You are on page 1of 320

■HHL тШШ

1 ESii
1гаЕгсЯст
вЗями
зЭ С

ПЯРЯ H^^l Ыг'


' H *йй£> iff 4i'*1KtI
^Н ш, ЭРу:?
.i-

- ' У J

,-

* ' * 'О.

v.f

-г • 4
/
564-
.IV 14-


COLLECTANEA
GENEALÓGICO -HISTÓRICA
ILLÜSTRIUM HUJÜGARIAE

FAMILIARUM,
QUAE JAM INTERCIDERUNT*

'.EX
MS. POTISSIMUM ERUIT, ET SÇUTIS
GENTILITIIS AUX1T
КсхуЛ
С AROLUS WAGNER,
CONDAM BIBLIOTHECAE UNIVERSITATIS REGIAE
BUDENSIS CUSTOS.

BECAS L

Cum XFIL Scutit gentilitiit œri incifis.


———■ ' ! да
POSOJSI1, PESTIJSI, ET LIPSIAE,
TYPIS ET SUMPTIBUS
JOAN. MICHAELIS LANDERER, db füskút.
* ' "
I 8 в 2.

Mi
VA~%

S V.
V AD LECTOREM.

r
V^um Analecta Scepufii , quæ da.
dUm supremam manum acceperunt,
& Sadrofienfia , quœ primam in prœ-
senssubeunt, colligerem , illustrium
Hungariæ Familiarum personas, &
res gestas, quæ hie, atque illic JTu-
apte occurrerunt , haud indiligenter
adnotavi. Atque easquidem,quæ ad
Scepufium attinebant, Parte Anale-
ctorumlV. conscripfi,non exiguo cum
Diplomatum , aliorumque monumen-
torum, qui. legentem facile offendet,
apparaturne cæteraseum inmodum
persequerer, prœterquam quod plu*
rima Tabularia , ad quorum alia-per-
difficilis" ad alia vix ullus acceffus
patet, perreptare oportuerat, res in
ingentem molem succreviffet. Ita-
que vela contrahere , & reliquas
A 2 com-
AD LECTOREM.

compendiario , quem vides , habitu


vestire necessum suit. Delegi autem
non'alias , quam quæ olim iama , opi-
bus , gestisque Magistratibus insignes,
ab stirpe demum interierunt : scilicet
in vefcustates Hungaricas , ut nescio,
quo studio, amor eque ferorjita iniis
progreffum, quatenus licet, facere,
quidquid alii contra æstjment, Co
nor, conaborcpe.

De utilitate porro hujusmodi ve-


terum Collectaneorum non est , q^od
hjc multis disleraro ; in re pene stmi-
li ita Lazius : a) Qux Ut jugundum efl-t
inquit } sciye - - ita utilitatem non mini-
piam adminijlrationi rerum, fcf lucem Hi-
Jioriir , atque Annalibus adfert , &f succes-
Jiones docet > &P mutationes nominum Pro-
vinciarum ostendit , denique Genealogias
Principum, Comitumque explicate &f qua
intercideruni Jiemmata in Jingulis Provinci-
if, eorum memoriam revocat } & Provin-
cia-
A) Praefatione ad libros XII. de migrationibus Gen
tium.
AD LECToKEM.

ciarum, in qua coluerunt ifict; reddit ilk-


firiorem. Hactenus Lazius.

Origines iion paucæ, fateor,ob-


scuræ sunt , interrupta sæpe generis
series , sequioris sexus proles , Uxo-
res., Uxorumque cognomina sœpiffi-
me tacita; at qui propterea opus
carpendum, aut plane premendum
exiltimat , illud Varronis habeat: a)
Curscriptorhindustriamreprehenda^ qui He-
roif atavum, tritavumque non poterit fe-
perirc , cum ipse tui tritavi Matrem non
pops dicere ; certe & hœc , & annos
natales, emortualesque,, & id genus
plura , quee rebus Genealogicis luceni
non raodicam affundere , extra con-
troversiam est , posterior dies fortaffe
ex tenebris evolvet. Ad quod ut ii,
quibus neque factiltas , neque animtis
deest , aliquando aggrediantur , nla-
ximopere cupio, E rebus meis inter-
ea in eos , qui de hujusmodi cineri.
A 3 bus
a) Libro de Lingva Latinn.
AD L I C T O R E M.

bus Phænices suscitaverint , id corn-


modi, ni sailor , redun^abit , ut Hun-
garicorum stemmatum Tabellas Ge*
nealogicas , quæ hactenus quod sci-
am , apud nos desiderantur , & prom-
ptius , & curatius confidant.

Præfigo fingulis , quas perscribo,


familiis scuta gentilitia , e Sigillis ,
potisfimum, nummis, & saxis scpul-
cralibus petita; interim in eadem
domo , ubi vel paululum divcrsa } vel
auctiora else observavi, cum nanci-
sci licuit , bina adjeci : explicandis ,
quod id nunc non ago* consulto abr
stinuij intuentes alioquin advertent:
atque hœc, quemadmodum & mo-
numenta litteraria, quibus insertis
res Familiarum illustrandas putavi >
maximam partem debeo Cl. Georgio
Pray: servient scuta artis Sigillaris,
& Heraldicæ amantibus Hungaris;
monumenta univerfim omnibus , ut
qui ea legerint , in Majorum facino-
ra intuiti, vitia, quibus illi nomen
ob-
AD L E C T O R, E M.

obscurarunt, defugiant; quibus am-


plificarunt, æmulantur.

Mud ad extremum monendus es,


Decadem I. jam anno mdcclxxviii.
Typis Budenfibus vulgatam fuhTe;
verum abhinc cum & Amici nonnul-
la suggessissent, & ipse non pauca
offendissem, quæ me eatenus late-
bant, altera hac editione loco non
uno suppletam, emendatamque else.
Vale. Scribebam Budæ die 14. Febr.
Anno a partu Virginis 1789.

A 4 CON-
CONSPECTUS FAMILIARUM
D E C A D I S I. . . \
I bAnfi de also lindva.
n. de bAthor.
HI. BEBEK de PELSOCZ.
IV. -de CHETNEK.
V. de hedervAra.
VI. de KANISA.
VII. 0 L A H.
VIII. — de STYBORICH.
IX. de UJLAK.
X. — — de ZRI'N.

X
/

I.
BANFI DE ALSO LINDVA.
(Fig. i. & a.)
anfiorum de Also Lindva, vel Lend- 0riS°
B
__ va Tabellam Geneologicam ^P^^Jm■ts
riori Seculo dedit Gabriel Bucellini Or- ^J"^^-.
dinis D. Benedidi ; a) orditur porro muHdi.
ab Haholdo Magno eo haud dubie ,
cuius in Chronicis Hungarorum M.
Thuroczius , cum generationem Buzad
enarrat, in hæc verba meminit: b) De
generatione quidem Buzad, inquit, efl
dicendum. Hujus enim generatio per Re-
gem Stepbanum , . c) filium sccundi Belt
xn Hungarian adduckur, in adjutoriutn-
Regis memoratu Ex Comitibus enim Or-
laynundi n) sunt ; primitus enim quite-
Hit , Hadolth est vocatus , cujus filius fi-
milker Hadolth , £? Aftioldus. e) Ex ijtis
origo procedit Buzad Bani : bic enim Ha
dolth cxprimi non poiuit, fed paralogi-
, A 5 «*#'

>) Germanise Topo-chrono-steramato^ra-


phicæ Torao III.
p) Parte II. Cap. XIX.
C) Qui præfuit Hungarian, fed joterru-
pto regimioe, ab anno n6t. ad 1173.
D) Urbs Saxoniæ ad confluenteni Sal&s ,
1 & Orl*.
e) Fortafl'e is, qui Abbatiam S. Marga-
retlias de Pelesjte condidit.
lO B A ft F I

zando Hoholt dicitur. Gencvatio quidem


Cbdk , cum aliis quibusdam generation!-*
but conspiraverunt contra ijlum Regem ,
quas per Hoboldum , £? suam militiam ,
quam cum ipso adduxerat, dicitur con-
trivijse. Hactenus Thuroczius.
liutadl Comes Buzad habuit Filium Bu-
tuimGe 2A? ll anno I2s6- Sclavoniæ Banum, a)
. healogi- 9?* rebus caducis nuncio miffo, Præ-
tum. dicatorum ordinem ingreffus est. Ex-
stant eatenus liters , quæ fidem faci-
ant , hujus tenoris : „ Universis præ-
„ sens soriptum inspecturis , Buzad quon-
„ dam Banus, nume vero Ordinis Præ-
„ dicatorum Frater minimus, salutem
„ in Sion, & gloriam in Hierusalem :
„ significamus universitati vestrac , cha-
„ ritatem vestram seire volentes , præ-
„ dium nostram quoddam , quod vulgo
,, Szobor nuncupatur , filio nostro ma-
„ iori Buzad nomine cum omnibus per-
„ tinentiis Axis jam dudum nos tradi-
„ diffe. Ut igitur hsc nostra donatio
r> finna, & stabilii in temporibus su-
„ turis extra omnem portionem, divi-
„ fionemque omnium hacreditatum no-
„ strarum , quæ inter jam didum Bu-
„ zad, & alios Filios nostros est affu-
„ tura, permanere valeat; ob testi-
„ monium solennius , littaras præsen-
„ tjes Prioris nostri figillo studuimus
„ ro-

a) Kerchelich Hist. Eccl. Zaerab. oae. 8a.


DE ALSO LINDVA. II

„ roborare. Anno gratis 1233. Datum


„ apud Pesth XVI. Kalend. Martii. a) „
Buzadus hie , de eo enim Tho- Buzadus
mam Cantipratanum loqui Sigifmundus H« ctesus
■Ferrarius conjicit, faHus ejl egregius ,a. Tartat
ac devotiffimus pradicator. Irruentibus er- ia4r#
go lartaris , b) Priore domus cum> Fra-
tribus fugientibus, petivit idem Frater
quondam Dux , ut in solatium dimit-
teretur populorum , dicens fe confeHum
fenio , & etiamfi non occideretur a Tar-
taris , in proximo tamen moriturum* Per-
mijj'us ergo reman/it in domo Fratrum ,
y admonitione dulciffima pauperisms, ii
debilibus , qui fugam inire non poterant ,
ad patientiam confort&tis , ipfe usque ad ir~
ruptionem Tartarorum, pronus in oratione,
y lacrimis, in Ecclefia in modum crucis
txtenfus , ante altare jacebat , fi? fie db
impiis est occisus, Recedcvtibus ergo Tar
tar is , ad domum Fratres reverfi funt,
& Fratrem quondam Ducem , lancets te-
rebratis pedibus , & manibus , atqw eon'
foffis omnibus membris , ££ cerebra ex-
cujj'o de capite , coram altari , ut diHum
eft t invenerunt.
Præter Buzadum lit. natu maxi- E-s po.
nium , reliquit insuper Filios Thomam, ad Jaeri.,

a) Sigismundus Ferrarius dc rebus Unga-


ricæ Provinciæ Ordinis Prædicatorunr
Pariis I. Libr.'I. Cap. 7,
B) Quod eireait a nato Christo an. 1241.
12 B A N F I

ad annum 1254. Præpositum Albæ-Re-


galensem , quem ex Filia Comitis Sol
genuit , & Tristanum anno 1855. Co-
mitem Præcorium Domini Regis. Ex Bit-
zadi genere alium præcerea non reperi,
qttam Jacsbum Filium Ponich : cui
anno 1277.^ Elifabetha Regina duas Vil
las Dubcza vocatas, in Comitatu Se-
Majores §usdienfi , donum dedit.
carter** Memorato Bucelinio Authore Ha-
rum Ban- Holdds I. cui Cyjuaco nomen suiffe
riorum, lego , ex cognomine Filio Haholdo If.
præter Anonymum nepotem habuit quo-
que Haholdom III. alias Michaelem,
hie in Comitatu Szaladiensi terras filio-
rum Jurk, qui de surtis, & latrociniis
publico judicio convicti sunt, a Dio-
, nysio Palatino Comite de Oklich anno
I273. acquisivit,& duos Filios reliquit;
Mathæum videlicet uxxtScc, & Stefha-
NUm I. sub annum 1282, totius Sclavoniæ
Banum. Ab hoc Castrum Also Lindva a)
conditum idem Bucelliuus memoriæ pro-
didit ; at ego auctum potius , repara-
tumve crediderim. Stephani Filiorum
alter Joannes I. sine prole, ut vide-
tur , deceffit;
prioms . Alter Ver° NlCOLAUS I. quod Ba-
diitus.™ Filius effet, Hungaris Binfi dictas
Banji. est. Floruit anno 1343. Magister Aga-
zonum Reginalium, & Comes Szaladi-
en-
■*) In agro Szaladienfi (hum, uude geuti
axioma.
DE ALSO LXNDVA. 13

ensis , ampliffimis a Ludovico I. Rege


poffeflionibus in eadem Szaladiensi, &
Castriferrei Provinces donatus ; de quo
jam Bano totius Sclavoniæ, & Croa-
tiæ idem Rex
inseruit: „ dum1347. hæc Croatia
partes litteris ftiis
¥ctc/arl'%t.
„ quosdam æmulos nostros potentiali-CTflc,ra.
„ ter oliro in præjudicium nostræ Ma-
„ jestatis suissent oecupatæ, viriliter se
„ opponens , per iuam industriam , &
„ sagacitatem easdem partes laudabili-
,, ter restauravit , & nostro dominio
,, subjugavit :ubi rionpauci proximi i &
„ famuli suimorte corruerunt; & plures
„ demembrati, lethali vuluere exstite-
„ runt sauciati. Præterea cum nos per-
,, sonaliter ante Civitatem Jadrensem
., quoddam Castellum Stigach dictum ,
„ quod per Vent-tenses detinebatur ,
s, obsidentes expugnare cum nostro exer-
„ citu voluiffemus, idem Dominus Nico-
„ laus Banus audacter dimicans , duo
>5 lethalia vulnera, nobis iutuentibus ,
9, in se recipiens , plures ex suis ibi-
„ dem exstiterunt interfecti. „
Ex quatuor, quos genuit, Fili|s , JV/c»/^ T.
Nicolaus II. hærede caruit : Stepha- /"Z/^"*
$us II. Vir clariffimus, Zagoriæ Comes,
a£ sub Ludovico Rege , ejusque Filia
M^aria totius Sclavoniæ Banus in La-
dislao II. & Nicolao III. Filiis defe-
cit. Joannes II. itidem Zagoria? Co
mes 9 & Banus per Stephanum III. &
Joannem III. de quibus infra, genus
prc
J4 J a n n ■■

propagavit. Ladisla'us I. denique ge-


nuit Sigismundum I. Atque hie , ejus-
que Fratrueles , cum juri Episcopi Za-
grabiensis , quod in Murana peninsula
hactenus exercuerat, obturbarent^ ab
Sigismundo Rege, hujusmodi mandate*
Prohiben. coerciti sumt: „ Datur nostræ intelligi
turabin.^ Majestati , quomodo vos quosdam
Si£-" Plebanos vestros ad Diœcesim Eccle-
grab, in- v> *"iæ Zagrab. semper , & ab antiquo
ferenda. „ pertinentes , ab eadem Ecclesia Za-
„ grab, scquestrando, ad Diœcesim We-
„ iprimieasem conserre niteremini, &
„ velletis Unde nos ipsam Eccle-
„ siam Zagrab. suis juribus , seu ju-
„ dicialiter destitui non volumus ; igi-
„ tur fidelitati vestræ firmiter præcipi-
„ endo mandamus , quatenus præfatos
„ PlebaHos vestros trans-Muranos , qui
„ alias ad prædictam Diæcesim Zagrab.
„ pertinuiffe , & fpectaffe debebant ,
„ vos a prælibata Diceicesi Wesprim.
)y penitus removentes, & sequestran-
„ tes, justam ad obedientiam, & de-
„ bitam subjectionem prætitulatæ Ec-
„ cleli'æ Zagrab. exhibendam compel-
„ latis, & adstringatis. ,, a) Habuit
autem Sigismundus conjugem Beatain
Filiam Joannis de Salamonvara , & ex
ea natas Dorotheam Joanni Forgach
de "

a) Datæ sunt literæ in Sara , fors Gara ,


feria quarta proxima post festum P6a«
tecoltes auno Domini 1398.
DE ALSO LINDVA. 15

de Gymès , Saram nefcio cujus no-


minis Banfio , & Catharinam Joanni
Ofth enuptas.
Joannes III. Joannis II. Filius Continua.
vixit fub annum 1398. reliquitque Ni-Jj fic°o'
COLAÜM Cognomento puerum, qui poft- Terôrum
quam adolevit , genuit Barbar am Ni-^
colao Széchy de Fels6 Lindva in ma
trimonio elocatam. Stephanüs III. Jo
annis II. Frater nam major Pater ex-
ilitit Ladislai III. qui liberis earuit,
Pauli I. & Stephan i IV. Hos duos
Ladislao Neapolitano contra ¿iigiimun-
dum Regem adhsefille clarum eft ex èpi-
ftola, quam ad vicinos circura Nobiies
fcripferunt, & cujus medium ita ha bet:
„ quia nunc Caftrum noftrum Papa per
„ Bohemos , & alios veftros adverla-
„ rios foret obfeffum, pro eo veftram
„ amicitiam praefentibus requirimus di-
„ ligenter , quatenus uti melius, «
„ quam pluribus poteftis, cum caîteris
„ Amicis veftris , feria quarta nunc
„ ventura, ad Caftrum ferreum circa
„ nos, nobis in adjutorium venire ve-
„ litis Datum Lindvae die Domi-
„ nico ante feftum B. Gregorii papa
„ A. D. 1402. „
Stephanus , & Paulus filii Ban
de Alfo Lindva.
Csterum in gratiam cum Sigifmun-
do utrumque rediiffe ,- ex iis , quse mox
diÄüri fumus , patebit. Atque ab his '
due Banfiorura palmites , videlicet Bo
lón-
l6 B A N F I
. \
londoczensis, & Lindvensis propullula-
runt : quos jam exequemur.
Linea Paulus I. anno 1437- Agazonum
bdnjio- Regalium Magister , & itinerant Sigis-
Tfm d* mundi comes, qua: idem Rex in lit
res"** ter*s ^u's *ta deicribit. „ Cum nos ali-
Undva. 5, as Pro acquisitioue sacri tituli Impe-
„ rialis ,, suscipieudisque iinajiter ujti-
„ mis duabus coronis Imperialibus , per
„ partes Alamantuæ versus LQmbardiæ,
„ Thusciæ,iac alias Italiæ partes iter
„ arripuimus , & usque ad Mediqlanum
„ inclusive , ubi secundam corqnam no-
„ stram Imperialem de manibus Reve-
„ rendiffimi Patris, & Domini Archi-
„ episcopi Mediolanensis , ip domici-
„ lio B. Ambrosii Episcopi gratiose su-
Ex qua „ scepimus , accesumus , iple Paulus
Paulus Magister Agazonum Hostrorum, cum
Sigijmun ^ COpiosa Familiarium suorum comiti-
%m£m „ va' nostram sequendo Majestatem,
Comes. ;? Per totum ipsius itineris spatium ,
„ nobis fidelia jugiter impendit obse-
„ sequia ; tandem nobis de Mediolano
', „ per dictas Lombardiæ, & Tbusciæ
j, partes pertranieuntibus , ac usque ad
„ Civi^atem nostram Senarum , per mul-
„ tas, & varias insidias nobis, &gen-
„ tibusnostris perFlorentinos,& quam-
„ plurimos alios nosiros , & Sacri Ro-
.' m ,, mani Imperii tebelles, & inimicos
„ positas, Deo Duce, absque molestia,
„ & offensione aliquali procedentibus ,
„ ipse Paulus Magister Agazonum uo-
„ stro-
'**
DE ALSO LINPVA. 17

„ strorum , ubique nobiscum profici-


„ scendo, laterique nostro jugiter adhæ-
„ rendo , tam contra ipsorum nostrorum
h rebellium, & hostium insultus, se va-
„ riis, & multiplicibus fortune casibus,
9, pro nostri honoris exaltatione, abs-
„ que nietu lethi exponere non fnrmi-
„ dans , quam eciam in aliis securitatem
„ nostri icineris concernentibus , Celfitu-
„ dini nostræ placibiles impendit famu-
„ latus. Demum vero ab ipsa nostra
„ Imperiali Civitate Senarum nobis per-
„ sonaliter , Domino conducente , Ur-
„ bem Romanam adeuntibus , tertiam-
„ que inibi, & ultimam 'coronam, feu
„ insulas Imperiales de manibus Sanctis-
„ simi Domini nostri , D. Eugenii Pa-
„ pæ IV. consuetis cerimonialibus so-
9, lennitatibus laudabiliter , ac honori-
„ fice præhabitis , Mcipientibus , ubi
„ & eundem Paulum Magistrum Agazo-
9, num nostrorum aureo accinximus cin-
„ gulo , & honore decoravim us milita-
„ ri , ipse Paulus - -semper , & ubique,
„ juxta nostræ Majestatis libitum grata,
„ & fideliffima servitia nobis curavit
„ exhibere. Porro susceptis gloriole
„ hujusmodi sacris coronis, seuinsulis
„ nostris Imperialibus , de dictis Italis
„ partibus ad Civitatem nostram Basi-
„ lecnsem, ubi Sacrum generale Con-
„ cilium in Spiritu sancto legitime con-
„ gregatum celebrabatur , nobis adve-
„ mentions , & deinde ad peculiars
Decas I. B „ Re-
18 B A N F I

„ Regnum nostrum Hungariæ, auspice


„ l)eo feliciter, & votive remeantibus,
M & ab illinc tandem arduiffimis cau-
„ iis nos perurgentibus ad hoc Regnum
y, nostrum Bohemiæ ingredientibus — sæ-
„ pe latus Paulus Magister Agazonum
„ nostram inprætermisie sequens Maje-
„ statem , nobis tam in expugnatione
„ cujusdam Castri, quod quidam no-
,r ster infidelis Rohacz nominatus in
„ contemptum nostrsc Serenitatis tene-
„ bat, & conservabat, quam etiam in
„ aliis nostris arduis agenctis, alta, &
„ præelara , atque a nostri cordis area-
,, no nunqam «excidenda obsequia mul-
„ tifarie, multisque modis exhibuit,
„ & impendit. „ Duas autem Conjuges
habuit , alteram Catharinam filiam Sty-
fcorii de Styborich , per quam cum
posteris in jus Castri Bolondocz, vel
Bolondvara , alias Beczko venit ; al
teram Margaretham de Bathor Michae-
lis Szilagyi de Horogszegh Viduam.
Ejus li- Præter Dorothea^ Joai ms de
ieri- Rozgon , Elisabetham Georgii de Ma
nila, Barbaram Nicolai de Z^ch, &
Catharinam ISicolai de Bathor Con
juges , reliquit filium. Joannem IV.
dictum Sissak , Dominum de Lindva ,
& Bolondocz anno 1514- Piucernarum
Regalium Magistrum.
Eum Istvanfius , quanquam nonsine
nominis errore, Jacobum vocat , virum
impi&rum , & promptum , ac ostenden-
DE ALSO LINDVA, ■ . 19

dæ adversus communes hostes virtutis


cupidifiimum suiffe ait : ei certe con-
fecti ad Batfiam rustici belli gloriam
tribuit. a.) Stephanus quoque Taurinus,
cum eodem bello Joannem Dragfium ex,
confoffo equo prolapsum descripsiffet ,
Banfii virtute servatum ita canic : b)
Hunc ubi plagatum , multoque cruo-
re madentem
Famphius aspexit , comes , & vinctis-
simus illi
Gentilis , veri nec dissimulator amoris,
3Noq impune sinit socium cecidilie,
citatum
Pulsat equum , plebemque feram mu-
crone cruento
Propulit , & mecum tibi suit certami-
na, dixit.&c. ,
* Conjugem ejus priorem Margare-
tham Henning de Zomzedvara , alteram
relictam ad annum 1525* lego Catha-
rinam de Fuis , proles vero : Sigismun-
DOM II. qui conlœderationi , quam non- Et n«P°-
nulli Procures, anno 1522. Budæ inie- '*'•
■rant , subferipsit. Laurentium , Anto-
nium I. cujus Conjux Potentiana Dersifi.
Franciscum I. de quo mox, ,& Do-
rotheam, quæ sublato in pugna Mo-
hatsiensi Marito Nicolao Tharczaj , al-
terum delegit JMathiam Loboczky de
Lobosiitz , & in Kamenitza Polonum.
Ba Fran-
, ji) Histor. Libr9 V. sub finem.
b) Scrvilis belli Libre Y.
SO B A K F I

Francisco I. Helena filia Blasii de


Raska enixa est Ladislaum IV. ab an
no 1556. ad I574. Janitorum , abhinc
vero ad annum 1586. quo obiit , Aga-
eonum Regalium Magistrmn. Terno hie
connubio illigatus , primum Annæ Keg-
levith de Buzin Casparis Ernusth de
Chaktornya Yiduæ , deinde Barbara de
Som , demum Catharinæ Mindszenti ,
duas Filias Annam videlicet Gabrielis
Majlath de Zwnyogszegh Perpetui Ter
ræ Fogarasconsortem, & Elisabetham
Georgii Ratkaj de. Nagy-Tbibor Uxo-
rem, totidemque filios progenuit; sed
neuter posterns vidit t Padlus II. enim
a Turcis in acie cæsus est , Joannes VI.
vero in ipso ætatis flore anno 1595.
occubuit ? & Margaretliam Forgach de
Gymes Viduam reliqliit. Atque sic plera-
que rami Bolondoczensis latisundia in
Lindvensem, ad quem regredimur , per-
venerunt.
Linca dt . % StePHANNS IV. PAUL! L CtljtlS pro-
jiiso geniem descripsimus, Frater, & Stepha-
Undva. NI JU# pjjjus ^ yir ciarus i in campo
Merulæ fortiter pugnans anno I443. ce-
cidit relictis duobus Filiis Jacobo I. &.
■ , . ' Nicolao V. Ille Maxiffliliani Cæsaris
partes secutus , pace subinde compoii-
ta, ab Wladislao Rege in gratiam re-
ceptus est. Hie sub Mathia Corvino
£ Comes Posoniensis, egregias ab eodem
JSicTlai ^au^es emeruit. Verba Diplomats anno
r, laud*s J474, dati sunt : „ ubi state, & pru-
9, den-
DE ALSO LIND VA. ' 21

„ dentia crevit, in exercitiis militari-


„ bus , & aliis arduis negotiis Curia;
„ noftras decus effe ccepit , legationes
„ adiit , & precipue duas vias magnas,
„ &laboriolas pro nobis, & Regno fe-
j, ck : primant cum Reverendo Geor-
„ gio Prsepofito Quinqueecclefiensi ad
„ Sereniilimum Principen» Ferdinandum
„ Regem Sicilise ; alteram cum Venera-
„ bili quondam Johanne de Rabenftein,
„ Prapofito Viflehradienfi ad Ducem
- „ Mediolani femper in fado fidei , &
„ rebus noftris , ac Regni ; unde juxta
., votum noftvum, optatas reporta vit
„ relationes , in exercitibusque noftris
„ contra iuimicos , & rebelies noftros
„ inftauratis interfuit , maxime in ex-
„ peditione contra Stephanum Vajvo-
„ dam Moldavicum , ubi pro falute
„ perfons noftrœ viriliter, & ftrenue
„ agens , plura pro nobis prope morta-
„ lia vulnera fufeepit, & mori non
„ dubitabat. „ Sub Wladis'ao II. Rege
Janitorum Regalium Magifter deceffit
annum circiter 1501. Conjugemque fu-
am Margaretham Ducem Sagatienfem,
Joanni Ernufth de Cháktornya reliquit.
Fuit Margaretha non virtutibus mo- P/vpter
do, fed etiam forms venuftate $rxce\- con/"gfn
lens Matrona , cujus pudicitiae Maritus/C.re bien:
cum metueret ab Mathia Rege , qui m°^f l'
Pofonium , ubi illa agebat , venturus
erat , eam Alfo Lindvam perducendam
curavit. Q.UO fado Regem, quafi per
В3 ejus
SI B A N F I

cjus lasciviam Margarethæ pudicæ feffe


non liceret , adeo commotum ferunt ,
ut Nicolaum machinæ bellicæ , quæ cur-
ru vehebatur , catena adstri&um , in ca-
ptivitatem abripi juberet. Biennio post
& libertati quidem , & muneri Comitis
Posoniensis restitutus est , sed ' duabus
arcibus Lippa, & Solymos mulctatus,
quas nec ipse unquam , nec ejus poste-
ri, ut in loco dicemus, recuperaruntA)
Suseepit porro ex Margaretha sequen-
tes proles :
Ejus pro. Joannem V. de quo infra.
let* Petron illam Francisco Osthfi,
Barbaram b) primum Christopho-
ro de Reichenburg, deinde Caspari de
Stubenberg.
Saram Petro Erdody de Monyo-
roker^k nuptas;
Jacobum præterea II. quem pri-
mam lucem anno 1488. aspexiffe Bucel-
linus ait, ac
Franciscum II. cujus Viduam ad
annum 152 1. Annam ab Eckartbsau in-
venio*
Jo-

X) Rei gestae Historia exfiat apud Beliuln


Decade II. Monumento II.
B) Lapsus est itaque in Theatro Nobili-
tatis Europææ Spennerus , cum Bar
baram semel , atque iterum Ladislai
Baas! , & Margarelhæ Coraitis de Cor.
bavia filiam fuiste scribit.
J)E ALSO LINDVA. .33

Joannes V. Nicol ai V. Filius quo- Joannes


modo ex clade Mohatliana se evolvent, J* e* cla'
verbis Istvanfii dabimus. Hand diffimi- *„anff *
H^icKs obfequiigenere, inquitille, Ale- eva(iu.
xanderBacacius JoanniBdnfio equum pofiu-
lanti opportune obtulit , /jwww egjms Mini
laboribus , B vulnere nimium debilitatiu
fatisceret; & Joannes quidem vitato pe-
viculo , manus hojiium effugit , Alexan-
drum vero a Turcis captum , grato am
mo redemit, £? ccdem, quam D. Joanni
Baptifia in pralio , fi incolumis evaderet9
toverat , Lindva adificandam , dedican-
damque curavit a) Abhinc Joannis de Fit Za.
Zapolya partes , quoad vixit , constan-^'-r^^'
ter fovit,.tuitusque est , & ab eodemf" Pala*
Regni Palatinus creatus , anno 1533.°^'
in aree sua Saproncia , ut idem Ist-
vanfius habet , b) e vivis exceffit, ma-
gno Zapolii dolore, quurrieum præ cæ-
teris ob fidem, integritatemque charuia '
in primis haberet. Conjux Margaretha
Filia Jacobi Szekely de Kevend auxit
eum Filio . ,
% Stephano V. qui quanquam in par- £.uj _.
tibus Ferdinandi Regis effet, ubityue^ $£
intentatum relinqueret , impetrare t■&.-vhanusV.
men non potuit , quo Arces , quibus Ni-
eolaum Avum excidiffe diximus , rea
per et, quoad Temesvaro anno 1552.
a Turcis expugnato , eæ quoque in bar-
B 4 ba-

a) Ifiv^nfius H.stor. Libro VM.


n) Libro Xil.
14 B A N F l .

barorum potestatem venirent. Indeab


anno 1554- ad 1568. quo e yivis ex-
ceffit , splendidum Dapiferorum Rega-
lium Magistri munus gessit. Magdalen a
"/ Orszagh de Guth thori Socia peperit
ei tres Filias, ANNAM anno I544«na-
tam Joannis de Rewa , Magdalenam
Michaelis de Maroth cousortes & Ca-
tharinam , nec non duos Filios Nico-
laum VI. & Gasparem I. Hie ex Ca
tharina Petho de Gerse numerosam pro-
Gasparis lem suscepit, sed vel sequioris sexus,
l.Uberi. vel quod nobilioris erat, præmaturo
fato subreptum. Filii certe ,
Franciscus III. anno 1595.
Stephanus VII. 1 607. in viviseffe
desierunc Filiæ vero postquam ad nubi-
les annos pervenerunt , his elocatæ sunt :
IVIaria Nicoiao Ssechyde Rima-
fcech,
Magdalena Casparo Konsky ,
Susanna Stephano Pinnyei ,
Ursula Balthasari Vragovics ,
Catharina primum Thomæ Cenk-
ri ( ita exerte Bucelinus , sed in nomine
mendum cubare suspicor ) deinde Fran
cisco de Battyan , ac
Juditha NicolaoNyari de Bedegh.
Nicolaus VI. Casparis I. Frater
Et Aico-anno I547« inlucem editus, & tertium,
lai VI, ac vicesimum ætatis vix egreffus, ani-
mum ad nuptias applicuit , Ursulafnque
a Zrinio, Joannis Pr&iyi de Nyallbr
nisi sailor, Relictam, in thori consor
tium
, SE ALSO LINDVA. 2$

tium adscivit. Ex eo nati suot Stepha-


nusVI. anno 157*. Catharina, quje
Stephanuiu Zibrik de Szarvaskend , &
Joannem Ujfaluli de Divekujfalu Mari-
tos habuit. Georgius I. qui miscrabili
nece anuo 1607. Styræ in Austria con-
foffus est ; Magdalenam Doczi de Nagy-
luche ejus Sponsam reperio , num etiam
nuptiis juncta sueric? incertum, ac denique
Christophorus I. Vir ab animi
constancia , & a fide in superos æque , Christ*-
ac Regem clariffimus, Viros Apostoli- phorus
cos, quos Miffionarios vocant, domi/k'*'™'
suæ aluit ; borum opera non finitimam ^"jLg.
modo regionem , fed quidquid terrarum
Q.uinque-ecclesias procurric, excoluit;
Tumuitu Bethleniano , & Rakocziano ,
qui semel atque iterum Hungariam tur- ^
binis instar pervaserat, adeo se abripi
non iivit , ut unus fere Trausdanubia-
nam regionem in ride Cæsaris contine-
ret. Pinceruarum & Tavernicorum Re-
galium Magistri officio plures annos
persuuctus , gentem Banfianam de Al
so Lindva ultimus omnium tumulo in-
tuht : quanquam enim ex gemino con-
nubio Annæ videlicet de Mere , & Eleo-
noræ Draskovich de Trakostyan nu-
merosæ prolis Pater effectus est , Filios
tamen omnes præmortuos vidit, quos
dcmum & ipse anno Christi 1646. con-
secutus- est. Conjicio. id ex epistola
Ferdinandi III. Imp. quam ad Civitates
Hungariæ dedit, & cujus pars, quæ hue
B5 fa-
z6 BANfl DE ALSO LINDVA.

facit , ita habet : Prudcntes , & Circum-


specti, fidelesaobis dilecti. Siquidem Ta-
vernicorum Regalium in Hungaria Magi-
stri officium, quod per mortem , & decef-
sum Spect. & Magnifici quondam Comitis
Chrjstophori Banft de Alsolindva vacare
contigerat , fideli nostro itidem Magni-
fico, & Sped. Comiti Stephano de Chiak
Comitatus Scepus. Supremo Comiti ,
& Consiliario nostro-- clementer con-
tulerimus &c. Datum in Arce nostra
Regia Poson. die 26. mensis Novembris
anno Domini 1646. Liberorum potro
Christophori e priore thoro natorum
Syllabus hie est :
Stephan us VIII. Hedvigis
Nicolaus VII. natus 1599. t 1627.
Sophia trium Maritorum Conjux ,
y
nempe : Stephani Listhy de Kop-
cseny, Stephani Szechy de Ri-
maszech , & Emcrici Senioris
Czobor de Czobor Szentmihaly.
Ex posteriore vero prognati sunt:
Eva. Petronella nata 1615.
Cæcilia Francisca nata 16 17. Con-
sors Ladislai L. B. Recziczki.
Helena nata 1619. Elisabetha nata
1621. Petrus.Paulus. Joannes. IL a)

jO Prater Bansios de Alsolindva, celebres


etiam erant olim Ransii de Thallocz , de
Nagymihaly &c. fed jam dudum exftin-
cti. Superant hodie Banff de Loflbncz ;
vemm nee hi , nee illi AlsolindvaniS ulla
neceliitudine , ut apparet, ionexi.

.'.- -
D E B A T H O R. »7

II;
DE BATHOR.
( fig. 5.)

Sunt, qui Bathorios a Wenceslao, seu _. . ..


Wenczellino celebri S. Stephani Re- Jj^.™
gis Duce profluxiffe velint. De eo hæc Guthke-
pauca adnotavit Thuroczius a) Ascendit led ori-
quoque de Bavaria Wcnczellinus videlicet undi.
de Vazumburg , qui cum S. Stepbano in
Symigio, Gupan Ducem intersecit ^ Capi-
taneus enim excrcitus exstitit illo die.
Ex istis^ yak nascitur principium ,- Z3 origo.
Sed ii quidem cum ipsius Thuroczii,
tum veterum cbartarum fide satis re-
felluntur, ille enim Wenczellinum gen-
ti Jak pTincipium , & originem dediffe
exerte memorat ; hæ contra Bathorios
de genere Guthkeled prognatos effe per-
hibent. Guthkeledii porro, ut idem
Thuroczius scribit : b) per Petrum Re
gem , dum idem fugit ad Heinricum Ca-
sarem , in adjutorium sunt ei addufii de
Castro Stbopb ; sunt exorti de Svevia ,
unde Imperator Federicus ortum habet.
Jsta enim generatio de Primatibus Svevia
ex- -
a) In Chrooicis Hung. Parte II. Cap. XII.
s) Ibidem Cap. XVI. >
38 BEBATHOR.

exstitit;
fed pauperes
probi, enim j■unt
& valentes funt in
bareditatibus*
patria me-
morata. Istius fiquidem Guthkeled genera-
tio temporibus Salomonis Regis , Ladislai
£? Geycba Dncum extitit exaltata. Nam
tum ipsa gcneratio in duas panes divir
fa suit : quidam Ducibus adbarebant ;
quidw.n vero Salomoni , &specialitertWyd
quem Salomon exaltajje per hibetur , super
alios de generatione supra ditta. Genus
porro Guthkeled in varios subinde ra-
mos divisum est ; Zelem^rios enim ,
Szokolios, Butkajos &c. cum univer-
fim prima bonorum divisio , tum seor-
Cin horum tres dentes , quos alii lu-
pinos, alii Draconis effe malunt , quos-
que pro armis habent , ejusdem ori-
ginis suiffe satis ostendunt ; sed nos missis
cæteris, ad Bathorios veniamus.
Majoret Primus autem , a' quo series non
Batho. ,nterrupta fluit , occurrit Andreas , qui
riorum.
tres Jbilios rehquit Benedictum, Bric-
ciom , & Georcium ; sed Renedictus
absque hærede deceffit, Georgius vero
in Michaele , & Joanne Filiis defe
at Unus Briccius natu medius, qui an
no 1310. cum agnatis Michaele, &Vid
sundos divisit, nomen Bathorianum pro-
pagavit, geuuit enim præter Claram
nuptam Battiz filio Jakou de Ungh,
quinque filios Joannem I. Andrsam II.
Laurentium I. Nicolaum I. & Lew-
res.
D F B ATH0R. 4<^

ies , feu Lucam. a) Joannes I. trium


liberorum Pater suit; Ladislai I Geor
gia II. Stephan i I. sed Georgius II. in
Georgio III. Filio , & Joanne V. ne-
pote, Stephanus I. vero in Joanne III.
r ilio , cui Margaretha Drugeth Conjux
suit , & Georgio IV. Michaele II. & La-
Dislao IV. nepotibus sine prole maseu*
la obeuntibus exstincti sunt. Ladis- Laditl. 1.
laosI. natu maximus auno 1351. Co- SuPr- Co-
mitatus Szabolti'eniis Supremus Comes, mef £*"'
duxit Annam filiam Maurkii , filii Nico-
lai Vajvodæ de Moroczhida , & Megyes-
allya ex genere Puk, vel Pok oriundi,
qua: cum præter bona in Comitatu Kraz-
nensi sita, portionem etiam Somlyovi-
eusem jure, quod quartalitium vocant,
a Fratre Simone acquisivilfct, inFilios,
nepotesque Bathorios axioma de Som-
lyo , ut in loco dicemus , transsudit.
Sustulit autem Ladislaus ex ea Elisa-
Betham Georgii de Debrecfcen Uxo-
rem , & tres .filios : Georcium , b)
La-
—— 1,) 1—

a) Fratribus his CarolusRex anno 13*5.


contulit poITessionem Eched ; aliis vero
literis induljit eis facultatem eedificandi
fortalitium in pratis , Jeu paludibus crus-
dern. poffcsftonis Eched , ita tamen, ut in
perpetuam rei memoriam , & JignumjU
dt lit at is eadem. tedificanda arx fidelitas,
<)uœ vulgari sermon* ,Fiivsc/g dicitur , ab
omnibus nominetur.
8) Hie genuit Joannem , & Baroabam ,
ytrumque iœprolem ,: ac Aatoniura,
qui
3° " DEBATHOR.
Andreas LADISLAUM II. azuiha, & StANISLAUM,
rJ*/0■ de quo , quia Peculiaris Hue» author
«« o«™ suit » ^fra agemus. Andreas II. Brio
1329. adcn^' fiHus, modo.de Bathor, modode
,^45. Rakomaz dictus , primum Ecclesiæ Ve-
tero Budensi Præpoiitus , deinde Episco-
pus Magno Varadinensis, Sanctimonia-
les D. Claræ Oppido Velencze intulit,
Laurentius I. & NlCOLAUS I. Andreæ
II. Fratres sine liberis obierunt. a) Leu-
kes demum seu, Lucas' e vivis excedens
duos Filios reliquit Benedict um II. &
Petrum I. huic in partitione obtigic
Castrum Etsed cum ampliffimis bonis
Prouinciæ Szatmariensis , atque ab eo
inde tempore de Etsed scribi , vocari-
que ccepit, novamque propaginem Ba-
thoriorum de Etsed iuchoavit.
Bdthori gx Juobus autem , quos procrea-
''^'vit, Filiis, Briccius II. sine hærede
obiit , Joannes IV. vero , qui sub an-
num 14CG. floruit, ex Catharina filia.
condam Joannis, filii Petb.6 de Zantho
filiam.URsuLAM, quæ Stephano Gyu-
Lafi de Rathoth juncta est, & sex fi
lios suscepiffe legitur. ]Nomina eorurti
sunt:
Ste-
— " -t . 1 1 ■■ H. r 1 ■ 1 , m 1■ ■ —■
cui Conjux Anna pep.erit filium Ladis-
laum ; fed hie post annum 1455. de
fect.
A) Serius comperi Nicolao I. duas filias
, ' fuifle : Agnetam, & Barbaram , quæ a
Ludovico I. Rege in Sexum masculinum
præfectae sunt. '
pZ BATHO&. 31

Stephanus III.
Benedictus III.
Thomas. I. b)
Michael III.
.Joannes VI. &
BartholoMæus I. sed hie prælio cum
Huffitis commitso , in flore ætatis in-
teriit. Michael III. unam filiam Ca-
tharinam reliquit , cæteri , cum non-
dum virilem ætatem attigisfent, morte
sbrepti sum.
Unus Stephanus III. ducta ex fa-
milia Somoffiorum , altera item Barba
ra, nisi sailor, de Butka: prius Cha-
piana conjuge, Bathorianum nomeu pro-
pagavit. Gessit is sub tribus Hungariæ
Kegibus Sigismundo , Alberto , a quo
Castro Buyak donatus est, & Wladis-
lao I. splendidos Magistratus. Nam &
Dapiferorum Re&alium Magistri, & Ju-
dicis Curiæ Regiæ munere plures annos
persunctus est. Obiic in clade Varnen-
li anno Domini 1444. cujus Thuroczius stepha-
uon sine laude meminit in hæc verba : nus HI.
V■vt Magnificits Stephanus de Bcithor ^adit ad
in Curia Regies Majestatis , homo mili-rarnam-
tari virtute covspicmis , cut &? vexillum
Be-

M) Ex Cortsorte Christina suseepit yero-


nicam Dominici Dobo de Ruxka , Mar-
garetham Joannis de Killo Uxores, &,
Ladislaum Jfilium , qui Conjngem suam
Potentianam P«tri Jakch de Kusal thora
sociandam rsliqyit. - *
3» i>E bAthor.
Regium , tanti discriminis in trcmore ,
sua exigent: strenuitate, deserre confisum
■ erat , bujus confiiftus in fluBibus perem-
ptns exstitit. Uxor ei suit Ursula filia
Georgii de KisTapoltsa, proles vero:
I. Stephanus V. Judex Curiæ Re-
ProUs gisp, ac una Vajvoda Transilvaniae , Dux
Stophani dariffimus , & primis Heroibus com-
UI' parandus ; ad annum 1477. quo ei Ma-
thias Rex bona Marothiana contulit ,
cum universim , quid in Turcia , Bo
hemia, Moravia , Silesia egerit,per-
, . striuxiffet, seorsim hæc subjicic : „ supe-
rTprœ- w Tlovl siquidem anno , cum post obsi-
ciarafa- „ dionem Castri Szabach , quod faven-
8a. „ te Deo a' Turcis gloriose expugna-
„ vimus, cui quidem expugnationi idem
„ Comes Stephanus non modo inter-
„ suit , verum etiam latis animi , &
„ qualitatis viribus astuit, seliciterBu-
„ dam reverii suiffemus, & inter alias
„ varias curas , & solieitudines nostras,
„ quibus pro statu & defensione Regni
„ implicit! sueramus, Sereniffimam Re-
„ ginam Beatricem de Aragonia spon-
„ sam nostram ad hoc Regnum nostrum
„ traduxit, & solennitati nuptiarum,
„ quas jam tandem Deo auxiliante fe-
„ Iiciter celebravimus , vacare habeba-
„ mus , Turcorum Imperator , qui Chri-
„ stiano sanguine satiari nequit , no-
„ stram sentiens occupationem, coactis,
„ & adunatis undique viribus, & co-
5, piis , maxima cum manu Regnum, &
„ Pro-
■ DE BATH OR. $3

„ Provinciam nostram Moldavia, cum


„ ope , & adjutorio perfidi Bozorad
„ Vajvodæ Partium Transalpinarum Re-
„ gin nostri , a Majeitate noitra , & Sa-
it, era corona defecerat, subintravit,
„ & totam eam ferme Provinciam di-
„ tioni suæ subjugavit: cui cum pro-
„ pter præfatas curas , & occupationes
„ nostras subito personalicer occurrere,
„ & obviare non poteramus, Majeftatis
„ nostræ in persona ipsum Comitem
„ Stephanum de cætu aliomm fidelium
„ noftrorum delegimus - - qui cum auxi-
„ lio & ope certorum fidelium nostro-
„ rum præfatum Turcorum Imperato-
„ rem in turpem sugam convertit , Pro-
„ vinciamque ipsam liberam , & nobis
„ pacatam reliquit. Tandem vero su- -
„ gato , & expulfo de Moldavia ipso
„ Turcorum Imperatore , de nostracom-
„ miffione , & speciali mandato se , &
„ gentes suas adversus prædictum per-
„ fidum Bozorad Vajvodam , & Pro-
„ vinciam Transalpinam convertit , ibi-
„ que ipsum Bozorad limul cum reliquis
,, Turcorum , quos Imperator ipse pro
,, presidio , & deseniione ipsius Bozo-
„ rad & Provinciæ illius Transalpinæ
,r locaffet , similtter sudit, & protliga-
„ vit, ac de ipsa Provincia turpicer
„ ausugere coegit, & alterum Vajvo-
„ dam , quem nos elegeramus , in ea-
„ dem Provincia fideliter reliquit. „
Idem Stephanus fide Coroneniis Inscri-
Decas I. C ptio-
34 VE BATHOJ,

ptionis atmo H79- LXV. millia Turca-


rum in campo Rouyer prostravit in fe-
sto Colomanni. Ante obitum , qui an
no 1493^ evenit , honores abdicavit,
sepultusque est Bathorini in loco genti-
litio , cum hoc elogio marmori inciso ^
Et Epita. Q,ui Curios vita vicit,probitateCatones,
phium. Æquavitque Numam relligione Dei:
Nam coluit verum prisca pietate To-
nantem ,
Et nunquam domuit fœda libido
Virum. a)
Hie capit Alpinos, Moldavos, pro-
tegit idem,
Sanguine Silvanos & tegit ipse
suo ;
Egregius Stephanus, sævos qui pe-
ctore Turcos
Prostravit toties , hac requiefeit
liumo ,
At vos , o Bdthorum gens ! hunc lu-
gete Parentem :
Nam Bathorum cecidit firma colu-
mna domus.
a. Andreas III. cui donationem Ca-
stri Buyak. Wladislaus II. Rex Hung,
anno 1495. confirmavit. Gtuis autem
qualisque Vir suerit , ex epigfaphe,
quam Asci Etsedieuli inscribi curavit,
non obscure colligi poterit, ea eft.hu-
jusmodi :
Ma-
a) Cælabs vixifle scribitur. Add it Cl. Sa
muel Fimon iamam habere , ejus -cor
pus efle incorruptum.
fit BATH Ok, 35
Magnanimus Andreas de Bathor , Artis E-
Pater Patriæ suæ , construxit hoc Ca-fsidi?nJi*
strum gentilibus suis, pro quietudi- p*j>™'
ne , & tuitione eorum , cernens, at-
que intelligens quandoque paci inter*
tmsceri bella ', & diseordias, qui ro-
gat suos hæredes , ut nominis Batho'*-
. rei non Velint else immemores ; pri*
mum inter se sint Concordes : con-
cordia enim res parvæ crescunt, di*
scordia vero maximæ dilabuntur. De*
inde ne inventa perdant ; nam non N
minor est virtus , quam quærere, par*
ta tueri. Postremo tolerate , & ab-
stinete ; nam divertere a malo ? &
facere bonum , est felicitas hominis.
Anno MCCCCXCII.
Ex Conjtige Juliana Dragfi de Bel*
thek plures sustulit liberos, quos infra - .»
memorabimus.
$. Ladislaus V. Comitatuum Szat-
mar. & Zarand. Supremtis Comes, ma*
trimonium cUm Elisabetha de Berzevi*
cz,e sterile nactus est. Obiit ante an* ^
sium 1474- .'', ' -
4. PAoLtJsI, cognOfnento mutus,
quod ab ipso ortu facultate loqueudi
destitutus suit;
5. Thomas II. cujus filia Anon^ma
in domum Zokolianam enupsit* -
6. NieoLAus III. ex Epifcopo Svr* fjjC £L
miensi inde fere ab anno H74« usqueyC0L" r<t*
-ad 1507. Vaciensium Antilles, quem«Vn/u
3& DE BATHO ft.

Galeotus Martius Narniensis a) his laudi*


bus effert : Firtute , & enimi generoji-
tatc , dignitateque corporis cumulatus
maxime : studiis namque humanitatis in
Italia eruditus , lura, & diligentia do-
Brinam adaugens , nibii laboris , nibil vi-
gilarum, nibil impendii subterfugiens ,
quod ad dotlrinam conveniret: brevi effe-
cit9 ut doHifsimis , ae'utiffimisque Pbilo-
fopbis, ejus doftriha, & literatura sum-
ma cum admiratione probaretur. - - Non
referam , qua magnificentia templum in-
liauravit,JfcbitecTis,sabrisqueex Italia ac-
eitis maximo cum impendio , ut generoii-
tati animi sui & templum, & domus Episco-
palis responderent. - - Perplacuit etiam mi-
bi ilia familU sua dignitas , £3" elegantia ,
semper enim in ejus domo oratur , aut stu-
detur , aut carmen cantatur ad lyram ,
aut ssrmo babetur bonestus , nullum ibi
otium , nul'.a ingnavia , nulla temporis
dispendia intemoscuntur. Nam ab arce
ed hortbs , quos ipfe munivit , piscihisque
orhavit , ab bortis vero ad arcemfrequens
deambulatio , nori fine proborum hominum
commercio, comitibus libris efficit , ut iter
qupque disputationibus teratur. Plurail-
lic de Nicolao Galeotus , sed hæc ad
eum nosoendum atculiffe suffecerit. b)
J 7. Ca- ,
A) De dictis , & factis Mathiæ Regis
Cap. XXXI.
B) Plenum etiam eRIaudibus epitaphium
quod Nicdlao quondam appofit'um , ' ia
Epistolis Petri Colocenfis Archiepiscopi
dedimus pag. 76.
D-E BATH OR. 37

7. Catharina Uxor Georgii de


Marczal , cujus Filius Ladislaus cum
improlis deceffiffet, sundi, pol'sessiones*
que Marczalianæ , ad Bachorianam fa-
miliam pervenerunt. <
8. Margaretha primum ^lichde-
lis Szilagyi de Horogszegh , Regni Hun-
gariæ Gubernatoris , eo vero ad Poza-
zinum a Tureis intercepto , Co'nstanti-
nopolique obtruncato, Pauli Banfi de
Also Lindva Conjux. Antequam huic
nuberet , ab IVlathia Rege quo le com-
modius aleret, auno 146 1. arcem Dyod
donum accepit, pro arce vero Vila-
gosvdr cum Oppidis Thiir, & Varsan
7. millia fl. dependit, Prole*
Jam proles andreæ III. quemad- An<l>et»
modum supra promitimus , compenuio
dabjmus. Ha"buit vero tres Fifios , Ste-
phandm VII, videlicet , andream. IV,
Georgium V. & dtias Filiks : Barberam
aUis Magdalenam & EusabethaM ,
utramque in Clarifllmas domos enuptam :
ilia enim Emericum de Pere'n Regni
Hungariæ Palatinum , hæc Joannem de
Thelegd Maritum accepit. F/ratrum na- ^ , %
tu maximus Stephanus VII. Urbi , Co- bus st'e.
mitatuique Temetiensi , ac subinde Yatphanus
latio Regio, quæ suprema in Hunga- Ml.
ria dignitas est, præsuit. E cla^e M.o-^fSni
hatsiana ægerrime evolutus , cæso Ludo- p^'/fj}
vico II. Rege, totus eo incubuit, ut
Ferdinando Anstriaco contra Joannem
Zapolyam folium firmarec, quare ab
C 2 hoc
,38 PR BAT HOR.

hoc sundis pene omnibus exutus, illius


liberalitate arcem DeVeuiam accepit ,
ubi etiam supremum diem anno 1535.
clausit. Ex Conjuge Sophia filia Ducis
Maffoviensis, unicam Filiam Claram
reliquit , quæ Carolo Duci Miinsterber-
genfi desponsa, ante fato , qnam nu-
ptiarum dies adveniffet , prærepta est.
Sophia autem altero thoro se illigavit
Ludovico Pekry de Petrowyna, exmi-
jporibus Præfecturis , ad Dapiterorum
Regalium Magistri munus evecto.
Georgius V, Stephani VII. Frater
sub tribus Hungariæ Regibus Wladislao
II. Ludovico II. & Ferdinando I. Aga-
zonum Regalium Magister, ac Comi-
tatus Simegiensis Comes vixit in matri-
' monio cum Catharina filia Moysis Buz-
laj de Gergelylaka inito.
Andreas IV. denique Banus Castri
Nandoralbensis , & Comes Szatmarien-
sis in thori societatem adlegit primum
Barbaram Joannis de Kallo , deinde Ca-
tharinam filiam Stephani de Hozgon ,
a cujus obitu , quod Stephanus mascu-
lo t hærede careret , vi Diplomatis a
JLudovico II. probati in sex Castrorum
poffeffionem venit. Ea sunt Csitsva,
Mogyoros , Varano in Zemplinienfi ,
Cser^p in Borsodiensi, Rozgon in A-
bauyvar, ac Thora in Pesthiensi Comi-
tatibus. Conjugiunv omnino fœcundum
nactus est.
Ee
de bath о д. 39

•Et tres quidem FilioS JoANNEM Proles


Videlicet: StePHANUM, & LaDISLAUM andrem
in adolefcenúa eralit, cxteri Patri fu-
perftites ñon modo ad virilem xtatem,
ièd ad fummas etiam opes , honoresque
pervenerunt. Natu maximus Bonaven
tura ab Hungarico exercitu , cui prse-
erat, quod id nomen peregrinum quid
fonaret , nec facile exprimi poffet , An
dreas compellatus eft. Prsefuit plures
annos Comitami Szatmarienfi , & Sza-
boltsenfi , una Taveraicorum Regalium
Magiftér , inde Judex Curiae Regix ,
qua in dignitate vitam claulit anno
1566. die 4. Ой. fepultus in Ecclefia
■ Thallenñ Ordinis D. Pauli I. Eremitse.
Geminum , matrimonium contraxit, fed
utrumque infœcundum ; nam ñeque ex
Elifabetha Thurzo de Bethlemfalva ,
neque ex illius ancilla Catharina Mind-
fzenti ullam prolem vidit.
Georgius VI. Bonaventura Fra-
ter , quod a Ferdinando Rege defeciffet,
Caftro Buják muldatus, duda Anna
Báthori de Somlyo Cafparis Drágfi Ul
timi deficientis Vidua , ErdÖdium , ce-
terasque Drágfiorum arces, que alio-'
quin in Fifcum redigendse erant , occu-
pavit. Sed iis haud multo poft a Swen-
dio privaras, ut ne porro turbas ul
tra Tibifcum cieret , Cfitsvam ad ha-
bitandum le conferre juffus eft , ubi
etiam , ut videtur , obiit reliais qua-
С4 tuot
49 D E BATH OR.

tuor liberis Stephaxo XII. & trikis


Filiabus , de quibus infra.
Nicolaus VI. priorum Frater anno
1568. Judex Curiæ Regiæ nominatus est,
de cujus morte Istvanfius ad annum 1585.
hæc prodidit ; Excefsit etiam Nicolaus
Batborius Pratorio prafeftus , vir rara
probitatis , ac ampliffima ultra Tibiscum
ditionis , atque autboritatis ; tum quod-
quadriga , qua vebebatur , a ferocientibus
jumentis rapta, crurt supra talos fraBa
immane Dulnus accepijjet , tum quod alios
supervenientes morbos superarc non po-
tuisfet. Vidua ejus Anna a) de Los-
soncz celeberrimi illius Herois Stepha-
ni, qui anno 1552. ad Temesiam oc-
cubuit , filia , primum Christophoro Un-
gnad de Sonnegh Regnoruia Dalmatiæ,
Croaciæ , & Slavoniæ Bana , deinde Si-
gismundo Forgach de Ghymes , qui
postea Palacinus creatus est , nupsit,
Præter sex , quos modo memora-
vimus , Filios genuit Andreas IV. Fi-
liam quoque Claram , verum & hoc ,
& Bathoriano nomine indignam, Quatuor
Maritos habuit : primus erat Stephanus
Drugech de Homonna, qui cum haud
ita diu vixit ; alter Antonius de Los-
soncz , Stephaai illius , quem supra lau-
davimus, Frater Germanus, Vir ftpti-
mus, <%laudatiffimus, hunc ilia, quem-
ad-

a) Alii Kuphrosynam elictam voluat.


