Professional Documents
Culture Documents
Bauddya Yanu Kawarekda
Bauddya Yanu Kawarekda
myka is;sú,s
iQúis .=K jkaokdj fmrjok
iQúis uyd .=Kh ye¢kaùu
odhl uõmshkaf.a wdYs3⁄4jdoh
iQúis .=K wksixih wmf.a jd3⁄4Isl O3⁄4u odkuh mskaluhs
m%d3⁄4:kd jdlH 13
fjila mqka mif<diajl fmdfydh fjkqfjka msxj;a ore msßi
is,a iudokaùu 15
j3⁄4Ihla mdid lrk O3⁄4u odkuh msxluls’
nqÿ.=Kh yd nqÿ.=K Ndjkdj 23
wryx .=Kh 29
iín odkx Oïu odkx ðkd;S
iïud iïnqoaO .=Kh 32
ish¿ odkhkaf.ka O3⁄4u odkh Èkhs
úÊcdprK iïmkak .=Kh 37
iq.; .=Kh 39
wkq.%yh
f,dalú¥ .=Kh 45
^ tu ore msßif.a uõmshka úiska&
wkq;a;r mqßiou_uidr:S .=Kh 47
i;a:d foajukqiaidkx.=Kh 51
iïmdol -#
nqoaO .=Kh 53
mQcH odiaj;af;a iqukiS, iajdñka jykafia
N.jd .=Kh 58
iajdlaLd; .=Kh 63
ikaÈÜÀl .=Kh 67
wld,sl .=Kh 69
fjila mqka fmdfydh ksñ;af;ks’
tysmiaisl .=Kh 73
´mkhsl .=Kh 76
O3⁄4u odkh
mÉp;a;x fõÈ;ífnda .=Kh 79
uyd ix> r;akfha .=Kh yd i>.=K
msxj;a ore msßila ^ uõmshkaf.a wkq.%yfhks&
Ndjkdj 82
iqmámkak .=Kh 84
Wcqmámkak .=Kh 87
[dhmámkak .=Kh 90
idñÑmámkak .=Kh 94
wdyqfKhH .=Kh 96
mdyqfKhH .=Kh 100
olaÅfKhH .=Kh 103
w[ac,slrKSh .=Kh 106
wkq;a;r mq[a[fL;a; .=Kh 108
f;rejka wdrCIl .d:d 113
jQy’
myka is;sú,s
^Y%S l<HdKs fhda.dY%u ixia:d iuq;amdol ufydamdOH w;s.re ta fmryrghs wm;a fï fma<s ù isákafka’ fuh tlu t<sh
mQckSh rdclSh mKaä; wmj;a ù jod, lvjeoaÿfõ Y%S fmryrla fia úh hq;=h’ wfma isf;a t<sh fkdksjd /l.;a
ðkjxidNsOdk uyd iajdóka jykafiaf.a myka is;sú,s .%ka:h l,ays ta isf;a t<sfhka wfma ish¿ mej;=ï wdf,dalj;a fjhs’
weiqfrks& myka jefÜ ±,afjk tla myklska wfkla mykg .eyegla
ke;’tla mykl t<sh wfkla mykg tla ù nen<S .ekau myka
wry ^wryx& hkq nqÿ.=K fmf<a uq,au .=Kh hs’ ta mofha tl;=fõ iajrEmhhs’ wfma iiqka fmryf3⁄4 tl;=j;a funÿ úh
f;areu iqÿiq úu hkqhs’ nqÿrcdKka jykafia ish,a,gu iqÿiq jQ hq;=h’
fial’ iïud iïnqoaO” úÊcdprK iïmkak wd§ fiiq ish¨ nqÿ
.=Khkag iqÿiq njh’ fï uq,au .=K mofhka meyeÈ,ss jkafka
nqÿrcdKka jykafia iïud iïnqoaO .=Khg w3⁄4y ^iqÿiq& jQ fial’
úÊcdprK iïmkak .=Khg w3⁄4y iqÿiq jQ fial’ hk ms<sfj<ska
ish¨ .=K mohka yd w3⁄4y moh fhdod n,kak’ .Dyhl leKs
u`v, fuka ish¨ nqÿ .=Khka w3⁄4y mofhys ke.S mj;akd ieá
jegfykjd we;’
zztjx nqoaOx irk;dkx - Oïux ix>[p NsCLfjda È.= l,la ;siafia iu: - úoY_kd Ndjkd WmfoaYlhka m%.=K
Nhxjd cuNs;F;x jd - f,duyxfid k fyii;sZZ lrjk jHla; m%;sn, Ndjkd WmfoaYlhka jykafia kula jk
^Oc.a. iQ;%h& mQcH odiaj;af;a iqukiS, iajdñka jykafia úiska iïmdÈ; fuu
iQúis uyd .=K Ndjkd oyï fmd; fndfydafokd yg Ndjkd
zznqÿ .=K” oyï.=K” iÕ .=K fufia ks;r Ndjkd jYfhka wNsjDoaêh msKsi taldka;fhka fya;= fõjd’ mQcH odia j;af;a
isyslrkakd jQ uyfKks f;dmg Nhla fyda ;e;s .ekaula fyda iqukiS, iajdóka jykafiag r;ak;%hdkqNdj n,fhka ksÿla
f,duq veye .ekSula fyda fkdjkafkauhZZ hkq .d:dfõ ir, ksfrda.S iqjm;a Ndjfhka úxY;a Y;j3⁄4Idêl ld,hla §3⁄4>dhq
woyih’ Y%S iïm;a w;afõjd’
nqÿ .=K wkka;h” i|yï .=K wkka;h” uy iÕ .=K fuu O3⁄4u odkuh l=i,h i|yd Okh” Y%uh jeh l< mskaj;a
wkka;h” nqoaO Ou_u ix> hk r;k;%fha wkka; .=K ore msßig;a” fuu W;=ï l=i,hg orejka fhduq l< msxj;a
iïNdrh iïmsKavkh jk fia i3⁄4j{hka jykafia úiskau fouõmshkag;a tu mjq,a j, ¥ ore ys; ñ;% ish¿ fokdg;a
.d:d mdG ;=klska foaYkd lrk ,oafoa fjhs’ iQúis uyd .=Kh fuu O3⁄4u .%ka:h mßYS,kh lrk ieu fokdg;a uqøK lghq;=
kñka ye¢kajkqfha tu .d:d mdG ;=fkys we;=<;a jQ wkka; l< ieu fokdg;a iqQúis f;rejka n,fhka ish¿ iuHla m%3⁄4:kd
.=K iïNdrhhs’ b;sms fid .d:d mdGfhys nqÿ .=K kjhls’ uqÿka m;a ú fof,dj ch f.k me;+ fndaê {dkhkaf.ka w.%
iajdlaLdf;da .d:d mdGfhys i|yï .=K ihls’ iqmámfkkd wud uy ksjka iqjh wjfndaO fõjd’
.d:d mdGfhys uy i`. .=K mo kjhls’ fufia jQ iQúis uyd
.=Kfhys r;ak;%h i;= wjldYh fiaa wkka; .=K iïNdrh zziífí iF;d Njk;= iqÅF;;dZZ
ix.%y ù we;’
fuhg
iu i;<sia iu: Ndjkd w;frka nqoaOdkqiai;s - Oï_udkqiai;s fu;e;s”
- ix>dkqiai;s kï jQ wkqiai;s Ndjkd l3⁄4uia:dk jvkq msKsi kdWhfka wßhOuu i:úr’
iQúis uyd .=Kh ufydamldÍ fõ’ iúia;r jYfhkao” ixfCIam
jYfhkao fï wkqiai;s ;=k jeäfuka kSjrK hgm;a ù kdWhk wrKH fiakdikh
Wmpdr iudêhg;a tuÕska fiiq w3⁄4mKd l3⁄4uia:dk Ndjkd;a
jvd Ñ;a; idudêh Yla;su;a fldg úo3⁄4Ykd Ndjkdj jvd
wkqms<sfj<ska ud3⁄4. M, ks3⁄4jdKdjfndaOh f;la wê.uhka
idCId;a lr .; yels fõ’
wm ieuf.a kñka ñh mrf,dj .sh ish¿ u {d;sjrekag fuu 02’ wmg b;d wdorfhka ore fifkyiska wmj yod fmdaIKh
mska wkqfudaoka fõjd`’ lr .kakd jQ ohdnr uõmsh fofokdg iqjp” lSlrej” hgy;a
my;aj Ôj;a fjkakg ,efíjdæ
fuu fmd; uqøKh lrjd O3⁄4u odkuh jYfhka msßkeóug
lghq;= l< wm ieu fokdg;a’wmf.a iQÔj;a j isák uõmsh 03’ wmg m%{df,dalfhka Ôú; wdf,dalj;a lrk ukdj Ys,am
¥ ore ifydaor ifydaoßhka ieugu” uqkqmqre ñKsmsß ieu W.kajk .=re W;=ukag iqjpj” lSlrej” ksy;udkSj .=re is;
fokdgu” {d;s ys; ñ;%d§kago” fuh lshjk ieufokdgu;a” fkdßojd b;dfyd¢ka bf.k .kakg ,efíjdæ’
iqjfia iS,” iudê m%{d .=K mqrdf.k W;=ï ksjka iqjfhka
iekiSug fya;= fõjd`’ 04’ wmf.a ifydaor” ifydaoßhka iu. yd {d;s ys;ñ;%d§ka
iu.” wi,ajdiSka iu. iu.sfhka iduodkfhka ðj;afjkak
uqøK lghq;= uekúka iïmQ3⁄4K l< Èuq;= uqøKd,fha tÉ’ tï’ ,efíjdæ
tÉ’ nKavdr uy;aud we;=¿ ieu fokdg;a ksjka iqjh w;a
fõjd`’ 05’ wmg wkd.;fhys rg ±h fjkqfjka wd.u fjkqfjka
iudch ;=< Ôj;afjkak ,efíjdæ
fuhg
mska leu;s 06’ wmg t<U isá isys kqjKska Wiia wOHdmk lghq;= lr
Ndjkd fhda.S msßi .kakg ,efíjdæ
04 wIaGÿIaGlaIKh
wjir iajdóks - fojkqjo” ;=kafjkqjo” ug wkqlïmd Wmojd ÿ;shïms Oïux irKx .ÉPdñ
iS,h fok fialajd` ksjka iqjh ú§u msKsi fojkqjo Oïur;akh irK hñ’
06’ msiqkdjdpd fõruKS islaLd mox iudÈhdó’ iiW;a;u mqßi jQ nqÿrcdKka jykai Tn jykafiag udf.a
msiqkd jdpfhka fyj;a fla,ï lSfuka je<lSfï kuialdrh fõjd`
YsCId moh iudoka fjñ’
iiiwiu mqßi jQ nqÿrcdKka jykai Tn jykafiag u d f . a
07’ mreIdjdpd fõruKS islaLdmox iudÈhdó’ kuialdrh fõjd`
mreI jpkfhka fyj;a kmqre jpk lSfuka
je<lSfï YsCIdmoh iudoka fjñ’ ivfY%aIaG mqßi jQ nqÿrcdKka jykai Tn jykafiag udf.a
kuialdrh fõjd`
08’ iïMmam,dmd fõruKS islaLdmox iudÈhdó’
iïMmam,dmfhka fyj;a ysia jpk lSfuka je<lSfï
YsCIdmoh iudoka fjñ’
;=kqrejka irK hdfï jeo.;a lu’
;=kqrejka hkq nqoaO” Oïu” ix> hk ;%súO r;akhs’ muK Oïu r;akh hkq#
l< fkdyels jákdlula we;s ksid rejka hk kduh jHjydrhs’ nqÿrcdKka jykafia úiska jodrK ,o kj f,daflda;a;r Y%s
tfiau i;a;ajhkag iir ÿflka ñ§ug msysg jk neúka irK ioaO3⁄4u r;akh ksjka olskakg we;s ud3⁄4.h iy ksjk;a hk
hk neúka fuu rejka ;=ku ;sirK hkqfjka i|yka fõ’ fï folu O3⁄4uh kï fõ’ tu O3⁄4uh irKhs” msysghs’
nqoaO kï nqÿrcdKkajyfiah’ ixidr .ufka iir Nh ÿgqjd
jQ W;=uka jykafia,d iir ÿla w;aú¢k f,dai;=ka flfrys ix> r;akh hkq#
lreKdfjka ;ud w;g m;a ish¨ iem w;ayer oud iirg ksjka ud3⁄4.fha f.dia ksjka iem ,enQ W;=ï jQ msßi iy ksjka
jeo uy ÿla úÈñka f,dj i;aj O3⁄4uhka wjfndaO lrf.k uÕ ms<smÈk msßi wd3⁄4h uyd ix>r;akh kï fõ’ th irKhs
iir ÿlska ñ§ f,dajeis i;ajhdg;a i;H wjfndaO lrkq msKsi msysghs’
ÿflka ñÈug u. fmkajQ W;a;uhka jykafia nqoaOkï fõ’
tu W;a;uhka jykafia f,djg fmkajd jod< ksjka ud3⁄4.h fufia irKd.ukh i;r wdldr fõ’
wd3⁄4h wIaGdx.sl ud3⁄4.h iy thska ,nk ks3⁄4jdK wjfndaOhka
hk fï fol O3⁄4uh kï fõ’ tjeks ud3⁄4.hl .uka.;a ksjk i ;;amrdhK;d irKd.ukh’
wjfndaO lr.;a W;=ï msßi ^meúÈ msßi& wd3⁄4h ix> kï fõ’ ii YsIHNdfjdm.uK irKd.ukh’
iii m%KSmd; irKd.ukh’
5 iv wd;au ikaks3⁄4hd;K irKd.ukh’
by; lS irKd.uk i;r wdldrfhka f,!lsl irKd.ukhg fhflÑ nqoaOx irKx .;dfia
wh;a fõ’ ksjka wjfndaO fkdl< whf.a irKd.ukh f,!lsl kf;a .ïiik;s wmdhx
irKd.ukhhs’ ms<sfj;a uÕ .uka lrñka {dkh ÈhqKq lr mydh udkqix foyx
ksjka wjfndaO lr W;a;u wd3⁄4h .=Khg meñKs whf.a foj ldhx mßmqfriik;s
