PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀÀ

¸À« PÀ£ÀßqÀ
C¨sÁå¸À ¸À»vÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ
(¥ÀjµÀÌøvÀ)

1
MAzÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀw

PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j.)

100 Cr ªÀvÀÄð®gÀ¸ÉÛ, §£À±ÀAPÀj 3£ÉAiÀÄ ºÀAvÀ,
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-560085

i
 ªÀÄÄ£ÀÄßr
2005£ÉAiÀÄ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É gÀavÀªÁzÀ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå
¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ«£À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀªÀÅ 2010 £Éà ¸Á°¤AzÀ MAzÀ£ÉAiÀÄ
vÀgÀUÀw¬ÄAzÀ ºÀvÀÛ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwªÀgÉV£À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À gÀZÀ£Á PÁAiÀÄðzÀ°è vÉÆqÀVzÉ. MlÄÖ
12 ¨sÁµÉUÀ¼À°è ¨sÁµÁ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ PÉÆÃgï «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß 7 ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À°è
gÀZÀ£É ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. 1 jAzÀ 5 £ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ ¥Àj¸ÀgÀ CzsÀåAiÀÄ£À, UÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ
6 jAzÀ 10 £ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉUÉ PÉÆÃgï «µÀAiÀÄUÀ¼ÁzÀ UÀtÂvÀ, «eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd
«eÁÕ£ÀUÀ½gÀÄvÀÛªÉ.

2005gÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀÅ F PɼÀV£À ªÉʲµÀÖöåUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.

• PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß fêÀ£ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ eÉÆÃr¸ÀĪÀÅzÀÄ
• PÀAoÀ¥ÁoÀ «zsÁ£À¢AzÀ PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
• ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÁV ¥ÀoÀåPÀæªÀĪÀ£ÀÄß ²æêÀÄAvÀUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ
• eÁÕ£ÀzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ PÀ°PÁ C£ÀĨsÀªÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ
• ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ ¤ÃwAiÀÄ£ÀéAiÀÄ ªÀÄPÀ̼À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ vÀPÀÌAvÉ ¸ÀàA¢¸ÀĪÀÅzÀÄ
• ²PÀëtªÀ£ÀÄß EA¢£À ºÁUÀÆ ¨sÀ«µÀåzÀ fêÀ£ÁªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ ºÉÆAzÀĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
• «µÀAiÀÄUÀ¼À ªÉÄÃgÉU¼ À £
À ÄÀ ß «ÄÃj CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀªÄÀ UÀz
æ ÈÀ ¶ÖAiÀÄ ¨ÉÆÃzs£
À A
É iÀÄ£ÀÄß C¼Àªr
À ¸ÀĪÀÅzÀÄ
• ±Á¯ÉAiÀÄ ºÉÆgÀV£À §zÀÄQUÉ eÁÕ£À ¸ÀAAiÉÆÃd£É ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ
• ªÀÄPÀ̽AzÀ¯Éà eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ

£ÀÆvÀ£À ¥ÀoåÀ ¥ÅÀ ¸ÀPÛ U

À ¼
À °
À è £ÀÆvÀ£À «zsÁ£ÀU¼ À vÀ «zsÁ£À (Integrated Approach),
À ÁzÀ CAvÀUð
gÀZÀ£ÁvÀäPÀ «zsÁ£À (Constructive Approach) ºÁUÀÆ ¸ÀÄgÀĽAiÀiÁPÁgÀzÀ «zsÁ£À (Spiral
Approach) UÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ.

¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPU
À ¼
À À «µÀAiÀÄ ºÁUÀÆ C¨sÁå¸ÀU¼
À ÄÀ «zÁåyðUÀ¼£
À ÄÀ ß AiÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀĪÀAvÉ ªÀiÁr,
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ eÁÕ£À ºÁUÀÆ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÉÆA¢UÉ CvÀåAvÀ CªÀ±ÀåPÀ fêÀ£À ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß CAvÀUÀðvÀªÁV
§¼À¸À¯ÁVzÉ. F £ÀÆvÀ£À ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀjÃPÁë zÀȶ֬ÄAzÀ gÀavÀªÁV®è. §zÀ¯ÁV CªÀÅUÀ¼ÀÄ
«zÁåyðUÀ¼À ¸ÀªÁðAVÃt ªÀåQÛvÀé «PÀ¸À£ÀPÉÌ ¥ÀÇgÀPÀªÁVªÉ. vÀ£ÀÆä®PÀ CªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀévÀAvÀæ ¨sÁgÀvÀzÀ
¸Àé¸ÀܸÀªÀiÁdzÀ GvÀÛªÀÄ ¥ÀæeÉUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß £ÀqÉ¢zÉ.
¨sÁµÁPÀ°PÉAiÀÄ°è CvÀåAvÀ ªÀÄÄRå UÀÄjUÀ¼ÁzÀ D°¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀÅzÀÄ, NzÀĪÀÅzÀÄ,
§gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ DPÀgÀUÀæAxÀUÀ½AzÀ «µÀAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄAvÀºÀ PÉëÃvÀæªÁgÀÄ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ½UÉ

ii
 MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F P˱À®UÀ¼ÉÆA¢UÉ, ¸ËAzÀAiÀÄð¥ÀæeÉÕ, ¥Àæ±ÀA¸Á ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ,
ªÀiË®åUÀ¼À ¸ÀAªÀzsÀð£ÉUÉ C£ÀĪÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ. F ¸ÁªÀÄxÀåð ªÀÄPÀ̼À°è §AzÁUÀ CªÀgÀÄ
¥ÀjÃPÉëU½
À UÁV PÀAoÀ¥ÁoÀPÌÉ ±Àgt
À Ä ºÉÆÃUÀ¨ÃÉ PÁV®è. ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPª
À ÅÀ ¨sÁµÁ P˱À®UÀ¼À ¸ÀAªÀzð
Às £ÉUÉ
MAzÀÄ ¥ÀÆgÀPÀªÀ¸ÀÄÛªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸À®Ä, ªÀÄPÀ̼À ªÀÄ£ÉÆêÉʱÁ®åªÀ£ÀÄß ¨É¼É¸À®Ä, «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ C£ÉÃPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛÀPÀzÀ°è MzÀV¸À¯ÁVzÉ. «ÄvÀægÉÆA¢UÉ
UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è ZÀZÉðAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀ C©üªÀåQÛ ºÁUÀÆ ¸ÀAªÀºÀ£À P˱À®UÀ¼À ¸ÀAªÀzsÀð£ÉAiÉÄÃ
PÀ°PÉ UÀÄjAiÉÄAzÀÄ CAvÀºÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F jÃwAiÀÄ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄPÀ̼À°è PÀ°AiÀÄĪÀ PÀ¯É (learning to learn) ºÁUÀÆ PÀ°vÀzÀÝ£ÀÄß fêÀ£ÀzÀ°è
C¼ÀªÀr¸ÀĪÀ ±ÀQÛ (learning to do) AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄPÀ̼À°è ªÀÈ¢ÞªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀªÀÅ F ¥ÀŸÀÛPÀzÀ vÀAiÀiÁjAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÀj¹zÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëjUÉ,

¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ, PÀ¯ÁPÁgÀjUÉ, ¥Àj²Ã®PÀjUÉ, ¸ÀAAiÉÆÃdPÀ C¢üPÁjUÀ½UÉ, ²PÀët ªÀĺÁ«zÁå®AiÀÄUÀ¼À
¹§âA¢ ªÀUÀðzÀªÀjUÉ, f¯Áè vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ, gÁdå ªÀÄlÖzÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀA¥ÁzÀPÀ
ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÄAzÀgÀªÁV ªÀÄÄ¢æ¹zÀ ªÀÄÄzÀæPÀjUÉ vÀ£Àß ºÀÈvÀÆàªÀðPÀ
PÀÈvÀdÕvÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄvÀÛzÉ. PÉ®ªÀÅ ¸Á»wUÀ¼À ºÁUÀÆ PÀ«UÀ¼À PÀÈwUÀ¼À£ÀÄß F ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀUÀ¼À°è
C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ. F «ZÁgÀzÀ°è vÀªÀÄä M¦àUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrgÀĪÀ §gÀºÀUÁgÀjUÉ ºÁUÀÆ PÀ«UÀ½UÉ
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ D¨sÁjAiÀiÁVzÉ.

¥ÉÆæ. f J¸ï ªÀÄÄqÀA§rvÁÛAiÀÄ £ÁUÉÃAzÀæ PÀĪÀiÁgï

ªÀÄÄRå ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ


¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¥ÀjµÀÌgÀuÉ ºÁUÀÆ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ gÀZÀ£É PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j.)


PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j.) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ


¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ

iii
N¢UÉ ªÀÄÄ£Àß....
CzsÀåPÀëgÀ ªÀiÁvÀÄ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw 2005gÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆvÀæUÀ¼ÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¥ÀjµÁÌgÀzÀ
¸ÀAzÀ¨ð Às zÀ°è UÀªÄÀ £ÁºÀðªÁzÀ CA±ÀªÁVzÉ. ¸ÀAvÀ¸À PÀ°PÉAiÀÄ£ÀÄß UÀªÄÀ £Àz° À j è ¹ ¥ÀoåÀ ¥ÀĸÀPÛ ª
À £
À ÄÀ ß
gÀa¸À¨ÃÉ PÉA§ÄzÀÄ ªÀÄÄRåªÁzÀ CA±À. MAzÀ£A É iÀÄ vÀgU
À w
À AiÀÄ ¥ÀoåÀ ¥ÀŸÀÛPª
À £À ÄÀ ß gÀa¸ÀĪÁUÀ ªÀÄUÀÄ
zÉÊ£ÀA¢£À §zÀÄQ£À ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À°è ¨sÁµÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV §¼À¸À®Ä
CUÀvåÀ ªÁzÀ ¨sÁµÁ P˱À®UÀ¼ÁzÀ D°¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀÅzÀÄ, NzÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ
EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðªÁV PÀ°AiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÉA§ UÀÄj ºÉÆAzÀ¯ÁVzÉ. F CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÆgÉʸÀ®Ä CxÀðªÀiÁrPÉÆAqÀÄ D°¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀàµÖÀ GZÁÑgu À AÉ iÉÆA¢UÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀéAvÀ
D¯ÉÆÃZÀ£É, C¤¹PÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À°è ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ, PÀ£ÀßqÀzÀ°è §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ
CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjZÀAiÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄ §¼À¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¤vÀåzÀ
ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À°è §¼À¸ÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸Àé®à ªÀÄnÖUÁzÀgÀÆ ¥ÀjZÀ¬Ä¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ. GZÁÑgÀ,
MvÀÄÛ, ¸ÀégÀ¨sÁgÀUÀ¼ÉÆqÀ£É ¸ÀtÚ ¸ÀtÚ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß GZÀÑj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ, PÀ£ÀßqÀzÀ
¥ÀzÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁªÁ©ü£ÀAiÀÄzÉÆA¢UÉ ºÁqÀĪÀÅzÀÄ EAvÀºÀ ¤¢ðµÀÖ UÀÄjUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¥ÀĸÀÛPÀ
gÀZÀ£ÉUÉ PÉʺÁPÀ¯ÁVzÉ.
¥Àæw ¥ÀoÀåªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÁUÀ®Æ ¸ÁªÀÄxÀåðªÁgÀÄ ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛ gÀƦvÀªÁUÀ¨ÉÃPÉ£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß
UÀªÀÄ£ÀzÀ°èqÀ¨ÉÃPÁVzÉ. D°¸ÀĪÀÅzÀÄ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀÅzÀÄ, NzÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ F
P˱À®UÀ¼£ À ÄÀ ß ªÀÄPÀ̼°
À è C©üªÈÀ ¢Þ¥r
À ¸À®Ä CUÀvåÀ ªÁUÀĪÀAvÉ ¥ÁoÀU¼
À £
À ÄÀ ß gÀƦ¸À¯ÁVzÉ. d£À¦A
æ iÀÄ
¥Áæ¸ÀVÃvÉUÀ¼À£ÀÄß D°¸ÀĪÀÅzÀÄ, CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ, ¥ÀjavÀ ¸À¤ßªÉñÀUÀ¼À ¸ÀA¨sÁµÀuÉ
¸ÀAªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ, ¥ÀoÀåzÀ ¸ÀgÀ¼À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß £É£À¦¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ,
D°¹zÀ £ÀAvÀgÀ ¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ D°¸ÀĪÀ P˱À®UÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸À¯ÁVzÉ. ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀiÁvÀ£Ár¸ÀĪÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ
¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀgÀ¼À ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ GvÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. FUÁUÀ¯ÉÃ
PÀ£ÀßqÀzÀ°è ¸ÁªÀðwæPÀªÁV M¦àvÀªÁVgÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀA¥ÀgɬÄAzÀ §A¢gÀĪÀ ªÀtðªÀiÁ¯ÉAiÀÄ
CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄPÀæªÀĪÁV UÀÄgÀÄw¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¸ÀégÀ, ªÀåAd£À,
UÀÄtÂvÁPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr PÀ°AiÀÄ®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¯ÁVzÉ. ¥ÀjavÀªÁzÀ
¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀgÀ¼À ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.

iv
 CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°¸ÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ £Á®ÄÌ ¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ PÀ£ÀßqÀzÀ°è ªÉÆzÀ°¤AzÀ®Æ §¼ÀPÉUÉ
§A¢ªÉ. EzÀgÀ°è CPÀëgÀªÀiÁ¯Á ¥ÀzÀÞw, gÀoÀFPÀ ¥ÀzÀÞw, gÀÆ¥À¸ÁªÀÄå ¥ÀzÀÞw ºÁUÀÆ zsÀ餸ÁªÀÄå
¥ÀzÀÞwUÀ¼ÀÄ ¥ÀjavÀªÁzÀªÀÅ. PÀ¼ÉzÀ ºÀ®sªÀÅ ªÀµÀðUÀ½AzÀ §¼ÀPÉAiÀÄ°ègÀĪÀ gÀÆ¥À¸ÁªÀÄå
ªÀÄvÀÄÛ zsÀ餸ÁªÀÄå ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß E°è ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀ¯ÁVzÉ. CPÀëgÀ, ¥ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß
PÀ°¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀ°AiÀÄ®Ä F ¥ÀzÀÞw ºÉZÀÄÑ C£ÀÄPÀÆ® JA§ zÀȶ֬ÄAzÀ F ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀĪÀgɸÀ¯ÁVzÉ. zsÀé¤ ªÀÄvÀÄÛ gÀÆ¥À¸ÁªÀÄå«gÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°AiÀÄĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ
ªÀÄPÀ̼ÀÄ CPÀëgÀ¢AzÀ £ÉÃgÀªÁV ¥ÀzÀPÉÌ, ¥ÀzÀ¢AzÀ ªÁPÀåPÉÌ ªÀÄÄ£ÀßqÉAiÀÄĪÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉ.
ªÀÄƯÁPÀëgÀ, UÀÄtÂvÁPÀëgÀ, MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è AiÉÆÃf¹ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. PÀ°PÉUÉ
CUÀvÀåªÁUÀĪÀAvÉ ¥ÀÅ£ÀgÁªÀvÀð£ÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
Erà ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖ gÀa¹zÀgÀÆ ¥ÀŸÀÛPÀzÀ J¯ÉèqÉ CzsÁå¥ÀPÀjUÉ
¸ÀÆZÀ£É ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. MAzÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀUÀwAiÀÄ ªÀÄPÀ̼ÀÄ ²PÀëPÀgÀ ªÀÄÆ®PÀªÉà ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀ°AiÀĨÉÃPÁzÀÄzÀjAzÀ F jÃwAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥Àæwà ¥ÁoÀPÀÆÌ MAzÀÄ
‘¥ÁoÀ¥ÇÀ ªÀð ZÀlĪÀnPÉ’ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F ¥ÀǪÀð¥ÁoÀz° À è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥ÁoÀPÌÉ ¥ÀÇgÀPª
À ÁUÀĪÀ
avÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤Ãr D avÀæUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀiÁvÀ£Ár¸ÀÄvÁÛ ¥ÁoÀ
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀî®Ä ªÀÄPÀ̽UÉ ¥ÀjavÀªÁzÀ ¸À¤ßªÉñÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀiÁðt ªÀiÁr CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ
¥ÁoÀª£ À ÄÀ ß DgÀA©ü¸® À Ä ¸ÀÆZÀ£É ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÁoÀ 15 jAzÀ ªÀÄÄAzÀPÌÉ ¥ÀǪÀð¥ÁoÀ«gÀĪÀÅ¢®è.
ªÉÆzÀ® £Á®ÄÌ ¥ÁoÀUÀ¼À°è ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ªÀiÁvÀ£Ár¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀgÀ¼ÀªÁzÀ ¥À± æ ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉý CªÀjAzÀ GvÀÛgÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ. LzÀ£ÉAiÀÄ ¥ÁoÀ¢AzÀ
§gÀªÀtÂUÉAiÀÄ PÀqÉUÉ UÀªÀÄ£À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ªÀÄPÀ̽UÉ §gÀªÀtÂUÉ C¨sÁå¸À ªÀiÁqÀ®Ä CªÀPÁ±À
MzÀV¸À¯ÁVzÉ C£ÀAvÀgÀ PÀ£ÀßqÀ CPÀëgÀUÀ¼À §gÀªÀtÂUÉUÉ ¥ÀÇgÀPÀªÁzÀ gÉÃSÁ¨sÁå¸À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
C®è°è ªÀÄPÀ̼ÀÄ avÀæPÉÌ §tÚ vÀÄA§®Ä avÀæªÀ£ÀÄß C£ÀÄPÀj¹ §gÉAiÀÄ®Ä ºÉüÀ¯ÁVzÉ. EªÉ¯Áè
§gÀªÀtÂUÉAiÀÄ C¨sÁå¸ÀPÉÌ ¥ÀÇgÀPÀªÁzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÁVgÀÄvÀÛªÉ. PÀ°PÉAiÀÄ°è KPÀvÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
vÀqÉAiÀÄĪÀ GzÉÝñÀ¢AzÀ ¥ÁoÀ DgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ K¼À£ÀÄß CPÀëgÁ¨sÁå¸ÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ. F
¥ÁoÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ D°¸ÀĪÀ, ªÀiÁvÀ£ÁqÀĪÀ P˱À®UÀ¼À ªÀÄÄAzÀĪÀjPÉUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
zsé¤
À ¸ÁªÀÄå ªÀÄvÀÄÛ gÀÆ¥À¸ÁªÀÄå ¥ÀzÞÀ wAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ºÀvÄÀ Û ©ü£ßÀ ºÀAvÀU¼À °
À è ªÀÄƯÁPÀg
ë Á¨sÁ帪
À £
À ÄÀ ß
PÀ°¸À®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸À¯ÁVzÉ. F J®è ¥ÁoÀUÀ¼À CAvÀåzÀ°è ¥ÀzÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÁPÀåzÀ £É¯ÉUÉ
vÀ®Ä¥À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ªÀÄÄAzÉ UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁUÀÄtÂvÀzÀ
PÀæªÀÄzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ½UÉ ¤ÃrgÀĪÀ vÀ¯ÉPÀlÄÖ ªÀÄÄAvÁzÀ ¥Áj¨sÁ¶PÀ
±À§ÝUÀ¼À£ÀÄß ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß GzÉÝò¹ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.