D E B A T H O R. 41

admodum tastatur Franciseus Forgach


a) adjutore Antonio Scriba , Mæcho
fuo suffocavit. Inde omni pudore ab-
jecto , imparis onuiino conditions Vir
ros Joannem Betko , & Valentinum
Benko adscivit b)
StEPHANI XII. qui GEORCII VI, fi- Stepha-
lius erat , indolem ex Istvanfio utcun- nus P°-
que condiscas , ita vero ad annum I6°5.^w"J
de eo scribit : Restabat in partibus Ca- tiorum &
saris Stephanus Batborius , qui Judicatum Etstd.
Curia , uti apellant , primam post Pala-
tinum dignitatem obtinebat, in arce sua
JZcbedi& , in infula Incus cujusdam muni-
tijfimo loco fita. Sed etiam is, prater om
nium opinionem , jive ajfiduis bellorum in-
commodis frattus , five Germanorum odio^
& ukiscendis eorum injuriis , quas into- ,
lerabiles ab Us fibi illatas querebatur,
feu religionis Calviniana ajj'erenda studio,
cui erat addiHijfimus , ad Botskajum de-
scivit- - - Sic Fir Me alias nobiliflima 9
& antiquiffima stirpis , paulo ante obitum .
rebus novandis animum applicuit , ac quod
fape in ore babebat, boneftum vita usque
ad funera curfum fervare non potuit : tan-
turn in animis bominum insatiabilis inju-
riarum ultio , ac vindicate cupiditas potest.
Nee multo post ultimus iUustris, & anti-
C 5 qua
hi >i !!■ i '

A) In Hifioria MS. Libro II.


B) Suns, qui Joannem: Belkc , vel Be-
kessi < Valentinum vero : Benko de
' Paly,aut Paljai scribant, ,
42 DI BATHOL

qua femilia bares , nulla ulifta sohole ,


annum agtns atatis 55« exstinftus est.
At in anno mendum cubac, ex epita-
phio enim , quod illi positum est , quin-
quennio minorem deceffine constat. II-
lud ita habet :
Ljus epi- Spectabili , ac Magnifico Domino ,
taphiunu Domino Comici Stephano de Bachor,
Comitatuum Siimeghiensis , Zathmar,
& de Zabolch Perpetuo Comiti , He-
roi Magnanimo , Pacri Patriæ inclyto,
Religionis Orthodoxæ Vindici acer-
rimo , Musarum Mecænati benignis-
simo , Pauperum nutritori liberalifli-
mo , Deo , & hominibus charissimo ,
anno ætatis 5°. Christi vero 1605.
die 25. Julii pie , & sancte desun'cto,
perpetuæ gratitudnis ergo Fratri de
se optime merito , Magnif. D. Ga
briel Bathory mœstus posuit.
FruGna , seu Euphrosina filia Francisci
Drugeth de Homonna Conjux ei suit.
Soror vero Elisabetha C. Francisco
de Nadasd Agazonum Regalium Magi-
stro nupta, fœmina, si quæ unq^iam,
veuustatis, formæque appqtentiffima. E-
am cum humano sanguine perfici poffe
sibi persuasiffet , in eodem per cselles r
& lanienas expreffo balneare non du-
. fcbicavit. Tanti crimiuis damnata , per-
?ietuoque carceri inclusa , ibidem ex-
piravit anno 1614. die 21-, Augusti. Al-
tera Stepbani Soror suit Sophia An
dres
B E B ATHO R.■ 43

■ dreae FigSdy , tertia Clara Michaelis


"de Kiswarda Conjux, _,
■ " Alterius Bathoreorum rami Author, St^f.
ut supra intiuimus , suit Stanislaus , i0ftorum,
a quo posted modo Stanislosty, mo-feu Ba-
do Bachory de Somlyo nominati sunt. tkorfo.
Ipse autem hoc titulo ut ex vero utirUOT de
poffet, jure experiridebuit, anno 1390. *°™v ••
coram Emerico Bubek Judice Curie
contra Joannem, <% Stephanum filios
Simonis eondam Bani , atque causa vi- „
cit. Ex tribus Filiis Ladislaus III,
qui sub ann. 1462, Dapiferorum Rega-
.lium Magistri munus geffit , & Jonnes
in ftlio Georgio deficit; Stephanus
II. vero, qui anno I422, Vice Vajvo*
da Transtvaniæ , & 1453. Dapiferis Re-
giis præfects suit, plures liberos pro-
genuit, a) quorum nomina Amt;
Nicolaus II.
pominicus i.
Gerardus.
Anna Confers Dionysii de Nagymihaly,
& Ladislai de Agard,
Domxnicus II,
Joannes VII. ■.
Stephanos rv.
Mar'

a) Duas is Conjuges habuit : altoram ad


annum 1399. Dorotheam ; alteram Ur-
' sulam fiiiaoi Beoedicti Thurdwr da
T<Hhj>rona,
44 DE BATHOU.

Margaret ha Uxor Ladislai de


Sempse. a)
Ex Filiis Dominicus I. & Gerardus
in tenera ætate obierunt; Dominicus
II. candidum Præmonstratensium Ordi-
uem ingreflus , Præpoiitur» Si Joannis
Baptistæ de Jaszov anno I498« præ-
suit, cæteri autem tres Bathoriauum
nomen amplificarunt, sed Nicol ai II.
posterosr, quod summas quasque digni-
tates affecuti, & postremi omnium e-
mortui sunt , postremo quoque loco ad-
servamus. Joannes VII. itaque ,ex tri-
bus Filiis Ladjslao VI. Petro II. &
EmericoI. (namGEoRGius, & Joan-
nes defecerunt ) copiosos utriusque
iexus nepotes habuit , &; Ladislai
quidem filiæ Magdalena Emerico Tu-
nyoghi , Barbara Francisco Irinyi,
Sophia Antonio Tegzes de Artand in
matrimonium datæ sunt , filius vero
Joannes VIII. Franciscum progenuit,
qui ex Conjuge Susanna Strausz nulla
relicta soboie , sub exitunj Seculi XVI,
naturæ debitum perfolvit. Petri II«
Filius Alexius I. qui Annam Jalcchy
. . de

a) Addendæ hie sunt reliquæ Stephani


II. proles, quæ sexius innotuerunt , vi
delicet : Ladislaus , qui filias solum
Margaretham , & CliriltJnam reliquit ,
Georgius , Petrus, Matthæus, Barbara,
Veronica Nicolai de Zokol , Potentiana
Laurentii Lewkes de Kallo, & Adviga
Ladislai Keaderes Consoles.
"■■
BE В A THOR. 45

de Kusal Conjugeití habuit, demortuo


ejus Fratre Casparo I. & Catharina
Sorore , in Caspare II. & Petro IV.
Filiis defecit, Filia Catharina, poftea-
quam ad nubiles annos pervenk , Ste-
phano Lonyai de Nagy Lonya matri
monii vinculo adftriâa. Emericüs I.
pariter in Petro Ш. Filio defecit , na
ta única Barbara Balthafari Horváth
elocata.
Stephani IV. progenies paulo diu- /T0^s .
tius floruit* ► Ejus Filius Sigismundus I. tePj™
ex Anna de Macedonia generavit Wolf-
GANGCM I. & NlCOLAUM V. A) Ex
Wolfgango nati funt Anna Conjux
Francifci Kállaj de Nagy Kálló , & Si
gismundos III. qui SlGISMUNDUM IV.
Filium in adolefcentia amifit; Sophia
autem Filia , Thorns Bánfi de Loffoncz,
eoque demortuo Gabrieli Pernefzi de
Ofztopan conjunda eft. Nicolao V.
ex Sufanna , filia Georgii de Makra
dus proles erant: Anna Uxor Geor-
ni Erdöteleki, & Stephanos XI. qui •
Filiis carens Susannam Filiam ex Bar
bara Parlaghi fufceptam Andres de
Chetnek elocavit , verum hoc praema
tura morte erepto Michaeli Uraj, ас
demum Michaeli Aranyaflî Sufannanu- *
pfit,

a) Reliqui Sigismundi I. iilii : Andreas


KallajanaeMaritus, Joannes, &Steph*-
nus defecerunt.
46 DE BATH ok.

plit , & utrique plures proles peperih


Sed jam ad jNicolaum II. redeamus*
Prohs Ex Conjuge Barbara Casimiri vel
Mcoiai Kazmeri , & ijiophia Stephani, Banfi de
u' Loffoncz filia tres natos ^ ■totidemque
natas suseepit. Ex his CATHARiNA/La-
dislaum Sarmasaghi , Eliiabetha Geor-
gium Banfi de JNagymihaly, Barbara
Andream deChiereMaritum habuit. Fi-
lii Bartholomæus II. & Mauritius
ad maturiores annos non perveuerunk
b) StephanusVI. postquam eosingres-
sus est, totum se militari studio ad-
dixit, hinc anno I523« Vice Vajvoda,
t anno vero 1529. Vajvoda Transilvaniæ
præsuiile legitur. Joannis de Zapolya
partes , quas principio amplexus est ,
ad mortem usque fovit, quam ©biit an
no 1534* ætatis vero 57. Conjugem ha
buit Matronam lectiffimam Catharinam
*> de Thelegd, quæ Maritum consecuta eft
anno 1547. ætatis 55. Ex hoc matri- ;
monio proles octonæ prodierunt, vide
licet : -
Nicolaus IV. in pueritia morte
Prohs sublatus. Andreas V. Vir lumma tem-
v? l<Vaj. Perantia , bonitateque naturæ , & ab [
vo'dœ. omni cupiditate remotissmius , matri-
monium iniit cum Margaretha Maj- *
lath filia Stephani Perpetui Terræ Fo-
, • ga-
—■
a) Ab Amico ,. nuper admodum edoctuS
sum , BartholomæHin II.. in tnatrimo-
nio habuissa Claram Jakchy d« Kusal.
BE B'ATHttR. 47

garas, ex qua proles aliquot, quas in


fra recensebimus, suscepit. Obiit diutur- ,
na infirmitate consumptus anno Domini
1562. Margaretha nou multo post ad
altera vota Joannis Iffiu de Mihalyfi
Viri Claristimi tranliit. Christophorus
I. cujus vitam, & dotes quia epitaphium,
quod Albæ Juliæ in marmore Yisitur,
paucis exhibet, visum est hie adscri-
bere ;
D. 0. M.
Christophorus Bathoreus de Som-
lyo ; Stephani Filius , alteri Stephano Epita-
Fratri in Regent Po Ioniæ creato , mphium
Principatu Transilvanico succedens , ma- c^rift°.
gna
P . animi
■. moderatione
. ., , . Provinciæ
, . præ-'L.,']:- ,
* t rrincipis
suit , pietati stnduit , pacem count , fe- jransii.
lices Fratris sui contra Moscos cona- vaniat.
tus opibus juvit, ainans patriæ, bona-
rum parens literarum ; mansuetus , pa-
tiens , Justus , atque munificus suit, cum-
que continua articularium morborum
molestia premeretur , ob amiffam etiam
paucis ante mensibus chariffimam Con-
jugem , & tenellam Natam , gravi ani
mi angore occupatus , postquam ex
Comitiis Colosvariensibus ( ubi Si-
gismundum Filium unicum , optimæ fpei
puerum , nonum agentem ætatis annum
mirifico omnium Ordinum conssenssu Suc-
cefforemnominavit ) Albam Juliam æger
r^diiffet , paucis post diebus , invale-
seen-
43 D£ BATHOR.

scentibus cum lethali febre doloribus ,


animam Deo perpetuis , quamdiu his-
cere potuit 9 precibus pie commen-
dans reddidit. Vixit annos LLPro-
vinciæ præsuit annis V. mensibus XL
diebus XXIII. Obiit Albæ Juliæ anno
MDLXXXI. XXVII. die Mensis Maji.
Gemino matrimonio illigatus suit ;
altero , <juod certum , Elisabeths Bocs-
kaj de Kis Maria , altero , si Cz witin-
gerus non fallit, Polonæ ex Ciariffima
Principum Radziviliorum familia oriun-
dæ : utramque tamen prior etulit. Pro
les suo loco memorabimus.
* 1 Stephanus VIII. Christophori I.
Frater natu minor in domum Bathoria-
nam ipsum nomen Regium invexit. Mul-
ta de eo Patrii, exterique Scriptores
memoriæ prodierunc % nos quia com-
pendio studemus , ejus epitaphium , uc
ex ungue , quod ajunt , Leo noscatur ,
solum adferemus; sic autem habet;
Stephanus Magnus Rex Poloniæ,
Ami*' Magnus Dux Lithvaniæ, Victor, Trium-
^rill.Re. phator , Pater Patriæ, Stephano Palatino
sis Polo- a) Catharinaque Thelegdia , natus anno
nim. MDXXXIII. V. Kalend. Octob. exces- -
sit MDLXXXVI. Idib. Decembr. Regna-
vit annos X; Menses VII. dies XII. Judicia
constituit, Livoniam, Polotiamque Pro-
vincias recepit, Fines Lithvaniæ latis-
simo

a) Tranlilvaniæ nempe, quem ycteres


Vajvodam dixerunt. '
Ot BAXBOI. 49
simo ,Velisiensi agrb adjecto protulit ,
percerritis Mechmete primum , ac dein-
de Achlam Tarcaromm Chamis , Podo-
Ram pacatiorem, culcioremque reddi-
dit > Amurathem Turcarum Imperato-
rem , ut a Tartaro legatione miffa pa-
cem peceret, & Benderia a Cofacis de-
leta nihil moveret , novaque CastelU
finibus imponi patere|ur , opinione viiv
tutis permovit, coutinuitque , stipendi-
u«i majus Transilvaniæ Imperium ineunr
ti Sigismundo Fratris Filio impuberi,
imponere molientem deterruit, Jancu-
lam Valachiæ Regulum ob injurias ,
quas vicinæ Nobilitati intulerat, deji-
cereadegit, thesaurosque , qui cum ip-
fo Vatecho, in potestatem iuani veue-
rant, repetentem sprevit. Omnium Re-
gum , Principum, ac populorum , na-
tiouumque cum ora in se convertiffet ,
majora pro rehac-publica, & Christi
ana animo agitans ; ac inprimis Mosco-
viam Poloniæ , Lithvaniæque aggregare
studens , sexta die subito exstinctus est.
O mors invid3 ! non exstinxisti virtu-
tem Bathoreorum : immortalis est. Ste-
phano Poloniæ Regi , Victori, Trium-
phatori , Pio, Patri Patriæ, Joannes
de Zamoscio Canceilarius , & Summus V-
Dux Exercituum R' gni pro vita , quam
saluci, gloriæque ejus omnibus belli pe-
riculis devoverat, Deo, non se ita vo-
leute. superstes , las lacrimas cum Gri-
selde Bathorea Uxsre. £ua., Regi Pacro-
De.cas I. i) no , ,
£0 DE BAT HOR.

no , Affinique suo sundit. Viveres Ste


phane maxime ! viveres; nee Polonia»
Ungariaque, ac nomen Christianum lu-
geret, nec improbi Barbari gauderentr
fed vivit Deus , haud solido exulta-
bunt gaudio.
Hæc Zamoscius in laudem desuncti
Regis Poloni quoque Milites , ut luctum
testarentur , sequ#ntiasubjecerunt : De-
voti animi, meritisque erga Rempubli-
cam Stephani Magni Poloniæ Regis in-
victi, Patrisque Patriæ pientiflimi Te su-
perstite pro salute, gloriaque tua sanguini
non pepereimus : nunc quid aliud ? quam
lacrimas miserabiliter sundere poffumus :
quo Duce patriæ fines proferemus ? quo
vel Barbaras a cervicibus rejiciemus ?
Stephane! terror hostium! quam subito
quoque modo te amisimus ■? 0 nimis
atras Polonis , omnique nomini Christi-
ano Idus Decembres!
Habuit Conjug em Stephanus An-
nam Jagelloniam SigismundiAugusti Po
loniæ Regis Sororem, quam Virginem
quidem, led natu grandiorem anno 1576.
cum Reguo accepit : ea ilerilis decessit.
Præter hos quatuor Filios habuit
Stephanus VI. una pauciores filias ,
quæ postquam ad nubiles annos deve-
nerunt , clariffimis Familiis innexæ sunt;
Anna quidem Antonio Drugeth de Ho-
monna , deinde Caspari Dragfi de Bel-
tek, & eo decedente Georgio Bathori
de Etsed ; Sophia Demetrio de Chak ;
Eli-
DE BAT HOR. 51

Elisabetha Ludovico Pekry de Pe-


trowina , 6c ab ejus satis Ladislao Ke-
rechdnyi de Kanyafolde, mortua GyuLe
anno 1562. & in Somlyo Majorum se-
pulcris illata.
E CHRISTOPHORI prolibus , quas Proles
complures habuit, pleræque non ultra CAri/io.
cunas vitam produxerunt. Nicolaus Phori
VI. obiitdie 30. Januar. anno n^TrZltl"
ætatis 9. cujus memoriam tuetur lapis ' "'
in Templo Albensi cum hac inscri-
ptione :
Hie jacet eximiæ puer indolis , or-
tus ab alto
Stemmate Bathoridum , nomine Ni-
coleos.
Sarmatiæ Stephanus Rex est huic san
guine junctus ,
Dacicus at Pater est Wajvoda Chri-
stophorus.
Botsakaj generosa Parens Elisabetha
stirpis
Huic tantum brevis hæc vita cadu-
ca suit.
At Griseldis Filia, Sigismundus II.
Films justam ætatem attigerunt , & ilia
quidem Joanni Zamoscio Magno Poloniæ
Cancellario in matrimonium data est ;
bic vivo Patre, ut supra memoravi-
mus, Traniilvaniæ Princeps inauguratus,
ab ejus exceflu Provinciam varia fortu-
na administravit. Bello præclara faci-
nora edidit, sed animo mobilis, vola-
ticusque , fasces , quos semel , atque
D3 iterum
52 D£ B> A T H 0 Ri

iterum dimisetat, poenitudine ductus


resumiit , quoad salutata ultimum patria,
& Christierna Austriaca , quam TJxorem
duxerat, in Styriam remiffa , Pragam
ieceffit, ibidemque ad obitum vixit.
Cadaver maxima cum Pompa ab ejus-
dem Urbis Archiepiscopo elatum est,
& ad S. Vitum iuSacello D. Sigismun-
di Regis tumulatum. Septemdecim post
annis epitaphium adjecit , qui ei a Cu-
biculis suit , in hæc verba :
Epitnphi- Georgius Nemes^de Varadgya Tran-
iim $i- sitvanus, Principi
gismundl
Principis Optimo , in utraque fortuna a Cu-
Transil. biculis , cum' jacrimis
vanice. Posuit 12. Martii auno 1629.

D. ' 0. M. A.
Obiit 161 3.
■ Lector disce, quibus fortunse ictibus
pateat humana Majestas : Sigismun-
dum Bathoreum Transilvauiæ Princi-
pem exstinctum Boema tegit terra ;
hue e folio arreptum immicis fortun a
dejecit. Caruilfet scpulcro., qui se-
derat in folio, nifi famuli tides etiam
in tempestate inconcuffa stecissec.
Proles Andreas V. ex Margaretba MajlAth",
sindreœ- ,cujus supra Jmemininius sex liberorum
■ Pater eftectus est. Filia altera Elisa-
betha, primum matrimouium cum Cbri-
stophoro Hagymaffi de Berekizo , site-
rum cum Francisco Dobo de^ Rxtfzka,
qui
D E B A T H O R. 53

qui anno 1602. fato persunctus est,


contraxit , altera Anna primum Dio-
nysio Banfi de Loffoncz , deinde Sigis-
mundo Josika , a quq scparaca est, ac
tertium forcaffe sub annum 1581. Cle-
menti Doezi de Nagy-luche enupiit;
cæteri mares etant.
£x his Gabriel I. in pueritia vi-
tam amisit.
Balthasar a Sigismundo II. suo
ex Frafre nepote miserabili mofte anno
1594. sub&tus-est; cum enim contiliis,
quibus Princeps Turcicam societatem
dil'suere, atque adAustriacam se adjun-
gere parabat, intercedere videretur,
ac præterea in afFectati Regni suspicio-
nem veniffet*, Claudiopoli captus, &
Szamosujvarum deductus , indicta causa,
Hctorihus nequidquamobluctans, laqueo
interiit, relicta Vidua Maria Kendi fi-
lia Alexandri, qui eodem anno,eademque
de causa capite plexus est.
Andreas VII. & sua virtute, & Andreas
Patrui Polonwe Regis commendatione , ni.S.R.
in Senatum Purpuratorum Patrum anno E. Cardi-
1583. adscriptus, sexennio post Var-«a^-
miensi etiam Episcopatu, aliisque opi-
mis beneficiis in Polonia potitus est. Cæ-r
so' Balthasare Bathorio , cum Stephano
Fratre , metu Sigismundi Principis eo
se recepit, ibique delicuit, quoad ab
eodem ad fasces Tfanlilvaniæ evocare-
tur. Sed & bos , & vitam haud muko
postperdidit. A Michaele euim Trans
it ' al--
54 SI BATHOS.
\< ■
alpinæ Valachiæ Vajvoda, qui Præ-
fecturam Transilvaniæ spe devoraverat,
prælio attritus, cum in suga salutem
quærit, a Rusticis Siculis degi.Octobr.
anno i59V« intersectus est.
Stephanus X. Miles egregius , &
1 bellicarum expeditionum , quas Stepha
nus Rex Poloniæ in Moscos, aliosque
hostes susceperat, affiduus Comes , ge-
minas nuptias iniit: cum Sophia vide
licet Bebek de Pelsocz , Georgii Filia ,
& Sophia Kostka Germana, ut nonnulli
volunt , S. Stanislai Sorore.
Filii Ste- Ex priore Matrimonio natus est
pJiani X. Gabriel II. Sigismundi Rakoczii Tran-
silvaniæ Principatu sponte decedentis
Succeffor. Eum ille quinquennio adeo
avare , crudeliterque administravit , ut
omnibus invisus , Varadini , quo fe
ieceperat , multis vulneribus a suis con-
foderetur, Conjugemque Annam Palo-
chaj Viduam relinqueret. Evenit ea
cædes 6. Kalend. Octobr. anno 1613.
, . Cadaver toto triduo inhumatum, vili
deinde carro injectum, bobus in con-
ditorium Majorum illatum est ; ei Lau-
rentius Toppeltinus hoc epitaphium in-
scripsit :
Hie jacet Prwceps non Dacorum , sed
Satyrorum , qui Cibinieusi Civitati
pedes sustulit ; & quanquam tota
Transilvania , parteque Hungariæ af-
finitates junxit, abominatus tamen erat
bonis omnibus, semperque male audit.
Ex
DEBATHOR. 55

Ex posteriore susceptus est Andreas Andreas


VIII. Gabriel Fratri vita, moribusque v%ni* ul-
diffimillimus. Indolem nactus modera- %^ori.
tiffimam , rebus publicis gerendis absti- vrum dJ
nuit, curisfere domesticis intentus. Ex- Somtyo.
ftincta eft in eo Bathoreorum familia ;
quanquam enim Annam Zakreska Polo-
nam Conjugem sibi adjunxiffet , nullos
tamen ex ea mares vidit. Duæ Natsc
superstates manserunt : Hedvigis nem-
pe, & Sophia. Ilia demortuo Marito
Lupstovskio , Ordinem D. Benedicti in-
greffa in Cœnobio Stanguska supremum
vixit ; hæc Georgio Rakoczi Principi
Transilvaniæ nupta, in utraque fortuna
Matronarum exemplar habita est, a)

da in.
a) Præter Bathorios de Etsed , & de
Somlyo floruerunt insuper in Provinci*
Abaujvar. Bathorii de Gig/, fed cum
hi a Comite Perench de genere Aba
ortum ducant , clarum est iis sanguine
jnnexos haud fuiffe, ,
j6 B t B I K

Ill,
BEBEK DE PELSOCZ.
( /%. 4. )

Bebekii olim aliter, atquealiter scri-


bebantur ; modo enim Bebek , modo
Bebeko. B^bek mod0 Bubek compellatos lego. E-
storitia. orum ongo Timonis opmion® admodum
humilis est. Is enim postquam mohtem ,
quem amnes Sajo , & Csetnekiensis re-
spergunt , paucis descripsiffet , hæc sub-
jicit : a) In parte ejus fubjeHa Orievti
cavern* altitfhnœ prafertim dua. In eo-
■ dent , ut fertur , Bubecius pater illuftris
quandam gentis , & feptem Arcium in
YUpibus conditor, reperit tbesaurum. Rari
sunt tam fortunati opiliones J Hæc Ti-
mon. Pastorii itaque generis Bebekos
effe oporteret.
Prima donatio. Exstant interim
literæ Belac IV. Regis, quibus e domi-
nio familiæ Bors , Arce Diosgewra in pe-
fewnt Regale pradium redafta , cateras
Arces nempe : Kraznuhorka , Berzetbe ,
Somtyokew, \Tborna, Zendrew, Pelsewcz-,
Gumur , Cbytnuk, cum fun appendicibus
vastis-
. I ■■»■-«,-.
a) Iii notione Tibisiri pag. mihi tot.
D £ PELSOCZ. \ 57

rastlffimis , a fontibus rivorum Gdncs , &?


ZurmUmik , usque fluvios Sajou , 8" Buid-
va protcnfis , idem Rex Comitibus Fbilip^ j
po, 6" Detrico filiis Mattbai, ob infignem
Jibi & Colomano Fratri suo , Illujiri Ma-
licia, £J Sclavonics Regi contra Tartar os
Regnum fœde taccrantes, ac adversus Du-
Cem Aujiriæ Fridericum Civitatem baprlm C>
oppugnantem , atque in maritimis Dal-
matia partibus , forti bracbio fideliter fia-
■vatafn operam donavit. > Uthiam autem
has literas uancisci liceret , aliam for-
taile Bebekiorum originem ab ea , quam
ex Timone narravimus,haberemus. Ma-
jores hos adservavit & epitaphiiun in
Templo oppidi Gsetnek positum , quod
sic habet :
Clara Bebecorum suit una , eadem- Eorum
qne propago Majores
Csetuekianorum pariter: nam tern- ep.itnpMo
pore BelE adfcrvati
Hungariæ Regis genuit Detricurti at
que Philippum
Matthæus Comites, Dominos, Castri-
que bonorum
Csetaekii. Natu| Detrico Benedictus
l habebat
Progenitos Domicumque Bebek , Cu-
numque vocatum;
Nicoleon , Ladislaum, Janumque,
Petrumque :
His dum Csetnekium venit , & Pelso-
cza Bebeko,
D 5 Ma- 4

\
58 B £ B E K

Magnincumque genus mukis dum


floret ab annis,
Et virtute animi, simul ac præstan-
tibus actis,
Ultimus hie mansit major de stirpe
suorum
Csetnekiensis honos Franciscus &c.
Ex quo clarum est inprimis , Matthje-
um totius gentis Patrem suiffe , deinde
per Detricum Filium , & nepotem Be-
Nedictum stemma propagaffe , demum
Dominicum, qui carminis gratia Do-
micus vocatur , Bebek Kun apellatum ,
ex partitione bonorum , in dominium
. Castri Pelsocz ; cæteros vero Fra*
tres in poffeffionem Castri Csetnek ve-
niffe. At quia tituli, quem nobis præ-
fiximus, memores nos effe oportet,
Csetnekios alio loco reservamus, in
præsens de Bebekiis acturi.
Proles Ex DoMtNico itaque nati sunt,
Domini- Georgius , Stephanus , Anna Nicolai
ci /. Forgachde Gymes anno 1333. Consors,
ae fortaffe DomiMcus II. qui ab anno
1362. ad 1370. Episcopus Csanadiensi
Ecclesiæ præsuit.
Georgius anno* 1358- Comes Ly-
ptoviensis, Filios, nisi sailor , habuit Eme-
ricum, & Detricum II, utrumque splen-
didiffimis persunctum MagistratibusEt■_ a)

A) Emerico, & Detrico astate supparerat


Nicolaus Ecclefiarum Colocenfis, &
Bacfienfis Archi episcopus circiter an
num 1401. mortuus.
dj PELsoce. 59
-Et Emericus quidem primum Dalmatian Emeri-
& Croatiæ Banus , tum Capitaneus to- CUJ Prl0r
tius Ruffiæ, & Comes de Saros, dein- Auran"
de Judex Curiæ Regiæ, ad extremum
Vajvoda Transilvaniæ creatus est, ad-
jecta simul , cum uxor satis cessiffet , &
ipse Ordinem Crucigerorum S. Joannis
Hierosolymitani ingreffus effet , Prioris
Auranæ , & Comitis Dubicensis digni-
tate. Sed tot honoribus grandem ma-
culam inuffit, cum senior ad perduel-
les Sigismundi Regis se adjunxit , imd ' .
eorum Antesignanus evasit. Rem idem
Rex diplomate , quo Joannis de Ma-
roth Bani Machov. facinora recenset , sieis.
hunc in modum narrat : „ tandem vero, mLndo
„ inquit , nobis in Regno Bohemiæ Regiper*
„ pro Sacri Romani Imperii , & nostri dueiiis.
„ Patronatus honore laborantibus, dum
„ nonnulli Prælati , Magnates , Proce-
„ resque nostri ingrati, &immemores
„ beneficiorum , a celsitndine nostra co-
„ piose perceptorum, rebellionis calca-
„ neo ducti , a sinu nostræ clementiæ
„ se abducere, acceptando , & in cri-
J5 men læsæ Majestatis nostræ inito frau-
„ dulento consilio simul conspirantes ,
„ alium eis ignotum Regem , utpote
„ Ladislaum filium condam Caroli d»
„ Duracio , in hoc JRegnum nostrum
„ in opprobrium nostri culminis intro-
„ ducere voluiffent , Emericusque Bu-
„ bek Prior Auranæ , qui fere totius re-
„ bellionis , & diffensionis origo suerat,
r, &
60 B E B E K

„ & causa efficiens , recepta sibi , <fc


„ aggregata plurima potentia, Fidelem
„ nostrum, Virum Magnificum Paulum
„ Biffenum de Eszdege, Dalmatiæ, &
„ Croatia prædictorum , & Sclavoniæ
„ Regnorum nostrorum Barium, qui se
„ suæ exquisitæ dolositati opponere dis-
„ ponebat , fraudulenter captivaffet",
„ captumque præfato Ladislao filio Ca-
„ roll pro encœmo destinaffet : tum i-
„ dem Joannes Banus suæ fidelitatis lau-
„ dabilem constantiam contestando, ele-
„ vato suo vexilbrproprio , & totali sua
„ potentia instaurata, & adversus annota-
„ tum Priorem , suæ fidelitatis audacia
„ properando, eundem Priorem de Reguo
„ nostro Sclavoniæ ad Regnum Bosniæ
„ simul cum suis sequacibus, & fauto-
„ ribus expulit, ausugavit , quosdam
„ ad eum pertinentes, & contra Ma-
„ justatem nostram rebellantes terribili-
„ ter opprimendo , & quosdam ad vi-
„ amveritatis reducendo , ipfoque Pri-
„ ore Auranæ sic expulso , & ausugato ,
„ volens pro nostri honoris exaltatione,
„ magis in suis fideliffimis actibus in-
„ sudare , quoddam Castrum annotati
,,, Prioris Thornow vocatum, de quo
.,, multa mala , incendia, damna, & de-
„, prædationes nostris fidelibus irroga-
„ bantur, cum ipsa sua potentia obse-
„ dit , & convallavit. „ Hactenus Si-
gismuudus, in cujus gratiam anno 140%,
. receptus quidem est Emericus , fed adeo
La-
DE PEL S OC 2 . 6l

Ladislai parses non descruit, lit idem


Rex ist literis biennio post datis sa-
teatur , Priorem Auranæ non modo non
resipuiffe, verum in priore perfidia per-* .
severaffe.
Reliquit filium ANDREam, qui an
no 1 404. ac Ladislaum II. qui anno Ejus po-
1417. vixit, & genuit Emericum \\.st«r.i.
& Ladislaum III. utrumque in campo
Rigomezo, seu Merularum post acre
bidui certamen anno 1448. a Turcis
cæsum, cum hie Comitatum Gomorien-
sem , ille Transilvaniæ Pnefe&uram ad-
ministraret. Habuit Emericus thori io-
ciam Veronicam Matthæi de Palocz Pala-
tini Filiam , ex qua in lucem editi sunt
Paulds , fed qui immaturo sato præ-
ceptus sine hærede obiit, Sophia Si-
monis Drugeth de Homonna , & Ursu
la Emerici de Zapolya ad annum 1489.
Viduæ.
Detricus II. Emerici I. Prioris jjet^ls
Aiiranæ Frater , & ipse ad prima hono- p■aia""s■
mm snbsellia evectus est. Cum euimwtttf.
Dalmatiæ, & Croatia, deinde Zewri-
- no , demum ,Sclavoniæ Banus præsuii'set,
Leustachium de Ilsva in Palatio Regio
moderando excepit, eamque dignita
tem tenuic ad annum 1401. a) Abhinc
fra-

A) Apud Jongeliutn , aliosque Scriptore*


confufa fst Patatinnrum hujus temporis
series, quare non abs re fuerit ejyn side
Di-
63 В Е В Е К.

fraterna confpirationis particeps , offi-


cioque deturbatus , reliquura vitae, quan-
quam in gratiam cum Rege procul du-
/ bio redierit, inglorius egit. Illud cer-
tum eft duos Filios procreaffe Nicola-
um I. de quo aliud non reperio , Sc Pe-
TRüM'anno 1424- Siculorum, fexennio
Vero poft Borfodienfem Comitera , ac
Tavernicorum Regiualium Magiftrum,
qui Catharinam filiam Geornii de Chák
Viduam reliquit , altero matrimonio Jo-
anni de Peren coujundam. в) Sed jam
ad Dominici I. alteram Filium Ste-
phanum redeundum eft.
Stephani Fuit perinde , ut Georgius I. Fra-
/. proles, ter , Liptovienfium Comes , & ab anno
136Q. ad 1369. Judex Curiae Regis:.
Filios ejus hos reperio : Georgium II.
quem

Diplomatum in luce collocarc. Fuit


ataque Palatinus
1391. III. Kal, Aprilis Stephanus.
1393. IV. Kai. Maji Leuftachius de Ilsva.
1394. Idib. Novembr. vacat.
139j. IV. Ral. Maji Leußachius.de Ilsva.
1397. VIII. Id. Decembr. Detricus Bubek.
1399. IV. Kal. Decembr. Idem.
1400. Idem. & fub principum 1401.
140 1. 1405. 1406. 1407. 1409. Nicolaus
de Gara.
Conferantur hatte , ß placet , cum Jonge-
lino, & apparebit eum loco non la-
pfum fuifl'c.
B) Ladishius Petri filius, quem in Syn-
chronis Uteris reperio Patri prsemortuus
videtur.
DEPELSUCZ. 63

quem alii Gregorium leguut , Ladis-


laum, & Franciscum. Georgius in
Templo Gorgoiensi Provinciæ Tornensis
conditus est, cum hac sepulcrali in-
scriptione rubeo marmori incisa :
Hie jacet Georgius Bubek, Magi-
ster Tavernicorum Reginalium , qui
fecit exstruere Ecclesiam Visitantis
Virginis , Fratribus Heremitis S.
Pauli primi Heremitæ Anno Domi
ni I371, a)
Cæterum Georgius vitam ultra annum
1376. produxit; Ecclesia autem ilia,
una cum Cænobio prope Gombaszegh
ad Saj6 fluvium surrexit , quo & La-
DisLAUS Frater symbolam contulit. Erat
autem Ladislaus ad annum 1390. iti-
dem Tavernicorum Reginalium Magi-
ster, & quod cum Francisco Fratre
commune habuit, Abaujvariensis Comes,
sustulitque ex Margaretha filia Joannis
de Ida Joannem, qui sub annum 1401.
Agazonum Regiorum Magister, quod
conspirationis , qua cognatum Emeficum
implicitum else diximus, aut particeps
erat , aut effe credebatur , loco , gra-
duque motus est. Verum anno 14 10.
', . seu

a) Amicus, cujus beneficio Epitaphium


habeo , annum 1121. appoluit,, fed ,'i'u
altero , ac terlio numero errorem cu-
bare manifeftum est, cos itaque correxi,
& alios substitui ex Ordinis Paulinorum
Annalibus.
f>4 ' ,B E B E R

i'eu quia omni snspicione crimini& se


purgavit, seu quia in gratiam Regiam
,h,fnn€s ieceptus est , ad Tavernicorum Rega-
"i"w'r- Hum Magistri xnuuus lublatus suit,, in
Jl'<a-' quo o.biit anus Domini 1419. relictis
flugi/ter dnobus i■,beris. NtcoLAoH. & Stepha-
No II. hos anno 1425- cambium feciffcj
lego, & pro Castro Hrulfo Provinciæ
Barsiensis , Gastrum Zokolya Provinciæ
Sarosiensis accepifle. Vixit Nicolaus
adhucanno i433«S'tephanus vero 1451.
supremum habiiit, mem'nit ejus- Thu-
roczius , cum Joannem de Hunyai ab
Lqffonczino proditione depulsum scri-
bit in hæc verba : Hanc quidem prodi-
tiomm , inquit , Fir Mcgnificus Stepha-
mi$ de Pelscwcz murdtiotie -sub prata&a,
fortuito iftu bombarda; ad . mortem rul-
. ^ fieratus , antequam morereiur , proprio
7:.-,. ore.exstitit confesfu■s.
Ex Conjuge Margaretba reliqui
{ilium Georgium III. Patrem Marga.
rethæ Stephani de Thelegd Uxoris ,
Joannis II. & FrancisciIL a) Joan-
Emeri- NEs II. fiib exitum seculi XV. Pincer-
cus ill. narum Regaliiun Magistri Filii erant
ex Præp. Emericus III. & Franciscus III. IHe
-siibenti sacercjOS factus & . inter Secretarios
Maritus.
Lu-

a) QuibusParentibus progeniti sint Ste-


plianus III. anno 151 1. Dapiferoruin
Regalium Magister , & Margaretka
Consors Chrisiophori Warkotth de Nob-
Jchiitz, nonc'.um reperi. s '. ,
DE PEL S OCZ. 65

Litdovici Regis adlectus , etram Præp»-


iituram Albensem S. Nicolai consecu-
tus est , sed ut scribit Conradus Sper-
fogel , circa fcjium D. Mauritii anno
1534. duxit Uxoretn , & celebrayit nu-
piias: quare prafummitur , quod in gra- x
tiam Regis Ferdinandi non recipietuu
Certe & Joanni Zapolyæ, cui Emeri-
cus perdite addictus erat , socinus id
admodum displicuiffe, constat; fed ut
mm omnia non solum militari licentia,
verum etiam Religionis novatioae fer-
vebant , res novo Marito impune ceffit.
Duxit autem vilis conditionis fæmiuam,
cui Helenæ Kreta alias Arbanas nomen '
suiffe coinperio , ex qua lublatis duobus
liberis Joanne III. & Elisabetha ,
qui anno 1563. in vivis erant, fads
ceffit ; ipsa vero elato Marito , alterum
.Petro Dobronoki nnpsit.
Francisci III. Supremi ae Perpettu
Comitatus Gomorienfis Comitis, in Ana*
lectis Scepuiii plus vice fimplici memini-
mus, quare hie solum tristem ejus exitum,
quem cum duobus Kendiis habuit , ex
Verancii Fpiscopi ■ Agriensis literis ad
Thomam de Madasd Palatinum dati.s ,
adnotare placet; hunc in modum au- Franctrcl
tem scribit: „ In Transilvania Francis/ in}■JUj.
„ scus Kendy , cum Fratre iuo Anto- exuuu
„ nio , rebellionis suæ nefariæ ac tot
„ aliorum scelerum „ die Septembns
,, prima , ultimas patriæ , quam in ier-
,, vitutem , & ad extfema rerum sua
ble As I. & » nua ,
66 B I B E I

£ rum perduxerunt » dedere pœnas.


39 Miserat Regina ( Isabella ) Oratores
suos in Turciam petitum, addi fini-
33 bus Transilvaniæ, ii non cætera annis
„ adempta superioribus , at saltem Lip-
„ pam , cum ea portione terræ ,■quæ
33 a Lippa ad arcem Hunyad pertiu-
tingit ; idque Galli suasu , & spe con-
cepta de illius patrocinio, quod ei
per proximum Legatum feciise di-
33 cebatur. Viciffim quoque duo Fran-
,, cisci cum Antonio, triumviratus pe-
„ stilentiffimus eodem suos destinant
„ Oratores , iisque dant contraria , &
„ plena accusationum mandata : Regi-
„ uam denuo exitum ex Transilvania
„ meditari, & ad Germanos defecturam,
„ ubi primum Lippa , & postulatis fini-
,> bus potiretur , eaque causa petitioni-
„ bus ejus Baffas locum nequaquam de-
m bete dare. Pexiclitari tune magno-
)■> pere Oratores Reginæ, & deillorum
„ captivitate Basis consultare , vixque
„ jam etiam manus ab iis abstinere.
39
Cum hoc interim cum &casum eorun-
93
dem Oratorum suorum , & causam
99
ejusdem casusfamaceleriter extulerat,
99
clariculariæ a Regina literæ super-
93
veniunt. Q.uibus perlectis , & cogni-
99
tis,.confestim &Regniæ fides firmiter
93
est habita, & tota vis indignationis Bas-
33
sarum in accusatores ejus versa, remis-
33
sique utrorumque Chiauso Oratores ;
33
nec plane referunt?"quali cum response.
Cou-
,d k rusocz. 67
„ Conjectura tamen est , quod cum tali ,
„ qualem effectus demonstravit. Nam Be-
„ bekii, & Kendiorum callide apud Vala-
„ chos' in itiaere remoratis Oratoribus ,
.,, cumaliisChiausus ad Reginam festina-
„ vit, Quæ mox ex iis , quos jam morti
„ destinaverat, & aliis ejus Provinciæ
„ summis ac selectis pro more Viris
„ Consiliariis suis ad audiendum , quæ
„ Turca renuntiaverat ei de reddendis
„ petitis finibus , consultandumque ,
„ quid deinceps illis effet agendum"?
„ Albamjuliam accersitis, conveniunt.
„ Regina tum , qua: jam dudum cum
„ Melchiore Balaffa , & cum quibus-
„ dam aliis de omnium cæde transege-
„ rat , ipso Melchiore , ut totius praxis,
„ & parricidii Duce, quique noa ita
„ longe cum ducentis equitibus , <& tre-
„ centis peditibus latere juffus suerat, per
„ posticum in Arcem nocte intempesta
„ recepto, ipfamet dicitur eundem magno
„ animosuiffe alloquuta, moramutom-
„ nem rumperet & patrare maturaret ,
„ quod se patraturum commodo publico
„ receperat. Ibi mox Thoma Daczo,
„ & Gaspare Peruffych in Fraaciscum
„ Bebek immiffo , Franciscum , & An-
„ tonium Kendy , qui una erant , ipse
„ Balaffa occupat, momentoque , & sine
„ magno negotio iis ambobus inter-
„ .fetfjs , ut qui nunquam fortes habiti
„ suerunt. Bebek, tametsi nec ipse mul-
„ tum insignis quapiam præclara nota
£% „ bel-
68 BEBE К4^

„ bellica , facile tarnen non ceffit in-


„ va fori bus , led fimul ac ab eis cir-
,, cümveniri fe vidit , enfem corripuit,
„ &primuminGafparem,ut quidam ajunt,
„ Perullych, ut quidam al ii, inThomam
„ Daczo invedus, quod ii ante alios cum
„ duobus Multibus gregariis irruperant ,
„ ita efttutatus vitam,ut omnibus magnis
„ & prope lethalibus vulneribus affedis,
. « „plane vifus eft declaraffe, quod iis
„ fefe eripere non aegre potuiffet, fi
„ rem cum folis- habuiüet; verum ir-
.,, rumpente multitudine, quae illos fe-
„ quebatur, plurimis gladiis vidus fuc-
„ cubuit. - - Huic autem facinori , ne
„ majus quoddam , & magis memora»
„ bile corollarium défit , ajunt cada-
„ vera Kendiorum honefta pompa fe-
„ pulturse finite tradita; Bebekianum in
„ partes dilfedum quatuor, Carnificis
„ fecuri , & furcis totidem inditum. -
„ Viennae itf. Sept. i558. „ Hadenus
Verancius.
Habuit Franciscus duas Conjuges :
Margaretham Warkotfeh, & Dorothe-
am Blafii de Raska Filiam , totidemque
Cujus fi- proles : CatharíNAM Francifco de Pe-
^wVren anno I552' ^e X<*" ^a'* llUPtam »
0poßre- & Georgium ÏV. qui a teneris anni,s
musfür- militiae, armisque affuetus, cum non levia
pu. detrimeuta Turéis intuliffet , Hafanis
tandem Filekienfis Praefedi aftu, apud
Balogum arcera intereepms , & Con-
ftaruiaopolim transmilfus eft. Hinecu m
я

ï
DE PEL.SOCZ. 69

a Maximiliano Cæsare liberari se pofle


desperaret, ad Joannem Transilvaniæ
Principem consugit, cujus demum ope
dimiffus , Dacicas copias cum sum mo
imperio gubernandas accepit , & quoad
vixit, a Transilvanis contra Cæfarem
stetit. Obiit anno 1567. de quo Istyau-
fius : Hand dijfimili forte inquit Geor~
giam Bebekum illustri ortum fami.lia,a-
pud Joannem Sigismundum , ad quem - ->
relifla fortunarum fede , qua sub Casare.
erat, malesanis adduHus confiliis transfu-
gerat? in Tranfilvania fata sustulerunt ,
qui quum nullos mares liberos reliquiffet,
arces ejus , S3 bona, pro quibus tantope-
re armis erat certatum , Casaris fisco ces-
ferunt-- atque in eo , ut vetus , ita, U-
lustris famUia , &? progenies defecit.
Quanquam euim Sophiam Fatho-
czi vu'ilis animi fæ.minam, ut quæ arcem
Szadvariam contra Lazarum Schwen^
dium tueri ausa est , in matrimonio ha-^
buit, nou alias tamest, quam scquioris
sexus proles eduxit. }
Nomina e,arum sumt :
1, Susanna Coujux Stephani de IJ&thor.
£. Sophia. (
3. JUDltHA.
4. ANNA* Q.uæ quidem omnes anno
1563. in vivis erant , sed abhiac quid
illis factum? nuspiam reperio.

e3 m
7° Dl CHETNIK.

IV.
DE CHETNEK.
( Ftg. 5. y 6. ) ,

°rig° Ohetnek , Csetnek , vel veteri scri


es***- \j/ bendi ratione chytnuk est Oppidu-
dZdaln lum Pr9vinci:e Gomoriensis , in valle
Bebek. cognomine situm , atque Rosnavia in
familia. occasum brumalem duobus fere milliari-
bus sejundtum, olim Castro, cujus vix
rudera superant , insigne. Istud cum
in partitione bonorum , quæ inter Do-
minicum Bebek , ejusque Fratres facta
est , his otigiffet , cognomen Csetneki-
orum , quemadjnodum in loco indicavi-
mus , affumpserunt. Ex quo clarum est,
utrique Familiæ eosdem Majores suiffe :
quia tamen pauca Instrumenta Csetneki-
orum in manus penrenerunt, Jeorum
quoque series, pluribus locis , quam Be-
bekiorum hiabit.
Annum circiter I320. Nicolaus,
Lapislaus, Joannes, & Petrus Fra
tres Castrum Csetnek adierunt.
. Ad annum 137s. exstant literæ,
quibus Chetnekiani Cœnobio de Gom-
baszegh, cujus supra in Gebrgio II.
Bubek meminimus, villam Zavayallya
do-
DECHETNEK. fl

oonant, hunc in modum exaratæ : „ Nq-


„ verint universi , quod nos Magister
„ Ladislaus de Czutnuk , de consenlu
„ Filiorum nostrorum , & Dominæ Re- ' ,
„ liftæ quondam Magistri Petri Consor-
5, tis de eadem , in personis Filiorum
„ Magistri Nicolai Run, Georgii , &
„ Petri , volentes cælestibus terrena
„ commutare , & per hoc effici hære*
„ des , & cives Regni cœlestis , nec
„ non ob remedium, & salutem ani-
„ marum nostrarum^ nostrorumque hæ-
„ redum terram , seu particulam terræ
„ in villa Zavayallya , alio nomine
j, Gombaszegh vocatæ , ad nos jure
„ hæreditario spectantem , Claustro B.
„ V. de novo ædificaturo pro Fratri-
„ bus S. Pauli I. Heremit® Ordinis S.
r, Augustini in prædicta Villa Gomba-
„ szegh , & per consequens præfatis
„ Fratribus , ibidem jugiter Deo famu-
,, hntibus , nullo contradicente , sed
„ tanquam veri Patroni jam dictæ Eo
„ clesiæ, seu Claiistri , perpetue , &
„ irrevocabiliter contulimus , & dona-
„ vimus paciftce,& perpetuo poffiden-
„ dam. - - Datum in prædicta Civitate
„,nostra Czutnuk anno Domini 1371. ,s
I393- Floruit Georgius Dapife- Qtore;iuA
roram Regalium Magister-. & 1416. ejus oapis.
filius Sigismundus. Ex Ladislao vero, Mogiste*
quem supra memoravimus, nati sunt
Nicolaus II. Joannes II. & Ladislaus
II, Pra?positui S. Georgii Martyris de
fi4 viri-
72 DE С H E T N E К.

viridi campo Strignn. poftea fub an


num 1438. Guberaator Priepoficurae Bv-
denfis Suiidiffimse Trinitatis , feu de
fuperioribus aquis cali dis.
1412. Nicolaus II. & Joanne H.
fubfcripí'erant tabulis foederis , quod
fciigismundus Rex Hung. cumWJadislao
Rege Poloniae die 15. Martii Lublovise
iniic.
1460. circiter vixit Andreas tri-
um Filiorum Pater: Ladislai
III. Nicolai III. & Joannis HI. hie
anno I505- pro Comitatu Görmörienfi
Orator, ratum babuit Decretum , quod
Ordines Regni condiderant , neunquam
extents Rex Hungarian nptaretur. Duas,
quas reliquk -, Filias ; Catharinam Ni
colao Lorantfi de Serke , Dorotheam
Ladislao itidem Lorantfi Fratribus Ger-
manis Sórores elocávit, fed hase de
fundo Ladislao , alteram Stephano
Szentannaj mipfit. Nicolai HI. quatuor
proles lego : Ursulam Cafparis Skartli
Conjugem, Sigismundum II. partium
Zapolianarum fautorem, qui wino 1533.
a Ferdiuandaeis interceptus , Catzianeri
beneficio liber evafit. Petrum HI. in
vefti^ia Fratris perinde ingreffum, &
Montanarum Civitàtum , qux in Scepu-
fio funt, vaftatorem. Dedit tamen pce-
nas anno 1537. captus, & in Caftro
Scepufienfi carcere diutius detentus. E-
Mericum denique,qui anno 1540. vixit^
fed omnes fine hsEröde exftindos.
. La- .
DE C II E T N E K. > 78

Ladislaus II. Andreæ Filius ge-


nuit Beknardum , hie Ladislaum IV.
ex quo uati sumt Sophia Christophori
Gorgey , Clara Michaelis Csernej Con-
juges , Andreas II. qui improlis de-
cedens Uxorem suam Susanna m Ba-
thori alteri Mariro Michaeli Uraj elo-
Gandam reliquit. Michael anno 1588.
mortuus , qui ex Anna Mariassi de Mar-
knisalva plures quidem liberos suscepit,-
fed quorum nullus stenuna Csetnekia-
num propagavit : nam Christophorus,
Ladislaus, Sophia, & Franciscus in
tenera ætate obieruntj una Anna postea-
quam ad nubiles snnos pervemt, Nico-
lao de.Monok muptum tradica est.
Gentem tumufo intulit Stephanus Stepha-
Andreæ, & Michaelis Frater , cum "«*«#*-
ex nescio qua Conjuge Marcaretham, "*."* &'nt
& Sophiam procreaffet ; nulla relicta **
virili sobole , ipse omnium extremus
mortuus est. Exstat ejus epitaphium in
Templo Csetnekiensi hoc tenore scri-
ptum : a)
Ukimus inter ego numerosos ordine ejuj gpi.
Fratres, tophi um.
Hac gelida Stephanus Csetneki con
dor humo
Obdormivi in Oppido Dobschina
Anno 1594. die 15. Juniipostmer.6.
E5 Cre-

>) Incisasunt marmori & aroin gentilitia,


quibus ui'us est.
74 DB CHIT NEE.

Crediderat Stephanus capto paulo an


te Fileko ,
Se placida terris pone quiete frui ;
Ail ilium fubito diri excepere dolores ,
Abftulit (Sc céleri Parca cruenta manu.
Sorte quid hac homini melius ? .dum
cura, laborque
Pratereunt « requies ecce beata
venit.

V.
D E H I D E R V A R A. >J5

V.
de hedervAra;
( Fig. 7. 6? 8. )
Hedervariorum natale solum , & * in .
Hungarian! adventum M. Ttraro-
czius a) paucis hunc in modum indicat : fje^0rv^.
Pofi hac, inquit, de Alamania Volpbge- r# ex Co
rns ctim Fratre fuo Hedrico , de Comi- mitibut
tibus Houmburg ortus , y trecentis dex- 4* Horn-
trariis pbaleratis jntroivit. Cm Rex Gey- *"r£,.*"
cha montem Kiscen, Z3 infulam Danubiin
cirea Jaurinum dedit pro defcensu ater-
no , ubi Caftrum ligneum faciens, fecit
quoque in eodem monte Genobium , ubi
& est tumulatus.' De istis Hedrici gene-
ratio derivatur Hactenus Thuroczius.
Majores , certe de Hedrich , aut He-
, drehwara compellatos lego quoad se-
quiori tempore nomen utrumque in
Hedervira commutatum est.
Sub annum it 50. floruit (Tomes Chtpha.
Maurus , ejusque natus Stephands««j,C
quinque Filiorum parens : Alexandri ^**.^*"
videlicet, SeraphiMi, Chfphani, fe\xlatint'
Stephani anno 1206. Regni Hnngariæ Pa-
latini & ComicisBachiensis. Phoconis, seu
Poth «idem Palatini ac Comitis Musu-
ni-

a) Chronicorum HungariatPart e II.Cap.XI.


76 D E HEDERVARA.

niensis, qui cum Fratre Chephano Ab-


batiam S. Jacobi de Leben Ordinis D.
Saul ^ir- Benedict! cdndidit , ac Saulis denique
"scoms anno II88, Chanadienus Episcopi electi,
Qdocen. demum ad Metropolim Colocensem , in
fu% qua obiit, translati. Andreas II. Rex
Hung, in certis literis anno 1208. ex-
aratis non dubitavit ei attribuere hujus-
modi elogium : „ beatæ memoriæ Sauli
,, tune Colocensi Archiepiscopo , qui
„ apud Denm, & homines fanctæ &
„ innocentis vitæ merito valde ex-
„ stitit commendandus. „
Auno 1232 Proregis dignitatem te-
Diony. nuit Dionvsius de Vialka de gente He-
Ji}u drehwara sub Andrea II. Rege , sed
ab ejus Filio Bela IV. ut Bonfinius ,
Palati- aliique reserunt , oculis privatus.
nits.
A clade Tartarica Magister Ke-
men cum sua virtute , tum duobus Fi-
ljis Laurentio videlicet, &Dionysio
II. inclaruit. Ille Aulæ Regiæ Judex ,
& Rector , ac Comes Musuniensis , quas
lsudes a Bela IV. emeruerit, juvabit
ex literis Regiis a) audire , quarum
pars, quæ hue facit, ita habet: „ Pri-
Encomi- „ mo siquidem cum adhuc in numero,
ui» Lau- ?? seu Collegio juvenum domus nostræ
rentiU ^ famam pollentem," & nomen du-
„ ceret gloriosum, ipsum cum cha-
,, riffimo Genero nostro Ratislao Duce
„ Galliciæ, in partes Ruseiæ cum ca>
M tens

*.) Quae datac sunt Idibus Apriiis anui 1264


DE HEDERVARA. 11

„ tens Regni nostri Magnatibus duxi-


„ mus transmittendum ,* qui sub Castro
„ Iroslo , a) Ruthenis quam plurimis
„ in perniciem ipsius Generi nostri ex-
„ euntibus de eodem , & armatam in
„ expeditionem nostram dirigentibus
„ aciem, zeio devotæ fidelitatis arma-
„ tus, volenspotius post mortem vi-
„ vere per famæ gloriam , quam ter-
„ gum hostilitati hujusmodi vertere , fe
„ objecit , ubi transfoffo hostili lancea
„ crure suo exstitit lethaliter vulne-
„ ratus. Deinde cicatrice sui vulneris
„ nondum obducta , cum Daniel Ruthe-
„ norum Rex ad campestre prælium coa-
„ tra ipsum nostrum Generum prodiis-
„ set , strenuitas ejusdem Magistri Lau-
„ rentii , desidiæ obfcuritatem abhor-
„ rens , in lucem prodiit probitatis , &
„ singulariter hostili se immiscens aciei,
„ quendam de Ruscix Baronibus impnlsu
„ dejecit lanceali , quem supra dictus
„ Gener noster fecit capite detruncari :
„ in quo conffictu cum equus sæpe dicti
„ Ducis Generi nostri perdilecti suiffet
„ interfcctus, idem Magister Lauren-
„ tius solitæ fidelitatis insistens fervoii,
„ vitamque jam dicti Ducis præserens
„ vitæ luæ, eqnum, quo vehebatur,
„ eidem Duci tradidit, & fe inter ho-
, „ stes
A) Latiois Jaroslavia , ad Sanum fluvinm,
aul'piciis Mariæ Thereflx Augusta? cum
Gallicia , & Lodomeria ad Corouam
Huagaiiw rcdiit.
78 DEHEDERVARA.
i

,, stes consertiffimos posuit, variis pe-


„ riculorum fiuctibus involutum , sicut
■ , præmiiia supradicti Ducis , & multo-
, rum fidelium ac fide dignorum nobis
J5 relatio patefecit. Ea vero , quæ in
,, subsequeutibus annectuntur, cercioris
„ sensus , visus videlicet certa indica-
„ tio nobis demonstravit ; nam cum
„ effemus in congreffu campestri cou-
„ tra FridericumDucemAustriæ, &Sty-
, riæ, in quo idem Dux nostrorum pro- *
w stratus armis interiit, ipse Magister
„ Laurentius, hostili se immiscens aciei ,
„ magnanima constantia, & constanti ma-
„ gnanimitate dimicavit in eadem , ubi
M equo suo, quo inside bat, interfecto, pe-
„ destribus gressibus , armorum se de-
„ fendens præsidio , ad nos per Divinam
„ gratiam remeavk. Porro cum de ob-
55 sidioue Olomucensis Civitatis redire-
55
mus , idem Magister Laurentius sub
55
quodam Castro, quod leonina- auda-
55
cia manuali prælio capere attempta-
„ vit , lethalia rececepit vulnera , quæ
„ nos ipsi vidimus, ad visitandum iplum
„ p'ersonaliter accedentes. Cæterum cum
„ effemus sub Castro Parduch , & idem
„ armatos milites clandestinis infidiis
„ contra nostram militiam produxiffet,
„ supradictus Magister Laurentius no-
5, stri,&nostræ gentis honoris Zelator,
„ aciei hujusmodi non modicam multi-
„ tudinem militum continent! se objecit,
BI HIDUVAIA. 7^
„ & quendam militem , qui de se pra-
„ sumens , ad singulare certamen para-
„ verat contra ipsum, dejecit pariter
„ cum equo. Sub Castro insuperKar-
„ chalag, quod expugnari tecimus,
„ in fortiori loco conflictus sub tur-
. re superiori se posuit, &ibiquamlau-
„ dabiliter nobis videntibus dimicavit »
„ quod æmulorum nequit malitia occut-
„ tare. Sub Grinhous etiam, cum ar-
„ mato militum fe immiscuiffet equus
„ suus , sub eo exstitit interemptus , si-
„ cut ocularis dcmonstratio nostris, &
„ plurimorum aspectibus id expreffit.
,, I)enique cum Bulgarorum temeritas
„ tempore guerræ inter nos , & Regent
„ Boemiæ s Ducem Austriæ , & Styrijt
„ exortæ, Banatum de Zewrino hosti-
„ liter devaftaffent , & plcrique de Ba-
„ Tonibus nostris defensionem ipsius Ba-
,, natus nollent affuiBmeresper nos etiam
„ diligenter requisiti, sæpedictus Ma-
„ gister Laurentius , collato iibi per
„ nos ipso Banatu , Bulgarorum devicit
„ exercitum , ablatis spoliis, &prædis,
i, quibus . iidem Bulgari suerant honera-
„ ti , de quibus etiam quosdam in ri-
„ pa Danubii iuspendi fecit in patibn-
„ lo , & sic ipsorum Bulgarorum pro-
„*tervia quielcente , ipsum Banatum ad
„]pristinum boqum statum virtute per-
„ maxima restauratum, nostræ restituit
„ Majestati. „ Hsc Bela de Laurentio,
qui
30 DEHEDERVARA.
f

qui hand ica multo post palatio Regio


modcraudo præsectus.
Et <?;'«,! Reliquitnon degenerem FiliumKE-
FiliiKe. men II. De eo enim Ladislaus Rex ita
men II. ]0quitur. A) n consideracis fidelicatibus
„ & servitorum meritis Kemen Magistri
„ Pinceruarum nostroruia , & Comitis
„ de Barana , filii Laurentii Palatini
„ bonæ memoriæ , dilecti & fidelis no-
„ stri , quæ no bis in diverlis expedi-
„ tionibus Regni nostri , non parcendo
„ rebus , nec persons a tempore obi-
„ tus chariffimi Patris nostri Stephani
„ Regis , illustris recordationis - - idem
„ nullo teroporum spado se retrahen-
„ do , nec his, qui ex Raronibus no-
„ stris contra nostram procedebant Ma-
„ jestatem, adhærendo, indesinenter^m-
„ peudit , sic devote. „
Andreas vero Rex , Ladislai Suc
cessor, obsequia , quæ illi Kemen præsti-
tit, seorsim sic recenset : b) „ idem
„ Comes Kemen virtutum coalescenti-
„ bus increments , nedum prædictorum
„ Sereniffimorum Regum temporibus,
„ verum etiam nostris , qui eidem D.
„ Regi Ladislao sublato de medio , hi
„ folium Regalis culminis Divino mu-
„ nere succeffimus e vicino jure, &or-
„ di-

a) Id Diplomate dato anno Domini I28<>


Regni 18.
B) Literis exaratis 4. Non. Octobr# anne
Domini 1391. Regni a- do.
,
DE HEDERVARA. gl

„ dine genitura , diversis studuit famn- '


„ latibus rideliter insudare , primo qui-
„ dem circa nostri adveutus principia,
„ felicibus auspiciis, divinitus initiata,
,j idem Comes Kemen nos suis excepit
„ laribus honorifice , & nominee per-
„ tractando , usque ad apicem Regalis
„ culminis,' & nostræ coronationis in-
„ signia, nostro laterijugiter adhæren-
„ do , expeniis propriis , quantum iu«
„ nobilitatis industriam decuit , sum-
„ ptuosis. Ad hæc cum D. Ladislaum
„ inclytum Ducem Sandomiriæ , Cra-
„ coviæ , cognatum nostrum chariffi-
„ mum urgeret in Ducatu suo nimia
„ neceffitas, & adversitas præliorum,
„ satagentes eidem , prout postulanti
„ subsidium opportunitas , & commodi-
„ tas exigebac, neceffariis auxiliisno-,
„ stræ armatæ militiæ subvenire , inter
,, cæteros Satrapas eidem militiæ ipsum
„ Comitem Kemen , cum- suis annatis
„ hominibus elegimus destinandum : ubi
,, cum cæteris , & specialiter inter cæ-
„ teros gloriosi certaminis victoriam
„ reportavit , eodem D. Duce Ladislao
„ in suis literis de prosperitate gesto-
„ rum, ipsum multipliciter attollente.
„ Cæterum cum a tempore Inclyti Re-
„ gis^ Ladislai chariflimi Fratris nostri
„ Patruelis, D. Albertus Magnificus
„ Dux Austria: , & Styrjs connnales
„ partes Regni. Hung, iibi vicinaliter
„ adjacentes*, collecta tune potentia
DecasI. " F P«-
82 DENEDERVARA.