irKd.ukh f,daflda;a;r irKd.ukhhs’
~~hï flfkla nqÿrcdKka jykafia irK fldg .shdyq o”
irKd.ukh msysg fkdjk wdldrh # Tjqyq wmdhg fkdhkafkdah’ irKdksixi fya;= fldgf.k fï
hfula kEoElula i<ldf.k je£ï wdÈh lsßfuka irKla ñksia lh yer foõ f,djg hkakdyqh’~~
msysgla ke; jxY mrïmrd jYfhka fyda rEm fYdaNdj wd§
hula i<ldf.k jekafod;a fyda rcqkaf.ka fyda foúhkaf.ka ;=kqrejka irK .sh i;a;ajfhda foõ f,dj Wmkakdyqh’
yd kEoEys;ñ;=rkaf.ka ysßyer lror fjkjdg ìfhka je÷ï ;=kqrejka irK fkdf.dia wjfYaI mskalï fldg foõ f,dj
ms÷ï lrkakdg msysgla fkdjkafkah’ Wmka foúhkag jvd iïm;a oyhlska wêm;sj iem iïm;a
,n;s’ ÈjHuh whqI” ÈjHuh YÍr” j3⁄4Kh” ÈjHuh iem”
ÈjHuh hii” ÈjHuh wêm;s nj iy ÈjHuh jQ rEm” Yío”
irKd.ukh ìÈ hdu # .kaO” ri” iam3⁄4I” hk lreKq j,ska foúhka mrojd ch
irKd.ukfhka lsisfia;a f,daflda;a;r irKd.ukh ì¢ .ks;a” oyï irK yd iÕ irK fol ms<sn|j;a fuf,iuhs’
hkafka ke;’ f,!lsl irKd.ukh ì£ hd yel’ ;=kqrejka flf3⁄4 iir ÿflka tf;r ùfï woyiska ksjka w;g is; fhduq lrñka
we;s weoys,a, ke;sù hdfuka irKd.ukh ì§ hkafkah’ ;=kqrejka irK hk mqoa.,hd fidajdka wd§ ud3⁄4.M,j,g
meñK f,daflda;a;r irKd.ukhg m;a jkafkah’
iir ÿflka ñ§ug kï ;kqrejkaf.a msysfgka fkdjkafka hhs
i<ld wkH flfkl=f.a msysg fidhd hdfuka irKd.ukh iir ÿflka tf;r ùu i|yd ;=kqrejka wdY%h lr .kakd”
jerÈ f,i ì§ hEuhs ^ ì£ hkafkah& ;=kqrejka msysg lr .kakd mqoa.,hdh’ nqÿrcdKka jykafia
Ydia;Djrhd yeáhg i<lk mqoa.,hdh hk w3⁄4:hhs’ ;sirKh
f,!lsl mqoa.,hdf.a urKfha§ iajNdjfhka irKd.ukh ì£ iys; mxp YS,h rlsk mqoa.,hd fn!oaOhd hkqfjka Wmdil
hkafkah’ ;=kqrejkaf.a weoySug le<,la ùu irKd.ukh hkqfjka y÷kajhs’
ls,sá ùug fya;= jkafkah’ ;=kqrejka flfrys iel lsÍu”
;=kqrejkaf.a .=K fkd±kSu” ;=kqrejkag wf.!rj lsÍu
wdÈfhka irKd.ukh ls,sá jkafkah’
irKd.ukfhys wdksixi #
nqÿ .=Kh iy nqÿ .=K Ndjkdj' nqÿ nj ,nkafka nqÿ nj m;d mdró oï mqrk fndai;dKka
jykafia,df.a ika;dkfhys ksh;skau wd.u Y%oaOdj mj;sk ksid
tl Ofuud ysCLfj Ndúf;d nyq,slf;d tlk; ksnìÞh" nqÿ.=K Ndjkdj b;d fyd¢ka meyeÈ,sj mj;S' nqÿ.=K foaYkd
tlk; úrd.dh" ksfrdaOdh" Wmiudh" wNs[[dh" ifundOdh l< hq;= wh w;r;a" nqÿ.=K weiQ wh w;r;a" nqÿ.=K .ehQ wh
ksíndkdh ixj;;;s l;fud tl Ofuud nqoaOdkqii;s whx w;r;a" nqÿ.=K ±rE wh w;r;a f,dõ;=rd nqÿrcdKkajykafia
fLd yslaLfõ tl Ofuud Ndúf;d nyq,slf;da tlk; ksníodh u fY%aIaGhs" W;a;uhs" w.%hs" mfia nqÿ uyry;ka jykafia,do
tlk; úrd.dh" ksfrdaOdh" Wmiudh wNs[[dh ixj;;;s b;d W;=ïh' ksrka;rfhkau nqÿ.=K isyslrk fhda.shdg nqÿnj
ifundOdh ksíndkdh' ,nkakg is; fhduq fjhs' fkdwkqudkh' nqÿnj wkd.;fhys
,eîug isák who wksjd3⁄4hfhkau nqÿ.=K Ndjkdj isÿ l<
uyfKks æ tlu O3⁄4uhla Ndjkdjla jYfhka jvk ,oafoa fndfyda hq;=uh'
fldg jvk ,oafoa l, lsßu msKsi" ksùu ixis§u msKsi yd;a
miska ±lSu msKsi" wjfndaOh" kqjK msKsi mj;So" ljr kï tlu uy fndai;dKka jykafia,d f.a ika;dkfhys nqÿ.=K
O3⁄4uhlao nqoaOdkqiai;shhs' fiiq O3⁄4u wjfndaOhhs' fuh ksjka msysgk wdldrh wkqj wm uy fndai;dKka jykafiaf.a
wjfndaOh msKsi Wmldr fõ' ika;dkfhys nqÿ .=K msysáfha l,am úis wixLHhlg
u;af;kah' tkï" ufkdam%ksOdkh wdrïNfha§h' t;eka mgka
nqfoOdms nqoOii NfKhH jKKx w;s §3⁄4> ld,hla nqÿ.=K Ndjkdfõ wdksixih ú¢ñka mdró
lmmxms fp w[[ uydiudfKd mqrd.;a wdldrh iEu flfkl=gu b;du;a wdo3⁄4Yj;ah'b;du;a
ìfh: lfmmd ùr oS>uk;fr úis;=reh' ta id §3⁄4> ld,hla we;=<; f,dalfhys my< jQKq
jfKKd kîfh: ;:d.;ii ^512027& mka,CI fodf<diaoyia úisy;a kulf.a rEm
ú,dih ish fk;ska ±l Wkajykafia,df.a nqÿ.=K ;;=fia
zznqÿrcdKka jykafia nqÿ jqKq Èk mgka wksla fohla fkdfldg kqjKska ±kf.k ta W;=uka jykafia,df.a wjjdofhka "
Èjd ? foflys fkdkj;ajdu wdhq l,amhla uq¿,af,au wkqYdikdfjka" WmfoaYfhka" wdo3⁄4Yfhka Wkajykafia,dgu
nqÿrcdKka jykafiaf.au nqÿ.=K j3⁄4Kdj lrkafka kï wdhq wkql+,j" wkqrEmj" wkqhd;j" wkqnoaOj" nqÿ.=Khgu t,an
l,amh f.ù hhs' nqÿ .=K lshd wjika lsrSug fkdyels fõ'ZZ isá isysfhka nqoaO ldrl O3⁄4uhka iïmq3⁄4K lsÍu jYfhka
nqÿ.=K Ndjkdj iïmQ3⁄4K l< fial' .=Kj;a jQ is,aj;a jQ
f,dalfhys nqÿrcdKka jykafia kula my<ùu b;du;au whgu msysgk W;=ï .=Khls' idudkH flfkla isyslrk
ÿ3⁄4,Nh' fndaêi;aj ixl,amkdj is;g .;a {dkjka; nqÿ.=Khg jvd is,aj;aj .=Kj;aj isyslrk .=Kh b;d
i;a mqreIfhda w;s §3⁄4> ld,hla fndai;a is; mqreÿ uy;ah' il, f,!lsl ckhdf.a nqÿ.=K ±kqug jvd tl
lrñka meñfKkafka uyd iïm;a;sh mqreÿ lrñkah tkï" fidajdka mqoa.,fhl=g we;af;ah' fidajdka mqoa.,hka oyilg
wNsksndrfha§ iïmQ3⁄4K úh hq;= lreKq" W;=ñ ñksia Njh" we;s nqÿ.=K ±kqug jvd nqÿ.=K ±kSula tl ilDod.dó
,sx. iïm;a;sh ry;a ùug fya;=jh' Ydia;D o3⁄4Ykh" mqoa.,fhl=g we;af;ah' ilDod.dñ mqoa.,hka oyilg jvd
wêldrh n,j;a Pkaoh ^leue;a;& iïmQ3⁄4K lrñka meñK nqÿ.=K ±kqula tl wkd.dó mqoa.,fhl=g we;af;ah' wkd.dó
nqÿrcdKka jykafia kulf.ka ksh; újrK ,ndf.k t;eka mqoa.,hka oyilg jvd nqÿ.=K ±kqula tl idudkH ry;ka
mgka idrd ixLH l,am ,CIhla fyda wgdixLH l,am ,CIhla jykafia kulg we;af;ah' wiQ uy Y%jlhka jykafia,df.ka
fyda fid<id ixLH l,am ,CIhla fyda fndaê ldrl O3⁄4uhka ldYHm" wkqreoaO" uydlÉpdhk iajdñka jykafia,dg w;sf3⁄4l
iïmQ3⁄4K l< hq;=h' fï ;rï ld,hla mdró mqrd f,dõ;=rd ±kqula we;af;ah' w.iõ fofokd jykafiag Bg;a jvd
23 24
nqÿ .=Kh iy nqÿ .=K Ndjkdj' nqÿ nj ,nkafka nqÿ nj m;d mdró oï mqrk fndai;dKka
jykafia,df.a ika;dkfhys ksh;skau wd.u Y%oaOdj mj;sk ksid
tl Ofuud ysCLfj Ndúf;d nyq,slf;d tlk; ksnìÞh" nqÿ.=K Ndjkdj b;d fyd¢ka meyeÈ,sj mj;S' nqÿ.=K foaYkd
tlk; úrd.dh" ksfrdaOdh" Wmiudh" wNs[[dh" ifundOdh l< hq;= wh w;r;a" nqÿ.=K weiQ wh w;r;a" nqÿ.=K .ehQ wh
ksíndkdh ixj;;;s l;fud tl Ofuud nqoaOdkqii;s whx w;r;a" nqÿ.=K ±rE wh w;r;a f,dõ;=rd nqÿrcdKkajykafia
fLd yslaLfõ tl Ofuud Ndúf;d nyq,slf;da tlk; ksníodh u fY%aIaGhs" W;a;uhs" w.%hs" mfia nqÿ uyry;ka jykafia,do
tlk; úrd.dh" ksfrdaOdh" Wmiudh wNs[[dh ixj;;;s b;d W;=ïh' ksrka;rfhkau nqÿ.=K isyslrk fhda.shdg nqÿnj
ifundOdh ksíndkdh' ,nkakg is; fhduq fjhs' fkdwkqudkh' nqÿnj wkd.;fhys
,eîug isák who wksjd3⁄4hfhkau nqÿ.=K Ndjkdj isÿ l<
uyfKks æ tlu O3⁄4uhla Ndjkdjla jYfhka jvk ,oafoa fndfyda hq;=uh'
fldg jvk ,oafoa l, lsßu msKsi" ksùu ixis§u msKsi yd;a
miska ±lSu msKsi" wjfndaOh" kqjK msKsi mj;So" ljr kï tlu uy fndai;dKka jykafia,d f.a ika;dkfhys nqÿ.=K
O3⁄4uhlao nqoaOdkqiai;shhs' fiiq O3⁄4u wjfndaOhhs' fuh ksjka msysgk wdldrh wkqj wm uy fndai;dKka jykafiaf.a
wjfndaOh msKsi Wmldr fõ' ika;dkfhys nqÿ .=K msysáfha l,am úis wixLHhlg
u;af;kah' tkï" ufkdam%ksOdkh wdrïNfha§h' t;eka mgka
nqfoOdms nqoOii NfKhH jKKx w;s §3⁄4> ld,hla nqÿ.=K Ndjkdfõ wdksixih ú¢ñka mdró
lmmxms fp w[[ uydiudfKd mqrd.;a wdldrh iEu flfkl=gu b;du;a wdo3⁄4Yj;ah'b;du;a
ìfh: lfmmd ùr oS>uk;fr úis;=reh' ta id §3⁄4> ld,hla we;=<; f,dalfhys my< jQKq
jfKKd kîfh: ;:d.;ii ^512027& mka,CI fodf<diaoyia úisy;a kulf.a rEm
ú,dih ish fk;ska ±l Wkajykafia,df.a nqÿ.=K ;;=fia
zznqÿrcdKka jykafia nqÿ jqKq Èk mgka wksla fohla fkdfldg kqjKska ±kf.k ta W;=uka jykafia,df.a wjjdofhka "
Èjd ? foflys fkdkj;ajdu wdhq l,amhla uq¿,af,au wkqYdikdfjka" WmfoaYfhka" wdo3⁄4Yfhka Wkajykafia,dgu
nqÿrcdKka jykafiaf.au nqÿ.=K j3⁄4Kdj lrkafka kï wdhq wkql+,j" wkqrEmj" wkqhd;j" wkqnoaOj" nqÿ.=Khgu t,an
l,amh f.ù hhs' nqÿ .=K lshd wjika lsrSug fkdyels fõ'ZZ isá isysfhka nqoaO ldrl O3⁄4uhka iïmq3⁄4K lsÍu jYfhka
nqÿ.=K Ndjkdj iïmQ3⁄4K l< fial' .=Kj;a jQ is,aj;a jQ
f,dalfhys nqÿrcdKka jykafia kula my<ùu b;du;au whgu msysgk W;=ï .=Khls' idudkH flfkla isyslrk
ÿ3⁄4,Nh' fndaêi;aj ixl,amkdj is;g .;a {dkjka; nqÿ.=Khg jvd is,aj;aj .=Kj;aj isyslrk .=Kh b;d
i;a mqreIfhda w;s §3⁄4> ld,hla fndai;a is; mqreÿ uy;ah' il, f,!lsl ckhdf.a nqÿ.=K ±kqug jvd tl
