Ang Kabihasnang Ehipsyano
Opisyal na pangalan-Arab Republic of Egypt
Ehipto
Lokasyon- Hilagang silangan ng Aprika
Nile-nagbibigay tubig sa lugar dahil sa madalang na pag-ulan
dito
Ang Panahon ng Matandang Kaharian
Kilala bilang panahon ng pyramid
Nagsimula ito sa pamumuno ni Paraon Menes
Haring Menes-ruler of the two lands
-Pinag-isa ang upper at lower Egypt
-unang Dinastiya sa Ehipto
-Tinatayang noong 3100 BCE niya ito naisagawa
Ang korona ni Haring Menes ay pinagsamang korona ng ibaba
at itaas na Ehipto
Ang dalawang rehiyon sa ibaba at itaas ng Ehipto ay
nagsasalita ng parehong wika, sumasamba sa parehong
diyos at may parehong kultura ngunit palaging nag-aaway.
Menes-nagmula sa upper Egypt
Memphis- kabisera ng lower Egypt. Dito itinatag ni Menes
ang kabisera ng kanyang kaharian
Memphis- kabisera ng lower Egypt
Thebes-kabisera ng Upper Egypt
Nomes-probinsya ng sinaunang Ehipto
42 nomes
22 nomes- Upper Egypt
20 nomes-Lower Egypt
Ang Nomes ay pinamamahalaan ng Nomarch. Habang ang
Pharaoh ang nagtatalaga sa Nomarch, ang posisyon ay
maaring manahin..
Kapag ang Sentral na pamunuan ay mahina ang Nomarchs
ay nagpapalawak ng kanyang kapangyarihan upang
makakuha ng mas maraming katungkulan/responsibilidad ng
Pharaoh at mas madalas ito ay namamana.
At minsan sila ay namumuno na may autonomiya at kayang
hindi pansinin ang mahinang pamumuno ng sentral na
gobyerno.
Bawat Nome ay may kanya kanyang totem (o simbolo)
Sa kasaysayan ng Ehipto, nagkaroon ito ng hindi bababa sa
30 dinastiya
Dinastiya- pagpapasa ng ama ng posisyon sa anak,
pagkakataon ng apo at mga susunod pang henerasyon ng
pamilya na mamuno
Pharaoh-nagtatag ng sentralisadong estado, absoluto ang
pinuno at kinikilalang Diyos kaya ganap ang kanyang
kapangyarihan
Bilang pinuno tungkulin ng paraon na pangalagaan ang kaharian
mula sa mananakop, ayusin ang transportasyon, komunikasyon
at pakikipagkalakalan
Tinawag ding ‘Panahon ng Piramide “ ang Lumang Kaharian.
Dahil dito nagsimula ang pagpapatayo ng bawat paraon ng
libingan na hugis piramide
Ang piramide ay patunay na mayroong matatag na pamahalaan
ang kabihasnang Ehipto
Ang maayos na plano at disenyo ay nagpapatunay ng kanilang
kahusayan sa larangan ng matematika
At ang pagkilos ng mga libo libong manggagawa ay tanda ng
mabisang pamamahala
Khufu-nagtayo ng Great pyramid sa Giza
 Agawan sa kapangyarihan, di matagumpay na ani,
malaking gastos dahil sa pagpapagawa ng pyramid ang
nakadagdag sa dahilan ng pagbagsak ng Matandang
Kaharian
 Ang mga sumunod na paraon ay walang kakayahan sa
pamumuno
 Lumaganap ang kabulukan sa pamamahala
 Lumaganap ang kaguluhan at nagpaligsahan sa
kapangyarihan ang mga maharlika
 Maraming labanan ang naganap
 Napaalis sa trono ang hari
Ang pinakaunang libingan ay hukay o pits na pinutol mula sa
bedrock at tinakpan ng bato -ngunit nagbago ito at naimbento
ang mas madetalyeng estruktura gawa sa mud brick at bato,
na may mga kwarto sa loob.
Nakilala ito bilang mastaba, mula sa Arabic word “bench.”
Lahat ng mga sinaunang pharaohs ng dalawang dinastiya ay
inilibing sa mastaba.