„ Patris sui D, Rudolphi indyti Regis


„ Romanorum plurimum devastaffet ,
„ nosque circa regiminis nostri princi-
„ pia de omnibus Regni Hung, clima-
„ tibils exercitum generalem duxiffe-
„ mus convocandum , ad tantam inju-
„ riam propulsandam , & Regui uostri
,$ justitiam prosequendam, in toto Du-
w catu , & districtu Austriæ virtute cæ-
„ lesti felici duplomate procedentes, nul,
„ lius adversitatts obice resistente , præ-
„ faeus Comes Kemen tanta se cxhi-
„ bnic bellorum elficacia virtuosum,
„ ut omnibus dignis meruerit præconiis
„ commendari. „
Uxorem porro habuit Kemen Ni-
colai Sinistri filiam , per quam : quod
Frater ejus Michael sine hærede deces-
siffet, ampliffima latisundia in Provin-
cia Baraniensi adiit. Ex eo thoro na--
tus est Corrardus , qui anno 1322.
sub Rege Carolo I. floruit; mun pro
les habuerit , non constat , caruiffe veri*
similius est , exstant euim Capituli GUiin-
que - Ecclesiensis literæ,quibus Corrar
dus spondet , se bona , quæ cum Lau-
rentio, Joanne , & Domimco Fra-
tribus patruelibus communiter poffide-
bat, nec venditurum , nec ulio pacto
alienaturum. De hoc quidquid sit , ut
reliquos Hedervarios persequamur , ad
Dionysium II. Lauren tu Palatini Fra-
trem redeundum est.

Yixit
DE HEDERVARA. 83

Vixit is anno 1280, & Magistro


Kemen suo ex Fratre nepoti pofleffio-
nem Turda ceffit , cum ipse ab eo Dej-
tam in Provincia Nitrienii sitam accepis- .
set. Genuit Filium Nicolaum , qui
nescio , unde ? Bako dictus est , Patrem
Laurentii II. Joannis , & Dominici ,
quorum supra meminimus. De Dominico
quod addam præterea, non babeo. De
Laurentio vero , a quo Ujkkii pro-
fluxerunt , cum eam gentern pertexe-
mus , dicendi erit locus.
Ex Joanne itaque progeniti sunt,
DioNYsius III. & Paulus , quorum ille
anno 1 520. in vivis suit , & post fata D ,
tres Filios superstites reliquit, videli-jj^!
cet Magistrum Desew ad eundem/ an- Curt*
num Judicem Curiæ Regime Eliiabechæ, R»ginat
& Comitatus Soproniensis Comitem , Us*
qui in bello , quod a Carolo Rege cum
Bazarad Vajvoda Transalpino infelici-
ter gestum suit, cum arma Regis, ut
eum periculo fubduceret , induiffet , a
Valacbis circumventus , & crudeliter
occisus est.
2. Magistrum Nicolaum II. ad an
num 1356. Comitem Jaurinensem , de
quo infra.
3. Hedricum de Hedervara, feu Linea
Henricum , qui vitam ultra annum 1378. Hedervd*
produxit, relictis tribus Filiis: Nico- riorum ,
lao, Jacobo , Hontensium Supremo ?"* <#<**
Comite, cui Euphrofyna de- Thelegd de' T?'
Uxor erat, & Joanne. Hie ab amto-OT Jl'
Fa 1404.
14 DE HEDERVARA.

1404-. ad annum 1410. cum Jacobo de


Lachk Tranlilvaniæ Præfecturam , quam
Vajvodatum vocant , nonsine laudeges-
sit, & Tolnensis Provincial nobilemJli^
tionem Tamaffi dictam acquisivit , jure-
ne uxori<> ? an quod Franciscus Fiiius
Emerici filii Thomæ de Tamaffi libe-
rorum expers obierit ? incertum : illud
satis constat, & Joannem inde ab an
no 141 1. quo Janitorum Regalium Ma-
gister creatus est, ad annum 141 8. quo
obiit, & ejus posteros cognomen de
Tamaffi usurpasie. Habuit autemFilios
Ladislaum , & Henriccm-
LadislAus ann<> 1419. in Janitorum
Regalium Magistri munere Patri suo
ceffit , fed genus haud propagavit , ex
Uxore Helena filia Nicolai de Chak *
nulla prole sublata. Henricus contra
etsi quam thori sociam habuerit, non
constet4 duos tameft Filios eduxit Ni-
colaum, & Joannem, t verum & hi
improles deceffevunt. Fuit autem Hen
ricus Vir itrtnuus, pluribusque pugnis
exercitus , quoad clade Varnensi in-
vnlutus, anno 1444. cum Wladislao
Rege occubit.
JSicolai Nicolaus II. quem supraf diximus,
de Heder. Comes Jaurinensis pneter natam Elisa-
vdrati- i,etham , homonymum Filium habuit
Nicolaum III. Janitorum Reginalium
Magistrum , & trium Comitatuum Co-
mitem : Mosoniensis videlicet , Albeniis ,
& Tolnensis. Floruit anno . 1371. ge
n.it-
DEHEDERVARA. S$

nuitqtie quatuor Filios , & Filiam Ca-


THarinam, quæ anno 1415. Ulrici Wolf-
sard de Voroskew & Owar consori
suit. Filiorum autem series hæc est :
1. DioNYsies IV. qui Ordinem Ec-
clefiasticum complexus , in Collegio Sa-
cerdotum Jaurinensium vixitano Chri-
sti 1382.
2. Stepmanus II. cum Joanne de
Horvathy Bano Machovienii Mariæ Re-
ginæ hostis,
3. Nicolaus IV,
4. Emeritus , cujus progenies cum
ultra duo Secula duraverit , Fratrum
autem multo prius intercideric , non
sbs re facturi sumus , si morem nostrum
secuti , eos quoque prius* expediamus.
Itaque Stephanq II. cujin memo- Proles
riam ad annum 1388. reperio, sijere stephm^
duo Filii : Georgius , & Michael ,«* //.
quorum iste hærede caruit, ille ex U-
xore Helena, nisi sailor, Kanisaiana,
tres Natos suscepit : Padlum II. qui
sub annum 1471. nescio cui prædium
Esztergeto inscripsit, LadisLADM II.
Episcopum Agrieusis Ecclesiæ, quam su
pra viginti annos gubernavit , & Fran-
ciscum , qui virili stirpe carens , duas
tantum Filias reliquit , nomen alteri
Magdalena, quæ Ladislao de Mar-
czal, alteri Agatha, quæ Emerico Ze-
mere in manus convenit. > ,
NicolausIV. qui sub principium s»"f*'
a !, wry n ,.. * r- T"i- res JS1 co*
Seculi XV. floruit , progenuit Filmm lai IF%
F3 Lau-
86 DEHEDERVARA-

Laurentium III. hie ex Agazonum


Regalium Magistro , quod munus fere
novennium administravit , Prorex Hun-
gariæ anno 1437. fena 5, proxima an
te sestum B. Gregorii Papæ creatus , sub
Regibus Sigismundo, Alberto Austria-
co, Vladislao Polono , itemque Joanne
de Hunyad Guberhatore vixit , & an
no 1447. obiit. Conjugem ejus Mar-
garetham, filiam Antonii de Ballaga,
proles vero tres lego : Emericum II.
Nicolaum VI. & Angelicam , quæ
priusquam ad nubiles annos perveniffet,
,norte sublata est. Emericus ad annum
1450. Banus Machoviensis , ex Anna fi-
lia Ladislai de Gara Regni Hungariæ
Palatini, reliquit unicam filiam Doro-
theam , quæ subinde Bartholomæo Drag-
si de Belthek nupsit. NicolausVI. deni-
que, qui novam quam vocant,donationem
bonorum anno 149 1. impetravit, & in
cana senectute exceflit, procreavit Fi-
lios Laurentium IV. & Franciscum .
II. ac Filiam Catharinam , sed Lad-
bentius vivo, ut videtur, Patre, sine
hærede exstinctus est; Franciscus ve
ro, tametsi Barbaram Benedict! de Chak
filiam thoro sibi illigavit , nullos tamen
ex ea liberos vidit ; amor nihilominus,
quo in Conjugem serebatur , fecit , ut
ei . cognatisque Chakianis , ampliffima,
quæ in Provinciis Tolnensi, & Vespri-
miensi habebat bona, solennibus tabulis
trans-
DEHEDERVARA. 87
( ,
transcriberet. a) Catharina demum
Stephanum de Rozgon Maritum acce-
pit , cui homonymam Filiam enixa est,
Andre» de Bathor, ut suo loco diximus,
in matrimonium traditam. ,
Emerjcos I. ante ante annum 1420. Series
mortuus ,, Conjugem habuit Porotheam Successo*
de genere Osl, Filios Nicolaum V,™m . .
Joannem II. Ladislaum I. sed hi duo Jmenct
postremi defecerunt, Nicolaus vero
per.OswALDUM , qui anno 1447-invi-
vis suiffe legUur , stemma propagavit ,
genuit enim Oswaldus Franciscum
II. Joannem III. & Stephanum III*
Franciscus Nandoralbæ, seuBelgrado,
cum illud Solymannus Turcarum Impe-
rator obsidione cingere parabat , Banus
præerat. Iis rerum adjunctis quid con-
silii ceperit, malo Regiis, quam meis
verbis dare. „ Itaque cum anno sit*
„ periori., inquit kudovicus Rex , vi- ^01"^'
„ delicet I5«l. proxime transacto , ua^„us§d'n.
„ versa bona , & jura poffessionaria dor-alb, "
„ Magnifici Francisci de Hedervkrz, bonispri.
„ alias Castri nostri Nandor- albenfts vatur.
„ Bani - * occupata per illam ejusdem
„ Francisci de Hedervara infidelitati*
F4 „ nr>
A) Est, qui alteram Uxoremei adscrifait,
Dorotheam de Rokonok , & ex ea has
proles : Stephanum , cui unica filia Do
rothea suit , Joannem , Georgian) , So-
phiam , Catharinam , & Franciscum,
Ego , qui nullum eatenms monumentum
vjdcrim i rein ia medio relinquo.
88 » E HEDERVARA.

„ notam , quam ex eo , quod ipse re*


„ bellionis spiritu ductus , Castrum il-
„ lud Nan dor albense. - - consequenter-
„ que Banatum , & Capitaneatum ejus-
„ dem, quod ipse pro officio sub de-
„ bito fidelitatis , & obedientiæ resti-
„ tutionis illius a Majestate nostra te-
„ nebat, per eandem Majestatem no-
„ stram & perfrmaliter , &per literas,
„ & per internuncios nostros sæpenumero
„ requisitus , amonitus , & exhortatus ,
„ imo postulatus , licet Turcorura Cæ-
„ sarem Solymannm illud obsidione cin-
„ gere - - decreviffe dietim audiret,
„ manibus nostris Regiis , prout ex fi-
„ delitatis , & obedienti« , debitoque
,, jure tenebatur, remittee & resigna-
„ re palam recusavit ; fama deinde , &
„ rumore hujusmodi obsidionis magis, ac
„ magis invalescente, ad aliquot manda-
„ ta nostra in idem Castrum, ut illud con-
„ tra hostiles impetus interea tueretur,
„ & observaret , ingredi , & intrare ,
„ ipsumque victualibus, & hominibus,
„ licet opi bus, & divitiis afmieret,&
„ præterea stipendium quoque compe-
„ tens, &condignum ad id -<-tulent,
„ & acceperit, reficere, & instaurare,
„ vel homines saltem fideles , & proba-
„ tos in illud immitteret, non solum
„ neglexit, sed crebro, ut præsertur,
„ amonitus palam contempsit, & quod
„ deteriusest, quendam Michaelem Mo-
„ re hominem sceleratiffimum , omnU
* bus-

A
D E H E E E R V A R A. 89

„ busque vita , & moribus despectum,


„ contra multorum reclamationem . Ca-
„ stro in ipib pro vices gerente suilo-
„ co reliquit, „ a) Hactenus Ludovicus. ,
Franciscus interim , cum se judicio , J^f**
quod eatenus institutum erat , sitbtraxis-
set, Ordinum decreto damnatus , &bo-
nis, quorum pars magna Paulo Bakith
obvenit, mulctatus, mæroreinexilio vi-
tam finivit , cum nee ipse , neque Fra-
ter ejus Joannes hæredes reliquiffet,
Unus Stephanus III, Comitatus stepham
Jaurinensis Vice Comes per Lauren-///, po-
tium V. Filium ( nam Georgius II. im-fori.
prolis deceffit) stemma continuavit. b)
Vixit porro Laurentius anno I54§.
& jure nequidquam sæpius expertus,
tandem bona , quæ Patruum Franciscum
amififfe supra innuimus, genti Bakitfia-
riæ & ipse cum Fratre ceffit. Ex duo-
bus ejus Filiis , quos Helena Nyari de
Bedegh, deinde Leonardo Amade nupta,
in lucem effuderat, Joannes IV. utshvo;
obiit ; Stephanus vero IV. qui jam
anno 1552. adolescentiam.e?ressus est,
ex Conjuge Susanna filia Gregorii Ba-
logh de Neboysza , altera item Catha
rina, filia Petri Andr4sside Sz. Kiraly
duos Filios sustulit : Emericum III. de-
ficientem , & Stephanum
F5 V. qui ini-sub

a) Kx literis datis anno 152s. in feflo


Cathedrae B. Petri,
B) Erant praeterea Stephano III. duæ fi
ll» : Sophia, & Catharisa.
$0 DE HEB ER V AR A.

initium Seculi XVII. cum Susanna Ka-


rolyi de Nagy Karoly in matrimonio
. vixit , ejusque fructum duos Filios &
totidem Filias vidit ; harum altera An
na primum Andreæ Kerekes : deindc
Stephani Soos de Poltar, altera. Su
sanna Sigismuodi Horvath de Vegla
Conjux suit. Ex Filiis Joannes V, Sa*
cerdos factus , deinde Canonicus Poso'r
niensis, & Abbas de Zirts , demum cum
titulum Scopiensis Epifcopi gereret ,
anno 1662. ad superos abiit
Sttpha- Frater hujus Stephan us VI, claram
nus PI. vetustamque Hedervariorum progeniem
vltimus ciuu{jt) quanquam ennn ex Elifabetha
Ja'miee' Eszterhazi de Galantha, quæ annum
16168. supremum habuit, Lauren-hum
VI. progenuiffet', hie ad maturiorem æ-
tatem non pervenit ,- pari fato prærepta
est & Helena Soror , una Cathar ina
garteris superstes, ac Joanni Viczaj de Los
in matrimonium data, nobilem eam, vetu-
ftamque gentem,quam in prisons Michael
Comes V iczaj virtutum omnium , lite-'
rarumque depus ornat , propagavit.
Obiit autem Carharina Posonii , quo se
valetudinis causa receperat, anno i68o»
ibidemque in Templo PP. Franciscan©.-
rum tumulo illata est.

VI.
D F K A N ISA. 9*

istxxn-TLrTLruTnjurxMxn rin.ru

VI.
DE KANISi
(Fig. 9-^ 10.)

Kanisaji, si Wolsgangum Lazium a)


audimus, olin> Comites de Lavand,^"??**
& Sponhaym dicti stint. Eos ille ab „?*'■„„
Rheno , & Westrasia primum in Carin- K>,nif4}-
thiam , deinde in Hungariam deducit , orum-
ampliffimasque eorum ditiones hunc in
modum enumerat : Comites, inquit, de
Lavant , Sponhaym , Gujsmgen , y Mar
tersdorf in finibus Austria , Hwngaria ,
£J Styria late patentem ditionem tencbant, ■
uhi £? Guffingen Castrum , arcemque Pfar-
tenstein conflruxerunt , aliaque in vicinia
Slaning , S3 Pernstein, & Kobolsdorf op*
■ pida babuere. Gunfium obfidione Turcica
nobile, Recbnitz, Martersdorf, & Antau,
a quibus locis quoque cognomina hi Co- ,
mites traxere , &? in Diplomatibus passim
Comites nominantur non solum a Guffin
gen , verum etiam a Martersdorf', Slan-
nig , Antau , 13 Recbnkz. Hæc Lazius,
qui subinde nominat Bernhardum filium
Engelberti , Berchtramum , Eustachium,
. Wil-
__
a) Dc Migrationibus Gentium Libro VI.
f*8* *& * se1u«
9* SI KAN IS A.

Wilhelmum, aliosque, quos in Regum


Hungariæ Diplomatibus nuspiam repe-
rio , ut adeo unde eos acceperit , in-
certum sic.
De gene- jJon negaverim quidem Arces ik
re Osl las Austriæ, Styriæque confines , a Ka-
•riun h nifajs^ jseH Comitibus Ginsiensibus, aut
GUffingensibus , ut id tempor s vocaban-
tur , poffeffas effe , verum origine Ger-
manos suiffe vix crejlibile eft. Yetustis-
sima enim Instrumenta , quorum non
, , pauca videre licuit, quæque vera non
effe non poffunt, eo$ ab genere Osl,
quodscum Lavant , vel Sponhaym nihil
commune habet , derivant. Verilimilus
itaque vide.tur eos Jlungarici genesis
suiffe.
Genus Ex antiquitatis porro tenebris pri- /
hoc in mus emergit Comes Osl alias Oflh, qui
tlur***a; ftb annum I20Q. floruit, plurium li-
sum. berorum Pater , quorum posten ab Ar-
cibus , Castellisque , qua? divisione sor-
titi sunt , diversa nomina acceperunt ;
alii enim Herbortii, alii Ostni, alii
Csornaj, alii Viczaji &t. Kanisajque'
dicti sunt. At. horum vetustiffimum no-
men, & supra monuimus, Comicum
Ginsiensium , aut Giissmgenuum suit.
Ranisaji Q,uns inter Emericus I. feu Hen-
fubnomi- ricus geffit bellum teste L(azio cum Ot-
ne Com. - tocaro Bohemo Austria Principe pro-
*f«G"-pter fines, id'emque Belac Regi Hunga-
vel Giu- næ tngmta niiilia armatorum duxit ad-
pgenfium versus Austriam , ejusque Pritjcipem Ot-
■ > toca-
DEKANISA. 93

tocarum. Filios Emerici hos lego , Be-


Lip , seu Belud , Ladislaum , ac qui
in Historia 'sæpe nominancur, Joannem,
aut Ibanum, vel Ibonem, & Emeri-
cum II. seu Henricum. Hi , ut refert
idem Lazius , g jjerunt helium pernicio-
snm pro finibus cum Alberto I- Duce Au
stria , Rudolpbi Babsburgnfis Casaris Fi-
lio , in quo bel'o amiferunt c*b Austriis
expugnata Martendorf , Kohdsdorf ,
Katzlsdorf,
obfeJJ■um vix &inRechnicz , & Ginfium Fa-
fide retinuerunt. diu
Sa Junt hac anno noftrœ Redemption's ibanus ,
1290. ; Cæterum Ibanus & Emericus & Ken-
qtianquam confecta pace amiffa rece-"^ in
perunt, turbas tamen, quas foris &*-&sf,°*}
bant , domi quoque aluerunt , & pri- '-m ^*
mum Carolo I. contra Regem An dreams ^ras\
faventes, patriam miserum in mo^um j'amur.
divexarunt ; verso subinde proposito ,
in Carolo addictos , ac Ecclesiam Stri-
goniensem inprimis tanta immanitate
graffati sumt, ut eos Thomas exAlben-
si Pra*posito , Strigoniensis Metropolita
electus , lenioribus mediis nibil prufi-
cientibus, anno iS°S* pridie Kalend.
Augusti, communione fidelium emove-
ret. Causas porro , quibus ad id im-
pulsus est, has fere recenset: „ quod
„ idem Joannes vivente adhuc felicis
„ recordationis Domino Gregorio electo
„ Strigoniens. Ecclesiam Strigoniensem
y, occupaverit, Castrum usque modo
j, occupata detineat, & Regis Wen-
„ ces-
94 i)£ KAN ISA.

„ ceslai Filio., recepta ab ipso maxi-


„ ma quantitate pecuniæ conlignaiset ,
„ quod non obstante eo , quod Roma-
„ nus Pontifex Carolum pro Rege Huir-
„ gariæ agnosci juffeiit , ipse Wences-
„ lao contumaciter adhæreat , quod
„ Henricus Frater ejus Eccleiias, & de-
., poiita bona in eisdem , & ndelium
„ auserri, &extrahi, Viduas Deo de-
„ dicatas , & Virgines extractas viola-
„ i*e non est veritus ; quod coronam
„ Sacram B. Regis Stephani cum cce-
„ teris Regalibus iusigniis in Bohemiam
„ asportantibus consilium, & auxilium
„ præstiterint , quod præfatus Magister
„ Joannes prædictam Strigoniens. Ec-
„ clesiam, ejusque munitiones, & Ca-
„ strum detinenda ab eodem Bohemiæ
„ Rege resummens, tot mala persuos v
„ commisit , ut in eorum ferro , & cu-
„ stodia carcerali plures quam centum
,, quinquaginta de Jobagyonibus Eccle-
. siæ Strigoniens. perierunt, prætervio-
„ lationes diguitatum , mutilationes
„ membrorum , incendia , & destructio-
„ nes Ecclesiarum circumjacentium ;
„ quodque poffefiiones , & villas ejus-
„ dem Eceleiiæ fecere desercas, & fa-
„ ciunt quotidie, denique quod ean-
„ dem Eccleiiam per eundem Magistralm
„ Joannem in 500. millibus marcarum
„ argenti damniricatam compererit, ex-
„ ceptis solennioribus ejusdem Eccleliie
„ Privilegiis , & litcris , ac aliis bo-
„ nis ,
DEKANISA. 95

„ nis , qu« de Camera ejusdem Eccle-


„ siæ per suos iniquos satellites sunt
. „ excepta. M Vixit adhuc Emerieus an
no i3©9. quo iuvariis literis de Chor-
na compellatum iuvenio.
Reliquit autem Filium Laurenti-
um Virum clariffimnm , sibique omnino Lauren-
diffimilem, qui propter egregiam , quam tiuspri-
Carolo Regi diveriis bellis navarat ope-^"J.^?
ram , Castro Kanisa donatus est , atque KamJa'
abhinc cum ipse , [tum posteri de Kani
sa scribi, vocarique coeperunt. Faci-
nora vero idem Rex hæc percenset :
„ Cum quidam Andreas filius Gregorii
„ quondam infidelis noster in infideli-
„ tate sua nobis, utpote Domino suo
„ naturali præTumptione temeraria re-
„ bellaret , ipse Magister Laurentius - *
„ relicta societate ejusdem Andreæ,
„ indiffolubili fidelitatis vinculo , no-
„ stræ Majestati adhæsit.- - Demum cnm
„ nos quaudam militiam, seu exerci-
„ turn contra ipsum subjiciendum , &
„ terra m suamnostro regimini armaffc-
,, mus \ præfecto eidem militiæ , seu
„ exercitui in Capitaneum Nicolao tune
„ Comice Soproniensi ,nunc vero Bano
„ totius Sclavoniæ, quidam Teutouici
„ potentiffimi Barones, præbentes ipst
„ Andreæ auxilium, prædictum Nico*
„ laum Banum bello aggreffi suiffent,
„ idem Magister Laurentius per nos ad
„ ipsam expeditionem in succursum dicti
„ Nicolai Bani destinatus , in eodem
„ con-
6f DEKANISA.

„ conffictu pro exaltatione nostri regi-


„ minis & conservatione Reipublicæ
„ strenue dimicavit ; ubi obtenta divi-
„ na præstante gratia , de ipfis hostibus
„ nostris laudabili victoria , idem Ma-
„ gister Laurentius licet diverfa letha-
„ lia vulnera in suo corpore pertulerit- -
„ tamen ex ipsis hostibus nostris quam
,, plures Milites, numero sere quadragin-
„ ta, præter peremptos gladio proprio ,
„ militiæ fuæ probitate nostro carceri
„ mancipavit. „ a) Si Lazio credimus,
Laurentius Mardersdorf , Pfortenstem ,
& Ginsium poffederat, conjugemque ha-
buerat Margaretham Joaunis Baronis dfr
Haselau filiam Austriacam , ex qua pro-
gnati suerint Stephanus, & Joannes
II. Filii.
EjutFHU Stephanos administrata Præpositu-
ra Budensi , Ecclesiam Zagrabiensem an
no 1356. accepit, quam pie, prudenter-
que annos prope, 19. gubernavit. In-
trrmedio tempore anno videlicet 1363.
Locum tenens , insequenti vero Vica-
rius Generalis Regni Sclavoniæ legitur.
Joannes Castra secutus , & testimonio
Thurozii strenuus Miles, bello cum-
primis Neapolitano inclaruit, adicum-
que posteris ad summos Magistratus a-
peruit. Floruit sub annum 1 359- atque
ut Lazius habet , vulgo a Sede apel-
la-

a) Datæ sunt literae III. IdusDecembr.


anno Domini 1324.
DE KAN ISA. 9^

latus Comes de Hoflyn , ex nefcio qua


Coujuge, Georgium Comitem de Hof
lyn progenuit. Atqne hie ille fiierit , qui
anno 1405. Cænbbio B. M. V. de Ere-
nyes , seu Erm&iyes Ordinis D. Pauli ,
quod Majores sui quondam construxe-
rant, peramplos sundos in Provincia Sza-
ladienli adjecit. Cæterum fide Diploma-
tum certum est, Joanni hos prseterea joannt's
Filios fiiiffe : Nicoladm , Joannem III. n.FHU.
Laurentium II. qui virilem actatem
non attigit , & Stephan om II.
Nicolaus Tavemicorum Regalium •
Magister , ac Comitatuum Zaladiensis ,
Castriferrei , & Soproniensis Comes ;
Joannes ex Præposico Ecclesiæ Strigo-
niensis , Agriensis Episcopus. , ac demum
Metropolita Strigoniensis , Stephanus
ex Comice Siculorum , Janitorum Re- ,
galium Magister, ac Comes Simigien-
iis , tandem Soproniensis , quam egre-
giam Sigismundo Regi fidem* & operam
præstiterint, ipsemet suis literis testa-
tum fecit , quanquam autem eælongins-
culæ sunt , quia tamen Historiam illius
temporis in luce ponunt , viium est par-
tem , quæ hue facie , adferre. Narrat
itaqu3 : „ nobis , inquit , sacro diade- ^°r"m
„ mate Regni Hungariæ feliciter Chri- laudes-
„ sto adminiculante insignitis, valido
,; contubernio fidelium nostrorum armi-
„ gerorum præaifumpto , una cum eis-
,, dem, &pnesertim Natisipiius quon-
9, dam Magiltri Joannis deKanisa , cum ..
DecasI* G : ,, bi't
•9 o t) Е А А N I S А.

bims eorum vexiïlis , & gentibus ai*


» raatis , uberrima pluralitatis .noftris
„ obfequiis indefmenter infudantibus
„ verfus , & in Regnum Raicise ad in-
„ ftar exercituantium potenter , Chriftó
„ opitulante, proficifcèntibus & Calira
a, Csezuek , & Borych apellata intra
„ ambitum diâi Regni Rafciîe, erga
„ manus Rafcienfium noftrorum asmulo-
„ rum habita diutius, fortiterque ex-
„ pugnantibus , annotati Filii quondam
„ Magiftri Joannis , cum effufione faii-
,, guinuin proximorum, & familiariura
„ eorum, prae caeteris Subditis noûris
„ tanto ftdelitatis fervore nobis adeffe ,
„ & prodeffe conftanter maluerunt , ut
„ ipûs semulis noftris déviais, & di&is
„ duobus Caitris ablatis , & noftris, ac
,, noftrorum fidelium manibus laudabi-
,, liber applicatis indemnes , & illœfif
„ cum triumpho votive, adiplum'Re-
„ gnum noftrùm Hungari» regreffum
,, habuimus cum decore»
„ Porro cura Régna noftra Dalma-
„ tisè, & Croatise antefata per Bo2-
,, nenies ab olim fuiffent occupata , ho-
„ ftris plerisque infidelibus - - in Caftro
„ Dobor vocato , in Diftriuu terra: U-
,, zura vocats, Regni Boznje, peripfos
„ contra noftram Majeftatem hl Gonfi-
„ niis Regni uoftri conftrudo infudan-
s, tibus , &non módica maleficia Regni-
„ colis noftris inferentibüs , fedule pro
„ ipiâs Regnig noftris Deo opitulante
BE KANISA. 99

„ recuperandis , & dictis nostri infide-


„ libus elidendis , & exterminandis ,
„ aggregato fidelium nostrorum armi-
„ gero ingenri cætu ultra fluvium Za-
s, væ versus ipsum Castrum Dobor- -
„ progredientes , ipsis fidelibus nostris
„ filiis Joannis de Kanisa Prælato , &
„ Baronibus nostris dilectis , cum eo-
„ rum personis, & gentibus armigeris
„ nostro lateri jugiter adhærentibns , &
„ eorum peritis consiliis , & potentia
„ adeo nobis opitulamina laudis præ-
„ conio extollenda ibidem adhibentibus,
„ ut ipfo Castro Dobor obtento , & in-
,, fidelibus nostris antefatis, Deo prai-
„ vio captivatis , & ipsis Regnis nostris
„ Dalmatiæ , Croatia: reobtentis, &
„ nostris dominio , ac ditioni reannexis,
„ etiam annotatum Regnum Boznæcum
,> Rege , & incolis suis subjectivæ obe-
„ dientiæ amictu trabeatis , nostrum ad
„ conspectum pergentibus , &ad uostra
„ beneplacita pariter, &fideliaobfequia
„ jugiter exequenda fe ipsos fideliter , &
„ sincero nisu flectere unanimiter sata-
„ gentibus , statum reduximus insignite
„ ad pristinum , & sic cunctis utiliter,
„ & condigno moderamine juxta libi-
„ tum nostræ voluntatis , præcipue me-
„ diante ipsorUm nostrorum fideliumfi-
„ liorum Joannis ope , & opere co»-
„ summatis , ad nostrum Regnum Huiv
„ gari* seliciter regredientes. - -
G% „ Cum
KM DEKANISA*

,, Cüm ños ad rerritoria terras Mol-


w dlianas nobis, & Subditis noftris hofti-
,, liter indefeffe refiftentis , vaüdum
„ noftrum moviffemus exercicura , V iro
„ Magnifico Stephano de Kanifa рггв-
j, dido cum fuis Complicibus , & Si-
9, culis noftris ante noftram ingreffumj
,, in didam terram Molduanam fa dum,
„ ut nofter accefius tutior prsefuiffet ,
9, potenter terram ad eandem ingredi-
„ ente j nobisque per aliam via m ad
w ipfam Molduanam terram próficifcen-
,, tibus , eodem D. Stephano de Ka-
,, nifa ad nos, obviam noftri féliciter
„ accedente , & nobis , noftrisque fide-
», libus Exercituantibus iter tutum prse-
s, bente, nobisque ulterius progredien-
„ tibus j & in via arda pluralitate Olah-
„ orum hóftiliter fagittarum aculéis fae-
„ vientium vallate progredièntibus, va-
3, riosque conflidus perfonales in Alpi-
„ bus , & indaginibus denfis, cum
„ ipfis Olahis, & Stephano Vajvoda
„ eorum , fie , & adeo perhibemur ha-
„ buiffe, ipfo etiam D. Joanne Archi-
„ epifcopo , cum fua armigera comiti-
9, va lateri noftro fideliter inibi adhse-
., rente, ut nobis in terram Moldua-
„ nam antefatam , ad locum fcilicet
„ ipfius Stephko Vajvod» perfonaiiter,
„ Domino adminiculante , ingrcdieiui-
„ bus , illico annotatus Stephko Vaj-
„ voda cum luis complicibus Olahis uni-
„ verlis ad noftra fervitia , venia prius
„ de

r
DE I AN I SA. 101

„ de inobedientia , & negligentia suis?


„ anostro culmine postulata, & enacta,
„ fideliter exequenda, datiaque solita
„ nostro . Fisco in recognitionem domi-
„ nii nostri naturalis , temporibus con-
,, gruis per solvenda humiliter se ,ipsum
W).incliuavit , & subdere maluerunt et-
„ fective Uteris vigorosis , & juramen-
„ tis exinde præstitis seipfos obligantes
„ in præmiffis nostræ Majestati,
".^.-» Et cum hoc Jlaudabiliter cum
„ ipsis fidelibus jam finito , & solidato,
„ post regreffum nostrum ad Regnum
„ Hungariæ factum, instaurato penes,
„ & pracaffumpto ingenti exercitu in
„ partes Transalpinas , ubi Olahorum
„ & Turcorum nobis , & Regnis no-
„ stris obeffe satagentium valida agmi-
^ na versabantur, aunotato viro Magni^
„ fico Stephano cum suis, & dictiMa*
„ gistri Tavernicorum nostrorum , Fi'8-
„ tris ejus carnalis, tune ad Regeni
„ Francis, & cætera loca Italiæ , in
„ arduis nostris , & regni nostri agendis,
M in legationibus per nos destinati , &
„ easdem inibi virtuose exequentis,
„ procerae, & maximæ pluralitatis ar-
„ mis præmunitis vestigiis nostris ,. 8c
„ ebsequiis insudantibus ingreffum faci-
„ entes, ipsos Olahos , & Turcos cum
,, eorum prædecefforibus , & Capitaneis
,, in sugam redigentes , minus , Castrura
„ Nikapol nuncupatum , vigorose in
„ dictis partibus Transalpinis Otuatum^
$3 „0
108 91 KAN ISA.

„ erga manus ipsorum habitum expug-


„ nando , & cum maximo cruore quo-
„ rundam nostrorum fidelium , nece præ-
„ sertim ipsius Vin Magnifici Stephani
,, complicum , serventer inibi dimican-
„ tium, & lethaliter sauciatorum , sangui*
„ nis effusione,Christo adminiculante,per
„ nos reobtentum , & nostrorum Castel*
„ lanorum manibus prorsus applicatum.
„ Medio tempore Inclyta Principe,
„ Domina Maria Regina felicis remini-
„ scentiæ quondam conthorali nostra;
,, Domiuo imperante , rebus exempta ab
„ humanis, & Warsdini telluris ,gre-
„ mio supremo decore commendata,
,, annotato Domino Joanne Archiepi-
„ scopo pro tuitione Regni nostri per
„ nos pro tune deputato , ibidem adbæ-r
„ rente , & cuncta exequiis incumbentia
„ Reginalibus insignite moderante ; &,
,, his expeditis versus Caffoviam , con-
„ finiaque Regni nostri, per quæ Ladis-
„ laus Rex Poloniæ , cum Consorte sua
„ nobis affinitate annexa, Regnumno-'
„ strum occupare nisus suit , & toto nifu
,, voluerunt potenter subintrare,nonnul-r
„ Its nostris fidelibus Subditis sibi as-
„ foci ante , cum suis armigeris genti^
„ bus obviam ipsius Ladislai Regis ho-
„ stiliter protihus progrediente , & vi*
„ am tutani , & suis armatorum cætu
„ prorsus præcludente, &vetante, om-
„ nesque tumultus & erroneos insultus,
„ ac cuncta jurgia , qui , & quæ præ-
. . „ tex-
PB J AN IS A. IPJ-

„ itextu obitus ipsius Reginalis , & ob


„ absentiamnostræ Majestatum intra am-
,, bitum,& inconfiniis Regni nostri emer-
„ gi potuiffent , & oriri valuiffent, peni-
„ tus sua peritia sedante , & sano dog-
u mate exstinguente , annotatus Domi-.
,r nus Joannes Archiepiscopus prætaxa-.
„ ta Regna nostra condigno moderami-
„ ne præsulciendo , sub pacis condigna
„ tranquillitate indemniter , & ipdijate,
,,.pro nostra reservavit Majeftate,^
„ Penultimoque dum nos anno , &
„ tempore , uti prædiximus ,, proxime
„ retrolapfis » nomine , <% opitulamine.
„ polorunv Regis cordiali ftncero zelo
„ Christjcolarum saluriferum titum imi-
„ tando salubriter ,. inyoca,tjs gentibus
„ armigeris,& diversorum exterorum,
M & nostrorum Regnorum proceræ, &
,, ingentis quantitatjs feliciter aggrega-
* tis , pro cs&teris nostrjs fidelibus , Pri-
„ matibus % & subditis eisdem Reyend.
„ in Christo Patre D. Joanne Archi-.
„ episcopo Strigoniegsi , ac Magniftco
,, v iro Stephano Filiis quondam MagK
„ stri Joannis de Kanisa ,' Magistro Ja-
9,nitorum, fidelibus nostris dilectis,
a, Gum eorum duobus ,■ ac Magnifipi Vi-
„ ri Nicolai Fratris ipsorum carnalis
„ Magistri Tavemieorum.nostrprumrex
„ noftro edicto de Regno Bulgariæ an-
a, tefato, ad ipsum Regnum nostrum,
5, Hungarian pro tuitione ejusdem per
„ nos remittentis , cum, tertio vexillis
Q> 4 »yali-
I©4 DEKANISA.

„ ralida armigerum lucide præpolleir-


„ tium Nobilium Virorum , præcipire
„ consanguineorum ipsorum armata co
„ horte laudabiliter , insigniterque sus-
„ sultis , una nobjscum personaliter ,
„ & potenter progredientibus , advcr-
,? sus Turcorum , & Bayzath Impera-
„ toris eorundem , ac cæterorum cru-
„ delium Pagauorum Regni noftri vali-
,, dorum, & nostrorum æmulorum terrko*
„ ria , ac confinia Regni nostri creber*
V) rime hostiliter devastantium fevitiam
comprimendam , & ferocitatem eli-
„ dendam, ad climata dicti Regni Bul-
„ gariæ , ubi ipsorum Bayzath Impera-
„ toris ? & Turcorum , at cæterorum
„ Schismaticorum grandis cætus pullu*
„ labat , applicuiffemus , & Vidino , ac
„ Orchov nuncupate fortiffimis Civita-
„ tibus , &, Castris per ipsos Turcos
„ retentis rigorose expugnatis , & Deo
„ adminiculaute reobtentis , & nostris
„ ditioni, ac dominio prorsus subjectis,
„ ulterius. proficisceudo , & bellica cer-
„ taihina cum prajfatis Paganis Regni
„ nostri , & nostris æmulis aggrediendo,
„ & diutius in area ipfms certaminis
„ cum prajtaxata fideli nostra comitiva
„ ferventer bellando , & stragem gran-
„ dem inter ipsos Schismaticos perpe-
„ trando , penultimoque fortuna nobis
„ novercante, & minime arridente , præ«
„ satis nostris fidelibus sequacibus præ*
,, scrum eorundem Filiorum Joannis de
„ Ka-

DE KAN ISA* 105

„ Kanisa fidelium Prælati , & Baronum


,, nostrorum Oomplicibus , & Nobilibus.
„ Viris , ac Consanguineis in prima , se-.
„ cunda & tertia generacionis lineis ip-
„ sis atraexis , & plerisque militibus.
,, eorundem , & clientibus antefatis sub
„ ipsis ternis vexillis eorum , totis ni-
,, sibus pro nostro, &■ to this Regni
,5 nostri commodo diligenter dimican-
9, tibus , tandemque dejectis , proh
„ dolor! per ipsos Paganos prorsus *m-.
„ teremptis , inviti reflexos greffus fe-
„ ciffemus , & cum ipsis nostris fideli*
„ bus D. Joanne Archiepiscopo , &
„ Magnifico Viro Stephano nostro la-
„ teri pro tuitione nostræ perfonæ ft-
„ deliter adhærentibus , per Danubii ,
„ & pelagi flumina in galeis remigan-
„ do ad Civitatem Constantinopolita*
„ nam perveniflfemus , ibidem Christico-
„ las degentes , &, per ipsos Turcos
„ obseffos , &compreffos, opitulamine
„ opportuno , in nomine Domini præ-
„ sulciendo, & ab eadem per ipsius
,, freti amnes in præfatis galeis eminus
„ profieiscendo , extremum Deo duce
„ ad climata Regnorum nostrorum Dal-
„ matiæ , & Croatiæ prædictorum in-
iy greffum habuiffemus , memorati D.
„ Joannes Archiepiscopus & Vir Ma-
„ gnificus Stephanus , fideles nostri di-
„ lefti , per cæteris nostris subditis in-
„ gentiori sinceræ fidelitatis laude digna
„ constantia præsigmti , gentibus armi-
. Gs «geris

j-
106 »E KAN I SA.

„ geris cum Consanguineis ipforum a»-i


„ tefatis , sub ipsis trims vexillis uber^
„ rime tune ibidem aggregates , & fide-
„ liter bellantibus, modo antelaco necis
„ voragine in nostris, & Regni præmiiffis
„ expeditionibus validis penitus con*
„ sumptis& absorptis, ac tbesauris, &
„ cunctis bonis ipforum, ingeutis pretii^
„ & valoris tune ibidem * * prorsus deper-,
„ ditis, & alienatis , nos, & nostra obse-
„ quia inchoata , & Regni nostri agen-
. „ da fideliter, & iinaliter virtuose con-.
„ iumandp, deserere nullatenus volu-
„ erunt, fe ipsos uti inter fideliores^
„ ac ipforum propria, &dictorum Vi-
„ rorum Nobiiium complicum , & Con-
„ sanguineorum suorum capita , & cun-
„ da bona pro nostræ Regalis persons*
„ & Regni nostri rigorosa tuitione , &
„ immensa utilitate casibus fortune fi-
„ deliter, & ferventer submittindo uni-
„ versis. „ Hæc Sigismundus in literis an^
no 1397. datis d'e tribus Fratribus.
Stcphtini Stejhanbs porro , qui anno 1420..
II. Filius a dhuc in vivis suit, genuil; Ladislaum,
Ladis. jj# Comitem Soproniensem , ad quem
m ' idem Sigismundus Rex , cum bellum in
Venetos appararet , hæc inter cætera
perscripsit : „ Quapropter cupientes per
„ te, & cæteros nostros fideles , æmu->
„ Jo's nostros Venetos , eorumque col-
,, ligatos , jura, & terras Coronæ Regni
„ nostri Hungariac indebite tenentes ,
j, & usurpantes , omnibus modis, &viis
DE K A N.I SA. 107

& possibilibus facere offendi , te exRe-


„ gio affectu hortamur instantiffime ,
„ quatenus ad majorem omnimodam re-
„ tributionem , & ob præmiativam be-
„ nefactionem sub conductu , & regimi-
„ ne unius , vel duorum tuorum poti-
„ orum, & in factis armorum, seuexer-
n cituationum utique peritiorum famu-
„ lorum : plures gentes, quas poteritis,
„ & ad minimum gentes centum Lan-
„ ceatorum, armis, pharetris, &arcu-
„ bus , ac aliis ad exercituationem ne-
„ ceffariis decenter, & bene sulciatis;
„ prout <% id consideramus, facultate
„ tua inspecta, faciliterte poffe facere,
„ in expensis tuis propriis , in patria
„ Fori Julii prædictos nostros hostes,
„ & adhærentes eisdem hostiliter insul-
„ taturas, mittere, & destinare velis, at-
„ que cures providendo,quod esfdem gen-
„ tes per totum mensem Aprilem proxi-
„ me arruturum a) in ipsa patria Fori Ju-
„ Hi cum effectu constitui possmt. „
Verum bellum istud intra apparatus mo-
do constitit , Ladislaus vero , quan-
quam vitam longius produxit, sine has-
rede deceffit.
. Ni-

a) Liter» hæ script» sunt Senis in He-


truria anno Domini 1432. die 28. Oct*-
brij.
io8 BE KAN- 1 SA.

tt<t°te Nicolaus contra Stephani II, gerr


* manus, familiam propagavit ; atque.
hnic, si recte affequor, Lazius Uxo-.
rem.tribuit Thomæ Comitis de Bozyn,
& de S. Gcorgto Filiaia. E liberis ad
virilem ætatem pervenit Joannes I\^
qncm anno non adnotato Vajvodam.
Transilvaniæ suiffe comperio. Ejus Filii
erant :
I. Lapislaus III. qui Juipnis , ut
Thuroczius inquit , virtute militari prœv-
starts , pro manibus Belgradi- , mm a-
Mahomete ■ Turcoman Imperatore obfidere*
tur, adtrociter pugnavit : ali'oquin Corvir-
næ domus amicus , cum Mathia de
Hunyad captus, & in custodiam datus,
mde linteaminum ope in tutum evasit.
LtttUs- Neque ica multo post Tranfilvaniæ "Vaj-
t*iu Its. voda præsectus , nescio qua de cau-
Fridfrievfa, Friderico Imperatori adhatsit , quo-
imp. ad. ad pœnitudine dudtus ad Mathiae Regis
*SSagratia.m resPexit, eamque impetravit^
Reg* in „ Qu*a fi^elis noster , inqnit Rex , di-
gnUara v> lectus Magnificus Ladisteus Kanysa
reapitur.» Vajwoda Transilvanus de fide , &si-
„ delitatesua, ac Egregii Nicolai de ea-
„ dem Fratris Kanysa sui, perpetue nobis
y, observanda , literis suis mediantibus
„ nostram Majestatem, præstito corporali
„ Juramento , certam rfrddidit - - ideo
» nos -- de & super omnibus actibus
„ injuriis, daronis - - per eos, vel al
ii terum eorum a die sesti B. Andreæ
», Apostoli proxime præteriti, quo sei-
,, U- . '
Dl KAN ISA* *w9

„ licet præfatus Ladislaus de Kanise ano-


„ lira MajestatedeCivitate nostra The-
„ mesvar discefferat incipiendo , usque
,,
M
in præsentem diem tam nobis, & no-
„ stris, quam aliis quibuscunque Reg-
„ nicolis nostris , qualiiercunque , &
„ quibuscunque modis illatis, & com-
„ missis - - quietos , & per omnia ab-
„ solutos reddidimus ; imo reddimus ,
„ & committimus , ac eisdem capitibus
„ quoque , & eorum bonis omnibus su-
„ per præmissis gratiam facimus, præsen-
„ tium per vigorem. - Datum Budæ in festo
>9 B. GeorgiiMartyris au.Domini I4i9«,,
Sub annum 1466. Agazonum Re-
gaiium Magister creatus* Catharinaru
-jiisi sailor, Hedervariam Viduam reli-
quit cum tribus Filiis: Ladislao IW ' ■?
ad annum 1493- Dalmatiæ, Croatia:,
& Sclavoniæ Banq, Milite quidem egre-
gio , sed Ordini Equestri, quod armatum
fere in campo tenuit , admodum gravi;
Joanne V,& StephanoIII. anno 1498.
& inscquentibus Pincernarum Regalium
Magistro. Atque hi omnes sine liberis
decestifle videntur.
a. Emericus II. qui floruit anno
1452. & Nicolao III. Filio defecit.
3* Nicolaus II. Ladislai Fratris in
errore juxta , atque ad sanitatem redi-lSÆ* Ai
tu focius, cujus Filiorum alter Joannes *»*«*//.
IV. sine bærede exstinctus est, neque
ei quidquauT pvotuit, quod anno 15 l5.a
Maximiliano Imp. ob oavatara olim ia
ex-
no de saniVa. ,■

expuguatione Albæ Regalis egregiam


operam S. R. I. Comes in Neuburg ad
Oenum, priore familia penitus emortua,
creatus est ; alter Georgius varios Ma-
gistratus geffit, anno enim 1493. Pin-
cernarum Regalium Magister,, 1 498. Dal-
matiæ, Croatiæ Sclavoniæ Banus, anno
1502. Bauus Nandoralbensis ; 1508. rur-
sumDalmatiæ, Croatia: &Sclavoniæ Ranus
suiffe memoratur. Propter Conjugem al-
teram ( duas enim in matrimonio habuit)
quomodo notam , quam vocant , infide-
litatis incurrerit , Wladislaus II. Rex in
certis literis ita narrat : „ Desuncta,
„ inquit , diebus superioribus quondam
„ Generosa Domina Elisabeth , filia Ma-
„ gnifici quondam Pauli Banfi de Lind-
„ va, ex Generosa Domina Margaretba
„ de Bathor procreata , Uxore sci-
„ licet legitima ejusdem Georgii de
„ Kanisa ; idem immemor salutis , &
„ honoris sui , spretisque tam humanis,
,, quam divinis legibus , nonmultopost
„ obitum illius .Generosam Dominam
„ Claram , Filiam Magnifici quondam
„ Joannis de Rozgon, ex Generosa
„ Domina Dorothea Banfi, Filia ejus-
„ dem quondam Pauli- Banfi genitam ;
„ neptem videlicet prsefatæ Dominæ Eli-
„ sabeth , Uxoris suæ mortus , in pri-
,, mo genere , & secundo affinitatis
,, gradu, eidem Dominæ Elisabeth at-
„ tinentem, contra dispositionem S. Ma-
„ tris Ecclesiae , & publicam honesta-
' ,,tem ,
'39 tem , nullaa sede Apostolica dispen-
,„ satibne obtenta, &ut creditur, opis
,„ potius , -quam prolis gratia, in Uxo-
„ rem duxit, temereque Matrimonium
„ camsumavit. „ Atque ex hoc altero
thoro Georgius sustulit Filium
Ladislaum V. a) Comitatus Castri- Ladis-
ferrei anno 15*5^ Comitem* qui male^"-f ' r-
apud Lazium Joannes vocatur. Dehoc^'■
toorro idem Author huncinmodum &Xfrftaeri?,
tit : viilgo Comes de Lokenhaus , S? Ca-
iiiscMa apellaws. Ab hoc Maximiiianus
Cæsar Phorcbtenstein tertium emit ; atque
ut a Sigismundo Comite de Haga Neu-
iurgenfem ad Oeni ripam Comitatum com-
pararet, auxilio suit. Dehoc quidquid
sit, Ladislaus sui generis postremus suit,
quanquam enim ex Anna , aliis Cathari
na Dragfide Belthek Filium Francis-
cum pfocreavit, is tamen , antequam
pueritiam exceffiffetr anno i534. morte
iublatus est. Ursula itaque Filia uni- ,
ca eodem anno'ab Joanne Rege in
sexum masculinum præfecta , & Thomas
de Nadasd desponsa , ampliffimarum
opum , & ditiomim hæres efrectaVII. est. ■

a) Sub idem tempus vivebat Dorothea


de Kanil'a duorutn Hungariæ Palatino-
rum Petri scilicet Gereb de Wyngarth,
& Emerici de Peren Vidua , fingwlari
pietate fæmina, quæ quadringentos ho-
mines pecunia lua conduxisfe scribitur,
ut eontm , qui in clade Mohatliana oc-
cubuerunt , strata passim sadarera !'•-
pelirenW
US O L, A H.

gg 1 I I ■ I 1

VII.
O L A H.
(Fig. II.)

Olahia- /^uod Hungaris Olah, Latinis Vala-


na Fami- vX chus est. Gentile alias nomen in
lia . ex . Nicolai Archiepiscopi Strigoriiensis, ejus-
im™v£ 3ue Fan»liæ cognomen abiit. Ad Ma-
iuchiœ. jores quod attinet, eos ad iplis vetu-
stiffimis gentis Valachorum Principibus
originem ducere Ferdinandus I. Rex te-
statur. a) Consentit &ipfe Archiepisco-
pus, qui se ex Danorum genere . oriun-
dum non obscure indicat , cum scribit:
B) Myhne propingua nobis junttus san-
guinis necejfitudine , utpote ex Danorum
natus gentc. Danos atitem & Dragulas
Valachiæ præsuiffe idem commemorat
in hæe verba : In hac Provincia a Ma-
jorum nostrorum temporibus ad nostram
tetatem dua fuerunt familia , in initio ex
eadem domo orta, altera Dana , a Da-
no
i> [

A) la literis nnno 1548. datis, quibus im-


munitates , & arma gentilitia Nicolao
Olaho confirmat.
b) Id Hungaria sua Cap. XII. ubi & Ma-
jores suos,rtcci)ibt.

