âß~u–ã¨=∞~°O–<åºÜ«∞O 97 2 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞

Hadees Hithoktulu (Hadeeth Pearals- Telugu)

Name of the Title : Hadees Hithoktulu
(Telugu)

ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ Compilation :

(Hadeeth Pearals)
ABUL IRFAN
Hyderabad-2
All Rights Reserved with : Islamic Resource Centre
First Edition : February, 2008
Copies : 1000
Published by: Islamic Resource Centre
Sahara Complex-106, Pathargatti,
Hyderabad-2, Ph: 9441515414
Type set by: Alifain, I.R.C. Graphics
J#∞"å^ŒO Sahara Complex-106, Pathargatti,
J|∞Öò W~åÊù<£ Hyderabad-2, Ph: 9441515414
Printed at : H.S. Offset Printers
714, Chandni Mahal, Daryaganj
New Delhi-2, Ph: 23244240
Price : Rs. 240/-

W™ê¡q∞H± i™È~üû ÃãO@~ü, ã¨Ç¨~å HÍOÃÑ¡H±û,
á¶ê¡\ò <≥O,106, Ѩ`«Î~üQÆ\˜ì, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2
040-66710795, 91-9441515414
"≥Å..................................................................~°∂. 240/–Å∞
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
IRC ¢Ñ¨K∞« ~°}Å „Ñ` ¨ ºÕ Hõ`«
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1) `Õ@ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏ= ã¨Ê+‘ìH~õ } °
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
2) ã¨∞ÅÉèí â‹·eÖ’ ™êÇ≤Ï`«º =∂^è∞Œ ~°ºO
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
3) ã¨OH˜Ñ∆ Î̈ "åHͺ֒¡ ã¨=∞„QÆ ã¨=∂Kå~°O
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
4) 12 „QÆO^ä•Ö’¡<Õ W™ê¡O ѨÓiÎãfi¨ ~°∂ѨO
1234567890123456789012345678901212345
1234567890123456789012345678901212345
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 3 4 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO q+¨Ü∞« ã¨∂zHõ
<≥O. q+¨Ü∞« O ¿Ñl
I. ^èŒ~å‡xH˜ ѨÙ<å^Œ∞Å∞ qâßfi™êÖË 18
1. qâßfi™êÖË PK«~°}‰õΩ P^è•~åÅ∞ 18
H©_»∞, "Õ∞Å∞ JO`å ^≥·"ånè#"Õ∞ 20
HÍѨ@ºOÖËx qâßfiã¨"Õ∞ ѨxH˘ã¨∞ÎOk 21
2. ^≥·=^Ò`«ºO (i™êÅ`ü) q=~åÅ∞ 23
3. ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ 27
4. Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêáêHÍ~åºÅ∞ 29
JO^è•#∞Hõ~°} 30
=∞`«QÆ∞~°∞=ÙÅ P~å^èŒ# 30
ã¨=∂^èŒ∞Å∞–™ê‡~°HõzǨflÅ∞ 31
ÉÁ=∞‡Å∞, á¶È\’Å∞ 33
ÃÑ^ŒÌ áêáêÅ∞ 34
áêáêÅ =Å¡ qâßfiã¨O H©∆}˜ã¨∞ÎO^•? 36
z#fláêáêÅ∞, z~°∞ѨÙ}ϺÅ∞ 37
5. ѨâßÛ`åÎѨO, Hõ∆=∂aèHõ∆ 40
6. ã¨OHõÅÊO, ^•x ¢H˜Ü«∂`«‡Hõ ~°∂ѨO 45
z`«Îâ◊√kú`À KÕã≤# ã¨`«¯~°‡ÖË "åix HÍáê_®~Ú 46
J*Ï˝#OHÍÅOÖ’ PK«iOz# Hõ~°‡Å Ѩ~°º=™ê#O 48
7. *Ï˝<å~°˚# P=â◊ºHõ`« 48
q^ŒºÖËx"å_»∞ qO`«Ñ¨â◊√=Ù 49
ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ "≥∂¿ã QÍ_ç^Œ 52
8. Y∞~üP<£ B#fl`«ºO 54
áê~î°º¢QÆO^äŒO 57
g∞~°∞ <åiO[ѨO_®, Y~°∂˚~°Ñ¨O_®? 58
^•i`«Ñ≤ÊOK«x =∞}˜^ŒfiÜ«∞O ǨÏ^Œ∞ÌÅ#∞ Ju¢Hõq∞OK«HõO_ç 59
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=ÙxǨ@,¡ PÜ«µ# „Ǩ=HíΠǨ@¡ q^èÜ
Õ µ« `Œ HíeyL~_«~_ç. g∞Ö’ Y∞~üP<£ áê~åÜ«∞} =∞ǨÏ`«∞Î 60
=º=ǨO°HOí Öΰ #·ˇ JkèHßO°∞ŠǨ@¡ Hí∂_Í. Jܵ`Ë U^≥<· ® =º=ǨO°~Ö’ g∞ =∞^躰 H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ ã¨∂~åŠѶ¨∞#`« 61
qÇÍ^°~ `ŒÖuˇ `Î Ë ^®xfl uiy ^Õ=Ùx (Y∞~üP<£) "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞, PÜ«µ#„Ǩ=HíÎ (ǨÏnãπ) x[O ѨeH˜# Ã+·`å<£ 63
"≥·Ñ¨Ù#Hí∞ =∞O°ÅÛ~_ç. g∞O°∞ x[~Qå ^Õ=Ù_çfl, J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤ã¨∞Î#fl@¡Üµ`Ë Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜ Ѩ>Ëì `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë... 64
W^Õ g∞H’ã¨~ ã¨~~° Ú# Ǩ^uú° . ǨOº° =™®#~ s`ͺ Hí∂_Í W^Õ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q^è®#~.——
(Y∞~üP<£–4:59) =Úã≤¡OÅ L`å÷#–Ѩ`«<åÅ∞ 65
9. qâßfi㨠ѨsHõ∆ 66
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 5 6 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
10. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ qâßfiã≤ ™ê÷#O 68 ѨO‰õΩÎÅ∞ ZÖÏ LO_®e? 113
¢âı+¨µª_≥·# qâßfiã≤ 70 ¢Ñ¨[ʼnõΩ ÉèÏ~°O JxÊOK«x #=∂*ò 115
HÀÔ~¯Å QÆ∞¢~åxH˜ Hõà‹§O "ÕÜ«∞O_ç 71 #=∂*ò ã≤÷uÖ’ W`«~° q+¨Ü«∂Å∞ 116
11. qkè„"å`« (J^Œ$+¨ìO) 73 W=∂O ZÖÏ KÕ¿ãÎ JÖÏ KÕÜ«∂e 117
*’ºu+¨ºO, *Ï`«HõO, Jã¨Ê$â◊º`«, â◊‰õΩ<åÅ∞ 76 ã¨∞¢`å (#=∂r =ÚO^Œ∞#∞Oz #_»=~å^Œ∞) 118
"≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ 77 18. P~å^èŒ<åÅÜ«∂Å P=â◊ºHõ`« 119
JO@∞"åºkè „Ñ¨|e#ѨÙ_»∞ 78 19. #=∂*ò q^è•#O 121
12. =∞^èÕº=∂~°æ"Õ∞ =∞#‰õΩ =∞Ozk 79 KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ, Éèí∞*ÏÅ^•HÍ? 123
II. P~å^è#
Œ Å ~°∂Ѩو~YÅ∞ 84 KÕ`«∞Å∞ ~˘=Ú‡ÃÑ·<å, <åaèÃÑ·<å? 124
13. #=∂*ò ¢áê=ÚYºO 84 ~°ÃѶܫ∞^≥·<£ Zxfl ™ê~°∞¡ KÕÜ«∂e? 126
qâßfi™êxH˜ w@∞~å~Ú 86 „ã‘ÎÅ∞ KÕ¿ã #=∂*ò Ѩ^Œúu 128
=∞# ¢áê~°÷<Õ =∞# áêѨq<åtx 87 `«+¨Ç¨ï›^£, ^Œ~°∂^£ 130
K≥_»∞Å #∞O_ç x~ÀkOK«x #=∂*ò? 88 XHõ¯ K«∂ѨÙÖ’ ѨÓiÎ q^è•#O 132
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò ¢áê=ÚYºO 89 q`«~ü, ^Œ∞PÜ≥∞ Y∞#∂`ü 133
HõѨ@ qâßfiã¨∞Å #=∂*ò 91 x^•#"Õ∞ ¢Ñ¨^è•#O 135
14. â◊√z â◊√¢Éèí`«Å∞ 92 #=∂*òÖ’ Ѷ¨~°*òÅ∞, ã¨∞#fl`üÅ∞ 136
LE 92 20. ã¨Ç¨˙ ã¨*ÏÌ, uÖÏ=`ü ã¨*ÏÌ 138
LE ÉèíOQÆ=∞ÜÕ∞º q+¨Ü«∂Å∞ 94 21. Y*Ï, Yã¨~ü #=∂AÅ∞ 143
`«Ü«∞=Ú‡"£∞ 95 22. ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò q^è•#O 146
=∞Å=¸¢`« qã¨~°˚# *Ï¢QÆ`«ÎÅ∞ 96 ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOѨÙÅ∞ 147
QÆ∞ã¨∞Öò (™êfl#O) 97 W=∂=∞`ü J~°›`«Å∞ 148
15. ¢ã‘ΊѨiâ◊√¢Éèí`« 99 ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò–=∞Ç≤ÏàÏ ã¨=∞㨺Å∞ 149
x~°O`«~åÜ«∞ ~°Hõ΢™ê=O J~Ú`Õ? 99 W=∂"£∞ ÉÏ^茺`«Å∞ 151
~°∞`«∞=∞u POHõ∆Å∞ 100 =ÚYÎnÅ ÉÏ^茺`«Å∞ 152
16. J*Ï<£, #=∂*ò "Õà◊Å∞, ~°HÍ`«∞Å∞ 101 W=∂O "≥#∞Hõ á¶êuǨ ã¨∂~å Ѩ~î°#O 154
J*Ï<£ (#=∂*ò Ñ≤Å∞ѨÙ) 102 Pg∞<£ ѨÅHÍe aQÆæ~°QÍ<å, xâ◊≈|ÌOQÍ<å? 156
#=∂*ò "Õà◊Å∞ 105 A=∂ ¢áê=ÚYºO 157
qÉèË^•Å∞ ѨHõ¯# ɡ@ìO_ç 106 A=∂ ¢Ñ¨ã¨OQÆO 161
#=∂*ò x+≤^Œú "Õà◊Å∞ 108 A=∂ #=∂*ò 163
J~Ú^Œ∞"Õà◊Å #=∂AÖ’¡x ~°HÍ`«∞Å∞ 109 D^£ #=∂*ò 164
17. #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ *Ï¢QÆ`«ÎÅ∞ 111 D^£ „Ѩã¨OQÆO 166
=„ã¨Î^è•~°} 111 M∫Ѷπ, ‰õΩã¨∂Ѷπ, Wã≤Ιêö #=∂AÅ∞ 167
dÉÏ¡ (P~å^èŒ<å kâ◊) 113 [<å*Ï #=∂*ò 170
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 7 8 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
23. ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ 172 41. ǨÏ*ò KÕ¿ã q^è•#O 237
Ѷ¨[~ü "Õà◊ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò 172 Y∞~åƒh (|e^•#O) 239
`«Ç¨ÏA˚^£ #=∂*ò 173 42. HõáêÊù~å (áêѨѨiǨ~°O) 241
Kå+πÎ, W„ëêMò, J"åfic<£ #=∂*ò 175 ǨÏ*ò ã‘[<£Ö’ r=<Àáêkä 242
ã¨ÖÏ`«∞`«ÎãπcÇπÏ 176 |^Œ∞Å∞ ǨÏ*ò 243
24. lH˜~ü (^蕺#O), ^Œ∞P ("Õ_»∞HÀÅ∞) 177 43. Ǩr ZÖÏ LO_®e? 244
lH˜~ü (^蕺#O) 178 III. Pi÷Hõ =º=ã¨÷ 245
^Œ∞P ("Õ_»∞HÀÅ∞) 180 44. ^èŒ# "åº"≥∂ǨÏO 245
25. [HÍ`ü ¢áê=ÚYºO 187 ¿Ñ~åâ◊, Ñ≤ã≤<åi`«#O 247
[HÍ`ü K≥e¡OK«x"åi Ѩ~°º=™ê#O 188 Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ 250
Pi÷Hõ <Õ~°ã¨∞÷Å∞ 189 Hõeq∞ÖË=ÚŠѨsHõ∆ 252
26. [HÍ`ü qkèOѨىõΩ +¨~°`«∞Å∞ 190 Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ¿Ñ^ŒÅ∞, ^èŒx‰õΩŠѨiã≤÷u 254
27. [HÍ`ü ã‘fiHÍ~° J~°∞›Å∞, J#~°∞›Å∞ 192 45. ^•#O, ^èŒ#`åºQÆO 255
28. Éèí∂L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· [HÍ`ü 195 ¢H˜Ok KÕ~ÚHõO>Ë ÃÑ·KÕ~Ú ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k 256
29. LѨ"å㨢=`åÅ ¢áê=ÚYºO 197 ^èŒ#`åºQÆO 258
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ LѨ"å㨠ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO 200 46. Pi÷Hõ X#~°∞Å qxÜ≥∂QÆO 260
LѨ"å㨢=`« ã¨<åflǨÅ∞ 202 ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞ 261
30. P~°∞ q^è•Å LѨ"å™êÅ∞ 202 á⁄^Œ∞Ѩ٠^•fi~å ã¨`å¯~åºÅ∞ 262
31. ~À*Ï #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOK«|_ç#"å~°∞ 208 47. J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ<å =∂~åæÅ∞ 263
32. 'ã¨ÇπÏs—`À ~À*Ï P~°OÉèíO 212 J<åºÜ«∞O, ^Ò~°˚#ºO 263
33. LѨ"åã¨OÖ’ POHõ∆Å∞, ~å~ÚfÅ∞ 214 ^ÀÑ≤_ô ^˘OQÆ`«<åÅ∞ 265
34. Wá¶êÎ~ü (LѨ"å㨠q~°=∞}) 217 =∞^ŒºO, =∞`«∞ÎѨ^•~å÷Å∞ 266
ѨiǨ~°O, ¢áêÜ«∞tÛ`«ÎO 219 E^ŒO, =∞\ϯ, ÖÏ@sÅ∞ 268
35. `«~åg #=∂*ò, UuHÍѶπ 220 HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’ ÅOK«O 269
36. Öˇ·Å`«∞Öò Y^Œ~ü (=∞Ǩâ◊√Éèí~å¢u) 223 =∞iH˘xfl J^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ#Å∞ 270
37. ¿Ñ^ŒÅ ǨωõΩ¯ Ѷ≤¢`å ^•#O 225 48. =_ô¤ =º=ã¨÷ 273
38. ǨÏ*ò, L¢=∂Å ¢áê=ÚYºO 227 49. ~°∞}Ï#∞|O^èŒO 275
39. W¢Ç¨O x¿+kè`åÅ∞, `«eƒÜ«∂ Ѩ~î°#O 230 ~°∞}¢QÆã¨∞Îx Ѩ@¡ =∞$^Œ∞"≥·Yi 277
40. HÍÉÏÅÜ«∞O, ^•x ¢Ñ¨`ÕºHõ qÉèÏQÍÅ∞ 232 JѨÙÊ f~°Ûx"å_ç Ѩ~°º=™ê#O 278
ǨϢ*ˇ Jã¨fi^£ (#Å¡~å~Ú) 234 "å}˜[º ~°∞}ÏÅ∞ 279
=ÚÅÎ[O, ~°∞‰õΩ<≥ Ü«∞=∂x 235 50. Hõëêìi˚`«O, ¢â◊=∞r=ÙÅ∞ 280
ǨÏfO (MÏmQÍ =^Œe# HÍÉÏ ã¨÷ÅO) 236 Hõ$+≤`À <åã≤Î ^Œ∞iƒùHõ∆O 280
=∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏO 236 ¢âßq∞‰õΩx Ѩ@¡ Ü«∞[=∂x ¢Ñ¨=~°Î# 281
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 9 10 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
51. "åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅ∞ 282 xHÍÇπÏ (ÃÑo§) Ѩ^Œúu 328
ã¨~°‰õΩÅ HõbÎ, <å}º`«Å∞ 284 ÃÑo§ „Ѩã¨OQÆO 329
ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\ò 285 =e=∂ qO^Œ∞ 329
`«∂xHõÅ∞, H˘Å`«Å∞ 286 =∞ǨÏ~üHõO>Ë Hõ@flHÍ#∞HõÖË =ÚYº=∂? 331
`«Ñ¨ÙÊ_»∞ "åºáê~° Ѩ^Œú`«∞Å∞ 286 59. |ǨïÉèÏ~°º`«fiO 333
^ŒàÏs =º=ã¨÷ 287 60. ^•OѨ`«º rq`«O 334
=ã¨∞Î=∂iÊ_ô q^è•#O 288 q"åÇ¨Ï ÅH∆ͺÅ∞ 335
"åºáê~° XѨÊO^•Å∞ 289 Öˇ·OyHõ ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ qxÜ≥∂QÆO 337
ѨO_»∞¡, ѨO@Å "åºáê~°O 290 61. Éèí~°Î ÉÏ^茺`«Å∞ 339
¿ã^Œº Éèí∂=ÚÅ∞ H“Å∞‰õΩ W=fi_»O 291 62. ÉèÏ~°º ÉÏ^茺`«Å∞ 343
W™ê¡q∞H± =∂Ô~¯\ò 292 63. Ѩ~°^• =º=ã¨÷ 347
52. "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤ΠѨOѨHõO 294 ^Œ∞+¨ìgHõ∆}Å∞–Ã+·`å<£ q+¨ÉÏ}ÏÅ∞ 349
gÅ∞<å=∂ (=∞~°}âßã¨#O) 295 ÉèÏ~°º ã¨`«~ü Éèí~°ÎˆH Ѩiq∞`«O 350
Pã≤ΠѨOѨHõO 297 =∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ "Õ∞Å∞KÕ¿ã "Õ∞e=Úã¨∞QÆ∞ 352
^Œ`«Î ã‘fiHÍ~°O x+≤^ŒúO 300 64. Ѩ~°^• #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOѨÙÅ∞ 353
53. ã¨=∞~°™⁄`«∞Î (J<åÊùÖò, ÃѶ·) 301 ã¨`«~ü (Hõh㨠PKåÛù^Œ#) Ѩiq∞`«∞Å∞ 354
54. =∞ǨÏ~ü (¢ã‘Î Pã≤ÎǨωõΩ¯) 303 ^ŒQÆæi |O^èŒ∞=ÙÅ =ÚO^Œ∞ Ѩ~°^• Ѩiq∞`«∞Å∞ 355
IV. ™ê=∂lHõ =º=ã¨÷ 304 65. =¢ã¨Î^è•~°}, JÅOHõ~°}Å∞ 355
55. |O^èŒ∞„¿Ñ=∞ 305 66. `«ÖÏMò (q_®‰õΩÅ∞) 357
56. `«e¡^ŒO¢_»∞ŠǨωõΩ¯Å∞ 308 DÖÏ (X@∞¡, áêѨѨiǨ~°O) 358
`«O„_ç HõO>Ë `«e¡ ™ê÷#"Õ∞ L#fl`«"≥∞ÿ#k 310 lǨ~ü (`«e¡HÍx `«e¡) 359
`«e¡ áê^•Å ¢H˜O^Õ `«#Ü«ÚÅ ã¨fi~°æO 311 XˆH™êi =¸_»∞ `«ÖÏY∞Å∞ âߢã¨Î=ºuˆ~HõO 360
57. ã¨O`å# tHõ∆} 312 ~°∞`«∞HÍÅOÖ’ q_®‰õΩe=fi~å^Œ∞ 361
a_»¤[#‡ `«~°∞"å`« fã¨∞‰õΩ<Õ *Ï¢QÆ`«ÎÅ∞ 313 `«ÖÏMò–qaè#fl q^è•<åÅ∞ 363
¢ã‘Îã¨O`å#O–`«e¡^ŒO¢_»∞Å ÉÏ^茺`«Å∞ 314 `«ÖÏMò W=fi_®xH˜ <åÅ∞QÆ∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞ 365
#~°HÍxH˜ J_»∞¤QÀ_»Å∞ P_»Ñ≤Å¡ÖË 316 67. Y∞ÖÏ (¢ã‘ÎeKÕÛ q_®‰õΩÅ∞) 366
áêÅ∞`åˆQ Ѩã≤"å_ç Ѩã≤_ç ѨÅ∞‰õΩÅ∞ 318 ÉèÏ~°º q_®‰õΩefl Éèí~°Î P"≥∂kOKåÖÏ? 367
58. q"åÇ¨Ï |O^èŒO 320 "ÕkèOKÕ Éèí~°Î #∞O_ç q=ÚH˜Î =∂~°æ"Õ∞ Y∞ÖÏ 368
q"åǨÏx+≤^Œú ¢ã‘ÎÅ∞ 321 JѨxO^ŒÅ∞, P~ÀѨ}Å#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨=HõÎ f~°∞ÊÅ∞ 369
ã¨Î#ºã¨O|O^è•xfl QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe 322 68. r=# Éèí$u, =∞<À=iÎ 375
=Úã≤¡"Õ∞`«~° ¢ã‘ÎÅ`À q"åǨÏO ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞<å? 323 69. ™ê^è•~°} =∂#= ã¨O|O^è•Å∞ 377
ÃÑo§K«∂ѨÙÅ∞, =^èŒ∂=~°∞Å ZOÑ≤Hõ 326 ǨÏ[˚`«∞Öò q^• (g_À¯Å∞ ǨÏ*ò) „Ѩã¨OQÆO 379
<åÅ∞QÆ∞ ¢áêuѨkHõÅÃÑ· ¢ã‘Î q"åǨÏO 327 =$^Œ∞úÅ∞, =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞ 381
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 11 12 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
¿Ñ^ŒÅ∞, J<å^äŒÅ∞ 383 =∞^Œº ¿ã=# tHõ∆ 435
á⁄~°∞QÆ∞"åi ǨωõΩ¯Å∞ 384 ^˘OQÆ`«#O, ǨÏã¨ÎYO_»# tHõ∆ 435
70. ã¨"≥∞ÿHõº`å ™È^Œ~°ÉèÏ"åÅ∞ 385 =ºaèKå~° tHõ∆Å∞ 436
=Úã≤¡OŠѨ~°ã¨Ê~° ã¨O|O^è•Å∞ 386 =∂#ÉèíOQÆO tHõ∆Å∞ 438
JO`«~°æ`« HõÅǨÅ∞ JO`«O KÕÜ«∞O_ç 387 <Õ~°x~°∂Ѩ} ™êHõ∆ºO 439
J#fl^Œ=ڇŠ=∞^茺 D Z_»ÉÏ>Ëq∞\©? 388 <Õ~°qKå~°} q^è•#O 442
g∞~°∞ Ãã·^•úOuHõ ã¨=∂[O ã¨Éèí∞ºÖÏ? 390 tHõ∆ J=∞Å∞[i¿Ñ Ѩ^Œú`«∞Å∞ 444
t~°ã¨∞û‰õΩ, â◊s~åx‰õΩ#fl ã¨O|O^èŒO 391 #+¨ì ѨiǨ~°O 446
V. ~å[H©Ü∞« =º=ã¨÷ 392 VI. <≥·uHõ =º=ã¨÷ 447
71. ã¨OѶ¨∞ =º=ã‘÷Hõ~°} 392 71. ã¨`«ºO–Jã¨`«ºO 448
<åÜ«∞HÍ#∞K«~°∞Å ã¨O|O^è•Å∞ 394 "åQÍÌ#O, „Ѩ=∂}O 449
J#∞K«~°∞ŠѨ@¡ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=~°Î# 396 80. ^Ò~°˚#ºO, ^Œ∞~°aè=∂<åÅ∞ 450
72. ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°O, ã¨=∂[ ã¨O㨯~°} 398 81. ã¨Ç¨Ï#O, ™êǨÏã¨O 451
|O^èŒ∞=ÙÖ’¡ ^èŒ~°‡„ѨKå~°O 400 82. `«# HÀѨ"Õ∞ `«# â◊„`«∞=Ù 454
ã¨=∂[ ã¨O㨯~°} 401 83. ^ŒÜ«∂^•H˜∆}ϺÅ∞ 455
73. lǨ^£ (áÈ~å@O) 403 Éèí∂`«^ŒÜ«∞ 457
^≥·==∂~°æOÖ’ Z^Œ∞Ô~·# HõëêìÅ∞ 408 84. J#∞=∂<åÅ∞, JѨxO^ŒÅ∞ 459
áÈ~å@O JO>Ë ã¨OѶ¨∞~°¬} 409 Kå_ôÅ∞, ~°O„^è•<Õfi+¨} 461
74. l*Ϻ (~°Hõ∆} ~°∞ã¨∞O) 409 85. <À\˜^Œ∞~°∞ã¨∞, ^Œ∞~åƒ+¨ 461
75. =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å`À âßOu XѨÊO^ŒO 411 Ô~O_»∞ <åůŠ^èÀ~°}˜ 463
76. W™ê¡g∞Ü«∞ áêÅ<å q^è•#O 414 ^Œ∂+¨}Å∞, âßѨ<å~å÷Å∞ 464
^≥·=„áêux^茺 q^è•#O 414 86. QÆ~°fiO, ¿ÇÏà◊#, K«∞ÅHõ# ÉèÏ=O 465
`˘eYbá¶ê`À „Ѩ=HõÎ "å~°ã¨∞Å qÉèË^ŒO 416 Jã¨∂Ü«∞, Jã¨O`«$Ñ≤Î 466
„ѨÉèí∞`«fi ã¨ÅǨ=∞O_»e 418 87. =∞^ŒºO, E^ŒO 467
JqhuH˜ P=∞_» ^Œ∂~°OÖ’ 419 88. Jj¡ÅO, =ºaèKå~°O 468
J`«ºO`« ÉÏ^茺`åÉèÏ=O, x~å_»O|~°`«Å∞ 421 89. ã¨Éèíº`å ã¨O™ê¯~åÅ∞ 469
áêʼnõΩŠѨ@¡ „Ѩ[Å "≥·Yi 424 =„ã¨Î^è•~°}, JÅOHõ~°}Å∞ 469
77. W™ê¡OÖ’ <åºÜ«∞=º=ã¨÷ 425 qÖÏã¨=ã¨∞Î=ÙÅ∞ "å_»‰õÄ_»^Œ∞ 471
™êHõ∆ºO 429 PǨ~° áêhÜ«∂Å∞ 472
qz„`«"≥∞ÿ# f~°∞ÊÅ∞ 431 J#∞=∞u ÖËx^Õ Ö’xH˜ ~å‰õÄ_»^Œ∞ 475
78. W™ê¡g∞Ü«∞ tH∆Í㨇$u 432 <å=∞Hõ~°}O 476
ǨÏ`åº<Õ~°O, ~°HõÎѨiǨ~°O 433 Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩO 477
u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞, J~åK«HÍÅ∞ 434 =∂@Å QÍ~°_ç #~°HÍxH˜ ^•i 478
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 13 14 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=ÚYã¨∞÷u 478 =∂\Ï¡_Õ [O`«∞=Ù 538
KÕ`«|_ç, k+≤ì 479 ¢Ñ¨Ñ¨OK«O JO`«º^Œâ◊ 539
„Ѩu "åºkèH© =∞O^Œ∞Ok 480 100. ¢Ñ¨à◊Ü«∞ cÉèí`«ûO 541
ã¨fiѨflÖ’HõO 482 101. ѨÙ#~°∞`å÷# k#O 544
„Ѩ=∂}O ZÖÏ KÕÜ«∂e? 484 102. =∂#=ÙÅ qaè#fl Ѩiã≤÷`«∞Å∞ 546
ã¨$+≤ì`åÅ#∞, „ѨHõ$uâ◊‰õΩÎÅ#∞ ^Œ∂+≤OK«~å^Œ∞ 485 103. Hõ~°‡qKå~°}, ^èŒ~°‡HÍ\Ï 550
Jukä ã¨`å¯~°O 486 104. ™ê^è•~°} ã≤á¶ê~°ã¨∞ 553
^˘iH˜# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ UO KÕÜ«∂e? 486 H“ã¨~ü ã¨~À=~°O 556
J#∞=∂<åÅ∞, =^ŒO`«∞Ö’¡ x["≥∞O`«? 488 105. ™êH∆ͺ^è•~åÅ∞ 558
VII. Ѩ~Ö
° ’Hõ =º=ã¨÷ 489 106. =Úã≤¡OÅ qKå~°} 561
ã¨fi~°æ, #~°HÍÅ =∂~åæÅ∞ 489 ^≥·=<åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ f~°∞Ê 562
90. P`«‡ JO>Ë Uq∞\©? 490 107. =∂#"Õ`«~°∞Å qKå~°} 566
91. ¢áê}ÏO`«Hõ Ѩiã≤÷u 492 108. SÇ≤ÏHõ ÉèÏQͺÅ#∞ QÆ∞iOz qKå~°} 567
~ÀQÆ∞ŠѨ~å=∞~°≈ 493 109. qâßfiã¨∞Å∞–ã≤á¶ê~°ã¨∞ 568
=∞$`«∞º=ÚYOÖ’ =∞x+≤ 494 110. ^≥·=*’ºu– k=º^Œ~°≈#O 571
=∞ÅHõÖò =∞ø`ü x[~°∂ѨO 496 111. #~°HõO g∞^Œ∞QÍ<Õ ã¨fi~åæxH˜ ^•i 575
=∞~°}O Z=iH˜ =∞Ozk? 496 112. =∞~°}ÏxH˜ =∞~°}O 579
P`«‡Ç¨Ï`«º =∞Ǩáê`«HõO 498 113. #~°Hõ ‰õÄѨO 580
K«~°=∞ Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’¡ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩ#∞Å∞ 499 114. #~°Hõ Ü«∂`«#Å∞ 585
92. ã¨^Œ#O #∞O_ç â◊‡âß#O =~°‰õΩ 499 115. #~°Hõ"åã¨∞Å ~°∂Ѩو~YÅ∞ 588
K«zÛ# |uH˜#"å~°∞ 503 116. #~°HõtHõ∆ʼnõΩ HÍ~°}ÏÅ∞ 589
93. Ñ≤¢`«∞Ö’HõOÖ’ ¢áê~°OÉèí ã≤÷u 505 117. #∂\˜H˜ 99.9 =∞Ok #~°Hõ"åã¨∞ÖË 592
ã¨=∂kèÖ’ Y∞~üP<£ áê¢`« 510 118. P~åѶπ "åã¨∞ʼnõΩ J@∂W@∂ 593
94. Ñ≤¢`«∞Ö’HõOÖ’ áêѨѨÙ}ϺŠѨ~°º=™ê#O 512 119. ã¨fi~°æ ã‘=∞ 594
¢Ñ¨=HõÎ ã¨fiѨflOÖ’ |~°˚Mò Ü«∂`«#Å∞ 514 120. ã¨fi~°æ ¢Ñ¨"Õâ◊O 599
"Õ∞~å*ò ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ |~°˚Mò qâıëêÅ∞ 516 121. J^èŒ=∞¢âı}˜ ã¨fi~°æx"åã≤ 602
95. ¢Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨∂K«#Å∞ 518 122. ã¨fi~°æ"åã¨∞Å ~°∂Ѩو~YÅ∞ 605
ã¨`«ºÑ¨^äŒQÍ=ÚÅ∞ ã¨^• LO\Ï~°∞ 521 123. ã¨fi~°æ ÉèÏQͺÅ∞ 606
96. =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ïã¨ûÖÏO) 524 PǨ~° áêhÜ«∂Å∞ 607
97. XO\˜Hõ#∞fl ^Œ*Ï˚Öò 527 JÅOHõ~°}Å∞ 611
98. D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ѨÙ#~åQÆ=∞#O 534 ã¨fi~°æ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ 612
Ü«∂E*ò, =∂E*òÅ ^•_»∞Å∞ 535 ã¨∂Ѩ~ü=∂Ô~¯\òÖ’ ã¨∂Ѩ~üq[<£ 616
99. Ѩ`«#ѨÙ@OK«∞Ö’¡ ¢Ñ¨Ñ¨OK«O 537 124. =∞#ã¨∞#∞ HõiyOKÕ =∂@Å∞ 619
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 15
ѨiK«Ü«∞ ѨÅ∞‰õΩÅ∞
W™ê¡O *Ï˝#xkèH˜ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ =¸ÖÏ^è•~°"∞≥ #ÿ Y∞~üP<£ `«~åfi`« ǨÏnãπ ~Ô O_»=
™ê÷#O P„Hõq∞OK«∞‰õΩO@∞Ok. Y∞~üP<£ ã¨$+≤ìHõ~°Î #∞O_ç k"åºq+¨¯$u (Revelation)
^•fi~å JOu=∞^≥·=„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ǨÏ$^ŒÜ«∞Ѷ¨ÅHõOÃÑ· J=`«iOz# Ãã·^•úOuHõ
"å}˜. ǨÏnãπ P Ãã·^•úOuHõ "å}˜H˜ „H˜Ü«∂`«‡Hõ J#fi~ÚOѨÙQÍ ã¨$+≤ìHõ~°Î =∂~°æ^Œ~°≈#OÖ’
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) <À@ "≥Å∞=_ç# ã¨∞ÉèÏ+≤`åÅ∞, PÜ«∞# KÕã≤# Ѩ#∞Å ã¨=Ú^•Ü«∞O.
Dq^èŒOQÍ Y∞~å<£ ã≤^•úO`«O (Theory) J~Ú`Õ, ǨÏnãπ ^•x PK«~°} (Practice)
J=Ù`«∞Ok. W™ê¡O ^è~Œ å‡xH˜ ã¨O|OkèOz# W`«~° ã¨=∂Kå~°=∞O`å D ~Ô O_»∞ =¸ÖÏÅ
(Resources) "≥Å∞QÆ∞ ^•fi~å<Õ LxH˜Ö’H˜ =ã¨∞ÎOk.
ǨÏnãπ JO>Ë =∂@, ѨÅ∞‰õΩ, „Ѩ™êÎ=# Jx âßaÌHõ J~å÷Å∞<åfl~Ú. W™ê¡O ѨiÉèÏ+¨
Ö’ ǨÏnãπ JO>Ë ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=zOz# Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞, PÜ«∞# *ÏsKÕã≤# P[˝Å∞,
PÜ«∞# KÕãK ≤ ∂« Ñ≤# Ѩ#∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =x J~°O÷ . „Ѩ=HõÎ J#∞K«~∞° Å (ã¨Ç¨ cÅ) =∂@Å∞,
KÕ`«ÅÖ’ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) P"≥∂kOz# q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® ǨÏnãπ ѨikèÖ’ˆH =™êÎ~Ú.
ǨÏnãπ‰õΩ =∞~À ~°∂ѨO 'ã¨∞#fl`ü—. ã¨∞#fl`ü JO>Ë q^è•#O ÖËHõ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O Jx âßaÌHõ
ÉèÏ=O. ã¨∞#fl`üÖ’ ‰õÄ_® ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨O„Ѩ^•Ü«∂Å`À áê@∞ PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å
q^è•<åÅ∞ LO\Ï~Ú. Hõ#∞Hõ ǨÏnãπ‰õΩ, ã¨∞#fl`ü‰õΩ ÃÑ^ŒÌQÍ `Õ_® ÖË^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
ǨÏnãπ ¿ãHõ~} ° L^Œº=∞O „Ѩ=HõÎ „Ѩ`º« Hõ∆ J#∞K«~∞° (ã¨Ç¨ c)Å HÍÅOÖ’ „áê~°OÉè"í ∞≥ ÿ
<åÅ∞Q˘O^ŒÅ ã¨O=`«û~åʼn^•HÍ H˘#™êyOk. „Ѩ=HõÎ „Ѩ`º« HõJ ∆ #∞K«~∞° Ö’¡ Ǩτ*Ï`ü J|∂
ǨïÔ~·~å, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ, P~Úëê ã≤nÌMÏ, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü, *Ïa~ü a<£
J|∞ÌÖÏ¡, J#ãπ a<£ =∂eH±, J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l)Å∞ 1000H˜ ÃÑ·QÍ Ç¨Ïnã¨∞Å∞
LÖË¡dOKå~°∞. Ǩτ*Ï`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J„"£∞ a<£ Pãπ, Jb a<£ J|∂`åeÉò, L=∞~ü
á¶ê~°∂Mò (~°l)Å∞ 500 #∞O_ç 1000 =~°‰õΩ ǨÏnã¨∞Å∞ LÖË¡dOKå~°∞. JÖψQ Ǩτ*Ï`ü
J|∂|Hõ~ü, L™ê‡<£, L"≥∞‡ã¨Öχ, J|∂=¸™ê J+πJi, J|∂[~ü yáêÊùi, J|∂
JÜ«¸ºÉò J<åûi, L|~Ú a<£ HÍÉò, =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l)Å∞ 100 #∞O_ç
^•^•Ñ¨Ù 500 =~°‰õΩ ǨÏnã¨∞Å∞ LÖË¡dOKå~°∞.
ǨÏnã¨∞ ¿ãHõ~} ° `˘e^ŒâÖ◊ ’ „Ѩ=HõÎ „Ѩ`º« Hõ∆ J#∞K«~∞° Å∞ 15 „"å`«„Ѩ`∞« Å∞ `«Ü∂« ~°∞
KÕâß~°∞. "å\˜Ö’ ã¨Ç‘Ïá¶ê ™êkMÏ, ã¨Ç‘Ïá¶ê ã¨Ç‘ÏǨ, |+‘~ü a<£ ã¨Ç‘ÏMò, =Úã¨fl^£ J|∂
ǨïÔ~·~å, ã¨Ç‘Ïá¶ê Ǩτ[`ü Je, ã¨Ç‘Ïá¶ê Ǩτ[`ü *Ïa~ü, ã¨Ç‘Ïá¶ê J#ãπ a<£ =∂eH±,
Ǩτ[`ü P~Úëê LÖËY¡ <åÅ∞, Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ LÖËY¡ <åÅ∞ ã¨∞„Ѩã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ q. ǨÏnã¨∞
¿ãHõ~°} Ô~O_»=^Œâ◊Ö’ (Ç≤Ï„râ◊HõO 120 #∞O_ç 190 =~°‰õΩ) 1–=ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ +≤ǨÉò
A„Ç‘Ï, 2–J|∞ÌÖò=∞eH± a<£ [s, 3–W=∂"£∞ B*Ï~Ú, 4–=ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ ~å+≤^£,
5–W=∂"£∞ ã¨∞Ѷ≤Ü«∂<£ ™œi, 6–W=∂"£∞ ǨÏ=∂‡^£ a<£ ã¨Å¡=∞, 7–W=∂"£∞ J|∞ÌÖÏ¡
a<£ =ÚÉÏ~°H,± 8–W=∂"£∞ =∂eH± a<£ J#ãπ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å∞ „Ѩ=ÚY áê„`« =Ç≤ÏOKå~°∞.
"åiÖ’ W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ã¨OHõÅ#O KÕã≤# '=ÚJ`åΗ „QÆO^äŒO „Ѩ`ÕºHõ ™ê÷#O
16 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨O`«iOK«∞‰õΩOk. WO^Œ∞Ö’ "≥Ú`«ÎO 1700 ǨÏnã¨∞Å∞ L<åfl~Ú. D ^Œâ◊Ö’ `«Ü«∂Ô~·#
W`«~° „QÆO^ä•ÅÖ’ 1–*Ï"≥∞ ã¨∞Ñ¶Ü ≤ ∂« <£ ™œi, 2–*Ï"≥∞ Wɡfl=ÚÉÏ~°H,± 3–*Ï"≥∞ W=∂"£∞
B*Ï~Ú, 4–*Ï"≥∞ Wɡfl[s~ü, 5– H˜`å|∞Öò Y~å*ò (MÏr J|∂ Ü«¸ã¨∞Ѷ)π , 5–H˜`å|∞Öò
P™ê~ü, =ÚJ`åÎ (W=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£)Å∞ MϺu K≥O^•~Ú.
P `«~°∞"å`« HÍÅOÖ’ J<ÕHõ=∞Ok ǨÏnã¨∞"Õ`«ÎÅ∞ LÖË¡Y‰õΩŠѨ~°OѨ~° ^•fi~å
ÅHõÖ∆ Ïk ǨÏnã¨∞efl ¿ãHõiOz, Ui‰õÄiÛ =O^ŒÖÏk „QÆO^ä•Å∞ ~åâß~°∞. "å\˜Ö’ D<å_»∞
|∞MÏi (W=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ W™ê‡~¸Öò |∞MÏi), =Úã≤¡O (W=∂"£∞ =Úã≤¡O
a<£ ǨÏ*Ï˚*ò Hõ+‘i), ui‡l (W=∂"£∞ J|∂D™ê ui‡l), J|∂^•=Ó^£ (J|∂^•=Ó^£
J+πJãπ a<£ ã¨∞Öˇ·=∂<£), #™ê~Ú (W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ +¨µSÉò #™ê~Ú), Wɡfl=∂[
(W=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ Ü«∞r^£ a<£ =∂[)– (D PiO\˜x 'ã≤Ç¨ ã≤`åΗ JO\Ï~°∞.),
=Úã¨fl^£JǨχ^£ (W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò), ^•iq∞, ^•~°∞YÎx, `«„ÉÏx, `«Ç¨g,
ɡ·Ç¨Ïv, =Úã¨Î^£~°H± ǨH˜"£∞, =Úã¨fl^£ ëêѶ¨~Ú, Wɡfl[s~ü `«„c, ‰õΩ`«∞Éò YfÉò |QÍÌk,
J|∂#~¸"£∞, WɡflJ™êHõ~,ü "≥Å · q∞, Ѷ~≤ “Ìã,π HÍq∞Öò WɡflJk, Wɡfl=∞~°∂Ü
Ì ∞« , "ådk
„QÆO^ä•Å∞ „ѨMϺu QÍOKå~Ú.
P `«~åfi`« D =¸Å„QÆO^ä•Å #∞O_ç ZOÑ≤Hõ KÕã≤ ‰õÄ~°Û|_ç# „QÆO^ä•Å∞ ‰õÄ_®
"≥Å∞=_®¤~Ú. "å\˜Ö’ 1–=Ú#ÎYÖò JMσ~ü (<≥·ÅÖòJ"£`å~ü), 2–q∞ëê¯`«∞Öò =Ú™êa,
3–iÜ«∂A™êûeÇ‘Ï<£, 4–|∞Å∂QÆ∞Öò=∞~å"£∞, 5–JÅ∂¡Å∞=Öò=∞~å˚<£ „QÆO^ä•Å∞ =ÚYº
"≥∞ÿ#q. g\˜Ö’ z=i <åÅ∞QÆ∞ „QÆO^ä•Å∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ‰õÄ_® J#∞=kOK«|_®¤~Ú. 3=,
4= <≥O|~ü „QÆO^ä•Ö’¡ =¸ÅÉèÏ+¨ J~°c`À áê@∞ ã¨∞n~°… "åºMϺ<åÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú.
áÈ`Õ Ç¨Ïnã¨∞"≥Å∞QÆ∞, „Ѩ=HõÎ „Ѩ=K«#O, =∂@Å =Ú`åºÅ∞, ǨÏnã¨∞ Ѩi=∞à◊O =ÔQ·~å
¿Ñ~°¡`À =∞iH˘xfl z#flz#fl ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ‰õÄ_® "≥Å∞=_®¤~Ú.
<ÕxѨÙÊ_»∞ `≥Å∞QÆ∞ „Ѩ[Å Pã¨H˜Î, Jaè~°∞K«∞Å#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x qq^èŒ L~°∂Ì
„QÆO^ä•Å #∞O_ç ZOÑ≤Hõ KÕã≤ =ÚYº"≥∞ÿ# ǨÏnã¨∞Åhfl `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ J#∞=kOKå#∞.
HÍHõáÈ`Õ Ç¨Ïnã¨∞ =¸ÅÉèÏ+¨, ѨÙ#~å=$`« LÖË¡Y<åÅ∞, „áê=ÚYºOÖËx "åºMϺ<åÅ∞
f¿ãã≤, J=ã¨~°"≥∞ÿ# KÀ@ Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ KÕiÛ, J`åº^èŒ∞xHõ q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ`À D
„QÆO^äOŒ „ѨK∞« iOK«|_çOk. Ö’QÆ_» `≥Å∞QÆ∞Ö’ "≥Å∞=_ç# „QÆO^ä•ÅÖ’x ^•^•Ñ¨Ù ǨÏnã¨∞
Åhfl D „QÆO^äŒOÖ’ K«∂_»=K«∞Û. JO>Ë q+¨Ü«∞Ѩi*Ï˝#O s`åº ã¨OH˜∆ѨÎOÖ’ ã¨=∞„QÆO
J#fl@∞¡ "ÕÖÏk ¿ÑrÅÖ’x ã¨=∂Kå~°=∞O`å ^•^•Ñ¨Ù 2125 ǨÏnã¨∞Å`À ˆH=ÅO 624
¿ÑrÅÖ’, HÍOáêºH±ì _çãπ¯ÖÏ D „QÆO^äŒOÖ’ Wq∞_çáÈ~ÚO^Œ#fl =∂@. D „QÆO^äŒOÖ’
KÀ@∞KÕã¨∞HÀx Ju=ÚYº"≥∞ÿ# ǨÏnã¨∞Å∞ U"≥·<å (L~°∂ÌÖ’ <≥·<å㨈~) áê~î°‰õΩÅ ^ŒQÆæ~°
LO_ç ~°K«~Ú`« ^Œ$+≤ìH˜ fã¨∞‰õΩ~å=_»O [iy`Õ "å\˜x W<å¬JÖÏ¡ÇπÏ =∞e=Ú„^Œ}Ö’
KÕ~°∞Û`å#∞. qâ◊fi„ѨÉèí∞=Ù <å D z~°∞Hõ$+≤x ^ŒÜ«∞`À ã‘fiHõi™êÎ_»x Ptã¨∞Î<åfl#∞.
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2 J|∞Öò W~åÊù<£
`Õk: 16–1–08 #~°K«~Ú`
«
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 17
Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~°∞_»~Ú# ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''<Õ#∞ =∂#=Ùefl, l#∞flefl (Éè∂í `åÅ#∞) ##∞fl P~åkèOK«_®xH˜ (=∂„`«"∞Õ ) `«Ñʨ
=∞ˆ~ ÅHõ∆ºO`À ã¨$+≤ìOK« ÖË^Œ∞.—— (Y∞~üP<£–51:56)
W™®¡~ UHıâfi◊ O°ÇÍ^®xH˜ ã¨~|~kè~z qâÍfi™®xH˜, PK«O} ° Hí∞ =∞^躰 L#fl "≥O· ∞° ^论xfl
Y~_ç~z~k. Ü«∂=`ü ã¨$+≤~ì åã¨∞ʼnõΩ PO®^è∞° º_«∞ XHí¯_Ë#x, PÜ«∞# `«Ñʨ "Õ~ˆ P~å^è∞Œ º_»∞
ѨÓ[hÜ«Ú_»∞ ÖË_»x, PÜ«µ<Ë 'JÖÏ¡ÇπÏ— Jx #=∞‡_«~`À áå@∞ PK«O°}s`ͺ Hí∂_Í P
XHí¯_ç<Ë PO®kè~KÍÅx, PÜ«µ<Ëfl "Õ_«∞H’ÇÍÅx, rq`Œ~Ö’x „Ǩu ~°OQÆ~Ö’#¥ PÜ«µ#
P[˝efl =∂„`Œ"Õ∞ tO°™®=Ç≤Ï~KÍÅx K≥|∞`À~k.
=∞Ǩ„Ǩ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂@efl Dq^èOŒ QÍ ¿Ñ~˘¯<åflO°∞:
''<® ^®ã¨∞ÖÏO®! <Ë#∞ =∂O°~æ K«¥Ç≤#ÇÍ_«∞ `ŒÇʨ g∞Ö’ „ǨuXHí¯_«¥ =∂O°qæ Ç‘Ï
#∞_Ë. J~^°∞=Å¡ ã¨<®‡O°~æ K«¥Ç¨=∞x ##∞fl "Õ_∞« H’~_ç, <Ë#∞ g∞Hí∞ ã¨<®‡O®æ=Å~|#
|∞kú „Ǩ™®k™®Î#∞. <® ^®ã¨∞ÖÏO®! <Ë#∞ Láåkè „Ç¨™®k~z#ÇÍ_«∞ `ŒÇʨ g∞Ö’ „Ǩu
XHí¯_«¥ Hí∆∞`̓kè`Œ∞_Ë. Hí#∞Hí Láåkè „Ç¨™®k~K«=∞x ##∞fl "≥ÚO°ÃÑ@∞ìH’~_ç, <Ë#∞
g∞Hí∞ Láåkèx™®Î#∞. <® ^®ã¨∞ÖÏO®! <Ë#∞ =„™®ÎÅ∞ „Ǩ™®k~z#ÇÍ_«∞ `ŒÇ¨Ê g∞Ö’
„Ǩu XHí¯_«¥ =GqÇ‘Ï#∞_Ë. Hß=Ù# =¢™®ÎÅ∞ „Ǩ™®k~K«=∞x ##∞fl Ji÷~K«~_ç, <Ë#∞
g∞Hí∞ =„™®ÎÅ∞ „Ǩ™®k™®Î#∞. <® ^®ã¨∞ÖÏO®! g∞Ö’ „Ǩu XHí¯_«¥ OÕܵ~|=à◊∞§
áåáåÅ∞ KÕã¨∞Î#flÇÍ_Ë. <Ë#∞ g∞ áåáåÅhfl Hí∆q∞™®Î#∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ áåǨHí∆=∂Ǩ}
H’ã¨~ ##∞fl „áåi÷~K«~_ç, <Ë#∞ g∞ áåáåÅ∞ Hí∆q∞™®Î#∞.—— (=Úã≤¡O)
''Hí#∞Hí (qâÍfiã¨∞ÖÏO®!) g∞O°∞ UHß„Qõz`Œ∞ÖÎ ·ˇ (^Õ=Ù_«∞ K«¥Ç≤#) D ^èO° ®‡<Ëfl J~>˜
ÃÑ@∞ìHÁx L~_«~_ç. ^Õ=Ù_«∞ =∂#=Ùefl U „ǨHí$u(^è°O°‡~) P^è®O°~Qå ѨÙ>˜ì~KÍ_À P
„ǨHí$u (^è°O°‡~)Ö’<Ë ã≤÷O°~Qå L~_«~_ç. PÜ«µ# O°¥á⁄~k~z# „ǨHí$uH˜ =∂O°∞ÊÖË^°∞.
W^Õ ã¨O≥·#=∂O°æ~, (ã¨Ç¨Ï[) ^è°O°‡~.—— (Y∞~üP<£–30:30)
P „ǨH$í u ^èO° ‡° "Õ∞ W™®¡~. qâ◊fi~Ö’x ã¨=∞ã¨~Î , z=iH˜ =∂#=Ùx J=Ü«µÇÍÅ∞ Ãã·`~Œ
^≥=· xÜ«µ=∂=o „ǨHßO°"∞Õ Ç¨x KÕã∞¨ <Î ®flܵ. Jܵ`Ë =∂#=ÙÖ’¡ HÁ~^°O∞° `Œ=∞Hí∞ ^Õ=Ù_»∞
WzÛ# ¿ãfiK«Û#ù ∞ ^°∞ifixܡ∂Qõ~ KÕ㥨 Î qâ◊$~YÅ rq`Œ~ Qõ_∞« ѨÙ`Œ∞<®flO°∞. JÖÏQÕ Ç≤Åe¡ fl
Ãã·`Œ~ `Œ=∞Hí∞ J#∞Hí∂Å~Qå =∂O°∞ÛHí∞~@∞<®flO°∞. nxÃÑ· „Ǩ=HíÎ „Ǩ=K«#~ K«¥_«~_ç:
''=∂`Œ$QõOƒ° ~ù #∞~_ç ѨÙ>Ëì „Ç¨uÇ≤ÅÇ¡ Í_«¥ „ǨH$í u^èO° ‡° ~ P^è®O°~Qå<Õ Ñ¨Ù_«∞<Î ®fl_«∞.
Hßx `Œe¡^°~„_«∞Å∞ P `ŒO®fi`Œ P Ç≤Å¡ÇÍ_çfl „H≥·ã¨Î=ÙxQå<À, Ü«µ¥^°∞xQå<À, =∞Eã‘
Qå<À ÖË^® =∞O’O°Hí~Qå<À =∂iÛ"Õã¨∞Î<®flO°∞. nhfl q^è°~Qå áÈÅÛ=K«∞Û- Ǩâ◊∞=ÙÅ
Hí_∞« ѨÙÖ’¡ #∞~z Ǩâ∞◊ =ÙÅ∞ ZÖÏ~>˜ ֒Ǩ~ÖËH∞í ~_Í Ñ¨Ù_ÍÎܵ. U [~`Œ∞Ç≤Å¡ Hí∂_Í
`ˇy# K≥=ÙÅ`À ѨÙ@ì^°∞. P `Œ~°∞"å`Œ |Ǩï^≥·ÇÍO®^è°Hí∞Å∞ `Œ=∞ =¸_è«#=∞‡HßÅ`À
^®x K≥=ÙÅ∞ H’ã≤"™Õ ®ÎO∞° .—— (|∞MÏi)
18 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
I. ^èŒ~å‡xH˜ ѨÙ<å^Œ∞Å∞ qâßfi™êÖË
''h „ǨÉ∞íè =Ù P^°~ã¨~`Œu gѨÙÅ #∞~_ç ÇÍi ÉèÏq`ŒO®efl fã≤ „Ǩ=∂}~ KÕܵ~
z# ã¨~^°Oƒ° ~ù . JǨC_«∞ "Õ∞=Ú ÇÍix ™®Hí∞∆ Å∞Qå ÃÑ_«∞`Œ¥ '<Ë#∞ g∞ „ǨÉ∞íè =Ùx Hß<®—
Jx J_çQåO. ^®xH˜ ÇÍO°∞ 'g∞OÕ =∂„ǨÉ∞íè =Ù. J~^°∞Hí∞ "Õ∞"Õ∞ ™®Hí∞∆ Å~— J<®flO°∞.——
''"Õ∞q∞ÖÏ KÕÜ«µ_ÍxHͯO°}~, „Ǩà◊Ü«µk<®# g∞O°∞ '=∂H© q+¨Ü«µ~ `ˇeÜ«µ^°—x
K≥Çʨ =K«∞Û. ÖË^® '|Ǩï^≥Ç· ÍO®^è#° =∂Hí∞ ѨÓO°fi~ =∂ `Í`Œ=Ú`ÍÎ`ÅŒ ∞ „áåO°~aè~KÍO°∞.
"Õ∞=Ú P`Œ~åfi`Œ ÇÍiã¨~`Œu #∞~_ç ѨÙ>ÏìO. JÖÏ~@ǨC_«∞ ^°∞O°#˚ ∞Å∞ KÕã#≤ D `ŒÇC¨ Hí∞
=∞=∞‡efl Ǩ@∞ìH∞í ~>ÏO®?— Jx K≥Çʨ =K«∞Û. "åO°∞ ã¨<®‡O°~æ "≥Ñ· Ù¨ =∞O°Å∞`ÍO°#fl L^ÕâÌ º◊ ~`À
"Õ∞q∞ÖÏ =∂㨥Hí∞ÎÅ∞ q_«=∞O°z `ˇÅ∞ѨÙ`Œ∞<®flO.—— (Y∞~üP<£:7:172-174)
K≥@∞ì "≥ÚÅÔHuÎ ÃÑ~°QÆ_®xH˜ q`«Î#O ZO`« =ÚYº"≥∂ PK«~°}‰õΩ qâßfiã¨O ‰õÄ_®
JO`Õ =ÚYºO. q^Œ∞ºK«ÛùHÎ̃ QÆ∞iOz Ug∞ `≥eÜ«∞x ÉÏÅ∞_»∞ W#∞ѨHõ_ô¤`À ÃÇ·Ï>ˇ#¬<£ "≥·~°¡
g∞^ŒÑ_¨ #ç QÍeѨ@O fã¨∞HÀ_®xH˜ „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ Hõ~Ô O\ò ëêH±H˘_»∞OÎ k. xѨÙÊã¨OQÆu `≥eÜ«∞x
ѨãÑ≤ Å
≤ "¡ å_»∞ "≥Å∞QÆ∞`«∞#fl H˘"˘fiuÎx Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜ „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ K≥~Úº HÍÅ∞`«∞Ok. HÍx
HõÔ~O@∞‰õΩ ëêH±H˘>Ëì QÆ∞}O, xѨÙʉõΩ HÍÖËÛ QÆ∞}O L<åflÜ«∞x ÃÑ^ŒÌ"åà◊√§ #=Ú‡`å~°∞.
JOKÕ`« "å~°∞ ѨãÑ≤ Å ≤ Ö
¡ Ï¡, Ñ≤zÛ"åà◊√§ÖÏ, =¸~°∞Ö
ö Ï¡ „Ѩ=iÎOz „Ѩ=∂^ŒO H˘x`≥K∞« ÛHÀ~°∞.
J^Õq^èŒOQÍ ^Õ=Ù_»∞, k"åºq+¨¯$u, =∞~°}Ï#O`«~° rq`«O QÆ∞iOz# q+¨Ü«∂efl
‰õÄ_® =∞Op–K≥_»∂, q[˝`å–q"ÕK«#Å∞ Hõey# =∂#=Ù_»∞ qâ◊fiã≤Oz `«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ
#_»K«∞‰õΩO>Ë, J`«#∞ W@∞ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂ ã¨∞Y=O`«"≥∞ÿ# rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å_»∞, J@∞
Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ âßâ◊fi`« ™œMϺÅ∞ J#∞ÉèíqOK«QÆÅ_»∞.
1. qâßfi™êÖË PK«~}
° ‰õΩ P^è•~åÅ∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ qâßfiã¨OÖËx ã¨^•K«~} ° #∞, ã¨^•K«~}
° ÖËx
qâßfi™êxfl (Z#fl\˜H)© ã‘fiHõiOK«_∞» .—— (W™ê¡g∞ #[~°º–¢á⁄ÃѶã~¨ ü Y∞s¬^£ JǨχ^£)
Ǩτ[`ü L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú F~ÀA ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O)
^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~˘Ûx L#flѨÙÊ_»∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í XHõ`#« ∞ =zÛ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ ‰õÄ~°∞Û
<åfl_»∞. J`«x |@ìÅ∞ ZO`À `≥ÅQ¡ Í, t~À*ÏÅ∞ #Å¡QÍ L<åfl~Ú. J`«#∞ ¢Ñ¨Ü∂« }O
KÕã≤=zÛ#@∞¡QÍx, =∂`À ѨiK«Ü«∞=Ú#fl@∞¡QÍx =∂‰õΩ JxÊOK«ÖË^Œ∞. J`«#∞
¢Ñ¨=HõÎ "≥∂HÍà◊§‰õΩ `«# "≥∂HÍà◊√§ PxOz, ¢Ñ¨=HõÎ `˘_»ÅÃÑ· KÕ`∞« Å∞ ÃÑ\˜ì ''=ÚǨÏ=∞‡^£!
W™ê¡O JO>Ë Uq∞\’ <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇ~Úº—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:– ''W™ê¡O JO>Ë– JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ
=∞ˆ~ P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£ P ^Õ=Ùx ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞_»∞) Jx h=Ù
™êHõ∆ºO K≥ѨÊ_»O, #=∂*ò KÕÜ«∞_»O, (¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨÏHõ¯~Ú#) [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O,
~°=∞*Ï<£ <≥Å LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«_»O, WOHÍ â◊H˜Î LO>Ë Ç¨Ï*òÜ«∂¢`« [~°Ñ¨_»O.——
P =ºH˜Î D=∂@Å∞ qx ''g∞~°∞ K≥ÑÊ≤ Ok x[O——J<åfl_»∞. Jk qx 'Uq∞\©, J`«<Õ
¢Ñ¨tflã¨∞<Î åfl_»∞, J`«<Õ =∞m§ ^è$Œ gHõiã¨∞<Î åfl_»—x ÉèÏqOz "Õ∞=Ú Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂O.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 19
`«~åfi`« P =ºH˜Î ''ã¨~ˆ <å‰õΩ D=∂<£ (qâßfiã¨O) JO>Ë Uq∞\’ q=iOK«O_ç——
J<åfl_»∞. ''D=∂<£ JO>Ë h=Ù 1–^Õ=Ù_çfl, 2–PÜ«∞# ^Œ∂`«efl, 3–PÜ«∞# „Ѩ=HõÎefl,
4–JOu=∞k<åxfl (=∞~°}Ï#O`«~° q+¨Ü«∂efl), 5–=∞Oz^≥·<å K≥_»∞^≥·<å J^Œ$ëêìxfl
qâ◊fiã≤OK«_O» —— Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). P =ºH˜Î =∞m§ ''g∞~°∞ x[O K≥áêÊ~°∞——
J<åfl_»∞. `«~∞° "å`« ''WǨû<£ JO>Ë Uq∞\’ K≥Ñʨ O_ç—— J<åfl_»∞ J`«#∞. ''WǨû<£ JO>Ë
h=Ù ^Õ=Ù_çfl „Ѩ`º« HõO∆ QÍ K«∂ã¨∞#Î fl@∞¡ (ÉèÜ
í ∞« Éè‰í Ωõ Å
Î `À) PÜ«∞xfl(=∂„`«"∞Õ ) P~åkèOKåe.
h=Ù PÜ«∞xfl K«∂_»Háõ È~Ú<å PÜ«∞# =∂„`«O x#∞fl `«Ñʨ ‰õΩO_® K«∂ã¨∞<Î åfl_»∞—— (J#fl
Ü«∞^•~°÷O QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe)—— Jx ã¨=∂^è•#O WKåÛ~°∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨).
''㨈~, „Ѩà◊Ü«∞O ZѨÙÊ_˘ã¨∞ÎO^À K≥ѨÊO_ç <å‰õΩ—— Jx J_çQÍ_»`«#∞ =∞m§.
''„ѨàÜ◊ ∞« O QÆ∞iOz „ѨtflOKÕ"å_ç HõO>Ë ã¨=∂^è•#q∞KÕÛ"å_çH˜ Z‰õΩ¯"Õg∞ `≥eÜ«∞^Œ∞——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). P =ºH˜Î ''^•x ã¨∂K«#Öˇ·<å `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_ç—— J<åfl_»∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞– ''JѨÙÊ_»∞ ^•ã≤ `«# Ü«∞[=∂#∞~åex
HõO@∞Ok. =O\˜g∞^Œ |@ìÖˉõΩO_® #QÆfláê^•Å`À uiˆQ J<åQÆi‰õΩÅ∞, Q˘_»¡HÍѨ~°∞¡
ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ Éè=í O`«∞Å∞ Hõ@∞ìH˘x Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=_»O h=Ù K«∂™êÎ=Ù.——
P `«~∞° "å`« P =ºH˜Î "≥o§áÈÜ«∂_»∞. <Õ#∞ JHõ¯_Õ HÍ¿ãûѨ٠L<åfl#∞. `«~∞° "å`«
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ##∞fl L^ÕtÌ Oz ''L=∞~ü! D ¢Ñ¨âfl◊ Å∞ J_çy# P =∞x+≤ Z=~À h‰õΩ
`≥Å∞™ê?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. <Õ#∞ ''^Õ=ÙxH˜, ^≥·=¢Ñ¨=HõΈH ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞—— J<åfl#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''P =∞x+≤ (Z=~À HÍ^Œ∞,) l„cÖò (^≥=· ^Œ∂`«).
g∞‰õΩ g∞ ^èŒ~°‡O <Õ~°Ê_®xH˜ =KåÛ_®~Ú#—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''JÖÏ¡ÇπÏ#∞ `«# „ѨÉèí∞=ÙQÍ, W™ê¡O#∞ `«# r=#
^èŒ~°‡OQÍ, =ÚǨÏ=∞‡^£#∞ `«# ^≥·=„Ѩ=HõÎQÍ JOwHõiOz ^•xѨ@¡ ѨÓiÎQÍ ã¨O`«$Ñ≤Î
K≥Ok#"å_Õ qâßfiã¨=∂^è∞Œ ~åºxfl K«qK«∂ã≤# "å_»=Ù`å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''W™ê¡O
S^Œ∞ =∞øeHõ JOâßÅÃÑ· P^è•~°Ñ_¨ ç LOk. 1–JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ =∞ˆ~ P~å^è∞Œ º_»∞ ÖË_x» †
=ÚǨÏ=∞‡^£ P ^Õ=Ùx ^•ã¨∞_»∞, „Ѩ=HõÎ Jx ™êHõ∆ºq∞"åfie. 2–#=∂*ò =º=ã¨÷
<≥ÅQ˘ÖÏÊe. 3–(¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨÏHõ¯~Ú#) [HÍ`ü <≥~"° ~Õ åÛe. 4–HÍÉÏ ã¨O^Œi≈Oz ^•x
„Ѩ^HŒ } ∆˜ KÕÜ∂« e. 5–~°=∞*Ï<£ <≥Å LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKåe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü =ÚP*ò (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ JѶ‘~ü J<Õ
QÍ_ç^ÃŒ Ñ· „ѨÜ∂« }O KÕã∞¨ <Î åfl#∞. (^•iÖ’) PÜ«∞# ''=ÚP*ò! ^•ã¨∞ÅÃÑ· ^Õ=Ùx ǨÏHˆ ¯
q∞\’, ^Õ=ÙxÃÑ· ^•ã¨∞ŠǨÏHˆ ¯q∞\’ h‰õΩ `≥Å∞™ê?—— J#_çQÍ~°∞. <Õ#∞ ''^Õ=ÙxH˜, ^≥=·
„Ѩ=HõHˆÎ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''^•ã¨∞ÅÃÑ· ^Õ=Ùx‰õΩ#fl ǨωõΩ¯– "å~°∞
^Õ=Ù_çfl =∂„`«"∞Õ P~åkèOKåe. PÜ«∞#‰õΩ =∞Ô~=ih ™ê\˜ HõeÊOK«‰Äõ _»^∞Œ . ^Õ=ÙxÃÑ·
^•ã¨∞ʼnõΩ#fl ǨωõΩ¯– PÜ«∞# `«#‰õΩ ™ê\˜ HõeÊOK«x"åix tH˜∆OK«HõáÈ=_»"Õ∞—— Jx
J<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ ^≥·=„Ѩ=HÍÎ! <Õh â◊√Éèí"å~°Î#∞ „Ѩ[ʼnõΩ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞<å?—— Jx
J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''=^Œ∞.Ì (JѨÙÊ_Õ) D â◊√Éè"í å~°#Î ∞ „Ѩ[ʼnõΩ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« ‰õΩ.
20 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
JÖÏ K≥a`Õ "å~°∞ nxg∞^Õ P^è•~°Ñ_¨ `» å~°∞—— Jx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''^Õ=ÙxH˜ ™®>˜ HíeÊ~KÕÇÍiH˜ ^Õ=Ù_«∞ ã¨fiO°æ„Ǩ"Õâ◊~ x¿+kè~KÍ_«∞. "åi xÇÍã¨~
#O°H=í ∞=Ù`Œ∞~k. JÖÏ~>˜ ^°∞O®‡O°∞Åæ Hí∞ Z=O°¥ ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕܵ« ÖËO∞° .—— (Y∞~üP<£–5:72)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜ HõeÊOK«x (JO>Ë +≤~¯ü KÕÜ∞« x) ã≤u÷ Ö’
(K«xáÈ~Ú) PÜ«∞xfl HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ_∞» . ^•xH˜ aè#flOQÍ ^Õ=ÙxH˜
™ê\˜Heõ Êã¨∞#Î fl ã≤u÷ Ö’ K«xáÈÜÕ∞"å_»∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''qâßfi™êxH˜ 70H˜ ÃÑ·QÍ âßYÅ∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ Jxfl\˜
HõO>Ë L#fl`«"∞≥ #ÿ k 'ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ — Jx ѨÅHõ_O» , J`«ºÅÊ"≥∞#ÿ k ^•iÖ’ ÉÏ^èŒ
HõeOæ KÕ =ã¨∞=Î Ùx f¿ãÜ«∞_»O. a_çÜ∞« O ‰õÄ_» qâßfiã¨OÖ’ F =ÚYºÉèÏQÆO.——(=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''^Õ=ÙxH˜ |ÅÇ‘Ï# qâßfiã≤ HõO>Ë ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ
qâßfiã≤ ZO`À ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∞. ¢Ñ¨u q+¨Ü«∞OÖ’#∂ =∞Oz LOk. J~Ú`Õ g∞‰õΩ
U q+¨Ü∞« O ÖÏÉè^í •Ü«∞Hõ"∂≥ ^•xfl PtOK«O_ç. ^Õ=Ù_çfl ã¨Ç¨ Ü«∞O Ji÷ã∂¨ Î LO_»O_ç.
(PѨ^Œ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡) J^è~·≥ º° O K≥O^ŒHOõ _ç. U^≥<· å Hõ+Oì¨ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ 'XHõ"àÕ ◊ <ÕxÖÏ
KÕã≤=ÙO>Ë Dq^èŒOQÍ [iˆQk HÍ^Œ—x J#HõO_ç. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ '^Õ=Ù_»∞ Dq^èŒOQÍ
x~°‚~ÚOKå_»∞ (QÆ#Hõ WÖÏ [iyOk). PÜ«∞# `«ÅK«∞‰õΩ#flk [iyO^Œ—x K≥ѨÊO_ç.
XHõ"àÕ ◊ J<Õ=∂@ ÃÑ·âßzHõ ^•fi~åÅ#∞ `≥~∞° ã¨∞OÎ k.—— (q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü L=∞~ü(~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: g∞~°∞ ^Õ=ÙxÃÑ·
Uq^èOŒ QÍ #=∞‡HõO Hõey=ÙO_®Ö’ Pq^èOŒ QÍ #=∞‡HõO Hõey=ÙO>Ë PÜ«∞# Ѩ‰Ω∆õ ʼnõΩ
PǨ~°O „Ѩ™êkOz#>Ë¡ g∞‰õį_® Láêkè „Ñ¨™êk™êÎ_∞» . Ѩ‰Ω∆õ Å∞ L^ŒÜ∞« O PHõe`À
|Ü«∞Å∞^Õi ™êÜ«∞O„`åxH˜ Hõ_∞» Ѩ٠xOѨÙH˘x =™êÎ~Ú. (ui‡r)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''„Ǩ[Å~^°iÖ’ â◊H=Θ ∞~`Œ∞_«∞ Hß^°ÅK«∞Hí∞#fl"å_»∞ ^Õ=Ù_Ëfl
#=Ú‡HÁx PÜ«µ# g∞^° ÉèÏO°~ "ÕÜ«∂e. J~^°iHí~>Ë Q˘Ç¨Ê ã≤÷uǨO°∞_«∞ Hß^°ÅK«∞
Hí∞#fl"å_»∞ `Œ# ^°QõæO°∞#fl ^®xHí~>Ë ^Õ=Ùx ^°QõæO° (ã¨fiO°æ~Ö’) L#fl^®xÃÑ· ZHí∞¯=
#=∞‡Hí~ ÃÑ@∞ìH’ÇÍe. J~^°iHí~>Ë ZHí∞¯= Q“O°=hÜ«µ∞_«∞ Hß^°ÅK«∞ Hí∞#flÇÍ_«∞
J`Œº~`Œ Q“O°=hÜ«µ∞_«∞, =∞Ǩϟ#fl`Œ∞_≥#· ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `«∞~_Íe.—— (WɡflJÉσãπ)
H©_»∞–"Õ∞Å∞ JO`å ^≥·"ånè#"Õ∞
''Éè¥í q∞ÃÑQ· åx g∞ÃÑQ· åx =zÛǨ_Ë UPǨ^<·≥ ® ^®xfl ã¨$+≤~ì K«_ÍxH˜ ѨÓO°fi"Õ∞ "Õ∞=Ú
^®xfl Qõ∞i~z „Qõ~^ä~° Ö’ „ÇÍã≤ÃÑ>Ïì=Ú. WÖÏ KÕܵ« _«~ ^Õ=ÙxH˜ KÍÖÏ `ËeHí. g∞g∞^°
UPǨ^° =zÛ<® g∞O°∞ ÉÏ^èÇ° _¨ H« ∞í ~_Í L~_ÍÅx, ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ UÉèÏQõº~ „Ѩ™êk~z<®
^®xfl K«¥ã¨∞HÁx q∞_çãÇ≤ _¨ ~« å^°x (PÜ«µ# D UO®Ê@∞ KÕâÍ_«∞).—— (Y∞~üP<£–57:22,23)
''^Õ=Ùx J#∞[˝ ÖËx^Õ xs‚`Œ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞ U „áå}˜H© KÍ=Ù O®^°∞. „Ǩu
„áå}˜H© =∞O°}HßÅ~ „ÇÍÜ«µ|_ç L~k. Hı=Å~ „áåǨ~zHí „Ç¨uǶ֨ Ï¿ÑHí`∆ À ǨxKÕ¿ãÇÍiH˜
"Õ∞=Ú „ǨÇ~¨ K«~Ö’<Ë ÇÍi„ǨuǶ֨ ~ WzÛ"Õ™®ÎO. ǨOÖ° ’Hí „Ç¨uǶ֨ Ï¿ÑHí`∆ À ǨxKÕ¿ãÇÍiH˜
ǨO°Ö’Hí~Ö’ ÇÍiH˜ O®=Åã≤# „ǨuǶ¨Ö~ J#∞„QõÇ≤Ï™®ÎO.—— (Y∞~üP<£–3:144,145)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 21
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ~ÀA "åǨÏ#OÃÑ· ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) "≥#∞Hõ ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. PÜ«∞# <å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''JÉσÜü∞! <Õ#∞ h‰õΩ H˘xfl
q+¨Ü∂« Å∞ LѨ^tÕ ã¨∞<Î åfl#∞. h=Ù ^Õ=Ùx ^è~Œ å‡xfl HÍáê_»∞`«∂=ÙO_»∞, ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl
HÍáê_»∞`«∞O\Ï_»∞. ^Õ=Ùx ^èŒ~å‡xfl ~°H˜∆OK«∞, JѨÙÊ_»∞ h=Ù PÜ«∞xfl h=ÚO^Œ∞
K«∂™êÎ=Ù. h=Ù "Õ_∞» HÀ"åÅ#∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_çfl =∂¢`«"∞Õ "Õ_∞» HÀ. ã¨Ç¨ Ü«∞O Ji÷¿ãÎ ^Õ=Ù_Õfl
ã¨Ç¨Ü«∞O Ji÷OK«∞. XHõ q+¨Ü«∞O ÉÏQÍ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ. XHõ *Ïu ¢Ñ¨[ÅO`å HõÅã≤
hˆH^≥<· å "Õ∞Å∞ KÕÜ∂« Åx x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl ^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ ~åã≤ÃÑ\˜Oì k `«Ñʨ ZÖÏO\˜
"Õ∞Å∞ KÕÜ«∞ÖË~°∞. JÖψQ ¢Ñ¨[ÅO^Œ~°∂ HõÅã≤ hˆH^≥·<å H©_»∞ `«ÅÃÑ@ì^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë,
hHÀã¨O ^Õ=Ù_»∞ x~°~‚ ÚOzOk `«Ñʨ ZÖÏO\˜ H©_∞» `«ÅÃÑ@ìÖ~Ë ∞° .—— (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å Hõ^#Œä O: XHõ ѨÖ"¡ˇ åã≤ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''^≥=·
„Ѩ=HÍÎ! ##∞fl ã¨fi~åæxH˜ Q˘xáÈQÆÅ ã¨`«¯~°‡ÖËq∞\’ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_»——x J_çQÍ_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ Dq^èOŒ QÍ K≥áêÊ~°∞:– h=Ù 1–XHõ¯ ^Õ=Ù_çfl =∂„`«"∞Õ P~åkèOK«∞.
PÜ«∞#‰õΩ =∞Ô~=ih ™ê\˜ HõeÊOK«‰Ωõ . 2–qkèQÍ KÕÜ∞« |_ç# (Ѷ~¨ )˚ü #=∂AÅ∞ PK«
iOK«∞. 3–(¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨÏHõ¯~Ú#) [HÍ`ü K≥eã¡ ∂¨ Î LO_»∞. 4–~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OK«∞.—— ѨÖ"¡ˇ åã≤ D =∂@Å∞ qx ''<å„áê}O U â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx Jnè#OÖ’ LO^À
P ^Õ=Ùx ™êH˜!∆ <Õh P[˝efl `«∞.K«. `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜™êÎ#∞—— J<åfl_»∞. P`«~åfi`« J`«#∞
"≥o§áÈ=_®xH˜ "≥#∞u~°QÍæ<Õ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J#∞K«~∞° Å "≥Ñ· Ù¨ uiy ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å
ã¨fi~°"æ åã≤x K«∂_»^eŒ ¿ãÎ D =∞x+≤x K«∂_»=K«∞Û—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ǩτ[`ü =ÚP*ò
(~°l)x Ü«∞=∞<£ ~å„ëêìxH˜ QÆ=~°fl~üQÍ xÜ«∞q∞Oz ѨOѨÙ`«∂ ''Ñ‘_`ç ∞« x P~°<Î å^•Å‰õΩ
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ LO_®e. Ñ‘_ç`«∞x P~°Î<å^•xH˜, ^Õ=ÙxH˜ =∞^茺 ZÖÏO\˜ J_»∞¤`≥~°
LO_»^—Œ —x Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕâß~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ „Ѩu XHõ¯~°∂ ^Õ=Ùx Ѩ@¡ ã¨^Œaè„áêÜ«∞O
Hõey=Ù#fl ã≤u÷ Ö’<Õ K«xáÈ"åe ã¨∞=∂!—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''^Õ=Ùx =^ŒÌ ZÖÏO\˜ tHõ∆ =ÙO^À `≥e¿ãÎ qâßfiã≤ `«#‰õΩ
ã¨fi~°æO Åaèã¨∞ÎO^Œx Z#fl\˜H© J#∞HÀ_»∞. JÖψQ ^Õ=Ùx‰õΩ#fl HÍ~°∞}ºO QÆ∞iOz
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë Jqâßfiã≤ Z#fl\˜H© ã¨fi~°æO Ѩ@¡ x~åâ◊K≥O^Œ_»∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''D=∂<£ (qâßfiã¨O)‰õΩ K≥Ok# âßYÅ∞
_≥|ƒù~ÚH˜ ÃÑQÍ L<åfl~Ú. a_çÜ∞« O ‰õÄ_® D=∂<£‰Ωõ K≥Ok# âßMË.—— (=Úã≤O¡ )
HÍѨ@ºOÖËx qâßfiã¨"Õ∞ ѨxH˘ã¨∞ÎOk
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''=ºaèKåi
=ºaèKå~°O KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ qâßfiã≤QÍ LO_»_»∞. `åQÆ∞É’`«∞ =∞^ŒºO ¿ãqã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
qâßfiã≤QÍ LO_»_∞» . ^˘OQÆ ^˘OQÆ`#« O KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ qâßfiã≤QÍ LO_»_∞» . P `«~åfi`«
ѨâßÛ`åÎÑO¨ `À ^Õ=Ù_çfl Hõ=∆ ∂Ѩ} K≥ÑÙ¨ ʉõΩO>Ë Jk ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok.—— (=Úã≤O¡ )
22 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞– ''XHõ~ÀA l¢cÖò
<å ^ŒQ~æÆ H° ˘zÛ 'g∞ J#∞K«~ã° =¨ ∂[OÖ’ ^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜ HõeÊOK«x ã≤u÷ Ö’ K«xáÈÜÕ∞"å~°∞
ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~—° x â◊√Éè"í å~°Î K≥áêÊ~°∞.—— <Õ#ѨÙÊ_»∞ ''=ºaèKå~°O KÕã<≤ å, ^˘OQÆ`#« O
KÕã<≤ å ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~å?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''P...=ºaèKå~°O
KÕã≤<å, ^˘OQÆ`«#O KÕã≤<å 㨈~ (ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞)—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞Ö’ =ºaèKå~°O, ^˘OQÆ`#« O =O\˜ Ѷ∞¨ ’~°áêáêÅ∞ KÕã#≤ "å~°∞ Ãã·`O« ã¨fi~°Oæ
Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~O° >Ë "åiH˜ #~°Htõ HõÅ
∆ ∞ Jã¨Å∞ LO_»=x J~°O÷ HÍ^Œ∞. P áêáêʼnõΩ #~°Htõ HõÅ
∆ ∞
J#∞Éèqí Oz# `«~∞° "å`Õ "å~°∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å~°x J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åe. XHõ"àÕ ◊ JÖÏO\˜"å~°∞
WǨÏÖ’HõOÖ’<Õ Ñ¨âßÛ`åÎѨO K≥Ok `«=∞#∞ ã¨O㨯iOK«∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ "åix Hõ∆q∞™êÎ_»∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''HõÑ@
¨ qâßfiã≤x =¸_»∞ q+¨Ü∂« Å ^•fi~å QÆ∞iÎOK«
=K«∞Û. 1–J`«#∞ <À~°∞ qÑ≤Ê`Õ J|^ŒOú ѨÅ∞‰õΩ`å_»∞. 2–"åQÍÌ#O KÕ¿ãÎ ^•xfl ÉèOí QÆO
KÕ™êÎ_»∞. 3–Éèí¢^ŒÑ¨~°K«=∞x U^≥·<å =ã¨∞Î=Ù (ÖËHõ x~°fiÇ≤ÏOK«=∞x U^≥·<å ÉÏ^茺`«)
JѨÊy¿ãÎ ^•x Ѩ@¡ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_»`å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_çfl, JOu=∞ k<åxfl qâ◊fiã≤OKÕ"å_»∞
`«# á⁄~°∞QÆ∞"å_çfl Q“~°qOKåe. ^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤OKÕ"å_»∞ `«# Jukäx
ã¨`¯« iOKåe.—— JѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~∞° J#∞K«~∞° Å∞ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D ã¨`å¯~°O Zxfl ~ÀAÅ∞
[~°QÍe?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''XHõ ~ÀA ÉÏQÍ ã¨`¯« iOKåe. =¸_»∞
~ÀAÅ∞ ™ê^è•~°} Pu^䌺q∞"åfie. JO`ÕHõO>Ë Z‰õΩ¯= ~ÀAÅ∞ Pu^䌺q∞¿ãÎ Jk
ã¨^MŒ Ï (^•#O)QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»∞`«∞Ok. áÈ`Õ ^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤OKÕ"å_»∞
ѨeH˜`Õ =∞Oz=∂@<Õ Ñ¨ÅHÍe ÖË^• =∞ø#O =Ç≤ÏOKåe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
qâßfi™êÖË PK«~°}ʼnõΩ P^è•~åÅ∞. PK«~°}ÖËx qâßfiã¨O x~°~°÷HõO. ^Õ=Ùx P[˝efl,
PÜ«∞# „Ѩ=HõÎ (ã¨) É’^è#Œ Å#∞ PK«iOK«‰Ωõ O_® "å~°∞ÉèÜí Ú« efl qâßfiã≤OKå#x K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=_»O
'`À@Ö’ XHõ¯ K≥@∞ì ‰õÄ_® "≥ÚÅÔH`«ÎHõáÈ~Ú<å Ü«∞[=∂x WzÛ# q`«Î<åÅhfl <å\Ï#x
"åkOK«_O» ÖÏO\˜^.Õ W™ê¡O ã‘fiHõiOz# =∞x+≤ W™ê¡O‰õΩ J#∞QÆ∞}"≥∞#ÿ rq`«O QÆ_Ñ» _¨ O»
=Å¡<Õ Ñ¨~Ö
° ’HõOÖ’ "≥∂HõO∆ á⁄O^ŒQÅ Æ ∞QÆ∞`å_»∞. qâßfiã≤H˜ XHÀ¯™êi â◊¢`«∞=ÙÅ∞ ÃÑ>Ëì Ç≤ÏO™ê
^Ò~°˚<åflʼnõΩ `«@∞ìHÀÖËHõ "å~°∞ ѨÅHõ=∞#fl ѨÅ∞‰õΩÅ∞, KÕÜ«∞=∞#fl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞=Åã≤#
Ѩiã≤÷u =ã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ z`«Îâ◊√kú Hõey# qâßfiã≤ JÖÏ KÕ¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞™êÎ_»∞.
''Z=O≥<· ® ^≥"· åxfl qâ◊fiã≤~KÍHí =uÎ_ç |ńǨÜ∂ˇ QåÅ =Å¡ JqâÍfi㨠^èÀO°}˜ =ºHí~Î
KÕ¿ã,Î JǨC_«`xŒ ǨÏ$^°Üµ« ~ =∂„`Œ~ qâÍfiã¨ãu÷≤ Ö’<Õ L~>Ë JÖÏ~>˜ =ºH˜ÃÎ Ñ· ^À+¨~ÖË^∞° .——
(Y∞~üP<£–16:106)
Ǩτ[`ü J=∂‡O∑ a<£ Ü«∂ã≤O∑ (O°l) Híà‹§^°∞>Ë PÜ«µ# `Œe¡^°~„_«∞efl Jqâßfi
ã¨∞Å∞ z„`ŒÇÏ≤ ~ã¨Å∞ ÃÑ>˜ì K«~¿ÑâÍO°∞. `Œ~åfi`Œ PÜ«µxfl Hí∂_® "å~°∞ <®<®Ü«∂`Œ#Å∞
ÃÑ_«¥Î, `Í=Ú K≥Ç≤Ê#@∞¡ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)x ^°¥+≤~z, `Œ=∞ ^Õ=`Œefl á⁄Qõ_«=Å
ã≤~kQå |Å=~`Œ~ KÕâÍO°∞. z=iH˜ Ǩτ[`ü J=∂‡O∑ (O°l) D ÉÏ^è°ÅHí∞ `Íà◊ÖËHí
ÇÍO°∞ ǨÅHí=∞#fl =∂@Åhfl ǨeHßO°∞. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ PÜ«µ# O’k㨥Π^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 23
ã¨xflkèH˜ =zÛ ''^≥=· „Ǩ=HßÎ! <Ë#∞ q∞=∞‡efl Qõ∞i~z K≥_∞« Qå, ÇÍi ^Õ=`Œefl Qõ∞i~z
=∞~zQå ǨÅHí#~`Œ=O°Hí∞ ÇÍO°∞ ##∞fl =^°eÃÑ@ì ÖË^°∞—— Jx J<®flO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨) D =∂@ qx ''JǨC_«∞ h ǨÏ$^°Üµ« ã≤u÷ ZÖÏ L~_ç~k?—— Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜
PÜ«µ# ''<Ë#ǨC_«∞ ѨÓiÎ qâÍfiã¨(D=∂<£) ã≤÷uÖ’<Ë L<®fl#∞—— Jx ã¨=∂^è®#
q∞KÍÛO°∞. ''Jܵ`Ë ÇÍO°∞ =∞O≥ǨC_≥·<® WÖÏ ^ÒO°˚#º~ KÕ¿ãÎ, h=Ù =∞m§ JÖÏ~>˜
=∂@ÖË Ç¨Å∞Hí∞—— J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)– (WɡflHõã~‘ )ü
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Jqâßfiã≤ U^Œ~Ú<å
ã¨`å¯~°ºO KÕ¿ãÎ WǨÏÖ’HõOÖ’<Õ J`«xH˜ U^À XHõq^èOŒ QÍ ^•x „ѨuÑ¶Ö ¨ O W=fi|_»∞
`«∞Ok. J~Ú`Õ (Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ^•xH˜ ZÖÏO\˜ „ѨuѶ¨ÅO ÅaèOK«^Œ∞). ^Õ=Ù_»∞ J`«x
ã¨`å¯~åºÅ#∞ Ѩ~Ö ° ’HõO HÀã¨O Éè¢í ^ŒÑ~¨ z
° ÃÑ_»`å_»∞. (JO`ÕHÍ^Œ∞) J`«x q^èÜ Õ ∞« `«
=¸ÅOQÍ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂ J`«xH˜ Láêkè „Ñ¨™êk™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ LÖËY¡ #O: ''^Õ=Ù_»∞ U qâßfiã≤H© J`«x ã¨`å¯~åºÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ZÖÏO\˜
J<åºÜ«∞O K≥Ü∞« º_»∞. WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’#∂ J`«xH˜ J`«#∞ KÕã#≤ ã¨`å¯
~åºxH˜ „ѨuѶŨ O `«Ñʨ Hõ Åaèã∞¨ OÎ k. Jqâßfiã≤ =∂„`«O ^Õ=Ùx HÀã¨O KÕ¿ã ã¨`å¯~åºÅ
„ѨuѶÖ
¨ Ïxfl WǨÏÖ’HõOÖ’<Õ á⁄O^Œ∞`å_»∞. z=iH˜ Ѩ~Ö ° ’HÍxH˜ =zÛ#ѨC_»∞ „ѨuѶÅ
¨ O
á⁄O^ŒQeÆ Qˆ ã¨`å¯~°º"Õ∞n J`«x ^ŒQ~æÆ ° q∞ye=ÙO_»^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
2. ^≥·=^Ò`«ºO q=~åÅ∞
''"Õ∞=Ú =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)x Ü«∂=`«∞Î =∂#ÇÍoH’ã¨~ ^≥·=„Ǩ=HíÎQå xÜ«µq∞~KÍO.
nxH˜ ^Õ=Ùx ™êHõº∆ "Õ∞ KåÅ∞. Hí#∞Hí Z=O°∞ ^≥=· „Ǩ=HíHÎ ∞í q^èÜ Õ µ« ∞Öˇ· #_«K∞« Hí∞~>ÏO’, ÇÍO°∞
^Õ=ÙxH˜ q^èÜ Õ µ« ∞Öˇ· #_«K∞« Hí∞#fl>Ë.¡ XHõ"àÕ ◊ =ÚY~ uǨCHí∞~>Ë uǨCH’x. JÖÏ~>˜ÇÍi
H’ã¨~ "Õ∞=Ú x#∞fl ǨO°º"ÕHí∆Hí∞xQå xÜ«µq∞~z Ǩ~ǨÖË^°∞.—— (Y∞~üP<£–4:79,80)
ÇÍiH˜ÖÏ K≥ÇC¨ : ''g∞O°∞ x[~Qå ^Õ=Ù_flç Jaè=∂xã¨∞~Î >Ë ##∞fl J#∞ã¨i~K«~_ç† ^Õ=Ù_∞«
q∞=∞‡efl Jaè=∂x™®Î_«∞† g∞ áåáåÅ∞ Hí∆q∞™®Î_«∞. ^Õ=Ù_«∞ Z~`À Hí∆q∞~KÕ ÇÍ_«∞,
HíO°∞}˜~KÕÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–3:31)
''^≥·=„Ǩ=HíÎ g∞Hí∞ ^Õxfl™®Î_À ^®xfl fã¨∞HÁx, ^Õ#∞fl~_ç q∞=∞‡efl xO’kè™®Î_À ^®x
*’eH˜ áÈHí~_ç. ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç. ^Õ=Ùx tHí∆ KÍÖÏ Híi#î ~Qå L~@∞~k.—— (59:7)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=Ùx Ǩ@¡, PÜ«µ# „Ǩ=HíΠǨ@¡ q^èÕÜ«µ`Œ HíeyL~_«~_ç. g∞Ö’
=º=ǨO°HíO°ÎÖˇ·# JkèHßO°∞ŠǨ@¡ Hí∂_Í. Jܵ`Ë U^Œ~Ú<® =º=ǨO°~Ö’ g∞ =∞^è°º
qÇÍ^°~ `ŒÖuˇ `Î Ë ^®xfl uiy ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎ "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞ =∞O°ÅÛ~_ç. g∞O°∞
x[~Qå ^Õ=Ù_çfl, J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤ã¨∞Î#fl@¡Üµ`Ë W^Õ g∞H’ã¨~ ã¨Ô~·# Ǩ^°úu.
ǨOº° =™®#~ s`ͺ Hí∂_Í W^Õ =∞Oz q^è®#~.—— (Y∞~üP<£–4:59)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞Ö’ Z=~°∂ `«# HÀiHõÅ∞, PHÍOHõÅ ∆ hfl <Õ#∞ `≥zÛ#
^è~Œ ‡° âߢ™êÎxH˜ J#∞QÆ∞}OQÍ =∂~°#O`«=~°‰Äõ (x["≥∞#ÿ )qâßfiã≤ HÍÖË_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
24 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''`«# `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞,
ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ ∞, „ѨÑO¨ K«OÖ’x W`«~° =∂#=ÙÅO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯=QÍ ##∞fl Jaè=∂xOK«
#O`«=~°‰Ωõ g∞Ö’ UXHõ¯_»∂ x["≥∞#ÿ qâßfiã≤ HÍ*ÏÅ_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''##∞fl, q∞=∞‡efl WÖÏ áÈÅÛ=K«∞Û. XHõ =ºH˜Î Jyflx
~å*ËÜ«∞QÍ, JO^Œ∞Ö’H˜ nѨѨ٠ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞, H©@HÍÅ∞ =zÛ Ñ¨_çáÈ™êQÍ~Ú. P=ºH˜Î
(Jq JyflÖ’ Ѩ_çáȉõΩO_®) PѨ_®xH˜ „Ѩܫ∞uflã¨∞Î<åfl_»∞. JÖψQ <Õ#∞ ‰õÄ_®
q∞=∞‡efl g∞ #_»∞O Ѩ\ì˜ =∞s #~°HÍyflÖ’ Ѩ_áç ȉõΩO_® HÍáê_»∞`«∞<åfl#∞. HÍx g∞~°∞
<å KÕ`∞« Ö’¡ #∞Oz *Ïi (q_çÑO≤ K«∞H˘x #~°HÍyflÖ’ Ѩ_)ç áÈ`«∞<åfl~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å`À WÖÏ J<åfl~°∞– ''<å ¢Ñ≤Ü∞«
‰õΩ=∂~å! h ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ Z=i Ѩ@¡ ‰õÄ_® ZÖÏO\˜ ^Œ∞~°∞^ÕÌâ◊O ÖˉõΩO_® h=Ù
rq`«O QÆ_Ñ» Q¨ eÆ y`Õ JÖÏ rq`«O QÆ_∞» ѨÙ. <å q^è•#O W^Õ. <å q^è•<åxfl (ã¨O¢Ñ¨^•
Ü«∂xfl) Jaè=∂xOKÕ"å_»∞ xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ ##∞fl Jaè=∂xOz# "å_»=Ù`å_»∞. ##∞fl
Jaè=∂xOz#"å_»∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ <å`À áê@∞O\Ï_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü HÍÉò a<£ L„*Ï (~°l) LÖËY ¡ #O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi A=∂
„ѨãO¨ QÆO KÕÜ∞« _®xH˜ "ÕkHõ "≥Ú^Œ\˜ "≥∞@∞ìÃÑ· HÍÅ∞ ÃÑ\˜#ì ѨÙÊ_»∞ 'Pg∞<£— J<åfl~°∞.
JÖψQ ~Ô O_»=, =¸_»= "≥∞@∞ìÃÑ· HÍÅ∞ ÃÑ\˜#ì ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® 'Pg∞<£— J<åfl~°∞. „ѨãO¨
QÆO =ÚyOz "ÕkHõ #∞Oz ky# `«~åfi`« J#∞K«~∞° Å∞ HÍ~°}O J_çy`Õ PÜ«∞xÖÏ
K≥áêÊ~°∞: ''<Õ#∞ "≥Ú^Œ\˜ "≥∞@∞ì ZˆH¯@ѨÙ_»∞ ^≥=· ^Œ∂`« l„cÖò (JÖˇ)· =zÛ '~°=∞*Ï<£
<≥ÅÖ’ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜Oz áêѨH=∆õ ∂Ѩ} KÕ~ÚOK«∞HÀx"å_»∞ <åâ◊#=∞=ÙQÍHõ— Jx
J<åfl~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ Pg∞<£ (`«^ä•ã¨∞Î) J<åfl#∞. <Õ#∞ Ô~O_»= "≥∞@∞ì ZˆH¯@ѨÙ_»∞
l„cÖò =∞m§ 'g∞¿Ñ~°∞ „Ѩ™êÎqOK«|_ç#ѨÙ_»∞ qx ‰õÄ_® g∞HÀã¨O ^Œ~°∂^£ ѨiîOK«x
"å_»∞ ^≥=· HÍ~°∞}ϺxH˜ ^Œ∂~°=∞=ÙQÍHõ— J<åfl~°∞. ^•xH© <Õ#∞ Pg∞<£ J<åfl#∞. <Õ#∞
=¸_À "≥∞@∞ì ZˆH¯@ѨÙ_»∞ l„cÖò =∞m§ '`«e^¡ OŒ „_»∞Ö’¡ W^ŒiÌ H© ÖËHõ XHõiH˜ =$^•úѺ¨ O
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ "åiH˜ ¿ã=KÕã≤ ã¨fi~åæxH˜ áÈx"å_»∞ ^≥·=HÍ~°∞}ϺxH˜ ^Œ∂~°=∞=ÙQÍHõ—
J<åfl~°∞. ^•xH© <Õ#∞ Pg∞<£ J<åfl#∞.—— (ǨH˜"∞£ , Wɡfl=∂[)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ''ã¨fi~°Oæ =^Œ#Ì ∞‰õΩ#fl"å~°∞ `«Ñʨ <å J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’x „ѨuXHõ¯~°∂ ã¨fi~°Oæ Ö’ „Ѩ"tÕ ™êÎ~∞° —— J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). XHõ`#« ∞
D=∂@ qx ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! ã¨fi~°Oæ =^Œ<Ì "Õ å_»∞ ‰õÄ_® LO\Ï_®?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''<å‰õΩ q^èÜ
Õ ∞« `« K«∂Ñ≤#"å_»∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å_»∞. ##∞fl kèH¯õ iOz#"å_Õ
ã¨fi~°Oæ Ö’ „Ѩ"tÕ OK«_®xH˜ x~åHõiOz#"å_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏs)
XHõ ~ÀA ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LE KÕã∞¨ OÎ >Ë PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞ H˘O^Œ~∞° PÜ«∞#
LE KÕã#≤ hà◊§`À `«=∞ =ÚMÏÅ#∞ `«_∞» ѨÙHÀ™êQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''D
ѨxH˜ q∞=∞‡efl U q+¨Ü∞« O ¢¿Ñˆ~Ñ≤OzOk?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''^Õ=Ùx Ѩ@,¡
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÑÎ @ ¨ ¡ Jaè=∂#O—— J<åfl~°∞. PÜ«∞# D=∂@ qx ''^Õ=Ù_çfl, ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ#Î ∞
Jaè=∂xã¨∞Î<åfl=∞x ã¨O`À+≤OKÕ"å~°∞ =∂\Ï¡_ç`Õ x[O =∂\Ï¡_®e† Éèí¢^ŒÑ¨~°K«=∞x
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 25
U^≥<· å =ã¨∞=Î Ù `«=∞‰õΩ JѨÊy¿ãÎ ^•xfl"å~°∞ x*Ï~ÚfQÍ ^•x Ü«∞[=∂xH˜ uiyJѨÊ
yOKåe† W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞"åi Ѩ@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iÎOKåe—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
XHõ`«#∞ ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ, ^≥·=™êH˜∆! <Õ#∞ q∞=∞‡efl Jaè=∂xã¨∞Î<åfl#∞—— J<åfl_»∞.
^•xHÍÜ«∞# ''#∞"ÕfiO =∂\Ï¡_∞» `«∞<åfl"À PÖ’zOK«∞HÀ—— J<åfl~°∞. J`«#∞ =∞m§ ''^≥=·
™êH˜!∆ <Õ#∞ q∞=∞‡efl x[OQÍ<Õ Jaè=∂xã¨∞<Î åfl#∞—— J<åfl_»∞. =¸_»∞™ê~°∞¡ W^Õ=∂@
J<åfl_»∞. JѨC_»∞ ^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) ''J~Ú`Õ ¿Ñ^ŒiHõO HÀã¨O KåѨ#∞ ã≤^OúŒ QÍ LOK«∞HÀ,
##∞fl Jaè=∂xOKÕ"å_ç "≥Ñ· Ù¨ ¿Ñ^ŒiHõO =~°^Ö Œ Ï =ÚOK«∞H˘ã¨∞OÎ k—— J<åfl~°∞. (ui‡r)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<å‰õΩ ѨÓ~°fiO U ¢Ñ¨=Hõ‰Î Äõ W=fix J~Ú^Œ∞ ¢Ñ¨`ºÕ Hõ`Å « ∞
<åH˜=fi|_®¤~Ú. 1–W`«~° ¢Ñ¨=HõÎÅO^Œ~°∂ `«=∞`«=∞ *Ï`«∞Å HÀã¨O ¢Ñ¨`ÕºH˜OK«|_»QÍ,
<Õ#∞ Ü«∂=`«∞Î =∂#"åo HÀã¨O ¢Ñ¨=HõQÎ Í Ñ¨OѨ|_®¤#∞. 2–<åHÀã¨O ã¨=∞~°™⁄`«∞Î (=∂Öˇ
QÆh=∞`ü)#∞ "å_»∞HÀ=_»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O KÕÜ∞« |_çOk. <å‰õΩ ѨÓ~°fiO U Ѩ=Hõ‰Î Äõ ^è~Œ ‡°
ã¨=∞‡`«O KÕÜ∞« |_»Ö^Ë ∞Œ . 3–<åHÀã¨O Ü«∂=`«∞Î Éè∂í =∞O_»ÅO ¢áê~°<÷ å ã¨Å ÷ OQÍ, Ѩiâ◊√^Œú
ѨiKÕ =ã¨∞Î=ÙQÍ KÕÜ«∞|_çOk. 4–<å QÍOcè~åºxH˜ â◊¢`«∞=ÙÅ∞ XHõ <≥Å ¢Ñ¨Ü«∂}ѨÙ
^Œ∂~°O#∞O_Õ ÉèÜ í ∞« Ѩ_áç ÈÜÕ∞ÖÏ ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞OKÕã∞¨ <Î åfl_»∞. 5–<å‰õΩ (Ѩ~Ö
° ’Hõ
f~°∞Êk<å# ™ê^è•~°}) ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ¿ã JkèHÍ~°O W=fi|_çOk.—— (=Úã≤O¡ , |∞MÏi)
z@ìz=i ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£(ã¨) g∞ ѨÙO∞° +¨∞Ö’¡ Z=iH© `Œ~„_ç Hß_«∞. PÜ«µ# ^Õ=Ùx ã¨~^ÕâÇ◊ Ϩ O°∞_«∞.
^≥·=^Ò`Œº ǨO°~ǨO°#∞ J~`Œ"≥Ú~k~z# J~u=∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ. (Y∞~üP<£–33:40)
Pk=∂#=Ù_«∞ P^°~ (JÖˇ·) #∞~_ç =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) =O°Hí∞ ÅH∆ß WO°"≥· <®Å∞Qõ∞
"ÕÅ =∞~k ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ∞ =zÛ#@∞¡ ǨÏnã¨∞Å∞ K≥|∞`Œ∞<®flܵ. ÇÍiÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)
z@ìz=i „Ǩ=HíÎ. D q+¨Ü«∂xfl PÜ«µ# ǨÅ∞ã¨~^°O®ƒùÅÖ’ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞:
¨ ''^≥=· ^Ò`Œº ǨO~° ǨO° =Úyã≤áÈܵ~k. <® `ŒO∞° ÇÍ`Œ WHí U ^≥=· „Ǩ=HíQÎ åx,
ã¨~^Õâ◊ǨÏO°∞_«∞Qåx O®_«∞.—— (ui‡l, =Úã¨fl^ü JǨχ^£)
¨ ''WO`«‰Ωõ ѨÓ~°fiO ^≥=· ¢Ñ¨=HõÅ
Î ∞ U^ÀXHõ ¢Ñ¨`ºÕ Hõ*Ïu HÀã¨O ѨOѨ|_Õ"å~°∞.
J~Ú`Õ <ËxѨÙÊ_»∞ Ü«∂=`«∞Î =∂#"åo HÀã¨O ѨOѨ|_®¤#∞.—— (|∞MÏi)
¨ ''<Ë#∞ J~u=∞ ^≥=· „Ǩ=Hí#Î ∞. <® `ŒO∞° ÇÍ`Œ =∞OÕ „Ǩ=HßÎ ÖË_∞« . Jܵ`Ë <®
J#∞K«O° ã¨=Ú^®Ü«µ~ (L=∞‡`ü)Ö’ =ÚǨÊùܵ =∞~k Jã¨`ŒºÇÍ^°∞Å∞ ѨÙ_ÍÎO°∞.
ÇÍiÖ’ „ǨuXHí¯_«¥ `Í#∞ ^≥=· „Ǩ=Hí#Î x „ǨH> í ~˜ K«∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (J|¥^®=Ó^ü)
¨ ''W„™®Ü∂Öò ã¨~`ŒuÇÍiH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ∞ <®Ü«µHí`Œfi~ =Ç≤Ï~KÕÇÍO°∞. XHí
„Ǩ=HíÎ K«xáÈQå<Õ O≥~_«=„Ǩ=HíÎ J`ŒxH˜ ÇÍO°ã∞¨ _«=Ù`Í_«∞. Hßx <® `ŒO∞° ÇÍ`Œ =∞O≥=O°¥
^≥=· „Ǩ=HíÅ
Î ∞ L~_«O∞° . Ybá¶åÅ∞ =∂„`Œ"∞Õ L~>ÏO°∞.—— (|∞MÏi)
¨ ''<®Hí∞, QÆ`« ¢Ñ¨=HõÎʼnõΩ ã¨O|OkèOz# L^•Ç¨Ï~°} WÖÏ LOk: XHõ`«#∞
F JO^Œ"∞≥ #ÿ Éè=í #O xi‡OKå_»∞. J~Ú`Õ ^•x F=¸ÅÖ’ XHõW@∞Hõ Ѩ>OìË `« MÏm
26 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
KÀ@∞ =^ŒeÃÑ\Ïì_∞» . ¢Ñ¨[Å∞ P Éè=í #O K«∞@∂ì uiyK«∂ã¨∂Î ^•x (x~å‡}O), JO^Œ
K«O^•Å Ѩ@¡ Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. HÍx (MÏmKÀ@∞ K«∂ã≤) 'WHõ¯_» W@∞Hõ ÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ ,
ZO^Œ∞HÀ!— J<åfl~°∞. q#O_ç, P W@∞Hõ#∞ <Õ<.Õ <Õ<Õ JOu=∞ ^≥=· ¢=Hõ#Î ∞.—— (|∞MÏi)
¨ ''Z=i KÕuÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ ¢áê}=ÚO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ D Ü«ÚQÆO
¢Ñ¨[Ö’¡ Ü«¸^Œ∞_≥<· å, ¢ÔHã· =Ψ Ù_≥<· å, =∞Ô~=_≥<· å ã¨~ˆ <åQÆ∞iOz qx, <Õ#∞ `≥zÛ#^•xfl
(W™ê¡O#∞) qâ◊fiã≤OK«‰Ωõ O_® =∞~°}¿˜ ãÎ J`«#∞ #~°H"õ åã¨∞Ö’¡ KÕiáÈ`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
¨ ''<®Hí∞, PÜ«µ#(D™®)Hí∞ =∞^躰 U„Ǩ=HßÎ ÖË_∞« . PÜ«µ# (xOy #∞~_ç <ÕÅ
g∞kH˜ <Õ~∞° QÍ) J=`Œi™®ÎO∞° . Hí#∞Hí g∞O°∞ PÜ«µxfl K«¥¿ãÎ Qõ∞iÎ~KÍe. PÜ«µ# =∞^躰
O°Hí~ Z`Œ∞Î =∞x+≤. ZO°∞Ѩ٠`ˇÅ∞Ѩ٠HíÅã≤# O°~Qõ∞ PÜ«µ#k. O≥~_«∞ Ǩã¨∞ѨÙǨK«Û
=¢™®ÎÅ∞ ^èi° ~zL~>ÏO°∞. PÜ«µ# tO’*ÏÅ∞ `Œ_=« HíáÈܵ<® h>˜ a~^°∞=ÙÅ∞ O®Å∞
`Œ∞#fl@∞¡~>Ïܵ. PÜ«µ# W™®¡~H’ã¨~ [#~`À Ü«µ∞^°~ú KÕ™®ÎO∞° . ã≤Å∞=#∞ =ÚHí¯Å∞
=ÚHí¯Å∞Qå qO°Q˘æ_ÍÎO∞° . 㨥HíOã° ~¨ ǨO°~ KÕ™®ÎO∞° . llÜ«∂ (~°H} ∆õ O°∞ã¨∞~) =㨥Å∞#∞
J~`Œ"≥Ú~k™®ÎO°∞. PÜ«µ# HßÅ~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ W™®¡g∞Ü«µ ã¨=∂[~ `ŒÇ¨Ê q∞ye#
ã¨=∂*ÏÅxfl>˜x xO°¥‡e™®Î_»∞. PÜ«µ# =∞ã‘ÇπÏ ^°*Ï˚Öò (Ü«µ¥^°∞Å Ç‘ÏO’)#∞ ǨÏ`Œ
=∂O°∞™®ÎO∞° . „ǨÇ~¨ K«~Ö’ #ÅÉè·ˇ Ü˵à◊∞§ rq™®ÎO∞° . P `Œ~åfi`Œ K«xáÈ`ÍO°∞. =Úã≤~¡ Å∞
PÜ«µ# H’ã¨~ [<®*Ï#=∂*ò KÕ™®ÎO°∞.—— (JǨχ^£, J|¥^®=Ó^£)
^≥=· „Ǩ=HíÅ
Î q+¨Üµ« ~Ö’ HÁ~^°O∞° ǨÏ^°∞gÌ ∞i# Jaè=∂<®xH˜ áÈܵ, J~^°iHí~>Ë
`Œ=∞„Ǩ=HíÎ Q˘Ç¨Ê, `Œ=∞„Ǩ=HíÎ Q˘Ç¨Êx K≥ÇC¨ Hí∞~>ÏO°∞. =∞Ǩ„Ǩ=Hí(Î ã¨) nxfl Y~_ç~KÍO°∞.
ѨÙ#O°∞`Í÷# k<®# PÜ«µ# <ËÅ (ã¨=∂kè) #∞~_ç |Ü«µ>˜H˜ =zÛ K«¥¿ãÎ =¸™® „Ǩ=HíÎ
(JÖˇ)· ^≥=· ã≤~Ǩã¨#~ HßÅ∞ Ǩ@∞ìHÁx L~_«@~ HíxÊã¨∞~Î k. ^®xfl „Ǩ™®Îq㨥Π''g∞O°∞
„Ǩ=HíÅ
Î Ö’ XHíiÃÑ· =∞~˘HíiH˜ „áå^è®#º~ W=fiHí~_ç—— J<®flO°∞ ã¨ÇϨ K«O∞° Å`À. (|∞MÏi)
^≥=· „Ǩ=HíÅ
Î #∞, =∞ǨÏhÜ«Úefl ÇÍi x„+¨¯=∞} `«~åfi`Œ „Ǩ[Å∞ ǨÏ^°∞gÌ ∞i# „Ǩâ~◊ ã¨
Å`À PHßâÍxH˜ Z`ŒÎ_«~, ÇÍiH˜ ÖËxáÈx â◊Hí∞ÎÅ∞ Páåk~K«_«~, z=iH˜ ÇÍix ^Õ=Ùx
™®÷ܵH˜ KÕOÛ° _«~ J<®k #∞~z =ã¨∞#Î fl J*Ï˝#K«Oº° Å∞. D<®_«∞ HÁ~^°O∞° =Úã≤~¡ ʼnõį_Í
DÇͺkè JO@∞‰õΩ~k. ÇÍO°∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ ^®^®Ñ¨Ù ^Õ=Ùx ™®÷ܵH˜ KÕO®ÛO°∞.
^Õ=ÙxH˜ ÖÏQÕ PÜ«µ#Hí∂ JQÀK«O° *Ï˝#~ L~^°x, PÜ«µ#ã¨Å∞ =∂## *ÏuH˜ K≥~k#ÇÍOÕ
Hß^°x ÇÍkã¨∞Î<®flO°∞. JÖÏ~>˜ÇÍO°∞ Y∞O∑P<£Ö’x D 㨥Hí∞Îefl Qõ∞i~z PÖ’z~KÍe:
''Ü«∂=`Œ∞Î Éè¥í =∂ºHßâÍÖ’¡ ^Õ=Ù_«∞ `ŒÇʨ =∞O≥=O°¥ JQÀK«O° *Ï˝#~ (Jf~„kÜ«µ
*Ï˝#~) HíÅÇÍO°∞ ÖËO°∞.—— (27:65)
''=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ÇÍi`À WÖÏ J#∞:- <® ^°QOæõ ° ^Õ=Ùx xHıá∆ åÅ∞ L<®flÜ«µx Qåx,
<Ë#∞ JQÀK«O*° Ï˝#~ HíÅÇÍ_ç#xQåx <Ë#∞ g∞`À J#_«~ ÖË^∞° . <Ë#∞ ^≥=· ^°¥`Œ #x Hí∂_Í
K≥ǨCH’=_«~ ÖË^°∞.—— (6:50)
''„Ǩ=HßÎ! K≥ÇC¨ :- <Ë#∞ g∞ÖÏ~>˜ =∂#=Ù_Ëfl. HßHíáÈ`Ë g∞ PO®^躰 ^Õ=Ù_«∞ XHí¯_Ë
Jx <®Hí∞ kÇͺq+¨¯$u (=Ç‘Ï) ^®fiO® `ˇeÜ«µ*ËÜ«µ|_«∞`À~k.—— (18:110)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 27
„Ǩ=HíÎ ã¨f=∞}˜ Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) WÖÏ LÖËd¡ ã¨∞<Î ®flO°∞: ''^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)Hí∞
OÕÇ>¨ ˜ O’A ã¨~Éèqí ~Kı q+¨Ü∂« Å∞ `ˇÅ∞ã¨x Z=O≥<· ® ÉèÏq¿ãÎ, J`Œ#∞ ^Õ=Ùx g∞^°
ÃÑ^°Ì JÉèÏO_»O "Õã¨∞Î<®fl_«#fl=∂@. Ü«∂=`Œ∞Î Éèí¥=∂ºHßâÍÖ’¡ Jf~„kÜ«µ *Ï˝#~
^Õ=ÙxH˜ =∂„`ŒÇ∞ı L~^°x ^Õ=Ù_Ë `ˇeÜ«µ*Ëã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (ã¨ÇÏ‘ =Úã≤~¡ )
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) F™®i O≥`· ∞Œ Å`À ''g∞O°∞ `À@Ö’ J~@∞Hí@_ì ~« =kÖË¿ãÎ =∞~z
^Õ"∂≥ K«¥_«~_ç—— J<®flO°∞. ^®~`À ÇÍO°∞ J~@∞Hí@_ì ~« =∂<ËâÍO°∞. ^®x=Å¡ PÜ˵_«∞
ǶÅ
¨ ™®Ü«µ~ `Œyáæ Èܵ~k. JǨC_»∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''<Ë#∞ =∂#=Ù_çfl =∂„`Œ"∞Õ . J~KÕ`«
<Ë#∞ ^èO° ‡° =º=ǨO®ÅÖ’ U^≥<· ® P*Ï˝Ç¿≤ ãÎ ^®xfl áå>˜~K«~_ç. (W`ŒO° =º=ǨO®Ö’¡)
<® ™⁄~`Œ Jaè„áåÜ«µ~`À U^≥·<® K≥a`Ë, (J~^°∞Ö’ á⁄O°áå@∞O_»=K«∞Û) <Ë#∞
=∂#=Ù_çfl =∂„`Œ"∞Õ —— J<åfl~°∞. (=Úã≤~¡ )
Y∞~üP<£ J=QÍǨÏ#‰õΩ, ^•x ã≤Êi\ò‰Ωõ =ºuˆ~HõOQÍ LO_Õ U q+¨Ü∞« "≥∞<ÿ å, ǨÏnãπ
Jx K≥ѨÊ|_Õ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å 㨈~ PK«~°} HÀã¨O ^•xfl ã‘fiHõiOK«_»O ã¨Ô~·# Ѩ^Œúu HÍ^Œ∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=Ô~<· å XHõ K≥_¤» ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ_ç`Õ J`«xH˜
^•x áêѨO`À áê@∞, P ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl „Ѩà◊Ü«∞O ^•HÍ Z=Ô~=~°∞ J=ÅOa™êÎ~À
"å~°O^Œi áêáêÅ∞ ‰õÄ_® P =ºH˜HÎ ˜ K«∞@∞ì‰Ωõ O\Ï~Ú.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<åg∞^Œ J|^•úÅ∞ PáêkOK«_O» ™ê^è•~°} =∂#=ÙÅ
g∞^Œ J|^•úÅ∞ PáêkOK«_»O ÖÏO\˜k HÍ^Œ∞. Z=Ô~·<å <åg∞^Œ J|^ŒúO Páêk¿ãÎ
J`«xHõ `«# x"åã¨O #~°HOõ Ö’ xi‡OK«∞‰õΩ#fl>Ë.¡ —— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
3. ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞
''g∞ =ÚMÏÅ∞ `Œ¥O°∞Ê ÖËHí Ǩ_«=∞O°Hí∞ uǨCH’=_«"Õ∞ ѨÙ}ºHßO°º~Hß^°∞. ^Õ=Ù_çfl,
J~u=∞k<®xfl, ^≥=· ^°¥`ŒÅ#∞, ^Õ=Ù_«∞ Ǩ~Ç≤# (J~u=∞)„Qõ~^ä®xfl, PÜ«µ# „Ǩ=HíÅÎ #∞
ǨÏ$^°Üµ« ѨÓO°fiHí~Qå qâ◊fiã≤~z, ^Õ=Ùx g∞k „¿Ñ=∂aè=∂<®Å`À g∞Hí`ºŒ ~`Œ „Ç≤ܵ« "≥∞#ÿ
^è°<®xfl |~^è°∞=ÙÅ H’ã¨~, J<®^ä°Å H’ã¨~, xO°∞¿Ñ^°Å H’ã¨~, ÉÏ@™®O°∞Å H’ã¨~,
ã¨Ç¨ Ü«∂O°∞Å÷ H’ã¨~, ÉÏxã¨Å q=ÚH˜Î H’ã¨~ YO°∞ÛKÕÜ∂« e† „áåO°<÷ ®=º=ã¨÷ <ˇÅHÁÖÏÊe†
[Hß`ü K≥e~¡ KÍe† WzÛ#=∂@ xÅɡ@∞ìH’ÇÍe† Hí+Hì¨ ßÅ~Ö’, (ã¨`ͺã¨`ͺŠ=∞^躰 [iQÕ)
áÈO®@~Ö’ ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~KÍe. WÖÏ~>˜ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍOÕ ã¨<®‡O°Qæ å=ÚÅ∞. ÇÍOÕ
(^Õ=Ùx Ǩ@¡) ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ Híey#ÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:177)
ǨÏnã¨∞Ö’¡ ¿Ñ~˘¯#fl ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ѨÙ}ºHÍ~åºÖ’¡ =∂#= ã¨O|O^è•Å‰õΩ Z‰õΩ¯= ¢áê=ÚYº
q∞zÛ#@∞¡ QÀK«i™ÈÎOk. =∞x+≤Ö’ =∂#=`åfixfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ W"≥O`À J=ã¨~°O ‰õÄ_®.
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J„"£∞ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ
''W™ê¡O‰õΩ ã¨O|OkèOz# PK«~°}ÅÖ’ Jxfl\˜Hõ<åfl „âı+¨ª"≥∞ÿ# PK«~°} Uk?—— Jx
J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''h=Ù JukäH,˜ PHõeQ˘#fl"å_çH˜ J#flO ÃÑ@∞ì. JÖψQ
ѨiK«Ü∞« O L<åfl ÖËHáõ È~Ú<å „Ñ¨u =∞x+≤H© ã¨ÖÏO K≥~Úº. W"Õ Jxfl\˜H<õ åfl „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
PK«~} ° Å∞ (Hõ~‡° Å∞)—— Jx É’kèOKå~°∞. (=Úã≤O¡ )
28 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
F™êi „Ѩ=HõÎ J#∞K«~∞° Å∞ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! JO^ŒiÖ’ Z=i W™ê¡O „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ^Œ——x
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) ''=∂@Å ^•fi~åQÍx, KÕ`Å « ^•fi~åQÍx `À\˜=Úã≤O¡ ‰õΩ
ÉÏ^èŒ HõeyOK«x"å_ç (^è~Œ ‡° O Z‰õΩ¯= „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ )k—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ
''Jxfl\˜HOõ >Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ PK«~} ° Uk?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^Õ=Ù_çfl,
PÜ«∞# ¢Ñ¨=Hõ#Î ∞ qâ◊fiã≤OK«_O» —— Jx K≥áêÊ~°∞. ''P `«~åfi`« ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ PK«~} ° Uk?——
Jx J_çQÍ_»`#« ∞. ''^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_»@O—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ''P `«~∞° "å`«
¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ PK«~} ° Un?—— =∞m§ J_çQÍ_»`#« ∞. ''z`«âÎ √◊ kú`À KÕ¿ã ǨÏ*ò (HÍÉÏÜ«∂¢`«)——
Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''Jxfl\˜HOõ >Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
PK«~°} Uk?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^Õ=Ù_çfl qâ◊fiã≤Oz, PÜ«∞#
=∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_»@O—— J<åfl~°∞. ''ÉÏx㨉Ωõ ¿ãfiK«Ûxù =fi_»O ‰õÄ_® ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ PK«~} ° <Ë å——
Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞. ''qÅ∞=#∞ |\˜ì Z‰õΩ¯= ^èŒ~°‰õΩ J=Ú‡_»∞ áÈ=_»O`À áê@∞,
Ü«∞[=∂xH˜ JO^ŒiHõ<åfl W+¨"ì ∞≥ #ÿ ÉÏx㨉Ωõ ¿ãfiK«Ûù ¢Ñ¨™êkOKåe—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨). ''XHõ"àÕ ◊ <Õh Ѩx KÕÜ∞« ÖËx Ѩiã≤u÷ Ö’ LO>Ë?—— J#_çQÍ#∞. ''JѨÙÊ_»∞ U^≥<· å
Ѩx KÕ¿ã"å_çH˜ P ѨxÖ’ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_∞» ÖË^• ѨxKÕÜ∞« _»O ~åx"å_çH˜ Ѩx KÕãÃ≤ Ñ@∞ì——
Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ''=∞i DѨx ‰õÄ_® KÕÜ∞« ÖËx Ѩiã≤u÷ Ö’ LO>Ë =∞ˆ~O
KÕÜ∂« e?—— J#_çQÍ#∞ =∞m§. ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨[efl ZÖÏO\˜ Hõ+#ì¨ ëêìʼnõΩ QÆ∞iKÕÜ∞« ‰õΩ.
Wk ‰õÄ_® h áêe@ XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ ^•#"Õ∞—— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''hu#_»=_ç
HõÖ’¡ ¢âı+µ¨ _ª #·≥ "å_Õ qâßfiã¨∞Ö’¡ ѨiѨÓ~°‚ qâßfiã≤ J=Ù`å_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∂L=∂=∂ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨)#∞ ''qâßfiã¨O JO>Ë
Uq∞@——x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h‰õΩ ã¨`å¯~°ºO=Å¡ ã¨O`À+¨O, ^Œ∞ëê¯~°ºO
=Å¡ ^Œ∞óYO Hõey`Õ h=Ù (x["≥∞#ÿ ) qâßfiã≤ J=Ù`å=Ù—— Jx J<åfl~°∞. P =ºH˜Î =∞m§
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! áêѨO Jx ^Õ#flO\Ï~°∞?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''U Ѩx q+¨
Ü«∞OÖ’ h =∞#ã¨∞‰õΩ ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À ^•xfl =∂<≥~Úº—— J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''^Õ=ÙxH˜
Jxfl\˜HOõ >Ë Z‰õΩ¯= ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ PK«~} ° Un?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''"Õà‰◊ Ωõ #=∂*ò KÕÜ∞« _»O—— Jx K≥áêÊ~°∞. P`«~åfi`« Uk?—— J#_çQÍ#∞. ''`«e^¡ OŒ ¢_»∞Å
Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°#Î `À =∞ã¨Å∞HÀ=_»O—— J<åfl~åÜ«∞#. ''P `«~åfi`« Un?—— Jx J_çQÍ#∞.
''^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_»@O—— J<åfl~åÜ«∞#. P `«~åfi`« <Õ#∞, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ qã≤yO
K«_O» ÉèÏ=ºO HÍ^Œx `«Åz =∞ixfl ¢Ñ¨âfl◊ Å∞ J_»Q@ Æ O =∂<Õâß#∞. (=Úã≤O¡ )
D ǨÏnã¨∞Ö’ #=∂*ò‰õΩ ¢Ñ¨¢Ñ¨^äŒ=∞ ™ê÷#O W=fi|_çOk. ^•xH˜ HÍ~°}O #=∂*ò
=∞x+≤x K≥_»¤Ñ¨#∞Å #∞O_ç J_»∞¤‰õΩO@∞O^Œx Y∞~üP<£ ¿Ñ~˘¯#_»"Õ∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 29
''xã¨û~^ÕǨÏ~Qå #=∂*ò (=∞x+≤x) K≥_«∞Å∞, Jj¡Å KÕ+¨ìÅ *’eH˜ áÈHí∞~_Í
xO’kèã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£–29:45)
#=∂*òÖ’ =∞#O Y∞~üP<£ Ѩi™î êÎO. Y∞~üP<£Ö’ huxÜ«∂Å∞, ã¨Yº`åã¨"∞≥ Hÿ ºõ `«Å∞,
^ŒÜ∂« ^•H˜}
∆ ϺÅ∞, ^•#^è~Œ å‡Å∞, =∂#=ǨωõΩ¯Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨`å¯~åºÅ`À áê@∞, "å\˜x
PK«iOK«_O» =Å¡ ÅaèOKÕ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ∞, PK«iOK«Háõ È=_»O =Å¡ HõeQˆ #ëêìÅ#∞ QÆ∞iOz
J<ÕHõ q+¨Ü∂« Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜x =∂\˜=∂\˜H˜ ѨiOî K«_O» =Å¡ =∞x+≤ ^Œ∞ëê¯~åºÅ‰õΩ
^Œ∂~°OQÍ ã¨^• ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï_»∞. ¢Ñ¨u q+¨Ü«∞OÖ’#∂ ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂
PÜ«∞# P[˝efl, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) É’^è#Œ Å#∞ =∂¢`«"∞Õ áê\˜ã∂¨ Î ™êufiHõ rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`å_»∞.
J~Ú`Õ #=∂AÖ’ ѨiOî KÕ Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#flѨÙÊ_Õ #=∂*ò =∞#efl
K≥_∞» Å *’eH˜ áȉõΩO_® x~Àkèã∞¨ OÎ k. Y∞~üP<£ÉÏè +¨ J~°O÷ HÍ#ѨÙÊ_»∞ "Õ~ˆ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•x
J#∞"å^•xfl =∞#‰õΩ `≥eã≤# ÉèÏ+¨Ö’<≥<· å K«^∞Œ =ÙHÀ"åe. WÖÏ XHõ q+¨Ü∂« xfl =∂\˜=∂\˜H˜
K«^=Œ _»O=Å¡ Jk =∞#efl PK«~} ° "≥Ñ· Ù¨ ¢¿Ñˆ~Ñ≤ã∞¨ OÎ ^Œx PtOK«QÅ Æ O.
4. Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨHÍ~åºÅ∞
Jxfl\˜HõO>Ë Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨHÍ~°ºO U^≥·<å LO^ŒO>Ë Jk ^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜ HõeÊOK«
_»"Õ∞. n<Õfl ''+≤~ü¯—— JO\Ï~°∞. Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Ö’¡ qkèQÍ KÕÜ«∞|_ç# U P[˝‰õΩ =ºu
~ˆ HõOQÍ #_»K∞« ‰õΩ<åfl Jk +≤~¯ü H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k. XHõ =Úã≤O¡ ^≥"· å[˝‰Ωõ =ºuˆ~HõOQÍ #_»K∞«
‰õΩ<åfl_»O>Ë J`«#∞ U^ÀXHõ q∞^䕺^≥=· O WzÛ# P[˝#∞ áê\˜OKå_»x J~°O÷ . q∞^䕺^≥"· åÅ
P[˝efl áê\˜OK«_»O q∞^䕺^≥·"åÅP~å^èŒ# H˜OkH˜ =ã¨∞ÎOk.
Y∞~üP<£ ¢Ñ¨HÍ~°O q∞^䕺^≥·"åÖ’¡ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ q∞^䕺^≥·=O Ã+·`å<Õ (36:60–62,
2:208–209, 36:59–64 ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç). P `«~åfi`« =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞, W`«~°
¢áê}∞Å∞, ¢Ñ¨Hõ$uâ◊‰õΩÎÅ∞, q¢QÆǨÅ∞, z¢`åÅ∞ q∞^䕺^≥·"åÅ H˜OkH˜ =™êÎ~Ú. (25:17–19
ã¨∂‰õΩÅÎ ∞ K«∂_»O_ç). WÖÏ U ^≥"· `Õ ~« ° â◊‰Ωõ eÎ fl P~åkèOz<å Jk ''+≤~¯ü —— H˜OkH˜ =ã¨∞OÎ k.
z=~°‰Ωõ =∞x+≤ `«# =∞<À"åOKèÅ « ‰õΩ ÉÏxÃã· #_»K∞« HÀ=_»O ‰õÄ_® +≤~¯ü H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k.
+≤~ü¯ KÕã¨∞Î#fl ã≤÷uÖ’ K«xáÈÜÕ∞ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞OK«_»∞.
''^Õ=Ù_«∞ `Œ#Hí∞ ™®>˜ HíeÊ~K«_Íxfl (+≤~¯ü #∞) Z>˜ì Ǩiã≤u÷ Ö’#¥ Híq∆ ∞~K«_∞« . Jk
`ŒÇʨ W`ŒO° áåáåÅ#∞ PÜ«µ# `ŒÅK«∞Hí∞~>Ë Híq∆ ∞™®Î_∞« . ^Õ=ÙxH˜ ™®>˜ HíeÊ~K«_=« ∞~>Ë
ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# áåǨ~ =¸@ Hí@∞ìHí∞#fl>Ë¡.—— (Y∞~üP<£–4:48)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜ HõeÊOKÕ (|Ǩï
^≥"· å~å^è#Œ KÕ¿ã) ã≤u÷ Ö’ K«xáÈÜÕ∞ =∞x+≤ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»——x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞. <Õ#∞ ''^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜Heõ ÊOK«x (UHõ^"·≥ å~å^è#Œ KÕ¿ã) ã≤u÷ Ö’ =∞~°}O˜ KÕ =∞x+≤
ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å_»——x JO\Ï#∞. (|∞MÏi)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ^Õ=Ù_»∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å#∞ WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åflO°∞: ''=∂#=Ù_«∞ HßÖÏxfl
`ˇQõ∞_«∞`Œ¥ (x*ÏxH˜) ##∞fl "Õkèã¨∞Î<®fl_«∞. P HßÖÏxH˜ Ü«µ[=∂xx <Õ<Õ. HßÅ~
`Œ#~`Œ@`Í#∞ U~ KÕܵ« QõÅ^°∞? „ǨuǨh <® KÕuÖ’<Õ L~k. <Õ<Õ OÕܵ~|=à◊§#∞
XHí ^®x `ŒO∞° ÇÍ`Œ XHí>˜ =∂>˜=∂>˜H˜ fã¨∞HÁã¨∞<Î ®fl#∞.—— (|∞MÏi)
30 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
JO^è•#∞Hõ~°}
áêáêʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_®ÅO>Ë W™ê¡O‰õΩ =¸ÖÏ^è•~åÅ~Ú# Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞efl
`«~°K«∞QÍ J^茺ܫ∞#O KÕã¨∞ÎO_®e. Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Ö’¡ U=Ú<åflÜ≥∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_®
^è~Œ ‡° O q+¨Ü∞« OÖ’ ™êfi~°Ñ÷ ~¨ ∞° Å∞, ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏѨ~∞° Å∞ K≥¿ÑÊ =∂@Å∞ qO>Ë, ÖË^•
Hõà√◊ §=¸ã¨∞H˘x `å`«=Ú`åÎ`Å « PKå~åÅ<Õ Ñ¨@∞ì‰Ωõ "ÕÖÏ_ç`Õ '+≤~¯ü —~˘K«∞ÛÖ’ Ѩ_Õ ¢Ñ¨=∂^ŒO
LO@∞Ok. WÖÏO\˜ JO^è•#∞Hõ~°} QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''^Õ=Ù_«∞ J=`Œi~Ǩ*ãË #≤ ^®x "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ, ^≥=· „Ǩ=HíÎ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ O°~_«x K≥a`Ë, ''=∂ `Í`Œ
=Ú`ÍÎ`ŒÅ #∞~_ç =ã¨∞Î#fl PKÍO®ÖË =∂Hí∞ KÍÅ∞—— J~>ÏO°∞ "åO°∞. =∞i gi `Í`Œ
=Ú`ÍÎ`ÅŒ ∞ Ug∞ ZO°QHõ áí Èܵ<®, ÇÍiH˜ ã¨<®‡O°~æ Uq∞>’ `ˇeÜ«µHíáÈܵ<® gO°∞ `Œ=∞
`Í`Œ=Ú`ÍÎ`ŒÅ<Ë Qõ∞_ç¤Qå J#∞ã¨i™®ÎO®?—— (Y∞~üP<£–5:104)
''^Õ=Ù_«∞ J=`Œi~Ǩ*Ëã≤#^®xfl J#∞ã¨i~K«~_«x J~>Ë 'Hß^°∞, =∂ `Í`Œ
=Ú`ÍÎ`ŒÅ∞ J#∞ã¨i~z#^®<Ëfl J#∞ã¨i™®ÎO— J~>ÏO°∞ ÇÍO°∞. ÇÍi `Í`Œ =Ú`ÍÎ`ŒÅ∞
`ˇeqÇ‘Ï#∞Åܵ<®, ã¨<®‡O°~æ Ö’ ÖËHáí Èܵ<® (ÇÍi<Ë gO°∞ Qõ∞_çQ¤ å J#∞ã¨i™®ÎO®)? HßǨi
Ç≤Å∞Ѩ٠`ŒÇ¨Ê =∞OÕ Ç≤Å∞Ñ¨Ó q#ÖËx Ǩâ◊∞=ÙÖÏ¡ =Ù~k (D) uO°™®¯O°∞Å ^èÀO°}˜. ÇÍO°∞
(ã¨`Œº~ q#ÖËx) |kèO°∞Å∞, (ã¨`Œº~ ǨÅHíÖËx) =¸QõÅ∞, (ã¨`Œº~ Hß#ÖËx) J~^è°∞Å∞.
J~^°∞=Å¡ ÇÍiH˜Hí U q+¨Ü«µ=¸ `ŒÅH≥Hí¯^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:170,171)
J#∞HíO} ° ã¨ÇϨ [ q+¨Üµ« "Õ∞. Hßx J~^è®#∞HíO}
° =∂#=ÙxÖ’x F ÃÑ^°Ì |ÅÇ‘Ï#`Œ.
`Í`Œ=Ú`ÍÎ`Å Œ PKÍO®Å∞, ã¨~„Ǩ^®Ü«∂Å∞ ã¨=∞~[ã¨"∞≥ #ÿ ~`Œ =O°H∞í ÇÍ>˜x áå>˜~K«=K«∞Û.
Hßx ã¨=∞~[ã¨~ HßHíáÈ`Ë<Ë zHí∞¯. ÇÍ>˜x áå>˜~K«_«~=Å¡ „ǨǨ~K«~Ö’<ËQåHí, ǨO°Ö’Hí~
Ö’#¥ #+¨ì^®Ü«µHíÇı∞. D<®>˜ =Úã≤¡~ÅÖ’ J<ËHí=∞~k J=∂Ü«µHí∞Å∞, J*Ï˝#∞Å∞
^è°O°‡âÍG~Ö’ ÖËx PKÍO®Å∞ Z<≥fl<Àfl HíeÊ~K«∞Hí∞<®flO°∞. `Í=Ú HíeÊ~K«∞Hí∞#fl D
PKÍO°ÅHí∞ Y∞O∑P<£, ǨÏnã¨∞Ö’¡ U"≥∞<ÿ ® P^è®O®Å∞<®flÜ«∂ Jx PÖ’z~K«O∞° . ã¨O#·≥ ^≥=·
*Ï˝#~ HíÅÇÍO°∞ Z=O≥·<® ''WÖÏ~>˜ P^è®O°~ÖËx PKÍO®Å∞ áå>˜~K«_«~ g∞Hí∞ `ŒQõ^°∞,
^≥·=„H’^è®xH˜ Qõ∞iHß=Åã≤=ã¨∞Î~^°——x J~>Ë...''F Ü«µÉ’ƒ! g∞OÕ^À DO’A HÁ`ŒÎQå K≥|∞
`Œ∞<®flO°∞Qåx, Wq =∂ ѨÓsfiHí∞Å #∞~_ç =ã¨∞Î#fl PKÍO®ÖË. g>˜Ö’ `ŒÇ¨CÖË^°∞. g>˜<Ë
"Õ∞=Ú J~>˜ÃÑ@∞ìHÁx L~>Ï~—— J~>ÏO°∞.
=∞`«QÆ∞~°∞=ÙÅ P~å^èŒ#
=∞x+≤ P~åkèOKÕ q∞^蕺^≥"· åÅÖ’ =∞`«Q∞Æ ~°∞=ÙÅ∞, ÉÏÉÏÅ áê¢`« ‰õÄ_® `«‰Ωõ ¯"Õg∞
HÍ^Œ∞. g~°∞ `«=∞ Éè‰í Ωõ Å
Î ‰õΩ ã¨fi~åæxH˜ KÕ~∞° ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ ^ŒQiæÆ ^•i K«∂ѨÙ`å~°∞. ^è~Œ ‡° *Ï˝#OÖËx
J*Ï˝#∞Å∞, J=∂Ü«∞‰õΩÅ∞, `åO¢uHõq^ŒºÅ‰õΩ ¢Ñ¨ÉÏè q`«∞ÅÜÕ∞º"å~°∞, =∞`«O ^•fi~å ¢áêѨO
zHõ „ǨÜ∂ˇ [<åÅ∞ PtOKÕ"å~°∞, ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ P[˝efl áê\˜OK«_®xH˜ |^ŒHú O˜ KÕ"å~°∞ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂
'ëê~üìHõ\ò— =∂~åæÅ<Õ "≥`«∞‰õΩ`å~°∞. JÖÏO\˜ ^ŒQÆæi ^•~°∞Å#∞ "åiH˜ ™êfi~°÷Ѩ~°∞Öˇ·# =∞`«
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞, ÉÏÉÏÅ∞ K«∂Ñ≤™êÎ~°∞. ^≥·"å[˝Å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ JÖÏO\˜ =∞`« QÆ∞~°∞=Ùefl,
™êfi=Úefl, ÉÏÉÏÅ#∞ q^èÕ~ÚOK«_»O ‰õÄ_® ''+≤~ü¯—— (|Ǩï^≥·"å~å^èŒ#) ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''g∞Ö’ Z=~°∂ (Hõ~‡° qKå~°}
q+¨Ü∞« "≥∞)ÿ ^Õ=Ùx`À ¢Ñ¨`º« HõO∆ QÍ =∂\Ï¡_x» "å~°∞O_»~∞° . ^•ã¨∞xH˜, J`«x ¢Ñ¨É∞íè =Ù‰õΩ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 31
=∞^躌 ZÖÏO\˜ =∂^躌 =∞OQÍx, `≥~Q° Íx LO_»^∞Œ . JѨÙÊ_»∞ ^•ã¨∞_»∞ `«# ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨
K«∂™êÎ_∞» . JHõ¯_» J`«xH˜ `«#Hõ~‡° Å∞ `«Ñʨ =∞ˆ~g∞ HõxÊOK«^∞Œ . J`«#∞ `«# Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨
K«∂™êÎ_∞» . JHõ¯_» WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ KÕã∞¨ H˘x ѨOѨىõΩ#fl Hõ~‡° Å∞ HõxÊ™êÎ~Ú. ^•ã¨∞_»∞
`«# =ÚO^Œ∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Z^Œ∞~°∞QÍ #~°HõO HõxÊã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ g∞ ^ŒQÆæ~° XHõ
Y~°∂˚~°Ñ¨Ù =ÚHõ¯ L<åfl 㨈~, ^•xfl (^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O) ^•#OKÕã≤ #~°HõO #∞O_ç
q∞=∞‡efl g∞~°∞ HÍáê_»∞HÀO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''"åO°∞ x[^Õ=Ù_çfl =^°e `Œ=∞ ^èO° ‡° Çı`ÅÎŒ ∞, ™®^è∞° =ÙÅ#∞ ^Õ=Ùà◊∞§Qå, „ǨÉ∞íè =ÙÅ∞Qå
KÕã¨∞Hí∞<®flO°∞. JÖÏQÕ =∞O°º~ Hí∞=∂O°∞_«∞ =∞ã‘ÇπÏx Hí∂_Í. Hßx UH≥·Hí ^Õ=Ù_çfl `ŒÇ¨Ê
=∞O≥=ih PO®kè~K«H∂í _«^x° "åiHÍ[˝ W=fi|_ç~k. PÜ«µ# `ŒÇʨ =∞O≥=O°¥ PO®^è#° Hí∞,
^®™®ºxH˜ JO°∞›Å∞ HßO°∞. ÇÍO°∞ HíeÊ~K«∞Hí∞#fl |Ǩï^≥Ç· ÍO®^è<° ® ÉèÏÇÍÅHí∞, ǨÅ∞Hí∞ÅHí∞
PÜ«µ# Z~`À Jf`Œ∞_«∞, Ǩq„`Œ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–9:31)
ѨÓO°fi~ „H≥ã· =Ψ =∞`Œ~Ö’ L~_ç P `Œ~∞° "å`Œ W™®¡~ ã‘fiHíi~z# Ǩτ[`ü Jn a<ü
Ǩu~ (O°l) ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) =Ú~^°∞ D 㨥H˜xÎ „Ǩ™®Îq㨥Π''D 㨥H˜Ö Î ’ "Õ∞=Ú
=∂ ^è°O°‡"Õ`ŒÎÅ#∞, ™®^è°∞=ÙÅ#∞ ^Õ=Ùà◊∞§Qå KÕã¨∞Hí∞<®fl=∞<Ë Jaèܡ∂Qõ~ =∂ g∞^°
"≥∂Ǩ|_ç~k. (HÍx "Õ∞=Ú =∂ ^èO° ‡° Çı`eÎŒ fl, ™®^è∞° =Ùefl PO®kè~K«_~« ÖË^!Õ =∞i nx
Qõ¥_èÍO°÷~ Uq∞>©?)—— Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞. ''ÇÍO°∞
x¿+kè~z# ÇÍ>˜x g∞O°∞ x¿+kè`ÍÅ∞Qå, ÇÍO°∞ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ (ǨÏÖÏÖò) KÕã#≤ ÇÍ>˜x
g∞O°∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ"≥∞ÿ#qQå XǨCH’=_«~ ÖË^®?—— Jk qx Ǩτ[`ü Jn (O°l)
''x["Õ∞, "Õ∞=Ú JÖψQ KÕã¨∞Î<®fl~—— J<åflO°∞. JǨC_«∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) ''ÇÍix
^Õ=Ùà◊∞§Qå, „ǨÉ∞íè =ÙÅ∞Qå PO®kè~K«_=« ∞~>Ë W^Õ—— J<®flO°∞. (WɡflHõã~‘ )ü
nxfl|>˜ì Z=Ô~<· ® ^≥=· „Qõ~^ä~° Ö’ ZÖÏ~>˜ „Ǩ=∂}~ ÖËHáí Èܵ<®'' Wk ^èO° ‡° ~, Jk
J^èO° ‡° ~—— Jx ǨÏ^°∞Å
Ì ∞ xO°Ü ‚ µ¿ãÎ ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx ™®÷#~Ö’ ^Õ=Ùà◊§Üµ Hí∂O°∞Û<®flO°#fl =∂@.
"åi P[˝efl ^èO° ‡° âÍ„ã¨~Î P[˝Å∞Qå ǨiQõ}~˜ z áå>˜~KÕÇÍO°∞ x*ÏxH˜ ÇÍix ^Õ=Ùà◊∞§Qå PO®
kèã∞¨ <Î ®flO°#fl=∂@. K«xáÈ~Ú# =∞ǨÏhÜ«Úefl, ^≥=· ¢Ñ≤ÜÚ « efl P~åkèOK«_O» , "åix HõëêìÅ∞
Hõ_»`Õˆ~Û"åiQÍ ÉèÏqOz "Õ_»∞HÀ=_»O ‰õÄ_® q∞^䕺^≥·"åÅ P~å^èŒ# H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.
ã¨=∂^èŒ∞Å∞, ™ê‡~°HõzǨflÅ∞
ã¨=∂^è∞Œ Å∞, q¢QÆÇ¨ Å P~å^è#Œ QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ 7:191–193 ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ K«∂_»O_ç.
|Ǩï^≥·ÇÍO®^è°Hí∞Å∞ K«xáÈܵ# =∞ǨÏhÜ«µ∞Å ã¨=∂^è°∞Å#∞, ™®‡O°HízǨflÅ#∞ PO®kè~
K«_«~, JHí¯_« "≥ÚHí∞¯|_«∞Å∞ K≥e¡~K«∞H’=_«~ J~^°iH© `ˇeã≤~^Õ. Hßx =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å~¡ ) k=~Qõ`∞Œ Öˇ#· HÁ<Ëflà◊§Hí∞ DÇͺkè =Úã≤~¡ ʼnõΩ Hí∂_Í ™ÈH˜~k. Hí#∞Hí
D ã¨~^°O°ƒù~Qå P =∞ǨÏhÜ«µ∞x =∞Ç≤Ï`ÀHí∞ÎÅ∞ Hßã¨Î =∞##~ KÕã¨∞Hí∞~^®~.
''ã¨=∂^è°∞efl ã¨~^°i≈~KÕ ¢ã‘ÎÅ#∞, ã¨=∂^è°∞ÅÃÑ· PO®^è°<®ÅÜ«∂Å∞ xi‡~KÕ
"åix, JHí¯_« náåÅ~HíO} ° KÕ¿ãÇÍix ^Õ=Ù_«∞ â◊Ç~≤ KÍ_«∞.—— (ui‡l, J|¥^®=Ó^£)
''*Ï„Qõ`ŒÎ! g∞Hí∞ѨÓO°fi~ Qõu~z# „Ǩ[Å∞ `Œ=∞ „Ǩ=HíÎÅ ã¨=∂^è°∞efl PO®^è°<®
ÅÜ«∂Å∞Qå KÕã∞¨ Hí∞<ËÇÍO°∞. DK«Oº° #∞~_ç <Ë#∞ q∞=∞‡efl ÇÍiã¨∞<Î ®fl#∞.—— (=Úã≤~¡ )
32 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''Ü«µ¥^°∞Å∞, „H≥·ã¨Î=ÙÅ∞ `Œ=∞ „Ǩ=HíÎÅ ã¨=∂^è°∞efl PO®^è°<®ÅÜ«∂Å∞Qå KÕã¨∞
Hí∞<®flO°∞. J~^°∞=Å¡ ^Õ=Ù_«∞ ÇÍix â◊Ç≤~KÍ_«∞.—— (=Úã≤¡~, #™®Üµ)
''<å ã¨=∂kè ^ŒQ~æÆ ° [#O =∂\˜=∂\˜H˜ ã¨=∂"Õâ=◊ ∞~Ú ^•xfl ѨO_»∞QÆ [~°∞ѨÙ
‰õΩ<Õ ˆHO¢^ŒOQÍ KÕÜ«∞HõO_ç. HÍHõáÈ`Õ <å ¢âıÜ«∞ã¨∞û HÀã¨O ^Œ∞P KÕÜ«∞O_ç. g∞~°∞
ZHõ¯_»∞<åfl g∞ ^Œ∞P <å‰õΩ KÕ~∞° `«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
''ã¨=∂kèx ã¨∞#flO`À (ã≤"∞≥ O@∞`À) Ѩ\+˜ Oª¨ QÍ KÕÜ∞« _®xfl, ^•x g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛ=
_®xfl, ^•xÃÑ· Éèí=#O xi‡OK«_®xfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) x¿+kèOKå~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü JÜ«∂*òJã¨n, `«#‰õΩ ǨϢ[`ü Je (~°l) WÖÏ `≥eÑ≤#@∞¡ LÖËd¡ OKå~°∞:
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ##∞fl ѨOÑ≤# Ѩx HÀã¨O <Õ#∞ x#∞fl ѨOѨ<å? =Úã≤¡OÅ =∞^茺
q¢QÆǨÏO LO>Ë ^•xfl q~°Q˘æ@ì‰õΩO_®, Z`«Î~Ú# ã¨=∂kè LO>Ë ^•xfl <ÕÅ=∞@ìO
KÕÜ∞« ‰õΩO_® =^ŒÅ‰õÄ_»^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
''Ô~O_»= „âı+ª¨ Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) F™®i HßÉÏ QÀ_«Ö’x #Å¡O®Üµx
ã¨~É’kè㨥ΠWÖÏ J<®flO°∞: 'h=Ù ZÖÏ~>˜ ÖÏÉèí~Qåx, #+¨ì~Qåx Híey~K«ÖËx XHí
O®Üµq =∂„`Œ"∞Õ . ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) Qõ#Hí x#∞fl =Ú^°_Ì > « Ïxfl K«¥ã≤ L~_«Háí È`Ë <Ë#∞
x#∞fl Zxfl>˜H© =Ú^®Ì_#« ∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (~°l) +≤~¯ü KèÍÜ«µ#∞ Hí∂_Í ã¨ÇÏ≤ ~KÕÇÍO°∞ Hß^°∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)
F™®i =∞H߯ Ѩ@flO tÇÍO°¡Ö’x Ǩï^≥·aÜ«∂ „áå~`Œ~Ö’ XHí K≥@∞ì „H˜~^° xÅ|_ç
J#∞K«O°∞efl ^è°O°‡áÈO®>ÏxH˜ (lǨ^£‰õΩ) „¿ÑOÕÇ≤㨥ΠÇÍi KÕ`Œ â◊Ǩ^ä°~ KÕܵ~KÍO°∞.
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) HßÅ~Ö’ P K≥@∞ìHí∞ J~`ŒHí∞q∞~z =∞O≥ÖÏ~>˜ „áå=ÚYº~ ÖË^°∞.
Hßx P `Œ~∞° "å`Œ Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) áåÅ<®HßÅ~Ö’ „Ǩ[Å∞ ^®xfl Z~`À Ǩq„`Œ
"≥∞ÿ# â◊∞Éèí=$Hí∆~Qå ÉèÏq~z ã¨~^°O°≈#~ H’ã¨~ ^Œ∂O°^Œ∂~° „áå~`ÍÅ #∞~z Hí∂_Í
O®=_«~ „áåO°~aè~KÍO°∞.
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) Dã¨~Qõu qx P~^Àà◊# "≥e|∞KÍÛO°∞. Éèqí +¨º`Œ∞Ö Î ’D
Çͺkè =Úki '+≤O∑¯—Hí∞ ^®ifÜ«µ=K«Ûx ÉèÏq~z "≥~@<Ë PÜ«µ# HÁ~^°O°∞
=∞#∞+¨∞efl Ǩ~Ç≤ P K≥@∞ì#∞ Hí∂Hí>˜"Õà◊§`À ã¨Ç¨ #iH˜"Õܵ~KÍO°∞.
=∞O˘Hí™®i Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) HÍÉÏÜ«∂„`« #∞O_ç `À>˜ Ü«∂„uHí∞Å`À HõÅã≤
=∞n<® uiy=ã¨∞Î~>Ë ^®iÖ’ XHíKÀ@ F =∞ã‘^°∞ =zÛ~k. ^®xfl K«¥_«Qå<Ë [#~
Z~`À L`ÍûǨÏ~`À JHõ¯_» #=∂*ò KÕܵ« _ÍxH˜ J@∞"≥Ñ· Ù¨ ǨO∞° Q≥`ÍÎO∞° . P =∞ã‘^∞° Ö’
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) F™®i #=∂*ò KÕâÍO°∞. J~^Œ∞=Å¡ „Ǩ[Å∞ ^®xH˜ Z~`À „áå=ÚYº~
W=fi™®QåO°∞. Jܵ`Ë Ç¨Ï„[`ü L=∞O∑ (O°l)Hí∞ D "≥·Yi Hí∂_Í #K«ÛÖË^°∞. PÜ«µ#
ÇÍi ^°QOæõ H° o≥ § J<®flO°∞: ''„Qõ~^ä„° Ǩ[Å∞ `Œ=∞ „Ǩ=HíÅ
Î ã¨=∂^è∞° efl, ÇÍi ™®‡O°Hzí Ǩfl
Å#∞ PO®^è°<®ÅÜ«∂Å∞Qå KÕã¨∞Hí∞<®fl~°∞. Hı=Å~ D HßO°}~Qå<Ë ÇÍO°∞ <®â◊#=∞
Ü«∂ºO°∞. g∞O°∞ Hí∂_Í WÖÏ~>˜ JÇÍ~Kèh« Ü«µ Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_ç KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ <®â◊#~
HÁx`ˇK∞« ÛH’Hí~_ç.—— (ǨÏnãπ)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 33
ÉÁ=∞‡Å∞, á¶⁄\’Å∞
''J`Œx H’ã¨~ P Éèí∂`ÍÅ∞ H’i# =ã¨∞Î=Ù `ŒÜ«∂O°∞KÕ¿ãq, PHßâ◊ǨÏO®‡ºÅ∞,
O°HOí H° ßÅ ÉÁ=∞‡Å∞, H’<ËO∞° ÖÏ¡~>˜ qâÍÅ"≥∞#ÿ Hí~KÍÅ∞, XHíKÀ@ ã≤O÷ ~° Qå L~_Õ ÃÑ^°ÃÌ Ñ^°Ì
=~@áå„`ŒÅ∞ =Q≥·O® `ŒÜ«∂O°∞ KÕı¿ãq.—— (Y∞~üP<£–34:13)
D ã¨∂H˜Ö
Î ’ '`Œ=∂ã‘Ö—ò J<Õ Ñ¨^~° =zÛ~k. Wk Jxfl ~°HÍÅ z„`ÍÅHí∞, q„QõÇ¨ ÅHí∞
=iÎã¨∞Î~k. Jܵ`Õ WHí¯_« „áå}~ÖËx =ã¨∞Î=ÙÅHí∞ ã¨~|~kè~z# z„`ÍÅ∞, q„QÆǨÅx
JO°~÷ . „áå}∞Å z„`ÍÅ∞, q„QõÇ¨ Å#∞ =∂„`Œ"∞Õ W™®¡~ x¿+kè~z~k.
Ǩτ*Ï`ü L"≥∞‡Ç¨ÏcÉÏ, L"≥∞‡ã¨Å=∂ (O°l)Å∞ Jaã‘xÜ«∂Ö’x XHí K«sÛx
K«¥ã≤, J~^°∞Ö’ ÉÁ=∞‡Å∞#fl q+¨Ü«∂xfl ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) =Ú~^°∞ „Ǩ™®Îq~KÍO°∞.
JǨC_«∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ J<®flO°∞: ''ÇÍiÖ’ Z=O≥·<® XHí =∞ǨÏhÜ«µ∞_«∞ K«x
áÈܵ# `Œ~åfi`Œ ÇÍO°∞ J`Œx ã¨=∂kèÃÑ· „áåO°÷<® =∞~kO°~ xi‡™®ÎO°∞. J~^°∞Ö’
WÖÏ~>˜ ÉÁ=∞‡Å∞ "Õ™®ÎO°∞. gO°∞ „Ǩà◊Ü«µk<®# ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ Ju hK«"≥∞ÿ#
ã¨$+≤`ì ÍÅ∞Qå ǨiQõ}~˜ K«|_«`ÍO°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) Hõ^#Œä O: XHí™®i ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) <® WO\˜H˜ =zÛ#ǨC_»∞.
<Ë#∞ z„`ÍÅ∞#fl XHí `ˇO° „"ÕÖÏ_«nã≤ L~KÍ#∞. ^®xfl K«¥_«Qå<Ë PÜ«µ# =ÚY~Ö’
O°~Qõ∞=∂i~k. "≥~@<Õ PÜ«∞# ^®xfl z~z ''„Ǩà◊Ü«µk<®# Ju Híiî#tHí∆ qkè~K«
|_ËÇÍiÖ’ ^Õ=Ùx ã¨$+≤Hì ˜ „Ǩuã¨$+≤ì KÕ¿ãÇÍ~°∂ L~>ÏO°∞—— J<®flO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''D
ÉÁ=∞‡Å∞ `«Ü«∂~°∞ KÕ¿ã"å~°∞ „Ѩà◊Ü«∞k<å# tH˜∆OK«|_»`å~°∞. q∂~°∞ ã¨$+≤ìOz#
"å\˜Ö’ „áê}O áÈÜ«∞O_»x "åix QÆkOÌ K«@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''„Ѩu z„`«HÍ~°∞_»∞
#~°H"õ åã≤Ü∞Õ . J`«#∞ wã≤# „Ѩu ÉÁ=∞‡‰õΩ |^Œ∞Å∞ XHõ =∞x+≤x ѨÙ\˜Oì K«_O» [~°∞QÆ∞
`«∞Ok. J`«#∞ #~°HOõ Ö’ P z„`«HÍ~°∞}˜‚ tH˜™∆ êÎ_∞» .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞
ã¨$+≤ìOz#@∞¡ ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ „Ѩܫ∞uflOKÕ"åiHõO>Ë ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ =∞Ô~=~°∞O\Ï~°∞?
"åiH˜ (^Œ=Ú‡O>Ë) XHõ J}∞=Ùx (ÖËHõ p=∞#∞) ã¨$+≤Oì Kåe ÖË^• XHõ q`«#Î O ã¨$+≤Oì
Kåe ÖË^• XHõ ÉÏs¡ (yO[)#∞ ã¨$+≤Oì Kåe.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂`«ÖÏ› (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''‰õΩHõ¯Å∞QÍx,
ÉÁ=∞‡Å∞QÍx LO_Õ WO\’¡H˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ „Ѩ"tÕ OK«~∞° .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''(XHõ™êi) l„|~¸Öò ^Œ∂`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ
=™êÎ#x "åQÍÌ#O KÕã≤ PÅ㨺O KÕâß~°∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) PÜ«∞# HÀã¨O (Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂)Î
KåÖÏ W|ƒOkѨ_®¤~∞° . z=iH˜ `«<Õ |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞#‰õΩ l„|~¸Öò
HõxÊOKå~°∞. PÅ㨺O ZO^Œ∞Hõ~ÚO^Œx J_çy`Õ '‰õΩHõ¯Å∞, z„`åÅ∞ LO_Õ WO_»Ö ¡ ’H˜
"Õ∞=Ú ~å=Ú— Jx K≥áêÊ~°∞ l„|~¸Öò (J֡Ƿ Ï≤ ).—— (|∞MÏs)
34 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨Ü∂^£ a<£ ǨÏã¨<£ Hõ^äŒ#O: <Ë#∞ WɡflJÉσãπ (O°l) ^°QõæO° Hí∂O˘Ûx L~>Ë
XHí`#Œ ∞ =zÛ ''J|¥JÉσãπ! <Ë#∞ <® ã¨fiǨϙ®ÎÅ`À Hí+Çì¨ _¨ ç ã¨~áåk~KÕ =$uÎÇO¨ ∞° _çfl.
ÉÁ=∞‡Å∞ `ŒÜ∂« O°∞KÕܵ« _«~ <® =$uΗ— Jx J<®fl_«∞. JǨC_«∞ WɡflJÉσãπ (O°l) WÖÏ
ã¨=∂^è®#q∞KÍÛO°∞: ''<Ë#∞ hHí∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) <À@ q#fl =∂@<Õ K≥|∞`Í#∞. <Ë#∞
^≥·=„Ǩ=HíÎ <À@ D=∂@ q<®fl#∞- 'ÉÁ=∞‡Å∞ `ŒÜ«∂O°∞KÕ¿ãÇÍ_çfl ^Õ=Ù_«∞ tH˜∆™®Î_«∞.
J~^°∞Ö’ „áå}~ áÈÜ«µ#~`Œ=O°Hí∞ J`Œ_çfl =^°eÃÑ@ì_«∞. Hßx J`Œ#∞ Z#fl>˜H©
J~^°∞Ö’ „áå}~ áÈÜ«µÖË_∞« .—— D=∂@ qx P =ºH˜Î f„= P~^Àà◊#K≥~^®_«∞. J`Œx
=ÚY~ ÇÍ_ç áåeáÈܵ~k. WɡflJÉσãπ (O°l) Jk K«¥ã≤ ''^≥=· ^®ã¨∞_Í! ÉÁ=∞‡Å∞
`ŒÜ«∂O°∞KÕÜ«µ_«~ `ŒÇ¨Êxã¨O°Üµ`Õ K≥@¡ÉÁ=∞‡Ö’ ÖË^® „áå}~ÖËx =∞OÕ =ã¨∞Î=ÙÅ
ÉÁ=∞‡Ö’ `ŒÜ∂« O°∞K≥ܵº—— Jx K≥áåÊO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Jܵ`Õ =∞iHÁxfl ǨÏnã¨∞Å ^®fiO® QÀ_«ÅHí∞, ^®fiO®ÅHí∞, W~Hß W`ŒOK ° À@¡ „"ÕÖÏ_«
n¿ã ÉÁ=∞‡Å#∞ =∂„`Œ"∞Õ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) x¿+kè~z#@∞¡ `ˇÅ∞™ÈÎ~k. ^≥=· ^èO° ‡° ~ #∞~_ç
^°$+≤ì =∞o§~z U=∞O°∞áå@∞Hí∞ Qõ∞iKÕ¿ã ÉÁ=∞‡Åhfl x¿+kè~K«|_ͤܵ. JÖÏQÕ Jj¡Å`ŒH∞í
^®if¿ã z„`ÍÅ∞ Hí∂_Í x¿+kè~K«|_ͤܵ. Jq `ŒÇ¨Ê ÉèíH˜Î, Q“O°=ÉèÏÇÍÅ∞ Híey~K«x
ÉÁ=∞‡Å∞, z#fl Ç≤ÅÅ ¡ P@ÉÁ=∞‡Å∞, ^èO° ’‡#fluH˜, ^èO° ‡° „ǨKÍO®xH˜ ^ÀǨÏ^°Ç_¨ Ë ÉÁ=∞‡Å∞,
KèÍÜ«∂z„`ÍÅ∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ"Õ∞#x HÁ~^°O°∞ ^è°O°‡"Õ`ŒÎÅ∞ Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO°∞.
ÃÑ^ŒÌ áêáêÅ∞
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ Ѷ∞¨ ’~°áêáêÅ#∞ QÆ∞iOz J_çy`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''1–^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜ HõeÊOK«_O» , 2–`«e^¡ OŒ ¢_»∞Å =∂@ q#HõáÈ=_»O,
3–#~°ÇϨ `«º‰õΩ áêÅÊ_»@O, 4–J|^ŒÑú Ù¨ ™êHõº∆ O K≥Ñʨ _»O Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêáêÅ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''Jxfl\˜
HõO>Ë Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨO U^Œ——x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''x#∞fl ã¨$+≤ìOz#"å_»∞
^Õ=Ù_»∞ J~Ú#ѨÊ\˜H© JÖÏO\˜ ^Õ=ÙxH˜ ^≥"· `Õ ~« ° â◊‰Ωõ eÎ fl ™ê\˜Heõ ÊOK«_O» Jxfl\˜HOõ >Ë
Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨO—— J<åfl~°∞. <Õ#∞ ''P `«~åfi`« Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨO Uk?—— Jx J_çQÍ#∞.
''PǨ~°OÖ’ h`À áêÅ∞ѨOK«∞‰õΩO\Ï~°#fl L^ÕâÌ º◊ O`À h=Ù h ã¨O`å<åxfl K«OѨ_O» ——
Jx K≥áêÊ~åÜ«∞#. ''P `«~∞° "å`« Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨO Uk?—— Jx =∞m§ J_çQÍ#∞ <Õ#∞.
''h=Ù h á⁄~°∞yO\˜"åx ÉèÏ~°º`À =ºaèKi« OK«_O» —— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi)
J|∞Ì„O°Ç¨ ‡<£ a<£ J|¥|HíO∑ (O°l) Hí^#°ä ~: ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =∞=∞‡efl L^ÕtÌ ~z
''<Ë#∞ g∞Hí∞ Jxfl>˜H~í >Ë ÃѶ∞ÏO°"∞≥ #ÿ áåáåÅ#∞ Qõ∞i~z `ˇÅ∞Ǩ<®?—— Jx J_çQåO°∞.
D=∂@ PÜ«µ# =¸_«∞™®O°∞¡ J<®flO°∞. ^®xH˜ "Õ∞=Ú ''`ŒÇʨ Hí `ˇÅǨ~_ç ^≥=· „Ǩ=HßÎ!——
J<®fl~. JǨC_ÍÜ«µ# ''^Õ=ÙxH˜ W`ŒO∞° efl ™®>˜Heí Ê~K«_~« , `Œe^¡ ~° „_«∞Å =∂@ q#Hí
áÈ=_«~—— Jx K≥áêÊO°∞. `Œ~åfi`Œ PÜ«µ# (QÀ_«Hí∞)P#∞HÁx Hí∂O°∞Û#fl ÇÍO°ÖÏ¡ XHí¯
™®iQå ÖËz x>ÏO°∞Qå Hí∂O˘Ûx ''*Ï„Qõ`!ÎŒ J|^°=ú ∂_«@~ (Jxfl>˜H~í >Ë ÃѶ∞ÏO°áåǨ~)——
J<®flO°∞. WÖÏ =∂>˜=∂>˜H˜ K≥|∞`Œ¥áÈÜ«∂O°∞. z=iH˜ "Õ∞=Ú =∞#ã¨∞Ö’ ''Jܡ∂º!
DÜ«∂h =∂@Å∞ WHíKÍe¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞—— J#∞Hí∞<®fl~. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 35
Ǩτ[`ü J|¥Ç¨ïO≥O· ® (O°l) Hí^#°ä ~: ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) `«=∞ J#∞K«O∞° efl ''q∞=∞‡efl
ã¨Ofi° <®â◊#~KÕ¿ã Ǩ#∞ÅHí∞ ^°¥O°~QåL~_«~_«——x ÃÇÏK«Ûi~KÍO°∞. ^®xH˜ J#∞K«O∞° Å∞
''P Ǩ#∞ÖËq∞>˜ ^≥=· „Ǩ=HßÎ!—— J#_çQåO°∞. PÜ«µ# WÖÏ ÃãÅqKÍÛO°∞: ''(1) ^Õ=ÙxH˜
™®>˜HíeÊ~K«_«~ (+≤O∑¯), (2) KÕ`Œ|_ç KÕÜ«µ_«~, (3) ^è°O°‡Ü«µ∞HíÎ~Qå `ŒÇ¨Ê ^Õ=Ù_«∞
ǨÏ`Œ=∂O°ÛHí∂_«^x° x¿+kè~z# „áå}˜x ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~, (4) =_ô¤ ™⁄=Ú‡ u#_«~, (5)
J<®^ä™° ⁄=Ú‡ ǨÏi~z"Õܵ« _«~ (6) ^èO° ‡° Ü«µ∞^°~ú Ö’ "≥#∞flEÇ≤ áåiáÈ=_«~, (7) U
áåǨ~ ZO°Qxõ J=∂Ü«µHí =Úã≤~¡ =∞Ç≤Ïà◊ÃÑ· JǨx~^° "Õܵ« _«~.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
''q∞=∞‡efl ÇÍiã¨∞#Î fl ÃÑ∞¶ ÏO°"∞≥ #ÿ áåáåÅ#∞ g∞O°∞ =∂#∞Hí∞~>Ë "Õ∞=Ú g∞ z#flz#fl
áåáåefl g∞ HíO°‡Åz>Ïì #∞~_ç `˘Åy™êÎO. ÃÑ·Qå q∞=∞‡efl „Ǩu뮪HíO°=∞~Ú# (ã¨fiO°æ)
^è®=∞~Ö’ „Ǩ"Õt~Ǩ*Ë™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–4:31)
D ã¨∂H˜ÎÖ’ ÃÑ^ŒÌáêáêÅ#∞ =∂#∞‰õΩO>Ë z#fláêáêÅ#∞ g∞ Hõ~°‡Åz\Ïì #∞O_ç
`˘Åy™êÎO JO>Ë, g∞~°∞ Ü«∞^èKÕ Û« Où QÍ z#fláêáêÅ∞ Zxfl KÕã<≤ å q∞=∞‡efl Ѩ@∞ìHÀ=∞x J~°O÷
ZO`«=∂¢`«O HÍ^Œ∞. ÃÑ^ŒÌ áêáêÅ∞ =∂#∞HÀ=_®xH˜ Wk ¢Ñ¨[ʼnõΩ ¢¿Ñ~°}xKÕÛ Ç≤Ï`«É’^èŒ
=∂¢`«"Õ∞. z#fl áêáêÅ#∞ QÆ∞iOz D¢H˜Ok ǨÏnãπ K«∂_»O_ç:
Wɡfl JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F~ÀA Ô~O_»∞ ã¨=∂^èŒ∞Å =∞^茺
#_»∞ã¨∂Î ''D ã¨=∂^è∞Œ Ö’¡ L#fl"å~°∞ tHõ∆ J#∞Éèqí ã¨∞<Î åfl~°∞. D tHõ‰∆ Ωõ ÃÑ^ŒÌ HÍ~°}O
Un ÖË^Œ∞. "åi^ŒÌiÖ’ XHõ_»∞ =¸¢`«O =O\˜ÃÑ· Ѩ_»‰õΩO_® *Ï¢QÆ`«Î =Ç≤ÏOKÕ"å_»∞
HÍ^Œ∞. ~Ô O_À"å_»∞ Kå_ôÅ∞ K≥|∞`«∂ u~°∞QÆ∞`«∞O_Õ"å_»∞, JO`Õ—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ǩq„`Œ∞O®Öˇ#· ¢ã‘ÃÎ Ñ· JǨx~^° "Õܵ« _«~ J~>Ë =~^Õà§◊
ã¨`¯Œ O°‡Å#∞ KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ <®â◊#~ KÕã∞¨ H’=_«"∞Õ .—— (`«„ÉÏx)
P`«‡Ç¨Ï`«º ‰õÄ_® =∞Ǩáê`«Hõ"Õ∞
P`«‡ ^Õ=Ùx ™⁄`«∞.Î =∂#=Ùx ã¨=∞ã¨HÎ ~õ ‡° ʼnx~°fiǨÏ}HÀã¨O J`«x ^ÕÇ¨ xH˜ W=fi|_ç#
''Ѩ=~üÇϨ ∫ãπ.—— ^Õ=Ù_»∞ U =∂#=Ù_çÃÑ· ‰õÄ_® J`«#∞ "≥∂Ü«∞ÖËx ÉèÏ~°O "ÕÜ∞« _»x Y∞~üP<£
¿Ñ~˘¯#flk. Hõ#∞Hõ =∞x+≤ UPѨ^Œ =zÛ<å ^•xfl ã¨ÇϨ #O`À Z^Œ∞~À¯"åÖËQÍx `˘O^Œ~Ñ° _¨ ç
P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ áêÅÊ_»‰õÄ_»^Œ∞. P`«‡Ç¨Ï`«º Ѩiã≤÷`«∞efl ZkiOK«ÖËx Ñ≤iH˜K«~°º. JO^Œ∞ˆH
W™ê¡O P`«‡Ç¨Ï`«º#∞ x¿+kèOzOk. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''H˘O_»ÃÑ· #∞Oz Ѩ_áç È~Ú P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å_»∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞. H˘O_»
ÃÑ·#∞Oz Ѩ_∞» `«∂ÖËã∂¨ )Î JHõ¯_Õ âßâ◊fi`«OQÍ LO\Ï_»∞. q+¨O ux P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩ#fl
"å_»∞ #~°HÍyflÖ’ Ѩ_ç KÕuÖ’ q+¨O Ѩ@∞ìH˘x ZšѨÙÊ_»∂ uO@∂LO\Ï_»∞. ֒ǨÏѨÙ
=ã¨∞=Î Ù`À P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã∞¨ ‰õΩ#fl"å_»∞ KÕuÖ’ P ֒ǨÏѨ٠=ã¨∞=Π٠Ѩ@∞ìH˘x =∂\˜=∂\˜H˜
Hõ_»∞ѨÙÖ’ á⁄_»∞K«∞‰õΩO@∂ âßâ◊fi`«OQÍ #~°HÍyflÖ’ HÍeáÈ`«∂ LO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ Jqâßfiã¨∞efl
Z^Œ∞~À¯=Åã≤ =zÛOk. W~°∞=~åæÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O _èôH˘<åfl~Ú. z=iH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
`«# QÆ∞_®~åxH˜ uiQ˘KåÛ~°∞. Jqâßfiã¨∞Å∞ ‰õÄ_® `«=∞`«=∞ QÆ∞_®~åʼnõΩ "≥o§áÈÜ«∂~°∞.
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞ÅÖ’ XHõ`«#∞ Ü«Ú^Œú"≥∞ÿ^•#OÖ’ XO@iQÍ HõxÊOKÕ ¢Ñ¨u â◊¢`«∞=Ùx
36 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨=∞Ü«∞ã¨∂ÊùiÎ`À "≥O\Ï_ç =∞@∞ìÃÑ>Ëì"å_»∞. H˘O^Œ~°∞ Ü≥∂^èŒ∞Å∞ J`«#∞ KÕã≤# D
™êǨÏã¨HÍ~åºÅ∞ K«∂ã≤ ''D~ÀA [iy# Ü«Ú^ŒúOÖ’ P =ºH˜Î ™êkèOz# Ѷ¨∞#HÍ~åºÅ∞
=∞Ô~=~°∂ ™êkèOK« ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@Å∞ qx ''x["Õ∞ HÍx,
J`«#∞ #~°Hõ"åã≤ J=Ù`å_»∞—— Jx J<åfl~°∞.
Wk qx XHõ ã¨Ç¨ÏK«~°∞_»∞ `å<å =ºH˜Î "≥O@ (h_»ÖÏ) LO\Ï#x x~°‚~ÚOK«∞
‰õΩ<åfl_»∞. P `«~∞° "å`« J`«<å =ºH˜xÎ "≥#flO\˜ u~°∞QÆ∞`«∂ J`«#∞ xÅ∞ÛO>Ë xÖ’Û=_»O,
J`«#∞ Ѩ~°∞ÔQuÎ`Õ J`«x "≥#HÍŠѨ~°∞ÔQ`«Î_»O KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ P =ºH˜Î
f¢=OQÍ QÍÜ«∞Ѩ_ç (ÉÏ^艌 Ωõ `«@∞ìHÀÖËH)õ `˘O^Œ~Ñ° _¨ ç P`«‡Ç¨Ï`«º‰õΩ áêÅÊѨ_®¤_∞» . J`«#∞
Y_»æO Ñ≤_çx <ÕÅ g∞^Œ xÅɡ\˜ì ^•x "≥Ú##∞ `«# =Hõ∆ã¨÷ÅO =∞^茺 PxzÛ, `«# â◊s~°
|~°∞=O`å ^•xÃÑ· "≥∂Ñ≤ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. D ^Œ$â◊ºO K«∂_»QÍ<Õ J`«_çfl
"≥O|_çOz# ã¨Ç¨ÏK«~°∞_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''(=∞Ǩ#∞ÉèÏ"å!) g∞~°∞
(=Ú=∂‡\˜H©) ^≥·=¢Ñ¨=ˆHÎ#x <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞—— Jx J<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Wk qx ''Uq∞\© qâı+¨O?—— Jx J_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_® ã¨Ç¨ÏK«~°∞_»∞
WÖÏ J<åfl_»∞: ''WO`«‰õΩ =ÚO^Õ g∞~°∞ XHõ`«_çfl QÆ∞iOz J`«#∞ #~°Hõ"åã≤ J=Ù`å_»x
K≥áêÊ~°∞. [#O D=∂@ #=∞‡ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. <Õ#∞ "≥O@<Õ P =ºH˜Î ã¨OQÆ`Õq∞\’
P~å f^•Ì=∞x =∞#ã¨∞Ö’ J#∞‰õΩ<åfl#∞. P `«~°∞"å`« <Õ#`«_çfl "≥O|_çOKå#∞. z=iH˜
J`«#∞ f¢=OQÍ QÍÜ«∞Ѩ_ç `˘O^Œ~°áê@∞`À =∞$`«∞º=Ùx PǨfixOKå_»∞. J`«#∞ HõuÎ
Ñ≤_çx <ÕÅ g∞^Œ xÅɡ\˜ì, ^•x "≥Ú##∞ `«# =Hõ∆ã¨÷ÅO =∞^茺 PxzÛ ^•xg∞^Œ Ѩ_ç
P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.—— ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dã¨OQÆu qx ''XHÀ¯™êi XHõ =∞x+≤ ã¨fi~°æ
"åã¨∞Å Hõ~°‡Å =∂kiQÍ<Õ ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«i™êÎ_»∞. J~Ú`Õ Jã¨Å`«#∞ #~°Hõ"åã≤
J=Ù`å_»∞. JÖψQ =∞~˘Hõ`«#∞ ÃÑ·H˜ #~°Hõ"åã¨∞Å Hõ~°‡Å =∂kiQÍ<Õ ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞ PK«i
™êÎ_»∞. HÍx x*ÏxH˜ J`«#∞ ã¨fi~°æ"åã≤ J=Ù`å_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
áêáêÅ=Å¡ qâßfiã¨O H©∆}˜ã¨∞ÎO^•?
^Õ=Ù_çfl, JOu=∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ qâ◊fiã≤Oz# =∞x+≤ áêáêÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕ™êÎ_∞» ?
D ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ J<ÕHõ ã¨=∂^è•<åÅ∞ LO\Ï~Ú. 1–J*Ï˝#O, 2–U=∞~°∞áê@∞, 3–^è~Œ å‡=QÍǨÏ#
֒ѨO, 4–¢áêѨOzHõ"åº"≥∂ǨÏO, 5–™êfi~°O÷ , 6–z`«KÎ åѨźO, 7–Ѩiã≤`÷ ∞« Å ¢Ñ¨ÉÏè =O =ÔQ~· å.
g\˜Ö’ U^≥·<å ÖËHõ U"≥·<å HÍ=K«∞Û. áÈ`Õ =∞~˘Hõ ¢Ñ¨â◊fl. =∞x+≤ áêáêÅ∞ KÕÜ«∞_»O =Å¡
J`«x qâßfiã¨O H©∆}˜ã¨∞ÎO^• ÖËHõ qâßfiã¨O H©∆}˜OK«_»O =Å¡ áêáêÅ∞ KÕ™êÎ_®? D ¢Ñ¨â◊fl‰õΩ
ã¨=∂^è•#O D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å∞, "å\˜ q=~°}Å∞ K«∂_»O_ç–
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=ºaèKåi =ºaèKå~°O KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ qâßfiã≤QÍ LO_»_∞» . `åQÆ∞É’`«∞ =∞^ŒºO `åQÆ∞
`«∞#flѨÙÊ_»∞ qâßfiã≤QÍ LO_»_∞» . ^˘OQÆ ^˘OQÆ`#« O KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ qâßfiã≤QÍ LO_»_∞» .
P `«~∞° "å`« `ÒÉÏ KÕ¿ãÎ J`«x `ÒÉÏ ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok.—— (=Úã≤O¡ )
|∞MÏsÖ’x XHõ LÖËY¡ #OÖ’ J^Œ#OQÍ ''¢Ñ¨[Å∞ Hõàϧ~å K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ ^ÀÑ≤_ô
^˘OQÆ ÃÑ^ŒZÌ `«∞#Î Å∂\© KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ J`«#∞ qâßfiã≤QÍ LO_»_—» —x LOk. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 37
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: XHõ~ÀA (^≥=· ^Œ∂`«) l¢cÖò (JÖˇ)· <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ
''g∞ J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜HõeÊOK«x ã≤÷uÖ’ K«xáÈ~Ú#"å~°∞
ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~∞° —— Jx â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*âË ß~°∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ''=ºaèKå~°O KÕã<≤ å,
^˘OQÆ`#« O KÕã<≤ å ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~å—— J#_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''P... =ºaèKå~°O
KÕã≤<å, ^˘OQÆ`«#O KÕã≤<å㨈~ (ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞)—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l)LÖË¡dOz# ÃѷǨÏnã¨∞`À áê@∞ k=ºY∞~üP<£Ö’ ''^Õ=Ù_»∞
|Ǩï^≥·"å~å^èŒ<å áêѨO `«Ñ¨Ê W`«~° áêáêÅ#∞ `å#∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë Hõ∆q∞™êÎ_»——x LOk.
JO^Œ∞=Å¡ ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ =∞^Œº¿ã=#O, =ºaèKå~°O, ^˘OQÆ`#« O ÖÏO\˜ áêáêÅ∞ KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞
=∞x+≤Ö’ ѨiѨÓ~°‚ qâßfiã¨O LO_»^xŒ Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~∞° .
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''h=Ù ZHõ¯_»∞<åfl ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∂
LO_»∞. áêѨHÍ~°ºO ([iy#) `«~∞° "å`« "≥O@<Õ Ñ¨Ù}ºHÍ~°ºO K≥~Úº. ѨÙ}ºO áêáêxfl
`«∞_çzÃÑ_»∞OÎ k. „Ѩ[ŠѨ@¡ =∞OzQÍ "≥∞Å∞QÆ∞`«∂LO_»∞.—— (ui‡r)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ^•ã¨∞_»∞ `«ÑC¨ KÕã#≤ `«~åfi`« ''„ѨÉ∂íè ! <åáêѨO Hõq∆ ∞OK«∞——
Jx "Õ_∞» ‰õΩO>Ë ^•xH˜ ã¨=∂^è•#OQÍ ^Õ=Ù_»∞ ''<å ^•ã¨∞_»∞ `«ÑC¨ KÕã#≤ ѨÊ\˜H© `«##∞
Hõq∆ ∞OKÕ „ѨÉ∞íè =Ù XHõ_∞» <åfl_»h, PÜ«∞# `«##∞ P áêѨO q+¨Ü∞« "≥∞ÿ xÅnÜ«∞QÆÅ_»#fl
q+¨Ü∂« xfl =∂„`«O =∞~°záÈÖË^∞Œ —— Jx JO\Ï_»∞. `«~åfi`« P ^•ã¨∞_»∞ =∞m§ `«ÑC¨
KÕã,≤ ''„ѨÉ∂íè ! <åáêѨO Hõq∆ ∞OK«∞—— Jx "Õ_∞» ‰õΩ#flѨC_»∞ ^•xH˜ ["å|∞QÍ ^Õ=Ù_»∞ ''<å
^•ã¨∞_»∞ `«Ñʨ ~Ú`Õ KÕâß_»∞QÍx `«##∞ Hõq∆ ∞OKÕ „ѨÉ∞íè =Ù L<åfl_»h, PÜ«∞# `«##∞
^•xfl QÆ∞iOz xÅnÜ«∞QÆÅ_»#fl q+¨Ü«∂xfl =∂„`«O =∞iÛáÈÖË^Œ∞—— Jx JO\Ï_»∞.
^•ã¨∞_»∞ =∞m§ U^À XHõ áêáêxH˜ áêÅÊ_ç# `«~∞° "å`« ''„ѨÉ∂íè ! <å áêѨO Hõq∆ ∞OK«∞——
Jx "Õ_∞» ‰õΩO>Ë ^•xH˜ ã¨=∂^è•#OQÍ ^Õ=Ù_»∞ ''<å ^•ã¨∞_»∞ áêѨ=∞~Ú`Õ KÕâß_»∞QÍx
`«##∞ Hõq∆ ∞OKÕ ^Õ=Ù_»∞<åfl_»x, P áêѨO q+¨Ü∞« "≥∞ÿ PÜ«∞# `«##∞ Ѩ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»#fl
q+¨Ü«∂xfl =∂„`«O =∞~°záÈÖË^Œ∞. Hõ#∞Hõ <Õ#∞ <å ^•ã¨∞_çfl Hõ∆q∞OKÕâß#∞. J`«xHõ
`«# ~Ú+ì̈O =zÛ#@∞¡ KÕã¨∞HÀ=K«∞Û—— Jx JO\Ï_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=iKÕuÖ’ <å „áê}=ÚO^À PÜ«∞# ™êH˜!∆ g∞~°∞ QÆ#Hõ
áêáêÅ∞ KÕÜ«∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl `˘ÅyOz W`«~°∞efl `≥zÛÃÑ_»`å_»∞. "å~°∞
áêáêÅ∞KÕã≤ Hõq∆ ∞OK«=∞x ^≥"· åxfl „áêi÷™êÎ~∞° . ^Õ=Ù_»∞ "åix Hõq∆ ∞™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
z#fláêáêÅ∞, z~°∞ѨÙ}ϺÅ∞
^≥·=cèuѨ~åÜ«∞}∞_≥·# qâßfiã≤H˜ `ËeHíáå>˜ qKå~°} [~°∞QÆ∞`Œ∞~k. ^Õ=Ù_»∞ J`Œx
á⁄O°áå@∞¡ Hí∆q∞~z J`Œx ѨÙ}®ºHßO®ºÅ‰õΩ J`Œ∞º#fl`Œ „ǨuǶ¨Å~ ¢Ñ¨™êk™êÎ_»x Y∞~üP<£
K≥|∞`ÀOk. J`«#∞ KÕã#≤ J}∞=∂„`ŒÑÙ¨ áåǨHßO®ºxH˜ Ãã·`~Œ Ƕe¨ `Œ~ J`«#∞ „ǨÇ~¨ K«~Ö’
J#∞Éèqí ™®Î_∞« † J}∞=∂„`ŒÑÙ¨ ѨÙ}ºHßO®ºxH˜ Ãã·`~Œ „ǨuǶÅ
¨ ~ ǨOÖ
° ’Hí~Ö’ á⁄~^°∞`Í_«∞.
''PO’A =∂#=ÙÅ∞ qaè#fl=O®æÅ∞Qå q_çáÈܵ (<®ºÜ«µ™®÷#~ #∞~_ç) uiQ˘™®ÎO∞° .
JǨC_«∞ "åiH˜ "åiHíO‡° Å∞ K«¥Ç≤~K«|_«`Íܵ. P`Œ~åfi`Œ Z=O≥<· ® J}∞=∂„`Œ~ ã¨`ͯO°º~
KÕã=≤ Ù<®fl J`Œ#∞ ^®xfl (Hí஧O®)K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï_«∞. JÖÏQÕ Z=O≥<· ® J}∞=∂„`Œ~ ^°∞뮯O°º~
38 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
KÕã=≤ Ù<®fl J`Œ#¥ ^®xfl (Hí஧O®) K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£:–99:6-8)
Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) Éè’[#~ KÕã¨∞Î#flǨC_«∞ D㨥HÎ̃ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) <À@
q#Qå<Ë Éè’[#~ PÑ≤ ''^≥=· „Ǩ=HßÎ! <Ë#∞ KÕã#≤ J}∞=∂„`ŒÑÙ¨ áåáåxH˜ Hí∂_Í Ç¨Oº° =
™®#~ ǨOÖ ° ’Hí~Ö’ K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï<®?—— Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜ PÜ«∞# WÖÏ J<®flO°∞:
''J|¥|HíO∑! WǨÏÖ’Hí~Ö’ hHí∞ ÉÏ^è°Híey~KÕ U q+¨Ü«µ"≥∞ÿ<® Jk h=Å¡ [iy#
J}∞=∂„`ŒÑÙ¨ áåáåxH˜ ǨOº° =™®#~. h=Ù J}∞=∂„`ŒÑÙ¨ ѨÙ}ºHßO®ºÅ∞ KÕãL ≤ ~>Ë,
"å>˜x ^Õ=Ù_«∞ ǨOÖ ° ’Hí~Ö’ hH’ã¨~ Éè„í ^°ÇO¨ z ° L~K«∞`Í_«∞.—— (`«¢ÉÏx, ɡǷ Ϩ d)
=∞O’™®i ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ `ˇeáåO°∞: ''g∞Ö’ ѨÙ}ºHßO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍiH˜
ÇÍ>˜ „ǨuǶŠ¨ ~ ǨOÖ ° ’Hí~Ö’ Åaèã∞¨ ~Î k. Jܵ`Ë áåǨHßO®ºÅHí∞ =∂„`Œ~ WǨÏÖ’Hí~
Ö’<Õ PǨ^Å ° ∞, Çͺ^è∞° Å O°¥Ç¨~Ö’ tHí∆ J#∞Éèqí ™®ÎO∞° .—— (Wɡfl =∞O°¥Ü Ì ∂« )
Ǩτ[`ü J#ãπ(~°l) J<åfl~°∞: ''g∞~°∞ KÕ¿ã J<ÕHÑõ #¨ ∞Å∞ g∞HõO\˜H˜ "≥O„@∞HõH<õ åfl
ã¨∂Hõ∆‡"≥∞ÿ#qQÍ HõxÊã¨∞Î<åflÜÕ∞"≥∂! (g∞~°∞ "å\˜x H˘\ì̃áêˆ~ã¨∞Î<åfl~°∞) HÍx ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨) HÍÅOÖ’ "å\˜<Õ "Õ∞=Ú q<åâ◊Hõ~°"≥∞ÿ# Ѩ#∞Å∞QÍ ÉèÏqOKÕ"åà◊§O. (|∞MÏs)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=ÙxH˜ (‰õÄ_®) ~À+¨O =ã¨∞OÎ k. =∞x+≤ `«#HÀã¨O
x¿+kèOz# ѨxH˜ áêÅÊ_ç#ѨC_»∞ ^Õ=ÙxH˜ D ~À+¨O =ã¨∞OÎ k.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''(=∞x+≤) Ѷ∞¨ ’~° áêáêʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO>Ë (~ÀE KÕ¿ã)
S^Œ∞ѨÓ@Å #=∂AÅ∞ XHõA=∂ #∞O_ç =∞~˘HõA=∂, XHõ ~°=∞*Ï<£ #∞O_ç =∞~˘Hõ
~°=∞*Ï<£ =~°‰Ωõ =∞^躌 [iy# (z~°∞)áêáêʼnõΩ ѨiǨ~°=∞=Ù`å~Ú.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ñ=¨ HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^•ã¨∞_»∞ [|∞ƒ Ѩ_#ç ѨC_»∞ ÖË^• „ÑÜ
¨ ∂« }OÖ’ L#flѨC_»∞
J`«#∞ ™ê÷x‰õΩ_≥· P~ÀQƺOQÍ L#flѨC_»∞ KÕ¿ã Hõ~‡° ÖË J`«x ¿Ñ~° ~åÜ«∞|_»`å~Ú.—— (|∞MÏs)
JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ ѨÙ}ºHßO®ºÅ „ǨuǶŠ¨ ~ „ǨÇ~¨ K«~Ö’<Õ Åaèã∞¨ ~Î k. áåáåHßO®º
ÅHí∞ ǨO°Ö’Hí~Ö’ #O°HítHí∆ K«qK«¥_«=Åã≤ =ã¨∞Î~k. HÁxfl ǨÏnã¨∞efl |\˜ì JqâÍfi
ã¨∞Å∞ KÕã#≤ ѨÙ}ºHßO®ºÅ =Å¡ Ǩ~Ö ° ’Hí~Ö’ ÇÍiH˜ tHí∆ f„=`Œ HÁ~`Œ=O°H∞í `Œy~æ K«
|_«∞`Œ∞~^°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k. L^®Ç¨ÏO°}Hí∞, Ǩu~`ÍܵH˜ J`Œ#∞ KÕã#≤ qâı+¨ ^®#^èO° ®‡
ÅHí∞ ǨOÖ ° ’Hí~Ö’ `ÕeHíáå>˜ tHí∆ qkè~K«|_«∞`Œ∞~^°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k. (O°¥Ç¨ïÖò =∂x)
ã¨`å¯~°ºO ã¨=∞„QÆÉèÏ=O
^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<å J#∞K«~ã° =¨ Ú^•Ü«∞O „Ѩ[Å ã¨`¯« ~°‡Å∞, ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞
Jhfl <å‰õΩ K«∂Ñ≤OK«|_®¤~Ú. "åi ã¨`¯« ~°‡ÅÖ’ ^•i #∞Oz (~åà◊√§, =Úà◊√§ =ÔQ~· å)
ÉÏ^è•Hõ~"° ∞≥ #ÿ =ã¨∞=Î Ùefl `˘ÅyOK«_O» ‰õÄ_® LOk. "åi ^Œ∞+¨¯~°‡Ö’¡ =∞ã≤^˚ Ö £ ’ Lq∞‡
"Õã≤ ^•xÃÑ· =∞\˜áì ÈÜ«∞‰õΩO_® =kÖË¿ã Jã¨ÇϨ ºHõ~"° ∞≥ #ÿ KÕ+ì¨ ‰õÄ_® LOk. (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^#Œä O: H˘O`«=∞Ok ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ ''^≥=·
„Ѩ=HÍÎ! ^è#Œ =O`«∞Å∞ ѨÙ}Ϻ~°#˚ Ö’ =∞=∞‡efl q∞OzáÈÜ«∂~°∞. "åà◊¥¡ =∂ÖψQ #=∂*ò
KÕ™êÎ~∞° , =∂ÖψQ LѨ"å™êÅ∂ áê\˜™êÎ~∞° . J~Ú`Õ "åà◊√§ (=∂HõO>Ë Z‰õΩ¯=QÍ) `«=∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 39
q∞QÆ∞Å∞^è#Œ O #∞Oz ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ KÕ™êÎ~∞° . (JÖÏ "å~°∞ =∂HõO>Ë Z‰õΩ¯= ѨÙ}ºO
ã¨OáêkOK«QÅ Æ ∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. =∂HÍ J=HÍâ◊O ÖË^∞Œ )—— Jx q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^•xH˜
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ (ã¨^MŒ ÏÅ∞) KÕÜ∞« _®xH˜ ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ
"Õˆ~ =∂~åæÅ∞ ã¨∂zOK«ÖË^•? ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡ÇπÏ (^Õ=Ù_»∞ Ѩq„`«∞_»∞) J#_»O ‰õÄ_®
ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞. JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü (^Õ=Ù_»∞ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»∞) J#_»O ‰õÄ_® ѨÙ}º
HÍ~°º"Õ∞. JÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡ÇπÏ („Ѩâ◊Oã¨Åhfl ^Õ=ÙxˆH) J#_»O ‰õÄ_® ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞.
ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ (JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ "Õ~ˆ ^Õ=Ù_»∞ ÖË_)» x K≥Ñʨ _»O ‰õÄ_® ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞.
=∞Ozx P^ÕtOK«@=¸ ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞. K≥_»∞#∞ x~ÀkèOK«_»=¸ ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞.
z=iH˜ g∞~°∞ (g∞ÉèÏ~°º`À) ã¨OÉè’yOK«_O» ‰õÄ_® ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞.—— J#∞K«~∞° Å∞ D
=∂@ qx (Pâ◊Û~°ºO`À) ''Uq∞\˜, =∂Ö’ Z=Ô~<· å `«# ÖˇO· yHõ HÀiHõ#∞ f~°∞Û‰õΩO>Ë
^•xÃÑ· ‰õÄ_® J`«xH˜ ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ ^•!—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''P...
J`«#∞ `«# HÀiHõ#∞ J„Hõ=∞OQÍ f~°∞Û‰õΩO>Ë Jk J`«x áêe@ áêѨO HÍ^•? g∞ˆ~
K≥Ñʨ O_ç. (áêѨ"∞Õ ). JÖψQ J`«#∞ `«#"åOKè#« ∞ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ suÖ’ f~°∞Û‰õΩO>Ë
J`«xH˜ ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k—— Jx q_»=∞~°z K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''h=Ù U =∞Oz Ѩxh K«∞ÅHõ#QÍ K«∂_»‰Ωõ .
z=iH˜ h=Ù h ™È^Œ~°∞}˜‚ #QÆ∞"≥∂=Ú`À HõÅ=_®xfl J~Ú<å 㨈~.—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''Z=Ô~<· å =Úã≤O¡
F K≥@∞ì <å\˜`Õ (^•x ѨO_»∞¡ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞, ѨOkH˘‰õΩ¯Å∞ =ÔQ·~å [O`«∞=ÙÅ∞, H©@HÍÅ
=Å¡) u<ÕÜ∞« |_ç<å Jk J`«x `«~Ñ° Ù¨¶ # 'ã¨^MŒ Ï— (ѨÙ}ºHÍ~°ºO) J=Ù`«∞Ok. JÖψQ
JO^Œ∞Ö’#∞Oz ^˘OyeOK«|_ç<å Jn J`«x "≥Ñ· Ù¨ # 'ã¨^MŒ Ï—QÍ<Õ ÉèÏqOK«|_»∞`«∞Ok.
Z=Ô~<· å ^•xfl #+¨Ñì i¨ ¿ãÎ, Jk ‰õÄ_® ã¨^MŒ ÏQÍ<Õ ÉèÏqOK«|_»∞`«∞Ok.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ „Ѩu~ÀE „Ѩ[Å (^ÕÇϨ OÖ’x)
„Ѩu H©Å∞ `«~°Ñ¶¨Ù# `«Ñ¨Ê‰õΩO_® XHõ ã¨^ŒMÏ (ã¨`å¯~°ºO) KÕÜ«∂e. (ã¨^ŒMÏ JO>Ë
^•#O KÕÜ«∞@=∞<Õ HÍ^Œ∞). W^ŒÌi =º‰õΩÎÅ =∞^茺 <åºÜ«∞O KÕ¿ãÎ, Jk ‰õÄ_® (ѨÙ}º
HÍ~°º"Õ∞) J=Ù`«∞Ok. Z=i<≥·<å J`«x "åǨÏ#OÃÑ· ‰õÄ~ÀÛɡ@ì_»OÖ’ ÖË^• J`«x
™ê=∂#∞ ZuÎ ^•xÃÑ· LOK«_O» Ö’ J`«xH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_`ç Õ Jk ‰õÄ_® ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞
J=Ù`«∞Ok. XHõ =∞Oz=∂@ K≥ѨÊ@O ‰õÄ_® ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞. #∞=Ùfi #=∂A HÀã¨O
#_çz"≥à§ı „Ѩu J_»∞QÆ∞Ö’#∂ h‰õΩ ѨÙ}ºO LOk. [#O #_çKÕ ^•i #∞Oz ÉÏ^è•Hõ~°
"≥∞#ÿ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ `˘ÅyOK«_O» ‰õÄ_® ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<Õ#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ XHõ`#« ∞ ã¨OK«iã¨∞OÎ _»@O K«∂âß#∞.
^•iH˜ J_»¤OQÍ LO_ç, =Úã≤¡OʼnõΩ W|ƒOkHõ~°OQÍ =∂i# XHõ K≥@∞ì(H˘=∞‡)#∞
#iH˜"âÕ ß_»`#« ∞ (^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ „Ѩã#¨ ∞fl_≥· J`«xH˜ ã¨fi~°Oæ „Ñ¨™êkOKå_»∞).—— (=Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ LÖËY ¡ #OÖ’ WÖÏ LOk: ''XHõ =ºHÎ̃ ^•iÖ’ #_»∞ã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞ J`«xH˜
F =ÚO_»¡HõOѨ Hõ#|_çOk. J`«_»∞ ^•xfl fã≤áêˆ~âß_»∞. J`«#∞ KÕã≤# D Ѩxx
^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõiOz J`«_flç Hõq∆ ∞OKå_»∞. (|∞MÏs)
40 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« ‰õÄ_® J`«x ã¨`å¯~åº
ÅÖ’ H˘xfl\˜H˜ ѨÙ}ºO Åaèã∂¨ Î LO@∞Ok. Jq: 1–Z=iÔH<· å ^è~Œ ‡° q^Œº <ÕiÊ ^•xfl
qãÎ̈iOѨ*Ë™êÎ_»∞. 2–(`«# HÀã¨O ^≥·"åxfl „áêi÷OKÕ) =∞Oz H˘_»∞‰õΩ<À ‰õÄ`«∞i<À Hõx
"≥àÏÎ_∞» . 3–Z=iÔH<· å Y∞~üP<£ W™êÎ_∞» . 4–=∞ã‘^∞Œ Hõ\™ì˜ êÎ_∞» . 5–ÉÏ@™ê~°∞Å P„â◊Ü∞« O
xi‡™êÎ_∞» . 6–ÉÏq `«qfi™êÎ_∞» . 7–=∞ˆ~^≥<· å ã¨`å¯~°ºO KÕã≤ JO^Œ∞Ö’ `«# ^è#Œ O Y~°∞Û
ÃÑ_®Î_»∞. JÖÏO\˜ qâßfiã≤ Hõ~°‡Ñ¨„`«OÖ’ "å\˜ ^•fi~å „Ñ¨[Å∞ „ѨÜ≥∂[#O á⁄O^Œ∞
`«∞#flO`« HÍÅO ѨÙ}ºO ~åÜ«∞|_»∞`«∞O@∞Ok.—— (ã¨ÇÏ‘ WɡflY∞*ˇ=· ∂)
5. ѨâßÛ`åÎÑO¨ , Hõ=∆ ∂aèH∆õ
''ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ `À Hí=∆ ∂Ǩ} H’O°∞HÁx, ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨^®KÍO°ã~¨ Ǩ#∞fl_»~Ú,
ã¨<®‡O°~æ Ö’<Ë (rq`Í~`Œ~) #_çKÇÕ Í_çfl <Ë#∞ `ŒÇʨ Hí Híq∆ ∞™®Î#∞—— (Y∞~üP<£–20:82)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞ áêáêŠѨ@¡ ѨâßÛ`åÎѨ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À
^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°ÅO_ç. áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O PÜ«∞xfl "Õ_∞» HÀO_ç. <Õ#∞ ^≥=· ã¨xflkèÖ’
~ÀA‰õΩ =O^Œ ™ê~°∞¡ ѨâßÛ`åÎѨ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ¢‰õΩOyáÈ`«∞O\Ï#∞.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ù_»∞ K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ WÖÏ =ºHõÑÎ i¨ Kå~°∞: ''P^ŒO ‰õΩ=∂~å!
#∞=Ùfi ##∞fl Ji÷ã¨∂Î, <å#∞O_ç =∞Ozx PtOz#O`« HÍÅO <Õ#∞ x#∞fl Hõ∆q∞ã¨∞ÎO
\Ï#∞. h PK«~°}Å∞ ZÖÏ =Ù<åfl <Õ#∞ "å\˜x Ѩ\˜ìOK«∞HÀ#∞. P^ŒO ‰õΩ=∂~å! h
áêáêÅ∞ JO|~åÅ#∞ K«∞Oaã¨∞<Î åfl ã¨~ˆ ##∞fl áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O Ji÷¿ãÎ <Õ#∞ x#∞fl
=∞xfl™êÎ#∞. P^ŒO ‰õΩ=∂~å! <å‰õΩ W`«~∞° efl ™ê\˜Heõ ÊOKÕ (+≤~¯ü ) áêѨO KÕÜ∞« ‰õΩO_®
W`«~° áêáêÅ∞ #∞=Ùfi Éèí∂=∞O_»ÅO xO_® fã¨∞H˘x <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ<å <Õ#∞
Éè∂í =∞O_»Å=∞O`« =∞xflOѨÙ`À =zÛ x#∞fl HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï#∞.—— (ui‡r)
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''`«#
^•ã¨∞_»∞ áêáêÅѨ@¡ ѨâßÛ`åÎѨO Ѩ_ç#O^Œ∞‰õΩ ^Õ=Ù_»∞, Z_®i¢Ñ¨^Õâ◊OÖ’ XO>ˇ#∞
á⁄Q˘@∞ìH˘x uiyá⁄Ok# =∞x+≤HOõ >Ë Z‰õΩ¯= ã¨O`À+≤™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ WÖÏ LOk: ''XHõ =ºH˜Î Z_®i „áêO`«OÖ’ `«# XO>ˇÃÑ·
„ѨÜ∂« }˜ã∞¨ <Î åfl_»∞. ^•xÃÑ·<Õ J`«x PǨ~°™ê=∞„y, h~°∞ L<åfl~Ú. (^•iÖ’) P XO>ˇ
`«ÑÊ≤ áÈ~ÚOk. J`«#∞ WHõ P XO>ˇ ^˘~°H^õ xŒ ÉèÏqOKå_»∞. ("≥uH˜ "Õ™êi) x~åâ◊`À
uiy =zÛ F K≥@∞ìh_»Ö’ "Õ∞#∞"åÖÏÛ_»∞. JO`«Ö’ P XO>ˇ =zÛ J`«x =ÚO^Œ∞
xÅ|_çOk. "≥O@<Õ J`«#∞ ^•x =Ú‰õΩ`å_»∞ Ѩ@∞ìH˘x Ѩ@~ì åx ã¨O`À+¨O`À á⁄Oy
áÈ~Ú '^Õ"å! h"Õ <å ^•ã¨∞_çq, <Õ<Õ h „ѨÉèí∞=Ù#∞— J<åfl_»∞. ã¨O`À+¨O Ѩ@ìÖËHõ
P=ºH˜Î =∂@Å∞ JÖÏ `«_»|_®¤Ü«∞#∞‰õΩO>Ë xã¨ûO^ÕOQÍ ^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞x
ѨâßÛ`åÎÑO¨ Ѩ@¡ JO`«H<õ åfl Z‰õΩ¯=QÍ<Õ ã¨O`À+≤™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Mˇã· π J+πJs (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ѨQÅ Æ ∞ áêѨO KÕã#≤ "å_»∞ ~å„uH˜ ѨâßÛ`åÎÑO¨ K≥O^•Åx ^Õ=Ù_»∞
~å„u"Õà◊ `«# KÕux (Éè∂í Ö’HõO "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ) KåѨÙ`å_»∞. JÖψQ ~å„u áêѨO KÕã#≤ "å_»∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 41
ѨQÆÅ∞ ѨâßÛ`åÎѨO K≥O^•Åx ѨQÆÅ∞ `«# KÕux *ÏѨÙ`å_»∞. ã¨∂~°∞º_»∞ Ѩ_»=∞\˜
k‰õΩ¯ #∞O_ç L^Œ~ÚOKÕ =~°‰Äõ WÖÏ H˘#™êQÆ∞`«∂<Õ LO@∞Ok.—— (=Úã≤O¡ )
''ѨâßÛ`åÎÑO¨ `À Hõ=∆ ∂Ѩ} HÀ~°∞H˘x ã¨^•Kå~° "≥Y· i J=ÅOaOz#"å_»∞ x*ÏxH˜
=∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í Ñ¨âßÛ`åÎÑO¨ K≥Ok ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ ‰Ωõ =∞~°e=zÛ# "å_»=Ù`å_»∞.—— (Y∞: 25:71)
Ǩτ[`ü J|¥Ç¨ïO≥O· ® (O°l) Hõ^#Œä O: XHíO’A <Ë#∞ #|g=∞ã≤^˚ Ö ü ’ Wë®#=∂*ò
KÕã≤ W~>˜HÁ¿ãÎ F ¢ã‘Î =∂W~>˜ =Ú~^°∞ xÅ∞Û#flk. <Ë<®"≥∞Hí∞ ã¨ÖÏ~KÕã≤ <® QÆkÖ’H˜
"≥o§ `ŒÅ∞ѨÙÖËã∞¨ HÁx #=∂AÖ’ b#"≥∞áÿ ÈÜ«∂#∞. Hß¿ãûǨ>H˜ ˜ P"≥∞ `ŒÅ∞Ѩ٠`Œ>~ì˜ k.
<Ë#∞ `ŒÅ∞Ѩ٠fã≤ U~ HßÇÍÅx J_çQå#∞. P"≥∞ q+¨Ü«∞O K≥|∞`«∂ ''<®=Å¡
=ºaèKÍO°~ [iy~k. J„Hí=∞QõO°ƒù~ ^®ÖÏÛ#∞. Ç≤Å¡ÇÍ_«∞ ѨÙ_ËÎ J`Œ_çfl K«~¿ÑâÍ#∞.
=∞iǨC_«∞ <® áåǨHí∆=∂Ǩ}Hí∞ U^≥·<® ^®i L~^°~>ÏO®?—— Jx J_çy~k. <Ë#∞
U=∂„`Œ~ ÖË^°x K≥áåÊ#∞. <® =∂@Å∞ qx P"≥∞ ''Jܡ∂º! <®Ü∂ ™œ~^°O°º~
JyflH˜ PǨïu Hß=_ÍxHı ã¨$l~K«|_ç~^®!!—— J~@¥ ~Àk㨥Π"≥o§áÈܵ~k.
=∞O°∞<®_«∞^°Üµ« ~ <Ë#∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) "≥#∞Hí #=∂*ò KÕâÍHí PÜ«µ#‰õΩ O®„u
[iy# ã¨~Ѷ∞¨ @# q=i~KÍ#∞. ^®xH˜ PÜ«∞# ''J|¥Ç¨ïO≥O· ®! h=Ù KÍÖÏ `ŒÑÙ¨ Ê_«∞
ã¨=∂^è®#q∞KÍÛ=Ù. hg 㨥H˜Î K«^=° ÖË^®?—— JO@∂ D Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î qxÊOKåO°∞–
''ǨâÍÛ`ÍÎǨǨÏ$^°Ü«µ~`À Hí∆=∂Ǩ} H’O°∞HÁx, ^®~`Àáå@∞ ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z
ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕÜ«µ_«~ "≥Ú^°Öˇ_ç`Ë JÖÏ~>˜ =∞x+≤H˜ tHí∆ LO_»^°∞. ÃÑ·Qå ^Õ=Ù_«∞
JÖÏ~>˜ÇÍi (Qõ`)Œ ^°∞+¨¯O°‡efl ã¨`¯Œ O°‡Å∞Qå =∂~°∞™®Î_∞« . PÜ«µ# Q˘Ç¨Ê J#∞„QõÇϨ je,
ǨO°=∞^°Ü«∂à◊∞=Ù. (25:70).—— D=∂@ qx <Ë#∞ "≥~@<Ë P ¢ã‘Îx "≥`ŒHí_ÍxH˜
|Ü«µÅ∞^ÕO®#∞. O®„u Wë®"ÕàÖ ◊ ’<Ë P"≥∞#∞ HíÅ∞ã¨∞H’QõeQå#∞. <Ë<®"≥∞Hí∞ h „Ǩâfl◊ Hí∞
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è®#q∞KÍÛO°x â◊∞ÉèÇí ÍO°Î K≥áêÊ#∞. Wk qx "≥~@<Ë P"≥∞
^Õ=ÙxH˜ ™®ë®ì~QõÇ_¨ ç ''<®H’ã¨~ áåǨ=∞xfl~Ѩ٠^®fiO°~ `ˇOz ° ÃÑ\ì̃# Ǩiâ◊∞^°ú ^Õ=ÙxH˜
<Ë<ˇ~`À Hí$`ŒA˝O®ex—— J#flk. P `Œ~åfi`Œ P"≥∞ ǨâÍÛ`ÍÎǨ ǨÏ$^°Ü«µ~`À Hí∆=∂Ǩ}
H’O°∞HÁx `Œ# ^°QOæõ ∞° #fl XHí ÉÏxã¨H∞í ¿ãfiK«Ûxù zÛ~k. (`«„ÉÏx).
Ǩτ[`ü J|∂#∞*ˇ·^£ W„=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ Y∞*Ï~Ú (~°l) Hõ^äŒ#O: AÃÇ·Ï<å
`≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# XHõ „ã‘Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛOk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P"≥∞ (U^À
|ÅÇ‘Ï# HÍ~°}OQÍ) HÍÅ∞*Ïi# áêáêxH˜ QÆ~ƒ° Où ^•eÛLOk. P"≥∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À,
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ tH∆Í~°›"≥∞#ÿ `«ÑC¨ KÕâß#∞. <å‰õΩ tHõ∆ qkèOK«O_ç—— J#flk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) P"≥∞ ã¨O~°Hõ∆‰õΩ}˜‚ Ñ≤eÑ≤Oz ''D"≥∞ Ѩ@¡ =∞OzQÍ "≥∞ÅQÆ∞. „Ѩã¨"å#O`«~°O
D"≥∞#∞ <å =^Œ‰Ì Ωõ fã¨∞‰õΩ~å—— Jx P^ÕtOKå~°∞. („Ѩ=HõÎ P^Õâß#∞™ê~°O) P =ºH˜Î
JÖψQ KÕâß_»∞. (P"≥∞ „Ѩãq¨ Oz# `«~∞° "å`«) ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P"≥∞#∞ P"≥∞ |@ìÅ`À<Õ
QÆ\Qì˜ Í |OkèOK«=∞x P*Ï˝ÑO≤ Kå~°∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# P*Ï˝#∞™ê~°"∞Õ P"≥∞g∞^Œ
~åà◊√~¡ ∞° qfi (ǨÏ`«=∂~°Û_»O [iyOk.) `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P „ã‘Î [<å*Ï#=∂*ò
KÕâß~°∞. nxÃÑ· Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) JÉèºí O`«~O° =ºHõOÎ KÕã∂¨ Î ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! g∞~°∞ D
*Ïi}˜ HÀã¨O [<å*Ï#=∂*ò KÕ™êÎ~å?—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞–
42 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(L=∞~ü!) D"≥∞ Ѩ_#ç ѨâßÛ`åÎÑO¨ ZO`« Q˘Ñ¨Ê^À h‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. D"≥∞ ѨâßÛ`åÎáêxfl
=∞n<åÖ’x _≥Éèˇ·ƒù =∞OkH˜ ѨOz<å Jk "åi (áêáêÅ =∞xflOѨÙ)H˜ ã¨iáÈ`«∞Ok.
^≥=· „Ѩã#¨ fl`« HÀã¨O D"≥∞ `«# „áê}Ïxfl Ãã·`O« (ÖˇH¯õ KÕÜ∞« ‰õΩO_®) `åºQÆO KÕãO≤ ^ŒO>Ë
WO`«H<õ åfl Ѷ∞¨ #HÍ~°ºO WOˆH=ÚO@∞Ok?—— J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
¢Ñ¨=ÚY ã¨Ç¨ cÅ („Ǩ=HíÎ J#∞K«O∞° Å)Ö’ HßÉò a<ü =∂eH± (~°l), Ç≤ÏÖÏÖò a<£
L=∞Ü«µº (~°l), =ÚO®O® a<ü O°∞|ܵ (~°l)Å∞ z`ŒâÎ ∞◊ kúQÅ õ qâÍfiã¨∞Ö~Ú#ѨÊ\˜H©
`Œ|¥H± ^°~_«Ü∂« „`Œ ã¨=∞Ü«µ~Ö’ |^°Hú ~í ÇÍix Qõ_Ç« ¨ ^®@x=fiÖË^∞° . ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)
qKÍO°} [iÇ≤#ǨC_«∞ HíÇ@ ¨ qâÍfiã¨∞ÖÏ¡ J|^®úÅ∞ K≥ÇÊ≤ `ŒÇÊ≤ ~K«∞H’=_ÍxH˜ |^°∞Å∞
ÇÍO°∞ x*O K≥¿ÑÊâÍO°∞. JǨC_«∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) J~^°∞Hí∞ tHí∆Qå ÇÍi`À Z=O°¥
=∂>Ï¡_H« ∂í _«^x° =Úã≤~¡ Å~^°iH© `ÍH©^∞° KÕâÍO°∞.
„Ǩ=HíÎ P[˝`À =Úã≤~¡ Å~^°O¥° P =ÚQõ∞iæ `À =∂>Ï¡_H« ∞í ~_Í ã¨~Ѷ∞¨ |Ç≤Ï+¨¯}
KÕâÍO°∞. ÇÍiÖ’ W^°OÌ ∞° |Ü«µ>˜H˜ áÈHí∞~_Í W~>’¡<Ë Qõ_Ç« ™¨ ®QåO°∞. Ǩτ[`ü HßÉò a<ü
=∂eH± (O°l) =∞@∞Hí∞ |Ü«µ@ g^è∞° Ö’¡ uiQÕÇÍO°∞. =∞ã≤^˚ Hü ∞í Hí∂_Í "≥o§ =ã¨∞~Î _Ë
ÇÍO°∞. Hßx PÜ«µ#`À U XHí¯O°¥ =∂>Ï¡_ÇË ÍO°∞ Hß^°∞. ã¨ÖÏ~ KÕã<≤ ® ã¨=∂^è®#q∞KÕÛ
ÇÍO°∞ ‰õÄ_® Hß^°∞. =∞ã≤^˚ Ö ü ’ PÜ«µ# #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flǨC_«∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) PÜ«µ#
"≥Ñ· Ù¨ F~°QÍ K«∂¿ãÇÍO°∞. Hßx #=∂*ò =Úy~K«Qå<Ë "ÕOÕ "≥Ñ· Ù¨ =ÚY~ uǨCHí∞<ËÇÍO°∞.
^®~`À Ǩτ[`ü HßÉò (~°l) =∞i~`Œ kQåÅ∞Ǩ_ÇË ÍO°∞.
XHíO’A PÜ«µ# `Œ# z#fl<®>˜ ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞_«∞ J|¥ Y`Í^® (O°l) ^°QõæiH≥o§
J`Œx `À@ „ǨÇϨ sQÀ_« ZH˜¯ ã¨ÖÏ~ KÕâÍO°∞. Hßx J`Œ#∞ ã¨=∂^è®#"≥∞<ÿ ® W=fiÖË^∞° .
JǨC_«∞ HßÉò (O°l) ^Õ=Ù_çfl ™®H˜Q∆ å KÕ㥨 ,Î ''J|¥Y`Í^®! <®Hí∞ ^≥=· ~ Ǩ@,¡ ^≥=· „Ǩ=HíÎ
Ǩ@¡ „¿Ñ=∂aè=∂<®Å∞ ÖËÇÍ?—— Jx J_çQåO°∞. ^®xH© J`Œ#∞ ã¨=∂^è®#q∞=fiÖË^°∞.
ǨϢ[`ü HßÉò (~°l) JÖÏ O≥~_«∞™®O°¡∞ J_çQåO°∞. =¸_À™®i J_çy# g∞^°@ ''P
ã¨~Qõu ^Õ=ÙxH˜, ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)Hí∞ =∂„`Œ"∞Õ `ˇÅ∞㨗—x =ÚHíãÎ i¨ Qå [ÇÍaKÍÛ_«∞. D
=∂@Å∞ qx HßÉò (O°l)Hí∞ ^°∞óY~ á⁄O°∞H¡ ∞í =zÛ~k.
PO’AÖ’¡<Ë HßÉò a<£ =∂eH± (O°l) |*ÏO°∞# áÈ`Œ∞~>Ë ã≤iÜ«∂ #∞~_ç XHí`#« ∞
=zÛ Qõ™®Î<ü O®A O®ã≤# F ÖËY#∞ PÜ«µ#Hí∞ J~k~KÍ_«∞. J~^°∞Ö’ P O®A HßÉò
(~°l)x ã¨~É’kè㥨 Î ''g∞ =∞x+≤ g∞g∞^° ^°∞O°ƒOù ° ^ÒO°#˚ º~ KÕã∞¨ <Î åfl_»x "Õ∞=Ú q<®flO.
g∞O°∞ P J==∂#O ã¨Ç≤Ï~KÕ@~`Œ J^è°=ÚÅ∞ HßO°∞. J„Ǩܡ∂[Hí∞xQå ÉèÏq~z
=kÖˇÜ∂« ºeû# =∞x+≤ Hí∂_Í Hß^°∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ =∂ ^°QOæõ H° ∞í =KÕÛÜ«µ~_ç. "Õ∞=Ú
q∞=∞‡efl Q“O°q™®ÎO—— Jx O®âÍ_«∞. Ǩτ[`ü HßÉò (~°l) ^®xfl K«kq =∞O’qǨ`∞Œ Î =zÛ
Ǩ_~ç ^°#∞Hí∞~@¥ JǨÊ>˜HÇí C¨ _«∞ ^®xfl á⁄ܵºÖ’H˜ qã≤i HßeÛ"ÕâÍO°∞.
WÖÏ #ÅÉèˇ· O’AÅ∞ Qõ_«z# `Œ~°∞"å`Œ ÉèÏO°ºHí∞ Hí∂_Í ^Œ∂O°~Qå L~_ÍÅx
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) P^Õt~KÍO°∞.. JǨC_«∞ HßÉò ÉèÏO°º#∞ ѨÙ>˜~ì >˜H˜ Ǩ~Ç≤"âÕ ÍO°∞. JÖÏ
=∞O’ ѨkO’AÅ∞ Qõ_z « áÈÜ«∂ܵ. z=iH˜ FO’A Ƕ„¨ *ò#=∂*ò `Œ~∞° "å`Œ W~>˜HÇí C¨
g∞^° qKÍO°~`À Hí∂O˘Ûx LO>Ë XHí`«#∞ =zÛ ''HßÉò! hHí∞ â◊∞Éèí~ HíÅ∞Qõ∞QåHí!——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 43
J<åfl_«∞. D=∂@ q#Qå<Ë Ç¨Ï„[`ü HßÉò (O°l) J„Ǩܵ« `Œfl~Qå ™®ë®ì~QõÇ_¨ ͤO∞° .
P `Œ~åfi`Œ XHíi `Œ~åfi`Œ =∞O˘HíO∞° J<ËH=í ∞~k 'h Hí=∆ ∂Ǩ} ã‘fiHíi~K«|_ç~k—
J~@¥ Jaè#~^°#Å∞ `ˇeÜ«µ*ËÜ«µ™êQÍO°∞. Ǩτ[`ü HßÉò (~°l) "≥~@<Ë =∞ã≤˚^üHí∞
"≥o§ zO°∞#=Ùfi`À HíxÊã¨∞#Î fl ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)Hí∞ ã¨ÖÏ~ KÕâÍO°∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) „Ǩuã¨ÖÏ~
KÕã≤ PÜ«µxfl Jaè#~k~KÍO°∞. JǨC_«∞ HßÉò (O°l) ^Õ=ÙxH˜ Hí$`Œ[`˝ QŒ å `Œ# ÇÍ>ÏHí∞
=zÛ# Mˇ|· O∑É¥íè q∞ L~K«∞HÁx q∞ye# Pã≤#Î ~`Í ^≥=· =∂O°~æ Ö’ ^®#~KÕâÍO°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ ¢QÆO^ä•Å P^è•~°OQÍ ã¨Ö ÷ ÏÉèÏ=O`À ã¨OH˜Ñ∆ ~Ψ ∂° ѨO)
QÍq∞^£ `≥QƉõΩ K≥Ok# F„ã‘Î =zÛ `å#∞ =ºaèKå~°O KÕã≤#@∞¡ <åÅ∞QÆ∞™ê~°∞¡
JOwHõiOzOk. P"≥∞‰õΩ J„Hõ=∞ QÆ~°ƒù^è•~°} ‰õÄ_® [iyOk. P"≥∞ `«# <Õ~åxfl
"≥Ú^Œ\˜™êi JOwHõiOz#ѨÙÊ_Õ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''㨈~ÖË, "≥o§áÈ. ѨâßÛ`åÎѨO K≥Ok
^≥"· åxfl Hõq∆ ∞OK«=∞x „áêi÷OK«∞—— J<åfl~°∞. HÍx P „ã‘Î ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! g∞~°∞ <å=º=Ǩ~°O
=∂~Ú*ò =º=Ǩ~°OÖÏ ^•@"ÕÜ«∞Eã¨∞Î<åfl~å? <Õ#∞ =ºaèKå~°O =Å¡<Õ QÆ~°ƒùO
^•ÖÏÛ#∞—— Jx J#flk. ''J~Ú`Õ #∞=Ùfi „Ѩã¨qOz# `«~°∞"å`« ~å, K≥|∞`å#∞——
J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). H˘O`«HÍÖÏxH˜ P"≥∞ „Ѩãq¨ OzOk. „Ѩãq¨ Oz# `«~åfi`« K«O\˜
Ñ≤Å¡"å_çfl fã¨∞H˘x =∞m§ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''WѨÙÊ_»∞ ##∞fl Ѩiâ◊√^ŒúѨ~°
K«O_ç—— J#flk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P Ñ≤Å"¡ å_ç "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∂Î ''Ñ≤Å"¡ å_çH˜ áêÅ∞Ѩ@∞ì. áêÅ∞
`åQÆ_O» =∂<Õã#≤ `«~∞° "å`« ~å—— Jx P^ÕtOKå~°∞ P"≥∞#∞.
^•O`À P „ã‘Î "≥o§áÈ~Ú Ñ≤Å¡"å_çH˜ áêÅ∞ Ѩ@ì<å~°OaèOzOk. H˘O`«HÍÖxH˜
(|Ǩïâß ~Ô O_Õà§◊ `«~åfi`«) áêÅ∞=∂xÊOz KÕuÖ’ F ~˘>ˇ=ì ÚHõ¯ fã¨∞H˘x ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛOk. Ñ≤Å"¡ å_çH˜ ~˘>ˇ=ì ÚHõ¯ uxÑ≤OzK«∂ѨÙ`«∂ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! K«∂_»O_ç,
WѨÙÊ_ô Ñ≤Å"¡ å_»∞ áêÅ∞ `åQÆ_O» =∂<Õã≤ ~˘>ì̌ u#_»O "≥Ú^ŒÖ\ ˇ Ïì_∞» —— Jx J#flk.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ñ≤Å"¡ å_çfl ã¨O~°H}
∆õ HÀã¨O XHõ =ºH˜HÎ ˜ JѨÊyOz P „ã‘HÎ ˜ tÖÏ
tHõ∆ qkèOKå~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P"≥∞ Éè∫uHõHÍÜ«∂xH˜ [<å*Ï#=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) JÉèºí O`«~O° K≥|∞`«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞s *Ïi}˜H˜
[<å*Ï #=∂*ò KÕ~Ú™êÎ~å?—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''L=∞~ü! (hH©"∞≥
ã¨OQÆu `≥eÜ«∞^Œ∞.) D"≥∞ Ѩ_#ç ѨâßÛ`åÎáêxfl =∞n<åÖ’x _≥|ƒù~Ú =∞Ok qâßfiã¨∞
ʼnõΩ ѨOz<å Jk "å~°O^Œi (áêáêÅ =∞xflOѨÙ) HÀã¨O ã¨iáÈ`«∞Ok. ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`«
HÀã¨O D"≥∞ `«# ¢áê}Ïxfl Ãã·`«O `åºQÆO KÕã≤O^ŒO>Ë WO`«HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê ã¨`å¯~°ºO
WOˆH=ÚO@∞Ok?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ P^è•~°OQÍ)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''^Õ=Ù_»∞ W^ŒÌ~°∞ =∞#∞+¨µefl K«∂ã≤ #=Ùfi`å_»∞. "åi^ŒÌiÖ’ XHõ_»∞ =∞~˘Hõ_çfl K«OÑ≤
LO\Ï_»∞. J~Ú`Õ "åi^Œ~Ì ∂° ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏÎ~∞° . "≥Ú^Œ\=˜ ºH˜Î ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_»∞`«∂
(Jqâßfiã≤QÍ LO_ç# ~Ô O_»= =ºH˜Î KÕ`)« K«OѨ|_»`å_»∞. P `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜
ѨâßÛ`åÎѨO K≥O^Õ ã¨^Œ∞ƒkú ¢Ñ¨™êk¿ãÎ, ^•O`À J`«#∞ =Úã≤¡OQÍ =∂i ^≥·==∂~°æOÖ’
áÈ~å_»∞`«∂ J=∞~°QuÆ á⁄O^Œ∞`å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
44 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’ XHõ`#« ∞ `˘OÉè·ˇ `˘q∞‡k ǨÏ`«ºÅ∞ KÕâß_»∞. P `«~∞° "å`« (áêѨx+¨¯$u
J<Õfi+¨}Ö’) ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê*Ï˝x Z=~°x ¢Ñ¨[efl J_»∞QÆ∞`«∂ u~°QÆ
™êQÍ_»∞. z=iH˜ XHõ ™ê^è∞Œ =Ù QÆ∞iOz `≥eã≤Ok. J`«<å ™ê^è∞Œ =Ù ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ ''<Õ#∞
`˘OÉèˇ· `˘q∞‡k ǨÏ`«ºÅ∞ KÕâß#∞, =∞i <åD áêáêxH˜ x+¨¯$u U^Œ~Ú<å LO^•?——
Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ™ê^è∞Œ =Ù U=∂¢`«O ÖË^<Œ åfl_»∞. ^•O`À J`«#∞ HÀѨO =zÛ P
™ê^è∞Œ =Ùx ‰õÄ_® ǨÏ`«=∂~åÛ_»∞. Dq^èOŒ QÍ J`«#∞ =O^Œ=∞Okx K«Oáê_»∞.
P `«~°∞"å`« J`«#∞ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_≥=~À K≥ѨÊ=∞O@∂ =∞m§
¢Ñ¨[Å#∞ J_»∞QÆ∞`«∂ u~°QÆ™êQÍ_»∞. z=iH˜ XHõ ѨO_ç`«∞x QÆ∞iOz `≥eã≤ J`«x
^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ<åfl_»∞. J`«x`À ‰õÄ_® ''<Õ#∞ =O^Œ =∞Okx K«Oáê#∞. =∞iѨÙÊ_»∞
<å áêáêxH˜ ¢áêÜ«∞tÛ`«OÎ U"≥∞<ÿ å LO^•?—— J#_çQÍ_»∞. ^•xHÍ Ñ¨O_ç`∞« _»∞ 'LO^Œ—x
K≥ÑÊ≤ – W`«xH˜, W`«x ѨâßÛ`åÎáêxH˜ =∞^躌 Z=~°∞ J_»∞=¤ ™êÎ~∞° ? JO@∂ ''h=Ù Ñ¶Ö ¨ Ï<å
TiH˜ "≥à√◊ §. JHõ¯_» H˘O^Œ~∞° ^≥"· å~å^è#Œ Ö’ x=∞QÆ∞flÖˇL
· <åfl~°∞. h=Ù ‰õÄ_® "åi`À
HõÅã≤ ^≥"· åxfl P~åkèOK«∞. WOÔHѨÙÊ_»∂ h TiH˜ uiy~å‰õΩ. Jk áêÑ≤+ì≤ <ÕÅ—— Jx
K≥ÑÊ≤ ѨOáê_»∞.
P =ºH˜Î JHõ¯_»∞flOz |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ã¨QOÆ ^Œ∂~°O ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕã#≤ `«~∞° "å`«
J`«xH˜ =∞$`«∞º=Ù HÍ>Ëã≤Ok. (J`«x P`«‡#∞ fã≤ÔHà◊§_®xH˜) HÍ~°∞}º ^≥·=^Œ∂`«Å∞,
Ü«∂`«# ^≥·=^Œ∂`«Å∞ XˆH™êi =KåÛ~°∞. LÉèíÜ«∞"å~åæÅ =∞^茺 `«QÍ^• =zÛOk.
''W`«#∞ áêáêÅ #∞O_ç =∞~°e =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ~å™êQÍ_»∞ (QÆ#Hõ W`«x
P`«‡#∞ "Õ∞=Ú ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ"åe)—— Jx HÍ~°∞}º ^Œ∂`«Å∞ "åkOKå~°∞. ''HÍ^Œ∞,
W`«#∞ rq`«OÖ’ XHõ¯ ã¨`å¯~°º"≥∞ÿ<å KÕÜ«∞ÖË^Œ∞ (QÆ#Hõ "Õ∞"Õ∞ W`«x P`«‡#∞
™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ"åe)—— JO@∂ Ü«∂`«# ^Œ∂`«Å∞ Ѩ@∞ì|\Ïì~∞° .
JO`«Ö’ =∂#=~°∂ѨOÖ’ =∞~À ^≥·=^Œ∂`« =KåÛ_»∞. W~°∞ѨH∆ÍÅ"å~°∞ J`«_çfl
=∞^茺=iÎQÍ LO_ç ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯iOK«=∞<åfl~°∞. JѨÙÊ_»`«#∞ ''D Ô~O_»∞ Tà◊§
=∞^躌 L#fl ^Œ∂~°O ZO`«∞O^À H˘Å=O_ç. (W`«#∞ |Ü«∞Å∞^Õi# TiH˜) U T~°∞
^ŒQ~æÆ ∞° O^À K«∂ã≤ ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O #_»K∞« HÀO_ç—— Jx fiÊKåÛ_»∞. H˘Åz K«∂¿ãÎ P =ºH˜Î
(áêѨx+¨¯$u HÀã¨O) áÈ^ŒÅK«∞‰õΩ#fl Tˆ~ ^ŒQ~æÆ Q° Í L#fl@∞¡ `ÕeOk. JѨÙÊ_»∞ HÍ~°∞}º
^≥=· ^Œ∂`«ÖË J`«x P`«‡#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ H˘x "≥o§áÈÜ«∂~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
U"≥∞#ÿ ѨÊ\˜H© =∞x+≤ ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯Å q+¨Ü∞« OÖ’ *Ï„QÆ`QΫ Í LO_®e. #=∂*ò, ~À*Ï,
ǨÏ*ò ÖÏO\˜ ^≥=· ǨωõΩ¯Å q+¨Ü∞« OÖ’ `«ÑÙ¨ Ê [iy`Õ ^Õ=Ù_»∞ Hõq∆ ∞™êÎ_x» PtOK«QÅ
Æ O. HÍx
^•ã¨∞ÅǨωõΩ¯Å q+¨Ü∞« OÖ’ `«ÑÙ¨ Ê [iy#ѨÙ_»∞ ã¨O|Okè`« =ºH˜HÎ ˜ Hõ=∆ ∂Ѩ} K≥ÑÙ¨ ÊHÀ"åe.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''XHõ =Úã≤O¡ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ `À\˜=Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° _»∞
Hõ=∆ ∂Ѩ} K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=_®xH˜ =zÛ#ѨÙ_»∞ J`«#∞ K≥ÑÊ≤ # HÍ~°}O x["≥∞<ÿ å, J|^Œ"ú ∞≥ <ÿ å
J`«x `«ÑÙ¨ Ê Hõq∆ ∞OKåe. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ Hõq∆ ∞OK«Háõ È`Õ JÖÏO\˜ =ºH˜Î („ѨàÜ ◊ ∞« k<å#)
H“ã¨~ü HÀ<Õ\Ø Ñ· <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° HÀÖË_∞» .—— (ǨH˜"∞£ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 45
6. ã¨OHõÅÊO, ^•x ¢H˜Ü∂« `«‡Hõ~∂° ѨO
=∞x+≤ U ѨÙ}ºHÍ~°ºO KÕã<≤ å z`«âÎ √◊ kú`À KÕÜ∂« e. =∞# `≥Å∞QÆ∞<å@ ''z`«âÎ √◊ kúÖxË
t=ѨÓ[ÖËÅ—— J<Õ <å#∞_ç KåÖÏ=∞Ok q<ÕLO\Ï~°∞. z`«âÎ √◊ kúÖxË Ñ¨Ù}ºHÍ~åºÅ∞ <≥~Úº
ÖËx <Õuc~°HÍÜ«∞Å =O\˜"Õ. <Õuc~°HÍÜ«∞Å`À =∞#O ‰õÄ~°~Ú<å =O_»∞H˘x u#=K«∞Û.
HÍx z`«Îâ◊√kú Ö’Ñ≤Oz# ѨÙ}ºHÍ~åºÅ =Å¡ P=∂¢`«O ¢Ñ¨Ü≥∂[#O ‰õÄ_® ÖËHõáÈQÍ Ñ¨~°
Ö’HõOÖ’ Ѷ¨∞’~°#+¨ìO "å\˜Å∞¡`«∞Ok. Hõ#∞Hõ ¢Ñ¨u Ѩh ˆH=ÅO ^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞
KÕÜ∂« e. ¢Ñ¨[Å "≥∞ѨÙÊ HÀã¨O, H©i¢Î Ѩu+¨Å
ª HÀã¨O ¢Ñ¨^~Œ ≈° <å|∞kú`À KÕ¿ã ã¨`¯« ~°‡Å∞ ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞«
k<å# =º~°÷=∞~Ú =∞x+≤ #~°HõtHõ∆Å∞ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ g∞ ~°∂Ѩو~YÅ#∞, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ#∞ K«∂_»_»∞.
PÜ«∞# g∞ PO`«~åºÅ#∞, PK«~°}Å#∞ =∂¢`«"Õ∞ K«∂™êÎ_»∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Hõ~‡° ŠѨ~º° =™ê#O ã¨OHõÅÊO g∞^Œ P^è•~°Ñ_¨ ç LO@∞Ok.
=∞x+≤H˜ `å#∞ ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩ#fl^Õ Åaèã∞¨ OÎ k. ¢áêѨOzHõ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ∞ á⁄O^Õ L^ÕâÌ º◊ O
`À ÖËHõ ¢ã‘xÎ q"åǨÏ=∂_Õ L^ÕâÌ º◊ O`À Ç≤Ï¢[`ü KÕ¿ãÎ P Ç≤Ï¢[`ü ¢áêѨOzHõ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ∞
á⁄O^Œ_®xH˜ ÖË^• ¢ã‘Îx q"åǨÏ=∂_»\Ïx =∂„`«"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.——(|∞MÏi, =Úã≤¡O)
J|∂L=∂=∂ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''Z=Ô~·`Õ
ˆH=ÅO ^Õ=Ùx HÀã¨O ¿ãflǨÏO KÕ™êÎ_À, ^Õ=Ùx HÀã¨O q~Àkè™êÎ_À, ^Õ=Ùx HÀã¨O W™êÎ_À,
^Õ=Ùx HÀã¨O x~Àkè™êÎ_À J`«#∞ ѨiѨÓ~°‚ qâßfiã¨O á⁄Ok#"å_»=Ù`å_»∞.—— (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''=∞Hͯq[Ü«∞O `«~åfi`« Ç≤Ï„[`ü (=Åã¨) ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ
lǨ^£ (^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å@O), ã¨OHõÅÊO =∂„`«O H˘#™êQÆ∞`å~Ú. lǨ^£ HÀã¨O
q∞=∞‡efl Ñ≤Å=_»O [iy`Õ, g∞~°∞ (`«Hõ∆}"Õ∞) |Ü«∞Å∞^Õ~°O_ç.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl Ü«∞=∞<£ (~å„+¨ì)
QÆ=~°fl~üQÍ xÜ«∞q∞Oz ѨO¿Ñ@ѨÙÊ_»∞ <åˆH^≥·<å LѨ^ÕtOK«O_»x =∞#q KÕâß#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞– ''ZÖÏO\˜ ^Œ∞~°∞^ÕâÌ ßÅ∞ ÖˉΩõ O_® z`«âÎ √◊ kú
Hõey=ÙO_»∞. h=Ù U ã¨`å¯~°ºO KÕã≤<å ^≥·=„Ѩã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞ K≥~Úº. WÖÏ KÕ¿ãÎ H˘xfl
ã¨`«¯~°‡Å∞ ‰õÄ_® h "≥∂H∆ÍxH˜ ã¨iáÈ`å~Ú.—— (=Úã¨Î^£~°H±, `«sæÉò = `«s›Éò)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú XHõ Ü«Ú^ŒúOÖ’ ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨) "≥O@L<åfl=Ú. JѨC_®Ü«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞n<åÖ’ H˘O`«=∞Ok (Ü«Ú^•úxH˜)
~åÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. J~Ú`Õ g∞~°∞ „ѨÜ∂« }˜Oz# „ѨuKÀ\Ï, g∞~°∞ #_çz# „Ѩu Ö’Ü«∞Ö’
"å~°∞ g∞`Àáê>Ë L<åfl~°∞. J<å~ÀQƺO "åix PÑ≤LOzOk.—— "Õ~˘Hõ LÖËY ¡ #O „ѨHÍ~°O
''ѨÙ}ºOÖ’ "å~°∞ ‰õÄ_® g∞`Àáê@∞ ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅÜ«∂º~°——x J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^Õ=Ù_»∞ ã¨`å¯~åºÅ#∞, ^Œ∞ëê¯~åºÅ#∞ „"åã≤# `«~∞° "å`«
"å\˜x QÆ∞iOz q=iOKå_»∞. Z=_≥<· å =∞OzѨx KÕÜ∂« Åx ã¨OHõeÊOK«∞H˘x, (U^≥<· å
HÍ~°}OKÕ`«) ^•xx KÕÜ«∞ÖËHõáÈ~Ú#ѨÊ\˜H© ^Õ=Ù_»∞ `«# =^ŒÌ J`«#∞ XHõ ã¨`å¯~°ºO
KÕã≤#@∞¡ „"åã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. P =∞x+≤ =∞OzѨx KÕÜ«∂Åx L^ÕÌtOK«∞‰õΩ#fl Ñ≤^ŒÑ¨ P
46 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ѩxx „H˜Ü«∂`«‡HõOQÍ <≥~°"Õi¿ãÎ ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ Ѩk #∞O_ç U_»∞=O^ŒÅ Ô~@¡ Ü«¸x@¡
^•HÍ, (XHÀ¯™êi) JO`«HOõ >Ë Z<Àfl ~Ô @∞¡ JkèHOõ QÍ ã¨`¯« ~°‡Å∞ KÕã#≤ @∞¡ J`«x MÏ`åÖ’
~å™êÎ_»∞. (nxH˜ aè#flOQÍ) Z=_≥·<å XHõ K≥_»∞Ѩx KÕÜ«∂Å#∞‰õΩx U^≥·<å HÍ~°}OKÕ`«
KÕÜ«∞‰õΩO_® =ÙO>Ë ^Õ=Ù_»∞ `«# =^ŒÌ, J`«#∞ ѨÓiÎQÍ XHõ =∞OzѨx KÕã≤#@∞¡ „"åã¨∞
‰õΩO\Ï_»∞. J~Ú`Õ J`«<å K≥_»¤Ñ¨x KÕÜ«∂Åx ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩ#fl Ñ≤^ŒÑ¨ ^•xfl KÕ¿ã¿ãÎ
XHõ¯ K≥_»¤Ñ¨x =∂„`«"Õ∞ KÕâß_»x J`«x (MÏ`åÖ’) „"å™êÎ_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=Ô~<· å `«ÇϨ A˚^£ #=∂*òHÔ · "Õ∞ÖÁ¯O\Ï#x ã¨OHõeÊOK«∞H˘x
Ѩ_»∞‰õΩ#fl `«~åfi`« QÍ_è»x„^Œ Ѩ\˜ì LëÈ^ŒÜ«∞O `«~åfi`Õ "Õ∞ÖÁ¯O>Ë, JÖÏO\˜ =∞x+≤
Hõ~°‡Ñ¨„`«OÖ’ P ~å„u J`«#∞ `«Ç¨ÏA˚^£ #=∂*ò KÕã≤#@∞¡ „"åÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P
x„^Œ J`«xH˜ J`«x „ѨÉèí∞=Ù `«~°Ñ¶¨Ù# |Ǩï=∞u J=Ù`«∞Ok.—— (#™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''`«Ñʨ ‰õΩO_® =zÛfˆ~ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ^Õ=Ù_»∞ =∂#=ÙÅO^Œsfl
ã¨g∞HõiOz# `«~åfi`« Ñ≤eKÕ"å_»∞ =∂#=ÙÅO^Œsfl aQÆæ~°QÍ Ñ≤Å∞ã¨∂Î WÖÏ JO\Ï_»∞–
'Z=Ô~·<å U^≥·<å Ѩx ^Õ=Ùx HÀã¨O KÕã¨∂Î P ѨxÖ’ ¢Ñ¨^Œ~°≈#|∞kú`À =∞~˘Hõix KÕiÛ`Õ
P =∞x+≤ `«# Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl ^Õ=Ùx #∞O_ç QÍHõ W`«~°∞Å #∞O_Õ á⁄O^•e.—— (q∞ëê¯`ü)
=∞~˘Hõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞ʼnõΩ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ∞
WKÕÛ~ÀA Ö’‰õΩÅ"≥∞ѨÙÊ HÀã¨O Hõ~‡° Å∞ PK«iOz#"åix L^ÕtÌ Oz '¢Ñ¨ÑO¨ KåxH˜ "≥à§◊ O_ç.
g∞~°∞ Z=i "≥∞ѨÙÊHÀã¨O Hõ~°‡Å∞ PK«iOKå~À "åi ^ŒQÆæiˆH "≥o§áÈO_ç. "≥o§ "åi^ŒQÆæ~°
g∞ Hõ~°‡Å‰õΩ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO Åaèã¨∞ÎO^À ÖË^À K«∂ã¨∞HÀO_ç— Jx JO\Ï_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''=∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ«∞O ã¨iQÍ
ÖË#O`«=~°‰õÄ J`«x qâßfiã¨O ã¨iQÍ LO_»^Œ∞. J`«x <À~°∞ ã¨iQÍ ÖË#O`«=~°‰õÄ
J`«x ǨÏ$^ŒÜ∞« O ã¨iQÍ LO_»^∞Œ . U =∞x+‘ `«# ^Œ∞„+¨Ê=~°#Î #∞O_ç J`«x á⁄~°∞QÆ∞"å_»∞
ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ ÖË#O`«=~°‰õÄ ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"ÕtOK« ÖË_»∞.—— (JǨχ^£)
z`«Îâ◊√kú`À KÕã≤# ã¨`«¯~°‡ÖË "åix HÍáê_®~Ú
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞ ѨÓsfi‰õΩÖ’¡ =ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ ZHõ¯_çHÀ |Ü«∞Å∞
^Õ~å~°∞. ^•iÖ’ ~å„u"Õà◊ P =ÚQÆ∞æ~°∂ XHõ QÆ∞ǨÏÖ’H˜ "≥o§ P„â◊Ü«∞O á⁄O^•~°∞.
JO`«Ö’ H˘O_» ÃÑ·#∞Oz XHõ ÃÑ^ŒÌ |O_»~å~Ú ^˘i¡ Ѩ_Oç k. ^•O`À QÆ∞Ç¨Ï =ÚY^•fi~°O
=¸ã¨∞‰õΩáÈ~ÚOk. "å~å PѨ^Œ #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_Õ =∂~°Oæ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_∞» ‰õΩ<åfl~°∞.
z=iH˜ `å=Ú QÆ`«OÖ’ KÕã¨∞‰õΩ#fl ã¨`å¯~åºÅ P^è•~°OQÍ ^≥·"åxfl „áêi÷OK«_»O `«Ñ¨Ê
D qѨ`«∞Î #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_Õ =∂~°æO ÖË^Œ#fl x~°‚Ü«∂xH˜ =KåÛ~°∞.
JѨÙÊ_»∞ "åiÖ’x XHõ_»∞ WÖÏ „áêi÷OKå_»∞: ''^Õ"å! <å‰õΩ KåÖÏ =Úã¨e"åÔ~·
áÈ~Ú# `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ LO_Õ"å~°∞. ™êÜ«∞O„`«O ѨÓ@ JO^ŒiHõO>Ë =ÚO^Œ∞ <Õ#∞ <å
`«e¡^ŒO„_»∞ňH áêÅ∞ „`åyOKÕ"å_çx. "åiH˜ =ÚO^Œ∞ <å ÉèÏ~åºa_»¤Å‰õΩQÍh, <ÒHõ~°¡‰õΩ
QÍx „`åyOKÕ"å}˜‚ HÍ#∞. F~ÀA <Õ#∞ (Ѩâ√◊ =ÙÅ) "Õ∞`« HÀã¨O KåÖÏ^Œ∂~°O "≥o§áÈÜ«∂#∞.
<Õ#∞ WO\˜H˜ uiy =KÕÛã¨iH˜ <å `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ x„^ŒáÈÜ«∂~°∞. <Õ<å ѨÓ@ áêÅ∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 47
Ñ≤uH˜ fã¨∞‰õΩ=KÕÛ@ѨÊ\˜ˆH "å~°∞ QÍ_è» x„^ŒÖ’ LO_»_»O K«∂âß#∞. "åiH˜ x„^•ÉèíOQÆO
HõÅQÆ*ËÜ«∞_®xH˜ <å‰õΩ =∞#™⁄ѨÊÖË^Œ∞. "åiH˜ =ÚO^Œ∞ <å ÉèÏ~åºa_»¤Å‰õΩ, <ÒHõ~°¡‰õΩ
áêÅ∞ „`åyOK«_»O ‰õÄ_® <åH˜+¨ìO ÖË^Œ∞. <å Ñ≤Å¡Å∞ (PHõe ÉÏ^èŒ`À) <åHÍà◊§ g∞^Œ Ѩ_ç
qÅqÖÏ¡_ç<å (<Õ#∞ "åiH˜ áêe=fi‰õΩO_®) áêÅáê„`« KÕuÖ’ Ѩ@∞ìH˘x `≥Å¡"åˆ~^•HÍ
<å `«e¡^ŒO„_»∞Å ^ŒQÆæˆ~ xÅ|_ç, U ã¨=∞Ü«∞OÖ’<≥·<å "å~°∞ "Õ∞ÖÁ¯O\ψ~"≥∂#x
Z^Œ∞~°∞K«∂_»™êQÍ#∞. `≥Å¡"åi# `«~°∞"å`« QÍx "å~°∞ x„^Œ ÖË=ÖË^Œ∞. x„^Œ"Õ∞ÖÁ¯x
~å„u "åiHÀã¨O LOK«|_ç# áêÅ∞ `åQÍ~°∞. ^Õ"å! ˆH=ÅO h „Ѩã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞ <Õh
ã¨`å¯~°ºO KÕã≤=ÙO>Ë "Õ∞=Ú z‰õΩ¯‰õΩ#fl D QÆ∞Ç¨Ï =ÚY^•fi~°O #∞O_ç |O_»~å~Ú
`˘ÅyOz =∞=∞‡efl HÍáê_»∞.——
J`«x „áê~°÷# Ѷ¨e`«OQÍ P |O_»~å~Ú H˘kÌQÍ Ñ¨Hõ¯‰õΩ [iyOk. J~Ú`Õ
(JѨÊ\˜H)© P ã¨O^Œ∞QÆ∞O_® "å~°∞ |Ü«∞\˜H˜ ~åÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞.
`«~∞° "å`« ~Ô O_À =ºH˜Î ^≥"· åxfl WÖÏ „áêi÷OKå_»∞: ''^Õ"å! <å ÉÏÉÏ~Ú ‰õÄ`«∞~°∞
XHÍ"≥∞ LO_Õk. <Õ<å"≥∞#∞ Jq∞`«OQÍ „¿Ñq∞OKÕ"å_çfl. XHõ™êi <Õ#∞ P"≥∞ á⁄O^Œ∞
HÀã¨O Ѩi`«Ñ≤OKå#∞. HÍx JO^Œ∞HÍ"≥∞ XѨCHÀÖË^Œ∞. z=iH˜ ^Œ∞iƒùHõ∆O P"≥∞#∞
QÆ`º« O`«~O° ÖËHõ <å =^Œ‰Ì Ωõ =KÕÛÖÏ KÕãO≤ k. JѨC_»∞ P"≥∞ <å`À UHÍO`«OÖ’ QÆ_¿ç Ñ
+¨~`° ∞« ÃÑ· <Õ<å"≥∞‰õΩ #∂@ W~°"·≥ n<å~°∞¡ WKåÛ#∞ (QÆ`º« O`«~O° ÖËH)õ P"≥∞ <å HÀiHõ
fˆ~ÛO^Œ∞‰õΩ ã≤^Œú=∞~ÚOk. <Õ<å"≥∞#∞ P„Hõq∞OK«∞‰õΩ#flѨC_»∞, ("Õ~˘Hõ LÖË¡Y#O
„ѨHÍ~°O) <Õ<å"≥∞ ~Ô O_»∞`˘_»Å =∞^躌 ‰õÄ~°∞Û#flѨC_»∞ P"≥∞ <å`À '^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» !
J„Hõ=∞OQÍ Hõ<fl≥ á⁄~° zOK«‰Ωõ —— JOk. P=∂@ q#QÍ<Õ <Õ<å"≥∞ ^ŒQ~æÆ ∞° flO_ç ÖËz xÅ
|_®¤#∞. x*ÏxH˜ P"≥∞ <å‰õΩ „Ѩ[Ö’¡ J`«ºO`« „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k. <Õ<å"≥∞ H˜zÛ# |OQÍ~°∞
n<å~°∞¡ ‰õÄ_® =^Œ∞Å∞‰õΩ<åfl#∞. ^Õ"å! <Õ#∞ ˆH=ÅO h „Ѩã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞ WÖÏ KÕã≤
L#fl@¡~Ú`Õ =∂ÃÑ· =zÛѨ_#ç D PѨ^Œ #∞O_ç =∞=∞‡efl ~°HO∆˜ K«∞.——
~Ô O_À =ºH˜Î KÕã#≤ „áê~°#÷ `«~åfi`« P |O_»~å~Ú WOH˘OK≥O ѨH¯õ ‰õΩ [iyOk.
J~Ú<å "å~°∞ |Ü«∞@Ѩ_OÕ ^Œ∞‰õΩ =∂~°Oæ ѨÓiÎQÍ ã¨∞QÆ=∞O HÍÖË^∞Œ .
P `«~∞° "å`« =¸_À =ºH˜Î ^≥"· åxfl WÖÏ „áêi÷OKå_»∞: ''„ѨÉ∂íè ! <Õ#∞ H˘O`«=∞Ok
Ѩx =∞#∞+¨µÅ#∞ r`åxH˜ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl#∞. <Õ#∞ "å~°O^ŒiH© r`åeKÕÛâß#∞. HÍx
"åiÖ’ XHõ_∞» =∂„`«O `«# r`«O fã¨∞HÀ‰õΩO_® "≥o§áÈÜ«∂_»∞. <Õ#`«x r`åxfl <å
"åºáê~°OÖ’ ÃÑ@∞ì|_çQÍ ÃÑ\Ïì#∞. ^•O`À KåÖÏ ^è#Œ O áÈQÆ~ÚºOk. H˘O`« HÍÖÏxH˜
P =ºH˜Î =zÛ, ''^≥=· ^•ã¨∞_®! <år`«O WK≥Û~Úº—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''#∞=Ùfi
K«∂ã¨∞Î#fl D XO>ˇÅ∞, P=ÙÅ∞, "Õ∞HõÅ∞, ÉÏxã¨Å∞ Jhfl h r`«O Ѷ¨ÖÏÖË ("å\˜x
f¿ãã¨∞HÀ)—— J<åfl#∞. JO^Œ∞Hõ`«#∞ ''^≥·=^•ã¨∞_®! <å`À Ѩ~åzHÍÖÏ_»‰õΩ—— JO@∂
=ÚYO z#fl|∞K«∞Û‰õΩ<åfl_»∞. <Õ#∞ ''Wk Ѩ~åzHõO HÍ^Œ∞ (x["Õ∞ K≥|∞`«∞<åfl#∞)——
J<åfl#∞. JѨC_»`«#∞ Ug∞ =^ŒÅ‰õΩO_® P ã¨OѨ^Œ#O`å `«~°eOK«∞H˘x "≥o§
áÈÜ«∂_»∞. ^Õ"å! <Õh Ѩx ˆH=ÅO h „Ѩã¨#fl`«#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x KÕã≤#@¡~Ú`Õ
"Õ∞=Ú z‰õΩ¯‰õΩ#fl D PѨ^Œ #∞Oz =∞=∞‡efl HÍáê_»∞.——
48 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^•O`À P |O_»~å~Ú Ñ¨ÓiÎQÍ `˘ÅyáÈ~Ú QÆ∞ǨÏ^•fi~°O `≥~°∞K«∞‰õΩOk.
JѨÙÊ_»∞ "å~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∂ ˆH∆=∞OQÍ |Ü«∞@Ѩ_®¤~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
J*Ï˝#HÍÅOÖ’ PK«iOz# Hõ~°‡Å Ѩ~°º=™ê#O
=∞x+≤ W™ê¡O ã‘fiHõiOK«‰õΩO_® Zxfl ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕã≤<å J^Õ ã≤÷uÖ’ K«xáÈ`Õ Ñ¨~°
Ö’HõOÖ’ J`«xH˜ P ã¨`å¯~åºÅ∞ ZÖÏO\˜ „ѨÜ≥∂[#O KÕ‰õÄ~°ÛÖË=Ù. =∞ǨJ~Ú`Õ P
ã¨`å¯~åºÅ =Å¡ J`«xH˜ qkèOKÕ #~°HÜ õ ∂« `«#Å f„=`« H˘OK≥O `«yOæ K«|_»∞`«∞Ok. JO`ÕHÍx
ã¨fi~°æO ÅaèOKÕ „Ѩ㨈HÎ ÖË^Œ∞. J`«#∞ W™ê¡O ã‘fiHõiOz J^Õ ã≤÷uÖ’ K«xáÈ=_»O [iy`Õ
(Ѩ~°Ö’HõOÖ’) QÆ`«rq`«OÖ’x ѨÙ}ºHÍ~åºÅ‰õΩ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Åaèã¨∞ÎOk.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) LÖËY ¡ #O: XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜
=zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! J*Ï˝#HÍÅOÖ’ PK«iOz# Hõ~‡° Å#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® (^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞)
qKå~°} [~°∞QÆ∞`«∞O^•?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#
q∞KåÛ~°∞– ''W™ê¡O ã‘fiHõiOz# `«~°∞"å`« ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iã¨∞ÎO>Ë J*Ï˝#HÍÅOÖ’
KÕã≤# ^Œ∞+¨¯~°‡Å#∞ QÆ∞iOz xÅnÜ«∞_»O [~°QÆ^Œ∞. J~Ú`Õ W™ê¡O ã‘fiHõiOz#
`«~°∞"å`« ‰õÄ_® ^Œ∞ëê¯~åºÅ∞ KÕã¨∞ÎO>Ë, J`«#∞ QÆ`«OÖ’ KÕã≤#"å\˜`À áê@∞ "≥Ú`«ÎO
áêѨHÍ~åºÅ q+¨Ü«∞OÖ’ Ѩ@∞ì|_çáÈ`å_»∞.—— (|∞MÏi)
ǨÏH©O a<£ Ç≤Ï*Ï"£∞ (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ™êi ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ Jqâßfi㨠rq`«OÖ’
KÕã#≤ ã¨`¯« ~°‡Å‰õΩ ZÖÏO\˜¢Ñ¨uѶŠ¨ O Åaèã∞¨ OÎ k? <Õ#∞ QÆ`O« Ö’ ^•#^è~Œ å‡Å∞, ÉÏxã¨Å
q=ÚH˜Î, |O^èŒ∞=ÙŠѨ@¡ ^ŒÜ«∂^•H˜∆}ϺÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕâß#∞. =∞i<å‰õΩ
"å\˜ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Åaèã¨∞ÎO^•?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h=Ù h QÆ`«
ã¨`«¯~°‡Å HÍ~°}OQÍ<Õ =Úã≤¡O JÜ«∂º=Ù. (W™ê¡O ã‘fiHõiOz# HÍ~°}OQÍ h QÆ`«
ã¨`«¯~°‡Å‰õį_® WѨÙÊ_»∞ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Åaèã¨∞ÎOk)—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
7. *Ï˝<å~°#˚ P=â◊ºHõ`«
=∞x+≤ W=hfl `≥Å∞ã¨∞H˘x `«##∞`å#∞ ã¨O㨯iOK«∞HÀ=_®xH˜ Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞ʼnõΩ
ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O Pi˚OK«_O» ZO`À J=ã¨~O° . W™ê¡OÖ’ *Ï˝<å~°#˚ P=â◊ºHõ`« QÆ∞iOz#
q+¨Ü«∂Å∞ qO>Ë =∞# `≥Å∞QÆ∞<å@ ¢Ñ¨ã≤kúK≥Ok# ''q^Œº ÖËx"å_»∞ qO`« Ѩâ◊√=Ù—— J#fl
™ê"≥∞`« QÆ∞~°∞HÎ ˘ã¨∞OÎ k. ^≥=· ^è~Œ ‡° O Ѩ@¡ ã¨~Ô #· J=QÍǨÏ#`À ‰õÄ_ç# *Ï˝#O L#flѨÙÊ_Õ =∞x+≤
^≥·"åxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç `«^Œ#∞QÆ∞}OQÍ rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å_»∞.
''^Õ=Ùx ^•ã¨∞ÅÖ’ *Ï˝#∞Å∞ =∂¢`"« ∞Õ ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_`» å~°∞.—— (Y∞~üP<£–35:28)
^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_OÕ ^Œ∞ *Ï˝<å~°#˚ HÍ"åe. *Ï˝<å~°#˚ JO>Ë 1–K«^=Œ _»O, ¢"åÜ«∞_»O <Õ~∞° Û
HÀ=_»O`À áê@∞, 2–™êufiHõrq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜ W™ê¡g∞Ü«∞ *Ï˝#O Pi˚OK«_»=∞x J~°÷O.
^≥·=„Ǩ=HíÎ HßÅ~Ö’ [iy# HÁxflÜ«µ∞^®úÅÖ’ â◊„`Œ∞=ÙÅ∞ Mˇ·nÅ∞Qå Ǩ@∞ì|_ç
#ǨC_«∞ ÇÍiÖ’ HÁ~^°ix ÇÍi |~^è∞° =ÙÅ∞ =zÛ #+¨Çì i¨ ǨO°~ K≥e~¡ z q_çÇ~≤ K«∞Hí∞
áÈÜ«∂O°∞. #+¨ìǨiǨO°~ K≥e¡~K«∞H’ÖËx Mˇ·nÅ∞ K«^°∞=ÙO®x =Úã≤¡~ÅHí∞ K«^°∞=Ù
<ËiÊ`Ë q_«∞^°Å KÕ™®Î=∞x ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ¢Ñ¨H\
õ O˜ Kå~°∞. Pq^è~° Qå P<å_»∞ H˘O^Œ~∞°
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 49
=Úã≤¡OÅ∞ K«^Œ∞=Ù <Õ~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞. K«^Œ∞=Ùã¨O^茺ʼnõΩ Y∞~üP<£ ZO`À ¢áê=ÚYºq∞
zÛOk. Jã¨Å∞ Y∞~üP<£ J=`«~} ° Ë 'K«^∞Œ =Ù— J<Õ =∂@`À ¢áê~°OÉè=í ∞~ÚOk.
''(=ÚǨÏ=∞‡^ü!) ã¨O°fiã¨$+≤ìHíO°Î Jܵ# h „ǨÉèí∞=Ù ¿ÑO°∞ 㨇i~z Ǩiî~K«∞. PÜ«µ<Ë
=∂#=Ù_çfl Qõ_«¤Hí>˜ì# O°HíÎ~`À ã¨$l~KÍ_«∞. K«^°∞=Ù. h „ǨÉèí∞=Ù =∞Ǩϟ#fl`Œ∞_«∞. Z~`À
L^®O°∞_«∞. PÜ«µ# =∂#=ÙxH˜ HíÅ~ ^®fiO® J`Œ#∞ ZO°Qõx *Ï˝#~ <ËO®Ê_«∞. (Hí#∞Hí
=∂#=Ù_«∞ J*Ï˝xQå „Ç¨=iÎ㨥ΠJǨ=∂O°æ~ Ǩ@ì_ÍxH˜) Z~`Œ=∂„`Œ~ gÖË¡^°∞. =∂#=Ù_«∞
`Œ##∞ `Í#∞ Q˘Ç¨ÊÇÍ}‚x, xO°¿ÑH∆ßǨO°∞}‚x ÉèÏq~z q„O°gQõ∞`Œ∞<®fl_«∞. (Hßx) J`Œ#∞
z=iH˜ h „ǨÉèí∞=Ù ã¨xflkèˆH =∞O°eáÈ=Åã≤ L~k.—— (Y∞~üP<£. 96:1-8)
W™ê¡g∞Ü«∞*Ï˝#O ÖËHõáÈ`Õ =∞x+≤H˜ ^èŒ~°‡OU^À– J^èŒ~°‡OU^À, áêѨ"Õ∞^À– ѨÙ}º"Õ∞^À,
=∞OKÕ^À–K≥_^Õ À ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞OÎ k? +≤~¯ü –`ÒÇ‘Ï^£Å ã¨=∞¢QÆ~∂° ѨO, "å\˜ `Õ_® ZÖÏ `≥Å∞ã¨∞OÎ k?
^Õ=Ùx ǨωõΩ¯ÖËq∞\’, ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯ÖËq∞\’ ZÖÏ `≥Å∞™êÎ~Ú? Pã≤ΠѨOѨHõOÖ’, Láêkè
ã¨=Úáê~°#˚ Ö’, W`«~° Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÅÖ’x ^≥"· å[˝Å∞ ZÖÏ `≥Å∞™êÎ~Ú? "≥"· åÇ≤ÏHõ qÅ∞=Å∞,
q_®‰õΩŠѨ^Œú`«∞Å∞ ZÖÏ `≥Å∞™êÎ~Ú? Y∞~üP<£ =∞x+≤x ZÖÏ fiÛk^ŒÌ^ŒÅzO^À ZÖÏ
`≥Å∞ã¨∞ÎOk? W™ê¡O QÆ∞iOz ã¨~°~Ú# J=QÍǨÏ# ÖËHõáÈ`Õ W™ê¡O=ºuˆ~Hõ â◊‰õΩΊѨ@¡ ZÖÏ
=º=ǨÏiOK«QÆÅO? JO^Œ∞ˆH W™ê¡O *Ï˝<å~°˚#‰õΩ ÃÑ^ŒÌ Ñ‘@ "Õã≤Ok.
q^Œº ÖËx"å_»∞ qO`«Ñ¨â◊√=Ù
''(ã¨`«º)*Ï˝#O L#fl"åà◊√¡, *Ï˝#O ÖËx"åà◊√¡ XHõ>Ë<å Jx J_»∞QÆ∞ "åix. (=∂)
Ç≤Ï`«É’^è#Œ ∞ |∞kú=∞O`«∞ÖË ã‘fiHõi™êÎ~∞° .—— (Y∞~üP<£–39:9)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''™ê^è•~°} #Hõ∆¢`åÅÃÑ· áœ~°‚q∞ K«O¢_»∞_çH˜
ZÖÏO\˜ Ѷ∞¨ #`å B#fl`åºÅ∞<åflÜ≥∂, ™ê^è•~°} Éè‰í Ωõ Å Î ÃÑ· ѨO_ç`∞« ʼnõΩ JÖÏO\˜ Ѷ∞¨ #`å
B#fl`åºÖË L<åfl~Ú. ѨO_ç`∞« Å∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÅ Î "å~°ã∞¨ Å∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÅ
Î ∞ `«=∞ "å~°ã`¨ fi« O
Ö’ ^èŒ#Hõ#Hõ =ã¨∞Î=ÙʼnõΩ |^Œ∞Å∞ q^Œº#∞ =^ŒeÃÑ\Ïì~°∞. Hõ#∞Hõ Z=Ô~·`Õ (^èŒ~°‡)*Ï˝#O
ã¨OáêkOKå_À J`«#∞ ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î# ^èŒ<åxfl ã¨OáêkOz#>Ë¡.—— (JǨχ^£, ui‡l)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''(^è~Œ ‡° )*Ï˝<åxfl J<Õfi+≤ã∂¨ Î |Ü«∞Å∞^Õ~ˆ "åi HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞
"å~°∞ #_çKÕ =∂~°æOQÆ∞O_® ã¨fi~°æ=∂~åæxfl ã¨∞QÆ=∞O KÕ™êÎ_»∞. ^≥·=^Œ∂`«Å∞ q^•ºi÷ KÕ¿ã
Ѩ#∞ÅѨ@¡ „Ѩã#¨ ∞flÖˇ· J`«x Q“~°"å~°Oú (J`«x ^•iÖ’) ~Ô Hõ¯Å∞ Ѩ~∞° ™êÎ~∞° . Éè∂í =∂ºHÍâß
ÅÖ’ L#fl"å~°∞, h\˜Ö’ LO_Õ KÕѨÅ∞ ‰õÄ_® *Ï˝#∞Å =∞xflOѨ٠HÀã¨O „áêi÷™êÎ~Ú.
K«O„^Œ∞xH˜ W`«~° #Hõ„∆ `åÅ q∂^Œ ZO`« qt+¨`ª « LO^À *Ï˝#∞ʼnõΩ (™ê^è•~°}) P~å^艌 Ωõ Å
q∂^Œ JO`Õ qt+¨`ª « LOk. *Ï˝#∞Å∞ ^≥=· „Ѩ=HõÅ Î "å~°ã∞¨ Å∞. ^≥=· „Ѩ=HõÅ
Î ∞ `«=∞ "å~°ã∞¨ Å
HÀã¨O k~°›OÅ∞, n<å~°∞¡ =^Œe"≥à◊§~°∞. "å~°∞ *Ï˝#O =∂„`«"Õ∞ =^Œe "≥àÏÎ~°∞. Hõ#∞Hõ P
*Ï˝#O <Õ~°∞Û‰õΩ#fl"å~°∞ =∞ǨÉèÏQƺO á⁄Ok#>Ë¡.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) *Ï˝<å~°̊# P=â◊ºHõ`«#∞ QÆ∞iOz =∞iO`« q=~°OQÍ WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''Z=Ô~·<å K«^Œ∞=Ù <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ L^ÕÌâ◊ºO`À U^≥·<å=∂~åæ# #_»∞ã¨∞ÎO>Ë J`«#∞ ã¨fi~°æ
=∂~åæ# #_»∞ã¨∞Î#fl>Ë¡. q^•ºi÷ ã¨O`À+¨O HÀã¨O ^≥·=^Œ∂`«Å∞ (J`«x ^•iÖ’) Ô~Hõ¯Å∞
Ѩ~∞° ™êÎ~∞° . J`«x ¢âıÜ∞« ã¨∞û HÀã¨O ^≥"· åxfl ¢áêi÷™êÎ~∞° . ѨO_ç`∞« Å HÀã¨O Éè∂í =∂ºHÍâßÖ’¡x
50 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨$+≤ì~åã¨∞Åhfl áêѨ=∞xflOѨ٠¢áê~°÷# KÕ™êÎ~Ú. z=iH˜ ã¨=Ú¢^•Å∞, ã¨=Ú¢^•ÅÖ’x
KÕÑÅ ¨ ∞, ѨÙ@ìÅÖ’x p=∞Å∞ Ãã·`O« "åi ¢âıÜ∞« ã¨∞û HÀã¨O ^≥"· åxfl ¢áêi÷™êÎ~Ú.—— (ui‡l)
''^Õ=Ù_»∞ Z=iÔH<· å "Õ∞Å∞ KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë J`«xH˜ PÜ«∞# ^è~Œ ‡° *Ï˝#O, ^è~Œ å‡=
QÍǨÏ<å ÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''q[˝`åq"ÕK#« Å∞QÆŠѨO_ç`∞« _»∞ (^è~Œ ‡° "Õ`)Ϋ "Õ~Ú=∞Ok (™ê^è•~°}) Éè‰í Ωõ Å Î HõO>Ë
Z‰õΩ¯= Ã+·`å<£‰õΩ ÉèÏ~°=∞=Ù`å_»∞.—— (ui‡l, q∞ëê¯`ü)
''W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩeÎ fl QÆ∞iOz =∂¢`«"∞Õ Jã¨∂Ü«∞ Ѩ_@ » O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O J=Ù`«∞Ok.
XHõ_∞» , ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# ã¨OѨ^#Œ ∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ qxÜ≥∂yOKÕ ã¨`∞« ƒkú ¢Ñ¨™êkOK«
|_ç#"å_»∞. ~Ô O_À"å_»∞, ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# q^•ºq"ÕHÍÅ ¢Ñ¨HÍ~°O x~°Ü ‚ ∂« Å∞ KÕ¿ã,
"å\˜x W`«~°∞ʼnõΩ <Õˆ~Ê"å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''Z=Ô~·<å ^èŒ~°‡q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ ZHõ¯_çÔH·<å ¢Ñ¨Ü«∞}"≥∞ÿ "≥à◊√ÎO>Ë ^Õ=Ù_»∞
J`«x HÀã¨O ã¨fi~°æ=∂~°æO ã¨∞QÆ=∞O KÕ™êÎ_»∞. Z=Ô~·<å ^Õ=Ùx PÅÜ«∂ÅÖ’x U^≥·<å
PÅÜ«∞O (=∞ã‘^∞Œ )Ö’ ã¨=∂"Õâ=◊ ∞~Ú ^≥=· ¢QÆO^ä•xfl K«^∞Œ =Ù`«∂ ^•xfl QÆ∞iOz K«iÛã¨∂Î
LO>Ë, "åiÃÑ· ^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù# qâßfiã¨Ñ¨~°"≥∞ÿ# ã≤÷q∞`«O J=`«iã¨∞ÎOk† "åix ^≥·=
HÍ~°∞}ºO Hõ=Ú‡‰õΩO@∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ `«# ^Œ∂`«Å ã¨=∂"Õâ◊OÖ’ "åix QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎ
q™êÎ_»∞. (JO>Ë "åix ¢Ñ¨â◊Oã≤™êÎ_»∞.)...—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''~å¢u"Õà◊ H˘O`«¿ãѨ٠(^è~Œ ‡° )q^Œº <Õ~∞° ÛHÀ=_»O,
<Õ~°Ê_»O (^≥·=^蕺#OÖ’) ~å¢u*ÏQÆ~°} KÕÜ«∞_»O HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F~ÀA =∞ã≤^˚ ≥ #|gÖ’ ¢Ñ¨"tÕ Oz#ѨÙ_»∞ JHõ¯_» ~Ô O_»∞ |$O^•Å∞
(‰õÄ~˘ÛxL<åfl~Ú. (XHõ |$O^ŒO ^≥·=<å=∞㨇~°}Ö’ b#"≥∞ÿ=ÙOk. Ô~O_»= |$O^ŒO
^èŒ~°‡q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ=_»O, <Õ~°Ê_»OÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿLOk). ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P Ô~O_»∞ |$O^•
Å#∞ K«∂ã≤ ''Ô~O_»∞ |$O^•Å∂ ѨÙ}ºHÍ~åºÖ’¡ x=∞QÆfl"≥∞L ÿ <åfl~Ú. J~Ú`Õ D ~Ô O_ç\Ö ˜ ’
XHõ\˜ Ô~O_»= ^•xHõO>Ë ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k. g~°∞ ^≥·=<å=∞ 㨇~°}, "Õ_»∞HÀÅ∞, áêѨ=∞xflOѨÙ
¢áê~°÷#Å∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. ^Õ=Ù_»∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë giH˜ nx (¢Ñ¨uѶ¨ÅO) W=fiK«∞Û, W=fiHõ
áÈ=K«∞Û. WHõ Ô~O_»=|$O^ŒO"å~°∞ ^èŒ~°‡q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ=_»O, <Õ~°Ê_»O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. <Õ#∞
J^蕺Ѩ‰Ωõ _çQÍ, q^•ºÉ’^艌 Ωõ _çQÍ KÕã≤ ѨOѨ|_®¤#∞—— Jx J<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞#
^èŒ~°‡q^Œº <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ, <Õˆ~Ê |$O^ŒO ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~°∞ʼnõΩ q^•º=â◊ºHõ`«#∞ `≥Å∞ѨÙ`«∂ ''*Ï˝<å~°˚# ¢Ñ¨u
=Úã≤¡O qkè—— J<åfl~°∞. (*Ï"≥∞ |Ü«∂#∞Öò WÖò‡)– PÜ«∞# =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ''g∞~°∞
‰õÄ_® q^Œº <Õ~°∞ÛHÀO_ç, g∞ ¢ã‘ÎʼnõΩ ‰õÄ_® <Õ~°ÊO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞. (^•i‡)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "Õ~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏ J<åfl~°∞: ''K«^Œ∞=Ù <Õ~°∞ÛHÀO_ç. K«^Œ∞=Ù
^èŒ~å‡^èŒ~å‡Å qK«Hõ∆} <Õ~°∞Ê`«∞Ok, ã¨fi~°æ"åã¨∞Å ^•i K«∂ѨÙ`«∞Ok† ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Ö
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ¢¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞ [xOѨ*ãË ∞¨ OÎ k† XO@i`«#OÖ’ ã¨ÇϨ K«iQÍ LO@∞Ok†
¿Ñ^ŒiHõOÖ’ =∂~°æ^Œi≈x J=Ù`«∞Ok† â◊¢`«∞=Ùefl Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ =∞Oz PÜ«Ú^èŒOQÍ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 51
LѨÜ∂≥ QÆ Ñ¨_∞» `«∞Ok. q^Œº ¿ãflÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ ¢áê}q∞¢`«∞_»∞† q^Œº =Å¡<Õ ^Õ=Ù_»∞ *Ï`«∞ʼnõΩ
¢Ñ¨QuÆ qHÍ™êÅ∞ ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» † q^Œº =¸ÅOQÍ<Õ ¢Ñ¨[Å∞ ã¨[#˚ ∞efl `«=∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ,
=∂~°æ^Œ~°∞≈Å∞QÍ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞† P ã¨[˚#∞Å PK«~°}Å∞ ¢Ñ¨[Å∞ J#∞ã¨iOKÕqQÍ
LO\Ï~Ú† "åi Jaè¢áêÜ«∂ʼnõΩ qÅ∞=x™êÎ~°∞.—— (*Ï"≥∞ |Ü«∂#∞Öò WÖò‡)
D ǨÏnã¨∞Ö’ 'q^Œº— JO>Ë W™ê¡g∞Ü«∞*Ï˝#=∞x J~°÷O. W™ê¡O‰õΩ =∂~°∞¿Ñ~°∞ *Ï˝#"Õ∞.
=∞#O *Ï˝<åxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ J*Ï˝#O J<Õ Ñ¨^ŒO "å_»∞`åO. W™ê¡O‰õΩ =ºuˆ~Hõ Ѩ^ŒO ‰õÄ_®
J*Ï˝#"Õ∞. W™ê¡O‰õΩ =ºuˆ~Hõ"∞≥ #ÿ ¢Ñ¨uѨh J*Ï˝#O`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl KÕ¿+ì J=Ù`«∞Ok. Y∞~üP<£Ö’x
3:154 㨥H˜ÎÖ’, ^≥·==∂O°æ~Ö’ áÈO®_«Hí∞~_Í `ŒÇ≤Ê~K«∞Hí∞<ÕÇÍix Qõ∞i~z ''ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx
q+¨Üµ« ~Ö’ J*Ï˝#~`À Hí∂_ç# J#∞=∂<®xH˜ Qõ∞O°Ü∂« ºO°——x L~k. 5:50 㨥H˜Ö Î ’ ^≥=· K«>Ïì
ÅHí∞ |^°∞Å∞ W`ŒO° K«>ÏìÅ „ǨHßO°~ `Œ=∞ =º=ǨO®Å#∞ Ǩi+¨¯i~K«∞Hí∞<Õ ÇÍix Qõ∞i~z
''gO°∞ J*Ï˝#HßÅ~<®>˜ J<®QõiHí Ǩ^°ú`Œ∞Å∞ H’O°∞`Œ∞<®flO®?—— Jx ¿ÑO˘¯#|_ç~k.
Ǩτ[`ü J|¥^°O®Ì (O°l) F™®i Z=i`À<À [Qõ_«=∂_«∞`Œ¥ hÜ«µ=∞‡ J~@¥
u>ÏìO∞° . ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) D=∂@ qx ''hÖ’ J*Ï˝#~ W~Hß áÈÖË^∞° —— J<®flO°∞. =∞O˘Hí
ǨÏnã¨∞ „ǨHßO°~ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞: ''J*Ï˝<®xH˜ ã¨~|~kè~z =¸_«∞
q+¨Ü∂« Å∞<®flܵ. Jq- W`ŒO∞° Å Hí∞ÅQÀ„`ÍÅ#∞ H˜~K«Çi¨ KÕ q^è~° Qå =∂>Ï¡_@ « ~,
„QõÇϨ |Å~ ^®fiO® *Ï`ŒH~í K≥ÇÊ≤ ~K«∞H’=_«~, K«xáÈܵ#ÇÍix `ŒÅK«∞HÁx Qõ∞~_≥Å∞
ÉÏ^°∞Hí∞~@¥ U_«∞ÊÅ∞, ÃÑ_«ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ@ì_~« .—— (ǨÏnãπ)
''¢Ñ¨=HÍÎ! h ^ŒQÆæ~°‰õΩ Y∞~üP<£ ѨÓiÎQÍ J=`«iOK«#O`« =~°‰õΩ h=Ù ^•xfl ѨiîOK«_®
xH˜ `˘O^Œ~°Ñ¨_»‰õΩ. '¢Ñ¨Éèí∂! <å‰õΩ =∞iO`« *Ï˝#O ¢Ñ¨™êkOK«∞— Jx "Õ_»∞HÀ.—— (20:114)
ÃÑ· ã¨∂H˜ÖÎ ’ '*Ï˝#O— JO>Ë "≥∞_çHÖ
õ ,ò WOlhiOQ∑, HõOѨӺ@~ü *Ï˝#O HÍ^Œ∞. W™ê¡g∞Ü«∞
*Ï˝#O J<Õ J~°÷O. W™ê¡O‰õΩ =ºuˆ~HõOHÍx =$uÎѨ~°"≥∞ÿ# q^Œº~Ú<å, ™êOˆHuHõ q^Œº~Ú<å,
<Õ~°∞ÛHÀ=_»O, ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOK«_»O `«¿ÑÊg∞ HÍ^Œ∞. ÃÑ·QÍ ¢â◊^•ú ™ê=∞~å÷ºÅ∞ L#fl"å~°∞
JÖÏO\˜ q^ŒºÅ∞ <Õ~∞° ÛH˘x ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O ¢â◊q∞OK«_O» ‰õÄ_® ã¨`å¯~åºÅ
ѨikèÖ’ˆH =ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ W™ê¡g∞Ü«∞ *Ï˝#O Ö’Ñ≤Oz# U q^Œº~Ú<å Jk JO^Œ"≥∞ÿ#
â◊=O ÖÏO\˜^Õ J=Ù`«∞Ok. ^•x=Å¡ =∞x+≤H˜ Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ZÖÏO\˜ ã¨`«ÊùÅO ÅaèOK«^Œ∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''q"ÕHõ=O`«"≥∞ÿ# =∂@ qA˝_»∞ HÀÖ’Ê~Ú# ã¨OѨ^Œ. P =∂@ ZHõ¯_»∞<åfl ^•xfl
fã¨∞‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯ J`«xˆH Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=¸_»∞ q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz# *Ï˝<å~°<˚ Õ
q^Œº J#|_»∞`«∞Ok. XHõ\,˜ =∞x+≤ Y∞~üP<£Ö’x ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ <Õ~∞° ÛHÀ"åe†
~Ô O_»∞, ÖË^• x~°∂Ñ≤`« ã¨O¢Ñ¨Ü∂« Ö#∞(ǨÏnã¨∞efl) <Õ~∞° ÛHÀ"åe† =¸_»∞, ÖË^• <åºÜ«∞
=O`«"≥∞ÿ# ^èŒ#qÉèí[#‰õΩ ã¨O|OkèOz# q^Œº <Õ~°∞ÛHÀ"åe.—— (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ W^ŒÌ~°∞ J#fl^Œ=Ú‡Å∞
LO_Õ"å~°∞. "åiÖ’XHõ_∞» `«~K ° ∂« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =KÕÛ"å_»∞. (PÜ«∞# =^ŒÌ
^èŒ~°‡*Ï˝#O Pi˚OKÕ"å_»∞). Ô~O_À"å_»∞ ѨxKÕã≤ _»|∞ƒ ã¨OáêkOKÕ"å_»∞. XHõ™êi
52 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ô~O_À"å_»∞ `«# ™È^Œ~°∞_»∞ ѨxKÕÜ«∞‰õΩO_® MÏmQÍ ‰õÄ~°∞ÛO@∞<åfl_»x ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨)‰õΩ Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß_»∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''|Ǩïâß J`«x =¸ÅOQÍ<Õ h‰õΩ
Láêkè Åaèã∞¨ OÎ ^Õ"∂≥ !—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡r)
ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ "≥∂¿ã QÍ_ç^Œ
''=∞<ÀÇÍ~Kèe« fl ^≥=· ~Qå KÕã∞¨ Hí∞#flÇÍ_çfl Qõ∞i~z h"≥ÇC¨ _≥<· ® PÖ’z~KÍÇÍ? J`Œ#∞
q^®º*Ï˝<®Å∞ Híey=Ù<åfl ^Õ=Ù_«∞ J`Œ_çfl ^•i `«Ñ≤ÊOKå_«∞. J`Œx ǨÏ$^°Ü«µ Hí"å>ÏÅ∞
=¸ã≤"ÕâÍ_«∞† K≥=ÙÅHí∞ ã‘Å∞"ÕâÍ_«∞† Híà◊§Hí∞ Qõ~`ŒÅ∞Hí>Ïì_«∞. ^Õ=Ù_Ë JÖÏ KÕâßHõ WHí
J`ŒxH˜ Z=O°∞ ^®iK«¥Ç¨QõÅO°∞? g∞O°∞ Qõ∞}áåOî°~ <ËO°∞ÛH’O®?—— (Y∞~üP<£–45:23)
ѨÓ~°fiO =∞# `≥Å∞QÆ∞<å@ q^•º|∞^Œ∞Å ú ∞, K«^∞Œ =Ùã¨O™ê¯~åÅ∞ J<Õ =∂@Å∞ qiqQÍ
"å_»|_»∞`«∞O_Õq. D=∂@Å "≥#∞Hõ q^•º~°˚<å L^ÕÌâ◊ºO =∞x+≤x hu=∞O`«∞_»∞QÍ KÕÜ«∂
Å#fl^Õ. WqѨÙÊ_»∞ áê`«|_ç áÈÜ«∂~Ú. W™ê¡OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^Õ L^ÕÌâ◊ºO`À *Ï˝<å~°˚#
KÕ¿ã"å_Õ ^•xfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕÜ«∞QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^Õ L^ÕÌâ◊ºO H͉õΩO_®
=∞~À L^ÕÌâ◊ºO`À ^èŒ~°‡q^•º~°˚# KÕ¿ã"åiH˜ P q^Œº Ѩ~°Ö’HõOÖ’ #ëêì<Õfl `≥zÛÃÑ_»∞ÎOk.
D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz# Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''ѨO_ç`∞« Å`À áÈ\©H˜ kˆQ L^ÕâÌ º◊ O`À<À, `«‰Ωõ ¯=QÍ K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl"åà◊§`À "åkOKÕ
L^ÕâÌ º◊ O`À<À ÖË^• ¢Ñ¨[Å#∞ `«# "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ PHõ@∞ì‰Ωõ <Õ L^ÕâÌ º◊ O`À<À q^Œº <Õ~∞° Û‰õΩ#fl"å_çfl
^Õ=Ù_»∞ #~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õ™êÎ_»∞.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
''^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^Œ_®xH˜ Pi˚OK«=Åã≤# q^Œº#∞ Z=Ô~·<å ¢áêѨOzHõ¢Ñ¨Ü≥∂[
<åÅ∞ á⁄O^Õ L^ÕÌâ◊ºO`À Pi˚¿ãÎ JÖÏO\˜ =∞x+≤ ¢Ñ¨à◊Ü«∞ k<å# ã¨fi~°æ ã¨∞"åã¨##∞
‰õÄ_® P¢Ñ¶¨∂}˜OK«ÖË_»∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨O q^Œº <Õ~∞° Û‰õΩ#flѨÊ\˜H© ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOK«Háõ È~Ú<å ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O
ÖË^Œ∞. ¢Ñ¨Ü≥∂[#O ã¨OQÆu JÖÏ LOz`Õ Ñ¨~°Ö’HõOÖ’ P q^Õº Ѷ¨∞’~°#+¨ìO Hõeyã¨∞ÎOk.
=∂@ʼnõΩ, KÕ`«Å‰õΩ á⁄O`«#ÖËx ^èŒ~°‡q^Œº =Å¡ =∞x+≤ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ¢Ñ¨[Å#∞ "≥∂ã¨yOz
ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞, ¿Ñ~°∞„Ѩu+¨Å
ª ∞ ã¨OáêkOK«=K«∞Û. HÍx Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’ JÖÏO\˜ q^Œº #~°HÜ õ ∂« `«
#Å∞ `≥zÛÃÑ_»∞ÎOk. D q+¨Ü«∞OÖ’ Y∞~üP<£ É’^èŒ#Å∞ K«∂_»O_ç:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ KÕÜ«µx^®xfl Qõ∞i~z Z~^°∞Hí∞ =∂>Ï¡_«∞`Œ∞<®flO°∞? KÕÜ«µx
^®xfl Qõ∞i~z K≥ǨCH’=_«~ ^Õ=ÙxH˜ KÍÖÏ J„Ç≤Ü«µ"≥∞ÿ# q+¨Ü«µ~.—— (61:2,3)
''`“O®`ü (P[˝Å∞ áå>˜~KÕ) ÉÏ^è°º`Œ "≥∂Ǩ|_ç#"åO°∞ P ÉÏ^è°º`Œ xO°fiÇ≤Ï~K«ÖË^°∞.
"åix ÑÙ̈ãHΨ ßÅ∞ "≥∂¿ã Qå_ç^°`À áÈÅÛ=K«∞Û. (`“O®`ü*Ï˝#~ `ˇeã≤ Hí∂_Í J~^è°∞Åܵ)
^≥·=㨥Hí∞Îefl xO®Híi~z#"åO°∞ J~`ŒHí~>Ë kQõ*ÏiáÈÜ«∂O°∞.—— (62:5)
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''^Õ=Ù_»∞ <åH˜zÛ Ñ¨OÑ≤# =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO, q^•º*Ï˝<åÅ∞ <ÕÅÃÑ·‰õΩi¿ã =~°¬O ÖÏO\˜q.
P <ÕÅÖ’ H˘O`« ÉèÏQÆO ™ê~°=O`«"≥∞ÿ#k. Jk (=~°¬Ñ¨Ù) h\˜x Ñ‘Å∞ÛH˘x ѨzÛHõ, K≥@∞¡
KÕ=∞Å#∞ "≥ÚÅÔHuÎOzOk. P <ÕÅÖ’x =∞iH˘O`«ÉèÏQÆO |O[~°∞Éèí∂q∞. Jk (h\˜x
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 53
Ñ‘Å∞ÛHÀÖËHõáÈ~Ú<å) xÅfiKÕã≤ LOzOk. P h\˜`À ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ[ʼnõΩ „ѨÜ≥∂[#O
KÕ‰õÄ~°∞Û`å_»∞. "å~å h\˜x „`åQÆ∞`å~°∞ (`«=∞ Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ) „`åy™êÎ~°∞, ѨO@á⁄ÖÏÅ
HÀã¨O ‰õÄ_® qxÜ≥∂y™êÎ~°∞. P =~°¬"Õ∞ "≥∞@ìѨÖÏ¡Å∞ ÖËx K«^Œ∞<≥·# <ÕÅÃÑ· ‰õÄ_®
‰õΩiã≤Ok. HÍx P <ÕÅ =~°¬Ñ¨Ù h\˜x xeÑ≤ LOK«_»OQÍx, ѨzÛHõ#∞ "≥ÚÅÔHuÎOK«@O
QÍx KÕÜ∞« *ÏÅ^Œ∞. D L^•Ç¨Ï~° }Å∞ ^≥=· ^è~Œ å‡xfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ#fl =ºH˜HÎ ˜ =iΙêÎ~Ú.
^Õ=Ù_»∞ <åH˜zÛ Ñ¨OÑ≤# *Ï˝#O, ã¨<å‡~åæÅ`À J`«xH˜ „ѨÜ≥∂[#O KÕ‰õÄ~åÛ_»∞. J`«#∞
(^èŒ~°‡)*Ï˝#O Pi˚Oz (W`«~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_®) É’kèOKå_»∞. WHõ (=¸_»=) L^•Ç¨Ï~°}
(^èŒ~°‡O) "≥·Ñ¨Ù `«ÖˇuÎ J~Ú<å K«∂_»‰õΩO_® ^Õ=Ù_»∞ <åH˜zÛ# ã¨<å‡~åæxfl `«$}©HõiOz#
"åxH˜ =iÎã¨∞ÎOk.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
ǨÏã¨<£ |¢ã≤ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· q^Œº#∞ QÆ∞iOz WÖÏ q=iOKå~°∞: ''q^Œº ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞.
XHõ~°HõO q^Œº JO`«~°OQÆOÖ’H˜ kQÆ∞`«∞Ok. D q^Õº ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ѨxH˘ã¨∞ÎOk.
Ô~O_À~°HõO q^Œº <åÅ∞Hõ ÃÑ·<Õ LO_çáÈ`«∞Ok† JO`«~°OQÆOÖ’H˜ kQÆ^Œ∞. D q^Œº
^Õ=Ùx <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ =∞x+≤H˜ =ºuˆ~HõOQÍ ¢Ñ¨=∂}O J=Ù`«∞Ok. (JO>Ë =∞x+≤H˜
=ºuˆ~HõOQÍ ™êHõ∆ºO Wã¨∞ÎO^Œ#fl=∂@.)– (=Úã¨fl^£^•i‡)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ ^Œ∞P(¢áê~°÷#) KÕâß~°∞: ''^Õ"å! h=Ù ¢Ñ¨™êkOz# *Ï˝#O
<å‰õΩ ¢Ñ¨Ü≥∂[#Hõ~°"≥∞ÿ#kQÍ K≥~Úº. <å‰õΩ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õĈ~Û q^Õº ¢Ñ¨™êkOK«∞.
<å *Ï˝#O JkèHõO K≥~Úº.—— (ui‡l)
=∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏ ^Œ∞P KÕâß~°∞: ''^Õ"å! x¢+¨ÊÜ≥∂[#"≥∞ÿ# q^Œº (`≥KÕÛ
H©_»∞) #∞O_ç <Õ#∞ h â◊~°}∞HÀ~°∞`«∞<åfl#∞.—— (=Úã≤¡O)
"Õ~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ Dq^èŒOQÍ ^Œ∞P KÕâß~°∞: ''^Õ"å! =∂‰õΩ ã¨`åºxfl ã¨`«ºOQÍ
ÉèÏqOKÕ, ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ ã¨^Œ∞ƒkú ¢Ñ¨™êkOK«∞. JÖψQ Jã¨`åºxfl Jã¨`«ºOQÍ
ÉèÏqOKÕ, ^•x (H©_»∞)#∞O_ç HÍáê_»∞‰õΩ<Õ ã¨^Œ∞ƒkú ‰õÄ_® ¢Ñ¨™êkOK«∞.—— (Wɡfl=∂[)
JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»∞
Ǩτ[`ü =¸™® (J֡Ƿ Ï≤ ) F™êi W„™®Ü∂bÅ =Ú~^°∞ ¢Ñ¨ãO¨ yã¨∞~Î >Ë XHí`#« ∞
ÖËz ''J~^°iHí~>Ë Q˘Ç¨ÊǨ~_ç`∞Œ _«∞ Z=O°——x J_çQå_«∞. ^®xH˜ =¸™® (J֡Ƿ Ï≤ ) <Ë<Ë
J<®flO°∞. D =∂@Hí∞ ^Õ=Ù_«∞ P„QõÇÏ≤ ~z ''=∞[‡ÜµÖò |ÇπÏO≥<· £ (#n ã¨~Qõ=∞~) =^°Ì
<® ^®ã¨∞_˘Hí_∞« <®fl_«∞. J`Œ#∞ hHí~>Ë Q˘Ç¨ÊѨO_ç`∞« _«∞—— J<®fl_«∞. ''Jܵ`Ë „Ǩɥíè !
<Ë<®Ü«µ# =^ŒHÌ ∞í ZÖÏ KÕO∞° H’ÇÍe?—— J#_çQåO°∞ =¸™®. ''h"˘Hõ KÕÇ#¨ ∞ `ÀÅ∞uuÎÖ’
ÃÑ@∞ìH˘x fã≤H≥à◊∞§. ZHí¯_≥·`Ë hHÍ KÕǨ HíxÊ~K«^À P „Ǩ^Õâ◊~Ö’<Ë hÇÍ =∞x+≤x
HíÅ∞ã¨∞H’QõÅ=Ù—— Jx J<åfl_«∞ ^Õ=Ù_«∞. JǨC_«∞ =¸™® (J֡Ƿ Ï≤ ) ¿ã=‰õΩ_»∞ Ü«µ¥Ã+
a<£ #¥<£x fã¨∞HÁx |Ü«µÅ∞^ÕO®O°∞.... Hß¿ãûǨ>H˜ ˜ XHí Ç≤@ì =zÛ Ç¨_=« J~K«∞g∞^°
Hí∂O°∞Û#flk. Jk #kÖ’x h>˜x XHí>˜ ÖËHõ O≥~_«∞ K«∞Hí¯Å∞ =ÚHí∞¯`À Ç‘Å∞ÛHí∞#flk.
JǨC_«∞ d[O∑ (JÖˇ·Ç≤Ï) =∂>Ï¡_«∞`Œ¥ ''hHí∞, <®Hí∞ Åaè~z# *Ï˝<®xfl ^Õ=ÙxHí∞#fl
*Ï˝#~`À áÈeÛ`Ë Jk D Ç≤@ì #kÖ’ #∞~z h>˜x `«# =ÚHí∞¯`À Ç‘Å∞ÛHí∞#fl~`Œ
Hí∂_Í ÖË^∞° —— J<®flO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
54 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
8. Y∞~üP<£ B#fl`«ºO
''=∂#=ÙÖÏO®! g∞ „ǨÉ∞íè =Ù #∞~_ç g∞ ^°Qiæõ H˜ ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ „Ǩ=∂}~ =zÛ~k. "Õ∞=Ú
(g∞ J*Ï˝#~ ^°¥O°~KÕã≤ O°∞A=∂O°~æ K«¥Ç¨_ÍxH˜) g∞^°QOæõ H° ∞í ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ *’ºu Ǩ~áå=Ú.
Hí#∞Hí ^Õ=Ùx 㨥Hí∞ÎÅ∞ qâ◊fiã≤~z PÜ«µ# K«¥Ç≤# ^è°O®‡xfl Qõ>ì̃Qå P„â◊ܵ~z#ÇÍix
PÜ«µ# `Œ# HßO°∞}®º#∞„QõÇ¨ Å (ã¨fiO°~æ )Ö’H˜ „Ǩ"tÕ ~Ǩ*™Ë ®Î_∞« .—— (Y∞~üP<£–4:174,175)
''D „Qõ~^ä°~ =∂#ÇÍoH˜ =∂O°æ^°i≈x. W~^°∞Ö’ O°∞A=∂O°æ~ `ˇe¿Ñ, ã¨`ͺã¨`ͺ
Å#∞, =∞~pK‹_∞« Å#∞ "ÕO∞° KÕãK≤ ¥« ¿Ñ ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ É’^è#° Å∞ L<®flܵ,—— (Y∞~üP<£–2:185)
''"åO°∞ Y∞O∑P<£ Qõ∞i~z PÖ’z~K«O®? Wk JÖÏ¡ÇπÏ #∞~_ç Qå‰õΩO_® =∞O≥=i
#∞~_À =zÛ=Ù~>Ë W~^°∞Ö’ Z~`À ÉèÏ="≥·O°∞^è°º~ L~_Ëk Hí^®!—— (Y∞~üP<£–4:82)
''"Õ∞g∞ Y∞O∑P<£x U^≥·<® Ѩ~°fi`«OÃÑ· kOz`Õ, ^®x Ǩiã≤÷u U=∞=Ù`Œ∞~^À h=Ù
K«¥™®Î=Ù. Pk ^≥·=cèu`À Hí~Ç≤~z „Hí∞~yáÈ`Œ¥ ǨyeáÈ`Œ∞~k. =∂#=ÙÅ∞ (`Œ=∞x
Qõ∞i~z) PÖ’z™®ÎOx° "åi =Ú~^°∞ "Õ∞g∞ ^°$ë®ì~`ÍÅ∞ ¿ÑO˘¯~@∞<®fl~.—— (Y∞–59:21)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: Ǩiãπ a<£ Ç≤Ïëê¬"∞£ (~°l)
=zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞‰õΩ ^≥=· "å}˜ Uq^èOŒ QÍ JO^Œ∞`«∞Ok?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞– ''XHÀ¯™êi Jk QÆO@ "≥∂QÆ∞`«∞#fl@∞¡ <å
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =ã¨∞OÎ k. P ã¨=∞Ü«∞O <å‰õΩ KåÖÏ Hõi#î OQÍ LO@∞Ok. P Ѩiã≤u÷ áÈQÍ<Õ
k"åºq+¨¯$u ã¨∂‰õΩeÎ fl <Õ#∞ <å ("≥∞^Œ_∞» Ö’) Éè¢í ^ŒÑ~¨ K° ∞« ‰õΩO\Ï#∞. XHÀ¯™êi ^≥=· ^Œ∂`«
=∂#=~°∂ѨOÖ’ <å =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞~Ú <å`À =∂\Ï¡_∞» `å_»∞. J`«#∞ K≥ÑÊ≤ #^•xfl
<Õ#∞ Éè¢í ^ŒÑ~¨ K ° ∞« ‰õΩO\Ï#∞.—— ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''<Õ#∞ PÜ«∞xfl ^≥=· "å}˜
J=`«iOKÕ ã≤u÷ Ö’ K«∂âß#∞. ~°HOÎõ QÆ_H¤» @ õ ∞ì‰Ωõ áÈÜÕ∞ f¢="≥∞#ÿ K«eÖ’ Ãã·`O« ^≥=· "å}˜
J=`«iOz# `«~∞° "å`« PÜ«∞# #∞^Œ∞~°∞ K≥=∞@`À `«_ãç á≤ ÈÜÕ∞k.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«~K ° ∞« QÍ `«# ¢Ñ¨ãO¨ QÍÅÖ’ WÖÏ
K≥¿ÑÊ"å~°∞: ''Jxfl\˜HõO>Ë J`«ºO`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# "å}˜ ^Õ=Ùx"å}˜. J`«ºO`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#
q^è•#O =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) q^è•#O. J`«ºO`« ^Œ∞+ì̈ q+¨Ü«∂Å∞ 'a^£J`ü—Å∞. ( ^≥·=
^è~Œ ‡° OÖ’ =∂#=ÙÅ∞ KÕ~ˆ Û H˘`«áÎ ÈHõ_Å » ∞). ¢Ñ¨u a^£J`ü =∂~°qæ Ç‘Ï#"≥∞#ÿ k.—— (=Úã≤O¡ )
*Ï˝<å~°˚#Ö’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜k, J`«ºO`« =ÚYº"≥∞ÿ#k Y∞~üP<£ *Ï˝<å~°˚<Õ. Y∞~üP<£
`«~∞° "å`« ǨÏnãπ *Ï˝#O ZO`À =ÚYº"≥∞#ÿ k. D ~Ô O_ç\˜ *Ï˝#O ¢Ñ¨u=Úã≤O¡ ‰õÄ J=ã¨~"° ∞Õ .
Hõ#∞Hõ ^≥=· cèuѨ~åÜ«∞}∞Å∞QÍ rq`«O QÆ_Ñ» ^¨ Å
Œ K«∞‰õΩ<Õ =Úã≤O¡ Å∞ =ÚO^Œ∞QÍ Y∞~üP<£Ö’
U=ÚO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O QÆ∞iOz J#∞K«~°∞efl ZO`À
¢áÈ`«ûÇ≤ÏOKå~°∞. PÜ«∞# `«# J#∞K«~°∞ʼnõΩ WÖÏ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕâß~°∞:
''Y∞~üP<£x J^躌 Ü«∞#O KÕã,≤ ^•xfl ¢Ñ¨u~ÀE Ѩiãî ∞¨ OÎ _Õ"å_»∞ Hõã∂¨ sÎ xO_ç#
(=¸`«ÖxË ) *Ï_ô ÖÏO\˜"å_»∞. ^•x Ѩi=∞à◊O #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ QÆ∞ÉÏoã¨∞OÎ k. J~Ú`Õ
Y∞~üP<£x J^躌 Ü«∞#O =∂¢`«"∞Õ KÕã,≤ ^•xfl (~ÀE) ѨiOî K«x =∞x+≤ Hõã∂¨ sÎ xOÑ≤
a~°_® ayOz# ã‘™ê ÖÏO\˜"å_»∞.—— (ui‡l)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 55
''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# (ǨÏ+¨~ü "≥∞^ÿ •#OÖ’) Y∞~üP<£ ѨiOî KÕ =∞x+≤`À (^≥=· ^Œ∂`«Å∞)
WÖÏ JO\Ï~°∞– ''h=Ù Éèí∂Ö’HõOÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£x Uq^èŒOQÍ q#¢=∞`«`À,
™œ=∞ºOQÍ Ñ¨iîã¨∞ÎO_Õ"å_»"À J^Õq^èŒOQÍ WѨÙÊ_»∞ ѨiîOK«∞. `«^•fi~å ¢Ñ¨u PÜ«∞`ü
(ã¨∂H˜)Î H˜ ¢Ñ¨uѶŠ¨ OQÍ XH˘¯Hõ¯ JO`«ã∞¨ Î Z‰õΩ¯`«∂ ÃÑ·HÔ à◊√§. h QÆ=∞º™ê÷#O h=٠ѨiOî KÕ
z=i ã¨∂H˜Î ^ŒQ~æÆ ° LOk.—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Y∞~üP<£ J^茺ܫ∞#O QÆ∞iOz WÖÏ
q=iOKå~°∞: ''Y∞~üP<£ ^Õ=Ù_»∞ kOz# qã¨Îi. Hõ#∞Hõ ^Õ=Ùx qã¨Îi ^ŒQÆæ~°‰õΩ g∞~°∞
Zxfl ™ê~°∞¡ "≥à◊§QÆey`Õ Jxfl™ê~°∞¡ "≥o§ JO^Œ∞Ö’xq P™êfikOK«O_ç. D Y∞~üP<£
^Õ=Ùx ™êq∞áêºxH˜ KÕ~ˆ Û (J`«∞ƒù`)« ™ê^è#Œ O† HÍ~°∞pHõ@#¡ ∞ Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕ¿ã HÍOu
ѨÙO[O† ã¨fiã¨`÷ ,« „ѨÜ∂≥ [#O KÕ‰Äõ ~ˆ Û k"Òº+¨^OŒè . nxfl QÆ\Qì˜ Í á⁄kq Ѩ@∞ì‰Ωõ <Õ"åiH˜
Wk ~°Hõ∆} Hõ=K«O† nxfl J#∞ã¨iOKÕ"åi HÀã¨O =ÚHÎ̃=∂~°æO, "≥∂Hõ∆„Ѩ^•Ü«∞x. Wk
áê~ Ωõ efl Jq∞`«OQÍ PHõ@∞ì‰Ωõ <Õ áê~ „QÆO^äOŒ . WO^Œ∞Ö’ ZÖÏO\˜ =„Hõ`« ÖË^∞Œ , Hõ#∞Hõ
nxfl ã¨iKÕÜ«∞=Åã≤# J=ã¨~°"Õ∞ ~å^Œ∞. J`«∞ƒù`«"≥∞ÿ# nx ÉèÏ=ã¨OѨ^Œ Z#fl\˜H©
`«~Q° ^Æ ∞Œ . Wk ZO`« "å_ç<å áê`«|_»x (Ѩ@∞ì)=„ã¨OÎ ÖÏO\˜k.—— (=Úã¨^Î ~£ H° )±
Wk Ǩ˙º=∞<£~ÀÉ’ =∂º#∞ºÖò
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''JÖò|Y~å, PeW¢=∂<£ =O\˜
ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ã¨∂~åÅ∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® =_ç=_çQÍ Ñ¨iîOK«_»O HõO>Ë JÖòMÏiP,
JÖòY¢^£ =O\˜ z#fl z#fl ã¨∂~åÅ∞ Ü≥∂zã¨∂Î, J~°÷O KÕã¨∞‰õΩO@∂ ѨiîOK«_»"Õ∞
=∞Oz^Œx <Õ#∞ ÉèÏqã¨∞<Î åfl#∞.—— (P™ê<£ ѶM≤ ϯ, ~Ô O_»= ÉèÏQÆO)
¢Ñ¨MϺ`« `«`«fi"Õ`«Î, ^≥·=¢Ñ≤Ü«Ú_»~Ú# ǨϢ[`ü ǨÏã¨<£ |¢ã‘ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O:
''Y∞~üP<£ ^Õ=Ùx P^ÕâO◊ (^≥=· ¢QÆO^äOŒ ) Jx, PÜ«∞# `«~Ñ° Ù¨¶ #∞O_Õ J=`«iOzO^Œx
=∞# ѨÓsfi‰õΩÅ∞ ^Œ$_è»OQÍ #"Õ∞‡"å~°∞. JO^Œ∞=Å¡ "å~°∞ ~å¢u"Õà◊Ö’¡ Ü≥∂K«#,
ѨijÅ<å ^Œ$+≤ì`À ^•xfl Ö’`«∞QÍ J^茺ܫ∞#O KÕ¿ã"å~°∞† ѨQÆÅ∞ ^•x P^ÕâßÅ
¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ"å~°∞. HÍx WѨÙÊ_»∞ g∞ Ѩiã≤u÷ KåÖÏ â’K«hÜ«∞O. g∞~°∞ Y∞~üP<£
Ö’x Ѩ^•Å#∞ (zÅ∞Hõ ѨÅ∞‰õΩÖÏ¡ Ѩiîã¨∂Î, "å\˜ JHõ∆~åÅ H˘=Ú‡Å∞, QÆ∞_çO`åÅ∞
ã¨iKÕÜ«∞_»"Õ∞ ^èպܫ∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. HÍx PK«~°} q+¨Ü«∞OÖ’ =∂¢`«O g∞~°∞
KåÖÏ |^ŒHú ãõ ∞¨ Ö
Î ~Ú áÈÜ«∂~°∞.—— (H©q∞Ü«∂Ü≥∞ ™ê^Œ`)ü
ɡ·aÖò áê`« x|O^èŒ#OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞_çfl WÖÏ ÃÇÏK«Ûiã¨∞Î<åfl_»∞: ''<å
^•ã¨∞_®! h‰õΩ ã≤QÆ∞æ ÖË^•? h=Ù ¢Ñ¨Ü«∂}OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ h ™È^Œ~°∞x ^ŒQÆæ~°∞flOz
^•iÖ’ U^≥<· å L`«~Î O° h =^Œ‰Ì Ωõ =¿ãÎ h=Ù "≥O@<Õ PyáÈ~Ú, ^•i #∞O_ç ѨH¯õ ‰õΩ
`˘Åy P L`«~Î O° Ö’x XH˘¯Hõ¯ Ѩ^•xfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂, PÖ’zã¨∂ΠѨi™î êÎ=Ù. D
¢QÆO^äOŒ (`Ò~å`ü) <åP^ÕâO◊ . JO^Œ∞Ö’x q+¨Ü∂« Å#∞ Ѩijeã¨∂,Î Ü≥∂zã¨∂Î LO_®
Åx, ^•x P[˝Å#∞ PK«iOKåÅx <Õ#∞ h‰õΩ ~åâß#∞. HÍx h=Ù =∂¢`«O nxfl x~åHõ
iã¨∂Î PK«iOK«_®xH˜ |^ŒHú 㘠∞¨ <Î åfl=Ù. XHõ"àÕ ◊ ZѨÙÊ_≥<· å HÍãΨ ѨiOî z<å ^•xfl Ü≥∂K«<å,
ѨijÅ<å ^Œ$+≤`ì À ѨiOî K«=Ù.—— (H©q∞Ü«∂Ü≥∞ ™ê^Œ`)ü
56 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Q˘Ñ¨Ê P~å^èŒ#
''Y∞~üP<£ Ѩ~î°<åxH˜ q∞Oz# Q˘Ñ¨Ê ^蕺#O, ã¨O㨇~°}Å∞ ÖË=Ù. JÖψQ
P^蕺u‡Hõ qHÍã¨O, <≥u· Hõ ã¨O㨯~°}Å HÀã¨O Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê ™ê^è#Œ O
‰õÄ_® =∞ˆ~g∞ ÖË^∞Œ . JO`ÕHÍ^Œ∞, Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O Hõ<åfl Q˘Ñ¨Ê P~å^è#Œ ‰õÄ_® Un
ÖË^Œ∞. Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O ã¨=∞Hõ∆OÖ’ Z=Ô~·<å ^蕺#O, ã¨O㨇~°}ʼnõΩ (lH˜~ü‰õΩ)
¢áê^è•#ºO Wã¨∞Î<åfl_»O>Ë J`«xH˜ ^≥·=^èŒ~°‡O Ѩ@¡ ã¨Ô~·# J=QÍǨÏ# ÖË^Œ#fl =∂@.
Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O ^•fi~å<Õ ^•ã¨∞_»∞ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ^≥·=™êxfl^茺O á⁄O^Œ
QÆÅ∞QÆ∞`å_»x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞.—— (H©q∞Ü«∂Ü≥∞ ™ê^Œ`)ü
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O HÀã¨O Jxfl\˜
HõO>Ë Q˘Ñ¨ÊP~å^è#Œ U^≥<· å LO^ŒO>Ë Jk Y∞~üP<£ Ѩ~#°î "Õ∞.—— (H©q∞Ü«∂Ü≥∞ ™ê^Œ`)ü
Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O `«~åfi`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ '^Œ∞P— KÕ¿ã"å~°∞: ''^Õ"å! Y∞~üP<£
^•fi~å ##∞fl Hõ~∞° }˜OK«∞. Y∞~üP<£x <å‰õΩ =∂~°^æ iŒ ≈xQÍ KÕã≤ <åHÀã¨O Ç≤Ï`«É’kèxQÍ,
HÍ~°∞}º¢Ñ¨^•~ÚxQÍ ~°∂á⁄OkOK«∞. ^Õ"å! WO^Œ∞Ö’ <Õ<^Õ ~Œ Ú<å =∞~°záÈ`Õ ^•xfl
<å‰õΩ QÆ∞~°∞KÎ ~Õ Ú, <Õ<~≥ Q° xÆ q+¨Ü∂« Å∞ <å‰õΩ <Õ~∞° Ê. <Õ#∞ ~å¢u"Õà◊ H˘O`«ã=¨ ∞Ü«∞O,
L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O nxfl ѨiîOKÕÖÏ <å‰õΩ ã¨^Œ∞ƒkú ¢Ñ¨™êkOK«∞. ã¨~°fiÖ’Hõ¢Ñ¨Éèí∂!
D ¢QÆO^ä•xfl <å‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ =∂\Ï¡_Õ ™êH˜x∆ QÍ K≥~Úº.—— (H©q∞Ü«∂Ü≥∞ ™ê^Œ`)ü
Y∞~üP<£Ö’ ^Õ=Ùx P[˝ÖËq∞\©, PÜ«∞# =∞#‰õΩ UU q+¨Ü«∂Å∞ qkèQÍ áê\˜OKå
Åx P^ÕtOKå_»∞, UU q+¨Ü«∂Å *’eH˜áȉõÄ_»^Œx "åiOKå_»∞, =∞# rq`« =º=Ǩ
~åÅ∞ ZÖÏ LO_®e, `À\˜=∂#=ÙÅ`À ZÖÏ =∞ã¨Å∞HÀ"åe, =∞# q^è∞Œ ÖËq∞\©, ÉÏ^躌 `«ÖË
q∞\©, áêѨOUq∞\©, ѨÙ}ºO Uq∞\© =ÔQ·~å q+¨Ü«∂Å∞ `≥Å∞ã¨∞HÀHõáÈ`Õ =∞#O x["≥∞ÿ#
qâßfiã¨∞Å∞QÍ, ѨiѨÓ~°‚ =Úã≤O¡ Å∞QÍ, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ^≥=· ^•ã¨∞Å∞QÍ W™ê¡g∞Ü«∞ rq`åxfl QÆ_Ñ» ¨
ÖË=Ú. ã¨~Ô #· W™ê¡g∞Ü«∞ rq`«O QÆ_Ñ» ‰¨ Ωõ O_® =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞x, =∞#O x~°H¡ º∆õ OKÕã#≤ J<ÕHõ
^Œ∞+¨¯~°‡Å`À WǨÏÖ’HõO g_çáÈ`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∞#O f¢=OQÍ Ñ¨âßÛ`åÎѨO Ѩ_»=Åã≤
=ã¨∞OÎ k. JOKÕ`« =Úã≤O¡ Å∞ Y∞~üP<£*Ï˝#O <Õ~∞° ÛHÀ=Åã≤# J=ã¨~O° ZO`≥<· å LOk.
