dulang.
1.2.4.3 Sepetir
Kayu sepetir mempunyai warna
yang berbeza, iaitu dari merah jambu ke
species providing a less costly, but still
effective decking product. Used in marine
tehniline-
applications and fine furniture for over 50
years. Should be finished. Strength
12,100; Stiffness 1,690.
)
DARK RED MERANTI BUKIT: This
"Hill Meranti" is a proven high performer
for over 25 years. Good decay resistance
and wear ability, as well as one of the
most beautiful finishing hardwood decking
woods. Strength 14,500; Stiffness 1,830.
Vernecular Name
Meranti rambai deun
Meranti seraya
Meranti seraya daun besar
Meranti daun besar
Meranti kepong hantu
Meranti sarang punal bukit
Meranti tengkawang ayer
Meranti nemusu
Meranti paya
Meranti bukit
Meranti sengkawang merah
Meranti sengkawang bulu
coklat. Uratnya bersilang, kuat dan liat.
Kayu jenis ini adalah kuat, tahan lasak dan
sukar untuk dikerjakan. Biasanya ia
digunakan untuk membuat perabot
bermutu tinggi, alat-alat sukan, ukiran, dan
projek larikan kayu.
1.2.4.4 Jelutung
Jelutung adalah sejenis kayu yang
ringan, lembut dan mudah dikerjakan. Ia
mempunyai urat kayu yang sangat rapat,
halus, lurus dan rata. Umumnya
digunakan untuk kerja-kerja mengukir,
permainan kanak-kanak dan papan lapis.