lrñka meñfKkafka uyd iïm;a;sh mqreÿ lrñkah tkï" fidajdka mqoa.,fhl=g we;af;ah' fidajdka mqoa.,hka oyilg
wNsksndrfha§ iïmQ3⁄4K úh hq;= lreKq" W;=ñ ñksia Njh" we;s nqÿ.=K ±kqug jvd nqÿ.=K ±kSula tl ilDod.dó
,sx. iïm;a;sh ry;a ùug fya;=jh' Ydia;D o3⁄4Ykh" mqoa.,fhl=g we;af;ah' ilDod.dñ mqoa.,hka oyilg jvd
wêldrh n,j;a Pkaoh ^leue;a;& iïmQ3⁄4K lrñka meñK nqÿ.=K ±kqula tl wkd.dó mqoa.,fhl=g we;af;ah' wkd.dó
nqÿrcdKka jykafia kulf.ka ksh; újrK ,ndf.k t;eka mqoa.,hka oyilg jvd nqÿ.=K ±kqula tl idudkH ry;ka
mgka idrd ixLH l,am ,CIhla fyda wgdixLH l,am ,CIhla jykafia kulg we;af;ah' wiQ uy Y%jlhka jykafia,df.ka
fyda fid<id ixLH l,am ,CIhla fyda fndaê ldrl O3⁄4uhka ldYHm" wkqreoaO" uydlÉpdhk iajdñka jykafia,dg w;sf3⁄4l
iïmQ3⁄4K l< hq;=h' fï ;rï ld,hla mdró mqrd f,dõ;=rd ±kqula we;af;ah' w.iõ fofokd jykafiag Bg;a jvd
25 26
nqÿ.=K ±kqula we;af;ah' ta W;=uka jykafia,d w;ßka Bg;a .x.djg bÈlgq u,la fhduq l< l,ays bÈlgq uf,ka hk
jvd nqÿ.=K ±kqula oïfifkú ießhq;a uy ry;ka jykafiag c,h b;d iaj,amh' uyd .x.dfõ .,d niskd c,h fndfyda
we;af;ah' jkakdy' uy fmdf,dfjka ksh msgg .;a mia ál yd iudkhhs
nqÿrcdKka jykafia tla iuhl kd,kaodfõ uu isys l< nqÿ .=Khhs idßmq;a; uy ry;ka jykafiag
mdjdßl wU jkfhys jev jdih lrk fial' ta iufhys jegyqKdy' nqÿ.=K wk;a; wm%udKhehs ;SrKh fldg jodf<a
kqjKe;s Y%djlhka w;r w.;ekam;a jq oïfifkú idßmq;a;" ;uka jykfiaf.a kqjKska ±l jod< ksihs' ^fuys jeä úia;r
uyry;ka jykafia tu wUjkfhysu M, iudm;a;shg §> ksldfha iïmidokSh iQ;%h yd ix.s;s iQ;%h jeks iQ;% iy
iuje§ bka ke.S isg ;uka jykafiaf.au .=Kh isyslrkakg tu wgqjd n,d f;areï .kak&
mgka .;a fial' ;uka jykafiaf.au iS, .=Kfhka mgkaf.k
wkqms<sfj<ska iudê" m%{d" úuqla;s" úuqla;s {dk oiaik m%:u nqÿ.=K Ndjkdfjys wksixi'
OHdk iudm;a;sfha mgka fojeks ;=kajeks" i;rjeks iudm;a;s
j,g iuje§ wkqms<sj<ska wrEm iudm;a;s j,g iuje§ l=i,a wl=i,a kdkdúsO wruqKq j, úisreKq is; iudêu;a
úmiaikd {dk" mqífíksjdi {dk" ÈÄLplaLq" fida;dm;a;s ùu nqÿ.=K Ndjkdfõ buy;au wdksixihhs lsh hq;=
wd§ i;r M, iudm;a;s {dk" p;=máiïNsod {dk jkafkauh' nqÿ.=K isys lrkakd jQ Ndjkd fhda.shdg nqÿrcdKka
iys;j idjl mdrñ;d {dkh my<ùfuka wfkduoiaiS jykafia flfrys wm%udK f.!rjh" Nla;sh" weoySu" úYajdih
nqÿrcdKka jykafiaf.a mdo uQ,fhys mgka tldixLH l,am we;sfõ' Y%oaOdfjka" isysfhka" m%{dfjka buy;a úmq,;ajhg
,CIhlska u;af;ys isg ta fudfydf;a jev isá wdikh olajd m;a fõ' m%S;s m%fudaofhka hqla; fõ' l=vd uy;a ÿla bjikafkla
mqk mqkd kej; kej; isys lrkakg mgka .;af;ah' túg njg m;afõ' uu nqÿrcdKka jykafia iuÕ jdih lrkafkñhehs
;uka jykafiaf.au .=Kh fuf;lehs m%udK l< fkdyels nj yeÕSfuka nqÿ .=Kfhka nr Ôú;hla njg m;a fõ' nqÿ.=Kfhka
;uka jykafiagu jegfykakg úh' yo is; mskd .sh nqÿ.=K ksoka jq Tyqf.a yoj; nqÿ ueÿrla
fuka msÈh hq;= jkafkah' Tyqf.a is; nqÿ nj ,eîug is;a we;s
;uka jykafiaf.a .=Kh m%ldY l< fkdyels kï" jkafkah' mdmhg is; fkdkefukafkah' mdm is;sú,a,la
uu hï Ydia;Djrfhla Wfoid meúÈjQfhah" ta wmßñ; is;g we;s jQ ú.iu nqÿrcdKka jykafia <Õ isák fia
.=KialkaOhla we;s uf.a Ydia;Dka jykafiaf.a .=Kh fmfkkakdla fuka mjg ,eÊcdj Nh WmÈkafkah' mdmfhka is;
fln÷±hs oi n,OdÍ ij_{hka jykafiaf.a .=KialkaOh j,lskafkah' ta jdf.au hïlsis kd." hCI" N+;" msidp wuqkqIH
isys lsÍug mgka .;ay' tu .=K kd kd m%ldrfhka fno Wmøjhkaf.ka iïmQ3⁄4Kfhkau ñfokafkah' ta whf.ka ish¨
fnod fufkys l< fial' nqÿ.=Kh wkka;h" nqÿrcdKka /ljrK ,efnkafkah' Tn hï flfkfl=f.ka fyda fndfyda
jykafiaf.a iS,h" iudêh" m%{dj" úuqla;sh úuqla;s {dk fokdf.a wj{djg" kskaodjg wjudkhg" wmydihg" ms<sl=<g
o3⁄4Ykh" i;r i;smÜGdk" i;r iDoaêmdo" i;r iuHla B3⁄4IHdjg wdÈhg m;a ù we;s kï thska ñfokakg kï nqÿ.=K
m%Odk ù3⁄4h" m[ap bkaøsh" m[ap n," i;r M," i;r ksrka;rfhka isys lrkak' Tng kskao fkdhkafka kï kmqre
máiïNsod" IÜ widOdrK [dK" oin, [dk" pqoaoi isysk fmfkkafka kï isysfkka Nh fjkafka kï" wou nqÿ .=K
nqoaO.=K [dK" fidf<dia uyd [dK wáGdri nqoaO {dk isys lrkak' nqÿ .=K Ndjkdfõ fhfokak'
iQúis fldaájdr" iudm;a;s wry;a M," jðr [dK" wkka;
Kh iukakd.;' iuka; mÜGdk m%lrK úIhka;3⁄4.; zziqmm nqoaOx mnqc®k;s - iod f.d;u idjld
.ïNsr {dk wd§ wfkal úO {dkhkao" .=Khkao isyslsÍug fhix Èjd p rf;;dj - ksÉpx nqoO.;d i;sZZ
mgka .;afial' f,dalfhys ysud, m3⁄4j;fhka .,d niakd uyd
hï flfkl=kag Èjd ? foflys
28 ks;r nqÿ.=K wruqKq fldg
27
Wmka isysh weoao ta nqoaO Y%djlfhda ieuod iqjfia ksod ukdj 20' wka whf.a lreKdjg ffu;%shg md;% ùu'
mqnqÈ;a' hkq .d:dfõ f;areuhs' 21' iqjfiau ie;mSu" iqjfiau wjÈ ùu'
22' kmqre isysk fkdfmkSu'
fï .d:d O3⁄4uh ìïìidr uyrc;=udf.a m%Yakhg ms<s;=re 23' iïud ÈáÀfha msysàu'
jYfhka foaYkd lr jod< .d:djls' fï ksid iïnqoaO 24' nqÿ .=K jvkakdg ukdj is; iudê ùu'
Ydikfhka udkisl iqjhla ,nkakg n,dfmdfrd;a;= jk 25' nqÿ.=K jvkakd yg fï Ôú;fhys§ uÕ M, fkd,enqfkd;a
ish¨ fokdu nqÿ.=K isyslrñka idiksl W;=ï .=Khka isf;a iq.;s iem ,eîu'
ordf.k ish is;ska nqÿ mfianqÿ uyry;ka jykafia,d fk;a 26' nqÿ.=K jvkakd i;HjdÈfhla fjhs'
folska ±l ish oE;ska Wmia:dk lrñka mdró mqrdf.k wkd.; 27' nqÿ.=K jvkakd ks;r fidaukiai is;ska hq;=j jdih lrhs'
jdikd Yla;sh we;s lr ksjka wjfndaO lr .; hq;=h' tu 28 nqÿ.=K jvkakd g iif3⁄4§ nqÿjre yuqfjhs'
ksid wmg;a wkd.;fha§ jdikdjla Wodfõjdhs m;ñka mdró 29' ;ud flfrys iEu flfkl=f.au is; kefuhs'
O3⁄4uhka iïmQ3⁄4K lrf.k fuf,dj ÈhqKqj msKsi;a mrf,dj 30' nqÿnj me;Sug is; kefuhs'
iq.;sh msKsi;a wjidkfhys fof,dj chf.k W;=ï jQ 31' ;u y|j; nqÿueÿrla fjhs'
ksjkaiqjh wjfndaO lr .ekSu msKsi ish¿ fokdgu fuu 32' ksy;udkS mej;=ï yd .;s.=K ÈhqKq fjhs'
u. Wmldr fõjd' 33' m%N+jrekaf.a f.!rjhg ie<ls,a,g Ndckh fjhs'
34' ;ukaf.a is;=ï me;=ï bgq fjhs'
nqÿ.=K Ndjkdfõ wksixi' 35' wêl=i,hg is; kefuhs'
36' ;ukaf.a fhdackd" woyia wka wh tl fy,du ms<s.kS'
1' i;r wmdhg m;a fkdùu'
2' msg ilaj< fkdbmÈu' fujeks woyia imqrd .ekSug ish,af,dau nqÿ.=K jv;ajdæ
3' w`o" f.d¿" ìysß wd§ wNjH fkdùu'
4' ukao nqoaêl Wïu;a;l fkdúu' idOq æ idOqææ idOqæææ
5' ñiÈgq fkd.ekSu'
6' mdmhg ,eÊcd Nh we;s ùu'
7' .%y fodaI" wm, Wmøj ÿre ù l=i, úmdl u;=ùu'
8' ji" úi" wú" whqO c, .sks wdÈfhka je<lSu'
9 ' N+; msidp" fm%a; wd§kaf.a úm;a;s je<lSu'
10' Nh" ;e;s.ekSï" f,duq veye .ekaùï wdÈh isÿ fkdùu'
11' fldäúk" nkaOk" weiajy" lgjy wd§ úm;a;s ÿreùu'
12' urKhg ks3⁄4Nhj uqyqK §u'
13' i;sh kqjK t<U isàu'
14' OdrK Yla;sh yd wjfndaO lr .ekSfï oCI;dj we;sùu'
15' .=K kqjkska úidro ùu'
16' uqyqfKa j3⁄4Kh we;súu'
17' f,dalhdg m%sh ùu'
18' fndfydaa fldg isjqmi ,eîu' wryx .=Kh' ^idrdxY w3⁄4:h&
19 foúhkaf.a /ljrKh ,eîu' 1 iajdóks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia jdikd iys;
29 30
f,daN" oafõY" fuday" udk ÈÜÀ"Ók" WoaOÉp fkdikaiqka njla" mdmhg ,eÊcd Nh ke;s lu hk fï
úÑlsÉPd' wysßl wfkd;a;mam wd§ il, laf,aYhka oi úO Wm laf,aYfhda Nd.Hj;=ka jykafiag ke;af;ah'
flfrka ÿre jQ fyhska wry;a kï jk fial' ;uka jykafiaf.a ika;dkfhys my< fkdjkafkauh'
tfia fyhska o" wry;a kï jk fial'
2' iajdóks" Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia fidajdka
ilDod.dó wkd.dó w3⁄4y;a u. M, wdÈfhka rd.dÈ 2' iajdóks Nd.Hj;=ka jykaiz Tn jykafia flf,ia
flf,ia i;=rka keiQ fyhskao wry;a kï jk fial' i;=rka keiQ fyhskao" i;r u. keKska flf<ia i;=rka
keiQ fyhskao" fidajdka ud3⁄4.fhka ilaldh ÈÜÀ"
3' iajdóks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia máÉp úÑlsÉPd" is,ín; mrdudi" ixfhdack keiQ fial'
iuqmamdo w`v. fod<y ixidr pl%hdf.a wúoHd wd§ ilDod.dó ud3⁄4.fhka ldurd. má>" ;=kS l< fial'
flf,ia wr kej; kQmokd f,i iso¨ fyhskao wry;a wkd.dó ud3⁄4.fhka ldurd. má> iïmQ3⁄4Kfhka ÿre
kï jk fial' l< fial w3⁄4y;a ud3⁄4.fhka rEmrd." wrEmrd."