Zoser/ Haring Djoser
Unang nagpatayo ng pyramid at step pyramid na may 6 na
patong patong na mastaba. Sa tulong ng asrkitektong si
Imhotep, nadisenyuhan ang pyramid
Nagbago ang lahat sa panahon ni Haring Djoser (2667-2648
B.C.) 3rd Dynasty na nagsimulang magpagawa ng kanyang
mastaba sa Saqqara, Ang taong responsible sa
pagpapagawa ng proyekto ay ang kanyang Prime Minister na
si Imhotep
Ang Step Pyramid ay gawa sa limestone. Malaki at mabigat
ang pyramid kaya’t may isa lamang itong pasilyo patungong
gitna na nagtatapos sa chamber kung saan naroon ang
bungad na daanan patungong libingan.
Ang orohinal na taas ay 62 metro at may sukat na 125 X 109
metro sa kabuuan. Ito ay nababalutan ng makinis na puting
limestone
Ang hari ng ikaapat na dinastiya na si Sneferu 2686 – 2667
BC, ang unang nagpagawa ng hugis pyramid na kilala at
inuugnay sa Egyptian architecture.
Nagpagawa siya ng tatlong pyramid—ngunit ang una at
ikalawa ay tinawag na “glorious failures”.
Ang Unang pyramid sa Meidum, nagsimula bilang step
pyramid at binago para maging unang tunay na hugis
pyramid.

Ngunit di ito matatag kaya’t ang mga
limestone blocks ay nagsimulang malaglag. Kaya’t hindi na
ipinagpatuloy ang paggawa.
Inilipat ni Haring Sneferu sa Dahshur ang pagpapagawa ng
ikalawang pyramid, ito ngayon ay tinawag na “Bent Pyramid”
dahil ang itaas na bahagi at nasa mababaw na angulo.
Ang Bent Pyramid ayon sa orihinal na plano ay dapat hugis ng
totoong pyramid, ngunit ang mga corners o kanto ay di
matibay
at ang dingding na bato ng chamber o libingan ay nagkalamat
o crack. Hindi na nagamit kailanman ang Bent pyramid.
Anak ni Khafre, pinagawa ni Menkaura ang pangatlong
pyramid sa Giza necropolis (cementery).
May orihinal na taas na 228 feet (70 m), ito ay mababa sa
kalahati ng taas ng pyramid na ipinatayo ng kanyang
grandfather, na si Khufu.
Ang ibabang layer ay binubuo ng red granite mula sa Aswan at
ang itaas na bahagi ay gawa sa orihinal na makinang na puting
limestone.
May 80 o walongpung pyramid na naitayo sa Ehipto
Great Sphinx
More than 4000 years old, the Great Sphinx of Giza is the most
famous emblem of ancient Egypt.
Ang mga sumunod na paraon ay walang kakayahang mamuno.
Lumaganap ang kabulukan sa pamahalaan
Naubos ang kaban ng yaman sa pagpapagawa ng piramide
Lumaganap ang kaguluhan at nagpaligsahan sa
kapangyarihan ang mga maharlika
Naganap ang maraming labanan hanggang sa humina at
nagkawatak watak ang Matandang kaharian
Sa panahon ng ikaanim na dinastiya (2345–2181 BC) unti
unting nanghina ang kapangyarihan ng paraon at lumakas ang
kapangyarihan ng mga nomarchs (regional governors)
Ang matandang Kaharian ay umaabot hanggang ika-sampung
dinastiya
Narating ng matandang kaharian ang tagumpay sa panahon ng
paggawa ng pyramid. Marami ibang kaharian ang sumubok sa
kakayahan ng pharaoh
Nakaranas ng civil war ang Ehipto sa loob ng 200 taon
MIDDLE KINGDOM (2040-1640 BCE)
Haring Mentuhotep II
Nagsimula ng Gitnang Kaharian tinawag din itong “Panahon ng
Maharlika”
11th Dynasty
Noong 2040 B.C.E. muling nagkaroon ng malakas na dynasty
mula sa Thebes ang Ehipto at lumago ang kultura at tradisyon
sa loob ng 250 taon
Mga pagbabagong naganap sa Gitnang Panahon lumago ang
kultura
Umunlad ang sibilisasyon sa pag-upo ni Amenemhet I
12th Dynasty
 Nagbigay-din sa isang pananampalataya sa iisang diyos
na si Amon
 Nagpatayo siya ng mga kuta upang magsilbing
proteksyon sa mga posibleng mananalakay na
magmumula sa silangan
 pinasimulan ang pagtatalaga sa anak na lalaki bilang
katuwang niya sa pamamahala (co-regent) sa katauhan
ni Senusret I
 Pinalawig ang ugnayang pangkalakalang Palestina,
Syria at Crete sa Mediterranean kaya’t muling lumakas
ang kapangyarihan ng mga maharlika at pari
 Malakihang drainage project upang makagawa ng mas
maraming taniman
 Nagsimula ang pakikipagkalakan sa Gitnang Silangan
at Crete
 Sobekneferu ay ang kinikilalang unang babaeng paraon
sa Ehipto
 Anak siya ni Amenemhat III na maaring namatay ng
walang lalaking tagapagmana; Siya ay namuno sa loob
ng 3 taon, 10 buwan, at 24 araw sa huling bahagi ng
ika19 na century BC
Nagsimula muli ng bagong pyramid si Sneferu may isang milya
ang layo. Ito ay tinawag na Red pyramid dahil sa kulay ng
limestone blocks na ginamit.