"v.
0 L A H. IIS
•no Vajxoda, »Itera a Draguh Dragu-
lana. - - Ex his legitimi Vayvoda crean-
tur nunc Regis noßri, nunc Turcarum
Cafaris promoti viribus.
Apud Scriptores ad annum 1333.
occurrit Dan Vayvoda Valachise , qui
annos 23. & Mirscia Dani Frater,
qui annos 28. ei Province prsefuiffe fcri-
bitur.
Alterius Dan Vayvodse meminit
Sigismundus Rex , cum Uteris anno Danfub
1430. datis mérita Stephani Poharnok Sigu
as Berzevicze • recenfet , ait enim : ™undo
„ ipfe Stephanas Poharnok in continu- P'f*c}pa^
„ atione fui primarii itineris ad diâum tu rala- *
„ Vayvodam Moldavie, ad partes no- chite
„ ftras Transalpinas , & ad condam fi- dejeStut.
„ delem noftrum Magnificum Daaa
„ Vayvodam ipfarum partium noftra-
„ rum Transalpinarum , quem eo tune
„ Radwl , alias Prafznajlana cognomi-
„ natus , notorius nofter infidelis ,
„ quera feilicet faeviffimi Turcs, Cru-
„ eis Chrifti perfecutores , in Vayvo-
„ dam ipfarum partium noftrarum Trans- /
„ alpinarum, in noftrse Majeftatis de-
„ fpedum praeficere , & dictum con-
„ dam Daan verum Vajvodam partium
„ earundem, pernos constitutum, do-
„ minio hujusmodi Vajvodatus fui pri-
„ vare conabatur , pluribus Turcis , at"
„ que Valachis infidelibus ubi affocia-
„ tis perfequebatur, quique Daan Vaj-
„ voda ante eundem Radwl, fortune
Decas I. H „no-
114 . o L A »,
„ novercante , terga vertens sugiebat *
„ idque perlensiffet statim ipse Stepha-
„ nus Poharnok , veluti Miles strenuus,
„ animoiitate ductus , ipsum condam
„ Daan Vajvodam, sicut præfertur, a
^ facie suorum æmulorum cum suis su*
„ gientem, animando, & confortando,
„ ac suga sagaci, & vigili sua provi-
„ dentia retrahendo, cum eodem,non-
„ nullisque aliis nostris fidelibus , Si-
,. culis scilicet , & Saxonibus , qui in
„ subsidium ipsius condam Daan Vaj-
„ vodz accefferant , ipso Stephano Po-
„ harnok per eosdem Siculos, & Saxo-
„ nes Ductore , & Capitaneo eorum
„ electo, & constituto, contra præfa-
„ tumRadwl, Turcosque in sugam con-
„ vertendo, plurimis ex ipsis in ore
„ gladii cssis , prostratis , & capti vatis,
,, gloriosum de eisdem , & victoriosum
„ triumphum reportavit. „
Atque hujus Dan , ut ex ratione
temporis conjici potest, Filius, certe
neceflarius suit Mamzilla ab Argyes,
qui Marianam Joannis de Hunyad Guber-
natoris Regni Hungariæ Sororem , in
matrimonio habuit, ex eaque pluresli-
beros sustulit. Micolaus Metropolita
duos tantum commemorat : Stantzu-
LEM videlicet (fortaise Stanislaum) &
Stojanum, five Stephanum.
Mam- Stantzdl, poftquam Dragulare-
zillaFilii rum in Valachia potitus est , & eos ,
qui ex sanguine Dani erant, partimoc
ci-
cidit, partim exilio mulctavit, ab eo»
dem interceptus , & securi percuffus f
misere vitam finivit. Reliquit duos fi-
lios Danum nempe , & Pet rum,
quorum hæredes non reperio. Do
Petro Nicolaus Archiepiscopus h«c-
adnotavit : Petrus ab Argyres Staw
tzulis filius Patruelis meus scripjit ad me
A) bis diebus ex Hungarian fe creatum
fuijje in Transalpina Vajvodam per Mat
bumetbum Impcratoris Turcarum Bajjam;
V cum Regno praejfet^ mijjum ejje alt*
quo post tempore a Tuna alium adver
se faBionis cum excrcitu, qui fe expuifo
regnum occuparet ; fe vero inter duos exer*
citus , cum boste fingulari congrejjum cer-
tamine , illumque a fe vulneratum cquo
dejecijse , quem dum interficere xellet , Ba*
rones Transalpine , qui fua lingua adje-
flfw dualus literis Bojarmes vocantur ,
perfidia ust9 victum libcaffe , & fe cepiflc,
parteque narium truniata expulijjie : fpc-
rare tamen fe in Dei dementia , quod ex
puifo boste igitominiam acceptam , armis
vindicaturus , regno , virtute potiatuu
De Stephano suo Patre idem Nico*
laus ita scribic : Puer adbuc Deo fibi pro-
pitio, illius (Dragula) evadens tyremni*
dem, confugitdd Matbiam Regem, quis
ut ab ipfomet Patre , & Joanne Borne*
mifza, ac Ambrofio Sdrkdny Comitibut
Ha in
A) Olahus , cum hare literis prodidit,
Bruxellis apud Belgas «geba(.
Il6 OLA H.

in Hungaria , qui cum Patre Una sub


Rege militabant , poflea audivi , decrevex
rat tum sapenumero ad regnum cum ex*
trcitu reducere ', fed Pater videns rerum
mutationes , quaimperii gratia illicfiunt;
periculosas esse , maiuit in Tranfilvania
Matrem meam Barbaram Hunzar ( alids
Csdszdr ) ducere Uxorem , vitamque age-"
re privaiam , quam in tyrannide £? im»
perio , milk periculis subjeBo , instar Ma*
jorum suorum interfici, Hactenus Nico-
laus. Addit Ferdinandus Rex in me*
moratis literis : „ Vixiffe tamen eum &
it in Tranfilvania cum dignitate, quem*
„ admodum virtus ejus merebatur, uc
,*, gestis Magistratibus , & vivens in
to magaa omnium dicatur fiiiffe admira-
„ tione ) & decedens perpetuum sui de*
3, siderium reliquiffe. b, Proles ejus sunt
Stojani, I. NicolAus, cujus vitam Ferdi-
/eu Ste. nandus Rex eodem Diplomats ita per-
phani seribit : „ Venisti in Aulam Serenissimi
proles. ^ quondam Wladislai Regis Soceri no-
,, stri charissimi : hie & tuapte opera ,
"„ & præstantiffimorum hominumusu, &
„ consuetudine, eam tibi doctrinæ, vir-
„ tutis , & industriæ laudem , quasi lu-
„ cernam quandam parasti , uc Filius
Mcolaut „ ^ex Successor , excellentiffimUs Prin*
Secreta. „ cePs Ludovicus , ejusque Sereniffima
riusLu- ,> Conjux Regina Maria, Soror nostra
doviqi n Cariffima,. te in Secretariorum , &
RtSif' ,, Consiliariorum suorum numerum co-
„ optarint. At postquam ferentibus ita
„&-
0 L A H, 1*7
„ fttis , idem, gloriosus Rex Ludlovi- ,
,, cus--in campo ad Mohats patenti
,, dimicans cecidiffet , & in tanta om-
„ nium consternatione , alii alio dila-
„ berentur , tu eandem Sereniffimam
„ Sororem. nostram , acerbiffimo casti
,, Mariti graviffime perculsam , pene-
„ que exanimatam , fccutus es alacri-
„ ter ita , &. coluisti , uc maximam inte-
„ gritatis, sortitudinis , & constantiæ
„ laudem ferres , qua nos deinde , cum
„ infsto Regno nostro Hungariæ inau-
„ guraremur, excitati , te AlbensisEc-
„ cleiiæ Custodem , &, gazophylacem
„ fecimus , ac in Ordinem Secjfetarjo- Cujf^
„ rum , & Consiliariorumnostrorum ad- -4®**$**
„ legimus^ Quemadmodum autem tua
„ erga eandem Sereniffimam Reginam,
„ Mariam fides insignis suit ; ita mini-
„ me obscura ejus erga te voluntas :
„ ut qua, ab Hungana discedens , te
,, unum fere ex omnibus Hungaris de-
„ legit, quem e conspe&u cladium,
„ & calamitatum domeiticarum, in Bel-
„ gicum Orbem , in.servitiis suis ab Au*
„ gustifflmo Imperatore Carolo V. Do-
„ mino, & Fratre nostro chariffimo,
„ ad multarum Provinciarum guber-
,* nationem evocata , secum duceret. -
,^Sic autem versotus es in Belgis , ut
„ te- hominem externum summates jux-
„ ta, ac intimates omnes amarent , cole-?
„ rent , St, observarent : docti autem
„ homines , ob excellentem omnium bo-*
ff3 '„«»•
lift 0 t A R.

„ narum artium cognitionem , ac ttn-


„ guarum Graecæ, & Latins peritiam,
„ dicendique , & scribendi oratoriam
„ simul, &Poeticam Facultatem suspi-
„ cerent , & admirarentur. Etsi auteia
„ Serenissima Soror nostra te haud te-
„ mefe ab Aula sua lougius abire ,
„ aut abeffe paffa est ; tamen magnitudi-
„ ne rerum, quas apud nos gerendas ha-
„ buiti aep cuivis credere ausa suit ,
„ commota , te 'ad nos legavit : quo
„ tempore quia tibi diutius in Aula no-
„ stra manendum suit, nos & præstit*
„ eidem a teDomisiae Reginas in maximis
„ rebus, & periculis fidei, & sedulitati*
,, memoria, ac pietatis, eruditionis, pru-
,, dentiæ, dexteritatlsque tuae qua in on-
„ nibus actionibus tuis eminebant , con-
„ sideratione inducti , te limul & Ept-
Epise»- w scopum Zagrabiensem , & Cancella*
P"* z*- „ rium nostrum , eadem chariffima So-
grabien. ^ ^g noftra approbante, & applau-
„ dente renuntiavimus. Quam te vero
„ præclare muneribus hisce obeundis
„ geftVris , & quantus inde cumulus ad
„ nostramerga te benevolentiam acces*
„ sent , vel ex eo satis apparet , quod
„ tibi is a nobis habitus est honor, quem
„ Reges nonnisi aut neceffitudine aliqua
„ sibi conjunctis , aut genere , & digni-
,, tate præstantiffimis habere folent :
„ nempe quod ad suscipiendam e sacro
„ Divinæ regenerationis lavacro Filiam
„ nostram chariiEmam Joanuam , ulti-
„mo
O L A H, tlj

„ mo genitam , a nobis suisti aimotus;


„ & hac sacra compaternitatis cerimo-
„ nia ceu obligatus , ut fidem , & di-
„ ligentiam tuam , quam nobis præsti-
„ tisti, & chariffimæ Conthorali nostræ,
„ SereHiffimæ quondam Dominæ Regi-
„ aæ Annæ , cujus item clementem yo-
„ luntatem erga te semper propeniiffi-
„ mam suiffe cognovimus, eandem li-
„ beris quoque nostris amantiffimis præ-
„ stes: quodte sedulo, &sancte factu-
„ rum effe jam ipsa etiam re sedulo
„ maximis laboribus , atque periculis
„ susceptis confirmasti. Nam profici-
„ scentibus nobis e Regno nostro Bo-
,, hemiæ , in expeditionem Saxonicam,
„ ut cum Augustiffimo Imperatore Do-
„ mino , & Fratre nostro ad rebelles ,

hostesque suos & nestros domandoa
hæreticorum perniciosas sectas exstir-
pandas , ad proffigandasque belli Ger-
5)
manici reliquias conjungeremur , ubi-
que præsto suisti, teque in ejusdem
„ Domini Imperatoris, ac nostris oculis,
9,
„ inque præsentia ehariffimorum Filio-
,, rumnostrorum Sereniffimorum Princi-
„ pum Archiducum Austriæ Maximiliani,
„ & Ferdinandi, quorum alter Imperato-
„ rias, alter nostras copias ductitabat, ita
„ geffisti , ut Virum strenuum , bonum,
„& fidelem decuit. Eadem alacritate,
,$ bello Saxonico feliciter, & ex sen-
,, tenti perfecto, in componendis Re-
„ gni nostri Bohemiæ seditionum Audi-
Is 4 „b«*
**• OLAH.

„ bus es usus. Cum itaque incredibih,


„ & plane divino succeffu, debellatis,
„ captis, & triumphatis hostibus no-
„ stris , ac universa Germauia pacata,
„ in Regnum nostrum Hungariæ reversi
„ effemus ; te ex sede Episcopatus Za-
Epifoo. „ grabiensis , cui iumma cum laude piæ-
pus Agri.n faiQx f jn Agriensem , cujus secundam
***' „ Archiepiscopatus in eodem Regno
„ nostro prima semper dignitas , & am-
„ plitudo suit , transtulimus : spectatæ
„ nobis in illis tempestatibus virtuti,
„ & fortitudini tuæ convenire arbitrati,
„ ut qui suisti laboium nostrorum par-
„ ticeps , idem quoque novum aliquem
„ victoriarum nostroum fructum percipe-
„ res, donec te uberiori gratia nostra ,
„ quæ tibj nunquam desutura est, ornare ,
„ & cumulare poffimus. „
Mttropo. Et vero cumulatus est anno 1553.
!&«&«,- die 7. Maii, cum Archiepiscopus Stri-
geruens. gouiensis remmtiatus suit, quo in mune-
re quid egerit? quia longioribus effe
non vacat , ex patriis Scriptoribus pe-
tendum erit. Obiit anno 1568. tumula-
tusque Tirnaviæ in æde Principe , hoc
epitaphium habet:
JLjus epl Sepultura Reverendiffimi , ac Illustris-
taphium, simi Domini in Christo Patris , & DD.
Nicolai Olahi Archiepiscopi Strigo-
niensis , Locique ejusdem Perpetui ,
& Comitatus Hontensis Comitis , Pri-
matis Huhgariæ , Legati nati , Summi ,
& Secretarii Cancellarii, Locumte-
nen- «
O L A H. 1*1

nentis , & Confiliarii per Hungarian^


nec non Compatris Divorum Ferdi-
nandi, & Maximiliani Imperatorum,
& Hungariæ Regum. Moritur anno
Domini 1568. die 14. Januar. Vixit
annos 77. dies 5,
Conditur hoc moriens tumulo Ni-
colaus Olahus ,
Q,ui Præsul vivens Strigoniensis
erat.
a. Matthæus , qui „ Magnificus
H insignem judicatum Regium, ut Fer-
„ dinandus I, loquitur , Civitatis nostr*
„ Zazwaros , &; præfecturam salinarum
„ Transilvaniæ honestiffime geffit. „ Pe-
trus Nannius cum Elegias , & epitaphia
in mortem Matthæi conscripta ederet ,
hæc de illo adfert : Amifit Nicolaus cba-
riffimum Fratrem Mattbaum rebus, an-
nisque florentem , 8" in quo magnum ipse
& solatium, ££ prafidium babebat. Ju-
xenis enim ex Ulustri ortus demo , cbaris-
Jimoque natus sanguine , nibil <i Majori-
bus suis degenerabat , manu promptus ,
confilio expeditus , animo prasens, munict
qaavis i3 belli, &? pads , quibus apuero
in tutelam , ornamentumque patria insve-
■verat, prudentifsime , 13 sortiffime exet
quebatur. Obiit anno 1536. 4. Junii a)
cujus liberos infra recensebimus.
H5 3- Ur-

: a) Nicolaus Frater hujusniodi epitaphium


illi r oncinnavit :
Hoc
}%% O L A H.

3. Ursula duos Maritos habuh,


alterum Christophorum Csafear , cui
Filium Nicolaum; alterum Georgium
Boua , cui Natum homonymum genuit,
Uterque Bona vivente Nicolao Archi*
episcopo satis præreptus est; Ita enim
in Diario, quod lucem nondum aspexit,
ipse adnotavit, de illo quidem: cmna
J553- die 24. Dectmbris Georgius Bona
Senior miser mortuus Vienna bora 12,
noctis. Requiescat in sanfta pace! De hoc
vero : anno 1559- die 3, Septembris Mor
tuus tst Georgius Bom junior in Lanfcr,
£? Sopronii fepultus*
,. ,
Matthœi. 4. Helena
Matthæi NicolaideOloz
porro, quoConjux.
supra
egimus , liberi hi sunt : Thomas ,
Michael , & Anna. Hæc Michaeti
Bidi, vel Btidy Comitatus Bereghiensis
Comiti nuptum tradita est. Michael
cælebs vixerit ? an contra ? haud
eonstat , proles certe nullas reliquit , &
an-
■■ 1 1 1 il 1 .1 1 m
Hoc ego qui jaceo ^quondam Matthaeus
iu antro
Olahus , Rector , Præset & Urbis'
eram.
Majorum genuit me Transalpinia telluc
Stemmate præclaro ; aft hie velut
hospes eram :
Dum Fratris reditus miro producor
amore ,
I'nterei vitam mors rapit atra mean*.
At te non pieeat properantem dicere :
Salve ,
Æternumque vale, mollitcr atque cuba.
O X, A H. , I*S

ante Fratrem obiit. Thomas itaquein


Facultatum, quas Patruus bene mukas
paraverat, fpem crescebat, jamquema-
trimonium cum Margaretha Bakits de Lak
itrierat, cum in ipso store ætatis anno
1559. die 15. Juuii communi neceffitati
Posonii succubuit, ibidemque tumulum
invenit, relicta Filia unica Lucretia,
quæ Joannem Liszthium de Koptseny
Maritum accepit , eumque fuadisOlahi-
anig auxif.

Tin.
114 DE STTBORICM.

vin.
#
DE STYBORICH.
( Fig, la, tf 13. )

Stybori- Ctyborichios natjone Polonos fuifle &


chiigenti& nomen ipsum satis prodit, & gentis
Pohni. ejus Scriptores testamur. Sigismundo
Marchiom Brandeburgensi , cum apud
Polonos semel, atque iterum ageret,
præclaram operam navarunt, quem in
Hungarian! secuti , in numerum deniqu©
Civium adlecti sunt. Exstant eatenus
literæ anno 1389. confe^æ , quibus StT-
BORies jam Comes Posonieniii : & Pe-
trus ac Andrias Fratres , jure juran-
Jnter £0 sp0adet se in fide Regum, acor-
rosmt ^inum Hungarian sutures , i Castra , qui-
Hsn. ' bus donati effent , aut deinceps dona-
rentur, pro eorum commodo servatu-
ros, omnia demum, quæ boui Civis
officia forent, præstituros.
Anno rs95. Petrus num obierit ?
an in suam Poloniam redierit ? explora-
tum non est : illud eonstat, Styborium,
Nicolaum Wydgowski, & And ream
de Podczeschye Carnales, ut Diploma
loquitur , Fratrts multis latisundiis ab
Si-
de Styborich, 1*5
SigismUndo Rege auctos effe. a) Sty-%^-
borius insuper anno 1397. Vajvoda r^s. L
Transilvaniæ creatus , eam Præfecturam Tranfi/.
plures annos non sine laude gessit ; quam vanite.
meruiffe videri poterat , si modo , quod
Cromerus narrat , verum sit : eum vi
delicet a clade Nicopolitana , cum su
gs locus nuspiam effet , in Danubium ,
Ut erat armis iudutus insiliiffe , ac la-
tiffimum flumen natando feliciter trajecille
b). Obortis subinde in Hngaria turbis,
quibus Rex in carcerem conjectus est,
non parum Sciborius Sciboricius> inquic
idem Cromerus , Eques Polonus Sigis-
mundo commodavit , propterea quod ar
mis
■i -1

a) Andreas certe de Podczesje in fundo


Castri sui Ugrocz Villam Trebichova
jam enno 1386. excitavit. Juverit hic
adferre principium literarum , quas no-
Vis incolis hoc tenore dedit: JNos An
dreas Podczesje de Stiborziz , Capita-
neus Comitatus Trenchin. nec non Do-
minus Castri Uhronycz notum facimus
&c. quod cum Dominus coster Genero-
sus Sigismundus ReX Hungariæ nobis
prædictum Castrum , una cum oppidis,
& Villis i'uis, ac terris vacuis , nostro
pro honore, ac meritis nostris sidelibus
rrobis coucessislet , dt contuliilet; tan*
dem nos volentes , ut Domino Regi
prædicto per nos census augercntur,
etiam ne terra inanis , & vacua jac«- .
ret , fed populorum midtitudiae decora*
. retur &c. - ..... . -_.
I>Libr»XVs. I*- i J&
126 DE STTBORICH.

mis Polonorum , & Bohemorum , superi


ores Bungaria fortes Polonia,& Mora
via finitimas , in ' fide ejus amtinuit ,
compluresque adversariorum tnunitiones in
suam poteff»tent redegit. Ampliffimum
f'acti præmium tulit Styborius , totenim
Totltu arcibus , & sundis a Sigismundp cumu-
ragiDo-htus est} ut hos titulos literis , quas
minus, jabat 9 prjcfigeret : Stiborius Vajvoda
Tranfilvanus , Trinczinii , Bisztriczia ,
IS Nitria Comes , totiusqut terra Pova-
zia, feu Vagana Dominus* Anno 1410.
& insequentibus rursus Transilvaniæ pre-
fuic, sed ætate demum ingravescente ,
eo munere sponte deceffit. Abhiuc in
res sacras numinous Ordini D. Pauli I.
Emeritae Cœnobium Annuntiationis B.
M. V. prope Castruni Bolondocz , Ca-
nonicis vero Regularibils Ordittis S.
Augustini, qui superpelliceati di&i sunt,
in Oppido Ujhely Præposituram ex-
struxit. Testatur istud mscriptio pro
Foribus Ecclesiaj Principis hodieque
rnnjif. superstes, quæ ita habet:
Cœnobl- Anno Domini MCCCCXXIII. Ma-
um, & gnificus Dominus .stiborius, ■quon-
Tem- damVajvoda TransirVaiiiae , Fundator
Plu,m,inT hujus Monasterii, kstituit hoc opus
y*gh "J- Ecclesiæ. Orate pro eo. a)
heljs.
; Sza-
A) In ipl'a vero Ecclefia hujusmodi epi-
graphe visit ur : Styborius totius Fagi
Dominus hoc Templum anno 1433. œdi-
Jicavit , quod Jacobus Praspojitus anno
1690 rejiauravit, '
»E STYBORICH. 13^

Szakolcense quoque Nosodochium


ejus liberalitati originem suam debet,
quod ipse a sundo excitavit; Filius
autem ampliori censu , ut infra dicemus,
instruxit.
Styborii I. neceffarius suerit Sty- ,
borius II. Baccalaureus in {Decretis , Styb:
& sub annum 141 5. Ecclcsiæ Agriensis r^/L
EpiscopuS. /tienks
Styborius demumlll. Dominus& * .
hæres de Bolundocz , a) Trinchinii ,
Biztriciæque Comitatuum Conies, nec
non totius fluvii Vagh Dominus , Sty*
borii I. ex Conjuge Dobrochna Filius
Jineam Hungaricam clauiit, cum non re-
liquiffet , nisi Filiam Catharinam , que
Paulo Banfi de Als6 Lindva Marito ,
opulentiffimam dotem attuliffe legitur.
Porro hie Styborius Nosodochium Sza
kolcense , cujus supra meminius , ut in gtY^
eo pauperes commodius alerentur , xm*riuslli.
villa donavit. Verba ejusdem stint , auget JVa.
„ confiderantes , inquit , inopiam , SWodœhi-
M defectum pauperum videlicet , & mi' "m Sza- ' " ;
„ se- * <*<"?/"

a) Bolundocz , Bolondos , hodic Betzko,


arx ad amnem Vagum , quam gratia
sui Morionis Butzko nomine , Styborius
I. Cuscitafle dicitur. Sed fUbulam res
olet ; nam locus Betzko jam anno 1228.
exstitit. Pis n urn id est ex Jacobi Ni-
triensis EpiCcopi tabulis , quibus qua-
drantem decumarurh vioi de Betzko ,
erectæ ab fe S. Benedicti Matt, de
Rupibui (feu Szalka) Abbatije doaat.
128 DE STYBORICH.

„ serorum hominumin Hospitali S. Eli-


„ sabeth in Civitate nostra Galicz per
,, Magnificum quondam D. Styborium
„ felicis reconintionis Patrem scilicet
„ nostrum charifiimum ex novo sunda-
„ tum, erectum, & constructum com-
„ morantium ; cupientes igitur duode-
„ cim in numero personis , pauperibus
„ videlicet hominibus in præscripto
„ Hospitali perpetuo mansuris, & habi-
M taturis dese&um ipsorum supplere,
,, ipsisque de victu , & amictu , ac aliis
„ ipsorum indigentiis , & neceffitatibus
„ providere , villam nostram JMoravi-
„ calem Przietersz dictam - - - præfatis
„ 12. personis pauperibus, dedimus ,
„ contulimus, & incorporavimus. „ Ad-
jecit præterea partem census, qui sibi
ab Urbe Szakolcensi pendebatur , lar-
geque dotavit Sacerdotem, qui in eo
Nosodochio Divina obiret. Grata me-
moria Styborium prosecuti sunt pau-
peres ; ejus enim armis in pariete de-
pictis , hujusmodi carmina subjecerunt :
Versa.1 . Hæc tulit illustris præclara insignia
illiei ad- Stibor ,
Jcripti. Cujus sundata est hæc pietate domus:
Candida sinceræ crux Religionis a-
morem
Signat, & in miserum dona pro-
fecta gregem ;
Prosperi tas gemina crescentis imagi
ne Lunæ
■ Pingitur: hac magnæ significantur
opes. Hy-
DE STYBORICH. 129

Hydra foyens flammas, raptoribus


indicac ignes,
Q.ui bona pauperibus diripuiffe stu
dent.
Quantus erat Stibor Christi pro no*
mine Miles?
Frons , galea invicti Martis operata '\_
docet.
Heu mihi ! Stiborios generant hæc >■
tempora paucos, !
Cura quibus fervens , pauper inops-
que forent.
A Christo nata sundata est hæcdomus
Die XIII. Novembris
Anno M. CCCC. XXXI.
t Annum 1434. supremum habuit Sty- Vltimtu
borius : clarum id est ex literis Sigis-.A"S*«*>
mundi Regis ad Comitatum Sarosi-™ m
ensem datis , cui cum mandaret, ut im- .Sa-
positiones per Concilium Basilecnse pro ""'
bello Huffiticq constitutes, a quolibet
exigat, subjicit: „In generales autem,
„ & Principals Capitaneos omnium gen-
„ tium contra ipfos Hussitas exercituare
„ debentium constituimus , & præfe-
„ cimus fideles nostros , Magnificos Pe-
„ trum Cbeh de Ldwa., alias Banum
„ nostrum Machoviensem , ac Sdbori-
„ um de Bolondok , quibus pro eorun-
„ dem Banderiis , & gentibus secundum
„ moderationemPrælatorum, Baronum,
„ & Regnicolarum nostrorum de prætactis
„ pecuniis, & impositionibus ab Ecclesia-
„ sticis , & Secularibus exigendi dispo-
DecasI. I S5siti»-
I30 DE STYBORICH.

„ iitionem, & solutionem fieri volu-


„ mus competentem, sub quorum Ca-
„ pitaneatuadversus dictos hæretieos,
„ quotiens expediens suerit , procedere,
„ & eorum comiflionibus & dispofitio-
„ nibus obedire teneantur. „
Verum conclusa epistola his verbis;
Datum in nostra imperiali Civitate Ba-
filecnit feria 5- poll festum B. Ambro-
sii Episcopi anno Domini 1434- Regno-
rum noitrorum anno Hungariæ &c. 48.
Romanorum 24. Bohemiæ 15. Imperil
vero 1. sequentia addit; „ Quiaautem
„ postliterarum præsentium expeditio-
„ nem, fama obitus præfati Styborii
„ nobis innotuit, ideo loco ejusdem
55
duximus Magnificum Laurentium de
s, Hedrehwar , Magistrum Agazonum
55 nostrorum , omnino sub præmiffis con-
55 ditionibus , prænotato Petro Cheh
55 Bano in Capitaneum Generalem soci-
„ andum. „
Cailra Styborii nonnulla Filiæ , ut
Lisprop- supra memoravimus , cefferunt ; reliqua
ter ejus ex Jege patriain publicum redacta sunt:
ima. interceffit tamen eatenus, nescio qua
neceffitudine conjunctus Nicolaus de
Styborich, litemque obmovit; exstat
certe eam in rem instrumentum anno
1435. confectum , cujus principium hoc
est : „ Nos Mattyus de Palocz , Regni
,, Hungariæ Palatinus, memoriæ com-
„ mendamus &c. Quod inter Serenis-
„ simum Principem D. Sigismundum Ro-
9, mano-
DE STYBORICH. 13 1

m manorum Imperatorem senjper Au-


„ gustum, ac dicti Regni Hungariæ Re-
„ gem ab uua ; ac Nicolayko de Sti- Incer-
„ boritz Polonum parte ab altera su-<M^, 1U*
„ per Castris - - quæstionis materia e™tuf*r~
„ coram nobis mota exstitiffet , & exor- mma
„ ta„ &c. Atquislitis exitus suerit?
cum Instrumentum integrum haud re-
pererim, incertum est.

U IX,
13* DE UJLAK.
«.sOTLrur urijuiintaii m ti iruu

..■,.,1-. y

":V.." ', n. " '.,'.'


D E I) U A K.
( Fig. 14. S? *5. )

Vjlakio- T Tjlakii eosdem Majores , quos Heder-


rw/n iW«- U varii , ut in loco indicavimus , ha-
/"■" fff- buere ; quare qui illorum originem al-
dirvam. t^us f^e Cupjts ea^ quje fe Hederva-
' riis alias diximus , coniulat , oportec.
Unum illic prætermiiimus , quod anno
1289. Ugermus, vel Ugrinus hlius Poth
de Ujlak vixiffe reperiatur ; sed quis
horum cum cæteris nexus sit, haud
coustat. Cum vero ibidem in Laureu-
tio filio Nicolai dicti Bako deiierimu*,
ab eodem nun seriem Ujlakiorum ordi-
ri juvat.
Habuit autem hic Laurentius ti-
tulum Magistri , dictus præterea Scla-
vus, seu T6th, an ab idiomatis illius
peritia? an quod bona copiofk in ea
llegni parte , quæ Sclavonia dicta est ,
polsederit "? incertum : floruit anno 1322.
reliquicque tres Filios : Nicoladm II.
cognomine Tdtb , aut Konth , Lewkes
ieu Lucam, & BarthoXoajæum , at-
que horum duorum nec posteros , nec
acta invenio ; si illvid Thuroczii demas,
*: quod
D E UJL AK. , 133 ,'

quod Hartholom^um in Dalmatia ad


Castruni Sqekaph itreuue pugnantem oe-
cubuiffe referat : Nieolaus autem Pin-
cernarurii Regalium Magistey , & qua-
tuor Comitatuum : Nitriensis nempe ,
Castriferrei , Barfienfts , &, Varasdiensis
Comes, in Regno cumprimis Neapolif Me»fa ,
tano inclaruit , uhi quid pro Ludo- Xo?tA.
vico Rege fecerit, certus extractus Ua^f"^*
ha bet ; quod mortem
Jerosolymitam, Domiui
& Sicilia? Andreæ^.a^oÆ-
Regis v■m-tano.
dicaverit, & Joannam Viricidam con-
sortem olim ejusdem Andreæ cum Ma*
rito ftio Ludovico trans' mare prosu-
gos ejecerit , & maleficos Ludovico
Regi fopplicio plectendos tradiderit ,
Regnumque Sicihæ tum cædibus com-
plicum , tum, conciliatione inimicorum;
iedatum, quietum eidem Regi Ludovin
co confignaverit,, a) Toe facinoijunj
premium accepit Castruni olim Golgach,
hod\e Galgocz dictum , quod qtiia Slar „ ■ .
vi Freystak vocant , inde Nicolai posteri ■£!!!„
a Scjiptonbus tnstacvt, aut lnstaclui£v/>3/ct■
cooipellati sunt. Cæterura Nicolaus a tinus
& Transilvaniæ Proviuciam Vajvoda , tiunga. >
& Faiatium Regium Prorex semel, at-""7-
que iterum, administravit 'obiitque sub
anqum auato Servatore 1367.
13 Fu-

a) Ex translumpto Michaelis Orszagh Pa-


latini de anno 1479* Iherarura Ludovici
Regis anno 1349. d«v$a,rum.
134 BE UJLAK.
Ejus Filii Fuerunt ei tres Filii : Nicolaus
III. Bartholomæus II. Lewkes II.
Nicolaine? an Lewkes Filius? certe
neceffitudine junctus suit Stephanus a
Sigismundo Rege ultimo supplicio af-
fectus , cui Throcius hoc elogium ad-
scribere non dubitavit : miles ille tam
gloriosus , inquit , Hungaros inter omnes,
magtio laudis pracoydo injignitus , Stepha
nus Kontb denominatus , Dominorum de
Hederwara alto de sanguine ortus ■, quem
notlrum avumviribus, & virtute non mi
nus prteclarum nedum loquitur , verum &
£t neso. rf/0WslW** hra canit. a) Istud utut sit ,
tot, ' Bartholomæus II. habuit duos Filios;
Ladislaum , & Emericum utrrumque
ad annum 14*2. Machoviensem Banum.
Ex Ladislao natus est
Nicolaus IV. anno 1453. Va}vo-
da Transilvaniæ , & Banus Machovien-
fis , cujus , & Majorum virtutes in ti-
teris , quibus ei Castrorum Galgocz ,
& Temetveny poffeffionem Ladislaus
Posthumus confirmat, hunc in modum
~J^ recenset. Et de Majoribus quidem :
rum Si- v Ut illustris origo Viri hujus , inquit,
colai IV. ,, ad enarrandum laudes suas , ante-
,s quam virtutes attingamus , nobis scr-
„ monis origo sit , ipsius inclyta fami-
„ Ha usque ad ejus tempora laudabi-
M Hum Virorum succeffione ducta, quo
no-

A) Chronicorum Hung. Parte IV. capite


DE tlJI^AJC, 135

„ liobilitate ab avis illustrior exstitit,


„ eo & strenuitate aoimi clariores sem'
„ per peperk Vjros , quorum quilibet '
vel Palatktatus , vel Banatus , aut 1
alicujus notabilis Baronis tituio in-
signis , non solum sibi creditum pnH
95 denter administravit orRcium % verum
„ etiam potentibus armis 5. $ gentibus
„ suis Recum adjutor, patriæque de*
,, sensor suit, & columna , certi enim
„ ex iis pro salute lleipublicæ, dum
„ neceffitasingruebat, vitam ponentes , f
,, virtutes suas æternæ laudi 5 suso fan-
„ guine commendaruut. „
Turn ad Nicolaum gradum facieng
ita loquitur: „ Inprimjs itaque id no-
, „ bis, ut fide dignorum homjnum con- ■
^ „ testatio prodidit , referendum occur?
„ rife, quod ipse Nicolaus Vajvoda,
„ oondam gloriosifftmo Principe D. Si"
„ gismundo Imp. tum Rege Hungarian j™'*"*
„ Ayo nosti-o, beatæ memoriæ , in Curia egrit ju&
„ ejusdem annos juveniles laudabiliter aigis-
„ exegk , in quibus præmaturum sen- mundo
„ sum , & adukum spiritum graviter ReSe X
„ ante se præferens, inter cæteros sibi
„ coætaneos milites , militum decus
„ suit , gloriosumque adhuc eo tune no-
„ men, & splendidiilimam famam , in-
„ genuis moribus conquiGvit ; adole-
„ scentia vero egregie traducta, strenuis
„ exerckiis ad milkarQS a<gus sese as-
„ suefaciens, suturorum iuclytorum ope-
„ rum suprum suudamenta certis præfa-
14 „Siis
I36 BE ÜJLAK»

„ giis jecit , & ad dignitates , ac ho-


„ nores , quibus jure infignitus fruitur,
„ liberos fibi afcenfus comparavit. Nam
„ quidquid ubi uiidecunque emolumen-
„ ti obveniffet, ad patrias tutelam , ad
„ arma, & Vetera militix ornamenta
„ conferebat, quod vitas genus ab eo-
„ dem etiam in hac aduka tétate fua
„ facile j couftanter , & jucunde retine-
„ tur ; preciarse autem indolis miles ,
„ & imperiali obfequio dignus adhuc
„ eotunc Regiis confiliis admiffus inte-
„ gerrima fide , devotisque obfequiis
„ praefato Avo noftro , confequenter-
„ que Seréniffimo Principi D. Alberto
Sub ^Al „ Regi Hung. Genitori noftro felicis re-
berto,
„ cordii, turn eo tunc, dura poll fefe uter-
„ que per fücceffum pro reparandis rui-
„ nis Regni fui Rohemiae ,' feu contra
„ Teucros , aut alios holies procede-
„ bant , quin etiam in alus cundís ne-
„ gotiis gerendis ad tempofa vitas
„ utriusque eorundem, fideliflima fem-
„ per folicitudinis diligentia , & ftrenuis
„ adibus non folum infeparabiliter ad-
„ hasfit , fed & continue ampio arma-
w torum militum agmine aftitit , &
„ fuccurrit , pro quorum infuper ho-
„ noris amplitudine faepius proprii ca-
„ pitis periculura bello , & armis adiit
.„ multoruraque charorum militum fuo-
l, rum песет vidit.

Con-
. DE ü JL AK. J 37

,, Confequenter ipfo Genitore no- Sua la-


itro , licet fatis intempeftive , ut ta- ^"¡,ао
men Domino placuit, vita fundo , PoJt/lumo

53 dnm Regnum noftrum Ungarice , no
53 bis eo tunc apud incunabula & alié
59 nant educationem œtatém agentihus,
53 idem eo turn tutore orbatum. & in
35 tus graviflimis odiis exortis fluctua-
53 ret , <&; foris graffante didorum tyran-
53 nide, innumeris affligeretur malis , ut-
53 pote cum jamipfiTeucri vaftare agros,
59 diripere villas , homines line difcretio-
55 ne lexus & aptatis vel trucidare, vel ab-
55 ducere impune confueverunt , & pene
53 totas inferiores partes ipfius Regni no-
95 ftri Hunngariae usque ad fluvium Vi-
55 czse, <% item ex altera parte usque ad
л, interiora Regni noftri Sclavoni» vel
„ miferabiliter vaftarunt, vel occupa-
„ runt, adeoque graviffimo metu jam to-
., tum Regnum coucuffenmt , ut illud iin-
., pendenti ferme ruina poütum miferam
э, lui blatsphemorum Chrifti manibus fo-
., lam reftare putaret occupationem, prx-
„ fatus Nicolaus de Ujlak, tunc primum
,, per itum Magnifico Joanni de Hunyad
„ Vajvodae Tranfilvano Comiti Temen-
„ enfi, & Capitaneo Nandoralbenfi, ac a-
„ liaruminferiorum partium accurriffet,
„ optimum hoc Virorum par hujusmodi
„ eorum titulis nomen cujusque acce-
„ perunt dignitatis , & gloriae reftitue-
35 runt, ipfiusque fublimationis eorun-
dem primordia pulcherrimis quibr.s*
I5 ,, dam
138 DE UJLAK.

„ dam victories consecrata suere : lo-


„ cato enim , & dimiffo in illis parti-
„ bus præfato Joanne Vajvoda cum
„ gentibus ipsius Nicolai similiter Vaj-
„ vodæ - - inprimis victrici bello in
„ terra Serviæ prope Castrum Nandor-
„ albense Isac Vajvoda Teucrorum , qui
3, tune Castrum Zendrew cum tota ipsa
„ terra Serviæ omnino tenebat ; con-
„ sequenter vero paucis post diebus,
„ eisdem auctoribus, alter Teucrorum
„ exercitus , qui sub Ducatu cujusdam
5, Meczidbek amplo milite superbus , a
„ gloria præteritarum victoriarum vivi-
„ dus , parses nostras Transilvanas soli-
„ ta flagitia acturus subintrarat , adeo
„ laudabiliter conffixiffet , ut ipfe quo-
„ que exercitus Dux, <$: Films sous
„ occisi , resusam prædam proprio casu
„ suppleverint , suis ibidem complicibus
,, vel susis, vel captis, &paucis suga
„ salvatis.
„ Ex quo opere huic Regno ea ac-
„ ceffit .utilitas , ut partium Transalpi-
„ narum Vajvoda , qui adhuc progenito-
„ rum nostrorum temporibus Sacræ hu-
„ jus Regni coronæ rebellando, Teu-
9, cris se sobjecerat, rursum huic Re-
„ gno cum tota terra restituit, quibus
„ quidem felicibus principiis tandem .
„ gloriosior , & longe excellentior vi-
,, ctoriæ cumulus accessit; factum est
,, enim seliciffimo bello , flrenuaque"
p ma^nauimitate dicti Joannis Vajvo-
„dæ,
DE U JL А К. 139

„ dar , & gentium ipfius Nicolai fimili-


„ ter Vaivodae, in partibus Transalpi-
„ nis maximum potencia: Turcorom un-
„ dique coadum robur, numero (ut
„ concorditer fertur ) oduagiuta millia
„ hominum , qua; Turcorum Dominus ,
„ fub condudu Baffae fui principalis vi-
„ ces gerentis, in vindidam prseteri-
j, tse noftrse . vidorise ,. armis, & nu-
„ mero inftrudus vaftare , jam partibus
„ Transalpinis fere totis devaftatis , e
„ veftigio in didas partes noftras Tran-
„ filvanienfes fimiliter vaftandas ingre-
,, di jufferit, quod quidem bellum adeo
„ féliciter geftum , & confedum eft ,
„ ut antiquis quibusque Imperatornm
„ triumphis non impar fit : tufa enim
„ innumerabilis multitudo hoftium,mo-
„ ribundis longe, lateque cadaveribus
„ ampliflimum certaminis campum ta-
„ bo fecit indelebilem , cundis mife-
„ raudas fit« cladis hiftoriam derelin-
,j quens, innumerabilibus ibidem hotti-
„ urn. majoribus in captivitatem reda-
„ dis , ampliffimisque thefauris, & om-
„ ni pretiofa exercitus fupelledili in
„ prsedam noftrorum devenus, & di-
„ vifis.
„ Tot igitur prseclaris vidoviis
„ genti noftre animum , & fpem fubmi-
„ niftrantibus , cum grandis tandera ex-
„ercitus, quorum maxima, & egre«
„ gia pars ex gentibus ipfius Nicolai
„ Vajvodse confeda exftitemt, armis,
&
140 OE CJLAR.

„ & numero instructus Regnum Servis,


„ feu Rasciæ , & Bulgaria; transgreilus,
„ usque ad oras Romaniæ , quæ omnia
„ Teucrorum Dominus ab annisoccupata
„ tenebat, victrici manu penetratfet,
„ præfatus Nicolaus Vajvoda constitu-
„ tos in terra hostili commilitones , &
„ socios, sua præsentia viduos non de-
„ reliquit, quin imo no vis aggregatis gen-
,, tibus, per terras inimicas, per medios-
„ que hostes iter faciens, exercitui præ-
„ dicto se conjunxit , eorumque animos
„ multis præliis afflictos, succursu robora-
„ vit. In qua via actum est, ut Civitas
„ Sophia, &quamplures aliæ Civitates,
„ Oppida, Castra , totæque terræ,perfidæ
,, gentis domicilia nostrorum igne, & gla-
„ dio vastata sint , & crebris, præci-
„ pue sex præliis contumacibus ab ho-
., stibus reportatæ sint victoriæ , totus-
„ que exercitus, salvus, hostiliumque
,, hominum præda onustus rediit, mul-
„ tis hostium vexillis captis, quæ pro
„ æterna laude horum gestorum ad hæc
„ usque tempora ostentantur , utpote
„ tot triumphorum illustrium pulcher-
„ rima , & præclara monimenta. Ex
„ quibus secutum est , ut ipse Teucro-
„ rum Princeps tremesactus , to tum Re-
„ gnum Rasciæ , cum ejusdem terra
„ Castris , quæ antiquitus occupata ,
„ quasi Regni hujus claves tenebat , ma»
,, nibus IUustris Principis Georgii De-
„ "ipoli Rasciæ , hujiis Regni membri
?5 fi-
DE UJLAK. ,» I41

„ fidelis, nomine, & ex mandato Re-


„ gis Hungariæ recipiendis rostituk ,
„ quæ per eum usque ad bæc nostræ
„ atatis tempora pacifice , & ri-
„ deliter poffidentur. Rex etiam Bos-
„ næ eo respectu ad pristiuæ obedieu-
„ tiæ, quam negaverat , rediit gremium ,
„ in qua hucusque constanter perseverar.
„ Quid multa ? cum tot selicium
„ rerum succeffibus abominanda Teucro-
,, ,rum tyrannis , ab Hungarioæ gentis
„ cervicibus cum suis suiffe? remota ,
„ præfatus Nicolaus Vajvoda; etiam in-
„ ternis patriæ malis medendis strenuus
„ pugil curam affumpsit , & qliod alii
„ aut timebant , aut contemnebant ,
„ ipse pro patriæ salute accuratius
„ luspiciens, & magnificentius audiens,
„ inter cæteros actus suos coacto ex-
„ ercitu , in nostros latrnmculos, &in-
„ ternæ guerræ attctores, qui partes
„ Simigienses , & Jaurinenses non so
„ lum vastarunt, sed pene domicilia in
„ iis fixerunt, expugnatis munitioni-
„ bus fregit , diffipavit , & ejecit , po-
„ pulosque terraum illarum ex hostinm
„ faucibus yi , & armis eripiens , non
„ iblum dejtrimentis , sed etiam detri-
„ mentorum suspicionibus reddidit , a-
„ deo ut felices sub ejus umbra aspe-
„ xerint vindictam homiuum scelerato-
„ rum. Ex quibus omnibus secutum
„ est, ut Regno nostro Hungariæ non
„ solum de extemis malis erepto, fed
H2 DE CJLAK.

„ & interna pace coitsopito tota natio,


„ & Respublica Huugariæ , sublatis,
„ submotisque civilibus bellis, & iu-
„ ternis turbinibus , qui paulo ante &
„ voluntates, & mentes ejus gentis a
„ sese distraxerant , unione invicem ju-
„ rata , nos Dominum suum naturalem,
„ Genitoris. , & Avi Regum iuorum
„ succefforem, &hæredem, Regem de-
„ claraverunt , suscepit, &recognovit,
„ tandemque congregatione habita, &
„ personali omnium Majorum ad nos
„ acceffu , fidetiffimam nobis obedien-
„ tiam exhibuit , & ostendit. „ Hacte-
nus Ladislaus Post humus.
Cæterum Nicolaus ad plura ho-
Nagi- norum subsellia subinde evectus est,
&*tituli ann0 en*m r448. RegniHung. Vicarius
Aicolai, Generalis, Vajvodaque Tranfilvanus , &
IV, ' Cumanorum Comes legitur. 1460. vero
in literis , quas dedit , hunc ipse titu-
lum sibi præfixit: Vajvoda Tranfilva
nus , Sclavoniæ , & Machoviensis Ba-
nus, nec non Comitatuum Simigiensis,
& Albensis Comes, quin haud multo
post Perpetuus Comes de Thelchak a)
apel-

a) Comites de Thelchak , vel juxta La-


ziutn Libra 6. de migratione gentium
de Czelschach , f uerunt : ut idem Au
thor vult, in Carnis quondam celebres,
& a S. Ordvvyno descendentes , fun-
datores Gurcensis opulenUssimse Prae-
positurat ( hodie Epilcopatus ) & Gr«-
ben-
D E V J L A R. ! 43

apellari cepit , quoad demum a Mathia


Principe tkulo Regis Bosniæ insigniretur.
Vitam ultra annum 1475. produxit,
duasque Conjuges habuitfe legitur, al-
teram nescio cujus nominis Garaianam,
alteram Margaretham de RozgonSte-
phani Comitis Posoniensis Filiam. Li-
beros vero
1. Ursulam Stephano de Peren nu- Prohs
ptui traditam ,
2. Catharinam Ludovico de Maroth.
3. Euphrosynam. Hæc Leonardi ul-
timi Comitis Goritiæ Uxor suit , quod
colligi utcunque potest ex illustriViro
Coronino , qui chartam quampiam ex
autographu desumptam? in hæc verba
producit;,A) Adnotat■w de Pbœbo de la
Torre , quidnam Georgius Raaz fecre-
tus Legatus Regis Mcolai de Bosnia ,
ad Com. Leonhardum de Gtirtz corum
exposuerit, exhibitis literis fidcm fatten-
■ tibus , datis Ujlak die Dominico post
Jheopboriam anno 1475* Significat vero
Rex pradicius , obftrvajje fe in suo per
Italiam itinere varia dumna, qua Gori-
tienfi Provincia illata lint per Veneios ,
&

berspere in Lavathall. Jam Nicolaus


illud castrum num jure emptionis , ari
fortaslis materno adiverit, quibus va-
cat , inquifendum relinquo , certe cum
hae epigraphe Sigillum ejus conspicitur.
a) In Tentamiue Genealogico-Chronolo-
gico Comitum Goriljw pag. mini 138.
144 DE UJLAK,

E£ PrafeHum Goritienfem, aliosque. Oua-


re cupere Regem , tanquam affinitatejun-
(%m , ut Comes Goritia ipfius gener his
iamnis eximatur , dare id porro consilii,
■ ut Comes Leonhardus ad ipfum Regtm
fe conferat, reparaturus damna , & cum
alioquin Comes maternam hareditatem in
Hungaria habeat^ atque nulla prole
gaudeat.
4, LaurentiCm II. Ducem deUj-
Lauren- lak , & sub initia regiminis Wladislai If.
tius II. Banum Machoviensem , qui ctfm resno-
postre- vas moiiretur a^ Rege beUo impeti-
mus tcir* n»-i ^ n , , ,
pis/ tlts, & Arcibns ac Castns pnvatus, m
ejus gratiam non aliter rediit, quam
ut magna bonorum parte decederet.
Fuic sub Ludovico II. Judex Curiæ
Regime , quo in munere obiit , anno
1524. ultimus suæ gentis , nullo relicto
hærede , quanquam duas Uxores, in ma-
trimonio habuiffet. Prima suic Catha
rina Joannis Pongracz de Dengelegh Vaj-
vodæ Transilvani tilia , quæ tests Ist-
vaufio a) enixa quidem est Filiolum, sed
qui non muko post decefferit. Vixit
porro Catharina adhuc anno 15 10. sed
quando obierit*? incertum est. Exstat
autem Ujlakini Inpis sepulchralis cum
hac inscriptione :
Hie

A) Historiarum Libro III. pag, mihi 23.


DE UJL AH. 145

Hic jacet Laurentius Dux Ujlaki j, .■


Filius Nicolai Bosniæ Regis taphium.
Cum Catharina Uxore Anno Domini
M. D.
Sed cum utrumque diutius vitam pro
duxiffe constet, lapide illo annum in-
scriptionis, non item emortualem no-
tari per sese patet. Altera Laurentii
Uxor suit Magdalena de Bakoz , quas
sublato e vivis Marito , Ladislao More
de Chwla , Philippi Episcopi Quinque-
eccleiienlis Fratri , in manus convenit.

DecasI. k , '- i.
146 DI ZRINIO.

X.
DE ZRINIO.
( Bg. 16. y 17.)

Zrinioram nomen ætatem Ludovici I.


Regis non excedit; sed gens ipfa
giiconti- vetustiffima est, & jam sub domesticis
"zrinios a Hungariæ Regibus titulo Comitum Bre-
Romanis beriensium illustris , quemadmodum pro-
Sulpttiis didit Ducangius a) velpotius ejus con-
4trivat. tinuator, qui etiam eos ab ipsa Urbe
Romana ex clariffima Sulpitiorum fanri-
lia derivat. Verba ejus sunt : Dynafta
in Zrinio magno femper in Dalmatia , £?
Croatia potentatu gaudebant , primum an
te annum 1347. Breberienfium , deinde
Zriniorum nomine cogniti: Comites Bre-
berienses ex antiquo Sulpitorum Romano-
rum genere orti, Subicb a Dalmatis pa-
trio cognominabantur fermone. Quo au-
tem tempore ? quave de causa ex Ita
lia in Dalmatian! commigraverint , ne
mo hactenus , quod sciam , literis con-
signavic.

De
*.) Illyrici Vcteris, & novi pag. «37.
DE ZRINl'O. 147-
* , *
De Majoribus porro ' Zriniorunt
idem Ducangi continuator ita scribit :
Inter quos Comes Marmognia , de gene-
re Subieh forfitan anno iooo. natus , Co- "
mitem Marmogniam de genere Suhicb
juniorem , & posteaanno noz. Legatum
ad Colomannum mijjum genuit. Ex quo In lllyrl.
prognatus Stephanus Subicb de Lyka^c*di^i
accepto (vtl verius confirmato) a Bela j?™1"^
IV. Comitatu Breberienji, Comes Brebe- enfrs.
rienjis did voluit. Evenit istud anno
Christi 125 1. quæ temporis intercapedo
- num per quatuor generationes extendi
verisuniliter poffit , aliis æstimandum re-
linquo* Istud utcunque sit, cum Bela
in suis literis plures Nobiles de Bre-
berio , pluraque facta recenseat , juve-
rit earum partem audire , quæ sic ha-
bet: „ cum fides nostri Stipcho Co-
,, mes, & Jacou filii Comitis Stephani j
„ Georgius , & Daniel Comes , filii Eorum
„ Bribigne Comitis, Obrad nec non eneonu-
„ & nepotes ejus filii videlicet Comi- umliteris
„ tis Budislavi, Nobiles de Breberio , ^ejf Ifr*
„ a primævis ipsorum temporibus y*-msertum*
,4 ternis vestigiis inhærentes tam grata
„ semper fidelitatis obsequia , & ubi-'
„ /que. attollenda, coram nostræ Maje-
„ statis oculis studiosius impendiffent ,
„ ut expugnatis , & effugatis Damaldo,
„ & Boyzin, ac Cognatis eorundem,
„ qui a fidelitate debita aberrarant,
„ contra multos etiam alis adverlus Re-
„ giam Majestatem resultantes in præ-
Kz „ ho
148 D E Z R IN I 0.

„ Ho navali , & terrestrt sepe , ac sæ-


„ piffime viriliter dimicantes , lauda-
„ bilem victoriam obtinuiffent, & trium-
„ phum per omne spatium temporis , in
„ omni iervitio nostro, immobiles præ-
„ stiterint ; ad hæc cum tempore per-
„ seeutionis Tartarorum, qualitastem-
„ poris , & negotii ad parties mariti-
„ mas nos exegiffet declinare, iidem
„ ipsi nos, & nostros tanquam fideles
„ nostri , & devoti , sedulo receptan-
tes , universa , quæhabebant, ad no
strum exposuerunt præceptum , &
- mandatum , suas personas contra in-
" sultus Tartaricos , & alios diversos
" fortunæ casus multipliciter exponeiv
" do ; quosdam , qui in ipso eventu se
\ erigere, & extollere contra nos itt-
' tendebant, commendabiliter repres-
' serunt. Nos igitur - - Comitatum Bre-
'' beriensem-- a Progenitoribus nostris
9 eis Hberaliter datum , collatum , ac
'', inclytæ recordationis Patris nostri
privilegio roboratum , quod tamen
* easu dicitur amiffum, plene, & pa-
' cifice eisdem duximus connrman-
" dum. „ Hactenus Diploma.
Ex quo patet , jam tempore Belæ
IV. Regis Comitum Breberieniium fami-
liam in plures ramos fuiffe sectam ; sed
nos missis cæteris , qui ad propoiitum
non faciunt , Zriniorum Majores , atque
adeo Comitis Stephani', a quo Lucius
Tabellam Genealogicam ,inchoat, Filios
; per-
DEZRINI0. 149

persequemur. Habuit vero duos , alter


rum Stepconem , seu Stephanumll. at
teram juxta memoratum Diploma Ja-
cou seu Jacobum , juxta Lucium autem
Georgium a) Comitem Spaletensem,
qui in Marco Filio, ut nonnulli pu-
tant, defecerit. At ex Micha Madio
temporibus illis suppari clarum est ,
Marco quoque Filium suifse , de eo
enim cap. 26. seriptum reliquit: Pauli-.,
nus , Episcopus Scardonenfis a Filio Mar'
ci de Breberio suit mortuus gladio. Step-
co Comes Traguriensis , & totius Scla- „2<J*
voniæ Banus , Comkatuum insuper Bu- mes Tra-
fan &Lika Comes Perpetuus lites inter gurienfij.
Dalmatiæ Civitates obortas feliciter com-
posuit , commercia - terra , niarique in-
itauravit , Urbem Jablanicham condidit :
ob singularem, 'qua in rebus agendis
ususest , æquitatem , pii, justique co-
fnomine donatus. Ejus Filios quinque ,.
iliam unam invenio, quorum nomina
hæc sunt:
K3 Jo- ,

a) Cl. Farlatus Ulyrici Sacri Tomo IV.


Georgio alterum Filium quoque Joan-
nem fuisse insert ex mandato Pontificio
ad Episcopum Scardonensem anno 1337.
miffo : quatenus super quarto conlan-
guinitatis gradu dispenses in matrimo-
nio - , contrahendo inter Nobilem Vi-
rum Joannem Georgii Buberio Comi
tem Clissiæ , & Catharinam Sororem
Nobilis Viri Mladini Scardonac 0»-
mitis.
IfiO DE ZRINIO.

EJ™. I. Jvachinus , feu Joachimus Co


mes Breberienfis , & Spalatenfis , anno
1271. Sclavonic Banus.
2. Gregobius I. Comes Almifre,
Tragwri , & Sibenici ; imo quod Comi-
tatus omnium fere Civitatum matriti-
marum teneret, Comes Maritimus teile
Lucio didus efh Floruit anno Chrifti
1282.
3. Mladinus L Comes Traguri-
enfis anno 1276. Spalatenfis 1282.
4. Paulus I. Comes Spalatenfis,
Cliffise , & Oftroviczse Domimis , anno
1275. Dalmatiae , & Croatise , Ba
nus , Bosnam Stephano Regi Rafcise ,
& Jadram Venetis ereptam, Coronae
Hntiearicaereddidit,eapropter ab Andrea
III. Rege anno 1292. Banus Maritimus,
BosncqueDominus nuncupatus. Carolum
Martellum , ut Rex Hungarife fieret ,
omni opera fludioque juvit. Ejus mor
tem Madius in hpec verba confignavit:
a) Anno Domini 1311- Menfe Martii
Civitas Уаага a domino Wtnetorum fuit
rebellata, fubjiciensfe dominio Pauli Ba
rn , 3 fuorum FUiorum , В anno fe-
quenti menfe Maji Paulus Banus Nobilis
Croatorum obiip ad Chriftum , £i Mla-
dinus ejus Filius in Banum ordinatur.
Conjugem habuit Urfam , communes
, ' proles infra dabimus.
5.-N1-

л) In Hiftoria de Barbazaais &c. cap. 9.