v
 EvÀgÀ P˱À®UÀ¼ÉÆqÀ£É NzÀĪÀ P˱À®ªÀ£ÀÄß ¥ÁoÀ ºÀ£ÉÆßAzÀjAzÀ ªÀÄÄAzÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
MvÀÛPÀëgÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀzÉ ¸ÀgÀ¼À ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̼ÀÄ NzÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀÄ ¥ÁoÀ
11-12gÀ GzÉÝñÀªÁVzÉ. ¥ÁoÀ 13gÀ°è ¸ÀeÁwÃAiÀÄ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À°è
¤Ãr ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è ©ü£ÀßgÀÆ¥ÀzÀ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß, £Á®Ì£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è «eÁwÃAiÀÄ
MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÁoÀ ºÀ¢£Á®ÌjAzÀ ºÀ¢£ÉüÀgÀªÀgÉUÉ
PÀ°PÉAiÀÄ £Á®ÄÌ P˱À®UÀ¼£ À ÄÀ ß MmÁÖV §¼À¸®À Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ ¥ÁoÀU¼ À £
À ÄÀ ß gÀƦ¸À¯ÁVzÉ.
CAwªÀÄgÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀªÀÅ ««zsÀ f¯ÉèUÀ¼À qÀAiÀÄmïUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
²PÀëPÀjAzÀ »ªÀiÁä»w ¥ÀqÉ¢vÀÄÛ. F »ªÀiÁä»w, ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß wzÀÄÝ¥ÀrUÉƽ¸À®Ä vÀÄA§
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. »ªÀiÁä»w MzÀV¹zÀ J¯Áè qÀAiÀÄmïUÀ¼À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ
¸À«Äw D¨sÁjAiÀiÁVzÉ. ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ ¸ÀÆPÀÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÀ ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ
ªÀÄAqÀ½ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ £ÀªÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ.
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸À«ÄwAiÀÄ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ºÁUÀÆ ¥Àj²Ã®PÀgÀÄ F ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ªÉÆzÀ®
ºÀAvÀ¢AzÀ E°èAiÀĪÀgÉUÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ D¯ÉÆÃa¹ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹ CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¹PÉÆnÖzÁÝgÉ. PÀ¯Á«zÀgÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁzÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ F ¥ÀŸÀÛPÀPÉÌ MAzÀÄ ºÉƸÀ PÀ¼É
¤ÃrzÁÝg.É 250PÀÆÌ ºÉZÄÀ Ñ avÀU æ ¼À £
À ÄÀ ß F ¥ÀŸÀPÛ z
À °
À è C¼Àªr
À ¸À¯ÁVgÀĪÀÅzÀ£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¸À§ºÀÄzÀÄ.
£ÀªÉÆäqÀ£É ¸ÀªÀĸÀªÀÄ£ÁV ¤AvÀÄ F ¥ÀŸÀÛPÀ gÀƦ¸ÀĪÀ°è ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀzÀ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ, G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ »jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ®èzÉ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ZÀað¹ ¸ÀÆPÀÛ ¸À®ºÉUÀ¼À¤ßwÛzÁÝgÉ.
EªÀgÄÀ ¤ÃrzÀ ¸À®ºÉ ¸ÀÆZÀ£U É ¼
À ÄÀ vÀÄA¨Á ¸ÀºPÀ ÁjAiÀiÁVªÉ. EªÀg® É j
è UÀÆ £Á£ÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPªÀ ÁV
PÀÈvÀdÕvÉ ¸À°è¸ÀÄwÛzÉÝãÉ.

qÁ ¸ÀvÀå£ÁgÁAiÀÄt ªÀÄ°è¥ÀlÖt

CzsÀåPÀëgÀÄ

¸À« PÀ£ÀßqÀ - 1

¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£Á¸À«Äw


vi
 ¸À« PÀ£ÀßqÀ - 1 ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£Á ¸À«Äw
CzsÀåPÀëgÀÄ
qÁ ¸ÀvåÀ £ÁgÁAiÀÄt ªÀÄ°è¥l
À t
Ö , ¸ÀAAiÉÆÃdPÀ ¥ÁæzÁs å¥ÀPÀgÀÄ, «±Àé«zÁ央AiÀÄ PÁ¯ÉÃdÄ, ªÀÄAUÀ¼ÀÆgÀÄ-1
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
²æà ¹. J¸ï. §£À±ÀAPÀgÀAiÀÄå, ¤ªÀÈvÀÛ ²PÀëPÀgÀÄ, C±ÉÆÃPÀ£ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-50
²æà ªÉAPÀmÉñï JZï. ®PÁëtÂ, ¸À.²., J.«.¸ÁägÀPÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¥À.¥ÀÇ. PÁ¯ÉÃdÄ, zsÁgÀªÁqÀ.
qÁ|| gÀWÀıÀAR ¨sÁvÀA§æ, ¸À.²., ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, £Ë¨Ázï ©ÃzÀgï-1
²æêÀÄw PÉ. «dAiÀÄ®QëöäzÉë, ¤ªÀÈvÀÛ ²PÀëQ, £ÀA.359, gÁeÁf£ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-10
²æà ¤Ã¯ÁªÀgÀ ¸ÀÄgÉÃAzÀæ CrUÀ, ¸À.². PÀĪÉA¥ÀÅ ±ÀvÀªÀiÁ£ÉÆÃvÀìªÀ ªÀiÁ.¥Áæ. ±Á¯É, PÀÄAzÁ¥ÀÄgÀ vÁ||
PÀ¯Á«zÀgÀÄ : ²æà f JA dAV (gÀ. §£ÀºÀnÖ), PÀ¯Á«zÀgÀÄ, r.J¸ï.E.Dgï.n, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85
¥Àj²Ã®PÀgÀÄ :
²æà PÉ JA °AUÉÃUËqÀ, G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥À.¥ÀÇ. PÁ¯ÉÃdÄ, ªÉÄʯÁgÀ ¥ÀlÖt, £ÁUÀªÀÄAUÀ® vÁ||

¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ ªÀÄAqÀ½ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

¥ÉÆæ|| ¸Á.². ªÀÄgÀļÀAiÀÄå, ¸Á»wUÀ¼ÀÄ, gÁVtÂ, ºÀA¦£ÀUÀgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
¥ÉÆæ|| C.gÁ.«ÄvÀæ, ¸Á»wUÀ¼ÀÄ, PÉ.JZï.©. PÁ¯ÉÆä, AiÀÄ®ºÀAPÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
qÁ|| «µÀÄÚ JA. ²AzÉ, ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ²PÀët «¨sÁUÀ, PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ªÀÄ»¼Á
«±Àé«zÁ央AiÀÄ, «dAiÀÄ¥ÀÅgÀ.
ªÀÄÄRå ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ :
¥ÉÇæ. f.J¸ï. ªÀÄÄqÀA§rvÁÛAiÀÄ, ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ, ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ¥ÀjµÀÌgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£É,
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.

¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À :
²æà £ÁUÉÃAzÀæ PÀĪÀiÁgï, ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
²æêÀÄw ¹.£ÁUÀªÄÀ tÂ, G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ :
²æà ¥ÁAqÀÄgÀAUÀ, »jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.

vii
 ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¥ÀjµÀÌgÀuÁ ¸À«ÄwUÀ¼À «ªÀgÀ
¸ÀªÁðzsÀåPÀëgÀÄ :
¥ÉÆæ. §gÀUÀÆgÀÄ gÁªÀÄZÀAzÀæ¥Àà. gÁdå¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¥ÀjµÀÌgÀuÁ ¸À«Äw, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ¸ÀAWÀ(j)¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85

¥ÀjµÀÌgÀuÁ ¸À«Äw
CzsÀåPÀëgÀÄ
qÁ. gÁd¥Àà zÀ¼ÀªÁ¬Ä, ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÀßqÀ «¨sÁUÀ, ¸ÁßvÀPÉÆÃvÀÛgÀ PÉÃAzÀæ, PÉÆïÁgÀ, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄ.
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
qÁ. dUÀ£Áßxï. ºÉ¨Áâ¼É ¸ÀºÀ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ PÀ¯Á, ªÁtÂdå ¥ÀæxÀªÀÄzÀeÉð PÁ¯ÉÃdÄ, ©ÃzÀgï
²æÃ. C®èªÀÄ¥Àæ¨sÀÄ ¨ÉlÖzÀÆgÀÄ, ¤ªÀÈvÀÛ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ, CªÀÄgÀ ZÉÃvÀ£À, vÀªÀ¼ÀUÉÃj PÁ¯ÉÆä, PÀ¯Áåt£ÀUÀgÀ, PÉÆ¥Àà¼À
²æÃ. «.gÀAUÀ¥ÀàAiÀÄåºÉƼÀî, ¤ªÀÈvÀÛ PÀ£ÀßqÀ ¨sÁµÁ ²PÀëPÀgÀÄ, ²æäªÁ¸À avÀæ¥Ár, ¸Á°UÁæªÀÄ, GqÀĦ vÁ.
²æÃ. ©. gÀ«Ã±ïPÀĪÀiÁgï. PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, PÉÃUÀð½î, ªÉÄʸÀÆgÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ.
²æÃ. aPÀÌzÉêÉÃUËqÀ, PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, GvÀÛgÀºÀ½î, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-61
²æÃ. vÀªÀÄätÚUËqÀ ºÉZï.¹. PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, ºÀ£ÀĪÀÄAvÀ¥ÀÄgÀ, ºÁ¸À£À vÁ®ÆèPÀÄ
²æêÀÄw. ¸ÀIJî, PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀQ, (¥ËæqsÀ±Á¯Á «¨sÁUÀ), ¸ÀPÁðj ¥ÀzÀ«¥ÀƪÀð PÁ¯ÉÃdÄ, ªÀÄzÀÆÝgÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ
²æÃ. §¸ÀªÀgÁd¥Àà, JA, PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ (¥ËæqsÀ±Á¯Á «¨sÁUÀ), ¸ÀPÁðj¥ÀzÀ«¥ÀƪÀðPÁ¯ÉÃdÄ, ºÉƸÀ£ÀUÀgÀ vÁ.
²æÃ. J£ï.©.«ÃgÀ£ÀUËqÀ, ©.Cgï.¦, PÉëÃvÀæ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀiÁ¢üPÁjUÀ¼À PÀbÉÃj, ²PÁj¥ÀÄgÀ vÁ, ²ªÀªÉÆUÀÎ f¯Éè.
PÀ¯Á«zÀgÀÄ:
²æÃ. ªÉAPÀmÉñï. avÀæPÀ¯Á ²PÀëPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ËæqsÀ±Á¯É, GgÀªÀiÁgÀ PÀ¸À®UÉgÉ, ªÀÄAqÀå zÀQët vÁ®ÆèPÀÄ,
G£ÀßvÀ ¥Àj²Ã®£À ¸À«Äw
qÁ. JZï.J¸ï. gÁWÀªÉÃAzÀægÁªï, ¤ªÀÈvÀÛ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, £ÀA.7, 15£Éà PÁæ¸ï, eÉ.¦.£ÀUÀgÀ,¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-78
qÁ. f.Dgï.w¥ÉàøÁé«Ä, ¤ªÀÈvÀÛ ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, PÀĪÉA¥ÀÄ PÀ£ÀßqÀ CzsÀåAiÀÄ£À¸ÀA¸ÉÜ ªÀiÁ£À¸À UÀAUÉÆÃwæ, ªÉÄʸÀÆgÀÄ-6
qÁ. ¸ÉÊAiÀÄzï d«ÄÃgïG¯ÁèµÀjÃ¥sï, ¤ªÀÈvÀÛ ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ, ¨sÀl̼À, GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯Éè.
qÁ. AiÀÄ®è¥Àà »ªÀÄär, J¸ï.¦.JA. PÀ¯Á ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdå PÁ¯ÉÃdÄ, gÁAiÀĨÁUÀ, ¨É¼ÀUÁ« f¯Éè.
qÁ. PÀ¯ÁªÀw, PÀ£ÀßqÀ CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ÀæxÀªÀÄ zÀeÉð PÁ¯ÉÃdÄ, §¼Áîj.
qÁ. ¥Àæ±ÁAvï £ÁAiÀÄPï, ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÀßqÀ ¨sÁgÀw, PÀĪÉA¥ÀÄ «±Àé«zÁ央AiÀÄ ±ÀAPÀgÀWÀlÖ, ²ªÀªÉÆUÀÎ.
qÁ. VÃvÁªÀ¸ÀAvÀ, ¸ÀºÀ¥ÁæzsÁå¥ÀPÀgÀÄ PÀ£ÀßqÀ «¨sÁUÀ vÀĪÀÄPÀÆgÀÄ «±Àé«zÁå®AiÀÄ vÀĪÀÄPÀÆgÀÄ.
qÁ. ¸ÀvÀå£ÁgÁAiÀÄt, JZï.J¸ï. G¥À£Áå¸ÀPÀgÀÄ, ¸ÀPÁðj ¥ÀzÀ« ¥ÀƪÀðPÁ¯ÉÃdÄ, §¸ÀªÀ£ÀUÀÄr, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ.
¸À®ºÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À :
²æà UÉÆÃ¥Á®PÀȵÀÚ JZï.J£ï, ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ(j) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85
²æà J¸ï.f. £ÁUÉñï, G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ(j),¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ :
²æà Dgï.²æäªÁ¸ï, »jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ(j) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85

viii
 ¥ÀjµÀÌgÀuÉ PÀÄjvÀÄ
MAzÀjAzÀ ºÀvÀÛ£Éà vÀgÀUÀwAiÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀæPÀlUÉÆAqÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß

UÀªÀĤ¹ ªÀiÁ£Àå ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀĪÀgÀÆ CxÀð¸ÀaªÀgÀÆ DVgÀĪÀ ²æà ¹zÀÝgÁªÀÄAiÀÄå£ÀªÀgÀÄ vÀªÀÄä
2014-15 gÀ §eÉmï£À°è vÀdÕgÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÀ WÉÆõÀuÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ. vÀdÕgÀÄ
C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÁzÀ ªÀÄÆ® D±ÀAiÀĪÀ£ÀÄß »ÃUÉ ºÉýzÀgÀÄ: “¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå,
£ÉÊwPÀªÀiË®åUÀ¼ÀÄ, ªÀåQÛvÀé«PÀ¸À£À, ªÉÊeÁÕ¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊZÁjPÀ ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀ, eÁvÀåwÃvÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ §zÀÞvÉUÀ½UÉ C£ÀĪÁUÀĪÀAvÉ vÀdÕgÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÄ£Àgï gÀa¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ” EzÀÄ §eÉmï
¨sÁµÀtzÀ°è ¸ÁzÀgÀ¥Àr¹zÀ D±ÀAiÀÄ.
D£ÀAvÀgÀ ²PÀët E¯ÁSÉAiÀÄÄ MAzÀjAzÀ ºÀvÀÛ£Éà vÀgÀUÀwAiÀĪÀgÉV£À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À

¥ÀjµÀÌgÀuÉUÁV 27 ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ ¢£ÁAPÀ: 24.11.2014 gÀAzÀÄ DzÉñÀ ºÉÆgÀr¹vÀÄ.
F ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ «µÀAiÀĪÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀUÀwªÁgÀÄ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV gÀavÀªÁzÀªÀÅ. ««zsÀ
¥ÀoÀ嫵ÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ vÀdÕgÀÄ, CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ F ¸À«ÄwUÀ¼À°èzÁÝgÉ. FUÁUÀ¯Éà °TvÀªÁV
§A¢gÀĪÀ C£ÉÃPÀ DPÉëÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉèõÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹, vÀ¥ÀÄà M¥ÀÄàUÀ¼À §UÉÎ ¤tð¬Ä¹
¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸ÀĪÀ ºÉÆuɺÉÆvÀÛ F ¸À«ÄwUÀ½UÉ ‘CUÀvÀå«zÀÝ°è ¥ÀoÀåªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß
¥ÀjµÀÌj¹ £ÀAvÀgÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸ÀĪÀ’ ¸ÁévÀAvÀæöåªÀ£ÀÄß 24.11.2014gÀ DzÉñÀzÀ¯ÉèÃ
¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. D£ÀAvÀgÀ 19.09.2015 gÀAzÀÄ ºÉƸÀ DzÉñÀ ºÉÆgÀr¹ ‘CUÀvÀå«zÀÝ°è ¥ÀÄ£Àgï
gÀa¸ÀĪÀ’ ¸ÁévÀAvÀæöåªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. »ÃUÉ ¸ÀªÀÄUÀæ ¥ÀjµÀÌgÀuÉUÉÆAqÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß 2016-
17 gÀ §zÀ®Ä 2017-18£Éà ±ÉÊPÀëtÂPÀ ªÀµÀðzÀ°è eÁjUÉƽ¸À¯ÁUÀĪÀÅzÉAzÀÄ EzÉà DzÉñÀzÀ°è
w½¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
C£ÉÃPÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÆ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÆ ¸ÀéAiÀÄA¥ÉæÃjvÀgÁV ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À°ègÀĪÀ ªÀiÁ»wzÉÆõÀ,

D±ÀAiÀÄzÉÆõÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁr ²PÀët ¸ÀaªÀjUÉ, ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¹zÀÝgÀÄ. CªÀÅUÀ¼À
¥Àj²Ã®£É ªÀiÁrzÀÝ®èzÉ, ¸À«ÄwUÀ¼ÁZÉUÉ C£ÉÃPÀ ¸ÀAªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¹ «ZÁgÀ «¤ªÀÄAiÀÄ
ªÀiÁrPÉÆArzÉÝêÉÉ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ±Á¯Á CzsÁå¥ÀPÀgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À eÉÆvÉ ZÀað¹zÀÝ®èzÉ
¥Àæ±ÁߪÀ½ ¹zÀÞ¥Àr¹ CzsÁå¥ÀPÀjUÉ PÀ½¹ C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀ滸À¯ÁVzÉ. CzsÁå¥ÀPÀgÀÄ,
«µÀAiÀÄ¥Àj«ÃPÀëPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ qÀAiÀÄmï ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀ ¥ÀævÉåÃPÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £Àqɹ «±ÉèõÀuÁvÀäPÀ
C©üªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀįÁVzÉ. «eÁÕ£À, ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À, UÀtÂvÀ, ¨sÁµÉ ¸Á»vÀÀåUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
vÀdÕjUÉ ªÉÆzÀ¯Éà ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹ D£ÀAvÀgÀ ¸À¨sÉ £Àqɹ ZÀað¸À¯ÁVzÉ. ªÀÄ»¼Á ¸ÀAWÀl£É
ºÁUÀÆ «eÁÕ£À ¸ÀA§A¢ü ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß DºÁ餹 aAvÀ£É £ÀqɸÀ¯ÁVzÉ. »ÃUÉÀ J¯Áè ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ
¥ÀqÉzÀ Cj«£À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß CUÀvÀå«zÀÝPÀqÉ ¥ÀjµÀÌj¸À¯ÁVzÉ.
§ºÀĪÀÄÄRåªÁzÀ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀAUÀwAiÀÄ£ÀÄß E°è ºÉüÀ¨ÉÃPÀÄ. PÉÃA¢æÃAiÀÄ ±Á¯Á

(J£ï.¹.E.Dgï.n) ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À eÉÆvÉ gÁdåzÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß vË®¤PÀªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁr

ix
¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä «eÁÕ£À, UÀtÂvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÀdÕgÀ ªÀÄÆgÀÄ
¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯Á¬ÄvÀÄ. F ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ¤ÃrzÀ vË®¤PÀ «±ÉèõÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß
DzsÀj¹ gÁdå ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀ¯ÁVzÉ. PÉÃA¢æÃAiÀÄ ±Á¯Á ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ½VAvÀ
£ÀªÀÄä gÁdåzÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀzÀAvÉ PÁAiÀÄÄÝPÉƼÀî¯ÁVzÉ. eÉÆvÉUÉ DAzsÀæ,
vÀ«Ä¼ÀÄ£ÁqÀÄ, ªÀĺÁgÁµÀÖçUÀ¼À ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À eÉÆvÉ £ÀªÀÄä ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À¯ÁVzÉ.
E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀàµÀÖ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä §AiÀĸÀÄvÉÛãÉ. £ÀªÀÄä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀiÁrgÀĪÀÅzÀÄ

¥ÀjµÀÌgÀuÉAiÉÄà ºÉÆgÀvÀÄ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄUÀæ gÀZÀ£ÉAiÀÄ®è. DzÀÝjAzÀ FUÁUÀ¯Éà gÀavÀªÁVgÀĪÀ
¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀUÀ¼À ¸ÀégÀÆ¥ÀPÉÌ J°èAiÀÄÆ zsÀPÉÌAiÀÄÄAlĪÀiÁr®è. °AUÀvÀé ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, ¥ÁæzÉòPÀ ¥Áæw¤zsÀå,
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄUÀævÉ, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÁªÀÄgÀ¸ÀåUÀ¼À »£É߯ÉAiÀÄ°è PÉ®ªÀÅ ¥ÀjµÀÌgÀuÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉ¢ªÉ.
»ÃUÉ ¥ÀjµÀÌj¸ÀĪÁUÀ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¥ÀoÀåPÀæªÀÄ ZËPÀlÄÖUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃj®èªÉAzÀÄ
w½¸À§AiÀĸÀÄvÉÛêÉ: eÉÆvÉUÉ £ÀªÀÄä ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸À¯ÁVzÉ. ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀiÁrzÀ
¥ÀjµÀÌgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÉÆÛªÉÄä ¥Àj²Ã°¸À®Ä «µÀAiÀĪÁgÀÄ G£ÀßvÀ ¥Àj²Ã®£À ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹
C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÉzÀÄ C¼ÀªÀr¸À¯ÁVzÉ.
»ÃUÉ PÀæªÀħzÀÞªÁV £ÀqÉzÀ PÉ®¸ÀPÉÌ vÀªÀÄä£ÀÄß vÁªÀÅ ¸ÀA¥ÀÆtð vÉÆqÀV¹PÉÆAqÀ 27

¸À«ÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ G£ÀßvÀ ¥Àj²Ã®£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀªÀĸÀÛgÀ£ÀÄß PÀÈvÀdÕvɬÄAzÀ
£É£ÉAiÀÄÄvÉÛêÉÉ. CAvÉAiÉÄà ¸À«ÄwUÀ¼À PÉ®¸À ¸ÀÄUÀªÀĪÁV £ÀqÉAiÀÄĪÀAvÉ ªÀåªÀ¸ÉܪÀiÁqÀ®Ä PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ
C¢üPÁjUÀ¼ÁV ¤µÉ׬ÄAzÀ zÀÄrzÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀzÀ J¯Áè C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÆß £É£ÉAiÀÄÄvÉÛÉêÉ.
¸ÀºÀPÀj¹zÀ ¹§âA¢UÀÆ £ÀªÀÄä ªÀAzÀ£ÉUÀ¼ÀÄ. C©ü¥ÁæAiÀÄ ¤Ãr ¸ÀºÀPÀj¹zÀ ¸ÀªÀð ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
vÀdÕjUÉ zsÀ£ÀåªÁzÀUÀ¼ÀÄ.