Ito ang itinuring na unang pinakamatagumpay na totoong
pyramid.
Si Khufu (Cheops) ay anak ni Sneferu at pangalawang pinuno
ng 4th Dynasty
Ang tanawin ng mga piramide ng Gisa mula sa talampas
papunta sa timog ng kompleks. Mula sa kanan hanggang sa
kaliwa ay ang Piramide ni Khufu, Piramide ni Khafre at
ang Piramide ni Menkaure.
Ang tatlong mas maliliit na mga piramideng nasa harapan ay
mga kayariang may kaugnayan sa piramide ni Menkaure.
Great Pyramid of Giza
Taas- 137 metro
Lawak – 13 ektarya
2.3 million stone blocks, weighing an average of 2.5 to 15 tons
each. It is estimated that the workers would have had to set a
block every two and a half minutes.
1 tonelada = 1,000 kg
 Menkaure 2532-2503 BC13th Dynasty
 Nagkaroon ng problema sa pamamahala sa sa
hangganan ng kaharian kaya’t unti unting napasok ng
mga taga-Nubia
 Ang mgamananalakay mula sa Gitnang Silangan ay
nagsimulang pumasok at manirahan sa may delta sa
kanluran
 Naging pangkaraniwan ang rebelyon at korupsyon
 Mananakop na Hyksos ang sumakop sa rehiyon ng
Delta
 1640, nasakop at namuno ang mga Hyksos sa Ehipto.
Nakontrol nila ang Hilaga at nakapagtatag ng sariling
dinastiya sa Ehipto
 Nagdala ng kaayusan at kaunlaran ang pamumuno ng
mga Hyksos na tumagal ng 160 taon
 Hyksos – ang ibig sabihin ay “Princes from the foreign
lands”
15th Dynasty
 Hyksos – dala nila sa Ehipto ang kanilang kaalaman sa
paggamit ng Bronze weapons at paggamit ng chariot
 Natutunan ng mga taga Ehipto ang paggamit ng Bronze
weapons mula sa mga Hyksos at nakamit nila muli ang
kalayaan
 Sinasabing tinutulan niya ang pananamplaatayang
sinimulan ng kanyang ama.
 Maraming baston (cane) ang natagpuan sa kanyang
libingan
 Na nangangahulugang ginamit niya dahil sa problema sa
paglalakad na maaring sakit o dulot ng aksidente
 Death mask ni haring Tutankhamun
 Ramses II isa sa huling pinaka epektibong pinuno ng
Bagong Kaharian
 Ika 3 pharaoh ng ika- 19 na dinastiya
 Sa edad na 14, siya ay naging co-regent ng kanyang ama
 Nasa edad 90-91 edad ng siya ay namatay
 Nilaban ni Ramses ang mga Hittites at sa huli ay
nakipagkasundo
 Nagpatayo ng malawakang mga templo at kolossus
 Sa panahon ni Ramses II ay sinupil niya ang mga pag-
aaklas at maprotektahan ang mga hangganan ng Imperyo
ng Ehipto at maibalik ang mga dating lupaing nasakop ng
Ehipto
 Ipinatayo niya ang lungsod ng Pi-Rameses
 Abu Simbel Temple of Ramesses II.