udk WoaoÉp" wúÊcd WoaOxNd.sh ixfhdack O3⁄4u
4' iajdóks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia ish¨ iïmQ3⁄4Kfhka ÿre l< fial'tfia fyhska ish¨ flf,ia
mQckSh;ajfhka wdñi m%;sm;a;s mQcdjkag iqÿiq jQ i;=rka kid ish¨ mQckSh;ajhg iqÿiq jk fyhskao"
fyhskao wry;a kï jk fial' wry;a kï jk fial'
5' iajdóks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia ñ:Hd wdYh" 3' ziajdóks Nd.Hj;=ka jykafia Tnjykafia máÉp
wkqYh ish¨ flf,ia j,ska ñÿk fyhska ryila mjla iuqmamdoh iïmq3⁄4Kfhka ÿre l< fial' laf,aY"
ke;s w;s mdßY=oaO ika:dk we;s fyhskao" wry;a kï jÜg lu_u jÜg" úmdl jÜg" wúÊcd" ixLdr"
jk fial' ú[a[dK" kdurEm" i<dh;k" Miai" fõokd" ;Kayd"
Wmdodk" Nj cd;s" crd urK mÜÉp iuqmamdo w`v.hka
wryx .=Kh' iïmQ3⁄4Kfhkau ÿre l< fial' ^ wr is|Æ fial& tfia
fyhskao' wry;a kï jk fial'
1' iajdóks Nd.Hj;=ka jykai" Tn jykafia jdikd iys;
il, laf,aYhka flfrka ÿrejQ fyhskao" ish¨ wruqKq 4' ziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZ Tn jykafia wdñi
flfrys wef,k ish¨ wruqKq flfrys .efgk ish¨ mqcd" m%;sm;a;s mQcd" isjqmi mQcd" Öjr msKavmd;"
wruqK flrys uq,dfjk" iajNdj ke;s fyhskao" fiakdik" .s,kami" m%;sm;a;s mQcd iS," OHdk" OQ;x."
i;a;ajhdf.a Wia my;a uksk iajNdjhla ke;s iu:úmiaikd m%;sm;a;s mQcdjkag iqÿiq jQ fial' tfia
fyhskao" wi;H foa i;HNdjfhka uksk iajNdjh fyhskao" wry;a kï jk fial'
je/È f,i .ekSula ke;s fyhskao" i;H foa i;H
f,igu .;af;ah' nqoaOdÈ wg ;ekays ielhla 5' ziajdóks Nd.Hj;=ka jykaiZ Tn jykafia jdikd iys;
ke;af;ah' ^nqoaO" Oïu" ix> r;ak;%h flfrys ish¿ wdYh" wkqYh O3⁄4u iïmQ3⁄4Kfhka u m%ySK l<
o fuf,dj flfryso" mrf,dj flfryso" fuf,dj fial' ^ryiskaj;a mjla ke;s fyhskao& tfia fyhskao
mrf,dj flfryso fya;=M, islaLd mo ms,sn| ielh& wry;a kï jk fial'
isf;a miq ;eùula" is;sú,s j, miqneiSula" isf;a wryx .=Kfhys wdksixih'
31 32
wry;a .=Kfha n,fhks' fuu w3⁄4y;a .=Kfhka iukakd.;
wryx .=Kfhys idudkH w3⁄4:h iqÿiq ;eke;a;d iïud iïnqÿrcdKka jykafia g uu kuialdr lrñ' udf.a
hkqfjks' ;:d.; Nd.Hj;=ka jykafia uq¿ f,dal Od;=j ;=< kuialdrh fõjdæ
oCIsKdjla ms<s.ekSug iqÿiqh' oCIsKdj hkq wkd.;fhys
f,!lsl jQo" f,daflda;a;r jQo" Wiia M, n,dfmdfrd;a;=fjka idOqæ idOqææ idOqæææ
ie±ye;shka úiska isjqmi jYfhka mQcd lrk m%;Hh fõ'
tu oCIsKdj uy;a M, f.k §u nqÿrcdKka jykafiag iïud iïnqoaO .=Kh ^idrdxY w3⁄4:h&
muKla fkdj uyd ix>r;akhg;a we;af;ah' il< flf<ia
m%ydKh fldg mdßY=oaO;ajg meñKs nqÿ mfia nqÿ" uyry;ka iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai Tn jykafia úYsIag
jykafia,d b;du;au iqÿiqh' ry;a Ndjhg m;a fkdjQ is,aj;a [dKfhka o; hq;= jQ i;H O3⁄4uhka úYsIag [dKfhka
.=Kj;a l<HdK ñ;%hka jykafia,d b;du;au iqÿiqh' ^ is,aj;a" wjfndaO l< fyhskao iïud iïnqoaO kï jk fial'
.=Kj;a" Wmdil" Wmdisld msßio we;=<;ah' tfia kuq;a tu
fok odkh oCIsKdjla jYfhka jHjydr fkdflfrkq ,efí'& iajdóks" Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia ms<siso
th tfia kuq;a msßisÿ ika;dkfha flf,ia my jQ ;rughs wjfndaO l< hq;= ÿlaL i;H ms<sis| wjfndaO l<
Wiia mdßY=oaêh jq ;rughs wksixih uy;a M, jkafka hehs fyhska o" iïud iïnqoaO kï jk fial'
ie<lsh hq;=h'
iajdóks" Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia m%ydKh
fõ,du iQ;%fhka fuh b;du;au meyeÈ,sj ±k l< hq;= jQ iuqoh i;H m%ydKh l< fyhskao"
.; yelsh' fmr ,xldfõ NsCIQkajykaafia,d yeg kula iïud iïnqoaO kï jk fial'
kd.§mh jkaokdjg f.dia jkaokd fldg miq Èk .ï fodr§
kd.d kï ia;%shla ÿka msKavmd;h mqcd fldg odkh mQcd l< iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia m%;HCI l<
wdldrh ±kaúh' iajdóka jykafia,d fmrjre ld,fha§u ry;a hq;= jq ksfrdaO i;Hh m%;HCI l< fyhskao"iïud
njg m;aù odkh je<¥y' mqKaK ÿ.shd isgq njg m;a jQfha iïnqoaO kï jk fial'
oCIsKdfõ n,fhks' wkakNdr ÿ.Shdf.a oCIsKdj;a uy;a
M, lsßfï n,h WmßÜG kï mfia nqÿrcdKka jykafiaf.a iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia Ndjkd jYfhka
W;=ï oCIsfKH .=Kh ksihs' nqÿ nj m;k fndai;dKka jeäh hq;= jQ ud3⁄4. i;Hh Ndjkd jYfhka jevQ
jykafia,d uy oka § nqÿrcdKka jykafia,d yuqfõ§u fyhskao" iïud iïnqoaO kï jk fial'
m%d3⁄4:kd lsÍu nqÿ nj ,eîug WmksY%h jYfhkau WmldÍ
fõ" Wm;siai" flda,s; fofokdf.a m%d3⁄4:kdj fuka" msmaM,S iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ixLdr" úldr
udkjl Nødlms,dks hk whf.a m%d3⁄4:kdjkao fuu wryx ,CLK" m[a[;s" ksíndk kï jQ m[apúO f[hH
.=Kfha W;=ï n,fhkau isÿ úh' ;:d.;hka jykafia wryx uKav,h mfrdmfoaY rys;j ijhxN= [dKfhka
.=K n,fhka Wmka wjia:dfõ§ mgka foúhka" n%yauhka" i3⁄4jm%ldrfhka wjfndaO l< fyhskao iïud iïnqoaO
ukqIHhka f.ka ksishdldrju mQcd i;aldr ,enQy' wjqreÿ kï jk fial'
45 la ;rï ld,hla Ôjudkj mQcd ,nd mßks3⁄4jdKfhka iïud iïnqoaO .=Kh'
miqj;a fï olajdu mqcd i;aldr tl fiau meje;afõ' fuh
33 01 iajdóks" Nd.Hj;=ka jyka
34i æ Tn jykafia úYsIag
{dkfhka wjfndaO l< O3⁄4u tkï ialkaO 05 wdh;k
w;S;" wkd.;" j3⁄4;udk ld,fhys l=i,dl=i, l3⁄4uhkaf.a
12 Od;= 18" bkaøsh 22" wd3⁄4H i;H 4 mÜÉp iuqmamdo
úmdlh ;;ajdldrfhka okakd kqjK ;:d.;hka jykafiaf.a
12 iQúis m%;H 24 wjfndaO l< fial' tfia fyhska
fojk ;:d.; n,hhs'
iïud iïnqoaO kï jk fial'
01 iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai Tn jykafiaæ mdßY=oaO 03 iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai Tn jykafiaæ keiQ flf,ia
jQ wd3⁄4h ud3⁄4. ixLHd; ^wd3⁄4h wIaGdx.sl ud3⁄4.fhka kej; kQm§jñka ksjkg .uka .;a fyhskao" fidajdka
iïud ÈÜÀ wd§ wx`v 8'& fYdaNk .uka we;s fyhskao ud3⁄4.fhka ilaldh ÈÜÀ" úÑlsÉPd" iS,ín; mrdudi"
iq.; kï jk fial' ixfhdacko" ilDod.dó ud3⁄4.fhka f,daN" fodai ixfhdack
iy wkqYh fol ;=kS lsÍfuka o" wkd.dñ ud3⁄4.fhka f,daN
02 iajdóks" Nd.Hj;=ka jykai Tn jykafiaæ cd;s" crd" oafõY ixfhdack o" f,daN oafõY wkqYho" iïmQ3⁄4Kfhka
jHdê" urKd§ ÿla ke;a;d jQ Ydka; iqkaor ks3⁄4jdKhg ÿre lsÍfukao w3⁄4y;a ud3⁄4.fhka WoaOxNd.Sh O3⁄4uhka
.uka.;a fyhskao iq.; kï jk fial' rEm rd." wrEmrd." udk" WoaOÉp" wúÊcd mio" wkqYh
41 42
jYfhka wúÊcd wkqYh" udkdkqYh" Ndjrd.dkqYh" keiQ fndÊ®`v." O3⁄4u wd3⁄4h wIaGdx.sl ud3⁄4.h mqrdf.k
fyhskao" iq.; kï jk fial' w;S; nqÿrcdKkajykafia,d wkqju wd ksid ;:d.; kï
fõ' ;:wd.f;d;s ;:d.f;d hkqfjka i|yka fõ'
04 ijdñks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia ldu iqL,a,sldkq
fhda.hg iy w;a;ls,u:dkq fhda.hg fkdmeñK uOHu 2 ;:.f;d;s ;:d.f;d
m%;smodfjka wd3⁄4h wIagdx.sl m%;smodfjka ksjkg meñKs
fyhskao Ydiaj; WÉfþo wka;hg fkdmeñKs fyhska o" fmr w;S;fha nqoqjre .sh u`. .sh neúkao" ;:d.;
iq.; kï jk fial' kï fõ' fmr fndai;=kaf.a Wmf;a§ i;a mshjrla .uka
l<y' wfma fndai;dKka jykafiao ta i;a mshjr .shy' ta
05' ijdóks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia iqÿiq l, i;H fï .uk úfYaI wê.ukhla ,nkakg iqÿiq fmr ksñ;a;la
jQ m%sh jQ w3⁄4:odhl jq yd iqÿiq l< wm%sh jQ i;H jQ jk .ukls' fndai;dKka jykafia msám;=,a iuf,i
w3⁄4:odhs jQ jpk we;s fyhska iq.; kï jk fial' fmdf<dfjys msysàu i;r iDoaêmdo O3⁄4uh ,eîfï fmr
ksñ;sh' W;=rg .uka lsÍu f,daflda;a;r O3⁄4uhka wjfndaO
06' ijdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia uq, ueo lsÍug fmr ksñ;sh' i;a mshjr hdu ima; fndÊ®`v.