=∞#ˆH^Œ~Ú<å JHõ™ê‡`«∞QÎ Í Q˘Ñ¨Ê xkè Åaè¿ãÎ, ÖË^• "åºáê~°OÖ’ J#∞HÀx q^èOŒ QÍ
ÅHõ∆ÖÏk ~°∂áêÜ«∞Å ÖÏÉèíO =¿ãÎ, ÖË^• ÖËHõÖËHõ ã¨O`å#O Hõey`Õ, ÖË^• „áê}ÏO`«Hõ"≥∞ÿ#
"åºkè #∞O_À, ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# „Ѩ=∂^ŒO #∞O_À =∞Ç≤Ï=∂xfi`«OQÍ |Ü«∞@Ѩ_ç`Õ =∞#O
P#O^À`«û"åÅ∞ [~°∞ѨىõΩO\ÏO. J~Ú`Õ g@xfl\˜ HõO>Ë =∞#‰õΩ Z‰õΩ¯= ÖÏÉèOí KÕ‰Äõ ~ˆ Û,
ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ∞ HõeyOKÕ, =∞#efl ^Œ∞~°ƒù~°Ü«∂`«#Å #∞O_ç `«Ñ≤ÊOKÕ q+¨Ü«∞O XHõ@∞Ok.
J^Õ kq #∞O_ç ky# k"Òº+¨kè, WǨÏѨ~åÅ ™êѶ¨Åº‰õΩ UÔH·Hõ ™ê^èŒ#"≥∞ÿ# Y∞~üP<£.
''=∂#=ÙÖÏO®! g∞ „ǨÉèí∞=Ù #∞~_ç g∞ ^°QõæO°Hí∞ Ç≤Ï`ÀǨ^Õâ◊~ =zÛ~k. Wk g∞
ǨÏ$^°Ü«µO°∞Qõ‡`ŒÅHí∞ x"åi}˜. nxfl ã‘fiHíi~KÕÇÍiH˜ Wk =∂O°æ^°i≈x, HßO°∞}º
„Ǩ^®Üµx. „Ǩ=HßÎ! "åiH˜ÖÏ K≥ÑÙ¨ Ê: ''D =∞ǨÉèÏQåºxfl ^Õ=Ù_«∞ g∞ H’ã¨~ Ǩ~áå_«~>Ë
Wk PÜ«µ# J#∞„QõÇϨ ~, ^®`Œ$`ÍfiÖË. ^®xÃÑ· "åO°∞ P#~^À`ŒûÇÍÅ∞ [O°∞ѨÙH’ÇÍe. Wk
„Ǩ[Å∞ Hí∂_«É_ˇ ∞« #Î fl ^®xHí~>Ë Z~`À „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ k.—— (Y∞~üP<£–10:57,58)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 57
''Wk =∂#=ÙÅO^Œi H’ã¨~ =zÛ# qâ◊fi[h# ã¨~^Õâ~◊ . (ǨOÖ° ’Hí) Ǩi}®=∂efl
Qõ∞i~z „Ǩ[Å#∞ ÃÇÏK«Ûi~K«_ÍxH˜, ÇÍO°∞ ^Õ=Ù_«∞ XHí¯_Ë#x `ˇÅ∞ã¨∞H’=_ÍxH˜, |∞nú
*Ï˝#~HíÖÇÍO°∞ ã¨$ǨÏÖ’H˜ O®=_ÍxH˜ D ã¨~^Õâ~◊ Ǩ~Ǩ|_ç~k.—— (Y∞~üP<£–14:52)
''"Õ∞=Ú nxfl ǨOî°# „Qõ~^ä°~Qå KÕã≤, q+¨Ü«∂xfl JO°÷~ KÕã¨∞H’=_ÍxH˜ gÅ∞Qå
JO°c ÉèÏ+¨Ö’ J=`Œi~Ǩ*Ëâß=Ú.—— (Y∞~üP<£–12:2)
áê~î°º¢QÆO^äŒO
Y∞~üP<£ JO>Ë Ñ¨iOî K«|_Õ^xŒ âßaÌHÉõ Ïè =O. JO>Ë x`«ºÑ¨~<°î åxH˜ LѨÜ∂≥ yOK«|_Õ
áê~ ¢QÆO^äOŒ . J~°|∞ƒÅ∞ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ_®xH˜ ^•xfl J~°cÉèÏ+¨Ö’ J=`«iOѨ*âË ß=∞x ÃÑ·ã∂¨ H˜Î
`≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk. J~Ú`Õ Y∞~üP<£ J~°|∞ƒÅ HÀã¨"Õ∞ Q͉õΩO_® Ü«∂=`«∞Î =∂#=ÙÅ HÀã¨O
=zÛO^Œx 14:52 ã¨∂H˜Î K≥|∞`ÀOk. Hõ#∞Hõ J~°cÉèÏ+¨ ~åx"å~°∞ ^•x J#∞"å^ŒO K«kq
J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ"åÅx ÃÑ·ã∂¨ ‰õΩÅ Î ∞ K≥Ñʨ Hõ<Õ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. =∞i Y∞~üP<£x qâ◊fiã≤OKå=∞x
K≥ѨÙʉõΩ<Õ J~°É˃`«~° =Úã≤¡OÅ∞ J@∞ J~°cÉèÏ+¨ <Õ~°∞ÛHÀ‰õΩO_®, W@∞ ^•x J#∞"å^ŒO
‰õÄ_® K«^Œ=‰õΩO_® K«xáÈÜÕ∞ =~°‰õÄ ^•x P[˝Å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ rq`«O QÆ_çÑ≤`Õ P
`«~°∞"å`« "åi Ѩiã≤÷u Uq∞\©?
''"Õ∞g∞ Y∞O∑P<üx „Ǩ[Å∞ JO°÷~ KÕã¨∞H’=_ÍxH˜ ã¨∞ÅÉèí`ŒO°~ KÕâÍ~† =∞i
(n#∞fl~_ç) Ç≤Ï`ŒÉ’^è° „QõÇÏ≤ ~KÕ ÇÍO≥=O≥<· ® L<®flO®?—— (Y∞~üP<£–54:17)
''D„Qõ~^ä°~ hHí∞, h*Ïu „Ǩ[ÅHí∞ Q˘Ç¨Ê Ç≤Ï`ŒHßi}˜. `ŒfiO°Ö’<Ë g∞O°~`Í nx
q+¨Üµ« "≥∞ÿ (^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞) ã¨=∂^è®#~ K≥ÇC¨ H’=Åã≤ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–43:44)
Y∞~üP<£ q+¨Ü∞« OÖ’ ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ã¨=∂^è•#O K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=Åã≤ LO@∞O^Œx ÃÑ·ã∂¨ H˜Î
=Úã≤O¡ Å#∞ ÃÇÏK«Ûi™ÈÎOk. =∞i <Õ\=˜ Úã≤O¡ Å∞ ^Õ=ÙxH˜ UO ã¨=∂^è•#O K≥ÑÙ¨ ʉõΩO\Ï~°∞?
''"Õ∞=Ú Y∞~üP<£ Ѩiãî ∂¨ <Î L
Õ O_Õ"åà◊§O Hõ^•!—— Jx K≥|∞`å~å? ''J~Ú`Õ ^•x¢Ñ¨HÍ~°O g∞
~Ô O^Œ∞‰õΩ PK«iOK«Ö^Ë ∞Œ ?—— J<Õ =∞~À¢Ñ¨âfl◊ Z^Œ∞~°=Ù`«∞Ok. ^•xH˜ U=∞x ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~∞° ?
''Y∞~üP<£ÉÏè +¨ =∂‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. JOKÕ`« "Õ∞=Ú ^•x¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOK«ÖHË õ áÈÜ«∂O—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~å? ''Y∞~üP<£ÉÏè +¨ ZO^Œ∞‰õΩ <Õ~∞° ÛHÀÖË^∞Œ ÖË^• g∞‰õΩ `≥eã≤#ÉèÏ+¨Ö’ ^•x
J#∞"å^ŒO ZO^Œ∞‰õΩ K«^Œ=ÖË^Œ∞?—— J<Õ "Õ~˘Hõ¢Ñ¨â◊fl ‰õÄ_® Z^Œ∞~°∞HÍ=K«∞Û.
D<å_»∞ J<ÕHõ=∞Ok =Úã≤¡OÅ∞ Y∞~üP<£ B#fl`«ºO QÆ∞iOz# Z<Àfl ǨÏnã¨∞Å∞
K«^Œ∞=Ù`å~°∞, qO\Ï~°∞. HÍx ^•x J#∞"å^ŒO =∂„`«O 㨿ãq∞~å K«^Œ=~°∞. Y∞~üP<£x
J#∞=kOK«_»O, ^•x J#∞"å^ŒO K«^Œ=_»O `«Ñ¨ÙÊQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. ÃÑ·QÍ Jq J~°c
ѨO_ç`∞« Å∞ =∂„`«"∞Õ KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩ#∞Åx K≥|∞`«∞<åfl~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, "å~°∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ
Y∞~üP<£ J#∞"å^ŒO K«^=Œ HõáÈ=_»"∞Õ Q͉õΩO_® ^•xfl =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° ʼnõΩ W=fi_®xfl ‰õÄ_®
`«Ñ¨ÙÊQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞. <Õ<˘Hõ™êi =∂ TiH˜ áÈ~Ú#ѨÙ_»∞ XHõ Ç≤ÏO^Œ∂™È^Œ~°∞_»∞ <å
=ÚO^Œ∞ Y∞~üP<£x QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂,Î ''<Õ#∞ Y∞~üP<£ K«^"Œ åÅ#∞ ‰õΩO@∞<åfl#O_ô! HÍx
WHõ¯_ç =Úã≤O¡ Å∞ <å‰õΩ Y∞~üP<£ W=fi_»O ÖË^∞Œ , 'g∞~°∞ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Å∞ =∂ Y∞~üP<£x
`åHõ‰õÄ_»^Œ∞, JOKÕ`« "Õ∞=Ú g∞‰õΩ Y∞~üP<£ W=fiÖË=∞O_ô— J<åfl~°——x Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß_»∞.
D q+¨Ü«∞O QÆ∞iOKÕ P Ç≤ÏO^Œ∂™È^Œ~°∞_»∞ „Ѩà◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ Ѷ≤~åº^Œ∞KÕ¿ãÎ
P =Úã≤¡OÅ∞ ^Õ=ÙxH˜ UO ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~°∞? JѨÙÊ_»∞ "åi QÆu U=∞=Ù`«∞Ok?
58 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=Úã≤O¡ Å∞ Y∞~üP<£x qâ◊fiã≤OKå=∞x K≥ÑÙ¨ ʉõΩO\Ï~°∞. Y∞~üP<£x qâ◊fiã≤OK«_O» JO>Ë
^•x É’^èŒ#Å∞ PK«iOKåe† Jk P^ÕtOz# q+¨Ü«∂Å∞ áê\˜OKåe† Jk x¿+kèOz#
q+¨Ü«∂Å∞ =∂<≥Ü«∂ºe. JÖÏ KÕÜ«∞HõáÈ`Õ Jk |∂@HõѨ٠qâßfiã¨O H˜OkH˜ =ã¨∞ÎOk.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=~°∞ Y∞~üP<£ x¿+kèOz# q+¨Ü∂« Å#∞ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O
KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_À J`«#∞ x*ÏxH˜ Y∞~üP<£x qâ◊fiã≤OK«<Õ ÖË^∞Œ .—— (ui‡l)
g∞~°∞ <åiO[ѨO_®, Y~°∂˚~°Ñ¨O_®?
''g∞Ö’ Y∞~üP<£ <Õ~∞° ÛH˘x W`«~∞° ʼnõΩ <ÕiÊ#"å_Õ JO^ŒiÖ’ L`«=Î Ú_»∞.—— (|∞MÏs)
''Y∞~üP<£x J^躌 Ü«∞#O KÕã∂¨ Î ^•x¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ qâßfiã≤ (XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ )
<åiO[ѨO_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. Y∞~üP<£ K«^Œ=‰õΩO_® ˆH=ÅO ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ
qâßfiã≤ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞ ÖÏO\˜"å_»∞.—— (=Ú`«ÑÎ ‰¨¶ Ωõ <£JÖˇ)·
''Y∞~üP<£ ѨiîOKÕ =ºH˜Î (qâßfiã≤) ~°∞zÖ’#∂, ã¨∞"åã¨#Ö’#∂ "Õ∞Å∞*ÏuH˜
K≥Ok# <åiO[ѨO_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. Y∞~üP<£ ѨiOî K«x qâßfiã≤ ~°∞z L<åfl ã¨∞"åã¨#
ÖËx Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. Y∞~üP<£ ѨiîOKÕ HõѨ@ qâßfiã≤ Ѩi=∞à◊O L#fl
KÕ^Œ∞ѨO_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. Y∞~üP<£ ѨiîOK«x HõѨ@ qâßfiã≤ ã¨∞"åã¨#ÖËx, KÕ^Œ∞QÍ
LO_Õ J_»q ^Àã¨HÍÜ«∞ ÖÏO\˜"å_»∞.—— (|∞MÏi)
''Y∞~üP<£ ѨiîOKÕ qâßfiã≤ <åiO[ѨO_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. <åiO[ ѨO_»∞Ö’
ã¨∞"åã¨# LO@∞Ok, ~°∞z ‰õÄ_® ÉÏQÆ∞O@∞Ok. Y∞~üP<£ ѨiîOKÕ qâßfiã≤ Y~°∂˚~°
ѨO_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. JO^Œ∞Ö’ ã¨∞"åã¨# ÖËHáõ È~Ú<å, ^•x ~°∞z =∂„`«O uÜ«∞ºQÍ
LO@∞Ok. Y∞~üP<£ ѨiOî KÕ HõÑ@ ¨ qâßfiã≤ (QÆ∞ÖÏa, Ü«∂㑇<£ÖÏO\˜) ã¨∞QÆO^èŒ "≥ÚHõ¯
ÖÏ¡O\˜"å_»∞. ^•x "åã¨# ÉÏQÆ∞<åfl ~°∞z =∂„`«O KÕ^∞Œ QÍ LO@∞Ok. WHõ Y∞~üP<£
ѨiîOK«x HõѨ@qâßfiã≤ L"≥∞‡`«ÎHÍÜ«∞ ÖÏO\˜"å_»∞. JO^Œ∞Ö’ ZÖÏQÆ∂ ã¨∞"åã¨#
LO_»^∞Œ . ÃÑ·QÍ ^•x ~°∞z KÕ^∞Œ QÍ LO@∞Ok.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
''Y∞~üP<£ *Ï˝#OÖËx ǨÏ$^ŒÜ∞« O áê_»∞|_»¤ WO\˜`À ã¨=∂#O.—— (ui‡r)
''Y∞~üP<£#∞ HõO~î°áê~î°O KÕã¨∞‰õΩ#fl =ºH˜Î`À ''(„Ѩà◊Ü«∞k<å#) WÖÏ J#|_»∞
`«∞Ok– '#∞=Ùfi „ѨÑO¨ K«OÖ’ <≥=∞‡kQÍ Y∞~üP<£ ѨiOî z#@∞¡, WѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® JÖψQ
Ѩiãî ∂¨ Î ÃÑ·HÔ à◊√§. JÖÏ Ñ¨iãî ∂¨ Î "≥à¥◊ ,Î ZHõ¯_» Ѩ~#°î O PѨÙ`å"À P z=i "åHõºO ^ŒQ~ˆæÆ
h JO`«ã∞¨ Î LO@∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
''Z=~°∞ Y∞~üP<£x J^躌 Ü«∞#O KÕã∂¨ Î ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«i™êÎ_À ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#
J`«x `«e^¡ OŒ ¢_»∞ʼnõΩ ^èQŒ ^Æ QŒè Æ "≥∞iã≤áÈÜÕ∞ XHõ H˜s@O ^èiŒ OѨ*Ü Ë ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ã¨∂~°∞º_»∞ Ãã·`«O g∞ WO_»¡Ö’H˜ ky=zÛ<å ^•x HÍOu =ÚO^Œ∞ ã¨∂~°∞ºx HÍOu
"≥Å"≥Å áÈ`«∞Ok. Y∞~üP<£ ¢Ñ¨HÍ~°O #_»K«∞‰õΩ<Õ =∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞ U"Õ∞q∞ =~åÅ∞
¢Ñ¨™êk™êÎ_À g∞ˆH"≥∞<ÿ å `≥Å∞™ê?—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å Y∞~üP<£ K«kq ^•xfl *Ï˝ÑH¨ Oõ ÃÑ@∞ìH˘x, Jk ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O
KÕã≤# q+¨Ü«∂Å#∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã¨∞H˘x, Jk x¿+kèOz# q+¨Ü«∂Å#∞ x+≤^Œú
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 59
q+¨Ü∂« Å∞QÍ ÉèÏq™êÎ_À JÖÏO\˜ =ºH˜Î `«# ã≤áê¶ ~°ã∞¨ `À `«# ‰õΩ@∞O|OÖ’ #~°HÍxH˜
áÈ=Åã≤# Ѩk=∞Ok =º‰õΩÅ Î #∞ ã¨fi~åæxH˜ ѨOÑ≤™êÎ_∞» .—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
Y∞~üP<£x J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ Ѩiãî ∞¨ #Î flѨÙÊ_Õ JO^Œ∞Ö’x É’^è#Œ Å#∞ PK«iOK«_®xH˜
gÅ=Ù`«∞Ok. #=∂*ò QÆ∞iOz# ^≥·"å[˝ "≥#∞Hõ '#=∂AÖ’ =∞#O ѨiîOKÕ ã¨∂‰õΩÎÅ#∞
° Ö’ ÃÑ\ÏìÅ#fl— ÅHõº∆ "Õ∞ LOk. JO^Œ∞Hˆ ''xã¨û~^ÕÇϨ ~Qå #=∂*ò (=∞x+≤x) K≥_∞« Å∞,
PK«~}
Jj¡ÅKÕ+¨ìÅ *’eH˜áÈHí∞~_Í xO’kèã¨∞Î~k.——(29:45) Jx `≥eÜ«∞*Ëã≤Ok Y∞~üP<£.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) LѨ^tÕ Oz# D ¢H˜Ok =∞Ç≤Ï`À‰õΩÅ Î ∞ ‰õÄ_® K«∂_»O_ç:
''Y∞~üP<£ *Ï˝#O Hõey# „Ѩ[ÖÏ~å! ^•xfl JQ“~°Ñ~¨ K ° H« Oõ _ç. ^•xѨ@¡ U=∞~°∞
áê@∞ =Ç≤ÏOK«HOõ _ç. ^•xfl ѨiOî K«=Åã≤# q^èOŒ QÍ Ñ¨iãî ∂¨ Î LO_»O_ç. ~ˆ ~ÚO|=à◊¥§
Ѩiãî ∂¨ Î LO_»O_ç. JO^Œ∞Ö’x Ѩ^•Å#∞, ÉèÏ"åÅ#∞, P^ÕâßÅ#∞ "åºÑ≤OѨ*Ü Ë ∞« O_ç.
=∞Oz ã¨fi~°O`À ѨiOî K«O_ç. JO^Œ∞Ö’x q+¨Ü∂« Å#∞ PÖ’zOK«O_ç, ѨijeOK«O_ç,
Ѩiâ’kèOK«O_ç, `«^•fi~å g∞~°∞ ™êѶŠ¨ ºÉèÏQƺO á⁄O^ŒQÅÆ ~°x PtOK«QÅ Æ ∞QÆ∞`å~°∞. ^•x
¢Ñ¨uѶŠ¨ O g∞‰õΩ Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’ `«Ñʨ ‰õΩO_® Åaèã∞¨ OÎ k. JO^Œ∞=Å¡ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ^•x
¢Ñ¨uѶŠ¨ O á⁄O^Œ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü∞« uflOK«HOõ _ç.—— (ɡǷ Ϩ d–q∞ëê¯`ü)
''#=∂*ò |Ü«∞@ KÕ¿ã Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O HõO>Ë #=∂*òÖ’ KÕ¿ã Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O
ZO`À „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. JÖψQ ^≥·=<å=∞ 㨇~°}Å (`«ã‘ƒcÇπÏ = `«H©ƒ~ü) HõO>Ë #=∂*ò
|Ü«∞@ KÕ¿ã Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O ZO`À „âı+¨ª"≥∞ÿ#k.—— (q∞ëê¯`ü)
''^Õ=Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ WÖÏ ÃãÅqã¨∞<Î åfl_»∞: U =ºH˜xÎ Y∞~üP<£ ##∞fl 㨇iOK«
ÖË#O`«QÍ, "Õ_»∞H˘#ÖË#O`«QÍ ^è•i‡Hõ HÍ~°ºHõÖÏáêÖ’¡ x=∞QÆflO KÕã¨∞ÎO^À <Õ#`«xH˜
^Œ∞P KÕ¿ã"åiH˜KÕÛ@@∞=O\˜ J`«ºO`« ¢âı+ª̈"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ù ¢Ñ¨™êk™êÎ#∞.—— (ui‡l)
''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# Y∞~üP<£x, Y∞~üPxfl qâ◊fiã≤Oz ^•x¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ"åix
^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ_»`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ |Y~å, PeW¢=∂<£ ã¨∂~åÅ∞ Y∞~üP<£‰Ωõ
¢áêux^躌 O =Ç≤ÏOz 'D=∞x+≤ g∞ Hõ=∆ ∂HÍ~°∞}ϺʼnõΩ J~°∞›_»∞. W`«_flç Hõ~∞° }˜OK«O_ç—
JO@∂ `«=∞#∞ J#∞ã¨iOz# =∞x+≤ HÀã¨O ^Õ=ÙxH˜ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ™êÎ~Ú.—— (=Úã≤O¡ )
ǨÏ^Œ∞ÌÅ#∞ Ju¢Hõq∞OK«HõO_ç
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''W^Œ~Ì ∞° `«Ñʨ =∞Ô~=iѨ\Ï¡ Jã¨∂Ü«∞K≥O^Œ_O» ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡
`«O HÍ^Œ∞. XHõ~∞° , ^Õ=Ù_»∞ Y∞~üP<£q^Œº ¢Ñ¨™êkOK«QÍ ^•xfl ~ˆ ~ÚO|=à◊√§ K«^=Œ _»O
Ö’, K«kqOK«_»OÖ’ x=∞QÆ∞fl_≥·LO_Õ"å_»∞. Ô~O_À"å_»∞, ^Õ=Ù_»∞ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ J#∞
¢QÆÇÏ≤ OK«QÍ "å\˜x ~ˆ ~ÚO|=à◊√§ (ã¨`å¯~åºÅÖ’) qxÜ≥∂yOKÕ"å_»∞.—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ „Ѩ=zOKå~°∞: ''Y∞~üP<£Ö’ S^Œ∞ q+¨Ü∂« Å∞<åfl~Ú.
1–ǨÏÖÏÖò (^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ#) q+¨Ü«∂Å∞, 2–ǨÏ~å"£∞ (x¿+kè`« q+¨Ü«∂Å∞),
3–=∞ÇπωõΩ=∂`ü (ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å∞), 4–=Ú`«ëêaǨ`ü (Jã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å∞),
5–W=∂ûÖò (LѨ=∂<åÅ∞). Hõ#∞Hõ ǨÏ~å"£∞x ǨÏ~å"£∞QÍ, ǨÏÖÏÖòx ǨÏÖÏÖòQÍ
ÉèÏqOK«O_ç. =∞Ǩï¯=∂`ü (qâßfiã¨O, K«@Oì "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q+¨Ü∂« ʼnõΩ ã¨O|OkèOz#
60 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
É’^èŒ#Å∞) PK«iOK«O_ç. =Ú`«ëêaǨ`ü (ã¨fi~°æO, #~°HõO, ^≥·=^Œ∂`«Å∞ =O\˜
JfO¢kÜ«∞) q+¨Ü∂« Å#∞ qâ◊fiã≤OKåe. W=∂ûÖò (*Ï`«∞Å ÉèÜ í ∞« OHõ~° q<åâ◊QÍ^èÅ
Π)
^•fi~å QÆ∞}áê~îO° <Õ~∞° ÛHÀO_ç.—— (q∞ëê¯`ü)
''^Õ=Ù_»∞ H˘xfl q^èŒ∞Å#∞ x~°‚~ÚOKå_»∞, "å\˜x g∞~°∞ x~°¡Hõ∆ºO KÕÜ«∞HõO_ç.
H˘xfl q+¨Ü∂« Å#∞ x¿+kèOKå_»∞, "å\˜ *’eH˜ áÈHõO_ç. H˘xfl ǨÏ^Œ∞Å Ì ∞ U~°Ê~°Kå_»∞,
"å\˜x Ju¢Hõq∞OK«‰Äõ _»^∞Œ . H˘xfl\˜ q+¨Ü∞« OÖ’ HÍ"åÅx =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞, "å\˜
Ö’`«∞ʼnõΩ áÈ~Ú `«~z ° K«∂_»\ÏxH˜ ¢Ñ¨Ü∞« uflOK«HOõ _ç.—— (*Ïa~ü–q∞ëê¯`ü)
''^≥=· ¢QÆO^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ"å_»∞ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂ =∂~°¢æ Éè+í µ¨ _ì ∞» HÍÖË_∞» ,
Ѩ~Ö
° ’HõOÖ’#∂ `«# ¢Ñ¨uÑ¶Ö ¨ Ïxfl HÀÖ’ÊÖË_∞» .—— WÖÏ K≥ÑÊ≤ PÜ«∞# ''<å Ç≤Ï`«É’^è#Œ ∞
J#∞ã¨iOKÕ"å_»∞ ¢ÑѨ O¨ K«OÖ’#∂ ^•i`«Ñʨ _»∞, Ѩ~Ö° ’HõOÖ’#∂ ^Ò~åƒùQͺxH˜ QÆ∞iHÍÖË_∞» ——
J#fl Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î ѨiOî Kå~°∞. (WɡflJÉσãπ–q∞ëê¯`ü)
=∞~°∞ѨىõΩ HÍ~°}O x~°¡Hõ∆º=∂?
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''Y∞~üP<£ HõO~îã° OΨ KÕã#≤ =∞x+≤ áÈeHõ `«# XO>ˇ#∞ `å_»∞`À Hõ\ì˜ LOz# =ºH˜Ö Î Ï
LOk. J`«<å XO>ˇ#∞ HÍѨÖÏHÍã¨∂Î LO>Ë Jk ZHõ¯_çH© áȉõΩO_® Py LO@∞Ok.
XHõ"àÕ ◊ (`å_»∞ qÑ≤Ê =^ŒeÃÑ_ç`)Õ Jk ZHõ¯_çHÔ <· å "≥o§áÈ`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''g∞Ö’
Z=~°∂ Y∞~üP<£Ö’x Ѷ¨ÖÏ<å ã¨∂H˜Î =∞~°záÈÜ«∂#x J#‰õÄ_»^Œ∞. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞
##∞fl =∞~°ÑO≤ Ѩ*Ü Ë ∞« _»O [iyO^Œx K≥áêÊe. Y∞~üP<£ (U=∞~°∞áê@∞ =Ç≤ÏOKÕ) ¢Ñ¨[Å
ǨÏ$^ŒÜ∂« Å #∞O_ç á⁄QÆ~∞° É’`«∞ XO>ˇÅHõO>Ë ‰õÄ_® "ÕQOÆ QÍ |Ü«∞\˜H˜ "≥o§áÈ`«∞Ok.
JOKÕ`« Y∞~üP<£x ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ Ѩiãî ∂¨ Î *Ï˝ÑH¨ Oõ ÃÑ@∞ìHÀO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=i
Jnè#OÖ’ <å ¢áê}O LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ Y∞~üP<£ HÍà◊√§ Hõ\"ì˜ ãÕ #≤ XO>ˇÅ
HõO>Ë ‰õÄ_® "ÕQOÆ QÍ q_çÑO≤ K«∞H˘x áêiáÈ`«∞Ok. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ Y∞~üP<£x Ѩi~°Hã∆˜ ∂¨ Î
LO_»O_ç. (JO>Ë x~°O`«~O° Ѩiãî ∂¨ Î *Ï˝ÑH¨ Oõ ÃÑ@∞ìHÀO_ç).—— (|∞MÏi)
Y∞~üP<£ áê~åÜ«∞} =∞ǨÏ`«∞Î
ǨϢ[`ü LÃã·^£ a<£ Ǩï*ˇ~· ü (~°l) Hõ^#Œä O: F~ÀA ~å¢u"Õà◊ <Õ#∞ |Y~å ã¨∂~å
Ѩiîã¨∞ÎO>Ë ã¨g∞ѨOÖ’<Õ Hõ\˜ì"ÕÜ«∞|_ç# <å QÆ∞¢~°O ɡ^Œ~°™êyOk. <Õ#∞ Y∞~üP<£
Ѩ~#°î O P¿ÑÜ«∞QÍ<Õ QÆ∞¢~°O ɡkiáÈ=_»O ‰õÄ_® PyáÈ~ÚOk. <Õ#∞ =∞m§ Y∞~üP<£
Ѩ~#°î O ¢áê~°OaèOK«QÍ<Õ QÆ∞¢~°O =∞m§ ɡkiáÈ™êyOk. <Õ#∞ Ѩ~#°î O P¿ÑÜ«∞QÍ<Õ Jk
‰õÄ_® PyáÈ~ÚOk. <Õ#∞ uiy ѨiOî K«QÍ<Õ Jk =∞m§ ɡkiáÈ™êyOk.
P `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü LÃã·^£ a<£ Ǩï*ˇ·~ü (~°l) Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O P¿Ñâß~°∞.
PÜ«∞# (z<åfli) H˘_»∞‰õΩ Ü«∞Ǩº QÆ∞¢~åxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’<Õ L<åfl_»∞. QÆ∞¢~°O WÖÏ
ɡkiáÈ`«∂ `«# H˘_»∞H˜¯ #+¨Oì Hõeyã¨∞OÎ ^Õ"∂≥ #x PÜ«∞# ÉèÜ í ∞« Ѩ_®¤~∞° . JO^Œ∞=Å¡
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 61
J`«_flç JHõ¯_»∞flOz `«ÑÊ≤ Oz `«# "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Ñ≤eÑ≤OK«∞‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú`Õ PÜ«∞# J@∞
"≥·Ñ¨Ù `«Å ÃÑ·ÔHuÎ K«∂¿ãÎ JHõ¯_» PHÍâ◊O ÖË^Œ∞. (^•xH˜ |^Œ∞Å∞ Q˘_»∞QÆ∞ PHÍ~°OÖ’
"≥Å∞QÆ∞`«∞#fl nÑ≤HõÖË"À HõxÊOKå~Ú.)
=∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ∞« O ǨϢ[`ü LÃã·^£ a<£ Ǩï*ˇ~· ü (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜
"≥o§ [iy# =$`åÎO`«O q=iOKå~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P ã¨OѶ∞¨ @# qx ''WɡflǨï*ˇ~· !ü
h=Ù Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O JÖψQ H˘#™êy¿ãÎ ZO`« ÉÏQÆ∞O_Õk!! WɡflǨï*ˇ~· !ü h=Ù Y∞~üP<£
Ѩ~#°î O JÖψQ H˘#™êy¿ãÎ ZO`«ÉÏQÆ∞O_Õk!!—— Jx (Ô~O_»∞™ê~°∞)¡ J<åfl~°∞. ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
<å H˘_»∞‰õΩ QÆ∞¢~åxH˜ KåÖÏ ^ŒQ~æÆ À¡ L<åfl_»∞. Jk (ɡkiáÈ`«∂) "å_çfl ZHõ¯_» `˘H˜¯
"Õã∞¨ OÎ ^À#x ÉèÜ í ∞« Ѩ_®¤#∞. JOKÕ`« <å^Œ$+≤ì "å_ç g∞kH˜ áÈ~ÚOk. P `«~åfi`« <Õ#∞
`«Å ÃÑ·HÔ uÎ PHÍâ◊O "≥Ñ· Ù¨ K«∂âß#∞. JHõ¯_» <å‰õΩ Q˘_»∞QÆ∞ PHÍ~°OÖ’ XHõ qO`« =ã¨∞=Î Ù
HõxÊOzOk. JO^Œ∞Ö’ (J<ÕHõ) náêÅ∞ "≥Å∞QÆ∞`«∂ HõxÊOKå~Ú. P `«~åfi`« <Õ<å
^Œ$â◊ºO K«∂_»ÖHË õ JHõ¯_»∞flOz |Ü«∞\˜H˜ "≥àϧ#∞—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü LÃã·^£ (~°l).
P `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''WO`«‰Äõ J^Õq∞\’ h‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_çQÍ~°∞.
''`≥eÜ«∞^Œ∞—— J<åfl~°∞ LÃã·^£ (~°l). JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) q+¨Ü∞« O `≥eÜ«∞*Ëã∂¨ Î
''P ^Œ$â◊ºO ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. h HõO~îã° fi¨ ~°O (Y∞~üP<£) q#_®xH˜ =KåÛ~°∞. h=Ù JÖψQ
`≥Å"¡ åˆ~^•HÍ Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O H˘#™êyOz LO>Ë L^ŒÜ∞« O ¢Ñ¨[Å∞ P ^≥=· ^Œ∂`«efl
K«∂¿ã"å~°∞. "å~°∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ Hõ#∞=∞~°∞QÆÜ∞Õ º"å~°∞ HÍ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ „Ѩ=zOKå~°∞: ''Y∞~üP<£ HõO~îá° êiî (ǨѶ*≤ )ò Hõ~‡° Å∞
#"≥∂^Œ∞ KÕ¿ã Q“~°=hÜ«ÚÖˇ·# ^≥·=^Œ∂`«ÖÏ¡O\˜ "å_»∞. Y∞~üP<£ ѨiîOK«_»O `«#‰õΩ
ZO`À ¢Ñ¨Ü«∂ã¨`À ‰õÄ_ç# Ѩx J~Ú#ѨÊ\˜H© Jaè=∂#O`À ^•xfl ѨiîOz HõO~î°ã¨ÎO
KÕ¿ã =ºH˜Î ~Ô \˜Oì Ѩ٠ѨÙ}ºÑ¶Ö ¨ ÏxH˜ J~°∞›_»=Ù`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ ã¨∂~åŠѶ¨∞#`«
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) 'Y∞ÖòÇï¨ =ÖÏ¡Çï¨ — ã¨∂~åÃÑ· "åºMϺxã¨∂,Î ''Z=i KÕ`∞« Ö’¡ <å
„áê}=ÚO^À P ^Õ=Ùx ™êH˜!∆ ''Dã¨∂~å =¸_À=O`«∞ Y∞~üP<£‰Ωõ ã¨=∂#O—— J<åfl~°∞.
"Õ~˘Hõ LÖËY¡ #O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''q∂Ö’ Z=Ô~<· å XˆH~å„u =¸_À=O`«∞
Y∞~üP<£ ѨiOî K«ÖHË áõ È`«∞<åfl~å?—— J#_çQÍ~°∞ J#∞K«~∞° efl. ''=∂‰õΩ JO`«âH◊ Θ ZHõ¯_»∞Ok
^≥=· „Ѩ=HÍÎ!—— J<åfl~°∞ J#∞K«~∞° Å∞. JѨÙÊ_®Ü«∞#, ''Y∞ÖòÇï¨ =ÖÏ¡Çï¨ JǨÏ^£ JÖÏ¡Çï¨
ã¨û=∞^£—— ã¨∂~å =¸_À=O`«∞ Y∞~üP<£‰Ωõ ã¨=∂#O—— J<åfl~°∞. (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ D
Y∞ÖòÇï¨ =ÖÏ¡Çï¨ JǨÏ^£ ã¨∂~å#∞ „¿Ñq∞ã¨∞<Î åfl#∞—— J<åfl_»∞. Jk qx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
''^•x Ѩ@¡ L#fl h„¿Ñ=∞ x#∞fl ã¨fi~åæxH˜ fã¨∞HÔ à◊√OÎ k—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''g∞H© q+¨Ü∞« O `≥Å∞™ê? x#fl ~å„u H˘xfl
ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ J=`«iOKå~Ú. JÖÏO\˜ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ WO`«‰Ωõ =ÚO^≥#fl_»∂ J=`«iOK«Ö^Ë ∞Œ .
(J"Õ) Y∞ÖòJ=ÓA a~°aƒÖò ѶŠ¨ Mò, Y∞ÖòJ=ÓA a~°aƒ<åflãπ.—— (=Úã≤O¡ )
62 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) Hõ^äŒ#O: ''(=ÚJ=fi[`≥·<£ ã¨∂~åÅ∞ J=`«
iOK«Hõ =Ú#∞Ѩ٠^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `«# ™⁄O`«=∂@Ö’¡<Õ) l<åfl`«∞Å (H©_»∞) #∞O_ç,
=∂#=ÙÅ k+≤ì #∞O_ç â◊~} ° ∞ "Õ_∞» ‰õΩ<Õ"å~°∞. H˘O`«HÍÖÏxH˜ '=ÚJ=fi[`≥<· —£ ã¨∂~åÅ∞
J=`«iOKå~Ú. JѨÊ@∞flOz ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) W`«~° ã¨∂‰õΩÎÅxfl\˜h =^Œe "å\˜`À<Õ
â◊~°}∞ "Õ_»∞HÀ=@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~°∞.—— (ui‡r, ǨÏã¨<£)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Y∞~üP<£Ö’
=ÚÃÑ·Êù ã¨∂‰õΩÅÎ ∞ QÆÅ XHõ J^蕺ܫ∞O LOk. Jk (^≥=· ã¨xflkèÖ’) XHõ =ºH˜Î QÆ∞iOz
ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕã≤ J`«xH˜ Hõ∆=∂aèHõ∆ ÅaèOKÕÖÏ KÕã≤Ok. J^Õ '`«ÉÏ~°HõÅ¡r aÜ«∞kÇ≤ÏÖò
=ÚÖò¯— J^蕺ܫ∞O.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂=∞ãπ=Ó^£ |„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''Z=~°~Ú<å ~å„uѨÓ@ '|Y~å— ã¨∂~åÖ’x z=i ~Ô O_»∞ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ Ѩi¿î ãÎ "åiH˜ P
~å„`«O`å P ~Ô O_»∞ ã¨∂‰õΩÖ Î Ë KåÅ∞!—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
'KåÅ∞— JO>Ë P~å„u [~°QÉÆ ’ÜÕ∞ J"åOKèh« Ü«∞ ã¨OѶ∞¨ @#Å #∞O_ç ~°H}∆õ á⁄O^Œ\Ï
xH˜ P ~Ô O_»∞ ã¨∂‰õΩÅ
Î ∞ KåÅx J~°O÷ —— Jx H˘O`«=∞Ok ѨO_ç`∞« Å∞ J<åfl~°∞. =∞iH˘O`«
=∞Ok, ''P ~å„`«O`å #=∂*ò KÕã#≤ O`« ѨÙ}ºO ÅaèOK«_®xH˜ P ~Ô O_»∞ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ Ѩi¿î ãÎ
KåÅ——x Jaè„áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
LѨ^ÕtOKå~°∞: ——q∂~°∞ q∂WO_»¡#∞ â◊‡âß<åÅ∞QÍ =∂~°∞ÛHÀHõO_ç. xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ
'|Y~å— ã¨∂~å (2= J^蕺ܫ∞O) ѨiîOK«|_Õ WO\’¡ #∞Oz Ã+·`å<£ áêiáÈ`å_»∞.——
(=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü Lɡ· a<£HÍÉò (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) PÜ«∞xfl ''J|∞Öò =ÚOl~ü!
h ^ŒQ~æÆ ∞° #fl Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÖ Î ’¡ Jxfl\˜H<õ åfl Q˘Ñ¨Ê^Õ^À h‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_çQÍ~°∞.
''JÖϡǨï ÖÏ WÖÏÇ¨Ï WÖϡǨï=Öò ǨÏÜ«ÚºÖò YÜ«¸º"£∞— J<Õ ã¨∂HÎ̃ (HÍ=K«∞Û)——
J<åfl#∞ <Õ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# <å ~˘=Ú‡ `«\,ì˜ ''J|∞Öò =ÚOl~ü! h‰õΩ *Ï˝#O =Å¡
â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞QÍHõ!—— Jx Jaè#OkOKå~°∞. (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ~ÀA l„cÖò ^Œ∂`« (JÖˇ)· ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~˘ÛxL#flѨÙÊ_»∞ ÃÑ·#∞Oz XHõ â◊|OÌ qxÊOzOk. l„cÖò `«ÅÃÑ·HÔ uÎ, ''PHÍâ◊O
Ö’x XHõ ^•fi~°O `≥~∞° =|_çOk. ^•x â◊|"Ì ∞Õ Wk. QÆ`O« Ö’ P ^•fi~°O Z#fl_»∂ `≥~=°
|_»Ö^Ë ∞Œ . P ^•fi~°O QÆ∞O_® XHõ ^≥=· ^Œ∂`« kQÍ_»∞—— Jx J<åfl~°∞. P ^≥=· ^Œ∂`«#∞
K«∂Ñ≤ã∂¨ ,Î ''Éè∂í q∞ q∂^Œ‰Ωõ ky# D ^≥=· ^Œ∂`«, WO`«‰Ωõ =ÚO^≥#fl_»∂ kQÆÖ^Ë ∞Œ —— Jx
K≥áêÊ~°∞. P ^≥=· ^Œ∂`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ ã¨ÖÏO KÕã≤ ''q∂‰õΩ ~Ô O_»∞ "≥Å∞QÆ∞Å∞ W=fi
|_®¤Ü∞« <Õ â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*ãË ∞¨ <Î åfl#∞. q∂‰õΩ ѨÓ~°fiO P "≥Å∞QÆ∞Å∞ Z=iH© W=fi|_»
ÖË^∞Œ . Jq 1–á¶êuǨ ã¨∂~å, 2–|Y~å ã¨∂~åÖ’x z=i ã¨∂‰õΩÅ Î ∞. q∂~°∞ g\˜Ö’x
U JHõ~∆ åxfl ѨiOî z<å Jk q∂‰õΩ W=fi|_»∞`«∞Ok—— (=Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 63
x[O ѨeH˜# Ã+·`å<£
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl ~°=∞*Ï<£ <≥Å [HÍ`ü
(JO>Ë Ñ¶≤„`å) ™⁄=Ú‡‰õΩ HÍѨÖÏ LOKå~°∞. (F~ÀA ~å„u) Z=~À XHõ`«#∞ =zÛ
^Àã≤à§◊ `À P ^è•<åºxfl ^˘OyeOK«™êQÍ_»∞. "≥O@<Õ <Õ#`«_flç Ѩ@∞ìH˘x, ''(Z=~°∞fl=Ùfi?)
Ѩ^Œ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæiH˜—— Jx QÆkÌOKå#∞. JѨÙÊ_»`«#∞ (ÉèíÜ«∞Ѩ_ç) J=ã¨~åÖ’¡
L<åfl#Ü«∂º! ÉèÏ~åºa_»Å ¤ ∞ HõÅ"å_çfl. WѨÙÊ_»∞ <å‰õΩ KåÖÏ J=ã¨~O° =zÛѨ_Oç k——
J<åfl_»∞. <Õ#`«_flç (^ŒÜ∞« `«Åz) =^ŒeÃÑ\Ïì#∞. =∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ∞« O (<Õ#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
ã¨xflkèH˜ "≥àϧ#∞). ^≥=· „Ѩ=HõÎ ##∞fl Ñ≤ez ''J|∂Ǩï~Ô ~· å! x#fl ~å„u #∞=Ùfi Ѩ@∞ì‰Ωõ #fl
=ºH˜xÎ UO KÕâß"£?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞, ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! J`«#∞ `«# J=ã¨~O°
QÆ∞iOz, `«# q∂^Œ P^è•~°Ñ_¨ =ç Ù#fl"åi QÆ∞iOz "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. JOKÕ`« <Õ#`«x
q∂^Œ ^ŒÜ∞« `«Åz J`«_flç =^ŒeÃÑ\Ïì#∞—— Jx K≥áêÊ#∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J`«#∞
h`À J|^ŒOú K≥áêÊ_»∞. J`«#∞ =∞m§ =™êÎ_∞» , K«∂ã¨∞OÎ _»∞—— J<åfl~°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) K≥áêÊ~°∞ HÍ|\˜ì J`«#∞ =∞m§ `«Ñʨ ‰õΩO_® =™êÎ_x» #q∞‡ J`«x
HÀã¨O =∂>Ëã≤ ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. J`«#∞ =zÛ ^Àã≤à§◊ `À ^è•<åºxfl xOѨÙHÀ™êQÍ_»∞. (<Õ#∞
"≥∞e¡QÍ "≥o§ J`«_flç Ѩ@∞ìH˘x), ''WѨÙÊ_»∞ =∂„`«O <Õ#∞ x#∞fl `«Ñʨ ‰õΩO_® ^≥=· „Ѩ=HõÎ
^ŒQÆæiH˜ fã¨∞‰õΩ"≥àÏÎ#∞—— J<åfl#∞. ^•xHõ`«#∞, ''##∞fl =^ŒeÃÑ@ìO_ç, J=ã¨~åÖ’¡
L<åfl#∞. ÉèÏ~åºa_»Å ¤ ∞ HõÅ"å_çfl. WOÔHѨÙÊ_»∂ ~å#∞. (DXHõ¯ ™êi =^ŒeÃÑ@ìO_ç)——
Jx |u=∂ÖÏ_»∞. <å‰õΩ J`«x q∂^Œ *ÏÖËãO≤ k. JOKÕ`« J`«_flç =kÖËâß#∞.
=∞~°∞<å_»∞^ŒÜ«∞O (^≥·=„Ѩ=HõÎ ^ŒQÆæiH˜ "≥àϧ#∞.) ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl Ñ≤ez,
''J|∂Ǩï~Ô ~· å! x#fl~å„u #∞=Ùfi Ѩ@∞ì‰Ωõ #fl "å_çfl UOKÕâß"£?—— J#_çQÍ~°∞. ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ!
J`«#∞ `«# J=ã¨~°O QÆ∞iOz, `«#q∂^Œ P^è•~°Ñ¨_ç=Ù#fl"åi QÆ∞iOz "≥Ú~°ÃÑ@∞ì
‰õΩ<åfl_»∞. JOKÕ`« <Õ#`«_flç ^ŒÜ∞« `«Åz =kÖËâß#∞—— Jx K≥áêÊ#∞. Jk qx ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ''J`«#∞ J|^ŒOú K≥áêÊ_»∞. J`«#∞ =∞m§ =™êÎ_∞» —— Jx K≥áêÊ~°∞.
=¸_À™êi ‰õÄ_® <Õ#`«x HÀã¨O =∂>Ëã≤ ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. J`«#∞ =zÛ ^Àã≤à`¡◊ À
^è•#ºO xOѨÙHÀ™êQÍ_»∞. <Õ#`«xfl Ѩ@∞ìH˘x ''WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ x#∞fl `«Ñʨ ‰õΩO_® ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ^ŒQÆæiH˜ fã¨∞‰õΩ"≥àÏÎ#∞. #∞=Ùfi WÖÏ ~å=@O Wk =¸_À™êi. „Ѩu™ês #∞=Ùfi
WOÔHѨÙÊ_»∂ ~å#x "åQÍÌ#O KÕã≤ =∞m§ =ã¨∞<Î åfl=Ù—— Jx QÆkãÌ ∂¨ Î J<åfl#∞. ^•xHõ`#« ∞,
''##∞fl =^ŒeÃÑ@ìO_ç. <Õ#∞ q∂‰õΩ H˘xfl =K«<åÅ∞ <ÕiÊ™êÎ#∞. "å\˜ =¸ÅOQÍ ^Õ=Ù_»∞
q∂‰õΩ „ѨÜ∂≥ [#O KÕ‰Äõ ~°∞™êÎ_∞» —— Jx J<åfl_»∞. <Õ#∞, ''Uq∞\Ï =K«<åÅ∞?—— Jx
J_çQÍ#∞. JO^Œ∞Hõ`«#∞, ''q∂~°∞ (x„^ŒáÈ=\ÏxH˜) Ѩ_»Hõ q∂^Œ‰õΩ "≥o§#ѨÙÊ_»∞
'PÜ«∞`«∞Öò ‰õΩsû— ѨiOî K«O_ç. JÖÏ KÕ¿ãÎ `≥Å"¡ åˆ~ =~°‰Ωõ , g∞ H˘~°‰Ωõ JÖÏ¡ÇÏπ `«~Ñ° Ù¨¶
#∞O_ç XHõ Ѩ~°º"ÕHõ∆‰õΩ_»∞ xÜ«∞q∞OK«|_»`å_»∞. Ã+·`å<£ g∞ ^Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ ‰õÄ_®
~å_»∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® <Õ#`«_flç =kÖËâß#∞.
`≥Å¡"åi# `«~åfi`« ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl ''~å„u #∞=Ùfi Ѩ@∞ì‰õΩ#fl "å}˜‚ UO
KÕâß"£?——J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! J`«#∞ <å‰õΩ H˘xfl =K«<åÅ∞ <ÕiÊ™êÎ#x
64 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"åQÍÌ#O KÕâß_»∞. P =K«<åÅ =¸ÅOQÍ ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ „ѨÜ∂≥ [#O KÕ‰Äõ ~°∞™êÎ_@ » .
JO^Œ∞Hõx <Õ#`«_flç =kÖËâß#∞—— Jx K≥áêÊ#∞. ''Uq∞\Ï =K«<åÅ∞?—— J_çQÍ~°∞ ^≥=·
„Ѩ=HõÎ (ã¨). JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ''P =zÛ#=ºH˜Î <å`À 'q∂~°∞ (x„kOK«_®xH˜) Ѩ_H» õ q∂^Œ‰Ωõ
"≥o§#ѨÙÊ_»∞ "≥Ú^Œ\˜ #∞Oz z=i =~°‰Ωõ PÜ«∞`«∞Öò‰Ωõ sû K«^=Œ O_ç— J<åfl_»∞. 'JÖÏ
KÕ¿ãÎ q∂HÀã¨O JÖÏ¡ÇπÏ `«~°Ñ¶¨Ù# XHõ Ѩ~°º"ÕHõ∆‰õΩ_»∞ xÜ«∞q∞OK«|_»`å_»∞. `≥Å¡"åˆ~
=~°‰Ωõ Ã+·`å<£ q∂ ^Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ ~å_»∞— Jx J<åfl_»——x K≥áêÊ#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) <å`À, ''q#∞ J`«#∞ ѨzÛ J|^•úÅHÀ~°∞. J~Ú#ѨÊ\˜H©
J`«#∞ h`À x[O K≥áêÊ_»∞. J|∂Ǩï~Ô ~· å! =¸_»∞ ~å„`«∞Å #∞Oz #∞=Ùfi Z=i`À
=∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl"À `≥Å∞™ê?—— J<åfl~°∞. <Õ#∞ `≥b^Œ<åfl#∞. ''J`«#∞ Ã+·`å<£—— Jx
K≥áêÊ~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). (|∞MÏs)
ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ Ѩ>Ëì `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë...
''"Õ∞g∞ Y∞O∑P<üÖ’ qâÍfiã¨∞ÅHí∞ ã¨fiã¨÷`Œ, (^≥·=)HßO°∞}®ºÅ∞ KÕHí∂OÕÛ q+¨Ü«∂Å∞
J~^°*Ëã¨∞Î<®fl=Ú. HÍx ^°∞O®‡O°∞æÅHí∞ =∂„`Œ~ Wk =∞i~`Œ #ë®ì<Ëfl Híeyã¨∞Î~k.——
(Y∞~üP<£–17:82)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (`«# J#∞K«~∞° ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕã∂¨ )Î ''W#∞=Ú‰õΩ h\˜ =Å¡
`«∞ѨÙÊ Ñ¨\#ì˜ >Ë¡ ǨÏ$^ŒÜ∂« xH˜ ‰õÄ_® `«∞ѨÙÊ Ñ¨@∞ì`∞« Ok—— Jx J<åfl~°∞. (J#∞K«~∞° Å∞
D=∂@ qx) ''J~Ú`Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xH˜ Ѩ>ìË `«∞ѨÙÊ ZÖÏ =^ŒÅ∞`«∞Ok?—— J#_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ǨÏ$^ŒÜ«∂xH˜ Ѩ\˜ì# `«∞ѨÙÊ áÈ"åÅO>Ë
=∞$`«∞º=Ù#∞ J`«ºkèHOõ QÍ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ LO_®e† ^•O`Àáê@∞ (`«~K ° ∞« QÍ)
Y∞~üP<£x Ѩiãî ∂¨ Î LO_®e—— Jx J<åfl~°∞. (WɡflL=∞~ü–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü lÜ«∂^£ a<£ Åc^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
ã¨OQÆu K≥ÑÊ≤ ''Wk ^è~Œ ‡° *Ï˝#O `«∞_çzÃÑ@∞ì‰Ωõ áÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ =ã¨∞OÎ k—— J<åfl~°∞. <Õh
=∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ^è~Œ ‡° *Ï˝#O ZÖÏ `«∞_çzÃÑ@∞ì‰Ωõ áÈ`«∞Ok, "Õ∞=Ú Y∞~üP<£
K«^Œ∞=Ù`«∞<åflO, =∂ Ñ≤šʼnõΩ <Õ~°∞Ê`«∞<åflO, =∂ Ñ≤Å¡Å∞ `«=∞ ã¨O`å<åxH˜ ‰õÄ_®
<Õ~°∞Ê`å~°∞ Hõ^•?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞– ''lÜ«∂^£!
=∞n<åÖ’ #∞"≥fiO`À `≥eqQÆÅ"å_»#∞‰õΩ<åfl<Õ <Õ#∞! Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔHã· =Ψ ÙÅ∞ `Ò~å`üx,
WOrÖòx ZO`« ÉÏQÍ K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl~À #∞=Ùfi K«∂ã¨∞Î#fl=ÙQÍ. HÍx "å\˜ É’^èŒ#Å∞
PK«iã¨∞<Î åfl~å? (ÉèÏqHÍÅO =Úã≤O¡ Å ã¨OQÆu ‰õÄ_® JO`Õ.)– (Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ÇÍO°∞ Y∞O∑P<üx JkèHí~Qå<Ë Ç¨iî™®ÎO°∞. Hßx Jk
ÇÍi Hí~Oî®Å #∞~_ç „H˜~kH˜ kQõ^°∞. <®Å∞Hí g∞^°<Ë L~_çáÈ`Œ∞~k. ^®x *Ï˝#~,
ÉèÏ=~ ÇÍi ǨÏ$^°Ü∂« Ö’¡ ÖËâ"◊ ∞≥ <ÿ ® L~_«^∞° .—— (ǨÏnãπ)
|Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å∞ ^Õ=Ù_»∞ XHõ¯_Õ#x JOwiOz#ѨÊ\˜H© ã¨$+≤`ì åÅ#∞ P~åkè™êÎ~∞° .
J^Õq^èOŒ QÍ =Úã≤O¡ ÅÖ’ J`«ºkèH=õ ∞Ok Y∞~üP<£ Ѩiãî ∞¨ <Î åfl=∞x K≥|∞`«∞<åfl ^•x ÉèÏ"åxfl
`«=∞‰õΩ `≥eã≤# ÉèÏ+¨Ö’ J^躌 Ü«∞#O KÕÜ∞« ~°∞. "åiÖ’ XHõ=~°Oæ Y∞~üP<£x W`«~° ÉèÏ+¨ÅÖ’
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 65
J#∞=kOK«_»O, J#∞"å^•xfl J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞_»"Õ∞ `«Ñ¨ÙÊQÍ ÉèÏq™ÈÎOk. =∞~˘Hõ =~°æO
Y∞~üP<£x J^躌 Ü«∞#O KÕ¿ãÎ PK«iOK«=Åã≤ =ã¨∞OÎ ^Œx `«Åz ^•x *’eˆH áÈ^Œ∞. D =~°Oæ
"å~°∞ WÖÏ Y∞~üP<£x J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞‰õΩO_® U"À H˘xfl PKå~åÅ∞ áê\˜¿ãÎ KåÅ∞,
W`«~° =º=Ǩ~åÖ’ ^Õ=Ù_»∞ `«=∞#∞ Hõ∆q∞Oz "≥∂Hõ∆O „Ѩ™êk™êÎ_»x „Éèíq∞ã¨∞Î<åfl~°∞.
W\©=Å <å q∞„`«∞_˘Hõ_»∞ `≥Å∞QÆ∞Ö’ J#∞=kOK«|_ç# ''Y∞~üP<£ ÉèÏ"å=∞$`«O——
„Ѩ`∞« Å∞ H˘xfl\˜x Y`«~ü ѨOѨ_®xH˜ "≥=· ∂xHõ ~°"å}Ï (HÍ~Àæ) HÍ~åºÅÜ«∂xH˜ fã≤HÔ àϧ_»∞.
JHõ¯_ç L^ÀºQÆ∞Å∞ H˘O^Œ~∞° `å=Ú Y∞~üP<£ K«^"Œ åÅ#∞‰õΩO@∞<åfl=∞x, `«=∞‰õΩ Y∞~üP<£
ÉèÏ"å=∞$`«O HÍ"åÅx J_çQÍ~°∞. P L^ÀºQÆ∞ÅÖ’ =ÚQÆ∞~æ ∞° Ç≤ÏO^Œ∞=ÙÅ∞, W^Œ~Ì ∞° „ÔHã· =Ψ ÙÅ∞,
XHõ =Úã≤¡O L<åfl~°∞. =∂ q∞„`«∞_»∞ "å~°O^ŒiH© `«ÖÏ XHõ Y∞~üP<£ „Ѩu WKåÛ_»∞.
=Úã≤"¡ ∞Õ `«~° ™È^Œ~∞° Å∞ ã¨O`À+¨OQÍ Y∞~üP<£ fã¨∞‰õΩO@∂ `å=Ú K«^∞Œ =Ù`å=∞x K≥áêÊ~°∞.
HÍx =∞# =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞_»∞ =∂„`«O 'Y∞~üP<£ ÉèÏ"å=∞$`«O— fã¨∞HÀ=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î
`«#‰õΩ `≥Å∞QÆ∞ eÑ≤Ö’ LO_Õ J~°c Y∞~üP<£ HÍ"åÅx J<åfl_»∞.
Wn =∞# =Úã≤O¡ ŠѨiã≤u÷ ! WÖÏO\˜ =Úã≤O¡ ʼnõΩ Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’ Y∞~üP<£ ã≤áê¶ ~°ã∞¨
KÕã∞¨ OÎ ^Œx PtOK«QÅ Æ =∂? D<å\˜ =Úã≤O¡ ÅÖ’ SHõ=∞`«ºO ÖËHáõ È=_®xH˜, W`«~° *Ï`«∞Å
^Ò~°˚<åºÅ‰õΩ QÆ∞iHÍ=_®xH˜ =¸ÅHÍ~°}O "å~°∞ Y∞~üP<£ ÉèÏ"åxH˜ ^Œ∂~°"≥∞ÿáÈ=_»"Õ∞.
=Úã≤¡OÅ L`å÷# Ѩ`«<åʼnõΩ HÍ~°}O
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ǨϢ[`ü Je (~°l)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''*Ï¢QÆ`!Ϋ `«fi~°Ö’ F ÃÑ^ŒÌ
ã¨OH∆ÀÉèOí K≥Å~ˆ Qˆ HÍÅO ~å#∞#flk—— J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü Je(~°l) D=∂@ qx ''J~Ú`Õ
^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D ã¨OH∆ÀÉèOí #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_Õ =∂~°Oæ Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ K≥áêÊ~°∞:
''^≥=· ¢QÆO^äOŒ . (^≥=· ¢QÆO^äOŒ ^•fi~å<Õ g∞s ã¨OH∆ÀÉèOí #∞Oz |Ü«∞@ Ѩ_Q» Å Æ ∞QÆ∞
`å~°∞.) D ¢QÆO^äŒOÖ’ g∞‰õΩ ѨÓ~°fi=ÚO_ç# *Ï`«∞ÅÃÑ· UU Ѩi}Ï=∂Å∞ ã¨OÉèí
qOKåÜ≥∂ J=hfl L<åfl~Ú. g∞ `«~∞° "å`« =KÕÛ *Ï`«∞ʼnõΩ ZÖÏO\˜ Ѩi}Ï=∂Å∞
Z^Œ∞~°=Ù`åÜ≥∂ ‰õÄ_® WO^Œ∞Ö’ L<åfl~Ú. g∞ (^≥#· Ok#) =º=Ǩ~åÖ#∞ QÆ∞iOz
x~°Ü ‚ ∂« Å∞ ZÖÏ fã¨∞HÀ"åÖ’ Jq ‰õÄ_® WO^Œ∞Ö’ L<åfl~Ú.
Wk F QÆOcè~"° ∞≥ #ÿ , x~°Ü ‚ ∂« `«‡Hõ"∞≥ #ÿ ¢QÆO^äOŒ . W^Õ^À Pëê=∂+‘ ¢QÆO^äOŒ HÍ^Œ∞.
Z=Ô~·<å ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞, K«O_»âßã¨#∞_»∞ D ¢QÆO^ä•xfl =kÖË¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl J}QÆ
¢^˘‰õΩ¯`å_»∞. =∞Ô~=Ô~<· å nxfl =kÖËã≤ =∞Ô~Hõ¯_»∞flOK«~Ú<å =∂~°^æ ~Œ ≈° #O á⁄O^Œ_®xH˜
¢Ñ¨Ü∞« ufl¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ J`«_flç =∂~°¢æ Éè+í µ¨ _ì Qç Í KÕ™êÎ_∞» .
D Y∞~üP<£ ^Õ=ÙxH˜ K≥Ok# ^Œ$_è»"≥∞ÿ# ¢`å_»∞. Wk ZO`À q"ÕHõ=O`«"≥∞ÿ#
LѨ^âÕ O◊ . W^Õ ~°∞A=∂~°Oæ . D Y∞~üP<£Ö’x ZÖÏO\˜ ÉèÏ=O‰õÄ_® =∞x+≤x `«ÑÙ¨ Ê_»∞
=∂~åæÅÃÑ·H˜ fã¨∞‰õΩáÈ*ÏÅ^Œ∞. WO^Œ∞Ö’ U =∂#="å‰õΩ¯`À<≥<· å HõbK Î Ü
Õ ∞« _»O ™ê^躌 O
HÍ^Œ∞. ѨO_ç`∞« Å∞ nxfl ZO`« Ѩiâ’kèOz<å Z#fl\˜H© `«$Ñ≤Î K≥O^ŒÖ~Ë ∞° . (Ѩiâ’kèOz#
H˘nÌ =∞iH˘xfl H˘`«HÎ À}ÏÅ∞ "≥Å∞QÆ∞ K«∂ã¨∂<Î Õ LO\Ï~Ú.) ZO`« K«kq<å Wk áê`«
Ѩ_çáÈ^Œ∞. nx qO`«Å∞, =∞Ç≤Ï=∞Å∞ Z#fl\˜H© JO`«O HÍ=Ù. JO^Œ∞ˆH l#∞flÅ∞
66 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
D¢QÆO^äOŒ (ã¨∂‰õΩÅ Î ∞) q#fl `«~åfi`« '"Õ∞=Ú ~°∞A=∂~°Oæ K«∂¿Ñ F qz¢`«"∞≥ #ÿ Y∞~üP<£
q<åflO. JOKÕ`« "Õ∞=Ú nxfl qâ◊fiã≤OKåO— Jx J#‰õΩO_® LO_»ÖHË áõ ÈÜ«∂~°∞.
Z=~°∞ Y∞~üP<£ ¢Ñ¨HÍ~°O =∂\Ï¡_∞» `å_À J`«#∞ ã¨`º« O =∂\Ï¡_#ç "å_»=Ù`å_»∞.
=∞Ô~=~°∞ Y∞~üP<£ ¢Ñ¨HÍ~°O #_»∞K«∞‰õΩO\Ï_À J`«#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® `«y# ¢Ñ¨uѶ¨ÅO
á⁄O^Œ∞`å_»∞. Z=~°∞ Y∞~üP<£ ¢Ñ¨HÍ~°O x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞‰õΩO\Ï_À J`«#∞ <åºÜ«∞"≥∞#ÿ
x~°‚Ü«∞O fã¨∞‰õΩ#fl"å_»=Ù`å_»∞. =∞Ô~=~°∞ nxfl J#∞ã¨iOK«=∞x ¢Ñ¨[ʼnõΩ Ñ≤Å∞ѨÙ
x™êÎ_À J`«#∞ "åiH˜ ~°∞A=∂~°Oæ K«∂Ñ≤#"å_»=Ù`å_»∞.—— (ui‡l)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ D „QÆO^äOŒ ^•fi~å Z<Àfl *Ï`«∞Å#∞ „ѨQuÆ
tY~åʼnõΩ KÕ~∞° ™êÎ_∞» † =∞Ô~<Àfl *Ï`«∞Å#∞ Ѩ`å<åQÍ^èOŒ Ö’H˜ <≥\"ì˜ ™Õ êÎ_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
9. qâßfi㨠ѨsHõ∆
''„Ǩ[Ö’¡ Z=O°∞ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ㨥Πã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞flÅ=Ù`ÍO’ ǨsH˜∆~K«_ÍxHı,
"Õ∞=Ú ã¨HíÅ =ã¨∞Ι®=∞„y`À Éèí¥q∞x â’ÉèÏÜ«µ=∂#~Qå fiÛk^®Ì=Ú. z=iH˜ "Õ∞=Ú
^®#fl~`Œ>˜h (`Œ∞_çzÃÑ>˜ì) |~[O°∞Éèí¥q∞Qå =∂iÛ"Õ™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–18:7)
''"Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞Op–K≥_»∞ ã≤÷`«∞Å∞ HõeyOz ѨsH˜∆ã¨∞Î<åfl=Ú. z=iH˜ g∞~°O`å
=∂ ^ŒQÆæiˆH uiy ~å=Åã≤ LOk.—— (Y∞~üP<£–21:35)
^Õ=Ù_çfl, ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ qâÍfiã≤~KÍ=∞x K≥ǨCHí∞#fl~`Œ =∂„`Í# U =Úã≤¡O ‰õÄ_®
ǨO°Ö’Hí ™®Ç¶¨ÖϺxH˜ JO°∞›_«∞ HßÖË_«∞. ^Õ=Ùx „Ǩã¨#fl`Œ, PÜ«µ# k=º^°O°≈#~, ã¨fiO°æã¨∞MÏÅ∞
J~`Œ `ËeQåæ Åaè~KÕ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Hß=Ù. ÇÍ>˜H’ã¨~ J`Œ#∞ J<ËHí ǨsHí∆Å∞ Z^°∞O’¯=Åã≤
LO@∞~k. Hí+¨ì#ë®ìÅ∞ Éèíi~K«=Åã≤ =ã¨∞Î~k. ^è°#„áå}®Å `ͺQåxH˜ Ãã·`Œ~ ã≤^°úǨ_»=Åã≤
LO@∞Ok. ÉèíÜ«µ„Ǩ֒ÉèÏÅ ^®fiO® Hí∂_Í qâÍfiã¨∞Å∞ ǨsH˜∆~K«|_«`ÍO°∞. D ǨsHí∆Åxfl>˜H©
`Œ@∞ìHÁx ^≥·=^è°O°‡~Ö’ ã≤÷O°~Qå xÅ|_«Qõey# ÇÍ_Ë ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ x["≥∞ÿ# =Úã≤¡~.
''"Õ∞=Ú qâ◊fiã≤~KÍ=∞x J#fl~`Œ=∂„`Í# `Œ=∞#∞ ǨsH˜~∆ K«H∞í ~_Í =^°e ÃÑ@ì_~«
[O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x ÇÍO°∞ ÉèÏqã¨∞Î<®flO®? ÇÍiH˜ ѨÓO°fi~ Qõu~z# ÇÍO°~^°sfl "Õ∞=Ú
ǨsH˜∆~KÍ=Ú. (ÇÍiÖ’) ã¨`ŒºÇÍ^°∞Öˇ=O’, Jã¨`ŒºÇÍ^°∞Öˇ=O’ `ŒÇ¨Êxã¨iQå ǨsH˜∆~z
`ˇÅ∞ã¨∞H’=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ ^Õ=ÙxÃÑ· L~k.—— (Y∞O∑P<ü- 29:2,3)
''g∞Ö’ ã≤÷O°z`«∞ÎÖˇ=~À, ™êǨÏã¨g~°∞Öˇ=O’ |Ç≤Ï~°OQÆѨ~°z g∞ Ѩiã≤÷`«∞Å xQÆ∞æ
`ÕÅÛ_ÍxH˜ ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í Ç¨sH˜∆™êÎ_»∞.—— (Y∞~üP<£–47:31)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞:
''x[OQÍ WǨÏÖ’HõO („Ѩ[ʼnõΩ) ZO`À ~°=∞}©Ü∞« OQÍ, =∞<ÀǨÏ~°OQÍ Hõ#|_»∞`«∞Ok.
^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl D „ѨѨOKåxH˜ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ KÕã≤ g∞~°∞ g∞ ÉÏ^茺`«efl ZÖÏ
<≥~°"Õ~°∞™êÎ~À ѨsH˜∆™êÎ_»∞. HÍ|\˜ì (g∞~°∞ D ѨsHõ∆Ö’ <≥QÍæÅ#∞‰õΩO>Ë) „ѨѨOK« Ѩ@¡
J„Ѩ=∞`«OÎ QÍ LO_»O_ç. „ã‘Å Î (=Å¡ L`«Ê#fl=∞ÜÕ∞º LѨ„^Œ"åÅ)‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç.
W„™ê~¸Öò ã¨O`«u „Ѩ[Å∞ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ ™êiQÍ „ã‘Å
Î q+¨Ü∞« OÖ’<Õ (qâßfiã¨)ѨsHõ‰∆ Ωõ
QÆ∞~°Ü«∂º~°∞. (=Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 67
''ã¨fiO°æ„Ǩ"Õâ◊~ TiHı Åaèã¨∞Î~^°x g∞O°∞ ÉèÏqã¨∞Î<®flO®? x*ÏxH˜ g∞Hí∞ ѨÓO°fi~
qâÍfiã¨∞ÅHí∞ ã¨~Éèqí ~z# (Hí+#ì¨ ë®ìÅ∞) =hfl W~Hß g∞Hí∞ ã¨~Éèqí ~K«Ö^Ë !Õ ÇÍiÃÑ· J<ËHí
Híë®ìÅ∞, Hí_«Qõ~_«∞¡ qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_ͤܵ.—— (Y∞O∑P<ü-2:214)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''#~°HõO =∞<À"åOKè«Å`À HõÑ≤Ê"ÕÜ«∞|_çOk. ã¨fi~°æO
HõëêìÅ∞, Hõ_Q» OÆ _»`¡ À HõÑÊ≤ "ÕÜ∞« |_çOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''=Úã≤=¡ ÚÖÏO®! g∞O°∞ ^è#° „áå}®Å∞ O≥~_ç>˜ q+¨Üµ« ~Ö’#¥ J<ËHí Híi#î ǨsHíÅ∆ Hí∞
Qõ∞iHß=Åã≤=ã¨∞Î~k.....Hí#∞Hí JÖÏ~>˜ã≤÷uÖ’ g∞O°∞ ã¨Ç¨Ï#~ =Ç≤Ï~z, ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ`À
Hí∂_ç# rq`Œ~ Qõ_∞« ѨÙ`Œ¥ ^èO° ‡° =∂O°~æ Ö’ ã≤O÷ ~° Qå L~_Íe.—— (Y∞O∑P<ü-3:186)
Ǩτ[`ü YÉσÉò a<ü JO°`ü (O°l) Hõ^#Œä O: "Õ∞=Ú |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í Å "Õk~è ѨÙÅ`À
qã≤yáÈÜ«∂O. P HßÅ~Ö’ FO’A <Ë#∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ HßÉÏQÀ_« h_«# Hí∂O˘Ûx
L~_«@~ K«¥ã≤, ^ŒQÆæiÔHo§ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! =∂H’ã¨~ ^≥·ÇÍxfl „áåi÷~K«O°¥?—— J<åfl#∞.
D=∂@ q#Qå<Ë PÜ«µ# =ÚY~ H’Ǩ~`À *Ë=Ùi~z~k. PÜ«µ# WÖÏ J<®flO°∞:
''g∞Hí∞ ѨÓO°fi=ÚO_ç# qâÍfiã¨∞ÅÃÑ· g∞Hí~>Ë ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# Híë®ìÅ∞ =zÛǨ_ͤܵ.
ÇÍiÖ’ XHí_flç <ËÅÃÑ· Qõ∞~@„`Œqfi J~^°∞Ö’ Hí∂O’Ûɡ>ì˜ J`Œx `ŒÅg∞^° O°~Ǩ~ÃÑ>˜ì
pÖËÛÜ«µ_«~ [iy~k. =∞O˘Hí_flç W™®¡~ #∞~_ç =∞O°ÅÛ_ÍxH˜ J`Œx H©à§◊ Ö’H˜ W#∞Ǩ
^°∞"≥fi#Å∞ Qõ∞zÛ ÖÏQÍ~°∞. ^≥=· ™®H˜!∆ DǨx Z>˜ì Ǩiã≤u÷ Ö’#¥ <ˇOÇ° Oı ∞° `Œ∞~k. z=iH˜
XHí =∞x+≤ X~@iQå 'ã¨<®— #∞~_ç 'Ǩτ*ˇ=∞∫`ü— =O°Hí∞ xO°ƒùÜ«µ~Qå „Ç¨Ü«∂}~
KÕ™®Î_∞« . JѨÙÊ_»`xŒ H˜ ^≥=· ÉèÜí µ« ~ `ŒÇʨ =∞OÕÉÜíè µ« =¸ L~_«^∞° .—— (|∞MÏi)
XHí qâÍfiã≤ÃÑ· Híë®ìÅ∞ =zÛǨ_ͤܫ∞~>Ë ^Õ=Ù_«∞ J`ŒxH˜ U^À XHõ "Õ∞Å∞ KÕÜ«µ^°e
KÍ_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍe. nxfl Qõ∞i~z ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞:
''^Õ=Ù_«∞ Z=iH≥·<® "Õ∞Å∞ KÕÜ«µ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë J`Œ_çfl Híë®ìÅHí∞ Qõ∞iKÕ™®Î_«∞.——
(|∞MÏi)† ''^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞xH˜ "Õ∞Å∞ KÕܵ« ^°Åz#ǨC_«∞ J`Œx áåáåÅHí∞ `ŒfiO°Ö’
„ǨÇ~¨ K«~Ö’<Ë J`ŒxH˜ (PǨ^Å ° O°¥Ç¨~Ö’) tHõ∆ qkè™®Î_∞« . XHí"àÕ ◊ ^Õ=Ù_«∞ Z=iH≥<· ®
H©_∞« KÕܵ« ^°e¿ãÎ J`Œx áåáåÅHí∞ tHí∆ qkè~K«H∞í ~_Í PÇ≤L~K«∞`Í_«∞. WÖÏ „ǨàÜ ◊ µ«
k#~^•HÍ PÇ≤=Ù~z PO’A J`ŒxH˜ ѨÓiÎ tHí∆ qkè™®Î_∞« .—— (ui‡l, q∞뮯`ü)
''qâ◊fiã≤~z# ¢ã‘ÎÅ∞, ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `Œ=∞ ^è°# „áå}®Å∞, ã¨~`Í#~ q+¨Ü«µ~Ö’
xO°~`ŒO°~ ǨsH˜∆~K«|_«∞`Œ∞~>ÏO°∞. Dq^è°~Qå ǨsH˜∆~K«|_«∞`Œ¥ z=iH˜ ÇÍO°∞
J~u=∞ k<®# (ǨO°Ö’Hí~Ö’) `Œ=∞ áåáåÅÖ’ UXHí¯>© q∞ye L~_«x (Ǩq„`Œ)
ã≤u÷ Ö’ ^Õ=Ù_çfl HíÅ∞ã¨∞Hí∞~>ÏO°∞.—— (ui‡l)
''qâÍfiã≤ Jܵ# ^®ã¨∞_«∞ (JO>Ë x["≥∞ÿ# qâßfiã≤) [|∞ƒ Ǩ_ç`Ë ÖË^®
J`ŒxHı^<·≥ ® ZÖÏO\˜^<·≥ å PǨ^° =¿ãÎ- L^®Ç¨ÏO°}Hí∞ J`Œx *Ë|∞#∞~z _«ÉƒË "≥∞<ÿ ®
áÈ`Ë- W=hfl qâÍfiã≤áåe@ ѨÙ}ºÇ¶¨ÖÏxH˜ HßO°}=∞=Ù`Íܵ. |~QåO°~ ã¨fiO°‚HßO°∞_ç
HÁeq∞Ö’ Hße ã¨fiK«Ûù=∞~Ú |Ü«µ>˜H˜ =zÛ#@∞¡ Híë®ìÅ∞ qâÍfiã≤ áåáåÅ∞ ǨÏi~z
J`Œ_flç ѨÙh`Œ∞_çfl KÕ™®Îܵ.—— (q∞뮯`ü)
68 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''=Úã≤¡~Hí∞ ZǨC_≥·<® U^≥·<® ÇͺkèQåx, Hí+¨ì~Qåx =¿ãÎ ^Õ=Ù_«∞ ^®x ^®fiO®
K≥@∞ì #∞~_ç PHí∞Å∞ O®e#@∞¡ J`Œx áåáåÅ#∞ J~`Œ"≥Ú~k™®Î_«∞.—— (=Úã≤¡~)
''Híë®ìÅHí∞ Qõ∞O≥·# HßO°}~Qå qâÍfiã≤ ZǨC_≥·<® Ö’Qõ_« KÕ㨥Π=ã¨∞Î#fl U^≥·<®
ã¨`ͯO®ºxfl Qõ`ºŒ ~`ŒO~° ÖËx Ǩiã≤u÷ Ö’ KÕܵ« ÖËHáí È`Ë, P ѨÙ}ºÇ¶Ö
¨ Ïxfl Hí∂_Í (J`Œx
HíO‡° Ǩ„`Œ~Ö’) O®Ü«µ~_«x ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^°¥`ŒÅ#∞ P^Õt™®Î_∞« .—— (q∞뮯`ü)
''qâÍfiã≤ =º=ǨO°~ KåÖÏ q~`ŒQå L~k. J`«x q+¨Ü∞« OÖ’ ^≥=· O ZÖÏO\˜
x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞‰õΩ<åfl J`«x HÀã¨O Jk =∞Ozq+¨Ü∞« "Õ∞. HõëêìÅ∞ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ã¨ÇϨ #O
=Ç≤Ï™êÎ_»∞. D ã¨Ç¨Ï#O J`«xHÀã¨O =∞Oz q+¨Ü«∞"Õ∞. ™œMϺÅ∞ Hõey#ѨÙÊ_»∞
Hõ$`«[`˝ « K«¥Ñ¨Ù`Í_«∞. D Hí$`Œ[`˝ ÍÉèÏ=~ Hí∂_Í J`Œx áåe@ =∞~z q+¨Üµ« "Õ∞. D
=∞ǨÉèÏQõº~ qâÍfiã≤H˜ `ŒÇʨ =∞O≥=iH© „áåǨ~Î Hß^°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
''Híë®ìŠǨsHí∆ Z^°∞O≥·#ǨC_«∞ qâÍfiã≤ ã¨Ç¨Ï#~ =Ç≤Ï~z ^≥·=™È΄`Œ~ KÕã¨∞Î~>Ë
J`Œ#∞ `Œe¡QõO°ƒù~ #∞~z DO’*Ë Ñ¨Ù>˜ì# a_«¤ÖÏ Ç¨O°=∞ Ǩq„`Œ∞_≥·áÈ`Í_«∞. JǨC_«∞
^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^°¥`ŒÅ#∞ L^ÕtÌ ~z '<Ë<Ë <® ^®ã¨∞_çfl (ǨsHíH∆ ∞í Qõ∞iHßHí∞~_Í) Páå#∞.
<Ë<Ë J`Œ_flç ǨsHíH∆ ∞í Qõ∞iKıâÍ#∞. Hí#∞Hí J`ŒxH’ã¨~ g∞O°∞ J`Œ#∞ PO’Qõº~Qå L#fl
ǨC_«∞ O®ã¨∞~Î _ç# ѨÙ}º"Õ∞ (WǨC_«¥) O®Ü«µ~_ç— Jx P*Ï˝Ç™≤ ®Î_∞« .—— (q∞뮯`ü)
qâÍfi™®xH˜, ǨsHíH∆ ∞í Jq<®ÉèÏ= ã¨~|~^è~° L~k. qâÍfiã¨~ L#flKÀ@ ǨsHí∆ `ŒÇʨ Hõ
L~@∞~k. ǨsHíH∆ ∞í Ö’#∞Hßx qâÍfiã¨~ w@∞O®Üµ `ÍHíx Híb|Î ~QåO°~ ÖÏ~>˜k. ǨsHíH∆ ∞í
Qõ∞~Ô #· ǨC_Ë qâÍfiã≤ x[O°¥Ç¨~ |Ü«µ@Ǩ_∞« `Œ∞~k. „ǨuHí+~ì¨ , „Ǩu#+¨~ì qâÍfiã≤H˜ „ǨÜ∂ˇ [#
HíO"° ∞≥ #ÿ ^Õ. JÖÏJx Híë®ìÅ∞ O®ÇÍÅx H’O°∞H’Hí∂_«^∞° . ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ âÍ~f„âıÜ∂« Å∞ „Ǩ™®k~K«
=∞<Ë ^≥·ÇÍxfl "Õ_«∞H’ÇÍe. Híë®ìÅ∞ Z^°∞O≥·`Ë =∂„`Œ~ ã¨Ç¨Ï#~ áå>˜~KÍe.
10. ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ qâßfiã≤ ™ê÷#O
D ¢Ñ¨ÑO¨ K«O `å`å¯eHõ"∞≥ #ÿ k. =∂#=Ùx Jã¨Å∞rq`«O =∞~°}Ï#O`«~"° ∞Õ "≥Ú^ŒÅ=Ù
`«∞Ok. J^Õ Ñ¨~Ö ° ’Hõrq`«O. Ѩ~Ö
° ’Hõrq`« ™êѶÅ
¨ º, "≥Ñ· Ö
¨¶ ϺÅ∞ WǨÏÖ’Hõ rq`«OÖ’ J`«#∞
PK«iOKÕ Hõ~‡° Å#∞ |>Ëì LO\Ï~Ú. Ѩ~Ö ° ’Hõ rq`«OÖ’ ™êѶŠ¨ ºO á⁄O^Œ_®xH˜ WǨÏÖ’HõO
Ö’<Õ áê@∞Ѩ_»@O |∞kú=∞O`«∞x ÅHõ∆}O. Jâßâ◊fi`«"≥∞ÿ# WǨÏÖ’Hõ rq`«OÖ’x ™œMϺÅ
HÀã¨O âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Ѩ~°Ö’Hõrq`åxfl =¸~°∞ö_»∞ =∂¢`«"Õ∞ <åâ◊#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
SÇ≤ÏHí rq`Œ~, (^®x ™œMϺÅ∞) =>˜ì "≥∂ã¨Ñ¨Ói`Œ"≥∞ÿ# ÃÑ·ÃÑ· "≥∞O°∞Qõ∞Å∞ =∂„`Œ"Õ∞.
(3:185)† ¢ã‘ÎÅ∞–ã¨~`Í#~, "≥~_ç–|~Qå~°O O®â◊∞Å∞, "Õ∞Å∞*Ïu Qõ∞„O®Å∞, Ǩâ◊∞ã¨~Ǩ^°,
¿ã^°ºÉè¥í =ÚÅ∞ (=ÔQ~· å) "åº"≥∂ǨÏ=ã¨∞=Î ÙÅ∞ =∂#=ÙÅHí∞ =∞<ÀǨÏO°"∞≥ #ÿ qQå KÕܵ« |_ͤܵ
Hßx W^°~`Í WǨÏÖ’Hí~Ö’ =¸<®flà◊§ =ÚK«Û@Qå W=fi|_ç# r=#™®=∞„y =∂„`Œ"Õ∞.
(âÍâ◊fi`Œ ™œMϺÅ`À Hí∂_ç#) „âı+ª̈"≥∞ÿ# xÇÍã¨~ ^Õ=Ùx ^°QõæOÕ Åaèã¨∞Î~k. (Y∞~üP<£–3:14)
g∞Hí∞ W=fi|_ç#^°~`Í „áåǨ~zHí r=#ã¨~Ѩ^°, Hí∆}˜Hí"≥∞ÿ# ^®x `Œà◊∞Hí∞ɡà◊∞Hí∞Å∞
=∂„`Œ"Õ∞. ^Õ=Ùx ^°QõæO° L#flk W~`ŒHí~>Ë Z~`À „âı+¨ª"≥∞ÿ#k, âÍâ◊fi`Œ"≥∞ÿ#k. g∞O°∞ |∞kú
#∞Ǩܡ∂y~z PÖ’z~K«O®? (Y∞~üP<£–28:60)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 69
WǨÏÖ’Hí~Ö’ g∞H˜=fi|_ç# r=#™®=∞„y =¸<®flà◊§=ÚK«Û@ =∂„`Œ"∞Õ . ^Õ=Ùx ^°QOæõ °
L#fl^Õ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k, âÍâ◊fi`Œ"≥∞ÿ#k. Jܵ`Ë ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ù#∞
#=Ú‡Hí∞#flÇÍiHı Wk Åaèã¨∞Î~k. (Y∞~üP<£–42:36)
Ǩτ[`ü J„"£∞ a<£ BѶπ J<åûs (~°l) Hõ^#Œä O: .....^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞–
''^≥·=™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. g∞~°∞ Pi÷Hõ W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`å~°#fl ÉèíÜ«∞O <å‰õΩ
ÖË^Œ∞. HÍx QÆ`« ã¨=∂*ÏÖ’¡ =∂kiQÍ g∞‰õį_® ѨÙ+¨¯ÅOQÍ „áêѨOzHõ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞
Åaè¿ãÎ g∞~°∂ "åiÖψQ „áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ áÈ\© Ѩ_`» åˆ~"≥∂#x <å‰õΩ ÉèÜ í ∞« OQÍ
LOk. JÖÏ KÕ¿ãÎ D „áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO QÆ`« ã¨=∂*ÏÅ#∞ <åâ◊#O KÕã≤#@∞¡
q∞=∞‡efl ‰õÄ_® <åâ◊#O KÕÜ«∞=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''qâßfiã≤ =∞$^Œ∞"≥#· ÖË`"« Ú ≥ Hõ¯ ÖÏO\˜"å_»∞. P "≥ÚHõ¯
QÍeg¿ãÎ =OyáÈ`«∞Ok. JÖψQ qâßfiã≤ HÍã¨Î xÅ^˘‰õΩ¯‰õΩ<åfl_»#∞‰õΩO>Ë JO`«Ö’ U^À
XHõ PѨ^Œ =zÛѨ_ç J`«_flç =Oz"Õã∞¨ OÎ k. nxH˜ aè#flOQÍ Jqâßfiã≤ `å\˜K@ ≥ ∞ì ÖÏO\˜
"å_»∞. `å\˜K@ ≥ ∞ì ^Œ$_èO» QÍ, x\Ï~°∞QÍ LO@∞Ok. J~Ú`Õ ^Õ=Ù_»∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë ^•xfl
XHõ¯™êiQÍ ‰õÄHõ\"˜ àÕ §◊ `À ã¨Ç¨ ÃÑHõeOz áêˆ~™êÎ_∞» .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃: ''D „ѨÑO¨ K«O =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ k, ã¨ãº¨ âߺ=∞Å=∞~Ú#k.
x*ÏxH˜ ^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl D „ѨÑO¨ K«OÖ’ `«# „Ѩux^è∞Œ Å∞QÍ Ñ¨Ù\˜Oì z, g∞~°∞ ZÖÏ
Ѩx KÕ™êÎ~À#x ѨsH˜ã∆ ∞¨ <Î åfl_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ „áêѨOzHõ (=∂Ü«∞Å) q+¨Ü∞« OÖ’, „ã‘Å Î ÉÏkèOK«x"å_Õ (x["≥∞#ÿ ) =Úã≤O¡ . ¢Ñ¨[Å ^è#Œ ¢áê}ÏʼnõΩ ZÖÏO\˜ #+¨Oì HõeyOK«‰Ωõ O_®
(^•fi~å Z^Œ∞~°Ü∞Õ º ѨsHõÅ ∆ ) q+¨Ü∞« OÖ’ J„Ѩ=∞`«OÎ QÍ LO_»O_ç.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞~°∞ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „"ÕÅ∞ =ÚOzf¿ãÎ ^•xH˜ ZO`« h~°∞
JO@∞‰õΩO@∞O^À Ѩ~Ö ° ’Hõrq`«O =ÚO^Œ∞ WǨÏÖ’Hõrq`«O ‰õÄ_® JO`Õ!—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü ã¨Ç¨ÏÖò a<£ ™ê^£ ™ê~Ún (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:
''^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ D Ö’HÍxH˜ ^À=∞Ô~Hõ¯O`« qÅ∞= L<åfl PÜ«∞# Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ
„QÆ∞HÔ ¯_»∞ =∞Ozhà◊√§ ‰õÄ_® „`åyOKÕ"å_»∞ HÍ_»∞.—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) F |*Ï~°∞# "≥à√◊ `«∞<åfl~°∞.
PÜ«∞# W~°∞„ѨHõ¯ÖÏ [#O L<åfl~°∞. JÖÏ "≥à◊√`«∂ PÜ«∞# á⁄\˜ì K≥=ÙÅ∞QÆÅ XHõ
K«zÛ# "Õ∞HõÑÅ ≤ #¡ ∞ K«∂âß~°∞. ^•x K≥q Ѩ@∞ìH˘x JHõ¯_»∞#fl"åi`À, ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å
nxfl XHõ¯ k~°›OÔH·<å H˘#\ÏxH˜ ~Ú+¨ìѨ_»`å~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. JHõ¯_»∞#fl"å~°∞
''(XHõ¯ k~°›O HÍ^Œ∞Hõ^•) ^•xHõ<åfl `«‰Ωõ ¯= Ys^Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® "Õ∞=Ú ^•xfl fã¨∞HÀ=Ú.
XHõ"àÕ ◊ fã¨∞‰õΩ<åfl ^•xfl "Õ∞"Õ∞O KÕã∞¨ ‰õΩO\ÏO?—— Jx J<åfl~°∞. ''XHõ"àÕ ◊ Lz`«OQÍ
Åaè¿ãÎ fã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ~Ú+¨Ñì _¨ `» å~å?—— Jx =∞m§ J_çQÍ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ^•xH˜
"å~°∞ ''^≥=· ™êH˜!∆ Wk „|u‰õΩ<åfl nxÖ’ ֒ѨO LOk. nx K≥=ÙÅ∞ á⁄\˜Qì Í L<åfl~Ú.
J~Ú<å K«zÛáÈ~Ú#^•xfl "Õ∞=Ú UO KÕã¨∞‰õΩO\ÏO?—— Jx J<åfl~°∞. JѨC_»∞
PÜ«∞# ''^≥=· ™êH˜!∆ g∞s "Õ∞HõÑÅ ≤ #¡ ∞ ZO`« `«∞K«Û"ù ∞≥ #ÿ kQÍ ÉèÏqã¨∞<Î åfl~À ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö ì ’
D Ö’HõO JO`«H<õ åfl `«∞K«Û"ù ∞≥ #ÿ k—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤O¡ )
70 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''qâßfiã≤H˜
„ѨÑO¨ K«O K≥~™° êÅ =O\˜k. Jqâßfiã≤H˜ ã¨fi~°Oæ ÖÏO\˜k.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ™êi <å
Éè∞í *ÏÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x, ''„ѨÑO¨ K«OÖ’ F JѨiz`« =ºH˜Ö Î Ï, ÉÏ@™êiÖÏ rq`«O QÆ_∞» Ѩٗ—
Jx Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕâß~°∞. (ǨÏnãπ)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨Ñ¨OKåxfl ¢¿Ñq∞OKÕ"å_»∞ `«# Ѩ~°Ö’HÍxfl
<åâ◊#O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞† Ѩ~Ö ° ’HÍxfl ¢¿Ñq∞OKÕ"å_»∞ `«# ¢Ñ¨ÑO¨ Kåxfl #+¨Ñì ~¨ K
° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞.
Hõ#∞Hõ ¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞~°∞ JO`«=∞~ÚáÈÜÕ∞ (SÇ≤ÏHõ) rq`«O HõO>Ë âßâ◊fi`«OQÍ LO_Õ
(Ѩ~°Ö’Hõ) rq`åxH˜ J`«ºkèHõ ¢áê^è•#ºO W=fiO_ç.—— (q∞ëê¯`ü)
¢âı+¨µª_»~Ú# qâßfiã≤
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:– ''Z=iÔH·`Õ <åÅ∞QÆ∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ Åaè™êÎÜ≥∂ J`«xH˜ WǨÏѨ~°Ö’HÍÅ
™œÉèÏQͺÅ∞ ÅaèOz#>Ë¡. P <åÅ∞QÆ∞ Wq: 1–Hõ$`«[˝`« K≥e¡OKÕ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O, 2–^Õ=Ù_çfl
(ã¨^•) 㨇iOKÕ <À~°∞, 3–PѨ^Œ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOKÕ â◊s~°O, 4–`«# =∂#
¢áê}ÏÅÖ’, `«# Éèí~°Î ã¨OѨ^ŒÖ’ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_»x ÉèÏ~°º.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q^èŒOQÍ `≥eÜ«∞ *Ëâß~°∞: ''`«# <À\˜`À, KÕ`«∞Å`À =Úã≤¡OʼnõΩ
"åix ¢Ñ¨âßO`«OQÍ LO_»xKÕÛ"å_Õ (x["≥∞ÿ#) qâßfiã≤. ^Õ=Ùx q^èÕÜ«∞`«Ö’ LO_ç `«#
=∞<À"åOKè«Å`À áÈ~å@O (lǨ^£) [i¿Ñ"å_Õ Ü≥∂^èŒ∞_»∞ (=Ú*ÏÇ≤Ï^£). Jq^èÕÜ«∞`å
=∂~°æO =^ŒeÃÑ\˜ì#"å_Õ HÍOkj‰õΩ_»∞ (=ÚǨl~ü)——– (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''¢Ñ¨[Å`À HõÅã≤"∞≥ Åã≤ LO_»‰Ωõ O_®, "å~°∞ HõeyOKÕ ÉÏ^èÅ Œ ‰õΩ (Jã¨ÇϨ #O`À) =∞#ã¨∞û
<˘K«∞Û‰õΩO@∂ LO_Õ =Úã≤¡O HõO>Ë ¢Ñ¨[Å`À HõÅã≤"≥∞Åã≤ LO@∂, "å~°∞ HõeyOKÕ
ÉÏ^èŒÅ Ѩ@¡ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOKÕ =Úã≤¡O ZO`À ¢âı+¨µª_»∞.—— (ui‡l)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''=∞x+≤ x„+¨ÊÜ≥∂[#Hõ~"° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« efl =∂<ÕÜ∞« _»O,
J`«x =∞Oz q^èÜ Õ ∞« `«‰Ωõ x^Œ~≈° #O.—— (=∞Oz=Úã≤O¡ J#_®xH˜ `å~å¯}O). (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''`«# <À\˜`ÀQÍx, KÕ`ÀÎQÍx W`«~° =Úã≤O¡ ʼnõΩ ÉÏ^èŒ
HõÅQƉõΩO_® =∞ã¨Å∞‰õΩ<Õ"å_Õ (x["≥∞ÿ#) =Úã≤¡O. ^Õ=Ù_»∞ "åiOz# q+¨Ü«∂ʼnõΩ
^Œ∂~°OQÍ LO_Õ"å_Õ ("åã¨"Î åxH˜) '=ÚǨl~ü— (HÍOkj‰õΩ_»∞). (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''q`«O`«∞=ÙÅ∞, x~°∞¿Ñ^ŒÅ ÉÏQÀQÆ∞Å HÀã¨O Hõ$+≤
KÕ¿ã"å_»∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_Õ Ü≥∂^è∞Œ _ç`À ã¨=∂#O.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi ^≥=· „Ѩ=Hõ#Î ∞ ''„Ѩ[Ö’¡ JO^Œi Hõ<åfl
P^Œ~} ° Ü
© Ú « _»∞ Z=~°——x „ѨtflOK«_O» [iyOk. ^•xH˜ PÜ«∞# ''"åiÖ’ JO^ŒiHõ<åfl
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 71
Z‰õΩ¯=QÍ ^≥·"åxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞O_Õ"å_»∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. JѨC_»∞
J#∞K«~°∞Å∞ ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! "Õ∞=∞_»∞QÆ∞ `«∞#flk ^•xfl QÆ∞iOz HÍ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞.
''JÖÏÔQ·`Õ Ü«¸ã¨∞Ѷπ (JÖˇ·Ç≤Ï) (JO^ŒiHõ<åfl „âı+¨µªÅ∞). PÜ«∞# ^≥·=„Ѩ=HõÎ. PÜ«∞#
`«O„_ç, `å`«, =Ú`åÎ`Å « ∞ ‰õÄ_® ^≥=· „Ѩ=HõÖ
Î .Ë JO`ÕHÍ^Œ∞ PÜ«∞# ^Õ=Ùx ¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞
‰õÄ_®#∞—— J<åfl~°∞ =∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨). ''"Õ∞=∞_»∞QÆ∞`«∞#flk nxfl QÆ∞iOz
‰õÄ_® HÍ^Œ∞—— J<åfl~°∞ J#∞K«~°∞Å∞ =∞m§. ''=∞i g∞~°∞ ##∞fl J~°|∞ƒ =OâßÅ
QÆ∞iOz J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~å?—— (JÖÏQÆ~Ú`Õ) J*Ï˝#HÍÅOÖ’ „âı+µ¨ Å ª ∞QÍ ÉèÏqOK«|_ç#
"åˆ~ W™ê¡OÖ’H˜ =zÛ# `«~∞° "å`« ‰õÄ_® „âı+µ¨ Å ª ∞QÍ LO\Ï~°∞. (HÍHõáÈ`Õ "å~°∞ ^è~Œ å‡xfl
J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ"åÔ~· LO_®e—— J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
HÀÔ~¯Å QÆ∞¢~åʼnõΩ Hõà‹§O "ÕÜ«∞O_ç
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞#ã¨∞û#∞ Jnè#OÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x (HÀÔ~¯Å QÆ∞¢~åʼnõΩ
Hõো O "Õã)≤ =∞~°}Ï#O`«~° rq`åxfl fiÛk^Œ∞HÌ À=_»OÖ’ x=∞QÆfl"≥∞ÿ LO_Õ"å_Õ `≥eqQÆÅ
"å_»∞. nxH˜ aè#flOQÍ J^è~Œ ‡° "≥∞#ÿ =∞<À"åOKèÅ« ‰õΩ ÉÏxã¨QÍ =∂i, ^Õ=Ùx (HÍ~°∞}Ϻ#∞¢QÆ
ǨÅ)ÃÑ· ÖËxáÈx Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl"å_»∞ Ѩ~°=∞ =¸~°∞ö_»∞.—— (ui‡l)
<ÒHõ ™êQÆ~° [ÖÏÅÖ’<Õ #_»∞ã¨∞ÎOk. ^•x ¢Ñ¨Ü«∂}©‰õΩʼnõΩ ‰õÄ_® `åQÆ_®xH˜, W`«~°¢`å
J=ã¨~åʼnõΩ h~°∞ HÍ"åeûO^Õ. "å~°∞ `«=∞ J=ã¨~åÅ "Õ∞~°Hˆ ™êQÆ~O° #∞Oz h~°∞ fã¨∞HÀ"åe.
JO`ÕQÍx J=ã¨~åʼnõΩ q∞Oz h~°∞ `À_»∞H˘x <ÒHõÖ’ áÈã¨∞‰õΩO>Ë U=∞=Ù`«∞Ok? |~°∞=Ù
Z‰õΩ¯=~Ú <ÒHõ =ÚxyáÈ`«∞Ok. JÖψQ ™êQÆ~O° J<Õ D¢Ñ¨ÑO¨ K«O #∞O_ç rq`«<ÒHõ ã¨=ºOQÍ
™êQÆ_®xH˜ HÍ=Åã≤# "Õ∞~°ˆH ã¨OѨ^Œ J<Õ h\˜x ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ"åe. J=ã¨~åxH˜ q∞Oz#
ã¨OѨ^Œ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞Û‰õΩO>Ë =∞# rq`«<ÒHõ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂Ç¨Ï ™êQÆ~°OÖ’ =ÚxyáÈ~Ú,
Ѩ~°Ö’Hõ #~°HõÜ«∂`«#Ö’¡ `ÕÅ∞`«∞Ok.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) XHõ =∞x+≤H˜ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''h=Ù J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Å HõO>Ë =∞~À J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Å∞ ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#qQÍ ÉèÏqOK«∞.
1–=$^•úѨºO ~å=_®xH˜ =ÚO^Õ h Ü«∞ø=<åxfl, 2–[|∞ƒ Ѩ_»Hõ=ÚO^Õ h P~ÀQͺxfl,
3–ÖËq∞ HõÅQÆHõ =ÚO^Õ h Hõeq∞x, 4–Z_»`≥QÆx Ѩ#∞Å∞ =zÛ Ñ¨_»Hõ =ÚO^Õ fiHõ
ã¨=∞Ü«∂xfl, 5–=∞$`«∞º=Ù ^•Ñ¨ÙiOK«Hõ =ÚO^Õ h rq`åxfl ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ÉèÏQͺÅ∞QÍ
ÉèÏqOK«∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ[`ü =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l)x Ü«∞=∞<£‰Ωõ QÆ=~°flQÍ xÜ«∞q∞Oz
ѨOѨÙ`«∂ WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''=ÚP*ò! h=Ù ÉèÏQÆÖÏÅã¨, qÖÏ™êʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ
=∞ã¨Å∞HÀ. ^Õ=Ùx Éèí‰õΩÎÅ∞ Éè’QÆÖÏÅã¨∞Å∞ HÍÖË~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å Éèí∞[O Ѩ@∞ìH˘x
''h=Ù ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ XHõ ¢Ñ¨Ü∂« }©‰Ωõ _çÖÏ, XHõ ÉÏ@™êiÖÏ rq`«O QÆ_∞» Ѩٗ— Jx J<åfl~°∞.
Wɡfl L=∞~ü (~°l) ¢Ñ¨[Å`À WÖÏ JO@∞O_Õ"å~°∞: ''™êÜ«∞O¢`«O J~Ú#ѨÙÊ_»∞ L^ŒÜ∞« O
HÀã¨O "ÕzK«∂_»‰Ωõ † L^ŒÜ∞« O S#ѨÙÊ_»∞ ™êÜ«∞O¢`«O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»‰Ωõ † P~ÀQƺOQÍ
L#flѨÙÊ_»∞ "åºkè¢QÆã¨Î ~ÀAÅ HÀã¨O (ѨÙ}º™ê=∞¢y) ¿ãHõiOK«∞HÀ.—— (|∞MÏi)
72 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''xs‚`« ã¨=∞Ü«∂xH˜ `«# QÆ=∞º™ê÷<åxH˜ KÕ~°∞
‰õΩO\Ï<À ÖË^À#x ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ ÉÏ@™êi ~å¢uѨÓ@ Ѩ_»∞HÀ‰õΩO_® ~å¢u "≥Ú^Œ\˜*Ï=Ú
Ö’<Õ ¢Ñ¨Ü«∂}O ™êy™êÎ_»∞. Dq^èŒOQÍ Kտ㠢Ѩܫ∂}©‰õΩ_Õ ˆH∆=∞OQÍ xs‚`« ã¨=∞Ü«∂xH˜
QÆ=∞º™ê÷#O KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. q#O_ç! ^Õ=Ùx ™⁄`«∞Î J`«ºkèHõ =¸ÅºO K≥e¡OKÕ"åiˆH
Åaèã¨∞ÎOk. q#O_ç! ^Õ=Ùx (qÅ∞"≥·#) ™⁄`«∞Î ã¨fi~°æ"Õ∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KåѨ g∞^Œ
Ѩ_∞» ‰õΩ<åfl~°∞. "Õ∞ÖÁ¯x ÖËz#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# â◊s~°O g∞^Œ KåѨ QÆ∞~°∞Å Î ∞ Ѩ_=ç Ù<åfl~Ú.
Jk K«∂ã≤ "Õ∞=Ú ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú g∞ HÀã¨O F Ѩ~°∞Ѩ٠U~åÊ@∞KÕ¿ãÎ g∞ˆH"≥∞ÿ<å
JÉèíºO`«~°=∂?—— J<åfl=Ú. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞– ''(Hõ∆}ÉèíOQÆ∞~°"≥∞ÿ#)
D Ö’HõO`À <åˆHO Ѩx! ¢Ñ¨ÑO¨ K«O`À <å‰õΩ#fl ã¨O|O^èOŒ F ÉÏ@™êi ÖÏO\˜k =∂¢`«"∞Õ .
ÉÏ@™êi F K≥@∞ì H˜O^Œ HÍ¿ãûѨ٠q¢âßOu fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. P `«~°∞"å`« ^•xfl =kÖËã≤
"≥o§áÈ`å_»∞. (<å q+¨Ü«∞O ‰õÄ_®) JO`Õ.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨[Å∞
^Œ∞~å‡~åæÅ∞ Jq^èÕÜ«∞`å Ѩ#∞ʼnõΩ áêÅÊ_»∞`«∞#flѨÊ\˜H© ^Õ=Ù_»∞ "åiH˜ "åi HÀiHõʼnõΩ
J#∞QÆ∞}OQÍ Z<Àfl ÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkã¨∂Î LO_»@O g∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú`Õ Wk
(^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ #) ã¨_e» OѨ٠=∂¢`«"∞Õ .—— P `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dã¨∂‰õΩÅ
Î ∞ ѨiOî Kå~°∞–
'(=∂„Ǩ=HíÎÅ∞) KÕã≤# LǨ^ÕâÍÅ∞ ÇÍO°∞ ѨÓiÎQå q㨇i~KÍO°∞. JǨC_«∞ "Õ∞=Ú ÇÍiH’ã¨~
ã¨∞Yã¨~`Àë®Å∞ J=`Œi~KÕ ^®fiO®Åhfl `ˇO°zÃÑ>Ïì=Ú. ÇÍO°∞ "Õ∞=Ú „Ǩ™®k~z#
J#∞„QõǨÅ∞ P™®fik㨥ΠJ~^°∞Ö’ xO_® =ÚxyáÈÜ«∂O°∞. JÖÏ~>˜ ã≤÷uÖ’ "Õ∞=Ú
ǨÏOî®`Œ∞QÎ å ÇÍix Ǩ@∞ìH∞í <®flO. ^®~`À ÇÍ~°∞ KÕ¿ãkÖËHí ѨÓiÎQå xO®â◊K~≥ ^®O°∞. Pq^è~° Qå
"Õ∞=Ú ^°∞O®‡O®æxH˜ áåÅÊ_ç#ÇÍix ã¨=¸Å~Qå `Œ∞_çzÃÑ>ÏìO.—— (6:44-45)– (JǨχ^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞: ''<å J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∞O QÆ∞iOz Jxfl\˜HõO>Ë XHõ q+¨Ü«∞OÖ’ <Õ<≥O`À ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞. <å
J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O ¢Ñ¨[Å∞ =∞<À"åOKèÅ « ‰õΩ ÉÏxã¨Öá·ˇ È~Ú ¢áêѨOzHõ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ
HÀã¨O ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ Ѩ^äŒHÍÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏ (`«∞K«Ûù"≥∞ÿ#) HÀiHõÅ "≥O@
Ѩ_»@O =Å¡ "åi ¢áêѨOzHõ Ѩ^äŒHÍÅ∞ "åix Ѩ~°Ö’HÍxfl q㨇iOѨ*Ë™êÎ~Ú. ^•O`À
"å~°∞ ã¨`åºxH˜, ^èŒ~å‡xH˜ ^Œ∂~°"≥∞ÿáÈ`å~°∞. (¢Ñ¨[ÖÏ~å! q#O_ç,) ¢Ñ¨Ñ¨OK«O (q<åâ◊O
"≥Ñ· Ù¨ ) |Ü«∞Å∞^Õi "≥o§áÈ`ÀOk. Ѩ~Ö ° ’HõO (ã¨∞ã≤~÷ O° "≥Ñ· Ù¨ ) |Ü«∞Å∞^Õi =™ÈÎOk....Hõ#∞Hõ
g∞~°∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK« ѨÓ*Ï~°∞Å∞QÍ =∂~°‰õΩO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok. g∞iѨÙÊ_»∞ Hõ~°‡Ö’HõOÖ’
L<åfl~°∞. Hõ~‡° qKå~°} ã¨=∞Ü«∞O WOHÍ~åÖË^∞Œ . ~ˆ Ѩ٠g∞~°∞ qKå~°}Ö’HõOÖ’ LO\Ï~°∞.
JHõ¯_» Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«_®xH˜ ZÖÏO\˜ J=HÍâ◊O LO_»^Œ∞.—— (q∞ëê¯`ü)
Ñ≤iH˜`«#O, ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''PHõeQ˘#fl"å~°∞ Éè’[# HõOKåÅÃÑ· q~°∞K«∞‰õΩѨ_#ç @∞¡
<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÃÑ· W`«~° *Ï`«∞Å∞ q~°∞K«∞‰õΩѨ_»`å~Ú. P HÍÅO `«fi~°Ö’
~å#∞#flk—— Jx J<åfl~°∞. XHõ J#∞K«~°∞_»∞ D=∂@ qx ''P HÍÅOÖ’ W`«~° *Ï`«∞Å∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 73
ã¨"≥∞ÿHõº=∞~Ú =∞=∞‡efl JO`«"≥ÚOkOKÕ L^ÕÌâ◊O`À =∂ÃÑ· q~°∞K«∞‰õΩѨ_ÕO^Œ∞‰õΩ =∂
=Úã≤¡OÅ [<åÉèÏ =∞sJO`« `«‰õΩ¯=QÍ LO@∞O^•?—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''`«‰õΩ¯"Õg∞ LO_»^Œ∞. P HÍÅOÖ’ g∞~°∞
J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’ LO\Ï~°∞. HÍx g∞~°Ñ¨ÙÊ_»∞ =~°^Œh\˜ #∞~°∞QÆ∞ÖÏ LO\Ï~°∞. g∞
â◊¢`«∞=ÙŠǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ g∞Ѩ@¡ LO_Õ ÉèíÜ«∞O áÈ`«∞Ok. g∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ Ñ≤iH˜`«#O
QÆ∂_»∞Hõ@∞ìH˘x LO@∞Ok.—— XHõ`#« ∞ D=∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! P Ñ≤iH˜`<« åxH˜ HÍ~°}O
Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏѨ~°∞Öˇ·
áÈ`å~°∞. (^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ# HÀã¨O ¢áê}`åºQÆO KÕÜ«∞_®xH˜ |^Œ∞Å∞) g∞~°∞ Kå=Ù#∞
Jã¨Ç≤ϺOK«∞H˘x ^•#∞flO_ç áêiáÈ`å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO, Ѩ~°Ö’HõѨ٠["å|∞^•i ÉèÏ=#ŠѨ@¡ U=∞~°∞áê@∞ÖË D<å_»∞
=Úã≤¡OÅ#∞ Ñ≤iH˜Ñ¨O^ŒÅ∞QÍ KÕã≤Ok. D Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ "åix Y∞~üP<£ É’^èŒ#ʼnõį_®
^Œ∂~°OKÕã≤Ok. #=∂*ò, ~À*ÏÅ∞ áê\˜OKÕ"åiÖ’ Ãã·`«O ã¨"≥∞ÿHõº`å ™È^Œ~°ÉèÏ"åÅ∞ ã¨xflye¡
áÈÜ«∂~Ú. XHõ =Úã≤O¡ ÃÑ· ^Ò~°#˚ ºO [~°∞QÆ∞`«∞O>Ë `À\˜ =Úã≤O¡ `«#Hˆ g∞ Ѩ@#ì @∞¡ K«∂ã¨∞OÎ _ç
áÈ`«∞<åfl_»∞. XHõ=~åæxH˜ J<åºÜ«∞O [~°∞QÆ∞`«∞O>Ë =∞~˘Hõ =~°æO ã¨O|~°Ñ¨_çáÈ`ÀOk. z=iH˜
XHõ =Úã≤O¡ ‰õΩ =∞~˘Hõ=Úã≤O¡ Z^Œ∞~Ô #· ѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ ¢Ñ¨uXHõ¯_»∂ =∞~˘Hõ_Hç ˜ ã¨ÖÏO KÕÜ∞« _»OÖ’
=ÚO^ŒO["ÕÜ«∞_»O `«# =ºH˜Î`åfixH˜ <å"≥∂+≤QÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl_»∞. =∞}˜Ç¨~°O `≥y# `«~°∞"å`«
^•~°O Ѩ@∞ìH˘x Ѩ~°∞Å =ÚO^Œ∞ ^Õ|iOz#@¡~ÚOk D<å\˜ =Úã≤¡OŠѨiã≤÷u.
11. qkè„"å`« (J^Œ$+¨ìO)
''PÜ«µ# „Ǩu =ã¨∞=Î Ù#¥, („Ǩu„áå}˜x) ã¨$+≤~ì z, ^®xHÁHí *Ï`ŒHOõ xO°Ü
‚ µ~KÍ_«∞.——
(25:2)† ''^Õ=Ù_«∞ =∂#=Ùefl U „ǨHí$u(^è°O°‡~) P^è®O°~Qå ѨÙ>˜ì~KÍ_À P „ǨHí$u (^è°O°‡~)
Ö’<Ë ã≤÷O°~Qå L~_«~_ç. PÜ«µ# O°¥á⁄~k~z# „ǨHí$uH˜ =∂O°∞ÊÖË^°∞. W^Õ ã¨O≥·# =∂O°æ~,
(ã¨Ç¨Ï[) ^è°O°‡~.—— (Y∞~üP<£–30:30)
P „ǨH$í u ^èO° ‡° "Õ∞ W™®¡~. qâ◊fi~Ö’x ã¨=∞ã¨~Î , z=iH˜ =∂#=Ùx J=Ü«µÇÍÅ∞ Ãã·`~Œ
^≥·=xÜ«µ=∂=o „ǨHßO°"Õ∞ ǨxKÕã¨∞Î<®flܵ. Jܵ`Ë =∂#=ÙÖ’¡ HÁ~^°O°∞ `Œ=∞Hí∞ ^Õ=Ù_»∞
¢Ñ¨™êkOz# ¿ãfiK«Û#ù ∞ ^°∞ifixܡ∂Qõ~KÕ㥨 Î qâ◊$~YÅrq`Œ~ Qõ_∞« ѨÙ`Œ∞<®flO°∞. JÖÏQÕ Ç≤Åe¡ fl
Ãã·`Œ~ `Œ=∞Hí∞ J#∞Hí∂Å~Qå =∂O°∞ÛHí∞~@∞<®flO°∞. nxÃÑ· „Ǩ=HíÎ „Ǩ=K«#~ K«¥_«~_ç:
''=∂`Œ$QõOƒ° ~ù #∞~_ç ѨÙ>Ëì „Ç¨uÇ≤ÅÇ¡ Í_«¥ „ǨH$í u^èO° ‡° ~ P^è®O°~Qå<Õ Ñ¨Ù_«∞<Î ®fl_«∞.
Hßx `Œe^¡ ~° „_«∞Å∞ P`ŒO®fi`Œ P Ç≤ÅÇ¡ Í_çfl „H≥ã· =Ψ ÙxQå<À, Ü«µ¥^°∞xQå<À, =∞Eã‘Qå<À
ÖËHõ =∞O’O°H~í Qå<À =∂~°∞Û`«∞<®flO°∞. nxflÖÏ áÈÅÛ=K«∞Û- Ǩâ∞◊ =ÙÅ Hí_∞« ѨÙÖ’¡ #∞~z
Ǩâ∞◊ =ÙÅ∞ U֒Ǩ~ ÖËH∞í ~_Í Ñ¨Ù_ÍÎܵ. U [~`Œ∞Ç≤Å¡ Hí∂_Í `ˇy#K≥=ÙÅ`À ѨÙ@ì^∞° .
P`Œ~åfi`Œ |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í Å∞ =¸_è#« =∞‡HßÅ`À ^®x K≥=ÙÅ∞ H’ã≤"™Õ ®ÎO∞° .—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞Ö’ „Ѩu=∞x+‘ =∂`«$QÆ~ƒ° Où Ö’ WÖÏ ~°∂á⁄O^Œ∞`å_»∞–
"≥Ú^Œ@ #ÅÉèˇ· ~ÀAÅ^•HÍ (g~°ºaO^Œ∞=Ù ~°∂ѨOÖ’) LO\Ï_»∞. `«~°∞"å`« Jxfl
~ÀAÖË „^Œ=~°HOÎõ ~°∂ѨOÖ’ LO\Ï_»∞. P `«~∞° "å`« J<Õfl ~ÀAÅ∞ =∂Oã¨ÑÙ¨ =Ú^ŒÌ
(Ñ≤O_»O) ~°∂ѨOÖ’ LO\Ï_»∞. P `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞ XHõ ^≥=· ^Œ∂`«#∞ <åÅ∞QÆ∞ P[˝Å∞
74 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WzÛ Ñ¨OѨÙ`å_»∞. J`«x Hõ~°‡Å∞, Láêkè, PÜ«Ú+¨µ¬Å#∞ QÆ∞iOz „"åÜ«∞=∞x
P^Õt™êÎ_∞» . J`«#∞ ™œÉèÏQÆ∞º_»=Ù`å_® ÖËHõ ^Ò~åƒùQ∞Æ º_»=Ù`å_® J<Õ q+¨Ü∂« xfl ‰õÄ_®
„"åÜ«∞=∞x P^Õt™êÎ_∞» . P `«~∞° "å`« J`«xÖ’ „áê}O áÈÜ«∞|_»∞`«∞Ok.
áÈ`Õ g∞Ö’ XHõ_∞» (ã¨`)ü Hõ~‡° Å∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. Dq^èOŒ QÍ z=iH˜ (P ã¨`¯« ~°‡Å
HÍ~°}OQÍ) J`«xH˜, ã¨fi~åæxH˜ =∞^躌 XHõ QÆ[O =∂„`«"∞Õ ^Œ∂~°O LO_çáÈ`«∞Ok. P
`«~°∞"å`« J`«x *Ï`«HõO =∂iáÈ~Ú J`«#∞ #~°Hõ"åã¨∞Å∞ KÕ¿ã Ѩ#∞Å∞ KÕ™êÎ_»∞.
JÖÏ z=iH˜ (P ^Œ∞+¨¯~°‡Å HÍ~°}OQÍ) J`«xH˜, #~°HÍxH˜ =∞^躌 XHõQ[Æ O =∂„`«"∞Õ
^Œ∂~°O LO_çáÈ`«∞Ok. JO`«Ö’ J`«x *Ï`«HOõ =∂iáÈ~Ú J`«#∞ ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞ KÕ¿ã
Ѩ#∞Å∞ KÕ™êÎ_∞» . (Ѷe¨ `«OQÍ J`«#∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å_»∞.)– (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü W„=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ÖËz ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! ã¨fi~°æ
"åã¨∞Öˇ=~À, #~°H"õ åã¨∞Öˇ=~À (=ÚO^Œ∞QÍ<Õ) QÆ∞iÎOK«|_®¤~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) B#<åfl~°∞. JѨÙÊ_® =ºH˜Î ''JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ =∂#=ÙÅ∞ Hõ~‡° Å∞ PK«iOK«
_»O ^ÕxH©?—— Jx „ѨtflOKå_»∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''„Ѩu =∞x+‘
`å#∞ ^Õx HÀã¨O ѨÙ\˜Oì K«|_®¤_À P Ѩ#∞ÖË KÕ™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. ÖËHõ ''ZÖÏO\˜
|∞kú W=fi|_çO^À JÖÏO\˜ Ѩ#∞ÖË KÕ™êÎ_∞» —— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
''Éèí¥q∞ÃÑ·Qåx ÖË^® g∞ÃÑ·Qåx =zÛǨ_Ë UPǨ^≥·<® ^®xfl ã¨$+≤ì~K«_ÍxH˜ ѨÓO°fi"Õ∞
"Õ∞=Ú ^®xfl Qõ∞i~z „Qõ~^ä°~Ö’ „ÇÍã≤ÃÑ>Ïì=Ú. WÖÏ KÕÜ«µ_«~ ^Õ=ÙxH˜ KÍÖÏ `ËeHí.
g∞g∞^° UPǨ^° =zÛ<® g∞O°∞ ÉÏ^è°Ç¨_«Hí∞~_Í (ã¨Ç¨Ï#~`À) L~_ÍÅx, ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞
UÉèÏQõº~ J#∞„QõÇÏ≤ ~z<® ^®xfl K«¥ã¨∞HÁx g∞O°∞ q∞_çãÇ≤ _¨ H« ∂í _«^x° (PÜ«µ# D UO®Ê@∞
KÕâÍ_«∞).—— (Y∞~üP<£–57:22)
''^Õ=Ùx J#∞[˝ ÖËx^Õ xs‚`Œ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞ U „áå}˜H© KÍ=Ù O®^°∞. „Ǩu
„áå}˜H© =∞O°}HßÅ~ „ÇÍÜ«µ|_ç L~k.—— (Y∞~üP<£–3:145)
Ǩτ[`ü Je (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) (`«=∞ J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂)
''g∞Ö’ „Ѩu XHõ¯iH˜ ÅaèOKÕ ã¨fi~°æ #~°HÍÅ∞ (=ÚO^Õ "åi J^Œ$+¨Oì Ö’) „"åÜ«∞|_®¤~Ú——
Jx K≥áêÊ~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''J~Ú`Õ ^≥·=„Ѩ=HÍÎ! "Õ∞=Ú qkè„"å`«ÃÑ·
ÉèÏ~°O "Õã≤ Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«_»O =∂<ÕÜ«∞=KåÛ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞– ''=∂<ÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . Hõ~‡° Å∞ PK«iã¨∂<Î Õ LO_®e. =∞x+≤
U Ѩx HÀã¨O ѨÙ\˜ìOK«|_®¤_À J`«xH˜ P ѨxKÕ¿ã |∞^Õú Åaèã¨∞ÎOk. J^Œ$+¨ì *Ï`«‰õΩ_çH˜
ã¨fi~åæxH˜ Q˘xáÈÜÕ∞ (ã¨`ü) Hõ~°‡Å∞ PK«iOKÕ |∞kú Åaèã¨∞ÎOk. ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=O`«∞_çH˜
#~°HÍxH˜ ^•if¿ã (^Œ∞+π) Hõ~°‡Å∞ PK«iOKÕ |∞kú Åaèã¨∞ÎOk.——
P `«~åfi`« PÜ«∞# D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ѨiîOKå~°∞–''^è°<®xfl ^®#~KÕã≤, ^≥·=cèuǨO°∞_≥·,
=∞~zx ã¨=∞i÷~KÕ"å_çH˜ "Õ∞=Ú ã¨∞Å∞"≥·# =∂O®æ# #_çKÕ~^°∞Hí∞ ™œÅÉèíº~ HíÅQõ*Ë™®ÎO.
Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ï~z, (^Õ=Ù_çfl) MÏ`ŒO°∞KÕÜ«µHí∞~_Í, =∞~zx kèHí¯i~KÕ "å_çH˜ "Õ∞=Ú
Hí+¨ì`«~° =∂O®æ# #_çKÕ~^°∞Hí∞ ™œÅÉèíº~ HíÅQõ*Ë™®ÎO.—— (92:5–10)– (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 75
P^ŒO, =¸™ê (JÖˇ·)Å ã¨OÉèÏ+¨}
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞: =¸™®, P^°~ (J֡Ƿ Ï≤ )Å =∞^躰 ã¨~ÉèÏ+¨}
[iy~k. =¸™® (JÖˇ·Ç≤Ï) P^°~ (JÖˇ·Ç≤Ï)`À =∂>Ï¡_«∞`Œ¥ ''P^°~! g∞O°∞ =∂
Ç≤`Í=∞ǨïÅ∞. Hßx g∞O°∞ =∞=∞‡efl (=∂#=Ùefl) xO°OH÷° ~í KÕâÍO°∞. =∞=∞‡efl ã¨fiO°~æ
#∞~z fã≤"Ü Õ µ~KÍO°∞—— J<®flO°∞. ^®xH˜ P^°~ WÖÏ [ÇÍaKÍÛO°∞: ''=¸™®! ^Õ=Ù_«∞
x#∞fl „Ǩ`ºŒ Híã∆ ~¨ ÉèÏ+¨} H’ã¨~ Z#∞flHí∞<®fl_«∞. PÜ«µ# hHí∞ `Œ# ã¨fiǨϙ®ÎÅ`À (`“O®`ü)
O®ã≤KÍÛ_«∞. JÖÏ~>˜ (L#fl`Œ™®÷#~ á⁄~k#) h=Ù, ##∞fl ã¨$+≤ì~K«_ÍxH˜ #ÅÉèˇ·
Ü˵à◊§Hí∞ ѨÓO°fi"Õ∞ ^Õ=Ù_«∞ <®J^°$+¨~ì Ö’ O®ã≤# qkè„ÇÍ`Œ Ǩ@¡ ##∞fl x~kã¨∞<Î ®flÇÍ?——
Dq^è°~Qå P^°~ D „Ǩ=∂}~ ^®fiO® =¸™®ÃÑ· q[Ü«µ~ ™®kè~KÍO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨) D z=i "åHõºO =¸_«∞™®O°∞¡ J<®flO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Ǩτ[`ü P^°~ (JÖˇ)· WHõ¯_» HíO‡° Å∞ PK«i~z ǨOÖ ° ’HßxH˜ "≥o§# `Œ~∞° "å`Õ =¸™®
(JÖˇ)· `À WÖÏ J<åflO°∞. ^Õ=Ù_«∞ PÜ«µ# á⁄O°áå@∞¡ Híq∆ ∞~KÍ_«∞. WHí PÜ«µ#ÃÑ· ZÖÏ~>˜
x~^°ÖË^°∞. Hí#∞Hí áåǨ~ KÕã≤# U=∞x+‘ Ǩτ[`ü P^°~ (JÖˇ·)ÖÏ ["åazÛ tHí∆ #∞~_ç
`ŒÇÊ≤ ~K«∞H’ÖË_∞« . XHí"àÕ ◊ Z=O≥<· ® Ç≤_Çç Í^°~ KÕ㥨 Î ''<®J^°$+¨~ì Ö’ áåáåÅ∞ KÕÜ∂« Åx O®ã≤
ÃÑ>˜L ì ~k Qõ#Hí <Ë#∞ áåáåÅ∞ KÕã∞¨ <Î ®fl† ##∞fl x~k~K«H∂í _«^—° —x J~>Ë, ''h J^°$+¨~ì Ö’
P áåáåÅHí∞ #O°Htí Hí∆ J#∞Éèqí ™êÎ=x Hí∂_« O®ã≤ÃÑ>˜ì L~k Qõ#Hí, #O°Htí Hí∆ J#∞Éèqí ~K«∞——
Jx ã¨=∂^è®#~ =ã¨∞~Î k. Z=i J^°$+¨~ì Ö’ U=Ú~^À =∂#=ÙÅHí∞ `ˇeÜ«µ^°∞. J~^Œ∞=Å¡
ÃÑ·âÍzHí PÖ’K«#ÅHí∞ áÈHí∞~_Í â◊H"Θ ∞Õ O°H∞í ã¨`¯Œ O°‡Å∞ PK«i~K«_"« ∞Õ |∞kú=∞~`Œ∞ŠǨx.
Ǩτ[`ü Jcd*Ï=∂ (~°l) QÍi `«O„_ç Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞
''"Õ∞=Ú =∂ "åº^èŒ∞Å x"å~°} HÀã¨O KÕ¿ã „áê~°÷#Å∞, Hõ@∞ì‰õΩ<Õ `åÜ«∞`«∞ÎÅ∞, "å_Õ
=∞O^Œ∞Å∞† HõëêìÅ #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ "Õ∞=Ú fã¨∞‰õΩ<Õ =ÚO^Œ∞ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞
("≥Ú^ŒÖˇ·#q) qkè„"å`«#∞ =∂~°ÛQÆÅ"å?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''Wq
‰õÄ_® qkè„"å`«Ö’<Õ LO\Ï~Ú—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ~ÀA <Õ#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ
"åǨÏ#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# <åH˜ÖÏ L^ÕtOKå~°∞– ''JÉσÜü∞! <Õ#∞
h‰õΩ H˘xfl=∂@Å∞ K≥|∞`å#∞ *Ï„QÆ`«ÎQÍ q#∞. #∞=Ùfi ^Õ=Ù_çfl *Ï˝Ñ¨HõO ÃÑ@∞ìHÀ, ^Õ=Ù_»∞
x#∞fl *Ï˝Ñ¨HõO ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_»∞. #∞=Ùfi ^Õ=Ù_çfl *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_çfl h =ÚO^Œ∞
á⁄O^Œ∞`å=Ù. #∞"Õfi^≥<· å Ji÷OKåÅ#∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_çfl (=∂„`«"∞Õ ) Ji÷OK«∞. U^≥<· å PѨ^Ö Œ ’
LO_ç ã¨Ç¨Ü«∞O HÀ~°^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ü«∞O HÀ~°∞HÀ. ^Õ=Ù_çfl h ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩ_çQÍ
KÕã¨∞HÀ. XHõ q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ÛOK«∞HÀ. „Ѩ[ÅO`å HõÅã≤ hˆH^≥·<å „Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õÄ~°Û
^Œe¿ãÎ, ^Õ=Ù_»∞ h J^Œ$+¨Oì Ö’ ~åã≤ÃÑ\˜Oì k `«Ñʨ =∞Ô~ÖÏO\˜ „ѨÜ∂≥ [#O KÕ‰Äõ ~°ÛÖË~∞° .
JÖψQ „Ѩ[ÅO`å Hõeã≤ hˆH^≥<· å #+¨Oì HõÅQÆ*Ü Ë ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë, ^Õ=Ù_»∞ h J^Œ$+¨Oì Ö’
~åã≤ÃÑ\˜ìOk `«Ñ¨Ê =∞Ô~ÖÏO\˜ #+¨ìO HõÅQÆ*ËÜ«∞ÖË~°∞.—— (q∞ëê¯`ü +¨sѶπ)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''|ÅÇ‘Ï#∞_≥#·
qâßfiã≤ HõO>Ë |Å=O`«∞_≥·# qâßfiã≤ÜÕ∞ „âı+¨µª_»∞, ^Õ=ÙxH˜ Z‰õΩ¯= „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∞.
76 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
J~Ú`Õ W^ŒiÌ Ö’ „âıÜ∞« ã¨∞û LOk. h=Ù (Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’) „ѨÜ∂≥ [#O KÕ‰Äõ ~ˆ Û q+¨Ü∂« efl
HÀ~°∞HÀ. HõëêìÅ∞ Z^Œ∞Ô~·#ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ü«∞O "Õ_»∞HÀ, J^è≥·~°ºO K≥O^Œ‰õΩ. U^≥·<å
PѨ^Œ =zÛѨ_ç`Õ, XHõ"Õà◊ <ÕxÖÏ KÕã≤=ÙO>Ë WÖÏ JÜÕ∞ºk HÍ^Œx J#‰õΩ. ^•xH˜
|^Œ∞Å∞ '<å J^Œ$+ì̈OÖ’ L#fl@∞¡ ^Õ=Ù_»∞ `«ÅzOk [iyOk— Jx ÉèÏqOK«∞. 'XHõ"àÕ —◊
J<Õ =∂@ ÃÑ·âßzHõ KÕ+¨ìʼnõΩ `«Å∞ѨÙÅ∞ `≥~°∞ã¨∞ÎOk.—— (q∞ëê¯`ü +¨sѶπ)
*’ºu+¨ºO, *Ï`«HõO, Jã¨Ê$â◊º`«, ^Œ∞â◊≈‰õΩ<åÅ∞
''=∂#=ÙÖÏO®! Ç≤âÍK«âH◊ ∞í ÅÎ ∞ Z=ix P=Ç≤Ï™®ÎÜ∂ˇ g∞Hí∞ `ˇÅ∞Ǩ<®? =~K«H∞í _«∞,
J|^®úÅH’O°∞ Jܵ# „Ǩu áåáå`Œ∞‡_çfl Jq P=Ç≤Ï™®Îܵ. qh q#x HÁxfl =∂@Å∞
"≥∂ã¨∞H≥o§ ÇÍi K≥=ÙÅÖ’ T^Õܵ« _«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. ÇÍ>˜Ö’ J<ËHí q+¨Ü∂« Å∞ Jã¨`ͺÖË
Jܵ=Ù~>Ïܵ. (Y∞~üP<£:26:221-223)
D q+¨Ü«µ~ Qõ∞i~z Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) „Ǩ™®Îq㨥Î, HÁ~^°O°∞ =ºHí∞ÎÅ∞
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) =Ú~^°∞ *’ºu+¨∞¯Å „Ǩ™®Î=# `ˇzÛ#ǨC_«∞ PÜ«µ# ''J^°~`Í
|∂@Hí~—— J<®flO°∞. ^®xHÍ"≥∞ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! HÁxfl ã¨~^°O®ƒùÖ’¡ ÇÍO°∞ ã¨O≥·# =∂>Ë
K≥|∞`ÍO°∞ Hí^®?—— J<®flO°∞. JǨC_«∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) ''ã¨O#·≥ =∂@~>Ë XHÁ¯Hí¯Ç¨C_«∞
Éèí∂`ÍÅ∞ (l#∞flÅ∞) ã¨O≥·# =∂@#∞ fã¨∞HÁx ZQõ∞O°∞`Œ¥áÈܵ `Œ=∞ ã¨Ç¨ÏK«O°∞Å
K≥=ÙÖ’¡ T^Õ™®Îܵ. P ã¨ÇϨ K«O∞° Å∞ P =∂@Hí∞ `Œ=∞ "≥Ñ· Ù¨ #∞~z J<ËHí Jã¨`ͺÅ∞
HíeÇ≤ XHí Hí@∞ìH^í °ä JÅ∞¡`ÍO°∞—— Jx K≥áåÊO°∞. (|∞MÏi)
„Ǩ=HíÎ ã¨f=∞}˜ Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) WÖÏ LÖËd¡ ã¨∞<Î ®flO°∞: ''^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)Hí∞
OÕǨ>˜ O’A ã¨~Éèíq~Kı q+¨Ü«∂Å∞ `ˇÅ∞ã¨x Z=O≥·<® JO>Ë, J`Œ#∞ ^Õ=Ùx g∞^°
ÃÑ^°Ì JÉèÏO_»O "Õã¨∞Î<®fl_«#fl=∂@. Ü«∂=`Œ∞Î Éèí¥=∂ºHßâÍÖ’¡ Jf~„kÜ«µ*Ï˝#~
^Õ=ÙxH˜ =∂„`ŒÇ∞ı L~^°x ^Õ=Ù_Ë `ˇeÜ«µ*Ëã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (ã¨ÇÏ‘ =Úã≤~¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:''g∞Ö’ Z=Ô~<· å *’u+¨µºx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ U^≥<· å J_çy
J`«#∞ K≥¿ÑÊ^•xfl x[=∞x ÉèÏq¿ãÎ JÖÏO\˜ =∞x+≤ KÕ¿ã #=∂*ò #ÅÉèˇ· ~ÀAÅ
=~°‰Ωõ ã‘fiHõiOK«|_»^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''#Hõ∆„`«q^Œº <Õ~°∞Û‰õΩ#fl"å_»∞ KÕ`«|_ç q^Œº <Õ~°∞Û
‰õΩ#fl>Ë.¡ P q^èOŒ QÍ J`«#∞ ZO`« #Hõ„∆ `«q^Œº <Õ~∞° Û‰õΩO>Ë JO`« KÕ`|« _ç q^Œº <Õ~∞° Û
‰õΩ#fl@¡=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Jã¨Ê$â◊º`å (JO@∞) áê\˜OѨÙ
ã¨~Ô #· k HÍ^Œ∞. 'ã¨Ñ~¨¶ —ü , Ǩ=∂—ÅÖ’ x[O ÖË^∞Œ —— J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). F ѨÖ"¡ˇ åã≤
D=∂@ qx ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <å XO>ˇÅ∞ lOHõÅ =∂kiQÍ Z_®iÖ’ â◊√„ÉèOí QÍ (ZO`À
P~ÀQƺOQÍ) LO\Ï~Ú HÍx z_»∞=Ú`À LO_Õ XHõ XO>ˇ =zÛ "å\˜Ö’ HõÅã≤áÈQÍ<Õ
XO>ˇÅxfl\˜H© P QÆl˚ `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok. WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ [~°∞QÆ∞`«∞Ok?—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''Wk (#∞=fi#∞‰õΩO@∞#fl@∞¡) JO@∞ =Å¡<Õ =zÛ=ÙO>Ë P
"≥Ú^Œ\˜ XO>ˇ‰Ωõ ^Õx JO@∞ `«yeOk?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 77
J*Ï˝#∞Å∞ XHõi JO@∞ =∞~˘HõiH˜ `«Q∞Æ Å∞`«∞O^Œx ÉèÏq™êÎ~∞° . HÍx JO@∞ „ѨÉÏè "å
xH˜ =¸ÅHÍ~°‰õΩ_»∞ ^Õ=Ù_»x ÉèÏqOK«~°∞. ÃÑ·`«ºO J<Õk XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# L^Œ~°"åºkè. HÍx
J~°Éò |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ #=∞‡HõO „ѨHÍ~°O ~Ày Hõ_»∞ѨÙÖ’H˜ F [O`«∞=Ù ^Œ∂i PHõeQÍ
L#flѨÙÊ_»∞ f„="≥∞ÿ# H∆ÀÉèí Hõeæã¨∞ÎOk. nx=Å¡ XHÀ¯™êi ~Ày =∞$`«∞º"å`«# ‰õÄ_®
Ѩ_`» å_»∞. "ås "åºkèx z_»∞=ÚHõ<åfl ‰„Ѩ=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ JO@∞"åºkè Jx #"Õ∞‡"å~°∞. D
#=∞‡HÍxfl 'ã¨Ñ¶¨~ü— JO\Ï~°∞. 'Ǩ=∂— QÆ∞iOz ‰õÄ_® ѨÓ~°fiO J~°Éò |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÖ’¡
=¸_è»#=∞‡HõO LO_Õk. K«xáÈ~Ú# =∞x+≤ P`«‡ QÆ∞_»¡QÆ∂| â◊s~°OÖ’H˜ „Ѩ"Õtã¨∞ÎO^Œx
#"Õ∞‡"å~°∞. JO^Œ∞=Å¡ QÆ∞_»Q¡ ∂Æ |#∞ "å~°∞ ^Œ∞â◊≈‰õΩ#OQÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞. Jk Z=i WO\˜ÃÑ·
"åe`Õ P WO\˜ Ü«∞[=∂x K«xáÈ`å_»x "å~°∞ #"Õ∞‡"å~°∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ǨÏ) D Ô~O_»∞
=¸_è»#=∞‡HÍÅ#∞ YO_çOKå~°∞.
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''JO@∞ (Jã¨Ê$â◊º`«), ^Œ∞â◊≈‰õΩ#O
J<Õq |∂@HõO. J~Ú`Õ =∞Oz â◊‰õΩ#O JO>Ë <åH˜+¨ìO.—— J<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞
D=∂@ qx ''â◊‰õΩ#O JO>Ë Uq∞\——x J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''=∞Oz=∂@
(q#@O, =∞Oz [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx PtOK«@O)—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤¡O)
JHõ™ê‡`«∞QÎ Í U^≥<· å =∞Oz=∂@ ÖË^• ã¨O^Œ~Àƒùz`«"∞≥ #ÿ =∂@ q#flѨÙÊ_»∞ ^•#∞flO_ç
ã¨HÍ~å`«‡Hõ Ѷ¨e`«O fÜ«∞_®<Õfl =∞Oz â◊‰õΩ#O(á¶êÖò) JO\Ï~°∞. Wk ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
Ǩτ[`ü L~åfi a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ° â◊‰Ωõ #O QÆ∞iOz#
„Ѩ™êÎ=# =zÛOk. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: â◊‰õΩ<åÅxfl\˜Ö’ =∞Oz â◊‰õΩ#O
„âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. JѨâ‰◊ Ωõ #O K«∂ã≤ =Úã≤O¡ `«# Ѩx =∂<ÕÜ∞« ~å^Œ∞. q∂Ö’ Z=iHõ~Ú<å
`«=∞‰õΩ #K«Ûx q+¨Ü∞« O Z^Œ∞~Ô `· Õ Dq^èOŒ QÍ „áêi÷OKåe– '^Õ"å! "Õ∞Å∞ KÕ¿ã"å_çq
h"Õ. H©_»∞#∞ `˘ÅyOKÕ"å_çq ‰õÄ_® h"Õ. K≥_»∞Å #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ"åÅ<åfl =∞Oz
Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∂« Å<åfl h â◊H`Θ À<Õ ™ê^躌 =∞=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£.)
"≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞
''"å~°∞ `«=∞ "≥Ú‰õΩ¯|_»∞Å∞ <≥~°"Õ~°∞™êÎ~°∞.—— (Y∞~üP<£–76:7)
D ã¨∂H˜Î =¸ÅÉèÏ+¨Ö’x ''#„*ò—— J~>Ë =∞x+≤ÃÑ· qkè~K«|_ç# Ǩx ÖË^• `Œ#Hí∞`Í#∞
qkè~K«∞Hí∞#fl Ǩx Jx ÉèÏ=~. =∞O’=∂@Ö’ =∞x+≤ qkèQå U^≥<· ® ǨxKÕ™®Î#x "≥ÚHí∞¯|_ç
KÕã∞¨ H’=_«~ ÖË^® „Ǩu#|¥#_«~ Jx JO°~÷ . g\˜x `ŒÇʨ Hí <ˇO"° OÕ ®Ûe. Jܵ`Ë Jq `Œ#Hí∞
â◊H˜ÎH˜ q∞~z#"≥·#ǨC_«∞ ÖË^® ^è°O°‡=ºuOÕHí q+¨Ü«∂Öˇ·#ǨC_«∞ <≥O°"ÕO°ÛHí∂_«^°∞. "≥ÚHí∞¯|_ç
=∞# J^°$ë®ìxfl =∂iÛ"Õã¨∞Î~^°#fl ÉèÏ=~`À "≥ÚHí∞¯|_ç KÕã¨∞H’‰õÄ_»^Œ∞. JÖÏQÕ ^Õ=Ù_«∞
`Œ# Ǩx <≥O°Çıi¿ãÎ<Õ Ç¶¨ÖÏ<® ã¨`ͯO°º~ KÕ™®Î#x ‰õÄ_® "≥ÚHí∞¯|_ç KÕã¨∞H’‰õÄ_»^Œ∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) F™®i "≥ÚHí∞¯|_çx Qõ∞i~z K≥|∞`Œ¥ ''[O°Q=õ Åã≤L#fl U
Ǩxx Hí∂_Í "≥ÚHí∞¯|_ç J_«∞H¤ ’ÖË^∞° . HßHíáÈ`Ë P "≥ÚHí∞¯|_ç ^®fiO® Ç≤ã<≤ ®i (*Ë|∞)
#∞~_ç HÁ~`Œ _«|∞ƒ fÜ«µ|_«∞`Œ∞~k—— J<®flO°∞. (=Úã≤~¡ , J|¥^®=Ó^£).
=∞O’ã¨~^°Oƒ° ~ù Ö’ WÖÏ J<®flO°∞: ''"≥ÚHí∞¯|_ç [O°Q=õ Åã≤# Ǩxx ^®x xs‚`Œ
ã¨=∞Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞QÍQåx ÖË^® PÅ㨺~QåQåx [iÇ≤~K«ÖË^°∞. HßHíáÈ`Ë Ç≤ã≤<®i
78 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(*Ë|∞) #∞~_ç HÁ~`Œ_|« ∞ƒ fÜ«µ|_«∞`Œ∞~k.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
''^Õ=Ùx Jq^èÜ Õ µ« `Œ q+¨Üµ« ~Ö’ "≥ÚHí∞¯|_ç <ˇOÇ° Oı ÛÕ „Ǩâflı O®^°∞. JÖÏQÕ `Œ#
Jnè#~Ö’ÖËx q+¨Üµ« ~Ö’ Hí∂_Í "≥ÚHí∞¯|_ç <ˇOÇ° Oı ÛÕ „Ǩâfl◊ ÖË^∞° ——J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ
(ã¨). XHí=ºH˜Î =zÛ ''<®™È^°i Hße#_«Hí# ǨÏ*òÜ«∂„`Œ KÕ™®Î#x "≥ÚHí∞¯|_ç KÕã¨∞
Hí∞#flk—— J<®fl_«∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''h ™È^°i (JÖÏ) Ǩ_Ë „â◊=∞, Hí+~ì¨ ^Õ=ÙxH˜
J=ã¨O~° ÖË^∞° . P"≥∞ "åǨÏ#"≥∞H˜¯ ǨÏ*òH∞í "≥஧e—— Jx K≥áåÊO°∞. (J|¥^®=Ó^£)
JO@∞"åºkè „Ñ¨|e#ѨÙÊ_»∞
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ã≤iÜ«∂‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õi
"≥àϧ~°∞. PÜ«∞# ã¨~æü „áêO`«OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ ã≤iÜ«∂ áêʼnõΩ_»∞ J|∂Lɡ^· • a<£
[„~åÇπÏ, `«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å`À =zÛ PÜ«∞xfl HõÅ∞ã¨∞H˘x, 'ã≤iÜ«∂Ö’ JO@∞"åºkè
„Ѩ|eLO^Œx—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ L=∞~ü (~°l) `«#=^Œ‰Ì Ωõ `˘e =ÚǨl~°#¡ ∞ Ñ≤Å∞K«∞
‰õΩ~°=∞‡x ##∞fl ѨÙ~°=∂~ÚOKå~°∞. <Õ<≥o§ "åix Ñ≤Å∞K«∞H˘KåÛ#∞. PÜ«∞# "åiH˜
ã≤iÜ«∂Ö’ JO@∞"åºkè "åºÑ≤OzLO^Œ#fl ã¨OQÆu K≥Ñ≤Ê "åi ã¨ÅǨ J_çQÍ~°∞.
"å~°∞ aè<åflaè„áêÜ«∂Å∞ =ºHõOÎ KÕâß~°∞. H˘O^Œ~∞° ''q∂~°∞ XHõÑx¨ q∂^Œ =KåÛ~°∞.
Jk ѨÓiÎH͉õΩO_® "≥o§áÈ=_»O ÉÏQÆ∞O_»^xŒ =∂ Jaè„áêÜ«∞O—— J<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~∞°
''q∂ "≥O@ q∞QÆ`å [#O ^≥·=„Ѩ=HõÎ ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ `«‰õΩ¯= =∞Ok L<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ
"åix ‰õÄ_® JO@∞"åºkè „áêO`åxH˜ fã¨∞HÔ à◊§_»O ã¨iHÍ^Œ∞—— J<åfl~°∞. "åi Jaè„áê
Ü«∂Å∞ q#fl `«~∞° "å`« "åi`À ''WHõ q∂~°∞ "≥o§áÈO_ç—— J<åfl~°∞ L=∞~ü (~°l)
P `«~∞° "å`« PÜ«∞# J<åû~ü =Úã≤O¡ Å#∞ Ñ≤Å==∞<åfl~°∞. <Õ#∞ "åix Ñ≤Å∞K«∞
H˘KåÛ#∞. =zÛ# `«~°∞"å`« PÜ«∞# "åi ã¨ÅǨ J_çQÍ~°∞. "å~°∞ ‰õÄ_® =ÚǨl~°¡
q^è•<å<Õfl J#∞ã¨iOKå~°∞. "åi Jaè„áêÜ«∂Å∞ q#fl `«~∞° "å`« PÜ«∞# "åi`À ''WHõ
q∂~°∞ "≥o§áÈO_ç—— J<åfl~°∞ L=∞~ü (~°l). P `«~åfi`« PÜ«∞# =∞Hͯ q[Ü«∞O
ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ (=∞n<å‰õΩ) =Å㨠"≥o§# Y∞Ô~·+πÃÑ^ŒÌÖ’¡ WHõ¯_»∞#fl "åix Ñ≤Å=O_ç
J<åfl~°∞. <Õ#∞ "åix Ñ≤Å∞K«∞ H˘KåÛ#∞. "åiÖ’ UW^Œ~Ì ∂° aè<åflaè„áêÜ«∂Å∞ =ºHõÑÎ ~¨ K° «
ÖË^∞Œ . ''„Ѩ[Å#∞ JO@∞"åºkè "åºÑ≤ã∞¨ #Î fl „áêO`åxH˜ fã¨∞‰õΩ"≥à§◊ @O =∞OzkHÍ^Œ∞.
"åix fã¨∞H˘x uiy"≥o§ áÈ=@O =∞Oz^Œx =∂ Jaè„áêÜ«∞O—— J<åfl~°∞ "å~°∞.
JO`åq#fl `«~°∞"å`« L=∞~ü (~°l) „Ѩ[Å =ÚO^Œ∞ ''<Õ#∞ ˆ~ѨÙ^ŒÜ«∞O (=∞n<å‰õΩ)
uiy "≥à◊√Î<åfl#∞. Hõ#∞Hõ q∂~°∞ ‰õÄ_® ˆ~Ѩ٠L^ŒÜ«∞O |Ü«∞Å∞^Õ~°\ÏxH˜ ã≤^ŒúOQÍ
LO_»O_ç—— Jx „ѨH@ õ # KÕ~ÚOKå~°∞.
JѨÙÊ_»∞ Lɡ^· • (~°l) ''^Õ=Ù_»∞ ~åã≤ÃÑ\˜#ì J^Œ$+¨Oì #∞Oz áêiáÈ`«∞<åfl~å!——
J<åfl~°∞. ^•xH˜ L=∞~ü (~°l) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''D=∂@ =∞~˘Hõi <À@ "≥Å∞=_ç=ÙO>Ë
ÉÏQÆ∞O_»∞ (g∞`À qÉèkË OK«@O <åH˜+Oì¨ ÖË^∞Œ ) J=Ù#∞ "Õ∞=Ú ^Õ=Ùx J^Œ$+¨Oì #∞O_ç
^Õ=Ùx J^Œ$+¨Oì "≥Ñ· Ù¨ Hˆ áêiáÈ`«∞<åflO. q∂^ŒQ~æÆ ° H˘xfl XO>ˇÅ∞O_ç q∂~°∞ "å\˜x XHõ
"≥·Ñ¨Ù ѨK«Û\˜ K≥@∞¡ KÕ=∞Å∞, =∞~À"≥·Ñ¨Ù |O[~°∞<ÕÅ L#fl Ö’Ü«∞‰õΩ `ÀÅ∞ÔHàϧ~°#∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 79
HÀO_ç. JѨÙÊ_»∞ q∂~°∞ q∂ XO>ˇefl (c_»∞ =^Œe) ѨzÛHõL#fl „Ѩ^âÕ O◊ Ö’ "Õ∞Ñ≤<å ÖËHõ
c_»∞Ö’ "Õ∞Ñ≤<å Jk ^Õ=Ùx xs‚`« J^Œ$+¨Oì „Ñ¨HÍ~°O "Õ∞Ñ≤#@∞¡ HÍ^•?——
JO`«Ö’ J|∞Ì„~°Ç¨ ‡<£ a<£ BѶπ JHõ¯_çH˜ =KåÛ~°∞. PÜ«∞# U^ÀѨx q∂^Œ "≥o§
=KåÛ~°∞. q+¨Ü«∞O `≥Å∞ã¨∞H˘x PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞– ''<å^ŒQÆæ~° D ã¨=∞㨺‰õΩ
ã¨O|OkèOz# *Ï˝#=ÚOk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ 'XHõ „áêO`«OÖ’ JO@∞"åºkè „Ñ¨|e LO^Œx
qO>Ë JHõ¯_çH˜ "≥à◊§HõO_ç. XHõ"Õà◊ q∂~°∞#fl „áêO`«OÖ’<Õ JO@∞"åºkè „Ñ¨|e`Õ
^•#∞flOz `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ"åÅx JHõ¯_ç #∞O_ç ("Õ̂~KÀ\˜H˜) "≥à◊§HõO_ç— Jx K≥áêÊ~°∞.
D ǨÏnã¨∞ qx L=∞~ü (~°l) ^≥·"åxH˜ Hõ$`«[˝`«Å∞ `≥eáê~°∞. JHõ¯}∞‚Oz
(=∞n<å‰õΩ) u~°∞QÆ∞ „ѨÜ∂« }=∞Ü«∂º~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü L™ê=∂ a<£ *ˇ^· £ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞:
''U^Œ~Ú<å „áêO`«OÖ’ ¿Ñ¡Q∞Æ "åºkè LO^Œx `≥e¿ãÎ q∂~°∞ JHõ¯_çH˜ "≥à§◊ HõO_ç. q∂~°∞
U^Œ~Ú<å „áêO`«OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ JHõ¯_» ¿Ñ¡QÆ∞ "åºkè "åºÑ≤ã¨∞ÎO>Ë q∂~°∞ JHõ¯_ç
#∞Oz ("Õ̂~KÀ@∞‰õΩ) "≥à§◊ HõO_ç.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
12. =∞^èºÕ =∂~°"æ ∞Õ =∞#‰õΩ =∞Ozk
''Dq^è~° Qå "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞^躰 ã¨÷ ã¨=∂[~Qå KÕâÍ=Ú, g∞O°∞ „ǨÇ~¨ K«„Ǩ[ÅHí∞
™®Hí∞∆ Å∞Qå L~_ÍÅx, „Ǩ=HíÎ g∞Hí∞ ™®H˜Q∆ å L~_ÍÅx.—— (Y∞~üP<£–2:143)
U q^èŒ"≥∞ÿ# Juâ◊Ü«∂xH˜, JuÇÍ^®ÅHí∞ áÈHí∞~_Í rq`«OÖ’x „Ѩu ~°OQÆOÖ’#∂
=∞^èÕº=∂O®æxfl J=~a~z <®ºÜ«µ~Qå, x+¨ÊHí∆áå`Œ~Qå, ^è°O°‡Ü«µ∞HíÎ~Qå =º=ǨÏi~KÕ
ã¨=∂*Ïxfl ''L=∞‡`ˇ =ã¨`—ü — ÖËHõ =∞^躌 ã¨÷ ã¨=∂*O JO\Ï~°∞. U q+¨Ü∞« OÖ’<≥<· å JuK«~º° ,
Ju"å^•Å∞ ZšѨÙÊ_»∂ J#~°÷^•Ü«∞Hõ"Õ∞. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''^≥=· „Ǩ=HíÎ g∞Hí∞ ^Õxfl™®Î_À ^®xfl fã¨∞HÁx, ^Õ#∞fl~_ç q∞=∞‡efl xO’kè™®Î_À ^®x
*’eH˜ áÈHí~_ç. ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç. ^Õ=Ùx tHí∆ KÍÖÏ Híi#î ~Qå L~@∞~k.—— (59:7)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=Ù_«∞ g∞H’ã¨~ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕã≤#"å\˜x x¿+kè~K«∞H’Hí~_ç.
ǨÏ^°∞gÌ ∞i =ºÇ¨Ïi~K«H~í _ç. ǨÏ^°∞gÌ ∞OÕÇÍix ^Õ=Ù_«∞ Z#fl>˜H© „¿Ñq∞~K«_∞« . ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞
^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕãz≤ Û# Ǩiâ◊∞^°ú =ã¨∞=Î Ùefl xã¨ûOHÀK«~Qå u#~_ç, „`ÍQõ~_ç. ^®~`Àáå@∞
g∞O°∞ qâ◊fiã≤ã¨∞Î#fl ^Õ=ÙxǨ@¡ ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ Híey=Ù~_«~_ç.—— (5:87,88)
Ǩτ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) WÖÏ LÖËd¡ ã¨∞<Î åfl~°∞: =ÚQÆ∞~æ ∞° =º‰õΩÅ Î ∞ „Ѩ=HõÎ
ÉèÏ~°ºÅ WO_»¡‰õΩ =zÛ, ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) P~å^èŒ##∞ QÆ∞iOz J_çQÍ~°∞. "åiH˜ ¢Ñ¨=HõÎ
P~å^è#Œ QÆ∞iOz q=iOK«|_çOk. "å~°∞ ^•xfl `«‰Ωõ ¯=QÍ ÉèÏqOz, ''PÜ«∞<≥H¯õ _®?
=∞#"≥∞Hõ¯_®? PÜ«∞# =Å¡ QÆ`O« Ö’ [iy# áêáêÅ∞, [~°QÉÆ ’ÜÕ∞ áêáêÅhfl Hõq∆ ∞OK«
|_®¤~Ú. (Hõ#∞Hõ =∞#O PÜ«∞# HõO>Ë Z‰õΩ¯= P~å^è#Œ KÕÜ∂« e)—— Jx J#∞‰õΩ<åfl~°∞.
"åiÖ’ XHõ_»∞ ''WHõ#∞Oz <Õ#∞ ZšѨC_»∂ ~å„`«O`å #=∂AÖ’¡ QÆ_»∞ѨÙ`å#∞——
J<åfl_»∞. Ô~O_»="å_»∞ ''<ÕxHõ =ÚO^Œ∞ ZšѨC_»∂ xifi~å=∞OQÍ LѨ"åã¨O
80 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
áê\˜ã∞¨ OÎ \Ï#∞—— J<åfl_»∞. =¸_À =ºH˜,Î ''<Õ<`·≥ Õ „ã‘Å
Î ‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO\Ï#∞, Z#fl\˜H©
q"åǨÏO KÕã∞¨ HÀ#∞—— Jx „Ѩu# |∂<å_»∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D =∂@Å∞ qx ''WÖÏ~>˜ Ǩ#∞Å∞ KÕܵ« =∞x <®Hí∞ P[˝ ÖË^∞° .
g∞ g∞^Œ g∞ P`Œ‡Å ǨÏHí∞¯ Hí∂_Í L~k. Hí#∞Hí LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜~K«~_ç, u#_«~,
„`ÍQõ_~« Hí∂_Í KÕܵ« ~_ç. O®„`Œ∞à◊§Ö’ PO®^è#° Hí∂_Í KÕܵ« ~_ç, x„^° Hí∂_Í áÈ`Œ¥
L~_«~_ç. ##∞fl K«¥_«~_ç, <Ë#∞ x„^°áÈ`Í#∞, *ÏQõO°} KÕ™®Î#∞, LǨÇÍ™®Å∞
áå>˜™®Î#∞, ÇÍ>˜x qO°q∞™®Î#∞ Hí∂_Í. =∂~ã¨~ u~>Ï#∞, <ˇÜµº Hí∂_Í u~>Ï#∞.
<® q^è®#~, <å ã¨~„Ǩ^®Ü«∂Å#∞ W+ì̈Ǩ_«x (áå>˜~K«x)ÇÍ_«∞ <®ÇÍ_«∞ Hß^Œ∞.——
P `Œ~åfi`Œ PÜ«µxÖÏ J<®flO°∞: ''giHı"∞≥ ~ÿ k ¢ã‘Å Î #∞, =∞~z PǨO° Ǩ^®O®÷Å∞,
ã¨∞ÇÍã¨#Å∞, x„^°, (W`ŒO)° „áåǨ~zHí ™œMϺÅ#∞ x¿+kè~K«∞Hí∞<®flO°∞? <Ë#∞ g∞Hí∞
qO®Qõ∞Å∞Qå, ã¨<®ºã¨∞Å∞Qå =∂O°=∞x É’kè~K«Ö^Ë !Õ <® ^èO° ‡° ~Ö’ ¢ã‘Å Î #∞, =∂~™®Ç¨
O®xfl `Œºl~KÍÅx ÖË^∞° . JÖÏQÕ ÉˇO· ®Qõ∞Öˇ· UHß~`Œ Hí∞ǨïO®Ö’¡ u+¨"ª Ü Õ ∂« Åx Hí∂_Í
ÖË^∞° . P`Œ‡x„QõÇϨ ~ HÁO°H∞í <®^èO° ‡° ~Ö’ LǨÇÍ㨄=`ŒO L~k. "≥O· ®Qõº „ǨÜ∂ˇ [<®Åhfl
WHí¯_« lǨ^ü ^®fiO® ã¨=∞Hí∂O°∞`Íܵ. (Hí#∞Hí) JÖÏ¡ÇÏπ #∞ PO®kè~K«~_ç. PÜ«µ#Hí∞
=∞O≥=ih ™®>˜Heí Ê~K«H~í _ç. ǨÏ*ò, L„=∂ (q^è∞° )Å∞ xO°fiÇ≤Ï~K«~_ç. #=∂*ò ™®÷Ç~≤
K«~_ç. [Hß`ü K≥e~¡ _ç. O°=∞*Ï<£ ~À*ÏÅ∞ áå>˜~K«~_ç. g∞Hí∞ ѨÓO°fi~ H˘O^Œ~∞° „Ǩ[Å∞
`Œ=∞ÃÑ· ÖËxáÈx ÉèÏO°~, Hßiî<®ºÅ∞ "≥∂ѨÙH’=_«~ =Å¡<Ë <®â◊#=∞Ü«∂ºO°∞. ÇÍO°∞ `Œ=∞
g∞^° ÖËxáÈx |O°∞=ÙÅ∞, Hßiî<®ºÅ∞ "≥∂ѨÙHí∞#flǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ Hí∂_Í ÇÍiÃÑ·
|O°∞=ÙÅ∞, Hßiî<®ºÅ∞ "≥∂áå_«∞. g∞Hí∞ =∞Oî®ÅÖ’, P„â◊=∂Ö’¡, UHß~`ŒHí∞ǨÏO®Ö’¡
HíxÊã¨∞Î#fl J=âıë®Å∞ ÇÍO°∞ =^°eÃÑ>ì̃ áÈܵ#"Õ.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #xflÖÏ
J_çQÍ~°∞– ''J|∞ÌÖÏ¡! h=Ù ~ÀE ѨQÅ Æ ∞ LѨ"åã¨O áê\˜ã∂¨ ,Î ~å¢uѨÓ@ (P~å^è#Œ Ö’)
*ÏQÆ~} ° KÕã∞¨ <Î åfl=x <å‰õΩ `≥eã≤Ok, x["Õ∞<å?—— ^•xH˜ <Õ#∞ x["Õ∞, <Õ#∞ JÖψQ
KÕã∞¨ <Î åfl#∞—— Jx J<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞–
''WÖÏO\˜ "≥·Yi J=ÅOaOK«‰õΩ. LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«∞, "å\˜x q~°q∞ã¨∂Î
‰õÄ_® LO_»∞. ~å¢u"Õà◊ `«ÇϨ A˚^£ #=∂*ò ‰õÄ_® K≥~Úº, q¢âßOu ‰õÄ_® fã¨∞HÀ. hÃÑ·
h â◊s~åxH˜ ‰õÄ_® ǨωõΩ¯Ok, h Hõà§◊ ‰õΩ ‰õÄ_® ǨωõΩ¯Ok, h ÉèÏ~°º‰õį_® ǨωõΩ¯Ok,
h JukäH˜ ‰õÄ_® ǨωõΩ¯Ok. rq`åO`«O LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ"å_»∞ x*ÏxH˜ LѨ"å
™êÅ∞ Jã¨Å∞ áê\˜OK«Ö#Ë >Ë.¡ ¢Ñ¨u <≥ÖÏ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«_O»
rq`åO`«O LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«_»O`À ã¨=∂#O. HÍ|\˜ì h=Ù ¢Ñ¨u <≥ÖÏ =¸_»∞
~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«∞, (KåÅ∞). ¢Ñ¨u <≥ÖÏ (XHõ™êi ѨÓiÎ) Y∞~üP<£ Ѩiãî ∂¨ Î
LO_»∞.—— <Õh =∂@Å∞ qx ''<å‰õΩ WO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯= â◊HΘ LOk—— J<åfl#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J~Ú`Õ ^•=Ó^£ (JÖˇ·Ç≤Ï)ÖÏ XHõ ~ÀA LѨ"åã¨O
áê\˜Oz, XHõ ~ÀA =∂<≥~Úº. "å~°OÖ’ XHõ ™êi (=∂¢`«"∞Õ ) Y∞~üP<£ Ѩiãî ∂¨ L Î O_»∞.
nxH˜ q∞OzáȉõΩ—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 81
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''J*Ï˝#∞Å∞ Z<Àfl Ѩ^•~å÷Å∞
uO\Ï~°∞† =∞Ô~<Àfl Ѩ^•~å÷Å#∞ Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO@∂ u#_»O =∂<Õ™êÎ~∞° . ^Õ=Ù_»∞ (=∞#
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ) `«#¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ѨOáê_»∞, `«#¢QÆO^ä•xfl J=`«iOѨ*âË ß_»∞, ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ
"å\˜(ǨÏÖÏÖò)x ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ qQÍ x~°~‚ ÚOKå_»∞, x¿+kè`åÅ (ǨÏ~åO)#∞ x¿+kè
`åÅ∞QÍ x~°~‚ ÚOKå_»∞. H˘xfl q+¨Ü∂« ÅÖ’ PÜ«∞# =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞. "å\˜x ã‘fiHõ
iOK«=K«∞Û. (J~Ú`Õ Jq ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ "å HÍ"å Jx Ö’`«∞áê`«∞ʼnõΩ "≥o§ P~å
fÜ«∞_®xH˜ ¢Ñ¨Ü∞« uflOK«‰Äõ _»^∞Œ .——)– (J|∂^•=Ó^£: q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ#ѨC_»∞
<å =ÚO^Œ∞ XHõ „ã‘Î ‰õÄ~˘ÛxLOk. PÜ«∞# ''Z=s"≥∞?— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞
''XHÍ"≥∞ (#Ñ¶Ö ≤ )ò #=∂AÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ KÕã∞¨ OÎ ^ŒO@∂ [#O K≥ÑC¨ ‰õΩO@∞<åflˆ~, P"Õ∞
D¢ã‘—Î — Jx J<åfl#∞. Jk qx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''WHõ PѨ٠(D"≥∞ á⁄QÆ_Šλ ∞)! g∞ â◊HΘ
"Õ∞~°Hˆ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« O_ç. ^≥=· ™êH˜!∆ ^Õ=Ù_»∞ qã¨∞QÆ∞ K≥O^Œ_∞» . g∞ˆ~ qã¨∞QÔ uÎ áÈ`å~°∞.
(JuQÍ P~å^è#Œ Å∞ KÕÜ∞« @O =Å¡ g∞~°∞ qã¨∞QÆ∞ K≥O^Œ=KÕÛ"≥∂QÍx ^•xH˜ ѨÙ}ºO
„Ѩ™êkOK«_»OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ qã¨∞QÆ∞K≥O^Œ_»∞). =∞x+≤ KÕ¿ã ^èŒ~°‡HÍ~åºÅÖ’ âßâ◊fi`«OQÍ
áê\˜OKÕ P~å^è<Œ Õ ^Õ=ÙxH˜ KåÖÏ „Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ k.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^è~Œ ‡° O ZO`À
ã¨∞Å∞"≥#· k. Z=Ô~<· å ^è~Œ å‡#∞ã¨~} ° Ö’ J#=ã¨~O° QÍ HÍiî#ºO HÀi`≥K∞« Û‰õΩO>Ë ^è~Œ ‡° "Õ∞
J`«xÃÑ· PkèHºõ `« ™êkèã∞¨ OÎ k (P HÍiî#ºO Éèií OK«ÖHË õ ^è~Œ å‡xfl PK«iOK«_"» ∞Õ =kÖË
™êÎ_∞» ). Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ã¨<å‡~°Oæ Ö’ #_»=O_ç. =∞^èºÕ =∂~°Oæ J#∞ã¨iOK«O_ç. g∞„ѨÉ∞íè =Ù
`«~Ñ° Ù¨¶ # ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ϺxH˜ ã¨O|~°Ñ_¨ O» _ç. L^ŒÜ∞« O, ™êÜ«∞O„`«O ~å„uѨÓ@ H˘O`«
¿ãѨ٠(P~å^è#Œ KÕÜ∞« @O) ^•fi~å ^≥=· ã¨Ç¨ Ü«∂xfl Ji÷OK«O_ç.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞ã≤^˚ Ö
£ ’H˜ „Ѩ"tÕ ¿ãÎ JHõ¯_»
~Ô O_»∞ x\Ïì_∞» Å =∞^躌 XHõ á⁄_»∞QÍ\˜ „`å_»∞ Hõ\L ì˜ O_»@O HõxÑ≤OzOk. Jk K«∂ã≤
PÜ«∞# ''D „`å_»∞ Uq∞\©?—— J#_çQÍ~°∞. JHõ¯_»∞#fl "å~°∞ ''D „`å_»∞ *ˇ#· Éò (~°l)
QÍik. P"≥∞ (xÅ|_ç P~å^è#Œ KÕã∂¨ )Î JÅã≤áÈ~Ú#ѨC_»∞ JÅã¨@ ^Œ∂~°O HÍ=_®xH˜
nx P^è•~°OQÍ „"ÕÖÏ_»`å~°∞—— Jx `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''^•xfl
qѨÊnÜ«∞O_ç. g∞Ö’Z=Ô~<· å ã¨~ˆ , L`åûǨÏOQÍ L#flѨC_Õ #=∂A KÕÜ∂« e. JÅã¨@
JxÑ≤¿ãΠѨ_∞» HÀ"åe—— Jx P^ÕtOKå~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: g∞Ö’ Z=iÔH<· å
#=∂A KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ ‰õΩxH˜áê@∞ =¿ãÎ J`«#∞ (#=∂A =^Œe) x„^Œ ^Œ∂~°=∞ÜÕ∞º
=~°‰õÄ Ñ¨_»∞HÀ"åe. ‰õΩxH˜áê@∞¡ Ѩ_»∞`«∂ #=∂A KÕã¨∞Î#flѨC_»∞ J`«#∞ =∞xflOѨÙ
HÀã¨O "Õ_∞» HÀÉ’~Ú `«#∞fl `å<Õ ^Œ∂+≤OK«∞HÀ=K«∞Û. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂J|∞ÌÖÏ¡ *Ïa~ü a<£ ã¨=Ú~å (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
"≥#∞Hõ #=∂A KÕ¿ã"å_çx. PÜ«∞# #=∂A =∞^躌 ã¨O÷ QÍ LO_Õk. PÜ«∞# „ѨãO¨ QÆO
‰õÄ_® =∞^躌 ã¨O÷ QÍ LO_Õk. (=Úã≤O¡ )
82 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂ AÃÇ·Ïá¶ê =ǨÏÉò a<£ J|∞ÌÖÏ¡ÇÏπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
ã¨Öχ<£ (~°l)‰õΩ, J|∂^Œ~åÌ (~°l)‰õΩ =∞^茺 (Ç≤Ï„[`ü J#O`«~°O) ™È^Œ~°`åfixfl
U~°Ê~°Kå~°∞. ã¨Öχ<£ (~°l) (XHõ~ÀA) J|∂^Œ~åÌ#∞ HõÅã¨∞HÀ=_®xH˜ PÜ«∞# WO\˜H˜
"≥àϧ~°∞. JѨC_»∞ PÜ«∞# (J|∂^Œ~åÌQÍi ÉèÏ~°º) L"≥∞‡^Œ~åÌ (~°l) =ÚiH˜ |@ìÅ∞
`˘_»∞H˘¯x LO_»@O QÆ=∞xOKå~°∞. Jk K«∂ã≤ PÜ«∞# ‰õΩâ◊Å „Ѩâfl◊ Å∞"Õã∂¨ Î ''Uq∞\˜
g∞~°∞ WÖÏÔQ·áÈÜ«∂~°∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ P"≥∞ ''g∞ ™È^Œ~°∞_»∞ J|∂^Œ~å̉õΩ
D „ѨÑO¨ K«OÖ’ Ug∞ JHõ¯~ˆ ^¡ ∞Œ —— Jx (ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∂) J<åfl~°∞. (JO`«Ö’) J|∂^Œ~åÌ
(~°l) =KÕÛâß~°∞. ã¨Öχ<£ (~°l) HÀã¨O J#flO =O_çOKå~°∞. (Éè’[#O =_ç¤Oz#
`«~°∞"å`«) PÜ«∞#`À ''g∞~°∞ u#O_ç, <Õ#∞ LѨ"åã¨=Ú<åfl#∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜
ã¨Öχ<£ (~°l) ''#∞=Ùfi (<å`Àáê@∞) u##O`«=~°‰Ωõ <Õ#∂ u##∞—— J<åfl~°∞. JѨC_»∞
PÜ«∞# (LѨ"åã¨O q~°q∞Oz PÜ«∞#`À HõÅã≤) Éè’[#O KÕâß~°∞.
~å„u J~Ú# `«~°∞"å`« J|∂^Œ~åÌ (~°l) #Ѷ≤Öò #=∂*ò KÕÜ«∞\ÏxH˜ LѨ„Hõ
q∞OKå~°∞. JѨC_»∞ ã¨Öχ<£ (~°l) ''(=ÚO^Œ∞) Ѩ_∞» HÀ (`«~åfi`« ÖËz #=∂A KÕã∞¨
HÀ=K«∞Û)—— J<åfl~°∞. ^•x „ѨHÍ~°"Õ∞ J|∂^Œ~åÌ (~°l) x„^ŒáÈÜ«∂~°∞. H˘O`«¿ãѨ\˜H˜
x„^Œ#∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯x uiy #Ѷ≤Öò #=∂*ò „áê~°OaèOKå~°∞. ã¨Öχ<£ (~°l) (JѨC_»∞
‰õÄ_® PÜ«∞xfl "åiã¨∂)Î ''WOHÍ¿ãûѨ٠x„^ŒáÈ—— J<åfl~°∞. P `«~åfi`« ~å„u z=iÉèÏQÆO
~åQÍ<Õ ã¨Öχ<£ (~°l) ''WѨC_»∞ ÖËz #=∂A K≥~Úº—— J<åfl~°∞ J|∂^Œ~åÌ (~°l)`À.
W^Œ~Ì ∂° HõÅã≤ #=∂A KÕâß~°∞. (#=∂A =ÚyâßHõ) J|∂^Œ~åÌ (~°l)`À ã¨Öχ<£ (~°l)
WÖÏ J<åfl~°∞: ''hÃÑ· h „ѨÉèí∞=٠ǨωõΩ¯Ok x["Õ∞. HÍx hÃÑ· h „áê}Ïx‰õį_®
ǨωõΩ¯Ok. h ÉèÏ~åºÑ≤šʼnõį_® ǨωõΩ¯Ok. Hõ#∞Hõ „Ѩu ǨωõΩ¯^•~°∞x ǨωõΩ¯
<≥~°"Õ~°∞Û.—— `«~åfi`« ã¨Öχ<£ (~°l) ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæiÔHo§ [iy#^ŒO`å K≥áêÊ~°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) q+¨Ü∞« O qx ''ã¨Öχ<£ x[O ѨeHÍ_»∞—— J<åfl~°∞. (|∞MÏs)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''g∞~°∞ =∞^èÕº=∂~åæxfl J#∞ã¨iOK«O_ç.
(=º=Ǩ~åÖ’¡ xÅHõ_»QÍ) YzÛ`«OQÍ LO_»O_ç. g∞Ö’ U XHõ¯~°∂ (ˆH=ÅO) `«=∞
PK«~°} P^è•~°OQÍ =ÚH˜Î á⁄O^ŒÖË~°x `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç!—— J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! g∞~°∞ ‰õÄ_®<å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J=Ù#∞, <Õ#∞
‰õÄ_® (PK«~} ° P^è•~°OQÍ =ÚH˜Î á⁄O^ŒÖ#Ë ∞) ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl `«# Hõ~∞° }ÏHõ\ÏH∆ÍÅ`À
J#∞„QÆÇ≤Ï¿ãÎ `«Ñ¨Ê—— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã≤iã¨OѨ^Å
Œ ∞ L#flѨÙÊ_»∞ =∞^èºÕ =∂~åæ=ÅO|# ZO`«
=∞Oz q+¨Ü«∞O! ^•i¢^•º=ã¨÷Ö’ =∞^èÕº=∂~åæ=ÅO|# ZO`« =∞Oz q+¨Ü«∞O!!
P~å^è#Œ Ö’ =∞^èºÕ =∂~åæ=ÅO|# ZO`« =∞Oz q+¨Ü∞« O!!!—— (Hõ#∞˚Öò J=∂‡Öò)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''`«##∞`å#∞ H˜OK«Ñ~¨ K° ∞« HÀ=_»O qâßfiã≤H˜ U=∂¢`«O
â’aèOK«^∞Œ .——¢Ñ¨[Å∞ D=∂@ qx ''qâßfiã≤ `«##∞`å#∞ ZÖÏ H˜OK«Ñ~¨ K ° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞?——
J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''â◊HHΘ ˜ q∞Oz# (ÉèÏ~°O`À) ѨsHõ‰∆ Ωõ
QÆ∞iKÕã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å (J`«#∞ `«##∞`å#∞ H˜OK«Ñ¨~°K«∞‰õΩO\Ï_»∞).—— (ui‡l)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 83
XHõ`«#∞ =zÛ, ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ („áêѨOzHõ ã¨∞MÏÅ∞ =^Œe) ^Œ∂~°OQÍ
ZHõ¯_çÔH·<å "≥o§áÈ"åÅ#∞‰õΩO@∞<åfl#∞, <å‰õΩ J#∞=∞u „Ѩ™êkOK«O_ç—— Jx
J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) J#∞=∞u W=fi\ÏxH˜ x~åHõiã¨∂Î, ''<å J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∞O „Ѩ[Å∞ JÖÏ („áêѨOzHõ ã¨∞MÏʼnõΩ) ^Œ∂~°OQÍ "≥à◊§^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë
^≥=· =∂~°Oæ Ö’ Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« _®xH˜ "≥àϧe—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü Mˇã· π a<£ J|∂Ǩl"£∞ (~°l) Hõ^#Œä O: J|∂|Hõ~ü (~°l) *ˇ#· Éò J#|_Õ
JÇπÏ=∞ãπ`Q≥ Æ „ã‘Î ^ŒQiæÆ H˜ "≥o§K«∂¿ãÎ P"≥∞ Z=i`À#∂ =∂\Ï¡_@ » O ÖË^∞Œ . JѨÙÊ_®Ü«∞#
''D"≥∞ =∂\Ï¡_^» ∞Œ ZO^Œ∞‰õΩ?— Jx [<åxfl J_çy`Õ, '`«#∞ (Z=i`À#∂) =∂\Ï¡_#» x
"≥Ú‰õΩ¯‰õΩOk—— Jx K≥áêÊ~°∞ [#O. Jk qx PÜ«∞# P „ã‘xÎ L^ÕtÌ Oz ''=∂\Ï¡_∞» .
=∞ø#„=`«O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. Wk J*Ï˝#HÍÅѨ٠PKå~°O—— Jx K≥áêÊ~°∞. P"≥∞
JѨÊ@∞flOz =∂\Ï¡_@ » O "≥Ú^ŒÖ\ ˇ Oì˜ k. (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J|∂|~å˚ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Wëê #=∂*ò‰Ωõ =ÚO^Œ∞ Ѩ_∞»
HÀ=\Ïxfl Wëê `«~åfi`« Hõ|∞~°∞¡ K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=\Ïxfl Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^è~Œ ‡° HÍ~åºÅxfl
\˜Ö’ „Hõ=∞O `«Ñʨ ‰õΩO_® KÕ¿ã Ѩ<Õ ^≥"· åxH˜ J`«ºO`« „Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ k.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J„"£∞ a<£ Pãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''J|∞ÌÖÏ¡! #∞=Ùfi Ñ¶Ö ¨ Ï<å
"å_çÖÏ J~ÚáȉõΩ! J`«#∞ (~ÀE) ~å„uѨÓ@ (#Ñ¶Ö ≤ ò #=∂AÅ∞ KÕã∞¨ OÎ _Õ"å_»∞. HÍx
`«~åfi`« (qã¨∞QÆ∞K≥Ok) ~å„u #=∂AÅ∞ KÕÜ∞« @O =∂<Õâß_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂iÉò~¸ ǨÏO[ÖÏ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi J|∂|Hõ~ü (~°l) ##∞fl
HõÅ∞ã¨∞H˘x ''ÉÏQÆ∞<åfl"å ǨÏO[ÖÏ?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''ǨÏO[ÖÏ HõÑ\ ¨ ˜ J~Ú
áÈÜ«∂_»∞——J<åfl#∞. Jkqx PÜ«∞# Pâ◊Û~°ºO`À ''ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏπ ! Uq∞\˜ #∞=fi<Õk?——
J<åfl~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''=∞#O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèÖ’ L#flѨC_»∞ PÜ«∞# ã¨fi~°#æ ~°HÍ
Å#∞ QÆ∞iOz K≥|∞`«∞O>Ë x[OQÍ =∞#O "å\˜x =∞# Hõà◊§`À K«∂ã¨∞Î#fl>Ë¡ JxÑ≤
ã¨∞ÎOk. f~å JHõ¯_»∞flOz |Ü«∞\˜H˜ ~åQÍ<Õ =∞#O =∞# ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Ö’¡, „áêѨOzHõ
HÍ~åºHõÖÏáêÅÖ’ =ÚxyáÈ~Ú KåÖÏ q+¨Ü∂« Å∞ =∞~°záÈ`«∞O\ÏO. (JOKÕ`« <Õ#∞
HõÑ\ ¨ <˜ á·≥ ÈÜ«∂ #xÑ≤™ÈÎOk)—— JO@∂ <åÉÏ^èŒ =ºHõOÎ KÕâß#∞. J|∂|Hõ~ü D=∂@ qx
''^≥=· ™êH˜!∆ <å‰õį_® JÖψQ JxÑ≤™ÈÎOk—— Jx `«# =∞<ÀQÆ`åxfl "≥e|∞KåÛ~°∞.
P `«~∞° "å`« J|∂|Hõ~ü (~°l), <Õ#∞ W^Œ~Ì O° Hõeã≤ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥o§
''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! ǨÏO[ÖÏ HõѨ\˜ J~ÚáÈÜ«∂_»∞—— J<åfl#∞ <Õ#∞. JO^Œ∞‰õΩ PÜ«∞#
''J^≥ÖÏ?—— Jx „ѨtflOKå~°∞. ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! "Õ∞=Ú g∞ ^ŒQÆæ~°∞#flѨC_»∞ g∞~°∞ =∂
=ÚO^Œ∞ ã¨fi~°#æ ~°HÍÅ QÆ∞iOz K≥|∞`«∞O>Ë x[OQÍ "Õ∞=Ú "å\˜x =∂ Hõà§◊ `À K«∂ã¨∞Î
#fl@¡xÑ≤ã¨∞ÎOk. f~å g∞ ^ŒQÆæ~°∞flOz |Ü«∞\˜H˜ ~åQÍ<Õ ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Ö’¡, Ѩxáê@Ö’¡
=ÚxyáÈ~Ú (g∞~°∞ K≥ÑÊ≤ #) J<ÕHõ q+¨Ü∂« Å∞ =∞~°záÈ`«∞O\Ï=Ú—— Jx K≥áêÊ#∞
<Õ#∞. <Õ#∞ K≥ÑÊ≤ #^ŒO`å qx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''<å„áê}O Z=i
84 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
KÕuÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆! g∞~°∞ <å =ÚO^Œ∞ LO_Õ ã≤÷uÖ’<Õ ZšѨC_»∂
LO>Ë, (x`«ºO) ^≥·=^蕺#OÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ·=ÙO_Õ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ g∞ Ѩ_»HõÅÃÑ·, g∞~°∞
(#_çK)Õ ^•~°∞Ö’¡ ‰õÄ_® g∞`À Hõ~K
° åÅ#O KÕã∞¨ OÎ \Ï~°∞. HÍx ǨÏO[ÖÏ! HÍÅ=∞O`å
XˆHq^èOŒ QÍ LO_»^∞Œ .—— PÜ«∞# W^Õ =∂@ =¸_»∞™ê~°∞¡ J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
II. P~å^èŒ#Å ~°∂Ѩو~YÅ∞
''<Ë#∞ =∂#=Ùefl, l#∞flefl ##∞fl PO®kè~K«_ÍxH˜ `ŒÇ¨Ê =∞OÕ ÅHí∆º~`À ѨÙ>˜ì~K«
ÖË^∞° . <Ë#∞ ÇÍi#∞~_ç Láåkè H’O°_~« ÖË^∞° . <®Hí∞ u~_ç ÃÑ@ì=∞x J_«Q_õ ~« ÖË^∞° . ^Õ=Ù_Ë
J~^°i Láåkè„Ǩ^®`Œ.—— (Y∞~üP<£–51:56,57)
ÃÑ· 㨥H˜ÖÎ ’ O≥~_»O®÷Å∞ Wq∞_ç L<®flܵ. XHí>,˜ ^Õ=Ù_çfl `ŒÇʨ =∞O≥=ih PO®kè~K«
Hí∂_«^°∞. O≥~_«∞, ^≥·"åO®^è°# `ŒÇ¨Ê =∞OÕǨh KıÜ«µHí∂_«^°∞. "≥Ú^°>˜ q+¨Ü«µ~ J~^°iH©
JO°=÷ ∞=Ù`À~k. Hßx O≥~_À q+¨Üµ« "Õ∞ <Ë_∞« J<ËH=í ∞~k =Úã≤~¡ ÅHí∞ Ãã·`~Œ JO°~÷ Hß=_«~
ÖË^°∞. HßO°}~ ÇÍi =∞+≤Î뮯ÅÖ’ 'PO®^è°#— Ǩ^®xH˜ Ǩiq∞`Œ ÉèÏ=~ L~_çáÈ=_«Çı∞.
W™®¡~Ö’ PO®^è°# J<Ë Ç¨^®xH˜ KÍÖÏ qã¨Î$`Œ ÉèÏ=~ L~k. #=∂*ò, LǨÇÍã¨~,
HßÉÏÜ«∂„`Œ, ^≥·=^论#~ ÖÏ~>˜ ѨÓ*ÏѨÙO°™®¯O®ÖË Hß^°∞† Láåkè ã¨=ÚáåO°˚#, Hí∞@∞~|
r=#~, `À>˜=∂#=ÙÅ`À ã¨~|~^è®Å∞, "åºáåO°~, Pi÷Hí ÖÏÇÍ^ÕgÅ∞, ^Õâá◊ åÅ<® =º=Ǩ
O®Å∞, Ü«µ∞^°~ú , ¿ãflÇ¨Ï X_«~|_çHÅ í ∞, J~`ŒO®˚fÜ«µ ã¨~|~^è®Å∞ Ãã·`~Œ PO®^è#° „H˜~kHı
=™®Îܵ. XHí¯=∂@Ö’ K≥áåÊÅ~>Ë =∂#= rq`Œ~Ö’x ã¨HíÅ O°~QåÅHí∞ K≥~k# ã¨=∞ã¨Î
=º=ǨO®Å∞ ^≥Ç· ÍO®^è#° Å „H˜~kHı =™®Îܵ. HßHíáÈ`Ë W=hfl ^Õ=Ù_«∞, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ )
J~^°*Ëã≤# P^ÕâÍÅ „ǨHßO°~ #_»∞K«∞‰õΩ#flǨC_Ë ^≥·ÇÍO®^è°#Å∞Qå ǨiQõ}˜~K«|_«`Íܵ.
XHı ^Õ=Ù_çfl PO®kèã∞¨ <Î ®fl=∞x K≥ÇC¨ Hí∞<Õ"å~°∞ Ѷ~¨ *° ò #=∂AÅ`À áê@∞ Zxfl #Ñ¶Ö ≤ ò
#=∂AÅ∞ KÕã<≤ ®, Ѷ~¨ *° ò ~À*ÏÅ`À áê@∞ Zxfl #Ñ¶Ö ≤ ~ò À*ÏÅ∞ áå>˜ã∞¨ <Î ®fl. Z~`Œ ^论#~
KÕã∞¨ <Î ®fl, ^≥#· ~k# =º=ǨO®Ö’¡ ^≥"· `Õ OŒ â° H◊ ∞í Å
Î H’ ÖËHí =∞<ÀÇÍ~KèÅ« H’ ^®ã¨º~ KÕã∞¨ ~Î >Ë P
"Õ∞O°H∞í ÇÍO°∞ ^≥Ç· ÍO®^è#° Ǩikèx Ju„Híq∞ã¨∞#Î fl>Ë.¡ JO>Ë PÜ«∂ =º=Ǩ~åÖ’¡ "å~°∞ „H˜Ü∂«
`«‡HõOQÍ ^Õ=ÙxH˜ ™ê\˜ HõeÊã¨∞Î<åfl~°#fl =∂@. D "≥·Yi ^≥·"å„QÆǨxH˜ Q˘xáÈ`«∞Ok.
HÁ~^°O∞° D "≥Y · i HíÇÊ≤ ѨÙK«∞ÛH’=_ÍxH˜ ÖËHí J*Ï˝#~ =Å¡ ''Wq =∞`Œ q+¨Ü∂« Å∞,
Jq „ǨÇ~¨ K«=º=ǨO®Å——x ÇÍk™®ÎO∞° . Hßx „ǨÇ~¨ K«=º=ǨO®Å∞ Hí∂_Í ^Õ=Ùx P[˝Å∞, ^≥=·
„Ǩ=HíÎ Ç≤Ï`Œ=ÙÅ "≥Å∞Qõ∞Ö’<Ë L~_ÍÅ#fl Ü«µ^®O®÷xfl gO°∞ „QõÇÏ≤ ~K«Háí È=_«~ qKÍO°HOí ~° .
13. #=∂*ò ¢áê=ÚYºO
^≥·"å~å^èŒ#Ö’¡ #=∂*ò ZO`À =ÚYº"≥∞ÿ# P~å^èŒ#. W™ê¡O ™œ^è•x‰õΩ#fl J~Ú^Œ∞
=¸Å ã¨÷OÉèÏÅÖ’ 'ã¨^ŒfiK«#O— (Hõe=∂ `«~ÚºÉÏ) ÃãO„@Öò Ñ≤Å¡~ü J~Ú`Õ, q∞ye#
<åÅ∞QÆ∞ kâ◊Å <åÅ∞QÆ∞ =¸Åã¨÷OÉÏÅÖ’ =ÚYº"≥∞ÿ# =¸Åã¨÷OÉèíO #=∂*Ë. JÖÏO\˜
#=∂*òx =^ŒeÃÑ_ç`Õ WHõ P ™œ^èOŒ ZO`À HÍÅO =∞#*ÏÅ^Œ∞. x[^≥"· åxfl QÆ∞iÎOz, W™ê¡O
^è~Œ å‡xfl qâ◊fiã≤Oz# `«~∞° "å`« ^•x ¢H˜Ü∂« `«‡Hõ ~°∂ѨOÖ’x "≥Ú@ì"Ú
≥ ^Œ\˜ JOâ◊O #=∂*Ë.
^Õ=Ù_»∞ `«# ¢Ñ¨=HõÎʼnõΩ D q+¨Ü«∂<Õfl É’kèOKå_»∞. PÜ«∞# =¸™ê ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï)x
ã¨OÉ’kèã¨∂Î WÖÏ P^ÕtOKå_»∞:
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 85
''<Õ<Õ ^Õ=Ù_çfl, <Õ#∞ `«Ñʨ =∞~À P~å^è∞Œ º_»∞ ÖË_∞» . Hõ#∞Hõ (=∂#=Ù_®!) h=Ù #<Õfl
P~åkèOK«∞. <å *Ï˝ÑH¨ Í~°O÷ #=∂*ò (=º=ã¨)÷ #∞ ™ê÷ÑO≤ K«∞.—— (Y∞~üP<£–20:14)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ #=∂*ò ¢áê=ÚMϺxfl q=iOKå~°∞.
PÜ«∞# (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''=∞x+≤H,˜ Jqâßfi™êxH˜ =∞^躌 qK«H} ∆õ ψ~Y
#=∂*ò#∞ =^ŒeÃÑ@ì_»"Õ∞.—— (=Úã≤¡O)† ''qâßfiã≤H˜, Jqâßfiã≤H˜ =∞^茺 "åi^ŒÌix
"Õ~°∞KÕ¿ã ǨÏ^Œ∞Ì #=∂*Ë.—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü |∞Ô~·^• (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞: ''=∞#‰õΩ, "åiH˜ =∞^躌 w@∞~å~Ú #=∂*Ë. ^•xfl =^ŒeÃÑ\˜#ì "å_»∞ ^≥"· åxfl
u~°ã¨¯iOz#@¡=Ù`å_»∞.—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü +¨vMò a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°Ç¨Ï‡) Hõ^äŒ#O: ''=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) J#∞K«~°∞Å∞
PK«~} ° Ö’¡ ^Õxfl q_çzÃÑ\˜<ì å '‰õΩ„Ѷ—π QÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞HÍ^Œ∞, #=∂*òx `«Ñʨ .—— (ui‡r)
''#=∂*ò KÕÜ«∞x"å_çH˜ (¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#) #=∂*ò "≥Å∞QÆ∞ x=fi_»OQÍx, ¢Ñ¨=∂
}OQÍ xÅ=_»OQÍx, "≥∂Hõ¢∆ Ѩ^•~Úx HÍ=_»OQÍx [~°Q^Æ ∞Œ .—— (JǨχ^£, ^•iq∞)
^èŒ~å‡xH˜ P^è•~°O qâßfiã¨O J~Ú`Õ, qâßfi™êxH˜ ^Œ~°Ê}O PK«~°} J=Ù`«∞Ok.
PK«~}° ^•fi~å<Õ qâßfiã¨O |Ç≤Ï~°`æ =« ∞=Ù`«∞Ok. W™ê¡O ™œ^è•x‰õΩO_Õ J~Ú^Œ∞ =¸Åã¨OÎ ÉèÏ
ÅÖ’ qâßfiã¨O `«~åfi`« #=∂*ò J„QÆ™ê÷#O =Ç≤Ïã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜ #=∂*ò<Õ áê\˜OK«HõáÈ`Õ
^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° =Úã≤¡OÅ qâßfi™êxH˜ qÅ∞= U=ÚO@∞Ok?
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''"Õ∞~å*ò (ã¨áêÎHÍâߊѨ~º° @#) ã¨OѶ∞¨ @# [iy#
~å¢u ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ (~ÀA‰õΩ) Ü«∂Éèˇ· #=∂*òÅ∞ KÕÜ«∞_»O qkèQÍ KÕÜ«∞|_çOk.
P `«~åfi`« P ã¨OYº#∞ J~Ú^Œ∞‰õΩ `«yæOK«|_çOk. JѨÙÊ_»∞ (J^Œ$â◊º)"å}˜ WÖÏ
qxÊOzOk– ''<å=∂@ =∂~°^Œ∞. h HÀã¨O, (h J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O HÀã¨O) D
J~Ú^Œ∞ #=∂AÖ’¡ Ü«∂Éè·ˇ #=∂AŠѨÙ}ºO LOk.—— (JǨχ^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü `«ÖÏ› (~°l) Hõ^#Œä O: F~ÀA t~À*ÏÅ∞ zO^Œ~=° O^Œ~Q° Í Ñ¨_=ç Ù#fl XHõ
ѨÖ"¡ˇ åã≤ =zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ^Õ=Ù_»∞ Zxfl #=∂*òÅ∞ qkèQÍ KÕâß_À K≥Ñʨ O_ç—— J#_ç
QÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''S^Œ∞ #=∂*òÅ∞ qkèQÍ KÕâß_»∞. HÍHõáÈ`Õ h
W+¨¢ì ѨHÍ~°O WOHÍ (#Ñ¶Ö ≤ ò #=∂*òÅ∞) KÕÜ∂« Å#∞‰õΩO>Ë KÕÜ∞« =K«∞Û.—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂@: ''Ѷ„¨ *ò #=∂*ò KÕ¿ã"å_»∞ ^Õ=Ùx ~°H}
∆õ Ö’ LO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ
=∞x+‘! `åxzÛ# ~°H} ∆õ QÆ∞iOz ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl „ѨtflOK«‰Ωõ O_® *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ ∞» !—— (=Úã≤O¡ )
Y∞~üP<£Ö’x "≥Ú^Œ\˜ J^蕺ܫ∞OÖ’ qâßfiã¨∞Å∞ ''^Õ"å! "Õ∞=Ú x<Õfl P~åkè™êÎ=Ú,
h ã¨Ç¨Ü«∞"Õ∞ Ji÷™êÎ=Ú—— Jx "Õ_»∞HÀ"åÅx LOk. D "Õ_»∞HÀÅ∞‰õΩ K«Hõ¯x „H˜Ü«∂`«‡Hõ
~°∂Ѩ"Õ∞ #=∂*ò. J^Õ J^蕺ܫ∞OÖ’ rq`«™êѶ¨ÅºO H˘~°‰õΩ `«=∞‰õΩ ~°∞A=∂~°æO K«∂Ѩ=∞x
qâßfiã¨∞Å∞ Ji÷¿ãÎ, ^•xH˜ ã¨=∂^è•#OQÍ "≥Ú`«ÎO Y∞~üP<£ P[˝efl "åi=ÚO^Œ∞ ÃÑ@ì_»O
[iyOk. D P[˝ÅÖ’ ''JfO„kÜ«∂ŠѨ@¡ qâßfiã¨O—— `«~åfi`« Ju =ÚYº"≥∞ÿ# "≥Ú^Œ\˜
P[˝ #=∂*Ë Jx P `«~åfi~Ú J^蕺ܫ∞OÖ’ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞|_çOk.
86 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''JeѶ-π ÖÏ"£∞-g∞"£∞. Wk ZÖÏ~>˜ ã¨~^ÕÇ¨ xH˜ P™®¯O°~ÖËx (^≥=· ^°`)ÎŒ „Qõ~^ä~° .
D „Qõ~^ä°~ ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ HíÅÇÍiH˜ O°∞A=∂O°æ~ K«¥Ñ¨Ù`Œ∞~k. ÇÍO°∞ JQÀK«O®Å∞,
Jf~„kÜ«∂Å#∞ qâ◊fiã≤™®ÎO°∞† #=∂*ò#∞ ™®÷Ç≤™®ÎO°∞....—— (Y∞~üP<£–2:1-5)
qâßfi™êxH˜ w@∞~å~Ú
#=∂*ò qâßfi™êxH˜ w@∞~å~Ú =O\˜k. W™ê¡O Ѩ@¡ =∞#qâßfiã¨O U ™ê÷~ÚÖ’
LO@∞O^À #=∂*òÖ’ ^Õ=Ùx Ѩ@¡ =∞# ã¨O|O^èŒO ‰õÄ_® J^Õ ™ê÷~ÚÖ’ LO@∞Ok.
=Úã≤¡OÅ∞ ~ÀA‰õΩ J~Ú^Œ∞ ™ê~°∞¡ qkèQÍ #=∂*ò KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. nxfl x~åHõiOz#
"å_»∞ Jqâßfiã≤ (HÍѶ≤~ü) J=Ù`å_»∞. x~åHõiOK«‰õΩO_® ^•xfl áê\˜OK«x"å_»∞ Ѩ~°=∞áêÑ≤
J=Ù`å_»∞. H˘O^Œ~°∞ =Úã≤¡OÅ∞ ''J"≥∂‡, ~ÀA‰õΩ J~Ú^Œ∞ ™êˆ~¡! =∂=Å¡ HÍ^Œ∞ ÉÏ|∂!——
JO\Ï~°∞. |^ŒHú ãõ ∞¨ Å
Î ‰õΩ, ¢áêѨOzHõ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÖË ^èºÕ Ü«∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl"åiH˜ ~ÀA‰õΩ J~Ú^Œ∞
™êˆ~¡q∞\©, XHõ¯™êi KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® Hõ+¨ì"Õ∞. Y∞~üP<£ WÖÏO\˜ =Úã≤¡OÅ#∞ ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î
Dq^èŒOQÍ LѨ^Õt™ÈÎOk:
''#=∂*ò Hßã¨Î Hí+"ì¨ ∞≥ #ÿ Ǩ<.Ë ã¨~^ÕÇϨ ~ÖË^∞° . Hßx XHíO’A `Œ=∞ „ǨÉ∞íè =Ù#∞ HíÅ∞ã¨∞H’
=Åã≤ L~^°x, PÜ«µ# ã¨xflkèHı =∞O°eáÈ=Åã≤ L~^°x ÉèÏq~KÕ ^≥·=cèuǨO°∞ÅHí∞ =∂„`Œ~
#=∂*ò KÕÜ«µ_«~ Hí+¨ì"Õ∞g∞ Hß^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:45,46)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞x+≤ ~å¢u Ѩ_∞» ‰õΩ#fl `«~åfi`« Ã+·`å<£ J`«x =ÚK«Ûe
QÆ∞O@ÃÑ· =¸_»∞ =Úà◊√§ "Õ™êÎ_»∞. ¢Ñ¨u =Ú_çÃÑ· '~å¢u WOHÍ KåÖÏLOk, Ǩ~ÚQÍ
Ѩ_∞» HÀ— JO@∂ =∞O¢uOz T^Œ∞`å_»∞. JѨÙÊ_»∞ =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯x ^Õ=Ù_çfl 㨇iOK«QÍ<Õ
XHõ =Ú_ç T_çáÈ`«∞Ok. `«~åfi`« LE KÕ¿ãÎ Ô~O_»= =Ú_ç T_çáÈ`«∞Ok. ^•O`À
J`«#∞ `≥Å"¡ å~°∞*Ï=Ú# ZO`À L`åûǨÏO`À ÖË™êÎ_∞» . JÖÏ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ =à◊√§ |~°∞=~Ú
|^ŒúHõOQÍ ÖË™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi #=∂*ò „áê=ÚYºO QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ ''#=∂*ò <å HõO\˜KÅ « ∞=——
J<åfl~°∞. B#∞, #=∂*Ë =∞#‰õΩ x`«º âßOu KÕ‰õĈ~Û x["≥∞ÿ# ™ê^èŒ#O. huH˜ <≥Å=Ù ‰õÄ_®
#=∂*Ë. ¢Hõ=∞tHõ} ∆ ‰õΩ =∂~°∞¿Ñ~°∞ #=∂*ò. #=∂*Ë ã¨fi~°^æ •è =∂xH˜ ã¨~Ô #· `åà◊ÑÙ¨ K≥q. áêáêʼnõΩ
J_»∞¤Hõ@ì ‰õÄ_® #=∂*Ë. WÖÏO\˜ #=∂*Ë =∂<Õ¿ãÎ WHõ =Úã≤¡O ^ŒQÆæ~° W™ê¡O QÆ∞iOz
`«#^ŒO@∂ K≥ѨÙÊHÀ=_®xH˜ U=ÚO@∞Ok?
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=~°∞ ¢Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® 㨢Hõ=∞OQÍ #=∂*ò KÕ™êÎ_À
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P #=∂*ò J`«x HÀã¨O *’ºuQÍ, (qâßfi™êxH˜) x^Œ~°≈#OQÍ, =ÚH˜Î
™ê^èŒ#OQÍ =∂~°∞`«∞Ok. =∞Ô~=~°∞ x|^Œú`«`À, UHÍ¢QÆ`«`À #=∂*ò KÕÜ«∞_À JÖÏO\˜
#=∂*ò J`«x HÀã¨O *’ºuQÍ, (qâßfi™êxH˜) x^Œ~°≈#OQÍ =∂~°^Œ∞. ^≥·=tHõ∆ #∞O_ç
HÍáê_Õ ™ê^èŒ#OQÍ ‰õÄ_® =∂~°^Œ∞. J`«#∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Ѷ≤~“<£, MÏ~°∂<£, Ǩ=∂<£,
L|~Ú a<£ YÖòÊù (ÖÏO\˜ ^Œ∞~å‡~°∞æ)Å`À HõÅã≤=ÙO\Ï_»∞.—— (JǨχ^£, ɡ·Ç¨Ïd)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# ^•ã¨∞x Hõ~‡° ÅÖ’ "≥Ú@ì"Ú
≥ ^Œ@ J`«x
#=∂*ò QÆ∞iOKÕ qKå~°} [~°∞QÆ∞`«∞Ok. #=∂*ò QÆ∞iOz# ÖˇHõ¯ ã¨iQÍLO^Œx `Õe`Õ
J`«#∞ ã¨ÑÅ ¨¶ =∞=Ù`å_»∞. #=∂*ò ã¨iQÍÖË^xŒ `Õe`Õ =∂¢`«O KåÖÏ #+ì̈áÈ`å_»∞. J`«x
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 87
Ѷ~¨ *° ò (qkèQÍ KÕÜ∞« =Åã≤#) #=∂AÅÖ’ U^≥<· å "≥eu LO>Ë '<å~¸ ^•ã¨∞x z\ÏìÖ’
#Ñ¶Ö ≤ ò #=∂AÅ∞ L<åflÜÕ∞"≥∂ K«∂_»O_ç— JO\Ï_»∞ ^Õ=Ù_»∞. LO>Ë Ñ¶~¨ *° ò #=∂AÅÖ’x
"≥eux D #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ ÉèísÎKÕ™êÎ~Ú. #=∂*ò q+¨Ü«∞O `«~°∞"å`« W`«~° Hõ~°‡Å
q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® W^Õq^èŒOQÍ ÖˇHõ¯ fã¨∞HÀ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
#=∂*ò =∞x+≤H˜ ^≥·=^•ã¨ºÑ¨Ù tHõ∆} Wã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ #=∂*òÖ’ =∞#O ѨiîOKÕ
Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÅ
Î ÉèÏ=O `≥eã≤#ѨÙÊ_Õ Jq =∞# =∞<À=∞ã≤ëÎ ê¯ÅÃÑ· =∞Oz „ѨÉÏè =O "Õ™êÎ~Ú.
=∞# ¢áê~°÷<Õ =∞# áêѨq<åtx
=∞x+≤ ZšѨÙÊ_»∂ Ѩiâ◊√¢ÉèíOQÍ LO_®Å#∞‰õΩO\Ï_»∞. Wk =∂#=Ùx ã¨Ç¨Ï[ÅHõ∆}O.
JO^Œ∞ˆH =∞#O â◊s~°O g∞^Œ =ÚiH˜ =∞e<åÅ∞ ¿Ñ~°∞HÀQÍ<Õ ™êfl#O KÕã≤ LuH˜# |@ìÅ∞
`˘_»∞‰õΩ¯O\Ï=Ú. Wk â◊s~°â◊√kú HÀã¨O KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx. J^Õq^èŒOQÍ P`«‡â◊√kú HÀã¨O
‰õÄ_® =∞# ã¨$+≤ìHõ~°Î =∞#‰õΩ #=∂*ò x~°‚~ÚOKå_»∞.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''XHõ`x« WO\˜
=ÚO^Œ∞ XHõ #k ¢Ñ¨=Ç≤Ïã¨∂Î LO_ç, J`«<å #kÖ’ ~ÀE S^Œ∞ ™ê~°∞¡ ™êfl#O KÕã¨∞ÎO>Ë,
WHõ J`«x â◊s~°OÃÑ· =∞e#O LO@∞O^•? K≥ѨÊO_ç.—— ^•xH˜ J#∞K«~°∞Å∞ ''ZÖÏO\˜
=∞e#O LO_»^Œ——<åfl~°∞ =ÚHõÎHõO~î°O`À. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''~ÀA‰õΩ S^Œ∞™ê~°∞¡
#=∂*ò KÕ¿ã =∞x+≤ Ѩiã≤÷u ‰õÄ_® JÖψQ LO@∞Ok. S^Œ∞ "Õà◊ÖÏ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O
=Å¡ ^•ã¨∞x áêáêÅ#∞ ^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞™êÎ_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) j`åHÍÅO P‰õΩ~åÖË ~ÀAÖ’¡ F™êi
|Ü«∞\˜H˘zÛ F K≥@∞ì‰õΩ#fl Ô~O_»∞ H˘=∞‡Å∞ Ѩ@∞ìH˘x Táê~°∞. JѨÙÊ_»∞ K≥@∞ì #∞O_ç
QÆÅQÆÅ P‰õΩÅ∞ ~åÅ™êQÍ~Ú. P `«~åfi`« PÜ«∞# <å`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''J|∂[~ü! U
=Úã≤¡O J~Ú<å z`«Îâ◊√kú, UHÍ¢QÆ`«Å`À #=∂*ò KÕã¨∞ÎO>Ë J`«x áêáêÅ∞ ‰õÄ_® D
K≥@∞ì #∞O_ç P‰õΩÅ∞ ZÖÏ ~åÅ∞`«∞<åflÜ≥∂ JÖÏ ~åeѨ_»`å~Ú.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ѷ¨∞’~°áêáêʼnõΩ áêÅÊ_»‰õΩO_® LO>Ë (=∞x+≤ KÕ¿ã)
S^Œ∞"ÕàÅ ◊ #=∂AÅ∞, XHõA=∂ #∞O_ç =∞~˘HõA=∂ =~°‰Ωõ QÆÅ HÍÅOÖ’, "å\˜=∞^躌 Ö’
(J`«x =Å¡) [iˆQ (z#flz#fl) áêáêʼnõΩ ѨiǨ~åÅ∞ J=Ù`å~Ú.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞: XHõ`«#∞ F
(Ѩ~°) ¢ã‘Îx =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. P `«~°∞"å`« J`«#∞ (ѨâßÛ`åÎѨO K≥Ok) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ `å#∞ KÕã≤# `«Ñ¨ÙÊ QÆ∞iOz K≥ѨÙʉõΩ<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ''q#~_ç.
ǨQ>õ "˜ àÕ ◊ P^°º~`ÍÅÖ’ (L^°Üµ« ~, ™®Ü«µ~„`Œ~), O®„u"Õà◊ HÁ~K≥~ ã¨=∞Ü«µ~ Qõ_z « #
`Œ~°∞"å`Œ #=∂*ò KÕã¨∂Î LO_»~_ç. xã¨û~^ÕǨÏ~Qå ã¨`ͯO®ºÅ∞ ^°∞뮯O®ºÅ#∞
xO°¥‡e™®Îܵ—— (11:114) J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î J=`«iOzOk. D ã¨∂H˜Î J=`«iOz#
`«~°∞"å`« P =ºH˜Î ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! D P^Õâ◊O <åH˘Hõ¯_ç HÀã¨"Õ∞<å?—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''(HÍ^Œ∞,) Wk <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’x "å~°O^ŒiH©
=iÎã¨∞ÎOk—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
88 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''^≥·=
¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ tH∆Í~°›"≥∞#ÿ <Õ~O° KÕâß#∞. <å‰õΩ tHõ∆ qkèOK«O_ç—— J<åfl_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) J`«_flç ZÖÏO\˜ q=~åÅ∞ J_»QÖ Æ ^Ë ∞Œ . HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ #=∂*ò "Õà◊ J~ÚOk. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À áê@∞ J`«#∞ ‰õÄ_® #=∂*ò KÕâß_»∞. #=∂*ò KÕâßHõ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ tH∆Í~°›"≥∞#ÿ
<Õ~O° KÕâß#∞, <å‰õΩ tHõ∆ qkèOK«O_ç—— Jx =∞m§ q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ''h=Ù =∂`À áê@∞ #=∂*ò KÕÜ∞« ÖË^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î KÕâß#<åfl_»∞.
''J~Ú`Õ ^Õ=Ù_»∞ h áêѨO Hõ∆q∞OKå_»∞—— Jx J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~å¢u ^≥·=^Œ∂`«Å∞, ѨQÆ\˜ ^≥·=^Œ∂`«Å∞
XHõi "≥#∞Hõ XHõ~°∞ =™êÎ~°∞. D Ô~O_»∞ |$O^•Å∞ Ѷ¨[~ü, Jã¨~ü #=∂AÅÖ’ =∂¢`«O
HõÅ∞™êÎ~°∞. ~å¢`«O`å g∞`Àáê@∞ QÆ_çÑ≤# ^≥·=^Œ∂`«Å∞ uiy PHÍâ◊O ÃÑ·H˜ "≥o§#ѨÙÊ_»∞
g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù "åi#∞^ÕÌtOz ''g∞~°∞ <å^•ã¨∞efl U ã≤÷uÖ’ =^Œe=KåÛ~°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞
`å_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ''"Õ∞=Ú "åi ^ŒQ~æÆ ∞° flOz |Ü«∞Å∞^Õ~ˆ @ѨÙÊ_»∞ "å~°∞ #=∂*ò
KÕã¨∂Î LO_»@O K«∂âß=Ú. JO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ "Õ∞=Ú "åi ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞
‰õÄ_® "åix #=∂*ò ã≤÷uÖ’<Õ K«∂âß=Ú—— Jx ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~°∞. (|∞MÏi)
K≥_»∞Å #∞O_ç x~ÀkèOK«x #=∂*ò...?
''xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ #=∂*ò (=∞x+≤x) K≥_»∞Å∞, Jj¡Å KÕ+¨ìÅ *’eH˜ áȉõΩO_®
x~Àkèã¨∞ÎOk.—— (Y∞~üP<£–29:45)
XHí =∞x+≤ #=∂A KÕ¿ãÇÍ_≥#· ǨÊ>˜H© Jj¡ÅKÕ+Å ì¨ ‰õΩ, W`«~° K≥_¤» Ǩ#∞ÅHí∞ áåÅÊ_«∞
`Œ∞<®fl_«~>Ë J`Œ#∞ Y∞O∑P<£Ö’x ^≥Ç· Í[˝Å#∞ xO°H¡ º∆í ~ KÕã∞¨ <Î ®fl_«#fl=∂@. ÖË^® ^≥=· ^è~Œ ‡° O
Ѩ@¡ ã¨O≥·# J=QåǨÏ# ÖËHí∞~_Í ^Õ=Ùx ^°Ü«∂Qõ∞}~ Ǩ@¡ xO®^è•O°"≥∞ÿ# Pâ◊Å∞ HíeÊ~K«∞
Hí∞<®fl_«#fl =∂@. D㨥H˜Î q+¨Ü«µ~Ö’ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ K≥áåÊO°∞:
''=∞x+≤ KÕ¿ã #=∂*ò J`«_flç K≥_Ǥ» #¨ ∞Å #∞~_ç, Jj¡ÅKÕ+Å ì¨ #∞~_ç x~Àkè~K«Hí
áÈ`Ë J`Œx #=∂*ò #=∂*Ë Hß^°∞...—— (Wɡfl =Úã≤O¡ )
''XHõ=ºH˜Î KÕ¿ã #=∂*ò J`«_flç Jj¡ÅKÕ+Å ì¨ #∞~_ç, K≥_Ǥ» #¨ ∞Å #∞~_ç, x~Àkè~K«
HíáÈ`Ë J`Œx #=∂*ò J`«_flç ^Õ=ÙxH˜ =∞iO`« ^Œ∂~°O KÕã∞¨ OÎ k.—— (`«¢ÉÏx)
W=∂"£∞ *ÏǶO¨ ∑ ™®kMò "åºYº: ''Z=O≥<· ® `Œ# #=∂*ò ã‘fiHíi~K«|_ç~^® ÖË^®
Jx `ˇÅ∞ã¨∞H’^°e¿ãÎ, J`Œ#∞ `Œ# #=∂*ò `Œ##∞ U"Õ∞O°H∞í K≥_Ǥ» #¨ ∞Å∞, Jj¡ÅKÕ+Å ì¨
*’eH˜áÈhHí∞~_Í xO’kè~z~^À K«∂ã¨∞H’ÇÍe. #=∂*ò =Å¡ J`Œ#∞ K≥_Ǥ» #¨ ∞Å *’eH˜
áÈHí∞~_Í huQå L<®fl_«~>Ë J`Œx #=∂*ò ã‘fiHíi~K«|_ç#>Ë.¡ —— (O°¥Ç¨ïÖò =∂x)
''"åO°∞ (#O°H~í Ö’) áåáå`Œ∞‡efl K«¥ã≤ 'q∞=∞‡efl U q+¨Üµ« ~ #O°H~í Ö’ Ǩ_"« ãÕ ~≤ k?—
Jx J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xH˜ áêѨÙÅ∞ WÖÏ K≥|∞`åO°∞: '"Õ∞=Ú #=∂*ò KÕ¿ã"åiÖ’ KÕO°ÖË^°∞.
¿Ñ^°ÅHí∞ J#fl^®#~ KÕ¿ãÇÍ~°O Hß=Ú. ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞Å`À HíÅã≤ "Õ∞=¸ (ã¨`ͺxfl) uO°ã¯¨ i
ã¨∞Î~_Ë "åà◊§=Ú. fO°∞Êk<®xfl Jã¨`Œºq+¨Ü«µ=∞x Y~_çã¨∞Î~_Ë"åà◊§O. D ã≤÷uÖ’<Ë z=iH˜
Jx"åO°ºq+¨Ü«µ~ (=∞$`Œ∞º=Ù) =∂ =Ú~^°∞Hí∞ =zÛ~k.—— (Y∞~üP<£:74:40-47)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 89
Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) F™êi `«# „H˜Ok JkèHÍ~°∞ʼnõΩ XHõ ã¨~°∞¯ºÅ~ü
*ÏsKÕã∂¨ ,Î JO^Œ∞Ö’ WÖÏ `åH©^∞Œ KÕâß~°∞: ''Jã¨Å∞ <å ^Œ$+≤Ö
ì ’ q∂ ã¨=∞㨺Åxfl\˜Ö’ÔHÖÏ¡
Ju =ÚYº=∞~Ú# ã¨=∞㨺 #=∂*Ë. #=∂*òx HÍáê_Õ =∞x+≤ Ü«∂=`«∞Î ^èŒ~å‡<Õfl
HÍáê_ç# "å_»=Ù`å_»∞. nxH˜ aè#flOQÍ #=∂*òx =º~°úѨ~°z#"å_»∞ q∞QÆ`å ^èŒ~å‡xfl
(W`«~° ^≥·"å[˝Å#∞) JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= =º~°÷Ѩ~°z# "å_»=Ù`å_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·"å[˝ÅÖ’ #=∂*ò‰õΩ L#flO`« „áê=ÚYºO =∞ˆ~ P[˝‰õÄ ÖË^Œ∞. #=∂*ò =Úã≤¡O
QÆ∞iÎOѨÙ. Ǩτ[`ü D™ê (JÖˇ)· =∂@Ö’¡ #=∂*ò =∂#ã≤Hõ =∞O^Œ∞. #=∂*ò ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ"å\ÏxH˜
`åà◊O =O\˜k. #=∂*ò =∞# qâßfi™êxfl HÍáê_Õ PÜ«Ú^èŒO† =∞<À"åOKè«efl J^Œ∞ѨÙÖ’LOKÕ
Hõà‹§O. #=∂*Ë „Ѩà◊Ü«∞k<å# =∞#efl ~°H˜∆ã¨∞ÎOk. ^Õ=Ù_»∞ =∞# áêáêÅ#∞ #=∂*ò ^•fi~å
`«∞_çzÃÑ_»`å_»∞. Ǩτ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) F™êi `«# J#∞K«~°∞ʼnõΩ XHõ ^Œ$ëêìO`«O`À
#=∂*ò „áê=ÚYºO QÆ∞iOz É’kèã¨∂Î ''=¸QÆ"å_çH˜ ѨÙ@∞ì„QÆ∞_ç¤ =ÚO^Œ∞ ZÖÏ `«# LxH˜x
x~°∂Ñ≤OK«∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î LO_»^À JÖψQ #=∂*ò áê\˜OK«x =ºH˜ÎH˜ ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕ¿ã"å_çQÍ
`«Ü«∂~°ÜÕ∞º â◊H˜Î LO_»^Œ∞—— JxJ<åfl~°∞.
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò ¢áê=ÚYºO
W™ê¡O ™ê=¸Ç≤ÏHõ`åfixH˜ ZO`À „áê^è•#ºO WzÛOk. Hõ#∞Hõ Ѷ¨~ü˚ #=∂AÅ#∞ `À\˜
Éèí‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕÜ«∂e. |Å"≥∞ÿ# HÍ~°}O LO>Ë `«Ñ¨Ê =∞ã≤˚^£‰õΩ áÈ=_»O
=∂<≥Ü«∞º‰õÄ_»^Œ∞. Y∞~üP<£ ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò QÆ∞iOz WÖÏ P^ÕtOzOk:
''<å =ÚO^Œ∞ "≥∂HõiÖË¡ (~°∞‰õÄ KÕ¿ã)"åi`À HõÅã≤ g∞~°∂ "≥∂HõiÅ¡O_ç.—— (2:43)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=ºH˜ÎQÆ`«
#=∂*ò HõO>Ë ã¨OѶ∞¨ O`À HõÅã≤ KÕ¿ã ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò W~°"·≥ J~Ú^Œ∞ ~Ô @∞¡ ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k.
(WɡflL=∞~ü LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O W~°"U·≥ _»∞ ~Ô @∞¡ ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k.) Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò (ã¨=∞Ü«∞O)Ö’
~å¢u ^≥·=^Œ∂`«Å∞, ѨQÆ\˜ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ã¨=∂"Õâ◊=∞=Ù`å~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<å ¢áê}O
Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆! Hõ>ˇìÅ∞ áÈQÆ∞KÕã≤ ÃÑ@ì=∞x, J*Ï<£
W=fi=∞x P*Ï˝ÑO≤ z, #=∂*ò KÕ~ÚOK«_®xH˜ <å ™ê÷#OÖ’ =∞~˘Hõifl xÅɡ\ì˜ (™ê=¸Ç≤ÏHõ
#=∂AÖ’ áêÖÁæ#x)"åi ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ "åi WO_»#¡ ∞ `«QÅ Æ Éˇ_^» •=∞x <Õ#∞ (Z<Àfl™ê~°∞)¡
J#∞‰õΩ<åfl#∞. <å ¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆! Wëê #=∂*ò
KÕ¿ãÎ F ÃÑ^ŒÌ =∂Oã¨Ñ¨Ù =ÚHõ¯QÍx ÖË^• ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# Ô~O_»∞ "Õ∞Hõ HÍà◊√§ QÍx Åaè™êÎÜ«∞x
`≥e¿ãÎ "å~°∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Wëê #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ =™êÎ~°∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü L™ê‡<£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=Ô~·<å Wëê #=∂*ò
™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ <≥~°"Õi¿ãÎ "å~°∞ J~°ú~å„u =~°‰õΩ ^≥·"å~å^èŒ#Ö’ QÆ_çÑ≤#>Ë¡. =∞Ô~=Ô~·`Õ
Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ <≥~"° ~Õ ∞° ™êÎ~À "å~°∞ ~å„`«O`å #=∂*ò KÕã#≤ >Ë.¡ —— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Wëê, Ѷ¨[~ü
#=∂Aefl (™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ) KÕÜ∞« @OÖ’ ZO`« ѨÙ}º=ÚO^À „Ѩ[ʼnõΩ `≥e¿ãÎ, "å\˜
90 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
HÀã¨O HÍm§_»∞ã¨∂Î ~å=Åã≤=zÛ<å ã¨~ˆ "å~°∞ `«Ñʨ Hõ =™êÎ~∞° .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃: ''Z=Ô~`· Õ `«=∞WO\˜ ^ŒQ~æÆ ° K«H¯õ QÍ Ñ¨iâ◊√^Œ`ú <« ˘Ok (LE
KÕã≤) ^Õ=Ù_»∞ xˆ~ÌtOz# q^èŒ∞Ö’¡ XHõ^•xfl x~°fiiÎOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À, ^≥·=QÆ$ǨÖ’¡ U^≥·<å
XHõ QÆ$ǨxH˜ "≥àÏÎ~À, "å~°∞ "Õ¿ã J_»∞QÆ∞Ö’¡ XHõ J_»∞QÆ∞ "åi=Å¡ [iy# XHõ áêáêxfl
`«∞_çzÃÑ_ÕÎ, =∞~˘Hõ J_»∞QÆ∞ XHõ JO`«ã¨∞Î#∞ ÃÑOK«∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''pHõ\˜Ö’ =∞ã≤˚^£‰õΩ #_çz"≥àı§"åiH˜ „Ѩà◊Ü«∞k<å#
ã¨OѨÓ~°‚ "≥Å∞QÆ∞ Åaèã∞¨ OÎ ^Œ<Õ â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*Ü Ë ∞« O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''q∂~°∞
XHõ =ºH˜xÎ =∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ =ã¨∂áÎ È`«∞O_»@O K«∂¿ãÎ q∂~°`x« qâßfi™êxH˜ ™êHõº∆ O ѨÅHõO_ç.
^Õ=Ù_çÖÏ JO@∞<åfl_»∞– '^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤Oz, #=∂*ò#∞ ™ê÷ÑO≤ KÕ"å~°∞,
[HÍ`ü K≥eO¡ KÕ"å~°∞. XHõ¯ ^Õ=ÙxH˜ `«Ñʨ =∞Ô~=iH© ÉèÜ í ∞« Ѩ_x» "å~°∞ =∂„`«"∞Õ ^Õ=Ùx
PÅÜ«∂ʼnõΩ ã¨O~°H‰∆õ Ωõ Å∞, ¿ã=‰õΩÅ∞ HÍQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.—— (ui‡r)
HõÅã≤ KÕÜ«∞_»OÖ’<Õ g∞ ¢âıÜ«∞ã¨∞ûOk
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''=∞x+≤ `«# WO\’¡ ÖË^• gkäÖ’ XO@iQÍ KÕ¿ã #=∂*ò HõO>Ë ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕ¿ã
#=∂*ò ѨÙ}ºOs`åº áêuHõ ~Ô @∞¡ ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. =∞x+≤ â◊√¢ÉèOí QÍ ã¨=Úz`«suÖ’ LEKÕã≤
Hˆ =ÅO #=∂*òK¿Õ ã L^ÕâÌ O◊ `À =∞ã‘^∞Œ ‰õΩ "≥à√◊ OÎ >Ë, =∞ã‘^∞Œ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OKÕ =~°‰Äõ J`«#∞
"տ㠢ѨuJ_»∞QÆ∞‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ XH˘¯Hõ¯\˜ K˘Ñ¨ÙÊ# J`«xH˜ (Ѩ~°Ö’Hõ) JO`«ã¨∞ÎÅ∞ ÃÑOK«∞
`å_»∞. ÃÑ·QÍ J`«x =Å¡ [iy# XH˘¯Hõ¯áêáêxfl `«∞_çz"Õ™êÎ_∞» . WHõ =∞ã‘^∞Œ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ Oz#
`«~∞° "å`« ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂A HÀã¨O ZO`«¿ãѨ٠xsH˜™∆ êÎ_À JO`«¿ãÑ¨Ó J`«xH˜ #=∂A
KÕã≤#O`« ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk. J`«#∞ `«# #=∂A ™ê÷#OÖ’ ‰õÄ~˘Ûx L#flO`«=~°‰õΩ
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J`«x ¢âıÜ∞« ã¨∞û HÀã¨O ¢áêi÷ã∂¨ Î '^Õ"å! W`«x LE ÉèOí QÆO HÍ#O`«=~°‰Ωõ
W`«_çfl Hõ∆q∞OK«∞, HõxHõiOK«∞— J#O\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞ã‘^∞Œ ‰õΩ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ^Œ∂~°O LO_Õ =∞x+≤
#=∂*ò HÀã¨O JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ^Œ∂~°O #_»==Åã≤ =ã¨∞ÎOk. JOKÕ`« J`«xˆH
JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= #=∂*ò ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk. JÖψQ (XO@iQÍ Wëê) #=∂*ò
`˘O^Œ~°QÍ KÕã≤ Ѩ_»∞‰õΩ<Õ =∞x+≤ HõO>Ë W=∂"£∞ "≥#∞Hõ ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò HÀã¨O
Z^Œ∞~°∞ K«∂¿ã =∞x+≤H˜ Z‰õΩ¯= ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk.—— (|∞MÏi)
=∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò „áê=ÚYºO QÆ∞iOz WÖÏ
`≥eáê~°∞: ''™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò ѨÙ}ºO QÆ∞iOz `≥eã≤=ÙO>Ë „Ѩ[Å∞ Uã≤÷uÖ’ L<åfl
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò HÀã¨O Ѩ~°∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∂Î =™êÎ~°∞. [=∂J`üÖ’x "≥Ú^Œ\˜ ѨOH˜Î
^≥·=^Œ∂`«Å ѨOH˜Î =O\˜k. XO@iQÍ KÕ¿ã #=∂*ò HõO>Ë W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ`À ‰õÄ_ç#
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò Ãã·`O« ZO`À „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ k. #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞ ZO`«=∞Ok Z‰õΩ¯=QÍ
LO>Ë P [=∂J`ü JO`Õ Z‰õΩ¯= ^Õ=ÙxH˜ ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#k.—— (ui‡l)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 91
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q^èŒOQÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''Z=Ô~·`Õ #ÅÉè̌· ~ÀAÅ áê@∞ ¢Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ¢Ñ¨u #=∂*ò "≥Ú^Œ\˜
`«Hƒ© ~ü #∞O_ç [=∂J`üÖ’ áêÖÁæx ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕ™êÎ_À J`«x HÀã¨O ~Ô O_»∞ q=Ú‰õΩÅ Î ∞
L<åfl~Ú. XHõ\˜, #~°HÍyfl #∞O_ç q=ÚH˜Î. Ô~O_»∞, HÍѨ@ºO #∞O_ç q=ÚH˜Î.——
(J|∂^•=Ó^£, *Ï"≥∞ ui‡l)
XHõ JO^èŒ∞_»∞ =zÛ, ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! ##∞fl =∞ã≤˚^£‰õΩ fã¨∞H˘KÕÛ"åÔ~=~°∂ ÖË~°∞——
Jx q#flqOK«∞‰õΩO@∂ `«#‰õΩ WO\’¡ #=∂*ò KÕã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u=fi=∞x
J_çQÍ_»∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) J`«xH˜ P"Õ∞~°‰õΩ J#∞=∞uxKåÛ~°∞. P`«~åfi`« J`«#∞ uiy
"≥o§áÈ`«∞O_»QÍ J`«_flç Ñ≤ez, 'h‰õΩ #=∂*ò HÀã¨O KÕÜ∞« |_Õ „ѨH@ õ # (J*Ï<£) q#Ѩ_∞»
`«∞O^•?— Jx J_çQÍ~°∞. J`«#∞ q#Ѩ_»∞`«∞O^Œ<åfl_»∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ' J~Ú`Õ ^•xH˜
Ǩ[~°∞ ѨÅ∞‰õΩ (JO>Ë =∞ã≤˚^£‰õΩ =ã¨∂Î<ÕLO_®e)—— Jx P^ÕtOKå~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi ''ZÖÏO\˜ J=~À^èŒO ÖËHõáÈ~Ú<å ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò
KÕÜ«∞_®xH˜ ~åx =∞x+≤ XO@iQÍ KÕ¿ãÎ P #=∂*ò ã‘fiHõiOK«|_»^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞.
J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''J=~À^èŒO JO>Ë Uq∞\© ^≥·=„Ѩ=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J=~À^èŒ=O JO>Ë ÉèíÜ«∞O ÖË^• Z^Œ~Ú<å "åºkè—— J<åfl~°∞.
(J|∂^•=Ó^£)
HõѨ@ qâßfiã¨∞Å #=∂*ò
Y∞~üP<£Ö’ HõÑ@¨ qâßfiã¨∞Å ^Œ∞~°H¡ }
∆õ ÏÅ∞ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú. "å\˜Ö’ #=∂*ò‰Ωõ ã¨O|O
kèOz# ^Œ∞~°¡Hõ∆}ÏÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. D<å_»∞ H˘O^Œ~°∞ =Úã≤¡OÅ∞ HõѨ@ qâßfiã¨∞Å∞
HÍHõáÈ~Ú<å gi #=∂AÅÖ’ ‰õÄ_® D HÍѨ@ºHÍÅ∞+¨ºO `˘OyK«∂ã¨∞ÎOk.
''ǨO°Ö’Hí fO°∞Ê#∞ kèHí¯i~KÕ "å_çfl h=Ù Qõ=∞x~KÍ"å? J`Œ<Ë J<®^ä°Å#∞ Híã¨i
HÁ>Ëì"å_«∞. ¿Ñ^°Å J#fl^®#~ H’ã¨~ (W`ŒO°∞efl) „áÈ`ŒûÇ≤Ï~K«xÇÍ_«∞. „áåO°÷# Ǩ@¡ J„â◊^°ú,
U=∞O°∞áå@∞Å∞ =Ç≤Ï~KÕ"åiH˜ q<®â◊~ (O®ã≤ÃÑ>˜ì) L~k. "åO°∞ „ǨuǨh Ö’Hí∞Å"≥∞ǨC
H’ã¨~ KÕã¨∞Î~>ÏO°∞. (q∞ug∞i# Ç≤ã≤<®i`Œ#~`À) "å_«∞Hí∞<Õ ™®^è®O°} =ã¨∞Î=Ùefl Ãã·`Œ~
W`ŒO°∞ÅHí∞ W=fi_ÍxH˜ xO®Híi™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–107:1-7)
#=∂AÖ’ J„â◊^,ú° U=∞O°∞áå@∞Å~>Ë xs‚`"Œ àÕ ◊ ^®\ÏHõ KÕܵ« _«O. Jܵ`Ë #=∂A
KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ =∞#ã¨∞Ö’ U"ÕÇ’ PÖ’K«#Å∞ =™®Îܵ. Wn #=∂*òÇ@ ¨ ¡ J„â◊^úÕ Hí^® J~>ÏO°∞
HÁ~^°O°∞. =∂#=|ÅÇ‘Ï#`Œ =Å¡ WÖÏ~>˜ PÖ’K«#Å∞ ~å=_»O ã¨Ç¨Ï[~. Hßx x["≥∞ÿ#
qâÍfiã≤ `Œ# ^°$+≤ì "ÕOÕ PÖ’K«#Å "≥Ñ· Ù¨ =∞o§~^°x „QõÇÏ≤ ~K«Qå<Õ uiy #=∂AÃÑ· ^°$+≤ì Hˆ O¢n
HõiOK«_ÍxH˜ „Ǩܫµufl™®Î_«∞. Ö’Hí∞Å"≥∞ǨC H’ã¨~ #=∂*ò KÕ¿ãÇÍ~°∞ #=∂AÃÑ· =∞#ã¨∞û
Hı~„nHíi~K«~°∞. D 㨥Hí∞ÎÖ’¡x J„â◊^°ú, U=∞O°∞áå@∞Å∞ JÖÏ~>˜"åiHı =iΙ®Îܵ.
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''HõÑ@
¨ qâßfi
ã¨∞ʼnõΩ Ѷ[¨ ~ü, Wëê #=∂AÅ Hõ<åfl |~°∞"≥#· #=∂*ò =∞~˘Hõ\˜ ÖË^∞Œ . P ~Ô O_ç\x˜
<≥~°"Õ~°Û@OÖ’ ZO`«Ñ¨Ù}º=ÚO^À `≥e¿ãÎ, "å\˜HÀã¨O HÍà◊√§ D_»∞Û‰õΩO@∂ #_»=
=Åã≤=zÛ<å 㨈~ "å~°∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® áÈ\˜Ñ¨_ç =∞s =™êÎ~°∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
92 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''ÇÍO°∞ #=∂*ò KÕÜ«µ_ÍxH˜ xÅ∞Û~>Ë |^°úHí~KÕ㨥Π֒Hí∞Å"≥∞ǨC H’ã¨~ xÅ|_«
`ÍO°∞. ÃÑQ· å ^Õ=Ù_çfl KÍÖÏ `ŒH∞í ¯=Qå 㨇i™®ÎO∞° .—— (4:142) ''ÇÍO°∞ #=∂A KÕܵ« _ÍxH˜
|Ü«µÅ∞^Õi`Ë =à◊∞§ qO°∞K«∞Hí∞~@¥ |^°úHí~`À ÖË™êÎO°∞. ^≥·==∂O°æ~Ö’ ^è°#~ YO°∞Û
ÃÑ@ì=Åã≤=¿ãÎ U_«∞ÊQ˘@∞ì =ÚY~`À Jܵ+¨ì~Qå YO°∞ÛÃÑ_«`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–9:54)
14. â◊√z â◊√¢Éè`í Å« ∞
=∞x+≤H˜ P`«‡Ñ¨iâ◊√^Œú`«`À áê@∞ ^ÕǨÏѨiâ◊√^Œú`« ‰õÄ_® ZO`À J=ã¨~°O. ''^Õ=Ù_»∞
`«# "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°Ö"Ë åix, Ѩq¢`«OQÍ Ñ¨iâ◊√¢ÉèOí QÍ LO_Õ"åix =∂¢`«"∞Õ ¢¿Ñq∞™êÎ_∞» —— Jx
Y∞~üP<£Ö’ LOk. (2:222). ''Ѩiâ◊√¢Éè`í « J~°qú âßfiã¨O`À ã¨=∂#O—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨).
qâßfiã≤ =¸¢`«â◊√kú`À =∞@∞‰õΩ 24 QÆO@Å∂ LO_®e.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! #=∂*ò KÕÜ«µ_ÍxH˜ ã≤^°ú"≥∞ÿ#ǨC_«∞ =Ú~^°∞Qå g∞O°∞ =ÚMÏxfl,
"≥∂KÕ`Œ∞Å^®Hß KÕ`Œ∞efl Hí_«∞H’¯~_ç† `ŒÅ#∞ `Œ_çKÕ`ÀÎ ã¨Êi≈~K«~_ç† Hßà◊∞§ pÅ=∞~_«Å
^®Hß Hí_∞« H’¯~_ç. (gO°ºã¨Åö #~ =Å¡) Jâ◊∞^®ú=ã¨÷ UO°Ê_ç`Ë Ç¨iâ◊∞„Éè~í Qå `ŒÅ~@∞ ™®fl#~
KÕÜ«µ~_ç....—— (Y∞~üP<£–5:6)
h\˜ â◊√„Éè`í « :– LE ÖËHõ QÆ∞ã¨∞Öò KÕÜ∞« _®xH˜ ‰õÄ_® â◊√„ÉèOí QÍ LO_®e. ‰õΩHõ¯Å∞
‰õΩO@Å∞, HÀ<Õ~∞° Å∞, z#flK≥~∞° =ÙÅ h\˜ HõO>Ë #^Œ∞Å h~°∞ =∞Ozk. #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜
'LE— KÕÜ∞« _»O J=ã¨~O° . LE ÖˉΩõ O_® #=∂*ò <≥~"° ~Õ ^° ∞Œ . =∞x+≤ ÖˇO· yHõ JѨiâ◊√^•ú
=ã¨Ö÷ ’ LO>Ë 'QÆ∞ã¨∞Öò— (âߢã¨Ü
Î Ú
« Hõ"Î ∞≥ #ÿ `«ÅO@∞ ™êfl#O) KÕÜ∞« =Åã≤ LO@∞Ok.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''U^≥<· å áê¢`«Ö’ ‰õΩHõ¯ hà◊√§ `åy`Õ P áê¢`«#∞ U_»∞ ™ê~°∞¡ Hõ_Q» Íe.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) Hõ^#Œä O: ''ZO_»‰Ωõ HÍy# h\˜`À LE KÕÜ∞«
HõO_ç. P h\˜ =Å¡ ÉÁe¡"åºkè =KÕÛ „Ѩ=∂^ŒO LOk.—— (^•Ô~Y∞ufl–q∞ëê¯`ü)
LE (Abulation)
Ǩτ[`ü J|∂#r J„"£∞ a<£ J|™ê ã¨∞Åg∞ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) PÜ«∞#‰õΩ WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''#∞=Ùfi Ѷ¨[~ü #=∂*ò K≥~Úº. P `«~°∞"å`«
ã¨∂~°∞º_»∞ XHõ D>ˇ JO`« (ÉÏÔ~_»∞) ÃÑ·H˜ ZˆH¯^•HÍ #=∂*ò KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»∞.
ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~ÚOKÕ@ѨC_»∞ Ã+·`å<£ ~Ô O_»∞ H˘=ڇŠ=∞^躌 #∞O_ç L^Œ~Ú™êÎ_∞» .
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Jqâßfiã¨∞Å∞ ã¨∂~°∞ºxH˜ ™êëêìOQƄѨ}Ï=∞O KÕ™êÎ~∞° . P`«~åfi`« #∞Oz
(=ã¨∞=Î Ù h_»(`«Q∞Æ `æ ∂« ) D>ˇJO`« JÜÕ∞º=~°‰Äõ #=∂*ò K≥~Úº. #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨC_»∞
™êHõº∆ O K≥Ñʨ _®xH˜, ѨÙ}ºO #"≥∂^Œ∞KÕÜ∞« _®xH˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ =ã¨∞OÎ \Ï~°∞. ã¨∂~°∞º_»∞
#_ç<≥uÎ #∞O_ç "åÅ∞`«∞#flѨC_»∞ #=∂*ò K≥Ü«∞º‰õΩ. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #~°HÍxfl
^ŒÇÏ≤ OK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P `«~åfi`« h_» ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#flѨC_»∞ (A„ÇπÏ "Õà◊ "≥Ú^ŒÅ=Ù
`«∞Ok. JѨC_»∞) #∞=Ùfi #=∂*ò K≥~Úº, #=∂*ò‰õΩ ™êHõ∆ºO K≥ѨÊ_®xH˜ (ѨÙ}ºO
#"≥∂^Œ∞ KÕÜ∞« \ÏxH˜) ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ =ã¨∞OÎ \Ï~°∞. P `«~∞° "å`« Jã¨~ü #=∂*ò K≥~Úº.
Jã¨~ü #=∂*ò J#O`«~O° ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨qÎ ∞OKÕ=~°‰Äõ (ZÖÏO\˜) #=∂*ò KÕÜ∞« ~å^Œ∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 93
ã¨∂~°∞º_»∞ Ã+·`å<£ Ô~O_»∞H˘=ڇŠ=∞^茺 #∞Oz Jã¨Îq∞™êÎ_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Jqâßfiã¨∞Å∞ ã¨∂~°∞ºxH˜ ™êëêìOQƄѨ}Ï=∞O KÕ™êÎ~∞° .——
`«~∞° "å`« <Õ#∞ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <å‰õΩ =ÙE QÆ∞iOz É’kèOK«O_ç—— Jx J_çQÍ#∞.
JѨC_®Ü«∞# LE QÆ∞iOz Dq^èOŒ QÍ K≥áêÊ~°∞–
''g∞Ö’Z=Ô~<· å LE KÕã∞¨ #Î flѨC_»∞ (KÕ`∞« Å∞ Hõ_∞» ‰õΩ¯#fl `«~åfi`«) ѨÙH˜¯eOKåe.
P `«~∞° "å`« =Ú‰õΩ¯Ö’H˜ hà◊√¡ ZH˜¯Oz =Ú‰õΩ¯x â◊√„ÉèOí QÍ Hõ_∞» HÀ¯"åe. JÖÏ KÕã≤
#ѨC_»∞ J`«x =ÚYO, <À~°∞, =Ú‰õΩ¯ =Å¡ [iy# `«Ñ¨CÅhfl ~åeáÈ`å~Ú. P
`«~°∞"å`« ^≥·"å^Õâ◊O „ѨHÍ~°O J`«#∞ `«# =ÚYO Hõ_»∞‰õΩ¯#flѨC_»∞ =ÚYO =Å¡
[iy# áêáêÅ∞ h\˜`Àáê@∞ QÆ_»¤O JOK«∞Å g∞k #∞O_ç ~åeáÈ`å~Ú. `«~°∞"å`«
Ô~O_»∞KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞‰õΩ¯#flѨC_»∞ "å\˜=Å¡ [iy# `«Ñ¨CÅ∞ hà◊§`Àáê@∞ „"Õà◊§ "≥·Ñ¨Ù
#∞O_ç ~åeáÈ`å~Ú. P `«~°∞"å`« `«Å‰õΩ =∞ã¨ÇπÏ KÕã≤#ѨC_»∞ J`«x =Å¡ [iy#
`«Ñ¨CÅ∞ hà◊§`À áê@∞ t~À*ÏÅ z=i ÉèÏQÍÅ #∞O_ç ~åeáÈ`å~Ú. P `«~°∞"å`«
~Ô O_»∞ HÍà◊§#∞ pÅ=∞O_»Å =~°‰Ωõ Hõ_∞» ‰õΩ¯#flѨC_»∞ HÍà◊§ =Å¡ [iy# `«ÑC¨ Å∞ hà◊§`À
áê@∞ HÍe„"Õà§◊ ^•fi~å „H˜OkH˜ ~åeáÈ`å~Ú. P `«~åfi`« #=∂*ò‰Ωõ LѨ„Hõq∞Oz `«y#
q^èOŒ QÍ ^Õ=Ù}˜‚ ã¨∞uÎ Oz PÜ«∞# B#fl`åºxfl H˘xÜ«∂_»∞`«∂ =∞#ã¨∞#∞ PÜ«∞# ÉèHí Θ
Ü«∞O^Õ ÅQÆflO KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë J`«x áêáêÅhfl ã¨=∞ã≤áÈ~Ú JѨC_Õ `«# `«e¡ Hõ_∞» ѨÙ#
ѨÙ\ì̃#@∞¡ ѨÙh`«∞_»~ÚáÈ`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''g∞Ö’Z=i LA ÉèOí QÆ"∞≥ áÿ È`Õ J`«#∞ (=∞m¡) LE
KÕÜ∞« #O`«=~°‰Ωõ J`«x #=∂*ò#∞ ^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõiOK«_∞» .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ZÖÏ LA KÕ¿ã"å~°x J_çy`Õ, ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ *ˇ^· £ (~°l)
XHõ K≥O|∞Ö’ hà◊√§ `≥Ñ≤ÊOz ^•O`À LA KÕã≤ ¢Ñ¨tflOz# =ºH˜ÎH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
KÕã#≤ LA Ѩ^uúŒ (Dq^èOŒ QÍ) K«∂áê~°∞.
"≥Ú^Œ@ PÜ«∞# K≥O|∞Ö’ #∞Oz hà◊√§ fã¨∞H˘x =¸_»∞ ™ê~°∞¡ =ÚO*Ë`∞« Å∞
Hõ_∞» ‰õΩ¯<åfl~°∞. `«~∞° "å`« K≥O|∞Ö’ KÕ~Ú =ÚOz =¸_»∞ ™ê~°∞¡ ѨÙH˜¯eOKå~°∞. JÖψQ
=¸_»∞ ™ê~°∞¡ =Ú‰õΩ¯Ö’H˜ hà◊√§ ZH˜¯Oz pk â◊√¢ÉèÑí ~¨ K ° ∞« ‰õΩ<åfl~°∞. `«~åfi`« K≥O|∞Ö’
#∞Oz hà◊√§ fã¨∞H˘x =¸_»∞ ™ê~°∞¡ =ÚYO Hõ_∞» ‰õΩ¯<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« K≥O|∞Ö’
#∞Oz hà◊√§ fã¨∞H˘x ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∞ "≥∂KÕ`∞« Å =~°‰Ωõ =¸_»∞ ™ê~°∞¡ Hõ_∞» ‰õΩ¯<åfl~°∞.
P `«~åfi`« K≥O|∞Ö’ hà◊√§ fã¨∞H˘x (`«_ç KÕ`«∞Å`À) `«∞_»∞K«∞‰õΩ<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞
"≥Ú^Œ@ `«# ~Ô O_»∞KÕ`∞« efl `«Å =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆO #∞Oz "≥#∞HõÉÏè QÆO =~°‰Ωõ áÈxã¨∂Î
`«∞_»∞K«∞‰õΩ<åfl~°∞. `«~∞° "å`« `«Å "≥#∞HõÉÏè QÆO #∞Oz =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆO =~°‰Ωõ ~åxzÛ
`«∞_»∞K«∞‰õΩ<åfl~°∞. Dq^èOŒ QÍ PÜ«∞# XHõ™êi =∂¢`«"∞Õ (=∞ã¨ÇÏπ ) KÕâß~°∞. P `«~åfi`«
~Ô O_»∞ HÍà◊√§ pÅ=∞O_»Å∞ =~°‰Ωõ Hõ_∞» ‰õΩ¯<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ZHõ¯_çHÀ áÈ`«∞O>Ë XHõ KÀ@ H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞
K≥O|∞`À LA KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ LO_»@O HõxÊOzOk. JѨÙÊ_®Ü«∞# "åix L^ÕtÌ Oz
94 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''(h\˜`À `«_=» x) HÍe =∞_»=∞ʼnõΩ #~°HÍyfl`À q<åâ◊O LO^Œx J|∞ÖòMÏã≤O (ã¨)
K≥|∞`«∞O>Ë <Õ#∞ q<åfl#∞. JOKÕ`« g∞~°∞ (¢Ñ¨=Hõ)Î ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨=∞¢QÆOQÍ,
ѨÓiÎQÍ LA KÕÜ∞« O_ç—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü [s~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) F™êi =¸¢`«qã¨~#˚° `«~∞° "å`« LA KÕã∂¨ Î
"Õ∞*’à◊§ g∞^Œ '=∞ã¨ÇπÏ— KÕâß~°∞. (JO>Ë `«_çKÕ`ÀÎ "Õ∞*’à◊√§ `«∞_»∞K«∞‰õΩ<åfl~°∞.) P
`«~∞° "å`« PÜ«∞# ÖËz #=∂*ò KÕâß~°∞. ^•xflQÆ∞iOz XHõ`#« ∞ J_çy`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ KÕÜ∞« _®xfl `å#∞ K«∂âß#x PÜ«∞# ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xfl (Hõ~‡° qKå
~°} HÀã¨O) Ñ≤Å=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ "åi =ÚMÏÅ∞, HÍà◊√§, KÕ`∞« Å∞ LE
¢Ñ¨ÉèÏ=O`À `≥Å¡QÍ, L[fiÅOQÍ LO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì g∞Ö’ Z=Ô~·<å `«=∞ `≥Å∞ѨÙ,
`Õ[ã¨∞ûÅ#∞ =$kú KÕã¨∞HÀ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë "å~°∞ LA KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ ѨÓiÎQÍ =ÚYO
Hõ_∞» H˘¯x =$kú KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û.—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O (ÖËH)õ „Ѩ[Å∞
W|ƒOkH˜ Ö’#=Ù`å~°<Õ ÉèÜ í ∞« O QÆ#Hõ ÖËHáõ È`Õ <Õ#∞ "åix „Ѩu #=∂A ã¨=∞Ü«∞O
Ö’#∂ q∞™êfiH± KÕÜ∂« Åx P^ÕtOz LO_Õ"å}˜.‚ —— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü Ѷ¨∞Ô~·ÇπÏ a<£ Ǩh (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l)#∞
''^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) WO\˜H˜ =¿ãÎ =ÚO^Œ∞QÍ U Ѩx KÕ™êÎ~°x J_çQÍ#∞. ^•xHÍ"≥∞
''q∞™êfiH±`À) Ѩà√◊ § `À=Ú‰õΩO\Ï~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤O¡ )
ÃÑ·~Ô O_»∞ ǨÏnã¨∞Ö’¡ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) <À\˜ â◊√„Éè`í ‰« Ωõ ZO`À „áê=ÚYºO WzÛ#@∞¡
`≥Å∞™ÈÎOk. =∞# PǨ~°áêhÜ«∂Åhfl <À\˜ ^•fi~å<Õ Hõ_∞» ѨÙÖ’H˜ KÕ~∞° `å~Ú. JѨÙÊ_»q H˘^ÀÌ
Q˘áÈÊ Ñ¨O_»Ö ¡ ’ W~°∞‰õΩ¯áÈ`å~Ú. "å\˜x q∞™êfiH±, ÖË^• @∂`ü¿Ñãπ`ì À ZѨÊ\˜HÑõ Ù¨ Ê_»∞ â◊√„Éèí
Ѩ~K
° ∞« ‰õΩO>Ë P~ÀQͺxH˜ =∞Oz^Œ#fl^Õ ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’x JO`«~å~°O÷ .
LE ÉèíOQÆ=∞ÜÕ∞º q+¨Ü«∂Å∞
(1) =∞Å=¸¢`« qã¨~#°̊ HÍ=_»O, (2) Jáê# "åÜ«Ú=Ù "≥_Å » @O, (3) â◊s~°OÖ’x
U J=Ü«∞=O #∞O_»~Ú<å ~°H¢Îõ ™ê=O HÍ=_»O, (4) <À\˜xO_® "åOuHÍ=_»O, (5) Ѩ_∞» H˘x
ÖË^• ^ÕxÔH·<å P#∞H˘x x¢kOK«_»O, (6) ã¨Ê$Ç¨Ï HÀÖ’Ê=_»O. DHÍ~°}ÏÅ =Å¡ LA,
`«Ü«∞=Ú‡"£∞ ÉèíOQÆ=∞=Ù`å~Ú. #=∂*ò HÀã¨O uiy KÕã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. áÈ`Õ (7)
h~°∞ ÅaèOK«x HÍ~°}Ï# KÕã#≤ `«Ü∞« =Ú‡"£∞ h~°∞ ÅaèOK«QÍ<Õ ÉèOí QÆ=∞=Ù`«∞Ok.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''#=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ Z=iÔH<· å Jáê#"åÜ«Ú=Ù "≥Å∞
=_ç`Õ J`«#∞ |Ü«∞\ỖHo§ LA KÕã≤, =∞m§ #=∂*ò KÕÜ«∂e.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
J|∞ÌÖÏ¡ a<£ *ˇ·^£(~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ ''#=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ XHÀ¯™êi
U^ÀJ~Ú (Jáê#"åÜ«Ú=Ù "≥_e» )#@∞¡ JxÊã¨∞OÎ k. JѨÙÊ_»∞ <Õ<OÕ KÕÜ∂« e?—— Jx
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''(Jáê#"åÜ«Ú=Ù)â◊|ÌO q#Ѩ_»#O`«
=~°‰Ωõ ÖË^• ^Œ∞~åfiã¨# ~å#O`«=~°‰Ωõ #=∂*òx ÉèOí QÆÑ~¨ K° ‰« Ωõ —— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 95
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''XHõ™êi (Wëê #=∂*ò HÀã¨O) WMÏ=∞`ü (Ñ≤Å∞ѨÙ)
W=fi|_çOk. J~Ú`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞ã‘^∞Œ Ö’ F =¸Å# Z=i`À<À =∂\Ï¡_∞» `«∂
LO_çáÈÜ«∂~°∞. P (ã¨OÉèÏ+¨} =Úyã≤#) `«~∞° "å`« PÜ«∞# #=∂*ò HÀã¨O ÖËKå~°∞.
JѨÊ\˜=~°‰õΩ (PÜ«∞#) J#∞K«~°∞Å∞ ‰õΩ#∞‰õΩáê@∞¡ Ѩ_»∞`«∂<Õ L<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À áê@∞ "å~°∂ ÖËz, =∞m§ LA KÕÜ∞« ‰õΩO_®<Õ #=∂*ò KÕâß~°∞.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=iÔH<· å #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙ_»∞ "åOu J~Ú`Õ, ÖË^•
=Ú‰õΩ¯ #∞O_ç ~°HOÎõ HÍi`Õ, ÖË^• Hõ_∞» ѨÙÖ’x Ѩ^•~°"÷ ∞Õ ^≥<· å <À\˜ QÆ∞O_® |Ü«∞\˜H˜
=¿ãÎ, ÖË^• =∞~å‡OQÆO #∞O_ç lQÆ@ Ѩ^•~°O÷ "≥_e» `Õ J`«#∞ #=∂*ò =kÖËã≤ LA
KÕÜ«∂e. LE KÕã≤# `«~åfi`« ZHõ¯_» #=∂*òx =^ŒeÃÑ\Ïì_À JHõ¯_»∞flOz ¢áê~°O
aèOKåe. J~Ú`Õ DÖ’QÍ J`«#∞ Ug∞ =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® LO_®e.—— (Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) áêÅ∞ `åy# `«~åfi`«
h\˜`À <À~°∞ ѨÙH˜¯eOz ''áêÅ∞ `åQÆ_O» =Å¡ <À~°∞ `≥Å · Ü«Ú`«=∞=Ù`«∞Ok (JOKÕ`«
hà◊§`À <À~°∞ ѨÙH˜¯eOz) â◊√¢ÉèÑí ~¨ K° ∞« HÀ"åe—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''Ã+·`<« £
x¢kOKÕ"å_ç =Ú‰õΩ¯^Œ∂ÅO g∞^Œ ~å¢u QÆ_∞» ѨÙ`å_»∞. Hõ#∞Hõ x¢^Œ #∞O_ç ÖËz#"å_»∞
(=ÚO^Œ∞QÍ) =¸_»∞ ™ê~°∞¡ =Ú‰õΩ¯ pk â◊√¢ÉèÑí ~¨ K ° ∞« HÀ"åe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
`«Ü«∞=Ú‡"£∞
''XHí"Õà◊ g∞O°∞ Çͺkè„Qõã¨∞ÎÖˇ·`Ë, ÖË^® „Ǩܫ∂}®=ã¨÷Ö’ L~>Ë, ÖË^® =∞Å =¸„`Œ
qã¨O#˚° KÕ¿ã,Î ÖË^® ¢ãxΑ HíÅ∞ã¨∞Hí∞~>Ë- JǨC_«∞ hà◊∞§ ^˘O°Hxí ǨH~∆í Ö’ Ǩiâ◊∞„Éè"í ∞≥ #ÿ =∞>˜ì
LǨÜ∂ˇ y~K«~_ç. J~>Ë =∞>˜Ãì Ñ· KÕ`∞Œ Å∞`Œ>ì˜ ÇÍ>˜`À =ÚY~, KÕ`∞Œ Å∞ O°∞^°∞HÌ ’~_ç. ^Õ=Ù_∞«
g∞ rq`Íxfl ^°∞O°ƒOù ~° KÕܵ« QÀO°_~« ÖË^∞° . g∞O°∞ Hí$`ŒAÖ˝ ·ˇ L~_Ë~^°∞Hí∞ PÜ«µ# q∞=∞‡efl
Ǩiâ◊∞^°Çú O¨ z° , g∞Hí∞ `Œ# J#∞„QõÇ¨ Å#∞ ѨÓiÎQå „Ç¨™®k~K«^e° KÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–5:6)
hà◊∞§ ÅaèOK«#ѨÙÊ_»∞ ÖË^® h\˜=Å¡ "åºkè =Ú^Œ∞~°∞`«∞~^°#fl ÉèíÜ«µ=Ú#flǨC_»∞
LE ÖËHí Qõ∞ã¨∞ÖòHí∞ |^°∞Å∞ `ŒÜ«µ=Ú‡"£∞ KÕÜ«∂e. J~>Ë â◊∞„Éèí"≥∞ÿ# =∞>˜ìg∞^° ÖËHõ
ã¨∞#flѨ٠QÀ_»g∞^Œ ÖËHõ ^èŒ∂o¿Ñ~°∞‰õΩ#fl =ã¨∞Î=ÙÃÑ· O≥~_«∞ KÕ`Œ∞Å∞ `Œ>˜ì (qke~z) ÇÍ>˜`À
=ÚMÏxfl ã¨Êi≈~KÍe. P`Œ~åfi`Œ =∞O’™®i KÕ`∞Œ efl =∞>˜gì ∞^° `Œ>ì˜ KÕu¢"Õà§◊ #∞~z "≥∂KÕ`∞Œ Å
^®Hß O≥~_«∞KÕ`∞Œ efl O°∞^®Ìe. g~°ºã¨Å
ö #~ J~ÚǨC_«∞ Hí∂_Í WÖψQ `ŒÜµ« =Ú‡"£∞ KÕã∞¨ H’=K«∞Û.
J~Ú`Õ hà◊√§ ÅaèOK«QÍ<Õ P~ÀQƺ=O`«∞Å `«Ü«∞=Ú‡"£∞ ÉèíOQÆ=∞=Ù`«∞Ok.
qâÍfiã¨∞Å =∂`Œ$=¸iΠǨτ[`ü PÜµë® (O°l) WÖÏ `ˇeÜ«µ*Ëã∞¨ <Î ®flO°∞:- "Õ∞"≥ÚHí
™®i ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)`À HíÅã≤ „Ǩܫ∂}~ KÕã¨∞Î<®fl~. ɡ·^® (ÖËHí *Ï`Œ∞Öò*ˇ·+π) J<Ë
„áå~`ÍxH˜ KÕO°∞Hí∞<Ë ã¨iH˜ <® Hí~Oî°Ç¨O°~ `ˇy ZHí¯_À Ǩ_çáÈܵ~k. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)
^®xfl "≥`ŒHí_ÍxH˜ JHí¯_« PyáÈÜ«∂O°∞. PÜ«µ#`À áå@∞ q∞ye#ÇÍà◊∞§ Hí∂_Í
PyáÈÜ«∂O°∞. P „Ǩ^Õâ◊~Ö’ ZHí¯_Í h>˜K«∞Hí¯ ÖË^°∞. [#~ J|¥|HíO∑ (O°l) ^°QõæO°Hí∞
"≥o§ ''g∞ J=∂‡Üµ PÜµë® (O°l) U~ KÕã≤~^À K«¥âÍO®? P"≥∞ =¸Å~Qå ^≥·=
96 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
„Ǩ=HíÎ (ã¨) WHí¯_« PyáÈ=Åã≤ =zÛ~k. PÜ«µ#`À áå@∞ „Ǩ[Å~`Í PyáÈÜ«∂O°∞.
Hßx D „Ǩ^Õâ◊~Ö’ K«¥¿ãÎ (Hí#∞K«¥Ñ¨Ù "Õ∞O°Ö’) XHí¯ h>˜K«∞Hí¯ Hí∂_Í ÖË^°∞. [#~
^°QõæO°∞#fl hà◊∞§ Hß™®Î JܵáÈÜ«∂ܵ—— Jx J<®flO°∞.
Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) D =∂@Å∞ qx <®^°QOæõ H° ∞í =KÍÛO°∞. P ã¨=∞Ü«µ~Ö’
^≥·=„Ǩ=HíÎ <® X_çÖ’ `ŒÅÃÑ>˜ì x„^°áÈ`Œ∞<®flO°∞. J|¥|HíO∑ (O°l) =zÛO®Qå<Ë ''h
=¸Å~Qå ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WHí¯_« PyáÈ=Åã≤ =zÛ~k. PÜ«µ#`À áå@∞ „Ǩ[Å∞
Hí∂_Í PyáÈÜ«∂O°∞. WHí¯_« K«¥¿ãÎ K«∞Hí¯ hO°∞ÖË^∞° . [#~ ^°QOæõ ° Hí∂_Í hà◊∞§ ÖË=Ù——
Jx =∞~_çÇ_¨ ͤO∞° <®g∞^°. PÜ«µ# KÕ`ÀÎ <® gѨ٠g∞^° HÁ_«¥Î J#^°Åz# =∂@Åhfl
J<®flO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) <® `˘_«Å g∞^° `ŒÅÃÑ>˜ì Ǩ_«∞H’=_«~=Å¡ <Ë#∞ (^≥|ƒÅ∞
ã¨ÇÏ≤ 㨥)Î Hí^Å° Hí∞~_Í JÖÏQÕ L~_«=Åã≤ =zÛ~k. =∞O°∞<å_»∞ L^ŒÜ∞« O ^≥=· „Ǩ=HíÎ
(ã¨) "Õ∞ÖÁ¯~>Ë (LE KÕܵ« _ÍxH˜) Jã¨Å∞ hà˧ÖË=Ù. JǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ ''`ŒÜµ« =Ú‡Çò√——
P[˝Å∞ ѨOáê_«∞.
^®~`À J~^°O°¥ `ŒÜ«µ=Ú‡Çò√ KÕâÍO°∞. P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ LÃã·^£ a<ü ǨÏrO∑
(O°l) =∂>Ï¡_«∞`Œ¥ ''J|¥|HíO∑ ã¨~`Í#=∂! g∞ =¸Å~Qå (=Úã≤¡~ÅHí∞) â◊∞Éèí~
HíÅQõ_«~ Wk "≥Ú^°>˜™®i Hß^°∞—— J<åfl~°∞. P `Œ~åfi`Œ <Ë#∞ Hí∂O°∞Û#fl X~>ˇ#∞
ÖËáåO°∞. ^®x „H˜~^° <® Hí~OîÇ° ¨ O°~ ^˘iH˜~k.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅ
Î ∞ ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕã∞¨ <Î åfl~°∞.
(^•iÖ’) #=∂*ò "Õà◊~ÚOk. HÍx "åi ^ŒQÆæ~° hà◊√§ ÖË=Ù. W^ŒÌ~°∂ â◊√¢Éèí"≥∞ÿ# =∞\˜ì`À
`«Ü«∞=Ú‡"£∞ KÕã≤ #=∂*ò KÕâß~°∞. #=∂*ò "Õà◊ =Úyã≤áÈHõ =ÚO^Õ "åiH˜ hà◊√§
ÅaèOKå~Ú. JOKÕ`« "åiÖ’ XHõ`«#∞ LE KÕã≤ (uiy)#=∂*ò KÕâß_»∞. Ô~O_À"å_»∞
LE, #=∂*ò Un KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . ¢Ñ¨Ü∂« }O #∞Oz uiQ˘zÛ# `«~∞° "å`« W^Œ~Ì ∂° ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥o§ [iy# ã¨OѶ¨∞@# `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò
KÕÜ«∞x =ºH˜Î #∞^ÕÌtOz ''h=Ù ã¨∞#fl`üx (ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂xfl) J#∞ã¨iOKå=Ù. h=Ù KÕã≤#
("≥Ú^Œ\˜) #=∂*Ë h‰õΩ ã¨iáÈ`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. Ô~O_»=™êi #=∂*ò KÕã≤# =ºH˜Î`À
''h‰õΩ Ô~\˜ìOѨ٠ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
=∞Å=¸¢`« qã¨~°˚# *Ï¢QÆ`«ÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂JÜ«¸ºÉò J<åûi (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^Õ
tOKå~°∞: ''g∞~°∞ =∞Å=¸¢`åÅ qã¨~#˚° HÀã¨O "≥o§#ѨÙÊ_»∞ g∞ =ÚYO, gѨ٠dÉÏ¡
(HÍÉÏ) "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩLO_ÕÖÏ ‰õÄ~ÀÛHõO_ç. `«∂~°∞Ê ÖËHõ Ѩ_=» ∞~° "≥Ñ· Ù¨ LO_ÕÖÏ ‰õÄ~ÀÛO_ç.——
D ǨÏnã¨∞ LÖËd¡ Oz# `«~∞° "å`« ǨϢ[`ü J|∂JÜ«¸ºÉò J<åûi (~°l) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''P `«~°∞"å`« "Õ∞=Ú ã≤iÜ«∂ "≥àıÎ JHõ¯_» =∞Å=¸¢`« qã¨~°˚# HÀã¨O
xi‡Oz# QÆ∞O@Å∞ dÉÏ¡ kâ◊QÍ LO_»@O =Å¡ "Õ∞=Ú qkèÖHË õ "å\˜ g∞^Œ<Õ ‰õÄ~°∞Û<Õ
"åà◊§=Ú. HÍHõáÈ`Õ =ÚYO HÍã¨Î ѨHõ¯‰õΩ uѨÙʉõΩ<Õ "åà◊§=Ú, (`«~°∞"å`«) ^≥·"åxfl
Hõ=∆ ∂Ѩ} K≥ÑÙ¨ ʉõΩ<Õ"åà◊§O.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ ).
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 97
ǨϢ[`ü Ǩï*ˇá· ê¶ (~°l) Hõ^#Œä O: ''XHõ™êi <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥O@ ¢Ñ¨Ü∂« }O
KÕã∞¨ <Î åfl#∞. (^•iÖ’) PÜ«∞# XQÆ `≥Q"Æ åi Hõã∞¨ =Ùk|ƒ ã¨g∞ѨOÖ’x F QÀ_» Kå@∞‰õΩ
"≥o§ JO^Œ~∂° xÅ|_ç#>Ë¡ xÅ|_®¤~∞° . JÖÏ xÅ|_ç =¸¢`«qã¨~#˚° KÕÜ∞« _»O ¢áê~°O
aèOKå~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <Õ#∞ H˘OK≥O ѨHõ¯‰õΩ `«Ñ¨ÙʉõΩ<åfl#∞. J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ##∞fl (KÕ`ÀÎ) Ãã·QÆKÕã≤ ^ŒQÆæiH˜ Ñ≤eKå~°∞. <Õ#∞ "≥o§ PÜ«∞# "≥#HÍÅ =¸¢`«
qã¨~#°̊ Ѩx =ÚyOKÕ^•HÍ xÅ∞Û<åfl#∞.—— (|∞MÏi)
xÅ|_ç =¸¢`«qã¨~#˚° KÕ¿ãq+¨Ü∞« OÖ’ LÖËY¡ ‰õΩÖ’¡ aè<åflaè¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. ǨϢ[`ü
P~Úëê(~°l) LÖËY¡ O ¢Ñ¨HÍ~°O WÖÏ KÕÜ∞« _»O x+≤^OúŒ . JO>Ë ™ê^è•~°} Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ xÅ|_ç
=¸„`«qã¨~#˚° KÕÜ∞« ‰õÄ_»^#Œ fl =∂@. J™ê^è•~°} Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ U =º=Ǩ~°OÖ’<≥<· å q∞#Ǩ
~ÚOѨÙÅ∞ LO\Ï~Ú. Hõ#∞Hõ ^è~Œ ‡° "Õ`ŠΫ ∞ nxfl QÆ∞iOz ~Ô O_»∞~°HÍŠǨÏnã¨∞Å∞ ѨijeOz
F =∞^èºÕ =∂~°Oæ x~°~‚ ÚOKå~°∞. ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O <ÕÅ |∞~°^QŒ Í L#flѨÙÊ_»∞, =∞e# aO^Œ∞=ÙÅ∞
g∞^Œ Ѩ_Õ ¢Ñ¨=∂^Œ=ÚO>Ë, ÖË^• |@ìÅ∞ áê_»ÜÕ∞º ã¨∂K«#Å∞O>Ë xÖÁÛx =¸¢`«O
áÈÜ«∞_»OÖ’ `«ÑÙ¨ ÊÖË^∞Œ . D<å_»∞ Ѩ@}
ì ÏÅÖ’x J<ÕHKõ À@¡ xi‡Oz# =¸¢`«âßÅÖ’¡ ‰õÄ~ÀÛ=
_®xH˜ gÅ∞ÖË#O^Œ∞# xÅ|_ç =¸¢`«qã¨~°˚# KÕÜ«∞_»O `«Ñ¨Ê^Œ∞ =∞i.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞~°∞QÆ∞^˘_ç¤H˜ áÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ Dq^èŒOQÍ ^Œ∞P
KÕ¿ã"å~°∞– ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ Whfl J=ÓAaHõ q∞#Öò Y∞aû =Öò YÉÏ~Úãπ.——
(J~°O÷ : ^Õ"å! <Õ#∞ JѨiâ◊√^Œú =ã¨∞=Î ÙÅ, JѨq¢`« K«~º° Å H©_∞» #∞O_ç h â◊~} ° ∞
HÀ~°∞`«∞<åfl#∞)– (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''hà◊√§ `åQÆ∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ hà◊§áê¢`«Ö’H˜ âßfiã¨
=^ŒÅ‰õÄ_»^Œ∞. JÖψQ =∞Å=¸¢`« qã¨~°˚# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õΩ_çKÕ`ÀÎ =∞~å‡OQÍxfl
Ѩ@∞ìHÀ‰õÄ_»^∞Œ . ‰õΩ_çK`Õ ÀÎ =¸¢`«â√◊ kú KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ U Ѩ#~Ú<å ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞O_ç
¢áê~°OaèOK«_=» ∞O>Ë ZO`À W+¨Oì . z=iH˜ K≥ÑÙ¨ ÊÅ∞ `˘_»∞‰õΩ¯<åfl, `«Å ^Œ∞=Ùfi‰õΩ<åfl,
=¸¢`«â√◊ kú KÕã<≤ å ã¨~ˆ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞O_Õ ¢áê~°Oaè™êÎ~∞° .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
QÆ∞ã¨∞Öò (™êfl#O)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÖˇO· yHõ
Jâ◊√^Œú`«#∞ `˘ÅyOK«∞HÀ=_®xH˜ ™êfl#O KÕÜ«∞ ã≤^Œú"≥∞ÿ#ѨÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ Ô~O_»∞
KÕ`«∞Å∞ Hõ_çy â◊√¢ÉèíѨ~°K«∞‰õΩO\Ï~°∞. `«~°∞"å`« #=∂*ò HÀã¨O KÕ¿ã q^èŒOQÍ LE
KÕ™êÎ~∞° . P `«~∞° "å`« KÕu¢"Õà§◊ #∞ h\˜Ö’ =ÚOzfã≤ ^Œ∞"≥fi#ÖÏ `«ÅÖ’H˜ *ÁxÊOz
uѨÙʉõΩ<Õ"å~°∞. P `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Ö’¡ hà◊√§ fã¨∞H˘x =¸_»∞ ™ê~°∞¡ `«Åg∞^Œ
áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. PÃÑ· ѨÓiÎ â◊s~°OÃÑ· hà◊√§ áÈã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü "≥∞=ÿ ¸<å (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ™êfl#O
KÕÜ∞« _®xH˜ <Õ#∞ hà◊√§ `À_çÃÑ\Ïì#∞. PÜ«∞# ("≥Ú^Œ@) ‰õΩ_çK`Õ ÀÎ Z_»=∞KÕuÃÑ· hà◊√§
áÈã¨∞H˘x Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞ Hõ_»∞‰õΩ¯<åfl~°∞. `«~°∞"å`« =∞~å‡OQÍxfl Hõ_»∞‰õΩ¯<åfl~°∞. P
98 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«~°∞"å`« Z_»=∞KÕux <ÕÅ g∞^Œ ~°∞kÌ (hà◊§`À) Hõ_»∞‰õΩ¯<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« <À~°∞
ѨÙH˜¯eOKå~°∞. ^•O`«~∞° "å`« =Ú‰õΩ¯Ö’H˜ h~°∞ ZH˜¯Oz (pk) â◊√¢ÉèÑí ~¨ K ° ∞« ‰õΩ<åfl~°∞.
P `«~°∞"å`« =ÚYO Hõ_»∞‰õΩ¯<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« `«ÅÃÑ· hà◊√§ áÈã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. P
`«~∞° "å`« P KÀ@∞ #∞Oz ѨH¯õ ‰õΩ [iy ~Ô O_»∞ HÍà◊√§ Hõ_∞» ‰õΩ¯<åfl~°∞. P `«~∞° "å`«
`«∞"åÅ∞ `≥zÛ¿ãÎ ^•O`À PÜ«∞# =à◊√§ `«∞_»∞K«∞HÀÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <åÅ∞QÆ∞ HÍ~°}ÏÅÃÑ· QÆ∞ã¨∞Öò
KÕ¿ã"å~°∞. 1–ã¨OÉè’QÆO (g~°ºã¨öÅ#O) [iy#ѨÙ_»∞, 2–â◊√¢Hõ"å~°O =zÛ#ѨÙ_»∞, 3–
â◊s~°O #∞O_ç ~°HOÎõ fã≤#ѨÙ_»∞, 4–=∞$`«∞xH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz#ѨÙ_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
D ǨÏnã¨∞Ö’ <åÅ∞QÆ∞ Ѩ#∞Å HÍ~°}OQÍ ™êfl#O KÕÜ∂« Åx LOk. 1– g~°ºã¨Å ö #O
[iy#ѨÙ_»∞ ™êfl#O KÕÜ∞« _»O qkè J<Õ q+¨Ü∞« OÖ’ UHÍaè¢áêÜ«∞=ÚOk. HÍx 2–â◊√¢Hõ"å~°O
™êfl#O KÕÜ«∞_»O KåÖÏ=∞Ok ã¨Ç¨cÅ∞, W=∂=ÚÅ ^Œ$+≤ìÖ’ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O (=∞ã¨∂fl<£)
=∂¢`«"Õ∞QÍx qkè(Ѷ¨~°*ò) HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ W=∂"£∞ JǨχ^£, W=∂"£∞ =∂eH±Å ^Œ$+≤ìÖ’
=∂¢`«O D ™êfl#O qkè. 3–â◊s~°O #∞O_ç ~°HOÎõ fã≤#ѨÙ_»∞ ™êfl#O KÕÜ∞« _»O ‰õÄ_® =∞ã¨∂fl<£
=∂¢`«"∞Õ QÍx, Ѷ~¨ *° ò HÍ^Œ∞. 4–áÈ`Õ =∞$`«∞xH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz# `«~∞° "å`« ™êfl#O KÕÜ∞« _»O
JkèHãõ O¨ MϺHõ ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ^Œ$+≤Ö
ì ’ =ÚãÎ̈ÇϨ Éò (JaèÅ+¨hÜ«∞O), Ѷ~¨ *° ò HÍ^Œ∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''â◊√¢Hõ"å~°O LE KÕã≤#"å_»∞ =∞OzѨx KÕâß_»∞,
QÆ∞ã¨∞Öò KÕã#≤ "å_»∞ JO`«HOõ >Ë =∞OzѨx KÕâß_»∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
''(g~°ºã¨Åö #O =Å¡) Jâ◊√^•ú=ã¨Ö÷ ’ L#flѨÙÊ_»∞ ™êfl#O KÕ¿ã=~°‰Ωõ #=∂*ò ^Œi^•Ñ¨Ù
ʼnõΩ áȉõÄ_»^∞Œ , (=∞ã‘^∞Œ ) ^•iQÆ∞O_® áÈ=_»O Jx"å~°º"≥∞`ÿ Õ `«Ñʨ .—— (Y∞~üP<£–4:43)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÖˇO· yHõâ√◊ ^•ú=ã¨Ö
÷ ’ Ѩ_∞» HÀ^ŒÅK«∞
‰õΩO>Ë, =∞~å‡OQÆO Hõ_»∞H˘¯x, #=∂*ò HÀã¨O KÕ¿ãÖÏ LE KÕ¿ã"å~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü Je(~°l) Hõ^#Œä O: ''<å‰õΩ `«~K° ∞« QÍ â◊√¢Hõ#+¨Oì [~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok. J~Ú`Õ
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õΩ=∂Ô~Î <åÉèÏ~°º J~Ú#O^Œ∞# D ã¨=∞㨺 QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞
J_»QÆ_®xH˜ <Õ#∞ ã≤QÆ∞æѨ_Õ"å_çfl. JOKÕ`« nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ J_çy
`≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤OkQÍ <Õ#∞ q∞MÏÌ^£ a<£ Jã¨fi^£ (~°l)`À J<åfl#∞. PÜ«∞# "≥àÁ§zÛ
''â◊√¢Hõ#+¨ìO [iy`Õ =∞~å‡OQÆO Hõ_»∞H˘¯x LE KÕã¨∞HÀ"åÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
J<åfl~°——x `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. (=Úã≤¡O)
¢Ñ¨Hõ$uH˜ J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞ "Õ+¨^è•~°} |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩʼnõΩ aè#flOQÍ
LO_ÕÖÏ K«∂ã¨∞HÀO_ç. QÆ_O¤» ÃÑOK«O_ç, g∞™êÅ∞ HõuiÎ OK«O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''¢Ñ¨Hõ$uH˜ J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Å∞<åfl~Ú.
1–Y`åfl (=_»∞QÆ∞) KÕÜ«∞_»O, 2–<åaè H˜Ok "≥O¢_»∞HõÅ∞ f¿ãÜ«∞_»O, 3–K«OHõÖ’x
"≥O¢_»∞HõÅ∞ `˘ÅyOK«_O» , 4–QÀà◊√§ HõuiÎ OK«_O» , 5–g∞™êÅ∞ HõuiÎ OK«_O» .—— (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 99
15. ¢ã‘ΊѨiâ◊√¢Éè`í «
''"åO°∞ x#∞fl O°∞`Œ∞„™®=~ Qõ∞i~z P[˝ Uq∞@x J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. ÇÍiH˜ÖÏ K≥ÇC¨ :
''Jk JǨiâ◊∞^®ú=ã¨.÷ P ã≤u÷ Ö’ g∞O°∞ „ã‘ÅÎ (Ǩ_H« Åí )Hí∞ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç. ÇÍO°∞ Ǩi
â◊∞^°∞Åú ∞ Hß#~`Œ=O°H∞í ÇÍi=^ŒHÌ ∞í "≥à§◊ Hí~_ç. ÇÍO°∞ Ǩiâ◊∞^°∞Öú #·ˇ `Œ~åfi`Œ ^Õ=Ù_∞« q∞=∞‡efl
P^Õt~z# suÖ’ ÇÍi=^ŒHÌ ∞í Ü«µ^䮄ǨHßO°~ "≥à§◊ =K«∞Û. ^Õ=Ù_«∞ `Œ# Ç‹Ñ· Ù¨ =∞O°ÖÇË Íix,
Ǩq„`Œ~Qå Ǩiâ◊∞„Éèí~Qå L~_ËÇÍix =∂„`Œ"Õ∞ „¿Ñq∞™®Î_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:223)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ F ¢ã‘Î =zÛ ''|Ç≤Ï+¨µì
~ÀAÖ’¡ `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# #=∂AÅ#∞ ™êfl#O KÕã≤ Ѩiâ◊√¢Éè"í ∞≥ #ÿ `«~∞° "å`« (|Ç≤Ï+¨µQì _Æ ∞» =Ù
fi ™êfl#OKÕâßHõ) Y*Ï #=∂AÅ∞QÍ KÕã¨∞HÀ"åÖÏ?—— J#_çyOk. ǨϢ[`ü P~Úëê
(~°l) D=∂@ qx ''#∞=Ùfi (=∂~°æ¢Éèí+¨µìÖ~Ú áÈ~Ú#) MÏs˚(=~°æO) =∞Ç≤Ïà◊"å?
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ "Õ∞=Ú |Ç≤Ï+¨ì~Ú`Õ `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# #=∂AʼnõΩ Y*Ï
áê\˜OKåÅx =∞=∞‡efl PÜ«∞# P^ÕtOKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. ÖËHõ ''"Õ∞=Ú
JÖÏ KÕ¿ã"åà◊§O HÍ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞ P"≥∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi <Õ#∞, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XˆH ^Œ∞ѨÊ\˜
HõѨÙÊH˘x Ѩ_»∞‰õΩ<åfl=Ú. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ <å‰õΩ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ~°∞`«∞¢™ê=O "≥Ú^ŒÅ~ÚOk.
"≥O@<Õ <Õ#∞ "≥∞Å¡QÍ ^Œ∞ѨÊ\’¡ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ =zÛ |Ç≤Ï+¨µì |@ì Hõ@∞ì‰õΩ<åfl#∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Wk QÆ=∞xOz ''Uq∞\©, #∞=Ùfi |Ç≤Ï+¨µì JÜ«∂º"å?—— Jx J_çQÍ~°∞.
<Õ#∞ B#<åfl#∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© PÜ«∞# ##∞fl Ѩ_»Hõ g∞kH˜ Ñ≤Å∞K«∞‰õΩ<åfl~°∞. <Õ#∞
"≥o§ PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ° J^Õ ^Œ∞ѨÊ\˜ ¢H˜O^Œ Ѩ_∞» ‰õΩ<åfl#∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
¢Ñ¨=HõÎ ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ |Ç≤Ï+¨µì J~Ú# ~ÀAÖ’¡
(‰õÄ_®) #<åflÜ«∞# ^ÕÇ¨ xH˜ ^ÕÇϨ O PxzÛ ã¨Êi≈OKÕ"å~°∞. JÖψQ UuHÍѶπ (`«áÈx+¨)ª Ö’
L#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# =∞ã‘^Œ∞Ö’ LO_ç `«=∞ t~°ã¨∞û#∞ <å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ÃÑ_ÕÎ <Õ#∞
|Ç≤Ï+¨µì J~Ú=ÙO_ç ‰õÄ_® PÜ«∞#‰õΩ `«ÅO>Ë^•xfl. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ |Ç≤Ï+¨µì J~Ú#
~ÀAÖ’¡ (‰õÄ_®) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å X_çx `«ÅQÆ_»QÍ LѨÜ≥∂yOK«∞H˘x Y∞~üP<£
ѨiîOKÕ"å~°∞. (=Úã≤¡O, |∞MÏi)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ ã¨Å=∂ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ ¢ã‘Å Î ∞ ¢Ñ¨ãq¨ Oz#
`«~°∞"å`« #ÅÉèˇ· ~ÀAÅ áê@∞ Jâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ LO_Õ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
x~°O`«~åÜ«∞ ~°Hõ΢™ê=O J~Ú`Õ?
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: L"≥∞‡Ç¨ÏcÉÏ (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ
(xs‚`« HÍÅO ^•\˜# `«~°∞"å`« JÜÕ∞º) ~°Hõ΢™ê=O QÆ∞iOz J_çyOk. ^•xH˜ PÜ«∞#
WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''h <≥Å"ås k<åÅ∞ Ö’QÆ_» Zxfl x~°‚Ü«∞"≥∞ÿLO_Õ"À Jxfl k<åÅ∞
(#=∂*ò, ~À*ÏÅ∞) =kÖˇ~Úº. P `«~∞° "å`« ™êfl#OKÕã≤ #=∂*ò qkè <≥~"° ~Õ ∞° Û.—— (=Úã≤O¡ )†
|∞MÏs ¢QÆO^äŒOÖ’ ''¢Ñ¨u #=∂*ò HÀã¨O H˘`«ÎQÍ LE KÕã¨∞ÎO_»∞—— Jx LOk.
100 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü ǨÏ=∂fl a<£Î [ǨÏ+π (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ f¢="≥∞ÿ# ~°Hõ΢™ê"åxH˜ QÆ∞~°~Ú
LO_Õ^•xfl. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jaè¢áêÜ«∞O `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥àϧ#∞.
PÜ«∞# <åã¨OQÆu qx WÖÏ J<åfl~°∞– ''Wk Ã+·`å<£ ^≥|ƒ. Hõ#∞Hõ h=Ù P~°∞ ÖËHõ U_»∞
~ÀAÅ∞ |Ç≤Ï+¨µì k<åÅ∞QÍ ÖˇH˜¯Oz ™êfl#O K≥~Úº. WÖÏ h=٠Ѩiâ◊√^Œú`« á⁄Ok#
`«~∞° "å`« W~°"·≥ <åÅ∞QÆ∞ ÖË^• W~°"·≥ =¸_»∞ ~ÀAÅ^•HÍ #=∂*ò K≥~Úº. LѨ"å™êÅ∞
‰õÄ_® áê\˜OK«∞. hH˜k KåÅ∞. W`«~° ¢ã‘Å Î =∂kiQÍ<Õ ¢Ñ¨u<≥ÖÏ Dq^èOŒ QÍ<Õ KÕã∂¨ =Î ÙO_»∞.
XHõ"Õà◊ (WÖÏ =^ŒÌ#∞‰õΩO>Ë) AǨÏ~ü "Õà◊#∞ HÍã¨Î PÅ㨺O KÕã≤, Jã¨~ü "Õà◊#∞ HÍã¨Î
W=`«Å‰õΩ [~°∞ѨىõΩ<Õ â◊H˜Î LO>Ë ™êfl#O KÕã≤ Ѩiâ◊√^Œ∞ú~åÅ~Ú# `«~°∞"å`« AǨÏ~ü,
Jã¨~ü #=∂AÅ∞ HõÅ∞ѨÙHÀ. (JO>Ë AǨÏ~ü, Jã¨~ü #=∂AÅ#∞ XHõ^•x `«~åfi`«
XHõ\˜ "≥#∞"≥O@<Õ KÕÜ«∂e.) JÖψQ =∞¢yÉò#=∂*ò#∞ HÍ¿ãûѨ٠"å~Ú^•"Õã≤,
Wëê#=∂*ò#∞ HÍã¨Î W=`«Å‰õΩ [~°∞ѨÙH˘x ™êfl#OKÕã≤ Ѩiâ◊√^Œ∞~ú åÖˇ#· `«~åfi`« DÔ~O_»∞
#=∂AÅ∞ HõÅ∞ѨÙHÀ.—— P `«~åfi`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞– ''DÔ~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞ÅÖ’
Ô~O_»=^Õ <å‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ#k.—— (ui‡l)
D ǨÏnãπÖ’ ǨÏ=∂fl (~°l)‰õΩ ~ÀA‰õΩ =¸_»∞™ê~°∞¡ ™êfl#O KÕÜ«∂Åx LOk.
AǨÏ~ü–Jã¨~ü #=∂*òÅ HÀã¨O XHõ™êi, =∞¢yÉò–Wëê #=∂*òÅ HÀã¨O Ô~O_»=™êi, Ѷ¨¢*ò
#=∂*ò HÀã¨O =¸_»=™êi. J~Ú`Õ JkèHõã¨OMϺHõ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ ¢Ñ¨HÍ~°O x~°O`«~° ~°Hõ΢™ê=O
JÜÕ∞º ¢ã‘ÎÅ∞ ¢Ñ¨u #=∂*ò HÀã¨O H˘`«ÎQÍ ™êfl#O KÕÜ«∞_»O qkè HÍ^Œx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
~°∞`«∞=∞u POHõ∆Å∞
|Ç≤Ï+¨µ,ì ¢Ñ¨ã∂¨ u k<åÅÖ’ ¢ã‘Å
Î ∞ #=∂*ò KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ , LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«‰Äõ _»^∞Œ ,
=∞ã≤˚^£Ö’ ¢Ñ¨"ÕtOK«‰õÄ_»^Œ∞, HÍÉϢѨ^ŒH˜∆} KÕÜ«∞_»O, Y∞~üP<£x `åHõ_»O–ѨiîOK«_»O KÕÜ«∞
‰õÄ_»^Œ∞. `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# ~À*ÏÅ∞ `«~°∞"å`« Y*Ï áê\˜OKåe. #=∂AʼnõΩ Y*Ï ÖË^Œ∞.
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: Ü«¸^Œ∞ÅÖ’ ¢ã‘Î |Ç≤Ï+¨µì J~Ú`Õ
|Ç≤Ï+¨µì k<åÅÖ’ ¢Ñ¨[Å∞ P ¢ã‘Î`À HõÅã≤ u#_»O, `åQÆ_»O KÕ¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ
^•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞– ''(=Úã≤¡OÖÏ~å!) g∞~°∞ XHõ¯
ã¨OÉè’QÆO `«Ñ¨Ê U Ѩ#~Ú<å g∞ ÉèÏ~°ºÅ KÕ`« KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û.—— (=Úã≤¡O)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Dq^èŒOQÍ LÖË¡dã¨∞Î<åfl~°∞: XHõ
¢ã‘Î ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ, |Ç≤Ï+¨µì `«~°∞"å`« ™êfl#O KÕ¿ã Ѩ^Œúu Uq∞@x
J_çyOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ™êfl#O KÕ¿ã Ѩ^Œúu q=iOz# `«~°∞"å`« ''Hõã¨∂Îi "åã¨#QÆÅ
QÆ∞_»¿¤ ÑeHõ`À â◊√¢ÉèÑí ~¨ K
° ∞« HÀ—— J<åfl~°∞. P"≥∞ (q+¨Ü∞« O J~°O÷ QÍHõ) ——ã¨∞"åã¨#QÆÅ |@ì`À
ZÖÏ â◊√¢ÉèÑí ~¨ K
° ∞« HÀ"åe?—— Jx J_çyOk. ''JO`Õ, ^•O`À â◊√kúKãÕ ∞¨ HÀ—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨). P ¢ã‘Î (JѨÊ\˜H© q+¨Ü«∞O J~°÷OQÍHõ) ''ZÖÏQÆO_ô?—— Jx J_çyOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) Pâ◊Û~°ºO "≥e|∞K«∞Û`«∂ ''ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡ÇπÏ! (#∞=Ùfi P=∂¢`«O ‰õÄ_® J~°÷O KÕã¨∞HÀ
ÖË"å?). ã¨∞"åã¨# |@ì`À â◊√kúKÕã¨∞HÀ, JO`Õ——Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ<å ¢ã‘Îx ѨHõ¯‰õΩ
ÖÏÔH¯o§ q+¨Ü«∞O q=iã¨∂Î ''ã¨∞"åã¨# |@ì`À ~°Hõ΢™ê==∞~Ú# â◊s~° ÉèÏQÍxfl
`«∞_»∞K«∞HÀ—— Jx K≥áêÊ#∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 101
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi L"≥∞‡ã¨bO
(~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ã¨`«ºO `≥ÅѨ_»OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ ã≤QÆ∞æ
Ѩ__» ∞» . ¢ã‘Å
Î ‰õΩ ã¨fiѨflã¨Å
ö #O J~Ú`Õ "å~°∞ ‰õÄ_® qkèQÍ QÆ∞ã¨∞Öò(™êfl#O) KÕÜ∂« ÖÏ?——
Jx J_çyOk. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''K≥Ü«∂ºe, ã¨fiѨflã¨öÅ#OÖ’ g~°ºO HõxÊ¿ãÎ
"åà◊√§ ‰õÄ_® qkèQÍ QÆ∞ã¨∞Öò KÕÜ∞« =Åã≤O^Õ—— Jx K≥áêÊ~°∞.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) D=∂@Å∞ qx ã≤Q∞Æ `æ À =ÚYO ^•K«∞‰õΩO@∂ ''^≥=·
¢Ñ¨=HÍÎ! ¢ã‘Å Î ‰õΩ ‰õÄ_® ã¨fiѨflã¨Å
ö #O J=Ù`«∞O^•?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''Ñ≤zÛ^•<å! ¢ã‘HÎ ˜ ‰õÄ_® g~°ºã¨Å ö #O J=Ù`«∞Ok. ¢ã‘HÎ ˜ g~°ºã¨Å
ö #O HÍHõáÈ`Õ Ñ≤Å"¡ å_çH˜
`«e¡ áÈeHõÅ∞ ZÖÏ =™êÎÜ∞« #∞‰õΩ<åfl=Ù?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ã¨OQÆq∞Oz<å, ã¨fiѨflã¨Åö #"≥∞<ÿ å, |Ç≤Ï+¨~ì Ú<å, ¢Ñ¨ãq¨ Oz<å `«Ñʨ Hõ ™êfl#O (QÆ∞ã¨∞Öò)
KÕÜ∂« e. ~°∞`«∞=∞uH˜ |Ç≤Ï+¨µkì <åÅ∞ QÆ_z » áÈ~Ú<å ~°H¢Îõ ™ê==∞=Ù`«∞O>Ë, P QÆ_∞» =Ùk<åÅ∞
QÆ_»záÈ~Ú# `«~°∞"å`« XO\˜g∞k ~°HõÎO Hõ_»∞H˘¯x LE KÕ¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘Î `˘_»Å =∞^茺 ‰õÄ~˘Ûx |ÅO ¢Ñ¨Ü≥∂y¿ãÎ KåÅ∞, (g~°ºã¨öÅ#O HÍHõ
áÈ~Ú<å) qkèQÍ ™êfl#O KÕÜ«∂e.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
¢Ñ¨=HõÎ ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞, ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XˆH
áê¢`«Ö’x hà◊§`À ™êfl#O KÕ¿ã"åà◊§=Ú. P áê¢`« <å‰õΩ, PÜ«∞#‰õΩ =∞^茺 LO@∞Ok.
P áê¢`«Ö’ =∂ W^ŒÌi KÕ`«∞Å∞ XHõ^•xH˘Hõ\˜ `«QÆ∞Å∞`«∞O_Õq. PÜ«∞# <åHõO>Ë `«fi~°
`«fi~°QÍ hà◊√§ fã¨∞H˘x áÈã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. z=iH˜ <Õ#∞ ''<å HÀã¨O ‰õÄ_® H˘OK≥O hà◊√§
q∞QÆÅÛO_ç, <åHÀã¨O ‰õÄ_® q∞QÆÅÛO_ç—— Jx J<Õ^•xx. JѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú Öˇ·OyHõ
Jâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ LO_Õ"åà◊§=Ú. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ÉèÏ~åºÉè~í Å
ΰ ∞ ѨÓiÎQÍ q=¢ã¨~Î Ú ‰õÄ_® ™êfl#O KÕÜ∞« =K«∞Û. HÍx PKåÛù^#Œ Ü≥∂Qƺ
"≥∞ÿ# â◊s~°ÉèÏQÆO |@ì`À HõѨÙÊHÀ=_»O =∞Ozk. F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) nxfl ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î
''^Õ=Ù_»∞ (=∞# =ÚO^Œ∞<åfl_»x ÉèÏqã¨∂Î PÜ«∞#) Ѩ@¡ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ O» _ç. =∞#O ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ \
» ÏxH˜
JO^ŒiHõ<åfl PÜ«∞<Õ Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (#™ê~Ú)
16. J*Ï<£, #=∂*ò "ÕàÅ◊ ∞, ~°HÍ`«∞Å∞
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''J*Ï<£Ö’,
"≥Ú^Œ\˜ =~°∞ã¨Ö’ U=ÚO^À `≥e¿ãÎ ¢Ñ¨[Å∞ (J*Ï<£ K≥ѨÊ_®xH˜, "≥Ú^Œ\˜ =~°∞ã¨Ö’
xÅ|_»\ÏxH˜) ÖÏ@s "ÕÜ«∞_»O `«Ñ¨Ê "Õˆ~^•i ÖË#ѨÙÊ_»∞ ÖÏ@s "Õ™êÎ~°∞. AǨÏ~ü
#=∂*òÖ’ U=ÚO^À `≥e¿ãÎ ¢Ñ¨[Å∞ ^•xHÀã¨O áÈ\©Ñ_¨ `» å~°∞. Wëê, Ѷ[¨ ~ü #=∂*òÅÖ’
U=ÚO^À `≥e¿ãÎ "å~°∞ r~å_»∞`«∂ ~å=Åã≤ =zÛ<å =™êÎ~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''(Hõhã¨O)
=ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ L#flѨÙÊ_»∞ "å~°∞ J*Ï<£ K≥Ñ≤Ê ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ #=∂*ò KÕÜ«∞HõáÈ`Õ
Ã+·`å<£ "åiÃÑ· PkèHõº`« =Ç≤Ï™êÎ_»∞.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
102 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞ø[<£ (J*Ï<£ WKÕÛ =ºH˜Î)H˜ (J`«x J*Ï<£ qx)
#=∂*ò Kտ㠢Ѩu =∞x+≤H© ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ºO`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk——†
''J*Ï<£ q<Õ ¢Ñ¨u =∂#=Ù_»∞ ÖË^• l<£ ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å ã¨$+≤ì`«O ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∞ø[<£
HÀã¨O ™êHõ∆ºq∞=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (#™ê~Ú)
J*Ï<£ (#=∂*ò Ñ≤Å∞ѨÙ)
J*Ï<£ K≥ѨÊ_®xH˜ Z`«Î~Ú# ã¨÷ÅOÖ’ dÉÏ¡ (HÍÉÏ=∞ã≤˚^£) "≥·Ñ¨Ù uiy xÅ|_®e.
`«~°∞"å`« Ô~O_»∞KÕ`«∞Å K«∂ѨÙ_»∞ ¢"Õà◊√§ K≥=ÙÅÖ’ ^Œ∂~°∞ÛH˘x aQÆæ~°QÍ J*Ï<£ K≥áêÊe:
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ *ˇ·^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò HÀã¨O "≥Ú^Œ@
â◊OYO T^Œ_»O ^•fi~å ¢Ñ¨[Å#∞ ã¨=∂"Õâ◊Ѩ~°K«=∞x P^ÕtOKå~°∞. J~Ú`Õ <Õ<˘Hõ
~ÀA ~å¢u F HõÅQÆ<åfl#∞. P HõÅÖ’ XHõ`«#∞ =zÛ <å K«∞@∂ì u~°QÆ™êQÍ_»∞. J`«x
KÕuÖ’ â◊OYO LOk. <Õ#`«_flç ''^≥=· ^•ã¨∞_®! D â◊OMÏxfl J=Ú‡`å"å?—— Jx J_çQÍ#∞.
^•xHÍ =ºH˜Î ''D â◊OYO fã¨∞H˘x UO KÕ™êÎ=Ù?—— J<åfl_»∞. ''"Õ∞=Ú nO`À ¢Ñ¨[Å#∞
#=∂*ò HÀã¨O ã¨=∂"Õâ◊Ѩ~°∞™êÎO—— J<åfl <Õ#∞. ''<Õ#∞ ^•xHõO>Ë =∞Oz Ѩ^Œúu K≥ѨÊ<å——
J<åfl_® =ºH˜Î. <Õ#∞ ''`«Ñ¨ÊHõ K≥ѨÊO_ç—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_»`«#∞ Dq^èŒOQÍ K≥áêÊ_»∞:
''JÖϡǨï JHõƒ~ü (JÖÏ¡ÇπÏ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»∞)– (4 ™ê~°∞¡). J+πǨÏ^Œ∞ J<£
ÖÏ¡ WÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ (JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ =∞ˆ~ P~å^躌 ^≥=· O ÖË_x» <Õ#∞ ™êHõº∆ q∞ã¨∞<Î åfl#∞)–
(2 ™ê~°∞¡). J+πǨÏ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ~ü ~°ã¨∂Å∞ÖÏ¡ÇπÏ (=ÚǨÏ=∞‡^£ ^Õ=Ùx ¢Ñ¨=HõÎ
Jx <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞)– (2 ™ê~°∞¡). ǨÏÜ«∞º JÅã¨ûÖÏÇπÏ (#=∂*ò HÀã¨O ~°O_ç)–
(2 ™ê~°∞¡). ǨÏÜ«∞ºJÅÖòѶ¨ÖÏÇπÏ (™êѶ¨ÅºO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ~°O_ç)– (2 ™ê~°∞¡). JÖϡǨï JHõƒ~ü
(JÖÏ¡ÇπÏ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»∞)– (2 ™ê~°∞¡). ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ (JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê
=∞ˆ~ P~å^茺 ^≥·=O ÖË_»∞)– (XHõ™êi).——
P `«~åfi`« J`«#∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯ [iy ''#=∂*ò ([#O) xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ WÖÏ
(WMÏ=∞`ü) K≥Ñʨ O_ç—— JO@∂ Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞– ''JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü (2 ™ê~°∞)¡ .
J+πÇϨ ^Œ∞J<£ ÖÏ¡WÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ (XHõ™êi). J+πÇϨ ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ~ü ~°ã∂¨ Å∞ÖÏ¡ÇÏπ
(XHõ™êi). ǨÏÜ«∞ºJÅã¨ûÖÏÇπÏ (XHõ™êi). ǨÏÜ«∞ºJÅÖòÑÖ ¨¶ ÏÇπÏ (XHõ™êi). Y^£MÏ=∞u
ã¨ûÖÏÇπÏ (#=∂*ò ã≤^ŒúOQÍ LOk) (2 ™ê~°∞¡). ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ (XHõ™êi).——
=∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ∞« O <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥o§ <å HõÅ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞
*Ëâß#∞. PÜ«∞# D=∂@ qx ''^≥·=z`«Î=∞~Ú`Õ Wk x["≥∞ÿ# HõÅ J=Ù`«∞Ok. 㨈~,
#∞=Ùfi aÖÏÖò (~°l) ѨHõ¯# xÖÁÛx h HõÅÖ’ q#fl =∂@Å∞ LK«ÛiOK«∞. aÖÏÖò
"å\˜x qx aQÍæ~°QÍ J*Ï<£ K≥|∞`å_»∞. J`«x HõO~î°ã¨fi~°O h HõO~î°ã¨fi~°O HõO>Ë
ÃÑ^ŒÌk—— Jx J<åfl~°∞. <Õ#∞ (#=∂*ò "Õà◊ J~Ú#ѨÙÊ_»∞) aÖÏÖò (~°l) ѨHõ¯# xÅ|_ç
J*Ï<£ ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ѨiîOz qxÊã¨∞ÎO>Ë PÜ«∞# aQÆæ~°QÍ J*Ï<£ K≥ѨʙêQÍ~°∞. ǨϢ[`ü
L=∞~ü (~°l) D J*Ï<£ qx L`«sÎ Ü«∞O D_»∞ã¨∂Î =zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞‰õΩ ã¨`åºxflzÛ
ѨOÑ≤# â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. ~å¢u <Õ#∞ ‰õÄ_® WÖÏO\˜ HõÖË QÆ<åfl#∞——
J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JѨÙÊ_»∞ ^Õ=ÙxH˜ Hõ$`«[˝`«Å∞ `≥eáê~°∞.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 103
''Ѷ[¨ ~ü "ÕàÖ◊ ’ 'ǨÏÜ«∞º JÅÖò Ñ¶Ö ¨ ÏÇπÏ— `«~∞° "å`« ''Jã¨ûÖÏ`«∞ Mˇ~· ∞° "£∞ q∞#<Òfl"£∞
(x¢^Œ HõO>Ë #=∂*ò ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k)—— Jx 2 ™ê~°∞¡ ѨÅHÍe.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
''J*Ï<£ q#fl `«~°∞"å`« D (¢H˜Ok) ^Œ∞P KÕ¿ã =ºH˜Î (Ѩ~°Ö’HõOÖ’) <å ã≤á¶ê~°ã¨∞
á⁄O^Œ_®xH˜ ǨωõΩ¯^•~°∞_»∞ J=Ù`å_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞.——
''JÖϡǨï=∞‡ ~°|ƒ ǨlÇ≤Ï^•Ì=u `åÎ=∞‡u =ã¨ûÖÏuÖò MÏ~Ú=∞u Pu =ÚǨÏ
=∞‡^ŒxÖò =ã‘Å`« =ÖòѶ¨rÅ`« =ÉòJãπǨï =∞MÏ=∞"£∞ =∞Ǩ˙‡^Œ xÅ¡r =J^£`«ÎǨ
J~°÷O: ^Õ"å! D Ñ≤Å∞ѨÙ, PǨfi<åÅ JkèѨf! ¢áê~°OÉèíO HÍÉ’`«∞#fl #=∂*ò
(Ü≥ÚHõ¯) Ü«∞[=∂h! =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)‰õΩ '=ã‘ÖÏ— ™ê÷#O ¢Ñ¨™êkOK«∞. PÜ«∞#‰õΩ
'Ѷ¨rÖÏ— (^≥·=™êxfl^茺 qt+¨ª ™ê÷#O) J#∞¢QÆÇ≤ÏOK«∞. h=Ù "åQÍÌ#O KÕã≤# 'H©iÎ ™ê÷#O—
‰õÄ_® =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)‰õΩ ¢Ñ¨™êkOK«∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ J*Ï<£ qO@∞#flѨÙÊ_»∞ =ÚJl˚<£ ѨeHˆ ѨÅ∞‰õΩÖË
ѨÅHõO_ç.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂AÃÇ·Ïá¶ê (~°l) LÖË¡Y#O: ''<Õ#∞ aÖÏÖòx J*Ï<£ Wã¨∞ÎO_»QÍ
K«∂âß#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# `«# K«∂ѨÙ_»∞ ¢"Õà§◊ #∞ K≥=ÙÅÖ’ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. 'ǨÏÜ«∞ºJÅã¨û
ÖÏÇπÏ, (ǨÏÜ«∞ºJÅÖò Ѷ¨ÖÏÇπÏ) Jx ѨeˆH@ѨÙÊ_»∞ `«# =ÚMÏxfl ‰õΩ_ç, Z_»=∞Å
"≥·Ñ¨Ù‰õΩ u¿ÑÊ"å~°∞.—— (JǨχ^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) aÖÏÖò (~°l)#∞ WÖÏ P^ÕtOKå~°∞: ''J*Ï<£ ÉÏQÍ PyPy W=Ùfi.
WMÏ=∞`ü =∂¢`«O `«fi~°`fi« ~°QÍ K≥ÑÙ¨ Ê. J*Ï<£, WMÏ=∞`üÅ =∞^躌 q~å=∞O Éè’OKÕ¿ã=ºH˜Î
Éè’[#O =ÚyOz ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’ áêÖÁæ# QÆeˆQO`«QÍ LO_®e.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''J*Ï<£, WMÏ=∞`üÅ
=∞^茺 LO_Õ q~å=∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ã ^Œ∞P ¢`Àã≤ѨÙK«Û|_»^Œ∞.—— (#™ê~Ú)
J*Ï<£ q<Õ"å~°∞ UO K≥áêÊe?
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''=ÚJl˚<£ JÖϡǨïJHõƒ~ü J#flѨÙÊ_»∞ q<Õ"å~°∞ ‰õÄ_® JÖψQ ѨÅHÍe. =ÚJl˚<£
'J+πǨÏ^Œ∞J<£ ÖÏ¡WÖÏǨÏ, J+πǨÏ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ~ü ~°ã¨∂Å∞ÖÏ¡ÇπÏ— J#flѨÙÊ_»∞
q<Õ"å~°∞ ‰õÄ_® JÖψQ ѨÅHÍe. =ÚJl˚<£ 'ǨÏÜ«∞º JÅã¨ûÖÏÇπÏ— J#flѨÙÊ_»∞ q<Õ"å~°∞
'ÖÏǨÏ∫ÖÏ =ÖÏ Y∞=fi`« WÖÏ¡aÖÏ¡ÇÏ≤ — Jx ѨÅHÍe. =ÚJl˚<£ 'ǨÏÜ«∞ºJÅÖò Ñ¶Ö ¨ ÏÇπÏ—
J#flѨÙÊ_»∞ q<Õ"å~°∞ =∞m§ 'ÖÏǨÏ∫ÖÏ =ÖÏY∞=fi`« WÖÏ¡aÖÏ¡Ç≤Ï— Jx ѨÅHÍe. P
`«~∞° "å`« =ÚJl˚<£ 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü, JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü, ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ — J#flѨÙÊ_»∞
q<Õ"å~°∞ ‰õÄ_® J"Õ Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ ѨÙ#~°∞^•…\˜OKåe. q<Õ"å~°∞ =∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ qâ◊fiã≤Oz
z`«Îâ◊√kú`À Dq^èŒOQÍ Ñ¨eH˜`Õ "å~°∞ ã¨fi~°æ¢Ñ¨"Õâ◊O KÕ™êÎ~°∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J*Ï<£ Ñ≤Å∞ѨÙxKÕÛ =ºH˜Î "≥∞_» JO^Œi
"≥∞_»ÅHõO>Ë á⁄_»∞QÍæ LO@∞Ok.—— (Wk Q“~°=¢Ñ¨u+¨Å ª ‰õΩ zǨÏflO HÍ=K«∞Û.)– (=Úã≤O¡ )
104 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’ Éèí‰õΩÎÅ∞ ÉÏ~°∞Å∞ fi xÅ|_ç# `«~°∞"å`« ''WMÏ=∞`ü——
K≥áêÊe. WMÏ=∞`ü ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ‰õÄ_® ^•^•Ñ¨Ù J*Ï<£ ѨÅ∞‰õΩÖÏ¡O\˜"Õ. HÍHõáÈ`Õ
'ǨÏÜ«∞ºJÅÖò Ѷ¨ÖÏÇπÏ— `«~°∞"å`« ''Y^£MÏ=∞uã¨ûÖÏÇπÏ (#=∂*ò HÀã¨O [=∂J`ü
xÅ|_çOk)—— Jx 2 ™ê~°∞¡ K≥áêÊe.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ a<£ Pãπ ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞~°∞ J*Ï<£ qO@∞#flѨÙÊ_»∞ =ÚJl˚<£ ѨeˆH ѨÅ∞‰õΩÖË Ñ¨ÅHõO_ç. `«~°∞"å`« <å
(¢âıÜ«∞ã¨∞û) HÀã¨O '^Œ~°∂^£— ѨiîOK«O_ç. <å HÀã¨O XHõ™êi ^Œ~°∂^£ ѨiîOKÕ =ºH˜ÎÃÑ·
^Õ=Ù_»∞ Ѩk™ê~°∞¡ `«# HÍ~°∞}ºO J=`«iOѨ*Ë™êÎ_»∞. P `«~°∞"å`« <å‰õΩ '=ã‘ÖÏ—
¢Ñ¨™êkOK«=∞x ^≥"· åxfl ¢áêi÷OK«O_ç. '=ã‘ÖÏ— J<Õk ^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞ÅÖ’ XHõ ^•ã¨∞xH˜
ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨™êkOKÕ F ¢Ñ¨`ÕHõ ™ê÷#O. P ™ê÷#O <å‰õΩ Åaèã¨∞ÎO^Œx <Õ#∞ Ptã¨∞Î<åfl#∞.
<å‰õΩ =ã‘ÖÏ (=∞MÏ"≥∞ =∞Ǩ˙‡^£) ¢Ñ¨™êkOK«=∞x ^≥"· åxfl ¢áêi÷OKÕ =ºH˜HÎ ˜ (Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’)
<å ã≤á¶ê~°ã¨∞ `«Ñ¨Êxã¨i ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) WÖÏ LÖË¡dã¨∞Î<åfl~°∞: ''J*Ï<£, WMÏ=∞`üÅ
=∞^茺 KÕ¿ã ^Œ∞P u~°ã¨¯iOK«|_»^Œ∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ''J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
JѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú U=∞x ^Œ∞P KÕÜ«∂e?—— Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''WǨÏѨ~°Ö’HÍÅÖ’ áêѨ=∞xflOѨÙ, ã¨OˆH∆=∂Å∞ ¢Ñ¨™êkOK«=∞x ^≥·"åxfl ¢áêi÷OK«O_ç——
Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡l)
ǨϢ[`ü lÜ«∂^£ a<£ Ǩiãπ ã¨^•~Ú (~°l) Hõ^#Œä O: `≥Å"¡ åi# `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ##∞fl J*Ï<£ K≥ѨÊ=∞x P^ÕtOKå~°∞. <Õ#∞ J*Ï<£ K≥áêÊ#∞. DÖ’QÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) LEKÕã≤ #=∂*ò KÕ~ÚOK«_®xH˜ ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º~°∞. JѨÙÊ_»∞ aÖÏÖò (~°l) WMÏ=∞`ü
K≥ѨÊ_®xH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞. J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (PÜ«∞xfl "åiã¨∂Î) ''lÜ«∂^£
WMÏ=∞`ü K≥áêÊe. Z=~°∞ J*Ï<£ K≥|∞`å_À J`«<Õ WMÏ=∞`ü ‰õÄ_® K≥áêÊe—— J<åfl~°∞.
(JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
J*Ï<£ K≥Ñ≤Ê# =∞x¿+ WMÏ=∞`ü ‰õÄ_® K≥ѨÊ_»O JaèÅ+¨hÜ«∞O =∂¢`«"Õ∞ HÍx,
`«Ñ¨Êxã¨i HÍ^Œx JkèHõã¨OMϺHõ ѨO_ç`«∞Å Jaè¢áêÜ«∞O.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''J*Ï<£ K≥ѨÊ_»O ¢áê~°OaèOK«QÍ<Õ Ã+·`å<£ "≥#H˜¯ uiy ѨÖÏÜ«∞#O z`«Îy™êÎ_»∞. (f¢=
"≥∞ÿ# ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å`À) "å_çH˜ Jáê#"åÜ«Ú=Ù "≥_»Å∞`«∞Ok. ^•O`À "å_»∞ J*Ï<£
q#~å#O`« ^Œ∂~°O áêiáÈ`å_»∞. J~Ú`Õ J*Ï<£ K≥ѨÊ_»O J~ÚáÈQÍ<Õ "å_»∞ =∞m§
(¢áê~°<÷ å ã¨Ö
÷ ÏxH˜) KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. WMÏ=∞`ü K≥Ñʨ QÍ<Õ uiy `ÀHõ=Ú_çz áêiáÈ`å_»∞.
WMÏ=∞`ü K≥ѨÊ_»O J~ÚáÈQÍ<Õ =∞m§=zÛ =∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ^Œ∞ëêìÖ’K«#Å∞
ˆ~ÔHuΙêÎ_»∞. =∞x+≤H˜ JO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ QÆ∞~°∞ΉõΩ~åx q+¨Ü«∂Åxfl\˜h (#=∂*ò HÀã¨O
xÅ|_»QÍ<Õ) QÆ∞~°∞ÎKÕã¨∂Î 'Wk *Ï˝Ñ¨HõO `≥K«∞ÛHÀ, Jk *Ï˝Ñ¨HõO `≥K«∞ÛHÀ— Jx ѨÙiQ˘Å∞Ê
`å_»∞. ^•O`À =∞x+≤H˜ ("å_ç =∂Ü«∂*ÏÅOÖ’ Ѩ_çáÈ~Ú) `å#∞ Zxfl ~°HÍ`«∞Å∞
ѨiîOKå##fl ã¨OQÆu ‰õÄ_® *Ï˝Ñ¨HõO LO_»^Œ∞.—— (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 105
#=∂*ò "Õà◊Å∞
W™ê¡O ã¨=∞Ü«∞áêÅ#‰õΩ ZO`À ¢áê=ÚYºO WzÛOk. ã¨=∞Ü«∞áêÅ# =∞x+≤ rq`åxH˜
¢Hõ=∞tHõ∆} Wã¨∞ÎOk. ¢Hõ=∞tHõ∆} =∞x+≤x q[Ü«∞Ѩ^äŒOÖ’ #_çÑ≤ã¨∞ÎOk. xs‚`« HÍ~°ºO xs‚`«
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕã≤#ѨÙÊ_Õ Jk x["≥∞ÿ# ã¨=∞Ü«∞áêÅ# (Punctuality) JxÊOK«∞‰õΩO@∞Ok.
xs‚`« ã¨=∞Ü«∞O ^•\˜áÈÜ«∞# `«~°∞"å`« KÕ¿ã Ѩxx 'Y*Ï— JO\Ï~°∞. W™ê¡OÖ’x D
''ã¨=∞Ü«∞áêÅ<å tHõ∆}—— #=∂*ò "Õà◊Å`À ¢áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok.
''㨥O°∞º_«∞ "åe#ǨÊ\˜ #∞O_ç O®„u á⁄^°∞áÌ ÈÜ˵ =~°‰Ωõ #=∂*ò =º=ã¨÷ ™®÷Ç~≤ K«∞.
"ÕHí∞=*Ï=Ú# Hí∂_Í Y∞O∑P<£ Ǩ~î°#O KÕã¨∂ÎL~_«∞. "ÕHí∞=*Ï=Ú Y∞O∑P<£ ǨOî°#~
(^≥·=^°¥`ŒÅ) ™®H∆ߺxH˜ HßO°}=∞=Ù`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–17:78)
''h ¢Ñ¨Éèí∞=Ù B#fl`åºxfl Ѷ¨∞#OQÍ H©iÎã¨∂Î PÜ«∞xfl 㨇iã¨∂ÎLO_»∞. ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜
ѨÓ~°fiO, ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞, ~å¢u ã¨=∞Ü«∂Ö’¡, ѨQÆ\˜ "Õà◊Ö’¡ ‰õÄ_® ^≥·=㨇~°}
KÕã¨∞ÎO_»∞. ^•x=Å¡ h=Ù |Ǩïâß (Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’) ã¨O`À+≤™êÎ=Ù.—— (Y∞~üP<£–20:130)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=^Œ∂`« l¢cÖò (JÖˇ·) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ '~°O_ç, #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx
ã¨∂~°∞º_»∞ "åe#ѨÙÊ_»∞ AǨÏ~ü #=∂*ò KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§ Jã¨~ü "Õà◊ =zÛ '~°O_ç,
#=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx (ZO_»Ö’) ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ù h_»
^•xH˜ ã¨=∂#OQÍ L#flѨÙÊ_»∞ Jã¨~ü #=∂*ò KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§ =∞¢yÉò "Õà◊ =zÛ
'~°O_ç, =∞¢yÉò #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ã¨∂~°∞º_»∞
ѨÓiÎQÍ Jã¨Îq∞Oz#ѨÙÊ_»∞ =∞¢yÉò #=∂*ò KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§ Wëê "Õà◊ =zÛ
'~°O_ç, Wëê #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx PHÍâ◊OÖ’
J~°∞}˜=∞ ѨÓiÎQÍ Hõ#∞=∞~°∞ÔQ·#ѨÙÊ_»∞ Wëê #=∂*ò KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§ Ѷ¨[~ü "Õà◊
=zÛ 'ÖË=O_ç, Ѷ[¨ ~ü#=∂*ò KÕÜ∞« O_ç— J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx LëÈ^ŒÜ∞« O
"Õà◊~Ú#ѨÙÊ_»∞ Ѷ¨[~ü #=∂*ò KÕâß~°∞.
^≥·=^Œ∂`« l¢cÖò (JÖˇ·) =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA AǨÏ~ü "Õà◊ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ
'~°O_ç, #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ (ZO_»Ö’) ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ù
h_» ^•xH˜ ã¨=∂#OQÍ L#flѨÙÊ_»∞ AǨÏ~ü #=∂*ò KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§ Jã¨~ü "Õà◊
=zÛ '~°O_ç, Jã¨~ü #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx (ZO_»Ö’)
¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ù h_» ^•xH˜ Ô~\˜ìOѨ٠J~Ú#ѨÙÊ_»∞ Jã¨~ü #=∂*ò KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§
"≥Ú^Œ\˜ ~ÀA =zÛ# =∞¢yÉò "Õà◊ˆH =zÛ '~°O_ç, =∞¢yÉò #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç— J<åfl~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ã¨∂~°∞º_»∞ ѨÓiÎQÍ Jã¨Îq∞Oz#ѨÙÊ_»∞ =∞¢yÉò #=∂*ò
KÕâß~°∞. l¢cÖò =∞m§ Wëê "Õà◊ =zÛ '~°O_ç, Wëê #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç— J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) D=∂@ qx J~°÷~å¢u ÖËHõ 2/3 =O`«∞ ~å¢u "Õà◊~Ú#ѨÙÊ_»∞ Wëê #=∂*ò KÕâß~°∞.
l¢cÖò =∞m§ L^ŒÜ«∞O ÉÏQÍ `≥Å¡"åi# "Õà◊ =zÛ 'ÖË=O_ç, Ѷ¨[~ü #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç—
J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ѷ¨[~ü #=∂*ò KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« l¢cÖò (JÖˇ·) '#=∂*ò "Õà◊
D Ô~O_ç\˜ =∞^茺 =∞^茺 LO@∞Ok— Jx K≥áêÊ~°∞.—— (JǨχ^£, #™ê~Ú, ui‡l)
106 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
D ǨÏnãπx QÆ∞iOz W=∂"£∞ |∞MÏi (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) "åºMϺxã¨∂Î ''#=∂*ò "Õà◊ʼnõΩ
ã¨O|OkèOz# ǨÏnã¨∞Åxfl\˜Ö’ W^≥O`À qâ◊fiã¨hÜ«∞"≥∞ÿ# ǨÏnãπ—— Jx J<åfl~°∞. #=∂*ò
"Õà◊Ö’¡ ^≥·=O ¢Ñ¨™êkOz# D ã¨_»eOѨÙÅ∞ ^•ã¨∞Å ™œÅÉèíºO HÀã¨"Õ∞QÍx, qÉèË^•ÅÖ’ Ѩ_ç
"Õˆ~fi~°∞ ‰õΩOѨ@∞¡ ÃÑ@∞ìH˘x H©K«∞ÖÏ_»∞HÀ=_®xH˜ HÍ^Œ∞.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''AǨÏ~ü
"Õà◊ á⁄^Œ∞"Ì åe# `«~∞° "å`« ¢áê~°OÉè=í ∞~Ú, (ZO_»Ö’) =∞x+≤ h_» J`«xZ`«∞‰Î Ωõ ã¨=∂#O
JÜÕ∞º=~°‰õΩ, Jã¨~ü "Õà◊ ¢áê~°OÉèíO HÍ#O`«=~°‰õΩ LO@∞Ok. Jã¨~ü "Õà◊ ã¨∂~°∞º_»∞
Z¢~°ÉÏ~°#O`«=~°‰õΩ LO@∞Ok. =∞¢yÉò "Õà◊ (ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O J~Ú# `«~°∞"å`«)
PHÍâ◊OÖ’ Z~°∞ѨÙ^Œ#O ѨÓiÎQÍ Hõ#∞=∞~°∞QÔ á· È#O`« =~°‰Ωõ LO@∞Ok. Wëê "Õà◊ J~°~ú å¢u
HÍ#O`«=~°‰õΩ LO@∞Ok. Ѷ¨[~ü "Õà◊ LëÈ^ŒÜ«∞O #∞O_ç ¢áê~°OÉèí"≥∞ÿ ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O
HÍ#O`«=~°‰õΩ LO@∞Ok. ã¨∂~°∞º_»∞ Ã+·`å<£‰õΩ‰LO_Õ Ô~O_»∞H˘=ڇŠ=∞^茺#∞O_ç
L^Œ~Ú™êÎ_»∞. JOKÕ`« ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O HÍQÍ<Õ #=∂*ò P¿ÑÜ«∞O_ç.—— (=Úã≤¡O)
qÉèË^•Å∞ ѨHõ¯# ɡ@ìO_ç
=∞~À LÖËY ¡ #OÖ’ ''=∞x+≤ h_» ~Ô \˜Oì Ѩ٠JÜÕ∞º=~°‰Ωõ AǨÏ~ü "Õà◊ LO@∞O^Œ——x
LOk. ǨÏ#Ѷ‘ ѨO_ç`«∞Å∞ D LÖË¡Y#O P^è•~°OQÍ<Õ h_» Ô~\˜ìOѨ٠á⁄_»∞QÆ∞ J~Ú#
`«~°∞"å`«<Õ Jã¨~ü "Õà◊ ¢áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞O^Œx x~°‚~ÚOKå~°∞. (|∞Å∂QÆ∞Öò =∞~åO)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''"Õ∞=Ú ZO_» f¢=OQÍ L#flѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
"≥#∞Hõ AǨÏ~ü#=∂*ò KÕ¿ã"åà◊§O. JѨÙÊ_»∞ (ZO_»f¢=`« =Å¡) H˘O^Œ~∞° `«=∞ #∞^Œ∞\˜x
<ÕÅ g∞^Œ PxOK«ÖËHõ QÆ∞_»¤ Ѩ~°K«∞H˘x ^•xÃÑ· ã¨*ÏÌ KÕ¿ã"å~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY
¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''#~°Hõ [fiÅ#O JkèH=õ ∞~Ú#ѨÙÊ_»∞ (WǨÏÖ’HõOÖ’) ZO_» f¢==∞=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡
g∞~°∞ ZO_» f¢==∞~Ú#ѨÙÊ_»∞ (HÍãÎ̈ PÅ㨺O KÕã≤) "å`å=~°}O K«Å¡|_ç# `«~°∞"å`«
(AǨÏ~ü) #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ ã¨=Ú~å (~°l) LÖË¡Y#O: ''ã¨∂~°∞º_»∞ (<≥uÎ g∞^Œ #∞Oz)
"åÅ∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) AǨÏ~ü #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü ~åÃѶ a<£ Yn*ò (~°l) Hõ^äŒ#O: ''"Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤ (á⁄^Œ∞Ì
KåÖÏ LO_»QÍ<Õ) Jã¨~ü #=∂*ò KÕ¿ã"åà◊§=Ú. #=∂*ò =Úyã≤# `«~°∞"å`« "Õ∞=Ú
XO>ˇ#∞ HÀã≤ ^•x =∂O™êxfl Ѩk ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèíl™êÎ=Ú. P =∂O™êxfl =O_ç
ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O HÍHõ =Ú#∞¿Ñ u<Õ¿ã"åà◊§=Ú.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) LÖË¡Y#O: HõO^ŒHõO Ü«Ú^ŒúOÖ’ L=∞~ü a<£
Y`åÎÉò (~°l) F~ÀA ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞"≥∞ÿ# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =KåÛ~°∞.
PÜ«∞# =zÛ~åQÍ<Õ Y∞Ô~·+π |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩʼnõΩ âßѨ<å~å÷Å∞ ÃÑ_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
(gi =¸ÅOQÍ) <Õ#∞ ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞=∞=Ù`«∞<åfl Jã¨~ü #=∂*ò WO`«=~°‰Ωõ KÕÜ∞« ÖËHõ
áÈÜ«∂#∞—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^≥=· ™êH˜!∆ <Õ#∞ ‰õÄ_® KÕÜ∞« ÖËHáõ ÈÜ«∂#∞——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 107
Jx J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« "Õ∞=∞O`å |∞`å›<£ J<Õ ¢Ñ¨^ÕâßxH˜ KÕ~°∞H˘x LE KÕâßO.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞O J~Ú# `«~åfi`« Jã¨~ü #=∂*ò (™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ)
KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« ("≥O@<Õ) =∞¢yÉò #=∂*ò KÕâß~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Z=iH˜ ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ XHõ ~°HÍ`ü
Jã¨~ü #=∂*ò Åaèã∞¨ OÎ ^À J`«xH˜ Jã¨~#ü =∂*ò JO`å ÅaèOz#>Ë.¡ —— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Wk HõѨ@qâßfiã≤ KÕ¿ã #=∂*ò. J`«#∞ ã¨∂~åºã¨Î
=∞Ü«∞O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∂Î ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. ã¨∂~°∞º_»∞ Ã+·`å<£ ~Ô O_»∞H˘=ڇŠ=∞^躌 ‰õΩ
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ (QÆ|QÆÉÏ) ÖËz @Hõ@HÍ <åÅ∞QÆ∞ áÈ@∞¡ á⁄_»∞™êÎ_»∞† ^Õ=Ù_çfl
KåÖÏ `«‰õΩ¯=QÍ ã¨‡i™êÎ_»∞.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú)
ǨÏ#Ѷ‘ ѨO_ç`∞« Å ^Œ$+≤Ö
ì ’ Jã¨~#ü =∂*ò PÅ㨺OQÍ KÕÜ∞« _»O =∞Ozk. W=∂"£∞
=ÚǨÏ=∞‡^£ (~°Ç¨Ï‡) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Jã¨~ü #=∂*ò ã¨∂~°∞ºxÖ’ Z¢~°^Œ#O ~å‰õΩO_®
ÉÏQÍ ¢Ñ¨HÍâ◊=O`«OQÍ L#flѨÙÊ_»∞ KÕÜ«∞_»OHõO>Ë PÅ㨺OQÍ KÕÜ«∞_»"Õ∞ =∂ ^Œ$+≤ìÖ’
¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~∞° Å∞ WÖψQ KÕã#≤ @∞¡ ™ê^è•~°} ã¨∂K«#Å∞ `≥Å∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú.
W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°ÇϨ ‡) Jaè¢áêÜ«∞O ‰õÄ_® W^Õ.—— (=Ú=`åΖW=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''=∞¢yÉò #=∂*ò "Õà◊ ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O J~Ú#
^ŒQÆæ~°∞flOz (PHÍâ◊OÖ’) J~°∞}˜=∞ Hõ#∞=∞~°∞QÆ∞ HÍ#O`«=~°‰õΩ LO@∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü ~åÃѶ a<£ Yn*ò (~°l) Hõ^äŒ#O: ''"Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤ =∞¢yÉò
#=∂*ò KÕã≤ (WO_»¡‰õΩ) uiy=ã¨∞ÎO>Ë (ѨÓiÎQÍ pHõ\˜ Ѩ_ÕkHÍ^Œ∞.) =∞x+≤ `«# ÉÏ}O
Ѩ_ç# KÀ@∞#∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ K«∂_»QÆey#O`« "≥Å∞QÆ∞ LO_Õk.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''F~ÀA ~å¢u ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Wëê
#=∂*ò‰õΩ KåÖÏ PÅ㨺OQÍ =KåÛ~°∞. [#O (PÜ«∞# HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã≤K«∂ã≤
z=~°‰õΩ) x¢^ŒáÈÜ«∂~°∞. P `«~°∞"å`« =∞~À ‰õΩ#∞‰õΩ fâß~°∞. D Ѩiã≤÷u K«∂ã≤ L=∞~ü
a<£ Y`åÎÉò (~°l) ÖËz ''#=∂*ò (HÀã¨O [#ã¨=¸Ç¨ÏO) ã≤^ŒúOQÍ LO^Œ——x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx |Ü«∞@‰õΩ =KåÛ~°∞. PÜ«∞# `«Å g∞^Œ
KÕ~Ú ÃÑ@∞ìH˘x ~å™êQÍ~°∞. `«ÅÃÑ· #∞O_ç h\˜K«∞Hõ¯Å∞ ~åÅ∞`«∞<åfl~Ú. P ^Œ$â◊ºO
WѨÊ\˜H© <å Hõà◊§=ÚO^Œ∞ "≥∞^ŒÅ∞`ÀOk. P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~°∞efl
L^ÕÌtOz ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`«∞O^Œ#fl PÖ’K«# <å‰õΩ
HõÅQÆHõáÈ~Ú LO>Ë, WÖψQ (¢Ñ¨u~ÀE PÅ㨺OQÍ) Wëê #=∂*ò KÕÜ«∂Åx <Õ#∞
P^ÕtOKÕ"å_çfl—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
WëêÖ’ PÅ㨺"Õ∞ J=∞$`«O
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ *Ïa~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Wëê #=∂*ò XHÀ¯™êi
ÃÑO^ŒÖÏ_» KÕ¿ã"å~°∞, XHÀ¯™êi PÅ㨺OQÍ KÕ¿ã"å~°∞. [#=∞O`å =KåÛ~°x x~åú~°}
J~Ú`Õ #=∂*ò `˘O^Œ~°QÍ ¢áê~°OaèOKÕ"å~°∞. PÅ㨺OQÍ =ã¨∞Î<åfl~°xÑ≤¿ãÎ HÍ¿ãûѨÙ
Py KÕ¿ã"å~°∞. Ѷ¨[~ü #=∂*ò =∂¢`«O PÜ«∞# pHõ\˜ LO_»QÍ<Õ KÕ¿ã"å~°∞.—— (|∞MÏi)
108 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ Ѷ¨[~ü #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜
¢ã‘ÎÅ∞ ^Œ∞ѨÊ@∞¡ HõѨÙÊH˘x =∞ã‘^Œ∞‰õΩ "≥àı§"å~°∞. #=∂*ò =ÚyâßHõ "å~°∞ `«=∞ WO_»¡‰õΩ
=∞~°ÖË@ѨÙÊ_»∞ |Ü«∞@ `«=∞#∞ Z=~°∂ QÆ∞iÎOK«ÖË#O`« pHõ\˜QÍ LO_Õk.—— (|∞MÏi)
~åÃѶ a<£ Yn*ò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ѷ¨[~ü #=∂*ò#∞
ÉÏQÍ `≥Å¡"å~°É’`«∞O^Œ#QÍ KÕÜ«∞O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
ǨÏ#Ѷ‘^Œ$HõÊ^äŒO ѨO_ç`«∞Å∞ D ǨÏnãπ#∞ |>Ëì Ѷ¨[~ü #=∂*ò#∞ PYi"Õà◊Ö’ KÕÜ«∞_»O
=∞Oz^Œx x~°‚~ÚOKå~°∞. HÍQÍ Ç¨ÏO|b, JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^äŒO ѨO_ç`«∞Å∞ nxH˜=ÚO^Œ∞
¿Ñ~˘¯#fl ǨÏnãπ P^è•~°OQÍ ÉÏQÍpHõ\˜ LO_»QÍ<Õ Ñ¶¨[~ü"Õà◊ J=Ù`«∞O^Œx x~°‚~ÚOKå~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ã¨∂~Àº^ŒÜ«∂xH˜ =ÚO^Õ Ñ¶¨[~ü ("Õà◊ Ѷ¨~°*ò)
#=∂*òÖ’x XHõ ~°HÍ`ü ѨÓiÎK¿Õ ã"å_»∞ ("≥Ú`«OÎ ) Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò#∞ <≥~"° iÕ Û# "å_»=Ù`å_»∞.
JÖψQ ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∂xH˜ ѨÓ~°fi"Õ∞ Jã¨~ü("Õà◊ Ѷ¨~°*ò) #=∂*òÖ’x XHõ ~°HÍ`ü ѨÓiÎ
KÕ¿ã"å_»∞ ("≥Ú`«ÎO) Jã¨~ü #=∂*ò#∞ <≥~°"ÕiÛ# "å_»=Ù`å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''[=∂J`ü #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ Ѷ¨~°*ò
#=∂*ò `«Ñʨ =∞Ô~ÖÏO\˜ #=∂*ò ÖË^∞Œ .—— (J|∂Ǩï~Ô ~· å– =Úã≤O¡ , #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ѷ¨[~ü ("Õà◊ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò) `«~°∞"å`« ˆH=ÅO Ô~O_»∞
~°HÍ`«∞Å ã¨∞#fl`ü #=∂*ò `«Ñ¨Ê =∞Ô~ÖÏO\˜ #=∂*ò ÖË^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, ui‡l)
ǨϢ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''`˘e "Õà◊ KÕ¿ã #=∂*Ë PK«~°}Åxfl\˜Ö’ ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k.——
XHõ^•xfl q∞Oz# =∞~˘Hõ\˜ ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞<åflÜ«∞x =∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. WHõ¯_» D ǨÏnãπÖ’ #=∂*òѨ@¡ =Úã≤¡OÅÖ’ J`«ºkèHõ Pã¨H˜Î, L`åûǨÅ∞
HõeOæ K«_®xH˜ `˘e"Õà◊ KÕ¿ã #=∂*ò#∞ Jxfl\˜HOõ >Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ PK«~}
° Jx K≥Ñʨ _»O [iyOk.)
#=∂*ò x+≤^Œú "Õà◊Å∞
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Jã¨~ü #=∂*ò KÕã≤# `«~°∞"å`« ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O JÜÕ∞º=~°‰õΩ =∞Ô~ÖÏO\˜ #=∂*ò
ÖË^Œ∞. JÖψQ Ѷ¨[~ü #=∂*ò KÕã≤# `«~°∞"å`« ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O JÜÕ∞º=~°‰õΩ =∞Ô~ÖÏO\˜
#=∂*ò ÖË^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü LYÉÏ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl =¸_»∞
ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ #=∂*ò KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx, â◊"åxfl Y##O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx "åiOKå~°∞.
1–ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ~Úã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞, 2–q∞@ì=∞^蕺ǨÏflO ã¨∂~°∞º_»∞ <≥ugÎ ∞^Œ L#flѨÙÊ_»∞,
3–ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞ã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY
¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=iÔH·<å ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞OK«Hõ =ÚO^Õ Jã¨~ü #=∂*òÖ’x XHõ ã¨*ÏÌ (JO>Ë
XHõ ~°HÍ`ü) Åaè¿ãÎ J`«#∞ ѨÓiÎ #=∂*ò <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åe. JÖψQ Z=iÔH·<å ã¨∂~°∞º_»∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 109
L^Œ~ÚOK«Hõ =ÚO^Õ Ñ¶¨[~ü #=∂*òÖ’x XHõ ã¨*ÏÌ (JO>Ë XHõ ~°HÍ`ü) Åaè¿ãÎ J`«#∞
ѨÓiÎ #=∂*ò <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åe.—— (|∞MÏi, ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂Y`å^• (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''x¢^•=ã¨÷Ö’<Õ q∞#Ǩ~ÚOѨ٠LOk. "Õ∞ÖÁ¯x=Ù#fl ã≤÷uÖ’ q∞#Ǩ~ÚOѨ٠ÖË^Œ∞.
Hõ#∞Hõ g∞Ö’ Z=Ô~·<å #=∂*ò KÕÜ«∞_»O =∞~°záÈ`Õ ÖË^• x¢^ŒáÈ`Õ *Ï˝Ñ¨HõO ~åQÍ<Õ
(ÖË^• "Õ∞ÖÁ¯#QÍ<Õ) P #=∂*ò <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åe.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
J~Ú^Œ∞"Õà◊Å #=∂AÖ’¡x ~°HÍ`«∞Å∞
Ѷ¨[~ü "Õà◊Ö’ "≥Ú^Œ@ 2 ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü (=ÚJH˜¯^•) LOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D
ã¨∞#fl`ü #=∂*ò‰Ωõ ZO`À ¢áê=ÚYºO WKåÛ~°∞. JO^Œ∞=Å¡ #=∂rÅ∞ nxfl Z\˜ì Ѩiã≤u÷ Ö’#∂
=^ŒÅ‰õÄ_»^Œ∞. Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å ã¨∞#fl`ü `«~°∞"å`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò KÕÜ«∂e.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Ѷ¨[~ü #=∂*òÖ’x Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (JO>Ë
ã¨∞#fl`ü #=∂*ò) ¢Ñ¨ÑO¨ K«OHõ<åfl, ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ^•xHõ<åfl ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #Ѷ≤Öò (SzÛùHõ) #=∂*òÅÖ’
Jxfl\˜HõO>Ë Ñ¶¨[~ü "Õà◊ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò Ѩ@¡ Z‰õΩ¯= ¢â◊^Œú=Ç≤ÏOKÕ"å~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞x+≤ x¢^Œ
áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ Ã+·`å<£ J`«x =ÚK«ÛeQÆ∞O@ÃÑ· =¸_»∞ =Úà◊√§ "Õ™êÎ_∞» . '~å¢u WOHÍKåÖÏ
LOk, Ǩ~ÚQÍ Ñ¨_»∞HÀ— JO@∂ ¢Ñ¨u =Ú_çÃÑ· =∞O¢uOz T^Œ∞`å_»∞. P =∞x+≤
~å¢u "Õ∞ÖÁ¯x ^≥·=ã¨∞÷u KÕ¿ãÎ XHõ =Ú_ç q_çáÈ`«∞Ok. ÖËz LE ‰õÄ_® KÕ¿ãÎ Ô~O_»=
=Ú_ç q_çáÈ`«∞Ok. `≥Å¡"å~°∞*Ï=Ú# (Ѷ¨[~ü #=∂*ò HÀã¨O) "Õ∞Ö’¯QÍ<Õ (=¸_»=
=Ú_ç q_çáÈ`«∞Ok.) ZO`À áê=# ǨÏ$^ŒÜÚ « _»=Ù`å_»∞. nxH˜a#è flOQÍ ~å¢u `≥Å"¡ åˆ~^•HÍ
Ѩ_∞» ‰õΩ#fl =∞x+≤ L^ŒÜ∞« O ZO`À |^ŒHú ãõ ∞¨ _Î ,·≥ ÃÑ·âßzHõ =∞#ã¨∞¯_≥· ÖË™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: (#=∂*ò KÕÜ∞« ‰õΩO_®) `≥Å"¡ åˆ~^•HÍ
Ѩ_»∞‰õΩ<Õ =∞x+≤ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqOz#ѨÙÊ_»∞ ''JÖÏO\˜ =∞x+≤
K≥qÖ’ Ã+·`å<£ =¸¢`«O áÈ™êÎ_»∞—— Jx J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi)
AǨÏ~ü "Õà◊Ö’ "≥Ú^Œ@ 4 ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü (ÔQ·~ü=ÚJH˜¯^•) #=∂*ò KÕÜ«∂e. P
`«~åfi`« 4 ~°HÍ`«∞Å∞ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò KÕÜ∂« e. Ѷ~¨ *° ò `«~åfi`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü (=ÚJH˜¯^•)
#=∂*ò KÕÜ«∂e. P `«~°∞"å`« W+¨ì"≥∞ÿ#"å~°∞ 2 ~°HÍ`«∞Å∞ #Ѷ≤Öò #=∂*ò KÕÜ«∞=K«∞Û.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡Ç¨ÏcÉÏ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''AǨÏ~ü (#=∂*ò)
Ö’x "≥Ú^Œ\˜ <åÅ∞QÆ∞ (ã¨∞#fl`ü) ~°HÍ`«∞efl Ѩi~°H˜∆OKÕ, `«~°∞"åu <åÅ∞QÆ∞ (ã¨∞#fl`ü)
~°HÍ`«∞efl (ÖË^• Ô~O_»∞ ã¨∞#fl`ü, Ô~O_»∞ #Ѷ≤Öò ~°HÍ`«∞efl) 㨢Hõ=∞OQÍ Ñ¨iîOKÕ =ºH˜Î
HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞ #~°HÍyflx x¿+kèOKå_»∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
Jã¨~ü"Õà◊Ö’ 4 ~°HÍ`«∞Å∞ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò KÕÜ«∂e. Ѷ¨~°*ò #=∂*ò‰õΩ ѨÓ~°fiO W+¨ì"≥∞ÿ#
"å~°∞ 4) ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕÜ«∞=K«∞Û. nxfl 'ã¨∞#fl`≥ ÔQ·~ü=ÚJH˜¯^•— JO\Ï~°∞.
Wk SzÛHõ"≥∞ÿ# ã¨∞#fl`ü #=∂*ò. JO>Ë KÕ¿ãΠѨÙ}ºO, KÕÜ«∞HõáÈ`Õ áêѨO ÖË^Œ∞.
110 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Z=~°∞ Jã¨~ü #=∂*ò áÈQ˘@∞ì‰õΩO\Ï_À (JO>Ë Y*Ï KÕ™êÎ_À) J`«x WÅ∞¡, ã¨OѨ^Œ,
™ê=∞¢y ã¨~°fiO <åâ◊#=∞~ÚáÈ~Ú#>Ë¡.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Jã¨~ü (Ѷ¨~°*ò) #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (ã¨∞#fl`ü) #=∂*ò KÕã≤# =ºH˜Îx
^Õ=Ù_»∞ Hõ~°∞}˜OK«∞QÍHõ!—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
=∞¢yÉò"Õà◊ =ÚO^Œ∞QÍ 3 ~°HÍ`«∞Å∞ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞
ã¨∞#fl`ü. P `«~∞° "å`« W+¨"ì ∞≥ #ÿ "å~°∞ 2 ~°HÍ`«∞Å∞ #ѶÖ
≤ ò #=∂*ò ‰õÄ_® KÕÜ∞« =K«∞Û. JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ
#=∂rÅ∞ Ѷ¨~°*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ 2 ~°HÍ`«∞Å∞ '`«Ç¨Ïº`«∞Öò=∞ã≤˚^£— #=∂*ò ‰õÄ_® KÕ™êÎ~°∞. Wk
SzÛùHõ"≥∞ÿ# ã¨∞#fl`ü #=∂*ò. W+¨ì"≥∞ÿ`Õ KÕÜ«∞=K«∞Û, ÖˉõΩO>Ë =kÖËÜ«∞=K«∞Û.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''"Õ∞=Ú ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O J~Ú# `«~°∞"å`« (Ѷ¨~°*ò
#=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞) Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (ã¨∞#fl`ü #=∂*ò) KÕ¿ã"å~°=Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl QÆ=∞xã¨∂<Î Õ LO_Õ"å~°∞. J~Ú`Õ PÜ«∞# D #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç
JxQÍx, KÕÜ«∞=^Œ∞Ì JxQÍx K≥¿ÑÊ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
Wëê #=∂*òÖ’ "≥Ú^Œ@ 4 ~°HÍ`«∞Å∞ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò KÕÜ«∂e. `«~°∞"å`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞
ã¨∞#fl`ü, 3 ~°HÍ`«∞Å∞ q`«~ü #=∂*ò KÕÜ«∂e. Ѷ¨~°*ò #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ W+¨ì"≥∞ÿ#"å~°∞ 4
~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü (ÔQ·~ü=ÚJH˜¯^•) #=∂*ò KÕÜ«∞=K«∞Û. ÖˉõΩO>Ë =kÖËÜ«∞=K«∞Û. JÖψQ
Ѷ¨~°*ò #=∂*ò =ÚyâßHõ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å ã¨∞#fl`ü #=∂*ò `«~°∞"å`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞ #Ѷ≤Öò
#=∂*ò ‰õÄ_® KÕÜ«∞=K«∞Û.
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJi (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Ô~O_»∞ K«Å¡x "Õà◊Ö’¡ KÕÜ«∞=Åã≤# (Ѷ¨[~ü, Jã¨~ü) #=∂AÅ∞ (¢Ñ¨u
~ÀE ¢Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_®) KÕ¿ã =∞x+≤ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü MÏi*Ï a<£ Ǩï*Ïá¶ê (~°l) LÖËY ¡ #O: ''^Õ=Ù_»∞ (g∞~°∞KÕ¿ã) XHõ #=∂*ò
^•fi~å g∞‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕâß_»∞. P ã¨Ç¨Ü«∞O g∞ HÀã¨O Z¢~° XO>ˇÅ HõO>Ë ‰õÄ_®
ZO`À ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k—— Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ^•xÃÑ· "Õ∞=Ú ''P #=∂*ò Un ^≥·=
¢Ñ¨=HÍÎ!—— Jx J_çQÍ=Ú. ^•xH˜ PÜ«∞# ''q`«~ü. Jk Wëê, Ѷ¨[~ü ("Õà◊)Å =∞^茺
LOk—— Jx `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. (|∞MÏi)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü L"≥∞‡Ç¨ÏcÉÏ (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''ˆ~~ÚO|=à◊§Ö’ AǨÏ~ü (Ѷ¨~°*ò#=∂*ò)‰õΩ =ÚO^Œ∞ 4 ~°HÍ`«∞Å∞,
`«~åfi`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞, =∞¢yÉò (Ѷ~¨ *° )ò #=∂*ò‰`«~åfi`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞, Wëê (Ѷ~¨ *° #ò =∂*ò)
`«~åfi`« 2 ~°HÍ`«∞Å∞, Ѷ¨[~ü (Ѷ¨~°*ò) #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ 2 ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò
KÕ¿ã =∞x+≤ HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ XHõ =∞ǨÏÖò xi‡™êÎ_»∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂JÜ«¸ºÉò J<åûs (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
`≥eáê~°∞: ''q`«~ü ¢Ñ¨u =Úã≤¡OÃÑ· L#fl ǨωõΩ¯. (JO>Ë q`«~ü #=∂*ò <≥~°"Õ~°Û=Åã≤#
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 111
ÉÏ^茺`« ¢Ñ¨u =Úã≤¡OÃÑ· LOk). q`«~ü #=∂*ò 5 ~°HÍ`«∞Å∞ KÕÜ«∞^ŒÅz#"å~°∞ JÖψQ
KÕÜ«∂e† 3 ~°HÍ`«∞Å∞ KÕÜ«∞^ŒÅz#"å~°∞ P "Õ∞~°ˆH KÕÜ«∞=K«∞Û† 1 ~°HÍ`ü =∂¢`«"Õ∞
KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å~°∞ P ¢Ñ¨HÍ~°"Õ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
17. #=∂*ò‰Ωõ =ÚO^Œ∞ *Ï¢QÆ`Ϋ Å∞
=∞# #=∂*ò 㨢Hõ=∞OQÍ <≥~"° ~Õ åÅO>Ë #=∂*ò‰Ωõ =ÚO^Œ∞ Z<Àfl q+¨Ü∂« efl ѨiQÆ}#
Ö’H˜ fã¨∞HÀ=Åã≤LO@∞Ok. KåÖÏ=∞Ok LE, =¢ã¨Î^è•~°}, ã¨÷Å â◊√¢Éèí`«ÖË Hõ^• J#∞
‰õΩO\Ï~°∞. HÍx g\˜`Àáê@∞ WOHÍ J<ÕHõ q+¨Ü∂« efl QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
=∞Ô~<Àfl *Ï¢QÆ`ÅΫ ∞ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. W™ê¡g∞Ü«∞ P~å^è#Œ ‰õΩ, W™ê¡"∞Õ `«~° P~å^è#Œ ‰õΩ
KåÖÏ =º`åºã¨O LOk. =ÚYºOQÍ F =∞øeHõ =º`åºã¨O LOk. W™ê¡"∞Õ `«~° P~å^è#Œ Ö’¡
ѨÓ*ÏѨÙ~°™ê¯~åÅ ÉèÏ=O =∂¢`«"∞Õ LOk. HÍx W™ê¡g∞Ü«∞ P~å^è#Œ Ö’¡ q^èÜ Õ ∞« `«, ã¨=∞~°Ê}
ÉèÏ"åÅ∞ L<åfl~Ú. =Úã≤¡OÅ∞ D =∞øeHõ q+¨Ü«∂xfl ZšѨÙÊ_»∂ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe.
W™ê¡OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ *ÏsKÕã#≤ ¢Ñ¨u P[˝#∞ t~°™ê=Ç≤ÏOK«_O» , PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
áê\˜Oz# ¢Ñ¨u ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂xfl PK«iOK«_"» ∞Õ ã¨~Ô #· , ã¨OѨÓ~°‚ ^≥"· å~å^è#Œ J=Ù`«∞Ok. ^Õ=Ùx
Ѩ@¡, ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰Ñ¨@¡ q^èÕÜ«∞`« K«∂ѨO_»x Y∞~üP<£ P^ÕtOzOk. `å#∞ WKÕÛ^•xx
ã‘fiHõiOz, `å#∞ "åiã¨∞Î#fl ^•x *’eH˜ áÈHõO_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ^ÕtOKå~°∞.
#=∂*òÖ’ UHÍ¢QÆ`« KåÖÏ =ÚYºO. =∞#ã¨∞û#∞ ZO`« J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞HÀ=_®xH˜
¢Ñ¨Ü∞« uflOz<å #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_Õ Ã+·`å<£ U"Õ"À q+¨Ü∂« Å∞ QÆ∞~°∞K Î ãÕ ≤ =∞# UHÍ¢QÆ`#« ∞
K≥_Q» ˘@ì_®xH˜ ¢Ñ¨Ü∞« ufl™êÎ_∞» . Wk =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∞« O. WHõ Éè∫uHõÑ~¨ "° ∞≥ #ÿ
q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. "å\˜ HÀã¨O D ¢H˜Ok ǨÏnãπ K«∂_»O_ç:
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Éè’[#O ã≤^OúŒ QÍ L#flѨÙÊ_»∞, (=∞Å=¸¢`«qã¨~#˚° )
J=ã¨~°O U~°Ê_ç#ѨÙÊ_»∞ #=∂*ò KÕ¿ãÎ P #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
=¢ã¨Î^è•~°}
''P^°~ ã¨~`Í#=∂! g∞O°∞ g∞ =∞O®‡=Ü«µÇÍÅ#∞ HíǨCH’=_ÍxH˜, g∞ ^ÕǨxH˜
O°Hí∆}Qå, JÅ~HíO°}Qå LǨܡ∂QõǨ_«>ÏxH˜ "Õ∞=Ú g∞Hí∞ ^°∞ã¨∞ÎÅ∞ „Ǩ™®k~KÍ=Ú.
Jܵ`Ë Jxfl>˜H~í >Ë ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ ^°∞ã¨∞ÖÎ Ë Z~`À„âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ q. Wk ^Õ=Ùx 㨥K«#Ö’¡ XHí
㨥K«#. g∞O°∞ q+¨Üµ« ~ „QõÇÏ≤ ™®ÎOx° (WÖÏ `ˇÅ∞ѨÙ`Œ∞<®flO).—— (Y∞~üP<£–7:26)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''XHõ¯ =¢ãÎ̈O =∂¢`«"∞Õ LO_ç ^•O`À #=∂*ò KÕÜ∞« ^ŒÅz# =∞x+≤ (Éè∞í *ÏÅ g∞^Œ)
(HÍã¨~Î Ú<å) PKåÛù^#Œ ÖˉΩõ O_® #=∂*ò KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ J|∂ã¨Öχ Hõ^#Œä O: ''<Õ<˘Hõ ™êi qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iÎ
L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) WO\’¡ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ |@ì =∂¢`«"∞Õ Hõ@∞ìH˘x #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ >Ë
K«∂âß#∞. JѨÙÊ_® =¢ã¨OÎ K≥~∞° QÆ∞Å∞ PÜ«∞# Éè∞í *ÏÅ g∞^Œ L<åfl~Ú.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=¢ã¨OÎ ÃÑ^ŒkÌ QÍ, á⁄_»=ÙQÍ LO>Ë (#=∂*ò ¢áê~°OÉèÏxH˜ =ÚO^Œ∞) ^•xfl (^ÕÇ¨ xH˜)
112 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÉÏQÍ K«∞@∞ìHÀO_ç.—— (|∞MÏi)† =Úã≤O¡ Ö’x LÖËY¡ #OÖ’ WÖÏ LOk: ''=¢ã¨OÎ á⁄_»∞QÍæ
LO>Ë ^•x JOK«∞efl Ô~O_»∞ Éèí∞*ÏÅ g∞^Œ LO_ÕÖÏ "Õã¨∞HÀO_ç. XHõ"Õà◊ =¢ã¨ÎO
z#flkQÍ, ‰õΩ~°KQ« Í LO>Ë Å∞Ow =∂kiQÍ Hõ@∞ìHÀO_ç.—— (=Úã≤O¡ )
W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê, W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å
Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O Éè∞í *ÏÅg∞^Œ |@ì ÖˉΩõ O_® #=∂*ò KÕ¿ãÎ P #=∂*ò J"åOKèh« Ü«∞O
(=∞¢‰õÄÇπÏ) J=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ ÉÏuÖò (K≥_çáÈ=_»O) =∞@∞‰õΩ HÍ^Œ∞. W=∂"£∞ JǨχ^£
(~°ÇϨ ‡) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O J=HÍâ◊O L#flѨÊ\˜H© Éè∞í *ÏÅ g∞^Œ =¢ã¨OÎ ÖˉΩõ O_® #=∂*ò
KÕÜ«∞_»O ã¨iHÍ^Œ∞. ^•x=Å¡ #=∂*ò qkè <≥~°"Õ~°∞`«∞OkQÍx, JÖÏKÕÜ«∞_»O áêѨO J=Ù
`«∞Ok. D<å\˜ ¢Ñ¨[ʼnõΩ JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷u ÖË^Œ∞ QÆ#Hõ "å~°∞ ™ê^茺"≥∞ÿ#O`«=~°‰õΩ xO_»∞
^Œ∞ã¨∞ÎÅ`À #=∂*ò KÕÜ«∞_»"Õ∞ =∞Ozk.
`«ÅÃÑ· \’Ñ‘ ÖË^• =∞ˆ~^≥<· å PKåÛù^#Œ ÖˉΩõ O_® #=∂*ò KÕÜ∞« _»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡
`«"∞Õ #x `≥Å∞™ÈÎOk. D q+¨Ü∂« xfl ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) LÖËd¡ Oz#
Hõ^#Œä O ã¨=∞i÷™ÈÎOk. PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ `«ÅÃÑ·
ZÖÏO\˜ PKåÛù^#Œ ÖˉΩõ O_® #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.—— (Wɡfl J™êHõ~)ü
ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O |^ŒúHõO HÍ~°}OQÍ `«ÅÃÑ· PKåÛù^Œ# ÖˉõΩO_® #=∂*ò
KÕÜ∞« _»O J"åOKèh« Ü«∞O (=∞¢‰õÄÇπÏ). ÉèÜ í ∞« Éè‰í Ωõ Å
Î `À, UHÍ¢QÆ``« À #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ >Ë `«ÅÃÑ·
PKåÛù^Œ# ÖËHõáÈ~Ú<å ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«=∞=Ù`«∞Ok.
ǨϢ[`ü ã¨=¸~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''`≥Å¡ |@ìÅ∞
^èiŒ OK«O_ç. Jq ZO`À Ѩiâ◊√^ŒOú QÍ, Ѩiâ◊√¢ÉèOí QÍ LO\Ï~Ú. g∞Ö’ K«x áÈ~Ú#"åi
=∞$`«^ÇÕ ¨ ʼnõΩ "å\˜`À<Õ =¢ãÎ̈ãO¨ ™ê¯~°O KÕÜ∞« O_ç.—— (#™ê~Ú, ǨH˜"∞£ )
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞sJO`« á⁄_»=i HÍ^Œ∞,
=∞sJO`« á⁄\©ì"å~°∂ HÍ^Œ∞. =∞^茺ã¨÷OQÍ LO\Ï~°∞. <Õ<˘Hõ ™êi PÜ«∞xfl Z~°∞ѨÙ
~°OQÆ∞ ^Œ∞ã¨∞Å
Î ∞ ^èiŒ Oz LO_»QÍ K«∂âß#∞. JѨÙÊ_»∞ PÜ«∞#Ö’ L#fl ™œO^Œ~º° O <Õ#∞
=∞ˆ~ =ã¨∞=Î ÙÖ’#∂ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂i=∂û iá¶êP `≥·g∞ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ<˘Hõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
=O\˜ÃÑ· ~Ô O_»∞ P‰õΩѨKÛ« ~°OQÆ∞ =¢™êÎÅ∞ K«∂âß#∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''=∞Hͯ q[Ü«∞O ~ÀA ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞Hͯ֒
¢Ñ¨"ÕtOz#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# #Å∞Ѩ٠~°OQÆ∞ `«ÅáêQÍ ^èŒiOz L<åfl~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ѨÙ+¨Ê=u J~Ú#
Ü«Ú=u F}© ^èiŒ OKÕ^•HÍ ^Õ=Ù_»∞ P"≥∞ #=∂*ò#∞ ã‘fiHõiOK«_∞» .—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Å=∂ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ ''U ¢ã‘Î J~Ú<å #_»∞=Ú |@ì
(ѨiH˜},˜ ÃÑ·*Ï=∂, p~° =ÔQ~· å) ÖˉΩõ O_® Hˆ =ÅO K˘Hͯ, F}˜ ^èiŒ Oz #=∂*ò KÕÜ∞«
=KåÛ?—— Jx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# K≥áêÊ~°∞: ''K˘Hͯ P"≥∞
áê^•Å ^•HÍ LO>Ë JÖÏO\˜ |@ì ^èiŒ OK«_O» ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ .—— (J|∂^•=Ó^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 113
dÉÏ¡ (P~å^èŒ<å kâ◊)
''g∞O°∞ U„áå~`ÍxH˜ "≥o§<® JHí¯_»∞fl~z „Ǩu뮪ÅÜ«µ~ "≥·Ñ¨ÙHı uiy „áåO°÷#
KÕܵ« ~_ç. xã¨û~^ÕÇϨ ~Qå Wk g∞„ǨÉ∞íè =Ù #∞~_ç =zÛ# ã¨`ºŒ ~.—— (Y∞~üP<£–2:149)
ǨϢ[`ü |~å a<£PlÉò (~°l) Hõ^#Œä O: ''"Õ∞=Ú ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ (=∞n<åÖ’)
Ѩ^ÇŒ ¨ ~°∞ Ѩk¿ÇÏ_»∞ <≥ÅÅ^•HÍ Éˇ`· ∞« Öò=∞dÌãπ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy #=∂*ò KÕâßO. P `«~åfi`«
¢Ñ¨ã∞¨ `Î « dÉÏ¡ (HÍÉÏ) "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy #=∂*ò KÕÜ∂« Åx P[˝~ÚOk.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü Pq∞~ü a<£ ~°aP (~°l) Hõ^#Œä O: ''F~ÀA pHõ\˜ ~å¢u"Õà◊ "Õ∞=Ú ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥O@ L<åfl=Ú. JѨÙÊ_»∞ =∂‰õΩ 'dÉÏ¡— kâ◊#∞ x~åúiOK«_O» KåÖÏ Hõ+"ì¨ ∞≥ ÿ
áÈ~ÚOk. JO^Œ∞=Å¡ (JOK«<å`À XHõ kâ◊#∞ x~åúiOK«∞H˘x) #=∂*ò KÕâß=Ú.
J~Ú`Õ ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« OJ~Ú# `«~åfi`« "Õ∞=Ú x~åúiOK«∞‰õΩ#fl dÉÏ¡kâ◊ ã¨~Ô #· k HÍ^Œx,
"Õ~ˆ kâ◊‰Ωõ uiy #=∂*ò KÕâß=∞x J~°=ú ∞~ÚOk. JѨÙÊ_ô Y∞~üP<£ã∂¨ H˜Î J=`«iOzOk–
'`Œ¥O°∞Ê, Ǩ_=« ∞O°Åhfl JÖÏ¡ÇÏπ Hí∞ K≥~k#"Õ. (#=∂*ò HÀã¨O) g∞O°∞ UkHí∞¯Hí∞ =∞O°e`Ë
P kHí∞¯Hı PÜ«µ# L~>Ï_«∞. ^Õ=Ù_«∞ ã¨O’fiǨQõ`Œ∞_«∞, ã¨O°fiA˝_«∞. (2:115)—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü Pq∞~ü a<£ ~°aP (~°l) Hõ^#Œä O: ''<Õ#∞ F™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ XO>ˇ
g∞^Œ (‰õÄ~˘Ûx ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î) #=∂*ò KÕã¨∞ÎO>Ë K«∂âß#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# XO>ˇ
U kâ◊‰Ωõ uiy #_»∞ã¨∞<Î åfl #=∂*ò KÕã∂¨ <Î Õ LO_Õ"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨uKÀ\Ï L<åfl_»∞. J~Ú`Õ =Úã≤¡OÅ∞ U¢áêO`«OÖ’ L<åfl HÍÉÏ "≥·Ñ¨ÙˆH
uiy #=∂*ò KÕÜ∂« Å#flk ^≥"· å[˝. Wk ¢Ñ¨ÑO¨ K« =Úã≤O¡ Å ã¨"∞≥ Hÿ ºõ `«‰Ωõ , ¢Hõ=∞tHõ}
∆ ‰õΩ XHõ
ã¨∂K«#. J~Ú`Õ HÍÉÏ U "≥Ñ· Ù¨ O^À `≥eÜ«∞#ѨÙÊ_»∞ U^À XHõkâ◊‰Ωõ uiy #=∂*ò KÕÜ∞« _»O
`«ÑÙ¨ Ê HÍ^Œx ‰õÄ_® ÃÑ·ÇϨ nã¨∞Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. JÖψQ "åǨÏ#¢Ñ¨Ü∂« }O KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞
‰õÄ_® gÅ∞#fl kâ◊‰õΩ uiy #=∂*ò KÕÜ«∞=K«∞Û. J~Ú`Õ ^≥·=^èŒ~°‡OÖ’ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O
ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ áÈ\©Ñ¨_®Åx ^Õ=Ù_»∞ =Úã≤¡OÅ#∞ WÖÏ P^Õtã¨∞Î<åfl_»∞:
''g∞ =ÚMÏÅ∞ `Œ¥O°∞Ê ÖËHí Ǩ_=« ∞O°H∞í uǨCH’=_«"∞Õ Ñ¨Ù}ºHßO°º~ Hß^°∞. ^Õ=Ù_çfl,
J~u=∞k<®xfl, ^≥=· ^°¥`ŒÅ#∞, ^Õ=Ù_«∞ Ǩ~Ç≤# (J~u=∞)„Qõ~^ä®xfl, PÜ«µ# „Ǩ=HíÅÎ #∞
ǨÏ$^°Üµ« ѨÓO°fiHí~Qå qâ◊fiã≤~z, ^Õ=Ùx g∞k „¿Ñ=∂aè=∂<®Å`À g∞Hí`ºŒ ~`Œ „Ç≤ܵ« "≥∞#ÿ
^è°<®xfl |~^è°∞=ÙÅ H’ã¨~, J<®^ä°ÅH’ã¨~, xO°∞¿Ñ^°Å H’ã¨~, ÉÏ@™®O°∞Å H’ã¨~,
ã¨Ç¨ Ü«∂O°∞Å÷ H’ã¨~, ÉÏxã¨Å q=ÚH˜Î H’ã¨~ YO°∞ÛKÕÜ∂« e† „áåO°<÷ ®=º=ã¨÷ <ˇÅHÁÖÏÊe†
[Hß`ü K≥e¡~KÍe† WzÛ# =∂@ xÅɡ@∞ìH’ÇÍe† Hí+¨ìHßÅ~Ö’, (ã¨`ͺã¨`ͺŠ=∞^è°º
[iQÕ) áÈO®@~Ö’ ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~KÍe. WÖÏ~>˜ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍOÕ ã¨<®‡O°Qæ å=ÚÅ∞.
ÇÍOÕ (^Õ=ÙxǨ@¡) ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ Híey#ÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:177)
ѨO‰õΩÎÅ∞ ZÖÏ LO_®e?
#=∂*òÖ’ ѨO‰õΩÎÅ∞ U=∂¢`«O =OHõ~° ÖˉõΩO_® u#flQÍ LO_®e. ѨOH˜Î =∞^茺
ZÖÏO\˜ ã¨O^Œ∞Å∞ LO_»‰õÄ_»^Œ∞. =ÚO^Œ∞ =~°∞ã¨Ö’ MÏm L#flѨÊ\˜H© "≥#∞Hõ =~°∞ã¨Ö’
XO@iQÍ xÅ|_»‰õÄ_»^Œ∞.
114 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü "åa™ê a<£ =∂|^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''XHõ`«#∞ (=ÚO^Œ∞) =~°∞ã¨Ö’
KÀ@∞<åfl "≥#∞Hõ =~°∞ã¨Ö’ XO@iQÍ xÅ|_ç #=∂*ò KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
Jk K«∂ã≤, J`«_flç #=∂*ò =∞m§ KÕÜ∂« Åx P^ÕtOKå~°∞.—— (JǨχ^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''g∞
ѨO‰õΩÅÎ #∞ (=OHõ~° \˜OHõ~Q° Í ÖˉΩõ O_®) u#flQÍ LOK«∞HÀO_ç. ѨO‰õΩÅ Î #∞ fiÛk^Œ_Ì O»
#=∂*ò (=º=ã¨)÷ ‰õΩ ѨiѨÓ~°`‚ « x=fi_»OÖ’ XHõ ÉèÏQÆ=∞~Ú LOk.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''g∞ ѨO‰õΩÅ
Î #∞ (=OHõ~\ ° O˜ Hõ~Q° Í ÖˉΩõ O_®) u#flQÍ
LOK«∞HÀO_ç. g∞~°∞ <å "≥#∞Hõ xÅ∞Û#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® <Õ#∞ q∞=∞‡efl K«∂_»QÆÅ#∞——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ''(D P^Õâ◊O ¢Ñ¨HÍ~°O) =∂Ö’ ¢Ñ¨uXHõ¯_»∂ (#=∂*òÖ’)
Éè∞í *ÏxH˜ Éè∞í [O, áê^•xH˜ áê^ŒO Hõe¿Ñ"å_»∞.—— (|∞MÏi)
#=∂*òÖ’ ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒOQÆÅ =ÚYÎnÅ∞ Éèí∞*ÏxH˜ Éèí∞[O HõeÑ≤ xÅ|_»`å~°∞.
JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^äŒOQÆÅ =ÚYÎnÅ∞ áê^•xH˜ áê^ŒO HõeÑ≤ xÅ|_»`å~°∞. ÃѷǨÏnã¨∞
"≥Å∞QÆ∞Ö’ Ѩije¿ãÎ D Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞ ‰õÄ_® ã¨~°~Ú#q HÍ=x K≥ѨÊ=K«∞Û.
ǨÏnãπÖ’x Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O áê^•xH˜ áê^ŒO HõeÑ≤ xÖ’Û=_»"≥∂ ÖËHõ Éèí∞*ÏxH˜
Éèí∞[O HõeÑ≤ xÖ’Û=_»"≥∂ Jx HÍ^Œ∞. ѨOH˜Î =OHõ~°\˜OHõ~° ÖˉõΩO_® u#flQÍ, =∞x+≤H˜
=∞x+≤H˜ =∞^茺 MÏmÖˉõΩO_® Ѩ\˜+¨ªOQÍ Ãã·xHõ ѨOH˜ÎÖÏ LO_®Å#fl^Õ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O.
nxfl q㨇iOz "å^Œ∞ÖÏ_»∞HÀ=_»O J<≥H· ºõ `«‰Ωõ TÑ≤iáÈÜ«∞_»"∞Õ J=Ù`«∞Ok. Ãã·xHõ ѨOH˜xÎ
QÆ∞iOz Y∞~üP<£ P^Õâ◊O ‰õÄ_® WHõ¯_» ¿Ñ~˘¯#_»O ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍ LO@∞Ok.
''^Õ=Ù_»∞ `«# =∂~°Oæ Ö’ ѨO‰õΩÅÎ ∞ fi ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ HÍO¢H@© ∞ QÀ_»ÖÏ ã≤~÷ O° QÍ xÅz
áÈ~å_Õ"åi<Õ ¢¿Ñq∞™êÎ_»∞.—— (Y∞~üP<£–61:4)
QÀ_»Å∞ ^Œ$_èO» QÍ LO>Ë<Õ WÅ∞¡ <åÅ∞QÆ∞ HÍÖÏÅáê@∞ ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ =∞#QÆÅQÆ∞`«∞Ok.
|ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# QÀ_»Å∞ `˘O^Œ~°QÍ Ñ¨_çáÈ`å~Ú. WHõ <≥¢~°Å∞ (ѨQÆ∞à◊√§) Ѩ_ç# QÀ_»Å~Ú`Õ
WÅ∞¡ UHõ∆}Ï#fl~Ú<å ‰õΩѨʉõÄeáÈHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. <≥¢~°efl QÆ∞iOz D ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''g∞ ѨO‰õΩeÎ fl
(JO>Ë ÉÏ~°∞Å∞ fi xÅ|_ç# Éèí‰õΩÎefl) HõeÑ≤ LOK«O_ç. ѨO‰õΩÎÅ =∞^茺#∞ (MÏm
ÖˉõΩO_®) ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°ÛO_ç. g∞ "≥∞_»Å∞ ã¨iQÍ LOK«∞HÀO_ç. <å ¢áê}O Z=i
Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ Ã+·`å<£ "Õ∞HõÑÅ ≤ ¡ =∂kiQÍ Ñ¨O‰õΩÅ Î <≥¢~°ÅÖ’
^Œ∂~°_®xfl <Õ#∞ K«∂ã¨∞<Î åfl#∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Éè∞í *ÏÅ =∞^躌
<≥¢~°Å#∞ ѨÓ_çÛ Ñ¨O‰õΩÅ Î ∞ ã¨iKÕã∞¨ HÀO_ç. g∞ ™È^Œ~∞° Å KÕ`∞« Ö’¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ LO_»O_ç.
Ã+·`å<£ (^Œ∂~°QeÆ Qˆ ) ã¨O^Œ∞Å∞ =^ŒÅHõO_ç. ѨO‰õΩÅ Î ∞ Hõe¿Ñ"å_çfl ^Õ=Ù_»∞ HõÅ∞ѨÙ`å_»∞.
ѨO‰õΩÅÎ ∞ q_»n¿ã"å_çfl ^Õ=Ù_»∞ q_»n™êÎ_∞» .—— (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú, q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''"≥Ú^Œ\˜
ѨO‰õΩÖ
Î ’¡ (MÏm ÖˉΩõ O_® XHõiH˘Hõ~∞° ) ^ŒQ~æÆ ~° Ú xÅ|_Õ"åiÃÑ· ^Õ=Ù_»∞, ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 115
HÍ~°∞}º ‰õΩiÑ≤™êÎ~∞° . ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö
ì ’ (#=∂*ò HÀã¨O) #_çK,Õ Ñ¨OH˜Ö Î ’ (ѨH¯õ "åi áê^•
ʼnõΩ) HõeÑ≤=ÙOKÕ áê^ŒOHõO>Ë Z‰õΩ¯= ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ áê^ŒO =∞ˆ~n ÖË^∞Œ .—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü <À=∂<£ a<£ |+‘~ü (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''g∞~°∞ ã¨~åfi=ã¨÷Ö’¡#∂ g∞ ѨO‰õΩÎÅ#∞ u#flQÍ, 㨢Hõ=∞OQÍ LOK«∞HÀ"åe. JÖÏ
KÕÜ«∞HõáÈ`Õ ^Õ=Ù_»∞ g∞ =ÚMÏÅ#∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O =ºuˆ~HõOQÍ =∂iÛ"Õ™êÎ_»∞. (JO>Ë
g∞~°∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O qÉèkË OK«∞H˘x J<≥H· ºõ `«‰Ωõ QÆ∞~°~ÚáÈ`å~°∞.)—— (|∞MÏi)
ã¨iQÍæ LO_Õ Ñ¨O‰õΩÖÎ Ë ã¨"∞≥ Hÿ ºõ `«‰Ωõ ¢Ñ¨|Å x^Œ~≈° #O. ѨO‰õΩÅ
Î ∞ ã¨iQÍæ LOK«HÀ=_»O
JO>Ë ¢Ñ¨u =º=Ǩ~°OÖ’#∂ ^≥"· å[˝efl áê\˜ã∂¨ Î HõÅã≤H@ õ ∞ìQÍ LO_»=∞x J~°O÷ . JÖÏ HõÅã≤
Hõ@∞ìQÍ LO_»HõáÈ`Õ â◊¢`«∞=ÙÅ ÉˇkiOѨÙʼnõΩ, ‰õΩ¢@ʼnõΩ QÆ∞~°~Ú <åâ◊#=∞=_»O `«Ñ¨Ê^Œ∞.
¢Ñ¨[ʼnõΩ ÉèÏ~°O JxÊOK«x ã¨OH˜∆ѨΠ#=∂*ò
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''#=∂*ò‰Ωõ =KÕÛ"åiÖ’ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞, "åºkè¢QÆã∞¨ Å Î ∞,
=$^Œ∞Å ú ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. Hõ#∞Hõ ¢Ñ¨[ʼnõΩ <åÜ«∞Hõ`fi« O =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~ÚOKÕ
=ºH˜Î (Z=iH© ÉèÏ~°O JxÊOK«‰õΩO_®) ã¨OH˜∆ѨÎOQÍ #=∂*ò KÕ~ÚOKåe. J`«#∞
XO@iQÍ #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ ZO`« n~°…OQÍ<≥<· å #=∂*ò KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) #=∂*ò ZO`À ã¨OH˜∆ѨÎOQÍ,
ã¨=∞¢QÆOQÍ KÕ~ÚOKÕ"å~°∞. P q^èOŒ QÍ =∞Ô~=~°∂ #=∂*ò KÕ~ÚOK«_®xfl <Õ#∞ K«∂_»
ÖË^∞Œ . #=∂*ò KÕ~Úã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞ Z=i a_»~¤ Ú<å U_»∞ã¨∂Î LO_»@O qO>Ë KåÅ∞,
a_»¤ `«e¡ ZHõ¯_» HõOQÍ~°∞Ѩ_∞» `«∞O^À ##fl ÉèÜ í ∞« O`À ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥O@<Õ #=∂*ò#∞
=∞iO`« ã¨OH˜Ñ∆ OÎ̈ KÕ¿ã"å~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) "≥#∞Hõ (Wëê) #=∂*ò KÕã≤ (WO\˜H)˜ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. "≥o§ `«# `≥Q"Æ åiH˜ (Wëê)
#=∂*ò KÕ~ÚOKÕ"å~°∞. XHõ™êi PÜ«∞# #=∂*òÖ’ '|Y~å—ã¨∂~å ѨiOî Kå~°∞. JѨÙÊ_»∞
XHõ`#« ∞ ѨOH˜Î #∞O_ç "Õ~Ô á· È~Ú q_çQÍ ã¨OH˜Ñ∆ Ψ #=∂*ò KÕã≤ "≥o§áÈÜ«∂_»∞. =ÚP*ò
(~°l)‰õΩ J`«#∞ KÕã#≤ Ѩx `≥eã≤ ''xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ J`«#∞ HõÑ@ ¨ qâßfiã≤—— J<åfl~°∞.
=ÚP*ò (~°l) `«##∞ HõÑ@ ¨ qâßfiã≤ J<åfl~°x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl P =ºHÎ̃ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú ‰õÄe<åe KÕã≤ |uˆH Hõ+rì¨ =ÙÅO. (ѨQÅ Æ O`å)
XO>ˇÅ ã¨Ç¨ Ü«∞O`À hà◊√§ `À_ç "≥∂ã¨∞HÔ o§ áÈã¨∞OÎ \Ï=Ú. HÍx =ÚP*ò (~°l) QÆ`«
~å¢u (Wëê) #=∂*òÖ’ |Y~å ã¨∂~å (ѨÓiÎQÍ) ѨiOî Kå~°∞. ^•O`À <Õ#∞ ѨOH˜Î #∞O_ç
"Õ~°~Ú XO@iQÍ ã¨OH˜∆ѨΠ#=∂*ò KÕã¨∞H˘x "≥o§áÈÜ«∂#∞. ^•xÃÑ· =ÚP*ò ##∞fl
HõѨ@qâßfiã≤ JO@∞<åfl~°∞—— Jx Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚP*ò
(~°l)x Ñ≤eÑ≤Oz ''Uq∞\© h ã¨OQÆu, [<åxfl z‰õΩ¯Ö’¡ Ѩ_»"Õã≤ "åiH˜ ^èŒ~°‡O Ѩ@¡
"≥Q@Æ ∞ HõeyOK«^eŒ Kå"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. D=∂@ PÜ«∞# =¸_»∞™ê~°∞¡ J<åfl~°∞.
P `«~∞° "å`« ''=+¨q¬ ∞û =A˚Ç¨ Ǩ, ã¨aƒÇ≤Ï㨇 ~°aƒHõÖò PÖÏ— ÖÏO\˜ (z#fl) ã¨∂~åÅ∞
(™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’) Ѩiãî ∂¨ Î LO_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
116 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂=∞ãπ=Ó^£ J<åûs (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜
=zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! XHõ`#« ∞ (™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’) ã¨∞n~°… áê~åÜ«∞}O KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞.
^•x=Å¡ <Õ#∞ Ѷ¨[~ü "Õà◊ ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’ áêÖÁæ#ÖËHõ áÈ`«∞<åfl#∞—— Jx
Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨[Å#∞ ã¨OÉ’kèã¨∂Î ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞Ö’
H˘O^Œ~∞° W`«~∞° ʼnõΩ ^è~Œ ‡° O Ѩ@¡ "≥Q@
Æ ∞ HõeyOKÕ"å~°∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. XHõ q+¨Ü∞« O
QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç. g∞Ö’ W=∂=∞`ü ÉÏ^茺`«Å∞ x~°fiÇ≤ÏOKÕ"å~°∞ #=∂*òx ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ
KÕ~ÚOKåe. W=∂"£∞ "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕ¿ã"åiÖ’ =$^Œ∞Å ú ∞, |ÅÇ‘Ï#∞Å∞, Hõ+rì¨ =ÙÅ∞
‰õÄ_® LO\Ï~°∞—— Jx LѨ^tÕ OKå~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# Wk=~°HÔ #fl_»∂ ÖË#O`« HÀѨO`À
LO_»@O <Õ#∞ K«∂âß#∞. (|∞MÏi)
#=∂*ò ã≤÷uÖ’ W`«~° q+¨Ü«∂Å∞
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å =∞ã‘^Œ∞‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ (֒ѨeH˜ ¢Ñ¨"ÕtOKÕ =ÚO^Œ∞ `«# K≥ѨÙÊÅ
"≥Ñ· Ù¨ ) ã¨iQÍæ K«∂ã¨∞HÀ"åe. XHõ"àÕ ◊ K≥ÑÙ¨ ÊʼnõΩ U^≥<· å =∞e#O JO@∞H˘x =ÙO>Ë ^•xfl
â◊√¢ÉèOí KÕã∞¨ H˘x #=∂*ò KÕÜ∂« e.—— (J|∂^•=Ó^£)
nxH˜ ѨÓ~°fiO K≥ѨÙÊʼnõΩ ã¨O|OkèOz# XHõ ã¨OѶ¨∞@# [iyOk. F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) K≥ѨÙÊÅ∞ `˘_çy #=∂*ò KÕ~ÚOK«™êQÍ~°∞. J~Ú`Õ F K≥ѨÙʉõΩ =∞e#O JO@∞H˘x
L#fl ã¨OQÆu PÜ«∞#‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. #=∂*ò =∞^茺֒ ^≥·=^Œ∂`« l¢cÖò (JÖˇ·) PÜ«∞#H©
ã¨OQÆu `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. "≥O@<Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò =∞^躌 Ö’<Õ (FѨH¯õ #) K≥ÑÙ¨ ÊÅ∞ q_çz
#=∂*ò#∞ H˘#™êyOKå~°∞. ^•O`À PÜ«∞# "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕã¨∞Î#fl J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_®
`«=∞`«=∞ K≥ѨÙÊÅ∞ q_çz #=∂*ò#∞ H˘#™êyOKå~°∞. #=∂*ò =Úyã≤# `«~åfi`« K≥ѨÙÊÅ∞
q_çzÃÑ@ì_®xH˜ HÍ~°}O J_çQÍ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~∞° efl. ^•xH˜ "å~°∞ ã¨=∂^è•#
q∞ã¨∂Î ''"Õ∞=Ú q∞=∞‡efl J#∞ã¨iOKÕ"åà◊§O Hõ^•! g∞~°∞ ZÖÏ KÕ¿ãÎ JÖÏ KÕâßO—— J<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `å#∞ K≥ѨÙÊÅ∞ =^ŒÅ_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞\’ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.
ǨϢ[`ü =ÚJqÜ«∂ a<£ ǨÏHõ"£∞ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
J<åfl~°∞: #=∂*òÖ’ ã¨OÉèÏ+¨}‰õΩ (=∂\Ï¡_\ » ÏxH˜) ZÖÏO\˜J=HÍâ◊O ÖË^∞Œ . #=∂*òÖ’
^Õ=Ùx Ѩq¢`«`,« Ѷ∞¨ #`«Å<Õ ¢Ñ¨âO◊ ã≤OKåe† Y∞~üP<£áê~åÜ«∞}O KÕÜ∂« e.—— (=Úã≤O¡ )
''...^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) „Ǩ[Å "≥Ñ· Ù¨ uiy ''g∞O°∞ (J#=ã¨O~° Qå) KÍÖÏ™®O°∞¡ K«Çʨ @∞¡
HÁ>ÏìO°∞. Jã¨b (K«Ç¨Ê@∞¡) KÕ`ÀÎ â◊|Ì~ KÕÜ«µ_«=∞<Ëk ¢ã‘ΊǨx. #=∂AÖ’ U^≥·<®
TÇ≤Ï~K«x q+¨Üµ« ~ [iy`Ë g∞O°∞ 'ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏπ — J#~>Ë KÍÅ∞. ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏπ
J#Qå<Ë W=∂Çò√ g∞ L^ÕâÌ O◊ „QõÇÏ≤ ™®Î_∞« —— Jx J<®flO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''#=∂*òÖ’ (U^≥<· ® TÇ≤Ï~K«x q+¨Üµ« ~ [iy`Ë) ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ `«ãƒ‘ ÇπÏ Ñ¨ÅHÍe. ¢ã‘Î
Å~Ú`Õ K«Ñ¨Ê@∞¡ K«~°Kåe.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂Y`å^• (~°l) LÖËY ¡ #O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò KÕ~Úã¨∂Î (`«#
=∞#∞=∞~åÖˇ·#) L=∂=∂ a<£Î *ˇ·#Éò (~°l)#∞ X_çÖ’ Z`«∞ÎH˘x LO_Õ"å~°∞. ã¨*ÏÌ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 117
KÕÜ«∞É’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ P"≥∞#∞ ¢H˜OkH˜ kOKÕ"å~°∞. ã¨*ÏÌ KÕã≤ xÅ|_ç# `«~°∞"å`«
=∞m§ Z`«∞‰Î Ωõ <Õ"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''#=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ ~Ô O_»∞ (¢Ñ¨=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ ) #Å¡\˜ ѨÙ~°∞QÆ∞efl (JO>Ë áê=Ú#∞,
`ÕÅ∞#∞) K«O¿ÑÜ«∞O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=∞x+≤ #=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ J`«x "≥·Ñ¨Ù ^≥·=
HÍ~°∞}ºO ¢Ñ¨™ê~°=∞=Ù`«∂ LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ g∞Ö’ Z=Ô~·<å #=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
J`«#∞ (ã¨*ÏÌKÀ@∞ #∞O_ç) KÕ`ÀÎ HõOHõ¢~åà◊§#∞ `˘ÅyOK«‰Äõ _»^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ HõOHõ¢~åà◊§#∞
`˘ÅyOK«_»O Jx"å~°º=∞~Ú`Õ XHõ ™êi `˘ÅyOK«=K«∞Û.—— (JǨχ^£)
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏK≥áêÊ~°∞: ''U_»∞ Z=ÚHõÅ
(Zxq∞k JOQÍÅ) P^è•~°OQÍ ã¨*ÏÌ (™êëêìOQÆO) KÕÜ∂« Åx, (#=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞)
^Œ∞ã¨∞Å
Î ∞, t~À*ÏÅ∞ ã¨iKÕã∞¨ HÀ‰õÄ_»^xŒ ##∞fl P^ÕtOK«_O» [iyOk.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ ã¨=Ú~å (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=Úã≤¡OÅ∞ #=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ `«=∞ K«∂ѨÙefl PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
=∞~°ÅÛ‰õÄ_»^∞Œ . JÖÏKÕ¿ãÎ "åi ^Œ$+≤ì uiy~åx Ѩiã≤u÷ U~°Ê_»=K«∞Û. (JO>Ë JO^è∞Œ Öˇ·
áÈÜÕ∞ ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞O^Œ#fl =∂@).—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''P=ÙeO`« J<Õk Ã+·`å<£ KÕ+.ì¨ Hõ#∞Hõ g∞Ö’Z=iÔH<· å #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ P=ÙeO`«
=¿ãÎ ^•xfl gÖˇ#· O`« =~°‰Ωõ PѨÙHÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü∞« uflOKåe.—— (ui‡l)
W=∂"£∞ ZÖÏKÕ¿ãÎ JÖÏKÕÜ«∂e
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''(#=∂*òÖ’
~°∞‰õÄ, ã¨*ÏÌÅ ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ) W=∂"£∞‰õΩ =ÚO^Œ∞ `«Å ÃÑ·HÔ `Õ"Î å_»∞ `«# `«Å#∞ ^Õ=Ù_»∞,
QÍ_ç^Œ `«ÅQÍ =∂~°∞Û`å_Õ"∂≥ #x ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ®?—— J<åfl~°∞. ÖËHõ ''`«# ~°∂áêxfl ^Õ=Ù_»∞,
QÍ_ç^Œ ~°∂ѨOQÍ =∂~°∞Û`å_Õ"∂≥ #x ÉèÜ í ∞« Ѩ__» ®?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) Hõ^#Œä O: ''"Õ∞=Ú ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ #=∂*ò
KÕã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PÜ«∞# 'ã¨q∞JšǨï e=∞<£ ǨÏq∞^ŒÇπÏ— Jx J#flѨÙÊ_»∞, P
`«~∞° "å`« PÜ«∞# `«# #∞^Œ∞\˜x <ÕÅ g∞^Œ PxOK«#O`« =~°‰Ωõ =∂Ö’ U XHõ¯_»∂
(ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« _®xH˜) #_»∞=Ú =OKÕ"å_»∞ HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi
"åºkè¢QÆã∞¨ Å
Î ~Ú`Õ WO\’¡<Õ #=∂*ò KÕâß~°∞. WO\’¡ PÜ«∞# ‰õÄ~˘Ûx #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ >Ë
H˘O^Œ~°∞ J#∞K«~°∞Å∞ PÜ«∞# "≥#∞Hõ xÅ|_ç #=∂*ò KÕâß~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jk
QÆ=∞xOz "åà◊§#∞ ‰õÄ~ÀÛ=∞x (ã¨∂K«#¢áêÜ«∞OQÍ) P^ÕtOKå~°∞. #=∂*ò =Úyã≤#
`«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞– ''W=∂"£∞ xÜ«∞q∞OK«|_Õk PÜ«∞xfl J#∞ã¨iOK«
_®xˆH. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# ~°∞‰õÄ KÕ¿ãÎ g∞~°∂ ~°∞‰õÄ KÕÜ«∞O_ç† ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÃÑ·H˜
118 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÖË¿ãÎ g∞~°∂ ÖË=O_ç† J`«#∞ ‰õÄ~˘Ûx #=∂*òK¿Õ ãÎ g∞~°∂ ‰õÄ~˘Û<Õ #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç—
Jx J<åfl~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=Úã≤O¡ ¢QÆO^äOŒ Ö’x =∞~À LÖËY¡ #OÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''áês≈Å∞,
~À=∞#∞¡ `«=∞ ~åAÅ∞ ‰õÄ~˘Ûx=ÙO>Ë "åi=ÚO^Œ∞ (KÕ`∞« Å∞ Hõ@∞ìH˘x) xÅ|_»`å~°∞.
g∞~°ÖÏ KÕÜ∞« HõO_ç. g∞~°∞ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ g∞ W=∂"£∞x J#∞ã¨iOK«O_ç. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞
‰õÄ~˘Ûx #=∂*ò KÕ~Ú¿ãÎ g∞~°∂ ‰õÄ~˘Û<Õ #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç.—— (=Úã≤O¡ )
J~Ú`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) rq`«ÑÙ¨ JO`«ºHÍÅOÖ’ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅ
Î ã¨Ç¨ Ü«∞O`À HÍm§_»∞Û
‰õΩO@∂ =∞ã≤˚^£‰õΩ =zÛ Ç¨Ï¢[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) ѨHõ¯# ‰õÄ~˘Ûx #=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞.
JO`«‰Ωõ =ÚO^Õ W=∂"£∞ ™ê÷#OÖ’ xÅ|_ç=Ù#fl J|∂|Hõ~ü (~°l) JHõ¯_Õ xÅ|_ç ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)#∞ J#∞ã¨iã¨∂Î #=∂*ò KÕâß~°∞. W`«~° #=∂rÅ∞ J|∂|Hõ~ü (~°l) "≥#∞Hõ xÅ|_ç
#=∂*ò KÕâß~°∞. D ã¨OѶ¨∞@# P^è•~°OQÍ J`«ºkèHõ=∞Ok ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞, ‰õÄ~ÀÛx #=∂*ò
KÕ~ÚOKÕ W=∂"£∞ (<åÜ«∞‰õΩ_ç) "≥#∞Hõ â◊H˜Î Hõey# =ÚYÎnÅ∞ (J#∞K«~°∞Å∞) xÅ|_ç
#=∂*ò KÕÜ∂« Åx x~°~‚ ÚOKå~°∞.
W=∂"£∞ =Úã≤¡O (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O: ''â◊H˜Î Hõey# =ÚYÎnÅ∞ ‰õÄ~˘Ûx #=∂*ò
KÕ¿ã P^ÕâO◊ ~°^~ÌŒ ÚáÈ~ÚOk. JOKÕ`« W=∂"£∞ ‰õÄ~˘Ûx #=∂*ò KÕ~Úã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞
xÅ|_Õ â◊HΘ Hõey# =ÚYÎnÅ∞ xÅ|_Õ #=∂*ò KÕÜ∂« e.—— (=Úã≤O¡ )
ã¨∞¢`å (#=∂r =ÚO^Œ∞#∞Oz #_»=~å^Œ∞)
ǨϢ[`ü AÃÇ·Ï"£∞ a<£ Ǩiãπ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''#=∂*ò KÕã∞¨ #Î fl =∞x+≤ =ÚO^Œ∞#∞Oz #_çK"Õ åxH˜, `«# D KÕ+ì¨ =Å¡
ZO`« áêѨO HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À `≥e¿ãÎ J`«#∞ JÖÏ #_»=_®xH˜ |^Œ∞Å∞ #Åɡ· (UO_»∞)¡
J~Ú<åã¨~ˆ JHõ¯_Õ xÅ|_»\ÏxˆH W+¨Ñì _¨ `» å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊
KÕâß~°∞: ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜ ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ ѨÙÊ_»∞ `«# =ÚO^Œ∞ (ÉÏ}O,
|ÖˇO¡ ÖÏO\˜) U^≥<· å =ã¨∞=Î Ù áê`«∞HÀ"åe. Un ÅaèOK«Háõ È`Õ `«# ^ŒQ~æÆ ∞° #fl Hõ¢~°#∞
xÅɡ@∞ìHÀ"åe. Jn ÖËHáõ È`Õ <ÕÅÃÑ· Hõhã¨O F w`« J~Ú<å wã¨∞HÀ"åe. (WÖÏO\˜
=ã¨∞Î=Ùx 'ã¨∞¢`å— JO\Ï~°∞.) JѨÙÊ_»∞ #=∂*ò KÕ¿ã"åx =ÚO^Œ∞ #∞Oz áÈÜÕ∞
"åi=Å¡ #=∂*ò KÕ¿ã"åxH˜ ZÅO\˜ #+ì̈O HõÅQÆ^∞Œ .—— (JǨχ^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å 'ã¨∞¢`å— ÃÑ\˜ì #=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ ^•x =ÚO^Œ∞ #∞Oz (JO>Ë
ã¨∞¢`å‰õΩ, #=∂rH˜ =∞^躌 #∞Oz Z=Ô~<· å #_»záÈ`«∞O>Ë #=∂*ò KÕ¿ã =ºH˜Î J`«_flç
P¿ÑO^Œ∞‰õΩ ¢Ñ¨Ü∞« uflOKåe. JѨÊ\˜H© J`«#∞ MÏ`«~∞° KÕÜ∞« HõáÈ`Õ J`«x`À áÈ~å_®e.
J`«#ã¨Å∞ (=∂#=~°∂ѨOÖ’ =zÛ#) Ã+·`å<£.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (#=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞) <Õ#∞
PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞QÍ Ñ¨_∞» H˘x LO_Õ^•xfl. JѨÙÊ_»∞ <å HÍà◊√§ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ dÉÏ¡
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 119
"≥Ñ· Ù¨ , PÜ«∞# ã¨*ÏÌ KÕ¿ã KÀ@ LO_Õq. PÜ«∞# ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« _®xH˜ LѨ¢Hõq∞ã¨∂Î <å
HÍà◊§#∞ `åˆH"å~°∞. <Õ#ѨÙÊ_»∞ <å HÍà◊§#∞ =Ú_»∞K«∞‰õΩ<Õ^•xfl. PÜ«∞# ã¨*ÏÌ #∞O_ç
ÖËz xÅ|_»QÍ<Õ <Õ#∞ Ü«∞^蕢ѨHÍ~°O HÍà◊√§ KåѨىõΩ<Õ^•xfl. P ~ÀAÖ’¡ "Õ∞=Ú
WO_»Ö ¡ ’ náêÅ∞ "≥eyOKÕ "åà◊§=ÚHÍ=Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü =∞¢ã¨∂Mò (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O: #=∂*ò KÕ¿ã"åx =ÚO^Œ∞#∞Oz ‰õΩHõ¯QÍx,
QÍ_ç^ŒQÍx, ¢ã‘ÎQÍx "≥à◊§_»O [iy`Õ J`«x #=∂*ò ÉèíOQÆ"≥∞ÿáÈ`«∞Ok J<Õ q+¨Ü«∞O
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_çOk. (¢Ñ¨=HõÎ ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê
(~°l) D=∂@ q#QÍ<Õ ''Uq∞\©! g∞~°∞ =∞=∞‡efl (JO>Ë ¢ã‘ÎÅ#∞) ‰õΩHõ¯Å`À,
QÍ_ç^ŒÅ`À áÈÅ∞Û`«∞<åfl~å? q#O_ç, ^≥·=™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
#=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù |Å¡ g∞^Œ Ѩ_»∞H˘x
LO_Õ^•xfl. `«~∞° "å`« <åˆH^Œ~Ú<å Ѩx|_ç`Õ <Õ#∞ ÖËz PÜ«∞#‰õΩ ÉÏ^èŒ HõeyOK«_O»
ÉèÏ=ºO HÍ^Œx `«Åz, Ѩ_∞» ‰õΩ#fl ã≤u÷ Ö’<Õ "≥∞e¡QÍ HÍà◊§ "≥Ñ· Ù¨ #∞Oz *Ï~°∞‰õΩ<Õ^•xfl——
Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
18. P~å^è<Œ åÅÜ«∂Å P=â◊ºHõ`«
''^Õ"åÅÜ«∞~Ö’ DÅÅ∞ "ÕÜ«µ_«~, K«Ç¨Ê@∞¡ HÁ@ì_«~ q∞#Ǩ ÇÍO°∞ KÕ¿ã „áåO°÷#
=∞OÕ=Ú~k?—— (Y∞~üP<£–8:34,35)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: L=Ú‡Öò"∂≥ q∞h<£ L"≥∞‡Ç¨ÏcÉÏ, L"≥∞‡ã¨Öχ
(~°l)Å∞ Jaã‘xÜ«∂Ö’x F K«sÛÖ’ q¢QÆÇ¨ Å∞ LO_»@OK«∂ã≤ "å\˜x QÆ∞iOz ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞. ^•xÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞– ''"åiÖ’
(Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅÖ’) Z=Ô~·<å ã¨`«∞Ê~°∞+¨µ_»∞ K«xáÈ`Õ J`«x ã¨=∂kèÃÑ· "å~°∞
¢áê~°<÷ å=∞Ok~°O xi‡™êÎ~∞° . JO^Œ∞Ö’ WÖÏO\˜ q¢QÆÇ¨ Å∞ KÕã≤ ¢Ñ¨u+≤™ª êÎ~∞° . "åiÖ’
W^˘Hõ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞"≥∞áÿ È~ÚOk. J~Ú`Õ "å~°∞ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö
ì ’ Ü«∂=`«∞Î
ã¨$+≤Ö
ì ’ J`«ºO`« hK«"∞≥ #ÿ "åà◊√§QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å~°∞.—— (|∞MÏi)
^Õ"åÅÜ«∂Å∞ x~åHÍ~°∞_»∞, x~°∞} æ ∞_≥#· â◊√^ŒÑú ~¨ ¢° |Ǩχ#∞ P~åkèOK«_®xˆH ¢Ñ¨`ºÕ H˜OK«
|_®e. HÍx =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å ^Õ"åÅÜ«∂Ö’¡ U^À XHõ ^Õ=`å q¢QÆǨÏ"≥∂ ÖËHõ q¢QÆǨÖ’,
z¢`«Ñ@ ¨ "≥∂ ÖËHõ z¢`«Ñ\ ¨ ÏÖ’ LO\Ï~Ú. "å\˜x ѨÓlOK«_®xˆH "å~°∞ P~å^è<Œ åÅÜ«∂ʼnõΩ
"≥àÏÎ~∞° . q¢QÆÇ¨ Å∞, z¢`«Ñ\
¨ ÏÅ∞ Ug∞ ÖËHáõ È`Õ "å~°∞ P~å^è<Œ åÅÜ«∂Å∞ xi‡OK«∞HÀ=Åã≤#
J=ã¨~"° ∞Õ LO_»^∞Œ . nxH˜a#è flOQÍ W™ê¡OÖ’ P~å^è<Œ åÅÜ«∂Å x~å‡}O "≥#∞Hõ XHõ ÅHõº∆ O
LOk. rq`« ã¨=∞ã¨Î~°OQÍÖ’¡ áê\˜OK«=Åã≤# ^≥·"å[˝efl x`«ºO qO@∂ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<Õ
JÉèϺ™êxH˜, qâßfiã¨∞Å∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O HõÅ∞ã¨∞H˘x XHõi ã¨=∞㨺Å∞ =∞~˘Hõ~∞° `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
`«y# "ÕkHõ =∞ã‘^Õ. JO^Œ∞ˆH W™ê¡OÖ’ =∞ã‘^Œ∞ʼnõΩ ZO`À ¢áê=ÚYºO W=fi|_çOk.
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=·
¢Ñ¨=HÍÎ! ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ Jxfl\˜HõO>Ë =ÚO^Œ∞ xi‡OK«|_ç# =∞ã≤˚^£ U^Œ——x J_çQÍ#∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞ã≤^˚ ∞Œ ÖòÇϨ ~åO—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''P `«~åfi`« U^Œ?——x J_çQÍ#∞.
''ɡ·`«∞Öò=∞dÌãπ—— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. ''J~Ú`Õ D Ô~O_ç\˜ x~å‡}ÏÅ =∞^茺 ZO`«
120 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=º=kè LOk?—— Jx J_çQÍ#∞ =∞m§. ''#ÅÉè·ˇ Uà◊§——x PÜ«∞# ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.
P `«~∞° "å`« ''HÍÅK«¢HõO x#∞fl U KÀ@∞‰õΩ `≥¿ãÎ P KÀ@<Õ ("Õà‰◊ Ωõ ) #=∂*ò K≥~Úº.
W^Õ ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ Ѩx—— Jx LѨ^tÕ OKå~°∞ PÜ«∞#. (ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi)
U ¢áêO`«OÖ’x q¢QÆÇ¨ ~å^艌 Ωõ Å∞ W™ê¡O ã‘fiHõiOz#ѨÙÊ_»∞ P ¢áêO`«OÖ’x q¢QÆÇ¨
ÅÜ«∂Å#∞ =∞ã‘^∞Œ Å∞QÍ =∂iÛ"ÕÜ∞« _»"∂≥ ÖËHõ "å\˜Ö’ LO_Õ q¢QÆÇ¨ Å#∞ fã≤"Ü Õ ∞« _»"∂≥
[iy`Õ Jk W™ê¡OÖ’ JÉèºí O`«~H° ~õ "° ∞≥ #ÿ K«~º° HÍ^Œ∞. JO`ÕQÍx P ¢áêO`«OÖ’ q¢QÆÇ¨ ~å^èŒ
‰õΩÅ∞ L#flO`«=~°‰Äõ "åi ^Õ"åÅÜ«∂Å#∞ ^èfiŒ Oã¨O KÕÜ∞« _®xfl =∂¢`«O W™ê¡O ã¨∞`«~å=¸
JOwHõiOK«^Œ∞. nxH˜ aè#flOQÍ Ü«Ú^ŒúOÖ’ =∞`«^Œ∞~°aè=∂#∞Öˇ·# q*Ë`«Å∞ Ѩ~ål`«∞Å
^Õ"åÅÜ«∂Å#∞ D<å_»∞ ‰õÄ_® ^èŒfiOã¨O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. D K«~°º ã¨`åºxH˜–Jã¨`åºxH˜,
^èŒ~å‡xH˜–J^èŒ~å‡xH˜, <åºÜ«∂xH˜–J<åºÜ«∂xH˜ =∞^茺 ã¨OѶ¨∞~°¬}‰õΩ ^•ifã¨∞ÎOk.
''^Õ=Ù_«∞ Qõ#Hí „Ç¨[Å#∞ XHíi^®fiO® =∞O˘Híix `Œ∞^°=Ú>˜~ì K«Háí È`Ë, ^Õ=Ùx ¿ÑO°∞
J`ŒºkèHí~Qå 㨇i~K«|_Ë =∞Oî®Å∞, =∞~kO®Å∞, K«sÛÅ∞, =∞ã‘^°∞Å∞, (W`ŒO°)
PO®^è<° ®ÅÜ«∂Å∞ ^èfi° ~ã¨~ KÕܵ« |_Ë „Ǩ=∂^°~ L~@∞~k. (Hí#∞Hí) ^Õ=Ù_∞« (`Œ# ^èO° ®‡xH˜)
ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕ¿ãÇÍix `ŒÇʨ Hí P^°∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–22:40)
=∞ã≤˚^£ Q“~°=O HÍáê_®e
''^Õ=Ù_çfl, Ѩ~Ö° ’HÍxfl qâ◊fiã≤Oz#"åˆ~ ^≥=· QÆ$ǨʼnõΩ (=∞ã≤^˚ Å£ ‰õΩ) ¿ã=KÕÜ∞« _®xH˜
J~°∞›Å∞. ("åiˆH P ÉÏ^躌 `« LOk.)—— (Y∞~üP<£–9:18)
=∞ã≤^˚ £ Q“~°"åxfl QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K≥ÑÊ≤ # D Ç≤Ï`À‰õΩÅ Î ∞ K«∂_»O_ç:
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å ZѨÙÊ_»∞ =∞ã‘^Œ∞Ö’ ¢Ñ¨"ÕtOz<å ‰õÄ~°∞Û<Õ =ÚO^Œ∞ Ô~O_»∞
~°HÍ`«∞Å∞ (`«ÇϨ º`«∞ÖòLE–#Ñ¶Ö ≤ )ò #=∂*ò KÕÜ∂« e.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''g∞Ö’ Z=i<≥·<å "åºáê~°=º=Ǩ~°O [~°∞ѨÙ`«∞#fl@∞¡ K«∂¿ãÎ '^Õ=Ù_»∞ h
"åºáê~°OÖ’ ÖÏÉèOí KÕ‰Äõ ~°Û‰õΩO_»∞QÍHõ— J#O_ç g∞~°∞.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
''Z=Ô~·<å =∞ã≤˚^£Ö’ ˆHHõÅ∞ ÃÑ_»∞`«∂ `«# =ã¨∞Î=Ù#∞ "≥`«∞‰õΩ`«∞O>Ë J`«xHÍ
=ã¨∞=Î Ù#∞ ÅaèOѨ*Ü Ë ∞« =^ŒxÌ ^≥"· åxfl „áêi÷OK«O_ç. =∞ã≤^˚ #£ ∞ WÖÏ Hˆ HõÅ∞ ÃÑ@ì_®xH˜
HÍ^Œ∞ xi‡OzOk.—— (=Úã≤¡O)
''F HÍÅO ~å#∞#flk. JѨÙÊ_»∞ „Ѩ[Å∞ =∞ã≤^˚ Ö £ ’ Hˆ =ÅO „áêѨOzHõ q+¨Ü∂« ÖË
=∂\Ï¡_∞» ‰õΩO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, J|∂^•=Ó^£)
''¢Ñ¨[Å∞ =∞ã‘^Œ∞Å (x~å‡}O) Ѩ@¡ Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ѨÙÊH˘x QÆ~°fiѨ_»#O`« =~°‰õΩ
¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
''=∞ã‘^∞Œ Å JÅOHõ~} ° QÆ∞iOz <åÔHÖÏO\˜ P[˝ ~åÖË^∞Œ .—— (J|∂^•=Ó^£)
=∂^•<£ a<£ J|∂`«ÖÏ› LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) â◊√¢Hõ"å~°O
~ÀA A=∂ ¢Ñ¨ãO¨ QÆO KÕã∂¨ Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''......¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞~°∞ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ K≥@¡
L`«Ê`«∞eÎ fl u#_»O <Õ#∞ K«∂ã¨∞<Î åfl#∞. HÍx "å\˜x <Õ#∞ JѨiâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ qQÍ ÉèÏqã¨∞Î
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 121
<åfl#∞. Jq Le¡Q_Æ Å ¤» ∞, z<≥fle¡áêÜ«∞Å∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ D ~Ô O_ç\˜ (^Œ∞~ü)
"åã¨# Z=i <À\˜ #∞OK≥<· å =ã¨∞OÎ >Ë ¢Ñ¨=HõÎ P[˝`À J`«_flç =∞ã≤^˚ £ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
|v "≥·Ñ¨Ù# fã≤"ÕÜ«∞_»O [iˆQk. "å\˜x Z=Ô~·<å u<åÅ#∞‰õΩO>Ë (^Œ∞~åfiã¨#
áÈÜÕ∞ÖÏ) ÉÏQÍ =O_ç u<åe.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''(W=∂"£∞)
Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò HÀã¨O `«Hƒ© ~ü K≥ÑÊ≤ #ѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ Ѩ~∞° QÔ `«∞‰Î Ωõ O@∂ ~åHõO_ç, <≥=∞‡kQÍ
=KÕÛÜ«∞O_ç. (W=∂"£∞ "≥#∞Hõ) g∞‰õΩ ÅaèOz#O`« #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç. `«Ñ≤ÊáÈ~Ú#
#=∂*ò#∞ `«~°∞"å`« <≥~°"Õ~°ÛO_ç. g∞Ö’ Z=Ô~·<å #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ ã¨OHõeÊOK«∞
‰õΩO>Ë Jk g∞‰õΩ (™ê=¸Ç≤ÏHõ) #=∂*òÖ’ <≥~"° ~Õ ∞° `«∞Ok.—— (=Úã≤O¡ )
=∞ã≤^˚ £ „áê=ÚYºO QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) K≥ÑÊ≤ # D Ç≤Ï`À‰õΩÅ Î ∞ K«∂_»O_ç:
''ˆH=ÅO ^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O Z=Ô~·<å =∞ã≤˚^£ xi‡¿ãÎ J`«x HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞
JÖÏO\˜^Õ XHõ WÅ∞¡ ã¨fi~°Oæ Ö’ xi‡™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''Z=Ô~·<å F Ñ≤K«∞ÛHõ QÆ∂_»∞ ÖÏO\˜ =∞ã≤˚^£ xi‡Oz<å J`«x HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞
ã¨fi~°Oæ Ö’ XHõ WÅ∞¡ xi‡™êÎ_∞» .—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
''Ö’HõOÖ’ Jxfl\˜HOõ >Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ Éè∂í ÉèÏQÍÅ∞ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö ì ’ =∞ã≤^˚ Ö
£ .Ë —— (ui‡l)
''=∞ã≤˚^£Å∞ ã¨fi~°æOÖ’x L^•º#=<åÅ∞—— (ui‡l)
''ZÖÏO\˜ h_» LO_»x „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# U_»∞ ~°HÍÅ =º‰õΩÅ Î ‰õΩ ^Õ=Ùx HÍ~°∞}º
KèåÜ«∞ Åaèã¨∞ÎOk. "åiÖ’ XHõ_»∞, ^≥·=q^èÕÜ«∞`«Ö’ rq`«O QÆ_çÑ≤# Ü«Ú=‰õΩ_»∞,
=∞~˘Hõ_»∞, `«# =∞#ã¨∞û#∞ =∞ã≤˚^£Ö’ Hõ\ì̃"Õã≤#"å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
19. #=∂*ò q^è•#O
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=¸_»∞ q^è•Å =º‰õΩÅ Î ‰õΩ #=∂*ò #∞O_ç q∞<åǨ~ÚOѨ٠LOk– 1–x¢^ŒáÈ`«∞#fl"å_»∞
"Õ∞Ö’¯#O`«=~°‰õΩ, 2–Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û‰õΩ KÕ~°∞HÀx Ñ≤Å¡"å_»∞, 3–L<å‡k K≥·`«#º=O
`«∞_»∞ HÍ#O`«=~°‰Ωõ .—— (JǨχ^£, ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü W¢=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ =¸Åâ◊OY "åºkè¢QÆã¨∞Î_çfl.
JOKÕ`« <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥o§ #=∂*ò QÆ∞iOz J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞– ''(xÅ|_»QeÆ y`Õ) xÅ|_ç #=∂*ò K≥~Úº. xÅ|_»ÖHË áõ È`Õ
‰õÄ~˘Ûx #=∂*ò K≥~Úº. ‰õÄ~ÀÛÖËHáõ È`Õ Ñ¨_∞» H˘x #=∂*ò K≥~Úº.—— (q∞ëê¯`ü)
Wk Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò‰Ωõ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∞« O. #ѶÖ
≤ ò #=∂AÅ∞ =∞x+≤ P~ÀQƺOQÍ
L<åfl㨈~ ‰õÄ~˘Ûx KÕÜ«∞=K«∞Û. HÍHõáÈ`Õ Ñ¨Ù}ºO ã¨QÍxH˜ `«yæáÈ`«∞Ok.
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=∞x+≤ [|∞ƒÑ¨_ç`Õ ÖËHõ ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ LO>Ë ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜
P~ÀQƺ=O`«∞_çQÍ, ™ê÷x‰õΩ_çQÍ L#flѨÙÊ_»∞ KÕã∞¨ OÎ _ç# Hõ~‡° ÖË ¢"å™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
122 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ü«ÚHõ=Î Ü«∞ã¨∞¯_≥· LO_ç K≥`· #« º=O`«∞_≥#· ¢Ñ¨u =Úã≤O¡ ‰õΩ #=∂*ò KÕÜ∞« _»O qkèQÍ
KÕÜ∞« |_çOk. LEKÕã≤ #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜ LѨ¢Hõq∞Oz#ѨÙÊ_»∞ #=∂*òÖ’ áê\˜OK«=Åã≤#
q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz =ÚO^Œ∞QÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O:
1–dÉÏ¡ kâ◊QÍ xÅ|_»@O, 2–'Wxfl =[˚ÇÏπ `«∞ =*òÇÏ≤ Ü«∞...—ѨiOî K«_O» , 3–Ñ¶Ö ¨ Ï<å "Õà◊
ѶÖ
¨ Ï<å#=∂*ò Wxfl ~°HÍ`«∞Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl#x ã¨OHõeÊOK«∞HÀ=_»O, 4–`«Hƒ© ~ü K≥Ñʨ _»O, 5–`«Hƒ© ~ü
K≥|∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ Ô~O_»∞ J~°KÕ`«∞Å∞ dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ uÑ≤Ê K≥=ÙÅ=~°‰õΩ ÖË^• Éèí∞*ÏÅ=~°‰õΩ
ZuÎ kOK«_O» , 6–Z_»=∞ =ÚO*ËuÃÑ· ‰õΩ_ç=ÚO*Ë~Ú LO_ÕÖÏ ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∞ <åaèÃÑ· ÖËHõ
~˘=Ú‡ÃÑ· Hõ@∞ìHÀ=_»O, 7–'ã¨<å— (¢Ñ¨âO◊ ™ê ѨÅ∞‰õΩÅ∞) ѨiOî K«_O» ÖËHõ áêѨH=∆õ ∂Ѩ} ^Œ∞P
KÕÜ∞« _»O, 8–J=ÓAaÅ¡ÇÏ≤ –aã≤‡ÖÏ¡ ѨiOî K«_O» , 9–á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiOî K«_O» , 10–á¶êuǨ
ã¨∂~å `«~åfi`« ~Ô O_»=k =∞ˆ~^≥<· å ã¨∂~å ѨiOî K«_O» , 11–`«Hƒ© ~ü (JO>Ë JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü Jx)
K≥|∞`«∂ '~°∞‰õÄ— KÕÜ«∞_»O, 12–~°∞‰õÄã≤÷uÖ’ 'ã¨∞ÉòǨ# ~°aƒÜ«∞Öò JrO— Jx Hõhã¨O
=¸_»∞™ê~°∞¡ ѨÅHõ_»O, 13–'ã¨q∞JÖϡǨï e=∞<£Ç¨Ïq∞^ŒÇπÏ— JO@∂ x\Ï~°∞QÍ ÖËz xÅ
|_»@O, 14–`«H©ƒ~ü K≥|∞`«∂ ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈ=_»O, 15–ã¨*ÏÌ ã≤÷uÖ’ 'ã¨∞ÉòǨ# ~°aƒÜ«∞Öò
PÖÏ—Jx Hõhã¨O =¸_»∞™ê~°∞¡ ѨÅHõ_»O, 16–Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ `«~åfi`« ÖËz xÅ|_»@O,
17–Ô~O_»= ~°HÍ`ü ~Ô O_»= ã¨*ÏÌ `«~åfi`« '`«+Ǩ ï¨ ›^£— ѨiOî K«_O» , 18–`«+Ǩ ï¨ ›^£Ö’ 'ÖÏWÖÏÇπÏ
WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ— Ѩiîã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ ‰õΩ_çKÕu K«∂ѨÙ_»∞ ¢"Õex ÃÑ·ÔH`«Î_»O, 19–'^Œ~°∂^£–^Œ∞P— ѨiîO
K«_»O, 20–ã¨ÖÏO K≥|∞`«∂ ‰õΩ_ç–Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ÚYO uÑ≤Ê #=∂*ò =ÚyOK«_»O.
(1) ^≥=· Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''g∞~°∞ #=∂*ò KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ 㨢Hõ=∞OQÍ
LEKÕã≤ dÉÏ¡ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy xÅ|_»O_ç......—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
(2) ǨϢ[`ü Je (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò HÀã¨O xÅ|_ç
#ѨÙÊ_»∞ WÖÏ Ñ¨iîOKÕ"å~°∞: ''Wxfl =[˚ÇπÏ`«∞ =*òÇ≤ÏÜ«∞ eÅ¡r Ѷ¨`«~°ãπ ã¨=∂"åu
=ÖòJ~°˚ ǨÏhѶ=¨ fi=∂ J<å q∞#Öò =Ú¢+≤H<© .£ W#fl ã¨ÖÏu = #∞ã¨∞H˜ ==∞ÇπÏÜ«∂Ü«∞
==∞=∂f eÖÏ¡Ç≤Ï ~°aƒÖò PÅg∞<£. ÖÏ+¨sHõ ÅǨ˙ =a*ÏeHõ Lq∞~ü`«∞ =J<å
J=fiÅ∞Öò =Úã≤¡g∞<£.——
J~°÷O: <ÕxѨÙÊ_»∞ ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∞ =^Œe ѨÓiÎ UHÍ¢QÆ`«`À Éèí∂=∂ºHÍâßÅ∞
ã¨$+≤ìOz# â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =∞~°ÖÏ#∞. PÜ«∞#‰õΩ ™ê\˜ HõeÊOKÕ"åiÖ’x "å_çfl
HÍ#∞. <å #=∂*ò, <å `åºQÆO, <å r=#‡~°}ÏÅ∞ ã¨=∞ã¨ÎO ã¨HõÅÖ’Hõ ¢Ñ¨Éèí∞=~Ú#
JÖÏ¡ÇÏπ Hˆ ã¨=∞iÊ`«O. PÜ«∞#‰õΩ ™ê\˜ Z=~°∂ ÖË~∞° . <å‰õΩ PÜ«∞# P^Õâ"◊ ∞Õ ÅaèOzOk.
<Õ#∞ Ü«∂=`«∞Î ^≥·=q^èÕÜ«ÚÅÖ’ ¢Ñ¨¢Ñ¨^äŒ=∞ ^≥·=q^èÕÜ«Ú_çfl.
(3) ã¨OHõÅÊO J<Õk =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O. J~Ú`Õ ã¨OHõeÊOK«∞
‰õΩ#fl q+¨Ü«∂Å∞ <À\˜ ^•fi~å "≥e|∞K«Û_»OÖ’ ‰õÄ_® `«Ñ¨ÙÊ ÖË^Œ∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨OHõÖÏÊxfl
|\˜ì PK«~°} LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
(4) ã¨OHõÅÊO `«~åfi`« ''JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü—— J<Õ =∂@`À #=∂*ò ¢áê~°OÉè=í ∞=Ù`«∞Ok.
nxfl '`«H©ƒÔ~ `«¢Ç‘Ï=∂ ÖËHõ `«H©ƒÔ~ TÖÏ—— Jx JO\Ï~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 123
ǨϢ[`ü Je (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Ѩiâ◊√^Œú`«
#=∂*ò `åà◊ÑÙ¨ K≥q. #=∂*ò nHõ∆ JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü J#_»"∞Õ . ^•x q~°=∞} ã¨ÖÏO K≥|∞`«∂
(=ÚYO ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ) uѨÊ_»"Õ∞.—— (ëêѶ¨~Ú, JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ, Éèí∞*ÏÅ^•HÍ?
(5) ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) LÖË¡Y#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò
¢áê~°OaèOz#ѨÙÊ_»∞ `«# Ô~O_»∞ KÕ`«∞efl Éèí∞*ÏÅ =~°‰õΩ ZuÎ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— Jx
K≥¿ÑÊ"å~°∞. ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËKÕ@ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® WÖψQ KÕ¿ã"å~°∞. ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËKÕ
@ѨÙÊ_»∞ =∂¢`«O WÖÏ KÕ¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— ( =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü =∂eH± a<£ Ǩï"≥·iãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) JÖϡǨïJHõƒ~ü
JO@∂ (#=∂*ò HÀã¨O) KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ ^•HÍ Z`ÕÎ"å~°∞.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£)
ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü (~°l) `«|∂H± ^ŒO_»Ü«∂¢`« `«~°∞"å`« W™ê¡O ã‘fiHõ
iOKå~°∞. =∞~°∞ã¨\˜ ã¨O=`«û~°O PÜ«∞# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ =∞n<åÖ’
K«e f¢=OQÍ LO_çOk. JO^Œ∞=Å¡ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ (K«e f¢=`« =Å¡) ^Œ∞ã¨∞Ί֒Ѩe
#∞Oz KÕ`«∞Å∞ Éèí∞*ÏÅ =~°ˆH ZuÎ '~°ÃѶܫ∞^≥·<£— KÕ¿ã"å~°∞. (|Å∂QÆ∞Öò=∞~åO)
ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò ¢áê~°OaèOz
#ѨÙÊ_»∞ `«# Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔHuÎ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— J#_»O `å#∞ K«∂âß#x J<åfl~°∞.
D ǨÏnãπx LÖË¡dOz# ǨÏ=∂‡"£∞ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞– ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ô~O_»∞
KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ =~°‰õΩ ZuÎ (kOz#) `«~åfi`« ^Œ∞ѨÊ\˜ HõѨÙʉõΩ<åfl~°∞. P `«~°∞"å`«
Z_»=∞ KÕuÃÑ· ‰õΩ_çK~Õ Ú ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. P `«~åfi`« ^Œ∞ѨÊ\˜Ö’ #∞Oz KÕ`∞« Å∞ |Ü«∞\˜H˜
fã≤ K≥=ÙÅ=~°‰õΩ ÃÑ·ÔHuÎ (JÖϡǨïJHõƒ~ü JO@∂) `«H©ƒ~ü ѨeHÍ~°∞. P `«~°∞"å`« ~°∞‰õÄ
ã≤u÷ Ö’H˜ áÈÜ«∂~°∞. ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz 'ã¨q∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ÇϨ q∞^• JO@∂ ~°ÃѶÜ∞« ^≥<· £
KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« Ô~O_»∞ J~°KÕ`«∞Å =∞^茺 ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü =∂eH± a<£ Ǩï"≥i· ãπ (~°l) LÖËY ¡ #O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«Hƒ© ~ü (`«¢Ç‘Ï=∂)
ѨeˆH@ѨÙÊ_»∞ `«# Ô~O_»∞ KÕ`«∞efl K≥=ÙÅ =~°‰õΩ Z`ÕÎ"å~°∞. ~°∞‰õÄ KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_®
Ô~O_»∞ KÕ`«∞efl K≥=ÙÅ =~°‰õΩ Z`ÕÎ"å~°∞....—— (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕ`∞« Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ ZuÎ#@∞¡ ‰õÄ_® LÖËY¡ <åÅ∞ L<åfl~Ú. J|∂^•=Ó^£,
#™ê~Ú, JǨχ^£, `«¢ÉÏh, ^•Ô~Y∞ffl, `«Ç¨g, =Úã≤¡O ¢QÆO^ä•ÅÖ’ D LÖË¡Y#O LOk.
'~°¿Ñ¶Ü«∞^≥·<£— QÆ∞iOz W=∂"£∞ B*Ï~Ú (~°Ç¨Ï‡Öˇ·), W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê
(~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å =∞^躌 XHõ ã¨OÉèÏ+¨} [iyOk. P ã¨OÉèÏ+¨}Ö’ W=∂"£∞ B*Ï~Ú (~°ÇϨ ‡Öˇ)·
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) LÖË¡Y#O`À WÖÏ `≥eáê~°∞: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
~°∞‰õÄÖ’H˜ áÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞, ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËKÕ@ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔH`ÕÎ"å~°∞.——
W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) LÖË¡Y#O`À
WÖÏ `≥eáê~°∞: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«H©ƒÔ~ `«¢Ç‘Ï=∂ ("≥Ú^Œ\˜ `«H©ƒ~ü) K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞
=∂¢`«"Õ∞ KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔH`ÕÎ"å~°∞. P `«~°∞"å`« KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔH`ÕÎ"å~°∞ HÍ^Œ∞.——
124 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''U_»∞ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ `«Ñʨ =∞ˆ~ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’#∂ KÕ`∞« Å∞
ÃÑ·HÔ `«‰Î Äõ _»^∞Œ . 1–`«Hƒ© ~Ô `«¢Ç‘Ï=∂ (#=∂*òÖ’ "≥Ú^Œ\`˜ H« ƒ© ~ü) K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞, 2–^Œ∞PÜÕ∞
Y∞#∂`ü‰õΩ ã¨O|OkèOz# `«H©ƒ~ü K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞, 3–D^£#=∂*ò `«H©ƒ~üÅ∞ K≥¿ÑÊ@
ѨÙÊ_»∞, 4–J~°áê¶ `ü`H« ƒ© ~ü K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞, 5–[¢=∂Å`«Hƒ© ~ü K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞, 6–ã¨áê¶ =∞~åfi
Å `«H©ƒ~ü K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞, 7–Wã≤ÎÖÏO `«H©ƒ~ü K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞.—— (ǨÏ^•Ü«∞ = ^Œ~åÜ«∞)
KÕ`«∞Å∞ ~˘=Ú‡ÃÑ·<å, <åaèÃÑ·<å?
(6) KÕ`«∞Å∞ Hõ@∞ìHÀ=_»O QÆ∞iOz qaè#fl LÖË¡Y<åÅÖ’ I–‰õΩ_ç =ÚO*Ëux Z_»=∞
"≥∂KÕu H©Å∞ g∞^Œ ÃÑ@∞ìH˘x ~˘=Ú‡ÃÑ· Hõ@∞ìHÀ"åÅx, II–‰õΩ_ç =ÚO*Ëux Z_»=∞ =ÚO*Ëu
g∞^Œ ÃÑ@∞ìH˘x ~˘=Ú‡ÃÑ· Hõ@∞ìHÀ"åÅx, III–‰õΩ_ç =ÚO*Ëux Z_»=∞ =ÚO*Ëu g∞^Œ ÃÑ@∞ìH˘x
<åaè g∞^Œ ÖË^• <åaè H˜O^Œ Hõ@∞ìHÀ"åÅx, IV–Jã¨Å∞ KÕ`«∞Å∞ Hõ@∞ìHÀ‰õΩO_® H˜OkH˜ *Ï~°
q_»∞"åÅx <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍŠѨ^Œú`«∞Å∞ L<åfl~Ú. D <åÅ∞QÆ∞ Ѩ^Œú`«∞Ö’¡ "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞
Ѩ^Œú`«∞efl JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞ J=ÅOaOKå~°∞. ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞ =¸_»= Ѩ^Œúux
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ, Ô~O_»= Ѩ^Œúux ¢ã‘ÎʼnõΩ =iÎOѨ*Ëâß~°∞. ǨÏO|b ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞ ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞
LÉèíÜ«ÚʼnõÄ =¸_»= Ѩ^Œúu<Õ =iÎOѨ*Ëâß~°∞. <åÅ∞QÆ= Ѩ^Œúux =∂eH© ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞
J=ÅOaOKå~°∞. J~Ú`Õ Z=ih `«Ñ¨ÙÊ Ñ¨@ì_»O U=∂¢`«O =∞Ozk HÍ^Œ∞. Z=i ^Œ$HõÊ^ä•xH˜
J#∞‰õÄÅOQÍ "åi ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞ L<åfl~Ú.
I–ǨϢ[`ü ǨÏÅÉò `å~¸ (~°l) Hõ^# Œä O: ''<Õ#∞, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õΩ_çKuÕ x Z_»=∞
"≥∂KÕu H©Å∞ÃÑ· ÃÑ@∞ìH˘x ~˘=Ú‡ÃÑ· Hõ@∞ì‰õΩO@∞O>Ë K«∂âß#∞.—— (JǨχ^£, ui‡l)
II–ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü (~°l) LÖËY ¡ #O: ''<Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤
#=∂*ò KÕâß#∞. PÜ«∞# `«# ‰õΩ_çKÕux Z_»=∞KÕu g∞^Œ ÃÑ@∞ìH˘x ~˘=Ú‡ÃÑ·
Hõ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞.—— (WɡflY∞*ˇ=· ∂)
III-ǨϢ[`ü [s~ü [c (~°l) LÖËY ¡ #O: ''ǨϢ[`ü Je (~°l) KÕ`∞« Å∞ <åaè ÃÑ·#
Hõ@∞ì‰Ωõ O@∞O>Ë K«∂âß#∞ <Õ#∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü Ǩï*ˇ·á¶ê (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ǨϢ[`ü Je (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞:
''KÕ~ÚÃÑ· KÕ~ÚÃÑ\˜ì <åaè H˜O^Œ Hõ@∞ìHÀ=_»"Õ∞ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O (ã¨∞#fl`ü).—— (J|∂
^•=Ó^£, JǨχ^£, Wɡfl JcÃ+·ÉÏ, ^•~üY∞ffl, ɡǷ Ϩ d)
ǨϢ[`ü JÅö=∂ (~°l) #∞O_ç ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü LÖË¡dOz# XHõ
ǨÏnãπÖ’ `å#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ <åaè H˜O^Œ KÕ`∞« Å∞ Hõ@∞ìHÀ=_»O K«∂âß#x PÜ«∞#
J<åfl~°∞. JÖÏ¡=∂ Ѷ¨~°Oy=∞ǨÏÖÏ¡ (~°Ç¨Ï‡) 'JÖòM∫Å∞ÖòǨl"£∞—Ö’ DǨÏnãπx
¿Ñ~˘¯O@∂, WO^Œ∞Ö’x LÖËY¡ ‰õΩÅO^Œ~∂° qâ◊fiã¨hÜ«ÚÅ<Õ, ǨϢ[`ü JÅö=∂ (~°l)#∞
ǨϢ[`ü WɡflǨï[~ü HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°<qÕ x~°∂Ñ≤`« q+¨Ü∂« Åx J<åfl~°∞. (P™ê<£ ѶM≤ Ï–1)
IV–ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^#
Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Uq∞\©,
<Õ#∞ q∞=∞‡efl uiy# QÆ∞¢~°Ñ¨Ù `ÀHõÖ =∂kiQÍ KÕ`«∞Å∞ ÃÑÔH`«Î_»O K«∂ã¨∞Î<åfl#∞?
(JÖÏ KÕÜ∞« HõO_ç.) #=∂*ò xOáêkQÍ KÕÜ∞« O_ç.—— (=Úã≤O¡ , J|∂^•=Ó^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 125
¿ÇÏ`«∞|^ŒúOQÍ PÖ’z¿ãÎ D J~Ú^Œ∞ Ѩ^Œú`«∞Å∂ ã¨=∞O[ã¨"≥∞ÿ#"Õ#x JxÊ™ÈÎOk.
I–Ѩ^ŒúuÖ’ K«^Œ∞=Ù~åx J=∂Ü«∞Hõ HÍi‡‰õΩ_»∞ `«# Ü«∞[=∂x =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞
¢Ñ¨^iŒ ≈OKÕ q#Ü«∞ ÉèÏ=O ^Àº`«H=õ ∞=Ù`«∞Ok. II–Ѩ^uúŒ Ö’ ¿ã=‰õΩ_»∞ ^Œ~Ê° O, QÍOcè~º° `«Å∞
QÆÅ Ü«∞[=∂x =ÚO^Œ∞ =}∞‰õΩ`«∂ xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨^Œi≈OKÕ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ ÉèÏ=O
QÀK«iã¨∞OÎ k. III, IV–Ѩ^`úŒ ∞« Ö’¡ ã¨Éºíè `å <åQÆiHõ`Å « ∞ `≥eã≤# XHõ L^Àºy `«# ÃÑ·JkèHÍi
=ÚO^Œ∞ xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨^iŒ ≈OKÕ q^èÜ Õ ∞« `å ÉèÏ=O =ºHõ=Î ∞=Ù`«∞Ok. V–Ѩ^uúŒ Ö’ =∞Oz
¢Hõ=∞tHõ∆} L#fl Ãã·x‰õΩ_»∞ `«# Ãã·<åº^茺‰õ∆Ω_ç =ÚO^Œ∞ ™ê=^è•#OQÍ xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞
¢Ñ¨^iŒ ≈OKÕ q#Ü«∞ q#¢=∞`«Å∞ QÀK«i™êÎ~Ú. Hõ#∞Hõ g\˜Ö’ U XHõ¯ Ѩ^fúŒ W`«~° Ѩ^`úŒ ∞« Å
HõO>Ë hK«"≥∞ÿ#^Œx, `«‰õΩ¯= ™ê÷~Ú HõÅ^Œx H˘\˜ìáêˆ~Ü«∞‰õÄ_»^Œ∞.
(7) ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) `«H©ƒÔ~`«¢Ç‘Ï=∂ (JO>Ë JÖϡǨïJHõƒ~ü Jx K≥Ñ≤Ê
KÕ`∞« Å∞ ÃÑ·HÔ uÎ kOz#) `«~åfi`« 'ã¨<å— WÖÏ Ñ¨iOî KÕ"å~°∞: ''ã¨∞ÉòÇ¨ #Hõ JÖÏ¡Çï¨ =∞‡
=aǨÏ"£∞kHõ =`«ÉÏ~° Hõã∞¨ ‡Hõ =`«PÖÏ [^Œ∞HÌ õ =ÖÏWÖÏÇ¨Ï QÔ ~· ∞° H±—— (=Úã≤O¡ )
J~°÷O:– ^Õ"å! h=٠Ѩ~°=∞ Ѩq¢`«_»=Ù. ¢Ñ¨â◊Oã¨Å‰õΩ h"Õ J~°∞›_»=Ù. h"Õ â◊√Éèí
^•Ü«∞‰õΩ_»=Ù, =∞Ǩϟ#fl`«∞_»=Ù. h ¿Ñ~°∞, ¢áêÉèí=O ZO`À L#fl`«"≥∞ÿ#q. h=Ù `«Ñ¨Ê
=∞ˆ~ P~å^躌 hÜ«Ú_»∞ ÖË_∞» .)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«Hƒ© ~Ô `«¢Ç‘Ï=∂ `«~∞° "å`« D
^Œ∞P KÕ¿ã"å~°∞: ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ ÉÏ~Ú^£ ɡx· =ɡ#· Y`åÜ«∂Ü«∞ Hõ=∂ ÉÏJ^£`« ɡ#· Öò
=∞¢+≤d=Öò=∞¢ya JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ #d¯x q∞#ö`åÜ«∂Ü«∞ Hõ=∂ Ü«Ú#Y¯™œû|∞Öò JÉò
Ü«∞A q∞#^Œ#Ì ã≤ JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ WQ∑ãÖ ≤ qò ∞h<£ Y`åÜ«∂Ü«∞ aã¨ûe˚=Öò=∂~Ú =Öò|~ü.Ì ——
J~°O÷ :– ^Õ"å! <å‰õΩ, <å áêáêʼnõΩ `«∂~°∞Ê Ñ¨_=» ∞~°Å =∞^躌 L#flO`« ^Œ∂~°O
LOK«∞. ^Õ"å! `≥Å|¡ @ì =ÚiH˜ áÈ~Ú ZÖÏ Ñ¨iâ◊√¢Éè=í ∞=Ù`«∞O^À JÖÏ <å áêáêÅ∞
¢Ñ¨H∆Íà◊#O KÕã≤ ##∞fl Ѩq¢`«∞_çfl K≥~Úº. ^Õ"å! <å áêáêÅ#∞ h\˜`À, =∞OK«∞`À,
=_»QÆà◊§`À Hõ_çÔQ~Úº.)– (=Úã≤¡O)
(8) P `«~åfi`« '`«J=Ùfi*ò— (JO>Ë J=ÓAaÖÏ¡ÇÏ≤ ) ѨiOî K«_O» JaèÅ+¨hÜ«∞O.
''g∞O°∞ Y∞O∑P<£ Ǩiî~K«_ÍxH˜ LǨ„Híq∞~z#ǨC_«∞ (=Ú~^°∞Qå) âÍǨ„Qõã¨∞Î_≥·#
Ã+`· Í<£ ÉÏi#∞~_ç ^Õ=Ù_çfl â◊O} ° ∞ "Õ_∞« H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–16:98)
ǨϢ[`ü <åÃѶ a<£ Aɡ~· ü (~°l) LÖËY¡ #O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (Y∞~üP<£ Ѩ~<°î åxH˜
=ÚO^Œ∞) 'J=ÓAaHõ q∞#+πÃ+·`åx¢~°rO— (<Õ#∞ âßѨ¢QÆã¨∞Î_≥·# Ã+·`å<£ H©_»∞ #∞O_ç
h â◊~} ° ∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞) Jx ѨiOî KÕ"å~°∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
D ǨÏnãπx |\˜ì ¢Ñ¨u ~°HÍ`üÖ’#∂ 'J=ÓAaÖÏ¡ÇÏ≤ — ѨiOî K«=K«Ûx `≥Å∞™ÈÎOk. D
Ѩ^uúŒ x ëêѶ~¨ Ú ^Œ$HõÊ^äOŒ ѨO_ç`∞« Å∞ J=ÅOaOKå~°∞. J~Ú`Õ "Õ~˘Hõ ǨÏnãπÖ’ "≥Ú^Œ\˜
~°HÍ`ü ¢áê~°OÉèíOÖ’ =∂¢`«"Õ∞ 'J=ÓAaÖÏ¡Ç≤Ï— ѨiîOKåÅx LOk. D Ѩ^Œúux ǨÏO|e,
ǨÏ#Ѷ‘ ѨO_ç`«∞Å∞ J=ÅOaOKå~°∞. nxH˜ ã¨O|OkèOz# ǨÏnãπ WÖÏ LOk:
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ô~O_»= ~°HÍ`ü HÀã¨O ÖËz#ѨÙÊ_»∞ 'JÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï~°aƒÖò
PÅg∞<£— #∞O_ç Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O ¢áê~°OaèOKÕ"å~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
126 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
'J=ÓAaÖÏ¡ÇÏ≤ — `«~∞° "å`« 'aã≤‡ÖÏ¡— ѨiOî KåÖÏ ÖËHõ aã≤‡ÖÏ¡ ѨiOî K«‰Ωõ O_®<Õ
JÖòǨÏ"£∞ ã¨∂~å`À #=∂*ò ¢áê~°OaèOKåÖÏ J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Ö’¡
‰õÄ_® Éè^Ë •aè¢áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ, J|∂|Hõ~ü (~°l)
"≥#∞Hõ, L=∞~ü (~°l) "≥#∞Hõ, L™ê‡<£ (~°l) "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕâß#∞. g~°O`å
'aã≤‡ÖÏ¡—x xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iOî KÕ"å~°∞.—— (#™ê~Ú, WɡflǨÏÉσ<£, `«Ç¨ g)
W=∂"£∞ WɡflYÜ«Úº"£∞ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'aã≤‡ÖÏ¡—x â◊|OÌ QÍ
ѨiîOKÕ"å~°∞. J~Ú`Õ Z‰õΩ¯=QÍ xâ◊≈|ÌOQÍ<Õ Ñ¨iîOKÕ"å~°∞.—— (Ѷ≤YÇπÏã¨∞#fl)
(9) `«~∞° "å`« ¢Ñ¨u ~°HÍ`üÖ’ á¶êuǨ (JÖòÇϨ "£∞)Ì ã¨∂~å ѨiOî K«_O» qkè (Ѷ~¨ *° )ò .
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiOî K«‰Ωõ O_® #=∂*ò KÕ¿ãÎ P #=∂*ò
#=∂*Ë HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
=∞x+≤ #=∂*ò XO@iQÍ KÕã<≤ å, ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕã<≤ å á¶êuǨ ã¨∂~å z=~À¡
'Pg∞<£— Jx ѨÅHÍe. D q+¨Ü∞« OÖ’ ZÖÏO\˜ Éè^Ë •aè¢áêÜ«∂Å∞ ÖË=Ù.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=Ô~·<å 'Pg∞<£— J#QÍ<Õ PHÍâ◊OÖ’ ^≥·=
^Œ∂`«Å∞ ‰õÄ_® 'Pg∞<£— JO\Ï~°∞. WÖÏ g∞~°∞ K≥¿ÑÊ Pg∞<£, "å~°∞ ѨeHˆ Pg∞<£
HõÅã≤áÈ`å~Ú. PÃÑ· Pg∞<£ K≥¿ÑÊ =∞x+≤ QÆ`á« êáêÅhfl Hõq∆ ∞OK«|_»`å~Ú.—— (|∞MÏi)
(10) `«~∞° "å`« ~Ô O_»= ã¨∂~åQÍ =∞ˆ~^≥<· å ã¨∂~åQÍx, XHõ ã¨∂~åÖ’ H˘O`«ÉÏè QÆO
QÍx ѨiOî Kåe. D ~Ô O_»= ã¨∂~å Ѷ[¨ ~ü, A=∂ Ѷ~¨ *° ò #=∂AÖ’¡x ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Ö’¡†
AǨÏ~ü, Jã¨~,ü =∞¢yÉò, Wëê #=∂AÖ’¡x "≥Ú^Œ\˜ ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Ö’¡ ѨiOî Kåe.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ''á¶êuǨã¨∂~å (¢áê~°OÉè^í •è ºÜ«∞O) `«~∞° "å`«
Y∞~üP<£Ö’ =∂‰õΩ ã¨∞ÅÉèíOQÍ L#fl ÉèÏQÆO ѨiîOKåÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl
P^ÕtOKå~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
~°ÃѶܫ∞^≥·<£ Zxfl™ê~°∞¡ KÕÜ«∂e?
(11) #=∂*òÖ’ KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ ÖËHõ Éèí∞*ÏÅ^•HÍ ÃÑ·ÔH`«Î_®xfl ~°ÃѶܫ∞^≥·<£
JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ D '~°ÃѶ·Ü«∞^≥·<£— XHõ ~°HÍ`üÖ’ Zxfl™ê~°∞¡ KÕÜ«∂ÖÏ J<Õ q+¨Ü«∞"≥∞ÿ
ѨO_ç`∞« Ö’¡ Éè^Ë •aè¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. Z=i P^è•~åÅ∞, ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞ "åi‰õΩ<åfl~Ú. #=∂*ò
¢áê~°OÉèíOÖ’ `«H©ƒÔ~ `«¢Ç‘Ï=∂ K≥|∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ XHõ™êi =∂¢`«"Õ∞ K≥áêÊÖ#flk ǨÏ#Ѷ‘
ѨO_ç`∞« Å ^Œ$HõÊ^äOŒ . ¢Ñ¨u~°HÍ`üÖ’ '~°∞‰õÄ— KÕÜ∞« É’`«∞#flѨÙÊ_»∞, ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞
‰õÄ_® KÕÜ«∂Ö#flk JÃÇϡǨÏnãπ ѨO_ç`«∞Å ^Œ$HõÊ^äŒO.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò HÀã¨O xÅ
|_ç#ѨÙÊ_»∞ KÕ`∞« Å∞ Éè∞í *ÏÅ^•HÍ ÃÑ·HÔ uÎ 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— Jx ѨeHˆ "å~°∞. ~°∞‰õÄ KÕã∞¨ Î
#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® KÕ`∞« Å∞ Éè∞í *ÏÅ^•HÍ ÃÑ·HÔ `Õ"Î å~°∞. ~°∞‰õÄ #∞O_ç `«Ö`ˇ @
ÎÕ Ñ¨ÙÊ_»∞ ‰õÄ_®
KÕ`∞« Å∞ Éè∞í *ÏÅ^•HÍ ÃÑ·HÔ `Õ"Î å~°∞. `«~∞° "å`« 'ã¨g∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ÇϨ g∞^ŒÇ˙ ¨ ~°|ƒ<å
ÅHõÖÇò Ϩ "£∞—Ì Jx ѨeHˆ "å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , ɡǷ Ϩ d)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 127
ǨϢ[`ü <åÃѶ (~°l) Hõ^#Œä O: ''ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) ~Ô O_»= ~°HÍ`ü
`«~∞° "å`« =¸_À ~°HÍ`ü P~°OÉèOí Ö’ KÕ`∞« Å∞ ÃÑ·HÔ `Õ"Î å~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® WÖψQ
KÕ¿ã"å~°x PÜ«∞# =∂‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.—— (|∞MÏi, J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò ZÖÏ
KÕ¿ã"å~À <Õ#∞ g∞‰õΩ K«∂Ñ≤™êÎ#∞ K«∂_»O_ç—— JO@∂ PÜ«∞# #=∂*òKâÕ ß~°∞. JѨÙÊ_»∞
P~°OÉèíOÖ’ XHõ™êi `«Ñ¨Ê =∞m§ ~°¿Ñ¶Ü«∞^≥·<£ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£, JǨχ^£,
ui‡l, `«Ç¨g, =Ú=`åΖW=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ,
J|∂|Hõ~ü (~°l) "≥#∞Hõ, L=∞~ü (~°l) "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕâß#∞. "å~°∞ "≥Ú^Œ\˜ ™êi
`«Hƒ© ~ü ѨeHˆ @ѨÙÊ_»∞ =∂¢`«"∞Õ ~°¿Ñ¶Ü∞« ^≥<· £ KÕ¿ã"å~°∞.—— (^•~üY∞ffl, ɡǷ Ϩ d)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~°∞‰õÄ KÕÜ∞« É’`«∞
#flѨÙÊ_»∞, ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞ ~°¿Ñ¶Ü∞« ^≥<· £ KÕ¿ã"å~°∞. Dq^èOŒ QÍ PÜ«∞# ¢áê~°O
ÉèOí Ö’ KÕ¿ã"å~°∞. `«~åfi`« WÖÏ ~°¿Ñ¶Ü∞« ^≥<· £ KÕÜ∞« _»O =∂<Õâß~°∞.—— (=Úã¨fl^£ W=∂"£∞
J|∂ǨÏhá¶ê–ѶY ≤ ÇπÏã¨∞#fl)
ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒO ѨO_ç`«∞Å∞ KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ Z`ÕΠѨ^Œúux ѨÙ~°∞+¨µÅ HÀã¨O,
Éèí∞*ÏÅ ^•HÍ Z`ÕΠѨ^Œúux ¢ã‘ÎÅ HÀã¨O x~°‚~ÚOKå~°∞.
(12) qq^èŒ Ç¨Ïnã¨∞efl |\˜ì ~°∞‰õÄÖ’ 'ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞Öò JrO— (<å ¢Ñ¨É∞íè =Ù
Ѩiâ◊√^Œ∞_ú ∞» , =∞Ǩϟ#fl`«∞_»∞) Jx =¸_»∞ ÖËHõ J~Ú^Œ∞ ÖËHõ U_»∞ ÖËHõ `˘q∞‡k ÖËHõ
Ѩ^ŒH˘O_»∞ ™ê~°∞¡ K≥áêÊÅx `≥Å∞™ÈÎOk. ǨϢ[`ü LYÉÏ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O:
''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'Ѷ㨠a¨ ƒÇπÏ aã≤‡~°aƒHõÖJò rO— J<Õ (Y∞~üP<£) ã¨∂H˜Î J=`«iOz#ѨÙÊ_»∞
^•xfl g∞ '~°∞‰õÄ—Ö’ "å_»∞HÀO_ç Jx K≥áêÊ~°∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
(13) ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞ 'ã¨g∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ÇϨ g∞^ŒÇÏπ — (^Õ=Ù_»∞ `«##∞
ã¨∞ÎuOz#"åx ѨÅ∞‰õΩÅ∞ q<åfl_»∞) Jx ѨÅHÍe. x\Ï~°∞QÍ xÅ|_ç# `«~°∞"å`«
'~°|ƒ<å ÅHõÖÇò Ϩ "£∞—Ì (=∂¢Ñ¨É∂íè , Jxflq^è•Å ¢Ñ¨âO◊ ã¨Å∞ hˆH â’aè™êÎ~Ú) ÖËHõ '~°|ƒ<å
=ÅHõÖÇò Ϩ "£∞—Ì Jx ѨÅHÍe.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~°∞‰õÄ ã≤u÷ #∞O_ç #_»∞O
ÖË¿Ñ@ѨÙÊ_»∞ 'ã¨g∞JÖϡǨï e=∞<£Ç¨Ïg∞^ŒÇπÏ— Jx, xÅ|_ç# `«~°∞"å`« '~°|ƒ<å
=ÅHõÖÇò Ϩ "£∞—Ì Jx ѨeHˆ "å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , JǨχ^£)
ǨϢ[`ü iá¶ê a<£ ~åÃѶ (~°l) Hõ^äŒ#O: F~ÀA "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ
#=∂*ò KÕã∞¨ <Î åflO. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËã∂¨ Î 'ã¨g∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ÇϨ g∞^ŒÇÏπ —
J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ "≥#∞Hõ #∞O_ç XHõ`«#∞ '~°|ƒ<å ÅHõÖòǨÏ=ÚÌ Ç¨Ï=∞Ì<£Hõã‘~°<£
`«~Úº|<£ =ÚÉÏ~°Hõ<£ Ѷ‘Ç≤Ï— (^Õ"å! ™È΢`«O hˆH â’aèã¨∞ÎOk. J`«ºkèHõ Ѩq¢`«`å
Ѩiâ◊√^Œ`ú Å« ∞, ¢âıÜ∂≥ â◊√ÉèÏÅ∞ ã¨=∞ã¨OÎ h HÀã¨"∞Õ ) Jx ѨeHÍ_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò
=Úyã≤# `«~°∞"å`« ''WѨÙÊ_»∞ (#=∂*òÖ’) Z=~°∞ =∂\Ï¡_çOk?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞.
128 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^•xHÍ =ºH˜Î ''<Õ<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''WѨÙÊ_Õ <Õ#∞ =ÚѨÊù~Ú =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ ^≥·=^Œ∂`«efl K«∂âß#∞. "å~å '^Œ∞P—#∞
¢"åã¨∞HÀ=_®xH˜ Ѩ~㰠ʨ ~°O áÈ\©Ñ_¨ ∞» `«∂ ^•x "≥Ñ· Ù¨ ÅOѶ∞≤ OKå~°∞.—— (|∞MÏi, JǨχ^£)
ã¨*ÏÌ (™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O) KÕ¿ã q^è•#O
(14) `«~∞° "å`« `«Hƒ© ~ü (JO>Ë JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü) ѨÅ∞‰õΩ`«∂ ã¨*ÏÌ ã≤u÷ Ö’H˜ áÈ"åe.
ǨϢ[`ü |~å (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨q∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ÇϨ q∞^ŒÇÏπ Jx
~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz xÅ|_ç ã¨*ÏÌ HÀã¨O t~°ã¨∞û <ÕÅÃÑ· PxOK«#O`« =~°‰õΩ =∂Ö’
U XHõ¯~°∂ (ã¨*ÏÌ HÀã¨O) #_»∞O =OKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''<Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ã¨*ÏÌ KÕã∞¨ OÎ
_»QÍ K«∂âß#∞. PÜ«∞# ã¨*ÏÌ KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ KÕ`∞« Å∞ <ÕʼnõΩ PxOK«_®xH˜ =ÚO^Œ∞
"≥∂HÍà◊√§ <ÕʼnõΩ PxOKÕ"å~°∞. ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ "≥∂HÍà◊√§ ÖËѨ_®xH˜
=ÚO^Œ∞ KÕ`«∞Å∞ ÖË¿Ñ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ ã¨∞ÃÇ·Ï<å (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨*ÏÌ KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞
`«=∞ K«OHõÅ∞ HõxÊOKÕ@O`«QÍ KÕ`∞« efl ѨH¯õ ʼnõΩ Z_»O LOKÕ"å~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü |~å a<£Pl"£∞ (~°) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''g∞~°∞ ã¨*ÏÌ
KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ g∞ J~°K`Õ ∞« efl <ÕÅ g∞^Œ PxOz, "≥∂KÕ`∞« efl ÃÑ·HÔ `«OÎ _ç.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<å‰õΩ U_»∞ Z=ÚHõÅ (J=Ü«∞"åÅ)ÃÑ· ã¨*ÏÌ KÕÜ∞«
=∞x P^ÕtOK«|_çOk.—— PÜ«∞# D=∂@ K≥ÑÊ≤ ''#∞^Œ∞~°∞–=Ú‰õΩ¯, ~Ô O_»∞ KÕ`∞« Å∞,
~Ô O_»∞ "≥∂HÍà◊√§, ~Ô O_»∞ áê^•Å∞—— JO@∂ Ãã·QK Æ ãÕ ≤ K«∂áê~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ÃÑ· ǨÏnãπÖ’ #∞^Œ∞~°∞, =Ú‰õΩ¯ ~Ô O_ç\x˜ XˆH ^ÕÇ¨ OQÆOQÍ ÖˇH¯˜ Oz#@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk.
"å\˜x "Õˆ~fi~°∞QÍ ÖˇH˜¯¿ãÎ "≥Ú`«ÎO Zxq∞k J=Ü«∞"åÅ∞ J=Ù`å~Ú. WÖÏ Zxq∞k
JOQÍÅ#∞ <ÕʼnõΩ PxOz KÕ¿ã ã¨*ÏÌ<Õ Ç≤ÏO^Œ∂=∞`«¢QÆO^ä•Ö’¡ ™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O J<åfl~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ã¨*ÏÌÖ’ =∞^èºÕ =∂~°Oæ J=ÅOaOK«O_ç. g∞Ö’Z=~°∂
‰õΩHõ¯ÖÏQÍ KÕu~Ô Hõ¯Å∞ =∞sZ_»OQÍ KåK«HOõ _ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂ǨÏg∞^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨*ÏÌ KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ `˘_»efl
á⁄@ì‰Ωõ PxOK«‰Ωõ O_® Z_»OQÍ LOKÕ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
¢ã‘ÎÅ∞ KÕ¿ã ã¨*ÏÌ Ñ¨^Œúu
¢ã‘Å
Î ∞ KÕ¿ã ã¨*ÏÌ q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^ä•xH˜, ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^ä•xH˜ `Õ_®
LOk. JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘Å Î ∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ =∂kiQÍ Ñ≤~∞° ^Œ∞Å∞ ZuÎÃÑ\˜ì ã¨*ÏÌ
KÕ™êÎ~°∞. ǨÏ#Ѷ‘^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘ÎÅ∞ ã¨*ÏÌã≤÷uÖ’ `«=∞ á⁄@ì#∞ `˘_»Å‰õΩ, ÉÏǨï=Ùefl
K«OHõʼnõΩ PxOz LOKåe. "≥∂KÕ`«∞efl ÃÑ·ÔH`«Î‰õΩO_® J~°KÕ`«∞Å`À áê@∞ <ÕÅ g∞^Œ<Õ
PxOKåe. JÖψQ HÍà◊§ =∞_ç=∞Å#∞ ÃÑ·H˜ ÖËѨ‰õΩO_® <ÕÅ g∞^Œ<Õ Ñ¨~°zLOKåe.
MÏ~Ú^•Ö’ Ô~O_»∞áê^•Å#∞ ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù‰õΩ fã≤, Ô~O_»∞ `˘_»efl ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕiÛ, Z_»=∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 129
=ÚOQÍeÃÑ· ‰õΩ_ç=ÚOQÍÅ∞, `˘_» LO_ÕÖÏ ‰õÄ~ÀÛ"åe. D Ô~O_»∞ ^Œ$HõÊ^ä•Å‰õΩ ‰õÄ_®
J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ LÖËY
¡ <åÅ∞ L<åfl~Ú.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) W^ŒÌ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ #=∂*ò KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ "åi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àϧ~°∞.
PÜ«∞# "åi^ŒÌifl L^ÕÌtOz ''g∞~°∞ ã¨*ÏÌ KÕ¿ã@ѨÙÊ_»∞ <ÕʼnõΩ J`«∞‰õΩ¯áÈ"åe† g∞
â◊s~åxfl <ÕÅ g∞^Œ PxzÛ ÃÑ@ìO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞~˘Hõ ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢ã‘Î ã¨*ÏÌ KÕã∞¨ #Î fl
ѨÙÊ_»∞ á⁄@ì#∞ `˘_»Å`À HõÅáêe.—— (ɡǷ Ϩ d)
ǨÏ#Ѷ‘, ëêѶ¨~Ú, ǨÏO|e ^Œ$HõÊ^ä•Å ¢Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘ÎÅ∞ ã¨*ÏÌ KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ `˘_»Å#∞
á⁄@ìʼnõΩ PxOKåe. ^•x =Å¡ "åi ''ã¨`~« —ü — (â◊s~°O g∞^Œ LO_»=Åã≤# Hõh㨠PKåÛù^#Œ )
ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LO@∞Ok. (ѶY ≤ ÇπÏã¨∞#fl)
(15) ã¨*ÏÌ ã≤u÷ Ö’ ''ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞ÖòPÖÏ—— (<å ¢Ñ¨É∞íè =٠Ѩq¢`«∞_»∞, =∞Ǩϟ#fl
`«∞_»∞) Jx Hõhã¨O =¸_»∞ ™ê~°∞¡ LK«ÛiOKåe.
ǨϢ[`ü JMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'ã¨aƒÇ≤Ï㨇~°aƒHõÖP
ò ÖÏ—
J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î J=`«iOz#ѨÙÊ_»∞, ^•xfl ã¨*ÏÌÖ’ "å_»∞HÀO_ç J<åfl~°∞ =∂`À.——
(JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[, ǨH˜"∞£ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨*ÏÌÖ’ D ^Œ∞P ѨiOî KÕ
"å~°∞: ''JÖϡǨï=∞‡Q∑Ѷ≤s¡ [#∂a ‰õΩšǨ˙ kY¯Ç¨˙ = AšǨ˙ J=fiÅǨ˙ =
Pd~°Ç˙ ¨ (^Õ"å! <å áêáêÅhfl Hõq∆ ∞OK«∞. z#fláêáêÅ∞, ÃÑ^ŒáÌ êáêÅ∞, QÆ`á« êáêÅ∞,
ÉèÏqáêáêÅ∞, |Ç≤Ï~°OQÆáêáêÅ∞, ~°ÇϨ 㨺áêáêÅ∞ ã¨=∞ã¨OÎ =∞xflOK«∞).—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞x+≤ ã¨*ÏÌ ã≤u÷ Ö’<Õ `«# ¢Ñ¨É∞íè =Ù‰õΩ Ju ã¨g∞ѨOQÍ
LO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ã¨*ÏÌ ã≤u÷ Ö’ Z‰õΩ¯=QÍ ^Œ∞P KÕã∂¨ =Î ÙO_»O_ç.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''~°∞‰õÄ, ã¨*ÏÌÅÖ’ Y∞~üP<£ ѨiOî K«‰Äõ _»^xŒ ##∞fl
"åiOK«_»O [iyOk.—— (JǨχ^£, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê WÖÏ `≥eáê~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Z_»=∞HÍÅ∞ (áê^ŒO) <ÕÅg∞^Œ
Ѩ~z ° , ‰õΩ_çHÍÅ∞ (áê^ŒO)#∞ x\Ï~°∞QÍ xÅɡ_`» å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''‰õΩ_çHÍÅ∞ (áê^ŒO)#∞ ¢"Õà√◊ § dÉÏ¡
"≥Ñ· Ù¨ LO_ÕÖÏ xÅɡ\,ì˜ Z_»=∞HÍÅ∞ g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛ=_»"∞Õ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O.—— (#™ê~Ú)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ##∞fl (#=∂*òÖ’) =¸_»∞
Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx "åiOKå~°∞. 1–HÀ_çÖÏ @Hõ@Hõ á⁄_»=_»O (JO>Ë ~°∞‰õÄ,
ã¨*ÏÌÅ∞ `˘O^Œ~`° ˘O^Œ~Q° Í KÕÜ∞« _»O), 2–‰õΩHõ¯ÖÏ ‰õÄ~ÀÛ=_»O, 3–#Hõ¯ÖÏ J@∂W@∂
`˘OyK«∂_»@O.—— (JǨχ^£, ɡǷ Ϩ d, `«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü =∂eH± a<£ Ǩï"≥·iãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ #=∂*ò
KÕã∞¨ OÎ _»QÍ K«∂âß#∞. ÉËã≤ ~°HÍ`ü KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# x\Ï~°∞QÍ xÅ|_»#O`«=~°‰Ωõ
130 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(`«~∞° "åu ~°HÍ`ü HÀã¨O) ÖËK"Õ å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~Ô O_»∞ ã¨*ÏÌÅ =∞^躌
D q^èOŒ QÍ ^Œ∞P KÕ¿ã"å~°∞: ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡Q∑Ñi≤¶ ¡ ~°aƒQ∑Ñi≤¶ ¡ (^Õ"å! ##∞fl HõxHõiOK«∞.
<å‰õΩ ã¨OHˆ =∆ ∞O, ã¨^∞Œ ƒkú, Láêkè ¢Ñ¨™êkOK«∞).—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[, ui‡l)
(16) ~Ô O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕã#≤ `«~∞° "å`« 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— JO@∂ ÖËz xÅ|_®e.
~Ô O_»= ~°HÍ`ü 'aã≤‡ÖÏ¡—`À ¢áê~°OaèOz "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`ü =∂kiQÍ<Õ KÕÜ∂« e.
`«+¨Ç¨ï›^£, ^Œ~°∂^£
(17,18) ~Ô O_»= ~°HÍ`üÖ’x ~Ô O_»∞ ã¨*ÏÌÅ `«~åfi`« xOáêkQÍ ‰õÄ~˘Ûx '`«+Ǩ ï¨ ›^£—
ѨiOî Kåe. `«+Ǩ ï¨ ›^£Ö’ ''J+πÇϨ ^Œ∞J<£ ÖÏ¡WÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡Çï¨ —— J<Õ "åHõºO =zÛ#
ѨÙÊ_»∞ ‰õΩ_çK~Õ Ú K«∂ѨÙ_»∞ ¢"ÕÅ∞ ÃÑ·HÔ uÎ Ãã·QÆ KÕÜ∂« e.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ¢áê~°OÉèOí Ö’ "Õ∞=Ú ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À HõÅã≤ #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ (`«+Ǩ ï¨ ›^£Ö’) ''^≥=· ^•ã¨∞ʼn¢Ñ¨™êÎ=#‰õΩ =ÚO^Œ∞
^Õ=ÙxH˜ âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõ Jx, `«~°∞"å`« l¢|~¸Å‰õΩ, "≥∞HÍ~¸Öò‰õΩ, Ѷ¨ÖÏ<å
=∞x+≤H˜ (WÖÏ) "≥Ú^ŒÅQÆ∞"åiH˜ âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõ—— Jx ѨiîOKÕ"åà◊§=Ú. J~Ú`Õ
F~ÀA #=∂*ò =Úyã≤# `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy WÖÏ J<åfl~°∞–
''^Õ=Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ âßOu=∞Ü«Ú_»∞. (g∞~åÜ«∞#‰õΩ âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõx
K≥ѨÊ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ (`«+¨Ç¨ï›^£ ѨiîOK«_®xH˜) ‰õÄ~°∞Û#flѨÙÊ_»∞ WÖÏ
J#O_ç– 'J`«ÎÇ≤ÏÜ«∂º`«∞ eÅ¡Ç≤Ï =ã¨ûÖÏ`«∞ =`«Î~ÚºÉÏ`«∞ Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·Hõ
JܫںǨÏ#flaÜ«Úº =~°Ç¨Ï‡`«∞Å¡Ç≤Ï =|~°HÍ`«∞Ǩ˙ Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·<å =JÖÏ
WÉÏkÖÏ¡Ç≤Ï ™êûeÇ‘Ï# J+πǨÏ^Œ∞J<£ ÖÏ¡WÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =J+πǨÏ^Œ∞ J#fl
=ÚǨÏ=∞‡^Œ<£ JÉò^Œ∞Ǩ˙ =~°ã¨∂Å∞Ǩ˙.— (J~°÷O– ã¨HõÅ ¢Ñ¨â◊Oã¨Å∞, ™È΢`åÅ∞,
P~å^è#Œ Å∞, Ѩiâ◊√^Œú q+¨Ü∂« Å∞ ^Õ=ÙxH˜ =∂¢`«"∞Õ â’aè™êÎ~Ú. ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞ÃÑ· âßOu
<≥ÅH˘#∞ QÍHõ. ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºO, PÜ«∞# â◊√ÉèÏÅ∞ g∞ÃÑ· =i¬OK«∞QÍHõ. =∂ÃÑ·,
ã¨[˚#∞Öˇ·# ^≥·=^•ã¨∞ÅO^ŒiÃÑ· âßOu <≥ÅH˘#∞QÍHõ. JÖÏ¡ÇπÏ`«Ñ¨Ê =∞~ÀP~å^èŒ∞º_»∞
ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£ PÜ«∞# ^•ã¨∞_»∞, ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞_»x <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞).
WÖÏ Ñ¨iîOK«_»O =Å¡ Éèí∂=∂ºHÍâßÖ’¡ LO_Õ ¢Ñ¨u ѨÙ}º^•ã¨∞_çH˜ âßOu
KÕ‰Äõ ~°∞`«∞Ok. P `«~åfi`« g∞H˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ ^Œ∞P KÕã∞¨ HÀO_ç.—— (|∞MÏi,=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«+¨Ç¨ï›^£ ѨiîOK«_®xH˜
‰õÄ~°∞Û#flѨÙÊ_»∞ ‰õΩ_çKuÕ x ‰õΩ_ç`˘_» g∞^Œ, Z_»=∞KÕux Z_»=∞`˘_» g∞^Œ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ
"å~°∞. (‰õΩ_çKÕ~Ú) ¢"Õà◊§#∞ HõeÑ≤=ÙOz K«∂ѨÙ_»∞¢"Õe`À Ãã·QÆ KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''....`«~åfi`« PÜ«∞# (ã¨) (K«∂ѨÙ_»∞)
¢"ÕÅ∞ ZuÎ (J@∂W@∂) uѨÙÊ`«∂ ^Œ∞P KÕÜ∞« _»O <Õ#∞ K«∂âß#∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
(19) `«+Ǩ ï¨ ›^£ ѨiOî z# `«~∞° "å`« '^Œ~∂° ^£— ѨiOî Kåe:
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 131
HÍÉò a<£ L[~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
g∞HÀã¨O, g∞‰õΩ@∞O|O HÀã¨O ã¨ÖÏO ZÖÏ K≥Ü∂« ºÖ’ =∂‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
WHõ g∞HÀã¨O, g∞‰õΩ@∞O|O HÀã¨O ^Œ~∂° ^£ "Õ_∞» HÀÅ∞ ZÖÏ K≥Ü∂« ºÖ’ K≥Ñʨ O_ç—— Jx
J_çQÍ=Ú. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''JÖϡǨï=∞‡ ã¨e¡JÖÏ =ÚǨÏ=∞‡k<£=fi
=JÖÏPe =ÚǨÏ=∞‡k<£ Hõ=∂ã¨Å~¡ Ú`« JÖÏW¢ÉÏÇ‘Ï=∞ =JÖÏPe W¢ÉÏÇ‘Ï=∞ W#flHõ
ǨÏg∞^Œ∞=∞‡r^£. JÖϡǨï=∞‡ ÉÏiH±JÖÏ =ÚǨÏ=∞‡k<£=fiJÖÏ Pe=ÚǨÏ=∞‡k<£
Hõ=∂ÉÏ~°HÎõ JÖÏW¢ÉÏÇ‘Ï=∞ =JÖÏPeW¢ÉÏÇ‘Ï=∞ W#flHõ ǨÏg∞^Œ∞=∞‡r^£.—— (|∞MÏi)
(J~°÷O: ^Õ"å! h=Ù W¢ÉÏÇ‘ÏOÃÑ·, PÜ«∞# ‰õΩ@∞Oc‰õΩÅ∞–ã¨O|Onè‰õΩÅÃÑ· ZÖÏ
HÍ~°∞}ºO ‰õΩiÑ≤OKå"À JÖÏ =ÚǨÏ=∞‡^£ÃÑ·, PÜ«∞# ‰õΩ@∞Oc‰õΩÅ∞–ã¨O|Onè‰õΩ
ÅÃÑ· ‰õÄ_® HÍ~°∞}ºO ‰õΩiÑ≤OK«∞. xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ h"Õ ¢Ñ¨â◊Oã¨hÜ«Ú_»=Ù, =∞ǨÏ`«∞Î
QÆÅ"å_»=Ù. ^Õ"å! W¢ÉÏÇ‘ÏO‰õΩ, PÜ«∞# ‰õΩ@∞Oc‰õΩÅ∞–ã¨O|Onè‰Ωõ ʼnõΩ ZÖÏ â◊√ÉèÏÅ∞
¢Ñ¨™êkOKå"À JÖÏ =ÚǨÏ=∞‡^£‰õΩ, PÜ«∞# ‰õΩ@∞Oc‰õΩÅ∞–ã¨O|Onè‰õΩʼnõΩ ‰õÄ_®
â◊√ÉèÏÅ∞ ¢Ñ¨™êkOK«∞. xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ h"Õ ¢Ñ¨â◊Oã¨hÜ«Ú_»=Ù, =∞ǨÏ`«∞Î QÆÅ"å_»=Ù.)
ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú g∞HÀã¨O ^Œ~°∂^£ "Õ_»∞HÀÅ∞ ZÖÏ K≥Ü«∂ºe?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''WÖÏ J#O_ç– JÖϡǨï=∞‡ ã¨e¡
JÖÏ =ÚǨÏ=∞‡k<£ =fiJ*ò"ålÇ‘Ï =A¢iÜ«∞ºuÇ‘Ï Hõ=∂ã¨Å¡~Ú`« JÖÏ W¢ÉÏÇ‘Ï=∞
=ÉÏiH± JÖÏ =ÚǨÏ=∞‡k<£ =º J*ò"ålÇ‘Ï =A¢iÜ«∞ºuÇ‘Ï Hõ=∂ÉÏ~°HõÎ JÖÏ Pe
W¢ÉÏÇ‘Ï=∞ W#flHõ ǨÏg∞^Œ∞=∞‡r^£.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^Œ~°∂^£ `«~°∞"å`« D ¢H˜Ok ^Œ∞PÅÖ’ U^À XHõ\˜ ѨiîOKåe:
ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å‰õΩ #=∂*òÖ’ ѨiîOK«_®xH˜
D ^Œ∞P <Õ~åÊ~°∞– ''JÖϡǨï=∞‡ Whfl[Å=ÚÎ #Ѷ≤û AŇ<£ Hõã‘~°<£=fiÖÏ Ü«∞Q∑Ѷ≤~°∞
A˚#∂| WÖÏ¡J#ΠѶ¨Q∑Ѷ≤s¡ =∞yÊù~°`«q∞‡<£ W#ÌHõ=~üǨÏg∞fl W#flHõ J#ÎÖò QÆѶ¨Ó~°∞¢~°Ç‘ÏO.——
(^Õ"å! <Õ#∞ <å P`«‡‰õΩ KåÖÏ J<åºÜ«∞O KÕã¨∞‰õΩ<åfl#∞. áêáêÅ∞ =∞xflOKÕ"å~°∞
h=Ù `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂ ÖË~°∞. Hõ#∞Hõ (^Õ"å!) <å áêáêÅ∞ Hõ∆q∞OK«∞. ##∞fl Hõ~°∞}˜OK«∞.
xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ h=Ù ZO`À Hõ∆q∞OKÕ"å_»=Ù, Hõ~°∞}˜OKÕ"å_»=Ù.)– (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨) #=∂*òÖ’ D ^Œ∞P ‰õÄ_® KÕ¿ã"å~°∞: ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ Whfl J=ÓAaHõ
q∞<£ J*Ïa [ǨÏ#fl=∞ =q∞<£ J*ÏaÖò Y¢a = J=ÓAaHõ q∞<£Ñ`≤¶ fl« uÖò =∞ã‘ÇÏ≤ ^Œ*Ì Ï˚e
=J=ÓAaHõ q∞<£Ñ`≤¶ fl« uÖò =∞ÇπÏÜ«∂ =Öò=∞=∂u JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ Whfl J=ÓAaHõ q∞#Öò
=∞Jòã¨q∞ =Öò=∞¢y"£∞.—— (^Õ"å! #~°Hõ, ã¨=∂kè Ü«∂`«#Å #∞O_ç, ^Œ*Ï˚Öò LѨ¢^Œ=O
#∞O_ç, r=#‡~°}ÏŠѨsHõ∆ #∞O_ç <Õ#∞ h ~°Hõ∆} HÀ~°∞`«∞<åfl#∞. ^Õ"å! áêáêÅ ÉÏi
#∞O_ç, ¢áê}ã¨OHõ@"≥∞#ÿ ~°∞}ÉÏ^èŒ #∞O_ç hâ◊~} ° ∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞.) (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
(20) P `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uѨÙÊ`«∂ g∞ÃÑ· âßOu, ^≥·"å
#∞¢QÆǨÅ∞ =i¬OK«∞QÍHõ Jx ã¨ÖÏO K≥áêÊe.
132 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ‰· Ωõ "£∞ =~°ÇϨ ‡
`«∞ÖÏ¡ÇπÏ— JO@∂ ‰õΩ_ç, Z_»=∞Å∞ Ô~O_»∞ "≥·Ñ¨ÙÖÏ =ÚYO uÑ≤Ê ã¨ÖÏO K≥¿ÑÊ"å~°∞.——
(JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü "å~ÚÖò a<£ Ǩï[~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ #=∂*ò
KÕâß#∞. PÜ«∞# ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uѨÙÊ`«∞#flѨÙÊ_»∞ 'Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩ"£∞ =~°Ç¨Ï‡
`«∞ÖÏ¡Ç≤Ï =|~üHÍ`«∞Ǩ˙— Jx, Z_»=∞ "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uѨÙÊ`«∞#flѨÙÊ_»∞ 'Jã¨ûÖÏ=Ú
JÖˇ·‰õΩ"£∞ =~°Ç¨Ï‡`«∞ÖÏ¡ÇπÏ— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
XHõ¯K«∂ѨÙÖ’ ѨÓiÎ q^è•#O
#=∂*ò KÕ¿ã ѨÓiÎq^è•#O UXHõ¯ LÖËY¡ #OÖ’ ‰õÄ_® qѨÙÅOQÍ ÖË^∞Œ . ѨÓiÎq^è•#O
Ö’x qq^èŒ JOâßÅ∞ qaè#fl LÖËY ¡ <åÅÖ’ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_®¤~Ú. JOKÕ`« <ÕxHõ¯_» #=∂*ò
KÕ¿ã ã¨OѨÓ~°‚ q^è•#O ã¨OH˜Ñ∆ OΨ QÍ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞:
dÉÏ¡‰õΩ Jaè=ÚYOQÍ (JO>Ë HÍÉÏÅÜ«∞O kâ◊‰õΩ uiy) xÅ|_ç ''Wxfl=[˚ÇπÏ`«∞
=*òÇÏ≤ Ü«∞...—— ѨiOî z #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜ ã¨OHõeÊOK«∞HÀ"åe. L^•:– ''<Õ#∞ Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò‰Ωõ
ã¨O|OkèOz# ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò KÕã∞¨ <Î åfl#—x ã¨OHõeÊOK«∞H˘x 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü—
JO@∂ ~Ô O_»∞ J~°K`Õ ∞« Å∞ dÉÏ¡"Ñ·≥ Ù¨ ‰õΩ ÃÑ\˜ì K≥=ÙÅ^•HÍ ÃÑ·HÔ `åÎe. `«~åfi`« "≥O@<Õ KÕ`∞« Å∞
kOK«∞`«∂ ǨÏ#Ѷ^‘ $Œ HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O Z_»=∞=ÚO*ËuÃÑ· ‰õΩ_ç =ÚO*Ë~Ú LO_ÕÖÏ <åaè¢H˜O^Œ
Hõ@∞ìHÀ"åe. Ô~O_»∞áê^•Å =∞^茺 6–12 JOQÆ∞àÏÅ∞ MÏm LO_®e. ^Œ$+≤ì ã¨*ÏÌ KÕ¿ã
KÀ@∞ÃÑ· LO_®e. JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O J~Ú`Õ KÕ`∞« Å∞ Éè∞í *ÏÅ=~°Hˆ ZuÎ kOz,
Z_»=∞=ÚO*Ëu`À ‰õΩ_ç"≥∂KÕ~Ú ÃÑ·ÉèÏQÆOg∞^Œ, ‰õΩ_ç=ÚO*Ëu`À Z_»=∞"≥∂KÕ~Ú
ÃÑ·ÉèÏQÆOg∞^Œ LO_ÕÖÏ ~˘=Ú‡g∞^Œ Hõ@∞ìHÀ"åe. g~°∞ Ô~O_»∞ áê^•Å =∞^茺 ^•^•Ñ¨Ù
Ô~O_»_»∞QÆ∞Å∞ MÏm LOz xÅ|_»`å~°∞.
`«~°∞"å`« Dq^èŒOQÍ 'ã¨<å— ('ã¨∞ÉòǨ#Hõ JÖϡǨï=∞‡=aǨÏ"£∞kHõ) ѨiîOKåe.
JÃÇϡǨÏnãπ "å~°∞ 'ã¨<å—‰õΩ |^Œ∞Å∞ ''JÖϡǨï=∞‡ ÉÏ~Ú^£ ɡ·x =ɡ·#...—— J<Õ ^Œ∞P
KÕ™êÎ~°∞. 'ã¨<å— `«~°∞"å`« ''J=ÓA aÖÏ¡Ç≤Ï q∞#+¨Ê~Ú`å x¢~°rO, aã≤‡ÖÏ¡ Ç≤Ï¢~°Ç¨‡ x¢~°Ç‘Ï"£∞——
Jx K≥Ñ≤Ê 'á¶êuǨ ã¨∂~å—, Pg∞<£, =∞ˆ~^≥·<å Ô~O_»= ã¨∂~å ѨiîOKåe.
Dq^èŒOQÍ Ñ¨iîOz# `«~°∞"å`« 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ '~°∞‰õÄ—Ö’H˜ áÈÜ«∂e. JO>Ë
`«Å¢H˜O^Œ∞Å 'Ü«∞Öò—(L)¿+ÑπÖÏ =OQÍe. J~°K`Õ ∞« Å`À "≥∂HÍà◊√§ Ѩ@∞ìH˘x ''ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞Öò
JrO—— Jx Hõhã¨O =¸_»∞™ê~°∞¡ ѨiîOKåe. `«~åfi`« ''ã¨q∞JÖϡǨï e=∞<£ ǨÏq∞^ŒÇπÏ——
JO@∂ x\Ï~°∞QÍ ÖËz xÅ|_ç ''~°|ƒ<å ÅHõÖÇò Ϩ "£∞—Ì — Jx K≥áêÊe. P `«~åfi`« 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü—
JO@∂ ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈ"åe. "≥Ú^Œ@ "≥∂HÍà◊√¡, J~°KÕ`«∞Å∞ `«~°∞"å`« =Ú‰õΩ¯, #∞^Œ∞~°∞
<ÕʼnõΩ PxzÛ ã¨*ÏÌ KÕÜ∂« e. =ÚYO =∞^躌 Ö’LO_ÕÖÏ K≥=ÙʼnõΩ ~Ô O_»∞ "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ J~°K`Õ ∞« Å∞
<ÕʼnõΩ PxzÛ ÃÑ\Ïìe. "≥∂KÕ`∞« Å∞ <ÕʼnõΩ `åHõh‰õÄ_»^∞Œ . ã¨*ÏÌ ã≤u÷ Ö’ ''ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞Öò
PÖÏ—— Jx Hõhã¨O =¸_»∞™ê~°∞¡ K≥áêÊe. `«~åfi`« 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ ÖËz ‰õÄ~ÀÛ"åe.
Z_»=∞ =∞_»=∞ÅÃÑ· Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞ PxzÛ ‰õΩ_çáê^ŒO ÖËz LO_ÕÖÏ x\Ï~°∞QÍ, xOáêkQÍ
‰õÄ~ÀÛ"åe. JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O D ã≤÷uÖ’ ''JÖϡǨï=∞‡Q∑Ѷ≤s¡ =~üǨÏg∞fl—— (^Õ"å!
##∞fl Hõ∆q∞OK«∞, <åÃÑ· ^ŒÜ«∞EѨÙ) Jx "Õ_»∞HÀ"åe. P `«~åfi`« =∞m§ ã¨*ÏÌ KÕÜ«∂e.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 133
WÖÏ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ ã¨*ÏÌ KÕã≤# `«~°∞"å`« 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ x\Ï~°∞QÍ ÖËz
xÅ|_®e. nO`À XHõ ~°HÍ`«∞ J=Ù`«∞Ok. uiy 'aã≤‡ÖÏ¡...., á¶êuǨ ã¨∂~å— Ñ¨iîOz
Ô~O_»= ã¨∂~åQÍ =∞ˆ~^≥·<å ã¨∂~å ѨiîOKåe. P`«~åfi`« "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`ü =∂kiQÍ<Õ XHõ
~°∞‰õÄ, Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕã≤ x\Ï~°∞QÍ xOáêkQÍ ‰õÄ~˘Ûx '`«+¨Ç¨ï›^£— (J`«ÎÇ≤ÏÜ«∂º`«∞)
ѨiîOKåe. WO^Œ∞Ö’ 'ÖÏ WÖÏÇ¨Ï WÅ¡Å¡ÇπÏ— J<Õ "åHõºO ~åQÍ<Õ ‰õΩ_çKÕu ¢"Õà◊√§ Ñ≤_çH˜eQÍ
=∞_»z, K«∂ѨÙ_»∞ ¢"Õex ÃÑ·ÔHuÎ Ãã·QÆ KÕÜ«∂e. P "≥#∞"≥O@<Õ ‰õΩ_çKÕu J~Ú^Œ∞ ¢"Õà◊§#∞
Ü«∞^蕢ѨHÍ~°O Kåz "≥∂HÍÅ∞ÃÑ· LOKåe. Dq^èŒOQÍ Ô~O_»∞ ~°HÍ`üÅ∞, `«+¨Ç¨ï›^£ ѨiîOz#
`«~åfi`« '^Œ~°∂^£, ^Œ∞P ѨiîOKåe. ^Œ~°∂^£, ^Œ∞P ѨiîOz# `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù =ÚYO
uѨÙÊ`«∂ ''Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ‰· Ωõ O =~°ÇϨ ‡`«∞ÖÏ¡ÇÏπ —— Jx ѨÅHÍe. `«~∞° "å`« Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ =ÚYO
uѨÙÊ`«∂ ‰õÄ_® J^Õ q^èŒOQÍ ã¨ÖÏO ѨÅHÍe. nO`À #=∂*ò =ÚQÆ∞ã¨∞ÎOk.
=¸_»∞ ÖËHõ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`üŠѶ¨~°*ò #=∂*ò KÕÜ«∞=Åã≤ =¿ãÎ '`«+¨Ç¨ï›^£— ѨiîOz#
`«~°∞"å`« 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ ÖËz xÅ|_ç =¸_»=, <åÅæ= ~°HÍ`«∞Ö’¡ á¶êuǨ ã¨∂~å
=∂¢`«"Õ∞ ѨiîOKåe. `«~åfi`« '`«+¨Ç¨ï›^£`À áê@∞ ^Œ~°∂^£, ^Œ∞P ‰õÄ_® ѨiîOz, ‰õΩ_çZ_»=∞Å
"≥Ñ· Ù¨ =ÚYOuѨÙÊ`«∂ ã¨ÖÏO ѨÅHÍe. Dq^èOŒ QÍ D #=∂A =ÚQÆ∞ã¨∞OÎ k. <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å
ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãÎ =¸_»=, <åÅæ= ~°HÍ`«∞Ö’¡ á¶êuǨ ã¨∂~å`À áê@∞ Ô~O_»=
ã¨∂~åQÍ Y∞~üP<£Ö’x =∞ˆ~^≥·<å ã¨∂~å ÖËHõ ã¨∂~åÖ’ H˘O`«ÉèÏQÆO ‰õÄ_® ѨiîOKåe.
q`«~ü, ^Œ∞PÜ≥∞ Y∞#∂`ü
Wëê `«~∞° "å`« KÕ¿ã q`«~ü #=∂*ò#∞ QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''^Õ=Ù_»∞ g∞HÀã¨O XHõ #=∂*ò JkèHõOQÍ KÕâß_»∞. Jk q`«~ü #=∂*ò. g∞~°∞ nxfl
Wëê, LëÈ^ŒÜ«∞O "Õà◊Å =∞^茺 KÕã¨∞HÀO_ç—— (Wɡfl=∂[)
''^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ =∞~˘Hõ #=∂*ò (‰õÄ_®) KÕÜ«∂Åx P[˝ *ÏsKÕâß_»∞. D #=∂*ò
g∞ Z¢~°XO>ˇÅ HõO>Ë ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k. Jk q`«~ü #=∂*ò. nxfl g∞‰õΩ Wëê, LëÈ^ŒÜ«∞O
"Õà◊Å =∞^茺 KÕÜ«∂Åx xˆ~ÌtOKå_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
Wëê #=∂*òÖ’x Ѷ¨~°*ò, ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò `«~åfi`« =¸_»∞ ~°HÍ`üÅ∞ 'q`«~ü— #=∂*ò
KÕÜ«∂e. WO^Œ∞Ö’ Ô~O_»∞ ~°HÍ`üÅ∞ ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl>Ë¡ KÕã≤, '`«+¨Ç¨ï›^£— `«~°∞"å`« xÅ|_ç
=¸_»= ~°HÍ`üÖ’ aã≤‡ÖÏ¡, á¶êuǨ ã¨∂~å, =∞ˆ~^≥·<å Ô~O_»= ã¨∂~å ѨiîOKåe. P `«~°∞"å`«
'JšǨïJHõƒ~ü— JO@∂ KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ ÃÑ·ÔHuÎ, kOz <åaè ¢H˜O^Œ ÖËHõ <åaè ÃÑ·#
Hõ@∞ìH˘x ¢H˜O^Œ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ ''Y∞#∂`ü—— ^Œ∞P KÕÜ«∂e:
Y∞#∂`ü ^Œ∞P: ''JšǨï=∞‡ W<åfl #ã¨ÎD#∞Hõ =#ã¨ÎQ∑Ѷ≤~°∞Hõ =#∞Jò q∞#∞ aHõ =
#`«=Hõ¯Å∞ JÖˇ·Hõ =#∞ã‘fl JÖˇ·HõÖò Mˇ·~° =#+π‰õΩ~°∞Hõ =ÖÏ #H±Ñ¶¨Ù~°∞Hõ =#MòÅ=Ù = #`ü~°∞‰õΩ
=∞<£Ü«∞ºÑ¶πA~°∞Hõ JÖϡǨï=∞‡ WÜ«∂ºHõ #Jò|∞^Œ∞ =ÅHõ #∞ã¨e¡ =#∞ãπA^Œ∞ = WÖˇ·Hõ
#ãπP =#ÇπÏѶ^≤ ∞Œ =#~°∂˚ ~°ÇϨ ‡`«Hõ =#MϬ J*Ï|Hõ W#fl J*Ï|Hõ aÖò‰Ωõ áêÊùi =ÚÖòÇÏ≤ Mò——
(J~°÷O: ^Õ"å! "Õ∞=Ú h ã¨Ç¨Ü«∞O Ji÷ã¨∞Î<åfl=Ú. h #∞O_ç áêѨ=∞xflOѨÙ
HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú. "Õ∞=Ú x#∞fl qâ◊fiã≤OKå=Ú. x<Õfl #=Ú‡H˘x hg∞^Œ P^è•~°Ñ¨_»∞
134 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«∞<åfl=Ú. x#∞fl |Ǩïq^è•Å H˘xÜ«∂_»∞`«∞<åfl=Ú. h‰õΩ Hõ$`«[˝`«Å∞ `≥Å∞ѨىõΩO@∞
<åfl=Ú. h Ѩ@¡ Hõ$`«Ñ¶¨ÚflÅ∞QÍ LO_»É’=Ú. h Ѩ@¡ Hõ$`«Ñ¶¨∞fl`«, Jq^èÕÜ«∞`«Å∞
K«∂¿Ñ"åi`À "Õ∞=Ú ZÖÏO\˜ ã¨O|O^èŒO ÃÑ@∞ìHÀ=Ú. "Õ∞=Ú x<Õfl P~åkèã¨∞Î<åflO. h
¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞ #=∂*ò KÕã¨∞Î<åfl=Ú. h ã¨xflkèÖ’<Õ ™êëêìOQÆ Ñ¨_»∞`«∞<åfl=Ú. h
"≥·Ñ¨ÙˆH =∞~°e =™êÎ=Ú. h P[˝efl t~°™ê=Ç≤ÏOK«_®xH˜ "Õ∞=Ú ZšѨÙÊ_»∂ ã≤^ŒúOQÍ
LO@∞<åfl=Ú. h Hõ~°∞}ÏHõ\ÏH∆ÍÅ ÃÑ·<Õ Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl=Ú. h tHõ∆‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞
`«∞<åfl=Ú. h=Ù ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞efl `«Ñ¨Ê‰õΩO_® tH˜∆™êÎ=Ù.)
D ^Œ∞P ѨiîOz# `«~åfi`« Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O ~°∞‰õÄ–ã¨*ÏÌÅ∞, `«+¨Ç¨ï›^£ =ÔQ·~å ѨiîOz
#=∂*ò =ÚyOKåe. JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^äOŒ HõÅ"å~°∞ =¸_»=~°HÍ`ü '~°∞‰õÄ— `«~∞° "å`« Y∞#∂`ü
^Œ∞P KÕ`«∞Å∞ Hõ@∞ìH˘x KÕÜ«∞_®xH˜ |^Œ∞Å∞ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz ÃÑ·ÔHuÎ KÕ™êÎ~°∞. "å~°∞ Ѷ¨[~ü
#=∂*òÖ’ ‰õÄ_® Ѷ¨~°*ò Ô~O_»=~°HÍ`ü '~°∞‰õÄ— `«~åfi`« D ^Œ∞P KÕ™êÎ~°∞. D Ô~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞
‰õÄ_® ã¨Ô~·#"Õ. Ô~O_ç\˜H© ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞ L<åfl~Ú.
'Y∞#∂`ü ^Œ∞P— q`«~ü #=∂*òÖ’ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ #=∂*òÖ’ ѨiîOK«‰õÄ_»^Œ∞. J~Ú`Õ
™ê=¸Ç≤ÏHõ PѨ^Œ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ Ѷ¨[~ü #=∂*òÖ’ ‰õÄ_® D ^Œ∞P KÕÜ«∞=K«∞Û.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ <≥Å~ÀAÅ áê@∞ (q`«~#ü =∂*ò
z=i ~°HÍ`üÖ’) ~°∞‰õÄ #∞O_ç `«Å ÃÑÔHuÎ# `«~°∞"å`« 'Y∞#∂`≥ <ålÖÏ— ѨiîOKå~°∞.
JO^Œ∞Ö’ PÜ«∞# |hã¨bO‰õΩ K≥Ok# H˘xfl (sÖò, [HÍfi<£) LѨ`≥QÆÅ#∞ â◊Ñ≤OKå~°∞.
P |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ #ÅÉèˇ· ÖËHõ _≥|ƒù~Ú =∞Ok (ǨÏnãπ LÖË¡Y‰õΩ_çH˜ ã¨OYº
QÆ∞~°∞ÎÖË^Œ∞.) MÏsÅ (Y∞~üP<£ Ѩiî‰õΩÅ)#∞ ѨOÑ≤`Õ "åiÃÑ· P ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ ^•_çKÕã≤
ǨÏ`«=∂~åÛ~°∞. D ã¨OѶ¨∞@#`À ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P `≥QÆÅÃÑ· P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞Öˇ·áÈÜ«∂~°∞.
PÜ«∞#Ö’ JO`«\˜ P¢QÆǨxfl <Õxk=~°‰õΩ Z#fl_»∂ K«∂_»ÖË^Œ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: (=Úã≤¡O Ü«Ú^ŒúMˇ·nÅ q=ÚH˜Î, Jqâßfiã¨∞Å
q<åâ◊O HÀã¨O) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) x~°O`«~åÜ«∞OQÍ XHõ <≥Å ~ÀAÅ^•HÍ Wëê #=∂*ò
`«~°∞"å`« 'Y∞#∂`ü ^Œ∞P— ѨiîOKå~°∞. P`«~åfi`« XHõ ~ÀA D ^Œ∞P ѨiîOK« ÖË^Œ∞.
ѨiîOK«Hõ áÈ=_®xH˜ HÍ~°}O J_çy`Õ ''=Úã≤¡O Mˇ·nÅ∞ q_»∞^ŒÅ~Ú =KåÛ~°∞ Hõ^•!——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)– (J|∂^•=Ó^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Y∞#∂`ü ^Œ∞P#∞ W`«~° "Õà◊Å #=∂AÖ’¡ ‰õÄ_® ѨiîOz#@∞¡ D
¢H˜Ok LÖË¡Y<åÅ ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ g∞‰õΩ WOK«∞q∞OK«∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) KÕ¿ã@@∞=O\˜ #=∂*ò KÕã≤ K«∂Ѩ<å?—— Jx J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« PÜ«∞# AǨÏ~ü,
Wëê, Ѷ¨[~ü #=∂AÅÖ’ 'ã¨q∞JÖϡǨï e=∞<£Ç¨Ïq∞^ŒÇπÏ— Jx ѨeH˜# `«~°∞"å`«
Y∞#∂`ü ^Œ∞P ѨiîOKå~°∞. P ^Œ∞PÖ’ Jqâßfiã¨∞ÅÃÑ· JaèâßѨO, qâßfiã¨∞Å HÀã¨O
¢âıÜ≥∂ã¨OˆH∆=∂Å∞ L<åfl~Ú. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''(^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ HÍÅOÖ’) Ѷ[¨ ~ü, =∞¢yÉò #=∂AÖ’¡
Y∞#∂`ü ^Œ∞P ѨiîOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞O_Õk.—— (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 135
ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ `åiMò J+π[~Ú (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ =∂ <å#fl#∞ ''<å<åfl!
g∞~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨), J|∂|Hõ~ü (~°l), L=∞~ü (~°l), L™ê‡<£ (~°l), Je (~°l)Å
"≥#∞Hõ #=∂*ò KÕã=≤ Ù<åfl~°∞ Hõ^•! gà◊§O`å Ѷ[¨ ~ü #=∂*òÖ’ Y∞#∂`ü ^Œ∞P ѨiOî KÕ"å~å?——
Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''JÉσÜü∞! W^˘Hõ H˘`«Î q+¨Ü«∞O (a^£J`ü)—— Jx ã¨=∂
^è•#O WKåÛ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O, ui‡l, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O q`«~ü #=∂*òÖ’ =¸_»∞ ~°HÍ`üÅ∞ ѨiîOKåe. ëêѶ¨~Ú,
JÃÇϡǨÏnãπ ¢Ñ¨[Å∞ XHõ¯ ~°HÍ`ü =∂¢`«"Õ∞ Ѩiî™êÎ~°∞. JÃÇϡǨÏnãπ =¸_»∞, J~Ú^Œ∞, U_»∞
~°HÍ`üÅ #=∂*òx ‰õÄ_® ã¨=∞iú™êÎ~°∞.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) ~å¢u"Õà◊ Ѩ^Œ=¸_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞
#=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞. "å\˜Ö’ =¸_»∞ q`«~ü‰õΩ ã¨O|OkèOz# ~°HÍ`«∞Å∞, Ô~O_»∞ Ѷ¨[~ü
"Õà◊ ã¨∞#fl`ü‰õΩ ã¨O|OkèOz# ~°HÍ`«∞Å∞ ‰õÄ_® LO_Õq.—— (|∞MÏi)
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) q`«~ü #=∂*òÖ’ =¸_»∞ ~°HÍ`üÅ∞ ѨiîOKÕ"å~°∞. P `«~åfi`«
z=~À¡ (‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uѨÙÊ`«∂) ã¨ÖÏO KÕ¿ã"å~°∞.—— (ǨH˜"£∞)
ǨϢ[`ü Wɡfl L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞~°∞ ~å¢u"Õà◊ z=i #=∂*ò#∞ q`«~ü ~°∂ѨOÖ’ KÕÜ«∞O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
D P^Õâ◊O JaèÅ+¨hÜ«∞"≥∞ÿ#^Õ HÍx `«Ñ¨Êxã¨iHÍ^Œ∞. Z=Ô~·<å Wëê #=∂*ò`À áê@∞
q`«~ü #=∂*ò KÕã≤ Ѩ_»∞H˘x J~°÷~å¢uQÍx, =¸_»= *Ï=Ú#QÍx "≥∞Å∞‰õΩ= =zÛ U^≥·<å
#Ѷ≤Öò #=∂*ò KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë x~°ÉèíºO`«~°OQÍ KÕÜ«∞=K«∞Û.
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) q`«~ü #=∂*ò KÕã≤# `«~°∞"å`«
‰õÄ~˘Ûx =∞m§ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (#Ѷ≤Öò) #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£)
ÃÑ· LÖË¡Y#OÃÑ· W=∂"£∞ #=g (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) "åºMϺ#O: ''Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O– q`«~ü
`«~åfi`« #Ѷ≤Öò #=∂*ò KÕÜ«∞_»OÖ’ `«Ñ¨ÙÊ ÖË^Œx `≥eÜ«∞*ËÜ«∞_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
q`«~ü `«~åfi`« ‰õÄ~˘Ûx WÖÏ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ #=∂*ò KÕâß~°∞. J^≥·<å PÜ«∞# D #=∂*ò#∞
ZšѨÙÊ_»∂ KÕ¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞, XHõ™êi ÖË^• H˘xfl™ê~°∞¡ =∂¢`«"Õ∞ KÕâß~°∞.——
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''~å¢u z=i
ÉèÏQÆOÖ’ (=¸_À *Ï=Ú#) "Õ∞Ö’¯ÖË=∞#fl ÉèíÜ«∞=Ú#fl "å~°∞ ~å¢u `˘e ÉèÏQÆOÖ’<Õ
("≥Ú^Œ\˜ *Ï=Ú<Õ) q`«~ü #=∂*ò KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. '~å¢u z=i ÉèÏQÆOÖ’ (=¸_À *Ï=Ú#)
"Õ∞Ö’¯QÆÅ=∞#fl #=∞‡HõO L#fl"å~°∞ ~å¢u z=i ÉèÏQÆOÖ’<Õ (=¸_À *Ï=Ú<Õ) q`«~ü
#=∂*ò KÕÜ«∞_»O =∞Ozk. ~å¢u z=i ÉèÏQÆOÖ’ KÕ¿ã #=∂*ò HÀã¨O ^≥·=^Œ∂`«Å∞
=™êÎ~°∞. W^≥O`À â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ#k.—— (=Úã≤¡O)
x^•#"Õ∞ ¢Ñ¨^è•#O
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞~°∞ #=∂*ò KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ ã¨iQÍæ LE KÕã≤ dÉÏ¡ kâ◊‰õΩ uiy xÅ|_ç
(JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü) `«Hƒ© ~ü ѨÅHõO_ç. `«~∞° "å`« Y∞~üP<£Ö’ g∞‰õΩ *Ï˝ÑH¨ Oõ LO_ç ã¨∞ÅÉèOí QÍ
136 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
K«^Œ=QÆey#O`« ÉèÏQÆO K«^Œ=O_ç. `«~°∞"å`« ~°∞‰õÄ KÕÜ«∞O_ç. ~°∞‰õÄ gÖˇ·#O`«=~°‰õΩ
x^•#OQÍ, xOáêkQÍ KÕÜ«∞O_ç. `«~°∞"å`« x\Ï~°∞QÍ, ¢Ñ¨âßO`«OQÍ xÅ|_»O_ç. P
`«~°∞"å`« ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞O_ç. ã¨*ÏÌ ‰õÄ_® xOáêkQÍ KÕÜ«∂e. ã¨*ÏÌ ã≤÷u #∞O_ç ÖËz
x\Ï~°∞QÍ, xOáêkQÍ ‰õÄ~ÀÛO_ç. P `«~°∞"å`« Ô~O_»= ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞O_ç. D ã¨*ÏÌ ‰õÄ_®
xOáêkQÍ, ¢Ñ¨âßO`«OQÍ KÕÜ«∂e.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞ã≤˚^£Ö’ ‰õÄ~˘Ûx
L#flѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ =zÛ #=∂*ò KÕâß_»∞. #=∂*ò =ÚyOK«∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« J`«#∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ PÜ«∞#‰õΩ ã¨ÖÏO KÕâß_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«xH˜ ¢Ñ¨uã¨ÖÏO
KÕã≤ ''#∞=Ùfi #=∂*ò ã¨iQÍ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. "≥o§ #=∂*ò K≥~Úº—— Jx K≥áêÊ~°∞. P =ºH˜Î
"≥o§ (=∞~˘Hõ ™êi) #=∂*ò KÕâß_»∞. #=∂*ò KÕã≤=zÛ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ ã¨ÖÏO KÕâß_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨uã¨ÖÏO KÕã≤ =∞m§ J^Õ =∂@ K≥|∞`«∂ ''#∞=Ùfi (WѨÙÊ_»∂) ã¨iQÍ
#=∂*ò KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. "≥o§ #=∂*ò K≥~Úº—— Jx J<åfl~°∞. Dq^èŒOQÍ P =ºH˜Î =¸_»∞
™ê~°∞¡ #=∂*ò KÕã≤=KåÛ_»∞. =¸_»=™êi ‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''#∞=fiã¨Å∞ #=∂*ò
K≥Ü«∞ºÖË^Œ∞, "≥o§ #=∂*ò K≥~Úº—— Jx J<åfl~°∞.
z=iHÍ P=ºH˜Î ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæiH˜ =zÛ ''q∞=∞‡efl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎQÍ xÜ«∞q∞Oz
ѨOÑ≤# P ^Õ=Ùx ™êH˜∆! <å‰õΩ WO`«HõO>Ë "≥∞~°∞ÔQ·# #=∂*ò KÕÜ«∞_»O ~å^Œ∞. ZÖÏ
KÕÜ«∂Ö’ g∞ˆ~ <Õ~°ÊO_ç <å‰õΩ—— Jx J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''#∞=Ùfi #=∂*ò HÀã¨O xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— Jx K≥ѨÙÊ.
`«~∞° "å`« Y∞~üP<£Ö’ ZO`« ÉèÏQÆO ã¨∞ÅÉèOí QÍ Ñ¨iOî K«QÅ Æ "À JO`« ѨiOî K«∞. P `«~∞° "å`«
'~°∞‰õÄ— K≥~Úº. ~°∞‰õÄ xOáêkQÍ KÕâßHõ `«Å ÃÑ·ÔHuÎ x\Ï~°∞QÍ xÅ|_»∞. P `«~°∞"å`«
ã¨*ÏÌ K≥~Úº. ã¨*ÏÌ xOáêkQÍ KÕã#≤ `«~åfi`«, `«ÅZuÎ (x\Ï~°∞QÍ) ¢Ñ¨âßO`«OQÍ ‰õÄ~ÀÛ.
P `«~°∞"å`« =∞m§ ã¨*ÏÌ K≥~Úº. ã¨*ÏÌ xOáêkQÍ KÕã≤# `«~°∞"å`« `«ÅZuÎ (x\Ï~°∞QÍ)
¢Ñ¨âßO`«OQÍ ‰õÄ~ÀÛ. Dq^èŒOQÍ Ñ¨ÓiÎ #=∂*ò KÕã≤ =ÚyOKåe.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü |~å Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*òÖ’ dÜ«∂O (xÅ|_Õ Ñ¨^uúŒ ), MÏ~Ú^•
(‰õÄ~°∞Û<Õ Ñ¨^Œúu) `«Ñ¨Ê ~°∞‰õÄ (=OQÆ@O), ã¨*ÏÌ (™êëêìOQÆѨ_»@O), Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ
=∞^茺 [ÖÏû (q~å=∞) ã≤÷u, ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËzxÅ|_Õ M∫=∂ (x^•#O) =O\˜ JOâß
Åxfl\˜ q+¨Ü«∞OÖ’ áê\˜OKÕ ã¨=∞Ü«∞O ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü |~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨q∞JÖϡǨï e=∞<£Ç¨Ïq∞^ŒÇπÏ Jx
~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz xÅ|_ç ã¨*ÏÌ HÀã¨O t~°ã¨∞û <ÕÅÃÑ· PxOK«#O`« =~°‰õΩ =∂Ö’ U
XHõ¯~°∂ (ã¨*ÏÌ HÀã¨O) #_»∞O =OKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
#=∂*òÖ’ Ѷ¨~°*ò(q^èŒ∞)Å∞, ã¨∞#fl`ü(ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂)Å∞
#=∂*òÖ’ H˘xfl Ѷ¨~°*òÅ∞, "ålÉòÅ∞ L<åfl~Ú. (Ѷ¨~°*ò‰õΩ, "ålÉò‰õΩ ÃÑ^ŒÌ `Õ_®ÖË^Œ∞.)
"å\˜Ö’ UXHõ¯\˜ =∞~°z =kÖËã≤<å, HÍ"åÅx =kÖËã≤<å #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞. (1) ã¨OHõÅÊO.
(2) `«H©ƒÔ~ `«¢Ç‘Ï=∂. n<Õfl '`«H©ƒÔ~TÖÏ— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. JO>Ë #=∂*ò ¢áê~°OÉèíOÖ’
'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔHuÎ kOz Hõ@∞ìHÀ=_»O J#fl =∂@. (3) Ѷ¨~°*ò #=∂*ò
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 137
xÅ|_ç KÕÜ«∞_»O. Ѷ¨~°*ò `«Ñ¨Ê ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ â◊H˜Î L#flѨÊ\˜H© ‰õÄ~˘Ûx KÕÜ«∞_»O
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. HÍx ѨÙ}ºO `«yæáÈ`«∞Ok. (4) ¢Ñ¨u ~°HÍ`üÖ’ á¶êuǨ (JÖòǨÏO) ã¨∂~å
ѨiîOK«_»O. (5) ~°∞‰õÄ (xOáêkQÍ) KÕÜ«∞_»O. (6) M∫=∂ (~°∞‰õÄ KÕã≤# `«~°∞"å`« ÖËz
x\Ï~°∞QÍ xÅ|_»@O). (7) ¢Ñ¨u ~°HÍ`üÖ’ Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕÜ«∞_»O. Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ =∞^茺
xOáêkQÍ ‰õÄ~ÀÛ=_»O. (8) Ô~O_»=, z=i ~°HÍ`üÖ’ ‰õÄ~˘Ûx `«+¨Ç¨ï›^£ (J`«ÎÇ≤ÏÜ«∂º`ü)
ѨiîOK«_»O. (9) #=∂*ò z=~À¡ ''Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩ"£∞ =~°Ç¨Ï‡`«∞ÖÏ¡ÇπÏ—— JO@∂ ‰õΩ_ç
Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uÑ≤Ê #=∂*ò =ÚyOK«_»O. (10) #=∂*ò xOáêkQÍ, x^•#OQÍ,
¢Ñ¨âßO`«OQÍ KÕÜ∞« _»O. (11) #=∂*òÖ’ =ÚO^Œ∞ KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩx "≥#∞Hõ, "≥#∞Hõ KÕÜ∞« =Åã≤#
Ѩx =ÚO^Œ∞ KÕÜ«∞‰õΩO_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕã≤#@∞¡ ¢Hõ=∞Ѩ^Œúu`À KÕÜ«∞_»O.
QÆ=∞xHõ :– Ѷ~¨ *° ‰ò Ωõ ã¨O|OkèOz# ÃÑ·q+¨Ü∂« ÖË Q͉õΩO_® ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äOŒ Ö’ =∞iH˘xfl
q+¨Ü∂« Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O #Ñ¶Ö ≤ ,ò q`«~ü #=∂AÖ’¡x ~°HÍ`«∞Åxfl
\˜Ö’, Ѷ¨~°*ò #=∂AÖ’¡x "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Ö’¡ á¶êuǨ ã¨∂~å`À áê@∞ Ô~O_»= ã¨∂~åQÍ
=∞ˆ~^≥·<å ã¨∂~åQÍx ÖË^• Y∞~üP<£Ö’x H˘O`« ÉèÏQÆOQÍx ѨiîOK«_»O "ålÉò (`«Ñ¨Êxã¨i).
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl ¢Ñ¨u #=∂*òÖ’#∂
Y∞~üP<£ ѨiOî KåÅx P^ÕtOKå~°∞. PÜ«∞# UU #=∂AÖ’¡ Y∞~üP<£x aQÆ~æ Q° Í Ñ¨iOî KÕ
"å~À PÜ«∂ #=∂AÖ’¡ "Õ∞=Ú aQÆæ~°QÍ Ñ¨iî™êÎ=Ú. PÜ«∞# UU #=∂AÖ’¡ xâ◊≈|ÌOQÍ
ѨiîOKÕ"å~À PÜ«∂ #=∂AÖ’¡ "Õ∞=Ú xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iî™êÎ=Ú. g∞~°∞ á¶êuǨ ã¨∂~å
`«Ñ¨Ê =∞ˆ~ ã¨∂~å ѨiîOK«HõáÈ~Ú<å ã¨iáÈ`«∞Ok. (JO>Ë #=∂*ò <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.)
J~Ú`Õ (Ô~O_»= ã¨∂~å) Ѩiî¿ãÎ =∞Ozk.—— (|∞MÏi)
ǨÏO|b ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O #=∂*òÖ’ XHõ ã≤÷u #∞O_ç =∞~˘Hõ ã≤÷uH˜ =∂ˆ~@ѨÙÊ_»∞
'JÖϡǨïJHõƒ~ü— Jx ѨÅHõ_»O† ~°∞‰õÄÖ’ Hõhã¨O XHõ™êi 'ã¨∞ÉòǨ# ~°aƒÜ«∞ÖòJrO— Jx,
ã¨*ÏÌÖ’ Hõhã¨O XHõ™êi 'ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞ÖòPÖÏ— Jx ѨÅHõ_O» † ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞
'ã¨q∞JÖϡǨï e=∞<£Ç¨Ïq∞^ŒÇπÏ— Jx ѨÅHõ_»O† ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz xÅ|_ç# `«~°∞"å`«
'~°|ƒ<å =ÅHõÖòǨÏ"£∞Ì— Jx ѨÅHõ_»O† Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ =∞^茺 XHõ™êi '~°aƒQ∑Ѷ≤s¡— Jx ѨÅHõ_»O
"ålÉò (`«Ñ¨Êxã¨i). ¢Ñ¨u #=∂*òÖ’x z=i ~°HÍ`üÖ’ '^Œ~°∂^£— ѨiîOK«_»O Ѷ¨~°*ò (qkè).
W=hfl W`«~° Ѷ≤MÏ ^Œ$HõÊ^ä•Å ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨∞#fl`ü (ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å∞) J=Ù`å~Ú.
#=∂*òÖ’ H˘xfl ã¨∞#fl`üÅ∞ (ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å∞) L<åfl~Ú. 1–~°ÃѶÜ∞« ^≥<· £ (Ô~O_»∞ KÕ`∞« Å∞
K≥=ÙÅ^•HÍ ÖËHõ Éèí∞*ÏÅ^•HÍ Z`«Î_»O), 2–‰õΩ_çKÕux Z_»=∞ KÕuÃÑ· Hõ@∞ìHÀ=_»O, 3–¢áê~°OÉèí
ÖËHõ ¢Ñ¨â◊O™ê (ã¨<å) ѨÅ∞‰õΩÅ∞† 4–`«J=Ùfi*ò (JO>Ë J=ÓAaÖÏ¡Ç≤Ï q∞#+¨¬~Ú`å x¢~°rO)
ѨiîOK«_»O† 5–'aã≤‡ÖÏ¡— `«~°∞"å`« á¶êuǨ ã¨∂~å =ÚyOѨÙÖ’ 'Pg∞<£— K≥áêÊe† 6–á¶êuǨ
ã¨∂~å `«~∞° "å`« ~Ô O_»= ã¨∂~åQÍ Y∞~üP<£Ö’x =∞~˘Hõ ã¨∂~åQÍx JO^Œ∞Ö’ H˘O`« ÉèÏQÆOQÍx
ѨiîOKåe† 7–á¶êuǨ ã¨∂~å `«~°∞"å`«, Ô~O_»= ã¨∂~å `«~°∞"å`« HÍ¿ãûѨ٠=∞ø#OQÍ LO_ç
áÈ=_»O '=Úã¨ÎÇ≤ÏÉò— (JaèÅ+¨hÜ«∞O).
8–#=∂*òÖ’ XHõ ã≤u÷ #∞O_ç =∞~˘Hõ ã≤u÷ H˜ =∂~°∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ (~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞
`«Ñ¨Ê) 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— Jx ѨÅHõ_»O† 9–~°∞‰õÄ ã¨iQÍ KÕÜ«∞_»O. JO>Ë 90 _ç¢wÅ HÀ}OÖ’
=Oy KÕ`«∞Å`À "≥∂HÍe zѨÊÅ∞ Ѩ@∞ìH˘xLO_»@O J#fl=∂@† 10–M∫=∂ ^Œ∞PÅ∞ (JO>Ë
~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞ 'ã¨q∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ÇϨ q∞^ŒÇÏπ — Jx, ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz x\Ï~°∞QÍ
138 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
xÅ|_ç# `«~°∞"å`« '~°|ƒ<åÅHõÖòǨÏ"£∞Ì— Jx ѨÅHõ_»O† 11–ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈÜÕ∞@ѨÊ\˜, ã¨*ÏÌ
#∞O_ç ÖËKÕ@ѨÊ\˜ PK«~°}. JO>Ë ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞ "≥∂HÍà◊√§, P `«~°∞"å`«
KÕ`∞« Å∞ <ÕÅÃÑ· PxOKåe. ã¨*ÏÌ#∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞ KÕ`∞« Å∞, P `«~∞° "å`« "≥∂HÍà◊√§
Z`åÎe† 12–ã¨*ÏÌ ã¨iQÍæ KÕÜ«∂e† 13–ã¨*ÏÌ ã≤÷uÖ’ 'ã¨∞ÉòǨ#~°aƒÜ«∞ÖòPÖÏ— Jx ѨiîOK«_»O†
14–Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ =∞^茺 ã¨iQÍæ, xOáêkQ͉õÄ~ÀÛ=_»O† 15– [ÖÏû W¢™êÎǨÏ`ü. JO>Ë "≥Ú^Œ\˜
~°HÍ`ü, =¸_»=~°HÍ`ü ã¨*ÏÌÅ `«~∞° "å`« HÍ¿ãûѨ٠‰õÄ~˘Ûx ÖË=_»O† 16–`«+Ǩ ï¨ ›^£ ѨiOî K«_®xH˜
‰õÄ~ÀÛ=_»O, JO^Œ∞Ö’ 'J+πÇϨ ^Œ∞J<£ÖÏ¡WÖÏǨÏWÅ¡ÖÏ¡Çï¨ ....— =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ‰õΩ_çKuÕ K«∂ѨÙ_»∞
"ÕÖˇuÎ Ãã·QÆ KÕÜ«∞_»O† 17–#=∂*ò z=i ~°HÍ`üÖ’ '`«+¨Ç¨ï›^£— `«~°∞"å`« '^Œ~°∂^£— ѨiîOK«_»O†
18–^Œ~°∂^£ `«~°∞"å`« ™êO¢Ñ¨^•Ü«∞Hõ ^Œ∞P KÕÜ«∞_»O.
20. ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ, uÖÏ=`üã¨*ÏÌ
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi AǨÏ~ü #=∂*òÖ’
Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ =∂¢`«"Õ∞ ѨiîOz ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù (=ÚYO uÑ≤Ê) ã¨ÖÏO KÕâß~°∞.
P `«~°∞"å`« =∞ã≤˚^£Ö’ dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù#fl F Hõ¢~° ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ^•xg∞^Œ KÕ~Ú PxOz
xÅ|_®¤~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J|∂|Hõ~ü (~°l), L=∞~ü (~°l)Å∞ ‰õÄ_® =∞ã≤˚^£Ö’<Õ
L<åfl~°∞. HÍx "åi^Œ~Ì ∂° <À~°∞ qѨÊ_®xH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_®¤~∞° . `˘O^Œ~á° ê@∞ `«`fi« O QÆÅ"å~°∞
''#=∂*ò `«yæOK«|_çOk—— JO@∂ ÖËz xÅ|_®¤~°∞.
JO`«Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕ`« 'A"åb^≥·<£— (kfiǨÏã¨∞Î_»∞) Jx Ñ≤Å∞=|_Õ F =ºH˜Î
=zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ #=∂*ò `«yOæ Kå~°∞ ÖË^• =∞~°záÈ~Ú LO\Ï~°∞—— Jx J<åfl_»∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''<Õ#∞ #=∂*ò `«yæOK«#∂ ÖË^Œ∞, =∞~°záÈ#∂ ÖË^Œ∞—— J<åfl~°∞.
W`«~° J#∞K«~°∞Å∞ H˘O^Œ~°∞ *’HõºO KÕã¨∞‰õΩO@∂ ''ÖË^Œ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ =∞~°z
áÈÜ«∂~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''JO>Ë A"åb^≥·<£ K≥Ñ≤ÊOk x["Õ∞
##fl=∂@—— Jx J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# xÅ|_ç =∞~À Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞
#=∂*ò KÕã≤, ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù ã¨ÖÏO KÕâß~°∞. P "≥#∞"≥O@<Õ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü—
JO@∂ ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. Wk PÜ«∞# Ö’QÆ_» KÕã¨∂Î=ã¨∞Î#fl ã¨*ÏÌ ÖÏO\˜^Õ. HÍHõáÈ`Õ HÍã¨Î
ã¨∞n~°…OQÍ KÕã≤ LO_»=K«∞Û. P `«~°∞"å`« ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËz 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂
uiy J^Õq^èŒOQÍ ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. ÖË^• JO`«HõO>Ë H˘OK≥O n~°…OQÍ KÕã≤ LO\Ï~°∞. P
`«~°∞"å`« ã¨*ÏÌ #∞O_ç `«ÖZ`«∞Î`«∂ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ |Ç‘Ï<å (~°l) Hõ^#Œä O: (F~ÀA) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ #=∂*òÖ’
Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ ѨiîOz# `«~°∞"å`« ÖËz xÅ∞Û<åfl~°∞. 'MÏ~Ú^•TÖÏ— ¢Ñ¨HÍ~°O
("≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å `«~°∞"å`«) ‰õÄ~ÀÛ=_»O =∞~°záÈÜ«∂~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_®
PÜ«∞#`À áê@∞ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. #=∂*ò ѨÓ~°Î~Ú 'ã¨ÖÏO— KÕÜ«∞_®xH˜ "Õ∞=Ú
Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#fl `«~°∞}OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ ‰õÄ~°∞Û<Õ Ô~O_»∞
™ê~°∞¡ ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù 'ã¨ÖÏO.— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞..
....#=∂*ò ѨÓiÎ KÕã≤ ‰õΩ_ç, Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù ã¨ÖÏO KÕã≤# `«~°∞"å`« ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! #=∂*ò
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 139
QÆ∞iOz U^≥·<å H˘`«Î P^Õâ◊O *Ïs J~ÚºO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞ J#∞K«~°∞Å∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''ZO^Œ∞‰õΩ, U=∞~ÚOn?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ''g∞~°∞ (~ÀE KÕ¿ã Ѩ^uúŒ H˜
aè#flOQÍ) WÖÏ #=∂*ò KÕâ߈~!—— J<åfl~°∞ J#∞K«~°∞Å∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍà◊√§
=Ú_»∞K«∞H˘x dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù uiy Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡ ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç, Z_»=∞Å
"≥·Ñ¨Ù ã¨ÖÏO KÕã≤, =∂"≥·Ñ¨Ù uiy WÖÏ J<åfl~°∞–
''#=∂*ò QÆ∞iOz U^≥<· å H˘`«Î P^ÕâO◊ =¿ãÎ <Õ#∞ g∞‰õΩ =ÚO^Õ `≥eÜ«∞*Ë¿ã"å_çfl.
JÖÏO\˜^Õg∞ ÖË^Œ∞. q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë (<Õ#∞ =∞~°záÈÜ«∂#∞.) <Õ#∞ ‰õÄ_® g∞
ÖÏO\˜ =∂#==∂¢`«∞_Õfl. g∞‰õΩÖψQ <å‰õÄ =∞~°∞Ѩ٠=ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡ ZѨÙÊ_≥·<å
<Õ<^Õ <·≥ å =∞~°záÈ`Õ QÆ∞~°∞K Î ÜÕ ∞« O_ç. #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ Z=iÔH<· å U^≥<· å J#∞=∂#O
=¿ãÎ ã¨Ô~·# x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ=_®xH˜ Hõ$+≤ KÕã≤ ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O #=∂*ò ѨÓiÎKÕÜ«∞O_ç.
‰õΩ_ç, Z_»=∞Å "≥Ñ· Ù¨ ã¨ÖÏO KÕÜ∞« O_ç. P `«~åfi`« ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« O_ç.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’
Z=iÔH·<å #=∂*òÖ’ ѨiîOz# ~°HÍ`«∞Å∞ Zxfl, =¸_®, <åÅ∞QÍ? J#fl J#∞=∂#O
=¿ãÎ ^•xfl L¿ÑH˜O∆ z g∞‰õΩ Hõey# ^Œ$_è» Jaè¢áêÜ«∂<Õfl P^è•~°OQÍ fã¨∞H˘x xtÛO`«QÍ
#=∂*ò#∞ H˘#™êyOK«O_ç. 'ã¨ÖÏO— KÕÜ∞« _®xH˜ =ÚO^Œ∞ ~Ô O_»∞ ã¨Ç˙ ¨ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕÜ∞« O_ç.
XHõ"àÕ ◊ g∞~°∞ J~Ú^Œ∞ ~°HÍ`«∞Å∞ K«kq=ÙO>Ë D ã¨*ÏÌÅ∞ P~°= ~°HÍ`«∞‰õΩ ¢Ñ¨`åº=∂flÜ«∞O
J=Ù`å~Ú. XHõ"Õà◊ =ÚO^Õ Ñ¨ÓiÎ#=∂*ò (ã¨iQÍ) KÕã≤=ÙO>Ë D Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ Ã+·`å<£
áêe@ Ѩ~åÉèí=OQÍ =∂~°∞`å~Ú.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü =Úw~å a<£ ëê| (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=iÔH·<å Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å `«~°∞"å`« J#∞=∂#O =¿ãÎ, JѨÊ\˜ˆH J`«#∞ ÖËz
xÅ|_»@O ‰õÄ_® [iy`Õ `«# #=∂*ò#∞ H˘#™êyOKåe, "≥#∞HõO[ "ÕÜ«∞#=ã¨~°O
ÖË^∞Œ . `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞ ã¨Ç˙¨ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë ã¨iáÈ`«∞Ok. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ x\Ï~°∞QÍ
xÅ|_»Hõ =ÚO^Õ J#∞=∂#O =¿ãÎ "≥O@<Õ ‰õÄ~ÀÛ"åe. JÖÏO\˜ ã≤÷uÖ’ J`«#∞
ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[, ^•~üY∞ffl)
ǨϢ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=∞x+≤ `«# #=∂*òÖ’ (á⁄~°áê@∞#) Z‰õΩ¯=QÍx, `«‰õΩ¯=QÍx KÕÜ«∞_»O [iy`Õ
J`«#∞ Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕÜ«∂e.—— (=Úã≤¡O)
ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ #=∂*ò z=i ~°HÍ`üÖ’ ã¨ÖÏO KÕÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞ KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_®
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞, `«~°∞"å`« KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨O^Œ~åƒùxfl |\˜ì
~Ô O_»∞ q^è•ÖÏ ã¨Ç˙ ¨ ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. ã¨Ç˙
¨ ã¨*ÏÌ ã¨ÖÏO‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕÜ∞« ^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ `«+Ǩ ï¨ ›^£,
^Œ~°∂^£, ^Œ∞P `«~°∞"å`« ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞, ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËKÕ@ѨÙÊ_»∞ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü—
JO@∂ Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕÜ«∂e. P `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uÑ≤Ê ã¨ÖÏO
KÕÜ∂« e. ã¨ÖÏO `«~∞° "å`« ã¨Ç˙ ¨ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« ^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ `«+Ǩ ï¨ ›^£, ^Œ~∂° ^£, ^Œ∞P `«~∞° "å`«
‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥Ñ· Ù¨ ã¨ÖÏO KÕã#≤ `«~∞° "å`« ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞, ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËK@ Õ Ñ¨ÙÊ_»∞
'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO@∂ Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕÜ«∂e. P `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù ã¨ÖÏO
140 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
KÕÜ«∂e. ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O z=i ~°HÍ`üÖ’ `«+¨Ç¨ï›^£ `«~°∞"å`« ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù =ÚYO
uÑ≤Ê ã¨ÖÏO KÕã≤ Ô~O_»∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕÜ«∂e. P `«~åfi`« `«+¨Ç¨ï›^£, ^Œ~°∂^£, ^Œ∞P ѨiîOz
‰õΩ_ç Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uÑ≤Ê ã¨ÖÏO KÕÜ«∂e.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Jc Bá¶ê (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ
=zÛ ''<Õ#∞ Y∞~üP<£Ö’x U ÉèÏQÍxfl *Ï˝Ñ¨HõO LOK«∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl#∞. nxH˜ ¢Ñ¨`åº
=∂flÜ«∞OQÍ =∞ˆ~^≥<· å LO>Ë <å‰õΩ LѨ^tÕ OK«O_ç—— Jx q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)''ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡Ç≤Ï =ÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï =ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =ÖϡǨï
JHõƒ~ü =ÖÏǨÏ∫Å =ÖÏY∞=fi`« WÖÏ¡ aÖÏ¡Ç≤ÏÖò Je~ÚºÖòJrO—— Jx ѨiîOK«=∞x
K≥áêÊ~°∞. (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
á⁄~°áê@∞ x+¨¯$u–ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ
#=∂*òÖ’ XHÀ¯™êi U^≥·<å á⁄~°áê@∞ [~°QÆ=K«∞Û. "å\˜x ã¨ik^Œ∞ÌHÀHõáÈ`Õ #=∂*ò
qkè <≥~°"Õ~°^Œ∞. #=∂*ò =∞m§ KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ H˘xfl ~°HÍÅ á⁄~°áê@∞¡
[iy#ѨÙÊ_»∞ ''ã¨Ç˙ ¨ ã¨*ÏÌ—— KÕ¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. #=∂*ò =∞m§ KÕÜ∞« #=ã¨~O° ÖË^∞Œ . P á⁄~°áê@∞¡,
ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ Ñ¨^Œúu Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
#=∂*òÖ’ H˘xfl ¢Ñ¨^è•<åOâßÅ∞ (J~å¯<≥ #=∂*ò) L<åfl~Ú. Jq `«Ñ≤ÊáÈ`Õ, ÖËHõ
ã¨iQÍ KÕÜ«∞HõáÈ`Õ 'ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ— KÕã≤<å #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞. Jq WÖÏ L<åfl~Ú:
K `«H©ƒÔ~ `«¢Ç‘Ï=∂ (#=∂*ò ¢áê~°OaèOK«_®xH˜ K≥¿ÑÊ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— J<Õ =K«<å<Õfl
'`«H©ƒÔ~ `«¢Ç‘Ï=∂— JO\Ï~°∞.
K dÜ«∂O (XHõ ÃÑ^ŒÌ PÜ«∞`üQÍx, =¸_»∞ z#fl PÜ«∞`üÅ∞QÍx ѨiîOK« QÆeˆQ@O`«
¿ãѨ٠#=∂*ò ã≤÷uÖ’ x\Ï~°∞QÍ xÅ|_»\Ïxfl 'dÜ«∂O— JO\Ï~°∞. dÜ«∂O Ѷ¨~°*ò, "ålÉò
#=∂AÖ’¡ =∂¢`«"Õ∞ qkè.
K d~å`ü (#=∂*òÖ’ XHõ ÃÑ^ŒÌ PÜ«∞`üQÍx, =¸_»∞ z#fl PÜ«∞`üÅ∞QÍx ѨiOî K«_®xfl
'd~å`ü— JO\Ï~°∞.
K ~°∞‰õÄ (JO>Ë `«Å¢H˜O^Œ∞Å 'Ü«∞Öò—L ¿+ÑπÖÏ =Oy KÕ`∞« Å`À "≥∂HÍà◊√§ Ѩ@∞ìHÀ"åe.
K ã¨*ÏÌ (™êëêìOQÆ ¢Ñ¨}Ï=∞O).
K Pdi MÏ~Ú^• (JO>Ë #=∂*ò z=i ~°HÍ`üÖ’ '`«+¨Ç¨ï›^£— ѨiîOK« QÆeˆQ@O`«
¿ãѨ٠‰õÄ~ÀÛ=_»O.
#=∂*òÖ’ H˘xfl =ÚMϺOâßÅ∞ ("ålÉÏ`≥ #=∂*ò) L<åfl~Ú. Jq `«Ñ≤ÊáÈ`Õ ÖË^•
ã¨iQÍ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ #=∂*ò HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ 'ã¨Ç˙ ¨ ã¨*ÏÌ— KÕ¿ãÎ =∂¢`«O #=∂*ò qkè <≥~"° ~Õ ∞° `«∞Ok.
P =ÚMϺOâßÅ∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
Ѷ¨~°*ò #=∂AÖ’¡x "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Ö’¡ Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ѨiîOK«_»O.
Ѷ¨~°*ò #=∂AÖ’¡x "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Ö’¡† ã¨∞#fl`ü, q`«~ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÖ’¡x
"≥Ú`«ÎO ~°HÍ`«∞Ö’¡ á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiîOK«_»O.
Ѷ¨~°*ò #=∂*òÖ’x "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Ö’¡† ã¨∞#fl`ü, q`«~ü #=∂AÖ’¡x "≥Ú`«ÎO
~°HÍ`«∞Ö’¡ á¶êuǨ ã¨∂~å `«~°∞"å`« =∞ˆ~^≥·<å ã¨∂~å ѨiîOK«_»O.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 141
d~å`ü, ~°∞‰õÄ, ã¨*ÏÌÅ∞, ~°HÍ`üÅÖ’ =~°∞㨢Hõ=∂xfl áê\˜OK«_»O.
M∫=∂ (JO>Ë ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz x\Ï~°∞QÍ xÅ|_»@O).
[ÖÏû ("≥Ú^Œ\˜ ã¨*ÏÌ KÕã≤# `«~åfi`« x\Ï~°∞QÍ, ã≤÷q∞`«OQÍ ‰õÄ~ÀÛ=_»O). H˘O^Œ~°∞
"≥Ú^Œ\˜ ã¨*ÏÌ KÕâßHõ x\Ï~°∞QÍ ‰õÄ~ÀÛ~°∞. `«Å HÍã¨ÎO`« ÃÑ·ÔHuÎ "≥O@<Õ Ô~O_»= ã¨*ÏÌÖ’H˜
áÈ`å~°∞. Wk ã¨Ô~·# Ѩ^Œúu HÍ^Œ∞. XHõ"Õà◊ ZѨÙÊ_≥·<å á⁄~°áê@∞# JÖÏ [iy`Õ 'ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ—
KÕÜ«∂e. ã¨Ç¨˙ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞HõáÈ`Õ #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞.
`åkÖˇ J~å¯<£ (~°∞‰õÄ, ã¨*ÏÌ "≥Ú^ŒÖˇ·# JOâßÅhfl xOáêkQÍ KÕÜ«∞_»O).
MÏ~Ú^•Ü≥∞ TÖÏ (=¸_»∞ ÖËHõ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`üÅ #=∂*òÖ’x Ô~O_»= ~°HÍ`ü
z=~À¡ '`«+¨Ç¨ï›^£— ѨiîOK«QÆeˆQ@O`« ¿ãѨ٠‰õÄ~ÀÛ=_»O).
=¸_»∞ ÖËHõ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`üÅ (#=∂*ò) z=~À¡ '`«+¨Ç¨ï›^£— ѨiîOK«_»O.
''Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩO =~°Ç¨Ï‡`«∞ÖÏ¡ÇπÏ—— JO@∂ #=∂*ò =ÚyOK«_»O.
q`«~ü =¸_»= ~°HÍ`üÖ’ ~°∞‰õĉõΩ =ÚO^Œ∞ KÕ`∞« Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ ZuÎ 'JÅ¡Çï¨ JHõƒ~ü—
(`«H©ƒ~ü) K≥Ñ≤Ê, KÕ`«∞Å∞ kOz Hõ@∞ìH˘x Y∞#∂`ü ^Œ∞P ѨiîOK«_»O.
D^£ #=∂*òÅÖ’ J^Œ#Ѩ٠'`«H©ƒ~ü—Å∞ K≥ѨÊ_»O.
Y∞~üP<£ aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKÕ (A¢Ç‘Ï) #=∂AÖ’¡ xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iîOK«_»O, xâ◊≈|ÌOQÍ
ѨiOî KÕ (ã≤¢s) #=∂AÖ’¡ aQÆ~æ Q° Í Ñ¨iOî K«_O» [iy#ѨÙÊ_»∞ ã¨Ç˙
¨ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« =Åã≤ LO@∞Ok.
ÖˉõΩO>Ë #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞.
uÖÏ=`ü ã¨*ÏÌ (Ѩ~î°# ã¨*ÏÌ)
Y∞~üP<£Ö’ 14 ¢Ñ¨`ÕºHõ ã¨∂‰õΩÎÅ∞<åfl~Ú. "å\˜x ѨiîOKÕ"å~°∞, q<Õ"å~°∞ qkèQÍ ã¨*ÏÌ
KÕÜ∞« =Åã≤ LO@∞Ok. ã¨∂H˜Î ѨÓiÎQÍ Ñ¨iOî z# `«~åfi`«QÍx, ã¨*ÏÌ QÆ∞~°∞#Î fl Ѩ^OŒ ã¨g∞ѨOÖ’x
"åHõºO ѨÓ~°ÎÜ«∂ºHõQÍx ã¨*ÏÌ KÕÜ«∂e. nxfl ''Ѩ~î°#ã¨*ÏÌ—— (ã¨*ÏÌÜÕ∞uÖÏ=`ü) JO\Ï~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) F™êi ã¨*ÏÌ (™êëêìOQÆ ¢Ñ¨=∂}O) QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î WÖÏ
J<åfl~°∞: ''=∞x+≤ ã¨*ÏÌ ã¨∂H˜Î ѨiîOz ã¨*ÏÌ KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ Ã+·`å<£ F =¸Å‰õΩ "≥o§
‰õÄ~˘Ûx 'JÜ«∞ºÜ≥∂º— JO@∂ `≥QÆ ÉÏ^èŒ Ñ¨_»∞`«∞O\Ï_»∞. P ÉÏ^èŒ`À 'JÜ≥∂º!
(<Õ<O≥ `«\˜ ^Ò~åƒùQ∞Æ º_çfl!!) P^ŒO ã¨O`å<åxfl ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« O_»x P*Ï˝ÑO≤ z#ѨÙÊ_»∞ P^ŒO
ã¨O`å#O ã¨*ÏÌ KÕã≤ ã¨fi~°æ¢Ñ¨"ÕâßxH˜ J~°∞›Öˇ·áÈÜ«∂~°∞. ##∞fl ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞=∞x P*Ï˝
Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« _®xH˜ u~°ã¯¨ iOz #~°HÍyflH˜ J~°∞›_≥á· ÈÜ«∂#∞— Jx
ѨâßÛ`åÎÑO¨ `À ‰õΩq∞eáÈ`å_»∞. (JǨχ^£, =Úã≤O¡ , Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi =∞Hͯ֒
'#*ò‡— ã¨∂~å ѨiîOKå~°∞. JO^Œ∞Ö’ ã¨*ÏÌ ã¨∂H˜Î =zÛ#ѨÙÊ_»∞, PÜ«∞#`À áê@∞,
PÜ«∞# ã¨g∞ѨOÖ’ L#fl"å~°O`å (|Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ Ãã·`«O) ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. XHõ
=$^Œ∞ú_»∞ =∂¢`«O (ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞‰õΩO_®) KÕuÖ’ H˘xfl HõOHõ¢~åà◊√§ fã¨∞H˘x #∞^Œ∞\˜
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ZuÎ ''<åH˜k KåÅ∞—— J<åfl_»∞. P `«~∞° "å`« H˘O`«HÍÖÏxH˜ <Õ#`«x Ѩiã≤u÷
QÆ=∞xOKå#∞. J`«#∞ Jqâßfi㨠ã≤u÷ Ö’<Õ =kèOK«|_®¤_∞» . (|∞MÏi)
142 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J`å a<£ Ü«∞™ê~ü (~°ÇϨ ‡Öˇ)· LÖËY
¡ #O: <Õ#∞ ǨϢ[`ü *ˇ^· £ a<£ ™êa`ü
(~°l)x Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O QÆ∞iOz qKåi¿ãÎ ^•xH˜ PÜ«∞# ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
=ÚO^Œ∞ '#*ò‡— ã¨∂~å ѨiîOz#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂~åÃѶ (~°Ç¨Ï‡) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) "≥#∞Hõ Wëê
#=∂*ò KÕâß#∞. JO^Œ∞Ö’ PÜ«∞# ''W[ã¨û=∂=Ù<£+Y ¨ ¯`ü—— ã¨∂~å ѨiOî z Ѩ~#°î ã¨*ÏÌ
KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« <Õ#∞ ''Uq∞\© ã¨*ÏÌ?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''<Õh
ã¨∂~å Ѩ~#°î ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ ã¨*ÏÌ KÕâß#∞. WѨÙÊ_çHõ <Õ#∞ PÜ«∞#
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à§ı ^•HÍ ã¨*ÏÌ KÕã∂¨ L
Î O\Ï#∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
JkèHãõ O¨ MϺHõ ѨO_ç`∞« Å Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O Ѩ~#°î ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« _»O Y∞~üP<£ ѨiOî KÕ,
^•xfl q<Õ"åi HÀã¨O ã¨∞#fl`ü (ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O) J=Ù`«∞Ok. JO>Ë qkè (Ѷ~¨ *° )ò HÍ^Œ#fl =∂@.
Ѩ~#°î ã¨*ÏÌ KÕ¿ãΠѨÙ}ºO, KÕÜ∞« HõáÈ`Õ áêѨO =∞@∞‰õΩ HÍ^Œ∞. ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O Ѩ~#°î
ã¨*ÏÌ Y∞~üP<£ ѨiOî KÕ, ^•xfl q<Õ"å~°∞ LÉèÜ í Ú « Å∂ `«Ñʨ xã¨i ("ålÉò)QÍ KÕÜ∂« e.
XHõ ™êi â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA (Ô~O_»= ¢âı+Y ª¨ bá¶ê) ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) `«# A=∂
¢Ñ¨ãO¨ QÆOÖ’ '#ǨÏÖò— ã¨∂~å ѨiOî Kå~°∞. P Ѩ~#°î OÖ’ ã¨*ÏÌã∂¨ H˜Î =zÛ#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞#
"ÕkHõ (q∞O|~ü) ky ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. [#O ‰õÄ_® ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. P `«~°∞"å`« =zÛ#
â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA A=∂ ¢Ñ¨ã¨OQÆOÖ’ PÜ«∞# =∞m§ J^Õã¨∂~å ѨiîOKå~°∞. J~Ú`Õ
ã¨*ÏÌ ã¨∂H˜Î =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« ‰õΩO_® WÖÏ J<åfl~°∞: ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! (`«Ñʨ xã¨iQÍ)
ã¨*ÏÌ KÕÜ«∂Åx =∞#‰õΩ P[˝ ÖË^Œ∞. Z=Ô~·<å KÕ¿ãÎ =∞Oz^Õ, KÕÜ«∞HõáÈ`Õ áêѨO
=∞@∞‰õΩ ÖË^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
#=∂*òÖ’ Y∞~üP<£ Ѩiãî ∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ ã¨*Ï̉Ωõ ã¨O|OkèOz# ã¨∂H˜~Î åQÍ<Õ JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü
JO@∂ ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈ"åe. ã¨*ÏÌÖ’ Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O 'ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞ÖòPÖÏ— Jx Hõhã¨O
=¸_»∞™ê~°∞¡ K≥Ñ≤Ê uiy JÖϡǨïJHõƒ~ü JO@∂ xÅ|_®e. W`«~° ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ‰õÄ~˘Ûx
ÖË^• "åǨÏ#O ZH˜¯áÈ`«∂ Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® Ѩ~î°#ã¨*ÏÌ KÕÜ«∂e. JѨÙÊ_»∞
LE`À LO_®Åx, dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ u~°QÍÅx, #=∂*òÖ’x ã¨*ÏÌÖÏQÍ #∞^Œ∞~°∞–=Ú‰õΩ¯
<ÕʼnõΩ PxKåÛÅx H˘O^Œi Jaè¢áêÜ«∞O. HÍx D +¨~°`«∞ʼnõΩ ǨÏnã¨∞ÅÖ’ xiÌ+¨ì"≥∞ÿ#
¢Ñ¨=∂}O Un HõxÊOK«^Œ∞.
''W=∂"£∞ |∞MÏi (~°ÇϨ ‡Öˇ)· ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)x QÆ∞iOz ¢"åã¨∂,Î
PÜ«∞# LE ÖˉΩõ O_® Ѩ~#°î ã¨*ÏÌ KÕ¿ã"å~°x J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü J|∂ J|∞Ì¢~°Ç¨ ‡<£ ã¨Åg∞
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·) QÆ∞iOz 'Ѷ¨`«Ç¨ïÖòÉÏs—Ö’ WÖÏ LOk– 'PÜ«∞# LE`ÀL<åfl ÖËHõáÈ~Ú<å,
dÉÏ¡‰Ωõ Jaè=ÚYOQÍ L<åfl ÖËHáõ È~Ú<å ã¨~ˆ ^•iÖ’ #_»∞ã¨∂Î Y∞~üP<£ ѨiOî KÕ"å~°∞. ã¨*ÏÌ
ã¨∂HÎ̃ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ t~°ã∞¨ û =OKÕ"å~°∞.— HÍ|\ì̃ XHõ"àÕ ◊ Z=Ô~<· å JkèHãõ O¨ MϺHõ ^è~Œ ‡° "Õ`ÅΫ
^Œ$HõÊ^ä•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ #_ç¿ãÎ J`«_flç xOkOK«~å^Œx "Õ∞=Ú ÉèÏqã¨∞<Î åflO. JkèHãõ O¨ MϺHõ
^è~Œ ‡° "Õ`ÅΫ ^Œ$HõÊ^ä•xfl ã¨=∞i÷OKÕ ZÖÏO\˜ x~°∂Ñ≤`ã« ∞¨ #fl`ü (ǨÏnã¨∞¢QÆO^ä•Ö’¡) ÖË^∞Œ . ÃÑ·QÍ
=∞# ѨÓsfi‰õΩÖ’¡ 'JkèHõã¨OMϺHõ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ— ^Œ$HõÊ^ä•xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ PK«iOz#"å~°∞
‰õÄ_® J<ÕHõ=∞Ok L<åfl~°∞.—— (`«Ñ¶πÇ‘Ï=ÚÖò Y∞~üP<£, Ô~O_»= ÉèÏQÆO)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 143
21. Y*Ï, Yã¨~ü #=∂AÅ∞
xs‚`"« àÕ ◊ `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# #=∂*ò#∞ 'Y*Ï#=∂*ò— JO\Ï~°∞. |Å"≥∞#ÿ HÍ~°}O ÖˉΩõ O_®
#=∂*ò 'Y*Ï— KÕÜ∞« _»O ã¨iHÍ^Œ∞. Y*Ï J~Ú#ѨÙÊ_»∞ ^•xfl gÖˇ#· O`« `«fi~°QÍ <≥~"° ~Õ åÛe.
Y*Ï #=∂*ò xs‚`«"Õà◊‰õΩ KÕ¿ã #=∂AÖψQ KÕÜ«∂e. Ѷ¨~°*ò, q`«~ü #=∂AÅ∞ =∂¢`«"Õ∞
Y*Ï #=∂AÅ∞QÍ KÕÜ∂« e. ã¨∞#fl`ü, #Ñ¶Ö ≤ ò #=∂AʼnõΩ Y*Ï ÖË^∞Œ . q`«~ü #=∂*òÖ’x
=¸_»∞ ~°HÍ`«∞ʼnõį_® Y*Ï áê\˜OKåe.
Y*Ï #=∂*ò
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''Z=Ô~·<å (Ѷ¨~°*ò) #=∂*ò =∞~°záÈ`Õ
ÖËHõ x¢^ŒáÈ`Õ (x¢^Œ #∞O_ç ã¨HÍÖÏxH˜ "Õ∞Ö’¯ÖËHõáÈ`Õ), x¢^ŒáÈ=_»O =Å¡ #=∂*ò `«Ñ≤Ê
áÈ=_»O [iy`Õ ^•xH˜ ¢áêÜ«∞tÛ`«ÎO (HõáêÊù~å)QÍ *Ï˝Ñ¨HõO =zÛ# `«~°∞"å`« gÖˇ·#O`«
`«fi~°QÍ J`«<å #=∂*ò KÕÜ«∂e.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü W¢=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ Hõ^äŒ#O: F™êi "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤
¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î ~å¢`«O`å #_çKå=Ú. `≥Å¡"å~°∞`«∂ LO_»QÍ F KÀ@ q_çk KÕã≤
Ѩ_»∞‰õΩ<åflO. ~å¢`«O`å "Õ∞ÖÁ¯#_»O =Å¡ Ѩ_»∞HÀQÍ<Õ QÍ_è» x¢^Œ Ѩ\˜ìOk. z=iH˜ ÖËz
K«∂¿ãÎ ã¨∂~°∞º_»∞ ^ÕnѨº=∂#OQÍ ¢Ñ¨HÍtOK«™êQÍ_»∞. JO^ŒiHõO>Ë =ÚO^Œ∞ ǨϢ[`ü
J|∂|Hõ~ü (~°l) "Õ∞ÖÁ¯<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨fiÜ«∞OQÍ "Õ∞Ö’¯#O`«=~°‰õΩ PÜ«∞xfl
Z=~°∂ ÖËѨ‰õÄ_»^Œx =ÚO^Œ∞ #∞OKÕ XHõ P#"å~Úf LOk. (JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞xfl
Z=~°∂ ÖËÑÖ ¨ ^Ë ∞Œ .) P `«~∞° "å`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) "Õ∞ÖÁ¯<åfl~°∞. ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü
(~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«Å"≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx ''JÖϡǨïJHõƒ~ü! JÖϡǨïJHõƒ~ü!!—— JO@∂
aQÆæ~°QÍ Ñ¨ÅHõ™êQÍ~°∞. ^•O`À ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® "Õ∞ÖÁ¯<åfl~°∞. ("≥O@<Õ) PÜ«∞#
=∂‰õΩ (<åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOz) #=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞.
JѨÙÊ_˘Hõ`#« ∞ =∂`Àáê@∞ HõÅã≤ #=∂*ò KÕÜ∞« ÖË^∞Œ . #=∂*ò =ÚyâßHõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) J`«_flç Ñ≤eÑ≤Oz ''h=Ù =∂`À áê@∞ #=∂*ò ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ ?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xHÍ =ºH˜Î ''<Õ#∞ (Öˇ·OyHõ) ™êfl#O KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩiã≤÷u =zÛOk—— Jx J<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''(hà◊√§ ÅaèOK«HõáÈ`Õ) =∞#∞fl`À `«Ü«∞=Ú‡"£∞ KÕã¨∞HÀ——
Jx P^ÕtOKå~°∞. JѨÙÊ_® =ºH˜Î `«Ü«∞=Ú‡"£∞ KÕã≤ #=∂*ò KÕâß_»∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü Je (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JǨ˚Éò Ü«Ú^ŒúO ~ÀAÖ’¡ (|Ǩï^≥·"å~å
^茉õΩefl â◊Ñ≤ã¨∂Î) ''^Õ=Ù_»∞ "åi Wà◊§#∞, "åi ã¨=∂^èŒ∞efl Jyfl`À xOѨÙQÍHõ! ã¨∂~°∞º_»∞
Jã¨Îq∞Oz<å "å~°∞ =∞#efl ã¨ÖÏ`«∞ÖòL™êÎ (Jã¨~ü #=∂*ò) KÕÜ«∞x=fiÖË^Œ∞—— Jx
J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) HõO^ŒHõO
(JǨÉ˚ )ò Ü«Ú^ŒOú [~°∞QÆ∞`«∞#fl ~ÀAÖ’¡ F~ÀA ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞"≥∞#ÿ `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ã¨xflkèH˜ =KåÛ~°∞. =zÛ~åQÍ<Õ PÜ«∞# Y∞Ô~·+π |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩʼnõΩ âßѨ<å~å÷Å∞
ÃÑ_»∞`«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! (gi =¸ÅOQÍ) <Õ#∞ ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞=∞=Ù`«∞<åfl Jã¨~ü #=∂*ò
WO`«=~°‰õΩ KÕÜ«∞ÖËHõáÈÜ«∂#∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^≥·=™êH˜∆! <Õ#∞ ‰õÄ_®
144 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
KÕÜ«∞ÖËHõáÈÜ«∂#∞—— J<åfl~°∞. P`«~åfi`« "Õ∞=∞O`å |∞`å›<£ ¢Ñ¨^ÕâßxH˜ KÕ~°∞H˘x LE
KÕâß=Ú. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O J~Ú# `«~åfi`« Jã¨~ü #=∂*ò
(™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ) KÕâß~°∞. P `«~åfi`« ("≥O@<Õ) =∞¢yÉò #=∂*ò KÕâß~°∞. (|∞MÏi)
Yã¨~ü #=∂*ò
''g∞O°∞ ZHí¯_çH≥·<® „Ǩܫ∂}"≥∞ÿ "≥àıÎ #=∂*ò#∞ `Œyæ~z KÕã¨∞H’_«~Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇ¨C
ÖË^°∞. =ÚYº~Qå JqâÍfiã¨∞Å∞ q∞=∞‡efl "Õkè™®ÎO°x ÉèíÜ«µ=Ú~>Ë JÖÏ KÕÜ«µ=K«∞Û. Z~^°∞
Hí~>Ë ÇÍO°∞ |Ç≤ÏO°~Qõ~Qå g∞`À qO’^è®xH˜ áåÅÊ_ͤO°∞.—— (Y∞~üP<£–4:101)
''g∞O˘Hí"Õà◊ U^≥·<® „Ǩ=∂^°~Ö’ zHí∞¯Hí∞~>Ë #_«∞㨥Î=Ù<®fl, ÇÍǨÏ#"≥∞H˜¯ =Ù<®fl
ZÖÏ ™®^è°º"≥∞ÿ`Ë JÖÏ „áåO°÷# KÕÜ«µ~_ç. `ŒO°∞ÇÍ`Œ g∞ ÉèíÜ«∂~^Àà◊#Å∞ `˘Åy =∞#ã¨∞
Hí∞^°∞@Ǩ_ç`Ë ^Õ=Ù_«∞ <ËiÊ# Ǩ^°úu „ǨHßO°~ PÜ«µxfl ^论x~K«~_ç.—— (Y∞~üP<£–2:239)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: (¢áê~°OÉèíOÖ’) ^Õ=Ù_»∞
#=∂*ò qkèQÍ KÕÜ«∂Åx x~°‚~ÚOz#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ L<åfl ÖËHõáÈ~Ú<å
~Ô O_Õã≤ ~°HÍ`«∞Å∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ KÕÜ∂« Åx P^ÕtOKå_»∞. J~Ú`Õ P `«~åfi`« H˘<åflà◊§‰õΩ
¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ ~°HÍ`«∞Å ã¨OYº#∞ Wk=~°Hõ\˜ÖψQ Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ LOz, ¢Ñ¨Ü«∂}Ï
=ã¨÷Ö’ ÖË#ѨÙÊ_»∞ <≥~°"Õ~°Û=Åã≤# ~°HÍ`«∞Å ã¨OYº#∞ ÃÑOK«_»O [iyOk.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) LÖË¡Y#O: ''<Õ#∞ =∞n<åÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ <åÅ∞QÆ∞
~°HÍ`«∞Å∞ AǨÏ~ü#=∂*ò KÕâß#∞. (=∞Hͯ "≥à◊¥Î =∞n<å #∞O_ç 6 "≥∞ÿà◊§ ^Œ∂~°=Ú#fl)
'AÖòǨïÖˇ·á¶ê—Ö’ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ Jã¨~ü#=∂*ò KÕâß#∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü Pq∞~ü a<£ ~°cÜ«∂ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åǨÏ#OÃÑ· ‰õÄ~˘Ûx
¢Ñ¨Ü«∂}O ™êyã¨∂Î<Õ ~å¢u"Õà◊ #Ѷ≤Öò #=∂*ò KÕã¨∞ÎO_»@O <Õ#∞ K«∂âß#∞. "åǨÏ#O U
kâ◊ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ #_»∞ã¨∞Î<åfl 㨈~ (P kâ◊ˆH =ÚYO ÃÑ\˜ì #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞). (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’
`«fi~°QÍ "≥àÏ¡Å#∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ =∞¢yÉò, Wëê#=∂AÅ∞ HõeÑ≤ XˆH™êi KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨∂~°∞º_»∞ <≥uÎ g∞^Œ #∞O_ç "åÅHõ
=ÚO^Õ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãÎ AǨÏ~ü #=∂*òx "Õà◊HÍQÍ<Õ KÕÜ«∞‰õΩO_® Jã¨~ü
"Õà◊ ã¨g∞Ñ≤OKÕ^•HÍ PÅ㨺O KÕ¿ã"å~°∞. `«~∞° "å`« (Jã¨~ü "Õà‰◊ Ωõ ) FKÀ@ Py (AǨÏ~ü,
Jã¨~)ü ~Ô O_»∞ #=∂AÅ∞ HõeÑ≤ XˆH™êi KÕ¿ã"å~°∞. XHõ"àÕ ◊ PÜ«∞# ¢Ñ¨Ü∂« }=∞=_®xH˜
=ÚO^Õ ã¨∂~°∞º_»∞ <≥uÎ g∞^Œ #∞Oz "åe`Õ AǨÏ~ü #=∂*ò KÕã≤# `«~°∞"å`« |Ü«∞Å∞
^Õˆ~"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü ǨÏѶûπ a<£ Pã≤"∞£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü
(~°l) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''<Õ#∞ (F™êi ¢Ñ¨Ü«∂}OÖ’) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥O@ L<åfl#∞.
PÜ«∞h ¢Ñ¨Ü∂« }OÖ’ ã¨∞#fl`ü #=∂AÅ∞ KÕã∞¨ OÎ _»QÍ <Õ#∞ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . ã¨∞#fl`ü #=∂*ò
‰õÄ_® KÕÜ∞« =Åã≤=zÛ#ѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ Ѷ~¨ *° #ò =∂*ò =∂¢`«"∞Õ KÕ™êÎ#∞. ^Õ=Ù_»∞ (Y∞~üP<£Ö’)
'^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (r=#ã¨~°o)Ö’ g∞H˘Hõ K«Hõ¯x P^Œ~°≈O LO^Œ—x J<åfl_»∞.—— (=Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 145
''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) U ¢Ñ¨Ü∂« }Ï=ã¨Ö
÷ ’ ‰õÄ_® Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò‰Ωõ =ÚO^Œ∞QÍx, `«~∞° "å`«
QÍx #Ñ¶Ö ≤ ,ò (ã¨∞#fl`ü) #=∂AÅ∞ KÕã#≤ @∞¡ U ã¨ÇÏ‘ ǨÏnãπÖ’#∂ P^è•~°O ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ
~å¢u"Õà◊ KÕ¿ã q`«~ü #=∂*ò, Ѷ¨[~ü"Õà◊ KÕ¿ã Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å ã¨∞#fl`ü #=∂*ò =∂¢`«O
PÜ«∞# ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ ‰õÄ_® =^ŒÅ‰õΩO_® KÕ¿ã"å~°∞.—— (*Ï^Œ∞Öò=ÚP^£)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l), =∞iH˘O^Œ~∞° ã¨Ç¨ cÅ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O ¢Ñ¨Ü∂« }Ï=ã¨÷
Ö’ ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ KÕÜ«∞_»O ã¨iHÍ^Œ∞. ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) XHõ
¢Ñ¨Ü«∂}OÖ’ H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò `«~°∞"å`« (ã¨∞#fl`ü) #=∂*ò KÕÜ«∞_»O
K«∂ã≤ WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕâß#∞. PÜ«∞#
~Ô O_»∞ (Ѷ~¨ *° )ò ~°HÍ`«∞ʼnõΩ q∞Oz =∞Ô~ÖÏO\˜ #=∂AÅ∞ KÕ¿ã"å~°∞HÍ^Œ∞. <Õ#∞ ǨϢ[`ü
J|∂|Hõ~ü (~°l)`À ‰õÄ_® HõÅã≤ ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕâß#∞. PÜ«∞# ‰õÄ_® ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞ʼnõΩ
q∞Oz =∞Ô~ÖÏO\˜ #=∂AÅ∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞.—— ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l), ǨϢ[`ü L™ê‡<£
(~°l)Å ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛ#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# '^≥·=¢Ñ¨=HõΖ㨠(r=#ã¨~°o)Ö’ g∞ HÀã¨O =∞Oz
P^Œ~°≈O LOk— J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞. (|∞MÏi)
J~Ú`Õ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ (~°l) ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞,
P `«~åfi`« ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ KÕ¿ã"å~°x ǨϢ[`ü ǨÏã¨<£ |¢ã≤ (~°Ç¨Ï‡) J<åfl~°∞.
ÃÑ· Ô~O_»∞ q^è•Å LÖË¡Y<åÅ#∞ HõeÑ≤ Ѩije¿ãÎ ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò
#=∂AÅ∞ KÕÜ«∞_»O, KÕÜ«∞HõáÈ=_»O Ô~O_»∂ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞#x `≥Å∞ã¨∞ÎOk. HÍHõáÈ`Õ
Ѷ[¨ ~ü "Õà◊ ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò, Wëê `«~∞° "å`« q`«~ü #=∂*ò =∂¢`«O `«Ñʨ ‰õΩO_®
KÕÜ«∂e. g\˜x =kÖËÜ«∞_»O ã¨iHÍ^Œ∞.
Yã¨~ü #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕÜ«∞=Åã≤# ^Œ∂~°O Hõhã¨O Zxfl "≥∞ÿà◊√§
LO_®e† ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ Zxfl ~ÀAÅ∞ LO_®e J<Õ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· Y∞~üP<£Ö’QÍx, ã¨Ç‘Ï
ǨÏnãπÖ’QÍx HõzÛ`«"≥∞ÿ# P^Õâ◊O Un ÖË^Œ∞.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) ã¨fiã¨÷ÅO #∞Oz 15 "≥∞ÿà◊§ ^Œ∂~°O LO_Õ ¢Ñ¨Ü«∂}OÖ’
Yã¨~ü #=∂*ò KÕ¿ã"å~°x XHõ LÖË¡Y#O LOk. ǨϢ[`ü Je (~°l) =Ü«∂ã≤ã¨∞û‰õΩ
"≥o§ JHõ¯_» AǨÏ~ü "Õà◊ ¢Ñ¨[ʼnõΩ <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOz Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ #=∂*ò
KÕ~ÚOz J^Õ~ÀA =∞n<å uiy=zÛ#@∞¡ =∞~ÀLÖËY ¡ #O LOk. (=ÚPe=Úã¨∞û#<£)
''ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l), ǨϢ[`ü Wɡfl L=∞~ü (~°l)Å∞ 48 "≥∞àÿ §◊ ¢Ñ¨Ü∂« }OÖ’
Yã¨~ü #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞, LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ ¢Ñ¨Ü∂« }OÖ’ 19 ~ÀAÅ∞
(XHõ KÀ@) Py Yã¨~ü #=∂*ò KÕâß~°∞. HÍ|\˜ì "Õ∞=Ú ‰õÄ_® U ¢áêO`«OÖ’<≥·<å 19
~ÀAÅ áê@∞ |㨠KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãÎ Yã¨~ü #=∂*ò KÕ™êÎ=Ú† JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= ~ÀAÅ
~Ú`Õ Ñ¨ÓiÎ #=∂*ò KÕ™êÎ=Ú.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü Je (~°l) Hõ^äŒ#O: ''Z=Ô~·<å 10 ~ÀAÅ∞ |㨠KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãΠѨÓiÎ
#=∂*ò KÕÜ«∂e.—— (ui‡l)
146 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WɡflL=∞~ü (~°l) ^•fi~å Ô~O_»∞ LÖË¡Y<åÅ∞ "≥Å∞=_®¤~Ú. XHõ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O
''Z=Ô~·<å 15~ÀAÅ∞ PQÆ=Åã≤=¿ãΠѨÓiÎ#=∂*ò KÕÜ«∂e—— J<åfl~åÜ«∞#. Ô~O_»= ^•x
¢Ñ¨HÍ~°O ''Z=Ô~·<å 12 ~ÀAÅ∞ PQÆ=Åã≤=¿ãΠѨÓiÎ#=∂*ò KÕÜ«∂e—— J<åfl~°∞. (ui‡l)
ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l), ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l)Å LÖËY
¡ <åÅÖ’ 4 ~ÀAÅ ¢Ñ¨™êÎ=# LOk.
(ã¨|∞¡ãû¨ ÖÏO)
Z=Ô~·<å U^≥·<å J=~À^èŒO =Å¡ ZHõ¯_≥·<å PyáÈ~Ú, P J=~À^èŒO `˘ÅyáÈQÍ<Õ
ã¨fiã¨÷ÅO "≥o§áÈ`å#x ÉèÏqã¨∂Î LO@∞#flѨÙÊ_»∞, P ¢áêO`«OÖ’ Zxfl ~ÀAÅ∞<åfl Yã¨~ü
#=∂*ò KÕÜ«∞=K«Û#flk ã¨Ç¨cÅ UHÍaè¢áêÜ«∞O.
^•x ¢Ñ¨HÍ~°O ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) ^•iÖ’ =∞OK«∞ HÍ~°}OQÍ P[~üÉ*·ˇ Ï<£Ö’
P~°∞ <≥ÅÅ∞ PyáÈ=Åã≤=zÛOk. P PÔ~flÅÅ∂ PÜ«∞# Yã¨~ü #=∂*ò KÕâß~°x
ǨϢ[`ü <åÃѶ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. H˘O^Œ~°∞ ã¨Ç¨cÅ∞ ~åOǨÏi‡*òÖ’ U_»∞ <≥ÅÅ
áê@∞O_ç Yã¨~ü #=∂*ò KÕâß~°x ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) `≥eáê~°∞. ã¨fiÜ«∞OQÍ Ç¨Ï¢[`ü
J#ãπ (~°l) ã≤iÜ«∂Ö’ Ô~O_ÕO_»∞¡ PyáÈ=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# P Ô~O_ÕO_»¡
áê@∞ Yã¨~ü #=∂*Ë KÕâß~°∞. (Ѷ≤YÇπÏã¨∞#fl)
22. ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò q^è•#O
ǨϢ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''U [<å"åã¨O ÖËHõ Tà’§ (Hõhã¨O) =ÚQÆ∞æ~°∞ =∞#∞+¨µÅ∞ LO\Ï~À JHõ¯_» (¢Ñ¨u
~ÀE) ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò [~°QÆHõáÈ`«∞O>Ë, "åiÃÑ· Ã+·`å<£ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® PkèHõº`«
á⁄Ok#>Ë.¡ `À_ÕÅ∞, =∞O^Œ#∞ g_ç# Q˘¢Ô~Å#∞ =∂¢`«"∞Õ peÛK≥O_®_»∞`«∞Ok. Hõ#∞Hõ
g∞~°∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ _»O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò HÀã¨O W=∂O`À áê@∞ Hõhã¨O XHõi^ŒÌ~°∞ L<åfl KåÅ∞.
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''W^Œ~Ì ∞° ÖËHõ
JO`«H<õ åfl Z‰õΩ¯==∞Ok =º‰õΩÅ Î ã¨=¸Ç¨ÏO [=∂J`ü J=Ù`«∞Ok.—— (Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü Lɡ· a<£ HÍÉò (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''XHõ =∞x+≤ XO@iQÍ KÕ¿ã #=∂*ò HõO>Ë =∞~˘Hõ =∞x+≤`À HõÅã≤ KÕ¿ã #=∂*ò
ZO`À ѨÙ}º¢Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ k. W^Œ~Ì ∞° =∞#∞+¨µÅ`À HõÅã≤ KÕ¿ã #=∂*ò =∞iO`« ѨÙ}º¢Ñ¨^Œ
"≥∞#ÿ k. JÖψQ (#=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞) ZO`«=∞Ok Z‰õΩ¯=QÍ LO>Ë P #=∂*ò ^Õ=Ùx
^Œ$+≤Öì ’ JO`Õ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨Ù}º¢Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ k J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''<Õ<˘Hõ ~ÀA ~å¢u =∂ Ñ≤xfl "≥∞=ÿ ¸<å (~°l)
WO\’¡ Ѩ_»∞‰õΩ<åfl#∞. P ~å¢u ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÖËz (`«Ç¨ÏA˚^£) #=∂*ò KÕÜ«∞_»O
¢áê~°OaèOKå~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® ÖËz #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜ PÜ«∞#‰õΩ Z_»=∞ "≥Ñ· Ù¨ # xÅ
|_®¤#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å `«Å Ѩ@∞ìH˘x ##∞fl `«#‰õΩ Z_»=∞ "≥Ñ· Ù¨ # ÖÏy
xÅɡ\Ïì~∞° . (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , ui‡l, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[, JǨχ^£)
=Úã¨fl^£ JǨχ^£Ö’ ''JѨÙÊ_»∞ <å =Ü«∞ã¨∞û Ѩ^OÕ _»∞—¡ — Jx J^Œ#OQÍ LOk.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 147
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ^Œ∂~°O #_»z=zÛ [=∂J`ü`À HõÅã≤ #=∂*ò KÕ¿ã"åxH˜
#=∂*òÖ’ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O Åaèã∞¨ OÎ k.—— (=Úã≤O¡ )
™ê=¸Ç≤ÏHõ#=∂*ò #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOѨÙÅ∞
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò qkè #∞O_ç ~ÀQÆ∞Å∞, Ñ≤Å¡Å∞, ¢ã‘ÎÅ∞, #_»=ÖËx |ÅÇ‘Ï#∞Å∞
q∞#Ǩ~ÚOK«|_®¤~∞° . (1) =~°O¬ , K«e, `«∞á¶ê<£ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ =∞ã‘^∞Œ ‰õΩ áȉõΩO_® WO_»Ö
¡ ’<Õ
#=∂*ò KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. (2) PHõeQÍ LO_ç Éè’[#O =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ =∞ã‘^Œ∞‰õΩ
áȉõΩO_® Éè’[#O KÕã≤ xOáêkQÍ #=∂*ò KÕÜ«∞=K«∞Û. (3) =∞Å=¸¢`« qã¨~°˚# ã¨=∞Ü«∞O
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ "å\˜x J}zÃÑ\˜ì #=∂*ò HÀã¨O `˘O^Œ~°Ñ¨_»‰õÄ_»^Œ∞. (4) JÖψQ U^≥·<å
J`«ºO`«=ã¨~°"≥∞ÿ# Ѩx =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® ^•xfl <≥~°"Õ~°Û‰õΩO_® #=∂*ò HÀã¨O =∞ã≤˚^£‰õΩ
áȉõÄ_»^Œ∞. ¢Ñ¨âßO`«OQÍ #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞QÍ D J=ã¨~åÅhfl f~°∞ÛHÀ"åe.
ǨϢ[`ü <åÃѶ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O: F~ÀA ~å¢u f¢="≥∞ÿ# D^Œ∞~°∞ QÍÅ∞Å∞ gã¨∞Î#fl
ѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) J*Ï<£ K≥áêÊ~°∞. J~Ú`Õ P J*Ï<£Ö’
PÜ«∞# (#=∂*ò HÀã¨O =∞ã‘^Œ∞‰õΩ ~°O_»x K≥ѨÊ_®xH˜ |^Œ∞Å∞) ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞~°∞ g∞
WO_»¡Ö’<Õ #=∂*ò KÕã¨∞HÀO_ç—— Jx J<åfl~°∞. WÖÏ J*Ï<£ K≥Ñ≤Ê# `«~°∞"å`« ~å¢u"Õà◊
ÉÏQÍ K«e L#flѨÙÊ_»∞QÍx, (‰õΩO_»áÈ`«) =~°¬O ‰õΩ~°∞ã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞QÍx g∞~°∞ g∞g∞
WO_»¡Ö’<Õ #=∂*ò KÕã¨∞HÀO_ç JO@∂ J*Ï<£ K≥áêÊÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚJl˚<£x
P^ÕtOKÕ"å~°∞—— Jx `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
XHõ™êi (â◊√¢Hõ"å~°O <å_»∞) ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) J*Ï<£ K≥Ñʨ =∞x =ÚJl˚<x£
P*Ï˝Ñ≤ã¨∂Î 'J+πǨÏ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ¢~°ã¨∂Å∞ÖÏ¡ÇπÏ— Jx ѨeH˜# `«~°∞"å`« 'ǨÏÜ«∞º
JÅã¨ûÖÏÇπÏ— Jx K≥ѨʉõΩO_® 'ã¨Å∂¡ Ѷ‘ |∞Ü«¸u‰õΩ"£∞— (g∞g∞ WO_»¡Ö’<Õ #=∂*ò
KÕã¨∞HÀO_ç) Jx K≥áêÊÅx J<åfl~°∞. [#O D=∂@ qx Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) "åi Pâ◊Û~åºxfl Ѩ\ÏѨOK«Å∞ KÕã¨∂Î ''<åHõO>Ë ZO`À ¢âı+¨µª
_»~Ú# =∞ǨÏhÜ«Ú_»∞ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ<Õ PK«iOKå~°∞. A=∂ #=∂*ò qkèQÍ
KÕÜ«∞=Åã≤# ¢áê~°÷# J#flk x["Õ∞. HÍx q∞=∞‡efl |∞~°^ŒÖ’, *Ï~°∞_»∞Ö’ #_çÑ≤Oz
W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ QÆ∞iKÕÜ«∞_»O <åH˜+¨ìO ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’
Z=i =ÚO^Œ∞HÔ <· å Éè’[#O =¿ãÎ J`«#∞ (#=∂*òHÀã¨O) `˘O^Œ~Ñ° _¨ ‰» Äõ _»^∞Œ . ™ê=¸Ç≤ÏHõ
#=∂*ò ¢áê~°OÉèí"≥∞ÿ<å 㨈~ =ÚO^Œ∞ `«# J=ã¨~°O <≥~°"Õ~°∞ÛHÀ"åe.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Éè’[#O
=ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ #=∂*ò ÖË^Œ∞. JÖψQ =∞Å=¸¢`« qã¨~°˚# J=ã¨~°O U~°Ê_ç
#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® #=∂*ò ÖË^Œ∞.—— (JǨχ^£, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞x+≤H˜ J`«ºO`«=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Ѩx U^≥<· å
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ "≥Ú^Œ@ P Ѩx <≥~°"Õ~åÛe. P `«~åfi`Õ J`«#∞ #=∂*ò HÀã¨O ã≤^ŒúѨ_ç`Õ
^•xfl ¢Ñ¨âßO`«OQÍ x~°fiiΙêÎ_»∞. =∞x+≤ q[˝`«‰õΩ Wk ‰õÄ_® XHõ ã¨OˆH`«O.—— (|∞MÏi)
148 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
W=∂=∞`ü J~°›`«Å∞
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ LO>Ë "åiÖ’ XHõ_»∞ W=∂O (<åÜ«∞‰õΩ_»∞) HÍ"åe. W=∂=∞`ü
(<åÜ«∞Hõ`«fiO) =Ç≤ÏOK«_®xH˜ "åiÖ’ Y∞~üP<£ Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨iîOK«QÆÅ"å_çˆH Z‰õΩ¯=
J~°›`« LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü Wɡfl =∞ãπ=Ó^£ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨[ÅO
^ŒiÖ’ Z‰õΩ¯= Y∞~üP<£ ѨiîOK«QÆÅ"å_Õ "åiH˜ <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOKåe. XHõ"Õà◊
Y∞~üP<£ Ѩ~î°#OÖ’ JO^Œ~°∂ ã¨=∂#"≥∞ÿ#ѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= ã¨∞#fl`ü
(ǨÏnãπ) q^Œº `≥eã≤#"å_»∞ <åÜ«∞Hõ`fi« O =Ç≤ÏOKåe. ã¨∞#fl`ü q^ŒºÖ’ ‰õÄ_® JO^Œ~∂°
ã¨=∂#"≥∞ÿ#ѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ JO^ŒiHõ<åfl =ÚO^Œ∞ Ç≤Ï¢[`ü KÕã≤#"å_»∞ <åÜ«∞Hõ`«fiO
=Ç≤ÏOKåe. Ç≤Ï¢[`ü q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® JO^Œ~∂° ã¨=∂#"≥∞#ÿ ѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ JO^ŒiHõ<åfl
Z‰õΩ¯= =Ü«∞ã¨∞ HõÅ"å_»∞ <åÜ«∞Hõ`fi« O =Ç≤ÏOKåe. U =∞x+≤ ‰õÄ_® J#∞=∞u ÖˉΩõ O_®
W`«~∞° Å ™ê÷#OÖ’ <åÜ«∞Hõ`fi« O =Ç≤ÏOK«‰Äõ _»^∞Œ . JÖψQ W`«~∞° Å WO_»Ö ¡ ’ "åi J#∞=∞u
ÖˉõΩO_® "å~°∞ ‰õÄ~°∞Û<Õ ™ê÷#OÖ’ ‰õÄ~ÀÛ‰õÄ_»^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
ÉÏxã¨Å∞, ÉÏ@™ê~°∞Å∞, qHõÖÏOQÆ∞Å∞ ‰õÄ_® <åÜ«∞Hõ`åfixH˜ J~°∞›ÖË.
ǨϢ[`ü W¢=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’
L#flO`« HÍÅO Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å (Yã¨~ü) #=∂*ò KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. =∞Hͯ֒ PÜ«∞# 18
~ÀAÅ∞ L<åfl~°∞. P ~ÀAÖ’¡ PÜ«∞# =∞¢yÉò #=∂*ò `«Ñ¨Ê W`«~° #=∂AÖ’¡ Ô~O_Õã≤
~°HÍ`«∞Å∞ <≥~"° ~ˆÕ Û"å~°∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# (™ê÷x‰õΩefl L^ÕtÌ Oz) ''=∞Hͯ"åã¨∞ÖÏ~å!
"Õ∞=Ú ÉÏ@™ê~°∞ÅO. (Yã¨~ü #=∂*òÖ’ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞ÖË KÕ™êÎO. Hõ#∞Hõ) g∞~°∞ ÖËz
xÅ|_ç q∞QÆ`å ~°HÍ`«∞efl ѨÓiÎKÕã¨∞HÀO_ç—— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
ǨϢ[`ü Wɡfl =∞Öˇ·HÍ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''Lɡ·^£ a<£ L"≥∞ÿ~ü (~°l), =∞ã¨∂~ü a<£
=∞d˚=∂ (~°l), =∞iH˘O^Œ~°∞ W`«~°∞Å∞ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) WO\˜H˜ =ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞.
JѨÙÊ_®"≥∞ ¿ãfiK«Ûùá⁄Ok# `«# ÉÏx㨠J|∂J¢"£∞ (~°l) KÕ`« "åiH˜ <åÜ«∞Hõ`«fiO
=Ç≤ÏOѨ*Ëã≤ #=∂*ò KÕ~ÚOKÕ"å~°∞. P ~ÀAÖ’¡ J|∂J¢"£∞ (~°l) WOHÍ ÉÏxã¨`«fiO
#∞Oz q=ÚH˜Î á⁄O^ŒÖË^Œ∞, ÉÏxã¨QÍ<Õ L<åfl~°∞.—— (=Úã¨fl^£ ëêѶ¨~Ú)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (`«# JO^èŒ J#∞K«~°∞_»∞) Wɡfl
L"≥∞fl=∞‰õÄ"Î ∞£ (~°l)#∞ `å#∞ ÖË#ѨÙÊ_»∞ (`«# ™ê÷#OÖ’) ~Ô O_»∞ ™ê~°∞¡ =∞n<å áêʼnõΩxQÍ
xÜ«∞q∞OKå~°∞. Wɡfl L"≥∞‡=∞‰õÄÎ"£∞ JO^èŒ∞Öˇ·#ѨÊ\˜H© PÜ«∞# ¢Ñ¨[ʼnõΩ <åÜ«∞Hõ`«fiO
=Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~ÚOKÕ"å~°∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
W=∂=∞`ü J~°›`«ÖËx W=∂=ÚÅ∞
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ #=∂*ò#∞ ^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõiOK«_»∞. 1–¢Ñ¨[Å∞ `«##∞
W+¨ìѨ_»HõáÈ~Ú<å "åiH˜ <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤ÏOKÕ"å_»∞† 2–#=∂*ò "Õà◊ =Úyã≤áÈ`«∞#fl
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 149
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ #=∂*òHÀã¨O (=∞ã‘^∞Œ ‰õΩ) =KÕÛ"å_»∞† 3–`«# ÉÏx㨉Ωõ ÉÏxã¨`fi« O #∞Oz
q=ÚH˜Î HõeæOz =∞m§ J`«_çfl ÉÏxã¨QÍ KÕã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''<åÜ«∞‰õΩ_»∞ =∞Oz"å_»~Ú<å, K≥_"¤» å_»~Ú<å J`«x`À HõÅã≤ lǨ^£ KÕÜ∞« _»O g∞‰õΩ
qkè ("ålÉò)QÍ KÕÜ«∞|_çOk. JÖψQ XHõ =Úã≤¡O =∞Oz"å_»~Ú<å, K≥_»¤"å_»~Ú<å,
z=iH˜ Ѷ∞¨ ’~°áêáêʼnõΩ áêÅÊ_ç=Ù<åfl J`«x "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕÜ∞« _»O g∞‰õΩ qkè ("ålÉò)
QÍ KÕÜ«∞|_çOk.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞~°∞ JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ =∞~À P~å^è∞Œ º_»∞ ÖË_—» x K≥¿ÑÊ ¢Ñ¨u=ºH˜Î "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç.
JÖψQ g∞~°∞ JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞~À P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»—x K≥¿ÑÊ U =ºH˜Î J~Ú<å K«xáÈ`Õ
J`«x HÀã¨O [<å*Ï #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç.—— (^•Ô~Y∞ffl)
ÃÑ·Ô~O_»∞ LÖË¡Y<åÅ∞ ¢Ñ¨=∂}O s`åº |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© '|#∂L=∞Ü«∞º—
áêÅ<åHÍÅOÖ’ L#fl ã¨Ç¨ cÅO^Œ~∂° "å\˜ ¢Ñ¨HÍ~°"∞Õ #_»K∞« ‰õΩ<åfl~°∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ–
''ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) ¢‰õÄ~° áêʼnõΩ_»~Ú# ǨÏ*Ï˚*ò "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕã#≤ @∞¡
LÖË¡Y<åÅ∞ L<åfl~Ú.—— (|∞MÏi)
''(=∞~À ¢‰õÄ~° áêʼnõΩ_»~Ú#) =∞~åfi<£ ѨO_»∞QÆ #=∂*ò KÕ~ÚOK«_®xH˜ =ÚO^Õ
Y∞`åƒ (LѨ<åºã¨O) WKåÛ_»∞. JÖÏO\˜ =∞~åfi<£ "≥#∞Hõ ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n
(~°l) D^£ #=∂*ò KÕâß~°∞.—— (=Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
MÏl +¨ØHÍx (~°Ç¨Ï‡) Jaè¢áêÜ«∞O: ''^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅÖ’ Jaè¢áêÜ«∞ÉèË^ŒO U^≥·<å
LO^ŒO>Ë Jk, ^Œ∞~°˚#∞_»∞–^Œ∞~å‡~°∞æx "≥#∞Hõ KÕ¿ã #=∂*ò <≥~°"Õ~°∞`«∞O^• ÖË^• J<Õ
q+¨Ü«∞OÖ’ =∂¢`«"Õ∞ LOk. áÈ`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤ "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O
J"åOKè«hÜ«∞O (=∞¢‰õÄ) J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ZÖÏO\˜ ÉèË^•aè¢áêÜ«∂Å∞ ÖË=Ù.——
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò–=∞Ç≤ÏàÏ ã¨=∞㨺Å∞
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò q+¨Ü«∞OÖ’ W™ê¡O ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ WzÛ# P^ÕâßʼnõΩ, ¢ã‘ÎʼnõΩ
WzÛ# P^ÕâßʼnõΩ KåÖÏ `Õ_® LOk. ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ =∞ã‘^Œ∞Ö’ ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕ¿ã #=∂*Ë
J`«ºO`« „âı+¨ª"≥∞ÿ# #=∂*òQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_çOk W™ê¡OÖ’. HÍQÍ WO\’¡ XO@iQÍ KÕ¿ã
#=∂*ò ¢ã‘ÎÅ HÀã¨O ZO`À „âı+¨ª"≥∞ÿ# #=∂*òQÍ W™ê¡O ¿Ñ~˘¯#flk.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''¢ã‘ÎʼnõΩ Jxfl\˜HõO>Ë
J`«ºO`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# =∞ã≤˚^£ "åi WO\’¡x ֒Ѩe QÆ^Õ.—— (JǨχ^£)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡Ç¨Ïg∞^£ ™ê~ÚkÜ«∂ (~°l) ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <å‰õΩ g∞`Àáê@∞ #=∂*ò KÕÜ«∂Åx LOk—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''hqÖÏ J_»∞QÆ∞`å=x <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. HÍx h=Ù h QÆk
(=∞^茺)Ö’ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O HõO>Ë XHõ =¸ÅÖ’ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O =∞Ozk. h=Ù
hWO\˜ ¢áêOQÆ}OÖ’ KÕ¿ã #=∂*ò HõO>Ë WO\˜QÆkÖ’ KÕ¿ã #=∂*Ë ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k. g∞
150 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
gkäÖ’ LO_Õ =∞ã‘^Œ∞Ö’ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O HõO>Ë g∞ WO\˜ ¢áêOQÆ}OÖ’ #=∂*ò
KÕÜ«∞_»O L`«Î=∞O. *Ïq∞Ü«∂ =∞ã‘^Œ∞Ö’ HõO>Ë gkä =∞ã‘^Œ∞Ö’ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O
KåÖÏ =∞Ozk.—— (`«¢ÉÏx)
J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢ã‘ÎʼnõΩ =∞ã‘^Œ∞‰õΩ áÈÜÕ∞ ¿ãfiK«ÛùÃÑ· POHõ∆Å∞ qkèOK«
ÖË^Œ∞. "åiH˜ #=∂A HÀã¨O =∞ã‘^Œ∞Å Hõ<åfl "åi WO_Õ¡ =∞Oz=x K≥|∞`«∂ WÖÏ
J<åfl~°∞: ''g∞ ¢ã‘ÎÅ#∞ =∞ã‘^Œ∞ʼnõΩ áÈhÜ«∞‰õΩO_® x~ÀkèOK«HõO_ç. J~Ú`Õ "åi HÀã¨O
"åi QÆ$ǨÖË ¢âı+¨ª=∞~Ú#q.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
#=∂A HÀã¨O =∞ã‘^Œ∞‰õΩ áÈ=_»O ѨÙ~°∞+¨µxH˜ qkè J~Ú=ÙO>Ë, ¢ã‘ÎH˜ Wk J#∞=∞u
=∂¢`«"∞Õ . J^≥<· å z=i =~°∞ã¨Ö’ LO_ç #=∂*ò KÕÜ∞« _®<Õfl W™ê¡O Z‰õΩ¯=QÍ W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞Ok.
J~Ú<å ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åi ¿ãfiK«Ûù#∞ ǨÏiOK«ÖË^Œ∞.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ =∞ã‘^∞Œ ‰õΩ "≥à§◊ _®xH˜ J#∞=∞u J_çy`Õ, "åix J#∞=∞uOK«‰Ωõ O_®
x~ÀkèOK«HOõ _ç.—— (|∞MÏi)
''¢ã‘Å
Î ‰õΩ ~å¢u"Õà◊ =∞ã‘^∞Œ ʼnõΩ "≥à§◊ _®xH˜ J#∞=∞u W=fiO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''^Õ=Ùx ^•ã‘Å#∞ ^Õ=Ùx PÅÜ«∂ʼnõΩ áÈx=fi‰õΩO_® x~ÀkèOK«HõO_ç. J~Ú`Õ "å~°∞
(ZÖÏO\˜ JÅOHõ~°}Å∞ ÖˉõΩO_®) x~å_»O|~°OQÍ "≥àϧe.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ÉèÏ~°ºÅÖ’ XHõ~∞° Ѷ[¨ ~ü, Wëê "ÕàÅ ◊ #=∂AÅ∞ KÕÜ∞« _®xH˜
=∞ã‘^Œ∞‰õΩ "≥àı§"å~°∞. ''¢ã‘ÎÅ∞ =∞ã‘^Œ∞‰õΩ "≥à◊§_®xfl L=∞~ü (~°l) W+¨ìѨ_»~°x, D
q+¨Ü«∞OÖ’ PÜ«∞# ZO`À Jaè=∂#OQÆÅ =∞x+¨x `≥eã≤ ‰õÄ_® g∞~°∞ WO\˜ #∞O_ç
|Ü«∞\ỖHO^Œ∞‰õΩ "≥à◊√Î<åfl~°∞?—— Jx XHõ~°∞ J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ"≥∞ ''J~Ú`Õ L=∞~ü (~°l)
#<≥flO^Œ∞‰õΩ x~ÀkèOK«_»O ÖË^Œ∂?——Jx P"≥∞ Z^Œ∞~°∞¢Ñ¨â◊fl "Õâß~°∞. ''ZO^Œ∞HõO>Ë ^Õ=Ùx
^•ã‘Å#∞ ^Õ=Ùx PÅÜ«∂xH˜ "≥à◊§_®xfl x~ÀkèOK«HõO_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞. D
=∂>Ë q∞=∞‡efl x~ÀkèOK«‰õΩO_® PÜ«∞#‰õΩ J_»∞¤`«yeOk—— J<åfl_® =ºH˜Î. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''H˘`«Î H˘`«Î áÈHõ_»Å∞ J=ÅOaOz# D<å\˜
¢ã‘Å
Î #∞ QÆ#Hõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K«∂¿ãÎ W¢™ê~¸Öò ã¨O`«u ¢ã‘Å Î ∞ "åiOK«|_ç#@∞¡ PÜ«∞#
gix =∞ã≤˚^£Å‰õΩ áÈ=^ŒÌx "åiOKÕ"å~°∞.—— (ui‡l, ã¨|∞¡ã¨ûÖÏO)
¢ã‘ÎÅ∞ [=∂J`ü`À #=∂*ò KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë z@ìz=i =~°∞ã¨Ö’ xÅ|_®e.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''F™êi <Õ#∞, =∂WO\’¡ LO_Õ XHõ J<å^äŒ ÉÏÅ∞_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕâß=Ú. JѨÙÊ_»∞ =∂ `«e¡QÍ~°∞ L"≥∞‡ã¨∞Öˇ·"£∞ (~°l)
=∂ "≥#∞Hõ xÅ∞Û<åfl~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂=∂eH± J+πJs (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’
ѨÙ~°∞+¨µefl JO^ŒiHõO>Ë =ÚO^Œ∞ =~°∞ã¨Ö’ xÅɡ_»`å~°∞. "åi "≥#∞Hõ Ñ≤Å¡efl, Ñ≤Å¡Å
"≥#∞Hõ ¢ã‘ÎÅ#∞ xÅɡ_»`å~°∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 151
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ѨÙ~°∞+¨µÅ
HÀã¨O Jxfl\˜HOõ >Ë J`«ºO`« ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =~°∞㨠=ÚO^Œ∞=~°∞㨠("≥Ú^Œ\˜ ѨOH˜)Î , J^è=Œ ∂u
J^è=Œ ∞ =~°∞㨠z=i=~°∞ã¨. ¢ã‘Å Î HÀã¨O Jxfl\˜HOõ >Ë J`«ºO`« ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =~°∞㨠z@ìz=i
=~°∞¿ã, J^èŒ=∂uJ^èŒ=∞ =~°∞㨠=ÚO^Œ∞=~°ã¨.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£, ui‡l, #™ê~Ú)
WHõ ¢ã‘ÎÅ W=∂=∞`ü q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ, ¿ãfiK«Ûù–ã¨=∂#`åfiÅ ¿Ñ~°∞`À ¢ã‘ÎÅ#∞ WO\˜
#∞O_ç ~°K«ÛH©_»Û_®xH˜ â◊`«q^è•Å ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î#fl áêâßÛ`«º <åQÆiHõ`å ^èŒfi["åǨωõΩÅ∞ D
q+¨Ü«∂xfl ‰õÄ_® q"å^•ã¨Ê^ŒO KÕâß~°∞. ǨÏnã¨∞Ö’¡ #∞Oz 'ã¨O^Œ~°ƒùO—`À á⁄ã¨QÆx XHõù
q+¨Ü∞« O "≥eH˜fã≤, ¢ã‘Å
Î ∞ ‰õÄ_® ѨÙ~°∞+¨µÅ [=∂J`ü‰Ωõ W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~ÚOK«
=K«Ûx QÀÅQÀÅ KÕã¨∂Î W\©=Å J"≥∞iHÍÖ’ XHõ ¢ã‘Î KÕ`« D 'Ѷ¨∞#HÍ~°ºO— KÕ~ÚOKå~°∞. ¢ã‘Î
¢ã‘ÎʼnõΩ W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~ÚOK«=K«Û<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ZÖÏO\˜ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞.
HÍx P"≥∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~ÚOK«_O» Z\˜ì Ѩiã≤u÷ Ö’#∂ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡
`«O HÍ^Œ∞. Wk W=∂=ÚÅ∞, ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅO^Œi UHÍaè¢áêÜ«∞O.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡=~°MÏ a<£Î <ÒѶ¨Öò (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P"≥∞#∞ HõÅ∞ã¨∞
HÀ=_®xH˜ JѨÙÊ_»ÑÙ¨ Ê_»∞ P"≥∞ WO\˜H˜ =ã¨∞OÎ _Õ"å~°∞. PÜ«∞# P"≥∞ HÀã¨O F =ÚJl˚<x£
‰õÄ_® xÜ«∞q∞OKå~°∞. J`«#∞ J*Ï<£ Wã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) `«#
WO\˜"åiH˜ W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~Úã¨∞ÎO_Õ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O:''¢ã‘Î ¢ã‘ÎʼnõΩ W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~Úã¨∞ÎOk.
JѨÙÊ_®"≥∞ ¢ã‘ΊѨOH˜ÎH˜ (=ÚO^Œ∞ HÍ^Œ∞) =∞^茺֒ xÅ|_®e.—— (Ѷ≤MÏã¨∞#fl)
''¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ HõO~î°ã¨fi~°O Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ‰õΩ qxÊOK«_®xfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) W+¨ìѨ_Õ
"å~°∞ HÍ^Œ∞. =∞ã‘^∞Œ Ö’ W=∂"£∞ #=∂*ò KÕ~Úã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞ J`«x =Å¡ U^≥<· å á⁄~°áê@∞
[iy`Õ J`«x "≥#∞Hõ #=∂A KÕã¨∞Î#fl ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ 'ã¨∞ÉòǨ#Å¡ÇπÏ— Jx ѨÅHÍÅx
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞. HÍx ¢ã‘ÎÅ~Ú`Õ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å∞ HõeÑ≤ K«Ñ¨ÙÊ_»∞ KÕÜ«∞_»O
^•fi~å =∂¢`«"Õ∞ W=∂"£∞x ÃÇÏK«ÛiOKåÅx PÜ«∞# K≥áêÊ~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
W=∂"£∞ ÉÏ^茺`«Å∞
#=∂*ò KÕ~ÚOKÕ W=∂"£∞‰õΩ H˘xfl ÉÏ^茺`«Å∞ L<åfl~Ú.
ǨϢ[`ü <À=∂<£ a<£ |+‘~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂ (#=∂*ò) ѨO‰õΩÎefl
ÉÏ}Ïxfl ã¨iKÕã#≤ @∞¡ u#flQÍ ã¨iKÕ¿ã"å~°∞, `«^•fi~å "Õ∞g∞ q+¨Ü∞« O J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl
=∞x PÜ«∞# `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. XHõ~ÀA PÜ«∞# |Ü«∞\˜H˘zÛ #=∂*ò KÕ~ÚOK«_®xH˜
ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º~°∞. 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— Jx `«Hƒ© ~ü K≥Ñʨ É’ÜÕ∞=ÚO^Œ∞ ѨOH˜Ö Î ’ XHõ`x« ~˘=Ú‡
=ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ=Ù#fl@∞¡ K«∂ã≤ '^≥=· ^•ã¨∞ÖÏ~å! g∞ ѨO‰õΩÅ Î ∞ ã¨iKÕã∞¨ HÀO_ç. ÖˉΩõ O>Ë
^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl Ѩ~㰠ʨ ~°O ¢Ñ¨`º« ~°∞Å
÷ ÜÕ∞ºÖÏ KÕ™êÎ_∞» — Jx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''"≥Ú^Œ@
=ÚO^Œ∞ =~°∞㨠Éèsí K
Î ÜÕ ∞« O_ç. P `«~∞° "å`« ~Ô O_»= =~°∞ã¨. Dq^èOŒ QÍ Éèsí KÎ ãÕ ∂¨ ΠѨÓiÎHÍx
=~°∞㨠(U^≥·<å LO>Ë Jk) z=~À¡ LO_®e.—— (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
152 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å
¢Ñ¨[ʼnõΩ W=∂=∞`ü (<åÜ«∞Hõ`«fiO) =Ç≤Ï¿ãÎ J`«#∞ `ÕeHõáê\˜ #=∂*ò KÕ~ÚOKåe.
ZO^Œ∞HõO>Ë "åiÖ’ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞, ~ÀQÆ∞Å∞, =$^Œ∞Å ú ∞ ‰õÄ_®LO\Ï~°∞. J`«#∞ XO@iQÍ
#=∂*ò KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë ã¨∞n~°… #=∂*ò KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂Y`å^• (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) AǨÏ~ü #=∂*òÖ’ Ô~O_»=
~°HÍ`üHõO>Ë "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`ü n~°…OQÍ Ñ¨iîOKÕ"å~°∞. JÖψQ Jã¨~ü, Ѷ¨[~ü #=∂AÖ’¡
‰õÄ_® ("≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`ü#∞ n~°…OQÍ Ñ¨iîOKÕ"å~°∞). (|∞MÏi, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£)
J|∂^•=Ó^£Ö’ J^Œ#OQÍ D q+¨Ü«∞O LOk: ''(PÅ㨺OQÍ =KÕÛ) ¢Ñ¨[Å∞ "≥Ú^Œ\˜
~°HÍ`üÖ’ KÕ~°_®xH˜ gÅ∞QÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ KÕ¿ã"å~°x "Õ∞=Ú ÉèÏqOKÕ "åà◊§O.——
ǨϢ[`ü ǨÏÅÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂‰õΩ W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOKÕ"å~°∞.
(ã¨ÖÏO) `«~°∞"å`« PÜ«∞# ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨ÙQÍx, Z_»=∞ "≥·Ñ¨ÙQÍx uiy =∂‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ
‰õÄ~°∞Û<Õ"å~°∞. (ui‡l– Wk `«Ñ¨Êxã¨iHÍ^Œ∞, JaèÅ+¨hÜ«∞O =∂¢`«"Õ∞)
ǨϢ[`ü =ÚÔQ·~å a<£ ëêÉÏ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''W=∂"£∞
Ѷ¨~°*ò#=∂*ò KÕã≤#KÀ@ (ã¨∞#fl`ü ÖËHõ #Ѷ≤Öò) #=∂*ò KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. P KÀ@∞ =∂iÛ
"Õˆ~KÀ@ KÕÜ«∂e.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[–Wk ‰õÄ_® JaèÅ+¨hÜ«∞O =∂¢`«"Õ∞)
W=∂"£∞ XO@iQÍ ZÖÏ #=∂*ò KÕ™êÎ_À ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò ‰õÄ_® JÖψQ KÕÜ«∂e.
J~Ú`Õ '~°∞‰õÄ— #∞O_ç ÖËKÕ@ѨÙÊ_»∞ 'ã¨g∞JÖϡǨïe=∞<£Ç¨Ïq∞^ŒÇπÏ— Jx =∂¢`«"Õ∞ K≥Ñ≤Ê
x\Ï~°∞QÍ xÅ|_®e. '~°|ƒ<åÅHõÖòǨÏ"£∞Ì— Jx K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞.
Ѷ¨[~ü, =∞¢yÉò, Wëê "Õà◊Ö Ñ¶¨~°*ò #=∂AÖ’¡ W=∂"£∞ Y∞~üP<£x aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKåe.
AǨÏ~ü, Jã¨~ü "ÕàÅ
◊ Ѷ~¨ *° ò #=∂AÖ’¡ Y∞~üP<£x xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iOî Kåe. WÖÏ aQÆ~æ Q° Í Ñ¨iOî KÕ
#=∂Aefl 'AÇπÏs #=∂AÅ—x, xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iîOKÕ #=∂Aefl 'ã≤¢s #=∂AÅ—x JO\Ï~°∞.
Ǩτ[`ü ™œÉÏ<£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''KÕÜ«∞‰õÄ_»x Ѩ#∞Å∞
=¸_»∞ L<åfl~Ú. 1–W=∂"£∞ J~Ú#"å_»∞ =ÚYÎnÅ#∞ =^Œe `«#HÀã¨O ^Œ∞P KÕÜ«∞
‰õÄ_»^∞Œ . `«# HÀã¨O =∂„`«"∞Õ ^Œ∞P KÕ¿ãÎ J`«#∞ =ÚYÎnʼnõΩ „^ÀǨÏO KÕã#≤ "å_»=Ù`å_»∞.
2–J#∞=∞u ÖˉõΩO_® =∞x+≤ W`«~°∞Å WO\˜`«Å∞Ѩ٠ã¨O^Œ∞ QÆ∞O_® ֒ѨeH˜ `˘Oy
K«∂_»@O. Z=Ô~·<å WÖÏ KÕ¿ãÎ J`«#∞ J#∞=∞u ÖˉõΩO_® WO\’¡H˜ K˘~°|_ç#"å_»=Ù
`å_»∞. 3–f„="≥∞#ÿ =∞Å=¸„`« J=ã¨~O° U~°Ê_ç#ѨÙÊ_»∞ ^•xfl f~°∞ÛHÀHõ =ÚO^Õ #=∂*ò
„áê~°OaèOK«_»O ÖË^• ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’ KÕ~°_»O.—— (J|∂^•=Ó^£)
=ÚYÎnÅ (J#∞K«~°∞Å) ÉÏ^茺`«Å∞
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò q+¨Ü«∞OÖ’ =ÚYÎnʼnõΩ ‰õÄ_® H˘xfl ÉÏ^茺`«Å∞ L<åfl~Ú.
ǨϢ[`ü Jb (~°) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''g∞Ö’ Z=Ô~·<å #=∂*ò KÕÜ«∞
_®xH˘¿ãÎ, W=∂"£∞#∞ Uã≤u÷ Ö’ K«∂¿ãÎ Pã≤u÷ ¢Ñ¨HÍ~°"∞Õ J`«_flç J#∞ã¨iOK«O_ç. (ui‡l)
ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O xâ◊≈|ÌOQÍ Y∞~üP<£ ѨiOî KÕ 'ã≤¢s—#=∂*òÖ’ W=∂"£∞ 'JÖÏ¡Çï¨
JHõƒ~ü— Jx '`«H©ƒÔ~`«¢Ç‘Ï=∂— K≥Ñ≤Ê# `«~°∞"å`« =ÚYÎn [=∂J`üÖ’ Hõe¿ãÎ `«H©ƒÔ~`«¢Ç‘Ï=∂
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 153
ѨeH˜# `«~°∞"å`« 'ã¨<å— (ã¨∞|Ǩ#HõÖϡǨï=∞‡...) ‰õÄ_® ѨiîOKåe. xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iîOKÕ 'ã≤¢s—
#=∂*ò J~Ú`Õ `«Hƒ© ~Ô `«¢Ç‘Ï=∂ =∂¢`«"∞Õ K≥áêÊe, P `«~∞° "å`« "≥O@<Õ 'ã¨<å— Ñ¨iOî K«‰Äõ _»^∞Œ .
W=∂"£∞ 'ã¨ÖÏO— K≥Ñ≤Ê #=∂*ò =ÚyOz# `«~°∞"å`« =ÚYÎn "≥O@<Õ ÖËz [=∂J`üÖ’ `«Ñ≤Ê
áÈ~Ú# ~°HÍ`ü <≥~°"Õ~°Û_®xH˜ ¢áê~°OaèOKÕ =ÚO^Œ∞ 'ã¨<å— Ñ¨iîOKåe. W=∂"£∞ ã≤¢s#=∂*ò
QÍx, A¢Ç‘Ï#=∂*òQÍx KÕã¨∂Î ~°∞‰õÄ ÖËHõ ã¨*ÏÌ ã≤÷uÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ =ÚYÎn =zÛ *=∂J`üÖ’
Hõe¿ãÎ `«H©ƒÔ~`«¢Ç‘Ï=∂ `«~°∞"å`« 'ã¨<å— Ñ¨iîOKåe. XHõ"Õà◊ ã¨<å ѨiîOK«Hõ=ÚO^Õ W=∂"£∞
~°∞‰õÄ ÖËHõ ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖË¿ãÎ =ÚYÎn JѨÙÊ_»∞ ã¨<å ѨiîOK«‰õÄ_»^Œ∞. W=∂"£∞ 'ã¨ÖÏO— K≥Ñ≤Ê
#=∂*ò =ÚyOz# `«~°∞"å`«<Õ ÖËz `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# ~°HÍ`ü ¢áê~°OÉèíOÖ’ ã¨<å ѨiîOKåe.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞~°∞ (™ê=¸Ç≤ÏHõ) #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú ã¨*ÏÌ ã≤÷uÖ’ LO>Ë
g∞~°∂ ã¨*ÏÌã≤÷uÖ’ HõÅ=O_ç. J~Ú`Õ Jk g∞‰õΩ ÅaèOz# ~°HÍ`üQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«HõO_ç.
(™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’) ~°HÍ`ü á⁄Ok#"å_»∞, JO>Ë ~°∞‰õÄ á⁄Ok#"å_»∞ P (~°HÍ`ü)
#=∂*ò á⁄Ok#>Ë¡ ѨiQÆ}˜OK«|_»`å_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£, WɡflY∞*ˇ·=∂, ǨH˜"£∞)
ǨϢ[`ü J|∂|¢HÍ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*ò KÕ~Úã¨∂Î ~°∞‰õÄ ã≤÷uÖ’
L#flѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ѨOH˜Î ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° HÀHõ=ÚO^Õ '~°∞‰õÄ— KÕâß#∞. JÖψQ #_»z [=∂J`ü
Ö’ Hõeâß#∞. (#=∂*ò =Úyã≤#) `«~åfi`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å`À ''^Õ=Ù_»∞ h J`åºâ◊#∞
=∞iO`« =$kú KÕÜ«ÚQÍHõ! WHõ=ÚO^Œ∞ JÖÏ KÕÜ«∞‰õΩ—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ÃÑ· LÖË¡Y#OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ[`ü J|∂|¢HÍ (~°l)#∞ ¢áê~°OÉèíO #∞OKÕ ~°∞‰õÄ
KÕã≤ [=∂J`üÖ’ Hõe¿ã K«~º° QÆ∞iOz WHõ=ÚO^Œ∞ JÖÏ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ "åiOKå~°∞. J~Ú`Õ
P ~°HÍ`ü#∞ =∞m§ <≥~°"Õ~åÛÅx P^ÕtOK«ÖË^Œ∞. nxfl|\˜ì Z=Ô~·<å ~°∞‰õÄ ã≤÷uÖ’ =zÛ
[=∂J`üÖ’ Hõe¿ãÎ J`«xH˜ P ~°∞‰õĉõΩ ã¨O|OkèOz# ~°HÍ`ü ÅaèOz#>Ë¡#x `≥Å∞™ÈÎOk.
Wk ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ q^è•#O. J~Ú`Õ 'á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiîOK«x^Õ #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞—
J#fl LÖË¡Y#O L#flO^Œ∞# JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞ ã≤¢s#=∂*ò J~Ú<å, A¢Ç‘Ï#=∂*ò
J~Ú<å, W=∂"£∞ J~Ú<å, =ÚYÎn J~Ú<å, #=∂*ò XO@iQÍ KÕã≤<å, [=∂J`ü`À HõÅã≤
KÕã≤<å á¶êuǨ ã¨∂~å `«Ñ¨Êxã¨iQÍ Ñ¨iî™êÎ~°∞.
ǨϢ[`ü =ÚÔQ·~å a<£ ëê| (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ `«|∂H± ^ŒO_»Ü«∂¢`« ã¨=∞Ü«∞OÖ’
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥O@ L<åfl#∞. F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J=ã¨~å~°÷O "≥o§ JHõ¯_Õ LE
KÕã≤ =KåÛ~°∞. JO`«Ö’ J|∞Ì¢~°Ç¨ ‡<£ a<£BѶπ (~°l) W=∂=∞`ü =Ç≤ÏOz #=∂*ò KÕ~ÚOK«
™êQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) [=∂J`üÖ’ HõÅã≤ z=i ~°HÍ`ü (=∂¢`«"Õ∞) <≥~°"Õ~åÛ~°∞.
J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ a<£ BѶπ (~°l) 'ã¨ÖÏO— K≥Ñ≤Ê #=∂*ò =ÚyOK«QÍ<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÖËz
q∞QÆ`å #=∂*ò ѨÓiÎ KÕã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# ¢Ñ¨[efl L^ÕÌtOz ''g∞~°∞ ã¨=∞
Ü«∂xH˜ #=∂*ò KÕã≤ =∞Oz Ѩx KÕâß~°∞—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O, JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∂*ˇ·<£ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O: ''XHõ~ÀA ǨϢ[`ü Je (~°l) #=∂*ò KÕ~Ú
ã¨∞ÎO>Ë PÜ«∞# LE ÉèíOQÆ"≥∞ÿáÈ~ÚOk. "≥O@<Õ PÜ«∞# ("≥Ú^Œ\˜ ѨOH˜ÎÖ’ `«#‰õΩ
^ŒQÆæ~°QÍ L#fl) XHõ =ºH˜Î KÕ~Ú Ñ¨\˜ì =ÚO^Œ∞‰õΩ ÖÏy xÅɡ\˜ì, `å#∞ (W=∂"£∞ ™ê÷#O
#∞O_ç) ѨHõ¯‰õΩ `«Ñ¨ÙʉõΩ<åfl~°∞.—— (ã¨∞#∞<£ ã¨~¸^£ a<£ =∞#∂û~ü)
154 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WÖÏO\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ^•_ç [~°QÆ_»O =Å¡, ǨϢ[`ü Je (~°l)
LE ÉèOí QÆO HÍ=_»O=Å¡ W=∂O `«# ™ê÷#OÖ’ XHõ =ÚYÎnx W=∂"£∞QÍ KÕã#≤ @∞¡ KÕÜ∞« _»O
‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞† ǨϢ[`ü =ÚPqÜ«∂ (~°l)ÃÑ· ^•_ç [iy#ѨÙÊ_»∞ =ÚYÎnÅ∞ KÕã≤#@∞¡
`«=∞ #=∂AÅ∞ q_çq_çQÍ KÕã¨∞HÀ=_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞.
ǨϢ[`ü Ü«∞r^£ a<£ Jã¨fi^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤
'Mˇ·Ñ¶π— =∞ã≤˚^£Ö’ Ѷ¨[~ü #=∂*ò KÕâß#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨ÖÏO`À #=∂*ò =ÚyOz
K«∂¿ãΠѨO‰õΩÅ Î "≥#∞Hõ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅÎ ∞ #=∂*ò KÕÜ∞« ‰õΩO_® xÅ|_ç L<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) "åi^ŒiÌ fl `«# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞‰õΩ~°O_»x P^ÕtOKå~°∞. "åix fã¨∞‰õΩ~å=_»O [iyOk.
JѨÙÊ_»∞ "å~°∞ ÉèíÜ«∞O`À =}Hõ™êQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åi#∞^ÕÌtOz ''g∞i^ŒÌ~°∞
=∂`À áê@∞HõÅã≤ #=∂*ò ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''"Õ∞=Ú
=∂WO_»Ö ¡ ’ #=∂*ò KÕã=≤ KåÛO——J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''JÖÏ KÕÜ∞« HõO_ç.
g∞~˘Hõ"Õà◊ g∞WO_»¡Ö’ #=∂*ò KÕã≤ =∞ã≤˚^£‰õΩ ~å=_»O [iy`Õ, JѨÙÊ_»∞ =∞ã≤˚^£Ö’
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò [~°∞QÆ∞`«∞O>Ë g∞~°O^Œ∞Ö’ áêÖÁæ#O_ç. =∞ã≤˚^£Ö’ KÕ¿ã P #=∂*ò
g∞HÀã¨O #Ѷ≤Öò#=∂*ò J=Ù`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F~ÀA <å`À ''#=∂*ò#∞ xs‚`«
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕÜ∞« ‰õΩO_® PÅ㨺OQÍ KÕ~ÚOKÕ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ g∞ÃÑ· ÃÑ`«#Î O =Ç≤Ï™êÎ~∞° .
JѨÙÊ_»∞ g∞ Ѩiã≤÷u U=∞=Ù`«∞Ok?—— Jx J<åfl~°∞. ''JѨÙÊ_»∞ <Õ<Õq∞ KÕÜ«∂Ö’ ÃãÅ
qÜ«∞ºO_ç—— J<åfl#∞ <Õ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) h=Ù xs‚`« ã¨=∞Ü«∂xˆH #=∂*ò
K≥~Úº. "åi`À áê@∞ KÕÜ«∞=Åã≤=¿ãÎ Jk ‰õÄ_® K≥~Úº. P #=∂*ò h HÀã¨O #Ѷ≤Öò
#=∂*ò J=Ù`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ѷ¨~°*ò #=∂*ò =Úyã≤# `«~°∞"å`« W=∂"£∞ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù QÍx, Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù QÍx u~°QÆ#O`«
=~°‰õÄ =ÚYÎnÅ∞ `å=Ú ‰õÄ~°∞Û#fl KÀ@∞ #∞O_ç Hõ^ŒÅ‰õÄ_»^Œ∞. `«~°∞"å`« =ÚYÎnÅ∞
‰õÄ_® Ѷ¨~°*ò #=∂*ò KÕã≤# KÀ@∞ =^Œe "Õˆ~ KÀ@ ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ KÕÜ«∂e. D
Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ JaèÅ+¨hÜ«∞O (=Úã¨ÎǨÏÉò) =∂¢`«"Õ∞, `«Ñ¨Êxã¨i HÍ^Œ∞.
W=∂"£∞ "≥#∞Hõ á¶êuǨã¨∂~å Ѩ~î°#O
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òÖ’ á¶êuǨã¨∂~å q+¨Ü∞« "≥∞ÿ W=∂=ÚÅ∞, ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ =∞^躌 Éè^Ë •aè
¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. D q+¨Ü«∞OÖ’ =¸_»∞ ^Œ$HõÊ^ä•Å∞<åfl~Ú. ¢Ñ¨u=~°æO `«# ^Œ$HõÊ^ä•xH˜
J#∞‰õÄÅOQÍ Ç¨Ïnã¨∞ P^è•~åÅ∞, W`«~° ^Œ$HõÊ^ä•Å‰õΩ ¢Ñ¨u‰õÄÅOQÍ ã¨¿ÇÏ`«∞Hõ ¢Ñ¨=∂}ÏÅ∞
K«∂ѨÙ`«∞Ok. WHõ¯_» "å@xfl\˜x ¿Ñ~˘¯x áê~î°‰õΩefl "å^ÀѨ"å^•Å TaÖ’H˜ kOK«_®xH˜
|^Œ∞Å∞ P K«~°Û#∞ ã¨OH˜∆ѨÎOQÍ `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î ã¨O|Okè`« ǨÏnã¨∞efl =∂¢`«"Õ∞ L^•Ç¨ÏiOz
q+¨Ü«∞O áê~î°‰õΩÅ x~°‚Ü«∂xH˜ =kÖËã¨∞Î<åfl#∞.
''Z=iH˜ W=∂"£∞ LO\Ï_À P W=∂"£∞ KÕ¿ã Ѩ~î°#O (d~å`ü) "åi Ѩ~î°#O
J=Ù`«∞Ok.—— (Wɡfl=∂[, ^•Ô~Yffl, ɡ·Ç¨Ïv, =ÚJ`åΖW=∂O =∂eH±)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''W=∂"£∞#∞
J#∞ã¨iOKåÅ#fl L^ÕÌâ◊ºO`À<Õ J`«_çfl xÜ«∞q∞OK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍ|\ì̃ W=∂"£∞
'JÖϡǨïJHõƒ~ü— J#O>Ë g∞~°∞ ‰õÄ_® JÖϡǨïJHõƒ~ü J#O_ç. W=∂"£∞ JÖϡǨïJHõƒ~ü
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 155
Jx K≥ѨÊHõ =ÚO^Õ g∞~°∞ JÖϡǨïJHõƒ~ü Jx K≥ѨÊHõO_ç. W=∂"£∞ ~°∞‰õÄ KÕ¿ãÎ g∞~°∞
‰õÄ_® ~°∞‰õÄ KÕÜ«∞O_ç. J`«#∞ ~°∞‰õÄ KÕÜ«∞#O`«=~°‰õΩ g∞~°∂ ~°∞‰õÄ KÕÜ«∞HõO_ç.
W=∂"£∞ 'ã¨q∞JÖϡǨï e=∞<£Ç¨Ïq∞^ŒÇπÏ— J#O>Ë g∞~°∞ 'JÖϡǨï=∞‡ ~°|ƒ<åÅHõÖò
ǨÏ"£∞—Ì J#O_ç. J`«#∞ ã¨*ÏÌ KÕ¿ãÎ g∞~°∂ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« O_ç. J`«#∞ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« #O`«=~°‰Ωõ
g∞~°∞ ã¨*ÏÌ KÕÜ∞« HõO_ç. W=∂"£∞ xÅ|_ç #=∂*ò KÕ¿ãÎ g∞~°∂ xÅ|_ç #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç.
J`«#∞ ‰õÄ~˘Ûx KÕ¿ãÎ g∞~°∂ ‰õÄ~˘Ûx KÕÜ«∞O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiîOK«x"å~°∞ KÕ¿ã #=∂*ò <≥~°"Õ~°^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
D LÖË¡Y<åxfl |\˜ì W=∂"£∞, =ÚYÎnÅ∞ LÉèíÜ«ÚÅ∂ ¢Ñ¨u #=∂*òÖ’ á¶êuǨ
ã¨∂~å ѨiOî K«=Åã≤# J=ã¨~=° ÚO^Œx ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ÉèÏqOz#@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk.
D q+¨Ü∞« "≥∞ÿ ã¨Ç¨ cÅÖ’ ‰õÄ_® aè<åflaè¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. =ÚYÎnÅ∞ á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiOî K«_O»
=∞¢‰õÄÇπÏ(J"åOKèh« Ü«∞O) Jx H˘O^Œ~∞° ÉèÏqOKå~°∞. =ÚYÎnÅ∞ ‰õÄ_® á¶êuǨã¨∂~å ѨiOî Kå
Åx =∞iH˘O^Œ~°∞ Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. WOHÍ H˘O^Œ~°∞ ã¨Ç¨ÏcÅ∞ WÖÏ Ñ¨iîOK«_»O J=ã¨~°=∞x
QÍx, =∞¢‰õÄÇπÏ JxQÍx ÉèÏqOK«ÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ Ç¨Ï¢[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) =∞#=_»∞
ǨϢ[`ü MÏã≤O (~°ÇϨ ‡Öˇ)· ^Œ$+≤Hì ˜ D ã¨=∞㨺 =zÛ#ѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~∞° W=∂=ÚÅ∞ á¶êuǨã¨∂~å
ѨiîOK«‰õÄ_»^Œx, =∞iH˘O^Œ~°∞ W=∂=ÚÅ∞ á¶êuǨã¨∂~å ѨiîOKåÅx J<åfl~°x PÜ«∞#
`≥eÜ«∞KÕâß~°∞. JO`ÕQÍx PÜ«∞# `«# ™⁄O`« Jaè¢áêÜ«∞O "≥e|∞K«ÛÖË^Œ∞.
JÖψQ qq^èŒ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞, ã¨O㨯~°}"å^Œ∞ÅÖ’ ‰õÄ_® D ã¨=∞㨺 QÆ∞iOz aè<åflaè
¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú, W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò, W=∂"£∞ =∂eH±
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O #=∂*ò XO@iQÍ KÕã≤<å, W=∂"£∞ "≥#∞Hõ ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ
KÕã≤<å 㨈~ á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiîOK«_»O "ålÉò (`«Ñ¨Êxã¨i). ǨÏ#Ѷ‘ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O
¢Ñ¨HÍ~°O W=∂"£∞ "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕ¿ã"åà◊√§ á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiîOK«_»O =∞¢‰õÄÇπÏ (J"åOKè«
hÜ«∞O)– ('=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =∞Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞— ¢QÆO^äŒO #∞O_ç.)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Y∞~üP<£ aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKÕ
XHõ (A¢Ç‘Ï) #=∂*òx ã¨ÖÏ"£∞`À =ÚyOz# `«~°∞"å`« ''<å "≥#∞Hõ g∞Ö’ Z=Ô~·<å
áê~åÜ«∞}O KÕâß~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. XHõ`#« ∞ ''<Õ#∞ áê~åÜ«∞}O KÕâß#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!——
Jx J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''JO^Œ∞=Å¡<Õ <Õ#∞ Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O KÕã¨∞Î
#flѨÙÊ_»∞ <åÔHO^Œ∞‰õΩ W|ƒOk U~°Ê_çOn Jx J#∞‰õΩ<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞. ¢Ñ¨[Å∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ѨeH˜# D =∂@Å∞ q#flѨÊ\˜ #∞O_ç A¢Ç‘Ï #=∂AÖ’¡ Y∞~üP<£ áê~å
Ü«∞}O KÕÜ«∞_»O =∂<Õâß~°∞. (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú, JǨχ^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞
aQÆæ~°QÍ Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ g∞Ö’ Z=~°∂ á¶êuǨ ã¨∂~å `«Ñ¨Ê Y∞~üP<£ (Ö’x
W`«~° ã¨∂~åÖËg) ѨiîOK«‰õÄ_»^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, JǨχ^£, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''Z=i W=∂"£∞ Y∞~üP<£
Ѩ~î°#O KÕ™êÎ_À Jk "åi Ѩ~î°#OQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok.—— (^•~üY∞ufl)
156 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''(¢Ñ¨[Å∞) W=∂"£∞#∞ J#∞ã¨iOK«_®xˆH J`«_flç xÜ«∞q∞O
K«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ#∞Hõ W=∂"£∞ 'JÖϡǨïJHõƒ~ü— JO>Ë g∞~°∂ 'JšǨïJHõƒ~ü—
J#O_ç. J~Ú`Õ W=∂"£∞ Y∞~üP<£ Ѩiîã¨∞ÎO>Ë g∞~°∞ =∞ø#OQÍ LO_»O_ç.—— (=Úã≤¡O)
'ǨÏ^•Ü«∂— ¢QÆO^äŒHõ~°Î W=∂"£∞ "≥#∞Hõ á¶êuǨã¨∂~å ѨiîOK«~å^Œ<Õ q+¨Ü«∞O g∞^Œ
ã¨Ç¨ cÅ UHÍaè¢áêÜ«∞O LO^Œx J<åfl~°∞. JÖψQ W=∂"£∞ "≥#∞Hõ Y∞~üP<£ ѨiOî K«~å^Œ<Õ
q+¨Ü«∂xfl 80 =∞Ok ã¨Ç¨cÅ Jaè¢áêÜ«∞O x~°∂Ñ≤™ÈÎO^Œx JÖÏ¡=∂ J~Úh `«#
¢QÆO^äŒOÖ’ ¢"åâß~°∞. =Úã≤¡OÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ‰õÄ_® D=∂@ WÖÏ LOk:
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞:– ''W=∂"£∞ (Y∞~üP<£) Ѩiîã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ g∞~°∞
=∞ø#OQÍ LO_»O_ç.—— (=Úã≤O¡ )† ''g∞ #=∂AÅ∞ ã‘fiHõiOK«|_®Åx g∞~°∞ HÀ~°∞‰õΩO>Ë
g∞‰õΩ <åÜ«∞Hõ`fi« O g∞ ^è~Œ ‡° "Õ`Ö Î« Ë =Ç≤ÏOKåe. ZO^Œ∞HõO>Ë "å~°∞ g∞‰õΩ, g∞ ¢Ñ¨É∞íè =Ù‰õΩ
=∞^躌 ¢Ñ¨uxkè =~°Oæ (<åÜ«∞‰õΩÅ∞).—— (ǨH˜O, ɡǷ Ϩ d)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''(#=∂*òÖ’) W=∂"£∞x g∞i áÈHõO_ç. W=∂"£∞ (JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü Jx) `«Hƒ© ~ü K≥a`Õ
g∞~°∂ `«Hƒ© ~ü K≥Ñʨ O_ç. J`«#∞ '=Å*Ï˚b<¡ —£ JO>Ë g∞~°∞ 'Pg∞<£— J#O_ç. W=∂"£∞
~°∞‰õÄ KÕ¿ãÎ g∞~°∂ ~°∞‰õÄ KÕÜ∞« O_ç. J`«#∞ 'ã¨q∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£ ǨÏq∞^ŒÇÏπ — JO>Ë
g∞~°∞ 'JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ ~°|ƒ<å ÅHõÖò ǨÏ"£∞—Ì J#O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqOK«Ö^Ë ∞Œ . á¶êuǨ ã¨∂~å
z=iѨ^•xfl =∂¢`«"∞Õ ¢Ñ¨™êÎqOz =ÚYÎnÅ∞ 'Pg∞<£— K≥áêÊÅxJ<åfl~°∞. XHõ"àÕ ◊ ™ê=¸Ç≤ÏHõ
#=∂*òÖ’ W=∂"£∞`Àáê@∞ =ÚYÎnÅ∞ ‰õÄ_® á¶êuǨã¨∂~å ѨiOî K«=Åã≤=ÙO>Ë, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) D q+¨Ü«∂xfl ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’ `«Ñ¨ÊHõ ¢Ñ¨™êÎqOzLO_Õ"å~°∞. HÍx JÖÏ [~°QÆÖË^Œ∞.
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<å"å‰õΩ¯ ^≥=· "å}˜x ~°^∞Œ Ì
KÕÜ∞« ^Œ∞. ^≥=· "å}˜ <å"å‰õΩ¯#∞ ~°^∞Œ K Ì ãÕ ∞¨ OÎ k......—— (^•iq∞–q∞ëê¯`ü)
á¶êuǨ ã¨∂~å ѨiOî K«x^Õ #=∂*ò <≥~"° ~Õ ^° <Œ Õ Ç¨Ïnã¨∞ ã¨=∞HõO∆ Ö’ Y∞~üP<£Ö’
‰õÄ_® F Pã¨HHΘ ~õ "° ∞≥ #ÿ ã¨∂H˜Î Dq^èOŒ QÍ LOk: ''g∞ =Ú~^°∞ Y∞O∑P<ü Ǩiãî ∞¨ #Î flǨC_«∞
xâ◊≈|Ì~Qå L~_ç ^®xfl „â◊^°úQå q#~_ç, g∞O°∞ HíO°∞}˜~K«|_«`ÍO°∞.—— (7:204)
D ã¨∂H˜ÖÎ ’x P[˝ ™ê^è•~°}"≥∞#ÿ k. Hõ#∞Hõ Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ #=∂*òÖ’ Ѩiãî ∞¨ <Î åfl,
"Õ~ˆ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ Ѩiãî ∞¨ <Î åfl "å\˜x q<Õ"å~°∞ =∞ø#OQÍ LO_ç, ¢â◊^QúŒ Í PÅH˜OKåe. JO`ÕQÍx
"å\˜x <≥=∞‡kQÍ<≥·<å ѨÙ#~°∞^•…\˜OK«‰õÄ_»^Œx ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒO ¿Ñ~˘¯#flk.
'Pg∞<£— ѨÅHÍe aQÆæ~°QÍ<å, xâ◊≈|ÌOQÍ<å?
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''W=∂"£∞ 'Pg∞<£— (`«^ä•ã¨∞Î) Jx K≥Ñ≤Ê#ѨÙÊ_»∞ g∞~°∞
‰õÄ_® Pg∞<£ Jx K≥Ñʨ O_ç. Z=~°∞ ѨeHˆ Pg∞<£ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ѨeHˆ Pg∞<£`À HõÅ∞ã¨∞OÎ ^À
J`«x QÆ`« áêáêÅ∞ Hõ∆q∞OK«|_»`å~Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü #~¸=ÚÖò =∞[›s (~°Ç¨Ï‡) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞ ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l)
"≥#∞Hõ #=∂*ò KÕâß#∞. PÜ«∞# "≥Ú^Œ@ 'aã≤‡ÖÏ¡ÇÏ≤ ¢~°Ç¨ ‡x¢~°ÇÏ‘ O— K«k"å~°∞. `«~∞° "å`«
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 157
á¶êuǨ ã¨∂~å K«k"å~°∞. JO^Œ∞Ö’ '=Å*Ï˚b¡<£— ѨiîOz# `«~°∞"å`« 'Pg∞<£— Jx
K≥áêÊ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[Å∞ (=ÚYÎnÅ∞) ‰õÄ_® 'Pg∞<£— K≥áêÊ~°∞.—— (|∞MÏi, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü J`å (~°Ç¨Ï‡) Hõ^äŒ#O: ''<Õh =∞ã≤˚^£Ö’ 200 =∞Ok ã¨Ç¨cÅ#∞ K«∂âß#∞.
W=∂"£∞ '=Å*Ï˚b¡<£— K≥ѨÊQÍ<Õ ¢Ñ¨[Å∞ ѨeˆH 'Pg∞<£—`À (=∞ã≤˚^£) ¢Ñ¨u^èŒfixOKÕk.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(g∞~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O K≥ѨÙʉõΩ<Õ) ã¨ÖÏO q+¨Ü«∞OÖ’,
W=∂"£∞ "≥#∞Hõ ѨeHˆ Pg∞<£ q+¨Ü∞« OÖ’ Ü«¸^Œ∞Å∞ g∞Ѩ@¡ ZO`« Jã¨∂Ü«∞ Ѩ_`» å~À
=∞ˆ~ q+¨Ü«∞OÖ’#∂ JO`«QÍ Jã¨∂Ü«∞ Ѩ_»~°∞.—— (JǨχ^£, Wɡfl=∂[)
WÖÏ A¢Ç‘Ï#=∂*òÖ’ W=∂"£∞`À áê@∞ =ÚYÎnÅ∞ 'Pg∞<£— Ѩ^•xfl aQÆæ~°QÍ Ñ¨eˆH
Ѩ^Œúux ëêѶ¨~Ú, ǨÏO|b ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞, JÃÇϡǨÏnãπ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ J=ÅOaOKå~°∞. HÍQÍ
ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞, =∂eH© ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ZÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’<≥·<å
㨈~ 'Pg∞<£—x xâ◊≈|ÌOQÍ<Õ Ñ¨ÅHÍe. ^•xH˜ "å~°∞ D¢H˜Ok P^è•~åÅ∞ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞–
''J<ÕHõ Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÖ’¡, ǨÏnã¨∞Ö’¡ ^Õ=Ù_çfl "≥∞e¡QÍ "Õ_»∞HÀ"åÅx, PÜ«∞xfl
"≥∞e¡QÍ ã¨‡iOKåÅx LOk.—— (Ѷ¨`«Ç¨ï¢~°Éσx)
1–ǨϢ[`ü Wɡfl"å~ÚÖò (~°ÇϨ ‡) Hõ^#Œä O: ''ǨϢ*Ï`ü L=∞~ü, Jb (~°l)Å∞ 'aã≤‡ÖÏ¡,
J=ÓAaÖÏ¡Ç≤Ï, Pg∞<£— ѨÅ∞‰õΩefl aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (`«Ç¨q)
2–ǨϢ*Ï`ü Wɡfl"å~ÚÖò (~°Ç¨Ï‡) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'Pg∞<£ ѨiîOKå~°∞.