 Pinatalsik sila sa Ehipto ng isang pag-aalsa na
pinamunuan ni Ahmose ng Thebes
BAGONG KAHARIAN
 Nagsimula ang Bagong Kaharian sa paghahari ni
Ahmose I. Ika-18 na Dinastiya
 Binuo niya ang Ehipto sa iisang kaharian at ang
kabisera ay itinatag niya sa Thebes.
 Nanumbalik ang kapangyarihan ng pharaoh at
pinagpatuloy ang pananakop ng mga lupain
 Nagtatag ng malaking Imperyo ang mga
makapangyarihang Pharaoh na umabot sa Euphates
River ng Mesopotamia, patimog patungong Aprika
 Ito ang panahon ng pagpapalawak ng teritoryo ng Ehipto
kaya tinawag itong “Panahon ng Imperyo’
 Kung saan nasakop din ang Phoenicia, Ethiopia,
Palestina at Syria
 Kasama ng pananakop ang pangongolekta ng buwis sa
lupang nasakop at pakikipagkalakalan na nagpayaman
sa Imperyo
 Mga makapangyarihang pharaoh sa panahon ng
Bagong Kaharian
 Thutmose II naging pharaoh noong 1512 B.C.E.
idinagdag niya ang Nubia, at nasakop ang Syria at
PalestinaThutmose II ay pang-apat na pharaoh ng 18th
dynasty
 Thutmose II was the son of Thutmose I and a minor
wife, Mutnofret
 Hatshepsut was the daughter of Thutmose I and his
primary wife Ahmes
 Hatshepsut and Thutmose II had a daughter
named Neferure.
 Thutmose II fathered Thutmose III with Iset, a secondary
wife.iiiiiiiwa2
 Hatshepsut – ikalawang babaeng paraon na nagdala ng
katahimikan sa loob ng 19 na taon
 Asawa ni Thutmose II
 Ng mamatay si Thutmose II inagaw niya ang
kapangyarihan at namuno sa loob ng 22 taon
 Hinikayat ni Hatshepsut ang pakikipagkalakalan,
nagpagawa ng mga templo at malakihang trading
expeditions sa ibang lupain
 Si Thutmose III ay nanungkulan sa loob ng 54 taon
kasama dito ang 22 taon niyang pagsisilbi bilang co-
regent sa kanyang Stepmother at aunt na si Hatshepsut
 Ang mga tribute o tributo mula sa nasakop na kaharian ay
ginamit niya upang pagandahin ang mga templo sa
Ehipto at pinaunlad niya ang kalakalan
 Amenhotep IV
 Binawasan ang kapangyarihan ng pari sa pamahalaan
 Ipinagbawal ang pagsamba sa maraming Diyos
 Ipinakilala ang bagong relihiyon na sumasamba sa iisang
diyos na si Aton
 Akhenaton- pangalan na ginamit niya na ibig sabihin ay “It
is well with Aton”
 Tinutulan ito ng maraming pari. At ng siya ay mamatay,
ang lahat ng monumento ni Aton ay sinira, pati na ang
bagong pananampalatayang kanyang ipinakilala
 Ang kanyang anak na 9 na taon ang pumalit sa kanya, si
Tutankhamen
 Tutankhamen: batang hari

 Natuklasan ang kanyang labi noong 1922 na mayroong
napakaraming yaman
 Siya ay namatay sa edad na 18 taon
 Ramesseum Temple of Luxor
 Horemheb huling paraon sa ika -18 na dinastiya. Pinasimulan
niya ang pamumuno ng mga militar sa na paraon sa ika-10 na
dinastiya
 Hindi nakayanan ng mga pinuno ng ika-20 dinastiya ang unit
unting pagbagsak ng bansang Ehipto
Ang templo ng Luxor sa Egypt ang pinakamalaking templo na
ginawa mula sa bato para magtagal ng walang hanggan.
Ang mga pader ay natatakpan ng mga scenes na inukit sa
bato at pinintahan ng matitingkad na kulay.
Ang mga scenes na ito ay nagpapakita ng pakikipaglaban ng
pharaoh sa digmaan at gumagawa ng ritwal kasama ng mga
diyos at diyosa.

Temple of Karnak na ipinagawa sa Panahon ng Bagong

kaharian