w. hym;a fyhska ;u ;uka úiskau ±lsh yels O3⁄4uh wjfndaO lsÍug fmr ksñ;sh' rka o`vq pdur tiùu
fyhskaowld,sl jYfhka M,h f.kfok fyhskao iqÿiq wkH ;S3⁄4:lhka oukh lsÍug fmr ksñ;sh' Yafõ;P;%h
úoHdudk wksixi we;s fyhskao" ;u is; ;=< ks3⁄4jdKh tiùu wry;a M, úuqla;sh ,eîug fmr ksñ;sh' il,
wruqKq lrk fyhskao" keKj;=ka úiska ;ukaf.au keK ÈYdjka ne,Su wkdjrK ij_{;d {dkh ,eîug fmr
muKskau ish is; ;=< m%;HCI l< hq;= wjfndaO lr.; ksñ;sh' wNS; isxykdoh lsÍu oïila meje;aùug fmr
hq;= O3⁄4uhla foaYkd l< fyhskao iq.; kï jk fial' ksñ;sh' tu .ufka§ isÿjqKq ish,a, iïmQ3⁄4K úh' Wmka
flfkysu .sh .uklah fmr fndai;dKka jykafia,d
;:d.;hka jykafiaf.a ud3⁄4.h' tfiauh' fmr nqÿjre fkÄLïufhka lduÉPkaoh o
wjHmdofhka" ^ffu;%sfhka& jHdmdoho wf,dal ix{dfjka
1' ;: w.f;d;s ;:d.f;d' ÓkïoaOho" is; ;ekam;a ùfuka WoaOÉpho" O3⁄4ufhka
ijdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia jkdys fmr úÑlsÉPdjo" {dkfhka wúoHdjo" m%S;sfhka wr;sho"
nqÿrcdKka jykafia,d wd mßÈu meñKs neúka ;:d.; kï m%:u OHdkfhka mxp kSjrKo" fidajdka ud3⁄4.fhka f,daN
fõ' fmr w;S;fha my< jqK §mxlr wd§ nqÿjrfhda il, ÈÜÀho" ilDod.dó ud3⁄4.fhka ´,dßl laf,aIhkao"
i;a;ajhkaf.a hym; Wfoidu meñKshdy' fmr nqÿrcdKka wkd.dó ud3⁄4.fhka wkqih iys; flf,iao" w3⁄4y;a
jykafia,d mdró O3⁄4uhka jYfhka odk" iS," fkÅLïu" ud3⁄4.fhka ish¨ laf,aIhkao m%ydKh fldg iqkaor ksjkg
m%{d" ùhH_hLka;s" i;H" wêIaGdk" ffu;%s" WfmaCId wd§ fmr nqÿjre .sh wdldrfhka .uka .;a ksid ;:d.; kï
jYfhka oi mdró jYfhkao" oi Wm mdró jYfhkao" fõ' ^;: .f;d;s ;:d.f;da hkqfjks&'
oi mru;a; mdró jYfhkao" iu;sia Ou_ msrEy' wd;au
mß;Hd." fka;% mß;Hd." Okmß;Hd." rdcH mß;Hd. 3' ;:,CLKx w.f;d;s ;:d.f;d'
wUqorejka mß;Hd. jYfhka m[aj mß;Hd.hka mdró
mqrd wd neúkao tfiau i;r i;smÜGdk" i;riDoaêmdo" kdu rEm O3⁄4uhka f.a kshu ,CIKh i;H ,CIKfhka
i;r iuHla ù3⁄4h m[aj bJøsh m[aj n," ima; ±k.;a ksid ;:d.; kï fõ' Nd.Hj;=ka jykafia,d kdu
43 44
rEm O3⁄4uhka f.a kshu iajNdjh ,CIKh we;s ieáfhkau
±kSu ;: ,CIK {dkfhka meñKSuls' ;: ,CIKfhkau
1' zNd.Hj;=ka jykafiaZ tfiau ;uka jykafia okakd hï
meñKSfhah kshu ,CIKh ±kSu hkq ;:,laLKx
wi;H jQo" wk3⁄4:fhka hqla; jQ wkqkag wm%sh jQ jpk
w.f;d;s ;:d.f;da hkqfjks'
foaYkd fkdlr;s'
2' zNd.Hj;=ka jykafiaZ tfiau ;uka jykafia okakd hï
4' ;: Ofuu h:djf;d wNsiuLqfOd;s ;:d.f;d' i;H jQo" wk3⁄4:fhka hqla; jQ wkqkag wm%sh jpk foaYkd
fkdlr;s'
Nd.Hj;=ka jykafia ÿlaLi;Hh" iuqoh i;Hh" ksfrdaO
i;Hh" ud3⁄4. i;Hh tfiau we;s fyhskao" ;: O3⁄4uhhehs
3' zNd.Hj;=ka jykafiaZ tfiau ;uka jykafia okakd hï
lshhs' th we;s ieáfhkau wjfndaO lr.;a ksid ;:
i;H jQo" w3⁄4:fhka hqla; jQo" wkqkag wm%sh jQo" tn÷
Oïfï h:djf;d;s ;:d.f;da hkqfjks'
jpk lSfï ld,h okafkao tu jpk foaYkd lr;s'
5' ;: oiis;dh ;:d.f;d 4' zNd.Hj;=ka jykafiaZ tfiau ;uka jykafia okakd hï
Nd.Hj;=ka jykafia i;a;ajhkaf.a oajdr j,ska .kakd rEm
wi;H jQ" wk3⁄4:fhka hqla; jQo" wkqkag m%sh jQj;a foaYkd
Yío wdoS wruqKq oajdrdkqidrfhka i;ajhka oek .kakd jQ
fkdlr;s'
rEmdoS O3⁄4uhka we;s ieáfhka ±k ixialdrhka jYfhka o"
ish,a, we;s ieáfhka ±laldy' fidhd.;a;do ish,a, we;s
5 zNd.Hj;=ka jykafiaZ tfiau ;uka jykafia okakd hï
ieáfhka olakd ksid ;:oiis;dh ;:d.f;da hkqfjks'
i;H jQo" wk3⁄4:fhka hqla; jQo" wkqkag m%sh jQj;a foaYkd
fkdlr;s'
6' ;:djdos;dh ;:d.f;d'
Nd.Hj;=ka jykafia fndaê uQ,fha§ nqÿnjg m;a jQ wjia:dfõ
6' zNd.Hj;=ka jykafiaZ tfiau ;uka jykafia okakd hï i;H
mgka wkqmdÈfYaI mßks3⁄4jdKhg meñKsu f;lau w;r ldf,fha§
jQo" w3⁄4:fhka hqla; jQo" wkqkag m%sh jQo" fun÷ jpk
hula m%ldY lrk ,oafoao" th tfiau isÿjk fyhska fkdjrÈk
ld,h ±kf.k foaYkd lr;s'
fyhska ;:djdÈ;dh ;:d.f;da hkqfjks'
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ialkaO f,dalh i3⁄4j 5 iajdñks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia ^11& tfldf<dia
m%ldrfhka wjfndaO l< fyhskao f,dalú¥ kï jk fial' jeoEreï ldu f,dalh ^16& oyih jeoEreï rEm f,dalh
^4& isjq jeoEreï wrEm f,dalh wjfndaO l< fyhska o
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ixLdr f,dalh f,dal ú¥ kï jk fial'
i3⁄4jm%ldrfhka wjfndaO l< fyhska o" f,dalú¥ kï jk
fial' 6 iajdñks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia tlfjdaldr"
3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia wjldY f,dalh p;= fjdaldr m[apfjdaldr" f,dalh ±k jod< fyhskao"
i3⁄4jm%ldrfhka wjfndaO l< fyhskao f,dalú¥ kï jk f,dalú¥ kï jk fial'
fial'
7' iajdñks Nd.Hj;=ka jykaiæ Tn jykafia N=ñ ;sia tla ^31&
47 48
;,h iys; wkka; f,dal Od;=fjys wjldi f,dalh ±k jk fial'
jod< fyhskao f,dal ú¥kï jk fial'
05 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia úuqla;s {dk
f,dal ú¥ .=Kfhys wdksixi' o3⁄4Yk wd§ W;a;Í;r .=K iuQyfhka ;uka jykafiag
;:d.; Nd.Hj;=ka jykafia jkdys f,dalfhys jvd W;=ï flfkl=ka fkdue;s fyhskao" wkq;a;r
iajNdjh ;Fjdldrfhkau foaYkd l< W;a;uhka jykafiah' mqßioïu idrÓ kï jk fial'
f,dalfhys wm okakd ;ru Èh ìÿjla jeksh fkdokakd
;ru uyd id.rhg iudkh' f,dalfha i;a;ajhka jYfhka" 06 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia rEm ldh
i;aj f,dalh" wjldYh jYfhkao" ialkaO f,dal jYfhkao" iïm;a;sfhka ;uka jykafiag jvd W;=ï flfkl=ka
.=K jYfhka f,dalh wjfndaO lr .ekSuh' f,dalfhys uq, fkdue;s fyhskao" wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï jk
fkdfiúh hq;=h' fya;=M, O3⁄4uh nj kqjKska ms<s.; hq;=h' fial'
wkj;.a. ixhq;a;fha tk iQ;% n,d ±k .; hq;=h' fuu
f,dal iajNdjh ish,a, wjfndaO lr.;a W;a;uhka jykafiag 07 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia i;a;sia fndaê
uu kuialdr lrñ udf.a kuialdrh fõjdæ mdCIsl W;a;Í;r .=K iuQyfhka ;uka jykafiag jvd
W;=ï flfkl=ka fkdue;s fyhskao" wkq;a;r mqßioïu
idOqæ idOqææ idOqæææ idrÓ kï jk fial'
wkq;a;r mqrsioïu idrÓ .=Kh ^ idrdxY w3⁄4:h & 08 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia f,dj oukh
l< hq;= mqoa.,hka f,dj W;a;Í;r .=Kfhka oukh l<
01 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æTn jykafia iS,d§ W;a;Í;r fyhskao wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï jk fial'
.=K iuQyfhka ;uka jykafiag jvd W;=ï flfkla fkdue;s
fyhskao" wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï jk fial' wkq;a;r mqßioïu idrÓ .=Kh'
02 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia iudê wd§ 01' iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia iS, iudê"
W;a;Í;r .=K iuQyfhka ;uka jykafiag jvd W;=ï m%{d" úuqla;s" úuqla;s {dk o3⁄4Ykd§ W;=ï W;a;Í;r
flfkla fkdue;s fyhskao wkq;a;r mqßiOu_u idrÓ kï .=Kfhka iukakd.; jk fyhskao" wkq;a;r mqßioïu
jk fial' idrÓ kï jk fial'
03 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia m%{d.=KdÈ 02 iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia p;=mdßY=oaO
W;a;Í;r .=K iuQyfhka ;uka jykafiag jvd W;=ï is,h" m%d;sfudaCI ixjr YS,h" bkaøsh ixjr iS,h" wdÔj
flfkl=ka fkdue;s fyhska o wkq;a;r mqßiOu_u idrÓ mdßY=oaO YS,h" m%;H ikaksY%S; iS,fhka iukakd.; jk
kï jk fial' fyhskao" wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï jk fial'
04 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tnjykafia úuqla;s wd§ 03' iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia Wmpdr
W;a;Í;r .=K iuQyfhka ;uka jykafiag jvd W;=ï iudê" w3⁄4mKd" iudê ldudjpr iudê" rEmdjpr iudê"
flfkla fkdue;s fyhskao wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï wrEmdjpr iudê" f,d!lsl f,daflda;a;r iudêfhka
49 50
iukakd.; jQ wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï jk fial'
10 iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia oukh l< hq;=
04 iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia iq;uh ukqIH wukqIH" ÈjH" n%yau" ;srYaÑk wd§ i;a;ajhka
{dkh" Ñka;duh {kh" Ndjkduh {dkh wdÈ fldg úYsIag f,i oukh l< fyhskao" wkq;a;r mqßioïu
we;s fyhskao fyhskao" wkq;a;r mqßioïu idrÓ kï jk idrÓ kï jk fial'
fial'
wkq;a;r mqrsioïu idrÓ .=Kfhys wdksixih'
05 iajdóks Nd.Hj;=kajykai æ Tn jykafia bJøsh ;:d.; Nd.Hj;=ka jykafia jkdys iS,dos W;=ï
mfrdamßh;a; {dkh" wdihdkqih {dkh" hul m%d;syd3⁄4h .=KialkaOfhka f,dalfhys ish¿ fokdu ukd kqjKska oukhg
{dkh" uyd lreKd iudm;a;s {dkh" i3⁄4j{;d {dkh" m;a l< fial' ;sßika i;=ka oukhg myiqh' ukqIHhka oukh
wkdjrK {dkh wdÈfhka iukakd.; fyhskao" wkq;a;r
ÿIalrh' nqÿrcdKka jykafia irK iS,d§ m%;sm;a;s O3⁄4ufhka
mqßi oïu idrÓ kï jk fial'
oukh lsÍu b;du;au jeo.;ah' ksjka ud3⁄4.hg m%;súreoaO
06 iajdóks Nd.Hj;=kajykai æ Tn jykafia ;ox. ud3⁄4.fhys hk wh irK iS,d§ .=Kfhka ij3⁄4. fudaCI
úIalïNk" iuqÉfþo mámamiaioaê" ksiairK hk m[aúO ud3⁄4.fhys .uka lrkqjka njg m;a ùu b;du W;=ï oukhhs'
úuqla;sfhka hqla; jQ fyhskao" wkq;a;r mqßi oïu idrÓ wkqkaf.a oukhg jvd wmg msysg jkafka ;uka oukhg m;a
kï jk fial' ùuh' wkqka oukh l< yelsjkafka ;ukaf.a Ñ;a; oukfhka
miqjhs' ;:d.; iïud iïnqÿrcdKka jykafia oi fmreï mqrd
07' iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ud3⁄4. M, tys n,fhka fndaê uq,fhys il, Cf,aIhka w3⁄4y;a ud3⁄4.{dk
wê.ukhg wk;=rej ,efnk m%;HfõCId {dkhkaf.ka keue;s .skafkka ojd i3⁄4jm%ldrfhka mdßY=oaOFjhg meñK
hqla; jQ fyhskao" wkq;a;r mqßi oïu idrÓ kï jk
;uka jykafia m<uq fldg ;ukaf.a ika;dkh oukh fldg
fial'
mkaid,sia jila uq¿,af,a wmuK i;a;ajhka oukhg m;a
08 iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia i;a;sia fndaê l<y' iyïm;s n%yau rdchdf.a wdrdOkdfjka m<uq meje;a jQ
mdCIsl O3⁄4uhkaf.ka i;r i;smÜGdk" i;r iDoaêmdo" Oïu plal iQ;%fhka w[a[d fldKav[a[ f;reka we;=¿ oy
i;r iuHla m%Odk ù3⁄4h m[ap bJøsh O3⁄4u m[ap n, wg fldaáhla n%yaufhda oyï weiska oukhg m;a jqy' fuf,i
O3⁄4u" ima; iïfndc®x. O3⁄4u" wd3⁄4h wIaGdx.sl mqoa.,hdf.a oukh wry;ajfhka wjika fldg jod< iïud
ud3⁄4.h" w§ O3⁄4uhkaf.ka hqla; jQ fyhskao" wkq;a;r iïnqÿrcdKka jykafiag uu kuialdr lrñ' udf.a kuialdrh
mqßioïu idrÓ kï jk fial' fõjd æ'
09 iajdóks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia p;= úidro idOqæ idOqææ idOqæææ
{dkhkaf.ka iukakd.;hs" ij_{;d {dkh ms<sn|
úidro w3⁄4y;a ud3⁄4.h ms<sn| úidro ffkhH_dksl O3⁄4uh
ms<sn|" úidro l3⁄4ulaf,aI" úmdl wdY%j jH;suKdka;rh
ms<sn| úidro Ndjfhka hq;a; jQ fyhskao " wkq;a;r
mqßioïu idrÓ kï jk fial' i;a:d foajukqiaidkx .=Kh ^idrdxY w3⁄4:h&
51 52
01 iajdñkss Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia foõñksiqkag wkqYdikd l< fyhskao i;a:d foajukqiaidkx jk fial'
f,dõ;=rd iqjh msKsi wkqYdikd l< fyhskao" i;a:dfoaj
ukqiaidkx jk fial' 4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ksjkg muqKqjk
ixjrfhka isàu' úu;s isoñka" w3⁄4:h mK.kajñka"
02' ijdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia foõ ñksiqkag w3⁄4:h úksÉPh lrñka m%;sm;a;sh fmkajñka" m%;sm;a;s
fuf,dj ys; iqj msKsi wkqYdikd l< fyhska" i;a:d foaj rih f.kfoñka" kQmka ksjka u`. Wmojñka" wkqkaf.a
ukqiaidkx jk fial' ika;dkfhys ksjka uÕ Wmojñka fndai;=kag ksjka u`.
fmkajñka" újrK foñka" ;uka Wmojd .;a ksjka u`.