J~Ú`Õ `«# HõO~î°ã¨fi~åxfl `«yæOKå~°∞.—— (ui‡l)
3–"å~ÚÖò a<£ ǨÏ[~ü (~°ÇϨ ‡):– ''L=∞~ü (~°l), Jb (~°l)Å∞ 'aã≤‡ÖÏ¡, J=ÓA
aÖÏ¡Ç≤Ï, Pg∞<£— ѨÅ∞‰õΩefl ѨiîOKå~°∞† `«=∞ HõO~î°ã¨fi~åxfl ã¨∞n~°…O KÕâß~°∞.—— (ui‡l)
'Pg∞<£—x aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKåÅx K≥¿ÑÊ Ç¨Ïnã¨∞"Õ`«ÎÅ∞, JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^䌉õΩÅ∞ ÃÑ·#
¿Ñ~˘¯#fl "≥Ú^Œ\˜ Ô~O_»∞ LÖË¡Y<åÅ HõO>Ë =¸_»= LÖË¡Y#O Z‰õΩ¯= ¢áê=∂}˜Hõ"≥∞ÿ#^Œx,
JO^Œ∞Ö’ HõO~î°ã¨fi~åxfl ã¨∞n~°…O KÕÜ«∞_»=∞O>Ë aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOK«_»"Õ∞#x JO\Ï~°∞. ǨÏ#Ѷ‘
^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ =∂¢`«O HõO~îã° fi¨ ~åxfl ã¨∞n~°…O KÕÜ∞« _»=∞O>Ë "≥∞e¡QÍ Ñ¨iOî K«_"» ∞Õ #x K≥|∞`å~°∞.
A=∂ ¢áê=ÚYºO
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! â◊∞„HíÇÍO°~ ã¨=∂"Õâ◊~ O’A# #=∂A H’ã¨~ Ç≤Å∞ѨÙxzÛ#ǨC_«∞
g∞O°∞ "≥~@<Õ J=∞‡Hí~, HÁ#∞QÀà◊§ =º=ǨO®Å∞ =kÖËã≤ ^≥·=㨇O°} (^è°O°‡É’^è°) "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
ǨO°∞Q≥`ŒÎ~_ç. g∞O°∞ JO°÷~ KÕã¨∞Hí∞~>Ë Wk g∞ÔH~`À „âıÜ«µã¨¯O°"≥∞ÿ#k. #=∂*ò =Úyã≤#
`ŒO°∞ÇÍ`Œ g∞O°∞ Ü«µ^讄ǨHßO°~ <ÕÅ #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ qã¨Îi~z ^≥·"å#∞„QõǨÏO (Láåkè)
J<Õfi+≤~K«=K«∞Û. (P ã¨~^°O°ƒù~Ö’ Hí∂_Í) ^Õ=Ù_çfl ZHí∞¯=Qå 㨇i㨥ΠL~_«~_ç. nx=Å¡
g∞Hí∞ ™®Ç¶¨ÅºÉèÏQõº~ Åaè~K«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–62:9–10)
=¸_èH« ßÅ~Ö’ JO°|∞ƒÅ∞ â◊∞„HíÇÍO®xfl ''Ü«µ∫=ÚÖòJ=∂ÉÏ—— ¿ÑO°∞`À „Ǩ`ºË Hí PO®^è<° ®
k#~Qå áå>˜~KÕÇÍO°∞. nxfl ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =Úã≤O¡ Å HÀã¨O ''A=ÚP—— ¿ÑO°∞`À x~°~‚ ÚOKå~°∞.
W™®¡~Hí∞ ѨÓO°fi~ Ü«µ¥^°∞Ö’¡ ÇÍO°~Ö’ XHí O’A#∞ „Ǩ`˺Hí PO®^è°<® k#~Qå,
*ÏfÜ«µzǨÏfl~Qå ǨOQ° }
õ ~˜ KÕ ã¨~„Ǩ^®Ü«µ~ L~_Ëk. ^®xH’ã¨~ ÇÍiH˜ â◊xÇÍ~°O xO°Ü ‚ µ~K«
158 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
|_ç~k. â◊xÇÍO°~ ^Õ=Ù_«∞ W„™®Ü∂Öò ã¨~`Œux ǶO≤ Ò<ü ÉÏxã¨`fiŒ ~ #∞~_ç q=ÚH˜Î KÕÜ∞« _«~
=Å¡ PO’A ÇÍiH˜ „Ǩ`˺Hí PO®^è°<®k#~Qå, *ÏfÜ«µzǨÏfl~Qå xâ◊Ûܵ~K«|_ç~k.
^®xfl K«¥ã≤ „H≥·ã¨Î=ÙÅ∞ Hí∂_Í `Œ=∞ H’ã¨~ „Ǩ`˺Hí PO®^è°<® k#~Qå, *ÏfÜ«µ
zǨÏfl~Qå PkÇÍO®xfl xO°Ü ‚ µ~K«∞Hí∞<®flO°∞. Wk ÇÍi ™⁄~`Œ xO°Ü ‚ µ« "Õ∞ Hßx, D™® (JÖˇ)·
KÕã≤# xO°‚Ü«µ~ Hß^°∞. PÜ«µ#ÃÑ· J=`Œi~z# Wh˚ÖòÖ’ JÖÏ~>˜ P^Õâ◊~ UnÖË^°∞.
PkÇÍO°~ Uã¨∞„H©ã¨∞Î tÅ∞=ÃÑ· „áå}~ q_çz# `Œ~åfi`Œ, PO’*Ë ã¨=∂kè #∞~_ç ÖËz ÃÑ·H˜
"≥஧_«x „H≥ã· =Î̈ ÙÅ∞ #=Ú‡`ÍO°∞. D HßO°}~Qå<Õ P `Œ~åfiu HßÅ~ „H≥ã· =Î̈ ÙÅ∞ PkÇÍO®xfl
„Ǩ`˺Hí PO®^è°<®k#~Qå xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®flO°∞. „H©.â◊. 321Ö’ O’=∞<ü „ǨÉèí∞`Œfi~ ^•xfl
™®^è®O°} ÃãÅ=Ùk#~Qå ǨiQõ}㘠¥¨ Î P[˝ *ÏsKÕã~≤ k.
W™®¡~ Ü«µ¥^°∞Å∞, „H≥ã· =Ψ ÙÅHí∞ aè#fl~Qå =Úã≤~¡ ÅH’ã¨~ â◊∞„HíÇÍO®xfl „Ǩ`ºË Hí PO®^è<° ®
k#~Qå xO°Ü ‚ µ~z~k. PO’A =Úã≤~¡ Å∞ ÇͺáåO°~, L^ÀºQõ~ =Q≥O· ® „áåǨ~zHí =º=ǨO®
Åhfl Hí>˜ìÃÑ>˜ì A=∂#=∂A H’ã¨~ ã≤^ŒúOHßÇÍÅx ^Õ=Ù_«∞ P^Õtã¨∞Î<®fl_«∞. =ÚYº~Qå
''J*Ï<ü—— HßQå<Õ „áåǨ~zHí HßO°ºHíÖÏáåÅ∞ ѨÓiÎQå =kÖˇÜ∂« ºe. J*Ï<ü `Œ~∞° "å`Œ Hí∂_Í
„áåǨ~zHí HßO°ºHßÖÏáåÅ∞ HÁ#™®y~K«_Íxfl ^è°O°‡"Õ`ŒÎÅ∞ ǨÏO®~Qå ǨiQõ}˜~KÍO°∞.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''ã¨∂~°∞º_»∞ L^Œ
~ÚOKÕ k<åÅÖ’ Ju ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# k#O â◊√¢Hõ"å~°O. P~ÀA P^ŒO (JÖˇ·) ã¨$lOK«
|_®¤~°∞. P~À*Ë PÜ«∞# ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì|_®¤~°∞. P~À*Ë PÜ«∞xfl ã¨fi~°æO #∞Oz
fã≤"Ü Õ ∞« _»O [iyOk. ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O ‰õÄ_® â◊√¢Hõ"å~°"∞Õ ã¨OÉèqí ã¨∞OÎ k.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=Úã≤O¡ Å∞ A=∂ #=∂*ò =kÖËÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . A=∂
#=∂*ò =kÖË¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ "åi ǨÏ$^ŒÜ∞« Hõ"å\ÏÅ∞ =¸ã≤"™Õ êÎ_∞» . P `«~∞° "å`« "å~°∞
f„="≥∞#ÿ U=∞~°∞áê@∞‰õΩ Ö’<≥á· È`å~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''=Úã≤O¡ ÖÏ~å!
â◊√¢Hõ"å~åxfl ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ ѨO_»∞QÆ k#OQÍ x~°‚~ÚOKå_»∞. Hõ#∞Hõ P~ÀA g∞~°∞
â◊√¢ÉèOí QÍ ™êfl#O KÕã≤ ѨÅ∞^À=ÚѨÙÅ¡`À =ÚYO Hõ_∞» HÀ¯O_ç.—— (`å¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''â◊√¢Hõ"å~°O
~ÀA ¢Ñ¨u =Úã≤O¡ â◊√¢ÉèOí QÍ ™êfl#O KÕÜ∂« e† =∞Oz |@ìÅ∞ ^èiŒ OKåe† ã¨∞"åã¨#
U^≥<· å LO>Ë ^•xfl ѨÓã¨∞HÀ"åe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , JǨχ^£)
ǨϢ[`ü ã¨=Ú~å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''â◊√¢Hõ"å~°O<å_»∞ LE KÕã≤#"å_»∞ =∞OzѨx KÕâß_»∞, QÆ∞ã¨∞Öò KÕã≤#"å_»∞ JO`«
HõO>Ë =∞OzѨx KÕâß_»∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''¢Ñ¨u
=Ü≥∂[# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA `«Ñʨ xã¨iQÍ ™êfl#O KÕÜ∂« e.—— (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞x |\ì̃ â◊√¢Hõ"å~°O `«Ñʨ xã¨iQÍ `«ÅO@∞ ™êfl#O KÕÜ∂« Åx `≥Å∞™ÈÎOk.
D P^Õâßxfl H˘O^Œ~°∞ ã¨Ç¨cÅ∞ áê\˜OKå~°∞. J~Ú`Õ Ç¨Ï¢[`ü P~Úëê (~°l) LÖË¡Y#O
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 159
„ѨHÍ~°O â◊√¢Hõ"å~°O ™êfl#O `«Ñʨ xã¨i HÍ^Œx =Úã¨ÇÎ Ï≤ Éò (JaèÅ+¨hÜ«∞O) =∂¢`«"∞Õ #x ‰õÄ_®
=∞~˘Hõ "≥Ñ· Ù¨ `≥Å∞™ÈÎOk. JO^Œ∞=Å¡ J`«ºkèH=õ ∞Ok ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ D Ѩ^uúŒ <Õ J=ÅOaOKå~°∞.
nxH˜ =∞iO`« |ÅO KÕ‰õÄ~°∞Û`«∞#fl =∞~À ǨÏnã¨∞ WÖÏ LOk:
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Z=Ô~<· å (â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA) LE KÕ¿ãÎ ã¨~ˆ
(ã¨iáÈ`«∞Ok). J~Ú`Õ QÆ∞ã¨∞Öò KÕ¿ãÎ =∞s =∞Ozk.—— (JÅ∂¡Å∂ =Öò =∞~å˚<)£
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''â◊√¢Hõ"å~°O
~ÀA Öˇ·OyHõ Jâ◊√^•ú=ã¨÷ áÈ=_®xH˜ KÕ¿ã ™êfl#OÖÏO\˜ ™êfl#O KÕã≤ (JO^ŒiHõO>Ë
=ÚO^Œ∞) =∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ "≥à§ı =ºH˜Î XHõ XO>ˇ#∞ ^•#O KÕã#≤ "å_»=Ù`å_»∞. P `«~∞° "å`«
=∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ "≥à§ı =ºH˜Î XHõ P=Ù#∞ |ezÛ# "å_»=Ù`å_»∞. P `«~∞° "å`« =¸_»= ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ =∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ "≥à§ı =ºH˜Î H˘=ڇŠá⁄>ËÅ∞#∞ |ezÛ# "å_»=Ù`å_»∞. P `«~∞° "å`«
<åÅæ= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞ã≤˚^£‰õΩ "≥àı§ =ºH˜Î XHõ HÀ_çx ^•#O KÕã≤#"å_»=Ù`å_»∞. P
`«~∞° "å`« S^Œ= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ "≥à§ı =ºH˜Î XHõ QÆ∞_»∞#¤ ∞ ^•#O KÕã#≤ "å_»=Ù
`å_»∞. P `«~∞° "å`« W=∂"£∞ (LѨ<åºã¨O W=fi_®xH˜) =™êÎ_∞» . JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
=zÛ A=∂¢Ñ¨ãO¨ QÆO qO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ , ui‡l)
ǨϢ[`ü J=ãπ a<£ J=ãπ (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞–
''g∞ (SÇ≤ÏHõ) k<åÅxfl\˜Ö’ â◊√¢Hõ"å~°O J`«ºO`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# k#O. P~À*Ë P^ŒO (JÖˇ·)
ѨÙ\Ïì~∞° . P~À*Ë PÜ«∞# K«xáÈÜ«∂~°∞. P~À*Ë ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O ã¨OÉèqí ã¨∞OÎ k. Hõ#∞Hõ â◊√¢Hõ"å~°O
~ÀA <åHÀã¨O J`«ºkèHõOQÍ '^Œ~°∂^£— ѨiîOK«O_ç. g∞ ^Œ~°∂^£ <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°Û_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú g∞ HÀã¨O ^Œ~°∂^£
ZÖÏ Ñ¨iîOK«QÆÅO, g∞~°∞ (WǨÏÖ’HõO g_ç# `«~åfi`«) pH˜ `«∞#HõÖ~Ú HõxÊOK«‰õΩO_®
áÈ`å~°∞ Hõ^•?—— Jx J<åfl~°∞. ^•xÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Éèí∂q∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ ^ÕǨÅ#∞
u#‰õΩO_® ^•xfl x¿+kèOKå_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£, JǨχ^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F~ÀA (=∞ã≤˚^£Ö’) A=∂
#=∂*ò QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''JO^Œ∞Ö’ XHõ qâı+¨ Ѷ¨∞_çÜ«∞ LOk. P Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’ U
=Úã≤O¡ ^•ã¨∞_»~Ú<å #=∂*ò KÕã≤ ^Õ=Ù_çfl U^≥<· å "Õ_∞» ‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ ^•xfl `«Ñʨ ‰õΩO_®
J`«xH˜ ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. P Ѷ¨∞_çÜ«∞ H˘kÌ¿ã¿Ñ LO@∞O^Œx PÜ«∞# KÕ`ÀÎ
Ãã·QÆ KÕâß~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''P Ѷ¨∞_çÜ«∞ W=∂"£∞ "ÕkHõÃÑ· ‰õÄ~°∞Û#fl Hõ∆}O #∞Oz
"≥Ú^ŒÅ~Ú ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò =Úy¿ã =~°‰õÄ ZѨÙÊ_≥·<å LO_»=K«∞Û.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''â◊√¢Hõ"å~°O
~ÀAÖ’ Ѩ<≥flO_»∞ Ѷ¨∞_çÜ«∞Å∞ L<åfl~Ú. P Ѩ<≥flO_»∞ Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’¡ F qâı+¨ Ѷ¨∞_çÜ«∞
LOk. P Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’ =Úã≤¡O ^•ã¨∞_≥=Ô~·<å #=∂*ò KÕã≤ ^Õ=Ù_çfl U^≥·<å "Õ_»∞‰õΩO>Ë
^Õ=Ù_»∞ ^•xfl `«Ñ¨Ê‰õΩO_® <≥~°"Õ~°∞™êÎ_»∞. g∞~å Ѷ¨∞_çÜ«∞#∞ 'Jã¨~ü— („áê~°OÉèí Ѷ¨∞_çÜ«∞)
`«~°∞"å`« JOu=∞ Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’ J<Õfi+≤OK«O_ç.—— (#™ê~Ú, J|∂^•=Ó^£, ǨH˜"£∞)
160 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü `åiMò a<£ +≤Ç¨ Éò (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''A=∂ ™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O ÉÏxã¨Å∞, ¢ã‘ÎÅ∞, Ñ≤Å¡Å∞, "åºkè¢QÆã¨∞ÎʼnõΩ `«Ñ¨Ê
¢Ñ¨u =Úã≤¡O‰õΩ qkè (Ѷ¨~°*ò)QÍ KÕÜ«∞|_çOk.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂*Ï^£ [¢g∞ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Z=Ô~<· å A=∂#∞ Q“~°qOK«‰Ωõ O_® (JHÍ~°}OQÍ) =¸_»∞ A=∂(#=∂*ò)Å#∞ =kÖË¿ãÎ
^Õ=Ù_»∞ JÖÏO\˜"å_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞Hõ"å\ÏÅ#∞ =¸¿ã™êÎ_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) â◊√¢Hõ"å~°O ¢Ñ¨Ü∂« }OÖ’ LO>Ë A=∂#=∂*ò‰Ωõ |^Œ∞Å∞ AǨÏ~ü
#=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞. g_À¯Å∞ǨÏ*ò ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ â◊√¢Hõ"å~°O PÜ«∞# J~°áê¶ `üÖ’ L<åfl~°∞.
P~ÀA A=∂#=∂*ò KÕÜ«∞‰õΩO_® AǨÏ~ü, Jã¨~ü #=∂AÅ∞ HõeÑ≤ ([=∂`«vÌ"£∞)
KÕâß~°∞. Y∞ÖÏÊùÜ≥∞~å+≤n<£ ‰õÄ_® JÖψQ KÕ¿ã"å~°∞.—— (*Ï^Œ∞Öò=∂^£)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''(â◊√¢Hõ"å~°O) Z=Ô~`· Õ
â◊√¢ÉèíOQÍ ™êfl#O KÕã≤, A=∂#=∂*ò‰õΩ =zÛ `«# J^Œ$+¨ìOÖ’ L#flO`« #=∂*ò KÕã≤,
W=∂"£∞ Y∞`åƒ WKÕÛ^•HÍ xâ◊≈|ÌOQÍ ‰õÄ~˘Ûx, `«~åfi`« W=∂"£∞`À HõÅã≤ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò
KÕ™êÎ_À, QÆ`«Ô~O_»∞ â◊√¢Hõ"å~åÅ =∞^茺 J`«x=Å¡ [iy# áêáêÅhfl Hõ∆q∞OK«|_»`å~Ú.
J^Œ#OQÍ =∞~À=¸_»∞ ~ÀAÅ áêáêÅ∞ ‰õÄ_® Hõ∆q∞OK«|_»`å~Ú.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''A=∂ (#=∂*ò)Ö’ =¸_»∞ ~°HÍÅ =∞#∞+¨µÅ∞ =™êÎ~∞° . 1–XHõ~H° Oõ =∞x+≤ ѨxH˜=∂e#
=∂@Å∞ =∂\Ï¡_∞» `å_»∞. J`«xH˜ ÅaèOKÕ (Hõ~‡° ѶŠ¨ O)"å\ÏÖ’ P =∂@ÖË LO\Ï~Ú.
2–Ô~O_»=~°HOõ =∞x+≤ ^Õ=Ù_çfl "Õ_∞» ‰õΩO\Ï_»∞. ^Õ=Ù_»∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë J`«x "Õ_∞» HÀÅ∞#∞
ã‘fiHõiOK«=K«∞Û ÖË^• ã‘fiHõiOK«Háõ È=K«∞Û. 3–=¸_À~°HOõ =∞x+≤ xâ◊≈|ÌOQÍ, ¢Ñ¨âßO`«OQÍ
‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. (ѨOH˜xÎ pÅ∞Û`«∂) ¢Ñ¨[Å "≥∞_»ÅÃÑ· #∞Oz ^•@∞‰õΩO@∂áÈ_»∞† Z=iH©
ÉÏ^èŒ HõeyOK«_»∞. D PK«~°} =KÕÛ â◊√¢Hõ"å~°O^•HÍ, =∞~À =¸_»∞~ÀAÅ^•HÍ J`«x
=Å¡ [iˆQ áêáêʼnõΩ ѨiǨ~°O J=Ù`«∞Ok...—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü =ÚP*ò a<£ J#ãπ AǨÏx (~°l)QÍi `«O¢_ç LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA Z=Ô~<· å (ѨOH˜xÎ pÅ∞Û`«∂) ¢Ñ¨[Å "≥∞_»ÅÃÑ·
#∞Oz ^•@∞‰õΩO@∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ=_»O [iy`Õ, (Ѩ~°Ö’HõOÖ’) J`«_çfl #~°HõѨÙ
=O`≥#QÍ KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞ QÆ∞iOz W=∂"£∞ ui‡l (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞: ''D ǨÏnãπ
JO`«QÍ ¢áê=∂}˜Hõ"≥∞ÿ#k HÍHõáÈ~Ú<å ѨO_ç`«∞ÅO^Œi ^Œ$+≤ìÖ’ 'â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA ¢Ñ¨[Å
"≥∞_»ÅÃÑ· #∞Oz ^•@∞‰õΩO@∂ =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ=_»O J"åOKè«hÜ«∞O (=∞¢‰õÄÇπÏ).
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY
¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å `å#∞ ‰õÄ~°∞Û#fl KÀ@∞ #∞Oz U^≥<· å Ѩx|_ç ÖËz "≥o§áÈ~Ú (Ѩ#~Ú
áÈ~Ú# `«~°∞"å`«) uiQ˘¿ãÎ P KÀ@∞Ö’ ‰õÄ~ÀÛ=_®xH˜ JO^ŒiHõO>Ë J`«xˆH Z‰õΩ¯=
ǨωõΩ¯O@∞Ok.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 161
A=∂ ¢Ñ¨ã¨OQÆO
A=∂#=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ Y∞`åƒ (LѨ<åºã¨O) W=fi=Åã≤LO@∞Ok. Wk Ô~O_»∞
ÉèÏQÍÅ∞. D LѨ<åºã¨O H˘O^Œi Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨∞#fl`ü (ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O) =∂¢`«"Õ∞.
J~Ú`Õ =∞iH˘O^Œi Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O "ålÉò (`«Ñ¨Êxã¨i). WO^Œ∞Ö’ J~Ú^Œ∞ JOâßÅ∞
L<åfl~Ú. 1–^≥·=™È΢`«O, 2–=ÚǨÏ=∞‡^£ =∞ǨÏhÜ«Úx (ã¨) ^≥·=^Ò`«ºO (i™êÅ`ü) QÆ∞iOz#
™êHõ∆ºO, 3–¢Ñ¨[ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O, 4–Y∞~üP<£Ö’x H˘xfl ã¨∂~åÅ∞ ÖËHõ ã¨∂‰õΩΊѨ~î°#O,
5–=Úã≤¡OÅ ¢âıÜ≥∂ã¨OˆH∆=∂Å HÀã¨O "Õ_»∞HÀÅ∞.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^≥=· ™È΢`«O`À
¢áê~°OÉèíOHÍx ¢Ñ¨u "å}© (=∂@Å∞, ¢Ñ¨ã¨OQÆO =ÔQ·~å) x~°~°÷Hõ"≥∞ÿ#^Õ.—— (J|∂^•=Ó^£)
=∞~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ WÖÏ LOk: ''(^Õ=Ùx UHõ`åfixH˜, ^≥·=¢Ñ¨=HõΖ(ã¨) ^Ò`åºxH˜
ã¨O|OkèOz#) ™êHõ∆ºOÖËx ¢Ñ¨ã¨OQÆO `≥y# KÕ~ÚÖÏO\˜k.——
ǨϢ[`ü J=∂‡~ü a<£ Ü«∂ã≤~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Z=Ô~·<å (A=∂)#=∂*ò#∞ ã¨∞n~°…OQÍ, ¢Ñ¨ã¨OQÍxfl ã¨OH˜∆ѨÎOQÍ KÕã¨∞Î<åfl_»O>Ë, Jk
J`«x ^è•i‡Hõ J=QÍǨÏ#‰õΩ x^Œ~≈° #O Jx K≥Ñʨ =K«∞Û. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ #=∂*ò ã¨∞n~°…OQÍ
KÕÜ«∞O_ç† LѨ<åºã¨O ã¨OH˜∆ѨÎOQÍ W=fiO_ç.—— (JǨχ^£, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ ã¨=Ú~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) A=∂ ¢Ñ¨ã¨OQÆOÖ’
Y∞~üP<£Ö’x H˘xfl ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ѨiîOz ¢Ñ¨[ʼnõΩ Ç≤Ï`«É’^èŒ KÕ¿ã"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) A=∂¢Ñ¨ã¨OQÆO KÕã¨∞Î
#flѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# Ѩiã≤`÷ Õ =∂iáÈÜÕ∞k. F(ÃÑ^Œ)Ì â◊¢`«∞Ãã·#ºO (D~ÀA) ™êÜ«∞O¢`«"∂≥ ,
(ˆ~ѨÙ)L^ŒÜ∞« "≥∂ =zÛѨ_∞» `«∞O^Œx ¢Ñ¨[efl ÃÇÏK«Ûiã¨∞#Î fl@∞¡ PÜ«∞# Hõà√◊ § Z¢~°Éψ~q,
HõO~î°ã¨fi~°O ÃÑiyáÈÜÕ∞k, P¢QÆǨÏO f¢==∞ÜÕ∞ºk.—— (=Úã≤¡O, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«=∞ A=∂¢Ñ¨ãO¨ QÆOÖ’
^≥·=ã¨∞÷u `«~°∞"å`« WÖÏ K≥¿ÑÊ"å~°∞– ''JÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï #ã¨ÎD#∞Ǩ˙ =ã¨ÎQ∑Ѷ≤~°∞Ǩ˙
=#J=ÓAaÖÏ¡Ç≤Ï q∞<£+¨µ~°∂i J<£Ñ¶¨Ùã≤<å =∞<£Ü«∞ºÇ≤ÏÌÖϡǨï Ѷ¨ÖÏ=ÚlÅ¡ÅǨ˙ =
=∞<£Ü«Úº*òeÖò Ѷ¨ÖÏǨkÜ«∞ ÅǨ˙ =J+πǨÏ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ<£ J|∞ÌǨ˙ =
~°ã∂¨ Å∞Ǩ˙ J~°ûÅǨ˙ aÖòÇϨ d¯ |+‘~"° ∞£ ɡ#· Ü«∞^Œ~Ú™êûJu ==∞<£Ü∞« ºu WÖÏ¡ÇϨ
=~°ã∂¨ ÅǨ˙ ѶY ¨ ^£~+° ^¨ Œ ==∞<£Ü∞« ºJòãÇ≤ Ï≤ =∂ Ѷ~¨ Ú#flǨ˙ ÖÏÜ«∞A¢~°∞ WÖÏ¡#Ѷû¨ Ǩ˙
=ÖÏ Ü«∞A¢~°∞ÖÏ¡Ç¨Ï Ã+·J<£.—— (J|∂^•=Ó^£)
(J#∞"å^ŒO: ã¨∞u÷ ™È΢`åÅ∞ ^Õ=ÙxˆH â’aè™êÎ~Ú. "Õ∞=Ú PÜ«∞<Õfl ã¨Ç¨ Ü«∞O Ji÷™êÎ=Ú.
PÜ«∞<Õfl Hõ∆=∂Ѩ} HÀ~°∞‰õΩO\Ï=Ú. =∂ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞ Lã≤Q˘ÖËÊ K≥_»∞Å#∞O_ç "Õ∞=Ú
^Õ=Ùx â◊~°}∞ HÀ~°∞`å=Ú. ^Õ=Ù_»∞ Z=i<≥·<å ã¨<å‡~°æO K«∂Ñ≤`Õ PÜ«∞# `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂
J`«_çfl ã¨<åfl~°æO #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«ÖË~°∞. =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ^Õ=Ùx ^•ã¨∞_»x, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎx
<Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞. ^Õ=Ù_»∞ PÜ«∞xfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ã¨OÉèíqOK«_®xH˜ =ÚO^Õ â◊√Éèí"å~åÎ
ǨÏ~°∞xQÍ KÕã≤ ¢Ñ¨Éqíè OѨ*âË ß_»∞. ^Õ=ÙxH˜, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ q^èÜ
Õ Ú
« _»~Ú#"å_Õ ã¨<å‡~°Oæ
á⁄O^Œ∞`å_»∞. ^Õ=ÙxH˜, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ Jq^èÕÜ«Ú_≥·áÈ~Ú#"å_»∞ `«##∞`å<Õ #+¨ì
162 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ѩ~°K«∞‰õΩO\Ï_»∞. J`«#∞ ^Õ=ÙxH˜ ZÖÏO\˜ #+¨ìO HõeyOK«ÖË_»∞.)
A=∂¢Ñ¨ã¨OQÆO U^≥·<å "ÕkHõÃÑ· ÖË^• Z`«Î~Ú# KÀ@∞ÃÑ· xÅ|_ç KÕÜ«∞_»O, ¢Ñ¨ã¨OQÆO
=∞^茺֒ HÍ¿ãûѨ٠‰õÄ~ÀÛ=_»O ¢Ñ¨=HõÎ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O (ã¨∞#fl`ü). Dq^èŒOQÍ A=∂Y∞`åƒ
Ô~O_»∞ ¢Ñ¨ã¨OQÍÅ∞ J=Ù`å~Ú.
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^#Œä O: F~ÀA ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ xÖÁÛx A=∂ ¢Ñ¨ãO¨ QÆO KÕã∞¨ OÎ _»QÍ
ã≤iÜ«∂ #∞O_ç XHõ =~°ÎHõa_®~°∞ =zÛOk. ¢Ñ¨[Å∞ ^•xfl K«∂_»QÍ<Õ (¢Ñ¨ã¨OQÆO =^Œe)
J@∞QÍ Ñ¨~°∞ÔQ`åÎ~°∞. =∞ã≤˚^£Ö’ Ѩ<≥flO_»∞=∞Ok =∂¢`«"Õ∞ LO_çáÈÜ«∂~°∞.—— (=Úã≤¡O)
''"åO°∞ "åºáåO°ã¨~O°~Éèí~, q<À^°~ K«¥_«Qå<Õ x#∞fl xÅ|_« =kÖËã≤ "å>˜ "≥·Ñ¨Ù
ǨO°∞Q≥`ÍÎO°∞. "åiH˜ Dq^èŒOQÍ K≥ǨC: ''D "åºáåO°~, q<À^®ÅHí~>Ë ^Õ=Ùx ^°QõæO°
L#flq J<ÕHí O≥@∞¡ „âı+¨ª"≥∞ÿ#q. ^Õ=Ù_«∞ J~^°iHí~>Ë ZO`À „âı+¨ª"≥∞ÿ# Láåkè„Ǩ^®`Œ.——
(k=ºY∞~üP<£–62:11)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''A=∂ ~ÀA W=∂"£∞ "ÕkHõÃÑ· xÖÁÛx ¢Ñ¨ãO¨ yã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞
Z=Ô~·<å =∂\Ï¡_ç`Õ J`«#∞ ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ "≥∂¿ã QÍ_ç^Œ ÖÏO\˜"å_»∞. J`«x`À 'xâ◊≈|ÌOQÍ
LO_»∞— J<Õ =∞x+≤ A=∂ ‰õÄ_® =º~°÷=∞=Ù`«∞Ok.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)‰
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: â◊√¢Hõ"å~°O ~ÀA XHõ`«#∞ =∞ã≤˚^£Ö’ ¢Ñ¨"Õtã¨∞Î#fl
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ<åºã¨O Wã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞# JѨÙÊ_Õ =zÛ# =∞x+≤x
L^ÕÌtOz ''h=Ù #=∂*ò KÕâß"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. J`«#∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) D=∂@ qx ''J~Ú`Õ (=ÚO^Œ∞) Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (`«Ç¨Ïº`«∞Öò=∞ã≤˚^£) #=∂*ò
K≥~Úº—— Jx P^ÕtOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞#∞ W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú, W=∂"£∞ JǨχ^£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å∞, JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^䉌 Ωõ Å∞
J#∞ã¨i™êÎ~°∞. giH˜ aè#flOQÍ W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê, W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å∞, "åi
J#∞K«~∞° Å∞ Y∞`åƒ (A=∂¢Ñ¨ãO¨ QÆO) ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ZÖÏO\˜ #=∂*ò KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ JO\Ï~°∞.
"å~°∞ `«=∞ ^Œ$HõÊ^ä•xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂ѨÙ`å~°∞–
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''W=∂"£∞
LѨ<åºã¨O Wã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ g∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_ç`À 'xâ◊≈|ÌOQÍ LO_»—x JO>Ë Jk
‰õÄ_® ѨxH˜=∂e# =∂@=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å
W=∂"£∞ LѨ<åºã¨O Wã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ =∞ã≤˚^£Ö’H˜ ¢Ñ¨"Õt¿ãÎ, LѨ<åºã¨O =Úy¿ã=~°‰õÄ
J`«#∞ ZÖÏO\˜ #=∂*~Ú<å, =∂\Ï¡_»@"≥∞ÿ<å KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.—— (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü J|∂~°á¶êJ Jkfi (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ™êi =∞ã≤˚^£Ö’ ¢Ñ¨"ÕtOz K«∂¿ãÎ
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ<åºã¨O (Y∞`åƒ) Wã¨∞Î<åfl~°∞. ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õˆ~ ¢áêO`«O #∞Oz XHõ
=ºHÎ̃ =KåÛ_»∞. J`«xH˜ =∞# ^è~Œ ‡° O QÆ∞iOz Ug∞ `≥eÜ«∞^Œ∞, `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅ#∞‰õΩO@∞
<åfl_»∞—— J<åfl#∞ <Õ#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx <å"≥·Ñ¨Ù K«∂âß~°∞. LѨ<åºã¨O PÑ≤
<å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ~°∞. W#∞Ѩ HÍà◊§ ‰õΩsÛ `≥Ñ≤ÊOz ^•xÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. ‰õÄ~˘Ûx <å‰õΩ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 163
^èŒ~°‡O QÆ∞iOz# q+¨Ü«∂Å∞ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞™êQÍ~°∞. P `«~°∞"å`« "ÕkHõ ÃÑ·ÔHo§ `«=∞
LѨ<åºã¨O ѨÓiÎKÕâß~°∞. (=Úã≤¡O, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü ã¨=Ú~å a<£ AO^ŒÉò (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''^Õ=Ùx ¢Ñ¨™êÎ=# "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ~°O_ç, W=∂"£∞‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í ‰õÄ~ÀÛO_ç. =∞x+≤ (^Õ=Ùx q+¨Ü∂« Å∞
¢â◊^QúŒ Í q#_®xH˜ W=∂"£∞‰õΩ ^ŒQ~æÆ Q° Í ‰õÄ~ÀÛ‰õΩO_®) ^Œ∂~°OQÍ LO>Ë, J`«#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"ÕtOz<å PÅ㨺OQÍ ¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
JkèHõ¢Ñ¨ã¨OQÆO
J~°É˃`«~° ¢Ñ¨[Å HÀã¨O A=∂¢Ñ¨ã¨OQÆO J~°c ÉèÏ+¨Ö’<Õ LO_®ÖÏ? ÖËHõ J~°É˃`«~°
¢Ñ¨[Å∞ =∂\Ï¡_Õ ÉèÏ+¨Ö’ LO_®ÖÏ? D ã¨=∞㨺 QÆ∞iOz ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅÖ’ aè<åflaè¢áêÜ«∂Å∞
U~°Ê_®¤~Ú. H˘O^Œ~°∞ J~°c ÉèÏ+¨Ö’<Õ LO_®Å<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ J~°É˃`«~° ÉèÏ+¨Ö’
LO_®Å<åfl~°∞. J~Ú`Õ Ô~O_»= ¢Ñ¨ã¨OQÆO J~°c ÉèÏ+¨Ö’<Õ LO_®Å<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ =∂¢`«O
^èŒ~°‡"Õ`«ÎÖ’¡ UHÍaè¢áêÜ«∞O LOk. "≥Ú^Œ\˜ ¢Ñ¨ã¨OQÆOÖ’ q+¨Ü«∞OÖ’<Õ ã¨=∞㨺 =zÛѨ_çOk.
Z=i "å^Œ#Å∞ "åi‰õΩ<åfl~Ú. Hõ#∞Hõ g\˜Ö’ `«Å^Œ∂~°Û‰õΩO_® LO_»@"Õ∞ =∞Ozk.
áÈ`Õ A=∂ ¢Ñ¨ã¨OQÍÅ∞ Ô~O_»∞ =∂¢`«"Õ∞ KÕÜ«∂Åx ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å ã¨Ê+¨ìOQÍ
`≥Å∞™ÈÎOk. QÆ`«OÖ’ J<ÕHõ =∞ã‘^Œ∞Ö’¡ W=∂=ÚÅ∞ "≥Ú^Œ\˜ ¢Ñ¨ã¨OQÆO L~°∂ÌÖ’ KÕã≤ Ô~O_»=
¢Ñ¨ã¨OQÍxfl =∂¢`«"Õ∞ J~°cÖ’ KÕ¿ã"å~°∞. HÍx D<å_»∞ J<ÕHõ KÀ@¡ A=∂¢Ñ¨ã¨OQÍÅ∞
J~°cÉèÏ+¨Ö’ =∂¢`«"∞Õ LO_®Åx K≥¿ÑÊ"å~°∞ P ~Ô O_»∞ J~°c ¢Ñ¨ãO¨ QÍʼnõΩ =ÚO^Œ∞ "ÕkHõÃÑ·
H͉õΩO_® ^•x ѨHõ¯# xÅ|_ç L~°∂ÌÖ’ XHõ ¢Ñ¨ã¨OQÆO KÕã¨∞Î<åfl~°∞.
A=∂ ¢Ñ¨ãO¨ QÆO ÅHõº∆ O ^Œ$ëêìº ¢Ñ¨[Å qâßfi™êxfl Ѩ\+˜ Oª¨ KÕÜ∞« _»O, =~°=Î ∂# ã¨=∞㨺Å
"≥·Ñ¨Ù "åi^Œ$+≤ì =∞o§Oz Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Å "≥Å∞QÆ∞Ö’ "å\˜ Ѩiëê¯~°O HÀã¨O "åix ã¨=∂
Ü«∞`«ÎѨ~°K«_»O =∞Oz q+¨Ü«∞"Õ∞. â◊√¢Hõ"å~°O =∞ã‘^Œ∞‰õΩ J`«ºkèHõ=∞Ok [#O =™êÎ~°∞ QÆ#Hõ
WÖÏ "åiH˜ `≥eã≤# ÉèÏ+¨Ö’ ¢Ñ¨ã¨OyOK«_»O J=ã¨~°"Õ∞. JO^Œ∞Ö’ ZÖÏO\˜ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞.
HÍx Ô~O_»∞ J~°c¢Ñ¨ã¨OQÍÅ`À áê@∞ L~°∂ÌÖ’ =∞~˘Hõ¢Ñ¨ã¨OQÆO KÕÜ«∞_»O ZO`«=~°‰õΩ
ã¨=∞O[ã¨O? <åÔH·`Õ =¸_»=k 'JkèHõ¢Ñ¨ã¨OQÆO— J=Ù`«∞O^Õ"≥∂#x J#∞=∂#OQÍ LOk.
A=∂ #=∂*ò
A=∂#=∂*òÖ’ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKåÅ<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ Z=iH© ZÖÏO\˜
ÉèË^•aè¢áêÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. D Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞ÅÖ’ á¶êuǨ ã¨∂~å `«~°∞"å`« Y∞~üP<£Ö’x =∞ˆ~
ã¨∂~å<≥·<å ÖË^• ã¨∂‰õΩÎÖˇ·<å ѨiîOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`üÖ’ á¶êuǨ ã¨∂~å `«~åfi`«
'A=∂—ã¨∂~å, Ô~O_»= ~°HÍ`üÖ’ 'W*Ï*ÏJHõÖò =Ú<åѶ≤Y∂<£— ÖË^• "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`üÖ’ ã¨∂~å
'ã¨aƒÇ≤Ï㨇 ~°aƒHõÖòPÖÏ, Ô~O_»= ~°HÍ`üÖ’ 'ǨÏÖòJ`åHõ ǨÏnã¨∞ÖòQÍ+≤Ü«∂— ÖË^• "≥Ú^Œ\˜
~°HÍ`üÖ’ 'A=∂—ã¨∂~å, Ô~O_»= ~°HÍ`üÖ’ 'ǨÏÖòJ`åHõ ǨÏnã¨∞ÖòQÍ+≤Ü«∂— ã¨∂~å ѨiîOK«_»O
JaèÅ+¨hÜ«∞O (=ÚãÎ̈ÇϨ Éò).
Wɡfl`≥q· ∞Ü«∂ (~°ÇϨ ‡) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O AǨÏ~ü#=∂*òÖÏ A=∂#=∂*ò‰Ωõ ѨÓ~°fiO
ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕ¿ã q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) U^≥·<å K≥Ñ≤Ê#@∞¡ QÆ\˜ì P^è•~°"Õ∞n ÖË^Œ∞.
W=∂"£∞ =∂eH± (~°ÇϨ ‡), JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ѨO_ç`∞« Å ^Œ$HõÊ^äOŒ W^Õ. "å~°∞ A=∂ #=∂*ò‰Ωõ
ѨÓ~°fiO ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕÜ«∞~°∞. ǨÏ#Ѷ‘, ëêѶ¨~Ú ^Œ$HõÊ^ä•Å ¢Ñ¨HÍ~°O A=∂ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò‰õΩ
164 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ѨÓ~°fiO <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕÜ«∞=Åã≤LO@∞Ok. nxH˜ ¢Ñ¨=∂}OQÍ "å~°∞
''ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) A=∂ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò‰õΩ ѨÓ~°fiO <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å∞,
`«~°∞"å`« <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å∞ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕ¿ã"å~°——#fl LÖË¡Y#O ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞. W=∂"£∞
ã¨∞á¶êº<£™œi, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =ÚÉÏ~°H± (~°Ç¨Ï‡)Å ^Œ$HõÊ^äŒO ‰õÄ_® W^Õ.
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) A=∂ `«~åfi`« (=∞ã≤˚^£Ö’)
ZÖÏO\˜ #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞. =∞ã≤˚^£ #∞O_ç uiQ˘zÛ# `«~åfi`Õ WO\’¡ Ô~O_»∞
~°HÍ`«∞Å∞ (ã¨∞#fl`ü) #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’
Z=Ô~·<å A=∂#=∂*ò `«~°∞"å`« (ã¨∞#fl`ü) #=∂*ò KÕ¿ã"å_≥· LO>Ë, J`«#∞ <åÅ∞QÆ∞
~°HÍ`«∞Å∞ #=∂*ò KÕÜ«∂e.—— (=Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
Wɡfl`≥·q∞Ü«∂ (~°Ç¨Ï‡) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ''(A=∂#=∂*ò `«~°∞"å`«) =∞x+≤
=∞ã≤^˚ Ö
£ ’ KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å #=∂*ò KÕÜ∂« e† WO\˜HÔ o§ KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞
‰õΩO>Ë Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å #=∂*ò KÕÜ«∂e.—— (Ѷ≤Mϯã¨∞#fl)
ǨϢ[`ü *ˇ^· £ a<£ ™êa`ü (~°l) LÖËY
¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D^£#=∂*ò =∂¢`«"∞Õ
KÕã≤ A=∂#=∂*ò #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOѨ٠Wã¨∂Î ''A=∂#=∂*ò KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩ#fl"å~°∞
(x~°ÉèíºO`«~°OQÍ) KÕÜ«∞=K«∞Û—— J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''D~ÀA Ô~O_»∞ ѨO_»∞QÆÅ∞ (D^£, A=∂) XˆH™êi =KåÛ~Ú. Hõ#∞Hõ g∞Ö’ Z=Ô~·<å
HÀi`Õ A=∂ #=∂*ò KÕÜ«∞‰õΩO_® =kÖËÜ«∞=K«∞Û. J`«xH˜ D^£#=∂*ò XHõ¯>Ë
ã¨iáÈ`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
D^£ #=∂*ò
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) LÖËY¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞Hͯ #∞O_ç =∞n<å‰õΩ
=Å㨠=zÛ# `«~åfi`« K«∂¿ãÎ =∞n<åÖ’ [#O ã¨O=`«û~°OÖ’ Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ q<À^ŒO,
P@áê@Å HÀã¨O x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''D ~Ô O_»∞ ~ÀAÅ ã¨OQÆ`qÕ ∞@——x
J_çy`Õ ^•xH˜ ¢Ñ¨[Å∞ ''"Õ∞=Ú J*Ï˝#HÍÅOÖ’ D k<åÅÖ’ P@áê@Å∞, P#O^À
`«û"åÅ∞ [~°∞ѨىõΩ<Õ"åà◊§=Ú—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx
''^Õ=Ù_»∞ D ~Ô O_»∞ ~ÀAʼnõΩ |^Œ∞Å∞ g\˜HOõ >Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ~Ô O_»∞ ~ÀAÅ∞ x~°~‚ ÚOKå_»∞.
1–D^Œ∞ÖòѶ≤`«~ü k#O, 2–D^Œ∞ÖòJ*Ï› k#O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''U~ÀA
¢Ñ¨[Å∞ (~°=∞*Ï<£) LѨ"å™êÅhfl ѨÓiÎKÕã≤ q~°q∞™êÎ~À P~ÀA "åiH˜ ѨO_»∞QÆ ~ÀA
(D^Œ∞ÖòÑ`≤¶ ~« )ü J=Ù`«∞Ok. ¢Ñ¨[Å∞ Y∞~åƒh (Ѩâ√◊ |e) WKÕÛ ~ÀA D^Œ∞ÖòJ*Ï› (|¢v^£
ѨO_»∞QÆ) J=Ù`«∞Ok.—— (ui‡l)
QÆ=∞xHõ : â◊√„Hõ"å~°O ~ÀA "≥Ú^Œ@ Y∞`åƒ, P `«~°∞"å`« #=∂*ò LO@∞Ok.
ѨO_»∞QÆ ~ÀAÖ’¡ "≥Ú^Œ@ #=∂*ò, P `«~°∞"å`« Y∞`åƒ LO@∞Ok.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 165
ǨϢ[`ü Wɡfl |∞Ô~·^• (~°Ç¨Ï‡) `«=∞ `«O¢_ç K≥Ñ≤Ê# ǨÏnãπx WÖÏ LÖË¡dOKå~°∞:
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) U^≥·<å u<Õ^•HÍ D^Œ∞ÖòѶ≤`«~ü HÀã¨O |Ü«∞Å∞^Õˆ~"å~°∞ HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ
Y∞~åƒh ѨO_»∞QÆ~ÀA #=∂*ò KÕ¿ã^•HÍ Ug∞ u<Õ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (JǨχ^£, ui‡l)
D^£ #=∂*ò ǨÏO|b ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O Ѷ¨~°*ò† ǨÏ#Ѷ‘ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O "ålÉò†
=∂eH˜Ü«∂, ëêѶ≤Ü«∂, JÃÇϡǨÏnãπ ^Œ$HõÊ^ä•Å ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨∞#fl`≥ ÔQ·~ü=ÚJH˜¯^•.
ǨϢ[`ü AO^Œ∞Éò (~°l) LÖË¡Y#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D^Œ∞Öò Ѷ≤`«~ü #=∂*ò#∞
ã¨∂~°∞º_»∞ ~Ô O_»∞ ÉÏ}ÏÅ∞ ÃÑ·HÔ H˜¯# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ã"å~°∞† D^Œ∞Öò J*Ï› #=∂*ò#∞
XHõ ÉÏ}O ÃÑ·ÔHH˜¯# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ã"å~°∞.—— (JǨχ^£ a<£ ǨÏã¨#∞Öò|<åfl)
ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ ѨO_»∞QÆ~ÀA D^•æÇπωõΩ
"≥o§ Ô~O_»∞ ~åHÍ`«∞Å∞ (D^£) #=∂*ò KÕâß~°∞. nxH˜ =ÚO^Œ∞QÍx, `«~°∞"å`«QÍx
ZÖÏO\˜ (ã¨∞#fl`ü ÖË^• #Ѷ≤Öò) #=∂*ò KÕÜ«∞ÖË^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ѨO_»∞QÆ #=∂*ò‰õΩ
=ÚO^Œ∞ ZÖÏO\˜ #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞ HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ (D^•æÇπÏ #∞Oz) WO\˜H˜ =zÛ#
`«~°∞"å`« Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ #Ѷ≤Öò #=∂*ò =∂¢`«O KÕ¿ã"å~°∞.—— (Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''D^Œ∞Öò Ѷ≤`«~ü, D^Œ∞Öò J*Ï› Ô~O_»∞
ѨO_»∞QÆÅ #=∂A HÀã¨O (¢Ñ¨=HõÎ HÍÅOÖ’) J*Ï W=fi_»O [iˆQk HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
J~Ú`Õ D^£ #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ ''Jã¨ûÖÏ`«∞ *Ïq∞P—— Jx K≥ѨÊ_»O JaèÅ+¨hÜ«∞O.
W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú, W=∂"£∞ A¢Ç‘Ï (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å ¢Ñ¨HÍ~°O ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ѨO_»∞QÆ ~ÀA =ÚJl˚<x£
P^ÕtOKÕ"å~°∞, =ÚJl˚<£ 'Jã¨ûÖÏ`«∞ *Ïq∞P— Jx aQÆæ~°QÍ K≥¿ÑÊ"å_»∞.——
ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ BѶπ =∞lfl (~°l) LÖË¡Y#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D^£ #=∂*ò
"≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`«∞Ö’ Y∞~üP<£ Ѩ~<°î åxH˜ =ÚO^Œ∞ (JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü JO@∂) U_»∞ `«Hƒ© ~üÅ∞,
Ô~O_»= ~°HÍ`«∞Ö’ Y∞~üP<£ Ѩ~î°<åxH˜ =ÚO^Œ∞ S^Œ∞ `«H©ƒ~üÅ∞ K≥áêÊ~°∞.—— (ui‡l)
D^£ #=∂*ò `«H©ƒ~üÅ ã¨OYº q+¨Ü«∞OÖ’ HõzÛ`«"≥∞ÿ#, ^Œ$_è»"≥∞ÿ# LÖË¡Y#O Un
ÖË^Œ∞. "å@xfl\˜x |\˜ì U~°Ê_ç# Ѩk ~°HÍÅ ^Œ$HõÊ^ä•ÅÖ’ ÃÑ· LÖË¡Y<åxfl W=∂"£∞ ui‡l
(~°Ç¨Ï‡) =∞^茺 `«~°QÆu LÖË¡Y#OQÍ Ñ¨iQÆ}˜OKå~°∞.
"Õ~˘Hõ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`üÖ’ '`«Hƒ© ~Ô `«¢Ç‘Ï=∂— `«~∞° "å`« Y∞~üP<£ Ѩ~<°î åxH˜
=ÚO^Œ∞ =¸_»∞ `«H©ƒ~üÅ∞, Ô~O_»= ~°HÍ`üÖ’ Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O `«~°∞"å`« ~°∞‰õĉõΩ =ÚO^Œ∞
=¸_»∞ `«H©ƒ~üÅ∞ K≥áêÊe. Wk Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l), J|∂=¸™ê (~°l), J|∂=∞ãπ=Ó^£
(~°l)Å ^Œ$HõÊ^äŒO. nxfl W=∂"£∞ ™œi, W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡)Å∞ J=ÅOaOKå~°∞.
D J^Œ#Ѩ٠`«H©ƒ~üÅ∞ K≥¿ÑÊ@ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® KÕ`«∞Å∞ K≥=ÙÅ^•HÍ ZuÎ kOKåe.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡JuÜ«∂ (~°l) Hõ^#Œä O: ''D^Œ∞ÖòÑ`≤¶ ~« ,ü D^Œ∞ÖòJ*Ï› ~Ô O_»∞ ѨO_»∞QÆ
Ö’¡#∂ Hõ#ºÅ∞, Ü«Ú=`«∞Å∞, |Ç≤Ï+¨µ¢ì ã‘Å
Î ∞, Ѩ~^° •=∞Ç≤Ïà◊Å∞, D^•æÇÏπ ‰õΩ "≥o§ ѨÙ~°∞+¨µ
Å`À áê@∞ ^Œ∞PÖ’ áêÖÁæ<åÅx =∂HÍ[˝ W=fi|_çOk. J~Ú`Õ |Ç≤Ï+¨µì ¢ã‘ÎÅ∞ #=∂*ò
KÕ¿ã KÀ@∞‰õΩ H˘OK≥O ^Œ∂~°O ‰õÄ~ÀÛ"åÅx P^ÕtOKå~°∞...—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
166 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
D^£ ¢Ñ¨ã¨OQÆO
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: ''D^Œ∞Öò Ѷ`≤ ~« ,ü D^Œ∞Öò J*Ï› k<åÖ’¡
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D^•æ‰õΩ "≥o§ "≥Ú^Œ@ #=∂*ò KÕ~ÚOKÕ"å~°∞. #=∂*ò =ÚyOK«QÍ<Õ
ÉÏ~°∞Å∞ fi `«=∞`«=∞ ™ê÷<åÖ’¡ ‰õÄ~°∞Û#fl ¢Ñ¨[Å =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç "åiH˜ ^èŒ~°‡É’^èŒ
KÕã∂¨ Î =∞Oz q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz P^ÕtOKÕ"å~°∞. (P ã¨=∞Ü«∞OÖ’) Ãã·<åºxfl ZHõ¯_ç
ÔH·<å ѨOѨ=Åã≤=ÙO>Ë P U~åÊ@∞ KÕ¿ã"å~°∞ ÖË^• U^≥·<å P[˝ *Ïs KÕÜ«∞=Åã≤=ÙO>Ë
*Ïs KÕ¿ã"å~°∞. P `«~°∞"å`« uiy (`«=∞ ™ê÷<åxH˜) =KÕÛ"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''D^Œ∞ÖòѶ≤`«~ü ~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
xÅ|_ç "≥Ú^Œ@ #=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞. P `«~°∞"å`« LѨ<åºã¨O WKåÛ~°∞. LѨ<åºã¨O
=Úyã≤# `«~°∞"å`« "ÕkHõ ky ¢ã‘ÎÅ ^ŒQÆæiH˜ "≥o§ "åiH˜ ^èŒ~°‡É’^èŒ KÕâß~°∞. JѨÙÊ_»∞
PÜ«∞# ǨϢ[`ü aÖÏÖò (~°l) KÕux T`«QÍ KÕã¨∞H˘x xÅ∞Û<åfl~°∞. `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü
aÖÏÖò (~°l) =¢ã¨ÎO fã≤ H˜O^Œ ѨiKå~°∞. JO^Œ∞Ö’ ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ `«=∞ q~åàÏÅ∞
(JO>Ë LOQÆ~åÅ∞, "≥∞>ˇìÅ∞) "Õã¨∂ÎáÈÜ«∂~°∞.—— (|∞MÏi)
D^£#=∂*ò `«~°∞"å`« D^£ ¢Ñ¨ã¨OQÆO KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. J~Ú`Õ XHõ ¢Ñ¨ã¨OQÆO
KÕÜ«∂ÖÏ ÖËHõ Ô~O_»∞¢Ñ¨ã¨OQÍÅ∞ KÕÜ«∂ÖÏ J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ =∞^茺 ÉèË^•aè
¢áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú. W=∂"£∞ #=q (~°ÇϨ ‡), W=∂"£∞ +¨ØHÍx (~°ÇϨ ‡), JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ
^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ¢Ñ¨ã¨OQÆO (Y∞`åƒ) =∂¢`«"Õ∞ KÕÜ«∞_»O ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O (ã¨∞#fl`ü). ǨÏ#Ѷ‘,
ëêѶ¨~ÚÅ ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O Ô~O_»∞ ¢Ñ¨ã¨OQÍÅ∞ KÕÜ«∞_»O ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O.
ǨϢ[`ü Lɡ·^Œ∞ÖÏ¡ a<£ J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L`≥ÉÏ (~°Ç¨Ï‡) Hõ^äŒ#O: ''ѨO_»∞QÆ ~ÀA
W=∂"£∞ ~Ô O_»∞ LѨ<庙êÅ∞ (Y`åƒÅ∞) W=fi_»O, P ~Ô O_ç\˜ =∞^躌 HÍ¿ãûѨ٠=∞ø#OQÍ
‰õÄ~ÀÛ=_»O ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O. (ëêѶ¨~Ú)
ǨϢ[`ü ™ê^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ''(D^£) ¢Ñ¨ãO¨ QÆO =∞^躌 '`«Hƒ© ~ü— K≥¿ÑÊ"å~°∞. ѨO_»∞QÆ
¢Ñ¨ã¨OQÍÅ =∞^茺 J<ÕHõ ™ê~°∞¡ '`«H©ƒ~ü— K≥¿ÑÊ"å~°∞.—— (Wɡfl=∂[)
D `«H©ƒ~ü WÖÏ K≥áêÊe: ''JÖϡǨïJHõƒ~ü JÖϡǨïJHõƒ~ü ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï
=ÖϡǨï JHõƒ~ü JÖϡǨïJHõƒ~ü =eÖÏ¡ Ç≤ÏÖòǨÏ"£∞Ì—— nxfl '`«H©ƒÔ~ `«¢+‘Mò— JO\Ï~°∞.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ѨO_»∞QÆ #=∂*ò HÀã¨O
D^•æÇπωõΩ XHõ ^•i# "≥o§, =∞~˘Hõ ^•i# uiQ˘KÕÛ"å~°∞.—— (=Úã≤¡O, ui‡l)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''F ѨO_»∞QÆ ~ÀA H˘O^Œ~°∞ Jaã‘xÜ«∂ (h¢QÀ)
¢Ñ¨[Å∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèÖ’ P\Ï_»™êQÍ~°∞. <Õ<å `«=∂ëê#∞ (=Úx¢"Õà§◊ ÃÑ· xÖÁÛx)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Éè∞í [g∞‡^Œ∞QÍ `˘OyK«∂_»™êQÍ#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«=∞ Éè∞í *Ïxfl
H˘OK«O H˜O^Œ‰õΩ kOKå~°∞. ^•O`À <Õ#∞ PÜ«∞# Éèí∞[O ÃÑ·#∞Oz K«∂âß#∞. WÖÏ
`«$Ñ≤ÎQÍ K«∂ã≤# `«~°∞"å`« (WO\’¡H˜) "≥o§áÈÜ«∂#∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, JǨχ^£)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi ѨO_»∞QÆ~ÀA =∂ WO\’¡ W^ŒÌ~°∞ J<åû~ü
ÉÏeHõÅ∞ ÉÏãπ Ü«Ú^ŒúO QÆ∞iOz J<åû~°∞Å∞ ~°zOz# XHõ ˆQÜ«∞O áê_»™êQÍ~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 167
(JO`«Ö’ =∂ <å#fl) J|∂|Hõ~ü (~°l) =zÛ ''Uq∞\˜k, ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WO\’¡ D
ÃÑ·âßzHõѨ٠áê@Å∞?—— Jx JiKå~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''J|∂|Hõ~ü! ¢Ñ¨u
*Ïf ѨO_»∞QÆ [~°∞ѨىõΩO@∞Ok. D~ÀA =∞# ѨO_»∞QÆ. (WÖÏ ã¨O`À+¨OQÍ =∞Oz
áê@Å∞ áê_»∞HÀ=_»OÖ’ `«Ñ¨ÙÊÖË^Œ∞.—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
XHõ LÖË¡Y#OÖ’ ''H˘O^Œ~°∞ ÉÏeHõÅ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WO\’¡ áê@Å∞ áê_»@O`À
áê@∞ _»Ñ¨ÙÊ ‰õÄ_® "å~ÚOKå~°——x LOk. (=Úã≤¡O)
M∫Ѷπ, ‰õΩã¨∂Ѷπ, Wã≤Ιêö #=∂AÅ∞
g∞O°∞ ZHí¯_çH≥·<® „Ǩܫ∂}"≥∞ÿ "≥àıÎ #=∂*ò#∞ `Œyæ~z KÕã¨∞H’_«~Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇ¨C
ÖË^°∞. áÈ`Õ JqâÍfiã¨∞Å∞ g∞`À |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ qO’^è®xH˜ áåÅÊ_ͤ~°∞ QÆ#Hõ "å~°∞ q∞=∞‡efl
"Õkè™®ÎO°x ÉèíÜ«µ=Ú~>Ë JÖÏ KÕÜ«µ=K«∞Û. (Y∞~üP<£–4:101)
„Ǩ=HßÎ! h=Ù (Ü«µ∞^°Oú ~° Qõ~Ö’) =Úã≤~¡ Å ^°QOæõ ∞° ~_ç ÇÍiH˜ <®Ü«µHí`fiŒ ~ =Ç≤Ï~z
#=∂A KÕܵ« _ÍxH˜ LǨ„Híq∞~z#ǨC_«∞ ÇÍiÖ’ XHí =O°~æ PÜ«µ∞^è®Å∞ ^èi° ~z h`À
áå@∞ xÅ|_Íe. ÇÍO°∞ ™®ë®ì~Qõ„Ǩ}®=∞~ KÕã≤ „áåO°#÷ =Úy~K«Qå<Ë "≥#H˜¯ "≥o§áÈÇÍe.
P `Œ~°∞"å`Œ W~Hß „áåO°÷# KÕÜ«µx O≥~_«= =O°æ~ =zÛ h`À HíÅã≤ „áåO°÷# KÕÜ«∂e.
ÇÍO°∞ Hí∂_Í PÜ«µ∞^è®Å∞ ^èi° ~z J„Ǩ=∞`Œ∞ÅΠܵ L~_Íe. Z~^°∞Hí~>Ë g∞O°∞ Qõ#Hí g∞
PÜ«µ∞^è®Å∞, W`ŒO° ™®=∞„y q+¨Üµ« ~Ö’ U=∂„`Œ~ J*Ï„Qõ`QÎŒ å L<®fl ÇÍO°∞ XHí¯™®iQå
g∞ÃÑ· qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_~Ë ^°∞Hí∞ HßK«∞HÁxL~>ÏO°∞.
XHí"Õà◊ =O°¬~=Å¡ g∞Hı"≥∞ÿ<® J™œHíO°º~Qå L~>Ë ÖË^® g∞O°∞ Çͺkè„Qõã¨∞ÎÖˇ·L~>Ë
PÜ«µ∞^è®Å∞ fã≤ ǨHí¯# ÃÑ@ì_«~Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇ¨CÖË^°∞. Jܵ#ǨÊ>˜H© g∞ *Ï„Qõ`ŒÎÖ’
g∞O°∞~_«@~ KåÖÏ J=ã¨O°~. ^Õ=Ù_«∞ JqâÍfiã¨∞Å H’ã¨~ J`Œº~`Œ J==∂#HíO°"≥∞ÿ#
Ü«∂`Œ# ã≤^°úǨO°zL~KÍ_«∞. Pq^è°~Qå („áåO°÷#) =Úyã≤# `Œ~°∞"å`Œ g∞O°∞ xÖÁÛx,
Hí∂O˘Ûx, Ǩ_∞« HÁx ZÖÏ~>˜ ã≤u÷ Ö’ L<®fl ^Õ=Ù_çfl 㨇i㨥LÎ ~_«~_ç. âÍ~uÜ«µ∞`Œ ÇÍ`Í
=O°}~ <ˇÅHÁ#_«~ [iy`Ë Ñ¨ÓiÎ #=∂A KÕÜ«∂e. #=∂*ò qâÍfiã¨∞Å∞ xÜ«µ=∞~
`ŒÇ¨ÊHí∞~_Í "Õà◊Hí∞ qkèQå áå>˜~K«=Åã≤# q^èŒ∞ºHíÎ^è°O°‡~. (Y∞~üP<£–4:102,103)
¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’<Õ Q͉õΩO_® JÅ[_ç, JÅ¡O°¡`À Ü«µ∞^°úÇÍ`Í=O°}~ <ˇÅHÁxL#fl
Ǩiã≤÷`Œ∞Ö’¡ ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å ÉèíÜ«∂#Hõ Ѩiã≤÷u Z^Œ∞Ô~·#ѨÙÊ_»∞ Hí∂_Í Ç¶¨O∑˚ #=∂*òx Y„ãπ
KÕã∞¨ H’=K«∞Û. Jܵ`Ë P ã≤u÷ Ö’ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞ŠǶO¨ ˚∑ #=∂*òÖ’ O≥~_«∞ O°Hß`üÅ∞ `ŒÇʨ Hõ
ѨiîOKåÅ#fl xÜ«µ=∞~ ÖË^°∞. Ǩiã≤÷ux |>˜ì XHí¯O°Hß`ü Jܵ<® ѨiîOK«=K«∞Û. W`ŒO°
J~âÍÅÖ’ Hí∂_Í ã¨_e« ~ѨÙHí∞ J#∞=∞u L~k. D #=∂*ò#∞ 'ã¨ÖÏ`≥ M∫Ѷ—π JO\Ï~°∞.
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) LÖËY¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ XHõ™êi ã¨∂~°º
¢QÆÇϨ }O Ѩ\`ì˜ Õ '¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« O ~å^Œ∞Hõ^•!— JO@∂ PÜ«∞# PO^Àà◊#Ѩ_∞» `«∂ =∞ã‘^∞Œ ‰õΩ
"≥o§ #=∂*ò KÕâß~°∞. JO^Œ∞Ö’ Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O, ~°∞‰õÄ, ã¨*ÏÌÅ∞, <Õxk =~°HÔ #fl_»∂
K«∂_»#O`« n~°…OQÍ [iQÍ~Ú. (P`«~åfi`«) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨ãO¨ yOKå~°∞: ''Wq
(ã¨∂~°ºK«O¢^Œ ¢QÆÇϨ }ÏÅ∞) ^Õ=Ùx x^Œ~≈° <åÅ∞. JO`ÕQÍx U XHõ¯i Kå=٠ѨÙ@∞ìHÅ õ ‰õΩ
HÍ~°}Éèí∂`«O HÍ*ÏÅ=Ù. D x^Œ~°≈<åÅ ^•fi~å ^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞Å#∞ ÉèíÜ«∞ÃÑ_»∞Î
168 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
<åfl_»∞. HÍ|\˜ì g∞~°∞ WÖÏO\˜ x^Œ~≈° <åÖË"∞≥ <ÿ å K«∂¿ãÎ "≥O@<Õ ^Õ=Ùx 㨇~°} (#=∂*ò)
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Ѩ~∞° QÔ `«OÎ _ç, PÜ«∞xfl "Õ_∞» HÀO_ç, áêѨ=∞xflOѨ٠HÀ~°∞HÀO_ç.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ XHõ™êi ã¨∂~°º¢QÆÇϨ }O
Ѩ\`ì˜ Õ PÜ«∞# =∞ã‘^∞Œ ‰õΩ "≥àϧ~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ ‰õÄ_® "≥o§ PÜ«∞# "≥#∞Hõ ÉÏ~°∞Å∞ fi
xÅ|_®¤~∞° . JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— Jx K≥ÑÊ≤ (#=∂*òÖ’) Y∞~üP<£
Ѩ~#°î O ¢áê~°OaèOKå~°∞. ã¨∞n~°… Ѩ~#°î O QÍqOKå~°∞. `«~∞° "å`« 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— JO@∂
~°∂‰õÄÖ’H˜ áÈÜ«∂~°∞. ~°∞‰õÄÖ’ KåÖÏ¿ãѨ٠L<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« 'ã¨q∞JÖÏ¡Çï¨ e=∞<£
ǨÏq∞^•— Jx K≥|∞`«∂ ÃÑ·H˜ ÖËz xÅ|_®¤~°∞. J~Ú`Õ ã¨*ÏÌÖ’H˜ áÈÖË^Œ∞. =∞m§
ã¨∞n~°… áê~åÜ«∞}O KÕâß~°∞. D™êi "≥Ú^Œ\˜™êi Ѩ~î°#O HõO>Ë H˘OK≥O `«‰õΩ¯=
KÕâß~°∞. P `«~∞° "å`« 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— JO@∂ ~°∂‰õÄÖ’H˜ áÈÜ«∂~°∞. ~°∞‰õÄÖ’ KåÖÏ
¿ãѨ٠L<åfl~°∞. J~Ú`Õ "≥Ú^Œ\˜ ~°∞‰õÄ HõO>Ë D ~°∞‰õÄÖ’ H˘OK≥O `«‰õΩ¯= ¿ãѨÙ
L<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« 'ã¨q∞JÖÏ¡Çï¨ Å=∞<£ ǨÏq∞^•, ~°|ƒ<å ÅHõÖÇò Ϩ "£∞—Ì J<åfl~°∞.
P `«~∞° "å`« ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. J^Õq^èOŒ QÍ ~Ô O_»= ~°HÍ`üÖ’ ‰õÄ_® KÕâß~°∞. WÖÏ "≥Ú`«OÎ
<åÅ∞QÆ∞ ~°∞‰õÄÅ∞, <åÅ∞QÆ∞ ã¨*ÏÌÅ∞ KÕâß~°∞. (nxfl 'ã¨ÖÏ`≥ ‰õΩã¨∂Ѷπ— JO\Ï~°∞.)
PÜ«∞# (‰õΩ_çZ_»=∞Å "≥Ñ· Ù¨ ) ã¨ÖÏO KÕã≤ #=∂*ò =ÚyOK«Hõ =ÚO^Õ ¢QÆÇϨ }O ѨÓiÎQÍ
g_çáÈ~Ú ã¨∂~°∞º_»∞ ¢Ñ¨HÍtOK«™êQÍ_»∞.
P `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) xÅ|_ç Y∞`åƒ (LѨ<åºã¨O) WKåÛ~°∞. JO^Œ∞Ö’
^≥=· ™È΢`«O `«~∞° "å`« WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨∂~°ºK«O¢^Œ∞e^Œ~Ì ∂° ^Õ=Ùx (B#fl`åºxH˜) x^Œ~≈°
<åÅ∞. JO`ÕQÍx Z=~À K«xáÈ=_»O =Å¡<À ÖËHõ [x‡OK«_O» =Å¡<À (ã¨∂~°ºK«O¢^Œ∞
ʼnõΩ) ¢QÆÇϨ }O Ѩ@^ì ∞Œ . Hõ#∞Hõ g∞~°∞ "åi^ŒiÌ Ö’ Z=iÔH<· å ¢QÆÇϨ }O Ѩ@_ì O» K«∂¿ãÎ
"≥O@<Õ #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜ Ѩ~∞° QÔ `«OÎ _ç.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi ã¨∂~°º¢QÆÇϨ }O Ѩ\Oì˜ k. JѨÙÊ_»∞ ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (#=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜ xÅ|_ç) F ã¨∞n~°…"∞≥ #ÿ ã¨∂~å ѨiOî Kå~°∞. `«~∞° "å`«
ã¨∞n~°…"≥∞#ÿ ~°∞‰õÄ KÕâß~°∞. ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz xÅ|_ç =∞~˘Hõ ã¨∂~å ѨiOî Kå~°∞. P
`«~∞° "å`« =∞m§ ~°∞‰õÄ KÕâß~°∞. ~°∞‰õÄ Ñ¨ÓiÎKãÕ ≤ ã¨*ÏÌ KÕâß~°∞. ~Ô O_»= ~°HÍ`üÖ’ ‰õÄ_®
WÖψQ KÕâß~°∞. Dq^èOŒ QÍ #=∂*ò =ÚyOz WÖÏ ¢Ñ¨ãO¨ yOKå~°∞:
''ã¨∂~°ºK«O¢^Œ∞Å∞ ^Õ=Ùx x^Œ~≈° <åÅÖ’ ~Ô O_»∞ x^Œ~≈° <åÅ∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ã¨∂~°º
K«O¢^Œ∞ʼnõΩ ¢QÆÇϨ }O Ѩ@_ì O» K«∂¿ãÎ (‰õΩã¨∂Ѷ)π #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç. nx ^•fi~å ^Õ=Ù_»∞
g∞ HõëêìÅ∞ ^Œ∂~°O KÕ™êÎ_∞» . D~ÀA <Õ#∞ #=∂*ò ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ <å‰õΩ "åQÍÌ#O KÕÜ∞«
|_ç# "å@xfl\˜h K«∂âß#∞. z=iH˜ <Õ#∞ ã¨fi~°=æ #OÖ’x XHõ ѨO_»Q¡ ∞Æ uÎx fã¨∞‰õΩO^•
=∞x J#∞‰õΩO@∞#fl@∞¡ J#∞Éè∂í u ‰õÄ_® K≥O^•#∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ J_»∞Qˆ
Ü«∞_»O g∞~°∞ QÆ=∞xOz LO\Ï~°∞. JÖψQ #~°HOõ Ö’x XHõ ÉèÏQÆO =∞~˘Hõ ÉèÏQÍxfl
q∞OˆQã¨∂Î LO_»@O ‰õÄ_® <Õ#∞ K«∂âß#∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯ [~°Q_Æ O» ‰õÄ_®
g∞~°∞ QÆ=∞xOz LO\Ï~°∞. <Õ#∞ #~°HõOÖ’ J¢"£∞ a<£ Å∞Ç‘Ï›x ‰õÄ_® K«∂âß#∞.
J`«#∞ ^Õ=`«Å ¿Ñ~° JOÉ’`«∞#∞ =keÃÑ>Ëì PKå~°O ã¨$+≤Oì Kå_»∞.—— (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 169
'ã¨ÖÏ`≥ Wã≤Ιêö—:– ǨϢ[`ü J#ãπ a<£=∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
HÍÅOÖ’ F™êi Hõ~∞° =Ù =zÛOk. P~ÀAÖ’¡ XHõ â◊√¢Hõ"å~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) A=∂ Y∞`åƒ
Wã¨∞OÎ >Ë F ѨÖ"¡ˇ åã≤ ÖËz ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ <åâ◊#=∞Ü«∂º~Ú. =∂ ÉèÏ~åº
Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ PHõe`À K«ã∞¨ <Î åfl~°∞. =∂¢âıÜ∞« ã¨∞û HÀã¨O ^≥"· åxfl ¢áêi÷OK«O_ç—— Jx J<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕ`∞« Å∞ ÃÑ·HÔ uÎ ^Œ∞P KÕÜ∞« _®xH˜ ã≤^=úŒ ∞Ü«∂º~°∞.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ XHõ =∞|∞ƒ`«∞#Hõ ‰õÄ_® ÖË^∞Œ . HÍx <å¢áê}O Z=i
Jnè#OÖ’LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êHõº∆ O! P =∞~°∞Hõ} ∆ "Õ∞ H˘O_»ÖÏ¡O\˜ "Õ∞Ѷ∞¨ =∂e
HõÅ∞ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ Å #∞Oz Hõ=Ú‡‰õΩ~å=_»O "≥Ú^ŒÖ~ÚOk. Jq ѨÓiÎQÍ P=iOK«#O`«
=~°‰Äõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕ`∞« Å∞ H˜OkH˜ kOK«Ö^Ë ∞Œ . P `«~∞° "å`« PÜ«∞# "ÕkHõ #∞O_ç
kQÍ~À ÖË^À PÜ«∞# QÆ_O¤» "≥O¢_»∞HõÅÃÑ· z@Ѩ@ z#∞‰õΩÅ∞ Ѩ_@ » O <Õ#∞ K«∂âß#∞.
P ~À[O`å =~°O¬ ‰õΩ~°∞ã¨∂<Î L Õ Ok. =∞~°∞<å_»∞, =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA, P `«~∞° "å`« ‰õÄ_®
UHõ^•è \˜QÍ ‰õΩ~°∞ã¨∂<Î áÕ È~ÚOk. Pq^èOŒ QÍ z=iH˜ ~Ô O_»= â◊√¢Hõ"å~°O =zÛOk.
=∞m§ P ѨÖ"¡ˇ å¿ã (ÖËHõ =∞~À ѨÖ"¡ˇ å™È) ÖËz xÅ|_ç ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ WO_»∞¡
Ѩ_áç ÈÜ«∂~Ú. =∂ Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ =ÚxyáÈÜ«∂~Ú. HÍã¨Î =∂HÀã¨O ^≥"· åxfl ¢áêi÷OK«O_ç——
Jx q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞m§ KÕ`∞« ÖˇuÎ ''^Õ"å! =∂ K«∞@∞ì
ѨHõ¯Å =∂¢`«"Õ∞ =~°¬O ‰õΩiÑ≤OK«∞, =∂ g∞^Œ ‰õΩiÑ≤OK«‰õΩ—— Jx ¢áêi÷OKå~°∞. D
q^èŒOQÍ PÜ«∞# Z@∞"≥·Ñ¨Ù ã¨∂K«# KÕâß~À J@∞"≥·Ñ¨Ù "Õ∞Ѷ¨∂Å∞ q_çáÈÜ«∂~Ú.
z=iH˜ =∞n<å Ѩ@flO (=~°O¬ ‰õΩiÜ«∞x) XHõ =ÅÜ«∞OQÍ q∞yeáÈ~ÚOk. d<å`å
HÍÅ∞= XHõ <≥Å~ÀAÅ áê@∞ ¢Ñ¨=Ç≤ÏOzOk. K«∞@∞ìѨHõ¯Å ¢áêO`åÅ #∞O_ç =KÕÛ
¢Ñ¨u =∞x+‘ JHõ¯_» ‰õΩOÉè=í $+≤ì ‰õΩiã≤O^Œ#fl "å~°Å Î ∞ "≥∂ã¨∞H˘KÕÛ"å_»∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) PHÍâ◊OÖ’ U^≥·<å J™ê^è•~°}
=ã¨∞=Î Ù K«∂¿ãÎ, L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– =∞|∞ƒ ÖËHõ "≥∞~°∞Ѩ٠K«∂¿ãÎ PÜ«∞# =ÚYHõ=oHõÅ∞
=∂iáÈÜÕ∞q. (ZO`À PO^Àà◊#Ѩ_»∞`«∂) XHõ™êi =ÚO^Œ∞‰õΩ, =∞~˘Hõ™êi "≥#H˜¯
J_»∞QÆ∞ "Õ™êÎ~°∞. XHõ™êi ֒ѨeH˜, =∞~˘Hõ™êi |Ü«∞\˜H˜ #_»∞™êÎ~°∞. J~Ú`Õ =~°¬O
‰õΩ~°=QÍ<Õ PÜ«∞# ÉèÜ í ∞« O^Àà◊#Å∞ ^Œ∂~°=∞~ÚáÈ`å~Ú.
XHõ™êi <Õh Ѩiã≤u÷ K«∂ã≤ HÍ~°}O J_çy`Õ PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''P^£*Ïu
QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ =zÛ#@∞¡ =∞# g∞^Œ ‰õÄ_® qkè=âß`«∞Î JÖÏO\˜ PѨ^Œ U^≥<· å
=ã¨∞ÎO^Õ"≥∂#x <Õ#∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞. (P ã¨OѶ¨∞@#) Y∞~üP<£Ö’ WÖÏLOk–
'(FO’A) P qѨ`∞« Î "Õ∞Ѷ∂¨ ÅO°¥Ç¨~Ö’ `Œ=∞ Ö’Ü«µÅ "≥Ñ· Ù¨ O®=_«~ K«¥ã≤, Wq =∞#
H≥~`À „ǨÜ∂ˇ [#~ Híey™®Îܵ J<®flO°∞ "åO°∞ (=∞Ǩ ã¨~|O°Ç_¨ áç È`Œ¥)...Hß^°∞, Wk
g∞O°∞ Ö’Qõ_« `˘~^°Oð Ñ>˜#ì LǨ„^°=~. W^˘Hí ÃÑ#∞`Œ∞á¶å<ü, ÃѶ∞ÏO°"∞≥ #ÿ PǨ^° "≥∂ã¨∞
HÁ™ÈÎ~k. Jk `Œ# „ǨÉ∞íè ÇÍ[˝`À (q∞=∞‡efl) ã¨Ofi° <®â◊#~ KÕã∞¨ ~Î k.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''`«∂~°∞Ê QÍe ^•fi~å <å‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« |_çOk. Ѩ_=» ∞~° QÍe ^•fi~å P^£*Ïu
<åâ◊#O KÕÜ∞« |_çOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
170 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«∂~°∞ÊQÍe ^•fi~å ã¨Ç¨Ü«∞O JǨ˚Éò Ü«Ú^ŒúOÖ’ ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ü«∞O Jx J~°÷O. P
Ü«Ú^ŒúOÖ’ Ѩ<≥flO_»∞ "ÕÅ=∞Ok |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ =∞n<å Ѩ@ì}Ïxfl kQƃOkèOKå~°∞.
JѨÙÊ_»∞ F~ÀA ~å¢u Z=ÚHõÅ∞ H˘iˆH K«e`À áê@∞ `«∂~°∞Êk‰õΩ¯ #∞Oz f¢="≥∞ÿ#
D^Œ∞~°∞ QÍÅ∞Å∞ gK«_»O`À "åi ta~åÅhfl ^èŒfiOã¨=∞Ü«∂º~Ú. ^•O`À "å~°∞ Ü«Ú^ŒúO
KÕÜ«∞‰õΩO_®<Õ ¢|`«∞‰õΩr=Ù_® JO@∂ áêiáÈÜ«∂~°∞. JÖψQ ѨÓ~°fiO P^£*Ïu ¢Ñ¨[Å∞
Ǩ˙^£ ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ u~°ã¨¯iOK«_»O`À "åiÃÑ· ^≥·"å¢QÆǨÏO q~°∞K«∞‰õΩѨ_çOk. ^Õ=Ù_»∞
Ѩ_»=∞~° #∞O_ç f¢="≥∞ÿ# `«∞á¶ê#∞ ѨOÑ≤ P *Ïux ã¨~°fi<åâ◊#O KÕâß_»∞.
=~°O¬ HÀãO¨ áêѨ=∞xflOÑÙ̈ ¢áê~°#÷ :– F™®i =∞n<®Ö’ f¢="≥∞#ÿ HíO∞° =Ù =¿ãÎ JǨÊ>˜
Ybá¶å Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) =O°~¬ H’ã¨~ ^≥Ç· Íxfl „áåi÷~K«_ÍxH˜ |^°∞Å∞ áåǨ =∞xfl~ѨÙHÔ ·
^°∞P ("Õ_«∞H’Å∞) KÕã≤ TO°∞Hí∞<®flO°∞. ^®xÃÑ· „Ǩ[Å∞ PÜ«µxfl q=∞i≈㨥Π''g∞O°∞ =O°¬~
H’ã¨~ ^°∞P KÕܵ« <Ë ÖË^∞° —— J<®flO°∞. ^®xH˜ PÜ«∞# ã¨=∂^è®#q∞㨥Π''<Õ#∞ PHßâ◊~ #∞~_ç
=O°~¬ Hí∞i¿ã `ŒÅ∞ѨÙefl `Œ>Ïì#∞. (J~`ŒH~í >Ë =∞OÕ~ HßÇÍe?)—— Jx K≥ÇÊ≤ Y∞~üP<£Ö’ #¥ÇπÏ
J^论ܫµ~Ö’x D 㨥Hí∞ÎÅ∞ Ǩiî~KÍO°∞:
''g∞ „ǨÉ∞íè =Ù#∞ Hí=∆ ∂Ǩ} H’O°∞H’~_ç. PÜ«µ# Q˘Ç¨Ê Hí=∆ ∂je. PÜ«µ# g∞H’ã¨~
PHßâ◊~ #∞~_ç =O°¬~ Hí∞iÇ≤™®Î_«∞. g∞Hí∞ ã¨~`Í#~ ã≤iã¨~Ǩ^°Å∞ J#∞„QõÇ≤Ï™®Î_«∞.
g∞H’ã¨~ `À@Å∞ Ǩ~_ç™®Î_∞« † ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~Ǩ*™Ë ®Î_∞« ...—— (71:10–12)
„ǨMϺ`Œ ^≥·=„Ç≤Ü«µ∞_«∞ Ǩτ[`ü ǨÏã¨<£|„ã‘ (O°Ç¨Ï‡) ã¨xflkèH˜ XHí`«#∞ =zÛ `Œ=∞
„áå~`Œ~Ö’ HíO°∞=Ù =zÛ~^°x `ˇeáå_«∞. JǨC_ÍÜ«µ#, Jܵ`Ë áåǨ=∞xfl~ѨÙH≥· ^≥·ÇÍxfl
"Õ_«∞H’~_ç Jx K≥áåÊO°∞. Hß¿ãûǨ>˜ =∞O˘Hí`«#∞ =zÛ `Œ# ^®i„^°º ã≤÷ux UHíO°∞=Ù ÃÑ@∞ì
Hí∞<®fl_«∞. W~HÁHí_∞« =zÛ `Œ#Hí∞ ã¨~`Í#~ HíÅQõ_~« ÖË^x° K≥ÇC¨ Hí∞<®fl_«∞. "ÕO˘Hí_∞« =zÛ
`Œ# á⁄Å~Ö’ Ǩ~@ `Œyáæ È`À~k U~ K≥Ü∂« ºÅx J_çQå_«∞. Ǩτ[`ü ǨÏã¨<£ |„ã‘ (O°ÇϨ ‡)
ÇÍO°~^°iH© áåǨ=∞xfl~Ѩ٠H’ã¨~ ^≥·ÇÍxfl "Õ_«∞H’~_«x XHı ã¨=∂^è®#q∞KÍÛO°∞. ^®xH˜
„Ǩ[Å∞ Pâ◊ÛO°ºáÈ`Œ¥ ''J^Õq∞@~_ô g∞O°∞ qaè#fl O°HߊǶ≤O®º^°∞Å∞ KÕã≤# ÇÍO°~^°iH©
XˆH xÇÍO°} K«¥Ñ¨Ù`Œ∞<®flO°∞?—— Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜ ã¨=∂^è®#~Qå PÜ«µ# Y∞~üP<£Ö’x
ÃÑ· (71:10-12) 㨥Hí∞ÎÖË Ç¨iî~KÍO°∞.
[<å*Ï #=∂*ò
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Z=~°∞ [<å*Ï #=∂*òÖ’ áêÖÁæO\Ï_À J`«xH˜ XHõ Ü«¸x\ò ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.
=∞Ô~=~°∞ ([<å*Ï #=∂*òÖ’ áêÖÁæ#fl `«~∞° "å`«) Éè∫uHõ HÍÜ«∂xfl Y##O KÕ¿ã=~°‰Ωõ
Z^Œ∞~°∞K«∂™êÎ_À J`«xH˜ ~Ô O_»∞ Ü«¸x@¡ ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.—— J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@
qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Ü«¸x\ò JO>Ë ZO`«?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''XHõ
Ü«¸x\ò ~Ô O_»∞ ÃÑ#∞ Ѩ~fi° `åʼnõΩ ã¨=∂#O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''U =Úã≤¡O
J~Ú<å K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«x [<å*Ï #=∂*òÖ’ =Úã≤O¡ Å∞ J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’
=O^Œ =∞Ok=~°‰õΩ áêÖÁæx =∞$`«∞x HÀã¨O (^Õ=Ùx ã¨xflkèÖ’) ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ¿ãÎ "åi
ã≤á¶ê~°ã¨∞ P"≥∂kOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£, ui‡l, #™ê~Ú)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 171
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''U =∞x+≤ â◊=O HÀã¨O (=Úã≤O¡ Å∞) =¸_»∞ =~°∞ã¨Ö’¡
(xÅ|_ç) [<å*Ï#=∂*ò KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^À ^Õ=Ù_»∞ P =∞x+≤ áêáêÅ#∞
=∞xflOK«_O» "ålÉò (`«Ñʨ xã¨i) KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F [<å*Ï#=∂*òÖ’ `«Hƒ© ~ü
K≥|∞`«∂ KÕ`∞« Å∞ ÃÑ·HÔ uÎ, kOz Z_»=∞KÕuÃÑ· ‰õΩ_çK~Õ Ú Hõ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ''(Jaã‘xÜ«∂ ~åA) #*Ï+‘ (~°l)
K«xáÈ~Ú# ~ÀA ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P =∞~°}"å~°Î =∂‰õΩ `≥eÑ≤ #=∂*ò KÕ¿ã ã¨Ö ÷ ÏxH˜
"≥o§áÈÜ«∂~°∞. JHõ¯_» `«=∞ J#∞K«~∞° Å`À HõÅã≤ ([<å*Ï #=∂*ò HÀã¨O) ѨO‰õΩÅ Î ∞
U~°Ê~°z <åÅ∞QÆ∞ `«Hƒ© ~üÅ∞ ѨeHÍ~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''(Jaã‘xÜ«∂ ~åA) J㨛=∂ #*Ï+‘ (~°l) HÀã¨O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) [<å*Ï#=∂*ò
KÕâß~°∞. JO^Œ∞Ö’ PÜ«∞# 4 ™ê~°∞¡ `«Hƒ© ~üÅ∞ K≥áêÊ~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''ǨϢ[`ü J#ãπ(~°l) F™êi XHõ ѨÙ~°∞+¨â=◊ O HÀã¨O [<å*Ï#=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞.
JѨÙÊ_®Ü«∞# =∞$`«∞x t~°ã∞¨ û =ÚO^Œ∞ xÅ|_®¤~∞° . P â◊=O áÈ~Ú# `«~∞° "å`« XHõ
¢ã‘Î â◊=O =zÛOk. ^•xHÀã¨O ‰õÄ_® ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) [<å*Ï#=∂*ò KÕ~ÚOKå~°∞.
J~Ú`Õ JѨÙÊ_®Ü«∞# =∞$`«∞~åe #_»∞O =ÚO^Œ∞ xÅ|_®¤~°∞...—— (ui‡l)
[<å*Ï #=∂*ò q^è•#O :– [<å*Ï #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ W=∂O =∞#+≤ Éè∫uHõ
HÍÜ«∞O Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_®e. ѨÙ~°∞+¨µx [<å*Ï J~Ú`Õ W=∂"£∞ J`«x ~˘=Ú‡‰õΩ
Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_®e. ¢ã‘Î [<å*Ï J~Ú`Õ W=∂"£∞ P"≥∞ #_»∞=Ú‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_®e.
`«~∞° "å`« W=∂"£∞, PÜ«∞# "≥#∞Hõ #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞ ''<Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨O D [<å*Ï
#=∂*ò KÕã¨∞Î<åfl#∞—— Jx ã¨OHõeÊOK«∞HÀ"åe.
`«~∞° "å`« W=∂O JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü Jx aQÆ~æ Q° Í K≥|∞`«∂ J~°K`Õ ∞« Å∞ ~Ô O_»∂ ÃÑ·ZuÎ
kOz Hõ@∞ìHÀ"åe. `«~åfi`« ''ã¨∞ÉòÇ¨ #Hõ JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ =aǨÏq∞ÌHõ =`«ÉÏ~°Hãõ =π ÚHõ =`«PÖÏ
[^Œ∞HÌ õ =ÖÏWÖÏÇ¨Ï QÔ ~· ∞° H±—— Jx ѨiOî Kåe. (JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O `«=Ó*ò, á¶êuǨ
ã¨∂~å ‰õÄ_® ѨiOî Kåe.) `«~åfi`« KÕ`∞« Å∞ ÃÑ·HÔ `«‰Î Ωõ O_® JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü K≥ÑÊ≤ ^Œ~∂° ^£ ѨiOî
Kåe. P `«~åfi`« KÕ`«∞Å∞ ÃÑ·ÔH`«Î‰õΩO_® JÖϡǨïJHõƒ~ü K≥Ñ≤Ê D¢H˜Ok ^Œ∞P ѨiîOKåe:
''JÖϡǨï=∞‡Q∑Ѷ≤i¡ ǨÏ~Úº<å ==∞~Úºu<å =ëêÇ≤Ïk<å =QÍ~Úa<å =ã¨w
i<å =Hõci<å ==∞<£`« =ѨÊ~ù Ú`«Çï¨ q∞<åfl. JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ =∞<£ JÇπÏÜ≥∞ÿ `«Çï¨ q∞<åfl
ѶÅ
¨ ÇπÏ~ÚÇ‘Ï JÖÖòW™ê¡q∞ ==∞<£`=« ѨÊ~ù Ú`«Çï¨ q∞<åfl Ѷ`¨ =« ѨÊÇù ï¨ JÖÖòD=∂<£.——
(ÉèÏ=O: ^Õ"å! =∂Ö’ ã¨r=OQÍ L#fl"åix, K«xáÈ~Ú#"åix Hõq∆ ∞OK«∞. =∂ ^ŒQ~æÆ °
L#fl"åix–ÖËx"åix, =∂ Ñ≤#flÅ#∞–ÃÑ^ŒÅ Ì #∞, =∂ ¢ã‘Å
Î #∞–ѨÙ~°∞+¨µÅ#∞ ‰õÄ_® Hõq∆ ∞OK«∞.
^Õ"å! =∂Ö’ h=Ù ã¨r=OQÍ LOKÕ"åix W™ê¡O (P^ÕâßÅ#∞ PK«iã¨∞#Î fl) ã≤u÷ Ö’ ã¨r=OQÍ
LOK«∞. =∂Ö’ h=Ù =∞$`«∞º=Ù HõeyOKÕ"åix qâßfi㨠ã≤u÷ Ö’ =∞$`«∞º=Ù HõeyOK«∞.) WÖÏ
"≥Ú`«OÎ #=∂*ò q+¨Ü∂« Å#∞ xâ◊≈|ÌOQÍ Ñ¨iOî Kåe.
D '^Œ∞P— ~åx"å~°∞ =∞ˆ~ ^Œ∞P J~Ú<å ѨiîOK«=K«∞Û. `«~°∞"å`« JÖϡǨïJHõƒ~ü
J<åe. P `«~°∞"å`« ‰õΩ_çZ_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù =ÚYO uÑ≤Ê ã¨ÖÏO ѨÅHÍe.
172 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
23. ã¨∞#fl`ü, #ѶÖ≤ ò #=∂AÅ∞
=∞#O ~ÀE KÕ¿ã J~Ú^Œ∞ ѨÓ@Å #=∂*òÅÖ’ Ѷ¨~°*ò `«~°∞"å`« ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò
#=∂AÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. ã¨∞#fl`ü #=∂AÖ’¡ 'ã¨∞#fl`≥=ÚJH˜¯^Œ, ã¨∞#fl`≥ QÔ ~· =ü ÚJH˜¯^Œ—
Jx ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞<åfl~Ú. ã¨∞#fl`≥=ÚJH˜¯^• JO>Ë ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ KÕã∞¨ OÎ _ç#
ã¨∞#fl`ü#=∂AÅ∞ J#fl=∂@. ã¨∞#fl`≥ ÔQ·~ü=ÚJH˜¯^• JO>Ë ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞
KÕã≤# #=∂AÅ∞ J#fl=∂@. ã¨∞#fl`ü, #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ =∞# WO_»¡Ö’ KÕã¨∞HÀ=_»"Õ∞
=∞Ozk, JaèÅ+¨hÜ«∞O (=Úã¨ÇΠϨ Éò).
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å =∞ã≤^˚ Ö £ ’ #=∂*ò KÕÜ∞« _»O [iy`Õ J`«<å #=∂*òÖ’ H˘O`« ÉèÏQÆO
`«# WO\’¡ KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ q∞QÆ∞Å∞ÛHÀ"åe. P #=∂*ò J`«xO\’¡ ¢âıÜ≥∂â◊√ÉèÏÅ∞
HõÅQÆ*Ëã¨∞ÎOk.—— (JǨχ^£, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞ #=∂AÖ’¡
H˘O`«ÉÏè QÆO g∞WO_»Ö ¡ ’ KÕã∞¨ HÀO_ç, "å\˜x ã¨=∂^è∞Œ Å∞QÍ =∂~°ÛHõO_ç.—— (JǨχ^£)
Ǩτ[`ü *ˇ^· £ a<£ ™êa`ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''„Ѩ[ÖÏ~å!
q∂~°∞ q∂WO_»Ö ¡ ’¡ (‰õÄ_®) #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ _»O_ç. ѨÙ~°∞+¨µx #=∂AÖ’¡ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò
`«Ñʨ WO\’¡ KÕ¿ã #=∂*Ë J`«ºO`« „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ k (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü *ˇ^· £ a<£ ™êa`ü (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''XHõ¯ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò `«Ñʨ =∞x+≤ <å~¸ =∞ã≤^˚ £ (=∞ã≤^˚ #≥ |g)Ö’ KÕ¿ã #=∂*ò HõO>Ë
`«# WO\’¡ KÕ¿ã #=∂*Ë ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k.—— (J|∂^•=Ó^£)
W=∂"£∞ =∂eH± , W=∂"£∞ ™œs (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ~å¢u #Ñ¶Ö ≤ ò
#=∂AÅ∞ WO\’¡, ѨQÆ\˜ #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ =∞ã≤˚^£Ö’ KÕÜ«∞_»O =∞Ozk.
Ѷ¨[~ü"Õà◊ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò
J~Ú^Œ∞"ÕàÅ ◊ #=∂AÖ’¡x ã¨∞#fl`ü #=∂Aefl QÆ∞iOz =∞#O QÆ`« ¿ÑrÅÖ’ `≥Å∞ã¨∞
‰õΩ<åflO. (16= J^蕺ܫ∞O–J*Ï<£, #=∂*ò"àÕ Å ◊ ∞, ~°HÍ`«∞ÅÖ’x 'J~Ú^Œ∞ "ÕàÅ ◊ #=∂AÖ’¡
~°HÍ`«∞Å∞— K«∂_»O_ç.) Ѷ¨[~ü"Õà◊ Ѷ¨~°*ò #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕ¿ã Ô~O_»∞~°HÍ`«∞Å ã¨∞#fl`ü
#=∂*ò‰Ωõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ZO`À ¢áê=ÚYºO WzÛ#O^Œ∞# ^•xfl QÆ∞iOz WHõ¯_» q=~°OQÍ
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. nxfl Z\˜ì Ѩiã≤u÷ Ö’#∂ =^ŒÅ‰õÄ_»^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò‰Ωõ ѨÓ~°fiO
D ã¨∞#fl`ü #=∂*ò `«Ñ≤ÊáÈ`Õ UO KÕÜ«∂e? ^•xH˜ D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç–
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Ѷ[¨ ~ü"àÕ ◊
ã¨∞#fl`ü#=∂*ò KÕÜ«∞x"å~°∞ ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞"≥∞ÿ# `«~åfi`« KÕÜ«∂e.—— (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O JÜÕ∞º=~°‰Äõ Ѷ[¨ ~ü"àÕ ◊ ã¨∞#fl`ü #=∂*ò
KÕÜ∞« x"å~°∞ ^•xfl (ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« "≥∞#ÿ `«~∞° "å`≥<· å `«Ñʨ Hõ) KÕÜ∂« e.—— (ɡǷ Ϩ d)
xs‚`«"Õà◊`«Ñ≤ÊáÈ~Ú# Ѷ¨[~ü ã¨∞#fl`ü #=∂*ò#∞ ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞"≥∞ÿ# `«~åfi`« KÕ¿ã D
Ѩ^uúŒ x W=∂"£∞ =∂eH±, JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò, ã¨∞ѶÜ≤ ∂« <£ ™œi, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =ÚÉÏ~°H,±
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 173
WãπÇ¨ Mò (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å∞ J=ÅOaOKå~°∞. nxH˜ aè#flOQÍ W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , JÃÇÏ¡
ǨÏnãπ ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ ™ê=¸Ç≤ÏHõ Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò‰Ωõ ѨÓ~°fiO ã¨∞#fl`ü #=∂*ò KÕÜ∞« ÖËHáõ È~Ú#
"å~°∞ ^•xfl Ѷ~¨ *° ò #=∂*ò =Úyã≤# "≥O@<Õ KÕÜ∂« Åx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~∞° . nxH˜ "å~°∞
D ¢H˜Ok LÖËY ¡ <åxfl ¢Ñ¨=∂}OQÍ ¿Ñ~˘¯O\Ï~°∞–
ǨϢ[`ü Mˇã· π a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ~ÀA Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò KÕÜ∞« _®xH˜
(=∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ ) "≥àÎı ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ѷ~¨ *° #ò =∂*ò KÕ~Úã¨∂L
Î O_»@O QÆ=∞xOKå#∞. JѨÙÊ_»∞
<Õ#∞ [=∂J`üÖ’ HõÅã≤ Ѷ¨~°*ò#=∂*ò KÕâß#∞. P `«~°∞"å`« ÖËz ã¨∞#fl`ü #=∂*ò
KÕÜ∞« _»O ¢áê~°OaèOKå#∞. (HÍ¿ãûѨ\H˜ )˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å ѨH¯õ QÍ #_»∞ã¨∂Î ''Wk U
#=∂*ò?—— Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ q+¨Ü∞« O K≥ÑÊ≤ # `«~∞° "å`« PÜ«∞# =∞ˆ~g∞ =∂\Ï¡_»
ÖË^∞Œ .—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
#Ѷ≤Öò #=∂AÅ q=~åÅ∞
=∞#O ~ÀE KÕ¿ã #=∂AÖ’¡ Ѷ¨~°*ò, ã¨∞#fl`üÖË H͉õΩO_® #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ ‰õÄ_®
L<åfl~Ú. "å\˜xQÆ∞iOz 16= J^蕺ܫ∞O–J*Ï<£, #=∂*ò"àÕ Å ◊ ∞, ~°HÍ`«∞Ö’¡ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO.
J~Ú^Œ∞ "ÕàÅ
◊ #=∂AÖ’¡ KÕ¿ã #ѶÖ≤ ò #=∂AÖË Q͉õΩO_® |Ü«∞@ "Õ~ˆ #Ñ¶Ö ≤ ò #=∂AÅ∞
‰õÄ_® L<åfl~Ú. "å\˜Ö’ '`«Ç¨ÏA˚^£ #=∂*ò— Jxfl\˜HõO>Ë ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# #=∂*ò.
''O®„u"Õà◊ `ŒÇϨ A˚^£ #=∂*ò Hí∂_Í KÕ㥨 LÎ ~_«∞. Wk hH’ã¨~ J^°#Ѩ٠#=∂*òQå
xO°‚ܵ~K«|_ç~k.—— (Y∞~üP<£–17:78)
''HíO∞° }®=∞Ü«µ∞x ÉèHí ∞í ÅÎ ∞ Éè¥í q∞ÃÑ· (q„O°gQõH∞í ~_Í) #„=∞`ŒQå #_«∞™®ÎO∞° . =¸O°∞Åö ∞
"åi`À "å^°#Hí∞ ky`Ë 'g∞Hí∞ ã¨ÖÏ~— J~>ÏO°∞. "åO°∞ `Œ=∞„ǨÉ∞íè =Ù ã¨xflkèÖ’ xÅ|_ç
„áåO°÷#KÕ㨥Î, ™®ë®ì~QõǨ_«∞`Œ¥ O®„uà◊∞§ Qõ_«∞ѨÙ`ÍO°∞. JnQåHí ^≥·ÇÍxfl "Õ_«∞Hí∞~@¥
''„ǨÉèí¥! =∞=∞‡efl #O°HíÜ«∂`Œ#Å #∞~_ç Hßáå_«∞. J"≥~`À ÉÏ^è®HíO°~Qå, ^®O°∞}~Qå
L~>Ïܵ. #O°H~í ǨO=° ∞K≥_¤« xÇÍã¨ãÅ÷¨ ~—— Jx J~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–25:63-66)
''O®„u"Õà◊ (#=∂AH’ã¨~) ÖËz xÅ|_«∞. Jܵ`Ë OÕܵ« ~`Í Hß^°∞, JO°O÷ ®„u^®Hß.
ÖË^® J~`ŒHí~>Ë HÁ~K≥~ `ŒHí∞¯= KÕã¨∞H’. ÖË^® J~`ŒHí~>Ë HÁ~K≥~ZHí∞¯= KÕã¨∞H’.
Y∞O∑P<£x PyPy x^®#~Qå Ǩi~î K«∞... =∞#ã¨∞û#∞ J^°∞ѨÙÖ’ L~K«_ÍxH˜ O®„u*ÏQõO}°
Z~`À „ǨÜ∂≥ [#HíO"° ∞≥ #ÿ k. ÃÑQ· å „Ç¨âÍ~`Œ~Qå Y∞O∑P<£ Ǩi~î K«_ÍxH˜ Hí∂_Í Jk KÍÖÏ
ã¨=∞~[ã¨"≥∞ÿ# "Õà◊.—— (Y∞~üP<£73:2-6)
`«Ç¨ÏA˚^£ #=∂*ò
XHõ`«#∞ ''Ѷ¨~°*ò #=∂*ò `«~°∞"å`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# #=∂*ò U^Œ—x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'J~°~÷ å¢u KÕ¿ã (`«ÇϨ A˚^)£ #=∂*ò— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤O¡ , ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂J=∂=∂ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''g∞‰õΩ
ѨÓ~°fiO ~å¢u"Õà◊ #=∂*ò KÕÜ∞« _»O ã¨[#˚ ∞Öˇ#· ^≥=· ^•ã¨∞Å ÅHõ}∆ OQÍ LO_çOk. Hõ#∞Hõ
g∞~°∞ ~å¢u"Õà◊ (`«ÇϨ A˚^)£ #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç. Wk g∞‰õΩ ^≥=· ™êxfl^躌 O KÕ‰Äõ ~°∞Û`«∞Ok†
g∞Ö’x K≥_∞» efl ^Œ∂~°OKÕã∞¨ OÎ k† q∞=∞‡efl áêáêÅ #∞O_ç HÍáê_»∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
174 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å ~å¢u"Õà◊ "Õ∞ÖÁ¯O>Ë J`«#∞ Ô~O_»∞ `ÕeHõáê\˜ ~°HÍ`«∞Å`À #=∂*ò
¢áê~°OaèOKåe.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°"∞Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å J~°÷~å¢u "Õà◊ "Õ∞ÖÁ¯x `«# ÉèÏ~°ºx ‰õÄ_® ÖËÑ≤, W^ŒÌ~°∂ HõÅã≤
(`«Ç¨ÏA˚^£) #=∂*ò KÕÜ«∞_»O [iy`Õ "åi^ŒÌi ¿Ñ~°∞¡ '^≥·=ã¨O㨇~°} KÕ¿ã"åi
*Ïa`åÖ’ ¢"åÜ«∞|_»`å~Ú.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å ~å¢u"Õà◊ "Õ∞ÖÁ¯x (`«ÇϨ A˚^)£ #=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ (‰õΩxH˜áê@¡ =Å¡)
Y∞~üP<£ ã¨iQÍ Ñ¨iîOK«ÖËHõáÈ`Õ, Ѩiîã¨∞Î#fl^Õq∞\’ ‰õÄ_® `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ, J`«#∞
(#=∂*ò =kÖËã)≤ Ѩ_∞» HÀ"åe.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ g∞ â◊HΘ "Õ∞~°Hˆ
Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«O_ç. ^≥·=™êH˜∆! Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«_»OÖ’ g∞~°∞ qã¨∞QÆ∞ K≥O^Œ#O`«
=~°‰Ωõ ^Õ=Ù_»∞ (g∞‰õΩ ѨÙ}ºO ¢Ñ¨™êkOK«_O» Ö’) qã¨∞QÆ∞K≥O^Œ_∞» .—— (|∞MÏi)
`«Ç¨ÏA˚^£ #=∂*òÖ’ Wxfl ~°HÍ`«∞Å∞ ѨiîOKåÅ#fl x|O^èŒ# Un ÖË^Œ∞. Hõx+¨ªOQÍ
XHõ ~°HÍ`ü #∞O_ç QÆi+¨ªOQÍ Zxq∞k ~°HÍ`«∞Å =~°‰õΩ ѨiîOK«=K«∞Û.
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~å¢u (`«Ç¨ÏA˚^£) #=∂*ò
KÕÜ∂« Åx =∞=∞‡efl P^Õtã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞– ''g∞~°∞ ~å¢u"Õà◊ XHõ¯ ~°HÍ`ü J~Ú<å
ã¨~ˆ #=∂*ò KÕÜ∞« O_ç.—— (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü ã¨=Ú~å a<£ AO^Œ∞Éò (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl `«‰Ωõ ¯=
~°HÍ`«∞Å`ÀQÍx, Z‰õΩ¯= ~°HÍ`«∞Å`ÀQÍx "≥Ú`«OÎ g∞^Œ ~å¢u #=∂*ò KÕÜ∂« Åx P^ÕtO
Kå~°∞. q`«~ü #=∂*ò Jxfl\˜HOõ @ z=~À¡ KÕÜ∂« Åx J<åfl~°∞.—— (`«¢ÉÏx)
qq^èŒ LÖË¡Y<åÅ#∞ |\˜ì ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) q`«~ü #=∂*ò`À HõÅ∞ѨÙH˘x 7 ~°HÍ`«∞Å
#∞O_ç 13 ~°HÍ`«∞Å =~°‰õΩ ѨiîOz#@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk. <åÅ∞QÆ∞ ÖËHõ P~°∞ ~°HÍ`«∞Å∞
ѨiOî KåÅ#∞‰õΩO>Ë ¢Ñ¨u ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Å `«~åfi`« 'ã¨ÖÏO— KÕÜ∂« e. <åÅ∞QÆ∞ ÖËHõ Zxq∞k
~°HÍ`«∞Å∞ ѨiîOK«^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë ¢Ñ¨u <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å `«~åfi`« ‰õÄ_® 'ã¨ÖÏO— KÕÜ«∞
=K«∞Û. H˘xfl LÖË¡Y<åÅÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å `«~°∞"å`« ‰õÄ_® 'ã¨ÖÏO—
KÕã#≤ @∞¡Ok. Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O xâ◊≈|ÌOQÍ#∂ KÕÜ∞« =K«∞Û, aQÆ~æ Q° Í#∂ KÕÜ∞« =K«∞Û.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Wëê #=∂*ò‰Ωõ , LëÈ^ŒÜ∂« xH˜
=∞^躌 (`«ÇϨ A˚^£ #=∂*òÖ’) Ѩ^HŒ ˘O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ ѨiOî KÕ"å~°∞. ¢Ñ¨u ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Å
`«~∞° "å`« (‰õΩ_çZ_»=∞Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =ÚYO uÑ≤Ê) ã¨ÖÏO KÕ¿ã"å~°∞. z=~À¡ XHõ ~°HÍ`ü
q`«~ü #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''^Õ=ÙxH˜ Jxfl\˜HOõ >Ë
J`«ºO`« ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ PK«~}° U^Œ——x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 175
''Ѩi=∂}OÖ’ `«‰õΩ¯=QÍ L<åfl㨈~ ¢Hõ=∞O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® PK«iOKÕ ã¨`«¯ˆ~‡ ^Õ=ÙxH˜
J`«ºO`« ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <åH˜ÖÏ LѨ^ÕtO
Kå~°∞– ''J|∞ÌÖÏ¡! h=Ù ~å¢u (`«ÇϨ A˚^)£ #=∂*ò KÕã∂¨ Î H˘<åflà◊§ `«~∞° "å`« =∂<Õã#≤
=∞x+≤ÖÏ =∂~°‰Ωõ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=i xs‚`« ã¨O㨇~°} (JO>Ë `«ÇϨ A˚^£ =ÔQ~· å) ÖË^•
JO^Œ∞Ö’ U^≥<· å ÉèÏQÆO x¢^Œ =Å¡ `«ÑÊ≤ áÈ`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤ Ѷ[¨ ~ü, AǨÏ~ü #=∂*òÅ
=∞^躌 ^•xfl <≥~"° ~Õ ∞° ÛHÀ"åe. JÖÏKÕ¿ãÎ J`«#∞ ~å¢uѨÓ>Ë `«# xs‚`« ã¨O㨇~°} <≥~°
"ÕiÛ#@∞¡ J`«x Hõ~‡° Ѩ¢`«OÖ’ ~åÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤O¡ , ui‡l, Wɡfl=∂[)
Kå+πÎ, W¢ëêMò, J"åfic<£– #=∂AÅ∞
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) AǨ (Kå+π)Î #=∂*òÖ’ <åÅ∞QÆ∞
~°HÍ`«∞Å∞ ѨiOî KÕ"å~°∞. ^≥=· O `«Åz# "Õ∞~°‰Ωõ Z‰õΩ¯= ‰õÄ_® KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) AǨ #=∂*ò KÕ¿ã"å~å?—— Jx
J_çy# ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ P"≥∞ WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''¢Ñ¨Ü∂« }O #∞Oz uiQ˘zÛ#ѨÙÊ_»∞
=∂¢`«"∞Õ AǨ #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi <å WO\˜H˜ =zÛ, AǨ
#=∂*òH˜ ã¨O|OkèOz# Zxq∞k ~°HÍ`«∞Å∞ ѨiOî Kå~°∞.—— (Wɡfl Ç≤ÏÉσ<£)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''<Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ AǨ#=∂*ò KÕã∞¨ OÎ _»QÍ
Z#fl_»∂ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . J~Ú#ѨÊ\˜H© <Õ#∞ #Ñ¶Ö ≤ ò #=∂AÅ∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï#∞.—— (=Úã≤O¡ )
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# |O^èŒ∞=~°∞㨉õΩ ™È^Œi JÜÕ∞º L"≥∞‡Ç¨h (~°l) WO\’¡
XHõ™êi #=∂*ò KÕâß~°∞. `«~°∞"å`« L"≥∞flǨhx Ñ≤ez 'Wk W¢ëêMò #=∂*ò— Jx
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.—— (`«¢ÉÏx)
J~Ú`Õ Ç¨Ï¢[`ü J#ãπ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O Wk ''AǨ#=∂*ò—— Jx `≥Å∞™ÈÎOk.
D #=∂*ò ã¨=∞Ü«∞O ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O J~Ú#ѨÊ\˜ #∞O_ç "≥Ú^ŒÅ~Ú ã¨∂~°∞º_»∞ <åÅ∞QÀ
=O`«∞ ÃÑ·ÔHˆH¯ =~°‰õΩ LO@∞Ok. ''J"åfic<£ #=∂*ò—— "Õà◊ ZO_» =Úki# `«~°∞"å`«
#∞O_ç "≥Ú^ŒÅ~Ú ã¨∂~°∞º_»∞ ÉÏQÍ ÃÑÔHˆH¯ =~°‰õΩ LO@∞Ok.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''J"åfic<£ #=∂*ò "Õà◊ XO>ˇ^∂Œ _»Å∞ ZO_» f¢=`«#∞
J#∞Éè∂í u K≥O^Œ™êy#ѨÙ_»∞ "≥Ú^ŒÅ=Ù`«∞Ok.—— (ui‡l)
AǨ #=∂*ò, Kå+πÎ #=∂*ò XHõ>#Ë x `≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú`Õ Kå+π,Î W¢ëêMò, J"åfic<£
#=∂AÅ∞ x*ÏxH˜ XHõ¯>Ë#x, ¿Ñ~°∞¡ =∂¢`«"∞Õ qaè#flOQÍ L<åflÜ«∞x H˘O^Œ~∞° Jaè¢áêÜ«∞
Ѩ_®¤~°∞. =∞iH˘O^Œi Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O 'Kå+πÎ #=∂*ò, W¢ëêMò #=∂*ò XHõ¯>ËQÍx,
J"åfic<£ #=∂*ò =∂¢`«O "Õ~°∞. AǨ (Kå+πÎ) #=∂*òÖ’ Hõx+¨ªOQÍ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞,
QÆi+ª̈OQÍ Ñ¨<≥flO_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ ѨiîOK«=K«Ûx `≥Å∞™ÈÎOk.
176 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨ÖÏ`«∞Öò Ǩ*Ï
=∞# Ѩx U^≥·<å <≥~°"Õ~°_®xH˜ KÕÜ«∞=Åã≤# #Ѷ≤Öò #=∂*òx 'ã¨ÖÏ`«∞Öò Ǩ*Ï—
JO\Ï~°∞. ™ê^è•~°}OQÍ ¢Ñ¨[Å∞ `«=∞Ѩx <≥~"° iÕ `Õ ~Ô O_À <åÅ∞QÀ ~°HÍ`«∞Å∞ KÕ™êÎ=∞x ÖË^•
=¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O LO\Ï=∞x "≥Ú‰õΩ¯|_ç KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JO>Ë ''#∞gfi Ѩx
KÕ¿ãÎ <Õ#∞ h‰õΩ Ñ¶Ö ¨ Ï<å HÍ#∞Hõ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO\Ï#——x ã¨$+≤Hì ~õ ‰Î° Ωõ +¨~`° ∞« ÃÑ_»`å~°#fl =∂@.
P Ѩx <≥~"° ~Õ H° áõ È`Õ "å~°∞ ZÖÏO\˜HÍ#∞Hõ ã¨=∞iÊOK«∞HÀ~°∞. +¨~∞° `«∞Å`À ‰õÄ_ç# WÖÏO\˜
"≥Ú‰õΩ¯|_»∞ʼnõΩ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ ZÖÏO\˜ qÅ∞= ÖË^Œ∞. nxH˜ aè#flOQÍ Ñ¨x Ѷ¨e`«O
=ÚO^Œ∞‰õΩ ~åHõ=Ú#∞¿Ñ ''Ǩ[`ü #=∂*ò—— KÕÜ«∂Åx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ^ÕtOKå~°∞.
Ǩτ[`ü J|∂^Œ~åÌ (O°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=~°∞
㨢Hõ=∞OQÍ LE KÕã≤ ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (#Ñ¶Ö ≤ )ò #=∂*ò KÕ™êÎ_À, ^Õ=Ù_»∞ J`«x ¢Ñ¨u
HÀiHõ#∞ `˘O`«~°QÍ<≥·<å, PÅ㨺OQÍ<≥·<å <≥~°"Õ~°∞™êÎ_»∞.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Jc Bx (O°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^Õ=Ùx
^•fi~åQÍx ÖË^• =∞ˆ~=∞x+≤ ^•fi~åQÍx `«# Ѩx <≥~"° ~Õ ∞° ÛHÀ^ŒÅz#"å_»∞ 㨢Hõ=∞OQÍ
LE KÕã≤ Ô~O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞ (#Ѷ≤Öò) #=∂*ò KÕÜ«∂e. P `«~°∞"å`« ^≥·=™È΢`«O,
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ HÀã¨O ^Œ~∂° ^£ Ѩ~#°î O KÕã,≤ D (H˜Ok) ^Œ∞P ѨiOî Kåe——–
ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡Çï¨ Öò ǨÏb=ÚÖò HõsO, ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏ≤ ~°aƒÖòJi¬Öò JrO,
JÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï ~°aƒÖòPÅg∞<£, J™êJÅ∞Hõ =¸lÉÏu ~°Ç¨Ï‡uHõ =J*Ï~Ú=∞
=∞Q∑Ѷ≤~°uHõ =ÖòQÆh=∞`« q∞<£‰õΩe¡ a¢i<£ =ã¨ûÖÏ=∞`« q∞<£‰õΩe¡ Wã≤‡<£, ÖÏ`«^•b
["£∞|<£ WÖÏ¡ QÆÑ~¨¶ `ü Ç« ˙
¨ , =ÖÏǨÏ=∞‡<£ WÖÏ¡ Ѷ¢¨ ~°*`ò Ç« ˙
¨ , =ÖÏǨ[`«<£ Ç≤ÏÜ«∞ÅHõ
~°[<£ WÖÏ¡ Y*ˇ`· Ç« ¨ Ü«∂ J~°›=∞¢~åÇ≤Ïg∞<£. (ui‡l)
(J~°O÷ :– JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ "Õ~ˆ P~å^è∞Œ º_»∞ ÖË_∞» . PÜ«∞<Õ =∞$^Œ∞ǨÏ$^ŒÜÚ
« _»∞, HõxHõiOKÕ
"å_»∞. J`«∞º#fl`« ã≤OǨã¨<åxH˜ Ü«∞[=∂x J~Ú# JÖÏ¡ÇÏπ ZO`À Ѩq¢`«∞_»∞. ã¨HÅ õ Ö’HÍÅ
¢Ñ¨É∞íè "≥#· P ^Õ=ÙxˆH ã¨=∞ã¨Î ã¨∞uÎ ™È΢`åÅ∞ â’aè™êÎ~Ú. ^Õ"å! <Õ#∞ hHÍ~°∞}ϺxH˜, <å áêѨ
=∞xflOѨىõΩ HÍ~°}=∞ÜÕ∞º ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕ¿ã ã¨^Œ∞ƒkú ¢Ñ¨™êkOK«∞ <å‰õΩ. <Õ#∞ h‰õΩ q^èÕ
Ü«Ú}‚~Ú ã¨=∞ã¨Î áêáêʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_Õ ã¨^Œ∞ƒkú J#∞¢QÆÇ≤ÏOK«=∞x ¢áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞.
<å áêáêÅ∞ Hõ∆q∞OK«∞. <å =∞#ã¨∞ûÖ’x qKå~°O ^Œ∂~°O K≥~Úº. h ^Œ$+≤ìÖ’ =∞Oz^≥·#
<å ¢Ñ¨u J=ã¨~O° <≥~"° ~Õ ∞° Û. ^ŒÜ∂« =∞Ü«ÚÖ’¡ HõÖÏ¡ Q˘Ñ¨Ê ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_®! <å "≥Ú~åÅH˜Oz
<å "Õ_»∞HÀÅ∞ ã‘fiHõiOK«∞.) D '^Œ∞P— `«Ñ¨Êxã¨iHÍ^Œ∞, JaèÅ+¨hÜ«∞O =∂¢`«"Õ∞.
q`«~ü `«~∞° "å`« #ѶÖ≤ ò:–q`«~ü `«~åfi`« Ô~O_»∞~°HÍ`«∞Å∞ #Ѷ≤Öò#=∂*ò KÕÜ«∞=K«∞Û.
nx q=~åÅ∞ q`«~#ü =∂*ò J^蕺ܫ∞OÖ’ =zÛOk. H˘O`«=∞Ok nxfl `«ÇϨ A˚^£ #=∂*ò‰Ωõ
¢Ñ¨`åº=∂flÜ«∞ #=∂*ò JO\Ï~°∞. D Jaè¢áêÜ«∂xH˜ ǨÏnã¨∞Ö’¡ P^è•~°O ÖË^Œ∞.
ã¨ÖÏ`«∞`«Î㑃ÇπÏ
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (O°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O PÜ«∞# `«O¢_ç`À ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''JÉσãπ! <å ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ÉÏÉÏ~¸!! <Õ#∞ g∞‰õΩ F =ÚYº"≥∞#ÿ
q+¨Ü∞« O K≥Ñʨ <å? <Õ#∞ g∞‰õΩ =ÚYº"≥∞#ÿ Ѩk q+¨Ü∂« Å∞ `≥Å∞Ѩ<å? "å\˜x QÆ#Hõ
<≥~"° iÕ Û`Õ g∞ `˘e áêáêÅ∞, z=i áêáêÅ∞, áê`« áêáêÅ∞, H˘`«Î áêáêÅ∞, L^ÕâÌ º◊
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 177
ѨÓ~°fiHõOQÍ KÕã#≤ áêáêÅ∞, á⁄~°áê@∞# KÕã#≤ áêáêÅ∞, z#fláêáêÅ∞, ÃÑ^ŒáÌ êáêÅ∞,
|Ç≤Ï~°OQÆOQÍ KÕã#≤ áêáêÅ∞, ~°ÇϨ 㨺OQÍ KÕã#≤ áêáêÅ∞– ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∞ ^Õ=Ù_»∞
Hõq∆ ∞™êÎ_∞» . (P Ѩk q+¨Ü∂« Å∞ WÖÏ L<åfl~Ú:)
g∞~°∞ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å∞ #=∂*ò KÕÜ«∞O_ç. ^•x ¢Ñ¨u ~°HÍ`üÖ’ á¶êuǨ
ã¨∂~å, ^•O`Àáê@∞ =∞~˘Hõ ã¨∂~å ѨiîOK«O_ç. "≥Ú^Œ\˜ ~°HÍ`üÖ’ Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O
`«~∞° "å`« xÅ∞Û#fl ã≤u÷ Ö’<Õ 15 ™ê~°∞–¡
'ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡Ç≤Ï =ÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =ÖϡǨïJHõƒ~ü—
–Jx ѨiOî Kåe. P `«~åfi`« ~°∞‰õÄ KÕã∂¨ Î (ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞Öò JrO `«~∞° "å`«)
WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ (xÅ∞Û#fl ã≤u÷ Ö’) ѨiOî z# `«ãƒ‘ ÇπÏ<Õ Ñ¨iOî Kåe. J~Ú`Õ 10 ™ê~°∞¡
=∂¢`«"Õ∞ ѨiîOKåe. ~°∞‰õÄ #∞O_ç ÖËz xÅ|_ç D `«ã‘ƒÇπÏ<Õ 10 ™ê~°∞¡ ѨiîOKåe.
`«~∞° "å`« ã¨*ÏÌ KÕÜ∂« e. ã¨*ÏÌ ã≤u÷ Ö’ (ã¨∞ÉòÇ¨ # ~°aƒÜ«∞Öò PÖÏ `«~åfi`«) =∞m§ D
`«ãƒ‘ ÇπÏ<Õ 10 ™ê~°∞¡ ѨiOî Kåe. ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËz ‰õÄ~˘Ûx =∞m§ D `«ãƒ‘ ÇπÏ<Õ 10 ™ê~°∞¡
ѨiOî Kåe. P `«~åfi`« ~Ô O_»= ã¨*ÏÌÖ’ ‰õÄ_® 10 ™ê~°∞,¡ ã¨*ÏÌ #∞O_ç ÖËz‰õÄ~˘Ûx 10
™ê~°∞¡ n<Õfl ѨiOî Kåe. Dq^èOŒ QÍ XHõ ~°HÍ`üÖ’ g∞~°∞ 75 ™ê~°∞¡ D `«ãƒ‘ ÇπÏ Ñ¨i™î êÎ~∞° .
J^Õq^èOŒ QÍ q∞QÆ`å =¸_»∞ ~°HÍ`üÅÖ’ ‰õÄ_® 75™ê~°∞¡ D `«ãƒ‘ ÇπÏ Ñ¨iOî Kåe.
D #=∂*ò#∞ g∞~°∞ ¢Ñ¨u~ÀE KÕÜ∞« QÆey`Õ KÕÜ∞« O_ç. ÖË^• ¢Ñ¨u "å~°O KÕÜ∞«
QÆey`Õ KÕÜ∞« O_ç. ÖË^• U_®kH˘Hõ™êi J~Ú<å KÕÜ∞« O_ç. XHõ"àÕ ◊ rq`«OÖ’ XHõ™êi
=∂¢`«"∞Õ KÕÜ∞« QÆey`Õ P XHõ¯ ™ê~°~Ú<å KÕÜ∞« O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡ‡=∂[)
24. lHõ~(ü ^蕺#O), ^Œ∞P("Õ_∞» HÀÅ∞)
''qâÍfiã¨∞ŠǨÏ$^°Ü∂« Å∞ ^Õ=Ùx „Ǩ™®Î=#`À „^°q~záÈÜ˵ ã¨=∞Ü«µq∞~Hß O®ÖË^®?
PÜ«µ# Ǩ~Ç≤# ã¨`ºŒ ~=Ú~^°∞ ÖÁ~yáÈÜ˵ "Õà◊ Pã¨#fl~ HßÖË^®?—— (Y∞~üP<£–57:16)
ÃÑ·ã∂¨ H˜Î =¸ÅÉèÏ+¨Ö’ 'l¢H±— J<Õ Ñ¨^"Œ ∞Õ LOk. WHõ¯_» l¢H± JO>Ë ^≥=· <å=∞ 㨇~°}
ÖËHõ [ѨO, ^蕺#O HÍ^Œ∞. Dã¨∂H˜Ö Î ’ l¢H± J<Õ Ñ¨^OŒ qã¨$Î `«ÉÏè =O`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flk. ^Õ=ÙxH˜
ã¨O|OkèOz#, PÜ«∞# ^èŒ~å‡xH˜ ã¨O|OkèOz# ¢Ñ¨u q+¨Ü«∞=¸ l¢H± H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk.
^Õ=Ù_»∞ `«# ¢QÆO^äŒO ^•fi~å `≥eÑ≤# ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∞, PÜ«∞# P^ÕtOz#–ã¨∂zOz#
ã¨OQÆ`∞« Åhfl l¢H± H˜OkˆH =™êÎ~Ú. Y∞~üP<£‰Ωõ =∞~À¿Ñ~°∞ ''Jl˚¢H±—— Jx‰õÄ_® LOk. WHõ¯_»
Jl˚¢H± JO>Ë *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕ¿ã^Œx J~°O÷ . Y∞~üP<£ =∂#=ÙʼnõΩ "å~°∞ =∞~°záÈ~Ú# áê~îåÅ#∞
*Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞ÎOk Hõ#∞Hõ ^•xfl 'Jl˚¢H±— Jx ‰õÄ_® ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk.
Y∞~üP<£ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ ¢Ñ¨™êÎ=##∞ ‰õÄ_® l¢H± J<Õ ¿Ñ~˘¯#flk. 'A=ÚP— ã¨∂~åÖ’
¿Ñ~˘¯#|_ç# 'l¢H˜ÖÏ¡— JO>Ë ^≥=· ^蕺#O ÖË^• ^≥=· <å=∞ 㨇~°} Jx J~°O÷ HÍ^Œ∞. WHõ¯_»
'l¢H˜ÖÏ¡— JO>Ë â◊√¢Hõ"å~°O A=∂#=∂*òÖ’ #=∂*ò‰Ωõ ѨÓ~°fiO KÕ¿ã ^è~Œ ‡° É’^èŒ Jx J~°O÷ .
^≥·=^èŒ~°‡O QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨x ‰õÄ_® l¢H± H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk. ¢Ñ¨`ÕºHõOQÍ ^≥·=^蕺#O
J~°÷OÖ’ ‰õÄ_® H˘xfl q+¨Ü«∂Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜x =∞#O ‰õÄ~˘Ûx, xÖÁÛx, Ѩ_»∞H˘x,
#_»∞ã¨∂Î ÖË^• Ü«∂O¢uHõ"≥∞ÿ# =∞ˆ~ Ѩx KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»~Ú<å 㨈~ Ѩiîã¨∞ÎO_»=K«∞Û.
178 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
l¢H± (㨇~°}):– ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=~°∞ `«# ¢Ñ¨É∞íè =Ù#∞ 㨇iã¨∞OÎ \Ï_À J`«#∞ ã¨r=Ù_≥#· =∞x+≤ÖÏO\˜
"å_»∞. =∞Ô~=~°∞ `«# ¢Ñ¨É∞íè =Ù#∞ 㨇iOK«_À J`«#∞ â◊=O ÖÏO\˜"å_»∞'' (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞~°∞ gÖˇ#· O`« JkèHOõ QÍ ^≥=· <å=∞㨇~°} KÕÜ∞«
=∞x <Õ#∞ g∞‰õΩ LѨ^tÕ ã¨∞<Î åfl#∞. ^≥=· <å=∞㨇~°} KÕ¿ã"åx áÈeHõ WÖÏ LO@∞Ok–
XHõ =∞x+≤x J`«x â◊¢`«∞=ÙÅ∞ Ju"ÕQÆOQÍ `«~°∞=Ú‰õΩ =ã¨∞ÎO>Ë J`«#∞ áêiáÈ~Ú
F ^Œ$_è»"≥∞ÿ# HÀ@Ö’ P¢â◊Ü«∞O á⁄O^Œ∞`å_»∞. JÖψQ ^≥·=^•ã¨∞_»∞ ^≥·=<å=∞㨇~°}
^•fi~å =∂¢`«"Õ∞ Ã+·`å<£ ÉÏi #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.—— (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: =∂#=ÙÖ’¡ Z=~°∞ ^Õ=Ù_çfl 㨇iã¨∞<Î åfl~À K«∂_»\ÏxH˜
H˘O^Œ~∞° ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ qq^èŒ ¢Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞. "åiÖ’ H˘O^Œ~∞° ZHõ¯_≥<· å
^≥"· åxfl 㨇iã¨∞#Î fl =∂#=Ùefl K«∂_»QÍ<Õ `«=∞ ¿ãflÇ≤Ï`«∞efl Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''W@∞ =KÕÛÜ«∞O_ç,
g∞~°∞ "≥`∞« ‰õΩ`«∞#fl =∞#∞+¨µÅ∞ WHõ¯_»∞<åfl~°∞ ~åO_ç—— JO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ "å~°O`å
PHÍâ◊O^•HÍ `«=∞ ~Ô Hõ¯Å∞ *ÏÑ≤ (^≥=· <å=∞㨇~°} KÕ¿ã"åix) HõÑÊ≤ "Õ™êÎ~∞° . `«~∞° "å`«
"å~°∞ ^Õ=Ùx ã¨xflkèÖ’ Ǩ[~°=Ù`å~°∞. ^Õ=Ù_»∞ `«#HõO`å `≥eã≤#ѨÊ\˜H© `«# ^Œ∂`«efl
L^ÕtÌ Oz ''^≥=· ^Œ∂`«ÖÏ~å! <å~¸ ^•ã¨∞Å∞ U=∞O@∞<åfl~°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞.
^•xH˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''¢Ñ¨É∂íè ! "å~°∞ q∞=∞‡efl 㨇iã¨∞<Î åfl~°∞. g∞
Ѷ∞¨ #`«#∞ ¢Ñ¨âO◊ ã≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. g∞‰õΩ Hõ$`«[`˝ Å
« ∞ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. g∞ B#fl`«ºO,
=∞ǨÏhÜ«∞`«Å#∞ Kå@∞`«∞<åfl~°∞—— Jx K≥|∞`å~°∞. ^Õ=Ù_ô ã¨=∂^è•#O qx ''"å~°∞
##∞fl ZѨÙÊ_≥·<å K«∂âß~å?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''ÖË^Œ∞, g∞ ™êH˜∆!
"å~°∞ q∞=∞‡efl (Z#fl_»∂) K«∂_»ÖË^Œ∞—— JO\Ï~°∞. ''XHõ"Õà◊ ##∞fl K«∂ã≤=ÙO>Ë "åi
Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞Ok?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ''"å~°∞ QÆ#Hõ q∞=∞‡efl K«∂ã≤
LO>Ë, WѨÊ\˜HOõ >Ë ZO`À L`åûǨÏO`À q∞=∞‡efl P~åkèOK«_O» Ö’ b#"≥∞áÿ È`å~°∞.
gÖˇ#· O`« JkèHOõ QÍ q∞=∞‡efl 㨇iã¨∂=Î ÙO\Ï~°∞—— K≥|∞`å~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞.
''ã¨~ˆ , "å~°∞ ##∞fl UO Ji÷ã∞¨ <Î åfl~°∞?—— J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
''"å~°∞ q∞=∞‡efl ã¨fi~°Oæ Ji÷ã∞¨ <Î åfl~°∞——Jx K≥|∞`å~°∞. ''=∞i "å~°∞ ã¨fi~°Oæ K«∂âß~å?——
Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ''ÖË^Œ∞ ¢Ñ¨Éèí∂! "å~°∞ (Z#fl_»∂) ã¨fi~°æO K«∂_»ÖË^Œ∞——
JO\Ï~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. ''XHõ"àÕ ◊ ã¨fi~°Oæ K«∂ã≤=ÙO>Ë "åi Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞Ok?——
J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ''"å~°∞ QÆ#Hõ ã¨fi~°Oæ K«∂ã≤=ÙO>Ë ^•xfl á⁄O^ŒÅ#fl "åi HÀiHõ
=∞iO`« |bÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok. ^•x "≥·Ñ¨Ù "åi PHõ~°¬} kfiQÆ∞}©Hõ$`«=∞=Ù`«∞Ok—— Jx
K≥|∞`å~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. ''ã¨~ˆ , "å~°∞ ^Õx ÉÏi#∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=_®xH˜ ##∞fl â◊~} ° ∞
QÀ~°∞`«∞<åfl~°∞?—— J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞ =∞m§. ^•xH˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ''"å~°∞ #~°HOõ #∞O_ç
`«Ñ≤ÊOK«∞HÀ=_®xH˜ q∞=∞‡efl â◊~°}∞QÀ~°∞`«∞<åfl~°∞—— JO\Ï~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞. ''=∞i
"å~°∞ #~°HOõ K«∂âß~å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ''ÖË^∞Œ ¢Ñ¨É∂íè !
"å~°∞ #~°HõO (Z#fl_»∂) K«∂_»ÖË^Œ∞—— JO\Ï~°∞. ''XHõ"Õà◊ #~°HõO K«∂ã≤=ÙO>Ë "åi
Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞Ok?—— J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ''"å~°∞ QÆ#Hõ #~°HOõ K«∂ã≤=ÙO>Ë
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^•xH˜ =∞iO`« ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç KåÖÏ ^Œ∂~°O Ѩ~∞° QÔ `«∞`Î å~°∞—— JO\Ï~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞.
P `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ JO\Ï_»∞: ''ã¨~ˆ , <Õ#∞ "åi áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞ã¨∞<Î åfl#∞.
"åi "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ #~°H*õ ÏfiÅefl áÈx=fi‰õΩO_® HÍáê_»∞`å#∞. "åix <Õ#∞ <å HÍ~°∞}Ϻ¢â◊
Ü«∞OÖ’ ^•K«∞‰õΩO\Ï#∞.——
(ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O: |∞MÏi)
ǨϢ[`ü =ÚÔQ·~å a<£ ëê| (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨u Ѷ¨~°*ò #=∂*ò
`«~°∞"å`« D ^Œ∞P (lH˜~ü) KÕ¿ã"å~°∞– ''ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =ÇπÏ^ŒÇ¨˙ ÖÏ+¨sHõ
ÅǨ˙, ÅǨïÖò=ÚÅ∞¯ =ÅǨïÖòÇϨ =ÚÌ, =Ǩï=JÖωõΩe¡+~¨ Ú<£Yn~ü, JÖÏ¡Çï¨ =∞‡
ÖÏ=∂xJ e=∂ JJò`≥·`« =ÖÏ=ÚJòuÜ«∞ e=∂=∞#Jò`« =ÖÏÜ«Ú<£Ñ¶¨=Ù [Öò[kÌ
q∞#¯Öò[^Œ∞.Ì —— (|∞MÏi)
(J~°÷O: JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»∞. PÜ«∞# JkfifÜ«Ú_»∞. PÜ«∞#‰õΩ
=∞Ô~=~°∂ ™ê\˜ ÖË~∞° . PÜ«∞# ã¨~åfikèHÍi, ¢Ñ¨u q+¨Ü∞« OÃÑ· JkèHÍ~°O Hõey#"å_»∞. ^Õ"å!
h=Ù Z=iÔH<· å U^≥<· å W=fi^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë ^•xfl Z=~°∂ J_»∞H¤ ÀÖË~∞° . Z=iÔH<· å h=Ù U^≥<· å
W=fi‰õΩO_® LO_»^Å Œ K«∞‰õΩO>Ë J`«xH˜ =∞ˆ~ â◊HΩ W=fi*ÏÅ^Œ∞. h â◊H™Î˜ ê=∞~å÷ºÅ =ÚO^Œ∞
=∞Ô~=i â◊H™Î˜ ê=∞~å÷ºÅ∂ ѨxH˜~å=Ù.)
ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ =Mϯãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ ѨÖ"¡ˇ åã≤ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜
=zÛ ''<Õ#∞ ^Õ=Ù_çfl 㨇iOK«∞HÀ=_®xH˜ U^≥<· å =∞Oz ã¨O㨇~°} K≥Ñʨ O_ç—— J<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨‡iOK«∞HÀ=∞<åfl~°∞– ''ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡Çï¨ =ÇπÏ^ŒÇ˙
ÖÏ+¨sHõÅǨ˙, JÖϡǨïJHõƒ~ü Hõc~å, =ÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï Hõã‘~å, =ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡Ç≤Ï
~°aƒÖòPÅg∞<£, ÖÏǨÏ∫Å =ÖÏY∞=fi`« WÖÏ¡aÖÏ¡ÇÏ≤ Öò JrAÖòÇϨ H©O.—— (=Úã≤O¡ )
XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ 33 ™ê~°∞¡ 'ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏπ ,— 33 ™ê~°∞¡ 'JÖòÇϨ =ÚÌeÖÏ¡ÇÏπ ,— 34
™ê~°∞¡ 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— Jx lHõ~ü KÕÜ∞« _»O ZO`À ѨÙ}º¢Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« =∞x LOk.
D l¢H± Ѷ¨~°*ò #=∂*ò `«~°∞"å`« KÕÜ«∞_»O =∞Ozk. JÖψQ 'ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ,
=ÚǨÏ=∞‡^Œ∞¢~°ã∂¨ Å∞ÖÏ¡ÇÏπ — Jx ‰õÄ_® ^蕺#O KÕÜ∞« =K«∞Û. #=∂*ò `«~åfi`« KÕÜ∞«
=Åã≤# H˘xfl 㨇~°}Å∞ WHõ¯_» ¿Ñ~˘¯#|_»∞`«∞<åfl~Ú:
''Jã¨QÎ Ñ∑ ~≤¶ ∞° ÖÏ¡ÇϨ , Jã¨QÎ Ñ∑ ~≤¶ ∞° ÖÏ¡ÇϨ , Jã¨QÎ Ñ∑ ~≤¶ ∞° ÖÏ¡ÇϨ , JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ J#Îãû¨ ÖÏ=Ú
=q∞<£Hãõ û¨ ÖÏ=Ú `«ÉÏ~°H`± « Ü«∂[Öò[ÖÏe =ÖòW¢HÍ"£∞.—— (=Úã≤O¡ )
(J~°O÷ :–<Õ#∞ <å áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞OK«=∞x ^Õ=Ù_çfl Ji÷ã∞¨ <Î åfl#∞. <å áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞OK«=∞x
^Õ=Ù_çfl Ji÷ã∞¨ <Î åfl#∞. <å áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞OK«=∞x ^Õ=Ù_çfl Ji÷ã∞¨ <Î åfl#∞. ^Õ"å! h=Ù âßOu=∞
Ü«Ú_»=Ù. h#∞O_Õ âßOu Åaèã∞¨ OÎ k. =∞ǨϟѨHÍs! =∞Ǩ#∞ÉèÏ"å!! h=Ù Q˘Ñ¨Ê â◊√ÉèHí ~õ ∞° _»=Ù.)
áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O `«~K° ∞« QÍ KÕÜ∞« =Åã≤# D ^Œ∞P ÖËHõ 㨇~°} ‰õÄ_® "≥∞Yÿ º"≥∞#ÿ ^Õ:
''Jã¨QÎ Ñ∑ ~≤¶ ∞° ÖÏ¡ÇϨ ~°cƒ q∞<£‰Ωõ e¡ [<£a<£=fi J`«∂|∞ W֡Ƿ Ï≤ ——
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ™êi ǨϢ[`ü =ÚP*ò (~°l) KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x ''=ÚP*ò! <å‰õΩ
hg∞^Œ Jaè=∂#O LOk—— J<åfl~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞xÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡
179 180 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
JWhfl JÖÏ l¢H˜Hõ =Ǩïã≤fl WÉÏ^ŒuHõ—— (J~°O÷ : ^Õ"å! "Õ∞=Ú x#∞fl 㨇iOK«_®xH˜,
h‰õΩ Hõ$`«[˝`« K≥ѨÙÊHÀ=_®xH˜, x#∞fl Q˘Ñ¨ÊQÍ P~åkèOK«_®xH˜ gÅ∞QÍ =∂‰õΩ
ã¨Ç¨ Ü«∞O K≥~Úº.)– (iÜ«∂A™êûeÇ‘Ï<£)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (O°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ Ѷ¨~°*ò
#=∂AÅ `«~∞° "å`« ¢Ñ¨[Å∞ aQÆ~æ Q° Í lHõ~ü (^蕺#O) KÕ¿ã"å~°∞. ^•O`À "åi #=∂*ò
=Úyã≤O^Œx `≥e¿ãk.—— (|∞MÏi)
^°∞P ("Õ_∞« H’Å∞):– ^Œ∞P KÕÜ∞« _»=∞O>Ë Ji÷OK«_O» , ¢áêi÷OK«_O» , "Õ_∞» HÀ=_»O,
¢|u=∂Å_»O, "≥Ú~°ÃÑ@∞ìHÀ=_»O, q#flqOK«∞HÀ=_»O P<Õ J~å÷Å∞<åfl~Ú. ¢Ñ¨u q+¨Ü«∞O
Ö’#∂ U â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx Jnè#OÖ’ =∞# Hõ+ãì¨ ∞¨ MÏÅ∞, ÖÏÉè#í ëêìÅ∞<åflÜ≥∂ P JkfifÜ«Ú_çfl
=∂¢`«"∞Õ "Õ_∞» HÀ=_»O, "≥Ú~°ÃÑ@∞ìHÀ=_»O [~°QÍe. P JkfifÜ«Ú_»∞ ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù,
x[Ü«∞[=∂x J~Ú# JÖÏ¡ÇÏπ =∂¢`«"∞Õ . PÜ«∞<Õ =∞# PѨ^•ƒO^è=Œ Ù_»∞, PѨ^Å Œ "≥Ú‰õΩ¯Å
"å_»∞. Hõ#∞Hõ =∂#=ÙÅ∞ `«=∞ "Õ_∞» HÀà◊√,¡ "≥Ú~°Å∞, q#fláêÅ∞ P UÔHH· õ ^Õ=ÙxˆH ¢Ñ¨`ºÕ H˜O
Kåe. Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
) ''h=Ù UHß„Qõ z`Œ∞Î_«=ܵ D ^è°O°‡~Ö’<Ë ã≤÷O°~Qå L~_«∞. |Ǩï^≥·ÇÍO®^è°
Hí∞Ö’¡ KÕiáÈHí∞. ^Õ=Ù_çfl =^°e hHí∞ ZÖÏ~>˜ ÖÏÉèí~Qåx, #+¨ì~Qåx Híey~K«ÖËx
q∞^论^≥Ç· ÍÅ#∞ Z#fl\˜H© „áåi÷~K«H∞í . JÖÏ KÕ¿ãÎ h=Ù ^°∞O®‡O°∞_æ Ç« á·‹ È`Í=Ù. ^Õ=Ù_«∞ x#∞fl
U^Œ~Ú<® Híë®ìxH˜ Qõ∞iKÕܵ« ^°e¿ãÎ PÜ«µ# `ŒÇʨ P Hí+~ì¨ #∞~_ç x#∞fl Qõ>Hìˇ ¯˜ ~KÕÇÍO°∞
=∞O≥=O°¥ L~_«O°∞.—— (10:105,106)
¨
) ''<® ^®ã¨∞Å∞ <® Qõ∞i~z J_çy`Ë <Ë#∞ ÇÍiH˜ KÕO∞° =Ö’<Ë L<®fl#x K≥ÇC¨ .
"≥Ú~°ÃÑ@∞ìHí∞<ËÇÍ_«∞ ##∞fl "≥ÚO°ÃÑ@∞ìHí∞~@∞#flǨC_«∞ <Ë#`Œx "≥Ú~åÅH˜~z, ^®xH˜
ã¨=∂^è®#~ W™®Î#x ‰õÄ_® K≥ÇC¨ . Jܵ`Ë ÇÍO°∞ <® ã¨~^ÕâÍxfl ã‘fiHíi~z <® Ǩ@¡ ѨÓiÎ
qâÍfiã¨~ Híey=Ù~_Íe. JǨC_Ë ÇÍO°∞ ã¨<®‡O°~æ á⁄~^°QÅõ O°∞.—— (2:186)
) ''HÁ~^°O∞° „Ǩ[Å∞ ^Õ=Ù_çfl „áåi÷㥨 Î '' „Ǩɥíè ! =∂Hí∞ (h=Ù „Ǩ™®k~KÕ=hfl)
„ǨǨ~K«~Ö’<Ë „Ǩ™®k~K«∞—— J~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ („ǨǨ~K«~Ö’<Ë `ŒÇ¨Ê) ǨO°Ö’Hí
(ã¨fiO°)æ ~Ö’ ZÖÏ~>˜ ÇÍ>Ï Åaè~K«^∞° .—— (2:199)
) ''g∞~°∞ ##∞fl „áåi÷~K«~_ç, <Ë#∞ g∞ „áåO°÷# ã‘fiHíi™®Î#∞. JǨÏ~HßO°~`À ##∞fl
PO®kè~K«_ÍxH˜ J~wHíi~K«xÇÍO°∞ hK«∞Öˇ· #O°HßxH˜ áÈ`ÍO°∞.—— (40:60)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂@Å#∞ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''(qâ◊fiã¨hÜ«Ú_≥#· ) <å
^•ã¨∞_»∞ <å QÆ∞iOz Uq^èŒ"≥∞ÿ# Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï_À Pq^èŒOQÍ<Õ ##∞fl á⁄O^Œ∞
`å_»∞. ##fl`«#∞ 㨇iã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞ <Õ#`«x "≥O>Ë LO\Ï#∞. J`«#∞ ##∞fl UHÍO`«OÖ’
㨇i¿ãÎ <Õ#∞ ‰õÄ_® J`«_çfl UHÍO`«OÖ’ 㨇i™êÎ#∞. J`«#∞ <åQÆ∞iOz U^≥·<å [#
ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ ¢Ñ¨™êÎq¿ãÎ <Õ#`«_flç QÆ∞iOz [#ã¨=¸Ç¨ÏO HõO>Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ (^≥=· ^Œ∂`«Å)
ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ ¢Ñ¨™êÎq™êÎ#∞. J`«#∞ <å "≥Ñ· Ù¨ *Ï<≥_∞» ^Œ∂~°O Hõke=¿ãÎ <Õ#`«x "≥Ñ· Ù¨
ÉÏÔ~_»∞ ^Œ∂~°O Hõ^eŒ =™êÎ#∞. J`«#∞ <å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ÉÏÔ~_»∞ ^Œ∂~°O =¿ãÎ <Õ#`«x "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ
<åÅ∞QÆ∞ ÉÏÔ~_»∞Å ^Œ∂~°O Z^Œ∞~°∞"≥àÏÎ#∞. J`«#∞ <å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ #_»z=¿ãÎ <Õ#`«x
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 181
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Ѩ~∞° QÔ _»∞`«∂ =™êÎ#∞.—— (ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å LÖËY
¡ #O, |∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (O°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''=∞Ǩϟ#fl`«∞_»∞, â◊√Éèí^•Ü«∞‰õΩ_»~Ú# =∞# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ¢Ñ¨u~ÀE ~å¢u z=i =¸_À
*Ï=Ú# "≥Ú^Œ\˜ PHÍâ◊O ÃÑ·H˜ =zÛ (=∂#=Ùefl ã¨OÉ’kèã∂¨ )Î '##∞fl "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ
"åÔ~=Ô~·<å L<åfl~å? <Õ#∞ "åi "≥Ú~°Å∞ PÅH˜™êÎ#∞† ##∞fl Ñ≤eKÕ "åÔ~=Ô~·<å
L<åfl~å? <Õ#∞ "åi Ñ≤Å∞ѨىõΩ ã¨=∂^è•#q∞™êÎ#∞† ##∞fl Hõ∆=∂Ѩ} HÀˆ~"åÔ~=Ô~·<å
L<åfl~å? <Õ#∞ "åix Hõq∆ ∞™êÎ#∞— Jx JO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü ã¨Öχ<£ á¶êiû (O°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^Õ=Ù_»∞
Å*Ï˚=O`«∞_»∞, Q˘Ñ¨Ê^•`«. U ^•ã¨∞_≥·<å ^Õ=Ùx ã¨xflkèÖ’ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz U^≥·<å
Ji÷¿ãÎ J`«_flç =\ì̃ KÕ`∞« Å`À ѨOѨ_®xH˜ ^Õ=Ù_»∞ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ `» å_»∞.—— (ui‡l)
Hí+ãì¨ ∞¨ MÏÅ∞, ÖÏÉè#í ë®ìÅ∞, H©_∞« "Õ∞à◊∞§ Jhfl ã¨$+≤Hì Oí ,ΰ qâ◊fiáåÅHí∞_≥#· ^Õ=Ùx KÕuÖ’<Ë
L<®flܵ. PÜ«µ<Õ ã¨OfiÕ â◊fiO°∞_«∞, J™®^è®O°} â◊HãΘ ~¨ Ǩ#∞fl_«∞. PÜ«µ# `Œ# ^®ã¨∞Å "≥ÚO°Å#∞
ZÖÏ~>˜ =∞^躰 =O°∞Å Î ∞ ÖËH∞í ~_Í<Õ „Ǩ`ºŒ Hí~∆ Qå q~>Ï_«∞† `Í#∞ `ŒÅK«∞Hí∞#flÇÍiH˜ ã¨Ç¨ Ü«µ~
Hí∂_Í KÕ™êÎ_«∞. Hí#∞Hí =∂#=ÙÅ∞ Z>˜ì Ǩiã≤÷`Œ∞Å∞ Z^°∞O≥·<® PÜ«µ<Õfl "Õ_«∞H’ÇÍe.
D HßO°ºHßO°} „ǨÇ~¨ K«~Ö’x ã¨ÇϨ [ =#O°∞Å∞, ™®^è#° ã¨~Ǩ`∞Œ Ö Î gË XH’¯™®i ^®ã¨∞Å
Híë®ìÅ∞ ^°¥O°~KÕÜ«µÖË=Ù, ÇÍi J=ã¨O®Å∞ fO°ÛÖË=Ù. JǨC_«∞ ^®ã¨∞Å∞ J™®^è®O°} â◊H˜Î
ã¨~Ǩ#∞fl_ç (Super Natural Power)x "Õ_»∞H’=_®xH˜ ã≤^Œú=∞=Ù`ÍO°∞. P J™®^è®O°}
â◊HãΘ ~¨ Ǩ#∞fl_«∞, ã¨$+≤Hì Oí ,ΰ ã¨OfiÕ â◊fiO°∞_≥#· ^Õ=Ù_Ë. PÜ«µxfl =^°e ã¨$+≤`ì ÍÅ#∞ "Õ_∞« Hí∞<ÕÇÍO°∞
„ǨǨ~K«~Ö’ `Í`ͯeHí „Ç¨Üˇ∂[#~ á⁄~^°Qõey<® ÃѶ∞ÏO°áåáåxH˜ áåÅÊ_ç# ÇÍO°=Ù`ÍO°∞.
x["≥∞ÿ# qâÍfiã¨=Ú#fl =Úã≤¡~Å∞ PÜ«µ<Õfl "Õ_«∞Hí∞~>ÏO°∞. Jܵ`Ë "Õ_»∞Hí∞<ÕÇÍO°∞ `Œ=∞
Éè“uHí„Ǩܫµ`ÍflÅ`À áå@∞ D„H˜~k „Ѩ=HõÎ „Ѩ=K«<åÅ∞ Hí∂_Í Qõ=∞x~KÍe:
''#=∂*ò KÕ¿ã"å_®! h=Ù ^Œ∞P KÕÜ«∞_®xH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ#ѨÙ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ
^Õ=Ù_çfl ã¨∞uÎ OK«∞. `«~∞° "å`« <å HÀã¨O ^Œ~∂° ^£ ѨiOî K«∞. P `«~åfi`« (h=Ù `«ÅK«∞‰õΩ#fl)
^Œ∞P KÕã∞¨ HÀ.—— (ui‡l, J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
''XHí =Úã≤~¡ áåǨHßO®ºxH˜ ÖË^® |~^è∞° =ÙŠǨ@¡ xO°Ü Ì µ« Hí∞ ã¨~|~kè~z#
q+¨Üµ« ~Ö’ QåHí∞~_Í =∞OÕ^<·≥ ® q+¨Üµ« ~Ö’ ^°∞P KÕã#≤ ǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ J`Œx ^°∞P#∞
=¸_«∞O°¥áåÖ’¡ U^ÀXHí O°¥Ç¨~Ö’ ã‘fiHíi™®Î_∞« . J`Œx ^°∞P#∞ WǨÏÖ’Hõ~Ö’<Õ ã‘fiHíi
™®Î_«∞† ÖË^® J`ŒxH˜ ǨO°Ö’Hí~Ö’ „ǨuǶ¨Å~ W=fi_ÍxH˜ ^®xfl Éèí„^°Ç¨O°∞™®Î_«∞ ÖË^®
P ^°∞PÖ’x q+¨Ü∂« xH˜ ã¨=∂#™®÷ܵQõÅ U^≥<· ® PǨ^#° ∞ J`Œx g∞^° Ǩ_H« ∞í ~_Í
xO’kè™®Î_∞« .—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
''^°∞P#∞ ^Õ=Ù_«∞ `ŒÇʨ Hí ã‘fiHíi™®Î_#« fl Qõ>ì˜ #=∞‡Hí~`À KÕÜ∂« e.—— (ui‡l)
''=∞x+≤ `˘~^°Oá° å@∞`À '<Õ#∞ Z~`À "Õ_∞« Hí∞<®fl#∞, KÍÖÏ™®O°∞¡ "Õ_∞« Hí∞<®fl.
Hßx <®"Õ_«∞H’Å∞ ã‘fiHíi~K«|_Ë ã¨¥K«#Å∞ Hß#O®=_«~ ÖË^°∞— Jx K≥Ç≤Ê JÅã≤
áÈܵ "Õ_∞« H’=_«~ =∂<Õ™®Î_∞« . JÖÏ~>˜ `˘~^°Oá° å@∞ ǨxH˜O®^°∞.—— (=Úã≤~¡ )
182 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''g∞Ö’ „Ǩu =ºH©Î `Œ# J=ã¨O®Å H’ã¨~ ^Õ=Ù_çfl "Õ_∞« H’ÇÍe. z=iH˜ `Œ#
K≥ÇC¨ ÇÍO°∞ `ˇyáÈܵ<® (^®xH’ã¨~ Hí∂_Í) ^Õ=Ù_çfl "Õ_∞« H’ÇÍe.—— (ui‡l)
''XHõ`#« ∞ ã¨∞^Œ∂~° ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕã≤ ^Œ∞=Ú‡ ^è∂Œ o H˘@∞ìH˘x =™êÎ_∞» . J`«#∞
PHÍâ◊O "≥Ñ· Ù¨ KÕ`∞« ÖˇuÎ —¢Ñ¨É∂íè ! ¢Ñ¨É∂íè !— JO@∂ ¢áêi÷™êÎ_∞» . HÍx J`«#∞ u#flk J^è~Œ ‡°
"≥∞ÿ# uO_ç, J`«#∞ Hõ@∞ì‰õΩ#flq J^èŒ~°‡=¢™êÎÅ∞, J`«x â◊s~°O J^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ#`À
áÈ+≤OK«|_çOk. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ J`«x ¢áê~°#÷ ZÖÏ ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok?—— (=Úã≤O¡ )
Y∞~üP<£ '^Œ∞P—Å∞ :–Y∞~üP<£Ö’ ÉèÏ=QÆiƒù`"« ∞≥ #ÿ , ã¨=∞¢QÆ"∞≥ #ÿ '^Œ∞P—Å∞<åfl~Ú.
#=∂*ò `«~åfi`« g\˜x ѨiîOK«_»O =∞Ozk. W`«~° ã¨=∞Ü«∂Ö’¡#∂ ѨiîOK«=K«∞Û.
(1) ''~°|ƒ<å Pu<å Ѷ≤^Œ∞Ì<åº Ç¨Ïã¨#`«<£=fi Ѷ≤ÖòPd~°u ǨÏã¨#`«<£ =fid<å
J*Ï|<åfl~ü.—— (2:201)– (ÉèÏ=O: ¢Ñ¨Éèí∂! =∂‰õΩ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂
=∞Ozx ¢Ñ¨™êkOK«∞. =∞=∞‡efl #~°HõÜ«∂`«#Å #∞O_ç ~°H˜∆OK«∞.)
(2) ''~°|ƒ<å ÖÏ `«∞Pd*ò<å W#flã‘<å B JMò`å<å. ~°|ƒ<å =ÖÏ `«ÇπÏq∞Öò
JÖˇ<· å W¢ã<¨ £ Hõ=∂ ǨÏ=∞Öò`Ç« ˙ ¨ JÅÅ¡r# q∞<£ YÉòe<å. ~°|ƒ<å =ÖÏ `«∞ǨÏq∞‡ÖÏfl
=∂ÖÏ `åY`«Å<å aÇ‘Ï. =JòÑÙ¨¶ J<åfl =Q∑Ñ~≤¶ Åü <å =~üÇϨ =∂fl J#Î =∞øÖÏ<å Ѷ<¨ 㣠∞¨ ~åfl
JÅÖò M∫q∞Öò HÍѶ≤s<£.—— (2:286) (ÉèÏ=O: „ǨÉèí∂! "Õ∞=Ú =∞O°záÈܵ U^≥·<®
á⁄O°áå@∞ KÕã=≤ Ù~>Ë ^®xfl Ǩ@∞ìHÀHí∞. =∂Hí∞ ѨÓO°fi~ Qõ`„Œ Ǩ[ÅÃÑ· "≥∂Ç≤# ÉèÏO°~ =∂
ÃÑ· "≥∂ǨH∞í . „ǨÉ∂íè ! "Õ∞=Ú "≥∂Ü«µÖËx ÉèÏO°~ =∂g∞^° "Õܵ« Hí∞. =∂Ǩ@¡ =∞$^°∞=ÙQå
„Ǩ=iÎ~K«∞. =∂ á⁄O°áå@∞¡ Ǩ>~ì˜ K«∞H’Hí∞. =∞=∞‡efl Híq∆ ∞~K«∞, HíxHíi~K«∞. h"Õ =∂
™®fiq∞q, ã¨~O°Hí∆Hí∞_çq. JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ =ºuOÕHí~Qå =∂Hí∞ ã¨Ç¨Ü«µ~ K≥ܵº.)
(3) ''~°|ƒ<åW#fl<å P=∞<åfl Ѷ¨Q∑Ѷ≤~°¡<å A#∂|<å =d<åJ*Ï|<åfl~ü.——(3:16)–
(ÉèÏ=O: ¢Ñ¨É∂íè ! "Õ∞=Ú (x#∞fl, h ¢Ñ¨=Hõ#Î ∞) qâ◊fiã≤OKå=Ú. =∂ `«ÑÙ¨ ÊÅ∞ =∞xflOK«∞.
=∞=∞‡efl #~°HÍyfl #∞O_ç ~°H˜∆OK«∞.)
(4) ~°|ƒ<å ÖÏ`«∞lQ∑ Y∞Å∂|<å |Jò^Œ W*òǨÏ^≥·<å =ǨÏÉòÅ<å q∞<£Å¡^Œ∞#¯
~°ÇϨ ‡`«<.£ W#flHõ J#ÎÖò =Ǩ›Éò. ~°|ƒ<å W#flHõ *Ïq∞=Ù<åflã≤ eÜ«∞øq∞Öò ÖÏ¡~Ô |· ѶǑ Ï≤ .
W#flÖÏ¡Ç¨Ï ÖÏ Ü«Úd¡Ñ¶¨ÙÖò g∞P^£.—— (3:8,9)– (ÉèÏ=O: ¢Ñ¨Éèí∂! h=Ù =∂‰õΩ (XHõ™êi)
ã¨<å‡~°Oæ K«∂Ñ≤# `«~∞° "å`« uiy =∂ ǨÏ$^ŒÜ∂« efl =¢Hõ=∂~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ áÈx=fi‰õΩ. h
ã¨xflkè #∞O_ç =∂‰õΩ HÍ~°∞}ºO ¢Ñ¨™êkOK«∞. h"Õ Q˘Ñ¨Ê (HÍ~°∞}º)¢Ñ¨^•`«=Ù. ¢Ñ¨É∂íè !
XHõ~ÀA h=Ù =∂#=ÙÅO^Œsfl ã¨=∂"Õâ◊ Ѩ~K ° #« ∞<åfl=Ù. P~ÀA `«Ñʨ ‰õΩO_® =ã¨∞OÎ k.
^Õ=Ù_»∞ `«# "åQÍÌ<åxfl Z#fl\˜H© g∞~°_∞» .)
(5) ''~°|ƒ<å ǨÏÉòÅ<å q∞<£ J*ò"ål<å = A¢iÜ«∂ºu<å Y∞¢~°`« JJòÜ«Úx<£
=fi*òJÖò<å eÖò=Ú`«vÎ # W=∂=∂.——(25:74)– (ÉèÏ=O: ¢Ñ¨É∂íè ! =∂ ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ ^•fi~å
=∂HõO\˜H˜ K«Å∞= ¢Ñ¨™êkOK«∞. "Õ∞=Ú ^≥=· cèuѨ~∞° ʼnõΩ <åÜ«∞‰õΩÅÜÕ∞ºÖÏ K≥~Úº.)
(6) ''~°|ƒ#Q∑ Ѷ≤~üÅ<å = eWMò"åx #Å¡r# ã¨|Y∂<å aÖòD=∂x =ÖÏ `«*ò
JÖò Ѷ‘Y∞Å∂a<å yÅ¡ eÅ¡r# P=∞#∂ ~°|ƒ<å W#flHõ ~°=ÓѶ¨Ù¢~°Ç‘Ï"£∞.—— (59:10)–
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 183
(ÉèÏ=O: ¢Ñ¨É∂íè ! =∞=∞‡efl, =∂‰õΩ ѨÓ~°fiO qâ◊fiã≤Oz# =∂ ™È^Œ~∞° ÅO^Œsfl Hõq∆ ∞OK«∞.
(Ü«∂=`«∞)Î qâßfiã¨∞ŠѨ@¡ =∂ ǨÏ$^ŒÜ∂« Ö’¡ ZÖÏO\˜ Jã¨∂Ü«∂^ÕfiëêÅ∞ LOK«‰Ωõ .
¢Ñ¨É∂íè ! h=Ù Q˘Ñ¨Ê Hõ=∆ ∂jeq, Jáê~° ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»=Ù.)
(7) ''~°|ƒ<å JÖˇH· õ `«=Hõ¯Öò<å =WÖˇH· õ J#Éò<å =WÖˇH· Öõ ò =∞ã‘~.ü ~°|ƒ<å ÖÏ `«*ò
JÖò<å Ѷ`≤ #ü `«<£ e¡År¡ <å HõÑ~¨¶ ∂° =Q∑Ñ~≤¶ Åü <å ~°|ƒ<å W#flHõJ#ÎÖò JrAÖò ǨÏH©"∞£ .——
(60:4,5)–(ÉèÏ=O: ¢Ñ¨É∂íè ! "Õ∞=Ú x<Õfl #=Ú‡‰õΩ<åflO. h"≥Ñ· Ù¨ Hˆ =∞~°ÖÏ=Ú. "Õ∞=Ú
h ã¨xflkèHˆ ~å"åe. ¢Ñ¨É∂íè ! =∞=∞‡e‡ Jqâßfiã¨∞ÅHÀã¨O ѨsHõQ∆ Í KÕÜ∞« ‰õΩ. ¢Ñ¨É∂íè ! =∂
`«ÑÙ¨ ÊÅ∞ =∞xflOK«∞. h"Õ Jáê~° â◊HãÎ̃ O¨ Ѩ#∞fl_»=Ù, J™ê=∂#º q"ÕH=õ O`«∞_»=Ù.)
(8) ''~°|ƒ<å P=∞<åfl Ѷ¨Q∑Ѷ≤~üÅ<å =~üǨÏ"£∞<å =J#Î Mˇ·~°∞¢~åÇ≤Ïg∞<£.——
(23:109)– (ÉèÏ=O: ¢Ñ¨É∂íè ! "Õ∞=Ú qâ◊fiã≤OKåO. =∞=∞‡efl Hõq∆ ∞OK«∞. =∂g∞^Œ ^ŒÜ∞«
EѨÙ. h=Ù ^ŒÜ∂« =∞Ü«ÚÖ’¡ HÔ ÖÏ¡ Q˘Ñ¨Ê ^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»=Ù.)
(9) ''~°aƒ J"£lJòh J<£J+π‰õΩ~° xJò=∞`« HõÅ¡f J<£J=∞Î JÅÜ«∞º =JÖÏ
"åe^ŒÜ«∞º =J<£ JJò=∞Å ™êeǨÏ<£ `«~ü*ÏǨï =Jã≤¡ÇπÏe Ѷ‘ A¢iÜ«∞ºu. Wxfl`«∞|∞Î
WÖˇH· õ =Wxflq∞#Öò=Úã≤g¡ ∞<£.——(46:15)– (ÉèÏ=O: ¢Ñ¨É∂íè ! h=Ù <å‰õΩ, <å `«e^¡ OŒ ¢_»∞ʼnõΩ
KÕã#≤ "Õ∞à◊§‰õΩ <Õ#∞ hѨ@¡ Hõ$`«A} ˝ ~‚ Ú=ÙO_Õ ã¨^∞Œ ƒkú ¢Ñ¨™êkOK«∞. h ¢Ñ¨ã#¨ fl`åÉèÏQƺO
ÅaèOKÕ@@∞=O\˜ ã¨`å¯~åºÅ∞KÕ¿ã ã¨^∞Œ ƒkú ‰õÄ_® ¢Ñ¨™êkOK«∞. <å ã¨O`å<åxfl ‰õÄ_®
ã¨[#˚ ∞Å∞QÍ KÕã≤ <å‰õΩ ã¨∞MÏxfl=Ùfi. <Õ#∞h‰õΩ q^èÜ Õ Ú« }‚~Ú# ^•ã¨∞_çfl. <å áêáêʼnõΩ
<Õ#∞ ѨâßÛ`åÎѨѨ_»∞`«∂ ##∞fl Hõ∆q∞OK«=∞x h ã¨xflkèÖ’ "Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl#∞.)
(10) ~°aƒ+π ~°ÇπÏe ã¨^£i =Ü«∞ã≤û~üb J¢q∞ =ÇπÏÅ∞Öò LMò^Œuq∞‡<£e¡™êi
Ü«∞ѶπYǨ˙ M∫e.—— (20:25–28)
(ÉèÏ=O: ¢Ñ¨Éèí∂! <å‰õΩ =∞<Àã¨÷~Ú~°ºO ¢Ñ¨™êkOK«∞. <å Ѩ#∞Å∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ
<≥~"° ~ˆÕ ÖÏ K≥~Úº. ¢Ñ¨[Å∞ <å =∂@ ¢QÆÇÏ≤ OK«_®xH˜ gÅ∞QÍ <å‰õΩ (=∞Oz) "åHõÊ\˜=∞
¢Ñ¨™êkOK«∞.)
ǨÏnãπ '^Œ∞P—Å∞ : ǨÏnã¨∞Ö’¡ ‰õÄ_® ÉèÏ=QÆiƒù`«"≥∞ÿ# ZO`À =∞Oz '^Œ∞P—Å∞
L<åfl~Ú. WHõ¯_» H˘xfl '^Œ∞P—Å∞ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl#∞.
L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O KÕ¿ã ^Œ∞P: ''JÖϡǨï=∞‡ aHõ Jãπ|ÇπÏ<å =aHõ
J"£∞Ãã·<å =aHõ #ÇπÏÜ«∂ =aHõ #=¸`«∞ =WÖˇH· Ö õ ò =∞ã‘~.ü —— (ui‡l)
(ÉèÏ=O: ^Õ"å! =∂‰õΩ h ã¨Ç¨Ü«∞O =Å¡<Õ `≥Å¡"åiOk. h ã¨Ç¨Ü«∞O =Å¡<Õ
™êÜ«∞O¢`«=∞~ÚOk. h ã¨Ç¨Ü«∞O`À<Õ "Õ∞=Ú rqã¨∞Î<åflO. h P[˝`À<Õ =∞~°}˜™êÎO.
z=iH˜ "Õ∞=Ú h ^ŒQÆæiˆH uiy~å=Åã≤ LOk.)
PѨ^ÖŒ ’ KÕ¿ã ^Œ∞P: ''W<åfleÖÏ¡Ç≤Ï qW<åflWÖˇ·Ç≤Ï ~ål=Ó<£, JÖϡǨï=∞‡
J[sfl Ѷ=‘ Úã‘|u =MòÅ∞Ѷeπ Mˇ~· <° q£ ∞‡<£Ç¨ .—— (=Úã≤O¡ )
(ÉèÏ=O: "Õ∞=Ú ^Õ=ÙxˆH K≥Ok#"åà◊§O. PÜ«∞# ^ŒQÆæiˆH áÈ=Åã≤#"åà◊§O. ^Õ"å!
<å PѨ^ŒÖ’ ѨÙ}ºO HõeyOK«∞. `«^•fi~å <å‰õΩ =∞Oz ¢Ñ¨uѶ¨ÅO ¢Ñ¨™êkOK«∞.)
184 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
~å¢u Ѩ_∞» HÀÉ’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : ~å¢u Ѩ_»∞HÀ_®xH˜ LѨ¢Hõq∞Oz
#ѨÙÊ_»∞ "≥Ú^Œ@ Ѩ_H» #õ ∞ =¸_»∞ ™ê~°∞¡ qkeOz â◊√¢ÉèÑí ~¨ K ° ∞« H˘x ‰õΩ_çKO≥ Ѩ H˜O^Œ
KÕ~Ú ÃÑ@∞ìH˘x Ѩ_»∞HÀ"åe. `«~°∞"å`« 33 ™ê~°∞¡ 'ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡ÇπÏ, 33 ™ê~°∞¡
'JÖòÇϨ =ÚÌeÖÏ¡ÇÏπ , 34 ™ê~°∞¡ 'JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü— Jx ѨiOî Kåe. P `«~∞° "å`« D ^Œ∞P
ѨiOî Kåe– ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ aã≤‡Hõ ~°aƒ =[Jò`∞« =JÇπÏÜ«∂.—— (|∞MÏi)
(ÉèÏ=O: ^Õ"å! <Õ#∞ h ¿Ñ~°∞`À<Õ =∞~°}˜™êÎ#∞, h ¿Ñ~°∞`À<Õ rq™êÎ#∞.)
Ǩτ[`ü J|∂W=∂~å |~å WɡflPlÉò (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ
LѨ^tÕ OKå~°∞: ''h=٠Ѩ_H» Ãõ Ñ· "Õ∞#∞ "åeÛ#ѨC_»∞ D ^Œ∞P ѨiOî K«∞:
''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ Jã¨=¡ ÚÎ #Ѷû‘ WÖˇH· ,õ = =[˚ÇÏπ `«∞ =*òÇÏ‘ WÖˇH· ,õ = Ѷ=¨ fi`«∞Î J„g∞
WÖˇ·Hõ, = JÖò*Ï`«∞ [ÇπÏs WÖˇ·Hõ, ~°Q∑|`«<£ = ~°ÇπÏ|`«<£ WÖˇ·Hõ, ÖÏ =∞Å˚J =ÖÏ
=∞<å˚ q∞<£Hõ WÖÏ¡ WÖˇH· ,õ P=∞#∞Î aH˜`åaHõÅr¡ J#˚Å,Î = #a~ÚºHõÅr¡ J~°ûÅÎ.——
(ÉèÏ=O: ^Õ"å! ##∞fl <Õ#∞ h‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩ<åfl#∞. <å =ÚMÏxfl h "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ
uѨC‰õΩ<åfl#∞. <å =º=Ǩ~åÅhfl h‰õΩ JѨÊyOKå#∞. h J#∞„QÆÇ¨ xfl HÀ~°∞‰õΩO@∂,
h P„QÆǨxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ h â◊~°}∞*ÁKåÛ#∞. h=Ù P„â◊Ü«∞q∞¿ãÎ `«Ñ¨Ê =∞Ô~Hõ¯_®
P„â◊Ü∞« O ÖË^∞Œ . h=Ù ~°H} ∆õ HõeÊ¿ãÎ `«Ñʨ ~°H}∆õ á⁄O^Œ\ÏxH˜ =∞~ÀKÀ@∞ ÖË^∞Œ . <Õ#∞
h=٠ѨOÑ≤# „QÆO^ä•xfl qâ◊fiã≤OKå#∞. h=٠ѨOÑ≤# „Ѩ=HõÎ#∞ ‰õÄ_® #=∂‡#∞.)
D ^Œ∞P ѨiOî z x„^ŒáÈ~Ú#ѨC_»∞ J^Õ~å„u =∞~°}O ã¨OÉèqí ¿ãÎ, JѨC_»∞ h=Ù
ã¨Ç¨Ï[`«fiO (W™ê¡O)ÃÑ· =∞~°}˜Oz#@∞¡ ѨiQÆ}˜OK«|_»`å=Ù. XHõ"Õà◊ `≥Å¡"åi#
`«~∞° "å`« |uH˜=ÙO>Ë JѨC_»∂ h‰õΩ â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
x¢^Œ Ѩ@ì#ѨÙÊ_»∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡ QÍ~°u#∞flE=Ú =ǨÏ^ŒJòuÖò
LÜ«¸#∞ =JãÎ̈ ǨÏÜ«Úº<£ YÜ«¸º=Ú<£ ÖÏ`åJòY∞AHõ ã≤#`«∞<£=fiÖÏ <Ò=Ú<£
Ü«∂ǨÏÜ«Úº Ü«∂YÜ«¸º=Ú WÇπÏkÖˇe· =Jx"£∞ Sx.——
(ÉèÏ=O: ^Õ"å! #Hõ¢∆ `åÅ∞ Jã¨qÎ ∞ã¨∞<Î åfl~Ú. Hõà√◊ § =∞O_»∞`«∞<åfl~Ú. h=Ù x`«º
r=Ù_»=Ù. h‰õΩ x¢^Œ ~å^Œ∞, `«∂QÆ∂ ~å^Œ∞. x`«ºr=Ù_®! D~å¢u <å‰õΩ ã¨∞YO ¢Ñ¨™ê
kOK«∞. <å Hõà§◊ ‰õΩ x¢^Œ HõeyOK«∞.)
=∞~°∞QÆ∞^˘_ç¤H˜ "≥àı§=ÚO^Œ∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡ Wxfl J=ÓAaHõ
q∞#Öò Y∞|∞ã≤ =ÖòYÉÏ~Úãπ.—— (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£JÖˇ·)
(J~°÷O:^Õ"å! JѨq¢`«"≥∞ÿ# Ã+·`å#∞Å ÉÏi#∞O_ç <Õ#∞ h â◊~°}∞QÀ~°∞`«∞<åfl#∞.)
=∞~°∞QÆ∞^˘_¤ç #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =zÛ# `«~åfi`« KÕ¿ã ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡
QÆ∞Ѷ~π å#Hõ—— (J~°O÷ : ^Õ"å! <Õ#∞ h#∞O_ç Hõ=∆ ∂aèH∆õ Ji÷ã∞¨ <Î åfl#∞.)
=∞ã≤^˚ Ö£ ’ ¢Ñ¨"tÕ OKÕ@ѨÙÊ_»∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡Ñ¶π `«ÇπÏe JÉÏfi|
~°ÇϨ ‡uHõ.—— (‰õΩ_çHÍÅ∞ =∞ã≤^˚ Ö£ ’ ÃÑ_»∂Î D ^Œ∞P ѨiOî Kåe– =Úã≤O¡ )
(J~°÷O: ^Õ"å! <å HÀã¨O h HÍ~°∞}º ^•fi~åÅ∞ `≥~°∞=Ù.)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 185
=∞ã≤^˚ £ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ "≥à¡ı@ѨÙÊ_»∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡ Whfl Jãπ
JÅ∞Hõ q∞<£ Ѷ*¨ eò HõÖò Jr"£∞.—— (Z_»OHÍÅ∞ |Ü«∞@ÃÑ_»∂ΠѨiOî Kåe– =Úã≤O¡ )
(J~°÷O: ^Õ"å! <Õ#∞ h =∞ǨÏ`«Î~°"≥∞ÿ# J#∞¢QÆǨxfl Ji÷ã¨∞Î<åfl#∞.)
WO\˜ #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õˆ~@ѨÙÊ_»∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''WO\˜ #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õˆ~ =ºH˜Î 'aã≤‡ÖÏ¡Ç≤Ï
`«=Hõ¯Å∞Î JÅÖÏ¡ÇÏ≤ , =ÖÏǨÏ∫Å =ÖÏ Y∞=fi`«, WÖÏ¡ aÖÏ¡ÇÏ≤ —— (ÉèÏ=O:– <Õ#∞ ^Õ=Ùx
¿Ñ~°∞`À „áê~°Oaèã∞¨ <Î åfl#∞. <Õ#∞ PÜ«∞<Õfl #=Ú‡‰õΩ<åfl#∞. áêáêÅ #∞O_ç =∞~°eáÈ"å
Å<åfl, =∞OzѨ#∞Å∞ KÕÜ∂« Å<åfl PÜ«∞# â◊H=Î̃ Å¡<Õ ™ê^躌 =∞=Ù`«∞Ok) Jx ѨiOî z
|Ü«∞Å∞^Õi#ѨC_»∞ P =ºH˜Î`À ''h=Ù ã¨<å‡~°æO á⁄O^•=Ù, h‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞O HõeÊOK«
|_çOk, h=Ù ~°H˜∆OK«|_®¤=Ù—— Jx J^Œ$â◊º"å}˜ Z=iH© q#Ѩ_»x q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ
`«∞Ok. JO`ÕHÍ^Œ∞, Ã+·`å<£ ‰õÄ_® JÖÏO\˜ =∞x+≤ #∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ áêiáÈ`å_»∞.
(J|∂^•=Ó^£, ui‡r, #™ê~Ú)
"åǨÏ#O ZˆH¯@ѨÙ_∞» KÕ¿ã ^Œ∞P : ''ã¨∞ÉòÇ¨ #Å¡r ã¨Y¯~°Å<å Ǩ*Ï ==∂‰õΩ<åfl
ÅǨ˙ =ÚMòih# =W<åfl WÖÏ ~°aƒ<å Å=Ú<£Ye|∂<£.—— (43:13,14)
ÉèÏ=O: =∂H’ã¨~ g>˜x J^°∞ѨÙÖ’ L~z# ^Õ=Ù_∞« Z~`À Ǩq„`Œ∞_«∞. "Õ∞=Ú g>˜x
J^°∞ѨÙÖ’ ÃÑ@ìQÅõ â◊H=Θ ∞~`Œ∞Å~ Hß=Ú. XHíO’A "Õ∞=Ú =∂ „ǨÉ∞íè =Ù ^°Qiæõ H˜ =∞O°e
áÈ=Åã≤ L~k.—— (Y∞~üP<£–43:13,14)
qq^èŒ H©_∞» Å#∞O_ç ~°H}∆õ HÀãO¨ KÕ¿ã ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡ Whfl J=ÓAaHõ
q∞<£ J*ÏaÖòY¢a =J=ÓAaHõ q∞<£ Ѷ≤`«fluÖò =∞ã‘Ç≤Ï^ŒÌ*Ï˚e =J=ÓAaHõ q∞<£
Ѷ`≤ fl« uÖò =∞ÇπÏÜ«∂ =Öò=∞=∂u, JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ Whfl J=ÓAaHõ q∞#Öò =∂ã¨q∞ =Öò
=∞Q∑~°q∞.—— (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
ÉèÏ=O: ^Õ"å! <Õ#∞ ã¨=∂kè Ü«∂`«#Å #∞O_ç h â◊~°} HÀ~°∞`«∞<åfl#∞. ^Œ*Ï˚Öò
LѨ¢^Œ=O #∞O_ç, r=#‡~°}ÏŠѨsHõ∆Å #∞O_ç h â◊~°}∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞. ^Õ"å! <Õ#∞
áêáêÅ ÉÏi#∞O_ç, ~°∞}ÉèÏ~°O #∞O_ç ‰õÄ_® h â◊~°}∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞.—— (|∞MÏi)
â◊‡âß<åxH˜ "≥o§#ѨÙ_∞» KÕ¿ã ^Œ∞P : ''Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩ"£∞ JÇπÏÅkÌÜ«∂i
q∞#Öò =ÚJòq∞h# =Öò=Úã≤¡g∞# =W#fl W<£ëêJšǨï a‰õΩ"£∞ ÖÏÇ≤ÏY∂# #ãπ
JÅ∞ÖÏ¡ÇϨ Å<å =ʼnõΩ=ÚÖò PÑ¶Ü ≤ ∞« `«.—— (=Úã≤O¡ )
(ÉèÏ=O: qâßfiã¨∞Å∞, =Úã≤¡=ÚÖˇ·# ã¨=∂kè"åã¨∞ÖÏ~å! g∞~°∞ âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõ.
^≥·=z`«Î=∞~Ú`Õ "Õ∞=¸ (F~ÀA) q∞=∞‡efl HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. "Õ∞=Ú =∞#O^Œi
HÀã¨O JÖÏ¡ÇπÏ#∞ ˆH∆=∞O HÀ~°∞`«∞<åflO.)
Éè’[# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ KÕ¿ã ^Œ∞PÅ∞ : ''aã≤‡ÖÏ¡Ç≤Ï¢~°Ç¨‡x¢~°Ç‘ÏO—— (Hõ~°∞}Ï
=∞Ü«Ú_»∞, Hõ$áê™êQÆ~∞° _≥#· JÖÏ¡ÇÏπ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèOí ) Jx K≥ÑÊ≤ Éè’[#O KÕÜ∞« _»O
¢áê~°OaèOKåe. Éè’[#O =Úyã≤# `«~∞° "å`« ''JÅǨÏ=ÚÌ eÅ¡ÇÏ≤ Å¡r J`üP=∞x Ǩ*Ï
=~°[YhÇ≤Ï q∞<£ÔQ·i ǨÏ∫eq∞‡xfl =ÖÏY∞=fiu.—— Jx ѨiîOKåe. (ui‡l)
186 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(ÉèÏ=O: <åH© PǨ~°O uxÑ≤Oz# ^Õ=ÙxH˜ Hõ$`«[`˝ Å « ∞. <å â◊H™Î˜ ê=∞~å÷ºÅ ¢Ñ¨"∞Õ
Ü«∞O ÖˉΩõ O_®<Õ PÜ«∞# <å‰õΩ nxfl ¢Ñ¨™êkOKå_»∞.)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''Éè’[#O KÕã≤ ^•xÃÑ·
^Õ=ÙxH˜ Hõ$`«[`˝ Å
« ∞ `≥Å∞ѨىõΩ<Õ"å_ç Ѩ@,¡ hà◊√§ `åy ^•xÃÑ· ^Õ=Ù_çfl ã¨∞u÷ OKÕ ^•ã¨∞_ç
Ѩ@¡ ^Õ=Ù_»∞ Jq∞`«OQÍ „Ѩã#¨ ∞fl_Ò`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
H˘`Ϋ|@ìÅ∞ ^èiŒ OKÕ@ѨÙ_∞» KÕÜ∞« =Åã≤# ^Œ∞P : ''JÖϡǨï=∞‡ ÅHõÖòǨÏ=ÚÌ
J#ÎHõ™œ `«hÇ≤Ï JãπJÅ∞Hõ Mˇ·~°Ç¨˙=Mˇ·~° =∂ã¨∞xJ ÅǨ˙ =J=ÓAaHõ q∞<£+¨¢i
=∂ã¨∞xJ ÅǨ˙.—— (ui‡l)
(ÉèÏ=O: ^Õ"å! ã¨HÅõ q^è•Å ¢Ñ¨âO◊ ã¨Å∞ hˆH â’aè™êÎ~Ú. h"Õ <åH© |@ì ^èiŒ OѨ *Ëâß=Ù.
D |@ì ¢âıÜ≥∂â◊√ÉèÏÅ#∞, ^Õx HÀã¨O Wk `«Ü«∂~°∞KÕÜ«∞|_çO^À ^•x ¢âıÜ≥∂ â◊√ÉèÏÅ#∞
h #∞O_ç Ji÷ã¨∞Î<åfl#∞.)
ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ HõeÜ«∞Hõ‰õΩ =ÚO^Œ∞ KÕ¿ã ^Œ∞P : ''aã≤‡ÖÏ¡Ç≤Ï JÖϡǨï=∞‡
[xflÉò# +¨¬Üü∞`åx =[xfla +¨¬Üü∞`å# =∂~°[YÎ<å.—— (J~°÷O: ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À
¢áê~°OÉèíO. =∞=∞‡efl Ã+·`å<£ H©_»∞#∞O_ç HÍáê_»∞)
F ã¨=∞„QÆ"∞≥ #ÿ ^Œ∞P : Ǩτ[`ü *ˇ^· £ a<£ J~°"ö ∞£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
WÖÏ „áêi÷OKÕ"å~°∞: ''^Õ"å! n<å=ã¨÷ #∞Oz, ™È=∞i`«#O #∞Oz, Ñ≤ã≤<åi`«#O
#∞Oz, xHõ$+¨ì"≥∞ÿ# =$^•úѨºO #∞Oz, ã¨=∂kè Ü«∂`«# #∞Oz, <Õ#∞ h â◊~°}∞
"Õ_»∞`«∞<åfl#∞. ^Õ"å! <å =∞#ã¨∞‰õΩ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. ^•xfl â◊√kúKÕ~Ú.
h=Ù =∞#ã¨∞x JO^ŒiHõO>Ë ÉÏQÍ â◊√kúKÕ™êÎ=Ù. ^•x HÍ~°º™ê^茉õΩ_çq, ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_çq
h"Õ. ^Õ"å! ѨxH˜=∂e# q^Œº #∞O_ç h â◊~} ° ∞ "Õ_∞» `«∞<åfl#∞. ÉèÜ
í ∞« Ѩ_x» ǨÏ$^ŒÜ∞« O
#∞O_ç, `«$Ñ≤Î K≥O^Œx =∞#ã¨∞ #∞O_ç, P"≥∂kOK«|_»x „áê~°÷# #∞O_ç h â◊~°}∞
"Õ_»∞`«∞<åfl#∞.—— (=Úã≤¡O)
~ÀQÍÅ #∞O_ç â◊~} ° ∞ : Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ
„áêi÷OKÕ"å~°∞: ''^Õ"å! `≥Å=¡ ∞K«ÛÅ ~ÀQÆO #∞O_ç, Ñ≤zÛ`«#O #∞O_ç, ‰õΩ+¨µ"ª åºkè #∞O_ç,
W`«~° hK«"∞≥ #ÿ ~ÀQÍÅ #∞O_ç <Õ#∞ h â◊~} ° ∞ "Õ_∞» `«∞<åfl#∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
QÆ=∞<å~°›"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« Å∞ : Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''=∞x+≤ ™êëêìOQƄѨ}Ï=∞O (ã¨*ÏÌ) ã≤÷uÖ’ `«# „ѨÉèí∞=Ù‰õΩ J`«ºO`«
^ŒQ~æÆ =° Ù`å_»∞. Hõ#∞Hõ (P ã≤u÷ Ö’) Z‰õΩ¯=QÍ „áê~°#÷ Å∞ KÕÜ∞« O_ç.—— (=Úã≤O¡ )
XHõ`#« ∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ ''U „áê~°#÷ Z‰õΩ¯=QÍ ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok?—— Jx
J_çQÍ_»∞. ^•xHÍÜ«∞# ''~å„u z=i *Ï=ÚÖ’ Ѷ~¨ *° ò #=∂AÅ `«~åfi`« (KÕ¿ã) „áê~°#÷
(Z‰õΩ¯=QÍ ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok)—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''U =Úã≤¡O
^•ã¨∞_≥·<å `«# ™È^Œ~°∞x Ѩ~ÀHõ∆OÖ’ J`«x „âıÜ«∞ã¨∞û HÀã¨O „áêi÷Oz#ѨÙÊ_»∞, XHõ
^≥=· ^Œ∂`« 'h‰õį_® JÖψQ [~°∞QÆ∞QÍHõ!— Jx nq™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 187
Ǩτ[`ü L™ê=∂ a<£ *ˇ·^£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''`«=∞‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕã#≤ "åi HÀã¨O '[*ÏHõÖÏ¡Çï¨ Mˇ~· å— (^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ =∞Oz „ѨuѶŠ¨ O
W=ÙfiQÍHõ!) Jx „áêi÷¿ãÎ, "åix á⁄y_ç#>Ë.¡ —— (ui‡r)
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) LÖËY ¡ #O: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) '^Œ∞P— HÀã¨O KÕ`∞« Å∞ ZuÎ#
`«~åfi`« J~°K`Õ ∞« Å`À =ÚYO ã¨Êi≈OK«∞‰õΩ<Õ^•HÍ KÕ`∞« Å∞ kOKÕ"å~°∞HÍ^Œ∞.——(ui‡l)
25. [HÍ`ü ¢áê=ÚYºO
W™ê¡OÖ’x ã¨=∞ã¨Î P~å^è#Œ Ö’¡ #=∂*ò‰Ωõ ZO`« ¢áê=ÚYºO LO^À [HÍ`ü‰Ωõ ‰õÄ_®
JO`Õ ¢áê=ÚYºO LOk. D Ô~O_ç\˜Ö’ U XHõ¯^•xfl x~åHõiOz<å =Úã≤¡O Jqâßfiã≤
J=Ù`å_»∞. g\˜Ö’ XHõ\˜ ÖËHáõ È`Õ, ~Ô O_À ^•xH˜ U=∂¢`«O qÅ∞= LO_»^∞Œ . XHõ =Úã≤O¡
#=∂*ò KÕã∞¨ #Î flѨÊ\˜H© ¢Ñ¨u ã¨O=`«û~°O [HÍ`ü K≥eO¡ K«Háõ È`Õ J`«x #=∂*ò J`«xH˜ ZÖÏO\˜
¢Ñ¨Ü∂≥ [#O KÕ‰Äõ ~°Û^Œ∞. JÖψQ =∞~˘Hõ`#« ∞ U>Ë\Ï [HÍ`ü K≥eã¡ ∞¨ <Î åfl rq`åO`«O #=∂*ò
KÕÜ∞« HõáÈ`Õ Ñ¨~Ö° ’HõOÖ’ J`«x [HÍ`üã`¨ å¯~°ºO |∂_ç^Ö Œ ’ áÈã≤# Ѩhfl~°∞ÖÏ J=Ù`«∞Ok.
^èŒ#¢Ñ¨H∆Íà◊<å ™ê^èŒ#O
''(ã¨`ͺxfl) qâ◊fiã≤~z ã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞flÅܵ #=∂*ò (qkè) xO°fiÇ≤Ï㨥,Î [Hß`ü#∞
<ˇO°ÇıO°∞㨥ΠL~_ËÇÍiH˜ ÇÍi„ǨuǶ¨Å~ ÇÍi„ǨÉèí∞=Ù =^°Ì ã≤^°ú~Qå L~k. ÇÍiH˜
(ǨO°Ö’Hí~Ö’) ZÖÏ~>˜ ÉèíÜ«µ~Qåx, ^°∞óY~Qåx L~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:277)
''qâ◊fiã≤~z# ¢ãÑΑ Ù¨ O°∞+¨∞Å~`Í XHíiHÁHíO∞° ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞, „âıÜ∂ˇ aèÖÏ+¨∞Å∞. "åO°∞
(„Ǩ[ÅHí∞) =∞~zq+¨Ü«∂Å∞ É’kè™®ÎO°∞. K≥_«∞q+¨Ü«∂Å #∞~_ç "åi™®ÎO°∞. #=∂*ò
(=º=ã¨)÷ ™®÷Ç™≤ ®ÎO∞° . [Hß`ü K≥e™¡ ®ÎO∞° . ^Õ=Ùx Ǩ@,¡ PÜ«µ# „Ǩ=HíΠǨ@¡ q#Ü«µq^èÜÕ µ«
`ŒÅ`À =∞ã¨Å∞Hí∞~>ÏO°∞. giÃÑ·<Ëfl ^≥·=HßO°∞}º~ =i¬ã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£–9:71)
[Hß`ü J~>Ë Ç¨q„`Œ`Œ, Ǩiâ◊∞^°ú`Œ Jx JO®÷Å∞<®flܵ. WHí¯_« „Ǩ`˺Hí áåiÉèÏ+¨Ö’,
^èx° Hí∞_«∞ Ǩq„`Œ∞_«ÜµË º L^ÕâÌ º◊ ~`À U_ÍkHÁHí™®i ã¨~Ǩ^° #∞~_ç O≥~_«∞#flO°âÍ`Œ~ K˘Ç¨C#
¿Ñ^°ÅHí∞, ^èO° ‡° ã¨~™®÷Ç<¨ ®HßO®ºÅHí∞ ^®#~ Kı¿ã ^è#° Hí#Hí =ã¨∞=Î Ùefl [Hß`ü J~>ÏO°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_«∞ [Hß`ü K≥e~¡ ѨÙ#∞ =Úã≤~¡ ÅHí∞ qkè
(Ѷ~¨ *° )ò Qå KÕâÍ_«∞. Wk ÇÍi ^èx° Hí∞Å #∞~_ç =㨥Å∞Kıã,≤ ÇÍi xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ J~^°
*Ëܵ« |_«∞`Œ∞~k.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
ÃÑ· ǨÏnãπx |\˜ì [HÍ`ü ¿Ñ^Œ„Ѩ[ŠǨωõΩ¯ Jx ã¨Ê+¨Oì QÍ `≥Å∞™ÈÎOk. W™ê¡O ™œ^è•xH˜
LO_Õ J~Ú^Œ∞ =¸ÅãÎ̈OÉèÏÅÖ’ qâßfi㨠¢Ñ¨Hõ@#, #=∂*òÅ `«~°∞"å`« '[HÍ`ü— =¸_»=
ã¨ÎOÉèíOQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`ÀOk. Y∞~üP<£Ö’ Hõhã¨O 32 KÀ@¡ #=∂*ò`À áê@∞ [HÍ`ü
¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. nxfl|\˜ì ‰õÄ_® [HÍ`ü‰õΩ ZO`« ¢áê=ÚYºO LO^À `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
JnQÍHõ Y∞~üP<£ J<ÕHõKÀ@¡ 'D=∂<£— `«~åfi`« #=∂*ò, [HÍ`üÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqOz,
W"Õ "≥Ú`«ÎO ^èŒ~å‡xH˜ =ÚYº ¢áêuѨkHõÅ#fl ÉèÏ"åxfl ã¨∞ÊùiOѨ*Ëã¨∞ÎOk.
''"åO°∞ #=∂*ò ™®÷Ç™≤ ®ÎO∞° † [Hß`ü K≥e™¡ ®ÎO∞° † ^Õ=ÙxH˜ `ŒÇʨ =∞O≥=iH© ÉèÜ
í µ« Ǩ_O« ∞° .
JÖÏ~>˜"åOÕ ã¨<å‡~°Oæ Ö’ #_«∞™®ÎOx° Pâ◊ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–9:18)
188 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
[HÍ`ü K≥e¡OK«x "å~°∞ ~°∞A=∂~°æO á⁄O^ŒÖË~°x, XHõ"Õà◊ ~°∞A=∂~°æO ¢áêѨÎ"≥∞ÿ<å
JO^Œ∞Ö’ "å~°∞ ã≤~÷ O° QÍ LO_»Ö~Ë x° ‰õÄ_® Y∞~üP<£ É’^è#Œ Å∞ ã¨Ê+¨Oì KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. JÖÏO\˜
"å~°∞ Jqâßfiã¨∞Å∞, |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅx QÆ∞iÎOK«|_»\ÏxH˜ "å~°∞ [HÍ`ü K≥e¡OK«Hõ
áÈ=_»"∞Õ ÃÑ^ŒÌ x^Œ~≈° #=∞x Y∞~üP<£ J^躌 Ü«∞#O ^•fi~å `≥Å∞ã¨∞OÎ k. [HÍ`ü K≥eO¡ K«_®xH˜
x~åHõiOz# =Úã≤¡OÅÃÑ· Ybá¶ê ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞_®xH˜ ã≤^Œú
=∞Ü«∂º~°O>Ë [HÍ`ü ZO`« =ÚYº"≥∞ÿ# P~å^èŒ<À q=iOK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
''Ѩ~°Ö’HÍxfl u~°ã¨¯iOz [HÍ`ü (qkè) <≥~°"Õ~°Ûx |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩʼnõΩ q<åâ◊O
(~åã≤ÃÑ\ì̃) LOk.—— (Y∞~üP<£–41:6,7)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''U ã¨~Ǩ^° #∞~_ç [Hß`ü fÜ«µHí∞~_Í J~^°∞Ö’<Ë
HíÅã≤ L~@∞~^À P ã¨~Ѩ^#° ∞ Wk <®â◊#~ KÕã∞¨ ~Î k——. (q∞뮯`ü)
[HÍ`ü K≥e¡OK«x"åi Ѩ~°º=™ê#O
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''"≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ Hõey =Ù#fl"å_»∞ "å\˜
ǨωõΩ¯ <≥~"° ~Õ Û° HõáÈ`Õ ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# P "≥O_ç|OQÍ~åÅ#∞ JyflÖ’ HÍeÛ Ñ¨ÅHõÅ∞QÍ
KÕã≤ =∞O_»∞`«∞#fl P ѨÅHõÅ`À J`«x gѨÙÃÑ·, ѨH¯õ ÅÃÑ·, #∞^Œ∞\˜ÃÑ· "å`«Å∞ ÃÑ@ì_O»
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. ѨÅHõÅÅ∞ K«ÖÏ¡i#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "å\˜x =∞m§ HÍeÛ J`«x â◊s~°O g∞^Œ
"å`«Å∞ ÃÑ_®Î~∞° . Dq^èOŒ QÍ UÉè"·ˇ Å Õ ã¨O=`«û~åÅ ã¨∞n~°…k<å# Ü«∂=`«∞Î =∂#"åo
f~°∞Ê =Úy¿ã^•HÍ =∂\˜=∂\˜H˜ "å`«Å∞ ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. z=iH˜ J`«#∞
(`«# qâßfiã¨O, Hõ~‡° Å#∞ |\˜)ì ã¨fi~åæxH˜ ÖËHõ #~°HÍxH˜ ѨOѨ|_»`å_»∞..... (=Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ÃãÅqKåÛ~°∞: ''Z=iÔH·`Õ ^Õ=Ù_»∞ Sâ◊fi~°ºO ¢Ñ¨™êkOKå_À
J`«#∞ [HÍ`ü K≥eO¡ K«Háõ È`Õ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# P ^è#Œ O FÃÑ^ŒÌ H˘O_»zÅ∞=QÍ =∂~°∞`«∞Ok.
^•x <≥uÎ g∞^Œ ~Ô O_»∞ K«∞Hõ¯Å∞O\Ï~Ú. P áê=Ú#∞ HõO~îá° êâ◊OQÍ KÕã≤ J`«x "≥∞_»Ö’
"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_® áê=Ú <À\˜`À J`«x ^Ò_»Å∞ Ѩ@∞ìH˘x '<Õ#∞ h
^èŒ<åxfl, h xkèx— JO@∞Ok.—— P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞:
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À „Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~
=Ç≤Ï~KÕÇÍO°∞ P Ç≤ã≤<®i`Œ#~ `Œ=∞Hí∞ "Õ∞Å∞ KÕHí∂O°∞ã¨∞Î~^°x ÉèÏq~K«Hí∂_«^°∞. Jk
ÇÍiH˜ Ǩx Híeyã¨∞Î~k. ÇÍO°∞ U ^è°#~ q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞Î<®flO’ Jk
OÕѨ٠„Ǩà◊Ü«µk<®# ÇÍi "≥∞_«Hí∞ Qõ∞k|~_«Qå =∂O°∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–3:180)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùi (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨xflkèH˜
"≥àϧ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# HÍÉÏ (QÀ_») h_»Ö’ ‰õÄ~˘Ûx ''HÍÉÏ ¢Ñ¨É∞íè =Ù ™êH˜!∆ JO^ŒiHõO>Ë
"åàı§ Z‰õΩ¯=QÍ #+¨áì ÈÜÕ∞"åà◊√§. HÍÉÏ ¢Ñ¨É∞íè =Ù ™êH˜!∆ ! JO^ŒiHõO>Ë "åàı§ Z‰õΩ¯=QÍ
#+¨ìáÈÜÕ∞"åà◊√§—— Jx (Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡) J<åfl~°∞. <Õ#∞ (Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂) ''Uq∞\©, <å
Ѩiã≤u÷ Uq∞\©? <åÖ’ JÖÏO\˜ ^Õ^~Œ Ú<å HõxÊã¨∞OÎ ^•?—— Jx J_çQÍ#∞. P `«~∞° "å`«
<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæiH˜ "≥o§ ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. PÜ«∞# uiy J"Õ =∂@Å∞
L^•…\O˜ Kå~°∞. <Õ#∞ f¢=OQÍ zOuã¨∂Î LO_»|@ìÖHË õ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞
g∞ HÀã¨O JiÊ`«=∞=ÙQÍHõ, Z=~°∞ "åà◊√§ (^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ)?—— Jx J_çQÍ#∞ =∞m§.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 189
JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''J`«ºkèHõ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ HõÅ"åà◊√§. J~Ú`Õ Dq^èŒOQÍ, Pq^èŒOQÍ (JO>Ë
=ÚO^Œ∂, "≥#∞HÍ, ‰õΩ_ç, Z_»=∞Å "≥·Ñ¨Ù) ^≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Û ÃÑ>Ëì"åà◊√§ =∂¢`«O
HÍ^Œ∞. XO>ˇÅ∞, P=ÙÅ∞ ÖË^• "Õ∞HõÅ∞ Hõey=Ù#fl"å_»∞ "å\˜ ǨωõΩ¯ ([HÍ`ü) QÆ#Hõ
<≥~"° ~Õ Û° HõáÈ`Õ ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# P Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ ÉÏQÍ ÃÑiy |Åã≤áÈÜÕ∞ÖÏ KÕã≤ fã¨∞‰õΩ
~å|_»`å~Ú. P `«~åfi`« Jq XHõ^•x `«~åfi`« =∞~˘Hõ\˜ =~°∞ã¨QÍ P =ºH˜xÎ H˘=Ú‡
Å`À á⁄_çz, HÍà◊§`À `˘H˜¯"Õ™êÎ~Ú. z=i Ѩâ√◊ =Ù ‰õÄ_® á⁄_çz, `˘H˜¯"Õã#≤ `«~∞° "å`«
uiy "≥Ú^Œ\˜ Ѩâ◊√=Ù =KÕÛã¨∞ÎOk. Dq^èŒOQÍ D Ü«∂`«# Ü«∂=`«∞Î =∂#=Ùefl
QÆ∞iOz f~°∞Ê =Úy¿ã^•HÍ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok.——
(ã¨ÇÏ‘ ÇπÏ |∞MÏi, ã¨ÇÏ‘ ÇπÏ =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''QÆ∞¢~åÅ∞ =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ LO\Ï~Ú.
H˘O^ŒiHõq ѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏxH˜ L^ÕÌtOz#q. =∞iH˘O^ŒiH˜ Ö’áêÅ#∞ HõÑ≤Ê Ñ¨ÙKÕÛqQÍ
LO\Ï~Ú. WOHÍ H˘O^ŒiH˜ (#~°H)õ Ü«∂`«#‰õΩ HÍ~°}Éè∂í `«=∞=Ù`å~Ú.
^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_ÕO^Œ∞‰õΩ QÆ∞¢~åxfl ÃÑOKÕ =∞x+≤H˜ Jk ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Pi˚Oz
ÃÑ_»∞`«∞Ok. J`«<å QÆ∞¢~åxfl á⁄_»∞QÍ\˜ ¢`å\˜`À Hõ\"ì˜ ãÕ ≤ U^≥<· å ѨzÛHõ |Ü«∞Å∞Ö’
QÍx ÖË^• `À@Ö’QÍx =^ŒeÃÑ_ç`Õ, P ¢`å\˜ á⁄_»=Ù P ѨzÛHõ |Ü«∞Å∞Ö’ ÖËHõ
`À@Ö’ ZO`« "Õ∞~°‰õΩ qã¨Îiã¨∞ÎO^À Jxfl ѨÙ}ϺÅ∞ J`«x Hõ~°‡Å z\ÏìÖ’ ¢"åÜ«∞
|_»`å~Ú. XHõ"àÕ ◊ P QÆ∞¢~°O `å_»∞ `≥OK«∞H˘x XHõ\˜ ~Ô O_»∞ QÆ∞@ìÅ∞ ^Œ∂H˜ "≥àÎı ^•x
ÅkÌ, ^•x y@ìÅ QÆ∞~°∞ÎÅ∞ Ãã·`«O J`«x HÀã¨O ѨÙ}ϺÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~Ú.
JO`ÕHÍ^Œ∞, P QÆ∞¢~åxH˜ ^•x Ü«∞[=∂x hà◊√§ `åyOKÕ L^ÕâÌ º◊ O ÖËHáõ È~Ú<å ã¨~ˆ
Jk `«#O`«@`å#∞ U^≥<· å #k ^ŒQ~æÆ HÔ° o§ hà◊√§ `åy`Õ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® J`«x MÏ`åÖ’
ѨÙ}ϺÅ∞ ¢"åÜ«∞|_»`å~Ú. nxH˜ aè#flOQÍ Z=Ô~<· å ¢Ñ¨^~Œ ≈° <å |∞kú`À, QÆ~fi° HÍ~°}O
HÀã¨O QÆ∞¢~åxfl ÃÑOK«∞`«∂, W™ê¡O â◊‰õΩÎʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_Õ L^ÕÌâ◊ºO`À Hõ\˜ì
LOz`Õ J`«x HÀã¨O P QÆ∞¢~°O áêѨÑÖ ¨¶ ÏxH˜ HÍ~°}Éè∂í `«=∞=Ù`«∞Ok...—— (|∞MÏi)
Pi÷Hõ <Õ~°ã¨∞÷Å∞
Pi÷Hí ™ÈÎ=∞`Œ Híey# =Úã≤~¡ Å∞ `Œ=∞ ã¨~Ǩ^° #∞~_ç O≥~_«∞#flO° âÍ`Œ~ [Hß`ü fã≤
W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉèí∞`ÍfixH˜ qkèQå K≥e¡~Kåe. JÖÏO\˜ „ǨÉèí∞`Œfi~ ÖËx KÀ@¡ =Úã≤¡~Å∞
=ºH˜QÎ `õ ~Œ QÍQåx U^≥<· ® ã¨~Ѷ∞¨ ~ ^®fiO®Qåx [Hß`üx JO°∞›Öˇ#· ÇÍiH˜ ^®#~ KıÜ∂« e. [Hß`ü
K‹e~¡ K«_ÍxH˜ xO®Híi~KÕÇÍO°∞ W™®¡O ^°$+≤Ö ì ’ Pi÷Hí <ËOã° ∞¨ Å
÷ ∞Qå ǨiQõ}~˜ K«|_«`ÍO°∞.
Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) Ybá¶å Jܵ# `Œ~åfi`Œ HÁxfl `ˇQÅ õ ∞ [Hß`ü K≥e~¡ K«
_ÍxH˜ xO®Híi~KÍܵ. JǨC_®Ü«∞# P `ˇQÅ õ `À Ü«µ∞^°~ú KÕã≤ ÇÍ>˜#∞~_ç |Å=~`Œ~
Qå [Hß`ü =㨥Å∞ KıÜ«µ_ÍxH˜ xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®flO°∞. Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) D
xO°Ü
‚ µ« ~ Ǩ@¡ JÉèºí ~`ŒO~° ÖË=nã≤#ǨC_«∞ PÜ«µ# WÖÏ ã¨=∂^è®#q∞KÍÛO°∞:
''^≥·=™®H˜∆! #=∂*ò, [Hß`üÅ =∞^è°º qK«Hí∆} Kտ㠄Ǩu =ºH˜Î`À <Ë#∞ Ü«µ∞^°ú~
KÕ™®Î#∞. [Hß`ü ã¨~Ǩ^° ǨÏHí∞¯. (J~>ı ã¨~Ǩ^° Híey#ÇÍO°∞ ^®xg∞^° ¿Ñ^°Å Pi÷Hí
190 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨÏHí∞¯ Jܵ# [Hß`üx qkèQå K≥e¡~KÍe.) ^≥·=™®H˜∆! ÇÍO°∞ Qõ#Hí ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)
HßÅ~Ö’ W㨥ΠL~_ç# ã¨~Ǩ^° #∞~_ç X~>ˇ `Í_«Üµ<® ã¨OÕ W=fi_ÍxH˜ xO®Híi¿ãÎ
<Ë#∞ "åi`À `ŒÇʨ Hí∞~_Í áÈO®_«∞`Í#∞——.
P `ŒO°∞"å`Œ Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) =∂>Ï¡_«∞`Œ¥ ''^≥·=™®H˜∆! ^Õ=Ù_«∞ ã¨`ͺ=
QåǨÏ# H’ã¨~ J|¥|HíO∑ ǨÏ$^°Üµ« Hí"å>ÏÅ∞ `ˇiKÍ_«∞. J|¥|HíO∑ ^°$HíÊ^ä"° ∞Õ ã¨O#·≥
^°x <Ë#∞ P `ŒO∞° ÇÍ`Œ „QõÇÏ≤ ~KÍ#∞—— Jx J<®flO°∞. (ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ǨϢ[`ü =ÚP*ò (~°l)x Ü«∞=∞<£ ~å¢ëêìxH˜ QÆ=~°fl~üQÍ
xÜ«∞q∞Oz ѨOѨÙ`«∂ WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞:
''=ÚP*ò! hqѨÙÊ_»∞ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞O_Õ ¢áêO`åxH˜ "≥à◊√Î<åfl=Ù. JO^Œ∞=Å¡ "≥Ú@ì
"≥Ú^Œ@ h=Ù "åix UˆHâ◊fi~å^èŒ# "≥·Ñ¨Ù‰õΩ Ñ≤Å∞"åe. "å~°∞ QÆ#Hõ UˆHâ◊fi~°∞_»~Ú#
JÖÏ¡ÇπÏ#∞ ^èŒ$gHõiOK«_»O [iy`Õ, PÜ«∞# "åiH˜ ~ÀA‰õΩ J~Ú^Œ∞ ™ê~°∞¡ qkèQÍ
#=∂A KÕÜ«∂Åx P^ÕtOKå_»x K≥ѨÙÊ. nxH˜ "å~°∞ JOwHõi¿ãÎ "å~°∞ `«=∞ ã≤i
ã¨OѨ^ŒÅ #∞O_ç qkèQÍ [HÍ`ü fã≤ K≥e¡OKåÅx PÜ«∞# P*Ï˝Ñ≤OKå_»x `≥eÜ«∞
*ˇ~Úº. D [HÍ`ü ™⁄=Ú‡ "åiÖ’ ^èxŒ ‰õΩÅ #∞O_ç =ã¨∂Å∞ KÕã≤ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ѨOK«|_»∞
`«∞Ok. D P^Õâßxfl ‰õÄ_® t~°™ê=Ç≤ÏOz [HÍ`ü K≥eO¡ K«_®xH˜ JOwHõi¿ãÎ "åi ^ŒQ~æÆ °
[HÍ`ü =ã¨∂Å∞ KÕÜ∂« e. J~Ú`Õ XHõ q+¨Ü∞« O ÉÏQÍ QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ. ¢Ñ¨[Å ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ
Ju ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =ã¨∞=Î ÙÅ *’eH˜ =∂¢`«O áȉõÄ_»^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
26. [HÍ`ü qkèOѨىõΩ +¨~°`«∞Å∞
[HÍ`ü ^è#Œ =O`«∞_≥#· ¢Ñ¨u =Úã≤O¡ ¢Ñ¨u ã¨O=`«û~°O `«Ñʨ xã¨iQÍ áê\˜OK«=Åã≤# qkè
(Obligatory duty). [HÍ`ü qkèx x~åHõiOz# =∞x+≤ HÍѶ~ ≤ (ü Jqâßfiã≤) J=Ù`å_»∞. qkè
("ålÉò)è Jx `≥eã≤‰õÄ_® [HÍ`ü K≥e¡OK«x =Úã≤¡O áêáê`«∞‡_çQÍ, Ѩ~°=∞^Œ∞~å‡~°∞æ_çQÍ
ѨiQÆ}O˜ K«|_»`å_»∞. [HÍ`ü qkè ("ålÉò) HÍ=_®xH˜ U_»∞ +¨~`° ∞« Å∞ L<åfl~Ú. D U_»∞
+¨~°`«∞Å∞ ѨÓiÎ J~Ú`Õ [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. WO^Œ∞Ö’ U XHõ¯
+¨~°`«∞ ѨÓiÎ HÍHõáÈ~Ú<å [HÍ`ü K≥e¡OK«_»O qkè HÍ*ÏÅ^Œ∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''*Ï¢QÆ`!Ϋ ã¨OѨ^Œ Hõey=Ù#fl J<å^䉌 Ωõ ã¨O~°H‰∆õ Ωõ xQÍ
L#fl"å_»∞ P ^è#Œ O`À U^≥<· å "åºáê~°O KÕÜ∂« e. JO`ÕQÍx P ÉÏÅ∞x ^è#Œ =∞O`å
[HÍ`ü K≥eO¡ ѨÙHˆ ǨÏiOzáÈÜÕ∞ÖÏ ^•xfl JÖψQ LOK«‰Äõ _»^∞Œ .—— (ɡǷ Ϩ d, ui‡l)
[HÍ`ü qkèOѨ٠HÀã¨O =¸Å^èŒ# Ѩiq∞u JO>Ë [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò)
HÍ=_®xH˜ ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ (+¨sJ`ü) x~°~‚ ÚOz# Hõh㨠=¸Å^è#Œ O Jx J~°O÷ . nxfl ''x™êɡ
[HÍ`ü—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞. x™êÉòJO`« ÖËHõ x™êÉò‰Ωõ q∞Oz# =¸Å^è#Œ O Hõey=Ù#fl
=ºH˜xÎ ''™êÃÇÏɡ x™êÉò—— JO\Ï~°∞.
[HÍ`ü qkèOѨىõΩ HÍ=Åã≤# Hõh㨠=¸Å^èŒ#O ZO`« LO_®Å#fl q+¨Ü«∂xfl
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''J~Ú^Œ∞ TdÜ«∂Å∞ Hõ<åfl `«‰Ωõ ¯= "≥O_çÃÑ· [HÍ`ü
ÖË^∞Œ . S^Œ∞ HõO>Ë `«‰Ωõ ¯= XO>ˇÅÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^∞Œ . JÖψQ J~Ú^Œ∞ =ã¨MÅ ò
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 191
Hõ<åfl `«‰Ωõ ¯= Y~°∂~˚ O° ÖËHõ ^è•#ºOÃÑ· ‰õÄ_® [HÍ`ü ÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü ëêÇπÏ =eÜ«ÚÖÏ¡ÇÏπ (~°ÇϨ ‡) D ǨÏnã¨∞Ö’ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_ç# H˘Å=∂<åÅ#∞
QÆ∞iOz q=iã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''P HÍÅOÖ’ J~Ú^Œ∞ '=ã¨Mò—Å∞ JO>Ë =ÚѨÊù~Ú
=∞}∞QÆ∞Å (^•^•Ñ¨Ù 609 H˜Ö’¢QÍ=ÚÅ) Y~°∂˚~° ѨO_»∞¡. Jq XHõ z#fl ‰õΩ@∞OÉO
U_®káê@∞ QÆ_»Ñ¨\ÏxH˜ ã¨iáÈÜÕ∞q. W^Õ qÅ∞= J~Ú^Œ∞ 'Tv—Å, JO>Ë Ô~O_˘O^ŒÅ
k~°›"£∞Å "≥O_çH˜ (ÖËHõ) J~Ú^Œ∞ XO>ˇÅ ^èŒ~°‰õΩ ã¨=∂#OQÍ LO_Õk. JO^Œ∞=Å¡ D
Ѩi=∂}=∞O`« ã¨OѨ^Œ Hõey=ÙO_Õ =ºH˜Îx ^èŒx‰õΩ_çQÍ Ñ¨iQÆ}˜ã¨∂Î J`«xÃÑ· [HÍ`üx qkè
("ålÉò)QÍ x~°~‚ ÚOK«_O» [iyOk.
"≥O_ç, |OQÍ~åŠѨiq∞u (x™êÉò) : [HÍ`ü qkèOѨىõΩ |OQÍ~°O Ѩiq∞u
(x™êÉò) W~°"≥· 'q∞™êöÖò—Å∞. nx |~°∞=Ù J~Ú^Œ∞ `«∞ÖÏÅ Ô~O_»∞#fl~° =∂ëêÅ (^•^•Ñ¨Ù
5–1/2 `«∞ÖÏÅ∞´ 65 ¢QÍ=ÚÅ)‰õΩ ã¨=∂#O. JO>Ë Hõhã¨O JO`« Ѩi=∂}OÖ’ Z=i
^ŒQÆæÔ~·<å |OQÍ~°O LO_ç, XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_»záÈ`Õ J`«xÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè
J=Ù`«∞O^Œ#fl =∂@. JO`«HõO>Ë `«‰õΩ¯= |OQÍ~°OÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O |OQÍ~°O Ѩiq∞u (x™êÉò) 7–1/2
`«∞ÖÏÅ∞ (JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù 87 ¢QÍ=ÚÅ∞). D q+¨Ü∞« "Õ∞ ¢Ñ¨ãk≤ ú K≥OkOk. ''ɡÇÏ≤ +≤Î *Ë=~ü——
¢QÆO^äŒOÖ’ ‰õÄ_® |OQÍ~°O Ѩiq∞u 7–1/2 `«∞ÖÏÖË#x ¿Ñ~˘¯#|_çOk.
"≥O_çѨiq∞u Ô~O_˘O^ŒÅ k~°›"£∞Å∞. nx |~°∞=Ù =ÚѨÊù~Ú Zxq∞k `«∞ÖÏÅ
J~Ú^Œ∞#fl~° =∂ëêÅ (^•^•Ñ¨Ù 38–1/2 `«∞ÖÏÅ∞´ 455 ¢QÍ=ÚÅ)‰õΩ ã¨=∂#=∞=Ù`«∞Ok.
Hõhã¨O JO`« Ѩi=∂}OÖ’ Z=i ^ŒQ~ÔæÆ <· å "≥O_ç LO_ç, XHõ ã¨O=`«û~°O QÆ_z» áÈ`Õ J`«xÃÑ·
[HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè J=Ù`«∞Ok. JO`«HõO>Ë `«‰õΩ¯= "≥O_çÃÑ· [HÍ`ü ÖË^Œ∞.
H˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O "≥O_ç Ѩiq∞u (x™êÉò) 52–1/2 `«∞ÖÏÅ∞
(JO>Ë ^•^•Ñ¨Ù 609 ¢QÍ=ÚÅ∞). D q+¨Ü«∞"Õ∞ Z‰õΩ¯=QÍ ¢Ñ¨ã≤kú K≥OkOk. ''ɡÇ≤Ï+≤Î
*Ë=~ü—— ¢QÆO^äŒOÖ’ ‰õÄ_® "≥O_ç Ѩiq∞u 52–1/2 `«∞ÖÏÅ<Õ LOk.
J~Ú`Õ "≥O_ç, |OQÍ~åÅÖ’ U XHõ¯^•x x™êÉò ѨÓiÎ J~Ú<å ^•x ¢Ñ¨HÍ~°"∞Õ ÖˇH¯õ
Hõ\ì̃ [HÍ`ü K≥eO¡ KåÅ#fl q+¨Ü∂« xfl ^Œ$+≤Ö ì ’ ÃÑ@∞ìHÀ"åe. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– D<å_»∞ Z=i
^ŒQÆæÔ~·<å Ѩ<≥flO_»∞ "ÕÅ (12,000/–) ~°∂áêÜ«∞Å∞ #QÆ^Œ∞O>Ë J`«xÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OѨ٠qkè
J=Ù`«∞Ok. HÍ~°}O Ѩ<≥flO_»∞ "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞ |OQÍ~°O Ѩiq∞u (x™êÉò) qÅ∞=‰õΩ
(JO>Ë 87 ¢QÍ=ÚÅ |OQÍ~°O ^èŒ~°‰õΩ) ã¨=∂#O HÍHõáÈ~Ú<å, P ÃÑ·HõO "≥O_ç Ѩiq∞u
(x™êÉò) qÅ∞=‰õΩ (609 ¢QÍ=ÚÅ "≥O_ç ^èŒ~°‰õΩ) q∞OzáÈ`«∞Ok.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ Hõ_çÜ«∂Å∞ ^èŒiOKÕ^•xfl. (JOKÕ`«)
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Wq ‰õÄ_® xkè (Y*Ï<å) H˜OkH˜ =™êÎÜ∂« ?—— J#_çQÍ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞#
WÖÏJ<åfl~°∞– ''[HÍ`ü K≥eO¡ ѨىõΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ O`« Ѩi=∂}ÏxH˜ KÕ~∞° ‰õΩ#fl ^è#Œ O LO>Ë
^•xÃÑ· [HÍ`ü ‰õÄ_® Wã¨∞OÎ >Ë P ^è#Œ O xkè H˜OkH˜ ~å^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨xflkèH˜ F™êi Ü«∞=∞<£‰^ÕâßxH˜ K≥Ok# XHõ ¢ã‘Î =zÛOk.
P ¢ã‘Î "≥O@ P"≥∞ ‰õÄ`«∞~°∞ ‰õÄ_® LOk. P J=∂‡~Ú KÕ`∞« ʼnõΩ |~°∞"≥#· ~Ô O_»∞
|OQÍ~°∞ =Ú~°∞QÆ∞Å∞ L<åfl~Ú. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P ¢ã‘xÎ L^ÕtÌ Oz 'h=Ù D |OQÍ~°∞
192 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=Ú~°∞QÆ∞Å g∞^Œ [HÍ`ü K≥eã¡ ∞¨ #Î fl"å?— Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞HÍ"≥∞ ÖË^OŒ _ô J#flk.
^•xÃÑ· ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'J~Ú`Õ ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# ^Õ=Ù_»∞ nx Ѩ~º° =™ê#OQÍ h‰õΩ Jyfl
=Ú~°∞QÆ∞Å∞ `˘_çyOK«_»O W+ì̈"Õ∞<å?— Jx J_çQÍ~°∞.
(D =∂@Å∞ q#QÍ<Õ) P ¢ã‘Î P ~Ô O_»∞ |OQÍ~°∞ =Ú~°∞QÆ∞Å∞ fã≤ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O)‰õΩ WzÛ"Õã¨∂Î '^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã¨#fl`«, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ‘u HÀã¨O <Õ#∞ g\˜x
g∞‰õΩ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO@∞<åfl#∞— Jx J#flk.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ W^ŒÌ~°∞ =∞Ç≤Ïà◊Å∞ =KåÛ~°∞. "åi KÕ`«∞ʼnõΩ
|OQÍ~°∞ QÍAÅ∞ L<åfl~Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "å\˜x K«∂ã≤ ''D |OQÍ~°∞ QÍAÅÃÑ·
g∞~°∞ [HÍ`ü K≥e¡ã¨∞Î<åfl~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''ÖË^Œ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— Jx
J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''=∞i (Ѩ~°Ö’HõOÖ’) g\˜H˜ |^Œ∞Å∞ g∞‰õΩ Jyfl
QÍAÅ∞ `˘_çyOK«_®xfl g∞~°∞ W+¨ìѨ_»`å~å?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xH˜ "å~°∞
''W+¨ìѨ_»O ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J~Ú`Õ g\˜ÃÑ· [HÍ`ü
K≥eO¡ K«O_ç—— J<åfl~°∞. (ui‡l)
Wɡfl ǨÏ["£∞ `«# ¢QÆO^äOŒ ''=ÚǨÏb¡—— ¢Ñ¨HÍ~°O ~Ô O_»= Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü
(~°l) `«# QÆ=~°fl~ü ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l)H˜ ѨOÑ≤# XHõ L`«~Î ∞° fiÖ’ ''`«=∞
PÉè~í }
° ÏÅ g∞^Œ [HÍ`ü K≥eO¡ KåÅx =Úã≤O¡ ¢ã‘Å Î #∞ P*Ï˝ÑO≤ K«∞—— Jx P^ÕtOKå~°∞.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l)x XHõ`#« ∞ ''PÉè~í } ° ÏÅ#∞ QÆ∞iOz P[˝
Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''Jq ~Ô O_˘O^ŒÅ k~°›"£∞ʼnõΩ KÕ~∞° ‰õΩO>Ë
"å\˜ÃÑ· [HÍ`ü LOk—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.
W^Õ q+¨Ü∂« xfl QÆ∞iOz K≥ÑÊ≤ # ã¨ÇϨ cÅÖ’ Wɡfl JÉσãπ (~°l), J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞
a<£ Pãπ (~°l), ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)† `å|~¸ÅÖ’ ã¨~¸^£ a<£ =∞ã‘Éò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·),
ã¨~¸^£ a<£ [c~ü (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , [¢Ç‘φ W=∂=ÚÅÖ’ ã¨∞á¶êº<£ ™œi (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , J|∂ǨÏhá¶ê
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), "åi J#∞K«~°∞Å∞ L<åfl~°∞. g~°O`å W^Õ Jaè¢áêÜ«∂xfl "≥e|∞KåÛ~°∞.——
27. [HÍ`ü ã‘fiHÍ~° J~°∞›Å∞–J#~°∞›Å∞
[HÍ`ü fã¨∞HÀ=_®xH˜ J~°∞›Å∞ Y∞~üP<£ `≥eÜ«∞*Ëã≤Ok. "åix QÆ∞iOz q=~°OQÍ
¿Ñ~˘¯#=Åã≤LO@∞Ok. [HÍ`ü‰Ωõ J~°∞›Öˇ=~À `≥eã≤# `«~åfi`« q∞ye#"å~°O`å J#~°∞›Åx
K≥ѨÊ_®xH˜ gÅ∞ÖË^Œ∞. P J#~°∞›efl QÆ∞iOz ‰õÄ_® q=~°OQÍ ¿Ñ~˘¯#=Åã≤LO@∞Ok.
J~°∞›Å∞
''Jã¨b ^®#^è°O®‡Å∞ ([Hß`ü) JQõ`ŒºÇ¨O°∞ÅHí∞–1, P`͇aè=∂#∞Öˇ·# x~°∞
¿Ñ^°ÅHí∞–2, "å>˜x =㨥Å∞KÕ¿ã L^ÀºQÆ∞Å HÀã¨O–3, ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ K«¥O°Q˘#_ÍxH˜–4,
ÉÏxã¨Å q=ÚH˜ÎH˜–5, O°∞}„Qõã¨∞ÎÅ O°∞}ÉèÏO°~ `Œyæ~K«_ÍxH˜–6, ^≥·==∂O°æ~Ö’
qxܡ∂y~K«_ÍxH˜–7, (xO°#ú ∞Öˇ#· ) ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞–8 =∂„`Œ"∞Õ Hı>Ïܵ~K«|_ͤܵ. Wk
^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ # xO°Ü
‚ µ~K«|_ç# qkè. ^Õ=Ù_«∞ ã¨Ofi° ~ Ziy#ÇÍ_«∞, =∞Ǩ q"ÕH=í ~`Œ∞_«∞.——
(Y∞~üP<£–9:60)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 193
(1) JQÆ`«ºÑ¨~°∞_»∞ (Ѷ¨H©~ü) : ^èŒx‰õΩ_»∞ J<Õ Ñ¨^•xH˜ =ºuˆ~Hõ ÉèÏ=OÖ’ Wk LѨ
Ü≥∂yOK«|_çOk. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ 'ѶH¨ ~© —ü JO>Ë [HÍ`ü qkèOѨىõΩ HÍ=Åã≤#O`« ã¨OѨ^Œ
ÖËx"å_»x J~°O÷ . W@∞ [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ Pã≤áÎ êã¨∞Å
Î ∞QÍx, J@∞ r=<Àáêkè
HÀã¨O ѨxKÕ¿ã â◊H˜ÎQÍx, Ü≥∂Qƺ`«QÍx, J=HÍâ◊OQÍx ÖËx "åºkè¢QÆã¨∞ÎÅ∞, qHõÖÏOQÆ∞Å∞,
J<å^äŒÅ∞, q`«O`«∞=ÙÅ∞ =ÔQ·~å =º‰õΩÎÅO^Œ~°∂ D Ѩ^Œ∞Ì H˜OkH˜ =™êÎ~°∞.
(2) P`å‡aè=∂x J~Ú# x~°∞¿Ñ^Œ (q∞㑯<£):– q∞㑯<£ JO>Ë ZO`« Hõ+¨ìѨ_ç<å
ã¨iQÍ WÅ∞¡ ‰õÄ_® QÆ_»=x, XH˘¯Hõ¯™êi XHõѨÓ@ uO>Ë =∞~ÀѨÓ@ Ѩã¨∞ÎO_Õ, Z=i
=ÚO^Œ∂ KÕ~Ú *ÏѨ_®xH˜ W+¨Ñì _¨ x» P`å‡aè=∂#OQÆÅ x~°∞¿Ñ^Œ Jx J~°O÷ .
q∞㑯<£ QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ Jaè=i‚OKå~°∞: ''J`«#∞ `«# J=ã¨~åʼnõΩ
ã¨iѨ_» ã¨OѨ^Œ á⁄O^ŒÖËx"å_»∞† ¢Ñ¨[Å∞ Pi÷Hõ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∞_®xH˜ J=HÍâ◊O
ÖˉõΩO_® (`«# P`å‡aè=∂#O =Å¡) QÆ∞iÎOK«|_»x "å_»∞† ¢Ñ¨[Å =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç
(Pi÷Hõ ã¨Ç¨ Ü«∞O) J_»QxÆ "å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
(3) [HÍ`ü =ã¨∂Å∞ KÕ¿ã L^Àºy (Pq∞Öò ã¨^ŒMÏ):– W™ê¡g∞Ü«∞ ¢Ñ¨Éèí∞`«fiO [HÍ`ü
=ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜ xÜ«∞q∞Oz# L^Àºy ZO`« ã≤u÷ Ѩ~∞° _≥<· å ã¨~ˆ J`«x r`«O [HÍ`ü
^èŒ#O #∞O_Õ W=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
(4) ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ K«∂~°Q˘#_®xH˜ (`åeѶπ Y∞Å∂Éò):– Ju =ÚYº"≥∞ÿ# ^è•i‡Hõ,
*ÏfÜ«∞ (q∞Å¡`‰ü Ωõ ã¨O|OkèOz#) ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ HÀã¨O =º‰õΩŠΠǨÏ$^ŒÜ∂« Å#∞ PHõ@∞ìHÀ=
_®xH˜ "åi‰õį_® [HÍ`ü W=fiK«∞Û. ǨÏ#Ѷ,‘ =∂eH© ^Œ$HõÊ^ä•Å ¢Ñ¨HÍ~°O WѨÙÊ_ô Ѩ^∞Œ Ì ÖË^∞Œ .
=∞iH˘O^Œ~∞° W=∂"£∞Å∞, +¨sJ`ü"`Õ Å Î« ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O D Ѩ^∞Œ Ì Ü«∞^è•`«^OŒä QÍ LOk.
J=ã¨~°O s`åº ZѨÙÊ_≥·<å D Ѩ^Œ∞ÌÖ’ [HÍ`ü ^èŒ<åxfl qxÜ≥∂yOK«=K«∞Û.
D z=i ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O H˘`«ÎQÍ W™ê¡O ã‘fiHõiOz#"å~°∞ W™ê¡OÖ’ ã≤÷~°OQÍ
LO_ÕO^Œ∞‰õΩ "åiH˜ D Ѩ^Œ∞Ì H˜O^Œ [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fiK«∞Û. JÖψQ W™ê¡O=ºuˆ~Hõ â◊‰õΩÎÅ
q~À^èŒÉèÏ=O `«yæOK«_®xH˜ J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ [HÍ`ü ÃÑ·HõO Y~°∞Û ÃÑ@ì=K«∞Û.
(5) ÉÏx㨠q=ÚH˜Î (iMÏÉò):– ÉÏxã¨`«fiO #∞Oz q=ÚH˜Î HõeyOK«_®xH˜ [HÍ`ü
ÃÑ·HõO Y~°∞ÛÃÑ@ì=K«∞Û. WO`« _»aƒ¿ãÎ ÉÏxã¨`«fiO #∞Oz q=ÚH˜Î HõeyOK«_»O [~°∞QÆ∞
`«∞O^Œx Ü«∞[=∂x`À XѨÊO^ŒO KÕã¨∞‰õΩ<Õ ÉÏxã¨#∞ +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''=∞HÍ`«Éò——
JO\Ï~°∞. WÖÏO\˜ ÉÏx㨉õį_® [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fiK«∞Û. D<å_»∞ ÉÏxã¨`«fiO PKå~°O
ÖË#O^Œ∞=Å¡ *ˇÅ · ∞tHõ∆ J#∞Éèqí OKÕ J=∂Ü«∞‰õΩefl *ˇÅ · ∞ #∞O_ç q_çÑO≤ K«_®xH˜ [HÍ`ü ÃÑ·HOõ
Y~°∞Û ÃÑ@ì=K«Ûx H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ J<åfl~°∞.
(6) ~°∞}ÉèÏ~°O`À ã¨`«=∞`«=∞=Ù`«∞#fl ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ (QÍi"£∞):– ~°∞}ÉèÏ~°O ¢H˜O^Œ
#Å∞QÆ∞`«∂ `«# rq`å=ã¨~åÅ #∞O_ç q∞yeÛ JѨÙÊ f~°ÛÖËx ~°∞}¢QÆã∞¨ xÎ H˜ ‰õÄ_® [HÍ`ü
#∞O_ç Pi÷Hõã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*ËÜ«∞=K«∞Û. JO`ÕH͉õΩO_® Pã≤Î ^èŒfiO™êxH˜ QÆ∞~°~Ú#"å~°∞,
ÉèÏs [i=∂<å qkèOK«|_ç#"å~°∞, "åºáê~°OÖ’ n"åàÏ fã≤#"å~°∞, ¢Ñ¨Hõ$u qѨ`«∞ÎÅ∞
ã¨OÉèqí Oz ã¨~fi° ã¨fiO HÀÖ’Ê~Ú#"å~°∞ ‰õÄ_® DMÏ`å ¢H˜OkH˜ =™êÎ~∞° . J~Ú`Õ =ºaèKå~°O,
=∞^Œº¿ã=#O, ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ`À JѨÙÊÅáêÅ~Ú# =∞x+≤H˜ [HÍ`ü W=fi_»O =∞Ozk
HÍ^Œx ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ J<åfl~°∞.
194 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(7) x~°ú#∞Öˇ·# ÉÏ@™êi (W|∞flã¨ûcÖò):– ¢Ñ¨Ü«∂}OÖ’ L#fl"å~°∞ Z=Ô~·<å 㨈~,
QÆ$ǨÏrq`«OÖ’ "å~°∞ ZO`« P#O^ŒOQÍ QÆ_ç¿Ñ"åÔ~·<å, [HÍ`ü qkèOѨىõΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#
ã¨OѨ^Œ Hõey# ã≤÷uѨ~°∞Öˇ·<å ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ XH˘¯Hõ¯™êi ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ U^≥·<å PѨ^Œ‰õΩ
QÆ∞~°~Ú Pi÷Hõ W|ƒO^Œ∞ʼnõΩ QÆ∞~°ÜÕ∞º J=HÍâ◊O LO@∞Ok. JÖÏO\˜ ÉÏ@™ê~°∞Å#∞
P^Œ∞HÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® [HÍ`ü ÃÑ·HõO W=fiK«∞Û.
(8) ^≥·==∂~°æOÖ’ (Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ):– ÃÑ·ã¨∂H˜ÎÖ’x Ѩ^Œ∞ÌÅÖ’ XHõ\˜ ''^≥·==∂~°æOÖ’——
Jx LOk. JO>Ë ^≥·==∂~°æOÖ’ [i¿Ñ áÈ~å@O Jx J~°÷O. ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ# HÀã¨O,
^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°O HÀã¨O Kտ㠢ѨuѨh ''^≥·==∂~°æO—— Ѩ^Œ∞Ì ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk. ''Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ——
(^≥·==∂~°æOÖ’) J<Õ Ñ¨^ŒO KåÖÏ qã¨Î$`«"≥∞ÿ# J~°úO`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#flk.
[HÍ`üÖ’ =zÛ# XO>ˇÅ#∞ ǨÏ*òÜ∂« ¢u‰õΩʼnõΩ W=fiK«Ûx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞=∞uOz
#@∞¡ H˘xfl ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. D HÍ~°}OQÍ<Õ Ç¨Ï#Ѷ‘ Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅÖ’ W=∂"£∞
=ÚǨÏ=∞‡^£, W=∂"£∞ J|∂Ü«¸ã¨∞Ѷπ , ǨÏã¨<£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· ¢Ñ¨É$íè `«∞Å∞ '^≥=· =∂~°Oæ — Ѩ^∞Œ Ö Ì ’
ǨrÅ ¢Ñ¨Ü∂« }ÏxH˜ "åǨÏ<åÅ U~åÊ@∞#∞ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O KÕâß~°∞. ''ëêg∞—— ~Ô O_»= ÉèÏQÆO,
25= ¿ÑrÖ’ ^èŒ~°‡q^Œº <Õ~°∞Û‰õΩ<Õ q^•º~°∞÷efl ‰õÄ_® '^≥·==∂~°æO— Ѩ^Œ∞ÌÖ’ KÕ~åÛ~°∞.
JÖÏ¡=∂ PÅ∂ã‘ (~°ÇϨ ‡) `«# ¢QÆO^äOŒ '~°∂ǨïÖò=∂x—Ö’ ''^≥=· =∂~°Oæ Ö’—— J<Õ Ñ¨^•xH˜
~åã≤# "åºMϺ#OÖ’ ǨÏ#Ѷ≤Ü«∂ ^Œ$HõÊ^ä•xfl L@OH˜ã¨∂Î WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞: ''WO^Œ∞Ö’
q^•º~°∞÷Å<Õ ÉèÏ=O ‰õÄ_® LOk. 'Ѷ¨`å"å [Ç‘ÏiÜ«∂—Ö’ D Ѩ^Œ∞Ì q^•º~°∞÷Å =~°ˆH
Ѩiq∞`«O KÕÜ«∞|_çOk. 'JÖò|^•~Ú=Ù*Ï˚~Ú—Ö’ nx "åºMϺ#O WÖÏ LOk– D
Ѩ^∞Œ Ö
Ì ’ ^Õ=ÙxH˜ ã¨xflÇ≤Ï`«O KÕ¿ã Ѩ#∞Åhfl L<åfl~Ú. Hõ#∞Hõ ^Õ=Ùx q^èÜ Õ ∞« `«, ã¨`å¯~åºÅ
=∂~åæÅÖ’ Kտ㠢Ѩܫ∞`åflÅhfl D Ѩ^Œ∞Ì ¢H˜OkH˜ =™êÎ~Ú.——
=∞øÖÏ<å ã¨∞Öˇ·=∂<£ #kfi (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `«# ¢QÆO^äŒO ''ã‘~°`«∞#flc—— J~Ú^À ÉèÏQÆOÖ’
''Ѷ‘ã¨ceÖÏ¡ÇπÏ—— Ѩ^•xfl "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ ¢"åâß~°∞: ''KåÖÏ=∞Ok Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ∞ Ѷ‘
ã¨ceÖÏ¡ÇÏπ (^≥=· =∂~°Oæ Ö’) JO>Ë ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ [i¿Ñ áÈ~å@O Jx =∂¢`«"∞Õ J~°O÷ fã¨∞
‰õΩ<åfl~°∞. HÍx WÖÏ XHõ ǨÏ^Œ∞Ì U~°Ê~°K_« O» ã¨=∞O[ã¨OQÍ `ÀK«_O» ÖË^∞Œ . ÃÑ·# '^≥=· =∂~°Oæ Ö’
x=∞QÆ∞flÖˇ·áÈ~Ú, r=<Àáêkè HÀã¨O ^èŒ~°}˜ÃÑ· uiˆQ J=HÍâ◊OÖËx x~°∞¿Ñ^ŒÅ‰õΩ (ã¨Ç¨Ü«∞O
KÕÜ∞« O_ç)— (2:273) J<Õ ã¨∂H˜Î =zÛOk. WHõ¯_» '^≥=· =∂~°Oæ Ö’— JO>Ë lǨ^£ HÍ^Œ#fl ÉèÏ=O
JO^Œ~∂° JOwHõiOz# q+¨Ü∞« "Õ∞. WHõ¯_» '^≥=· =∂~°Oæ Ö’— JO>Ë ^è~Œ å‡xH˜ ã¨O|OkèOz#
¢Ñ¨u Ѩh, ¢Ñ¨u ã¨`å¯~°º=¸ Jx J~°÷O.——
''J=∂~°`≥ +¨iP—— (aǨ~ü) <åÜ«∞‰õΩÅ∞ =∞øÖÏ<å J|∞Ìãû¨ =∞^£ ~°Ç¨ ‡h QÍ~°∞ ‰õÄ_®
''H˜`å|∞Öò L¢+π = [˚HÍ`ü—— J<Õ `«# ¢QÆO^äOŒ Ö’ 'Ѷ㑠c¨ eÖÏ¡ÇÏπ — Ñ¨^∞Œ Ì ¢H˜O^Œ '^≥=· =∂~°Oæ Ö’
x=∞QÆ∞flÖˇ·áÈ~Ú# "åix KÕ~åÛ~°∞.
''XHõ™êi XHõ =ºH˜Î ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨xflkèH˜ =zÛ [HÍ`ü ^è#Œ O #∞O_ç H˘O`«
`«#‰õį_® W=fi=∞x J_çQÍ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J`«xH˜ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î '[HÍ`ü
qxÜ≥∂QÆ Ñ¨^∞Œ Å Ì ‰õΩ ã¨O|OkèOz# (Y∞~üP<£Ö’x) x~°Ü ‚ ∂« xfl ^Õ=Ù_»∞ U ¢Ñ¨=Hõ‰Î Äõ ,
U ¢Ñ¨=Hˆ `Î ~« ∞° xH© =^ŒeÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ . PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ (Y∞~üP<£Ö’) [HÍ`ü Ѩ^∞Œ Å Ì #∞
x~°~‚ ÚOKå_»∞. ^•xfl Zxq∞k ÉèÏQÍÅ∞ (Ѩ^∞Œ Å Ì ∞)QÍ x~°~‚ ÚOKå_»∞. h=Ù D Ѩ^∞Œ Ì
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 195
ÅÖ’ U^≥·<å Ѩ^Œ∞Ì ¢H˜OkH˜ =¿ãÎ <Õ#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® h‰õΩ [HÍ`ü ÃÑ·HõO H˘O`« W=fi
QÆÅ#∞— Jx J<åfl~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
''=ÚYº~Qå ^≥·=HßO®ºÖ’¡ x=∞QÆ∞flÅ~ÚáÈܵ, r=<Àáåkè H’ã¨~ ^è°O°}˜ÃÑ· uiQÕ
J=Hßâ◊~ÖËx xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞ (KÕܵ« ~_ç). ÇÍi ã≤u÷ Qõ`∞Œ Å∞ ZO°Qxõ ÇÍO°∞ ÇÍi P`͇aè=∂#~
K«¥ã≤ ÇÍO°∞ ã≤u÷ ǨO∞° ÖË#x ÉèÏq™®ÎO∞° . Hßx ÇÍi =ÚMÏÅ∞ K«¥¿ãÎ g∞O°∞ ÇÍi "åã¨=Î ã≤u÷
„QõÇÏ≤ ™®ÎO∞° . ÇÍO°∞ (ã≤Q∞õ æ =^°e) „Ǩ[Å Ç‹~@Ѩ_ç Ji÷~KÕ (Ü«∂K«H∞í ÖÏ¡~>˜) ÇÍO°∞ Hß^°∞.
ÇÍi HÀã¨O g∞O°∞ KÕ¿ã UYO°Ûܵ<® ^Õ=ÙxH˜ `ˇeÜ«µHí∞~_Í L~_«^∞° .—— (Y∞~üP<£–2:273)
XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''u#_®xH˜ uO_ç L#fl"å_»∞, ã¨OáêkOKÕ â◊HΘ
L#fl"å_»∞ [HÍ`ü fã¨∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞. J~Ú`Õ =∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ''JiúOKÕ
"å_»∞ QÆ∞¢~°"∞≥ H˜¯ =zÛ<å Jk J`«x ǨωõΩ¯—— Jx K≥áêÊ~°∞.
J#~°∞›Å∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''^èŒx‰õΩ_çH˜ [HÍ`ü W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O
HÍ^Œ∞, D J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ =º‰õΩÅ Î ‰õΩ `«Ñʨ – 1. ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_Õ Ü≥∂^è∞Œ _»∞† 2.
^•#^èŒ~å‡Å =ã¨∂Å∞, ѨOÑ≤}© ÖÏO\˜ Ѩ#∞Å∞ KÕ¿ã"å_»∞† 3. ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞† 4.
_»|∞ƒ`À ã¨^MŒ Ï (^•#O) =ã¨∞=Î ÙÅ∞ H˘<Õ"å_»∞† 5. `«# á⁄~°∞QÆ∞# ¿Ñ^Œ"å_»∞ Hõey=Ù#fl
=ºH˜Î. P ¿Ñ^Œ"å_çH˜ ã¨^ŒMÏ Åaè¿ãÎ J`«#∞ ^•xfl `«# ^èŒx‰õΩ_≥·# á⁄~°∞QÆ∞"åxH˜
HÍ#∞HõQÍ WKÕÛ =ºH˜.Î —— (=ÚJ`åΖW=∂"£∞=∂eH±)
W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''ã¨^MŒ Ï ¢Ñ¨*ʼnõΩ K≥Ok# ™⁄`«∞Î J~Ú#O^Œ∞# ã¨^MŒ Ï ([HÍ`ü) ™⁄=Ú‡ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨ÅO¡ ) ã¨O`«uH˜ W=fi_»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.—— (P™ê<£ ѶM≤ ϯ ~Ô O_À ÉèÏQÆO)
28. Éèí∂ L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· [HÍ`ü
[HÍ`ü =º=Ǩ~°OÖ’ Éè∂í L`«Ê`«∞Å
Î ∞ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ∞ L<åfl~Ú. 1–=$Hõã∆ O¨ Ѩ^,Œ 2–Yx[
ã¨OѨ^Œ. D Ô~O_»∞ ã¨OѨ^ŒÅ =¸Å^èŒ# Ѩiq∞u (x™êÉò), [HÍ`ü ˆ~@∞ "Õˆ~fi~°∞QÍ LOk.
=ÚO^Œ∞QÍ =∞#O WHõ¯_» =$Hõ∆ã¨OѨ^Œ#∞ QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
L¢+π (=$Hõ∆ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü)
''L¢+π—— JO>Ë âßaÌHõ ÉèÏ=O Ѩ^À =O`«∞. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ L¢+π JO>Ë H˘xfl ѨO@
Éè∂í =ÚÅ L`«Ê`«∞Å Î ÃÑ· Ѩ^À =O`«∞QÍ, =∞iH˘xfl ѨO@ Éè∂í =ÚÅÃÑ· W~°=Ü≥∂º =O`«∞QÍ
qkèOK«|_ç# ''L`«ÊuÎ ã¨O|Okè`« [HÍ`ü—— Jx J~°÷O. ¢Ñ¨Hõ$u ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# =~å¬Å∞,
#^Œ∞Å∞, "åQÆ∞Å∞, K≥~°∞=ÙÅ =¸ÅOQÍ Ñ¨O_Õ Éèí∂=ÚÖ’¡QÍx ÖË^• #n f~åÅ `Õ=∞
HÍ~°}OQÍ Ñ¨O_Õ z`«Î_ç <ÕÅÖ’¡QÍx L`«ÊuÎ JÜÕ∞º Ѷ¨Å™êÜ«∞O #∞Oz Ѩ^À ÉèÏQÍxfl
L¢+πQÍ K≥e¡OK«_»O qkè J=Ù`«∞Ok. JÖψQ Hõ$¢u=∞ HÍÅ∞=Å∞, [ÖÏâ◊Ü«∂Å∞, ™ê^è•~°}
ÉÏ=ÙÅ∞, Q˘@ìÑÙ¨ ÉÏ=ÙÅ =¸ÅOQÍ Ñ¨O_Õ Éè∂í =ÚÖ’¡QÍx, ÖË^• =∞ˆ~^≥<· å ¢â◊=∞ ÖËHõ _»|∞ƒ
^•fi~å ÅaèOKÕ h\˜ =Å¡ ѨO_Õ Éèí∂=ÚÖ’¡QÍx L`«ÊuÎ JÜÕ∞º Ѷ¨Å™êÜ«∞O J~Ú`Õ
W~°=Ü≥∂º ÉèÏQÍxfl L¢+πQÍ K≥e¡OKåe.
196 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
L¢+π P^ÕâO◊ : Éè∂í ã¨O|O^èŒ L`«Ê`«∞ÅÎ ÃÑ· L¢+π `«Ñʨ Hõ K≥eO¡ Kåe. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ–
^è•#ºO, JѨ~åÅ∞, "Õ~∞° Ãã#QÆ, ѨO_»∞,¡ Ñ¶Ö ¨ ÏÅ∞, ѨÙëêÊÅ∞, HÍÜ«∞QÆ∂~°Å∞, P=Ú^•Å∞, `Õ<≥
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ q. WÖÏO\˜ ѶŠ¨ ™êÜ«∂ÅÃÑ· 'L¢+π— K≥eO¡ KåÅx Y∞~üP<£ ã¨Ê+¨Oì QÍ P^ÕtOzOk.
JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ‰Ωõ K≥Ok# H˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`ŠΫ ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) HÍÅOÖ’ QÀ^è∞Œ =ÚÅ∞,
Ü«∞=Å∞, Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞,¡ ¢^•H∆ÍѨO_»∞¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜ÃÑ· =∂¢`«"∞Õ L¢+π K≥eO¡ Ѩ٠LO_Õ^xŒ ,
xÅfiKÕÜ«∞_®xH˜ gÅ∞HÍx ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞, P‰õΩ‰õÄ~°Å∞ ÖÏO\˜ "å\˜ÃÑ· L¢+π K≥e¡OѨÙ
LO_ÕkHÍ^Œx JO\Ï~°∞. W=∂"£∞ =∂eH±, W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å ^Œ$HõÊ^äOŒ ¢Ñ¨HÍ~°O
ZO_çáÈ~Ú xÅfiKÕÜ«∞_®xH˜ gÖ~Ú# PǨ~° =ã¨∞Î=ÙÅÃÑ· =∂¢`«"Õ∞ L¢+π K≥e¡OѨ٠qkè
J=Ù`«∞Ok. HÍx W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ^Œ$HõÊ^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O L^ÕÌâ◊ºÑ¨Ó~°fiHõOQÍ
ѨO_çOz#, J=∞‡_®xH˜ gÖˇ·# Éèí∂L`«Ê`«∞ÎÅxfl\˜ g∞^• L¢+π K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
D ^Œ$HõÊ^ä•xfl Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® ^èŒ$=Ѩ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú:
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ã¨~áåk~z# ^®xÖ’#¥, "Õ∞=Ú <ËÅ#∞~_ç g∞ H’ã¨~
L`ŒÊuÎKãÕ #≤ ^®xÖ’#¥ „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ ^®xfl ^≥=· ∂O°~æ Ö’ YO°∞ÛKÕܵ« ~_ç.—— (2:267)
''Ǩ~kà◊§ g∞^° „áåHı, „áåHíx K≥@`¡ À ã¨Ç¨ O°HOí H° ßÅ `À@Å∞, `ÀѨÙÅ#∞ ã¨$+≤~ì z#
ÇÍ_«∞ P ^Õ=Ù_Ë. qq^è° O°HßÅ PǨO° Ǩ^®O®÷Å∞ L`ŒÊuÎ KÕ¿ã á⁄ÖÏÅ∞, YO°¥O˚ Ñ° Ù¨ K≥@#¡ ∞
ã¨$+≤~ì z#ÇÍ_«∞ Hí∂_Í PÜ«µ<Ë. PÜ«µ<Ë PeDZ (*ˇ`Î ∂« <£), ^®x=∞‡ =$H∆ßÅ#∞ ã¨$lã¨∞<Î ®fl_«∞.
ÇÍ>˜ Ǩ~_«∞¡ K«¥_«>ÏxH˜ PHßO°~Ö’ W~K«∞q∞~K«∞ XHıÖÏ L#flǨÊ>˜H© O°∞zÖ’ =º`ͺã¨~
L~@∞~k. Jq Ǩ~@Hí∞ =zÛ#ǨC_«∞ ÇÍ>˜ Ǩ~_«∞¡ ǨܵQå u#~_ç. ^®~`Àáå@∞ Ǩ~@
HÀ`«‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J~^°∞Ö’ #∞~z ^Õ=Ùx ǨÏHí∞¯ (¿Ñ^°Å Pi÷HíǨÏHí∞¯) Hí∂_Í <ˇO°
"ÕOÛ° ~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕܵ« Hí~_ç. ^°∞ÉÏO® KÕ¿ãÇÍix ^Õ=Ù_«∞ „¿Ñq∞~K«_∞« .—— (6:141)
ǨѶ≤*ò WɡflǨÏ[~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) '`«böã¨∞Öò[c~ü— ¢QÆO^äŒOÖ’ ^Àã¨HÍÜ«∞Å∞, QÆ∞=∞‡_ç
HÍÜ«∞Å∞, ^•x=∞‡Ñ¨O_»∞¡, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å g∞^Œ L¢+π ÖË^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) K≥Ñ≤Ê# XHõ
ǨÏnã¨∞#∞ LÖË¡dOz# `«~°∞"å`« D ǨÏnã¨∞ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#^Œx, ^•x ¢Ñ¨=∂}OÖ’
HõO\˜#∂º\˜ ÖË^xŒ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ PÜ«∞# ui‡r (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Jaè¢áêÜ«∂xfl
‰õÄ_® WÖÏ L^•Ç¨ÏiOKå~°∞: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞, fÔQ™êQÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜ q+¨Ü«∞OÖ’ K≥Ñ≤Ê# U ǨÏnã¨∞ ‰õÄ_® ã¨iQÍ LÖË¡dOK«|_»ÖË^Œ∞.——
L¢+π (Éèí∂ã¨O|O^èŒ L`«Ê`«∞ÎÅÃÑ· K≥e¡OKÕ [HÍ`ü)#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
LѨ^tÕ Oz# D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
''=~°¬O ÖËHõ ÃãÅÜÕ∞~°∞Å (#^Œ∞Å∞, "åQÆ∞Å) ^•fi~å h~°∞ á⁄O^Õ Éèí∂=ÚÅ
(L`«Ê`«∞ÅÎ )ÃÑ·QÍx, ã¨fi`«Ç¨ QÍ (#^Œ∞Å ^ŒQ~æÆ À¡ LO_»@O =Å¡) h~°∞ á⁄O^Õ Éè∂í =ÚÅ
(L`«Ê`«∞Å Î )ÃÑ·QÍx L¢+π K≥eO¡ Ѩ٠qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. ÉÏ=ÙÅ #∞O_ç `À_»@O
^•fi~å h~°∞ á⁄O^Õ <ÕÅÅ (L`«Ê`«∞ÎÅ)ÃÑ· J~°ú 1/2 L¢+π K≥e¡OѨ٠qkè ("ålÉò)
J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi, ɡǷ Ϩ d)
''#^Œ∞Å∞, =~å¬Å =Å¡ ѨO_ç# ѨO@ÃÑ· Ѩ^À =O`«∞, "≥∂@ÉÏq ^•fi~å ѨO_Õ
ѨO@ÃÑ· W~°=ÜÕ∞º =O`«∞ L¢+π ([HÍ`ü) LOk.—— (=Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 197
`Õ<‰≥ Ωõ ã¨O|OkèOz# [HÍ`ü QÆ∞iOz PÜ«∞# WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''`Õ<≥ (ã¨OѨ^)Œ ÃÑ· L¢+π K≥eO¡ K«O_ç.—— (ɡǷ Ϩ d, ui‡l)
''Ѩk q∞+¨µ¯Å `Õ<≥ (ã¨OѨ^)Œ ÃÑ· XHõ q∞+π¯ `Õ<≥ W=fi_»O qkè.—— (ui‡l)
Yx[ ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü LOk. Éèí∂q∞Ö’ ÅaèOKÕ ÃÑ„\’Å∞, ã¨Ç¨Ï[ "åÜ«Ú=Ù
ÖÏ¡O\˜ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# ѨÅÛ\˜ Yx*ÏÅ∞† JyflH˜ "≥∞`«Î|_»x =„*ÏÅ∞ =ÔQ·~å =ã¨∞Îã¨OѨ^ŒÅ∞
`«Ñ¨Ê q∞QÆ`å Yx[ ã¨OѨ^ŒÖ’ J~Ú^À =O`«∞ [HÍ`ü K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
J~Ú`Õ W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò (~°ÇϨ ‡) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Ö’Ç¨Ï ã¨O|O^èŒ
"≥∞ÿ# Yx*ÏÖˇ·<å, (QÆO^äŒHõOÖÏO\˜) Jã¨Å∞ (ã≤÷~°) ã≤÷uÖ’ LO_Õ Yx*ÏÖˇ·<å ÖËHõ
ÃÑ„\’Å∞, áê^Œ~ã° O¨ ÖÏO\˜) „^Œ=~°∂Ѩ Yx*ÏÖˇ<· å ã¨~ˆ 'x™êÉò— ã¨iѨ_Õ Ñ¨i=∂}OÖ’
LO>Ë, Jq „ÃÑ·"Õ@∞ Ü«∂[=∂#ºOÖ’ LO>Ë Jxfl ~°HÍÅ Yx[ ã¨OѨ^ŒÅÃÑ·
~Ô O_»∞#fl~° âß`«O K˘Ñ¨ÙÊ# [HÍ`ü K≥eO¡ K«_O» qkè J=Ù`«∞Ok.—— (P™ê<£ÑM≤¶ ϯ)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ѨÓ~°fi
HÍÅOÖ’ XHõ`#« ∞ =∞~˘Hõx ^ŒQ~æÆ ° H˘O`«É∂íè q∞ H˘<åfl_»∞. P Éè∂í q∞Ö’ XHõ =∞\˜=ì ÚO`«
|Ü«∞ÅÊ_çOk. JO^Œ∞Ö’ |OQÍ~°O LOk. Éèí∂q∞x H˘#fl"å_»∞ Jq∞‡#"å_ç`À ''h
^ŒQ~æÆ ° H˘#fl ã¨Å
÷ OÖ’ F =ÚO`«Ö’ |OQÍ~°O |Ü«∞ÅÊ_çOk. WkQÀ D |OQÍ~°O h^Õ,
fã¨∞HÀ. <Õ#∞ Éè∂í q∞x =∂¢`«"∞Õ h ^ŒQ~æÆ ° H˘<åfl#∞, JO^Œ∞Ö’x |OQÍ~åxfl H˘#ÖË^∞Œ ——
Jx J<åfl_»∞. Éèí∂q∞x Jq∞‡#"å_»∞ (P |OQÍ~åxfl fã¨∞HÀ=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î)
''<Õ#∞ h‰õΩ Éè∂í q∞x, JO^Œ∞Ö’ L#fl"å\˜x ‰õÄ_® J"Õ∞‡âß#∞—— Jx J<åfl_»∞.
z=iH˜ "åo§^Œ~Ì ∞° D q"å^•xfl XHõ`x« ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã≤HÔ àϧ~°∞. J`«#∞ "åi^ŒiÌ
=∂@Å∞ qx ''g∞‰õΩ Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ L<åfl~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. P W^ŒiÌ Ö’ XHõ`#« ∞ ''<åHÀ
H˘_»∞‰õΩ<åfl_»——x K≥áêÊ_»∞. Ô~O_À"å_»∞ ''<åH˘Hõ ‰õÄ`«∞~°∞Ok—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_®
=∞^茺=iÎ ''J~Ú`Õ P W^ŒÌifl HõeÑ≤ ÃÑo§KÕÜ«∞O_ç. D |OQÍ~åxfl "åo§^ŒÌi HÀã¨O
Y~°∞ÛKÕÜ∞« O_ç. H˘O`«^•#O ‰õÄ_® KÕÜ∞« O_ç—— Jx fiÊKåÛ_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
29. LѨ"å㨢=`åÅ ¢áê=ÚYºO
~°=∞*Ï<£ <≥Å =zÛO^ŒO>Ë =Úã≤¡OÅ∞ JkèHõ ã¨OMϺ‰õΩÅ∞QÍ LO_Õ „áêO`åÅÖ’ P
<≥ÅO`å ^•^•Ñ¨Ù ѨO_»∞QÆ "å`å=~°}O <≥ÅH˘O@∞Ok. Ñ≤Å¡Å∞ Ãã·`«O LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«
_®xH˜ P~å@Ѩ_»`å~°∞. ~°=∞*Ï<£ <≥ʼnõΩ WO`« „áê=ÚYºO ~å=_®xH˜ HÍ~°}O P <≥ÅÖ’
Y∞~üP<£ J=`«~°} „áê~°OÉèíO HÍ=_»"Õ∞.
''O°=∞*Ï<ü Y∞O∑P<ü J=`Œi~z# <ˇÅ. D„Qõ~^ä~° =∂#ÇÍoH˜ =∂O°^æ i° ≈x. W~^°∞Ö’
O°∞A=∂O°~æ `ˇe¿Ñ, ã¨`ͺã¨`ͺÅ#∞, =∞~pK‹_∞« Å#∞ "ÕO∞° ǨOz° K«¥¿Ñ ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ É’^è#° Å∞
L<®flܵ, Hí#∞Hí WHí#∞~_ç g∞Ö’ O°=∞*Ï<ü <ˇÅ#∞ á⁄~^ÕÇÍO°∞ P <ˇÅ~`Í qkèQå LǨÇÍã¨~
áå>˜~KÍe.—— (Y∞~üP<£–2:185)
W™ê¡O ™œ^è•x‰õΩO_Õ J~Ú^Œ∞ =¸Åã¨ÎOÉèÏÅÖ’ ~°=∞*Ï<£ LѨ"å㨄=`åÅ∞ XHõ\˜.
Hõ#∞Hõ D LѨ"å™êÅ#∞ q㨇iOK«_»=∞O>Ë "≥Ú`«ÎO W™ê¡O<Õ q㨇iOz#@∞¡ J=Ù`«∞Ok.
198 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
LѨ"å㨠„=`åÅ∞ áê\˜ã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ "å\˜ ÉÏǨϺ xÜ«∞=∂Å`À áê@∞, JO`«~ü xÜ«∞=∂Å#∞
‰õÄ_® `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜OKåe. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ J|^Œ=ú ∂_»@O, Kå_ôÅ∞ K≥Ñʨ _»O, ^Œ∂+≤OK«_O» ,
Ѩ~ÀHõ∆OQÍ xOkOK«_»O, ^Œ∞~°∞ã¨∞QÍ =∂\Ï¡_»@O, Jj¡ÅѨ٠=∂@Å∞ ѨÅHõ_»O, [QÆ_®xH˜
kQÆ_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# KÕ+¨ìʼnõΩ áêÅÊ_»‰õÄ_»^Œ∞. Wk W`«~° ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ ‰õÄ_® áêѨHÍ~åºÖË.
J~Ú`Õ „Ѩ`ÕºH˜Oz ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ g\˜H˜ =∞s ^Œ∂~°OQÍ LO_®e.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ~°=∞*Ï<£ <≥Å ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ [iˆQ
qâıëêÅ#∞ QÆ∞iOz WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''~°=∞*Ï<£ <≥Å ~åQÍ<Õ ã¨fi~°æ^•fi~åÅhfl `≥~°=|_»`å~Ú† #~°Hõ^•fi~åÅhfl =¸ã≤
"ÕÜ«∞|_»`å~Ú† ^Œ∞+¨ìâ◊‰õΩÎefl Hõ\˜ì"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''~°=∞*Ï<£ <≥Å "≥Ú^Œ\˜ ~å¢u ~åQÍ<Õ (ã¨=∂[OÖ’) K≥_»¤Ñ¨#∞Å∞ "åºÑ≤OѨ*ËÜ«∞
_®xH˜ J#∞Hõ} ∆ O HÍK«∞H˘x=ÙO_Õ Ã+·`å#∞Å#∞, l#∞flÅ#∞ Hõ\"ì˜ Ü Õ ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
#~°H^õ •fi~åÅhfl =¸ã≤"Ü Õ ∞« |_»`å~Ú. "å\˜Ö’ XHõ¯ ^•fi~°O ‰õÄ_® `≥~=° _»O [~°Q^Æ ∞Œ .
JÖψQ ã¨fi~°æ^•fi~åÅhfl `≥~°=|_»`å~Ú. "å\˜Ö’ XHõ¯ ^•fi~°O ‰õÄ_® =¸ã≤ "ÕÜ«∞_»O
[~°Q^Æ ∞Œ . Ñ≤eKÕ"å_˘Hõ_∞» WÖÏ Ñ≤Å∞™êÎ_∞» – '"Õ∞Å∞, „âıÜ∂« Å#∞ HÀ~°∞‰õΩ<Õ"å_®, =ÚO^Œ∞‰õΩ
~å! K≥_»∞, ^Œ∞~åKå~åÅ "≥O@Ѩ_Õ"å_®, PyáÈ.— ^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù# J<ÕHõ=∞OkH˜ #~°HÍyfl
#∞O_ç q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok– WÖÏ ¢Ñ¨u~å¢f [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
=∂#=Ùx ѨÙ@∞ìHõ ÅHõ∆ºO ^≥·"åxfl P~åkèOK«_»"Õ∞#x Y∞~üP<£ ¿Ñ~˘¯#flk. =∞x+≤ `«#
^≥·#Ok# rq`«OÖ’ ѨÓiÎQÍ ^≥·"å[˝Å#∞ áê\˜OK«_»O ^•fi~å J`«x rq`«=∞O`å ^≥·"å~å^èŒ<Õ
J=Ù`«∞Ok. Jã¨Öˇ·# D ^≥·"å~å^èŒ# HÀã¨O #=∂*ò, ~À*Ï, [HÍ`ü, ǨÏ*ò, P~å^èŒ#Å∞ =∞x+≤x
ã¨∞tH˜∆`«∞_çfl KÕ™êÎ~Ú. Uq^èŒOQÍ #=∂*ò JO^Œ∞Ö’ ѨiîOKÕ Y∞~üP<£ ^•fi~å =∞x+≤H˜ ^≥·"å^Õâß
ʼnõΩ J#∞QÆ∞}OQÍ rq`«O QÆ_»Ñ¨\ÏxH˜ x~°O`«~°O tHõ∆}xã¨∞ÎO^À, J^Õq^èŒOQÍ LѨ"åã¨O
‰õÄ_® =∞x+≤Ö’ =∞<Àx„QÆǨÏO, ã¨Ç¨Ï#O, ã¨÷~Ú~°ºO, ^≥·=cèu ÃÑOá⁄O^Õ tHõ∆}xã¨∞ÎOk.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! Qõ`Œ„Ǩ=HíÎÅ J#∞Ü«∂Ü«µ∞ÅHí∞ Uq^è°~Qå LǨÇÍ™®Å∞ qkè~K«
|_ͤÜ∂ˇ J^Õq^è~° Qå (WǨC_«∞) g∞O°∞ Hí∂_Í LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜~KÍÅx xO°Ü
‚ µ~KÍ=Ú.
nx=Å¡ g∞Ö’ ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ [xOKÕ J=Hßâ◊=Ú~k.—— (Y∞~üP<£–2:183)
^≥·=OѨ@¡ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ L#flѨÙÊ_Õ =∞x+≤ K≥_»∞#∞ =^Œe =∞Ozx ã‘fiHõi™êÎ_»∞.
~°=∞*Ï<£Ö’ „Ѩ`ÕºHõ ^≥·=cèu HõÅQÆ_®xH˜ HÍ~°}=∞ÜÕ∞º LѨ"å㨄=`åxfl J~°cÖ’ '™œ"£∞—
JO\Ï~°∞. ™œ"£∞ JO>Ë KÕã¨∞Î#fl Ѩx #∞O_ç PyáÈ=_»O. ^•xfl q_»<å_»@O Jx J~°÷O.
+¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ "Õ‰õΩ= *Ï=Ú #∞O_ç ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O =~°‰õΩ u#_»O, „`åQÆ_»O,
ã¨OÉè’yOK«_»O =O\˜ J=ã¨~åÅ#∞ =∂#∞HÀ=_®<Õfl '™œ"£∞— JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ g\˜`À áê@∞
„Ѩ`ÕºHõOQÍ ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ Jj¡ÅO, Jqhu, ^Œ∞~åƒù+¨, áÈ\Ï¡@Å∞ ‰õÄ_® ѨÓiÎQÍ =∂#∞HÀ
"åe. g\˜x QÆ∞iOz J<ÕHõ ǨÏnã¨∞Å∞ L<åfl~Ú.
Ǩτ[`ü J|∂L=∂=∂ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''Z=~°~Ú<å ^≥·==∂~°æOÖ’ XHõ ~ÀA LѨ"åã¨=ÚO>Ë J`«xH©, #~°HÍyflH˜ =∞^茺
^Õ=Ù_»∞ Éè∂í =∂ºHÍâßÅO`« ("≥_Å
» Ê~Ú#) HõO^ŒHOõ LO_ÕÖÏ KÕ™êÎ_∞» .—— (ui‡r)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 199
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''LѨ"åã¨O _®Å∞ =O\˜k. (Hõ#∞Hõ) LѨ"åã¨O áê\˜ã¨∞Î#fl =∞x+≤ Jj¡Å"≥∞ÿ#
ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ѨÅHõ_»OQÍx, =¸~°∞ö_çÖÏ J*Ï˝xÖÏ ¢Ñ¨=iÎOK«_»OQÍx KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
Z=Ô~·<å J`«x`À [QÆ_®xH˜ ky`Õ ÖË^• ^Œ∂+≤¿ãÎ J`«<å =ºHÎ̃`À `å#∞ LѨ"åã¨O
L<åfl#x Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡ K≥áêÊe.—— (PÜ«∞xOHÍ WÖÏ J<åfl~°∞:) ''<å ¢áê}O Z=i
Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ LѨ"åã≤ <À\˜ "åã¨# ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö ì ’ Hõã∂¨ iÎ
ã¨∞"åã¨# Hõ<åfl ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ JO@∞<åfl_»∞. LѨ"åã¨O ¢Ñ¨`ºÕ HõOQÍ
<å HÀã¨O áê\˜OK«|_»∞`«∞Ok. HÍ|\˜ì ã¨fiÜ«∞OQÍ <Õ<Õ ^•x ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O ¢Ñ¨™êk™êÎ#∞.
XHõ ã¨`å¯~åºxH˜ ѨkO`«Å ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏi)
''XHí"àÕ ◊ Ã+`· Í<ü #∞~_ç hHı^Ü° µ<® ^°∞+¨„ì ¿ÑO°} Híey#@∞¡ JxÊ¿ãÎ ("≥~@<Ë) h=Ù
^Õ=Ùx â◊O°}∞ "Õ_«∞H’.—— (Y∞~üP<£–41:36)
Ã+·`Í<ü ZšǨC_«¥ U^À =~Hí`À =∂#=Ù_çfl O≥K«ÛQ˘>˜ì, H’Ǩ~ `ˇÇ≤Ê~z J`Œx KÕ`Œ
^èO° ‡° =ºuOÕHí HßO®ºÅ∞ KÕܵ~K«_ÍxH˜ „Ǩܵ« ufl™®Î_∞« . JÖÏ~>˜ Ǩiã≤u÷ Z^°∞O°Üµ`Ë "≥~@<Ë
P ^°∞+¨∞ì_ç H©_«∞ #∞~_ç ^≥·ÇÍxfl â◊O°}∞H’O°∞H’ÇÍÅx ÃÑ· 㨥H˜ÎÖ’ ÃÇÏK«Ûi~K«|_ç~k.
XHí™®i ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ^°QOæõ ° Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) Hí∂O˘Ûx L~>Ë XHí`#Œ ∞
=zÛ J|¥|HíO∑ (O°l)x J#=ã¨O°~Qå ^°¥+≤~K«™êQÍ_«∞. Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l)
"≥~@<Ë O≥zÛáÈHí∞~_Í =∞∫#~ =Ç≤Ï~z J`Œx ^°¥+¨}Å∞ q#™®QåO°∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)
PÜ«µxfl K«¥ã≤ zO°∞#=Ùfi z~k~K«™®QåO°∞. Hßx `Œ~°∞"å`Œ Hß¿ãûǨ>˜H˜ J|¥|HíO∑
(O°l) J`«x ^°¥+¨}Å∞ ã¨Ç≤Ï~K«ÖËHí ã¨=∂^è®#~Qå XHí f„="≥∞ÿ# =∂@ J<®flO°∞.
PÜ«µ# <À@ P=∂@ q#Qå<Õ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =ÚMÏO°q~^°~ =Ú_«∞K«∞Hí∞ áÈܵ~k.
PÜ«µ# `ŒH} ∆í "Õ∞ ÖËz JHí¯_«∞fl~z "≥o§áÈÜ«∂O°∞.
J|¥|HíO∑ (O°l) Hí∂_Í ÖËz PÜ«µ# "≥#HßÖË #_çKÍO°∞. ^®iÖ’ PÜ«µ#
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_∞« `Œ¥ ''(Uq∞>© g∞^èÀO°})˜ KÍÖÏ qO`«Qå L~^Õ! P =ºH˜Î
##∞fl u_«∞Î#fl~`Œ ¿ãѨ٠g∞O°∞ =∞∫#~=Ç≤Ï~z zO°∞#=Ùfi #=Ùfi`Œ∞~_ËÇÍO°∞. Hßx
`Œ~åfi`Œ <Õ#∞ J`Œx ^°¥+¨}Hí∞ ["åa=fiQå<Ë g∞Hí∞ H’Ǩ~ =KıÛã≤~k—— Jx J<åflO°∞.
^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''#∞=Ùfi =∞∫#~Qå L#fl~`Œ¿ãѨ٠XHí ^≥=· ^°¥`Œ h ^°QOæõ ° xÅ|_ç
h `ŒOÑ° Ù¨¶ # J`Œx ^°¥+¨}ÅHí∞ [ÇÍaKåÛ_«∞. Hßx h=Ù =∂>Ï¡_@ « ~ "≥Ú^°Ö@
ˇ Qì å<Õ
P ^°¥`Œ J^°$â◊º"≥∞ÿ J`Œx ™®÷#~Ö’ Ã+·`Í<£ „Ǩ`ºŒ Hí=∆ ∞Ü«∂º_«∞. =∞i <Õ#∞ Ã+·`Í<£`À
HíÅã≤ Hí∂O’ÛÖË#∞Qå?—— J<®flO°∞. (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
''(LѨ"åã¨O áê\˜ã¨∞Î#flѨÊ\˜H©) Jã¨`«ºO ѨÅHõ_®xfl, Jã¨`åºxfl PK«iOK«_®xfl
=∂x"ÕÜ«∞x =ºH˜Î PHõe^ŒÑ¨ÙÊÅ`À Ѩ_»∞O_»@O Ѩ@¡ ^Õ=ÙxH˜ U=∂„`«O Pã¨H˜ÎÖË^Œ∞——
J<åfl~°∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’.—— (|∞MÏi)
=∞~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''~À*Ï áê\˜OKÕ ZO^Œ~À =º‰õΩÎʼnõΩ
`«=∞ ~À*Ï„=`«O ^•fi~å PHõe^ŒÑ¨ÙÊÅ∞ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~g∞ ÅaèOK«^Œ∞.——
200 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''LѨ"åã¨O áê\˜ã¨∞Î#fl W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ (P ~ÀA) AǨÏ~ü, J„ãπ #=∂AÅ∞
KÕâß~°∞. "åi #=∂AÅ∞ =Úyã≤# `«~°∞"å`« ^≥·=„=HõÎ (ã¨) "åix L^ÕÌtOz, ''g∞i^ŒÌ~°∞
=∞m§ LE KÕã≤ #=∂A KÕÜ«∞O_ç. g∞ LѨ"å™êxfl ‰õÄ_® ѨÓiÎ KÕã≤ =∞~°∞<å_»∞
^•x Y*Ï áê\˜OK«O_ç—— J<åfl~°∞. "å~°∞ ''ZO^Œ∞‰õΩ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨) g∞~°∞ Ѷ¨ÖÏ<å =ºH˜Îx J`«x Ѩ~ÀHõ∆OÖ’ xOkOKå~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (ɡ·Ç¨Ïd)
''~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ +¨sJ`ü Ѩ~°"≥∞ÿ# HÍ~°}O Un ÖˉõΩO_® XHõ¯ LѨ"åã¨O
=kÖËã≤<å P `«~°∞"å`« P H˘~°`«#∞ f~°Û_®xH˜ rq`åO`«O LѨ"å™êÅ∞ áê\˜Oz<å
J=hfl HõÅã≤ ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ =kÖËã≤# P XHõ¯ LѨ"åã¨O H˘~°`«#∞ f~°ÛÖË=Ù—— Jx
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨Ê+¨ìOQÍ K≥áêÊ~°∞. (ui‡r)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi ëêÉÏ<£ <≥Å z=i `Õn# LѨ#ºã≤ã¨∂Î WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''„Ѩ[ÖÏ~å! XHõ =∞Ǩϟ[fiÅ"≥∞ÿ# â◊√ÉèÏÅ=∂ã¨O `«fi~°Ö’ ~å#∞#flk. JO^Œ∞Ö’x XHõ
~å„u "Õ~Ú<≥ÅÅ Hõ<åfl ZO`À â◊√Éèí„Ѩ^Œ=∞~Ú#k. ^Õ=Ù_»∞ P <≥ÅÖ’ LѨ"åã¨O
áê\˜OK«_»O qkèQÍ x~°‚~ÚOKå_»∞. P <≥Å ~å„u "Õà◊Ö’¡ '`«~ågÇπÏ— #=∂*ò KÕÜ«∞_»O
#Ѷ≤ÖòQÍ xÜ«∞q∞OKå_»∞. Hõ#∞Hõ P <≥ÅÖ’ Z=Ô~·<å JO`«~ü „¿Ñ~°}`À, ã¨O`À+¨OQÍ
XHõ ã¨`å¯~°ºO KÕ¿ãÎ, Jk W`«~° =∂™êÖ’¡ qkè (Ѷ¨~ü˚)x x~°fiiÎOz# ^•xH˜ ã¨=∂#O.
=∞Ô~=Ô~·<å P =∂ã¨OÖ’ Ѷ¨~ü˚ (qkè)x~°fiÇ≤Ï¿ãÎ, Jk W`«~° <≥ÅÖ’ _≥ɡ·ƒù Ѷ¨~ü˚Å#∞
x~°fiiÎOz# ^•xH˜ ã¨=∂#O. Wk ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«=Åã≤# <≥Å. ã¨Ç¨Ï<åxH˜ „ѨuѶ¨ÅO
ã¨fi~°æO. Wk ã¨=∂[Ö’x c^Œ™ê^ŒÅ Ѩ@¡ ™ê#∞Éèí∂u K«∂Ѩ=Åã≤# <≥Å.—— (q∞ëê¯`ü)
''^è~Œ ‡° x+¨`ª À P`«‡Ñ¨ijÅ#`À, Ѩ~Ö° ’Hõ „ѨuѶÖ
¨ Ï¿ÑHõ`∆ À ~°=∞*Ï<£ ~À*ÏÅ∞ áê\˜OKÕ
=∞x+≤ QÆ`«áêáêÅ∞ ^Õ=Ù_»∞ =∞xfl™êÎ_»x—— ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) É’kèOKå~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "Õ~˘HõǨÏnã¨∞Ö’ WÖÏ J<åfl~°∞: ''P^ŒO‰‰õΩ=∂~°∞_»∞ Kտ㠄Ѩu
ã¨`«¯~åºxH˜ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Ѩk #∞O_ç U_»∞ =O^ŒÅ Ô~@¡ ^•HÍ ÃÑOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
J~Ú`Õ LѨ"åã¨O q+¨Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞– 'LѨ"åã¨O =º=Ǩ~°O
"Õ~°∞QÍ LOk. Wk „Ѩ`ÕºHõOQÍ <å (¢Ñ¨ã¨#fl`«) HÀã¨O áê\˜OK«|_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡
<Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ^•x ѨÙ}ºÑ¶Ö ¨ Ïxfl „Ѩ™êk™êÎ#∞. =∞x+≤ <åHÀã¨O =∂„`«"∞Õ `«# ÖˇO· yHõ
"åOKè«efl, `«# PǨ~° áêhÜ«∂efl =∂#∞‰õΩO\Ï_»∞, LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ =∞x+≤H˜
Ô~O_»∞ ã¨O`À+¨Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞ L<åfl~Ú. XHõ\˜ LѨ"å㨠q~°=∞} ã¨=∞Ü«∞OÖ’.
Ô~O_»∞, `«# „ѨÉèí∞=Ù#∞ ã¨O^Œi≈OKÕ ã¨=∞Ü«∞Ö’. LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ =∞x+≤ <À\˜HõOѨÙ
^Õ=ÙxH˜ Hõã¨∂Îsã¨∞"åã¨# Hõ<åfl ZO`À ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#k....—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O–áêH˜∆HõO)
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ LѨ"å㨠ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO
UÔHH· õ ^Õ=Ù_çfl qâ◊fiã≤Oz PÜ«∞#‰õΩ q^èÜ
Õ Ú
« _»~Ú áÈ~Ú# =∞x+≤<Õ Y∞~üP<£ ѨiÉèÏ+¨Ö’
=Úã≤O¡ JO\Ï~°∞. JÖÏO\˜ =Úã≤O¡ Y∞~üP<£ J=`«iOz# Ѩq¢`« ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OK«HõáÈ`Õ J`«#∞ PK«~°}Ö’ ^Õ=ÙxH˜ Jq^èÕÜ«Ú_»Ü«∂º_»#fl =∂@. x[OQÍ Wk
J`«xÔHO`À ^Œ∞~°^Œ$+¨ìHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. JÖÏO\˜ =Úã≤¡OÅ∞ ~°=∞*Ï<£ â◊√ÉèÏÅ#∞ áÈQ˘@∞ì
HÀ=_»"Õ∞ QÍHõ =∞~°}Ï#O`«~°O f„="≥∞ÿ# tHõ∆‰õΩ QÆ∞~°ÜÕ∞º „Ѩ=∂^ŒO ‰õÄ_® LOk.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 201
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''(F ~ÀA) <Õ#∞ x„^ŒáÈ`«∞O>Ë W^ŒÌ~°∞
=º‰õΩÎÅ∞ <å ^ŒQÆæiH˜ =zÛ <å Éèí∞[O `«\˜ìÖËÑ≤ #<˘flHõ Hõiî#=∂~°æO QÆŠѨ~°fi`«O ^ŒQÆæiH˜
fã≤ÔHàϧ~°∞. ^•xÃÑ· ZHõ¯=∞x K≥áêÊ~°∞. <Õh H˘O_» ZHõ¯_»O <å â◊H˜ÎH˜ q∞Oz# Ѩx—
Jx J<åfl#∞. 'Ѩ~åfiÖË^∞Œ ZHõ¯O_ç. "Õ∞=Ú g∞‰õΩ T`«q∞™êÎO— J<åfl~°∞ "å~°∞. JѨÙÊ_»∞
<Õ#∞ H˘O_»ÃÑ·HÔ Hͯ#∞. H˘O_»ÃÑ· ã¨QOÆ ^Œ∂~°O KÕ~∞° H˘<Õ@ѨÊ\˜H© (ZHõ¯_»∞flOKÀ) J~°∞ѨÙÅ∞,
ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ qxÊOKå~Ú. 'D U_»∞ÊÅ∞, ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ Uq∞\—x <Õ#∞ J_çQÍ#∞.
'Wk #~°Hõ"åã¨∞Å ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞— Jx "å~°∞ K≥áêÊ~°∞. P `«~°∞"å`« ##∞fl =∞i HÍã¨Î
ÃÑ·H˜ fã≤ÔHàϧ~°∞. JHõ¯_» H˘O^Œ~°∞ =∞#∞+¨µÅ∞ `«Å„H˜O^Œ∞Å∞QÍ KÕÜ«∞|_ç L<åfl~°∞.
"åi ^Œ=_»Å∞ pÅÛ|_ç L<åfl~Ú. "å\˜ #∞O_ç ~°HõÎO HÍ~°∞`ÀOk. <Õ#∞ gÔ~=~°x
J_çQÍ#∞. 'g~°∞ ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«‰õΩO_® ѨQÆ\˜ "Õà◊Ö’¡ Ǩ~ÚQÍ
uO@∂, „`åQÆ∞`«∂ LO_Õ"å~°∞— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.—— (JÖò =∞#˚i)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Y∞~üP<£, ~À*ÏÅ∞ qâßfiã≤ H˘~°‰õΩ ^≥·"åxH˜ ã≤á¶ê~°ã¨∞
KÕ™êÎ~Ú. ~À*Ï WÖÏ JO@∞Ok– '„ѨÉèí∂! <Õh =ºH˜Îx ѨQÆ\˜ "Õà◊Ö’¡ uO_çH˜, W`«~°
"åOKèÅ « ‰õΩ ^Œ∂~°OKÕâß#∞. W`«#∞ ^•xfl t~°™ê=Ç≤ÏOKå_»∞. Hõ#∞Hõ (W`«x "≥∂HõO∆ HÀã¨O)
<å ã≤áê¶ ~°ã∞¨ ã‘fiHõiOK«∞.— Y∞~üP<£ WÖÏ JO@∞Ok– '<Õ#∞ W`«_flç ~å„uà◊§Ö’ ã¨∞Yx„^Œ‰Ωõ
^Œ∂~°O KÕâß#∞. Hõ#∞Hõ ™êfig∞! W`«x q+¨Ü«∞OÖ’ <å ã≤á¶ê~°ã¨∞ ã‘fiHõiOK«∞.— JѨÙÊ_»∞
^Õ=Ù_»∞ D Ô~O_ç\˜ ã≤á¶ê~°ã¨∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞.—— (q∞ëê¯`ü, ɡ·Ç¨Ïd)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ ¢áê=ÚYºO `≥Å∞ѨÙ`«∂ ''~°=∞*Ï<£ <≥Å
z=i ~å¢u# <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O áêáêÅ∞ Hõ∆q∞OK«|_»`åÜ«∞——x J<åfl~°∞.
J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! P ~å¢`Õ<å ÖˇÅ · `«∞ÖòY^Œ~ü (=∞Ǩ â◊√Éè~í å¢u)?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''HÍ^Œ∞. ¢âßq∞‰õΩ_»∞ `«# Ѩx
ѨÓiÎQÍ x~°fiÇ≤ÏOz# `«~åfi`« J`«xH˜ ‰õÄe W=fi|_»∞`«∞Ok. (JO>Ë Ñ¨x xs‚`«HÍÅO
=ÚyOѨÙÖ’ ÖË^• <≥Å z=i`Õn# "Õ`«#O W=fi|_»∞`«∞Ok).—— (JǨχ^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ã¨fi~åæxH˜ Zxq∞k ¢Ñ¨^è•# ^•fi~åÅ∞O\Ï~Ú. "å\˜Ö’
XHõ ^•fi~°O ¿Ñ~°∞ '~°Ü∂« º<£.— nx QÆ∞O_® LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ"å~°∞ =∂¢`«"∞Õ ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~∞° . "å~°∞ `«Ñʨ =∞Ô~=~°∂ D^•fi~°O QÆ∞O_® ¢Ñ¨"tÕ OK«Ö~Ë ∞° .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ(ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_»∞`«∂ XHõ~ÀA ~À*Ï áê\˜OKÕ
=∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ #~°HÍxH˜ _≥|ƒù~Ú ã¨O=`«û~åÅ (¢Ñ¨Ü«∂}O) "Õ∞~°‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ
LOK«∞`å_»∞.—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''~°=∞*Ï<£ HÀã¨O ã¨fi~°æO XHõ ã¨O=`«û~åO`«O #∞Oz
=KÕÛ ã¨O=`«û~å~°OÉèíO =~°‰õΩ JÅOHõiOK«|_»∞ `«∞Ok. ~°=∞*Ï<£ <≥Å "≥Ú^Œ\˜ ~ÀA
~åQÍ<Õ ^≥·=ã≤OǨã¨#O (J~ü¬) ¢H˜O^Œ XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# QÍe gã¨∞ÎOk. D QÍe ã¨fi~°æ=$H∆ÍÅ
QÆ∞O_® gã¨∂Î ÖË_çHõà◊§ JѨû~°ã¨Å g∞kH˜ KÕ~°∞`«∞Ok. D Ѩ=# gzHõÅ ã¨Ê~°≈`À P
JѨû~°ã¨Å∞ '¢Ñ¨Éèí∂! h ѨÙ}º^•ã¨∞ÅÖ’ =∂ Hõà◊§‰õΩ K«Å∞= HõeyOKÕ Éèí~°ÎÅ#∞ =∂‰õΩ
¢Ñ¨™êkOK«∞. =∂ ã¨ÇϨ K«~º° O`À "åi Hõà§◊ ‰õΩ K«Å∞= HõeyOK«∞— Jx ¢áêi÷™êÎ~∞° .—— (ɡǷ Ϩ d)
202 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
LǨ"å㨄=`« ã¨<åflǨÅ∞
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi ~°=∞*Ï<£
QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞– ''<≥Å=OHõ HõxÊOK«#O`« =~°‰õΩ LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OK«HõO_ç. JÖψQ (uiy) <≥Å=OHõ HõxÊOK«#O`« =~°‰õΩ LѨ"å㨠q~°=∞}
(ѨO_»∞QÆ) KÕÜ«∞HõO_ç. XHõ"Õà◊ PHÍâ◊O "Õ∞Ѷ¨∂=$`«=∞~Ú LO>Ë P <≥Å =ÚѨÊù~Ú
~ÀAÅ∞ ѨÓiÎQÍ LѨ"å™êÅ∞ LO_»O_ç.—— (|∞MÏi)
''LǨÇÍã¨HßÅ~ O®„u"ÕàÖ◊ ’¡ g∞O°∞ g∞ÉèÏO°ºÅ ^°QOæõ H° ∞í áÈ=_«~ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕܵ«
|_ç~k. ÇÍO°∞ g∞Hí∞, g∞O°∞ ÇÍiH˜ ^°∞ã¨∞ÖÎ Ï¡~>˜ÇÍO°∞. g∞O°∞ (g∞ÉèÏO°ºÅ K≥~`ŒH∞í áÈ=_Í
xH˜ ã¨~H’z㨥)Î P`Œ‡„^ÀǨÏ~ KÕã∞¨ Hí∞~@∞#fl ã¨~Qõu ^Õ=ÙxH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. J~^°∞=Å¡ PÜ«µ#
q∞=∞‡efl HíxHíi~z g∞ á⁄O°áå@∞¡ =∞xflã¨∞<Î ®fl_«∞. WǨC_çHí g∞O°∞ g∞ÉèÏO°ºÅ`À xã¨û~
H’K«~Qå O®„`Œ∞Å∞ Qõ_Ç« =¨ K«∞Û. ^Õ=Ù_∞« g∞Hí∞ ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕã#≤ ^®xfl (^®~Ǩ`ºŒ ã¨∞MÏxfl)
J#∞Éèqí ~K«~_ç. g∞O°∞ (LǨÇÍã¨HßÅ~Ö’) Hí_O« Ü Õ µ #Å∞ѨÙ(pHí>)˜ `Œyæ `˘e*Ï=Ú `ˇÅ∞ѨÙ
(LëÈ^°Ü«µHß~u) Hí#Ǩ_Ë=O°Hí∞ ǨܵQå u#~_ç, „`ÍQõ~_ç. P `Œ~åfi`Œ (g@xfl>˜h
`Œºl~z) 㨥O®ºã¨=Î ∞Ü«∞"≥∞ÿ pHí>ǘ _¨ =Ë O°H∞í LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe. (Y∞~üP<£–2:187)
^ÕÇ¨ xH˜ ^°∞ã¨∞Å
Î Hí∞ =∞^躰 ZÖÏ~>˜ Jq<®=ÉèÏ= ã¨~|~^è=° Ú~@∞~^À ÉèÏO®ºÉèOí Å
ΰ
=∞^è°º Hí∂_Í JÖÏ~>˜ ã¨~|~^è°"Õ∞ L~^°x, Hõ#∞Hõ O°=∞*Ï<ü<ˇÅ O®„u"Õà◊Ö’¡ ѨÙO°∞+¨∞Å∞
`Œ=∞ ÉèÏO®ºefl ZÖÏ~>˜ ã¨~H’K«~ ÖËHí∞~_Í HíÅ∞ã¨∞H’=K«Ûx ^Õ=Ù_«∞ `ˇeÜ«µ*Ëã¨∞Î<®fl_«∞.
x+≤^Œú LѨ"å™êÅ#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ P^ÕtOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=~°∂ ~°=∞*Ï<£‰õΩ XHõ\˜ Ô~O_»∞ ~ÀAÅ =ÚO^Œ∞ (#Ѷ≤Öò) LѨ"åã¨O
áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ Z=iÔH·<å WO`«‰õΩ ѨÓ~°fiO #∞OKÕ P ~ÀA LѨ"åã¨O
áê\˜OKÕ JÅ"å@∞O>Ë JÖÏO\˜ =ºH˜Î LѨ"åã¨O áê\˜OK«=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''(~°=∞*Ï<£‰õΩ =ÚO^Œ∞ =KÕÛ) ëêÉÏ<£ <≥ÅÖ’ ã¨QÆO ~ÀAÅ∞ QÆ_»z# `«~°∞"å`«
(#Ѷ≤Öò) LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«HõO_ç.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J=∂‡~ü a<£ Ü«∂ã≤~ü (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P[˝#∞ `«# =∂@Ö’¡ WÖÏ
=ºHõÎѨiKå~°∞: ''J#∞=∂<åã¨Ê^Œ"≥∞ÿ# ~ÀA# LѨ"åã¨O áê\˜Oz#"å_»∞ (^≥·=¢Ñ¨=HõÎ)
J|∞ÖòMÏã≤O–ã¨Å¡ÖϡǨï JÖˇ·Ç≤Ï =ã¨Å¡O Ѩ@¡ Jq^èÕÜ«∞`«‰õΩ áêÅÊ_ç# "å_»=Ù`å_»∞.——
(ui‡l, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
30. P~°∞q^è•Å LѨ"å™êÅ∞
~°=∞*Ï<£Ö’ `«Ñʨ W`«~° k<åÅÖ’ áê\˜OKÕ ~À*ÏÅhfl #Ñ¶Ö ≤ ò ~À*ÏÅ H˜OkH˜ =™êÎ~Ú.
J~Ú`Õ H˘xfl ¢Ñ¨`ºÕ Hõ k<åÅÖ’ #Ñ¶Ö ≤ ~ò À*ÏÅ∞ áê\˜OK«_O» ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O, =∞iH˘xfl x+≤^OúŒ .
WÖÏO\˜ LѨ"å™êÅÖ’ P~°∞ q^è•Å LѨ"å™êÅ∞ L<åfl~Ú.
1. Ѷ~¨ *° ò LѨ"å™êÅ∞:– ¢Ñ¨u U_»∂ ~°=∞*Ï<£ <≥ÅO`å áê\˜OKÕ LѨ"å™êÅ∞
'Ѷ~¨ *° —ò LѨ"å™êÅ∞. JO>Ë `«Ñʨ ‰õΩO_® áê\˜OK«=Åã≤# LѨ"å™êÅ∞ J#fl =∂@. ~°=∞*Ï<£
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 203
LѨ"å™êÅ∞ Ѷ~¨ *° ò (`«Ñʨ xã¨i)HÍ^Œx u~°ã¯¨ iOz#"å_»∞ HÍѶ~≤ ü (ã¨`º« u~°™ê¯i)QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«
|_»`å_»∞. +¨sJ`ü Ѩ~"° ∞≥ #ÿ HÍ~°}O Un ÖˉΩõ O_® ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«x"å_»∞
K≥_»¤"å_»∞ (á¶êã≤Mò), Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêáê`«∞‡_»∞ J=Ù`å_»∞. JÖψQ U=∞~°∞áê@∞`À ÖË^•
=∞ˆ~^≥<· å HÍ~°}O=Å¡ H˘xfl LѨ"å™êÅ∞ `«ÑÊ≤ áÈ`Õ "å\˜ ''Y*Ï~À*ÏÅ∞—— áê\˜OK«_O» ‰õÄ_®
'Ѷ~¨ *° —ò (`«Ñʨ xã¨i) J=Ù`«∞Ok. Y*Ï~À*ÏÅ∞ gÅ~Ú#O`« `«fi~°QÍ áê\˜OKåe.
2. "ålÉò LѨ"å™êÅ∞:– "≥Ú‰õΩ¯|_ç LѨ"å™êÅ∞, áêѨÑi¨ Ǩ~°O LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OK«_O» '"ålÉò— (Jx"å~°ºO) J=Ù`«∞Ok. "≥Ú‰õΩ¯|_ç HÀã¨O Ñ¶Ö ¨ Ï<å ~ÀA LѨ"åã¨O
áê\˜™êÎ#x XHõ k#O x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩO>Ë P xs‚`k« <å<Õ LѨ"åã¨O áê\˜OKåe. ~ÀA x~°‚
~ÚOK«∞HÀHõáÈ`Õ ZѨÙÊ_≥<· å LѨ"åã¨O LO_»=K«∞Û. J~Ú`Õ "≥Ú‰õΩ¯|_ç LѨ"å™êxfl ‰õÄ_®
gÅ~Ú#O`« `«fi~°QÍ áê\˜OKåe. J#=ã¨~°OQÍ PÅ㨺O KÕÜ«∞_»O =∞OzѨ^Œúu HÍ^Œ∞.
3. =∞ã¨∂fl<£ LѨ"å™êÅ∞:– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨fiÜ«∞OQÍ áê\˜Oz, W`«~°∞efl
áê\˜OK«=∞x ѨÙ~°=∂~ÚOz# LѨ"å™êÅ#∞ ™êO¢Ñ¨^•~ÚHõ (=∞ã¨∂fl<£) LѨ"å™êÅ∞
JO\Ï~°∞. g\˜x áê\˜OK«_»OÖ’ Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºO LOk. J~Ú`Õ áê\˜OK«HõáÈ`Õ áêѨO
=∂¢`«O ÖË^Œ∞. =∞ã¨∂fl<£ LѨ"å™êÅ∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
Y =ÚǨϢ~°"£∞ 9, 10 `ÕnÅ (Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞) LѨ"å™êÅ∞. =ÚǨϢ~°"£∞ 10=
`Õnx ''Ü«∞ø"≥∞ P+¨µ~å—— JO\Ï~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚǨϢ~°OÖ’ P XHõ¯ ~ÀA =∂¢`«"Õ∞
LѨ"åã¨O LO_Õ"å~°∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# `«# JO`«ºHÍÅOÖ’ 9,10 `ÕnÅ Ô~O_»∞
~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OKåÅx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: J*Ï˝# HÍÅOÖ’ Y∞Ô~+· Ü ‘ Ú
« Å∞ P+¨µ~å ~ÀA
LѨ"åã¨O LO_Õ"å~°∞. JOKÕ`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® P~ÀA LѨ"åã¨O LO_®Åx
¢Ñ¨[Å#∞ P^ÕtOKå~°∞. J~Ú`Õ ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ Ѷ¨~°*ò (qkè) J~Ú#ѨÙÊ_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''P+¨µ~å ~ÀA W+¨ì=Ú#fl"åà◊√§ LѨ"åã¨O áê\˜OK«=K«∞Û, ÖË^•
=kÖËÜ∞« =K«∞Û—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞n<å‰õΩ =Åã¨
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# (=∞n<åÖ’ Ü«¸^Œ∞Å∞) P+¨µ~å ~ÀA LѨ"åã¨O áê\˜OK«_O»
K«∂âß~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# 'D LѨ"åã¨O Uq∞\—x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ["åaã¨∂Î
''D~ÀA ã¨∞k#O. Dk#"Õ∞ ^Õ=Ù_»∞ ǨϢ[`ü =¸™ê (JÖˇ)· ‰õΩ, PÜ«∞# *ÏuH˜ q=ÚH˜Î
HõeOæ Kå_»∞† Ѷ~≤ “<£x, J`«x *Ïux (ã¨=Ú¢^ŒOÖ’) =ÚOz"Õâß_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ǨϢ[`ü
=¸™ê (JÖˇ)· ^Õ=Ùx Ѩ@¡ Hõ$`«[`˝ å ѨÓ~°fiHõOQÍ D~ÀA LѨ"åã¨O áê\˜ã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞——
Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''J~Ú`Õ =¸™ê (JÖˇ·) ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O
¢Ñ¨HÍ~°O #_»K∞« HÀ=_®xH˜ g∞HõO>Ë "Õ∞"Õ∞ Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞ÅO—— J<åfl~°∞. JO^Œ∞=Å¡
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JѨÊ\˜Oz 'P+¨µ~å LѨ"åã¨O— áê\˜OK«_O» ¢áê~°OaèOKå~°∞. W`«~∞° efl
‰õÄ_® P~ÀA LѨ"åã¨O áê\˜OKåÅx P^ÕtOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) F™êi P+¨µ~å
~ÀA LѨ"åã¨O áê\˜Oz#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[Å∞ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Wk
204 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® Ѩq¢`«"≥∞ÿ#kQÍ ÉèÏqã¨∞Î#fl k#O. (WÖÏO\˜ k<å#
=∞#O ‰õÄ_® LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»O ÉÏQÆ∞O@∞O^•?)—— Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''<Õ#∞ =KÕÛ ã¨O=`«û~°O ¢|u‰õΩO>Ë =ÚǨϢ~°"∞£ <≥Å `˘q∞‡^À
`Õn# ‰õÄ_® LѨ"åã¨O áê\˜™êÎ#∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
nxfl|\˜ì D q+¨Ü∂« xfl ¢Ñ¨[Å∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) rq`«ÑÙ¨ z=i ~ÀAÖ’¡ PÜ«∞#
^Œ$+≤Hì ˜ `≥KåÛ~°x `≥Å∞™ÈÎOk. JO`«‰Ωõ ѨÓ~°fiO ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P+¨µ~å ~ÀA (=ÚǨϢ~°O Ѩ^À
`Õn#) LѨ"åã¨O áê\˜ã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ D q+¨Ü∂« xfl Z=~°∂ PÜ«∞# ^Œ$+≤Hì ˜ fã¨∞‰õΩ~åÖË^∞Œ .
Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔHã· =Î̈ ÙÅ∞ P+¨µ~å k<åxfl Ѩq¢`«"∞≥ #ÿ k#OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Kå~°∞† ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
‰õÄ_® P k<åxH˜ Ѩq¢`«`« PáêkOKå~°∞. nx=Å¡ =Úã≤¡OÅ∞ `«=∞#∞ J#∞Hõiã¨∞Î<åfl~°x
Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔHã· =Ψ ÙÅ∞ K≥ÑÙ¨ ÊHÀ=K«Ûx H˘O^Œ~∞° =Úã≤O¡ Å∞ ÉèÏqOKå~°∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ |Ǩïâß
"å~°∞ P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) rq`«Ñ¨Ù JO`«º^Œâ◊Ö’ D q+¨Ü«∂xfl PÜ«∞# ^Œ$+≤ìH˜
fã¨∞H˘KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ =ÚǨϢ~°"∞£ Ѩ^À `Õn`À
áê@∞ `˘q∞‡^À `Õn ‰õÄ_® HõeÑ≤ Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜™êÎ#x J<åfl~°∞.
D q=~°}#∞ |\˜ì =Úã≤¡OÅ∞ =ÚǨϢ~°O <≥ÅÖ’ XHõ¯ Ѩ^À `Õn# =∂¢`«"Õ∞
LѨ"åã¨O áê\˜OK«‰Äõ _»^xŒ , ^•xH˜ =∞~À~ÀA HõeÑ≤ ~Ô O_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OKå
Åx `≥Å∞™ÈÎOk. JO>Ë, Ѩ^À `ÕnH˜ `˘q∞‡^À`Õn ÖË^• Ѩ^HŒ ˘O_À`Õn HõÅÑ≤ ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞
LѨ"åã¨O LO_»=K«∞Û.
Y lÖòÇϨ [˚ `˘q∞‡^Œ= `Õn (J~åÊù ~ÀA) LѨ"åã¨O.
D LѨ"åã¨O lÖòÇϨ [˚ `˘q∞‡^Œ= `Õn# ǨÏ*òÜ∂« ¢`«Ö’ ÖËx"å~°∞ =∂¢`«"∞Õ áê\˜OK«
=K«∞Û. ǨÏ*òxÜ«∞=∂Å∞ áê\˜OKÕ Ç¨Ï*òÜ«∂¢u‰õΩÅ∞ áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''J~åÊù~ÀA áê\˜OKÕ LѨ"å™êxH˜ ÅaèOKÕ
ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O "Õ~Ú~ÀAÅ LѨ"å™êŠѨÙ}ºÑ¶Ö ¨ ÏxH˜ ã¨=∂#O.—— (J`«sÎ Éæ )ò
ǨϢ[`ü L=Ú‡Öò Ѷ¨[Öò a<£Î Ǩiãπ (~°l) Hõ^äŒ#O:– <å =ÚO^Œ∞ J~åÊù~ÀA
LѨ"åã¨O QÆ∞iOz H˘O^Œ~°∞ "åkOK«∞HÀ™êQÍ~°∞. "åiÖ’ H˘O^Œ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
LѨ"åã¨O`À L<åfl~°x ÉèÏqã¨∞OÎ >Ë, =∞iH˘O^Œ~∞° LѨ"åã¨O`À ÖË~x° ÉèÏqã¨∞<Î åfl~°∞.
<Õ#ѨÙÊ_»∞ (x*O `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ F áêÅy<≥fl ѨOáê#∞.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PÜ«∞# J~°áê¶ `ü "≥∞^ÿ •#OÖ’ XO>ˇ g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl~°∞. <Õ#∞
ѨOÑ≤# áêÅy<≥fl#∞ PÜ«∞# fã¨∞H˘x áêÅ∞ `åQÍ~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Y ¢Ñ¨u <≥ÖÏ (JÜ«∂º"≥∞ ɡ*· )ò 13, 14, 15 `ÕnÅ LѨ"å™êÅ∞.
ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùs (~°l) LÖËY ¡ #O:– ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å‰õΩ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊
KÕã∂¨ Î ''J|∂[~ü! h=Ù ¢Ñ¨u<≥ÖÏ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«^Å Œ K«∞‰õΩO>Ë
13, 14, 15 `ÕnÅÖ’ áê\˜ã∂¨ =Î ÙO_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡l, #™ê~Ú)
ǨϢ[`ü =ÚP[`«Öò J^ŒqÜ«∂º (~°l) Hõ^#Œä O:– <Õ#∞ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)`À
=∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨u <≥ÖÏ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ"å~å?——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 205
Jx J_çQÍ#∞. ^•xHÍ"≥∞ B#<åfl~°∞. <Õ#∞ =∞m§ ''J~Ú`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨u<≥ÖÏ
UU `ÕnÅÖ’ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ"å~°∞?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xHÍ"≥∞
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <≥ÅÖ’ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ UU `ÕnÅÖ’ LѨ"åã¨O
LO_®Å<Õ q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz Ѩ\ì̃OK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞ HÍ^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
4. #ѶÖ≤ ò LѨ"å™êÅ∞:– Ѷ~¨ *° ,ò "ålÉò, =∞ã¨∂fl<£ LѨ"å™êÅ∞ `«Ñʨ q∞ye#
LѨ"å™êÅhfl #Ѷ≤Öò ~À*ÏÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~Ú. g\˜x áê\˜OK«_»O "åOKè«hÜ«∞O
(=ÚãÎ̈ÇϨ Éò). g\˜Ö’ H˘xfl Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºÑ¶Ö
¨ O `≥KÛÕ LѨ"å™êÅ∞ L<åfl~Ú.
+¨"åfiÖò <≥ʼnõΩ K≥Ok# 6 ~ÀAÅ LѨ"å™êÅ∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÖÏ`À áê@∞ Z=Ô~·`Õ +¨"åfiÖò
<≥ÅÖ’ P~°∞~ÀAÅ LѨ"å™êÅ∞ ‰õÄ_® áê\˜™êÎ_À J`«_flç D~À*Ë J`«x`«e¡ Hõ#fl^•
J#fl@∞¡ J`«#∞ Ѩ~=° ∞ Ѩq¢`«∞_»~Ú áÈ`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ , J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü JÜ«¸ºÉò J<åûi (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''~°=∞*Ï<£ ~À*ÏÅxfl\˜`À áê@∞ +¨"åfiÖò <≥ÅÖ’ P~°∞ ~ÀAÅ LѨ"å™êÅ∞ ‰õÄ_®
áê\˜OKÕ"å_»∞ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜ã∞¨ #Î fl "å_»=Ù`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü =Úã≤O¡ Y∞Ô~+· ‘ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ''™ê~Ú=Ú^ŒÇÌ Ï¨ ~ü—— (ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂
LѨ"åã¨O áê\˜OK«_O» ) QÆ∞iOz J_çy# ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ["åaKåÛ~°∞:
''hÃÑ· hÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ ǨωõΩ¯ ‰õÄ_® LOk. Hõ#∞Hõ ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ`À áê@∞ P
`«~åfi`« (+¨"åfiÖò) <≥ÅÖ’x (P~°∞ ~ÀAÅ) LѨ"å™êÅ∞ ‰õÄ_® áê\˜OK«∞. JnQÍHõ
|∞^èŒ"å~°O, QÆ∞~°∞"å~°O ‰õÄ_® LѨ"åã¨O áê\˜OK«∞. Dq^èŒOQÍ h=Ù ZšѨÙÊ_»∂
LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ"å_çQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å=Ù.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
™È=∞"å~°O, QÆ∞~°∞"å~°O LO_Õ LѨ"å™êÅ∞.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''™È=∞, QÆ∞~°∞
"å~åÅÖ’ Hõ~‡° Å∞ (^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞) ã¨=∞iÊOK«|_»`å~Ú. JOKÕ`« <Õ#∞ LѨ"åã¨O
áê\˜ã∞¨ #Î fl ã≤u÷ Ö’ <å Hõ~‡° Å∞ ã¨=∞iÊOK«|_®Åx <Õ#∞ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl#∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨u ™È=∞"å~°O, ¢Ñ¨u QÆ∞~°∞
"å~°O LѨ"åã¨O áê\˜ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
Hˆ =ÅO ^≥= · ¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨O XHõ~ÀA LO_Õ LѨ"åã¨O. ™ê^è•~°}OQÍ â◊x, Pk"å~åÅ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ"å~°∞. "å\˜x QÆ∞iOz PÜ«∞#
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''ˆH=ÅO ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O Z=Ô~·<å XHõ ~ÀA
LѨ"åã¨O áê\˜¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl #~°HõO #∞O_ç KåÖÏ ^Œ∂~°O LOK«∞`å_»∞. XHõ
HÍH˜ ѨÙ\˜#ì ^ŒQ~æÆ ∞° flOz =Úã¨e^Œ~Ú K«zÛáÈÜÕ∞^•HÍ ZO`« ^Œ∂~°O Zyi áÈ`«∞O^À
JO`« ^Œ∂~°O LOK«∞`å_»∞.—— (JǨχ^£, ɡǷ Ϩ d)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞x+≤ W`«~° k<åÅÖ’ KÕ¿ã ^≥·"å~å^èŒ# HõO>Ë
lÖòÇϨ *ò "≥Ú^Œ\˜ ^ŒâH◊ Oõ Ö’ KÕ¿ã P~å^è#Œ ^Õ=ÙxH˜ ZO`À ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k. P ^ŒâH◊ Oõ Ö’
206 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
¢Ñ¨u~ÀE áê\˜OKÕ LѨ"åã¨O ã¨O=`«û~°=∞O`å áê\˜OKÕ LѨ"å™êʼnõΩ ã¨=∂#=∞=Ù
`«∞Ok. P ^ŒâH◊ Oõ Ö’x ¢Ñ¨u~å¢f KÕ¿ã #ѶÖ
≤ ò #=∂*ò =∞Ǩâ◊√Éè~í å¢u (+¨ÉYˇ ^Œ~)ü # KÕ¿ã
#ѶÖ≤ ò #=∂AʼnõΩ ã¨=∂#=∞=Ù`«∞Ok.—— (P™ê<£ÑM≤¶ ϯ, ~Ô O_»=ÉèÏQÆO)
5. ǨÏ~åO LѨ"å™êÅ∞:– x+≤^úŒ LѨ"å™êÅ∞. D k<åÅÖ’ LѨ"åã¨O x+≤^OúŒ :
D^Œ∞Öò Ѷ`≤ ~« ü (~°=∞*Ï<£ ѨO_»∞QÆ) <å_»∞ áê\˜OKÕ LѨ"åã¨O.