(UÉÆÃ¥Á®PÀȵÀÚ ºÉZï.J£ï) (¥ÉÆæ. §gÀUÀÆgÀÄ gÁªÀÄZÀAzÀæ¥Àà)

ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ¸ÀªÁðzsÀåPÀëgÀÄ
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j) gÁdå ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¥ÀjµÀÌgÀt ¸À«Äw
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85 PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛPÀ ¸ÀAWÀ (j)
¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ-85

x
 ¥Àj«r
PÀæ.¸ÀA UÀzÀå - ¥ÀzÀåUÀ¼ÀÄ PÀÈwPÁgÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ¥ÀÅl ¸ÀASÉå



1 ªÀAzÀ£É (¥ÀzÀå)................................... J¯ï.PÉ. PÀA¨ÁgÀ 2


.


2 ¸ÀºÀPÁgÀ ............................................. ¸À«Äw gÀZÀ£É 7


.


3 HlzÀ Dl (¥ÀzÀå) ........................ f.¦. gÁdgÀvÀßA 11


.


4 ºÀÆzÉÆÃl........................................ ¸À«Äw gÀZÀ£É 15


.


5 gÉÃSÁ¨sÁå¸À ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ ...................... ¸À«Äw gÀZÀ£É 19


.


6 ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄªÉ (¥ÀzÀå) ................. ZÀAzÀæPÁAvÀ PÀgÀzÀ½î 29


.


7 PÉÆÃw ªÀÄvÀÄÛ C½®Ä ........................ ¸À«Äw gÀZÀ£É 33


.


8 ¥ÀzÀ NzÀÄ - CPÀëgÀ PÀ°................... ¸À«Äw gÀZÀ£É 36


.


9 ZÀA¢gÀ£ÉÃvÀPÉ NqÀĪÀ£ÀªÀÄä (¥ÀzÀå) ... ¤Ã.gÉÃ. »gÉêÀÄoÀ 86


.


10 UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ................................. ¸À«Äw gÀZÀ£É 89


.


11 £ÉºÀgÀÄ d£ÀĪÀÄ¢£À ........................... ¸À«Äw gÀZÀ£É 112


.


12 ¸ÉÆêÀÄ£À mÁ«Ä............................... ¸À«Äw gÀZÀ£É 118


.


13 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ ........................................ ¸À«Äw gÀZÀ£É 121


.


14 C¨Áâ¸ï ºÀtÂÚ£À CAUÀr ................. ¸À«Äw gÀZÀ£É 134


.


15 ªÉÆ®zÀ ªÀÄj (¥ÀzÀå)........................ PɪÀÄÆÛgÀÄ zÉÆqÀØtÚ ±ÉnÖ 140


.


16 ±ÀAPÀgÀ¥Àà£À ªÀÄ£É .............................. ¸À«Äw gÀZÀ£É 143


.


17 PÉÊ vÉƼÉAiÀĨÉÃPÀÄ .............................. ¸À«Äw gÀZÀ£É 146


.


xi
 EvÀgÀ P˱À®UÀ¼ÉÆqÀ£É NzÀĪÀ P˱À®ªÀ£ÀÄß ¥ÁoÀ ºÀ£ÉÆßAzÀjAzÀ ªÀÄÄAzÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
MvÀÛPÀëgÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀzÉ ¸ÀgÀ¼À ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̼ÀÄ NzÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀÄ ¥ÁoÀ
11-12gÀ GzÉÝñÀªÁVzÉ. ¥ÁoÀ 13gÀ°è ¸ÀeÁwÃAiÀÄ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À°è
¤Ãr ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è ©ü£ÀßgÀÆ¥ÀzÀ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß, £Á®Ì£ÉAiÀÄ ºÀAvÀzÀ°è «eÁwÃAiÀÄ
MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¥ÁoÀ ºÀ¢£Á®ÌjAzÀ ºÀ¢£ÉüÀgÀªÀgÉUÉ
PÀ°PÉAiÀÄ £Á®ÄÌ P˱À®UÀ¼£ À ÄÀ ß MmÁÖV §¼À¸®À Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ ¥ÁoÀU¼ À £
À ÄÀ ß gÀƦ¸À¯ÁVzÉ.
CAwªÀÄgÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄÄ£Àß ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀªÀÅ ««zsÀ f¯ÉèUÀ¼À qÀAiÀÄmïUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
²PÀëPÀjAzÀ »ªÀiÁä»w ¥ÀqÉ¢vÀÄÛ. F »ªÀiÁä»w, ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß wzÀÄÝ¥ÀrUÉƽ¸À®Ä vÀÄA§
¸ÀºÀPÁjAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. »ªÀiÁä»w MzÀV¹zÀ J¯Áè qÀAiÀÄmïUÀ¼À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®jUÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀëPÀjUÉ
¸À«Äw D¨sÁjAiÀiÁVzÉ. ¥ÀŸÀÛPÀªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ ¸ÀÆPÀÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃrzÀ ¸ÀA¥ÁzÀQÃAiÀÄ
ªÀÄAqÀ½ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ £ÀªÀÄ£ÀUÀ¼ÀÄ.
¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸À«ÄwAiÀÄ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ºÁUÀÆ ¥Àj²Ã®PÀgÀÄ F ¥ÀŸÀÛPÀzÀ ªÉÆzÀ®
ºÀAvÀ¢AzÀ E°èAiÀĪÀgÉUÉ ¸ÁPÀµÀÄÖ D¯ÉÆÃa¹ ¥ÁoÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¹ CUÀvÀåªÁzÀ C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¹PÉÆnÖzÁÝgÉ. PÀ¯Á«zÀgÀÄ ¸ÀÄAzÀgÀªÁzÀ avÀæUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹ F ¥ÀŸÀÛPÀPÉÌ MAzÀÄ ºÉƸÀ PÀ¼É
¤ÃrzÁÝg.É 250PÀÆÌ ºÉZÄÀ Ñ avÀU æ ¼À £
À ÄÀ ß F ¥ÀŸÀPÛ z
À °
À è C¼Àªr
À ¸À¯ÁVgÀĪÀÅzÀ£ÄÀ ß UÀªÄÀ ¤¸À§ºÀÄzÀÄ.
£ÀªÉÆäqÀ£É ¸ÀªÀĸÀªÀÄ£ÁV ¤AvÀÄ F ¥ÀŸÀÛPÀ gÀƦ¸ÀĪÀ°è ¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ ¸ÀAWÀzÀ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, ¸ÀAAiÉÆÃdPÀgÀÄ, G¥À¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ ºÁUÀÆ »jAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ
ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀ®èzÉ ¸ÀªÀĸÉåUÀ¼À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ZÀað¹ ¸ÀÆPÀÛ ¸À®ºÉUÀ¼À¤ßwÛzÁÝgÉ.
EªÀgÄÀ ¤ÃrzÀ ¸À®ºÉ ¸ÀÆZÀ£U É ¼
À ÄÀ vÀÄA¨Á ¸ÀºPÀ ÁjAiÀiÁVªÉ. EªÀg® É j
è UÀÆ £Á£ÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPªÀ ÁV
PÀÈvÀdÕvÉ ¸À°è¸ÀÄwÛzÉÝãÉ.

qÁ ¸ÀvÀå£ÁgÁAiÀÄt ªÀÄ°è¥ÀlÖt

CzsÀåPÀëgÀÄ

¸À« PÀ£ÀßqÀ - 1

¥ÀoÀå¥ÀŸÀÛPÀ gÀZÀ£Á¸À«Äw


vi
 ¥ÁoÀ ªÀAzÀ£É (¥ÀzÀå)
1 PÀ« : J¯ï. PÉ. PÀA¨ÁgÀ
(F ¥ÀzÀåªÀ£ÀÄß gÁUÀªÁV N¢, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹)

£ÀªÀªÀiÁ¸À ºÉÆvÀÄÛ

£À£ÀߣÀÄ ºÉvÀÄÛ

¸ÁQzÀ vÁ¬ÄUÉ ªÀAzÀ£É

ªÉÄʪÀÄÄj zÀÄrzÀÄ

£À£ÀߣÀÄ ¸À®Ä»

¨É¼É¹zÀ vÀAzÉUÉ ªÀAzÀ£É

«zÁå §Ä¢Þ

¨Á®å¢ PÀ°¹

ºÀgÀ¹zÀ UÀÄgÀÄ«UÉ ªÀAzÀ£É

§UÉ §UÉ gÉÆÃUÀªÀ

ªÁ¹ ªÀiÁqÀĪÀ

ªÉÊzÉåUÉ ªÀiÁqÀÄªÉ ªÀAzÀ£É



2
 ¤vÀå¢ zÀÄrzÀÄ

C£ÀߪÀ ¤ÃqÀĪÀ

gÉÊvÀUÉ ªÀiÁqÀÄªÉ ªÀAzÀ£É

£Ár£À gÀPÀëuÉ

¤vÀå¢ ªÀiÁqÀĪÀ

AiÉÆÃzsÀUÉ ªÀiÁqÀÄªÉ ªÀAzÀ£É


PÉýzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
ªÀiÁ¸À, ºÉÆvÀÄÛ, ºÉvÀÄÛ, vÁ¬Ä, zÀÄr, vÀAzÉ, «zÉå, §Ä¢Þ, ¨Á®å, UÀÄgÀÄ, gÉÆÃUÀ,
ªÉÊzÉå, ¤vÀå, zÀÄr, gÉÊvÀ, £ÁqÀÄ, ¤vÀå, AiÉÆÃzsÀ.

¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :
ªÀiÁ¸À - wAUÀ¼ÀÄ; ªÀAzÀ£É - £ÀªÀĸÁÌgÀ,
¸À®ºÀÄ - DgÉÊPÉ; ¤vÀå - ¥Àæw¢£À.

3
 C¨sÁå¸À

C) ©nÖgÄÀ ªÀ ¥Àzª
À £
À ÄÀ ß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) £ÀªÀªÀiÁ¸À ºÉÆvÀÄÛ ¸ÁQzÀ _________


2) ªÉÄʪÀÄÄj zÀÄrzÀÄ ¨É¼ÉÀ¹zÀ _________


3) «zÁå §Ä¢Þ PÀ°¹ ºÀgÀ¹zÀ _________


4) ¤vÀå¢ zÀÄrzÀÄ C£ÀߪÀ ¤ÃqÀĪÀ _________


5) gÉÆÃUÀ ªÁ¹ ªÀiÁqÀĪÀ_________


6) £Ár£À gÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀĪÀ_________


D) ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀåzÀ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) £ÀªÀªÀiÁ¸À ºÉÆvÀÄÛ £À£ÀߣÀÄ



2) ªÉÄʪÀÄÄj zÀÄrzÀÄ £À£ÀߣÀÄ ¸À®Ä»



3) «zÁå §Ä¢Þ ¨Á®å¢ PÀ°¹



4) §UÉ §UÉ gÉÆÃUÀªÀ ªÁ¹ ªÀiÁqÀĪÀ



5) ¤vÀå¢ zÀÄrzÀÄ C£ÀߪÀ ¤ÃqÀĪÀ



6) £Ár£À gÀPÀëuÉ ¤vÀå¢ ªÀiÁqÀĪÀ



4
 vÉÆÃj¹-ºÉý¹
(¥ÁoÀ - 1 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

vÁ¬Ä

gÉÊvÀ

ªÉÊzÉå

¸ÉʤPÀ

vÀAzÉ

1
 (¥ÁoÀ - 2 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

PÉÆý ¥ÁjªÁ¼À


UÀħâaÑ vÉÆÃl


gÁVvÉ£É UÀÄlÄPÀÄ


6
 ¥ÁoÀ ¸ÀºÀPÁgÀ (UÀzÀå)
2 (¥ÁoÀªÀ£ÀÄß N¢ ºÉý)

MAzÀÄ HgÀÄ. D Hj£À ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄ°èUɺÀ½î. D ºÀ½îAiÀÄ°è MAzÀÄ

vÉÆÃl«vÀÄÛ. D vÉÆÃlzÀ°è MAzÀÄ PÉÆý vÀ£Àß ªÀÄjUÀ¼À eÉÆvÉAiÀÄ°è ªÁ¸ÀªÁVvÀÄÛ.
CzÉà vÉÆÃlzÀ°è UÀħâaÑ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁjªÁ¼ÀUÀ¼ÀÆ ªÁ¸ÀªÁVzÀݪÀÅ.
MAzÀÄ ¢£À PÉÆýUÉ gÁVAiÀÄ PÁ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ¹PÀ̪ÀÅ. gÁVAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆ®zÀ°è
©wÛzÀgÉ vÀÄA¨Á gÁV ¹UÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ PÉÆýUÉ C¤¹vÀÄ.
PÉÆý gÁVAiÀÄ£ÀÄß ©vÀÛ®Ä UÀħâaÑAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ PÉývÀÄ. UÀħâaÑ “£À¤ßAzÀ
DUÀzÀÄ’’ JA¢vÀÄ. PÉÆý ¥ÁjªÁ¼ÀzÀ ¸ÀºÁAiÀĪÀ£ÀÄß PÉývÀÄ. CzÀÆ “£À¤ßAzÀ
DUÀzÀÄ’’ JA¢vÀÄ. PÉÆý vÀ£Àß ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß PÀÆrPÉÆAqÀÄ gÁVAiÀÄ£ÀÄß ©wÛvÀÄ.
PÉ®ªÀÅ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ PÀ¼ÉzÀªÀÅ. gÁVAiÀÄ ¥ÉÊgÀÄUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÉzÀÄ zÉÆqÀØzÁzÀªÀÅ. gÁVAiÀÄ
¥ÉÊj£À°è vÉ£ÉUÀ¼ÀÄ ©lÖªÀÅ. D vÉ£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆAiÀÄÄåªÀ ¢£À §A¢vÀÄ.

7
 ¤vÀå¢ zÀÄrzÀÄ

C£ÀߪÀ ¤ÃqÀĪÀ

gÉÊvÀUÉ ªÀiÁqÀÄªÉ ªÀAzÀ£É

£Ár£À gÀPÀëuÉ

¤vÀå¢ ªÀiÁqÀĪÀ

AiÉÆÃzsÀUÉ ªÀiÁqÀÄªÉ ªÀAzÀ£É


PÉýzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
ªÀiÁ¸À, ºÉÆvÀÄÛ, ºÉvÀÄÛ, vÁ¬Ä, zÀÄr, vÀAzÉ, «zÉå, §Ä¢Þ, ¨Á®å, UÀÄgÀÄ, gÉÆÃUÀ,
ªÉÊzÉå, ¤vÀå, zÀÄr, gÉÊvÀ, £ÁqÀÄ, ¤vÀå, AiÉÆÃzsÀ.

¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :
ªÀiÁ¸À - wAUÀ¼ÀÄ; ªÀAzÀ£É - £ÀªÀĸÁÌgÀ,
¸À®ºÀÄ - DgÉÊPÉ; ¤vÀå - ¥Àæw¢£À.

3
 6) UÀħâaÑ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁjªÁ¼ÀUÀ½UÉ K£ÀÄ w½¬ÄvÀÄ?


7) PÉÆýUÉ K£ÀÄ C¤¹vÀÄ?


D) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉý¹.

1) PÉÆý gÁVAiÀÄ£ÀÄß ©vÀÛ®Ä UÀħâaÑAiÀÄ ___________ PÉývÀÄ.


2) PÉÆý vÀ£Àß ªÀÄjUÀ¼À£ÀÄß PÀÆrPÉÆAqÀÄ ___________ ©wÛvÀÄ.


3) MAzÀÄ ¢£À UÀħâaÑ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁjªÁ¼ÀUÀ½UÉ vÀÄA¨Á ___________.


4) ___________ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁjªÁ¼ÀUÀ½UÉ vÀªÀÄä __________ w½¬ÄvÀÄ.


E) ªÀÄPÀ̽AzÀ avÀæUÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ §tÚ vÀÄA©¹.

vÁªÀgÉ ¨Á¼ÉºÀtÄÚ

PÁågÉlÄÖ PÀÄA§¼À

9
 (¥ÁoÀ - 3 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)

C) avÀæÀ vÉÆÃj¹, ¥ÀzÀ ºÉý¹.

1 1 ªÀÄÆUÀÄ

2 2 PÀtÄÚUÀ¼ÀÄ

3 3 J¯ÉUÀ¼ÀÄ

4 4 ºÀÆUÀ¼ÀÄ

5 5 PÉÊ ¨ÉgÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ

10
¥ÁoÀ HlzÀ Dl (¥ÀzÀå)
3 PÀ« : f.¦. gÁdgÀvÀßA
(F ¥ÀzÀåªÀ£ÀÄß gÁUÀªÁV ºÁr ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹)

MAzÀÄ JgÀqÀÄ
¨Á¼É¯É ºÀgÀqÀÄ

ªÀÄÆgÀÄ £Á®ÄÌ
C£Àß ºÁPÀÄ

LzÀÄ DgÀÄ
¨ÉÃ¼É ¸ÁgÀÄ

K¼ÀÄ JAlÄ
¥À®åPÉ zÀAlÄ

MA§vÀÄÛ ºÀvÀÄÛ
J¯É ªÀÄÄ¢gÉvÀÄÛ

MAzÀjAzÀ ºÀvÀÄÛ
»ÃVvÀÄÛ

HlzÀ DlªÀÅ
ªÀÄÄV¢vÀÄÛ

11
 PÉýzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
MAzÀÄ, JgÀqÀÄ, ¨Á¼É¯É, ºÀgÀqÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ, £Á®ÄÌ, C£Àß, ºÁPÀÄ, LzÀÄ, DgÀÄ,
¨ÉüÉ, ¸ÁgÀÄ, K¼ÀÄ, JAlÄ, ¥À®å, zÀAlÄ, MA§vÀÄÛ, ºÀvÀÄÛ, J¯É, ªÀÄÄ¢gÀÄ,
JvÀÄÛ, Hl.

¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :
¥À®å-vÀgPÀ Áj¬ÄAzÀ ªÀiÁrzÀ ¥ÀzÁxÀð, vÁ¼ÀzÀ ; zÀAlÄ-MAzÀÄ eÁwAiÀÄ vÀgPÀ Áj
¸ÉÆ¥ÀÅà ; ªÀÄÄ¢gÀÄ - ªÀÄÄZÀÄÑ, ªÀÄrZÀÄ.
C¨sÁå¸À
C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

MAzÀÄ, JgÀqÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ, £Á®ÄÌ, LzÀÄ,





DgÀÄ, K¼ÀÄ, JAlÄ, MA§vÀÄÛ, ºÀvÀÄÛ.





D) F ¥Áæ¸À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) JgÀqÀÄ-ºÀgÀqÀÄ


2) DgÀÄ-¸ÁgÀÄ


3) JAlÄ-zÀAlÄ


4) ºÀvÀÄÛ-JvÀÄÛ


E) ¥ÀzÀåzÀ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß PɼÀUÉ ¤ÃrzÉ. D ¸Á®ÄUÀ¼À°è MAzÉÆAzÀÄ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß

©qÀ¯ÁVzÉ. ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) MAzÀÄ JgÀqÀÄ _____ ºÀgÀqÀÄ.