03 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia foõ ñksiqkag olsñka wkqkag WmÈk ksjka uÕ olsñka" fndai;=kag Wmka
mrf,dj ys; iqj msKsi wkqYdikd l< fyhskao" i;a:d ksjka uÕ olsñka Ydia;Dka jykafia ^;uka jykafia&
foajukqiaidkx jk fial' .uka .;a ksjka u`. wkqj Y%djlfhda ksjkg wkqj hjñka
wkqYdikd l< fyhskao" i;a:d foajukqiaidkx jk fial'
04' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia foõ
ñksiqkag mrud3⁄4: w3⁄4:h msKsi ^ks3⁄4jdK wjfndaOh i;a:d foajukqiaidkx .=Kfhys wdksixih'
msKsi& wkqYdikd l< fyhskao" i;a:d foajukqiaidkx ;:d.; Nd.Hj;=ka jykafia jkdys uq¿ ;=ka f,dalhgu tlu
jk fial' wkqYdilhka jykafia njg m;a jQfha úsis wixLH l,am ,CIhla
nqÿ mfia nqÿ uyry;a wd§ W;=uka jykafia,df.a wjjdo wkqYdikd
05' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia iir ,nd .;a ksid;a th tf<iu ms<smka ksid;a" m%;HCI jYfhka O3⁄4uh
l;ßka i;a;ajhka tf;r lrkq msksi ks3⁄4jdK fCIau wjfndaO lr.;a ksid;ah' wkqYdilhka jykafia kula njg m;a jQfha
N=ñhg meñKSu msKsi wkqYdikd l< fyhskao i;a:d fï Ôú;fhys u. M, ksjka wjfndaO lr .ekSug fya;= iïm;a we;s
foajukqiaidkx jk fial' whf.a woyig wkql+,j wkqYdikd l< fyhskao" fmr mska we;s ke;s
nj ±k.;a ksidh" ;%s fya;=l m%;sikaêhla ,nd kqjK ÈhqKq l< fkdl<
i;a:d foajukqiaidkx .=Kh' flfklaoehs ne¨ ksid;a" uÕ M, ksjka ,nkakg l3⁄4u laf,aYhkaf.ka
ndOdjla we;s ke;s nj f;areï .;a ksid;a ta mqoa.,hdf.a pß;hg
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia f,djq;=rd iqjh wkqj wkqYdikd l< yels ksid;a pß;hg wkqrEmj l3⁄4uia:dk f;dard
msKsi wkqYdikd l< fyhskao fuf,dj w3⁄4:h msKsi .; hq;= ksid;a fufia wka whg wkqYdikd lsÍfï ish¿ wx.hkaf.ka
mrf,dj w3⁄4:h msKsi mrud3⁄4:h msKsi ks3⁄4jdKd3⁄4:h msKsi f,dõ;=rd nqÿrcdKka jykafia fndai;a ld,fha;a wkqYdikd mj;ajd
wkqYdikd l< fyhskao i;a:d foajukqiaidkx jk fial' f,djg fi; ie,iQ ksid;a fuf,dj ÈhqKqj msKsio" mrf,dj ÈhqKqj
msKsio fof,dj ÈhqKqj msKsi ksjka iqjh wjfndaO lr .ekSu msKsio
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ixidr f,!lsl Ôú;fhys ÈhqKqj msKsio" f,daflda;a;r ÈhqKqj msKsio
ldka;drfhka cd;s" crd" jHdê" urK" fidal" mßfoj" wkqYdikd l< fyhskao" i;a:d foajukqiaidkx jk fial fï W;=ï
ÿlaL foddaukiai" Wmdhdi rd." fodai fudayd§ tfldf<dia wkqYdil iïud iïnqÿrcdKka jykafia g uu kuialdr lrñ'
.sks ksjQ fyhskao wkqYdikd l< fyhskao i;a:d udf.a kuialdrh fõjd'æ
foajukqiaidkx jk fial' idOqæ idOqææ idOqæææ
3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia laf,aI nqoaO .+Kh ^ idrdxY w3⁄4:h&
ldka;drfhka ixidr ldka;drfhka tf;r jQ fyhskao
53 54
1' zziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZZ æ Tn jykafia wd3⁄4h i;H wjfndaO lrjQ fyhskao" nqoaO kï jk fial'
wjfndaO fldg wkHhkag wjfndaO lrjQ fyhskao" nqoaO
kï jk fial' 3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia iuqoh i;Hh
m%ydkh lr kdu rEm O3⁄4uhka ÿla Wmojk nj l3⁄4u /ia
2 zziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZZ æ Tn jykafia ÿlaL i;Hh lrk nj" ÿlg ksOdkh nj ÿflka neo ;nk nj" ksjkg
wjfndaO fldg wkHhkag wjfndaO lrjQ fyhskao nqoaO ndOd lrknj" wjfndaO l< fyhsskao wka whgo m%ydKh
kï jk fial' lrjd wjfndaO lrjQ fyhskao nqoaO kï jk fial'
3 zziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZZ æ Tn jykafia iuqoh i;Hh 4 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ksfrdaO i;Hh
wjfndaO fldg m%ydKh l< fial wkHhkag wjfndaO m%;HCI lr kdu rEm O3⁄4uhkaf.a kslauqK nj ialkaO
lrjd m%ydKh lrjq fial tfia fyhskao nqoaO kï jk ÿlska wñY% nj fya;= O3⁄4uhkaf.ka yg fkd.;a nj"
urKhla ke;s nj wka whg m%;HCI lrjd wjfndaO l<
fial'
fyhskao nqoaO kï jk fial'
4 zziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZZ æ Tn jykafia ksfrdaO i;Hh 5' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ud3⁄4. i;H
wjfndaO fldg" m%;HCI fldg wkHhkag wjfndaO lrjQ jevQ fyhskao" kdurEm jeäu jYfhka ksjkg kslafuk
fyhskao" nqoaO kï jk fial' nj ksjk wjfndaO lr.ekSug fya;= jk nj' ksjk
wruqKq fldg olsk nj" wkd: Ndjfhka wirK iir ÿla
5 zziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZZ æ Tn jykafia ud3⁄4. i;Hh kslaujd bka biqre nj wjfndaO l< fyhskao wka whg;a
wjfndaO fldg wkHhkag wjfndaO lrjQ fyhskao" nqoaO ud3⁄4.h jvd wjfndaO l< fyhskao nqoaO kï jk fial'
kï jk fial'
6 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia wdj3⁄4ckd l<
06 zziajdñks Nd.Hj;=ka jykaiZZ æ Tn jykafia wnqoaê muKska ish,a, o;a fyhskao" wdj3⁄4ckhla ke;s fyhskao"
keiQfyhskao nqoaê wjfndaO fldg wkHhkag wjfndaO l< ish,a, úksúo o;a neúkao" ;uka jykafia úiskau
fyhskao" nqoaO kï jk fial' wjfndaO l< fyhskao" flf<ia kskafoka wjÈ jQ fyhskao"
isjqu. keKska ish¿ flf,ia CIh l< fyhskao" jdikd
nqoaO .=Kh' iys; flf,ia ke;s fyhskao" nqoaO kï jk fial'
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia p;=rd3⁄4h 7 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ldu rd.h;a"
i;Hh ;ukau wjfndaO lr wkHhkayg wjfndaO lrjQ Nj rd.h;a" keiQ fyhskao" oafõIh keiQ fyhskao" ish¨
fyhska o" nqoaO kï jk fial' fudayh wúoHdj keiq fyhskao" ish¿ flf,iqka keiQ
fyhskao" iajhxN+[dKfhka ish¿ O3⁄4uhka wjfndaO l<
fyhskao" wka whg;a wjfndaO lrjQ fyhskao" nqoaO kï
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia ÿlaL i;Hh" jk fial'
kdurEm O3⁄4uh ksrka;rfhkau fmf,k nj fya;=fjka
yg.;a nj tfldf<dia .skafkka ;efjk nj crd urKhg nqfoOd mo.:d3⁄4:h'
fmrf<k nj" ms<sis| .;a fyhskao wka whg ms<sis|
55 56
nqfoOd;s flkgG nqfoOd
ljr w3⁄4:hlska nqoaO kï fõo @ tlk; ksflaf,fid;s nqfoOd
tldka;fhka kslaflf,is fyhska nqoaO kï fõ'
nqʯ;d ijjdkS;s nqfoOd
p;=iai;Hhka wjfndaO l< fyhska nqoaO kï fõ' tlk; u..x .f;d;s nqfoOd
taldhk ud3⁄4.fhys .sfhkqhs nqoaO kï fõ'
fndfO;d mcdhd;s nqfoOd
p;=iai;Hhka wkH i;a;ajhkag wjfndaO lrjk fyhska nqoaO tfld wkq;a;rx iuud ifundêx wNsiunqfoOd;s
kï fõ' nqfoOd
tl,dj iïud iïfndaêh wê.ukh l< fyhska nqoaO kï fõ'
iín[û;dh nqfoOd
ish,a, o;a fyhska nqoaO kï fõ' wnqoêúy;;;d nqoêmá,dNd nqfoOd'
wnqoaêh kid nqoaêh ,enQ fyhska nqoaO kï fõ'
inn oiidú;dh nqfoOd
ish,a, olakd fyhska nqoaO kï fõ' nqfoOd;s fk;x kdu ud;rd l;x k ms;rd l;x k
Nd;rd l;x k N.skh s d l;x'
wk[[fkhH;dh nqfoOd nqoaO hk kduh uj úiska fok ,oaola fkdj mshd úiska fok
wkHhka úiska wjfndaO lrúh hq;= fkdjk fyhska nqoaO kï ,oaola fkdj ifydaorhka úiska fok ,oaola ksid fkdj'
fõ' ifydaoßhka úisk fok ,oaola fkdfõ'
59 60
4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia mrud3⁄4: máiïNsod [dK iÎ wNs[a[d" wÜGdri" nqoaO .=K" [dKd§
O3⁄4u jYfhka wdh;k" Od;=" bJøsh O3⁄4u" máÉp .=Kfhka iukakd.; jk fyhskao" N.jd kï jk fial'
iuqmamdo" wd3⁄4h i;H iQúis m%;H O3⁄4uhka fnod ±la jQ
fyhskao" N.jd kï jk fial' N.jd .=Kfhys wdksixi
;:d.; Nd.Hj;=ka jykafia hkak f.!rj
5' iajdñsks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia W;a;Í;r ukqIH iïmhqla;ju fhfok f.!rj kdu úfYaIhls' flfkl=ka
O3⁄4uhka fnod ±la jQ fyhskao ldh úfõl' Ñ;a; úfõl" Wmê úiska ;nk ,o kduhla fkdfjhs' mqKH iïNdrhkaf.a
úfõl" ÈjH úydr" n%yau úydr" wd3⁄4h úydr" iq[[; úfudCL" n,fhka fndaê uQ,fha§ w3⁄4y;a ud3⁄4. ixLHd; úuqla;s iqjh
wksñ;a; úfudlaL" wmamKsys; úfudlaL" O3⁄4uh wjfndaO l< ,enQ wjia:dfõ ,nk ,o f.!rj kduhls' tfiau wfkal
fyhska o" N.jd kï jk fial' wdldrfhka fkdfhla wdldrfhka j3⁄4Kkd l< yels f.!rjdkaú;
jpkhls' w;s fY%aIaG w;s W;a;u nj ±laùu i`oyd lrk
6' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia Nj.dó mqk3⁄4Njh
keiq fyhskao N.jd kï jk fial' kduhls' foúfhdao" n%yaufhdao" .re nqyquka lrñka nqÿ isßmd
jekaody' fuh nqÿrcdKka jykafiaf.a W;=ï jQ iS,d§ mqKH
7' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia i3⁄4j iïmQ3⁄4Kj mqreÿ iïNdr O3⁄4uhkaf.a n,fhks' b;d Wiia iDên, wglska
lrk ,o ldh Ndjkd" iS, Ndjkd" Ñ;a; Ndjkd" m%{d Ndjkd ;:d.;hka jykafia b;du Wiiah' ;:d.;hka jykafiaf.a
ukdj jevQ fyhskao N.jd kï jk fial' YÍrh l=vd l< yelsh' wn weghla ;=< wIag mßlaldr Orj
i;r bßhõ meje;aúh yelsh' ñksfil=f.a weia msh frdauhl
8 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia isjq mi m%;H,dNs ;rï l=vd ;ekl ilauka l< yelsh' úYd, jYfhka ila foõ rc
fyhska N.jd kï jk fial' ;=udf.a mdKavqlïn, ffY,dikfhys úYd,;ajhg YÍrh úYd,
l< yel' È.ska yeg fhdÿkla m<, mkia fhdÿkla >Klñka