DE ZR IN 10. IS*

5. Nicolads I. ad annum 1275.


itidem Dalmatiæ & Croatia? Banns.,
6. Stanislava Scardonæ in Cæ-
nobio D. Elisabethæ Sanctimouialis a).
Pauli I norro Filii hi erant ; Mla-
DinusH. qui a morte Patris hujusce-
modi titulo usus est: Mladinus Croa-Pr°k*
torum Banus, Comes Jadra, PrincepsDd- Pauli '•
inatia, tffeamdus Bosnenfis Banus. Homo
crudelis , & avarus, qui teste Lucio b)
omues Provincias, & universas Civita-
tes maritimas ex arbitrio regebat ; ob
id in superbiam elatus insolitis oneribus
& contri'butionibus Croatos, & Civi-
tates maritimas vexavit , Ragulinisque
infestus suit , Corbavienses quoque Co-
mites , quamvis oognatos a se aliena-
vit, cæterisque Comitibus Croatia? one-
rosus evaGt. Sed ab his anno 1322. hel
lo victus , nec multo post ab Rege Ca-
rolo in vincula conjectus , postquam li-
bertatem ægre recuperavit , vitam ,
moresque commutaffe , pioque fine ex-
ceffiffe legitur. .
4. GeorgiusJI. Civitatum Dalma
tian Comes , Mladino Fratri quam fimil-
limus eo prorupit, ut Almisanis pyra-
tieam Privilegio firmare sion vereretur.
Caaterum & ipse ad frugem rediit,
moytemque teste Lucio anuo 1332.
K4 op-

a) Vide Lucium Libro IV. Cap. XIII*


b) Ibidem,
T-52 DEZRINIO.

oppetiit. Conjugem habuit Helenam,


cujus proles mox recensebimus.
3. GregoriusII.
4. Paulus II. anno 1315. Tragu-
rii Comes, & in numerum Venetorum
Equitum adscriptus; anno 1336. Dal
matic Banus; 1343- Ostroviczæ Comes
in Diplomatibus potens Princeps nuncu-
patur. De ejus Filio Georgio. IV. suo
loco agemus.
Georgius II. autem hos reliquit :
PaulumIII. Georgium III. Deodatum,
quibus Lucius nullos liberos attribuit,
& Mladinum III. qui in Filio Mla-
dino IV, ex Conjuge Lelca suscepto
stemma conclusit. Bxstat Tragurii Seni-
oris Mladkii epitaphium, quod quia ad
eum pernoscendum utcunque facit , non
abs re erit hie adjungere, ita autem
habet;
Heu gemma fpleudida jacet sub hac
Mladini petra
«pitaphi- Cujns valor periit nume in foffatetra
um, jM'adinus Magnificus , qui Cliffiæ suit
Comes , suis sola spes , cur tam ci-
to ruit
Georgii Comitis memoriæ bonæ
Natus , atque Dominus Almisi, Scar-
don æ
Probiratis titulus ,inorum , & honoris
Ut flos vernans defluit Vir tanti va-
loris
Croatorum clypeus fortis, & ipsa erat
Inter omnes fortior volens sivequeat
Ejus
DE ZRINIO. »53
,\
Ejus mortem impiam cerno pro pec-
catis
Sclavoniæ gentium eveniffe gratis
Flete Sclavi nobilem nepotem Bono-
rum
Largam vestram copiam pacis, &
honorum
Sic preces Altiffiimo date Creatori
Quod ipse misericors parcat peccatori
• Hie Annorum Domini sub cursu mil-
leni
Trecenti insuper atque quadrageni
Octavo , sub mensis die primo
In Calendis Maji traditus est imo
Cum bona sui memoria mors ipsum
voravit
Deo reddens animam , qui mox ex-
spiravit.
Georgius IV. Pauli II. Filius , Comes
de Busaan, &Ostroviza, novum Zrmii f^W"*
nomen a Castro Zrin , quod liberalitate &l^ j*
Ludovici I. Regis anno 1347. acceperat, grin.
in familiam suam intulit. Erat vir bel-
lo, factisque militaribus insignis, ut qui
ab eodem Rege quinque supra sexagin-
ta Castellis donatus effe legitur. Re-
liquix filiam Ellsabetham Thomæ Co-
miti de Corbavia nuptam, & Paulum
IV. filium anno 1414. exstiuctum , a
cujus morte duo Filii superstites amplis-
iimum patrimonium consecuti sunt , (ed
NicolausH. anno 1439. improlis de-
ceffit , Petrus I. vero , qui cum alias,
tum anno 14 16. Turcas iasigni clade
K5 affc-
154- BEZRINIO.
,
affecit , postquam tres liberos procre-
affet , vita usque ad annum 1452. pro
ducts, extremum diem claufit. Filiorum
natu maximus Paulus V. & medius
Georgius V. sine so bole obierunt, mi
nimus vero PetrusII. qui anno 1493.
in conffictu Modrusiensi fortiter pugnans
occubuit , duos mares , totidemque foe-
minas progenuit ; a) uomina eorum
, sumt:
Proles ■ '• Nicolaus III* civili bello , quo
Pttrill. Joannes de Zapolya, & Ferdinandus f.
depugnarunt , hujus partes constanter
fovit; Uxorem habuit Joannam Tor-
quatam Manliam , Joannis Karlovich
Corbaviæ Comitis Sororem , eoque ma-
trimonio , cum Joannes sine hæredede-
ceffisset , ad amplisiimas ditiones , &
facultates perventt. Proles infra percen-
iebimus.
2. Bernardus.
3- Margaretha.
4. Helena. De his, quod memo-
ria dignum sit, nihil reperi.
Proles Jam NicolausIII. de quo supra
Eicolai diximus , genus Zrinianum sex prolibus
Ul. amplificavit . ternis videlicet Filiis , to
tidemque Filiabus , quorum anni nata-
les cum incerti sint , foeminas priore
logo enumerare placet. Sunt autem
i.Hs-

A) Horum pleraque ab eo accepimus,


quiDufresnii Illyricum vctus & novum
partial continuavit , partimauctius fecit.
IlE'ZRlNlO. 155

1. Helena Francisci de Tab Li-


beri Baronis de Stettenberg* sub annum
1554. Agazonum Regalium Magistri
Conjux
2. Margaretha Joannis .Alapi de
Nagy-kemlek. -
3. Anonyma.
4- Joannes apud Istvanfium mili-
tari ingenio , & juventa ferox , ac in-
juriarum impatiens , cum Episcopi Za-
grabiensis Arcem Vinodolam oblidione
cingit , eoque in opere incautius , quam
pay erat, versatur craffioris sclopeti
globo anno 1541. iuterfectus est.
5. Michael in fatali clade Moba-
tsiana anno 1526. occubuit.
. . 6. Nicolaus IV. "Vir immortali
memoria dignus, &propter obsidionem
Szigethanam, quam anno 1566. usque
ad mortem fortiter pertulit, plurium
calamo celebratus. Nos hie solum epi-
taphium , quod paucis Herois vitam
perstringit , adscribemus ; est autem hu-
jusmodi : , «...
Illustriffimo Comiti Nicolao Zrinio ,*™
Torquati ex Sorore Nepoti , a Cn-get\an-
rolo V. post Viennam-obsidione so- tpitaphi-
lutam , quod in ea adolescens adhuc, um,
& tyro , multa , & præclara. confe-
cjffet , equo , auroque donato ad Bu-
dam , & Pesthum pulchra per faci-
nora summa cum laude probato : Croa-
tiæ , Sclavoniæ , & Dalmatiæ Bano ,
Tavernicorumque Regalium in Pan-
no-
156 DE ZRIN10.

nonia Magisterio, summa cum pru-


dentia suncto , copiis Cæsaris ad dex-
trum Danubii latus a Ferdiuando I.
& Maximiliano II. Impp. Præfecto ,
victis sæpissime , sugatis , cæsisque ho-
stibus , infaustiffima postremum , su-
nestiffimaque Szigethi expugnatione ,
cujus Arcem contra itmuinerabilem
Solymani Turcarum Prihcipis exerci-
tum, facta eorum iugenti , & memora-
,. bili strage diutius , quam viribus par
fuerat , defendit , desuncto ibidem
Solymano totius Orbis flagello , pul-
cherrime absumpto , bellicæ gloriæ
fortiffimo, invictiffimoque Ducidese,
publicoque. B. M. P. P.
Vixit anuos XLVIII* occubuit VII.
Sept.
Anno Virginei Partus MDLXVI.
JW« Duas in matrimonio Conjuges ha-
lP° M buit, alteram Catharinam filiam Ferdi-
nandi de Frangepan, cui Chakthornyæ
sepultæ & ipse additus est, alteram E-
vam filiam Justi de Rosenberg , & ex
utraque copiosam sobolem suscepit , en
Filiorum, Filiarumque Catalogum!
i. Joannes II. natus anno 1545.
maturam ætatem non attigit.
, a. Helena nata 1546. primum
Christophoro Orszagh de Guth Judici
Curiæ Regiæ, deinde Stephano Balaffa
de Gyarmath elocata. Exstat in Tenv-
plo Szolosniczensi Provinciæ Posonien-
iis epitaphium eidem a Marito Stepha
no
DE ZRINIO# 157

no appositum , fed quia diffusum est ,


tiec ad notitiam Historicam quidquam
complectitur , primos solum, & extre-
mum versus hie adscribre placet :
Hoc Helenæ Zrinii sunt artus [mar-
more clausi,
Cujus cum Christo mens requiescit
ovans.
Aute diem cecidit , viridi ceu meffis
in herba- -
Luxit ubi octava Julius Orbe die.
3. Catharina nata 1548. Fran-
ctfci Thurzo de Bethlemfalva , eoque
desuncto Emerici Forgach de .Gymes
Consers.
4. Georgius VI. natus 1549. mor- ,
tuo Patri in nrunere Tavernicorum Re- SUSff
galium Magistri suffectus est, quem ille ^8"
Magistratum usque ad mortem , quam
anno 1603. ©ppetiit, insigni cum laude
administravit. Nicolaus Istvansius a) hoc
ei elogium adscripsit : Georgius , in-
quit, Comes Zrinianus, Nicolai Szigetha-
na obfidione clari Films, Fir &? ipfe
summa virtutis , & fortitudinis , nondum
plane fenex , cum quartum ££ quinquage-
fimum annum ageret , vitam cum morte
commutavit , qui supra peritia militaris
opinionem , multo etiam fplendore libera-
Us vita militariumque alumnorum copia,
cultuque familite Pannonicorum Procerum
lon-

a) Historiarum Libro XXXIII,


'58 DI, ZK i N10.

longe clariffimus habebatur. Ex gemina


Conjuge Anna videlicet Comité ab Ar
co , & Sophia de Stubenbei'g quos fu-
fceperit liberos infra exequemurl
5. Dorothea Maritum habuitBal-
thafarem de Battyan Dapiferorum Re-
galium Magiftrum.
v 6. Ursula ; cui Gabriel Bucelli-
nus primum Conjugem tribuit Joannem
Reni ( at ego Prényi legendum exiíti-
mo ) alteram Nicolaum Bánfi de Alfo
Liudva. a)
3 , 7» Barbara nata anno 1554. qua
Alexio Thurzo de Bethlemfalva Perpe
tuo Coraiti Scepuuenfi in ^nanüs con
venir
8. Margaretha nata 1555. quam
Nicolaus Drugeth de Homonna in tho-
ri focietatem adlegit.
9. Magdalena primum Stephano
Teleki ( ut idem Bucellinus habet)
deinde Jacobo Comiti a Turri enupta.
10. Anna.
11. Wolfgangus , aliis Chriftq-
phorus.
it. Nicolaus V. qui quidem tres
poftremi in teñera • aetate exftindi funt.

Ex

a) Hie Bucellinus interjicit Joannem B.


tie Kollowrath Confortem , quam cum»
ceteris, quae coníequuntur , ex altero
matrimonio progenitam nom.
dezrin"io. 159
Ex Georgio VI. nati sunt duo filii Proles
Nicolaus VI. & Georgius VII. ac ft- G*frS»
Ha unica Susanna , quæ in duplici con-
uubio suit : altero apud Georgium Li-
berum Baronem Lenkovich , & post-,
quam] hie naturæ debitum solvit , altero
apud Nicolaum de Nadasd. Nicolaus
VI. in ipso flore ætatis vitam clausit,
nulla omnino sobole ex Anna de Na-
dasd , ut Bucellino fides haberi poffit ,
cum Nicolao alteram quoque Conjugem
Elisabetham Szechy de Rimasz^ch at-
tribuit.
Georgius VII. Fratri.superstes an
no 1622. sub finem Comitiorum Dalma- G „
«ti«, Croatiæ & Sclavoniæ Ranus renun- yu^u.
tiatus est. In ejus laudes Ratkajus a) des.'
ita eftunditur : Nihil , inquit , erat , una
duntaxat cultiomm literarum peritia ex-
cepta , etut militari Heroe , aut summo
Principe dignum , quod in eo dejiderajjes.
Venationes , equejlres ludos , militartm
.exercitationem , armorumque usum , gra-
via item , maturaque confilia , ac fermo-
nes eruditos , fico id expofeente tempore
in deliciis habebat ; parvis , mediocribus ,
maximis aque gratus. Tantus Vir ittvi-
dia , atque amulationi WaUensteinii Gc-
farei Arcbistrategi , quem generojioribus
verbis forte pugerat,ctnno 1626. fucculuiu ,
Real idem Ratkajus hunc in modum
nar-

a). In Memoriis Regum & Banorum Dal


matic Libro V.
i l6o DE ZRINIO.

narrat : P'ariis ulciscendi tentatis moih^


cum fe nibil proficere animadverteret WaC-
Unsteinius , convivii tempore , rapbani ra-
dicem , quam Zrinius avidius efitare sole-
bat , ei veneno tinftam porrigit , edentem-
que inficit. Eo tabefaUus , subita corre-
ptus agritudine , e castris Pofonium de-
veftus , cum nibil Medicorum ope profice-
retur , vir priestantijfimus in ipfo atatis
store, cum vix trigefimum exceffijfct ata-
tis annum , Banatus vero quartum , om
nium commiferatione , menfe Decembri
exstinguitur. Cadaver Chaktornyam de-
latum in templo D. Helenæ apud Pau
linos tumulis Majorum apposuit Con-
jux Catharina Szechy de Rimasz^ch
( quæ subinde Micolaum Malakoczi Li-
berum Baronem de Szomz^dvara Mari-
tum habuit) & duo Filii
miu Ge- Nomen alteri Nicolaus familiac
orgttFU. suæ VII. Regnorum Dalmatiæ , Croatiæ,
& Sclavoniæ Bamis, Agazonum Rega-
lium Magister, Comicatuum Szaladieniis,
& SimegienGs Supremus Comes, Præ-
dii Legradiensis ', & Insulæ Murakoz
Capitaneus , Vir tota late Europa factis
militaribus celeberrimus , quemque A-
lexander VII. Romanus Pontifex sua
imagine , Philippus V. Rex Hispaniac
, aureo vellere,' Ludovicus Rex Gallisc
dignitate Paris Franciæ , Bavariæ, &
Wirtembergiæ Duces Patris nomine ,
Cardinalis Barberinus annuo stipendio
honestarunt. Obiit Heros meliore fato
dig-
D£ ZRINÍOV
i-

dignus annp 1665. die 18. Novembr.


ab *apro inter venandum gula , ven- »
treque foedura in modum difcerptus.
Mormura Galli , Germani , cjeterique
populi* orationibus, epitaphiis, -epice- '•;
diis certatim dilaudarunt , e quibus
Collegii Herbipolenfis quamquam Ion-. ,
giufculum ita habet :
Nicolaus Zrinius hie eft : £.
Qui ánimos in pedore , vidoriam in '','■>
noraine,
Fulmen in manu , ferenitatem in ;
vultu , 4^'
Prudcntiam in conduis , felicitatem . v
r in armis ,
Quacunque greffus tulit , circum-
tulit. . \,
Virtutis Comes, Dux fortune;
Illam fociam femper habuit , hanc Dn- k
cem nunqam *\¿
Paffus eft, ne cœcatn fequeretur./
Unde belli tam ferius in agendo \, '
fuit,
Quam domi in pace ferenus,
Ubique Serinius.
Nun quam férus in negotiis ;
Q,uam a fronte occupavit femper
occafionem ,
Calvam expertus eft nunqiiam.
Prudentiara Fabii habuit une cunda-
tione
Fortunan» Alexaudri une temeri-
tate.
Eura experti funt
DecasI. L Tur- \
абг DI ZIMO,

Turcas in igne Sampfonem.


Ad Quinquecclefias,& pontera Efze-
kianum ,
Qua: flammis domavit.
Tartari in aquis Moyfen,
duos ad Neo-Zrinium in fluraen egit.
Hujus üli vorticibus maluerunt per-
ire.
Quam illius fulmem acinacis experiri.
Canifam virtute fua terrqit,
Quam in fads fuie , non vinci ,
( Plura hic abforbet dolor ) /
Virtus fupra semulationem fuit, non
fupra invidiam,
Cui etiam fortuna aliquando in-
vidit.
Animi robore fecurus ,
Ne fui timerent, raetum in ho
nes mint,
Ut fequerentur in pericula , prat-
ivit ,
Ut vincerent , hoftes ante fuis con-
filiis irapedivit:
Tnntus terror hoftium , quantus
amor fuorum !
Ecclefia fuum Machakeum cre-
didit,
RedivivumScanderbegum Ottomanus
timuit ,
Hunc maximum Seculi noftri He
roem.
Aper ignobilis proftravit.
Sic rebus mortalibus illudit Peus;
Ut maximis majorem fe oftendat.
DEUMtslO# , 1^3
!
Nicolaus geminum fmatrimouium^)'"'^'*-
contraxit , primum (cum Euscbia filia les'
Gasparis Draskovich de Trakostyant
quæ sterilis . nulla relicta sobole , satis 1
concept r alterum cum Maria Sophia
a Lubl Matre Mariæ Catharinæ ,
& Ad ami Agazonum Regalium Magi-
stri. Hie Patris exemplo fere ia
campo suit, vitamque, quam inter bel-
la exegit , belli etiam posuit anno
1691. ad Szalankemenum a Turcis c»-
sus. In connubio habuit Mariam Ca-
tharinam a Lamberg , sed connubii
fructum ex ea nullum vidit.
Alter filiorum Georgii VII. suit Jf/'"^* M.
Petrus III. a morte Nicolai Fratris ripercuj-
Dalmatiæ , Croatiie, & Selavoniæ Ba-jpS,
nus. Mukis■cum bello Svecico , turit
Turcico interiuit præliis , e.aque vir-
tutis , ac fortitudinis militaris edidit
specimina , ut famam , gloriamque Fra
tris æquaturus videretur, nisi se con^
jurationis, cui ob negatam pneiectu-
ram Carolostadiensem acceffiife puta-
tur, nota aspersiffet.; Hujus causa cap-
tus, primum Viennam, inde Neosta-
dium in custodiam perductus , ibidem
anno'1671 .die 30. Aprilis seturi percUs-
sus est. Vixit in matrimonio cum Catha
rina de Frangepan, ex qua nati sunt
1. Petrus IV. nonnullis Ralthasar, Petrus
Patris crimine fortunis omnibus ever-7/' u/ift
fus, ac suspicione insuper afdatus , ne;^*/V■'i"
ejus exemplo turbas daret , Tyroleu-
L * tis ,
l64 Í> Б Z R I N i Oí

fis, & Grsecenfis arcis annos quatüof *


viginti íncola , vitam carcere , fulitudi*
ne caeterisque incommodis affiidam fi-
nivit auno 1703.
2. Helena Francifci Rakoczi * &
Emerici Tökölyi Conjux. Obiit Nico-
mediae in Alise eodem , quo Frater Pe
trus, anno 1703. die 18. Februar*
cujus epitaphium Gerardus Cornelius
Driefch a) hoc adfert :
Hic^eqaiefcit ab Heroicis laborious,
Epita- Virilis animi mulier,
phiurh Sexus fui, ас Seculi gloria,
iielenœ. Celfisfima Domina Helena Zerinia ,
Zeriniae , atque FraDgepaniae gentiV
, Decus ultimum.
Tökölii Principis Uxor, olim Rakoczii ,
Urtoque digna Conjuge
Magnis apud Croatas,TraDÍilv.Hung. Siculos
Inclyta titulis
Factis iugentibus toto in Obe clarior ,
Varios sequa mente fortuna; cafus experta;
Par profperis, major adverfis ,
Cumulatis Chriiiiana pietate bellicislaudibus
Fortem Domino reddidit animam ,
Mortem eluctata
In fuo florum campo
Ad Nicomedienfem Bythini« finum
Anno Jalutis 1703. aetat. 60. die 18. Febr.
» 3. Aurora Veronica.
A) In Hiltoria Magnae Legatioais Gsefa*
reae pag- 493.

Ö. A M. D. G.


' ,. I ■ ■1
COLLECTANEA
GENEALOGICO -HISTORICA
ILLUSTR1UM HUJSGARIAE

FAMILIARUM,
QUAE JAM INTERCIDERUNT.

E X
MS. POTISSIMUM ERUIT, ET SCUTIS
GENTILITIIS AUXIT

C AROLUS WAGNER,
CONDAM BIBLIOTHECAE UNIVERSITATIS RECIAE
BUDENSIS CUSTOS.
i

D E C A S II

Cum XL Scutis gentilitiis oeri incljis

"
POSOJSIl, PESTIJSI, ET LIPSIAE,
TYPIS ET SUMPTIBUS
JOAN. MICHAEUSLANDERER, be fuSKut

I S O 2.

-.
CONSPECTUS FAMILÏARUM
D E С A D l S U. 1
I. CHE de LEVA»
PN
" 'Л
II. CORBAVIAE COMITES»
III. ERNUSTH de CHÁKTORNYA*
IV. — ь DE FRANGEPANIBUS.
% De S. GEORGIO , et BOZYN COMTES.
VI. — — — —de KISWÁRDA»
VIL — — — — de PALÓCZ*
VIII. PETHÓ de GERSE.
IX. de ZÉCH.
X, — — de ZECHEN*
-o»-^-*-e-

CtiEtt DE LlVA,
t
-Ihsignis Regni Bohemia, Scriptor Bal- DtChchi-
binus, de origiiie Chehioruni hæc lite- oruniori-
tis consignat: a) Illustriffimam , inquit,^* ^/"
6? generofisfimam fiirpem , 3««? «.'dm aqui- ^fa "
/<ff cwwt ptrfe dureo , in campo sangvineo,
aut etiam albo gestat, Trapacz Pooni
appellant, nos Czabeliczkios'vbcamus. Dis-
fufa hac familia in Hungariam (ubi ob ,.,,
suam originem Cbehi appellati funt ) m
Poloniam , Italiam , cum iisdem injigm-
bus propagavit genus. — ,— In Po.oni-
am venit anno 1381. Tropacz primus Pa-
rens in Pofonia horum armorum / jam-
Hue fefe in decem stirpes divistrunt. Hac-
tenus Balbinus.
Joannes Sihapius contra de eortmi ^. ,
origine Scriptorum Polonicbrum seslten-^"^"
tias colligens: b) Simon Okolski, inquit,/"^»- °
in Orbc , Polonico Parte III. pag. t^.i-umi
sub titulo Topacz schreibt alfoi Originem
babent in Regno a Slavis , ut dicit Dlu-
gossus in hac verba , Topacii genus Hun*
garicum, quod Casimirus Magnus ex $un-
garia attraxerat propter eorum militiam^
A 2 .

a) Miscellan. Decade II. Libr. I. Cap.VIII.


M) SchlefifcherCuriosuateii.Part. I, p. 895*
* CHEH Dt LfiVA;

^ virtutes. Erant viri robusti , ad belld


valentes , a Slavis orjtum ducetites. Bi*
elscius etiam dt hoc sol. 257. quod 7o-
pacz erat cognomen militis Slatonici $
ex Rahorum terra, qui una cum bis in
Regnum pervenit, qui mUitarem operani
Sercnijfimo Regi Polonia, & Hungaria
Ludovico detukrant cum J'cuto , & lan-
cea anno i3^«'* Idem Okolski pag. 259.
Topacz prin/ius parens armorum Slavo-
Ragufaus. Hæc, utdixi., Sinapiiis. '
Cæterum quis primus in Hunga-
PatrusA- rjam delatus sic? incertum est,- ego in
^"°"^ clausulis Diplomatum ad annum 1404^
gi/fe'r. offendo Petrum Chen dictum. Præcla-
ram is baud multo ante Sigismundo
Regi navavit operam ; eum enim hicpri-
mum carceri inclusus suiffet ; atque in-
de ad colligendum exercitum in Bohe-
miam evasiffet. Petrus circumlato armo
rum terrore , Hungarorum alios in side1
Regis continuities alios ad obsequium
ejus reduxiffe legitur. Tulit vero ope
ra; præmium , Dynastiam cumprimis Le-
vensem, & Agazonum Regalium Magi-1
stri munus , in quo ad annum 141 8. vi-
Machov. viffe comperio. Machoviam Bauus anno
£anus,& 1427* atque aliquot post annis Transil-
rajvoda yaniam "Vajvoda gubemavit. Provincial
Tranfiiv, BodrSghiensis plures poffeffiones^ quas
Joanni de Korogh pignori opposuerat j
anno H85. recepit. Moriens reliquit fi-
lium Ladislaum, qui a paterno mune-
re deinceps Vajdafi, feu Vajvoda; fili-
us dictus est. . ; Sub
G H E H> P t h 6 V A. ; $

Sub Wladislao Polono., & Ladisr


lao Posthumo Regibus, cum Bohemi
per Hungarian! late prædas agerent , ad
eorum societatem se adjunxit, & Saghi-r
cnse Sacerdotium barbarum . plane ia
modum devastavit. Qraviter eapropter
queltus suit anno 1446. Prajposttus Pau-?
Jus , ut C. Ladislaus de Palocz Judex
Curiæ Regiæ Capitulo Vaeiensi inter eæ
tern scribere non dubitaverit : „ quomo^
,3 do Egregius Ladislaus filius Petri Ladisla,?
„ Yajvo.dæ de Leva , una cum Ladislao "*JJrfhl'
„ de Fys &c. aliisque suis familiaribus preJ^0a..
„ Hungaris, & Bohemis , Equitibus ici-turamc(a■.
„ licet , & peditibus tempore inchoatio- vastat;
„ nis guerrarum præteritarum primitus ,
„ & pxius ad dictum Monasterium ipso-
„ rum exponentium manu sacrilega ,
„ valvam dicti Monasterii confrangen-
„ do , ompia ornajnenta sacerdotalia
„ videlicet ■. casulas, albas , cappas pur-
„ pureas , & coccinas , cum attinentiis.
„ earundem diversi laboris, pallasque ,
„ & mappas altarium, ac vexilla un-
„ decim, calices argenteos deauratos ,
„ & alia sacra clenodia præfati Mona-.
„ sterii, ampullas, & thuribula argeu- . ,
„ tea deaurata , Miffalia quoque, & alios
„ libros , nonnujla etiam privilegia , &
„ literalia instrumenta r abstulis*
„ sent. Insuper nonnullorum Privilegio-
„ rum sigilla pendentia in serico — —v
„ abscidiffent , universes etiam Fratres
„ in eodem Monasterio degentes dire ,
A 3 ,» &
6 c■hrlh nt l6ya,

„ & aeriter verberaffent , omnibusque


„ vestibus, tunicis videlicet, scapulari-
„ bus, cappis, & caputiis spoliaffent;
„ res etiam, -& quælibet bona tain præ-
„ fati MQnasterii, quam etiam jobba-
„ gyorum lpforum in ipsa Saagh coniT
„ morautium, nee non uni versa eorum
„ pecora, & pecudes cum rebus, &
„ clpnodiis domorum penitus , & omni-
„ no ad dictam Leva depuli , a) & au-
„ ferrifeciflent. in quo ipsis exponentibus
„ plusquam 1 6. millia florenorum auri
Jeannisl * daisttla intuliffent. „
•«S«J Ex Ladislao genitus Joannes I,
'."■ «ætate Mathias Corvini floruits 'Trescoih
juges habuiffe , memoriæ proditum est.
Pnma sub annum H76.Hedvigis, Reli-r
cta Nicolai de KompoJth , altera Anna
Paxy de ,Pakos , postrema denique Ma-
gdalena Orfeagh de Quth,quæ MaritQ
superstes Francisco de Haralzt in manus
convenit. Ex hac Barbara Joannis Pod-
manyiczki de Podmanyn uxor,
duKTZc Ex Anna P*xv vero, "at™ est
Tdimit SlGISMUNPUs,Baraensis Comitatus Co,
* mes , Majorum suorum seu negligentia,
feu; prodigalitate hue delapsus , ut pro
redimendis latisuudiis viginti septem milt
lia florenorum, magnum sane id tem-
dons pretium , levare debuerit. Tested
,. , sunt ht'eræ Conventus S, Bendicti de juxta
Gron anno 15053. exaratæ, quæ Sigsmun*
, 4i
A) Ita exerte autographum,
V :■ ' * ' ' v ," ^
di sic meminerunt; ,jquomodo ipfe^pro
„ notmullis arduis fuis neceffitatibus ,
„ ipsum summe urgentibus evitandis %
„ & præfemm pro redemptione bono-
„ rum hæreditariorum , & poffeffionum,
„ ac etiam castrorum, utpote N6meth-
„ \i)var \n Castriserrei , Revisthy? m
„ Bariiensi ; ttenC Castri Owar , & Ca-
„ stelli Thoraycfca in Posega , Newna.
„ similiter Castri in Vajko Comitatibus
„ existetJCium , <% habitorum, quæ qui-r
„ dem Castra, nee non befna, & pos-
„ seiliones hæreditaria? supraseriptæ ; iri-
„ primis per olim Ladislaum , filium,
„ quondam Petri Cheh de t>6va, &
„ tandem per Joannem filium dicti La-
„ dislai, Patrem. scilicet pfædicti Sigif-
„ mundi varus modis: qu*pdam perpe-
w tue,quædam vero titulo pignpris alie-
„ nata exstitiffent ; idemqne Joannes
„ certis, &, m.ultiplicibus debitis tarn,
,, Christianis, quant, Judæis, eorumque
,, usuris se implicuiffet , & obligaffet,
% -quæ quidem debita othnia , Judæo-
„ rumque usuras idem Sigismundus post
„ obimm djcti Joannis Patris sui ple-
„ narie exsolvere compulsus suiffet :
„ pro quorum omnium satisfactione , at-
M que Castrorum , & poffessionum sua-
„ rum præscriptarum redemptione , ab
„ Egregio Domino Francisco de Ha-
„ raszth , nec non '(Jenerosa Domina
„ Anna de Pakws Consorte ejusdem,
?, Fraocisci de Haraszth, idem Sigismun-
A 4 du.s -
8 CHEHDEL^VA.

,, dus de LeVa viginti septem millia


„ flOr,auri puri Hungaricalium , justi,
„ & veri ponderis, prout nobis retu-
„ lit, levalfet , atque recepiffet. „ Hac-
tenus dictce literæ. Quadriennium ipn
integrum effluxit , cum Sigismudus par-
simouia usus , & nomen apud Harasz-
thium expunxit, & gæteras Dynastias
a fœnore liberavit. Multæ illi abhinc,
gravesque lites.cum Civitatibus Mon-
tanis, quod earum juribus præter omne
fas, & æquum obturbaret, authoritate
certe Regia in officio contineri debuit.
Vitam produxit ad annum 1530. gemi-r
no connubio innexus .' altero cum Ca
tharina filia Francisci de Haraszth , quem
supra nominavimus ; altero cum Anna
PetrOvyth , quam alii de Paszth6 suis-
se volunt. Ex priore suscepti sunt:
Gabrie- * Gabriel Patris in munere. Bar-
Us trips siensxs Comitis successor , & Ferdinando
exitus. Hungariæ Regi imprimis charus; ejus
juffu antequam in Germaniam ad Prin
cipes Imperii abiret, domi tabulas sih
premæ voluntatis condidit , quibus quod
ipse -celebs effet, nec Fratrem ullum ha-i
beret, universa bona sororibus transscri-
psit. Rediit tamen seliciter in Patriam,
& haud multo post uxorem duxit, Tri-
stem Viri exitum Istvanfius, a) post-
quam Pestbini obsidionem, quæ anno
1542, accidit, descripsiffet , paucis hunc
in

a) Historiarum Libr. XV,


CHEH DI h€ VA. 9

in modum consignavit : cum Gabriel Le


va , inquit , ac Ladislaus Bdnfius Nobi-
les Viri , eminentiori e loco , complicatis -
mutuo manibus . pralium spe&arent , Ga
briel majoris colubrina hostilis ex oppi-
do emijsœ ferrea pila itlus, illico discer-
ptus , dilaniatusque est. Conjuge Anna
Thurzo de Betlemfalva vidua, & Jo- .
anne Filio , de quo infra , relictis.
2. Sophia Francisci Forgach de Gymes.
3. Margaretha Sigismundi dePaszth6
uxores. Ex posteriore matrimonio natæ
flmt:
4. FRUsiNAseu Euphrosina Joanni Hrus-
sai de Zablath nupta*
5. Anna.
6. Dorothea.
7. Catharina.
Joannes II. Gabnelis filius, & generis
siii ultimus, cum Viennæ literis ope-
fam daret , præcoce fato exstinctus est.
Apud PP. Augustinianos , ubi tumulatus
jacet, hoc ejus Epitaphium exstat: .
D. 0. M.
Magnifico Joanni Levaj , ex anti- Joa?™*
, qua, clariffimaque Wajdafiorum fa- ^p^pki-
milia , Patre Gabriele Comite Barsi- um%
ensi, ad Budam pro patria, & Prin
cipe amiffo, ultimaque posteritatis
spe in hunc redacta , immatura mor-
te sublato R. Franciscus Thurz6 Epi-
scopus Nitriensis, Avunculus mœstis-
simus hoc monumentum pofuit.
A $ Vi-
10 , GHEH BE L^V^,

Vixit Annos XVIII. Menses II,


Mortuus Anno Domini MDLIfl*
Septembr, xn. a)

U;'

{■

A) Cum hapc ad calcem adduxi , ab ami-


co moneor, superare in Ecclefia o.jx-
pidi Tokijlyiensis , quod in Itisula Che-
peiienfi est , rubeum marmor cum hac
Epigraphe : /
Sepultura Egregii Michaelis de Cheh,
Insulae hujus Chepeliensis Comitis,
qui ahiit in festo S. Andreae Apo-
stoli anno salutis mdxviiii.
Verum quae hujus Michaelis cum cæ-.
teris Chehiis necesStudo. fuerit? nec il-
le adjecit, ncc ego, uspiam inyenia.'

n.
JSORPAVJAE GOMITES. II
asagga a ■ ■ a - i ■"'■■'. aaae -
\ IL '-' ,■:" - '

CQRBAVIAE COMITE&
"' - " ';, (Fig, h)
Comitum Corbaviæ originem nonnul* OrigoCo.
li Roma repetunt ; hos inter Ift-mitum
vanfius , cum Joanni ultimo Præfecturam Corbavi<e
IHyrici demandatam scribit, addit: c
Romano Torquatorum genere orto , .C$-
riaci illius Magni , qui Andrea' II. Re
gis tempore claruit , pronepoti , a) & alio
Joco: in eo, inquit, progenies antiqua ,
£? Ulustris Cyriacorum , feu. Carlovitiorum
ex Jorquata veteri Romanorum familin
originem ducens , prorsus defecit, B)Sunt
contra, qui eos ex Croatia de gener*
Gussich profluiffe malint: Post initium
Scculi 11IV. inquit, dominatum Corbet* ■
via obtinebat a Carolo Roberto Rege Hun-
garia fibi traditum Curiacius e nobiliffi-
ma gente Gufficbia , divitiis , virtute , for*
tunaque cum fua , tum publica prapol-
tens , a quo posteri familia nomine postr
babito Curiacii cognominari voluerunt. c)
Utrosque haud difficulter eatenus con-;
ciliaveris, si dicas Comites Corbaviæe
Torquatis quidem Romanis oriundos ,
ve

il) Historairum Libro VI


B) Ibidem. Libro IX. \ sub fine
c) Iltyrici Sacri Tomo sV. pag.\t}i;
12 fORBAVIAE

rerum cum eorum Majores in Croatia


am delati effent, mutato, ut fit peregri-
iio nomine , Guffich compellatos , ac suh-
inde jam Curiaciorum a Curiacho Viro
præstantiffimo , jam ab Arce Karlopagh,
quam ad Mare Adriaticum tenebant,
Karlovichiorum nomen accepiffe. Pro
armis cente itorquem etiam habebant,
ea Cl. Timon a) sic expingit:: In in-
fignibus duo crocodili ambjunt (apidemsu.-
flinentes ore torquem , . comple&entes cy-
gnum cum tribus coronis, qtiarun} una
eapiti adbaret , a hera eollo „ tertia pedi-
bus. Sub bac sunt tres, duBus aquarum,
jive fluvii. Hactenus Timon.
Primo, Quo vero tempore Rom^ in Croa-
rum in. dam devenerint Torquati? incertum'est.
VuT A?ud ^uciuin.a.d annum ilozf occurrit
memoria Comitis Pauli de genere Gu-
iich , qui cum aliis Legati* ex Xtl. tri-
bubus Croatia; delecfis Colomannum
, Hungariæ Regem, adiit , & in ejus cli-
entelam se , ac Regnum tradidit : abhinc
de Gusichiis usque ad Cyriacum Ma
gnum vcujus supra ex Istvanfio memi-
nimus , altum est silenrium : Cyriaci fiV
Bus BuDisLAUs t. seu Buteco Mariti-
mus Banus anno 1259. inclaruit, qui,
Polizzanos, seu Caciclos Almifteafes Py-
ratas Hungaris perduelles aliquot præli-
1S

a) In Epitom^ Chronologies ad annum


1531. ubi epigraphen tumulo honorario
Joannis Karlovichii jnscriptam adfert.
<} 6 m i t 1 i. IS

is fregit. Vixit adhuc anno 1284. Hu-


jus, ut opinor, films suit Cyriacus JL
feu Curiachus, aiit Chriachus (variee-
nim icribitur) fidelem & ipse Regibus
Hungariæ navans operam , Carolo I. pra^
sertim , quem cum cæteris Cfoatiæ Co-
mitibus egregie juvit , ut folium Hiin*
gariæ inscenderet , firmumque haberet.
Floruit anno 1 307, meminitque ejus Pau-
lus Croatorum Banus, & Domihus Bos-
næ , ut cognati sui dilecti, & fidelis;
Ab hoc Cyriaco orditur Lucius Tabel*
lam suam Genealogicam.
Eique tribuit filios : Gregorium I. &?" CJ-
Budislauw II* & Paulum IL qui \xxriaci U'
vestigia Patris ingreffi , quoad Rex Ca-.
rolus vixit, constantes in fide manse-
runt; eo demortuo sub regimine Lu-
d'Ovici filii res novas moliti sumt, ut
testatur Anonymus A) pracipue filii Co-
nHtis Curiati de Corbaviaprivcipaliores rc-
belliones , & fraudulentiores [aero Regio
diademati pne cæteris Croatis exstiterunt^
se-d ostentato semel , atque iterum armo-
rum terrore , ad obsequium redierunt ,
& ut idem Anonymus inquit : Vlavei
Castrortm Regi in Jignum fidelitatis ob-
tttlerunt. Gregoriu's porro genuit filium
homonymum , vel ut alii volunt, Gt-
orgrum, in quo quidem Lucius deii-
hii , at Illustr. Holteneckilis feribit Gre-
gorio II. filiam suiffe Margaretham ,
quæ
-m , 1 ■ , 1 „ , , ■ ,
a) De obfidione Jadrsnsi Lib. I. Cap. 3.
14 Co RB AVI AE

que anno 1399. cum Georgio de Wat-


lee in Matrimonio vixerit , verba ejus
sumt: Herr Georg von Walsec —» —
hat anno i399« seiner Gemahel Frauert
Margafetha t gebohrnen Gr'aiin von Cor-
bau , Herrn Georgii Graffen von Cor-
bau Tochter^ seine Vestest Pernstain pr*
jdoo. Pfund Wienner-Pfenning versetzt
f Aus ersagt seiner Gemahel abes
hatte er , so vil wissend * keine Kin-5
der* Mihi præterea ex MS. compertum
est, genitum ab eodem Gregorio fili-
um NtCoLAUM, qui natam suam Ca-
tharinam Emerico Imrefi de Zerda-5
hely sociavit,
mxBudi- Ex Budislao II. pfocreatus est Tho-,
slaiÆ' mas I. de eujus morte Paulus de Pau-
P°J **♦ j0 jn suo memoriali hæc adnotavit : an*
no 1400. die Martis primo Februarii obiit '
Mttgnificus Vir Comes Tomas de Corba~
via. Uxorem habuit teste Ducangio A)
Elisabetham de Zrinio ; verunl num pro
les ex ea susceperit ? Lucius tacet : mi-
hi rationem temporum cum personis
contendenti verisimile apparet matrimo^
nii illius fructum suiffe Carolum , &
Carelm JoANNEM Comites de Corbavia * quo-
Jliyriei nlnt tile ad annum 1408. Dalmatiæ &
£anus,& Croatiæ Banus ; hie ab anno 14Q& ad
Joannes ,^x g, Dapiferis Regalibus Magister prsi-
Dapifor. suiffe iegj^r* Meminit Caroli, & Pauli
Magisttr Iir* tle 1u0 m0X dicemus, Paulus <luoclUei

A) lu IUyric® v««re, & no?© pagi 237*


C O M 1 T S S. 1£
'— a

tie Paulo ad annum 1396* ubi ita scri-


bit: Die 12. Jamarii , inquit , applicue-
tunt Jadram Magnifici Firi Domini Fau-
ii Caroli (Karlovich) & Carolus Comi-
tes Corbavia '— — Legati SereniJfimL
frincipis , & Domini nojbri Sigismundi.
Hungdria Regis, qui die crastina in fa-
pienti Confilio nostro porreBis literis ere1-
dentialibus expesuerunt eorum ambascia-
tam videlicet : quod Domini Retimes da-
rent ex fe eidem Domino Regi onmes
culpabiles , feu participes mortis quondam
Domin<e Elisabeth* sua socrus , & eos ,
qui alium Dominum — introducere in
Dalmatiam , & eos , qui participati sunt
cum Joanne Joannis de Palisna olim
Priore in Vrana , . cum Joanne Bano.
Hactenus de Paulo. Num vero Carolus*
& Joannes stemma propagaverint , nu- /■
spiam reperioi
Ex Paulo denique II. natus est Bu- Budisia.
DJtSLAUS III. seu BPTECO , aut BOTKO,Kf/*[iC'M
Ofpatinus etiam heicio unde dictus/'*^"
anno 1387. Curiæ Regiæ Magister, cu^f^^**
jus sigillo M,aria I. Regina e captivi*
tate Novigradensi liberata, cum suo ca-
reret , epistolas , quas ad Civitates Dal*
matiæ scripserac , fignaffe legittin Obiit
Budislaus eodem anno , quo Thomas
Frater, 1400. videlicet 15. Februarii ,
atque in eo Lueii Tabella Genelogica
delinit*
Sed
l6. CORBAVIAB

Mia Bu-, , Sed ex Farlato a) certum est ei


dislailil. tres ^-,os supervixiffe , adfert enim pri-
vilegium Sigisinundi Rea,is , quo ratam
habet donationem, quam illi domui ho-
spitali S. Mariæ Magdaleriæ de Busana
anno 141 1. fecerant. Verba hue facien-
tia sunt : „ Discretus Vir Andreas Pre-
„ sbyter plebis S. Mariæ de Busana
„ nostræ Majestatis veniens in conspe-
„ ctum, exhibuit nobis duas literas
„ Privilegiales , unam videlicet Magni-
„ fici Coroitis Pauli de Corbavia alias
„ nostrorum Regnorum Dalmatiæ , &
„ Croatiæ prædictorum Bani, & aliam
„r Petri & Francisci filiorum quon-
„ dam Comitis Butkonis de eadem Cor-
„ bavia pendentibus eorum sigillis con-
,., signatus &c. „ Num Petrus improlis
obierit?an contra ? compertum non ha-
beo ; Paulus HI. genuit Georgium I.
hie Nicoi.aum, cujus filius, Georgius
III. sub Wladislao H. Hungariæ Rege
floruit. Clarum id est ex Regiis literis;
quibus in Castrum Lipche , & oppidum
Brezno introduci jubetur ; sed sine li-
beris obiit. Franciscus I. autem seu Fra-
nicko, aut Franko , a quo Tabellam
Genealogicam Comitum Corbaviæ Bu-
cellinus b) inchoat , ejusdem testimonio
tres filios reliquit:
Ex

a) Illyrici Sacri To mo IV. gag. 100.


B) Germanise Topo-chrono-ftemmatogra-
phicæ Tom. 111.
COM IT E Si 17
.
Ex quibiis Thomae & Alberto Et Fran-
nullos liberos attribuit Bucellinus ; Ge- ciM J-
orgio II. vero, qui ComitHs aHnii447.
quibus Ladislaus de Gara Regni Palati-
nus creatus est , intersuit , quique hunc
ticulum usurpabat : Nos Georgius Co*
mes Corbavia^ Lickœ, Busana &c. qua-
tuor natos adscribit : Cyprianum nem-
pe, Carolum II. seu Carlovichium ,
Franciscum II. & Magnum, primis-
que tribus quamquam hec proles, nee
uxores adjungat, ex Tabella tamen il-
lustris gentis Serdnyianæ de Kis Sereny
A) exploratum est , Cypriano Barbaram
nupsiffe , aG sub annum 1440. in matri-
monio Una vixiffe.
Magnus habuit conjugem Dofothe-
am de Stubenberg , ex eaque duos fi-
lios, ThomAM II. Dominum in Lika,
& Volvina , qui in Filia Adelhaide Wil-
helmi de Perneck consorte stemma con-
clusit, & Paulum IV. Hie ex Catha
rina Ursma Comite de Blagay genuit
Filium Carolum III. Virum militarem,
& muftis cum Turca commiffis præliis
clarum. Floruit Carolus anno 1493* in*'
iitque matrimonium cum Dorothea ti- proiet(jtL
Ha Bernardi de Frangepanibus , quod rou m
fœ-

a) Quam confecit Dominicus Franciscus


Calin de Marienbcrg Eques Auratui &c.
ediditque Lincii anno Christi 16JO. Tj*
pis Joannis Jacobi Mayr. ,
Decas II. JB
18 CORBAVlAk

fœcundum quidem suit, fed unfco tali-


tum hærede masculo beatum. Nomina
filiarum sunt: > , .
i. Margaretha Confers Ladislai L»B,
Banfi, ut vult Spennerus , sed hoc jam
alias rejecimus. ,
2. Clara , de qua in memorata Genea-
logia Familiæ Serenyi , in quam enupta
suit , hæc reperio : Timotbeus L Serenyi
Simonis I. Dynasta in Kamengvad fiUus^
claruit anno Cbristi I5*9, regnaritc Lu~
dovico II. Hungarorum Rege , suscepit*
que ex Clara ComitiJJa Corbavia Joannis
de Lappiz vidua , famina (fi uterque tho
rns examinetur) facundijfima, quinque /£-
beros: Georgium IV* Cafparum II. An"
dream IV. Doroibeam, Mcbaelem f..
3. Catharina uxor Antonii de Lege
Veueti.
4. Helena primum Nicolao de Zrinio,
deinde Georgio Castellanfi connubio }un-
cta.
5. Ursula, quæ thorum maritalem per-
osa , Jadram in Dalmatian* se recepit ,
ibique Sanctimonialis obiit.
Joannes Unicus filius Carolo suit Joannes
Jj.ulti- H. ab anno 1521. cum Francisco de
mus ^«-Battyan Dalmatiæ , Croatiæ & Sclavo-
'w* niæ Banus, Regimen ejus in sunestiffima
tempora incidit ; præsertim a clade JMor
hatsiana, cum Provinciæ Hungaricæ in
duas sciiftt factiones , Turcamm depo-
pulationibus impune patuerunt. Non mi"
nima[ earum pars ad latisundia Joannis
per-
С O M.I T ES . 19

pertinuit, ut Iftvánfius narrât: /írces,iu-


qait,atque Civitates Joannis Çbarlovtcbii
. — Udovria {i Licia, ас Corbava, in
qua fedei Epifcopi babebatur ¡ eadem ио-
ftrorum ignavia Turds öccupantibus ces-
fere , Carlovicbio ipfo in arce fua Med-
■'vevára gravifßmo morbo opprejjo , nee fuis
laborantibiis opem ferente ulläm. Cujus
etiam morbi atrocitate Vir nobilijjimus 9
mülis reli&is liberis exftinftus eft — —*
hareditate ejus omni , qua fupererat , Jo-
anni, У Nicolao Comitibus Zrinianis "%'
e forore illius progenitis obveniente , id que '
Ferdiñando Rege liberaliter approbante»
Cadaveri in Remetenfe Paulinorum Cie
no biura advedo lapis impofitus hoc epi-
taphium pnefert;
Sepultus genere Spêdabilis, mili- Eiué &pb
tias prseditus , Magnifiais Dominus taPhium*
Torquatus , Comes Corbaviae, Re-
gnorumque Dalmatic , Croatie , &
Sclavonic Banus ,• mole fub has te-
gitur, Anno MDXXXI.

Во Ш.
ao ERNDSTH

III*
ERNST, vEt ERNUSTti
DE CHAKTORNYA*
* • -
(*%. 4.)
Orig» "Camilia ErnUsth vix Seculo floruit : a
gentisJu-l. Mathia Corvino enim opibus * ho*
datca. noribusque aucta, sub Ferdinand© Les-
' fc desiit. Ejus natales Thufnschwamblus
a gente Judaica repetit , cum scribit i
a) Temporibus Maibia erat Tbesaurarius
Regius > baptizatus Judaus Joannes Ernsts
dictus ; buic in officio succejjii Filius ejus
Sigismundus Episcopui (Juinquc'Ecdefien-
fis. Istvanfius contra Svevos suilse ma-
vult, cum enim de Slgismundo agk,
hæc memorise prodit : b) Erat is Joan*
nis Ernesti e $vevw oriundi9fed Regno
Hungaria infiti Civis 4 multasque arces ,
et ditiones. adepti filius, quem Ungari
ffamponem aptllabant. Sed utrumque fa
cile conciliaveris , si dicas Ernestum
.. '' , gen* '

A) In libello MS. cui titulus : Conhoia-


tio eorum , quœ in do/no Neofoliensi
Minerhaus dicta, ac in Regno Hungaria
memorabilia aceiderunt.
*) Hisior. Libro I. pag. mihi 7.
OECIJAKTORNTA, %l

gente quidem Svevum , religion? autem


Judæum suiffe Joannes abhinc quam
Christiana sacra suscepit , ita fidem
foam, iudustriamque Mathiae Regipro-
bavit, ut prater administrationem æra-
rii , plures iusuper arces præmium acci*
peret, Has inter Szklabina in Turo-
gzeusi, Liptse in Zoliensi, ac unde
postea genti axioma , Chaktornya in
Szaladienli Prov-ineia memorantur, Cum
Comes Turoczensis ljteris puhlicis anno
I47Q. renunciaretur, has laudes idem
Rex ei attribuit ,„ „ Maxima , inquit ,
,, in nomine illo virtus est, qui cum Eneomi-
„ sincera fidelitate se clarum redder© j™""?.
„ summa ope nitit;ur; quam virtutem oannuI'
„ Egregius Vir Joannes Ernst Thesau-
„ rarius, et fidelis noster dilectus se-
„ ctatuj, et supra fbas quodam modo
-„ vires dirigit, cum summa fi,delitate
„ negotia nostra fidei sue commissa,
„ ad hæc siquidem noctibus , diebus-
„ que curam gerit, pervigilque est, et
„ ita prudenter res nostras dispenses ,
„ ut status noster , five videlicet exer-
„ citum ducamus., five aliud- pro utUi"
„ tate Regui nostri exerceamus , ' cum
„ honpre perduret, nec deficiat neces-?
„ sariis sumptibus; in qua quidem re ,
„ ipsum curarum , et laborum. nostro-
„ rum quietem merito nomiaare poffu- .«
„ mus , et vocare. Cujus Viri solici-
„ tudinem sundamentum omnium egre-
„ giorum faciuorum judicamus , sine quo
B 3 „ nee
. %i "■ ERNUSTH

„ nec ipsa , nee alia negotia commode


„ geri , five tractari possunt ; nec quan-
„ tum in eo est , negligit fieri propu-
„ gnator nostes, prout his diebus us-
,, que ad exterminium quorundam la*
,, tronum , qui partes. superibres Regni
„ nostri causa nocendi , et figendi for-<
„ talitia subintrarunt , personaliter cum
,, gentibus suis ire non dubitavit. **
Hactenus Rex Mathias de Joanne, qui
, . anno 1474. Regni Sclavoniæ Banus, et
Comitatuum Zoliensis , ac Crisiensis Co- .
mes suiffe legitur. .Exceffit e vivis sub
annum Christi 1480. relictis duobus Fi-
liis, quorum „ -
joannitl. , 1, SiGisMUNDusindeab anno 1475.
filii. usque ad 1505- Quinque Ecclesiensis E-
,piscopus, bomo , ut Istvanfius ait, in-
Jzgni prudentia , et probitate , atque Wla-
dislao Regi su.mma fide obstrictus* Su->
premis Tabulis ad emuniendum Belgra*
dum , et Sabacium 1000a. aureorum le*
gaise fertur.
2. Joannes II. $e qro Thurn*
schwamhius hæc adnotavit : Mortu»
Sigismundo Epiftopo Quinque-Eccl. qua-
stus cupri cum Camera Neosohenfi cejjit
" Fratri ejusdem Joanni Ernsth, Hampo
eognominato , ( Hampo jignificat Hanfel )
qui proius , et jimplex Fir , fuerat , ae
bac de ca,usa Hampo cognominatus i is pa-
. . bitabat in Tothfziana, bona vero fua ha*
, bebat ad Dravum in Cbdktornya. Is Fug-
'-* . gero , et Tburzont quœstum cupri pro
trien-
. t>E CHAKT 0RNYA. Z% .

tfltnnio exurendavit , unriuatim solutis vh


ginti fioretils aim. Fræsuit Agazonibus ,
Regiis Magiiter ab auno 1493. ad 1505].
quo Regnorum Dalmati», Croatiæ , et
Sclavonic Banus factus est. Vitam pro-
duxilse usque ad Ludovki Regis ten*'
pora , paces ex ejusdem epistola , qua
Juantii himc in modum scribit : „man-
„ davimus vobis antehac binis literis,
„ uc gentes vestras ad impolitionem vi-
„ ccualium ad Jajczam quam citiffime
,, mitteredeberetis ; quodnequein hunc
„ diem vos feciffe. intelligimus : inde
„ factum est, ut Jajcza ad extremum
,, jam periculunn deveneint. "-* -** Ne
„ igitur Jajczam cum to this RegniHO^
„ stri discrimine hoc modo periue eon-i
„ tingat , fidelitati vestræ per has quo-
„ que jam' tertias literas nostras ite-: >
„ rum firmiifime mandamus non folum
„ sub poena decreti , sed etiam gravio'
,, ri , ea videlicet , quæ his debetur ,
„ qui debitum patriœ succurlum , 0-
„ pemque negjigunt , quatenus- omni ul-
„ teriori mora, et cunctatione postpo-
„ sitis, geutes vestras. quam. citiffime
„ versus Jajczam ad Joannem Paxy
„ Thesaurarium Regni, quem gentk
,, bus ad ipsam Jajczam ingreffuris hac
„ vice præfecimus , mittere debeatis.
—> — Datum Budæ in festo decolla-*
„ tionis B. Joannis Baptistæ anno Do-. x
, mini 1519, " Conjugem habuit Mar*-
aretham Ducem Sfacaiiensem , olim
B 4 Ni-
t4 ERNUSTH DE CHAKTORNYA.

colao Bdnfi de Also - Lindva ou-


, ptam ;
7o*/w/V Filium vero Franciscum Aulæ Re-
. mm'&* Familiarem, qui in fatali clade,
quæ anno 1526. ad Mohatsium accidit,
cum Ludovico Rege interiit.
Francisci Filierum alter Joannes
;■ III. qui anno 1527* floruit, nulla reli-
eta sobole e vivis ereptus est, alter
CasParus quoque Casparus, quanquam vitam ad
JcntU awmm I.?4°' Produxit , et ipse fine hæ-
rede obiit , fuumque stemma conclusit.
Testatur id Istvanfius Historic suse libro
15. cum Petri Keglevichii Bani memi-
nit in ha?c verba : Collocaverat filiam
(Annam) Gaspari Ernesto , five Hamponi,
diviti Viro, et potenti, qui peninfulam
inter amnes Muram , et Dravum , ac Ca-
pronciam, Sabiacusam, et Prodavijiam,
aliasque arces ditione tenebau Sed cum
is in ipfo atatis flare vitam cum morte
commutaffet , .nee ullos ex ilia liberos sus-
Julijfet, bareditas ej'us tota Bsco obve-
vijje cenfebatur.

IV.
DE FRANGEPANIBUS. &$

IV.
DE FRANGEPANIBUS.
< ■% 3. )

TjVangepanes , qui et Comites de Veglia Frangep*


*- dicti sunt, Roma e* gente Anicia nesRoma
oriundos effe , constans est Scriptorum «* gente
seutentia ; cum Us facit et Farlatus, qui ^nicj? ••
occasione domus Nazarethana? Tersactum num*i*
translate , cum de loci Hero JJicolao
agit , in hunc modum scribit : a) Oriun-
dus ex antiquiffima , et nobilijstma gen
te Anicia Romana ; cujus Majores cum
in summa caritate annona maximo fru-
menti numero aliunde advecto , suaque
pceunia coempto , Romanes plebi fame pe-
riclitanti gratis, ac liberaliser subvenis-
fent,*a frangendo pane , ac- pauperibus
distribuendo, Frangipanii cognominari cœ-
perunt. E Romanis Frangipaniis plurcf
familia diducta, alia alio migrarunti et
ubicunquc domicilium collocajfent * divir
B 5 tiis,

a) IUvrici Sacri Tom. IV. pag. 94. ex quo,


ac aliis Authonbus Lucio videlicet-,
Kerchelichio , Frolichio , Bucellino ac
nostris Adversariis in pertexenda Fran-
gepanorum Genealogia profeciraus.
*6 DE FR ANGEPANigDa*

tiis? honoribus , Magistratibus , atque im


petus fioruermt. Unam ex bis amplis.-*
fimis FumUiis Cbrobatia excepit , qua ge-
nus, nomenque Frangipanium in ea rc~
gione propagavit ^atque inter cateros Cbro~
batia Dynastqs apibus , copiisque pvapol*
■ ■ luiu
; Quis aiitem primus , aut quando
'suZ pUhnc del*tus fit, exploratum satis non
mus in^* Lucius a) jam anno 1133. meminic
Ueaatifun Duijk de Vegla , num vero Bartho-
deiatus. lomæus Comes de Veglia , qui in Di-
plomatibus Regum Hungariæ occurrit,
ejus Filius , aut nepos suerit , non cou-r
stat, Bela III. Rex anno 1193, ei totdm
terram pertinentem ad Comitatum Mod*
rus b) donavit. Bartholomæo Fratres
suifte patet ex ejusdem Regis verbis *
„ ait enim : „ Quod si dictus Comes
„ absque prole ingrederetur viam car-*
i, nis universæ, unus ex Filiis Fratrum
M ipsius -T" — sub, nostra? Serenitatis,
„ dominio terram tranquille poffideat ,
„ et quiete. <* Fratrum porro nomina
non invenio , non fortaffe iisdem iue-
rint, ad quos Honorius III. Papa anna
193,1. rescriptum dedit in hæc verba:
„ Nobilibus Viris H. et S. (quid lite»
„ r*

a) De Regno Dalmatiæ et Croatiae Libr.


VI. Cap. II.
»). Diploma donatianis videri potefi in
Notitiis Praslimiaarihus Kerchelichtf
pag. l6f.
DE prangepanibus. 27

„ 'ra h* denotent ? incertum) Comiti'r


„ bus de Vegla personas vestras
„ sub B. Petri protectionem suscipien-
,, tes , et nostram ,' quatuor Insulas in-
,', ter Spalatum sitas videlicet Fa-
„ ram, et Prazem, Corzulam,etLau-
„ gurstam cum parvulis Insulis , et a-
„ liis pertinentiis , quas intelleximus
., chariffimum in Christo Filium nos
trum Regem Ungarorum Illustrem
„ (Andrea* U ) -* de mera V(?cis
„ liberalitate donaffe authorita-
, te vobis Apostolica confirmamus, et
', præsentis scripti patrocinio commu-
„ mmus, a) " _
De Filiis quoque Bartholomæi non Bartholo
est , quod dicam. Lucius quidem in cer- mœushœ-
to lnstrumento Arberisi, quod anno 1 193« ™*« ia.
datum suit, testem citat: b) EffoAf^J*
filius Comitis B. de Fegha testis , ^Frindonem
quid per M. intelligatur ? et num htera
B. reapse Bartholomæus indicetur, pro
certo constitui nequit. Istud utut lit,
Bartbolomjeus Jerindonem ex aliquo
Fratrum nepotem , facultatum suarum
hæredem instituit, quod ex Andreæ II.
Regis diplomate anni 1209. didicimus.
„ Verba hue facientia sunt: „Cum di-
•> vinæ recordationis Pater noster Bela

„ Rex fideli nostro Bartholomæo Co-
„ miti terram in Banatu tali libertat©
„ con-

A) Ibidem pag. 2«S.


B) Lib. HI. Cap- XII.
»8 DEFRANGEfANIBOS.

,i contulerit poifidendam, ut earn, Q


„ Filiocaruerit, cuicunque ex Confan-
„ gvineis suis voluerit, per se poffit rehn-
„ quere,poisidendami nos eandem liberta-?
„ tern confirmantes, et petitum ipsius be-
„ n.ignius admittentes , Nepoti suo Co-
„ miti Jerindoni de Veglia , quem Ubi
„ hæredem instituit , concedimus , ut £\
„ ipfuia , praadicto Barholomæo Couii-
„ ti Patruo suo supervivere contigerit,
„ illo saie ha^rede decedente terrain ,
„ quam ex Regali beneficio idem Bar-
„ tholomæus metuerat obtinere, ipse
„ Jerindo eqdem jure perpetuo poffit
„ deat. '' a) Cæterum hie Jerindo e-
jusdem Andrea? Regis beneftcia Com>
tatum Vinodol accepit.
Iluiusfili. Habuit quatuor filios: Joannem,
cr«/M/««.pRIQERICUAj } BART30LOMÆUM II. et
jERiNnoNEM II, quorum meminit Bela
„ IV, in Diplomate anni 1240 :,, cum
„ nos, inquit, persecutio impelleret Tar-
„ tarorum ; et ipsorum non modico in-
„ digeremus servitio. ',' Ex bis Joan*
nes haud multjo post objiffe viidetur;
cæterorum merita % cum eis Patris sui ,
et Avi literas confirmat , idem Rex ad,
„ annum 1351. ita recensct: M Dilecti,
„ et fideles nostri" , Fridericus , Bar.
„ tholomæus , et jerindo, filii Jerin
„ donjs Comitis j Cornices de Veglia
„ fide-

A) Kerchelich in Notitiis Præliminaribus


pag. 188.
»E FRANOEPANIBUSi Z9

^ fidelia Patris ipsorum vestigia jugiter


,; imitantes , a primatvis nostræ , et eo-
,, rum pueritiæ annls, ubivis indesinen-^
,, ter tanta fidelitatis servitia impende-
5, re studuiffeut , et tempore persecutio-
,, nis Tartarorum in partibus nostrit
r, maritimis constitutis , non solum in
i, mari cum navibusmuniti, verum etiam
i, in terra cum armatis , prout tempo-
^, ris neceffitas , et negotii qualitas
r, exigebat , ad custodiam perfonæ nos-
„ træ ), nec non ad penequendum ini*
)5 micos , et infideles nostros tam fide-
$, liter serviverunt , et constaner >, qilod
,, inter alios Regni nostri fideles, ex
r, debito fidel meruerunt computari. '*
Anno 1260. erga Fridericum , et Bar-
tholomæum (Jerindo jam obierat) rur* Donatur
sum liberalis suitBela, Civitate Seguia •"&S"i*
eis donata propterea <, qtiod a pugna
Tar^arica i qua suftis -est , ut inquit ,
ii Deus — ad cohsolandum nos Frcde-
to ricum, et Bartholotnæum Ulustres et
,, strenilos Viros Nobiles de Veglak
i, quasi de Cgelo projecit^ qui nobis
,, cum omnl eorum parentela adhæreu-
,, tes, inter promiscuos actus ndeliter
n exhibuerunt famulatus , et non modi"
„ cam eorum pecuniam , quæ ultra 20,
,, rcillai marcarum transeendit , in ci-
,» phi's attrels, et argenteis , et ctim
„ aliis tebus pretiosis nobis de bonis
,, eorum præl'entaverunt , et præsen-
„ tando donaverunt. " Hactenus Bete.
Bar-
. . 3° DE FR ANGEPANIBUS.

