1

PËRMBAJTJA:

2
 ABSTRAKTI

Blerja impulsive shihet kryesisht si e paplanifikuar dhe si vendosja për blerje në vendin e
blerjes, e cila rezulton nga një stimul. Gjatë gjithë viteve, shumë studiues janë përpjekur të
shpjegojnë rëndësinë dhe precedentët e sjelljes së blerjes impulsive. Qëllimi i këtij punimi është
që të kuptohet se si ndikon blerja impulsive në vendimarrjen konsumatore dhe çka i shtyn
konsumatorët të bëjnë blerje impulsive.

Në mënyrë që të përcaktohet marrëdhënia midis faktorëve, një pyetësor është dizajnuar

dhe përhapur në internet, përmes rrjeteve sociale. Pastaj për të analizuar variablat është përdorur
analiza e regresionit përmes programit statistikor Stata.

Fjalët kyqe: Blerja impulsive, Vendimarrja konsumatore, Stimujt, Karakteristikat e

blerësve.

3
 1.0. HYRJA

Blerja impulsive është e gjithëpranishme dhe një aspekt unik i sjelljes së konsumatorit.
Pra, çfarë kërkojnë kërkuesit kur përmendin blerjen e impulsit?
Disa përkufizime janë bërë nga studiuesit,por një përkufizim i plotë i blerjes së impulsit
propozohet nga Piron (1991 p.512) si vijon: "Blerja impulsive është një blerje që është e
paplanifikuar, rezultat i një ekspozimi ndaj një stimuli, dhe vendosje në vendin e blerjes. Pas
blerjes, klienti përjeton reagime emocionale dhe / ose njohëse ".

Ne kapitulli e dyte, do te prezantojm metodologjine e hulumtimit duke vijuar me

rezultatet kryesore nga pyetësori i realizuar online në lidhje me blerjen impulsive.

4
 1.1. Qëllimi i studimit

Gjatë viteve të fundit, interesi për të kuptuar fenomenet e blerjes së impulseve është
rritur. Qëllimi i studimit është të kuptojë sjelljen e blerjes impulsive të konsumatorëve në një
kontekst të veçantë. Segmenti i synuar i këtij hulumtimi ishin njerëzit që kanë bërë një blerje
impulsive të paktën një herë në jetën e tyre.

1.2. Percaktimi i Hipotezave

Hipotezat e ndërtuara për këtë studim janë paraqitur më poshtë. Hipotezat origjinale dhe
modeli janë përshtatur nga studimi i Harmancioglu, et al. (2009), nga faktorët e paraqitur tek
rishikimi i literaturës dhe janë përshtatur me pyetësorin e realizuar.

H1: Fjala e gojës lidhet pozitivisht në ndikimin për blerjen impulsive.

H2: Cmimet e produkteve kanë ndikim në blerjen impulsive (varësisht i lartë/ulët).

H3: Gatishmëria e blerësit lidhet pozitivisht me blerjen impulsive.

H4: Shuma mesatare mujore e blerësit të produktit lidhen pozitivisht me sjelljen e blerjes

së impulsit.

H5: Reklama është e lidhur pozitivisht me blerjen impulsive.

H6: Karakteristikat e blerësit lidhen pozitivisht me blerjen impulsive.

H7: Blerësit tërhiqen nga mjedisi i dyqanit dhe stimujt e jashtëm.

H8: Sjellja e shitësit ndikon pozitivisht në nxitjen e blerësve për të bërë blerje impulsive.

5
6
 1.3. Shqyrtimi i Literatures

1.3.1. Blerja impulsive

Sjellja impulsive e blerjes është përcaktuar me të drejtë si një sjellje e papritur, bindëse,
hedonike e komplekse, në të cilën shpejtësia e procesit të vendimmarrjes impulsiv preludon
shqyrtimin e paramenduar të zgjedhjeve alternative të informacionit.
Arsyeja themelore që çon në lidhjen midis "nxitjes për të blerë impulsivisht" dhe aktin
përfundimtar të "blerjes impulsive" i është atribuar afërsisë fizike që rezulton nga shfletimi në
dyqan, që nga ana tjetër, konsiderohet të nxisë ose ndikojë në kërkimin, dhe në fund të fundit,
kërkesa që ndërlidhet me blerjen impulsive.
Disa kërkime të kaluara e kanë përcaktuar sjelljen e blerjes impulsive si sjellje irracionale
dhe mungesë e kontrollit të sjelljes.

Ekzistojnë katër lloje të ndryshme blerjes impulsive:

1. Blerje impulsive e pastër,

2. Blerje impulsive e kujtuar,

3. Blerje impulsive e sugjeruar,

4. Blerje impulsive e planifikuar.

1.3.2. Faktorët që ndikojnë në blerjen impulsive

Blerja impulsive ndikohet nga numri i faktorëve që mund të lidhen ose me mjedisin e
blerjes, tiparet personale të blerësit, vetë produkti dhe aspekte të ndryshme demografike dhe
socio-kulturore (Muruganantham & Bhakat, 2013).