ǨϢ[`ü J|∂ ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl D^Œ∞Öò
Ѷ`≤ ~« ü <å_»∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«‰Äõ _»^xŒ "åiOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
D^Œ∞ÖòJ*Ï› (|¢v^£ ѨO_»∞QÆ) <å_»∞ áê\˜OKÕ LѨ"åã¨O.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''D^Œ∞ÖòÑ`≤¶ ~« ,ü D^Œ∞ÖòJ*Ï› ~ÀAÖ’¡ ZÖÏO\˜ LѨ"å™êÅ∞ ÖË=Ù.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
JÜ«∂º"≥∞ `«¢+‘Mò (lÖòÇϨ [˚ 11, 12, 13 `ÕnÅ) LѨ"å™êÅ∞.
ǨϢ[`ü #∞ɡ·ëê Ǩï[b (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''JÜ«∂º"≥∞ `«¢+‘Mò (lÖòÇϨ [˚ 11,12,13 `ÕnÅ∞) u<Õ, ¢`åˆQ, ^≥"· åxfl 㨇iOKÕ ~ÀAÅ∞.——
(=Úã≤O¡ ). JO>Ë P =¸_»∞~ÀAÅ∞ ~À*Ï LO_»‰Äõ _»^∞Œ .
6. =∞¢‰õÄÇπÏ LѨ"å™êÅ∞:– J"åOKè«hÜ«∞"≥∞ÿ# LѨ"å™êÅ∞. H˘O^Œ~°∞ XHõ
~ÀA x~°‚~ÚOK«∞H˘x ZšѨÙÊ_»∂ P xs‚`«k<å# ¢Hõ=∞`«Ñ¨Ê‰õΩO_® ~À*Ï áê\˜™êÎ~°∞. Wk
=∞Oz Ѩ^Œúu HÍ^Œ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOz#, ѨÙ~°=∂~ÚOz#, k<åÅÖ’ =∂¢`«"Õ∞
LѨ"åã¨O áê\˜OKåe. Wq J"åOKèh« Ü«∞"≥∞#ÿ LѨ"å™êÅ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ ¢H˜O^Œ K«∂_»O_ç:
7 Hˆ =ÅO â◊x"å~°O ÖËHõ Pk"å~°O <å_»∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_O» .
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''â◊x"å~°O<å_»∞ Ѷ~¨ *° ò (qkèQÍ) áê\˜OK«
=Åã≤# LѨ"åã¨O U^≥·<å =¿ãÎ `«Ñ¨Ê (™ê^è•~°} Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡) P~ÀA LѨ"åã¨O
áê\˜OK«HõO_ç. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å á⁄~°áê@∞# â◊x"å~°O LѨ"åã¨O LO>Ë JÖÏO\˜
=ºH˜Î Hõhã¨O ¢^•Hõ∆ѨO_»∞ `˘Hõ¯QÍx ÖË^• U^≥·<å K≥@∞ìɡ~°_»∞QÍx #=∞e LѨ"åã¨
ÉèOí QÆO KÕÜ∂« e.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) #Ѷ≤Öò LѨ"å™êÅÖ’
WÖÏ K≥|∞`«∞O_Õ"å~°∞: ''Wq |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ (JO>Ë Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ)
ѨO_»∞QÆ k<åÅ∞. JO^Œ∞=Å¡ <Õ#∞ (XˆH™êi Ô~O_»∞~ÀAÅ∞) LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»O
^•fi~å) "åiH˜ =ºuˆ~HõOQÍ PK«iOK«^ŒeKå#∞.—— (JǨχ^£)
7 Hˆ =ÅO =ÚǨϢ~°O Ѩ^À `Õn# XHõ ~ÀA LѨ"åã¨O áê\˜OK«_O» .
=ÚǨϢ~°"£∞ 10= `Õnx ''Ü«∞ø"≥∞ P+¨µ~å—— JO\Ï~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚǨϢ~°O
<≥ÅÖ’ P XHõ¯ ~ÀA =∂¢`«"Õ∞ LѨ"åã¨O LO_Õ"å~°∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# `«#
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 207
JO`«ºHÍÅOÖ’ 9, 10 `ÕnÅ ~Ô O_»∞~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OKåÅx J<åfl~°∞. (=∞ã¨∂fl<£
LѨ"å™êÅ ji¬HÖ
õ ’ nx ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk, K«∂_»O_ç.)
7 Hˆ =ÅO â◊√¢Hõ"å~°O <å_»∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_O» .
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞Ö’ Z=~°∂ (ˆH=ÅO) â◊√¢Hõ"å~°O <å_»∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ
^•xH˜ =ÚO^Œ∞QÍx `«~°∞"å`«QÍx XHõ~ÀA HõÅ∞ѨÙH˘x (Ô~O_»∞ ~ÀAÅ∞) LѨ"åã¨O
áê\˜OK«=K«∞Û.—— (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
7 ¢ã‘Î `«# Éè~í ΰ J#∞=∞u ÖˉΩõ O_® #Ñ¶Ö ≤ ò LѨ"åã¨O áê\˜OK«_O» .
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''¢ã‘Î `«# Éèí~°Î WO\’¡ L#flѨÙÊ_»∞ J`«x J#∞=∞u ÖˉõΩO_® (#Ѷ≤Öò) LѨ"åã¨O
áê\˜OK«_O» ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. JÖψQ ¢ã‘Î `«# Éè~í ΰ J#∞=∞u ÖˉΩõ O_® U =ºH˜hÎ
`«# WO\’¡H˜ ~åx=fi‰õÄ_»^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) LÖË¡Y#O: F~ÀA "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæ~°
‰õÄ~˘Ûx LO>Ë XHõ ¢ã‘Î =zÛ `«# ÉÏ^è•=∞Ü«∞ QÍ^èŒ#∞ WÖÏ UHõ~°∞=Ù ÃÑ\˜ìOk–
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å Éè~í ΰ ã¨∞á¶êfi<£ a<£ =ÚJ`«Ö
Î ò #=∂A KÕã∞¨ #Î flO^Œ∞‰õΩ ##∞fl H˘_»∞<Î åfl~°∞.
PÜ«∞<Õ"≥∂ á⁄^≥ÌH˜¯# `«~°∞"å`« ÖËz #=∂A KÕ™êÎ~°∞. <Õ<≥ѨÙÊ_≥·<å LѨ"åã¨O áê\˜¿ãÎ
LѨ"åã¨O áê\˜OK«=^ŒÌx "åiã¨∞Î<åfl~°∞.——
D P~ÀѨ}Å∞ KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ P"≥∞ Éèí~°Î ã¨∞á¶êfi<£ JHõ¯_Õ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) q+¨Ü«∞O Uq∞@x J_çy`Õ Ç¨Ï¢[`ü ã¨∞á¶êfi<£ ''D"≥∞ #=∂AÖ’
ã¨∞n~°…"≥∞ÿ# Ô~O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ Ѩiîã¨∞ÎOk. JO`« ÃÑ^ŒÌ ã¨∂~åÅ∞ ѨiîOK«=^ŒÌx =∂¢`«"Õ∞
<Õ#∞ K≥áêÊ#∞—— Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D =∂@ qx ''#∞=Ùfi XHõ¯ ã¨∂~å
ѨiîOz<å ã¨iáÈ`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞ P ¢ã‘ÎH˜.
P `«~°∞"å`« ã¨∞á¶êfi<£ (~°l) =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <Õh"≥∞ LѨ"å™êÅ#∞
x~Àkèã¨∞Î<åfl#x P~ÀÑ≤™ÈÎOk. HÍx Dq_» #Ѷ≤Öò (SzÛùHõ) LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«_»O
"≥Ú^ŒÖˇ_ç`Õ "å\˜xHõ q~°q∞OK«‰õΩO_® ~ÀAÅ `«~°|_ç JÖÏ áê\˜ã¨∂Î<Õ LO@∞Ok.
HÍx, <Õ<Õ"≥∂ Ü«Ú=‰õΩ_çfl, x¢QÆÇ≤ÏOK«∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) D ã¨OQÆu qx ''Éèí~°Î J#∞=∞u ÖˉõΩO_® U ¢ã‘Î ‰õÄ_® #Ѷ≤Öò LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞—— Jx P^ÕtOKå~°∞.
ǨϢ[`ü ã¨∞á¶êfi<£ (~°l) =¸_À P~ÀѨ}‰õΩ ã¨O*Ï~Ú+‘ Wã¨∂Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú
Hõ+¨ì r=ÙÅO. á⁄^Œ∞Ìá⁄_»=x^Õ x¢^ŒÖË=x =Oâ◊ã¨∞÷Å∞QÍ ¿Ñ~°∞Ѩ_®¤O—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''㨈~ ã¨∞á¶êfi<£! x¢^Œ #∞Oz "Õ∞Ö’¯QÍ<Õ #=∂*ò KÕã¨∞ÎO_»∞—— Jx
LѨ^ÕtOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
7 xifi~å=∞OQÍ J<ÕHõ~ÀAÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»O. WÖÏO\˜ LѨ"å™êÅ#∞
''™œ"≥∞q™êÖò—— JO\Ï~°∞. g\˜x áê\˜OK«_®xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ =∂¢`«"Õ∞ J#∞=∞u LOk.
208 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
31. ~À*Ï #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOK«|_ç#"å~°∞
W™ê¡O ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ (+¨sJ`ü) ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ #∞O_ç H˘O^Œix q∞#Ǩ ~ÚOzOk.
"åiÖ’ H˘O^Œix LѨ"åã¨O LO_»~å^Œx x¿+kèOzOk. =∞iH˘O^Œix LѨ"åã¨O áê\˜OK«
‰õΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞uOzOk. â◊H,Θ ã¨Ê$Ç¨Ï Hõey# ¢Ñ¨u =Úã≤O¡ ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞
qkèQÍ áê\˜OK«=Åã≤ LO@∞Ok. |Ç≤Ï+¨µì J~Ú#, ¢Ñ¨ã¨∂u "≥∞ÿÅ`À=Ù#fl ¢ã‘ÎÅ∞ P Ô~O_»∞
JѨiâ◊√^•ú=ã¨÷Å∞ ^Œ∂~°O HÍ#O`«=~°‰õΩ #=∂*ò KÕÜ«∞_»O, LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»O x+≤^ŒúO.
JѨiâ◊√^•ú=ã¨÷Å∞ `˘Åy# `«~åfi`« `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êʼnõΩ Y*Ï áê\˜OK«=Åã≤
LO@∞Ok. `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# #=∂AʼnõΩ =∂¢`«O Y*Ï áê\˜OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
ÉÏ@™ê~°∞Å∞, "åºkè„QÆã¨∞ÎÅ∞, Ju=$^Œ∞úÅ∞, =∞uã≤÷q∞`«O ÖËx"å~°∞, QÆiƒù}© „ã‘ÎÅ∞,
ÉÏeO`«Å∞, Jâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ L#fl „ã‘ÎÅ∞ LѨ"åã¨O #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOK«|_®¤~°∞. J~Ú`Õ
ÉÏ@™ê~°∞Å∞, "åºkè„QÆã¨∞ÎÅ∞, ÉÏeO`«Å∞, Jâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ L#fl „ã‘ÎÅ∞ `«Ñ≤ÊáÈ~Ú# LѨ"å™ê
Å#∞ W`«~° k<åÅÖ’ áê\˜Oz <≥Å ~ÀAÅ „=`«O ѨÓiÎKÕÜ«∂e.
''O’Qõ„Qõã∞¨ ÅÎ ∞, „ǨÜ∂« }©H∞í Å∞ (`ŒÇÊ≤ áÈܵ#) LǨÇÍ™®Å#∞ W`ŒO° k<®ÅÖ’ áå>˜~z
(P ã¨~Yº#∞) ѨÓiÎKÕÜ«∂e. ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ ™œÅÉèíº~ KÕHí∂O°Û^°eKÍ_«∞Qåx, q∞=∞‡efl
W|ƒ~k áåÖËÜ ˚ ∂« Åx ÉèÏq~K«_~« ÖË^∞° . g∞O°∞ LǨÇÍ™®Å ã¨~Yº#∞ ѨÓiÎ KÕã∞¨ H’=_ÍxH˜,
^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ ã¨<®‡O°æ~ K«¥Ç≤#~^°∞Hí∞ PÜ«µ# B#fl`ͺxfl HÁxÜ«∂_«>ÏxH˜, PÜ«µ#Hí∞
Hí$`ŒAÖ˝ ·ˇ L~_«>ÏxH˜Qå#∞ D ™œÅÉèºí ~ „Ǩ™®k~KÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:185)
áÈ`Õ q∞ye#"åà◊§O`å ~°=∞*Ï<£ ~À*ÏÅ∞ áê\˜OK«_®xH˜ J~°∞›Å=Ù`å~°∞. J~Ú`Õ
H˘O^Œ~°∞ "åi ã≤÷uQÆ`«∞Å^Œ$ëêìº ~°=∞*Ï<£~À*ÏÅ áê\˜OѨ٠#∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOK«|_®¤~°∞.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: ''"Õ∞=Ú ~°=∞*Ï<£ Ѩ^ŒÇ¨~°= `Õn#
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤ XHõ ^ŒO_»Ü∂« ¢`« HÀã¨O ¢Ñ¨Ü∂« }=∞Ü«∂º=Ú. D ¢Ñ¨Ü∂« }OÖ’
=∂Ö’ H˘O^Œ~∞° LѨ"åã¨O L<åfl~°∞, =∞iH˘O^Œ~∞° LѨ"åã¨O ÖË~∞° . J~Ú`Õ LѨ"åã¨O
L#fl"å~°∞ LѨ"åã¨O ÖËx"åiH˜, LѨ"åã¨O ÖËx"å~°∞ LѨ"åã¨O L#fl"åiH˜ ZÖÏO\˜
JÉèíºO`«~°O K≥ѨÊÖË^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
''WHí#∞~_ç g∞Ö’ O°=∞*Ï<ü <ˇÅ#∞ á⁄~^ÕÇÍO°∞ P <ˇÅ~`Í qkèQå LǨÇÍã¨~
áå>˜~KÍe. J~Ú`Õ "åºkè„Qõã∞¨ ÅÎ ∞, „ǨÜ∂« }©H∞í Å∞ (`ŒÇÊ≤ áÈܵ#) ~À*ÏÅ#∞ W`ŒO° k<®ÅÖ’
áå>˜~z (P ã¨~Yº#∞) ѨÓiÎKÕÜ«∂e. ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ ™œÅÉèíº~ KÕHí∂O°Û ^°eKÍ_«∞Qåx,
q∞=∞‡efl W|ƒ~k áåÖË˚Ü«∂Åx ÉèÏq~K«_«~ÖË^°∞. g∞O°∞ LǨÇÍ™®Å ã¨~Yº#∞ ѨÓiÎ KÕã¨∞
H’=_ÍxH˜, ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ ã¨<®‡O°æ~ K«¥Ç≤#~^°∞Hí∞ PÜ«µ# B#fl`ͺxfl HÁxÜ«∂_«>ÏxH˜,
PÜ«µ#Hí∞ Hí$`ŒA˝Öˇ· L~_«>ÏxH˜Qå#∞ D ™œÅÉèíº~ „Ǩ™®k~KÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:185)
(1) ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) LÖË¡Y#O: ǨϢ[`ü ǨÏ=∂˚ a<£ J¢"£∞ J㨡g∞ (~°l)
J`«ºkèHõ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ"å~°∞. PÜ«∞# XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ <Õ#∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«=KåÛ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''hH˜+¨ì=∞~Ú`Õ LѨ"åã¨O áê\˜OK«∞, ÖˉõΩO>Ë =∂<≥~Úº. (JO`å
h Wëêì~ÚëêìÅÃÑ· P^è•~°Ñ¨_ç LOk.)—— Jx J<åfl~°∞. (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 209
(2) ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨Ü«∂}©‰õΩ_ç #=∂*òx ã¨QÆO `«yæOKå_»∞. J`«xH˜ LѨ"åã¨O
=kÖË J#∞=∞u ‰õÄ_® ¢Ñ¨™êkOKå_»∞. J^Õq^èŒOQÍ áêeKÕÛ ¢ã‘ÎH˜, QÆiƒù}© ¢ã‘ÎH˜ ‰õÄ_®
LѨ"åã¨O =kÖË J#∞=∞u ¢Ñ¨™êkOKå_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, #™ê~Ú)
(3) ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) LÖË¡Y#O: XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
(J#∞K«~°∞Å`À HõÅã≤) ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∞Î<åfl~°∞. (^•iÖ’ FKÀ@ ¢Ñ¨Ü«∂}©‰õΩÖ’¡) XHõ
=ºH˜Î K«∞@∂¡ H˘O^Œ~°∞ QÆ∞q∞‰õÄ_ç (XHõ =¢ã¨ÎO`À) h_» Ѩ\Ïì~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P [#
ã¨=¸Ç¨ÏO K«∂ã≤ ''U=∞~ÚOn?—— J#_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞ [#O ''XHõ LѨ"åã≤ (h~°ãO¨ `À
_èôÖÏ Ñ¨_çáÈ`«∞<åfl_»∞.)—— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ ~À*Ï
áê\˜OK«_»O ѨÙ}ºHÍ~°ºO HÍ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»O ѨÙ}ºHÍ~°ºO
HÍ^Œ∞—— JO>Ë Jxflq^è•Å ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷ÅÖ’ Jx, JO^ŒiHÀã¨O Jx J~°÷OHÍ^Œ∞. ¢Ñ¨Ü«∂}O
Hõiî#"≥∞ÿ#^•, `ÕeHõ~Ú#^•† ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ â◊H©Î, ^è≥·~°ºO `«#‰õΩ LO^•,
ÖË^• =ÔQ·~å q+¨Ü«∂Åhfl ѨiQÆ}#Ö’H˜ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
(4) ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: =∞Hͯ [~ÚOK«|_ç# ÜÕ∞_»∞
~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (`«=∞ J#∞K«~∞° Å`À) =∞n<å #∞O_ç =∞Hͯ Ѩ@} ì ÏxH˜
|Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. ^•i á⁄_»∞QÆ∂`«∂ PÜ«∞# LѨ"åã¨O áê\˜OKå~°∞. z=iH˜ '‰õΩ~åJÖò
QÆg∞"£∞— J<Õ ¢Ñ¨^âÕ ßxH˜ KÕ~∞° H˘x PQÍ~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ P~ÀA ‰õÄ_® Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O LѨ"åã¨O
L<åfl~°∞. J~Ú`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ áê¢`«Ö’ hà◊√§ `≥ÑÊ≤ Oz, P h\˜áê¢`«#∞ [#=∞O`å
K«∂_»QÆeˆQ@O`« ÃÑ·ÔHuΠѨ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. `«~°∞"å`« P h\˜x PÜ«∞# `åQÍ~°∞. (JO>Ë P
h\˜`À ~À*Ï q~°q∞OKå~°∞.) P `«~åfi`« H˘O^Œ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ''=∂Ö’
H˘O^Œ~°∞ WOHÍ LѨ"åã¨O`À<Õ L<åfl~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx
''"å~°∞ Jq^èÕÜ«ÚÅ∞, "å~°∞ Jq^èÕÜ«ÚÅ∞—— Jx (Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡) J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ"å™êxfl U ã¨=∞Ü«∞OÖ’ q~°q∞OKå~À ã¨Ê+¨ìOQÍ
¿Ñ~˘¯#|_»Háõ È~Ú#ѨÊ\˜H© ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ"åã¨q~°=∞} f~°∞#∞|\˜ì ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∂xH˜
ѨÓ~°fi"Õ∞ LѨ"åã¨O q~°q∞Oz#@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk.
Jk #_çZO_®HÍÅOÖ’ ™êy# ã¨∞n~°…¢Ñ¨Ü∂« }O. =∞Hͯ KÕ~∞° H˘x Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« =Åã≤#
J=ã¨~°O ‰õÄ_® LO^ŒÑ¨ÙÊ_»∞. xifi~å=∞OQÍ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜ã¨∂Î ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕ¿ãÎ =∞Hͯ
KÕ~°∞‰õΩ<Õ@ѨÊ\˜H˜ Ü≥∂^èŒ∞Å∞ |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ·áÈ~Ú Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞ÖËx ^Œ∞ã≤÷uH˜ QÆ∞iHÍ=K«∞Û.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) g@xfl\˜h ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x, ^Õ=Ù_çzÛ# ~å~Úfx LѨÜ≥∂yOK«∞‰õΩO@∂
LѨ"åã¨O q~°q∞OKå~°∞. PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO KÕã≤ `«# PK«~°} ^•fi~å
J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® LѨ"å㨠ÉèíOQÆO KÕÜ«∂Åx Ѩ~ÀHõ∆OQÍ P^ÕtOKå~°∞.
D Ѩ~ÀHõ∆ P^Õâßxfl áê\˜OK«x"åix ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) 'Jq^èÜ
Õ Ú
« Å∞— J<åfl~°∞. JO`ÕQÍx
'g∞~°∞ KåÖÏ =∞OzѨx KÕã¨∞Î<åfl~°∞. LѨ"åã¨OÖ’ ^è≥·~°º™êǨϙêÅ∞ K«∂ѨÙ`«∞<åfl~°∞. â◊ÉèÏ+π!
g∞~°∞ QÆ∞~°∞=Ù#∞ q∞Oz# t+¨µºÖˇá· ÈÜ«∂~°∞— Jx "åà◊§#∞ á⁄QÆ_» ÖË^∞Œ . W™ê¡OÖ’ Jxfl\˜HOõ >Ë
210 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=ÚYº"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O q#Ü«∞q^èÕÜ«∞`«ÖË. WHõ¯_» ^èŒ~°‡ Ѩ~åÜ«∞}`«‰õΩ w@∞~å~Ú ^Õ=ÙxH˜,
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõΉõΩ q^èÕÜ«∞`« K«∂Ѩ_»"Õ∞. q^èÕÜ«∞`« Ö’Ñ≤Oz# ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« x["≥∞ÿ#
^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« JxÊOK«∞HÀ^Œ∞. ÃÑ·QÍ JÖÏO\˜ "≥·Yi ^≥·=kèHͯ~° "≥·Yi J=Ù`«∞Ok.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞"≥ÚHõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤ ¢Ñ¨Ü«∂}O
KÕã∞¨ <Î åfl=Ú. JѨÙÊ_»∞ =∂Ö’ H˘O^Œ~∞° LѨ"åã¨O`À L<åfl~°∞† =∞iH˘O^Œ~∞° LѨ"åã¨O
ÖË~°∞. f¢="≥∞ÿ# "Õã¨q `åѨO ~ÀA# "Õ∞"≥ÚHõ ¢Ñ¨^ÕâßxH˜ KÕ~°∞H˘x q_çk KÕâß=Ú.
JHõ¯_çH˜ KÕ~°∞HÀQÍ<Õ LѨ"åã¨O L#fl"å~°∞ (JÅã≤áÈ~Ú K≥@¡ ¢H˜O^Œ) Ѩ_»∞‰õΩ<åfl~°∞.
LѨ"åã¨OÖËx"å~°∞ #_»∞O"åÅÛ‰õΩO_® QÆ∞_®~åÅ∞ "ÕÜ∞« _»OÖ’, XO>ˇÅ‰õΩ h~°∞ ÃÑ@ì_O»
Ö’ b#"≥∞áÿ ÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''D~ÀA LѨ"åã¨O ÖËx"å~°∞ Jq∞`«"∞≥ #ÿ
ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ^ÀK«∞‰õΩ<åfl~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞ |\˜ì Hõiî#"≥∞ÿ# ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕÜ«∞=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«Hõ
áÈ=_»"∞Õ =∞Oz^ŒxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ¢Ñ¨Ü∂« }O `ÕeHõQÍ, ã¨fiÅÊHÍeHõ ¢Ñ¨Ü∂« }=∞~Ú=ÙO_ç, KÕ~∞° ‰õΩ<Õ
ã¨Å
÷ OÖ’ `«y# ™œHõ~åºÅ∞ ÅaèOKÕ J=HÍâ◊O L#flѨÙÊ_»∞ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«_"» ∞Õ =∞Ozk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''Z=i ^ŒQÆæÔ~·<å =∞Oz "åǨÏ#O LO_ç,
Jk J`«_çfl (~å¢uH˜) Hõ_»∞Ѩ٠xO_® Éè’[#O ^˘iˆH (J`«#∞ `«$Ñ≤ÎQÍ u<Õ) ¢áêO`åxH˜
KÕ~°ÛQÆey`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤ ~°=∞*Ï<£ <≥Å LѨ"åã¨O áê\˜OKåe.—— (J|∂^•=Ó^£)
D<å_»∞ |ã¨∞ûÅ∞, Ô~·à◊√§, q=∂<åÅ ^•fi~å ¢Ñ¨Ü«∂}O KåÖÏ ã¨∞ÅÉèí=∞~Ú áÈ~ÚOk.
¢Ñ¨Ü∂« } ã¨=∞Ü«∞O ‰õÄ_® KåÖÏ `«yáæ È~ÚOk. JnQÍHõ *Ë|∞Ö’ _»|∞ƒO>Ë KåÅ∞ ZHõ¯_»|_ç`Õ
JHõ¯_» PǨ~°Ñ¨^•~å÷Å∞ ‰õÄ_® Åaèã¨∞Î<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ D<å\˜ ¢Ñ¨Ü«∂}©‰õΩÅ∞ JO^Œ~°∂
HÍHõáÈ~Ú<å J<ÕHõ=∞Ok ÃÑ· ǨÏnã¨∞ ^Œ$ëêìº ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ#∞ Y*Ï KÕÜ«∞‰õΩO_®
áê\˜OK«_O» =∞Oz^Œx <å Jaè¢áêÜ«∞O. LѨ"åã¨O áê\˜OK«‰Ωõ O_® Y∞~üP<£ WzÛ# ~å~Úfx
LѨÜ≥∂yOK«∞HÀ^ŒÅz#"åiH˜ D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞ T`«q∞ã¨∞ÎOk. K«∂_»O_ç D ǨÏnã¨∞:
ǨϢ[`ü ǨÏ=∂˚ a<£ J¢"£∞ J㨡g∞ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <å‰õΩ ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ ‰õÄ_® LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ JO`«\˜
â◊H˜Î LOk. =∞i <Õ#∞ JÖÏ KÕ¿ãÎ áêÑ≤#=Ù`å<å?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''Wk =∞Ǩϟ#fl`«∞_»∞, ã¨~°fiâ◊H˜Î=∞O`«∞_»~Ú# ^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù#
W=fi|_ç# ~å~Úf. Z=Ô~·<å D ~å~Úfx LѨÜ≥∂yOK«∞H˘x ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄Ok`Õ
Wk KåÖÏ =∞Oz q+¨Ü«∞O. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å LѨ"åã¨O áê\˜OK«_®xˆH W+¨ìѨ_ç`Õ
JO^Œ∞Ö’ ^À+¨O ‰õÄ_® ÖË^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞Ö’ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_ç# LѨ"åã¨O #ѶÖ
≤ ò LѨ"åã¨O QÆ∞iOz#^À ÖËHõ ~°=∞*Ï<£
LѨ"åã¨O QÆ∞iOz#^À ¿Ñ~˘¯#ÖË^Œ∞. #Ѷ≤Öò LѨ"åã¨O QÆ∞iOz J~Ú`Õ ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’
#Ѷ≤Öò LѨ"åã¨O áê\˜OK«HõáÈ=_»"Õ∞ =∞Oz^Œx <å Jaè¢áêÜ«∞O. XHõ"Õà◊ Jk ~°=∞*Ï<£
LѨ"åã¨O QÆ∞iOz J~Ú`Õ ~°=∞*Ï<£ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»O =∞Oz^Œx <å Jaè¢áêÜ«∞O.
''XHí"Õà◊ g∞Ö’ Z=O≥·<® Çͺkè„Qõã¨∞Î_«Üµ`Ë ÖË^® „Ǩܫ∂}®=ã¨÷Ö’ L~>Ë JÖÏ~>˜
=ºH˜Î P `ŒÇ≤ÊáÈܵ# LǨÇÍ™®Å#∞ W`ŒO° k<®ÅÖ’ áå>˜~z (<ˇÅ LǨÇÍ™®Å∞) ѨÓiÎ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 211
KÕÜ«∂e. LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÕ â◊H˜Î L~_ç Hí∂_Í ^®xx áå>˜~K«xÇÍO°∞ =∂„`Œ~ áåǨ
ǨiǨO°~ K≥e¡~K«=Åã≤ L~@∞~k. XHí LǨÇÍ㨠k<®xH˜ ǨiǨO°~Qå XHí xO°∞¿Ñ^°Hí∞
Éè’[#~ ÃÑ>Ïìe. (D q+¨Ü«µ~Ö’) Z=O≥·<® `Œ=∞~`Œ@ `Í=Ú ã¨~`À+¨~Qå =∞i~`Œ
ѨÙ}º~ KÕܵ« ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë Jk ÇÍiˆH "Õ∞Å∞ KÕH∂í O°∞Û`Œ∞~k. (U"≥∞#ÿ ǨÊ>˜H)© g∞O°∞ q+¨Üµ« ~
„QõÇ≤Ï~K«Qõey`Ë LǨÇÍã¨~ áå>˜~K«_«"Õ∞ g∞Hí∞ „âıÜ«µã¨¯O°~.—— (Y∞~üP<£–2:184)
Y*Ï (`«Ñ≤ÊáÈ~Ú#) ~À*ÏÅ∞
~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅÖ’ +¨sJ`ü Ѩ~°"≥∞ÿ# HÍ~°}O =Å¡ H˘xfl LѨ"å™êÅ∞ `«Ñ≤ÊáÈ`Õ
~°=∞*Ï<£ <≥Å `«~°∞"å`« "å\˜x Y*Ï LѨ"å™êÅ∞QÍ áê\˜OKåe. D LѨ"å™êÅ∞ "≥O@<Õ
áê\˜OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞, =KÕÛ ~°=∂[<£ ֒Ѩ٠ZѨÙÊ_≥·<å áê\˜OK«=K«∞Û. WÖÏ KÕÜ«∞_»O
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞"Õ∞.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<å‰õΩ ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞(H˘xfl) 'M*Ï—J~Ú
=ÙO_Õq. "å\˜x <Õ#∞ (~åÉ’ÜÕ∞) ëêÉÏ<£ <≥ÅÖ’ áê\˜OK«QÆeˆQ^•xfl.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''XHõ =ºH˜Î
K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«xÃÑ· H˘xfl LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«=Åã≤# ÉÏ^茺`« LO>Ë "å\˜x
J`«xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ J`«x ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»∞ áê\˜OKåe.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
LѨ^ÕtOKå~°∞: ''XHõ =ºH˜Î K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«xÃÑ· ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ U"≥·<å
áê\˜OK«=Åã≤# ÉÏ^茺`« LO>Ë J`«x `«~°Ñ¶¨Ù# J`«x ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»∞ ¢Ñ¨u LѨ"å™êxH˜
|^Œ∞Å∞QÍ (JO>Ë Ñ¶≤kÜ«∂ H˜O^Œ) XHõ x~°∞¿Ñ^Œ‰õΩ Éè’[#O ÃÑ\Ïìe.—— (ui‡l)
ÃÑ· Ô~O_»∞ ǨÏnã¨∞ÅÖ’ "≥Ú^Œ\˜ ǨÏnã¨∞ P^è•~°OQÍ ''=∞$`«∞xÃÑ· ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ
ÉÏ^茺`« L#flѨÙÊ_»∞ "å\˜x J`«x ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»∞ Y*Ï LѨ"å™êÅ∞QÍ áê\˜OKåÅ——x W=∂"£∞
JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Ѷ¨`åfi *ÏsKÕâß~°∞. W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê, W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú,
W=∂"£∞ =∂eH± (~°ÇϨ ‡)Å∞ =∂¢`«O ''D ǨÏnãπÖ’x LѨ"å™êÅ∞ ~°=∞*Ï<£‰Ωõ ã¨O|OkèOz#"å
HÍ"å J<Õ q+¨Ü«∞O ÖË#O^Œ∞# Wq "≥Ú‰õΩ¯|_ç LѨ"å™êÅ∞ HÍ=K«Ûx, ÃÑ·QÍ Ç¨Ïnã¨∞Ö’
'"ålÉò— (`«Ñ¨Êxã¨i) Jx ÖË^Œ∞ Hõ#∞Hõ J`«x ã¨O~°Hõ∆‰õΩ_»∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë =∞$`«∞x `«~°Ñ¶¨Ù#
D LѨ"å™êÅ∞ LO_»=K«Ûx, JnQÍHõ =∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞efl |\˜ì D ǨÏnã¨∞ P`«~°∞"å`«
=zÛ#O^Œ∞ =Å¡ Wk ~°^ŒÌ~Ú áÈ~ÚOk—— Jx K≥áêÊ~°∞.
Ô~O_»= ǨÏnã¨∞ q+¨Ü«∞OÖ’ ''Jã¨ek ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <À@ "≥Å∞=_ç# ¢Ñ¨=K«#"Õ∞<å
ÖËHõ ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Jaè¢áêÜ«∞=∂—— Jx W=∂"£∞Å∞ ã¨OkQÆúOÖ’ Ѩ_®¤~°∞.
W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) `«#‰õΩ JOk# XHõ ã¨=∂Kå~°O Dq^èŒOQÍ LO^Œx
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)#∞ XHõ`«#∞ 'U =ºH˜Î J~Ú<å
=∞~˘HõxH˜ |^Œ∞Å∞QÍ LѨ"åã¨O áê\˜OK«QÆÅ_®? ÖËHõ =∞~˘Hõ`«xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ #=∂*ò
KÕÜ«∞QÆÅ_®?— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) ã¨=∂^è•#
q∞ã¨∂Î 'U =ºH˜Î ‰õÄ_® =∞~˘Hõx `«~°Ñ¶¨Ù# LѨ"åã¨O áê\˜OK«_»OQÍx, #=∂*ò <≥~°"Õ~°Û
_»OQÍx KÕÜ«∞ÖË_»∞—— Jx J<åfl~°∞.—— (=Ú=`åΖW=∂"£∞ =∂eH±)
212 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
32. 'ã¨ÇπÏs—`À ~À*Ï P~°OÉèíO
'ã¨ÇπÏs— JO>Ë LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À `≥Å¡"å~°∞*Ï=Ú# Éè’[#O KÕÜ«∞_»O
Jx J~°÷O. ã¨ÇπÏs "Õà◊ q∞OzáÈ~ÚO^Œx Jã¨ÖËg∞ u#‰õΩO_® ~À*Ï áê\˜OK«_»O =∞Ozk
HÍ^Œ∞. ã¨ÇÏπ s u#‰õΩO_® LѨ"åã¨O LO_»@O =Å¡ =∞^蕺ǨÏflO HõÖÏ¡ =∞x+≤ h~°ãO≤ záÈ`å_»∞.
ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O =~°‰õΩ Pã¨H˜Î, L`åûǨÅ`À LѨ"åã¨O áê\˜OK«ÖË_»∞.
''ã¨ÇπÏs (Éè’[#O) KÕÜ«∞O_ç. ã¨ÇπÏs KÕÜ«∞_»OÖ’ â◊√ÉèíO LOk—— J<åfl~°∞ =∞Ǩ
¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)– (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''ã¨ÇπÏs Éè’[#OÖ’ ZO`À â◊√ÉèíO LOk. Hõ#∞Hõ ã¨ÇπÏs KÕÜ«∞_»O Z#fl\˜H© =^Œe
ÃÑ@ìHõO_ç. QÆ∞ÔH¯_»∞ hà◊§`À<≥·<å 㨈~ ã¨ÇπÏs KÕÜ«∞O_ç. ã¨ÇπÏs PǨ~°O u<Õ "åiÃÑ·
^≥·=HÍ~°∞}ºO =i¬ã¨∞ÎOk, "åi HÀã¨O ^≥·=^Œ∂`«Å∞ áêѨ=∞xflOѨ٠¢áê~°÷# KÕ™êÎ~°∞——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’. (J`«ÎsæÉò)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«=∞ J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''g∞Ö’ Z=Ô~·<å J*Ï<£
q#flѨÙÊ_»∞ J`«x =ÚO^Œ∞ HõOK«OÖ’ J#flO WOHÍ q∞ye=ÙO>Ë, J`«<å J#flO u<Õ
^•HÍ HõOK«O =^Œe ÖË=‰õÄ_»^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''(~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’) aÖÏÖò (~°l) (J~°÷)~å¢u
"Õà◊ WOHÍ LO_»QÍ<Õ J*Ï<£ Wã¨∞ÎO\Ï~°∞. JO^Œ∞=Å¡ g∞~°∞ (PÜ«∞# J*Ï<£ QÆ∞iOz
Ѩ\˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_®) Wɡfl L"≥∞‡=∞Y∂Î"£∞ (~°l) uiy J*Ï<£ WKÕÛ =~°‰õΩ x~°ÉèíºO`«
~°OQÍ (ã¨ÇπÏs) u#=K«∞Û, `åQÆ=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
JO`ÕHÍ^Œ∞ ''=¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ¢Ñ¨=HõÎÅ ÅHõ∆}ÏÖÏ¡O\˜q. Jq: 1– ã¨ÇπÏs
PÅ㨺OQÍ u#_»O, 2– Wá¶êÎ~ü `˘O^Œ~°QÍ KÕÜ«∞_»O, 3– #=∂*òÖ’ Z_»=∞ KÕuÃÑ·
‰õΩ_çKÕ~Ú ÃÑ@∞ìHÀ=_»O—— Jx ‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eáê~°∞. (P™ê<£Ñ¶≤Mϯ)
''g∞O°∞ (LǨÇÍã¨HßÅ~Ö’) Hí_«OÕܵ #Å∞Ѩ٠(pHí>˜) `Œyæ `˘e*Ï=Ú `ˇÅ∞ѨÙ
(LëÈ^°Üµ« Hß~u) Hí#Ǩ_=Ë O°H∞í ǨܵQå u#~_ç, „`ÍQõ~_ç. P`Œ~åfi`Œ (g@xfl>˜h `Œºl~z)
㨥O®ºã¨Î=∞Ü«∞"≥∞ÿ pHí>˜Ç¨_Ë=O°Hí∞ LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe.—— (Y∞~üP<£–2:187)
ǨϢ[`ü JnÌ a<£Ç¨ uO (~°l) ÃÑ·ã∂¨ H˜Î q+¨Ü∞« OÖ’ `«# J#∞Éè"í åxfl WÖÏ `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞: '''#_çˆ~~Ú #Å∞Ѩ٠`«yæ `˘e*Ï=Ú `≥Å∞Ѩ٠Hõ#|_Õ=~°‰õΩ— (2:187) J<Õ ã¨∂H˜Î
J=`«iOz#ѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ XHõ #Å¡^•~°O, XHõ `≥Å¡^•~°O fã¨∞H˘x `«ÅQÆ_» ¢H˜O^Œ ÃÑ@∞ì
‰õΩ<åfl#∞. HÍx ~å¢u pHõ\˜Ö’ K«∂¿ãÎ Jq <å‰õΩ HõxÊOK«ÖË^Œ∞. L^ŒÜ«∞O HÍQÍ<Õ <Õ#∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥o§ q+¨Ü«∞O `≥eáê#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jk qx '"å\˜ J~°÷O
~å¢u #Å∞ѨÙ, ѨQÆ\˜ `≥Å∞Ѩ٠Jx ¢QÆÇ≤ÏOKåe— Jx J<åfl~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü ã¨ÃÇÏÖò a<£ ™ê^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''=‰õΩÅ∂ =¢+¨|∂ ǨÏ`åÎÜ«∞`« |Ü«∞º#
ʼnõΩ=ÚÖò Mˇ·`«∞Öò JÉòÜ«∞Aq∞#Öò Mˇ·uÖò Jã¨fik— J<Õ ã¨∂HÎ̃ (2:187) J=`«iOzOk.
'q∞#Öò Ѷ¨¢*ò— WOHÍ J=`«iOK«ÖË^Œ∞. JѨÙÊ_»∞ (=∂Ö’) H˘O^Œ~°∞ LѨ"åã¨O LO_ÕO
^Œ∞‰õΩ (ã¨ÇπÏs "Õà◊ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜) `«=∞ HÍà◊§‰õΩ XHõ #Å¡^•~°O, XHõ `≥Å¡^•~°O
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 213
Hõ@∞ìH˘x P ^•~åÅ∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ HõxÊOKÕ=~°‰õΩ (~å¢u"Õà◊ xã¨ûOHÀK«OQÍ) uO@∂=ÙO_Õ
"å~°∞. `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ 'q∞#Öò Ѷ¨¢*ò— ã¨∂H˜Î J=`«iOѨ*Ëâß_»∞. ^•O`À "åiH˜ D ã¨∂H˜Î
J~°÷O ѨQÆÅ∞–ˆ~~Ú Jx `≥eã≤Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ™êi WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞# LѨ"å™êʼnõΩ, ¢QÆO^䌢Ѩ[Å
(Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ) LѨ"å™êʼnõΩ `Õ_® ã¨ÇπÏs Éè’[#"Õ∞.—— (=Úã≤¡O)
XHõ™êi =ÚQõ∞æO°∞ ã¨Ç¨cÅ∞ „Ǩ=HíÎ ã¨f=∞}˜ Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) ^®fiO®
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) PO®^è°#Å#∞ Qõ∞i~z q#fl `ŒO°∞ÇÍ`Œ ÇÍiÖ’ XHí`Œ#∞ `ÍxHí
#∞~z ZšǨC_«¥ O®„`Œ~`Í #=∂AÖ’ Qõ_«∞ѨÙ`Í#x xâ◊Ûܵ~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
=∞O˘Hí`Œ#∞ `Í#∞ ZšǨC_«¥ LǨÇÍ㨄=`Œ~ áå>˜™®Î#x, XHí¯O’A Hí∂_Í q_çz
ÃÑ@ì#x J<®fl_«∞. "ÕO˘Hí_«∞ `Í#ã¨Å∞ q"åǨÏ"Õ∞ KÕã¨∞H’#x, ¢ã‘ÎÅ`À ZÖÏ~>˜
ã¨~|~^è°~ ÃÑ@∞ìH’#x xO°‚ܵ~K«∞Hí∞<®fl_«∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) D ã¨~Qõu `ˇÅ∞ã¨∞HÁx ''g∞OÕ<® D =∂@Å∞ J~@∞#flk?
^≥=· ™®H˜!∆ <Õ#∞ g∞ J~^°iÖ’ H≥ÖÏ¡ ^Õ=ÙxH˜ ZHí∞¯=Qå ÉèÜ í µ« Ǩ_ÇË Í_çfl. Jܵ<® <Õ#∞
HÁ<®flà◊∞§ LǨÇÍã¨O LO>Ë, HÁ<®flà◊∞§ LǨÇÍã¨~ ÖËHí∞~_Í Qõ_«∞ѨÙ`Œ∞<®fl#∞. O®„u
"Õà◊Ö’¡ „áåO°÷# Hí∂_Í KÕ™®Î#∞, x„^° Hí∂_Í áÈ`Í#∞. JÖÏQÕ ¢ã‘ÎÅ#∞ qÇÍǨÏ=∂_ç
^®~Ǩ`Œº rq`Œ~ Hí∂_Í Qõ_«∞ѨÙ`Í#∞. Hí#∞Hí <®ã¨~„Ǩ^®Ü«∂Å∞ áå>˜~K«xÇÍi`À
<®H≥ÖÏ~>˜ ã¨~|~^è~° ÖË^∞° —— Jx ÃÇÏK«Ûi~KÍO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
'ã¨ÇÏπ s JO>Ë ~ÀEu<Õ PǨ~°O"Õ∞ Hõ^•! HÍHõáÈ`Õ D PǨ~°O LëÈ^ŒÜ∂« xH˜ =ÚO^Œ∞
u<åe, JO`ÕQÍ!— J#∞‰õΩO\Ï~°∞ H˘O^Œ~°∞. HÍx W^≥O`À â◊√Éèí=O`«"≥∞ÿ# PǨ~°O.
ǨϢ[`ü W~åƒ*ò a<£ ™êiÜ«∂ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''XHõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«#`À
áê@∞ ã¨ÇπÏs KÕÜ«∞_®xH˜ ##∞fl Ñ≤Å∞ã¨∂Î 'â◊√Éèí=O`«"≥∞ÿ# (ã¨ÇπÏs) Éè’[#O KÕÜ«∞_®xH˜
=K≥Û~Úº— J<åfl~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
''qâßfiã≤H˜ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ J`«ºO`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ã¨ÇπÏs (PǨ~°O).—— (J|∂^•=Ó^£)
Y~°∂~˚ ° ѨO_»Ö¡ ’ =∂#=Ùx PǨ~°ÑÙ¨ J=ã¨~åÅhfl ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û ™ê=∞~°º÷ O LOk. =∞x+≤H˜
Y~°∂˚~° ѨO_»∞¡ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å∞ ÅaèOK«HõáÈ`Õ P ѨO_Õ¡ J`«xH˜ KåÅ∞. "å\˜Ö’<Õ
HÍ=Åã≤# áÈ+¨Hõ Ѩ^•~å÷Åhfl L<åfl~Ú.
Ãã·O\˜ã¨∞ìŠѨiâ’^èŒ# ¢Ñ¨HÍ~°O =∂#=ÙxH˜ `«# â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ∞ HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜
Zxfl ˆHÅsÅ PǨ~°O HÍ"åÖ’ Jxfl ˆHÅsÅ∞ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡Ö’ L<åfl~Ú. JO^Œ∞ˆH D<å_»∞
Ãã·x‰õΩÅ∞ Z_®i ¢áêO`«OÖ’ ã¨∞n~°…HÍÅO LO_»=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ™ê^è•~°} PǨ~°Ñ^¨ •~å÷Å
ã¨~Ñ° ~¨¶ å‰õΩ ã¨`fi« ~° J=HÍâßÅ∞ÖËx ѨHO∆õ Ö’ "åiH˜ Y~°∂~˚ ° ѨO_»∞¡ ã¨~Ñ° ~¨¶ å KÕÜ∞« _»O [~°∞QÆ∞`ÀOk.
WÖÏ <≥ÅÅ `«~°|_ç ˆH=ÅO Y~°∂˚~° ѨO_»¡`À QÆ_çÑ≤<å "åi â◊H˜Î U=∂¢`«O ã¨#flyÅ¡^Œ∞.
LѨ"å㨢=`«O HÀã¨O ã¨OHõÅÊO ZO`À J=ã¨~°O. D ~ÀA <Õ#∞ ~°=∞*Ï<£ LѨ"åã¨O
áê\˜ã∞¨ <Î åfl#x ã¨OHõeÊOK«∞H˘x "Õ‰Ωõ =*Ï=Ú #∞Oz LѨ"å㨄=`«O „áê~°OaèOKåe. ¢Ñ¨u~ÀE
LѨ"åã¨O ¢áê~°OaèOz#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ Dq^èŒOQÍ ã¨OHõeÊOK«∞HÀ"åe:
214 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''#"≥`· ∞« a™œq∞Öò Ü«∞ø=∞ q∞<£+Ǩ Ïπ i ~°=∞*Ï<£.—— (J~°O÷ :– <Õ#∞ ~°=∞*Ï<£ <≥ʼnõΩ
K≥Ok# D ~ÀA LѨ"åã¨O áê\˜ã¨∞Î<åfl#∞.)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Z=Ô~<· å Ѷ[¨ ~ü "Õà‰◊ Ωõ =ÚO^Õ LѨ"åã¨O
LO\Ï#x x~°‚~ÚOK«∞HÀHõáÈ`Õ J`«x LѨ"åã¨O LѨ"åã¨O HÍ*ÏÅ^Œ∞.—— (ui‡l)
33. LѨ"åã¨OÖ’ POHõ∆Å∞, ~å~ÚfÅ∞
LѨ"åã¨O JO>Ë Hˆ =ÅO ‰õÄ_»∞, hà◊√§ =∂<≥Ü∞« º_»O =∂¢`«"∞Õ HÍ^Œ∞. =∞Ô~<Àfl Ѩ#∞Å∞
=∂<≥Ü«∞º=Åã≤ LO@∞Ok. XHõ LѨ"åã≤H˜ LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’ UU Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^À
`≥Å∞ã¨∞HÀ=Åã≤# J=ã¨~°=ÚOk.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''LѨ"åã¨O L#fl =ºH˜Î XHõ"àÕ ◊ =∞~°záÈ~Ú U^≥<· å uO>Ë ÖË^• ¢`åy`Õ J`«x LѨ"åã¨O
ÉèíOQÆO HÍ^Œ∞. Hõ#∞Hõ LѨ"åã¨O L#fl =ºH˜Î JÖÏ =∞~°záÈ~Ú u#_»O, ¢`åQÆ_»O
[iy`Õ (QÆ∞~˘ÎzÛ# `«~∞° "å`« ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞O =~°‰Äõ =∞ˆ~g∞ u#‰õΩO_®, ¢`åQƉΩõ O_®)
J`«<å LѨ"å™êxfl ѨÓiÎ KÕÜ«∂e. (P =∞x+≤ =∞~°záÈ~Ú u<åfl, ¢`åy<å) "åãÎ̈"åxH˜
^Õ=Ù_Õ J`«xH˜ uxÑ≤OKå_»∞, ¢`åyOKå_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
<À~°∞, =Ú‰õΩ¯, K≥q, =∞Å =∂~åæÅ ^•fi~å Ѩ^•~å÷xfl "≥∞^Œ_∞» , J#flHÀâßʼnõΩ KÕ~Û° _®xH˜
=∂#=â◊s~°OÖ’ ã¨ÇϨ ["≥∞#ÿ Hõ"å\ÏÅ∞ L<åfl~Ú. D Hõ"å\Ïxfl ѶM≤ ϯ ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''=∞#Êù*—ò —
JO\Ï~°∞. =∞x+≤ ~À*Ï ã≤u÷ Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ ZÖÏO\˜ Ѩ^•~°"÷ ∞≥ <ÿ å '=∞#Êù*—ò QÆ∞O_® â◊s~°OÖ’H˜
¢Ñ¨"ÕtOK«hÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. LѨ"åã¨O q+¨Ü«∞OÖ’ Wk ã¨∂¢`«¢áêÜ«∞"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
WO*ˇHõ¬<£ ^•fi~å Ѩ^•~°÷ ¢Ñ¨"Õâ◊O:– WO*ˇHõ¬<£ ^•fi~å â◊s~°OÖ’H˜ ZH˜¯OKÕ U
Ѩ^•~°÷"≥∞ÿ<å '=∞#Êù*ò— QÆ∞O_® "≥∞^Œ_»∞‰õΩ, J#flHÀâßxH˜ KÕ~°^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ =∞# P^èŒ∞xHõ
^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ ѨÓ~°fiHÍÅѨ٠Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∂Å#∞ qâı¡+≤Oz# `«~°∞"å`« WO*ˇHõ¬<£ ^•fi~å
QÆ∂¡HÀ*ò, ~°HõÎO, =∞O^Œ∞Å∞ â◊s~°OÖ’H˜ ZH˜¯¿ãÎ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œx f~å‡xOKå~°∞. D
WO*ˇH<¬õ £ â◊s~°O g∞^Œ ZHõ¯_» KÕã<≤ å ~À*Ï ÉèOí QÆO HÍ^Œ∞. D q+¨Ü∞« OÖ’ H˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞
WÖÏ F ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# L^•Ç¨Ï~°} ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
áê=Ú Hõi¿ãÎ ^•x q+¨O â◊s~°=∞O`å áê‰õΩ`«∞O^Œx JO^ŒiH© `≥Å∞ã¨∞. J~Ú<å
áê=Ú HÍ@∞ =Å¡ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆ=∞=Ù`«∞O^Œx Ѷ≤Mϯ ¢QÆO^ä•Ö’¡ ZHõ¯_® ¢Ñ¨™êÎ=# ÖË^Œ∞.
nxHͯ~°}O D q+¨O ''ã¨Ç¨Ï[ã≤^Œú"≥∞ÿ# =∂~°æO—— (=∞#Êù*ò) QÆ∞O_® â◊s~°OÖ’H˜ ZHõ¯^Œx gi
Jaè¢áêÜ«∞O. HÍx Wk JO`« |Å"≥∞ÿ# ¿ÇÏ`«∞=ÙQÍ HõxÊOK«_»O ÖË^Œ∞. áê=ÚHÍ@∞ =Å¡
LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍHõáÈ=_®xH˜ HÍ~°}O |Ǩïâß â◊s~°OÖ’H˜ áÈÜÕ∞ q+¨O P~ÀQƺO
KÕ‰õÄ~°Û_®xH˜ |^Œ∞Å∞ ¢áê}ÏáêÜ«∞O `≥zÛÃÑ_»∞ÎO^Œx HÍ=K«∞Û.
Ѷ≤Mϯ ¢QÆO^ä•Ö’¡ ¿Ñ~˘¯#fl L^•Ç¨Ï~°}Å#∞ |\˜ì XHõ q+¨Ü«∞O =∂¢`«O ã¨Ê+¨ìOQÍ
J~°÷=∞=Ù`ÀOk. â◊s~å~ÀQͺxH˜ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õĈ~Û^Œ~Ú<å, #+¨ìO HõeyOKÕ^Œ~Ú<å <À\˜
QÆ∞O_® J#flHÀâßxH˜ KÕ~ˆ Ѩ^•~å÷Åhfl LѨ"å㨠¢=`åxfl ÉèOí QÆÑ~¨ ∞° ™êÎ~Ú. <À\˜ QÆ∞O_® H͉õΩO_®
W`«~° J=Ü«∞"åÅ QÆ∞O_® â◊s~°OÖ’H˜ ¢Ñ¨"ÕtOz ¢Ñ¨Ü≥∂[#O =∂¢`«"Õ∞ KÕ‰õĈ~Û Ñ¨^•~å÷Å∞
‰õÄ_® LѨ"å™êxfl ÉèíOQÆѨ~°∞™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ 'Ç≤Ï^•Ü«∂— ¢QÆO^äŒHõ~°Î K≥qÖ’ "Õ¿ã =∞O^Œ∞#∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 215
=∂¢`«"Õ∞ LѨ"å㨠ÉèíOQÆHõ~°"≥∞ÿ# Ѩ^•~°÷OQÍ ¿Ñ~˘¯x, h\˜x q∞#Ǩ~ÚOKå~°∞. HÍ~°}O ÃÑ·#
¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ K≥qÖ’ "Õ¿ã =∞O^Œ∞ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õÄ~°∞Û`«∞Ok, h~°∞ #+¨ìO Hõeyã¨∞ÎOk.
HÍ|\˜ì WO*ˇHõ¬<£ ^•fi~å â◊s~°OÖ’H˜ ZH˜¯OKÕ Ñ¨^•~°÷O =∞O^Œ~Ú<å, ~°HõÎ=∞~Ú<å 㨈~
Jk LѨ"å™êxfl ÉèíOQÆO KÕÜ«∞^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. JÖψQ #~åÅ QÆ∞O_® â◊s~°OÖ’H˜ WO*ˇHõ¬<£
^•fi~å ZH˜¯OKÕ QÆ∂¡HÀ*ò ‰õÄ_® LѨ"å™êxfl ÉèíOQÆO KÕÜ«∞^Œ∞. Wq "≥∞^Œ_»∞‰õΩ, J#flHÀâßxH˜
ã¨Ç¨Ï[ã≤^Œú"≥∞ÿ# Hõ"å@O(=∞#Êù*ò) QÆ∞O_® KÕ~°=Ù QÆ#Hõ "å\˜=Å¡ ~À*ωõΩ ÉèíOQÆO HõÅQÆ^Œ∞.
QÍÜ«∂ÅÃÑ· =∞O^Œ∞ѨÓ`«:– Ô~O_»∞~°HÍÅ QÍÜ«∂ʼnõΩ =∞O^Œ∞ ѨӿãÎ LѨ"åã¨O
K≥_çáÈ`«∞O^Œx Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ∞ Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. Jq: (1) `«Å g∞^Œ "≥∞^Œ_»∞ ^•HÍ J~Ú#
Ö’`≥·# QÍÜ«∞O. (2) á⁄@ì g∞^Œ J#flHÀâ◊O ^•HÍ J~Ú# QÍÜ«∞O. D Ô~O_»∞ QÍÜ«∂ʼnõΩ
=∞O^Œ∞ ѨÓÜ«∞_»O =Å¡ LѨ"åã¨O K≥_çáÈ`«∞Ok. `«Å, á⁄@ì q∞#Ǩ W`«~° J=Ü«∞"åʼnõΩ
=∞O^Œ∞ ѨÓÜ«∞_»O=Å¡ LѨ"å™êxH˜ ZÖÏO\˜ ÉèíOQÆOLO_»^Œ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– `«Å‰õΩ #∂<≥
~åÜ«∞_»O =Å¡QÍx, #∂<≥`À â◊s~°O =∞~°Ì# KÕÜ«∞_»O =Å¡QÍx LѨ"åã¨O K≥_çáÈ^Œ∞.
K≥=ÙÅ∞, Hõà◊§Ö’ =∞O^Œ∞ "ÕÜ«∞_»O:– =∞O^Œ∞ ¢^Œ= ã≤÷uÖ’ L<åfl, Ѷ¨∞# ã≤÷uÖ’
L<åfl HõO\˜Ö’ "Õ¿ãÎ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œx Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ∞ f~å‡xOKå~°∞. HõO\˜Ö’ "Õã≤#
=∞O^Œ∞ Q˘O`«∞Ö’H˜ ky ^•x ~°∞z J#∞Éèí∂`«"≥∞ÿ<å 㨈~ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œx ''Ѷ¨`å"å
PÅOw~ü—— ¢QÆO^äŒOÖ’ LOk. JÖψQ Hõà◊§‰õΩ ã¨∞~å‡ ÖËHõ HÍ@∞Hõ ÃÑ@∞ìHÀ=_»O =Å¡, ^•x
~°∞z J#∞Éèí∂`«"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© LѨ"å™êxH˜ ÉèíOQÆO ~å^Œx ''Y∞ÖÏã¨`«∞Öò Ѷ¨`å"å—— ¢QÆO^äŒOÖ’
¿Ñ~˘¯#|_çOk. J~Ú`Õ =∞O^Œ∞ K≥qÖ’ áÈ¿ãÎ =∂¢`«O LѨ"åã¨O ÉèíOQÆ=∞=Ù`«∞Ok.
Wk ѶM≤ ϯâߢ™êÎxH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨=∞㨺. HÍx WѨÙÊ_çk "≥^· ºŒ âߢ™êÎxH˜ ã¨O|OkèOz#
ã¨=∞㨺QÍ =∂iOk. J<ÕHõ=∞Ok _®Hõì~üÅ∞ [iÑ≤# Ѩiâ’^èŒ# ¢Ñ¨HÍ~°O K≥qH˜, "≥∞^Œ_»∞‰õΩ ÖËHõ
J#flHÀâßxH˜ =∞^茺 ZÖÏO\˜ Hõ"å@O ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ K≥q JO`«~åƒùQÆOÖ’ LO_Õ Hõ~°‚ÉèËi
(QÆ∂|) K≥q #∞O_ç "≥∞^Œ_»∞‰õΩ ÖËHõ J#flHÀâßxH˜ áÈÜÕ∞ ^•ix =¸ã≤"Õã¨∞ÎOk. nxH˜
aè#flOQÍ HõO\˜ #∞O_ç "≥∞^Œ_»∞ "≥·Ñ¨ÙO_Õ kâ◊Ö’ Hõ"å@O LOk. JO>Ë K≥qÖ’ "Õ¿ã =∞O^Œ∞
~°∞z Uq∞\’ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍx HõO\˜Ö’ "Õ¿ã =∞O^Œ∞ =∂¢`«O Q˘O`«∞Ö’H˜ ky ~°∞z
`≥Å∞ã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡ "≥·^Œºâߢã¨ÎO s`åº HõO\˜Ö’ ¢^Œ=ã≤÷uÖ’ LO_Õ =∞O^Œ∞ "Õã¨∞‰õΩO>Ë
LѨ"åã¨O ÉèOí QÆ=∞=Ù`«∞Ok† K≥qÖ’ "Õã∞¨ ‰õΩO>Ë =∂¢`«O ÉèOí QÆO HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ Ñ¶M≤ ϯ^Œ$HõÊ^äOŒ
s`åº LѨ"åã¨O LO_ç K≥qÖ’ =∞O^Œ∞ "Õã¨∞HÀHõ áÈ=_»"Õ∞ =∞Ozk.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''<å Hõà◊§Ö’
ÉÏ^èŒQÍ LOk. =∞i <Õ#∞ LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’ Hõà◊§‰õΩ ã¨∞~å‡ ÃÑ@∞ìHÀ=KåÛ? —— Jx
J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''P... ÃÑ@∞ìHÀ—— J<åfl~°∞. (ui‡l)
D LÖË¡Y#O |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#k. XHõ"Õà◊ ã¨Ô~·#^Õ#x ÉèÏqOz<å ^•x ^•fi~å Hõà◊§‰õΩ
ã¨∞~å‡ =∂¢`«"Õ∞ ÃÑ@∞ìHÀ=K«Ûx `≥Å∞™ÈÎOk. Hõà◊§‰õΩ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ ã¨∞~å‡ H˘kÌ Ñ¨i=∂}OÖ’
á⁄_ç ~°∂ѨOÖ’ LO_Õ Ñ¨^•~°÷O. JO`ÕQÍx D ǨÏnã¨∞ P^è•~°OQÍ ¢^Œ=O ÖËHõ ¿Ñã¨∞ì ~°∂ѨOÖ’
LO_Õ =∞O^Œ∞ Hõà◊§Ö’ "Õã¨∞HÀ=K«Ûx K≥ѨÊ_»O ã¨iHÍ^Œ∞. nxH˜ =ÚO^Œ∞ ¿Ñ~åÖ’ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡
HõO\˜ #∞O_ç "≥∞^Œ_»∞ "≥·Ñ¨ÙO_Õ kâ◊Ö’ Hõ"å@O (=∞#Êù*ò) LOk QÆ#Hõ HõO\˜Ö’ "Õ¿ã =∞O^Œ∞
Q˘O`«∞Ö’H˜ ky ~°∞z `≥Å∞ã¨∞ÎOk. Q˘O`«∞Ö’H˜ =∞O^Œ∞ ky`Õ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆ"≥∞ÿ#>Ë¡.
216 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
@∂`ü¿Ñãπì, @∂`üáœ_»~°¡ "å_»HõO:– ~À*Ï ã≤÷uÖ’ ѨÅ∞^À=ÚѨÙÅ¡ ѨK«Û^≥·<å 㨈~
"å_»=K«Ûx ǨÏ#Ѷ‘ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ J#∞=∞uOKå~°∞. HÍHõáÈ`Õ Ñ¨Å∞^À=Ú Ñ¨ÙÅ¡#∞ h\˜Ö’ `«_çÑ≤
"å_»@O =∂¢`«O '=∞¢‰õÄÇπÏ— Jx W=∂"£∞ J|∂Ü«¸ã¨∞Ѷπ (~°Ç¨Ï‡) Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
ǨϢ[`ü Pq∞~ü a<£ ~°cP (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’
q∞™êfiH± (¢|+π) KÕã¨∞ÎO_»QÍ PÜ«∞xfl <Õ#∞ J<ÕHõ ™ê~°∞¡ K«∂âß#∞.—— (ui‡l)
D ǨÏnã¨∞#∞ |\˜ì q∞™êfiH±`À Ѩà√◊ § `À=ÚHÀ=_»O =Å¡ ~À*Ï ÉèOí QÆOHÍ^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
J~Ú`Õ @∂`ü¿Ñãπ,ì @∂`üáœ_»~¡° ~°∞z QÍ_èO» QÍ LO@∞Ok Hõ#∞Hõ g\˜x q∞™êfiH±`À áÈÅÛÖËO.
Jx"å~°º Ѩiã≤÷uÖ’ "å_»@O J#flk "Õˆ~ q+¨Ü«∞O. |Å"≥∞ÿ# HÍ~°}O ÖˉõΩO_® U^≥·<å
Ѩ^•~°÷O ~°∞z K«∂_»@O, #=∞Å_»O (J"åOKè«hÜ«∞O) Jx Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ∞ f~å‡xOKå~°∞.
=∞~å‡OQÆO QÆ∞O_® =∞O^Œ∞ "å_»HõO:– ZÖÏO\˜ =∞O^≥·<å, „^Œ=Ѩ^•~°÷"≥∞ÿ<å ¢ã‘Î
=∞~å‡OQÆO QÆ∞O_® XHõ K«∞Hõ¯~Ú<å 㨈~ â◊s~°OÖ’H˜ ZH˜¯¿ãÎ P"≥∞ ~À*Ï ÉèíOQÆ=∞=Ù`«∞O^Œx
''Ѷ¨`å"åPÅOw~ü—— ¢QÆO^äŒOÖ’ LOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, z=iH˜ h\˜`À ÖËHõ #∂<≥`À `«_çJ~Ú#
¢"Õex Ãã·`«O ¢ã‘Î =∞~å‡OQÆOÖ’H˜ *ÁÑ≤Ê¿ãÎ P"≥∞ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆ=∞ÜÕ∞º ¢Ñ¨=∂^ŒO LOk.
¢ã‘Î LѨ"åã¨O ÉèíOQÆ=∞=_®xH˜ HÍ~°}O ¢ã‘Î â◊s~°OÖ’ QÆ~åƒùâ◊Ü«∞O ^•HÍ =ã¨∞Î=Ùx
Q˘xáÈÜÕ∞ ã¨Ç¨Ï[ã≤^Œú"≥∞ÿ# Hõ"å@O (=∞#Êù*ò) LOk. ѨÙ~°∞+¨µx â◊s~°x~å‡}O nxH˜ aè#flOQÍ
LOk. ѨÙ~°∞+¨µx =¸¢`«<åàÏxH˜, J#flHÀâßxH˜ =∞^茺 <Õ~°∞QÍ ã¨Ç¨Ï[ã≤^Œú"≥∞ÿ# ZÖÏO\˜
^•iQÍx, Hõ"å@O (=∞#Êù*ò)QÍx ÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ ѨÙ~°∞ëêOQÆOÖ’H˜ U^≥·<å Ѩ^•~°÷OQÍx,
=ã¨∞Î=ÙQÍx *ÁÑ≤Ê¿ãÎ J`«x LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œ∞.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ''~°=∞*Ï<£Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ XHÀ¯™êi PÜ«∞#
Öˇ·OyHõ Jâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ Ѷ¨[~ü"Õà◊ =ã¨∞ÎOk. D Öˇ·OyHõ Jâ◊√^•ú=ã¨÷ ã¨fiѨfl
ã¨öÅ#O =Å¡ U~°Ê_Õ Jâ◊√^•ú=ã¨÷ ÖÏO\˜^Õ. Hõ#∞Hõ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’
LO_»QÍ ™êfl#O KÕ¿ã"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
D ǨÏnã¨∞Ö’ ~°=∞*Ï<£ LѨ"åã¨O áê\˜OK«_®xH˜ ã¨fiѨflãö̈Å#O J_»∞~¤ å^Œx, ^•x=Å¡
JÜÕ∞º Jâ◊√^•ú=ã¨÷ ã¨OÉè’QÆO=Å¡ JÜÕ∞º Jâ◊√^•ú=ã¨÷ ÖÏO\˜k HÍ^Œx WHõ¯_» ã¨Ê+¨Oì QÍ `≥eÜ«∞
*ËÜ«∞|_çOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, ѨQÆ\˜Ñ¨Ó@ ã¨fiѨflã¨öÅ#O [iy<å ~À*Ï ÉèíOQÆO HÍ^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
Hõ#∞Hõ WÖÏO\˜ Ѩiã≤÷`«∞Å∞ Z^Œ∞~°~Ú#ѨÙÊ_»∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«=K«∞Û.
LѨ"å㨠ã≤u÷ Ö’ ÉèÏ~°º`À ZÖÏ =∞ã¨Å∞HÀ"åe :–ÉèÏ~°ºJ<åflHõ Éè~í ΰ LѨ"åã¨O L#flѨÊ\˜H©
ZѨÙÊ_À XHõѨÙÊ_»∞ P"≥∞#∞ `åHõ_»O, KÕ~ÚѨ@∞ìHÀ=_»O, HõÅã≤ ‰õÄ~ÀÛ=_»O [~°∞QÆ∞`å~Ú.
JѨÙÊ_»∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«# ÉèÏ~°º`À ZÖÏ =∞ã¨Å∞HÀ"åe? D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞ K«∂_»O_ç:
ǨϢ[`ü P|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ''XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂
'LѨ"åã¨O áê\˜ã∞¨ #Î fl =∞x+≤H˜ `«# ÉèÏ~°º`À HõÅã≤"∞≥ Åã≤ =∞ã¨∞Å∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u
LO^ŒO\Ï~å?— Jx J_çQÍ_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«xH˜ JÖÏ =∞ã¨Å∞HÀ=_®xH˜ J#∞=∞u
WKåÛ~°∞. P `«~åfi`« =∞~˘Hõ`«#∞ =zÛ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ W^Õ ¢Ñ¨â◊fl J_çQÍ_»∞. JѨÙÊ_»∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«_flç JÖÏ =∞ã¨Å∞HÀ‰õÄ_»^xŒ "åiOKå~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞=∞uOz#
=∞x+≤ =Ü«∞ã¨∞ûg∞i# =$^Œ∞ú_»∞. HÍQÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åiOz# =∞x+≤ Ü«Ú=‰õΩ_»∞.——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 217
Öˇ·OyHõ ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«QÆeˆQ"å~°∞ LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’ `«# ÉèÏ~°º`À
HõÅã≤"≥∞Åã≤ =∞ã¨∞Å∞HÀ=K«Ûx, Öˇ·OyHõ ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞HÀÖËx"å~°∞ JÖÏ
KÕÜ«∞‰õΩO_® *Ï¢QÆ`«Î =Ç≤ÏOKåÅx D ǨÏnã¨∞ ^•fi~å ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`ÀOk.
"Õã¨q`åѨO, ^ŒÑ≤ÊHõ ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ K«hfl\˜™êfl#O :– f¢="≥∞ÿ# ^•Ç¨xfl, "Õã¨q
`åáêxfl ÉèíiOK«ÖË#ѨÙÊ_»∞ LѨ"åã≤ `«Åg∞^Œ K«hflà◊√§ áÈã¨∞HÀ=_»O =Å¡ ÖË^• K«hfl\˜
™êfl#O KÕÜ«∞_»O =Å¡ LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œ∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨Ç¨c XHõ~°∞ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''<Õ#∞ (=∞Hͯ, =∞n<åÅ
=∞^茺 L#fl) 'J~ü˚— ¢Ñ¨^Õâ◊OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«Å g∞^Œ hà◊√§ áÈã¨∞‰õΩO@∞O>Ë
K«∂âß#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’ L<åfl~°∞. f¢="≥∞ÿ# ^ŒÑ≤ÊHõ =Å¡<À, "Õã¨q
`åѨO =Å¡<À JÖÏ KÕâß~åÜ«∞#.—— (=∂eH±, J|∂^•=Ó^£)
"Õã¨q `åѨO, ^ŒÑ≤ÊHõ f¢=`«Å#∞ `«yæOK«∞HÀ=_®xH˜ `«Å g∞^Œ K«hflà◊√§ áÈã¨∞‰õΩO>Ë
LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œx ÃÑ· ǨÏnã¨∞ ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, K«hflà◊§`À `«ÅO@∞
™êfl#O KÕã≤<å, K«hflà◊§ QÍ|∞Ö’ ZO`« ¿ãѨ٠‰õÄ~°∞Û<åfl LѨ"åã¨O ÉèíOQÆO HÍ^Œx ‰õÄ_® D
ǨÏnã¨∞ "≥Å∞QÆ∞Ö’ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ Jaè¢áêÜ«∞O "≥e|∞KåÛ~°∞.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=∞x+≤ LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ "åOu ^•#O`«@k =¿ãÎ J`«#∞ Y*Ï LѨ"åã¨O
áê\˜OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. =∞x+≤ HÍ"åÅx "åOu KÕã¨∞‰õΩO>Ë =∂¢`«O Y*Ï LѨ"åã¨O
áê\˜OK«=Åã≤ LO@∞Ok.—— (ui‡l, J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü =∂^•<£ a<£ `«ÖÏ› (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ _≥=∂㨯ãπ =∞ã≤˚^£Ö’ ǨϢ[`ü
ã¨∂ÉÏ<£ (~°l)x HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»O [iyOk. JѨÙÊ_»∞ <Õ<åÜ«∞#`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) "åOu KÕã¨∞H˘x (#Ѷ≤Öò) LѨ"åã¨O q~°q∞OKå~°x <å‰õΩ ǨϢ[`ü J|∞^ŒÌ~åÌ (~°l)
K≥áêÊ~°——x J<åfl#∞. ǨϢ[`ü ã¨∂ÉÏ<£ (~°l) D=∂@ qx ''J|∞^ŒÌ~åÌ (~°l) x[O
K≥áêÊ~°∞. <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕuÃÑ· hà◊√§ áÈâß#∞. ѨÙH˜¯eOK«_®xH˜
PÜ«∞#‰õΩ hà◊√§ JOkOKå#∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
"åOu J~Ú#ѨÙÊ_»∞ #ѶÖ≤ ò ~À*Ï q~°q∞OK«_O» Ö’ `«ÑÙ¨ Ê ÖË^xŒ ÃÑ· ǨÏnãπ `≥Å∞ѨÙ`ÀOk.
34. Wá¶êÎ~ü (LѨ"å㨠q~°=∞})
''~À*Ï áê\˜OѨÙÖ’ ã¨ÇπÏs u#_»O ^•fi~å ã¨Ç¨Ü«∞O fã¨∞HÀO_ç. JÖψQ `«~åg
#=∂*ò x~°fiǨÏ}Ö’ =∞^蕺ǨÏflO q¢âßOu fã¨∞HÀ=_»O ^•fi~å ã¨Ç¨Ü«∞O fã¨∞HÀO_ç——
J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)– (P™ê<£ Ѷ≤Mϯ, Ô~O_»= ÉèÏQÆO)
f¢="≥∞#ÿ PHõe^ŒÑÙ¨ ÊÅ`À _èÖ
ô ÏѨ_áç È~Ú, Hõà√◊ § ֒ѨeH˜ Ñ‘‰Ωõ ¯áÈ~Ú, r=K«Û"ù ∞≥ ÿ LO_Õ
=∞x+≤H˜ QÆ∞ÔH¯_»∞ QÆOlhà◊√§ ^˘iH˜<å KåÅ∞, Jq∞`«"≥∞ÿ# ã¨O`À+¨O`À á⁄OyáÈ`«∂ ^•xfl
J=∞$`«OÖÏ ¿ãq™êÎ_»∞. J`«x Hõà◊§Ö’ ^≥·=O Ѩ@¡ Hõ$`«[˝`å*’º`«∞Å∞ "≥eyáÈ`å~Ú.
''LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ =∞x+≤H˜ Ô~O_»∞ ã¨O`À+¨Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞ L<åfl~Ú.
XHõ\˜ LѨ"å㨠q~°=∞} ã¨=∞Ü«∞OÖ’. ~Ô O_»∞, `«# „ѨÉ∞íè =Ù#∞ ã¨O^Œi≈OKÕ ã¨=∞Ü«∞Ö’.
218 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ =∞x+≤ <À\˜HõOѨ٠^Õ=ÙxH˜ Hõã¨∂Îs ã¨∞"åã¨# Hõ<åfl ZO`À ¢Ñ≤Ü«∞
=∞~Ú#k.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ã¨∂~åºãÎ̈=∞Ü«∞O HÍQÍ<Õ LѨ"å㨠q~°=∞} (Wá¶êÎ~ü) HÀã¨O WÖÏ ^Œ∞P KÕÜ«∂e:
''JÖϡǨï=∞‡ ÅHõ ã¨∞"£∞`«∞ =JÖÏ i*òdHõ JѶπ`«~°∞Η— (^Õ"å! <Õ#∞ h HÀã¨O ~À*Ï
áê\˜OKå#∞. h=Ù „Ѩ™êkOz# PǨ~°O`À<Õ ~À*Ï q~°q∞ã¨∞Î<åfl#∞) WÖÏ ^Œ∞P KÕã≤#
`«~∞° "å`« Y~°∂~˚ ° ѨO_»∞Q¡ Íx, =∞ˆ~^Œ~Ú<å Ѩ^•~°O÷ QÍx u#_»O ^•fi~å Wá¶ê~Î ü KÕÜ∂« e.
Wá¶êÎ~ü KÕã≤# `«~°∞"å`« WÖÏ '^Œ∞P— KÕÜ«∞_»O =∞Ozk: ''[ǨÏ|[˚=∂L =Éò`«Å¡uÖò
L~°∂Y∞ =ã¨|`«Öò J*ò~°∞ W<£ëêJÖÏ¡ÇπÏ—— (^•Ç¨ÏO fiOk. #~åÅ∞ xO_çáÈÜ«∂~Ú.
^Õ=Ù_»∞ `«e¿ãÎ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO ‰õÄ_® `«Ñ¨ÊHõ Åaèã¨∞ÎOk.) (J|∂^•=Ó^£)
ã¨∂~åºã¨Î=∞Ü«∞O `«~°∞"å`« Wá¶êÎ~ü HÀã¨O PÅ㨺O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. ã¨ÇπÏs PÅ㨺OQÍ
KÕÜ«∂Åx, Wá¶êÎ~ü `˘O^Œ~°QÍ KÕÜ«∂Åx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞. P =∞ǨÏhÜ«Úx
P^Õâ◊O áê\˜OK«_»O HõO>Ë Q˘Ñ¨Ê ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« =∞ˆ~O HÍQÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨[Å∞ LѨ"å㨠q~°=∞} (Wá¶ê~Î )ü `˘O^Œ~Q° Í
KÕã¨∞Î#flO`« HÍÅO =∞OzH˜ Hõ@∞ì|_ç LO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''~å¢u(pHõ\˜) J@∞"≥·Ñ¨Ù #∞Oz ~å=_»O ¢áê~°OÉèí"≥∞ÿ,
ѨQÅ Æ ∞("≥Å∞Î~∞° ) W@∞"≥Ñ· Ù¨ #∞Oz (Hõ#∞=∞~°∞QÔ )· áÈ=_»O "≥Ú^ŒÖ·ˇ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨qÎ ∞Oz
#ѨÙÊ_»∞ LѨ"åã≤H˜ J`«x LѨ"å㨠"Õà◊ P~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok.—— (=Ú`«ÎѶ¨‰õΩ<£ JÖˇ·)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂@Å#∞ WÖÏ `≥eáê~°∞: ''<å ^•ã¨∞ÅÖ’ JO^ŒiHõO>Ë
LѨ"å㨠q~°=∞}Ö’ `˘O^Œ~° KÕ¿ã"åˆ~ <åÔH‰õΩ¯= ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å~°∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü Wɡfl Jc Bá¶ê (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞"≥ÚHõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À HõÅã≤
¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∞Î<åflO. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) LѨ"åã¨O`À L<åfl~°∞. ã¨∂~°∞º_»∞ Hõ#∞
=∞~°∞ÔQ·áÈQÍ<Õ PÜ«∞# (=∂Ö’) XHõ`«_çfl L^ÕÌtOz ''kQÆ∞. ky <åHÀã¨O ã¨`«∞ÎÑ≤O_ç
HõeÑ≤fã¨∞‰õΩ~å—— J<åfl~°∞. J`«h =∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! WOHÍ¿ãûѨ٠PQÆO_ç, pHõ\˜
JÅ∞=Ú‰õΩO>Ë =∞Ozk Hõ^•!—— J<åfl_»∞. HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«_çfl =∞m§ P^Õtã¨∂Î
''"åǨÏ#O ky <åHÀã¨O ã¨`∞« ÑÎ O≤ _ç HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩ~å—— J<åfl~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
ѨQ\Æ ˜ "≥Å∞Î~∞° WOHÍ LOk Hõ^•! (WOHÍ¿ãûѨ٠Py`Õ =∞Oz^Õ"∂≥ )—— J<åfl_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) =∞m§ ''"åǨÏ#O ky <åHÀã¨O ã¨`«∞ÎÑ≤O_ç HõeÑ≤ fã¨∞‰õΩ~å—— J<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»`«#∞ "åǨÏ#O ky =∂JO^Œi HÀã¨O ã¨`«∞ÎÑ≤O_ç `«Ü«∂~°∞KÕâß_»∞. ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨`«∞ÎÑ≤O_ç ux ''~å¢upHõ\˜ J@∞(`«∂~°∞Ê) "≥·Ñ¨Ù #∞O_ç JÅ∞=ÚHÀ<å~°O
aèOK«_»O K«∂_»QÍ<Õ LѨ"åã≤ `«# LѨ"å™êxfl q~°q∞OKåe—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *ˇ·^£ a<£ MÏe^£ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''XHõ =ºH˜Î
U LѨ"åã≤ÔH·<å LѨ"å㨠q~°=∞} KÕ~Ú¿ãÎ ÖË^• U Ü≥∂^èŒ∞_ç HÀã¨"≥∞ÿ<å (Ü«Ú^Œú)
™ê=∞¢y ã¨~Ñ° ~¨¶ å KÕ¿ãÎ JÖÏO\˜ =ºH˜HÎ ˜ LѨ"åã≤H˜ LѨ"åã¨O áê\˜Oz#O^Œ∞‰õΩ ÅaèOKÕ,
Ü≥∂^èŒ∞_çH˜ Ü«Ú^ŒúO KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}º"Õ∞ Åaèã¨∞ÎOk.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 219
ѨiǨ~°O, „áêÜ«∞tÛ`«ÎO
Z=Ô~·<å ~°=∞*Ï<£ =∂ã¨OÖ’ +¨sJ`ü Ѩ~°"≥∞ÿ# HÍ~°}O ÖˉõΩO_® ˆH=ÅO |^ŒúHõO`À
XHõ ~ÀA LѨ"åã¨O =∂<Õã≤<å ÖË^• LѨ"å㨠ã≤÷uÖ’ =∞#ã¨∞û#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìHÀÖËHõ
ÉèÏ~°º`À ~°q∞Oz<å ã¨~ˆ , ^•xH˜ ¢áêÜ«∞tÛ`«OÎ QÍ ~Ô O_»∞ <≥ÅÅ∞ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ LѨ"å™êÅ∞
áê\˜OKåe. P ~Ô O_»∞<≥ÅÅ HÍÅOÖ’ XHõ¯ ~ÀA `«ÑÊ≤ <å =∞m§ ~Ô O_»∞ <≥ÅÅ∞ x~°O`«~åÜ«∞OQÍ
LѨ"åã¨O áê\˜OK«=Åã≤ LO@∞Ok. XHõ"àÕ ◊ =$^Œ∞Å ú ∞, |ÅÇ‘Ï#∞Å∞ Z=Ô~<· å x~°O`«~åÜ«∞OQÍ
~Ô O_»∞ <≥ÅÅ∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«ÖHË áõ È`Õ J~°"·≥ =∞Ok ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ~Ô O_»∞ ѨÓ@ÖÏ Hõ_∞» ѨÙxO_®
Éè’[#O ÃÑ\Ïìe. Jk `å#∞ u<Õ@@∞=O\˜ Éè’[#=∞~Ú LO_®e.
Jk ~°=∞*Ï<£ <≥Å. =∞n<åÖ’ ¢Ñ¨[Å∞ =~åÅ=ã¨O`åxH˜ h~å[#O Ѩ_»∞Î<åfl~°∞.
F~ÀA ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) H˘O^Œ~°∞ J#∞K«~°∞Å`À ã¨=∂"Õâ◊"≥∞ÿL<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ =ºH˜Î
ZO`À PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`«∂ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =KåÛ_»∞. J`«x |Hõ¯zH˜¯# â◊s~°O,
zxy# |@ìÅ∞ J`«x ^Œ∞~°ƒù~° ^•i„^•ºxfl K≥ѨÊHõ<Õ K≥|∞`«∞<åfl~Ú. J`«#∞ ~åQÍ<Õ
''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ <åâ◊#"≥∞ÿáÈÜ«∂#∞—— J<åfl_»∞. JHõ¯_» ‰õÄ~°∞Û#fl"å~°O^Œi ^Œ$+≤ì
XHõ¯™êiQÍ P =ºHÎ̃ q∂kH˜ =∞o§Ok. ''Uq∞\˜! U"≥∞Oÿ k h‰õΩ?—— J#_çQÍ~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) P^Œ∞~åÌQÍ. ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ LѨ"åã¨=ÚO_ç <å ÉèÏ~°º`À Hõeâß#∞—— J<åfl_»`#« ∞.
''J~Ú`Õ (nxH˜ ѨiǨ~°OQÍ) #∞=Ùfi XHõ ÉÏxã¨#∞ (q=ÚH˜Î HõeyOK«_®xH˜)
fã¨∞‰õΩ~åQÆÅ"å?—— J_çQÍ~°∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨). ''fã¨∞‰õΩ~åÖË#O_ô!—— J<åfl_»`«#∞. ''㨈~,
=∞^躌 Ö’ XHõ¯ <åQÍ ‰õÄ_® ÖˉΩõ O_® =~°∞ã¨QÍ ~Ô }ˇÅ‚ ¡ áê@∞ LѨ"åã¨O áê\˜OK«QÅ Æ "å?——
=∞m§ ¢Ñ¨tflOKå~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''(Jxfl ~ÀAÅ∞) áê\˜OK«ÖË#O_ô—— ''áÈh, J~°"≥·
=∞Ok ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ J#fl^•#O KÕÜ«∞QÆÅ"å?—— ''ÖË^ŒO_ô, JO`« `åǨÏ`«∞ ‰õÄ_® ÖË^ŒO_ô
<å‰õΩ—— J<åfl_»∞ Z=ÚHõÅ QÆ∂_»∞Ö’ #Hõ#HõÖÏ_»∞`«∞#fl P =ºH˜Î.
''J~Ú`Õ JHõ¯_» ‰õÄ~ÀÛ HÍ¿ãûѨٗ— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). P `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) H˘xflHõ∆}ÏÅ∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. JO`«Ö’ Z=~À XHõ`«#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
ã¨xflkèH˜ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡`À xO_ç# FÃÑ^ŒÌ |∞@ì fã¨∞‰õΩ=KåÛ_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)– ''U_® =∞x+≤? <åâ◊#=∞~ÚáÈÜ«∂#O@∂ =zÛ# =∞x+≤
ZHõ¯_»∞<åfl_»∞?—— J<åfl~°∞ J#∞K«~°∞efl L^ÕÌtOz. ''WHõ¯_Õ L<åfl#O_ç <Õ#∞—— JO@∂
P =ºH˜Î ÖËz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨q∂áêxH˜ =KåÛ_»∞. ''WkQÀ D Ѩà◊§|∞@ì fã≤ÔHo§ (h
áêѨx+¨¯$uQÍ WO^Œ∞Ö’x Ѩà◊√§) ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ^•#OK≥~Úº—— J<åfl~°∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨).
''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! (D Ѩà◊√§ fã≤ÔHo§) <åHõO>Ë Z‰õΩ¯= ¿Ñ^Œ"å_çH˜ ^•#O K≥Ü«∞º
=∞O@∞<åfl~å? ^≥=· ™êH˜!∆ <å‰õΩ@∞OÉÏxH˜ q∞Oz# ¿Ñ^Œ‰Ωõ @∞O|O "≥Ú`«OÎ =∞n<åÖ’<Õ
ÖË^Œ∞—— J<åfl_® =ºH˜Î. D =∂@Å∞ q#QÍ<Õ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ѨHÍÅ∞# #"åfi~°∞. ''㨈~,
D Ѩà§◊ #∞ #∞"Õfi fã≤HÔ o§ h ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ ‰õΩ uxÑ≤OK«∞—— J<åfl~°∞ PÜ«∞# (Ѩà§◊ |∞@ì#∞
P x~°∞¿Ñ^Œ J#∞K«~°∞_çH˜ JO^Œ*Ëã¨∂Î).
(ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi, ã¨ÇÏ‘ =Úã≤O¡ ¢QÆO^ä•ÅÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞ P^è•~°OQÍ)
220 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
35. `«~åg #=∂*ò, UuHÍѶπ
W™ê¡O ~°=∞*Ï<£Ö’ J^Œ#OQÍ '`«~ågÇπÏ— #=∂AÅ#∞ x~°~‚ ÚOzOk. `«~ågÇπÏ #=∂*ò
'ã¨∞#fl`≥ =Ú=H˜¯^Œ.— JO>Ë ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `«# rq`«HÍÅOÖ’ Z#fl_»∂ q_»∞=‰õΩO_® KÕã≤#
#=∂AÅ#fl=∂@. ^≥·=^•ã¨∞_»∞ ã¨O`À+¨OQÍ KÕ¿ã D J^Œ#Ѩ٠#=∂*ò =Å¡ J`«xH˜ W`«~°
k<åÖ’¡ KÕ¿ã Ѷ¨~ü˚ #=∂*ò JO`« ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ÅaèOK«QÆÅ^Œ∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=~°~Ú`Õ ~°=∞*Ï<£ <≥Å ~å„`«∞à◊§Ö’ qâßfiã¨O`À
‰õÄ_ç# Ѩiã≤÷uÖ’, Ѩ~°Ö’Hõ ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Pi˚OKåÅ#fl ã¨OHõÅÊO`À (`«~ågÇπÏ) #=∂*ò
KÕ™êÎ~À ^Õ=Ù_»∞ J`«#∞ Ö’QÆ_» KÕã≤# áêáêÅxfl\˜x Hõ∆q∞™êÎ_»∞.—— (q∞ëê¯`ü–áêH˜∆HõO)
`«~ågÇπÏ |Ǩï=K«#O. ^•x UHõ=K«#O '`«~ügǨÏ.— J~°cÉèÏ+¨Ö’ `«~ügÇ¨Ï JO>Ë
q¢âßOu fã¨∞HÀ=_»O, HÍ¿ãûѨ٠‰õÄ~ÀÛ=_»O Jx J~°÷O. W™ê¡g∞Ü«∞ +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’
`«~gü Ç¨Ï JO>Ë ~°=∞*Ï<£ <≥Å ~å¢u ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ KÕ¿ã J^Œ#Ѩ٠(#Ñ¶Ö ≤ )ò #=∂AÅ ã¨O^Œ~ƒ° Où QÍ
¢Ñ¨u <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å `«~°∞"å`« HÍ¿ãûѨ٠q¢âßOu fã¨∞HÀ=_»O Jx J~°÷O.
™ê=¸Ç≤ÏHõ `«~åg #=∂*ò:– `«~åg #=∂*ò [=∂J`ü`À HõÅã≤ ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ
KÕÜ«∞_»O ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞"≥∞ÿ áÈ~ÚOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~°=∞*Ï<£ =∂ã¨O 23, 25, 27 `ÕnÅÖ’
=¸_»∞ ~å¢`«∞Å∞ =∂¢`«"Õ∞ `«~åg #=∂*ò ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕ~ÚOKå~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ D #=∂*ò
Ѩ@¡ ZO`À Pã¨H˜Î, L`åûǨÏO Hõ#|~°ã¨∂Î =∞ã≤˚^£‰õΩ ~å™êQÍ~°∞. =¸_»= ~å¢u <å\˜H˜ "åi
ã¨OYº QÆ}hÜ«∞OQÍ ÃÑiyáÈ~ÚOk. P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«~åg #=∂*ò HÀã¨O
=∞ã≤^˚ ‰£ Ωõ ~åÖË^∞Œ . JѨÙÊ_»∞ J#∞K«~∞° Å∞ |Ǩïâß ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ѩ_∞» H˘x LO\Ï~°x ÉèÏqOz
PÜ«∞# WO\˜H˜ áÈ~Ú ˆHHõ"Õã≤ Ñ≤Å∞=™êQÍ~°∞.
"åi Ñ≤Å∞ѨىõΩ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) |Ü«∞\˜H˘zÛ WÖÏ J<åfl~°∞: ''(`«~åg Ѩ@¡) g∞
Pã¨H˜Î, L`åûǨÅÖ’ ^Õ=Ù_»∞ =∞iO`« â◊√ÉèíO HõeyOK«∞QÍHõ! D #=∂*ò g∞‰õΩ Ѷ¨~°*ò
J~ÚáÈ`«∞O^Õ"∂≥ #x, XHõ"àÕ ◊ Ѷ~¨ *° ò J~ÚáÈ`Õ g∞~°∞ ^•xfl ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ áê\˜OK«Ö~ˆË "≥∂
#x ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç <Õ#∞ |Ü«∞\˜H~˜ åÖË^∞Œ . Hõ#∞Hõ g∞s #=∂*òx g∞ WO_»Ö¡ ’<Õ KÕã∞¨ OÎ _»O_ç.
#Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ WO_»¡Ö’ KÕÜ«∞_»"Õ∞ Z‰õΩ¯= ѨÙ}º¢Ñ¨^Œ"≥∞ÿ#q.—— (=Úã≤¡O)
DǨÏnã¨∞x |\˜ì `«~åg#=∂*ò ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕÜ∞« _»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ #x `≥Å∞™ÈÎOk.
HÍ~°}O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D #=∂*ò =¸_»∞~å¢`«∞Å∞ ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕâß~°∞. JnQÍHõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ q#fl J#∞K«~∞° Å∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# HÍÅOÖ’, PÜ«∞# `«^#Œ O`«~O° =∞ã≤^˚ Ö £ ’<Õ
z#flz#fl [=∂J`üÅ∞QÍ U~°Ê_ç `«~åg#=∂*ò ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. z=iH˜ ~Ô O_»=
Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) `«~åg#=∂*ò ™ê=¸Ç≤ÏHõOQÍ KÕ¿ã Ѩxx ¢Hõ=∞|núHõiOKå~°∞.
JO>Ë PÜ«∞# XˆH =∞ã≤˚^£Ö’ z#fl z#fl [=∂J`üÅ∞ H͉õΩO_® XˆH [=∂J`ü ~°∂ѨOÖ’ D
™ê=¸Ç≤ÏHõ #=∂*òx ¢Hõ=∞|núHõiOKå~°∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞ÅO`å ^•xfl JOwHõiOKå~°∞.
D Ѩx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å) KÕã=≤ ÙO>Ë ™ê=¸Ç≤ÏHõ `«~åg#=∂*ò Ѷ~¨ *° ò (qkè) J~Ú=ÙO_Õk.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) Ybá¶ê J~Ú#ѨÊ\˜H© ¢Ñ¨=ˆHÎ`«~° =ºH˜Î QÆ#∞Hõ PÜ«∞# ¢Hõ=∞|núHõiOz#
™ê=¸Ç≤ÏHõ `«~åg#=∂*ò 'Ѷ¨~°*ò— J#fl ¢Ñ¨ã¨H˜Î ~å^Œ∞.
~°HÍ`«∞Å ã¨OYº:– Wëê#=∂*ò `«~∞° "å`« (q`«~‰ü Ωõ =ÚO^Œ∞) KÕ¿ã `«~ågÇπÏ #=∂*ò
~Ô O_Õã≤ ~°HÍ`«∞Å K˘Ñ¨ÙÊ# W~°"·≥ ~°HÍ`«∞Å∞ KÕÜ∂« e. 'JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ— ¢Ñ¨[Å∞ Zxq∞k ~°HÍ`«∞ÖË
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 221
KÕ™êÎ~°∞. J<ÕHõ LÖË¡Y<åÅ∞ "åi Jaè¢áêÜ«∂xfl ã¨=∞i÷ã¨∞Î<åfl~Ú. J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l)
LÖË¡dOz# XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ W~°"≥· ~°HÍ`«∞Å ¢Ñ¨™êÎ=# LOk. JÃÇϡǨÏnãπ Jaè¢áêÜ«∂xfl
ã¨=∞i÷OKÕ Ç¨Ïnã¨∞Å ã¨=∞Hõ∆OÖ’ D ǨÏnã¨∞ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#k. J~Ú`Õ Ç¨Ï„[`ü L=∞~ü (~°l)
áêÅ<åHÍÅOÖ’ ™ê=¸Ç≤ÏHõ `«~åg#=∂*ò „áê~°OÉè"í ∞≥ #ÿ ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~∞° ÅO`å UHÍaè¢áê
Ü«∞O`À W~°"≥· ~°HÍ`«∞ÖË KÕ¿ã"å~°∞. Ǩτ[`ü L™ê‡<£, Ǩτ[`ü Jb (~°l)Å áêÅ<åHÍÖÏÖ’¡
‰õÄ_® W~°"≥· ~°HÍ`«∞ÖË KÕ¿ã"å~°∞. nO`À ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞ÅÖ’ Z=~°∂ qÉèËkOK« ÖË^Œ∞.
W~°"≥· ~°HÍ`«∞Å `«~åg #=∂*òÃÑ· =ÚQÆ∞æ~°∞ Ybá¶êÅ∞ UH©ÉèíqOK«_»O, ã¨Ç¨cÅÖ’
Z=~°∂ qÉèkË OK«Hõ áÈ=_»O QÆ=∞x¿ãÎ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ ‰õÄ_® ¢Ñ¨[Å∞ `«~åg #=∂*òÖ’
W~°"·≥ ~°HÍ`«∞ÖË Ñ¨iOî KÕ"å~°x x~°∂Ñ≤`=« ∞=Ù`ÀOk. WHõ W=∂=ÚÅ q+¨Ü∂« xH˜ =¿ãÎ W=∂"£∞
J|∂ǨÏhá¶ê, W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú, W=∂"£∞ JǨχ^£ (~°Ç¨Ï‡)Å∞ W~°"≥· ~°HÍ`«∞Å #=∂*ò<Õ
ã¨=∞i÷OKå~°∞. W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡)‰õÄ_® F ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ W~°"≥· ~°HÍ`«∞Å Jaè¢áêÜ«∂<Õfl
"≥e|∞KåÛ~°∞. ǨϢ[`ü ^•=Ó^£ *ÏÇ≤Ïs (~°Ç¨Ï‡) ‰õÄ_® nxfl ã¨=∞i÷OKå~°∞.
XHõ"Õà◊ JÃÇϡǨÏnãπ "åi ^Œ$HõÊ^äŒ"Õ∞ ã¨~°~Ú#^Œ#∞‰õΩO>Ë W~°"≥· ~°HÍ`«∞Å #=∂*ò Ѩ@¡
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Ö’¡ H˘O^ŒÔ~·<å JÉèíºO`«~°O ÖË=nã≤LO_®e. HÍx JÖÏO\˜^Õg∞ [~°QÆÖË^Œ∞.
ÃÑ·QÍ "å~°O`å W~°"·≥ ~°HÍ`«∞Å<Õ ã¨=∞i÷OKå~°∞. JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ ^Œ$HõÊ^ä•xfl ã¨=∞i÷OKÕ LÖËY ¡ <åÅ∞
''=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£JÖˇ·—— ǨÏnã¨∞Å *Ïa`åÖ’ ‰õÄ_® ÖË=Ù. nxfl|\˜ì D LÖË¡Y<åÅÖ’ ZHõ¯_À
QÆO^Œ~°QÀà◊O [iy#@∞¡ JxÊ™ÈÎOk <å =∞@∞ì‰õΩ.
D q=~°}`À <Õ#∞ U^À XHõ =~åæxH˜ =`åÎã∞¨ ѨÅHõ_O» <å L^ÕâÌ O◊ HÍ^Œ∞. ^è~Œ å‡=QÍǨÏ<å
^Œ$HõÊ^ä•ÅÖ’ =zÛ# qÉèË^•Å HÍ~°}OQÍ ¢Ñ¨[Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ~åQÆ^ÕfiëêʼnõΩ áȉõÄ_»^Œx,
W™ê¡OÖ’x =∞øeHõ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· ^Œ$+≤ì ˆHO¢nHõiOz "å~°∞ `«=∞ÃÑ· "≥∂Ѩ|_ç# ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°
ÉÏ^躌 `«#∞ ã¨"∞≥ Hÿ ºõ OQÍ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î LO_®Åx =∂¢`«"∞Õ <Õ#∞ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl#∞. ^è~Œ å‡=QÍǨÏ<å
^Œ$HõÊ^äŒO q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ, Z=Ô~·<å 㨈~ U^À XHõ ^Œ$HõÊ^ä•xfl =∂¢`«"Õ∞ J#∞ã¨iOK«_»O
ã¨Ç¨Ï[O. <Õ#∞ JO`Õ. JO`«=∂¢`å# Ô~O_»= ^Œ$HõÊ^äŒO J#∞ã¨iã¨∞Î#fl"å~°∞ ã¨`«º=∂~°æOÖ’
ÖË~°x <Õ#∞ Z#fl\˜H© K≥ѨÊÖË#∞. <Õ#∞ W~°"≥· ~°HÍ`«∞Å W=∂"£∞ "≥#∞Hõ ‰õÄ_® `«~åg #=∂*ò
KÕâß#∞† Zxq∞k ~°HÍ`«∞Å W=∂"£∞ "≥#∞Hõ ‰õÄ_® `«~åg #=∂*ò KÕâß#∞.
`«~åg #=∂*òÖ’ „Ѩu <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`üÅ `«~åfi`« HÍ¿ãûѨ٠q„âßOu fã¨∞HÀ=_»O
„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. D q~å=∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^≥·=^蕺#O (l„H±)QÍx, #Ѷ≤Öò #=∂*òQÍx
K≥Ü«∞º=K«∞Û. Y∞~üP<£ ‰õÄ_® ѨiîOK«=K«∞Û ÖË^• TiHõ<Õ =∞ø#OQÍ ‰õÄ~ÀÛ=K«∞Û. D
q+¨Ü«∞OÖ’ =ÚYÎnÅ∞ W=∂Ox J#∞ã¨iOK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) HÍÅOÖ’
=∞ø#OQÍ ‰õÄ~ÀÛ=_®xH˜ |^Œ∞Å∞ =∞Hͯ֒x „Ѩ[Å∞ HÍÉÏ „Ѩ^ŒH˜∆} KÕ¿ã"å~°∞† =∞n<åÖ’x
„Ѩ[Å~Ú`Õ <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`«∞Å #Ѷ≤Öò #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞.
D<å_»∞ H˘xflKÀ@¡ „Ѩu <åÅ∞QÆ∞ ~°HÍ`üÅ `«~∞° "å`« Y∞~üP<£ J#∞"å^ŒO qxÊOK«_O»
[~°∞QÆ∞`«∞#flk. Wk KåÖÏ =∞Oz q+¨Ü∞« O. WÖÏ Y∞~üP<£Ö’ U=ÚO^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
F K«Hõ¯x J=HÍâ◊O Åaèã¨∞ÎOk. J~°c ÉèÏ+¨ `≥eã≤#"å~°~Ú`Õ `«~ågÇπÏ #=∂*òÖ’<Õ
Y∞~üP<£x J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ `«~ågÇπÏ #=∂*òÖ’ Hõhã¨O XHõ™êi "≥Ú`«OÎ
Y∞~üP<£ „QÆO^ä•xfl ѨiîOK«_»O ÖË^• q#_»O „Ѩ=HõÎã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. JO^Œ∞ˆH =∞ã≤˚^£ÅÖ’ D
<≥Å „Ѩ`ÕºHõOQÍ Ç¨Ѷ≤*òÅ U~åÊ@∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
222 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #=∂*òÖ’ Y∞~üP<£x PyPy x^•#OQÍ Ñ¨iOî KÕ"å~°∞. D q+¨Ü∞« "≥∞ÿ
ǨϢ[`ü J|∂"å~ÚÖò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Hõ^äŒ#O q#O_ç. PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
XHõ =ºH˜Î ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) ^ŒQÆæiH˜ =zÛ ''<Õ#∞ QÆ`«~å¢u
XHõ¯ ~°HÍ`üÖ’ '=ÚѶ㨠û≤ Öò— ã¨∂~åÅhfl ѨiOî Kå#∞—— Jx J<åfl_»∞. J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£
(~°l) D=∂@ qx ''Uq∞\© #∞=Ùfi Hõ=ÙÅ =∂kiQÍ =_ç=_çQÍ Ñ¨iîã¨∞Î<åfl"å?—— Jx
J_çQÍ~°∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# '#*Ï~Ú~ü— ã¨∂~åÅ#∞ QÆ∞iOz <å‰õΩ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "å\˜x Hõe¿Ñã≤ (XH˘¯Hõ¯ ~°HÍ`«∞Ö’) ѨiîOKÕ"å~°∞—— Jx J<åfl~°∞.
PÜ«∞# '=ÚѶ¨ã≤ûÖò— ã¨∂~åÅÖ’ W~°"≥· ã¨∂~åÅ#∞ ¢Ñ¨™êÎqOz ''g\˜Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
¢Ñ¨u~°HÍ`«∞Ö’ Ô~O_Õã≤ã¨∂~åÅ∞ ѨiîOKÕ"å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Y∞~üP<£Ö’x Ѷ`¨ Ç« Ïπ ã¨∂~å #∞Oz z=i ã¨∂~å =~°‰Ωõ #fl 66 ã¨∂~åÅ#∞ ''=ÚѶ㨠û≤ Öò——
ã¨∂~åÅ∞ JO\Ï~°∞. áÈ`Õ ã¨∂‰õΩÅ Î ã¨OMϺs`åº Ñ¨~㰠ʨ ~°O áÈeHõ =Ù#fl Ѩk [O@ ã¨∂~åÅ#∞
''#*Ï~Ú~ü—— ã¨∂~åÅ∞ JO\Ï~°∞. Wq D q^èŒOQÍ L<åfl~Ú: (1) J¢~°Ç¨Ï‡<£–J#fl*ò‡, (2)
WYÎ~|ü `ü–JÖòÇ¨ Mϯ, (3) *ÏiÜ«∂–`«∂~ü, (4) "ådÜ«∂–#∂<£, (5) ™êÅ™ê~ÚÖò–<ålÜ«∂`ü,
(6) "≥·Å∞e¡Öò =Ú`«Ñ≤ÊùѶ‘<£–J|ã¨, (7) =Ú^Œã≤û~ü–=Ú[q∞‡Öò, (8) ǨÏÖòǨÏ`åHõ–ÖÏLdû"£∞,
(9) J=∞‡Ü«∞`«™êÅ∂<£– =Ú~°ûÖÏ`ü, (10) W[+¨¬=Úû ‰õΩqfi~°`ü– ^Œ∞Mϯ<£.
UuHÍѶπ (`«áÈx+¨ª)
~°=∞*Ï<£ =∂ã¨OÖ’ LѨ"å㨄=`«O, `«~ågÇπÏ #=∂*ò, Ѷ„≤ `å^•#O `«~∞° "å`« ''UuHÍѶ—π —‰õΩ
ZO`À „áê=ÚYºO LOk. UuHÍѶπ JO>Ë âßaÌHõ J~°÷O `«##∞`å#∞ PÑ≤ LOK«_»O ÖËHõ
U^≥·<å q+¨Ü«∞OÃÑ· ã≤÷~°OQÍ LO_»@O. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ =∞x+≤ F „Ѩ`ÕºHõ suÖ’ F
xs‚`«HÍÅO =∞ã≤˚^£Ö’ LO_ç áÈ=_»O ÖËHõ `«##∞ `å#∞ PÑ≤LOK«_®xfl UuHÍѶπ JO\Ï~°∞.
UuHÍѶπ ™ê=¸Ç≤ÏHõ qkè (Ѷ¨Ô~˚H˜á¶êÜ«∂). JO>Ë XHõ "å_»Ö’, ÖËHõ XHõ =∞ã≤˚^£ ѨikèÖ’ U
XHõ¯~°∞ UuHÍѶπ áê\˜Oz<å JO^Œi ÉÏ^茺`« <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
''g∞O°∞ =∞ã‘^∞° Ö’¡ Z`ˇHßѶ(π `ŒáÈx+¨)ª áå>˜ã∞¨ #Î flǨC_«∞ g∞ÉèÏO°ºefl HíÅ∞ã¨∞H’Hí∂_«^∞° .
Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z# ǨÏ^°∞ÌÅ∞. ÇÍ>˜ ^°i^®Ñ¨ÙÅHí∞ "≥à◊§Hí~_ç. „Ǩ[Å∞ (ÃÑ_«„`À=
`˘Hí¯Hí∞~_Í) ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ`À "≥∞eQÕ~^°∞ˆH ^Õ=Ù_«∞ Dq^è°~Qå `Œ# P^ÕâÍÅ#∞ q_«=∞O°z
`ˇeÜ«µ*Ëã¨∞Î<®fl_«∞. (Y∞~üP<£–2:187)
„Ѩu U_»∂ ~°=∞*Ï<£ <≥Å z=i Ѩk ~ÀAÅ∞ =∞ã≤˚^£Ö’ UuHÍѶπ áê\˜OK«_»O „Ѩ=HõÎ
ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O. ~°=∞*Ï<£Ö’ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ѩiã≤÷`Õ =∂iáÈÜÕ∞k. „Ѩ`ÕºHõOQÍ ~°=∞*Ï<£ z=i
Ѩk~ÀAÅ∞ PÜ«∞# ~å„uà◊√§ W`ÀkèHõOQÍ *ÏQÆ~°} KÕã≤ ^≥·"å~å^èŒ#Ö’ QÆ_ç¿Ñ"å~°∞.
ÖˇÅ
· `«∞Öò Y„^£x á⁄Ok, ^•xfl ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ =∞Oz ™ê^è#Œ O 'UuHÍѶ.π —
~°=∞*Ï<£ z=i^ŒâH◊ Oõ Ö’ `˘q∞‡k Ѩk~ÀAÅáê@∞ „ѨÑO¨ K«=º=Ǩ~åÅhfl ѨH¯õ # ɡ\ì˜ Hˆ =ÅO
^≥·"å~å^èŒ#, ^≥·=ã¨O㨇~°} ã¨OHõÅÊO`À =∞ã≤˚^£Ö’ LO_çáÈ=_®<Õfl UuHÍѶπ JO\Ï~°∞.
UuHÍѶπ HÀã¨O =∞ã≤˚^£Ö’ F=¸Å H˘O`«ã¨÷ÖÏxfl „Ѩ`ÕºH˜OK«∞HÀ"åe. JHõ¯_» F Ѩ~°^•
Hõ@∞ìH˘x _Õ~åÖÏ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ HÀ"åe. JO^Œ∞Ö’ ~°=∞*Ï<£ 21= `Õn #∞Oz Ѩk ~ÀAÅáê@∞
LO_®e. JHõ¯_Õ u#_»O, „`åQÆ_»O, Ѩ_»∞HÀ=_»O KÕÜ«∂e. ÃÑ^ŒÌ J=ã¨~°"Õ∞n ÖˉõΩO_®<Õ
|Ü«∞\˜H˜ áȉõÄ_»^Œ∞. Ѷ¨~ü˚ #=∂*ò =∂„`«O _Õ~å #∞Oz |Ü«∞\˜H˘zÛ [=∂J`ü`À<Õ KÕÜ«∂e.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 223
qâ◊fi„ѨÉèí∞=Ù U qâßfiã≤H© W=fi#@∞=O\˜ F „Ѩ`ÕºHõ =~åxfl UuHÍѶπ KÕ¿ã =ºH˜ÎH˜
Wã¨∞Î<åfl_»∞. J`«x q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) U=∞<åfl~À K«∂_»O_ç:
''UuHÍѶπ KÕ¿ã =ºH˜Î (UuHÍѶπ k<åÅÖ’) K≥_»∞ʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO\Ï_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ J`«#∞ (W`«~° k<åÅÖ’) KÕ¿ã ã¨`å¯~åºÅxfl\˜H© ~åÜ«∞|_Õ Ñ¨Ù}ϺÅhfl
WѨÙÊ_»∞ (UuHÍѶπÖ’ L#flѨÙÊ_»∞) ‰õÄ_® J`«xH˜ ~åÜ«∞|_»`å~Ú.—— (Wɡfl=∂[)
36. Öˇ·Å`«∞ÖòY¢^£ (=∞Ǩâ◊√Éèí~å„u)
Ü«∂=`ü =∂#= K«i„`«Ö’<Õ Hõhqh Z~°∞QÆx F J^Œ∞ƒù`« ã¨OѶ¨∞@# ã¨OÉèíqOzOk.
P ã¨OѶ¨∞@# =∂#=ÙÅ K«i„`«QÆux ã¨=¸ÅOQÍ =∂iÛ, F #∂`«# „ѨѨOK« Pq+¨¯~°}‰õΩ
<åOn"åK«HOõ ѨeH˜Ok. Jk =∂#=Ùx ã¨HÅ õ r=# ~°OQÍÖ’¡#∂ J}∞=}∞=Ù<å =∂#=`åfixfl
#∂iáÈã≤ J`«_çfl J`«∞º#fl`« <≥·uHõtY~åÅÃÑ·H˜ KÕiÛOk. D ã¨OѶ¨∞@# ã¨OÉèíqOz# â◊√Éèí
ã¨=∞Ü«∞O XHõ ~å„uÖ’ H˘xfl Ѷ¨∞_çÜ«∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ J~Ú#ѨÊ\˜H© P ~å„u JO`å â◊√Éèí
„Ѩ^=Œ ∞~Ú# ~å„`Õ. JO`ÕHÍ^Œ∞ P ~å„u =KÕÛ <≥Å ‰õÄ_® â◊√Éè„í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ kQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_çOk.
P <≥ÖË =~åÅ =ã¨O`«"≥∞ÿ# ~°=∞*Ï<£ =∂ã¨O.
~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’x P â◊√Éèí~å¢u<Õ Y∞~üP<£ ''Öˇ·Å`«∞Öò Y¢^£—— Jx ¿Ñ~˘¯#flk.
''"Õ∞=Ú nxfl Ѷ∞¨ #`ŒQÅõ O®„u# J=`Œi~Ǩ*âË Í~. Ѷ∞¨ #`ŒQÅõ PO®„u Uq∞>’ hHı~
`ˇÅ∞ã¨∞? P =∞ǨO®„u "Õܵ<ˇÅÅHí<®fl Z~`À „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ k. P O®„u Ǩiâ◊∞^®ú`‡Œ , ^≥=·
^°¥`ŒÅ∞ `Œ=∞„ǨÉèí∞=Ù J#∞=∞u`À „Ǩu=º=ǨO®xH˜ ã¨~|~kè~z# P[˝Å∞ fã¨∞HÁx
J=`Œi™®ÎO°∞. Jk LëÈ^°Ü«µ~ =O°Hí∞ â◊∞Éèí=~`Œ"≥∞ÿ# O®„u.—— (Y∞~üP<£–97:1-5)
'Y„^£— JO>Ë ZO`À qÅ∞"≥·#, Ѷ¨∞#"≥∞ÿ#, Q“~°=„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# Jx J<ÕHõ J~å÷Å∞ L<åfl~Ú.
Öˇ·Å`«∞ÖòY„^£ JO>Ë ZO`À qÅ∞"≥·#, Ѷ¨∞#"≥∞ÿ#, Q“~°=„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# ~å„u Jx ÉèÏ=O. ^Œ∞MÏ<£
ã¨∂~åÖ’ Y∞~üP<£ F â◊√Éèí~å„u J=`«iOzO^Œx LOk. JO>Ë D ~å„ux Q˘Ñ¨Ê â◊√ÉèÏÅ
xÅÜ«∞OQÍ ¿Ñ~˘¯#=K«∞Û. D =~åÅ=ã¨O`åxfl ѨÓiÎQÍ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ëêÉÏ<£ <≥Å #∞OKÕ `ÕnÅ∞ ÖˇHõ¯Éˇ_»∂Î ~°=∞*Ï<£ <≥ÖÏ~°OÉèí ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞
K«∂¿ã"å~°∞. ^•xfl QÆ∞iOz J#∞K«~°∞ʼnõΩ‰‰õÄ_® `åH©^Œ∞ KÕã¨∂Î ''~°=∞*Ï<£ `ÕnÅ∞ `≥Å∞ã¨∞
HÀ=_®xH˜ gÅ∞QÍ ëêÉÏ<£ <≥Å=OHõ ÖˇHõ¯QÆ_»∂Î LO_»O_»——x ÃãÅqKåÛ~°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ëêÉÏ<£ <≥Å z=i~ÀAÖ’¡ F™êi WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''„Ѩ[ÖÏ~å!
q∂ HÀã¨O XHõ =∞Ǩϟ[fiÅ"≥∞ÿ#, Z#ÖËx â◊√ÉèÏÅ <≥Å ~åÉ’`«∞#flk. JO^Œ∞Ö’x XHõ
~ˆ ~Ú "Õ~Ú <≥ÅÅHõ<åfl ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. ^Õ=Ù_»∞ D<≥ÅÖ’ LѨ"å™êÅ áê\˜OѨ٠qâßfiã¨∞ʼnõΩ
=ºH˜ÎQÆ`« qkè (Ѷ¨Ô~˚J~Ú<£)QÍ x~°‚~ÚOKå_»∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞‰õΩ D <≥Å =zÛOk. WO^Œ∞Ö’ XHõ ~å¢u "Õ~Ú
<≥ÅÅ HõO>Ë ‰õÄ_® ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k. nxH˜ <ÀK«∞HÀx"å_»∞ Ü«∂=`«∞Î ¢âıÜ≥∂â◊√ÉèÏʼnõΩ ^Œ∂~°
"≥∞ÿáÈ`å_»∞. Ѩ~°=∞^Ò~åƒùQÆ∞º_Õ ^•x ¢âıÜ≥∂â◊√ÉèÏʼnõΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿáÈ`å_»∞.—— (Wɡfl=∂[)
JOKÕ`« ~°=∞*Ï<£ ~À*ÏÅ#∞ x~åHõiOz#"å_»∞ Jqâßfiã≤ J=Ù`å_»x, +¨sJ`ü HÍ~°}O
ÖˉΩõ O_® g\˜x =^Œe#"å_»∞ áêáê`«∞‡_çQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å_»x ѶM≤ ϯ"Õ`Å
Ϋ ∞ x~åúiOKå~°∞.
224 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: Öˇ·Å`«∞ÖòY¢^£ ~åQÍ<Õ Ç¨Ï¢[`ü l¢cÖò (JÖˇ·) FÃÑ^ŒÌ ^≥·=
^Œ∂`«Å |$O^ŒO`À Éèí∂Ö’HÍxH˜ =™êÎ~°∞. JѨÙÊ_»∞ xÖÁÛx, ‰õÄ~˘Ûx =∞Ǩϟ#fl`«∞_≥·#
^Õ=Ù_çfl 㨇iOKÕ ¢Ñ¨u ^≥·=^•ã¨∞_ç HÀã¨O PÜ«∞# ^Œ∞P KÕ™êÎ~°∞. ѨO_»∞QÆ~ÀA =KåÛHõ
^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞ŠѨ@¡ ^≥·=^Œ∂`«Å =ÚO^Œ∞ QÆifi™êÎ_»∞. ''^≥·=^Œ∂`«ÖÏ~å! `«#‰õΩ
JѨÊyOz# Ѩxx <≥~"° iÕ Û# HÍi‡‰õΩ_çH˜ ¢Ñ¨uѶŠ¨ O Uq∞\——x "åix ¢Ñ¨tfl™êÎ_∞» . ^•xH˜
^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''HÍi‡‰õΩ_çH˜ J`«x "Õ`«#O ѨÓiÎQÍ WKÕÛÜ«∂e—— Jx JO\Ï~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ JO\Ï_»∞: ''^≥=· ^Œ∂`«ÖÏ~å! <Õ#∞ <å ^•ã¨∞ʼnõΩ, ^•ã‘ʼnõΩ
JѨÊyOz# ÉÏ^躌 `«#∞ "å~°∞ <≥~"° ~Õ åÛ~°∞. WѨÙÊ_»∞ g~°∞ ##∞fl n<åun#OQÍ "Õ_∞» HÀ=
_®xH˜ WO_»¡ #∞Oz (D^£#=∂*ò HÀã¨O) |Ü«∞Å∞ ^Õ~å~°∞. (q#O_ç!) <å Q“~°=¢Ñ¨u+¨Å ª
™êH˜∆QÍ, <å~“¢^Œ`« ™êH˜∆QÍ, <å^•H˜∆}ºO ™êH˜∆QÍ, <å=∞Ǩϟ#fl`« Ǩϟ^•–JO`«ã¨∞ÎÅ ™êH˜∆QÍ,
<åJ`«∞º#fl`« ™ê÷~Ú ™êH˜∆QÍ, K≥|∞`«∞<åfl#∞– <Õ#∞ gi "Õ_»∞HÀà◊§#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
ã‘fiHõi™êÎ#∞.—— P `«~åfi`« ^Õ=Ù_»∞ `«#^•ã¨∞efl L^ÕtÌ Oz ''(<å ^•ã¨∞ÖÏ~å!) <Õ#∞ q∞=∞‡efl
Hõ∆q∞OKå#∞. g∞ áêáêÅ#∞ ѨÙ}ϺÅ∞QÍ =∂ˆ~Ûâß#∞, "≥à◊§O_ç—— JO\Ï_»∞–
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü∂« Å∞ K≥|∞`«∂ ''JѨÙÊ_»∞ "å~°∞ ^Õ=Ù_»∞ `«=∞#∞ Hõq∆ ∞Oz#
ã≤÷uÖ’ `«=∞ (WO_»¡‰õΩ) =∞~°eáÈ`å~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (ɡ·Ç¨Ïd)
XHõ™êi Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! <åˆH QÆ#Hõ Öˇ·Å`«∞Öò Y„^£x ^Œi≈OKÕ
ÉèÏQƺO Åaè¿ãÎ ^≥"· åxfl <Õ<OÕ "Õ_∞» HÀ#∞?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡
W#flHõ JѶ٨ =Ùfi<£ `«∞Ç≤Ï|∞ƒÖò JÑπ =ѶJ ¨ =Ѷπ Jhfl—— (^Õ"å! h=Ù Jq∞`«OQÍ Hõq∆ ∞OKÕ"å_çq.
Hõ=∆ ∂aèH∆õ JO>Ë hÔHO`À W+ì̈O. Hõ#∞Hõ ##∞fl Hõq∆ ∞OK«∞) Jx "Õ_∞» HÀ J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
D ''=∞Ǩ~å„u# =∞# áêáêÅ =∞xflOѨ٠HÀã¨O ^≥·"åxfl "Õ_»∞HÀ=_»O #Ѷ≤Öò #=∂*ò
KÕÜ«∞_»O Hõ<åfl L`«Î=∞O—— Jx W=∂"£∞ ã¨∞Ѷ≤Ü«∂<£ ™œs (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) J<åfl~°∞.
k=ºY∞~üP<£Ö’x 'Y„^£— ã¨∂~åÖ’ ''^≥·=^Œ∂`«Å∞, l„|~¸Öò (JÖˇ·Ç≤Ï) D ~å„u
`«=∞ „ѨÉèí∞"å[˝`À Jxfl ~°HÍÅ L`«Î~°∞fiÅ#∞, P^ÕâßÅ#∞ fã¨∞H˘x J=`«i™êÎ~°x—— LOk.
^Œ∞MÏ<£ ã¨∂~åÖ’ D ~å„ux ^≥·"å[˝`À Jxfl =º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz# u~°∞QÆ∞ÖËx QÆ\˜ì
x~°‚Ü«∂Å∞ *Ïs KÕÜ«∞|_Õ ~å„u Jx ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk.
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) „ѨHÍ~°O 'Öˇ·Å`«∞ÖòY„^£—x ~°=∞*Ï<£ <≥Å z=i Ѩk
~å¢`«∞Ö’¡x ÉËã≤ ~å¢`«∞Ö’¡ J<Õfi+≤OK«=∞x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Öˇ·Å`«∞Öò Y¢^£x ~°=∞*Ï<£ <≥Å z=i ^Œâ◊HõOÖ’
J<Õfi+≤OK«O_ç. JO>Ë 21, 23, 25, 27, 29 `ÕnÅÖ’ J<Õfi+≤OK«O_ç.—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~°∞Å∞ J<ÕHõ =∞Ok ~°=∞*Ï<£ <≥Å z=i U_»∞ `ÕnÅÖ’
Öˇ·Å`«∞ÖòY¢^£ L#fl@∞¡ HõÅ QÍOKå~°∞. D "å~°Î ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^Œ$+≤ìH˜ ~åQÍ PÜ«∞#
WÖÏ J<åfl~°∞: ''q∂~°∞ HõÅÖ’ ~°=∞*Ï<£<≥Å z=i U_»∞~ÀAÅ q+¨Ü«∞OÖ’ UHÍaè
„áêÜ«∂xH˜ =zÛ#@∞¡ HõxÊã¨∞Î<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ WHõ #∞Oz Öˇ·Å`«∞ÖòY„^£x J<Õfi+≤OKÕ
=∞x+≤ ~°=∞*Ï<£ <≥Å z=i U_»∞ `ÕnÅÖ’ J<Õfi+≤OKåe.—— (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 225
ÖˇÅ
· `«∞ÖòY„^£‰Ωõ ã¨O|OkèOz# *Ï˝<åxfl ^Õ=Ù_»∞ "åѨã∞¨ fã¨∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) `«=∞ J#∞K«~°∞Å`À ''|Ǩïâß JO^Œ∞Ö’<Õ q∂ „âıÜ«∞ã¨∞û LOk Hõ#∞Hõ q∂iѨÙÊ_»∞
^•xfl 21= ÖË^• 23= ÖË^• 25= `Õn ~å„u "≥`«HõO_ç—— Jx ÃãÅqKåÛ~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡dOKå~°∞: ''27= ~å„u ÖËHõ 29= ~å„u Jx D
=∞Ǩ~å„ux QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü J|∂[~ü (~°l)#∞ D ~å„ux QÆ∞iOz J_çy`Õ PÜ«∞#, Ǩτ[`ü L=∞~ü
(~°l), Ǩτ[`ü Ǩï*ˇ·á¶ê (~°l), WOHÍ W`«~° ã¨Ç¨cÅÖ’ U XHõ¯iH© P ~å„u 27= ~å„u
J<Õ q+¨Ü«∞Ö’ J#∞=∂#OÖˉõΩO_Õ^Œx J<åfl~°∞. (Wɡfl JaÃ+·ÉÏ)
+¨ÉËY„^£ QÆ∞iOz ã¨Ç¨cÅ Jaè„áêÜ«∂Å∞ ZÖÏ L<åfl ^Õ=Ù_»∞ Jk Ѷ¨ÖÏ<å ~å„u Jx
=∂„`«O xHõ¯zÛQÍ K≥ѨÊÖË^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. nxHͯ~°}O „Ѩ[Å∞ U^À XHõ ~å„u`À `«$Ñ≤Î
Ѩ_»‰õΩO_® P =∞Ǩ~å„u â◊√ÉèÏÅ`À „ѨÜ≥∂[#O á⁄O^•Å<Õ Pã¨H˜Î`À gÖˇ·#xfl Z‰õΩ¯=
~å„`«∞Å∞ ^≥·"å~å^èŒ#Ö’ QÆ_»∞ѨÙ`å~°x HÍ=K«∞Û.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=~°∞ (^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ ) qâßfiã¨O`À, P`«‡Ñ¨ijÅ# (ã¨Ê$ǨÏ)`À
~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜™êÎ_À, J`«x QÆ`« áêáêÅhfl Hõ∆q∞OK«|_»`å~Ú. JÖψQ
=∞Ô~=~°∞ (^Œ$_è»"≥∞ÿ#) qâßfiã¨O`À, P`«‡Ñ¨ijÅ# (ã¨Ê$ǨÏ)`À ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ ~å¢u
*ÏQÆ~}° (JO>Ë `«~åg #=∂*ò) KÕ™êÎ_À, J`«x QÆ`« áêáêÅ∞ ‰õÄ_® Hõq∆ ∞OK«|_»`å~Ú.
JÖψQ Z=~°∞ =∞Ǩâ◊√Éè~í å¢u# qâßfi㨠ã¨∂Êùi`Î À, P`«‡Ñ¨ijÅ# ã¨Ê$ǨÏ`À ~å¢u *ÏQÆ~} ° ^•#OÖÏQÍ XHõ ^•#O J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
KÕ™êÎ_À J`«x QÆ`« áêáêÅ∞ ‰õÄ_® Hõ∆q∞OK«|_»`å~Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
37. ¿Ñ^ŒÅǨωõΩ¯ Ѷ≤¢`å^•#O
~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ LѨ"å™êÅ∞, Y∞~üP<£ Ѩ~#°î O, #=∂*òÅ`Àáê@∞ ^•#^è~Œ å‡Å∞ ‰õÄ_®
W`ÀkèHOõ QÍ KÕÜ∂« e. LѨ"åã¨O L#fl"åiH˜ Wá¶ê~Î ü qO^Œ∞ KÕÜ∞« _»O ‰õÄ_® Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞.
¿Ñ^Œ"å_ç PHõeÉÏ^è#Œ ∞ PK«~}
° Ï`«‡HõOQÍ J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ LѨ"å㨄=`«"∞Õ L`«=Î ∞™ê^è#Œ O.
Hõ_»∞Ѩ٠xOѨÙHÀ=_»O, ã¨∞MÏÅ∞ A„~°∞HÀ=_»O rq`«O Jã¨Å∞ ^èպܫ∞O HÍ^Œx, "å\˜HõO>Ë
rq`åxH˜ ZO`À qÅ∞= LO^Œx LѨ"å㨄=`«O =∞#‰õΩ QÆ∞}áê~î°O <Õ~°∞Ê`«∞Ok.
''XHõ™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ =ºH˜Î `Õ#∞Ê`«∞O>Ë K«∂ã≤– '`Õ#∞Ê#∞ `«yæOK«∞.
„ѨÑO¨ K«OÖ’ LO_»QÍ ÉÏQÍ Hõ_∞» ѨÙxO_® u#fl =ºH˜Î „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯=
PHõe`À LO\Ï_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡l)
JO^Œ∞=Å¡ ~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ J`«ºkèHOõ QÍ ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕÜ∞« _»O, W`«~° ^è~Œ ‡° HÍ~åºÅ‰õΩ
_»|∞ƒ Y~°∞Û KÕÜ∞« _»O [~°QÍe. D ÅHõº∆ O HÀã¨"∞Õ Ñ¶„≤ `å =∞#‰õΩ Ѷ~¨ ˚ü (qkè)QÍ x~°~‚ ÚOK«|_çOk.
Ѷ≤„`å ¿Ñ^ŒÅ ǨωõΩ¯. ^•xfl `«Ñ¨Êxã¨iQÍ <≥~°"Õ~åÛe.
~°=∞*Ï<£ LѨ"å㨄=`åÅhfl ZÖÏO\˜ P@OHÍÅ∞ ÖˉõΩO_® ѨÓ~°Î~Ú`Õ ^≥·=^•ã¨∞xH˜
HõeˆQ P#O^ŒO =~°‚<åf`«O. ^≥·=O Ѩ@¡ J`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O Hõ$`«[˝`åÉèÏ=O`À xO_çáÈ`«∞Ok.
P Hõ$`«[˝`«#∞ "≥e|∞K«∞ÛHÀ=_®xH˜ J`«#∞ D^£#=∂*ò KÕ™êÎ_»∞. ^•xH˜ =ÚO^Œ∞ J`«#∞
`«# ã¨O`Àëêxfl `À\˜ ^•ã¨∞Å`À =ÚYºOQÍ x~°∞¿Ñ^Œ ^•ã¨∞Å`À ѨOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.
226 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨=∂[OÖ’ Hõ_∞» ѨÙxO_® uO_çH,˜ XO\˜xO_® |@ì‰Ωõ Ãã·`O« <ÀK«∞HÀx x~åƒùQºÆ r=ÙÅ∞
ZO^Œ~À L<åfl~°∞. ѨO_»∞QÆ â◊√Éèíã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏO\˜ ¿Ñ^Œ"åà◊§‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞O JO^Œ*ËÜ«∞_»O
Hõ<åfl qâßfiã≤H˜ Q˘Ñ¨Ê ã¨O`À+¨O =∞~˘Hõ\˜ U=ÚO@∞Ok? k=ºY∞~üP<£ J=`«iOz# ~°=∞*Ï<£
<≥ÅÖ’ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ JO^Œ*Ë¿ã D ã¨Ç¨Ü«∂<Õfl Ѷ≤„`å (Ѷ≤„`ü) ^•#O JO\Ï~°∞.
~À*Ï q~°=∞} ~°∞ã¨∞O
'Ѷ„≤ `ü— JO>Ë LѨ"å™êefl q~°q∞OK«_O» ÖËHõ Ѩiã¨=∂ѨOÎ KÕÜ∞« _»O Jx J~°O÷ . D^Œ∞Öò
Ѷ≤„`ü JO>Ë ~°=∞*Ï<£ ~À*ÏÅ∞ =ÚyOz ã¨O`À+≤OKÕ ~ÀA. J^Õ Ñ¨O_»∞QÆ~ÀA. Ѷ≤„`å ^•#O
~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ#∞ ѨÓiÎ KÕã≤# ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ W"åfieû# `«Ñ¨Êxã¨i ^•#O.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ѨO_»∞QƉõΩ =ÚO^Õ (¿Ñ^ŒÅ‰õΩ) KÕ¿ã Ѷ≤¢`å^•#O
^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ 'ã‘fiHõ$`« Ѷ≤¢`å—QÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok. ѨO_»∞QÆ `«~°∞"å`« KÕ¿ã
Ѷ≤¢`å^•#O ™ê^è•~°}"≥∞ÿ# ^•#O J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ѷ¢≤ `å^•#O x~°~‚ ÚOK«
_®xH˜ HÍ~°}O– Jk LѨ"å㨉õΩÅ#∞ ѨxH˜=∂e# Ѩ#∞Å #∞O_ç, ã≤QÆ∞æ=∂e# KÕ+¨ìÅ
#∞O_ç ¢Ñ¨H∆Íà◊#O KÕã¨∞ÎOk. =∞~À"≥·Ñ¨Ù ¿Ñ^ŒÅ HÀã¨O PǨ~°áêhÜ«∂Å U~åÊ@∞ [~°∞QÆ∞
`«∞Ok. Hõ#∞Hõ ѨO_»∞QÆ #=∂*ò‰õΩ =ÚO^Õ K≥e¡OKÕ Ñ¶≤¢`å^•#O ã‘fiHõ$`« ^•#OQÍ
ѨiQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok. ѨO_»∞QÆ #=∂*ò `«~åfi`« K≥e¡OKÕ Ñ¶≤¢`å^•#O ™ê^è•~°}"≥∞ÿ#
~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ Ѷ¨~°*ò (qkè)QÍ xˆ~ÌtOK«|_ç# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
`«# =∞x+≤ XHõ_flç Ѩ@flO g^ä∞Œ Ö’¡H˜ ѨOÑ≤ Dq^èOŒ QÍ ¢Ñ¨H@õ # KÕ~ÚOKå~°∞: ''([#∞ÖÏ~å!)
q#O_ç. ¢Ñ¨u =Úã≤¡O ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, ¢ã‘Î, ÉÏxã¨, ¿ãfiKåÛùѨ~°∞_»∞, z<åfl, ÃÑ^•Ì JO^Œ~°∂
Ѷ≤¢`å ^•#O qkè ("ålÉò)QÍ K≥e¡OKåe.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''=Úã≤¡O J~Ú# ¢Ñ¨u ѨÙ~°∞+¨µ_»∞,
¢ã‘Î, ÉÏxã¨, ¿ãfiKåÛùѨ~°∞_»∞, z<åfl, ÃÑ^•Ì Ѷ≤¢`å^•#OQÍ XHõ '™ê— Z`«∞Î QÀ^èŒ∞=∞Å∞
QÍx, Ü«∞=Å∞QÍx (¿Ñ^ŒÅ‰õΩ) qkèQÍ K≥e¡OKåÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) xˆ~ÌtOKå~°∞. D
Ѷ≤¢`å D^•æÇπωõΩ "≥à◊§Hõ=ÚO^Õ K≥e¡OKåÅx ‰õÄ_® PÜ«∞# P^ÕtOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
Ѷ„≤ `å W=fiQÆÅ Pi÷H™õ ÈÎ=∞`« L#fl „Ѩu =Úã≤O¡ ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ L<åfl ÖËHáõ È~Ú<å
Ѷ≤„`å =∂¢`«O ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ `«Ñ¨Êxã¨i ("ålÉò)QÍ W"åfie. ǨÏnã¨∞Ö’ =zÛ# Ѷ≤¢`å H˘Å=∂#O,
Ѩi=∂}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz D<å\˜ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ Ѩiâ’kèOz `«=∞ Jaè¢áêÜ«∂Å∞ ¢Ñ¨Hõ\˜OKå~°∞.
^•x¢Ñ¨HÍ~°O Ѷ≤„`å^•#OQÍ (XHõ =∞x+≤ `«~°Ñ¶¨Ù#) ã¨∞=∂~°∞ áê=Ù`«‰õΩ¯= Ô~O_»∞ H˜Ö’Å∞
QÀ^èŒ∞=∞Å∞ QÍx, JO`Õ Ys^Œ∞QÆÅ W`«~° PǨ~°^è•<åºÅ∞QÍx ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ JO^Œ*ËÜ«∂e.
ÖË^• P Ys^Œ∞ #QÆ^Œ∞ ~°∂ѨOÖ’<≥·<å W=fiK«∞Û, =„ã¨Î~°∂ѨOÖ’<≥·<å W=fiK«∞Û.
‰õΩ@∞O|OÖ’ ZO`«=∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞O>Ë JO`«=∞Ok "≥·Ñ¨Ù<å Ѷ≤„`å K≥e¡OK«=Åã≤O^Õ.
z=iH˜ JѨÙÊ_Õ Ñ¨Ù\˜ì# Ñ≤Å¡Å `«~°Ñ¶¨Ù# ‰õÄ_® "åi ã¨O~°Hõ∆‰õΩÅ∞ Ѷ≤¢`å ^•#O K≥Å¡OK«=Åã≤
LO@∞Ok. ÉèÏ~°º Ѷ≤„`å K≥e¡OK«=Åã≤# ÉÏ^茺`« Éèí~°ÎÃÑ· ÖËHõáÈ~Ú<å, J`«#∞ K≥e¡¿ãÎ P"≥∞ÃÑ·
L#fl Ѷ≤„`åÉÏ^茺`« fiáÈ`«∞Ok. Ѷ≤„`å D^£#=∂*ò‰õΩ =ÚO^Õ K≥e¡OKåe.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 227
áêѨ q<åtx
D Ѷ≤„`å K≥e¡OѨ٠"≥#∞Hõ qâßfiã≤H˜ =∞~À „ѨÜ≥∂[#O ‰õÄ_® LOk. =∞x+≤ ZO`«
x+¨ªQÍ LѨ"å㨄=`åÅ∞ áê\˜Oz#ѨÊ\˜H© '=∂#= ã¨Ç¨Ï[ ^Ò~°ƒÅºO— HÍ~°}OQÍ J`«x =Å¡
H˘xfl á⁄~°áê@∞¡ [~°∞QÆ∞`å~Ú. XH˘¯Hõ¯™êi J`«xH˜ `≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ D á⁄~°áê@∞¡ [~°QÆ_»O
‰õÄ_® ã¨OÉè=í "Õ∞. JO^Œ∞=Å¡ D á⁄~°áê@∞¡, |ÅÇ‘Ï#`«Å∞ ǨÏiOK«|_ÕO^Œ∞‰õΩ W™ê¡O ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ
(+¨sJ`ü) =Úã≤¡=ÚʼnõΩ Ѷ≤„`å K≥e¡OѨÙ#∞ "ålÉò (qkè)QÍ x~°‚~ÚOzOk.
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπT^£ (~°l) Ѷ≤„`å „áê=ÚMϺxfl `≥Å∞ѨÙ`«∂ WÖÏ
J<åfl~°∞: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ѷ„≤ `å ^•<åxfl qkèQÍ x~°~‚ ÚOK«_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞@O>Ë–
LѨ"å㨄=`«OÖ’ á⁄~°áê@∞# =∞#<À@ ѨxH˜=∂e# =∂@Å∞ "≥Å∞=_»∞`«∞O\Ï~Ú.
WOHÍ J<åÖ’z`«OQÍ =∞# ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ K≥_∞» `«ÅOѨÙÅ∞ ‰õÄ_® HõÅ∞QÆ∞`«∞O\Ï~Ú.
JO^Œ∞=Å¡ Ѷ„≤ `å^•#O =Å¡ (D á⁄~°áê@¡hfl Hõq∆ ∞OK«|_ç) =∞# LѨ"å™êÅ∞ ¢Ñ¨HÍ∆ à◊#O
J=Ù`å~Ú. =∞~À "≥Ñ· Ù¨ nx^•fi~å ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ PǨ~°O (ÖÏO\˜ „áê^äqŒ ∞Hõ J=ã¨~åÅ∞)
‰õÄ_® U~åÊ@=Ù`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
38. ǨÏ*ò, L„=∂Å ¢áê=ÚYºO
'ǨÏ*ò— JO>Ë ã¨O^Œ~°≈<å ã¨OHõÅÊO Jx J~°÷O. +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ HÍÉÏ KÕ~°∞H˘x
¢Ñ¨`ºÕ Hõ xÜ«∞=∂Å`À KÕ¿ã P~å^è#Œ Jx J~°O÷ . Wk xs‚`« k<åÅÖ’ =∂¢`«"∞Õ <≥~"° ~Õ åÛe.
=Úã≤O¡ Å∞ ^≥"· åÅÜ«∂xfl ã¨O^Œi≈™êÎ=∞x ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩO\Ï~°∞ QÆ#Hõ nxfl ǨÏ*ò J<åfl~°∞.
'L¢=∂— JO>Ë ‰õÄ_® ã¨O^Œ~≈° <å ã¨OHõÅÊO J<Õ J~°O÷ . WHõ¯_» L¢=∂ JO>Ë z#flǨÏ*ò Jx
J~°÷O. nxH˜ XHõ xs‚`« =∂ã¨O, `Õn JO@∂ Ug∞ ÖË=Ù. ZѨÙÊ_≥·<å KÕÜ«∞=K«∞Û.
''=∂#=ÙÅ H’ã¨~ xi‡~K«|_ç# "≥Ú@ì"Ú≥ ^°>˜ PO®^è<° ®ÅÜ«µ~ =∞H߯֒ L#fl^Õ.
Jk Z~`À â◊∞Éèí„Ǩ^°"≥∞ÿ#k, Ü«∂=`ü =∂#ÇÍoH˜ =∂O°æ^°O°≈Hí"≥∞ÿ#k. J~^°∞Ö’ (Híà◊∞§#fl
ÇÍiH˜) J<ËHí 㨥K«#Å∞<®flܵ. P 㨥K«#Ö’¡ W„ÉÏÇ‘Ï~ („áåO°#÷ H’ã¨~ xÅ|_Ë) KÀ\ÁHí>.˜
J~^°∞Ö’ (HßÉÏÖ’) „Ǩ"tÕ ~KÕ „Ǩu=fiH©Î âÍ~f, O°H}∆í ® á⁄~^°QÅõ _«∞.—— (Y∞~üP<£–3:96)
''ã¨`ºŒ uO°™®¯O°∞Å∞ („Ǩ[Å#∞) ^≥=· =∂O°~æ Ö’H˜ O®x=fiHí∞~_Í xO’kèã∞¨ <Î ®flO°∞. "Õ∞=Ú
„Ǩ[Å~^°i H’ã¨~ xi‡~z# „Ǩu뮪ÅÜ«∂xfl ã¨~^°i≈~K« hÜ«µHí∞~_Í P@OHÍÅ∞
ã¨$+≤ìã¨∞Î<®flO°∞. „Ǩu뮪ÅÜ«µ~ÃÑ· ™®÷x‰õΩňHQå‰õΩO_®, |Ü«µ@ #∞~_ç =KÕÛÇÍi ‰õį_Í
ã¨=∂# ǨÏHí∞¯Å∞<®flܵ. JÖÏ~>˜ ^ÕÇÍÅÜ«µ~Ö’ Z=Ô~·<® ã¨OÕ hu=∂O°æ~ `ŒÇ≤Ê
^ÒO°̊<®ºxH˜ áåÅÊ_ç`Ë ÇÍiH˜ "Õ∞=Ú ^°∞O°ƒùO°tHí∆ K«qK«¥Ç≤™®ÎO.—— (Y∞~üP<£–22:25)
''JHí¯_«Hí∞ KÕO°∞H’QõeˆQÇÍO°∞ ^®xfl qkèQå ã¨~^°i≈~KÍe. (ǨÏ*ò KÕÜ«∂e.) Wk
„Ǩ[ÅÃÑ· ^Õ=ÙxHí∞#fl ǨÏHí∞¯. D P[˝#∞ tO°™®=Ç≤Ï~K«_ÍxH˜ xO®Híi~KÕÇÍ_«∞ ^Õ=Ù_«∞
xO°¿ÑH∆ßǨO°∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍe.—— (Y∞~üP<£–3:97)
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ HÁ~^°O°∞ J#=ã¨O°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å#∞ Qõ∞i~z J_çQÕÇÍO°∞.
Y∞O∑P<£Ö’ ǨÏ*ò qkèQå KÕܵ« |_ç~^°x J=`Œi~z# 㨥H˜Î qx XHí`#« ∞ ''„ǨuÜ˵_«¥
qkèQå KÕÜ∂« ÖÏ?—— J#_çQå_«∞. ^®xHÍÜ«µ# ["åa=fiÖË^∞° . J`«#∞ =∞m§ J_çQå_«∞.
228 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^®xH© ["åa=fiÖË^∞° . P =ºH˜Î =¸_À™®i J_çy#ǨC_«∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ J<®flO°∞:
''g∞^èÀO°}˜ KÍÖÏ â’K«hÜ«µ~. <Ë#∞ Qõ#Hí B#~>Ë Ç¨Ï*ò „ǨuÜ˵_«¥ qkè J=Ù`Œ∞~k.
JǨC_«∞ g∞OÕ ^®xfl áå>˜~K«ÖHË í Jq^èÜ Õ µ« `ŒH∞í áåÅÊ_«`ÍO°∞.—— (=Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞ HÀã¨O ǨÏ*ò qkèQÍ x~°‚~ÚOK«
|_çOk. Hõ#∞Hõ P qkèx áê\˜OKÕ q+¨Ü∂« xfl QÆ∞iOz PÖ’zOK«O_ç.—— (=Úã≤O¡ )
XHõ =ºH˜Î ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''ǨÏ*ò#∞ U q+¨Ü«∂Å∞ qkè (Ѷ¨~ü˚)QÍ
KÕã∞¨ <Î åfl~Ú?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^•i Y~°∞ÛÅ∞, "åǨÏ# U~åÊ@∞—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
™ÈÎ=∞`«L#fl =Úã≤O¡ rq`«OÖ’ XHõ™êi ǨÏ*ò, L¢=∂ q^è∞Œ Å∞ `«Ñʨ Hõ x~°fiÇ≤ÏOKåe.
ǨÏ*ò KÕ¿ã@O`« _»|∞ƒ ã¨=∞‰õÄ~°QÍ<Õ Ç¨Ï*ò qkè(Ѷ~¨ *° )ò J=Ù`«∞Ok. =Ú#∞‡O^Œ∞ Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞
ZÖÏ LO\ÏÜ≥∂ K≥ѨÊÖËO. JOKÕ`« P~ÀQƺO, Pi÷Hõ™ÈÎ=∞`« L#flѨÙÊ_Õ gÖˇ·#O`« `«fi~°QÍ
ǨÏ*ò qkè x~°fiÇ≤ÏOKåe.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ǨÏ*ò KÕÜ«∞_®xH˜ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ#fl =∞x+≤ ^•xfl
`«fi~°QÍ <≥~"° ~Õ åÛe. (JÖÏ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ) |Ǩïâß (=KÕÛ U_»∞) J`«#∞ "åºkè¢QÆã∞¨ _Î <·≥ å
HÍ=K«∞Û ÖË^• J`«x "åǨÏ#O Hõ#Ѩ_‰» Ωõ O_® Z>~Ú<å áÈ=K«∞Û. ÖË^• (=KÕÛ U_»∞)
ǨÏ*ò KÕÜ∞« _®xH˜ gÅ∞‰õΩ^Œ~x° =∞ˆ~^≥<· å Ѩx `«QÅ Æ =K«∞Û.—— (Wɡfl=∂[)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ǨÏ*ò, L¢=∂ Ü«∂¢`«Å∞ KÕ¿ã"å~°∞ ^Õ=Ùx Ju^ä∞Œ Å∞.
Hõ#∞Hõ "å~°∞ Un "Õ_∞» ‰õΩ<åfl ^Õ=Ù_»∞ "åiH˜ ^•xfl J#∞¢QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . Hõ=∆ ∂Ѩ} HÀ~°∞‰õΩO>Ë
^Õ=Ù_»∞ "åi áêáêÅ#∞ Hõq∆ ∞™êÎ_∞» .—— (Wɡfl=∂[)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Ǩr Z#fl\˜H© ¿Ñ^ŒiHÍxH˜ QÆ∞iHÍÖË_∞» .—— (`«¢ÉÏx)
''^Õ=Ùx ¢Ñ¨=HõÎ ^•=Ó^£ ^Õ=Ù_çfl ¢áêi÷ã∂¨ Î '¢Ñ¨É∂íè ! h PÅÜ«∂xfl ^Œi≈OK«_®xH˜
=zÛ# h ^•ã¨∞ʼnõΩ UO ¢Ñ¨uѶŠ¨ O Åaèã∞¨ OÎ k?— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ '^•=Ó^£!
"å~°∞ <åJu^ä∞Œ Å∞. <Õ#∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ "åiáêáêÅ∞ Hõq∆ ∞™êÎ#∞. Wk "åi ǨωõΩ¯. "å~°∞
##∞fl HõÅ∞ã¨∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ "åix =∞xfl™êÎ#∞— Jx J<åfl_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
''Jxfl\˜HõO>Ë ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# PK«~°} qâßfi™êxH˜ ã¨O|OkèOz ™êHõ∆ºO K≥ѨÊ_»O.
`«~°∞"å`« Ç≤Ï¢[`ü (=Åã¨), lǨ^£ (^èŒ~°‡ áÈ~å@O)Å∞. P `«~åfi`« =∞¢|∂~ü ǨÏ*ò,
=∞¢|∂~ü L¢=∂ʼnõΩ q∞Oz# Q˘Ñ¨Ê PK«~} ° ÖË^∞Œ .—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
=∞¢|∂~üÇϨ *ò ÖËHõ =∞¢|∂~üL¢=∂ JO>Ë z`«âÎ √◊ kú, ã¨Ê$ǨÏ, xÜ«∞=∞x|O^è#Œ Å`À KÕ¿ã
ǨÏ*ò ÖËHõ L¢=∂ Jx J~°÷O. ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞, ǨÏ*ò PKå~åÅ∞ áê\˜ã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
=∞x+≤ ZÖÏO\˜ áêáêʼnõΩ áêÅÊ_»‰Ωõ O_® x+¨`ª À =∞ã¨Å∞HÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® ¢Ñ¨Ü∞« uflOKåe.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ǨÏ*ò ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ZÖÏO\˜ Jj¡Å q+¨Ü∂«
ʼnõΩ áêÅÊ_»‰Ωõ O_®, ^Õ=Ùx Jq^èÜ Õ ∞« `«‰Ωõ ^Œ∂~°OQÍ =∞ã¨Å∞‰õΩO@∂ ǨÏ*ò KÕ¿ã =ºH˜Î
áêáêÅ#∞ ^Õ=Ù_»∞ ѨÓiÎQÍ `«∞_çzÃÑ\˜,ì D~À*Ë J`«#∞ `«#`«e¡ QÆ~ƒ° Où #∞O_ç ѨÙ\˜#ì O`«
Ѩq¢`«OQÍ J`«_flç ¢Ñ¨HÍ∆ à◊# KÕ™êÎ_∞» —— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 229
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ǨÏ*ò, L¢=∂Å∞ XHõ^•x `«~åfi`« XHõ\˜ =~°∞ã¨QÍ
x~°fiÇ≤ÏOK«O_ç. H˘eq∞ ֒Ǩxfl, "≥O_ç |OQÍ~åÅ#∞ Hõ~Q° ÉÆ \ ˇ ì̃ "å\˜ =∂e<åºÅ#∞
`˘ÅyOz ZÖÏ â◊√kú KÕã∞¨ OÎ ^À, JÖÏ Ç¨Ï*ò, L¢=∂Å∞ ~Ô O_»∂ ^•i¢^•ºxfl, áêáêÅ#∞
ã¨=¸ÅOQÍ `«∞_çK™Õ êÎ~Ú. =∞¢|∂~üÇϨ *ò‰Ωõ ¢Ñ¨uѶŠ¨ O ã¨fi~°"æ ∞Õ .—— (ui‡l, #™ê~Ú)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=Ô~<· å ǨÏ*ò ÖËHõ L¢=∂ KÕ¿ã L^ÕâÌ O◊ `À WO\˜ #∞O_ç
|Ü«∞Å∞^Õi ^•iÖ’<Õ K«xáÈ`Õ, ^Õ=Ù_»∞ J`«x Hõ~°‡Ñ¨¢`«OÖ’ ǨrH˜, QÍr (ã¨=∞~°
Ü≥∂^è∞Œ _»∞)H˜, L¢=∂ KÕ¿ã"åxH˜ x~°~‚ ÚOz# ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ "Õ∞ ¢"å™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
^Õ=Ù_»∞ ¢ã‘ÎÅ HÀã¨O lǨ^£#∞ qkè (Ѷ¨~ü˚)QÍ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ "åiHÀã¨O ^Õ=Ù_»∞
ǨÏ*òÜ«∂¢`«#∞ lǨ^£`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ã¨`å¯~°ºOQÍ x~°‚~ÚOKå_»∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=$^Œ∞Åú ∞, |ÅÇ‘Ï#∞Å∞, ¢ã‘Å Î ‰õΩ ǨÏ*ò, L¢=∂ʼn=Å¡
ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¶Å ¨ O lǨ^£ ѨÙ}ºÑ¶Å¨ O`À ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü ǨïÃã·<£ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ ''JÜ«∂º!
<å â◊s~°O ‰õÄ_® |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#k, <å ǨÏ$^ŒÜ«∞O ‰õÄ_® |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#k. (WÖÏO\˜
Ѩiã≤÷uÖ’ <Õ#∞ ^èŒ~°‡Ü«Ú^ŒúOÖ’ ZÖÏ áêÖÁæ<åe?)—— Jx J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
D=∂@ qx ''J~Ú`Õ h=Ù XHõ =ÚÅ∞¡ ‰õÄ_® QÆ∞K«∞ÛH˘#x ^èŒ~°‡Ü«Ú^ŒúO (lǨ^£)
K≥~Úº—— J<åfl~°∞. P =ºH˜Î (Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂) ''U=∂¢`«O Hõ+#ì¨ ëêìÅ∞ Z^Œ∞~°∞HÍx ^è~Œ ‡°
Ü«Ú^ŒOú Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h=٠ǨÏ*òÜ∂« ¢`« [~°∞Ѩٗ—
Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (`«¢ÉÏx)
''XHõ`#« ∞ J~°áê¶ `ü "≥∞^ÿ •#OÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ KåÖÏ ^ŒQ~æÆ À¡ `«# XO>ˇ g∞^Œ
‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. HÍx ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ J`«#∞ XO>ˇ g∞^Œ #∞Oz ¢H˜O^ŒÑ¨_ç K«xáÈÜ«∂_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞: 'W`«x Éè∫uHõ
HÍÜ«∂xH˜ ™êfl#O KÕ~ÚOz, W¢Ç¨O ^Œ∞ã¨∞ÎÖ’¡<Õ W`«_çfl Y##O KÕÜ«∞O_ç. W`«#∞
¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# (ÅÉòÉH·ˇ ± JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ ÅÉòÉH·ˇ ± Jx) `«eƒÜ«∂ Ѩiãî ∂¨ Î ÖË™êÎ_∞» . W`«x
`«Å g∞^Œ, =ÚYO g∞^Œ PKåÛù^#Œ ÖˉΩõ O_® LOK«O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''XHõ`x« ^ŒQ~æÆ ° ǨÏ*ò KÕÜ∞« _®xH˜ HÍ=Åã≤# ¢Ñ¨Ü∂« }
™ê=∞¢y, "åǨÏ#O LO_ç `«^•fi~å HÍÉÏ KÕ~∞° HÀQÆÅ â◊HΘ L<åfl J`«#∞ ǨÏ*ò KÕÜ∞« Hõ
áÈ`Õ, JÖÏO\˜ =ºH˜Î Ü«¸^Œ∞_≥· K«xáÈ~Ú<å ÖËHõ ¢ÔH·ã¨Î=Ù_≥· K«xáÈ~Ú<å XHõ>ˆ
Éè^Ë "Œ ∞Õ g∞ ÖË^∞Œ . ZO^Œ∞HõO>Ë '^≥·=QÆ$ǨxH˜ KÕO°∞H’QõeˆQÇÍO°∞ ^®xfl qkèQå ã¨~^°i≈~
KÍe. Wk „Ǩ[ÅÃÑ· ^Õ=ÙxHí∞#fl ǨÏHí∞¯— Jx Y∞~üP<£Ö’ LOk.—— (=Úã≤O¡ )
Y∞~üP<£Ö’ XHõ KÀ@ ''#=∂*òx ™ê÷ÑO≤ K«O_ç, |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å`À HõÅã≤áÈHõO_ç——
(30:31) JxLOk. JO>Ë #=∂A KÕÜ«∞x =Úã≤¡OÅ#∞ Y∞~üP<£ |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ`À
áÈeÛOk. JÖψQ ÃÑ·ÇϨ nã¨∞Ö’ ™ÈÎ=∞`«L<åfl ǨÏ*ò x~°fiÇ≤ÏOK«‰Ωõ O_® K«xáÈÜÕ∞ =Úã≤O¡ Å#∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ü«¸^Œ∞Å`À, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ`À áÈÖÏÛ~°∞.
J*Ï˝#HÍÅOÖ’ J~°Éò |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å∞ ǨÏ*ò KÕ¿ã"å~°∞ HÍx, #=∂*ò KÕ¿ã"å~°∞
HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ Y∞~üP<£ D ã¨∂H˜Ö Î ’ #=∂*ò KÕÜ∞« x =Úã≤O¡ Å#∞ |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å`À
230 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
áÈeÛOk. JÖψQ Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔHã· =Ψ ÙÅ∞ #=∂*ò KÕ™êÎ~∞° HÍx, ǨÏ*òqkèx ѨÓiÎQÍ =kÖËâß~°∞.
JO^Œ∞ˆH ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨÏ*ò KÕÜ«∞x =Úã≤¡OÅ#∞ Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ`À áÈÖÏÛ~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ W™ê¡OÖ’ <åÅ∞æ q+¨Ü∂« efl qkèQÍ
x~°~‚ ÚOKå_»∞. D <åeæO\˜Ö’ Z=Ô~<· å =¸_çO\˜x =∂¢`«"∞Õ áê\˜¿ãÎ, <åÅæ=^•xfl
áê\˜OK«#O`«=~°‰Äõ D =¸_çO\˜ =Å¡ J`«xH˜ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O LO_»^∞Œ . P
<åÅ∞QÆ∞ Wq: #=∂*ò, [HÍ`ü, ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞, ǨÏ*òÜ∂« ¢`«.—— (q∞ëê¯`ü)
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^Õ=Ùx =∂@Å#∞ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: '<Õ#∞
U ^•ã¨∞xH˜ P~ÀQƺÉèÏQƺO, q¢ã¨Î$`«"≥∞ÿ# Láêkè ¢Ñ¨™êk™êÎ<À, J`«#∞ <å ã¨xflkèH˜
(HÍÉÏQÆ$ǨxH˜) ~å‰õΩO_® J^Õ ã≤u÷ Ö’ J~Ú^ÕO_»∞¡ QÆ_Ñç `≤ ,Õ J`«#∞ ã¨~fi° O HÀÖ’Ê~Ú#
^Œ∞~°^$Œ +¨=ì O`«∞_»=Ù`å_»∞.—— (ǨÏnã¨∞)
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ǨÏ*ò‰Ωõ WO`« ¢áê=ÚYºO L#flO^Œ∞<Õ Ç¨Ï*ò KÕÜ∞« x"åix
ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’x qq^èŒ Ñ¨@ì}ÏʼnõΩ H˘O^Œix
ѨOÑ≤, ™ÈÎ=∞`« LO_ç‰Äõ _® ǨÏ*òqkè x~°fiÇ≤ÏOK«x "å~°∞ Z=Ô~=~°∞ L<åfl~À `≥Å∞ã¨∞
H˘x "åiÃÑ· llÜ«∂ (=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ÅÃÑ· qkèOKÕ ~°Hõ∆}~°∞ã¨∞O) qkèOKåÅx J#∞
‰õΩO@∞<åfl#∞. g~°ã∞¨ Å∞ =Úã≤O¡ Å∞ HÍ~°∞† =Úã≤O¡ Å∞ HÍ~°∞.—— (JÖò=Ú#ÎMÏ)
=∞¢|∂~ü ǨÏ*ò : ''XHõ`#« ∞ 'Jxfl\˜HOõ >Ë UPK«~}° Z‰õΩ¯= ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k— Jx
J_çQÍ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞. ^•xHÍÜ«∞# '^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎ#∞ qâ◊fiã≤OK«_»O—
J<åfl~°∞. P =ºH˜Î '`«~åfi`« Un?— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) '^≥·==∂~°æOÖ’
áÈ~å_»@O (lǨ^£)— J<åfl~°∞. 'P `«~åfi`« Un?— Jx J_çQÍ_»∞ =∞m§ J`«#∞. JѨÙÊ_»∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) '=∞¢|∂~ü ǨÏ*ò— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞.—— (ǨÏnã¨∞)
39. W„Ǩ~ x¿+kè`ÍÅ∞, `«eƒÜ«∂ Ѩ~#°î O
HÍÉÏ Ü«∂¢u‰õΩ_»∞ ǨÏ*ò ÖËHõ L¢=∂ nHõ∆ ѨÓ#Hõ =ÚO^Œ∞ QÀà◊√§ HõuiÎ OK«∞H˘x, Hõ=∆ ~°O
KÕ~ÚOK«∞H˘x, J#=ã¨~"° ∞≥ #ÿ "≥O¢_»∞HõÅ∞ Q˘iˆQã≤, â◊√¢ÉèOí QÍ ™êfl#O KÕÜ∂« e. nHõ∆ ѨÓx#
`«~°∞"å`« H˘xfl Ѩ#∞Å∞ x+≤^Œú=∞=Ù`å~Ú.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ =zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! W¢Ç¨O
(nHõ)∆ ѨÓ#_®xH˜ ZÖÏO\˜ |@ìÅ∞ ^èiŒ OKåe?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞– ''K˘Hͯ, ÃÑ·*Ï=∂, "å# L_»∞Ѩ٠(Ô~<· £ HÀ\ò) ^èiŒ OK«‰Äõ _»^∞Œ .
`«ÅáêQÍ (\’Ñ‘) LO_»‰Äõ _»^∞Œ . "Õ∞*’à◊√§ `˘_»Q~Æ å^Œ∞. áê^Œ~H° Å
∆õ ∞ ÖËx"åà◊√§ "Õ∞*’à◊√§
^èŒiOK«=K«∞ÛQÍx, "å\˜x pÅ=∞O_»Å #∞O_ç H˜OkÉèÏQÆO =~°‰õΩ HõuÎiOz"ÕÜ«∂e.
JÖψQ HÍëêÜ«∞ =¢™êÎÅ∞, ‰õΩO‰õΩ=∞ѨÙ=Ùfi ~°OQÆ∞ |@ìÅ∞ ‰õÄ_® ^èiŒ OK«‰Äõ _»^∞Œ . (Wq
`«Ñʨ ‰õΩ@∞ìÖxË `≥Å¡ |@ìÅ∞ Hõ@∞ìHÀ=K«∞Û.)—— |∞MÏi)
) ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ~ÀE ^èŒiOKÕ ™ê^è•~°} ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ =kÖËã≤ ‰õΩ@∞¡ÖËx Ô~O_»∞ `≥Å¡
|@ìÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ Hõ@∞ìHÀ"åe.
) `«ÅÃÑ· \’Ñ‘QÍx ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å =¢ãÎ̈OQÍx ^èŒiOK«‰õÄ_»^Œ∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 231
) ¢ã‘ÎÅ∞ =ÚY =Úã¨∞QÆ∞ (xMÏÉò) ^èŒiOK«‰õÄ_»^Œ∞.
) ã¨OÉè’QÆO, W`«~° Öˇ·OyHÀ¢^ÕHõ K«~°ºÅ‰õΩ áêÅÊ_»‰õÄ_»^Œ∞.
) ã¨∞"åã¨#Å∞ "å_»‰õÄ_»^Œ∞. ëêOѨÙ`À, ã¨∞"åã¨# ã¨|∞ƒ`À Hõ_»∞HÀ¯‰õÄ_»^Œ∞.
) â◊s~°OÖ’x UÉèÏQÆO #∞Oz ‰õÄ_® "≥O¢_»∞HõÅ∞ fÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
) QÀà◊√§ HõuÎiOK« ‰õÄ_»^Œ∞.
) "≥O¢_»∞HõʼnõΩ #∂<≥ ѨÓã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. #∂<≥`À â◊s~°O =∞~°Ì# KÕÜ«∞~å^Œ∞.
) K≥@∞ì Ô~=∞‡Å∞ q~°K«_»O, P‰õΩÅ∞ ~åÅÛ_»O, QÆ_ç¤ Ñ‘Hõ_»O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
) J_»q [O`«∞=ÙÅ#∞, Ѩ‰Ω∆õ Å#∞ "Õ\Ï_»@O, "Õ\Ï_Õ"åiH˜ ã¨ÇϨ HõiOK«_O» . J~Ú`Õ
q+¨Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞, ¢‰õÄ~°[O`«∞=ÙÅ#∞ K«OѨ=K«∞Û.
D¢H˜Ok Ѩ#∞Å∞ ZÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’<≥<· å KÕÜ∞« _»O J^è~Œ ‡° "Õ∞. J~Ú`Õ g\˜x
W¢Ç¨O ã≤÷uÖ’ KÕÜ«∞_»O =∞iO`« Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨO J=Ù`«∞Ok:
) Jj¡Å KÕ+ì̈ʼnõΩ áêÅÊ_»@O, "å\˜x QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»@O, Pã¨HÎ̃`À q#_»O,
Jj¡Å z¢`åÅ∞ K«∂_»@O.
) áÈ\Ï¡_»@O, ^Œ∞~åƒù+¨‰õΩ kQÆ_»O, ^Œ∞~°∞ã¨∞QÍ ¢Ñ¨=iÎOK«_»O.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! xÜ«µ=∞ x|~^è°#Å#∞ ѨÓiÎQå áå>˜~K«~_ç. WHí=Ú~^°∞ g∞Hí∞
`ˇeÜ«µ*ËÜ«µÉ’Ü˵q `ŒÇ¨Ê Ǩâ◊∞=Ùefl áÈe# K«`Œ∞ë®Ê^®Åhfl g∞ H’ã¨~ (PǨO°~Qå)
^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕÜ«µ|_ͤܵ. Jܵ`Ë W„Ǩ~ (HÍÉÏÜ«∂¢`« nHí∆)Ö’ L#flǨC_«∞ =∂„`Œ~
"Õ>Ï_«>Ïxfl ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕã∞¨ H’Hí~_ç. ^Õ=Ù_«∞ `Í#∞ `ŒÅK«∞Hí∞#fl P^Õâ~◊ *Ïs KÕ™®Î_∞« .——
''*Ï„Qõ`!ÎŒ HÁ~^°O∞° q∞=∞‡efl „Ǩu뮪ÅÜ«∂xH˜ áÈHí∞~_Í xO’kè~KÍO°#fl P„QõÇϨ ~`À
q∞ug∞i ÇÍiÃÑ· ^ÒO°#˚ º~ KÕܵ« Hí∂_«^∞° ã¨∞=∂!! ã¨`ͯO®ºÖ’¡, ^≥=· ÉèHí HΘ ˜ ã¨~|~kè~z#
Ǩ#∞Ö’¡ ǨO°ã¨ÊO°~ ã¨Ç¨ÏHíi~K«∞H’~_ç. J~`ËQåx, áåǨHßO®ºÖ’¡, Ç≤Ï~™® ^ÒO°˚<®ºÖ’¡
=∂„`Œ~ Z=i`À#¥ ã¨Ç¨ÏHíi~K«Hí∂_«^°∞. ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. PÜ«µ# (<ËO°ã¨∞÷efl)
KÍÖÏHíi#î ~Qå tH˜™∆ ®Î_x« `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–5:1,2)
HÍÉÏÜ«∂¢`« nHõ∆ ѨÓx# `«~°∞"å`« KÕÜ«∞‰õÄ_»x Ѩ#∞Å∞ (x¿+kè`åÅ∞) Uq∞\’
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åflO. WHõ¯_» KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩ#∞Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜Ö’ H˘xfl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« _»O
qkè (Ѷ¨~ü˚), H˘xfl Ѩ#∞Å∞ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O (ã¨∞#fl`ü), H˘xfl JaèÅ+¨hÜ«∞O (=Úã¨ÎǨÏÉò).
=∞iH˘xfl Ѩ#∞Å∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ `«Ñ¨ÙÊÖË^Œ∞. "å\˜x QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O:
™êfl#O KÕÜ∞« =K«∞Û. J~Ú`Õ ã¨∞"åã¨QÅ Æ ã¨|∞ƒ`À â◊s~°O Hõ_Q» ‰Æ Äõ _»^∞Œ .
W¢Ç¨O |@ìÅ∞ =∂~°∞ÛHÀ=K«∞Û, q_çz# |@ìÅ∞ LuˆHÜ«∞=K«∞Û.
ã¨∞"åã¨#ÖËx ã¨∞~å‡, HÍ@∞Hõ ÃÑ@∞ìHÀ=K«∞Û.
QÆ_Ü
ç ∂« ~°O, LOQÆ~O° ^èiŒ OK«=K«∞Û. #_»∞=Ú‰õΩ ɡÅ∞ì Hõ@∞ìHÀ=K«∞Û. ɡÅ∞ì‰Ωõ
LO_Õ *Ë|∞ÅÖ’ _»|∞ƒ, =ÚYº"≥∞ÿ# HÍy`åÅ∞ ^•K«∞HÀ=K«∞Û.
áê=Ú, `ÕÅ∞, ѨÙe "≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ñ¨Ù~°∞QÆ∞efl, ¢‰õÄ~°[O`«∞=Ùefl K«OѨ=K«∞Û.
''¢Ñ¨uëêªÅÜ«∞O ѨikèÖ’ W¢Ç¨O ã≤u÷ Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ S^Œ∞~°HÍÅ ¢áê}∞efl K«OѨ_O» Ö’ `«ÑÙ¨ Ê
232 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÖË^Œ∞. Jq: ZÅ∞Hõ, HÍH˜, ¢QÆ^ŒÌ, `ÕÅ∞, ^•_çKÕ¿ã ‰õΩHõ¯—— Jx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eáê~°∞.——
ã¨=Ú¢^ŒOÖ’, #^Œ∞ÅÖ’ KÕÑÅ ¨ ∞, ~˘Ü«∞ºÅ∞ =ÔQ~· å Ѩ@=ì K«∞Û.
`«eƒÜ«∂: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥¿ÑÊ"å~°∞–''ÅÉòÉH·ˇ ± JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ ÅÉòÉH·ˇ ,± ÅÉòÉH·ˇ ,±
ÖÏ+¨sH± ÅHõ ÅÉòÉH·ˇ ,± W#flÖòÇϨ =∞Ì =xJò=∞`«, ÅHõ =Öò=ÚÖòHõ ÖÏ+¨sHõ ÅHõ—— (|∞MÏi)
(J~°O÷ :– <Õ#∞ Ǩ[~°Ü∂« º#∞ ^Õ"å! <Õ#∞ Ǩ[~°Ü∂« º#∞, h ã¨xflkèÖ’ Ǩ[~°Ü∂« º#∞.
h‰õΩ ™ê\˜ Z=~°∂ÖË~∞° , <Õ#∞ Ǩ[~°Ü∂« º#∞. xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ h"Õ ¢Ñ¨âO◊ ã¨hÜ«Ú_»=Ù. ã¨=∞ã¨Î
=~°¢Ñ¨™ê^•Å‰õΩ h"Õ J~°∞›_»=Ù. ~å*ϺkèHÍ~°O ‰õÄ_® h^Õ. h‰õΩ ™ê\˜ Z=~°∂ÖË~∞° .)
n<Õfl '`«eƒÜ«∂— JO\Ï~°∞. W¢Ç¨O (ǨÏ*ò nHõ∆) ѨÓ#QÍ<Õ Dq^èŒOQÍ '`«eƒÜ«∂—
Hõhã¨O XHõ™êi ѨiOî K«_O» qkè (Ѷ~¨ )˚ü . XHõ\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯=™ê~°∞¡ ѨiOî K«_O» ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O
(ã¨∞#fl`ü). `«eƒÜ«∂#∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOKåe† ¢ã‘ÎÅ∞ =∂¢`«O "≥∞e¡QÍ Ñ¨iîOKåe.
`«eƒÜ«∂ ѨiOî z#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ Hõhã¨O =¸_»∞™ê~°∞¡ ѨiOî K«_O» JaèÅ+¨hÜ«∞O (=Úã¨ÇΠϨ Éò).
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=Úã≤O¡ ^≥=· ^•ã¨∞_»∞ ÅÉòÉH·ˇ ,± ÅÉòÉH·ˇ ± JO@∂
x#kOz#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ J`«x ‰õΩ_çZ_»=∞Å "≥Ñ· Ù¨ O_Õ ~åà◊√§ ~°Ñʨ Å∞, K≥@∞¡ Kå=∞Å∞, =∞\˜ì
=∞âß#O =ÔQ·~å <ÕÅ g∞^Œ∞O_Õ ã¨=∞ãÎ̈O J`«x`À Q˘O`«∞ HõÅ∞ѨÙ`å~Ú.—— (ui‡l)
''HÍÉÏÜ«∂¢u‰õΩ_»∞ ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞O JÜÕ∞º=~°‰Äõ ѨQÅ Æ O`å ÅÉòÉH·ˇ ,± ÅÉòÉH·ˇ ±
JO@∂ x#k¿ãÎ, J`«x áêáêÅhfl ѨiǨÏiOK«|_ç J`«x `«e¡ J`«_çfl WѨÙÊ_Õ
Hõx#@∞¡ Ѩ~=° ∞ Ѩq¢`«∞_»~Ú áÈ`å_»∞.—— (ui‡l)
`«eƒÜ«∂ `«~åfi`« ѨiOî KÕ ^Œ∞P: ''JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ WhflJãπJÅ∞Hõ i*Ïfi#Hõ =Öò[#fl`«
=J=ÓA a~°ÇϨ ‡uHõ q∞#<åfl~ü—— (J~°O÷ : ^Õ"å! <Õ#∞ h ¢Ñ¨ã#¨ fl`åÉèÏQͺxfl, ã¨fi~°æ "≥É· "íè åxfl
Ji÷ã¨∞Î<åfl#∞. #~°HÍyfl ÉÏi#∞O_ç h HÍ~°∞}ºKèåÜ«∞Ö’ â◊~°}∞QÀ~°∞`«∞<åfl#∞.)
''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«eƒÜ«∂ ѨiOî z#ѨÙÊ_»ÖÏ¡, `«eƒÜ«∂ Ѩ~#°î O `«~∞° "å`« '^Õ=Ù_çfl
`«# ¢Ñ¨ã#¨ fl`«–ã¨fi~°æ ÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkOK«=∞x, `«# HÍ~°∞}ºO`À #~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»
=∞x ¢áêi÷OKÕ"å~°∞.—— (=Úã¨fl^£ ëêѶ~¨ Ú)
40. HÍÉÏÅÜ«∞O, ^•x ¢Ñ¨`ºÕ Hõ qÉèÏQÍÅ∞
HÍÉÏ =∞Ok~°O =Úã≤¡OÅ JO`«~å˚fÜ«∞ P~å^èŒ<å ˆHO¢^ŒO, ã¨∞¢Ñ¨ã≤^Œú ѨÙ}ºˆH∆¢`«O.
J~°|∞ƒÅ∞ |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å∞QÍ LO_ç# =∞^躌 Ü«ÚQÍÅÖ’ ‰õÄ_® Wk Ü«∂=`«∞Î Jˆ~aÜ«∂
LѨYO_»O ¢Ñ¨[ʼnõΩ ˆHO¢nÜ«∞ ѨÙ}ºˆH∆¢`«OQÍ LO_Õk.
''=∂#=ÙÅ H’ã¨~ (W¢ÉÏÇ‘ÏO, W™ê‡~¸Öò ¢Ñ¨=HõÎÅ KÕ`«) xi‡~K«|_ç# "≥Ú@ì
"≥Ú^°>˜ PO®^è<° ®ÅÜ«µ~ =∞H߯֒ L#fl^Õ. (HßÉÏQõ$ǨÏ~.) Jk Z~`À â◊∞Éè„í Ǩ^"° ∞≥ #ÿ k,
Ü«∂=`ü =∂#ÇÍoH˜ =∂O°æ^°O°≈Hí"≥∞ÿ#k.—— (Y∞~üP<£–3:96)
''J~^°∞Ö’ „Ǩ"Õt~KÕ „Ǩu=fiH©Î âÍ~f, O°Hí∆}® á⁄~^°QõÅ_«∞.—— (Y∞~üP<£–3:97)
''^Õ=Ù_»∞ HÍÉÏ ¢Ñ¨uëêªÅÜ«∂xfl =∂#=ÙÅ HÀã¨O âßOuÉèí¢^Œ`«Å xÅÜ«∞OQÍ
KÕâß_»∞.—— (Y∞~üP<£–5:98)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 233
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Aɡ~· ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''HÍÉÏ#∞
Jqâßfiã≤ J~Ú# U~åE P¢Hõq∞OK«∞HÀÖË_∞» HÍ|\˜ì nxfl ɡ`· ∞« ÖòJfMò J<åfl~°∞.—— (ui‡l)
["£∞["£∞#∞ ^Õ=Ùx P[˝`À ^≥·=^Œ∂`« ǨϢ[`ü l¢cÖò (JÖˇ·) `«"åfi~°x ǨÏnã¨∞
^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. ^•xflQÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Wk l¢cÖò `«qfi#
ÉÏq† W™ê‡~¸Öò HÀã¨O xi‡Oz# [Åxkè.—— (^•Ô~ Y∞ffl)
ã¨á¶ê, =∞~åfi H˘O_»Å =∞^茺 'ã¨~¸— KÕã≤, Hõ∆=~°O KÕ~ÚOK«∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« ["£∞["£∞
hà◊§#∞ ÉÏQÍ Hõ_»∞ѨÙxO_® `åQÍe. ["£∞["£∞ ZO`≥‰õΩ¯= `åy`Õ JO`« =∞Ozk. ["£∞["£∞
B#fl`«ºO, qt+¨ª`«Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''=∞#‰õΩ, HõѨ@ qâßfiã¨∞ʼnõΩ F ¢Ñ¨`ÕºHõ `Õ_® LOk. HõѨ@∞Å∞ ѨHõ¯>ˇ=ÚHõÅ∞
x\Ï~°ÜÕ∞º =~°‰õΩ ["£∞["£∞ hà◊§#∞ Hõ_»∞ѨÙxO_® `åQÆÖË~°∞.—— (Wɡfl=∂[)
''["£∞["£∞ h\˜x U L^ÕÌâ◊O`À `åy`Õ P L^ÕÌâ◊O <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.—— (Wɡfl=∂[)
''Z=Ô~·<å â◊¢`«∞=ÙÅ ÉÏi #∞O_ç ~°Hõ∆} á⁄O^Õ L^ÕÌâ◊O`À ["£∞["£∞ h~°∞ `åy`Õ
J`«xHÍ ~°Hõ∆} Åaèã¨∞ÎOk.—— (ǨH˜"£∞)
''Éèí∂=∞O_»ÅÃÑ· Jxfl\˜HõO>Ë J`«ºO`« ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# h~°∞ ["£∞["£∞ hˆ~† JuK≥_»¤
h~°∞ ǨϢ*ˇ=∞ø`ü (Ü«∞=∞<£ Z_®iTa)Ö’x |~°∂›`üÖ’Ü«∞ hˆ~. P h\˜Ö’ q∞_»`«
HÍà◊§O`«\˜ á⁄_»"≥·# ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞O\Ï~Ú. P h~°∞ L^ŒÜ«∞O (=∞~°∞QÆ∞`«∞#fl h\˜ÖÏ
á⁄OQÆ∞`«∞O@∞Ok. HÍx ™êÜ«∞O¢`«O HÍQÍ<Õ JHõ¯_» `«_ç ‰õÄ_® HõxÊOK«^Œ∞.—— (`«¢ÉÏx)
''XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ*ˇJã¨fi^£ #∞O_ç ǨϢ*ˇJã¨fi^£ =~°‰õΩ '~°=∞Öò— KÕã¨∂Î
(JO>Ë sîg, ^Œ~Ê° O`À #_»∞ã¨∂)Î =¸_»∞ ¢Ñ¨^HŒ } ∆˜ Å∞ KÕâß~°∞. `«~∞° "å`« ~Ô O_»∞ ~°HÍ`«∞Å∞
#=∂*ò KÕã≤ ǨϢ*ˇJã¨fi^£ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ #_çKå~°∞. P `«~°∞"å`« ["£∞["£∞ ÉÏq ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§
["£∞["£∞ hà◊√§ `åQÍ~°∞. `«Å g∞^Œ ‰õÄ_® H˘OK≥O ["£∞["£∞ hà◊√§ áÈã¨∞‰õΩ<åfl~°∞.——
(=Úã¨fl^£ JǨχ^£, =Úã≤¡O)
''["£∞["£∞#∞ UÅHõ∆ºO`À `åy`Õ P ÅH∆ͺxH˜ Wk ^ÀǨÏ^ŒÑ¨_»∞`«∞Ok. ã¨fiã¨÷`«
HÀã¨O `åy`Õ ^Õ=Ù_»∞ ã¨fiã¨÷`« KÕ‰õÄ~°∞Û`å_»∞. ã¨∞YOQÍ LO_®Åx `åy`Õ ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ
ã¨∞MO Hõey™êÎ_∞» . ^ŒÑÊ≤ Hõ f~°_®xH˜ `åy`Õ ^ŒÑÊ≤ Hõ f~°∞™êÎ_∞» . Wk l¢cÖò `«# HÍe`ÀѨÙ`À
`«qfi# ÉÏq† W™ê‡~¸Öò HÀã¨O "≥Åã≤# [Å^è•~°.—— (^•Ô~Y∞ffl)
J|∂[~ü yáêÊùs (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞ =Úã≤¡O J~Ú# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ '^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ =ÚѨÊù~Ú ~ÀAÅ áê@∞ ~å¢uO|=à◊√§ WHõ¯_Õ
(HÍÉÏÖ’) QÆ_áç ê#∞— J<åfl#∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx 'J~Ú`Õ (Jxfl ~ÀAÅ^•HÍ)
J#flO hà◊√§ ZHõ¯_»∞flOz =KåÛ~Ú h‰õΩ?— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ '^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
["£∞["£∞ hà◊√§ `«Ñ¨Ê =∞Ô~ÖÏO\˜ uO_çÖË^Œ∞ <å‰õΩ. J~Ú<å <åÖ’ ZÖÏO\˜ h~°ã¨O
~åÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ <Õ#∞ á⁄@ìg∞^Œ =∞_»`«Å∞ Ѩ_Õ@O`«QÍ ÖÏ"≥H˜¯áÈÜ«∂#∞— Jx K≥áêÊ#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'Wk â◊√Éèí=O`«"≥∞ÿ# h~°∞, PǨ~°OQÍ ‰õÄ_® ѨxKÕã¨∞ÎOk—
J<åfl~°∞.—— (=Úã≤¡O)
234 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ*ˇJã¨fi^£ (#Å¡~å~Ú)
HÍÉÏ QÆ~°ƒùQÆ∞_çÃÑ· "≥Å∞ѨŠ`«∂~°∞Êk‰õΩ¯# F =¸ÅÖ’ P~°_»∞QÆ∞Å Z`«∞Î# J=∞~°Û
|_ç# #Å¡~å~Ú<Õ ''ǨϢ*ˇJã¨fi^£—— JO\Ï~°∞. Wk ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# â◊√ÉèÇí Ϩ ã¨OÎ `À, ÃÑ^Œ=ÙÅ`À
ã¨Êi≈Oz# Ѩq¢`«tÅ. JOKÕ`« ǨrÅ∞ HÍÉϢѨ^ŒH˜∆} Kտ㠢Ѩu™êi nxfl =Ú^•Ì_»∞`å~°∞
ÖË^• KÕ`ÀÎ `å‰õΩ`å~°∞. KÕ`ÀÎ `åHõÖ#Ë O`« ^Œ∂~°OÖ’LO>Ë KÕ`ÀÎ Ãã·QK
Æ ãÕ ≤ P KÕux =Ú^•Ì_∞» `å~°∞.
WÖÏ KÕÜ«∞_»O ǨÏ*ò, L¢=∂Å xÜ«∞=∂Ö’¡ XHõ xÜ«∞=∞O, ã¨∞#fl`ü. nxfl +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’
''Wã≤ÎÖÏO—— JO\Ï~°∞. nxH˜ JO`«‰õΩq∞Oz ZÖÏO\˜ ¢áê=ÚYºO ÖË^Œ∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) F™êi ǨϢ*ˇJã¨fi^£x ã¨OÉ’kèã¨∂Î ''h=Ù ZÖÏO\˜ ÖÏÉèí
#ëêìÅ∞ HõeyOK«ÖËx XHõ ~å~Úq =∂¢`«"Õ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) QÆ#Hõ x#∞fl =Ú^•Ì_»\Ïxfl
K«∂_»Hõ áÈ~Ú=ÙO>Ë <Õ#∞ x#∞fl Z#fl\˜H© =Ú^•Ì_»#∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) F™êi ǨϢ*ˇJã¨fi^£x KÕ`ÀÎ `åH˜ P KÕux
=Ú^≥Ì@∞ì‰õΩ#fl `«~°∞"å`« ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) nxfl =Ú^•Ì_»@O K«∂ã≤#ѨÊ\˜ #∞Oz <Õ#∞
nxfl =Ú^•Ì_»∞`«∞<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞. (ã¨Ç‘Ï =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) HÍÉÏx~å‡}O ѨÓiÎKâÕ ß~°∞. J~Ú`Õ XHõ KÀ@ QÀ_»Ö’
F "≥∂ã¨~Î ∞° ~åÜ«∞O`«\˜ MÏm q∞yeáÈ~ÚOk. PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ǨϢ[`ü W™ê‡~¸Öò
(JÖˇ)· JHõ¯_» ã¨iѨ_Õ ~å~Ú HÀã¨O "≥`H« _õ O» ¢áê~°OaèOKå~°∞. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ )
PÜ«∞xfl Ñ≤ez ''<Õ#∞ K≥¿ÑÊ ~å~ÚÖÏO\˜ ~å~Ú fã¨∞‰õΩ~å—— J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü W™ê‡~¸Öò
(JÖˇ·) =∞m§ "≥uH˜ z=iH˜ XHõ ~å~Ú `≥KåÛ~°∞. HÍx ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·) JѨÊ\˜ˆH
(HÍOu=∞O`«"∞≥ #ÿ ) XHõ ~å~Úx HÍÉÏ QÀ_»Ö’ J=∞~åÛ~°∞. ǨϢ[`ü W™ê‡~¸Öò (J֡Ƿ Ï≤ )
^•xfl K«∂ã≤ ''<å<åfl! D ~åux Z=~°∞ fã¨∞H˘KåÛ~°∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''nxfl h x~å‡}Ѩ٠Ѩ#∞Å J=ã¨~°OÖËx =ºH˜Î fã¨∞H˘KåÛ_»∞. PHÍâ◊O #∞O_ç l¢cÖò
(JÖˇ·Ç≤Ï) fã¨∞H˘KåÛ~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (`«Ñ¶‘ûÔ~ WɡflHõã‘~ü)
ǨϢ*ˇJã¨fi^£ ã¨fi~°æO #∞O_ç ky# ¢áê~°OÉèíHÍÅOÖ’ ZO`À `≥Å¡QÍ "≥∞iã≤áÈ`«∂
LO_Õk. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''ǨϢ*ˇJã¨fi^£ ã¨fi~°æO #∞O_ç fã¨∞‰õΩ
~å|_çOk. JѨÙÊ_çk áêÅHõ<åfl `≥Å¡QÍ LO_Õk. J~Ú`Õ P `«~åfi`« P^ŒO ã¨O`«u
KÕã≤# áêáêÅ =Å¡ Wk #Å¡QÍ =∂iáÈ~ÚOk—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ǨϢ*ˇJã¨fi^£, =∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏOÅ∞ ã¨fi~°æO #∞O_ç fã¨∞‰õΩ~å|_ç#
Ô~O_»∞ "≥∞iã≤áÈ`«∞O_ç# ~åà◊√§. J~Ú`Õ ^Õ=Ù_»∞ "å\˜ HÍOux JO`«O KÕâß_»∞. ^Õ=Ù_»∞
"å\˜ HÍOux QÆ#Hõ JO`«O KÕÜ∞« HõáÈ~Ú=ÙO>Ë Wq Éè∂í =∂ºHÍâßÅ =∞^躌 ÖËHõ `«∂~°∞Ê
Ѩ_»=∞~°Å =∞^茺 Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨Ñ¨OKåxfl ¢Ñ¨HÍâ◊=O`«O KÕ™êÎ~Ú.—— (JǨχ^£)
ǨϢ*ˇJã¨fi^£ J<ÕHõ â◊`åÉÏÌÖáê@∞ XˆH ~å~ÚQÍ LO_Õk. HÍx P`«~åfi`« ¢Ñ¨=∂^•Å∞,
¢Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ =Å¡ Ѩye =ÚHõ¯Öˇ·áÈ~ÚOk. WѨÙÊ_® =ÚHõ¯Åxfl\˜x HõeÑ≤ XHõ\˜QÍ
KÕã≤, ^•xfl XHõ "≥O_ç K«¢@OÖ’ ayOz, Ü«∞^è•`«^äŒ ™ê÷#OÖ’ J=∞~åÛ~°∞. ǨϢ*ˇJã¨fi^£ ¢Ñ¨u
¢Ñ¨^ŒH˜∆} ¢áê~°OÉèÏxH˜, =ÚyOѨىõΩ QÆ∞~°∞ÎQÍ HÍÉÏQÀ_»Ö’ á⁄^ŒQÆ|_ç# XHõ qt+¨ªtÖÏ~å[O.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 235
=ÚÅÎ[O, ~°∞‰õΩ<≥ Ü«∞=∂x
HÍÉÏQÆ~°ƒùQÆ∞_ç `«∂~°∞Ê"≥·Ñ¨Ù# `«Å∞ѨىõΩ, ǨϢ*ˇJã¨fi^£‰õΩ =∞^茺 L#fl P~°_»∞QÆ∞Å QÀ_»
ÉèÏQÍ<Õfl =ÚÅÎ[O JO\Ï~°∞. HÍÉϢѨ^ŒH˜∆} KÕã≤# `«~°∞"å`« WHõ¯_»^•HÍ KÕ~°∞HÀQÆeˆQ ǨrÅ∞
=ÚÅÎ[O#∞ QÆ∞O_≥ʼnõΩ QÆ\˜ìQÍ Ç¨Ï`«∞ÎH˘x Hõ_»∞ n#OQÍ ^Œ∞P KÕÜ«∞_»O ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O.
=ÚÅÎ[O ^ŒQÆæ~° xÅ|_ç ^Œ∞P KÕÜ«∞_»O QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''HõëêìÅÖ’ L#fl =∞x+≤ Z=Ô~·<å =ÚÅÎ[O ^ŒQÆæ~° ^≥·"åxfl "Õ_»∞‰õΩO>Ë J`«x HõëêìÅ∞
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú.—— (J|∂^•=Ó^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü +¨µSÉò Hõ^äŒ#O: ''J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ (~°l) ǨϢ*ˇJã¨fi^£‰õΩ, `«Å∞ѨىõΩ
=∞^茺 HÍÉωõΩ Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_ç `«# ~˘=Ú‡, =ÚYO, J~°KÕ`«∞Å#∞ HÍÉÏQÀ_»‰õΩ
PxzÛ, '^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ KÕã¨∞ÎO>Ë K«∂âß#∞— Jx J<åfl~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü =Ú*ÏÇ≤Ï^£ '=ÚÅÎ[O— ¢áê=ÚMϺxfl QÆ∞iOz WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''ǨϢ*ˇJã¨fi^£‰õΩ,
`«Å∞ѨىõΩ =∞^茺 L#fl KÀ@∞<Õ =ÚÅÎ[O JO\Ï~°∞. WHõ¯_»‰õΩ =zÛ Z=~°~Ú<å ^Õ=Ù_çfl
"Õ_»∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ J`«x "Õ_»∞HÀÅ∞#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã‘fiHõi™êÎ_»∞.——
''ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) ǨϢ*ˇJã¨fi^£‰õΩ, `«Å∞ѨىõΩ =∞^茺 LO_Õ KÀ@∞#∞
ǨÏ`«∞HÎ ˘x 'ǨϢ*ˇJã¨fi^£‰Ωõ , `«Å∞ѨىõΩ =∞^躌 (=ÚÅÎ[O‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ) xÖÁÛx Z=Ô~<· å
^≥·"åxfl "Õ_»∞‰õΩO>Ë J`«x Ѩx `«Ñ¨ÊHõ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞ÅÖ’ J<ÕHõ=∞Ok =ÚÅÎ[O#∞ ǨÏ`«∞ÎH˘x ^Œ∞P KÕ¿ã"å~°∞.
''J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ, J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Aɡ·~ü (~°l) ¢Ñ¨Éèí$`«∞Å∞
=ÚÅÎ[O#∞ ǨÏ`«∞ÎH˘x ^Œ∞P KÕã¨∞ÎO>Ë `å#∞ K«∂âß#x J|∂Aɡ·~ü J<åfl~°∞.——
ǨϢ[`ü `åiMò a<£ J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ LÖË¡Y#O: ''<Õ#∞ ǨϢ[`ü Je a<£ ǨïÃã·<£
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·)`À HõÅã≤ HÍÉÏ ¢Ñ¨^ŒH˜∆} KÕâß#∞. PÜ«∞# ¢Ñ¨^ŒH˜∆} KÕã≤# `«~°∞"å`« á⁄@ì g∞k
|@ì `˘ÅyOz ǨϢ*ˇJã¨fi^£‰õΩ, `«Å∞ѨىõΩ =∞^茺 LO_Õ KÀ@∞‰õΩ (JO>Ë =ÚÅÎ[O‰õΩ)
`«# #QÆflQÆ~åƒùxfl PxKåÛ~°∞.—— (JMσÔ~ =∞Hͯ)
¢áê=ÚYºO, B#fl`åºÅ q+¨Ü«∞OÖ’ =ÚÅÎ[O `«~°∞"å`« ''~°∞‰õΩ<≥ Ü«∞=∂x——
K≥ѨÙÊHÀ^Œy# HÍÉÏ JO`«~åƒùQÆO. HÍÉÏ QÆ~°ƒùQÆ∞_ç <åÅ∞QÆ∞ =¸ÅÖ’ XHõ =¸Å Ü«∞=∞<£
^Õâ◊O kâ◊QÍ LOk. P =¸Å<Õ '~°∞‰õΩ<≥ Ü«∞=∂x— JO\Ï~°∞. ^•xfl Wã≤ÎÖÏO (=Ú^•Ì_»@O
ÖËHõ `åHõ_»O) KÕÜ«∞_»O JaèÅ+¨hÜ«∞O (=Úã¨ÎǨÏÉò).
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''~°∞‰õΩ<≥ Ü«∞=∂x ^ŒQ~æÆ ° _≥|ƒù~Ú =∞Ok ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
xÜ«∞q∞OK«|_®¤~°∞. ǨrÅ∞ WHõ¯_» Dq^èŒOQÍ ^Œ∞P KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ D ^≥·=^Œ∂`«Å∞
Pg∞<£ (`«^ä•ã¨∞Î) JO\Ï~°∞– 'JÖϡǨï=∞‡ Whfl JãπJÅ∞HõÖò JѶπ= =ÖòPѶ≤Ü«∞`«
Ѷ^≤ ∞Œ <åº =ÖòPd~°u ~°|ƒ<å Pu<å Ѷ^≤ ∞Œ <Ì åº Ç¨Ïã¨fl`«<=£ fi Ñ¶Ö ≤ P
ò d~°u ǨÏã¨fl`«<£ =fid<å
J*Ï|<åfl~ü— (J~°÷O: ^Õ"å! <Õ#∞ WǨÏѨ~° Ö’HÍÅÖ’ <å =∞xflOѨÙ, ã¨OˆH∆=∂Å HÀã¨O
x#∞fl "Õ_»∞‰õΩO@∞<åfl#∞. ¢Ñ¨Éèí∂! =∂‰õΩ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ =∞Ozx
¢Ñ¨™êkOK«∞. =∞=∞‡efl #~°Hõ Ü«∂`«#Å #∞O_ç ~°H˜∆OK«∞.)—— (Wɡfl=∂[)
236 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨÏfO (MÏmQÍ =^Œe# HÍÉÏã¨÷ÅO)
HÍÉÏ QÆ~°ƒùQÆ∞_çH˜ XHõ "≥·Ñ¨Ù ^•^•Ñ¨Ù `˘q∞‡k J_»∞QÆ∞Å ^Œ∂~å# J~°÷ =$`åÎHÍ~°OÖ’
<åÅ∞QÆ_»∞QÆ∞Å Z`«∞Î`À Hõ@ì|_ç# Ñ≤@ìQÀ_» LOk. ^•x ֒Ѩe ¢Ñ¨^Õâß<Õfl ''ǨÏfO—— JO\Ï~°∞.
Y∞Ô~·+‘Ü«ÚÅ∞ HÍÉÏ#∞ ѨÙ#ifli‡OK«=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ã¨iѨ_» ÃÑ·HõO ã¨=∞‰õÄ~°HõáÈ=_»O`À
P ã¨÷ÅO MÏmQÍ =^Œe HÍÉÏQÀ_»Å∞ Hõ\Ïì~°∞. =∞Hͯ Ѩ@ì}O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jnè#OÖ’H˜
=zÛ# `«~°∞"å`« ‰õÄ_® PÜ«∞# P MÏmã¨÷ÅO Hõe¿Ñã≤ HÍÉÏ#∞ ѨÙ#iflOK«ÖË^Œ∞. ^•xH˜
HÍ~°}O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)‰õΩ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''h *Ïu"åà◊√§ D =∞^躌 <Õ (H˘`«QÎ Í) W™ê¡O ã‘fiHõiOKå~°∞. JÖÏ HÍHõáÈ`Õ <Õ#∞
HÍÉÏ#∞ Ѩ_»Q˘\˜ì ^•x `«Å∞ѨÙ#∞ <ÕÅÉÏ~°∞ KÕ¿ã"å_çfl. `«Å∞ѨÙÅ∞ Ô~O_»∞ ÃÑ\˜ìOKÕ
"å_çfl† XHõ\˜ `«∂~°∞Ê "≥·Ñ¨Ù#, =∞~˘Hõ\˜ Ѩ_»=∞~° "≥·Ñ¨Ù#. JO`ÕHÍ^Œ∞, Ç≤Ï¢*ò (ǨϢ[`ü
W¢ÉÏÇ‘ÏO `«# ÉèÏ~åºÑ≤šʼnõΩ x~°‚~ÚOz# ¢Ñ¨^Õâ◊O) #∞O_ç P~°∞ =¸~°Å ã¨÷ÖÏxfl
HÍÉÏ Hõ@ì_»OÖ’ Hõe¿Ñ¿ã"å_çfl. Y∞Ô~·+‘Ü«ÚÅ∞ HÍÉÏx~å‡} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ JO`«
KÀ@∞#∞ f¿ãâß~°∞.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Aɡ~· ü (~°l) JkèHÍ~°OÖ’H˜ =zÛ# `«~∞° "å`« PÜ«∞# P MÏm
ã¨Å
÷ O Hõe¿Ñã≤ HÍÉÏ#∞ =∞m§ xi‡OKå~°∞. HÍx ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£Aɡ~· ü (~°l) J=∞~°QuÆ
<˘Ok# `«~∞° "å`« =∞Hͯ QÆ=~°fl~üQÍ =zÛ# ǨÏ*Ï˚*ò P ã¨=∞¢QÆ Hõ@_ì ®xfl Ѩ_Q» ˘\˜ì QÆ`O« Ö’
=∂kiQÍ<Õ Ñ¨Ù#ifli‡OKå_»∞. P<å\˜ #∞Oz D<å\˜ =~°‰Äõ HÍÉÏ Hõ@_ì O» JÖψQ LOk.
HÍÉÏ QÆ~ƒ° QÆ∞_çx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«<åÅ "≥Å∞QÆ∞Ö’ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Aɡ~· ü (~°l)
ѨÙ#ifli‡Oz#@∞¡ ã¨=∞¢QÆ PÅÜ«∂xfl D<å_»∞ ‰õÄ_® ѨÙ#ifli‡OK«=K«∞Û Hõ^•! D q^èOŒ QÍ
<Õ\˜ ™œn¢Ñ¨Éèí∞`«fiO ZO^Œ∞‰õΩ ѨÙ#ifli‡OK«ÖË^À <åHõ~°÷O HÍÖË^Œ∞.
=∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏO
W¢ÉÏÇ‘ÏO ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ)· HÍÉÏÅÜ«∞O xi‡OK«_®xH˜ xÅ|_ç# |O_»~å~Ú<Õ =∞MÏ"≥∞
W¢ÉÏÇ‘ÏO JO\Ï~°∞. Wk ‰õÄ_® ǨϢ*ˇJã¨fi^£ÖÏ ã¨fi~°Oæ #∞O_ç fã¨∞‰õΩ~å|_ç# HÍOu=∞O`«
"≥∞ÿ# ~åÜÕ∞. W¢ÉÏÇ‘ÏO ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï) D ~åu g∞^Œ xÅ|_Õ ¢Ñ¨[ʼnõΩ ǨÏ*ò Ñ≤Å∞ѨÙ
WKåÛ~°x ‰õÄ_® K≥|∞`å~°∞. ^•x g∞^Œ PÜ«∞# J_»∞QÆ∞*Ï_»Å∞ ‰õÄ_® ^ŒâßÉÏÌÅ `«~°|_ç
LO_Õq. HÍx ¢Ñ¨[Å∞ KÕ`∞« Å`À `åHõ_O» =Å¡ P QÆ∞~°∞Å Î ∞ ¢Hõ"∞Õ }Ï K≥iyáÈÜ«∂~Ú. "å\˜
K«∞@∂ì WѨÙÊ_»∞ áê^•HÍ~°OÖ’ "≥O_ç JOK«∞ (ÉÏ~°¤~ü) =∂¢`«"Õ∞ HõxÊã¨∞ÎOk.
''ǨϢ[`ü M`å^• Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O, =Úã≤O¡ ʼnõΩ =∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏO ^ŒQ~æÆ ° #=∂*ò
KÕÜ∂« Åx P[˝~ÚOk† ^•xfl `åHÍÅx HÍ^Œ∞. J<ÕH=õ ∞Ok ¢Ñ¨[Å∞ W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ )
QÍi HÍe =∞_»=∞, ¢"Õà◊§ QÆ∞~°∞ÎÅ∞ K«∂âß~°∞. HÍx ¢Ñ¨[Å KÕ`«∞Å∞ `«QÆÅ_»O`À Jq
K≥iyáÈÜ«∂~Ú.—— (`«Ñû‘¶ ~Ô W=∂O `«¢c)
=∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏO ~å~Ú á⁄_»=Ù, "≥_»Å∞Ê ^•^•Ñ¨Ù 14 K«^Œ~°Ñ¨Ù JOQÆ∞àÏÅ∞,
=∞O^ŒO 8 JOQÆ∞àÏÅ`À `ÕeHõáê\˜ Z~°∞ѨÙ~°OQÆ∞ g∞^Œ #Å¡\˜ Kå~°Å∞ Hõey LOk. nxfl
FÃÑ^ŒÌ ѨO[~°O ÖÏO\˜ ¢yÖò ֒ѨŠHõ^ŒÅ‰õΩO_® ÃÑ\Ïì~°∞. D ~å~Ú "≥Ú^Œ\˜ Ybá¶ê
ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅO =~°‰õÄ HÍÉÏ QÀ_»‰õΩ ^•^•Ñ¨Ù P#∞‰õΩ<Õ LO_Õk.
J~Ú`Õ Ô~O_»= Ybá¶êQÍ Ç¨Ï¢[`ü L=∞~ü (~°l) =zÛ# `«~°∞"å`« ǨrʼnõΩ ¢Ñ¨^ŒH˜∆}
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 237
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ W|ƒOk HõÅ∞QÆ∞`ÀO^Œx ^•xfl JHõ¯_»∞flOz f¿ã~ÚOz HÍÉωõΩ H˘OK≥O
^Œ∂~°OÖ’ ¢Ñ¨ã∞¨ `Î =« Ú#fl KÀ@ ÃÑ\ì̃OKå~°∞.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''<Õ#∞
'=Ç‘Ï—H˜ J#∞QÆ∞}OQÍ =¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ¢Ñ¨uáêkOKå#∞. <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ`À
'^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∞#O (HÍÉϢѨ^HŒ }∆˜ `«~åfi`«) =∞MÏ"≥∞W¢ÉÏÇ‘ÏO ^ŒQ~æÆ ° #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ >Ë
ZO`« ÉÏQÆ∞O@∞Ok!— Jx J<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ 'g∞~°∞ =∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏOx #=∂A
KÀ@∞QÍ KÕã∞¨ HÀO_ç— J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î J=`«iOzOk.—— (|∞MÏi)
D HÍ~°}OQÍ<Õ Ç¨Ï¢[`ü L=∞~ü (~°l) '=∞MÏ"≥∞ W¢ÉÏÇ‘ÏO— ~åux ^•x ѨÓ~°fi™ê÷#O
#∞O_ç [iÑ≤Oz HÍÉÏQÆ~°ƒùQÆ∞_çH˜ H˘kÌ^Œ∂~°OÖ’ ÃÑ\˜ìOz#ѨÙÊ_»∞ ѨÙ~°¢Ñ¨=ÚY∞Å∞ Z=~°∂
PÜ«∞xfl q=∞i≈OK«ÖË^Œ∞.
41. ǨÏ*ò KÕ¿ã q^è•#O
ǨÏ*ò q^è•#=∞O`å Hˆ =ÅO J~Ú^Œ∞ ~ÀAÖ’¡ ѨÓ~°=Î Ù`«∞Ok. "≥Ú^Œ\˜ =¸_»∞ ~ÀA
Ö’¡<Õ Ç¨Ï*òqkè (Ѷ~¨ )˚ü <≥~"° ~Õ ∞° `«∞Ok. J~Ú`Õ q∞QÆ`å <åÅ∞ÔQ^· ∞Œ ~ÀAÖ’¡ '~°g∞— KÕÜ∞« _®xH˜,
JO>Ë [¢=∂ÅÃÑ· HõOHõ¢~åà◊√¡ qã¨~_° ®xH˜ 'q∞<å—Ö’ LO_çáÈ=Åã≤ LO@∞Ok.
J~åÊù~ÀA ¢áê=ÚYºO QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞
J~åÊù~ÀA# `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ ~ÀA ‰õÄ_® WO`«=∞Ok [<åxfl #~°HÍyfl #∞O_ç q=ÚH˜Î
HõeyOK«_∞» . P~åÊù~ÀA# ^Õ=Ù_»∞ ǨrʼnõΩ ^ŒQ~æÆ =° Ù`å_»∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ^≥=· ^Œ∂`«Å
=ÚO^Œ∞ ǨrÅ#∞ QÆ∞iOz QÆ~°fiOQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂ '(D ǨrÅO`å WHõ¯_»‰õΩ
~å=_»OÖ’) gi L^ÕâÌ O◊ Uq∞\’ `≥Å∞™ê g∞‰õΩ?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
''g∞~°∞ J~°á¶ê`üÖ’ Py#ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ J~°á¶ê`ü"åix K«∂ã¨∂Î '<å Éèí‰õΩÎÅ∞
K≥^iŒ # t~À*ÏÅ`À, ^Œ∞=Ú‡H˘@∞ìH˘x ã¨∞^Œ∂~°¢áêO`åÅ #∞Oz <å ã¨xflkèH˜ =ã¨∞<Î åfl
~°—x JO\Ï_»∞. `«~åfi`« ^≥=· ^Œ∂`«Å =ÚO^Œ∞ `«# ^•ã¨∞efl ¢Ñ¨âO◊ ã≤™êÎ_∞» . 'g∞ áêáêÅ∞
Z_®iÖ’x Wã¨∞Hõ~ˆ }∞=ÙÅxfl L<åfl, PHÍâ◊OÖ’x #Hõ¢∆ `åÅxflL<åfl ÖË^• =~°O¬ , ã¨=Ú
¢^•ÅÖ’x h\˜aO^Œ∞=ÙÅxfl L<åfl, ^Õ=Ù_»∞ "å@xfl\˜h Hõq∆ ∞™êÎ_∞» .—— (`«sÉæ =ò `«s›Éò)
''J~åÊù~ÀA ^Õ=Ùx Hõ~∞° }Ï=∞$`«O qѨs`«OQÍ J=`«iã¨∞OÎ k. PÜ«∞# ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ
áêáêÅ#∞ Ãã·`«O Hõ∆q∞™êÎ_»∞. JO^Œ∞=Å¡ Ã+·`å<£ P~ÀA `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ ~ÀAÖ’¡#∂
JO`«QÍ ‰õΩOzOK«∞‰õΩ áÈ=_»O, J==∂#O áêÅ=_»O, hK«∞_»=_»O, =¸u =Ú_»∞K«∞
HÀ=_»O [~°Q^Æ ∞Œ .—— (=Ú=`åΖW=∂"£∞ =∂eH±)
ǨϢ[`ü `åiMò a<£ +≤Ç¨ Éò LÖËY¡ #O: F™êi XHõ Ü«¸^Œ∞_»∞ (Ybá¶ê) L=∞~ü
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ ''qâßfiã¨∞Å <åÜ«∞HÍ! g∞~°∞ (=Úã≤O¡ Å∞) g∞ ¢QÆO^äOŒ Ö’ ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
F ã¨∂H˜Î Ѩi™î êÎ~∞° . P ã¨∂H˜Î QÆ#Hõ =∂ÃÑ· J=`«iOz=ÙO>Ë "Õ∞=∂ ã¨∂H˜Î J=`«iOz#
~ÀA#∞ ѨO_»∞QÆ k#OQÍ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ"åà◊§O—— Jx J<åfl_»∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D=∂@ qx ''Uq∞\Ï ã¨∂H˜Î?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xHÍ
Ü«¸^Œ∞_»∞ Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂H˜Î ѨiîOKå_»∞– ''<Õh O’A g∞H’ã¨~ g∞ ^è°O®‡xfl
238 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(ã¨=∞„Qõ r=#=º=ã¨Q÷ å) ǨiѨÓO°~‚ KÕâÍ#∞. g∞H’ã¨~ <®J#∞„QõÇ¨ xfl ѨÓiÎQå <ˇO"° OÕ ®Û#∞.
g∞„âıܵ« ã¨∞û H’ã¨~ W™®¡~#∞ g∞ r=#^èO° ‡° ~Qå P"≥∂k~KÍ#∞.—— (Y∞~üP<£–5:4)
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D ã¨∂H˜Î qx ''^≥·=™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. D ã¨∂H˜Î U
~ÀA, ZHõ¯_», ZѨÙÊ_»∞ J=`«iOzO^À <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. D ã¨∂H˜Î (J~°áê¶ `üÖ’) J~åÊù
~ÀA#, â◊√¢Hõ"å~°O <å_»∞ J=`«iOzOk—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂Y`å^• (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
J~åÊù~ÀA áê\˜OKÕ LѨ"åã¨O QÆ∞iOz g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^Õ=Ù_»∞ P~ÀA â◊√ÉèÏÅ`À (¢Ñ¨[Å) QÆ`« U_»∞ áêáêÅ#∞, =KÕÛ
U_»∞ áêáêÅ#∞ Hõ∆q∞™êÎ_»x <Õ#∞ Ptã¨∞Î<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞. (ã¨Ç‘Ï =Úã≤¡O)
WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J~°áê¶ `üÖ’ ^Œ∞P KÕâß~°∞. PÜ«∞#
PHõeQ˘#fl ¿Ñ^Œ"å_»∞ Uq^èŒOQÍ ^•`« =ÚO^Œ∞ KÕ`«∞Å∞*ÏÑ≤ ѨiѨiq^è•ÖÏ |u
=∂Å∞`«∂ ã¨Ç¨ Ü«∞O Ji÷Oz#@∞¡ ^≥=· ã¨xflkèÖ’ J`«ºO`« n#OQÍ ^Œ∞P KÕâß~°∞.——
J~°á¶ê`üÖ’ |`«<£ Ö’Ü«∞ LOk. JHõ¯_» ''[|Öˇ~°Ç¨Ï‡`ü—— ¿Ñ~°∞`À F H˘O_» LOk.
PH˘O_» ã¨g∞ѨOÖ’<Õ #g∞~å =∞ã≤˚^£ LOk. J^Õ ¢Ñ¨^Õâ◊OÖ’ 1400 ã¨O=`«û~åÅ ¢H˜`«O
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÅHõ∆ =∞OkH˜ ÃÑ·QÍ QÆ∞q∞‰õÄ_ç# Ǩr J#∞K«~°∞Å =ÚO^Œ∞ =ÚYº"≥∞ÿ# F
Kåi¢`«Hõ ¢Ñ¨ãO¨ QÆO KÕâß~°∞. n<Õfl ''g_À¯Å∞ǨÏ*ò—— (ǨÏ[˚`∞« Öòq^•) ¢Ñ¨ãO¨ QÆO J#O\Ï~°∞.
=Ú[ÌÖÏÊù#∞ ''=∞+πJiÖò ǨÏ~åO—— Jx‰õÄ_® JO\Ï~°∞. Y∞~üP<£ nxfl QÆ∞iOz
WÖÏ ¢Ñ¨™êÎqOzOk: ''J~°áê¶ `ü #∞O_ç uiy=ã¨∂Î =∞+πJiÖò ǨÏ~åO (=Ú[ÌÖÏÊù)Ö’ Py
JÖÏ¡ÇÏπ #∞ PÜ«∞# <ÕiÊ# q^èOŒ QÍ ã¨‡iOK«O_ç.—— (2:198)
=Ú[ÌÖÏÊù, 'q∞<å—Å =∞^躌 ''"åkÜÕ∞ =ÚǨÏã≤û~ü—— J<Õ ¢Ñ¨^âÕ O◊ LOk. JHõ¯_» Z\˜ì
Ѩiã≤÷uÖ’#∂ PQÆ_»OQÍx, J@∞"≥·Ñ¨Ù áÈ=_»OQÍx KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. XHõ"Õà◊ P ¢Ñ¨^Õâ◊O
g∞^Œ∞QÍ `«Ñʨ xã¨iQÍ áÈ=Åã≤=¿ãÎ "ÕQOÆ QÍ ^•\˜áÈ"åe. Jk ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) [#‡‰õΩ ѨÓ~°fiO
HÍÉÏ#∞ ^èfiŒ Oã¨O KÕÜ∞« _®xH˜ J¢|Ǩ Ãã·#ºO =zÛ ã¨~fi° <åâ◊#=∞~Ú# ¢Ñ¨^âÕ O◊ .
'~°g∞— KÕÜ∞« _®xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ [¢=∂ Z^Œ∞@ xÅ|_ç ''aã≤‡ÖÏ¡ÇÏ≤
JÖϡǨïJHõƒ~ü ~°QƇ<£ e+¨¬~Ú`åx =i*<£ e¢~°Ç¨‡x JÖϡǨï=∞‡ J*òJÖòǨï ǨÏ[˚"£∞
=∞Éò~°∂~°<£ =[<£|"£∞ =∞Q∑ Ѷ¨Ó~°<£ =™êÜ«∞"£∞ =∞+π‰õÄ~å—— Jx ^Œ∞P KÕÜ«∂e.
^Œ∞P ("Õ_»∞HÀÅ∞) =∞#‰õΩ `≥eã≤#ÉèÏ+¨Ö’<≥·<å KÕÜ«∞=K«∞Û. ^•#~°÷O WÖÏLOk:
''JÖÏ¡ÇÏπ ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèOí . JÖÏ¡ÇÏπ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. Ã+·`å<£x J==∂xOK«_®xH˜,
^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã#¨ fl`« á⁄O^Œ_®xH˜ <Õh ~åà◊√§ H˘_»∞<Î åfl#∞. ^Õ"å! <å ǨÏ*ò#∞ P"≥∂^ŒÜ∂≥ Qƺ"≥∞#ÿ
ǨÏ*òQÍ K≥~Úº. <å áêáêÅ∞ Hõ∆q∞OK«∞. D Hõ$+≤x ã‘fiHõiOK«∞.——
WÖÏ Ñ¨iîOz# `«~°∞"å`« JÖϡǨïJHõƒ~ü JO@∂ ‰õΩ_çKÕ`ÀÎ XH˘¯Hõ¯\˜ K˘Ñ¨ÙÊ#
U_»∞~åà◊√§ qã¨~åe. Wk '~°g∞— KÕ¿ã ™êO¢Ñ¨^•Ü«∞Hõ q^è•#O. ¢ã‘ÎÅ∞, Ñ≤Å¡Å∞, =$^Œ∞úÅ∞,
|ÅÇ‘Ï#∞Å `«~°Ñ¶¨Ù# W`«~°∞Å∞ ~°g∞ KÕÜ«∞=K«∞Û.
'~°g∞— HÀã¨O [¢=∂Å ^ŒQ~æÆ ° Ѩ_=ç ÙO_Õ HõO¢~åà◊√§ LѨÜ∂≥ yOK«‰Äõ _»^∞Œ . ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö
ì ’
ã‘fiHÍ~°Ü≥∂QƺOHÍx HõOHõ¢~åà◊√§ =∂¢`«"Õ∞ [¢=∂Å ^ŒQÆæ~° q∞ye=ÙO\Ï~Ú. ã‘fiHÍ~°Ü≥∂Qƺ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 239
=∞~Ú# HõOHõ¢~åà◊§#∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Z`«∞ΉõΩáÈ`å~°x XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ LOk.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) F™êi ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∞#O ¢Ñ¨u ÜÕ∞_»∂
[¢=∂ÅÃÑ· HõOHõ¢~åà◊√§ qã¨∞~°∞`«∞<åflO Hõ^•, HÍx Jq (ÃÑiyáÈ"åeûOk áÈ~Ú) `«iy
áÈ`«∞#fl@∞¡ JxÊã¨∞ÎOk =∂‰õΩ. HÍ~°}O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''x["Õ∞, `«iyáÈ`«∞<åfl~Ú. ^≥=· O ã‘fiHõiOz# ~åà◊√§ ÃÑ·H˜ Z`«∞HÎ À
|_»`å~Ú. JÖÏ [~°QÆHõáÈ`Õ D HõOHõ¢~åà◊√§ H˘O_»ÖÏ¡QÍ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ QÆ∞@ìÅ∞QÍ Ñ¨_ç
=ÙO_»@O g∞‰õΩ HõxÊã¨∞OÎ k—— Jx J<åfl~°∞. (^•Ô~ Y∞ffl)
Y∞~åƒh (|e^•#O)
''„Ǩ[Å∞ `Œ=∞Hí∞ ^Õ=Ù_çzÛ# Ǩâ◊∞=Ùefl ^Õ=Ùx¿ÑO°∞ 㨇i~z |e=fi_ÍxH˜ "Õ∞=Ú
„Ǩu ã¨=∂*ÏxH˜ XHí |eq^è®#~ xO°Ü ‚ µ~KÍ=Ú. Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç, g∞PO®^è∞° º_«∞ XHí¯
^Õ=Ù_«∞ =∂„`Œ"Õ∞. PÜ«µ# P[˝Å<Ë tO°™®=Ç≤Ï㨥ΠPÜ«µ#Hı q^èÕÜ«µ∞Öˇ·L~_Íe.——
(Y∞~üP<£–22:34)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''™ÈÎ=∞`« L#flѨÊ\˜H© Y∞~åƒh W=fix"å_»∞ =∂
D^•æÇÏπ ^Œi^•Ñ¨ÙʼnõΩ ~å‰õÄ_»^∞Œ .—— ([=∂=ÙÖò Ѷ"¨ åÜ≥∞^£)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=~°∞ ѨO_»∞QÆ #=∂*ò `«~∞° "å`« Y∞~åƒh W™êÎ_À
J`«x Y∞~åƒh (qkè) <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok† J`«#∞ =Úã≤¡OŠѨ^Œúu J=ÅOaOz#
"å_»=Ù`å_»∞. Z=Ô~<· å ѨO_»∞QÆ #=∂*ò‰Ωõ =ÚO^Õ Ñ¨â√◊ =Ù#∞ l|ÇπÏ KÕÜ∞« _»O [iy`Õ
J`«#∞ (#=∂*ò `«~°∞"å`«) =∞m§ Y∞~åƒh W=fi=Åã≤ LO@∞Ok.——
''^Õ=Ùx ^Œ$+≤Ö ì ’ lÖòÇϨ *ò Ѩ^À`Õn# Y∞~åƒh ~°HOÎõ zOkOK«_O» HõO>Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
Ѩx =∞ˆ~n ÖË^Œ∞. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Y∞~åƒhѨâ◊√=Ù H˘=Ú‡Å`À, ~À=∂Å`À, y@ìÅ`À
=ÚO^Œ∞H˘ã¨∞ÎOk. Y∞~åƒh ~°HõÎO <ÕÅg∞^Œ Ѩ_»∞`«∞O^À ÖË^À ^≥·=ã¨xflkèÖ’ Y∞~åƒh
ã‘fiHõiOK«|_»∞`«∞Ok. Hõ#∞Hõ ã¨O`À+¨OQÍ, =∞#ã¨∂ÊiÎQÍ Y∞~åƒh W=fiO_ç.—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü L"≥∞‡ã¨Å=∂ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: Y∞~åƒh H˘~°‰Ωõ
Ѩâ√◊ =Ù LO_ç Y∞~åƒh KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞ lÖòÇϨ *ò <≥Å=OHõ Hõ#Ѩ_#ç ѨÊ\˜ #∞Oz
Y∞~åƒh WKÕÛ=~°‰Ωõ `«=∞ "≥O„@∞Hõefl, QÀà◊§#∞ H˘OK≥"∞≥ <ÿ å HõuiÎ OK«∞HÀ~å^Œ∞. (=Úã≤O¡ )
''XHõ™êi ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~∞° Å∞ '^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D Y∞~åƒh ã¨OQÆu Uq∞\©?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) 'Wk g∞ `«O¢_ç ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O— Jx K≥áêÊ~°∞.
'J~Ú`Õ WO^Œ∞Ö’ =∂‰õΩ ÅaèOKÕ Ñ¨Ù}ºO Uq∞\©?— Jx J_çQÍ~°∞ J#∞K«~°∞Å∞
=∞m§. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''(Ѩâ√◊ =Ù g∞k) ¢Ñ¨u "≥O¢_»∞Hõ‰Ωõ |^Œ∞Å∞QÍ XHõ Ü«¸x\ò
ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk— Jx K≥áêÊ~°∞. '=∞i LxflH˜ |^Œ∞Å∞QÍ UO Åaèã¨∞ÎOk?— Jx
J_çQÍ~°∞ J#∞K«~°∞Å∞. 'Lxfl q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® JÖÏO\˜ ѨÙ}º"Õ∞ Åaèã¨∞ÎOk—
J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨).—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (`«# =Ú^Œ∞Å Ì ‰õΩ=∂Ô~)ΠǨϢ[`ü á¶êu=∂ (~°l)`À ''á¶êu=∂! ÖË,
h Y∞~åƒh Ѩâ√◊ =Ù ^ŒQ~æÆ ° xÅ|_»∞^Œ∞=ÙQÍx ~å. ^•x #∞O_ç <ÕÅg∞^Œ Ѩ_Õ ¢Ñ¨u (~°H)Îõ
240 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
aO^Œ∞=Ù‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ ^Õ=Ù_»∞ h QÆ`«áêáêÅ∞ Hõ∆q∞™êÎ_»∞—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞
ǨϢ[`ü á¶êu=∂ (~°l) ''D â◊√Éèí"å~°Î =∞# ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ =∂¢`«"Õ∞ ¢Ñ¨`ÕºHõ=∂ ÖËHõ
Ü«∂=`«∞Î =Úã≤¡O ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ =iÎã¨∞ÎO^•?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ''Wk =∞# ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ ‰õÄ_® =iÎã¨∞ÎOk† Ü«∂=`«∞Î =Úã≤¡O ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜
‰õÄ_® =iÎã∞¨ OÎ k—— Jx K≥áêÊ~°∞. ([=∂=ÙÖò Ѷ"¨ åÜ≥∞^£)
Y∞~åƒh KÕÜ∞« =Åã≤# Ѩâ√◊ =Ùx WÖÏ ^Œ∞P KÕã≤ HÀÜ«∂e: ''Whfl =[˚ÇÏπ `«∞ =*òÇÏ≤ Ü«∞
eÅ¡r Ѷ`¨ ~« ã° û¨ =∂"åu =ÖòP~°˚ ǨÏhѶ<¨ =£ fi=∂ J<å q∞#Öò =Ú¢+≤H<© .£ W#fl ã¨ÖÏu =#∞ã≤¯
==∞ÇπÏÜ«∂J ==∞=∂u eÖÏ¡Ç≤Ï ~°aƒÖòPÅg∞<£. ÖÏ+¨sHõ ÅǨ˙ =a*ÏeHõ L¢q∞`«∞
=J<å q∞#Öò =Úã≤g¡ ∞<£. JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ ÅHõ =q∞#¯ Jhfl aã≤‡ÖÏ¡ÇÏ≤ JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü.——
(J~°O÷ –<Õ#∞ ѨÓiÎUHÍ¢QÆ``« À W¢ÉÏÇ‘ÏO q^è•#O ¢Ñ¨HÍ~°O Éè∂í =∂ºHÍâßefl ã¨$+≤Oì z#
â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°ÖÏ#∞. <å#=∂*ò, <å`åºQÆO (Y∞~åƒh), <å r=#‡~°}ÏÅ∞ ã¨=∞ã¨OÎ
™ê\˜ÖxË ã¨~fi° Ö’Hõ¢Ñ¨É∞íè =ÙˆH ã¨=∞iÊ`«O. <å‰õΩ PÜ«∞# P^Õâ"◊ ∞Õ ÅaèOzOk. <Õ#∞ PÜ«∞#ˆH
q^èÜ Õ Ú « _çfl. DY∞~åƒh h=Ù ¢Ñ¨™êkOz#^Õ. h¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨"∞Õ nxfl <å`«~Ñ° Ù¨¶ # ã¨=∞iÊOK«∞
‰õΩO@∞<åfl#∞.—— ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À (HÀã¨∞Î<åfl#∞), ^Õ=Ù_Õ JO^ŒiHõ<åfl Q˘Ñ¨Ê"å_»∞.
''"Õ∞=Ú |e Ǩâ◊∞=Ùefl g∞ H’ã¨~ ^≥·=zǨflÅ *Ïa`ÍÖ’ KÕO®Û=Ú. ÇÍ>˜Ö’ g∞
„âıܵ« ã¨∞û L~k. Hí#∞Hí ÇÍ>˜x (X~>ˇÅ#∞) xÅɡ>ì˜ ^Õ=Ùx ¿ÑO°∞ LK«Ûi~K«~_ç. (J~>Ë
^Õ=Ùx ¿ÑO°∞ 㨇i~z l|ÇπÏ KÕܵ« ~_ç. |eKÕã#≤ HÁkÌ Hí}∆ ®ÅHí∞) ÇÍ>˜ gѨÙÅ∞ <ËÅg∞^°
(K«Å#O°Ç≤Ï`Œ~Qå) xezáÈܵ# `ŒO°∞ÇÍ`Œ ÇÍ>˜ =∂~™®xfl g∞O°¥ u#~_ç† Ji÷~KÕ
ÇÍiH˜, Ji÷~K«xÇÍiH˜ Hí∂_Í W=fi~_ç. g∞O°∞ =∂ Ǩ@¡ Hí$`ŒAÖ˝ ·ˇ L~_«>ÏxHı "Õ∞q∞ÖÏ
Ǩâ◊∞=Ùefl g∞H’ã¨~ J^°∞ѨÙÖ’ L~KÍ=Ú.—— (Y∞~üP<£–22:36)
''^Õ=Ùx =^ŒHÌ ∞í ÇÍ>˜ O°H=Îí ∂~™®Å∞ KÕO=° Ù. g∞ ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÖÎ Ë PÜ«µ# =^ŒHÌ ∞í KÕO∞°
Hí∞~>Ïܵ. g∞Hí∞ ã¨<®‡O°~æ K«¥Ç≤#~^°∞Hí∞ Hí$`Œ[`˝ QŒ å `Œ##∞ ã¨∞uÎ ~K«_ÍxHı ^Õ=Ù_«∞ D
Ǩâ∞◊ =Ùefl g∞J^°∞ѨÙÖ’ L~KÍ_«∞. „Ǩ=HßÎ! ã¨[#˚ ∞ÅHí∞ â◊∞ÉèÇí ÍO°Î J~^°*Ü Ë µ.—— (Y∞–22:37)
=∞x+≤ `åºQÍÅ∞ KÕÜ«∞_®xH˜ |Å"≥∞ÿ# ¢¿Ñ~°HÍÅ∞ HÍ"åe. ™ê^è•~°}OQÍ Ñ¨^•~°÷
ѨÓ*Ï~°∞ʼnõΩ ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞, ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨Å
ª ∞, Ѩ^gŒ Ǩϟ^•ÖË ¢¿Ñ~°HÍÅ∞. HÍx ^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞#
¢Ñ¨=HõÎ#∞ ^Œ$_è»OQÍ qâ◊fiã≤OKÕ =Úã≤¡OʼnõΩ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`«, Ѩ~°Ö’Hõ ™êѶ¨ÖϺÖË Jxfl\˜HõO>Ë
|Å"≥∞#ÿ ¢¿Ñ~°HÍÅ∞. D ¢¿Ñ~°HÍÅ =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ZÖÏO\˜ ÉèÜ í ∞« ¢Ñ¨Ö’ÉèÏÖˇ<· å ã¨~ˆ
|Å^Œ∂~ü. W™ê¡OÖ’ ¢áêѨOzHõ¢¿Ñ~°HÍÅ HõO>Ë áê~°Ö∫H˜Hõ¢¿Ñ~°HÍÖË ZO`À â◊HÎ̃=∞O`«"≥∞ÿ#q.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) ™êHõº∆ O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞n<åÖ’ Ѩ^OÕ _»∞¡
L<åfl~°∞. P Ѩ^OÕ _»¡ HÍÅOÖ’ PÜ«∞# XHõ¯ ã¨O=`«û~°O ‰õÄ_® c~°∞ áȉõΩO_® ¢Ñ¨u
U_»∂ Y∞~åƒh Wã¨∞OÎ _Õ"å~°∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü |s^• (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D^Œ∞ÖòѶ≤`«~ü ~ÀA U^ÀXHõ\˜
u#‰õΩO_® (ѨO_»∞QÆ) #=∂*ò‰Ωõ "≥à§ı "å~°∞HÍ^Œ∞. D^Œ∞ÖòJ*Ï› ~ÀA =∂¢`«O ѨO_»∞QÆ
#=∂*ò‰Ωõ =ÚO^Œ∞ Ug∞ u<Õ"å~°∞HÍ^Œ∞. ѨO_»∞QÆ#=∂*ò #∞O_ç uiQ˘zÛ# `«~∞° "å`«
Y∞~åƒhѨâ◊√=Ù QÆ∞O_≥HÍÜ«∞#∞ u<Õ"å~°∞.—— (ui‡l, JǨχ^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 241
lÖòÇϨ *ò <≥Ö=OHõ K«∂ã≤#ѨÊ\˜ #∞O_ç ѨO_»∞QÆ~ÀA =~°‰Ωõ =∞x+≤ Hõ=∆ ~°O KÕ~ÚOK«∞
HÀ‰õΩO_®, QÀà◊√§ HõuiÎ OK«∞HÀ‰õΩO_® LO_»@O JaèÅ+¨hÜ«∞O (=Úã¨ÇΠϨ Éò) Jx ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞
J<åfl~°∞. D q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Y∞~åƒh KÕÜ∞« =Åã≤# =∞x+≤ lÖòÇϨ [˚ <≥Ö=OHõ K«∂ã≤# ^ŒQ~æÆ ∞° flO_ç Y∞~åƒh
KÕ¿ã=~°‰Ωõ Hõ=∆ ~°O KÕ~ÚOK«∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ † QÀà◊√§ HõuiÎ OK«∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£J¢"£∞ a<£Pãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''[ÖòÇϨ [˚ 10= `Õn# ѨO_»∞QÆ
[~°∞ѨH˘=∞‡x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #<åfl^ÕtOKå~°∞. P ~ÀA#∞ ^Õ=Ù_»∞ =Úã≤¡OÅ HÀã¨O
ѨO_»∞QÆk#OQÍ x~°~‚ ÚOKå_»∞. XHõ =ºH˜Î =zÛ '^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! XHõ`#« ∞ áêÅ∞ Ñ≤`∞« HÀ¯
=∞x <å‰õΩ F "Õ∞Hõ WKåÛ_»∞. <å ^ŒQ~æÆ ° J^˘Hõ¯>Ë LOk. =∞i <Õ<å "Õ∞Hõ#∞ Y∞~åƒh
KÕÜ∂« ÖÏ?— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: '=^Œ∞,Ì h"å Ѩâ√◊ =Ù#∞
|eKÕÜ∞« ‰õΩ. J~Ú`Õ Y∞~åƒh ~ÀA Hõ=∆ ~°O KÕ~ÚOK«∞HÀ, QÀà◊√§ HõuiÎ OK«∞HÀ, g∞™êÅ∞
HõuÎiOK«∞H˘x ã¨iKÕã¨∞HÀ, <åaèH˜Ok "≥O¢_»∞HõÅ∞ fã≤ â◊√¢ÉèíѨ~°K«∞HÀ. JO`Õ, D
PK«~} ° Ë h Y∞~åƒhH˜ ¢Ñ¨`åº=∂flÜ«∞O J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú)
42. HõáêÊù~å (áêѨѨiǨ~°O)
ǨÏ*òÜ«∂¢`«‰õΩ "≥àı§"å~°∞ ^Õ=Ù_»∞ x¿+kèOz# Ѩ#∞Å#∞ `≥eã≤ KÕã≤<å, `≥eÜ«∞Hõ
KÕã<≤ å, á⁄~°áê@∞# KÕã<≤ å áêѨÑi¨ ǨO K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok.
☯ W¢Ç¨O ѨÓ#‰õΩO_® Z=Ô~< · å ¢Ñ¨uëêªÅÜ«∞O (ǨÏ~°O) ã¨iǨÏ^Œ∞Å
Ì Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OK«_O»
[iy`Õ JÖÏO\˜=ºH˜Î XHõ Ѩâ◊√=Ùx Y∞~åƒh W=fi_»O qkè ("ålÉò).
☯ Ǩr ''ǨÏ~°O—— ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÅ |Ü«∞@ Hõ∆=~°O KÕ~ÚOK«∞‰õΩO>Ë ^•xH˜ ‰õÄ_®
ѨiǨ~°OQÍ XHõ Ѩâ◊√=Ùx Y∞~åƒh W=fi_»O qkè ("ålÉò).
☯ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ QÍ_è»"≥∞ÿ# ã¨∞"åã¨# `«Å‰õΩ ~åã¨∞‰õΩ#flѨÙ_»∞ P ã¨∞"åã¨# XHõ~å¢u,
XHõ ѨQÅ Æ ∞ LO>Ë ^•xHõ`#« ∞ ~Ô O_»∞ Ѩâ√◊ =Ùefl Y∞~åƒh W=fi_»O qkè("ålÉò) J=Ù`«∞Ok.
¢ã‘Î J~Ú`Õ XHõ Ѩâ◊√=Ù#∞ Y∞~åƒh W¿ãÎ ã¨iáÈ`«∞Ok. QÍ_è»"≥∞ÿ# ã¨∞"åã¨# ѨÓã¨∞‰õΩO>Ë,
Jk H˘kÌ¿ãѨ٠L<åfl㨈~ XHõ Ѩâ◊√=Ù#∞ Y∞~åƒh W=fi_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok.
☯ ã¨OÉè’QÆO ÖËHõ ã¨fiѨflã¨öÅ#O`À ‰õÄ_ç# Jâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ HÍÉϢѨ^ŒH˜∆} KÕ¿ãÎ, XHõ
Y∞~åƒh W=fi_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. LEÖËx Jâ◊√^•ú=ã¨Ö ÷ ’ SzÛùHõ ¢Ñ¨^HŒ }
∆˜ KÕ¿ãÎ
XHõ ã¨^ŒMÏ (Ѷ≤¢`åJO`«) ^•#O KÕÜ«∞_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok.
☯ W¢Ç¨OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ `«ÅÃÑ· PKåÛù^Œ# LO_»‰õÄ_»^Œ∞. XHõ"Õà◊ `«ÅÃÑ· H˘xfl
QÆO@Å áê@∞ =¢ã¨OÎ HõÑÙ¨ ʉõΩO>Ë, ÖË^• \’Ñ‘ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë XHõ ã¨^MŒ Ï (JO>Ë Ñ¶¢≤ `åJO`«)
^•#O KÕÜ«∞_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok.
☯ qkè ("ålÉò)QÍ áê\˜OKåeû# ǨÏ*ò xÜ«∞=∂ÅÖ’ ^Õ#fl~Ú<å HÍ~°}O ÖˉΩõ O_®
=kÖË¿ãÎ XHõ Y∞~åƒh W=fi_»O qkè ("ålÉò) J=Ù`«∞Ok. U^≥<· å |Å"≥∞#ÿ HÍ~°}O LO_ç
=kÖË¿ãÎ Y∞~åƒhQÍx, ã¨^ŒMÏQÍx Un W=fi#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
☯ Ǩr ¢Ñ¨uëêªÅÜ«∞O ã¨iǨÏ^Œ∞Å Ì Ö’Ñ¨Å [O`«∞=Ù#∞ "Õ\Ï_ç`Õ J`«#∞ XHõ "Õ∞Hõ<À,
á⁄>ËÅ∞<À |e=fi_»O qkè. "Õ\Ï_Õ"åiH˜ P ѨxÖ’ ã¨Ç¨ÏHõiOK«_»O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞.
242 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ǨÏ*ònHí∆ (W„Ǩ~)Ö’ L#flǨC_«∞ "Õ>Ï_«H~í _ç. XHí"àÕ ◊ Z=O≥<· ®
HßÇÍÅx WÖÏ KÕ¿ãÎ J`Œ#∞ `Í#∞ "Õ>Ï_ç# [~`Œ∞=ÙHí∞ ã¨=∂#"≥∞#ÿ =∞O’ [~`Œ∞=Ù#∞
ã¨=∞iÊ~z "≥ÚHí∞¯|_ç K≥e~¡ K«=Åã≤ L~@∞~k. nxfl Qõ∞i~z g∞Ö’ W^°OÌ ∞° x*Ïܵf
ǨO∞° Å∞ xO°Ü‚ µ« ~ fã¨∞H’ÇÍe. `ŒO∞° ÇÍ`Œ D Hß#∞Hí#∞ HßÉÏQõ$ǨxH˜ KÕO®Ûe. JÖÏ~>˜
"≥ÚHí∞¯|_ç K≥e¡~KÕ ™ÈÎ=∞`Œ ÖËxÇÍO°∞ `Œ=∞áåáåxH˜ x+¨¯ $uQå HÁ~^°O°∞ ¿Ñ^°ÅHí∞
J#fl^®#~ KÕÜ∂« e. ÖË^® ^®xH˜ ã¨=∂#"≥∞#ÿ LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜~KÍe. Dq^è~° Qå ÇÍO°∞
`Í=ÚKÕã#≤ <ËO®xH˜ tHí∆ J#∞Éèqí ~KÍe. Qõ`~Œ Ö’ KÕã#≤ ^®xfl ^Õ=Ù_∞« Híq∆ ∞™®Î_∞« . Jܵ`Ë
=∞m§ JÖÏ~>˜ ǨxH˜ áåÅÊ_ç`Ë =∂„`Œ~ ^Õ=Ù_∞« ^®xH˜ „ǨfHßO°~ KÕ™®Î_x« `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.
^Õ=Ù_«∞ ã¨Ofi° â◊H=Θ ∞~`Œ∞_«∞, „ǨfHßO°~ KÕܵ« QõÅ ã¨=∞O°∞_÷ ∞« Hí∂_Í.—— (Y∞~üP<£–5:95)
D x¿+^èOŒ <ÕÅ g∞^Œ "Õ\Ï_»|_Õ [O`«∞=ÙʼnõΩ, PHÍâ◊OÖ’ Zyˆ~Ѩ‰Ω∆õ ʼnõΩ =∂¢`«"∞Õ
=iÎã¨∞ÎOk. ã¨=Ú¢^ŒO, #^Œ∞Å∞, ã¨~°ã¨∞ûÅÖ’ "Õ\Ï_»|_Õ ¢áê}∞ʼnõΩ =iÎOK«^Œ∞.
''^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ ã¨=Ú„^° r"åÅ#∞ "Õ>Ï_«>Ïxfl, "å>˜x u#_Íxfl ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~
KÕâÍ_«∞. ^®x=Å¡ g∞Hí∂, `À>˜ „ǨÜ∂« }©H∞í ÅHí∂ „ǨÜ∂ˇ [#~ L~k. Jܵ`Ë g∞O°∞ W„Ǩ~
(nHí)∆ Ö’ L#fl~`Œ=O°H∞í <ËÅÃÑ· "Õ>Ï_«H∂í _«^∞° . Hí#∞Hí g∞~°∞ ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ
í µ« Ǩ_~« _ç. PÜ«µ#
q∞=∞‡Åfl~^°ih ã¨g∞Híi~z `Œ#=Ú~^°∞ ã¨=∂"Õâ◊ ǨOK° ∞« Hí∞~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–5:96)
''^≥=· „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨~ ǨÏ*òÜ∂« „`Œ KÕܵ« ~_ç. L„=∂ PKÍ~°O Hí∂_Í áå>˜~K«~_ç.
=∂O°æ=∞^è°ºÖ’ g∞Hı^≥·<® J=O’^è°~ Z^°∞O≥·`Ë, g∞Hí∞ J~^°∞ÉÏ@∞Ö’ L#fl |e^®<®<Ëfl
^Õ=ÙxH˜ ã¨=∞iÊ~K«∞H’~_ç. Jܵ`Ë |e (Ǩâ◊∞=Ù) ^®#~, ^®x ™®÷<®xH˜ KÕO°∞H’#~`Œ
=O°H∞í g∞O°∞ tO’=Ú~_«#~ KÕܵ~K«∞H’Hí~_ç. XHíÇàı ◊ g∞Ö’ Z=O≥<· ® Çͺkè„Qõã∞¨ Î Åܵ`Ë
ÖË^® tO’ÉÏ^è°Hí∞ Ö’#ܵ (|eǨâ◊∞=Ù xs‚`Œã¨÷ÖÏxH˜ KÕO°∞H’Hí=Ú~^Õ) tO’=Ú~_«#~
KÕܵ~K«∞H’ =Åã≤=¿ãÎ JÖÏ~>˜ÇÍO°∞ ^®xH˜ ǨiǨO°~Qå LǨÇÍã¨O áå>˜~KÍe† ÖË^®
^®#^è°O®‡Å∞ KÕÜ«∂e† ÖË^® Y∞O®ƒx (Ѩâ◊√|e) WÇÍfie.—— (Y∞~üP<£–2:196)
''`Œ~åfi`Œ (P J=O’^è~° `˘ÅyáÈܵ ÖË^®) „ǨâÍ~`Œ Ǩiã≤u÷ UO°Ê_ç#ǨC_«∞ g∞Ö’
Z=O≥·<® ǨÏ*ò k<®Å∞ O®Hí=Ú~^Õ Ü«∂„`Íã¨÷ÖÏxH˜ KÕO°∞HÁx L„=∂ PKÍO°~ áå>˜¿ãÎ,
JÖÏ~>˜ÇÍO°∞ `Œ=∞ ™ÈÎ=∞`Œ#∞ |>˜ì |e^®#~ WÇÍfie. |e^®#~ W=fiÖËx ÇÍO°∞ ǨÏ*ò
HßÅ~Ö’ =¸_«∞O’AÅ∞, W~>˜H˜ uiQ˘zÛ# `ŒO°∞ÇÍ`Œ U_«∞O’AÅ∞ K˘Ç¨C# "≥Ú`ŒÎ~
ǨkO’AÅ∞ LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe. „Ǩu뮪ÅÜ«∞O (=∞ã≤^˚ ∞Œ ÖòÇϨ ~åO) ã¨g∞Ǩ~Ö’ WÅ¥¡
ÇÍH˜e ÖËxÇÍiH˜ =∂„`Œ"Õ∞ D ™œÅÉèíº~ =iÎã¨∞Î~k. ^Õ=Ùx Ǩ@¡ ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ Híey
L~_«~_ç. PÜ«µ# Híi#î ~Qå tH˜™∆ ®Î_x« Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–2:196)
ǨÏ*ò ã‘[<£Ö’ r=<Àáêkä
J*Ï˝#HÍÅOÖ’ JO°|∞ƒÅ∞ ǨÏ*ò ã‘[<£Ö’ r=<Àáêkää Hõ$+≤x áêѨOQÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞.
"åi ^Œ$+≤ìÖ’ ¢|`«∞‰õΩ`≥~°∞=Ù HÀã¨O ‰õÄe, "åºáê~°O =ÔQ·~å Ѩ#∞Å∞ KÕã≤ ã¨OáêkOK«_»O
J<Õk ¢áêѨOzHõ =º=Ǩ~°O. ǨÏ*òÜ«∂„`« ÖÏO\˜ Q˘Ñ¨Ê =∞`«HÍ~°ºO x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
¢áêѨOzHõ =º=Ǩ~°=∞~Ú# r=<Àáêkä HÀã¨O áê@∞Ѩ_@ » O hK«"∞≥ #ÿ Ѩ#x, áêѨHÍ~°º=∞x
"å~°∞ ÉèÏqã¨∞ÎO_Õ"å~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 243
Y∞~üP<£ D =¸_è»#=∞‡HÍxfl YO_ç™ÈÎOk. ^≥·=cèuѨ~°∞_≥·# =Úã≤¡O ^≥·"å^ÕâßÅ#∞
Q“~°qã¨∂Î r=<Àáêkä HÀã¨O Hõ$+≤ KÕã∞¨ <Î åfl_»O>Ë J`«#∞ `«#¢Ñ¨É∞íè =Ù J#∞¢QÆÇ¨ xfl J<Õfi+≤ã∞¨ <Î åfl
_»#fl=∂@. U ¢áêѨOzHõHÍ~°º"≥∞<ÿ å, z=iH˜ ¢|`«∞‰õΩ`≥~∞° =Ù HÀã¨O áê@∞Ѩ_@ » "≥∞<ÿ å ^≥"· å[˝Å
ѨikèÖ’ LO_ç KÕ¿ãÎ Jk áêѨHÍ~°ºO HÍ^Œ∞, ѨÙ}ºHÍ~°ºOQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok.
''ǨÏ*òk<®ÅÖ’ g∞O°∞ ^Õ=Ùx J#∞„QõǨÏ~ (Láåkè) J<Ëfi+≤~K« ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë
xO°Éèíº~`ŒO°~Qå J<Ëfi+≤~K«=K«∞Û. J~^°∞Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇ¨CÖË^°∞..—— (Y∞~üP<£–2:198)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''hu=∞O`«∞_≥#· "åºáêi JOu=∞ k<å# ^≥=· ¢Ñ¨=HõÅ Î ,
ã¨`«ºã¨O^äŒ∞Å, J=∞~°QÆ`«∞Å ã¨Ç¨ÏK«~°ºOÖ’ LO\Ï_»∞.—— (ui‡l)
''W„ÉÏÇ‘Ï~ H’ã¨~ "Õ∞g∞ PÅÜ«µ ã¨÷ÖÏxfl „Ǩuáåk㨥ΠWÖÏ LѨ^Õt~KÍ~: '<®
^≥=· `Œfi~Ö’ Z=iH© ÉèÏQõ™®fi=∞º~ HíeÊ~K«H∂í _«^∞° . <® PÅÜ«µ„Ǩ^H° }∆˜ KÕ¿ãÇÍi H’ã¨~,
WHí¯_« „áåO°#÷ H≥· xÅ|_Ë, "≥∂HíiÖË,¡ ™®ë®ì~QõÇ_¨ ÇË Íi H’ã¨~ Ǩq„`Œ~Qå L~KÍe. ǨÏ*ò
KÕܵ« _ÍxH˜ „Ǩ[ÅHí∞ ™®^è®O°} J#∞=∞uxÇÍfie. ÇÍO°∞ ^°¥O°^¥° O° „áå~`ÍÅ #∞~z Hße
#_«Hí#, X~>ˇÅ g∞^° =™®ÎO°∞. ÇÍiHí¯_« `Œ=∞HÀã¨O L~K«|_ç# „Ǩܡ∂[<®Å∞ K«¥ã≤
`Œi™®ÎO°∞. xs‚`Œ k<®ÅÖ’ "Õ∞=Ú „Ǩ™®k~z# Ǩâ◊∞=Ùefl ^Õ=Ùx ¿ÑO°∞`À |eKÕ™®ÎO°∞.
`Œ~åfi`Œ ^®xfl u~>ÏO°∞, ¿Ñ^°ÅHí∂¯_Í ^®#~ KÕ™®ÎO∞° . P`Œ~åfi`Œ `Œ=∞ =ÚiH˜, =∞e<®Å∞
`˘Åy~K«∞Hí∞~>ÏO°∞. `Œ=∞ "≥ÚHí∞¯|_«∞Å∞ fO°∞ÛHí∞~>ÏO°∞. PÃÑ· D „áåp<åÅÜ«µ~ K«∞@¥ì
„Ǩ^H° }∆˜ KÕ™®ÎO∞° . W^Õ (HßÉÏxO®‡} ÅHíº∆ ~). ^Õ=Ù_«∞ xOÕtÌ ~z# „Ǩu뮪`‡Œ Hí q+¨Ü∂« efl
Z=O°∞ Q“O°q™®ÎO’ Jk ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ ÇÍiHı „âıÜ«µã¨¯O°~.—— (Y∞~üP<£: 22:26–30)
|^Œ∞Å∞ ǨÏ*ò
Z=Ô~<· å Pi÷H™õ ÈÎ=∞`« L#flѨÊ\˜H© J<å~ÀQƺ HÍ~°}ÏÅ =Å¡QÍx ÖËHõ =∞ˆ~"≥<· å +¨sJ`ü
Ѩ~"° ∞≥ #ÿ HÍ~°}ÏÅ =Å¡QÍx qkè (Ѷ~¨ *° )ò QÍ KÕÜ∞« =Åã≤# ǨÏ*ò KÕÜ∞« ÖËx Ѩiã≤u÷ Ö’ LO>Ë
J`«#∞ `«# `«~°Ñ¶¨Ù# _»aƒzÛ W`«~°∞Å KÕ`« ǨÏ*ò KÕ~ÚOKåe. n<Õfl ''|^Œ∞Å∞ ǨÏ*ò——
(ǨÏ*ˇ|˚ ^ŒÖ)ò J#O\Ï~°∞. #Ñ¶Ö ≤ ò (SzÛùH)õ ǨÏ*ò q+¨Ü∞« OÖ’ =∂¢`«O =∞x+≤ P~ÀQƺOQÍ L<åfl
ã¨~ˆ `«# `«~Ñ° Ù¨¶ # W`«~∞° ÅKÕ`« 'ǨÏ*ˇ|˚ ^ŒÖ—ò x~°Éºíè O`«~O° QÍ KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û. JÖψQ SzÛùHõ
L¢=∂ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® _»aƒzÛ W`«~°∞Å KÕ`« KÕ~ÚOK«∞HÀ=K«∞Û.
ǨϢ[`ü J|∂~°r<£ (~°l) F~ÀA ǨÏ*ò QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∂<å#fl KåÖÏ =Úã¨e"åÔ~á· ÈÜ«∂~°∞. PÜ«∞# WѨÙÊ_»∞ ǨÏ*ò, L¢=∂Å∞
KÕÜ∞« ÖËx Ѩiã≤u÷ Ö’ L<åfl~°∞† "åǨÏ#O g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<Õ â◊HÎ̃ ‰õÄ_® ÖË^∞Œ . (WÖÏO\˜
Ѩiã≤÷uÖ’ <Õ<ÕO K≥Ü«∂ºe)?—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h=Ù h`«O¢_ç
"≥Ñ· Ù¨ # ǨÏ*ò, L¢=∂ (q^è∞Œ )Å∞ <≥~"° ~Õ ∞° Û—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ XHõ`«#∞ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∂<å#fl K«xáÈÜ«∂~°∞.
PÜ«∞# ¢|u‰õΩO_»QÍ Ç¨Ï*ò KÕÜ∞« ÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. =∞i <ÕxѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# `«~Ñ° Ù¨¶ # ǨÏ*ò
KÕÜ∞« =KåÛ?—— J#_çQÍ_»∞. ^•xHÍÜ«∞# ''h`«O¢_ç JѨÙÊKÕã=≤ ÙO>Ë ^•xfl h=Ù f~°Û"å?——
J#_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''`«Ñʨ Hõ f~°∞Û`å#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ''JÖψQ ^Õ=Ùx ~°∞}O ‰õÄ_® `«Ñʨ Hõ f~åÛe—— J<åfl~°∞. ([=∂=ÙÖò Ѷ"¨ åÜ≥∞^£)
244 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÃÑ·~Ô O_»∞ ǨÏnã¨∞efl|\˜ì =$^•úѺ¨ O, âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ J<å~ÀQƺ HÍ~°}ÏÅ`À ǨÏ*ò KÕÜ∞« ÖËx
=∞x+≤ `«~°Ñ¶¨Ù# W`«~°∞Å∞ ǨÏ*ˇ˚|^ŒÖò KÕÜ«∞=K«Ûx† ¢|u‰õΩO_»QÍ Ç¨Ï*ò KÕÜ«∞ÖËHõáÈ~Ú#
=∞x+≤ K«xáÈÜ«∂Hõ J`«x "≥·Ñ¨Ù# J`«x "å~°ã¨∞Å∞ ǨÏ*ˇ˚|^ŒÖò KÕÜ«∂Åx `≥Å∞™ÈÎOk.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''XHõ (|^Œ∞Å∞)ǨÏ*ò ^•fi~å ^Õ=Ù_»∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° =∞#∞+¨µ
Å#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OѨ*™Ë êÎ_∞» . P =ÚQÆ∞iæ Ö’ XHõ`#« ∞, (Z=i `«~Ñ° Ù¨¶ # |^Œ∞Å∞ǨÏ*ò
KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^À P) =∞$`«=∞x+≤. Ô~O_À J`«#∞, ǨÏ*ò KÕ¿ã"å_»∞. =¸_À
J`«#∞, ǨÏ*òÜ∂« ¢`«‰Ωõ ѨO¿Ñ"å_»∞.—— (`«sÉæ ò = `«s›Éò, Hõ#∞˚Öò J=∂‡Öò)
43. Ǩr ZÖÏ LO_®e?
™ê^è•~°}OQÍ ¢Ñ¨[Å∞ =∞`«=º=Ǩ~åÖ’¡ ÉÏǨϺq+¨Ü«∂ňH ¢áê^è•#ºq∞™êÎ~°∞.
JO`«ifi+¨Ü«∂efl QÆ∞iOz JO`«QÍ Ñ¨\ì̃OK«∞HÀ~°∞. #=∂*ò, ~À*Ï, ǨÏ*ò =ÔQ·~å q+¨Ü«∂Ö’¡
D<å_»∞ =Úã≤O¡ ŠѨiã≤u÷ WÖψQ LOk. ''ǨÏ*ò—— J#QÍ<Õ F ¢Ñ¨`ºÕ Hõ =¢ã¨^Î •è ~°}`À =∞Hͯ
"≥à§◊ _»O, HÍÉÏ ¢Ñ¨^HŒ }
∆˜ KÕÜ∞« _»O, ã¨áê¶ –=∞~åfi H˘O_»Å =∞^躌 u~°Q_Æ O» , J~°áê¶ `ü, =Ú[ÌÖÏÊù
ʼnõΩ "≥o§~å=_»O =O\˜ q+¨Ü«∂ÖË "åi ǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ "≥∞^ŒÅ∞`å~Ú. HÍx ǨÏ*ò Jã¨Å∞
^èºÕ Ü«∞O Uq∞\’, Jk =∞x+≤x ZÖÏ fiÛk^Œ^Ì Å Œ zO^À PÖ’zOK«~∞° . ǨÏ*ò Pâ◊Ü∂« Å#∞
QÆ∞iOz WHõ¯_» =ÚO^Œ∞QÍ =∞#O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ#∞ Ѩije^•ÌO.
''g∞ ~°HOÎõ , g∞ ^è#Œ O, g∞ =∂#=∞~åº^ŒÅ∞ g∞D Ѩ@} ì OÖ’ Uq^èOŒ QÍ x¿+
kèOK«|_®¤Ü∂≥ J^Õq^èOŒ QÍ (W=hfl WHõ#∞Oz) g∞ =∞^躌 x¿+kèOK«|_®¤~Ú. *Ï¢QÆ`!Ϋ
Z=Ô~·<å ^Ò~°˚#ºÑ¨~°∞_»∞ ^Ò~°˚#ºO KÕã¨∞Î<åfl_»O>Ë `«#ÃÑ· `å<Õ ^Ò~°˚#ºO KÕã¨∞‰õΩO@∞
<åfl_»∞ (Jx ¢QÆÇÏ≤ OK«O_ç). *Ï¢QÆ`!Ϋ U `«O¢_ô `«# ã¨O`å#OÃÑ·, U ã¨O`å#O ‰õÄ_®
`«# `«O¢_çÃÑ· ^Ò~°#˚ ºO KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ ....—— (Wɡfl=∂[, ui‡l)
ǨÏ*òã[‘ <£Ö’ ¢Ñ¨[Å∞ =∞Hͯ֒ ~°HáÎõ ê`«O [~°∞ѨÙHÀ=_»O, ^ÀK«∞HÀ=_»O, J==∂xOK«∞
HÀ=_»O x+≤^OúŒ . JÖψQ WHõ#∞Oz âßâ◊fi`«OQÍ W™ê¡g∞Ü«∞ ã¨=∂[OÖ’ ~°HáÎõ ê`«O, ^ÀÑ≤_Å ô ∞,
JQ“~°"åÅ∞ [~°Q‰Æ Äõ _»^xŒ , ¢Ñ¨[Å∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O ã¨Yº`«`À, XHõi ǨωõΩ¯Å∞ XHõ~∞° Q“~°qOK«∞
‰õΩO@∂ âßOuÜ«Ú`«OQÍ "≥∞ÅQÍÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D ǨÏnã¨∞Ö’ J#∞K«~°∞ʼnõΩ É’kèO
Kå~°∞. JnQÍHõ, =Úã≤O¡ ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ã¨"∞≥ Hÿ ºõ `å, ™œ¢ÉèÏ`«$`åfiÅ#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® D
ǨÏnã¨∞ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ =∞#efl LѨ^Õt™ÈÎOk.
ǨϢ[`ü L™ê=∂ a<£ +¨sH± (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞:''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À HõÅã≤ ǨÏ*ò KÕÜ«∞_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞. JѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[Å∞ (ǨÏ*ò PKå~åÅ∞
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜) PÜ«∞# ã¨xflkèH˜ =ã¨∞OÎ \Ï~°∞. "å~°∞ =zÛ '^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! HÍÉϢѨ^HŒ }
∆˜
KÕÜ«∞Hõ=ÚO^Œ∞ <Õ#∞ 'ã¨~¸— (ã¨á¶ê, =∞~åfi H˘O_»Å∞ ZH˜¯kˆQ Ѩx) KÕâß#∞. ÖË^•
("≥Ú^Œ@ KÕÜ«∞=Åã≤#) Ѩx `«~åfi`« KÕâß#∞. ÖË^• (`«~åfi`« KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx)
"≥Ú^Œ\’¡ KÕâß#∞— Jx JO\Ï_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨u =∞x+≤H© 'Ѩ~åfiÖË^∞Œ . (JO^Œ∞Ö’
#+¨ì"Õ∞g∞ ÖË^Œ∞). HÍx Z=Ô~·<å ^Ò~°˚#ºOQÍ XHõ =Úã≤¡O Ѩ~°∞=٢Ѩu+¨ªÅ‰õΩ ÉèíOQÆO
Hõey¿ãÎ =∂¢`«O #+¨ì"Õ∞. Hõ#∞Hõ JÖÏO\˜ =∞x+≤ #+¨ìáÈ~Ú Ç¨Ï`«=∞Ü«∂º_»∞ (Jx
`≥Å∞ã¨∞HÀO_ç)— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 245
ǨÏ*ò q^èŒ∞ÅÖ’ Z=Ô~·<å á⁄~°áê@∞# =ÚO^Œ∞ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx "≥#∞Hõ, "≥#∞Hõ
KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩx =ÚO^Œ∞ KÕã≤#O`« =∂¢`å# ^≥·=^èŒ~°‡O Ѩ@¡ =∞x+≤‰õΩO_Õ qâßfi™êxH˜
ÃÑ^ŒÌ ¢Ñ¨=∂^Œ"∞Õ g∞ =ÚOK«∞‰õΩ~å^Œx, =∞x+≤x WǨÏѨ~Ö
° ’HÍÖ’¡ #+¨Ñì ~¨ K
° Õ Jã¨Å∞ q+¨Ü∞« O
`À\˜ =∞#∞+¨µÅÃÑ· J<åºÜ«∂xH˜, J`åºKå~åxH˜, JQ“~°"åxH˜ áêÅÊ_»"∞Õ #x ÃÑ·ÇϨ n#∞ |\˜ì
`≥Å∞™ÈÎOk. =∞~Àq+¨Ü∞« O– Jj¡ÅO, Jã¨Éºíè `«Å‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_®Åx ‰õÄ_® =Úã≤O¡ ʼnõΩ
HÍÉÏ ã¨O^Õâ◊q∞™ÈÎOk. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''ZÖÏO\˜ Jj¡ÅHÍ~åºxH˜ áêÅÊ_»‰Ωõ O_®, =∞ˆ~ áêѨHÍ~åºxH˜ QÆ∞iH͉õΩO_® D
(HÍÉÏ)QÆ$Ǩxfl ã¨O^Œi≈Oz# =∞x+≤ `«# `«e¡ QÆ~ƒ° Où #∞O_ç (JѨÙÊ_Õ) ѨÙ\˜#ì "å_çÖÏ
(Ѩ~=° ∞ Ѩq¢`«∞_çQÍ Ç¨Ï*ò #∞O_ç) =∞~°eáÈ`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
=∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ x["≥∞ÿ# ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ∞ LO>Ë J`«#∞ UK≥_»∞#∂ ^ŒiH˜ KÕ~°x
=fi_»∞. ǨÏ*ò ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’<≥`· Õ =∞#ã¨∞Ö’H˜ K≥_∞» `«ÅOѨÙ#∞ ‰õÄ_® ~åx=fi‰õΩO_® ^≥=· QÆ$Ǩxfl
ã¨O^Œi≈OKåÅ#fl J‰õΩOiî`« nHõ`∆ À PÜ«∞xfl 㨇iã¨∂Î `«# LxH˜<Õ =∞~°záÈ`å_»∞. WÖÏO\˜
Éèí‰õΩÎ_çfl QÆ∞iOz ^Õ=Ù_»∞ ZÖÏ =i‚OKå_À ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D „H˜Ok ¢Ñ¨=K«#O K«∂_»O_ç:
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''ǨÏ*ò KÕ¿ã"å~°∞ J~°áê¶ `üÖ’ Py ^Õ=Ù_çfl ¢áêi÷OK«_O» Ö’,
(^≥=· cèu`À) ^Œ∞ódOK«_O» Ö’ x=∞QÆ∞flÖˇ· L#flѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ WǨÏÖ’Hõ PHÍâßxH˜ =zÛ
^≥=· ^Œ∂`«Å`À WÖÏ JO\Ï_»∞– '<åD ^•ã¨∞efl K«∂_»O_ç. K≥^iŒ # t~À*ÏÅ`À, ^Œ∞=Ú‡
^è∂Œ o`À L#fl ã≤u÷ Ö’ g~°∞ <å ^ŒQiæÆ H˜ =KåÛ~°∞ K«∂_»O_ç.—— (q∞ëê¯`ü)
h@∞QÍ, \˜Ñπ\ÏÑπQÍ LO_®eQÍx, W^Õq∞\© ^Õ=Ù_»∞ ^Œ∞=Ú‡ ^èŒ∂o H˘@∞ì‰õΩ#fl
"åix á⁄QÆ_»∞`«∞<åfl_»∞! Jx H˘O^Œ~°∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_»=K«∞Û. HÍx =∞x+≤ U^≥·<å =ÚYº"≥∞ÿ#
Ѩx nHõQ∆ Í KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ A@∞ì K≥kiáÈ`Õ ^Œ∞=ÙfiHÀ"åÅx PÖ’z™êÎ_®? K≥=∞@, ^Œ∞=Ú‡
Ѩ_»∞ÎO>Ë =∂\˜=∂\˜H˜ \ÏÜü∞Öˇ\ò J=Ù`«∂ |@ìÅ∞ =∂~°∞Û‰õΩO\Ï_®? JÖÏ Z#fl\˜H©
KÕÜ«∞_»∞. `«ÅÃÑ\˜ì# Ѩx =Úy¿ã^•HÍ J`«xH˜ =∞~ÀѨx g∞^Œ ^蕺¿ãLO_»^Œ∞. ǨÏ*òKÕ¿ã
=∞x+≤ Ѩiã≤÷u ‰õÄ_® WÖψQ LO_®Åx DǨÏnã¨∞ =∞#‰õΩ q=i™ÈÎOk.
III. Pi÷Hõ =º=ã¨÷
=∞x+≤ `«# rq`«OÖ’x J`«ºkèHõ ÉèÏQÍxfl 'Láêkè, `«k`«~° Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÅ— HÀã¨"∞Õ
qxÜ≥∂y™êÎ_»∞. J~Ú`Õ D ~°OQÆOÖ’ =∞# Wëêì#∞™ê~°O =º=ǨÏiOK«_»"Õ∞<å ÖËHõ ã¨$+≤ìHõ~°Î
ѨOÑ≤# =∂~°^æ ~Œ ≈° Hõ ã¨∂¢`åÅ ¢ÑH¨ Í~°O #_»K∞« HÀ=Åã≤ LO^•? J#∞k# rq`«OÖ’ #=∂*ò‰Ωõ
ZO`À ¢áê=ÚYºq∞KÕÛ =Úã≤O¡ Å∞ ‰õÄ_® nxfl QÆ∞iOz ÃÑ^ŒQÌ Í Ñ¨\Oì˜ K«∞HÀHõáÈ=_»O qKå~°H~õ O° ,
=∞# SÇ≤ÏHõrq`«O WÖψQ ™êy`Õ =∞# Ѩ~Ö° ’Hõ rq`«O J`«ºO`« qKå~°H~õ O° QÍ =∂~°∞`«∞Ok.
44. ^è#Œ "åº"≥∂ǨÏO
''„áåǨ~zHí "åº"≥∂ǨÏ~Ö’ ǨO㰠ʨ O°~ áÈ>©Ç_¨ ç gÖˇ#· ~`Œ ZHí∞¯= ã¨~áåk~KÍÅ#fl
`ŒÇ¨<Ë q∞=∞‡efl U=∞O°∞áå@∞Ö’ Ǩ_«"Õã≤~k. z=iH˜ (J^Õ O°~kÖ’) g∞O°∞ ã¨=∂kèH˜
KÕO°∞Hí∞~>ÏO°∞. (g∞~°ã¨Å∞ „áåǨ~zHí ã¨~Ǩ^Õ „ǨQõuH˜ zǨÏfl=∞x J#∞Hí∞~@∞<®flO°∞
HÍÉ’Å∞.) Z~`Œ=∂¢`Œ~ Hß^°∞. `ŒfiO°Ö’<Ë g∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î~k ("åã¨Î=O Uq∞\’). Z~`Œ
=∂„`Œ~ Hß^°∞. `ŒfiO°Ö’<Ë g∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞~Î k. Z~`Œ=∂„`Œ~ Hß^°∞. qâ◊fiã¨hÜ«µ *Ï˝#~`À
246 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl „QõÇÏ≤ ¿ãÎ (g∞ "≥Y· i WÖÏ L~_«^∞° ). g∞O°∞ `ŒÇʨ Hí∞~_Í #O°Hßxfl K«¥™®ÎO∞° .
B#∞, g∞O°∞ #=∞‡Hí~Qå ^®xfl g∞ Hõàϧ~å K«¥™®ÎO∞° . PO’A D ™œMϺÅ∞, ã≤iã¨~Ǩ^e° fl
Qõ∞i~z q∞=∞‡efl `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í xÅnÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£.102:1-8)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! „Qõ~^ä„° Ǩ[ÅHí∞ K≥~k# ^èO° ‡° "Õ`ÅÎŒ ∞, ™®^è∞° =ÙÅÖ’ J<ËH=í ∞~k J„Hí=∞
Ǩ^°ú`Œ∞Å ^®fiO® „Ǩ[Å ^è°<®xfl Hß*Ëã¨∞Î<®flO°∞. ÃÑ·Qå "åix ^≥·==∂O°æ~Ö’H˜ O®Hí∞~_Í
xO’kèã¨∞Î<®flO°∞. "≥~_ç|~QåO®Å∞ Hí∂_«Éˇ>˜ì ÇÍ>˜x ^≥·==∂O°æ~Ö’ qxܡ∂y~K«x
Ç≤ã≤<®O°∞ÅHí∞ ^°∞O°ƒùO°Ü«∂`Œ# HßK«∞HÁx L~^°x â◊∞ÉèíÇÍO°Î qxÊ~K«∞!—— (9:34)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''ã¨OѨ^Œ ‰õÄ_» ɡ@∞ìHÀHõO_ç. ^•x=Å¡ g∞Ö’
WǨÏÖ’Hõ rq`«O Ѩ@¡ Pã¨H˜Î ÃÑiˆQ „Ѩ=∂^ŒO LOk.—— (ui‡r)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''„Ѩu ã¨=∂[OÖ’#∂ F LѨ„^Œ=O `«Öˇ`«∞Î
`«∞Ok. <å J#∞K«~° ã¨=∂*ÏxH˜ á⁄Oz=Ù#fl LѨ„^Œ=O ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO.—— (ui‡r)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''J`«ºkèHõ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ`À Hõeq∞ ~å^Œ∞.
x["≥∞#ÿ Hõeq∞ P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î =Å¡<Õ X#QÆ∂_»∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi =∂`À =ÚK«Û
\˜ã¨∂Î ''g∞ q+¨Ü«∞OÖ’ <å‰õΩ Éèí∂â◊√ÉèÏÅ#∞ QÆ∞iOz ÉèíÜ«∞OQÍ LOk—— J<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ ''Éèí∂â◊√ÉèÏÅ∞ JO>Ë Uq∞\© ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Éè∂í â◊√ÉèÏÅ∞ JO>Ë ¢áêѨOzHõ ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. JѨÙÊ_»∞
=∞~˘Hõ`#« ∞ ''=∞Oz #∞O_ç ‰õÄ_® K≥_∞» ѨÙ_»∞OÎ ^•?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx =∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. JÖÏ KåÖÏ ¿ãѨÙ
L<åfl~°∞. ^•O`À "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)ÃÑ· k"åºq+¨¯$u (=Ç‘Ï) J=`«i™ÈÎO^Œx
ÉèÏqOKå=Ú. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #∞^Œ∞\˜H˜ Ѩ\ì̃# K≥=∞@ `«∞_»∞K«∞‰õΩO@∂
''¢Ñ¨â◊fl J_çy# =∞x+≤ ZHõ¯_»∞<åfl_»∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_® =ºHÎ̃ ''<Õ#∞ WHõ¯_Õ
L<åfl#O_ô!—— J<åfl_»∞... JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''=∞Oz q+¨Ü∞« O=Å¡ ZѨÙÊ_»∂ =∞OKÕ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍx D ¢áêѨOzHõ ã¨OѨ^Œ
`«à◊√‰õΩɡà◊√‰õΩÅ`À #=#=ÖÏ_»∞`«∂, ~°∞zÖ’ ZO`À =∞^èŒ∞~°OQÍ LO@∞Ok. =~å¬
HÍÅOÖ’ UѨÙQÍÃÑiy #Ü«∞<å#O^ŒH~õ O° QÍ LO_Õ Ñ¨zÛHõ#∞ Ѩâ√◊ =Ù q∞ug∞i "Õ∞¿ãÎ
^•xá⁄@ì LaƒáÈ`«∞Ok. ^•O`À Jk Kå=<≥<· å K«ã∞¨ OÎ k. ÖË^• Kå=Ù ^Œi^•Ñ¨ÙÅÔH<· å
KÕ~°∞`«∞Ok. JÖÏQÍHõ P Ѩâ◊√=Ù q∞`«OQÍ "Õ∞ã≤, Hõ_»∞Ѩ٠xO_»QÍ<Õ ZO_»Ö’ÔHo§
xÅ|_ç <≥=∞~°∞"Õã,≤ =∞Å=¸¢`« qã¨~#˚° `«~∞° "å`« uiQ˘zÛ "Õ∞ã¨∞OÎ >Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok.
¢áêѨOzHõ Sâ◊fi~°ºO ‰õÄ_® JÖÏO\˜^Õ. Wk ÃÑ·H˜ ZO`À PHõ~°¬=O`«OQÍ, ~°∞zÖ’
=∞^è∞Œ ~°OQÍ LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ nxfl (J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ O`« "Õ∞~°‰Ωõ ) ^è~Œ ‡° Ü«ÚHõOÎ QÍ ã¨Oáê
kOz ^è~Œ ‡° Ü«ÚHõOÎ QÍ qxÜ≥∂yOKåe. JѨÙÊ_Õ Jk =∞x+≤H˜ ã¨`Ê« Å ù q∞ã¨∞OÎ k. ^•xH˜
|^Œ∞Å∞ J^è~Œ ‡° OQÍ, J¢Hõ=∞OQÍ `«#‰õΩ ÅaèOK«=Åã≤#^•x HõO>Ë Z‰õΩ¯= ã¨OáêkOz
u<Õ"å_»∞, ZO`«u<åfl Hõ_∞» ѨÙxO_»x"å_ç`À ã¨=∂#∞_»=Ù`å_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 247
^è#Œ ^•Ç¨ÏO, ¢áêѨOzHõ"åº"≥∂ǨÏO ZO`«\˜ ¢Ñ¨=∂^ŒH~õ "° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
¢Ñ¨=zOz# D¢H˜Ok Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO, (W™ê¡OѨ@¡) qâßfiã¨O Ô~O_»∂ HõÅã≤ U ^•ã¨∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞O
Ö’#∂ Wq∞_ç LO_»Ö=Ë Ù.—— (#™ê~Ú)
''Sâ◊fi~°º ѨÓ*Ïi (^è#Œ Ñ≤áêã≤) â◊ÑO≤ K«|_®¤_∞» .—— (ui‡l)
''PHõeQ˘#fl ~Ô O_»∞ `À_Õà§◊ #∞ "Õ∞HõÅ=∞O^ŒÖ’H˜ =ke`Õ P `À_Õà√◊ § "Õ∞HõÅ#∞
ZO`« #+¨ìѨ~°∞™êÎÜ≥∂, =∞x+≤Ö’x ^èŒ#Ñ≤áê㨠J`«x ^èŒ~å‡xfl JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯=
#+¨ìѨ~°∞ã¨∞ÎOk.—— (ui‡l, ^•i‡)
''Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Ö’¡ =$^Œ∞úx ǨÏ$^ŒÜ«∞O ‰õÄ_® Ü«Ú= ǨÏ$^ŒÜ«∞"≥∞ÿáÈ`«∞Ok.
XHõ\,˜ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏO. ~Ô O_»∞, ã¨∞n~°…HÍÅO ¢|`«HÍÅ#fl HÀiHõ.—— (|∞MÏi)
''=∂#=Ù_»∞ XHõ"Ñ·≥ Ù¨ =$^Œ∞_ú ~» ÚáÈ`«∞O>Ë, =∞~À"≥Ñ· Ù¨ J`«xÖ’ ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å∞
JkèH=õ ∞=Ù`«∞O\Ï~Ú. (1) ^è#Œ "åº"≥∂ǨÏO, (2) n~å…Ü«Ú=٠Ѩ@¡ HÀiHõ.—— (=Úã≤O¡ )
W™ê¡O JO>Ë Uq∞@<Õ ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ ™ê^è•~°}OQÍ ¢Ñ¨[Å∞ W`«~=° ∞`åÖÏ¡ W™ê¡O#∞ ‰õÄ_®
XHõ =∞`«=º=ã¨Q÷ Í ÉèÏqOz ''P, W™ê¡O JO>Ë U=ÚOk, ѨÓ*ÏѨÙ#™ê¯~åÖË Hõ^•! HÍHõáÈ`Õ
=Úã≤O¡ Å∞ "å\˜x #=∂*ò, ~À*Ï =ÔQ~· å ¿Ñ~°`¡ À Ñ≤Å∞™êÎ~—° —x JO\Ï~°∞. HÍx W™ê¡O ¢áê~°OÉèí
^ŒâÖ
◊ ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) W™ê¡=∞O>Ë Uq∞\x J_çy# ¢Ñ¨âfl◊ ‰õΩ UO ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~À K«∂_»O_ç:
ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ J|㨠(~°l) LÖË¡Y#O– <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜
áÈ~Ú ''W™ê¡O JO>Ë Uq∞@——x ¢Ñ¨tflOKå#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''(W™ê¡O JO>Ë) =∞Oz
=∂@Å∞ K≥Ñʨ _»O, (PHõeQ˘#fl"åiH˜) J#flO ÃÑ@ì_O» —— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. <Õ#∞
=∞m§ ''qâßfiã¨O JO>Ë Uq∞@——x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ã¨=∂^è•#O Wã¨∂Î
''ã¨ÇϨ #O =Ç≤ÏOK«_O» , ^•#O KÕÜ∞« _»O—— Jx J<åfl~°∞. (JǨχ^£–q∞ëê¯`ü)
''J`Œ#∞ Híi#î "≥∞#ÿ Hí#∞=∞ Qõ∞~_Í #_«=_ÍxH˜ ™®Ç¨Ïã≤~K«Ö^Ë ∞° . Híi#î "≥∞#ÿ Hí#∞=∞
J~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? (Híi#î "≥∞#ÿ Hí#∞=∞~>Ë) ÉÏxã¨#∞ |~^èq° =ÚH˜Î KÕܵ« _«~,
ÖË^® (HíO°∞=Ùk<®Ö’¡) PHíeQ˘#fl O’A ã¨g∞Ǩ J<®^è°Hí∞Qåx, ^®i„^°º~Ö’ =∞QÕæ xO°∞
¿Ñ^°Hí∞Qåx Ǩ>ˇì_«#fl~ ÃÑ@ì_«~, PÃÑ· FO°∞Ê, ^°Ü«∂^®H˜∆}®ºefl Qõ∞i~z ǨO°ã¨ÊO°~ LǨ
^Õt~K«∞Hí∞<Ë qâÍfiã¨∞Ö’¡ KÕiáÈ=_«~.—— (Y∞~üP<£–90:11-17)
W™ê¡O âßs~°Hõ P~å^èŒ#Å`Àáê@∞ Pi÷HÍ~å^èŒ#ʼnõΩ ‰õÄ_® ¢áê=ÚYºO Wã¨∞ÎOk.
=∞x+≤‰Ωõ #fl ã¨OѨ^Ö
Œ ’ `«#HõO>Ë kQÆ∞=™ê÷~ÚÖ’ LO_Õ ¿Ñ^Œ"å_çH˜ ZO`ÀH˘O`« ǨωõΩ¯ `«Ñʨ Hõ
LO@∞Ok. WHõ¯_»∞flOKÕ W™ê¡g∞Ü«∞ J~°÷âߢ™êÎxH˜ ѨÙ<å^Œ∞Å∞ ¢áê~°OÉèí=∞=Ù`å~Ú.
¿Ñ~åâ◊, Ñ≤ã≤<åi`«#O
''Hı=Å~ „áåǨ~zHí rq`Íxfl, ^®x `Œà∞◊ Hí∞ ɡà∞◊ Hí∞efl H’O°∞Hí∞<Ë ÇÍiH˜ ÇÍi HíO‡°
Ƕ֨ Ïxfl ѨÓiÎQå WHí¯_Ë WzÛ"Õ™®Î=Ú. J~^°∞Ö’ ÇÍiH˜ ZÖÏ~>˜ HÁO°`Œ KÕܵ« =Ú. Jܵ`Ë
ǨOÖ° ’Hí~Ö’ JÖÏ~>˜ "åiH˜ #O°Hßyfl `ŒÇʨ =∞OÕg∞ L~_«^∞° . "åO°∞ „ǨÇ~¨ K«~Ö’ ã¨=∞
Hí∂O°∞ÛHí∞#fl^°~`Í xO°O°÷Hí=∞ܵ áÈܵ~k.—— (Y∞~üP<£–11:15,16)
248 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''`«# ¢Ñ¨ÑO¨ Kåxfl ÉÏQÆ∞Ѩ~K ° ∞« HÀ=_»OÖ’<Õ
=ÚxyáÈÜÕ∞"å_»∞ `«# Ѩ~Ö ° ’HÍxfl #+¨Ñì ~¨ K° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞. J^Õq^èOŒ QÍ `«# Ѩ~Ö ° ’HÍxfl
ÉÏQÆ∞Ѩ~K ° ∞« ‰õΩ<Õ"å_»∞ `«# WǨÏÖ’HÍxfl #+¨Ñì ~¨ K ° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ âßâ◊fi`«OQÍ
LO_Õ q+¨Ü∂« Å#∞ J=ÅOaOK«O_ç. `«fi~°Ö’ JO`«=∞ÜÕ∞º Jâßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂«
Å#∞ J=ÅOaOK«HOõ _ç.—— (ɡǷ Ϩ d)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''=∂#=ÙxH˜ ã≤iã¨OѨ^Å Œ `À (ÖËHõ |OQÍ~°O`À) xO_ç#
F ÃÑ^ŒÌ Ö’Ü«∞ ÅaèOz<å, JÖÏO\˜ =∞~ÀÖ’Ü«∞ ^˘iH˜`Õ ÉÏQÆ∞O@∞O^Œx ÉèÏq™êÎ_∞» .
J`«x ¿Ñ~åâ◊ Hõ_»∞Ѩ٠(ã¨=∂kè)=∞\˜ì`À =∂¢`«"Õ∞ xO_»∞`«∞Ok. J~Ú`Õ ¢áêѨOzHõ
"åº"≥∂ǨÏO =^Œe ѨâßÛ`åÎÑO¨ `À ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°e`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞
=∞xfl™êÎ_»∞. J`«x ѨâßÛ`åÎáêxfl ã‘fiHõi™êÎ_»∞. (J`«xH˜ P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î ÉèÏQƺO
¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» .)—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞x+≤ U =ã¨∞Î=Ù HÀã¨O ѨÙ\˜ìOK«|_®¤_À J`«xHÍ
=ã¨∞=Î Ù `«Ñʨ ‰õΩO_® Åaèã∞¨ OÎ k. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ (^Õ=Ù_çfl) g∞ ™ê=∞~°º÷ O "Õ∞~°Hˆ ¢áêѨOzHõ
ã¨OѨ^Œ Ji÷OK«O_ç.—— (Wɡfl=∂[)
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À „Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~
=Ç≤Ï~KÕÇÍO°∞ P Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~ `Œ=∞Hí∞ "Õ∞Å∞ KÕH∂í O°∞ã¨∞~Î ^°x ÉèÏq~K«H∂í _«^∞° . Jk ÇÍiH˜
Ǩx Híeyã¨∞Î~k. ÇÍO°∞ U ^è°#~ q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞Î<®flO’ Jk OÕѨÙ
„Ǩà◊Ü«µk<®# ÇÍi "≥∞_«Hí∞ Qõ∞k|~_«Qå =∂O°∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–3:180)
ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O *Ë|∞ #∞O_ç _»|∞ƒfÜ«∞hÜ«∞‰õΩO_® =∞x+≤x x~ÀkèOKÕ ¢Ñ¨^è•#
J_»O¤ H˜ J`«x JO`«~O° QÆOÖ’ ^•y=ÙO_Õ Ñ≤ã<≤ åi`«#"Õ∞. ™êfi~°O÷ , ^è#Œ Ñ≤áêã¨, ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨Å ª
ÉèÏ=#Å∞ Ñ≤ã<≤ åi`«<åxH˜ ^ŒQiæÆ |O^è∞Œ =ÙÅ∞. ^è#° "åº"≥∂ǨÏ~ =∞x+≤ KÕ`Œ =ÚYºOQÍ O≥~_«∞
`ŒÇ¨CÅ∞ KÕܵã¨∞Î~k. XHí>˜, ^è°<®O°˚# H’ã¨~ J„Hí=∞ Ǩ^°ú`Œ∞Å∞ J=Å~a~K«_«~. O≥~_«∞,
^è<° ®xfl J`ŒºkèH~í Qå Hí∂_«É@
ˇ _ì ~« ÖË^® ^°∞ÉÏO®, ^°∞뮯O®ºÖ’¡ ^°∞ifixܡ∂QõÇO¨ K
° _« ~« . Wq
O≥~_«∞ f„=Ç‹∞·# <ËO®Å∞. g>˜H˜ ǨO°Ö’Hí~Ö’ ÃѶ∞ÏO°tHí∆ K«qK«¥_«=Åã≤ =ã¨∞Î~k.
''x~kOKÕ, ¿ÇÏà◊#KÕ¿ã, KÍ_ôÅ∞K≥¿ÑÊ „Ǩu"å_çH© q<®â◊~ L~k. J`Œ#∞ (q∞u
g∞i# ^è#° ^•Ç¨Ï~`À) _«|∞ƒ Hí∂_«É_ˇ ∞« <Î ®fl_«∞. ^®xfl =∂>˜=∂>˜H˜ ÖˇH¯í ÃÑ>˜ì ^®zÃÑ_«∞<Î ®fl_«∞.
J`Œh ã¨~Ǩ^° âÍâ◊fi`Œ~Qå `Œ# ^°QOæõ ° L~@∞~^°x ÉèÏqã¨∞<Î ®fl_«∞. Z~`Œ=∂„`Œ~ L~_«^∞° .
J`Œ#∞ HíãH¨ ãí ¨ `˘H˜¯"Õ¿ã KÀ@ qã≤~ˆ Ü«µ|_«`Í_«∞. HíãH¨ ãí ¨ `˘H˜¯"Õ¿ã KÀ@~>Ë Uq∞>’ hHí∞
`ˇÅ∞™®? ^Õ=Ùx (#O°Hß)Jyfl. Jk ÉèQí Éõ Qíè =õ ∞~_«∞`Œ¥ Qõ∞~_≥Å^®Hß KÕO∞° `Œ∞~k. "åix
P JyflQõ∞~_®ÅÖ’ "Õã≤ =¸¿ãÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£:104:1-9)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü yá¶êi (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ#∞.
JѨÙÊ_®Ü«∞# HÍÉÏ h_»Ö’ ‰õÄ~˘Ûx=Ù<åfl~°∞. ##∞fl K«∂_»QÍ<Õ ''"å~°∞ ã¨~fi° <åâ◊#=∞=Ù
`å~°∞—— J<åfl~°∞. <Õh =∂@ qx ''<å `«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ g∞HÀã¨O ã¨=∞iÊ`«O. Z=~å ã¨~fi°
<åâ◊#=∞ÜÕ∞º"å~°∞?—— J#_çQÍ#∞. ''^èxŒ ‰õΩÖˇ#· ѨÊ\˜H© ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ ^è<Œ åxfl Y~°∞ÛÃÑ@ìx
"å~°∞ ã¨~°fi<åâ◊#=∞=Ù`å~°∞. ^≥·==∂~°æOÖ’ `«=∞ ^èŒ<åxfl L^•~°OQÍ Y~°∞ÛÃÑ>Ëì"åˆ~
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 249
ã¨Ñ¶¨Å=∞=Ù`å~°∞. "å~°∞ =ÚO^Œ∞#fl"åiH˜, "≥#∞‰õΩ#fl"åiH˜, ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù#fl"åiH˜, Z_»=∞
"≥Ñ· Ù¨ #fl"åiH˜ W™êÎ~∞° . WÖÏO\˜ ^èxŒ ‰õΩÅ∞ KåÖÏ `«‰Ωõ ¯==∞Ok LO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü Jn (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #~°HõO QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''#~°HÍyfl
#∞O_ç HÍáê_»∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞. D =∂@ K≥ÑÊ≤ PÜ«∞# =ÚYO F ѨH¯õ ‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl~°∞.
(#~°HÍyflx ¢Ñ¨`º« HõO∆ QÍ K«∂ã¨∞#Î fl@∞¡) #~°HÍyfl Ѩ@¡ ÉèÜí ∞« O, Jã¨ÇϨ º`«Å∞ "≥e|∞KåÛ~°∞.
P `«~åfi`« PÜ«∞# ''#~°HÍyfl #∞O_ç ~°H˜∆OK«∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞. =∞m§ PÜ«∞# #~°HÍyfl
Ѩ@¡ ÉèíÜ«∞O, Jã¨Ç¨Ïº`«Å∞ "≥e|∞KåÛ`«∂ =ÚYO F ѨHõ¯‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl~°∞.
Dq^èŒOQÍ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =¸_»∞ ™ê~°∞¡ KÕâß~°∞. z=iH˜ PÜ«∞# x[OQÍ<Õ
#~°HÍyflx K«∂ã¨∞Î<åflˆ~"≥∂#x =∂‰õΩ J#∞=∂#O =zÛOk. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# WÖÏ
J<åfl~°∞: ''F Y~°∂˚~°Ñ¨Ù =ÚHõ¯~Ú<å 㨈~ ^•#OKÕã≤ #~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»∞HÀO_ç.
Jn ^˘~°Hõ¯áÈ`Õ F =∞Oz =∂@~Ú<å ѨÅHõO_ç. <À@ XHõ =∞Oz =∂@ "≥Å∞=_»@O
‰õÄ_® ^•#O (ã¨^ŒMÏ)QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü JǨÏflѶπ a<£ Mˇ·ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ<˘Hõ ™êi Y∞Ô~·+π <åÜ«∞‰õΩÅ ^ŒQÆæ~°
L#flѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞ =KåÛ_»∞. J`«#∞ =Ú`«Hõ |@ìÅ∞ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. `«Å "≥O¢_»∞HõÅ∞
a~°∞ã¨∞QÍ L<åfl~Ú. J`«x ~°∂Ѩو~YÅ∞ K«∂¿ãÎ KåÖÏ "≥Ú~°@∞QÍ L<åfl_»∞. J`«#∞
"åi ^ŒQ~æÆ ° xÅ|_ç ã¨ÖÏO KÕã≤ WÖÏ J<åfl_»∞: ''_»|∞ƒ ‰õÄ_»É> ˇ "ìË åiH˜ â◊√Éè"í å~°Î K≥Ñʨ O_ç!
(^≥·=^Œ∂`«Å∞) #~°HÍyflÖ’ XHõ ~å~Úx HÍeÛ ^•xfl "åi QÆ∞O_≥Å g∞^Œ LOK«∞`å~°∞.
Jk "åi Éèí∞[Ѩ٠>ˇ=ÚHõÅ ^ŒQÆæ~°∞flOz Ô~O_À "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =KÕÛã¨∞ÎOk. `«~åfi`« ^•xfl "åi
Éèí∞[ѨÙ>ˇ=ÚHõÅ g∞^Œ LOK«∞`å_»∞. Jk "åi QÆ∞O_≥Å #∞O_ç Ô~O_À"≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ã¨∞ÎOk.
Dq^èŒOQÍ P ~å~Ú x~°O`«~åÜ«∞OQÍ J@∂W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.——
D=∂@Å∞ K≥ÑÊ≤ P =∞x+≤ (^ŒQ~æÆ À¡L#fl) XHõ ã¨OÎ ÉèOí ^ŒQiæÆ H˜ "≥o§ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
P =∞x+≤ Z=~À <å‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞. <Õ#`«x`À ''g∞ =∂@Å∞ "åiH˜ HÀѨO HõeyOKå
Ü«∞#∞‰õΩO@∞<åfl#∞ <Õ#∞—— J<åfl#∞. ^•xHÍ =∞x+≤ ''"å~°∞ |∞kúÇ‘Ï#∞Å∞. <åH©
q+¨Ü∞« O <å ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞—— J<åfl_»∞. <Õ#∞ ''g∞ ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞
Z=~°∞?—— J#_çQÍ#∞. JѨÙÊ_»`«#∞ WÖÏ J<åfl_»∞: ''<å ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨). PÜ«∞# <å`À ''J|∂[~ü! h‰õΩ LǨÏ^£ Ѩ~fi° `«O HõxÊ™ÈÎOk Hõ^∂Œ ?——Jx J<åfl~°∞.
D=∂@ qx WOHÍ ZO`« á⁄^Œ∞OÌ ^À#x <Õ#∞ ã¨∂~°∞ºx "≥Ñ· Ù¨ K«∂âß#∞. PÜ«∞# ##∞fl
U^≥<· å Ѩx g∞^Œ ZHõ¯_çHÔ <· å ѨOѨ^Å Œ K«∞‰õΩ<åflˆ~"≥∂#x ÉèÏqOKå#∞. <Õ#∞ ("≥O@<Õ
`Õ~∞° H˘x) ''HõxÊ™ÈÎOk ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''<å^ŒQ~æÆ ° LǨÏ^£ H˘O_»O`«
|OQÍ~°O LO_ç, =¸_»∞=~°Ç¨Å∞ `«Ñ¨Ê P |OQÍ~°=∞O`å Y~°∞ÛKÕÜ«∞‰õΩO_® J\˜ì
ÃÑ@∞ìHÀ=_»O <å‰õΩ (U=∂¢`«O) W+¨Oì ÖË^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞ (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùi (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ<˘Hõ ~ÀA ™êÜ«∞O¢`«O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)`À HõÅã≤ =∞n<å "≥Å∞ѨŠHõOHõ~°<ÕÅÃÑ· #_»z"≥à◊√ÎO>Ë =∂ Z^Œ∞~°∞QÍ LǨÏ^£
Ѩ~fi° `«O =zÛOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''J|∂[~ü! <å^ŒQ~æÆ ° LǨÏ^£
H˘O_»O`« |OQÍ~°O LO_ç, XHõ~å¢u ÖËHõ =¸_»∞~å¢`«∞Å∞ QÆ_z ç #O`« HÍÅOÖ’ JѨÙÊ
250 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
f~°Û_®xH˜ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ n<å~ü `«Ñʨ P |OQÍ~°OÖ’ XHõ n<å~ü ‰õÄ_® <å^ŒQ~æÆ ° LO_ç
áÈ=_»O <åH˜+Oì¨ ÖË^∞Œ . <Õ<å ã¨OѨ^#Œ ∞ ^≥=· ^•ã¨∞Å HÀã¨O WÖÏJÖÏ Y~°∞Û ÃÑ_»`å#∞.——
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ JO@∂ `«# KÕux J@∂W@∂ uÑ≤Ê K«∂áê~°∞. (|∞MÏi)
Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞
''Éèí∂=∂ºHÍâßÖ’¡x ã¨~°fiã¨fiO ^Õ=Ùx^Õ. PÜ«∞<Õ "å\˜H˜ "å~°ã¨∞_»∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞
g∞~°∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ ã¨OѨ^Œ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ Y~°∞ÛÃÑ@ì~°∞?—— (Y∞~üP<£–57:10)
W™ê¡g∞Ü«∞ qâßfiã¨O ¢Ñ¨HÍ~°O =∂#=ÙʼnõΩ U =ã¨∞=Î ÙÃÑ· ‰õÄ_® Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞
ZO`«=∂„`«=¸ ÖË=Ù. z=iH˜ =∂#=ÙʼnõΩ `«=∞ â◊s~åÅÃÑ·, P`«‡ÅÃÑ· ‰õÄ_® Ü«∂[=∂#º
ǨωõΩ¯Å∞ ÖË=Ù. "å@xfl\˜H© Jã¨Å∞ Ü«∞[=∂x ^Õ=Ù_»∞ =∂„`«"Õ∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, =∂#=ÙʼnõΩ
"å\˜x `«=∞ W+¨ì"≥ÚzÛ#@∞¡ LѨÜ≥∂yOK«∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O ‰õÄ_® ÖË^Œ∞.
''PÜ«∞<Õ ã¨∂~°º K«O¢^Œ #Hõ∆¢`åÅ#∞ ã¨$+≤ìOz#"å_»∞. ã¨HõÅ ã¨$+≤ì~åã¨∞Å∂ PÜ«∞#
P*Ë̋ t~°™ê=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl~Ú. q#O_ç! ã¨$+≤ì PÜ«∞#^Õ, P[˝ (JkèHÍ~°O) ‰õÄ_® PÜ«∞#^Õ.
ã¨HÅõ Ö’Hõ ¢Ñɨ ∞íè =~Ú# P ^Õ=Ù_»∞ ZO`À â◊√Éè^í •Ü«∞‰õΩ_»∞.—— (Y∞~üP<£–7:54)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (`«# J#∞K«~∞° Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂) ''™⁄O`« Sâ◊fi~°ºO HõO>Ë `«=∞
"å~°ã∞¨ Å Sâ◊fi~åºxfl Z‰õΩ¯=QÍ Jaè=∂xOKÕ"å~°∞ g∞Ö’ Z=Ô~<· å LO\Ï~å?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~°∞Å∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ JO^ŒiH˜ =∂ "å~°ã¨∞Å Sâ◊fi~°ºO
HõO>Ë =∂ Sâ◊fi~°º"Õ∞ Z‰õΩ¯= ¢Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ k—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''(Ѩ~Ö
° ’HÍxH˜) =ÚO^Œ∞ ѨOѨىõΩ#flk =∂¢`«"∞Õ `«# ™⁄O`« ^è#Œ O J=Ù`«∞Ok. J`«#∞
=^Œe "≥o§#k J`«x "å~°ã∞¨ Åk J=Ù`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Z=Ô~·<å 㨈~, ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# Láêkè X#~°∞efl ã¨~°~Ú# Ѩ^ŒúuÖ’ LѨÜ≥∂
yOK«HõáÈ`Õ ÖË^• ^•xfl "≥\˜ìQÍ =kÖË¿ãÎ ^•xÃÑ· LO_Õ Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ J`«#∞
HÀÖ’ÊÜÕ∞ ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞Ok. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''áê_»∞Ѩ_#ç ÖË^• c_»∞Ѩ_#ç Éè∂í q∞x Z=~°∞ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕ™êÎ~À P Éè∂í q∞
J`«x^Œ=Ù`«∞Ok. (^•xÃÑ· J`«xHˆ Ü«∂[=∂#ºÇ¨Ï‰õΩ¯Å∞O\Ï~Ú.)—— (JǨχ^£, ui‡l)
''Z=i Ü«∂[=∂#ºOÖ’ ÖËx |O[~°∞ Éèí∂q∞x Z=Ô~·<å ™êQÆ∞KÕã¨∞‰õΩO>Ë P
Éè∂í q∞ÃÑ· J`«xHˆ Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ ã¨O¢Hõq∞™êÎ~Ú.—— (|∞MÏi, #™ê~Ú.)
''Z=Ô~<· å U^≥<· å |O[~°∞ Éè∂í q∞H˜ (™êQÆ∞KÕ¿ã L^ÕâÌ º◊ O`À) HõOK≥ Hõ\ì˜ ™êfinè#O
KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë Jk J`«x^Õ J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
''Éè∂í q∞ ^Õ=Ùx ™⁄`«∞,Î ^•ã¨∞Å∞ (=∂#=ÙÅ∞) ‰õÄ_® ^Õ=Ùx ™⁄`Õ.Î Hõ#∞Hõ Z=Ô~`· Õ
|O[~°∞ Éè∂í q∞x ™êQÆ∞KÕ™êÎ_À P Éè∂í q∞ J`«x^Õ J=Ù`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
''Z=i Ü«∂[=∂#ºOÖ’ÖËx, U "å~°ã∞¨ _»∞ ã¨O~°‰Ω∆õ _»∞ ÖËx Éè∂í q∞ ^Õ=ÙxH˜, ^≥=·
¢Ñ¨=HõΉõΩ K≥O^Œ∞`«∞Ok. P `«~°∞"å`« (J#∞K«~°∞ÖÏ~å!) Jk g∞^Œ=Ù`«∞Ok. HÍ|\˜ì
Z=Ô~`· Õ |O[~°∞ Éè∂í q∞x ™êQÆ∞KÕ™êÎ_À Jk J`«xHˆ K≥O^Œ∞`«∞Ok. |O[~°∞ Éè∂í q∞x
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 251
(`å#∞ ™êQÆ∞KÕÜ∞« ‰õΩO_®, W`«~∞° ʼnõΩ W=fi‰õΩO_®) PÑ≤=ÙOKÕ"å_çH˜ =¸_»∞ ã¨O=`«û
~åÅ `«~∞° "å`« ^•xÃÑ· ZÖÏO\˜ ǨωõΩ¯ LO_»^∞Œ .—— (H˜`å|∞Öò d~å*ò)
™êÅ"£∞ a<£ J|∞ÌÖÏ¡ Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨ãO¨ QÆ"kÕ HõÃÑ· xÅ|_ç ''Z=~°∞
|O[~°∞Éè∂í q∞x ™êQÆ∞KÕ™êÎ_À Jk J`«x^Õ J=Ù`«∞Ok. |O[~°∞Éè∂í q∞x ™êQÆ∞KÕÜ∞«
‰õΩO_® PÑ≤=ÙOKÕ"å_çH˜ =¸_ÕO_»¡ `«~åfi`« ^•xÃÑ· ZÖÏO\˜ ǨωõΩ¯O_»^Œ∞—— Jx
|Ç≤Ï~°OQÆOQÍ ¢Ñ¨Hõ\˜OKå~°∞. H˘O^Œ~°∞ ¿ã^ŒºÉèí∂=Úefl ™êQÆ∞KÕÜ«∞‰õΩO_® c_»∞Ѩ_»
"Õ™êÎ~∞° . JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# WÖÏ ¢Ñ¨H\ õ O˜ K«=Åã≤ =zÛOk.—— (H˜`å|∞Öò d~å*ò)
^˘iH˜# =ã¨∞=Î ÙÅ∞ `«‰Ωõ ¯= qÅ∞= QÆÅ=~Ú`Õ "å\˜x KÕlH˜¯OK«∞‰õΩ#fl =ºH˜Î ™⁄O`«O
KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û. XHõ"àÕ ◊ P =ã¨∞=Î Ù Ü«∞[=∂x =zÛ P#"åÅ∞ K≥ÑÊ≤ J_çy`Õ J`«xH˜ "åѨã∞¨
KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. Z‰õΩ¯= qÅ∞= QÆÅ=~Ú`Õ "å\˜x ™⁄O`«O KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® "å\˜
Ü«∞[=∂x =zÛ J_ç̂Q =~°‰õΩ XHõ xs‚`«HÍÅO "ÕzK«∂_»=Åã≤ LO@∞Ok.
''Ѩ@∞ìH¢õ ~°, K«O¢_»HÀÅ, `å_»∞, JÖÏO\˜ W`«~° =ã¨∞=Î ÙÅ∞ ^˘iH˜`Õ "å\˜x ™⁄O`«O
KÕã∞¨ H˘x "å_»∞HÀ=_®xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞=∞u WKåÛ~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
F™êi Ǩτ[`ü Je (~°l)‰õΩ XHõ n<å~ü ^˘iH˜Ok. ^•xfl PÜ«∞# á¶êu=∂
(~°l)‰õΩ `≥zÛKåÛ~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞# ^˘iH˜# =ã¨∞=Î Ù QÆ∞iOz P[˝ Uq∞@x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)#∞ J_çQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Jk ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# Láêkè—— J<åfl~°∞. P
n<å~ü`À H˘#fl Ѩ^•~å÷Å∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® u<åfl~°∞† Je, á¶êu=∂ ‰õÄ_® u<åfl~°∞.
P`«~åfi`« XHõ ¢ã‘Î `å#∞ áÈQ˘@∞ì‰õΩ#fl n<å~üx "≥`«∞‰õΩ¯O@∂ =zÛOk. JѨÙÊ_»∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Jb! P"≥∞ n<å~üx P"≥∞‰õΩ WK≥Û~Úº—— J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=Úã≤O¡ áÈQ˘@∞ì‰Ωõ #fl =ã¨∞=Î Ù (W`«~∞° Å∞
™⁄O`«O KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë Jk "åi HÀã¨O) Jyfl*ÏfiÅ J=Ù`«∞Ok.—— (^•iq∞–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ +¨µSÉò (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ ^˘iH˜# =ã¨∞=Î Ù QÆ∞iOz P[˝
Uq∞@x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''~åHõáÈHõÅ∞
[iˆQ ^•~°∞ÅÖ’, ¢Ñ¨[Å x"å㨠„áêO`åÅÖ’ =ã¨∞Î=Ù ^˘iH˜`Õ ^•xfl QÆ∞iOz XHõ
ã¨O=`«û~°O áê@∞ ¢Ñ¨Hõ@# KÕã¨∞ÎO_®e. DÖ’QÍ P =ã¨∞Î=Ù Ü«∞[=∂x =¿ãÎ ^•xfl
J`«xH˜ "åѨã¨∞K≥~Úº. ~åHõáÈ`Õ Jk h™⁄O`«O J=Ù`«∞Ok. áÈ`Õ áê_»∞Ѩ_ç#
¢Ñ¨^ÕâßÅÖ’ ^˘iH˜# =ã¨∞Î=ÙÅÖ’, QÆ#∞ÅÖ’x xˆH∆áêÅÖ’ J~Ú^À =O`«∞ ^Õ=ÙxH˜
K≥O^Œ∞`«∞Ok.—— (JO>Ë ¢Ñ¨É∞íè `«fi Y*Ï<å‰õΩ KÕ~åÛe.)– (J|∂^•=Ó^£)
XHí =ºH˜ÎÖ’x ^è°#Çͺ"≥∂ǨÏ~ J`ŒxˆHQåHí, W`ŒO°∞ÅHí∂¯_Í J<ÕHí J#O®÷Å∞ `ˇzÛ
ÃÑ_«∞~Î k. XHÀ¯™®i =∞x+≤ Zxfl J_«^¤ ®O°∞Å∞ `˘H˜¯<® J`ŒxH˜ O≥~_«∞ѨÓ@Å u~_ç Hí∂_Í
ã¨iQå ^˘O°H^í ∞° . =∞x+≤ `Œ#^°x K≥ÇC¨ Hí∞<Õ ^è#° O x*ÏxH˜ J`Œxk Hß^°∞. ^®#^èO° ®‡Å∞ KÕ¿ã,
^è°O°‡ã¨~™®÷Ǩ<® Hí$+≤H˜ qxܡ∂y~KÕ ^è°#~ =∂„`Œ"Õ∞ J`Œx^Œ=Ù`Œ∞~k.
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞x+≤ <®^è°#~, <®_«|∞ƒ J~>Ï_«∞. x*ÏxH˜ h
^è°#~Ö’ h=Ù ux J~`Œ~KÕã≤~k, h=Ù ^è°i~z =∂ã≤ áÈÜ˵ÖÏKÕã≤~k ÖË^® h=Ù
252 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^®#O KÕã≤ =Ú~^°∞Hí∞ Ǩ~ѨÙHí∞#flk =∂„`Œ"Õ∞ hÇÍ>ÏHí∞ =ã¨∞Î~k. q∞ye#^°~`Í
h#∞O_ç KÕ*ÏiáÈÜ˵^Õ. ^®xfl W`ŒO∞° ÅH’ã¨~ =^°eáÈ=Åã≤ L~@∞~k.—— (=Úã≤~¡ )
Ǩτ[`ü J|∂J„"£∞ „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''=∞x+≤H˜ D
(„H˜Ok) =ã¨∞=Î ÙÖ’¡ `«Ñʨ W`«~° =ã¨∞=Î ÙÖ’¡ ZÖÏO\˜ ǨωõΩ¯ÖË^∞Œ – 1–J`«#∞ x=ã≤OKÕ
WÅ∞¡. 2–`˘_»∞‰õΩ¯<Õ |@ìÅ∞. 3–‰õÄ~°ÖxË ~˘>ˇ.ì 4–hà◊√.¡ —— (ui‡r)
Hõeq∞ÖË=ÚŠѨsHõ∆
''PÜ«µ<Ë q∞=∞‡efl ^è°O°}˜ÃÑ· ^≥·=„ǨuxkèQå xÜ«µq∞~KÍ_«∞. g∞Hí∞ „Ǩ™®k~z#
^®x q+¨Ü«µ"≥∞ÿ q∞=∞‡efl ǨsH˜∆~K«_ÍxH˜ PÜ«µ# g∞Ö’ HÁ~^°iH˜ HÁ~^°iHí<®fl ZHí∞¯=
Ǩϟ^®, J~`Œã¨∞ÎÅ∞ „Ǩ™®k~KÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–6:165)
WǨÏÖ’HõO =∂#=ÙÅ áêe@ ѨsH∆ÍQÆ$ǨÏO. WHõ¯_» =∂#=ÙÅ∞ Hõ+¨ìã¨∞MÏÅ ^•fi~å<Õ
H͉õΩO_® Hõeq∞ÖË=ÚÅ∞ ^•fi~å ‰õÄ_® ѨsH˜∆OK«|_»`å~°∞. D ѨsHõ∆ÅÖ’ Hõ$`å~°∞÷Öˇ·#"åˆ~
Ѩ~°Ö’HõOÖ’#∂ Hõ$`å~°∞÷Å=Ù`å~°∞. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''`«# ^•i¢^ŒºO ÖËHõ PHõe QÆ∞iOz Z=iH© K≥ѨÙÊHÀ‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOKÕ
"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞ XHõ U_®k áê@∞ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ Láêkè ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» .—— (ɡǷ Ϩ d)
''Sâ◊fi~°ºO ^≥=· cèuѨ~∞° _çH˜ LO>Ë Ñ¨~"° åÖË^∞Œ . HÍx J`«x HÀã¨O Sâ◊fi~°ºO HõO>Ë
^ÕÇ¨ ~ÀQƺO, Jxfl ÉèÏQͺÅHõO>Ë P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q.—— (JǨχ^£–q∞ëê¯`ü)
''WǨÏÖ’HõO ZO`À =∞Oz "åǨÏ#O. g∞~°∞ ^•x g∞^≥H¯˜ J^Œ∞ѨÙÖ’H˜ fã¨∞HÀQÆe
y`Õ Jk q∞=∞‡efl Ѩ~Ö ° ’HÍxH˜ (ã¨fi~°ãæ =‘ ∞‰õΩ) KÕ~∞° Û`«∞Ok.—— (JÖò=∞n#`«∞=ÖòW™ê¡O)
''`«# ¢Ñ¨ÑO¨ Kåxfl ÉÏQÆ∞Ѩ~K ° ∞« HÀ=_»OÖ’<Õ =ÚxyáÈÜÕ∞"å_»∞ `«# Ѩ~Ö ° ’HÍxfl
#+¨ìѨ~°K«∞‰õΩO\Ï_»∞. J^Õq^èŒOQÍ `«# Ѩ~°Ö’HÍxfl ÉÏQÆ∞Ѩ~°K«∞‰õΩ<Õ"å_»∞ `«# WǨÏ
Ö’HÍxfl #+¨Ñì ~¨ K° ∞« ‰õΩO\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ âßâ◊fi`«OQÍ LO_Õ q+¨Ü∂« Å#∞ J=ÅOaO
K«O_ç. `«fi~°Ö’ JO`«=∞ÜÕ∞º Jâßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« Å#∞ J=ÅOaOK«HOõ _ç.—— (ɡǷ Ϩ d.)
ǨϢ[`ü ã¨∞á¶êº<£ ™œi (~°ÇϨ ‡Öˇ)· LÖËY ¡ #O: ''^è~Œ ‡° Ѩ~åÜ«∞}`« =Ú`«Hõ |@ìÅ∞
^èŒiOK«_»OÖ’, ZO_ç# ~˘>ì̌Å∞ u#_»OÖ’ ÖË^Œ∞. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ HÀÔ~¯Å#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’
LOK«∞HÀ=_»OÖ’<Õ (Jã¨Öˇ·#) ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« LOk.—— (+¨~üǨïã¨∞û#fl)
ǨϢ[`ü *ˇ^· £ a<£ ǨïÃã·<£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O:– W=∂"£∞ =∂eH±x Z=~À ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
Ö’ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`« JO>Ë Uq∞@x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«
JO>Ë ^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ#, HÀÔ~¯ÅÃÑ· J^Œ∞Ѩٗ— Jx K≥áêÊ~°∞. (ɡǷ Ϩ d)
''g∞ ã¨O`å#O, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ g∞‰õΩ ѨsHõ∆QÍ KÕÜ«∞|_®¤~Ú. (D ѨsHõ∆ #∞O_ç
QÆ>ì̌H˜¯`Õ g∞ HÀã¨O) ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° Q˘Ñ¨Ê ¢Ñ¨uѶ¨ÅO LOk.—— (Y∞~üP<£–64:15)
=∞x+≤H˜ ™®^è®O°}~Qå ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^°Å Ǩ>Ë¡ ZHí∞¯= ¢¿Ñ=∂Çͺ"≥∂ǨÅ∞
L~\Ï~Ú. ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^Ö ° Ë J`ŒxH˜ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ J=O’^è®Öˇ· xÅ∞™®Îܵ. J~^°∞Hı
qâÍfiã≤ ÇÍ>˜Ç¨@¡ J„Ǩ=∞`ŒÎ~Qå L~_ÍÅx D 㨥H˜Î K≥|∞`À~k.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 253
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''hÇÁHí â◊„`Œ∞=Ùx K«~Ç≤ q[Ü«µ~ ™®kè~KÍ#<À ÖËHí
J`Œ#∞ x#∞fl K«~Ǩ_~« =Å¡ hHí∞ ã¨fiO°„æ áåÇ≤Î HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^°<À J#∞Hí∞~>Ï=Ù. Hßx h
Jã¨Å∞ â◊„`Œ∞=Ù J`Œ#∞ Hß^°∞. h Jã¨Å∞â◊„`Œ∞=Ù h Hí_∞« ѨÙ# ѨÙ>˜#ì Ç≤ÅÇ¡ Í_«∞ Hß=K«∞Û.