Bartholomæus II. eodem anna 1260. ..e


vivis excedens
Bartholo Reliquic testimonio Frolichii a)
mæ' f^qui Luchim citat , duos Filios : ScHi-
pojtcri. NELLAM s et Guidonem. Schinella fide
Lucii e) tres maresprogenuk: PetRum,
SCHINELLAM II. et BARTHOLOMÆUM
III. Guido vero Fridericum II. Bar-
Tholomæum IV. et Guidonem , feu
Vidonem II. a Segniensibus* pro Po-
testate, et Rectore perpetuo anno 127 s.
electum. Kerchelichius ex Diplomats
Ladislai Cumani hujus Guidonis Filium
adsert Comitem Gavan vel Galvan,
qui num idem sit cum Joanne II. a
Segniensibus anno 1279« in Rectoreist
Perpetuum delecto, utrum dicam , noil
habeo. Friderico II. Conjux suit Agnes,
ex quo matrimonio verisimile est natos
suifle Leonardum, et Damianum c)
Fratres, qui PP. Franciscanis Segniam
evo*

A) In Genealogia Souueckiorum Comitunl


Celej* pag. 95« .„ . ..
»; De Regno Dalmatiae , et Croatia; Li-
bro IV. cap* $. /
C) Vide Glavinichium de ongine Pro
vincial Bosnæ , et Croatia: Cap. o*. Sub
idem aute'm tempus vixit et NicolauS
Comes de Veglia, qui Tersacti eodent
in loco, ubi Nazarethana B. V.dqmm
fere quadriennio requievit, postquam
in Picenum translata est, ei similem «,'
diculam excitafle legitur.
D£ FRAlCGEPANiBU*. $1

evocatis anno 1237. Cænobium , et Ec-


clesiam a sundo excitarunt.
Damianus hic Frolichio Orospus
Duynus , vel DuymUs II. est > in Carthn-
siands Gyrienses admodum liberalis $
qiiibus et oleum quotannis donavit, et
immunitatem ab omnibus teloneis anno
13 15. conceffit. Ex Conjuge Ursa pro-
creavit FridericuIm III. hic exnelcio
qua Elisabetha Bartholomæum V. qui
floruit 1358* genuitque Stephanum I.
et Joannem HI. dictum Anz de Lu* Bs qui.
ba anno 1391. Dalmatiæ, Croatiæ et hut W1"■
Sclavoniæ Banum. Uxorem habuit An- n^r i .■
nam Meinhardi VII. Comitis Goritiæ Bonus.
Filiam, unde eum inter, ac Sigismun-
dum Hungariæ Regem neceffitudo inter-
ceffit , hic certe in literis , quibus eum
mineras eruendi , colendique facilitate
donat, ac simul ab solutione Urburarum
eximit, Joannem dikctum Afsmefti vo-
cat. Liberos nullos reliquit.
Stephani contra I. ex Catharina
de PetOvio Styriæ Mareschalci filia ,'
tres proles invenio : GeorgiUm I. Jili-
sabetham, et NicoLAUM II. ex his
Georgius jam ante annum 1412. fato suo
persunctus est. Elisabetha anno 1396.
Friderici II. Comitis Celejæ Sponsa ,
deinde Uxor *, ab eodem in thoro Conu .,. . .
jugali 1422. occisa est, Celejæque in#, 1>a^
Temple Minoritarum sepulta. Nicolaus mat. et
Dalmatiæ , et Croatiæ Banus , vir exi- Croatia
mia pietate $ ac religione , anno I4J2. 'Banus.
■Cir-I
32 DE FR ANGEP ANIBUS»

Cirquenizæ aoud Vinodolium Ordini D,


Pauli primi Eremitic Cænobium exstru-
xit, eique copiosos sundos attribuic.
In literis sundationis , quas integras p*o-
ducit Farlatus a) his titulis utitur ■, Not
Comes Nicolaus de Frangipanibus * mir
feratione Divina, et donation* Serenis-
Jimi Regis BeU , Regis Ifungaria, Comes
Veglit£ , Segna , Modrujsu , Vvnodol ,
Jaska , Okilok , et Prokaj* Perpetuam
quoque sui memoriam reliquit apud Ca-
pitulum Segniense, cum ei sexaginca
aureos in annos singulos legavit ea con*
ditione , ut quotidianum Sacrifkium pro
fe sub auroram faceret. Obiit annum
* circiter 1432. Proles ejus sunt.
JfevimFi 1. Joannes IV. dictus Hans, ill
lour Bailatu Dalmatiæ , et Croatia Patris Sue*
' ceffor, præmatura morte sublatus est $
relicto Georgio Filio • qui defecit.
2. Nicol a os III. cum Conjuge
Barbara de Walse improlis exstinctus.
3. Stephanus II. itidem Dalmatiæ
et Croatiæ Banus , anno 1459. Ecclesiæ
B. M. V. de Miraculis, quk prope Mo*
drusiam est, ampliffimas indulgentias a
Pio H, Pontifice impetravit. Vitam pro*
duxit usque /«d~ annum 148 1. quo Mo,
drusæ e viyis exceffit , cum paulo ante
confirmatione,m bonorum a Mathia Re-
ge obtiuuiiset. Enumerantur autem se*
quen-

A) Illyrici Sacri Tomo IV. pag. 99.


DE FRANGEPANIBUS. «33

quentia : Cajlrum Tersatt, S£ Civitas Mo-


drusa, ac Castelta Bythym, Plazy9 6? Klip-
zeh ; item Casha Hreylin cum portu Buc-
carizza, & Giobnik, nee non Castelta
Vinodol , & Drivenik in Regno Croa
tia; ac fimiliter Castra Ozail,43 Rib-
nicb , net non Castelta Tubovaz , & Zve-
tsaj in Comitatu Zagrabienfi existentia*
De Bernardo Stephani Filio infra age- ', '
mus. No men , tk genus uxoris adserva-
vit Epitaphium , quod apud Virgilium
Greiderer hoc tenore exstat : a)
Hie jacet corpus Magnificæ Domi- Bpteaphi*
næ'Ifcot*, fili» quondam Donri- ^fj£
ni Nicolai Marchionis Esthensis, &phani II.
Consortis Magnifici Domini Stephani
Segniæ , Vegliæ , & Modrusiæ Comi-
tis. Anno 1456. die 29. Januarii.
4. Damianus vel Duymus II. cui
pariter anno 1465. Mathias Rex confir-
mat donationem super pbffefBonibus &
Comitatibus Segniæ , & Vegliæ , item
Castris Slunya , Ostroviza , Novigrad, &
Ledenicia in Regno Croatia; habitis. Hie
Duymus ex conjuge Barbara de Schaum-
berg Author est Zluniorum de Fran-
gepanibus..
5. Bartholomaeus VI. in matrimo-
nio habuit Dorotheam filiamJoaunisT6th .
de Zomz^dvara , quorum posteri diutis-
si-

-a) In Germania Franciscans. Tom, I.


Libr. II. pag. na.
Decas II. C
34* DE FRANGEPANIBUS.

sime fioruemnt , ultimique Frangepano-


rum emorcui sunt. A morte Bartholo-
raæi, quæ sub Annum 1474 evenit, Do
rothea Joanni Heuning thoro sociata est.
6. Martinus anno 1448. duxit Ur-
siam vel Urlinam alias 'Dorotheam de
Blagay Viduam Stephani, nisi sailor, de
Blagay, quacum præter alia dimidium
Castrorum Verbaaz , & Kozara ade-
ptus est. Sed cum ex el nullam prolem
i'uscepiffet , Deiparam Tersactanam , ut
inquit Farlatus , bonorum suojum hære-
dem insticuit , quorum partem alteram
ædi Marianæ pro dote assignavit , alte
ram vero in alendos, ac sustentandos
PP. Franciscanos ejusdem ædis Custo-
des, & Curatores impendi juffit. An
no 1455. paternum Privilegium Paulinis
Cirquenizeusibus datum confirmavit : ju-
yerit ejus subscriptionem adserre , ut
quam amplas facultates habuerit Marti
nus , innotescit ; ea est hujusmodi : Et
ego Sacerdos Gregqrius Capcllanus Comi-
Martini fa jyjarfmi 9 y Parocbus Novierfis , ac
t°tuli yicarius Vinodolenfis scripfi hac, diftantc
supra difto Comite Martino Vegla, Se-
, gnse , Modrufiaque, qui to tempore gra
tia Dei Dominus erat Arcis Verbaz , ££
erat Supremus Comes totius terra Ver-
hafienjis , Dominus in Kozar Bosnenfi ,
£3 caterarum Arcium Kumogoina , Ko-
stanicza , & Cafielli in Kelpy , & Kralic,
Gradacz , £? Cipovacz, Iascba , ££ 0kicb9
Ostroviza in Busts ; penes mare autem
D*-
,^
DE FRANGEPANIBUS. 35

Pominus Vetcrh Arcis , 3 media Segria.


In Vinodol vero Dominus deNovi, Bre~ , ,
bir , . Grisanæ , Belgrad , Cottor , Bucea- '
ri , lerfiati , £? Precbaj &e, Cæteram pie-
risque his Arcibus , quod ad Fridericum
Imperatorem desciviffet, ab Rege Ma-
thia exutus est. Rediit quidem post ea
cum eodem in gratiam , sed castro Kru-
pa mulctatus, Kostaniczam præterea ,
Sztemchniak , & Lipovcz a morte sua
Regi cedere debuit; interim cum præ-
claram,ut strenuus miles erat,/bellis Tur-
cicis navaret operam , multd alia nov£
donationis titulo recepit.
Sepultus est in Sacello Mariano
Conventus FF. Minorum Tersactensis ,
ubi ejus, & Fratris Bartholomæi hoc
male , consarcinatum epitaphium visitur:
Hie tumulo iacent offa , »,,,„.<*.-.
Comitesque ulustres #, #ar.
Segniæ, Modrussiæ , totiusque tholomxi
Croatiæ EpitaphU
Dominarunt. a) um*
Martinus , & Bartholomæus
Per orbem nomina ejus illustrant a)
Conventus Mariæ Fautores,
Seraphicique suere.
Obitus Martini Obitus Bartholomæi
MCCCCLXXIX. , MCCCCLXXIV.
Octobris iv. Martii xxn.
Ca 7.

a) Illustr. Walvasor substituit ; Domina-


torts.
u) Idem legit : nomina torum illti/kiajunt.
%6 DE FRANGE? ANIBIJS.

7. Joannes V.
8. Andreas, neuter ad maturiorem
ætatem perveniffe videtur.
Proles 9. SicisMUNDUsdenique,qui.floruit
Sigifmunimo 1461. a) quo ut Farlarus in qua-
*', dam Synopfi Genealogica , & Chrono
logies Familiæ Frangepaniæ notatum in-
veniffe se refert, instituk Episcopatum
. Ottocensem , annuente Pio II. E#pa in
Ecclesia S. Nicolai, quæ olim Abbatia-
lis erat, cujus Jus patronatus ad Sigis:
mundum, & hæredes spectabat, elegit-
que in primum Episcopum Blasium Ra-
gusinum OrdinisPrædicatorum,- sed enim
in quarto Episcopo Petro de Andreis
sedes ilia defecit. Reliquit vero Sigis-
mundus duos filios: Georgium III. vi
delicet, &Joannem VII. Georgius, vel
ut alii volunt Gregorius , in sacsam mi-
.v litiam adlectus, Ecclesiarticos Magistra-
tus insigni cum laude geffit : ex Lecto-
re, & Canonico Colocensi, Pr^positus
Albæ-regalensis, deinde Episcopus Ves-
primieniis, demum Metropolis» Colo-
censis , patriam confilio , fortunis , le-
gationibusque egregie juvit. Anno 1522.
teste Istvanfio ad superos abiit. Joan
nes vero militiam profeffus , belli vi-
tam

.a) Sub idem fere tempus Margaretha de


Frangepanibus in matrimonio Henrici
de Tsernembl, & Lucia in Jacobi de
- Landenberg vixevunt ; quod facit, ut
cas Micolai II. jfilias fuifle existimfm.
7
D E F R A N G E P A N I B U S. 37

tam posuit antfo 1493. m Croatia haud


procul Udvina fortiter pugnans * a Tur-
cis cæsus : in eo hnea Frangepanorum,
quæ Cetinensis dicebatur exstincta est,
cum nonnisi dvtas filias , & unicum Fi-
lium , qui ordinis Franciscani Institutum
complexus est , reliquiffet. Filiarum al-
tera Catharina Gabrielem :de Peren
a) akera Helena . Georgium Comitem
a Turri Maritum accepit. Filius Fran-
ciscds I. ex Monacho Episcopus Agri-
ensis , & Archiepiscopus Colocensis , dif-
fieillimis illis temporibus labentem cum
patria Religionem , quatenus potuit, sul-
ciebat. Anno 1542. mortuum , Valen-
tinus Ecchius his verubus prosecutus est.
Corporis , atque animi dotes si vine ere jrerrtus in
poffent laudeem
Parcarumrabiem, jura tremenda Jovis-. Frandsei
Justius haud ullus palmam hac in parte ■drehiep,
tuliffet, £ ■
Quam P'ræsul sracto nomina pane tra-^ »
he.ns.
Vix illo quisquam in patriam pietate,
merendi
De cunctis studio major in orbe suit;
Nestora consiliq , Giceronem vicerat;
ore ,
Et pietate Titum , relligione Numam.
C 3 Cer-

A) Elisabetha de Frangepanibus nupta Jo-


anni de Peren Dapiferorum Regalium
Magiftro hue etiam fortassis pertinet.
38 DE FRANGEPANlBtJS.

Certandum forma , vel fi gravitate fuiffet,


Vel comi eloquio , ftemmate vel pa
trio,
Heroum veterum nemo , nemo Hercule
noftri
Tëmporis, ante illi jure fereudus erat.
At nihil haec contra potuere immo
bile fatum,
Praefulis en tanti ftamina rupta jacent.
|Ianc miferam patriam dignus meliore,
reliquit : . . ,
Jam liber curisvivitin arce poli.
_. Bernardos, vel Bernardinus SFte-
Stephani pbano II. Pâtre ortus, homo, ut Iftván-
r/, fius feribit , animo indómito, У centro--
verfias inter Cognatos exortas non legi
bus : fed armis dirimere folitus , Uxorem
habuit Loifam de Aragonia Reginas Bea
trices Confobrinam, ex qua hse proles
nata? funt:
1. Dorothea Confors Caroli Torquati
Comitis Corbaviae.
2. Ischotta Stephani de Регев Dapi-
ferorum Regalium Magiftri.
3. Matthaeus +.
4. Beatrix primum Joanni Corvino
Mathiae Regis Motho , deinde Georgio
Marchioni Brandenburgico nupta.
5. Maria Magdalena anno 1489. Ma
thias Pongracz de Dengeleg fponfa.
6. Christophorus 1. Miles egregius ,
& Dux fuo atvo clariffimus. Bello Ve-
neto Maximiliano Caefari preclara m ope
rara navavit: Turcas Jaicziam obfiden-
tés
DE FRAN.GEF ANIBUS. y■ 39

tes insigni clade affecit , & ab urbis


obsidione depulit , novo propterea titu-
lo Regnorum Dalmatiæ, Croatiæ, & Scla-
voniæ Desensoris honestatus. A clade
Mohatsiana Ferdinaudus Austriacus ni- ,
hil non egit, quo hominem sibi devin-
ciret; jamque & conditionibus , quas
Christophorus proposuit, Hamburgi to.
Novembr. anni 1526. subscripserat ; sed
is insuper habito tractatu , Joannis Re
gis partes amplexus , eas usque ad obi-
tum fovic , promovitque. Capta urbe Va-
rasdinenfi cum arcem incautius lustrat ,
glande plumbea lethale vulnus accepit ,
ex quo etiam baud multo post exspi-
ravit , Modrudæ in tumulo Majorum se-
pultus- Titulos, & Magistrates, quos
geffit ipse literis hunc in modum præ-
ponebat : Cbristophorus de Frangepwibus c/in:/i0■
Segnia , Veglia , Modrufia Comes, "Joan- phoH ti
nts Regis Hungaria Capitaneus Genera- tulus. .
Us , Dalmatics , Croatia , ££ Sclavonic Bo
nus , eorumque Regnorum , & Comitatu-
um Simegienfis , & de Fofega Genesalii
lutor , 8" ProteBor , ac Comes Soproni-
enjis. Uxoiem habuit Matthæi Langi
Cardmalis Gurcensis Sororem, iugenii
plusquam mulebris fœminam , quæ ma-
ritum e carcere, cui Venetiis inclusus
erat , puellæ habitu indutum feliciter
expedivit , paratoque navigio in tutuin
abduxit. Hac desuncta cum Catharina
Dragfi de Beltek sponsalia fecit , fed
C 4 an-
4o DE FRANGEPANIBUB.

ante nuptias e vivis sublatus est anno,


ut Istvanfius habet, 1527.
7. Ferdinand us a) ditionis omnis,
ampliirimarumque opum , quas Christo-
-phorus Frater improlis reliquerat, hs-
res , cum ex Conjuge Maria Wukovith,
vel Brankovich nullum marem suscepiP
set , lineam Stephani II. postremus clau-
sit. Filiarum alteram Stephanus Osalski,
alteram Catharinam Nicolaus Comes a
Zrinio in matrimouium adseivit.
JJnea Zlunii de Frangepanibus a Damia-
Zlwnio- no vel Duymo , cui Arx Zlun in parti-
rum dc tione obvenit , derivantur. Ejus filia An
Frangt- na Pancratium de Auersberg Maritum
panibus.
anno 1496. etulit. Filius vero Michael
Maximiliano Cæsari , ut Lazius inquit (
b) pugnanti contra Venetos levis ar
maturæ equites duxit: pro quo servitio
Cæsar illi in Foro Julio Castellanatum
in Qhordropp , & Senasecz Castrum
conceffit. Ex Barbara Joatinis de Roz-
gon, & Dorotheæ Banfi nata, coujuge
fya , progenuit duas filias : Annam vi
delicet , & Dorotheam Stephani Ursi-
ni de Blagay consortem ; totidemque
filios , quorum natu major Mathias an
no

a) Ad annum 1501. & sequentes alterutn


quoque Ferdjnandum de Frangepanibus
invenio , qui Ecclesiæ Modrufiensi Epi-
scopus præfuit.
b) De migrationibus Gentium Lib, VI.
|>ag. 234.

>;
' FRANGEPANIBUS. 41

no 1526, die 29. Aug. in clade Moha-


tsiensi periit , Georgius IV. vero su-
perstes , in partibus Ferdinandi I, Re
gis contra Zapolianos constanter suit,
cumque aceisis opibus, Segniam ab im-
minentibus Turcis defendere non poft
set, eandem Ferdinando, non invitis ne-
ceffariis , tradidit , quam ille sic in omnem
,?im emuniit , ut hactenus invicta steterit, „ ,
Moriens Georgius tres proles reli-
quit: Catharinam Emerico Czoborde
Czoborszentmihaly, A n n a m Nicolao
Olah Csaszar elocatam , & Franciscum
II. Hie Dalmatiæ , Croatia; , & Sclavo-
niæ Banus propter eximiam fortitudinem
ensis, & clypeus Illyrici appellatus est:
certe anno 157*. m Turcas populato-
fes , relictis , quibus accumbebat dapi-
bus cum equitatu irruetts , ter devidis
uno die hostibus, triplicem lauream ob-
tinuit. Obiit ultimus Zluinorum imperi-
tia Medici , cum enatos pone aures su-
runculos curari jussiffet , atque in ipso
fere nuptiarum apparatu, quas cum seon-
sa Juditha Kerechenyi de Kanyafolde
initurus erat, Tumulatus est Zagrabiæ in
Principe D. Stephani æde cum hoc epi-
taphio : ,
Memoriae Spectabilis, ac Magnifi- ^ranciJci■
«i Domini Francisci Zlunii de Fran- *£, ult.imi
gepanibus, Segniæ, Vegliæ, Modru- rUm m,i1.
siæque Comitis, Dalmatiæ, Croatiæ , taphium.
& Sclavoniæ Bani fideliflimi, & for-
tiffimi , Anna- soror , relicta Magnifici
C 5 Ni-
4* DE FRANGEP ANIBU8*

Nicolai Olah Csaszar &c. Fratri cha-


riflimo posuit. Vixit annos XXXVI.
Mortuus 11. Decembr. mdlxxii. Va-
rasdini.
Eidern.
Slunia stirps cecidit Franciscus Martis
alumnus ,
Infestus rasis, terror eratque Getis.
fist proavis clarus, sed dextra prom-
ptior , usque
Consilioque , insert damna cruenta
Scythis.
Banus erat Dalmat. Sclavorum , tumque
Croatæ,
Prælia commisit , fausta trophæa tulit.
Sea* quia Pannoniæ vix spes est ulla
salucis ,
Ni Deus accurrat , quid supereffe velit?
Ergo Diis mixtus , potion parte trium
phal :
Offa tegit marmor, mens pia novit
iter.
Lin*a Tersaczkii Bartholomæum VI. de
Tersacz- quo supra, Castri Tersacti Herum,Au-
hiorum thorem cient. Filia ejus Helena La-
% a * zar.°
i%arut fallit,Pr?ncxpi Rascia?, si data
in matrimonium Bucellinus non -
est. Filii
Leonardus , & Nicolaus IV. qui Eli-
sabetham de Blagay uxorem habuit,
steriles decefferunt. Unus Joannes VI,
Hans Angelus dictus, stemma propaga-
vit. Ejus conjugem Catharina m, sedne-
scio qua de familia ? suiffe colligi utcun-
que potest ex eo Instrumento, quo Cæ-
no-
DE FR AN GEP ANIBUS. 4S

nobio Fratrum Eremitarum S. Augusti-


ni hi Prmgis donationes a Majoribus
factas anno 1476. hon solum confirmat,
sed etiam auget, ubi inter cætera lo
quitur. „ Prior una cum sins Conven-
„ tualibus, qui tune præsentes a'derunt,
„ perpetuis temppribus suit adstricti ,
„ i'eu obligati unani Miffam legere in
„ altari S. Bartholomæi pro desunctis
„ &c Al tare poi'itum est in medio Ec-
„ clesiæ junctum sepulchro Genitoris
„ mei , & prima collecta sit pro Geni'
„ tore meo Bartholomæo scilicet: In-
„ clina Domine aurem tuam. Secunda:
,, CUiæsumus Domine pro tua pietate
„ miserere animæ faraula? tuæ Cathari-
„ næ. „ Istud utut sit, Joannem 1452.
Venetqrum tutelæ se commitiffe , eisque
Vegliam Iniulam anno 1480. tradidiffe
Lucius commemorat ; sed hoc cum
Decreto anno 1485. Tota Ddmatiasub-
jacere debet judicio Palatini, & pr.o pro'
ventibtis babet in Ufa certas Ivsulm , haud -
conscntire videtur. Farlatus a) præterea
duo Instrumenta profert, ex quibuscla-
rum est Joannem anno H97* Rrini?: noq
procul Segnio egii'fe , quod quidenvnum
ei impuhe suturum suiffet., alii æstima-
verint.
Cæterum Joannes duos filios reli- #'« J*\
quit : Wolfgangum I. nempe , seu Lu- aT**u K1*
pum, & Christophoruiyi II* Ulius La-
zi-

a) Illyrici Sacri Tomo IV>pag. 13s.


44 , DEÏRANGEPANIBUS.

zius in hase verba meminit: a) Wolf-


gangus vulgo cognominatus Comes a Prund-
lyn noßra átate (qua Lazius floruit) ad-
verfus Turcas infinibus Croatia ¡ape for-
tißime dimieavit: ad poflremum circa an
num Ineamationis Divine 1546. dum Fer
dinande Regi Romanorum , У Bungaria
Bebemice adverfus Saxones bellum cum
Fratre Cafare Carolo V. gerenti fidelem
operant praftat, rebus humants eximitur.
Filia ejus *unica Elisabetha primum
Joanni Alapy de Nagy Kemlék , eoque
e vivis fublato , Jofephq Dornberg in
raanus conveuit.
Cbrifto. Ex Chriftophoro IL Volfgangi I.
phori 11. Fratre nati funt: Stephan us III. qui
pufteri. celibem vitara traduxit, Urfula Ladis
lao de Réwa , Clara Michaeli Bakits
de Lak nupta , & Casparus , qui circs
annum 1570. floruit. Genuit is ex Ca-
tharina Lenkovich Conjuge tres Filios:
horum natu maximus Georgius V. quan-
quara Margaretham de Schweinpock in
matrimonio habuit, nullos tamen libe-
ros fufcepit, improlisque deceflit. Ni
colaos VI. ab anno 16 16. ad 1622. Dal-
matiae , Croatia: , Sclavonic Banûs , de
quo Illuftriflimus Ratkajus : a) Fir pri-
fcts feveritatis, £í cui multa rerum ex-
.... pe-

a) De migrationibus Gentium Libr. VI.


Pfg« 234.
■) In memoria Regum , & Banorum
Libro V.
DS FRANGE* ANIBUS 45

perientia, cum injigni conjunHa pruden-


tidi, summam inter sui temporis Heroes >
laudem attulijset , nifi fenentiores natu
re impetus temperare recusaffet. Untie cum
sum Illyrici ferre nbn pofjent , in Comi-
tiis Sopronienfibus Magijiratu fe abdicavit,
££ privatam abbinc vitam egit. Obiit Vi
enna feptuagenario major 5 in æde D.
"Virginis Tersactensis y ubi plerique Ma-
jorum quiescunt, anno i647..tumulatus. j
Testamento cum in Zagrabiense juven-
tutis Seminarium , tum in pauperes alios
munificus suit, castera supellectile omni
cum bonis Volfgango Isratri relicta ,
cum ipse duabus ex uxoribus , quarum
altera ex Familia Beriszlo de Grabor-
ja , altera Anna Maria filia Petri Erd6-
dy suerat, uullam prolem sustuliffet. >
WoLFGANGUS II. seu WolfganguS Wblfgan-
Christophorus , priorum frater, Vi'r, utgirfen-
inquit Ratkajus , Catoniana gravitate , «<"7J*«w.
morum elegantia , conjilii matmitate in-
{ignis omni tempore existimatus , ab in-
eunte adolescentia militia deditus , ac Fo-
rojuliano hello , quod inter Arcbiducem
Ferdinandum , ac Venetos intercesferat ,
ades celebriter versatus fuerat tut Clrristo'
pbori Ahavi fui adverjus eosdem Venetos
praliantis , militaris peritia speciem omni
um testimonio referre judicaretur. Mine
per omnes militia gradus probato; usque
ad summam Croatia , ac Maris limitum
Prafe&uram viam aperuit virtus. Quo in
officio ta omnium fatisfattione usque in
bane
40 . D E t R А N G E P A N.I В U S.
*
banc atatem, qua fexagefimum jam esc-
cedit annum (Icriplif hax Rackajus fub
annum a nato Servatore 1650.) vivit,ut
quid in eo defidcrare poßis , invenías ni
hil, a) Hahuit Wolfgangus uxores qua
tuor; ivomen primae Barbara de Beriz-
lo , altcrius Uríüla ignorer , tercue Ma
ria Paradeyfer , quae lterilis deceffit ,
poltrenue demura Dorothea Hailer de
Hallerftein.
Frôles Ex prima lucem afpexit Caspards
Wolfgang Croaciae limitum , ac Ogulieiiiis prae-
** * fidii Pnefeâus , cujus militaría fada qui
noffe cupit, Ratkajum confuiat , in ejus
laudes fane quam errufum. Thoro con-
jugali adfcivit Evam Forgách de Gy-
mes, fed liberos, quod fciam nullos pro-
genuit.
_ .
y/°r¿u-S oRGiusEx VI.
UiTula
artisIguozer
Muñese,natus eft, fetil-
pidona: Ge-

riœ He- ptoriae , Cofmographiae demum, archi


e/a? Ma- teduraeque militaris notitia infignis ; cum
gifler. alias, turn anno 1652. virtu d s fu к ípe-
cimeu dedit : tuendis enim IlJyrici fi-
nibus prsefedus, feptem millia Turca-
rum in adjacentem Córame fluvio agrum
infufa proiligavit , magnamque praedas,
quam corraferant , partem recepit.
Obiit Curiae Regioe per Hungariam
Magifter anno 166г. fulceptis ex So
phia Forgách duabus fequoris fexus
prolibus ; & Maria quidem in teñera
seta-

a) In memoria Regum & Banorum Lib.V.


DE FRANGEPA MBU 8. 47

«täte vivere deííit , Juliana vero au


no 1668. die 22. Julii cum Ferdinand«)
Ernefto Comité de Traun, & Abens-
perg nuptias iniit. Ejusdem Urfube Ig-
nozer Filia fuit Anna Citharina con-
jux Petri de Zrinio , quo proditionis
caufa Neoftadii fupplicio affedo, ipfa
Graecii anno 1673. exftinda eft.
Ex Dorothea denique Haller in auras Franci-
prodiic Franciscüs Christophorüs /jjjj^ u£l\
quem elati fpiritus, & fupra private ^¿¿"ф
fortuna; modum indomiti eo abripuerunt,/e#K4r#
ut Zriniansc conjurationi focium fe ad-
deret. Verum rebus peffime cedentibus,
cum Csáktomya fugitivus , ad Comi-
tem Kérium divertit , captus , primum
Viennam, deinde Neoftadium dedudus
eft: ubi Judicum fententia damnatus,
capite pœnas luit die 30. Aprilis anno
1671. Exftinda eft cum eo clariffima
Frangepanorum familia, quae olim ad
Mare Adriaticum late dominabatur , cum
ipfe in flore xtatis Uxorem Lulliam , vel
Juliam Marchionem de Naro viduam
reliquiffet.

V.
48 T)E SANCTO GEORGIO ,

DE SANCTO GEORGIO,ET
DE BOZYN COMITES.
( Fig. 4. & 5. )
OrigoFa- Tn primam originem Coroitum de S.
miiiat ex J Georgio , & de Bozyn a) apud pa-
genere trjos Scriptores necquidquam inquisivi.
%£''paz Ex exteris Wolfgangus Lazius Medj-
cus , & Historicus Viennensis , eos a Co-
mitibus de Altenburg derivat, b) fed
qua fide ? quibusve monumentis inni-
xus? incertum. Diplomata Regia con
tra eos a genere Hunthpaznan proflue-
re docent , quam in renr vetustæ cu-
juspiam charts fragmentum infra pro-
ducemus. Genus hoc jam sub S. Ste-
' phano Rege claristimum , late olim pa-
tuit , & in plures ramos diffiisum est ;
verum quia ejus ætatis literæ paucæ ad-
modum superant, quinam Majores Co-
mi-

a) Uterque locus eft in Comitatu Poso-


niensi, superiore ieculo in numerum Li
berate m , Regiarumque Civitatum re-
latus.
B) In præfatione ad Libros XII. de mi-
grationibus Gentium: alio loco addit ,
multa bona in Carnis possediiTe , & Prin-
cipibus Austria;, ac Patriarchis Aquile-
ienlibus obnoxios i'uiH'e.

':.
ET DE BOZTN COMITES. 49 ,

mitum de S. Georgio , & Bozyn suerint?


quave serie Seculo XI. & XII. se exce-
perint ? omnino compertum non est.
Primus sub exordium Seculi XIII. Viomœ
floruit Thomas, cui Rex Emericus sil- Andreas
vam Keykeus, & Andreas II. agrum Sza- U. donat
kolcenscm sub annum 1209. impeirtitur. Szakot-
Pars literarum Andres , quæ in rem fa- czam*
cit , ita habet : „ Munificentiæ Regalis
i, immensitas licet etiam ad extraneos
„ bonæ commendationis fragrantia di-
„ latari soleat, ad illos tamen copio-
„ sius suæ largitatis dona debet exten-
„ dere , quorum fidelitatis constantiam
„ experimento didicit, & diuturna mo-
„ rum honestate feliciter comprobavit.
„ Nos itaque , prout Regiæ circumspe*-
„ ctionis eruditio nos admonet, nostro-
„ mm seryitia fidelium , ingratitudinis
,, nolentes præterire silentio , propter
„ eximia probitatum merita , quibus co-
„ ram oculis nostræ Majestatis Thomas
„ Comes indesinenter claruit, terram
„ quandam nomine Zakolcha rudem,
„ & desertam, sitam in confinio nostri
„ Regni versus Bohemiam tam ei, quam
„ suis succefforibus contulimus in per-
„ petuum poffidendam.
Non multo post eidem donat ter- EtBazjrn.
ram Bozen , seu Bazyn , quam anno 1216.
rursus firmat in hæc verba : „ Cum Regiæ
CeUitudinis munificentia nullis termi-
nis coarctetur, & optima in Princi
pe donandi mensura immensitas ju-
JDecas II. D „ di-
' 50 DE SANCT0 GEORCIO ,

„ dicetur , præcipua tamen est erga bene


„ meritos circumspectio adhibenda , ne
„ quis apud ilium sui laboris præmio de-
„ fraudetur, qui suæ liberalitatis bene-
„ ficia etiam ad extraneos usque pro-
„ tendit. Iude est, quod fideli nostro
„ Thomæ Comiti Nitriensi ob continu-
„ um , ac fidele servitium , & insignia
„ meritorum , terrain quandam Bozen
,' ,, nomine , quæ ad castrum Posoniense
„ pertinebat, cunctis metis Undique, a
„ circumjacentibus terris distinctam , si-
„ bi, & per eum suis hæredibus jure
„ perpetuo contulimus poffidendam, &
„ per Pothonem tune Comitem Poso-
„ niensem ipsum in poffessxonem ejusdem
„ terræ fecimus introduci, „ a)
Ejus silii Ann0 insequenti 1217. Thomam in
Sbbus , & vivis jam non suiffe, duosque filios re-
^iltxan- liquisie constat ex ejusdem Regis lite-
der Pin- pis, ubi inter cætera habet : „ Verum,
cernarum^ Cum st mortem jam dicti fidelis no-
Magijtru ^ lhomæ Comilis ejus filU Sebus
Co-
a) Non abs re fuerithic adjungere , quod
- Rex ad calcem literarum hoc tenore
subjicit : „ præsentis Privilegii series ,
„ prioris figilli nostri munimine , quod
„ in occisione Reginæ Gertrudis nofirre
,, dilectiflimæ Conjwgis suit deperditum,
„ consignata fuerat , pra-sentem pagi-
„ nam renovandam fore dignum du^
„ ximus ; & alio sigillo , quod contra
' „ fall'æ cavillationis dolofitates , quae
„ poffunt accidere , parari fecimus r —
„ m perpetuum roboravimus. ,,
ET DE BOZYN COMITES. $1

„ Comes, & Alexander nostrorum


„ Pincernarum Magistri , Viri strenuita-
„ tis eximiæ prædictæ terræ ( Zakol-
„ cha) solicitudinem copiosa populorum
„ multitudine cepiffent resarcire, nos
„ eandem per nostrum fidelem , & di-
„ lectum Hugrinum Magistrum , & post-
„ modum Aulæ nostræ Cancellarium per-
„ agrari, certisque metarum linritibus
„ distihgvi, nec non in ejus poffeffio-
„ nem per eundem eos fecimus intro-
„ duci. Cæterum quia facta pet
„ nos hujus poffeffionis donatio tempo-
„ re supra dicti Comitis nullo suffulta
„ suerat authoritatis nostræ testimonio,
„ ad honestam suorum filiorum , nostro-
„ rum fidelium Sebus Comitis , & Ma-
„ gistri Alexandri petitionis instantiam
„ præsentem conceffimus paginam figilli
„ nostri munimine in perpetuum robo-
„ ratam. Datum per manus Hugrini
„ Aulæ nostræ Regiæ Cancellarii Anno
„ Dominies Incaroationis 1217. „
Ejusdem Regis liberalicate Comes
Sebus in poffeffionem Castri Szent-
gyorgy, seu Sancti Georgii venit, il-
ludque Filio unico Abrahamo dicto A-
bych reliquit. Alexandri contra prædii
Csotbrtok Domini, præler Anonymum
filium , Cosmas insuper , & Achilles
nati memorantur. De Cosma ieorsim Rex
Bela hæc memoriæ prodidit : „ Cum Tar- Eneomi-
„ tari , inquit , per divinam ultionem ^ Cw*
i, invaderent Regnum nostrum , et nos *
D a ...
35
„s-
5* DE SANCTO QEORGIO,

„ iisdem Tartaris una cum Baronibus,


„ et hominibus Regni nostri nos oppo-
„ suiffemus , idem Comes Cosma uobis,
„ et Baronibus nostris videntibus , cum
„ eisdem Tartaris viriliter dimicavit,
„ ibique duebus vulneribus per eosdem
„ Tartaros lethaliter exstitit vulneratus.
5, Postmodum autem nobis existentibus
5, in maritimis , idem Comes Cosma
„ confinia Regni nostri , videlicet totum
„ Comitatum Posoniensem contra Ducem
„ Austriæ indemptum conservavit, ibique
„ in conservatione confinii duodecim vul-
„ neribus exstitit vulneratus, et in aliis
„ vulneribus per Teutonicos suerat ca-
„ ptivatus ; de qua captivitate nos rede-
„ mimus , seu recepimus eundem : in
„ ipsa etiam conservatione confinii di-
„ ctus Comes Cosma uno oculo est pri-
,„ vatus. " a) Reliquit duos Filios Pau-
lum , et Cosmam II. quorum meminit
Rex Stephanus in literis anni 1270. sed
uterque defecit.
De Achille vero , et Cosma I. com-
,_,. ,"" tnuniter Stephani Parens Bela ita loqui-
ttCosmœ „ tur: B) ,, <luod cum m S°l°.w coa-
Achill.n tra Tartaros conflictum habuiffemus ,
tisluudesn eisdem se pugnæ viriliter opponen-
,, ribus , ipsi sunt graviter vulnerati , et
„ Frater jpsorum exstitit interemptus
m pro fidelitate Reguo debita , et co-
ro-

a) Literae datæ sunt anno Domini 1245,


e) In Diplomate anno 1556. exarato.
ET DE BOZTN COMITES. 53

„ ronæ : cum etiam in partibus marit>-


„ mis maneremus , contra Ducem Au-
,, striæ nostrum inimicumcapitalem illæ-
„ sum , et indemne Regni nostri confini-
,,. um iervaverunt ; unde præfatus Comes
„ Cosmas pro fidelitate nobis impensa,
„ receptis duodecim vulneribussuerat ca-
„ ptivatus : quo in captivitate existente,
„ , Comes Achilleus illæsum nostrum confi-
„ nium conservavit. Et cum de maritimis
„ redeuutes , præfato Cosma Comite in
„ captivitate existeute,contraDucemAu-
„ striæ exercitum moviffemus,idem Achil-
„ leus Regnum Austria? usque Viennam
„ a Posonio pro fidelitate nobis debi-
„ ta devastavit. " n?*J
Abrahamus ex Sebus progenitus ^£,
duos filios habuit : Abrahamum II. Ru-
sum , dictum Abych , et Thomam II.
De hoc ad annum 1287* iu meis Adver-
sariisistud adnotatum reperio: Cum 7bo-
,mat filius Abraham de genere Huntpaz-
nan Ecdefia Strigonienfi damna plurim*
intuiijjet in devastationibus pofseffionum ,
direptionibus , et detentionibus decimarum,
ac propterea a Lodomerio Archiep. excom-
municatus fuiffet, per compunctionis spi-
ritnm rediens , obtulit in satisfactionem
tria millia marcarum. Lodomerius qui'
dem reliquum ei remifi? , fed pro trecen-
tis mercis ab eodem Thoma, confentien-
te Abraham dictQ Obycbk Fratre suo , acce-
pit pojjeffionem Gyorok in Comitatu Ni-
trienji* Fuit Thomas hie Judex Curiæ
D 3 Re-
54 "Dt SANCTO GEORGIO,

Regiæ , Comes Posoniensis , et de Szeut-


gyorgy ; sed sine liberis deceffit.
Divisw Abrahamus II. contra , qui sub prin-
IwXcipium SeCuli XIV* vixit' duos Fi,ios
trum ^Pr°genu*t Petrum, et Sebees , vcISe-
Sebusil, bus II. Hi duo Fratres uterini , ut cer-
Fratres. tum fragmentum habet: anno 1343 co-
ram Capitulo Jaurinenfi hanc in Castris
suis perpetualem fecerunt divifionem , nem-
pe ut Caflrum Bozin cum Villa sub
eodem Castro adjacente, item villa Slim
iergh , et Ujfalu , et possessione Szeles cum
poJJ'effione item Zemecb in Csallokbz exi
stent: , omnibusque earundem appertinen-
tUf-9 et utilitatibus Magistro Sebus , Ca
strum vero Szentgyb'rgy cum villa sub eo
dem Castro adjacente , item villa Ziky ,
Iwand, et posseffione Eberhard, Magi
stro Petro , ejusque baredibus cedant. At-„
que hinc lineam Sebusii Baziniensem,
lineajn vero Petri Sancto-Georgiensem
vocare placebit, quoad novam bono-
rum partitionem , quæ inter utriusque
posteros rursus facta est , exequamur.
^Bazin EX SebuS it3que Procreati sunt du»
0 l \ Filii : Nicolaus , et Joannes , huic an
no 1 36 1. Ludovicus Rex in poffeffione
Hedvara , quæ ad arcem Bozyn attine-
bat, potestatem facit novum Castrum
excitandi, valloque, et foffis munien-
di, utrique autem Capituli Jaurinensis
literas, quarum partem supra dedimus,
authoritate Regia anno 1371. confirmat.
Nicolaus genuit Georgium, et Nico-
LA-
ET DE BOZTN COMITES. 55

L.AUM II. qui defecit. Georgius subscri-


ptus legitur tabulis fœderis, quod au-
no 1412. Sigismundus Rex Hungarian
cum Wladislao Polono icitf, et sepul-
tus est Bazinii iu Templo Principe cum
hujusmodi epitaphio :
Anno Domini MCCCCXXVI. obiit
Georgius
Comes in Posing , feria IV» ante Do
rothea: Virg.
Ex Conjuge Irathna Ozdravszky
sustulit tres Filios : Petrum IV. Lapis-
laum I. line hærede mortuum , et Geor- ,
gium II. qui cum sortitione Castrum
Szentgyorgy acquisiviffet , novæ lines;
Author haberi potest ; quare de eo in
fra , cum series rerum poposcerit ,age-
mus , uunc ad Petrum Sebusii Fratrem
redeundum.
Habuit vero Filiam Barbaram an* Linea de
no 1364. si Illustr. Hoheneckius non Szent-
fallit , WolrFgangi a Pollheim Conjugem,£76>gr,
et tres Filios Thomam III. Petrum II.
et Joannem II. quibus Rex Ludovi-
cus anno 1369. indulges , ut pontem in
Danubio prope Eberhard tenere, ser-
vareque poffint. Thomas III. liberis
caruit ; Joannes II. vero in Thoma IV.
Filio defecit. Ex Petro II. nati sunt
Thomas V. dictus Temel, et Petrus
III. qui anno 1397. multas literas ve-
tustate exesas, in Jaurinensi Capitulo
transummi curant* Petro III. prater Fi-
lium CosmamIII. qui post annum 141 3.
D 4 de.
56 DE SANCTO GIOUGIO

defecit,&Ladislaum II.Filiam quoque fais-


secomperio Cæciliam, Comiti Stephano
Cecilia de Rozgon nuptam , cujus egregium faci-
audatia.m$i quod anno 14^8 patrarat, RexSigis-
„ mundus his laudibus attollit : „ Ipsa
„ namque Domina Comitiffa : nobis , ec
,, Comite Stephano Domino , et Mari-
„ to suo cum nostris exercitibus
„ in obsidione Castri Galambocz
n existentibus —> — præ cæteris Domi-
„ nabus audacior — — ad Castrum
,, nostrum Szentlazlovar ex op-
„ posito Castri Galambocz — — per
• „ nos ædificatum venire ausa est, et
„ unam galeam nostram armatam , inter
„ cæteras inibi super ipso fluvio Danu-
„ bii habitam, nedum prætermiffa mu-
„ liebri , sexusque fœminei fragili , tre-
,, mula , et formidula conditione, sed
„ et animo, atque corde sumpto he-
„ roico , audacter couscendens , et cum
„ .eadem in dicto Danubio hinc inde
„ strenuo mbdo currens, modoque dis-
9, currens , inchoatis belli præludiis se
„ ingerendo , plurimas peregit scaraman-
„ tias triumphales ; de eadem quoque
„ galea aliquoties , imo vicibus frequen-
„ eatis ex pyxidibus, seu bomhardis,
„ balistisque et aliis ad id correquisitis
„ ingeniis , adipsum Castrum Galambocz
„ contra Turcos idem Castrum tenen-
„ tes sagittari facere non expavit. u ,
. ■ Tho-
IT DE B0Z7N COMITES. 57

Thomas V. cujus supra memini- Thomas


mus , Petri III. Frater , alias Temd^f^
Temlinus, et Templinus dictus , sub'£,r) e't-
Ludovico I. Taveraicorum RegaHum ufyriei
Magister , sub Maria vero Ludovici Fi- Barius,
lia Dalmatiæ , et Croatiæ Banus , nihU
non egit, quo contra Carolum Neapo-
litanum Regiuæ
ejus rebus folium
und■ique firmaret ; verum
callabentibus , Pro^ ' .
vincia deceffit, et publico abstinens, in
domestico otio consenuit. Amicus , qui
mihi tabellam Genealogicam Comitum
de S. Georgio submisit , Thomac V. ad-
scribit Filium Thomam VI. qui ex Con-
juge , nisi sailor , Catharina de Hayro
suscepit Hedvicem Vilhelmi de Per- X
neck. Uxorem, Ladislaum III. et E- >
BERHARDUM utrumque deficientem , nec
non MaRtinum in Sacerdotio cælibem;
atque in his germen Sebusii II. penitus
exaruit. , ...
Petrus IV. Georgii II. Frater, poft- Nova bo-
quam ex Conjure Hedvige, Dionysii norumdi*
de Marczal Bani Sclavoniæ nata tres Fi- visio*
lios sustuliffet , Emericum videlicet ,
Ladislaum IV. et Stephan dm , quo^ '/ ,
rum duo postremi sine hærede exstincti
sunt, sub annum 1445. e vivis exceffit.
Vidua Hedvigis novam latisundiorum ■
divisionem cum Georgio II. iniit , quæ,
quomodo peracta sit , juverit ex Capi-
tuli Posoniensis literis eatenus confectis
audire , pars autem earum ita habet ,
„ cum nos ad instantes petitiones Ma-
D 5 „ gni-
53 DE SANCTO GEOKGIO,

„ ,gnifici Dni Georgii Gross de Bozyn ,


„ et Szentgyorgy pro se , et pro Egre-
„ giis Joanne, et Sigismundo Filiis
„ i'uig ex una ; parte vero ex altera Ge-
„ nerosæ Dominæ Hedvigisrelictæcon-
„ dam Magnirici Petri Groff de eadem
„ Bozyn , et Szentgyorgy modo iimili
„ pro se , et pro Egregiis Filiis suis vi-
„ delicet Emerico , Ladislao , et Ste-
„ phauo , ex ipso condam Domino Pe-
„ tro Gross progenitis tres h«-
,, stri de medio Socios, et Con-
„ canonicos nostros ad infra scriptorum
„ quatuor Castrorum eorun-dem DD.
„ Gross divisionem in duas æqualespar-
„ tes faciendam , ad Oppidum eorun-
,, dem DD. commune videlicet Tsotor-
„ tok, alio Nomine Leopoldsdorf vo-
„ catum , in Comitatu Poson. habitum,
„ nostro post testimonio fide dignosdu- .
„ xiflemus destinandos: qui tandem exin-
„ de ad nos reversi, nobis voce con-
„ sona retulerunt , quod talem
„ in præmissis Castris in eisdem fecis-
„ sent adæquationem , videlicet quod
„ Castro Bozyn Castrum Borostyan pro
„ una parte ; pro altera autem parte
„ Castro Szentgyorgy Castrum Eber-
„ hard annexiffent taliter videlicet, et
„ eo modo, quod cuicunque parti per
„ sortem cedet Castrum Bozyn, huic
„ et Castrum Borostyan , et rursum cui-
„ cunque parti Castrum Szentgyorgy,
„ eidem et Castrum Eberhard cedet :
qui-
ET DE BOZYN COMITES» 59

„ quibus peractis , et partibus utrisque


„ ipfam divifionem eo modo fiendam
„ usque ad defectum feminis admiflîs ,
„ et confentientibus , tandem per duas
sî cédulas forte pofitas , et ipfis parti-
„ bus per quendara puerum illiteratum
„ porrectas , et affignatas , pr«dicta Ca-
„ ftra Szentgyorgy , et Eberhard prae-
„ libato Georgio Groft cum prsenotatis
„ Filiis , et hseredibus fuis ad unam
„ partem; partem vero ad alteram Ca-
„ ftra Bozyn, et Borostyin praetitula-
„ f£ Dominx Hedvigae , et prselibatis
„ Filiis fuis forte ceffiffent. Da-
,, tum die 15. diei fefti B. Bartholbuuei
„ Apoftoli anno Domini 144.6. "
Georgius II. fumma apud Regem ¡fne^°v¿e
Albertum gratia floruit , cui Regni Hun- St Qeor.
garise coronam affervandam tradere non £i0.
dubitavit. Teftes funt Elifabethae Alberti
Viduse liter« anno 1439. exaratae, qua-
rum fumma liaec eft : fe a Georgio Groff
de Bozin facrum Regni diadema, quod
Albertus Rex pridem fuo, ac nonnullo-
mm Pra'atorum , ac Baronum figillis
probe munitum , confervandi gratia ei tra-
diderat , cum omni reliquo facri cimelii ad
coronationem neceffarii лррагаШ , fub me-
moratorum , Regis, ac Procerum figil
lis , fine ullo defectu , fideliter redditum '
accepijj'e. a) Alberto , ejusque Filio La-
dis-

a) Kaprinai Hungarian Diplomáticas Par*


te II. p/tg. 318.
60 DE SANCTO GEOJIGIO,

dislaoPolthumo desunc to,contraMathiam


de Hunyad Friderico Imperatori adhæsit,
eumqueRegemHungariænominavit,quam-
obrem non solum eximias laudes , sed au-
ctum etiam scutum gentilitium ab eodem
Cæsare accepit. Sepultus est in SacelloSS.
Trinitatis , quod ipse a sundo in Urbe
S. Georgii excitaverat, cum hac epi-
graphe marmori incisa :
Fpitaphi- Anno Domini MCCCCLXVII. feria
um Geor. qllarta ante festum j}eati Ambrosii E-
gil ' pisdopi obiit Spectabilis , et Genero-
sus Dominus , ac Magnificus Dominus
• a) de S. Georgio , et de Bo-
zyn &c. hie sepultus jacet : cujus ani-
ma requiescat in pace.
IjusUam- Doas Georgii uxores reperio : al-
rof, . tera sujt Gitka, seu Juditha in literis
hoc titulo usa : Gittka Dei gratia hares
Opavienjis, quæ amiffo^riore Marito Pau
lo Wollfard de Vorosko , alias de 0 war,
Georgium acetpit , - eumque , ac poste-
ros utraque ditione auxit. Altera vero
Margaretha de Lichtenstein, ut refert
111. Joannes Georgius L. B. ab Hohe-
neck. b) Ex gemino hoc thoro nati
sunt :
Et Filii. r# Joannes III. quem Mathias Rex,
ut a Friderici Cæsaris clientela a verte-
, ' ret,

a) Hoc loco marmor confractum est.


b) Operis Geaealogici Familiarum Austriæ
lupra Anaium Parte I. pag. <5og.

X
ET DE BOZYN COMITES. 61

ret , Vajvodam Transylvanisc creavit.