9 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia f,dflda;a;r M, myf<dia fhdÿkla È. m<, we;s wdikfhys jev isàug
iïmhqla; iS,fhka hqla; jQ fyhska o" wê iS," wê Ñ;a;" wê ;rï YÍrh úYd, l< nj wNsO3⁄4u foaYkdfõ i`oyka fõ'
m%{d" fyhska o p;=F: OHdk,dNS fyhskao fu;a;d' lreKd" iDâ n,fhka iukakd.;hs' hi ls3⁄4;sh msßjr iïm;a;sfhka
uqÈ;d" WfmaCLd,dNS jk fyhskao i;r wrEm iudm;a;s,dNS jk
hqla;hs' wkka; {dk iïm;a;shlska hqla;hs' rEm iïm;a;sfhka
fyhskao" N.jd kï jk fial'
hqla;hs' ish¿u fokdf.a m%d3⁄4:kd uqÿka m;a lr fokafkah'
10 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia wdkdmdk i;s OHdk fujeks W;=ï N.jd .=Kfhka hqla; jQ' Nd.Hj;=ka jykafiag
,dNs lñkao" w3⁄4: ri" Oïu ri" úuqla;s ri ,dNS neúkao" N.jd uu kuialdr lrñ udf.a kuialdrh fõjd æ'
kï jk fial'
idOqæ idOqææ idOqæææ
11' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia wIaG úfudCIhkaf.ka
o" wÜG wNsNdh;k jYfhkao" ish¨u iudm;a;s jYfhkao"
ksfrdaO iudm;a;s ,dNs jk fyhskao" N.jd kï jk fial'
12' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafia oi i[a[d" oiwiqN" oyï .=K - Oïudkqiai;s Ndjkdj'
oilisK" oiwkqiai;s" oin,[dk" p;= úidro {dk" p;=
61 62
Y%S ioaO3⁄4u r;akfha n,h b;du jeo.;ah' wmdfhka w; ñ§u i`oyd foõ ñksia iem yd ksjkaiem ,eîu
m%;sm;a;s O3⁄4uh m%Odk jkafkah mßhmaa;sfhka m%;sm;a;shg" i`oyd msßh hq;= O3⁄4uh Ydiksl m%;sm;a;s O3⁄4uhhs' .syshka
m%;sm;a;sfhka m%;sfõOhg" m%;sfõOfhka u.M, ksjka úiska Tjqkag iqÿiq mßÈ meúoaoka úiska Tjqkag iqÿiq mßoafokao
wjfndaOhg fya;= fõ' f,daflda;a;r ud3⁄4.hkaf.a n,h hgm;a ms<sfj;a msßh yelsh' w3⁄4h ud3⁄4. i;r iy M, O3⁄4uhka i;r
l< flf,ia kej; kQmÈkafkah fidajdka ud3⁄4. {dkfhka" iy ks3⁄4jdKh kj f,daflda;a;r O3⁄4uh m%;sfõO O3⁄4uh kï
wd;au wglg iir flá fldg ilDod.dó ud3⁄4.fhka ´,dßl fõ'
flf,ia hgm;a fldg wkd.dó ud3⁄4.fhka kej; ldu f,dalhg ;jo" nqÿka jod, O3⁄4uh jYfhka úkh msglh" iQ;%
fkdhk fyhskao" w3⁄4y;a ud3⁄4.fhka ish¿ Njfhka ksoyia jk msglh' wNsO3⁄4u msglh" hhs msgl jYfhka ;%súO fjhs'
fyhskao" iißka tf;r ùug tlu ud3⁄4.h O3⁄4u ud3⁄4.hu nj tl yd iudk ,CIK we;s nqoaO jpk iuQyh jYfhka .;a
isysm;a l< hq;=h' l,ays msgl kï fjhs' úkh msglh fldgia 05lska hqla;hs'
tl Ofuud yslLfj Ndúf;d nyq,l
s f;d tlk; iQ;% msglh ksldh jYfhka fldgia 05lska hqla;hs' wNsO3⁄4u
ksLÅodh" tlk; úrd.dh" ksfrdaOdh" Wmiudh" msglh fldgia 7lska hqla;hs' ialkaO jYfhka iqjdiq oyila
wNs[[dh" ifundOdh ksnndkdh ixj;;;s l;fud we;'^84000& tl wkqikaêhla we;s fldgia tl ialkaOhls'
tl Ofuud Ouudkqii;s whx fLd yslLfõ tl Ofuud
Ndúf;d nyq,l s f;d tlk; ksnìodh tlk; úrd.dh" úkh msglh ialkaO jYfhka úis tla oyils' iq;% msglh
ksfrdaOdh Wmiudh wNs[[dh ixj;;;s' ialkaO jYfhka úis tla oyils' wNsO3⁄4u msglh ialkaO
jYfhka y;<sia fooyils' hk wd§ jYfhka kjf,daflda;a;r
uysfKksæ tlu O3⁄4uhla Ndjkdjla jYfhka jvk O3⁄4uh jYfhka fidajdka wd§ ud3⁄4. i;r M, i;r iy
,oafoa" fndfyda fldg jvk ,oafoa l<lsÍu msKsi" ksùu ixis§u ks3⁄4jdKh kj f,daflda;a;r O3⁄4uhhs'
msKsi" yd;amiska ±kSu msKsi" wjfndaOh ksjk msKsiu mj;S'
ljr kï tlu O3⁄4uhlao" Oïudkqiai;shhs fuh ksjka iem O3⁄4uh hkqfjka i`oyka lrkafka zzw;a;dkx
msKsiu WmldÍ fõ' Odfrfk; p;=iq wmdfhiq jgg ÿflL iq p wm;udfk
lFjd Odfr;s;s OfuudZZ O3⁄4uh ±Ífï w3⁄4:fhka i;r
f,dj my< jk ish¿u nqÿrcdKka jykafia,d iEu wmdhg fkdjeà iir ÿlg jefgkakg fkd§ /lSuh' O3⁄4uh
Ydikhlu tlu f,i foaYkd lrk O3⁄4uh Y%S ioaO3⁄4u r;akhhs' orkakjqka i;r wmdhg;a iir ÿlg;a jefgkakg fkd§
m3⁄4hdma;s O3⁄4uh yd kj f,daflda;a;r O3⁄4uhhs' Nd.Hj;=ka wdrCId flf3⁄4 hk w3⁄4:hhs'
jykafia fndaêi;aj Ôú;h wdrïN lrk ,oafoa úis wixLH
l,am ,CIhlg u;af;ys isg fndaê uKav,h olajd mqrk ,o fujeks w3⁄4:hlska iukakd.; O3⁄4uhla ukdj wjfndaO
mdrñ Yla;sfhys n,fhka tod oUÈj nqoaO.hd Y=oaO N+ñfha§ lr .ekSu b;du;a .eUqreh' ±lSug b;d wmyiqh' wjfndaO
ch Y%S uy fnda uev§ wjfndaO fldg jod<d jQ imßhdma;sl lr.ekSu;a b;d ÿIalrh' tjeks O3⁄4uhla wudrefjka jQj;a"
kj f,daflda;a;r Y%S ioaO3⁄4u r;akh uq," ueo" w. hym;a ÿIalr jQj;a wjfndaO lr .kafka kï b;du;a hym;ah'
jk fyhskao" w3⁄4: iïmkak jH[ack iïmkak i3⁄4j iïmQ3⁄4K b;du;au ñysßh b;du;au iekiqï iys;h' i;H O3⁄4uh
iqmßY=oaO Ydik n%yaup3⁄4hdj m%ldY jk fyhskao ijdlaLd; wjfndaOh b;du;a ñysßh' O3⁄4uh ms<smeÈh hq;= wjia:dfõ
wd§ .=Kfhka iukakd.; Y%S ioaO3⁄4u r;akh i3⁄4jm%ldrfhka mgka wdksixi ±lsh yels O3⁄4uhls' ms<smÈkakdg tu
wjfndaO l< wjqreÿ mkaid,sia jila uq¿,af,a ta ta ;ekaj,§ fudfydf;au úmdl ,nd.; yels O3⁄4uhls' úmdlh wdksixih
foaYkd l< nqoaO jpkh mßhdma;s O3⁄4uh kï fõ' i;r uq," ueo" w. lshk wjia:dj,§ ,nd.; yelsh' fuu
63 64
Ôú;fha§u ;ud úiska u ;u ika;dkfha§u m%;HCI lr.; hqla; jk fyhskao" iajdlaLd; kï jk fial'
hq;= ikaoDIaál O3⁄4uhls' M,h f.k §ug fumuK hhs
ld,hla ke;s fyhska wld,sl kï fõ' hï flfkla O3⁄4uh 5 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
ms<smeo M, úmdl ks3⁄4Nhj lsj yels fyhska taysmiaisl kï r;akh w3⁄4: iïm;a;sfhka yd iqmßY=oaO wd3⁄4h n%yau
fõ' ;udf.a isf;ys t<Ujd .; yels msysgqjd .; yels O3⁄4uh p3⁄4hdfjka hqla; jk fyhska o" O3⁄4uh ijdlaLd; kï jk
fyhskao z´mkhslz fõ' [dKjka;hka úsiska m%;HCI lr .; fial'
hq;= O3⁄4uh fyhska mÉp;a;x fõÈ ;ífnda kï fõ' fï jdf.a
W;=ï .=Kfhka hq;= O3⁄4uhla Ydikfhys nqÿrcdKka jykafia 6' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
úiska foaYkd lr i;a;ajhkaf.a is;a j, flf,ia .sks ksjd,sug r;akh wka;oajh j3⁄4ð; uOHu m%;smodfjka .uka .;a
iu3⁄4: jk O3⁄4uhla nj wm úiska m%;HCI lr .; hq;=h' fyhskao" ijdlaLd; kï jk fial'
Ouu moh ÿgq l,ays" iEu ;ekl§u tlu w3⁄4:hla fkdf.k
iqÿiq ;ekg .e<fmk fia iqÿiq w3⁄4:h .; yels O3⁄4uhls' 7' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh wd3⁄4h ud3⁄4.fhka fidajdka" ilDod.dó" wkd.dñ"
;%smsgl O3⁄4ufhys O3⁄4uh hkq fkdfhla w3⁄4:hka f.k w3⁄4y;a" ud3⁄4.fhka hqla; jk fyhskao" ijdlaLd; kï jk
yer ±lafjk W;=ï oyï mohls' th w3⁄4: ú.%yh wkqj m%Odk fial'
fldgia jYfhka .=K jYfhka 6lg fnod fjka lr we;' ta
w3⁄4:h fldg ieflúka fyda ±kf.k O3⁄4udkql+, Ôú;hla .; 8' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
lsÍfuka fuf,dj mrf,dj ÈhqKqj i`oyd;a ksj_dK .dñKS ud3⁄4.h r;akh fya;= m%;Hfhka ilia fkdlrk ,o ks3⁄4jdKh ta
meyeÈ,s lr .ekSu msKsi;a ish¨ fokdgu WmldÍ fõjdæ' iajNdjfhkau jod< fyhskao" ijdlaLd; kï jk fial'
idOqæ idOqææ idOqæææ 7' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh f,daflda;a;r Miai" fõokd" i[a[d" fÉ;kd
wld,sl .=Kh ^idrdxY w3⁄4:h'& Ñ;a;hkag wk;=reju M, úmdl ,efnk fyhskao"
wld,sl kï jk fial'
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh ;u ;uka ms<smkakd jQ O3⁄4uhg wkqj ;ukag
,efnk M, úmdlh f.k Èug ld,hla ke;af;akqhs wld,sl .=Kh
wld,sl kï jk fial'
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.aa Y%S ioaO3⁄4u
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.aa Y%S ioaO3⁄4u r;akh wld,sl M, úmdl f.ka fokafkah' W;amdo" À;s"
r;akh ;u ;uka ms<smÈkakd jQ O3⁄4uhg úmdlh f.k Nx." CIK;%hg wk;=rej M, úmdl ,efnk fyhska o"
§ug ld, mßÉfþohla ke;af;aah' i;s udi wjqreÿ wld,sl kï jk fial'
l,amd§ jYfhka ld,hla ke;' ;ukaf.a ika;dkfhys
W;amdo" À;s" Nx. jYfhka CIK;%hg wk;=reju M, 2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u r;akh"
f.k fok fyhskao" wld,sl kï jk fial' fidajdka" ilDod.dó" wkd.dó" w3⁄4y;a ud3⁄4.hkg wk;=reju
M, Ñ;a;h my< jk fyhskao wld,sl kï jk fial'
3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh fidajdka ilDod.dñ" wkd.dó" w3⁄4y;a ud3⁄4. 3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
Ñ;a;hdf.a Nx.CIKhg wk;=reju M, úmdl f.k r;akh iq[a[;" wksñ;a;" wmamKsys;" jYfhka ksjka
fok fyhskao" fidajdka" ilDod.dó" wkd.dó w3⁄4y;a M, wruqfKys M, úmdl wld,sl jk fyhskao" Y%S ioaO3⁄4u
Ñ;a;hka my< jk fyhskao wld,sl kï jk fial' r;akh wld,sl kï jk fial'
4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.aa Y%S ioaO3⁄4u 4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.aa Y%S ioaO3⁄4u
r;akh wksñ;a; wmmKsys;" iq[a[;" hk O3⁄4uhkag r;akh foaYkd ú,di jYfhka" ud3⁄4.dx. yd M, wg
wk;=reju M, úmdl f.k fok fyhskao" ksjk wjfndaO jYfhka" ud3⁄4. Ñ;a;hka jYfhka" tald.%;djh jYfhkao"
lr fok fyhskao" wld,sl kï jk fial' Y%S ioaO3⁄4u r;akh wld,sl kï jk fial'
5' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u 5' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh i;a;sia fndaêmdCIsl O3⁄4uhka ksñ;s fldg r;akh ud3⁄4. Ñ;a;fha§" i;smÜGdkh" i;r iuHla
wk;=reju M, úmdlhka f.k fok fyhskao" wld,sl kï ù3⁄4hh" i;r iDêmdo" m[ap bJøsh" m[ap n," ima;
jk fial' fndÊ®x. ud3⁄4. is;g ,efnk fyhskao" ioaO3⁄4u r;akh
71 wld,sl kï jk fial' 72
.=Khg uu kuialdr lrñ' udf.a kuialdrh fõjd'
6' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh i;r ud3⁄4. i;Hhg i;Hhehso" ud3⁄4.dx. wgu idOqæ idOqææ idOqæææ
iu: hehso" i;r ud3⁄4.h i;r wmdfhka f.dv .kakd
fyhskao" rdYS w3⁄4:fhka i;r ud3⁄4.hgu ialkaO hkqfjka
o" i;r ud3⁄4.hg wdh;k hhso i;rud3⁄4.hg Od;= hehso"
i;r ud3⁄4.hg u wdydr jYfhka o" i;r ud3⁄4.hg Miai
hehso" i;r ud3⁄4.hg u fidukiai WfmCId hehso"
i;r ud3⁄4.hgu i[a[j kñkao fÉ;kdj ud3⁄4. Ñ;a;h
ksñ;s fldg i;r ud3⁄4.hg wk;=rej M, úmdl ,efnk
fyhskao" Y%S ioaO3⁄4u r;akh wld,sl kï jk fial'
5' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u 4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh iS," iudê" m%{d" úuqla;s" úuqla;s [dK o3⁄4Yk r;akh i;r i;smÜGdk" i;riDoaêmdo" i;r iuHla
iïm;a;sfhka hqla; jk fyhskao" tysmiaisl kï jk m%Odk m[ap bJøsh" m[ap n," ima; fndÊ®x." wd3⁄4h
fial' wIaGdx.sl ud3⁄4.h hk O3⁄4uhkaf.ka hqla; jQ fyhska o"
tysmiaisl kï jk fial'
6' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh is," Ñ;a; ÈÜÀ" l`Oldú;rK" u.a.d u.a." 5' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
mámod {dk oiaik" {dk oiaik" wd§ i;a; úY=oaê r;akh ud3⁄4. M, O3⁄4uhkaf.ka hqla; jQ fyhskao"
O3⁄4uhkaf.ka hqlal jk fyhskao" tysmiaisl kï jk urKhla ke;s ;DIaKdj blau jQ ks3⁄4jdK Od;=j tysmiaisl
fial' kï jk fial'
idOqæ idOqææ idOqæææ 4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh úfõl jdifhys fh§ wêl=i,fhys fkdwe,S
ksrdñi m%fudaofhka ;udf.a isf;ys Wmojd .ekSï jYfhka
hqla; jk fyhskao" ´mkhsl kï jk fial'
77 78
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u ;:d.; Nd.Hj;=ka jykafiaf.a O3⁄4uh jkdyS ysi
r;akh isf;ys t<Ujd msysgqjd .; hq;= O3⁄4uhla fyhska .sks.;a l,ayso" weÈj; .sks .;a l,ayso we;s jk" blauka ùu
o" i;r u. i;r M, ;ukaf.a isf;ys wruqKq lr.; mi,d i;r u`. M, O3⁄4uh isf;ys my< lr .kakg iqÿiq
hq;= fyhskao" mqyqÿka wh wd3⁄4h mqoa.,hska njg O3⁄4uhla iajlSh i;a;dkhg muqKqjd .ekSug ish is;skau
muqKqjkafkakqhs wd3⁄4h mqoa.,hka úiska m%;HCI l< hq;= meñKSug iqÿiq jQ fyhska ´mkhsl kï jk fial' Wmojd
njg meñKs fyhskao ´mkhsl kï jk fial' .ekSu jYfhka" muqKqjd .eksï jYfhka" wd3⁄4h ud3⁄4. i;r
wd3⁄4h M," i;r f,daflda;a;r O3⁄4ufhda wgfok f,daflda;a;r
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u O3⁄4uh ´mkhsl kï fõ' f,daflda;a;r O3⁄4uhka wruqKq lsÍï
r;akh ffkIal%uH ixl,amkdj" wjHdmdo ixl,amkdj" jYfhka fld;rï mß;Hd.hla fld;rï uy;a ÿlla ú`o iaj
wf,dal i[a[d ukisldrh" pJø iQH_h lisK wdf,dalh" ika;dkhg O3⁄4uh wruqKq lsÍu jYfhka .ekSu iqÿiq jk
iudê tald.%;djh" m[aCøsJøsh O3⁄4u [dKh" wê l=i, fyhska ´mkhsl kï fõ' fuh iajlSh ika;dkhg .ekSug
O3⁄4ufhys fkdwef,k m%fudaoh" ksrdñi iemh" mqyqÿka mqreI n,fhka" mqreI ù3⁄4hfhka" mqreI mrdl%ufhka" lsisÿ miq
wh wruqKq lrk fyhskao" wjfndaO l<hq;= njg m;a neiSula fkdue;sj tfia l<d jq ud úiska wm%udofhka wkq;a;r
jk fyhskao ´mkhsl kï jk fial' jQ w3⁄4y;a M,h wê.ukh lrk ,oafoahehs ;:d.;hka
jykafiaf.a ms<s.ekSuhs' tfia fyhska uyfKks" fufia yslañh
3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u hq;=h' w;S;fha we;eï NsCIqka Ôú; mß;Hd.fhka l%shdfldg
r;akh m<uqfjks" fofjks" ;=kafjks" y;rfjks OHdk isf;ys ord.;ay' tu ksid ish,af,dau O3⁄4uh ;u isf;ys
iudm;a;s wjfndaO l< hq;= fyhskao" ´mkhsl kï jk fial' ordf.k ksjka wjfndaO lr .eksu msKsi W;=ï jQ O3⁄4ufhys
´mkhsl .=Khg uu kuialdr lrñ' udf.a kuialdrh fõjd'æ
4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh m[apialJOh wks;H jYfhkao" ÿCL" wkd;au" idOqæ idOqææ idOqæææ
l<lsÍu" fkdwe,Sï" ksreoaO lsÍï" w;ayeÍï" ì§ï"
w;S;" wkd.;" j3⁄4;udk fjkia ùï ks;H fkdjk iemhhs
fkdf.k wd;auhehs fkdf.k ks;H iekiqu wd;au
jYfhka fkdf.k Nx. jYfhkao" ialkaO Nh jYfhka
o" ^l3⁄4u" Nj" .;s" fhdks" ú[a[dK wd§ jYfhkao"
ialkaOhkaf.kao" ñ§u jYfhkao" ksjk wruqKq lsÍu
jYfhka wjfndaO l< hq;= fyhskao ´mkhsl kï jk
fial'
79 80
1 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh kqjK we;a;ka úiska ;u ;uka flfrys o; hq;= 3 iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
fyhskao" ^ m%;HCI l< hq;= fyhskao & ;u ;ukaf.a keK r;akh is, úiqoaêh" Ñ;a; úiqoaêh" ÈÜÀ úiqoaêh"
muKska wjfndaO l< hq;= fyhskao" mÉp;a;x fõÈ;ífnda l`vldú;rK úiqoaêh" u.a.d u.a. [dK oiaik
ú[aCÿys kï jk fial' úiqoaêh" mámod [K oiaikúiqoaêh" [dK oiaik
úiqoaêh jQ fyhskao" mÉp;a;x fõÈ;ífnd kï jk fial'
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u 4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u
r;akh ;ud úiskau ù3⁄4h jvjk ,oafoa kï" M,h r;akh w;s;" wkd.;" j3⁄4;udk ld,;%hg wh;a
wê.ukh lrk ,oafoa kï ks3⁄4jdKh idCId;a lrk ,oafoa kdu rEm úo3⁄4Ykd lsßu" kdu rEm O3⁄4uh Wohjeh
kï" th ;uka úiskau keK muKskau wjfndaO l< hq;= ne,Su" kdu rEm O3⁄4uhkaf.a ì§fï úo3⁄4Ykdj ialkaO"
fyhskao" mÉp;a;x fõÈ;ífnd ú[aCÿys kï jk fial' O3⁄4uhkaf.a Nh jYfhka úo3⁄4Ykd lsÍu' kdu rEm
O3⁄4uhkaf.a wd§kj"úmiaikd lsÍu" kdu rEm O3⁄4uhkaf.a
3' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.aa Y%S ioaO3⁄4u l<lsÍfï úo3⁄4Ykdj" kdurEm O3⁄4uhkaf.a ñ§fï n,j;a
r;akh úo3⁄4Yk iïm%hqla; ish¿ u O3⁄4uhka ;u ;ukaf.a leue;a;" kdu rEm O3⁄4uhkaf.a ixidr jÜg ÿlaLfhka
keK muKska wjfndaO l< hq;= fyhskao mÉp;a;x ñ§u' ish¿ ixLdr O3⁄4uhkaf.a uOHia: Ndjh' ud3⁄4.
fõÈ;ífnd ú[afCÿys kï jk fial' Ñ;a; úÓfhys wjika úo3⁄4Ykh' kdu rEm O3⁄4uhkaf.ka
mD:.ack f.d;%h blaujd wd3⁄4h f.d;%hg mshjr ;nkakd
4' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S jq m%:u ud3⁄4. Ñ;a;hg m%:ufhka ks3⁄4jdKh ,nkakd jQ
ioaO3⁄4u r;akh ud3⁄4. M, O3⁄4uhka ;u ;ukaf.a keK úo3⁄4Ykd Ñ;a; úÓfha wka;su úo3⁄4Ykd m%{dj ,nd ud3⁄4.
muKska wjfndaO l< hq;= fyhska o" mÉp;a;x fõÈ;ífnd M, Ñ;a;h ;=<ska ks3⁄4jdKh wruqKq lrñka ks3⁄4jdK
ú[aCÿys kï jk fial' Od;=j ±lSu jQ fyhskao" Y%S ioaO3⁄4u r;akh mÉp;a;x
fõÈ;ífnd ú[aCÿyS kï jk fial'
mÉp;a;x fõÈ;ífnd ú[Cÿys .=Kh'
mÉp;a;x fõÈ;ífnd .=Kfhys wdksixi'
1' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u ;:d.; Nd.Hj;=ka jykafiaf.a O3⁄4uh jkdys
r;akh kqjK we;a;ka úiska ;u ;ukaf.a m%;HCI WmdOHdhka jykafia wjfndaO lr .;a O3⁄4uh wd3⁄4h ud3⁄4.hg
wjfndaOfhkau ,nd .; hq;= fyhskao" ud úiskau ud3⁄4.h wkqj jevQ l,ays ioaêúydßlhdg ^YsIHhdg& flf,ia m%ydKh
jvk ,oafoah" ud úiska u M, O3⁄4uh wê.ukh lrk fkdjkafkah' uõmshka wjfndaO fldg .;a O3⁄4uh orejkag
,oafoah' fuh kqjK we;a;kag wjfndaO O3⁄4uhla jq fkdjkafkah' wkqka me<È wdNrKhla .; fkdyelsh kqjK
fyhskao" Y%S ioaO3⁄4ur;akh mÉp;a;x fõÈ;ífnd kï jk we;s wh úiska ;ukaf.au m%;HCI wjfndaOfhka ,nd .; hq;=
fial' f,daflda;a;r .=Kh O3⁄4uOrhka úiska fjka fjka jYfhka
iajlSh ika:dk j, m%;HCI lr .; hq;= O3⁄4uhla" ri ú`Èh
2' iajdñks Nd.Hj;=ka jykai æ Tn jykafiaf.a Y%S ioaO3⁄4u hq;= O3⁄4uhla" OHdk O3⁄4uhla" f,daflda;a;r O3⁄4uhla fõ'
r;akh iS," iïmod" iudê iïmod" m%{d iïmod" úuqla;s wkaO mqoa.,hkag fkdj mqKH Nd.Hjka;hkag fya;= iïm;a
iïmod" úuqla;s {dk iïmodfjka hqla; jQ fyhskao" we;a;kag fhda.H jQ W;a;Í;r ñksia oyfuka m%;HCI fjk
mÉp;a;x fõÈ;ífnd kï jkfial' 82
81
O3⁄4uhls' ;%Sfya;=l cd;s m%{dj we;s" Ndú; m%{dj we;s"
úo3⁄4Ykd m%{dj we;s whg O3⁄4uh m%;HCI lr .; yelsh' tl Ouu ysCLfj Ndúf;d nyq,s lf;d tlk;
fuu kqjK iif3⁄4§ ,nd .ksñka O3⁄4uh m%;HCI lr .ksñka úrd.dh" ksfrdaOdh Wmiudh" wNs[a[dh ifundOdh
f,daflda;a;r ksjka wjfndaOh kqjK we;s ish,a,kagu m%;HCI ksnÅodh ixj;;;s l;fud tlOfuud ix>dkqii;s whx
jk W;=ï O3⁄4uhls' fuu W;=ï m%;HCI l< hq;= mÉp;a; fLd ysCLfj tl Ofuud Ndúf;d nyq,slf;d tlk;
fõÈ;ín O3⁄4uhg uu kuialdr lrñ' udf.a kuialdrh ksnìÞh tlk; úrd.dh ksfrdOdh Wmiudh wNs[[dh
fõjdæ' ifundOdh ksnndkdh ixj;;;s'
idOqæ idOqææ idOqæææ uyfKks tlu O3⁄4uhla Ndjkdjla jYfhka jvk
,oafoa fndfyda fldg jvk ,oafoa l< lsÍu msKsi ksùu msKsi"
ixis§u msKsi" yd;amiska ±lsu msKsi" ksjka wjfndaOh
msKsi mj;So" kqjK msKsi mj;So" ljrkï tlu O3⁄4uhlao"
ix>dkqiai;shhs' fiiq O3⁄4u wjfndaOh msKsio mj;s'