J~`ŒH~í >Ë ÃÑ^°Ì â◊„`Œ∞=Ù hJnè#~Ö’ L#fl h ã≤iã¨~Ǩ^Ö ° .Ë —— (`«„ÉÏx)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõΠǨτ[`ü D™ê (JÖˇ·) F t+¨µº_çfl "≥O@ɡ@∞ìH˘x ZHõ¯_çHÀ
"≥à◊√Î<åfl~°∞. ^•iÖ’ XHõ KÀ@ PQÆ=Åã≤=zÛOk. PÜ«∞# ^ŒQÆæ~° =¸_»∞ ~˘>ˇìÅ∞
<åfl~Ú. PÜ«∞# `«# t+¨µº_ç`˘ ''=∞# ^ŒQÆæ~° =¸_»∞ ~˘>ˇìÅ∞<åfl~Ú. XHõ\˜ <Õ#∞
uO\Ï#∞, XHõ\˜ #∞=Ùfi u#∞, XHõ\˜ ~ˆ Ѩ\˜ HÀã¨O =ÙOK«∞—— Jx K≥ÑÊ≤ `«#∞ XHõ ~˘>ˇì
u<åfl~°∞. u#fl `«~åfi`« PÜ«∞# ÃãÅÜÕ∞\˜ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ~°∞. h~°∞ „`åy uiy =KÕÛã¨iH˜
XHõ¯ ~˘>ˇì ‰õÄ_® ÖË^∞Œ . PÜ«∞# =¸_À ~˘>ˇì U"≥∞Oÿ ^Œx t+¨µº_çfl J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ
t+¨µº_»∞ `å#∞ XHõ ~˘>ˇì ux ÃãÅÜÕ∞\˜ ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ h~°∞ „`åy uiy=ã¨∞ÎO_»QÍ
Z=~À XHõ`#« ∞ =zÛ P ~˘>ˇì fã¨∞‰õΩx áêiáÈÜ«∂_»x K≥áêÊ_»∞.
t+¨µº_ç ã¨OHõÅÊO K≥_Oç ^Œx Ǩτ[`ü D™ê (JÖˇ)· „QÆÇÏ≤ OKå~°∞. J`«<å ~˘>ˇ#ì ∞
u#_»"Õ∞ Q͉õΩO_® J|^ŒúO ‰õÄ_® K≥|∞`«∞<åfl_»∞. J~Ú`Õ D™ê (JÖˇ·) JѨÙÊ_»∞
t+¨µº_çx Uq∂ J#ÖË^Œ∞. PÜ«∞# =¸_»∞ Wã¨∞Hõ k|ƒÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕã≤ ^Õ=Ù_çfl
„áêi÷OKå~°∞. ^•O`À P =¸_»∞ Wã¨∞Hõ k|ƒÅ∞ |OQÍ~°∞ ~åã¨∞Å∞QÍ =∂iá⁄Ü«∂º~Ú.
JѨÙÊ_®Ü«∂# t+¨µº_ç`À ''K«∂_»∞, WHõ¯_» =¸_»∞ |OQÍ~°∞~åã¨∞Å∞ L<åfl~Ú.
WO^Œ∞Ö’ XHõ\˜ hk, XHõ\˜ <åk, XHõ\˜ =¸_»= ~˘>ˇì u#fl"å_çk—— J<åfl~°∞. Wk
q#QÍ<Õ t+¨µº_çH˜ ^Œ∞~åâ◊ HõeyOk. "≥O@<Õ J`«#∞ ''JÜ«∂º! =¸_»= ~˘>ˇì u#flk
<Õ<.Õ HÍ|\˜ì D |OQÍ~°∞~åt <åˆH ^ŒHͯe—— J<åfl_»∞.
Ǩτ[`ü D™ê (JÖˇ·) t+¨µº_ç ¿Ñ~åâ◊‰õΩ z~°∞#=Ùfi #"åfi~°∞. ''tëêº! =¸_»∞
~åã¨∞Å∂ #∞"Õfi fã¨∞HÀ. J~Ú`Õ WѨÙÊ_çHõ h‰õÄ <å‰õÄ á⁄`«∞Î ‰õΩ^Œ~^° ∞Œ —— Jx K≥ÑÊ≤
PÜ«∞# "≥o§á⁄Ü«∂º~°∞. t+¨µº_»∞ JHõ¯_Õ xÅ|_®¤_»∞, D =¸_»∞ ~åã¨∞bfl ZÖÏ
fã¨∞‰õΩáÈ"åÅx PÖ’zã¨∂.Î ‰õÄe"å_»∞ ^˘~°∞‰õΩ`å_Õ"∂≥ #x Z^Œ∞~°∞K«∂âß_»∞. Z=~°∂
^˘~°H¯õ áÈÜÕ∞ã¨iH˜ P ~å„u JHõ¯_Õ *ÏQÍ~°O KÕã∂¨ Î LO_çáÈÜ«∂_»∞.
P ~å„u ZHõ¯_»∞flOKÀ #Å∞QÆ∞~°∞ ^˘OQÆÅ∞ =zÛ P |OQÍ~°∞~åã¨∞bfl, JHõ¯_»
Ѩ_∞» ‰õΩ#fl"å_ôfl K«∂âß~°∞. "≥O@<Õ "å~°∞ J`«_flç K«OÑ≤ |OQÍ~åxfl KÕlH˜¯OK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
`«~∞° "å`« P ^˘OQÆÅ∞ ''D =¸_»∞ |OQÍ~°∞~åã¨∞efl =∞#O #Å∞QÆ∞~°O L^ŒÜ∂« <Õfl
`«∂HõO "Õã≤ ѨOK«∞‰õΩO^•O—— Jx K≥ѨÙÊH˘x |OQÍ~°∞~åã¨∞Å ^ŒQÆæˆ~ Ѩ_»∞H˘x x¢^Œ
áÈÜ«∂~°∞. L^ŒÜ«∞O "Õ∞Ö’¯QÍ<Õ "åà◊§‰õΩ PHõe "Õã≤Ok. `«=∞Ö’ XHõ~°∞ |*Ï~°∞‰õΩ
"≥o§ Éè’[#O fã¨∞‰õΩ~å"åÅx, q∞ye# =ÚQÆ∞~æ ∞° |OQÍ~åxH˜ HÍѨÖÏQÍ =ÙO_®Åx,
Éè’[#O KÕã≤ |OQÍ~åxfl ѨOK«∞‰õΩO^•=∞x K≥ÑÙ¨ ʉõΩ<åfl~°∞.
^•x ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ_»∞ Éè’[#O fã¨∞‰õΩ~å=_®xH˜ |*Ï~°∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. q∞QÆ`å
=ÚQÆ∞æi |∞^Œ∞úÅ∞ =∂iáÈÜ«∂~Ú. ''Éè’[#O `Õ=_®xH˜ "≥o§#"å_çfl uiy~åQÍ<Õ
K«O¿Ñ^•ÌO. JѨÙÊ_»∞ =∞#O =ÚQÆ∞~æ "° ∞Õ =ÙO\ÏO. ~åã¨∞Å∂ =¸_Õ =Ù<åfl~Ú Hõ#∞Hõ
254 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ѨOK«∞HÀ=_»O ã¨∞ÅÉèíO. `«ÖÏ XHõ ~åã≤ ѨOK«∞HÀ=K«∞Û—— Jx K≥ѨÙʉõΩ<åfl~°∞ "å~°∞.
J@∞ Éè’[#O `Õ=_®xH˜ |*Ï~°∞‰õΩ "≥o§#"å_çH˜ ‰õÄ_® ^Œ∞~°∞ƒkú HõeyOk. ZÖÏÔQ<· å
P =¸_»∞ |OQÍ~°∞~åã¨∞bfl `å<Õ KÕlH˜¯OK«∞HÀ"åÅx ÉèÏqOKå_»∞. P=ÚQÆ∞sæ fl K«O¿Ñ
L^ÕâÌ O◊ `À Éè’[#OÖ’ q+¨Ü∞« O HõeÑ≤ `≥KåÛ_»∞. Éè’[#O `Õ=_®xH˜ "≥o§#"å_»∞ ~åQÍ<Õ
P =ÚQÆ∞æ~°∞ ^˘OQÆq∞¢`«∞Å∞ J`«x q∂^Œ Hõ„~°Å`À ^•_çKÕã≤ K«O¿Ñâß~°∞. `«~°∞"å`«
=Úã≤=Úã≤ #=ÙfiÅ`À Éè’[#O KÕâß~°∞. JO^Œ∞Ö’ q+¨O =ÙO^Œ#fl ã¨OQÆu `≥eÜ«∞x
P =ÚQÆ∞~æ ∞° =¸~°∞Å ö ∞ u#QÍ<Õ yÅyÅ H˘@∞ìH˘x „áê}ÏÖÁkÖÏ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ ¿Ñ^ŒÅ∞, ^èŒx‰õΩŠѨiã≤÷u
''JqâÍfiã¨∞efl #O°Hßyfl =Ú~^°∞ xÅɡ>˜ì "åi`À (^≥·=^°¥`ŒÅ∞) WÖÏ J~>ÏO°∞:
'g∞O°∞ „ǨǨ~K«rq`Œ~Ö’ g∞"å>ÏHí∞ =zÛ# ã≤iã¨~Ǩ^°Åhfl `ŒxqfO® J#∞Éèíq~z
Hß*ËâÍO°∞. JnQåHí JHí¯_« ZÖÏ~>˜ hu <®ºÜ«µ~ ÖËHí∞~_Í JǨÏ~HßO°~`À q„O°gQÕ
ÇÍO°∞. Z<Àfl J„Hí=∂ÅHí∞, J^è°O®‡ÅHí∞ áåÅÊ_ͤO°∞. `Œ`ŒÊO°º=™®#~Qå DO’A g∞O°∞
J`Œº~`«==∂#HíO°Ç‹∞·# tHí∆Qå Ü«∂`Œ#ÅHí∞ Qõ∞iHßÉ’`Œ∞<®flO°∞.—— (Y∞~üP<£–46:20)
^≥·=¢Ñ¨™êk`« ÉèÏQͺŠqKå~°} QÆ∞iOz =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz J_çy# ¢Ñ¨â◊flʼnõΩ
ã¨=∂^è•#O W=fi#O`«=~°‰õΩ =∂#=Ù_»∞ xÅ∞Û#fl KÀ@∞ #∞Oz XHõ¯ JOQÆ∞à◊O ‰õÄ_®
Hõ^ŒÅÖË_»∞. P J~Ú^Œ∞ q+¨Ü«∂eq: (1) h =Ü«∞ã¨∞û#∞ U HÍ~°ºHÍÖÏáêÅÖ’ JO`«
"≥ÚOkOKå=Ù? (2) h Ü«∞ø=<åxfl ZHõ¯_» =º~°÷ѨiKå=Ù? (3) h=Ù ^èŒ<åxfl ZÖÏ
ã¨OáêkOKå=Ù? (4) ^•xfl Uq^èŒOQÍ Y~°∞ÛÃÑ\Ïì=Ù? (5) h‰õΩ ¢Ñ¨™êkOz# (^èŒ~°‡)
*Ï˝<åxfl U"Õ∞~°‰õΩ PK«iOKå=Ù?—— (ui‡l)
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂#=Ù_»∞ ZÖÏO\˜ qÅ∞=, |ÅO ÖËx "Õ∞HõÑ≤Å¡ÖÏ fã¨∞‰õΩ~å
|_»`å_»∞. `«~°∞"å`« ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì|_»`å_»∞. ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl '<Õ#∞ h‰õΩ
Z<Àfl =∞ǨÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkOKå#∞. "å\˜x UO KÕâß=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜
=∂#=Ù_»∞ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î '¢Ñ¨Éèí∂! <Õ#∞ ^èŒ<åxfl ‰õÄ_»Éˇ\Ïì#∞. Z<Àfl ÖÏÉèÏÅ`À ^•xfl
Jaè=$kú ѨiKå#∞. ¢áê~°OÉèíOÖ’ L#fl Pã≤ÎH˜ Z<Àfl Ô~@∞¡ ÃÑOz =kÖËã≤ =KåÛ#∞.
g∞~°∞ J#∞=∞u¿ãÎ <Õ<å ã¨OѨ^ŒO`å fã¨∞H˘zÛ g∞ =ÚO^Œ∞ ÃÑ_®Î#∞— Jx JO\Ï_»∞.
'(WHõ¯_»∞flOz uiÔQàı§ ¢Ñ¨ã¨ˆHÎ ÖË^Œ∞.) h=Ù WHõ¯_»‰õΩ ѨOѨىõΩ#fl ^Õq∞\’ K«∂Ñ≤OK«∞—
JO\Ï_»∞ ^Õ=Ù_»∞. =∂#=Ù_»∞ =∞m§ J^Õ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î `«##∞ "≥#H˜¯ ѨOÑ≤`Õ P
ã¨OѨ^ŒO`å `≥zÛ g∞=ÚO^Œ∞ ÃÑ_®Î#O\Ï_»∞. HÍx P =∂#=Ù_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ZÖÏO\˜
ã¨`«¯~°‡Å∞ ѨOѨÙHÀÖË^Œ∞ Hõ#∞Hõ, J`«_çfl #~°HÍxH˜ ѨOѨ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ =∂#=ÙÅO^Œsfl ã¨=∂"Õâ◊Ѩ~°z# `«~åfi`« ''D J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# ¿Ñ^Œ"åà◊√§ ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. P `«~∞° "å`«
''g∞ˆ~O KÕâß~°——x J_»∞QÆ∞`å_»∞ "åix. ^•xH˜ "åiÖÏ JO\Ï~°∞: ''g∞~°∞ JkèHÍ~°O,
ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ =∂‰õΩ H͉õΩO_® "Õˆ~"åà◊§‰õΩ WKåÛ~°∞. =∞=∞‡efl ¿Ñ^Œ"åà◊√§QÍ KÕã≤
ѨsH˜O∆ Kå~°∞. "Õ∞=Ú (g∞ ¢Ñ¨ã#¨ fl`åÉèÏQƺO Ptã¨∂)Î ã¨ÇϨ #O =Ç≤ÏOKå=Ú.——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 255
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥ÑÊ≤ ''P`«~åfi`« P ¿Ñ^ŒÅ∞ ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ|_»`å~°∞. ^èxŒ ‰õΩefl,
JkèHÍ~°∞efl =∂¢`«"∞Õ xÅnã≤ Hõi#î OQÍ ÖˇH¯õ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞——J<åfl~°∞. (`«sÉæ ,ò `«¢ÉÏh)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOz# =∞iH˘xfl Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''P^ŒO Ѩ٢`«∞_»∞ ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å#∞ Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. XHõ\,˜ =∞$`«∞º=Ùx.
HÍx qâßfiã≤H˜ =∞$`«∞º=Ù HõÖ’¡ÅO, ã¨OH∆ÀÉèÏÅHõ<åfl ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k. Ô~O_»∞, ^èŒ#O H˘~°`«#∞.
HÍx ã¨fiÅÊ^èŒ#O =Å¡ (Hõ~°‡Å)ÖˇHõ¯ ‰õÄ_® `«‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok.—— (JǨχ^£)
''U =∞x+≤Ö’ ~Ô O_»∞ ÅHõ} ∆ ÏÅ∞ LO\ÏÜ≥∂ J`«_flç ^Õ=Ù_»∞ Hõ$`«A_˝ Qç Í, ã¨ÇϨ #jeQÍ
ѨiQÆ}™˜ êÎ_∞» . 1– ^è~Œ ‡° Ѩ~åÜ«∞}`«Ö’ `«#HõO>Ë Jkè‰Ωõ _çfl K«∂ã≤ J`«_flç J#∞ã¨iOK«_O» .
2–¢áêѨOzHõ q+¨Ü«∂Ö’¡ (ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞, ã¨∞YÉè’QÍÅÖ’) `«#HõO>Ë `«‰õΩ¯= ™ê÷~Ú
"å_çfl K«∂ã≤, ^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ J`«xHõO>Ë Z‰õΩ¯= ÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êkOKå_»#fl ÉèÏ=#`À
^≥"· åxfl ¢Ñ¨âO◊ ã≤OK«_O» . WÖÏO\˜ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ Hõ$`«A_˝ Qç Í, ã¨ÇϨ #jeQÍ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ_∞» .
nxH˜ aè#flOQÍ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«Ö’ `«#HõO>Ë `«‰õΩ¯= ™ê÷~Ú"å_çfl K«∂ã≤ ã¨O`À+≤OKÕ,
¢áêѨOzHõ q+¨Ü∂« Ö’¡ `«#HõO>Ë Jkè‰Ωõ _çfl K«∂ã≤, `«#‰õΩ JO`«\˜ ÉèÏQͺÅ∞ ÅaèOK«Ö^Ë Õ
Jx qKåiOKÕ =∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ Hõ$`«A˝_çQÍ, ã¨Ç¨Ï#jeQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«_»∞.—— (ui‡l)
''Z=Ô~`· Õ H˘OK≥O Láêkè (¢áêѨOzHõ ™ê=∞¢y)`À ^Õ=Ùx Ѩ@¡ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å_À
^Õ=Ù_»∞ J`«#∞ KÕã¨∞‰õΩ#fl H˘OK≥O ã¨`«¯~°‡Å Ѩ@¡ ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å_»∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''¿Ñ^Œ"å_»∞ ^èŒx‰õΩ_ç HõO>Ë J~Ú^Œ∞ =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åʼnõΩ =ÚO^Õ ã¨fi~°æOÖ’
¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞. Wk (^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’) ã¨QÆO k#O`À ã¨=∂#O.—— (ui‡l)
XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `«# J#∞K«~∞° Å#∞ ''^Œi¢^Œ∞_»O>Ë Z=~À g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~∞° Å∞ ''_»|∞ƒ, W`«~° ã¨OѨ^Å Œ ∞ ÖËx"å_çfl "Õ∞=Ú ^Œi¢^Œ∞_»x
ÉèÏqã¨∞Î<åflO—— Jx J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# XHõ_»∞ #=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ∞
=ÔQ·~å ã¨`å¯~åºÅ∞ fã¨∞H˘x =™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ Z=i<≥·<å ^Œ∂+≤Oz LO\Ï_»∞.
Z=iÃÑ·#~Ú<å JѨ"å^Œ∞ ÖËÑ≤ LO\Ï_»∞. Z=i ^èŒ<å#fl~Ú<å J<åºÜ«∞OQÍ HÍ*Ëã≤
LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å ǨÏ`«ºKÕã≤ LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å J<åºÜ«∞OQÍ H˘\˜ì LO\Ï_»∞.
JOKÕ`« J`«#∞ Z=Ô~=ix "ÕkèOKå_À, Z=Ô~=i ǨωõΩ¯Å∞ H˘Å¡Q˘\Ïì_À "å~°O^ŒiH©
J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ ѨOz™êÎ~∞° . JѨÊ\˜H© "å~°O^Œi ǨωõΩ¯Å∞ ѨÓiÎQÍ <≥~"° ~Õ H° õ =ÚO^Õ
J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ JO`«=∞~ÚáÈ`Õ, P ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞ KÕã#≤ áêáêÅ∞ J`«x MÏ`åÖ’
"Õã≤ J`«_çfl #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
45. ^•#O, ^è#Œ `åºQÆO
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ZÖÏ~>˜ „HíÜ«µq„HíÜ«∂Å∞ [O°Qõx, ¿ãflǨÏã¨Ç¨ÏHßO®Å∞ LǨܡ∂Qõ
Ǩ_«x, Z=i ã≤á¶åO°ã¨∞ Hí∂_Í K≥Å¡x (ǨO°Ö’Hí fO°∞Ê) k#~ O®Hí=Ú~^Õ "Õ∞=Ú g∞Hí∞
„Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° #∞~_ç (HÁ~`Œ ^≥·==∂O°æ~Ö’) YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç.—— (Y∞~üP<£–2:254)
256 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''h=Ù J~Ú^Œ∞ q+¨Ü∂« Å#∞ =∞~À J~Ú^Œ∞ q+¨Ü∂« ʼnõΩ
ѨÓ~°fi"Õ∞ ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =x `≥Å∞ã¨∞HÀ. =$^•úáêºxH˜ ѨÓ~°fiO Ü«∞ø=<åxfl, "åºkèH˜ ѨÓ~°fiO
P~ÀQͺxfl, ^•i¢^•ºxH˜ ѨÓ~°fiO ÉèÏQƺ=O`åxfl, HÍ~°ºHõÖÏáêÅ =uÎ_çH˜ ѨÓ~°fiO
fiHõ#∞, =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ѨÓ~°fiO rq`åxfl ¢âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ =x `≥Å∞ã¨∞HÀ.—— (ui‡l)
„Ǩ^°O°≈<®|∞kú`À ^®#^èŒ~å‡ÖÏ?
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! Ö’Hí∞Å"≥∞ǨC H’ã¨~ „Ǩ^O° ≈° <® |∞kú`À ^®#^è~Œ å‡Å∞ KÕ¿ãÇÍ_çÖÏ,
g∞O°∞ g∞ ^®#^èO° ®‡Å#∞ ZuÎá⁄_«∞Ѩ٠=∂@Å^®fiO®, („QõÇÏ‘ `Œ) =∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~z =$^è®
KÕã∞¨ H’Hí~_ç. J`ŒxH˜ ^Õ=Ùxg∞^°, ǨOÖ° ’Híg∞‡^° #=∞‡HíO ÖË^∞° . JÖÏ~>˜=ºH˜ (Î KÕ¿ã ^®#O)
ÉèÏs=O°¬~ Hí∞O°=Qå<Ë ÃÑ·#∞#fl ǨÅÛ>˜ =∞>˜ìá⁄O° Hß™®Î `Œ∞_çz ÃÑ@∞ìHí∞áÈܵ #∞#flQå
q∞yeáÈÜ˵ O®u(„Ǩ^Õâ◊~)`À ã¨=∂#~.——(Y∞~üP<£–2:264)
''Hı=Å~ ^≥=· „Ǩã#¨ fl`Œ H’ã¨~ z`ŒâÎ ∞◊ kú`À ã¨~Ǩ^° YO°∞Û KÕ¿ãÇÍO°∞ "≥∞O°Hí „áå~`Œ~
Ö’L~_Ë `À@ ÖÏ~>˜ÇÍO°∞. P`À@ =O®¬Å∞ ÉÏQåL~>Ë O≥~_ç~`ŒÅ∞ ǶŨ ™®Ü«∂xflã¨∞~Î k.
J~`ŒQå =O®¬Å∞ÖËH∞í ~_Í ã¨#fl>˜ [Å∞¡Å∞ Ǩ_<ç ® ^®xH˜ ã¨iáÈ`Œ∞~k.—— (Y∞~å<£–2:265)
¢H˜OkKÕ~Ú HõO>Ë ÃÑ·KÕ~Ú ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:– ''¢Ñ¨u~ÀE L^ŒÜ∞« O ¢Ñ¨[Å∞ x¢^Œ #∞O_ç
"Õ∞ÖÁ¯#QÍ<Õ W^Œ~Ì ∞° ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J=`«i™êÎ~∞° . "åiÖ’ XHõ`#« ∞ ^≥"· åxfl ¢áêi÷ã∂¨ Î '^Õ"å!
(^•#O) WKÕÛ"å_çH˜ =∞iO`« (ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O) W=Ùfi— J#O\Ï_»∞. ~Ô O_À ^Œ∂`« '^Õ"å!
Ñ≤ã<≤ åi ã¨OѨ^#Œ ∞ <åâ◊#O K≥~Úº— Jx ¢áêi÷™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ Ѩq¢`« =ã¨∞=Î Ù =∂¢`«"∞Õ KÕ~∞° `«∞Ok.
JO^Œ∞=Å¡ Z=Ô~<· å `«# Ѩq¢`« ã¨OѨ^Œ (Hõëêìi`˚ O« ) #∞O_ç XHõ Y~°∂~˚ Ñ° Ù¨ @O`« ^•#O
KÕã≤<å㨈~, ^Õ=Ù_»∞ ^•xfl ‰õΩ_çKÕ`ÀÎ ã‘fiHõi™êÎ_»∞. P `«~°∞"å`« g∞~°∞ QÆ∞¢~°Ñ¨Ù Ñ≤Å¡#∞
ÃÑOz ÃÑ^ŒK Ì ãÕ #≤ @∞¡ PÜ«∞# P ^•<åxfl =$kú Ѩ~∞° ™êÎ_∞» . P q^èOŒ QÍ =$kúKO≥ ^Œ∞`«∂
z=iHõk Ѩ~fi° `«O =∂kiQÍ ÃÑiyáÈ`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J™ê‡ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''(^≥=· =∂~°Oæ Ö’) ^è#Œ O Y~°∞Û
ÃÑ@∞ì. ÖˇH¯õ ÃÑ@ì‰Ωõ . ÖˇH¯õ ÃÑ\˜ì W¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® h‰õΩ ÖˇH¯õ ÃÑ\˜ì =∞s W™êÎ_∞» . (JO>Ë
hѨ@¡ L^•~°OQÍ =º=ǨÏiOK«_∞» .) JÖψQ ^è#Œ O ‰õÄ_»É\ ˇ ì˜ LOK«‰Ωõ . ‰õÄ_»É_ˇ ÎÕ ^Õ=Ù_»∞
‰õÄ_® (h‰õΩ ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O ¢Ñ¨™êkOK«‰Ωõ O_®) PÑ≤ LOK«∞`å_»∞.—— (|∞MÏi)
^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºKèåÜ«∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~ÖÏO\˜ KèåÜ«∞ ÅaèOK«x k<å# ^Õ=Ù_»∞
U_»∞QÆ∞iH˜ `«# h_»Ñ@ ¨ ∞ì ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» . P U_»∞QÆ∞iÖ’ ''‰õΩ_çK`Õ ÀÎ WzÛOk Z_»=∞KÕuH˜
Ãã·`O« `≥eÜ«∞#O`« QÀѨºOQÍ ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕã#≤ =∞x+≤—— ‰õÄ_® L<åfl_»∞. (|∞MÏi)
XHõ`#« ∞ =zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Z=i ^•#^è~Œ å‡Å ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O JO^ŒiHõO>Ë JkèHOõ
QÍ LO@∞Ok?—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''h=Ù P~ÀQƺOQÍ
LO_ç, J`«ºkèHõ ^èŒ<åâ◊ Hõey=Ù#fl ~ÀAÖ’¡ (Y~°∞ÛKÕ¿ãÎ) ¿Ñ^Œ"å}‚~Ú áÈ`å##fl
ÉèÜ
í ∞« O`Àáê@∞ ^èxŒ ‰õΩ_≥· áÈ"åÅ#fl HÀiHõ HõeyL<åfl KÕ¿ã ^•#O Z‰õΩ¯= ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 257
Hõ#∞Hõ ^•#O KÕÜ∞« _»OÖ’ h=Ù JO`«ºHÍÅO ^•Ñ¨ÙiOKÕ ^•HÍ "ÕzLO_»‰Ωõ . ¢áê}O
HõO~îO° Ö’H˜ =zÛ H˘#TÑ≤i`À H˘@∞ìq∞\Ïì_Õ ã≤u÷ =zÛ#ѨÙÊ_»∞, <Õ#∞ Ñ¶Ö ¨ Ï<å =∞x+≤H˜
JOu™êÎ#∞† Ñ¶Ö ¨ Ï<å =∞x+≤H˜ WOu™êÎ#∞ Jx K≥a`Õ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O LO_»^∞Œ .
WѨÙÊ_»k Ñ¶Ö ¨ Ï<å, Ñ¶Ö ¨ Ï<å "åi^≥á· È~Ú#>Ë¡ (hqKÕÛ^Õg∞ ÖË^∞Œ ).—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü ǨÏH©O a<£ Ç≤Ï*ÏO (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ ''U ^•#O
„âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ——^Œx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''=∞x+≤ `«#`À q~Àkèã∞¨ #Î fl `«# ¿Ñ^Œ
|O^è∞Œ =ÙʼnõΩ KÕ¿ã ^•#O „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k—— Jx K≥áêÊ~°∞. (`«sÉæ )ò
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^≥=· =∂~°Oæ Ö’ Y~°∞Û
ÃÑ@ì_O» =Å¡ ^è#Œ O `«iyáÈ^Œ∞. ^•ã¨∞_»∞ ^•#O KÕÜ∞« _®xH˜ KÕ~Ú *ÏÑ≤#ѨÙ_»∞ Jk
„QÆÇÏ‘ `« KÕuH˜ KÕ~∞° HÀHõ=ÚO^Õ ^Õ=Ùx KÕuH˜ KÕiáÈ`«∞Ok.—— (`«„ÉÏx)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''(ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞ á⁄Oyá⁄~°Ö)Ë XHõ HÍÅO
~å#∞#flk. JѨÙÊ_»∞ ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜ XHõ =ºH˜Î |Ü«∞Å∞^Õi`Õ J`«xH˜ ^•#O
ã‘fiHõiOKÕ"åˆ~ ^˘~°H~õ ∞° . J`«#∞ Z=iH˜ ^•#O KÕÜ∂« Å<åfl '<åH˜ÑÙ¨ Ê_»∞ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ .
h=Ù x#fl fã¨∞H˘x =zÛ=ÙO>Ë <Õh ^•#O ã‘fiHõiOKÕ"å_çfl— J#O\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''¢H˜OkKÕ~Ú HõO>Ë ÃÑ·K~Õ Ú ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. ÃÑ·K~Õ Ú
JO>Ë (^•#O) WKÕÛ, (ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O) Y~°∞ÛÃÑ>Ëì KÕ~Ú. ¢H˜OkKÕ~Ú JO>Ë
(^•#O) J_çy fã¨∞‰õΩ<Õ KÕ~Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^#Œä O:– <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''Jxfl\˜HOõ >Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
PK«~°} U^Œ——x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^Õ=Ù_çfl qâ◊fiã≤Oz PÜ«∞# =∂~°æOÖ’
áÈ~å_»@O—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''ÉÏx㨉Ωõ ¿ãfiK«Ûxù =fi_»O (‰õÄ_®) ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ PK«~} ° <Ë å?——
J#_çQÍ#∞. ''qÅ∞=#∞ |\˜ì Z‰õΩ¯= ^èŒ~°‰õΩ J=Ú‡_»∞áÈ=_»O`Àáê@∞, Ü«∞[=∂xH˜
JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= W+¨"ì ∞≥ #ÿ ÉÏx㨉Ωõ ¿ãfiK«Ûù ¢Ñ¨™êkOKåe—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨).
''XHõ"àÕ ◊ <Õh Ѩx KÕÜ∞« ÖËx Ѩiã≤u÷ Ö’ LO>Ë?—— J#_çQÍ#∞. ''JѨÙÊ_»∞ U^≥<· å Ѩx
KÕ¿ã"å_çH˜ PѨxÖ’ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_∞» ÖË^• ѨxKÕÜ∞« _»O ~åx"å_çH˜ Ѩx KÕãÃ≤ Ñ@∞ì—— Jx
K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. ''=∞i <Õh Ѩx ‰õÄ_® KÕÜ∞« ÖËx ã≤u÷ Ö’ LO>Ë =∞ˆ~O KÕÜ∂« e?——
J_çQÍ#∞ =∞m§. ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨[Å#∞ ZÖÏO\˜ Hõ+#ì¨ ëêìʼnõΩ QÆ∞iKÕÜ∞« ‰õΩ. Wk ‰õÄ_®
h áêe@ XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ ^•#"Õ∞—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''¢Ñ¨u =Úã≤¡O qkèQÍ ^•#O
KÕÜ∂« e—— J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx ''=∞i Z=i ^ŒQ~ÔæÆ <· å ^•#O KÕÜ∞« _®
xH˜ Ug∞ ÖËHáõ È`Õ ZÖÏ?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''JѨÙÊ_® =ºH˜Î Hõ+Ñì¨ _¨ ç
ã¨OáêkOz ^•xfl `å#∂ J#∞Éèqí OKåe, ^•#O ‰õÄ_® KÕÜ∂« e—— J<åfl~°∞.
''XHõ"àÕ ◊ JÖÏ KÕ¿ã â◊HΘ ‰õÄ_® ÖËHáõ È`Õ ÖË^• JÖÏ ‰õÄ_® KÕÜ∞« HõáÈ`Õ?—— Jx
=∞m§ J_çQÍ~°∞ J#∞Ü«∂Ü«ÚÅ∞. ''JѨÙÊ_»∞ Z=Ô~<· å JQÆ`º« Ѩ~∞° _»∞ U^≥<· å PѨ^Ö Œ ’
z‰õΩ¯‰õΩO>Ë J`«_flç P^Œ∞HÀ"åe—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). J#∞K«~∞° Å∞ =∞m§ ''Jk
258 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
‰õÄ_® KÕÜ∞« HõÖHË õ áÈ`Õ<À?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''(Jn KÕÜ∞« ÖËHáõ È`Õ)
"Õ∞Å∞ ÖËHõ ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕÜ∂« Åx W`«~∞° ʼnõΩ ã¨ÅǨe"åfie—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''Jn
KÕÜ∞« ÖËHáõ È`Õ...?—— =∞m§ J_çQÍ~°∞ J#∞K«~∞° Å∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''(Hõhã¨O)
`å#∞ K≥_»¤Ñ¨#∞Å∞ KÕÜ«∞‰õΩO_®, W`«~°∞ʼnõΩ K≥_»∞ `«ÅÃÑ@ì‰õΩO_® LO_®e. Wk
‰õÄ_® ^•#O (ã¨^MŒ Ï) H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨÏH©"£∞ a<£ Ç≤Ï*Ï"£∞ (~°l) Hõ^äŒ#O:– <Õ<˘Hõ ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ#∞ (H˘O`« ^èŒ#O)
J_çy`Õ PÜ«∞# WKåÛ~°∞. (Jk KåÅHõ) <Õ#∞ =∞m§ J_çQÍ#∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å‰õΩ
=∞iH˘O`« WKåÛ~°∞. <Õ#∞ `«$Ñ≤K Î O≥ ^ŒHõ =∞m§ J_çQÍ#∞. PÜ«∞# <å‰õΩ =∞iHÍã¨Î WzÛ
WÖÏ J<åfl~°∞: ''ǨÏH©"∞£ ! D SÇ≤ÏHõãO¨ Ѩ^Œ (ÃÑ·H)˜ ZO`À (Hõ#∞ÅѨO_»∞QÆQÍ) ѨKÛ« ѨKÛ«
QÍ, uÜ«∞ºQÍ LO_»=K«∞Û. HÍx ^•xfl P`«‡ã¨O`«$Ñ≤`Î À fã¨∞‰õΩ<Õ"åiˆH â◊√ÉèOí HõÅ∞QÆ∞
`«∞Ok. J`åºâ◊`À J_çQˆ "å_çH˜ JO^Œ∞Ö’ â◊√ÉèOí LO_»^∞Œ . J`«#∞ ZO`« u<åfl Hõ_∞» ѨÙ
xO_»x =ºH˜Î ÖÏO\˜"å_»∞. (QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ.) WKÕÛKÕ~Ú Ñ¨ÙK«∞Û‰õΩ<Õ KÕ~Ú HõO>Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ ÿ
#k.—— JѨÙÊ_»∞ ǨÏH©"∞£ (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! q∞=∞‡efl ã¨`åºxzÛ Ñ¨OÑ≤#
P ¢Ñ¨É∞íè =Ù ™êH˜Q∆ Í K≥|∞`«∞<åfl#∞. <Õh Hõ} ∆ O #∞Oz WǨÏÖ’HõO g_çáÈÜÕ∞ =~°‰Ωõ U
=ã¨∞Î=Ù HÀã¨O ‰õÄ_® Z=i =ÚO^Œ∂ KÕ~Ú*ÏѨ#∞.—— ǨÏnãπ LÖË¡Y‰õΩx Hõ^äŒ#O:
''ǨÏH©"£∞ (~°l) `å#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ KÕã≤# D "åQÍÌ<åxH˜ Hõ@∞ì|_ç WǨÏ
Ö’HõO g_çáÈÜÕ∞^•HÍ Z=i #∞O_ô ^•#O ã‘fiHõiOK«Ö^Ë ∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^èŒ#`åºQÆO
''(qâÍfiã¨∞ÖÏO®!) g∞O°∞ Jq∞`Œ~Qå „¿Ñq∞~KÕÇÍ>˜x Ãã·`Œ~ (^≥·==∂O°æ~Ö’)
qxܡ∂y~K«#~`Œ =O°Hí∂ g∞O°∞ ^è°O°‡Ç¨O®Ü«µ}∞Å∞ HßÖËO°∞.—— (Y∞~üP<£–3:92)
''g∞Ö’ ^Õ=ÙxH˜ O°∞}q∞KÕÛ "åO≥=O≥<· ® L<®flO®? „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ O°∞}~? JÖÏ~>˜ "åiH˜
^Õ=Ù_«∞ P O°∞}®xfl J<ËHOí @≥ ∞¡ ÃÑ~z uiy WzÛ"Õ™®Î_∞« . ÃÑQ· å "åiH˜ J`Œº~`Œ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
„ǨuǶŨ ~ Hí∂_Í Åaèã∞¨ ~Î k.—— (Y∞~üP<£–57:11)
Ǩτ[`ü J|∞^°ÇÌ ¨ Ì J<®ûs (O°l) D㨥H˜Î (57:11) qx ''^≥=· „=HßÎ! ^Õ=Ù_«∞ =∞#efl
JǨC J_«∞Qõ∞`Œ∞<®fl_Í?—— Jx „Ǩtfl~KÍO°∞. ^®xH˜ PÜ«µ# J=Ù#<®flO°∞. JǨC_«∞
J|∞^°ÌǨÌ (O°l) ''Jܵ`Ë HßãÎ̈ g∞ KÕܵ *ÏǨ~_ç—— J<®flO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) KÕܵ
*ÏáåO°∞. Ǩτ[`ü J|∞^°ÌǨÌ (O°l) PÜ«µ# KÕux `Œ# KÕuÖ’H˜ fã¨∞HÁx ''<Ë#∞ <®
„ǨÉèí∞=ÙHí∞ <® `À@#∞ (JǨCQå) Wã¨∞Î<®fl#∞—— Jx K≥áåÊO°∞.
J|∞^°ÇÌ ¨ Ì (O°l) `À@Ö’ PO˘~^°Å YO°¥O˚ ° K≥@∞¡<®flܵ. `À@Ö’<Ë WÅ∞¡ Hí∂_Í
L~k. JHí¯_Ë PÜ«µ# ÉèÏO®ºÇ≤Å¡Å∞ x=ã≤ã¨∞Î<®flO°∞. D=∂@ K≥Ç≤Ê PÜ«µ# `À@
^°Qiæõ H˜ "≥o§ ''L"≥∞‡^°Ç¨ !Ì |Ü«µ>˜H˜ =KÕÛ¿ãܵ. <Ëh `À@#∞ <® „ǨÉ∞íè =ÙHí∞ JǨCQå
WKÕÛâÍ#∞—— J<®flO°∞. PÜ«µ# ÉèÏO°º Hí∂_Í Z~`À ™®nèfi=∞}˜. P"≥∞ D =∂@Å∞ qx
''g∞O°∞ KÍÖÏ ÖÏÉè^í ®Ü«µHí"∞≥ #ÿ ÇͺáåO°"∞Õ KÕâÍO°∞—— J<®flO°∞. JǨÊ>˜HÇí C¨ _«∞ PÜ«µ#
`Œ# W~>˜ ™®=∞„yx, ÉèÏO®ºÇ≤ÅÅ ¡ #∞ fã¨∞HÁx `À@Ö’ #∞~z |Ü«µ>˜H˜ =KÕÛâÍO°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 259
O’=∞#∞¡ =∞n<®ÃÑ· ^®_çK≥Ü«µº_ÍxH˜ ã¨<®flǨÅ∞ KÕã¨∞Î<®flO°x ã¨=∂KÍO°~
J~^Œ_»O`À ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "åix Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ ''`«|∂H±—— ^ŒO_»Ü«∂¢`«‰õΩ
ã¨<åflǨÅ∞ KÕÜ∞« =Åã≤ =zÛOk. ã≤iÜ«∂ ã¨iǨÏ^Œ∞#Ì QÆÅ `«|∂H± ¢áêO`åxH˜ =Úã≤O¡
Ü≥∂^è∞Œ Å∞ ã¨∞nO°… „ǨÜ∂« }~ KÕܵ« =Åã≤ L~_çOk. ÃÑ·Qå Jk f„=Ç‹∞#· Z~_ÍHßÅ~.
ǨHí_«ƒ~nQå ÉèÏsZ`Œ∞Î ã¨<®flǨÅ∞ KÕÜ«µ_®xH˜ J`ŒºkèHõ PÜ«µ∞^è®Å∞, PǨ~°
Ѩ^•~å÷Å∞, ÇÍǨÏ<®Å#∞ ã¨g∞Híi~K«=Åã≤ =zÛ~k. JO^Œ∞=Å¡ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)
^è°#, Hí#Hí, =ã¨∞Î `ͺQåÅ H’ã¨~ „Ǩ[Å#∞ „¿ÑOÕÇ≤~KÍO°∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) É’^è`° À L`ËlÎ `Œ∞Öˇ#· „Ǩ[Å∞ qâÍÅǨÏ$^°Üµ« ~`À Éè¥í i qO®à®Å∞
J~^°*ˇÜ«µº_«~ „áåO°~aè~KÍO°∞. HÁ~^°O°∞ ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ<å =∂O°æ~Ö’ `Œ=∞ ã¨~°fiã¨fiO
`ͺQõ~ K≥Ü«∂ºÅ#fl g~å"Õâ◊~`À `«=∞ â◊H˜ÎH˜ q∞~z# qO®à®Å∞ Hí∂_Í WKÍÛO°∞.
Ǩτ[`ü L™®‡<£ (O°l) "Õܵ n<®O∑Å qÅ∞=QõÅ =ã¨∞Î=Ùefl ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)Hí∞
J~^°*ËâÍO°∞. PÜ«∞# ^è°xHí∞Öˇ·#ǨÊ>˜H© D qO®à◊~ P HßÅ~Ö’ J`ŒºkèHí"≥∞ÿ#^Õ.
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) ^è#Œ `åºQÆO q+¨Ü∞« OÖ’ J|∂|Hõ~ü (~°l)x q∞OzáÈ"åÅx
x~°‚~ÚOK«∞H˘x `Œ# Ü«∂=^®ã≤ÎÖ’ JO°úÉèÏQõ~ fã¨∞H˘x =KÍÛO°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
Jk K«∂ã≤ ''ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O U"≥∞ÿ<å q∞yeÛ ÃÑ\Ïì"å ÖË^•?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ǨϢ[`ü L=∞~ü ''"åà◊§ HÀã¨O ã¨QÆO =^ŒeÃÑ\Ïì#∞—— J<åfl~°∞.
P `«~åfi`« Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) W~>’¡ L#fl^°~`Í T_çÛ `ˇzÛ „Ǩ=HíÎ (ã¨)
áå^®Å K≥~`Œ áÈâÍO°∞. D J™®^è®O°} ^®`Œ$`Œfi~ K«¥ã≤ PÜ«µ# Pâ◊Û~°ºO`À ''J|¥|HíO!∑
L#fl^°~`Í `ˇzÛ#@∞¡~k. =∞i W~>’¡ ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O U~ =^°e ÃÑ>Ïì=Ù?—— Jx
J_çQåO°∞. ''ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞, ^≥·=„Ǩ=HíÎ KÍÅ∞—— J<®flO°∞ J|¥|HíO∑ (O°l).
áêѨO J|∂YbÖò (~°l) ^ŒQ~æÆ ° q~åà◊O W=fi_®xH˜ Ug∞ ÖË^∞Œ . PÜ«∞# ‰õÄe<åe
KÕã≤ ¢|uˆH x~°∞¿Ñ^Œ ¢â◊=∞rq. XHÀ¯~ÀA P ‰õÄeѨx ‰õÄ_® ^˘~°Hõ¯ ‰õΩ@∞O|O Ѩã¨∞Î
Å∞O_»=Åã≤ =KÕÛk. J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨Hõ@# q#QÍ<Õ J|∂YbÖò (~°l) F
`À@Ü«∞[=∂x ^ŒQÆæiÔHo§ K≥@¡‰õΩ hà◊√§ `À_çáÈ™êÎ#x K≥a`Õ J`«#∞ XѨÙʉõΩ<åfl_»∞.
P~ÀA J|∂YbÖò (~°l) Wëê#=∂*ò `«~°∞"å`« `À@ÔHo§ ~å¢u `≥Å¡"åˆ~^•HÍ ÉÏq
#∞Oz hà◊√§ `À_®~°∞. WO`« Hõ+¨ìѨ_ç`Õ Ü«∞[=∂x PÜ«∞#‰õΩ <åÅ∞QÆ∞¿ã~°∞¡ Y~°∂˚~°
ѨO_»∞¡ WKåÛ_»∞. J|∂YbÖò (~°l) "å\˜x fã¨∞H˘x ã¨O`À+¨OQÍ WO\˜H˜ =KåÛ~°∞.
P Y~°∂˚~° ѨO_»¡Ö’ ã¨QÆO ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O =^ŒeÃÑ\˜ì q∞QÆ`å ã¨QÆO ѨO_»∞¡
=¸@Hõ@∞ìH˘x PÜ«∞# ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥àϧ~°∞. HÍx [#O ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ q~åàÏÅ∞
Wã¨∞ÎO>Ë `å#∞ D z#fl q~åà◊O W"åfieû =ã¨∞Î#fl^Õ Jx ÉèÏqOz ã≤QÆ∞æѨ_ç áÈ`«∞<åfl~°∞.
JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# F Hõ∆}O J@∂ W@∂ K«∂ã≤ P ѨO_»¡ =¸@#∞ q~åàÏÅ ‰õΩѨÊÖ’
ZHõ¯_À J_»∞QÆ∞ ÉèÏQÍ# ÃÑ>Ëâì ß~°∞ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ∞» `«∂<Õ. HÍx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jk QÆ=∞xOKå~°∞.
"≥O@<Õ PÜ«∞# P ѨO_»¡ =¸@#∞ JHõ¯_»∞flOz fã≤ q~åàÏÅ ‰õΩѨÊÖ’ Jxfl\˜Hõ<åfl
ÃÑ·ÉèÏQÍ# ÃÑ>Ëìâß~°∞. J|∂YbÖò (~°l) Jk K«∂ã≤ ZO`À ã¨O`À+≤OKå~°∞. (q∞ëê¯`ü)
260 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂`«ÖÏ› (~°l) =∞n<åÖ’x J<åû~ü =Úã≤O¡ ÅÖ’ HÔ ÖÏ¡ Q˘Ñ¨Ê ^èxŒ ‰õΩÅ∞.
PÜ«∞#‰õΩ (J<ÕHõ) Y~°∂˚~°Ñ¨Ù `À@Å∞O_Õq. "å\˜Ö’ 'ɡ·~å›— `À@O>Ë PÜ«∞#‰õΩ ZO`À
W+¨ìO. Y∞~üP<£Ö’ 3:92 ã¨∂H˜Î J=`«iOz#ѨÙ_»∞ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! 'g∞‰õΩ J`«ºO`« ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ =ã¨∞=Î Ùx ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ Y~°∞Û ÃÑ@ì#O`«
=~°‰õΩ g∞~°∞ ѨÙ}º™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀÖË~°—x ^Õ=Ù_»∞ ÃãÅqã¨∞Î<åfl_»∞ Hõ^•! 'ɡ·~å›— `À@
<åÔHO`À W+¨ì"≥∞ÿ#k. JOKÕ`« <Õ<å `À@#∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ ^•#O KÕã¨∞Î<åfl#∞. ^≥·=O
#∞O_ç ^•x ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O Ptã¨∞<Î åfl#∞. Ѩ~Ö
° ’HõOÖ’ Jk <åHÀã¨O Q˘Ñ¨ÊxkèQÍ `«Ü∂« ~°=Ù
`«∞O^Œx #=Ú‡`«∞<åfl#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ ^≥·"å[˝ ¢Ñ¨HÍ~°O ^•xfl LѨÜ≥∂yOK«O_ç.——
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''KåÖÏ =∞Ozk. W^≥O`À ÖÏÉè^í •Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ
ã¨OѨ^.Œ x[OQÍ W^≥O`À ÖÏÉè^í •Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ ã¨OѨ^.Œ h =∂@Å∞ <Õ#∞ q<åfl#∞. J~Ú`Õ
<å^˘Hõ ã¨ÅǨ. P `À@#∞ h (¿Ñ^Œ)|O^èŒ∞=ÙʼnõΩ ѨOz=Ùfi.—— ǨϢ[`ü J|∂`«ÖÏ› (~°l)
D=∂@ qx ''<Õ#∞ g∞P[˝ t~°™ê=Ç≤Ïã¨∞Î<åfl#∞—— J<åfl~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞# P `À@#∞
`«# ÃÑ^Œ<å#fl, z<åfl#fl H˘_»∞‰õΩʼnõΩ, W`«~° |O^èŒ∞=ÙʼnõΩ ѨOz"Õâß~°∞. (|∞MÏi)
J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: „Ѩ=HõÎ J#∞K«~∞° ÅÖ’ XHõ`x« H˜ Z=~À HÍ#∞HõQÍ
F "Õ∞Hõ`«Å WKåÛ~°∞. JѨÙÊ_»`«#∞ ''nxfl <å q∞„`«∞_»∞ Ѷ¨ÖÏ<å‰õΩ W=fiO_ç, J`«#∞ <å
HõO>Ë Z‰õΩ¯= JQÆ`«ºÑ¨~°∞_»∞—— J<åfl_»∞. P =ºH˜Î ^•xfl J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ ѨOáê_»∞. HÍx
J`«#∞ ‰õÄ_® ''nxfl <å q∞„`«∞_»∞ Ѷ¨ÖÏ<å‰õΩ W=fiO_ç, J`«#∞ <åHõO>Ë Z‰õΩ¯= JQÆ`«º
Ѩ~°∞_»∞—— J<åfl_»∞. Dq^èŒOQÍ P "Õ∞Hõ`«Å U_»∞QÆ∞i ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ#fl `«~åfi`« z=iH˜
"≥Ú^Œ\˜ =∞x+≤ ^ŒQÆæ~°‰õΩ uiQ˘zÛOk.—— (ã¨Ç‘ÏѶ¨`«∞ÖòǨÏMò)
46. Pi÷Hí X#O°∞Å qxܡ∂Qõ~
''PÜ«µ<Ë Éè¥í q∞ (^˘i¡áÈHí∞~_Í ^®x)g∞^° ǨOfi° `ÍÅ∞ áåuÃÑ>Ïì_∞« . J~^°∞Ö’ J<ËHí
â◊∞ÉèÏÅ∞ L~KÍ_«∞. J~`ËHß^°∞, PǨO°~ Ji÷~KÕ ã¨=∞ã¨Î „áå}˜H’>˜H˜ J=ã¨O"° ∞≥ #ÿ "Õ∞O°H∞í
ÖˇH¯í „ǨHßO°~ ^®xÃÑ· PǨO°™®=∞„y Hí∂_Í UO®Ê@∞ KÕâÍ_«∞——. (Y∞~üP<£–41:9,10)
Éè∂í =∞O_»ÅOÃÑ· =∂#=ÙÅO^ŒiH© HÍ=Åã≤# ã¨ÇϨ [ X#~°∞Å∞ ѨÙ+¨¯ÅOQÍ L<åfl~Ú.
JѨÙÊ_»ÑÙ¨ Ê_»∞ =KÕÛ ¢Ñ¨H$õ u"≥Ñ· s¨ `åºÅ =Å¡ H˘O`«#+¨Oì [~°∞QÆ∞`«∞<åfl ã¨ÇϨ [ X#~°∞ÅÖ’ U
=∂¢`«O H˘~°`~« å^Œ∞. ^Õ=Ù_«∞ ã¨$+≤Hì Oí ΰ =∂„`Œ"∞Õ Hß^°∞† PÜ«µ# âÍã¨#HíO,ΰ áÈ+¨H∞í _«∞ Hí∂_Í.
„áå}˜H’>˜x áÈ+≤~KÕ ÉÏ^è°º`Œ PÜ«µ<Ë fã¨∞Hí∞<®fl_«∞. Láåkè ã¨=ÚáåO°˚#Hí∞ =∂#=ÙÅ∞
Hí$+≤ =∂„`Œ"Õ∞ KÕÜ«µQõÅO°∞. Láåkè„Ǩ^®`Œ ^Õ=Ù_Ë. ÃÑO°∞Qõ∞`Œ∞#fl [<®ÉèÏHí∞ J#∞Qõ∞}~Qå
PÜ«µ# PǨO’`ŒÊuÎ ÃÑ~K«∞`Œ∞<®fl_«∞. JkèH’`ŒÊuÎ H’ã¨~ <Ë_∞« =º=™®Ü«µO°~Qõ~Ö’ J^°∞ƒù`Œ
"≥∞ÿ# q^è®<®Å∞, ™®~HıuHí Ǩ^°ú`Œ∞efl =∂#=ÙÅHí∞ ¢Ñ¨™êkOz#ÇÍ_«∞ ‰õÄ_® P „ǨÉèí∞"Õ.
^èŒ~°‡ã¨Oáê^Œ<Õ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ XHíi ™⁄=Ú‡#∞ =∞O˘HíO°∞ J<®ºÜ«µ~Qå Hí|o~K«Hí~_ç.
ǨO°ã¨ÊO®"≥∂^°~`À ÇͺáåO° ÖÏÇÍ^ÕgÅ∞, WzÛѨÙK«∞ÛH’=_ÍÅ∞ [O°∞ѨÙH’=K«∞Û.
(J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∞~, ǨÏ`Œº, P`Œ‡Ç¨Ï`ŒºÅ ^®fiO®) q∞=∞‡efl g∞O°∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞ÛH’Hí~_ç.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 261
^Õ=Ù_«∞ g∞ q+¨Üµ« ~Ö’ Z~`À ^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∂Å`À
WÖÏ KÕ¿ãÇÍ_çfl "Õ∞=Ú `ŒfiO°Ö’<Ë #O°HßyflÖ’ q㨈~™®ÎO.—— (Y∞~üP<£–4:29,30)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''XHí`#« ∞ ^°¥O°„ǨÜ∂« }~ KÕã≤ ^°∞=Ú‡HÁ@∞ìHÁx =™®Î_∞« .
J`Œ#∞ PHßâ◊O "≥Ñ· Ù¨ KÕ`∞Œ ÖˇuÎ „Ǩɥíè ! „Ǩɥíè ! J~@¥ ¢áêi÷™êÎ_∞« . Hßx J`Œ#∞ u#flk
J^èO° ‡° "≥∞#ÿ u~_ç, Hí@∞ìH∞í #flq J^èO° ‡° =„™®ÎÅ∞, J`Œx â◊sO°~ J„Hí=∞ã¨~áå^°#`À áÈ+≤~
K«|_ç~k. JÖÏ~@ǨC_«∞ J`Œx ¢áê~°#÷ ZÖÏ ã‘fiHíi~K«|_«∞`Œ∞~k?—— (=Úã≤~¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''J^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ#`À áÈ+≤OK«|_ç# â◊s~°O #~°HÍyflÖ’
Ѩ_Ü
Õ ∞« _®xH˜ Z‰õΩ¯= J~°›`« Hõey=ÙO@∞Ok.—— (S*Ï)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O áê@∞Ѩ_@ » =∞O>Ë ^≥=· =∂~°Oæ Ö’
g~åkèg~°∞Å`À áÈ~å_»@"Õ∞. Z=Ô~<· å ^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O „â◊q∞Oz JÅã≤áÈ~Ú ~å„u
x„^ŒáÈ`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤ Ѩ@¡ ^Õ=Ù_»∞ „Ѩã#¨ ∞fl_»=Ù`å_»∞.—— (S*Ï)
^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞
''^°∞ÉÏO®YO°∞Û KÕÜ«µHí~_ç. ^°∞ÉÏO®YO°∞Û KÕ¿ãÇÍO°∞ Ã+·`Í<ü ™È^°O°∞Å∞Qå ǨiQõ
}˜~K«|_«`ÍO°∞. Ã+·`Í<ü `Œ# „ǨÉèí∞=ÙHí∞ Hí$`ŒÑ¶¨∞∞fl_≥·áÈÜ«∂_«∞.—— (Y∞~üP<£–17:26,27)
''"åO°∞ `Œ=∞ ã¨~Ǩ^° qxܡ∂yã¨∞#Î flǨC_«∞ ^°∞ÉÏO® YO°∞ÛKÕܵ« O°∞† W@∞ Ç≤ã<≤ ®i
`Œ#~ Hí∂_Í =Ç≤Ï~K«O∞° . ÇÍi YO°∞Û P O≥~_ç\H˜ ˜ =∞^躰 ã¨~Î Qå L~@∞~k.—— (Y∞–25:67)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''u#O_ç, `åQÆO_ç, ^•#O KÕÜ∞« O_ç, ^èiŒ OK«O_ç.
J~Ú`Õ ^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞ KÕÜ∞« HõO_ç† JǨÏOHÍ~åxH˜ Ö’#∞HÍHõO_ç.—— (#™ê~Ú)
WɡflJÉσãπ(~°l) J<åfl~°∞: ''g∞Ö’ ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Å∞ ÖË#O`«=~°‰Ωõ g∞~°∞ HÀ~°∞
‰õΩ#flk u#O_ç `åQÆO_ç ^èiŒ OK«O_ç. 1–^Œ∞ÉÏ~å Y~°∞ÛÅ∞, 2–JǨÏOHÍ~°O.—— (|∞MÏi)
''=∂ ^è<° ®xfl =∂ W+¨"ì Ú≥ zÛ#@∞¡ YO°∞Û ÃÑ@∞ìH∞í <Ë JkèHßO°~ Hí∂_Í ÖË^® =∂Hí∞?
W^Õ<® h„áåO°#÷ hHí∞ <ËO∞° Ê`Œ∞#flk?—— (Y∞~üP<£–11:87)
¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+ª̈Å HÀã¨O ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ Éè=í <åÅ∞ xi‡OK«_®xfl ‰õÄ_® W™ê¡O ǨÏi¬OK«^∞Œ .
''g∞O°∞ Z`ŒÜ
Î µ# „Ǩu KÀ\Ï Ç¨xH˜=∂e# ™®‡O°Hí Éè=í #~ xi‡ã¨∞<Î ®flOÕq∞>©? WHí¯_Ë
âÍâ◊fi`Œ~Qå L~_ÍÅ#fl@∞¡ ÃÑ^°ÌÃÑ^°Ì "Õ∞_«Å∞ Hí_«∞Î<®flO°∞.—— (Y∞~üP<£–26:128–130)
''D `À@Å∞, HßÅ∞=Å∞, ǨK«Û>˜á⁄ÖÏÅ∞, Ǩ~_«¡`À x~_ç# D Z_Íi =<®Å
=∞^躰 q∞=∞‡efl ǨܵQå ZÅ¡HßÅ~ L~_«x=fi_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x ÉèÏqã¨∞<Î ®flO®? JnQåHí
g∞O°∞ HÁ~_«efl `˘Åz |_ÍܵH’ã¨~ ÃÑ^°ÌÃÑ^°Ì Hí@ì_ÍÅ∞ xi‡ã¨∞Î<®flOÕ! Hßã¨Î ^Õ=ÙxH˜
ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. <®Hí∞ q^èÕÜ«µ`Œ K«¥Ç¨~_ç.—— (Y∞~üP<£–26:146–150)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''Éè=í #x~å‡}O
HÀã¨O KÕ¿ãY~°∞Û `«Ñʨ W`«~° Y~°∞ÛÅhfl ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ KÕã#≤ Y~°∞ÛÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«
|_»`å~Ú. Éè=í #x~å‡}O HÀã¨O KÕ¿ãY~°∞ÛÖ’ ZÖÏO\˜ ѨÙ}ºO ÖË^∞Œ .—— (ui‡l)
262 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
á⁄^Œ∞Ѩ٠^•fi~å ã¨`å¯~åºÅ∞
W™ê¡OÖ’ á⁄^Œ∞Ѩ٠KÕÜ«∞_»=∞O>Ë XH˘¯Hõ¯ ÃÑ·™ê ‰õÄ_»Éˇ_»∂Î Pã¨∞ÎÅ∞ ÃÑOK«∞HÀ=_»O
HÍ^Œ∞. qÖÏ™êʼnõΩ áȉõΩO_® J#=ã¨~Ñ° Ù¨ Y~°∞ÛÅ∞ gÖˇ#· O`« `«yOæ K«∞H˘x, `«^•fi~å ¿Ñ^ŒÅ
ã¨OHˆ =∆ ∞O, W`«~° ã¨`å¯~åºÅ HÀã¨O áê@∞Ѩ_®Å#fl^Õ á⁄^Œ∞Ѩ٠ÅHõº∆ O. JÖψQ W™ê¡O J=ã¨~å
xH˜ q∞Oz# (Surplus) =ã¨∞Î=ÙÅ∞ LOK«∞HÀ=_®xfl ‰õÄ_® JOwHõiOK«^Œ∞.
ǨϢ[`ü |~å a<£ Pl"£∞ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∂‰õΩ U_»∞ ~°HÍÅ
Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∂« Åx P^ÕtOKå~°∞. JÖψQ U_»∞ ~°HÍŠѨ#∞Å∞ KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ =∞=∞‡efl
"åiOKå~°∞. KÕÜ∞« =∞x P^ÕtOz# U_»∞ Ѩ#∞Å∞ Wq............
KÕÜ«∞=^ŒÌx "åiOz# U_»∞ Ѩ#∞Å∞– 1–|OQÍ~°Ñ¨Ù LOQÆ~°O ÃÑ@∞ìHÀ=_»O,
2–"≥O_ç áê¢`«ÅÖ’ h~°∞ `åQÆ_»O, 3–Ѩ@∞ì r#∞#∞ "å_»@O, 4–dãπ (¢áêO`«O)Ö’
`«Ü«∂Ô~·# |@ìÅ∞ "å_»@O, 5–Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ∞ ^èŒiOK«_»O, 6–=Ú`«Hõ Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ∞
^èiŒ OK«_O» , 7–ѨÅÛ\˜ Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ∞ ^èiŒ OK«_O» . (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢ã‘Å
Î ‰õΩ =∂¢`«"∞Õ "≥O_ç |OQÍ~åÅ#∞ PÉè~í } ° ÏÅ∞QÍ =∂¢`«"∞Õ
"å_»\ÏxH˜ J#∞=∞uKåÛ~°∞. J~Ú`Õ ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ Éèí~°ÎÅ HÀã¨O =∂¢`«"Õ∞ |OQÍ~°∞
#QÆÅ∞ ^èiŒ OKåe. Ö’‰õΩÅ "≥∞ѨÙÊ HÀã¨O ^èiŒ OK« Äõ _»^∞Œ . ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü∂« xfl
K≥|∞`«∂ ''U ¢ã‘Î J~Ú<å [<åxH˜ K«∂¿Ñ L^ÕâÌ º◊ O`À |OQÍ~°∞ #QÆÅ∞ ^èiŒ ¿ãÎ P"≥∞
(#~°H)õ Ü«∂`«#ʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ |OQÍ~°∞ Q˘Å∞ã¨∞Å∞, LOQÆ~åÅ∞, K≥qáÈQÆ∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #QÆÅ∞ "å_»\Ïxfl
PÜ«∞# x¿+kèOKå~°∞. Jã¨Å∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ |OQÍ~°O "å_»<Õ "å_»‰õÄ_»^Œ∞. JÖψQ ¢ã‘ÎÖˇ·<å,
ѨÙ~°∞+¨µÖˇ·<å áê¢`«Å∞, QÍ¡ã¨∞Å∞, W`«~°¢`å ™ê=∞¢y HÀã¨O "≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ "å_»~å^Œ∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''"≥O_ç |OQÍ~åÅ`À KÕã≤# áê¢`«ÅÖ’ QÍx, ÖË^•
"≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ HõeÑ≤ W`«~° ֒ǨÅ`À KÕã≤# áê¢`«ÅÖ’QÍx Z=Ô~·<å uO>Ë, `åy`Õ
JÖÏO\˜"å_»∞ `«# á⁄@ì#∞ #~°HÍyfl`À xOѨىõΩ<åfl_»#fl =∂@. (^•~üYufl)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''Z=Ô~<· å "≥O_çKO≥ |∞`À =∞Ozhà◊√§ `åy`Õ J`«#ã¨Å∞
XHÀ¯ QÆ∞Hõ¯`À áê@∞ `«# á⁄@ìÖ’ Jyfl áÈã¨∞‰õΩ#fl>Ë.¡ —— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü Je (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)‰õΩ F™êi ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ
[`« XHõ\˜ HÍ#∞HõQÍ ÅaèOzOk. ^•xfl =∂ WO\˜H˜ ѨOÑ≤¿ãÎ <Õ#∞ ^èiŒ OKå#∞. HÍx
Jk K«∂_»QÍ<Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =ÚMÏ~°qO^ŒO P¢QÆÇϨ Ÿ^Œ¢QÆ=∞~ÚOk. ^•O`À <Õ<å
Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ#∞ zOz =∂ ‰õΩ@∞O|OÖ’x ¢ã‘Å Î ‰õΩ WzÛ"Õâß#∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: F~ÀA <Õ#∞ =∞ã≤˚^£ ^•fi~°O ^ŒQÆæ~° ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ [`«#∞ K«∂ã≤ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D [`«|@ìefl g∞~°∞ H˘x â◊√¢Hõ"å~°O |Ü«∞\˜
#∞O_ç q∞=∞‡efl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨uxkè=~åæÅ∞ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ "å\˜x ^èiŒ ¿ãÎ ZO`«
ÉÏQÆ∞O@∞Ok!—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Ѩ~Ö ° ’HõO (ã¨fi~°Oæ )Ö’ ZÖÏO\˜
(¢Ñ¨uѶÅ
¨ O) "å\ωõΩ <ÀK«∞HÀx"å_Õ nxfl ^èiŒ ™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 263
ǨϢ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ HÍ#∞HõQÍ XHõ ã≤Å∞¯
HÀ@∞ =zÛOk. PÜ«∞# ^•xfl ^èiŒ Oz #=∂A KÕâß~°∞. J~Ú`Õ (WO\˜H)˜ uiQ˘zÛ
f¿ãâß~°∞ `«#Hõk W+ì̈OÖË#@∞¡QÍ. `«~°∞"å`« (Ѩ@∞ì=¢™êÎÅ#∞ QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∂)
''^≥=· cèuѨ~∞° ʼnõΩ WÖÏO\˜ |@ìÅ∞ â’aèOK«=Ù—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞=∞‡efl |OQÍ~°Ñ¨Ù
LOQÆ~°O ^èŒiOK«_®xfl "åiOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) |OQÍ~°Ñ¨Ù
LOQÆ~O° KÕ~ÚOK«∞H˘x ^•x ~å~Ú KÕu֒ѨeH˜ LO_ÕÖÏ ^èiŒ OK«™êQÍ~°∞. Jk K«∂ã≤
PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® J^Õq^èŒOQÍ ^èŒiOK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞. P `«~°∞"å`«
F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞ã‘^Œ∞ "ÕkHõ ZH˜¯ LOQÆ~åxfl f¿ãã≤ WÖÏ J<åfl~°∞. ''<Õh
LOQÆ~O° ^èiŒ OKÕ"å_çfl. nx ~å~Ú KÕuH˜ ¢H˜Ok "≥Ñ· Ù¨ LO_ÕÖÏ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ"å_çfl—— Jx
J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# P LOQÆ~åxfl áêˆ~ã≤ ''^≥=· ™êH˜!∆ <ÕxHõ #∞Oz D LOQÆ~O°
Z#fl\˜H© ÃÑ@∞ìHÀ#∞—— Jx J<åfl~°∞. D=∂@ q#QÍ<Õ J#∞K«~∞° Å∞ ‰õÄ_® `«=∞`«=∞
LOQÆ~åÅ#∞ fã≤ áêˆ~âß~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''(ÉèÏ~åºÉè~í Å
ΰ ∞ =∂„`«"∞Õ
L#fl WO\’¡) XHõ Ѩ_H» õ ѨÙ~°∞+¨µx HÀã¨O, ~Ô O_»= Ѩ_H» õ J`«x ÉèÏ~°º‰HÀã¨O, =¸_»=
Ѩ_H» õ Jukä HÀã¨O, <åÅæ= Ѩ_H» õ Ã+·`å<£ HÀã¨O LO\Ï~Ú.—— (=Úã≤O¡ –q∞ëê¯`ü)
rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜ HÍ=Åã≤# uO_ç, |@ì, x"åã¨O ÖÏO\˜ Hõhã¨=ã¨~åÖË =∞x+≤
=ÚMϺ=ã¨~åÅx, JO`«‰õΩ q∞Oz#"å\˜x HÀ~°∞HÀ=_»O `«QÆ^Œx K≥|∞`ÀOk W™ê¡O.
JO`«‰õΩq∞Oz# "å\˜x HÀ~°∞HÀ=_»=∞O>Ë qÖÏã¨rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜ L|ÖÏ@ Ѩ_»@"Õ∞.
qÖÏã¨rq`åxH˜ ǨÏ^ŒÌO@∂ LO_»^Œ∞. Jk ¢Hõ=∞OQÍ J¢Hõ=∞ r=<ÀáêkèH˜ ^•ifã¨∞ÎOk.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''P^ŒO ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ D (=¸_»∞) q+¨Ü∂« Ö’¡ `«Ñʨ
=∞Ô~O^Œ∞Ö’#∂ ǨωõΩ¯ÖË^∞Œ – (1) `«Å ^•K«∞HÀ=_®xH˜ XHõ WÅ∞¡, (2) =à◊√§ ^•K«∞HÀ=
_®xH˜ |@ì, (3) (Hõ_∞» Ѩ٠xOѨÙHÀ=_®xH˜) J#fláêhÜ«∂Å∞.—— (ui‡l–q∞ëê¯`ü)
47. J¢Hõ=∞ã¨Oáê^Œ<å =∂~åæÅ∞
^èŒ<å~°̊<Õ rq`« ÅHõ∆ºOQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ#fl"å~°∞ <Õ_»∞ _»|∞ƒ ã¨OáêkOK«_®xH˜ Z<Àfl H˘`«Î
=∂~åæÅ∞ HõxÃÑ\Ïì~°∞. J<ÕHõ "åºáê~°ã¨Oã¨÷Å∞ ~°Hõ~°HÍÅ ¢Ñ¨Hõ@#Å ^•fi~å 'ÃãʉõΩºÖË+¨<£—
"åºáê~°O KÕã¨∂Î ¢Ñ¨[Å#∞ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ xÅ∞=Ù^ÀÑ≤_ç KÕã¨∞Î<åfl~Ú. WÖÏO\˜ "åºáê~åÅÖ’
J|^ŒOú , J<åºÜ«∞O, ^ŒQ,Æ "≥∂™êÖË Z‰õΩ¯=QÍ Ñ¨xKÕ™êÎ~Ú. áêѨcuè , Ѩ~Ö
° ’HõÑÙ¨ ["å|∞^•s
ÉèÏ=#ÖËx ¿Ñ~åâ◊Ѩ~°∞Å∞ "å\˜ ¢Ñ¨Hõ@#ʼnõΩ "≥∂ã¨áÈ~Ú KÕ`«∞Å∞ HÍÅ∞Û‰õΩO@∞<åfl~°∞.
J<åºÜ«∞O, ^Ò~°˚#ºO
Y∞~üP<£ J=`«~}° ¢áê~°OÉèOí #∞Op W™ê¡O ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯Å`À áê@∞ ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯
ʼnõΩ ZO`À ¢áê=ÚYºq∞zÛOk. ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯ÅÖ’ `«e^¡ OŒ ¢_»∞ŠǨωõΩ¯Å∞ ¢Ñ¨^=Œä ∞ ™ê÷#O
=Ç≤Ï™êÎ~Ú. P`«~åfi`« J<å^äŒÅ, x~å^è•~°∞Å(qHõÖÏOQÆ∞Å) ǨωõΩ¯ÅˆH ¢áê^è•#ºO LOk.
264 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''J<®^ä°ÅHí∞ O®=Åã≤# Pã¨∞ÎÅ∞ ÇÍiH˜ WzÛ"ÕÜ«µ~_ç. ÇÍiH˜ ^°Hí¯=Åã≤# =∞~z
™⁄=Ú‡Hí∞ |^°∞Å∞ <®ã≤OH° ~í ™⁄=Ú‡ JǨÊy~K«H~í _ç. ÇÍi ^è<° ®xfl g∞ ^è#° ~`À Híe¿Ñã≤
(ÖˇH߯Ǩ„`Œ~ ÖËH∞í ~_Í) u#Hí~_ç. JÖÏ KÕܵ« _«~ ÃÑ∞¶ ÏO°"∞≥ #ÿ áåǨ~.—— (Y∞~üP<£–4:2)
''ÇÍO°∞ ÃÑ^°ÇÌ Í~°~Ú# `ŒO∞° ÇÍ`Œ `Œ=∞ (Pã≤)ΠǨÏHí∞¯ J_«∞Qõ∞`ÍO°#fl ÉèÜ í µ« ~`À =Ú~^°∞
Qå<Ë ÇÍi ™⁄=Ú‡#∞ `ŒfiO°`ŒfiO°Qå ux ǨÏi~z "ÕÜ«µHí~_ç. (J<®^ä°) ã¨~O°Hí∆Hí∞_«∞
ã≤÷uǨO°∞_»~Ú`Ë JÖÏ~>˜ ™⁄=Ú‡ *’eHı áÈHí∂_«^°∞. XHõ"Õà◊ J`Œ#∞ ¿Ñ^°ÇÍ_»~Ú`Ë
ã¨=Úz`Œ suÖ’ HÁ~`Œ ™⁄=Ú‡ ÇÍ_«∞H’=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–4:6)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''KÕu¢"Õà√◊ § ~Ô O_»∞ XHõ^•xH˘Hõ\˜ Ju ^ŒQ~æÆ Q° Í L#fl@∞¡
J<å^ä#Œ ∞ áÈ+≤OKÕ =ºHÎ̃, <Õ#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ ZO`À ^ŒQ~æÆ Q° Í LO\Ï=Ú.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''U=Úã≤O¡ WO\’¡ J<å^äÑŒ @ ¨ ¡ =∞OzQÍ =∞ã¨Å∞HÀ=
_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^À P WÅ∞¡ =Úã≤O¡ Å WO_»x¡ fl\˜ HõO>Ë ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. JÖψQ U
=Úã≤O¡ WO\’¡ J<å^äÑŒ @ ¨ ¡ K≥_∞» QÍ =º=ǨÏiOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞O^À P WÅ∞¡ =Úã≤O¡ Å
WO_»x¡ fl\˜ HõO>Ë JuK≥_¤» WÅ∞¡.—— (Wɡfl=∂[)
LǨï^ü Ü«µ∞^°~ú `ŒO∞° ÇÍ`Œ Ǩτ[`ü ™®^ü a<ü O°∞ɡ· (O°l) ÉèÏO°º `Œ# Hí∞=∂O≥Î
e^°Ìifl "≥~@ɡ@∞ìHÁx ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) ã¨xflkèH˜ =KÍÛO°∞. P"≥∞ `Œ#Hí∞ [iy#
J<®ºÜ«∂xfl UHíO∞° =Ù ÃÑ_«¥Î WÖÏ J<®flO°∞: ''^≥=· „Ǩ=HßÎ! go§^°OÌ ¥° ™®^ü Hí∞=∂O≥Å Î ∞.
™®^ü g∞`Àáå@∞ LǨï^ü Ü«µ∞^°~ú Ö’ áåÖÁæx J=∞O°Q`õ ∞Œ ÅÜ«∂ºO°∞. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ D
ÉÏeHíÅ Ç≤#`Œ~„_ç =∂ Pã≤Î#~`Œ>˜h ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞<®fl_«∞. gi H’ã¨~ XHí¯ ÃÑ·™®
=^°eÃÑ@ì ÖË^∞° . WÖÏ~>˜ ã≤u÷ Ö’ D ÉÏeHíefl Z=O°∞ ÃÑo§ KÕã∞¨ Hí∞~>ÏO°∞?—— nxfl
Qõ∞i~Kı D ¢H˜Ok Y∞~üP<£ 㨥Hí∞Å Î ∞ J=`Œi~KÍܵ:
''„Ǩ[Å∞ K«xáÈ`Œ¥ `Œ=∞ Ǩã≤Ç≤Å¡Å#∞ xã¨ûǨÜ«µ ã≤÷uÖ’ =^°e "≥à◊§=Åã≤=¿ãÎ,
P `Œ~åfi`Œ ÇÍi Ǩiã≤u÷ Uq∞@x PÖ’z~z ÉèÜ í µ« Ǩ_Íe. Hí#∞Hí ÇÍO°∞ (W`ŒO∞° Å J<®^ä°
ÉÏÅÅ q+¨Üµ« ~Ö’#∂) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞» `«∂ ã¨=º"≥∞#ÿ =∂@<Ë Ç¨ÅHße. J<åºÜ«∞OQÍ
J<®^äÉ° ÏÅÅ Pã¨∞eÎ fl u~@∞#flÇÍO°∞ x*ÏxH˜ `Œ=∞ á⁄@ìÅ#∞ Jyfl`À x~ѨÙHí∞~@∞<®flO°∞.
ÇÍO°∞ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í ÉèíQõÉèíQõ =∞~_Ë JyflQõ∞~_«~Ö’ qã¨i "ÕÜ«µ|_«`ÍO°∞.—— (4:9,10)
J<åºÜ«∞Ѩ~°∞Öˇ·# Éèí∂HõÉÏ˚^•~°∞Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î WÖÏ
ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞: ''W`«~∞° Å Éè∂í q∞x U H˘OK≥"∞≥ <ÿ å ã¨~ˆ J<åºÜ«∞OQÍ P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ#fl
"å_çfl áê`åà◊Ö’HõOÖ’H˜ kQÆ|_Õ=~°‰õΩ Éèí∂q∞Ö’H˜ J}z"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.——
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''Z=Ô~·<å J<åºÜ«∞OQÍ *Ï<≥_»∞ Éèí∂q∞x P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl
¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# J`«x "≥∞_»Ö’ U_»∞ Éè∂í =ÚÅ HõO~î° áêâßxfl "ÕÜ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œ——x
J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
L~åfi a<£Î J"Õãπ (J<Õ ¢ã‘)Î XHõ ã¨Å ÷ O q+¨Ü∞« OÖ’ `«# Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯#∞
Kå@∞‰õΩO@∂ ǨϢ[`ü ã¨~¸^£ a<£ *ˇ^· £ (~°l)‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ =∞~åfi<£ a<£ ǨÏHõ"∞£
<åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ XHõ "åº[ºO "ÕãO≤ k. JѨÙÊ_»∞ ã¨~¸^£ a<£ *ˇ^· £ (~°l) =∂\Ï¡_∞» `«∂
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 265
''Z=Ô~<· å W`«~∞° ʼnõΩ K≥Ok# XHõ *Ï<≥_∞» ã¨Ö ÷ Ïxfl P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#
Éè∂í q∞H˜ U_»∞ ~Ô @¡ Ѩi=∂}OQÆŠǨ~°O KÕã≤ J`«x "≥∞_»Ö’ (QÆ∞k|O_»QÍ) "ÕÜ∞« _»O
[~°∞QÆ∞`«∞O^Œ——x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eáê~°∞. <Õ#O^Œ∞‰õΩ ™êHõº∆ q∞ã¨∞<Î åfl#∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞
<Õ<å"≥∞ ǨωõΩ¯#∞ ZÖÏ HÍ*ËÜ∞« QÆÅ#∞?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
(=Úã≤¡O ¢QÆO^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O) ǨϢ[`ü ã¨~¸^£ (~°l) ¢Ñ¨=Hõ΢Ѩ=K«#O qxÊOz#
`«~åfi`« <åºÜ«∞=¸iÎ =∞~åfi<£ =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''<Õ#∞ g∞ #∞O_ç =∞Ô~ÖÏO\˜ ™êHõ∆ºO
J_»QÉÆ ’#∞—— Jx J<åfl_»∞. JnQÍHõ ǨϢ[`ü ã¨~¸^£ (~°l) P ã¨Ö ÷ Ïxfl P ¢ã‘Î L~åfi‰õΩ
=kÖËâß~°∞. J~Ú`Õ PÜ«∞# P ¢ã‘Îx â◊Ñ≤ã¨∂Î ''^Õ"å! D¢ã‘Î =∂@Å∞ J|^Œú=∞~Ú`Õ
D"≥∞ Hõà√◊ § áÈQ˘@∞ì. D ã¨Å ÷ "Õ∞ D"≥∞‰õΩ ã¨=∂kè J=ÙQÍHõ!—— Jx ¢áêi÷OKå~°∞.
ǨÏnã¨∞ LÖËY¡ ‰õΩx Hõ^#Œä O: ''P `«~åfi`« P"≥∞ x[OQÍ<Õ QÆ∞_ç^¤ ~Œ Ú áÈ~ÚOk.
QÀ_»Å∞ "≥`∞« ‰õΩ¯O@∂ #_»∞ã¨∂Î '<å‰õΩ ã¨~¸^£ a<£ *ˇ^· £ (~°l) QÍi âßѨO `«yeOk—
Jx K≥|∞`«∞O_Õk. z=iH˜ F~ÀA P"≥∞ J^Õ ã¨Å ÷ OÖ’ Hõ@∞ì‰Ωõ #fl `«# WO\’¡ #_»∞ã¨∂Î
#∂uÖ’ Ѩ_ç K«xáÈ~ÚOk. Dq^èOŒ QÍ P WÖË¡ P"≥∞‰õΩ ã¨=∂kè J~ÚáÈ~ÚOk.——
XHõ™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~∞° Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^Œi¢^Œ∞_»O>Ë Z=~À
g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~∞° Å∞ ''_»|∞ƒ, W`«~° ã¨OѨ^Å Œ ∞ ÖËx"å_çfl
"Õ∞=Ú ^Œi¢^Œ∞_»x ÉèÏqã¨∞<Î åflO—— J<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# XHõ_»∞ #=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ∞
=ÔQ·~å ã¨`å¯~åºÅ∞ fã¨∞H˘x =™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ Z=i<≥·<å ^Œ∂+≤Oz LO\Ï_»∞.
Z=iÃÑ·#~Ú<å JѨ"å^Œ∞ ÖËÑ≤ LO\Ï_»∞. Z=i ^èŒ<å#fl~Ú<å J<åºÜ«∞OQÍ HÍ*Ëã≤
LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å ǨÏ`«ºKÕã≤ LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å J<åºÜ«∞OQÍ H˘\˜ì LO\Ï_»∞.
JOKÕ`« J`«#∞ Z=Ô~=ix "ÕkèOKå_À, Z=Ô~=i ǨωõΩ¯Å∞ H˘Å¡Q˘\Ïì_À "å~°O^ŒiH©
J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ ѨOz™êÎ~∞° . JѨÊ\˜H© "å~°O^Œi ǨωõΩ¯Å∞ ѨÓiÎQÍ <≥~"° ~Õ H° õ =ÚO^Õ
J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ JO`«=∞~ÚáÈ`Õ, P ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞ KÕã#≤ áêáêÅ∞ J`«x MÏ`åÖ’
"Õã≤ J`«_çfl #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
^ÀÑ≤_ç, ^˘OQÆ`«<åÅ∞
''¢ã‘Î Jܵ<®, ѨÙO°∞+¨∞_≥·<® ^˘~Qõ`Œ#~ KÕ¿ãÎ W^°ÌiH© K≥ܵº #iH˜"ÕÜ«µ~_ç. Wk
ÇÍO°∞ ã¨~áåk~K«∞Hí∞#fl ^®xH˜ „ǨuǶŨ ~. ^Õ=Ùx `ŒOÑ° Ù¨¶ # Hí#∞qǨC Híey~KÕ tHí∆ Wk.
^Õ=Ù_«∞ ã¨O®fikèHßi, ã¨O°fiâ◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞. PÜ«µ# Z~`À q"ÕHí=~`Œ∞_«∞ Hí∂_Í. Jܵ`Ë
`ŒÇ¨C KÕã≤# `ŒO°∞ÇÍ`ŒÜµ<® ǨâÍÛ`ÍÎǨ~ K≥~k `Œ=∞ #_«=_çHí ã¨ik^°∞ÌHí∞~>Ë, ^Õ=Ù_«∞
Q˘Ç¨Ê Hí=∆ ∂je, JáåO° Hí$áåjÅ∞_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–5:38)
^Õâ◊~Ö’ ã¨O°fi„`Í ''Pi÷Hí<®ºÜ«µ~—— <ˇÅHÁ#fl `Œ~åfi`Œ<Ë Ç¨Ïã¨ÎY~_«# tHí∆Å∞
J=∞Å∞[O°áåe. Jܵ`Ë (Ü«µ∞^°ú~Ö’ ÇÍ_Ë) XHí _ÍÅ∞ qÅ∞=Hí∞ ֒Ѩ٠=ã¨∞Î=Ùx
^˘~ye¿ãÎ KÕux #O°HHí ∂í _«^x° ^≥=· „Ǩ=Hí(Î ã¨) J<®flO°∞. JÖÏQÕ Ç¨~_«∞,¡ Hí∂O° QåÜ«µÅ∞,
PǨO°=ã¨∞=Î Ùefl (Ǩiq∞`Œ ™®÷ܵ֒) ^˘~ye~z<® ǨÏãÎ̈Y~_«# tHí∆ L~_«^∞Œ .
266 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''™⁄O`« Pã≤xÎ HÍáê_»∞‰õΩ<Õ ¢Ñ¨Ü∞« `«flOÖ’ (^ÀÑ≤_ô
^˘OQÆÅKÕ`)« K«OѨ|_ç# =∞x+≤ J=∞~°QuÆ (g~°=∞~°}O) á⁄O^Œ∞`å_»∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖËd¡ Oz# XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Dq^èOŒ QÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ "åQÍÌ#O KÕã≤# ¢Ñ¨u =ã¨∞Î=Ó g∞‰õΩ Åaèã¨∞ÎOk. HÍx <å
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ #~°HOõ `Õ|_çOk. <Õ#∞ ^•x "Õ_ç Éèií OK«ÖHË õ "≥#H˜¯ `«Q∞Æ `æ ∞« #flѨÙÊ_»∞ g∞~°∞
##∞fl K«∂âß~°∞ Hõ^•! <Õ<å #~°HOõ Ö’ =OHõ~`° Å « Hõ¢~° (Q˘_»∞QÆ∞Hõ¢~°) =∞x+≤x K«∂âß#∞.
J`«#∞ #~°HõOÖ’ `«# á⁄@ìÖ’x ¿ÑQÆ∞Å∞ ÖωõΩ¯O@∞<åfl_»∞. J`«#∞ (WǨÏÖ’HõOÖ’
L#flѨÙÊ_»∞ `«# Hõ¢~°`À ǨÏ*òÜ«∂¢u‰õΩÅ =ã¨∞Î=Ùefl ^˘Oyeã¨∞ÎO_Õ"å_»∞. XHõ"Õà◊
Ѩ@∞ì|_ç`Õ '<å =OHõ~°`«Å Hõ¢~° P =ã¨∞Î=ÙÖ’ W~°∞‰õΩ¯áÈ~ÚOk— Jx K≥¿ÑÊ"å_»∞.
Ѩ@∞ì|_»Háõ È`Õ P =ã¨∞=Î Ù#∞ fã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞.—— (=Úã≤O¡ –q∞ëê¯`ü)
Jj¡ÅO, =ºaèKå~°O
''=∂#=ÙÖ’¡ =∞#ã¨∞#∞ =∞ÉèíºÃÑ>Ëì =ºO°÷=ã¨∞Î=Ùx HÁx`ˇKÕÛÇÍ_«∞ Hí∂_Í XHí`Œ#∞
L<®fl_«∞. J`Œ#∞ (ã¨~°~Ú#) *Ï˝#~ ÖËHí∞~_Í „Ǩ[efl ^≥·==∂O°æ~ #∞~_ç `ŒÇ≤Ê~z, P
„ǨKÍO®xfl ǨiǨÏã≤~K«_ÍxˆH WÖÏ~>˜ KÕ+Åì¨ Hí∞ áåÅÊ_ͤ_∞« . W@∞=~>˜ "åiH˜ J==∂#
HíOÇ° ∞‹ #· tHí∆ HßK«∞HÁx L~k.—— (Y∞~üP<£–31:6)
Ãѷ㥨 H˜Ö
Î ’ ''=∞#ã¨∞û#∞ =∞Éèºí ÃÑ>Ëì =ºO°=÷ ã¨∞=Î Ù—— J<Ë Ç¨^~° =zÛ#KÀ@ =¸Å
ÉèÏ+¨Ö’ ''ÅǨÏfiÖòÇϨ nãπ—— J<Ë Ç¨^~° L~k. J|∞ÌÖÏ¡ a<ü =∞ãπ=Ó^ü (O°l)x ÅǨÏfiÖò
ǨÏnãπ J~>Ë Uq∞@x J_çy`Ë, PÜ«µ# ^Õ=Ùx g∞^° „Ǩ=∂}~Kıã≤ ''ÅǨÏfiÖòÇϨ nãπ
J~>Ë áå@Å∞ (ã¨~w`Œ~)—— Jx =¸_«∞™®O°∞¡ <˘H˜¯ K≥áåÊO°∞. (Wɡfl[sO∑, ɡǷ Ϩ d)
''áå@Å∞áå_Ë ¢ã‘Å Î #∞ J=∞‡_«~, HÁ#_«~, ÇÍi ÇͺáåO°~ KÕܵ« _«~ ^èO° ‡° ã¨=∞‡
`Œ~Hß^°——<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ )- (ui‡l). PÜ«µ# =∞O’ã¨~^°Oƒ° ~ù Ö’ ''áå@Å∞ áå_Ë
ÉÏx㨢ã‘Î ã¨ÉèíÖ’ Hí∂O˘Ûx, P"≥∞áå@Å∞ q<ËÇÍ_ç K≥qÖ’ „Ǩà◊Ü«µk<®# Híiy~z#
ã‘ã~¨ áÈÜ«µ|_«∞`Œ∞~^°——x J<®flO°∞. (JÇπÏHß=ÚÖò Y∞O∑P<ü- MÏr J|¥|HíO)∑
D<®_«∞ PO∑,ì HíÅÛO°Ö„ò áÈ„Qå~ ¿Ñ~°`¡ À Jj¡ÅO, JO°#ú Qõflq<®º™®efl „Ç^¨ i° ≈㨥Πrq`Œ „Ç^¨ ®è #
ã¨=∞㨺Š#∞~_ç [#O ^°$+≤xì =∞O°e~Ǩ*¿Ë ã Ѩ#∞Åhfl 'ÅǨÏfiÖòÇϨ nãπ— „H˜~kHı=™®Îܵ.
=∞^ŒºO, =∞`«∞ÎѨ^•~å÷Å∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! =∞^°º~, E^°~, ^≥·"Õ`ŒO®ÅÜ«∂Å∞, áåzHíÅ *’㨺~- W=hfl
Jã¨Ç¨ÏºHíO°Ç‹∞·# ÃÑ·âÍzHí q+¨Ü«∂Å∞. ÇÍ>˜H˜ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç, g∞ rq`Œ~ ™®O°÷Hí
=∞=Ù`Œ∞~k. =∞^°º~, E^®Å ^®fiO® Ã+`· Í<ü g∞ =∞^躰 qO’^è~° , q^Õfi+¨ c*ÏÅ∞ <®>˜
q∞=∞‡efl ^≥·=^论#~, „áåO°÷#Å #∞~_ç xO’kè~K«QÀO°∞`Œ∞<®fl_«∞. Hõ#∞Hõ WHí<ˇ·<® g∞O°∞
ÇÍ>˜x =∂#∞HÀO_ç.—— (Y∞~üP<£–5:90,91)
D P^Õâ~◊ Ç‹Å∞=_ç# `Œ~åfi`Œ =∞^°º~ x¿+kè~K«|_ç~^°x, WHí #∞~_ç Z=O°¥
=∞^°º~ =Ú@ì_~« Qåx, J=∞‡_«~Qåx KÕܵ« Hí∂_«^x° ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) XHí |Ç≤ÏO°~Qõ
ガH@
í # KÕܵ~KÍO°∞. D „ǨH@ í # q#Qå<Ë =Úã≤~¡ Å~`Í `Œ=∞ `Œ=∞ W~_«Ö ¡ ’ L#fl
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 267
=∞^®º#fl~`Œ>h˜ g^è∞° Ö’¡H˜ `ˇzÛ áåO°É’âÍO°∞. PO’A =∞n<® g^è∞° Ö’¡ =∞^°º~ UO°∞Öˇ·
„Ǩ=Ç≤Ï~z~k. ™®O®J~Qõà◊∞§ âÍâ◊fi`Œ~Qå Hõ#∞=∞O°∞Q≥· áÈÜ«∂ܵ.
HÁ~^°O∞° =∞^°º~ Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =Ú~^°∞ „Ǩ™®Îq㨥Π''nxfl Ü«µ¥^°∞ÅHí∞
Hß#∞HíQå W=fiKÍÛ?—— J#_çQåO°∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''=∞^®ºxfl x¿+kè~z# ÇÍ_«∞
(^Õ=Ù_«∞) ^®xfl W`ŒO°∞ÅHí∞ Hß#∞HíQå W=fi_Íxfl Hí∂_Í x¿+kè~KÍ_«∞—— J<®flO°∞.
=∞O˘Hí`Œ#∞ nxfl =∞~^°∞Qå ÇÍ_«∞H’=_ÍxH˜ J#∞=∞u=fi=∞x J_çQå_«∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨) J#∞=∞u xO®Híi㨥Π''Jk =∞~^°∞ Hß^°∞, Çͺkè—— J<®flO°∞.
"ÕO˘Hí`Œ#∞ =zÛ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! "Õ∞=Ú f„==∞~Ú# K«e L~_Ë „áå~`Œ~Ö’
L~@∞<®fl~. HßÜ«µHí+~ì¨ Hí∂_Í ZHí∞¯=Qå KÕܵ« =Åã≤ =ã¨∞~Î k. =∞^°º~ =Å¡ =∂Hí∞
Hßã¨Î ¿ã^° fO°∞`Œ∞~k. K«eH˜ `Œ@∞ìHí∞<Ë â◊H˜Î Hí∂_Í =ã¨∞Î~k—— J<®fl_«∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨Å¡~) D=∂@ qx ''g∞O°∞ `ÍQÕ P áåhÜ«µ~ =Å¡ =∞`Œ∞Î HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^®?——Jx
J_çQåO°∞. ^®xHß =ºH˜Î ''HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k—— J<®fl_«∞. ''Jܵ`Ë ^®xfl =∂#∞H’ÇÍeû~^Õ——
J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ). ''HÍx =∂ „áå~`Œ~ [#~ XǨCH’OÕ ZÖÏ?——J<®fl_Í =ºH˜.Î
''XǨCH’HíáÈ`Ë ÇÍi`À Ü«µ∞^°~ú KÕܵ« ~_ç—— J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ).
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J|∂=¸™ê J+πJi (~°l), =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l)Å#∞
Ü«∞=∞<£ ^ÕâßxH˜ (áêʼnõΩÅ∞QÍ) ѨO¿Ñ@ѨÙÊ_»∞ "åiH˜ÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''(¢Ñ¨[ʼnõΩ)
™œÅÉèϺÅ∞ HõÅQÆ*Ü Ë ∞« O_ç. HÍiî<åºÅÖ’H˜ <≥@Hì Oõ _ç. â◊√Éè"í å~°Å
Î ∞ qxÊOK«O_ç, ^Õfi+¨O
HõeyOK«HõO_ç. Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À "≥∞ÅQÆO_ç, ã¨O`À+¨OQÍ LO_»O_ç.—— JѨÙÊ_»∞
J|∂=¸™ê (~°l) =∂\Ï¡_»∞`À ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ ¢áêO`«OÖ’ ÉÏs¡`À XHõ q^èŒ"≥∞ÿ#
™ê~å `«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° . `Õ<`≥ À 'a`å— J<Õ =∞~À q^è"Œ ∞≥ #ÿ ™ê~å ‰õÄ_® `«Ü∂« ~°∞KÕ™êÎ~∞° .
(g\˜Q∞Æ iOz g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©)?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''=∞`«∞Î
HõeyOKÕ ¢Ñ¨u =ã¨∞=Î Ó x+≤^"úŒ ∞Õ —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
D ǨÏnã¨∞Ö’ =∞`«∞Î HõeyOKÕ =∞^ŒºO =∂¢`«"∞Õ x+≤^=úŒ ∞x LOk. HÍx "Õ~˘Hõ
ǨÏnã¨∞x |\˜ì U =∞^ŒºO JkèHõ Ѩi=∂}O =∞`«∞Î Hõeyã¨∞ÎO^À P =∞^ŒºO JÅÊ
Ѩi=∂}O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞#x ã¨Ê+ì̈OQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. (W=∂"£∞ #=g–~°Ç¨Ï‡Öˇ·)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) LÖËY ¡ #O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ™ê~å~ÚH˜ ã¨O|OkèOz#
Ѩ<fl≥ O_»∞ =∞Ok =º‰õΩÅ Î Ö’ Ѩk =∞Okx â◊ÑO≤ Kå~°∞. "å~°∞–(1) ™ê~å~Ú Ñ≤O_Õ"å_»∞
(JO>Ë `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã"å_»∞), (2) ^•xfl Ñ≤O_çOKÕ"å_»∞ (`«Ü∂« ~°∞ KÕ~ÚOKÕ"å_»∞, (3)
^•xfl `åˆQ"å_»∞, (4) ^•xfl "≥∂¿ã"å_»∞, (5) "≥∂¿ã"å_ç #∞Oz fã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞, (6)
^•xfl `åyOKÕ"å_»∞, (7) ^•xfl J"Õ∞‡"å_»∞, (8) ^•x ^è~Œ ° u<Õ"å_»∞, (9) ^•xfl H˘<Õ
"å_»∞, (10) Z=i HÀã¨O H˘O>Ë J`«#∞.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞: ''<å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ WÖÏ
J<åfl_»∞– '<å ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=Ô~<· å ™ê~å `åy`Õ, ZO`« ™ê~å `åy=ÙO>Ë JO`« p=Ú
(#~°HõOÖ’) <Õ#`«xH˜ `åy™êÎ#∞. JÖψQ <å ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=Ô~·<å <å‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç
268 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞^Œºáê#O =∂#∞‰õΩO>Ë, J`«xH˜ <Õ#∞ (ã¨fi~°Oæ Ö’) Ѩiâ◊√^Œú HÀ<Õ~∞° ÅÖ’x (=∞^ŒºO,
=∞Hõ~O° ^ŒO, áêÅ∞ =ÔQ~· å) áêhÜ«∂Å∞ `åy™êÎ#∞.—— (JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) LÖËY ¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞^ŒºO QÆ∞iOz
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''=∞^Œº¿ã=<åxH˜ JÅ"å@∞ Ѩ_ç J^Õ ã≤÷uÖ’ K«xáÈ~Ú# =∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞
(#~°HOõ Ö’) Q“`å ÃãÅÜÕ∞\˜ áêhÜ«∞O `åy™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@
qx ''Q“`å ÃãÅÜÕ∞~°∞ JO>Ë Uq∞\© ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) Q“`å ÃãÅÜÕ∞~°∞ JO>Ë =ºaèKå~° ¢ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ =∞~å‡=Ü«∞"åÅ #∞O_ç "≥Å∞=_Õ
¢^Œ"åÅ∞ Hõey# ÃãÅÜÕ∞~°∞ J#fl=∂@—— Jx K≥áêÊ~°∞. (JǨχ^£)
E^ŒO, =∞\ϯ, ÖÏ@sÅ∞
E^°~ Hí∂_Í ÃѶ∞ÏO°"∞≥ #ÿ áåǨHßO°º"Õ∞. W~^°∞Ö’ J<ËH=í ∞~k _«|∞ƒ ZÖÏ~>˜ „â◊=∞
ÖËH∞í ~_Í<Ë XHí =ºH˜HÎ ˜ Åaèã∞¨ ~Î k. D<®>˜ =∞>ϯ, ÖÏ@sÅ∞ Hí∂_Í D H’=Hí∞ K‹~k#"Õ.
ÇͺáåO°ã¨∞÷Å∞ #_ç¿Ñ HÁxflO°Hߊ㑯=ÚÅ∞ Hí∂_Í E^°~ „H˜~kHı =™®Îܵ. ZÖÏO\˜
Ѩ^uúŒ ^•fi~å<≥<· å ã¨~ˆ Ѩk=∞Ok *Ë|∞Å∞ MÏmKÕã≤ XHõ¯_ç *Ë|∞#∞ xO¿Ñ E^•xfl W™ê¡O
âßâ◊fi`«OQÍ JO`«"Ú ≥ OkOzOk.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! =∞^°º~, E^°~, ^≥·"Õ`ŒO®ÅÜ«∂Å∞, áåzHíÅ *’㨺~ - W=hfl
Jã¨Ç¨ÏºHíO°Ç‹∞·# ÃÑ·âÍzHí q+¨Ü«∂Å∞. ÇÍ>˜H˜ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç, g∞ rq`Œ~ ™®O°÷Hí
=∞=Ù`Œ∞~k. (Y∞~üP<£–5:90)
áåzHíÅ ^®fiO® *’㨺~ K≥Çʨ _«=∞<Ëk J*Ï˝#HßÅ~ JO°|∞ƒÖ’¡ L~_Ë =¸_è#« =∞‡Hí~.
*Ï`ŒH~í , *’u+¨º~, ÇÍO°ÇÖ ¨¶ ÏÅ ¿ÑO°∞`À D<®_«∞ Hí∂_Í J<ËH=í ∞~k D *Ï_ͺxH˜ Qõ∞O°=Ù
`Œ∞<®flO°∞. E^ŒOÖ’ ¢Ñ¨^•è <åOâ◊O ¢â◊=∞, "åºáê~°O Ug∞ ÖˉΩõ O_® yq∞‡‰õΩ¯Å ^•fi~å J<ÕHõ
=∞Ok =º‰õΩÎÅ ^èŒ<åxfl ^Àz XHõ¯_çH˜ Hõ@ìɡ>Ëì J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ<Õ. _»|∞ƒ ÖË^• =∞ˆ~^≥·<å
qÅ∞=QÆÅ =ã¨∞Î=ÙÅ ¢Ñ¨"Õ∞Ü«∞OÖˉõΩO_® UP@ P_ç<å Ѩ~åfiÖË^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ Jq HÍÅ
ǨÏ~°} ¢H©_Å » ∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å~Ú. HÍx HÍÅǨÏ~°} ¢H©_Å » ∞ ‰õÄ_® ã¨$+≤Hì ~õ #ΰ ∞, PÜ«∞#
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ^Œ$_è»OQÍ qâ◊fiã≤OKÕ ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞ʼnõΩ â’aèOK«=Ù.
JÇπÏHÍ=ÚÖò Y∞~üP<£ ~°K~« Ú`« E^ŒOÃÑ· "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''ÖÏÉèí
#ëêìʼnõΩ ã¨O|OkèOz# J`åºâ◊, ÉèíÜ«∂Å ¢áêuѨkHõÃÑ· KÕѨ>Ëì ¢Ñ¨u =º=Ǩ~°=¸
E^ŒO ¢H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k.—— (JÇπÏHÍ=ÚÖò Y∞~üP<£–6= ÉèÏQÆO)
''J*Ï˝#HÍÅOÖ’ ¢Ñ¨[Å∞ ^èŒ#O`À áê@∞ `«=∞ ÉèÏ~°ºÅ#∞ ‰õÄ_® E^ŒO,
ѨO^ÕÅ HÀã¨O LѨÜ∂≥ yOKÕ"å~°∞. P HÍÅOÖ’ W=hfl ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«OQÍ<Õ K«ÖÏ=∞}˜
JÜÕ∞ºq. QÔ Å∞Ѩ٠F@=ÚÅ ¢áêuѨkHõÃÑ· D =º=Ǩ~åÅhfl #_çKqÕ . JO>Ë Ñ¶Ö ¨ Ï<å
q+¨Ü∞« OÖ’ ''h=Ù QÔ e¿ãÎ <Õ#∞ h‰õΩ WO`« ™⁄=Ú‡ W™êÎ#∞. F_çáÈ`Õ JO`« ™⁄=Ú‡
h=Ù <å‰õΩ W"åfieû LO@∞Ok. ÖË^• D P@Ö’ h=Ù QÔ e¿ãÎ <å ÉèÏ~°º#∞ hH˜™êÎ#∞.
<Õ#∞ ÔQe¿ãÎ h ÉèÏ~°º#∞ <å‰õΩ JѨÊyOKåe—— Jx ѨO^ÕÅ∞ ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞.
WÖÏ ÔQÅ∞ѨÙ, F@=ÚÅ P^è•~°OQÍ [iˆQ D =º=Ǩ~åÅxfl\˜ÃÑ· ¢Ñ¨u=ºH˜ÎH©
`«#‰õΩ ÖÏÉèíO =ã¨∞ÎO^Œ<Õ Pâ◊`Àáê@∞ #+¨ìáÈ`å#<Õ ÉèíÜ«∞O ‰õÄ_® Ѩ\˜ìÑ‘_çã¨∞ÎOk.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 269
`«`«Êùe`«OQÍ WO^Œ∞Ö’ "≥∂ã¨O, =OK«#, JǨÏOHÍ~åÅ`À áê@∞ W~°∞=Ùi =∞^茺
q^Õfi+¨O, q~À^èŒ ÉèÏ"åÅ∞ [xOKÕ J=HÍâ◊O ‰õÄ_® ZO`À LO@∞Ok. z=iH˜ Wk
Ѩ~㰠ʨ ~°O [QÆ_®Å‰õΩ, ǨÏ`«ºÅ‰õΩ ‰õÄ_® ^•ifã¨∞OÎ k. D HÍ~°}OQÍ<Õ W™ê¡O =OK«#,
q^Õfi+¨O, q~À^èÉŒ Ïè "åʼnõΩ ^•if¿ã E^ŒÑÙ¨ q^è•<åÅxfl\˜h x¿+kèOzOk.——
''W™ê¡g∞Ü«∞ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO (+¨sJ`ü) ¢HõÜ«∞q¢HõÜ«∂ʼnõΩ, ^•#^èŒ~å‡Å‰õΩ ã¨O|O
kèOz# =º=Ǩ~åʼnõΩ =∂¢`«"∞Õ J#∞=∞u WzÛOk. ѨO^≥O +¨~`° ∞« ÃÑ· KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ ¢Ñ¨u
XѨÊO^ŒO q∞^茺, =∂Ü«∞ =∂¢`«"Õ∞#x ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¿Ñ~˘¯#flk. JO`ÕHÍ^Œ∞, Ѷ¨ÖÏ<å
=∞x+≤ D ^Õâ◊O g_çáÈ"åe ÖË^• "Õˆ~ ^Õâ◊OÖ’ L#fl Ѷ¨ÖÏ<å =∞x+≤ WHõ¯_çH˜
=KÕÛÜ«∂e J<Õ +¨~°`«∞ÃÑ· D =ã¨∞Î=Ù#∞ J=Ú‡`å#x† ÖË^• =~°¬O ‰õΩi¿ãΠѶ¨ÖÏ<å
=ã¨∞=Î Ù#∞ h‰õΩ |Ǩ˙Hõi™êÎ#x +¨~`° ∞« qkèOK«_O» =ÔQ~· å J^è~Œ ‡° HÍ~åºÖË...—— (JÇπÏHÍ
=ÚÖò Y∞~üP<£, 6= ÉèÏQÆO)
=∂#=ÙÅ |^Œâú ¢◊ `«∞=~Ú# Ã+·`å<£ =∞x+≤Ö’ ~°HOÎõ ÖÏ ¢Ñ¨=Ç≤Ïã¨∂Î J^è~Œ ‡° =º=Ǩ~åÅ#∞
^è~Œ ‡° =º=Ǩ~åÅ∞QÍ K«∂Ñ≤Oz ÖËxáÈx ¢Éè=í ∞Å∞ HõeÊ™êÎ_∞» . H˘`«Î H˘`«Î ¿Ñ~°`¡ À, ¢Ñ¨H@
õ #Å`À
Pâ◊Å QÆ∞¢~åÅÃÑ· ZH˜¯Oz =^ŒeÃÑ_®Î_»∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=Ô~<· å `«# ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl E^ŒO P_»^•O ~°=∞‡x
Ñ≤e¿ãÎ ^•xH˜ J`«#∞ áêѨÑi¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
HÍ#∞Hõ ~°∂ѨOÖ’ ÅOK«O
L^ÀºQÆ∞Å∞ ÅOK«O U~°∂ѨOÖ’ fã¨∞‰õΩ<åfl J^è~Œ ‡° HÍ~°ºOQÍ<Õ, J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ#QÍ<Õ
ѨiQÆ}˜OK«|_»∞`«∞Ok. HÍ#∞Hõ~°∂ѨOÖ’ WzÛ<å 㨈~ fã¨∞HÀ=_»O x+≤^ŒúO.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J„"£∞a<£Pãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''ÅOK«O fã¨∞‰õΩ<Õ"å_çÃÑ·, WKÕÛ"å_çÃÑ· ^Õ=Ùx JaèâßѨO Ѩ_∞» QÍHõ.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨÏg∞^£ ™ê~Ún (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) [HÍ`ü, ã¨^MŒ ÏÅ∞
(Ô~"≥#∂º) =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _®xH˜ XHõ`_« flç xÜ«∞q∞OKå~°∞. J`«#∞ `«#HõÑʨ yOK«|_ç#
Ѩx ѨÓiÎ KÕã∞¨ H˘x uiQ˘zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D ^è#Œ O g∞k, Wk <å‰õΩ áêi`À+≤HOõ QÍ
ÅaèOzOk—— Jx J<åfl_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''#∞=Ùfi h `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å
WO\’¡<Õ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛÖË^Œ∞? JѨÙÊ_»∞ hÔH=Ô~·<å áêi`À+≤HõO `≥zÛ™êÎ~À ÖË^À
`≥Å∞ã¨∞OÎ k Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# Wëê #=∂*ò KÕã≤ (LѨ<åºã¨O
W=fi_®xH˜) xÅ|_®¤~°∞. =ÚO^Œ∞QÍ PÜ«∞# ã¨`«º™êHõ∆º =K«#O ѨiîOz ^≥·=™È΢`«O
KÕâß~°∞. ™È΢`«O ^Õ=ÙxˆH â’aèã∞¨ OÎ k. `«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''D HÍ~°ºx~åfiǨωõΩʼnõΩ U=∞~ÚOk? "Õ∞"≥ÚHõ =ºH˜Îx HÍ~°ºx~åfiǨωõΩxQÍ
(Ô~"≥#∂º =ã¨∂Å∞KÕ¿ã L^ÀºyQÍ) xÜ«∞q∞Oz ѨOÑ≤`Õ J`«#∞ uiQ˘zÛ 'Wk ##∞fl
=ã¨∂Å∞KÕã≤ fã¨∞‰õΩ~°=∞‡x ѨOÑ≤# ^è#Œ O, Wk <å‰õΩ áêi`À+≤HOõ QÍ ÅaèOz# ^è#Œ O—
Jx JO@∞<åfl_»∞. J`«#∞ `«# `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å WO\’¡<Õ ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~ÀÛÖË^∞Œ ? JѨÙÊ_»∞
`≥Å∞ã¨∞ÎOkQÍ J`«xH˜ áêi`À+≤HõO Z=~°∞ `≥zÛ™êÎ~À! Z=i Jnè#OÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£
¢áê}=ÚO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ D (¢Ñ¨É∞íè `«fi)~å|_çÖ’ Z=~°∞ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜
270 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
áêÅÊ_»`å_À ¢Ñ¨àÜ◊ ∞« k<å# ^˘OyeOK«|_ç# P ^è#Œ O J`«x "≥∞_»g∞^Œ ÃÑ#∞ÉèÏ~°OQÍ
Ѩi}q∞ã¨∞OÎ k. J`«#∞ XO>ˇ#∞ ^˘OyeOz LO>Ë, P XO>ˇ J`«x "≥∞_» g∞^≥H¯˜
J~°∞ã¨∂Î J`«xH˜ ^Œ∞~°ƒ~ù O° QÍ =∂~°=K«∞Û. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ P=Ù#∞ ^˘OyeOz LO>Ë,
P P=Ù J`«x "≥∞_» g∞^≥H¯˜ JOÉÏ JO@∂ J~°∞ã¨∞OÎ _»=K«∞Û. "Õ∞Hõ~Ú`Õ =∂º=∂º
JO@∂ J~°∞ã¨∞OÎ _»=K«∞Û. QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀO_ç! <Õ#∞ ^Õ=Ùx P[˝Åhfl g∞‰õΩ JO^Œ*âË ß#∞.
(<å ÉÏ^躌 `« fiáÈ~ÚOk. WHõ Z=i Hõ~‡° ʼnõΩ "åˆ~ ÉÏ^è∞Œ ºÅ∞.)—— (|∞MÏi)
D ǨÏnã¨∞x |\˜ì ¢Ñ¨É∞íè `«fiL^ÀºQÆ∞Å∞ HÍ#∞HõÅ∞, áêi`À+≤HÍÅ∞ ã‘fiHõiOK«‰Äõ _»^xŒ ,
Jk ¢Ñ¨Éèí∞`«fi^èŒ#O #∞O_ç ^˘OyeOz ¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_ç#@∞¡ J=Ù`«∞O^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
¢Ñ¨É∞íè `«fiL^Àºy HÍ#∞HõÅ∞ ã‘fiHõiOK«_=» ∞O>Ë `«# Ǩϟ^• JkèHÍ~åÅ ^•fi~å J¢Hõ=∞ ¢Ñ¨Ü∂≥
[<åÅ∞ á⁄O^Œ_»"Õ∞. JO^Œ∞ˆH ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∞~°™⁄`«∞Î HÍ*Ë¿ã"å_çH˜ ZÖÏO\˜ tHõ∆
Ѩ_»∞`«∞O^À, ÅOK«O fã¨∞‰õΩ<Õ"å_çH˜ ‰õÄ_® JÖÏO\˜ tˆH∆ Ѩ_»∞`«∞O^Œx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞.
=∞iH˘xfl J^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ#Å∞
ǨϢ[`ü J|∂ =∞ãπ=Ó^£ J<åûs (~°l) Hõ^#Œä O: ''‰õΩHõ¯ ^è~Œ #° ∞, =ºaèKå~° ã¨Oáê
^Œ##∞, *’ºu+¨µ¯x "Õ`<« åxfl ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) x¿+kèOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Z=Ô~<· å "Õ@ HÀã¨O ÖË^• Ѩâ√◊ ~°H}
∆õ HÀã¨O
`«Ñ¨Ê W`«~°¢`å L^ÕÌâßÅ`À ‰õΩHõ¯#∞ ÃÑOz`Õ J`«x ã¨`«¯~°‡Å #∞O_ç ¢Ñ¨u~ÀE
~Ô O_»∞ Ü«¸x@¡ K˘Ñ¨ÙÊ# ѨÙ}ºO `«Q∞Æ `æ ∂« LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=Ô~<· å ‰õΩHõ¯#∞ ÃÑOz`Õ J`«x ã¨`¯« ~°‡Å #∞O_ç
¢Ñ¨u~ÀE XHõ Ü«¸x\ò K˘Ñ¨ÙÊ# ѨÙ}ºO `«QÆ∞æ`«∂ LO@∞Ok. J~Ú`Õ á⁄ÖÏxfl,
Ѩâ√◊ =Ùefl HÍáê_»∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ =∂¢`«O ‰õΩHõ¯#∞ ÃÑOK«∞HÀ=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=ºaèKå~°ã¨Oáê^Œ# J^èŒ~°‡ ã¨Oáê^Œ<Õ Jx `≥Å∞ã¨∂Î<Õ LOk. JÖψQ *’ºu+¨ºO,
™Èk, ǨÏ㨙Πê=Ú¢kHõO, *Ï`«HOõ , "å~°ÑÖ¨¶ ÏÅ∞ K≥¿ÑÊ"åi ã¨Oáê^Œ# ‰õÄ_® J^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ<.Õ
*’ºu+¨µ¯Å, ǨÏã¨Î™ê=Ú¢k‰õΩÅ, Éèí∂`«"≥·^Œ∞ºÅ ã¨Oáê^Œ#Å#∞ JiHõ@ì_»O (JO>Ë "å\˜x
x¿+kèOK«_O» ) áêʼnõΩÅ Hõ~=ΰ º=∞x, J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ JÖÏO\˜"åiH˜ tHõÅ
∆ ∞ ‰õÄ_® qkèOKåÅx
ǨϢ[`ü Y`åc (~°ÇϨ ‡Öˇ)· `«# ¢QÆO^äOŒ ''JǨ¯=Úã¨∞ûÖÏÎxÜ«∂——Ö’ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: =∞Hͯ [~ÚOK«|_ç# ã¨O=`«û~°O
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞Hͯ֒<Õ L#flѨÙÊ_»∞ (¢Ñ¨[efl ã¨OÉ’kèã∂¨ )Î ''™ê~å~Úx, =∞$`«
Ѩâ√◊ =Ùx, ѨOkx, q¢QÆÇ¨ Å J=∞‡HõO–H˘#∞QÀà◊§#∞ ^Õ=Ù_»∞, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ x¿+kèOKå~°∞——
Jx J<åfl~°∞. (JѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ ÖËz) ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∞$`«Ñ¨â◊√=Ù H˘=Ùfi#∞ "Õ∞=Ú
<ÒHõʼnõΩ ѨÓ`«QÍ "å_»`å=Ú. ^•O`À K«~å‡xH˜ Ѩ^Œ∞#∞ ÃÑ_®Î=Ú. ¢Ñ¨[Å∞ ^•xfl
náêÅ∞ "≥eyOK«∞HÀ=_®xH˜ (#∂<≥QÍ) "å_»∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i WÖÏO\˜ H˘=Ùfi q+¨Ü∞« O
Ö’ g∞ Jaè¢áêÜ«∞O Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''HÍ^Œ∞, Jk
x+≤^OúŒ —— J<åfl~°∞. D ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ PÜ«∞# ''^Õ=Ù_»∞ Ü«¸^Œ∞efl <åâ◊#O KÕÜÚ « QÍHõ!
=∞$`«Ñ¨â◊√=Ù H˘=Ùfi#∞ ^Õ=Ù_»∞ x¿+kè¿ãÎ "å~°∞ ^•xfl Hõ~°QÆɡ\˜ì J=Ú‡H˘x u#_»O
"≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 271
D ǨÏnã¨∞Ö’ ''HÍ^Œ∞, Jk x+≤^OúŒ —— JO>Ë H˘=Ùfi#∞ J=∞‡_»O Z\˜ì Ѩiã≤u÷ Ö’ ‰õÄ_®
=∞Ozk HÍ^Œx J~°÷O J<åfl~°∞ W=∂O #=g (~°Ç¨Ï‡Öˇ·). JO>Ë ^•x "åºáê~°O =∂¢`«"Õ∞
x+≤^ŒúOHÍx, ^•x ^•fi~å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ_»O x+≤^ŒúO HÍ^Œ#fl =∂@. W=∂O ëêѶ¨~Ú
(~°Ç¨Ï‡Öˇ·), PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® =∞$`«Ñ¨â◊√=Ù H˘=Ùfi ^•fi~å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^Œ_»O
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞#x fiÊKåÛ~°∞. JO>Ë ^•O`À F_»Å‰õΩ ÖËѨ#O ѨÓÜ«∞_»O, náêÅ∞ "≥e
yOK«∞HÀ=_»O =O\˜ Ѩ#∞Å∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. D H˘=Ùfi#∞ PǨ~°OQÍ "å_»@O, =∂#=
â◊s~åxH˜ ~åÜ«∞_»O =∂¢`«"∞Õ x+≤^OúŒ . J`å a<£ ~°ÉÏÇπÏ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ [s~ü
`«¢c (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å Jaè¢áêÜ«∞O ‰õÄ_® W^Õ.
J`«ºkèHõ=∞Ok ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O H˘xfl ¢Ñ¨`ÕºHõ Ѩ#∞ʼnõΩ "å_»@O
`«Ñʨ =∞$`«Ñ⨠√◊ =ÙÅ H˘=Ùfi ^•fi~å ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O á⁄O^Œ_O» ZO`«=∂¢`«O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ Ѩ^∞Œ #∞ ÃÑ\˜#ì K«~‡° O =ÔQ~· å =O@#∂<≥, <≥~Úº ÖÏO\˜ PǨ~°Ñ^¨ •~å÷Å`À
Hõeã≤ HõÅ∞+≤`«=∞~ÚáÈ`Õ ^•x P[˝Å∞ "Õ~°∞QÍ L<åfl~Ú. náêÅ∞ "≥eyOK«∞HÀ=_®xH˜,
PǨ~°OQÍ LѨÜ≥∂yOK«_®xH˜, =∂#= ^ÕǨxH˜ ~åÜ«∞_®xH˜ `«Ñ¨Ê W`«~° Ѩ#∞Å HÀã¨O
H˘=Ùfi#∞ LѨÜ≥∂yOK«_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. ã¨|∞ƒÅ`«Ü«∂s, Ѩâ◊√=ÙÅ^•}Ï HÀã¨O H˘=Ùfi
"å_»HõO q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨ÅѶ‘ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅÖ’ aè<åflaè¢áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú.
HÍx W=∂"£∞ #=g (~°ÇϨ ‡) ¢Ñ¨HÍ~°O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ . MÏr JÜ«∂*ò (~°ÇϨ ‡) `≥eÜ«∞
*Ëã¨∞Î#fl@∞¡ W=∂"£∞ =∂eH±, W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú, ã¨∞Ѷ≤Ü«∂<£ ã¨∂s, W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê
(~°ÇϨ ‡)Å∞, ¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨`º« Hõ∆ J#∞K«~∞° Ö’¡ J<ÕH=õ ∞Ok Jaè¢áêÜ«∞O ‰õÄ_® W^Õ. JѨiâ◊√¢Éè"í ∞≥ #ÿ
#∂<≥ Jx =ÚO^Œ∞QÍ `≥eÜ«∞*Ëã≤ ^•xfl J=∞‡_»O "åi ^Œ$+≤Ö ì ’ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ . W=∂"£∞
JǨχ^£ a<£ ǨÏO|Öò (~°ÇϨ ‡Öˇ)· , W=∂"£∞ =∂eH± a<£ =∂A+¨Ø<£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å ^Œ$+≤Ö ì ’U
q^èŒOQÍ<≥·<å 㨈~ H˘=Ùfi "å_»HõO ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
ZÖÏO\˜ JѨiâ◊√^Œú =ã¨∞Î=Ù#~Ú<å J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œx ѨO_ç`«∞Å
Jaè¢áêÜ«∞O. Ü«Ú^ŒOú Ö’ K«xáÈ~Ú# Jqâßfiã≤ =∞$`«^ÇÕ Ï¨ O, q¢QÆÇ¨ Å#∞ J=∞‡_»O ‰õÄ_®
x+≤^"úŒ ∞Õ . J~Ú`Õ q¢QÆÇ¨ Å =ÚHõ¯Å#∞ J"Õ∞‡ q+¨Ü∞« OÖ’ Éè^Ë •aè¢áêÜ«∞O LOk. H˘O^Œ~∞°
J=∞‡=K«Ûx, =∞iH˘O^Œ~°∞ J=∞‡‰õÄ_»^Œx J<åfl~°∞. HÍx =∞$`«Ñ¨â◊√=Ù, =∞^ŒºO, ѨO^Œ∞Å
J=∞‡HõO ѨÓiÎQÍ Ç¨Ï~åO (x+≤^ŒúO) J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ZÖÏO\˜ ÉèË^•aè¢áêÜ«∞O ÖË^Œ∞.
(JÖòÇϨ Mò `≥Å∞QÆ∞ ѨaHˆ¡ +¨<û£ "åi ''=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =∞Ç≤Ï`À‰õΩÅ
Î —— #∞O_ç)
aèH∆Í@# x+≤^ŒúO
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) aèHÍ∆ @##∞ QÆi›ã¨∂Î WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ ¢Ñ¨[Å ^ŒQ~æÆ °
J_»∞‰õΩ¯O@∂ LO_Õ"å_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =ÚMÏ# XHõ¯ =∂Oã¨Ñ¨Ù `«∞#Hõ~Ú<å
ÖËx"å_»~Ú (qHõ$`« =ÚMÏHõ$u`À) =™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
''L^ŒÜ∞« O, ™êÜ«∞O¢`«O ~Ô O_»∞ ѨÓ@ÖÏ uO_ç LOK«∞H˘x ‰õÄ_® =ÚÃ+ì`"ÎÕ å_»∞
"åãÎ̈"åxH˜ `«# HÀã¨O Jyfl ¿ãHõiOK«∞‰õΩO@∞<åfl_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
''Ö’‰õΩÅ ^ŒQÆæ~° =ÚÃ+ì`«Î_»O Hõ<åfl (J_»q #∞O_ç) Hõ>ˇìÅ "≥∂Ѩ٠"≥∂ã¨∞H˘zÛ
J=Ú‡H˘x u#_»O =∞x+≤H˜ ZO`À "Õ∞Å∞. J`«xH˜ "å~°∞ U^≥·<å (^•#O) W=fiK«∞Û
ÖË^• W=fi_®xH˜ x~åHõiOK«#∂ =K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
272 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''x~°∞¿Ñ^Œ JO>Ë g^ä∞Œ Å "≥O|_ç u~°∞QÆ∞`«∂ XHõ\˜ ~Ô O_»∞ =Ú^ŒÅ Ì ∞ J#flO ÖËHõ
XHõ\˜ Ô~O_»∞ Y~°∂˚~°Ñ¨Ù ѨO_»∞¡ J_»∞‰õΩ¯<Õ"å_»∞ HÍ^Œ∞. ã≤ã¨Öˇ·# x~°∞¿Ñ^Œ JO>Ë
W`«~∞° efl Ji÷OK«#=ã¨~O° ÖË#O`« Pi÷Hõ ™ÈÎ=∞`« ÖËx"å_»∞. J@∞ ^•#O KÕÜ∞« _®xH˜
¢Ñ¨[Å ^Œ$+≤Ö ì ’ J`«#O`« ¿Ñ^Œ"å_çQÍ ‰õÄ_® HõxÊOK«_∞» . ÃÑ·QÍ J`«#∞ ¢Ñ¨[Å =ÚO^Œ∞
^Õaiã¨∂Î u~°Q_Æ ∞» .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) <åˆH^≥·<å ¢Ñ¨™êkã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
''nxfl J`«xH˜=fiO_ç. <åHõO>Ë J`«xH˜ nx J=ã¨~O° Z‰õΩ¯=QÍ LOk—— Jx J<Õ"å_çfl
<Õ#∞. Dq+¨Ü∞« O QÆ∞iOz (F~ÀA) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''J`åºâ◊‰Ωõ áȉõΩO_®,
Ji÷OK«‰Ωõ O_®<Õ g∞ˆH^Œ~Ú<å ã¨OѨ^Œ Åaè¿ãÎ x~°Éºíè O`«~O° QÍ fã¨∞HÀO_ç. P q^èOŒ QÍ
ÅaèOK«Háõ È`Õ ^•xfl QÆ∞iOz Ѩ\Oì˜ K«∞HÀHõO_ç—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: H˘O^Œ~∞° J<åû~üÅ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
ã¨xflkèH˜ =zÛ H˘O`«^#Œè O Ji÷OKå~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åiH˜ H˘O`« WKåÛ~°∞. HÍx "å~°∞
=∞m§ J_çQÍ~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~Ô O_»=™êi ‰õÄ_® WKåÛ~°∞. WÖÏ Wã¨∂Î z=iH˜ ^ŒQ~æÆ ∞°
#fl^ŒO`å J~ÚáÈ~ÚOk. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ J<åfl~°∞– ''<å ^ŒQÆæ~°∞#fl ^èŒ#ã¨OѨ^Œ
(ZO`≥·<å) g∞H˜=fi_®xH˜ <åÔHÖÏO\˜ JÉèíºO`«~°O ÖË^Œ∞. g∞H˜=fi‰õΩO_® <Õ<Õn ^•K«∞
HÀ#∞. HÍx (XHõ q+¨Ü∞« O QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀO_ç.) ^•#O J_»Q‰Æ Ωõ O_® LO_Õ"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞
JÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ ~å‰õΩO_® HÍáê_»∞`å_»∞. x~°¿ÑH∆Í "≥Y· i J=ÅOaOKÕ"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞
JHõ¯~°Ö#Ë O`«QÍ ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» . ã¨ÇϨ #O =Ç≤ÏOKÕ"å_çH˜ ã¨ÇϨ #â◊HΘ ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» . (^≥"· å#∞
¢QÆÇ¨ ÅÖ’) ã¨ÇϨ <åxH˜ q∞Oz# =∞ǨÉèÏQƺO ÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ Z=Ô~<· å PǨ~°Ñ^¨ •~å÷Å∞
ã¨=∞iÊã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞ ''Wk ^•#OQÍ Wã¨∞<Î åfl"å, HÍ#∞HõQÍ Wã¨∞<Î åfl"å?—— Jx J_çQˆ "å~°∞
PÜ«∞# P =ºH˜xÎ . J`«#∞ QÆ#Hõ P =ã¨∞=Î Ùx ^•#OQÍ Wã¨∞<Î åfl#x K≥a`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) `«# J#∞K«~∞° efl L^ÕtÌ Oz ''nxfl g∞~°∞ u#O_ç—— J#O\Ï~°∞. PÜ«∞# =∂¢`«O
^•xfl =Ú@ì~°∞. XHõ"Õà◊ J`«#∞ P =ã¨∞Î=Ùx HÍ#∞HõQÍ Wã¨∞Î<åfl#x JO>Ë =∂¢`«O
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^•xfl ã‘fiHõiOz, W`«~∞° efl ‰õÄ_® HõÅ∞ѨÙH˘x u<Õ"å~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃: XHõ`«#∞ `åh ~ÀA(~å¢u) ^•#OKÕ™êÎ#x xâ◊Û~ÚOK«∞
H˘x WO\˜ #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ (`≥eÜ«∞Hõ) XHõ ^˘OQƉΩõ ^•#O
KÕâß_»∞. =∞~°∞<å_»∞^ŒÜ«∞O [#O, XHõ`«#∞ ~å¢u ^˘OQƉõΩ ^•#O KÕâß_»x K≥ѨÙÊHÀ
™êQÍ~°∞. J`«h =∂@ qx ''^Õ"å! ã¨HÅ õ ™È΢`åʼnõΩ h"Õ J~°∞›_çq—— J<åfl_»∞. `«~∞° "å`«
J`«#∞ `åh ~ÀA(~å¢u) =∞m§ ^•#O KÕ™êÎ#x ã¨OHõeÊOK«∞H˘x WO\˜ #∞Oz
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. (HÍx P~ÀA ‰õÄ_® `≥eÜ«∞Hõ XHõ "Õâº◊ ‰õΩ ^•#O KÕâß_»∞.)
=∞~°∞<å_»∞ L^ŒÜ∞« O [#O =∞m§, XHõ`#« ∞ ~å¢u XHõ "Õâº◊ ‰õΩ ^•#O KÕâß_»x
QÆ∞ã¨Q∞Æ ã¨ÖÏ_»∞‰õΩ<åfl~°∞. J`«h =∂@ qx ''^Õ"å! ã¨HÅ õ ™È΢`åʼnõΩ h"Õ J~°∞›_çq. <å
^•#O XHõ "Õâº◊ KÕuH˜ zH˜¯Ok—— J<åfl_»∞. P `«~åfi`« `åh ~ÀA(~å¢u) =∞m§ ^•#O
KÕ™êÎ#x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. J~Ú`Õ (P~ÀA ‰õÄ_®) J`«#∞ ^•#O
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 273
XHõ ^èŒx‰õΩ_ç KÕuÖ’ ÃÑ\Ïì_»∞. =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA L^ŒÜ«∞O [#OÖ’, XHõ`«#∞ ~å¢u
XHõ ^èxŒ ‰õΩ_çH˜ ^•#O KÕâß_»x QÆ∞ã¨Q∞Æ ã¨Å∞ |Ü«∞Å∞^Õ~å~Ú. P ã¨OQÆu `≥eã≤ ''^Õ"å!
ã¨HÅõ ™È΢`åʼnõΩ h"Õ J~°∞›_çq. <å ^•#O XHõ™êi F ^˘OQƉΩõ , =∞~À™êi XHõ "Õâº◊ ‰õΩ
^˘iH˜Ok. WѨÙÊ_Õ"∂≥ XHõ ^èxŒ ‰õΩxH˜ zH˜¯Ok. ^Õ"å! Uq∞\© "≥Ñ· s¨ `«ºO!!—— Jx J<åfl_»∞.
P `«~∞° "å`« (~å¢u) XHõ =ºH˜Î HõÅÖ’ HõxÊOz WÖÏ J<åfl_»∞:
''(^˘OQÆ KÕuH˜ ÅaèOz# ^•#O=Å¡ P^˘OQÆ (`«fi~°Ö’<Õ) ^˘OQÆ`<« åÅ∞ =∂<ÕÜ∞«
=K«∞Û. "Õâº◊ ‰õΩ ^˘iH˜# ^•#O=Å¡ P "Õâº◊ `«# "Õâº◊ =$uÎx =^ŒeÃÑ@ì=K«∞Û. JÖψQ
^èŒx‰õΩ_çH˜ ÅaèOz# ^•#O=Å¡ P ^èŒx‰õΩ_»∞ ã≤QÆ∞æѨ_ç `«#‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz#
ã¨OѨ^Œ #∞Oz H˘O`« ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ LѨÜ∂≥ yOK«=K«∞Û.—— (ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi)
48. =_ô¤ =º=ã¨÷
''„Ǩ[Å ^è#° ~Ö’ Híeã≤áÈܵ =$kúK~≥ ^°∞`Œ∞~^°#fl L^ÕâÌ º◊ ~`À g∞iKÕÛ =_ô¤ ^Õ=Ùx
^°$+≤ìÖ’ Z#fl>˜H© =$kúK≥~^°^°∞. (nxH˜ aè#fl~Qå) ^≥·=„Ǩã¨#fl`Œ H’ã¨~ (¿Ñ^°Å Pi÷Hí
ǨÏHí∞¯Qå) g∞O°∞ K≥e~¡ KÕ [Hß`ü (g∞Hí∞ â◊∞ÉèÏxflã¨∞~Î k). JÖÏ [Hß`ü K≥e~¡ KÕ"åOÕ x*ÏxH˜
`Œ=∞ ^è°<®xfl =$kúKÕã¨∞Hí∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–30:39)
''áÈ`Ë =_ô¤ u<ËÇÍ_«∞ Ç≤âÍK«~ Ǩ>#ì̃ Ç≤zÛÇÍ_çÖÏ (ã¨=∂kè #∞~_ç) ÖË™®Î_∞« . D
^°∞ã≤u÷ H˜ HßO°}~, ÇÍO°∞ ÇͺáåO°~ Hí∂_Í =_ô¤ ÖÏ~>˜^Õ J#~>ÏO°∞. Hßx ^Õ=Ù_«∞ Çͺáå
O®xfl ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ KÕâÍ_«∞. =_ôx¤ J^èO° ‡° HßO°º~Qå xO°Ü
‚ µ~KÍ_«∞. Hí#∞Hí D Ç≤Ï`ŒÉ’^è°
J~k#ÇÍO°∞ WHí=Ú~^°∞ =_ô¤ u#>Ïxfl =∂#∞H’ÇÍe. [iy~^Õ^À [iy~k. WHí#∞~_ç
=∂#∞H’ÇÍe. PÖÏ~>˜ÇÍi =º=ǨO°~ (Ѩ~Ö° ’Hõ <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’) ^Õ=Ù_«∞ Ǩi+¨¯i™®Î_∞« .
XHíÇàı ◊ D P^Õâ~◊ J~k# `Œ~∞° "å`Œ Hí∂_Í =∞m§ Z=O≥<· ® D áåǨHßO®ºxH˜ áåÅÊ_ç`Ë
ÇÍO°∞ #O°H~í áåÅ=Ù`ÍO°∞. #O°H~í Ö’<Ë ZÅ¡HßÅ~ Ǩ_=ç Ù~>ÏO°∞. ^Õ=Ù_«∞ =_ô¤ (=º=ã¨)÷ x
`Œ∞^°=Ú>˜ì™®Î_«∞. ^®#^è°O®‡ÅHí∞ =$kúqHß™®Å∞ Híey™®Î_«∞. (Y∞~üP<£–2:275,276)
=_ô=¤ º=ã¨#÷ ∞ ^Õ=Ù_«∞ ѨÓiÎQå x¿+kè~KÍ_«∞. =_ô¤ u<Ë (fã¨∞Hí∞<Ë)ÇÍ_çfl, uxÊ~Kı
(WKıÛ) "å_çfl, ^®xH˜ ™®Hí∞∆ Å∞Qå L~_ËÇÍix, =_ôǤ „¨ `Œ~ O®¿ãÇÍ_çfl- J~^°sfl ^Õ=Ù_«∞
â◊Ç~≤ KÍ_«x ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) `ˇeáåO°∞. (J|¥^®=Ó^ü, Wɡfl=∂[, #™®Üµ.)
=_ô¤ ‰õÄ_® "åºáê~°O ÖÏO\˜^Õ##fl J~°úO ã¨∞ÊùiOKÕÖÏ '=_ô¤"åºáê~°O— J<Õ Ñ¨^•xfl
ã¨$+≤Oì z [#OÖ’H˜ =kÖËâß~°∞ =_ôH¤ À~°∞Å∞. ^è~Œ ‡° q^Œº JO`«QÍÖËx H˘O^Œ~∞° =Úã≤O¡ Å∞ Ãã·`O«
=_ô~¤ H° ¯õ ã≤ Hõ|O^èÇŒ Ϩ ™êÎÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x, ¢Hõ=∞OQÍ ã≤~÷ Ñ° _¨ ç z=iH˜ ^•x X_çÖ’ ^Œ`ÑΫ Ù¨ ¢`«∞Öˇ·
‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. HÍx _»|∞ƒ ^•fi~å _»|∞ƒ QÆ_Oç KÕ, XˆHq^è"Œ ∞≥ #ÿ XˆH qÅ∞=QÆÅ =ã¨∞=Î Ù ^•fi~å
ÖÏÉèíO á⁄O^Õ Ñ¨^Œú`«∞Å#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) x¿+kèã¨∂Î WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''XHõ k~°›"£∞ (~°∂áê~Ú)x Ô~O_»∞ k~°›"£∞ʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ J=∞‡HõO_ç. WÖÏ
KÕ¿ãÎ g∞~°∞ =_ô¤HÀ~°∞`«#OÖ’ z‰õΩ¯‰õΩO\Ï~°x <Õ#∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞.—— (=Úã≤¡O)
''|~°∞=ÙÖ’, qÅ∞=Ö’ ã¨=∂#OQÍ Ü«∞^è•`«^OŒä QÍ L#flѨÙÊ_»∞ `«Ñʨ |OQÍ~åxH˜
|^Œ∞Å∞ |OQÍ~°O, "≥O_çH˜ |^Œ∞Å∞ "≥O_ç J=∞‡HõO_ç.—— (JǨχ^£, =Úã≤O¡ )
274 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''|OQÍ~åxH˜ |^Œ∞Å∞ |OQÍ~°O, "≥O_çH˜ |^Œ∞Å∞ "≥O_ç, QÀ^è∞Œ =∞ʼnõΩ |^Œ∞Å∞
QÀ^è∞Œ =∞Å∞, Ü«∞=ʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Ü«∞=Å∞, Y~°∂~˚ åʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Y~°∂~˚ åÅ∞, LѨÙʉõΩ
|^Œ∞Å∞ LѨÙÊ Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ `«Ñ¨Ê, KÕ|^Œ∞Å∞ `«Ñ¨Ê =∂iÊ_ç KÕÜ«∞HõO_ç. Z=Ô~·<å
`å#∞ fã¨∞‰õΩ#fl^•x HõO>Ë Z‰õΩ¯= WzÛ<å, WzÛ#^•x HõO>Ë Z‰õΩ¯= fã¨∞‰õΩ<åfl
J`«#∞ =_ô¤ =º=Ǩ~åxH˜ áêÅÊ_ç#>Ë.¡ P q^èOŒ QÍ WKÕÛ"å_»∞, fã¨∞‰õΩ<Õ"å_»∞ W^Œ~Ì ∂°
áêѨOÖ’ ã¨=∂#∞Å=Ù`å~°∞.—— (JǨχ^£, =Úã≤O¡ )
XHõ™êi ǨϢ[`ü aÖÏÖò (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ |sfl Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ (XHõ
q^èŒ"≥∞ÿ# "Õ∞Å∞*Ïu Y~°∂˚~åÅ∞) `≥KåÛ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "å\˜x K«∂ã≤ ''g\˜x
ZHõ¯_»∞flOz `≥KåÛ=Ù?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ aÖÏÖò (~°l) ''=∂ ^ŒQÆæ~° <åã≤~°HõO
Y~°∂~˚ åÅ∞ LO>Ë "å\˜x ~Ô O_»∞ '™ê—Å Z`«∞‰Î Ωõ |^Œ∞Å∞QÍ XHõ '™ê— Z`«∞Î D |sfl
Y~°∂~˚ åÅ∞ H˘<åfl#∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''Wk
HõzÛ`«OQÍ =_ôÜ ¤ ∞Õ , Wk HõzÛ`«OQÍ =_ô¤ H˜O^Œ‰Ωõ =ã¨∞OÎ k. g∞~°∞ "Õ∞Å∞*Ïu Y~°∂~˚ °
ѨO_»∞¡ H˘#^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ g∞ ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ <åã≤~H° Oõ ѨO_»#¡ ∞ #QÆ^∞Œ ÃÑ·HÍxH˜QÍx, ÖË^•
=∞ˆ~^≥<· å =ã¨∞=Î Ù‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍx J"Õ∞‡Ü«∞O_ç. P `«~∞° "å`« P ÃÑ·HOõ `À "Õ∞Å∞*Ïu
Y~°∂~˚ åÅ∞ H˘#∞HÀ¯O_ç—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=∞O˘Hí ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞: ''J^èO° ‡° HßO°º HíÖÏáå
Å`À ã¨`ͺxfl J}z"Õ¿ã L^ÕâÌ º◊ ~`À J<®ºÜ«µÇ¨O∞° _çH˜ J~_«Qå xez# =ºH˜Î ^Õ=Ùx
O°H}
∆í #∞~_ç, ^≥=· „Ǩ=HíÎ O°H} ∆í #∞~_ç |Ü«µ>˜H˜ áÈܵ#>ı.¡ XHí¯ kO°›~ (O°¥áåܵ)
Hí∂_Í =_ô¤ u#flÇÍ_ç áåǨ~ 33 ™®O°∞¡ =ºaèKÍO°~KÕã≤# áåǨ~`À ã¨=∂#~. J^è°O°‡
ã¨~áå^°#`À áÈ+≤~K«|_ç# â◊sO®xH˜ (#O°Hß)JQÕfl `«y# tHí—∆ —. (`«„ÉÏx)
"ÕO˘Hí ǨÏnã¨∞Ö’ PÜ«µ# WÖÏ É’kè~KÍO°∞: ''g∞Ö’ Z=~°~Ú<® "ÕO˘HíiH˜ JǨC
WzÛ#@¡Üµ`Ë (JǨC fã¨∞Hí∞#fl) J`Œ#∞ P =ºH˜HÎ ˜ Hß#∞HíÅ∞ Ǩ~Ç≤#ǨC_«∞ ÖË^® `Œ#
"åǨÏ#g∞‡^° Hí∂O’Ûɡ@∞ìH’_ÍxH˜ =Ú~^°∞HÁzÛ#ǨC_«∞ (O°∞}^®`Œ) P Hß#∞Hí#∞
ã‘fiHíi~K«_~« Qåx, J`Œx "åǨÏ#g∞‡^° ZHí¯_«~Qåx KÕܵ« ~å^°∞. Jܵ`Ë D Ǩ#∞Å∞
=Ú~^°∞#∞~p ™®Qõ∞`Œ¥ =ã¨∞~Î >Ë JÖÏ KÕܵ« _«~Ö’ `ŒÇʨ ÖË^∞° ——. (Wɡfl=∂*Ï)
H˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ''=∞x+≤ J¢Hõ=∞ã¨Oáê^Œ#, 㨢Hõ=∞ã¨Oáê^Œ# J<Õ q+¨Ü«∂xfl
Ѩ\Oì˜ K«∞HÀ‰õΩO_® ZÖÏÔQ<· å ã¨OáêkOK«_"» ∞Õ ^èºÕ Ü«∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ ~ÀAÅ∞ =™êÎ~Ú—— Jx†
=∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ''=_ô¤ u#x"å~°O@∂ LO_»x ~ÀAÅ∞ =™êÎ~Ú. XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å
=_ô¤ u#HõáÈ~Ú<å "åiÃÑ· =_ô¤^èŒ∂o =∂¢`«O =zÛ Ñ¨_»∞`«∞O^Œ——x LOk.
ÉϺO‰õΩÖ’¡ ^•K«∞‰õΩ<Õ _»|∞ƒÃÑ· =KÕÛ =_ôx¤ =Úã≤O¡ Å∞ fã¨∞HÀ"åÖÏ ÖËHõ ÉϺO‰õΩʼnõΩ
=kÖËÜ∂« ÖÏ J<Õ ¢Ñ¨âfl◊ L`«Ê#fl=∞=Ù`«∞Ok. nxH˜ =∞# ^ÕâO◊ Ö’ H˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`ŠΫ ∞ ''=_ô¤
ÃÑ·HÍxfl ÉϺO‰õΩʼnõΩ =^Œe ÃÑ@∞ì|_ô^•~°∞ʼnõΩ =∞iO`« |ÅO KÕ‰õÄ~°Û_®xH˜ |^Œ∞Å∞,
^•xfl =Úã≤O¡ Å∞ fã¨∞H˘x ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O PtOK«‰Ωõ O_® ^•i¢^ŒºOÖ’ =∞QÆ∞`æ ∂« =∂~åæO`«~O°
ÖËHõ JѨÙÊÅ∞ KÕ¿ã x~°∞¿Ñ^ŒÅ‰õΩ W=fi_»O† ÖË^• ¿Ñ^Œ=Úã≤O¡ Å ã¨OHˆ =∆ ∞HÍ~åºÅHÀã¨O qxÜ≥∂
yOK«_O» =∞Ozk—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. =∞iH˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`ŠΫ ∞ JÖÏO\˜ =_ôä Ñ·HÍxfl
=∞ã‘^Œ∞Ö’¡ =∞~°∞QÆ∞^˘_»¡ x~å‡}O HÀã¨O qxÜ≥∂yOKåÅx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 275
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ
í µ« Ǩ_~« _ç. g∞O°∞ x[~Qå qâ◊fiã≤~z# ÇÍ~°~Ú`Ë g∞Hí∞
O®=Åã≤# =_ôx¤ =kÖËܵ« ~_ç. g∞iÖÏ KÕܵ« HíáÈÜ«∂O®, *Ï„Qõ`!ÎŒ ^Õ=Ùx `ŒOÑ° Ù¨¶ #, PÜ«µ#
„Ǩ=HíÎ `ŒO°Ñ¶¨Ù# g∞Hí∞ =ºuOÕHí~Qå Ü«µ∞^°ú„ǨHí@# "≥Å∞=_ç#>Ë¡#x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. Hí#∞Hí
WHí#~Ú<® ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ K≥~k (=_ô¤ fã¨∞H’=_Íxfl =∂<Ëã)≤ #@¡Üµ`Ë g∞Hí∞ g∞ =¸Å
^è°#~ fã¨∞Hí∞<Ë Ç¨ÏHí∞¯ L~@∞~k. ^®x=Å¡ g∞Hí∂ #+¨ì~ L~_«^°∞† W`ŒO°∞ÅHí∂ #+¨ì~
L~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:278,279)
W™®¡g∞Ü«µáåÅ#Ö’ L~_ËÇÍO°∞ =Úã≤=¡ ÚÖˇ<· ®, =Úã≤"¡ ∞Õ `ŒO∞° Öˇ<· ® ã¨~ˆ =_ô¤ ÇͺáåO°~
KÕܵ« _«~ <ËO~° . Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ, ǨÏã¨<ü |„ã‘, Wɡflã‘s<ü ÖÏ~>˜ „Ǩ=ÚY +¨sJ`ü"`Õ Å ÎŒ ∞
D㨥H˜xÎ |>˜ì =_ô¤ fã¨∞Hí∞<Ë =ºH˜ÃÎ Ñ· =uÎ_`ç z
ˇ Û PǨx =∂xÊ~Ǩ*Ü Ë ∂« Åx, =∂#∞H’HíáÈ`Ë
J`Œ_flç =kè~KÍÅx Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO∞° . Jܵ`Ë =∞iHÁ~^°O∞° +¨sJ`üÇ`ı Å ÎŒ ∞, JÖÏ~>˜ =ºH˜xÎ
=_ô¤ fã¨∞H’=_«~ =∂<Ë=O°Hí∞ *ˇ·Ö’¡ ÃÑ_ËÎ KÍÅx Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO°∞.
49. ~°∞}Ï#∞|O^èŒO
JǨCKÕã≤ ѨǨC‰õÄ_»∞ u#_»O HõO>Ë L#fl^•O`À<Õ `«$Ñ≤ÎK≥O^Œ_»O =∞Oz^Œx W™ê¡O
É’^è#Œ Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú<å XHÀ¯™êi JѨÙÊKÕÜ∞« =Åã≤# Ѩiã≤u÷ =ã¨∞OÎ k. D<å_»∞
=∞^茺`«~°QÆu ¢Ñ¨[Å∞ H˘^ÀÌ Q˘áÈÊ KÕ|^Œ∞Å∞ fã¨∞HÀ=_»O `≥eã≤O^Õ. nxH˜ ÖˇHͯ Ѩ¢`«O
LO_»=Ù. JkèHõ"≥Ú`åÎÅ∞ JѨÙÊQÍ WzÛ#ѨÙ_»∞ =∂¢`«O ^Œ™êÎgA ~å~ÚOK«∞HÀ"åe.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ U^≥·<® XHí xs‚`Œ HßÖÏxH˜Qå#∞ JǨC WzÛѨÙK«∞ÛH’=_«~
Qõ∞i~z ǨO㰠ʨ O°~ =∂>Ï¡_∞« Hí∞~>Ë P q+¨Ü∂« xfl „"å`ŒÑÓ¨ O°fiHí~Qå #"≥∂^°∞ KÕã∞¨ H’~_ç.
Jܵ`Ë O°∞}Ǩ„`Œ~ O®¿ã=ºH˜Î Z=iH© ZÖÏ~>˜ #+¨ì~ HíÅQõhÜ«µHí∞~_Í <®ºÜ«µ~Qå,
x+¨ÊHí∆áå`Œ~Qå „"åÜ«∂e. ^Õ=Ù_«∞ `Œ#Hí∞ <ËiÊ#q^è°~Qå „"åÜ«∂e. J`Œ#∞ ^°™®ÎgA
„"åÜ«µ_ÍxH˜ xO®Híi~K«H∂í _«^∞° . ÉÏ^躰 `Œ ÃÑ#· |_ç# =ºH˜Î (O°∞}„Qõã∞¨ _Î ∞« ) =∂„`ŒÇ∞ı q+¨Üµ« ~
K≥ÇÊ≤ „"åܵ~KÍe. J`Œ#∞ `Œ# x[„ǨÉ∞íè "≥#· ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ xs‚`Œ =º=ǨO°~Ö’
ZÖÏ~>˜ `«yæOѨ٠KÕÜ«µHí∞~_Í „"åܵ~KÍe.—— (Y∞~üP<£–2:282)
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ J<®flO°∞: ''=¸_«∞q^è®Å =ºHí∞ÎÅ∞ ^Õ=Ù_çfl "≥ÚO°ÃÑ@∞ì
Hí∞~>ÏO°∞. Hßx ^Õ=Ù_«∞ ÇÍi Ç‹∞∞O°Å∞ PÅH˜~K«_«∞. XHí_«∞, ÉèÏO°º jÅ~ÖËx ¢ã‘Î Jx
`ˇeã≤#ǨÊ>˜H© P"≥∞Hí∞ q_ÍHí∞e=fix =ºH˜.Î O≥~_ÀÇÍ_«∞, (`Œ# Jnè#~Ö’L#fl) J<®^äŒ
ÉÏÅ∞_«∞ Ü«µ∞Hí=Î Ü«µã¨∞ûHí∞ KÕO∞° H’Hí=Ú~^Õ J`Œx Pã≤xÎ J`ŒxH˜ JǨÊy~z# =ºH˜.Î
=¸_ÀÇÍ_«∞, Z=iH≥·<® JÇ≤ÊzÛ ^®xH˜ ™®Hí∆∞Å∞ ÃÑ@∞ìH’x =ºH˜Î.—— (q∞ëê¯`ü)
''^≥=· =∂O°~æ Ö’ „áå}®ÅiÊ~z# =ºH˜Î áåáåÅhfl Híq∆ ∞~K«|_«`Íܵ, XHí¯ JǨC
`ŒÇʨ —— Px ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) `ˇeáåO°∞. (=Úã≤~¡ )
PÜ«µ# XHí™®i ''^Õ"å! <Ë#∞ áåǨ~, O°∞}(ÉèÏ~°)O #∞~_ç h â◊O°}∞ H’O°∞
`Œ∞<®fl——#x J<®flO°∞. JǨC_«∞ XHí J#∞K«O°∞_«∞ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! g∞O°∞ `ŒO°K«∞Qå O°∞}
ÉèÏ~°O #∞~_ç â◊O°}∞ H’O°∞`Œ∞<®flOÕq∞>©?—— Jx J_çQå_«∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~)
ã¨=∂^è®#q∞㨥Π''=∞x+≤ JǨCÅ áåÖˇ#· ǨC_«∞ =∂>Ï¡_`ç Ë J|^°=ú ∂_«∞`Í_«∞† ÇÍQåÌ#~
276 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
KÕ¿ãÎ ^®xfl xÅɡ@∞ìH’ÖË_∞« —— J<®flO°∞. (|∞MÏi)
''XHí"Õà◊ JǨC fã¨∞Hí∞<Ë =ºH˜Î |∞kú=∂~^°º~ HíÅÇÍ_À, |ÅÇ‘Ï#∞_À Jܵ#
@¡Üµ`Ë ÖË^® K≥Ç≤Ê „"åܵ~KÕ â◊H˜Î ÖËxÇÍ_≥·`Ë J`Œx ã¨~O°Hí∆Hí∞_«∞ K≥Ç≤Ê <®ºÜ«µ~Qå
„"åܵ~KÍe. (D =º=ǨO°~ Qõ∞i~z) g∞Ö’ W^°OÌ ∞° ѨÙO°∞+¨∞efl ™®Hí∞∆ Å∞Qå ÃÑ@∞ìH’~_ç.
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ W^°OÌ ∞° Åaè~K«Háí È`Ë XHí ѨÙO°∞+¨∞_«∞, W^°OÌ ∞° ¢ãÅΑ ܵ<® KÍÅ∞. ÇÍiÖ’ XHí
¢ã‘Î =∞O°záÈ`Ë O≥~_À ¢ã‘Î Jܵ<® Qõ∞O°∞ÎKÕã¨∞Î~k. ™®Hí∆∞Å∞ g∞Hí∞ P"≥∂^°Üˇ∂Qõº"≥∞ÿ#
ÇÍO°∞Qå L~_Íe. ™®Hí∆º~ H’ã¨~ Ç≤ez#ǨC_«∞ ™®Hí∆∞Å∞ xO®Híi~K«Hí∂_«^°∞. QÆ_»∞=Ù
x~°‚~ÚOK«|_ç# O°∞}=º=ǨO°~ z#fl^≥·<®ÃÑ^°Ì^≥·<® ^°™®ÎgAQå ~åÜ«µ_«~Ö’ J„â◊^°ú
KÕܵ« Hí~_ç. Wk ^Õ=Ùx ^°$+≤Öì ’ Z~`À <®ºÜ«µÇ‹∞#· Ǩ^uú° . ™®Híq∆ ∞=fi_ÍxH˜ KÍÖÏ =∞~z
Ǩ^uú° . ^®x=Å¡ g∞O°∞ ZÖÏ~>˜ J#∞=∂<®ÅHí∞ Ö’#Ü˵º `Í=Ù~_«^∞° .——
''g∞O°∞ ǨO㰠ʨ O°~ ZǨÊ>˜HÇí C¨ _«∞ JHí¯_çHHí ¯í _« [O°∞ѨÙH∞í <Ë „Híܵ« q„HíÜ∂« Å q+¨Üµ« ~Ö’
^°™®ÎgA „ÇÍã¨∞H’HíáÈܵ<® ǨO®fiÖË^∞° . g∞O°∞ ÇͺáåO° XǨÊ~^®Å∞ Hí∞^°∞O°∞ÛHí∞<Ë@ǨC_«∞
™®Hí∆ º~ ÃÑ@∞ìH’~_ç. ^°™®ÎgA „ÇÍ¿ã =ºH˜ÎH˜Qåx, ™®Hí∆∞Å∞Qå L~_Ë ÇÍiH˜Qåx #+¨ì~
ÇÍ>˜Å¡~å^°∞. JÖÏ~>˜ #+¨ì~ U^≥·<® [iy`Ë g∞Hík áåǨHßO°º~Qå Ǩi}q∞ã¨∞Î~k.
^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ =∞ã¨Å∞H’~_ç. K«¥_«~_ç, PÜ«µ# g∞Hí∞ ZÖÏ~>˜ =∞~z q+¨Ü∂« Å∞
<ËO∞° Ê`Œ∞<®fl_À! ^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞ãÎ̈ q+¨Ü∂« Å∞ Ziy#ÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:282)
`åHõ@∞ì ÃÑ\˜ì JǨ¨C fã¨∞HÀ=O
D<å_»∞ Pi÷Hõ =º=Ǩ~åÖ’¡ x*Ï~Úf Ö’Ñ≤OzOk. ^è•i‡‰õΩÅ∞, ^ŒQiæÆ |O^è∞Œ =ÙÅ∞,
Ãã·`«O =∂@‰õΩ Hõ@∞ì|_ç LO_»@OÖË^Œ∞. JO^Œ∞ˆH Y∞~üP<£ JѨÙÊ q+¨Ü«∞OÖ’ ™ê‰õ∆ΩÅ`À
ã¨Ç¨ ^Œ™êÎgA ~å~ÚOK«∞HÀ"åÅx, =ã¨∞Î=Ù ‰õΩ^Œ∞=ÃÑ@∞ìH˘x _»aƒ"åfiÅx K≥Ñ≤ÊOk.
''g∞O°∞ „Ǩܫ∂}®=ã¨÷Ö’ L#flǨC_«∞ ^°™®ÎgA „"å¿ãÇÍO°∞ Åaè~K«HíáÈ`Ë U^≥·<®
=ã¨∞Î=Ù `ÍHí@∞ìÃÑ>˜ì JǨC fã¨∞H’~_ç. JÇ≤ÊKÕÛÇÍ_«∞ JǨCfã¨∞Hí∞<Ë =ºH˜Îx x*Ïܵf
ǨO∞° _«x ÉèÏq~z `ÍHí@∞ì ÖËH∞í ~_Í<Ë JǨC W¿ãÎ O°∞}„QõÇÏ‘ `Œ x*ÏܵfQå ^®xfl (Qõ_∞« =Ù
fO°Qå<Ë) O°∞}^®`ŒH∞í uiy K≥e~¡ KÍe. J`Œ#∞ `Œ# x[„ǨÉ∞íè =ܵ# ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_Íe.
™®H∆ߺxfl ^®K«Hí∂_«^°∞. ™®H∆ߺxfl ^®KÕÇÍ_ç P~`ŒO°º~ áåǨǨ~H˜Å~`À x~_çáÈ`Œ∞~k.
g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥<Î Ë L~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:283)
=_ô¤ fã¨∞HÀ‰õΩO_® JÑ≤Ê=fi_»O Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºHÍ~°º"Õ∞, ã¨O^ÕÇϨ OÖË^∞Œ . HÍx x*Ï~Úf
Ö’Ñ≤Oz# D<å\˜ ã¨=∂[OÖ’ ¿ãflÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ Ãã·`«O JÑ≤Ê=fi_»=∞O>Ë `«QÍ^• H˘x`≥K«∞Û
HÀ=_»"∞Õ . z#fl "≥Ú`«OÎ Ö’ JÑ≤Ê=fi =Åã≤=¿ãÎ Jk uiy ~åHõáÈ=K«Ûx ÉèÏqOz JÑ≤Ê=fi_»O
=∞Ozk. ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`«OÎ Ö’ JÑ≤Ê=fi=Åã≤=¿ãÎ U^≥<· å =ã¨∞=Î Ù ‰õΩ^Œ∞=ÃÑ@∞ìH˘x =∞s JÑ≤Ê=fi_»O
LÉèíÜ«∞¢`å =∞Ozk.
=_ô¤ ZÖÏ~>˜ Ǩiã≤u÷ Ö’<ˇ<· ® x+≤^Çú° ∞ı . `ÍHí@∞ìQå=ã¨∞=Î Ù ^®fiO® „ǨÜ∂ˇ [#~ á⁄~^°_~«
Hí∂_Í x+≤^°úÇı∞. L^®Ç¨ÏO°}Hí∞- Z=O≥·<® WÅ∞¡ `ÍHí@∞ìÃÑ>˜ì JǨC fã¨∞Hí∞~>Ë O°∞}^®`Œ
P W~>˜ J^≥ÌÃÑ·HõO u~>Ë =_ô¤ u#fl>Ë¡ J=Ù`Œ∞~k. Jܵ`Ë `ÍHí@∞ì=ã¨∞Î=Ù H’ã¨~ YO°∞Û
KÕÜ∞« =Åã≤ =zÛ#ǨC_«∞ JÖÏ~>˜ =º=ǨO®ÅHí∞ D +¨O`° ∞Œ #∞~_ç q∞#Ǩܵ~Ѩ٠L~k.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 277
L^®Ç¨Ï~°}Hí∞- Z=O≥<· ® QÕ^#≥ ∞ `ÍHí@∞ìÃÑ_ËÎ O°∞}^®`Œ P QÕ^#≥ ∞ "Õ∞Ǩ_ÍxH˜, áÈ+≤~K«_ÍxH˜
_«|∞ƒ YO°∞ÛKÕÜ«µ=Åã≤ =ã¨∞Î~k Qõ#Hí J`Œ#∞ ^®x áåÅ#∞ ÇÍ_«∞H’=K«∞Û.
`åHõ@∞ì =ã¨∞=Î ÙÅÃÑ· ~°∞}¢QÆã∞¨ xÎ H˜ ã¨O|OkèOz# zǨflÅ∞ U"≥<· åLO>Ë ÖË^• `åHõ@∞ì
=ã¨∞=Î ÙÅ∞ ~°∞}¢QÆã∞¨ xÎ H˜ ã¨O|OkèOz# ^Œ™êÎgAÅ~Ú LO>Ë JÑ≤ÊKÕÛ"å_»∞ P =ã¨∞=Î ÙÅ∞
‰õΩ^Œ∞= ÃÑ@∞ìHÀ=_»O`À áê@∞ ^Œ™êÎgA ‰õÄ_® ~å~ÚOK«∞HÀ"åe. ^Œ™êÎgA ~å~ÚOK«∞
HÀ‰õΩO_® `åHõ@∞ìÃÑ· JÑ≤Ê¿ãÎ `«~°∞"å`« ~°∞}¢QÆã¨∞Î_»∞ ÖËxáÈx ã¨=∞㨺Å∞ ã¨$+≤ìOK«=K«∞Û.
~°∞}¢QÆã¨∞Îx Ѩ@¡ =∞$^Œ∞"≥·Yi
''XHí"Õà◊ O°∞}„Qõã¨∞Î_«∞ W|ƒ~^°∞Å`À ã¨`Œ=∞`Œ=∞=Ù`Œ∞~>Ë Ç¨iã≤÷u K«Hí¯|_Ë =O°Hí∞
J`ŒxH˜ J=Hßâ◊q∞=fi~_ç. O°∞}~ =∂ǶK‘ ¿Õ ãÎ =∞s =∞~zk.—— (Y∞~üP<£– 2:280)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂WO\˜ =ÚO^Œ∞ Z=~À `«QÍ^•
ÖÏ_»∞HÀ=_»O q<åfl~°∞. W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ aQÆæ~°QÍ áÈ\Ï¡_»∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. "åiÖ’
XHõ`#« ∞ ~Ô O_»= =ºH˜xÎ ¢|u=∂Å∞`«∂ ''H˘O`« =kÖËÜ∞« O_ç. HÍã¨Î =∞$^Œ∞=ÙQÍ =º=ǨÏ
iOK«O_ç—— J<åfl_»∞. ^•xH˜ ~Ô O_»==ºH˜Î ''^≥=· ™êH˜!∆ <ÕxÖÏ Z#fl\˜H© =^ŒÅ#∞—— J<åfl_»∞.
JO`«Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) |Ü«∞\˜H˜ "≥o§ ''Z=~°`#« ∞, ^Õ=Ùx g∞^Œ ¢Ñ¨=∂}O KÕã=≤ ∞s
`å#∞ ѨÙ}ºHÍ~°ºO KÕÜ«∞#O@∞<åfl_»∞?—— J#_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞ "åiÖ’ XHõ`«#∞
(=ÚO^Œ∞H˘zÛ) ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! P =ºH˜xÎ <Õ<.Õ <Õx`«xH˜ (WѨÙÊ_»∞) `å#∞ HÀi# =ã¨∞=Î Ùx
`å<Õ LOK«∞HÀ=K«Ûx J#∞=∞uã¨∞Î<åfl#∞—— Jx J<åfl_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü HÍÉò a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ~ÀA =∞ã‘^∞Œ Ö’ J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JcǨϢ^£ (~°l)x <åH˜"åfieû# ÉÏH© W=fi=∞x xÅnâß#∞. "Õ∞q∞^Œ~Ì O° (J~°K∞« ‰õΩO@∂)
aQÆæ~°QÍ =∂\Ï¡_»∞HÀ™êQÍ=Ú. =∂ J~°∞ѨÙÅ∞ P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO\’¡<Õ L#fl ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )‰õΩ qxÊOKå~Ú. PÜ«∞# "≥O@<Õ `«=∞ ‰õΩ\©~O° `≥~#° ∞ ÃÑ·HÔ uÎ ''HÍÉò!——
Jx Ñ≤eKå~°∞. <Õ#∞ ''=ã¨∞<Î åfl#O_ô—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''h‰õΩ ~å=Åã≤# ÉÏH©Ö’
H˘OK≥O `«yOæ K«∞HÀ—— Jx K≥áêÊ~°∞. KÕ`ÀÎ Ãã·QK Æ ãÕ ∂¨ Î ''ã¨QOÆ `«yOæ K«∞HÀ—— J<åfl~°∞. <Õ#∞
''g∞Ô~ÖÏ P*Ï˝Ñ≤¿ãÎ JÖÏ KÕ™êÎ#∞—— J<åfl#∞. ''=∞~°~Ú`Õ ÖË, "≥O@<Õ J`«x ǨωõΩ¯
<≥~"° ~Õ ∞° Û—— Jx P^ÕtOKå~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''g∞ ѨÓsfi‰õΩÅÖ’ XHõ`x« P`«‡‰õΩ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
=zÛ ™êfiQÆ`O« K≥áêÊ~°∞. ''(xxflO`«QÍ ™êfiQÆuOKåÅx P[˝ *ÏsHÍ=_®xH˜ HÍ~°}O)
#∞"Õfi"≥∞<ÿ å (qâı+)¨ ѨÙ}ºHÍ~°ºO KÕâß"å?—— Jx J_çQÍ~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. ^•xHÍ =ºH˜Î
''<Õ#∞ <å ¿ã=‰õΩefl ¿Ñ^Œ (~°∞}¢QÆã∞¨ )ΠʼnõΩ `«y# =º=kè x=fi=∞x, ^èxŒ ‰õΩefl Hõq∆ ∞OK«
=∞x P*Ï˝ÑO≤ KÕ"å_çfl—— JxJ<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ ^Õ=Ù_»∞ P ^èxŒ ‰õΩ_ç `«ÑÙ¨ ÊÅ∞ Hõq∆ ∞Oz
J`«x Ѩ@¡ =∞OzQÍ =º=ǨÏiOK«=∞x ^≥·=^Œ∂`«Å#∞ P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃: ''XHõ =~°Î‰õΩ_»∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ JѨÙÊeã¨∞ÎO_Õ "å_»∞. "åiÖ’
Z=Ô~<· å ¿Ñ^Œ"å_»∞<åfl_»x `≥e¿ãÎ 'J`«_flç Hõq∆ ∞OK«O_ç. JѨÙÊf~°Û=∞x =uÎ_ç KÕÜ∞« HõO_ç.
nx=Å¡ ^Õ=Ù_»∞ =∞# áêáêÅ∞ Hõq∆ ∞OK«=K«∞Û—— Jx ¿ã=‰õΩÅ`À JO@∞O_Õ"å_»∞. P
ã¨`å¯~°ºO HÍ~°}OQÍ<Õ ^Õ=Ù_»∞ J`«_ç áêáêÅ∞, á⁄~°áê@∞¡ Hõq∆ ∞OKå_»∞.—— (|∞MÏi)
278 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
JǨC f~°Ûx"å_ç Ѩ~°º=™ê#O
=∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ H° ˘zÛ, `å#∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’
lǨ^£ KÕÜ«∞_®xH˜ "≥à◊√Î<åfl#x K≥Ñ≤Ê, `«# áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O ¢áê~°÷# KÕÜ«∞=∞x
JO\Ï_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨~ˆ JO\Ï~°∞. P =ºH˜Î "≥o§áÈ=_®xH˜ "≥#∞ u~°∞QÆ∞`å_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«_flç Ñ≤ez ''h áêáêÅhfl Hõq∆ ∞OK«|_»`å~Ú HÍx, JѨÙʉõΩ
ã¨O|OkèOz# áêѨO =∞@∞‰õΩ Hõq∆ ∞OK«|_»^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
''Z=Ô~<· å ¢Ñ¨[Å#∞O_ç JѨÙÊ fã¨∞H˘x ^•xfl fˆ~Û L^ÕâÌ º◊ =ÚO>Ë ^Õ=Ù_»∞ J`«x
^•fi~å P JѨÙÊ f~°∞Û`å_»∞. ¢Ñ¨[Å #∞O_ç JѨÙÊ fã¨∞H˘x (^•xfl f~°Û‰õΩO_®) #+¨Oì
HõeyOKÕ L^ÕâÌ º◊ O ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë JÖÏO\˜"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞ #+¨Oì Hõey™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
''qâßfiã≤ ("≥∂q∞<£) K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« J`«x P`«‡ Hˆ =ÅO JѨÙÊ HÍ~°}OQÍ
(PHÍâßxH˜ ZHõ¯ÖËHõ) XHõ KÀ@ PyáÈ`«∞Ok. JѨÙÊ f~°Ûx^Õ J`«x P`«‡ ã¨fi~åæxH˜
KÕ~∞° HÀÖË^∞Œ . (ui‡l, Wɡfl=∂[, ɡǷ Ϩ d)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: "Õ∞=Ú F~ÀA ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~˘ÛxLO>Ë
H˘O^Œ~∞° ¢Ñ¨[Å∞ XHõ [<å*Ï (â◊=O) `≥zÛ [<å*Ï#=∂*ò (â◊=¢áê~°#÷ ) KÕÜ∞« =∞<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åix ''D =∞$`«∞x g∞^Œ ~°∞}ÉèÏ~°O U^≥<· å LO^•?—— Jx
J_çQÍ~°∞. "å~°∞ LOk J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx WÖÏ J<åfl~°∞:
''WÖÏO\˜ =∞x+≤ HÀã¨O [<å*Ï#=∂*ò KÕÜ«∞_»O =Å¡ ÖÏÉèíO Uq∞\©? W`«x
P`«‡ ã¨=∂kèÖ’ PyáÈ~ÚOk. PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù Jkè~ÀÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞. g∞Ö’ Z=Ô~·<å W`«x
JѨÙÊ f~°∞™êÎ=∞x Ǩg∞ W¿ãÎ <Õx`«x [<å*Ï #=∂*ò KÕ™êÎ#∞. ÖËHõáÈ`Õ KÕÜ«∞ÖË#∞.
Z=Ô~·<å W`«x JѨÙÊ f~°Û_»OQÍx, ÖË^• f~°∞™êÎ=∞x Ǩg∞x=fi_»OQÍx [iy#ѨÙÊ_Õ
<Õ#∞ KÕ¿ã [<å*Ï#=∂*ò =Å¡ W`«xH˜ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õÄ~°∞`«∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ~ÀA ¢Ñ¨ÉèÏ`«"Õà◊ ¢áê~°÷#
KÕã#≤ `«~åfi`« ''WHõ¯_» Ǩï*ˇÖ · `ò Q≥ Æ =∞x+≤ Z=Ô~<· å L<åfl_®? g∞ ™È^Œ~∞° _»∞ ã¨fi~°^æ •fi~°O
^ŒQÆæ~° x~ÀkèOK«|_®¤_»∞, J`«#∞ KÕã≤# JѶ¨ÙÊ HÍ~°}OQÍ—— Jx J<åfl~°∞. (`«¢ÉÏx)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''Z=Ô~·<å JѨÙÊf~°Û‰õΩO_® K«xáÈ`Õ, P JѨÙÊ HÍ~°}OQÍ
J`«#∞ x~°ƒO^è•xH˜ QÆ∞~°=Ù`å_»∞. `«# Jã¨Ç¨Ü«∞`«, XO@i`«<åÅ#∞ QÆ∞iOz ^Õ=Ù_çfl
"Õ_»∞‰õΩO\Ï_»∞. JѨÙÊ f~°QÍ<Õ J`«x P`«‡ QÆ=∂ºxH˜ KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæiH˜ =zÛ
Ѩ~∞° +¨Ñ^¨ *Œ ÏÅO`À `«# JѨÙÊ f~°Û=∞x XuÎ_ç KÕÜ∞« ™êQÍ_»∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~∞° Å∞ D
^Œ∞~°∞ã¨∞ =∂@Å∞ qx ^Œ∂+≤OK«_®xH˜ (ÖË^• QÆkOÌ K«_®xH˜) LѨ¢Hõq∞OKå~°∞. J~Ú`Õ
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ("åà◊§#∞ "åiã¨∂)Î ''J`«_flç Ug∞ J#HõO_ç, =kÖËÜ∞« O_ç. `«# ™⁄=Ú‡
~å|@∞ìHÀ=Åã≤# =∞x+≤H˜ WÖÏ (Hõi#î OQÍ) =∂\Ï¡_Õ JkèHÍ~°O LOk—— Jx J<åfl~°∞.
P `«~åfi`« PÜ«∞# ''J`«#∞ <åH˜zÛ# XO>ˇ =Ü«∞ã¨∞û ZO`«∞O^À JO`Õ =Ü«∞ã¨∞ûQÆÅ
XO>ˇ#∞ J`«xH˜KÛÕ Ü«∞O_ç—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~∞° Å∞ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 279
J`«x XO>ˇÖÏO\˜ XO>ˇ ÖË^Œ∞. =∞# ^ŒQÆæ~° L#fl=hfl =∞Oz XO>ˇÖË—— J<åfl~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''P =∞Oz XO>Ë W=fiO_»`«xH˜. JѨÙÊ f~°Û_»OÖ’
L`«=Î Ú_Õ g∞Ö’ L`«=Î Ú_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"å}˜[º ~°∞}ÏÅ∞
¢áêp# ÉèÏ+¨ºHÍ~°∞ÅÖ’ '[ǨH±— Y∞~üP<£Ö’x ''g∞O°∞ x[~Qå qâ◊fiã≤~z#
ÇÍ~°~Ú`Ë g∞Hí∞ O®=Åã≤# =_ô¤x =kÖËÜ«µ~_ç—— (2:278) J<Õ ã¨∂H˜ÎÃÑ· "åºMϺxã¨∂Î
''J<åQÆiHõ HÍÅOÖ’ (J~°É)ò ¢Ñ¨[Å∞ J=∞‡HõO H˘#∞QÀà◊§ =º=Ǩ~°OÖ’ WzÛѨÙK«∞Û
‰õΩ<Õ =_ô¤ WÖÏO\˜^—Õ — Jx J<åfl~°∞. (Wɡfl[s~ü)
ǨϢ[`ü Y`å^• P<å\˜ "åºáê~° Ѩ^Œúux QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''P<å_»∞ XHõ`«#∞ =∞~˘Hõ`«xH˜ ã¨~°∞‰õΩ J=Ú‡`«∞#flѨÙÊ_»∞ ^•x ^èŒ~° K≥e¡OѨ٠HÀã¨O
XHõ QÆ_»∞=Ù x~°‚~Ú™êÎ_»∞. P QÆ_»∞=Ù֒Ѩ٠H˘#fl"å_»∞ xs‚`«^èŒ~° K≥e¡OK«ÖËHõáÈ`Õ
J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ QÆ_∞» =Ù#∞ =∞iH˘O`«HÍÅO á⁄_çyOz "≥Ú^Œ\’¡ x~°~‚ ÚOz# ^è~Œ #° ∞
ÃÑOK«∞`å_»∞. W^Õ P<å\˜ J<åQÆi‰õΩÅ "åºáê~° q^è•#O.—— (Wɡfl[s~ü)
Wk ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞_»∞ =~°‰Î Ωõ xH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ #QÆ^∞Œ ~°∂ѨOÖ’ WKÕÛ "å}˜[º~°∞}O
HÍ^Œ∞. Wk J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ `«# ã¨~∞° ‰õΩ#∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞xH˜ JѨÙÊQÍ WKÕÛ Ñ¨^uúŒ . Wk
<Õ_∞» ‰õÄ_® J<ÕH^õ âÕ ßÅÖ’ ™êQÆ∞`ÀOk. QÆ_∞» =Ù ^•\ÏHõ ^•xfl =∞iH˘O`« HÍÅO á⁄_çyOz
=ÚO^Œ∞QÍ x~°~‚ ÚOz# ^è~Œ #° ∞ ÃÑOK«_O» +¨sJ`ü ¢Ñ¨HÍ~°O =_ô¤ H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k.
Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ [iy# ã¨OѶ¨∞@#. DlѨÙì
QÆ=~°fl~ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ‰õΩ=∂~°∞Å∞ J|∞ÌÖÏ¡,
Lɡ·^Œ∞ÖϡʼnõΩ "åºáê~°O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Éèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~°O #∞Oz H˘O`« _»|∞ƒ
JѨÙÊQÍ WKåÛ~°∞. J~Ú`Õ P `«~åfi`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D ~°∞}Ïxfl JÉèºí O`«~H° ~õ °
"≥∞#ÿ q+¨Ü∞« OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ z =¸Å^è#Œ O`À áê@∞ "åºáê~°OÖ’ =zÛ# ÖÏÉè=í ∞O`å
WKÕÛÜ«∂Åx _ç=∂O_£ KÕâß~°∞. z=iHÍÜ«∞# H˘O^Œi ã¨ÅǨ`À ¢Ñ¨É∞íè `«fiO#∞Oz fã¨∞
‰õΩ#fl ÃÑ·HÍxfl JѨÙʉõΩ |^Œ∞Å∞ "åºáê~°ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO (Bussiness partnership)QÍ
ѨiQÆ}O˜ z ã¨QOÆ ÖÏÉèOí =ã¨∂Å∞ KÕâß~°∞. (=Ú=`åΖ H˜`å|∞Öòd~å*ò)
¢áêp#HÍÅOÖ’ =_ô¤ ÖˉΩõ O_®<Õ "åºáê~° J=ã¨~åÅ HÀã¨O ~°∞}ÏÅ∞ WKÕÛ Ñ¨^uúŒ
‰õÄ_® LO_Õ^xŒ F ǨÏnã¨∞^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. JO^Œ∞Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''ѨÓ~°fiO W¢™ê~¸ÖòãO¨ `«uÖ’ XHõ`#« ∞ =∞~˘Hõ`x« ^ŒQ~æÆ ° "åºáê~°O HÀã¨O "Õ~Ú
n<å~°∞¡ JѨÙÊ fã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. JѨÙÊ_»`#« ∞ ~°∞}^•`«`À 'D =º=Ǩ~°OÖ’ <å‰õΩ, h‰õΩ
=∞^躌 ^Õ=Ù_Õ ™êH˜!∆ ^Õ=Ù_Õ *Ïg∞#∞^•~°∞_»∞—— Jx J<åfl_»∞. WÖÏ K≥ÑÊ≤ J`«#∞ F_»Ö’
Ѩܫ∞#=∞Ü«∂º_»∞. JHõ¯_» `«# "åºáê~° =º=Ǩ~åÅ∞ =ÚyOK«∞H˘x u~°∞QÆ∞
¢Ñ¨Ü∂« }O HÀã¨O ~ˆ =Ù ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl_»∞. HÍx JHõ¯_» KåÖÏ ~ÀAÅ^•HÍ ZÖÏO\˜
<ÒHõÅ∞ ^˘~°HÖ õ ^Ë ∞Œ . DÖ’QÍ JѨÙÊ QÆ_∞» =Ù =Úyã≤áÈ =zÛOk.
''z=iH˜ P =ºH˜Î XHõ Hõ¢~°‰Ωõ ~°O¢^èOŒ KÕã≤ P ~°O¢^èOŒ Ö’ "Õ~Ú n<å~°¡ (<å}ÏÅ)`À
áê@∞ XHõ ÖËY ‰õÄ_® ÃÑ\˜ì ^•x ~Ô O_»∞ z=~°∞¡ =¸ã≤"âÕ ß_»∞. JÖÏ =¸¿ãã≤# P
280 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Hõ¢~°#∞ ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ =^ŒeÃÑ_»∂Î '^Õ"å! <Õ#∞ x#∞fl ™êH˜Q∆ Í, ѨÓpHõ`∞« QÎ Í KÕã≤ D ÃÑ·HOõ
J`«x ^ŒQÆæ~° JѨÙÊQÍ fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. WѨÙÊ_»∞ h"Õ nxfl J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞Û—— Jx
¢áêi÷OKå_»∞. qkè=âß`«∞Î J@∞ ~°∞}^•`« `«# ^Õâ◊OÖ’ F~ÀA ã¨=Ú¢^Œ f~°O g∞^Œ
‰õÄ~˘Ûx LO>Ë JHõ™ê‡`«∞QÎ Í P Hõ¢~° h\˜ JÅÅÃÑ· `ÕeÜ«∂_»∞`«∂ J`«x =ÚO^Œ∞‰õΩ
=zÛ PyáÈ~ÚOk. ~°∞}^•`« P Hõ¢~°#∞ KÕuÖ’H˜ fã¨∞H˘x Ѩije¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ "Õ~Ú
n<å~°`¡ À áê@∞ `«# ¿Ñ~° XHõ L`«~Î O° ‰õÄ_® HõxÊOzOk.
''H˘<åflà◊§ `«~åfi`« ~°∞}¢QÆÇÏ‘ `« ã¨fi^ÕâßxH˜ uiQ˘KåÛ_»∞. J`«#∞ JѨÙÊ f~°Û_®xH˜
"Õ~Ú n<å~°∞¡ fã¨∞H˘x ~°∞}^•`« ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áÈÜ«∂_»∞. HÍx ~°∞}^•`« P _»|∞ƒ fã¨∞HÀ
=_®xH˜ x~åHõiã¨∂Î '<å_»|∞ƒ <å‰õΩ ÅaèOzOk KåÅ∞— J<åfl_»∞.—— (|∞MÏi, x™ê~Ú)
50. Hõëêìi˚`«O–¢â◊=∞r=ÙÅ∞
Hõëêìi˚`åxfl W™ê¡OÖ’ ZO`À ¢Ñ¨â◊Oã≤OK«_»O [iyOk. J~Ú`Õ Hõëêìi˚`«O ÃÑ@∞ì|_ç
ã¨Oáê^Œ#‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ K≥ÑÊ≤ # =∂@ HÍ^Œ∞. Hõ+Ñì¨ _¨ ç ã¨OáêkOK«_O» , ‰õÄeѨx KÕÜ∞« _»O
J==∂#Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O HÍ^Œx K≥ѨÊ_»"Õ∞ nx JO`«~å~°÷O.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''"Õ`#« OÃÑ· "Õ∞HõÅ∞ HÍÜ«∞‰õΩO_® LO_»x U ¢Ñ¨=HõÎ
#∂ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨Éqíè OѨ*Ü Ë ∞« ÖË^∞Œ .—— J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∞i g∞~°∞
‰õÄ_® DѨx KÕâß~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''<Õ#∞ H˘xfl ÃÑ·ã¨Å
("Õ`#« O)ÃÑ· =∞Hͯ"åi Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ HÍ¿ã"å_çfl—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
=∞~˘Hõ™êi PÜ«∞# Hõëêìi˚`«O B#fl`«ºO QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''`«# KÕ`«∞Å`À
Hõ+Ñì¨ _¨ ç ã¨OáêkOz# Láêkè HõO>Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ Láêkè u#fl"åÔ~=~°∂ ÖË~∞° . ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
^•=Ó^£ `«# KÕ`∞« Å`À ѨxKÕã≤ Láêkè ã¨OáêkOKÕ"å~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞
Hõ+Ñì¨ _¨ ç Láêkè ã¨OáêkOKÕ =Úã≤O¡ #∞ „¿Ñq∞™êÎ_∞» .—— (`«„ÉÏx–JÖò=∞O[i)
Hõ$+≤`À <åã≤Î ^Œ∞iƒùHõ∆O
U Ѩ<<·≥ å <≥~"° ~Õ åÅO>Ë ^•xHÀã¨O ¢Ñ¨Ü∞« uflOKåe. ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨Ü∞« `«flO KÕÜ∞« ‰õΩO_®
Hõà◊√§ =¸ã¨∞H˘x [ѨO KÕã¨∞ÎO>Ë Hõ_»∞Ѩ٠xO_»^Œ∞. ^•x HÀã¨O f¢=OQÍ ¢Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
¢Ñ¨Ü«∞`«flO =∂#= ÅHõ∆}"Õ∞HÍ^Œ∞ Jk J`«x qkè ‰õÄ_®. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''Hõ$+≤ KÕÜ∞« O_ç. Hõ$+≤ KÕÜ∞« _®xfl ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ qkèQÍ KÕâß_»∞.—— (JǨχ^£)
''Hõ$+≤ KÕ¿ã"å_çH˜ J`«x Hõ$+≤ Ѷe¨ `«O `«Ñʨ Hõ Åaèã∞¨ OÎ k. Hõ$+≤K¿Õ 㠄Ѩu =∞x+≤H©
ZO`À H˘O`« Åaèã∞¨ OÎ k.—— (JÖò =∞n#`«∞Öò W™ê¡O)
''^Õ=Ù_∞» `«# ^•ã¨∞xH˜ J`«x ^è~·≥ º° O, Ji÷OѨÙÅ ¢ÑH¨ Í~°"∞Õ =ã¨∞=Î Ù ¢Ñ™¨ êk™êÎ_∞» .—— (ǨÏnãπ)
''^Õx HÀã¨O =∂#=Ù_»∞ ѨÙ\˜ìOK«|_®¤_À Jk J`«xH˜ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaèã¨∞ÎOk.
HÍ|\ì̃ =∞x+≤ `«# â◊HÎ̃™ê=∞~å÷ºÅ "Õ∞~°‰õΩ ¢áêѨOzHõ =ã¨∞Î=Ùefl HÀ~°∞HÀ"åe. (JO>Ë
"å\˜x á⁄O^Œ_®xH˜ â◊H=Θ OK«# ÖˉΩõ O_® Hõ$+≤ KÕÜ∂« e.)– (Wɡfl=∂[)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 281
Ǩτ[`ü ~åÃѶ a<£ Yn*ò (~°l) LÖËY¡ #O: XHõ`#« ∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂\Ï¡_∞» `«∂
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! Láêkè =∂~åæÅÖ’ U Láêkè=∂~°Oæ Jxfl\˜HOõ >Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ^Œ——x J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''=∞x+≤ `«# KÕ`ÀÎ KÕ¿ã (=$uÎ)Ѩx, x*Ï~ÚfQÍ
KÕ¿ã "åºáê~°O (Jxfl\˜HOõ >Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ Láêkè=∂~åæÅ∞).—— (q∞ëê¯`ü)
''¢â◊=∞, =$uÎÑ#¨ ∞Å ^•fi~å Láêkè ã¨OáêkOK«_O» =∞x+≤ qkè (Ѷ~Ô¨ H˚ á˜ ê¶ Ü«∞).——
''„ã‘Î WO\’¡ MÏmQÍ ‰õÄ~ÀÛ=_®xH˜ |^Œ∞Å∞ ~å@flO (#∂Å∞) =_»H_õ O» =∞Oz
ã¨Oáê^Œ<å HÍ~°ºHõÖÏѨO.—— (S*Ï)
''HÍi‡‰õΩx ã¨Oáê^Œ<Õ J`«ºO`« „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ã¨Oáê^Œ#. J~Ú`Õ J`«#∞ `«#‰õΩ JѨÊ
yOK«|_ç# Ѩxx z`«Îâ◊√kú`À, `«# Ü«∞[=∂xѨ@¡ „âıÜ≥∂aèÖÏ+¨`À x~°fiÇ≤ÏOKåe.——
(=Úã¨fl^£JǨχ^£)
''g∞~°∞ Ѷ[¨ ~ü #=∂*ò KÕã#≤ `«~∞° "å`« U=∞~°∞áê@∞‰õΩ QÆ∞~°~Ú Láêkè J<Õfi+¨}
QÆ∞iOz PÖ’zOK«‰õΩO_® Ѩ_»∞HÀHõO_ç——† ''B^•~°ºO, Pi÷Hõ ã≤÷`«∞ÖË WǨÏÖ’HõѨÙ
=∞Oz`«#O. ^≥=· cèu Ѩ~åÜ«∞}`Õ Ñ¨~Ö ° ’HõÑÙ¨ =∞Oz`«#O.—— (Hõ#∞˚ÖÇò Ϩ MÏÜ«∞Mò)
''`«e^¡ OŒ ¢_»∞Å HÀã¨O Hõ+Ñì¨ _¨ ç ѨxKÕ¿ã "å_»∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ ѨxKÕ¿ã "å_»=Ù`å_»∞.
ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ HÀã¨O Hõ+Ñì¨ _¨ ç Ѩx KÕ¿ã"å_»∞ ‰õÄ_® ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ ѨxKÕ¿ã "å_»=Ù`å_»∞.
ã¨fiÜ«∞OQÍ `«##∞`å#∞ ^•i¢^ŒºO #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ ¢â◊q∞OKÕ "å_»∞ ‰õÄ_®
^≥=· =∂~°Oæ Ö’ ѨxKÕ¿ã "å_»=Ù`å_»∞. JǨÏOHÍ~°O`À sîq, ^Œ~Ê° O ¢Ñ¨^iŒ ≈OK«_®xH˜ Ѩx
KÕ¿ã"å_»∞ Ã+·`å<£ =∂~°Oæ Ö’ ѨxKÕ¿ã "å_»=Ù`å_»∞.—— (ɡǷ Ϩ d, `«¢ÉÏx, ã¨w~ü)
''Láêkè HÀã¨O J<Õfi+≤OK«‰Ωõ O_®, '^Õ=Ù_Õ <å‰õΩ Láêkè ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» — JO@∂
KÕ`«∞Å∞ =Ú_»∞K«∞H˘x ‰õÄ~ÀÛ=_»O g∞Ö’ Z=iH© â’aèOK«^Œ∞. Láêkè HÀã¨O Hõ$+≤
‰õÄ_® KÕÜ∂« e. PHÍâ◊O #∞O_ç "≥O_ç|OQÍ~åÅ∞ =i¬OK«=#fl ã¨OQÆu g∞‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.
¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# g∞~°∞ g∞ =ÚYOÃÑ· =Ú+≤ì =∞K«Û`À ~å=_»O HõO>Ë (Láêkè HÀã¨O Ѩx
KÕÜ∞« _»"∞Õ g∞‰õΩ =∞Ozk.—— (JÖò =∞n#`«∞ =ÖòW™ê¡O)
¢âßq∞‰õΩŠѨ@¡ Ü«∞[=∂x ¢Ñ¨=~°Î#
HÍi‡‰õΩŠǨωõΩ¯Å q+¨Ü∞« OÖ’ W™ê¡O xˆ~tÌ Oz# =∞øeHõ ã¨∂¢`åÅ∞ ™È+¨e[O
Ö’ ‰õÄ_® HÍ#~å=Ù. JO^Œ∞Ö’ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ =∞øeHõã∂¨ ¢`åxfl QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''¢âßq∞‰õΩx K≥=∞@ P~°Hõ=ÚO^Õ J`«xH˜ ~å=Åã≤# "Õ`«#O
WKÕÛÜ«∞O_ç.—— (Wɡfl=∂[)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ùx ѨÅ∞‰õΩefl Dq^èOŒ QÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# <Õ#∞
=ÚQÆ∞æ~°∞ =∞#∞+¨µÅ`À áÈ\Ï¡_»∞`å#∞. "åiÖ’ XHõ_»∞– <å ¿Ñ~°∞`À ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤
^•xfl LÅ¡OѶ∞≤ Oz#"å_»∞. ~Ô O_À"å_»∞– ã¨fi`«O¢`«∞_»~Ú# =ºH˜xΠѨ@∞ìH˘x Jq∞‡ P
^è~Œ #° ∞ u#fl"å_»∞. =¸_À"å_»∞– XHõ ‰õÄe"å_çfl ÃÑ@∞ìH˘x J`«x KÕ`« Ѩx KÕ~ÚOK«∞
H˘x J`«xH˜"åfieû# ‰õÄe_»|∞ƒ W=fi‰õΩO_® ZQÆ"ãÕ #≤ "å_»∞.—— (|∞MÏi–q∞ëê¯`ü)
282 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
~Ô O_»= =∞øeHõã∂¨ ¢`«O ¢H˜OkL^ÀºQÆ∞ŠѨ@¡ JkèHÍ~°∞Å ¢Ñ¨=~°#Î ‰õΩ ã¨O|OkèO
z# q+¨Ü∞« O. |∞MÏi, =Úã≤O¡ ¢QÆO^ä•ÅÖ’ =∂=¸~ü Wɡfl ã¨∞"≥^· £ WÖÏ J<åfl~°∞:
<Õ<˘Hõ ™êi ǨϢ[`ü J|∂[~ü yáêÊùi (~°l)x, PÜ«∞# ¿ã=‰õΩ_çfl XˆH q^è"Œ ∞≥ #ÿ
^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz LO_»@O K«∂âß#∞. WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã¨∞Î<åfl~°x J_çQÍ#∞. ^•x
HÍÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''<Õ<˘Hõ ™êi XHõ`#« ∞ `«# ÉÏxã¨#∞ ^Œ∂+≤ã∞¨ OÎ >Ë K«∂âß#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞Å~Ú J`«x`À 'g~°∞ h ™È^Œ~°∞ÖË, =∂#=ÙÖË,
P^ŒO–ǨÏ"åfi (JÖˇ)· Å ã¨O`«uH˜ K≥Ok#"åˆ~. ^Õ=Ù_»∞ gà◊§#∞ h Jnè#OÖ’ LOKå_»∞—
J<åfl~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞xÖÏ P^ÕtOKå~°∞– ''^Õ=Ù_»∞ XHõ =∞x+≤x =∞~˘Hõ =∞x+≤H˜
Jnè#O KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ P =∞~À=∞x+≤ `å#∞ u<Õ uO_Õ J`«xH˜ ÃÑ\Ïìe† `å#∞ ^èiŒ OKÕ
^Œ∞ã¨∞Ö
Î Ë W"åfie. J`«#∞ "≥∂Ü«∞ÖËx É~°∞=Ù J`«xÃÑ· "≥∂Ѩ‰Äõ _»^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ JO`«\˜
|~°∞=Ù "≥∂Ѩ_O» `«Ñʨ xã¨~Ô `· Õ P ѨxÖ’ `å#∞‰õÄ_® áêÖÁæx J`«xH˜ ã¨ÇϨ HõiOKåe.——
51. "åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅ∞
¢Ñ¨[Å∞ uO_ç, |@ì, W`«~° rq`å=ã¨~åÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=_®xH˜ Jxfl\˜HOõ >Ë Q˘Ñ¨Ê
™ê^èŒ<åÅ∞ Ô~O_»∞ L<åfl~Ú. 1–"åºáê~°O. 2–=º=™êÜ«∞O. HÍx D<å_»∞ =º=™êÜ«∞O,
Ѩi¢â◊=∞Å∞, W`«~° Láêkä =∂~åæÅhfl "åºáê~°O Jnè#OÖ’H˜ =KÕÛâß~Ú. "åºáê~°O ã¨~Ô #·
q^è•<åÅ`À x*Ï~ÚfQÍ ™êQÆHõáÈ`Õ ^Õâ◊OÖ’ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å∞, W`«~° rq`å=ã¨~åÅ∞
ZO`« ÃÑ^ŒZÌ `«∞#Î L`«ÊuÎ J~Ú<å "å\˜ H˘~°`« ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ LO@∂<Õ LO@∞Ok. JÖψQ
"å\˜ ^è~Œ Å° ∞ <å<å\˜H˜ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂<Õ LO\Ï~Ú. "åºáê~åx‰õΩ#fl D ¢áê=ÚYºO ^Œ$ëêìº<Õ
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ''¢Ñ¨[ʼnõΩ Láêkä =∂~åæÅ∞ ѨkÖ’ `˘q∞‡k =O`«∞Å∞
"åºáê~°O ^•fi~å<Õ Åaè™êÎÜ«∞——x J<åfl~°∞.
=~°Î‰õΩÅ PÖ’K«<å "≥·Yix, "åi =∞#ã¨Î`åfixfl ã¨Ô~·#QÍ_çÖ’ ÃÑ>ËìO^Œ∞‰õΩ W™ê¡O
"åºáê~åxH˜ ã¨O|OkèOz# J<ÕHõ ã¨HÍ~å`«‡Hõ, #HÍ~å`«‡Hõ ã¨∂K«#Å∞ KÕãO≤ k. D ã¨∂K«#Å∞
Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ L<åfl~Ú. XHõ\˜, huѨ~°"≥∞ÿ#q. Ô~O_»∞, K«@ìѨ~°"≥∞ÿ#q. huѨ~°"≥∞ÿ#q
JO>Ë, Wq =Úã≤¡O =∞`«qâßfi™êʼnõΩ, ™ê^è•~°} =∂#= qÅ∞=ʼnõΩ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#=x,
JO^Œ∞=Å¡ "å\˜ Ѷe¨ `åÅ∞ Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’ KåÖÏ ^•~°∞}OQÍ LO\ÏÜ«∞x É’kèOK«_O» . K«@ì
Ѩ~°"≥∞ÿ#q JO>Ë, "å\˜x LÅ¡OѶ≤∞¿ãÎ D ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ‰õÄ_® tHõ∆ qkèOK«|_»=K«∞Û.
"åºáê~° ÖÏ"å^ÕgÅÖ’ [iˆQ J|^ŒúO, =OK«#, "åQÍÌ#ÉèíOQÆO "≥Ú^ŒÖˇ·# K≥_»∞Å∞
™ê^è•~°} <≥·uHõ qÅ∞=ʼnõΩ, W™ê¡g∞Ü«∞ qâßfi™êʼnõΩ =ºuˆ~Hõ"≥∞ÿ#q. g\˜H˜ Ѩ~°Ö’HõOÖ’
tHõÅ
∆ ∞ LO\Ï~Ú. Ѩ^•~åúÅÖ’ HõbK Î Ü
Õ ∞« _»O, `«∂xHõÖ’¡ H˘Å`«Ö’¡ `«yOæ z W=fi_»O ÖÏO\˜
J¢Hõ=∂Å∞ ^Õâ◊K«\ÏìŠѨikèÖ’H˜ ‰õÄ_® =™êÎ~Ú. Hõ#∞Hõ =∞x+≤ Ѩ@∞ì|_ç`Õ D <Õ~åʼnõΩ
Ѩ~Ö° ’HõOÖ’<Õ Q͉õΩO_® ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ‰õÄ_® tHõÅ ∆ ∞ Ѩ_`» å~Ú. WÖÏO\˜ K≥_∞» ʼnõΩ–J¢Hõ=∂
ʼnõΩ áêÅÊ_»‰Ωõ O_®, H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞x J*Ï˝<åxfl Pã¨~å KÕã∞¨ H˘x ǨÏ^Œ∞gÌ ∞i# ÖÏÉèÏ~°#˚ ‰õΩ
áȉõΩO_® x*Ï~ÚfQÍ "åºáê~°O KÕ¿ã =~°‰Î Ωõ _çfl W™ê¡O ¢Ñ¨âO◊ ã≤ã∞¨ OÎ k.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ`x« H˜ XHõ n<å~ü WzÛ, Y∞~åƒh Ѩâ√◊ =Ù H˘x fã¨∞‰õΩ~°=∞‡x
K≥áêÊ~°∞. J`«#∞ "≥o§ XHõn<å~ü`À XHõ á⁄>ËÅ ì ∞ H˘x ^•xfl ~Ô O_»∞ n<å~°‰¡ Ωõ J=∂‡_»∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 283
`«~∞° "å`« XHõ n<å~ü`À Y∞~åƒh Ѩâ√◊ =Ù H˘x, q∞ye# XHõ n<å~ü`À uiQ˘zÛ "å\˜x
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰JO^Œ*âË ß_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P n<å~üx ^•#OKÕã,≤ J`«x "åºáê~°OÖ’
â◊√ÉèOí , =$kú HõÅ∞QÆ∞QÍHõ Jx nqOKå~°∞. (ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
J|^ŒúO, "≥∂ã¨O
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ XHíi ™⁄=Ú‡#∞ =∞O˘HíO°∞ J<®ºÜ«µ~Qå, J„Hí=∞~Qå
Hß*Ëܵ« Hí~_ç. WzÛѨÙK«∞ÛH’=_ÍÅ∞ [O°Q=õ Åã≤~^Õ. Jܵ`Ë Jq ǨO㰠ʨ O°~ P"≥∂^°~`À
[O°Qåe. q∞=∞‡efl g∞O°∞ ǨÏ`Œ=∂O°∞ÛH’Hí~_ç. (P`Œ‡=~K«#Hí∞ áåÅÊ_«Hí~_ç.) ^Õ=Ù_«∞
g∞Ǩ@¡ Z~`À ^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«x „QõÇÏ≤ ~K«~_ç. Z=O°∞ J<®ºÜ«µ~, J„Hí=∂Å ^®fiO® WÖÏ
KÕ™®Î_À J`Œ_çfl "Õ∞=Ú `ŒÇ¨Êxã¨iQå #O°Hí~Ö’ Ǩ_«"Õ™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–4:29,30)
ã¨`º« ¢Ñ≤ÜÚ
« ʼnõΩ Jã¨`º« O Uq^èOŒ QÍ#∂ â’aèOK«^∞Œ . Jã¨`º« O U =º=Ǩ~°OÖ’<≥<· å,
U ™ê÷~ÚÖ’<≥<· å, ZO`« z#fl q+¨Ü∞« OÖ’<≥<· å QÆi›OK«^yŒ #^Õ. Jã¨`º« ¢Ñ¨=∂}O `«=∞ÔHO`À
ÖÏÉèíO KÕ‰õÄ~°∞Û`«∞O^Œ#∞‰õΩO\Ï~°∞ KåÖÏ=∞Ok "åºáê~°∞Å∞. HÍx ^•x=Å¡ [iˆQ Ѩ~ÀHõ∆
#+ì̈O ã¨OQÆu ¢QÆÇ≤ÏOK«~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åºáê~°ã¨∞Îefl ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x WÖÏ J<åfl~°∞:
''(Jã¨`º« )¢Ñ¨=∂}O KÕÜ∞« _»O =Å¡ ã¨~∞° ‰õΩ J=Ú‡_»∞áÈ`«∞Ok QÍx, "åºáê~°O
Ö’x â◊√ÉèOí =∂¢`«O `«iyáÈ`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O ¢Ñ¨HÍ~°O =¸_»∞
~°HÍÅ =∞#∞+¨µÅ "≥Ñ· Ù¨ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ^ŒÜ∂« ÉèÏ=O`À Hõ<fl≥ uÎ ‰õÄ_® K«∂_»_∞» .
"åi áêáêÅ∞ Hõ∆q∞Oz "åix Ѩiâ◊√^ŒúѨ~°K«_»∞. ÃÑ·QÍ "åiH˜ f¢="≥∞ÿ# (#~°Hõ) tHõ∆
qkè™êÎ_∞» . "åiÖ’ XHõ HÀ=‰õΩ K≥Ok# =∞x+≤ J=ã¨~åxH˜ q∞Oz# ¢Ñ¨Ü∂« }™ê=∞¢y
Hõey=Ù<åfl `À\˜¢Ñ¨Ü«∂}©‰õΩʼnõΩ "å\˜xzÛ P^Œ∞HÀ=_®xH˜ x~åHõi™êÎ_»∞. Ô~O_»=
=∞x+≤ ¢áêѨOzHõ ã¨fiÖÏÉèÏ¿ÑHõ∆`À ~å*Ϻkè<Õ`«‰õΩ =∞^ŒÌ`«∞xã¨∂Î ¢Ñ¨=∂}O KÕ™êÎ_»∞.
J~Ú`Õ P ~å*Ϻkè<`Õ « ^è#Œ q∞¿ãÎ ã¨O`À+≤™êÎ_∞» , W=fiHõáÈ`Õ =ÚYO =∂_»∞Û‰õΩO\Ï_»∞.
=¸_»= =∞x+≤ ™êÜ«∞O¢`«O"Õà◊ `«# "åºáê~° ã¨~°∞‰õΩ`À xÅ|_ç ''™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜
J~Ú# ^Õ=Ùx ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. <Õh ã¨~°∞‰õΩ#∞ WO`« ^èŒ~°‰õΩ H˘<åfl#∞—— Jx
(J|^ŒOú ) K≥|∞`å_»∞. ¢Ñ¨[Å∞ J`«#∞ x["Õ∞ K≥|∞`«∞<åfl_»x ÉèÏq™êÎ~∞° .
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) P `«~∞° "å`« Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂H˜Î Ѩi™î êÎ~∞° : ''H˘O^Œ~∞° `«=∞
"åQÍÌ<åÅ#∞, ^Õ=Ùx q+¨Ü«∞OÖ’ KÕã≤# ¢Ñ¨=∂}ÏÅ#∞ Juã¨fiÅÊ =¸ÖϺxH˜ J=Ú‡
‰õΩO\Ï~°∞. WÖÏO\˜ (J=Ú‡_»∞É’~Ú#)"åiH˜ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ ZÖÏO\˜ (ã¨∞Hõ$`«ÑŨ¶ O) "å\Ï
ÅaèOK«^Œ∞. "åi`À ^Õ=Ù_»∞ =∂\Ï¡_»_»∞. z=iH˜ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# "åi"≥·Ñ¨Ù Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_®
K«∂_»_»∞. "åix Ѩiâ◊√^ŒúѨiKÕ ¢Ñ¨ã¨H˜Î JO`«Hõ<åfl ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ "åiH˜ (#~°HõOÖ’)
=º^è•Éèií `«"∞≥ #ÿ tHõ∆ Ѩ_∞» `«∞Ok.—— (Y∞~üP<£–3:77) (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü Ǩï*ˇá· ê¶ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂‰õΩ ~Ô O_»∞ ǨÏnã¨∞Å∞ (Éèqí +¨º`ü
¢Ñ¨Hõ@#Å∞) qxÊOKå~°∞. WO^Œ∞Ö’ XHõ\˜ x[=∞=_»O <Õ#∞ K«∂âß#∞. Ô~O_»=^•x
HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞<Î åfl#∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) nxfl ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''x*Ï~Úf, qâ◊fiã¨hÜ«∞
284 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«Å∞ ¢Ñ¨[ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Ö’¡ "Õà¥◊ §x L<åfl~Ú. P `«~∞° "å`« ¢Ñ¨[Å∞ "å\˜x QÆ∞iOz
Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å q=~°OQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞—— Jx J<åfl~°∞.
¢Ñ¨[ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Å #∞O_ç x*Ï~Úf, qâ◊fiã¨hÜ«∞`«Å∞ H©} ∆ O˜ záÈ=_»O QÆ∞iOz
PÜ«∞xÖÏ J<åfl~°∞: ''XHõ =∞x+≤ HÍ¿ãûѨ٠Ѩ_»∞‰õΩO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»`«x ǨÏ$^ŒÜ«∞O
#∞O_ç x*Ï~Úf fã≤"Ü Õ ∞« |_»∞`«∞Ok. QÍÜ«∞O #Ü«∞"≥∞#ÿ `«~åfi`« ^•xQÆ∞~°∞Î q∞ye
áÈ~Ú#@∞¡ J`«x x*Ï~ÚfH˜ ã¨O|OkèOz# F z#fl QÆ∞~°∞Î =∂¢`«"∞Õ LO_çáÈ`«∞Ok.
`«~åfi`« P =ºH˜Î =∞iHÍ¿ãûѨ٠Ѩ_∞» ‰õΩO\Ï_»∞. q∞ye# P HÍã¨Î x*Ï~Úf ‰õÄ_®
fã≤"ÕÜ«∞|_»∞`«∞Ok. xѨÙÊHõ}O HÍÅ∞ g∞^Œ Ѩ_ç#ѨÙÊ_»∞ ÉÁaƒ =zÛ K«~°‡O ZÖÏ
Lɡƒ`«∞ÎQÍ HõxÊã¨∞ÎO^À JÖÏ LO@∞Ok q∞ye# D x*Ï~ÚfH˜ ã¨O|OkèOz#
QÆ∞~°∞Î. ÉÁaƒ ֒ѨŠUg∞ LO_»^Œ∞ (ѨÅÛ\˜ ~°ã≤ `«Ñ¨Ê). D x*Ï~Úf ã≤÷u ‰õÄ_®
JO`Õ. ¢Ñ¨[Å∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊§~Ú`Õ KÕ™êÎ~°∞. HÍx U XHõ¯~°∂ x*Ï~Úf`À
=º=ǨÏiOK«~∞° . z=iH˜ 'Ñ¶Ö ¨ Ï<å `≥QÆ =∞x+≤ ZO`À x*Ï~ÚfѨ~∞° _»∞, Ñ¶Ö ¨ Ï<å =ºH˜Î
ZO`À =∞Oz"å_»∞, ZO`À |∞kú=∞O`«∞_»∞— Jx ¢Ñ¨â◊Oã≤™êÎ~°∞. HÍx J`«xÖ’
J}∞=∂¢`«O x*Ï~Úf ‰õÄ_® LO_»^∞Œ .——
XHõѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ Z=i #∞O_ç H˘#∞QÀÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl##fl q+¨Ü«∞O Ѩ\˜ìOK«∞‰õΩ<Õ
"å_çfl HÍ#∞. P =ºH˜Î =Úã≤O¡ J~Ú=ÙO>Ë J`«x ^è~Œ ‡° =∞~Ú# W™ê¡O <å‰õΩ ~å=Åã≤#
ǨωõΩ¯ J`«x #∞O_ç WÑ≤Êã¨∞OÎ k. XHõ"àÕ ◊ P =ºH˜Î ¢ÔHã· =Ψ Ù_»~Ú LO>Ë J`«x JkèHÍi
PǨωõΩ¯ <å‰õΩ WÑ≤ÊOKÕ"å_»∞. D<å_»∞ Ѩiã≤u÷ =∂iáÈ~ÚOk. WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ Ñ¶Ö ¨ Ï<å
=º‰õΩÎÅ`À =∂¢`«"Õ∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊√§ KÕã¨∞Î<åfl#∞.
(ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi: 81= ¢Ñ¨H~õ }
° O, 35= J^蕺ܫ∞O† ã¨ÇÏ‘ =Úã≤O¡ )
ã¨~°‰õΩÅ HõbÎ, <å}º`«Å∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) F™êi (=∂Ô~¯\òÖ’ #_»∞ã¨∂)Î XHõ ^è•#ºÑ¨Ù ^Œ∞HÍ}O ^ŒQiæÆ
H˘zÛ ^è•#ºÑ¨Ù ‰õΩѨÊÖ’ KÕ~Ú ^Œ∂~åÛ~°∞. K«∂¿ãÎ KÕuH˜ `«_ç JO@∞‰õΩOk. Jk K«∂ã≤
PÜ«∞# ''^è•#ºÑ¨Ù =~°‰Î Ωõ _®! Uq∞\˜k?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =~°‰Î Ωõ _»∞ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
Wk =~å¬xH˜ `«_ãç O≤ k—— Jx J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''=∞i P ^è•<åºxfl
ÃÑ·# ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@ì ÖË^∞Œ ? ÃÑ·# ÃÑ\˜=ì ÙO>Ë [#O K«∂¿ã"å~°∞Hõ^•! "≥∂ã¨O KÕ¿ã"å_»∞
<å"å_»∞ HÍ_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ –q∞ëê¯`ü)
ÃÑ· ǨÏnãπx |\˜ì ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂Ô~¯\òÖ’ "åºáê~°=º=Ǩ~åÅ∞ ZÖÏ ™êQÆ∞
`«∞<åflÜ≥∂ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ `«xv ‰õÄ_® KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°x `≥Å∞™ÈÎOk.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O:– ''J=Ú‡`Œ∞#fl ã¨O∞° Hí∞Ö’x Ö’áåÅ#∞ HÁ#∞QÀÅ∞
^®O°∞ÅHí∞ |Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕã≤ =∞s J=∞‡_«~ (^è°O°‡Ü«µ∞HíÎ"≥∞ÿ# Ǩ^°úu. Jk) `ŒÇ¨Ê =∞OÕ
Ǩ^°úu#ܵ<® J#∞ã¨i~z ã¨O°∞Hí∞ q„Híܵ~K«_«~ Z>ì̃ Ǩiã≤÷uÖ’#¥ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~
Hß^°∞. J~`ËHß^°∞, P ֒Ǩ~ `ˇeã≤=Ù#fl =ºH˜Î ^®xfl |Ç≤ÏO°`æ ~Œ KÕܵ« Hí∞~_Í =∞∫#~
=Ç≤Ï~K«_~« Hí∂_Í ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞——. (=Ú#ÎMÏ)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 285
ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\ò
J¢Hõ=∞ ÖÏÉèÏ~°#˚ Ѩ^`úŒ ∞« Ö’¡ ÉÏ¡H± =∂Ô~¯\ò XHõ\.˜ D ~ÀAÖ’¡ z<åfl ÃÑ^•Ì "åºáê~°ã∞¨ Î
ÅO`å D *Ï_®ºxH˜ Ö’#~Ú qxÜ≥∂QÆ^•~°∞Å ~°HÍÎxfl Ñ‘eÛ"Õã¨∞Î<åfl~°∞. g~°∞ J`«ºkèHõ
ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_Oç KåÅ#fl P`åºâ◊`À x`åº=ã¨~° =ã¨∞=Î Ùefl <≥ÅÅ `«~|° _ç PÑ≤ JÖÏ Hõ$u=∞
Hõ~°∞=Ù ã¨$+≤ìOz qѨs`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°Å`À "å\˜x „Hõ=∞OQÍ =∂Ô~¯\òÖ’H˜ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ_®Î~°∞.
J¢Hõ=∞ "åºáê~°ã∞¨ eÎ fl QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) KÕã#≤ D Ç≤Ï`À‰õΩÅ Î ∞ K«∂_»O_ç:
''J¢Hõ=∞ xÅfiÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞ áêáê`«∞‡_»=Ù`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ –q∞ëê¯`ü)
''J¢Hõ=∞xÅfiÅ∞ KÕ¿ã"å_»∞ ^Œ∞~å‡~°∞_æ ∞» . ^Õ=Ù_»∞ ^è~Œ Å ° ∞ `«y¿æ ãÎ J`«#∞ ã¨O`À+≤
™êÎ_∞» , ^è~Œ Å° ∞ ÃÑOz`Õ `≥QÆ ÉÏ^èÑŒ _¨ áç È`å_»∞.—— (ɡǷ Ϩ d–q∞ëê¯`ü)
''x`ͺ=ã¨O° =ã¨∞=Î Ùefl xÅ∞=K≥ܵ« ºHí ã¨=∞Ü«∂xH˜ |*ÏO°∞Hí∞ `ˇzÛ J"Õ∞‡ =ºH˜Î
^≥Ç· Í#∞„QõÇ¨ xH˜ JO°∞›_«=Ù`Í_«∞. ^Õ=Ù_«∞ J`ŒxH˜ ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkè ¢Ñ¨™êk™®Î_∞« . nxH˜
aè#fl~Qå (ã¨O∞° Hí∞Å∞) xÅ∞=KÕ¿ã =ºH˜Î ^≥=· âÍáåxH˜ Qõ∞O°=Ù`Í_«∞——. (Wɡfl=∂[)
''XHõ =∞x+≤ #ÖÉèˇ· ~ÀAÅ^•HÍ ^è•<åºxfl (|*Ï~°∞‰õΩ `«~°eOK«‰õΩO_®) PÑ≤
=ÙOz ^è~Œ Å ° ∞ ÃÑiˆQO^Œ∞‰õΩ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞<Î åfl_»O>Ë J`«#∞ ^Õ=Ùx Ѩ@¡ qã≤QÔ uÎ áÈÜ«∂
_»#fl =∂@. ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«x Ѩ@¡ qã≤QÔ uÎáÈ`å_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
''Z=Ô~·<å #ÅÉèˇ· ~ÀAÅ^•HÍ ^è•#ºO (=∂Ô~¯\òÖ’H˜ fã¨∞‰õΩ~å‰õΩO_®) PÑ≤
=ÙOz# `«~°∞"å`« ^•xH˜ ã¨O|OkèOz# ^•#O KÕ¿ãÎ P ^•#O J`«xH˜ áêѨ Ѩi
Ǩ~°OQÍ =∂~°^∞Œ .—— (q∞ëê¯`ü +¨sѶ)π
Ô~·`«∞QÍx, Ô~·`«∞ ^ŒQÆæ~° H˘#fl"å_»∞QÍx ^è•<åºxfl <≥ÅÅ `«~°|_ç xÅfiLOK«‰õΩO_®
gÖˇ#· O`« `«fi~°QÍ =∂Ô~¯\ò‰Ωõ `«~e° OKåe. ^˘OQÆ"åºáê~°∞Å∞ ^ÕâO◊ Ö’ Hõ~∞° =ÙHÍ@HÍÅ∞ =¿ãÎ
ã¨O|~°Ñ_¨ áç È`å~°∞. PǨ~° Ѩ^•~å÷Å#∞ PHÍâß#flO>Ë ^è~Œ Å
° ‰õΩ J=Ú‡HÀ=_®xH˜ "åiH˜ =∞Oz
J=HÍâ◊O Åaèã∞¨ OÎ k. QÀ^•=ÚÖ’¡ #∞Oz ã¨~∞° ‰õΩefl H˘kÌH˘kÌQÍ q_»∞^ŒÅKÕã∂¨ Î qѨs`«"∞≥ #ÿ
ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_ç™êÎ~°∞. WÖÏO\˜ p_»Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å =¸ÅOQÍ ã¨=∂[OÖ’ JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞ PHõe
Kå=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ã¨OÉèíqã¨∂Î LO_»@O =∞#‰õΩ `≥eã≤# q+¨Ü«∞"Õ∞.
XHõ™êi =∞n<åÖ’ f¢="≥∞#ÿ H∆Í=∞O U~°Ê_çOk. D ^Œ∞ã≤u÷ K«∂ã≤ Ybá¶ê ǨϢ[`ü
L™ê‡<£ (~°l) ^è•<åºQÍ~åÅ#∞ `≥iÑ≤Oz, ^è•#ºO HÍ=Åã≤#"åà◊§O`å =zÛ Ñ¨@∞ìHÔ à◊§
=K«Ûx ¢Ñ¨H@ õ # QÍqOKå~°∞. Pq^èOŒ QÍ ¢Ñ¨É∞íè `«fi ^è•<åºQÍ~åÅ∞ MÏm JÜ«∂º~Ú.
JÖψQ =∞n<åÖ’ =∞~À™êi Hõ~°∞=Ù U~°Ê_Õ ã¨∂K«#Å∞ HõxÊOK«QÍ<Õ ¢Ñ¨[Å∞
PO^Àà◊# K≥Ok PǨ~° ^è•<åºÅ J<Õfi+¨}HÔ · J<ÕHõ W|ƒO^Œ∞Å∞ Ѩ_∞» `«∂ T~°∂~°∞
u~°QÆ™êQÍ~°∞. W=∂"£∞ *ˇ·#∞Öò Pan<£ (~°l) ¢Ñ¨[Å JQÆKå@¡#∞ QÆ=∞xOz `«#
™⁄O`« ^è•<åºQÍ~åxfl x~°fiÇ≤ÏOKÕ =ºH˜xÎ Ñ≤eÑ≤OKå~°∞. J`«x`À, ¢Ñ¨ã∞¨ `Î O« =∞# ^ŒQ~æÆ °
ZO`« ^è•#ºO LO^Œx J_çQÍ~°∞. Hõ~∞° =٠Ѩiã≤u÷ x "å_»∞H˘x JkèHõ ÖÏÉèÏÅ∞ Pi˚OK«
_®xˆH W=∂"£∞QÍ~°∞ WÖÏ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°x ÉèÏqOz P =ºH˜Î Ѩ~°=∞ ã¨O`À+¨O`À
=∞# ^ŒQ~æÆ ° ^è•#ºO KåÖÏ LO^ŒO_ô Jx K≥áêÊ_»∞.
286 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"≥O@<Õ W=∂"£∞ ''J~Ú`Õ P ^è•#ºO "≥Ú`åÎxfl =∂Ô~¯\ò‰Ωõ `«~e° OK«∞—— Jx
P^ÕtOKå~°∞. HÀâßkèHÍi qã¨∞ÉÎ ’~Ú ''JÜ«∂º! D ^è•#ºO HÍ™êÎ J~ÚáÈÜ«∂Hõ =∞#
Ѩiã≤u÷ Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ W=∂"£∞ ''¢Ñ¨[ÅO^Œi Ѩiã≤u÷ Uq∞\’ J^Õ
=∞# Ѩiã≤u÷ ‰õÄ_®. "å~°∞ ‰õÄ_® =∞# ™È^Œ~∞° ÖË Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞.
`«∂xHõÅ∞, H˘Å`«Å∞
Pi÷Hõ =º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz# Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞ P[˝Å#∞ áê\˜OK«_O» ‰õÄ_®
^≥·"å~å^èŒ# ¢H˜OkˆH =ã¨∞ÎOk. âßs~°Hõ P~å^èŒ#Å q+¨Ü«∞OÖ’ U"≥·<å á⁄~°áê@∞¡ [iy`Õ
^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞™êÎ_»x PtOK«QÆÅO. HÍx J~°÷ ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# P~å^èŒ#Å q+¨Ü«∞OÖ’ [iy#
áêáêÅ#∞ ã¨O|Okè`« =º‰õΩÎÅ∞ Hõ∆q∞OK«#O`«=~°‰õÄ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® Hõ∆q∞OK«_»∞.
''ã¨O#·≥ áå„`Œ`À HÁÅz W=fi~_ç. `Œ¥K«=Åã≤ =¿ãÎ ã¨O#·≥ „`Íã¨∞`À `Œ¥z=fi~_ç. W^Õ
ã¨O≥·# Ǩ^°úu. Ƕ¨e`Œ~ s`ͺ Hí∂_Í D Ǩ^°ú`Ë =∞~zk——. (Y∞~üP<£–17:35)
''PÜ«µ<Ë „`Íã¨∞#∞ (<®ºÜ«∂xfl) Hí∂_Í ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ „`Íã¨∞ ã¨=∞
`Œ¥Hßxfl K≥_Q« ˘@ìH~í _ç. <®ºÜ«µ~Qå, ã¨=º~Qå `Œ¥z=fi~_ç——. (Y∞~üP<£–55:8,9)
''`Œ¥Hí~ `Œy~æ KÕ"åiH˜ q<®â◊~ `ŒÇʨ ^°∞. "åO°∞ „Ǩ[Å #∞~_ç (ã¨O∞° Hí∞) fã¨∞Hí∞<Ë
@ǨC_«∞ ѨÓiÎQå `Œ¥z ÖËHí HÁÅz fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞† WKÕÛ@ǨC_«∞ `Œy~æ z W™®ÎO∞° . XHõ
ÉèÜ
í µ« ~HíO° k<®# `Í=Ú ÖËÇ≤ „Ǩ"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_«`Í=∞x "åiH˜ `ˇeÜ«µ^®? PO’A Ü«∂=`Œ∞Î
=∂#=ÙÅ∞ qâ◊fi„ǨÉèí∞=Ù =Ú~^°∞ (`ŒÅÅ∞ =~z) xÅ|_«`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–83:1-6)
''hu=∞~`Œ∞_«Üµ# Çͺáåi J~u=∞ („Ǩà◊Ü«µ) k<®# ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ, ã¨`Œº
=~`Œ∞Å, J=∞O°Qõ`Œ∞Å ã¨Ç¨ÏK«O°º~Ö’ L~>Ï_«∞——. (ui‡l)
`«Ñ¨ÙÊ_»∞ "åºáê~°Ñ¨^Œú`«∞Å∞
ѨÓ~°fiO Jˆ~aÜ«∂Ö’ H˘xfl `«ÑÙ¨ Ê_»∞ "åºáê~°Ñ^¨ `úŒ ∞« Å∞ WÖÏ LO_Õq:
) ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ''=ã¨∞=Î Ùx KÕ`ÀÎ `åHõ_O» ^•fi~å, KÕu
Ö’H˜ fã¨∞H˘x q㨈~Ü«∞_»O ^•fi~å "åºáê~° x~åú~°} KÕÜ«∞_®xfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
x¿+kèOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
D ǨÏnã¨∞ =¸ÅÉèÏ+¨Ö’x ''=ÚÖÏ=∞ã¨, =Ú<å|[—— J<Õ Ñ¨^•Å∞ "åºáê~°x~åú~} °
HÀã¨O ѨÓ~°fiO Jˆ~aÜ«∂Ö’ "å_Õ"å~°∞. (1) h=Ù <å =¢™êÎxfl `åH˜`Õ ÉË~°O ‰õΩki#>Ë¡ Jx
J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞_ç`À JO\Ï_»∞. nxfl ''=ÚÖÏ=∞㨗— "åºáê~°O JO\Ï~°∞.
D "åºáê~°OÖ’ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞_»∞ |@ì<å}º`«#∞ ѨijeOK«_®xH˜ gÖË¡^Œ∞. (2) Ô~O_À
q^è•#OÖ’ J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ D =¢™êÎxfl =O^Œ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ h"≥·Ñ¨Ù qã¨∞~°∞`«∞<åfl#∞
JO\Ï_»∞. H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞_»∞ ^•xH˜ JOwHõiOz P =¢™êÎxfl Ѩ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞. ^•O`À ÉË~O°
J~Ú#>Ë.¡ nxfl ''=Ú<å|[—— JO\Ï~°∞. D ~Ô O_»∞ "åºáê~° q^è•<åÅ∞ x¿+kèOK«|_®¤~Ú.
) ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü Hõ^äŒ#O: XO>ˇ (D#Hõ =ÚO^Õ ^•x)
Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#fl Ñ≤Å#¡ ∞ Jq∞‡ "ÕÜ∞« _®xfl x¿+kèOKå~°∞. WÖÏO\˜ "åºáê~°O (W™ê¡O‰õΩ
ѨÓ~°fiO) J*Ï˝#HÍÅOÖ’ LO_Õk. P<å_»∞ XHõ =∞x+≤ (LxH˜Ö’ˆH ~åx) XO>ˇ#∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 287
H˘<Õ=ÚO^Œ∞ J"Õ∞‡"å_ç`À XѨÊO^ŒO KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ ''ã¨∂_çXO>ˇ Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#fl Ñ≤Å¡
(|Ü«∞\˜H˘zÛ) ÃÑiy ÃÑ^Œ^Ì ~Œ Ú D<åe—— Jx =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO\Ï_»∞. (|∞MÏi).
) ^≥= · ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''"Õ∞Hõ á⁄^Œ∞QÆ∞Ö’ áêÅ#∞ PÑ≤ LOK«‰Äõ _»^∞Œ .
XHõ"àÕ ◊ Z=Ô~<· å ("≥∂ã¨áÈ~Ú) JÖÏO\˜ Ѩâ√◊ =Ù#∞ H˘#fl ѨHO∆õ Ö’, áêÅ∞ Ñ≤`∞« ‰õΩ¯#fl
`«~°∞"å`« P "Õ∞Hõ#∞ W+¨ì=∞~Ú`Õ LOK«∞HÀ=_®xH˜, W+¨ìOÖËHõáÈ`Õ XHõ ''™ê—— Z`«∞Î
Y~°∂~˚ ° ѨO_çz ¡ Û "åѨã∞¨ KÕÜ∞« _®xH˜ J`«xH˜ ǨωõΩ¯Ok.—— (|∞MÏi)
) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''XHõ =Úã≤¡O `À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞_»∞ ÉË~°O
KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ J^Õ =ã¨∞=Î Ù HÀã¨O áÈ\ÏáÈ\©QÍ ÉË~O° KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .—— (|∞MÏi)
^ŒàÏs =º=ã¨÷
U =ã¨∞=Î Ù<≥<· å H˘x ™êfinè#OÖ’H˜ fã¨∞HÀ#O`«=~°‰Ωõ ^•xfl W`«~∞° ʼnõΩ J=∞‡_»O
x+≤^ŒúO. ''g∞ ^ŒQÆæ~°ÖËx =ã¨∞Î=Ù#∞ J=∞‡‰õÄ_»^Œ——x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞.
(ui‡l) JÖψQ ''g∞ˆ~^≥·<å =ã¨∞Î=Ù#∞ H˘#flѨÙÊ_»∞ ^•xfl g∞ Jnè#OÖ’H˜ fã¨∞HÀHõ
=ÚO^Õ W`«~∞° ʼnõΩ J=∞‡‰õÄ_»^—Œ —x ‰õÄ_® ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞. (JǨχ^£)
''¢Ñ¨[Å∞ =∂Ô~¯\òÖ’ ^è•#ºÑ¨Ù ~åã¨∞Å#∞ xÅ∞Û#flѨà◊OQÍ H˘x JHõ¯_çHõHõ¯_Õ
J"Õ∞‡™êÎ~∞° . HÍx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ^è•#ºÑ¨Ù ~åã≤x H˘#flKÀ@∞ #∞Oz "Õ~ˆ KÀ@∞‰õΩ
`«~e° OK«#O`« =~°‰Ωõ ^•xfl W`«~∞° ʼnõΩ J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ÃãÅqKåÛ~°∞.—— (|∞MÏi)
D Ѩ^Œúu J<ÕHõ KÀ@¡ D<å_»∞ ‰õÄ_® ™êQÆ∞`ÀOk. XHõ`«#∞ XHõKÀ@ ã¨~°∞‰õΩ#∞
ÅHõ∆ ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ ''|∞H±—— KÕã¨∞H˘x ^•xfl =∞~˘Hõ`«xH˜ |Ü«∂<å (J_®fi<£û) fã¨∞H˘x
ÅHõ#∆ fl~° ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ J=Ú‡`å_»#∞HÀO_ç. ÖË^• "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î ã¨~∞° ‰õΩ#∞ Ѩk"ÕÖ’ W~°"·≥
"ÕÖ’ |Ü«∂<å =∂¢`«"∞Õ WzÛ H˘#fl `«~∞° "å`« ^•xfl ÖÏÉèOí g∞^Œ =∞~˘Hõ`x« H˜ J=Ú‡`å_»∞.
JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î J=∞‡HõO^•~°∞xH˜, H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞xH˜ =∞^茺 ^ŒàÏsQÍ
=º=ǨÏiOz#@∞¡ J=Ù`«∞Ok. D Ѩ^Œúu<Õ W™ê¡O x¿+kèOzOk.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
`≥eáê~°∞: ''g∞~°∞ J=∞‡HõOÖ’ J`«ºkèHõ ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_çOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À Ѩ@ì}O
|Ü«∞\˜H˜ "≥o§ =~°ÎHõ a_®~åÅ#∞ =ÚO^Œ∞QÍ HõÅ∞ã¨∞HÀHõO_ç. Ѩ@ì}"åã≤ |Ü«∞@
#∞O_ç ã¨~∞° ‰õΩÅ`À =KÕÛ ¢QÍg∞}∞x ã¨~∞° ‰õΩ J=∞‡‰õÄ_»^∞Œ .——
D ǨÏnã¨∞x LÖË¡dOz#"å~°∞ ǨϢ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l)x ''Ѩ@ì}"åã≤
¢QÍg∞}∞x H˘~°‰Ωõ ã¨~∞° ‰õΩ J=∞‡_»O JO>Ë Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''JO>Ë ^ŒàÏiQÍ =∂~°‰Äõ _»^xŒ J~°O÷ —— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''Ѩ@}
ì O "≥Å∞ѨŠ"å}˜[º |$O^•Å‰õΩ Z^Œ∞~ˆ y ã¨~∞° ‰õΩ (=∂Ô~¯\ò‰Ωõ KÕ~∞° HÀHõ
=ÚO^Õ) H˘#_®xfl ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =ºuˆ~H˜OKå~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''¢Ñ¨[Å∞ ÃÑ^ŒÌ =∂Ô~¯\òÖ’ ã¨~∞° ‰õΩ
H˘x JHõ¯_Õ XHõKÀ@ "å\˜x J"Õ∞‡"å~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨~∞° ‰õΩ#∞ J^ÕKÀ@ J=∞‡
‰õÄ_»^xŒ , ^•xfl fã≤HÔ o§ "Õ~ˆ KÀ@ J=Ú‡HÀ"åÅx P^ÕtOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
288 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) „Ѩ=K«#O: ''^è•#ºO ÖËHõ JѨ~åÅ#∞ H˘#fl `«~∞° "å`« "å\˜x
™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ#O`« =~°‰Ωõ =∞~˘HõiH˜ J=∞‡‰õÄ_»^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^è•#ºO, JѨ~åÅ#∞ (J=∞‡HõO
^•~°∞_ç #∞O_ç) ™êfinè#O KÕã¨∞HÀHõ =ÚO^Õ (=∞~˘HõiH˜) J=∞‡‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) POHõ∆ qkèOKå~°∞.—— ǨϢ[`ü Wɡfl JÉσãπ (~°l) L^ÕâÌ º◊ OÖ’ D P[˝ WÖÏO\˜
=ã¨∞=Î ÙʼnõΩ =∂¢`«"∞Õ QÍx Jxfl =ã¨∞=Î ÙʼnõΩ =iÎOK«^∞Œ . (|∞MÏi)
W=∂O ëêѶ~¨ Ú (~°ÇϨ ‡) ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ¯ ^è•#ºO, JѨ~åÖË HÍ^Œ∞ ã≤~÷ ,° K«~° =ã¨∞=Î ÙÅhfl
™êfinè#OÖ’H˜ fã¨∞HÀHõ=ÚO^Õ J=∞‡_»O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ W=∂O J|∂ǨÏhá¶ê
(~°ÇϨ ‡) ¢Ñ¨HÍ~°O Éè∂í q∞, WÅ∞¡, `À@ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã≤~÷ åã¨∞Å
Î ∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ =ÚO^Õ
J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞. Z‰õΩ¯==∞Ok ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ D Jaè¢áêÜ«∂<Õfl ã¨=∞i÷OKå~°∞.
D<å_»∞ ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ HõOÃÑhÅ∞ Hõg∞+¨<£ ¢áêuѨkHõÃÑ· U*ˇO@¡#∞ xÜ«∞q∞Oz "åºáê~°O
#_»∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú. D Ѩ^Œúu H˘O`«=~°‰õΩ #Ü«∞"Õ∞. HÍx U*ˇO@∞¡ ^ŒàÏ~°∞Öˇ· ã¨Oã¨÷ #∞Oz
Hõg∞+¨<`£ À áê@∞ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å #∞Oz ‰õÄ_® ^ÀK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£Ö’ <Õ<˘Hõ
™êѶπì"Õ~ü (JÑπ¢ˆQ_£ =~°¬<£) H˘#_®xH˜ FHõOÃÑh U*ˇO@∞x Ñ≤eÑ≤Oz ^èŒ~° J_çy`Õ 7000/–
~°∂áêÜ«∞Åx K≥áêÊ_»∞. <Õxk=~°ˆH Xil#Öò =~°¬<£ 7000/– ~°∂áêÜ«∞ʼnõΩ H˘x=Ù<åfl#∞.
WѨÙÊ_ç`#« ∞ JÑπ¢Qˆ _£ =~°<¬ ‰£ Ωõ ‰õÄ_® U_»∞"ÕÅ∞ J_»Q@
Æ O`À <å‰õΩ J#∞=∂#O =zÛ J`«_flç
ѨOÑ≤"Õâß#∞. `«~°∞"å`« <Õ#∞ <Õ~°∞QÍ P ™êѶπì"Õ~ü HõOÃÑhH˜ "≥o§ J_çy`Õ ~°∂ 2,500/–Å∞
=∂¢`«"Õ∞#x K≥áêÊ~°∞. <Õ#O^Œ∞Ö’ ÉË~°O KÕã≤ ~°∂ 2,200/–ňH H˘<åfl#∞.
=ã¨∞Î=∂iÊ_ç q^è•#O
=ã¨∞Î=∂iÊ_ç q^è•#O D<å_»∞ ‰õÄ_® H˘#™êQÆ∞`ÀOk. J~Ú`Õ Dq^è•#O =Å¡
Ô~O_»∞ ѨH∆ÍÅÖ’ Z=iH© #+¨ìO [~°QƉõΩO_® L#flѨÙÊ_Õ nxfl J#∞ã¨iOKåe. ^•xHÀã¨O
=∂iÊ_çH˜ ã¨O|OkèOz# Ô~O_»∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ XˆHqÅ∞= ÖË^• ^èŒ~° Hõey=ÙO_®e. Ô~O_»∞
=ã¨∞=Î ÙʼnõΩ XˆHqÅ∞= ÖË#ѨÙÊ_»∞ JOK«<åÅ`À =ã¨∞=Î ∂iÊ_ç KÕã∞¨ HÀ=_»O ã¨~Ô #· Ѩ^uúŒ HÍ^Œ∞.
JѨÙÊ_»∞ =∞x+≤ `«# ^ŒQÆæ~°∞O_Õ P =ã¨∞Î=Ù#∞ #QÆ^Œ∞ ÃÑ·HÍxH˜ Jq∞‡ P ÃÑ·HõO`À W`«~°
=ã¨∞Î=Ùefl H˘#∞HÀ¯"åe. W™ê¡O D z=i Ѩ^Œúux J#∞ã¨iOK«_®xˆH J#∞=∞uxã¨∞ÎOk.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Mˇ|· ~ü¢áêO`«ÑÙ¨ tã¨∞Î =ã¨∂Å∞KÕÜ∞« _®xH˜ XHõ`_« flç xÜ«∞q∞OKå~°∞.
J`«#∞ "≥o§ (tã¨∞Î ¢H˜O^Œ) "Õ∞Å∞*Ïu Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ `≥KåÛ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''Mˇ·|~üÖ’x Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡hfl WÖψQ LO\ÏÜ«∂?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î
''ÖË^∞Œ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ^≥=· ™êH˜!∆ Jhfl WÖÏ LO_»=Ù. "Õ∞=Ú WÖÏO\˜ XHõ '™ê—Z`«∞Î ("Õ∞Å∞
~°HõO) Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Ô~O_»= ~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ
H˘O\Ï=Ú. ÖË^• WÖÏO\˜ ~Ô O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»#¡ ∞ =¸_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î
<åã≤~H° Oõ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»‰¡ Ωõ |^Œ∞Å∞QÍ H˘O\Ï=Ú—— Jx J<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''JÖÏ KÕÜ«∞HõO_ç. "≥Ú^Œ@ (<åã≤~°HõO) Y~°∂˚~°
ѨO_»h¡ fl k~°›OʼnõΩ (#QÆ^∞Œ ‰õΩ) J"Õ∞‡Ü«∞O_ç. `«~åfi`« P k~°›OÅ`À (#QÆ^∞Œ ÃÑ·HOõ `À)
"Õ∞Å∞~°HOõ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ H˘#O_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 289
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^#Œä O: F~ÀA aÖÏÖò (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
ã¨xflkèH˜ |sfl (J`«ºO`«"∞Õ Å∞)*ÏuH˜ K≥Ok# Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»#¡ ∞ `≥KåÛ~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
"å\˜x K«∂ã≤ ''Wq ZHõ¯_»∞flOz `≥KåÛ=Ù?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ aÖÏÖò (~°l) ''=∂
^ŒQ~æÆ ° "≥Ú^Œ\’¡ H˘xfl <åã≤~H° Oõ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ LO_Õq. "Õ∞=Ú "å\˜Ö’ ~Ô O_»∞ '™ê—Å
Z`«∞Î WzÛ D ѨO_»∞¡ XHõ '™ê— Z`«∞Î K˘Ñ¨ÙÊ# fã¨∞‰õΩ<åfl=Ú g∞‰õΩ ã¨=∞iÊOK«_®xH˜——
Jx J<åfl~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''KåÖÏ qKå~°H~õ "° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« O. Wk ѨÓiÎQÍ =_ô¤
¢H˜OkH˜ =ã¨∞OÎ k. JÖÏ KÕÜ∞« HõO_ç. WÖÏO\˜ (=ã¨∞=Î ∂iÊ_ç) "åºáê~°O KÕÜ∂« Å#∞‰õΩ
#flѨÙÊ_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ g∞ ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»#¡ ∞ #QÆ^∞Œ ‰õΩ J"Õ∞‡Ü«∞O_ç. `«~∞° "å`«
P ÃÑ·HOõ `À =∞~À ~°HOõ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ H˘#∞HÀ¯O_ç—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: =∂‰õΩ Jxfl ~°HÍÅ∞ Hõeã≤# <åã≤
~°HõO Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ ÅaèOKÕq. "Õ∞=Ú JÖÏO\˜ Ô~O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡‰õΩ
|^Œ∞Å∞QÍ J"Õ∞‡"åà◊§=Ú. HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (WÖÏO\˜ =ã¨∞Î=∂iÊ_ç "åºáê~åxfl
x¿+kèã∂¨ )Î ''XHõ '™ê— Z`«∞Î Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»‰¡ Ωõ |^Œ∞Å∞ ~Ô O_»∞ '™ê—Å Z`«∞Î Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»#¡ ∞
QÍx, XHõ k~å›xH˜ |^Œ∞Å∞QÍ Ô~O_»∞ k~°›OÅ∞ QÍx Un J=∞‡_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O
HÍ^Œ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
"åºáê~° XѨÊO^•Å∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ P^ÕtOKå~°∞: ''H˘<Õ"å~°∞, J"Õ∞‡"å~°∞ W^ŒÌ~°∂ "åºáê~°O
[~°∞QÆ∞`«∞#fl KÀ@ L#flO`«=~°‰Ωõ "åiH˜ "åºáê~° =º=Ǩ~åxfl H˘#™êyOK«_®xH˜ ÖËHõ
~°^∞Œ Ì KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ ǨωõΩ¯Ok. J~Ú`Õ Ç¨Ï‰õΩ¯‰õΩ ã¨O|OkèOz# +¨~`° ∞« U^≥<· å ÃÑ_ç`Õ
P +¨~`° ∞« #∞ |\˜ì P ǨωõΩ¯ LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''H˘#fl"å_»∞, Jq∞‡#"å_»∞ "åºáê~° =º=Ǩ~°O [iy#
KÀ@ Hõeã≤L#flO`«=~°‰Ωõ "åi~°∞=ÙiH˜ "åºáê~° =º=Ǩ~°O MÏÜ«∞Ѩ~K ° _« ®xH˜ ÖË^•
~°^∞Œ ÑÌ ~¨ K
° _« ®xH˜ ǨωõΩ¯O@∞Ok. ÖË^• ^•xfl MÏÜ«∞Ѩ~K ° _« ®xH˜ ÖËHõ ~°^∞Œ Ì Ñ¨~K
° _« ®xH˜
XHõiH˘~°‰Ωõ JkèHÍ~°O WK«∞ÛHÀ=K«∞Û. P `«~åfi`« "åi^Œ~Ì ∞° "åºáê~°=º=Ǩ~åxfl J=∞Å∞
Ѩ~K° _« ®xH˜ JOwHõi¿ãÎ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® =º=Ǩ~°O MÏÜ«∞=∞=Ù`«∞Ok. XHõ"àÕ ◊ "åi^Œ~Ì ∞°
"åºáê~° =º=Ǩ~°O [~°∞ѨىõΩ#fl `«~∞° "å`« Ѩ~㰠ʨ ~°O q_çáÈ`«∂ W^ŒiÌ Ö’ UXHõ¯~°∂
ã¨~∞° ‰õΩ#∞ =∂#∞‰õΩ<Õ q+¨Ü∞« O ¢Ñ¨™êÎqOK«Háõ È`Õ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® "åºáê~° =º=Ǩ~°O
MÏÜ«∞=∞~ÚáÈ`«∞Ok. (WHõ ^•xfl ~°^∞Œ K Ì ¿Õ ã ǨωõΩ¯O_»^∞Œ .)—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''H˘<Õ"å~°∞, J"Õ∞‡"å~°∞ q_çáÈ#O`«=~°‰Ωõ "åi^ŒiÌ H˜
("åºáê~° =º=Ǩ~åxfl ~°^Œ∞Ì KÕÜ«∞_®xH˜ ÖË^• MÏÜ«∞Ѩ~°K«_®xH˜) ǨωõΩ¯O@∞Ok.
"åºáê~° =º=Ǩ~°OÖ’ "åi^ŒÌ~°∞ U q+¨Ü«∂hfl ^•K«‰õΩO_® x[O K≥Ñ≤Ê Ñ¨~°ã¨Ê~°O
ã¨Ê+¨Oì QÍ =∞ã¨Å∞‰õΩO>Ë JÖÏO\˜ "åºáê~°OÖ’ W^ŒiÌ H© â◊√ÉèOí HõÅ∞æ`∞« Ok. J|^Œ=ú ∂_ç
Ѩ~°ã¨ÊO (ã¨~°∞‰õΩ) Ö’áêÅ#∞ ^•z#@¡~Ú`Õ PO^Œ∞Ö’ Z=iH© ZÖÏO\˜ â◊√ÉèíO
KÕ‰Äõ ~°^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
290 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: "åºáê~°OÖ’ `«~°K«∞QÍ "≥∂™êxH˜
QÆ∞~°=Ù`«∞#fl XHõ =ºH˜Îx QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h=Ù U^≥<· å H˘<Õ@ѨÙÊ_»∞QÍx ÖË^• J"Õ∞‡@ѨÙÊ_»∞QÍx "≥∂ã¨O
KÕÜ∞« ‰õÄ_»^xŒ =ÚO^Õ K≥¿ÑÊÜ«∂e—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞n<å =zÛ#
`«~åfi`« (K«∂¿ãÎ) =∞n<åáœ~°∞Å∞ Ô~O_»∞ =¸_ÕO_»¡ J_®fi#∞û K≥e¡OѨ٠¢áêuѨkHõÃÑ·
"åºáê~°O KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''U^≥<· åã¨~∞° ‰õΩ q+¨Ü∞« OÖ’ J_®fi#∞û
K≥eO¡ Ѩ٠¢áêuѨkHõÃÑ· "åºáê~°O KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë P ã¨~∞° ‰õΩ |~°∞=Ù, H˘Å`«, Ѩi=∂
}ÏÅ`À áê@∞ QÆ_∞» =Ù ‰õÄ_® x~°Ü ‚ ∞« =∞"åfie—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"åºáê~° ÉèÏQÆ™êfi=∞ºO
''HíÅã≤"∞≥ Åã≤ ǨxKÕ¿ãÇÍà◊∞§ ™®^è®O°}~Qå ǨO㰠ʨ O°~ J<®ºÜ«∂xH˜ áåÅÊ_«`ÍO°∞.
Jܵ`Ë ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍO°∞ =∂„`Œ~ JÖÏ KÕÜ«µO°∞. JÖÏ~>˜
x*ÏܵfǨO°∞Å∞ |ǨïHÁkÌ =∞~k =∂„`Œ"Õ∞ L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–38:24)‰
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂@Å#∞ WÖÏ `≥eáê~°∞: ''W^Œ~Ì ∞° ÉèÏQÆ™êfi=ÚÅ∞ HõÅã≤
U^≥<· åѨx KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ "åi^Œ~Ì ∞° Ѩ~㰠ʨ ~°O #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜, "≥∂™êxH˜ áêÅÊ_»‰Ωõ O_®
x*Ï~ÚfQÍ =º=ǨÏiã¨∞#Î flO`«=~°‰Äõ <Õ#∞ "åi`À LO\Ï#∞. (<Õ#∞ "åiH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O
KÕã∂¨ Î LO\Ï#∞.) XHõ"àÕ ◊ "å~°∞ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_»@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_ç`Õ =∂¢`«O
<Õ#∞ "åiH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« _»O P¿Ñ™êÎ#∞.—— (q∞ëê¯`ü)
Mˇ|· ~üÜÚ « ^ŒOú Ö’ [iy# XѨÊO^Œ ¢Ñ¨HÍ~°O =Úã≤O¡ Å Ü«∂[=∂#ºOÖ’H˜ =zÛ#
Ü«¸^Œ∞Å ¿ã^ŒºÉèí∂=ÚÅ#∞ ¿ã^ŒºO KÕã≤ J~°úѨO@ =Úã≤¡OʼnõΩ WKÕÛ +¨~°`«∞ÃÑ·
"å\˜x Mˇ·|~ü Ü«¸^Œ∞Å Jnè#OÖ’<Õ W=fi_»O [iyOk. =∞~°∞ã¨\˜ ã¨O=`«û~°O
ѨO@Å∞ ѨO_ç# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ѨO@ =ã¨∂Å∞KÕã≤ fã¨∞‰õΩ~å=_®xH˜
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ ~°"åǨ (~°l)#∞ Mˇ|· ~ü‰Ωõ ѨOÑ≤OKå~°∞.
PÜ«∞# "≥o§ Ü«¸^Œ∞Å`À ''g∞~°∞ ѨOK«∞`å~å ÖËHõ ##∞fl ѨOK«=∞O\Ï~å?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ g∞ˆ~ ѨOK«O_»x J<åfl~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# "≥Ú`«OΠѨO@#∞
~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤ ''g\˜Ö’ g∞~°∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl ÉèÏQÆO fã¨∞HÀO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞.
Ü«¸^Œ∞Å∞ D <åºÜ«∞"≥Y · i K«∂ã≤ ''D <åºÜ«∞ "≥Y · i HÍ~°}OQÍ<Õ Éè∂í =∂ºHÍâßÅ∞
xÅHõ_Q» Í L<åfl~Ú. (ÖˉΩõ O>Ë ZѨÙÊ_À ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O =zÛѨ_kÕ .)—— J<åfl~°∞. (ǨÏnãπ)
ѨO_»∞¡, ѨO@Å "åºáê~°O
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''ѨO_»∞¡ "å_ÕO^Œ∞‰õΩ Ü≥∂Qƺ"≥∞#ÿ =x
ã¨Ê+¨Oì HÍ#O`«=~°‰Ωõ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "åiOKå~°∞. PÜ«∞#
H˘<Õ"å_çx ‰õÄ_® "åiOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ѨO_»∞¡ HÀÜ«∞x=fi‰õΩO_® K≥@Hˆ¡ LO_»x"åfiÅx +¨~`° ∞« ÃÑ\˜ì "åºáê~°O KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ .
"åºáê~°O [iy# `«~∞° "å`« Jq p_»Ñ\ ¨ ì˜ K≥_áç È=K«∞Û ÖË^• =∞ˆ~^≥<· å HÍ~°}O =Å¡ #+¨Oì
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 291
HõÅQÆ=K«∞Û. JѨÙÊ_»∞ J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ `«# ™È^Œ~∞° x _»|∞ƒ JѨÊ#OQÍ ZQÆ~ˆ ã¨∞‰õΩ#fl"å_»=Ù
`å_»∞. JÖψQ ZÖÏO\˜ +¨~°`«∞ ÖˉõΩO_® J=∞‡_»O ‰õÄ_® ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.
ã¨ÃÇÏÖò a<£ J|∂ǨÏëê‡ (~°l) LÖËY¡ #O: ZO_»∞ Y~°∂~˚ ° ѨO_»‰¡ Ωõ |^Œ∞Å∞ K≥@¡
g∞^Œ∞#fl ѨO_»∞¡ J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "åiOKå~°∞. J~Ú`Õ K≥@¡ g∞^Œ∞O_Õ
ѨO_»∞¡ ѨHÍfixH˜ =zÛ# ã¨OQÆu JOK«<å "Õã≤ J=∞‡=K«Ûx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: ''ѨO_»∞¡ ÉÏQÍZky ѨO@‰õΩ ~å#O`«
=~°‰õÄ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åiOKå~°∞. JÖψQ P ѨO_»¡#∞
J~åÜ«∂ (#QÆ^∞Œ KÕuÖ’ÖËx x~°∞¿Ñ^Œ H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å) q+¨Ü∞« OÖ’ `«Ñʨ k~°›O,
n<å~üʼnõΩ (#QÆ^∞Œ ‰õΩ) =∂¢`«"∞Õ J=∂‡Åx PÜ«∞# (ã¨) P^ÕtOKå~°∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü *ˇ·^£ a<£ ™êa`ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''#QÆ^Œ∞ _»|∞ƒ KÕuÖ’ÖËx x~°∞¿Ñ^Œ
J=∞‡HõO^•~°∞Å∞ `«=∞ (`À@Ö’x ѨzÛ) Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ ZO_»∞ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡‰õΩ
|^Œ∞Å∞ J=Ú‡HÀ=K«Ûx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞=∞uOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: Y~°∂~˚ ° ѨO_»∞¡ u#_®xH˜ Ü≥∂Qƺ
=∞=#O`« =~°‰Ωõ ÖË^• |~°∞=~Ú#q HÍ#O`«=~°‰Ωõ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) "åiOKå~°∞. JѨÙÊ_˘Hõ`«#∞ ''|~°∞=~Ú#=O>Ë Uq∞\x J_çy`Õ ''xÅfi KÕÜ«∞
_®xH˜ gÖˇ#· q (ÉÏQÍ Ñ¨O_ç#q) Jx J~°O÷ —— Jx K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: ѨO_»¡ g∞^Œ ~°OQÆ∞ ã¨Ê+ì̈OQÍ =ºHõÎO
HÍ#O`«=~°‰Ωõ "å\˜x J=∞‡‰õÄ_»^xŒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞
''~°OQÆ∞ ã¨Ê+¨Oì QÍ =ºHõ=Î ∞=_»O JO>Ë Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''ѨO_ç ^•xÃÑ· Z~°∞ѨÙ^Œ#O ~å#O`«=~°‰Ωõ —— Jx K≥áêÊ~°∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# ''HÍã¨Î
g∞ˆ~ PÖ’zOK«O_ç. (HÍѨىõΩ ~åHõ=ÚO^Õ ÖÏ"å^ÕgÅ∞ [iy# ѨHõ∆OÖ’) XHõ"Õà◊
^Õ=Ù_»∞ ѨO_»¡#∞ PÑ≤LOz`Õ (JO>Ë Ñ¨O@#+¨ìO [iˆQ`Õ) J=∞‡HõO^•~°∞_»∞ `«#
™È^Œ~∞° x ÃÑ·HOõ U =ã¨∞=Î Ù‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
¿ã^ŒºÉèí∂=ÚÅ∞ H“Å∞‰õΩ W=fi_»O
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: =∂Ö’ H˘O^Œi ^ŒQ~æÆ ° c_»∞Éè∂í =ÚÅ∞
=$^è•QÍ Ñ¨_ç=Ù<åfl~Ú. JÖÏO\˜ Éèí∂=ÚÅ#∞ "å~°∞ J~°ú ѨO@, áê=ÙѨO@, ÖË^•
=¸_À=O`«∞ ѨO@ +¨~`° ∞« ÃÑ· áêeH˜"åfiÅx ÉèÏqOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''Éè∂í q∞ Ü«∞[=∂x JO^Œ∞Ö’ ã¨fiÜ«∞OQÍ ¿ã^ŒºO KÕÜ∂« e ÖË^•
`À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞xH˜ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO PtOK«‰õΩO_® ¿ã^ŒºO KÕã¨∞HÀ=_®xH˜
WKÕÛÜ«∂e. WÖÏ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ P Éè∂í q∞x JÖψQ Ѩ_ç LO_»x"åfie.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=i ^ŒQ~æÆ ~° Ú<å Éè∂í q∞ LO>Ë J`«<å Éè∂í q∞Ö’
ã¨fiÜ«∞OQÍ ¿ã^ŒºO KÕã∞¨ HÀ"åe ÖË^• `À\˜ =Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° xÔH=iÔH<· å ^•xfl ZÖÏO\˜
¢Ñ¨uѶÅ
¨ O PtOK«‰Ωõ O_® ¿ã^ŒºO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ WKÕÛÜ«∂e. JÖÏ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ ^•xfl
JÖψQ PÑ≤LOKåe.—— (|∞MÏi)
292 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü [Ç‘Ï~ü a<£ ~åÃѶ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl =∂‰õΩ ¢Ñ¨Ü∂≥ [
#O KÕ‰Äõ ~ˆ Û XHõ Ѩx #∞O_ç "åiOKå~°∞.—— (D ǨÏnã¨∞ LÖËd¡ Oz# ~åÃѶ a<£ Y∞^≥*· ò
=∂\Ï¡_»∞`«∂) ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K≥Ñ≤ÊOk "åã¨Î=O, ã¨`«ºO`À ‰õÄ_ç#k. WO`«‰õÄ
J^Õq∞\©?—— Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞.
^•xH˜ [Ç‘Ï~ü (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ##∞fl Ñ≤ez 'h=Ù h
¿ã^ŒºÉè∂í =ÚÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ZÖÏ KÕã∞¨ <Î åfl=Ù?— Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ 'J^≥‰Ì Ωõ Wã¨∞<Î åfl#∞
ÖË^• <åÅæ= ÉèÏQÆO ѨO@ÔH· áêeH˜ã∞¨ <Î åfl#∞ ÖË^• H˘xfl =ã¨MÅ ò Z`«∞Î Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞,¡
QÀ^è∞Œ =ÚʼnõΩ |^Œ∞Å∞QÍ Wã¨∞<Î åfl#∞— Jx K≥áêÊ#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''JÖÏ
KÕÜ∞« ‰õΩ. #∞=Ùfi ã¨fiÜ«∞OQÍ ¿ã^ŒºOK≥~Úº ÖË^• (¢Ñ¨uѶŠ¨ O fã¨∞HÀ‰õΩO_®) W`«~∞° ʼnõΩ
¿ã^ŒºO KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ WKÕÛ~Úº, ÖË^• ^•xfl JÖψQ Ѩ_L ç O_»x=Ùfi—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü [Ç‘Ï~ü a<£ ~åÃѶ (~°l) =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''<Õ#∞ g∞ P[˝ q<åfl#∞, ^•xH˜ Hõ@∞ì|_ç
LO\Ï#∞—— Jx J<åfl#∞. (=Úã≤¡O)
Wq ¿Ñ^Œ=Úã≤O¡ Å#∞ L^Œiú OK«_®xH˜ W=fi|_ç# ¢áê^äqŒ ∞Hõ Ç≤Ï`«=ÙÅ∞. P `«~åfi`«
¿ã^ŒºÉè∂í q∞x H“Å∞‰õΩ ÖËHõ áêeH˜KÛÕ J#∞=∞u ÅaèOzOk.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =º=™êÜ«∞
Éèí∂q∞x áêeH˜=fi‰õÄ_»^Œx =∞=∞‡efl "åiOK«ÖË^Œ∞. xs‚`« ÃÑ·HõO`À Éèí∂q∞x J^≥̉õΩ
W=fi_»O HõO>Ë ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO fã¨∞HÀ‰õΩO_® ^•xfl `À\˜ =Úã≤¡O ™È^Œ~°∞xH˜
Lz`«OQÍ W=fi_»O ZO`À =∞Oz^Œx =∂¢`«"∞Õ PÜ«∞# J<åfl~°∞.—— (|∞MÏi)
W™ê¡q∞H± =∂Ô~¯\ò
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞Hͯ #∞O_ç =∞n<å‰õΩ =Å㨠=zÛ#ѨÙÊ_»∞ =∞n<åÖ’x Pi÷H,õ
"å}˜[º ÖÏ"å^ÕgÅhfl Ü«¸^Œ∞Å ™êfinè#OÖ’ LO_Õq. Ü«¸^Œ∞Å∞ "å\˜x `«=∞H˜+ì̈"≥∞ÿ#
suÖ’ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î q∞ug∞i# ÖÏÉèÏÅ∞ QÆ_çã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. P<å_»∞ =∞n<åÖ’x XˆHXHõ
=ÚYº"≥∞ÿ# "å}˜[º ˆHO¢^ŒO Ü«¸^Œ∞Å "å_≥·# |#∂Mˇ·#∞MÏÖ’ LO_Õk. "ås "åºáê~°
ˆHO¢^ŒOÃÑ· QÆ∞`åÎkèѨ`«ºO =Ç≤ÏOz ^ŒQÍ, "≥∂ã¨O, HõbÎ, ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\˜OQ∑ "≥Ú^ŒÖˇ·# Jqhu
K«~°ºÅhfl Ü«∞^èÕK«ÛùOQÍ ™êyã¨∂Î ¢Ñ¨[Å#∞ ^ÀK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D J<åºÜ«∞O, J¢Hõ=∂Å∞ K«∂ã≤# `«~åfi`« ZÖÏO\˜ xÜ«∞O¢`«}Å∞
ÖˉõΩO_® qK«ÛÅq_çQÍ ™êQÆ∞`«∞#fl D Pi÷Hõ ^ÀÑ≤_ô #∞Oz ¢Ñ¨[efl HÍáê_ÕO^Œ∞‰õΩ "Õˆ~
=∂Ô~¯\ò#∞ <≥ÅH˘ÖÏÊÅx xâ◊Û~ÚOKå~°∞. "≥O@<Õ PÜ«∞# `«# =ÚYº J#∞K«~°∞Å`À
ã¨O¢Ñ¨kOz |#∂Mˇ#· ∞MÏÖ’x Ü«¸^Œ∞Å =∂Ô~¯\ò ^ŒQ~æÆ À¡<Õ =∞~˘Hõ =∂Ô~¯\òx <≥ÅH˘ÖÏÊ~°∞.
=∂Ô~¯\ò HÀã¨O xˆ~ÌtOz# ¢Ñ¨^Õâ◊OÖ’ PÜ«∞# _Õ~å`À ‰õÄ_ç# XHõ ta~åxfl "Õ~ÚOKå~°∞.
Wk =∂Ô~¯\ò LxH˜x `≥eÜ«∞*Ë¿ã zǨÏflO. P~ÀA #∞Oz ¢Ñ¨[Å∞ D ta~°O K«∞@∂ìKiÕ
ã¨~°∞‰õΩÅ∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊√§ x~°fiÇ≤ÏOK«™êQÍ~°∞.
D H˘`«Î =∂Ô~¯\ò <≥ÅH˘#_»O`À Pi÷Hõ ~°OQÆO g∞^Œ Ü«¸^Œ∞ʼnõΩ#fl QÆ∞`åÎkè Ѩ`º« O
¢Hõ=∞OQÍ `«yáæ È=_»O ¢áê~°OaèOzOk. ÃÑ·QÍ WHõ¯_» "åºáê~°ã∞¨ Å Î ∞ J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊§Ö’
<≥·uHõ ã¨∂¢`åÅ∞ áê\˜ã¨∞Î#flO^Œ∞ =Å¡ ¢Ñ¨[Å∞ Ü«¸^Œ∞Å =∂Ô~¯\òx =kÖËã≤ W™ê¡q∞H±
=∂Ô~¯\ò "≥·¿Ñ Jq∞`«OQÍ PHõi¬`«∞Å=™êQÍ~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 293
D =∂~°∞Ê K«∂ã≤ Ü«¸^Œ "åºáê~°ã∞¨ Å Î ∞ P¢QÆÇϨ Ÿ^Œ¢QÆ∞ÅÜ«∂º~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
<≥ÅH˘eÊ# D H˘`«Î =∂Ô~¯\òx JO`«"≥ÚOkOK«_®xH˜ ã¨OHõeÊOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. W™ê¡O‰õΩ
|^Œqú ~Àkè J~Ú# HÍÉò a<£ J¢+¨Ñπ¶ J<Õ Ü«¸^Œ<åÜ«∞‰õΩ_»∞ =∂Ô~¯\˜OQ∑ HÀã¨O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) "Õ~ÚOz# ta~åxfl Ñ‘H˜"Õâß_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«x F~°fiÖËx`«#O, ^Œ∞â◊Û~°ºefl
ã¨Ç≤ÏOKå~°∞. ¢Ñ¨ã¨∞Î`« Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ J`«_çfl tH˜∆OK«_»O =Å¡QÍx, J`«x #∞O_ç #+¨ìѨiǨ~°O
=ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _»O =Å¡QÍx ¢Ñ¨Ü∂≥ [#O LO_»^xŒ ÉèÏqOKå~°∞. PÜ«∞# ¢Ñ¨[Ö’¡ XHõ ¢Ñ¨H@ õ #
KÕã∂¨ Î ''<Õh =∂Ô~¯\òx J`«xÖ’ =∞iO`« HÀѨO ~°QÅ Æ Û QÆeQˆ @@∞=O\˜ (H©ÅHõ) ¢Ñ¨^âÕ ßxH˜
`«~e° ™êÎ#∞—— Jx J<åfl~°∞. P `«~åfi`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞n<åÖ’ XHõ qâßÅ"≥∞#ÿ |Ç≤Ï~°OQÆ
¢Ñ¨^âÕ ßxfl ZOÑ≤HK õ ãÕ ≤ ''WHõ#∞Oz Wn =∞# =∂Ô~¯\ò. Wk KåÖÏ qâßÅ"≥∞#ÿ ã¨Å ÷ O. ~åà◊§`À
ã¨iǨÏ^Œ∞QÌ À_»Å∞ ‰õÄ_® xi‡OK«#=ã¨~O° ÖË^∞Œ —— Jx K≥áêÊ~°∞.
W^Õ W™ê¡g∞Ü«∞ "å}˜[ºˆHO¢^ŒO. nx "åºáê~° Ѩ^`úŒ ∞« Å∞, ã¨∂¢`åÅ∞, x|O^è#Œ Åhfl
Ü«¸^Œ∞Å =~°ÎHõˆHO¢^ŒO q^è•<åʼnõΩ ѨÓiÎaè#flOQÍ LO_Õq. W^Õ W™ê¡q∞H± ZHÍ<åq∞H±
=∂Ô~¯\ò. WHõ¯_» "≥∂ã¨O, HõbÎ, ^ÀÑ≤_ô, ÉÏ¡H±=∂Ô~¯\ò =O\˜ J¢Hõ=∂ÖËg [iˆQq HÍ=Ù. D
HÍ~°}OQÍ Wk H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞Å#∞ qѨs`«OQÍ PHõ@∞ì‰Ωõ <Õk. WÖÏ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ÖÏ"å^ÕgÅ
HÍ~°}OQÍ D =∂Ô~¯\ò J#uHÍÅOÖ’<Õ q#∞uÔHH˜¯ J#∂ǨϺ"≥∞ÿ# ¢Ñ¨QÆu ™êkèOzOk.
WHõ¯_» ¢Ñ¨u =ã¨∞=Î Ù‰õÄ "Õ~ˆ fi~°∞ ã¨Ö÷ ÏÅ∞ Hˆ \Ï~ÚOK«|_®¤~Ú. XO>ˇÅ HÀã¨O XHõãÅ ÷¨ O,
Q˘¢Ô~Å∞–"Õ∞HõÅ HÀã¨O XHõã¨÷ÅO, ^è•#ºO HÀã¨O XHõã¨÷ÅO, ѨO_»¡ HÀã¨O XHõã¨÷ÅO– WÖÏ
"Õˆ~fi~°∞ JOQÆà◊√§ "≥eâß~Ú. D =∂Ô~¯\òx ^≥·=¢Ñ¨=ˆHÎ (ã¨) Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. PÜ«∞#
=∂Ô~¯\ò Ѩiã≤`÷ ∞« efl, ^è~Œ =° ~°efl ã¨g∞H˜ã∆ ∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. JѨÙÊ_»ÑÙ¨ Ê_»∞ PÜ«∞# =∂Ô~¯\ò¢áêO`åxfl
Ѩ~°º\˜Oz JHõ¯_ç ã≤÷uQÆ`«∞efl QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. hux*Ï~Úf ã¨∂¢`åʼnõΩ
=ºuˆ~HõOQÍ U"≥·<å J¢Hõ=∂Å∞, J=Hõ`«=HõÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡ `«# ^Œ$+≤ìH˜ =¿ãÎ `«Hõ∆}"Õ∞
PÜ«∞# ã¨O|Okè`=« ~°‰Î Ωõ efl =∞O^ŒeOKÕ"å~°∞. PÜ«∞# =∂Ô~¯\òÖ’ "åºáê~°ã∞¨ eÎ fl L^ÕtÌ Oz
''"≥∂ã¨O KÕ¿ã"å~°∞ =∂Ö’x "å~°∞HÍ^Œ∞—— Jx =¸_»∞™ê~°∞¡ <˘H˜¯ K≥¿ÑÊ"å~°∞.
"åºáê~° =º=Ǩ~åÖ’¡ ‰õÄ_® #¢=∞`«#∞, =∞$^Œ∞ "≥·Yix áê\˜OKåÅx, hu
x*Ï~ÚfÅ`À =º=ǨÏiOKåÅx PÜ«∞# WÖÏ É’kèOKÕ"å~°∞:
''H˘#∞QÀÅ∞Ö’, J=∞‡HõOÖ’, WzÛ# JѨÙÊ#∞ uiy ~å|@ì_»OÖ’ <≥=∞‡kx,
#¢=∞`«#∞, =∞Oz #_»=_çH#õ ∞ ¢Ñ¨^iŒ ≈OKÕ =ºH˜xÎ ^≥=· O Hõ~∞° }˜OK«∞QÍHõ.—— (|∞MÏi)†
''hu=∞~`Œ∞_≥·# Çͺáåi „Ǩà◊Ü«µk<®# ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ, ã¨`Œº=~`Œ∞Å, J=∞O°Qõ`Œ∞Å
ã¨ÇϨ K«Oº° ~Ö’ L~>Ï_«∞——. (ui‡l)
Jã¨`º« ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ `«# ã¨~‰° Ωõ #∞ J=Ú‡‰õΩ<Õ =∞x+≤ "≥Ñ· Ù¨ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞«
k<å# Hõ<fl≥ uÎ ‰õÄ_® K«∂_»_x» ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =~°‰Î Ωõ ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞.
PÜ«∞# XHõ™êi "åºáê~°ã∞¨ eÎ fl ã¨OÉ’kèã∂¨ Î ''ã¨~‰° Ωõ #∞ J=∞‡_®xH˜ =∂\˜=∂\˜H˜ X@∞¡
"Õã¨∞HÀ=_»O =∂#∞HÀO_ç. Wk =$kú ѨiKÕkQÍ HõxÊOz<å z=iH˜ #+¨ì"Õ∞ HõÅQÆ
*Ëã∞¨ OÎ k. ÃÑ·QÍ â◊√ÉèÏxfl ^Œ∂~°O KÕã∞¨ OÎ k—— Jx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞. (=Úã≤O¡ )
''x`ͺ=ã¨O° =ã¨∞=Î Ùefl xÅ∞=K‹Üµ« ºHí ã¨=∞Ü«∂xH˜ |*ÏO°∞Hí∞ `ˇzÛ J"Õ∞‡ =ºH˜Î
^≥Ç· Í#∞„QõÇ¨ xH˜ JO°∞›_«=Ù`Í_«∞. ^Õ=Ù_«∞ J`ŒxH˜ ѨÙ+¨¯Å~Qå Láåkè ¢Ñ¨™êk™®Î_∞« . nxH˜
294 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
aè#fl~Qå (ã¨O∞° Hí∞Å∞) xÅ∞=KÕ¿ã =ºH˜Î ^≥=· âÍáåxH˜ Qõ∞O°=Ù`Í_«∞——† ''J¢Hõ=∞ xÅfiÅ∞
KÕ¿ã"å_»∞ Ѩ~=° ∞áêÑ≤+.ª≤ —— (Wɡfl=∂[)
Ǩτ[`ü iá¶êJ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''"åºáê~°OÖ’ ^≥=· cèu
Ѩ~åÜ«∞}`«, x*Ï~ÚfÅ`À =∞ã¨Å∞‰õΩO@∂ (H˘#∞QÀÅ∞^•~°∞x) ǨωõΩ¯ ѨÓiÎQÍ
<≥~"° iÕ Û# "åºáê~°∞Å∞ `«Ñʨ q∞ye# (J„Hõ=∞) "åºáê~°∞ÅO^Œ~∂° ѨÙ#~°∞`å÷# k<å#
ǨÏ+¨~ü "≥∞ÿ^•#OÖ’ ѨzÛu~°∞QÆ∞É’`«∞Å∞QÍ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì|_»`å~°∞.—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∂QÆ~å˚ (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi "åºáê~°ã∞¨ Å
÷ #∞
ã¨OÉ’kèã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''"åºáê~°ã¨∞÷ÖÏ~å! ã¨~°∞‰õΩÅ∞ J=∞‡_»OÖ’ g∞~°∞ Z<Àfl
ѨxH˜=∂e# =∂@Å∞ ѨeHˆ , Jã¨`º« „Ѩ=∂}ÏÅ∞ KÕ¿ã J=HÍâ◊O LO@∞Ok. JOKÕ`«
g∞~°∞ g∞ á⁄~°áê@¡‰Ωõ ѨiǨ~°OQÍ ^•#O KÕã∂¨ =Î ÙO_»O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
52. "å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã≤ΠѨOѨHOõ
W™ê¡O Pi÷Hõ=º=ã¨÷Ö’ [HÍ`ü`«~åfi`« "å~°ã¨`«fiѨ٠Pã≤ÎѨOÑ≤}©H˜ ZO`À¢áê=ÚYºO
WzÛOk. Pã≤ÎѨOÑ≤}˜ q^Œº ¢Ñ¨u=Úã≤¡O `å#∞ <Õ~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞Q͉õΩO_® W`«~°∞ʼnõΩ ‰õÄ_®
<Õ~åÊÅx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `åH©^Œ∞KÕâß~°∞. Hõ#∞Hõ ¢Ñ¨u=Úã≤¡O ™ê=∂lHõ ÉÏ^茺`«Å∞, Pã≤Î
ѨOѨHõO, W`«~° Pi÷Hõ q+¨Ü«∂ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# W™ê¡O É’^èŒ#Å#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_®
`≥Å∞ã¨∞H˘x LO_®e. J*Ï˝#O =∞x+≤x ^≥"· å¢QÆÇϨ O #∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«*ÏÅ^Œ∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü∂« xfl ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''g∞ q^è∞Œ ÖËq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç. JO>Ë
g∞~°∞ Pã≤ÎѨOѨHõO Ѩ^Œú`«∞efl <Õ~°∞ÛHÀO_ç. W`«~°∞ʼnõį_® <Õ~°ÊO_ç. Pã≤ÎѨOѨHÍxH˜
ã¨O|OkèOz# *Ï˝#O ã¨QOÆ *Ï˝#O`À ã¨=∂#O—— Jx J<åfl~°∞. (Wɡfl=∂[)
D ǨÏnã¨∞Ö’ Pã≤ÑÎ O¨ Ñ≤}© *Ï˝<åxfl "≥Ú`«OÎ W™ê¡g∞Ü«∞*Ï˝#OÖ’ ã¨QOÆ *Ï˝#=∞x K≥Ñʨ
|_çOk. HÍx D *Ï˝<å<Õfl <Õ\˜ =Úã≤O¡ Å∞ =∞~°záÈÜ«∂~°∞. ÖË^• ^•xH˜ `«y# ¢áê=ÚYºO
W=fi_»O ÖË^Œ∞. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''Pã≤ΠѨOѨHOõ QÆ∞iOz# *Ï˝<åxfl ¢Ñ¨[Å∞ =∞~°záÈ`å~°∞. <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•
Ü«∞O (L=∞‡`ü)Ö’ "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ (PHÍâßxH˜) Z`«∞HÎ À|_Õ q+¨Ü∞« O W^Õ.—— (Wɡfl=∂[)
''`Œe¡^°~„_«∞Å∞, W`ŒO° |~^è°∞=ÙÅ∞ =^°e "≥o§# Pã≤Î HÁkÌQå =Ù<®fl, ZHí∞¯=Qå
=Ù<®fl J~^°∞Ö’ ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∂ "å>Ï L~k† ¢ã‘ÎÅHí∂ "å>Ï L~k. Wq (^≥·=) xs‚`Œ
"å>ÏÅ∞. ("å>˜x `Œy~æ K«_ÍxH˜ Qåx, ÃÑ~K«_ÍxH˜ Qåx Z=iH© JkèHßO°~ ÖË^∞° .) Pã≤Î
Ǩ~ǨHí~ [O°∞Qõ∞`Œ∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åO°ã¨∞Å∞Hßx (xO°∞¿Ñ^°) |~^è°∞=ÙÅ∞, J<®^ä°Å∞,
JQõ`ºŒ ǨO∞° Å∞ Z=~°~Ú<® =¿ãÎ ÇÍiH˜ Hí∂_Í g∞~°∞ Z~`À HÁ~`Œ WzÛ Ç¨~Ǩ~_ç. ÇÍi`À
=∞$^°∞=ÙQå =∂>Ï¡_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:7,8)
^Œ∂~°ÑÙ¨ |O^è∞Œ =ÙÅÖ’ Z=Ô~<· å ¿Ñ^ŒÅ∞, J<å^äÅ
Œ ∞O>Ë Pã≤ÑÎ ~¨ ∞° _»∞ K«xáÈÜÕ∞ =ÚO^Œ∞
`«#Pã≤Ö
Î ’ 1/3=O`«∞ ֒ѨÙÉèÏQÍxfl JÖÏO\˜ JQÆ`º« Ѩ~∞° ʼnõΩ K≥O^ÕÖÏ gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞_»O
=∞Ozk. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ JÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ Un ~åÜ«∞‰õΩO_® K«xáÈ`Õ J`«x "å~°ã∞¨ Å∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 295
qâßÅǨÏ$^ŒÜ«∞O`À `«=∞ "å\ÏʼnõΩ =zÛ# ^•xÖ’ #∞OKÕ P JÉèÏQÆ∞ºÅ‰õΩ ZO`ÀH˘O`«
WzÛ "åix ã¨O`À+¨ÃÑ\ÏìÅx D ã¨∂‰õΩÎÅÖ’ ^Õ=Ù_»∞ P^Õtã¨∞Î<åfl_»∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=K«#O: ''"å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã≤xÎ ^•x ǨωõΩ¯^•~°∞ʼnõΩ (JO>Ë
"å~°ã∞¨ ʼnõΩ) WKÕÛÜ«∞O_ç. JO^Œ∞Ö’ U^≥<· å q∞ye`Õ ^•xfl ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ =∞$`«∞xH˜
ã¨xflÇ≤Ï`«∞Öˇ#· "åiH˜ W=fiO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''^Õ=Ù_∞« g∞Hí∞ r=<®^è®O°~Qå KÕã#≤ ã¨~Ǩ^#° ∞ =¸_è∞« ÅHí∞ JǨÊy~K«H~í _ç. Jܵ`Ë
ÇÍiH˜ u~_ç, |@ì ã¨=∞Hí∂O°Û~_ç. ÇÍiH˜ Ç≤Ï`ŒÉ’^è° KÕ㥨 Î L~_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:5)
ã¨OѨ^#Œ ∞ ã¨kfixÜ≥∂QÆO KÕ¿ã ™ê=∞~°º÷ OÖËx =¸_è∞» ʼnõΩ ^•xfl JѨÊyOK«‰Äõ _»^xŒ
J~Ú`Õ "åiH˜ Hõh㨠rq`å=ã¨~åÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~åÛÅx, "åiH˜ =∞Ozx QÆ∞iOz, ^èŒ~å‡xfl
QÆ∞iOz É’kèã¨∂Î LO_®Åx D ã¨∂H˜ÎÖ’ ã¨$+≤ìHõ~°Î =∞#‰õΩ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl_»∞.
LǨï^ü Ü«µ∞^°~ú `Œ~åfi`Œ Ǩτ[`ü ™®^ü a<ü O°∞ɡ· (O°l) ÉèÏO°º `Œ# Hí∞=∂O≥eÎ ^°iÌ fl
"≥~@ɡ@∞ìHÁx ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ `Œ#Hí∞ [iy# J<®ºÜ«∂xfl UHíO°∞=Ù
ÃÑ_«¥Î WÖÏ J<®flO°∞: ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! go§^°ÌO°¥ ™®^ü Hí∞=∂O≥ÎÅ∞. ™®^ü g∞`Àáå@∞
LǨï^ü Ü«µ∞^°~ú Ö’ áåÖÁæx J=∞O°Q`õ ∞Œ ÅÜ«∂ºO°∞. `Œ~åfi`Œ D ÉÏeHíÅ Ç≤#`Œ~„_ç =∂
Pã≤xÎ ™®finè#~ KÕã∞¨ Hí∞<®fl_«∞. giH’ã¨~ XHí¯ÃÑ·™® =^°eÃÑ@ì ÖË^∞° . WÖÏ~>˜ ã≤u÷ Ö’
DÉÏeHíefl Z=O°∞ ÃÑo§ KÕã∞¨ Hí∞~>ÏO°∞?—— nxflQõ∞i~Kı Ãѷ㥨 Hí∞Å Î ∞ J=`Œi~KÍܵ.
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''U =∞x+≤
`«# "å~°ã∞¨ xH˜ J`«xH˜ ~å=Åã≤# "å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã≤"Î å\Ï ^ŒH¯õ ‰õΩO_® KÕ™êÎ_À JÖÏO\˜
=∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°"æ å~°ã`¨ fi« O ÅaèOK«‰Ωõ O_® KÕ™êÎ_∞» .—— (Wɡfl=∂[)
gÅ∞<å=∂ (=∞~°} âßã¨#O)
gÅ∞<å=∂ q+¨Ü«∞OÖ’ =ÚYºOQÍ =¸_»∞ +¨~°`«∞Å∞ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe. D
=¸_»∞ +¨~°`«∞Ö’¡ U XHõ¯\˜ <≥~°"Õ~°ÛHõáÈ~Ú<å gÅ∞<å=∂, Pã≤ÎѨOѨHÍÅ∞ K≥Å¡=Ù. P
=¸_»∞ +¨~°`«∞Å∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
(1) =∞$`«∞x â◊=ã¨O™ê¯~°O (HõÑ<¨¶ ,£ ^ŒÑ<¨¶ )£ Y~°∞ÛÅ∞, JѨÙÊÅ`Àáê@∞ gÅ∞ <å=∂Ö’
~åÜ«∞|_ç# ÃÑ·HõO f¿ãã≤# `«~åfi`Õ "å~°ã¨∞Å∞ `«=∞ "å\ÏÅ∞ ѨOK«∞HÀ"åe.
(2) +¨sJ`ü (^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ ) ã¨∂zOz# "å~°ã∞¨ ÅÖ’ Z=iÔH<· å "åi xs‚`« "å\Ï HõO>Ë
Z‰õΩ¯= ã¨O¢Hõq∞OKÕÖÏ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
''^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨u ǨωõΩ¯^•~°∞x ǨωõΩ¯ WKÕÛâß_»∞. Hõ#∞Hõ U "å~°ã∞¨ x q+¨Ü∞« OÖ’
‰õÄ_® gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õÄ_»^—Œ —x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞. (|∞MÏi)
W™ê¡O ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO ¢Ñ¨HÍ~°O Pã≤ÎѨ~°∞x rq`«HÍÅOÖ’<Õ `«# ã¨O`å#OÖ’ XHõ
‰õΩ=∂~°∞_»∞ K«xáÈ=_»O [iy`Õ J`«x H˘_»∞H˜¯ (JO>Ë =∞#=_çH˜) `å`« Pã≤ÎÖ’ ÉèÏQÆO
ÅaèOK«^∞Œ . JÖÏO\˜ J<å^äŒ =∞#=_çH˜ `å`« `«# rq`«HÍÅOÖ’<Õ 1/3 =O`«∞ ֒Ѩ٠Pã≤Î
"å\Ï ÅaèOKÕÖÏ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞=K«∞Û. JÖÏ ¢"åÜ«∞_»O ZO`À ѨÙ}ºHÍ~°ºO ‰õÄ_®.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) É’kèOz# D Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
296 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''Z=Ô~`· Õ `å#∞ u<Õ `åˆQ PǨ~°áêhÜ«∂ÅÖ’ J<å^äÉŒ ÏÅ∞_çfl KÕ~∞° Û‰õΩO\Ï_À
^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ ã¨fi~°¢æ Ѩ"âÕ O◊ qkèQÍ KÕ™êÎ_∞» .—— (Wɡfl=∂[)
''<Õ#∞ g∞‰õΩ W^ŒÌ~°∞ |ÅÇ‘Ï#∞ŠǨωõΩ¯Å#∞ QÆ∞iOz `åH©^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl#∞. P
W^Œ~Ì ∞° |ÅÇ‘Ï#∞Å∞– J<å^äŒ ÉÏÅÅ∞, ¢ã‘Å Î ∞.—— (#™ê~Ú)
H˘O^Œ~∞° D <≥u· Hõ É’^è#Œ Å#∞ Z=~°∞ MÏ`«~∞° KÕ™êÎ~x° ¢Ñ¨tfl™êÎ~∞° . ^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞#
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í qâ◊fiã≤Oz# =Úã≤O¡ #=∂A, LѨ"å™êÅ#∞ áê\˜OK«_O» ÖË^•?
#=∂A, ~À*ÏÅ∞ áê\˜OK«x =Úã≤¡O +¨sJ`üѨ~°"≥∞ÿ# U P[˝Å<≥·<å MÏ`«~°∞ KÕ™êÎ_»x
PtOK«ÖË=Ú. +¨sJ`ü K«\ÏìÅ#∞ Q“~°qOKÕ"å~°∞ <≥·uHõ É’^èŒ#Å#∞ ‰õÄ_® Q“~°q™êÎ~°∞.
(3) "≥Ú`«ÎO Pã≤ÎÖ’ 1/3 =O`«∞ ֒ѨÙÃÑ· =∂¢`«"Õ∞ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∂e. JO`«‰õΩ
q∞Oz# ÃÑ·HõOÃÑ· gÅ∞<å=∂ ~åã≤<å Jk K≥Å¡^Œ∞.
ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ Jc=MÏãπ (~°l) Hõ^#Œä O: g_À¯Å∞ ǨÏ*òÜ∂« ¢`« [iy# ÜÕ∞_»∞
<Õ#∞ [|∞ƒ`À f¢=OQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞O>Ë ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ##∞fl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜
=KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å [|∞ƒ ÉÏQÍ =Úki
áÈ~ÚOk. <Õ#∞ ^è#Œ =O`«∞_çfl. <å‰õΩ XHõ ‰õÄ`«∞~°∞ `«Ñʨ "å~°ã∞¨ Å∞ ÖË~∞° . D ã≤u÷ Ö’
<Õ#∞ =¸_çO@ ~Ô O_˘O`«∞Å∞ Pã≤xÎ ^•#O KÕÜ∞« =KåÛ?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''ÖË^∞Œ , J~°Éú Ïè QÆO ‰õÄ_® KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞.
P `«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''=¸_çO@ XHõ=O`«∞ Pã≤Î ^•#O K≥~Úº.
x*ÏxH˜ Wk ‰õÄ_® Z‰õΩ¯"Õ. h "å~°ã∞¨ Å∞ Ö’‰õΩÅ =ÚO^Œ∞ KÕ`∞« Å∞ *ÏÑ≤ ^Õ|iOKÕÖÏ
"åix x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞QÍ, x~å^è•~°∞Å∞QÍ KÕã≤ "≥à§◊ _»O HõO>Ë ã≤u÷ Ѩ~∞° Å∞QÍ KÕã≤ "≥à§◊ _»O
ZO`À =∞Ozk. h=Ù Uk Y~°∞ÛÃÑ\˜ì<å Y~°∞ÛÃÑ>Ëì@ѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^Œ_»O
h L^ÕâÌ º◊ "≥∞ÿ =ÙO>Ë h‰õΩ ^•x ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O `«Ñʨ Hõ Åaèã∞¨ OÎ k. z=iH˜ h ÉèÏ~°º HÀã¨O
"≥zÛOKÕ ^è#Œ O ‰õÄ_® h‰õΩ ѨÙ}ºO Pi˚Oz ÃÑ_»∞`«∞Ok.——.....(|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"å~°ã∞¨ ʼnõΩ #+¨Oì HõeyOKÕ gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ . ¢"åã≤<å Jk K≥Å^¡ ∞Œ .
''=∞$`«∞_»∞ O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO°"ÕiÛ, JǨCÅ∞ fiÛ# `Œ~åfi`Œ<Ë "å~°ã¨∞ʼnõΩ
"å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. Jܵ`Ë gÅ∞<®=∂ (Z=iH©) ÉÏ^è®HíO~° Qå L~_«~å^°∞. Wk ^Õ=Ù_«∞
*ÏsKÕã¨∞Î#fl P[˝. ^Õ=Ù_«∞ ã¨~°fiA˝_»∞† Z~`À =∞$^°∞ǨÏ$^°Ü«µ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:12)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D ã¨∂H˜Î QÆ∞iOz WÖÏ J<åfl~°∞: ''ZO^Œ~À ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, ¢ã‘ÎÅ∞
WÖÏO\˜ "å~°∞<åfl~°∞– "å~°∞ J~°"·≥ Uà◊§ =Ü«∞ã¨∞û =KÕÛ^•HÍ "≥Ú`«OÎ rq`åxfl ^Õ=Ùx
q^èÕÜ«∞`«Ö’ QÆ_»∞ѨÙ`å~°∞. HÍx f~å =∞~°}HÍÅO Pã¨#fl=∞~Ú#ѨÙÊ_»∞ "å~°∞ `«=∞
gÅ∞<å=∂ ^•fi~å ("å~°ã∞¨ ʼnõΩ) #+¨Oì Hõey™êÎ~∞° . (ÖË^• J~°∞›Å HÀã¨O gÅ∞<å=∂Ö’
Un ~åÜ«∞~°∞.) D HÍ~°}OQÍ "å~°∞ #~°HÍxH˜ J~°∞›Öˇá· È`å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
WÖÏO\˜ gÅ∞<å=∂ K≥Å¡^Œ∞. ^•xfl J=∞Å∞Ѩ~°Kåeû# J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. =∞$`«∞x
Pã≤ÎÖ’ =¸_»∞q^è•Å "å~°ã¨∞ʼnõΩ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ xs‚`«"å\ÏÅ∞ ÅaèOKåe. "å~°∞ (1)
H˘_»∞‰õΩÅ∞, ‰õÄ`«∞à◊√§, (2) `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞, (3) ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÖ’¡ ¢|uH˜ LO_Õ"å~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 297
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''XHõ =Úã≤O¡ U^≥<· åPã≤Î Hõey=ÙO_ç ^•x q+¨Ü∞« OÖ’
gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ ("≥O@<Õ ¢"åÜ«∂e.) ~Ô O_»∞ ~å¢`«∞Å∞ QÆ_z» áÈ~Ú<å
gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õΩO_® LO_»@O J`«xH˜ "åOKèh« Ü«∞O HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
gÅ∞<å=∂ qkèQÍ ~åÜ«∂Å#fl P[˝ ~°^ŒÌ~ÚáÈ~ÚOk. ~åÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë "≥Ú`«ÎO
Pã≤ÎÖ’ =¸_À =O`«∞‰õΩ q∞Oz ~åÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
ǨϢ[`ü `«ÖÏ› a<£ =∞㨢~°Ñ¶π (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ™êi ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JcBá¶ê (~°l) QÍix ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) gÅ∞<å=∂ ~åâß~å?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•x
HÍÜ«∞# ÖË^<Œ åfl~°∞. ''=∞i ¢Ñ¨[ʼnõΩ gÅ∞<å=∂ (P[˝)#∞ ZÖÏ qkèOKå~°∞? ¢Ñ¨[ʼnõΩ
gÅ∞<å=∂ P[˝ ZÖÏ WKåÛ~°∞?—— Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JcBá¶ê (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''¢Ñ¨[Å∞ ^≥=· ¢QÆO^ä•xfl QÆ\Qì˜ Í Ñ¨@∞ìH˘x ^•x ¢Ñ¨HÍ~°O
#_»K∞« HÀ"åÅx ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P^ÕtOKå~°∞ Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Pã≤ΠѨOѨHõO
U =∞x+¨~Ú<å K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`Õ J`«x Pã≤Î "å~°ã¨∞Ö’¡ ѨOK«_»O [~°QÍe.
`«O¢_ç ¢|u‰õΩO_»QÍ<Õ `«# "å\Ï W=fi=∞x J_ç̂Q JkèHÍ~°O H˘_»∞‰õΩ¯ ÖË^∞Œ . ¢ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ
Pã≤Î"å\ÏÅ#∞ QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ F ¢áê^äŒq∞Hõ ã¨∂¢`«O ¿Ñ~˘¯#flk:
''g∞ ã¨~`Í#~ q+¨Üµ« ~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl WÖÏ P^Õtã¨∞<Î ®fl_«∞: XHí ѨÙO°∞+¨∞x
"å>Ï W^°OÌ ∞° ¢ãÅΑ "å>ÏÅ`À ã¨=∂#~.—— (Y∞~üP<£–4:11)
L^•/‰õΩ– =∞$`«∞xH˜ W^Œ~Ì ∞° ‰õΩ=∂~°∞Å∞, =ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õΩ=∂Ô~Å Î ∞ L#flѨÙÊ_»∞ J`«#∞
=^ŒeáÈ~Ú# 7 ÅHõÅ ∆ ~°∂áêÜ«∞Å Pã≤Ö Î ’ XH˘¯Hõ¯ ‰õΩ=∂~°∞xH˜ 2 ÅHõÅ ∆ ∞ K˘Ñ¨ÙÊ# W^Œ~Ì ∞°
‰õΩ=∂~°∞ʼnõΩ 4 ÅHõÅ
∆ ∞, XH˘¯Hõ¯ ‰õΩ=∂Ô~‰Î Ωõ 1 ÅHõ∆ K˘Ñ¨ÙÊ# =ÚQÆ∞~æ ∞° ‰õΩ=∂Ô~Å
Î ‰õΩ 3 ÅHõÅ
∆ ∞
Åaè™êÎ~Ú. WÖÏ Ñ¨ÙO°∞+¨∞xH˜ Åaè~KÕ ÇÍ>ÏÖ’ ¢ã‘ÎH˜ ã¨Qõ~ Åaèã¨∞ÎOk. Wk Pã≤ÎѨOÑ≤}©
q+¨Ü«∞OÖ’ W™ê¡O xˆ~Ìtã¨∞Î#fl ã¨∂¢`«¢áêÜ«∞"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
"å~°ã¨∞Å Pã≤Î "å\ÏÅ#∞ QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O\’Ok:
''(=∞$`Œ∞xH˜) W^°OÌ ∞° ÖËHí W^°iÌ Hí<®fl ZHí∞¯==∞~k Hí∞=∂O≥ÅÎ ∞ L~>Ë, ÇÍiH˜ J`«x
Pã≤ÖÎ ’ =¸_ç~@ O≥~_«∞ =~`Œ∞Å∞ (2/3) Åaè~KÍe. XHí"àÕ ◊ XHı Hí∞=∂O≥Î L~>Ë, P"≥∞Hí∞
Pã≤ÖÎ ’ JO°É÷ Ïè Qõ~ (1/2) Åaè~KÍe.—— (4:11)
q∞ye# 1/3 =O`«∞ ÖËHõ 1/2 J~°úÉèÏQÆO W`«~° "å~°ã¨∞ʼnõΩ Åaèã¨∞ÎOk.
''=∞$`Œ∞_«∞ ã¨~`Í#~ Híey=Ù#flÇÍ_≥`· Ë J`Œx `Œe^¡ ~° „_«∞ÅÖ’ „Ǩu XHí¯iH© J`Œx
Pã≤ÖÎ ’ PO’=~`Œ∞ (1/6) Åaè~KÍe.—— (4:11)
q∞ye# 2/3 =O`«∞ ã¨O`å<åxH˜ Åaèã¨∞ÎOk. =∞$`Œ∞xH˜ XHí¯ HÁ_«∞Hí∞O_ç W`«~°
"å~°ã∞¨ Öˇ=~°∂ ÖˉΩõ ~>Ë, 2/3 =O`«∞ Pã≤Î J~`Í J`ŒxHˆ ^°H∞í ¯`Œ∞~k. W`ŒO° ÇÍO°ã∞¨ Å∞O>Ë
2/3Ö’ "åi"å\ÏÅ∞ áÈQÍ q∞ye#k H˘_»∞‰õΩ¯ Åaèã¨∞ÎOk. =∞$`«∞xH˜ H˘_»∞‰õΩ¯ |^Œ∞Å∞
‰õÄ`«∞~°∞O_ç W`«~° "å~°ã¨∞Öˇ=~°∂ ÖˉõΩO>Ë, P"≥∞‰õΩ 1/3 =O`Õ Åaèã¨∞ÎOk. q∞QÆ`å 1/3
=O`«∞ `«O¢_çH˜ =ã¨∞ÎOk. Dq^èŒOQÍ `«O¢_çH˜ "≥Ú`«ÎO 1/6{1/3´1/2 =O`«∞ Åaèã¨∞ÎOk.
298 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WHõ¯_» =∞~À q+¨Ü«∞O q=iOK«_»O ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍ LO@∞Ok. =∞$`«∞xH˜ XHõ
ÉèÏ~°º, `«O¢_ç, XHõ H˘_»∞‰õΩ =∂¢`«"∞Õ L#flѨÙÊ_»∞ `«O¢_çH˜ 1/6 =O`«∞, ÉèÏ~°º‰õΩ 1/8 =O`«∞,
H˘_»∞‰õΩ¯ 1–(1/6{1/8)´ 17/24 =O`«∞ Pã≤Î Åaèã¨∞ÎOk. XHõ"Õà◊ =∞$`«∞xH˜ XHõ ÉèÏ~°º,
`«O¢_ç, XHõ ‰õÄ`«∞~°∞ =∂¢`«"Õ∞ L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ 1/8 ÉèÏQÆO, ‰õÄ`«∞iH˜ 1/2 ÉèÏQÆO,
`«O¢_çH˜ 1–(1/8{1/2)´9/24 ÉèÏQÆO Åaèã¨∞ÎOk.
''J`ŒxH˜ ã¨~`Í#~ ÖËH∞í ~_Í `Œe^¡ ~° „_«∞ÖË J`Œx ÇÍO°ã∞¨ Öˇ`· ,Ë `ŒeH¡ ˜ =¸_ç~@ XHí
ÉèÏQõ~ (1/3) WÇÍfie.—— (Y∞~üP<£–4:11)
D ã¨∂H˜ÎÖ’x q∞ye# 2/3 ÉèÏQõ~ W`«~° "å~°ã¨∞Å∞ Z=~°∂ ÖË#ѨÙÊ_»∞ `Œ~„_çH˜
Åaèã∞¨ ~Î k. W`«~° "å~°ã∞¨ Å∞ LO>Ë 2/3 ÉèÏQÆOÖ’ "åi "å\ÏÅ∞ áÈQÍ q∞ye#k `«O¢_çH˜
Åaèã∞¨ OÎ k. JO>Ë =∞$`«∞xH˜ `«O¢_ç, `«e,¡ XHõÉÏè ~°º L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ 1/4 =O`«∞, `«eH¡ ˜
1/4 =O`«∞, `«O¢_çH˜ 1–(1/4{1/4)´1/2 =O`«∞ Åaè™êÎÜ«∞#fl =∂@.
''=∞$`Œ∞xH˜ J#fl^°=Ú‡Å∞, JHí¯K≥Öˇ¡à◊∞§ Hí∂_Í L~>Ë, `Œe¡H˜ PO°= ÉèÏQõ~ (1/6)
O®ÇÍe.—— (Y∞~üP<£–4:11)
D ã¨∂H˜Ö
Î ’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# `«e¡ "å\Ï P~°=ÉèÏQÆO (1/6) áÈQÍ q∞ye# 5/6 ÉèÏQõ~
`Œ~„_çH˜ Åaèã¨∞Î~k. =∞$`«∞x `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞ rqOz=ÙO>Ë J`«x J#fl^Œ=ڇʼnõΩ, JHõ¯
K≥Öà¡ˇ §◊ ‰õΩ ZÖÏO\˜ "å\ÏÅ∞ ÅaèOK«=Ù.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=∞$`«∞xH˜ `«e¡ ÖËxѨHõ∆OÖ’ J`«x <åÜ«∞#=∞‡‰õΩ
P~°=ÉèÏQÆO (1/6) Åaèã∞¨ OÎ k.—— (J|∂^•=Ó^£)
''=∞$`Œ∞_«∞ O®ã≤áÈܵ# gÅ∞<®=∂(Ö’x q+¨Ü∂« Å∞) <ˇO"° OÕ Û° _«~`À áå@∞, J`Œ#∞
KÕã#≤ JǨCÅhfl fiÛ# `ŒO∞° ÇÍ`Œ<Ë D "å>ÏÅhfl Ǩ~KÍe.—— (Y∞~üP<£–4:11)
''g∞ `Œe^¡ ~° „_«∞ÅÖ’, g∞ ã¨~`Í#~Ö’ „ǨÜ∂ˇ [#~s`ͺ Z=O≥H∞í ¯= ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞Ö’
g∞Hí∞ `ˇeÜ«µ^°∞. Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z# ÇÍ>ÏÅ∞. ^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∞
Ziy#ÇÍ_«∞, Z~`À q"ÕK«<®Ç¨O°∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:11)
''g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ ã¨~`Í#~ ÖË#ǨC_«∞ ÇÍO°∞ =^°e# Pã≤ÖÎ ’ g∞Hí∞ JO°É÷ Ïè Qõ~ (1/2)
Åaèã¨∞Î~k. ã¨~`Í#~ L~>Ë, g∞Hí∞ <®eæ~@ XHí ÉèÏQõ"Õ∞ (1/4) ^°Hí∞¯`Œ∞~k. Jܵ`Ë
ÇÍO°∞ O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO°"ÕiÛ, JǨCÅhfl fiÛ# `Œ~°∞"å`Ë WÖÏ [O°Qåe. g∞Hí∞
ã¨~`Í#~ ÖËHáí È`Ë g∞~˘^°e# Pã≤ÖÎ ’ g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ <®Ö’æ=~`Œ∞ (1/4) ÇÍ>Ï Åaèã∞¨ ~Î k.
ã¨~`Í#~ LO>Ë Zxq∞^À=~`Œ∞ (1/8) =∂„`Œ"∞Õ ^°H∞í ¯`Œ∞~k. g∞O°∞ O®ã≤# gÅ∞<®=∂
<ˇO"° iÕ Û, JǨCÅhfl fO°Û_«~ [iy# `Œ~∞° "å`Ë D ÇÍ>ÏÅ∞ Åaè™®Îܵ.—— (4:12)
=∞$`«∞xH˜ ã¨O`å#O rqOz L#flѨÙÊ_»∞ J`«x =∞#=à◊§‰õΩ, =∞#=~åà◊§‰õΩ ZÖÏO\˜
Pã≤Î"å\ÏÅ∞ ÅaèOK«=Ù. ã¨O`å#O rqOz ÖˉõΩO_® XHõ ÉèÏ~°º, XHõ =∞#=_»∞, XHõ
=∞#=~åÅ∞ =∂¢`«"∞Õ L#flѨÙÊ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ 1/4 =O`«∞ Åaèã∞¨ OÎ k. q∞ye# 3/4 =O`«∞Ö’
=∞#=_çH,˜ =∞#=~åeH˜ 2:1 x+¨ÊuÎÖ’ "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. JO>Ë 1/2 =O`«∞ =∞#=_çH,˜
1/4 =O`«∞ =∞#=~åeH˜ Åaè™êÎÜ«∞#fl=∂@.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 299
Éè~í ΰ "åºkè¢QÆãΨ ã≤u÷ Ö’ LO_ç ÉèÏ~°º‰õΩ `«ÖÏMò WzÛ#ѨÙÊ_»∞ W^Œ`Ì ü =Úyã≤áÈHõ =ÚO^Õ
K«xáÈ`Õ J`«xPã≤Ö Î ’ ÉèÏ~°º‰õΩ ÅaèOK«=Åã≤# "å\Ï Åaèã∞¨ OÎ k. XHõ"àÕ ◊ P "åºkè¢QÆãΨ Éè~í ΰ
W^ŒÌ`ü =Úyã≤# `«~°∞"å`« K«xáÈ`Õ J`«x Pã≤Î #∞O_ç ÉèÏ~°º‰õΩ "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞.
[|∞ƒ Ѩ_ç=Ù#fl Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º HÀiHõ«ÃÑ· P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩe=fi_»O [iy`Õ Éèí~°Î W^ŒÌ`ü
=Úyã≤áÈHõ =ÚO^Œ∞ K«xáÈ~Ú<å ÖË^• W^ŒÌ`ü =Úyã≤# `«~åfi`« K«xáÈ~Ú<å J`«x Pã≤ÎÖ’
P"≥∞‰õΩ "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞. XHõ"Õà◊ ÉèÏ~°º `«# "åºkè¢QÆã¨Î Éèí~°Î‰õΩ 'Y∞ÖÏ— WzÛ ^•xfl
P"≥∂kOѨ*Ëã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« W^ŒÌ`ü QÆ_»∞=Ù =Úyã≤áÈHõ =ÚO^Õ Éèí~°Î K«xáÈ=_»O [iy`Õ
J`«x Pã≤ÎÖ’ P"≥∞‰õΩ "å\Ï Åaèã¨∞ÎOk. "åºkè¢QÆã¨Î Éèí~°Î `«#ÉèÏ~°º`À 'h=Ù WO\˜#∞O_ç
"≥o§áÈ`Õ h‰õΩ `«ÖÏMò— Jx K≥Ñ≤Ê<å ÉèÏ~°º q#‰õΩO_® "≥o§áÈ=_»O [iy`Õ P"≥∞‰õΩ Éèí~°Î
Pã≤Î #∞O_ç "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞.
''ѨÙO°∞+¨∞xH˜ ÖËHí ¢ãHΑ ˜ ã¨~`Í#~Qåx, `Œe^¡ ~° „_«∞Å∞Qåx ÖËH∞í ~_Í XHí ™È^°O∞° _À,
XHí ™È^°iܡ∂ L~>Ë ÇÍi^°iÌ Ö’ XHÁ¯Hí¯iH˜ PO’=~`Œ∞ (1/6) Åaèã∞¨ ~Î k. ™È^°O∞° Å∞,
™È^°sÅ∞ XHíi Hí~>Ë ZHí∞¯=Çí∞~k L~>Ë "≥Ú`Œ~Î Pã≤ÖÎ ’ =¸_ç~@ XHíÉÏè Qõ~ (1/3)
ÇÍiH˜ Åaèã¨∞Î~k. J^≥·<® O®ã≤# gÅ∞<®=∂ <ˇO°"ÕiÛ, JǨCÅ∞ fiÛ# `Œ~åfi`Œ<Ë
Åaèã¨∞Î~k. Jܵ`Ë gÅ∞<®=∂ (Z=iH©) ÉÏ^è®HíO°~Qå L~_«~å^°∞. Wk ^Õ=Ù_«∞
*ÏsKÕã∞¨ #Î fl P[˝. ^Õ=Ù_«∞ ã¨~fi° A˝_∞» † Z~`À =∞$^°∞ǨÏ$^°Üµ« ∞_«∞.—— (4:12)
q∞ye# 5/6 ÖË^® 2/3 ÉèÏQõ~ W`ŒO° ÇÍO°ã¨∞ÅHí∞ Åaèã¨∞Î~k. W`ŒO° ÇÍO°ã¨∞Å∞
ÖË#ǨC_«∞ q∞ye# Pã≤Îx Qõ∞i~z gÅ∞<®=∂ O®¿ã JkèHßO°~ =∞$`Œ∞xH˜ L~k.
=∞$`«∞xH˜ XHõ ‰õÄ`«∞~°∞, XHõ ÉèÏ~°º, XHõ ™È^Œi L#flѨÙÊ_»∞ J`«x Pã≤ÖÎ ’ ‰õÄ`«∞iH˜
1/2 ÉèÏQÆO, ÉèÏ~°º‰õΩ 1/8 ÉèÏQÆO, ™È^ŒiH˜ 3/8 ÉèÏQÆO Åaè™êÎ~Ú.
JÖψQ =∞$`«∞~åeH˜ Éèí~°Î, `«e¡, XHõ ‰õÄ`«∞~°∞, XHõ ™È^Œ~°∞_»∞, XHõ ™È^Œi L#fl
ѨHõ∆OÖ’ P"≥∞ Pã≤ÎÖ’ Éèí~°Î‰õΩ 1/4 ÉèÏQÆO, `«e¡H˜ 1/6 ÉèÏQÆO, ‰õÄ`«∞iH˜ 1/2 ÉèÏQÆO,
™È^Œ~°∞_çH˜ 1/18 ÉèÏQÆO, ™È^ŒiH˜ 1/36 ÉèÏQÆO Åaè™êÎ~Ú.
''Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z# Ǩiq∞`Œ∞Å∞. ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎHí∞ q^èÕÜ«µ∞Öˇ·
#_«K∞« Hí∞<ËÇÍix ^Õ=Ù_«∞ ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~KÕ ã¨fiO°=æ <®ÅÖ’ „Ǩ"tÕ ~Ǩ*™Ë ®Î_∞« . JHí¯_Ë
ÇÍO°∞ HíÅHßÅ~ (ã¨∞Y~Qå) L~>ÏO°∞. W^Õ Jã¨Å∞ Ѷ∞¨ #q[Ü«µ~. nxH˜ aè#fl~Qå ^Õ=ÙxH˜,
PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jq^èÜ Õ µ« ∞Öˇ,· ^Õ=Ù_«∞ xOÕtÌ ~z# Ǩiq∞`Œ∞efl Ju„Híq∞~KÕÇÍix PÜ«µ#
#O°HßyflÖ’ Ǩ_"« ™Õ ®Î_∞« . JHí¯_Ë ÇÍO°∞ ZÅ¡HßÅ~ Ǩ_Lç ~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–4:13,14)
W™ê¡O ¢Ñ¨HÍ~°O =Úã≤¡O "Õ∞`«~°∞xH˜ "å~°ã¨∞_»∞ HÍÖË_»∞. JÖψQ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞_»∞
=Úã≤¡O‰õΩ "å~°ã¨∞_»∞ HÍÖË_»∞. JÖψQ Ñ≤`«$ǨÏO`«‰õΩ_»∞ `«# `«O¢_çH˜ "å~°ã¨∞_»∞ HÍÖË_»∞.
áÈ`Õ ~°HõÎã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ã¨O`å#O =∂¢`«"Õ∞ `«=∞ `«e¡^ŒO¢_»∞Å Pã¨∞ÎʼnõΩ "å~°ã¨∞
Å=Ù`å~°∞. ã¨=uH˘_»∞‰õΩÅ∞, ã¨=u‰õΩ=∂Ô~ÅÎ ∞ "å~°ã∞¨ Å∞ HÍÖË~∞° . JÖψQ Z=iÔH<· å W^Œ~Ì ∞°
ÉèÏ~°ºÅ∞#flѨÙÊ_»∞ P W^ŒÌi ã¨O`å<åxH˜ `«O¢_ç Pã≤Î #∞O_ç "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú. J~Ú`Õ
P ã¨O`å#OÖ’ U XHõ¯iH© `«=∞ ã¨=u`«e¡ Pã≤Î #∞O_ç "å\Ï ÅaèOK«^Œ∞. "åiH˜ "åi
Hõ#fl`«Å∞¡Å Pã¨∞ÎÅ #∞O_Õ "å\ÏÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.
300 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞$`«∞xH˜ "å~°ã¨∞Å∞ Z=~°∂ ÖËHõáÈ`Õ J`«x J#fl^Œ=Ú‡Å∞, JHõ¯K≥Öˇ¡à◊√§ J`«x
"å~°ã¨∞Å=Ù`å~°∞. "å~°∞ ‰õÄ_® ÖËHõáÈ`Õ J`«x "≥Ú`«ÎOPã≤Î (Unclaimed Property)x
™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O ¢Ñ¨Éèí∞`åfixH˜ LO@∞Ok.