Sed non multo post a provincialibus Rex
nominatus , quomodo ab obsequium red-
ierit , Jacobo Zudar de Olnod Mathias
Rex hunc in modum perscripsit : „Pro
„ certo scimus , quod prout fidelem sub-
„ ditum decet , de nostris prosperis suc-
„ ceffibus gaudetis , ob hoc quæ bene,
„ et prospere ad honorem , et volun-
„ tatem nostram in his partibus Regni
„ nostri Transylvanis omnia succefferunt,
„ veflræ fidelitati præsentibus duximus
„ notificandum, Nam Vajvoda noster
„ Transylvanus , qui suscepti beneficii
„ immemor, nobis infidelis erat, etre-
„ sistere volebat, nobis humiliter in
,, obviam venit, et se culpabilem red-
„ dendo , fiexis genibus de suis exceffi-
„ bus a nostra dementia veniam postu-
„ lavit, ofFerens se in suturum nobis ,
„ et sacræ coronæ iideliter famulaturum.
„ Nos autem de eo primum vindictam
„ sumere volentes , tandem vero ex in-
„ nata nobis dementia-, quæmagismi-
„ sereri, quam ulcisd fblet, eidem Vai-
„ vodæ gratiam fecimus. — ,— Datum
„ in Kolosvar feria 4. prox. post sestum
„ B. Matthæi Apostoli et Evang. Anno
,„ Domini 1467. Regni nostri anno 10.
„ Coronationis vero 4. " Abhinc Joan
nes sere privatus vixit, cui Spennerus
Conjugem incerti nominis Batthyanianam
adscribit; Filiam vero Margamtham
Jo-
62 BE S^NCTOCEORCIO J

Joanni de Hohenberg nuptni traditam


. Hoheueckius commemorat. a)
Sigumun 2. Sigismundus et ipse Friderici
rTmde Cæsal'iS 110n solu,n alsecla ' Veruro etiam
tico ad. belh Dux has ab eo laudes emeruit:
hœrct. n consequenter tu Magnirice , et Gene-
„ rose Sigismunde, bis tuis persons,
„ et rebus minime parcendo , integræ,
„ et puræ fidei constantia persecutioni-
,, bus , et potentia quorumcunque mini- '
„ me stupefactus, pro repreffionc ho-
„ stium, ac rebeliium noitrorum exter-
,, minio, mortis periculum, et quam-
„ cunque jacturam lion expavescens,,
v ,, noviffime hoc anno tuis virtuoiis , ec
„ virilibus operibus ex animi, et cor-
„ dis tui nobilitate , et plurimorum a-
„ ctuumtuorum militariumprofecto stre-
,, nuitate provenientibus egregie , et
„ strenue inligniffimi , et impavidi Athle-
„ tæ , et militis more adveniis exerci-
„ citus hostium nostrorum , nostrum e-
„ xercitum in multitudine longe exce-
• „ dt-ntem , cooperante Akiffimo , aciem
„ belli animose confringendo , et hostes
„ nostros in fugam convertendo , pal-
„ mam , et victoriam glorioii triumphi,
„ nostri nomine ut dicti nostri Exerci-
„ tus p>æcipuus Dux, et Capitarieus
„ laudabiliter obtinuisti; proutid expe-
„ perimentaliter coram nostris Cæsarea,
.. et

1) Operis Geneal- Famil. Austrise supra A-


nasum Parte II. pag. 533.
ET DE BOZYN COMITES., 63

„ & Regia Majesiatibus pleniffime com-


„ perimus in efFcctu. „ a) Cæterum
ut Vajvodatum Transilvaniæ ad Annum Cumfra.
1466. & duos inscquentes cum fratre tr*J°f"*:
Joanne geffit, ita ejus culpa Præfectu-^ £%£
ra ilia excidic. Utrumque vrtam perdu-y^,,^.
xiffe ad annum I486< certunj est exMa-
thiæ Regis literis, quibus eis novum ju-
dicium concedit in causa, „ quam ha-
„ bebant cum horiorabili Capitulo Ec-
„ clesiæ Golocensis ratione poffessionum
„ Szentgyorgy , & Kabold in Comita-
„ tibus Bodrog , & Bach existentium. ,e
Sigisinundus ex Conjuge Barbara genuit
filium Thomam VII. qui anno 1495.
litem, quæ Archiepiscopos Strigonien-
ses cum ejus Majoribus commiserat , ter-
minavit , & neglectas vini decumas a suis
subditis dependi juffit. Obiit in flore æta-
tis nullo hærede relicto.
3- Petrus V. sub Wladislao II. Pxriu r.
splendidos duos Magistratus videlicet J"de*
Judicatum. Curiæ Regiæ, & Transilva-^X
niæ Vajvodatum plures annos administra- Transrf-
vit. Gemino counubio illigatus suit , fed vanias.
sterili semper , infœcundoque , priraum
quidem cum Cunegunde Ctibor de Czim-
burg , deinde cum Sophia de Waldstein.
Utramque postquam etulisset , quod re-
liquum vitæ habuit, viduus egit.
4-

a) Literæ dat* Cunt Vienna? die 19. Junii


anno 1459.
64 DE sanct■o georgio,

4. Christophorus, cujus Conju-


gem Elisabetham a Neydperg , prolem
nullam lego.
5. Georgius HI. Atque his omni
bus deficientibus, ditio Sancto-Georgi-
ensis , & Eberhardiensis ad ramum Ba-
ziniensem revoluta est.
Uova U- ex qu0 Emericus , cujus supra
Bozdn memniimus, Petri IV. filius, ac Ladis-
ozyn- |aj iji# <% Stephani L frater , cum uxo- ,
re Helena de Rozgon eduxit unicum fi-
lium Simonem vel Simeonem. Hie an
no 1488. dimidium ditiqnis Leopolds-
dorff tenuit , pluresque liberos proge-
nuic , quorum nomina sunt :
1. Ladislaus IV.
2. Petrus VI. uterque defecit.
3. Franciscds , de quo infra,
■^J"a 4- Wolfgangus Ludovici II. Hun-
eus & g3"2 Regis Cubicularius , Vir uon nii-
fbrdinan- noris consilii , quam authoritatis , quod
di Orato. vel ex epistola , quam Ferdinandi Au-
rumad striaci Oratores ad eum dederant, per-
eum lue- fpicuum fiet , in hunc autem modum per-
'"* scriptum est : „ Magnifice , & Genero-
,,, se &c. Cum in præsentiarum Regina-
„ lis Majestas suas ad Magnif. vestram
„ literas dare constituiffet , visum no-
„ bis est has nostras ad Magnif. ve-
„ stram pescribere , quibus eandem ro-
„ gamus , ut intuitu Sereniffimi , ac Po-
„ tentiffimi Principis & DD. Ferdinandi
„ Regis Bohemiæ , Archiducis Austria?
„ &c. Domini Hostri gratiosiffimi con-
; „ tem-
et.de Bozyw coiyiiTEs. 6s
„ templatione , & Re^inalis Majestatis,
„ ac nostti omnium nomine , die crasti-
„ na Posonii in negotiis quibusdam Re-
„ gio nomine tractandis , effe dignetur-
„ In quo Magnif. vestra rem , & Sere-
„ niflimo D. nostro Regi , & Regiuali
„ Majestaci, ac nobis admodum gra-
„ tam faciet. Datæ Posonii feria 6. post
„ festum Divæ Luciæ Virginis , & Marc*
„ II. Anno Domini 1520. „
Sereniffimi, ac potentiffimi Prin-
cipis DD. Ferdinandi Regis Bohemiæ
Archid. Austriæ , apud Reginalem Ma-
jestatem Oratores.
Christophorus Dei gratia Ep.
Labac. Admin. Seccov.
Wilhelmus de Zelking Baro.
Joannes de Lamberg Baro in
Saunstein.
Georgius de Herberstein Eques.
Erasmus de Dornberg.
Stephanus de Pemflingen.
In hoc Posoniensi congreffu Wolfgan-
gus, quemadmodum Ferdinandi Regis
partes contra Joannem de Zapolya com-
plexus est, ita eas usque ad annum
1534. quem supremum habuit, constan-
ter fovit. Matrimonium iniit cum So
phia, filia Laurentii Trinchenii de Za-
blath , Ambroiii Sarkany de Akoshiza,
olim Judicis Curiæ Regiæ Vidua; fed
si Amicus Familiæ tabeilam Genealogi-
cam, quam iuppeditavic, rite confecit,
fine hærede obiit.
Decas II. B 5. Gi~
#6■ DE SANCT0 GEORGIO ,

5. Geobcius IV. vixit anno 1509.


de cujus prolibus infra.
6. Christina Conjux Joannis Mi-
thyau de Klistiany.
Barbara .7. Barbara , mulier latini sermo-
Latujer. njS tauta cultrix , ut eo potiffimum
™™l*pe- epistolas. darefi, acciperetque. Exstant
certe literæ Barbara Fanchy , qua* La
tin idiomatis pcrinde gnara , bæc ad
eam sua manu scripsit : „Magnifica , &
„ Generosa Domina nobis observaHda !
„ salutem, &servitiorum commendatio-
,, nem. Rogo vestrani Magnif. & Ge-
„ nerosam Dn. ut hoc Tapetum invo-
„ lutum restituere faciat Dominæ Ko-
„ lonychniæ filiæ , quod anno præteri-
yf to ab eadem mutuo abduxeram, ter
„ tamen jam remiseram, sed semper re-
„ duxeruut , quia nesciverunt , cui re-
„ stituere. Cæterum de 500. flor. quos
„ Dominæ sorori nostræ misimus , ha-
„ ctenus adhuc nihil intelligere potui-
„ mus , utrum sint sibi reitituti , nee
„ ne? Insuper rogamus vestram Magnif.
„ & Generosam Dn. ut Dominam Bar-
„ baram Fynfkircher increpare veHt ;
„ quod nunquam vel unicum verbulum
„ nobis scribst, eandemque nomine no-
„ stro officiofiffime salutet. JSi vero ali-
„ quibus neceffariis rebus, quæ hie in
„ nostris partibus habentur , eadem in-
„ diget , nos certiores reddat , sc pa-
„ rati (paratæ) erimus semper veftræ
„ Magnif. & Generosa: Du. in omnibus,
„ qui-
ET DE BOZYN COMITES. 67

,, quibus poffumus inservire , eandemque


,, feliciffime valere optamus. Ex Castro
„ Dyosgewr 7. Octobris 1556. a)
Barbara Fanchy.
Cæterum Barbaram Comitem de S.
Georgio Illustr. Hoheneckius non Simo-
nis, sed Francisci, de quo mox age-
mus, filiam effe mavult, cum hæc pro-
dit ; b) Herr Erasmus Herr von Liecbten-
stain verm'dblete ficb zwar Anno 15 11.
mit Fraulen Barbara Gr'dfin ton St. Jirr-
gen , und Poffing , Herrn Franz Grafen
zu St. Jorgen, und Poffing . und Frauen
Barbara von fVeisfenbriacb Tocbter , starb
aber am Freytag vor Latare , Anno 1524.
obne Kinder —. fein binter lajjene
Wittib verebelicbte ficb mit Caspar Gra-
gowsky , qui alias etiam Jeroczky, vel
Hieroczky scriptus Iegitur.
Franciscus Wolfgangi Frater , post Francis.
cladem Mohatsianam & ipse Ferdinan- ctu Ftr-
di Austriaci partes complexus, singula-rf'/w,swse/,
ri apud eundem gratia floruit. Anno cer- 5***
te 1527. Maximilianum Archiducem Vi- *£/'
ennæ natum, lustricus Pater ex sacris
undis levavit, Eodemxanno novam bo-
E a no-

*0 Inscriptio Epistolæ hujusmodi est : Ma-


gnificæ, & Oenerosæ Domini Barba
ra Roczkinye, Comitiffae a Zfenthgor,
& Busyn , Dominæ nobis observandig!
simæ.
S) Oparig supra citati Tomo I.
6$ ' DI SANCTO GEORGI0 ,

norum divlsionem cum Fratribus infit;


fed posteris nihil prosuturam: filii si
quidem , qu»s ex Conjuge Barba
ra de Weisprach, cujus supra memini-
mus , progenuit , improles decefferunt ,
tfifiabus autem, quæ Patri superstitei
manserunt, in alienas domos emiptis.
Nominiporro liberorum utriusque sexus
Btec font:
Ejuslibt. i. Georcius V. vixit anno 1507.
"'• 2. Stephanus II. anno i537»
$. Joannes IVv aano 1523.
, . 4. Anna 1527.
5. Gertrudis Conjux Balthasaris
ie Prosing Liberi Baroais in Stein , &
iituTip 1 54&. in Austria superiori Locum-
tenentJs.
6. Margaretha Wolfgango de
Pnechhaim nupta,
7. Sophia, cujus Maritum ab obli-
vione vindicavit Ulustr. Hofieneckius
dUrii ita scribit : a) Men Paul Wilbelm
von ZelcHng der anderte bat
ficb {wie der Baron EnnencM. MS. ent-
balten) niit Frauen Sopbia gebobrnmGra-
fin von St.Georgen, und Posing verm'db-
let. Er verfetztefie aber durcb sein unno
15^8. erfolgtes ableiben in den Wittiben-
Stand , nacbdemt fie ibme , eine Tocbter 0
Namens Anna Maria gebobren*
Ge-

a) Operis supra Jcitati Torao III. pa£.


IT DE BOZX.N eOMlTES. fy
CrEORcms IV. Francisci, & Wolf- Christa.
gangi ' srater , duos filios progenu,it iP^r,uf1.^
Adolphdm , qui in adolescentia objit ^BmL
& Christophorum II. qui ilhjstre Co-
initum de S. Georgio, & Bazin genus,
ultimus marium claulit anno ,1543- Ex
Elisabeths Comite a Salmis, & CleU-
burg , quam uxorem duxerat , nnicam
nonnisi , & incerti nominis filiam susee-
pit; sed & hæc ante demortua est,
quam viro jungi poffet, sicqne cum alia
ampliffima bona , tum ditio Eberhardien-
sis ad Fisctim rediit. Elisabetha porro
altero matrimonio Adamo Hofman L.
B. de viridi colle , & Strechau sociata
est , ut rursus Hoheneckius in hæc ver-
ba testatur: a) Herr Adam Hofmann
Frey-Herr zu■ GrienpibeT, und Strechau,
batte zur erste Gemabel Frau Eli-
fabetbam gebobme Grafin von Salm , Herrn
Nicolai Grafen zu Salm, und Neyburg
am Ibn , und Frauen Elisabeth gebobrnen
Herrin von Roggendorf Jocbter , Herrn
Peters ( Christophorum dicere debebat)
zu St. Georgen, und Pojing unterlafse-
ne IVtttib, welcbe den i%. Mar-
tii Anno 1557. auf ^en Scbloss zu Steyr
das zeitlicbe gesegnet , und dejelbsten in
der Pfarr Kireben unter mcbfolgender
Grabscbriffi begraben worden:
E 3 Hier

Jl) Ibidem Totno III. pag. itf*


7® DE S. GEORG. IT DE BOZ. COM.

EjutCtn. Hier liegt begraben dieHoch,und


fugUEpU Wohlgebohrne Grafin , und Frau Frau
taphum. Elisabeth Hofmannin zu Grienpihel ,
und Stechau , gebohrne Grafin zu
Salm, des Wohlgebornen Herrn Herrn
Adam Hofman Freyherrn liebste Ge-
nahlin, so gestorben zu Sreyr den
18. Martii Anno 15.S7. ihres Alters
in siben , und dreysigisten Jahr. Dero
Gott gn'adig seyn wolle. Amen.

VI.
VI.

DE KIS-WARDA.
(/%. 6.)
Kis-warda Latinis Varadimim minus , Kiswar.
olim Kis-varada,aut Varada , aTx,dajipro-
8c oppidum est Provinciæ Szaboltsien-.A""< de
iis, loco palustri, ideoque aditu perdif- Eenere
ficili situm. Huic familia Kiswardaiana £c"*%*e'
nomen , & natales , primam vero ori-
ginem generi Guthkeled debet , ex quo
plures clBriffimas stirpes profluxiffe jam
alias a) docuimus. Sed &, harum, &
Kiswardaiorum Majores suror Tartari- , .
cus, qui Hungarian! sub Rege Bela IV#
petie delevit , flammis, cineribusque se* .
pelivit. .
Abhinc floruit Comes Aladarius Aladari*
Michaelis filius , Vir apud Stephanum'«* jr«
V. Regem magni nomiuis, existimatio- v
nisque. Cum enim Ecclesia Agriensis
Privilegia, quæ Bela IV. innovaverat ,
Samuel filius Cibinii ausu nefando ex-
ussiffet , e viginti quinque Senioribus
Nobilibus Diæcesis Agriensis Aladarius
unus fait, qui libertates ejus Ecclesiæ
ediceret , ta&oque Crucis Hgno , jura-
E 4 tus

a) Collectaneorum HiRorico-Genealogiqo,-
rum Decade I. §. II.
«fl BEKIS-WaRBA.

tus adfirmareti Genuit tres filios: Ja-


cobum , Aladarium II. & Ladislaum.
Ejus po* Primoruirt memoria supererat in li-
SUTl% tens Capituli Agrieniis anno 1311. da-
tis: quiibus recipiunt, fe in potestate
Civium Caffoviensium obsides tam diu
suturos, quoad filii Omodei Palatini cun*
Rege Carolo , urbeque Caffovienft in
gratiam redierint. Neutrius hæredes re-
perio; Frater contra Ladislaus ex Mar-
garetha filia Marthonus filii Zochud de
Jelethe genuit Joannim , qui postquam
Arcem Kiswarda reparaffet , adjectisque
substructionibus laxiorem seciffet, obiit
anno Domini 1357. relidis duobus fi-
liis, Nicolao, qui improlis deceffit,
& Dominico , qui sub annum 1380. la-
tisundiorum causa , a familia Bathoria-.
na gravi , molestaque lite exercitus est.
Ex hoc in lucem prodierunt qua-
terni filii, videlicet; Sigismundus ,qui
unicam filiam Catharinam , Thom»
Zolyomi de Albes Consortem eduxit;
Michael II. Nicolaus II. & Pelbar-
tus , Michael II. Sigjsmundi Regis
itinerum , qu« in Germaniam , Galliam,
aliasque Europæ Provincias Mcepit,
comes, progenuit filium Ladislaum
II, Hie sub annum 1471. e vivis exce-
dens, Hedvigam filiam Petri Teulce de
Agard Viduam ,& Ladislaum III. An-
dream iir.prolem, ac Joannem II. fi-
ljos reliqmt.
La-
D I KI S-WHRD A. >7$

Ladislaus III. geminum matrimo-


nium iniiffe videtur, posterius cum Ca
tharina filia Stephani de Bathyan , pri-
us cum Anna Zolyomi de Albes , ex
3uo natæ sumt Juditha , & Clara ; hsc
oannis Verebelyi , ilia Joannis de Nagy
Kallo anno 1524- Conjux ; harum Fra-
tres Ladislaus IV. & Georgius jam
multo ante defecerant Sed nec Joan
nes II. Ladislai III. frater in propa-
gando stemmate felicior suit. Thoro is
sociarat nobiliffimam Virginem Ursulam,
filiam Ladislai Thotes de Bathmono-
stra , qua cum ad ampliffima foceri bo-
na , quæ is in Barsiensi, Hontenli, Al-
bensi, Bodrogiensi, & Tolnensi Comi-
tatibus habebat, pervenit. Sed filius
Ladislaus V. qui ex ea natus est , fato
præreptus ; virilem ætatem non attigit ;
Filia vero Catharina in alienam do-
mum, Valentini scilicet Erdody de Csa-
bragh enupsit.
Suppares his erant plures Warda-
ji, quorum tamen cum cæteris necefil-
tudo , monumentorum inopia, haud li-
quet, Certe sub Wladislao II. Rege fio-
rebant Paulus, Petrus , & Mathæus fra- Petrns
tres germani: Paulus præter Sacerdoti- Archie'.
«m Strigoniense , Abbatiam de FSldvar /"/"'/'",'
quoque poffidebat ; sed spem majorum Colocen-
honorum , quos exspectare poterat, more-'"*
immatura succidit Petrus ex Italia , ubi
plures annos bonis litteris operam Da-
varat, redux Mathiæ Regis voluntate
E 5 ean- *
74 BEKIS-WÚRDA.

eandem Abbatiam, quam fubinde fratri


ceffit, gubernandam accepit, nec mul
to port raris animi , corporisque , qui-
bus pollebat dotibus, proraeruit , ut Ar-
« chiepifcopus Colocenfis, & Auls Can-
cellarius crearetur. A plerisque objici-
tur ei lingvae dicacitas , quam carcere
luiffe in vulgus notum eft; fukque in
captivitate, quoad Rex Mathias vixit.
Wiadislaus fucceffor, & libertan , & fe-
di Pontificiali Petrumreftituit, a) quam
is tetiuit usque ad iuitium Anni 1501.
Matthas. qU0 obiit. Mathxus alias Érsek , в) non-
ш Comes llunqU3m de Adorján , a loco , quem
en'as f°rti"one bonorum indeptus eft, cora-
pellacus , anno 1509. Comitatui Teme-
lienii Comes praefuiffe legitur.
Paulus Sub idem fere tempus vivebant Pau-
Motropo- lus alter , & Thomas de Ward a. Ule Ec-
Utt "Sin'-jclefialticum vitsc genus complexus , cum
gonienfis. jn jacra 9 Wtn jn profana República fum-
mos quosque Magiftratus preciare ges-
fit. Ex Budenfi enim Praepoutura S. Si-
gifmundi, anno 1521« Vefprimienfis E-
pifcopus, & Thefaurarius Regius; an
no 1524. Agrienfis Preful; anno 1526.
a morte Ladislai de Zalka Metropolita
Stri-

a) Qui plura de Petro nofTe volet,


confulat ejus Epiftolas , quas Typis Po-
lonieniibus Anno 1776. edidimus.
b) Cur id agnomen ei eft inditum? fatii
veriiimilem caufam attulimus in praefa-
i'atione ad laudatas Epiftolas.
DE RIS-WaSDA. 75

Strigon. anno demum 1543. Locumte-


nens Regius nominatus est. Fratrem ei
suiffe Nicolaum in bello cæsum , docent
ejusdem liters , quibus pro eo nomina-
tim Miffam, quam requiem vocaut, qua-
vis feria sexta in.Ecclesia Strigoniensi
celebrandam , anno 1528. constituit. Ltir
dovicus II. Rex , cum ejus jus Patro-
natus in Ecclejia Agriensi impertiffet ,
hæc de eo adfert: a) „ob merita,in-
„ quit,. & virtutes fidelis nostri Reve-
„ rendi Domini Pauli de Warda, desi-
„ gnati Episcopi Agriensis , Thesaura-
„ rii nostri , quibus eundem nostra pro-
„ pria experientia novimus effe pnedi-
„ tum; considerantes etiam inter alias
„ virtutes ejus, eum effe animo pro-
„ pensiffimo,&'religiosissimo adomnem
„ cultum Divinum, & Ecclesiæ ac fi-
„ dei sanctæ profectum. „ Idem jus ei
contulit, & Joannes de Zapolya Rex
Hungarisc in Ecclesia Strigon. b) Quo
demum loco suerit apud Ferdinandum
Regem , Istvanfius in faæc verba com-
memorat : c) Ei Fcrdinandus , inquit,
tanta honoris, £? benevolenti* figna de-
ferre erat folitus , ut eidem sccum men-
sa adbihere , convivioque excipere non de-
di-

a) Literæ datæ sunt Budæ festo B. Mar,


garethae Anno Domini 1524«
B) In festo Circumcisionis Domini , An
no ejusdem 1527.
c) Histor. Libro XVI. pae. mihi 1S8.
76 . dekis-w4rda.
digrnretur , etimque aliquando somno grar
vatum in suo cubili quiescere baud grava-
tim permitteret. Obiit Paulus, ut Nico-
laus Olahus in Chronicis adnotavit ,
Posoniianno 1549. 12. octobris, annum
statts agens 66.
De Thoma , si alter est ab eo,
qui anno 1547. Personalis præsentir Re-
gisc munere sunctus est , quod addam ,
non habeo , quam quod ipse de liberis,
quos suscepit , certo libro sua manu in-
scripsit in hunec modum :
Petras natus 151 8. mortuus 152a.
Sigifinundus natus 1520. die 18.
Oftobris.
Joannes natus 1522. 7. Maji.
Petrus natus 1524. sesto Colomani.
PelbartOs Sigisinundi , & Micha-
elis II. de quibus supra egimus , fra-
ter , præter tres filias videlicet : Sus-
ko, aut Susannam Joannis de Potsaj,
Potentianam , Petri de Zokol , & An-
nam Joannis Lepes de Varoskezy Con-
juges, totidem filios procreavit : Mi-
., , . CHAELEM III. StEPHANUM , & ALA-
usiu!' daAiBm III. Hie anno 1459- Pincerna-
Pincer. rum Regalium Magister , & Comitatus
narum Szaboltsiensis Comes, unacnm Fratre
.*/*£,#/,. Michaele videtur defeciffe. Stephanus
in Italia cum profanam, tum sacram li-
teraturam combibit, ubi Deci£torum.
- Doctor renuntiatus est. Anno 1454, Al-
bensi Ecclesiæ in Transilvani* PraSposi-
tus prefuit; sunt, qui in Agriensi sub
in-
DE KIS-WaRDA. 77

inde. eodem munere persunctum velint :


illud in comperto est ; sub Mathia de
Hunyad Rege , & summum Aulæ Can- Supha-
cellarium, & Archiepiscopum Colocen-WMis Colot
fem ftiiffe. Ut in numerum Cardinalium^.^T*
adlegeretur, pluribus literis Rex Roma- "fs
manos Pontifices solicitavit. Omnes lau-
dum Stephani plensc sunt, ad memori-
am tamen ilia peculiaris est , quam Pau
lo II. rurium icripsit, cujus pars, quæ
hue facit , ita habet : „ si sanctitas ve-
„ stra virum vita, & moribus integrum,
„ multarum rerum : & disciplinarum co-
„ gnitione ornatum , in spiritualibus re-
,, ligiosum, in temporalibus providum,
,, Parentum nobilitate clarum, rebusque
. „ gestis non obscunim in pretio habet;
„ ii denique status nostri incrementum,
„ & rerum nostrarum firmum præsidium ,
„ ut non dubitamus, amat, non paria-
„ tur differri petitam a me; & a san-
„ ctitate vestra promiffam hujus viri pro-
„ motiouem : efficiatque , ut quem in
„- hoc procinctu vicariæ rerum publica-
„ rum curæ Archiepiscopum relincjuo ,
„ in reditu meo ad vota, beneficio
„ sanctitatis vestræ Cardinalem reperi- Ets. R.
„ am. „ Creatus est demum ab eodem E. Cardi
Pontifice anno 1468. die 18 Septembr. naUs.
Præsbyter Cardinalis SS. Nerei, & A-
chillei , quo tamen honore ei diutius
perfrui non licuit , si quidem anno 1470.
mense Junio rebus humauis exemptus
«st.
78 ■DE KIS-walDA,

Ficolaus Nicolaus II. Pelbarti Frater, ha-


///. l*»-buit filium Nicolaum III. anno 1455.
lauran. Ladisiai posthumi Regis summum The-
saurarium , & Comitatus de Szabolts
Comitem , qui ex uxore Catherina de
Pereh generavyrquatuor filios, Nicola-
Mq.thiat UM IV. SlMONEM , MATHIAM*, & ALA-
Bosn. DARitJM IV. Hujus fiha unica Euphro-
Epifo»- siiva , Sigifnnmdi Pogany de Cseb con-
Pus' sors suit. Mathias f■acram militiam am-
plexus , post mi n ora Sacerdotia , Epi-
scopatum Bosnensem annum circiter 1486.
coni'ecutus est, sed ante obiit , quaia
ab Romana sede confirmationem acci-
peret; incidit ejns mors in annum a na-«
to Servatore 1489. Simonis filius uni-
cus ThoMAs itidem Eccleuasticus , in
Collegio Sacordocum Agriensium anno
1545. vixit. Nicoi.aus IV. in filia An
na Joannis Dragfi de Beltek sponsa,
& sex filiis, quos ex conjuge Euphe-
mia sustulit , Nomen Wajdaianum pro-
duxit- Eorum series hæc est:
1. Stkphanus II. qui in thoriso-
cietatem adscivit Heleuam filiam Ladis
iai IVLarkofs de Terjen, alias de Csuz:
hæc postquam ei Barbaram Francisci
Apafi de Apauagyfalva Consortem eni-
xa suiffet, Maricum amisit.
Erancisc. 2. Franciscus anno 1 5 10. The-
Episcop. saurariuS Regius, & Vaciensis , subin-
deinde ^e<lue Trantilvaniensis Episeopus , Vir
Tianfilv. nou minus literatus, quam literatorum
amans. Ejus Scephanus Taurinus in sua
Stau-
\.
DE KIS- W&RD A. *J9

Stguromachia , seu bello Crucigerorum


Rusticorum , quod maximo . Hungariæ
damno gestum est , versu heroico con-
cinnato iterum, atque iterum non sine lau-
de meminit. a) Fracrum causa Francis-
cus Leleszini fassionem quam vocant ,
anno 1520. fecit , cujus Synopsis hæc
est : „ quomodo ipse hactenus , tan-
„ quam frater natu major curam , &
„ directionem univerforum bonorum tam
„ in districtu , & pertinentiis Castri Kis-
„ warda, quam etiam Oppidi Bathmo-
v nostra : in de Szabolch : Bodrog , &
„ Baranya Comitatibus habitis geffiffet,
4, curam insuper & tutelam Joannis Mi-
', chaelis, Emerici, & Ambrosii Fra-
, trum suorum carnalium babuisset ;
„ nunc vero Deo magis, quam hujus-
mo-

a) Hue potisfimum facit principium Libri


V. quern ita orditur:
Franciscus Wardaj præfians cognomine
avito
Præsul,turrjgenas Daci qui temperas urbes.
Piiæbei-s celeber studiis , cui docta Thalia
Coinpofito dedit ore loqui , quo pectora
Regum
Mollescunt , bonus , & pius extremam us
que ad amul'sim :
Huic Regnum , huic Reges, huic Tran-
silvania debet;
Namque suo innumeros contraxerat are
Quirites,
Bella manu geUTt propria, punctual tulit
omne ,
Omuuque emtruit plaeidæ palmaria pacis,
.gO D.EKIS-WaRD A.

„ modi negotiis servire solicitus , ib-


„ lum quinque polleffiones relervaret,
„ quas ab Emenco de Peren propria
,, pecunia emit, Bathmonostorieniia ve-
' „ ro bona Jbanni, & Michaeli ; Kis-
„ wardensia autem Emerico, & Am-
„ brosio reliquiffet. Supreme voluntatis
„ tabulis, quas anno 1523. condidit,
„ & dictas quinque poffeffiones in Jo-
,, aniiem, & Ambrolium fratres, cum
„ reliqui hæredem nee haberent, nec
„ habituri videreucur , transcriplit. „ Se-
puko in Ecclesia ilia Cathedrali hoc e-
pitaphium appoiieum est:
Ejusepi- Q.uis situs hie? fecit qui tot douarj|
taphium. templis
Franciscus, Wardæ gloria rara suæ;
Qui Latio primos egit feliciter annos :
Regibus hinc divis munia grata dedit.
Libertatis erat vindex ; hinc rustica
bella
Compreffit, cives urbibus adscruic.
Ornarat præ se claris virtutibus orbem :
Ut cœlum exornet , Spiritus astra adiit.
3. Joannes III. qui ex matrimo-
nio cum Christina de llaska inito pro-
genuit Euphrosynam , primum quidem
Stephani de Vienna, deinde Geergii
Alaghi de Bekeny uxorem.
4. Michael IV. de quo infra.
5. Emericus Vir indolis prststai-
tissimæ, & ad summa quæque natæ,ce-
eidit cælebs in pugna Mohatsiana anno
1526.
6. Am-
DE KIS- Wko A. 81

6. Ambrosius , cujus filiam ex Pp-


tronella Banfi de Loffoncz invenio Cla-
*am anno 1544. Stephani de SerÆd
Consortem. Deficientibus itaque cæteris
Fratribus, Michael IV. contra, ac Fran- .
cjscus Episcopus putarat , genus propa-'
gavit.
Erat is vir militaris, Emericique Mickael
Fratris in pugna Mohatsiana socius. Ve- Jl£mo-
rum postquam rem Hungaricam inclina- hattiana
taro vidit , saluti suga consuluit , qu# in evadiu
familiæ suæ Castellum Male , quod in
Provincia Tolnensi est , delatus , magnam
thesauri , pecuniæque a Majoribus con
gest» vim, in usus suos avertit. Rem
neceffitate factam , amici graviffime tu-
lerunt, Michaelemque diuturna lite exer-
cuerunt. Vixiffe adhuc anno 1552. do-
cet Inttramentum , quo Georgius Epi
scopus Varadiensis Castra Kis-wardaa-
, fe occupatum , eidem restituit. Nomi-
uantur eo filii , quos Elisabetha Sarma-
saghi suscepisse videtur, a) Stephanus
III. Nicol aus V. Franciscus II. &
Mi-

a) Scipseram alias cum Analectorutn Sce-


pus. Parte IV. turn Collectaneorum Ge*
nealogico Historicoruni Decade I. Cla-
ram Bathori Michaelis IV. de Kis-war-
da uxorem fuill'e , fide , authoritateque
Christina; Nyari induces ; fed vereor,
Ut res itahabeat, cum Insturmenta au-
rographa , quae quidem viderim , Sar-
malaghiam conjugem ei adi'cribant,
Decas II. F
33 DEKIS-Wa&DA.

Michael V* fed primus , & duo extre-


mi defecerunt , quamquam Michael V.
anno 1579. Pincernarum Regalium Ma-
gistri raunere functus in matrimoni6 ha-
buit Christinam Dobo de Ruzka, quæ
elato Mjchaele , Caspar! PethS de Gerr
se nupfit. Michaelis IV. filia Anna Ni-
colao de Zo^ol in manus convenit.
Penique & ipse Nicolaus V. ta-
inetfi ex Dorothea de Loffoncz quatuor
filios viderit : Stephanom IV. Alada-
RAUIVJ Vw NlCOLAUM VL & JOANNEM
1,V. omnes tamen præcoci fato prærepti
PnsTrrm* fl»t. Eorum soror Catharina anno
gene™ 1580. die 5> Maji nata posteaquam an-
Cathari. num «tatis decimum quartum implevit,
**. Nicolao Szokolyi de Kis-varda , fortas-
sis ejus Anns Wardaj , de qua supra egi-
mus , Marito defponsata est , sed num
Nicolaus prscmortuus sit? an alia de cau
sa? JCSgrtum, primum Paulo de Telegd,
•oque satis perfuncto,alteri Paulo Nya-
ri de Bedegh Arcis Varadiensis supre
mo Capitaneo , nec noh Comitatuum Bi
har , Krazna , & de Szotaok Comiti
in matrimonium data suit. Vixit usque
ad annum 1^30. quo exstincta, gentem
Kis-wardajaaam terminavit.

VIU
de pal6cz. 83

vii. ;
DE PALOCZ.
i Fig. 7- )

Palocziorum , quod iri pluribus Fami- paifczie-


liis querimur > natales admodum in rumnata-
obscuro sunt , ea potiffimum de qausa, '««,*#/*/
quod Majores sub alio nomine latuerint.
Carolus I. Hungariæ Rex , postquam eos
poffessione Palocz a) donavit, lucem
quoque ma|8rem familiæ , et rebus ge*
stis affudit. Interim e pluribus literis,
quas evolvinlus , certum est , Palbczios
cum Dobenibus de Ruzka , Fratres ,
quod condivilionales vocant , suiffe , at"
que adeo ab eodem afiquando stipite
originem duxiffe ; cujus rei indicium, et
nos infra proferemus.
dictusAnno 1263.
Petyna velfloruit Magister
Pethene, cui PETRua/'*'""^
confide-"*""■
'ctus Pe'
ratis meritijfimis exefcitiis fcrvitiorum , 'tliene.
ut Stephanus Rex Hungariæ junior in
suis literis loquitur , nee nori fidelitate car
s*um arduorum , in quibus fidetis exftir
tit , terra quædam territorii de Zemlyn
F * """ Zo-
1 1 i>, - 1> .
A) Sita est in Uaglivariensi Comitatu, 4
84 de pal6cz,
Zomothomuncupata , jure perpetuo col-
lata est. •
PetruslI. Gehuit Filium Petrum II. de Pan-
««/W//2ky dictum. Hie anno 1306. Abrahæ fi-
^rvl^-lio
iur %callre , , Kuch servienti■, suo. rpoffeffionem
„ ,. .. Pa-

Purus- lanka, qua* in Comitatu ZemplunenG
tydn„ est, donum dedit. Verum aliquot post
annis ab Carolo Rege cum aliis bonis,
tum Castro Purustyan mulctatus est ; ju-
verit causam ex literis Regiis audire,
quarum pars ita habet: „ cum vir-
.5, tus præmio , et fidelitas remunera-
>, tionis beneficio carere nullatenus de-
„ beat , nihilominus malefactorum inso-
,,, lentia per condignam Regalis senten-
„ tie vindictam debet edomari. Proin-
„ de ad universorum notitiam harum
*&** fa'„ serie volumus pervenire .: quod quia
ctnora. ^ petrus Films Petene damnatæ memo-
„ riæ noster infidelis , spiritu inflatus su-
,, perbiæ, a via fidelitatisnobis,etSa-
„ eræ Regiæ Coronæ nostræ debita di-
„ vertendo, adversos proceffus multifa-
5, rios contra nostram Majestatem in hoc
'„ præscrtim , quod in Regnum Ruthe-
^, norum ad detrimentum Regii bono-
^ ris nostri , et Sereniffimi culminis de-
„ prefsionem proficiscens , Ducem , qui
„ nobis viventibus nostro Regio diade-
3, mate iusigniretur, in nos superduce-
„ re, quamvis minime voluerit, nite-
„ batur; in hoc etiam quod aggregata
„ sibi suorum complicum , et hominum
«, caterva nefandorum , ac multitudine
ira-
„ numerosa,cum Magnifico Viro Dawza
„ a) Vajvoda Transylvano , et Comite.
„ de Zonuk , dileQto , et fi deli nostro
„ per nos ad partes Transylvanas pro
„ reformations - status ejusdem partis
„ transmisfo ad impendendum auxilium
„ Moys Filio Moys inftdeli nostro spe-
„ ciali pugnare una cum eodem Moys,
?, et belli facere certamina non expavit : .
5, non attendens, quod qui naturali Dor
,, mino suo resistere moliuntur , Divinis
s, dispositionibus maniseste videntur ob-.
„ viare , damnabili praesumptione com-
4, mittere non formjdavit. Nos adver-
y, tentes , quod publics utrlitatis inter-
„ sit , ne crimina remaneant impunita,
„ et ne facti perversitas , alris simiKa
,, pp?sumentibus 9 per impunitatis auda-
s, ciam transeat in exemplum , ipsum.
„ Petrum infidelem Castro suo Purus-
,, tyan b) dicto ut idem suis
5, demeritis exigentibus, in Filios Fi-
,5 liorujn , et hæredum. Succeffores da-
„ mna perpetuæ deploret egestatis,
„ de consilio Prælatorum , et Baro-
5, hum Regni nostri duximus spolian-
„ dum, c* c).
F 3 Duo

a) Legitur etiam Dosa , feu Dominicus.


B) Visuntur ejus rudera hodieque ia
Comitatu Zempliniensi inter montes
Bargo , hand ita procul e pago Batsko.
c) Litetæ hæ exaratæ sunt IV. Idus Fe.'
bruar. anno Christi i$3i.
86 SE PAL 6 c if.
PArollI. ■ Duo nihilominus Filii Pethew,
T,JrSM ?ETRUS HI. dictus Thuz, etMAT-
natur pa.'TmVs , ve* MatthÆus beneficio ejtjs-
ifa. dem Regis poffeffionem Palocz , vel ve-
tere scribendi ratione Palowch accepe-
rimt : cumque Castrum loco addidiffent,
et posteri ædificiis , munitionibusque an-
xiffent , abolito Pankiorum nomine , de
Palocz scribi coeperunt, Multum litis
quidem eatenus anno 1333. obortum est,
cum Petrus filius Synka a) dictam pos-
seffionem, suam facere voluit ; sed postea-
quam yaria tribunalia necquidquam
solicitavit, causa demum cecidit, et
novis Heris loci , nominisque poffeffio
firmata est.
Domini- Ex Matthæo nati sunt Petrus IV.
eus ^-Andræas, Dominicus, ac fortaffe Jo-
/« ANNES. ' cuius fiI'us Emericus anno
- ^ 1400. in Collegio Sacerdotum Agrien-
sium Archidiaconus de Zotthmar vixit.
Dominicus et ipse sacrum vitæ genus
complexus , juris Pontificii scientia ,
morumque integritate non solum Præ-
posituram S. Crucis de Lelez, verum
Drivastensem etiam (Danensem alii , at
mendose legunt) in Dalmatia Episcopa-
tum gubei-nandum accepit. Tenuitutram-
que dignitatem ad annum 1403. quo
qbiit. A morte nepotes quid egerint f
li-

a) Uous ex majoribus Celebris olim in


Comitatu Saros# gentis de Sebes.
D* *al6cz. Zl
literaturam : quæ in Conventu de Jazoti
asiervantur, compendium in hæc verba
„ adnotat : „ Anno 1403. Mathyur, et Post «ju*
■„ Emericus filii Petri, filii Mattyus de ™ortem
,i Paloucz , filii scilicet Fratris condam p^l^i,
„ Dominici Episcopi Danensis , Guber- turœ m'a.
„ natoris Ecclesiæ S, Crucis de Lelez,*a,
,, in Curia m ejusdem quondam Domi-
„ nici irruendo , inter «alia originale
„ instrumentum Andreæ II. Regis , six*
„ per sundatione Præpofituræ de Lelez*
„ universosque thesauros ad octingen-
„ tos florenos computatos abstule-
' 5, runt. Deinde nocte ad Sacristiam Ec-
„ clesiæ irruentes , perfracto ostio , duos
,, Fratrcs ad custodiam Ecclesis depu-
„ tatos capitibus truncare voluerunt;
„ feciffentque , nisi per succursum con-
„ fluentium protecti suifsent, Deinde de
„ die turrim Ecclesiæ, depulsis Fratri-
„ bus , occuparunt , ac cum suis com-
„ plicibus nonnullos Fratres diris ver-
„ beribus , et plagis affecerunt : et ex ,
„ hoc casu unus eorum in amentiam in-
,r cidit. Præterea de conservatorio o-
„ cto millia floreuorum ad steceffitates
', Ecclesifc ab eodem quondam Domi*
„ uico reposita asportarunt. Deinde
„ Rectorem Ecclesiæ Parochialis de Pa-
„ louch instigarunt , ut omatus , cali-
„ cem , et alia apparameuta ad Palouch . ,
„ auferret. Demum iidem Matthyus , et
„ Emericus Archivum invaserunt, uni-
„ verses literas cxaminarunt , perlege*
F 4 . „ runt,
86 de pal6cz.
„ runt , ac quo , et cui voluerunt , di-
„ stribuerunt , et restituerunt. Super
„ quibus quidem omnibus Convencus
„ de Lelez protestatus est coram Con-
„ v«ntu de Jazon. " Hactenus dictum
compendium,
Andreas , quem supra nominavimus,
præter Filium , cujus nomen in exeso
autographo legi baud poterat, genuit
insuper Nicolaum , qui quidem vitam
ad annum 1417. perduxit , sed demum
sine hærede obiit. Petrus IV. contra
familiam propagavit, reliquit enim su-
perstites Filios Matthyus , vel Mat-
thædm II. Georgidm , et Emericom
(Matthæi, et Emerici jam iupra men-
tio injecta est ) ac Hedvigem , nisi sai
lor , Filiam , Nicolai de Peren Con-
jugem.
Emericus Sigismundo Regi cha-
rus, ejusque Aulæ miles, ac donatio-
num , quæ Mathæo Fratri factæ sumt,
particeps , ex nescio qua Uxore susce-
LadisU- pit proles Annam , et Ladislaum. Hie
ps Judex^n vestigia Patris ingreffus , Aulæque
fc«««« Regiæ perinde miles , cum aliis itineri-
bus , tum præsertim Romano ita se Si
gismundo probavit , ut ab eo jam co-
ronato Imperatore non solum ipse, sed
et sui familiares multa benevolentiæ ,
liberalitatisque argumenta acciperent.
Certe Emericus Filius Galli Philistæi de
Felsew Szentgywrgh, Ladislai Ephæbus,
armis equestribus a Rege Sigismundo in
jpsa
f D| PALocZr : 89

ipsa Urbe donatus est. a) Floruit et po-


steriorum Regum gratia Ladislaus : i'ub.
Wladislao enim Polono Curiæ Regist
Magister; sub Ladislao vero Posthumo,
et Mathia Corvino Regibus eidem Cu-
riæ Judex præsuit : hujus etiam præci'
puut rerum domi , forisque gestarum ad
minister , vitam terminavit sub exitum
anni 1470.
Georgius sacræ militiæ adscriptus, Georgiiu
post minora Sacerdotia ,Præposituræ Sce^ Archiep.
pusiensi, b) deinde Episcopatui Transd- ;S*°W*
vano , demum Metropoli Strigoniensi ^ '
sub annum I424. admotus est , in qua
ineunte menie Septembri anni 1439. vi-
tam clausit. Anno superiore ipsis Kalen-
dis Januarii, Albertum Austriacum Re-
gni Hungariæ diademate ihsignivit r a quo
sibi , Succefforibusque Archiepiscopis Ca-
strum Dregel c) cum finitimo agro im,
petravit, immunitatesque Strigoniensis
ficclesiæ novo Diplomate firmatas ac--
cepit.
Matthæus II. anno 14I8. Qom>Majthts
tatuum Szabolchensis , Abaujvar, etBor'^^i^
sodiensis Supremus Comes , ac Castri etPalatin
F 5 R^

a) Ipsius vidi , legique literas , quse data?


sunt eatenus Roma; in festo B. Jacobi
. ApoRoli Anno Domini 1433,
b) Vide Analectorum Scepus. Partem ll\.
Pag' 43-
c/In
C/In Provincia
~ Honthensi edito monti in-
cubaus.
90 ' DE PAL6Q.Z.
Regi> Diosgewr Capitatteus , poffeffio-
nes aliquot a Castro Munkach exem-
ptas , fttulo novæ dbnationis Regiæ si-
bi, suisq'ie Fratribus afftrmat. Anno
vero 1426. jam Judex Curife Regife Ca-
itra Ufhely, etPatakinProvinciaZem-
pliniensi obtinet. Demum anno J435.
ad ofsicium Proregis evectus , eam di
gnitatem biennio administravit ad an
num scilicet 1437. 1uo obiiV Ex Uxo"
re Agatha quatuor proles reliquit : Ve-
Ro.rcAM Emerici Bebek de Pelsocz
Consortem* P'etruM V. anno 1436. Pa-
rocciaiis Ecclefiæ S. Emferici Ducis in Uj-
hely Sacrum Gurionem * Simonem , et
JoANNEita IL
SigUmun Joauni ad. annum 145 1. Unghensis
dusEpisc. Provinciæ Comiti ex Margaretha Uxore
Syrmien- duo Filii erant : Emericus II. et Si-
$*•■ cismundus. Hie anno 1475. Ecclesife
Syrmiensis electus Episcopus suiffe le-
gitur ; verum cum quadnennio post Baltha-
;,' sarem eidem Ecclesiæ præfectum , neque
Sigismundum ad aliam sedem tratislatum
suiffe comperiam, immaturo fato subla-
tum effe , credibile est. Emericus Fra-
ter, WEathiap Regi, principio charus,
acceptusque, et Pincernarum Regalium
Magister juitus , cum apixd suspiciosum
Regem nescio quam ob causam offen-
diflfet i gradu 4 locoque motus est. Sei
tpia erat ftgerldi dexteritate ■> in ejus-
dem gratiaia ita se rursum insinuavit ,
ut
DI PAidcZ. 91

tit Agazonum Regalium Magistef crea-


retur: quo ici mtmere eum adhitc anno
1479. vixiffe leco. Ex conjuge Doro
thea filia Oswaldi de Rozgon rellquit
unicam Filiam AnnAm , cujus htemo-
fiam ad annum i489 reperid , Ted num
cælebs, an contra obierit? monuments,
quæ quidem viderim , tacent.
StMoN Joannis, et Petti V, Fra- SimonA-
ter, sub Wladislad Polono AgazoUum S*Z0W'»
Regalium Magister, et bellicarum ex- IaSlM*
pedltionum comes , anno 1444. inter-
fuit pugnæ Varnensi , ex qua, cadente
Rege , cfcsisque rnultis Optimatibus , æ-
gre evolutus , in patriam rediit * quam
deiuceps contra Giskram superioris Hum
gariæ turbatorem , Bohemosque copsilio,
et annis defendit, Regnarite Mathia de
de Hunyad , dictb mimere Agazonum
ntim sgrtnte deceffeirit ? an decedere co-
actuS fit ? quando iteni e Vivis exces-
serir? inceftum eft. Genuit Filiam SfE-
phanuM , qui eum Conjuge? Eiisa'betha
de Peren ad annum 1489. vlxit, 6xea-
que FiHos ANtoNiuiu, ets Mici?A£&EM
Filia mque Cat&AKiNAM fuscejrit■.
Filiis WPadislaus II. Rex quibus AW«***
eondkionibus jus tatrona■tus hi Præpo- ^ff^-?!
iituram Lelesziensem indulserit, juva- patrona-
bit ex ejUsdem literis audlre, quarum^jVziVa?
pars, qUæ hue attiriet , ita præ■scripta/wfrwni
est : „" confidesata , iitquit fideliumrf<? Lelez*
., n'onrorum Wagnificorum AritOriii de
„ PaTocz", et Wichaelis de eadeni Pa-,
„ locz
94 DE PALO CZ.

„ Ioce Fratris sui , Magistri Pincema-


„ ram nostrorum, Comitum scilicet de
„ Ungh , in Ecclesiam Præposituræ de
,9 LeYez affectione, sperantesque ipsos
„ restaurationi , ac tuitioni ejusdem , et
„ bonoram suorum oroni diligentia , et
„ solicitudine invigilare , turn etiam
„ humili ipsorum ad id accedente sup-
„ plicatione, Jus patronatus nostrum Re-
„ gium , quod in ipsa Ecclesia instar a-
„ liorum Prædecefforum nostrorum Di-
„ vorum Regum Hungarian habemus , in
„ ipsos Antonium et Michaelem de Pa-
,,- locz ac hæredes , et posteritates u-
5, niversas ex certa nostra sciencia quo-
„ ad conferendum illam ? dum , et quo-
„ tiescunque de iure, et de facto va-
„ caverit , personis idoneis ejusdem or-
„ dinis perpetuo transferendum , con-
„ ferendum , aceisdemdandum , etcon-
„ cedendum dirximus , ita tamen , ea-
„ que conditione, ut iidem, hæredes-
„ que sui præfati dum, et quotiescun-
„ que ipsam Præposituram Iegitimo pos-
„ seflore vacare contigerit , ad eandem
„ semper Virum probum , et idoneum,
., et benemeritum , Ordinisque ipsius
„ Præmonstratensis Profefforem, et qui

„ sufficientes
tenere , et Fratres in eadem
conservare■, Ecclesia
cultuique Di-
„ vino in eadem satisfacere, bonaque
„ Ecclesiæ ipsius diligenter tueri , et de-
,', fendere sit obligatus , eligere , et illi,
„ cujus interest , aut intererit , pro ca-
,. no-
„ nonica confirmatione præsentare de-
„ beant, et teneantur ; neque iidem An- . , *,
„ tonius , et Michael , aut sui hæredes
„ quicunque prætextu hujusmodi rio-
„ stræ concemonis, etvcollocationis in
„ bonis , et juribus poffeffonariis ipsius
„ præfatac Præposituræ , sese ullo pacto -
„ lntromittere audtant : alioquin eofa-
„ cto ab hoc Jure patronatus per nos,
„ ut pnefertur, ipsis dato, et conceffo
„ decidant, nec illo ulterius mi pos*
„ sint. " a)
At eo jure hæredes^ gavisi non sunt.
Michael enimsub principium SeculiXVI.
Pincernarum , et anno 1514. Cubicula-
riorum Regalium Magister , haud ita mul-
to post sine liberls exstinctus est. An
tonius vero Gomitatus Zemplin. Supre- Antonius
mus Comes , et ipse sobole carens , an- ultimu*
no 1526. in fatali clade Mohatsiana cum5"*71"**
Rege Ludovico occubuit. b)■ - Ca-

a) In literis his annum non reperi , at


fuppleri potest ex- Pincernarum RegalU
urn Magiliri officio , quod Michaelinde
ab anno 1501. ad annum fere 15 10.
geffit.
b) Sarospatakini in Templo Parocciali
exstat utriusque epitaphium , rubeo mar-
mod incisum, et complectitur hate duo
disticha :
Hie situs Antonii es , Michaelque Pa-
loczia proles :
Quos prius unus amor, nuns habet
urna duos ;
94 be pal6cz.
Catharina Fratribus superstes duos
Maritos h'abuij: aUerum Eniericum de
Chaho} , Georgium, de Raska alterum ,
.et utruuique prole auxit. Hæc Castel-
lu'm Palqqz , ut et hoc addam , cum se-
xum maicultim attinuerit, in cognatam
,Fa,milvim Dobo de Ruzka transtulit, ita
enim ccrtum MS. ada#tat : ,, Joannes
,„ Rex , jn.qujt 5 confinmat faffionem ,
,., qya raediante Catharina Relicta coq-
„ data Georgii de Raska; Castelliun de
„ Palicz vocatum , per defectum sejni-
,, njs Magnifici quondam Antonii de
M Patocz Fratris ipsius carnalis , ad
>5 Fraaeiscum Dobo de Ruzka, etFi;a-
„ tres ejusdeia veluti Fratres siios eour
„ diviiionales legitime condescensum
., eisdem contulit; , eft pespetuo? ceflit. "

Iste domi clarus , Regali clarus in Aula


Alter: jam fupero eft clarus uterque
pcrlo. 1519*
At cum Autonius , ut supra memorari.
mus , anno 1536. bccubuerit , per sese
patet, annum 1519. vel Michaelisemor-
tualem , vel certe lepulcrale raarmor eo-
deni anno apparatum else,.

VIII.

JETH$ ■DX GERSE. 95

■w i, I, i .i i ., ■ i ■■ — ■■- — -■■■■. i a
4

,* \
vni. i

PE'mft DE GERSE.
<,*!«.«•> '.■";_■

Genus Nadas cum alibi per Hungarian!, Origo Pe-


. tum in partibus Transdanubianis thoiorum
floreas, pluresramos produxit, ex qui-; ^Aenera
bUs unus in illustri Eamilia Nadasdian* "•
hodieque viget; alter Pethoianus de.
Gerse olim fama, opibusque non minus
Celebris , nostra memoria exaruit. Hunc
de genere Nadas progqrminaffe extra
controversiam ponit Tabella Genealo?
gica, qusc Tribunalium Besthinensiuni
non solum examen subiit , fed etiam au?
probationem, calculumque tulit.
Ea pro stipite, eumvetufiiora mo- Eorum
numenta vix superent, figit Comitem Mai°ret*
Csofon de genere Nadas, cui ttesFilios
adsqribit Labrentium , Andronicum ,
et Andream ; ex hoc nati sunt Ladis-
laus, Andreas, et Dionysius, quo
rum memoria ad annum 1293. reperi-
tur. Ladislai Filia Margareiha, Re-
licta Magistri Pauli dieti Magyar anno
1571. erexit Eneppsituram de. Papotz.,
eamque fundis., et poffeflionibus cumu-
Javit. Ex Andres iilio Thoma hodier-
no
$6 PETH5

na gens Nadasdiana fata effe credrtur,


quæ cum in præsens vivat, nos autem
demortuas scribendas susceperimus , ad
Laurentium alterum Csoponis FiJium ,
cujus supra meminimus , redimus.
Laurentius progenuit Marcum, hie
Merita Petrum , Petrus denique Joannem, et
Joannis , Th©mam a paterno Petri nomine Pe-
et TAemœ thk'6 dictos. Eorum merita Sigismun-
dus Rex literis Albæregali anno 1403.
datis , quibus eos Castro Kemend itt
ProvinciaZaladiensi donat , huncinmo-
„ dum attollit : ,, Fideles nostri Nobi-
„ les, et Strenui Viri Magistri Joan-
„ nes , et Thomas Filii Petheo de Ger-
„ se, ad nostræ Majestatis venientes
n conspectum , propositis nobis ipsorum
„ tidehtatibus , et tidelium obsequiorum
„ præclaris mentis , sub diversitate lo-
„ corum , et temporum exhibitis, et
„ impeniis , signanterque his elapsis di-
„ sturbiorum temporibus, quibus non-
„ nulli Prælati , Magnates , et Proce-
„ res , et. Nobiles Regni nostri, in-
„ grati, et immemores beneficiorum a
„ Celsitudiue nostra largiflue percepto-
„ rum, rebellionis calcaneo ducti , et
„ peflimo spiritu proterviæ seducti, a
„ sinu clementiæ nostri se avertendo,
„ frauduleuto consilio , quomodo nos
,, nedum Dominum justum spernendo
,, resugarent, imo quod detenus, Do-
„ minum suum naturalem ab eis elimi-
„ narent , sicque.. tractahtes , et nine in
DE GERSE. 97

„ de variantes, quomodo alium Regem


„ eligendo introducerent , vota eorum
„ devia , cum crimine lrsæ Majestatis
„ nostræ , in personam Ladislai Filii
„ condam Caroli de Duracio direxe-
„ runt, ac tandem Banderium erigen-
5, do per diversa loca Regni in ejus-
,, dem , et Regnicolarum devastatio-
.,, nem, et incommoda detulerunt, ac
„ quod mirandum est, in locis Capitu-
„ lorum , et Ecclesiarum cum reliquia-
„ rum proceffionibus idololatrica perfi-
,, dia venerari disposuerunt , præfato La-
„ dislao plUrimas Civitates,poffefliones,
„ et loca , signanter in Dalmatia, et
„ Croatia subjugari faciendo, quæ ad-
„ hue in manibus æmulorum nostrorum
„ retinentur, alios etiam adeo grandes,
„ et multiplies exceffus, et enormi-
^, tates committere præsumpserunt ,
/„ quod eosdem longum, et difficile
,, nimis foret declarare. In quibus qui-
„ dem universis proceffibus Andreas
„ Filius Henrki de Kemend cumomni-
„ bus suis , et Joannes filius Ladislai
„ de eadem Kemend cum Familiarum
„ potentiis , et auxliis , uti de ipsis
„ rei testatur veritas , præmil'sa perpe-
„ trare , et quantum potuemuc , dicco-
„ rum nostrorum infidelium potentias
„ augmentare non expaverunt : prae-
„ fati autem Joannes , et Thomas fi-
„ lii PetheS mentes ipsorum ad viam
,, dirigentes rectitudinis , imitantesque
Djkcas II. G „ tra-
W PETH&■

5) tramitem justitiæ , præfatus quidem


„ Magister Joannes noster specialis fa-
„ miliaris , dilectus noster , et fidelis ,
„ præmiffis omnibus impacatis , et tur-
„ buleutis temporibus vestigia pedum
„ nostrorum semper, et ubique inse-
„ quendo , et lateri nostræ Majesta-
„ tis inhærendo ; ipse vero Magi-
„ ster Thomas Vir Magnifici D. Ni-
„ colai de Gara Regni nostri Hunga-
„ riæ Palatini , et Banderii ejusdem
?, virili , et strenua præsumptuositate to-
„ tis conatibus ad adhæfionem no-
„ stram, et ejusdem Palatini poten-
„ tias cum fidelibus nostris , et eorum
„ gentibus exercitualibus multiplicantes,
„ una cum nostris certis fidelibus, præ-
„ notatis nostris Adversawis, et.rebel-
„ libus fideliter fe opponere studue-
„ runt. " Hactenus Sigismundus.
Ladislai Joannes porro reliquit tres Filios :
itemetPe. DlONTSIUM , qili desecit , LaDISLAUM, .
tri II. et Petheu , seu Petrum II* De po-
stremis duobus Albertus Rex, cum eis
donationem Oppidi Vasvar anno 1438.
„ confirmat, hæc adfert: „ nos dili-
„ genti meditatione pensatis inquit ,
„ et in nostri cordis armariolo matu-
9, re permetitis , mukiplicibus fidelium
„ servitiorum meritis , virtuosis gestis ,
M strenuis actibus , et sinceris compla-
„ centiis fidelium nostrorum Egregio-
,„-rum Ladislai, et PettheS, Filiorum
„ condam Joannis , filii Petheo de
„ Get-
DEfGEltSE. 99

„ Gerse , alias Zalad. et Castriferrei


„ Comitatuum Comitum, quæ ipsi pri-
„ mum condam Excellentiffimo Princi-
„ pi D, Sigismundo Imperatori Roma-
„ norum in variis, et diversis
„ exercitualibus expeditionibus , per
„ ipsun} quondam D. Sigismundum Im-
„ peratorem , et Regcm contra sævis-
„ simos Turcos Crucis Christi persecu-
'„ tores , ac dicti Regni nostri Hun-
„ gariæ diriffimos invasores , nec non
„ pestiferos , et nefandos hatreticos
„ Hutsitas , et Thaboritas eotum in
„ Regno Bohemiæ , et Marchionatu
„ nostro Mofaviæ , in despectum totius
„ Christianitatis pullulantes signan-
„ ter vero prænominatus PetheS inA-
„ lamanniæ , Lombardiæ, Thusciæ, et
„ aliis Italia; partibus , alias per di-
„ ctum quondam D. Sigismundum Im-
„ peratorem , et Regem pro susce-
„ ptione sacrarum suarum coronatio-
„ num Imperialium feliciter, et votive
„ perlustratis cum eodem Imperatore ,
„ et Rege jugiter , et non intermiffe
„ procedendo , continueque suo lateri
„ adhærendo , in quibuscunque Italiæ
„ partibus memoratus Petheo pro no-
„ minis exaltatione , et honoris incre-
„ mento ipsius condam Imperatoris 9 et
„ Regis cum Jiostibus , et æmulis ejus-
„ dem variis" vicious certamen belli*
„ cosum committendo , tanquam Ty
„ ro fords et Athleta conttans, stre*
G2 „ nu-
ioo pethS
„ nuos actus militares peregiffe memo-
„ ratur. Demum vero eotlem D. Im-
„ peratore, ct Rege ab illis extcris
„ regionibus in hoc Regnum Hungaris
„ prospcre et triumphali cum victoria
^ Duce Deo regrediente , prænarrati
,! Ladislaus , et Petheo' unus , et alter,
„ et plerunique ambo pariter in Curia
?, suæ Majestatis conversando plausibi-
l9 lia , et laude digna obsequia — —:
„ cum summæ fidelitatis constantia im-
„ penderunt. " .
Ex Ladit Fratres hi postquam boiia partiti
lao ^»*«sunt Petro Hungarica, Ladislao vero
Croatica. Croat-,ca obtigerunt. Atqrte hinc gemi-
na linea exorta est, quarum alteram
. Hungaricam , alteram Croaticam com-
pellare placet ; verum quia de hac pau-
ca comperta habeo , Tabellam solum
Genealogicam , quoad defecit , subnecto.
Ix Ladislao itaque procreati sunt:

< _

Ste-
ß drabrnuas. ■о
ÜCregorius
gJuditha.
Anna.
Oregorius
IV.
BAaIII.