2) ªÀÄÆgÀÄ £Á®ÄÌ _____ ºÁPÀÄ.


3) LzÀÄ DgÀÄ _____ ¸ÁgÀÄ.


4) K¼ÀÄ JAlÄ ______ zÀAlÄ.


5) MA§vÀÄÛ ºÀvÀÄÛ _____ ªÀÄÄ¢gÉvÀÄÛ.


12
F) avÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¹, ¥ÀPÀÌzÀ°ègÀĪÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉý ªÀÄPÀ̽AzÀ GvÀÛgÀ ¥ÀqɬÄj.

F ºÀtÂÚ£À ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?
E°è JµÀÄÖ ºÀtÂÚzÉ?

F avÀæzÀ°ègÀĪÀ ºÀtÄÚUÀ¼À
ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?
E°è JµÀÄÖ ºÀtÄÚUÀ½ªÉ?

F avÀæzÀ°è JµÀÄÖ ºÀÀtÄÚUÀ½ªÉ?

F ºÀtÂÚ£À ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?

F avÀæzÀ°ègÀĪÀ PÁ¬ÄUÀ¼À
ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?
E°è JµÀÄÖ PÁ¬ÄUÀ½ªÉ?

F avÀæzÀ°ègÀĪÀ vÀgÀPÁjAiÀÄ
ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?
E°è JµÀÄÖ PÁ¬ÄUÀ½ªÉ?

13
 (¥ÁoÀ - 4 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) F avÀæUÀ½UÉ §tÚ vÀÄA§®Ä w½¹.

14
 ¥ÁoÀ ºÀÆzÉÆÃl (UÀÀzÀå)
4
(F ¥ÁoÀzÀ°ègÀĪÀ ¸ÀA¨sÁµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß N¢ ºÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹)

 
¸ÀĪÀiÁ : CfÓÃ, ¤ÃªÀÅ ¢£Á®Æ ¸ÀAeÉ ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ §gÀÄwÛÃj C®èªÉ?


CfÓ : ºËzÀÄ ªÀÄUÀÄ, ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ §gÀ®Ä £À£ÀUÉ vÀÄA¨Á EµÀÖ.


¸ÀĪÀiÁ : CfÓ, E°è ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀÄA¢ £ÀqÉAiÀÄÄvÁÛgÀ®è, KPÉ?


CfÓ : £ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ zÉúÀPÉÌ M¼ÉîAiÀÄ ªÁåAiÀiÁªÀÄ. F ªÁåAiÀiÁªÀÄ


DgÉÆÃUÀåPÉÌ CUÀvÀå.

15
¸ÀĪÀiÁ : CfÓ, C°è eÉÆÃPÁ° EzÉ, £Á£ÀÄ ºÉÆÃV ¸Àé®à ºÉÆvÀÄÛ eÉÆÃPÁ°


DqÀ¯ÉÃ?
CfÓ : DqÀÄ ªÀÄUÀÄ. £Á£ÀÄ ¸Àé®à £ÀqÉzÁr §gÀÄvÉÛãÉ.



(¸Àé®à ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ §½PÀ)

CfÓ : eÉÆÃPÁ° DrzÀÄÝ D¬ÄvÉ ªÀÄUÀÄ?


¸ÀĪÀiÁ : D¬ÄvÀÄ CfÓ, ¤ªÀÄä £ÀqÉzÁl D¬ÄvÉÃ?


CfÓ : D¬ÄvÀÄ ªÀÄUÀÄ, FUÀ ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆÃUÉÆÃtªÉÃ?


¸ÀĪÀiÁ : CfÓ, £Á£ÀÄ ¢£Á®Æ ¤ªÀÄä eÉÆvÉ ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ §gÀĪÉ.


CfÓ : ¤Ã£ÀÄ vÀÄA¨Á eÁuÉ, ªÀÄPÀ̼ÀÄ aPÀÌA¢¤AzÀ¯Éà EAxÀ M¼ÉîAiÀÄ


C¨sÁå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ M¼ÉîAiÀÄzÀÄ.
PÉýzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
CfÓ, ¢£Á®Æ, ¸ÀAeÉ, ¤ÃªÀÅ, ºÀÆzÉÆÃl, ºËzÀÄ, ªÀÄUÀÄ, ºÀ®ªÁgÀÄ, ªÀÄA¢,
£ÀqÉ, zÉúÀ, M¼ÉîAiÀÄ, ªÁåAiÀiÁªÀÄ, DgÉÆÃUÀå, CUÀvÀå, eÉÆÃPÁ°, £ÀqÉzÁl,
C¨sÁå¸À, eÁuÉ.

¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :
¢£Á®Æ-¥Àæw¢£À ; eÉÆÃPÁ°-GAiÀiÁå¯É, vÀÆUÀĪÀÄuÉ.

C¨sÁå¸À

C) ¥ÁoÀzÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß PɼÀUÉ ¤ÃrzÉ. ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹ ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ §gÀ®Ä £À£ÀUÉ ___________ EµÀÖ.


2) £Á£ÀÄ ºÉÆÃV ¸Àé®à ºÉÆvÀÄÛ ___________ DqÀ¯ÉÃ?


16
 3) ¤ªÀÄä ___________ D¬ÄvÉÃ?


4) ¤Ã£ÀÄ vÀÄA¨Á ___________


D) ªÀÄPÀ̽UÉ ¥Àæ±Éß PÉý, GvÀÛgÀ ºÉý¹.

1) CfÓ ¢£Á®Ä ¸ÀAeÉ J°èUÉ ºÉÆÃUÀÄwÛÛzÀÝgÀÄ?


2) zÉúÀPÉÌ M¼ÉîAiÀÄ ªÁåAiÀiÁªÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?


3) ¸ÀĪÀiÁ AiÀiÁªÀ Dl DrzÀ¼ÀÄ?


E) AiÀiÁgÀÄ AiÀiÁjUÉ ºÉýzÀgÀÄ/PÉýzÀgÀÄ JAzÀÄ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß PÉý, GvÀÛgÀ

¥ÀqɬÄj.

1) CfÓÃ, ¤ÃªÀÅ ¢£Á®Æ ¸ÀAeÉ ºÀÆzÉÆÃlPÉÌ §gÀÄwÛÃj C®èªÉ ?


-JAzÀÄ PÉÉýzÀªÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ?

2) £ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀÄ zÉúÀPÉÌ M¼ÉîAiÀÄ ªÁåAiÀiÁªÀÄ. F ªÁåAiÀiÁªÀi DgÉÆÃUÀåPÉÌ


CUÀvÀå. - JAzÀÄ ºÉýzÀªÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ?

3) ªÀÄPÀ̼ÄÀ aPÀÌA¢¤AzÀ®Æ EAxÀ M¼ÉîAiÀÄ C¨sÁå¸UÀ ¼
À £
À ÄÀ ß ¨É¼¹
É PÉƼÀÄîªÅÀ zÀÄ


M¼ÉîAiÀÄzÀÄ. - JAzÀÄ ºÉýzÀªÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ ?

F) F PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢ ºÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) £Á£ÀÄ ¢£Á®Æ ¸ÁߣÀ ªÀiÁqÀÄvÉÛãÉ.


2) £ÀªÀÄä Hj£À°è ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀÄ£ÉUÀ½ªÉ.


3) £À£Àß UɼÀw vÀÄA¨Á eÁuÉ.


17
G) avÀæUÀ¼À°ègÀĪÀ ºÀÆUÀ¼À£ÀÄß ºÉ¸Àj¸À®Ä ºÉÉý.

18
 ¥ÁoÀ gÉÃSÁ¨sÁå¸À ¥ÁoÀUÀ¼ÀÄ
5 vÉÆÃazÀAvÉ VÃZÀÄ

(ªÀÄPÀ̼ÀÄ vÀªÀÄä ªÀÄ£À¹ìUÉ §AzÀAvÉ UÉgÉ J¼ÉAiÀÄ®Ä ºÉý)

19
¥ÁoÀ HlzÀ Dl (¥ÀzÀå)
3 PÀ« : f.¦. gÁdgÀvÀßA
(F ¥ÀzÀåªÀ£ÀÄß gÁUÀªÁV ºÁr ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹)

MAzÀÄ JgÀqÀÄ
¨Á¼É¯É ºÀgÀqÀÄ

ªÀÄÆgÀÄ £Á®ÄÌ
C£Àß ºÁPÀÄ

LzÀÄ DgÀÄ
¨ÉÃ¼É ¸ÁgÀÄ

K¼ÀÄ JAlÄ
¥À®åPÉ zÀAlÄ

MA§vÀÄÛ ºÀvÀÄÛ
J¯É ªÀÄÄ¢gÉvÀÄÛ

MAzÀjAzÀ ºÀvÀÄÛ
»ÃVvÀÄÛ

HlzÀ DlªÀÅ
ªÀÄÄV¢vÀÄÛ

11
gÉÃSÁ¨sÁå¸À - 2

21
gÉÃSÁ¨sÁå¸À - 3

22
23
gÉÃSÁ¨sÁå¸À - 4

24
25
gÉÃSÁ¨sÁå¸À - 5

26
27
 (¥ÁoÀ 6 : - ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) avÀæPÉÌ (PÉøÀj ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¹gÀÄ) §tÚ ºÁPÀ®Ä ºÉý.

PÉøÀj

ºÀ¹gÀÄ

D) ªÀÄPÀ̽UÉ EµÀÖªÁzÀ §tÚ¢AzÀ avÀæ vÀÄA©¸À®Ä ºÉý.


28
 ¥ÁoÀ ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄªÉ (¥ÀzÀå)
6
PÀ« : ZÀAzÀæPÁAvÀ PÀgÀzÀ½î
(¥ÀzÀåªÀ£ÀÄß ºÁr, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÁr¹)
©¸ÉÌÃmï ¨ÉÃqÀ
ZÁPÉèÃmï ¨ÉÃqÀ
±Á¯ÉUÉ PÀ½¸ÀªÀÄä

±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃV
avÀæªÀ £ÉÆÃr
ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄ ºÉüÀĪɣÀªÀÄä

CPÀëgÀ PÀ°AiÀÄÄvÀ
¥ÀzÀUÀ¼À NzÀÄvÀ
¥ÁoÀªÀ NzÀĪɣÀªÀÄä

¥ÀzÀåªÀ PÀ°vÀÄ
gÁUÀ¢ ºÁr
ªÉÄZÀÄÑUÉ UÀ½¸ÀĪɣÀªÀÄä

¥ÁoÀªÀ N¢
¯ÉPÀ̪À ªÀiÁr
eÁt£É DUÀĪɣÀªÀÄä

29
 ¥Àj¸ÀgÀ £ÉÆÃqÀÄvÀ
«eÕÁ£À w½AiÀÄÄvÀ
ªÀiÁ£ÀªÀ £Á£ÁUÀĪɣÀªÀÄä

±Á¯É JA§ÄzÀÄ
¸ÀgÀ¸Àéw ªÀÄA¢gÀ
CzÀÄªÉ ¨É¼ÀPÀªÀÄä

FUÀ¯Éà £Á£ÀÄ
±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃUÀĪÉ
¨ÉÃUÀ£É ¤Ã PÀ½¸ÀªÀÄä
PÉýzÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
©¸ÉÌÃmï, ZÁPÉèÃmï, ±Á¯É, avÀæ, CPÀëgÀ, ¥ÀzÀå, gÁUÀ, ¥ÁoÀ, ¯ÉPÀÌ, eÁt, ¥Àj¸ÀgÀ,
ªÀiÁ£ÀªÀ, ¨É¼ÀPÀÄ.

¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :
eÁt - §Ä¢ÞªÀAvÀ; ªÉÄZÀÄÑUÉ - §ºÀĪÀiÁ£À

C¨sÁå¸À
C) ¥ÀzÀåzÀ ¸Á®ÄUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1. ©¸ÉÌÃmï ¨ÉÃqÀ ___________ ¨ÉÃqÀ.


2. ±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃV ___________ £ÉÆÃr.


3. CPÀëgÀ PÀ°AiÀÄÄvÀ ___________ NzÀÄvÀ.


4. ¥ÀzÀåªÀ PÀ°vÀÄ ___________ ºÁr.


30
D) ªÀÄPÀ̽UÉ ¥Àæ±Éß PÉý, GvÀÛgÀ ºÉý¹.

1. ªÉÄZÀÄÑUÉ UÀ½¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?


2. ¨É¼ÀPÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?


3. eÁt£ÁUÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?


E) ‘C’ ¥ÀnÖAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß MAzÀ£ÉAiÀÄ UÀÄA¦¤AzÀ®Æ , ‘D’ ¥ÀnÖAiÀÄ

¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÀ£ÉAiÀÄ UÀÄA¦¤AzÀ®Æ ªÀÄvÀÄÛ ‘E’ ¥ÀnÖAiÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ UÀÄA¦¤AzÀ®Æ ºÉý¹.

C D E
±Á¯ÉUÉ ºÉÆÃV avÀæªÀ £ÉÆÃr ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄ ºÉüÀĪɣÀªÀÄä
CPÀëgÀ PÀ°AiÀÄÄvÀ ¥ÀzÀUÀ¼À NzÀÄvÀ ¥ÁoÀªÀ NzÀĪɣÀªÀÄä
¥Àj¸ÀgÀ £ÉÆÃqÀÄvÀ «eÁÕ£À w½AiÀÄÄvÀ ªÀiÁ£ÀªÀ £Á£ÁUÀĪɣÀªÀÄä
±Á¯É JA§ÄzÀÄ ¸ÀgÀ¸Àéw ªÀÄA¢gÀ CzÀÄªÉ ¨É¼ÀPÀªÀÄä

F) PɼÀV£À ¸Á®ÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̽UÉ ºÉý, CªÀjAzÀ ºÉý¹.

1. £ÀªÀÄä zÉñÀ ¨sÁgÀvÀ


2. £ÀªÀÄä gÁdå PÀ£ÁðlPÀ


3. £ÀªÀÄä f¯Éè __________


4. £ÀªÀÄä vÁ®ÆèPÀÄ __________


5. £ÀªÀÄä HgÀÄ __________


6. £ÀªÀÄä ±Á¯É __________


31
 (¥ÁoÀ - 7 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð C¨sÁå¸À)
C) avÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¹, ¥ÀPÀÌzÀ°ègÀĪÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ GvÀÛgÀ ¥ÀqɬÄj.

F ¥ÁætÂAiÀÄ ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?

F ¥ÁætÂAiÀÄ ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?

F avÀæzÀ°ègÀĪÀÅzÉãÀÄ?

F avÀæzÀ°ègÀĪÀÅzÉãÀÄ?

32
 ¥ÁoÀ PÉÆÃw ªÀÄvÀÄÛ C½®Ä (UÀzÀå)
7
(¥ÁoÀªÀ£ÀÄß N¢ ºÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹)

MAzÀÄ PÉÆÃw ªÀÄgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÀĽwvÀÄ.Û D PÉÆÃwAiÀÄ ¨Á® vÀÄA¨Á GzÀÝ«vÀÄ.Û

CzÀÄ £É®zÀªÀgÉUÉ £ÉÃvÁqÀÄwÛvÀÄÛ.
MAzÀÄ C½®Ä PÀÄtÂzÁqÀÄvÁÛ C°èUÉ §A¢vÀÄ. CzÀÄ PÉÆÃwAiÀÄ ¨Á®
£ÉÆÃrvÀÄ. “F eÉÆÃPÁ° JµÀÄÖ ZÀAzÀ!” JAzÀÄ AiÉÆÃa¹vÀÄ. PÉÆÃwAiÀÄ ¨Á®
»rzÀÄ C½®Ä fÃPÀvÉÆqÀVvÀÄ.
PÉÆÃwUÉ PÀZÀUÀĽ D¬ÄvÀÄ. CzÀÄ PɼÀUÉ £ÉÆÃrvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀÄvÁÛ ºÉývÀÄ,
“vÀ A V, K£À Ä ªÀ i ÁqÀ Ä wÛ g À Ä ªÉ ? £À £ À U É PÀ Z À U À Ä ½AiÀ i ÁUÀ Ä wÛ z É . ” DUÀ C½°UÉ
UÁ§jAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.

33
 “ªÀÄAUÀuÁÚ, EzÀÄ ¤£Àß ¨Á®ªÉÃ? eÉÆÃPÁ° JAzÀÄ w½zÀÄ fÃPÀÄwÛzÉÝ.
£À£ÀߣÀÄß PÀë«Ä¸ÀÄ” JAzÀÄ ºÉývÀÄ. ¨Á®ªÀ£ÀÄß ©nÖvÀÄ.
C½®Ä NrºÉÆÃV, ªÀÄgÀzÀ PÉÆA¨ÉAiÀÄ£ÀÄß KjvÀÄ.

PÉýzÀ - ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
PÉÆÃw, ªÀÄgÀ, ªÉÄïÉ, PÀĽwgÀÄ, ¨Á®, GzÀÝ, CzÀÄ, £É®, £ÉÃvÁqÀÄ, C½®Ä,
PÀÄtÂzÁqÀÄ, C°èUÉ, §A¢vÀÄ, £ÉÆÃqÀÄ, eÉÆÃPÁ°, JµÀÄÖ, ZÀAzÀ, AiÉÆÃa¸ÀÄ,
fÃPÀÄ, PÀZÀUÀĽ, D¬ÄvÀÄ, PɼÀUÉ, £ÀUÀÄ, ºÉüÀÄ, vÀAV, K£ÀÄ, ªÀiÁqÀÄ, UÁ§j,
ªÀÄAUÀuÁÚ, EzÀÄ, w½, PÀë«Ä¸ÀÄ, DUÀÄ, ©qÀÄ.

¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :
UÁ§j-ºÉzÀjPÉ; PÀë«Ä¸ÀÄ-C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀĤ߸ÀÄ.

C¨sÁå¸À

C) F ªÁPÀåUÀ¼À°è£À ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) D PÉÆÃwAiÀÄ ¨Á® _____ GzÀÝ«vÀÄÛ.


2) MAzÀÄ C½®Ä ________ C°èUÉ §A¢vÀÄ.


3) PÉÆÃwUÉ _______ D¬ÄvÀÄ.


4) ªÀÄAUÀuÁÚ, EzÀÄ ____ ¨Á®ªÉÃ?


D) ªÀÄPÀ̽UÉ ¥Àæ±Éß PÉý, GvÀÛgÀ ºÉý¹.

1) PÉÆÃw AiÀiÁªÀÅzÀgÀ ªÉÄÃ¯É PÀĽwvÀÄÛ?


2) PÉÆÃwAiÀÄ ¨Á® »rzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ fÃPÀvÉÆqÀVvÀÄ?


34
 3) “ªÀÄAUÀuÁÚ EzÀÄ ¤£Àß ¨Á®ªÉÃ? eÉÆÃPÁ° JAzÀÄ w½zÀÄ fÃPÀÄwÛzÉÝ.
£À£ÀߣÀÄß PÀë«Ä¸ÀÄ” JAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÄ ºÉývÀÄ?

4) C½®Ä ºÉÃUÉ ºÉÆÃV ªÀÄgÀzÀ PÉÆA¨ÉAiÀÄ£ÀÄß KjvÀÄ?


E) ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

ªÀiÁzÀj : PÉÆÃw, ªÀÄgÀ, ¨Á®


1) PÉÆÃw MAzÀÄ ¥ÁætÂ.

2) PÉÆÃwAiÀÄÄ ªÀÄgÀÀªÀ£ÀÄß ºÀvÀÄÛvÀÛzÉ.

3) PÉÆÃwUÉ ¨Á®«zÉ.