Faktoret qe influencojne blerjen impulsive:

1. Stimujt e jashtem,
2. Stimujt e brendeshem,
3. Faktoret situacional,
4. Faktoret socio-kulturor.

7
 2.0. METODOLOGJIA E PUNIMIT

2.1. Instrumenti

Në këtë studim është përdorur pyetësori për të kuptuar sjelljen e blerjes impulsive.
Pyetësori është krijuar në mënyrë elektronike përmes një survey site (surveylegend.com).
Pyetësori mund të gjendet në Anexin e punimit. Përgjigjet e të anketuarve u ruajtën në databazë
menjëherë kur ata plotësuan pyetësorin. Metoda e shpërndarjes për pyetësorin ishte përmes
rrjeteve sociale ( grupeve në facebook dhe të afërmeve).

8
 3.0. REZULTATET DHE ANALIZA E HULUMTIMIT

3.1. Karakteristikat e pyetësorit

Grafikët më poshtë përmbajnë informacion rreth karakteristikave të mostrës prej 142 të

anketuarve. Numri i grave dhe burrave të intervistuarve janë 96 femra dhe 46 të anketuar
meshkuj. Pasi të gjithë të anketuarit nuk janë përgjigjur në të gjitha pyetjet, ne si mostër kemi
marrë 110 pyetësor të plotësuar komplet, respektivisht 69 femra dhe 41 meshkuj.

9
 Figura 2- Gjinia e të anketuarëve

Shumica e të anketuarëve janë 21-25 vjeç (75 përqind), e ndjekur nga grupmosha 20 vjet
e më i/e re (17 përqind). Pesë përqind e të anketuarëve i përkasin grupmoshës 26-30 vjet dhe së
fundmi një përqind e të anketuarëve i përkasin grupmoshës 31-40 vjet dhe 41+ vjet.

Figura 3- Mosha e të anketuarëve

Pjesa më e madhe e të anketuarëve kanë të ardhura deri në 170 euro (28 %), 170-250 euro
(16 përqind), 250-350 euro (14 përqind), 350-500 euro ( 14 përqind) dhe mbi 500 euro (26
përqind).

10
 Figura 4- Të ardhurat e të anketuarëve

Në edukim, përqindja më e madhe e të anketuarëve ndjekin studimet bachelor (63

përqind) dhe master (32 përqind).

Figure 5- Edukimi i të anketuarëve

Përqindjen më të madhe të anketuarëve për sa i përket profesionit e përbëjnë studentët

(45 përqind) dhe të punësuarit ( 38 përqind).

11
 3.2. Rezultatet

Janë 142 të anketuarë që e plotësuan pyetësorin e shpërndarë në internet përmes rrjeteve

sociale. Vetëm 110 pyetësor janë marrë si mostër për shkak të mospërputhjes së të dhënave me
32 të anketuarit e tjerë. Gjithsej ishin 19 pyetje, prej të cilave 5 kanë të bëjnë me të dhëna
demografike dhe 14 lidhen me blerjen impulsive. Për shkak të mungesës së të dhënave në disa
pyetje, 3 prej tyre nuk janë përfshirë në procesin e vlerësimit të rezultateve. Arsyeja e eleminimit
të tyre është mospërputhja me faktorët dhe ngjashmëria. Tabela e pyetjeve të eleminuara
paraqitet në vijim:

Tabela 2- Lista e pyetjeve të eleminuara

12
 Pas këtyre analizave, është kryer analiza e regresionit përmes programit statistikor Stata.
Blerja impulsive është marrë si variabël e varur dhe të gjithë faktorët e tjerë si të pavarur. Si
rezultat i kësaj analize faktorët që ndikojnë në blerjen impulsive janë : skemat promocionale,
tërheqja, familjarët, fëmijët, miqtë dhe sjellja e shitësit.

Tabela 3-Rezultatet e analizës së regresionit të blerjes impulsive me të gjithë faktorët

Sipas tabelës më lartë, skemat promocionale, tërheqja e blerësit, fëmijët, familjarët, miqtë
dhe sjellja e shitësit kanë ndikim të drejtpërdrejtë pozitiv në blerjen impulsive; kështu që H1, H6,
H7 dhe H8 janë të mbështetura nga analiza e regresionit. Nga ana tjetër, H2, H3, H4 dhe H5 janë
refuzuar sepse çmimi, gatishmëria e blerësit, shuma mesatare mujore e blerësit në blerjen
impulsive dhe reklamat nuk kanë ndonjë ndikim të drejtpërdrejtë në sjelljen e blerjes së impulsit.

Në bazë të hulumtimeve të bëra nga autorë të ndryshëm produktet kryesore për të cilat
individët janë më tepër impulsive janë:
a. Femrat: Rrobat, këpucët, çantat, aksesorët.
b. Meshkujt: Pajisje elektronike, pajisje sportive, pije.
c. Të dy palët: Frutat dhe perimet, ushqime (snacks), librat dhe revistat.