KBDeAIII.
olII.
gIV.
Casp.
dSimon
arBánfi. AajCSrhusain.fCtosp.hatöruinsaC.oJöTahonmseGabIriVel.MaCgodnl_,g
legokhtoivh.iCecashp.Gregor. esa.;—
Consst*—*.
Nicolaus ,1—*1-■■■- Steph. Paul.
III.
Andr.
LGeorg.
Ladis.
FChnftwa
aCons.
rGabriel
BdThoraas
III.
enicsie.diIlctl.us .'-.
-1497«
GC.tflia
an.
aotis.
WielisS.tFeII.
rNk»laus
5ap1Thomas
II.
nIII.
h02.cPetrus
aisneus.
B)'
Joannes
„VI.
SVII.*" * .1616.
tephanus ~ TT"»
T,—
*-. Consors
SLann.
IV.
aGeorgius
tNicola«
VI.
V.
dCons.
FeiIV.
rsplahnuacsni.sIuVcs.us
IÎ44.
Hertze?,
Mao
Nicolai
Lapud
,cujus
e1671.
fepultus
Paulinos
PP.
я)
pein
moiuam
Annb
claufit
lineam
gProltfuatv«roemus Regni
patrio
Hungariae
qreliquit
t,Cidiemate
л)
mcmoriam
editi«
hu*
nemini«
fui
rImonoirtca!l«era
épigraphe
:vexillo
visitur
haec
li
perduxit.
i6î6.
апнитad


Л
Sulyek
LeVche
de Georghss.
qui
1451.
Stephanus
Nwrit
an.
icolaus.
tboroque
Regi
Joannes,
p,aCtserlirteiqbuse

fidem.
amote
Pftabiii
i'cvit
r«miíT»m
de
Csuzi
Bfilia
tamis.
Sz.
Anna
eOrsich.
Snuesdaint ia

_ _ _ 1616.
anno
108 * HTH8
>
Ex Pet™ PetHTTs II. lineae Hungaricae Author
JI. finea gernrit tresFilias: Euphrosynam , Do-
Bungari. foTHEAM Joannis de Rozgon anno 1475.
* Coniugem, et Margaretham; ac/duos
Filios Georgittm IL et Joannem Bt
hujus tamen ramum , quod ad nostra
usque tempora perduravit, extremo lo
co adfervamus
Georgio TI. qui anno 150$. Ad
mit , Uxor suit Catharina de Butka ,
Relieta Blasii Buzlai ; proles vero Pe-
trus IV. Joannes III. Antonius , et
Dorothea. Fratribus his ihultum si-
multatis cum Martino de Kechet Epi-
ffeopo Vesprimiensi intercept, cum e-
nim illi bona Episeopatus Egerszeg ,et
Kova occupaffent, ipse quoque die 21.
Januar. anno 1538. Arcem eonimTha-
dyka per Milites , quos Slimeghini ale-
bat , intercepit. Ex Joanne III. nati
sunt Gaspar , qui obsidioiie Agriensi an-
ni 155* inclaruit; Michael, qui infe-
lici pugna Simonthornyensi anno 1578.
vivus in Turcarum potestatem venit,
.Blasics in juventute exstinctus , Petrus
V. Paulds II. Georgius.III. Antonio
Filii erantr Ambrosius, etPAULusIII,
Ambrosius demum duas Filias _ genuit :
Evam , et Susannam , cæteii omne-
defecenmt, si Michaelem excipias,cn-
5ns Filius Franciscus IV. progeuui
Georgium V. qui Pajificationi Vien-
nensi anni 1606. stibscriptus legitur. Prae-
ter Judjtham FPiam , habuit quatuor
Fi-
DE GERSI. ч, IOS

Filios : MlCHAELEM IV. SlGISMUNDUM


IL Gasp a rem IV. et Thomam V. fed
nullius haeredem invenio.
De Joanne IL Leopoldus Impera- Joannes
tor et Rex Hungariae , cum ejus trine- **• ^a^'
potem Sigismundum in Comitis digni- r #
tatem evehit, hase adfert: a) „ Trita-
„ vus quoque tuus itidem Maguificus
„ quondam Joannes Pethí de dicta,
„ Gerse , per Sereniffimum olim Ladis-
„ laum seque Regem Hungariae , et Bo-
„ hemiae , ubi Sereniffimam quondam
„ Dominam Annam felicibus auspiciis
„ fibi in Conjugem, thalamique fociam
„ elegiffet chariffimam , adducique cu-
„ raffet , ipfis ftatim primis adventu'g
,, illius die bus, in Magiilrum Guriae
„ exigentibus id mentis ac virtuous
„ fuis qualitatibus deligi meruit : quo
,, in officio fe apud eandem, usque ad
„ fupremum illius diem fumma fide,
„ prudeiitia, et dexteritate geffit; qua
„ tandem e medio fublata , et divina
„ Majeftate ita disponent« , vita functa,
„ in Magiilrum Curiae clariffimorum
„ quippe quondam Regiae Majeftatis li-
„ berorum, quibus nibil charius, nihil-
G4 „ que

Acta licet bellis ; titulis et honoribus


aucta ,
Nonhabuit maculam laus Petheana
fuaui,
a) Literis anno 1666. datis , quarum par
ticulas infra quoque decerpemus.
i < 104 PETHEO

,, que pretiosius habuit , deputafeus ex-


„ stitit ita, ut dum alii fideles Cives
„ partim bona, et reditus Regios cu-
' „ raffent , partim thesaurum ,' ac supel-
„ le'ctilem ampliffimam conservaffent ,
„ tuitiqUe suissent, is rem omni thesau-
,, ro prorsus omnique supellectile pre-
3, tiosiorem , ipsos videlicet liberos cha-
„ rissimos sub sua cura , et custodia ha-
„ buit : quo in officio se ita semper
„ geffit, ut nihil amplius ineo deside-
„ ran, aut requiri potuerit; unde ne-
,, minem etiam alium sui honoris, seu
„ muneris eiusdem participem , seu col-
„ legam habuit. " a) Joannis hujus Fi-
Frmncitei lus erat FfcANCISCUS II. qui ex Marga-
II, proles retfaA FJi;a Blasii de Raska sequentes
proles sustulit :
1. Balthasarem post annum 1544.
d«ficientem.
2. Gasparem II. de quo infra.
3. Ursdlam Petri Forgach de Gy-
mes.
Antvam primum Franeisci Chaky,
deinde Georgii Fanchy ConsortesT
5. Joannem III. de quo pariter
infra.
Gas-

a) Expingit deinde Leopoldus scutum gen-


tilitium , in quo id peculiare vijitur ,
quod superne Wladislaus Rex, hinc,
atque hinc Ludovicus, et Anna ejus-
dem Regis liberi illud cibgnnt.
DE GERSE. IOS

Gaspar II. exconjuge Anna Cso- Et"ePotes


ron de Devetser præter filiam Mar-
garetham duos filios eduxit : Chris-
TOPHORUM II. & MlCHAELEM II. qUl
Dynastias Tadyka, Kemend, & Razy
poffidebant. Fuit Christophorus vir stre-
nuus, & manu promptus, ac singular!J
certamine de adverfario Turca bis vt-
ctor. Ad extremum cum Murathes Bas-
sa Arcem Bolondvara subegiffet,. ibidem
numero hostium oppreffus cecidit anno
1 600. Ex uxore Christina Bezeredi duos
sequioris sexus liberos babuit : Catha-
rinam Sandrino, seu Alexandro Ba-
kats, & Saram Joanni Darabos nuptam.
Micbaeli II. Christophori Fratri Conjux
Anna Sitkei peperit quidem filium Ste-
phandm VI. sed hie hæredem non vi-
dit. T , .
De Joanne III. idem Leopoldus ,Tya"n"
Imperator m httens supra scnptis R7e.cmiumt
commemorat : „ per Sacratiffimum quon-
„ dam Principem, ac D, Feriinandum
„ similiter Romanorum Imperatorem , ac
„ Germaniæ, Hungariæ, Bohemiæ &c.
„ Regem, Infantem Hispaniarum &c.
„ ejusdem in aula a teneris annis edu-
„ catus , ob egregia sua facinora , im-
„ primis quidem supremi Comitis, Ca-
„ pitaneique Comitatus Sopron* nec
„ non Pocillatoris honoribus , seu offi-
„ ciis condecoratus exstitit ; deinde ve-
„ ro ad raajora animum intendens, in
„ Flandriam prosectus , ubi sub auspi-
65 „ ciis
106 JETHEO

„ ciis gloriosiffimi ,, feliciffimi , & au-


„ gustiffimi quondam Principis Caroli
„ V. itidem Romanorum Imperatoris ,
,, beatæ recordationis cum honore, ac
„ laude militiæ Tyrocinium-posuit ; in-
5)i deque ad prætitulatam quondam suam
„ Majestatem Cæsaream, ac Regiam re-
„ dux factus, variis ejusdem in expe-
*, ditionibus , nimirum in bello Germa-
„ nico omnium graviffimo , ac maximo,
„ et per dictum olim Carolum V. Imp.
„ una cum ipsa quondam Cæsarea Re-
„ giaque Majestate feliciter confecto ,
„ Babolchiensique , ac Szigethiensi pe-
„ nes Sereniffimum quondam Principem
„ similiter Ferdinaudum Archiducem Au-
M striæ, Filium utpote illius chariffi-
s, mum , contra exercitum Turcarum Im-
,, peratoris gesto , eotum supremi €a-
„ pitaneatus officio sungens , optimimi-
„ litis , et Capitanei gloriam est conse-
„ cutus. Ultimo tandem , quo posteris
5, quoque suis præclariffimum domesti-
„ eæ laudis exemplum , ac sempiterna
„ memoria remaneret, dignitatem Ma-
„ gistri Cubiculariorum in Huugaria cum
,-, solite, et ab antiquo ejus salario,
„ omnibusque jurisdictionibus , condi-
„ tionibus , authoritate , prærogativis ,
„ et honoribus , quibUs cæteri Magistri
„ Cubiculariorum usi sunt, et gavisi,
„ utunturque, et gaudent, suit adeptus. "
Postquam Dynastiam Sztropkoviensem
posteris utriusque sexus impetraffet ? ob
iit.
BE GEHS*. 107

iit Vienna Austria , ibidemque apud PP.


Augustinianos tumulatus est cum hac e-
pigraphe :
Monumentum Generosi , et Magni- Et ePif*-
ficiD. Joannis PetheS L. B. inGer-''*""*-
se. Sereniffimi Principis DD.Rudol-
phi Imp. Consiliarii , et Cubiculario-
rum Regni Hungariæ Magiftri, nee „
non partium Regni Hungariæ Cisda-
nubianarum Supremi Capitanei con-
stituti. In- bello contra Fridericum
Ducem Saxonix inter cæteros Capi-*
taneos Regni Hungariæ primus adsuit,
Capitaneatus CaffoV. Sopron. Coma-
rom. Zoliensem per succeffionem sum-
ma cum laude gefiit, noviffime Ge-
neralis , et Supremus Partium Regni
Huhgariæ Cisdanubianarum Capita-
neus constitutus, non tam Ktate ,
quam mole negotiorum obrutus diem
suuro obiit 22. Januar. I5?8. «ta-
tis 53- «■ 7-l

Ex Conjuge Elisabetha de Zinzen- ®u* lii"


dors præter
Jaszo Franciscum
viæ ■Præpositus Filium,Gas-
suit, reliquit qui
parem III. et Stephanum IV. Gaspar
ducta in matrimpnium Ursula de Na-
dasd , Martini Czobor Relicta , quin^
que liberos progenuit , quorum quatuor ,
Maria , Christophorus III. Joannes
V. et Michael in tenera ætate obiiffe
videntur. Margaretha postquam ad
nubiles annos pervenit, auos Maritos
habuit , utrumque Torokium , alterum
* Ste-
108 PETHO

Stephanuia de Enning, alterum Joan-


nem , nisi sailor , de Telekes dictum,
Stephanus IV. Vir militari scien-
tia longe clariffimus, et post minores
Præfecturas , legionis Tribunus, in ex-
peditionem Dacicam, cui Sigismundus
Forgach præerat , comes ivit. At fau-
stis initiis cxitus lion respondit. Cum
enim per fines Moldavia^ et Polofciæ
copias reduci oporteret, Stephaiius in
angustiis deprehensus , cum plurimis e
nobilitate Hungarica interfectus est anno
Christi 1611. Conjugem duxerat Annam
Kiscaucha de Czehanovecz Polonam,-
ex qua nati sunt
Stephani Michael III. de quo infra.
lv.proies Sigismundus III. improlis.
Franciscus IV. Societatis Jesu Sa-
cerdos.
Christina Sanctimonialis.
Helena parker Sanctimonialis.
Susanna.
Anna.
Anonyma Consors Czizovfeky.
Stephanus V. qui ex Conjuge Ca
tharina Melith de Pryber genuit qui-
dem Joannem , hie vero ex Priska Pa.
lagyi Casparum ; sed Caspari filius
Franciscus Claram Kapy Viduam sine
liberis reliquit.
Ex Michaele III. et Juditha P<£chy
progenitus est Sigismundus IV. a Leo-
poldo Cæsare anno 1666. in uumerum
Comitum , solcnni diplomate adlectus.
Lau-
-DI CEKSI. ' I09

Laudes, quas de eo Cefar uteris MsSigismua


inférait , he tont ? „ Statim in adole- diljr-lau-
$, fcentia ipfa, iaquit , amore patrie , е-
„ jusque ab hoñilibus infeftationibus
„ perenniura, et naturalium Chrifiiani
Hominis hoftium Turcarum tutandas
55 fiudio , ас de Augufta domo noflra
55 benemerendi defiderio , militari difci-
pline te applicafti , ac ubi , et quam-
„ primum tumultus , ac inteftine fedi- ,
„ tiones fub felici regimine toe Sacra-
„ tiffime Cefaree, et Regie quondam
,, Majeftatis paterne per Georgium olira
„ Rákóczi Seniorem Tranfilvanie Prin-
„ cipem toscitati , ac exort» fuiffent ,
„ toccreviffèntque , et viguiffent, licet
„ eorum multi Regnicolarum partim »-
„ metu perculfi, partim novitate rei
„ pellecti , a confiant! a , fideque, et
„ fidelitate Deo inprimis , ac deinde
„ eidem quondam fue Majefiati Sacre-
„ que Regni nofiri predicti Corone de-
„ bita leviter , ac temeré deflexiffent, et
„ defciviffent , atque contra legitimum
„ Regem,et publicum Regni bonum, arma
„ fumpfiifent , tu tarnen Sigismunde Pe-
„ theo de anteducta Gerse avite vir-
„ tutis memor , nec tua , ac tuorum im-
„ pendentia pericula pertimescendo, vel
„ facultatibus expenfisque tuis parcen-
„ do , cum jactura , et amiffione etiam
„ omnium bonorum , acfortunarumtua-
„ rum temet ad illibate contefiandam
„ tuaia fidelitatem, et ubfcquia indead
ha-
HO PETHI#

„ hasce partes contulisti, et cum ad


„ commune hujusmodi exortum ineen-
„ dium restingvendum vires undique
„ colligerentur , tu quoque inter alios
„ fideles uostros præsto suisti , in Ca-
„ stra animose condescendisti , sub au-
„ spiciis prælibatæ quondam paternal
„ Majestatis contra exercitum Rako-
„ czianum sedulam, et fidelem operam
„ impendisti ; solutis demum Castris ,
„ sedatisque belli procellis , primo qui-
„ dem Onodienus Capitaneatus officio ,
„ quod etiamnum benigna nostra cum
,, satisfactione administras , insighitus,
9, ad omnem occasionem strenuum , et
„ cordatum Ducem , et militem pariter
„ te exhibuisti, et multis dimicationi-
„ bus , et variis Turcarum excursioni-
„ bus reprimendis , ac præliis in perso-
„ na intersuisti, jugique felicitate sem-
,, per victoriam reportasti ; deinde ve-
„ ro ad Officium Vice-generalatus Cas-
„ soviensis, quo in præsentiarum quo-
„ que summa cum laude sungeris , pro-
„ moveri meruisti. Ad quam quidem a-
„ nimi tui fortitudinem, et declaratam
„ hactenus in rebus agendis dexterita-
„ tem, aliis quoque ingenii laudabili-
j, bus qualitatibus , ac virtu tibus acce-
„ dentibus , omnirio te dignum judicd-
„ vimus , qui in numerum quoque fide-
„ lium nostrorum Camerariorum , et
„ Consiliariorum Hungarorum fimul , et
„ semel adscisceris. "Quorum . omnium
„ tam
DE GZRIE. Ill

„ tam præmissorum , [quam etiam alio-


„ rum gratia 9 motu proprio , a-
„ nimoque deliberate > ex certa nostra
„ scientia , et potestatis nostræ plenitu-
„ dine , te Sigismundum Petheo præno-
„ tata Gerse ex ordine , et numero
„ snpradictorum Regni nostri Hungarisc
„ Magnatum , eis quo bactenus tu , ac
,,, Majores Progenitoresque tui semper
„ versati estis , benigne eximentes , ac
„ per te Annam Paczoth Consortem,
„ nec non Franciscum, Sigismundum,
„ Ladislaum , et Stephanum Filios , item
„ Claram, et Evam, Christinam, Ju- .
„ ditbam , ac Elifabetham Filias tuas,
„ bæredesque, et posteritates vestras
„ utriusque sexus universas veros Co-
„ mites vulgo a Germanica natione Groff
„ nuncupatos fecimus, creavimus, et
„ Comitis titulo decoravimus, ac in-
„ signivimus „ &c. Cæterum Sigismun-
dus anno 1673. Oppido suo Sztropko
PP. Franciscanos iaduxit ; ne vero Cæ-
nobium , quemadmodum pollicitus suit, ■>
perficeret , mors superveniens prohibuit.
Sepultus est in Ecclesia Arcis Sztropko Ejtudtm
cum hac inscriptione : Epitaphi-
Obiit Illustriffimus Comes Sigismun-1"71*
dus PethB de Gerse , L. B. Eques
Auratus, S. R. Majestatis CoHsili-
atius , Cameræ Præses , Partium Re
gni Hungariæ Superioris Vice-Ge-
neralisj^ Arcis, et Præfidii Onod
Supremus Capitaneus , et Inclyti
Co-
112 PET HO

Comitatus Zempliniensis Supremus


Comes. A. D. 1675. die 14. Apri-
lis. ætatis suæ 53. Requiescnt in
pace.
Etproles. Ex ejus Filiabus Clara in do-
mum Semseyanam ; Eva Adamo de Pe-
ren ; Elisabetha Ladislao Barkoczy ;
Susanna Francisco Bark6czi elocatæ
sunt : Ex Filiis vero Stephanos VIII.
improlis obiit , cujus Uxor Christina
Kapy , spretis mundi illecebris , in
Sanctimonialium Cænobium se abdidit.
Ladislaus VI. ex Conjuge Clara Pre-
nyi unam Filiam reliquit Rosaliam
Sigismundo Palotsai nuptam. Sicis-
mundus V. in thori societatem Evam
Forgach adlegit , ex qua natæ sunt
duafe proles : Juliana Alexandri Ve-
tsei Consors , et Michael VI. Vir ju
ris scientia clariffimus, et Comitatus
Zempliniensis plures annos Comes, sed
hie in Carolo Filio desecit, Filia Po-
LYxena in thorum Antonii de Peren
tradita. Franciscus IX. denique cum
Maria Preuyi eduxit Filiam Homony-
mam primum Comiti Keglevich, dein-
de L. B. a Korver, demum Alexan-
. dro Leopoldo Castelli nuptam, et Fi-
duslyiee^um- Sigismundum VI. generis sui po-
neris uiti- stremum. Hie ex priore Uxore Rosalia
mus, Chaky ^altera Helena Skavinski , aut ste-
rili, aut prolibus , ii quas habuit , demor-
tuis) genuit quidem Filium Franci-
scum X. fed Patri anno 1732. præ-
mor-
DE ZECH, VEL SZeCH. Hg

mortuus est , Filia vero Clara post-


quam a vinculo Thomæ Szirmai solu-
ta suiffet, in Domum Brankovichianam
enupsit.

DE ZECH, VEL SZ&CH.


( tig* 9* fif 10. )

Genus Balogh ; vel tit Veteres scri- Sttfehii


bebant, Bolwgh in Provincia Q'6-de genete
moriensi, vicinisque Agris late dortii- Balwgh
nabantur. "Visimtur illid hodieque rude- enuntlu
ra Arcis
dediffe Balogvara
, aut , quæ
certe ab genti nomest
ea accepiffe ere- ■
dituiv Atque hue natales suos Zechii^
vel Sz^chii extra csntroversiam refe-
runt : quotquot enim Instrumenta lege*
re eatenus licuit, de genere Balwgh
eos suiffe produnt : quod genus tametii
vetustiffimum esse ipsa nomenclature sa*
tis ostendit* ante cladem tameu Tarta*
ricam^ quæ anno Christi 1241. exenit ,
nihil , quod exploratum sit i de eo ad*
ferri potest.
Primus itaque e tenebris sub tenv Majore*
pora Bel æ IV. Regis emergit Iwanka, Sztschy*.
stliis Ancha, JoAnka, feu Joannes de ge* rum,
Decas II. H Be-

jf
IH DE ZECH ,

nere Bolugh, cujus Filius Nicolaus


mares duos genuit: Petrum anno 1333.
Neogradiensium Comitem , ac Castella-
num de Zonda , et Dionysium , a qui-
bus nova stirpis divisio orta est; cum
«nini Petri ■posteri Gastrum FelsS Lind-
va in Provincia Castriferrei adepti es-
sent , indidem scribi , vbcarique ccepe-
runt , veteri apellatione de Rimasz^ch
ab hæredibus Dionysii retenta* Nos ra-
mum Felso Lindvensem * ut qui citius
exaruit, ante persequemur.
Xinea Fel Petrus , qtiem supra memoravimus ,
iOlindven duobus , quos procreavit, Filiis inclaruit ;
si- nomen alseri IwAnka. ad annum 1547.
Dapiferorum Regalhim Magister , am-
pHores , quibus dignissimus erat , honores
ut ne adiret^ mors immatura fecit -.al
ter Nicola us II. summis Hungariæ He-
roibus comparandus* Virilem ætatem
KicolaillWx attigit , cUm Scepusiensem , Saro-
magistra- siensem , et Neogradiensem Provincias
tus. gubernandas accepit, Atqu6 hoc tem-
pore Joannes Bohemiæ Rex cum Cra-
coviam invasiffet j a Ludovico I. Rege
cum Petro Poharus in subsidium Polo-
no missus est , qui ab invafiotie , ut lo
quitur Thurocaius, a) ac impugnatione,
' et devastations ejusdem Regis Eobemi*
Regnum ipfum. , ac Civitatem de obfidio-
ite liberundo defensarunt , et in potestatc
ejus-

a) Chronieorintn Parte III, Cap. V.


VEL SZ^CH. 1 15
x
ejustlem Regis , cum prosperitate rever-
tentes reliqueruni. Bello Neapolitano ita
se geffit Nicolaus, -ut aviti Castri Ba-
logh confirmationem ab eodem Ludo-
vico emeruerit. Abhinc Proceribus, quos
Barones vocamus , adlectus , Bani Ze
wriniensis , Croatiæ , Dalmatiæ, totius-
que Sclavoniæ , tum Judicis Curiæ Re-
giæ , deminn ipsum Palatini officium in-
signi cum laude administravit. Plures
legatiories ad Principes , et Pontifices
obiit , Romamque ipsam pietatis causa
acceffit , ut testamur literæ sequentes :
„ Ufbanus Episcopus Servus Servorum
„ Dei dilectis Fiiiis Capitulo Basilicas
„ Principis Apostolonum de tlrbe salu-
,, tem i et Apostolicam benedictionem.
„ Gtuia Veherabilis Fratier nofter Joan-
w lies Episcopus Vaciensis, ac dilecti
„ Filii Nobilis Vir Nicolaus de Zech
„ miles $ Regalia Curiæ Hungarian Ju-
,, dex ,, et Magister Cato Præpositus Ec-
„ blesiæ Demesi Vesprimieufis Diæce-
„ cesis , Decretorum Doctor , Ambas-
„ siatoreS chariffimi iti Christo Filiuo-
„ stri Ludovici Regis Hung, illust'ris,
„ ad noltram prælentiam destinati , ha-
„ rum Tatores, causa devotionis ad Ur-
„ bd/n se conferunt de præsenti , volu-
„ mus , et devotioni vestræ præsentium
,, tenore mandamus * quatenus dictls
„ Ambassistoribus , et eoTum Sociis $
„ ac Familiaribus sacrum sudarium hac
,■i vice duntaxat congr.o tempore o-
H 3 • a stea*
nG DE ZECH,

„ stettdatis* Datum apud Montem Fla-


,i sconem 15. Kalend. Julii anno 8. a).■
Ejuideni Vicam pofro Nicolans produxit ul-
Fllli- tra annum 1334. quaternosque liberos
reliquit : Joannem II. nimirum , Fb.an-
, konem i vel Franciscum , NlCOLAUM
III. et Petrum II. qui itt matrimonio
Saram incertum*qua ex familia habuit.
Hæc Provincial Abaujvar. poffeffiones
Ujvar, et K5zep nempthy sub annum
1393.. Sigismundo Regi dedit, ab eo-
que Oppidum Kormend ia Comitatu Ca-
striferrei accepic. Cæterum idem Rex
quatuor his Fratribus anno I391. Jus
Patronatus in Abbatiam S. Gothardi
conceffit , quod Bonifacius Ponrifex Ro-
manus decennio post ratum habuit., Tres
nullum , quod sciam , haftredem reli-
querunt t
fflfolai Unus Nicolaus III. anno 1409. Ta-
m. Ft.hu vernicorum Regalium Magister ex He
lena de Gara Nicolai Palatini Filia,
succeffionem FelsS Lindvensem conser-
favit. Eo enim ex matrimonio nati
sunt præstantiffimi quatuof Filii , quo
rum syllabus hie est : b)
1. Joannes III. Comes Comitatus
Comaromiensis , et anno 1459. Zala-
di-

a) Seu anno Christi 1370.


a) Incertum est, quo Lucas , et Joannes
filn Lucæ de Ze"ch , qui anno Christ!
* [ *4»i;, Vivebant , pertiaeant.
VEL SZ^CH. II7

diensis , qui in Conventu Nemethujvd-


rienfi cum cæteris factiosis Fridericum
Imperatorem Hungariæ Regem renun-
ciavit.
2. ThoMAs itidem Comes Coma-
romiensis, et sub Alberto Rege The-
saurarius, Fir, ut iuquit Thuroczius , dh
gnus Viri nomine , formaque , et corpqris
disposttioTie inter cceteros Regni Hungariæ
Frimores non ultimus.
3. Dionysius III, sacræ militiæ ad- Dionyfi.
scriptus, post administratum Nitriensem ut Cardi.
et Agriensem Episcopatum , Sauctæ Ro- wU-etAr.
manæ Ecclesiæ Cardinalis, et Archiepi- elueP*&tri
scopu§ §trigoniensis creatus est, Anno 8oniens'
1453* Basiiicam Metropolitanam Stri-
goniensera solenni ritu cansecraVit , eam-
que adeunjfibus indulgentias publicis tf-
teris conceffit , quaruni .pars ita habet :
„ ut Ecclesia iatemeratæ Virginis Ma.-
„ riæ , ac S. Albert* Pontifieis , et
„ Martyris , qnam authoritate Apostor
., lica hodierno die Dominico assisted
„ tibus nobis Reverendis in Christo Pa-
;, tribus DD. Mathia Vesprini. Deme-
„ trio Zagrab, Nicolaq Nitriens. Gre-
„ gorio Mylkov. Stephaqo Streverien.
,, ct Thoma Nandoralb. Dei , et Apo-
„ stolicac Sedis gratia Episcopis , con-
„ secravimus , et cum debitis solenni-
„ tatibu?, et cerimoniis dedicavimus,
.„ eandemque dedieationem , seu festivi-
„ tatem dedicationis hujusmodi in dicta
„ die Daminico festum S. Martini Epi?
H3 ' ^scOr-
118 , BE ZECH,

„ scopi semper immediate, sequent! per-


„ petuis temporibus ' celebrandam , et
„ solenniter peragendam instituimus*,
„ congmis frequenteturhonoribus"&c.
Obiit teste Olaho anno Domini 1465.
diem vero mortis adservavit mutilum
epitaphium , quod' in Arce Strigonienfi
erutum est , ec sic habet :
SjusEpi- Ech §. R. E. S. Cyriaci in Thermis
taphium. Presbyter Cardinalis, Archiepisco-
pus , Comes perpetuus Strigonien-
sis , Primas , S, Sedis Apostolicx
J^egatus Hatus die I, F.ebruarn.
4. Nicolaus IV. natu minimus , an-
Wcolainct 1469. Agazonum Regalium Magister,
IF, FUii, jn quen^ tribus Fratribus sine hærede de-
cedentibus, universa bona reciderunt,
adeoque fundis , et opibus increvit , ut
in publicis Comit;ijs anno 1498. cele
brates inter eos census sit , quos Ban-
derium alere oporruit, Ducta inmatri-
monium Conjuge Barbara Banfi de Als6
Lindya, duorum Filiorum Pater effe-
ctus est : JoANMs IV. sed qui defecit ,
et Thomæ'II- Comitatus Castriserrei Su-
premi Comitis. Hie jure Patronatus in
Abbatiam S« Gothaifdi , quod Majoribus
collatum effe meminimus , turpiter abu-
sus est. Facinora Theophilus Heimb com-
pendic recitat in hæq verba : a) quod
duos

a) In Notitia Hiftorica ejusdem Abbati*


PaS- 77-
VEL SZe"cH. IJ9

duos Fiatrts de adulterino Jigillo suspe-


ctos , carcerum fqualloribus castigari fe-
wit in omnes vero ea animadverterit
tsperitate , ut baud raro nmnulli torum^
awepta fuga , de pacatioris , bonejiioris-
quz: vitt* genere fibi prospicere eogerentur ; ,
quid idem Thomas molendina , et vineas
in 'ionis Ablative denuo erigi , ac plan-
■ tari , eolonorum duntaxat Abbatialium
qua itboribus , qua Jumptibus curarit i
idemqw, Plebanum de possession? Gyar-
math al eandem Ahbatiam pertinente ca-
ptumadCafirum Lindra deduci,ac in-
carceres, ctmpingi , tum et Colonos Abba-
tiaks in.vmcula conjici jujjerit &c. Obiit
in cladcMohatsiana anno 1526.'.
Thorosiociarat Magdalenam Sz^kely
ab Ormosd , qua? quidem ei peperit Ste-
phandjm Ftfrum , et Margaretham Fi-
liam , fed Stephanus Patri fimillimus eo.
prolapfUs est , ut dicto jure Patrona-
tus anno 1528. publico judicio excide-
, ret. Verba Judicum sunt ; Prtenotatum
Stepbanum filium dicti quondam Tbomtc
de Szech in causam attractum pro minus
justa, et indebita ejusdem. Thomade Szecb
Fatris sui in ipsam :pojJeffionem dicta Ab-
Intia, bonorumque ejusdem intromissions,- .
ptfiventuumque ejusdem per 20 annos per
ceptions, in amiffionem: . pradicti Juris-
patronatus sui, ft quod, virtute Privile-
giorum in dicta Abbatia babuisset, et in-
super in refufionem , et satisfactions pra-
dictsrum proventuum per dictos 20. an-
H 41 ms;
x*0 DE ZECH,

nos perceptorum in toto 40000, flor. au-


ri faciendam prafato duntaxat D. Regi
solvendorum, convictum , et aggravatum
fore.
St*Ph* Prolibus orbus lineam FelsS lind
To UndvaVtTi£em sub annum IS35 conclusit ; Ma-
postr*muj&*Teth& Sopor in alienas domos ettf-
psit , primum quidom Nicolao Comit a
Salmis , deinde Pyrrho ab Arco tiadi-
ta. Utrobique suit fœcunda, sed Iberi
materna boua obtinere non potuerunt,
jure enim conventi , post longaro litem,
causa ceciderunt, sundis Szeehranis de
Felso lindva alteri ramo de Rinafeech,
quem jam exequemur , attriburis.
Zinen de Diontsids Nicolai I. Filius , et Pe-
Bima. tri I. Frater anno 1335* cum Banatu
Jz<fch< Zewriniensi , Dapiserorum Regalium Ma-
gistri luunus tenuit , atque istud plures
annos iu Aula Caroli I. Regis admini-
stravit. Vapulat ejus nomen apud Thu-
- roczium, a) quod cum Bazarad Vajvo-
da Transalpino bello minus neceffario ,
et ad exitum sunesto Hungaros impli-
cuerit. Ex Dionysio natus est Blasius, .
ex Blast) vero Dionysius II. et Petrus
HI.de Banz6ch dictus. Hujus Filiorum
alter Joannes HI. in Sacerdotio vitam
exegit , alter Sigismdndus sine liberis,
quoad conjicio , deceffit. Exstat utrius-
qus memoria ad annum 1414. quo Ca
llo-

*> Ohronicorun? Part* II. Cap. 97.


VEL SZeCH. 121

liobium B. Annæ Ordinis Eremitarum S.


Pauli I. Eremitæ in Hanghonvolgye a
Majoribus exstructum novo beneficio au-
xerunt , et compluribus agris inter pos->
seffiones Hangon, et Szentsimon sitis
donanmt.
Petri III. Frater Dionfsius II, pra>
ter Procopium Filium , qui literis ct-
ruiffe videtur, geuuit insuper Frank,
vel Franciscum II. Hic et cognati lir
beralitate Sigismundi Regis anno 14.15*
pagos aliquot in Pesthiensi, etNeogra*
diensi Provinciis adepti sunt , ipse con
tra sundos non paucos , quos in Comi-
tatu Gomoriensi habebat , anno 1429.
Andreæ Filio Oth de Traja pignori op-
posuit. Reliquit Filium Nicolaum V.,
qui ex Consorte Dorothea sustulit Ca-
tharinam Nicolao de Buzlo nuptam ,
Petkom IV, cujus Filia Justina in ma-
nus convenic Stephano de Janossi sub
annum 1507. demortuo , et ladis-
LAUM. I.
Fratres hi avitum Castrum Balog a- -dmittit
miserunt per notam, ut loquitur Mathlas gsft-»»»
Rex in literis anno 1460. datis, „in-™*wfc
„ fidelitatis eorum , quam ipsi ex eo , r '
„ quod non advertentes periculum hu-
„ jus Regni nostri, præfatum Castrum
„ eorum Balog manibus Bohemorumla-
„ tronum, exterorum scilicet hominum,
„ hoc Regnum nostrum igne, et præda ,
„ vastantium tradiderant, ex eodemque
„ Castro iidem latrones varias , et no-
F 5 „ta-
1*2.- , DK ZECH .

„ tabiles deprædationes poffeffiomim , et


„ villarum invaliones , combustioues-
„ que , et desolationes , ac Nobilium ,
„ et ignobilium captivationes ,. et gra-
„ vium homagiorum exactiones , in ipso
„ Regno nostro usque ad iliud tempus,
„ quo nos persoualiter hujusmodi Ca-
M strum Balogh inter cætera Castra ,
„ ac fortalitia obsideremus , et idem
„ nou sine gravibus expensis , ac labo-
„ ribus expugnaremus , commiserunt ,
„ incurriisent. " Castrum porro illud eo-
dem anno Matbias Rex Ulrico de Kom-
jathi donum.dedit, in plurium Hero-
rum po testate subinde suit , quoad sub an
num ,*4#i. e domiuio Ladislai de Roz-
gon exemptum est.
Ladislaus L cujus supra memini-
mus , avitis sundis Castellum Enyiczke,
quod in . Provincia Abaujvarienfi est,
cum, circumlita ditione adjecit, in ea-
que.more patrio anno 1500. status est.
Habuit in maerimonio Aunam Lorantfi
de. Serke, plurium Filiorum Matrem,
nomina eorum sunt :
Ladislai i. Joannes V. thoro Euphrosynæ
I. MM. Fprgach de Gymes junctus , cui Ludo-
vicus Rex anno 1524. universa bona
Andreæ Orros de Kapolna , et Petri de
Csentehaza, quæin Comitatu Gomorien-
si■, et Borsodiensi erant , donayit.
2. Franciscus III. cujus Viduam
ad annum 15*5- Catharinam de Deren-
ehen lego. Ex his duo bus Fratribus su
VEL SZeCH. I23

spicor suiffe progetiitam gemmam Cat


tharinam, quarum altera Petro Karo-
lyi de Nagy Karoly, altera Balthasari
Bornemifza in matrimonium data est.
3. Valentinds.
4. Michael.
5. Demetrius , qui ex Conjuge
Petronella Serenyi de Kis Serdny ger
nuit Annam ad «mum 1572. Wolfgan-
gi Baso Consortem , anno vero 1578.
Francisci Rh^dey de Kis Rhede Vi-
duam.
6. Ladislaus II. qui Castellum De-
renchen et Kapolna a Ferdinando I.
Rege anno 1545« impetravit. Uxorem
habuit Ursulam Thibaj.
7. Petrus IV, a)
8. Nicolaus VI, de Dobocza dv
ctus , cum Fratribus Demetrio , et La-
dislao nullum non movit lapidem , ut
bona deficientis Stephani Sz^chy de
Felso Lindva sua faceret , sed id poste-
ri demum impetrarunt : ante annum 1550.
e vivis excefiit , relicta Conjuge Anna
Zolyomi de Albes , ex qua suscepit
Annam ad annum 1558. Georgii Li-
ptaj Uxorem, et Georgium I. qui vi-
xit anno 1572. genuitque ex Magdale-
na Rh^dej Saram Francisco de Chet-
nek

a) Andreas Sze"chy, qui sub annum 1580."


cum Margaretha Nydri de Bedegh , ri»
xit, ex que horum genitus sit? non
conftat.
ia4 DE ZECH,

,nek elocatam, et Thomam III. Hie


sago non minus , quam toga illustris ,
patriam et Miles gladio , et Senator
consilo egregie juvit. Obiit in cana se-
nectutc anno 1618. die 9. Februar. se-
jmltusque est in Sacello Arcis Mura-
nyiensis, ubi in ejus sarcophago stan-
neo hæ literæ visuntur;
Thomœ Hjc D. Comes de Rimasze'cs S. C.
JIl.Epita Ct G# E> A* S. C* R%%# C< M#
pfuum. . p R g Ha Q R< V<Sf c ])i
R. Df M, D. a) /
. fiuptias ter celebraVit, matrimo-
itproles, nium semper fœcundum nactus. Prima
Uxor Barbara de Peren enixa est Geor-
cium II, de quo infra , et Cathari-
KAM Ladislao Gyulafi de Rathoth tho
ro conjunctam. Altera Catharina de
Batthyan has proles habuit: Nicola-
r, dm VII. qui cum Maria Banfi de Also
lindva in conjugio , sed sterili vixit ,
Michaelem II. Thomam IV. et Ste-
PHAnum II, cui ex Sophia Bauft de
Also Hndva natus est Filius Thomas V.
Mortuo præmature Patre in tutelam da-
tus suit Dlonysio Patruo , sed hie eo
mu-

a) Priacipium monogrammatum fie expo


ni posset : Supremus Comes Comicatus
Gomoriensis Eques Auratus , Sacr'ae Cæ^
(meat Regiae Majeftatis Curiæ Magi-
fier, Partium Regoi Superioris Hun-
« arise Generalis. Cetera Oedipo egent.
VEL.SZeCH. 125

muñere adeo intemperanter ufus eft , ut


etiara poftquam adolevit Thomas t ei
literas , et bona reddere pernegaret.
Res ad Comitia anni 164/7. perlata eft,
quorum quidem authoritate decretum
fuit, ut Thomas in integrum reftituere-
tur, fed. dum negotium confit, fato ftto,
nullo relicto haerede , perfunctus eft.
Poftreuia denique Thomte III. Uxor Mar-
garetha Forgách de Gymes anno 1572«
nata, peperit Dionysium IV. de quo
infra ; Magdalenam , aliis Elisabe-
Jtham Georgio Comiti a Zrinio;MAR-
caretham Ladislao Deffewffi de Cser-
nek , et Euphrosfnam Stephano Si-
brik de Szarvaskend matrimonii fede
re copulatas.
Georgius II. Thomae III. Filius
ad ampia, quse a patre acceperat bo
na , majores acceffiones fecit. Anno e-
nim 1520. Caftrum Zolyo-liptse in fa
miliam fuam intulit , ut quoddam Dia
rium teftatur in hsec verba : IUuflrißt'
mus , inquit , Comes , et D. Georgius Szé*
cby9 Arcis Liptsa (depofitis deponendis
duobus Generis demortui Caspari Tribel-
lii, D. Casparo Révaj videlicet, et D.
Stephano Orlaj) Dominus defignatus , et
publice declaratus , Arcem cum tota di-
iione occupavit. Anno vero infequente
ampli cenfus Dynaftiam Muranyienfem,
poftquam pro ea centum florenorum
millia profudiffet, fibi adfirmavit. Vir
alias ftrenuus , indigno fato periit : cum
enim
126 DE ZECH,

enim sui securus , somnum caperet , du-


plici plumb ea glande sub dextra ma-
milla trajectus est. Cadaver SacelloAr-
cis Muranyienfis illatum, et eleganti
t stanheæ tumbæ inclusum , hoc epitaphio
inscribitur :
Georgii Illustriffimus D. Georgius Sz^chy
ILEpita- de Rimaszech , Supremus , ac Per-
phium. petuus Comes Comitatus Gomorien-
lis L. B. Arcis Murany , Lipche , Ba-
Ibgh , et Felso lindva , Cubiculario-
rum Regiorum per Hungariam Ma-
gister, Eques Auratus , Sacræ Cæsa-
reæ , Regiæque Majestatis Consiliari-
us, occifbs sub Arce Barko die I*
Septembris; MDCXXV. Vixit an-
nis 48.
Conjux Maria Brligeth ibidem Ma-
rito apposita jacet. Novem proles pe-
_, . perit , quaiaim
in Matris nomina, quod
epitaphio leguntur perinde
ita habet■:
Conugis IHustriffimæ ac Magnifies Dominæ
0}s Comitiffæ , Mariie Drugeth de Ho-
monna, Illustriffimi , ac Magnifici Do
mini quondam 1). Georgii de Rima
szech &c.Relict«e Viduæ, quæ annos
XVII. vivens in matrimonio cum D.
Marito suo, Divina benedictlone no
vem liberos vidit : Joannem, Petrum,
Samuelem , et Georgium j nec non
Filias Mariam, Barbaram , Magdale-
nam , Catharinam , et Evam de Ri
maszech progenuit. Demum in vi-
duitate annis XVII. ac IX. mensibus
ex-
VEL szecH* . , 1*7

exactis, ac interea sere quadragena-


libus morborum geueribtts Christiana
patientia devictis , anima Sacro Via-
tico pie instructa , naturæque debito
persoluto anno Dni MDCXLIII. die
XXVIII. menus Maji , hora VI. ma-
tutina , ætatis vero fuæ LIV. cor-
pose quidem in hanc tumbam, ani
ma Vero in cœlestem patriam com-
migravit ; per Filias Mariam , Catha-
rinam * et Evani de Rimaszech &r.
Dei. benefklio superstites pietate , et
obfervantia erga Matrem desideratis-
simairi ductas erigi curata : cujus a-
nima sit in benedict-ione^
Filiæ hæ in ampliffimas Families FiUarum
enupserunt; nuptiarum vero dies, ztm?tr™°~
aunos idem Diarium, cujiis paulo ante7""*
meminimus , hunc in modum adnota-
vit i Anno 1627. nuptias cekbrat lllu-
strifsimus Comes, ac Dominus Stepbanus
Betblen , Gatriefts Tranfihania Princi-
pis qx Fratre iiepos Alnovia (Jolsvæ)
30. Maji cum Illustrijfima Virgine Ma
ria Szichi Filia Illustriffimi Comitis Ge-
orgii Szicbi jam demortui. Mortuus e(l
hie Comes Betblen Anno 1632. in exitu
Anni* Maria vero akerum Maritum ao
Gepit Franciscum Vesselenyi de Hadad
Regal Hung. Palatinum.
Annb 1627. persequitur Diarium,
die 2f. Jurtii altera Filia prafati D,
Georgii Szechy defponsata est , tt statim
cbpulatu ,lllustrisfimo Domino Comiti At
du~
128 DE ZECH,

damo Tburzo nomine Barbara, anno a-


tatis fita 13. Nuptia celebrate sunt Li-
■pcba anno i6ay. die 17. Junii. Barba
ra hæc postquam Conjugem amisit, al-
terum Adamum Forgach de Gymese-
tegit. ,
Anno 1 64 1. die 9. Fcbruar, Comes
Gabriel lllyesbazius nuptias celebrcJeit
Lipcba cum lllustrijfima Domina Cotni-
te Eva Szecby.
Ultimæ denique Catharinæ ita com-
meminit: Anno 1649. Spectab. et Illu-
strisl'ima Domina Catbarina Szecbi , Cen
sors Magnifici Domini Joannis Listbii
de Kbptseny, bareditaria Domina Arris
Lipcbenfis facta est. Alter Catharinæ Ma-
ritus suit Sigismundus Prepostvari de
Lokach.
Dionysii Dionysius IV. Thomæ Ut. Filius
IVipTolttQX. Georgiill. Frater, ex Sara Drasko-
vich de Trakostyan , quam sibi socia-
rat , duas Filias , uno plures Filios pro-
creavit, et Julianna quidem Comiti
Francisco Kery de Ipolyk^r, Maria
vero in domum Seunyeianam tradita
est. Ex Filiis Casparus anno 1663.
in contubernio Nobiiium Tyrnaviæ stu-
duit, in ejusdemque Urbis Academia
philosophiæ Baccalaureatum suscepit, sed
antequam ad legitimam ætatem perve*
niffet , exstinctus videtur : Georgius
III. Uxorem duxit Mariam Theresiam
Keglevich de Buzin uullo connubii fra*
ctu , qu'm haud ita multo post raortu-
us,
VEL szécH. IÄ9

us, earn alteri marito Sigismundo Dra-


geth de Homonna reliquit.
Petrus V. Comitatus Caftriferrei Petrus r-
âupfëmiu Cotnês, et Arcis Ginfienfis-^™7^
Herta, cum alüs virtutibus, tum r0-^T""'
manae Religionis propugnando ,' dila-,; ;
'ta'ndfcque ftudio - confpicuùs fuit. Ejus '
potiffimum opera , et authoritate factum
eft, ut anno 1671, Ginfienfes Parocci-
am cum geminis Ecçlefiis , quarum al
tera D. Jacobo , altera D. Emerico di-
cata erat , Catholicis reftituerent. * Ul-
timus gentem Széchyanam conclufit aa-
no i6g5. e vivis. ereptus. Quanquaia > '.-.) ' ;
enira .matrimonio Thereíias de Batthyati ''-^
illigatus fuiffet , prolem tarnen aliam
non invenio , quam Catharinam Eli-
sabetham , quae fubinde Comitem Frau-
ciscura de JNadasd Maritum habuit. ,

">—r*

Degas П. I X.
I JO BE ZECHEN.

t
'X.

DE ZECHP, VEL
- SZETSENY.

( Fig. 9. £? I". ) ,

OrigoFa-TtamWh de Zechen vetustate , gestis-


miliœ pro J? que ampliffimis Magistratibus insigni,
babiliter ac pr:eterea Carolo I. Hung. Regi , ut
?'genere infra dicemus, neceflitudine innexæ , co-
gnomen ded■it Zechen, velut in præ-.
sens scribimus , Sz^tseny Provincial Keo-
gradienfis oppidum ; sed cum antea
nullum certum, stabileque nomen ha-
beret , de ejus origine , deficientibus
præsertim monumentis , ipsaque ante tre-
centos fere annos sxstincta , nihil , quod
pro eerto affirmem, suceurrit. Interea,
ii quid conjectura affequor, suspicor
eam de genere Aba suiil'e. Habeo ea-
tenus fragmentum , in quo hæc recipi-
untur: Anno J 339- coram Comite Pau
lo Judice Curia Regia , Thomas Vajvo-
da Tranfilvanus , et Comes de Zonuk,
mm ad mm omnes pojjefsiones Samuelis9
■ filii Joannis , filii Cbobanka recidijfent^
tradit Jus patronatus Monasterii de Sadt
pro pofsejfione Zc■tduny, quam ei confert
Ma-
DE ZECHEN. 131

Magifter Emericus filius Pauli , filii Kom-


poldi , ad quern pariter reciderunt omnes
posfeffiones Pauli, filii Petri , filii ejits-
dem Cbobanka. Constat aiitem et-' Chor
bankajos , et Kompoldios de genereA-
ba suiffe , neque video, quomodo illo-
mm poffeffiones in Thomam recidis-
sent, nisi illis sangvine junctus suis->
set. Sed hæc , ut dixi , intra conje-
cturam.
Sub Ladislao Cumano , et Andrea Thome
Veneto Hung. Regibus floruit Magisterial Far"
Farkass, cujus Filius Thomas anno *^ met
13 1 9. Comes Orodiensis , Barsiensis ,
Syrmiensis , et Judex Cumanorum , nec
non Castellanus de Hoznus, et de So-
lum, universa latisundia Petri de Pylin
acquisivit. In literis donationis Carolus
Rex hæc ejus merita recenset ; „ tune
„ cum Mathæus Filius Petri de Trin-
„ ehinio , notorius æmulus noster, et
„ eapitalls Regni nostri inimicus , ere-
„ cto vexillo su« perveriitatis , ausu
„ temerario , et ex præsumptuosa au-
„ dacia, contra nostrum Majestatem ,
„ et fideles Nobiles Regni nostri pro-
„ cedendo , aggregata sibi gente , pro-
i, pe Civitatem nostram Caffa pugnam
„ nobiscum habuiffet, et conflictum:
„ ubi Deo auxiliante , et Sanctorum
„ Regum nostrorum prædecefforum ju-
„ vamine opitulante , victoriam lauda-
„ bilerii babuimus , et triumphum ; idem
„ Magister Thomas cunv fur proprii ,
I * et
1 32 BK ZECHEN.

„ et imiltnrom suorum proximorum ,


„ et Nobilium servientium cæde , et
„ sangvinis effusione , nee non in ob-
„ sessione , feu expugnatione Castri Vts-
„ segrad , quod tune per antedictum
ft Mattbæum , contra, nostram detineba-
„ tur Majestatem , ipsum in majori par-
„ te per servitia , et fidelitates ipsius
„ Magistri^Thomæ, ad manus nostras
„ Regias exstitit. devolutum. Præser-
v <,, tim quæ in ordinatinne matrimonii
„ inter nos , et Magnifici Principis D-
„ Joannis , Illustris Regis Bohemiæ,
, „ clarac propaginis Sororem, videlicet
„ Inclytam Principiffam Dominant Bea-
,, tricent Consortem nostram chariffi-
„ mam , dextra Domini faciente virtu-
„ tem,', est contracta , iir Regno Bohe-
„ m\t diutius commorando , universis
„ suis bonis postergatis , ac largis sum-
„ ptibus , et expensis copiosis ibi-
„ dem factis per eundem , nec rebus
„ parcens, nec personæ* ut fidelita-
,, tem ipsius laude dignam fidelitati con-
,. tinuam , et iuchoatum negotium , et
■ „ obsequium tam ardnum , quam ne-
?vceffarinm fine terminaret peroptato,
„ perque nostram dilectionem non im-
„ merito meruit adipisci , et noster Re-
„ gius animus mitiilime conqurevit,
„ quandam fidelitatis p■/ærogativam præ
„ cæteris in hoc sortiendo , ut fideli-
„ ter, sic ferventer exhibuit, et im-
„ pendit. "
Ab
■ DE ZECHEN. I 33

Ab eodem Rege gubernandæ Trah- *, Vajvo.


filvaniæ admotus, eam Præfecturam comr<f2tuTsan
plures annos non sivie dementia, beni beni„ni.
gnitatisque laude administravit. Exem- tas.
plo suit cognati Heaningu Comitis Sa-
xonum,.qui cunj ejus crimine poffeffio-
nibus omnibus exci dissent, Vajvodæ ni-
hilominus beneficio easdem receperunt.
, Se'd res clarior ex ipsius Thomæ lite-
k& -ris fiet a) . quarum pars'ita habet :
, '; ^ . cum universi Saxones terræ Trausil-
„ vanæ ausu temerario contra D. no-
,,,, stri Regis provinciam hostiliter in-
.„ surrexilsent , et per 'hoc in infideli-
„ tatem incidissent, Comes Henning de
„ villa Petri , erecto vexillo , congre-
„ gata multitudine Saxonum. tanquam
„ primipilarius ipsorum , universos Gu-
„ manos ipsius v. Regis in , adjutorium
„ nostri § per ipsum I), nostrum Regem
„ transmisfos. investigaffet , et dimicas-
. „ set cum. eisdem , et Domino permit-
., tente , et adjutorio Sacræ Coronte ,
,, inde Cumani victoriam contra ipsos
„ Saxones obtinniffent, et prædictus
* ,, Comes Henning in eadern pugna exsti-
„ tiffet gladio interemptus , et pro hoc
„ in infidelitatem contra Regiam Maje-
„ statem incidiffet , et pro peer hanc
„ grandem infidelitatem suam omnes
„ possestiones suæ ad manus Re-
I 3 „ gias

a) Datæ sunt in Deva anno Domini 13S5.


134 OE ZECHEN.

„ gias suiffent devolutæ , et idem D.


„ noster Rex prædictas poffeffiones —■
„ nobis gratiose contulilfet. tan-
„ dem infpectis fidelitatibus , et servi-
„ tlis nobis usque modo impensis , et
„ impendendis in suturum Nicolai filii
,; Salomonis , et Nicolai filii Daaielis
„ proximorum sæpe dicti Henningii ,
„ et contiderata inopia Orphanorum e-
„ jusdem Comitis Henningii prædictas
„ poffeffiones supra dictis Orpha-
„ nis — — duximus restituendas. "
rstr«/ii?(?Neque illud memoria indignum est,
giscogna. qu0(j jdem Rex literis anno 1333. da-
tus' tis , eum proximum suum charissimum
voeet t a) quod quidem quatenus iutel-
ligi debeat, uon latis dispicio; nisi for
te Anna , quam Tomas Uxorem habuit,
Elisabethæ Reginæ cogHata suerit, aut
ipse Regiorum Filiorum aliquem ex sa-
cro fonte levaverit.Demortuo anno 1342.
Carolo Rege , Transilvaniæ Vajvodatu
dcceffit , et reliquum vitæ privatus e-
git, cum in alia sacra loca , tum in
Metropolitan m Eccesiam Strigoniensem
■ inprimis mumficus. •
^uLPJl" Duorum , quos reliquit Filiorum
U//VrZ' alter suit Michael ex Præposito Posd-
put Ugr. mensi , mde ab anno 1342. ad 1302.
Va-

a) Literæ videri posiY.nt apud Cl. Pray


Annal. Reguin Hung. Part. II. pag. 27.
DE ZICHEN. . 135

raelensis Episcoptis, abhinc vero ad


377. quoad Superos abiit , Agrieniis.
Alter Nkolaus , aliis Joannes , ne- & Kony*
cio unde Konya dictus, cum axioma- Banus,
:e de Budmer. Post administrates mi-
lores Magistrate (suit enim anno 1344-
Vice-Castellanus Castri Saros, et ab an
no 1346. ad 1352. Comitatuum Sce-
pusiensis, Sarosiensis , ac Neogradiensis
Comes) inter Regni, quos vocant, Ba-
rones adlectus , anno 1361. Castro, et
Cbmitatui Posoniensi Comes ; sexennio
vero post Dalmatiæ, et Croatiæ Battus^
præfmt* Ludovico Regi charus , et ar-
morum gloria inclytus, cume vivis de-
cederet, tres Filios reliquit: Franko- jffJT'*-'*
NEM , NlCOLAPM, et SlMONEM ; CO-
rum memoria occurrit in literis Capi-
tuli Agriensis anno 1374. exaratis,qui-
bus poffeffionem suam Sap Nicolao Her-
bordy donant. Q.uod hue facit , ita per-
feriptum est ; „ Venerabilis in Christo Pa
ter , et DD. Michel Dei , et Apostoli-
cæ sedis gratia Episcopus Ecclesiæ A-
griensis filius scilicet quondam Thomæ
VajvodseTrarisilvani, Dominus, etPræ-
latus noster, ac Magistri Frank Comes
Comitatuum Castriferrei , et Sopron. et
Nicolaus , ac Simon filii D. Koayæ Ba-
ni Filii ejusdem Thomæ Vajvodæ de
Zechen ad nostram personaliter acce-
deutes præsentiam proposuerunt viva
voce : quod quia Vir Discretus D. Ni-
OolausHerbordy Archidiaconus de Bor-
sva
I36 DE ZECHEN.

sva Concanonicus noster ante, et post


deccffum ejusdem D. Kbnyæ Bani re^
bus, et persons suis non parcens,cum
summæ fidelitatis cultu ipsis serviviffet,
negotiaque ebrum locis in. diveriis (b-
lerter , 'ac indefeffe supportaffetr>, ^— 3*-"
et quia etiam idem Magistro Frank hi
anno proxime elapso in expeditione Pa*
duana per ejusdem D. Nicolai Archi-
diaconi solertiam , gratiosum famæ pre-
conium acquisiviffet &c. " Nulla abhinc
Nicolai de Zechen memoria , credibile
est ante fato præreptum , quam virilem
ætatem attigiffet.
SimonJa- Simon vero ad annum 1388. Go-
nitorum mitatus Trenchihieniis Comes , turbis ,
RMa\ ^uæ Sigismundi regimen subinde afili-
ff,ff'-' *r* xerunt , adeo involvi se paffus non est,
, ut constanti in Regem fide , Janitorum
Regalium Magistri , et Comitis de Fo-
scga munus emereretur. Geflit porroil-
lud ab anno 1405. ad 1409. quo , ut
mini quidem videtur , improlis exceffit.
FranhVaj Frank, five Franciscus pari in
voda et Sigismundum fide , obsequioque , Vaj-
Tim* U' v°datum Transilvaniæ accepit , eumque
anno 1485. administravit. E clade Ni-
copolitana , quæ anno insequenti acci-
dit, ægre evolutus, Judicis Curiæ Re-
giæ ofricio subinde admotus est , in quo
vitam posuit , anno eodem , quo Fra-
ter Simon 1409. a) Cæterum aliumejus
Filium non reperio , quam La-

x) Scutum Fraucisci expressum est.


DE ZECHEN. Itf

Ladislaum I. qui snbscripfit ta-


llis fœderis , quod anno 1412. inter '
Jungariae , et Poloniæ Reges ietum est,■
L inatrimonio habuit Annam Hertzegh
e Zekchew, ex qua cum Filium La-
1 siau in genuilTet, in store ætatis deces- . ,;
t; Anna vero haud multo post, quam
Æaritum amisit , cum et ipsa ætate,
brmaque præstaret, a Petro de Peren
Judice Curiæ Regiæ in Conjugem de-
Le eta est.
Ladislao II. Comiti Comitatus Ladisla.
Neogradieiisis , Bohemi , qui sub Ladis-WJ-?/« ^0-
lao Posthumo,
gariam et Mathia, Regibus
armis infestabant scieutiæ Hur^^^J;
vir-^ra ien-''J
tutisque milicaris campum aperuerunt.
Giskram certe eorum Ducem , hominem
pugnacem non minus , quam selicem ad
reddendum sibi Castrum Tapolchan anno
1446. adegic. Alias, ut Simon Zudarde
Olnqd Curiæ Regiæ Magister ad Bart-
phenses perfcribit , ,, citra Castrum Zou-
„ da Magnificus Ladislaus de Zechen.
> j9 cum Bohemis certamen habuit , quos /^
„ «iam Dei volente gratia viriliter vi-
,, cit, et prostravit : quod pauci ex conr
„ flictu evaserunt ; quamplures habet
„ captivos, et majus lucrum in armis
„ et CEteris rebus est adeptus. " Ac-
cidit porro istud anno Domini 1460.
quod illi supremum operum suit : in in-
strumento enim feria 5. proxima ante
Dominicam Ramis palmarum anno eo«
Decas II. K. dem .
lit BE ZECHEN.

dem confecto , noviffime desunctus di-


citur. Reliquit autem has proles :
I. Catharinam , cujus memoriant
cum ultra annum I437- nonreperiam,
in tenera ætate obierit.
JeaAnts %, Joannem , quigentem Zechenia-
VrtmJj9 Mn
prtmuj, pere0*etclauut< Quanquam
^ perruptis enini unicus
nihilominus su-
obicibus,
et ipso Patre ad extremum non invito ,
in familiam D. Benedicti convolavit ,
ubi vita et moribus eum se præbuit,ut
Abbas Sancti Benedicti ad Granum anno
i474, inauguraretur. •
g. Abjugam , seu Hedvigem , qur
Viro clariffimo Alberto de Loffoncz so-
ciata est.
4. Annam Joanais Orszagh de Guth,
qui
1460. Sponsam.■Palatini films suit, ann»
Michaelis

0. A. M. D. G.

r v
14=

*-?
:-«f-i-"i,

« ■ ,

,/ 4
•' ■
'
v

..'¿.i".'...'»j.'.4frtfäH
í .

t »'

■ -T , -
THE UNIVERSITY OF MICHIGAN
GRADUATE LIBRARY

DATE DUE

Form 9584
-<-
ян

-
Б ■ ■■■ ■ ■■■■ I ■■■■■■■■

¡ИЙк^Я- Ш

You might also like