F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

C½®Ä, ªÀÄgÀ, ¨Á®

35
 N¢¹-§gɬĹ
CPÀëgÀ ¥ÁoÀ ¥ÁoÀ ¥ÀzÀ NzÀÄ - CPÀëgÀ PÀ°
8
CPÀëgÁ¨sÁå¸À-1

gÀ UÀ ¸À zÀ C

C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

gÀ gÀ¸À


UÀ UÀgÀUÀ¸À


¸À ¸ÀgÀ


zÀ zÀ¸ÀgÀ


C CgÀ


36
D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

gÀ

UÀ


¸À




37
 zÀ

E) F CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

gÀ UÀ ¸À zÀ C







38
F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹.

CgÀ UÀgÀ ¸ÀgÀ gÀ¸À zÀgÀ






¸ÀUÀgÀ zÀ¸ÀgÀ CgÀ¸À ¸ÀgÀ¸À ¸ÀzÀgÀ





UÀgÀUÀgÀ UÀgÀUÀ¸À ¸ÀgÀ¸ÀgÀ zÀgÀzÀgÀ




G) CrUÉgÉ J¼É¢gÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

zÀ¸ÀgÀ UÀgÀUÀ¸À gÀ¸À zÀgÀ CgÀ





H) ©nÖgÄÀ ªÀ CPÀëgÀU¼
À £
À ÄÀ ß DªÀgt
À zÀ°è ¤ÃrgÀĪÀ CPÀëgÀU¼
À °
À è ¸ÀÆPÀª
Û ÁzÀÄzÀ£ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¹
ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

1) UÀ ___ UÀ¸À (gÀ, zÀ, C)



2) ¸À __ gÀ (gÀÀ, UÀÀ, ¸ÀÀ)



3) CgÀ __ (gÀ, ¸À, zÀ)



4) __ ¸ÀgÀ (¸À, zÀ, UÀ)



5) __ gÀ (¸À, UÀ, gÀ)



39
27
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-2
d ªÀ ªÀÄ § £À
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

d ªÀÀ




d£À ªÀ£À


ªÀÄ §



ªÀÄgÀ §¸ÀªÀ


£À £ÀUÀgÀ

41
D)

PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gɬĹ.

d


ªÀÀ


ªÀÄ



§


£À


42
E)
F CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

d ªÀÀ ªÀÄ § £À



F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

d£À dªÀ dUÀ



ªÀ£À ªÀgÀ ªÀ£Àd


ªÀÄ£À ªÀÄgÀ ªÀÄUÀ


§£À §gÀ £ÀªÀ


£ÀgÀ £ÀUÀ Cd


G) CrUÉgÉ J¼É¢gÀĪÀ CPÀëgÀU¼
À £
À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀàµÖª
À ÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

d£À ªÀ£À ªÀÄgÀ §¸ÀªÀ





£ÀUÀgÀ UÀUÀ£À zÀ¸ÀgÀ ¸ÀgÀ¸À





zÀªÀ¸À CªÀ¸ÀgÀ

43
H) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ CPÀëgÀªÀ£ÀÄß DªÀgÀtzÀ°ègÀĪÀ CPÀëgÀUÀ½AzÀ
UÀÄgÀÄw¹ ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

1) UÀ __ (d , C, ªÀ)


2) §¸À __
(d, ªÀ, C)

3) gÀ __ (ªÀ, §, ¸À)


4) __ gÀ (§, gÀ, d)

5) d __ (£À, C, §)

IÄ) ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð :

zÀ ª À ¸ À - zs Á £À å , PÁ¼À Ä PÀ r Ø; CªÀ ¸ À g À - DvÀ Ä gÀ ; ªÀ £ À d -vÁªÀ g É ;

§£À-ªÀ£À; £ÀªÀ-MA§vÀÄÛ, ºÉƸÀvÀÄ; £ÀgÀ-ªÀÄ£ÀĵÀå; £ÀUÀ-MqÀªÉ.

J) §tÚ ºÀaÑ.

44
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-3

¥À AiÀÄ G qÀ l ZÀ
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

¥À AiÀÄ G



¥Àl AiÀĪÀÄ GqÀ



qÀ l ZÀ



qÀªÀÄqÀªÀÄ l¥Àl¥À ZÀªÀÄZÀ



45
D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

¥ÀÀ


AiÀÄ

G


qÀ


l


ZÀ



46
E)
PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

¥À AiÀÄ G qÀ l ZÀ

F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

¥ÀzÀ ¥Àl d¥À ¥ÀZÀ£À





¥ÀzÀgÀ £ÀAiÀÄ dAiÀÄ £ÀAiÀÄ£À





GqÀ GzÀAiÀÄ GgÀUÀ GgÀ





qÀ§qÀ§ qÀªÀqÀªÀ £Àl £Àl£À





l¥Àl¥À ZÀgÀ ZÀzÀgÀ ªÀZÀ£À





G) PɼÀUÉ ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¹ §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.
¥ÀzÀ AiÀĪÀÄ GqÀÀ dqÀ ¥Àl ZÀgÀ


47
 d¥À £ÀAiÀÄ GgÀ ZÀªÀÄZÀ



H) ¥ÀzÀUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ CPÀëgÀªÀ£ÀÄß DªÀgÀtzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ¸ÀÆPÀÛ CPÀëgÀªÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹, ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

1) ___ l (qÀ , ¥À, AiÀÄ)



2) £À ___ £À (ZÀ, ¥À, AiÀÄ)



3) ___ gÀ UÀ (G, AiÀÄ, ZÀ)



4) § ___ ªÀ (§, ¸ÀÀ, d)


5) G ___ AiÀÄ (qÀ, zÀ, l)


6) ªÀ ___ £À (G, ZÀ, AiÀÄ)



IÄ) ¥ÀzÀUÀ¼À CxÀð w½¬Äj :

¥Àl-UÁ½¥Àl ; ¥ÀZÀ£À-CgÀUÀÄ«PÉ ; £ÀAiÀÄ£À-PÀtÄÚ ; GzÀAiÀÄ-¨É¼ÀUÀÄ;

GgÀUÀ-ºÁªÀÅ ; GgÀ-JzÉ ; ªÀZÀ£À-ªÀiÁvÀÄ.

48
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-4
® F H PÀ
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

® F


®
FZÀ®


H PÀ


Hl PÀqÀUÀ


49
D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

®



F


H



PÀ




50
E) CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

® F H PÀ

F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

®ªÀ CUÀ® PÀ®gÀªÀ ®PÀ®PÀ FUÀ





FgÀ FZÀ® Hl H£À PÀzÀ






PÀgÀ PÀzÀ£À PÀgÀUÀ PÀlPÀ PÀgÀl







G) PɼÀVgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

CUÀ® FgÀ Hl PÀªÀÄ®


51
H) PɼU
À É ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzU
À ¼
À °
À è ©nÖgÄÀ ªÀ CPÀëgÀU¼
À £
À ÄÀ ß ¸ÉÃj¹ ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.
1) ____ ªÀ 5) ___ UÀ




2) _____ gÀ 6) ___ l


3) ____ ªÀÄ® 7) ___ zÀ£À




4) ____ PÀ ___ PÀ


IÄ) PɼÀUÉ ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß DªÀgÀtzÀ°è PÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀÆPÀÛ CPÀëgÀª£
À ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

1) ____ zÀ (PÀ, ®, H)



2) ____ UÀ (PÀ, F, ®)



3) ____ lPÀ (PÀ, F, ®)



4) ____ gÀl (F, PÀÀ, ®)



J) avÀæ ¥ÀÆwð ªÀiÁr §tÚ ºÀZÀÑ®Ä w½¹.

52
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-5

J K E D vÀ ¼À
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

J K


JgÀPÀ KvÀ


E D



E£À D®


53

vÀ ¼À

vÀ§® £À¼À


D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

J

K

E



54
E)
F CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

d ªÀÀ ªÀÄ § £À



F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

d£À dªÀ dUÀ



ªÀ£À ªÀgÀ ªÀ£Àd


ªÀÄ£À ªÀÄgÀ ªÀÄUÀ


§£À §gÀ £ÀªÀ


£ÀgÀ £ÀUÀ Cd


G) CrUÉgÉ J¼É¢gÀĪÀ CPÀëgÀU¼
À £
À ÄÀ ß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀàµÖª
À ÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

d£À ªÀ£À ªÀÄgÀ §¸ÀªÀ





£ÀUÀgÀ UÀUÀ£À zÀ¸ÀgÀ ¸ÀgÀ¸À





zÀªÀ¸À CªÀ¸ÀgÀ

43
F) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

JgÀPÀ, JqÀ§®, KvÀ, KPÀzÀ¼À,




E£À, D¼À, DvÀ, D®,




DUÀ¸À, vÀ§®, vÀªÀPÀ, vÀ£ÀAiÀÄ,




£À¼À, ¸À¼À, PÀ¼À¸À, §¼À¥À.




G) PɼÀV£À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gÉAiÀÄ®Ä w½¹.

zÀ¼À ªÀÄvÀ Dl KvÀ




D® JqÀ E£À vÀ¼À




56
H) ‘C’ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ‘D’ ¥ÀnÖAiÀÄ°è avÀæUÀ¼À£ÀÄß PÉÆnÖzÉ. avÀæPÉÌ

ºÉÆAzÀĪÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ avÀæzÀ ¥ÀPÀÌzÀ°è §gɬĹ.

‘C’ ¥ÀnÖ ‘D’ ¥ÀnÖ


D®

vÀ§®

£À¼À

JgÀPÀ

KvÀ

E£À

57
IÄ) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

1. JqÀ - __________




2. E£À - __________




3. vÀ¼À - __________




J) ¸ÀÆPÀÛ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß Dj¸À®Ä ºÉý, ¥ÀzÀ §gɬĹ.

1. D___ ( l, zÀ, ¥À ) : ______________




2. vÀ____ ( K, ¼À, AiÀÄ ) : ______________




3. K___ ( vÀ, D, PÀ ) : ______________




4. zÀ___ ( ¼À, J, E ) : ______________




5. E___ ( l, £À, ¥À ) : ______________



K) ZÀÄPÉÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹, §tÚ ºÀZÀÑ®Ä w½¹.

58
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-6

N O ºÀ ±À µÀ
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

N O



Nl OqÀ®


ºÀ ±À


ºÀAiÀÄ ±ÀgÀ


µÀ
59
D) CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

N

ºÀ

±À

µÀÀ

60
E) CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

N O ºÀ ±À µÀÀ



C¨sÁå¸À

C) CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

Nl N®UÀ OqÀ® OgÀ¸À




ºÀgÀ ºÀzÀ ºÀAiÀÄ ºÀªÀ¼À




±ÀPÀ ±ÀgÀ ±ÀPÀl ±ÀAiÀÄ£À ±À§gÀ GµÀ






D) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä, ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý, ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬĹ.

Nl ºÀAiÀÄ ±ÀgÀ OqÀ®




61
 E) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹-§gɬĹ.

Nl ºÀzÀ D±À GµÀ ºÀªÀ¼À

F) avÀæ ¥ÀÇtð ªÀiÁr¹, §tÚ ºÁQ¹.

62
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-7

L IÄ t bÀ M
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

L
IÄ


LzÀ¼À

PÀt
t

M bÀ bÀ

MtªÀÄgÀ

63
D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gɬĹ.

L



IÄ



t



bÀÀ



M


64
 E) F CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

L
IÄ t bÀÀ M

C¨sÁå¸À
C) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄ®Ä w½¹.

LzÀ¼À IÄt PÀt §qÀUÀt bÀ®






D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß

gÀa¸À®Ä w½¹.

zÀ d ªÀ ¸À C





M ªÀÄ t gÀ PÀ






65
 ªÀiÁzÀj : PÀtd

1 _______ 2 _______


3 _______ 4 _______


5 _______ 6 _______


7 _______ 8 _______


E) PÉÆnÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹, N¢¹.

IÄt ªÀÄt IÄvÀ bÀ®




PÀt Mt ºÀt §t





F) PÉÆnÖgÀĪÀ ¸ÀgÀ¼À ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹.

CªÀ¼À ¸ÀgÀ CªÀ£À ¥Àl


CªÀ¼À ¸ÀgÀ ºÀªÀ¼ÀzÀ ¸ÀgÀ CªÀ£À ¥Àl vÀgÀvÀgÀzÀ ¥Àl


vÀgÀ vÀgÀzÀ ºÀªÀ¼ÀzÀ ¸ÀgÀ vÀgÀvÀgÀzÀ ¥Àl §ºÀ¼À CUÀ®


66
G) CPÀëgÀzÀ ªÀģɬÄAzÀ JgÀqÉgÀqÀÄ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß DAiÀÄÄÝ ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ ¥ÀzÀ¸ÀgÀ

ªÀiÁr¹.


gÀ ¥À J t £À

d UÀ AiÀÄ K M





® ªÀ ¸À G E





N l ªÀÄ zÀ qÀ D






PÀ ºÀ H § C ZÀ






ªÀiÁzÀj:
UÀd -> d£À -> £ÀgÀ -> gÀd -> d¥À -> ¥Àl

67
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-8

zsÀ xÀ qsÀ ¨sÀ

C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹

zsÀ xÀ


zsÀ£À gÀxÀ


qsÀ ¨sÀ


qsÀtqsÀt ¨sÀl


68
D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gɬĹ.

zsÀ

xÀ

qsÀ

¨sÀ

69
 C¨sÁå¸À

C) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

zsÀ£À OqÀ® xÀ¼ÀxÀ¼À ¥ÀxÀ




PÀxÀ£À qsÀgÀqsÀgÀ ¨sÀAiÀÄ ¨sÀgÀvÀ




D) ©lÄÖ ºÉÆÃVgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

____£À, gÀ___, ___t, ___t, ____AiÀÄ,






E) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.
zsÀªÀ¼À zsÀ£À zsÀUÀzsÀUÀ ªÀÄxÀ£À xÀ¼ÀxÀ¼À



±À¥ÀxÀ ¨sÀªÀ ¨sÀd£À ¨sÀªÀ£À qsÀtqsÀt





70
F) PɼÀV£À avÀæUÀ¼À°è ¤ÃrgÀĪÀ CPÀëgÀÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹, ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸À®Ä w½¹.

ªÀiÁzÀj : gÀxÀ

1____________ 2____________


3____________ 4____________


5____________ 6____________


7____________ 8____________


9____________ 10____________


71
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-9

WÀ oÀ ¥sÀ gÀhÄ R
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

WÀ oÀ



WÀl doÀgÀ


¥sÀ gÀhÄ


¥sÀ® gÀhÄtgÀhÄt


RUÀ
R

72
D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gɬĹ.

WÀ



oÀ



¥sÀ



gÀhÄ



R




73
E) CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

WÀÀ oÀ ¥sÀ gÀhÄ R




C¨sÁå¸À
C) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

doÀgÀ ªÀÄoÀ ºÀoÀ ¥ÀoÀt oÀtoÀt
WÀl WÀ£À WÀlPÀ NWÀ
¥sÀ® ¥sÀ¼À¥sÀ¼À PÀ¥sÀ ¸À¥sÀ® gÀhļÀ
RUÀ RgÀ R¼À £ÀR ¸ÀR
D) CrUÉ g É J¼É ¢ gÀ Ä ªÀ CPÀ ë gÀ U À ¼ À £ À Ä ß UÀ Ä gÀ Ä w¸À ® Ä ªÀ Ä vÀ Ä Û ¸À à µ À Ö ª ÁV

GZÀÑj¸À®Ä ºÉý :

ªÀÄoÀ ºÀoÀ



WÀl WÀ£À



¥sÀ® PÀ¥sÀ


gÀhļÀ RgÀ


RUÀ


74
IÄ) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

1. JqÀ - __________




2. E£À - __________




3. vÀ¼À - __________




J) ¸ÀÆPÀÛ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß Dj¸À®Ä ºÉý, ¥ÀzÀ §gɬĹ.

1. D___ ( l, zÀ, ¥À ) : ______________




2. vÀ____ ( K, ¼À, AiÀÄ ) : ______________




3. K___ ( vÀ, D, PÀ ) : ______________




4. zÀ___ ( ¼À, J, E ) : ______________




5. E___ ( l, £À, ¥À ) : ______________



K) ZÀÄPÉÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹, §tÚ ºÀZÀÑ®Ä w½¹.

58
 CPÀëgÁ¨sÁå¸À-10

CA CB Y k
C) CPÀëgÀ vÉÆÃj¹ ºÉý¹.

CA CB



Y k


D) PÉÆnÖgÀĪÀ CPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gɬĹ.

CA





CB




76
 Y
k


C¨sÁå¸À
C) F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

CAPÀ CAUÀ CAqÀ CAzÀ CAvÀ





CAZÀ® CAUÀ¼À CAd£À CAvÀB¥ÀÄgÀ




D) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹ UÀÄAqÁV §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.
CAPÀt CAvÀgÀ CAzsÀ CAvÀ CAUÀ






CAUÀzÀ PÀA§ PÀA¥À£À ªÀÄAUÀ PÀAoÀ






CA CB Y k





77
E) ªÀÈvÀÛU¼
À °
À è ¤ÃrgÀĪÀ CPÀëgÀU¼
À £
À ÄÀ ß §¼À¹ ªÀÄzsåÀ zÀ°è ‘A’ §gÀĪÀAvÉ ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ
¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¹, ªÀÄPÀ̽AzÀ §gɬĹ, N¢¹.


ªÀÄ PÀ
gÀ
ºÀ ±À

¥À R

l t
¸À UÀ
zsÀ
ªÀiÁzÀj : gÀAUÀ

1. _________ 2. _________


3. _________ 4. _________



5. _________ 6. _________


7. ________ 8. _________


9. ________ 10. _________


±À 78
F) avÀæPÉÌ §tÚ vÀÄA§ÄªÀAvÉ w½¹.

avÀæ 1

ZÀÄPÉÌUÀ¼À£ÀÄß PÀÆr¹ avÀæPÉÌ ¸ÀÆPÀÛ §tÚUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA©¹.

avÀæ 2

79
 ¥ÀzÀUÀ¼À C¨sÁå¸À
ªÀÄPÀ̽AzÀ N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹

1
GgÀUÀ

GgÀUÀzÀ Nl

GgÀUÀzÀ Nl ¸ÀgÀ¸ÀgÀ

¸ÀgÀ

£ÀAiÀÄ£À¼À ¸ÀgÀ

£ÀAiÀÄ£À¼À ¸ÀgÀ ¥sÀ¼À¥sÀ¼À

80
 3
Dl

NlzÀ Dl

FUÀ DlzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄ

CªÀÄgÀ£À Dl NlzÀ Dl

NlzÀ Dl §ºÀ¼À ªÀÄd

81
 4

Cd UÀd

D Cd F UÀd

Cd UÀd ªÀÄd

FUÀ Cd UÀdzÀ Nl

Cd UÀdzÀ Nl §ºÀ¼À ªÀÄd

82
 5
§¸ÀªÀ£À ªÀÄUÀ CªÀÄgÀ

UÀUÀ£À PÀAqÀ

FUÀ GzÀAiÀÄzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄ

UÀUÀ£À ZÀAzÀ

CªÀÄgÀ PÀAqÀ UÀUÀ£À ZÀAzÀ

CªÀÄgÀ£À ªÀÄ£À ¸ÀAvÀ¸À

dUÀzÀ d£À PÀAqÀ UÀUÀ£À ZÀAzÀ

d£ÀgÀ ªÀÄ£À ¸ÀAvÀ¸À

83
 PÀ°vÀ CPÀëgÀUÀ¼ÀÄ

C D E F G H IÄ







J K L M N O






CA CB


PÀ R UÀ WÀ Y





ZÀ bÀ d gÀhÄ k





l oÀ qÀ qsÀ t





vÀ xÀ zÀ zsÀ £À





¥À ¥sÀ § ¨sÀ ªÀÄ





AiÀÄ gÀ ® ªÀ ±À





µÀ ¸À ºÀ ¼À




84
 vÉÆÃj¹ - ºÉý¹
(¥ÁoÀ - 9 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

DUÀ¸À ZÀA¢gÀ


gÀ« vÁgÉ


ªÉÆÃqÀ ªÀÄ£É


¢Ã¥À ¤Ãj£À C¯É


85
 ¥ÁoÀ ZÀA¢gÀ£ÉÃvÀPÉ NqÀĪÀ£ÀªÀÄä (¥ÀzÀå)
9
PÀ« : ¤Ã.gÉÃ. »gÉêÀÄoÀ

(F ¥ÀzÀåªÀ£ÀÄß gÁUÀªÁV ºÁr, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÁr¹)

ZÀA¢gÀ£ÉÃvÀPÉ NqÀĪÀ£ÀªÀÄä
ªÉÆÃqÀPÉ ºÉzÀjºÀ£ÉÃ

¨É½îAiÀÄ ªÉÆÃqÀzÀ C¯ÉUÀ¼À PÀAqÀÄ

ZÀA¢gÀ ¨ÉzÀjºÀ£ÉÃ

»AfzÀ CgÀ¼ÉAiÀÄÄ UÁ½UÉ ºÁj

ªÉÆÃqÀUÀ¼ÁVºÀªÉÃ

CgÀ¼ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄwÛ ªÉÄÊAiÀÄ£ÀÄ ¸ÀÄwÛ

ZÀAzÀæ£À ©VAiÀÄĪÀªÉ?