J~Ú`Õ XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÉÏx㨠XHõ`#« ∞ ¿ãfiK«Ûáù ⁄Ok# `«~∞° "å`« (H˘<åflà◊§‰õΩ)
K«xáÈÜ«∂_»∞. J`«#∞ H˘O`« Pã≤Î =^ŒeáÈÜ«∂_»∞. HÍx J`«xH˜ ã¨O`å#OQÍx W`«~°
"å~°ã¨∞Å∞QÍx Z=~°∂ ÖË~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«x Pã≤Îx J`«x Tà’¡x
(¿Ñ^Œ)=ºHÎ̃ Z=iÔH·<å WKÕÛÜ«∞=∞x K≥áêÊ~°∞.—— (ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
''„Ǩ[Å∞ x#∞fl xO®fiO°ã∞¨ _ç q+¨Üµ« ~Ö’ ^≥Ç· Í[˝ Uq∞@x J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. ÇÍiH˜
K≥ÇC¨ : ^Õ=Ù_«∞ g∞H˜ÖÏ `Œ# P[˝ qxÊã¨∞<Î ®fl_«∞- Z=O≥<· ® ã¨~`Í#O°ÇÏ≤ `Œ∞_«∞Qå K«xáÈ`Ë,
J`ŒxH˜ XHí ™È^°i =∂¢`Œ~ L#fl ǨHí∆~Ö’ J`Œx Pã≤ÎÖ’ P"≥∞Hí∞ JO°úÉèÏQõ~ (1/2)
Åaèã∞¨ ~Î k. ™È^°i ã¨~`Í#~ ÖËH∞í ~_Í K«xáÈ`Ë P"≥∞ ™È^°O∞° _Ë P"≥∞ Pã≤HÎ ˜ ÇÍO°ã∞¨ _«=Ù
`Í_«∞. =∞$`Œ∞xH˜ ÇÍO°ã¨∞Å∞Qå W^°ÌO°∞ ™È^°sÅ∞ L#flǨC_«∞ ÇÍi^°ÌiH˜ J`Œx Pã≤ÎÖ’
=¸_ç~@ O≥~_«∞=~`Œ∞Å Pã≤Î Åaèã∞¨ ~Î k. J<ËH=í ∞~k J#fl^°=Ú‡Å∞, JHí¯K≥Öà¡ˇ ∞◊ § Qõ#Hõ
L~>Ë ¢ãÅΑ Hí∞ XHíÇÍ>Ï, ѨÙO∞° +¨∞ÅHí∞ ^®xH˜ O≥>~ì˜ Ñ¨ÙÇÍ>Ï Åaèã∞¨ ~Î k.—— (Y∞~üP<£–4:176)
^Œ`«Îã‘fiHÍ~°O x+≤^ŒúO
W™ê¡O Pq~°ƒqù Oz# ¢áê~°OÉèOí Ö’ H˘<ÕflO_»¡ =~°‰Ωõ Jˆ~aÜ«∂Ö’ D ^Œ`Ϋ ã‘fiHÍ~°Ñ^¨ uúŒ
J=∞Ö’¡ LO_Õk. ^≥=· ^Ò`åºxH˜ ѨÓ~°fiO =∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ‰õÄ_® *ˇ^· £ a<£ Ǩiãπ
(~°l)x ^Œ`«ÎѨ٢`«∞xQÍ ã‘fiHõiOKå~°∞. HÍx P`«~åfi`« Wk ѨHõ$uq~°∞^Œú"≥∞ÿ# Ѩ^Œúu J~Ú
#O^Œ∞# W™ê¡O nxfl x¿+kèOzOk. ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ Z#fl\˜H© Hõ#flH˘_»∞‰õΩ HÍÖË_»∞.
''PÜ«µ# (^Õ=Ù_»∞) g∞ ÃÑ~ѨÙ_«∞ HÁ_«∞Hí∞efl ™⁄~`Œ HÁ_«∞Hí∞Å∞Qå KÕܵ« ÖË^∞° . W=hfl
g∞O°∞ <À>˜HÁzÛ#@∞¡ HíeÊ~K«∞Hí∞#fl =∂@ÖË. ^Õ=Ù_«∞ ã¨`Œº~`À Hí∂_ç# =∂@
K≥|∞`Œ∞<®fl_«∞. PÜ«µ<Ë g∞Hí∞ ã¨O#·≥ =∂O°~æ K«¥¿ÑÇÍ_«∞. ÃÑ~ѨÙ_«∞ HÁ_«∞Hí∞efl "åi Hí#fl
`Œ~„_«∞Å ã¨~|~^è~° `À<Ë Ç≤Å=~_ç. W^Õ ^Õ=Ùx ^°$+≤Öì ’ <®ºÜ«µ"≥∞#ÿ q+¨Üµ« ~. XHí"àÕ ◊
"åi Hí#fl`Œ~„_«∞Öˇ=O’ g∞Hí∞ `ˇeÜ«µHíáÈ`Ë ÇÍix g∞ ^è®i‡Hí ™È^°O∞° Å∞Qå, ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞Qå
ǨiQõ}˜~K«~_ç.—— (Y∞~üP<£–33:4,5)
"å~°ã`¨ fi« ѨÙǨωõΩ¯Å q+¨Ü∞« OÖ’ Y∞~üP<£ ~°HãÎõ O¨ |O^èOŒ QÍx, ^ŒQiæÆ |O^è∞Œ `«fiO QÍx
ÖËx"åiH˜ Pã≤Î"å\Ï LO_»^Œ∞. JÖψQ ^Œ`«ÎѨ٢`«∞Å ÉèÏ~°ºÅ∞ ™⁄O`«HÀ_»à◊√§ HÍ~°∞.
''^≥·=¢QÆO^äŒO ¢Ñ¨HÍ~°O ~°HõÎã¨O|Onè‰õΩÖË XHõiH˘Hõ~°∞ Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞.
xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨u q+¨Ü«∂hfl Ziy#"å_»∞.—— (Y∞~üP<£–8:75)
ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ =¸ÅOQÍ x["≥∞ÿ# "å~°ã¨∞ʼnõΩ "åi Pã≤ÎǨωõΩ¯Å∞ ^ŒHõ¯hÜ«∞
‰õΩO_® KÕÜ∞« _®xH˜ gÖË^¡ ∞Œ . ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ¯ W™ê¡g∞Ü«∞ K«@Oì ¢Ñ¨HÍ~°O J`«x Hõ#fl `«O¢_ç
#∞OKÕ Pã≤Î "å\Ï Åaèã∞¨ OÎ k. áÈ`Õ J<å^äŒ J~Ú`Õ J`«_flç ÃÑOK«∞‰õΩ#fl =ºH˜Î `«# Pã≤Ö Î ’
1/3=O`«∞#∞ P ÃÑOѨÙ_»∞H˘_»∞‰õΩ¯ ã¨O¢Hõq∞OѨ*Ëã¨∂Î gÅ∞<å=∂ ~åÜ«∞=K«∞Û.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 301
53. ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î (J<®ÊùÖò, ÃѶ·)
Ü«Ú^ŒúOÖ’ â◊¢`«∞=~°æO F_ç áêiáÈ`«∂ Ü«Ú^Œú"≥∞ÿ^•#OÖ’ =^ŒeÃÑ\˜ì# qq^èŒ
=ã¨∞Îã¨OѨ^Œ#∞ ''ã¨=∞~°™⁄`«∞Η— JO\Ï~°∞. Wk q*Ë`«=~åæxH˜ Åaèã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ D
ã¨=∞~°™⁄`«∞Ö Î ’ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ#fl Ãã·x‰õΩÅ`Àáê@∞ ¢Ñ¨É∞íè `åfixH˜ ‰õÄ_® "å\Ï LO@∞Ok.
¢Ñ¨É∞íè `«fiO ^•xfl ¿Ñ^ŒÅ‰õΩ, W`«~° ¢Ñ¨*Ïã¨OHˆ =∆ ∞HÍ~åºÅ‰õΩ qxÜ≥∂yã¨∞OÎ k. D Ѩ^uúŒ ѨÓ~°fiO
#∞Op =™ÈÎOk. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''=ÚǨÏ=∞‡^ü (ã¨)! "åO°∞ x#∞fl ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î Qõ∞i~z J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. "åiH˜ K‹ÇC¨ :
D ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í =∂„`Œ"∞Õ K≥~^°∞`Œ∞~k. Hí#∞Hí g∞O°∞ x["≥∞#ÿ
qâÍfiã¨∞Öˇ`· Ë (Jxfl>˜H<í ®fl =Ú~^°∞) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_ç g∞ ǨO㰠ʨ O° ã¨~|~^è®Å∞ Ç‹∞O°∞Qõ∞
ǨOK° ∞« H’~_ç† ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í ѨÓiÎQå q^èÜ Õ µ« ∞Öˇ· =∞ã¨Å∞H’~_ç.—— (8:1)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D q^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞: ''^≥=· „Ѩ=HõÅ
Î Ö’ ("åiÃÑ· ^Õ=Ùx âßOu HõÅ∞QÆ∞QÍHõ) XHÍÜ«∞# ^≥=· =∂~°Oæ Ö’
Ü«Ú^•úxH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `«∂ `«# *Ïu"åi`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’ (H˘`«QÎ Í) ÃÑo§
KÕã∞¨ H˘x "≥Ú^Œ\™˜ êi ÉèÏ~°º`À QÆ_á» êÅ#∞‰õΩO@∞#fl =ºH˜,Î WÅ∞¡ Hõ@∞ìH˘x WOHÍ HõÑC¨
"Õã¨∞HÀx =ºH˜Î, ã¨∂_ç "Õ∞HõÅ∞–XO>ˇÅ∞ H˘x Jq `«fi~°Ö’<Õ D#∞`åÜ«∞x Z^Œ∞~°∞
K«∂ã¨∞#Î fl =ºHÎ̃ <å`Àáê@∞ Ü«Ú^•úxH˜ ~å#=ã¨~O° ÖË^∞Œ .——
P `«~åfi`« PÜ«∞# Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« \Ïx |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. "å~°∞ J„ãπ "Õà‰◊ Ωõ ÖËHõ
JO`«H<õ åfl HÍã¨Î =ÚO^Õ (Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« =Åã≤#) TiH˜ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞. JѨC_®Ü«∞#
ã¨∂~°∞º_çfl ã¨OÉ’kèã∂¨ Î ''#∞=Ùfi ‰õÄ_® ^≥"· å[˝efl áêeOKÕ"å_ç".Õ <Õ#∂ ^≥"· å[˝efl áêeOKÕ
"å_ç<—Õ — JO@∂ ^Õ"å! =∂ HÀã¨O D ã¨∂~°∞º_çfl (Jã¨qÎ ∞OK«‰Ωõ O_®) PÑ≤LOK«∞—— Jx
„áêi÷OKå~°∞. ("åiHÀã¨O) ã¨∂~°∞º_»∞ xeÑ≤ LOK«|_®¤_∞» . ^Õ=Ù_»∞ "åiH˜ P TiÃÑ·
q[Ü«∞O ™êkèOz ÃÑ>Ë^ì •HÍ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨qÎ ∞OK«Ö^Ë ∞Œ .
Ü«Ú^•ú#O`«~O° PÜ«∞# ã¨=∞~°™⁄`«∞#Î ∞ XHõKÀ@ ã¨g∞HõiOKå~°∞. ^•xfl u<ÕÜ∞«
_®xH˜ (PHÍâ◊O #∞O_ç) Jyfl =zÛ u#‰õΩO_®<Õ "≥o§áÈ~ÚOk. Jk K«∂ã≤ P ^≥·=
„Ѩ=HõÎ (`«# Ãã·#ºO`À) ''g∞Ö’ Z=~À (ã¨=∞~°™⁄`«∞Î q+¨Ü«∞OÖ’) #=∞‡Hõ„^ÀǨxH˜
áêÅÊ_®¤~∞° . HÍ|\˜ì g∞Ö’x „Ѩu`≥QÆ #∞O_ç XH˘¯Hõ¯ =ºH˜Î =zÛ <å=ÚO^Œ∞ „Ѩ=∂}O
KÕã≤ K≥áêÊe—— Jx J<åfl~°∞. ^•x „ѨHÍ~°O Ãã·x‰õΩÅ∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ KÕuÖ’ K≥~Úº"Õã≤
„Ѩ=∂}O KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ XHõ`x« KÕ~Ú ^≥=· „Ѩ=HõÎ KÕuH˜ J`«∞‰õΩ¯áÈ~ÚOk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ
J`«x`À ''h `≥Q"Æ åà◊§Ö’<Õ Z=~À D „^ÀǨxH˜ áêÅÊ_çLO_®e. Hõ#∞Hõ h `≥Q"Æ å~°O`å
<å KÕug∞^Œ „Ѩ=∂}O KÕÜ∂« e—— Jx J<åfl~°∞. P `≥Q"Æ å~°∞ „Ѩ=∂}O KÕã∞¨ #Î flѨC_»∞
W^ŒÌ~°∞ ÖËHõ =ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ KÕ`«∞Å∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ KÕ`«∞ʼnõΩ J`«∞‰õΩ¯áÈÜ«∂~Ú.
JѨÙÊ_® ^≥·=„Ѩ=HõÎ ''D „^ÀǨxH˜ áêÅÊ_çOk g∞ˆ~—— J<åfl~°∞. ^•O`À P =ÚQÆ∞æ~°∞
(`å=Ú ^•z#) P=Ù `«ÅÖÏO\˜ |OQÍ~°∞ÉÁ=∞‡#∞ (ã¨=∞~°™⁄`«∞Ö Î ’ HõeÑ≤) ÃÑ>Ëâì ß~°∞.
"≥O@<Õ Jyfl =zÛ P ã¨=∞~°™⁄`«∞Î#O`å u<Õã≤Ok.—— (JO>Ë ^≥·==∂~°æOÖ’ KÕã≤#
áÈ~å@O ^≥=· ã¨=∞HõO∆ Ö’ P"≥∂kOK«|_çO^Œ#fl^•xH˜ Jk `å~å¯}O J#fl=∂@!)
302 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WOHÍ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''=∞#‰õΩ ѨÓ~°fiO Z=iH© ã¨=∞~°™⁄`«∞Î
^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«OQÍ LO_Õk HÍ^Œ∞. ^Õ=Ù_»∞ =∞# QÆ`º« O`«~O° ÖËx Ѩiã≤u÷ x, |ÅÇ‘Ï#`«efl
K«∂ã≤ ^•xfl =∞# HÀã¨O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕâß_»∞.—— (|∞MÏs,=Úã≤¡O)
Ü«µ∞^°~ú Ö’ â◊„`Œ∞=ÙÅ∞ =^°e"≥o§# ™®=∞„yx q*Ë`Å Œ ∞ ǨÏã¨QÎ `õ ~Œ KÕã∞¨ Hí∞~>ÏO°∞. n<Ëfl
ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î (J<åÊùÖò) J~>ÏO°∞. WO^Œ∞Ö’ PÜ«µ∞^è®Å∞, PǨO° =ã¨∞Î=ÙÅ∞, ÇÍǨÏ<®Å∞,
Ѩâ√◊ =ÙÅ∞, =¢™®ÎÅ∞ =ÔQ~· å ™®=∞„y`Àáå@∞ Ü«µ∞^°Mú n·ˇ Å∞ Hí∂_Í L~>ÏO°∞. D ã¨=∞~°™⁄`«∞Î
#∞ W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*Ϻkè<Õ`« ^≥·=xs‚`« "å\ÏÅ ¢Ñ¨HÍ~°O ѨOÑ≤}© KÕ™êÎ_»∞.
''g∞Hí∞ Åaè~z# ã¨=∞O°™⁄`Œ∞ÖÎ ’ Jܵ^À=~`Œ∞ ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í , |~^è∞° =Ù
ÅHí∞, J<®^è°ÉÏÅÅHí∞, xO°∞¿Ñ^°ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞ K≥~k#^°x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. g∞O°∞
^Õ=Ù_çfl, (ã¨`ͺã¨`ͺÅ#∞) "ÕO∞° KÕã#≤ O’A, J~>Ë O≥~_«∞Ãã<· ®ºÅ∞ ǨO㰠ʨ O°~ _èHô Á#fl O’A
"Õ∞=Ú =∂ ^®ã¨∞xÃÑ· J=`Œi~Ǩ*ãË #≤ ^®xfl qâ◊fiã≤~z# ÇÍO°Üµ`Ë (D Jܵ^À =~`Œ∞
ã¨=∞O°™⁄`Œ∞Î ã¨~`À+¨~Qå WKÕÛÜ«µ~_ç).—— (Y∞~üP<£–8:41)
D J~Ú^À=O`«∞ 1/5 ã¨=∞~°™⁄`«∞Î ¢Ñ¨*Ïã¨OHˆ =∆ ∞HÍ~åºÅ qxÜ≥∂QÆO HÀã¨O ¢Ñ¨É∞íè `«fi
^è<Œ åQÍ~°OÖ’ [=∞ J=Ù`«∞Ok. Ü«Ú^ŒOú [~°Q‰Æ Ωõ O_® â◊¢`«∞=~°Oæ ÖÁOyáÈ~Ú U^≥<· å XѨÊO^ŒO
KÕã¨∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ P XѨÊO^ŒO ¢Ñ¨HÍ~°O W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ϺxH˜ ÅaèOKÕ ã¨OѨ^Œ#∞ +¨sJ`ü
ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''ÃѶ—· — JO\Ï~°∞. JÖψQ Ü«Ú^ŒOú [~°Q‰Æ Ωõ O_®<Õ â◊¢`«∞=ÙÅ∞ áêiáÈ~Ú HÀÖ’Ê~Ú#
Éè∂í ÉèÏQÆO ‰õÄ_® W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºO Jnè#OÖ’H˜ =ã¨∞OÎ k. JÖÏO\˜ Éè∂í ÉèÏQÆOÖ’x ã¨OѨ^Œ
‰õÄ_® ''ÃѶ—· — ¢H˜OkˆH =ã¨∞OÎ k. ¢Ñ¨É∞íè `«fiO WÖÏO\˜ ã¨OѨ^#Œ ∞ Ãã·x‰õΩÖ‰õΩ ѨOK«‰Ωõ O_® ^•xfl
WÖÏ ^≥·=xs‚`« Ѩ^Œ∞ÌÅ ¢H˜O^Œ Y~°∞ÛÃÑ_»∞ÎOk:
''^Õ=Ù_«∞ "åi Jnè#~ #∞~_ç fã≤ `Œ# „Ǩ=HíHÎ ∞í ǨÏã¨QÎ `õ ~Œ KÕã#≤ ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞,
x*ÏxH˜ (Ü«µ∞^°~ú Ö’) g∞O°∞ Qõ∞„O®Å∞, X~>ˇefl ǨO∞° Q≥u~Î z ™®kè~z# ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞ Hß=Ù.
^Õ=Ù_«∞ `Œ# „Ǩ=HíÅÎ Hí∞ `Í#∞ H’i# "åiÃÑ· PkèHºí `Œx™®Î_∞« . PÜ«µ# „Ǩu Ǩh KÕܵ« QõÅ
ã¨=∞O°∞_÷ ∞« , ã¨Ofi° â◊H=Θ ∞~`Œ∞_«∞. ^Õ=Ù_∞« D "å_«ÇÍã¨∞Å #∞~_ç `Œ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jnè#~ KÕã#≤
^è#° (Hí#Hí) =ã¨∞Î ã¨~Ǩ^Ö° ’¡ ^Õ=ÙxH˜, ^≥=· „Ǩ=HíHÎ ∞í , |~^è∞° =ÙÅHí∞, J<®^èÅ° Hí∞, ¿Ñ^°ÅHí∞,
ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞ ǨÏHí∞¯~k. ^è#° ~ (ZÅ¡ÇC¨ _«¥) g∞Ö’x ^èx° Hí =O°~æ Ö’<Ë Hı~„nHí$`Œ=∞~Ú
L~_«O®^°#fl ÅHí∆º~`À D q^è®#~ xO°‚ܵ~K«|_ç~k.—— (Y∞~üP<£–59:6,7)
''(=∞H߯֒x) `Œ=∞ W~_«¡ #∞~_ç, `Œ=∞ Pã≤Îáåã¨∞ÎÅ #∞~_ç "≥_«ÅQ˘@ì|_ç# ¿Ñ^°
Hß~kjHí∞ÅHí∞ Hí∂_Í (P ã¨~Ǩ^°Ö’) ǨÏHí∞¯~k. "åO°∞ ^Õ=Ùx J#∞„QõǨxfl, PÜ«µ#
„Ǩã#¨ fl`Œ#∞ Pt㨥Π^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíHÎ ∞í Jxfl q^è®ÖÏ =∞^°`Ì ∞Œ x=fi_ÍxH˜ #_«∞~
ay~KÍO°∞. "åOÕ ã¨`Œºã¨~^ä°∞Å∞, ã¨<®‡O°æQå=ÚÅ∞.—— (Y∞~üP<£–59:8)
''D Hß~kjHí∞Å∞ O®Hí ѨÓO°fi"Õ∞ (W™ê¡O ^è~Œ å‡xfl) qâ◊fiã≤Oz (=∞n<®)Ǩ@}ì ~Ö’
x=ã≤ã∞¨ #Î fl"åiH˜ Hí∂_Í (P ã¨~Ǩ^Ö° ’) ǨÏHí∞¯~k. (=∞H߯#∞~_ç) `Œ=∞ ^°QOæõ H° ∞í (=∞n<®)
=Åã¨=zÛ# "åix gO°∞ Jaè=∂xã¨∞<Î ®flO°∞. giH˜ UkzÛ<® Jk `Œ=∞Hí∞ J=ã¨O=° ∞x
gO°∞ `Œ=∞ ǨÏ$^°Ü«∂Ö’¡ Ãã·`Œ~ PHß~H˜∆~K«O°∞. "åO°∞ xO°∞¿Ñ^°Öˇ·#ǨÊ>˜H© W`ŒO°∞Å
J=ã¨O®ÅHı „áå^è®#º~ W™®ÎO∞° . ¿ÑO®â◊, Ç≤ã<≤ ®i`Œ<®Å #∞~_ç O°H~∆˜ K«|_ç#"åOÕ ^è#° ∞ºÅ∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 303
áÈ`Õ gO°~^°i `«~°∞"å`Œ (W™®¡~Ö’H˜) =zÛ#"åiH˜ ‰õÄ_Í (P ã¨OѨ^ŒÖ’ ǨÏHí∞¯~k).
"åiÖÏ „áåi÷™®ÎO∞° : ''„Ǩɥíè ! =∞=∞‡efl, =∂Hí∞ ѨÓO°fi~ qâ◊fiã≤~z# =∂ ™È^°O∞° Å~^°sfl
Híq∆ ∞~K«∞. qâÍfiã¨∞ŠǨ@¡ =∂ǨÏ$^°Ü∂« Ö’¡ ZÖÏ~>˜ J㨥ܫ∂^Õfië®Å∞ L~K«H∞í . „Ǩɥíè !
h=Ù Q˘Ç¨Ê Hí∆=∂jeq, JáåO° ^°Ü«∂=∞Ü«µ∞_«=Ù——. (Y∞~üP<£–59:9,10)
l*Ϻ (Éè¢í ^Œ`å~°∞ã¨∞O):– â◊¢`«∞^ÕâO◊ Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« Hõ=ÚO^Õ W™ê¡g∞Ü«∞ ¿ã#ʼnõΩ
ÖÁOyáÈ~Ú x~°∞º^èŒú X_»O|_çHõ KÕã¨∞‰õΩO>Ë P ^Õâ◊O W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ϺxH˜ ¢Ñ¨u U_»∂
H˘O`« Ѩ#∞fl Hõ@ì=Åã≤ LO@∞Ok. Wk ™ê=∞O`«~åAÅ∞ `«=∞ q*Ë`« K«¢Hõ=iÎH˜ K≥e¡OKÕ
HõѨÊO ÖÏO\˜k. nxfl W™ê¡g∞Ü«∞ +¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''l*Ϻ—— JO\Ï~°∞.
''„Qõ~^ä„° Ǩ[Ö’¡ Hí∂_Í ^Õ=Ù_flç , J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤~K«xÇÍi`À Ü«µ∞^°~ú KÕܵ« ~_ç.
^Õ=Ù_«∞, PÜ«µ#„Ǩ=HíÎ x¿+kè~z#"å>˜x "åO°∞ x¿+kè`ÍÅ∞Qå ǨiQõ}~˜ K«_~« ÖË^∞° . ã¨`ºŒ
^èO° ®‡xfl `Œ=∞ r=#^èO° ‡° ~Qå KÕã∞¨ H’=_«~ ÖË^∞° . Hí#∞Hí ÇÍO°∞ g∞Hí∞ ѨÓiÎQå ÖÁ~yáÈܵ
`Œ=∞ KÕ`Œ∞ÖÏO® l*Ϻ K≥e¡~K«#~`Œ=O°Hí∂ ÇÍi`À áÈO®_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–9:29)
l*Ϻ J~>Ë, W™®¡g∞Ü«µ O®[º~Ö’x =Úã≤"¡ ∞Õ `ŒO∞° Å∞ `Œ=∞ =∞`ÍKÍO®Å∞ áå>˜~K«
_ÍxH˜ á⁄~^Õ ¿ãfiKÍÛù™®fi`Œ~„`ͺÅHí∞, q^Õjâ◊Hí∞ÎÅ ^®_«∞Å #∞~z „ǨÉèí∞`Œfi~ HíeÊ~KÕ
O°H}
∆í Hí∞ „ǨuǶÅ
¨ ~Qå W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉ∞íè `ÍfixH˜ „ǨuÜ˵>Ï K≥e~¡ K«=Åã≤# '~°H} ∆õ O°∞ã¨∞~—.
W=∂~ J|¥Ü«µ¥ã¨∞Ѷπ (O°ÇϨ ‡Öˇ)· „ǨHßO°~ =Úã≤"¡ ∞Õ `ŒO∞° Ö’¡ ™ÈÎ=∞`Œ Híey# ѨÙO°∞+¨∞Å∞
=∂„`Œ"∞Õ l*Ϻ K≥e~¡ K«=Åã≤ L~@∞~k. ¢ã‘Å Î ∞, Ç≤ÅÅ
¡ ∞, =$^°∞Åú ∞, J~^è∞° Å∞, ã¨<®ºã¨∞Å∞,
^ÕÇÍÅÜ«∂Ö’¡ ǨxKÕ¿ã L^ÀºQõ∞Å∞ l*Ϻ K≥e¡~Ѩ٠#∞~_ç q∞#Ǩܵ~K«|_ͤO°∞.
nxH˜aè#fl~Qå Pi÷Hí™ÈÎ=∞`Œ Híey# „Ǩu=Úã≤¡~ [HÍ`ü qkèQå „Ç¨Éèí∞`ÍfixH˜ K≥e¡~K«
=Åã≤L~@∞~k. J~`ËHß^°∞, q^Õjâ◊H∞í Å Î #∞~_ç „Ç¨=∂^°~ Z^°∞O≥#· ǨC_«∞ âÍsO°Hâí H◊ Θ L~_Ë
„Ǩu=Úã≤~¡ ѨÙO°∞+¨∞_«∞ `ŒÇʨ xã¨iQå Ü«µ∞^°~ú Ö’ áåÖÁæ#=Åã≤ L~@∞~k. =Úã≤"¡ ∞Õ `ŒO∞° Å∞
P Ü«µ∞^°ú~Ö’ áåÖ’æ#=ã¨O°~ ÖË^°∞. =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Å∞ l*Ϻ K≥e¡ã¨∞Î#fl~^°∞# ÇÍiH˜ O°Hí∆}
KÕHí∂O°Û_ÍxH˜ =Úã≤¡~ÖË q^Õjâ◊Hí∞ÎÅ`À áÈO®_«=Åã≤ L~@∞~k.
54. =∞ǨÏO∑ (¢ã‘Î Pã≤ÎÇϨ ‰õΩ¯)
''=∞ǨÏ~ü—— J<Õk ѨÙ~°∞+¨µ_ç #∞O_ç ¢ã‘ÎH˜ ã¨O¢Hõq∞OK«=Åã≤# Pi÷HõǨωõΩ¯. Hõ#∞Hõ
=^èŒ∞=Ù‰õΩ =~°∞_»∞ =∞ǨÏ~ü (=^èŒ∞Hõ@flO) K≥e¡OKåe. U^≥·<å HÍ~°}O =Å¡ =∞ǨÏ~ü q"åǨÏ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K≥e¡OK«ÖËHõáÈ`Õ P `«~°∞"å`«~Ú<å gÖˇ·#O`« `«fi~°QÍ K≥e¡OKåe. =∞ǨÏ~ü
`«fi~°QÍ K≥eO¡ K«‰Ωõ O_® Uà◊§`«~|° _ç QÆ_Ñ» _¨ O» =∞Ozk HÍ^Œ∞. JO^Œ∞<å ~ÀA~ÀA‰õΩ ^è~Œ Å
° ∞
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂, ~°∂áê~ÚqÅ∞= `«~∞° QÆ∞`«∞#fl D~ÀAÖ’¡ =∞ǨÏ~ü K≥eO¡ ѨÙÖ’ *ÏѨºO K≥Ü∞« º_»
=∞O>Ë ÉèÏ~°ºÇ¨Ï‰õΩ¯#∞ `˘H˜¯Ñ¨@ì_»"Õ∞.
W™ê¡O ¢Ñ¨HÍ~°O ¢ã‘HÎ ˜ `«# `«O¢_ç #∞Oz `«# ™È^Œ~∞° xH˜ ÅaèOKÕ Pã≤"Î å\ÏÖ’ ã¨Q"Æ ∞Õ
Åaèã¨∞ÎOk. q∞QÆ`å ã¨QÆO =∞ǨÏ~ü ~°∂ѨOÖ’ Éèí~°Î #∞O_ç Åaèã¨∞ÎOk. D =∞ǨÏ~ü q"åǨÏ
ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ W=fiÖËHõáÈ`Õ P `«~°∞"å`« ZѨÊ\˜ÔH·<å Éèí~°Î ^•xfl JѨÙÊQÍ ÉèÏqOz `«#
ÉèÏ~°º‰õΩ W=fi=Åã≤O^Õ. q"åǨÏOÖ’ =∞ǨÏ~ü K≥e¡OѨ٠‰õÄ_® XHõ +¨~°`«∞QÍ LOk. D
+¨~°`«∞ áê\˜OK«x^Õ q"åǨÏO HÍ^Œ∞. =∞ǨÏ~üx QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ K≥|∞`ÀOk:
304 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''¢ã‘ÎÅHí∞ Åaè~K«=Åã≤# =∞ǨÏO∑ (=^è°∞ Hí@fl~)#∞ (qkèQå ÉèÏq~z) ÇÍiH˜
ã¨~`À+¨~Qå WzÛ"Õܵ« ~_ç. Jܵ`Ë ÇÍO°∞ Qõ#Hí ã¨~`À+¨~Qå HÁ~`Œ =∞ǨÏO∑ =∂ǶK‘ ¿Õ ãÎ
^®xfl g∞O°∞ xO°Éèíº~`ŒO°~Qå J#∞Éèíq~K«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–4:4)
=∞ǨÏ~ü, W`«~° HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘HÎ ˜ ZO`« ÃÑ^ŒÌ ^è#Œ ~åã≤ WzÛ L<åfl
J=hfl P"≥∞ ™⁄O`«Pã¨∞ÎÅ ¢H˜OkH˜ =™êÎ~Ú. "å\˜x ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ =∞m§ fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
JÖψQ =∞ǨÏ~ü‰õΩ Ѩiq∞u qkèOz JO`Õ K≥e¡OKåÅx +¨~°`«∞Å∞ ‰õÄ_® ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞.
''g∞O°∞ Qõ#Hí XHíÉèÏO°º ™®÷#~Ö’ =∞O˘Hí ÉèÏO°º#∞ KÕã¨∞H’=_ÍxH˜ xO°‚ܵ~K«∞
Hí∞~>Ë, "≥Ú^°>˜ ÉèÏO°ºHí∞ g∞O°∞ (=∞ǨÏO∑Qå) Z~`ŒÃÑ^°Ì ^è#° O®ã≤ WzÛ=Ù<®fl ^®xfl ZÖÏ~>˜
Ǩiã≤÷uÖ’#¥ =∞m§ fã¨∞H’O®^°∞.—— (Y∞~üP<£–4:20)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ZQÆ"¿Õ ã L^ÕâÌ º◊ O ÃÑ@∞ìH˘x =∞ǨÏ~ü H˜O^Œ H˘O`«ÃÑ·HOõ
K≥eO¡ KÕ XѨÊO^ŒO`À U^≥<· å ¢ã‘xÎ q"åǨÏ=∂_ç# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ "åã¨=Î OQÍ XHõ =ºaèKåi.
JѨÙÊ fã¨∞H˘x uiyK≥eO¡ KÕ L^ÕâÌ º◊ O ÖËx"å_»∞ x*ÏxH˜ XHõ ^˘OQÆ.—— (q∞ëê¯`ü)
¢ã‘Î q_®‰õΩÅ∞ W=fi|_ç#ǨC_«∞QÍx, q`«O`«∞=~Ú #ǨC_«∞QÍx xs‚`« HÍÅʼnõΩ
P"≥∞‰õΩ Éèí~°Î ÖË^• Éèí~°Î `«~°Ñ¶¨Ù |O^èŒ∞=ÙÅ∞ `«y# r=#Éèí$u W"åfieû LO@∞Ok.
''g∞Ö’ Z=iH≥<· ® =∞O°}HßÅ~ Pã¨#flÇ‹∞#· ǨC_«∞ ÇÍi ÉèÏO°ºÅ∞ rq~z=Ù~>Ë, XHí
U_®káå@∞ ÇÍi (áÈ+¨}) YO°∞ÛÅ∞ Éèíi~KÍÅx, W~>˜#∞~_ç Ç‹_«ÅQ˘@ìO®^°x ÇÍO°∞
(`Œ=∞ ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞) qÅ∞¡ O®ã≤áÈÇÍe. P ¢ãÅΑ ∞ `Œ=∞~`Œ@`Í=Ú W~>˜ #∞~_ç Ç‹o§áÈܵ
`Œ=∞Hí∞ #zÛ# Ǩx (ѨÙ#ifiÇÍǨÏ~) ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~Qå KÕã∞¨ H’^°e¿ãÎ ^®xH˜ g∞ÃÑ· ZÖÏ~>˜
ÉÏ^躰 `Œ L~_«^∞° . ^Õ=Ù_«∞ ã¨Ofi° â◊H=Θ ∞~`Œ∞_«∞, Z~`À qÇıK<« ® ǨO∞° _«∞. q_ÍHí∞Å∞ á⁄~k#
=∞Ç≤Ïà◊ÅHí∞ Hí∂_Í ã¨=Úz`Œ suÖ’ r=#Éèí$u WzÛ Ç¨~áåe. Wk ^≥·=cèuǨO°∞Å∞
<ˇOÇ° Oı Û° =Åã≤# q^è∞Œ ºHí^Î O°è ‡° ~. g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl JO°~÷ KÕã∞¨ Hí∞~>ÏO°x ^Õ=Ù_«∞ Dq^è~° Qå
`Œ# P[˝Å#∞ g∞Hí∞ q_«=∞O°z É’kèã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (2:240–242)
IV. ™ê=∂lHõ =º=ã¨÷
=∂#=ã¨=∂[O =∂#"Õ`~« ° ã¨=∂[O HõO>Ë Ñ¨ÓiÎQÍ aè#fl"≥∞#ÿ k. =∂#"Õ`~« ° ã¨=∂*Ï
Ö’¡x [O`«∞=ÙÅ∞, Ѩ‰õ∆ΩÅ∞, ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞, H©@HÍÅ∞, [ÅK«~åÅ∞ ã¨=∞ã¨ÎO ZO`À ¢Ñ¨âßO`«OQÍ
=∞#∞QÆ_» ™êyã¨∞<Î åfl~Ú. "å\˜ =∞^躌 ZÖÏO\˜ JâßOu, JÅ[_»∞Å∞ HÍ#~å=_»O ÖË^∞Œ . XHõ¯
=∂#= ã¨=∂["Õ∞ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ JâßOu JÅ[_»∞Å`À ã¨`=« ∞`«=∞=Ù`ÀOk. `«e^¡ OŒ ¢_∞» efl "ÕkOè KÕ
`«#Ü«ÚÅ∞, ÉèÏ~°ºÅ#∞ Ç≤ÏOã≤OKÕ Éè~í Åΰ ∞, ¢áê}¿ãflÇ≤Ï`«∞Å ¢áê}ÏÅ#∞ `À_Õ q∞¢`¢« ^ÀǨïÅ∞, ™êfi~°÷
¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O "ÕÖÏk =∞Okx Ãã·`«O x~åÌH˜∆}ºOQÍ Ç¨Ï`«=∂ˆ~Û ~å[H©Ü«∞ QÆ∂O_®Å∞,
‰õΩ¢@Å`À QÆÑπK«∞ÑπQÍ ÉÏO|∞Å∞ ÃÑ\˜ì J=∂Ü«∞‰õΩefl =∞@∞ìɡ>Ëì =∞`À<å‡^Œ∞Å∞ =∂#=
ã¨=∂*Ïxfl p_»Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ÖÏ¡ `˘Åz"Õã¨∂Î =∂#=`åfixfl =∞O@ QÆÅ∞ѨÙ`«∞<åfl~Ú.
nxHõO`«\H˜ © =¸ÅHÍ~°}O =∂#=ÙÅ∞ `«=∞ ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ qâ◊fiáêʼnõΩ_»~Ú# ^Õ=Ù_»∞ ѨOÑ≤#
'âßOu =º=ã¨÷—#∞ ¢`Àã≤ѨÙzÛ =∞<À"åOKè«Å‰õΩ ÉÏxã¨Å~Ú áÈ=_»"Õ∞. D âßOu =º=ã¨÷Ö’
™ê=∂lHõ =º=ã¨÷ ZO`À =ÚYº"≥∞ÿ#k. âßOuH˜ Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^Œ"≥∞ÿ# W™ê¡O âßOuÜ«Ú`«"≥∞ÿ#
™ê=∂lHõ =º=ã¨÷‰õΩ HÍ=Åã≤# ~°∂Ѩو~Yefl ZÖÏ ¿Ñ~˘¯#fl^À `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 305
55. |O^è∞Œ ¢¿Ñ=∞
''JÖÏ¡ÇÏπ #∞ `ŒÇʨ =∞O≥=sfl PO®kè~K«O®^°x† `Œe^¡ ~° „_«∞ŠѨ@,¡ |~^è∞° =ÙŠѨ@,¡
J<®^äÅŒ Ѩ@,¡ ¿Ñ^°ÅѨ@¡ ã¨^•ƒù=#`À "≥∞ÅQÍÅx† „Ǩ[Å`À (zO°∞#=Ùfi`À) =∞~z=∂@Å∞
ǨÅHßÅx† „áåO°<÷ ®=º=ã¨÷ ™®÷Ç~≤ KÍÅx† [Hß`ü K≥eã¡ ∞¨ ~Î _ÍÅx "Õ∞=Ú W„™®Ü∂Öòã~¨ `Œu
KÕ`Œ „Ǩ=∂}~ KÕܵ~KÍO.—— (Y∞~üP<£–2:83)
™ê=∂lHõ =º=ã¨Ö ÷ ’ |O^è∞Œ =ÙÅ`À ã¨`û« O|O^è•Å∞ ZO`À =ÚYº"≥∞#ÿ q+¨Ü∞« O. ~°HÎõ
ã¨O|Onè‰Ωõ Å`À, ã¨xflÇ≤Ï`« |O^è∞Œ =ÙÅ`À<Õ ã¨O|O^è•Å∞ qzÛù#flO KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ =∞x+≤ ã¨=∂[O
Ö’x W`«~° =∂#=ÙŠѨ@¡ z`«Îâ◊√kú`À ã¨`«ûO|O^è•Å∞ Hõey=ÙO\Ï_»x PtOK«ÖË=Ú.
''O°HÎí ã¨~|~nèH∞í Å`À g∞HıOÊ° _ç=Ù#fl ã¨ÇϨ [ ÉÏ~^èÇ° ͺxfl `ˇ~K«H~í _ç. ^Õ=Ù_«∞ g∞
K«Oº° efl FHí~@ Qõ=∞xã¨∞<Î ®fl_«#fl ã¨~Qõu =∞O°záÈHí~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:1)
''`Œe¡^°~„_«∞ŠǨ@¡ ã¨^°fiO°Î#~`À =º=ǨÏi~K«~_ç. |~^è°∞=ÙÅ∞, J<®^ä°Å∞, xO°∞
¿Ñ^°Å`À =∞~zQå =∞ã¨Å∞H’~_ç. WO°∞Qõ∞á⁄O°∞Qõ∞ |~^è°∞=ÙÅHí∞, ǨiK«Ü«µ~ÖËx
á⁄O°∞Qõ∞ÇÍiH˜, (g∞ ^≥·#~k# HßO°ºHíÖÏáåÅÖ’) `ÍO°ã¨Ç¨_Ë q∞„`Œ∞ÅHí∞, ÉÏ@™®O°∞ÅHí∞,
g∞ Jnè#~Ö’ =Ù#fl ÉÏxã¨ÅHí∞ "Õ∞Å∞ KÕܵ« ~_ç.—— (4:36)† ''Jܵ`Ë ^≥=· „Qõ~^ä~° „ǨHßO°~
O°HíÎã¨~|~nèHí∞ÖË XHíiHÁHíO°∞ ZHí∞¯= ǨÏHí∞¯^®O°∞Å∞.—— (Y∞~üP<£–8:75)
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤Oz# =∞x+≤ `«#(WO\˜H˘zÛ#) Jukäx Q“~°qOKåe.
^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤Oz# =∞x+≤ `«# |O^è∞Œ =ÙÅ`À ã¨`û« O|O^è•Å∞ Hõey
LO_®e. ^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤Oz# =∞x+≤ =∂\Ï¡_ç`Õ =∞Oz =∂@<Õ
=∂\Ï¡_®e ÖË^• =∞ø#O =Ç≤ÏOKåe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=∞x+≤ PO`«~°ºOÖ’ x["≥∞ÿ# |O^èŒ∞¢¿Ñ=∞ LO>Ë<Õ |O^èŒ∞=ÙÅ`À ã¨`«ûO|O^è•Å∞
Hõey=ÙO\Ï_»∞. WÖÏO\˜ |O^èŒ∞¢¿Ñ=∞#∞ W™ê¡OÖ’ ''ã≤ÖÏ~°Ç≤χ—— JO\Ï~°∞. |O^èŒ∞`åfixfl
qzÛù#flO KÕã¨∞HÀ=_»O, Pã≤ΖJO`«ã¨∞ÎÅ∞ K«∂ã¨∞H˘x q∞_çã≤Ѩ_»∞`«∂ ¿Ñ^Œ|O^èŒ∞=ÙʼnõΩ
^Œ∂~°OQÍ =∞ã¨Å∞HÀ=_»O, "åi ǨωõΩ¯Å∞ HÍÅ~åÜ«∞_»O |O^èŒ∞¢¿Ñ=∞ JxÊOK«∞HÀ^Œ∞.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ^Õ=Ù_»∞ ã¨=∞ã¨Î
ã¨$+≤~ì åã¨∞efl ã¨$lOz# `«~åfi`« '|O^è∞Œ ¢¿Ñ=∞— ÖËzxÅ|_ç ''(^Õ"å!) <Õ#∞ |O^è∞Œ `åfiÅ
`≥QÆ`≥OѨÙÅ ÉÏi#∞O_ç h â◊~°}∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞—— J#flk. ^Õ=Ù_»∞ ^•x =∂@ qx
''J~Ú`Õ hѨ@¡ ã¨`«ûO|O^è•Å∞ Hõey=ÙO_Õ "å_çѨ@¡ <Õ#∂ ã¨`«ûO|O^è•Å∞ Hõey
=ÙO\Ï#∞. h`À ã¨O|O^è•Å∞ `≥Q`Æ O≥ ѨÙÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ "å_ç`À <Õ#∂ ã¨O|O^è•Å∞ `≥QÆ
`≥OѨÙÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞. Wk hH˜+"ì¨ ∞Õ <å?—— JxJ<åfl_»∞. ^•xH˜ |O^è∞Œ ¢¿Ñ=∞ ''W+¨"ì ∞Õ
¢Ñ¨É∂íè !—— J#flk. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ ''ã¨~ˆ P ÉèÏQƺO h‰õΩ ^Œ‰Ωõ ¯`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ_»∞.
nxfl QÆ∞iOz g∞‰õΩ ¢Ñ¨=∂}O HÍ"åÅO>Ë Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ K«^∞Œ =Ù
HÀO_ç– ''g∞O°∞ (ã¨`åºxH˜) q=ÚY∞Öˇ·áÈ`Ë Ö’Hõ~Ö’ =∞m§ JO®K«Hí~, JÅ¡HíÖ’¡ÖÏÅ∞
OÕH≥uÎ㨥ΠXHíi Q˘~`Œ∞Å∞ =∞O˘HíO°∞ H’ã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. J~`ŒHí~>Ë g∞#∞~_ç =∞OÕ~
306 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Pt~K«QõÅ~? gO°ã¨Å∞ ^≥·=âÍǨ„Qõã¨∞ÎÅ∞. ^Õ=Ù_«∞ gix (ã¨`Œº~Hß#ÖËx) J~^èŒ∞Å∞Qå,
(Ç≤Ï`ÀHí∞ÅÎ ∞ q#ÖËx) |kèO∞° Å∞Qå KÕâÍ_«∞. (47:22,23)– (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞: ''h`À ã¨`«ûO|O^è•Å∞ Hõey=Ù#fl
"å_ç`À <Õ#∂ ã¨`û« O|O^è•Å∞ Hõey=ÙO\Ï#∞. h`À ã¨O|O^è•Å∞ `≥OK«∞‰õΩ#fl"å_ç`À
<Õ#∂ ã¨O|O^è•Å∞ `≥OK«∞‰õΩO\Ï#∞—— Jx LOk. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü Aɡ~· ü a<£ =Úuº"£∞ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''|O^è∞Œ
`åfixfl „`≥Oz"Õ¿ã"å_»∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ „Ѩ"tÕ OK«Ö_Ë ∞» .—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: |O^è∞Œ `«fiO ^≥=·
ã≤OǨã¨<åxH˜ ¢"ÕÖÏ_»|_ç ''<å`À ã¨`«ûO|O^è•Å∞ Hõey=Ù#fl "å_ç`À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_®
ã¨`û« O|O^è•Å∞ Hõey=ÙO_»∞QÍHõ! ##∞fl qzÛù#flO KÕã#≤ "å_çx ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® qzÛù#flO
KÕÜÚ « QÍHõ!—— Jx ¢áêi÷ã∂¨ Î LO@∞Ok. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂JÜ«¸ºÉò MÏe^£ a<£ *ˇ^· £ J<åûs (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''##∞fl #~°HõO #∞O_ç ^Œ∂~°OKÕã≤, ã¨fi~åæxH˜ Q˘xáÈÜÕ∞
PK«~} ° QÆ∞iOz <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« O_ç—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
K≥áêÊ~°∞– ''JÖÏ¡ÇÏπ #∞ =∂¢`«"∞Õ P~åkèOK«∞. PÜ«∞#‰õΩ =∞Ô~=ih ™ê\˜ HõeÊOK«‰Ωõ .
#=∂*ò =º=ã¨÷ <≥ÅQ˘Å∞Ê. (¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨÏHõ¯~Ú#) [HÍ`ü K≥eã¡ ∂¨ L Î O_»∞. |O^è∞Œ =Ù
Å`À ã¨`û« O|O^è•Å∞ Hõey=ÙO_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
~À"£∞ K«¢Hõ=iÎ ÃÇÏ~°∞¯ºÅãπ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ѨOÑ≤# ^è~Œ ‡° ¢Ñ¨Kå~° ÖËY =zÛ
#ѨÙÊ_»∞, J`«#∞ "åã¨Î= Ѩiã≤÷u `≥Å∞ã¨∞HÀ"å_®xH˜ "åºáê~° xq∞`«ÎO *ˇ~°∂ã¨ÖËO‰õΩ =zÛ
=Ù#fl J|∂ã¨∞á¶êº<£x Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x =∂\Ï¡_®_»∞. P ~ÀAÖ’¡ J|∂ã¨∞á¶êº<£ W™ê¡O‰õΩ,
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ |^Œâú ¢◊ `«∞=ÙQÍ LO_Õ"å~°∞. W™ê¡O ã‘fiHõiOz# `«~∞° "å`« PÜ«∞# P<å_»∞
`«#‰õΩ, ÃÇÏ~°∞¯ºÅãπ‰õΩ =∞^茺 [iy# ã¨OÉèÏ+¨}#∞ QÆ∞iOz q=iOz# XHõ ǨÏnã¨∞Ö’
D ¢H˜Ok q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® ZO`À QÆ=∞<å~°›"≥∞ÿ#q:
ÃÇÏ~°∞¯ºÅãπ J|∂ã¨∞á¶êº<£x L^ÕtÌ Oz ''PÜ«∞# (ã¨) q∞=∞‡efl U q+¨Ü∂« efl
QÆ∞iOz P^Õtã¨∞<Î åfl_»∞?—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ J|∂ã¨∞á¶êº<£ (~°l) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞
KåÛ~°∞: ''PÜ«∞# =∞=∞‡efl 'g∞~°O`å XˆH ^Õ=Ù_çfl P~åkèOK«O_ç. PÜ«∞#‰õΩ =∞Ô~=ih
™ê\˜ HõeÊOK«HOõ _ç. g∞ѨÓsfi‰õΩÅ =∂@efl =^ŒeÃÑ@ìO_ç— Jx P^Õtã¨∞<Î åfl_»∞. JnQÍHõ
PÜ«∞# =∞=∞‡efl #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ _®Åx, ã¨`º« "Õ∞ ѨÅHÍÅx, hu=∞O`«"∞≥ #ÿ rq`«O
QÆ_á» êÅx, |O^è∞Œ =ÙÅ#∞ ¢¿Ñq∞OKåÅx ‰õÄ_® P^Õtã¨∞<Î åfl_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''Z=Ô~·<å `«# LáêkèÖ’ ã¨=∞$kúx, PÜ«Ú+¨µ¬Ö’ ÃÑ~°∞QÆ∞^ŒÅ#∞ HÀ~°∞‰õΩO@∞O>Ë
J`«#∞ `«# |O^è∞Œ =ÙŠѨ@¡ 㨢`«Ê=~°#Î Hõey=ÙO_®e—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J¢"£∞ a<£ J|㨠(~°l) LÖËd¡ Oz# XHõ ã¨∞n~°…"∞≥ #ÿ ǨÏnã¨∞Ö’ PÜ«∞#
WÖÏ J<åfl~°∞: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ ¢Ñ¨=HõΠѨ^qŒ ÅaèOz# `˘e~ÀAÖ’¡ <Õ<˘Hõ ™êi =∞Hͯ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 307
"≥o§ PÜ«∞xfl ''g∞Ô~=~°O_ô?——J#_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^Õ=Ù_»∞ ##∞fl `«# ¢Ñ¨=HõQÎ Í
xÜ«∞q∞Oz ѨOáê_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl U ÅHõº∆ O HÀã¨O ѨOáê_»∞?——
Jx <Õ#∞ =∞m§ J_çQÍ#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) q+¨Ü«∞O q=iã¨∂Î ''|O^èŒ∞=ÙÅ =∞^茺
ã¨`û« O|O^è•Å∞ <≥ÅQ˘ÅÊ_®xH˜, q¢QÆÇ¨ Å#∞ `˘eyOK«_®xH˜ (JO>Ë q¢QÆÇ¨ ~å^è#Œ #∞
JO`«"Ú ≥ OkOK«_®xH˜), |Ǩï^≥"· å~å^è#Œ [~°Q‰Æ Ωõ O_® XˆH ^Õ=Ù_»∞ P~åkèOK«|_»\Ï
xH˜ ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl ѨOÑ≤OKå_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (ã¨∞#<≥ ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''XHõ |O^è∞Œ =Ù LѨHÍ~°O KÕ¿ãÎ ^•xH˜ ¢Ñ¨`∞« ºÑ¨HÍ~°O KÕ¿ã"å_»∞ |O^è∞Œ ¢Ñ≤ÜÚ « _»∞ HÍ_»∞.
|O^è∞Œ =ÙÅ∞ `«#`À ã¨O|O^è•Å∞ `≥Q`Æ O≥ ѨÙÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩ#flѨÊ\˜H© "åi`À ã¨`û« O|O^è•Å∞
H˘#™êyOKÕ"å_Õ (x["≥∞#ÿ ) |O^è∞Œ ¢Ñ≤ÜÚ « _»∞.—— (|∞MÏi)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü "≥∞=ÿ ¸<å a<£Î Ǩiãπ (~°l) `«# ^ŒQ~æÆ ∞° #fl XHõ
^•ã≤H˜ ÉÏxã¨`fi« O #∞Oz q=ÚH˜Î HõeyOKå~°∞. nx HÀã¨O P"≥∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #∞O_ç
J#∞=∞u fã¨∞HÀÖË^Œ∞. P"≥∞ ^•OѨ`«ºO =O`«∞ =zÛ# ~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P"≥∞
^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àϧ~°∞. JѨÙÊ_®"≥∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞H© ã¨OQÆu `≥Å∞™ê? <Õ#∞ <å ^•ã≤H˜
ÉÏxã¨`fi« O #∞Oz q=ÚH˜Î HõeyOKå#∞—— Jx J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx
''#∞=Ùfi x[OQÍ JÖÏ KÕâß"å?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xHÍ"≥∞ B#<åfl~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞#
''h"å ^•ã≤x h "Õ∞#=∂=∞ÅÖ’ Z=iÔH<· å WzÛ=ÙO>Ë (`«^•fi~å |O^è∞Œ ¢¿Ñ=∞ =ºHõOÎ
KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ) h‰õΩ =∞iO`« ѨÙ}ºO ÅaèOz LO_ÕkHõ^•! Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü ã¨Öχ<£ a<£ Pq∞~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''¿Ñ^Œ"å_çH˜
KÕ¿ã ^•#O (™ê^è•~°})^•#OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»∞`«∞Ok. HÍx (¿Ñ^Œ"å_≥#· ) |O^è∞Œ =Ù‰õΩ
KÕ¿ã ^•#O ~Ô O_»∞q^è•Å ¢Ñ¨Ü∂≥ [#Hõ~"° ∞≥ #ÿ k. XHõ\,˜ Jk ^•#OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»∞
`«∞Ok. ~Ô O_»∞, |O^è∞Œ ¢¿Ñ=∞`À WzÛ#@∞¡QÍ ‰õÄ_® LO@∞Ok.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂J|∞ÌÖÏ¡ J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "≥∞e¡QÍ
H͉õΩO_® aQÆ~æ Q° Í WÖÏ J<åfl~°∞: ''Ñ¶Ö ¨ Ï<å `≥Q"Æ å~°∞ <å q∞¢`«∞Å∞ HÍ*ÏÅ~°∞. ^Õ=Ù_»∞,
ã¨^•Kå~°∞Öˇ#· qâßfiã¨∞ÖË <åq∞¢`«∞Å∞. J~Ú`Õ P `≥Q"Æ åi`À <å‰õΩ |O^è∞Œ `«fiO LOk
QÆ#Hõ <Õ#∞ |O^è∞Œ `«fi ã¨`û« O|O^è•Å#∞ =∂¢`«O `«Ñʨ Hõ H˘#™êy™êÎ#∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: XHõ`«#∞
=zÛ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å |O^è∞Œ =ÙÅ∞ H˘O^Œ~∞° <åfl~°∞. <Õ#∞ "åi`À ã¨`û« O|O^è•Å∞ H˘#
™êyOKåÅx ZO`« ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl "å~°∞ =∂¢`«O <å`À ã¨O|O^è•Å∞ `≥QÆ`≥OѨÙÅ∞
KÕã∞¨ HÀ"åÅ<Õ K«∂ã¨∞<Î åfl~°∞. <Õ#∞ "åiѨ@¡ =∞OzQÍ =º=ǨÏiã¨∞OÎ >Ë "å~°∞ <å‰õΩ H©_∞»
`«ÅÃÑ_»∞Î<åfl~°∞. <Õ#∞ "åiѨ@¡ =∞$^Œ∞"≥·Yi J#∞ã¨iã¨∞ÎO>Ë "å~°∞ <åѨ@¡ Hõiî#OQÍ
¢Ñ¨=iÎã∞¨ <Î åfl~°∞—— JO@∂ `«# QÀ_»∞ "≥à§◊ |∞K«∞Û<åfl_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«x =∂@Å∞
qx ''#∞=Ùfi K≥ÑÊ≤ Ok x["Õ∞J~Ú`Õ #∞=Ùfi "åi <Àà◊§Ö’ "Õ_ç |∂_ç^Œ áÈã¨∞<Î åfl=#∞HÀ.
#∞=Ùfi "åiѨ@¡ WÖψQ 㨢`«Ê=~°#Î `À "≥∞Å∞QÆ∞`«∞#flO`« HÍÅO ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ # "åiH˜
=ºuˆ~HõOQÍ XHõ ã¨Ç¨ Ü«∞‰õΩ_»∞ h"≥O@ LO\Ï_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
308 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: =∞n<åÖ’x J<åû~ü =Úã≤O¡ ÅO^ŒiÖ’ J|∂`«ÖÏ›
(~°l) Q˘Ñ¨Ê ^èxŒ ‰õΩÅ∞. PÜ«∞#‰õΩ J<ÕHõ Y~°∂~˚ Ñ° Ù¨ `À@Å∞ LO_Õq. "å\˜Ö’ 'ɡ~· Ç° ¨ —
`À@O>Ë PÜ«∞#‰õΩ KåÖÏ W+¨ìO. D `À@ =∞ã≤˚^≥#|g =ÚO^Œ∞ÉèÏQÍ# LO_Õk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«~°K«∂ P `À@‰õΩ "≥o§ JHõ¯_ç =∞Ozhà◊√§ `åˆQ"å~°∞. Y∞~üP<£Ö’
''g∞‰õΩ J`«ºO`« ¢Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ =ã¨∞=Î Ùx ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ Y~°∞Û KÕÜ∞« #O`«=~°‰Ωõ g∞~°∞
ѨÙ}º™ê÷~ÚH˜ KÕ~∞° HÀÖË~∞° —— J<Õ ã¨∂H˜Î (3:92) J=`«iOz#ѨÙ_»∞ ǨϢ[`ü J|∂`«ÖÏ›
(~°l) ÖËz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À WÖÏ J<åfl~°∞:
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! 'J`«ºO`« ¢Ñ‘uHõ~°"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ùx ^≥·==∂~°æOÖ’ Y~°∞Û KÕÜ«∞#O`«
=~°‰õΩ g∞~°∞ ѨÙ}º™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀÖË~°—x ^Õ=Ù_»∞ ÃãÅqã¨∞Î<åfl_»∞ Hõ^•! 'ɡ·~°Ç¨— `À@
<åÔHO`À W+¨ì"≥∞ÿ#k. <Õ<å `À@#∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ ^•#O KÕÜ«∂Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞.
^≥·=O #∞O_ç ^•x ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Ptã¨∞Î<åfl#∞. g∞~°∞ ^≥·"å[˝ ¢Ñ¨HÍ~°O ^•xfl LѨÜ≥∂
yOK«O_ç.—— ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''KåÖÏ =∞Ozk. W^≥O`À ÖÏÉèí^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ#
ã¨OѨ^Œ. J~Ú`Õ <å^˘Hõ ã¨ÅǨ. P `À@#∞ h (¿Ñ^Œ) |O^èŒ∞=ÙʼnõΩ ѨOz=Ùfi—— Jx
K≥áêÊ~°∞. ^•xH˜ J|∂`«ÖÏ› (~°l) ''<Õ#∞ g∞P[˝ t~°™ê=Ç≤Ïã¨∞<Î åfl#∞—— J<åfl~°∞. `«~åfi`«
PÜ«∞# P `À@#∞ `«# ÃÑ^Œ<å#fl, z<åfl#fl H˘_»∞‰õΩʼnõΩ ѨOz"Õâß~°∞. (|∞MÏi)..
56. `«e¡^OŒ ¢_»∞ŠǨωõΩ¯Å∞
W™ê¡OÖ’ ^Õ=ÙxǨωõΩ¯Å∞, ^•ã¨∞ÅǨωõΩ¯Åx ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ∞ L<åfl~Ú. D ~Ô O_ç\˜
HõeÜ«∞Hõ`À<Õ Ñ¨iѨÓ~°‚ ^≥·=^èŒ~°‡O, ã¨=∞¢QÆ r=#=º=ã¨÷ J=Ù`«∞Ok. ^•ã¨∞ŠǨωõΩ¯ÅÖ’
"≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ JOâ◊O `«e^¡ OŒ ¢_»∞ŠǨωõΩ¯ÖË. HõxÃÑOz, q^•º|∞^Œ∞Å ú ∞ <ÕiÊ# `«e^¡ OŒ ¢_»∞Ö
ǨωõΩ¯Å<Õ <≥~"° ~Õ Û° x =∞x+≤ =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯Å∞ <≥~"° ~Õ Û° QÆÅ_»x ‰õÄ_® U=∂¢`«O
PtOK«ÖË=Ú. `«e¡^ŒO¢_»∞ŠǨωõΩ¯Å‰õΩ ZO`« ¢áê=ÚYº=ÚO^À K«∂_»O_ç:
''"Õ∞=Ú =∂#=ÙxH˜ `Œ# `Œe¡^°~„_«∞ŠǨ@¡ 㨄`ŒÊ=O°Î# Híey=Ù~_ÍÅx P^Õt~
KÍ=Ú. J`Œx `Œe¡ J`Œ_flç Z~`À „â◊=∞H’iÛ `Œ# QõOƒ° ~ù Ö’ ÃÑ@∞ìHÁx "≥∂ã≤~k. Z~`À
„â◊=∞Ǩ_ç J`Œ_çfl Hí#flk. J`Œ_çfl QõO°ƒù~Ö’ ÃÑ@∞ìHÁx "≥∂Ü«µ_ÍxH˜, P `Œ~åfi`Œ áåÅ∞
=∂xÊ~K«_ÍxH˜ =ÚǨÊùܵ <ˇÅÅ∞ Ǩ>˜ì~k. z=iHõ`Œ#∞ ѨÓiÎQå â◊H˜Î=∞~`Œ∞_«=Ù`Í_«∞.
(JÖÏ) #ÅÉèÜ ·ˇ µË à◊§ „áåÜ«∂xH˜ KÕO∞° Hí∞#fl `Œ~åfi`Œ J`Œ#∞ (^Õ=Ù_çfl) WÖÏ „áåi÷™®Î_∞« ——:
''„Ǩɥíè ! h=Ù <®Hí∞, <® `Œe^¡ ~° „_«∞ÅHí∞ KÕã#≤ "Õ∞à◊§Hí∞ <Õ#∞ hǨ@¡ Hí$`ŒA_˝ Ü « µ
L~_Ë ã¨^°∞ƒkú „Ǩ™®k~K«∞. h „Ǩã¨#fl`ÍÉèÏQõº~ Åaè~KÕ@@∞=~>˜ ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ã
ã¨^∞° ƒkú Hí∂_Í „Ǩ™®k~K«∞. <® ã¨~`Í<®xfl Hí∂_Í ã¨[#˚ ∞Å∞Qå KÕã≤ <®Hí∞ ã¨∞MÏxfl=Ùfi.
<Õ#∞ hHí∞ q^èÕÜ«µ∞}‚ܵ# ^®ã¨∞_çfl. <® áåáåÅHí∞ <Õ#∞ ǨâÍÛ`ÍÎǨǨ_«∞`Œ¥ ##∞fl
Híq∆ ∞~K«=∞x h ã¨xflkèÖ’ "Õ_∞« Hí∞~@∞<®fl#∞.—— (Y∞~üP<£–46:15)
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~∞° ÅÖ’ XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''^Õ=ÙxH˜ Jxfl\˜H<õ åfl Z‰õΩ¯=
W+¨ì"≥∞ÿ# ã¨^•K«~°} Un?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''"Õà◊‰õΩ #=∂A
KÕÜ∞« _»O—— Jx K≥áêÊ~°∞. ''P `«~åfi`« U^Œ——x J_çQÍ_»∞ P J#∞K«~∞° _»∞. ''`«e^¡ OŒ ¢_»∞Å
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 309
Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°#Î Hõey=ÙO_»@O—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ''P `«~åfi`« U^Œ——x ¢Ñ¨tflO
Kå_»`#« ∞. ''^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_»@O—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''=$^Œ∞Ö
ú ~Ú# `«e¡ ^ŒO¢_»∞Å∞ W^Œ~Ì ∞° QÍx ÖËHõ "åiÖ’
XHõ~°∞QÍx ¢|u‰õΩO_»QÍ ("åiH˜ ¿ã=KÕã≤) ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«ÖËHõáÈ~Ú# "å_ç
=Ú‰õΩ¯‰õΩ =∞#∞fl `«QÆÅ! "å_ç =Ú‰õΩ¯‰õΩ =∞#∞fl `«QÆÅ!! "å_ç =Ú‰õΩ¯‰õΩ =∞#∞fl
`«QÅ Æ !!!—— WÖÏ PÜ«∞# =¸_»∞ ™ê~°∞¡ â◊ÑO≤ Kå~°∞. (=Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ÉÏxã¨`fi« OÖ’ =∞QÆ∞`æ ∞« #fl `«O¢_çx H˘x J`«xH˜
q=ÚH˜Î HõeyOz`Õ `«Ñʨ ã¨O`å#O J`«x ~°∞}O f~°∞ÛHÀÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi)
''`Œe¡^°~„_«∞ŠǨ@¡ ã¨^®ƒù=~`À =∞ã¨Å∞H’~_ç. g∞ =Ú~^°∞ ÇÍi^°ÌiÖ’ Z=O≥·<®
=$^°∞Öú L·ˇ ~>Ë ÇÍix 'LѶ—π JxHí∂_Í qã¨∞H’¯Hí~_ç. Híã∞¨ O°∞Hí∞~@¥ qke~z =∂>Ï¡_«
Hí~_ç. ÇÍi`À Q“O°=~Qå =∂>Ï¡_~« _ç† ^°Ü∂« „O°ÇÌ Ï¨ $^°Üµ« ~`À, q#Ü«µ~`À ÇÍi =Ú~^°∞
`ŒÅ=~zL~_«~_ç. '„Ǩɥíè ! gO°∞ ##∞fl z#fl`Œ#~Ö’ ZÖÏ HíO∞° }`À, ÇÍ`Œûź~`À ÃÑ~z
áÈ+≤~KÍO’ JÖÏh=Ù gix HíO∞° }˜~K«∞— Jx „áåi÷~K«~_ç.—— (Y∞~üP<£–17:23,24)
''`Œe^¡ ~° „_«∞ÅHí∞ ¿ã=KÕÜ∂« Åx "Õ∞=Ú =∂#=Ù_çfl P^Õt~KÍ=Ú. J`Œx `Œe¡ ÉÏ^è°
g∞^° ÉÏ^è° Éèíi㨥ΠJ`Œ_çfl `Œ# QõO°ƒù~Ö’ ÃÑ@∞ìHÁx "≥∂ã≤~k. J`Œ_çfl áåÅ∞ q_çÇ≤~K«
_ÍxH˜ O≥~_ÕO_»∞¡ Ǩ>~ì˜ k. (J~^°∞=Å¡ "Õ∞=∞`ŒxH˜ WÖÏ LǨ^tÕ ~KÍO:) '<®Ç¨@¡ Hí$`ŒA_˝ ·≥
L~_«∞. h `Œe¡^°~„_«∞ŠǨ@¡ Hí∂_Í Hí$`Œ[˝`ÍÉèÏ=~`À =∞ã¨Å∞H’. h=Ù (z=iH˜) <®
^°Qiæõ Hˆ O®=Åã≤L~k. Jܵ`Ë hHí∞ `ˇeÜ«µx^®xfl <®Hí∞ ™®>˜ HíeÊ~K«=∞x =uÎ_Kç ¿Õ ãÎ
=∞@∞‰õΩ h=Ù ÇÍi=∂@ Z#fl>˜H© q#Hí∞. „ǨÇ~¨ K«~Ö’ ÇÍi Ǩ@¡ 㨄`ŒÊ=O°#Î HíeyL~_«∞.
J#∞ã¨O°} q+¨Ü«µ~Ö’ =∂„`Œ~ <®"≥·Ñ¨Ù =∞O°e#ÇÍi =∂O®æ<Ëfl J#∞ã¨i~K«∞. z=iH˜
g∞O°~`Í <® ^°QõæiˆH uiyO®=Åã≤ L~k.—— (Y∞~üP<£–31:14,15)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l) LÖËY ¡ #O: XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
ã¨xflkèH˜ =zÛ ''<Õ#∞ (^è~Œ ‡° ™ê÷Ñ#¨ HÀã¨O) Ç≤Ï¢[`ü (=Åã¨) KÕ™êÎ#x, lǨ^£Ö’ áêÖÁæO
\Ï#x ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ g∞`À JO@∞<åfl#∞. nx=Å¡ <å‰õΩ ^≥·=O #∞O_ç ѨÙ}ºO
ÅaèOKåÅx HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl#∞—— Jx J<åfl_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''h `«e¡
^ŒO¢_»∞ÅÖ’ Z=Ô~<· å rqOz=Ù<åfl~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''L<åfl~°∞, W^Œ~Ì ∂°
rqOKÕ L<åfl~°∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. ''#∞=Ùfi x[OQÍ<Õ ^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ ѨÙ}ºO ¢Ñ¨™êkOKå
Åx HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl"å?—— Jx J_çQÍ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞m§. P =ºHÎ̃ B#<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''JÖÏÔQ·`Õ #∞=Ùfi h `«e¡^ŒO¢_»∞Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ uiy"≥o§áÈ.
"åi^ŒiÌ H© ÉÏQÍ ¿ã= K≥~Úº. (JO^Œ∞Ö’ h‰õΩ Ç≤Ï¢[`ü, lǨ^£Å HõO>Ë Z‰õΩ¯= ѨÙ}ºO
Åaèã∞¨ OÎ k.)—— Jx LѨ^tÕ OKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ LÖËY ¡ #OÖ’ WÖÏ LOk: XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ `«##∞
lǨ^£ (^èŒ~°‡áÈ~å@O)Ö’ áêÖÁæ#_®xH˜ J#∞=∞uOK«=∞x q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''h `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞ rqOz L<åfl~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ
310 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=ºHÎ̃, L<åfl~°x K≥áêÊ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J~Ú`Õ h=Ù "åi^ŒiÌ ¿ã=Ö’<Õ
áÈ~å_»∞`«∂ LO_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''`«O¢_ç ã¨fi~°^æ •fi~åÅxfl\˜Ö’ =∞^躌 ^•fi~°O ÖÏO\˜"å_»∞.
h‰H˜+=ì̈ ∞~Ú`Õ P ^•fi~åxfl <åâ◊#O KÕã∞¨ HÀ ÖË^• HÍáê_»∞HÀ.—— (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''(UˆHâ◊fi~°∞_»~Ú#) ^Õ=ÙxH˜ W`«~∞° efl ™ê\˜
HõeÊOK«_O» , `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å =∂@ q#HõáÈ=_»O, #~°ÇϨ `«º KÕÜ∞« _»O, Jã¨`º« ¢Ñ¨=∂}O
("≥Ú^ŒÖ#·ˇ q) Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêáêÅ∞.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ a<£ Pãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«
~°∞Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''Ѷ∞¨ ’~°áêáêÖ’¡ `«e^¡ OŒ ¢_»∞efl ^Œ∂+≤OK«_O» ‰õÄ_® LOk—— Jx
J<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''Z=Ô~·<å `«=∞ `«e¡^ŒO¢_»∞efl ^Œ∂+≤™êÎ~å——
J<åfl~°∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''P...W`«#∞ =∞~˘Hõx `«O¢_çx ^Œ∂+≤¿ãÎ
J`«#∞ W`«x `«O¢_çx ^Œ∂+≤™êÎ_»∞. JÖψQ W`«#∞ =∞~˘Hõx `«e¡x ^Œ∂+≤¿ãÎ J`«#∞
W`«x `«ex¡ ^Œ∂+≤™êÎ_∞» . (D q^èOŒ QÍ =∞x+≤ W`«~∞° Å `«e^¡ OŒ ¢_»∞efl ^Œ∂+≤Oz `«#
Hõ#fl `«e^¡ OŒ ¢_»∞ÖËfl ^Œ∂+≤Oz# "å_»=Ù`å_»∞.)– (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü J|∂LÃã·^£ =∂eH± a<£ ~°aÜ«∂ ™ê~Ún (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi "Õ∞=Ú
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~˘Ûx L#flѨÙÊ_»∞ |#∂ã¨Å=∂ `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# XHõ`#« ∞ =zÛ
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« ‰õÄ_® <Õ#∞ "åiH˜ KÕÜ∞« =Åã≤#
¿ã= U^≥·<å LO@∞O^•?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#O
WKåÛ~°∞– ''LO@∞Ok. "åi ¢âıÜ∞« ã¨∞û =∞xflOѨÙÅ HÀã¨O ^≥"· åxfl "Õ_∞» HÀ=_»O, "å~°∞
KÕãá≤ È~Ú# ¢Ñ¨=∂}ÏÅ#∞ <≥~"° ~Õ Û° _»O, Hˆ =ÅO "åi ^•fi~å<Õ Hõe¿ã |O^è∞Œ `åfiÅ#∞
HõÅѨ_O» , "åi ¿ãflÇ≤Ï`«∞efl Q“~°qOK«_O» .—— (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''XHõ =ºH˜Î `«#`«O„_ç HÍx"å}˜‚ `«# `«O„_ç HÍ_»x
`≥eã≤<å `«# Hõ#fl`«O„_çQÍ K≥ÑÙ¨ ʉõΩO>Ë J`«xH˜ ã¨fi~°Oæ x+≤^OúŒ J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏs)
`«O¢_ç HõO>Ë `«e¡ ™ê÷#"Õ∞ L#fl`«"≥∞ÿ#k
`«e¡^ŒO¢_»∞e^ŒÌiÖ’#∂ `«e¡ ™ê÷<åxH˜ F ¢Ñ¨`ÕºHõ`« LOk. Ñ≤Å¡"å_ç ѨÙ@∞ìHõ, áÈ+¨}Å
q+¨Ü«∞OÖ’ `«O¢_ç ¢â◊=∞–`åºQÍÅ Hõ<åfl `«e¡ ¢â◊=∞–`åºQÍÖË Z‰õΩ¯=QÍ LO\Ï~Ú. Hõ#∞Hõ
<åºÜ«∞Os`åº ã¨O`å#OÃÑ· `«O¢_çǨωõΩ¯Å Hõ<åfl `«e¡Ç¨Ï‰õΩ¯ÖË JkèHõOQÍ LO\Ï~Ú.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O: XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''<Õ#∞ ¿ã=
KÕÜ«∞_®xH˜ <å `«e¡ ^ŒO¢_»∞ÅÖ’ Z=Ô~‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ ''h `«e¡—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. P =ºH˜Î =∞m§ ''P `«~°∞"å`« Z=~°∞?——
Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ ‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h `«e¡—— J<Õ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. P
=ºH˜Î uiy ''P `«~°∞"å`« Z=~°∞?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h `«e¡—— J<Õ
["åaKåÛ~°∞. J`«#∞ =∞m§ ''P `«~°∞"å`« Z=~°∞?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ''h `«O¢_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 311
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ WÖÏ LOk: ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <å 㨢`«Ê=~°Î#‰õΩ Z=Ô~‰õΩ¯=
ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞?—— Jx J_çQÍ_® =ºH˜Î. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h `«e¡, P `«~°∞"å`« h
`«ÖË¡, P `«~°∞"å`« ‰õÄ_® h `«ÖË¡, P `«~°∞"å`« h `«O¢_ç. P `«~°∞"å`« h‰õΩ Z=Ô~O`«
^ŒQÆæi |O^èŒ∞"≥·`Õ "å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''Ñ≤#`«e¡H˜ `«e¡ ™ê÷#O LOk.—— (ui‡l)
=∞~˘Hõ`«#∞ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ ##∞fl U q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz P^Õt™êÎ~°∞?——
Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''h `«e¡ Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°Î# Hõey=ÙO_»∞—— Jx
K≥áêÊ~°∞. P =ºH˜Î J^Õ ¢Ñ¨â◊fl =¸_»∞ ™ê~°∞¡ J_çQÍ_»∞. =¸_»∞ ™ê~°∞¡ ‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ''h `«e¡ Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°Î# Hõey=ÙO_»——=∞<Õ K≥áêÊ~°∞. <åÅæ= ™êi J_çy#
¢Ñ¨â◊fl‰õΩ WzÛ# ã¨=∂^è•#OÖ’ `«O¢_çx ‰õÄ_® KÕ~åÛ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F ~ÀA `«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å`À =ÚK«Û\˜ã¨∂Î WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''<Õ#∞
(~å¢u) ã¨fi~°^æ $Œ âߺÅ∞ K«∂ã¨∞#Î fl@∞¡ HõÅQÆ<åfl#∞. JHõ¯_» <Õ#∞ Z=~À Y∞~üP<£ ѨiOî K«_O»
q<åfl#∞. <Õ#∞ 'D HõO~î°ã¨fi~°O Z=i^Œ—x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ 'Wk Ǩi™ê a<£ <À=∂<£
(~°l) HõO~î°ã¨fi~°O— Jx ã¨=∂^è•#O =zÛOk. Wn `«e¡ Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°Î# ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO.
Wn Jã¨Å∞ `«e¡ Ѩ@¡ 㨢`«Ê=~°Î# ѨÙ}ºÑ¶¨Å=∞O>Ë.—— (q∞ëê¯`ü)
XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''<å=Å¡ ÃÑ^ŒÌ áêѨO [iyáÈ~ÚOk. nxH˜
x+¨¯$u U^≥·<å LO^ŒO\Ï~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''h `«e¡
(rqOz) LO^•?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ÖË^Œ<åfl_»∞. ''áÈh h Ñ≤#fl=∞‡QÍx,
ÃÑ^ŒÌ=∞‡QÍx LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). J`«#∞ LO^Œ<åfl_»∞. ''J~Ú`Õ
P"≥∞Ѩ@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iÎã¨∂Î LO_»∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) ‰õΩ=∂Ô~ΠǨϢ[`ü J™ê‡ (~°l) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
<å `«e¡ ##∞fl K«∂_»\ÏxH˜ =zÛOk. P"≥∞ (WOHÍ ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤OK«x) Jqâßfiã≤.
=∞i <Õ<å"≥∞ Ѩ@¡ =∞OzQÍ<Õ ¢Ñ¨=iÎOKåÖÏ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''h=Ù h`«e¡ ǨωõΩ¯#∞ ‰õÄ_® x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î LO_®e—— Jx K≥áêÊ~°∞. ( |∞MÏi)
`«e¡ áê^•Å ¢H˜O^Œ `«#Ü«ÚÅ ã¨fi~°æO
XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À ''<Õ#∞ lǨ^£ KÕÜ∂« Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞—— Jx J<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''h `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞ L<åfl~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î
''<å `«e¡ =∂¢`«"Õ∞ ¢|u‰õΩOk—— J<åfl_»∞. ''J~Ú`Õ h `«e¡ Ѩ@¡ 㨢`«Ê~°Î# Hõey=ÙO_»∞.
h=Ù h `«eH¡ ˜ â◊H=Θ OK«#ÖˉΩõ O_® ¿ã= KÕÜ∞« QÆe`æ Õ lǨ^£ ѨÙ}º"Õ∞ HÍ^Œ∞, ǨÏ*ò–L¢=∂Å∞
KÕã≤#O`« ѨÙ}ºO ‰õÄ_® Åaèã¨∞ÎOk—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)– (J|∂Ü«∂ÖÏ–`«¢ÉÏx)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O:''`«e¡ áê^•Å ¢H˜O^Œ ã¨fi~°æO LOk.—— (`«¢ÉÏx)
XHõ`«#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ =zÛ ^≥·==∂~°æOÖ’ lǨ^£ (^èŒ~°‡Ü«Ú^ŒúO)
KÕÜ«∞_®xH˜ J#∞=∞u W=fi=∞x J_çQÍ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''h `«e¡ ¢|uˆH
312 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î ''¢|uˆH LOk—— J<åfl_»∞. ''J~Ú`Õ h `«e¡
HÍà◊√§ Ѩ@∞ìHÀ. P"Õ∞ h ã¨fi~°æO—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O). (`«sæÉò = `«s›Éò)
XHõ`«#∞ =zÛ ''<Õ#∞ lǨ^£Ö’ áêÖÁæ<åÅx J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. g∞ ã¨ÅǨ
Uq∞\——x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) h `«e¡ ¢|uˆH LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. P
=ºH˜Î ''<å `«e¡ ¢|uˆH LOk—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J~Ú`Õ #∞"åfi"≥∞‰õΩ
¿ã= KÕã¨∂ÎLO_»∞. P"≥∞ áê^•Å ¢H˜O^Œ (h)ã¨fi~°æO LOk—— Jx K≥áêÊ~°∞. (#™ê~Ú)
ǨϢ[`ü LÖˇ·ãπ Ysfl (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Ü«∞=∞<£ ^Õâ◊ x"åã≤. =∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨) ^≥=· ¢Ñ¨=HõQÎ Í ¢Ñ¨Éqíè Oz# ã¨=∂Kå~°O, W™ê¡O ã¨O^ÕâO◊ PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕi#ѨÙÊ_»∞
PÜ«∞# "≥O@<Õ W™ê¡O ã‘fiHõiOKå~°∞. PÜ«∞#QÍi `«e¡ JѨÊ\˜H˜ ¢|uˆH LOk. HÍx P
=$^Œ∞ú~åÅ∞ KåÖÏ |ÅÇ‘Ï#OQÍ LO_»@O =Å¡ H˘_»∞‰õΩ ¿ã= g∞^Œ P^è•~°Ñ¨_»=Åã≤
=zÛOk. ǨϢ[`ü Ysfl (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) É’^èŒ#Å ¢Ñ¨HÍ~°O rq`åO`«O `«e¡
¿ã=Ö’ LO_çáÈÜ«∂~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ѩ@¡ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ Jq∞`«"∞≥ #ÿ ¢¿Ñ=∂aè=∂<åÅ∞
L#flѨÊ\˜H© PÜ«∞# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ^Œi≈Oz P =∞ǨÏhÜ«ÚxH˜ ã¨Ç¨c (¢Ñ¨`«ºHõ∆
J#∞K«~°∞_»∞) JÜÕ∞º ÉèÏQͺxH˜ <ÀK«∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂~°∞.
ǨϢ[`ü LÖˇ·ãπ Ysfl (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) "≥·Yi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ ZO`«QÍ<À #zÛOk.
PÜ«∞# XHõ™êi J#∞K«~°∞ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î ''`å|~¸<£ (¢Ñ¨=HõÎ ¢Ñ¨`«ºHõ∆ J#∞
K«~°∞efl ^Œi≈Oz# =Úã≤¡OÅ)Ö’ XHõ`«#∞ L<åfl_»∞. J`«x ¿Ñ~°∞ LÖˇ·ãπ. J`«xH˜ XHõ
`«e¡ LOk. J`«x â◊s~°O g∞^Œ XHõ `≥Åx¡ =∞K«Û ‰õÄ_® LO@∞Ok. g∞~°∞ g∞ á⁄~°áê@¡‰Ωõ
J`«_çfl =∞xflOѨ٠¢áê~°÷# KÕÜ«∞=∞x J_»QÆO_ç—— Jx K≥áêÊ~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ™êi <åÅ∞QÆ∞ Ѷ¨∞’~°áêáêÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞.
JO^Œ∞Ö’ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ Ѷ∞¨ ’~°áêѨO `«e¡ Ѩ@¡ Jq^èÜ
Õ ∞« `« K«∂Ѩ_"» ∞Õ . (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
57. ã¨~`å# tHõ}
∆
¢ã‘Î HÍ~åºK«~}
° ѨikèÖ’ Éè~í Ñΰ @
¨ ¡ q^èÜ
Õ ∞« `« `«~åfi`« ã¨O`å#tHõ}
∆ ‰õΩ ZO`À ¢áê=ÚYºO
W=fi|_çOk. ''g∞~°∞ L`«Î=∞ `«Å∞¡Å#∞ W=fiO_ç, <Õ#∞ g∞‰õΩ L`«Î=∞ *Ïux W™êÎ#∞——
J#fl <≥áÈeÜ«∞<£ É’<åáêsì =∂@ ‰õÄ_® ã¨O`å# tHõ∆} ¢áê=ÚYºO `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk.
nxfl|\˜ì ÉèÏq`«~åÅ Éèqí `«=ºO ¢ã‘Î KÕuÖ’<Õ LO^Œx ‰õÄ_® `≥Å∞™ÈÎOk. Ñ≤ÅÅ ¡ ¢áê^äqŒ ∞Hõ
áê~îâ° ßÅ `«e=¡ _çÜ∞Õ . Hõ#∞Hõ ¢ã‘Î `«ÅK«∞‰õΩO>Ë ã¨=∂*Ïxfl ã¨O㨯iOK« QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JÖψQ
P"≥∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë ã¨=∂*Ïxfl K≥_»Q˘@ì QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok ‰õÄ_®.
W™ê¡OÖ’ `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ#flѨÊ\˜ #∞OKÕ ã¨O`å#tHõ∆} ¢áê~°OÉèí=∞=Ù
`«∞Ok. "å~°ÑÙ¨ Ê_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <ÕiÊ# D ^Œ∞P ("Õ_∞» HÀÅ∞) Ѩ^•Å∞ Ѩi™î êÎ~∞° :
''^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°Oaèã∞¨ <Î åflO. ^Õ"å! =∞=∞‡efl Ã+·`å<£ H©_∞» #∞O_ç HÍáê_»∞.
h=Ù =∂‰õΩ ¢Ñ¨™êkOKÕ ã¨O`å<åxfl ‰õÄ_® Ã+·`å<£ H©_∞» #∞O_ç HÍáê_»∞.—— (|∞MÏi)
ã¨O`å#tHõ∆} q+¨Ü«∞OÖ’ Y∞~üP<£ É’^èŒ#Å∞ Uq∞\’ Ѩije^•ÌO. ǨϢ[`ü
Å∞Mχ<£ (J֡Ƿ Ï≤ ) `«# ‰õΩ=∂~°∞xH˜ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕã∂¨ Î WÖÏ K≥|∞`å~°∞:
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 313
''Å∞Mχ<ü `Œ# Hí∞=∂O°∞xH˜ Ç≤Ï`ÀǨ^Õâ◊~ KÕã≤# ã¨~^°O°ƒù~ Qõ∞O°∞ÎKÕã¨∞H’. J`Œ#∞ `Œ#
Hí∞=∂O°∞x`À 'ÉÏ|¥! ^Õ=ÙxH˜ (PÜ«µ# ^≥·=`«fi~Ö’) Z=ih ™®>˜HíeÊ~K«Hí∞. ^Õ=ÙxH˜
™®>˜HíeÊ~K«_«~ ÃѶ∞ÏO°áåǨ~, ^®O°∞}Ç‹∞·# J<®ºÜ«µ~— J<®fl_«∞.—— (31:13)
''Hí∞=∂O®! U^Œ~Ú<® |~_«O®ÜµÖ’ Qåx, PHßâ◊~Ö’Qåx, Éèí¥q∞ÃÑ·Qåx, ÖË^®
=∞O≥Hí¯_≥·<® ã¨OÕ P=y~[~`Œ =ã¨∞Î=Ù ^®y=Ù<®fl ^Õ=Ù_«∞ ^®xfl |Ü«µ>˜H˜ fÜ«µQõÅ_«∞.
PÜ«µ# Z~`À 㨥Hí∆„QåÇ≤Ï, ã¨=∞ã¨Î~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞.——
''(Hí#∞Hí) Hí∞=∂O®! h=Ù „áåO°÷<® (#=∂*ò) =º=ã¨÷ <ˇÅHÁÅ∞Ê. („Ǩ[Å#∞) =∞~zx
Qõ∞i~z P^Õt~K«∞, K≥_«∞ q+¨Ü«∂Å #∞~_ç "åi~K«∞. Híë®ìÅ∞ =zÛ#ǨC_«∞ ã¨Ç¨Ï#~
=Ç≤Ï~K«∞. Wq Z~`À ^è≥·O°º™®Ç¨Ï™®Å`À Hí∂_ç# q+¨Ü«∂Å∞. Éèí¥q∞ÃÑ· (q∞_çã≤áå@∞`À)
xHí∞¯`Œ¥ hÅ∞æ`Œ¥ #_«=Hí∞. `Œ##∞`Í#∞ á⁄Qõ_«∞Hí∞<Ë, q∞_çã≤Ǩ_Ë "å_çfl ^Õ=Ù_«∞ U=∂„`Œ~
"≥∞K«∞ÛH’_«∞. h #_«=_çÖ’ =∞^èÕº=∂O®æxfl J=Å~a~K«∞. h Hí~Oî°ã¨fiO°~ Hßã¨Î `Œyæ~K«∞H’.
Jxfl ã¨fiO®Å Hí~>Ë Qå_ç^°ã¨fiO°~ J`Œº~`Œ HíOî’O°"≥∞ÿ#k——. (31:16-19)
''W„ÉÏÇ‘Ï~#∞ J`Œx „ǨÉèí∞=Ù 'x#∞fl h=Ù (=∂Hí∞) ã¨=∞iÊ~K«∞H’— Jx P^Õt~K«Qå<Ë
J`Œ#∞ (U=∂„`Œ~ `Œ@Ǩ>Ïܵ~K«Hí∞~_Í) '##∞fl <Ë#∞ ã¨O°fiÖ’Hí „Ç¨Éèí∞=ÙHí∞ ã¨=∞iÊ~K«∞
Hí∞~@∞<®fl—#x J<®fl_«∞. `ŒO°∞ÇÍ`Œ J`Œ#∞ `Œ# Hí∞=∂O°∞ÅHí∂¯_Í D (ã¨fiÜ«µ~ ã¨=∞O°Ê})
q^è®<®<Ëfl LǨ^Õt~KÍ_«∞.—— Ü«∂Y¥Éò Hí∂_Í `Œ# HÁ_«∞Hí∞ÅHí∞ Ç≤Ï`Œ=Ù KÕ㨥Π'^Õ=Ù_«∞ g∞
H’ã¨~ D r=# q^è®<®<Ëfl xO°‚ܵ~KÍ_«∞. Hí#∞Hí K«xáÈÜ˵ =O°Hí∂ ^≥·=q^èÕÜ«µ∞Å∞
(=Úã≤¡=ÚÅ∞)Qå<Ë rq~KÍe— J<®fl_«∞.—— (2:131,132)
a_»¤[#‡ `«~°∞"å`« fã¨∞‰õΩ<Õ *Ï¢QÆ`«ÎÅ∞
Ñ≤Å"¡ å_»∞ ѨÙ@ìQÍ<Õ J`«x ‰õΩ_ç K≥qÖ’ J*Ï<£, Z_»=∞ K≥qÖ’ WMÏ=∞`ü ѨiOî Kåe.
ǨϢ[`ü á¶êu=∂ (~°l)‰õΩ ''W=∂"£∞ ǨïÃã·<£ (~°l) ѨÙ@ìQÍ<Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =zÛ
PÜ«∞# ‰õΩ_ç K≥qÖ’ J*Ï<£, Z_»=∞ K≥qÖ’ WMÏ=∞`ü ѨiîOKå~°∞.—— (`«¢ÉÏx)
''Ñ≤Å"¡ å_»∞ ѨÙ\˜#ì "≥O@<Õ J`«x K≥=ÙÖ’¡ ^Õ=Ùx ã¨∞u÷ , ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨™êÎ=#
Ѩ_»QÍ<Õ Ã+·`å<£ JHõ¯_»∞flOz áêiáÈ`å_»∞. Ñ≤Å¡"å_»∞ ѨÙ\˜ì# U_»= ~ÀA# J`«xH˜
¿Ñ~°∞ÃÑ\Ïìe. (`«Ñ¨ÙÊ_»∞ J~°÷O =KÕÛ ¿Ñ~°∞ H͉õΩO_® =∞Oz ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïìe.) `«~°∞"å`«
`«Å "≥O¢_»∞HõÅ∞ Q˘iyOz 'JvMÏ— ([#‡k<À`«û=O) KÕÜ«∂e.—— (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# g∞~°∞ g∞¿Ñ~°∞, g∞`«O¢_ç
¿Ñ~°∞`À Ñ≤Å=|_»`å~°∞. JOKÕ`« g∞~°∞ =∞Oz¿Ñ~°∞¡ ÃÑ@∞ìHÀO_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
Ñ≤Å¡"å_çH˜ J^Õ ~ÀA# Y`åfl (=_»∞QÆ∞) ‰õÄ_® KÕÜ«∞=K«∞Û. a_»¤‰õΩ `«e¡áêÖË
Jxfl\˜HõO>Ë ¢âı+ª̈"≥∞ÿ# PǨ~°O. Hõ#∞Hõ gÖˇ·#O`«=~°‰õΩ `«e¡áêÖË Ñ¨\Ïìe. áÈ`Õ Ñ≤Å¡"å_»∞
=∂\Ï¡_@ » O "≥Ú^ŒÖ@ ˇ Qì Í<Õ =ÚO^Œ∞QÍ J`«x KÕ`« 'ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡Çï¨ , =ÚǨÏ=∞‡^£
~°ã¨∂Å∞ÖÏ¡ÇπÏ— Jx K≥Ñ≤ÊOKåe.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ñ≤ÅÅ ¡ #∞ Jq∞`«OQÍ ¢¿Ñq∞OKÕ"å~°∞. ''=∞# ÃÑ^ŒÅ Ì #∞ Q“~°qOK«x,
=∞# Ñ≤#flÅѨ@¡ "å`«ûźO K«∂Ѩx"å_»∞ =∞#Ö’x"å_»∞ HÍ^Œ∞—— J<åfl~åÜ«∞#. (ǨÏnã¨∞).
314 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ñ≤šʼnõΩ q^•º|∞^Œ∞úÅ∞ QÆi¿Ñ q+¨Ü«∞=∞~Ú PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''`«O¢_ç `«# ã¨O`å<åxH˜ WKÕÛ HÍ#∞HõÅÖ’ =∞Oz q^•º|∞^Œ∞úÅ∞ QÆ~°Ñ¨_»"Õ∞
Q˘Ñ¨Ê HÍ#∞Hõ. ^•xH˜ q∞Oz# ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# HÍ#∞Hõ =∞ˆ~n ÖË^Œ∞.—— (ui‡l)
''`«O¢_ç `«# H˘_»∞‰õΩ‰õΩ q^•º|∞^Œ∞úÅ∞ QÆ~°Ñ¨_»O HõO>Ë q∞Oz# Q˘Ñ¨Ê LѨHÍ~°O
J`«x #∞O_ç =∞ˆ~n ÖË^Œ∞.—— (ui‡l)
¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# =∞x+≤`À JO^ŒiHõ<åfl =ÚO^Œ∞ [QÆ_=» ∂_Õ"å~°∞ J`«x ã¨O`å#"Õ∞.
"å~°∞ ^Õ=Ùx`À ''^Õ"å! W`«_çfl QÆ∞iOz =∂ Ѷ≤~åº^Œ∞ fã¨∞HÀ. W`«#∞ =∞=∞‡efl J^èŒ~°‡
ã¨Oáê^Œ#`À áÈ+≤OKå_»∞. =∂‰õΩ qkèQÍ <Õ~°Ê=Åã≤# q+¨Ü«∂Å∞ W`«#∞ =∂‰õΩ <Õ~°Ê
ÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ "Õ∞=Ú J*Ï˝#∞Å∞QÍ LO_çáÈÜ«∂=Ú—— Jx JO\Ï~°∞. (ui‡l)
''XHõ =ºH˜Î `«# ã¨O`å<åxH˜ q^•º|∞^Œ∞úÅ∞ QÆ~°Ñ¨_»O =¸_»∞#fl~° ¿ã~°¡ ^è•#ºO
ÖËHõ Y~°∂˚~°Ñ¨O_»∞¡ =ÔQ·~å ^•#O KÕÜ«∞_»O HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O—— (ui‡l)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞ÅÖ’ `«O¢_ç ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. n#~°÷O ã¨O`å#tHõ∆}‰õΩ `«O¢_ç =∂¢`«"Õ∞
ÉÏ^èŒ∞º_»x HÍ^Œ∞, `«O¢_ç`À áê@∞ `«e¡ ‰õÄ_® ÉÏ^èŒ∞º~åÖË. =ÚYºOQÍ Ñ≤Å¡Å ¢áê^äŒq∞Hõ
^Œâ◊Ö’ "åi tHõ∆} QÆ∞iOz Z‰õΩ¯=QÍ `«ÖË¡ ÉÏ^èŒ∞º~åÅ=Ù`«∞Ok. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) É’kèOz#
=∞iH˘xfl Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''g∞ Ñ≤ÅÅ
¡ ∞ U_Õà§◊ =Ü«∞ã¨∞û‰õΩ KÕ~∞° HÀQÍ<Õ "åix #=∂A QÆ∞iOz P^ÕtOK«O_ç.
Ѩ^Õà◊§ =Ü«∞ã¨∞û‰xO_ç# `«~°∞"å`« (‰õÄ_®) #=∂A KÕÜ«∞HõáÈ`Õ "åix H˘@ìO_ç.
Ѩ^Õà◊√§ xO_ç# `«~°∞"å`« "åi Ѩ_»HõÅ∞ "Õ~°∞KÕÜ«∞O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
¢ã‘Îã¨O`å#O–`«e¡^ŒO¢_»∞Å ÉÏ^茺`«Å∞
''^Õ=Ù_«∞ Éèí¥=∂ºHßâÍÅHí∞ Ü«µ[=∂x, ™®O°fiÉè“=Ú_«∞. `Í#∞ `ŒÅz# „Ǩu^®hfl
ã¨$+≤ì~K«QõÅ_«∞. `Í#∞ H’i#q^è°~Qå HÁ~^°iH˜ =∞Qõã¨~`Í#~, HÁ~^°iH˜ P_«ã¨~`Í#~,
=∞i HÁ~^°iH˜ P_«, =∞Qõ ã¨~`Í#~ „Ǩ™®k™®Î_«∞. JÖÏQÕ `Í#∞ H’i#ÇÍix ã¨~`Í#
Ç‘Ï#∞Å∞Qå ‰õÄ_® KÕ™®Î_«∞. PÜ«µ# Q˘Ç¨Ê *Ï˝#ã¨~Ǩ#∞fl_«∞, ã¨=∞ã¨ÎHßO®ºÅ∞ KÕÜ«µQõÅ
ã¨=∞O°∞÷_«∞.—— (Y∞~üP<£–42:49,50)
''^®i„^°ºÉèíÜ«µ~`À g∞ ã¨~`Í<®xfl K«~ѨÙH’Hí~_ç. "Õ∞=Ú ÇÍiH© PǨO°q∞ã¨∞Î<åflO,
g∞Hí∂ Wã¨∞Î<®flO. "åix K«~Ǩ_«~ ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# áåǨ~.—— (Y∞~üP<£–17:31)
^Õ=Ù_«∞ ã¨$+≤ìHíO°Î, PO®^è°∞º_«∞ =∂„`Œ"Õ∞ Hß^°∞† PÜ«µ# âÍã¨#HíO°Î, áÈ+¨Hí∞_«∞ Hí∂_Í.
„áå}˜H’>˜x áÈ+≤~KÕ ÉÏ^è°º`Œ#∞ PÜ«µ<Ë fã¨∞Hí∞<®fl_«∞. Láåkè ã¨=ÚáåO°˚#Hí∞ =∂#=ÙÅ∞
Hí$+≤ =∂„`Œ"Õ∞ KÕÜ«µQõÅO°∞. Láåkè„Ǩ^®`Œ ^Õ=Ù_Ë. ÃÑO°∞Qõ∞`Œ∞#fl [<®ÉèÏHí∞ J#∞Qõ∞}~Qå
PÜ«µ# PǨO’`ŒÊuÎ Hí∞_Í ÃÑ~K«∞`Œ∞<®fl_«∞. JkèH’`ŒÊuÎ H’ã¨~ =º=™®Ü«µO°~Qõ~Ö’ J^°∞ƒù`Œ
q^è®<®Å∞, J™®^è®O°} ™®~HıuHíǨ^°ú`Œ∞efl =∂#=ÙÅHí∞ J#∞„QõÇ≤Ï~z#ÇÍ_«∞ P „ǨÉèí∞"Õ.
J*Ï˝# HÍÅOÖ’ J~°|∞ƒÅ∞ P_»Ñ≤Å¡efl ^Õ=Ùx ã¨O`å#OQÍ #"Õ∞‡"å~°∞. HÍx JÖÏO\˜
Ñ≤Åe¡ fl ~°H}
∆õ , ^•i¢^ŒºÉèÜ í ∂« Å`À x~åÌH}
∆˜ ºOQÍ ã¨r=ã¨=∂kè KÕ¿ã"å~°∞. "åi ÃÑ·âßzHõ KÕ+eì̈ fl
Y∞~üP<£ D q^èŒOQÍ YO_çOzOk:
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 315
''J*Ï˝<®~^è°HßO°~Ö’ Ǩ_ç `Œ=∞ ã¨~`Í<®xfl ǨÏ`Œ=∂iÛ#ÇÍO°∞, ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~
z# PǨO°=ã¨∞Î=Ùefl ^Õ=Ùx g∞^° J|^®úÅ∞"≥∂Ç≤ x¿+kè~K«∞Hí∞#flÇÍO°∞ ÃѶ∞ÏO°~Qå
#+¨ìáÈ`Í~°∞. ÇÍO°∞ ѨÓiÎQå =∂O°æ„Éèí+¨∞ìÖˇ· áÈÜ«∂O°∞.—— (Y∞~üP<£–6:140)
WÖÏ~>˜ J*Ï˝#∞Å∞ „Ǩu Ü«µ∞Qõ~Ö’ ^®i„^°º ÉèÜ í µ« ~`À `Œ=∞ ã¨~`Í<®xfl ǨÏ`Œ=∂O°∞Û
`Œ∞<®flO°∞. Hí∞@∞~| xÜ«µ~„`Œ} ¿ÑO°∞`À <Ë_∞« <®QõiHí∞Å=∞x K≥ÇC¨ Hí∞<ËÇÍO°∞ =∂#=*Ïux
„ǨÇ~¨ K«~Ö’Hı O®hÜ«∞Hí∞~_Í =∂`Œ$QõOƒ° ~ù Ö’<Ë =∞@∞ìÃÑ_«∞<Î ®flO°∞. @∞ɡHgìí ∞-"ÕãH¨ gìí ∞ PǨO+Õ #¨ ¡
^®fiO®, =∞~^°∞Å∞-Hí~_À"£∞Å ^®fiO® Ç≤~_À`ŒÊuÎx JiHí_«∞Î<®flO°∞. ^≥·=~ „Ǩ™®k~z#
™®~HıuHí Ǩi*Ï˝<®xfl ^°∞ifixܡ∂QõǨO°∞㨥Π„Éèí¥}ǨÏ`ŒºÅHí∞ Ãã·`Œ~ áåÅÊ_«∞`Œ∞<®flO°∞.
''gO°∞ ^Õ=Ùx^®ã¨∞ÅÖ’ HÁ~^°ix PÜ«µ#Hí∞ ã¨~`Í#~ J~@Qõ>ÏìO°∞. =∂#=Ù_«∞
x[~Qå ǨO°=∞ Hí$`ŒÑ¶¨∞∞fl_«∞. ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ã¨$+≤ì`ÍÅÖ’ HÁ~^°ix `Œ#Hí∞ ‰õÄ`«∞à◊√§Qå
Z~K«∞HÁx, g∞Hí∞ =∂„`Œ~ H’i HÁ_«∞Hí∞efl „Ǩ™®k~KÍ_Í? (Z~`ŒJѨKå~°O?) Jܵ`Ë
ÇÍO°∞ HíO∞° }®=∞Ü«µ∞_»~Ú# ^Õ=ÙxH˜ U P_«ã~¨ `Í#~ J~@Qõ>ÏìO’ P ã¨~`Í#~ Qõ∞i~z#
â◊∞ÉèíÇ͈~Î "åiÖ’ Z=iH≥·<® qxÊ¿ãÎ J`Œ#∞ =ÚY~ =∂_«∞ÛHÁx ѨÙ>ˇì_«∞ ^°∞Y~`À „Hí∞~y
áÈ`Í_«∞. PÉèíO°}®ÅÖ’ JÖÏ¡O°∞=Ú^°∞ÌQå ÃÑO°∞Qõ∞`Œ¥, ÇÍ^°#Ö’ `Œ# Jaè„áåÜ«∂xfl Hí∂_Í
ã¨iQå q=i~K«ÖËx P_«Ç≤Å¡ ^Õ=Ùx "å>ÏÖ’H˜ =zÛ~^®?—— (Y∞~üP<£–43:15-18)
ѨÓO°fi~ JO°|∞ƒÅ∞ ã¨~`Í<À`ŒÊuÎx JiHí>Ëì~^°∞Hí∞ ã¨~ǨO°¯ ã¨=∞Ü«µ~Ö’<Ë gO°º~ ¢ã‘Î
QõO°ƒù~Ö’H˜ áÈHí∞~_Í xO’kè~KÕÇÍO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) D K«~°º Ǩ@¡ Jܵ+¨ì`Œ "≥e|∞K«∞Û`Œ¥
''„Ǩà◊Ü«µ~ =O°Hí∞ ѨÙ@ì=Åã≤# Ç≤Å¡Å∞ Z>˜ì Ǩiã≤÷uÖ’#¥ ѨÙ>˜ì fO°∞`ÍO°∞—— J<®flO°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèÖ’ PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ H˘O^Œ~°∞ xã¨öÅ# ã¨OѨ~°¯O
QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ã¨OѨ~¯° O `«~åfi`« ¢ã‘Î QÆ~ƒ° Où ^•ÅÛ‰õΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ
"Õ∞"Õ∞^≥<· å Ѩx KÕÜ∞« =KåÛ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞ xãö̈Å#
ã¨OѨ~¯° O KÕÜ∞« _»O =Å¡ XiˆQ^Õg∞ ÖË^∞Œ . ^Õ=Ù_»∞ U =∂#=Ù_çfl ѨÙ\˜Oì KåÅx qkè¢"å`«
Ö’ ~åâß_À J`«#∞ ZÖÏQÆ∂ ѨÙ\˜fì ~°∞`å_»∞'' Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞_˘HÍÜ«∞# xã¨öÅ# ã¨OѨ~°¯O QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î, WÖÏ KÕÜ«∞
=KåÛ? Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''¢Ñ¨u g~°ºaO^Œ∞=Ù ^•fi~å Ñ≤Å"¡ å_»∞
ѨÙ\Ïìeû# J=ã¨~°OÖË^Œ∞. ^Õ=Ù_»∞ Z=i<≥·<å ѨÙ\˜ìOK«^ŒÅK«∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ PÜ«∞#
x~°Ü‚ ∂« xfl (=∂#=Ùx) UÜ«ÚH©Î J_»∞H¤ À*ÏÅ^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
P<å\˜J~°|∞ƒÅ∞ `«eá¡ êÅ=Å¡ a_»‰¤ Ωõ #+¨Oì HõÅ∞æ`∞« O^Œx P"≥∞`À ã¨OÉè’yã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞
g~°ºO ֒ѨeH˜áȉõΩO_® KÕ¿ã"å~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JÖÏ KÕÜ∞« _®xfl ‰õÄ_® W+¨Ñì _¨ » ÖË^∞Œ .
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi J<ÕH=õ ∞Ok J#∞K«~∞° Å =∞^躌 ‰õÄ~˘Ûx =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''¢ã‘Î
a_»‰¤ Ωõ áêeKÕÛ HÍÅOÖ’ Éè~í ΰ P"≥∞`À ã¨OÉè’yOK«_O» ÃÑ· <Õ#∞ "≥Ú^Œ\’¡ POHõ∆ qkèOKå
Å#∞‰õΩ<åfl#∞. HÍx ~À=∞#∞¡, áêsûÅ∞ WÖÏ KÕã¨∞Î#flѨÊ\˜H© "åi Ñ≤šʼnõΩ ZÖÏO\˜
#+¨ìO "å\˜Å¡HõáÈ=_»O <Õ#∞ QÆ=∞xOKå#∞—— Jx J<åfl~°∞. P `«~åfi`« J#∞K«~°∞Å∞
xã¨Å
ö # ã¨OѨ~¯° O QÆ∞iOz J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''xãö̈Å# ã¨OѨ~¯° O KÕÜ∞« _»=∞O>Ë Ñ¨~ÀHõO∆ QÍ (a_»#¤ ∞) ã¨r=ã¨=∂kè KÕÜ∞« _»"∞Õ . D
316 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ѩx 'ã¨r=ã¨=∂kè KÕܵ« |_ç# ǨãÉ≤ ÏeHí#∞ h=Ù U `ŒÇC¨ =Å¡ K«~Ǩ|_ͤ=x J_çy
#ǨC_«∞...— (Y∞~üP<£–81:8) J<Õ ã¨∂H˜Î ÖÏO\˜^.Õ —— (=Úã≤O¡ )
P_»Ñ≤šŠѨ@¡ q=Hõ∆ Jˆ~aÜ«∂Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨ÉèíqOK«Hõ ѨÓ~°fiO =∞iO`«
Z‰õΩ¯=QÍ LO_Õk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ(ã¨) "åix Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å #Ü«∂# ÉèíÜ«∂#
ZO`«QÍ<À #K«Û*ˇáêÊ~°∞. =ÚYºOQÍ Y∞~üP<£Ö’x Ѩ~Ö ° ’HõÑÙ¨ ["å|∞^•s ÉèÏ=#, Ѩ~Ö ° ’Hõ
^Œ∞¢+¨Êi}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*Ëã≤ "åixÖÏ f¢=OQÍ ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞:
''㨥O°∞º_«∞ x¿ã[Î "≥∞ÿ K«∞>˜"ì Ü
Õ µ« |_ç#ǨC_«∞, #Hí„∆ `ÍÅ∞ K≥^i° Hß~u H’Ö’Êܵ
#ǨC_«∞, ǨOfi° `ÍÅ∞ Hí^e° #_«z#ǨC_«∞, Ǩk <ˇÅŠ㨥_çX~>ˇÅ∞ "å>˜ =∂<®# =^°e
"Õܵ« |_ç#ǨC_«∞, „Hí∂O°=∞$QåÅ∞ XHíKÀ@ Qõ∞q∞Qõ¥_ç#ǨC_«∞, ã¨=Ú„^°~ „Ǩ[fiie¡#ǨC_«∞,
P`Œ‡Å∞ (^ÕÇ¨ Å`À) J#∞ã¨~^è®#~ KÕܵ« |_ç#ǨC_«∞, ã¨r=ã¨=∂kè KÕܵ« |_ç# ǨãÉ≤ ÏeHí#∞
h=Ù U`ŒÇC¨ =Å¡ K«~Ǩ|_ͤ=x J_çy#ǨC_«∞, HíO‡° Åz\Ïì `ˇO=° |_ç#ǨC_«∞, PHßâÍxHí∞#fl
`ˇO° `˘Åy~K«|_ç#ǨC_«∞, #O°H~í ^°ÇÏ≤ ~K«|_ç#ǨC_«∞, ã¨fiO°~æ ã¨g∞áåxH˜ `Ë|_ç#ǨC_«∞-
P...JǨC_«∞ „Ǩu=∞x+≤H© `Í<Ëq∞ "≥~@`ˇK∞« ÛHí∞<®fl_À `ˇÅ∞ã¨∞~Î k.—— (Y∞~üP<£–81:1-14)
D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ P<å_»∞ J~°|∞ƒ ã¨=∂[OÖ’ ÃÑ^ŒÌ ã¨OK«Å#O ã¨$+≤ìOKå~Ú. W™ê¡O
ã‘fiHõiOK«x |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ Ãã·`«O P_»Ñ≤Å¡efl ã¨r=ã¨=∂kè KÕÜ«∞_®xH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»@O
"≥Ú^ŒÖ\ˇ Ïì~∞° . P `«~∞° "å`« J#u HÍÅOÖ’<Õ D =º=Ǩ~°O QÆ∞iOz J~°|∞ƒÖ’ qѨ"¡ å`«‡Hõ
"≥∞ÿ# =∂~°∞Ê =zÛOk. "å~°∞ P_»Ñ≤Å¡efl =∞QÆÑ≤Å¡Å`À áê@∞ ã¨=∂#OQÍ K«∂ã¨∞HÀ=_»O
¢áê~°OaèOKå~°∞. Ô~O_Õ Ô~O_»∞ ^ŒâßÉÏÌÅÖ’ ¢ã‘Ιêfi`«O¢`«º ¢Ñ¨ÉèíO[#O Jˆ~aÜ«∂ ^Œâ◊kâ◊ÖÏ
gz Ü«∂=`«∞Î ¢ã‘Î*Ïu<Õ Pâ◊Û~°ºÑ¨izOk.
#~°HÍxH˜ J_»∞¤QÀ_»Å∞ P_»Ñ≤Å¡ÖË
ÉÏeHõÅ ã¨O~°Hõ∆}ÃÑ· W™ê¡O ¢Ñ¨`ÕºHõ ^Œ$+≤ì ™êiOzOk. ÉÏeHõÅ#∞ L`«Î=∞ suÖ’
ÃÑOz áÈ+≤Oz#"åiH˜ Q˘Ñ¨Ê ¢Ñ¨uѶ¨ÅO Åaèã¨∞ÎO^Œx `≥eÑ≤Ok. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) qq^èŒ
ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞:
''XHí =ºH˜ÎH˜ F Hí∞=∂O≥Î L~_ç, J`Œ<® ÉÏeHí#∞ ã¨r=ã¨=∂kè KÕÜ«µHí∞~_Í,
ZÖÏ~>˜ ÉÏ^èÅ Œ ‰õΩ, J==∂<®ÅHí∞ Qõ∞iKÕܵ« Hí∞~_Í, P"≥∞ HíO>Ë HÁ_«∞Hí∞¯ ZHí∞¯=
„áå^è®#ºq∞=fiHí∞~_Í áÈ+≤OKÕÇÍxH˜ ^Õ=Ù_«∞ ã¨fiO°~æ „Ç¨™®k™®Î_∞« ——. (J|¥^®=Ó^ü)
''U ^•ã¨∞xÃÑ· ÖËHõ ^•ã≤ÃÑ· ^Õ=Ù_»∞ ‰õΩ=∂Ô~Å
Î (ã¨O~°H}
∆õ Ï)ÉÏ^躌 `«#∞ "≥∂Ñ≤#ѨÙÊ_»∞
J`«#∞ ÖËHõ P"≥∞ P ‰õΩ=∂Ô~ŠΠѨ@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iΙêÎ~À, P P_»ÑÅ ≤ Å
¡ ∞ J`«_flç ÖËHõ
P"≥∞#∞ #~°HOõ #∞O_ç HÍáê_Õ ™ê^è<Œ åÅ∞QÍ =∂~°∞`å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''ÉÏeHõÅ#∞ ^Õfi+≤OK«HOõ _ç. "å~°∞ ^Œ∞ód`«∞~åà◊√,¡ qÅ∞"≥#· "åà◊√§.—— (JǨχ^£)
XHõ™êi PÜ«∞# ''=ÚQõ∞æO°∞ Hí∞=∂O≥ÎÅ∞ ÖËHí =ÚQõ∞æO°∞ K≥Öˇ¡à◊∞§ ÃÑiy ÃÑ^°Ì
ÇÍO°Üµ Z=ig∞^® P^è®O°Ç_¨ H« ∞í ~_Í L~_Ë ã≤u÷ H˜ KÕO∞° Hí∞<Ë =O°H∂í ÇÍix áÈ+≤~z,
q^®º|∞^°∞Å ú ∞ <ËiÊ, ÇÍi Ǩ@¡ „¿Ñ=∞, ÇÍ`ŒûÖϺÅ`À „Ǩ=iÎ~z# =ºH˜HÎ ˜ ^Õ=Ù_«∞ qkèQå
ã¨fiO°„æ áåÇ≤Î Híey™®Î_∞« —— Jx É’kèOKå~°∞. JǨC_«∞ XHí`#Œ ∞ ''^≥=· „Ǩ=HßÎ! =∞i W^°OÌ ∞°
L~>Ë<À?—— J#_çQå_«∞. ^®xH˜ PÜ«µ# ''JǨC_«∞ Hí∂_Í—— J<®flO°∞. [#~ JǨC_«∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 317
XHí¯ P_«Ç≤Å¡#∞ Qõ∞i~z J_çy<® ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) J^Õ ã¨=∂^è®#q∞KÕÛÇÍO°x D
ǨÏnã¨∞ LÖËY ¡ Hí∞_«∞ Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ J<®flO°∞. (ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
=∞~À™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î ''U ^•ã¨∞_»∞ W^ŒÌ~°∞ P_»Ñ≤Å¡Å
(ã¨O~°Hõ∆}) ÉÏ^茺`« =Ç≤Ïã¨∂Î "åix Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û =KÕÛ=~°‰õΩ (ã¨iQÍ) áÈ+≤™êÎ_À,
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J`«#∞, <Õ#∞ (Ѩ~°ã¨Ê~°O) Dq^èŒOQÍ "≥O@LO\ÏO—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) D ǨÏnã¨∞#∞ LÖËd¡ ã¨∂Î ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# KÕu (Ô~O_»∞)¢"Õà§◊ #∞
ѨÓiÎQÍ HõeÑ≤ K«∂Ñ≤OKå~°x `≥eáê~°∞. (=Úã≤O¡ )
ÃÑ· ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å =¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ ¢Ñ¨ã¨∞Êù@=∞=Ù`«∞<åfl~Ú. 1–`«e¡^ŒO¢_»∞Å
㨢`«Ê=~°Î# P_»Ñ≤šŠǨωõΩ¯. 2–P_»Ñ≤šŠѨ@¡ ã¨`åƒù=O`À "≥∞ey# `«O¢_ç ÖËHõ `«e¡
¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ Ju KÕ~∞° =ÙÖ’ LO\Ï~°∞. 3–J`«xH˜ ÖËHõ P"≥∞‰õΩ #~°HOõ
#∞O_ç q=ÚH˜Î Hõey ã¨fi~°¢æ Ѩ"âÕ O◊ Åaèã∞¨ OÎ k. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)
XHõ ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz D q^èŒOQÍ `≥eáê~°∞:
''XHõ~ÀA F (¿Ñ^Œ) ¢ã‘Î W^Œ~Ì ∞° ÉÏeHõÅ#∞ "≥O@ɡ@∞ìH˘x <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ Ü«∂zOK«
_®xH˜ =zÛOk. JѨÙÊ_»∞ <å ^ŒQ~æÆ ° XHõ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞ `«Ñʨ =∞ˆ~g∞ ÖË^∞Œ . P Y~°∂~˚ °
ѨO_»∞<Õ <Õ<å"≥∞ KÕuÖ’ ÃÑ\Ïì#∞. P"≥∞ ^•xfl `«# W^ŒÌ~°∞ ‰õÄ`«∞à◊§‰õΩ K≥i ã¨QÆO
ѨOzzÛ `«#∞=∂¢`«O ^•xfl HÍã¨~Î Ú<å ~°∞zK«∂_» ÖË^∞Œ . P `«~åfi`« P"≥∞ ÖËz "≥o§
áÈ~ÚOk. P"≥∞ "≥o§áÈÜ«∂Hõ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å WO\˜H˜ =KåÛ~°∞. <Õ<åÜ«∞#‰õΩ D
ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz K≥áêÊ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''P_»Ñ≤Å¡Å (ã¨O~°Hõ∆}
ÉÏ^躌 `«) ^•fi~å ѨsHõ‰∆ Ωõ QÆ∞iKÕÜ∞« |_ç# U =∞x+¨~Ú<å "åiѨ@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iοãÎ
J`«xHÀã¨O D ÉÏeHõÅ∞ #~°HÍxH˜ J_»∞(¤ QÀ_»Å∞) J=Ù`å~°∞.—— (=Ú`«ÑÎ Y ¨¶ ∞<£ J֡Ƿ Ïπ )
''¿Ñ^ŒÅ‰õΩ ^•#O KÕÜ«∞_»O Q˘Ñ¨Ê ѨÙ}ºHÍ~°ºO. Jk #~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_Õ
=ÚH˜Î ™ê^è#Œ O. JO^Œ∞=Å¡ 'g∞ ^ŒQ~æÆ ° XHõ Y~°∂~˚ Ñ° Ù¨ ѨO_»~Ú<å ã¨~ˆ LO>Ë ^•#OKÕã≤
#~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JÖÏO\˜ ''^•<åÅÖ’ Q˘Ñ¨Ê
^•#O (ã¨^MŒ Ï) Uq∞\’ g∞‰õΩ K≥Ñʨ <å?—— J<åfl~°∞ PÜ«∞# F™êi `«# J#∞K«~∞° Å`À.
''`«Ñ¨Ê‰õΩO_® K≥ѨÊO_ç ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl~°∞ J#∞K«~°∞Å∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
Dq^èOŒ QÍ K≥áêÊ~°∞: ''(q_®‰õΩe=fi|_»@O =Å¡QÍx, ÖË^• q`«O`«∞=~Ú#O^Œ∞ =Å¡
QÍx) h ^ŒQÆæ~°‰õΩ uÑ≤ÊѨOѨ|_ç# h ‰õΩ=∂Ô~ΉõΩ #∞=Ùfi `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂ ã¨OáêkOz
ÃÑ>Ë"ì å~°∞ ÖË#ѨÙÊ_»∞ #∞"åfi"≥∞‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕÜ∂« e.—— (Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞. "å~°O^Œsfl PÜ«∞# ZO`À JÖÏ¡~°∞
=Ú^Œ∞QÌ Í ÃÑOKå~°∞. "åiÖ’ ǨϢ[`ü á¶êu=∂ (~°l) JO^ŒiHõ<åfl z#fl ‰õΩ=∂Ô~.Î F™êi
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P"≥∞#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''á¶êu=∂ <å |OQÍ~°∞H˘O_». P"≥∞‰õΩ
Z=Ô~·<å HÀѨO Hõey¿ãÎ "å~°∞ <å‰õΩ HÀѨO HõeyOz#>Ëì—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü á¶êu=∂ (~°l)#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ZO`«QÍ ¢¿Ñq∞OKÕ"å~°O>Ë P"≥∞ WO\˜H˜
=¿ãÎ PÜ«∞# P"≥∞‰õΩ ™êfiQÆ`«O K≥ѨÊ_®xH˜ ÖËz xÅ|_Õ"å~°∞. P"≥∞#∞ `«# ѨHõ¯#
‰õÄ~ÀÛɡ@∞ìH˘x ¢¿Ñ=∞QÍ P"≥∞ #∞^Œ∞\˜x =Ú^•Ì_Õ"å~°∞. ZHõ¯_çÔH·<å ¢Ñ¨Ü«∂}"≥∞ÿ
318 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
|Ü«∞Å∞^Õi`Õ JO^ŒiHõ<åfl z=~À¡ P"≥∞ ^ŒQÆæ~°∞flOKÕ g_À¯Å∞ fã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
¢Ñ¨Ü«∂}O #∞Oz uiQ˘zÛ# `«~°∞"å`« JO^ŒiHõ<åfl =ÚO^Œ∞QÍ Ç¨Ï¢[`ü á¶êu=∂
(~°l)<Õ HõÅ∞ã¨∞H˘x Ü≥∂QÆ̂H=∆ ∂Å∞ qKåiOKÕ"å~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ‰õΩ=∂Ô~ΠǨϢ[`ü *ˇ·#Éò (~°l)‰õΩ XHõ ‰õÄ`«∞~°∞ LOk. P áêѨ
¿Ñ~°∞ L=∂=∂. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) L=∂=∂#∞ ‰õÄ_® ZO`À ¢¿Ñq∞OKÕ"å~°∞. #=∂A
KÕÜ«∞_®xH˜ =∞ã‘^Œ∞‰õΩ "≥àıÎ P"≥∞#∞ "≥O@ɡ@∞ì‰õΩ<Õ"å~°∞. PÜ«∞# #=∂A KÕã¨∞Î#fl
ѨÙÊ_»∞ P áêѨ `å`«Ü∞« º gѨ٠g∞^≥H¯˜ ‰õÄ~°∞ÛO@∞Ok. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~°∞‰õÄ, ã¨*ÏÌÅ∞
KÕÜ«∞=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ P"≥∞#∞ gѨ٠g∞k #∞Oz "≥∞e¡QÍ kOz"Õ™êÎ~°∞. ~°∞‰õÄ,
ã¨*ÏÌÅ #∞Oz ÖË=QÍ<Õ P áêѨ =∞m§ `å`«Ü∞« º gѨÙÃÑ·HÔ H˜¯ ‰õÄ~°∞Û<Õk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) PK«~°}, PÜ«∞# KÕã≤# Ç≤Ï`«=ÙÅ`À ¢Ñ¨ÉèÏq`«∞Ö~Ú# PÜ«∞#
J#∞K«~°∞Å∞ P_»Ñ≤šŠѨ@¡ ¢Ñ¨=iÎOz# f~°∞ ‰õÄ_® K«∂_»O_ç:
ǨϢ[`ü ǨÏ=∂˚ (~°l) LǨÏ^£ Ü«Ú^ŒOú Ö’ J=∞~°QuÆ HÍ=_»O`À PÜ«∞# ‰õΩ=∂Ô~Î
L=∂=∂ =∞Hͯ֒ J<å^äQŒ Í LO_çáÈ`«∞Ok. =∞Hͯ =Úã≤O¡ Å Jnè#OÖ’H˜ =zÛ#
ѨÙÊ_»∞, PáêѨ ÉÏÉÏ~Ú JO@∂ ~åQÍ<Õ Ç¨Ï¢[`ü Je (~°l) P"≥∞#∞ =à’§H˜ Z`«∞‰Î Ωõ O
\Ï~°∞. `«~åfi`« P áêѨ#∞ `«# J~åúOyH˜ JOkã¨∂Î ''WkQÀ fã¨∞HÀ h Ñ≤#`«O¢_ç
‰õÄ`«∞ifl—— JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ Ç¨Ï¢[`ü *ÏѶ¨~ü `«Ü«∂º~ü (~°l) JÉèíºO`«~°O K≥|∞`«∂
''D áêѨ`À <å‰õΩ Ô~O_»∞q^è•Å |O^èŒ∞`«fiO LOk. D"≥∞ <å Ñ≤#`«O¢_ç ‰õÄ`«∞~°∞.
D"≥∞ Ñ≤xfl <åWO\’¡ LO@∞#flk. Hõ#∞Hõ D áêѨ#∞ <åH˜=fiO_ç—— Jx JO\Ï~°∞.
ǨϢ[`ü *ˇ·^£ (~°l) =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! D áêѨ <å‰õΩ ÅaèOKåe.
ǨÏ=∂˚ (~°l) <å ^è•i‡Hõ ™È^Œ~∞° _»∞—— Jx JO\Ï~°∞. ǨϢ[`ü Je (~°l) `«# "å^Œ#
qxÊã¨∂Î ''D áêѨ <å K≥Öˇ¡Å∞, JO^ŒiHõ<åfl =ÚO^Œ∞ D"≥∞ <å X_çÖ’ˆH =zÛOk.
HÍ|\˜ì D áêѨ <åˆH ^ŒHͯe—— Jx JO\Ï~°∞.
z=iH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Ñ≤#`«e¡ Hõ#fl`«e`¡ À ã¨=∂#=∞=Ù`«∞Ok. Hõ#∞Hõ D áêѨ
*ÏѶ¨~ü (~°l) X_çÖ’ˆH =ã¨∞ÎO^Œ——x K≥Ñ≤Ê D ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯iOKå~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~∞° ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Ö’¡ J<å^äŒ ÉÏeHõ Ѩ@¡ ÃÑÅ∞¡aH˜# ¢¿Ñ=∞,
™ê#∞Éèí∂`«∞efl K«∂ã≤ Ѩ~°=∂#O^ŒÉèíi`«∞Å=Ù`å~°∞. P =∞ǨÏhÜ«Úx J=∞$`« É’^èŒ#Å
Ѷe¨ `«OQÍ ÉÏeHõÅ#∞ ã¨r=ã¨=∂kè KÕã#≤ ~åuQÆ∞O_≥Å∞ Ãã·`O« "≥∞#ÿ OÖÏ HõiyáÈÜ«∂~Ú.
áêÅ∞`åˆQ Ѩã≤"å_ç Ѩã≤_ç ѨÅ∞‰õΩÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''LÜ«∂ºÅÖ’
(ѨãÑ≤ Å≤ Å¡ ∞QÍ) L#flѨC_Õ =ÚQÆ∞~æ ∞° =∂\Ï¡_®~°∞. (XHÍÜ«∞#) D™ê(JÖˇ)· , (Ô~O_À`«#∞)
AÔ~*· .ò AÔ~*· ò ^≥"· å~å^艌 Ωõ _»∞. PÜ«∞# F ‰õΩ\©~åxfl (P„â◊=∞OQÍ) `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞.
(XHõ~ÀA) PÜ«∞# `«# ‰õΩ\©~O° Ö’ #=∂A KÕã∞¨ OÎ _»QÍ PÜ«∞# `«e¡ =zÛ 'AÔ~*· !ò —
Jx Ñ≤ezOk. `«e¡ Ñ≤Å∞Ѩ٠qx PÜ«∞# '^Õ"å! (XHõ"≥·Ñ¨Ù) J=∞‡ Ñ≤Å∞™ÈÎOk. <Õ<å
#=∂AÖ’ L<åfl#∞. (WѨC_ÕO KÕÜ«∂e J#fl PÖ’K«#Ö’ Ѩ_çáÈÜ«∂_»∞). z=iH˜
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 319
#=∂A g∞^Õ =∞#ã¨∞û ÅQÆflO KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. (PÜ«∞# `«e¡ "≥o§áÈ~ÚOk) P"≥∞
=∞~°∞ã¨\~˜ ÀA =zÛ#ѨC_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# #=∂AÖ’<Õ L<åfl_»∞. P"≥∞ 'AÔ~*· !ò — Jx
Ñ≤ezOk. JѨC_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# J=∞‡Ñ≤Å∞ѨىõΩ ã¨=∂^è•#O W"åfiÖÏ ÖËHõ #=∂*òx
H˘#™êyOKåÖÏ J#fl ã¨OkQÆOú Ö’ Ѩ_áç ÈÜ«∂_»∞. z=iH˜ PÜ«∞# #=∂A<Õ H˘#™êyO
Kå_»∞. (PÜ«∞#∞flOz ZÖÏO\˜ ã¨=∂^è•#O ~åHõáÈ=@O`À PÜ«∞#`«e¡ "≥o§áÈ~ÚOk.)
uiy =¸_À~ÀA =zÛ#ѨC_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# #=∂AÖ’<Õ L<åfl_»∞. P"≥∞ 'AÔ~*· !ò —
Jx Ñ≤ezOk. `«e¡ Ñ≤Å∞Ѩ٠qx PÜ«∞# ''^Õ"å! J@∞ J=∞‡ Ñ≤Å∞™ÈÎOk. W@∞ <Õ#∞
#=∂AÖ’ L<åfl#∞. (WѨC_ÕO KÕÜ∂« e?——J#fl PÖ’K«#Ö’<Õ LO_çáÈÜ«∂_»∞) PYiH˜
#=∂A<Õ H˘#™êyOKåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. ^•O`À PÜ«∞# `«e¡ PÜ«∞xfl â◊ÑO≤ zOk. ''^Õ"å!
W`«xH˜ "Õâº◊ Å∞ Z^Œ∞~°∞Ѩ_^Õ •HÍ W`«x „áê}O fÜ«∞‰õΩ—— Jx K≥ÑÊ≤ "≥o§áÈ~ÚOk.
(H˘O`«HÍÖÏxH˜) W„™ê~¸Öò*ÏuÖ’ AÔ~*· ò P~å^è#Œ ‰õΩ ÉÏQÍ ¿Ñ~˘zÛOk. "åiÖ’
JO^ŒQ`Æ Î≥ J~Ú# XHõ =ºaèKåi}˜ LO_Õk. P"≥∞ (W„™ê~¸Öò *Ïu"åi`À) ''g∞~°∞
ã¨~ˆ #O>Ë <Õ#∞ DÜ«∞xfl <å =ÅÖ’ "Õã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞—— JOk. P `«~åfi`« P"≥∞ PÜ«∞#
=ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ PÜ«∞xfl HõqfiOzOk. HÍx PÜ«∞# =∂„`«O `«# ^Œ$+≤ì =∞~°ÅÛÖË^∞Œ .
P"≥∞ (JHõ¯_»∞flOz) F Ѩâ◊√=ÙÅHÍѨi ^ŒQÆæiH˜ "≥o§Ok. P Ѩâ◊√=ÙÅ HÍѨi AÔ~·*ò
P„â◊=∂xH˜ =ã¨∂ÎáÈ`«∂ LO_Õ"å_»∞. P „ã‘ΠѨâ◊√=ÙÅHÍѨiH˜ `«# g∞^Œ JkèHÍ~°O
WzÛOk. J`«<å"≥∞`À =ºaèKå~°O KÕâß_»∞. ^•O`À P"≥∞ QÆ~°ƒù=u J~ÚOk. (H˘O`«
HÍÖÏxH˜) P"≥∞‰õΩ F =∞QÆÑÅ ≤ "¡ å_»∞ ѨÙ\Ïì_∞» . J~Ú`Õ P Ñ≤Å"¡ å_»∞ `«#‰õΩ AÔ~*· ò =Å¡
ѨÙ\Ïì_x» P „ã‘Î [#OÖ’ „ѨKå~°O KÕãO≤ k. Jk `≥Å∞ã¨∞H˘x [#O AÔ~*· #ò ∞ H˘@ì_®
xH˜ Ѩ~°∞ÔQ`åÎ~°∞. PÜ«∞xfl ‰õΩ\©~°O #∞Oz D_çÛ ‰õΩ\©~åxfl <ÕÅ=∞@ìO KÕâß~°∞.
`«~∞° "å`« PÜ«∞xfl („H˜O^ŒÑ_¨ ãÕ )≤ z`«HÉõ Ï^Œ™êQÍ~°∞. PÜ«∞# (H˘O`«¿ãѨ\H˜ ˜ `Õ~∞° H˘x)
''Jã¨Å∞ <Õ<OÕ áêѨO KÕâß#x g∞~°∞ ##∞fl H˘_»∞`«∞<åfl~°∞—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ "å~°∞
''h=Ù P „ã‘`Î À =ºaèKå~°O KÕâß=Ù, h =Å¡ P"≥∞‰õΩ XHõ Ñ≤Å"¡ å_»∞ ‰õÄ_® ѨÙ\Ïì_∞» ——
Jx J<åfl~°∞. "åi =∂@Å∞ qx ''=ÚO^Œ∞ P Ñ≤Å"¡ å_çfl fã¨∞‰õΩ~°O_ç—— J<åfl_®Ü«∞#.
"å~å Ñ≤Å"¡ å_çfl fã¨∞H˘KåÛ~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞# ''##∞fl HÍã¨Î q_çzÃÑ_»`å~å? #=∂*ò
KÕã¨∞‰õΩO\Ï#∞—— J<åfl_»∞. ("åà◊√§ PÜ«∞xfl q_çzÃÑ\Ïì~°∞). PÜ«∞# #=∂*ò
KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. #=∂*ò =ÚyOK«∞‰õΩ#fl `«~∞° "å`« Ñ≤Å"¡ å_ç ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ J`«x á⁄@ìÃÑ·
ye¡ ''ÉÏ|∂! h `«O„_ç Z=~°∂?—— Jx J_çQÍ_»∞. (JO`Õ =∂@Å∞~åx P K«O\˜
Ñ≤Å¡"å_»∞) ''<å `«O„_ç Ѷ¨ÖÏ<å Ѩâ◊√=ÙÅ HÍѨi—— Jx K≥áêÊ_»∞. K«O\˜Ñ≤Å¡"å_»∞
=∂\Ï¡_@ » O K«∂ã≤ [#O Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. AÔ~*· ò =∞Ç≤Ï=∞‰õΩ „ѨÉÏè q`«∞Öˇ· JO^Œ~∂°
PÜ«∞xfl K«∞OaOK«™êQÍ~°∞. ÉèíH˜Î`À `åHõ™êQÍ~°∞. "åà◊§O`å AÔ~·*ò`À ''"Õ∞=Ú g∞
‰õΩ\©~åxfl |OQÍ~°O`À Hõ\˜ìOzW™êÎO—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ AÔ~·*ò ''J=ã¨~°O ÖË^Œ∞,
=Ú#∞Ѩ٠ZÖÏQÆ∞O^À JÖÏ =∞\ì̃`À Hõ\Oì̃ K«O_ç KåÅ∞—— Jx J<åfl_»∞.
(WHõ =¸_»= ã¨OѶ∞¨ @# WÖÏ LOk.) XHõ „ã‘Î `«# K«O\˜ÑÅ ≤ "¡ å_çH˜ áêÅ∞ „`åѨÙ
`«∞O_»QÍ Ys^≥·# ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz=Ù#fl XHõ ~“`«∞ "ÕQÆOQÍ P"≥∞ =ÚO^Œ∞ #∞Oz
^Œ∂ã¨∞‰õΩ "≥àϧ_»∞. P „ã‘Î J`«_çfl K«∂ã≤ ''^Õ"å! <å Ñ≤Å¡"å_çfl ‰õÄ_® JO`«\˜ Q˘Ñ¨Ê
320 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"å_çQÍ K≥~Úº—— Jx "Õ_∞» ‰õΩOk. "≥O@<Õ P Ñ≤Å"¡ å_»∞ `«e¡ ã¨<Î åxfl =^ŒeÃÑ\˜ì ~“`«∞
"≥Ñ· Ù¨ (ѨijÅ#QÍ) K«∂ã≤, ''^Õ"å! ##∞fl W`«xÖÏ KÕÜ∞« ‰õΩ—— Jx J<åfl_»∞. P `«~∞° "å`«
`«e¡ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy áêÅ∞ „`åQÆ@O „áê~°OaèOKå_»∞.
P Ñ≤Å"¡ å_»∞ áêÅ∞ „`åy# "≥<· åxfl ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) `«# K«∂ѨÙ_»∞ „"ÕÅ∞x <À\’¡
ÃÑ@∞ìH˘x K«Ñ¨Êiã¨∂Î K≥Ñ≤Ê# ^Œ$â◊ºO WѨÊ\˜H© `«# Hõà◊¡=ÚO^Œ∞ "≥∞^ŒÅ∞`ÀOk.
`«~°∞"å`« P „ã‘Î =ÚO^Œ∞ #∞Oz H˘O^Œ~°∞ XHõ ÉÏxã¨~åex H˘@∞ì‰õΩO@∂
fã¨∞‰õΩ"≥àϧ~°∞. "åà◊√§ P ÉÏxã¨~åex (H˘_»∂Î) ''#∞=Ùfi =ºaèKå~°O KÕâß=Ù. ^˘OQÆ
`«#O KÕâß=Ù—— Jx ^Œ∂+≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. P"≥∞ =∂„`«O ''ǨÏã≤ƒÜ«∞ÖÏ¡Çï¨ =h=∞Öò =H©Ö—ò —
(<å‰õΩ ^Õ=Ùx ã¨Ç¨ Ü«∞O KåÅ∞. PÜ«∞<Õ ##∞fl ~°HO∆˜ K«QÅ Æ „âı+ª¨ HÍ~°º™ê^艌 Ωõ _»∞)—— Jx
JO\’Ok. Ñ≤Å¡"å_ç `«e¡ Jk K«∂ã≤ ''^Õ"å! <å H˘_»∞H˜¯ D ÉÏxã¨~åe QÆu Ѩ@ì
‰õÄ_»^Œ∞—— Jx "Õ_»∞‰õΩOk. "≥O@<Õ Ñ≤Å¡"å_»∞ áêÅ∞ „`åQÆ@O =^Œe P ÉÏxã¨~åe
"≥Ñ· Ù¨ K«∂ã≤, ''^Õ"å! ##∞fl D"≥∞ÖψQ K≥~Úº—— J<åfl_»∞. JѨC_® `«bH¡ ˘_»∞‰õΩÅ =∞^躌
„Ѩâ’fl`«~Î åÅ∞ [iQÍ~Ú. `«e¡ `«# H˘_»∞‰õΩx ''=ÚO^Œ∞ P ™⁄QÆãi¨ "å_»∞ "≥o§#ѨC_»∞
<Õ#∞ <å H˘_»∞‰õΩx ‰õÄ_® JO`«\˜ "å_çx KÕÜ∞« =∞x ^≥"· åxfl „áêi÷¿ãÎ #∞"Õfi"≥∂ JÖÏ
KÕÜ«∞=^ŒÌx „áêi÷OKå=Ù. `«~°∞"å`« H˘O`«=∞Ok P ÉÏxã¨~åex '#∞=Ùfi =ºaèKå~°O
KÕâß=Ù, ^˘OQÆ`«#O KÕâß=—x u_»∂Î H˘@∞ì‰õΩO@∂ fã¨∞ÔHà◊√ÎO>Ë <Õ#∞ <å Ñ≤Å¡"å_çH˜
P QÆu Ѩ@‰ì Äõ _»^xŒ „áêi÷OKå#∞. HÍx #∞=Ùfi =∂„`«O P"≥∞ÖψQ J"åfiÅx HÀ~°∞‰õΩO
@∞<åfl=Ù (Jã¨Å∞ #∞qfiÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ =∂\Ï¡_»∞`«∞<åfl=Ù?)—— Jx J_çyOk. ^•xHÍ
K«O\˜Ñ≤Å¡"å_»∞ ''=ÚO^Œ∞ "≥o§# P ™⁄QÆã¨i Ѩ~°=∞ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞. <Õ#∂ J`«xÖÏ
H͉õÄ_»^xŒ ^≥"· åxfl „áêi÷OKå#∞. HÍx D ÉÏxã¨~åex gà◊√§ =ºaèKå~°O KÕãO≤ ^Œx,
^˘OQÆ`«#O KÕã≤O^Œx JO@∞<åfl~°∞QÍx x*ÏxH˜ P"≥∞ JÖÏ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. JO^Œ∞ˆH
^Õ=Ù_»∞ D"≥∞ÖÏ ##∞fl ‰õÄ_® (™œjź=O`«∞_çQÍ) KÕÜ«∂Åx HÀ~°∞‰õΩ<åfl#∞—— Jx
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
58. q"åÇ¨Ï |~^è°~
''PÜ«µ# Éè¥í =∂ºHßâÍÅHí∞ ã¨$+≤Hì Oí .ΰ PÜ«µ<Õ g∞*Ïu #∞~_ç g∞Hí∞`À_«∞Qå [~@efl
ѨÙ>ì̃~KÍ_«∞. JÖÏQÕ [~`Œ∞=ÙÖ’¡ Hí∂_Í [~@efl ѨÙ>ì̃~KÍ_«∞. WÖÏ PÜ«µ# „áå}˜H’>˜
ã¨~`Œux qã¨Îi~Ǩ*Ëã¨∞Î<®fl_«∞. (Y∞~üP<£–42:11)† g∞O°∞ Qõ∞}áåOî°~ <ÕO°∞ÛHí∞~>ÏO°x
"Õ∞=Ú „Ǩu =ã¨∞Î=Ùh [~@Å∞ [~@Å∞Qå ã¨$+≤ì~KÍ=Ú. (Y∞~üP<£–51:49)
PÜ«µ# g∞H’ã¨~ g∞*Ïu #∞~_Ë rq`Œ ÉèÏQõ™®fi=Ú(¢ã‘Î)Å#∞ ã¨$l~KÍ_«∞, "åi
^°QõæO° g∞O°∞ ™œYº~ á⁄~^°_ÍxH˜. W~Hß PÜ«µ# g∞ =∞^è°º „¿Ñ=∂#∞O®QåÅ∞, ^°Ü«∂
^®H˜}∆ ®ºÅ#∞ Hí∂_Í [x~Ǩ*âË Í_«∞. Wk Hí∂_Í PÜ«µ# 㨥K«#Ö’¡x^Õ. ܡ∂z~KÕ ÇÍiH˜
W~^°∞Ö’ J<ËHí x^°O≈° <®Å∞<®flܵ. (Y∞~üP<£–30:21)
W™®¡~ âßOu, ã¨∞ǨÏ$^•ƒù"åÅ "å`å=}O ã¨$lOKÕ ÅHõº∆ O`À Jj¡Å~, J`ͺKÍO®efl
ѨÓiÎQå `Œ∞_çzÃÑ>˜ì PO’Qõº=~`Œ"∞≥ #ÿ Ǩq„`Œ ã¨=∂*Ïxfl xi‡~K«QÀO°∞`À~k. J`ͺKÍO®Å∞,
J„Hí=∞ ã¨~É~^è®Å =Å¡ ã¨=∂*ÏxH˜ =¸Åã¨~Î Éè"í ∞≥ #ÿ Hí∞@∞~|=º=ã¨÷ Hí∞~@∞Ǩ_∞« `Œ∞~k.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 321
nx=Å¡ ‰õΩ@∞O|OÖ’<ÕQÍHõ, "≥Ú`«ÎO ã¨=∂[OÖ’ JâßOu U~°Ê_»∞`«∞Ok† ã¨∞Y"åº^èŒ∞Å∞
¢Ñ¨|Å∞`å~Ú† ǨÏ`«ºÅ∞, P`«‡Ç¨Ï`«ºÅ∞ ÃÑ~°∞QÆ∞`å~Ú. D ~°∞QƇ`«Å#∞ x"åiOK«_®xH˜
W™ê¡O Ѩ\+˜ "ª̈ ∞≥ #ÿ q"åǨÏ=º=ã¨÷ <≥ÅH˘ÅÊ^ŒÅzOk.
q"åǨÏx+≤^Œú ¢ã‘ÎÅ∞
Y∞~üP<£Ö’ 'x™ê— J^蕺ܫ∞OÖ’x 22, 23 ã¨∂‰õΩÎÅÖ’ q"åǨÏ=∂_»‰õÄ_»x ¢ã‘ÎÅ
*Ïa`å 22= ã¨∂H˜ÎÖ’ ^≥·=^Ò`åºxH˜ ѨÓ~°fiO J~°|∞ƒÅ∞ J*Ï˝#O`À `«O¢_»∞Å =∞~°}Ï
#O`«~O° `«=∞ ã¨=u`«Å∞¡Å#∞ q"åǨÏ=∂_Õ ^Œ∞~åKå~åxfl YO_çã∂¨ ,Î WHõ=ÚO^Œ∞ JÖÏO\˜
KÕ+Å
ì¨ ‰õΩ áêÅÊ_»‰Äõ _»^xŒ , Wk J"åOKèh« Ü«∞"≥∞#ÿ Jj¡ÅѨ٠KÕ+xì¨ ÃÇÏK«ÛiOK«_O» [iyOk.
`«~åfi`« 23= ã¨∂H˜ÎÖ’ ¿Ñ~˘¯#|_ç# q∞QÆ`å x+≤^Œú¢ã‘ÎÅ q=~åÅ∞ WÖÏL<åfl~Ú:
''g∞ `ŒÅ∞¡Å∞, Hí∞=∂O≥ÎÅ∞, JH߯K≥Öˇ¡à◊∞§, "Õ∞#`ŒÎÅ∞, Ç≤#`ŒÅ∞¡Å∞, ÃÑ`ŒÎÅ∞¡Å∞, "Õ∞#
H’_«à◊∞§, ™È^°O°Hí∞=∂O≥ÎÅ∞, g∞Hí∞ áåÅ∞Ǩ>˜ì# ã¨Î#ºã¨~|~^è° `ŒÅ∞¡Å∞, g∞O°∞ áåÅ∞
Ǩ~K«∞Hí∞#fl ã¨Î#ºã¨~|~^è° ™È^°sÅ∞, g∞ ÉèÏO°ºÅ`ŒÅ∞¡Å∞, g∞`À Öˇ·~yHí ã¨~|~^è°~
UO°Ê_ç# g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ (Qõ`ÉŒ Oíè Åΰ ^®fiO®) ѨÙ>˜ì g∞ã¨~O°H}∆í Ö’ ÃÑiy# Hí∞=∂O≥ÅÎ ∞- g∞Hí∞
x¿+kè~K«|_ͤO°∞. (gix g∞O°∞ KÕã¨∞HÀO®^°∞.) áÈ`Ë, g∞`À Öˇ·~yHí ã¨~|~^è°~ UO°Ê_«
Hí∞~_Í (ÃÑo§ =∂„`Œ"∞Õ [iy)L~>Ë (JÖÏ~>˜ ÉèÏO°ºefl =^°e ÇÍi Hí∞=∂O≥eÎ fl KÕã∞¨ H’
=_«~Ö’) `ŒÇC¨ ÖË^∞° . WHí Hí#flHÁ_«∞Hí∞Å (q`Œ~`Œ∞=ÙÖˇ#· ÖËHí q_ÍHí∞Å∞ á⁄~k#) ÉèÏO°ºÅ∞
(J~>Ë H’_«à∞◊ §) Hí∂_Í g∞Hí∞ x¿+kè~K«|_ͤO∞° .—— (Y∞~üP<£–4:23)
D ¢ã‘Å Î `À áå@∞ HÁxfl ǨÏnã¨∞efl|>˜ì D„H˜~k ¢ã‘Å Î ∞ Hí∂_Í x¿+kè~K«|_ͤO∞° :
1–=∂O°∞(ã¨=u) `ŒÅ∞¡Å∞, 2–=∂O°∞Hí∞=∂O≥ÎÅ∞, 3–=∞#∞=∞O®à◊∞§, 4–=∂O°∞`Œe¡
Hí∞=∂O≥Å Î ∞, 5–=∂O°∞™È^°sÅ∞), 6–=∂O°∞`Œ~„_ç Hí∞=∂O≥Å Î ∞ (=∂O°∞™È^°sÅ∞), 7–=∂O°∞
Çı∞#`ŒÅÎ ∞, 8–=∂O°∞Ç≤#`ŒÅ∞¡Å∞, 9–=∂O°∞ÃÑ`ŒÅ Î ∞¡Å∞, 10–=∂O°∞ "Õ∞#H’_«à∞◊ §, 11–=∂O°∞
™È^°O° Hí∞=∂O≥ÎÅ∞, 12–=∂O°∞™È^°i Hí∞=∂O≥ÎÅ∞.
WHí¯_« 㨥„`Œ„áåÜ«µÇ‹∞#· XHí q+¨Ü∞« O Qõ∞O°∞~Î K«∞H’=_«~ Z~`À J=ã¨O~° . D 㨥HÎ̃Ö’
ѨÙO°∞+¨∞x qÇÍǨxH˜ x¿+kè~K«|_ç# ¢ã‘ÎÅÖ’ 1–O°HíÎã¨~|~^è° ¢ã‘ÎÅ∞, 2–ã¨=uã¨~|~^è° ¢ã‘ÎÅ∞,
3–ã¨#Î ºã¨~|~^è° ¢ã‘ÅÎ ∞ Jx =¸_«∞O°HßÅ ã¨~|~^è®Å∞<®flܵ. ѨÙO°∞+¨∞_«∞ qÇÍǨxH˜ =Ú~^°∞
D =¸_«∞ ã¨~|~^è®Å∞ Ǩije~z, ÇÍ>˜ ǨikèÖ’H˜ O®x ¢ã‘Îx =∂„`ŒÇı∞ qÇÍǨÏ=∂_Íe.
23= ã¨∂H˜ÎÖ’x `«Å∞¡Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# x¿+^è•[˝Ö’ J=∞‡=∞‡Å∞, <åÜ«∞#=∞‡Å∞
‰õÄ_® KÕiL<åfl~°∞. JÖψQ Dã¨∂H˜Ö Î ’x ‰õΩ=∂Ô~ÅÎ ‰õΩ ã¨O|OkèOz# x¿+^è•[˝Ö’ =∞#∞=∞~åà◊√§
‰õÄ_® KÕiL<åfl~°∞. JO>Ë =∞#∞=∞~åà◊§#∞ q"åǨÏ=∂_»@O ‰õÄ_® x+¨^Œú"Õ∞ ##fl=∂@. D
x¿+^è•[˝Ö’ ~°HõÎã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# =∞#∞=∞~åà◊§`À áê@∞, ã¨Î#º ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# =∞#∞=∞~åà◊√§,
ã¨=u ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# =∞#∞=∞~åà◊√§ ‰õÄ_® L<åfl~°∞.
áÈ`Õ `«O¢_ç`À J¢Hõ=∞ ã¨O|O^èŒO U~°Ê_ç# ¢ã‘Îx H˘_»∞‰õΩ q"åǨÏ=∂_»=KåÛ ÖË^• J<Õ
q+¨Ü«∞OÖ’ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÖ’¡ ÉèË^•aè„áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. H˘O^Œ~°∞ JÖÏO\˜ ¢ã‘ÎÅ#∞ ÃÑàϧ_»@OÖ’
`«Ñ¨ÙÊ ÖË^Œ<åfl~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ Jk ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞#<åfl~°∞. ÃÑ·QÍ `«O¢_ç HÍ"Õ∞K«Ûù`À `åH˜#
¢ã‘Îx Ãã·`«O H˘_»∞‰õΩ ÃÑàϧ_»@O "åi ^Œ$+≤ìÖ’ x+≤^Œú"Õ∞. JÖψQ H˘_»∞‰õΩ`À J¢Hõ=∞ ã¨O|O^èŒO
U~°Ê_ç# ¢ã‘Îx `«O¢_ç ÃÑàϧ_Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÖ’¡ ÉèË^•aè¢áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú.
322 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WHõ H˘_»∞‰õΩ ÖËHõ ‰õÄ`«∞i J¢Hõ=∞ã¨O|O^èŒO =Å¡ ѨÙ\˜ì# ÉÏeHõ#∞ q"åǨÏ=∂_»
=KåÛ ÖË^• J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ =∞^茺 Jaè¢áêÜ«∞ÉèË^•Å∞ =KåÛ~Ú. ǨϢ[`ü
W=∂O J|∂ǨÏhá¶ê(~°Ç¨Ï¡Öˇ·) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O JÖÏO\˜ J¢Hõ=∞ã¨O|O^èŒO =Å¡ Hõey#
ÉÏeHõ ‰õÄ_® Hõ#fl‰õÄ`«∞iÖÏ x+≤^Œú ¢ã‘ÎÜÕ∞. P"≥∞#∞ ‰õÄ_® KÕã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞.
ÃÑ· ã¨∂H˜ÎÖ’ ¢Ñ¨™êÎqOK«|_ç#@∞¡ ѨÙO°∞+¨∞_«∞ U ¢ã‘Î áåÅ∞ „`ÍQå_À P ¢ã‘Î Hí∞=∂O≥ÎÅ∞,
`Œ# `Œe¡ áêÅ∞ „`Íy# W`ŒO° ¢ã‘ÎÅ∞ Hí∂_Í J`ŒxH˜ x¿+kè~K«|_ͤO°∞. JÖÏQÕ XHí ÉèÏO°º
L~_«Qå<Ë P"≥∞ ™È^°sx qÇÍǨÏ=∂_«@~ Hí∂_Í x+≤^°ú"Õ∞.
ã¨Î#ºã¨O|O^è•xfl QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ"åe
H˘O^Œ~°∞ J*Ï˝#O =Å¡ ã¨Î#ºã¨O|O^è•xfl ~°HõÎã¨O|O^èŒO`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞OQÍ
ÉèÏqOK«~°∞. JOKÕ`« ã¨Î#ºã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ# ™È^Œsx ‰õÄ_® KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. Wk `≥eã≤
‰õÄ_® KÕã∞¨ #Î fl Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨO. =∞iH˘O^Œ~∞° =Úã≤O¡ Å∞ ã¨#Î ºã¨O|O^èOŒ ã¨OQÆu =∞~°záÈ~Ú
ÃÑo§à◊√§ KÕ™êÎ~°∞. Wk ‰õÄ_» Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# á⁄~°áê>Ë. ã¨Î#ºã¨O|O^èŒO U~°Ê_ç`Õ P q+¨Ü«∂xfl
¢"å`«ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ #"≥∂^Œ∞KÕã∞¨ H˘x QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ"åe. q"åǨÏO KÕÜ∞« É’`«∞#flѨÙÊ_»∞ ã¨O|Okè`«
Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ÖËHõ Ü«Ú=u "Õˆ~¢ã‘Î áêÅ∞ `åyL<åfl~å ÖË^• Jx PÖ’zOKåe.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å ^ŒQÆæ~° L#flѨÙÊ_»∞
|Ü«∞@ #∞Oz XHõ`«x =∂\Å∞ qxÊOKå~Ú. J`«#∞ ǨÏá¶êû (~°l) WO\’¡ ¢Ñ¨"ÕtOK«
_®xH˜ P"≥∞ J#∞=∞u J_»∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
|Ǩïâß PÜ«∞# ǨÏá¶êû (~°l) QÍi ã¨#Î ºã¨O|O^èOŒ Ñ≤#`«O¢_ç HÍ=K«Û#∞‰õΩO\Ï. PÜ«∞#
g∞ WO\’¡H˜ (ǨÏá¶êû WO\’¡H˜) ~å=_®xH˜ J#∞=∞u J_»∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞—— Jx J<åfl#∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''(B<Ò#∞.) DÜ«∞# Ñ¶Ö ¨ Ï<å =ºH˜Î ǨÏá¶êû (~°l)‰õΩ ã¨#Î ºã¨O|O^èOŒ
Ñ≤#`«O¢_ç J=Ù`å_»∞—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ''J~Ú`Õ <å‰õΩ ã¨#Î ºã¨O|O^èOŒ Ñ≤#`«O¢_ç
J~Ú# Ѷ¨ÖÏ<å =ºH˜Î ¢|uH˜LO>Ë PÜ«∞# ‰õÄ_® <å=ÚO^Œ∞ (Ѩ~°^• ÖˉõΩO_®)
~å=KåÛ?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞–
''~°HÎõ ã¨O|O^èOŒ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ ZÖÏ q"åÇ¨Ï x+≤^∞Œ Å ú =Ù`å~À JÖψQ ã¨#Î º ã¨O|O^èOŒ
=Å¡ U~°Ê_ç# |O^èŒ∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_® q"åÇ¨Ï x+≤^Œ∞úÅ=Ù`å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''ã¨#Î ºã¨O|O^èOŒ Hõey# "å~°O`å (^ŒQiæÆ ) |O^è∞Œ =Ù
֡ᷠÈ`å~°∞. J#∞=OtHõ |O^è∞Œ `«fiO (~°HãÎõ O¨ |O^èOŒ ) =Å¡ Uq^èOŒ QÍ x¿+^èOŒ U~°Ê_»∞`«∞O^À
gi =∞^茺 ‰õÄ_® Ѩ~°ã¨Ê~° q"åǨÏO x+≤^Œú=∞=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü Já¶ê¡ (~°l) ֒ѨeH˜ ~å=_®xH˜ J#∞=∞u
J_çy`Õ <Õ<åÜ«∞#‰õΩ J#∞=∞u W=fiÖË^Œ∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''Uq∞\©, #∞=Ùfi <å =ÚO^Œ∞
‰õÄ_® Ѩ~°^• áê\˜ã¨∞Î#fl"å? <Õ#∞ h ÉÏÉÏ~Ú#=∂‡!—— Jx J<åfl~°∞. <Õ#∞ ''ZÖÏ?——
Jx J_çQÍ#∞. ''h‰õΩ <å ™È^Œ~°∞_ç ÉèÏ~°º áêezÛOk. P"≥∞Ö’ P áêÅ∞ <å ™È^Œ~°∞_ç
=Å¡<Õ Ñ¨_®¤~Ú—— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. P `«~∞° "å`« <Õ#∞ nxfl QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )#∞
J_çy`Õ ''Já¶ê¡ K≥Ñ≤ÊOk x["Õ∞. PÜ«∞xfl ֒ѨeH˜ ~å=_®xH˜ J#∞=∞uOK«∞—— Jx
J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 323
J`«Î=∂=∞Å∞ `«e¡^ŒO¢_»∞Å`À ã¨=∂#O
ÉèÏ~°º`«e¡ (J`«Î) W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’ Hõ#fl`«e¡`À ã¨=∂#O. ÉèÏ~°º`«O¢_ç (=∂=∞) Hõ#fl
`«O¢_ç`À ã¨=∂#O. Hõ#∞Hõ J`«Î#∞ KÕã¨∞HÀ=_»O Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨO. Ñ≤Å¡xzÛ# J`«Î Hõ#fl
`«e¡`À ã¨=∂#O Hõ#∞Hõ P"≥∞ `«# JÅ∞¡_ç =ÚO^Œ∞ Ѩ~°^• áê\˜OK«#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
nxfl|\˜ì W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’ J`åΖJÅ∞¡à◊√§, =∂=∂–JÅ∞¡à◊§ ã¨O|O^èŒO `«b¡H˘_»∞‰õΩÅ∞,
`«O¢_ôH˘_»∞‰õΩÅ ã¨O|O^èŒOÖÏ ZO`« Ѩq¢`«"≥∞ÿ#^À `≥Å∞™ÈÎOk. J^Õq^èŒOQÍ W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’
HÀ_»eH˜ J`«Î=∂=∞Å∞ `«e¡^ŒO¢_»∞Å`À ã¨=∂#O. D J#∞|O^è•xfl LÉèíÜ«∞ѨH∆ÍÅ∞ J~°÷O
KÕã¨∞H˘x PK«i¿ãÎ <Õ_»∞ =∞# ã¨=∂[OÖ’ JÅ∞¡_»∞–J`«x J`åÎ=∂=∞Å =∞^茺, HÀ_»Å∞–P"≥∞
J`åÎ=∂=∞Å =∞^茺 <≥ÅH˘#fl L¢kHõÎ"å`å=~°}O KåÖÏ=~°‰õΩ ã¨=∞ã≤áÈ`«∞Ok.
D (4:23)ã¨∂H˜ÎÖ’ ''g∞`À Öˇ·~yHíã¨~|~^è°~ UO°Ê_ç# g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ (Qõ`ŒÉèíO°ÎÅ ^®fiO®)
ѨÙ>˜ì g∞ã¨~O°Hí∆}Ö’ ÃÑiy# Hí∞=∂O≥ÎÅ∞—— J#fl Ѩ^ŒO =∞#‰õΩ qO`«QÍ JxÊã¨∞ÎOk. g∞
ã¨O~°Hõ∆}Ö’ ÖËHõ g∞=_çÖ’ ÃÑ~°QÆ_»O J<Õ Ñ¨^ŒO Hõ#fl‰õÄ`«∞à◊√§ Jx <˘H˜¯K≥ѨÊ_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞
WHõ¯_» LѨÜ≥∂yOK«|_çOk. x¿+^è•[˝ ¢H˜O^Œ Hõ#fl‰õÄ`«∞àı§ HÍ^Œ∞, ã¨=u‰õÄ`«∞à◊√§ ‰õÄ_®
KÕi=Ù<åfl~°∞. JO>Ë `«#ÉèÏ~°º‰õΩ QÆ`«Éèí~°Î =Å¡ [x‡Oz# ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ#∞ ‰õÄ_® ѨÙ~°∞+¨µ_»∞
q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ‰õÄ_» ^Œ#fl=∂@. "å~°∞ ‰õÄ_® `«# ã¨O~°Hõ∆}Ö’ ÃÑiy<å, "åi Hõ#fl`«O¢_ç
ã¨O~°Hõ∆}Ö’ ÃÑiy<å, =∞Ô~Hõ¯_» ÃÑiy<å 㨈~ `«# ™⁄O`« ‰õÄ`«∞à◊§ ¢H˜OkˆH =™êÎ~°∞.
UHõHÍÅOÖ’ q"åǨÏ|O^èŒOÖ’ LO_»‰õÄ_»x ¢ã‘ÎÅ∞
''XHí qÇÍǨÏ|~^è~° Ö’ (UHíHßÅ~Ö’) W^°OÌ ∞° JH߯K≥Öà¡ˇ §◊ #∞ L~K«_~« Hí∂_Í x+≤^"úŒ ∞Õ .
Ö’QÆ_» [iy~^Õ^À [iy~k. ^Õ=Ù_«∞ Jq∞`Œ Hí∆=∂je, JáåO° Hí$áåjÅ∞_«∞.——
(Y∞~üP<£–4:23)
q"åǨÏx+≤^Œú ¢ã‘ÎÖ *Ïa`åÖ’ ™⁄O`« JHͯK≥Öˇ¡à◊§~Ú# ¢ã‘ÎÅ ¢Ñ¨™êÎ=# ‰õÄ_® LOk.
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ UHõHÍÅOÖ’ ™⁄O`« JHͯK≥Öˇ¡à◊§~Ú# W^ŒÌ~°∞ ¢ã‘ÎÅ#∞ ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ Hõey
LO_»‰õÄ_»^Œ∞. "≥Ú^Œ@ XHÍ"≥∞#∞ KÕã¨∞H˘x, P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩezÛ# `«~°∞"å`«<À ÖË^•
P"≥∞ =∞~°}˜Oz# ѨHõ∆OÖ’<À P"≥∞ ™È^Œix q"åǨÏ=∂_»=K«∞Û. =∞x+≤ J*Ï˝#O =Å¡ WÖÏ
W^ŒÌsfl UHõHÍÅOÖ’ KÕã¨∞‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ Hõ∆q∞OKÕ J=HÍâ◊O LO^Œx Y∞~üP<£ K≥|∞`ÀOk.
J~Ú`Õ Jk á⁄~°áê@∞, áêѨO Jx `≥eã≤# `«~°∞"å`« J`«#∞ "≥O@<Õ P W^ŒÌiÖ’ XHÍ"≥∞#∞
q_®‰õΩezÛ =kÖËÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. J^Õq^èŒOQÍ ™È^Œ~°∞x ‰õΩ=∂Ô~Ζ™È^Œi ‰õΩ=∂Ô~Î,
"Õ∞#`«Î–Ñ≤#fl=∞‡ UHõHÍÅOÖ’ XHõ ѨÙ~°∞+¨µx q"åǨÏ|O^èŒOÖ’ LO_»@O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''U ¢ã‘Î ‰õÄ_® `«# Ñ≤xfl ÖËHõ "Õ∞#`«Î`À HõÅã≤
XHõi q"åǨÏ|O^èŒOÖ’ LO_»‰õÄ_»^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
=Úã≤¡"Õ∞`«~° ¢ã‘ÎÅ`À q"åǨÏO ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞<å?
''|Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í O®Öˇ#· ¢ãÅΑ ∞ (ã¨`ͺxfl) qâ◊fiã≤~K«#~`Œ =O°H∞í ÇÍix g∞O°∞ ZÖÏ~>˜
Ǩiã≤u÷ Ö’#¥ qÇÍǨÏ=∂_«H~í _ç. |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í O®Öˇ#· ¢ãΑ g∞Hí∞ Z~`Œ #zÛ<®, P"≥∞Hí~>Ë
(ã¨`ͺxfl) qâ◊fiã≤~z# ÉÏxã¨=∞Ç≤ÏàË Z~`À "Õ∞Å∞. JÖÏQÕ |Ǩï ^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í Öˇ#· ѨÙO°∞+¨∞Å∞
(ã¨`ͺxfl) qâ◊fiã≤~K«#~`Œ=O°H∞í ÇÍi`À g∞ ¢ãÅΑ qÇÍǨÏ~ KÕܵ« Hí~_ç. |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í _≥#·
ѨÙO°∞+¨∞_«∞ g∞Hí∞ Z~`Œ #zÛ<®, J`ŒxHí~>Ë (ã¨`ͺxfl) qâ◊fiã≤~z# ÉÏx㨠ѨÙO°∞+¨∞_Ë
324 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Z~`À „âı+¨∞ª_«∞. |Ǩï^≥·ÇÍO®^è°Hí∞Å∞ q∞=∞‡efl #O°Hßyfl "≥·Ñ¨Ù Ç≤Å∞™®ÎO°∞. ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl
^°Ü«µ`À ã¨fiO°æ~ "≥·Ñ¨Ù, Hí∆=∂aèHí∆ "≥·Ñ¨Ù Ç≤Å∞ã¨∞Î<®fl_«∞. „Ǩ[Å∞ ^®iH˜ =KÕÛ~^°∞Hí∞ ^Õ=Ù_«∞
`Œ# P[˝Å#∞ WÖÏ q_«=∞O°z `ˇeÜ«µ*Ëã¨∞Î<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:221)
''JǨq„`Œ ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ JǨq„`Œ¢ã‘ÎÅ∞, JѨq¢`« ¢ã‘ÎʼnõΩ JѨq¢`« ѨÙ~°∞+¨µÖË `Œy#
[~@Å∞. JÖÏQÕ Ç¨q„`Œ ѨÙ~°∞+¨µÅHí∞ Ǩq„`Œ¢ãÅΑ ∞, Ѩq¢`« ¢ãÅΑ ‰õΩ Ѩq¢`« ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ =∂„`Œ"∞Õ
ܡ∂Qõ∞ºÅ∞. [#~ K≥ÇC¨ Hí∞<Ë (`ŒÇC¨ _«∞)=∂@ÅHí∞ Jf`Œ~Qå "åO°∞ Ǩiâ◊∞^°∞Åú ∞, Ǩq„`Œ∞Å∞.
"åiH’ã¨~ =∞xfl~ѨÙ, L^®O°"≥∞ÿ# Láåkè L<®flܵ.—— (Y∞~üP<£–24:26)
4:23 ã¨∂H˜ÎÖ’ ¿Ñ~˘¯#fl ¢ã‘ÎÅ#∞ `«Ñ¨Ê W`«~° U ¢ã‘ÎÅ<≥·<å =∞ǨÏ~ü K≥e¡Oz xˆH∆ѨOQÍ
q"åǨÏ=∂_»=K«Ûx P `«~°∞"å`« ã¨∂H˜Î (Y∞~üP<£–4:24) WÖÏ ã¨∂z™ÈÎOk:
''gO°∞ `ŒÇʨ W`ŒO° ¢ãÅΑ ~^°sfl ^è#° qxܡ∂Qõ~ ^®fiO® (=∞ǨÏ~ü K≥eO¡ z) g∞O°∞ qÇÍǨÏ
=∂_«=K«∞Û. Jܵ`Ë qÇÍǨÏÅHíº∆ ~ jÅO°H}∆í ܵ L~_ÍeQåx, ¢ãÖΑ ’Å`Œfi"≥∞ÿ L~_«H∂í _«^∞° .——
q"åǨÏx+≤^ŒúOHÍx ¢ã‘ÎÅÖ’ ¢QÆO^䌢Ѩ[Å (Ü«¸^Œ, ¢ÔH·ã¨Î=) ¢ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. D
q+¨Ü«∞O Y∞~üP<£Ö’<Õ =∞~À J^蕺ܫ∞OÖ’ Dq^èŒOQÍ LOk:
''DO’A g∞Hí∞ Ǩiâ◊∞^°ú =ã¨∞Î=ÙÅhfl ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕÜ«µ|_ͤܵ. „Qõ~^䰄Ǩ[Å
PǨO°~ g∞Hí∞, g∞ PǨO°~ „Qõ~^䰄Ǩ[ÅHí∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ KÕÜ«µ|_ç~k. jÅ=`Œ∞Öˇ·#
=Úã≤¡~ ¢ã‘ÎÅ∞, „Qõ~^䰄Ǩ[ÅHí∞ K≥~k# jÅ=`Œ∞Å∞ Hí∂_Í (qÇÍǨxH˜) g∞Hí∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~
KÕÜ«µ|_ͤO°∞. HßHíáÈ`Ë ÇÍiH˜ K≥e¡~K«=Åã≤# =∞ǨÏO∑ ™⁄=Ú‡ K≥e¡~z, ÇÍix qÇÍǨÏ
|~^è°~Ö’ ã¨∞O°H˜∆`Œ~Qå L~KÍe. J~`ËQåx, ÇÍi`À qK«ÛÅq_çQå Hß=∞„H©_«ÅHí∞ áåÅÊ_«
@~Qåx, ^˘~QõKÍ@∞Qå J„Hí=∞ ã¨~|~^è®Å∞ ÃÑ@∞ìH’=_«~Qåx KÕÜ«µHí∂_«^°∞. ã¨`ͺxfl
qâ◊fiã≤~K«_ÍxH˜ x~åHõi¿ãÎ =∞x+≤ `Œ# rq`Œ~Ö’ ™®kè~z#^°~`Í =ºO°=÷ ∞=Ù`Œ∞~k. z=iH˜
J`Œ#∞ ǨO°Ö’Hí~Ö’ ÃѶ∞ÏO°~Qå #+¨ìáÈ`Í_«∞.—— (Y∞~üP<£–5:5)
D ã¨∂H˜ÎÖ’ ¢QÆO^䌢Ѩ[Å ¢ã‘ÎÅO>Ë W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ lg∞‡ áœ~°∞Å∞QÍ x=ã≤OKÕ
Ü«¸^Œ, ¢ÔH·ã¨Î= ¢ã‘ÎÅx† ^•~°∞ÖòǨÏ~°Éò (â◊¢`«∞ ^Õâ◊O), ^•~°∞Öò‰õΩѶ¨~ü (Jqâßfiã¨∞Å∞ áêeOKÕ
^Õâ◊O)Ö’ x=ã≤OKÕ Ü«¸^Œ, ¢ÔH·ã¨Î= ¢ã‘ÎÅ#∞ q"åǨÏ=∂_»@O ã¨iHÍ^Œx ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£
JÉσãπ (~°l) Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
ǨÏ#Ѷ‘ Ѷ≤MÏ"Õ`«ÎÅ∞ D Jaè¢áêÜ«∞O`À H˘OK≥O qÉèËkã¨∂Î ''q^ÕâßʼnõΩ K≥Ok#
Ü«¸^Œ, ¢ÔHã· =Ψ ¢ã‘Å
Î #∞ q"åǨÏ=∂_»@O ǨÏ~åO (x+≤^OúŒ ) HÍ^Œ∞HÍx, J"åOKèh« Ü«∞"≥∞#ÿ
^Œx =∂¢`«O K≥ѨÊ=K«∞Û—— Jx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. D Ô~O_ç\˜H˜ aè#flOQÍ ã¨~¸^£ a<£
=Úã¨~ÚºÉò, ǨÏã¨<£ |¢ã‘ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)Å∞ lg∞‡ (W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºáœ~°∞_»∞), ÔQ·~ülg∞‡
(W™ê¡"Õ∞`«~° ~å[ºáœ~°∞_»∞) Jx `Õ_® ÖË^Œx J<åfl~°∞.
áÈ`Õ D ã¨∂H˜ÎÖ’ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ P ¢ã‘ÎÅ∞ jÅ=`«∞Å~Ú =∂¢`«O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® LO_®e.
JÖÏO\˜ ¢ã‘ÎÅ<Õ q"åǨÏ=∂_»\ÏxH˜ =Úã≤¡OʼnõΩ J#∞=∞u LOk. J~Ú`Õ D J#∞=∞ux
^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕÜ«∞‰õΩO_® "å~°∞ W™ê¡O Ѩ@¡ `«=∞ qâßfi™êÅ∞, hu#_»=_çHõÅ#∞ QÆ∞iOz
*Ï¢QÆ`«Î =Ç≤ÏOKåe. P ¢ã‘ÎÅ JO^ŒK«O^•Å∞, =∞<À"åOKè«Å =ÅÖ’ Ѩ_çáÈ`Õ =∂¢`«O =Úã≤¡O
Éè~í Å
ΰ ѨÙ}ºHõ~‡° Åhfl =º~°"÷ ∞≥ áÿ È`å~Ú. Y∞~üP<£ H˘xfl +¨~`° ∞« ÅÖ’ =Úã≤O¡ ʼnõΩ ¢ÔHã· =Ψ , Ü«¸^Œ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 325
=∞`åʼnõΩ K≥Ok# ¢ã‘ÎÅ#∞ q"åǨÏ=∂_Õ J#∞=∞u WzÛOk HÍx, "å~°∞ `«=∞ ¢ã‘ÎÅ#∞
¢ÔH·ã¨Î=, Ü«¸^Œ =∞`åʼnõΩ K≥Ok# ѨÙ~°∞+¨Å‰õΩ W=fi_®xH˜ =∂¢`«O J#∞=∞u W=fiÖË^Œ∞.
áÈ`Õ ã¨fi`«O¢`« ¢ã‘Å
Î #∞ q"åǨÏ=∂_»ÖxË x~°∞¿Ñ^Œ =Úã≤O¡ Ü«Ú=‰õΩÅ∞ W™ê¡O ã‘fiHõiOz#
ÉÏx㨠ܫÚ=`«∞efl q"åǨÏ=∂_»=K«Ûx ‰õÄ_® Y∞~üP<£ (4:25 ã¨∂H˜ÎÖ’) K≥|∞`ÀOk.
q"åÇ¨Ï |O^èŒO
=∞x+≤Ö’x ÖˇO· yHõâH◊ Θ ã¨ÇϨ [ q+¨Ü∞« O. ^•xfl JiHõ@_ì ®xfl ÖË^• ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆ Ñ¨~K
° _« ®xfl
W™ê¡O JOwHõiOK«^∞Œ . ÖˇO· yHõâH◊ xÎ̃ |Å=O`«OQÍ J}z P[#‡ ¢|ǨχKåiQÍ LO_çáÈ=_»O,
x+≤^ŒúO. ã¨Ç¨Ï^èŒ~°‡ Kåi}˜x =^Œe =ºaèKå~åxH˜ áêÅÊ_»@O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞.
''qâßfiã¨∞ÖÏ~å! ^Õ=Ù_»∞ g∞ H˘~°‰õΩ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã≤# Ѩiâ◊√^Œú =ã¨∞Î=Ùefl x¿+
kèOK«∞HÀHõO_ç—— (Y∞~üP<£–5:87) Jx ^Õ=Ù_»∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ K≥áêÊ_»∞.
ǨϢ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ™êi =ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ÉèÏ~°ºÅ WO_»¡‰õΩ =zÛ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P~å^èŒ<å Ѩiã≤÷u QÆ∞iOz J_çQÍ~°∞.
^•xfl QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« "å~°∞ ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P~å^èŒ##∞ ã¨fiÅÊ"≥∞ÿ#kQÍ
ÉèÏqOz ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P~å^èŒ#‰õΩ, =∞# P~å^èŒ#‰õΩ áÈeˆHq∞\©? ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O)‰õΩ ã¨O|OkèOz# Éèí∂`« Éèíq+¨º`ü HÍÖÏÅ á⁄~°áê@¡hfl =∞xflOK«|_®¤~Ú—— Jx
K≥ѨÙʉõΩ<åfl~°∞. JO^Œ∞=Å¡ "åiÖ’ XHõ`«#∞ ''<ÕxHõ #∞O_ç ZšѨÙÊ_»∂ ~å¢u `≥Å¡"å~°∂¡
"Õ∞ÖÁ¯x #=∂A KÕã¨∞ÎO\Ï#∞—— J<åfl_»∞. Ô~O_»=`«#∞ =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''<ÕxHõ #∞O_ç
¢Ñ¨u~ÀE LѨ"åã¨O LO\Ï#∞. XHõ¯~ÀA ‰õÄ_® <åQÍ KÕÜ∞« #∞—— J<åfl_»∞. =¸_»=`«#∞
`«# x~°‚Ü«∞O `≥Å∞ѨÙ`«∂ ''<ÕxHõ #∞Oz ¢ã‘ÎÅ *’eˆH áÈ#∞. ZѨÊ\˜H© ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ#∞.
(^≥·"å~å^èŒ#ˆH <å rq`«=∞O`å JOH˜`«O KÕ™êÎ#∞.)—— Jx J<åfl_»∞.
JO`«Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) JHõ¯_çH˜ =KåÛ~°∞. "å~°∞ K≥ѨÙʉõΩO@∞#fl =∂@Å∞
qx WÖÏ J<åfl~°∞: ''Uq∞\©, g∞ˆ~<å D =∂\Å∞ JO@∞#flk! q#O_ç. <Õ#∞ g∞
JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_"Õ å_çfl. g∞ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ^≥=· cèu Ѩ~åÜ«∞
}∞_çfl J~Ú#ѨÊ\˜H© <Õ#∞ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜ã¨∞Î<åfl#∞, "å\˜x =kÖËã¨∞Î<åfl#∞ ‰õÄ_®.
JÖψQ ~å¢uà◊√§ #=∂A KÕã¨∞Î<åfl#∞, x¢^Œ ‰õÄ_® áÈ`«∞<åfl#∞. ¢ã‘ÎÅ#∞ q"åǨÏO ‰õÄ_®
KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl#∞. QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀO_ç! <å ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å#∞ q_»<å_Õ "å_ç`À <åÔHÖÏO\˜
ã¨O|O^èŒO ÖË^Œ∞. (J`«#ã¨Å∞ =Úã≤¡"Õ∞ HÍ^Œ∞.)—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) ǨϢ[`ü L™ê‡<£ a<£ =∞*ò=Ó<£ (~°l)x ¢|ǨχKåiQÍ
LO_»=^ŒÌx "åiOKå~°∞. ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ Jc =MÏãπ (~°l) D q+¨Ü«∞O `≥eÑ≤#
`«~°∞"å`« ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) QÆ#Hõ PÜ«∞xfl q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ‰õΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ
J#∞=∞uOz LO>Ë "Õ∞=∞O`å (HÍ=∞"åOKè#« ∞ J}KÕ Ñ¨^`úŒ ∞« Å∞ J=ÅOaOz) #ѨÙOã¨
‰õΩÅ∞QÍ =∂iáÈ=_®xH˜ W+¨ìѨ_Õ "åà◊§=Ú—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''Ü«Ú=‰õΩÖÏ¡~å! g∞Ö’ ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ<Õ â◊H˜Î HõÅ"å~°∞
ÃÑo§KÕã∞¨ HÀ"åe. ÃÑo§ ^Œ$+≤xì H˜OkH˜ "åÖËÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. P â◊HΘ ÖËx"å~°∞ LѨ"å㨢=`«O
áê\˜OKåe. LѨ"åã¨O HÍ=∞"åOKè«#∞ J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
326 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨=∂[OÖ’ Jj¡Å`«#∞ x"åiOz ¢Ñ¨âßO`«"å`å=~°}O <≥ÅH˘ÅÊ_®xH˜ q"åǨÏO ZO`À
Ѩ\˜+¨ª"≥∞ÿ# =º=ã¨÷. q"åǨxH˜ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ PHõ~°¬} ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ =∞^茺 ¢¿Ñ=∞, ã¨O`«$ѨÙÎÖË.
''PÜ«µ# g∞H’ã¨~ g∞*Ïu #∞~_Ë rq`Œ ÉèÏQõ™®fi=Ú(¢ã‘Î)Å#∞ ã¨$l~KÍ_«∞, "åi
^°QõæO° g∞O°∞ ™œYº~ á⁄~^°_ÍxH˜. W~Hß PÜ«µ# g∞ =∞^è°º „¿Ñ=∂#∞O®QåÅ∞,
^°Ü«∂^®H˜∆}®ºÅ∞ Hí∂_Í [x~Ǩ*ËâÍ_«∞. Wk Hí∂_Í PÜ«µ# 㨥K«#Ö’¡x^Õ. ܡ∂z~KÕ
ÇÍiH˜ W~^°∞Ö’ J<ËHí x^°O°≈<®Å∞<®flܵ.—— (Y∞~üP<£–30:21)
ÃÑo§K«∂ѨÙÅ∞, =^èŒ∂=~°∞Å ZOÑ≤Hõ
ÃÑo§H˜ =ÚO^Õ ÃÑàϧ_»^Å Œ z# Ü«Ú=[O@ UHÍO`«OQÍ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xfl, qK«ÛÅq_çQÍ
u~°QÆ_®xfl W™ê¡O JOwHõiOK«^Œ∞. "≥H˜e KÕ+¨ìefl ã¨Ç≤ÏOK«^Œ∞. JÖÏ Jx Jk =Ú‰õΩ¯ "≥ÚǨÏO
`≥eÜ«∞x =ºH˜Îx KÕã¨∞H˘=∞‡x ‰õÄ_® âßã≤OK«^Œ∞. ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ^ŒÅz#"å~°∞ =∞<À`«$Ñ≤Î
HÀã¨O ÃÑo§H˜ =ÚO^Œ∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O XHõ™êi K«∂ã¨∞HÀ"åÅx É’kè™ÈÎOk. Wk 'P[˝— HÍHõáÈ~Ú<å,
Ѩ\˜+¨ª"≥∞ÿ# "≥·"åÇ≤ÏHõ |O^èŒO, ã¨∞Y=∞Ü«∞"≥∞ÿ# rq`«O HÀã¨O W=fi|_ç# Ju=ÚYº Ç≤Ï`«=Ù
J#fl ã¨OQÆu WHõ¯_» ¢QÆÇ≤ÏOKåe. +¨sJ`ü"Õ`«ÎÅ∞ nxfl ''=Úã¨ÎǨÏÉò——QÍ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ÃÑo§K«∂ѨÙÅ q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz <˘H˜¯K≥|∞`«∂
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å U^≥·<å ¢ã‘Îx q"åǨÏ=∂_» ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë J`«<å ¢ã‘Îx gÖˇ·#O`« =~°‰õΩ
¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ K«∂ã≤, q"åǨÏO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ PHõ@∞ìHÀÖËx ^À+¨O Un P"≥∞Ö’ ÖË^Œ#fl ã¨OQÆu
x~åúiOK«∞H˘x `«$Ñ≤ÎK≥O^•e—— Jx J<åfl~°∞. (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü =ÚÔQ·~å a<£ ëÈÉÏ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ¢ã‘Îx ÃÑO_®¡_»^ŒÅz Hõ|∞~°∞
ѨOáê#∞. D ã¨OQÆu ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎq¿ãÎ, PÜ«∞# ''=∞i #∞"åfi"≥∞#∞
K«∂âß"å?—— J#_çQÍ~°∞. <Õ#∞ ÖË^Œ<åfl#∞. ''J~Ú`Õ #∞"åfi"≥∞#∞ XHõ™êi K«∂ã¨∞HÀ.
nx=Å¡ g∞W^ŒiÌ Ö’ âßâ◊fi`«OQÍ Ñ¨~㰠ʨ ~° ¢¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ [xOKÕ J=HÍâ◊O LO@∞Ok——
J<åfl~°∞ PÜ«∞#. <Õh =∂@ q#fl `«~°∞"å`« P ¢ã‘Î WO\˜H˜ "≥àϧ#∞. WO\’¡ P"≥∞ `«e¡
^ŒO¢_»∞Å∞ L<åfl~°∞. P"≥∞ `≥~°"≥#∞Hõ LOk. <Õ#∞ "åà◊§`À ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å‰õΩ
HÍÉ’ÜÕ∞ ÉèÏ~°º#∞ K«∂ã¨∞HÀ=∞x K≥áêÊ~°∞—— JxJ<åfl#∞. D=∂@ qx P"≥∞ `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞
=∞ø#OQÍ LO_çáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_® J=∂‡~Ú `≥~° "≥#∞Hõ #∞O_ç `˘OyK«∂ã¨∂Î ''##∞fl
K«∂_»=∞x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) q∞=∞‡efl P^ÕtOz=ÙO>Ë <Õ#∞ `≥~° #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =™êÎ#∞,
g∞~°∞ ##∞fl K«∂ã¨∞HÀ=K«∞Û. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) JÖÏO\˜ P[˝ Un W=fiHõáÈ`Õ g∞~°∞ ##∞fl
K«∂_»‰Äõ _»^∞Œ —— Jx J#flk. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ Wk ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ P*Ë˝ #O@∂ P"≥∞#∞ K«∂âß#∞.
<Õ#∞ (ã¨O`«$Ñ≤Î K≥Ok) P `«~åfi`« P J=∂‡~Úx ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ<åfl#∞. (J|∂^•=Ó^£)
''q`«O`«∞=Ù ÖËHõ q_®‰õΩÅ∞á⁄Ok# ¢ã‘Î <À\˜=∂@ ^•fi~å `«# JOwHÍ~°O `≥eÜ«∞
*ËÜ«∞#O`« =~°‰õΩ P"≥∞ q"åǨÏO HÍ*ÏÅ^Œ∞. JÖψQ Hõ#º `«# P"≥∂^ŒO `≥ÅѨ#O`«
=~°‰õΩ P"≥∞ q"åǨÏO ‰õÄ_® HÍ*ÏÅ^Œ∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ D z=i =∂\ qx ''ZÖÏO\˜ P"≥∂^ŒO?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''x~åHõiOK«‰õΩO_® =∞ø#OQÍ LO_çáÈ=_»"Õ∞ P"≥∞ P"≥∂^ŒO
J=Ù`«∞Ok—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 327
XHõ™êi XHõ ¢ã‘Î ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =^ŒÌ‰õΩ =zÛ `«# `«O¢_ç `«# q"åǨÏO `«# Jcèëêì
xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ KÕâß_»x Ѷ~≤ åº^Œ∞ KÕãO≤ k. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h‰õΩ P q"åǨxfl
~°^Œ∞ÌKÕÜ«∞_®xH˜ ÖË^• J"≥∂kOK«_®xH˜ JkèHÍ~°=ÚOk—— Jx ÃãÅqKåÛ~°∞.
JÖψQ =∞~˘Hõ ¢ã‘Î ‰õÄ_® `«# WëêìxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ `«# `«O¢_ç `«# q"åǨÏO `«#
Ñ≤#`«O¢_ç ‰õΩ=∂~°∞x`À [iÑ≤OKå_»x Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕã≤Ok. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''D
ã¨O|O^è•xfl W+¨ì=∞~Ú`Õ JOwHõiOK«=K«∞Û ÖË^• ~°^Œ∞Ì KÕÜ«∞=K«Û——x `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.
JѨÙÊ_® ¢ã‘Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å `«O¢_ç KÕã#≤ ^ŒO`å <Õ#∞ XѨÙʉõΩ<åfl#∞. (WÖÏ J_»Q_Æ O» Ö’)
<å L^ÕÌâ◊ºO D =º=Ǩ~°OÖ’ `«=∞ `«O¢_»∞ʼnõΩ ZÖÏO\˜ JkèHÍ~°O ÖË^Œx ¢ã‘ÎʼnõΩ
`≥eÜ«∞Ѩ~°K«_»O `«Ñ¨Ê =∞ˆ~g∞ HÍ^Œ∞—— Jx J#flk. (J|∂^•=Ó^£, x™ê~Ú)
W^Õ ™ê~åOâ◊O =∞~ÀǨÏnã¨∞Ö’ WÖÏ LOk: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ[`ü ǨÏ=∂˚ (~°l)
‰õΩ=∂Ô~Î ÃÑo§ Ñ≤#fl =Ü«∞ã¨∞ûÖ’<Õ Ç¨Ï¢[`ü J¢"£∞ a<£ Jc=Úã≤O¡ (~°l)`À KÕ~ÚOKå~°∞.
P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ PÜ«∞# ''Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û ~åQÍ<Õ P"≥∞‰õΩ D ã¨O|O^èŒO q+¨Ü«∞OÖ’
JOwHõiOKÕO^Œ∞‰õΩ ÖË^• ~°^Œ∞Ì Ñ¨iKÕO^Œ∞‰õΩ JkèHÍ~°O LO^Œx ÃãÅqKåÛ~°∞.
WÖÏ ÃÑo§K«∂ѨÙÖ’¡ HÍÉ’ÜÕ∞ =^èŒ∂=~°∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O K«∂ã¨∞H˘x W+¨ìѨ_»@O KåÖÏ
J=ã¨~°=∞x ÃÑ· ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`ÀOk. JnQÍHõ q"åǨÏ|O^èŒO XHõ X_»O|_çHõ
Hõ#∞Hõ D X_»O|_çHõÖ’ =^èŒ∂=~°∞Å JOwHÍ~°O =ÚYº"≥∞ÿ# +¨~°`«∞QÍ LOk. =^èŒ∂=~°∞Ö’¡
Z=~°∞ JOwHõiOK«HõáÈ~Ú<å P q"åǨÏO <≥~°"Õ~°^Œ∞. XHõ"Õà◊ ™ê=∂lHõ ã¨Ê$ǨÏ~åx ÖË`«
=Ü«∞ã¨∞Ö’ ÃÑo§ HÍ=_»O [iy`Õ K«@ì¢Ñ¨HÍ~°O P ÃÑo§ K≥Å∞¡`«∞Ok HÍx, q"åǨÏO `«~åfi`«
"åi^ŒÌiÖ’ Z=iÔH·<å 㨈~ P qǨxfl P"≥∂kOK«_®xH˜ ÖË^• ~°^Œ∞Ì KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ (`«ÖÏMò
^•fi~å q_çáÈ=_®xH˜) ѨÓiÎ JkèHÍ~°O LO^Œx ‰õÄ_® ÃÑ· ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk.
<åÅ∞QÆ∞ ¢áêuѨkHõÅÃÑ· ¢ã‘Î q"åǨÏO
^•OѨ`«ºrq`«O k<åaè=$kú K≥O^Œ∞`«∂ Ѷ¨ÅѨÙëêÊ^Œ∞Å`À ÉÏQÍ Z^ŒQÍÅO>Ë =^èŒ∞=Ù
ÖËHõ =~°∞x ZOÑ≤HHõ Àã¨O =∞Oz¢Ñ¨=∂}O HÍ"åe. ^•xfl QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''™ê^è•~°}OQÍ ¢ã‘Îx <åÅ∞QÆ∞ q+¨Ü«∂Å ¢áêuѨkHõÃÑ· q"åǨÏ=∂_»∞`å~°∞. (1)
P"≥∞ ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ K«∂ã≤ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. (2) P"≥∞ ‰õΩ@∞O|O =OâßÅ#∞ K«∂ã≤
KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. (3) P"≥∞ JO^ŒK«O^•Å∞ K«∂ã≤ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. (4) P"≥∞ ^èŒ~°‡Ñ¨~å
Ü«∞}`«#∞ K«∂ã≤ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ^è~Œ ‡° Ѩ~åÜ«∞}∞~åÅ~Ú# ¢ã‘xÎ KÕã∞¨ H˘x
™êѶÅ
¨ ºO á⁄O^ŒO_ç. JÖÏ KÕã∞¨ HÀHõáÈ`Õ g∞ KÕ`∞« ʼnõΩ =∞\˜ì JO@∞‰õΩO@∞Ok. (z=iH˜
g∞‰õΩ ѨâßÛ`åÎѨ"Õ∞ q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok.)——– (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
q"åǨÏ=º=ã¨÷ F Ѩq¢`«"≥∞ÿ# |O^èŒO. jÅ~°Hõ∆}`À áê@∞ P~ÀQƺ=O`«"≥∞ÿ# ã¨=∂[
x~å‡}OÖ’ H©ÅHõáê¢`« =Ç≤ÏOK«QÆÅ ‰õΩ@∞O|=º=ã¨÷‰õΩ Wk Ѩ\˜+¨ª"≥∞ÿ# ѨÙ<åk. JO^Œ∞=Å¡
q"åǨÏO `«~∞° "å`« JHÍ~°}OQÍ ^•xfl qKÕÛ^ù OŒ KÕÜ∞« _®xH˜, ÖË^• xs‚`¢« ѨuѶÅ
¨ O, xs‚`Q« _Æ ∞» =Ù
+¨~°`«∞ÃÑ· q"åǨÏO KÕã¨∞H˘x QÆ_»∞=Ù fiáÈQÍ<Õ q_çáÈ=_®xH˜ W™ê¡O J#∞=∞uOK«^Œ∞.
ǨϢ[`ü 㨢ÉÏ [Ç≤Ïfl (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! <Õ#∞
g∞‰õΩ "≥Ú^Œ\’¡ '=Ú`å— (`å`å¯eHõ q"åǨÏO) KÕã∞¨ HÀ=_®xH˜ J#∞=∞uKåÛ#∞. J~Ú`Õ
328 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^Õ=Ù_»∞ WѨÙÊ_»∞ nxfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞O^•HÍ (âßâ◊fi`«OQÍ) x¿+kèOKå_»∞. Hõ#∞Hõ g∞Ö’ Z=i
^ŒQ~æÆ ~° Ú<å `å`å¯eHõ q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ¢ã‘Î QÆ#Hõ LO>Ë P"≥∞#∞ ("≥O@<Õ =kÖËÜ∞« O_ç.
J~Ú`Õ P"≥∞H˜zÛ# ¢Ñ¨uѶ¨ÅO =∂¢`«O "åѨã¨∞ fã¨∞HÀHõO_ç.—— (=Úã≤¡O, JǨχ^£)
ǨϢ[`ü Je (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞: ''Mˇ·|~ü Ü«Ú^ŒúHÍÅOÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) =∞=∞‡efl '=Ú`üP— (`å`å¯eHõ q"åǨÏO) KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx, QÍ_ç^Œ =∂Oã¨O
u#‰õÄ_»^Œx "åiOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
q`«O`«∞ q"åǨxH˜ W™ê¡O ¢áÈ`åûǨÏO
W™ê¡O q`«O`«∞ q"åǨxfl ZO`«QÍ<À ¢áÈ`«ûÇ≤ÏOzOk. Y∞~üP<£ P^Õâ◊O D q^èŒOQÍ
LOk: ''g∞Ö’ ÉèÏ~åºqÇ‘Ï#∞Å∞QÍ, Éè~í qΰ Ç‘Ï#∞Å∞QÍ L#fl"åiH˜ ÃÑo§à◊√§ KÕÜ∞« O_ç.—— (24:32)
D P[˝Ö’ ÃÑo§HÍx Hõ#ºÅ∞, q_®‰õΩe=fi|_ç# ¢ã‘ÎÅ`À áê@∞ q`«O`«∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_®
KÕiL<åfl~°∞. q`«O`«∞q"åǨÏO q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''¿Ñ^ŒÅ∞, q`«O`«∞=ÙÅ ã¨OˆH∆=∞O HÀã¨O áê@∞Ѩ_Õ =∞x+≤ ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_Õ
Ü≥∂^è∞Œ _ç (=Ú*ÏÇ≤Ï^£)ÖÏO\˜ "å_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, ѨQÅ Æ ÖÏ¡ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜ã∂¨ Î ~å¢u
"Õà◊Ö’¡ L^ŒÜ«∞O =~°‰õÄ #=∂AKÕ¿ã Éèí‰õΩÎ_çÖÏO\˜ "å_»∞ ‰õÄ_®.—— (|∞MÏi)
''HõàÏqÇ‘Ï#"≥∞ÿ# K≥H˜¯à◊√§QÆÅ ¢ã‘Î (JO>Ë q`«O`«∞=Ù), <Õ#∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# D
q^èŒOQÍ ^ŒQÆæ~°~Ú LO\Ï=Ú.—— D ǨÏnã¨∞#∞ LÖË¡dOz#"å~°∞ Dq^èŒOQÍ JO@∂
`«# K«∂ѨÙ_»∞ ¢"ÕÅ∞, =∞^茺¢"ÕÅ∞ K«∂Ñ≤OKå~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# JO^ŒiHõO>Ë
=ÚO^Œ∞ <Õ#∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«_®xH˜ ã¨fi~°æ ^•fi~°O `≥~°∞™êÎ#∞. J~Ú`Õ XHõ ¢ã‘Î <å
HõO>Ë ‰õÄ_® =ÚO^Œ∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞ÎOk. <Õ<å"≥∞#∞ 'Z=~°∞
h=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å#∞. ^•xHÍ"≥∞ '<Õ#∞ H˘O^Œ~°∞ z#fl z#fl J<å^äŒ Ñ≤Å¡Å∞ L#fl
XHõ q`«O`«∞=Ùx— Jx JO@∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
xHÍÇπÏ (ÃÑo§) Ѩ^Œúu
W™ê¡OÖ’ q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=_»O KåÖÏ ã¨∞ÅÉèíO. ¢áêA˝Å∞, =Ü≥∂[#∞Å~Ú# W^ŒÌ~°∞
=Úã≤O¡ ¢ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O XѨÙʉõΩO>Ë xHÍÇπÏ (q"åǨÏO) J=Ù`«∞Ok. Ѩ~㰠ʨ ~° JOwHÍ~°O
`«Ñ¨Êxã¨iQÍ LO_®e. Wk "≥Ú^Œ\˜ +¨~°`«∞. q"åǨÏO HÍ=_®xH˜ Ô~O_»= +¨~°`«∞ ™êHõ∆ºO.
=^èŒ∂=~°∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O XѨÙʉõΩ#fl@∞¡ ™êHõ∆ºO `«Ñ¨Êxã¨iQÍ LO_®e. ¢áêA˝Å∞, =Ü≥∂[#∞
Å~Ú# Hõhã¨O W^ŒÌ~°∞ =Úã≤¡O ѨÙ~°∞+¨µÅ∞QÍx ÖË^• XHõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, W^ŒÌ~°∞ ¢ã‘Å∞QÍx
™ê‰õ∆ΩÅ∞QÍ LO_®e. =¸_»= +¨~°`«∞ =~°∞_»∞ =^èŒ∞=Ù‰õΩ K≥e¡OK«=Åã≤# =∞ǨÏ~ü. =∞ǨÏ~ü ¢ã‘Î
Pã≤Î J=Ù`«∞Ok. ^•xfl =~°∞_»∞ q"åÇ¨Ï ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’<Õ =^èŒ∞=Ù‰õΩ WKÕÛ¿ãÎ =∞Ozk. "≥O@<Õ
W=fiÖËx ѨHõ∆OÖ’ P `«~°∞"å`«~Ú<å gÖˇ·#O`« `«fi~°QÍ WKÕÛÜ«∂e.
q"åǨÏO KÕã¨∞‰õΩ<Õ Ô~O_»= Ѩ^Œúu =H©Å∞ ^•fi~å KÕã¨∞‰õΩ<Õ ÃÑo§. ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl
=¸_»∞ +¨~°`«∞Å`À =H©Å∞ ã¨=∞Hõ∆OÖ’ q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=K«∞Û. q"åǨÏO J<Õk XHõ ¢ã‘Î, XHõ
ѨÙ~°∞+¨µx =∞^躌 [iˆQ XѨÊO^ŒO. JO^Œ∞=Å¡ =H©Å∞ ã¨O`«HOõ `À áê@∞ =^è∂Œ =~°∞Å ã¨O`åHÍÅ∞,
™ê‰õ∆ΩÅ ã¨O`«HÍÅ∞, =∞ǨÏ~ü ^èŒ#O, `Õn, ã¨÷ÅO =ÔQ·~å q=~åÅ#∞ ^Œ™êÎgAÖ’ fã¨∞HÀ=_»O
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 329
KåÖÏ J=ã¨~°O. WÖÏO\˜ ÃÑo§ HÀã¨O =ÚǨ˙~°ÎO ÃÑ@∞ìH˘x `Õk, ã¨=∞Ü«∞O, ã¨÷ÅO QÆ∞iOz
XHõ ¢Ñ¨Hõ@# KÕã¨∂Î |O^èŒ∞q∞¢`«∞efl PǨfixOKåe. Wk ¢Ñ¨=HõÎ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# ¢Ñ≤Ü«∞‰õΩ=∂Ô~ΠǨϢ[`ü á¶êu=∂ (~°l)#∞ ǨϢ[`ü Jb (~°l)H˜
WzÛ q"åǨÏO KÕã¨∞Î#fl ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ PÜ«∞# `«# J#∞K«~°∞Ö’¡ H˘O^Œix Ñ≤eÑ≤OKå~°∞.
ÃÑo§ „Ѩã¨OQÆO
ui‡r „QÆO^äOŒ „ѨHÍ~°O Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ
'ã¨Å¡ÖϡǨï JÖˇ·Ç≤Ï =ã¨Å¡O— =∂‰õΩ #=∂*òÖ’ ѨiîOKÕ '`«+¨Ç¨ï›^£— ‰õÄ_® <Õ~åÊ~°∞†
xHÍÇπÏ „Ѩã¨OQÆO ‰õÄ_® <Õ~åÊ~°∞.—— Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) `«+¨Ç¨ï›^£ QÆ∞iOz K≥Ñ≤Ê#
`«~°∞"å`« xHÍÇπÏ „Ѩã¨OQÆO WÖÏ Ñ¨iîOz `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞–
''JÖòǨÏ=ÚÌeÖÏ¡Ç≤Ï #ã¨Î~¸#∞Ǩ˙ =#ã¨ÎѶπ∞Ѷ≤~°∞Ǩ˙ =#=ÓAaÖÏ¡Ç≤Ï q∞<£
+¨µ~°∂i J<£ÑÙ¨¶ ã≤<å =∞Ü«∞ºÇπÏkÇ‘Ï JÖÏ¡Çï¨ Ñ¶Ö ¨ Ï=ÚlÅ¡ÅǨ˙ ==∞Ü«Úº*òeÖò Ñ¶Ö ¨ Ï
ǨkÜ«∞ÅǨ˙ =J+πǨÏ^Œ∞J<£ ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =J+πǨÏ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ<£
J|∞ÌǨ˙ =~°ã¨∂Å∞Ǩ˙. W`«ÎY∞ÖÏ¡Ç¨Ï Ç¨ÏY¯ `«∞MÏuÇ‘Ï =ÖÏ `«=¸`«∞#fl WÖÏ¡ =
J#∞Î"£∞ =Úã≤¡=¸<£, W`«ÎY∞ÖϡǨÏÅ¡r `«™êJÅ∂# aÇ‘Ï =ÖòJ~üǨ=∞ W#flÖϡǨÏ
HÍ# JÖˇ·‰õΩ"£∞ ~°vÉÏ, W`«ÎY∞ÖÏ¡Ç¨Ï =Y∂Å∂ Y~üÅ<£ ã¨n^•.—— (ui‡l)
''ã¨∞÷u, Hõ$`«[˝`«Å∞ ^Õ=ÙxH˜ =∂„`«"Õ∞ â’aè™êÎ~Ú. =∞#O PÜ«∞<Õfl ã¨Ç¨Ü«∞O
"Õ_»∞‰õΩO\Ï=Ú. =∞# áêáêÅ =∞xflOѨ٠HÀã¨O PÜ«∞<Õfl "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï=Ú. =∞#
=∞#ã¨∞ Lã≤Q˘ÖËÊ ÃÑ·âßzHõ PÖ’K«#Å ÉÏi#∞O_ç ^Õ=Ùx â◊~} ° ∞HÀ~°∞‰õΩO\Ï=Ú. ^Õ=Ù_»∞
^•i K«∂Ñ≤# =∞x+≤x =∞Ô~=~°∂ ^•i `«ÑÊ≤ OK«Ö~Ë ∞° . ã¨fiÜ«∞OQÍ ^Õ=Ù_»∞ ^•i `«ÑÊ≤ Oz#
=∞x+≤x =∞Ô~=~°∂ ^•iH˜ fã¨∞‰õΩ~åÖË~°∞. JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»x†
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) P ^Õ=Ùx ^•ã¨∞_»∞, ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞_»x <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞.——
P `«~°∞"å`« ã¨∞á¶êº<£ ™œi (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) "åºMϺ#O „ѨHÍ~°O Ǩτ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£
(~°l) DH˜Ok q^èŒOQÍ =¸_»∞ Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ѨiîOKå~°∞–
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_«=Åã≤# q^è°~Qå ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. ( ^Õ=ÙxH˜
J~H˜`Œ"≥∞ÿ#) =Úã≤¡~Å∞Qå =Ù#fl ã≤÷uÖ’ `ŒÇ¨Ê (W`ŒO° ã≤÷uÖ’) K«xáÈHí~_ç.—— (3:102)
''=∂#=ÙÖÏO®! g∞ „ǨÉèí∞=ÙHí∞ ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. PÜ«µ# q∞=∞‡efl XˆH „áå}˜ ^®fiO®
ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. J^Õ„áå}˜ #∞~_ç ^®x [`Œ#∞ Hí∂_Í ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. uiy ÇÍiO°∞=Ùi #∞~_ç
H’>Ï#∞H’@¡ =∞~k ¢ãÑΑ Ù¨ O°∞+¨∞efl „ǨÇ~¨ K«~Ö’ qã¨iÎ ~Ǩ*âË Í_«∞. g∞O°∞ XHíi^®fiO® =∞O˘HíO∞°
`Œ=∞ J=ã¨O®Å∞ Qõ_∞« ѨÙH’=_ÍxH˜ ^Õ=Ùx ¿ÑO°∞#∞ XHí ™®^è#° ~Qå KÕã∞¨ Hí∞~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜
^Õ=ÙxH˜ ÉèÜí µ« Ǩ_~« _ç. O°HÎí ã¨~|~nèH∞í Å`À g∞‰õΩ UO°Ê_ç=Ù#fl ã¨ÇϨ [ ÉÏ~^èÇ° ͺxfl `ˇ~K«H~í _ç.
^Õ=Ù_«∞ g∞ K«O°ºefl FHí~@ Qõ=∞xã¨∞Î <®fl_«#fl ã¨~Qõu =∞O°záÈHí~_ç.—— (4:1)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. ã¨Ô~·# =∂>Ë Ç¨ÅHí~_ç. ^Õ=Ù_«∞ g∞ Ǩ#∞Å∞
K«Hí¯Éˇ_«`Í_«∞. g∞ á⁄O°áå@∞¡ Hí∆q∞™®Î_«∞. ^Õ=ÙxH˜, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎHí∞ q^èÕÜ«µ∞_≥·#ÇÍ_«∞
x[~Qå Q˘Ç¨Ê q[Ü«µ~ ™®kè~z#>Ë¡.—— (33:70,71)
330 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
q"åǨÏ=∞Ǩϟ`«û=O
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<å q"åǨÏO +¨"åfiÖò <≥ÅÖ’ ѨO_»∞QÆ <≥Å=OHõ
~ÀA# [iyOk. <å g_À¯Å∞ ‰õÄ_® +¨"åfiÖò <≥ÅÖ’ ѨO_»∞QÆ <≥Å=OHõ ~ÀA<Õ [iyOk.
WѨÙÊ_»∞ g∞ˆ~ K≥ѨÊO_ç, ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÉèÏ~°ºÅÖ’ <åHõO>Ë Z‰õΩ¯= J^Œ$+¨ì=O`«∞~åÅ∞
Z=~°∞O\Ï~°∞?—— (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''=∂ WO\’¡ J<åû~ü ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ K≥Ok# XHõ
J=∂‡~Ú LO_Õk. <Õ<å J=∂‡~ÚH˜ ÃÑo§ KÕâß#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
'P~Úëê! #∞=Ùfi Z=iKÕ`«<≥·<å áê@ áê_çOK«"å? D J<åû~ü ¢Ñ¨[ʼnõΩ áê@ÅO>Ë
KåÖÏ W+¨ìO— Jx J<åfl~°∞. (WɡflǨÏÉÏ<£)
ǨϢ[`ü ~°c a<£Î =∂=Ù*ò (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<å ÃÑo§ J~Ú# `«~°∞"å`« ѨÙ\˜ìO\˜
#∞O_ç "≥∞\ì̃O\˜H˜ =KåÛ#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) <å‰õΩ â◊√ÉèÏHÍOHõÅ∆ ∞ K≥Ñʨ _®xH˜
=KåÛ~°∞. PÜ«∞# <å Ѩ_H» õ g∞^Œ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. JO`«Ö’ =∂ =OâßxH˜ K≥Ok# H˘O^Œ~∞°
J=∂‡~¸Å∞ =zÛ _»Ñ¨ÙÊ "å~Úã¨∂Î áê@ áê_»@O ¢áê~°OaèOKå~°∞. "åiÖ’ XHõ
J=∂‡~Ú '=∂ ^ŒQ~æÆ ° ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) L<åfl~°∞. PÜ«∞#‰õΩ ~ˆ Ѩ٠[~°QÉÆ ’ÜÕ∞ q+¨Ü∂« Å∞
‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞— Jx áê_çOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx —D=∂@ =^Œe WO`«‰õΩ
=ÚO^Œ∞ K≥Ñ≤Ê# =∂@ÖË K≥|∞`«∂ áê_»∞— Jx J<åfl~°∞.——
ǨÏ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ J<åû~ü Ü«Ú=uH˜ (ÃÑà◊§~Ú) g_À¯Å∞
[iyOk. ÃÑo§ KåÖÏ x~å_»O|~°OQÍ [iyOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂\Ï¡_»∞`«∂
''g∞ ^ŒQÆæ~° _»Ñ¨ÙÊ =ÔQ·~åÖÏO\˜ q<À^Œ ™ê=∞¢y Un ÖË^•? WÖÏO\˜ â◊√Éèíã¨O^Œ~åƒùÅÖ’
J<åû~üÅ∞ áê@Å∞, "å~Ú^•ºÅO>Ë K≥qHÀã¨∞‰õΩO\Ï~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
''áå@Å∞áå_Ë ¢ã‘Å Î #∞ J=∞‡_«~, HÁ#_«~, ÇÍi ÇͺáåO°~ KÕܵ« _«~ ^èO° ‡° ã¨=∞‡
`Œ~ Hß^°∞—— J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)- (ui‡l). PÜ«µ# =∞O’ ã¨~^°Oƒ° ~ù Ö’ ''áå@Å∞
áå_Ë ÉÏx㨢ã‘Î ã¨ÉÖ íè ’ Hí∂O˘Ûx, P"≥∞ áå@Å∞ q<ËÇÍ_ç K≥qÖ’ „ǨàÜ ◊ µ« k<®# Híiy~
z# ã‘ã~¨ áÈÜ«µ|_«∞`Œ∞~^°——x J<®flO°∞. (JÇπÏHß=ÚÖò Y∞O∑P<ü- MÏr J|¥|HíO)∑
=b=∂ qO^Œ∞
xHÍÇπÏ, ™êO¢Ñ¨^•~ÚHõ ¢Ñ¨ãO¨ QÆO, ™ê=¸Ç≤ÏHõ Pj~åfi^•Å`À ÃÑo§`«O`«∞ ѨÓ~°=Î Ù`«∞Ok.
P `«~°∞"å`« =^èŒ∞=Ù "≥∞\˜ìO\˜H˜ KÕ~°∞‰õΩ<åflHõ =~°∞x `«~°Ñ¶¨Ù# ''=b=∂—— KÕÜ«∂e. ÃÑo§
ã¨O`Àëêxfl Ѩk=∞Ok`À ѨOK«∞HÀ=_®xH˜ |O^è∞Œ q∞¢`«∞ʼnõΩ qO^Œ∞Éè’[#O U~åÊ@∞ KÕÜ∞« _»O
‰õÄ_® ¢Ñ¨=HõÎ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞"Õ∞.
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ[`ü *ˇ#· Éò (~°l)#∞ q"åǨÏ=∂_ç
#ѨÙÊ_»∞ ZO`À=∞Oz =b=∂ qO^Œ∞ WKåÛ~°∞. JO`«\˜ =∞Oz qO^Œ∞ =∞ˆ~ ÉèÏ~°º#∞
KÕã∞¨ ‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® W=fiÖË^∞Œ . ǨϢ[`ü *ˇ#· Éò (~°l) q"åǨÏOÖ’ PÜ«∞# XHõ "Õ∞Hõ#∞
HÀã≤ =b=∂ qO^Œ∞ KÕâß~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: Mˇ·|~ü Ü«Ú^ŒúO #∞O_ç =∞n<å uiQ˘ã¨∂Î ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ^•iÖ’ XHõKÀ@ (Ü«Ú^ŒúMˇ·n J~Ú#) ǨϢ[`ü ã¨Ñ¶≤Ü«∂ (~°l)#∞ q"åǨÏ=∂_®~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 331
JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ (PÜ«∞# P[˝`À) =Úã≤O¡ Å#∞ =e=∂ qO^Œ∞‰õΩ PǨfixOKå#∞. `«~åfi`«
PÜ«∞# P[˝`À Éè’[# =¢ã¨OΠѨiKå#∞. ^•xg∞^Œ H˘xfl Y~°∂~˚ ° ѨO_»∞,¡ A#∞fl =ÚHõ¯Å∞,
<≥~Úº =∂¢`«"Õ∞ ÃÑ@ì|_®¤~Ú. JO`«‰õΩ q∞Oz =∞ˆ~g∞ ÖË=Ù.—— (|∞MÏi)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ǨϢ[`ü J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ a<£ BѶπ (~°l) |@ìÅ g∞^Œ
Ѩã¨∞ѨÙѨK«Û ~°OQÆ∞ K«∂ã≤ W^Õq∞\© Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ (~°l)
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''<Õ#∞ ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ<åfl#O_ô! áê=Ù `«‰õΩ¯= Ѩ^ŒÇ¨~°∞ (`«∞ÖÏÅ)
|OQÍ~°O =∞ǨÏ~üQÍ x~°‚Ü«∞=∞~ÚOk—— Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D â◊√Éèí"å~°Î
qx ''^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ â◊√ÉèíO KÕ‰õÄ~°∞ÛQÍHõ! 㨈~, #∞=Ùfi XHõ "Õ∞Hõ~Ú<å 㨈~ HÀã≤ =e=∂
qO^Œ∞ K≥~Úº—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=b=∂ qO^Œ∞
PǨfi<åxfl u~°ã¨¯iOz#"å_»∞ ^Õ=ÙxH˜, ^≥·=„Ѩ=HõΉõΩ Jq^èÕÜ«Ú_≥·áÈ~Ú#>Ë¡. áÈ`Õ
^èŒx‰õΩÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ Ñ≤ez, ¿Ñ^ŒÅ#∞ q㨇iOKÕ =b=∂qO^Œ∞ Éè’[#O Ѩ~°=∞ xHõ$+¨ì
"≥∞ÿ# qO^Œ∞ Éè’[#=∞=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü W„=∂<£ a<£Çï¨ Ãã·<£ (~°l) LÖËY¡ #O: ''áêáê`«∞‡Å∞ WKÕÛ qO^Œ∞PǨfi<åxfl
ã‘fiHõiOK«‰õÄ_»^Œx ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl "åiOKå~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
=∞ǨÏ~ü HõO>Ë Hõ@flHÍ#∞HõÖË =ÚYº=∂?
D<å_»∞ =∞# ^ÕâO◊ Ö’ =∞ǨÏ~ü‰Ωõ |^Œ∞Å∞ Hõ@flHÍ#∞HõÅ ¢áê=ÚYºO Z‰õΩ¯"≥á· È~ÚOk.
Wk Ç≤ÏO^Œ∂ PKå~åŠѨ~°º=™ê#OQÍ LxH˜Ö’H˜ =zÛOk. ^•x ^Œ∞„+¨ÊÉèÏ=O =Úã≤¡"£∞
ã¨=∂[OÃÑ· ‰õÄ_® Ѩ_çOk. Ç≤ÏO^Œ∂ ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎO „ѨHÍ~°O ‰õΩ=∂Ô~ΉõΩ `«O„_ç Pã≤ÎÖ’ "å\Ï
LO_»^∞Œ Hõ#∞Hõ, ÃÑo§ ã¨=∞Ü«∞OÖ’<Õ Hõ@fl HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’ H˘`«ãÎ O¨ ™ê~°O HÀã¨O ÃÑ^ŒZÌ `«∞#Î
=ã¨∞Ιê=∞¢yxzÛ P"≥∞#∞ HÍѨÙ~åxH˜ ѨOѨÙ`å~°∞. H˘O^Œ~°∞ Hõ@flHÍ#∞Hõefl ^èŒ~°‡|^Œú"≥∞ÿ#qQÍ
z„uOK«_®xH˜ Ju`≥eq LѨÜ≥∂yã¨∂Î, Ǩτ[`ü á¶êu=∂ (~°l) ÃÑo§Ö’ W=fi|_ç# H˘xfl
QÆ$ǨϟѨH~õ }
° ÏÅ L^•Ç¨Ï~°} W™êÎ~∞° . HÍx D QÆ$ǨϟѨH~õ }
° ÏÅ#∞ ^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) ZÖÏ `≥zÛKåÛ~°∞,
"å\˜x W"åfieû# J=ã¨~°O U"≥ÚzÛOk "≥Ú^ŒÖˇ·# "åã¨Î"åÅ#∞ g~°∞ q㨇iã¨∞Î<åfl~°∞.
Ǩτ[`ü á¶êu=∂ (~°l) ÃÑo§ JÜÕ∞º^•HÍ Ç¨Ï„[`ü Je (~°l) ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨O~°H} ∆õ
Ö’<Õ ÃÑiQÍ~°∞. PÜ«∞#‰õΩ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `«Ñ¨Ê W`«~° PѨÙÎÅ∞ ‰õÄ_® ÖË~°∞. JO^Œ∞=Å¡
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) "åi^ŒÌi H˘`«ÎHÍѨÙ~°O HÀã¨O HÍ=Åã≤# Hõh㨠QÆ$ǨϟѨHõ~°}ÏÅ∞ W=fi_»O
Jx"å~°º=∞~ÚºOk. J^≥<· å Ǩτ[`ü Je (~°l) =∞ǨÏ~ü K≥eO¡ K«=Åã≤ L#flO^Œ∞# ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) PÜ«∞# ^ŒQÆæ~°∞#fl Ü«Ú^ŒúHõ=K«O fã¨∞H˘x Jq∞‡ g\˜x H˘xKåÛ~°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) P Ü«Ú^ŒúHõ=K«O J=∞‡QÍ =zÛ# _»|∞ƒ`À XHõ Ѩ_»Hõ, XHõ `«ÅQÆ_»,
H˘xfl =∞\˜ì áê„`«Å∞ =∂„`«"∞Õ WzÛ#@∞¡ `≥Å∞™ÈÎOk. PÜ«∞# '=∞ǨÏ~ü—x J_®fi#∞ûQÍ fã¨∞H˘x
g\˜x H˘xKåÛ~°∞. WÖÏ J_®fi#∞û =∞ǨÏ~ü fã¨∞H˘x H˘`«Î ã¨O™ê~åxH˜ HÍ"åeû# ™ê=∞„yx
H˘xKÕÛ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O D<å_»∞ ‰õÄ_® H˘xfl ^ÕâßÖ’¡ LOk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ QÆ$ǨϟѨH~õ } ° ÏÅ∞
Ǩτ[`ü á¶êu=∂ (~°l)‰õΩ =∂„`«"Õ∞ WKåÛ~°∞ QÍx, `«# W`«~° ‰õΩ=∂Ô~ÎÖˇ=iH© WzÛ#@∞¡
K«i„`«Ö’ =∞#ÔHHõ¯_® P^è•~åÅ∞ ÅaèOK«=Ù. J_çy ÖË^• =uÎ_çKÕã≤ fã¨∞‰õΩ#fl Hõ@flO ‰õÄ_®
332 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ ÅOK«OÖÏ J^è~Œ ‡° "Õ∞#x H˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ J<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ Z=Ô~<· å `≥eÜ«∞Hõ
fã¨∞‰õΩO>Ë uiy WzÛ"ÕÜ«∞_»O "ålÉò (qkè) Jx ‰õÄ_® "å~°∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
''¢ã‘ÎÅHí∞ Åaè~K«=Åã≤# =∞ǨÏO∑ (=^è°∞Hí@fl~)#∞ (qkèQå ÉèÏq~z) ÇÍiH˜ ã¨~`À
+¨~Qå WzÛ"Õܵ« ~_ç. Jܵ`Ë ÇÍO°∞ ã¨~`À+¨~Qå HÁ~`Œ =∞ǨÏO∑ =∂ǶK‘ ¿Õ ãÎ ^®xfl g∞O°∞
xO°Éèíº~`ŒO°~Qå J#∞Éèíq~K«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–4:4)
=∞ǨÏ~ü ѨÙ~°∞+¨µ_ç#∞O_ç ¢ã‘HÎ ˜ ~å=Åã≤# Pi÷HÇõ Ϩ ‰õΩ¯. Hõ#∞Hõ =^è∞Œ =Ù‰õΩ =~°∞_»∞ =∞ǨÏ~ü
K≥eO¡ Kåe. U^≥<· å HÍ~°}O=Å¡ =∞ǨÏ~ü q"åǨÏOÖ’ K≥eO¡ K«ÖHË áõ È`Õ P `«~åfi`≥<· å gÖˇ#· O`«
`«fi~°QÍ K≥eO¡ Kåe. K≥eO¡ K«Háõ È`Õ Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ áêѨO KÕã#≤ "å_»=Ù`å_»∞† ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞«
k<å# Ѩ@∞ì|_»`å_»∞. Éèí~°Î Pi÷Hõ^Œ∞ã≤÷u QÆ=∞xOz ¢ã‘Î =∞ǨÏ~ü ÃÑ·HõO K≥e¡OK«_®xH˜ `«#
Éè~í ‰Î° Ωõ H˘O`« =º=kè WÜ«∞º=K«∞Û ÖË^• =∞ǨÏ~ü H˘OK≥O `«yOæ z fã¨∞HÀ=K«∞Û. J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ
=∞ǨÏ~ü "≥Ú`«ÎO Jã¨Å∞ fã¨∞HÀ‰õΩO_® =^Œe ÃÑ@ì=K«∞Û.
''g∞O°∞ ÇÍi =Å¡ J#∞Éèíq~KÕ ^®~Ǩ`Œº ã¨∞MÏxH˜Qå#∞ ÇÍiH˜ K≥e¡~K«=Åã≤# xs‚`Œ
=∞ǨÏO∑^è°<®xfl qkèQå ÉèÏq~z K≥e¡~KÍe. HßHíáÈ`Ë =∞ǨÏO∑ xO°‚Ü«µ~ [iy# `ŒO°∞ÇÍ`Œ
g∞i^ŒÌ~°∞ P q+¨Ü«∞OÖ’ ǨO°ã¨ÊO°~ W+¨ìѨÓO°fiHí~Qå U^≥·<å KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë KÕÜ«∞=K«∞Û.
J~^°∞Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇ¨C ÖË^°∞. (Y∞~üP<£–4:24)
''¢ã‘ÎÅHí∞ ~å=Åã≤# =∞ǨÏO∑ ã¨~`À+¨~Qå WKÕÛÜ«∞~_ç. Jܵ`Ë ÇÍO°∞ ã¨~`À+¨~Qå
HÁ~`Œ =∞ǨÏO∑ =∂ǶK‘ ¿Õ ãÎ ^®xfl g∞O°∞ xO°Éºíè ~`ŒO~° Qå J#∞Éèqí ~K«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–4:4)
=∞ǨÏ~ü, HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘ÎH˜ ZO`« ÃÑ^ŒÌ ^èŒ#~åã≤ WzÛ=Ù<åfl J=hfl
P"≥∞ ™⁄O`«Pã¨∞ÅÎ ¢H˜OkH˜=™êÎ~Ú. "å\˜x ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ =∞m§ fã¨∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . JÖψQ =∞ǨÏ~ü‰Ωõ
Ѩiq∞u qkèOz JO`Õ K≥e¡OKåÅx +¨~°`«∞Å∞ ÃÑ>Ëì JkèHÍ~°O ‰õÄ_® Z=iH© ÖË^Œ∞.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! |Å=~`Œ~Qå ¢ã‘ÎÅ (Pã≤Î)H˜ ÇÍO°ã¨∞Öˇ· áÈ=_«~ g∞Hí∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~
Hß^°∞. JÖÏQÕ g∞O°∞ g∞ ÉèÏO°ºÅH˜zÛ# =∞ǨÏO∑ ^è°#~Ö’ HÁ~`ŒÉèÏQõ~ Hß*Ë¿ã L^ÕÌâ◊º~`À
ÇÍix "Õkè~K«_«~ Hí∂_Í g∞Hí∞ ÉèÏ=º~Hß^°∞.—— (Y∞~üP<£–4:19)
''g∞O°∞ Qõ#Hí XHíÉèÏO°º ™®÷#~Ö’ =∞O˘Hí ÉèÏO°º#∞ KÕã¨∞H’=_ÍxH˜ xO°‚ܵ~K«∞Hí∞~>Ë,
"≥Ú^°>˜ ÉèÏO°ºHí∞ g∞O°∞ (=∞ǨÏO∑Qå) Z~`ŒÃÑ^°Ì ^è°#O®ã≤ WzÛ=Ù<®fl ^®xfl ZÖÏ~>˜ Ǩiã≤÷u
Ö’#¥ =∞m§ fã¨∞H’O®^°∞. g∞~å"≥∞ÃÑ· hÖÏѨxO^ŒÅ∞ "Õã≤, =∞sJO`« J<åºÜ«∞OOQÍ
^•xfl uiy fã¨∞‰õΩO\Ï~å? (ZO`« ã≤QÆ∞æKÕ@∞!) —— (Y∞~üP<£–4:20)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ZQÆ"Õ¿ã L^ÕÌâ◊O ÃÑ@∞ìH˘x =∞ǨÏ~ü H˜O^Œ H˘O`«ÃÑ·HõO
K≥e¡OKÕ XѨÊO^ŒO`À U^≥·<å ¢ã‘Îx q"åǨÏ=∂_ç# ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ x*ÏxH˜ XHõ =ºaèKåi.
JѨÙÊ fã¨∞H˘x uiy K≥e¡OKÕ L^ÕÌâ◊O ÖËx"å_»∞ "åã¨Î"åxH˜ XHõ ^˘OQÆ.—— (ǨÏnã¨∞)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! qâ◊fiã≤~z# ¢ã‘ÎÅ∞, Ç≤Ï„[`ü (=Åã¨) KÕã≤ g∞ ^°QõæO°Hí∞ (=∞n<®)
=zÛ#ǨC_«∞ ("åi qâ◊fiã¨hÜ«µ`Œ#∞) g∞O°∞ F™®i ǨsH˜∆~K«∞H’~_ç. x*ÏxH˜ "åi
qâÍfiã¨ãu÷≤ ^Õ=ÙxHı ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞. "åO°∞ x["≥∞#ÿ qâÍfiã¨∞ÖË Jx g∞O°∞ xO®÷i~K«∞Hí∞~>Ë
WHí "åix JqâÍfiã¨∞Å ^°Qiæõ H˜ uÇ≤ÊǨ~ǨH~í _ç. "åO°∞ JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ (ÉèÏO°ºÅ∞Qå) ^èO° ‡°
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 333
ã¨=∞‡`Œ~ HßÖËO∞° . JqâÍfiã¨∞Å∞ Hí∂_Í "åiH˜ (ÉèOí Åΰ ∞Qå) ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ HßÖËO∞° . P ¢ãÅΑ Hí∞
W=fi|_ç# =∞ǨÏO∑ ^è<° ®xfl "åi (ÉèOí Åΰ )H˜ uiy WzÛ "Õܵ« ~_ç. JǨC_«∞ g∞O°∞ P ¢ãÅΑ Hí∞
=∞ǨÏO∑ ^è#° ~ K≥e~¡ z "åix qÇÍǨÏ=∂_«=K«∞Û. J~^°∞Ö’ ZÖÏ~>˜ `ŒÇC¨ ÖË^∞° .——
''ã¨fiÜ«µ~Qå g∞O°∞ Hí∂_Í JqâÍfiã¨∞Åܵ# ¢ãÅΑ #∞ g∞ "≥"· åÇ≤ÏHí|~^è~° Ö’ J>Ëì PÇ≤
L~K«H~í _ç. JqâÍfiã¨∞Öˇ#· g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ g∞izÛ# =∞ǨÏO∑ ^è<° ®xfl J_çy fã¨∞H’~_ç. JÖÏQÕ
JqâÍfiã¨∞Å∞ Hí∂_Í `Œ=∞ =Úã≤~¡ ÉèÏO°ºÅHí∞ Ö’Qõ_« WzÛ# =∞ǨÏO∑ ^è<° ®xfl "åi #∞~_ç
J_çy fã¨∞H’=K«∞Û. Wk ^≥"· å[˝. ^Õ=Ù_∞» g∞=∞^躌 (Dq^èOŒ QÍ) f~°∞Ê KÕã∞¨ <Î åfl_»∞. PÜ«∞#
ã¨~°fiO `≥eã≤#"å_»∞, ZO`À q"ÕHõ=O`«∞_»∞.——
''XHí"Õà◊ g∞O°∞ (JqâÍfiã¨∞Öˇ·#) g∞ÉèÏO°ºÅHí∞ WzÛ# =∞ǨÏO∑ JqâÍfiã¨∞Å #∞~_ç
g∞Hí∞ uiyÅaè~K«x ǨHí∆~Ö’, g∞=~`Œ∞ =zÛ#ǨC_«∞, JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ g∞O°∞ K≥e¡~K«
=Åã≤# ^è<° ®xfl ("åiH˜ J~^°*Ü Ë µ« Hí∞~_Í) W@∞ =∞ǨÏO∑ #+¨áì Èܵ#"åiH˜ WzÛ"Õܵ« ~_ç.
g∞O°∞ qâ◊fiã≤~z# ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ =∞ã¨Å∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–60:10,11)
59. |ǨïÉèÏ~°º`«fiO
Öˇ~· yHíÇO¨ ~° Qå, ¢ã‘Ö
Î ’ Hí~>Ë Ñ¨ÙO°∞+¨∞xÖ’<Õ ™®=∞O°º÷ ~, ^°∞_«∞Hí∞ ã¨fiÉèÏ=~ ZHí∞¯=Qå
L~>Ïܵ. J~KÕ`« ¢ã‘Î XHıÉOíè ΰ Híey=Ù~_ËÖÏ, ѨÙO°∞+¨∞x ÉèÏO°ºÅ∞ ѨÓO°fiHÍÅOÖ’x q∞u
g∞i# |ǨïÉèÏO°º`Ífixfl HÁxfl +¨O∞° `Œ∞Å`À Qõi+¨~ª Qå #Å∞Qõ∞iH˜ Ǩiq∞`Œ=∞Ü˵ºÖÏ W™®¡~
K«>ÏìÅ∞ O°¥á⁄~^®Üµ. "≥^· º° HßO°}~`À ÖË^® =∞OÕ^<·≥ ® HßO°}~`À L#flXHí ÉèÏO°º ^®fiO®
ã¨∞Y~ á⁄~^°ÖxË Ñ¨ÙO°∞+¨∞xH˜ O≥~_«= qÇÍǨÏ~ KÕã∞¨ Hí∞<Ë J=Hßâ◊~ ÖËHáí È`Õ J`Œ#∞ rq`Œ~
g∞^° qO°H˜ÎK≥~k P`Œ‡Ç¨Ï`Œº KÕã¨∞H’=K«∞Û. ÖË^® =ºaèKÍO®xH˜ áåÅÊ_«=K«∞Û.
áêâßÛ`«ºÉÏHÍʼnõΩ t="≥∞uÎ#"å~°∞, =∞`«^∞Œ ~°a=è ∂#∞Å∞ =Úã≤O¡ Å∞ #Å∞æ~ˆ ã≤ ÉèÏ~°ºefl
KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~°x, "åi [<åÉèÏ qѨs`«OQÍ ÃÑiyáÈ`ÀO^Œx QÆQÀæÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞. HÍx
"åã¨=Î ^Œ$+≤`ì À Ѩije¿ãÎ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Ö’¡<Õ LѨÑ`¨ ∞« flÅ (LOѨÙ_»∞QÆ`Å Î≥ ) ~°∂ѨOÖ’ |Ǩï
ÉèÏ~°º`«fiO Z‰õΩ¯=QÍ HõxÊã¨∞OÎ k. W™ê¡OÖ’ |ǨïÉèÏ~°º`«fiO J<ÕHõ +¨~`° ∞« Å`À ‰õÄ_ç# XHõ
J#∞=∞u =∂¢`«"Õ∞. ÃÑ·QÍ H˜¡+¨ìѨiã≤÷`«∞Ö’¡ J^˘Hõ ™ê=∂lHõ J=ã¨~°O ‰õÄ_®.
J~Ú<å D<å_»∞ XHõ ÉèÏ~°º#∞ áÈ+≤OK«_»"Õ∞ Hõ+¨ì"≥∞ÿáÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ #Å∞æ~°∞
ÉèÏ~°ºÅ#∞ ZÖÏ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞? W™ê¡O +¨~°`«∞ʼnõΩ Ö’|_ç#"å~°∞ Z=~À H˘O^Œ~°∞ =∂¢`«"Õ∞
W^Œ~Ì ∞° ÉèÏ~°ºÅ∞ HõeyLO@∞<åfl~°∞. Z‰õΩ¯==∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞#flѨÙÊ_»∞ "å~°O^Œsfl ã¨=∂#^Œ$+≤`ì À
K«∂ã¨∂ΠѨÓiÎ<åºÜ«∞O KÕ‰õÄ~°Û_»O â◊H˜ÎH˜ q∞Oz# Ѩ#x ‰õÄ_® W™ê¡O K≥|∞`ÀOk.
''ÉèÏO°ºÅ~^°i Ǩ@¡ ã¨=∂# ^°$+≤`ì À =∞ã¨Å∞Hí∞~@¥ ÇÍiH˜ ѨÓiÎ <®ºÜ«µ~ KÕH∂í O°Û_«~
g∞ â◊H˜ÎH˜ q∞~z# Ǩx. g∞O°∞ `ŒÅz<® JÖÏ KÕÜ«µÖËO°∞. Jܵ#ǨÊ>˜H© g∞O°∞ XHí ÉèÏO°º
Ç‹Ñ· Ù¨ ѨÓiÎQå "≥Úyæ =∞O˘Hß"≥∞#∞ _ÀÖÏÜ«µ=∂# ã≤u÷ Ö’ Ǩ_"« Ü
Õ µ« Hí~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:129)
W^°ÌO°∞ ÖËHí J~`ŒHí<®fl ZHí∞¯==∞~k ÉèÏO°ºÅ∞ L#flǨC_«∞ ѨÙO°∞+¨∞_«∞ ÇÍi =∞^è°º
Jxfl q^è®Ö ã¨=∂#`Œfi~ áå>˜~K«ÖË_«∞. ÉèÏO°ºÅ =∞^è°º L~_Ë J~^°~, =Ü«µã¨∞û, ã¨fiÉèÏ=~,
PO’Qõº~ =ÔQ·~å =º`ͺ™®Å HßO°}~Qå J`Œ#∞ ÇÍO°~^°sfl ã¨=∂#^°$+≤ì`À K«¥_«@~, XHı
q^è~° Qå „¿Ñq∞~K«_~« ã¨ÇϨ [~Qå<Ë ™®^躰 ~Hß^°∞. Jܵ`Ë J~`Œ=∂„`Í# PHíO}
¬° ÖËx ÉèÏO°º#∞
334 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ѨÓiÎQå q㨇i~z PHíO}
¬° QõÅ ÉèÏO°ºÇ‹Ñ· Ù¨ Ç‹∞∞Qõ_æ ~« ÉèÏ=º~Hß^°∞. Öˇ~· yHí=º=ǨO°~Ö’ ѨÓiÎQå
ã¨=∂#`Œfi~ áå>˜~K«HíáÈܵ<® W`ŒO° =º=ǨO®Ö’¡ ã¨~ѨÓO°‚ ã¨=∂#`Œfi~ áå>˜~KÍe.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''Z=iH≥·<® W^°ÌO°∞ ÉèÏO°ºÅ∞~_ç, ÇÍi^°Ìi ǨÏHí∞¯efl
<®ºÜ«µ~Qå, ã¨=∂#~Qå xO°fiiÎ~K«HíáÈ`Ë, fO°∞Êk<®# J`Œ#∞ ã¨Qõ~ â◊sO°~ H’Ö’Ê
`Í_«∞. P ã≤u÷ Ö’<Ë J`«#∞ (J~°÷ â◊s~°O`À ã¨=∂kè #∞~_ç) ÖËz=™®Î_∞« .—— (ui‡l)
ÖˇO· yHõ q+¨Ü∞« OÖ’ PHõ~}
¬° ÖËx ÉèÏ~°º "≥Ñ· Ù¨ "≥ÚQÆ∞æ K«∂ѨÖHË áõ È=_»O =∂#=Ùx ã¨ÇϨ [
^Ò~°ƒÅºO. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^≥·"åxfl WÖÏ ¢áêi÷OKå~°∞:
''^Õ"å! (ÉèÏ~°ºÅ`À HõeÜ«∞Hõ QÆ∞iOz#) <å qÉèí[# <å‰õΩ#fl â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ
"Õ∞~°Hˆ . <å â◊HΘ ѨikèÖ’ÖËx q+¨Ü∞« OÖ’ ##∞fl `«ÑÙ¨ ÊѨ@‰ì Ωõ .—— (J|∂^•=Ó^£)
''¢Ñ¨=HõÎ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O "≥Ú^Œ\™˜ êiQÍ Ñ¨_∞» K«∞ÉèÏ~°º J~Ú`Õ P"≥∞ ^ŒQ~æÆ °
U_»∞ ~å¢`«∞Å∞ QÆ_á» êe† ¢áœ_èÉ» Ïè ~°º J~Ú`Õ P"≥∞ ^ŒQ~æÆ ° =¸_»∞ ~å¢`«∞Å∞ QÆ_á» êe.
P `«~∞° "å`« #∞Oz xs‚`« =O`«∞Å"åiQÍ QÆ_á» êe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) QÍi ǨÏnã¨∞ ¢QÆO^äŒOÖ’ Wɡfl +≤ǨÉò LÖË¡dOz#
Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ǨϢ[`ü ~åÃѶ a<£ Yn*ò (~°l) XHõ Ü«Ú=ux q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞.
JO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ #∞OKÕ PÜ«∞# q"åǨÏ|O^èOŒ Ö’ ǨϢ[`ü =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ =Úã≤O¡
(~°l) QÍi ‰õΩ=∂Ô~Î LOk. ǨϢ[`ü ~åÃѶ (~°l) Ô~O_»= ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`«
Ѩ_∞» K«∞ ÉèÏ~°º‰õΩ Z‰õΩ¯= ¢áê^è•#ºO W=fi™êQÍ~°∞. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# "≥Ú^Œ\˜ ÉèÏ~°º
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨xflkèH˜ "≥o§ Éè~í ΰ g∞^Œ Ѷ~≤ åº^Œ∞ KÕãO≤ k.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ǨϢ[`ü ~åÃѶ (~°l)x Ñ≤ez ''h ÉèÏ~°ºe^ŒÌi Ѩ@¡
<åºÜ«∞OQÍ =∞ã¨Å∞HÀ ÖË^• D"≥∞#∞ =^ŒeÃÑ@∞ì—— Jx K≥áêÊ~°∞.
60. ^•OѨ`«º rq`Œ~
W™®¡~ Hí∞@∞~|~ J<Õ ã¨~ã¨÷Hí∞ ѨÙO°∞+¨∞_çfl K≥·O°‡<üQå, ¢ã‘Îx Ãã„Hí@sQå xÜ«µq∞~z
Z=i ÉÏ^躰 `Œefl, ǨÏHí∞¯efl ÇÍiH˜ <®ºÜ«µ=~`Œ~Qå Hı>Ïܵ~z~k. J~`ËQåHí P K≥O· ‡° <ü,
Ãã„Hí@sÅ∞ Z=i q^è°∞efl ÇÍO°∞ 㨄Hí=∞~Qå xO°fiÇ≤Ïã¨∞Î#flǨC_Ë Hí∞@∞~|~ J<Õ ã¨~ã¨÷
ã¨=º~Qå, ™®Ç¶Q‘ å, ã¨*Ï=ÙQå ™®Qõ∞`Œ∞~^°x K≥|∞`À~k. U ^Õâ~◊ Ö’#∂ W^°OÌ ∞° J^躰 Hí∞∆ Å∞,
W^°ÌO°∞ „Ǩ^è•#∞Å∞ L~_«O°∞. U Ãã·xHí ^°à◊~Ö’#∂ W^°ÌO°∞ ¿ã<®Ç¨`Œ∞Å∞ W=∞_«ÖËO°∞. U
HßO®ºÅÜ«µ~Ö’#∂ W^°OÌ ∞° JkèHßO°∞Å∞ Ǩx KÕܵ« ÖËO∞° . JÖψQ Hí∞@∞~|=º=ã¨÷ ã¨*Ï=ÙQÍ
™®QåÅ~>Ë ÉèÏO®ºÉèOí Ö
ΰ ’¡ XHí¯~ˆ JkèHßiQå L~_Íe. âÍsO°H,í =∂#ã≤Hí ™®=∞O®÷ºÖ’¡ ¢ã‘HÎ <í ®fl
ѨÙO°∞+¨∞xH˜ HÁ~`Œ PkèHíº`Œ L#fl~^°∞# Hí∞@∞~|=º=ã¨÷Hí∞ W™®¡~ ѨÙO°∞+¨∞_çfl JkèHÍiQÍ
xO°Ü‚ µ~z~k. ÉèÏO°º J`Œx ã¨Ç¨ Ü«µHí∞O®Å∞ =∂„`Œ"∞Õ . Hí#∞Hí K≥O· ‡° <£ÑÙ¨ O°∞+¨∞_«∞, Ãã„Hí@s„ã‘Î
ã¨=∂#`Œfi~ ¿ÑO°∞`À O°K«ÛH≥H˜¯ ã¨~™®O°~Ö’ zK«∞Û O°Qõ∞Å∞ÛH’=Åã≤# J=ã¨~°OÖË^°∞.
ǨÏHí∞¯Å∞, ÉÏ^茺`«Å∞ ã¨~ã¨÷ x|~^è°<®=o (Y∞O∑P<ü)Ö’ ã¨Ê+¨ì~Qå ¿ÑO˘¯#|_ͤܵ.
''™®^è®O°}~Qå ¢ã‘ÎÅÃÑ· ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ ZÖÏ~>˜ ǨÏHí∞¯Å∞<®flܡ∂ <®ºÜ«µÇ¨O°~Qå
ѨÙO°∞+¨∞ÅÃÑ· ¢ãÅΑ Hí∞ Hí∂_Í JÖÏ~>˜ ǨÏHí∞¯ÖË L<®flܵ. HßHíáÈ`Ë Ñ¨ÙO°∞+¨∞ÅHí∞ ¢ãÅΑ ÃÑ· XHí
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 335
"≥∞@∞ì PkèHíº`Œ L~k. ^Õ=Ù_«∞ â◊HÎ̃=∞~`Œ∞_«∞, q"ÕK«<®Ç¨O°∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:228)
''^Õ=Ù_«∞ ¢ãÅΑ ÃÑ· ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ HÁ~`Œ PkèHºí `Œ „Ǩ™®k~K«_~« =Å¡, ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `Œ=∞
ã¨~Ǩ^#° ∞ ¢ãÅΑ H’ã¨~ YO°∞ÛÃÑ_«∞#Î fl~^°∞ =Å¡ ѨÙO°∞+¨∞Å∞ ¢ãÅΑ ÃÑ· =º=ǨO°HOí Åΰ ∞ J=Ù`ÍO°∞.
Hí#∞Hí ã¨∞Qõ∞}=`Œ∞Öˇ#· ¢ãÅΑ ∞ `Œ=∞ ÉèOí Åΰ Hí∞ q^èÜ
Õ µ« `Œ K«¥Ñ¨Ù`¥Œ ÇÍi Hí#∞ã¨#flÅÖ’ #_«K∞«
Hí∞~>ÏO°∞. ѨÙO°∞+¨∞Å∞ (W~>˜ Ǩ@∞ì#) ÖË#ǨC_«∞ ^Õ=ÙxO°H} ∆í Ö’ ÇÍi ǨÏHí∞¯Å∞ Hßáå_«∞
`«∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–4:34)
W™ê¡g∞Ü«∞ ^•OѨ`«ºK«@ìO ÅH∆ͺÅÖ’ jÅ~°Hõ∆} "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ ÅHõ∆ºO. ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞
`«=∞ ã¨ÇϨ [ã¨O|O^èOŒ q+¨Ü∞« OÖ’ jÅO, ã¨O㨯$`«∞Å#∞ HÍáê_»QeÆ Qˆ F <≥u· Hõ xÜ«∞=∂=oH˜
Hõ@∞ì|_ç=ÙO_ÕÖÏ KÕã¨∞ÎOk. JO^Œ∞ˆH Y∞~üP<£Ö’ xHÍÇπÏ#∞ 'ZǨû<£—`À áÈÅÛ_»O [iyOk.
'Ç≤Ïãπfl— JO>Ë HÀ@. ''ZǨû<£—— JO>Ë HÀ@x~å‡}O. q"åǨÏO KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ѨÙ~°∞+¨µ_çfl '=ÚÇ≤Ïû<£—
JO\Ï~°∞. JO>Ë J`«#∞ HÀ@ x~å‡`« J#fl=∂@. J`«#∞ q"åǨÏ=∂_ç# ¢ã‘Îx '=ÚÇ≤Ïû<å—
JO\Ï~°∞. JO>Ë HÀ@Ö’ P¢â◊Ü«∞Oá⁄Ok# ¢ã‘Î Jx J~°÷O. =∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë ¢ã‘Î
=ºH˜Î`åfixfl, P"≥∞ =∂<åxfl, jÖÏxfl q"åǨÏO J<Õ HÀ@ HÍáê_»∞`«∞O^Œ#fl =∂@. ¢QÆO^䌢Ѩ[Å
(Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ) ¢ã‘ÎÅ#∞ q"åǨÏ=∂_»=K«Ûx Y∞~üP<£ J#∞=∞uOzOk. J~Ú`Õ
W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’ D ã¨O|O^èŒO ‰õÄ_® J"åOKè«hÜ«∞"≥∞ÿ#^Õ. =ÚYºOQÍ D<å_»∞ JÖÏO\˜
¢ã‘ÎÅ`À q"åǨÏO =∞iO`« J"åOKè«hÜ«∞"≥∞ÿ#k.
ǨϢ[`ü HÍÉò a<£ =∂eH± (~°l) ¢QÆO^䢌 Ѩ[Å (Ü«¸^Œ∞Å)Ö’x XHõ ¢ã‘xÎ q"åǨÏ=∂_»
^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) PÜ«∞xfl "åiã¨∂Î ''P"≥∞ x#∞fl =ÚÇ≤Ïû<£ (HÀ@x~å‡`«)
KÕÜ«∞ÖË^Œ∞—— J<åfl~°∞. (ǨÏnãπ)
q"åÇ¨Ï ÅH∆ͺÅ∞
nxfl|\˜ì q"åÇ¨Ï "≥Ú^Œ\˜ÅHõ∆ºO–¢ã‘Î jÖÏxfl, P"≥∞ =∂#=∞~åº^ŒÅ#∞ HÍáê_»@"Õ∞
#x `≥Å∞™ÈÎOk. q"åǨÏ~°∂¿Ñ} xi‡OK«|_ç# D HÀ@#∞ ^•OѨ`«ºK«@ìO Ѩ\˜+¨ªÑ¨~°∞ã¨∞ÎOk.
''(g∞‰õΩ x¿+kèOK«|_ç#) D ¢ã‘ÎÅ∞ `ŒÇ¨Ê W`ŒO° ¢ã‘ÎÅ~^°sfl ^è°# qxܡ∂Qõ~ ^®fiO®
g∞O°∞ qÇÍǨÏ=∂_«=K«∞Û. Jܵ`Ë qÇÍǨÏÅHíº∆ ~ jÅO°H}∆í ܵ L~_ÍeQåx, ¢ãÖΑ ’Å`Œfi=∞~Ú
L~_«Hí∂_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–4:24)
''Hí#∞Hí ÉÏx㨠¢ã‘ÎÅ#∞ ÇÍi Ü«µ[=∂#∞Å J#∞=∞u fã¨∞HÁx qÇÍǨÏ=∂_«~_ç.
K«@ì~ „ǨHßO°~ ÇÍiH˜ K≥e¡~K«=Åã≤# =∞ǨÏO∑ ^è°#~ Hí∂_Í K≥e¡~KÍe. Jܵ`Ë ÇÍix
qÇÍǨÏ|~^è°~Ö’ ã¨∞O°H˜∆`Œ~Qå L~K«~_ç. qK«ÛÅq_çQå K≥_«∞uO°∞Qõ∞à◊∞§ uO°Qõx=fiHí~_ç.
^˘~QõKÍ@∞Qå „¿Ñ=∞HíÖÏáåÅHí∞ áåÅÊ_«hÜ«µHí~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:25)
''ÇÍiH˜ K≥e~¡ Kåeû# =∞ǨÏO∑ ™⁄=Ú‡ K≥e~¡ z, ÇÍix qÇÍǨÏ|~^è~° Ö’ ã¨∞O°H`∆˜ ~Œ Qå
L~KÍe. J~`ËQåx, ÇÍi`À qK«ÛÅq_çQå Hß=∞„H©_«ÅHí∞ áåÅÊ_«@~Qåx, ^˘~QõKÍ@∞Qå
J„Hí=∞ ã¨~|~^è®Å∞ ÃÑ@∞ìH’=_«~Qåx KÕÜ«µHí∂_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–5:5)
^ŒOѨ`∞« Å∞ ^≥=· xs‚`« Ѩiq∞`«∞ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç LO@∂ ã¨ÇϨ [ ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ `«=∞ HÀÔ~¯Å#∞
f~°∞ÛHÀ=_®xH˜ "åix Dq^èOŒ QÍ q"åǨÏ|O^èOŒ Ö’ |OkèOK«_O» [iyOk. XHõ"àÕ ◊ U^Œ~Ú<å
q"åǨÏ|O^èŒOÖ’ ^ŒOѨ`«∞Å∞ ^≥·=xs‚`« Ѩiq∞`«∞ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç LO_»ÖËx Ѩiã≤÷`«∞Å∞
336 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
U~°Ê_ç`Õ, "å\˜ Ѩi~°Hõ∆} HÀã¨O q"åǨÏ|O^è•xfl `åºQÆO KÕÜ«∞_»"Õ∞ =∞Ozk. ™ê~°OÖËx
q"åǨÏ|O^èŒO H˘#™êyOKÕO^Œ∞‰õΩ ^≥·=Ѩiq∞`«∞efl `åºQÆO KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
D HÍ~°}OQÍ<Õ ÉèÏ~°º`À ã¨OÉè’yOK«#x ¢Ñ¨=∂}O KÕ¿ã ѨÙ~°∞+¨µxH˜ <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ∞
QÆ_»∞=Ù W=fi|_çOk. JO>Ë D <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅÖ’¿Ñ J`«#∞ `«# ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèíOQÆѨ~°z
ÉèÏ~°º#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=Åã≤=ÙO@∞Ok. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ <åÅ∞QÆ∞<≥ÅÅ QÆ_∞» =Ù ^•\˜# `«~åfi`«‰Äõ _®
ÉèÏ~°º#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ ã≤^ŒúOHÍHõáÈ`Õ, P"≥∞#∞ `«# q"åǨÏ|O^èŒOÖ’ H˘#™êyOK«_®xH˜
J`«xÔHÖÏO\˜ JkèHÍ~°O ÖË^Œ∞. JÖψQ ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å 㨈~, <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅʼnõΩ
q∞Oz ÉèÏ~°º#∞ Ѩ_»Hõ g∞kH˜ ~åhÜ«∞‰õΩO_® LO_»@O ‰õÄ_® =∞Ozk HÍ^Œ∞.
q"åǨÏO ~Ô O_»=ÅHõº∆ O– ¢ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ =∞^躌 ^•OѨ`º« ã¨O|O^èOŒ HÍ~°∞}Ϻaè=∂<åÅ
¢áêuѨkHõÃÑ· LO_®e. HÍ~°∞}Ϻaè=∂<åÅ ¢áêuѨkHõÃÑ· U~°Ê_ç# "≥·"åÇ≤ÏHõ |O^èŒO ^•fi~å
=∂¢`«"Õ∞ ^ŒOѨ`«∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ã¨Ç¨ÏHÍ~°O`À ã¨O㨯$f ã¨Éèíº`«Å‰õΩ ã¨O|OkèOz# ÅH∆ͺÅ∞
™êkèOKÕ J=HÍâ◊O LO@∞Ok. ÃÑ·QÍ "å~°∞ `«=∞ ™êO™êiHõrq`«OÖ’ ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ∞ ‰õÄ_®
á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. D ÅHõ∆ºO QÆ∞iOz Y∞~üP<£ =i‚Oz# f~°∞#∞ QÆ=∞x¿ãÎ W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’
^•OѨ`º« =∞O>Ë HÍ~°∞}Ϻaè=∂<åÖË J#fl ÉèÏ=# =∞#‰õΩ `«Ñʨ ‰õΩO_® HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. x*ÏxH˜
¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞ XHõi ^•fi~å =∞~˘Hõ~°∞ ™œYºO á⁄O^Œ_®xˆH ^ŒOѨ`«∞Å=Ù`å~°∞.
''PÜ«µ# g∞H’ã¨~ g∞*Ïu #∞~_Ë rq`Œ ÉèÏQõ™®fi=Ú(¢ã)Α Å#∞ ã¨$l~KÍ_«∞, "åi^°QOæõ °
g∞O°∞ ™œYº~ á⁄~^°_ÍxH˜. W~Hß PÜ«µ# g∞ =∞^躰 „¿Ñ=∂#∞O®QåÅ∞, ^°Ü∂« ^®H˜} ∆ ®ºÅ#∞
Hí∂_Í [x~Ǩ*ËâÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–30:21)† ''ÇÍO°∞ g∞Hí∞, g∞O°∞ ÇÍiH˜ ^°∞ã¨∞ÎÅ∞ =~>˜
ÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:187)
ÉèÏ~°ºÉèí~°Îefl ^Œ∞ã¨∞ÎÅ`À áÈÅÛ_»OÖ’x L^ÕÌâ◊ºO ^ÕǨxH˜, ^Œ∞ã¨∞ÎʼnõΩ =∞^茺 ZÖÏO\˜
Jq<åÉèÏ= ã¨O|O^èŒO LO@∞O^À PÅ∞=∞QÆÅ =∞^茺 "≥·"åÇ≤ÏHõã¨O|O^èŒO ‰õÄ_® JÖÏO\˜^Õ
LO_®Åx `≥eÜ«∞*ËÜ∞« _»"∞Õ . JO>Ë "å~°∞ XHõiH˘Hõ~∞° PKåÛù^#Œ QÍ, ~°H}∆õ Hõ=K«OQÍ LO_®e.
`«=∞ Q“~°=¢Ñ¨u+¨ªÅ‰õΩ, hu#_»=_çHõʼnõΩ ÉèíOQÆO HõeyOKÕ K≥_»∞Å #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ"åe.
''=Úã≤¡=ÚÅܵ#, qâ◊fiã≤~z#, q^èÕÜ«µ∞Åܵ#, x*ÏܵfѨO°∞Öˇ·#, ã¨Ç¨Ï#jÅ∞
O°Üµ#, ^®#jÅ∞O°Üµ#, =∞O®‡Ü«µ"åÅ∞ Hßáå_«∞Hí∞<Ë, LǨ"å㨄=`ÍÅ∞ áå>˜~KÕ, J}∞Hí∞=
q#Ü«µ~ Híey=Ù~_Ë, ^Õ=Ù_çfl J`ŒºkèHí~Qå 㨇i~KÕ ¢ã‘ΠѨÙO°∞+¨∞Å H’ã¨~ ^Õ=Ù_«∞ =∞xfl~ѨÙ,
Q˘Ç¨Ê „ǨuǶ¨Ö~ ã≤^°úǨO°z L~KÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–33:35)
PÅ∞=∞QÆÅ =∞^躌 ã¨^=Œ QÍǨÏ#, ¢¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ L#flѨÙÊ_»∞ ZÖÏO\˜ á⁄~°á⁄KåÛÅ∞
~å=Ù. J~Ú<å XHÀ¯™êi Ã+·`å<£ ^ŒOѨ`«∞Ö’¡ JáÈǨÏÅ∞ ã¨$+≤ìOz "åi ã¨O™ê~°OÖ’ zK«∞Û
~°QÆÅÛ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. Hõ#∞Hõ ^ŒOѨ`«∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ã¨~°∞ÌÉÏ@∞ "≥·Yi J=ÅOaOKåe.
¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ÉèÏ~åºÉè~í Å
ΰ O^ŒiH© Je, á¶êu=∂ (~°l)Å∞ P^Œ~≈° ^ŒOѨ`∞« Å#_»OÖ’
ZÖÏO\˜ ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ ÉèÏ~°ºÉèí~°ÎÅ∞ J<åflHõ ZѨÙÊ_À XHõѨÙÊ_»∞, U^À XHõ
ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ "åi =∞^茺 H©K«∞ÖÏ@ ~å‰õΩO_® LO_»^Œ∞. XHõ ~ÀA á¶êu=∂ (~°l) U^À
q+¨Ü«∞OÖ’ Éèí~°Î g∞^Œ Jey `«O¢_ç WO\˜H˜ "≥o§áÈÜ«∂~°∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ Je (~°l)
‰õÄ_® P"≥∞ "≥#HÍÅ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WO\˜H˜ "≥àϧ~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 337
á¶êu=∂ (~°l) KÕã≤# P~ÀѨ}Åhfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) q<åfl~°∞. HÍx JO`«=∂¢`å#
PÜ«∞# ‰õÄ`«∞ifl "≥#ˆHã¨∞H˘x ~åÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ ‰õÄ`«∞iH˜ QÆ∞}áê~î°O QÆi¿Ñ q^èŒOQÍ
''Ö’HõOÖ’ U ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ =∞^茺 á⁄~°á⁄KåÛÅ∞ ~å‰õΩO_® LO\ÏÜ«∞=∂‡! J~Ú<å
¢Ñ¨u q+¨Ü«∞OÖ’#∂ Éèí~°Î ÉèÏ~°º=∂@ q<åeû# J=ã¨~°O U=ÚOk?—— J<åfl~°∞.
`«Å∞Ѩ٠Kå@∞# xÖ|_ç `«O¢_ô‰õÄ`«∞à◊§ ã¨OÉèÏ+¨} q#fl ǨϢ[`ü Je (~°l)x
D=∂@Å∞ ZO`À ¢Ñ¨ÉèÏq`«OKÕâß~Ú. `åxHõ Z#fl\˜H© á¶êu=∂ =∞#ã¨∞û <˘Ñ≤ÊOK«#x
PÜ«∞# QÆ\˜ìQÍ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. á¶êu=∂ (~°l) ‰õÄ_® `«O¢_ç =∂@Å∞ q#fl
`«~∞° "å`« WHõ=ÚO^Œ∞ U q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® Éè~í ‰Î° Ωõ Z^Œ∞~°∞K≥Ñʨ ‰õΩO_® =∞ã¨Å∞‰õΩO\Ï
#x xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
''U ¢ã‘Î Jܵ<® ÉèíO°Î `Œ##∞ "Õkèã¨∞Î<®fl_«x ÖË^® ã¨iQå P^°i~K«_«~ÖË^°x
ÉèÏq~z#ǨC_«∞ ÉèÏO®ºÉèíO°ÎÅ∞ ǨO°ã¨ÊO°~ ã¨~„Ǩk~K«∞HÁx ã¨O°∞ÌHí∞áÈ`Ë JO^Œ∞Ö’ `ŒÇ¨C
ÖË^°∞. Jã¨Å∞ ÇÍO°∞ ã¨O°∞ÌHí∞áÈ=_«"Õ∞ ã¨O°fi^® „âıÜ«µã¨¯O°~. ǨÏ$^°Ü«∂Å∞ ã¨~Hí∞z`Œ`Œfi~
"≥·Ñ¨Ù ZHí∞¯=Qå "≥ÚQõ∞æ`Íܵ. Jܵ`Ë g∞O°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ „âıܡ∂aèÖÏ+¨`À, ^≥·=cèu
ǨO®Ü«µ}`À =º=ǨÏi㨥ΠL~_«~_ç. g∞O°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åxfl>˜h ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥Î<Õ
L<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:128)
Öˇ·OyHõ ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ qxÜ≥∂QÆO
ã¨`å¯~åºÅ #∞O_ç x~Àkèã∂¨ Î ^Œ∞ëê¯~åºÅ "≥Ñ· Ù¨ ѨÙiQ˘ÖËÊ"å~°∞ ¢ã‘Å
Î Ö’ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞†
ѨÙ~°∞+¨µÅÖ’ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. JO^Œ∞=Å¡ ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz# ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞ WÖÏO\˜
^Œ∞+¨ì ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ Ѩ@¡ KåÖÏ *Ï¢QÆ`«QÍ =∞ã¨Å∞HÀ"åe. |Ǩïâß nxfl QÆ∞iOKÕ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) Dq^èŒOQÍ „Ѩ=zOKå~°∞:
''¢Ñ¨u~ÀE L^ŒÜ«∞O W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ XHõ ¢Ñ¨Hõ@# QÍqã¨∂Î 'ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ
¢ã‘ÎÅ∞ #+¨ì^•Ü«∞HõO, ¢ã‘ÎʼnõΩ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ #+¨ì^•Ü«∞HõO— Jx JO\Ï~°∞.—— (Wɡfl=∂[)
''WǨÏÖ’HõO ã¨∞=∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# ѨK«Û\˜ =ã¨∞Î=Ù. ^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl WÖÏO\˜ Éè’QÆ
ÉèÏQͺŠ¢Ñ¨ÑO¨ KåxˆH "å~°ã∞¨ Å∞QÍ KÕ™êÎ_∞» . Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ¢áêѨOzHõ ~°OQˆ oH˜ ^Œ∂~°OQÍ
LO_»O_ç. JÖψQ ¢ã‘ÎÅ ^•fi~å Z^Œ∞~°ÜÕ∞º ѨsHõ∆Å #∞O_ç ‰õÄ_® q∞=∞‡efl g∞~°∞
HÍáê_»∞HÀO_ç. g∞‰õΩ ѨÓ~°fiO W¢™ê~¸Öò ã¨O`«u ¢Ñ¨[ʼnõΩ Z^Œ∞Ô~·# "≥Ú^Œ\˜ ѨsHõ∆
‰õÄ_® ¢ã‘ÎÅ ^•fi~å<Õ =zÛOk.—— (Wɡfl=∂[, =Úã≤¡O)
''g∞Ö’ Z=iÔH·<å XHõ ¢ã‘Î JO^ŒOQÍ HõxÊOz g∞~å"≥∞ Ѩ@¡ PHõi¬OK«|_ç`Õ,
("≥O@<Õ) J`«#∞ `«# ÉèÏ~°º ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ P"≥∞`À ~°q∞OKåe. D q^èŒOQÍ J`«xÖ’
[xOz# J¢Hõ=∞ Öˇ·OyHÍÖ’K«#Å∞ ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú.—— (=Úã≤¡O, ui‡l)
ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ HõeÜ«∞Hõ q+¨Ü«∞OÖ’ fã¨∞HÀ=Åã≤# H˘xfl *Ï¢QÆ`«ÎÅ∞, áê\˜OK«=Åã≤#
H˘xfl Ç≤Ï`«=ÙÅ∞ L<åfl~Ú. "å\˜x QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞:
''`«# <À~°∞, =∞~å‡=Ü«∞"åÅ ~°Hõ∆} QÆ∞iOz <å‰õΩ Ǩg∞ WKÕÛ =ºH˜ÎH˜ <Õ#∞
ã¨fi~°æ¢Ñ¨"Õâ◊O QÆ∞iOz Ǩg∞ W™êÎ#∞.—— (|∞MÏi, ui‡l)
338 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''^Õ=Ù_»∞ Z=i <À~°∞, =∞~å‡=Ü«∞"åÅ H©_∞» #∞O_ç HÍáê_»∞`å_À J`«#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞.—— (ui‡l)
''U ¢ã‘Î `«#Éèí~°Î WO\’¡ H͉õΩO_® "Õ̂~KÀ@ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ q_çzÃÑ_»∞ÎO^À P"≥∞ `«#‰õΩ,
`«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù‰õΩ =∞^茺 QÆÅ (ÉèíHõÎ) ã¨O|O^è•xfl ¢`≥Oz"Õã≤#>Ë¡.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖËY ¡ #O: "Õ∞=Ú XHõ Ü«Ú^ŒOú #∞O_ç uiQ˘zÛ# `«~∞° "å`«
=∂ WO_»‰¡ Ωõ áÈ=_®xH˜ ã≤^=úŒ ∞=Ù`«∞O>Ë ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl "åiã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''PQÆO_ç, JѨÙÊ_Õ "≥à◊§HõO_ç. pHõ\˜Ñ¨_®¤Hõ ~å¢u ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "≥à◊§O_ç. DÖ’QÍ ¢ã‘ÎÅ∞
<åaè¢H˜Ok "≥O¢_»∞HõÅ∞ `˘ÅyOz, `«Å^Œ∞=ÙfiH˘x [_Õ "Õã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JÖψQ Éèí~°ÎÅ∞
ZHõ¯_çÔH·<å áÈ~Ú=Ù#fl ¢ã‘ÎÅ∞ ‰õÄ_® "å~°∞ =KÕÛ =ÚO^Œ∞ <åaè¢H˜Ok "≥O¢_»∞HõÅ∞
`˘ÅyOz ™êfl#OKÕã≤ ã≤^ŒúOQÍ LO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, =Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
''ÉèÏ~åºÉè~í Å
ΰ ∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<Õ =ÚO^Œ∞ 'aã≤‡ÖÏ¡ÇÏ≤ JÖÏ¡Çï¨ =∞‡ [xflÉò #+¨~¬ Ú`å#
= [xfl a+¨¬~Ú`å# =∂ ~°[Mò`«<å— (^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À ¢áê~°OÉèíO. ^Õ"å! =∞=∞‡efl
Ã+·`å<£ H©_∞» #∞O_ç HÍáê_»∞. h=Ù =∂‰õΩ ¢Ñ¨™êkOKÕ ã¨O`å#O ^ŒQiæÆ H˜ Ã+·`å<£ ~å‰õΩO_®
"å_çfl ^Œ∂~°OQÍ LOK«∞.) Jx "Õ_»∞HÀ"åe. WÖÏ "Õ_»∞H˘x Hõe¿ãÎ qkè¢"å`« ¢Ñ¨HÍ~°O
P"≥∞ QÆ~°ƒùO ^•Å∞Û`«∞Ok. P `«~°∞"å`« ã¨O`å#O Hõey`Õ P ã¨O`å<åxH˜ Ã+·`å<£
Z#fl_»∂ H©_»∞ `«ÅÃÑ@ìÖË_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''ÉèÏ~°º`À ã¨OÉè’yOK«_»O ^•#O (ã¨^ŒMÏ) KÕã≤#O`« ѨÙ}ºHÍ~°ºO.—— (=Úã≤¡O)
''g∞Ö’ Z=Ô~·<å `«# ÉèÏ~°º`À ã¨OÉè’yã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ "åi^ŒÌ~°∞ QÍ_ç^ŒÖÏ¡ (ѨÓiÎQÍ
q=¢ã¨Î J~Ú) #QÆflO H͉õΩO_® Ѩ~°^• áê\˜OKåe.—— (Wɡfl=∂*)
ã¨fã¨`«∞Å ã¨OÜ≥∂QÆO ™œMϺxH˜ Ѩ~åHÍ+¨ª. HÍx "åº"≥∂ǨÏOÖ’ `˘O^Œ~°áê@∞ =º~°÷O.
^•xH˜ =ÚO^Œ∞ `«`O« QÆO ѨÓiÎKãÕ ≤ xOáêkQÍ Jã¨Å∞ ~°OQÆOÖ’H˜ kQÍe. =Ú^Œ∞ÅÌ ∞, =ÚK«Û@∞¡,
K«∞O|<åÅ∞, QÆ∞OÉèí<åÅ∞, H“y@∞¡, ¢H©QÆO@¡`À ^•i ã¨∞QÆ=∞OKÕÜ«∂e. P `«~åfi`Õ Hõ^ŒO|
HÍ~°º¢Hõ=∂xH˜ NHÍ~°O. JÖÏH͉õΩO_® UHõOQÍ ÃÑ·#|_ç ѨxH˜ LѨ¢Hõq∞OK«_»O `≥e"≥·# Ѩu
ÅHõ∆}O HÍ^Œ∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, ѨQÆÅ∞ ÃÑàϧxfl z`«HõÉÏk ~å¢u HÍQÍ<Õ Ñ¨_»Hõ g∞kH˜ ÖÏHÀ¯=_»O
‰õÄ_® "≥ÚQÆ∞_çH˜ =∞Ozk HÍ^Œ∞. ^•x=Å¡ W^ŒiÌ =∞^躌 =ÚiÃÑO á⁄~Ú =ÚÉèÏ=O KÀ@∞KÕã∞¨
‰õΩO@∞Ok. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) JÖÏO\˜ KÕ+¨ìÅ#∞ x~°ã≤OKå~°∞.
J|∂=∞#∂û~ü "≥·e‡ LÖË¡Y#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (ã¨OÉè’QÍxH˜ =ÚO^Œ∞ `«`«OQÆO
QÆ∞iOz K≥|∞`«∂) ''g∞Ö’ Z=~°∂ `«# ÉèÏ~°º g∞^Œ UHõOQÍ Ñ¨â√◊ =Ù ZH˜¯#@∞¡ ZHõ¯‰õÄ_»^∞Œ .
W^ŒÌi =∞^茺 =ÚO^Œ∞QÍ XHõ ^Œ∂`« LO_®e—— Jx J<åfl~°∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞
D=∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ^Œ∂`« JO>Ë Z=~°∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. ''^Œ∂`« JO>Ë =∂\Ï¡_∞»
HÀ=_»O, =Ú^•Ì_»∞HÀ=_»O—— Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨).
J|∂=∞#∂û~ü LÖËd¡ Oz# =∞~À LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ''=¸_»∞ q+¨Ü∂« Å∞ |ÅÇ‘Ï
#`«Ö’¡ KÕi=Ù<åfl~Ú—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). "å\˜Ö’ XHõ^•xfl QÆ∞iOz WÖÏ `≥eáê~°∞:
''=∞x+≤ `«# ÉèÏ~°º`À ÖË^• ^•ã‘`À ã¨OÉè’yã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ P"≥∞`À =Ú^Œ∂Ì =ÚK«Û\Ï
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 339
Ug∞ KÕÜ«∞‰õΩO_®<Õ XHõ¯™êiQÍ Öˇ·OyHõ ¢H©_»‰õΩ kQÆ∞`å_»∞. Dq^èŒOQÍ J`«#∞ `«#`À
P"≥∞ `«$Ñ≤ÎK≥O^ŒHõ =ÚO^Õ P"≥∞`À `«$Ñ≤ÎK≥O^Œ∞`å_»∞—— Jx J<åfl~°∞.
=Úã¨fl^£ Ѷ≤~“ÌãπÖ’ ¿Ñ~˘¯#|_çx D Ô~O_»∞ ǨÏnã¨∞Å∞ ¢Ñ¨=∂}Os`åº |ÅÇ‘Ï#
"≥∞ÿ# ǨÏnã¨∞Å~Ú#ѨÊ\˜H© q+¨Ü«∞O s`åº ZO`À ã¨=∞O[ã¨OQÍ L<åfl~Ú. W=∂"£∞
QÆ*Ïb (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ‰õÄ_® `«# ¢QÆO^äŒO ''WǨº=ÙÖò LÅ∂"£∞——Ö’ D q+¨Ü«∞O ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î
Éè~í ΰ `«# HÀiHõ f~°∞Û‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ `«# ÉèÏ~°º‰õį_® P HÀiHõ f~°∞Û‰õΩ<Õ J=HÍâ◊q∞"åfiÅx
J<åfl~°∞. H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎʼnõΩ ã¨öÅ#O PÅ㨺OQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ Éèí~°Î `«#
HÀiHõ f~°∞Û‰õΩ#fl "≥O@<Õ ÉèÏ~°º #∞O_ç "Õ~°∞H͉õÄ_»^Œ<åfl~°∞ PÜ«∞#.
''ÉèÏ~°º`À ã¨OѨ~¯° O [iÑ≤, ^•x ~°ÇϨ 㨺q+¨Ü∂« Å∞ [#O`À K≥ÑÙ¨ ʉõΩO@∂ uiˆQ
ѨÙ~°∞+¨µxH˜ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ¢Ñ¨[ÅO^ŒiÖ’ÔHÖÏ¡ Ju K≥_¤» x"åã¨O Åaèã∞¨ OÎ k.—— (=Úã≤O¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) LÖË¡Y#O: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
'ã¨`«~ü— (<åaè #∞O_ç "≥∂HÍà◊§ =~°‰õΩO_Õ â◊s~°) ÉèÏQÍxfl U<å_»∞ K«∂_»ÖË^Œ∞.——
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) LÖË¡Y#O: ''ÉèÏ~°º`À "≥#∞Hõ "≥·Ñ¨Ù #∞Oz ã¨OÉè’y¿ãÎ Ñ≤Å¡Å∞
Jq\˜"åà◊√§QÍ Ñ¨Ù_®Î~x° Ü«¸^Œ∞Å∞ JO@∞O_Õ"å~°∞. ^•xH˜ ã¨=∂^è•#OQÍ (Y∞~üP<£Ö’)
'g∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ g∞‰õΩ =º=™êÜ«∞ ˆH∆¢`åÖÏ¡O\˜"å~°∞. g∞~°∞ g∞ =º=™êÜ«∞ ˆH∆¢`åʼnõΩ g∞
H˜+¨ì"≥∞ÿ# suÖ’ "≥à◊§=K«∞Û.— (2:223) J<Õ ã¨∂H˜Î J=`«iOzOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
J~Ú`Õ Ñ¨$+¨ªã¨OѨ~°¯O QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''`«# ÉèÏ~°º`À Ѩ$+¨ªã¨OѨ~°¯O [i¿Ñ ѨÙ~°∞_çÃÑ· ^Õ=Ùx JaèâßѨO, pè`å¯~°O
Ѩ_∞» QÍHõ!—— (J|∂^•=Ó^£)
''ã¨`º« O `≥ÅѨ_®xH˜ ^Õ=Ù_»∞ U=∂¢`«O ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ _» ∞» . g∞~°∞ g∞ ÉèÏ~°ºÅ`À J#∞z`«
ã¨OѨ~°¯O [~°Ñ¨HõO_ç. "åi`À Ѩ$+¨ªã¨OѨ~°¯O ‰õÄ_® [~°Ñ¨HõO_ç.—— (JǨχ^£)
''`«# ÉèÏ~°º`ÀQÍx, ÉÏÅ∞_ç`ÀQÍx Ѩ$+¨ãª O¨ Ѩ~¯° O [iÑ≤#, ÖË^• =∞ˆ~^≥<· å J#∞z`«
ã¨OѨ~¯° O [iÑ≤# ѨÙ~°∞+¨µ_çfl ^Õ=Ù_»∞ Hõ<fl≥ uÎ ‰õÄ_® K«∂_»_∞» .—— (Wɡfl=∂[, J|∂^•=Ó^£)
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) „Ǩ=K«#~: 'O°∞`Œ∞=∞u`À ã¨~Qõq∞~z#ÇÍ_«∞, ¢ã‘Î`À Å¥`ü*Ïu
xO®fiHßxH˜ áåÅÊ_ç#ÇÍ_«∞ ÖËHí *’ºu+¨∞¯_»∞ K≥ÇÊ≤ #*’㨺~ #q∞‡#"å_«∞ =ÚǨÏ=∞‡^ü
(ã¨)ÃÑ· J=`Œi~z# É’^è°#Å∞ uO°ã¨¯i~z#"å_«=Ù`Í_«∞.—— (ui‡l)
61. Éèí~°Î ÉÏ^茺`«Å∞
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ q"åǨÏã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ U^Œ~Ú<å HÍ~°}O =Å¡ =∞ǨÏ~ü K≥e¡OK«ÖËHõáÈ`Õ,
q"åǨÏO `«~°∞"å`« gÖˇ·#O`« `«fi~°QÍ =∞ǨÏ~ü K≥e¡OKåe. Wk Éèí~°Î <≥~°"Õ~°Û=Åã≤# "≥Ú^Œ\˜
ÉÏ^茺`«. `«~°∞"å`« J`«#∞ `«# ™ÈÎ=∞`«#∞ |\˜ì P"≥∞ áÈ+¨}Y~°∞ÛÅ∞ ÉèíiOKåe.
''^è°xHí∞_«∞ `Œ# Pi÷Hí ™ÈÎ=∞`Œ#∞|>˜ì D áÈ+¨} YO°∞ÛÅ∞ Éèíi~KÍe. `ŒHí∞¯= Láåkè
W=fi|_ç#"å_«∞ ^Õ=Ù_«∞ `Œ#H˜zÛ# ^®#∞fl~KÕ Z~`ÀHÁ~`Œ YO°∞ÛÃÑ>Ïìe.—— (Y∞~üP<£–65:7)
340 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''=∞x+≤ `«# ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O Y~°∞Û KÕ¿ã
n<å~ü (_»|∞ƒ), lǨ^£ "åǨÏ#O HÀã¨O Y~°∞ÛKÕ¿ã n<å~ü, ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ `«# ã¨ÇϨ K«~∞° Å
HÀã¨O Y~°∞ÛKÕ¿ã n<å~ü– D n<å~ü Jxfl\˜HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª=∞~Ú#k.—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: XHõ n<å~°∞x
#∞=Ùfi ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ (JO>Ë ^è~Œ À‡#flu HÀã¨O KÕ¿ã Hõ$+≤Ö’) Y~°∞Û KÕ™êÎ=Ù. XHõ n<å~°∞x
#∞=Ùfi ÉÏx㨿ãfiK«Ûù HÀã¨O Y~°∞Û KÕ™êÎ=Ù. =∞~Àn<å~°∞ F JÉèÏQÆ∞º_çH˜ ^•#OQÍ W™êÎ=Ù.
WOHÀ n<å~°∞x h PÅ∞a_»¤Å HÀã¨O Y~°∞ÛÃÑ_»`å=Ù. J~Ú`Õ g@xflO\˜Ö’ #∞=Ùfi h
PÅ∞a_»¤Å HÀã¨O Y~°∞ÛÃÑ>Ëì n<åˆ~ ZO`À ѨÙ}º„Ѩ^Œ"≥∞ÿ#k.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''g∞~°∞ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O U Ѩx KÕã≤<å
^•x ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO g∞‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaèã¨∞ÎOk. z=iH˜ g∞~°∞ g∞ ÉèÏ~°º <À\˜H˜ XHõ
J#flO=Ú^ŒÌ JOkOz<å ^•xH© ѨÙ}º Ѷ¨ÅO Åaèã¨∞ÎOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''XHõ =Úã≤¡O ѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏ¿ÑHõ∆`À `«# ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O Y~°∞Û ÃÑ_»∞ÎO>Ë J^ŒO`å
J`«x áêe@ ^•#O (ã¨^ŒMÏ) KÕ¿ã ѨÙ}ºO`À ã¨=∂#=∞=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞x+≤ XHõi J#fláêhÜ«∂ʼnõΩ ÉÏ^è∞Œ º_≥· `«# ÉÏ^躌 `«)
x~°¡Hõ∆ºO KÕÜ«∞@O KåÅ∞, J`«#∞ áêáê`«∞‡_»x K≥ѨÊ_®xH˜.—— (J|∂^•=Ó^£)
Éèí~°Î `«# ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å HÀã¨O Y~°∞ÛÃÑ@ì_»OÖ’ Ñ≤ã≤<åi`«#O =Ç≤Ï¿ãÎ J`«x ÉèÏ~°º‰õΩ
Éèí~°Î J#∞=∞u ÖˉõΩO_® `«# Ñ≤Å¡Å HÀã¨O ã¨iѨ_ÕO`« _»|∞ƒ fã¨∞‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯Ok.
ǨϢ[`ü J|∂ã¨∞á¶êº<£ (~°l) ÉèÏ~°º ǨϢ[`ü Ç≤ÏO^• (~°l) F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <å Éèí~°Î Ñ‘<åã≤ =∞x+≤. <å Ñ≤Å¡Å áÈ+¨}‰õΩ ã¨iѨ_Õ@O`« ‰õÄ_® (_»|∞ƒ)
PÜ«∞# ã¨O`À+¨OQÍ W=fi_»∞. =∞i <Õ#∞ PÜ«∞# _»|∞ƒ #∞Oz H˘O`« fã¨∞H˘x <å
Ñ≤šʼnõΩ J#fláêhÜ«∂Å∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ÛHÀ=KåÛ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''h‰õΩ, h Ñ≤šʼnõΩ ã¨iѨ_Õ@O`« fã¨∞‰õΩO@∂LO_»∞.—— Jx J<åfl~°∞. (ǨÏnãπ)
XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''=∂g∞^Œ ÉèÏ~°º‰õΩ#fl ǨÏHˆ ¯q∞\?——x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h=Ù u#QÆeˆQ PǨ~°O P"≥∞‰õΩ ÃÑ\Ïìe. h=Ù ^èŒiOK«QÆeˆQ =¢™êÎÅ∞
P"≥∞H˜"åfie. (hѨ@¡ Jq^èÕÜ«∞`«‰õΩ áêÅÊ_ç#ѨÙ_»∞) h"å"≥∞ =ÚYOÃÑ· H˘@ì‰õÄ_»^Œ∞.
WO\’¡ `«Ñ¨Ê =∞Ô~Hõ¯_® P"≥∞#∞ =^ŒeÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^≥·=™êH˜∆! ÉèÏ~åº
Ñ≤Å¡Å =º=Ǩ~°OÖ’ ("åi ÉÏQÀQÆ∞Å∞ K«∂_»‰õΩO_®) KÕã≤# (`«Ñ¨ÙÊ_»∞) ¢Ñ¨=∂}O Ѩ@¡
"≥ÚO_ç"≥·Yi J=ÅOaOK«_»O Ѷ¨∞’~°áêѨO. JÖÏO\˜ ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèíOQÆѨ~°z ^Õ=Ù_»∞
x~°~‚ ÚOz# áêѨÑi¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«_O» HõO>Ë P ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèOí QÆÑ~¨ K ° ‰« Ωõ O_® ^•xÃÑ·
ã≤~÷ O° QÍ LO_»@"Õ∞ ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° Z‰õΩ¯= áêáêxH˜ HÍ~°}Éè∂í `«O J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
™ê^è•~°}OQÍ ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèOí QÆÑ~¨ K
° ‰« Äõ _»^∞Œ . J~Ú`Õ |O^è∞Œ q∞¢`«∞ʼnõΩ #+¨Oì HõeyOKÕ,
"åix HõëêìÖ’¡ Ѩ_»"տ㠢Ѩ=∂}O KÕã≤=ÙO>Ë ^•xfl ÉèíOQÆѨ~°K«_»O KåÖÏ J=ã¨~°O. JÖÏO\˜
¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèíOQÆѨ~°K«HõáÈ`Õ =∞x+≤ áêáê`«∞‡_»=Ù`å_»∞. L^•:– Z=Ô~·<å `«#ÉèÏ~°º`À HõÅã≤
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 341
Éè’[#O KÕÜ«∞#x, P"≥∞`À =∂\Ï¡_»#x ÖËHõ WO\’¡ "≥KåÛÅ∞ fã¨∞‰õΩ~å#x ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤
=ÙO>Ë JÖÏO\˜ ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèOí QÆÑ~¨ K° åe. HÍHõáÈ`Õ ¢Ñ¨=∂}ÉèOí QÍxH˜ ѨiǨ~°O K≥eO¡ K«∞HÀ=Åã≤
LO@∞Ok. ¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèíOQÆѨi¿ãÎ áêáêxH˜ áêÅÊ_ç# "å~°ÜÕ∞º ¢Ñ¨=∂^Œ=ÚO>Ë JÖÏO\˜
¢Ñ¨=∂}Ïxfl ÉèíOQÆѨ~°K«‰õÄ_»^Œ∞. L^•:– Z=Ô~·<å `«# ÉèÏ~°º`À HõÅã≤ =∞^ŒºO ¿ãqOK«#x,
ÖË^• E^Œ=∂_»#x ¢Ñ¨=∂}O KÕã=≤ ÙO>Ë ^•x ÃÑ·<flÕ ã≤~÷ O° QÍ LO_®e. (W=∂"£∞#=g–~°ÇϨ ‡Öˇ)·
Ǩτ[`ü J„"£∞ a<£ JÇπÏ=ãπ A+¨g∞ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) `«# g_À¯Å∞ǨÏ*ò
ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ.... WÖÏ J<åfl~°∞: ''q#O_ç, ÉèÏ~°ºÅ Ѩ@¡ =∞OzQÍ "≥∞ÅQÆO_ç. "å~°∞ g∞
^ŒQ~æÆ ° |OnÅ∞QÍ L<åfl~°∞. g∞~°∞ "åi`À ã¨OÉè’yOK«=K«∞Û. "å~°∞ `«=∞ jÖÏxfl HÍáê_»∞
‰õΩO@∂ g∞ ã¨OѨ^#Œ ∞ HÍáê_»∞`«∞O\Ï~°∞. ^•xH˜q∞Oz g∞‰õΩ "åiÃÑ· ZÖÏO\˜ JkèHÍ~°O
ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ "å~°∞ |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ huÉÏǨϺ`«‰õΩ áêÅÊ_ç`Õ ("åix ^ŒO_çOK«=K«∞Û.)
XHõ"Õà◊ "å~°∞ (JÖÏO\˜ `«¿ÑÊ^Œ~Ú<å KÕ¿ãÎ) "åix g∞ Ѩ_»HõÅ #∞O_ç "Õ~°∞KÕÜ«∞O_ç.
(JѨÊ\˜H© `«ÑC¨ =∂#∞HÀHõáÈ`Õ) "åix Ç≤ÏOã≤OK«‰Ωõ O_® (`ÕeQÍæ)H˘@ìO_ç. g∞‰õΩ q^èÜ Õ Ú«
Öˇ·áÈ`Õ WHõ (^Œ∞~°∞^ÕÌâ◊ºO`À "åix =keOK«∞‰õΩ<Õ) =∂~åæÅ∞ "≥`«HõHõO_ç. *Ï„QÆ`«Î! g∞‰õΩ
g∞ ÉèÏ~°ºÅÃÑ· ǨωõΩ¯Å∞#fl>Ë¡, g∞ ÉèÏ~°ºÅ‰õΩ ‰õÄ_® g∞ÃÑ· ǨωõΩ¯Å∞<åfl~Ú. "åiÃÑ·
g∞‰õΩ#fl ǨωõΩ¯– "å~°∞ g∞ Ѩ_»HõÅ#∞ g∞H˜+¨ìOÖËx"åiKÕ `˘Hõ¯hÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. g∞H˜+¨ìO
ÖËx"åix g∞ WO\’¡H˜ ~å=\ÏxH˜ J#∞=∞uOK«‰õÄ_»^Œ∞. WHõ "åiH˜ g∞g∞^Œ L#fl
ǨωõΩ¯– g∞~°∞ "åiH˜ (gÖˇ·#O`«=~°‰õΩ) =∞Oz J#fl=„™êÎÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~åÛe.—— (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)''^Õ=Ùx ^•ã‘Å#∞ („ã‘Å Î #∞) H˘@ìHOõ _»x („Ѩ[ʼnõΩ) Ç≤Ï`«É’^èŒ KÕâß~°∞.
PÜ«∞h Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã≤# H˘O`«HÍÖÏxH˜ L=∞~ü (~°l) PÜ«∞# ^ŒQÆæiH˜ =zÛ ''„ã‘ÎÅ∞
`«=∞ Éèí~°ÎʼnõΩ Z^Œ∞~°∞u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°x Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß~°∞. JѨC_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
(J=ã¨~°"≥∞ÿ`Õ) ÉèÏ~°ºefl H˘>ËìO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u WKåÛ~°∞. (P `«~°∞"å`« H˘O`« HÍÖÏxH˜)
ZO`À=∞Ok „ã‘Å Î ∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ÉèÏ~°ºÅ ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ `«=∞ Éè~í Å
ΰ ∞ `«=∞efl H˘_»∞`«∞<åfl
~°x Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕÜ«∞™êQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ[Å`À ''KåÖÏ=∞Ok „ã‘ÎÅ∞
=ÚǨÏ=∞‡^£ WO\˜ ^ŒQÆæ~° QÆ∞q∞QÆ∂_ç `«=∞ Éèí~°ÎÅ QÆ∞iOz Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. g∞Ö’
`«=∞ ÉèÏ~°ºefl "ÕkOè KÕ"å~°∞ =∞Oz"å~°∞ HÍ^Œ∞, *Ï„QÆ`!Ϋ —— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’ =∞Oz Éèí~°Î
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ™êi =∞Oz Éè~í #ΰ ∞ QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ ''`«#ÉèÏ~°º HÀã¨O L`«=Î Ú
_»~Ú#"å_Õ g∞Ö’ L`«Î=Ú_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (Wɡfl=∂[)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ =∞Ç≤Ïà◊ŠǨωõΩ¯efl QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î
''QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç! ¢ã‘ÎʼnõΩ J#fl=¢™êÎÅ∞ W=fi_»OÖ’ "åi Ѩ@¡ =∞OzQÍ =∞ã¨Å∞HÀO_ç.
Wk g∞g∞^Œ ¢ã‘ÎʼnõΩ#fl ǨωõΩ¯—— Jx `åH©^Œ∞ KÕâß~°∞. (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''`«# ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å q+¨Ü«∞OÖ’ =∞Oz"å_Õ g∞Ö’
=∞Oz"å_»∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® <å ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å q+¨Ü«∞OÖ’ =∞Oz"å_çfl.—— (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''qâßfiã¨∞ÅÖ’ JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= QÆ∞}=O`«∞_Õ Ñ¨iѨÓ~°‚
qâßfiã≤. JÖψQ g∞ÉèÏ~°ºÅ Ѩ@¡ =∞Oz"å_Õ g∞Ö’ JO^ŒiHõ<åfl ¢âı+¨µª_»∞.—— (ui‡l)
342 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÉèÏ~åºq^èÕÜ«ÚÅ~Ú# Éèí~°ÎÅ#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''ÉèÏ~°ºÅ‰õΩ q^èÕÜ«ÚÅÜÕ∞º Éèí~°ÎÅ∞ <åâ◊#=∞=Ù`å~°∞.—— (=Úã¨Î^Œ~°H± ǨHõ"£∞)
ǨϢ[`ü Åv`ü (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ F~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèÔHo§ <å ÉèÏ~°º
<À\˜^Œ∞~°∞ã¨∞ QÆ∞iOz PÜ«∞#‰õΩ Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å Ѷ≤~åº^Œ∞ qx
''h=Ù hÉèÏ~°º <À\˜^Œ∞~°∞ã¨∞#∞ ÉèíiOK«ÖËHõáÈ`Õ P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩe=Ùfi—— J<åfl~°∞.
^•xH˜ <Õ#∞ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ "≥Ú^Œ@ Ñ≤Åe¡ fl QÆ∞iOz PÖ’zã¨∞<Î åfl#∞. `«~∞° "å`«
P"≥∞ <å`À F ã¨∞n~°…HÍÅO ã¨O™ê~°O KÕã≤Ok. JOKÕ`« P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩe=fi_®xH˜
<å‰õΩ =∞#™⁄ѨÊ_»O ÖË^∞Œ —— Jx J<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨ÅǨ WKåÛ~°∞:
''J~Ú`Õ P"≥∞‰õΩ =∞Oz`«#O`À, <Õ~∞° ÊQÍ Ç≤Ï`«É’^èŒ K≥~Úº. P"≥∞ <≥[· OÖ’ =∞Oz`«#O
LO>Ë h=∂@ qx h=Ù K≥Ñ≤Ê#@∞¡ #_»∞K«∞‰õΩO@∞Ok. J~Ú`Õ (XHõ\˜ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ.)
ÉÏxã¨#∞ H˘\˜ì#@∞¡ P"≥∞#∞ H˘@ì_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
''ÇÍiǨ@¡ =∞~z`Œ#~ Híey=Ù~@¥ ã¨~™®O°~ KÕÜ«µ~_ç. XHí"Õà◊ ÇÍO°∞ g∞Hí∞ (XHí
q+¨Ü«µ~Ö’) #K«ÛHíáÈ`Ë, #K«Ûx q+¨Ü«µ~Ö’<Ë ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ Z~`À „âıÜ«µã¨∞û, "Õ∞Å∞
ÃÑ>˜ì L~_«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–4:19)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''U
qâßfiã‘ qâßfiã¨∞~åex (ÉèÏ~°º#∞) Jã¨Ç≤ϺOK«∞HÀ~å^Œ∞. J`«xH˜ P"≥∞Ö’ XHõ QÆ∞}O
#K«ÛHõáÈ~Ú<å J`«xH˜ #zÛ# =∞~ÀQÆ∞}O P"≥∞Ö’ LO_»=K«∞Û.—— (=Úã≤¡O)
^ŒOѨ`«∞Å =∞^茺 Ѩ~°ã¨Ê~° J=QÍǨÏ#, ¢¿Ñ=∂#∞~åQÍÅ∞ L#flѨÙÊ_Õ P HõeÜ«∞HõÖ’
x["≥∞ÿ# P#O^ŒO, ã¨O`«$Ñ≤Î HõÅ∞QÆ∞`å~Ú.
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ ["£∞P Hõ^äŒ#O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''g∞Ö’
H˘O^Œ~°∞ `«=∞ ÉèÏ~°ºefl ÉÏxã¨efl ÉÏk#@∞¡ ÉÏ^Œ∞`«∞<åfl~°∞. HÍx J^Õ~ÀA ~å„u =∞m§
P"≥∞ „ѨHõ¯# Ѩ_»∞‰õΩO\Ï~°∞. (Wk J=∂#∞+¨"≥∞ÿ# K«~°º).—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
''"åO°∞ x#∞fl O°∞`Œ∞„™®=~ Qõ∞i~z P[˝ Uq∞@x J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. ÇÍiH˜ÖÏ K≥ǨC:
''Jk JǨiâ◊∞^®ú=ã¨÷. P ã≤÷uÖ’ g∞O°∞ „ã‘ÎÅ(Ǩ_«HíÅ)Hí∞ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç. ÇÍO°∞ Ǩi
â◊∞^°∞Åú ∞ Hß#~`Œ=O°H∞í ÇÍi^°QOæõ H° ∞í "≥à§◊ Hí~_ç. ÇÍO°∞ Ǩiâ◊∞^°∞Öú #·ˇ `Œ~åfi`Œ ^Õ=Ù_«∞ q∞=∞‡efl
P^Õt~z# suÖ’ ÇÍi ^°QOæõ H° ∞í Ü«µ^䮄ǨHßO°~ "≥à§◊ =K«∞Û. ^Õ=Ù_«∞ `Œ# Ç‹Ñ· Ù¨ =∞O°ÖÇË Íix,
Ǩq„`Œ~Qå Ǩiâ◊∞„Éèí~Qå L~_ËÇÍix =∂„`Œ"Õ∞ „¿Ñq∞™®Î_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:223)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''g∞~°∞ ¢ã‘ŠΠѨ@¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =º=ǨÏiOK«O_ç.
¢ã‘ÎÅ∞ ¢Ñ¨Hõ¯>ˇ=ÚHõÅ`À ã¨$lOK«|_®¤~°∞. ¢Ñ¨Hõ¯>ˇ=ÚHõÅÖ’ ‰õÄ_® Jxfl\˜HõO>Ë Z‰õΩ¯=
=OHõ~°QÍ LO_Õ ÃÑ·Z=ÚHõ`À ã¨$lOK«|_®¤~°∞. g∞~°∞ ^•xfl ã¨iKÕÜ«∞_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ
qiyáÈ`«∞Ok. XHõ"Õà◊ ^•x =∂<å# =kÖË¿ãÎ Jk JÖÏ =OHõ~°QÍ<Õ LO@∞Ok.
Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ¢ã‘ÎÅ`À =∞OzQÍ (=∞$^Œ∞=ÙQÍ) =∞ã¨Å∞HÀO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃: ''„ã‘Î „ѨH¯õ >ˇ=ÚHõ`À ã¨$lOK«|_çOk. Jk U q^èOŒ QÍ#∂
u#flQÍ HÍ^Œ∞. Hõ#∞Hõ h=Ù P"≥∞ #∞O_ç „Ñ¨Ü≥∂[#O á⁄O^•Å#∞‰õΩO>Ë =OHõ~°QÍ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 343
L#flѨC_»∞ ‰õÄ_® „ѨÜ∂≥ [#O á⁄O^ŒQÅ Æ =Ù. h"å"≥∞#∞ u#flQÍ KÕÜ∞« \ÏxH˜ „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ
P"≥∞#∞ q~°Q˘æ_»`å=Ù. P"≥∞#∞ q~°=@O JO>Ë P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩe=fi@"Õ∞.—— (=Úã≤¡O)
''g∞ =∂@ÅHí∞ Z^°∞O°∞ K≥Ç≤Ê uO°Qõ|_«`ÍO°x ÉèíÜ«µ=Ú#fl ¢ã‘ÎÅHí∞ (#Ü«∂# ÉèíÜ«∂#)
#K«Û*ˇÇ¨Ê~_ç. (JÖÏ ^®iH˜ O®HíáÈ`Ë) ÇÍix g∞ Ǩ_«HíÅ #∞~_ç "ÕO°∞KÕÜ«µ~_ç. (JǨÊ>˜H©
g∞ =∂@ q#HíáÈ`Ë) HÁ@ì~_ç. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ÇÍO°∞ g∞Hí∞ q^èÕÜ«µ∞ÖܵáÈ`Ë WHí ÇÍix
J#=ã¨O°~Qå "Õkè~K«_ÍxH˜ ™®Hí∞Å∞ "≥`ŒHíHí~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:34)
HÁ~^°O°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ KÕܵKÕã¨∞H’x^Õ ^®iH˜O®O°∞. JÖÏ~@ѨÙÊ_»∞ ÉèÏO°º =ÚYg∞‡^Œ
HÁ@ì~å^°x, â◊sO°~ HõOkáÈÜÕ∞ =ã¨∞Î=ÙÅ`À HÁ@ì~å^°x, xO°ÌÜ«µQå HÁ@ì~å^°x ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)
J<®flO°∞. U"≥∞ÿ<å PÜ«µ# ÉèÏO°ºefl HÁ>ËÇì Íix Jaè=∂x~KÕÇÍO°∞ Hß^°∞. =∞x+≤ `Œ# ÉèÏO°ºÖ’
U^À #K«ÛÖË^°x `˘~^°O°Ç¨_ç qÇÍǨÏ|~^è®xfl `ˇ~K«∞H’Hí∂_«^°∞. JxÇÍO°º Ǩiã≤÷`Œ∞Å∞ UO°Ê_ç
#ǨC_Õ q_ÍHí∞eKÕÛ J#∞=∞ux qxܡ∂y~K«∞H’ÇÍe. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞:
''^è°O°‡ ã¨=∞‡`Œ"≥∞ÿ# Ǩ#∞ÖÖ’ ^Õ=ÙxH˜ Jxfl>˜Hí~>Ë `ŒÖÏMò (q_®‰õΩÅ∞) Z~`À
J„Ç≤Ü«µ"≥∞ÿ# Ǩx.—— (ǨÏnãπ)
''O°HOí H° ߊѨÓ=ÙÅ =∂^è∞° O®ºxfl P™®fik㨥ΠuiQÕ `Œ∞"≥∞‡^°ÖÏ¡~>˜ ¢ã‘ΠѨÙO°∞+¨∞efl
^Õ=Ù_«∞ Jaè=∂x~K«_∞« . Hí#∞Hí g∞O°∞ qÇÍǨÏ~ KÕã∞¨ H’~_ç, q_ÍHí∞e=fiHí~_ç.——(ǨÏnãπ)
''qâßfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ q∞=∞‡efl, g∞ ÉèÏO®ºÇ≤Åe¡ fl #O°Hßyfl #∞~_ç O°H~∆˜ K«∞H’~_ç.
P #O°HßyflH˜ =∂#=ÙÅ∞, O®à◊∞§ ã¨q∞^è°Å=Ù`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–66:6)
XHí =ºH˜ÃÎ Ñ· `Œ# ÉèÏO®ºÇ≤ÅÅ
¡ ã¨~O°H}
∆í ÉÏ^躰 `Œ ZÖÏ L~^À, ÇÍix ã¨<®‡O°Qæ å=ÚÅ∞Qå
fiÛk^°=Ì Åã≤# ÉÏ^躰 `Œ Hí∂_Í L~k. ¢ã‘HÎ ˜ ‰õÄ_® `«# Ñ≤ÅÅ ¡ #∞ ã¨<®‡O°Qæ å=ÚÅ∞Qå fiÛ
k^°Ì=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ L~k. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ J<®flO°∞:
''g∞Ö’ „Ǩu=ºH©Î ÉÏ^è°º`ÍÜ«µ∞`Œ∞_≥·# ã¨~O°Hí∆Hí∞_Ë. Hí#∞Hí J`Œx ã¨~O°Hí∆}Ö’
L~_ËÇÍix Qõ∞i~z (ǨOÖ ° ’Hí~Ö’) „Ǩtfl~K«|_«`Í_«∞. áåÅHí∞_«∞ áåe`Œ„Ǩ[Å ã¨~O°H∆í
Hí∞_«∞. J`Œ#∞ `Œ#„Ǩ[Å q+¨Üµ« ~Ö’ ÉÏ^è∞° º_«=Ù`Í_«∞. ѨÙO°∞+¨∞_«∞ `Œ# ÉèÏO®ºÇ≤ÅÅ ¡ Hí∞
ã¨~O°HH∆í ∞í _«∞. J`Œ#∞ ÇÍiq+¨Üµ« ~Ö’ ÉÏ^è∞° º_«=Ù`Í_«∞. ¢ã‘Î `Œ# ÉèOí ΰ W~>˜H,˜ J`Œx
Ç≤ÅÅ ¡ Hí∞ ã¨~O°HH∆í ∞í O®Å∞. P"≥∞ ÇÍi q+¨Üµ« ~Ö’ ÉÏ^è∞° ºO®Å=Ù`Œ∞~k.—— (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ K≥_»¤ „ã‘ÎÅ`À ã¨O|O^è•Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_®
*Ï„QÆ`Ϋ =Ç≤ÏOK«O_ç, g∞ „ã‘Å Î ∞ Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨µÅ`À ã¨O|O^è•Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® LO\Ï~°∞.
g∞~°∞ g∞ `«e^¡ OŒ „_»∞ŠѨ@¡ 㨄`«Ê=~°#Î Hõey=ÙO_»O_ç, g∞ ã¨O`å#O g∞ Ѩ@¡ 㨄`«Ê
=~°#Î Hõey LO@∞Ok....—— (ǨH˜"∞£ )
62. ÉèÏ~°º ÉÏ^躌 `«Å∞
''^Õ=Ù_«∞ ¢ãÅΑ ÃÑ· ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ HÁ~`Œ PkèHºí `Œ „Ǩ™®k~K«_~« =Å¡, ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `Œ=∞
ã¨~Ǩ^#° ∞ ¢ãÅΑ H’ã¨~ YO°∞ÛÃÑ_«∞#Î fl~^°∞ =Å¡ ѨÙO°∞+¨∞Å∞ ¢ãÅΑ ÃÑ· =º=ǨO°HOí Åΰ ∞ J=Ù`ÍO°∞.
Hí#∞Hí ã¨∞Qõ∞}=`Œ∞Öˇ·# ¢ã‘ÎÅ∞ `Œ=∞ ÉèíO°ÎÅHí∞ q^èÕÜ«µ`Œ K«¥Ñ¨Ù`Œ¥ ÇÍi Hí#∞ã¨#flÅÖ’
#_«K∞« Hí∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–4:34)
344 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
¢ã‘ÎÃÑ· ѨÙO°∞+¨∞xH˜ PkèHíº`Œ x=fi_ÍxH˜ O≥~_«∞ HßO°}®Å∞<®flܵ. XHí>˜, âÍsO°Hí~Qå,
=∂#ã≤Hí~Qå ¢ã‘Î Hí<®fl ѨÙO°∞+¨∞_«∞ ZHí∞¯= â◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞, ã¨=∞O°∞÷_«∞. O≥~_«∞, D HßO°}~Qå
ÉèÏO®ºÇ≤Å¡Å áÈ+¨}ÉÏ^è°º`Œ ѨÙO°∞+¨∞x g∞^Õ "≥∂Ǩ|_ç~k. ¢ã‘ÎÖ’x ã¨∞Hí∞=∂O°`Œfi~,
HÀ=∞Å`Œfi~, =∂~°=Ì O, Å[˚, a_çܵ« ~Å O°H} ∆í ^°$ë®ìº P"≥∞ W~>˜Ç@ ¨ ∞ì# L~_«@"Õ∞ =∞Ozk.
ã¨=∂[ „âıÜ«µã¨∞û Hí∂_Í J~^°∞Ö’<Ë L~k. ¢ã‘Î |Ü«µ@ ѨÙO°∞+¨∞Å`À HíÅã≤ ǨxKÕÜ«µ_«~
=Å¡ J<ÕHí ™®=∂lHí O°∞Qõ‡`ŒÅ∞ ÇͺÇ≤~KÕ „Ǩ=∂^°~ L~@∞~k.
D HÍ~°}OQÍ<Õ ''U*Ïu `Œ# =º=ǨO®Å xO°fiǨÏ} ÉÏ^躰 `Œ#∞ ¢ã‘HÎ ˜ JǨÊyã¨∞~Î ^À
P *Ïu Z#fl>˜H© ÉÏQõ∞Ǩ_«^°∞—— J<®flO°∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)- (|∞MÏi)
W`«~° q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''¢ã‘Î `«# Éèí~°Î WO\’¡ J`«x J#∞=∞u ÖˉõΩO_® U =ã¨∞Î=Ù ‰õÄ_® ^•#O KÕÜ«∞
‰õÄ_»^Œ∞. XHõ"Õà◊ P"≥∞ JÖÏ J#∞=∞u ÖˉõΩO_® ^•#O KÕ¿ãΠѨÙ}ºÑ¶¨ÅO Éèí~°Î‰õΩ
áÈ`«∞Ok, P"≥∞‰õΩ áêѨO q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
''Éèí~°Î J#∞=∞u ÖËx^Õ ÉèÏ~°º J`«x WO\˜ #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õ~°‰õÄ_»^Œ∞.—— (JO>Ë
Éèí~°Î =^ŒÌ<åfl J`«x P[˝#∞ kèHõ¯iOz |Ü«∞\˜H˜ áȉõÄ_»^Œx J~°÷O.)– (q∞ëê¯`ü)
''Éèí~°Î WO\’¡ L#flѨÙÊ_»∞ J`«x J#∞=∞u ÖˉõΩO_® ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ `«Ñ¨Ê
P"≥∞ W`«~° SzÛùHõ (#Ѷ≤Öò) LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''XHõ ¢ã‘Î ^ŒQÆæ~° (ǨÏ*òÜ«∂¢`« KÕÜ«∞QÆey#O`«)
^èŒ#O L#flѨÊ\˜H© P"≥∞ Éèí~°Î ǨÏ*òÜ«∂¢`« [i¿Ñ J#∞=∞u W=fiHõáÈ`Õ, J`«x J#∞=∞u
ÖˉõΩO_® P"≥∞ ǨÏ*ò Ü«∂¢`« [~°Ñ¨ÖË^Œ∞.—— (^•~°∞Öò Y∞ufl)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) Hõ^#Œä O: F~ÀA "Õ∞=Ú ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~˘Ûx
LO>Ë XHõ ¢ã‘Î =zÛ `«# ÉÏ^è•=∞Ü«∞ QÍ^èŒ#∞ WÖÏ UHõ~°∞=Ù ÃÑ\˜ìOk– ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <å
Éèí~°Î ã¨∞á¶êfi<£ a<£ =ÚJ`«ÎÖò #=∂A KÕã¨∞Î#flO^Œ∞‰õΩ ##∞fl H˘_»∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞<Õ"≥∂
á⁄^≥ÌH˜¯# `«~°∞"å`« ÖËz #=∂A KÕ™êÎ~°∞. <Õ<≥ѨÙÊ_≥·<å LѨ"åã¨O áê\˜¿ãÎ LѨ"åã¨O
áê\˜OK«=^ŒÌx "åiã¨∞Î<åfl~°∞.——
D P~ÀѨ}Å∞ KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ P"≥∞ Éèí~°Î ã¨∞á¶êfi<£ JHõ¯_Õ ‰õÄ~˘Ûx L<åfl~°∞. ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) q+¨Ü«∞O Uq∞@x J_çy`Õ Ç¨Ï¢[`ü ã¨∞á¶êfi<£ ''D"≥∞ #=∂AÖ’ ã¨∞n~°…
"≥∞ÿ# Ô~O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ Ѩiîã¨∞ÎOk. JO`« ÃÑ^ŒÌ ã¨∂~åÅ∞ ѨiîOK«=^ŒÌx =∂¢`«"Õ∞ <Õ#∞
K≥áêÊ#∞—— Jx J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D =∂@ qx ''#∞=Ùfi XHõ¯ ã¨∂~å ѨiOî z<å
ã¨iáÈ`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞ P ¢ã‘ÎH˜.
P `«~°∞"å`« ã¨∞á¶êfi<£ (~°l) =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <Õh"≥∞ LѨ"å™êÅ#∞
x~Àkèã∞¨ <Î åfl#x P~ÀÑ≤™ÈÎOk. HÍx Dq_» SzÛùHõ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«_O» "≥Ú^ŒÖ_ˇ `ç Õ
"å\˜xHõ q~°q∞OK«‰Ωõ O_® ~ÀAÅ`«~|° _ç áê\˜ã∂¨ <Î =Õ ÙO@∞Ok. HÍx, <Õ<"Õ ∂≥ Ü«Ú=‰õΩ_çfl,
x¢QÆÇÏ≤ OK«∞HÀÖËHáõ È`«∞<åfl#∞—— JxJ<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D ã¨OQÆu qx ''Éè~í ΰ J#∞=∞u
ÖˉõΩO_® U ¢ã‘Î ‰õÄ_® SzÛùHõ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞—— Jx P^ÕtOKå~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 345
Ǩτ[`ü ã¨∞á¶êfi<£ (~°l) =¸_À P~ÀѨ}‰õΩ ã¨O*Ï~Ú+‘ Wã¨∂Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú
Hõ+rì¨ =ÙÅO. á⁄^Œ∞áÌ ⁄_»=x^Õ x¢^ŒÖ=Ë x =Oâ◊ã∞¨ Å ÷ ∞QÍ ¿Ñ~°∞Ѩ_®¤O—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''㨈~ ã¨∞á¶êfi<£! x¢^Œ#∞Oz "Õ∞Ö’¯QÍ<Õ #=∂*ò KÕã¨∞ÎO_»∞—— Jx
LѨ^ÕtOKå~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) F™êi H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ#∞ ã¨OÉ’kèã¨∂Î WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞:
''=∞Ç≤Ïà◊ÖÏ¡~å! "Õ∞Å∞ KÕã≤#"åiH˜ g∞~°∞ ZšѨÙÊ_»∂ Hõ$`«A˝Å~Ú LO_»O_ç. g∞Ö’
Z=Ô~<· å XHõ~∞° `«=∞ `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å ^ŒQ~æÆ ° HÍÅO QÆ_∞» ѨÙ`«∂ LO\Ï~°∞. `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞
P"≥∞‰õΩ Éè~í #ΰ ∞ J#∞¢QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . P `«~∞° "å`« P"≥∞‰õΩ ã¨O`å#ÉèÏQƺO ‰õÄ_® Hõey™êÎ_∞» .