13
 Për të përmbledhur, faktorët kryesorë që në bazë të hulumtimit dhe pyetësorit tanë
ndikojnë pozitivisht në blerjen impulsive paraqiten në tabelën në vijim:

Tabela 4- Modeli i rishikuar pas analizave

14
 PËRFUNDIMET

Blerja impulsive është më shumë se një fenomen i thjeshtë, impulsiviteti në fakt një tipar
individual në varësi të konsumatorit. Rezultatet tregojnë se ekziston një lidhje pozitive midis sjelljes së
blerjes impulsive, karakteristikave të konsumatorit dhe stimujve të jashtëm. Pra, mund të themi që blerja
impulsive ndodh kur nuk ka planifikim për blerje, blerësit kërkojnë emocione dhe duan të përjetojnë gjëra
të reja dhe shumicën e kohës konsumatorët nuk marrin parasysh pasojat negative që mund të rezultojnë
nga blerja. Ekziston gjithashtu një marrëdhënie pozitive ndërmjet komunikimit fjalës së gojës dhe blerjes
impulsive. Kur konsumatorët dëgjojnë më shumë rreth produktit, markës, informacionet e kompanisë nga
mjediset e tyre shoqërore, besueshmëria e tyre për produktin rritet.

Gjetje tjetër e studimit ishte që gatishmëria e konsumatorit çmimi i produktit dhe reklama nuk
lidhen drejtpërdrejtë me blerjen impulsive, pra konsumatorët më tepër tërhiqen nga produkti që nxit
blerjen se sa që janë të gatshmëm dhe kanë mundësi financiare për të realizur blerjen e caktuar.

Sidoqoftë, mund të themi se rezultatet tona janë pjesërisht në përputhje me literaturën sepse
karakteristikat e konsumatorit dhe stimujt e jashtëm lidhen drejtpërdrejt me blerjen impulsive, por që
gatishmëria, çmimi dhe reklama lidhen indirekt me blerjen impulsive.

15
 BIBLIOGRAFIA:

Beatty, S. E. & Ferrell, E. M., 1998. Impulse buying: modeling its precursors.. Journal
Retailing, 74(2), pp. 169-191.

Dholakia, U. M., 2000. Temptation and resistance: An integrated model of consumption

impulse formation and enactment. Psychology & Marketing, 17(11), pp. 955-982.

Foroughi, A., Nor, A. B. & Reyhana, S. H., 2012. Exploring the influence of situational
factors (money & time available) on impulse buying behavior among different etthics. Elixir
Marketing Mgmt, 2(2), pp. 4-44.

Karbasivar, A. & Yarahmadi, H., 2011. Evaluating Effective Factors on Consumer

Impulse Buying Behavior. Asian Journal Business Management Studies, 2(4), pp. 174-181.

Kaur, A. & Jain, R., 2016. The impact of visual merchandising on impulse buying
behaviour in organised

Mattila, A. S. & Wirtz, J., 2008. The role of store environmental stimulation and social
factors on impulse purchasing. Journal of Services Marketing, 22(7), pp. 562-567.

Muruganantham, G. & Bhakat, R. S., 2013. A review of impulse buying behavior.

International

Journal of Marketing Studies, 5(3), p. 149.

Software, D., 2015. Dynamicweb. [Online]

Available at: https://www.dynamicweb.com/resources/blog/the-impulse-for-

ecommerce-pt-1-what-is-impulse-buying-and-who-does-it [Accessed 4 August 2015].

16
17
 ANEKS

Pyetësori:

Të dhënat demografike:

1. Gjinia:

a) Femër

b) Mashkull

2. Mosha:

a) 20 vjet ose më i/e re

b) 21-25

c) 26-30

d) 31-40

e) 41+

3. Të ardhurat:

a) Deri në 170

b) 170-250

c) 250- 350

d) 350-500

e) Mbi 500

4. Edukimi:

a) Shkolla fillore

b) Shkolla e mesme

18
 c) Fakulteti

d) Studimet master

e) Phd apo më shumë

5. Profesioni:

a) i/E vetëpunësuar- pronar/e biznesi

b) i/E punësuar

c) i/E specializuar (p.sh Doktor, Inxhinier, Ekonomist, Avokat)

d) Student

e) Amvisë

f) Pensionist/e

g) i/E papunë duke mos kërkuar punë

h) i/E papunë duke kërkuar punë

i) Tjetër

Të dhënat lidhur me blerjen impulsive:

6. Sa shpesh angazhoheni në Blerjen Impulsive?

a) Rrallë

b) Ndonjëherë

c) Shpesh

d) Gjithmonë

7. Sa është shuma mesatare që e shpenzoni në blerje upulsive brenja një muaji?

a) Më pak se 30€

b) 30-50 €

c) 50-70 €

19
d) Më shumë se 70 €

20
8. Cmimi i ulët?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

9. Skemat promocionale?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

10. Gatishmëria për të provuar gjëra të reja?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

11. Tërheqje në shikim të parë?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

12. Ndikimi i fëmijëve?

a) Shumë

21
 b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

13. Ndikimi i familjarëve?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

14. Ndikimi i miqëve?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

15. Reklamat që keni pare për atë produkt?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak

16. Sjellja e shitësit a ka ndikuar në vendimin tuaj për blerje impulsive?

a) Shumë

b) Mesatarisht

c) Pak

d) Shumë pak.

22
23