ªÀÄAf£À UÀqAØÉ iÀÄ ªÉÆÃqÀªÅÀ PÀgU

À ®
À Ä
ZÀA¢gÀ £ÀUÀÄwºÀ£ÀÄ

PÀgÀVzÀ ªÉÆÃqÀzÀ ¸ÉgÉAiÀÄ£ÀÄ

ºÀjAiÀÄÄvÀ ¨Á£À° vÉîĪÀ£ÀÄ

ZÀA¢gÀ£É£ÀßAiÀÄ UɼÉAiÀÄ£ÀÄ
CªÀiÁä £À£ÉÆßqÀ£ÁqÀĪÀ£ÀÄ

86
 £Á£ÀÆ NqÀ®Ä vÁ£ÀÆ NqÀĪÀ
ZɤßUÀ ZÀA¢gÀ£ÀÄ

¨Á ¨Á ZÀA¢gÀ ¨É½îAiÀÄ ZÀA¢gÀ

£ÀªÀÄäAiÀÄ ªÀÄ£ÉVÃUÀ

¤£ÀßAiÀÄ ¨É¼ÀPÀ£ÀÄ J¯ÉèqÉ ZÉ°è

ªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄ ¨É¼ÀVÃUÀ.
N¢ ºÉý :
ZÀA¢gÀ, NqÀÄ, ªÉÆÃqÀ, ºÉzÀgÀÄ, ¨É½î, C¯ÉÀ, PÀAqÀÄ, ¨ÉzÀjºÀ, »AfzÀ,
CgÀ¼É, UÁ½, ºÁj, ªÀÄÄwÛ, ªÉÄÊ, ¸ÀÄwÛ, ©V, ªÀÄAf£À, UÀqÉØ , PÀgÀUÀÄ,
£ÀUÀÄ, ¸ÉgÉ, ºÀj, ¨Á£ÀÄ, vÉîÄ, J£ÀßAiÀÄ, UɼÉAiÀÄ, CªÀiÁä, £À£ÉÆßqÀ£É,
DqÀÄ, £Á£ÀÄ, vÁ£ÀÄ, ZɤßUÀ, ¨É½î, £ÀªÀÄä, ªÀÄ£É, ¨É¼ÀPÀÄ, J¯ÉèqÉ, ZÉ°è,
ªÀÄ£À, ¨É¼ÀUÀÄ.
C¨sÁå¸À
C) ¥ÀzÀåzÀ ¸Á®ÄUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

1) ¨É½îAiÀÄ ªÉÆÃqÀzÀ ________ PÀAqÀÄ

ZÀA¢gÀ ¨ÉzÀjºÀ£ÉÃ

2) CgÀ¼ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄwÛ _________ ¸ÀÄwÛ

ZÀAzÀæ£À ©VAiÀÄĪÀªÉ?

3) ªÀÄAf£À __________ ªÉÆÃqÀªÀÅ PÀgÀUÀ®Ä

ZÀA¢gÀ £ÀUÀÄwºÀ£ÀÄ

4) £Á£ÀÆ NqÀ®Ä vÁ£ÀÆ NqÀĪÀ

_________ ZÀA¢gÀ£ÀÄ

87
D) ¥ÀzÀåzÀ MAzÀÄ ¸Á®£ÀÄß ¤ÃrzÉ, ªÀÄÄA¢£À ¸Á®£ÀÄß ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.

C) ZÀA¢gÀ£ÉÃvÀPÉ NqÀĪÀ£ÀªÀÄä


D) »AfzÀ CgÀ¼ÉAiÀÄÄ UÁ½UÉ ºÁj


E) PÀgÀVzÀ ªÉÆÃqÀzÀ ¸ÉgÉAiÀÄ£ÀÄ ºÀjAiÀÄÄvÀ


E) ¥ÀzÀåzÀ°è §¼ÀPÉAiÀiÁVgÀĪÀ PÉ®ªÀÅ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. F ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß
N¢, ªÀÄPÀ̽AzÀ ºÉý¹.
ZÀA¢gÀ ªÉÆÃqÀ C¯ÉÀ CgÀ¼É



UÁ½ £ÀUÀÄ ºÀj ¨Á£ÀÄ



UɼÉAiÀÄ £Á£ÀÄ NqÀÄ ªÀÄ£É



¨É¼ÀPÀÄ ªÀÄ£À ¨É¼ÀUÀÄ


F) avÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¹, CªÀÅ K£ÉAzÀÄ ªÀÄPÀ̼À£ÀÄß ¥Àæ²ß¹ GvÀÛgÀ ¥ÀqɬÄj.


88
 ¥ÁoÀ UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
10
(¥ÁoÀ¥ÀǪÀð C¨sÁå¸À)
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

PÀ PÁ


PÀªÀÄ® PÁUÉ


Q QÃ


QlQ QÃl


89
 PÀÄ PÀÆ PÀÈ




PÀÄj PÀƸÀÄ PÀȶ





PÉ PÉÃ PÉÊ



PÉgÉ PÉøÀj PÉÊ



PÉÆ PÉÆÃ PË



PÉÆqÀ PÉÆÃw PË¢



90
 UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-1
vÀ¯ÉPÀlÄÖ-E½-UÀÄr¸ÀÄ-UÀÄr¹£À ¢ÃWÀð
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

gÀxÀ £Á¬Ä


V½ ¢Ã¥À


D) PÉÆnÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

PÀgÀ RUÀ WÀ£À ZÀl





À
vÀ¯ÉPÀlÄÖ bÀAzÀ vÀqÀ gÀxÀ zsÀ£À





91

PÁ® UÁ£À eÁt ZÁZÁ

Á

E½ qÁ¨Á vÁvÁ ¥ÁAiÀĸÀ mÁAmÁA




V½ eÁf Eta QlQ




UÀÄr¸ÀÄ Vj ¢£À UÁr ¦j¦j






VÃVà aÃn fÃfà QÃl




Ã
UÀÄr¹£À
¢ÃWÀð pë wÃgÀ ¢Ã¥À ¦Ã¦Ã






C¨sÁå¸À
C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.
£Àj V½ E° Q«




gÁd ¯Áj ªÁt ºÁgÀ £Á¬Ä





«ÄoÁ¬Ä PÁ¬Ä ºÁ¤ PÁ½ AiÀiÁUÀ





©ÃUÀ jÃw °Ã® «ÃgÀ ²ÃvÀ






92
D) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.

¨Á¬Ä ©½ Vj ¯Á°





°Ã® ªÁt «£ÀAiÀÄ «Ãt




±ÁPÀ ²ªÀ ¹Ã¸À ¸Á®





¹» ¹ÃvÀ ºÁ¢ »ªÀÄ




©ÃgÀ ºÀ½ ©½ ©Ã¢




93
E) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

¸Á«gÀ ºÁr£À ¸ÀgÀzÁgÀ



QlQAiÀÄ §½ aªÀÄt ¢Ã¥À




¹ÃvÁ¼À vÀAV ¤ÃvÁ



¤ÃvÁ ¦Ã¦Ã vÁ



94
 UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-2
PÉÆA§Ä-PÉÆA©¤½-ªÀlÖø¸ÀĽ
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

ºÀÄ° ºÀÆf

UÀȺÀ
D) PÉÆnÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

PÀĸÀÄj UÀÄgÀÄ ZÀÄgÀĪÀÄÄj ZÀÄlÄPÀÄ






vÀÄgÀÄ§Ä zsÀÄjÃt qÀĪÀÄÄQ ¥ÀÄ£ÀÄUÀÄ
Ä




PÉÆA§Ä

AiÀÄĪÀÀ gÀÄdÄ ®ÄAV ºÁªÀÅ




95
 PÀƸÀÄ UÀÆqÀÄ ZÀÆgÀÄ dÆ®Ä




Æ PÀqÀÆgÀÄ vÀÆvÀÄ zÀÆgÀÄ £ÀÆgÀÄ





PÉÆA©¤½


¥ÀÆj AiÀÄÆ¥À gÀÆ¥À ®Æ£À







PÀÈw UÀȺÀ vÀÈt zsÀÈw




È £ÀÈ¥À ¨sÀÈAUÀ ªÀÄÈqÀ ªÀÈxÁ





ªÀlÖ È¸ÀĽ ±ÀÈAUÀ ¸ÀÈd£À ºÀÈzÀAiÀÄ WÀÈvÀ






C¨sÁå¸À

C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

PÀÄj, UÀÄj, ZÀÄgÀÄPÀÄ, PÀÄlÄPÀÄ, qÀÄgÀÄQ, vÀÄgÀĸÀÄ, £ÀÄtÄ¥ÀÄ,

§ÄUÀÄj, ªÀÄĤ, gÀÄdÄ, ºÀĽ, ¸ÀÄUÀÄt, ¨sÀĪÀ£À, RĶ.

96
D) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÁUÀÆ §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.

PÀÆ¥À UÀÆqÀÄ ZÀÆ¥ÀÄ dÆ°

vÀÆgÀÄ zÀÆgÀ £ÀÆgÀÄ ¥ÀÇj





ªÀÄÆgÀÄw gÀƪÀÄÄ ®Æ£À ±ÀÆgÀ





ºÀÆqÀÄ zsÀÆ¥À ¨sÀƪÀÄ RƼÀ




E) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

E°AiÀÄ Q« QjzÀÄ.



97
§ÄUÀÄj VjVj wgÀÄVvÀÄ.

ºÀÆfAiÀÄ ¤ÃgÀÄ PÀÄr¬Äj.

¥sÁwªÀiÁ ZÀÆn ºÀÄqÀÄV.

PÀƹ£À £ÀUÀÄ Q®Q®.

£ÀÈ¥À£À ºÀÈzÀAiÀÄ qÀªÀqÀªÀ.

98
 UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-3
JvÀé-KvÀé-LvÀé
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

PÉgÉ

ªÉÄÃPÉ ¸ÉʤPÀ

C¨sÁå¸À

C) PÉÆnÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

PÉgÉ UɼÉAiÀÄ ZɮĪÀ ºÉqÉ




JqÉ ¨ÉuÉ vÉ£É zɸÉ




JvÀé

¥ÉgÉ ªÉÄgÉ ¨É¯É ºÀªÉÀ




99

PÉÃgÉ UÉÃgÀÄ ZÉüÀÄ eÉÃqÀ

à mÉÃ¥ÀÄ qÉÃgÉ vÉÃgÀÄ zÉë
KvÀé




(JvÀé+¢ÃWÀð)
£ÉÃgÀ¼É ¥ÉÃmÉÀ ¨ÉÃmÉ ªÉÄÃPÉ




PÉÊ UÉÊgÀÄ ZÉÊ£ÀÄ eÉÊ®Ä




Ê mÉÊgÀÄ qÉÊj vÉÊ® zÉʪÀ




LvÀé
ªÉÄÊ ¥ÉÊgÀÄ ¨ÉÊUÀÄ £ÉÊ¢¯É






C¨sÁå¸À

C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

¸É¼,É ¸ÉÃgÀÄ, ¸ÉʤPÀ, ºÉg¼

À ÄÀ , ºÉêÀÄ, ºÉÊzÀ, ¸ÉS,É GWÉÃ,
¥ÉÃqÉ, gÀA¨sÉ, LzÀÄ, ¨sÉÊgÀªÀ, ªÉÄʸÀÆgÀÄ, ºÉÊzÀgÀ, ¯ÉÊ®,
ªÉÊj, ±ÉʪÀÀ, ¨ÉÊUÀÄ.

100
D) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.

PÉ£É PÉüÀÄ PÉÊzÀÄ UɼÉAiÀÄ

______ ______ ______ ______




______ ______ ______ ______




UÉÃlÄ ZÉüÀÄ ZÉÊ£ÀÄ xÉÊxÀPÀ




______ ______ ______ ______




______ ______ ______ ______




ªÉÄʪÀÄgÉ £ÀÆgÀÄ ¥ÉÀÊ¥ÀÄ PÉÊ¢




______ ______ ______ ______




______ ______ ______ ______




E) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

PÉgÉAiÀÄ KjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÉÄÃPÉ EzÉ.
___________________________
___________________________

¸ÉʤPÀgÀÄ zÉñÀzÀ UÀr PÁAiÀÄĪÀgÀÄ.

___________________________
___________________________

¤ÃjUÉ £ÉÊ¢¯É ±ÀÈAUÁgÀ.

___________________________
___________________________

101
 UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-4
MvÀé-NvÀé-OvÀé
C) avÀæÀ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.


PÉÆqÉ qÉÆîÄ

£ËPÉ

D) ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

PÉÆqÉ UÉÆgÀªÀ ZÉÆUÀ eÉÆvÉÉ




Æ mÉƪÉÄmÉÆ vÉÆgÉ zÉÆgÉ £ÉÆgÉÉ




MvÀé
¥ÉÆgÉ ªÉÆgÉÉ ¨ÉÆA¨É ºÉÆgÉÉÀ




102
 PÉÆÃgÉ UÉÆÃqÉ ZÉÆÃlÄ eÉÆÃUÀļÀ

Æà mÉÆæ vÉÆÃl zÉÆÃgÉ £ÉÆÃlÄ




NvÀé
(MvÀé+¢ÃWÀð) ¥ÉÆÃgÀ ¨ÉÆÃgÀ ªÉÆÃqÀ gÉÆÃn




PËgÀªÀ UËgÀªÀ ZËZË eËUÀÄ




Ë
OvÀé q言 vËgÀÄ zËqÀÄ ¥ËgÀ




¨Ë¨Ë ªÀiË£À AiÀi˪À£À ¸ËlÄ




C¨sÁå¸À

C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß §gÉAiÀÄ®Ä w½¹.

PÉƼÉÀ PÉÆý PËvÀÄPÀ UÉÆgÀUÀ




103
 UÉÆêÀÅ UËj ZÉÆüÀ ZË®




eÉÆÃUÀļÀ eËUÀÄ qÉÆÃ®Ä vÉƯÉ




vÉÆÃgÀ v˼ÀªÀ zÉÆuÉ zÉÆÃtÂ




£ÉÆt £ÉÆÃl £ËPÉ ¥ÉƸÀvÀÄ




¥ÉÇÃgÀ ¥Ë½ AiÉÆÃd£À AiÀi˪À£À




¯ÉÆÃPÀ ±ÉÆÃQ ±Ëj ¸ÉÆUÀ¸ÀÄ




¸ÉÆÃgÉ ¸ËvÉ ºÉƸÀ ºÉÆÃvÀ




104
D) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ mÉÆæAiÀÄ Dl DrzÀgÀÄ.
_________________________________
_________________________________

ªÀÄ¼É ªÀÄ¼É ªÀļÉ, PÉÆqÉ »rzÀÄ £ÀqÉ.

_________________________________
_________________________________

mÉƪÀiÁmÉÆ ¸ÁgÀÄ §®Ä gÀÄa.

_________________________________
_________________________________

qÀªÀÄqÀªÀÄ qÉÆîÄ, §rzÀÄ PÀÄtÂzÀ ¨Á®Ä.

_________________________________
_________________________________

E) avÀæPÉÌ §tÚ vÀÄA§®Ä w½¹.

105
 PÀ°vÀ UÀÄtÂvÁPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
ºÉ¸ÀgÀÄ GzÁºÀgÀuÉ ¸ÀégÀ aºÉß CPÀëgÀ ¥ÀzÀ





vÀ¯ÉPÀlÄÖ PÀ PÉÌ vÀ¯ÉPÀlÄÖ À PÀ PÀgÀ





E½ PÀ PÉÌ E½ Á PÁ PÁUÉ





UÀÄr¸ÀÄ PÀ PÉÌ UÀÄr¸ÀÄ Q QlQ





UÀÄr¹£À ¢ÃWÀð PÀ PÉÌ UÀÄr¹£À ¢ÃWÀð à Qà QÃl





PÉÆA§Ä PÀ PÉÌ PÉÆA§Ä Ä PÀÄ PÀÄj





PÉÆA©£À E½ PÀ PÉÌ PÉÆA©¤½ Æ PÀÆ PÀƸÀÄ





ªÀlÖ IĸÀĽ PÀ PÉÌ ªÀlÖø¸ÀĽ È PÀÈ PÀÈ¥À





JvÀé PÀ PÉÌ JvÀé PÉ PÉgÉ





KvÀé (JvÀé£À ¢ÃWÀð) PÀ PÉÌ JvÀé£À ¢ÃWÀð à PÉà PÉÃgÉ





LvÀé PÀÀ PÉÌöLvÀé Ê PÉÊ PÉÊ





MvÀé PÀ PÉÌ MvÀé Æ PÉÆ PÉÆqÉ





NvÀé (MvÀé£À ¢ÃWÀð) PÀ PÉÌ NvÀé£À ¢ÃWÀð Æà PÉÆà PÉÆý





OvÀé PÀ PÉÌ OvÀé Ë PË PË¢





C£ÀĸÁégÀ PÀ PÉÌ C£ÀĸÁégÀ A PÀA PÀA¸À





«¸ÀUÀð PÀ PÉÌ «¸ÀUÀð B PÀB PÀB





106
 C¨sÁå¸À

C) avÀæ vÉÆÃj¹, ¥ÀzÀ ºÉý¹, §gɬĹ.

DPÀ¼ÀÄ Eta GAUÀÄgÀ

CgÀ¸À J¯É ªÀÄgÀ



E° £ÉÃV®Ä vÉ£É



107
 vÀ§® ªÉÄÃdÄ £À«®Ä



¨sÀl PÀÄzÀÄgÉ vÀªÀÄmÉ



±ÀAR ºÁªÀÅ gÉÊvÀ



108
 PÉÆÃw £ËPÉ £ÉÆt



UÉÆÃqÉ ZÉüÀÄ PÉgÉ



¸ÉʤPÀ ¸ËlÄ PÉÆý



109
 (¥ÁoÀ - 11 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) F ¢£ÁAPÀUÀ¼À «±ÉõÀªÀ£ÀÄß N¢ w½¹.

d£ÀªÀj 12 ¸Áé«Ä «ªÉÃPÁ£ÀAzÀgÀ d£ÀĪÀÄ¢£À


d£ÀªÀj 26 ¨sÁgÀvÀzÀ UÀtgÁeÉÆåÃvÀìªÀ


K¦æ¯ï 14 ¨Á¨Á ¸ÁºÉç


CA¨ÉÃqÀÌgï d£ÀĪÀÄ¢£À

DUÀ¸ïÖ 15 ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁévÀAvÉÆæöåÃvÀìªÀ


110
 ¸É¥ÀÖA§gï 5 qÁ. J¸ï. gÁzsÁPÀȵÀÚ£ïgÀ d£ÀĪÀÄ¢£À


(²PÀëPÀgÀ ¢£ÁZÀgÀuÉ)

CPÉÆÖçgï ªÀĺÁvÁä UÁA¢ü d£ÀĪÀÄ¢£À


2

£ÀªÉA§gï 1 PÀ£ÀßqÀ gÁeÉÆåÃvÀìªÀ


£ÀªÉA§gï dªÁºÀgÀ¯Á¯ï £ÉºÀgÀÄ d£ÀĪÀÄ¢£À


14 (ªÀÄPÀ̼À ¢£ÁZÀgÀuÉÀ)



r¸ÉA§gï AiÉÄøÀÄ Qæ¸ÀÛgÀ d£ÀĪÀÄ¢£À


25 (Qæ¸ïªÀÄ¸ï ¢£À)


111
 ¥ÁoÀ
11
£ÉºÀgÀÄ d£ÀĪÀÄ ¢£À (UÀzÀå)

(F ¥ÁoÀªÀ£ÀÄß N¢ ºÉý, N¢¹)

CzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀgÀPÁj
±Á¯É. D ¢£À £Éºg À ÄÀ CªÀgÀ
d£À Ä ªÀ Ä ¢£À z À DZÀ g À u É .
±Á¯É A iÀ Ä vÀ Ä A§ D ¢£À
¸ÀqÀUÀgÀªÉÇà ¸ÀqÀUÀgÀ.
gÀ»ÃªÀÄ£ÀÄ ºÀƪÀÅ vÀAzÀ£ÀÄ.
gÁd£ÀÄ ªÀiÁ¯É ªÀiÁrzÀ£ÀÄ.
£ÉºÀgÀÄ CªÀgÀ ¥ÀlªÀÅ
ºÀƪÀiÁ¯É¬ÄAzÀ PÀAUÉƽ¹vÀÄ.
±ÁAvÁgÁªÀÄ£ÀÄ zÉêÀgÀ£ÁªÀÄ
ºÁrzÀ £ À Ä . £ÁgÁAiÀ Ä t
UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ ¢Ã¥À ¨É¼ÀVzÀgÀÄ.
gÀÆ¥À, ¢Ã¥À, ¥sÁwªÀiÁ,
¤¸Ágï ºÁUÀÆ ¹ÃvÁ D
¢£ÀzÀ DZÀgÀuÉ PÀÄjvÀÄ ¨sÁµÀt ªÀiÁrzÀgÀÄ. ¸ÀºÀ£Á PÀxÉ ºÉýzÀ¼ÀÄ. gÀd¤ vÁ£ÉÃ
§gÉzÀ PÀ«vÉ N¢zÀ¼ÀÄ.
UÀÄgÀÄUÀ¼ÁzÀ £ÁgÁAiÀÄt CªÀgÀÄ “£ÉºÀgÀÄ CªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ QÃgÀÄw ¥ÀÀÅgÀĵÀgÀÄ.
§qÀªÀ g
À À §AzsÄÀ . zÉñÀzÀ ¨É¼ª
À t
À U
 A
É iÀÄ £ÉÃvÁgÀgÄÀ , ¥ÀÅmÁtÂU¼
À À ªÀĪÀÄvÉAiÀÄ ‘ZÁZÁ’.
CªÀjUÉ UÀįÁ© ºÀÆ JAzÀgÉ vÀÄA¨Á ¸ÉÆUÀ¸ÀÄ’’ JAzÀÄ ¥ÀArvï dªÁºÀgÀ¯Á¯ï
£ÉºÀgÀÆ CªÀgÀ UÀÄtUÁ£À ªÀiÁrzÀgÀÄ.
¦Ãlgï ªÀA¢¹zÀ£ÀÄ. ªÀiÁ£À¸À ¹» wAr ºÀAazÀ¼ÀÄ. »ÃUÉ £ÉºÀgÀÆ d£ÀĪÀÄ
¢£ÀzÀ DZÀgÀuÉ §®Ä ¸ÉÆUÀ¸ÁV £ÀqɬÄvÀÄ. ¨sÁUÀªÀ»¹zÀªÀgÀÄ ¸ÀAvÀ¸À¢AzÀ
CªÀgÀªÀgÀ ªÀÄ£ÉUÉ ªÀÄgÀ½zÀgÀÄ.

112
 N¢zÀ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ :
¸ÀgÀPÁj, d£ÀĪÀÄ, DZÀgÀuÉ, ¸ÀqÀUÀgÀ, ºÀƪÀÅ, ªÀiÁ¯É, ¥Àl, wAr, ¨sÁµÀt, UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ,
¨sÁgÀvÀ, ¥ÀÅgÀĵÀ, §qÀÀªÀ, §AzsÀÄ, zÉñÀ, ¨É¼ÀªÀtÂUÉ, £ÉÃvÁgÀ, ¥ÀÀÅmÁtÂÀ, ªÀĪÀÄvÉ,
¸ÉÆUÀ¸ÀÄ, UÀÄtUÁ£À, ºÁqÀÄ, PÀvÉ, PÀ«vÉ, NzÀÄ, ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀ, §®Ä, ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ,
ºÀAZÀÄ, ªÀÄgÀ¼ÀÄ.

C¨sÁå¸À
C) ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

1. CzÀÄ MAzÀÄ ¸ÀgÀPÁj ±Á¯É.


2. gÀ»ÃªÀÄ£ÀÄ ºÀƪÀÅ vÀAzÀ£ÀÄ.


3. ¸ÀºÀ£Á PÀxÉ ºÉýzÀ¼ÀÄ.


4. ªÀiÁ£À¸À ¹» ºÀAazÀ¼ÀÄ.


113
D) PÉýgÀĪÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß N¢, «zÁåyðUÀ½AzÀ N¢¹, GvÀÛgÀ PÉý w½¬Äj

ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ §gɬĹ.

1. ±Á¯ÉAiÀÄ°è AiÀiÁgÀ d£ÀĪÀÄ ¢£ÀzÀ DZÀgÀuÉ £ÀqɬÄvÀÄ?


2. gÁd£ÀÄ K£ÀÄ ªÀiÁrzÀ£ÀÄ?


3. £ÁgÁAiÀÄt UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ K£À£ÀÄß ¨É¼ÀVzÀgÀÄ?


4. ¦Ãlgï K£ÀÄ ªÀiÁrzÀ£ÀÄ?


5. ¹» wAr AiÀiÁgÀÄ ºÀAazÀgÀÄ?


114
E) ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä w½¹, SÁ° eÁUÀzÀ°è §gɬĹ.

1) CzÀÄ MAzÀÄ _____________ ±Á¯É.


2) ±Á¯ÉAiÀÄ vÀÄA§ D ¢£À ____________ ¸ÀqÀUÀgÀ.


3) £ÉºÀgÀÄ CªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ____________ ¥ÀÀÅgÀĵÀgÀÄ.


4) ¥ÀÅmÁtÂUÀ¼À ªÀĪÀÄvÉAiÀÄ ____________


5) ªÀiÁ£À¸À ____________ ºÀAazÀ¼ÀÄ.


F) ªÀiÁzÀjAiÀÄAvÉ ªÀÄPÀ̽AzÀ §gɬĹ.

UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀiÁrzÀ£ÀÄ.
gÀÆ¥À ¨sÁµÀt ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ.
¢Ã¥À  
ªÀiÁrzÀgÀÄ.
¤¸Ágï

ªÀiÁzÀj : UÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÁµÀt ªÀiÁrzÀgÀÄ.

1.

2.

3.

115
 ¥ÀzÀUÀ¼À C¨sÁå¸À
ªÀÄPÀ̽AzÀ N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹

1
GgÀUÀ

GgÀUÀzÀ Nl

GgÀUÀzÀ Nl ¸ÀgÀ¸ÀgÀ

¸ÀgÀ

£ÀAiÀÄ£À¼À ¸ÀgÀ

£ÀAiÀÄ£À¼À ¸ÀgÀ ¥sÀ¼À¥sÀ¼À

80
 (¥ÁoÀ - 12 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) F ¸ÁPÀÄ ¥ÁætÂUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß N¢ w½¹.

ªÉÆ® ºÀ¸ÀÄ PÀÄzÀÄgÉ ¥ÁjªÁ¼À PÉÆÃt V½







PÉÆý PÀÄj £Á¬Ä ºÀÄAd lUÀgÀÄ ªÉÄÃPÉ






D) ªÉÄÃ¯É N¢zÀ ¥Áæt ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀQëUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß DAiÀiÁ avÀæzÀ PɼÀUÉ §gɬĹ.

117
 ¥ÁoÀ ¸ÉÆêÀÄ£À mÁ«Ä (UÀzÀå)
12

(F ¥ÁoÀªÀ£ÀÄß N¢ ºÉý, N¢¹)

¸ÉÆêÀÄ£À ªÀĪÀÄvÉAiÀÄ £Á¬Ä mÁ«Ä. CzÀÄ ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¨ÁV® §½UÉ §A¢vÀÄ.
DZÉ FZÉ £ÉÆÃrvÀÄ. vÉgÉzÀ ¨ÁV® ªÀÄ£ÉAiÀÄ M¼ÀUÉ zÉÆÃ¸É £ÉÆÃrvÀÄ. CzÀgÀ
¨Á¬Ä¬ÄAzÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀÄj¬ÄvÀÄ.
£Á¬Ä PÀAqÀ ¸ÉÆêÀÄ zÉÆÃ¸É vÀAzÀ£ÀÄ. zÉÆÃ¸É PÀAqÀ £Á¬Ä ¨Á® DZÉ
FZÉ Dr¹vÀÄ. CªÀ£ÀÄ zÉÆÃ¸É ºÁQzÀ£ÀÄ. mÁ«Ä UÀ§UÀ§£É zÉÆÃ¸É wA¢vÀÄ.
¸ÉÆêÀÄ CzÀgÀ vÀ¯É ¸ÀªÀjzÀ£ÀÄ. CzÀgÀ eÉÆvÉ DlªÁr £À°zÀ£ÀÄ. ¸ÉÆêÀÄ£À vÀAV
ªÀ£Àd¼ÀÆ eÉÆvÉUÉ Dr PÀÄtÂzÀ¼ÀÄ.
mÁ«ÄAiÀÄ eÉÆvÉ DqÀ®Ä ¸ÉÆêÀĤUÀÆ ªÀ£Àd½UÀÆ ¸ÀAvÀ¸ÀªÉÇà ¸ÀAvÀ¸À.
mÁ«ÄAiÀÄÆ PÀÆqÀ CªÀgÀ »AzɪÀÄÄAzÉ wgÀÄV wgÀÄV PÀÄt¬ÄvÀÄ. Nr Dr
£À°¬ÄvÀÄ. DlªÁzÀ §½PÀ mÁ«Ä ªÀÄ£ÉAiÀÄ PÁAiÀÄvÉÆqÀVvÀÄ.

118
 N¢¹ :
ªÀĪÀÄvÉ, ªÀÄ£É, ¨ÁV®Ä, DZÉ, FZÉ, vÉgÉzÀ, M¼ÀUÉ, zÉÆøÉ, ¸ÀÄj, PÀAqÀÄ, Dr¸ÀÄ,
UÀ§UÀ§£É, ¸ÉÆêÀÄ, CzÀgÀ, ¸ÀªÀgÀÄ, eÉÆvÉ, DlªÁqÀÄ, £À°, vÀAV, PÀÄtÂ, »AzÉ,
ªÀÄÄAzÉ, wgÀÄV, §½PÀ.

C¨sÁå¸À
C) PɼÀV£À ªÁPÀåUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß SÁ° eÁUÀzÀ°è §gɬĹ.

1) mÁ«Ä ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¨ÁV® §½UÉ §A¢vÀÄ. ___ ___ £ÉÆÃrvÀÄ.


2) ¸ÉÆêÀÄ CzÀgÀ ______ ¸ÀªÀjzÀ£ÀÄ.


3) DlªÁzÀ §½PÀ mÁ«Ä ªÀÄ£ÉAiÀÄ _________


D) PÉýgÀĪÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß N¢, «zÁåyðUÀ½AzÀ N¢¹, GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß PÉý

w½¬Äj ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ §gɬĹ.

1) ¸ÉÆêÀÄ£À ªÀĪÀÄvÉAiÀÄ £Á¬ÄAiÀÄ ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?


2) zÉÆÃ¸É £ÉÆÃrzÁUÀ £Á¬ÄAiÀÄ ¨Á¬Ä¬ÄAzÀ K£ÀÄ ¸ÀÄj¬ÄvÀÄ?


3) £Á¬Ä PÀAqÀ ¸ÉÆêÀÄ K£À£ÀÄß vÀAzÀ£ÀÄ?


4) ¸ÉÆêÀÄ£À vÀAVAiÀÄ ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?


119
E) PÉÆnÖgÀĪÀ ¥Áæ¸À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹ ªÀÄvÀÄÛ §gɬĹ.

1) §A¢vÀÄ - £ÉÆÃrvÀÄ




__________ __________

__________ - __________


2) ¸ÀÄj¬ÄvÀÄ - Dr¹vÀÄ





__________ __________

__________ - __________


3) wA¢vÀÄ - vÉÆqÀVvÀÄ





__________ __________

__________ - __________


4) £À°¬ÄvÀÄ - PÀÄt¬ÄvÀÄ






__________ __________

__________ - __________


F) ¤ÃrgÀĪÀ DAiÉÄÌUÀ¼À°è ¸ÀjAiÀiÁzÀÄzÀ£ÀÄß Dj¹ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉƽ¸À®Ä

w½¹.

1) ¸ÉÆêÀÄ£À ªÀĪÀÄvÉAiÀÄ £Á¬ÄAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ_________

1) gÁ«Ä 2) gÀÆ© 3) mÁ«Ä



2) £Á¬Ä PÀAqÀ ¸ÉÆêÀÄ ________ vÀAzÀ£ÀÄ.

1) PÀqÀÄ§Ä 2) zÉÆÃ¸É 3) ZÀ¥Áw



3) mÁ«Ä _________ zÉÆÃ¸É wA¢vÀÄ.

1) UÀ§UÀ§£É 2) ZÀlZÀl£É 3) PÀZÀPÀZÀ£É



120
 ¥ÁoÀ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
13
(¥ÁoÀ¥ÀǪÀð C¨sÁå¸À)
¸ÀeÁwÃAiÀÄ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉý¹.

ºÀQÌ ªÀÄUÀÎ ºÀZÉÑ

CdÓ ¨ÉÆlÄÖ UÀqÀØ



PÀvÉÛ ºÀzÀÄÝ PÀ£Àßr



PÀ¥Éà PÀ§Äâ PÀªÀiÁägÀ



121
 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-1

C) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

dÓ
ªÀé tÚ RÍ §â

D) MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

CdÓ CªÀé CtÚ ºÀ§â ¨ÉlÖ


ªÀÄdÓ£À £ÀªÁé¯É ¸ÀuÁÚl PÀ©ât




122
 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-2
C) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

PÀÌ UÀÎ ZÀÑ qÀØ zÀÝ




D) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

CPÀÌ ªÀÄUÀÎ GZÀÑ UÀqÀØ GzÀÝ





UÀÄUÀÎj ºÀZÀÑqÀ VqÀØgÀÄ UÀzÀÝ®




123
 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-3
C) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

¥Àà ¸Àì ¼Àî



D) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

C¥Àà §¸ÀÄì ºÀ¼Àî





C¥ÀÄàUÉ ¨É¼ÀÄî½î vÀ¥À¸ÀÄì



124
 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-4
C) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

vÀÛ £Àß ªÀÄä AiÀÄå ®è




D) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

¨ÉvÀÛ C£Àß vÀªÀÄä CAiÀÄå ¨É®è

PÀvÀÛj PÀ£ÀßqÀ ºÉªÀÄägÀ GAiÀiÁå¯É ªÀÄ°èUÉ



125
 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ-5
«eÁwÃAiÀÄ MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ
C) F MvÀÛPÀëgÀUÀ¼À ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, £ÀPÀ®Ä ªÀiÁr¹.

PÀÄ§Ó EµÀÖ PÀµÀÖ £ÀµÀÖ




GvÀÍ£À£À «eÁÕ£À ¸ÀvÁÌgÀ ªÀÄĵÀÌgÀ




¸ÀvÀÌ« RqÀÎ ±À§Þ ¸ÀéZÀÒ




GzÁÎgÀ ¤±ÀÑAiÀÄ ¤±ÀÑ® ¤²ÑvÀ




126

D¹Û ±ÀQÛ eÁ¹Û ¥ÀÀŸÀÛPÀ

ªÀĸÀÛPÀ ºÀ¸ÀÛ PÀÄ¹Û GZÁÑgÀ




¸À£Áä£À ªÁVä «SÁåvÀ AiÉÆÃUÀå




zÀæªÀ ±ÀæªÀt PÀæªÀÄ ¦æÃw




¥Àæw¨sÉ ¸Àé®à ¸ÀvÀå ¸ÀܼÀ




127
 PÀÄ PÀÆ PÀÈ




PÀÄj PÀƸÀÄ PÀȶ





PÉ PÉÃ PÉÊ



PÉgÉ PÉøÀj PÉÊ



PÉÆ PÉÆÃ PË



PÉÆqÀ PÉÆÃw PË¢



90
 MvÀÛPÀëgÀUÀ¼ÀÄ- C¨sÁå¸À
C) avÀæ vÉÆÃj¹ ¥ÀzÀ ºÉÆA¢¹ §gɬĹ.

C D E




PÀvÀÛj


¸ÉƼÉî


ºÀ®Äè


®qÀÄØ


§¸ÀÄì


129
D) avÀæPÉÌ ¸ÀjºÉÆAzÀĪÀ MvÀÛPÀëgÀªÀżÀî ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß §gɬĹ.

E) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

1. CfÓUÉ ªÀÄfÓUÉ JAzÀgÉ CZÀÄѪÉÄZÀÄÑ.


130
 2. aPÀÌ¥Àà£ÀÄ vÀPÀÌrAiÀÄ°è ¨É¼ÀÄî½îAiÀÄ£ÀÄß vÀÆVzÀ£ÀÄ.


3. CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ ªÀÄ£ÉAiÀÄ aPÀ̪ÀÄPÀ̼ÀÄ ºÀUÀÎdUÁÎl DrzÀgÀÄ.


4. ¥ÀÅnÖ ¥ÀÅlÖ ºÀ§âPÁÌV §tÚzÀ §mÉÖ vÉÆlÖgÀÄ.


5. C¥Àà CªÀÄä UÀzÉÝUÉ ºÉÆÃzÀgÀÄ.


6. CvÉÛAiÀÄÄ ºÀ°è¤AzÀ ¨É®èªÀ£ÀÄß PÀaÑzÀgÀÄ.


131
 (¥ÁoÀ - 14 : ¥ÁoÀ¥ÀǪÀð ZÀlĪÀnPÉ)
C) avÀæzÀ°ègÀĪÀ ºÀtÄÚUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §gÉzÀÄ, ¸ÀÆPÀÛ §tÚ vÀÄA©¸À®Ä ºÉý.

132
D) F £ÉÆÃlÄUÀ¼À ªÀÄÄR ¨É¯ÉAiÀÄ£ÀÄß CPÀëgÀUÀ¼À°è §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.

₹ 100/-

₹ 50/-

₹ 20/-

₹ 10/-

₹ 5/-

133
 PÀƸÀÄ UÀÆqÀÄ ZÀÆgÀÄ dÆ®Ä




Æ PÀqÀÆgÀÄ vÀÆvÀÄ zÀÆgÀÄ £ÀÆgÀÄ





PÉÆA©¤½


¥ÀÆj AiÀÄÆ¥À gÀÆ¥À ®Æ£À







PÀÈw UÀȺÀ vÀÈt zsÀÈw




È £ÀÈ¥À ¨sÀÈAUÀ ªÀÄÈqÀ ªÀÈxÁ





ªÀlÖ È¸ÀĽ ±ÀÈAUÀ ¸ÀÈd£À ºÀÈzÀAiÀÄ WÀÈvÀ






C¨sÁå¸À

C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹, ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

PÀÄj, UÀÄj, ZÀÄgÀÄPÀÄ, PÀÄlÄPÀÄ, qÀÄgÀÄQ, vÀÄgÀĸÀÄ, £ÀÄtÄ¥ÀÄ,

§ÄUÀÄj, ªÀÄĤ, gÀÄdÄ, ºÀĽ, ¸ÀÄUÀÄt, ¨sÀĪÀ£À, RĶ.

96
±ÀAPÀgÀtÚ - MAzÀÄ ¥ÀgÀAVºÀtÄÚ ¸ÁPÀÄ. F ªÀÄƸÀA© ºÀtÂÚ£À ¨É¯É JµÀÄÖ?

C¨Áâ¸ï
- ªÀÄƸÀA© MAzÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ.

±ÀAPÀgÀtÚ - ZÉ£ÁßVgÀĪÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀÄƸÀA© ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß PÉÆr. ¤ªÀÄä°è


¹Ã¨ÉºÀtÄÚ EªÉAiÉÄÃ? ¨É¯É JµÀÄÖ?
C¨Áâ¸ï - £ÉÆÃr E°èªÉ. ¹Ã¨ÉºÀtÄÚ MAzÀPÉÌ ªÀÄÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä ªÀiÁvÀæ.


JµÀÄÖ ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ°?
UËj - JgÀqÀÄ ¹Ã¨ÉºÀtÄÚ ¸ÁPÀÄ C®èªÉ, C¥Áà ?


±ÀAPÀgÀtÚ - JgÀqÀÄ ¹Ã¨É ºÀtÄÚ PÉÆr, EªÀÅ EµÉÖà ¸ÁPÀÄ. MlÄÖ JµÀÄÖ


gÀÆ¥Á¬Ä D¬ÄvÀÄ?
C¨Áâ¸ï - J®è ¸ÉÃj £À®ªÀvÉÆÛAzÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä ±ÀAPÀgÀtÚ.


±ÀAPÀgÀtÚ - EUÉÆÃ, ºÀtªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉƽî, D ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÄß F §mÉÖAiÀÄ


aîzÀ°è ºÁQ©r.
C¨Áâ¸ï - ¸Àj, E°è £ÉÆÃr ¤ÃªÀÅ PÉýzÀ J®è ºÀtÄÚUÀ¼À£ÀÆß ºÁQzÉÝãÉ.


ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃPÁzÁUÀ §gÀÄwÛj ±ÀAPÀgÀtÚ
±ÀAPÀgÀtÚ - ºÁUÉAiÉÄà DUÀ° C¨Áâ¸ï CtÚ, §gÀÄvÉÛêÉ.


(±ÀAPÀgÀtÚ vÀªÀÄä ªÀÄUÀ¼ÀÄ UËjAiÉÆA¢UÉ ªÀÄ£ÉUÉ ºÉÆÃUÀÄvÁÛgÉ)

N¢¹:
£ÀªÀĸÁÌgÀ, CtÚ, ¥ÀgÀAVºÀtÄÚ, ¨É¯É, JµÀÄÖ, ªÀÄƸÀA©, gÀÆ¥Á¬Ä, ¹Ã¨É,
ZÉ£ÁßV, £À®ªÀvÉÆÛAzÀÄ.

135
 C¨sÁå¸À

C) F ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̽UÉ PÉý, CªÀjAzÀ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉý¹ ªÀÄvÀÄÛ

§gɬĹ.

1. ±ÀAPÀgÀtÚ£À ªÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÉãÀÄ?


2. MAzÀÄ ¥ÀgÀAV ºÀtÂÚ£À ¨É¯É JµÀÄÖ?


3. AiÀiÁªÀ ºÀtÂÚ£À ¨É¯É ªÀÄÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä?


4. ±ÀAPÀgÀtÚ JAvÀºÀ ªÀÄƸÀA© ºÀtÚ£ÀÄß PÉýzÀgÀÄ?


136
§ÄUÀÄj VjVj wgÀÄVvÀÄ.

ºÀÆfAiÀÄ ¤ÃgÀÄ PÀÄr¬Äj.

¥sÁwªÀiÁ ZÀÆn ºÀÄqÀÄV.

PÀƹ£À £ÀUÀÄ Q®Q®.

£ÀÈ¥À£À ºÀÈzÀAiÀÄ qÀªÀqÀªÀ.

98

PÉÃgÉ UÉÃgÀÄ ZÉüÀÄ eÉÃqÀ

à mÉÃ¥ÀÄ qÉÃgÉ vÉÃgÀÄ zÉë
KvÀé




(JvÀé+¢ÃWÀð)
£ÉÃgÀ¼É ¥ÉÃmÉÀ ¨ÉÃmÉ ªÉÄÃPÉ




PÉÊ UÉÊgÀÄ ZÉÊ£ÀÄ eÉÊ®Ä




Ê mÉÊgÀÄ qÉÊj vÉÊ® zÉʪÀ




LvÀé
ªÉÄÊ ¥ÉÊgÀÄ ¨ÉÊUÀÄ £ÉÊ¢¯É






C¨sÁå¸À

C) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV GZÀÑj¸À®Ä ºÉý.

¸É¼,É ¸ÉÃgÀÄ, ¸ÉʤPÀ, ºÉg¼

À ÄÀ , ºÉêÀÄ, ºÉÊzÀ, ¸ÉS,É GWÉÃ,
¥ÉÃqÉ, gÀA¨sÉ, LzÀÄ, ¨sÉÊgÀªÀ, ªÉÄʸÀÆgÀÄ, ºÉÊzÀgÀ, ¯ÉÊ®,
ªÉÊj, ±ÉʪÀÀ, ¨ÉÊUÀÄ.

100
 3. ¥Àæ±Éß : ¤Ã£ÀÄ £ÉÆÃrgÀĪÀ zÉÆqÀØÀ UÁvÀæzÀ ºÀtÄÚ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?


GvÀÛgÀ : £Á£ÀÄ £ÉÆÃrgÀĪÀ zÉÆqÀØ UÁvÀæzÀ ºÀtÄÚ ____________

4. ¥Àæ±Éß : ¤Ã£ÀÄ £ÉÆÃrgÀĪÀ aPÀÌ UÁvÀæzÀ ºÀtÄÚ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?


GvÀÛgÀ : £Á£ÀÄ £ÉÆÃrgÀĪÀ aPÀÌ UÁvÀæzÀ ºÀtÄÚ ______________

H) ªÀÄÄAzÉ PÉ®ªÀÅ ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß CAPÀtzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ªÀÄPÀ̽AzÀ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß

ºÉý¹, PÉÆnÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À°è §gɬĹ.
PÀæªÀÄ «ªÀgÀuÉ £À£ÀßzÀÄ UɼÉAiÀÄ£ÀzÀÄ





¸ÀASÉå


1. EµÀÖªÁzÀ ºÀtÄÚ


2. ªÀÄgÀzÀ°è £ÉÆÃrgÀĪÀ ºÀtÄÚ



3. zÉÆqÀØ UÁvÀæzÀ ºÀtÄÚ


4. aPÀÌ UÁvÀæzÀ ºÀtÄÚ



IÄ) ¸ÀÆPÀÛ §tÚ vÀÄA©¸À®Ä w½¹.

139
D) ¤ÃrgÀĪÀ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄAqÁV §gÉAiÀÄ®Ä ºÉý.

PÉ£É PÉüÀÄ PÉÊzÀÄ UɼÉAiÀÄ

______ ______ ______ ______




______ ______ ______ ______




UÉÃlÄ ZÉüÀÄ ZÉÊ£ÀÄ xÉÊxÀPÀ




______ ______ ______ ______




______ ______ ______ ______




ªÉÄʪÀÄgÉ £ÀÆgÀÄ ¥ÉÀÊ¥ÀÄ PÉÊ¢




______ ______ ______ ______




______ ______ ______ ______




E) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

PÉgÉAiÀÄ KjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÉÄÃPÉ EzÉ.
___________________________
___________________________

¸ÉʤPÀgÀÄ zÉñÀzÀ UÀr PÁAiÀÄĪÀgÀÄ.

___________________________
___________________________

¤ÃjUÉ £ÉÊ¢¯É ±ÀÈAUÁgÀ.

___________________________
___________________________

101
 VqÀØ ¨Á® zÉÆqÀØ Q«AiÀÄÄ
¤£ÀUÉ ZÀAzÀ
JzÀÄÝ J£Àß §½UÉ §AzÀÄ
DqÉÆ PÀAzÁ
ªÀÄÄzÀÄÝ ªÀÄÄzÀÄÝ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄ
¤£ÀUÉ PÀ°¸ÀĪÉÃ
ªÀÄÄzÀÄÝ ªÀiÁr ¦æÃw¬ÄAzÀ
¤£Àß ¸À®ºÀĪÉÃ.
N¢¹ :
ªÉÆ®, ªÀÄj, DqÀÄ, ¨ÁgÉ, ZÀÄ¥ÀÅPÉ ZÀÄ¥ÀÅPÉ, £ÉUÉzÀÄ, §½, Dl, VqÀ, aUÀÄgÀÄ,
¤vÀå, ¸ÉÆUÀ¸ÀÄ, Hl, VqÀØ, ¨Á®, zÉÆqÀØ, Q«, ZÀAzÀ, JzÀÄÝ, J£Àß, §½UÉ,
DqÉÆ, PÀAzÁ, ªÀÄÄzÀÄÝ, ªÀiÁvÀÄ, PÀ°¸ÀÄ, ¸À®ºÀÄ.

C¨sÁå¸À
C) PÉýgÀĪÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß N¢, «zÁåyðUÀ½AzÀ N¢¹, GvÀÛgÀ PÉý w½¬Äj ªÀÄvÀÄÛ

§gɬĹ.
1. ªÉÆ®zÀ ªÀÄj ºÉÃUÉ £ÉUÉzÀÄ §gÀÄvÀÛzÉ?


2. ªÉÆ®zÀ Hl AiÀiÁªÀÅzÀÄ?


3. ªÉÆ®zÀ ¨Á® ºÉÃVzÉ?


141
 4. ªÉÆ®zÀ Q«UÀ¼ÀÄ ºÉÃVªÉÉ?


5. ªÉÆ® J°è DqÀÄvÀÛzÉ?


D) ºÉÆA¢¹ ºÉý¹, §gɬĹ.

1. ªÀÄÄzÀÄÝ ªÀiÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄ - ¤£ÀUÉ ZÉAzÀ





2. ªÉÆ®zÀ ªÀÄj - £ÉUÉzÀÄ ¨ÁgÉ





3. ZÀÄ¥ÀÀÅPÉ ZÀÄ¥ÀÀÅPÉ - DqÀ ¨ÁgÉ





4. zÉÆqÀØ Q« - ¤£ÀUÉ PÀ°¸ÀĪÉ





E) avÀæ vÉÆÃj¹, ¥ÀzÀ §gɬĹ.

142
 ¥ÁoÀ ±ÀAPÀgÀ¥Àà£À ªÀÄ£É (UÀÀzÀå)
16
±ÀAPÀgÀ¥Àà£À ªÀÄ£É. ¸ÀAeÉAiÀÄ
¸ÀªÀÄAiÀÄ. ªÀÄ£ÉAiÀÄ ¨ÁV® §½
«ÃuÁ ¤AwzÀݼÀÄ. DlªÁqÀ®Ä
CªÀ¼ÄÀ UɼAÉ iÀÄjUÁV PÁ¢zÀݼÄÀ .
DUÀ ªÀĺÁzÉêÀ CªÀgÀÄ ªÀÄ£ÉUÉ
§AzÀgÀÄ.
ªÀ Ä ºÁzÉ Ã ªÀ CªÀ g À £ À Ä ß

£É Æ ÃrzÀ «ÃuÁ ¸À A vÀ ¸ À
UÉ Æ AqÀ ¼ À Ä . “§¤ß aPÀ Ì ¥À à ,
§¤ß” JAzÀ Ä ªÀ Ä £É A iÉ Æ ¼À U É
PÀ g É z À Ä PÉ Æ AqÀ Ä ºÉ Æ ÃzÀ ¼ À Ä .
PÀĽvÀÄPÉƼÀî®Ä ºÉýzÀ¼ÀÄ. PÀÄrAiÀÄ®Ä ¤ÃgÀÄ vÀAzÀÄPÉÆlÖ¼ÀÄ. “aPÀÌ¥Àà
ZÉ£ÁßV¢ÝÃgÁ?’’ JAzÀÄ ¦æÃw¬ÄAzÀ ªÀiÁvÀ£Ár¹zÀ¼ÄÀ . ``aPÀ̪ÄÀ ä ªÀÄvÀÄÛ vÀªÄÀ ä£À
DgÉÆÃUÀå ºÉÃVzÉ?’’ JAzÀÄ PÉýzÀ¼ÀÄ. «ÃuÁ¼À ªÀiÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉý aPÀÌ¥Àà¤UÉ
¸ÀAvÀ¸ÀªÁ¬ÄvÀÄ.
ªÀĺÁzÉêÀ CªÀgÄÀ CtÚ ±ÀAPÀg¥À à£
À ª
À g
À £
À ÄÀ ß UÀȺÀ¥ª
æÀ ÃÉ ±ÀPÌÉ DªÀÄAwæ¹zÀgÄÀ .

¸Àé®à ºÉÆvÀÄÛ C¯Éèà EzÀÄÝ, D£ÀAvÀgÀ vÀªÀÄä ªÀÄ£ÉÉUÉ ºÉÆgÀqÀ®Ä ¹zÀÞgÁzÀgÀÄ.
«ÃuÁ aPÀÌ¥Àà¤UÉ £ÀªÀĸÁÌgÀ ªÀiÁrzÀ¼ÀÄ. “E£ÉÆߪÉÄä §gÀĪÁUÀ

aPÀ Ì ª À Ä ä£À £ À Æ ß vÀ ª À Ä ä£À £ À Æ ß PÀ g É z À Ä PÉ Æ AqÀ Ä §¤ß’’ JAzÀ Ä ºÉ à ¼À ® Ä
ªÀÄgÉAiÀÄ°®è.

143
 N¢¹ :
¸ÀªÀÄAiÀÄ, aPÀÌ¥Àà, M¼ÀUÉ, ¸ÀAvÀ¸À, PÀÄr, ¤ÃgÀÄ, ¦æÃw, aPÀ̪ÀÄä, vÀªÀÄä, DgÉÆÃUÀå,
CªÀgÀÄ, ºÀwÛgÀ, ¸Àé®à, ºÉÆvÀÄÛ, C¯ÉèÃ, ¹zÀÞgÁUÀÄ, £ÀªÀĸÁÌgÀ, E£ÉÆߪÉÄä, ªÀÄgÉ.

C¨sÁå¸À

C) ¸ÀgÀ¼À ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀÀ¯ÁVzÉ. F ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̽UÉ PÉý, CªÀjAzÀ

GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬĹ.

1) AiÀiÁgÀ£ÀÄß £ÉÆÃr «ÃuÁ ¸ÀAvÀ¸ÀUÉÆAqÀ¼ÀÄ?


2) «ÃuÁ aPÀÌ¥Àà¤UÉ PÀÄrAiÀÄ®Ä K£ÀÄ vÀAzÀÄPÉÆlÖ¼ÀÄ?


3) AiÀiÁgÀ ªÀiÁvÀ£ÀÄß PÉý aPÀÌ¥Àà¤UÉ ¸ÀAvÀ¸ÀªÁ¬ÄvÀÄ?


144
D) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À£ÀÄß N¢¹, §gɬĹ.

ºÀÄqÀÄUÀgÀÄ mÉÆæAiÀÄ Dl DrzÀgÀÄ.
_________________________________
_________________________________

ªÀÄ¼É ªÀÄ¼É ªÀļÉ, PÉÆqÉ »rzÀÄ £ÀqÉ.

_________________________________
_________________________________

mÉƪÀiÁmÉÆ ¸ÁgÀÄ §®Ä gÀÄa.

_________________________________
_________________________________

qÀªÀÄqÀªÀÄ qÉÆîÄ, §rzÀÄ PÀÄtÂzÀ ¨Á®Ä.

_________________________________
_________________________________

E) avÀæPÉÌ §tÚ vÀÄA§®Ä w½¹.

105
 ¥ÁoÀ PÉÊ vÉƼÉAiÀĨÉÃPÀÄ (UÀÀzÀå)
17
(¥ÁoÀªÀ£ÀÄß N¢ ºÉý, ªÀÄPÀ̽AzÀ N¢¹)

¸ÀAeÉ D¬ÄvÀÄ. D±Á ªÀÄvÀÄÛ GzÀAiÀÄ ±Á¯É¬ÄAzÀ ªÀÄ£ÉUÉ §AzÀgÀÄ. CªÀÄä

¨ÁV®°è PÁAiÀÄÄvÀÛ ¤AwzÀÝgÀÄ. ªÀÄ£ÉUÉ §gÀÄvÀÛ¯É GzÀAiÀĤUÉ vÀÄA¨Á ºÀ¹ªÀÅ.
GzÀAiÀÄ : CªÀiÁä w£Àß®Ä wAr PÉÆqÀÄ.


D±Á : CªÀiÁä.. GzÀAiÀÄ PÉÊPÁ®Ä vÉƼɢ®è.


GzÀAiÀÄ : £À£ÀUÉ ºÀ¹ªÁUÀÄwÛzÉ. ªÉÆzÀ®Ä wAr w£ÀÄߪÉ.


CªÀÄä : ¨ÉÃqÀ, ªÉÆzÀ®Ä PÉÊ PÁ®Ä vÉƼÉ.


GzÀAiÀÄ : PÉÊ KPÉ vÉƼÉAiÀĨÉÃPÀÄ?


146
CªÀÄä : ¤£Àß PÉÊ PÉƼÀPÀÄ DVgÀÄvÀÛzÉ. PÉƼÀPÀÄ PÉʬÄAzÀ wAzÀgÉ DgÉÆÃUÀå


PÉqÀÄvÀÛzÉ.
D±Á : ºÉÆgÀV£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄnÖzÁUÀ PÉÊAiÀÄ°è gÉÆÃUÁtÄUÀ¼ÀÄ


¸ÉÃgÀÄvÀÛªÀAvÉ. ZÉ£ÁßV PÉÊvÉƼÉzÀgÉ PÉÊ ±ÀÄaAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
CªÀÄä : ºÉÆÃUÀÄ, PÉÊ vÉƼÉzÀÄ ¨Á.


D±Á : w½¬ÄvÁ GzÀAiÀÄ? w£ÀÄߪÀ ªÉÆzÀ®Ä PÉÊ vÉƼÉAiÀįÉà ¨ÉÃPÀÄ.


CzÀjAzÀ £ÀªÀÄä DgÉÆÃUÀå ZÉ£ÁßVgÀÄvÀÛzÉ.
GzÀAiÀÄ : ¸Àj, £Á£ÀÄ FUÀ¯Éà PÉÊ vÉƼÉAiÀÄÄvÉÛãÉ.


CªÀÄä : £À£Àß ªÀÄPÀ̼ÀÄ §Ä¢ÞªÀAvÀgÀÄ. £À£Àß ªÀÄPÀ̼ÀÄ DgÉÆÃUÀåªÀAvÀgÀÄ.


D±Á, GzÀAiÀÄ PÉÊPÁ®Ä ªÀÄÄR vÉƼÉzÀgÀÄ. CªÀÄä wAr, ºÁ®Ä PÉÆlÖgÀÄ.
ªÀÄPÀ̼ÀÄ wAr wAzÀgÀÄ. ºÁ®Ä PÀÄrzÀgÀÄ.

N¢¹ :
¸ÀAeÉ, D¬ÄvÀÄ, ±Á¯É, ¨ÁV®Ä, £ÀUÀÄvÁÛ, ºÀ¹ªÀÅ, w£Àß®Ä, wAr, PÉÊPÁ®Ä,
vÉƼÉ, ªÀÄÄR, PÉƼÀPÀÄ, gÉÆÃUÁtÄ, ±ÀÄa, §Ä¢ÞªÀAvÀ, DgÉÆÃUÀåªÀAvÀ, ºÁ®Ä.

C¨sÁå¸À
C) F ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄPÀ̽UÉ PÉý, CªÀjAzÀ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß §gɬĹ.

1) wAr w£ÀÄߪÀ ªÉÆzÀ®Ä K£À£ÀÄß vÉƼÉzÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ?


147
 2) PÉƼÀPÁzÀ PÉʬÄAzÀ wAzÀgÉ K£ÀÄ PÉqÀÄvÀÛzÉ?


3) CªÀÄä vÀ£Àß ªÀÄPÀ̽UÉ K£ÀÄ PÉÆlÖ¼ÀÄ?


D) zÉúÀzÀ PÉ®ªÀÅ CAUÁAUÀUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. ªÀÄPÀ̽AzÀ

CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉý¹, PÉÆnÖgÀĪÀ eÁUÀUÀ¼À°è £Á®ÄÌ ¸À® §gɬĹ.

1. PÉÊ



2. P稀



3. ¨ÉgÀ¼ÀÄ



4. ªÉÄÊ



5. vÉÆüÀÄ



6. ªÀÄÄR



7. PÀtÄÚ



148
 8. ªÀÄÆUÀÄ



9. ¨Á¬Ä



10. ºÀ®Äè


E) ¢£À¤vÀå vÉƼÉAiÀĨÉÃPÁzÀ CAUÀUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß Dj¹ PÉÆnÖgÀĪÀ eÁUÀzÀ°è

§gɬĹ.
PÉÊ PÁ®Ä ªÉÄÊ ºÀÈzÀAiÀÄ




¨Á¬Ä ºÀ®Äè ªÀÄÆUÀÄ ±Áé¸ÀPÉÆñÀ




doÀgÀ gÀPÀÛ£Á¼À PÀtÄÚ ªÀÄÄR




F) PÉÆnÖgÀĪÀ ªÁPÀåUÀ¼À°è ©nÖgÀĪÀ ¸ÀܼÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀzÀUÀ½AzÀ vÀÄA©¸À®Ä w½¹.

1) CªÀiÁä w£Àß®Ä ____________ PÉÆqÀÄ.


2) ªÉÆzÀ®Ä ____________ w£ÀÄߪÉ.


3) PÉƼÀPÀÄ PÉʬÄAzÀ wAzÀgÉ ____________ PÉqÀÄvÀÛzÉ.


4) £À£Àß ªÀÄPÀ̼ÀÄ ____________


149