HÍx ZѨÙÊ_»~Ú<å Éè~í `ΰ À U^≥<· å z#flQ˘_»= =¿ãÎ KåÅ∞, 'h =Å¡ <Õ<Ñ≥ Ù¨ Ê_»∞ ã¨∞YѨ_®¤#x—
JO\Ï~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ (Ö’QÆ_» KÕã≤# "Õ∞à◊§hfl =∞~°záÈ~Ú).—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Ô~O_»∞ ~°HÍÅ =∞#∞+¨µÅ∞ L<åfl~°∞. "å~°∞ KÕ¿ã
#=∂AÅ∞ "åi t~°ã¨∞ûÅ Z`«∞ΉõΩ q∞Oz ÃÑ·H˜ áÈÖË=Ù. XHõ\˜, `«# Ü«∞[=∂xx =^Œe
áêiáÈ~Ú uiy~åx ÉÏx㨠KÕ¿ã #=∂A. Ô~O_»∞, `«# Éèí~°Î P[˝Å#∞ kèHõ¯iOz WHõ
Z#fl\˜H© ^•iH˜~åx ÉèÏ~°º KÕ¿ã #=∂*ò.—— (ǨÏnã¨∞)
™êëêìOQÆ ¢Ñ¨}Ï=∞O ^Õ=Ùx ǨωõΩ¯ =∂¢`«"Õ∞. =∂#=ÙÅ∞ `«=∞ `À\˜ =∂#=ÙÅ`À ã¨Ç¨
U ã¨$+≤ì`åxH˜ ‰õÄ_® ™êëêìOQÆ ¢Ñ¨}Ï=∞O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. JÖÏO\˜ ™êëêìOQÆ ¢Ñ¨}Ï=∞O
q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞~À ^Œ$HÀ¯}O`À UO K≥áêÊ~À K«∂_»O_ç:
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''<Õ<≥=iÔH·<å
W`«~°∞ʼnõΩ ã¨*ÏÌ (áê^•aè=O^Œ#O) KÕÜ«∞=∞x P*Ï˝Ñ≤OKÕ#@¡~Ú`Õ `«# Éèí~°Î =ÚO^Œ∞
ã¨*ÏÌ KÕÜ«∞=∞x „ã‘ÎH˜ P^ÕtOz LO_Õ"å}˜‚—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡r)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞~À ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''<å ¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’
LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. U ¢ã‘Î J~Ú<å `«# Éèí~°Î ǨωõΩ¯efl
<≥~"° ~Õ Û° #O`« =~°‰Ωõ P"≥∞ `«# ¢Ñ¨É∞íè =Ù (^Õ=Ùx) ǨωõΩ¯efl ‰õÄ_® <≥~"° ~Õ Û° #>Ë.ì —— (ǨÏnã¨∞)
"Õ~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''Éèí~°Î ǨωõΩ¯efl <≥~°"Õ~°Û#O`« =~°‰õΩ U ¢ã‘Î
‰õÄ_® qâßfiã¨OÖ’x =∂^èŒ∞~°ºO P™êfikOK«ÖË^Œ∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''g∞ÃÑ· g∞¢ã‘ÅΠǨωõΩ¯Å∞<åfl~Ú. g∞ ¢ã‘Å
g∞ ǨωõΩ¯Å∞<åfl~Ú. g∞ÃÑ· g∞¢ã‘ÎʼnõΩ#fl ǨωõΩ¯Å∞– g∞~°∞ "åiѨ@¡ =∞OzQÍ ¢Ñ¨=iÎO
K«O_ç† J#fl=¢™êÎÅ∞ W=fi_»OÖ’ H˘~°`« ~åx=fiHõO_ç. g∞ ¢ã‘ÎÅÃÑ· g∞‰õΩ#fl ǨωõΩ¯Å∞–
"å~°∞ g∞ Ѩ_»HõÅÃÑ· W`«~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ Z=ih Ѩ_»∞HÀ hÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞† g∞ J#∞=∞u
ÖˉõΩO_® W`«~°∞Öˇ=ih g∞ WO\’¡H˜ ~åhÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.—— (Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''¢ã‘Î
`«# Éèí~°Î Ѩ_»Hõ =^Œe J`«x #∞O_ç "Õ~°~Ú ~å¢u QÆ_çÑ≤`Õ, P"≥∞ J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ uiy
~å#O`«=~°‰õÄ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ P"≥∞#∞ â◊Ñ≤ã¨∂Î LO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∂Je `«ÅMò a<£ Je (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ
346 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
„Ѩ=zOKå~°∞: ''Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º#∞ Ñ≤ez#ѨÙÊ_»∞ P"≥∞ á⁄~Úº ^ŒQÆæ~°∞<åfl 㨈~ "≥O@<Õ
J`«x ^ŒQÆæiH˜ =KÕÛÜ«∂e.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
Ǩτ[`ü L"≥∞‡ã¨Å=∂ (~°l) Hõ^äŒ#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Éèí~°Î
`«# Ѩ@¡ „Ѩã¨#∞fl_çQÍ L#fl ã≤÷uÖ’ =∞~°}˜OKÕ „ã‘Î ã¨fi~åæxH˜ áÈ`«∞Ok.—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''„ã‘Î `«# Éè~í ‰Î° Ωõ ÉÏ^èŒ HõeyOz#ѨC_»∞ (ã¨fi~°Oæ Ö’x) JѨû~°ãÖ
¨ ’¡ J`«xH˜ HÍÉ’ÜÕ∞ ÉèÏ~°º
(WǨÏÖ’HõÑÙ¨ ã¨=uÃÑ· =∞O_çÑ_¨ ∞» `«∂) ''PÜ«∞xfl ÉÏ^èÃŒ Ñ@ì‰Ωõ . ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl <åâ◊#O
KÕ™êÎ_»∞. PÜ«∞# h^ŒQÆæ~° (H˘<åflà◊√§ =∂„`«"Õ∞) JukäQÍ L<åfl~°∞ JO`Õ† `«fi~°Ö’<Õ
PÜ«∞# x#∞fl q_çzÃÑ\ì̃ <å ^ŒQÆæiH˜ =KÕÛ™êÎ~°∞—— Jx JO@∞Ok. (ui‡r)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ¢ã‘Î g∞^Œ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯=
ǨωõΩ¯ Z=i‰õΩOk?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xHÍÜ«∞# ''P"≥∞ Éè~í ‰Î° Ωõ LOk—— Jx J<åfl~°∞.
=∞m§ <Õ#∞ ''ѨÙ~°∞+¨µx g∞^Œ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯ Z=i‰õΩOk?—— Jx ¢Ñ¨tflO
Kå#∞. PÜ«∞# ''J`«x `«e¡H˜ LOk—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã¨Î^£~°H± ǨH˜"£∞)
^≥·=cèu Ѩ~åÜ«∞}∞~åÖˇ·# Ѩu¢=`« áê\˜OK«=Åã≤# q^èŒ∞ÖËq∞\’ ÃÑ· Ç≤Ï`À‰õΩÎÖ’¡
=KåÛ~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞, ‰õΩ@∞O|=º=ã¨÷ UHÍO`åxfl K«Hõ¯kkÌ Ñ¨\˜+¨ª"≥∞ÿ# ѨÙ<å^Œ∞Å#∞
U~°Ê~°KÕ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· Ãã·`O« ¢â◊^úŒ fã¨∞H˘x *Ï¢QÆ`QΫ Í =∞ã¨Å∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. JѨÙÊ_Õ
P"≥∞ WÅ∞¡ ã¨fi~°æ^è•=∞=∞~Ú ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ`À JÅ~å~°∞`«∞Ok.
''Éè~í ΰ Ѩ@¡ Hõ$`«ÑÚ
¨¶ fl~åÅ~Ú LO_Õ ¢ã‘Î "≥Ñ· Ù¨ ^Õ=Ù_»∞ f~°∞Êk<å# Hõ<fl≥ uÎ ‰õÄ_®
K«∂_»_—» —x ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) `≥eáê~°∞.
ˆH=ÅO Éèí~°Î HÀã¨"Õ∞ "Õ∞HõÑπ, JÅOHõ~°}Å∞ KÕã¨∞HÀ=_»O L`«Î=∞ WÖÏ¡e ÅHõ∆}O.
ˆH=ÅO Éèí~°Î HÀã¨O, J`«#∞ WO\’¡ L#flѨÙÊ_»∞ ÖËHõ WO\˜H˘KÕÛ =ÚO^Œ∞ ÉèÏ~°º JÅOHõ~°
}Å∞ KÕã¨∞HÀ=_»O Éèí~°Î ǨÏHõ¯x W™ê¡O K≥|∞`ÀOk.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# ã¨ÇϨ K«~∞° ʼnõΩ WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''g∞~°∞ (¢Ñ¨Ü∂« }O #∞Oz)
uiQ˘¿ãÎ, =KÕÛ=ÚO^Œ∞ g∞~åHõ QÆ∞iOz Hõ|∞~°∞ ѨOѨO_ç. ^•x =Å¡ g∞ ÉèÏ~°ºÅ∞
JÅOHõiOK«∞H˘x g∞ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»\ÏxH˜ ã≤^OúŒ QÍ LO\Ï~°∞.——
Î ÃÑ·
<åÅ∞QÆ∞ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ ÅaèOz#"åiH˜ WǨÏѨ~Ö ° ’HÍÅ "Õ∞à◊√§ ÅaèOz#>Ë#¡ x ^≥=·
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eáê~°∞. P <åÅ∞QÆ∞ Wq: 1–Hõ$`«[`˝ `« À LO_Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O, 2–ZÅ¡"àÕ Ö ◊ Ï
^≥·"åxfl 㨇iOKÕ <À~°∞, 3–HõëêìÅ#∞ ã¨Ç≤ÏOKÕ â◊s~°O, 4–^≥·=cèu`À `«# =∂#=∞~åº
^ŒÅ∞, Éè~í ΰ ^è#Œ ã¨OѨuÎ q+¨Ü∞« OÖ’ J`«x Jq^èÜ Õ ∞« `«‰Ωõ ^Œ∂~°OQÍLO_Õ WÖÏ¡Å∞.
jÅ=`«∞Öˇ·# ÉèÏ~°ºefl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) É’kèOz# Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''¢ã‘Î (~ÀE) J~Ú^Œ∞ "ÕàÖ ◊ Ï #=∂*ò KÕã∂¨ ,Î ~°=∞*Ï<£<Å ≥ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜ã∂¨ ,Î
`«# jÖÏxfl HÍáê_»∞‰õΩO@∂ Éè~í Ñΰ @ ¨ ¡ q#Ü«∞O`À =∞ã¨Å∞‰õΩO@∂ LO>Ë P"≥∞ Ѩ~°
Ö’HÍ# ã¨fi~°æ^•fi~åÖ’¡ `«#‰õΩ #zÛ# ^•fi~°O QÆ∞O_® ¢Ñ¨"ÕtOK«=K«∞Û.—— (q∞ëê¯`ü)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 347
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ XHõ`«#∞ L`«Î=∞ =∞Ç≤Ïà◊ Z=~°x J_çy`Õ PÜ«∞# WÖÏ
ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''U ¢ã‘Î J~Ú`Õ Éèí~°Î `«#"≥·Ñ¨Ù K«∂ã≤#ѨÙÊ_»∞ J`«_çfl ã¨O`À+¨
ÃÑ_»∞ÎO^À, J`«#∞ U^≥·<å K≥Ü«∞º=∞#flѨÙÊ_»∞ Z^Œ∞~°∞K≥ѨʉõΩO_® J`«xH˜ q^èÕÜ«∞`«
K«∂ѨÙ`«∞O^À, Z=~°∞ `«# q+¨Ü∞« OÖ’, `«# ™⁄`«∞Î q+¨Ü∞« OÖ’ Éè~í ΰ =∞#ã¨∞û <˘Ñ≤ÊOKÕ
"≥Y
· i J=ÅOaOK«‰Ωõ O_® LO@∞O^À P"Õ∞ L`«=Î ∞ =∞Ç≤Ïà◊.—— (#™ê~Ú)
J~Ú`Õ Ñ¨u¿ã=O>Ë Éè~í ΰ KÕ¿ã J¢Hõ=∞ Ѩ#∞Ö’¡ ‰õÄ_® J`«xH˜ `À_»Ê_»∞`«∂, J`«xKÕÛ
^èŒ~°‡=ºuˆ~Hõ P[˝Å‰õΩ Ãã·`«O `«Å∂ѨÙ`«∂ Hõ@∞ìÉÏxã¨ÖÏ Ñ¨_ç LO_»=∞x ZO`« =∂¢`«O
J~°O÷ HÍ^Œ∞. ^è~Œ ‡° |^Œú q+¨Ü∂« Ö’¡ =∂¢`«"∞Õ Éè~í `ΰ À ã¨ÇϨ Hõiã¨∂,Î J#∞Hõ}
∆ O J`«x =∞OzK≥_Å
¤» ∞
qKåiã¨∂Î =∞ã¨Å∞HÀ"åe. JO`ÕQÍx ^è~Œ ‡° =ºuˆ~Hõ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« =∞x P^ÕtOK«_O» [iy`Õ
JÖÏO\˜ P[˝efl U=∂¢`«O áê\˜OK«‰õÄ_»^Œ∞.
U¢ãΑ Jܵ<® ÉèOí ΰ `Œ##∞ "Õkãè ∞¨ <Î ®fl_«x ÖË^® ã¨iQå P^°i~K«_~« ÖË^x° ÉèÏq~z
#ǨC_«∞ ÉèÏO®ºÉèOí Åΰ ∞ ǨO㰠ʨ O°~ ã¨~„Ǩk~K«∞HÁx ã¨O∞° HÌ ∞í áÈ`Ë `ŒÇC¨ ÖË^∞° . Jã¨Å∞ ÇÍO°∞
ã¨O∞° HÌ ∞í áÈ=_«"∞Õ ã¨Ofi° ^® „âıܵ« 㨯O°~. ǨÏ$^°Ü∂« Å∞ ã¨~Hí∞z`Œ`fiŒ ~ "≥Ñ· Ù¨ ZHí∞¯=Qå "≥ÚQõ∞æ
`Íܵ. Jܵ`Ë g∞O°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ „âıܡ∂aèÖÏ+¨`À, ^≥·=cèuǨO®Ü«µ}`À =º=ǨÏi㨥Î
L~_«~_ç. g∞O°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åxfl>˜h ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥<Î Ë L<®fl_«∞. (Y∞~üP<£–4:128)
63. ǨO^° ® =º=ã¨÷
Ѩ~^° •Ö’ ~Ô O_»∞ JOâßÅ∞ L<åfl~Ú. "≥Ú^Œ\˜ JOâ◊O Hõh㨠â◊s~°ÉÏè QÍÅ#∞ HõÑʨ =Åã≤#
PKåÛù^Œ#. nxfl ã¨`«~ü JO\Ï~°∞. Ô~O_»= JOâ◊O =ÚO*Ë`«∞Å∞, áê^•Å∞ `«Ñ¨Ê "≥Ú`«ÎO
â◊s~åxfl Hõ¿ÑÊ |∞~°MÏÖÏO\˜ PKåÛù^Œ#. WO^Œ∞Ö’ =ÚYO HõxÊOK«‰õΩO_® ^èŒiOKÕ "Õ∞e
=Úã¨∞QÆ∞ ‰õÄ_® LO@∞Ok. =ÚO^Œ∞QÍ =∞#O ã¨`«~ü QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O.
''ã¨`«~ü—— P[˝Å#∞ áê\˜ã¨∂Î ¢ã‘ÎÅ∞ q"åǨÏ=∂_»\ÏxH˜ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OHÍx ѨÙ~°∞+¨µÅ
=ÚO^Œ∞ WO\’¡ ¿ãfiK«ÛùQÍ =∞ã¨Å∞HÀ=K«∞Û. J~Ú`Õ WO\˜ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ áÈ=Åã≤=zÛ
#ѨÙÊ_»∞ Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨µÅ gHõ}
∆ Å #∞Oz `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=_®xH˜ P"≥∞ ã¨`~« P
ü [˝Å`À áê@∞ =∞iH˘xfl
P[˝Å#∞ ‰õÄ_® áê\˜OK«=Åã≤ LO@∞Ok. "å\˜<Õ Ñ¨~°^• xÜ«∞=∂Å∞ JO\Ï~°∞.
Ѩ~°^• Ѩ_»`«∞Å HõOK«∞HÀ@
ѨÓ~°fiO =¸_è»HÍÅOÖ’ J~°Éò =∞Ç≤Ïà◊Å∞ `«Å g∞^Œ =¢ã¨ÎO Hõ@∞ìH˘x XHõ q^èŒ"≥∞ÿ#
=Ú_ç "Õã¨∞‰õΩ<Õ"å~°∞. Jk "åi [_»ÅÃÑ· ¢"ÕÖÏ_»∞`«∞O@∞Ok. Q“#∞ ÃÑ·ÉèÏQÍ# PKåÛù^Œ#
LO_ÕkHÍ^Œ∞. ^•x=Å¡ Q˘O`«∞, Kèåf ÃÑ·ÉèÏQÆO ã¨Ê+¨ìOQÍ HõxÊã¨∞ÎO_Õk. =Hõ∆ ã¨÷ÖÏÖÏÃÑ· Q“#∞
`«Ñ¨Ê =∞Ô~ÖÏO\˜ =¢ã¨ÎO LO_ÕkHÍ^Œ∞. `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^•fi~å Ѩ~°^• P[˝Å∞
J=`«iOKå~Ú. "å\˜Ö’ ''"å~°∞ `«=∞ =Hõ∆ã¨÷ÖÏÅ#∞ `«=∞ F}©Å`À HõѨÙÊHÀ"åe—— (24:31)
J<Õ P[˝ ~åQÍ<Õ =Úã≤¡O =∞Ç≤Ïà◊Å∞ ^•xfl t~°™ê=Ç≤ÏOKå~°∞.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) '#∂~ü— ã¨∂~å J=`«iOz#ѨÙÊ_»∞
^•xfl ¢Ñ¨[ʼnõΩ qxÊOK«QÍ<Õ "å~°∞ `«=∞ `«=∞ WO_»¡‰õΩ "≥o§áÈ~Ú `«=∞ ÉèÏ~°ºÅ‰õΩ,
‰õΩ=∂Ô~ÎʼnõΩ, JHͯK≥Öˇ¡à◊§‰õΩ P ã¨∂‰õΩÎÅ∞ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. J<åû~ü ¢ã‘ÎÅ∞ D ã¨∂‰õΩÎÅ∞
q#fl =∞~°∞Hõ}
∆ "Õ∞ ÖËz "å\˜x PK«~} ° Ö’ ÃÑ>Ëì Ѩ#∞Ö’¡ x=∞QÆ∞flÅ~ÚáÈÜ«∂~°∞. H˘O^Œ~∞°
348 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«=∞ ^Œ∞ѨÊ@∞¡ fã≤, =∞iH˘O^Œ~∞° `«=∞ #_»∞OHõ@∞ì fã≤ F}©Å∞QÍ `«Ü∂« ~°∞KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞.
=∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA L^ŒÜ«∞O "å~°O^Œ~°∂ `«ÅÅ ÃÑ·#∞Oz =Hõ∆ã¨÷ÖÏÅ ¢H˜Ok=~°‰õÄ F}©Å∞
HõѨÙÊH˘x #=∂*ò HÀã¨O =∞ã‘^Œ∞‰õΩ =KåÛ~°∞. (`«Ñ¶‘ûÔ~ WɡflHõã‘~ü, J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü =Ǩº Hõbƒ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ DlѨÙìÖ’ `«Ü«∂Ô~·#
XHõ ã¨#fl\˜ =¢ã¨ÎO =zÛOk. JO^Œ∞Ö’ #∞Oz XHõ ÉèÏQÆO zOz <åH˜KåÛ~°∞ PÜ«∞#.
JѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# ''WO^Œ∞Ö’ XHõ =ÚHõ¯ zOz h=Ù K˘Hͯ ‰õΩ\˜ìOK«∞HÀ. q∞ye#^•xfl
h ÉèÏ~°º‰õΩ WK≥Û~Úº, ^Œ∞ѨÊ\˜ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok. J~Ú`Õ â◊s~° KèåÜ«∞Å∞
֒Ѩe #∞Oz Hõ#Ѩ_»‰õΩO_® P ^Œ∞ѨÊ\˜ ¢H˜O^Œ =∞~À QÆ∞_»¤ "Õã≤ `«Ü«∂~°∞ KÕã¨∞HÀ"åÅx
P"≥∞‰õΩ K≥áêÊe—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
''„Ǩ=HßÎ! qâ◊fiã≤~z# ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `Œ=∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ (ǨO°¢ã‘ÎÅÃÑ· Ǩ_«Hí∞~_Í "ÕOÕ "≥·Ñ¨Ù)
=∞O°Å∞ÛH’"åÅx, `Œ=∞ =∞O®‡=Ü«µ"åÅ∞ Hßáå_«∞H’"åÅx "åiH˜ K≥ǨC. "åiH˜k KÍÖÏ
„âı+¨ªÇ‹∞·# Ǩ^°úu. "åO°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åhfl ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥Î<Ë L~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–24:30)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ[`ü Je (~°l)`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''Jb! (Ü«∂^Œ$zÛHõOQÍ)
XHõ™êi (Ѩ~¢° ã‘ÃÎ Ñ·) ^Œ$+≤Ñì _¨ #ç `«~åfi`«, ~Ô O_»=™êi ^Œ$+≤ì ™êiOK«‰Ωõ . "≥Ú^Œ\™˜ êi K«∂ѨىõΩ
Hõ∆=∂Ѩ} LOk HÍx, Ô~O_»=™êi K«∂ѨىõΩ ÖË^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü [s~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Ѩ~°¢ã‘ÎÅÃÑ· ^Œ$+≤ì Ѩ_»@O QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''JHõ™ê‡`«∞QÎ Í ^Œ$+≤ì Ѩ_`ç Õ UO K≥Ü∂« ºe?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''"≥O@<Õ ^Œ$+≤ì "Õˆ~ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =∞~°Å∞ÛHÀ ÖË^• ¢H˜OkH˜ kOK«∞HÀ——
Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (=Úã≤¡O, ui‡l, J|∂^•=Ó^£)
''qâ◊fiã≤~z# ¢ãÅΑ ∞ `Œ=∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ (ǨOÑ° Ù¨ O°∞+¨∞Å #∞O_ç "ÕOÕ "≥Ñ· Ù¨ ) =∞O°Å∞ÛH’ÇÍÅx,
`Œ=∞ =∞O®‡=Ü«µÇÍÅ#∞ Hßáå_«∞H’ÇÍÅx ‰õÄ_® ÇÍiH˜ K≥ǨC. JnQåHí "åO°∞ `Œ=∞
JÅ~HíO}° Å#∞ |Ü«µ>˜H˜ Hí#|_«hÜ«µHí∂_«^∞° . XHí"àÕ ◊ ÇÍ@~`Œ@"Õ |Ü«µ@Ǩ_`ç Ë ZÖÏ~>˜
`ŒÇ¨CÖË^°∞. ÇÍO°∞ `Œ=∞ =Hí∆ã¨÷ÖÏÅ#∞ F}©Å`À HíǨCH’ÇÍe.—— (Y∞~üP<£–24:31)
''ÉèíO°ÎÅ∞, `Œ~„_«∞Å∞, ÉèíO°ÎÅ `Œ~„_«∞Å∞, Hí#flHÁ_«∞Hí∞Å∞, ÉèíO°ÎÅ HÁ_«∞Hí∞Å∞ (J~>Ë
ã¨=u HÁ_«∞Hí∞Å∞), J#fl^Œ=Ú‡Å∞, J#fl^°=ڇŠHÁ_«∞Hí∞Å∞, JHí¯K≥Öà¡ˇ §◊ HÁ_«∞Hí∞Å∞, `Œ=∞`À
HíÅã≤"∞≥ Åã≤L~_Ë ã¨ÇϨ K«O¢° ãÅΑ ∞, ™⁄~`ŒÉÏxã¨Å∞, `Œ=∞ Jnè#~Ö’x ¢ãÇΑ Í~Kè« ÖËx ѨÙO°∞+¨∞Å∞,
¢ã‘ÎÅ P~`ŒO°~yHí q+¨Ü«∂Å∞ `ˇeÜ«µx ÉÏÅ∞O°∞- gi Z^°∞@ `ŒÇ¨Ê W`ŒO°∞Å =Ú~^°∞
¢ã‘ÎÅ∞ `Œ=∞ J~^°K«~^®Å∞, JÅ~HíO°}Å#∞ |Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕÜ«µHí∂_«^°∞. W~Hß `Í=Ú ^®z#
JÅ~HíO°}Å ã¨~Qõu „Ǩ[ÅHí∞ `ˇe¿ãÖÏ ÇÍO°∞ `Œ=∞ Hßà◊§#∞ <ËÅHıã≤ HÁ_«¥Î #_«=Hí∂_«^°∞.
qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°~`Í HíÅã≤ ^Õ=Ù_çfl Hí∆=∂Ǩ} H’O°∞H’~_ç. JǨC_Ë g∞O°∞ Hí$`ÍO°∞÷ÅÜ˵º
J=Hßâ◊=Ú~@∞~k.—— (Y∞~üP<£– 24:31)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡YÖÏ^£ (~°l) ‰õΩ=∂~°∞_˘Hõ`#« ∞ XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ J=∞~°Q`Æ _« Ü » ∂« º_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü L"≥∞‡YÖÏ^£ (~°l) `«# H˘_»∞‰õΩ Ѩiã≤u÷ qKåiOK«_®xH˜ (Ü«Ú^Œ"ú ∞≥ ^ÿ •
#OÖ’L#fl) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =KåÛ~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® P"≥∞ =ÚY
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 349
=Úã¨∞QÆ∞`À =KåÛ~°∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞ÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ P"≥∞#∞ K«∂ã≤ ''WÖÏO\˜ ã¨=∞
Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® h=Ù =ÚY=Úã¨∞QÆ∞ ^èiŒ Oz =KåÛ"å! (H˘_»∞‰õΩ g~°=∞~°}O qëê^Œ"å~°Î
q#fl `«~°∞"å`« `«e¡H˜ ã¨Ê$¿ÇÏ LO_»^Œ∞. JÖÏO\˜k h=Ù `åÑ‘QÍ |∞~°MÏ ^èŒiOz
=KåÛ"å!!)—— Jx J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü L"≥∞‡ YÖÏ^£ (~°l) D=∂@Å∞ qx ''<Õ#∞ H˘_»∞‰õΩx
áÈQ˘@∞ì‰õΩ<åfl#∞ QÍx, ã≤QÆ∞æa_çÜ«∂Å∞ áÈQ˘@∞ìHÀ ÖË^Œ∞—— J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ''"Õ∞=Ú g_À¯Å∞ ǨÏ*òÜ«∂¢`« HÀã¨O nHõ∆ |∂x
=∞Hͯ "≥à◊√ÎO>Ë ^•iÖ’ ÉÏ@™ê~°∞Å∞ =∂ ã¨g∞ѨO #∞O_ç áÈÜÕ∞"åà◊√§. JѨÙÊ_»∞
"Õ∞=Ú "≥O@<Õ =∂ ^Œ∞ÃÑÊ@∞¡ =ÚMÏÅ g∞kH˜ ÖωõΩ¯<Õ"åà◊§O. "å~°∞ ^Œ∂~°O "≥o§áÈ
Ü«∂Hõ "Õ∞=Ú =∂ =ÚMÏÅ ÃÑ·#∞O_ç =¢ã¨ÎO f¿ã¿ã "åà◊§=Ú.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨÏ[˚`«∞Öò q^• (g_À¯Å∞ ǨÏ*òÜ«∂¢`«) ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«=∞ Ñ≤#
`«O¢_ç (Ü«Ú=) ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Ѷ¨[Öò a<£ JÉσãπ (~°l)x `«# "≥#∞Hõ XO>ˇ g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛ
ɡ@∞ìH˘x '=∞+πJiÖò ǨÏ~°O— #∞O_ç uiQ˘ã¨∞Î<åfl~°∞. ^•iÖ’ H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ∞ Z^Œ∞~°~Ú
"≥o§áÈ`«∞O>Ë Ñ¶¨[Öò a<£ JÉσãπ (~°l) "åi "≥·¿Ñ `«^ÕHõOQÍ K«∂_»™êQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) PÜ«∞# =ÚYO Ѩ\˜ì "Õˆ~ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ uáêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
Yëê"£∞ `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# XHõ ¢ã‘Î ^•iÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ PÑ≤ ǨÏ*òÜ∂« ¢`« QÆ∞iOz
XHõ ¢Ñ¨âfl◊ J_»Q_Æ O» ¢áê~°OaèOzOk. JѨÙÊ_»∞ Ѷ[¨ Öò a<£ JÉσãπ (~°l) P ¢ã‘xÎ `«^HÕ Oõ QÍ
K«∂_»™êQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jk QÆ=∞xOz P Ü«Ú=‰õΩx =ÚYO Ѩ\˜ì "Õˆ~ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
uáêÊ~°∞. (|∞MÏi, J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
^Œ∞+¨ì gHõ∆}Å∞ Ã+·`å<£ q+¨ÉÏ}ÏÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^Õ=Ù_»∞ J#fl =∂@Å#∞ WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Ã+·`å<£ =kÖË
q+¨ÉÏ}ÏÅÖ’ XHõ\˜ (=∂#=Ùx "å_ç) K«∂ѨÙ. Hõ#∞Hõ <å‰õΩ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç JÖÏO\˜ K«∂ѨÙefl
=∂#∞‰õΩ<Õ =∞x+≤H˜ <Õ#∞ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# qâßfiã¨ÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êk™êÎ#∞. ^•x =∂^èŒ∞~°ºO
J`«#∞ `«# =∞#ã¨∞Ö’ ¢QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.—— (`«¢ÉÏx)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏ J<åfl~°∞: ''XHõ =Úã≤¡O ^Œ$+≤ì U^≥·<å
¢ã‘Î JO^ŒKO« ^•ÅÃÑ· Ѩ_#ç ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ "≥O@<Õ `«# ^Œ$+≤xì "Õ~ˆ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°Å∞Û‰õΩO>Ë
^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ P~å^èŒ#Ö’ Jq∞`« =∂^èŒ∞~°ºO ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ „Ѩ=zOKå~°∞: ''=∞x+≤ `Œ# W~„kÜ«∂Åxfl>˜`À#¥
=ºaèK«iã¨∞Î<®fl_«∞. K«¥_«@~ Híà◊§ =ºaèKÍO°~. Pã¨H˜ÎQå =∂>Ï¡_«@~ <À\˜ =ºaèKÍO°~.
^èfi° x ^®fiO® =∂^è∞° ~°ºO P™®fik~K«_~« K≥=ÙÅ =ºaèKÍO°~. KÕ`ÀÎ`ÍHí_~« , ^°∞O°∞^ÕâÌ º◊ ~`À
#_«z"≥à§◊ _«~ Hßà◊∞§KÕ`∞Œ Å =ºaèKÍO°~. =ºaèKÍ O®xH˜ ã¨~|~kè~z# D LáÈ^®…`ÍÅhfl
<ˇO°"Õi# `Œ~°∞"å`Œ =∞O®‡~QåÅ∞ P Ǩx ѨÓiÎ KÕ™®Îܵ ÖË^® ѨÓiÎKÕÜ«µ_ÍxH˜ ã≤^°ú
Ǩ_«`Íܵ.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡~, J|¥^®=Ó^£)
ÃÑ· ã¨∂H˜Î (24:31)Ö’<Õ ¢ã‘"Î åOKèÖ
« xË Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ =ÚO^Œ∞ Ѩ~^° • áê\˜OK«#=ã¨~O° ÖË^#Œ fl
ÉèÏ=O ‰õÄ_® LOk. J~Ú`Õ ¢ã‘Î"åOKè«ÖËx ѨÙ~°∞+¨µÖ’¡ H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎÅ JO^ŒK«O^•Å#∞,
350 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
PO`«~O° yHõ q+¨Ü∂« Å#∞ "Õ~ˆ ѨÙ~°∞+¨µÅ =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎq™êÎ~∞° . JO^Œ∞=Å¡ WÖÏO\˜ #ѨÙO㨉Ωõ efl
¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ WO_»¡Ö’xH˜ ~åhÜ«∞‰õÄ_»^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞.
=∞n<åÖ’ WÖÏO\˜ MÁ*Ï˚ LO_Õ"å_»∞. ¢Ñ¨=HõÉÎ Ïè ~°ºÅ`À ã¨Ç¨ W`«~° ¢ã‘Å Î ∞ H˘O^Œ~∞°
J`«#∞ ¢ã‘Î"åOKè«ÖËx"å_»∞ QÆ#Hõ Ѩ~°^• áê\˜OK«#=ã¨~°O ÖË^Œx ÉèÏqOz J`«_çfl `«=∞
WO_»‰¡ Ωõ ~åxã¨∞OÎ _Õ"å~°∞. F~ÀA ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«#J~å÷Oy L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) WO\˜H˜
"≥àϧ~°∞. JѨÙÊ_® MÁ*Ï˚ L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) ™È^Œ~∞° _»∞ J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞Ü«∂º (~°l)`À
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ''ˆ~Ѩ٠`åÜ≥∞Ѷπ Ѩ@ì}O =∞# ™êfinè#OÖ’H˜ =¿ãÎ ÔQ·ÖÏ<£ ã¨YѶ‘ ‰õÄ`«∞~°∞
=∂iÜ«∂#∞ `«Ñ¨ÊHõ KÕѨ\Ïìe—— J<åfl_»∞. JO`«\˜`À PQƉõΩO_® J`«<å"≥∞ JO^ŒK«O^•
Å#∞, z=iH˜ P"≥∞ ~°Ç¨Ï™êº=Ü«∞"åÅ#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® =i‚OK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@Å∞ qx ''Fs ^≥·=q~Ànè! h áêÑ≤+≤ì Hõà◊√§ P ¢ã‘ÎÃÑ· JO`«QÍ
Ѩ_áç ÈÜ«∂Ü«∂!—— JO@∂ P¢QÆÇϨ O =ºHõÑÎ i¨ Kå~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ
(~°l)`À ''W`«x =ÚO^Œ∞ Ѩ~°^• áê\˜OK«∞. WHõ=ÚO^Œ∞ W`«_çfl g∞ WO_»¡Ö’H˜ ~åhÜ«∞
HõO_ç—— J<åfl~°∞. P `«~åfi`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P MÁ*Ï˚#∞ =∞n<å #∞O_ç f¿ã~ÚOz "Õˆ~
KÀ\˜H˜ ѨOÑ≤"Õâß~°∞. D L^ŒO`«O`À PÜ«∞# W`«~° #ѨÙO㨉õΩefl ‰õÄ_® ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞
WO_»Ö ¡ ’xH˜ ~åhÜ«∞‰õÄ_»^xŒ `åH©^∞Œ KÕâß~°∞. nxfl|\˜ì =∞x+≤Ö’ ÖˇO· yHõâH◊ Θ ÖËHáõ È~Ú<å
J`«xÖ’x J}QÍi# HÀÔ~¯Å =Å¡ ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞O^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
(|∞MÏi, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú, JǨχ^£ =ÔQ·~å ¢QÆO^ä•Å∞)
JÖψQ H˘O^Œ~°∞ ã¨xflÇ≤Ï`« |O^èŒ∞=ÙÅ∞ `«Ñ¨Ê W`«~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ J#∞=∞u ÖˉõΩO_®
¢ã‘ÎÅ∞ LO_Õ WO_»¡Ö’H˜ ¢Ñ¨"ÕtOK«‰õÄ_»^Œ∞.
''„Ǩ=HíÎ ÉèÏO°ºÅ `Œ~„_«∞Å∞, "åi HÁ_«∞Hí∞Å∞. J#fl^°=Ú‡Å∞, J#fl^°=ڇŠHÁ_«∞
Hí∞Å∞, JH߯K≥Öˇ¡à◊§ HÁ_«∞Hí∞Å∞, "åi`À HíÅã≤"≥∞Åã≤ uiQÕ ¢ã‘ÎÅ∞, ÇÍi ÉÏxã¨Å∞ (ǨO°^®
xÜ«µ=∂Å∞ áå>˜~K«H∞í ~_Í) ÇÍi W~_«Ö¡ ’H˜ „Ǩ"tÕ ¿ãÎ ZÖÏ~>˜ ^À+¨~ ÖË^∞° . (=x`«ÖÏ¡O®!)
g∞O°∞ ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜí µ« Ǩ_~« _ç. ^Õ=Ù_«∞ „Ǩu ^®xH© ™®H˜Q∆ å L<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–33:54,55)
ÉèÏ~°º ã¨`«~ü Éèí~°ÎˆH Ѩiq∞`«O
Ѩ~°^• q+¨Ü«∞OÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ P[˝ 'ã¨`«~ü—. W`«~°∞Å =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨^Œi≈OK«‰õÄ_»x
Hõh㨠^ÕǨÏÉèÏQÍxfl ''ã¨`«~ü—— JO\Ï~°∞. D ÉèÏQÆOÃÑ· `«Ñ¨ÊHõ PKåÛù^Œ#O LO_®e. ѨÙ~°∞+¨µ_≥·`Õ
Hõhã¨O <åaè#∞Oz "≥∂HÍà◊§ =~°‰Ωõ QÆÅ ÉèÏQÆO, ¢ã‘J
Î ~Ú`Õ =ÚYO, =ÚO*Ë`∞« Å∞ `«Ñʨ q∞QÆ`å
â◊s~° ÉèÏQÆ=∞O`å PKåÛù^Œ#O LO_®e.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢Ñ¨=zOz# XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ WÖÏ LOk: ''¢ã‘Î Ü«ÚHõ=Î Ü«∞ã¨∞‰õΩ
KÕ~°∞HÀQÍ<Õ P"≥∞ =ÚYO, =∞}˜Hõ@∞ì #∞Oz =ÚO*Ë`«∞Å =~°‰õΩ#fl ÉèÏQÆO `«Ñ¨Ê W`«~°
U ^ÕǨÏÉèÏQÆO ‰õÄ_® HõxÊOK«‰õÄ_»^Œ∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
¢ã‘Î `«# 'ã¨`«~ü—x Éèí~°Î Z^Œ∞@ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=i =ÚO^Œ∂ |Ç≤Ï~°OQÆ Ñ¨~°K«‰õÄ_»^Œ∞.
z=iH˜ `«# `«O¢_ç, ™È^Œ~°∞_»∞, ™È^Œ~°∞x H˘_»∞‰õΩ, ™È^Œi H˘_»∞‰õΩ ^ŒQÆæ~° ‰õÄ_®. JO`ÕHÍ^Œ∞,
`À\˜¢ã‘Î =ÚO^Œ∞ ‰õÄ_® 'ã¨`~« —ü qÉèÏQÆO |Ç≤Ï~°OQÆ Ñ¨~K
° _« ®xfl W™ê¡O JOwHõiOK«^∞Œ . Uq^èOŒ QÍ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 351
XHõ ѨÙ~°∞+¨µx ã¨`«~ü =∞~ÀѨÙ~°∞+¨µ_»∞ K«∂_»@O ZÖÏ x+≤^Œú"≥∂ JÖψQ XHõ ¢ã‘Î <åaè #∞Oz
"≥∂HÍà◊§ =~°‰õΩ QÆÅ â◊s~° ÉèÏQÍxfl `À\˜ ¢ã‘Î K«∂_»@O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞. Jk `«Ñ¨Ê q∞QÆ`å
â◊s~° ÉèÏQÍxfl `À\˜ ¢ã‘Î K«∂_»@O JO`«QÍ x¿+^èOŒ ÖË^∞Œ . ¢ã‘Î =∞Å=¸„`ÍÅ qã¨O#˚° ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’
`ŒÇ¨Ê W`ŒO° "Õà◊Ö’¡ X~@iQå L#flǨC_«∞ #QõflOQÍ LO_»@O Hí∂_Í `Œ¿ÑÊ.
Éèí~°Î, Öˇ·OyHõ ÉèÏ"åÅ∞ [xOK«x ÉÏÅ∞~°∞ `«Ñ¨Ê (q"åǨÏ=∂_»\ÏxH˜ ^èŒ~°‡ ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ#
ѨÙ~°∞+¨µÖ’¡) U XHõ¯ ѨÙ~°∞+¨µ_»∂ XO@iQÍ L#fl ¢ã‘Î ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~ÀÛ=@O ÖË^• P"≥∞ â◊s~åxfl
`åHõ_®xfl W™ê¡O x~°ã≤™ÈÎOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''^Õ=Ù_çfl, Ѩ~°Ö’HÍxfl qâ◊fiã≤Oz# =∞x+≤ XO@iQÍ L#fl (Ѩ~°)¢ã‘Î ^ŒQÆæ~°‰õΩ
áȉõÄ_»^Œ∞. JÖÏ áÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ("åi^ŒÌi`À áê@∞) =¸_À"å_»∞ Ã+·`å<£ J=Ù`å_»∞.
Hõ#∞Hõ P ¢ã‘ÎH˜ `À_»∞QÍ =ÚÇπÏi"£∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ÖË#O`«=~°‰õΩ Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ P"≥∞
^ŒQÆæ~°‰õΩ áȉõÄ_»^Œ∞.—— (JǨχ^£)
''U ¢ã‘Î J~Ú<å `«# =ÚÇπÏi"£∞ ѨÙ~°∞+¨µ_≥=~°∂ ÖˉõΩO_® XO@iQÍ L#flѨÙÊ_»∞
Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨µÖˇ=~°∂ P"≥∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áȉõÄ_»^∞Œ . JÖψQ U ¢ã‘Î J~Ú<å =ÚÇπÏi"£∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞
`À_»∞ ÖˉõΩO_® (XO@iQÍ) ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''¢ã‘ÎÅ ^ŒQÆæiH˜ "åi Éèí~°ÎÅ∞ ÖË#ѨÙÊ_»∞ "≥à◊§HõO_ç. ZO^Œ∞HõO>Ë g∞Ö’ ¢Ñ¨u XHõ¯i
PO`«~°ºOÖ’ Ã+·`å<£ ~°HõÎOÖÏ ¢Ñ¨=Ç≤Ïã¨∞Î<åfl_»∞.—— (=Úã≤¡O)
XHõ™êi ~å¢u"Õà◊ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«#J~å÷Oy ǨϢ[`ü ã¨Ñ¶≤Ü«∂ (~°l)#∞ "≥O@
ɡ@∞ìH˘x P"≥∞ WO\˜H˜ "≥à◊√Î<åfl~°∞. ^•iÖ’ W^ŒÌ~°∞ J<åû~ü ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ Z^Œ∞~°Ü«∂º~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "åix PÑ≤ ''<å"≥O@ L#fl Dq_» <å ÉèÏ~°º ã¨ÑÜ ≤¶ ∂« —— Jx K≥áêÊ~°∞.
"åi^Œ~Ì ∞° D=∂@ qx ''^Õ=Ù_»∞ Ѩiâ◊√^Œ∞_ú ∞» ! ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! g∞ q+¨Ü∞« OÖ’ ‰õÄ_® Z=Ô~<· å
J#∞=∂x™êÎ~å?—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Ã+·`å<£ =∞x+≤ â◊s~°OÖ’
~°HOÎõ ÖÏ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. "å_»∞ g∞ ǨÏ$^ŒÜ∂« Ö’¡ ‰õÄ_® ^Œ∞~åÖ’K«# ~ˆ HÔ uΙêÎ_"Õ ∂≥ #x
<Õ#∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_®¤#∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
J~Ú`Õ ¢ã‘Î â◊s~åxfl `åˆH q+¨Ü∞« OÖ’ q"åǨÏ=∂_»\ÏxH˜ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«OHÍx ѨÙ~°∞+¨µÅ∞
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# ѨÙ~°∞+¨µÖ’¡ `Õ_® LOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– J#fl `«# ™È^Œi KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x
"åǨÏ#O g∞^Œ ZH˜¯OK«_O» , kOK«_O» KÕÜ∞« =K«∞Û. HÍx D Ѩx W`«~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KÕÜ∞« _®xH˜
gÖË¡^Œ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ZѨÙÊ_≥·<å ¢Ñ¨Ü«∂}O #∞Oz uiy~åQÍ<Õ ‰õÄ`«∞~°∞ ǨϢ[`ü
á¶êu=∂ (~°l)#∞ H“QÆeOK«∞H˘x P"≥∞ #∞^Œ∞\˜ÃÑ· =Ú^Œ∞Ì ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
ѨÙ~°∞+¨µÅ KÕ`« ¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOK«=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ "åi KÕ`∞« Å#∞ `«# KÕuÖ’H˜ fã¨∞H˘x
KÕ~ÚOKå~°∞. HÍx =∞Ç≤Ïà◊Å KÕ`« ¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOK«=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ =∂„`«O PÜ«∞#
U<å_»∂ "åi KÕ`«∞Å∞ Ѩ@∞ìHÀÖË^Œ∞.
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) KÕ~Ú U<å_»∂ U Ѩ~°¢ã‘Î â◊s~åxfl ‰õÄ_® `åHõÖË^Œ∞. ¢ã‘ÎÅ KÕ`«
¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOK«=Åã≤=¿ãÎ PÜ«∞# "åi KÕ`« <À\˜=∂@Å ^•fi~å =∂¢`«"∞Õ ¢Ñ¨=∂}O
KÕ~ÚOKÕ"å~°∞. "å~°ÖÏ ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤# `«~°∞"å`« 'WHõ "≥à◊§O_ç, g∞KÕ`« ¢Ñ¨=∂}O
KÕ~ÚOK«_»O J~ÚáÈ~ÚOk— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
352 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞Ç≤Ïà◊ʼnõΩ "Õ∞Å∞KÕ¿ã "Õ∞e =Úã¨∞QÆ∞
Ѩ~°^• q+¨Ü«∞OÖ’ Ô~O_»= P[˝#∞ Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk: ''„Ǩ=HßÎ! h
ÉèÏO°ºÅHí∞, Hí∞=∂O≥ÅÎ Hí∞, (W`ŒO)° =Úã≤~¡ =∞Ç≤Ïà◊ÅHí∞ "åO°∞ `Œ=∞ ÃÑ@· Å#∞ `Œ=∞ (=ÚMÏÅ)ÃÑ·
HíǨCH’ÇÍÅx K≥ǨC. W^Õ ã¨Ô~·# Ǩ^°úu. nx=Å¡ ÇÍix Z=O≥·<® Qõ∞iÎ~z "Õkè™®ÎO°<Ë
ÉèíÜ«µ=Ú~_«^°∞. ^Õ=Ù_«∞ Hí∆=∂je, ^°Ü«∂=∞Ü«µ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–33:59)
J~>Ë =Úã≤¡O =∞Ç≤Ïà◊Å∞ W~>˜ #∞~z ZHí¯_çH≥·<® |Ü«µÅ∞^ÕO°=Åã≤=¿ãÎ "å~°∞ `ŒÅ,
=ÚY~`À ã¨Ç¨ "≥Ú`ŒÎ~ ^ÕǨxfl =G~`À HíǨCH’ÇÍÅ#fl=∂@. HßHíáÈ`Ë Híà◊∞§ HíxÊ~KÕÖÏ
UO®Ê@∞ KÕã¨∞H’=K«∞Û. WÖÏ~>˜ =G^è®O°} =Å¡ áÈH˜sÅ`À ã¨Ç¨ ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å~`Í, gO°∞
Q“O°=„Ǩ^°"≥∞ÿ# Hí∞@∞~ÉÏÅHí∞ K≥~k# „ã‘ÎÅx ÉèÏq~z ÇÍi "≥·Ñ¨Ù ^°∞O°∞^ÕÌâ◊~`À Hí<ˇfluÎ
K«¥_«>ÏxH˜ Hí∂_Í ™®Ç¨Ïã≤~K«ÖËO°∞.
D ã¨∂H˜ÎÖ’x Ô~O_»= q+¨Ü«∞O Ѩ~°^•Ç¨Ï^Œ∞Ìefl x~°‚~ÚOK«_»O. ¢ã‘ÎÅ∞ U^≥·<å J=ã¨~°O
s`åº ZHõ¯_çHõ~Ú<å |Ü«∞\˜H˜ "≥à◊§=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ "å~°∞ `«=∞ ^Œ∞ѨÊ\˜H˜ K≥Ok# XHõ
ÉèÏQÍxfl =ÚYO g∞^Œ HõѨÙÊHÀ"åe. =∞~À ÉèÏQÍxfl ^ÕǨxH˜ K«∞@∞ìHÀ"åe. XHõ¯ HÍÉÏÜ«∂¢`«
nHõ∆(W¢Ç¨"£∞)Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ =∂¢`«"Õ∞ =Úã¨∞QÆ∞ "Õã¨∞HÀ=_®xfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) x¿+kèOKå~°∞.
J~Ú`Õ Ñ¨~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞ Z^Œ∞~°∞Ѩ_ç#ѨÙÊ_»∞ uiy =Úã¨∞QÆ∞ "Õã¨∞HÀ"åeûO^Õ. JO>Ë =ÚY
=Úã¨∞QÆ∞`À ã¨Ç¨ ѨÓiΠѨ~°^• áê\˜OKåe.
H˘O^Œ~∞° ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ ∞ D ã¨∂H˜HÎ ˜ =∞~À q^èOŒ QÍ J~°O÷ fã≤ „ã‘HÎ ˜ =ÚY=Úã¨∞QÆ∞ `«Ñʨ xã¨i
HÍ^Œx, ǨÏnã¨∞Ö’¡ ‰õÄ_® P^è•~åÅ∞ ÖË=x J<åfl~°∞. ǨÏnã¨∞Ö’¡ =ÚY=Úã¨∞QÆ∞ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ
LO_®Å#fl P[˝ ÖËHõáÈ=K«∞Û. HÍx Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞ JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ Z^Œ∞~°∞Ѩ_ç#ѨÙÊ_»∞, ÖË^•
^•iÖ’ `å~°ã¨Ñ¨_ç#ѨÙÊ_»∞ Q“~°=„Ѩ^Œ"≥∞ÿ# „ã‘ÎÅ∞ =ÚMÏxfl HõѨÙʉõΩ<Õ"å~°x H˘xfl ǨÏnã¨∞Å
^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ D „H˜Ok ǨÏnã¨∞ K«∂_»O_ç:
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞:
''"åǨÏ<åÅÃÑ· =∞#∞+¨µÅ∞ =∂ =ÚO^Œ∞ #∞Oz áÈ`«∞O_Õ"å~°∞. "Õ∞=Ú P_»"åà◊§O
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À áê@∞ ǨÏ*ònHõ∆ (W¢Ç¨O)Ö’ L<åflO. JOKÕ`« P =∞#∞+¨µÅ∞
=∂‰õΩ ^ŒQÆæ~°QÍ =zÛ#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "Õ∞=Ú "≥O@<Õ =∂ ^Œ∞ѨÊ@¡#∞ (|∞~°MÏÅ#∞) `«Å
g∞^Œ #∞Oz =ÚYO g∞kH˜ ÖÏy "Õã¨∞‰õΩ<Õ"åà◊§O. "å~°∞ "≥o§áÈQÍ<Õ (=Úã¨∞QÆ∞ fã≤)
=ÚYO |Ü«∞@ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ "åà◊§O.—— (J|∂^•=Ó^£)
=ÚY=Úã¨∞QÆ∞ Jã¨Å∞ ÅHõº∆ O „ã‘ÅÎ ∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ HÍ=∞gHõ}
∆ Å #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ"åÅ#fl^Õ.
„ã‘ÎÖ’ ѨÙ~°∞+¨µ_çfl ã¨Ç¨Ï[OQÍ PHõi¬OKÕ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ â◊s~°ÉèÏQÆO P"≥∞ =ÚY"Õ∞. q∞QÆ`å
â◊s~°O ZO`« JO^ŒOQÍ L#flѨÊ\˜H© =ÚYO qHõ$`«OQÍ LO>Ë =∂„`«O JÖÏO\˜ „ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µ_çfl
PHõ@∞ìHÀ ÖË^Œ∞. ã≤x=∂ÅÖ’ K«∂¿Ñ Ǩ㨺^Œ$âߺÅÖ’ JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞ D ^Œ$â◊ºO ‰õÄ_®
LO@∞Ok: F „ã‘Î |*Ï~°∞# #_»záÈ`«∞O>Ë XHõ ѨÓÅ~°OQÆ_»∞ P"≥∞ "≥O@ Ѩ_»`å_»∞. P „ã‘Î
Wk HõxÃÑ\˜ì H˘kÌ ^Œ∂~°O áÈ~Ú# `«~°∞"å`« "≥#H˜¯ uiy K«∂ã¨∞ÎOk. JO`Õ, P ѨÓÅ~°OQÆ_»∞
'JÜ«∞ºÉÏÉ’Üü∞— JO@∂ =∞_»=∞ uÑ≤Ê Ñ¨~∞° QÆ∞ ÅOH˜OK«∞‰õΩO\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡ =∂#ã≤HOõ QÍ
Face is index of the mind Jx „Ѩ[Å∞ ZÖÏ JO\Ï~À âßs~°HõOQÍ Face is index of
the body JO\Ï#∞ <Õ#∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 353
Ѩ_»HõQÆkÖ’ x+≤^Œú ã¨=∞Ü«∂Å∞
XHõ WO\’¡ LO_Õ Ñ≤Å¡Å∞, <ÒHõ~°∞¡, =$^Œú =∞Ç≤Ïà◊Å q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® Y∞~üP<£ H˘xfl
P[˝Å∞ WzÛOk. =Úã≤¡OÅ∞ D P[˝efl ‰õÄ_® áê\˜OK«=Åã≤ LO@∞Ok.
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞ ÉÏxã¨Å∞, „áå[˝`Œ =Ü«µã¨∞ûHí∞ KÕO°∞H’x g∞ ÉÏÅÉÏeHíÅ∞
(Ǩ_H« Qí kõ Ö’) g∞^°QOæõ H° ∞í O®"åÅ~>Ë ÇÍO°∞ =¸_«∞ "ÕàÖ◊ ’¡ =∂„`Œ~ g∞ J#∞=∞u fã¨∞H’=Åã≤
L~@∞~k. Jq- „áå`ŒóHßÅ „áåO°÷#Hí∞ =Ú~^°∞, =∞^论ǨÏfl~ "Õà◊ g∞O°∞ (q„âÍ~u H’ã¨~)
g∞ ÃÑ·L_«∞ѨÙÅ∞ fã≤"Õã≤#ǨC_«∞, O®„u"Õà◊ „áåO°÷# (Wë®#=∂*ò) `ŒO°∞ÇÍ`Œ.——
''D =¸_«∞"Õà◊Å∞ g∞H’ã¨~ UHß~`Œ ã¨=∞Ü«∂Å∞. Jq Qõ_«záÈܵ# `ŒO°∞ÇÍ`Œ
ÇÍO°∞ g∞ J#∞=∞u ÖËHí∞~_Í =¿ãÎ J~^°∞Ö’ g∞ `ŒÑ¨ÓÊÖË^°∞, "åi `ŒÑ¨ÓÊÖË^°∞. g∞O°∞
=∂>˜=∂>˜H˜ XHíi ^°QOæõ H° ∞í =∞O˘HíO∞° O®=Åã≤# J=ã¨O=° Ú~@∞~k. (J~^°∞=Å¡ D P[˝
W=fi|_ç~k.) Dq^è°~Qå ^Õ=Ù_«∞ `Œ# 㨥Hí∞ÎÅ∞ q_«=∞O°z `ˇeÜ«µ*Ëã¨∞Î<®fl_«∞. PÜ«µ#
ã¨O°fi~ Ziy#"å_«∞, =∞Ǩ qÇıHí=~`Œ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–24:58)
''g∞ Ç≤Å¡Å∞ „áå[˝`Œ =Ü«µã¨∞ûHí∞ KÕO°∞Hí∞#fl `Œ~°∞"å`Œ ÇÍO°∞ `Œ=∞ ÃÑ^°ÌÅÖÏQÕ
(ZѨÙÊ_≥·<® ã¨OÕ) J#∞=∞u fã¨∞HÁx O®ÇÍe. Dq^è°~Qå ^Õ=Ù_«∞ `Œ#㨥Hí∞ÎÅ∞ g∞Hí∞
qâ◊nHõiã¨∞<Î ®fl_«∞. PÜ«µ# ã¨Ofi° ~ Ziy#ÇÍ_«∞, =∞Ǩ q"ÕH=í ~`Œ∞_«∞.—— (24:59)
''Ü«µ∫=#^°â◊ ^®>˜áÈܵ, ÃÑo§ Pâ◊ÖxË (=$^°)ú =∞Ç≤Ïà◊Å∞ `Œ=∞ |∞O°MÏÅ∞ fã≤"¿Õ ãÎ
ZÖÏ~>˜ `ŒÇC¨ ÖË^∞° . HßHíáÈ`Ë ÇÍO°∞ JÅ~HíO}° „Ǩ^O° ≈° #Hí∞ áåÅÊ_«x ÇÍO°Üµ L~_Íe.
P KÕ+¨ìÅ∞ Hí∂_Í =∂<Ëã≤ Å*Ï˚=`Œ∞Å∞Qå =∞ã¨Å∞Hí∞~>Ë Jk ÇÍiH≥~`À „âıÜ«µã¨¯O°~.
^Õ=Ù_«∞ ã¨=∞ãÎ̈~ q~@∞<®fl_«∞, ã¨Ofi° ~ `ˇeã≤#ÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–24:60)
64. Ѩ~°^• #∞O_ç q∞#Ǩ~ÚOѨÙÅ∞
D q+¨Ü«µ~Ö’ HÁxfl q∞#Ǩܵ~ѨÙÅ∞<®flܵ. ѨÙO°∞+¨∞_«∞ `Í#∞ ÃÑo§ KÕã¨∞H’
^°Åz# ¢ã‘Îx =Ú~^°∞Qå K«¥ã¨∞H’=K«∞Û.
Ǩτ[`ü =ÚQ≥O· ® (O°l) qÇÍǨÏ~ KÕã∞¨ H’= _ÍxH˜ xO°Ü
‚ µ~K«∞Hí∞#flǨC_«∞ PÜ«µxfl
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) ''h=Ù P ¢ã‘Îx K«¥âÍÇÍ?—— J#_çQåO°∞. ^®xHÍÜ«µ# K«¥_«ÖË^°<®flO°∞.
''Jܵ`Ë P"≥∞#∞ (F™®i) K«¥ã¨∞H’. nx=Å¡ g∞W^°Ìi =∞^è°º ™®#∞Hí∂Å`Œ UO°Ê_Ë
J=Hßâ◊=Ú~@∞~k—— J<®flO°∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨). (ui‡l, #™®Üµ, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O: ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~˘Ûx
L#flѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞ =zÛ '^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ J<åû~°∞Ö’¡ XHõ ¢ã‘xÎ q"åǨÏ=∂_»^eŒ Kå#∞—
J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''=∞i #∞"åfi"≥∞#∞ K«∂âß"å?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xHõ`«#∞ K«∂_»ÖË^Œ<åfl_»∞. ''J~Ú`Õ F™êi P"≥∞#∞ K«∂ã¨∞HÀ. J<åû~°∞Å Hõà◊§Ö’
™ê^è•~°}OQÍ U^À H˘OK≥O ֒ѨO LO@∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (=Úã≤¡O)
JÖÏQÕ XHí W~>˜Ö’ x=ã≤~KÕ ¢ã‘ÎѨÙO°∞+¨∞Å∞ (|~^è°∞=ÙÅ∞) ǨO°ã¨ÊO°~ K«¥ã¨∞
H’=_«~Ö’#∂ `ŒÇ¨CÖË^°∞. <ËO°Ç¨iâ’^è°# ã¨=∞Ü«µ~Ö’ J#∞=∂<®ã¨Ê^° ¢ã‘Îx K«¥_«=K«∞Û.
354 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
<®ºÜ«µ™®÷#~Ö’ ™®Hí∆ºq∞KÕÛ@ǨC_«∞ <®ºÜ«µ=¸iÎ, ™®Hí∆ºq∞KÕÛ ¢ã‘Îx K«¥_«=K«∞Û. _ÍHíìO∑
Çͺkè„Qõã¨Î ¢ã‘Îx K«¥_«=K«∞Û. ¢Ñ¨=∂^ŒOÖ’ L#fl ¢ã‘Îx ã¨O|Okè`« |O^èŒ∞=ÙÅ∞, Z=~°∂ÖËx
Jx"å~°º Ѩiã≤÷uÖ’ W`«~° ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ K«∂_»@O, `åHõ_»O =∂¢`«"Õ∞QÍHõ P"≥∞#∞ =à’§H˜
Z`«∞ÎH˘x "åǨÏ#OÖ’ ZH˜¯Oz Pã¨∞Ѩ¢uH˜ KÕ~°Û=K«∞Û ‰õÄ_®. áÈ`Õ áåãπáÈO∑ìÅ∞, S_≥~>˜>©
(QÆ∞iÎOѨÙ) HßO°∞Å
¤ ∞ =Q≥O· ® ã¨~^°O®ƒùÅÖ’ ã¨~|~kè`Œ ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `Œ`ûŒ ~|~^è° ¢ã‘Å
Î #∞ K«¥_«=K«∞Û.
ã¨`«~ü (Hõh㨠PKåÛù^Œ#) Ѩiq∞`«∞Å∞
ѨÙO°∞+¨∞_«∞ ǨO°¢ã‘Îx K«¥¿ã x|~^è°#ÅHí<®fl ¢ã‘ΠǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞x K«¥¿ã x|~^è°#Å∞ Hßã¨Î
=∞$^°∞=ÙQå L~>Ïܵ. â◊sO°~Ö’ |@ì HíÇʨ =Åã≤# Híh㨠PKÍÛù^<° åÉèÏQåxfl ''ã¨`OŒ —∑ — J~>ÏO°∞.
<®aè #∞~_ç "≥∂Hßà◊§ „H˜~k =O°Hí∞QõÅ ÉèÏQõ~ ѨÙO°∞+¨∞x ã¨`ŒO∑Qå xO°‚ܵ~K«|_ç~k. P
ÉèÏQåxfl J`Œ#∞ `Œ# ÉèÏO°º =Ú~^°∞ `ŒÇ¨Ê =∞O≥=i =Ú~^°¥ |Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕÜ«µHí∂_«^°∞.
áÈ`Ë ¢ã‘Î H’ã¨~ P"≥∞ =ÚY~, =Ú~*Ë`Œ∞Å∞, áå^®Å∞ `ŒÇ¨Ê W`ŒO° â◊sO°ÉèÏQõ=∞~`Í
ã¨`ŒO∑Qå xO°‚Ü«µ=∞ܵ~k. P"≥∞ P â◊sO°ÉèÏQåxfl `Œ#ÉèíO°Î =Ú~^°∞ `ŒÇ¨Ê W`ŒO° ѨÙO°∞+¨∞Å
=Ú~^°∞ |Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕÜ«µHí∂_«^°∞. HßHíáÈ`Ë W~>’¡ `Œ~„_ç, ÉÏÉÏ~Ú, J#fl^Œ=Ú‡Å∞ `Œk`ŒO°
|~^è°∞=ÙÅ =Ú~^°∞, P"≥∞ W~>˜Ç¨#∞Å∞ KÕã¨∞Î#flǨC_«∞ J=ã¨O°"≥∞ÿ`Ë =Ú~Qåà◊§ g∞^°∞~_Ë
^°∞ã¨∞ÎÅ∞ ÃÑ·H≥uÎ Hí@∞ìH’=K«∞Û.
D q=~°}#∞ |\˜ì W™ê¡O L^ÕÌâ◊ºO ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞ XHõiH˘Hõ~°∞ K«∂ã¨∞HÀ=_®xfl
x¿+kèOK«_»"Õ∞ QÍHõ, Jk Jj¡Å`«#∞ ѨÓiÎQÍ JiHõ@ì^ŒÅzO^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞™ÈÎOk. D
P[˝ ѨÙ~°∞+¨µÅˆH HÍ^Œ∞, ¢ã‘ÎʼnõΩ ‰õÄ_® =iÎã¨∞ÎOk.
ǨϢ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞: ''<Õ#∞, "≥∞ÿ=¸<å ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~˘Ûx L<åflO. JO`«Ö’ Wɡfl L"≥∞‡=∞Y∂Î"£∞ (~°l) =KåÛ~°∞. PÜ«∞#
JO^èŒ∞Å∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl PÜ«∞# Z^Œ∞@ Ѩ~°^• áê\˜OK«=∞x J<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! PÜ«∞# JO^èŒ∞Å∞ Hõ^•! =∞=∞‡efl K«∂_»ÖË~°∞, QÆ∞iÎOK«
ÖË~°∞QÍ?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) g∞i^ŒÌ~°∞ ‰õÄ_® JO^èŒ∞ÖË<å?
PÜ«∞xfl g∞~°∞ K«∂_»@O ÖË^•?—— Jx Z^Œ∞~°∞ ¢Ñ¨â◊fl"Õâß~°∞.—— (ǨÏnã¨∞)
J~Ú`Õ ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µx K«∂_»@OÖ’, ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘Îx K«∂_»@OÖ’ =∂#ã≤Hõ Ѩ~°"≥∞ÿ#
F ã¨∂Hõ∆‡ÉèË^ŒO LOk. ѨÙ~°∞+¨µx ã¨fiÉèÏ=OÖ’ ѨÙ~ÀQÆ=∞#O LOk. HÍx ¢ã‘Î ã¨fiÉèÏ=OÖ’
áê~°∞É’`«∞`«#O LOk. ¢ã‘ÎÖ’ L#fl D ã¨Ç¨Ï[ QÆ∞}O ѨÓiÎQÍ xsfi~°ºO HÍ#O`«=~°‰õΩ P"≥∞
`å#∞ HÀi# =ã¨∞Î=Ù#∞ ǨÏã¨ÎQÆ`«O KÕã¨∞‰õΩ<ÕO`«\˜ ^è≥·~°ºO KÕÜ«∞*ÏÅ^Œ∞. D ÉèË^•xfl ^Œ$+≤ìÖ’
ÃÑ@∞ìH˘x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ѨÙ~°∞+¨µÅ q+¨Ü«∞OÖ’ K«∂Ñ≤#O`«\˜ HÍiî#ºO ¢ã‘ÎÅ q+¨Ü«∞OÖ’
K«∂ѨÖË^Œ∞. ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) LÖË¡dOz# XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ XHõ ѨO_»∞QÆ ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P"≥∞‰õΩ h¢QÀÅ "Õ_»∞Hõ K«∂Ñ≤OKå~°∞ Jx LOk.
JO^èŒ J#∞K«~°∞_»~Ú# ǨϢ[`ü Wɡfl L"≥∞‡=∞Y∂Î"£∞ (~°l) q+¨Ü«∞OÖ’<Õ =∞~À
ã¨O^Œ~åƒù# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) PÜ«∞# WO\’¡ ǨϢ[`ü á¶êu=∂ a<£Î Mˇ·ãπ (~°l)#∞
(q_®‰õΩÅ `«~∞° "å`« áê\˜OKÕ) ~°∞`«∞QÆ_∞» =Ù QÆ_Ñ» =¨ ∞x P^ÕtOKå~°∞. Jã¨ÖÏ"≥∞ "≥Ú^Œ@
`«# ~°∞`«∞QÆ_»∞=Ù#∞ ǨϢ[`ü L"≥∞‡+¨sH± (~°l) WO\’¡ QÆ_»Ñ¨^ŒÅK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 355
HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P WO\’¡ QÆ_»Ñ¨_»O QÆ∞iOz á¶êu=∂ (~°l)#∞ "åiã¨∂Î
''P WO\˜H˜ `«~°K«∞QÍ [#O (L"≥∞‡+¨sH± |O^èŒ∞=ÙÅ∞) =ã¨∂ÎáÈ`«∞O\Ï~°∞. JOKÕ`«
h=Ù Wɡfl L"≥∞‡=∞Y∂Î"£∞ (~°l) WO\’¡ LO_»∞. PÜ«∞# JO^èŒ∞_»∞. PÜ«∞# Z^Œ∞@
h=٠Ѩ~°^• ÖˉõΩO_® =∞ã¨Å∞HÀ=K«∞Û—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
W™ê¡O Öˇ·OyHõ ¢Ñ¨=∂^ŒO á⁄Oz=ÙO^Œx ÉèÏqOz# KÀ@ ¢ã‘ÎÅ∞ LO_»\Ïxfl f„=OQÍ
=ºuˆ~H˜ã¨∞ÎOk. +¨sJ`üѨ~°"≥∞ÿ# HÍ~°}O ÖˉõΩO_® ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞‰õΩ ã¨O|O^èŒOÖËx ѨÙ~°∞+¨µÅ`À
HõÅã≤ XHõKÀ@ ‰õÄ~ÀÛ=_®xfl, K«∂_»\Ïxfl, "åà◊§`À =∂\Ï¡_»\Ïxfl W™ê¡O x~Àkèã¨∞ÎOk.
^ŒQÆæi |O^èŒ∞=ÙÅ =ÚO^Œ∞ Ѩ~°^• Ѩiq∞`«∞Å∞
XˆH WO\’¡ LO_Õ |O^èŒ∞=ÙÅ∞, W`«~° ã¨xflÇ≤Ï`« |O^èŒ∞=ÙÅ =ÚO^Œ∞ ¢ã‘ÎÅ∞ áê\˜OK«
=Åã≤# Ѩ~°^• xÜ«∞=∂Å∞ ‰õÄ_® ZO`À QÆ=∞<å~°›=∞~Ú#q. D ¢H˜Ok ǨÏnã¨∞ QÆ=∞x¿ãÎ
W™ê¡O 'L=∞‡_ç ‰õΩ@∞O|O—#∞ ¢áÈ`«ûÇ≤ÏOK«^Œx ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ™êi J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''g∞~°∞ =ÚÇπÏi"£∞ ¢ã‘ÎÅ
(Ѩ~°¢ã‘ÎÅ) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§‰õΩO_® q∞=∞‡efl g∞~°∞ HÍáê_»∞HÀO_ç—— Jx J<åfl~°∞. ¢Ñ¨=HõÎ
J#∞K«~°∞Ö’¡ XHÍÜ«∞# D=∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! Éèí~°Î ™È^Œ~°∞_»∞ `«=∞ =k# ^ŒQÆæ~°‰õΩ
x~åѶ¨∂@OQÍ ~å=KåÛ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''¢ã‘Î q+¨Ü«∞OÖ’
J`«#∞ =∞$`«∞º=ÙÖÏO\˜ "å_»∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ Éèí~°ÎÅ `«~°Ñ¶¨Ù
|O^èŒ∞=ÙÅ =ÚO^Œ∞ Ѩ~°^• xÜ«∞=∂Å∞ Hõiî#OQÍ áê\˜OKåe. "åi Ѩ@¡ =∞$`«∞º=Ùx
QÆ∞iOz ÉèíÜ«∞Ѩ_Õ@O`«@QÍ ÉèíÜ«∞Ѩ_®e.—— (ui‡l)
¢Ñ¨=HõÎ ã¨f=∞}˜ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) LÖË¡Y#O: P"≥∞ ™È^Œi ǨϢ[`ü J™ê‡
(~°l) XHõ™êi ѨÅÛ\˜ |@ìÅ∞ ^èŒiOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Z^Œ∞\˜H˜ =KåÛ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) P"≥∞#∞ K«∂ã≤# "≥O@<Õ =ÚYO uѨÙʉõΩO@∂ ''J™ê‡! ¢ã‘ΠѨÙ+¨Ê=u J~Ú#
`«~°∞"å`« P"≥∞ `«# =ÚYO, KÕ`«∞Å∞ `«Ñ¨Ê â◊s~°OÖ’x =∞ˆ~ ÉèÏQÆO ‰õÄ_® HõxÊOKÕÖÏ
LO_»@O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞efl |\˜ì ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ =ÚYO, KÕ`«∞Å∞ `«Ñ¨Ê W`«~° â◊s~° ÉèÏQÍÅ∞ HõxÊOKÕ
=¢ã¨^Î •è ~°}`À `«O¢_ç, ™È^Œ~∞° _»∞ =ÔQ~· å Ju ã¨xflÇ≤Ï`« |O^è∞Œ =ÙÅ =ÚO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ_® ~å‰õÄ_»^xŒ
`≥Å∞™ÈÎOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞~°^ŒÅ∞ (ÉèÏ~°º ™È^Œi) ǨϢ[`ü J™ê‡ (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
rqOz L#flO`«HÍÅO =ÚYO, KÕ`«∞ÅÃÑ· ZÖÏO\˜ PKåÛù^Œ# ÖˉõΩO_® PÜ«∞# Z^Œ∞\˜H˜
=ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. JÖψQ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÃÑ^Œ<å#fl ‰õΩ=∂Ô~Î L"≥∞‡Ç¨x (~°l) ‰õÄ_® =ÚYO,
KÕ`«∞ÅÃÑ· PKåÛù^Œ# ÖˉõΩO_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Z^Œ∞\˜H˜ x~åѶ¨∂@OQÍ =ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞.
65. =¢ã¨Î^è•~°}, JÅOHõ~°}Å∞
¢ã‘ÎÅ JÅOHõ~°} q+¨Ü«∞OÖ’ W™ê¡O H˘xfl P^ÕâßÅ∞ É’kèOzOk. P"≥∞ JÅOHõ~°}`À
Éèí~°Î, `«O¢_ç, H˘_»∞‰õΩ, ã¨=u H˘_»∞‰õΩ, ™È^Œ~°∞_»∞, J#fl^Œ=ڇŠH˘_»∞‰õΩÅ∞, JHͯK≥Öˇ¡à◊§
H˘_»∞‰õΩÅ∞, `«# ¿ã=‰õΩÅ∞, `«#‰õΩ q^èÕÜ«ÚÅ~Ú=Ù#fl #ѨÙO㨉õΩÅ∞, HÍ=∞^Œ$+≤ì`À K«∂_»x
356 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨`«∞Ê~°∞+¨µÅ∞, Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞‰õΩ~åx ÉÏÅ∞~°∞ `«Ñ¨Ê W`«~° ѨÙ~°∞+¨µÅ Z^Œ∞@‰õΩ ~å‰õÄ_»^Œ∞.
D P[˝Åhfl Ü«ÚHõÎ =Ü«∞ã¨∞¯Ö~Ú# =∞Ç≤Ïà◊Å HÀã¨O =∂¢`«"Õ∞. ~°∞`«∞¢™ê=O PyáÈ~Ú,
Öˇ·OyHÍã¨H˜Î #tOz# =$^Œú =∞Ç≤Ïà◊Å∞ WO\’¡ L#flѨÙÊ_»∞ F}˜ f¿ãã≤ uiy<å Ѩ~°"åÖË^Œ∞.
J~Ú`Õ |Ü«∞\˜H˜ "≥àıÎ =∂¢`«O "åiH˜ ‰õÄ_® ã¨`«~ü PKåÛù^Œ# LO_®e.
'ã¨`«~ü— â◊s~°O HõѨÙÊHÀ=_®xH˜ ^èŒiOKÕ L_»∞ѨÙÅ∞ ֒Ѩe ^ÕǨÏO HõxÊOKÕ@O`« ѨÅÛQÍ
LO_»‰õÄ_»^Œ∞. |@ìÅ∞ ^èŒiOz ‰õÄ_® #QÆflOQÍ HõxÊOKÕ ¢ã‘ÎÅ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) â◊Ñ≤OKå~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) XHõ™êi WÖÏ J<åfl~°∞: ''^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz ‰õÄ_® kQÆO|~°OQÍ
LO_ç W`«~°∞efl PHõ@∞ìHÀ=_»O, W`«~°∞ÅKÕ PHõi¬OK«|_»@O KÕã¨∂Î =∞^ŒÑ¨Ù XO>ˇÖÏ
"≥∞_» =OHõ~ð Ñ\˜ì q∞_çãÑ≤ _¨ ∞» `«∂ #_çKÕ ¢ã‘Å
Î ∞ Z#fl\˜H© ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OK«Ö~Ë ∞° . Jã¨Å∞
^•x "åã¨# ‰õÄ_® "å~°∞ P¢Ñ¶¨∂}˜OK«ÖË~°∞.—— (=Úã≤¡O)
¢ã‘ÎÅ JÅOHõ~°}Å#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) x¿+kèOK«ÖË^Œ∞. ÃÑ·QÍ "å\˜x ¢áÈ`«ûÇ≤ÏOKå~°∞.
J~Ú`Õ â◊$uq∞Oz# JÅOHõ~°}Å∞, á¶êº+¨#¡ÃÑ· POHõ∆Å∞ qkèOKå~°∞. P<å_»∞ Hõ$¢u=∞
™œO^Œ~°ºO HÀã¨O J~°|∞ƒ ¢ã‘ÎÅÖ’ LO_Õ D ¢H˜Ok KÕ+¨ìÅ#∞ PÜ«∞# =ºuˆ~H˜OKå~°∞.
t~À*ÏÅÖ’ W`«~°∞Å t~À*ÏÅ∞ HõeÑ≤ `«=∞‰õΩ á⁄_»"≥·#, QÆ∞|∞~°∞ t~À*ÏÅ∞ L<åflÜ«∞x
JxÊOK«∞HÀ=_®xH˜ P~å@Ѩ_»@O, â◊s~°O g∞^Œ J<ÕHõ KÀ@¡ Hõ$¢u=∞ =∞K«ÛÅ∞ (ѨK«ÛÉÁ@∞¡)
"Õ~ÚOK«∞HÀ=_»O, "≥O¢_»∞HõÅ∞ Ñ‘ˆHã≤ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ ã¨#flQÍ KÕÜ«∞_»O, =ÚMÏxfl =uÎ =uÎ
#∞#flQÍ KÕÜ∞« _»O, Ѩà§◊ #∞ J~°QnÆ ã≤ ã¨#flQÍ KÕÜ∞« _»O, Hõ$¢u=∞ ~°OQÆ∞Å∞ ѨÓã¨∞H˘x =ÚMÏxfl
JO^ŒOQÍ fiÛk^Œ∞ÌHÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ·#q.
Ǩτ[`ü J™ê‡ a<£J Î |∂|Hõ~ü (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ „ã‘Î =zÛ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <å ‰õÄ`«∞iH˜
™ÈÊ@HõO áÈã≤ t~À*ÏÅ∞ ~åeáÈÜ«∂~Ú. <Õ<å"≥∞‰õΩ WѨÙÊ_»∞ ÃÑo§ KÕâß#∞. =∞i P"≥∞
`«ÅÖ’ ã¨=~°O ÃÑ@ì=KåÛ?—— Jx J_çyOk. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''ã¨=~°O ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ
„ã‘ÎH˜, ÃÑ@∞ìHÀ=∞x „¿Ñˆ~Ñ≤OKÕ „ã‘ÎH˜ ^≥·=âßѨO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: JO^ŒO HÀã¨O ѨK«ÛÉÁ@∞¡ á⁄_çÑ≤OK«∞‰õΩ<Õ, á⁄_çÑ≤OK«∞
HÀ=∞x „áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕ „ã‘Å Î ∞, (=ÚYO g∞k) "≥O„_»∞HõÅ∞ Ñ‘Hˆ ¿ã, Ñ‘HÔ Ü«∞º=∞x „áÈ`«ûÇ≤ÏOKÕ
„ã‘ÎÅ∞† Ѩà◊§ =∞^茺 ã¨O^Œ∞Å∞ KÕ¿ã ã‘ÎÅ∞ â◊Ñ≤OK«|_®¤~°∞. "ås q^èŒOQÍ ^Õ=Ùx ã¨$+≤ìx
=∂iÛ"Õã¨∞Î<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
|Ü«∞\˜ÔHàı§@ѨÙÊ_»∞ ã¨∞"åã¨# ѨÓã¨∞HÀ=_»O, ã¨∞"åã¨# ѨÓÅ∞ ÃÑ@∞ìHÀ=_»O ‰õÄ_®
x+≤^Œú"Õ∞. JÖψQ ѨÙ~°∞+¨ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ¢ã‘ÎÅ∞, ¢ã‘Î^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ^èŒiOK«_»O ‰õÄ_® x+≤^Œú"Õ∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''U ¢ã‘Î J`«Î~°∞ ѨÓã¨∞H˘x =∞#∞+¨µÅ =∞^茺
QÆ∞O_® #_»záÈ`«∞O^À P"≥∞ u~°∞QÆ∞É’`«∞ ¢ã‘Î =O\˜k.—— (ui‡l)
¢ã‘ÎÅ∞ Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ`À =∂\Ï¡_»=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ #=Ùfi`«∂, `«$à◊√§`«∂ Z#fl_»∂
=∂\Ï¡_»‰õÄ_»^Œ∞. JÖψQ "åi`À "≥∞`«HõQÍ ‰õÄ_® =∂\Ï¡_»‰õÄ_»^Œ∞.
''g∞O°∞ ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_Ë ÇÍO≥·`Ë (ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å`À) "≥∞`ŒHí^°#~ =ºHõÎ=∞ÜÕ∞ºÖÏ
"≥∞e¡Qå =∂>Ï¡_«Hí~_ç. P~`ŒO°º~Ö’ 'K≥_«∞— L#fl"å_çfl D Ç‹∞`ŒHí^°#~ ¿ÑO®â◊Hí∞ ѨÙiQ˘ÖËÊ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 357
„Ǩ=∂^°~ L~@∞~k. J~^Œ∞=Å¡ g∞~°∞ Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ`À =∂\Ï¡_» =Åã≤=zÛ#ѨÙÊ_»∞
ã¨Ê+¨ì~Qå, HíO®Y~_çQå =∂>Ï¡_«~_ç. (Y∞~üP<£–33:32)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢ã‘ÎÅ#∞ J#∞HõiOKÕ ¢ã‘Î"Õ+¨ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞, ѨÙ~°∞+¨µefl
J#∞HõiOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨"Õ+¨ ¢ã‘ÎÅ∞ =∞#Ö’x"å~°∞ HÍ~°∞.—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
WO\˜#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ "≥àı§@ǨC_»∞
™®^è®O°}~Qå ¢ã‘Î HßO®ºK«O°} Ǩikè P"≥∞ Qõ$ǨÏÇı∞. JO^Œ∞ˆH P"≥∞#∞ ''QÆ$Ç≤Ï}˜——
J<åfl~°∞ ÃÑ^ŒÌÅ∞. ''WO\˜H˜ nѨO WÖÏ¡ÖË—— J<Õ ™ê"≥∞`« ‰õÄ_® D "åã¨Î"å<Õfl ^èŒ$gHõiã¨∞ÎOk.
QÆ$ǨÏx~°fiǨÏ} ÉÏ^茺`«Å#∞ ѨÙ~°∞+¨µxHõO>Ë ¢ã‘ÎÜÕ∞ K«Hõ¯QÍ x~°fiÇ≤Ïã¨∞ÎOk. WO\’¡x z#fl
z#fl Ѩ#∞Å∞ J<ÕHõO KÕÜ«∞QÆÅ â◊H˜Î, ™ê=∞~å÷ºÅ∞ P"≥∞ˆH LO\Ï~Ú. WO\˜x K«Hõ¯k^Œ∞ÌHÀQÆÅ
<Õ~°∞Ê P"≥∞ ã¨Ç¨Ï[ ÅHõ∆}O. P ÅHõ∆}Ïxfl =kÖË¿ãÎ P"≥∞ WÅ∞¡ ‰õΩHõ¯Å∞ zOÑ≤# qã¨ÎiÖÏ
`«Ü«∂~°=Ù`«∞Ok. JÖÏJx P"≥∞ WO\˜ <åÅ∞æQÀ_»Å =∞^茺 |On J~ÚáÈ"åÅx Z=~°∂
K≥ѨÊ~°∞. QÆ$ǨÏx~°fiǨÏ} ÉÏ^茺`«efl q㨇iOK«‰õΩO_® "å\˜ HÀã¨O J=ã¨~°"≥ÚzÛ#ѨÙÊ_»∞
P"≥∞ |Ü«∞\˜H˜ ‰õÄ_® "≥à◊§=K«∞Û. |Ü«∞\˜ÔHo§#ѨÙÊ_»∞ ¢ã‘Î ¢ã‘ÎQÍ<Õ =∞ã¨Å∞HÀ"åeQÍx,
=∞QÆ~åÜ«Ú_çQÍ ¢Ñ¨=iÎOK«‰õÄ_»^Œ∞. ¢ã‘ÎH˜ Jxfl ~°OQÍÖ’¡#∂ ѨÓiÎ ¿ãfiK«Ûù LO^Œx K≥ѨÊ_»O
ZO`« `«áÈÊ, P"≥∞Hõã¨Å∞ ¿ãfiKÕÛù ÖË^Œx K≥ѨÊ_»O ‰õÄ_® JO`Õ `«Ñ¨ÙÊ.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) XHõ~ÀA ¢Ñ¨=HõÎ ã¨f=∞}˜
™œ^• (~°l)x |Ü«∞@ (gkäÖ’) LO_»@O K«∂ã≤ q=∞i≈OKå~°∞. JѨÙÊ_®"≥∞ (ZÖÏO\˜
ã¨=∂^è•#O W=fi‰õΩO_®) WO\˜ÔHo§ P ã¨OQÆu ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞.
D ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛ# "≥O@<Õ PÜ«∞#ÃÑ· '=Ç‘Ï— Ѩiã≤u÷ P=Ç≤ÏOzOk. Jk `˘ÅyáÈ~Ú#
`«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ (¢ã‘Å
Î ‰õΩ) g∞ J=ã¨~åÅ
xq∞`«ÎO WO\˜ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ "≥àı§O^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u WKåÛ_»∞.—— (|∞MÏi)
HÁ~^°O°∞ ã¨~㨯O°}ÇÍ^°∞Å∞ áåâÍÛ`Œº`ŒO°Ç¨ ¢ã‘οãflK«ÛùH’ã¨~ „Ǩ=HíÎã¨f=∞}˜ Ǩτ[`ü
PÜµë® (O°l) [=∞Öò Ü«µ∞^°ú~Ö’ áåÖÁæ#_Íxfl „Ǩ=∂}~Qå K«¥ÃÑ_«∞`Œ∞<®flO°∞. Hßx P"≥∞
P `«~åfi`Œ ǨâÍÛ`ÍÎǨO K≥Ok# ã¨~Qõu gO°∞ HÍ"åÅx q㨇iã¨∞Î<®flO°∞. J|∞ÌÖÏ¡ a<ü ǨÏ~|Öò,
Wɡfl=Úx˚O∑, WɡflJc Ã+·ÉÏ, Wɡfl™®^ü =~>˜ „Ǩ=ÚY∞Å∞ `Œ=∞ „Qõ~^ä®Ö’¡ =∞„㨥Mò Hí^ä°<®xfl
LÖË¡d㨥Î, Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) Y∞~üP<ü ǨOî°#~ ã¨~^°O°ƒù~Qå [=∞Öò Ü«µ∞^°ú~Ö’ `Œ# =Å¡
[iy# á⁄O°áå@∞ *Ï˝ÑH¨ Oõ =zÛ, D㨥H˜Î ^°Qiæõ H˜ =KÕÛ@ǨÊ>˜H˜ J„Ǩܵ« `Œfl~Qå ^°∞ód~KÕÇÍO°x,
Híhfl>˜`À P"≥∞ F}˜ `Œ_çã≤áÈÜ˵^°x „ÇÍâÍO°∞. (`«Ñ¶πÇ‘Ï=ÚÖò Y∞~üP<£)
66. `«ÖÏMò (q_®‰õΩÅ∞)
q"åǨÏO q+¨Ü∞« OÖ’ =^è∂Œ =~°∞ŠѨ~㰠ʨ ~° ZOÑ≤Hõ ZO`« HõzÛ`«OQÍ [iyO^Œ#∞‰õΩ<åfl
âßs~°Hõ, ™êfiÉèÏqHõ, ÉèÏ=Ѩ~°"≥∞ÿ# Jã¨=∂#`«Å∞, JѨã¨=º`«Å∞ HÍã¨Î~Ú<å LO_»Hõ áÈ=Ù.
g\˜ =¸ÅOQÍ PÅ∞=∞QÆÅ =∞^茺 JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞ U"À qÉèË^•Å∞, á⁄~°á⁄KåÛÅ∞ ~å=_»O
ã¨Ç¨Ï[O. J~Ú`Õ D H©K«∞ÖÏ@Å∞ ǨÏ^Œ∞Ìg∞i rq`«O ^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ^ŒOѨ`«∞Å∞
q_çáÈ=_»O `«Ñ¨Ê QÆ`«ºO`«~°O ÖË^Œ∞. ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ∞ WÖÏ Jx"å~°º ã≤÷uÖ’ q_çáÈ=_®<Õfl
''`«ÖÏMò—— (q_®‰õΩÅ∞) JO\Ï~°∞.
358 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«ÖÏMò (q_®‰õΩÅ∞) JO>Ë âßaÌHõ J~°÷O ÉÏ^èŒ#∞Oz q=ÚH˜Î QÍqOK«_»O. +¨sJ`ü
ѨiÉèÏ+¨Ö’ `«ÖÏMò JO>Ë ''¢ã‘Î #∞O_ç q_çáÈ=_®xH˜ W=fi|_ç# JkèHÍ~åxfl ѨÙ~°∞+¨µ_»∞
=^ŒÅ∞HÀ=_»O.—— JxJ~°O÷ . ^•OѨ`º« ã¨Ê~°Å
÷ #∞ x"åiOK«_®xH˜ LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ Õ z=i PÜ«Ú^è"Œ ∞Õ
`«ÖÏMò (q_®‰õΩÅ∞). q_®‰õΩÅ q+¨Ü«∞OÖ’ ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ qã¨Î$`åkèHÍ~åÅ∞ WzÛ#ѨÊ\˜H©
¢Ñ¨u z#fl q+¨Ü«∂xH© q_®‰õΩÅ∞ W=fi_®xfl W™ê¡O JOwHõiOK«^Œ∞. W™ê¡O ZšѨÙÊ_»∂
ã¨Yº`«, ã¨"≥∞ÿHõº`«Å<Õ HÀ~°∞`«∞Ok HÍx, "Õ~åÊ@∞#∞ HÍ^Œ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«ÖÏMò#∞
QÆ∞iOz WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''^ŒOѨ`∞« Å =∞^躌 "Õ~åÊ@∞ HõÅQÆ*Ü Ë ∞« _»O Ã+·`å<£‰Ωõ ZO`À P#O^Œ^•Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ
q+¨Ü«∞O.—— (=Úã≤¡O)
''^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« ÅÖ’ Jxfl\˜H<õ åfl J¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ q+¨Ü∞« O
q_®‰õΩÖË.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü =ÚP*ò a<£ [|Öò (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) <å`À WÖÏ J<åfl~°∞–
''=ÚP*ò! Ü«∂=`«∞Î Éèí∂QÀà◊OÃÑ· ÉÏxã¨#∞ ÉÏxã¨`«fiO #∞O_ç q=ÚH˜Î HõeyOK«_»O
HõO>Ë ^Õ=ÙxH˜ ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O =∞ˆ~n ÖË^Œ∞. JÖψQ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ Ü«∂=`«∞Î
Éèí∂QÀà◊OÃÑ· `«ÖÏMò HõO>Ë Ñ¨~°=∞ Jã¨Ç¨ÏºHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O =∞ˆ~n ÖË^Œ∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''q"åǨÏ=∂_»O_ç. HÍx (p\˜H˜ =∂\˜H˜) q_®‰õΩÅ∞
W=fiHõO_ç. ~°∞K«∞Å∞ HÀˆ~ "åix ^Õ=Ù_»∞ ¢¿Ñq∞OK«_»∞.—— (ǨÏnãπ)
''ÇÍiǨ@¡ =∞~z`Œ#~ Híey=Ù~@¥ ã¨~™®O°~KÕÜ«µ~_ç. XHí"Õà◊ ÇÍO°∞ g∞Hí∞ (XHí
q+¨Ü«µ~Ö’) #K«ÛHíáÈ`Ë, #K«Ûx q+¨Ü«µ~Ö’<Ë ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ Z~`À „âıÜ«µã¨∞û, "Õ∞Å∞
ÃÑ>˜ì L~_«=K«∞Û.—— (Y∞~üP<£–4:19)
''DÖÏ—— (X@∞¡, áêѨѨiǨ~°O)
H˘O^Œ~°∞ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ `«=∞ ÉèÏ~°ºÅ g∞^Œ Jey, ÖË^• ÉèÏ~°ºÅ#∞ "ÕkèOK«_®xH˜
"åix HõÅ∞ã¨∞HÀ=∞x X@∞¡ "Õã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. Wk ǨÏ^Œ∞Ì g∞i`Õ q"åǨÏqKÕÛù^•xH˜ ^•i
fã¨∞ÎOk. JO^Œ∞=Å¡ D q+¨Ü«∞OÖ’ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ *Ï¢QÆ`«Î =Ç≤ÏOK«=Åã≤ LO@∞Ok. nxfl
+¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''DÖÏ—— JO\Ï~°∞.
''`Œ=∞ ÉèÏO°ºÅ#∞ HíÅ∞ã¨∞H’=∞x „Ǩ=∂}~ KÕ¿ãÇÍiH˜ <®Å∞Qõ∞ <ˇÅÅ Qõ_«∞=Ù
L~@∞~k. XHí"Õà◊ ÇÍO°∞ (D Qõ_«∞=ÙÖ’Qå) ^®xfl LǨã¨~ǨÏi~K«∞Hí∞~>Ë ^Õ=Ù_«∞
Híq∆ ∞~KÕÇÍ_«∞, HíO∞° }˜~KÕÇÍ_«∞ (Jx `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç). ^®xH˜ |^°∞Å∞ ÇÍO°∞ q_ÍHí∞Å∞ W=fi_ÍxHı
xO°Ü ‚ µ~K«∞Hí∞~>Ë Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç† ^Õ=Ù_«∞ Jhfl q~@∞<®fl_«∞, PÜ«µ#Hí∞ ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü∂« Å∞
`ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y∞~üP<£–2:226-227)
ÉèÏO®ºÉèOí Å
ΰ =∞^躰 á⁄O°á⁄KÍÛÅ∞ O®=_«~, ^®x=Å¡ `Í`ͯeHí~Qå ^®~Ǩ`ºŒ „Ǩ„H˜Üµ« Hí∞
^°¥O°~Qå L~_«@~ ã¨Ç¨Ï[~. Jܵ`Ë D JÅ∞Qõ∞_«∞, H’Ǩ`ÍáåÅ`À ^®~Ǩ`Œº „Ǩ„H˜Ü«µHí∞
^°¥O°~Qå L~_«=Åã≤# Qõ_∞« =Ù <®Å∞Qõ∞ <ˇÅÅ∞ =∂„`Œ"∞Õ . DÖ’Qå ÇÍO°∞ÉèÜ í µ« ∞Å∞ á⁄O°á⁄KÍÛÅ∞
^°¥O°~ KÕã¨∞HÁx UHí=∞ÇÍfie. JѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~°∞ Ѷ≤Mϯ "Õ`«ÎÅ∞ ¢Ñ¨=∂}ÉèíOQÆO KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ
Éèí~°Î áêѨѨiǨ~°O K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞O^Œx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ Ѷ≤MÏ"Õ`«ÎÅ∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 359
áêѨѨiǨ~°O K≥e¡OK«#=ã¨~°O ÖË^Œx Jaè¢áêÜ«∞O "≥e|∞KåÛ~°∞. D Qõ_«∞=Ù ^®>˜áÈ`Ë Éèí~°Î
XHõ `«ÖÏMò (`«ÖÏMˇ ÉÏ~Ú<£) WzÛ#@¡~Ú qÇÍǨÏ|~^è~° `ˇyáÈ`Œ∞~k. Jܵ`Ë ÉèÏO®ºÉèOí Šΰ ∞
O®rǨ_ç`Ë uiy qÇÍǨÏ~ KÕã¨∞H’=K«∞Û. Wn 'DÖÏ— q^è•#O.
'DÖÏ— P[˝#∞ =iÎOѨ*Ü Ë ∞« _»OÖ’ ѶM≤ Ï"Õ`Å
Ϋ =∞^躌 H˘xfl Éè^Ë •aè¢áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú.
H˘O^Œ~°∞ Ѷ≤MÏ"Õ`«ÎÅ∞ Éèí~°Î X>Ëìã¨∞H˘x =∞s ÉèÏ~°º#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® L#flѨÙÊ_»∞ =∂¢`«"Õ∞
ã¨^Œ~°∞ Éèí~°Î‰õΩ DÖÏ P[˝ =iÎã¨∞ÎO^Œx Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. X>Ëìã¨∞ HÀ‰õΩO_® ÉèÏ~°º g∞^Œ
Jey P"≥∞#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® Ѩ^Õà◊√§ "Õ~°∞QÍ L<åfl DÖÏ =iÎOK«^Œx "åi Jaè¢áêÜ«∞O.
nxH˜ aè#flOQÍ =∂eH˜Ü«∂ Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ∞ Éèí~°Î X>Ëìã¨∞HÀHõáÈ~Ú<å, JO>Ë ¢Ñ¨=∂}O
KÕÜ«∞HõáÈ~Ú<å 㨈~ ÉèÏ~°º#∞ "ÕkèOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À P"≥∞#∞ <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ^•HÍ HõÅ∞ã¨∞
HÀ‰õΩO_® LO>Ë J`«xH˜ DÖÏ =iÎOѨ*ËÜ«∂Åx J<åfl~°∞. ǨϢ*Ï`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£
(~°l), J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l)Å∞ ‰õÄ_® WÖÏO\˜ Jaè¢áêÜ«∂<Õfl =ºHõÎѨ~°∞ã¨∂Î ''<åÅ∞QÆ∞
<≥ÅÅ∞ QÆ_»z áÈ=_»O JO>Ë<Õ Éèí~°Î q_®‰õΩʼnõΩÅ∞ W=fi_®xH˜ x~°‚~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»x J~°÷O.
Hõ#∞Hõ P QÆ_»∞=Ù =ÚyâßHõ J`«xH˜Hõ `«# ÉèÏ~°º#∞ Ѩi¢QÆÇ≤ÏOK«_®xH˜ JkèHÍ~°O ÖË^Œ∞—— Jx
J<åfl~°∞. D Jaè¢áêÜ«∂xfl ¢Ñ¨=ÚY `«`«fi"Õ`«Î =∞øÖÏ<å =∞ø^Œ∂n ‰õÄ_® ã¨=∞i÷OKå~°∞.
lǨ~ü (`«e¡HÍx `«e¡)
J*Ï˝#HßÅ~Ö’ JO°|∞ƒÅ∞ `Œ=∞ ÉèÏO°ºÅ`À áÈ>Ï¡_ç "åix =ke~K«∞H’=_ÍxH˜
''#∞=Ùfi <®Hí∞ `Œe¡=~>˜ ^®#=Ù—— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. Wk P<å_»∞ q_®‰õΩʼnõΩ ^•if¿ã K«~°º
J=Ù`«∞Ok. D ^Œ∞~åKå~°O ¢Ñ¨HÍ~°O ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ WHõ P"≥∞#∞ uiy ^•OѨ`º« OÖ’H˜ fã¨∞HÀ=_®
xH˜ gÖË¡^Œ∞. nxfl +¨sJ`üǨiÉèÏ+¨Ö’ ''lǨO∑—— J~>ÏO°∞. P<å_»∞ Ǩτ[`ü M∫ÖÏ a<üÎ ™®ÅÉÏ
(O°l) Hí∂_Í WÖÏ~>˜ Ǩiã≤÷`Ë Z^°∞~°~Ú~k. P"≥∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)`À, 'ÉèíO°Î ^°¥O°"≥∞ÿ`Ë `Í#∞
zHí∞¯Ö’¡ Ǩ_«=Åã≤=ã¨∞Î~^°x, `Œ# Ç≤Å¡Å∞ <®â◊#=∞=Ù`ÍO°x— q#flq~K«∞Hí∞<®flO°∞. JѨÙÊ_»∞
^Õ=Ù_«∞ P"≥∞Éèí~°Î "≥·Yix f„=~Qå Qõi›ã¨∂Î D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ J=`Œi~Ѩ*Ëâß_»∞.
''g∞Ö’ Z=O°∞ `Œ=∞ÉèÏO°ºefl `ŒÅ∞¡Å =~>˜ÇÍO°x K≥Ç≤Ê, ÇÍiǨ@¡ ^®~Ǩ`Œº qzÛù#fl
"≥·Yi J=Å~a™®ÎO’ "åi ÉèÏO°ºÅ∞ x*ÏxH˜ "åiH˜ `ŒÅ∞¡Å∞ HßÖËO°∞. "åi `ŒÅ∞¡Å∞ "åix
Hí#fl"åOÕ J=Ù`ÍO°∞. gO°∞ J#∞z`Œ"≥∞ÿ# J|^°ú~ ǨÅ∞Hí∞`Œ∞<®flO°∞.—— (Y∞~üP<£–58:2)
''Z=O°∞ `Œ=∞ ÉèÏO°ºefl `ŒÅ∞¡Å =~>˜"åO°x K≥ÇÊ≤ "åiǨ@¡ ^®~Ǩ`ºŒ qzÛù#fl "≥Y· i
J=Å~a™®ÎO’ "åO°∞ (`ŒÇC¨ `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞#fl `ŒO∞° ÇÍ`Œ) ^®~Ǩ`ºŒ ã¨~|~^è®xfl ѨÙ#O°∞^°iú ~K«∞
H’=_ÍxH˜ ã≤^"ú° ∞≥ #ÿ ǨC_«∞, ^°~Ǩ`∞Œ Å∞ ǨO㰠ʨ O°~ HíÅ∞ã¨∞H’Hí =Ú~^Õ (ÉèOí )ΰ XHí ÉÏxã¨H∞í
ÉÏxã¨`fiŒ ~ #∞~_ç q=ÚH˜Î Híey~KÍe....——
''XHí"Õà◊ ÉÏx㨠ÖËHíáÈ`Ë, W^°ÌO°∞ HíÅ∞ã¨∞H’Hí =Ú~^Õ J`Œ#∞ O≥}ˇ‚Å∞¡ xO°~`Œ
O®Ü«µ~Qå LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe. Jn KÕܵ« ÖËHáí È`Ë JO°"·≥ =∞~k ¿Ñ^°ÅHí∞ J#fl^®#~
KÕÜ«∂e. g∞O°∞ ^Õ=Ù_çfl, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎ#∞ (=∞#㨥ÊùiÎQå) qâ◊fiã≤~K«_ÍxˆH D P[˝
Wã¨∞<Î åflO. Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°Ü ‚ µ~z# Ǩi^è∞° Å∞. ("å>˜x Ju„Híq∞~K«H∂í _«^∞° .) ã¨`ͺxfl
uO°ã¨¯i~z#"åiH˜ ^°∞O°ƒùO°tHí∆ Ǩ_«∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–58:3,4)
''q_ÍHí∞Å∞ á⁄~k# ¢ãÅΑ ∞ `Œ=∞~`Œ@`Í=Ú =¸_«∞ O°∞`Œ∞=ÙÅ ^®Hß "Õz=Ù~_Íe.
^Õ=Ù_«∞ ÇÍi QõO®ƒùÅÖ’ ã¨$l~z#^®xfl (ÃÑH· ˜ K≥Çʨ Hí∞~_Í) ^®K«_~« ÇÍiH˜ ÉèÏ=º~ Hß^°∞.
360 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
JÖÏ¡ÇÏπ #∞, J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤~KÕÇÍO≥`· Ë ÇÍs q+¨Ü∂« xfl |Ç≤ÏO°`æ ~Œ KÕÜ∂« e. ÇÍi
ÉèOí Åΰ ∞ ѨÓO°fiã¨~|~^è®Å#∞ ѨÙ#O°∞^°iú ~K«∞H’^°e¿ãÎ D Qõ_∞« =ÙÖ’Qå `Œ=∞ ÉèÏO°ºÅ#∞ uiy
^®~Ǩ`Œº~Ö’H˜ fã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ ÇÍiH˜ ѨÓiΠǨÏHí∞¯~k.—— (Y∞~üP<£–2:228)
ÉèíO°Î ÉèÏO°º #∞~_ç âÍâ◊fi`Œ~Qå "ÕO°=_ÍxH˜ q_ÍHí∞eã¨∞Î<®fl#x P"≥∞ rq`ŒHßÅ~Ö’
=¸_«∞ ™®O°∞¡ =∂„`Œ"Õ∞ „ǨHí>˜~K«=Åã≤ L~@∞~k. XHí"Õà◊ J`Œ#∞ O≥~_«∞™®O°∞¡ =∂„`ŒÇı∞
`ŒÖÏMò „ǨH\ í O˜ z, ÉèÏO°º`À O®rǨ_ç ã¨~™®O°~™®y㨥,Î P`Œ~åfi`Œ =∞O≥ÇC¨ _≥<· ® W^°iÌ =∞^躰
=∞m§ á⁄O°á⁄KÍÛÅ∞ =¿ãÎ JǨC_«`Œ#∞ ÉèÏO°º #∞~_ç âÍâ◊fi`Œ~Qå q_çáÈ=_ÍxH˜ `ŒÖÏMò
„ǨHí@# XHí¯™®i =∂„`Œ"Õ∞ KÕÜ«µ=Åã≤ L~@∞~k.
XˆH™êi =¸_»∞ `«ÖÏY∞Å∞ âߢã¨Î=ºuˆ~HõO
q_ÍHí∞Å~>Ë Pë®=∂+‘ q+¨Üµ« ~ Hß^°∞. ÃÑ^°Å
Ì ã¨=∞Hí~∆ Ö’ XHí ¢ã‘,Î XHí ѨÙO°∞+¨∞_ç
=∞^è°º qÇÍǨÏO°¥Ç¨~Ö’ UO°Ê_ç# Ǩq„`Œ|~^è®xfl q_ÍHí∞eã¨∞Î<®fl#x UHíHßÅ~Ö’ =¸_«∞
™®O°∞¡ ǨeH˜`Ë P |~^è°~ `ˇyáÈ=K«∞ÛQåx, P K«O°º ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# `ŒÇ¨CQå q∞yeáÈ`Œ∞~k.
=∞Ǩ˙‡^£ a<£ Åc^£ (~°l) LÖËY¡ #O: XHõ`#« ∞ `«# ÉèÏ~°º‰õΩ XˆH™êi =¸_»∞
`«ÖÏY∞Å∞ WzÛ# ã¨OQÆu ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Œ$+≤ìH˜ `≥zÛ#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# P¢QÆǨÏO`À
kQÆ∞#æ ÖËz ''Uq∞\©, <Õ#∞ g∞ =∞^躌 rqOz LO_»QÍ<Õ ^≥=· ¢QÆO^äOŒ `À P_»∞HÀ=_»O
[~°∞QÆ∞`ÀO^•?—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ`#« ∞ ÖËz ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! =∞i <Õ<å =ºH˜xÎ
ǨÏ`«=∂~°Û<å?—— Jx J<åfl_»∞. (#™ê~Ú–q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü =∂eH± (~°l) LÖËY ¡ #O: XHõ`#« ∞ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l)
^ŒQiæÆ H˜ =zÛ ''<Õ#∞ <å ÉèÏ~°º‰õΩ =O^Œ `«ÖÏY∞Å∞ WKåÛ#∞. =∞i <å ã¨OQÆ`qÕ ∞\©?——
Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''h ÉèÏ~°º
=¸_»∞ `«ÖÏY∞ňH h #∞O_ç "Õ~~° ÚáÈ~ÚOk. q∞ye# `«ÖÏY∞Åxfl\˜`À h=Ù ^≥=·
ã¨∂‰õΩeÎ fl ѨiǨÏã≤OKå=Ù—— Jx J<åfl~°∞. (=ÚJ`åÎ)
ǨϢ[`ü ~°∞HÍ<å a<£ JÉòÜ Ì ∞« r^£ (~°l) `«# ÉèÏ~°º ã¨∞ÃÇ·Ï=∂‰õΩ 'a`åÎ `«ÖÏMò—
(q"åǨÏqKÕÛ^ù Œ q_®‰õΩÅ∞) WKåÛ~°∞. P ã¨OQÆu PÜ«∞# ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Œ$+≤Hì ˜ `≥ã∂¨ Î
''^≥=· ™êH˜!∆ <Õ#∞ XHõ¯ `«ÖÏMò L^ÕâÌ º◊ O`À<Õ `«ÖÏMò WKåÛ#∞—— J<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''#∞=Ùfi ^Õ=Ùx g∞^Œ ¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ x[OQÍ XHõ `«ÖÏMò L^ÕâÌ º◊ O`À<Õ WKåÛ#x K≥|∞
`«∞<åfl"å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü ~°∞HÍ<å(~°l) ——B#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ^Õ=Ùx g∞^Œ
¢Ñ¨=∂}O KÕã=≤ ∞s K≥|∞`«∞<åfl#∞. <Õ#∞ x[OQÍ XHõ `«ÖÏMò L^ÕâÌ º◊ O`À<Õ q_®‰õΩe
KåÛ#∞—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) PÜ«∞#‰õΩ ÉèÏ~°º#∞ uiy ^•OѨ`º« O
Ö’H˜ fã¨∞‰õΩ<Õ J#∞=∞uKåÛ~°∞. (J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[, ^•i‡)
ÉèÏO®ºÉèOí Å
ΰ `«ÖÏMò‰Ωõ xs‚`« Qõ_∞« =Ù~k. P Qõ_∞« =Ù֒Ѩ٠qÉè^ı ®Å∞ ^°¥O°~ KÕã∞¨ H˘x,
O®rǨ_>« ÏxH˜ Ü«µufl~KÍe. WHí á⁄ã¨Q^õ x° `Ëe#ǨC_Ë Qõ_∞« =Ù =Úyã≤# `«~åfi`« =¸_«=
™®i q_ÍHí∞ezÛ ÉèOí ΰ `Œ#ÉèÏO°º #∞~_ç q_çáÈ"åe. ÉèÏO°º O°∞`Œ∞„™®=~ PyáÈܵ ™®fl#~
KÕã≤# `Œ~åfi`Œ XHí™®i `ŒÖÏMò Wã¨∞Î#fl@∞¡ K≥áåÊe. O≥~_«=™®i ™®fl#~KÕâßHõ O≥~_«=™®i
`ŒÖÏMò WÇÍfie. P `Œ~åfi`Œ =¸_«=™®i ™®fl#~ KÕ¿ã=O°Hí∞ "Õz=ÙO_®e.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 361
D =¸_«∞ O°∞`Œ∞„Hí=∂Å HßÖÏxfl W^°Ì`ü (Qõ_«∞=Ù) J~>ÏO°∞. D Qõ_«∞=Ù ^®@Hí
=Ú~^Õ (JO>Ë "≥Ú^°>™˜ ®i `ŒÖÏMò `Œ~åfi`ŒQåx, ÖË^• O≥~_«=™®i `ŒÖÏMò `Œ~åfi`ŒQåx) ÉèOí ΰ
q_ÍHí∞Å L^ÕâÌ º◊ O =∂#∞Hí∞~>Ë Ü«µ^讄ǨHßO°~ ÉèÏO°º`À uiy HßѨÙO°~ KÕܵ« =K«∞Û. XHí"àÕ ◊
Qõ_∞« =Ù ^®>˜áÈ`Ë (J~>Ë =¸_«=™®i O°∞`Œ∞„™®=~ Híe#æ `Œ~åfi`Œ) "åi^ŒiÌ q"åǨÏO qKÕÛ^ù OŒ
J=Ù`«∞Ok. J`Œ#∞ `Œ# ÉèÏO°º`À =∞m§ HßѨÙO°~ KÕÜ«∂ÅO>Ë P"≥∞#∞ HÁ`ŒÎQå =∞O’™®i
qÇÍǨÏ~ (xHßÇπÏ) KÕã∞¨ H’=Åã≤ L~@∞~k. Jܵ`Ë P"≥∞ =¸_«=™®i O°∞`Œ∞„™®=~ Py
áÈܵ ™®fl#~ KÕâÍHí J`Œ#∞ =¸_«=™®i Hí∂_Í `ŒÖÏMò Wã¨∞<Î ®fl#x „ǨH> í ¿˜ ãÎ =∂„`Œ~ WHí
P"≥∞ J`ŒxH˜ âÍâ◊fi`Œ~Qå ^°¥~°=∞~ÚáÈ`Œ∞~k. ѨÙ#ifiÇÍǨxH˜ J=Hßâ◊~ ÖË^°∞.
ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ =∞^茺 qÉèË^•Å∞ f¢=™ê÷~ÚH˜ KÕi L¢kHõÎ "å`å=~°}O U~°Ê_ç#ѨÙÊ_»∞
ÃÑ^ŒÌÅ∞ "å\˜x x"åiOz "åi ã¨O™ê~åxfl K«Hõ¯Éˇ>ËìO^Œ∞‰õΩ â◊`«q^è•Å Hõ$+≤ KÕÜ«∂e.
Y∞~üP<£Ö’x D ¢H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''g∞ =∂@ÅHí∞ Z^°∞O°∞ K≥ÇÊ≤ uO°Q|õ _«`ÍO°x ÉèÜ í µ« =Ú#fl ¢ãÅΑ Hí∞ (#Ü«∂# ÉèÜ
í ∂« #)
#K«Û*ˇÇʨ ~_ç. (JÖÏ ^®iH˜O®HíáÈ`Ë) ÇÍix g∞ Ǩ_H« Åí #∞~_ç "ÕO∞° KÕܵ« ~_ç. (JǨÊ>˜H©
g∞ =∂@ q#HíáÈ`Ë) HÁ@ì~_ç. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ ÇÍO°∞ g∞Hí∞ q^èÜ Õ µ« ∞ÖܵáÈ`Ë WHí ÇÍix
J#=ã¨O°~Qå "Õkè~K«_ÍxH˜ ™®Hí∞Å∞ "≥`ŒHíHí~_ç. ÃÑ·# J~^°iHí~>Ë JkèHí∞_«∞,
J`Œ∞º#fl`Œ∞_≥#· ^Õ=Ù_«∞ L<®fl_«x Qõ∞O°∞~Î K«∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:34)
''ÉèÏO®ºÉèíO°ÎÅ =∞^è°º ã¨~|~^è®Å∞ K≥_çáÈ`ÍÜ«µx ÉèíÜ«µ=Ú~>Ë ÉèíO°Î |~^è°∞=ÙÅ
#∞~_ç XHí =∞^躰 =iÎx, ÉèÏO°º |~^è∞° =ÙÅ #∞~_ç XHí =∞^躰 =iÎx ÃÑ@∞ìH’~_ç. ÇÍi^°OÌ ∞°
HíÅã≤ Ǩiã≤u÷ x K«H¯í k^°^Ì Å° K«∞Hí∞~>Ë ^Õ=Ù_«∞ ^°~Ǩ`∞Œ Å =∞^躰 ™®#∞Hí∂Å`Œ Híey™®Î_∞« .
^Õ=Ù_«∞ ã¨Ofi° *Ï˝x, ã¨=∞ã¨~Î Ziy#ÇÍ_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:35)
~°∞`«∞HÍÅOÖ’ q_®‰õΩe=fi~å^Œ∞
¢ã‘HÎ ˜ q_ÍHí∞Å∞ ZǨC_«∞Ǩ_`ç Ë JǨC_«∞ W=fi_ÍxH˜ gÖË^¡ ∞° . ¢ã‘Î |Ç≤Ï+¨Ü
ì µ L#flǨC_«∞
`ŒÖÏMò W=fiHí∂_«^∞° . O°∞`Œ∞„™®=~ PyáÈܵ P"≥∞ ™êfl#O KÕã#≤ `Œ~åfi`Õ XHí™®i `ŒÖÏMò
WKÍÛ#x K≥áåÊe. Jܵ`Ë P`Œ~åfi`Œ P"≥∞`À Öˇ~· yHíã~¨ |~^è~° ÃÑ@∞ìH’Hí∂_«^∞° . Dq^è~° Qå
O≥~_«=™®i Hí∂_Í O°∞`Œ∞„™®=~ PyáÈܵ ™®fl#~KÕã≤# `Œ~åfi`Õ `ŒÖÏMò WÇÍfie. DÖ’Qå
ÉèÏO®ºÉèOí Åΰ ∞ O®rǨ_>
« ÏxH˜ „Ǩܵ« ufl~KÍe. z=i „Ǩܵ« `Œfl~ Hí∂_Í Ç¶e¨ ~K«Háí È`Ë =¸_«=
™®i O°∞`Œ∞„™®=~ PyáÈܵ ™®fl#~ KÕã≤# `Œ~åfi`Œ q_ÍHí∞eKÍÛ#x K≥Ç≤Ê P"≥∞ #∞~_ç
âÍâ◊fi`Œ~Qå "Õ~Ô á· ÈÇÍe. ~°∞`«∞HÍÅOÖ’ ™ê^è•~°}OQÍ ¢ã‘Å
Î ∞ z~°z~°ÖÏ_»∞`«∂ L^ÕâÌ º◊ ~°ÇÏ≤ `«OQÍ
q_®‰õΩʼnõΩ ^•if¿ã =∂@Å∞ ѨÅHõ_®xH˜ P™ê¯~°O LOk. W^˘Hõ "≥·^Œº ã¨O|O^èŒ"≥∞ÿ#
Ü«∞^•~°÷O. JO^Œ∞=Å¡ ~°∞`«∞HÍÅOÖ’ `«ÖÏMò W=fi_®xfl W™ê¡O "åiOzOk.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) ~°∞`«∞HÍÅOÖ’ `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeKåÛ~°∞.
nxfl QÆ∞iOz PÜ«∞# `«O¢_ç ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæ~° ¢Ñ¨™êÎq¿ãÎ, PÜ«∞# P¢QÆÇ≤Ïã¨∂Î
"≥O@<Õ J`«_çfl LѨã¨OǨÏiOK«∞HÀ=∞x P^ÕtOKå~°∞.
~°∞`«∞HÍÅOÖ’ q_®‰õΩezÛ# ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l)‰õΩ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) W™ê¡O ^èŒ~å‡xfl ZÖÏ q=iOKå~À K«∂_»O_ç:
362 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''Wɡfl L=∞~ü! h=Ù ã¨~Ô #· Ѩ^uúŒ J=ÅOaOK«Ö^Ë ∞Œ . ã¨~Ô #· Ѩ^uúŒ JO>Ë ~°∞`«∞¢™ê=O
PyáÈ~Ú ¢ã‘Î ™êfl#O KÕ¿ã=~°‰Ωõ h=Ù "Õz=ÙO_®e. `«~åfi`« ¢Ñ¨u ~°∞`«∞HÍÅO J#O`«~O°
XH˘¯Hõ¯ q_®‰õΩe"åfie. =¸_»=™êi ¢ã‘ΠѨiâ◊√^Œ∞ú~åÖˇ·# `«~°∞"å`« (z=i ™êiQÍ)
q_®‰õΩÅ∞ W=fi=K«∞Û ÖË^• q_®‰õΩe=fi‰õΩO_® (P ¢ã‘Î`À<Õ) ã¨O™ê~°O KÕÜ«∞=K«∞Û.——
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) D =∂@ qx ''<Õ<å"≥∞‰õΩ =¸_»∞ (™ê~°∞¡)
q_®‰õΩezÛ# `«~°∞"å`« LѨã¨OǨÏiOK«∞‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯#fl^• <å‰õΩ?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''ÖË^Œ∞. P"≥∞ "ÕÔ~·áÈ`«∞Ok† Wk áêѨ=∞=Ù`«∞Ok—— J<åfl~°∞.
(ɡǷ Ϩ d, `«¢ÉÏx)
D q+¨Ü∂« xfl QÆ∞iOz ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l)x H˘O^Œ~∞° J_çy#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞#
WÖÏ K≥¿ÑÊ"å~°∞: ''h=Ù h ÉèÏ~°º‰õΩ XHõ\˜ ÖË^• Ô~O_»∞™ê~°∞¡ q_®‰õΩe=fi_»O [iy`Õ,
JÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ##∞fl <å ÉèÏ~°º#∞ uiy ^•OѨ`º« OÖ’H˜ fã¨∞HÀ"åÅx
P^ÕtOKå~°∞. XHõ"Õà◊ h=Ù =¸_»∞ `«ÖÏY∞Å∞ W¿ãÎ WHõ h ÉèÏ~°º =∞~À ѨÙ~°∞+¨µ_çfl
ÃÑàϧ_»#O`«=~°‰õΩ P"≥∞ h‰õΩ x+≤^Œú=∞=Ù`«∞Ok. (JO>Ë h q"åǨÏ|O^èŒO #∞O_ç
"ÕÔ~·áÈ`«∞Ok.) ÃÑ·QÍ h=Ù áêѨO KÕã≤#"å_»=Ù ‰õÄ_® J=Ù`å=Ù.—— (=Úã≤¡O)
''q_«Hí∞Å∞ Wã¨∞Î<®fl#x O≥~_«∞™®O°∞¡ =∂„`Œ"Õ∞ K≥áåÊe. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ (xO°‚Ü«µ~
=∂O°∞ÛHí∞~>Ë) ã¨=Úz`Œ suÖ’ (ÉèÏO°º#∞) qÇÍǨÏ|~^è°~Ö’ HÁ#™®y~KÍe† ÖË^®
(J~>Ë xO°‚Ü«µ~ =∂O°∞ÛH’HíáÈ`Ë q_ÍHí∞eã¨∞Î<®fl#x =¸_«=™®i Hí∂_Í K≥¿ÑÊã≤
P"≥∞#∞) L`Œ=Î ∞ suÖ’ =kÖËÜ∂« e. JѨÙÊ_»∞ g∞~å"≥∞Hí∞ WzÛ# =ã¨∞=Î ÙÅÖ’ HÁ~`≥<· åã¨~ˆ ,
"åѨã¨∞ fã¨∞H’=_«~ g∞Hí∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~Hß^°∞. XHõ"Õà◊ ^ŒOѨ`«∞Å∞ ^≥·=xs‚`« Ѩiq∞`«∞ʼnõΩ
Hõ@∞ì|_ç LO_»ÖË=∞x J#∞‰õΩO>Ë, Jk "Õˆ~ q+¨Ü«∞O.——
''^°~Ǩ`∞Œ e^°OÌ ∞° ^≥=· xs‚`Œ Ǩiq∞`Œ∞ÅHí∞ Hí@∞ì|_ç L~_«Ö=Ë ∞x ÉèÜ
í µ« Ǩ_#ç ǨC_«∞ ¢ãΑ
`Œ# ÉèíO°ÎHí∞ UÇ‹∞·<® WzÛ J`Œx #∞~_ç "ÕO°∞Ǩ_«^°ÅK«∞Hí∞~>Ë ÇÍi^°Ìi =∞^è°º U^≥·<®
XǨÊO^°~ Hí∞^°O°_«~Ö’ `ŒÇ¨C ÖË^°∞. Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z# Ǩiq∞`Œ∞Å∞. ÇÍ>˜x
Ju„Híq∞~K«Hí~_ç. ^≥·=Ǩiq∞`Œ∞efl Ju„Híq∞~KÕÇÍOÕ ^°∞O®‡O°∞æÅ∞.—— ( Y∞~üP<£–2:229)
''(=¸_«=™®i) q_ÍHí∞e¿ã,Î WHí P ¢ãxΑ ^®~Ǩ`ºŒ |~^è~° Ö’H˜ fã¨∞H’_«~ J`ŒxH˜
^è°O°‡~ Hß^°∞, P"≥∞ =∞O’=ºH˜Îx qÇÍǨÏ=∂_ç J`Œ<®"≥∞Hí∞ q_ÍHí∞e¿ãÎ `ŒÇ¨Ê. XHí"Õà◊
"≥Ú^°>ɘ Oíè ,ΰ D ¢ã,Α W^°OÌ ¥° `å=Ú ^≥=· xs‚`Œ Ǩiq∞`Œ∞ÅHí∞ Hí@∞ì|_ç L~_«QÅõ =∞#∞Hí∞~>Ë
(WÖÏ) ÇÍO°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ uiy UHí=∞=_«~Ö’ `ŒÇ¨C ÖË^°∞. Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°‚ܵ~z#
Ǩiq∞`Œ∞Å∞. g>˜x PÜ«µ# qA˝Å H’ã¨~ q=iã¨∞<Î ®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:230)
''g∞O°∞ ¢ã‘ÎÅHí∞ (O≥~_«∞™®O°∞¡) q_ÍHí∞ezÛ# ã¨~^°O°ƒù~Ö’ ÇÍi Qõ_«∞=٠ѨÓiÎHß
=ã¨∞#Î flǨC_«∞ ÇÍix 㨄Hí=∞~Qå (g∞ W~@) L~_«x=fi~_ç. ÖË^® (=¸_«=™®i Hí∂_Í
q_ÍHí∞eã¨∞Î#fl@∞¡ „ǨHí>˜~z) ã¨Ç¨Ï$^°Ü«µ~`À ™®Qõ#~Ǩ~_ç. J~`ËQåx, p>˜H˜ =∂>˜H˜
"Õkè㨥ΠJ<®ºÜ«µ~ `ŒÅÃÑ>Ëì L^ÕÌâ◊º~`À ÇÍix PÇ≤ L~K«Hí~_ç. WÖÏ „Ǩ=iÎ~KÕÇÍ_«∞
x*ÏxH˜ `Œ#Hí∞`Í<Ë J<®ºÜ«µ~ KÕã∞¨ Hí∞~@∞<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:230)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 363
`«ÖÏMò–qaè#fl q^è•<åÅ∞
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeã¨∞Î<åfl#x XHõ™êi K≥Ñ≤Ê<å, Ô~O_»∞™ê~°∞¡ K≥Ñ≤Ê<å,
=¸_»∞™ê~°∞¡ K≥ÑÊ≤ <å Jk W^Œ`Ì ü (=¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅ QÆ_∞» =Ù) ^•\˜# `«~åfi`Õ J=∞Ö’¡H˜
=ã¨∞ÎOk. D QÆ_»∞=Ù HÍÅOÖ’ J`«<å"≥∞`À Öˇ·OyHõ ã¨O|O^èŒO ÃÑ@∞ìHÀ‰õÄ_»^Œ∞.
Éè~í ΰ XHõ\˜ ÖËHõ ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ `«ÖÏMò WzÛ#@∞¡ ã¨Ê+¨Oì QÍ K≥ÑÊ≤ # `«~åfi`« QÆ_∞» =ÙÖ’¿Ñ
ѨâßÛ`åÎÑO¨ K≥Ok ÉèÏ~°º`À ^•OѨ`º« rq`«O H˘#™êQÆ^Å Œ K«∞‰õΩO>Ë JÖÏ KÕÜ∞« =K«∞Û. JÖÏO\˜
Ѩiã≤÷uÖ’ Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º#∞ =∞m§ ^•OѨ`«ºOÖ’H˜ fã¨∞HÀ=_®xH˜ P"≥∞ J#∞=∞u
J=ã¨~O° ÖË^∞Œ . P"≥∞#∞ =∞m§ q"åǨÏO ‰õÄ_® KÕã∞¨ HÀ#=ã¨~O° ÖË^∞Œ . JO>Ë P"≥∞#∞ xHÍÇπÏ
KÕã¨∞HÀ‰õΩO_®<Õ Ñ¨i¢QÆÇ≤ÏOK«=K«∞Û. WÖÏO\˜ `«ÖÏMò#∞ '~°*~¸ `«ÖÏMò— JO\Ï~°∞.
''ÇÍi ÉèíO°ÎÅ∞ ѨÓO°fiã¨~|~^è®Å#∞ ѨÙ#O°∞^°úi~K«∞H’^°e¿ãÎ D Qõ_«∞=ÙÖ’Qå `Œ=∞
ÉèÏO°ºefl uiy ^®~Ǩ`Œº~Ö’H˜ fã¨∞Hí∞<Ë~^°∞Hí∞ ÇÍiH˜ ǨÏHí∞¯~k.—— (Y∞~üP<£–2:228)
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# Ѩ^•ÅÖ’ XHõ\˜ ÖËHõ Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡ `«ÖÏMò WzÛ#@∞¡ K≥Ñ≤Ê#
`«~°∞"å`« =¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅ QÆ_»∞=Ù QÆ_»záÈ~Ú<å J`«#∞ `«# ÉèÏ~°º#∞ Ѩi¢QÆÇ≤ÏOK«Hõ
áÈ`Õ ^•xfl 'ÉÏ~Ú<£ `«ÖÏMò— JO\Ï~°∞. ÉÏ~Ú<£ `«ÖÏMòÖ’ q"åǨÏ|O^èŒO ѨÓiÎQÍ
`≥yáÈ`«∞Ok. WÖÏ q"åǨÏ|O^è•xfl `≥Oz"Õ¿ã q_®‰õΩefl 'a`åÎ `«ÖÏMò— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
a`åÎ JO>Ë J~°cÖ’ J<ÕHõ J~å÷Å∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ XHõ\˜ ''¢`≥Oz"ÕÜ«∞_»O—— J<Õ J~°÷O
‰õÄ_® LOk. WÖÏO\˜ `«ÖÏMò WzÛ# ѨHõ∆OÖ’ H˘<åflà◊§‰õΩ J`«#∞ `«# ÉèÏ~°º#∞ uiy
^•OѨ`«ºOÖ’H˜ fã¨∞HÀ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë H˘`«ÎQÍ P"≥∞#∞ =∞m§ xHÍÇπÏ (q"åǨÏO) KÕã¨∞HÀ=Åã≤
LO@∞Ok. J^≥·<å ÉèÏ~°º W+¨ìѨ_ç`Õ<Õ KÕã¨∞HÀQÆÅ∞æ`å_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ XHõ\˜H˜ <åÅ∞QÆ∞ ™ê~°∞¡ ÉÏQÍ PÖ’zOz q_®‰õΩe"åfie. ^•x
HÀã¨O ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«# ÉèÏ~°º‰õΩ =¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅÖ’ =¸_»∞™ê~°∞¡ q_®‰õΩeã¨∞Î<åfl#x
K≥áêÊe. JO`ÕQÍx XˆH™êi =¸_»∞™ê~°∞¡ q_®‰õΩeã¨∞Î<åfl#x ‰õÄ_® K≥ѨʉõÄ_»^Œ∞.
QÆ_∞» =Ù֒Ѩ٠ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeã¨∞<Î åfl#x K≥ÑÊ≤ #O`« =∂¢`å# ÉèÏ~åºÉè~í Å
ΰ ∞
âßâ◊fi`«OQÍ q_çáÈÖË~°∞. J~Ú`Õ =¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅ QÆ_»∞=Ù QÆ_»=Hõ =ÚO^Õ J`«#∞ uiy
`«# ÉèÏ~°º`À ã¨O™ê~°O H˘#™êyOK«=K«∞Û. =¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅ QÆ_∞» =Ù (W^Œ`Ì )ü QÆ_z » áÈ~Ú#
`«~°∞"å`« q_®‰õΩeã¨∞Î<åfl#x "≥Ú^Œ@ K≥Ñ≤Ê# XHõ™êiˆH Jk q_®‰õΩʼnõΩ ^•ifã¨∞ÎOk.
`«ÖÏMò (q_®‰õΩÅ∞) ã¨∂~åÖ’x ''g∞~°∞ g∞ ¢ã‘Å
Î ‰õΩ q_®‰õΩe=fi^Œe¿ãÎ "åi QÆ_∞» =Ù
(P~°OÉèíO)Ö’ q_®‰õΩe=fiO_ç—— (65:1) J<Õ ã¨∂H˜ÎÃÑ· ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ
(~°l) "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''q_®‰õΩÅ∞ |Ç≤Ï+¨µì HÍÅOÖ’ W=fi‰õÄ_»^∞Œ . JÖψQ
~°∞`«∞¢™ê=O PyáÈ~Ú ™êfl#O KÕã≤# `«~°∞"å`« P"≥∞`À Éèí~°Î ã¨OÉè’yOz# ѨHõ∆OÖ’
‰õÄ_® q_®‰õΩÅ∞ W=fi‰õÄ_»^Œ∞. D Ô~O_»∞ Ѩiã≤÷`«∞Å∞ `«Ñ≤ÊOz P"≥∞ ~°∞`«∞¢™ê=O Jy
™êfl#O KÕã≤# `«~°∞"å`« XHõ ™êi `«ÖÏMò W"åfie. P q^èŒOQÍ XHõ™êi `«ÖÏMò WzÛ#
`«~°∞"å`« ''W^ŒÌ`ü—— QÆ_»∞=Ù =Úy¿ã^•HÍ J`«<å"≥∞#∞ uiy ^•OѨ`«ºOÖ’H˜ fã¨∞HÀHõ
áÈ`Õ P XHõ¯™êi WzÛ# `«ÖÏMòˆH P"≥∞ "Õ~°~ÚáÈ`«∞Ok.—— (Wɡfl [s~ü)
XˆH™êi =¸_»∞ `«ÖÏY∞e¿ãÎ =¸_»∞~°∞`«∞HÍÖÏÅ QÆ_»∞=Ù ^•\˜# `«~åfi`« ^•OѨ`«º
|O^èOŒ `≥yáÈ`«∞Ok. HÍx Wk +¨sJ`ü Pâ◊Ü∂« <Õfl HÍÅ~å¿ã ^Œ∞+¨K
ì ~« º° J=Ù`«∞Ok. JO`ÕHÍ^Œ∞,
364 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥"· å¢QÆÇ¨ xH˜ QÆ∞~°Ü∞Õ º áêѨHÍ~°ºO ‰õÄ_® J=Ù`«∞Ok. WÖÏO\˜ J*Ï˝# "≥Y
· i =Å¡<Õ W™ê¡g∞Ü«∞
q_®‰õΩŠѨ^Œúux ¢Ñ¨`«º~°∞÷Å∞ Z^ÕÌ"å KÕÜ«∞QÆÅ∞æ`«∞<åfl~°∞. x*ÏxH˜ Wk =º‰õΩÎÅ J*Ï˝#O,
|ÅÇ‘Ï#`«ÖËQÍx, W™ê¡O ֒ѨO ZO`«=∂¢`«O HÍ^Œ∞.
XHõ`«#∞ `«# ÉèÏ~°º‰õΩ UHõ HÍÅOÖ’ =¸_»∞™ê~°∞¡ q_®‰õΩeKåÛ_»∞. H˘O^Œ~°∞
J`«x q+¨Ü«∞O Uq∞@x ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)x J_çy`Õ, PÜ«∞# ["åaã¨∂Î ''J`«#∞
`«# ¢Ñ¨Éèí∞"å[˝#∞ kèHõ¯iOKå_»∞—— Jx J<åfl~°∞.
q_®‰õΩÅ∞ W=fi^ŒÅz# =ºH˜Î "≥Ú^Œ\˜ ~°∞`«∞HÍÅO QÆ_z » # `«~∞° "å`« XHõ™êi q_®‰õΩÅ∞
W"åfie. =∞m§ ~°∞`«∞HÍÅO `«~°∞"å`«<Õ Ô~O_»=™êi q_®‰õΩÅ∞ W"åfie. P `«~°∞"å`« =¸_»=
~°∞`«∞HÍÅO ^•HÍ "Õz=ÙO_®e. DÖ’QÍ ÉèÏ~°º `«# 㨢`«Ê=~°Î#`À Éèí~°Î#∞ "≥∞Ñ≤ÊOz q_®‰õΩÅ∞
LѨãO¨ ǨÏiOѨ *Ë~ÚOK«∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ gÅ∞O@∞Ok. ÖË^• Éè~ˆí Î XHõ\H˜ ˜ <åÅ∞æ™ê~°∞¡ PÖ’zOz,
`å<Õ U^≥·<å á⁄~°áê@∞ KÕã≤=ÙO>Ë ^•xfl ã¨ik^Œ∞ÌH˘x =¸_»=™êi q_®‰õΩe=fi‰õΩO_® Ü«∞^è•
¢Ñ¨HÍ~°O ÉèÏ~°º`À HÍѨÙ~°O KÕÜ«∞=K«∞Û. =¸_»= ~°∞`«∞HÍÅO =~°‰õį_® ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ =∞^茺
á⁄O`«# ‰õΩ^Œ~°HõáÈ`Õ =¸_»= ~°∞`«∞HÍÅO =Úyã≤# `«~°∞"å`« =¸_»=™êi q_®‰õΩezÛ
âßâ◊fi`«OQÍ ÉèÏ~°º#∞ "Õ~°∞KÕÜ«∂e. WÖÏO\˜ `«ÖÏMò#∞ '=ÚQÆÖÏÎ `«ÖÏMò— JO\Ï~°∞.
=¸_»∞™ê~°∞¡ q_®‰õΩezÛ# `«~°∞"å`« P ¢ã‘Îx uiy KÕѨ@ì_®xH˜ ѨÙ~°∞+¨µxH˜ J=HÍâ◊O
ÖË^Œ∞. XHõ"Õà◊ `«# ÉèÏ~°º ZÖÏO\˜ áêѨO Z~°QÆ^Œx ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ P"≥∞<Õ uiy q"åǨÏ=∂_»
^Œe¿ãÎ, q"åǨÏqKÕÛù^ŒO QÍqOK«|_ç# P ¢ã‘Îx =∞~˘Hõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ q"åǨÏ=∂_ç J`«<å"≥∞`À
ã¨OÉè’yOz q_®‰õΩe¿ãÎ W`«#∞ (`˘e Éèí~°Î) P"≥∞#∞ =∞m§ q"åǨÏO KÕã¨∞HÀ=K«∞Û.
XHõ`«#∞ `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩe¿ãÎ P"≥∞ =∞~˘Hõ =ºH˜Îx q"åǨÏ=∂_çOk. HÍx
J`«#∞ ‰õÄ_® q_®‰õΩe=fi_»O`À D q+¨Ü«∂xfl H˘O^Œ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^Œ$+≤ìH˜ `≥zÛ
''P ¢ã‘Î `«# "≥Ú^Œ\˜ Éè~í #ΰ ∞ uiy q"åǨÏ=∂_»@O ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ <å?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ PÜ«∞# ''HÍ^Œ∞. P"≥∞ "≥Ú^Œ\˜ Éèí~°ÎÖÏ D Éèí~°Î ‰õÄ_® P"≥∞#∞ J#∞ÉèíqOK«#O`«
=~°‰õΩ P"≥∞ uiy J`«_çfl q"åǨÏ=∂_»@O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ——x J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü iá¶ê Y∞s˚ (~°l) QÍi =∂rÉèÏ~°º F~ÀA
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ iá¶ê (~°l)QÍi =∂rÉèÏ~°º#∞. PÜ«∞#
<å‰õΩ =¸_»∞ q_®‰õΩÅ∞ WzÛ "Õâß~°∞. P `«~°∞"å`« <Õ#∞ J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ a<£ [c~ü
(~°l)x q"åǨÏ=∂_®#∞. HÍx UO ÖÏÉèíO? PÜ«∞#QÍi ^ŒQÆæ~° QÆ∞_»¤‰õΩK«∞Û ÖÏO\˜
=ã¨∞Î=Ù `«Ñ¨Ê =∞Ô~ÖÏO\˜ qÅ∞"≥·# =ã¨∞Î=Ù ÖË^Œ∞—— Jx J#flk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D
=∂@Å∞ qx z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂ ''J~Ú`Õ #∞=Ùfi =∞m§ iá¶ê ^ŒQÆæiH˜ áÈ"åÅ#∞
‰õΩO@∞<åfl"å? HÍx #∞=Ùfi J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£x, J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ x#∞fl P™êfikOK«#O`«=~°‰õΩ
Wk ™ê^茺O HÍ^Œ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Ú`«ÎѶ¨Y∞<£ JÖˇ·)
q_®‰õΩÅ `«~°∞"å`« =∞ǨÏ~ü ã¨=∞㨺
''g∞O°∞ g∞ÉèÏO°ºÅ#∞ HíÅ∞ã¨∞H’=_ÍxH˜ =Ú~^°∞ ÇÍi =∞ǨÏO∑ xO°‚Ü«µ~Hßx ѨHõ∆OÖ’
ÇÍiH˜ q_ÍHí∞e¿ãÎ `ŒÇC¨ ÖË^∞° . JÖÏ~>˜ ã≤u÷ Ö’ ÇÍiH˜ Z~`À HÁ~`Œ (™⁄=Ú‡) `ŒÇʨ xã¨iQå
=Ú@ì*ˇáåÊe. ^è°xHí∞_≥·<®, ¿Ñ^°ÇÍ_≥·<® `Œ# â◊H˜Î"Õ∞O°Hí∞ `Œy# suÖ’ nxfl J~^°*ËÜ«∂e.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 365
Wk ã¨`∞Œ ÊO°∞+¨∞Å∞ <ˇO"° OÕ Û° =Åã≤# qkè.—— (Y∞~üP<£–2:236)
''g∞O°∞ g∞ÉèÏO°ºÅ#∞ HíÅ∞ã¨∞H’_ÍxH˜ =Ú~^Õ ÇÍiH˜ q_ÍHí∞Å∞ W=fi=Åã≤=¿ãÎ,
xs‚`Œ=∞ǨÏO∑Ö’ ã¨Qõ~ ™⁄=Ú‡ K≥e¡~K«=Åã≤ L~@∞~k. Jܵ`Ë ¢ã‘Î =∞$^°∞"≥·Yi
J=Å~a~z (=∞ǨÏO∑ fã¨∞H’HíáÈܵ)`Ë, ÖË^® qÇÍǨÏ|~^è°~ `Œ# Jnè#~Ö’ =Ù#fl
ѨÙO°∞+¨∞_«∞ =∞$^°∞"≥·Yi J=Å~a~z (=∞ǨÏO∑ ѨÓiÎQå WzÛÇıã≤)`Ë Jk "ÕOÕq+¨Ü«µ~.
g∞OÕ (J~>Ë Ñ¨ÙO°∞+¨∞ÖË) ã¨ÇϨ $^°Üµ« ~`À g∞ ǨÏHí∞¯#∞ =^°Å∞Hí∞~>Ë =∞s =∞~zk. Wk
^≥·=cèuH˜ KÍÖÏ ^°Qõæi=∂O°æ~. ǨO°ã¨ÊO°~ L^®O°ã¨fiÉèÏ=~`À =∞ã¨Å∞H’=_«~ =∞O°z
áÈHí~_ç. g∞O°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åhfl ^Õ=ÙxH˜ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y∞~üP<£–2:237)
`«ÖÏMò W=fi_®xH˜ <åÅ∞QÆ∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞
=∞ǨÏ~üx |\˜ì, ^•OѨ`«º ã¨∞MÏxfl |\˜ì `«ÖÏMò <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞QÍ LOk:
1–xHÍÇπÏ (q"åǨÏO) ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ =∞ǨÏ~ü ^èŒ#O x~°‚~ÚOK«|_»‰õΩO_® LO_ç,
ÉèÏ~°º`À HõÅ=Hõ =ÚO^Õ P"≥∞‰õΩ `«ÖÏMò W=fi_»O. (Y∞~üP<£–2:236)
2–xHÍÇπÏ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ =∞ǨÏ~ü ^èŒ#O x~°‚~ÚOK«|_ç LO_ç, ÉèÏ~°º`À HõÅ=Hõ
=ÚO^Õ P"≥∞‰õΩ `«ÖÏMò W=fi_»O. (Y∞~üP<£–2:237)
3–=∞ǨÏ~ü^èŒ#O x~°‚~ÚOK«|_ç LO_ç, ÉèÏ~°º`À HõÅ=_»O ‰õÄ_® [iyáÈ~Ú#
`«~°∞"å`« `«ÖÏMò W=fi_»O. (Y∞~üP<£–2:229)
4–=∞ǨÏ~ü ^èŒ#O x~°‚~ÚOK«|_»‰õΩO_® LO_ç, ÉèÏ~°º`À HõÅ=_»O [iyáÈ~Ú#
`«~°∞"å`« `«ÖÏMò W=fi_»O.
`«ÖÏMò W=fi_®xH˜ D ¢H˜Ok x|O^èŒ#Å∞ ‰õÄ_® áê\˜OKåe:
D `«ÖÏMò WKÕÛ =ºH˜Î K≥` · #« º=O`«∞_≥· LO_®e. ''JѨ™ê‡~°Hõ ã≤u÷ Ö’ L#fl"å_»∞,
|∞nú*Ï˝<åÅ∞ ã¨=ºOQÍ ÖËx"å_»∞ WKÕÛ `«ÖÏMò `«Ñʨ ¢Ñ¨u (=∞x+≤ WKÕÛ) `«ÖÏMò ^è~Œ ‡°
ã¨=∞‡`«"Õ∞—— Jx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞. (ui‡l)
D `«ÖÏMò WKÕÛ =ºH˜Î `«# W+¨ì ¢Ñ¨HÍ~°"Õ∞ `«ÖÏMò W"åfie. W`«~°∞Å |Å=O`«O`À
`«ÖÏMò W¿ãÎ Jk <≥~°"Õ~°^Œ∞. (JO>Ë K«@ìO ¢Ñ¨HÍ~°O ÉèÏ~°º "Õ~°∞HÍ^Œ∞.)
D `«ÖÏMò WKÕÛ =ºH˜Î =Ü≥∂[#∞_»~Ú LO_®e.
''=ÚQÆ∞æ~°∞ =º‰õΩÎÅ#∞ (Ѩ~°Ö’HõOÖ’) qKåiOK«_»O [~°QÆ^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
`≥eáê~°∞. XHõ_»∞, x¢^ŒáÈÜÕ∞"å_»∞ "Õ∞Ö’¯#O`«=~°‰õΩ. Ô~O_À"å_»∞, ÉÏÅ∞_»∞ Ü«ÚHõÎ
=Ü«∞ã¨∞û‰õΩ ~å#O`«=~°‰Ωõ . =¸_À"å_»∞, |∞nú*Ï˝<åÅ∞ =∞O^ŒyOz#"å_»∞ ã¨Ê$ǨÏÖ’H˜
~å#O`«=~°‰Ωõ .—— (Wɡfl=∂[)
D ~°∞`«∞¢™ê=O PyáÈ~Ú ™êfl#O KÕã≤# `«~°∞"å`«<Õ ¢ã‘ÎH˜ `«ÖÏMò W"åfie.
D `«ÖÏMò W=fi_®xH˜ Hõhã¨O W^Œ~ Ì ∞° =Úã≤O¡ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ™ê‰õΩ∆ Å∞QÍ LO_®e. W^ŒiÌ
™êHõº∆ O ÖˉΩõ O_® `«ÖÏMò ã¨iHÍ^Œ∞. (''g∞Ö’ <®ºÜ«µ~ áå>˜~KÕ W^°iÌ fl ™®Hí∞∆ Å∞Qå ÃÑ@∞ìH’~_ç.
("åO°∞) ^Õ=Ùx H’ã¨~ L#flkL#fl@∞¡ ã¨iQåæ ™®Hí∆ºq∞ÇÍfie.——–Y∞~üP<£.65:2)
366 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
™ê^è•~°}OQÍ ^ŒOѨ`∞« Å =∞^躌 Ѩ~㰠ʨ ~° J=QÍǨÏ#, ¢¿Ñ=∂#∞~åQÍÅÖ’ U^≥<· å ֒ѨO
Hõey#ѨÙÊ_»∞ ÖË^• Ѩ~°ã¨Ê~° q~°∞^Œúã¨fiÉèÏ"åÅ∞ L#flѨÙÊ_»∞ `«ÖÏMò ã¨=∞㨺 =ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ
ÉèÏ~°ºÉèí~°Îe^ŒÌ~°∂ H©K«∞ÖÏ@Å∞ ÖˉõΩO_® J<Àº#ºOQÍ ã¨O™ê~°O ™êyã¨∞Î#flѨÊ\˜H© "åiÖ’
Z=Ô~<· å ^è•i‡Hõ, <≥u· Hõ qÅ∞=efl HÍÅ~åã¨∞OÎ >Ë "åi `«e^¡ OŒ ¢_»∞ʼnõΩ "åix q_»n¿ã ǨωõΩ¯Ok.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l)‰õΩ XHõ ÉèÏ~°º LO_Õk. P"≥∞#∞
PÜ«∞# ZO`À ¢¿Ñq∞ã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. HÍx ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°)‰õΩ P"≥∞ KÕ¿ã H˘xfl KÕ+¨ìÅ∞
#KÕÛqHÍ=Ù. JO^Œ∞=Å¡ P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩe=fi=∞x H˘_»∞‰õΩ#∞ P^ÕtOKå~°∞ PÜ«∞#.
HÍx H˘_»∞‰õΩ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) JO^Œ∞‰õΩ x~åHõiOKå~°∞. ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D q+¨Ü∂« xfl
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ^Œ$+≤Hì ˜ fã≤HÔ àϧ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''J|∞ÌÖÏ¡! h ÉèÏ~°º‰õΩ
q_®‰õΩeKÕÛ~Ú—— Jx P*Ï˝Ñ≤OKå~°∞. (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ XHõ`«#∞ =zÛ ''<å `«e¡ <å ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩ
eKÕÛÜ«∞=∞x ##∞fl =uÎ_ç KÕ™ÈÎOk. nxH˜ g∞ ã¨ÖǨ Uq∞\’ K≥ѨÊO_ç—— Jx J<åfl_»∞.
^•xH˜ ǨϢ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''<Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) <À@ q#fl
=∂@<Õ h‰õΩ K≥|∞`å#∞. '`«e¡^ŒO¢_»∞Å∞ ã¨fi~°æ^•fi~åÅÖ’ =∞^茺 LO_Õ ^•fi~åÅ∞ =O\˜
"å~°∞— Jx ¢Ñ¨=zOKå~åÜ«∞#. WѨÙÊ_»∞ h W+¨ìO, P ^•fi~åÅ#∞ HÍáê_»∞‰õΩO\Ï"À
ÖËHõ <åâ◊#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï"À h"Õ x~°‚~ÚOK«∞HÀ—— Jx J<åfl~°∞. P =ºH˜Î ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O qx `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeKÕÛâß_»∞. (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) É’kèOz# =∞~À Ç≤Ï`ÀH˜Î ‰õÄ_® WHõ¯_» ZO`À QÆ=∞<å~°›"≥∞ÿ#k.
PÜ«∞# WÖÏ P<åfl~°∞: ''ÉèÏ~°º ^Œ∞~°fl_»`Q« Å Æ ¢ã‘Î Jx `≥eã≤ ‰õÄ_® q_®‰õΩÅ∞ W=fi‰õΩO_®
P"≥∞#∞ JÖψQ ^ŒQÆæ~° ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«_»∞.—— (JǨχ^£)
67. ''Y∞ÖÏ—— (¢ã‘ÎeKÕÛ q_®‰õΩÅ∞)
W™ê¡O ѨiÉèÏ+¨Ö’ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘ÎH˜ WKÕÛ q_®‰õΩefl ''`«ÖÏMò—— Jx, ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µx H˜KÕÛ
q_®‰õΩefl 'Y∞ÖÏ— JO\Ï~°∞. JO>Ë =kÖËÜ«∞_»O, q_çáÈ=_»O, "Õ~°∞Ѩ_»@O J<Õ J~å÷Å∞
L<åfl~Ú. +¨sJ`üѨiÉèÏ+¨Ö’ Y∞ÖÏ JO>Ë ¢ã‘Î `«# Éèí~°Î#∞ =kÖËÜ«∞_»O ÖËHõ Éèí~°Î#∞O_ç "Õ~°∞
Ѩ_»@O Jx J~°÷O. q_®‰õΩÅ q+¨Ü«∞OÖ’ ѨÙ~°∞+¨µxH˜ ZO`« JkèHÍ~°=ÚO^À ¢ã‘ÎH˜ ‰õÄ_®
JO`Õ JkèHÍ~°=ÚOk. J~Ú`Õ ÉèÏ~°º WKÕÛã≤# q_®‰õΩefl Éèí~°Î P"≥∂kOK«=Åã≤ LO@∞Ok.
''™®^è®O°}~Qå ¢ã‘ÎÅÃÑ· ѨÙO°∞+¨∞ÅHí∞ ZÖÏ~>˜ ǨÏHí∞¯Å∞<®flܡ∂ <®ºÜ«µÇ¨O°~Qå
ѨÙO°∞+¨∞ÅÃÑ· ¢ã‘Îʼnõį_Í JÖÏ~>˜ ǨÏHí∞¯ÖË L<®flܵ. HßHíáÈ`Ë Ñ¨ÙO°∞+¨∞ÅHí∞ ¢ã‘ÎÅÃÑ· XHí
"≥∞@∞ì PkèHíº`Œ L~k. ^Õ=Ù_«∞ â◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞, q"ÕK«<®Ç¨O°∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:228)
D ÉèÏ~°º#∞ =kÖËÜ«∞_®xH˜ Éèí~°Î P"≥∞H˜KÕÛ q_®‰õΩefl `«ÖÏMò JO\Ï~°∞. Éèí~°Î #∞O_ç
q_çáÈ=_®xH˜ ÉèÏ~°º J`«xH˜KÕÛ q_®‰õΩefl Y∞ÖÏ JO\Ï~°∞.
D ¢ã‘Î |Ç≤Ï+¨µì, ¢Ñ¨ã¨∂u "≥∞ÿÅ, g~°ºã¨öÅ#O ÖÏO\˜ JѨiâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’ L#flѨÙÊ_»∞ Éèí~°Î
P"≥∞‰õΩ `«ÖÏMò W=fi‰õÄ_»^Œ∞. HÍx ¢ã‘Î JÖÏO\˜ JѨiâ◊√^•ú=ã¨÷Ö’Œ L#flѨÊ\˜H© P"≥∞ `«#
Éèí~°Î‰õΩ Y∞ÖÏ W=fiK«∞Û.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 367
DÉèí~°Î `«ÖÏMò WzÛ#ѨÙÊ_»∞ ^•xH˜ W`«~°∞Öˇ=i P"≥∂^ŒO J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. ÉèÏ~°º
Y∞ÖÏ WzÛ#ѨÙÊ_»∞ ^•xH˜ P"≥∞ Éèí~°Î P"≥∂^ŒO LO_®e.
D Éèí~°Î `«ÖÏMò W¿ãÎ Ö’QÆ_» `åxzÛ=Ù#fl =∞ǨÏ~ü ^èŒ#O ÉèÏ~°º #∞O_ç "åѨã¨∞
fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. ÉèÏ~°º Y∞ÖÏ W¿ãÎ Éèí~°Î #∞O_ç fã¨∞‰õΩ#fl =∞ǨÏ~ü ^èŒ#O J`«xH˜ "åѨã¨∞
KÕÜ«∞=Åã≤ LO@∞Ok. (Y∞~üP<£–2:229)
J~Ú`Õ W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O Éè~í ΰ Y∞ÖÏ q+¨Ü∞« O
Ö’ ÉèÏ~°º#∞ "Õkèã¨∂Î =uÎ_ç KÕã≤ P"≥∞ #∞O_ç #+ì̈ѨiǨ~°O =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞_»O J^èŒ~°‡O
(ǨÏ~åO) J=Ù`«∞Ok. ^•xH˜ D ¢H˜Ok Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÖË P^è•~°O:
¨ ''g∞~å"≥∞Hí∞ (=∞ǨÏO∑ ÖË^• W`«~° HÍ#∞HõÅ ~°∂ѨOÖ’) WzÛ# =ã¨∞Î=ÙÅÖ’
HÁ~`≥·<å㨈~, "åѨã¨∞ fã¨∞H’=_«~ g∞Hí∞ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~Hß^°∞.—— (2:229)
¨ ''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! |Å=~`Œ~Qå ¢ã‘ÎÅ (Pã≤Î)H˜ ÇÍO°ã¨∞Öˇ· áÈ=_«~ g∞Hí∞ ^è°O°‡
ã¨=∞‡`Œ~Hß^°∞. JÖÏQÕ g∞O°∞ g∞ ÉèÏO°ºÅH˜zÛ# =∞ǨÏO∑Ö’ HÁ~`ŒÉèÏQõ~ Hß*Ë¿ã L^ÕÌâ◊º~`À
ÇÍix "Õkè~K«_«~ Hí∂_Í g∞Hí∞ ÉèÏ=º~Hß^°∞.—— (4:19)
¨ ''g∞O®"≥∞ÃÑ· hÖÏǨx~^°Å∞ "Õã≤, =∞sJ~`Œ J<®ºÜ«µ~Qå ^®xfl uiy fã¨∞
Hí∞~>ÏO®? (Z~`Œ ã≤Qõ∞æKÕ@∞!) g∞i^°ÌO°∞ XHíi ^®fiO® =∞O˘HíO°∞ ã¨∞Y~ J#∞Éèíq~KÍO°∞.
P"≥∞ g∞^°QõæO° (qÇÍǨÏ~ ^®fiO®) Qõ>˜ì ÇÍQåÌ#~ fã¨∞Hí∞~k. JÖÏ~@ǨC_«∞ g∞O®"≥∞
^è°<®xfl |Å=~`Œ~Qå ZÖÏ fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞?—— (4:21)
ÉèÏ~°º q_®‰õΩefl Éèí~°Î P"≥∂kOKåÖÏ?
ÉèÏ~°º WKÕÛ (Y∞ÖÏ) q_®‰õΩʼnõΩ Éèí~°Î P"≥∂^ŒO LO_®Å#_®xH˜ =ÚYºOQÍ =¸_»∞
HÍ~°}ÏÅ∞ L<åfl~Ú:
1–W™ê¡O q_®‰õΩefl ^èŒ~°‡ã¨=∞‡uOzOk HÍx, ^•xfl ¢áÈ`«ûÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞. D ǨωõΩ¯#∞
=∂~åæO`«~°O ÖËx Ѩiã≤÷uÖ’ =∂¢`«"Õ∞ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ"åe. ã¨=∂[OÖ’ q_®‰õΩÅ∞ Z‰õΩ¯"≥·
áÈ=_®xfl, `«~°K«∞QÍ ã¨O™ê~åÅ∞ ‰õÄeáÈ=_®xfl W™ê¡O Z#fl\˜H© HÀ~°∞HÀ^Œ∞. g\˜H˜ J_»∞¤Hõ@ì
"ÕÜ«∞_®xˆH W™ê¡O q_®‰õΩŠǨωõΩ¯#∞ =∞øeHõOQÍ Ñ¨Ù~°∞+¨µxH˜ WzÛOk. D ǨωõΩ¯#∞ qx
Ü≥∂yOKÕ =ÚO^Œ∞ J`«#∞ Jxfl q^è•ÖÏ ‰õ∆Ω}‚OQÍ PÖ’zOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– ÃÑo¡ÃÑ\ωõΩÅ HÀã¨O ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ KåÖÏ _»|∞ƒ ÉèíiOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk.
=∞ǨÏ~ü ÃÑ·HõO K≥e¡OK«=Åã≤ LO@∞Ok. QÆ_»∞=Ù (W^ŒÌ`ü) HÍÅOÖ’ q_®‰õΩÅ∞ fã¨∞‰õΩ#fl
ÉèÏ~°º áÈ+¨}, =ã¨u Y~°∞ÛÅ∞ Éèií OK«=Åã≤ LO@∞Ok. ~Ô O_ÀÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ"åÅO>Ë Pi÷HOõ QÍ
J<ÕHõ W|ƒO^Œ∞Å∞ Z^Œ∞~À¯=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. Wxfl Y~°∞ÛÅ∞O_»QÍ J`«#∞ q_®‰õΩŠǨωõΩ¯#∞
JO`« ã¨∞Å∞=ÙQÍ ZÖÏ qxÜ≥∂yOK«QÆÅ∞æ`å_»∞? ¢ã‘Î g∞^Œ Wxfl ÉÏ^茺`«Å∞ LO_»=Ù QÆ#Hõ
P"≥∞ q_®‰õΩŠǨωõΩ¯#∞ ѨÙ~°∞+¨µxHõO>Ë ã¨∞ÅÉèOí QÍ qxÜ≥∂yOK«∞HÀ QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok. JO^Œ∞Hˆ
W™ê¡O `«ÖÏMò ǨωõΩ¯#∞ ¢ã‘ÎH˜ W=fi‰õΩO_® ѨÙ~°∞+¨µxH˜ WzÛOk.
2–qâ◊fiáêʼnõΩ_»∞ Ñ≤Å¡ÅÃÑOѨHõO ÖÏO\˜ Ju=ÚYº"≥∞ÿ#, ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# ÉÏ^茺`«#∞ ¢ã‘Î
g∞^Œ "≥∂áê_»∞. WÖÏO\˜ ÉÏ^茺`« <≥~°"Õ~åÛÅO>Ë ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨Î`«fiO, f¢="≥∞ÿ#
ÉèÏ"À¢^ÕHÍÅ∞, ã¨`fi« ~° K«~º° ÅÔH· "Õy~°áê@∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÅHõ}
∆ ÏÅ∞ ZO`À J=ã¨~O° . D ÅHõ}
∆ ÏÅ∞
368 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ѨÙ~°∞+¨µxHõ<åfl ¢ã‘ÎÖ’<Õ Z‰õΩ¯= L<åfl~Ú. Ñ≤Å¡"å_çH˜ ZѨÙÊ_»∞ U=∞=ã¨~°O =ã¨∞ÎO^À#x
P"≥∞ HõxÃÑ@∞ìH˘x LO@∂ U^≥·<å J=ã¨~°O ~åQÍ<Õ `«Hõ∆}"Õ∞ ^•xfl f~°Û_®xH˜ P"≥∞ ZO`À
P~å@Ѩ_»∞`«∞Ok. XHõ"Õà◊ q_®‰õΩÅǨωõΩ¯ ¢ã‘ÎH˜ W¿ãÎ Ñ≤Å¡Å ÃÑOѨHÍxH˜, "åi ã¨∞tHõ∆}‰õΩ
ZO`À ¢Ñ¨Ü≥∂[#Hõ~°"≥∞ÿ# D ÅHõ∆}ÏÅ∞ q_®‰õΩÅǨωõΩ¯ qxÜ≥∂QÆOÖ’ #+¨ìáÈ`å~Ú.
3–ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ¢ã‘HÎ ˜ =∞ǨÏ~ü K≥eO¡ K«_O» `À áê@∞ P"≥∞ áÈ+¨}, =∂#=∞~åº^ŒÅ Ѩi~°H}
∆õ
ÉÏ^茺`«Å∞ ã‘fiHõiOz P"≥∞ÃÑ· Ü«∂[=∂#º ǨωõΩ¯Å∞ ã¨OáêkOKå_»∞. ZO`À Y~°∞ÛÃÑ\˜ì,
=∞Ô~O`À ÉÏ^茺`« fã¨∞H˘x `«# ™⁄O`«O KÕã¨∞‰õΩ#fl XHõ qÅ∞"≥·# =ã¨∞Î=Ù `«# J#∞=∞u
ÖˉõΩO_® `«##∞ =kÖËã≤ "Õˆ~KÀ\˜H˜ áÈ=_®xfl U =∞xÃ+·<å ã¨Ç≤ÏOK«QÆÅ_®? ã¨Ç≤ÏOK«ÖË_»∞.
HÍ|\˜ì P =ã¨∞Î=Ù `«# #∞O_ç q_çáÈ=_®xH˜ J`«x J#∞=∞u `«Ñ¨ÊHõ HÍ=Åã≤LO@∞Ok.
"ÕkèOKÕ Éèí~°Î #∞O_ç q=ÚH˜Î =∂~°æ"Õ∞ ''Y∞ÖÏ——
Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩÅ∞ W=fi‰õΩO_® "Õkèã¨∞ÎO>Ë, J`«x Hõ|O^èŒÇ¨Ï™êÎÅ #∞Oz
P"≥∞#∞ q=ÚH˜Î KÕÜ∞« _®xH˜ W™ê¡g∞Ü«∞ <åºÜ«∞™ê÷xH˜ JkèHÍ~°O LOk. Éè~í ΰ q_®‰õΩe=fi_®xH˜
x~åHõi¿ãÎ <åºÜ«∞™ê÷#O q"åǨÏqKÕÛù^ŒO KÕã≤ ¢ã‘Îx J`«x #∞O_ç âßâ◊fi`«OQÍ "Õ~°∞KÕã¨∞ÎOk.
Ô~O_»= Ybá¶ê ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°) ^ŒQÆæ~°‰õΩ XHõ ¢ã‘Î `«#Éèí~°Î =º=Ǩ~°O fã¨∞H˘zÛ
J`«x #∞O_ç `«#‰õΩ q_®‰õΩÅ∞ WÑ≤ÊOK«=∞x J_çyOk. ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) P"≥∞‰õΩ
ã¨ÇϨ #O =Ç≤Ïã¨∂Î Éè~í `ΰ À HõÅã≤ LO_»=∞x #K«Û*ˇáêÊ~°∞. HÍx P"≥∞ JO^Œ∞‰õΩ JOwHõiOK«
ÖË^Œ∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) P"≥∞#∞ XHõ WO\’¡ LOz, P WO\’¡ Hõã¨∞=Ù
xOÑ≤ `«Å∞ѨÙÅ∞ =¸~ÚOKå~°∞. P q^èŒOQÍ =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ LOz# `«~°∞"å`«
''WѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤÷u ZÖÏ LOk?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞.
^•xHÍ =∞Ç≤Ïà◊ ''^≥·=™êH˜∆! <å‰õΩ D =¸_»∞ ~å¢`«∞à◊§Ö’<Õ HÍã¨ÎO`« ã¨∞YO
ÅaèOzOk—— J#flk. ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D=∂@ qx P"≥∞ Éèí~°Î#∞ ''D"≥∞ K≥qáÈQÆ∞
Öˇ·<å 㨈~ fã¨∞H˘x D"≥∞‰õΩ q_®‰õΩeKÕÛ~Ú—— Jx P^ÕtOKå~°∞. (Hõ+¨µÊùÖò <å=∞)
Ybá¶ê ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) HÍÅOÖ’ ǨϢ[`ü ~°c a<£Î =∞ø*ò a<£ W¢á¶ê (~°l)
`«# ^ŒQÆæ~°∞#fl ^èŒ#=∞O`å fã¨∞H˘x `«#‰õΩ q_®‰õΩe=fi=∞x Éèí~°Î#∞ ZO`«QÍ<À ¢áê^èÕÜ«∞
Ѩ_®¤~∞° . HÍx P Éè~í ΰ P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩe=fi_®xH˜ x~åHõiOKå_»∞. JѨÙÊ_®"≥∞ D =º=Ǩ~°O
Ybá¶ê ^Œ$+≤ìH˜ fã≤ÔHàϧ~°∞. Ybá¶ê ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) P"≥∞ Éèí~°Î#∞ Ñ≤eÑ≤Oz ''D"≥∞
[_»‰õΩÃÑÊ Ãã·`«O fã¨∞H˘x q_®‰õΩeKÕÛ~Ú—— Jx P*Ï˝Ñ≤OKå~°∞. (Ѷ¨`«∞›ÖòÉÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ ''Y∞ÖÏ——#∞ QÆ∞iOz ǨϢ[`ü ™êa`ü a<£ Mˇ·ãπ (~°l)
L^ŒO`«O KåÖÏ ¢Ñ¨ãk≤ HÔú H˜¯Ok. PÜ«∞# ÉèÏ~°ºÅÖ’ [g∞ÖÏ (~°l) a<£Î Jca<£ ã¨Å∂Öò
J<Õ P"≥∞ `«# Éèí~°Î#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ WÖÏ Ñ¶≤~åº^Œ∞ KÕâß~°∞:
''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ##∞fl PÜ«∞#`À U q+¨Ü«∞"≥∞ÿ<å 㨈~ Z#fl\˜H© HõÅѨ*ÏÅ^Œ∞. <Õ#∞
<å =Úã¨∞QÆ∞ ÃÑ·ÔHuÎ K«∂¿ãÎ PÜ«∞# H˘O^Œ~°∞ =º‰õΩÎÅ`À HõÅã≤ =ã¨∞Î<åfl~°∞. "åiÖ’
JO^ŒiHõ<åfl PÜ«∞# #Å¡QÍ, á⁄\˜ìQÍ, qHõ$`«OQÍ HõxÊOKå~°∞.—— (Wɡfl[s~ü). ''^≥·=™êH˜∆!
=∞`« q+¨Ü«∞OÖ’QÍx, jÅOÖ’QÍx PÜ«∞xfl <Õ#∞ â◊OH˜OK«_»O ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ <å‰õΩ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 369
PÜ«∞# qHõ$`«~∂° ѨO #K«ÛÖË^∞Œ .—— (Wɡfl[s~ü). ''^≥=· ™êH˜Q∆ Í K≥|∞`«∞<åfl#∞. <å‰õΩ ^Õ=Ùx
Ѩ@¡ ÉèíÜ«∞"Õ∞ QÆ#Hõ ÖËHõáÈ~Ú=ÙO>Ë, <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ <Õ#`«x =ÚYg∞‡^Œ
T¿ã ^•xfl.—— (Wɡfl[s~ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''ã¨~ˆ , J`«#∞ h‰õΩ (=∞ǨÏ~üQÍ) WzÛ# `À@ uiy=fi
QÆÅ"å?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xHÍ"≥∞ ''P, J`«xOHÍ Z‰õΩ¯=J_çy<å W=fiQÆÅ#∞—— J<åfl~°∞.
''Z‰õΩ¯= JHõ¯~°ÖË^Œ∞. J`«#∞ WzÛ# `À@ uiyKÕÛ~Ú KåÅ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨). P `«~åfi`« PÜ«∞# ^•xfl XѨÙÊHÀ=Åã≤OkQÍ Ç¨Ï¢[`ü ™êa`ü (~°l)x P^ÕtOKå~°∞.
J^Õq^èŒOQÍ Ç¨Ï¢[`ü ™êa`ü a<£ Mˇ·ãπ (~°l) Ô~O_»= ÉèÏ~°º ǨÏcÉÏ a<£Î ã¨∞ÃÇ·ÏÖò
J<åûiÜ«∂ (~°l) ‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæiH˜ =zÛ Éèí~°Î ~°∂Ѩو~YÅ∞ `«#‰õΩ #K«Û
ÖË^xŒ , `«#‰õΩ ^≥=· cèu ÖËHáõ È~Ú=ÙO>Ë J`«x =ÚYg∞‡^Œ T¿ã^•#flx Ѷ~≤ åº^Œ∞ KÕâß~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P"≥∞‰õΩ ‰õÄ_® q_®‰õΩÅ∞ WÑ≤ÊOKå~°∞. (Wɡfl=∂[)
Éèí~°Î `«#‰õΩ `å#∞ q_®‰õΩÅ∞ (`«ÖÏMò) W¿ãÎ `å#∞ ÉèÏ~°º‰õΩ WzÛ# =∞ǨÏ~ü#∞
=^ŒÅ∞HÀ=Åã≤O^Õ. JO`ÕHÍ^Œ∞, Éèí~°Î ÃÑ>Ëì ÉÏ^èŒÅ∞ ÉèíiOK«ÖËHõ ÉèÏ~°º q_®‰õΩÅ∞ (Y∞ÖÏ)
HÀi#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® J`«#∞ =∞ǨÏ~ü#∞ uiy fã¨∞HÀ=_»O J^èŒ~°‡"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
''JѨÙÊ_»∞ g∞~å"≥∞Hí∞ (=∞ǨÏO∑ ÖË^• W`«~° HÍ#∞HõÅ ~°∂¿Ñ}) WzÛ# =ã¨∞Î=ÙÅÖ’
HÁ~`≥·<å㨈~, "åѨã¨∞ fã¨∞H’=_«~ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞. XHõ"Õà◊ ^ŒOѨ`«∞Å∞ ^≥·=xs‚`«
Ѩiq∞`«∞ʼnõΩ Hõ@∞ì|_ç LO_»ÖË=∞x J#∞‰õΩO>Ë, Jk "Õˆ~ q+¨Ü«∞O.—— (Y∞~üP<£–2:229)
q"åǨÏ|O^èOŒ ¢`≥Oz ÉèÏ~åºÉè~í eΰ fl "Õ~∞° KÕ¿ã =∞~À ™ê^è<Œ åxfl `«¢Ñ¶‘Mò (q"åǨÏqKÕÛ^ù OŒ )
JO\Ï~°∞. q"åǨÏqKÕÛù^ŒO KÕ¿ã JkèHÍ~°O MÏrH˜ ÖË^• W™ê¡g∞Ü«∞ <åºÜ«∞™ê÷<åxH˜ =∂¢`«"Õ∞
LO@∞Ok. Wq Ô~O_»∂ ÖËxKÀ@¡ ^èŒ~°‡âߢã¨ÎO `≥eã≤# =Úã≤¡OÃÑ^ŒÌÅ∞ DѨx KÕÜ«∞=K«∞Û.
q"åǨÏqKÕÛ^ù OŒ x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞HÀ=_®xH˜ H˘xfl ¢Ñ¨`ºÕ Hõ HÍ~°}ÏÅ∞<åfl~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ:
Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º Öˇ·OyˆHK«Ûù f~°ÛÖËx Jâ◊‰õΩÎ_»~Ú LO_»@O† XHõ"Õà◊ â◊H˜Î L<åfl U^≥·<å
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# "åºkèH˜ QÆ∞~°~Ú LO_»@O† Ñ≤zÛ"å_»~Ú áÈ=_»O† ÉèÏ~°º áÈ+¨}ÉèÏ~°O
=Ç≤ÏOK«ÖËHõ áÈ=_»O† ÉèÏ~°º ÉÏQÀQÆ∞Å#∞ Ѩ\˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_® P"≥∞#∞ ѨÓiÎQÍ q㨇iOK«_»O†
ZHõ¯_çHÔ <· å Ѩ`åÎÖ‰Ë Ωõ O_® áÈ=_»O. D HÍ~°}ÏÅÖ’ U^˘Hõ¯\˜ L<åfl ã¨~ˆ MÏr (<åºÜ«∂kèHÍi)
q"åǨÏqKÕÛù^ŒO ^Œ~°MÏã¨∞Î#∞ P"≥∂kOz ÉèÏ~åºÉèí~°ÎÅ#∞ "Õ~°∞ KÕÜ«∞QÆÅ_»∞.
JÖψQ ÉèÏ~°º L#‡`«∞Î~åÖˇ·áÈ`Õ ÖË^• ã¨OÉè’QÍxH˜ Ü≥∂QƺOHÍx "åºkèH˜ QÆ∞~°~Ú`Õ
ÖË^• ã¨OÉè’y¿ãÎ P "åºkè Éèí~°Î‰õΩ ã¨O¢Hõq∞OKÕ ¢Ñ¨=∂^ŒO LO@∞O^Œx _®Hõì~ü ã¨iìÃѶ· KÕ¿ãÎ Éèí~°Î
‰õÄ_® q"åǨÏqKÕÛù^ŒO HÀã¨O MÏr =ÚO^Œ∞ ^Œ~°MÏã¨∞Î ÃÑ@∞ìHÀ=K«∞Û.
JѨxO^ŒÅ∞, P~ÀѨ}Ö#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨=HõÎ f~°∞ÊÅ∞
''jÅ=`Œ∞Öˇ·# ¢ã‘ÎÅÃÑ· JǨx~^° "≥∂Ç≤, ^®xH˜ #Å∞Qõ∞O°∞ ™®Hí∆∞Å∞ fã¨∞Hí∞O®ÖËx
"åix Z#Éèˇ· HÁO°_Í^≥|ƒÅ∞ HÁ@ì~_ç. J@∞=~>˜ =ºHí∞ÎÅ∞ K≥¿ÑÊ ™®H∆ߺxfl WHõ Z#fl>˜H©
ã‘fiHíi~K«Hí~_ç. "åO°ã¨Å∞ ^°∞O°˚#∞Å∞. Jܵ`Ë DxO®fiHí~ `Œ~åfi`Œ ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À ^≥·ÇÍxfl
"Õ_«∞HÁx `Œ=∞ #_«=_çHí#∞ ã¨ik^°Ì∞Hí∞#flÇÍO°∞ =∂„`Œ~ ^°∞O°˚#∞Å∞Qå ǨiQõ}˜~K«|_«O°∞.
(JÖÏ~>˜ÇÍi q+¨Ü«µ~Ö’) ^Õ=Ù_«∞ Hí∆=∂je, ^°Ü«∂=∞Ü«µ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–24:4,5)
370 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''jÅ=`Œ∞Öˇ·# J=∂Ü«µHí =Úã≤¡~ =∞Ç≤Ïà◊ÅÃÑ· ÖËxáÈx JǨx~^°Å∞ "≥∂¿ÑÇÍO°∞
W@∞ „ǨÇ~¨ K«~Ö’#¥, J@∞ ǨOÖ° ’Hí~Ö’#¥ âÍǨ„Qõã∞¨ ÅÎ =Ù`ÍO°∞. ÇÍiH’ã¨~ Híi<î ®u Híi#î
tHí∆ HßK«∞HÁx L~k.—— (Y∞~üP<£–24:23)
''WÖÏ JǨx~^°Å∞ "≥∂¿ÑÇÍO°∞ `Œ=∞ <Àà◊∞§, Hßà◊∞§, KÕ`Œ∞ÖË `Œ=∞ JHí$`ͺefl
Qõ∞i~z ™®Híº∆ q∞KÕÛ O’*ÁHí>˜ =ã¨∞~Î ^°#fl ã¨~Qõu =∞O°záÈHí∂_«^∞° . PO’A ^Õ=Ù_«∞ "åi
JO°›`#Œ ∞ |>˜ì "åiH˜ ѨÓi΄ǨuǶŨ ~ W™®Î_∞« . JǨC_«∞ `ˇÅ∞ã¨∞~Î k "åiH˜ ^Õ=Ù_Ë ã¨`ºŒ =∞x,
^Õ=Ù_Ë x*Ïxfl x[~KÕã≤ K«¥¿ÑÇÍ_«x.—— (Y∞~üP<£–24:24,25)
D 㨥H˜Î (24:23) Qõ∞i~z =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡~) WÖÏ ÇͺMϺ
x~KÍO°∞: ''Ǩq„`Œ∞O®Öˇ#· ¢ã‘ÃÎ Ñ· (ÖËxáÈx) JǨx~^° "Õܵ« _«~ J~>Ë =~^Õà§◊ ã¨`¯Œ O°‡
Å#∞ KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ <®â◊#~ KÕã∞¨ H’=_«"∞Õ .—— (`«„ÉÏx)
24:4,5 ã¨∂‰õΩÅ Î Ö’ jÅ=`«∞Öˇ#· =Úã≤O¡ =∞Ç≤Ïà◊ÅÃÑ· Z=Ô~<· å JѨxO^Œ "Õ¿ãÎ ^•xH˜
"å~°∞ #Å∞QÆ∞~°∞ ™ê‰õΩ∆ ºefl fã¨∞‰õΩ~å"åÅx ^Õ=Ù_»∞ P^ÕtOKå_»∞. D P^ÕâO◊ =Úã≤O¡ ÅÖ’
J<ÕHõ ¢Ñ¨â◊flÅ#∞ ÖË=nã≤Ok. XHõ ¢ã‘Î ^Œ∞~°fl_»`«#∞ K«∂ã≤ Ѩ~°Ñ¨Ù~°∞+¨µ_»∞ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«
QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. ™ê‰õ∆Ωefl fã¨∞‰õΩ~åÖËx"å_»∞ P ¢Ñ¨™êÎ=#<Õ Z`«Î_»∞. HÍx ã¨fiÜ«∞OQÍ Éèψ~º
P áê_»∞ѨxH˜ áêÅÊ_»@O Hõàϧ~å K«∂ã≤#ѨÙÊ_»∞ Éèí~°Î UO K≥Ü«∂ºe?
J`«#∞ #Å∞QÆ∞~°∞ ™ê‰õ∆ΩºÅ#∞ fã¨∞‰õΩ~åÖË_»∞. XHõ"Õà◊ P"≥∞#∞ ǨÏ`«=∂iÛ`Õ
ǨÏO`«‰õΩ_çQÍ tHõ∆‰õΩ QÆ∞iHÍ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. ã¨Ç≤Ï¿ãÎ P"≥∞ =∞iO`« |i`≥yOK«=K«∞Û. ÖË^•
P áê_»∞Ѩx XHõ~∞° flO_ç =∞~˘HõiH˜ xâ◊≈|ÌOQÍ ¢áêH˜ ã¨OѶ∞¨ OÖ’ J`«#∞ `«Ö`ˇ ∞« HÎ ˘x u~°QÖÆ xË
Ѩiã≤÷u =ã¨∞ÎOk. áÈx q_®‰õΩezÛ =^ŒeOK«∞‰õΩO>Ë P"≥∞, P"≥∞ ¢Ñ≤Ü«Ú_»∞ UtHõ∆‰õΩ
QÆ∞iH͉õΩO_® Ü«∞^ÕKÛ« Où QÍ u~°∞QÆ∞`«∂ ã¨OѶ∞¨ OÖ’ Jj¡Å`«#∞ "åºÑ≤OѨ*™Ë êÎ~∞° . ÃÑ·QÍ P"≥∞
Hõ<Õ J¢Hõ=∞ã¨O`å#O Éèí~°Î áêe@ QÆ∞k|O_»~Ú áÈ`«∞Ok.
D ¢Ñ¨â◊flÅ∞ "≥Ú^Œ\’¡ ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ LÉÏ^• (~°l) =ÚO^Œ∞‰õΩ =KåÛ~Ú.
JѨÙÊ_®Ü«∞# "åºMϺxã¨∂Î ''XHõ"àÕ ◊ WÖÏO\˜ =º=Ǩ~°O ^Œ∞~°^$Œ +¨=ì âß`«∞Î <å WO\’¡
<å Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ [iy`Õ <Õ#∞ ™ê‰õΩ∆ ºÅ HÀã¨O "≥uHˆ Ѩx KÕÜ∞« ‰õΩO_® JѨÊ\˜HÑõ Ù¨ Ê_»∞
Y_»Oæ `À D ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯i™êÎ#∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
P `«~∞° "å`« H˘<åflà◊§Hˆ H˘O^Œ~∞° Éè~í Åΰ ∞ WÖÏO\˜ =º=Ǩ~åÅ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
ã¨xflkèH˜ `≥KåÛ~°∞. JÖÏO\˜ Éè~í Åΰ Ö’ XHõ`#« ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) P™ê÷<åxH˜ =zÛ WÖÏ
q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! XHõ"àÕ ◊ Z=Ô~<· å `«# ÉèÏ~°º ѨH¯õ Ö’ Ѩ~Ñ° Ù¨ ~°∞+¨µ_»∞
LO_»@O K«∂ã≤#ѨÙÊ_»∞, P ã¨OQÆu J`«x <À@ "≥Å∞=_ç`Õ g∞~°∞ J`«xH˜ JѨxO^Œ
tHõ∆ qkè™êÎ~∞° . P"≥∞#∞ K«O¿Ñ¿ãÎ g∞~°`x« ÃÑ· ǨÏ`åº<Õ~O° "≥∂Ñ≤ J`«_flç ǨÏ`«=∂~°∞Û`å~°∞.
q∞#fl‰õΩO_çáÈ`Õ Ö’Ö’# =∞O_çáÈ`«∂ ÉÏ^èŒÑ¨_»`å_»∞. JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ J`«<ÕO
KÕÜ∂« e?—— ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''^Õ"å! D ã¨=∞㨺#∞ h"Õ Ñ¨i+¨¯iOKåe——
Jx ^≥"· åxfl ¢áêi÷OKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
J~Ú`Õ D ã¨=∞㨺‰õΩ ã¨O|OkèOz# ^≥"· å[˝ ~åHõÑÓ¨ ~°fi"Õ∞ ǨϢ[`ü Ç≤ÏÖÏÖò a<£
L=∞Ü«∞º (~°l) =zÛ `å#∞ Hõàϧ~å K«∂ã≤# `«#ÉèÏ~°º x~åfiHõO QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 371
(ã¨) =ÚO^Œ∞ UHõ~=° ÙÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''™êHõº∆ O fã¨∞‰õΩ~å.
™êHõ∆ºO fã¨∞‰õΩ~åÖËHõáÈ`Õ h‰õΩ JѨxO^Œ tHõ∆ qkèOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞.
JHõ¯_Õ ‰õÄ~°∞Û#fl W`«~=° Úã≤O¡ Å∞ D=∂@ qx f¢=PO^Àà◊# =ºHõÑÎ i¨ Kå~°∞. ǨϢ[`ü
Ç≤ÏÖÏÖò (~°l) U=∂¢`«O HõOQÍ~°∞Ѩ_‰» Ωõ O_® ''q∞=∞‡efl ¢Ñ¨=HõQÎ Í xÜ«∞q∞Oz ѨOÑ≤#
^≥·=™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. <Õ#∞ <åHõàϧ~å K«∂ã≤, K≥=ÙÖÏ~å q#fl ã¨OѶ¨∞@##∞ g∞
^Œ$+≤Hì ˜ `≥ã∞¨ <Î åfl#∞. <å q+¨Ü∞« OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ <å gѨÙ#∞ HÍáê_Õ P^ÕâO◊ J=`«iOѨ*™Ë êÎ
_»x <å‰õΩ ѨÓiÎ #=∞‡HõO LOk—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_ô ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ J=`«iOKå~Ú:
''WHí ÉèÏO°ºÅÃÑ· JǨx~^°"≥∂Ç≤# ÉèíO°ÎÅ∞, ^®xH˜ `Í=Ú`ŒÇ¨Ê =∞O≥=O°¥ ™®Hí∆∞Å∞
ÖËx ǨHí∆~Ö’ (WÖÏ KÕÜ«µ=Åã≤L~@∞~k:) ÇÍiÖ’ XHíO°∞ <®Å∞Qõ∞™®O°∞¡ ^Õ=Ùx g∞^Œ
„Ѩ=∂}~KÕã≤ `Œ# PO’Ǩ} x["Õ∞#x ™®Hí∆º~ K≥áåÊe. Jܵ^À™®i `Œ# PO’Ǩ}
J|^°=ú ∞ܵ`Ë `Œ#ÃÑ· ^Õ=Ùx JaèâÍǨ~ Ǩ_∞« QåHíx ǨÅHße. JÖÏQÕ (x~k`Œ∞O®Öˇ#· ) ¢ãΑ
Hí∂_Í <®Å∞Qõ∞ ™®O°∞¡ ^Õ=Ùx g∞^Œ „Ǩ=∂}~ KÕã≤ J`Œx PO’Ǩ} J|^°ú=∞x ™®Hí∆ºO
WÇÍfie. Jܵ^À ™®i, J`Œx PO’Ǩ} x[=∞~Ú`Ë `Œ#ÃÑ· ^≥Ç· Í„QõÇϨ ~ qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_∞«
QåHíx ǨÅHße. Dq^è°~Qå P"≥∞Hí∞ tHí∆ `ŒÇ¨C`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–24:6–9)
D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ J=`«iOz# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "å\˜ ¢Ñ¨HÍ~°O f~°∞Ê
KÕÜ∞« _®xH˜ ǨϢ[`ü Ç≤ÏÖÏÖò a<£ L=∞Ü«∞º (~°l)x, PÜ«∞# ÉèÏ~°º#∞ Ñ≤eÑ≤OKå~°∞.
"åi^ŒiÌ H˜ D ã¨∂‰õΩÖ Î ’¡x ^≥"· å[˝ qxÊOz ''ÉÏQÍ PÖ’zOK«∞HÀO_ç. WǨÏÖ’Hõ Ü«∂`«#
HõO>Ë Ñ¨~Ö ° ’Hõ Ü«∂`«# KåÖÏ Hõi#î OQÍ LO@∞Ok—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü Ç≤ÏÖÏÖò D=∂@ qx ''D"≥∞ÃÑ· <Õ#∞ x[=∞~Ú# xO^Œ<Õ "≥∂áê#∞——
J<åfl~°∞. PÜ«∞# ÉèÏ~°º ''Wk ѨzÛJ|^ŒOú —— J#flk. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åi^ŒiÌ =∂@Å∞
q<åflHõ ''WѨÙÊ_»∞ g∞i^Œ~Ì ∂° ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ∂« e—— Jx P^ÕtOKå~°∞.
D P^Õâ◊O q#QÍ<Õ =ÚO^Œ∞QÍ Ç¨Ï¢[`ü Ç≤ÏÖÏÖò (~°l) ÖËz Y∞~üP<£ P[˝
¢Ñ¨HÍ~°O ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ∞« _»O ¢áê~°OaèOKå~°∞. ¢Ñ¨=∂}O ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''g∞i^ŒÌiÖ’ XHõ~°∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® J|nú‰õΩÅx ^Õ=ÙxH˜ `≥Å∞ã¨∞. =∞i g∞i^ŒÌiÖ’
Z=Ô~<· å KÕã#≤ `«ÑÙ¨ ʉõΩ ѨâßÛ`åÎÑѨ _¨ `» å~å?—— Jx =∂\˜=∂\˜H˜ J_ç̂Q"å~°∞.
ǨϢ[`ü Ç≤ÏÖÏÖò (~°l) J~Ú^Œ= ™êi ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ∞« _®xH˜ =ÚO^Œ∞ ã¨a‰è Ωõ Ö’¡
H˘O^Œ~∞° PÜ«∞#`À ''Ç≤ÏÖÏÖò! ^≥"· åxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» . Ѩ~Ö
° ’Hõ Ü«∂`«# HõO>Ë WǨÏÖ’Hõ
Ü«∂`«# KåÖÏ `ÕeQÍæ LO@∞Ok. J~Ú^À ™êi ¢Ñ¨=∂}O h‰õΩ Ü«∂`«# `≥zÛ
ÃÑ_»∞ÎOk—— Jx J<åfl~°∞. ^•xHÍÜ«∞# ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ <å gѨÙ#∞
HÍáê_ç# ^Õ=Ù_»∞ Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’ ‰õÄ_® ##∞fl (#~°H)õ Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞`å_»∞—— Jx
J<åfl~°∞. D=∂@ K≥ÑÊ≤ PÜ«∞# J~Ú^À ™êi ‰õÄ_® ¢Ñ¨=∂}O KÕâß~°∞.
`«~°∞"å`« PÜ«∞# ÉèÏ~°º ‰õÄ_® ÖËz ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_»O ¢áê~°OaèOzOk.
J~Ú^À ™êi ¢Ñ¨=∂}O KÕÜ«∞_®xH˜ =ÚO^Œ∞ ã¨aè‰õΩÅ∞ P"≥∞`À ‰õÄ_® ''^≥·"åxH˜
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞. Ѩ~°Ö’Hõ Ü«∂`«# HõO>Ë ¢Ñ¨Ñ¨OK«Ü«∂`«# ÉèíiOK«_»O KåÖÏ `ÕeHõ. D
372 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
J~Ú^À ™êi ¢Ñ¨=∂}O hÃÑ· ^≥·=tHõ∆ Ѩ_»\ÏxH˜ HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞.
D =∂@ q#QÍ<Õ P ¢ã‘Î F Hõ} ∆ O Py ã¨OkQÆOú Ö’ Ѩ_áç È~ÚOk. ^•O`À [#O WHõ
P"≥∞ KÕã#≤ `«ÑÙ¨ Ê XѨÙʉõΩO@∞O^Œx `«ÅKå~°∞. HÍx P"≥∞ ã¨OkQÆOú #∞Oz `Õ~∞° H˘x
''<Õ#∞ âßâ◊fi`«OQÍ <å `≥QÆ"åà◊§#∞ J==∂#Ѩ~°K«ÖË#∞—— Jx J#flk. P `«~°∞"å`«
P"≥∞ J~Ú^Œ= ™êi ‰õÄ_® ¢Ñ¨=∂}O KÕãO≤ k.
P `«~åfi`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) q"åǨÏqKÕÛù^ŒO KÕã≤ "åi^ŒÌix "Õ~°∞KÕ~ÚOKå~°∞.
JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''D"≥∞(Hõ_∞» ѨÙÖ’x) Ñ≤Å"¡ å_»∞ `«O¢_ç H˘_»∞‰õΩQÍ H͉õΩO_®
`«e¡ H˘_»∞‰õΩQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å_»∞. WHõ#∞O_ç D"≥∞ÃÑ· QÍx, D"≥∞ Ñ≤Å"¡ å_çÃÑ· QÍx
xO^Œ"Ü Õ ∞« _®xH˜ Z=iH© JkèHÍ~°O ÖË^∞Œ . D"≥∞ÃÑ· ÖË^• D"≥∞ H˘_»∞‰õΩÃÑ· xO^Œ"¿Õ ã
"å~°∞ Y[Ѷπ (JѨxO^Œ) tHõ‰∆ Ωõ J~°∞›Ö=Ù`å~°∞. D"≥∞ `«ÖÏMò fã¨∞HÀ=_»OQÍx, q`«O
`«∞=~Ú áÈ=_»OQÍx [~°QHÆ õ =ÚO^Õ Éè~í ΰ #∞O_ç "Õ~∞° KÕÜ∞« |_»∞`ÀOk QÆ#Hõ W^Œ`Ì ü
HÍÅOÖ’ P¢â◊Ü∞« O, áÈ+¨}Y~°∞ÛÅ∞ á⁄O^Œ_®xH˜ D"≥∞‰õΩ ZÖÏO\˜ ǨωõΩ¯ÖË^∞Œ .——
f~°∞Ê =Úyã≤# `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨a‰è Ωõ Å#∞ L^ÕtÌ Oz =∂\Ï¡_∞» `«∂
''D"≥∞ ¢Ñ¨ãq¨ Oz# `«~∞° "å`« Ñ≤Å"¡ å_ç ~°∂ѨÙ~ˆ YÅ∞ ѨijeOK«O_ç. XHõ"àÕ ◊ Ñ≤Å"¡ å_çÖ’
Ç≤ÏÖÏÖò áÈeHõÅ∞O>Ë Ç≤ÏÖÏÖò H˘_»∞‰õΩ J=Ù`å_»∞† xOk`«∞_ç (xOk`«∞~åe ¢Ñ≤ÜÚ « _ç)
áÈeHõÅ∞O>Ë J`«x H˘_»∞Hˆ J=Ù`å_»∞—— Jx J<åfl~°∞. H˘O`«HÍÖÏxH˜ P ¢ã‘Î ¢Ñ¨ãq¨ O
zOk. K«∂¿ãÎ Ñ≤Å¡"å_çÖ’ xOk`«∞~åe ¢Ñ≤Ü«Ú_ç áÈeHõÖË HõxÊOKå~Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) D ã¨OQÆu qx ''¢Ñ¨=∂}ÏŠѨ^uúŒ ÖËHáõ È~Ú LO>Ë (ÖËHõ =ÚO^Õ ^≥=· ¢QÆO^äOŒ
f~°∞Ê KÕã=≤ ÙO_»Háõ È`Õ <Õh ¢ã‘ΠѨ@¡ KåÖÏ Hõi#î OQÍ =º=ǨÏiOKÕ"å_çfl—— Jx J<åfl~°∞.
(D ã¨OѶ∞¨ @# ã¨∞¢Ñ¨ã^≤ úŒ ǨÏnã¨∞ ¢QÆO^ä•Åxfl\˜Ö’#∂ ¿Ñ~˘¯#|_çOk.)
|∞MÏi, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú =ÔQ·~å ǨÏnã¨∞ ¢QÆO^ä•ÅÖ’ ã¨ÃÇÏÖò
a<£ ™ê^£ ™ên, WɡflL=∞~ü (~°l)Å∞ LÖËd¡ Oz# Hõ^<Œä åÅ ¢Ñ¨HÍ~°O L"≥=· ∞~ü (~°l)x,
PÜ«∞# ÉèÏ~°º#∞ ¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOK«_®xH˜ =∞ã‘^Œ∞‰õΩ Ñ≤eÑ≤OK«_»O [iyOk.
¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOKÕ =ÚO^Œ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) "åo§^ŒsÌ fl ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î ''g∞i^ŒiÌ Ö’
XHõ~°∞ J|nú‰õΩÅx ^Õ=ÙxH˜ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. =∞i g∞Ö’ Z=Ô~·<å ѨâßÛ`åÎѨѨ_»∞`«∂
`«ÑÙ¨ Ê XѨÙʉõΩO\Ï~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. HÍx "åi^ŒiÌ Ö’ Z=~°∂ `«ÑÙ¨ Ê XѨÙÊHÀÖË^∞Œ .
JOKÕ`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) W^ŒiÌ KÕ`å ¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOKå~°∞.
¢Ñ¨=∂}O KÕã#≤ `«~∞° "å`« L"≥=· ∞~ü (~°l) =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! WѨÙÊ_»∞
<Õh ¢ã‘xÎ <å ^•OѨ`º« OÖ’ H˘#™êQÆx¿ãÎ <Õ#∞ J|nú‰Ωõ }‚=Ù`å#∞—— Jx J<åfl~°∞. D
=∂@ K≥ÑÊ≤ "≥O@<Õ PÜ«∞# ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) J#∞=∞u fã¨∞HÀ‰õΩO_®<Õ `«#ÉèÏ~°º‰õΩ
XˆH™êi =¸_»∞ `«ÖÏY∞Å∞ WzÛ"Õâß~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) PÜ«∞xzÛ# q_®‰õΩefl P"≥∂kOz ÉèÏ~åºÉè~í Šΰ =∞^躌 `«¢Ñ¶M‘ ò
(q"åǨÏqKÕÛ^ù OŒ ) KÕ~ÚOKå~°∞. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ PÜ«∞# =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''Wk Ѩ~㰠ʨ ~°O
¢Ñ¨=∂}O KÕ¿ã ^ŒOѨ`∞« Å =∞^躌 KÕ~ÚOKÕ q"åǨÏqKÕÛ^ù OŒ —— Jx J<åfl~°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 373
D ǨÏnã¨∞#∞ LÖËd¡ Oz# ã¨ÃÇÏÖò a<£ ™ê^£ (~°l) nxÃÑ· "åºMϺxã¨∂Î ''WÖÏ
¢Ñ¨=∂}O KÕ¿ã ^ŒOѨ`∞« Å =∞^躌 q"åǨÏqKÕÛ^ù OŒ KÕ~ÚOK«_O» ¢Ñ¨=HõÎ ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞"≥∞ÿ
áÈ~ÚOk. q"åǨÏqKÕÛ^ù OŒ `«~∞° "å`« WHõ Z#fl\˜H© "åi^Œ~Ì ∞° UHõO HÍ=_®xH˜ gÖË^¡ ∞Œ ——
Jx J<åfl~°∞. WOHÍ PÜ«∞# ''JѨÙÊ_® ¢ã‘Î QÆ~°ƒù=uQÍ LO_çOk. P QÆ~°ƒùO `å#∞
KÕãO≤ k HÍ^Œx L"≥=· ∞~ü J<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ Ñ≤Å"¡ å_»∞ `«eH¡ ˘_»∞‰õΩQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«_O»
[iyOk. Dq^èŒOQÍ P Ñ≤Å¡"å_»∞ `«e¡ Pã≤ÎH˜, `«e¡ J`«x Pã≤ÎH˜ "å~°ã¨∞ÅÜÕ∞ºÖÏ
ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∞O U~°Ê_çOk—— Jx ‰õÄ_® J<åfl~°∞.
=∞~À LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒOѨ`∞« Å KÕ`« ¢Ñ¨=∂}O KÕ~ÚOz#
`«~åfi`« ''WѨÙÊ_»∞ g∞ qKå~°}ÉÏ^茺`« ^Õ=ÙxÃÑ· LOk. g∞ W^ŒÌiÖ’ XHõ~°∞ `«Ñ¨ÊHõ
J|nú‰Ωõ Åx ^Õ=ÙxH˜ `≥Å∞ã¨∞—— J<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# Éè~í `ΰ À ''WHõ#∞Oz D"≥∞
h‰õΩ ÉèÏ~°ºQÍ LO_»^Œ∞. Hõ#∞Hõ D"≥∞ÃÑ· ÃÑ`«Î#O KÕÜ«∞_®xH˜ hÔHÖÏO\˜ JkèHÍ~°O
ÖË^∞Œ . D"≥∞ÃÑ· ZÖÏO\˜ ^Œ∞â◊Û~°ºHÔ <· å áêÅÊ_ÕO^Œ∞‰õΩ h‰õΩ ǨωõΩ¯ ÖË^∞Œ ——Jx J<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»`«#∞ ''=∞i <å (=∞ǨÏ~ü) ^èŒ#O ã¨OQÆ`Õq∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ''P ^è#Œ O uiy fã¨∞HÀ_®xH˜ h‰õΩ JkèHÍ~°O ÖË^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ h=Ù
KÕã≤# P~ÀѨ} x["≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© P"≥∞ ^•fi~å h=Ù ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ J#∞ÉèíqOz#
^•OѨ`º« ã¨∞MÏxH˜ D ^è#Œ O |^Œ∞Å=Ù`«∞Ok. h P~ÀѨ} J|^Œ=ú ∞~Ú`Õ Jk =∞iO`«
^Œ∂~°=∞~Ú áÈ`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ ¢QÍg∞}©_∞» =zÛ ''<åÉèÏ~°º #Å¡ Ñ≤Å"¡ å_çfl Hõ#flk.
(<å‰õΩ P"≥∞jÅO Ѩ@¡ J#∞=∂#=ÚOk. #<ÕflO KÕÜ«∞=∞O\Ï~°∞?) Jx J<åfl_»∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''h ^ŒQ~æÆ ° XO>ˇÅ∞ L<åflÜ«∂?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xHÍ =ºH˜Î L<åflÜ«∞<åfl_»∞. ''"å\˜ ~°OQÆ∞ ZÖÏ LOk?—— Jx J_çQÍ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O). Z¢~°QÍ LO^Œ<åfl_»∞ J`«#∞. ''"å\˜Ö’ |∂_ç^Œ ~°OQÆ∞ XO>ˇÅ∞ ‰õÄ_®
L<åflÜ«∂?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ). L<åflÜ«∞<åfl_® ѨÖ"¡ˇ åã≤. ''=∞i P
~°OQÆ∞ ZHõ¯_»∞flOz =zÛOk?—— Jx J_çQÍ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ). ''|Ǩïâß "å\˜ `å`«
=Ú`åÎÅÖ’ Z=i ~°OQÆ~Ú<å =zÛ LO@∞Ok—— J<åfl_® =ºHÎ̃.
''J^Õ q^èOŒ QÍ hD Ñ≤Å"¡ å_çH˜ ‰õÄ_® `å`«=Ú`åÎÅÖ’ Z=i ~°OQÆ~Ú<å =zÛ
LO@∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). WÖÏ P ѨÖ"¡ˇ åã≤H˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ñ≤Å"¡ å_ç
ã¨O|O^è•xfl u~°ã¨¯iOK«_®xH˜ J#∞=∞u W=fiÖË^Œ∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
¢ã‘Î ÃÑà◊§~Ú# PÔ~flÅ¡Hˆ ¢Ñ¨ãq¨ ¿ãÎ Z=iÔH<· å J#∞=∂#O =ã¨∞OÎ k. HÍx QõOƒ° ~ù ^èi° ~z,
a_«#¤ ∞ Híx, áåÅ∞Ǩ@_ì ÍxH˜ =ÚǨÊÜ ù µ <ˇÅÅ∞ Ǩ_∞« ~Î ^°x 46:15 㨥H˜Ö
Î ’ L~k. 2:233
㨥H˜Ö Î ’ `ŒÅ∞¡Å∞ `Œ=∞a_«Å¤ Hí∞ ѨÓiÎQå O≥~_Ëà∞◊ § áåÅ∞Ǩ>ÏìÅx L~k. 31:14 㨥H˜Ö
Î ’ a_«¤
áåÅ∞=^°Å_ÍxH˜ O≥~_Ëà∞◊ § (24 <ˇÅÅ∞) Ǩ>~ì˜ ^°x L~k. nxfl |>˜ì ¢ã‘Î Híhã¨~ 6 <ˇÅÖ’¡
QõOƒ° ~ù ^èi° ~z, ѨÓiΙ®÷ܵ a_«#¤ ∞ Hí#_«~ ™®^躰 "Õ∞#x `ˇÅ∞™ÈÎ~k. J~KÕ`« +¨sJ`ü"`Õ Å
ÎŒ ∞
U ¢ã‘Î Jܵ<® ÃÑà◊§Üµ# PO≥flÅ¡Hí∞ a_«¤#∞ Hí~>Ë, ^®x HßO°}~Qå P"≥∞ g∞^° =ºaèKÍO°
x~^° "≥∂Ǩ_ÍxH˜ gÖË¡^°x xO°‚ܵ~KÍO°∞.
374 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
XHÀ¯™êi ¢ã‘Î QÆ~°ƒù^è•~°} P"≥∞ Éèí~°Î =Å¡ U~°Ê_çO^À, ¢Ñ≤Ü«Ú_ç =Å¡ U~°Ê_çO^À
`≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O ™ê^茺O HÍ^Œ∞. Éèí~°Î `«# ÉèÏ~°º =ºaèK«iã¨∞ÎO_»QÍ K«∂_»HõáÈ~Ú<å P"≥∞
KÕ+¨ìÅ∞, P"≥∞ ¢Ñ≤Ü«Ú_ç ~åHõáÈHõÅ#∞ |\˜ì J`«xH˜ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® J#∞=∂#O =ã¨∞ÎOk.
JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ J`«#∞ eP<£ (¢Ñ¨=∂}O) KÕÜ«∞ÖË_»∞. ѨÙ\˜ì# a_»¤#∞ J`«#∞
=∞#ã¨∂ÊiÎQÍ ã‘fiHõiOK«#∂ ÖË_»∞. =∞ǨJ~Ú`Õ J`«#∞ J#∞=∂#O |ÅѨ_ç# `«~åfi`«
P"≥∞‰õΩ q_®‰õΩezÛ =keOK«∞HÀ=_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞.
J~Ú<å HÍ#∞Ê `«~åfi`« a_»ã¤ =¨ ∞㨺 JÖψQ LO_çáÈ`«∞Ok. D ~ÀAÖ’¡ _ç.Ü«∞<£.Z.
ѨsHõÖ
∆ ÁKåÛ~Ú. g\˜ ^•fi~å D ã¨=∞㨺 KåÖÏ=~°‰Ωõ Ѩiëê¯~°O HÍ=K«∞Û. J~Ú`Õ XHÀ¯™êi
_ç.Ü«∞<£.Z. ѨsHõ∆Å∞ ‰õÄ_® q[Ü«∞=O`«O HÍHõáÈ=K«∞Û. JѨÙÊ_»∞ Ѩiã≤÷u Uq∞\©? D
ã¨=∞㨺#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ Ñ¨i+¨¯iOKå~°∞:
''Z=i Ѩ_H» õ g∞^Œ ѨÙ\˜#ì tâ◊√=Ù "åi^Õ J=Ù`«∞Ok. =ºaèKåiH˜ =∂¢`«O ~åà◊√§
(HÍK«∞H˘x) LO\Ï~Ú. (JO>Ë tÖÏtHõ∆ Ѩ_∞» `«∞Ok.)—— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) 'eP<£— (¢Ñ¨=∂}O) QÆ∞iOz =∂\Ï¡_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞:
''Z=Ô~·<å ¢ã‘Î `«# Éèí~°Î ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ K≥O^Œx Ñ≤Å¡"å_çfl (J¢Hõ=∞ ã¨O`å<åxfl) P
‰õΩ@∞O|OÖ’H˜ `≥zÛ ^Œ∂iÛ`Õ P"≥∞`À ^Õ=ÙxH˜ ZÖÏO\˜ ã¨O|O^èOŒ LO_»^∞Œ . ^Õ=Ù_»∞
P"≥∞#∞ Z#fl\˜H© ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ_»∞. JÖψQ Z=Ô~·<å ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«#"≥·Ñ¨Ù Ñ≤Å¡"å_»∞
(¢¿Ñ=∞QÍ) K«∂ã¨∞<Î åfl P Ñ≤Å"¡ å_ç`À L#fl [#‡ã¨O|O^è•xfl x~åHõi¿ãÎ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#
^Õ=Ù_»∞ J`«x "≥·Ñ¨Ù Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_»_»∞† Ü«∂=`«∞Î =∂#=ÙÅ =ÚO^Œ∞ J`«_çfl
J==∂#O áêÅ∞*Ë™êÎ_∞» .—— (J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú. ^•i‡)
J¢Hõ=∞ Ѩ^Œú`«∞Å`À PÅ∞=∞QÆÅ#∞ q_»nÜ«∞_»O <Õ~°O
^®~Ǩ`Œºrq`Œ~ =∂#=ã¨~㨯$uH˜ =¸ÖÏ^è®O°~. ÉèÏO®ºÉèíO°ÎÅ =∞^è°º ^®~Ǩ`Œº
rq`Œ~ ã¨=º~Qå ™®y`Ë ã¨=∂[~Ö’ Hí∂_Í =∞~z ã¨Éèíº`Í ã¨~㨯$`Œ∞Å∞ UO°Ê_«`Íܵ.
J~^°∞Ö’ JǨã¨=º`Œ, JǨâ◊$`Œ∞Å∞ KÀ@∞KÕã¨∞Hí∞~>Ë ã¨Éèíº`Í ã¨~㨯$`Œ∞Å∞ Hí∂_Í
qHí>™˜ ®Îܵ. J~^°∞=Å¡ JáÈǨÏÅ∞, JáåO®÷Å∞, =∂Ü«µ=∂@Å∞, =∞~„`Œ`~Œ „`ÍÅ∞ ÖË^® =∞OÕ
J„Hí=∞Ǩ^`ú° ∞Œ Å ^®fiO®#ܵ<® ã¨OÕ ÉèÏO®ºÉèOí eΰ fl q_«nÜ«µ_Íxfl k=º Y∞~üP<£ JqâÍfiã¨~
(‰õΩ¢Ñ¶π)`À áÈeÛ~k. Ü«¸^Œ∞Å K«i¢`«#∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î Y∞~üP<£Ö’ D q^èŒOQÍ ¿Ñ~˘¯#_»O
[iyOk :
''¢QÆO^䌢Ѩ[ÅÖ’ KÍÖÏ=∞~k z`ŒÎâ◊∞kú`À ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~KÕÇÍOÕ Hß^°∞. ÇÍi
=^°ÌHí∞ ^Õ=Ùx "≥·Ñ¨Ù #∞~z U „Ǩ=HíÎܵ<® ÇÍi „Qõ~^ä®xfl ^è°$gHíi㨥Π=zÛ#ǨC_«∞
"åiÖ’ XHí =O°æ~ `Œ#Híã¨Å∞ Ug∞ `ˇeÜ«µ#@∞¡ ^≥·=„Qõ~^ä®xfl J@Híg∞^° ZuÎÃÑ>˜ì~k.
ÃÑ·Qå ÇÍO°∞, ã¨∞Öˇ·=∂<ü áåÅ<®HßÅ~ ¿ÑO°∞`À ^°Ü«∂ºÅ∞ K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∂efl áå>˜~K«
<®O°~aè~KÍO°∞. Hßx ã¨∞Öˇ·=∂<ü Z#fl_«¥ ã¨`ŒºuO°™®¯O°~ *’eHı áÈÖË^°∞. [<®xH˜
Éèí¥`Œq^°º <ËO°∞Ê`Œ∞~_ç# P ^°Ü«∂ºÖË ã¨`ŒºuO°™®¯O®xH˜ áåÅÊ_ͤܵ.——
''J~`ËHß^°∞, ÉÏaÖòÖ’ ǨO°¥`ü, =∂O°¥`ü J<Ë W^°OÌ ∞° (=∂#ÇÍHßO°~Ö’ =zÛ#)
^≥·=^°¥`ŒÅÃÑ· J=`Œi~z# q+¨Ü«∂efl Hí∂_Í ÇÍO°∞ Ǩ@∞ìHí∞„"ÕÖÏ_ÍO°∞. Hßx P ^≥·=
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 375
^°¥`ŒÅ∞ [<®xH˜ P q+¨Ü«∂Å∞ <ËOÕÊ=Ú~^°∞ ''"Õ∞=Ú „Ǩ[efl ǨsH˜∆~K«_ÍxH˜ Ǩ~Ǩ
|_ç#ÇÍà◊§~ =∂„`Œ"∞Õ . J~KÕ`« g∞O°∞ JqâÍfi™®xH˜ (J~>ı ã¨`ºŒ uO°™®¯O®xH˜) áåÅÊ_«
Hí~_ç—— Jx ÇÍiH˜ ã¨Ê+¨~ì Qå K≥¿ÑÊÇÍO°∞. Jܵ<® ÇÍO°∞ ÉèÏO®ºÉèOí eΰ fl q_«n¿ã P Hí∞∆ „^°
q^°º<Ë <ÕO°∞ÛH’=_ÍxH˜ L|ÖÏ@Ǩ_ËÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:100–102)
Ü«µ¥^°∞Å∞ `“O®`üq^°º =kÖËã≤ ÉèÏO®ºÉèíO°ÎÅ#∞ q_«n¿ã KÕ`«|_ç <ÕO°∞ÛH’=_ÍxH˜
X_çQõ>ÏìO°∞. D q^°º^®ºO® `Í=Ú H’O°∞Hí∞#fl ¢ã‘Îx P"≥∞ ÉèíO°Î #∞~_ç q_«nã≤ `Œ=∞ "≥·Ñ¨Ù
uǨCHí∞<ËÇÍO°∞. Wk ã¨`º« u~°™ê¯~åxH˜ ^®if¿ã ÃѶ∞ÏO°áåǨ=∞x `ˇeã≤H∂í _Í ^®xfl <ÕO∞° ÛH’=
_ÍxHı L|ÖÏ@Ǩ_ÇË ÍO°~>Ë ÇÍO°∞ <ˇu· Hí~Qå Z~`Œ kQõ*ÏiáÈÜ«∂O’ TÇ≤Ï~K«=K«∞Û. ÇÍi
<ˇ·uHíǨ`Œ<®xfl |@ì|Ü«µÅ∞KÕÜ«µ_ÍxHı ^Õ=Ù_«∞ Ü«µ¥^°∞ÅHí∞ D ǨsHí∆ ÃÑ>Ïì_«∞.
D ǨsHí∆ qaè#flO°¥áåÅÖ’ =∂#=ÙÅ =∞^è°º WǨÊ>˜H© ™®Qõ∞`À~k. =∂#= Ã+·`Í<ü
`Œ# J#∞K«O°=¸Hí ^®fiO® WÖÏ~>˜ LǨ„^°ÇÍÅ#∞, ^Œ∞+¨ìHÍ~åºÅ#∞ ã¨$+≤ìã¨∂Î LO\Ï_«∞.
XHí ǨÏnãπ „ǨHßO°~ Wc¡ãπ `Œ# Hı~„^°HßO®ºÅÜ«µ~ #∞~_ç <ÕÅ <®Å∞Qõ∞K≥OQ° ∞õ ÖÏ
`Œ# J#∞K«O°=¸Hí#∞ Ǩ~Ç≤™®Î_«∞. ÇÍO°∞ uiQ˘zÛ `Œ=∞`Œ=∞ x"ÕkHíÅ∞ J`ŒxH˜
ã¨=∞iÊ™®ÎO∞° . `Í#∞ Ç¶Ö ¨ Ï<® LǨ„^°ÇÍxfl ã¨$+≤~ì KÍ#x XHí_~« >Ë, `Í#∞ ǶÖ
¨ Ï<® Ѷ∞¨ #
HßO°ºO KÕã=≤ KÍÛ#x =∞O˘Hí_∞« K≥|∞`Í_«∞. Hßx Wc¡ãπ „ǨuÇÍ_ç`À ''#∞=Ùfi KÕã~≤ ^Õg∞
ÖË^∞° —— J~>Ï_«∞. z=iH˜ XHí_∞« =zÛ `Í#∞ XHíKÀ@ ÉèÏO®ºÉèOí Šΰ #∞ q_«nܵ~KÍ
#x J~>Ï_«∞. Wc¡ãπ D=∂@ qx ã¨~`À+¨~`À J`Œ_çfl Qõ∞~_≥ÅHí∞ ǨÏ`Œ∞ÎHí∞~@¥
''â◊ÉÏè +π, #∞=Ùfi x[~Qå Ѷ∞¨ #HßO°º"Õ∞ KÕã=≤ KÍÛ=Ù—— Jx J~>Ï_«∞. (WɡflHõã~‘ )ü
68. r=#Éèí$u, =∞<À=iÎ
''„Ǩ=HßÎ! ''g∞O°∞ g∞ ¢ãÅΑ Hí∞ q_ÍHí∞e=fi^°e¿ãÎ "åi Qõ_∞« =Ù (PO°~Éè~í )Ö’ "åiH˜
q_ÍHí∞e=fi~_ç. Qõ_«∞=ÙHßÖ~ ã¨iQåæ ÖˇHí¯ÃÑ@ì~_ç. g∞ „ǨÉèí∞=ܵ# ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µ
Ǩ_∞« `Œ¥ =º=ǨÏi~K«~_ç. (Qõ_∞« =Ù HßÅ~Ö’) "åO°∞ ã¨Ê+¨~ì Qå U^≥<· ® K≥_Ǥ« x¨ KÕ¿ãÎ `ŒÇʨ
"åix (g∞) W~_«¡ #∞~z Ǩ~Ñ≤ "Õܵ« Hí~_ç. "åO°∞ Hí∂_Í WÅ∞¡ =^°e "≥o§ áÈHí∂_«^∞° .
Wq ^Õ=Ù_«∞ xO°Ü ‚ µ~z# ǨÏ^°∞ÅÌ ∞...—— (Y∞~üP<£.65:1)
''g∞ ¢ãÅΑ Ö’ Z=O≥<· ® O°∞`Œ∞„™®=~ Ǩ@¡ xO®â◊K~≥ kL~>Ë, ÇÍi (Qõ_∞« =Ù xO°Ü ‚ ∞« ~
QÆ∞iOz) g∞Hı^≥·<® J#∞=∂#~ Híeæ#ǨC_«∞ "åi Qõ_«∞=Ù =¸_«∞ <ˇÅÅ∞. DP[˝
O°∞`Œ∞„™®=~ PO°~Éèí~Hßx"åiH˜ Hí∂_Í =iÎã¨∞Î~k. QõO°ƒù=`Œ∞Å q+¨Ü«∂xH˜=¿ãÎ, "åi
Qõ_«∞=ÙHßÅ~ "åO°∞ „Ǩã¨q~KÕ =O°Hí∞ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–65:1–4)
XHõ"Õà◊ Z=Ô~·<å `«# ÉèÏ~°º‰õΩ |Ç≤Ï+¨µì~ÀAÖ’¡ q_®‰õΩe¿ãÎ JÖÏO\˜¢ã‘Î W^ŒÌ`ü P
`«~åfi`« =¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅ∞ LO@∞Ok. JO>Ë q_®‰õΩezÛ# ~°∞`«∞HÍÅO =^Œe =∞~À
=¸_»∞ ~°∞`«∞HÍÖÏÅ∞ QÆ_»z# `«~°∞"å`«<Õ P"≥∞ W^ŒÌ`ü QÆ_»∞=Ù =ÚQÆ∞ã¨∞ÎOk. QõO°ƒù=u
q_ÍHí∞Å∞á⁄~k<®, q`Œ~`«∞=~Ú<® P"≥∞ Qõ_«∞=ÙHßÅ~ „Ǩã¨q~KÕ =O°ˆH L~@∞~k. P
`«~°∞"å`« P"≥∞ "≥∞>˜ìÅ∞¡ =^°e O≥~_À ÃÑo§ KÕã¨∞H’=K«∞Û.
=Úã≤~¡ , |∞MÏi ǨÏnã¨∞Å „ǨHßO°~ Ǩτ[`ü ™®^ü a<ü M∫ÖÏ (O°l) K«xáÈܵ#
376 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
HÁ<®flà◊§ `ŒO∞° ÇÍ`Œ (qaè#fl LÖËY ¡ <®ÅÖ’ ¿ÑO˘¯#fl^®xx |>ì̃ #ÅÉè̌· O’AŠ֒ѨÙ)
PÜ«µ# ÉèÏO°º Jã¨q¡ ∞Ü«µº (O°l) „Ǩãq¨ ~KÍO°∞. JǨC_«∞ XHßÜ«µ#, ''(2:234 㨥H˜Î
„ǨHßO°~) h=Ù <®Å∞Qõ∞<ˇÅŠǨkO’AÅ (Qõ_∞« =Ù)Hí∞ =Ú~^°∞ O≥~_«= qÇÍǨÏ~ KÕã∞¨
H’ÖË——=x J<®fl_«∞. Ǩτ[`ü Jã¨q¡ ∞Ü«µº (O°l) D=∂@ qx ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) ã¨xflkèH˜
áÈܵ qKÍi~KÍO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) P"≥∞Hí∞ [ÇÍa㨥Π''h=Ù „Ǩã¨q~K«Qå<Õ
O≥~_ÀÃÑo§H˜ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ=∞~Ú áÈ`Í=——x K≥áêÊO°∞.
''(Qõ_∞« =ÙHßÅ~Ö’) "åix g∞O°∞ x=ã≤~KÕ KÀ@<Õ L~K«~_ç. PKÀ@∞ ZÖÏ~>˜ ^≥<· ®
ǨO"° åÖË^∞° . "åiÃÑ· =uÎ_ç `Ë=_ÍxH˜ "åix "Õk~è K«H~í _ç. "åO°∞ QõOƒ° =ù `Œ∞Öˇ`· Õ „Ǩãq¨ ~KÕ
=O°Hí∞ "åiH’ã¨~ YO°∞ÛÃÑ@ì~_ç.—— (Y∞~üP<£–65:6)
''g∞Ö’ Z=iH≥·<® =∞O°}HßÅ~ Pã¨#fl"≥∞ÿ#ǨC_«∞ ÇÍiÉèÏO°ºÅ∞ rq~z=Ù~>Ë, XHõ
U_®káå@∞ ÇÍi (áÈ+¨})YO°∞ÛÅ∞ Éèíi~KÍÅx, W~>˜#∞~_ç "≥_«ÅQ˘@ìO®^°x "å~°∞
qÅ∞¡ O®ã≤áÈÇÍe. P ¢ã‘ÎÅ∞ `Œ=∞~`Œ@`Í=Ú W~>˜ #∞~_ç "≥o§áÈܵ `Œ=∞Hí∞ #zÛ#Ǩx
(ѨÙ#ifiÇÍǨÏ~) ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~Qå KÕã¨∞H’^°e¿ãÎ ^®xH˜ g∞ÃÑ· ZÖÏ~>˜ ÉÏ^è°º`Œ LO_»^°∞.
^Õ=Ù_«∞ ã¨O°fiâ◊H˜Î=∞~`Œ∞_«∞, Z~`À q"ÕK«<®Ç¨O°∞_«∞. q_ÍHí∞Å∞ á⁄~k# =∞Ç≤Ïà◊ʼnõį_Í
ã¨=Úz`Œ suÖ’ZO`À H˘O`« r=#Éè$í u WzÛǨ~áåe. Wk ^≥=· cèuǨO∞° Å∞ <ˇOÇ° Oı Û° =Åã≤#
q^èŒ∞ºHíÎ^è°O°‡~. g∞O°∞ q+¨Ü«∞O JO°÷~ KÕã¨∞Hí∞~>ÏO°x ^Õ=Ù_«∞ Dq^è°~Qå `Œ# P[˝efl g∞Hí∞
q_«=∞O°z É’kèã¨∞Î<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–2:240-242)
Wk ''Pã≤ÎǨ~ѨHõO [O°∞Qõ∞`Œ∞#flѨÙÊ_»∞ "åO°ã¨∞Å∞Hßx (xO°∞¿Ñ^°) |~^è°∞=ÙÅ∞,
J<®^äÅ
° ∞, JQõ`ºŒ ǨO∞° Å∞ =¿ãÎ ÇÍi‰õį_Í Z~`ÀHÁ~`Œ WzÛ Ç¨~Ǩ~_ç. ÇÍi`À =∞$^°∞=ÙQå
=∂>Ï¡_«~_ç.—— (4:8) J<Õ ã¨∂H˜ÎÖÏ J#∞=∞u =∂¢`«"Õ∞QÍx, P[˝ HÍ^Œ∞.
=∞Ç≤ÏàÏÉè∞í º^ŒÜ∂« xH˜ JO`«~åÜ«∞O HõÅQÆ*ãË ∞¨ #Î fl"åix Y∞~üP<£ f¢=OQÍ x~°ã™≤ ÈÎOk.
q_®‰õΩÅ∞ á⁄Ok# ¢ã‘Î K«O\˜a_»¤‰õΩ áêe"åfiÅx a_»¤ `«O¢_ç J_çy`Õ a_»¤ áêÅ∞ `åQÆ_»O
=∂<Õ=~°‰õΩ Hõhã¨O Ô~O_ÕO_»¡~Ú<å `«b¡a_»¤Å∞ W^ŒÌsfl áÈ+≤OKåÅx Y∞~üP<£ P^Õt™ÈÎOk.
''P `Œ~°∞"å`Œ "åO°∞ g∞ H’ã¨~ (a_«¤Hí∞) áåÅ∞ Ǩ@ì=Åã≤=¿ãÎ, "åiH˜ „ǨuǶ¨Å~
=Ú@ì*ǡ ʨ ~_ç. g∞~°∞ ǨO㰠ʨ O°~ ã¨~„Ǩk~K«∞HÁx W^ŒiÌ H© P"≥∂^°Ü∂ˇ Qõº"≥∞#ÿ suQå xO°Ü ‚ ∞« ~
fã¨∞H’~_ç. XHí"Õà◊ („ǨuǶ¨ÅO xO°‚Ü«∞~Ö’) g∞O°∞ XHíiHÁHíO°∞ W|ƒ~^°∞Å∞ Híey~K«∞Hí∞<Ë
Ǩiã≤÷u UO°Ê_ç`Ë =∞O≥=Ô~·<® ¢ã‘Î KÕ`Œ a_«¤Hí∞ áåÅ∞ Ǩ>˜ì~KÍe.——
''^è°xHí∞_«∞ `Œ# ™ÈÎ=∞`Œ#∞ |>˜ì D áÈ+¨} YO°∞ÛÅ∞ Éèíi~KÍe. `ŒHí∞¯= Láåkè
W=fi|_ç# (¿Ñ^°)"å_«∞ ^Õ=Ù_«∞ `Œ#H˜zÛ# ^®#∞fl~KÕ Z~`ÀHÁ~`Œ YO°∞ÛÃÑ>Ïìe. ^Õ=Ù_«∞
Z=iH≥~`Œ WKÍÛ_À J~`ŒHí∞ q∞~z "åiÃÑ· ÉèÏO°~ "≥∂Ǩ_«∞. ^Õ=Ù_«∞ =∞x+≤H˜ ÖËq∞
`ŒO°∞ÇÍ`Œ Híeq∞ Hí∂_Í „Ǩ™®k~K«=K«∞Û.—— (65:6,7)
''`ŒÅ∞¡Å∞ `Œ=∞ a_«Å¤ Hí∞ Qõ_∞« =ÙHßÅ~ ѨÓO°Ü
Î µË º=O°H∞í áåÅ∞ Ǩ@^ì Å° K«∞Hí∞~>Ë Ñ¨ÓiÎQå
O≥~_«∞ ã¨~=`ŒûO®Å∞ áåÅ∞Ǩ>Ïìe. JǨC_«∞ a_«¤`Œ~„_ç P"≥∞Hí∞ `Œy# suÖ’ u~_ç, |@ì
ã¨=∞Hí∂O°Û=Åã≤ L~@∞~k. Jܵ`Ë ÇÍO°∞ÉèíÜ«µ∞Ö’¡ U XHí¯iÃÑ·<® â◊H˜ÎH˜ q∞~z# ÉèÏO°~
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 377
"≥∂ǨHí∂_«^°∞. a_«¤#∞ Hí#fl~^°∞Hí∞ W@∞ `Œe¡h Hí+¨ìÃÑ@ìHí∂_«^°∞† a_«¤[#‡Hí∞ HßO°Hí∞_«Üµ
#~^°∞Hí∞ J@∞ `Œ~„_çh "Õkè~K«Hí∂_«^°∞.——
''a_«H¤ ∞í áåÅ∞Ǩ>ìË `ŒeÇ¡ @
¨ ¡ a_«`¤ ~Œ „_çH˜ Z~`Œ ÉÏ^躰 `Œ L~^À J`Œx ÇÍO°ã∞¨ Å Hí∂¯_Í
J~`Ë ÉÏ^躰 `Œ L~k. XHí"àÕ ◊ `Œe^¡ ~° „_«∞Å∞ XHíO˘flHíO∞° ã¨~„Ǩk~K«∞HÁx ǨO㰠ʨ O®"≥∂^°~`À
a_«¤Hí∞ áåÅ∞ =∂xÊ~K«^°ÅK«∞Hí∞~>Ë ZÖÏO\˜ `ŒÇ¨CÖË^°∞. JÖÏQÕ g∞O°∞ g∞ Ç≤Å¡ÅHí∞ "ÕOÕ
¢ãÅΑ KÕ`Œ áåÅ∞ Ǩ>~ì˜ KÍÅ#∞Hí∞<®fl `ŒÇC¨ ÖË^∞° . HßHíáÈ`Ë áåÅ∞Ǩ>ìË ÇÍiH˜ `Œy# „ǨuǶŨ ~
=Ú@ì*ˇáåÊe. g∞O°∞ ^Õ=ÙxǨ@¡ ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ`À =º=ǨÏi~KÍe.—— (Y∞~üP<£–2:233)
q_®‰õΩÅ `«~åfi`« Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ Z=iH˜ K≥O^Œ∞`å~°∞? Ñ≤ÅÅ
¡ ∞ Z‰õΩ¯=QÍ `«e¡ "≥Ñ· Ù¨ "≥ÚQÆ∞`æ å~å
ÖËHõ `«O¢_ç "≥·Ñ¨Ù "≥ÚQÆ∞æ`å~å? Wk D<å_»∞ ‰õÄ_® XHõ [iîÅ ã¨=∞㨺QÍ LOk. D ~ÀAÖ’¡
Éèí~°Î, Éèí~°Î `«~°Ñ¶¨Ù |O^èŒ∞=ÙÅ∞ q_®‰õΩÅ∞ á⁄Ok# =∞Ç≤Ïà◊ #∞O_ç Ñ≤Å¡efl |Å=`«OQÍ q_çÑ≤Oz
fã¨∞HÀ=_»O ÖÏO\˜ ã¨OѶ¨∞@#Å∞ =∞#O K«∂ã¨∞Î<åfl=Ú. HÍx D ã¨=∞㨺‰õΩ W™ê¡O ã¨~°~Ú#
Ѩiëê¯~°O K«∂Ñ≤Ok. ¢ã‘Î Ô~O_»= ÃÑo§ KÕã¨∞HÀ#O`« =~°‰õΩ Ñ≤Å¡Å∞ `«e¡ ^ŒQÆæ~° LO\Ï~°x,
Ô~O_»= ÃÑo§ KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« `«O¢_ç ѨOK«# KÕ~°∞`å~°x XHõ ǨÏnã¨∞ LOk.
XHõ`«#∞ XHõ Ñ≤Å¡"å_»∞ ‰õÄ_® Hõey# `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeKåÛ_»∞. JѨÙÊ_»`«#∞
Ñ≤Å¡"å_çfl `«e¡ #∞Oz fã¨∞HÀ^ŒeKå_»∞. Wk P ¢ã‘ÎH˜ U=∂¢`«O #K«ÛÖË^Œ∞. P"≥∞ ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ áÈ~Ú ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <åQÆ~°ƒùO D Ñ≤Å¡"å_ç áê¢`«† <å=Hõ∆O W`«x
h\˜uuΆ <å X_ç W`«x TÜ«∞Å. HÍx WѨÙÊ_ç`«x `«O¢_ç <å‰õΩ q_®‰õΩeKåÛ_»∞.
W`«_çfl <å ^ŒQÆæ~°∞flO_ç ÖÏHÀ¯"åÅx K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞—— Jx Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕã≤Ok. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''#∞=Ùfi ~Ô O_»= ÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ#O`«=~°‰Ωõ Ñ≤Å"¡ å_çfl fã¨∞HÀ=_®xH˜
#∞"Õfi JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= J~°∞›~åÅ=Ù`å=Ù—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
"Õ~˘Hõ LÖËY
¡ #OÖ’ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ Ñ≤Å"¡ å_çH˜ `«O¢_ç ^ŒQ~æÆ ° LO_»^Å
Œ K«∞‰õΩO>Ë
`«O¢_ç ^ŒQÆæ~°, `«e¡ ^ŒQÆæ~° LO_»^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë `«e¡ ^ŒQÆæ~° LO_»=K«Ûx K≥Ñ≤Ê Ñ≤Å¡"å_ç
Wëêì~ÚëêìÅÃÑ· =^ŒeÃÑ\Ïì~°∞. JѨÙÊ_® Ñ≤Å¡"å_»∞ `«e¡ ^ŒQÆæ~° LO\Ï#x `«e¡ KÕ~Ú
Ѩ@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. `«e¡ `«# H˘_»∞‰õΩx fã¨∞H˘x "≥o§áÈ~ÚOk. (J|∂^•=Ó^£)
69. ™ê^è•~°} =∂#=ã¨O|O^è•Å∞
=∂#=ÙÅ∞ XˆH ^Õ=Ùx ^•ã¨∞Å∞ HÍ=_»O`À áê@∞, XˆH Pk=∂#=Ù_≥·# P^ŒO (JÖˇ·)
ã¨O`å#O J~Ú# ^Œ$ëêìº "å~°O`å ™ê^è•~°} Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ ã¨=∂#∞Å∞. W™ê¡O ^Œ$+≤Ö
ì ’ =∂#=ÙÅ
=∞^茺 U^≥·<å =º`åºã¨O LO^ŒO>Ë Jk Ô~O_»∞ q^è•Å∞QÍ =∂¢`«"Õ∞ LOk. XHõ\˜, Öˇ·OyHõ
Ѩ~O° QÍ Ñ¨Ù~°∞+¨µÅ∞–¢ã‘Å
Î ∞ J<Õ =º`åºã¨O. ~Ô O_»∞, qâßfiã¨∞Å∞–Jq âßfiã¨∞Å∞ J<Õ =º`åºã¨O.
Öˇ·OyHõѨ~°OQÍ ¢ã‘ÎÅ∞–ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ J<Õ `Õ_® `«Ñ¨Ê ѨÙ}Ϻ~°˚#Ö’ =∂#=ÙÅO`å ã¨=∂#"Õ∞.
''=∂#=ÙÖÏO®! g∞ „ǨÉèí∞=ÙHí∞ ÉèíÜ«µÇ¨_«~_ç. PÜ«µ# q∞=∞‡efl XˆH „áå}˜ ^®fiO®
ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. J^Õ„áå}˜ #∞~_ç ^®x [`Œ#∞ Hí∂_Í ã¨$+≤ì~KÍ_«∞. uiy ÇÍiO°∞=Ùi #∞~_ç
H’>Ï#∞H’@¡ =∞~k ¢ãÑΑ Ù¨ O°∞+¨∞efl „ǨÇ~¨ K«~Ö’ qã¨iÎ ~Ǩ*âË Í_«∞. g∞O°∞ XHíi^®fiO® =∞O˘HíO∞°
`Œ=∞ J=ã¨O®Å∞ Qõ_«∞ѨÙH’=_ÍxH˜ ^Õ=Ùx ¿ÑO°∞#∞ ™®^è°#~Qå KÕã¨∞Hí∞~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜
378 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç. O°HÎí ã¨~|~nèH∞í Å`À g∞HıOÊ° _ç=Ù#fl ã¨ÇϨ [ ÉÏ~^èÇ° ͺxfl `ˇ~K«H~í _ç.
^Õ=Ù_«∞ g∞ K«O°ºefl FHí~@ Qõ=∞xã¨∞Î<®fl_«#fl ã¨~Qõu =∞O°záÈHí~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:1)
''<Ë#∞ g∞Ö’ Z=i HíO°‡Å#∂ =$^è®KÕÜ«µ#∞. ѨÙO°∞+¨∞Ö~Ú<®, ¢ã‘ÎÖ~Ú<® g∞O°~`Í
ǨO°ã¨ÊO°~ XHı ã¨$+≤ìO®ã≤H˜ K≥~k#ÇÍO°∞. <®(¢Ñ¨ã¨#fl`«) H’ã¨~ Z=O≥=O°∞ `Œ=∞ ã¨fiã¨÷ÖÏÅ∞
=^°e=KÍÛO’, Z=O≥=O°∞ `Œ=∞ W~_«¡ #∞~_ç "≥_«ÅQ˘@ì|_ͤO’, Z=O≥=O°∞ "Õkè~K«|_ͤO’,
Z=O≥=O°∞ áÈO®_ÍO’, (P áÈO®@~Ö’ Z=O≥=O°∞) ǨÏ`Œ=∂O°Û|_ͤO’ ÇÍO°~^°i á⁄O°áå@∞¡
=∞xfl~z ÇÍix ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~KÕ ã¨fiO°æ=<®ÅÖ’ „Ǩ"Õt~Ǩ*Ë™®Î#∞.—— Wn ^Õ=Ùx
^°QOæõ ° (ÇÍiH˜) Åaè~KÕ „ǨuǶŨ ~. ^Õ=Ùx ^°Q~ˆæõ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ „ǨuǶŨ ~ L~k. (Y∞~üP<£–3:195)
<Õ~O° Z=~°∞ KÕã<≤ å K«@¢ì ѨHÍ~°O tHõ∆ JO^ŒiH© ã¨=∂#OQÍ =iÎã∞¨ OÎ k. WHõ¯_» qâßfiã¨∞Å∞–
Jqâßfiã¨∞Å∞, ã¨[˚#∞Å∞–^Œ∞~°˚#∞Å∞, `«=∞"å~°∞–Ѩ~å~Ú"å~°∞ J#fl q=Hõ∆ LO_»^Œ∞.
''Z=O≥·<® „ǨfHßO° ǨÏ`Œº(tHí∆)Qå ÖËHí ^è°O°}˜ÃÑ· HíÖ’¡Å~ OÕH≥uÎ~z#~^°∞Hí∞ tHí∆Qå
`ŒÇ¨Ê U =∞x+≤<ˇ·<® K«~Ç≤`Ë J`Œ#∞ Ü«∂=`Œ∞Î =∂#ÇÍox K«~Ç≤#>Ë¡. JÖψQ Z=Ô~·<å XHõ
=∞x+≤ ¢áê}O HÍáê_ç`Õ J`«#∞ Ü«∂=`«∞Î =∂#"åox HÍáê_ç#>Ë¡.—— (Y∞~üP<£–5:32)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ XHõ =Úã≤¡O F lg∞‡x (=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞_çfl) K«Oáê_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P =Úã≤O¡ x =kèOK«=∞x L`«~Î ∞° fi *ÏsKÕâß~°∞. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’
PÜ«∞# ''P ÉÏ^茺`« =Ç≤ÏOK«_®#H˜ JO^ŒiHõO>Ë <Õ<Õ Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞_çfl—— Jx
J<åfl~°∞. (W<åÜ«∂ +¨Ô~· ǨÏ^•Ü«∂)
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ |Hõ~ü a<£"å~ÚÖò `≥QƉõΩ K≥Ok# XHõ
=Úã≤O¡ ÃÇ·Ï~å („áêO`åx)H˜ K≥Ok# XHõ lg∞‡x K«Oáê_»∞. JѨÙÊ_»∞ Ǩτ[`ü L=∞~ü
(~°l) ǨÏO`«‰õΩ_çfl ǨÏ`«∞x "å~°ã¨∞ʼnõΩ JѨÊyOK«=∞x P^ÕtOKå~°∞. ^•x „ѨHÍ~°O
ǨÏO`«‰Ωõ _çfl ǨÏ`«∞x "å~°ã∞¨ ʼnõΩ JѨÊy¿ãÎ "å~°`_« flç ǨÏ`«=∂~åÛ~°∞. (|∞~å›<£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''D =¸_»∞ ÅHõ}∆ ÏÅ∞#fl =ºH˜Î qâßfi㨠=∂^è∞Œ ~°ºO P™êfi
k™êÎ_∞» . 1–^Õ=Ù_»∞, ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) `«#‰õΩ JO^ŒiHõ<åfl „Ñ≤Ü∞« `«=ÚÖˇL
· O_®e. 2–ˆH=ÅO
^≥·=„Ѩã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞ `À\˜ =∞x+≤x „¿Ñq∞OKåe. 3–^Õ=Ù_»∞ `«##∞ Jqâßfi㨠ã≤÷u
#∞O_ç ~°HO∆˜ z# `«~åfi`« uiy ^•x "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°eáÈ=_®xfl `«#∞ JyflÖ’ Ѩ_\ » Ïxfl
ZO`«QÍ Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO\Ï_À JO`«QÍ Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞HÀ"åe.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: „ѨàÜ
◊ ∞« k<å#
^Õ=Ù_»∞, ''<å B#fl`«ºO „áêuѨkHõÃÑ· Ѩ~㰠ʨ ~°O Jaè=∂xOK«∞‰õΩ#fl"å~°∞ ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?
<å (HÍ~°∞}º)KèåÜ«∞ `«Ñʨ =∞ˆ~KèåÜ«∂ ÅaèOK«x D~ÀA <Õ#∞ "åiH˜ <å h_»Ñ@ ¨ ∞ì#
P„â◊Ü∞« O HõeÊ™êÎ#∞—— Jx JO\Ï_»∞. (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü =ÚP*ò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ^Õ=Ù_»∞ „ѨàÜ ◊ ∞«
k<å# ''<å B#fl`«ºO „áêuѨkHõÃÑ· Ѩ~㰠ʨ ~°O Jaè=∂xOK«∞‰õΩ#fl"å~°∞ ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?
"åiHÀã¨O ^≥=· „Ѩ=HõÅ Î ∞, J=∞~°g~°∞Å∞ Ãã·`O« Jã¨∂Ü«∞ K≥O^Õ@@∞=O\˜ *’ºu~°‡Ü«∞
"ÕkHõÅ∞ (ã≤^OúŒ QÍ) L<åfl~Ú—— Jx JO\Ï_»∞. (ui‡r)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 379
Ǩτ[`ü J|∂ Hõs=∂ q∞Mò^•^£ a<£ =∂nHõiÉò (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞x+≤H˜ `«# (`À\˜)™È^Œ~°∞x Ѩ@¡ Jaè=∂#=ÚO>Ë, `å#∞ J`«xfl
Jaè=∂xã¨∞#Î fl@∞¡ J`«xH˜ `≥eÜ«∞*ˇÜ∂« ºe.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~˘Ûx LO_»QÍ
=∞~˘Hõ =ºH˜Î J`«x ã¨g∞ѨO #∞O_ç "≥àϧ_»∞. JѨC_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~°∞Û#fl =ºH˜,Î
"≥à√◊ `«∞#fl =ºH˜Î "≥Ñ· Ù¨ K«∂Ñ≤ã∂¨ )Î ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ W`«_flç „¿Ñq∞ã¨∞<Î åfl#∞—— JxJ<åfl_»∞.
''=∞i D q+¨Ü∞« O J`«x`À K≥áêÊ"å?—— J#_çQÍ~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). P=ºH˜Î 'K≥Ñʨ ÖË^—Œ
<åfl_»∞. JѨC_®Ü«∞# ''#∞gfi ã¨OQÆu J`«xH˜ `≥eÜ«∞*ˇ~Úº—— Jx P^ÕtOKå~°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P^ÕâO◊ qx (`«H} ∆õ "Õ∞) P =ºH˜Î J`«_flç HõÅ∞ã¨∞H˘x ''^≥=· O HÀã¨O <Õ#∞
x#∞fl „¿Ñq∞ã¨∞<Î åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. JO^Œ∞Hõ`#« ∞ ''Z=iHÀã¨O #∞=Ùfi ##∞fl „¿Ñq∞ã¨∞Î
<åfl"À PÜ«∞# ‰õÄ_® x#∞fl „¿Ñq∞OK«∞QÍHõ!—— Jx nqOKå_»∞. (J|∂^•=Ó^£)
W™ê¡O <≥·uHõ–P^蕺u‡Hõ`«Å Ѩ~°OQÍ Ü«∂=`«∞Î =∂#=Ùefl qâßfiã¨∞Å∞–Jqâßfiã¨∞Å∞
Jx Ô~O_»∞ ¢Ñ¨^è•# =~åæÅ∞QÍ qÉèílOzOk. qâßfiã¨∞Å∞ JO>Ë ã¨$+≤ìHõ~°Î, qâ◊fiáêʼnõΩ_»~Ú#
^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎÅ#∞ qâ◊fiã≤Oz, "å~°∞ÉèíÜ«ÚÅ Ç≤Ï`À‰õΩÎefl, P[˝efl áê\˜OKÕ"å~°x
J~°O÷ . ¢Ñ¨u q+¨Ü∞« OÖ’#∂ ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∂ `«^#Œ ∞QÆ∞}OQÍ ™êufiHõ rq`«O QÆ_¿ç Ñ"åˆ~
^Õ=ÙxH˜ ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å~°∞. "åˆ~ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ Q“~°=hÜ«ÚÅ∞.
qâßfiã¨∞ÅÖ’ =∞m§ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å`À áê@∞ áêáê`«∞‡Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. JÖψQ
Jqâßfiã¨∞ÅÖ’ ^Œ∞~°˚#∞Å`À áê@∞ ã¨[˚#∞Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. ¢Ñ¨u XHõ¯_çH© J`«x Hõ~°‡efl
|\˜ì Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’ ¢Ñ¨uѶÅ
¨ O Åaèã∞¨ OÎ k. =∂#=ÙŠѨ~㰠ʨ ~° ã¨O|O^è•Å#∞ QÆ∞iOz =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) `«# g_À¯Å∞ǨÏ*ò ¢Ñ¨ã¨OQÆOÖ’ ã¨Ê+¨ìOQÍ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
ǨÏ[˚`«∞Öòq^• (g_À¯Å∞ǨÏ*ò) ¢Ñ¨ã¨OQÆO
''<® „Ç≤Ü«µÇ‹∞·# ™È^°O°∞ÖÏO®! 'XHõ¯ JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞~À P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»∞.
PÜ«∞#‰õΩ ™ê\˜ Z=~°∂ÖË~°∞. ^Õ=Ù_»∞ `«# (D) ^•ã¨∞xH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕã≤, "åQÍÌ#O
xÅɡ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. PÜ«∞# XHõ¯_Õ Ü«∂=`«∞Î ^Œ∞+¨âì ‰◊ Ωõ eÎ fl ÖÁOQÆnã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ¢Ñ¨[ÖÏ~å!
=KÕÛÜ˵_«∞ <ËxHí¯_« q∞=∞‡efl =∞m§ HíÅ∞ã¨∞Hí∞~>Ï<À ÖË^À `ˇeÜ«µ^°∞. HÍ|\˜ì <Ë#∞
K≥¿ÑÊ^°~`Í „â◊^°úQå PÅH˜~K«~_ç.——
''^Õ=Ù_»∞ `«# ¢QÆO^äŒOÖ’ '=∂#=ÙÖÏO®! "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl XHı ¢ã‘ΠѨÙO°∞+¨ [~@
#∞~_ç ѨÙ>˜~ì KÍ=Ú. `Œ~åfi`Œ g∞ ǨO㰠ʨ O° ǨiK«Üµ« ~ H’ã¨~ q∞=∞‡efl qaè#fl *Ï`Œ∞Å∞Qå,
`ˇQõÅ∞Qå KÕâÍ=Ú. Jܵ`Ë g∞Ö’ J~^°iHí~>Ë ZHí∞¯= ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞ HíÅÇÍ_Ë ^Õ=Ùx
^°$+≤ìÖ’ ZHí∞¯= Q“O°=hÜ«µ∞_«∞.(49:13)— Jx J<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ JO°cƒÜ«µ∞_çÃÑ· JO°É˃
`ŒO°∞xH˜, JO°Éıƒ`ŒO°∞xÃÑ· JO°cƒÜ«µ∞_çH˜† `≥Å¡"å_çÃÑ· #Å¡"å_çH˜, #Å¡"å_çÃÑ· `≥Å¡"å_çH˜
ZÖÏO\˜ PkèHºí `Œ ÖË^∞° . PkèHºí `ŒH∞í w@∞O®Üµ ^Õ=ÙxǨ@¡ ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í Å
Î ∞ L~_«@"Õ∞.——
''„Ǩ[ÖÏO®! g∞ „ǨÉèí∞=Ù XHí¯_Ë. `Œ~„_ç ‰õÄ_® XHí¯_Ë. g∞O°~`Í P^°~ (JÖˇ·)
ã¨~`Í#~. P^°~ =∞>˜ì`À ã¨$l~K«|_ͤ_»∞. g∞Ö’ J~^°iHí~>Ë ZHí∞¯= ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞
HíÅÇÍ_Ë ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ J~^°iHí~>Ë L`ŒÎ=Ú_«∞. Hõ#∞Hõ PkèHõº`å B#fl`åºÅ‰õΩ
380 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨O|OkèOz# Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨QÖ Æ ÏƒùÅ∞, ^è#Œ ¢áê}ÏÅ ¢Ñ¨fHÍ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz# "≥Ú`«OÎ
_ç=∂O_»∞¡ WѨÙÊ_»∞ <å HÍà◊§ H˜O^Œ `˘H˜¯"ÕÜ«∞|_®¤~Ú. (JO>Ë x¿+kèOK«|_®¤~Ú.)
HÍÉÏ ã¨O~°H} ∆õ ÉÏ^躌 `«, ǨÏ*òÜ∂« „u‰õΩʼnõΩ h\˜ ã¨~Ñ° ~¨¶ å ¿ã=Å∞ =∂¢`«O Ü«∞^ä•`«^OŒè QÍ
H˘#™êQÆ∞`å~Ú.——
''Y∞Ô~+· π ¢Ñ¨[ÖÏ~å! ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ W`«~° ¢Ñ¨[ÅO`å Ѩ~Ö ° ’Hõ™ê=∞¢y (ѨÙ}ºÉèÏQƺO)
`À =¿ãÎ, g∞~°∞ g∞ "≥∞_»ÅÃÑ· ¢áêѨOzHõ ("åº"≥∂Ç¨Ï áêѨ) ÉèÏ~°O`À ~å=_»O [~°Q‰Æ Äõ _»^∞Œ .
ã¨∞=∂! ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=âß`«∞Î JÖÏ [iy`Õ ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° g∞HÀã¨O <Õ#∞ Uq^èŒOQÍ#∂
LѨÜ∂≥ QÆÑ_¨ Ö » #Ë ∞. Y∞Ô~+· Ü
‘ Ú« ÖÏ~å! ^Õ=Ù_»∞ g∞ QÆ~åfiO^èHŒ Í~åxfl JO`«"Ú ≥ OkOKå_»∞.
JOKÕ`« g∞ `å`«=Ú`åΊѶ¨∞#HÍ~åºÅ#∞ QÆ∞iOz QÆ~°fiO`À Q˘Ñ¨ÊÅ∞ K≥ѨÙÊHÀ=_®xH˜
WѨÙÊ_»∞ ZÖÏO\˜ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞.——
''¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O g∞ ^èŒ# ¢áê}ÏÅ#∞, =∂#=∞~åº^ŒÅ#∞ #+¨ìѨ~°K«∞
HÀ=_»O âßâ◊fi`«OQÍ x¿+kèOK«|_çOk. D (ǨÏ*ò) k<åxfl D (lÖòǨÏ[˚) â◊√Éèí=∂™êxfl,
D (=∞Hͯ) #QÆ~åxfl =∞#O ZÖÏ Q“~°qã¨∞Î<åfl"≥∂ "å\˜x ‰õÄ_® JÖÏ Q“~°qOK«=Åã≤
LO@∞Ok. g∞~°O^Œ~°∂ XHõ~ÀA ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ KÕ~°∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. JѨÙÊ_»∞
^Õ=Ù_»∞ g∞ Hõ~°‡Å#∞ QÆ∞iOz ÖˇHõ¯ fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. *Ï¢QÆ`«Î! <å `«^Œ#O`«~°O g∞Ö’
g∞ˆ~ áÈ\Ï¡_»∞H˘x "≥∞_»Å∞ #~°∞‰õΩ¯<Õ ¢Éèí+¨µìÅ~Ú áȉõÄ_»^Œ∞.——
''¢Ñ¨u =Úã≤¡O `À\˜=Úã≤¡O‰õΩ ™È^Œ~°∞_ç ÖÏO\˜"å_»∞. =Úã≤¡OÅO`å Ѩ~°ã¨Ê~°O
J#fl^Œ=Ú‡Å∞. g∞~°∞ ¿ã=‰õΩŠѨ@¡ =∞OzQÍ =∞ã¨Å∞HÀO_ç† ¿ã=‰õΩŠѨ@¡ =∞OzQÍ
=∞ã¨Å∞HÀO_ç. "åiH˜ g∞~°∞ u<ÕuO_Õ ÃÑ@ìO_ç† g∞~°∞ Hõ@∞ì‰õΩ<Õ ^Œ∞ã¨∞ÎÖË Hõ@ìɡ@ìO_ç.——
''J*Ï˝# HÍÅO<å\˜ =_ô¤H˜ WѨÙÊ_»∞ ZÖÏO\˜ qÅ∞= ÖË^Œ∞. (<å Ñ≤#`«O¢_ç)
JÉσãπ a<£ J|∞ÌÖò =Ú`«ÎeÉò =OâßxH˜ K≥Ok# "≥Ú^Œ\˜ =_ô¤x <Õ#∞ =kÖËã¨∞Î<åfl#∞.
WѨÙÊ_ô =_ô¤ K≥e¡OѨÙÅ∞ JO`«"≥∞ÿáÈÜ«∂~Ú. ¢Ñ¨[ÖÏ~å! ¢Ñ¨u ǨωõΩ¯^•~°∞xH˜ J`«x
ǨωõΩ¯#∞ ^Õ=Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ WKÕÛâß_»∞. Hõ#∞Hõ WѨÙÊ_»∞ U "å~°ã¨∞_ç ǨωõΩ¯ HÀã¨O
‰õÄ_® gÅ∞<å=∂ ¢"åÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.——
''Ñ≤Å¡"å_»∞ Z=i Ѩ_»Hõ g∞^Œ ѨÙ\Ïì_À P Ñ≤Å¡"å_»∞ J`«xˆH K≥Ok#"å_»∞QÍ
ѨiQÆ}O˜ K«|_»`å_»∞. =ºaèKå~° xO^Œ x~°∂Ñ≤OK«|_ç# "å_çH˜ tHõ∆ ~åà◊§tˆH.∆ Hõ~‡° qKå~°}
^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° [~°∞QÆ∞`«∞Ok.——
''JѨÙÊ#∞ Z\˜ì Ѩiã≤u÷ Ö’#∂ uiy K≥eO¡ Kåe. KÕ|^Œ∞Å∞QÍ fã¨∞‰õΩ#fl =ã¨∞=Î Ù#∞
uiyKÕÛÜ«∂e. Z=Ô~·<å áêi`À+≤HõO W¿ãÎ ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ f~åÛe. Z=Ô~·<å Z=iÔH·<å
Ǩg∞ (*Ïg∞#∞) W¿ãÎ J`«#∞ [i=∂<å K≥e¡OKåe. UXHõ¯_»∂ `«# ™È^Œ~°∞_ç #∞O_ç
J`«x WëêìxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ U =ã¨∞Î=Ùh fã¨∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞, J`«#∞ ã¨O`À+¨OQÍ W¿ãÎ
`«Ñ¨Ê. UXHõ¯_»∂ `«#ÃÑ· `å#∞QÍx, W`«~°∞ÅÃÑ· QÍx ^Ò~°˚#ºO KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.——
''¢ã‘Î `«# Éèí~°Î ã¨OѨ^Œ #∞O_ç ZÖÏO\˜ =ã¨∞Î=Ùx ‰õÄ_® J`«x J#∞=∞u ÖˉõΩO_®
W`«~°∞ʼnõΩ W=fi_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 381
''q#O_ç! g∞g∞^Œ g∞ ÉèÏ~°ºÅ ǨωõΩ¯Å∞<åfl~Ú. JÖψQ g∞ ÉèÏ~°ºÅ g∞^Œ g∞
ǨωõΩ¯Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. g∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ g∞~°∞ W+¨ìѨ_»x U =ºH˜Îh g∞WO\’¡H˜
~åhÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. Wk ÉèÏ~°ºÅÃÑ· g∞‰õΩ#fl ǨωõΩ¯. "å~°∞ #=∞‡Hõ¢^ÀǨxH˜ áêÅÊ_»~å^Œ∞†
ZÖÏO\˜ ã≤QÆ∞æ=∂e# ѨxH˜ X_çQÆ@ì‰õÄ_»^Œ∞. XHõ"Õà◊ JÖÏ KÕ¿ãÎ "åiH˜ `ÕeHõáê\˜
âßs~°Hõ tHõ∆ qkèOK«_®xH˜ ^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù# g∞‰õΩ J#∞=∞u LOk. "å~å KÕ+¨ìefl
=∂#∞‰õΩO>Ë, WHõ "åix ("ÕkèOK«‰õΩO_®) ÉÏQÍ K«∂ã¨∞HÀO_ç. ¢ã‘ÎÅ∞ g∞ Jnè#OÖ’x
"å~°∞ Hõ#∞Hõ "åiѨ@¡ 㨢`«Ê=~°Î# Hõey=ÙO_»O_ç. "å~°∞ `«=∞HÀã¨O Un KÕã¨∞HÀÖË~°∞.
"åix g∞~°∞ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ g∞^Œ KÕѨ\Ïì~°∞. ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ g∞^Õ "å~°∞ g∞‰õΩ (ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ)
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O JÜ«∂º~°∞. HÍ|\˜ì "åi q+¨Ü«∞OÖ’ g∞~°∞ ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç.——
(áêH˜∆HõO–|∞MÏi, =Úã≤¡O)
=$^Œ∞úÅ∞, =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å∞
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''U Ü«Ú=‰õΩ_≥<· å
XHõ =$^Œ∞ú_çfl J`«x =$^•úѨºO K«∂ã≤ Q“~°q¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ J`«x =$^•úѨºOÖ’ J`«_çfl
Q“~°qOKÕ"åix ѨÙ\˜ì™êÎ_»∞.—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ L„=∂‰õΩ "≥à◊§\ÏxH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨Å¡O) J#∞=∞u HÀ~å#∞. PÜ«∞# J#∞=∞u Wã¨∂Î, ''™È^Œ~å! (L„=∂Ö’) #∞=Ùfi
^Õ=Ù}˜‚ „áêi÷OKÕ@ѨC_»∞ =∞=∞‡efl =∞~°záȉõΩ ã¨∞=∂!—— Jx J<åfl~°∞. PÜ«∞# J#fl
P =∂@‰õΩ <Õ<≥O`«QÍ á⁄OyáÈÜ«∂#O>Ë, "≥Ú`«ÎO „ѨѨOK«O <å ™⁄O`«=∞~Ú<å <å‰õΩ
JO`« P#O^ŒO HõeˆQk HÍ^Œ∞. (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü LÃã·~ü a<£ *Ïa~ü Hõ^#Œä O: ''Ü«∞=∞<£ #∞O_ç =Úã≤O¡ Ü≥∂^è∞Œ ʼnõΩ ã¨Ç¨ Ü«∞
Ѩ_Õ"åÔ~=Ô~·<å =¿ãΠǨτ[`ü L=∞~ü (~°l) "åix ''g∞Ö’ L"≥·ãπ a<£ Pq∞~ü L<åfl~å?——
Jx J_»∞QÆ∞`«∞O_Õ"å~°∞. XHõ~ÀA F |$O^ŒO`Àáê@∞ x[OQÍ<Õ L"≥·ãπ a<£ Pq∞~ü
=KåÛ~°∞. g∞~°∞ 'L"≥·ãπ a<£ Pq∞~ü Q͈~<å?— Jx Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) J_çQÍ~°∞.
PÜ«∞# J=Ù#<åfl~°∞. ''g∞‰õΩ =Ú~å^£ ‰õΩ@∞O|O`À#∂, Y~üfl `≥QÆ`À#∂ ã¨O|O^èŒO
LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. PÜ«∞# LO^Œx K≥áêÊ~°∞. P `«~°∞"å`« Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l)
''g∞ â◊s~°OÃÑ· `≥Å¡=∞K«ÛÅ∞O_Õq. WѨC_»∞ J=hfl #Ü«∞"≥∞ÿ k~°›O <å}ˇ=∞O`« =∞K«Û
=∂„`«"Õ∞ q∞yeLOk Hõ^Œ∂!?—— J#_çQÍ~°∞. PÜ«∞# J=Ù#<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« ''g∞
`«e¡ „|uH˜LO^•?—— J#_çQÍ~°∞. ''J=Ù#∞, „|uˆH LOk—— J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (PÜ«∞#
L"≥·¿ã Jx #=∞‡HõO ‰õΩk~åHõ) Ǩτ[`ü L=∞~ü ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥|∞`«∞O_»QÍ
`å#∞ q<åfl#x `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
Ü«∞=∞<£ #∞O_ç =Úã≤O¡ ¿ã#ʼnõΩ lǨ^£Ö’ ã¨ÇϨ HõiOKÕ"åi`À áê@∞ =Ú~å^£
‰õΩ@∞OÉÏxH˜, Y~üfl `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# L"≥ã· π a<£ Pq∞~ü J<Õ =∞x+≤ g∞ ^ŒQiæÆ H˜ =™êÎ_∞» .
XHõÑC¨ _»∞ J`«x â◊s~°OÃÑ· L#fl `≥Å=¡ ∞K«ÛÅhfl #Ü«∞"≥∞áÿ È~Ú XHõ k~°›O <å}ˇ=∞O`«
=∞K«Û =∂„`«"∞Õ q∞yeLO@∞Ok. J`«#∞ `«# `«e¡ Ѩ@¡ KåÖÏ =∞OzQÍ „Ѩ=iΙêÎ_∞» .
J`«#∞ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À U^≥<· å „Ñ¨=∂}O KÕ¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® J`«x „Ѩ=∂}Ïxfl
382 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
<≥~°"Õ~°∞™êÎ_»∞. HÍ|\˜ì (L=∞~ü!) h‰õΩ h áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O J`«x KÕ`« „áê~°÷#
KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O Åaè¿ãÎ `«Ñʨ ‰õΩO_® KÕ~ÚOK«∞HÀ.——
`«~∞° "å`« Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ''JO^Œ∞Hˆ J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. g∞~°∞ <å áêáêÅ
=∞xflOѨ٠HÀã¨O ^Õ=Ù}˜‚ „áêi÷OK«O_ç—— Jx J<åfl~°∞. L=∞~ü (~°l) HÀi#@∞¡QÍ<Õ L"≥ã· π
Yifl PÜ«∞# =∞xflOѨ٠HÀã¨O ^Õ=Ù}˜‚ „áêi÷OKå~°∞. P `«~∞° "å`« Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l)
''WѨC_»∞ g∞Ô~Hõ¯_çH˜ "≥àϧÅ#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. ‰õÄá¶ê‰õΩ "≥àϧÅ#∞
‰õΩO@∞<åfl#x K≥áêÊ~åÜ«∂#. ''JÖÏQÆ~Ú`Õ <Õ#∞ ‰õÄá¶ê QÆ=~°fl~ü‰Ωõ g∞ QÆ∞iOz ÖËY
~åã≤=fi=∞O\Ï~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍÜ«∞#, ''(J=ã¨~°O ÖË^Œ∞). <Õ#∞ Z=iH©
`≥eÜ«∞‰õΩO_® Z=~°∂ Ѩ\˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_® LO_Õ x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞, JÉèÏQÆ∞ºÅ`À áê@∞
LO_®Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ U ^•ã¨∞}‚~Ú<å Jaè=∂x¿ãÎ l„cÖò (JÖˇ)· x
Ñ≤ez ''^Õ=Ù_»∞ Ñ¶Ö ¨ Ï<å =∞x+≤x Jaè=∂xã¨∞<Î åfl_»∞. Hõ#∞Hõ h=Ù ‰õÄ_® J`«_flç Jaè
=∂xOK«∞—— Jx JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ l„cÖò (JÖˇ·) J`«_çfl Jaè=∂xOK«_»O „áê~°O
aè™êÎ~∞° . `«~∞° "å`« PÜ«∞# PHÍâ◊OÖ’ XHõ „ѨH@ õ # KÕã∂¨ Î ''^Õ=Ù_»∞ ѶÖ
¨ Ï<å =∞x+≤x
Jaè=∂xã¨∞<Î åfl_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°O`å J`«_flç Jaè=∂xOK«O_ç—— Jx JO\Ï~°∞. ^•O`À
PHÍâ◊"åã¨∞ÅO`å (JO>Ë ^≥=· ^Œ∂`«ÅO`å) J`«_flç Jaè=∂xOK«_O» "≥Ú^ŒÖ_ˇ `» å~°∞.
z=iH˜ Éè∂í q∞ÃÑ· ‰õÄ_® J`«xH˜ „Ѩ*Ï^Œ~} ° Åaèã∞¨ OÎ k. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
XHõ`#« ∞ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! „ѨàÜ◊ ∞« O ZѨÙÊ_˘ã¨∞OÎ k?—— Jx J_çQÍ_»∞. ''^•x HÀã¨O
#∞"ÕfiO U~åÊ@∞¡ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl=Ù?—— Jx „ѨtflOKå~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). ''^•x HÀã¨O <Õ#∞
Z‰õΩ¯=QÍ #=∂AÅ∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. Z‰õΩ¯=QÍ LѨ"å™êÅ∞ ‰õÄ_® áê\˜OK«ÖË^Œ∞.
Z‰õΩ¯=QÍ ^•#^èŒ~å‡Å∞ ‰õÄ_® KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. HÍHõáÈ`Õ <Õ#∞ ^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# „Ѩ=HõÎ
(ã¨)#∞ Jaè=∂xã¨∞<Î åfl#∞—— J<åfl_® =ºH˜.Î ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''h=Ù Z=ix Jaè
=∂xã¨∞<Î åfl"À („ѨàÜ ◊ ∞« k<å#) J`«x`À áê>Ë LO\Ï=Ù—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) Hõ^#Œä O: ''XHõ`#« ∞ H˘O^Œix Jaè=∂xã¨∞<Î åfl_»∞. HÍx
ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕÜ«∞_»OÖ’ J`«#∞ "åi ™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl_»∞. (nxÃÑ· g∞
Jaè„áêÜ«∞O)?—— Jx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ Z=~À J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''=∞x+≤ `å#∞ Jaè=∂xOz# "åi`Àáê>Ë LO\Ï_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=Ô~·<å
~Àyx Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ ÖË^• ^Õ=Ùx HÀã¨O `«# ™È^Œ~°∞}˜‚ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥o§
#ѨC_»∞ (^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ #) XHõ „ѨH@ õ #Hõ~ΰ ''h‰õΩ Jaè#O^Œ#Å∞. h #_»Hõ ™ê~°H÷ =õ ∞=Ù
QÍHõ! h‰õΩ ã¨fi~°Oæ Ö’ ™ê÷#O ÅaèOK«∞QÍHõ!—— Jx ZÅ∞ÔQuÎ „áêi÷™êÎ_∞» . (ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''=∞Oz¿ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ Hõã∂¨ iÎ J"Õ∞‡"å_ç`À ã¨=∂#O. K≥_¿¤» ãflÇ≤Ï`«∞_»∞ H˘eq∞ T^Õ"å_ç`À
ã¨=∂#O. Hõã¨∂Îi J"Õ∞‡"å_ç ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~°∞ÛO>Ë J`«#∞ h‰õΩ HÍ#∞HõQÍ Hõã¨∂Îi W™êÎ_»∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 383
ÖË^• ^•xfl #∞=Ùfi H˘##~Ú<å H˘O\Ï=Ù. D ~Ô O_»∂ HÍHõáÈ~Ú<å Hõhã¨O h‰õΩ J`«x
^ŒQ~æÆ ∞° flOz ã¨∞"åã¨#~Ú<å =ã¨∞OÎ k. J^Õ #∞=Ùfi H˘eq∞ T^Õ"å_ç ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ~°∞ÛO>Ë
(J`«#∞ h g∞^Œ‰Ωõ xѨC~°=fiÅ∞ ZQÆ~ˆ ã≤) h |@ìefl HÍÅ∞™êÎ_∞» ÖË^• J`«x ^ŒQ~æÆ ∞° flOz
h‰õΩ ^Œ∞~åfiã¨#~Ú<å JO@∞`«∞Ok.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
¿Ñ^ŒÅ∞, J<å^äŒÅ∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''(WO\˜O\Ï uiy) XHõ\˜ Ô~O_»∞ Y~°∂˚~° ѨO_»∞¡ ÖË^•
XHõ\˜ Ô~O_»∞ =Ú^ŒÌÅ∞ J_»∞‰õΩ¯<Õ"å_»∞ ¿Ñ^Œ"å_»∞ HÍ^Œ∞. (¿Ñ^ŒiHõO`À ÉÏ^èŒÑ¨_»∞<åfl)
=ÚÃ+ì`‰Î« Ωõ O_® (P`å‡aè=∂#O`À) „|uˆH"å_Õ x["≥∞#ÿ ¿Ñ^Œ"å_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü ™ê^£ a<£ J|∂=MÏöãπ Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú P~°∞QÆ∞~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) "≥O@
LO_Õ"åà◊§O. |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ (=∞=∞‡efl JÅ∞ÊÅ∞QÍ ÉèÏqOz) ^≥·=„Ѩ=HõÎ`À
''(=ÚǨÏ=∞‡^£!) gà◊§#∞ ^Œ∂~°OQÍ `˘Åyá⁄=∞‡#∞. gà◊√§ =∂ g∞kH˜ =¿ãÎ "Õ∞=Ú
ã¨Ç≤ÏOK«O—— J<åfl~°∞. ("åiÖ’) <Õ#∞, Wɡfl=∞ã¨∂^£, Ǩï*ˇ·Öò `≥QƉõΩ K≥Ok# XHõ`«#∞,
aÖÏÖò, WOHÍ W^Œ~Ì ∞° <åfl~°∞. "åi ¿Ñ~°∞¡ <å‰õΩ `≥eÜ«∞=Ù. (|Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å „Ѩuáê^Œ#
ÃÑ·) ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ ^≥·=O `«Åz# PÖ’K«# =zÛOk. PÜ«∞# (P „Ѩuáê^Œ#‰õΩ
J#∞‰õÄÅOQÍ) =∞#ã¨∞Ö’ (=∂QÆ∞iOz) U^À J#∞‰õΩ<åfl~°∞. JѨC_»∞ JÖÏ¡ÇÏπ (PÜ«∞xfl
=∞O^Œeã¨∂)Î D ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ J=`«iOѨ*âË ß_»∞. ''(„Ѩ=HÍÎ!) HÁ~^°O∞° OÕܵ~|=à◊∞§ `Œ=∞
„ǨÉèí∞=Ù<Ë "Õ_«∞Hí∞~@¥ PÜ«µ# „Ǩã¨#fl`Œ Ji÷㨥ΠL~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜ÇÍix h #∞~_ç
^Œ∂O°~KÕÜ«µHí∞. ÇÍi (HíO°‡Å) ÖˇHí¯ q+¨Ü«µ"≥∞ÿ hÃÑ· ZÖÏ~>˜ ÉÏ^è°º`ŒÖË^°∞. JÖÏQÕ h
(HíO°‡Å)ÖˇHí¯ q+¨Ü«µ"≥∞ÿ ÇÍiÃÑ· ZÖÏ~>˜ ÉÏ^è°º`Œ ÖË^°∞.—— (6:52)– (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü =ÚãπJÉò a<£ ™ê^£ a<£ J|∂=MÏöãπ (~°l) „ѨHÍ~°O (PÜ«∞# `«O„_ç)
J~Ú# ™ê^£‰õΩ `å#∞ `«# „H˜Ok"åiHõ<åfl Q˘Ñ¨Ê"å}‚xÑ≤OzOk. (D q+¨Ü«∞O `≥Å∞ã¨∞
H˘x) ^≥=· „Ѩ=HõÎ ''D |ÅÇ‘Ï#∞Å K«Å∞=`À<Õ h‰õΩ (^≥=· O #∞Oz) ã¨Ç¨ Ü«∞O Åaè™ÈÎO^Œx,
Láêkè ^˘~°∞‰õΩ`ÀO^Œx `≥Å∞ã¨∞HÀ—— J<åfl~°∞. (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J|∂^Œ~åÌ L"≥q· ∞~ü(~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ ##∞fl
(¿Ñ^ŒÅ∞,) |ÅÇ‘Ï#∞Ö’¡ J<Õfi+≤OK«O_ç. xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ (¿Ñ^ŒÅ∞,) |ÅÇ‘Ï#∞Å =Å¡<Õ
g∞‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞O JO^Œ∞`ÀOk† Láêkè Åaè™ÈÎOk.—— (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¿Ñ^Œ"åix Ñ≤Å=‰õΩO_® ^èxŒ ‰õΩÅ∞ =∂„`«"∞Õ PǨfi
xOK«|_Õ =b=∂ qO^Œ∞ J`«ºO`« hK«"∞≥ #ÿ k.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¿Ñ^ŒÅ∞, q`«O`«∞=ÙÅ ÉÏQÀQÆ∞Å HÀã¨O Hõ$+≤K¿Õ ã"å_»∞
^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_Õ Ü≥∂^è∞Œ _ç`À ã¨=∂#O.—— (ǨÏnã¨∞ LÖËY¡ ‰õΩÅ∞ WÖÏJO@∞<åfl~°∞:)
''J`«_∞» JÅ∞ÃÑ~°Q‰Æ Ωõ O_® ^≥"· å~å^è#Œ KÕ¿ã"å_ç`À, x~°O`«~O° LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ
"å_ç`À ã¨=∂#=∞x ‰õÄ_® ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J<åfl~°x <å J#∞=∂#O.—— (|∞MÏs)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<Õ#∞, J<å^äŒ áÈ+¨‰õΩ_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ WÖÏ LO\ÏO.
JѨÙÊ_®Ü«∞# `«# K«∂ѨÙ_»∞„"Õe`À =∞^茺„"Õex HõÅѨ‰õΩO_® H˘O`« ã¨O^Œ∞ LOz
384 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
K«∂Ñ≤OKå~°∞. (JO>Ë ã¨fi~°Oæ Ö’ W^Œ~Ì ∂° ^•^•Ñ¨Ù XˆHKÀ@ LO\Ï~°∞)– (|∞MÏs)
''^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨O J<å^äÉŒ ÏÅ∞_ç `«Å xq∞ˆ~ =ºH˜Î Hõ~‡° Å z\ÏìÖ’ P ÉÏÅ∞_ç
`«ÅÖ’x ¢Ñ¨u"≥O¢_»∞Hõ‰Ωõ |^Œ∞Å∞QÍ XHÀ¯ ѨÙ}ºO ~åÜ«∞|_»∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
á⁄~°∞QÆ∞"åi ǨωõΩ¯Å∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) XHõ™êi =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ™êH˜!∆ J`«#∞ qâßfiã≤ HÍ_»∞, ^≥=· ™êH˜!∆
J`«#∞ qâßfiã≤ HÍ_»∞, ^≥·=™êH˜∆! J`«#∞ qâßfiã≤ HÍ_»∞—— Jx J<åfl~°∞ (=¸_»∞™ê~°∞¡).
''Z=~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— Jx J_çy`Õ, ''`«# ‰õΩKÕ+¨ìÅ`À W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞ "åiH˜ =∞#âß≈Ou
ÖˉõΩO_® KÕã¨∞Î#fl"å_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''`«# `«∞O@i KÕ+¨ìÅ`À W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞ "åiH˜ =∞#âß≈Ou
ÖˉõΩO_® KÕ¿ã"å_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«ÖË_»∞—— Jx LOk. (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(„Ѩà◊Ü«∞
k<å#) ^Õ=Ùx <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ Jxfl\˜HõO>Ë =ÚO^Œ∞ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì|_Õ W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ
"åº[ºO– W^ŒÌ~°∞ á⁄~°∞QÆ∞"åà◊§‰õΩ ã¨O|OkèOz# "åº[ºO J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞ |\˜ì W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞ "åix ÉÏkèOK«_»O, "åi ǨωõΩ¯Å∞ <≥~°"Õ~°ÛHõ áÈ=_»O
ZO`« Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# áêѨ"≥∂ `≥Å∞™ÈÎOk.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''`«# á⁄~°∞QÆ∞"å_»∞ Ѩã¨∞ÎO_»QÍ `å#∞ Hõ_»∞Ѩ٠xO_®
u<Õ"å_»∞ (x["≥∞ÿ#) qâßfiã≤ HÍ_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢ã‘ÎÅ`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''=Úã≤¡O =∞Ç≤Ïà◊ÖÏ¡~å! U á⁄~°∞yO\˜ ¢ã‘Î
J~Ú<å `«# á⁄~°∞yO\Ïq_» (WzÛ# HÍ#∞Hõ)#∞ JÅÊ"≥∞ÿ#kQÍ ÉèÏqOK«‰õÄ_»^Œ∞,
Jk F "Õ∞Hõ HÍey@ì J~Ú#㨈~.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''`«# ã¨Ç¨ÏK«~°∞ÅѨ@¡ =∞OzQÍ "≥∞eˆQ"å_Õ ^Õ=Ùx
^Œ$+≤Ö ì ’ =∞Oz ã¨ÇϨ K«~∞° _»∞. JÖψQ `«# W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞"åi Ѩ@¡ =∞OzQÍ =∞ã¨∞Å∞‰õΩ<Õ
"å_Õ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ =∞Oz á⁄~°∞QÆ∞"å_»∞. (*Ï"≥∞ ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: <å q∞¢`«∞Å∞ (^≥·=¢Ñ¨=HõΖã¨) ##∞fl L^ÕÌtOz
''J|∂[~ü! h=Ù Kå~°∞ =O_ç`Õ JO^Œ∞Ö’ hà◊√§ Z‰õΩ¯= áÈ~Ú. `«~∞° "å`« W~°∞QÆ∞á⁄~°∞QÆ∞
"åi WO_»¡Ö’ ZO`«=∞Ok ã¨Éèí∞ºÅ∞<åfl~À JOK«<å "Õã¨∞H˘x, "åi‰õį_® JO^Œ∞Ö’
#∞Oz H˘O`« W=Ùfi—— Jx `åH©^Œ∞ KÕâß~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''`«# QÀ_»‰õΩ á⁄~°∞QÆ∞"å_»∞ QÆ∂@O (ÖËHõ "Õ∞‰õΩ)
H˘@∞ì‰õΩO\Ï#O>Ë ^•xH˜ Z=~°∂ JÉèíºO`«~°O ÃÑ@ì‰õÄ_»^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂
''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! <å‰õΩ W^Œ~Ì ∞° á⁄~°∞QÆ∞"åà◊√§ L<åfl~°∞. "åiÖ’ <Õ#∞ Z=iH˜ HÍ#∞Hõ W"åfie?——
Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''"åiÖ’ Z=i QÆ_»Ñ¨ h‰õΩ ^ŒQÆæ~°QÍ LO>Ë "åiH˜=Ùfi——
Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 385
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l), ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l)Å Hõ^äŒ<åÅ ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: (^≥·=^Œ∂`«) l¢|~¸Öò á⁄~°∞QÆ∞"åx (ǨωõΩ¯efl) QÆ∞iOz <å‰õΩ
=∂\˜=∂\˜H˜ ZO`«QÍ `åH©^Œ∞ KÕâß~°O>Ë, P=∂@ qx PÜ«∞# <å Pã≤ÎÖ’ (‰õÄ_®)
á⁄~°∞QÆ∞"å_çfl "å\Ï^•~°∞_çQÍ x~°‚~Ú™êΈ~"≥∂#xÑ≤OzOk <å‰õΩ.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
70. ã¨"≥∞ÿHõº`å ™È^Œ~°ÉèÏ"åÅ∞
''qâßfiã¨∞Å∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O J#fl^Œ=Ú‡Å∞.—— (Y∞~üP<£–49:10)† ''"å~°∞ qâßfiã¨∞ŠѨ@¡
=∞$^Œ∞=ÙQÍ, Jqâßfiã¨∞ŠѨ@¡ Hõiî#OQÍ „Ѩ=iΙêÎ~°∞.—— (Y∞~üP<£–5:54)
''=ÚǨÏ=∞‡^£ ^Õ=Ùx „Ѩ=HõÎ. PÜ«∞# "≥O@ L#fl"å~°∞ (=Úã≤¡OÅ∞) Ѩ~°ã¨Ê~°O
^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚÅ∞QÍ, Jqâßfiã¨∞Å∞ Ѩ@¡ Hõiî#∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞.—— (Y∞~üP<£–48:29)
XHíÇC¨ _«∞ qaè#fl=O®æÅ∞Qå, `ˇQÅõ ∞Qå, peáÈܵ J<ˇH· ºí `Œ, J~`ŒóHíÅǨÅ`À ã¨`=Œ ∞`Œ
=∞=Ù`Œ∞~_ç# JO°|∞ƒefl W™®¡~ ã¨"≥∞ÿHíºÇ¨O°z~k. *Ïu, „áå~`Œ~, =O°‚~, =O°æ~ ÖÏ~>˜
Hí$„u=∞ qK«Hí∆} QÀ_«Å#∞ Hí∂ÅQ˘>˜ì ^Õ=Ùx UHí`Œfi~, ^≥·=„Ǩ=HíÎ q^èÕÜ«µ`ŒÅ ѨÙ<å^Œ∞ÅÃÑ·
ÇÍO°~^°sfl XHíQ˘_«∞Qõ∞ „H˜~kH˜ KÕiÛ~k. Y∞~üP<£ ˆH=ÅO 23 UO_»¡Ö’ "åi rq`åÅ#∞
ã¨=¸ÅOQÍ ã¨O㨯iOz ¢Ñ¨QuÆ tY~åʼnõΩ KÕiÛOk. HÍ|\˜ì =Úã≤~¡ Å∞ W™®¡~ ¿ã=Ö’, ^®x
ã¨~™®÷Ç<¨ ® Hí$+≤Ö’ xO°~`ŒO~° x=∞Qõ∞flÖ~ÚL~_Íe. J^Õ ÇÍi r=#^èºÕ Ü«µ~. D ^èºÕ Ü«∂xfl
q㨇i~z ^è°O°‡~Ö’ J~`ŒQå „áå=ÚYº~ÖËx J`ŒºÅÊ q+¨Ü«∂ÅÃÑ· ÇÍk~K«∞H’=_«~Ö’
HßÖ~ Qõ_çÇ≤`Ë ÇÍiÖ’ ã¨"≥∞ÿHíº`Œ ã¨#flye¡ uiy qÉèË^®Å∞ á⁄_«ã¨¥Ñ¨Ù`Íܵ.
''g∞O°~`Í HíÅã≤ ^≥=· „`Í>˜x (JO>Ë ^≥=· ^è~Œ å‡xfl) ^°$_è~« Qå Ǩ@∞ìH’~_ç. qÉè^Ë ®ÅÖ’
Ǩ_pç eáÈHí~_ç. ^Õ=Ù_«∞ KÕã#≤ "Õ∞à◊§#∞ *Ï˝ÇH¨ ~í KÕã∞¨ H’~_ç. g∞O°∞ ǨO㰠ʨ O°~ â◊„`Œ∞=ÙÅ∞Qå
L#flǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ g∞ ǨÏ$^°Ü«∂Å#∞ Híeáå_«∞. PÜ«µ# J#∞„QõǨÏ~ =Å¡<Ë g∞O°∞
ǨO°ã¨ÊO°~ J#fl^°=Ú‡Öˇ· áÈÜ«∂O°∞. g∞O°∞ JyflQõ∞~_«~ J~K«∞Hí∞ KÕi#ǨC_«∞ PÜ«µ#
q∞=∞‡efl Hßáå_Í_«∞.—— (Y∞~üP<£–3:103)
''g∞O°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ HíÅÇ≤Ï~K«∞H’Hí~_ç. JÖÏ KÕ¿ãÎ g∞Ö’ J^è≥·O°º~, |ÅÇ‘Ï#`ŒÅ∞
KÀ@∞Kıã¨∞Hí∞~>Ïܵ† g∞ „áå|ź~ (H©∆}˜~z) áÈ`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–8:46)
''ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ 㨥K«#Å∞, „Ǩ=∂}®Å∞ =zÛ#ǨÊ>˜H© ǨO㰠ʨ O°~ qÉèkË ~K«∞HÁx qaè#fl
=O®æÅ∞Qå peáÈܵ#ÇÍiÖÏ g∞O°¥ HßHí~_ç. JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# (#O°Hí)
Ü«∂`Œ#Å∞ HßK«∞HÁx L<®flܵ.—— (Y∞~üP<£–3:105)
''Z=O≥·<® XHí =Úã≤¡~ `À>˜=Úã≤¡~x ǨÏ`Œ=∂i¿ãÎ ^®x ǨO°º=™®#~ #O°Hí=∞=Ù
`Œ∞~k. J`Œ#∞ (ǨÏ~`ŒHí∞_«∞) J~^°∞Ö’<Ë Ç¨_çL~>Ï_«∞. ^Õ=Ù_«∞ J`Œ_çfl P„QõÇ≤Ï™®Î_«∞,
â◊Ç™≤ ®Î_∞« . J`Œx H’ã¨~ ^°∞O°ƒOù t° Hí∆ ã≤^~ú° KÕܵ« |_çL~@∞~k.—— (Y∞O∑P<£-4:98)
=Úã≤O¡ ŠѨ~㰠ʨ ~° ã¨O|O^è•Å#∞ QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ѩ~㰠ʨ ~°O ѨQ|Æ @ìHOõ _ç.
Jã¨∂Ü«∞ K≥O^ŒHOõ _ç. Z_»"Ú ≥ ǨÏO ÃÑ_»"Ú ≥ ǨÏO`À LO_»HOõ _ç. ã¨O|O^è•Å∞ „`≥OK«∞HÀ
386 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
HõO_ç. ^≥=· ^•ã¨∞ÖÏ~å! Ѩ~㰠ʨ ~°O J#fl^Œ=Ú‡Å∞QÍ LO_»O_ç. XHõ=Úã≤O¡ `À\˜(=Úã≤O¡ )
™È^Œ~∞° x`À =¸_»∞ ~ÀAʼnõΩ q∞Oz =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® LO_»~å^Œ∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü "åã≤ÖÏ (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''h=Ù h (=Úã≤¡O) ™È^Œ~°∞x HõëêìŠѨ@¡ ã¨O`À+≤OK«‰õΩ. JÖÏ KÕâß=O>Ë ^Õ=Ù_»∞
J`«_flç HõxHõiOz x#∞fl HõëêìÅáêÅ∞ KÕ™êÎ_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü J|∂~°∞YÜ«∂º `«g∞"£∞ a<£ Bãπ ^•s (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
''^è~Œ ‡° =∞O>Ë =∞Ozx JaèÅ+≤OK«@O—— J<åfl~°∞. JѨC_»∞ "Õ∞=Ú ''(^≥=· „Ѩ=HÍÎ!) Z=i
=∞Ozx JaèÅ+≤OKåe?—— Jx J_çQÍO. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^Õ=Ù_»∞, PÜ«∞#
„QÆO^äŒO, PÜ«∞# „Ѩ=HõÎ, =Úã≤¡O <Õ`«Å∞, ™ê=∂#º =Úã≤¡OÅO^Œi q+¨Ü«∞OÖ’#∂
=∞Ozx JaèÅ+≤OK«@"Õ∞ ^èŒ~°‡O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) g_À¯Å∞ǨÏ*òÖ’ LѨ<åºã¨q∞ã¨∂Î WÖÏ J<®flO°∞: ''q#O_ç! ^Õ=Ù_»∞
Uq^èOŒ QÍ g∞~¸ ~ÀA#∞, <≥Å#∞, D Ѩ@} ì Ïxfl Ѩq¢`«"∞≥ #ÿ qQÍ x~°~‚ ÚOKå_À J^Õ
q^èOŒ QÍ g∞ ~°HÍÎxfl, g∞ ^è#Œ =∂<åÅ#∞ Ѩq¢`«"∞≥ #ÿ qQÍ x~°~‚ ÚOKå_»∞. qO@∞<åfl~å!
<Õ#∞ g∞‰õΩ (^≥=· ã¨O^Õâßxfl) JO^Œ*âË ß<å?'' ^•xH˜ ¢Ñ¨[Å∞ ''JO^Œ*âË ß~°∞—— J<åfl~°∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''^Õ"å! <Õ#∞ h ã¨O^Õâßxfl ¢Ñ¨[ʼnõΩ JO^Œ*âË ß#∞. nxH˜
h"Õ ™êH˜—∆ — J<åfl~°∞. D=∂@ PÜ«∞# =¸_»∞™ê~°∞¡ K≥áêÊ~°∞. P`«~åfi`« WÖÏ J<åfl~°∞:
''qO@∞<åfl~å! g∞O°∞ =Úã≤=¡ ÚÖˇ· L~_ç Hí∂_Í <® `Œ^#° ~`ŒO~° "≥∞_«Å∞ #O°∞Hí∞¯<Ë
JqâÍfiã¨∞Å∞Qå =∂O°H~í _ç.—— (|∞MÏi)
=Úã≤¡OŠѨ~°ã¨Ê~° ã¨O|O^è•Å∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''q∂~°∞ K≥_»¤ J#∞=∂<åʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç.
ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Ö’¡ ѨzÛ J|^ŒúO K≥_»¤ J#∞=∂#"Õ∞. W`«~°∞Å `«Ñ¨ÙÊefl Z#flHõO_ç.
‰õÄÑ‘Å∞ fÜ«∞HõO_ç. W`«~°∞ŠǨωõΩ¯efl Hõ|oOKÕ „Ѩܫ∞`«flOÖ’ XO_˘Hõix q∞Oz
áÈ=\ÏxH˜ „Ѩܫ∞uflOK«HõO_ç. Ѩ~°ã¨Ê~°O Jã¨∂Ü«∞ K≥O^ŒHõO_ç. ^Õfi+≤OK«∞HÀHõO_ç.
Z_»"Ú ≥ ǨÏO ÃÑ_»"Ú ≥ ǨÏO`À LO_»HOõ _ç. ^≥=· ^•ã¨∞ÖÏ~å! ^Õ=Ù_»∞ P^ÕtOz#@∞¡ q∂~°∞
Ѩ~㰠ʨ ~°O J#fl^Œ=Ú‡ÖÏ¡ LO_»O_ç. =Úã≤O¡ =Úã≤O¡ ‰õΩ ™È^Œ~∞° _»∞. `«#∞ J`«x q∂^Œ
^Ò~°˚#ºO KÕÜ«∞~å^Œ∞. J`«_çfl xã¨ûǨÜ«ÚxQÍ =^ŒeÃÑ@ì~å^Œ∞. J`«_çfl JÅ∞ÊxQÍ
ÉèÏqOK«~å^Œ∞. `«MÏfi (^≥=· cèu) J<Õk WHõ¯_»∞O@∞Ok. `«MÏfi J<Õk WHõ¯_»∞O@∞Ok.——
D =∂@ PÜ«∞# `«# Kèåf "≥Ñ· Ù¨ Ãã·QÆ KÕã∂¨ Î K≥áêÊ~°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''XHõ =∞x+≤ `«# `À\˜=Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° }˜‚ K«∞ÅHõ#QÍ
K«∂_»@O KåÅ∞ J`«#∞ K≥_»¤"å_»x K≥ѨÊ\ÏxH˜. XHõ =Úã≤¡O H˘~°‰õΩ `À\˜ =Úã≤¡O
^è#Œ =∂#„áê}ÏÅ∞ x+≤^OúŒ . ^Õ=Ù_»∞ q∂ â◊s~åÅ#∞, q∂ =ÚMÏÅ#∞ K«∂_»_∞» . PÜ«∞#
q∂ JO`«~å`«‡efl, q∂ PK«~} ° efl =∂„`«"∞Õ K«∂™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''XHõi q∂^Œ XHõ~∞° Jã¨∂Ü«∞ K≥O^Œ
HõO_ç. ѨQÆ ÃÑOK«∞HÀO_ç. ‰õÄÑ‘Å∞ fÜ«∞HõO_ç. W`«~°∞Å `«Ñ¨ÙÊÅ∞ ZuÎK«∂ѨHõO_ç.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 387
W`«~°∞efl "≥∂ã¨yOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À ÉË~°O q∂^Œ ÉË~°O KÕÜ«∞HõO_ç. ^≥·=^•ã¨∞ÖÏ~å!
Ѩ~°ã¨Ê~°O J#fl^Œ=Ú‡ÖÏ¡ rqOK«O_ç. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''XHõ =Úã≤O¡ =∞~˘Hõ =Úã≤O¡ ‰õΩ J^ŒOÌ ÖÏO\˜"å_»∞.
XHõ =Úã≤O¡ =∞~˘Hõ=Úã≤O¡ ‰õΩ ™È^Œ~∞° _»∞. J`«#∞ `«# =Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° _çfl q<åâ◊O #∞O_ç
~°H™∆˜ êÎ_∞» . J`«xH˜ (ã¨^•) =∞^Œ`Ì ∞« xã¨∂Î HÍáê_»∞`«∞O\Ï_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''q∂~°∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° L#flѨÙÊ_»∞ =¸_À"å_çfl =^Œe q∞QÆ`å
W^Œ~Ì ∞° ~°ÇϨ ™êºÅ∞ =∂\Ï¡_∞» HÀHõO_ç. D "≥Y· i=Å¡ P =¸_À =ºH˜HÎ ˜ ÉÏ^èŒ HõÅQÆ=K«∞Û.
J~Ú`Õ q∂~°∞ =∞iH˘O^Œi`À Hõeã≤áÈ`Õ JѨÙÊ_»∞ Ѷ~¨ åfiÖË^∞Œ .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''J~°Éò nfiѨOÖ’x
#=∂rÅ∞ WHõ `«##∞ P~åkèOK«~°x Ã+·`å<£ x~åâ◊K≥O^•_»∞. J~Ú`Õ "åi=∞^茺
Q˘_»=Å∞ ã¨$+≤Oì K«@OÖ’ =∂„`«O J`«#∞ (q[Ü«∞O ™êkè™êÎ_∞» ).—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å
Z=i`À<≥<· å [QÆ_®xH˜ ky`Õ J`«#∞ („Ѩ`º« i÷) =ÚYO g∞^Œ H˘@ì‰Äõ _»^∞Œ .—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''q∂Ö’ Z=~°∂
`«# ™È^Œ~∞° x"≥Ñ· Ù¨ PÜ«Ú^èOŒ `À Ãã·QÆ KÕÜ∞« ~å^Œ∞. |Ǩïâß Ã+·`å<£ ^•xfl „ѨÜ∂≥ yOѨ
*Ë¿ãÎ J`«#∞ JyflQÆ∞O_»OÖ’ Ѩ_áç ÈÜÕ∞ „Ѩ=∂^ŒO LOk.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''™È=∞, QÆ∞~°∞
"å~åÖ’¡ ã¨fi~°^æ •fi~åÅ∞ `≥~∞° =|_»`å~Ú. P~ÀA JÖÏ¡ÇÏπ ^≥=· `«fiOÖ’ W`«~∞° ʼnõΩ ™ê\˜
HõeÊOK«x „ѨuXHõ¯i áêáêÅ∞ =∞xflOK«|_»`å~Ú. HÍx `«#‰õÄ `«# (=Úã≤O¡ )™È^Œ~∞°
xH˜ =∞^躌 â◊„`«∞`«fiO L#fl"å_ç áêáêÅ∞ =∞xflOK«|_»=Ù. "åi QÆ∞iOz ''gi^Œ~Ì ∂° `«=∞
ã¨O|O^è•Å∞ "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~K ° ∞« ‰õΩ<Õ^•HÍ QÆ_∞» =Ù W=fiO_ç! gi^Œ~Ì ∂° `«=∞ ã¨O|O^è•Å∞
"≥∞~°∞QÆ∞Ѩ~°K«∞‰õΩ<Õ^•HÍ QÆ_»∞=Ù W=fiO_ç—— Jx J#@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (=Úã≤¡O)
JO`«~°æ`«HõÅǨÅ∞ JO`«OKÕÜ«∞O_ç
''Jqâßfiã¨∞Å∞ XHíiHÁHíO°∞ ã¨=∞i÷~K«∞HÁx ã¨Ç¨ÏHíi~K«∞Hí∞~@∞<®flO°∞. g∞O°∞
(qâÍfiã¨∞Öˇ· L~_ç Hí∂_Í) ǨO㰠ʨ O°~ ã¨ÇϨ Híi~K«∞H’HíáÈ`Ë Ö’Hí~Ö’ JO®K«H~í UO°Ê_ç ÃÑ^°Ì
JÅ¡HíÖ’¡Å~ K≥ÅOÕQõ∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–8:73)
XHí áåsìH˜ ÖË^® ã¨~ã¨H÷ ∞í |Ü«µ>˜ ^®_«∞ÅHí<®fl J~`ŒO`æ° Œ HíÅǨÖË KåÖÏ „Ǩ=∂^°HOí °
"≥∞#ÿ q. |Ü«µ>˜ #∞~z Zxfl ã¨ÇÍà◊∞§ Z^°∞O≥<· ®, J~`ŒO`æ° ~Œ Qå Ǩ>+˜ ~ª¨ Qå L#flǨC_Ë P áåsì
ÖË^® ã¨~ã¨÷ q[Ü«µÇ¨^~°ä Ö’ ѨÙO’Qõq∞ã¨∞~Î k. nxH’ã¨~ áåsì HßO°ºHíOŠΰ Hí∞ `Œ=∞ áåsì x|~^è°
<®=oÃÑ· ^°$_è«"≥∞ÿ# qâÍfiã¨~, ^®x ÅHí∆º~ Ǩ@¡ Jq∞`Œ „â◊^®úã¨Hí∞ÎÅ∞ L~_«@~`À áå@∞,
HßO°ºHíOÅΰ =∞^躰 ǨO㰠ʨ O°~ „¿Ñ=∂aè=∂<®Å∞ Hí∂_Í L~_«@~ Z~`À J=ã¨O~° .
^Õ=Ù_çfl, PÜ«µ# J~u=∞„Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ qâ◊fiã≤~z#ÇÍi áåsì 'W™®¡~.— ÇÍi áåsì
x|~^è<° ®=o 'Y∞O∑P<ü.— ^®x HßO®ºK«O} ° q^è®#~ 'ǨÏnãπ.— áåsì ÅHíº∆ ~ '^èO° ‡° ã¨~™®÷Ç#¨ ~—,
`Œ^®fiO® ^≥·=„Ǩã¨#fl`Œ, ǨO°Ö’H홮Ƕ¨Åº~ á⁄~^°_«~. D L#fl`Œ ÅHí∆º~ H’ã¨~ ǨxKÕ¿ã"åi
388 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÉèÏÇÍÅ∞ Hí∂_Í Z~`À L#fl`Œ~Qå L~_ÍÅx, áåsìÖ’ J~`ŒQå „áå=ÚYº~ÖËx J`ŒºÅÊ
q+¨Ü∂« ÅÃÑ· OÕH`≥ ÎË qÉè^Ë ®ÅHí∞ Jf`Œ~Qå "åO°∞ qâÍÅ ^°$HíÊ^ä~° JÅ=O°K∞« H’ÇÍÅx W™®¡~
É’kè™ÈÎ~k. áåsì x|~^è<° ®=ox, ^®x HßO®ºK«O} ° q^è®<®xfl, ^®x Pâ◊Ü∂« efl Z~`Œ Qõ>Qì˜ å
„¿Ñq∞¿ãÎ J~`ŒQå "åi =∞^è°º „¿Ñ=∂aè=∂<®Å∞ [x™®ÎÜ«µx K≥|∞`À~k.
HÍx D<å_»∞ =Úã≤¡O ã¨=∂[O Y∞~üP<£ =∞øeHõ É’^èŒ#Å∞ q㨇iOz J<≥·Hõº`å,
JO`«ifiÉè^Ë •Å`À ã¨`=« ∞`«=∞=Ù`ÀOk. ¢Ñ¨u=~°Oæ Z^Œ∞\˜ =~°Oæ ÃÑ· q^Õfi+¨O Hõ‰Ωõ ¯`«∂ ^Œ∞¢+¨Ê
Kå~°O ™êy™ÈÎOk. =Úã≤O¡ Å∞ ÃÑ·H˜ ZO`À ã¨"∞≥ Hÿ ºõ OQÍ L#fl@∞¡ HõxÊã¨∞<Î åfl J`«ºÅÊq+¨Ü∂« Ö’¡
J`«ºkèHõ qÉèË^•Å∞ HõeÊOK«∞H˘x XHõiÃÑ·<˘Hõ~°∞ |∞~°^Œ K«Å∞¡‰õΩO@∞<åfl~°∞.
J`«ºÅÊ q+¨Ü∂« Ö’¡ qÉè^Ë •Å#∞ QÆ∞iOz ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°)
LÖËY ¡ #O q#O_ç: ''<Õ<˘Hõ ~ÀA XHõ`#« ∞ Y∞~üP<£ Ѩiãî ∞¨ #Î fl f~°∞#∞ QÆ=∞xOKå#∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏO\˜ f~°∞`À ѨiîOK«_»O <Õxk=~°‰õΩ Z#fl_»∂ q#ÖË^Œ∞. JOKÕ`«
<Õ<å =ºH˜Îx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ Ñ≤Å∞K«∞ÔHo§ q+¨Ü«∞O K≥áêÊ#∞. HÍx D=∂@
qx ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ‰Î Ωõ HÀѨO =zÛ#@∞¡ JxÊOzOk <å‰õΩ. PÜ«∞# =∂ W^ŒiÌ fl L^ÕtÌ Oz
''g∞i^ŒÌ~°∂ ÉÏQÍ<Õ Ñ¨iîã¨∞Î<åfl~°∞. Ѩ~°ã¨Ê~°O qÉèËkOK«∞HÀHõO_ç. (WÖÏO\˜) qÉèË^•Å
=Å¡<Õ g∞‰õΩ ѨÓ~°fiO QÆ`*« Ï`«∞Å∞ <åâ◊#=∞Ü«∂º~Ú—— Jx J<åfl~°∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂L=∂~å |~å a<£ PlÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl
U_»∞ Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« =∞x P^ÕtOKå~°∞. U_»∞Ѩ#∞Å∞ KÕÜ∞« =^ŒxÌ "åiOKå~°∞. 1–~Àyx
Ѩ~å=∞i≈OKåÅx, 2–â◊=O "≥O@"≥àϧÅx, 3–`«∞q∞‡#"å_çH˜ ["å|∞ K≥áêÊÅx,
4–„Ѩ=∂}OKÕ¿ã"å_ç „Ñ¨=∂}Ïxfl <≥~"° ~Õ åÛÅx, 5–ÉÏkè`∞« _çH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∂« Åx,
6–PǨfixOKÕ"å_ç PǨfi#O JOwHõiOKåÅx, 7–ã¨ÖÏO#∞ "åºÑ≤ÎKÕÜ«∂Åx
P^ÕtOKå~°∞. 1–|OQÍ~°ÑÙ¨ LOQÆ~åÅ∞ `˘_»Q~Æ å^Œx, 2–"≥O_çáê„`«Ö’¡ u#_»O, „`åQÆ_O»
KÕÜ∞« ~å^Œx, 3–Z„~° Ѩ@∞ìr#∞ LѨÜ∂≥ yOK«~å^Œx, 4–'Yãπ— („áêO`«OÖ’ `«Ü∂« ~Ô #·
Ѩ@∞ì) =„™êÎÅ∞ `˘_»Q~Æ å^Œx, 5–Ѩ@∞ì=„™êÎÅ∞, 6–W㨄Π|Mò Ѩ@∞ì=„™êÎÅ∞, 7–nÉÏ*ò Ѩ@∞ì
=„™êÎÅ∞ ^èŒiOK«~å^Œx =∞=∞‡efl "åiOKå~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
J#fl^Œ=ڇŠ=∞^茺 D Z_»ÉÏ>Ëq∞\˜?
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =Úã≤O¡ ÅÖ’ ã¨"∞≥ Hÿ ºí `Œ, ™È^°OÉ° Ïè ÇÍÅ#∞ ÃÑ~á⁄~k~Ǩ*Ü
Ë µ« _ÍxH˜ Z<Àfl
㨥K«#Å∞ WKÍÛO°∞. HÁxfl 㨥K«#Å∞ WHí¯_« L^®Ç¨Ïiã¨∞Î<®fl~:
''g∞O°∞ XHíiÃÑ· <˘HíO∞° J㨥ܫ∂ ^Õfië®Å∞ ÃÑ~K«∞H’Hí~_ç. XHíiHÁHíO∞° ǨO’Hí∆
x~^°Hí∞ Hí∂_Í áåÅÊ_«Hí~_ç. ^≥·=^®ã¨∞ÖÏO®! g∞O°~`Í Ç¨O°ã¨ÊO°~ J#fl^°=Ú‡Å∞Qå
(™È^°O° ÉèÏ=~`À) rq~K«~_ç. `À>˜ =Úã≤~¡ ™È^°O∞° x`À =¸_«∞ O’AÅHí<®fl q∞~z
=∂>Ï¡_H« ∞í ~_Í L~_«@~ U =ºH˜HÎ © ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞.—— (|∞MÏi)
''=Úã≤~¡ Å∞ ǨO㰠ʨ O°~ XHíi`À <˘HíO∞° Híeã≤ Ǩ>+˜ "ª¨ ∞≥ #ÿ Hí@_ì ~« ÖÏ O°¥á⁄~^°∞
`ÍO°∞. J~^°∞Ö’x XHí ÉèÏQõ~ =∞O˘Hí ÉèÏQåxH˜ |Å~ KÕH∂í O°∞Û`Œ∞~k.—— (|∞MÏi)
''XHõ Hõ@_ì O» Ö’x W@∞HõÅ∞ XHõ^•xH˘Hõ\˜ T`«q∞ã¨∂Î P Hõ@_ì O» Ѩ\+˜ `ª¨ ‰« Ωõ
HÍ~°}Éè∂í `«"∞≥ #ÿ >Ë¡ qâßfiã¨∞Å∞ (=Úã≤O¡ Å∞) ‰õÄ_® (XHõiH˘Hõ~∞° ã¨ÇϨ HõiOK«∞‰õΩO@∂
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 389
ã¨=∂[ ã¨"∞≥ Hÿ ºõ `«‰Ωõ ^ÀǨÏ^ŒÑ_¨ `» å~°∞).—— ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü∞« O K≥|∞`«∂ `«=∞
KÕ`∞« Å „"Õà§◊ #∞ XHõ ^•xÖ’ =∞~˘Hõ\˜ *ÁÑ≤ÊOz (=Úã≤O¡ Å∞ ‰õÄ_® WÖÏ HõÅã≤"∞≥ Åã≤
SHõ=∞`«ºO`À LO\Ï~°x) K«∂Ñ≤OKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''h=Ù h =Úã≤¡~ ™È^°O°∞_çfl HíÅ∞ã¨∞Hí∞~>Ë J`ŒxH˜ ã¨ÖÏ~ K≥ܵº. J`Œ#∞
q~^°∞Hí∞ PǨfix¿ãÎ P PǨfi<®xfl ã‘fiHíi~K«∞. J`Œ#∞ h^®fiO® U^≥·<® ã¨Ç¨Ü«µ~
H’i`Ë J`ŒxH˜ ã¨Ç¨ Ü«µ~ K‹Üµº. J`Œ#∞ `Œ∞q∞‡ 'JÖò ǨÏ=ÚÌeÖÏ¡ÇÏπ — (ã¨HÅ í „Ç¨â~◊ ã¨
ÅHí∞ ^Õ=Ù_Õ JO°∞›_«∞) J#~>Ë, h=Ù 'Ü«µO∑OÇ° Ϩ ‡Hí∞ÖÏ¡ÇÏπ — (^Õ=Ù_«∞ x#∞fl HíO∞° }˜~K«∞
QåHí) Jx |^°∞Å∞ ǨÅ∞Hí∞. J`Œ_∞« Çͺkè„Qõã∞¨ _Î Ü « µ`Ë "≥o§ ǨO®=∞i≈~K«∞. K«xáÈ`Ë
J`Œx [<®*Ï (â◊ÇÍx)H˜ `À_«∞Qå "≥à◊∞§.—— (=Úã≤¡~)
''<å¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙ_ç ™êH˜!∆ `Œ#H’ã¨~ W+¨Çì _¨ #ç
^®<Ëfl `Œ# (=Úã≤¡~)™È^°O°∞x H’ã¨~ Hí∂_Í W+¨ìǨ_«#~`Œ =O°Hí∂ U=ºH©Î x["≥∞ÿ#
qâÍfiã≤ HßÖË_∞« .—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
''XHí =Úã≤¡~ `À>˜ =Úã≤¡~Hí∞ ™È^°O°∞_«∞ (ÖÏ~>˜ÇÍ_«∞). XHí ™È^°O°∞_«∞ `Œ#
™È^°O∞° xÃÑ· (Z#fl>˜H)© ^ÒO°#˚ º~ KÕܵ« _«∞† J`Œ_flç ^ÒO°#˚ ºÇ¨O∞° xH˜ JǨÊy~K«_∞« Hí∂_Í.
Z=O°∞ `Œ# ™È^°O°∞x J=ã¨O®Å∞ fOÕÛ Ç¨#∞Ö’¡ x=∞Qõ∞fl_«Üµ L~>Ï_À, ^Õ=Ù_«∞
J`Œx J=ã¨O®Å∞ fOÕÛ ÉÏ^è°º`Œ fã¨∞Hí∞~>Ï_«∞. Z=O°∞ (`À>˜)=Úã≤¡~Hí∞ =zÛ#
Híë®ìÖ’¡ XHí Híë®ìxfl ^°¥O°~Kı™®Î_À „ǨàÜ ◊ µ« k<®# ^Õ=Ù_«∞ J`Œx Híë®ìÅÖ’ XHí Híë®ìxfl
^°¥O°~Kı™®Î_∞« . =∞O≥=O°∞ (`À>˜) =Úã≤~¡ á⁄O°áå@¡#∞ HíÇÊ≤ ѨÙK«∞Û`Í_À, „ǨàÜ ◊ µ« k<®#
^Õ=Ù_«∞ J`Œx á⁄O°áå@¡#∞ (áåáåÅ#∞) HíÇÊ≤ ѨÙK«∞Û`Í_«∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
''„ѨàÜ
◊ ∞« k<å# ^Ò~°#˚ ºO (^Ò~°#˚ ºÑ¨~∞° _çH)˜ JO^èHŒ Í~°OQÍ =∂~°∞`«∞Ok.——(|∞MÏi)
''U =∞x+≤H© `«# (=Úã≤¡~)™È^°O°∞x`À =¸_«∞ O’AÅHí<®fl q∞~z =∂>Ï¡_«
Hí∞~_Í L~_«@~, ^•iÖ’ `å~°ãѨ _¨ #ç ѨÙÊ_»∞ W^Œ~Ì ∞° Z_»=ÚYO ÃÑ_»=ÚYOQÍ LO_ç
áÈ=_»O U=∂¢`«O ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞. "åi^ŒÌiÖ’ ã¨ÖÏO KÕÜ«∞_»OÖ’ =ÚO^ŒO[
"Õ¿ã"å_Õ =∞Oz"å_»∞.—— (=Úã≤¡O)
''U =Úã≤¡O ‰õÄ_® `À\˜ (=Úã≤¡O)™È^Œ~°∞x q∂^Œ HÀѨO`À =¸_»∞ ~ÀAʼnõΩ
q∞Oz J`«x`À =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_® LO_»~å^Œ∞. =¸_»∞~ÀAʼnõΩ q∞Oz =∂\Ï¡_‰» Ωõ O_®
L#fl ã≤u÷ Ö’ K«xáÈ`Õ J`«#∞ #~°HÍxH˜ "≥àÏÎ_∞» .—— (J|∂^•=Ó^£)
''`«# ™È^Œ~∞° x`À XHõ U_®k áê@∞ `≥Q„Æ `≥OѨÙÅ∞ KÕã∞¨ H˘x LO>Ë `«#∞ J`«_flç
Y∂h KÕã#≤ >Ë¡ ÖˇH¯õ . (J|∂^•=Ó^£)
''XHõ qâßfiã≤ `À\˜qâßfiã≤`À =¸_»∞~ÀAʼnõΩ q∞Oz ã¨O|O^èOŒ ÖˉΩõ O_® LO_»
~å^Œ∞. XHõ"àÕ ◊ J^Õ ã≤u÷ Ö’ =¸_»∞~ÀAÅ∞ QÆ_z ç áÈ`Õ P `«~åfi`« J`«_flç HõÅ∞ã¨∞H˘x
J`«xH˜ ã¨ÖÏO KÕÜ∂« e. J`«<å ã¨ÖÏO‰õΩ „Ѩuã¨ÖÏO KÕ¿ãÎ W^ŒiÌ H© ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.
XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ „Ѩuã¨ÖÏO KÕÜ∞« HõáÈ`Õ J`«#∞ áêáê`«∞‡_»=Ù`å_»∞. ã¨ÖÏO KÕã#≤ "å_»∞
=∂„`«O `≥Q„Æ `≥OѨÙÅ áêѨO #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_`» å_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
390 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∂`À ''g∞ ™È^Œ~∞° _»∞ ^Ò~°#˚ ºÑ¨~∞°
_≥<· å, Ñ‘_`ç ∞« _≥<· å J`«xH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« O_ç—— J<åfl~°∞. XHõ`#« ∞ D=∂@ qx ''^≥=·
¢Ñ¨=HÍÎ! Ñ‘_ç`«∞xH˜ =∂¢`«O <Õ#∞ ã¨Ç¨Ü«∞O KÕ™êÎ#∞. HÍx ^Ò~°˚#ºÑ¨~°∞_çH˜ <Õ<≥ÖÏ
ã¨Ç¨Ü«∞O KÕÜ«∂e?—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J`«_çfl ^Ò~°˚#ºO #∞O_ç
x~ÀkèOK«∞. W^Õ J`«xH˜ h=Ù KÕ¿ã ã¨Ç¨ Ü«∞O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi `«# J#∞K«~∞° Å`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ^•ã¨∞ÅÖ’ H˘O^Œ~∞°
¢Ñ¨=HõÎÅ∞, J=∞~°QÆ`«∞Å∞ HÍ#ѨÊ\˜H© ^Õ=Ù_»∞ "åiH˜ ¢Ñ¨™êkOz# Ǩϟ^•JO`«ã¨∞ÎÅ∞
K«∂ã≤ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞, J=∞~°QÆ`«∞Å∞ ‰õÄ_® (Ѩ~°=∞ ã¨O`À+¨O`À) Jã¨∂Ü«∞Ѩ_»`å~°∞——
Jx J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! "å~°∞ Z=Ô~· LO\Ï~°∞?—— Jx
J_çQÍ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''"å~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O |O^èŒ∞=ÙÅ∞
HÍ#ѨÊ\˜H,© ^è#Œ O WzÛѨÙK«∞ÛHÀ=_®Å∞ KÕÜ∞« #ѨÊ\˜H© Hˆ =ÅO ^≥=· ^è~Œ ‡° O ¢áêuѨkHõÃÑ·
XHõ~˘flHõ~∞° ¢¿Ñq∞OK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞. "åi =ÚMÏÅ∞ ^ÕnѨº=∂#OQÍ "≥eyáÈ`«∞O\Ï~Ú.
"åi #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ *’ºu~°‡Ü«∞OQÍ LO@∞Ok. (¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#) ¢Ñ¨[Å∞ ÉèÜí ∂« O^Àà◊#
ʼnõΩ QÆ∞~°~Ú L#flѨÙÊ_»∞ "å~°∞ x~°ƒÜ ù ∞« OQÍ LO\Ï~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ qKå~° ã¨=Ú¢^ŒOÖ’
=Úxy L#flѨÙÊ_»∞ "åiH˜ ZÖÏO\˜ qKå~°O LO_»^∞Œ .—— (q∞ëê¯`ü)
g∞~°∞ Ãã·^®ú~uHí ã¨=∂*O ã¨Éèí∞ºÖÏ?
''qâÍfiã¨∞Å∞ ǨO㰠ʨ O°~ J#fl^°=Ú‡ÖÏ¡~>˜ÇÍO°∞. Hí#∞Hí g∞ J#fl^°=ڇŠ=∞^躰 ã¨`ûŒ ~
|~^è®Å∞ <ˇÅHÁÅÊ~_ç. ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_~« _ç, g∞O°∞ HíO∞° }˜~K«|_«`ÍO°∞.——(Y∞~å<£–49:10)
=Úã≤~¡ Å∞ F Ãã·^®ú~uHí ã¨=∂*ÏxH˜K~≥ k# ã¨É∞íè ºÅ∞. Hõ#∞Hõ „ǨÇ~¨ K«~Ö’ ZHí¯_«∞<®fl
ǨO㰠ʨ O°~ ã¨`ûŒ ~|~^è®Å∞ Híey L~_ÍÅx, ÇÍi =∞^躰 J~`ŒO®˚fÜ«µ ™œ„ÉèÏ`Œ$`Œfi~ <ˇÅHÁx
L~_ÍÅx ÃÑ· 㨥H˜Î K≥|∞`À~k. =∞Ǩ„Ǩ=HíÎ (ã¨) =∞Ç≤Ï`ÀHí∞ÎÅ∞ =∞iHÁxfl K«¥_«~_ç:
''XHí =Úã≤~¡ =∞O˘Hí =Úã≤~¡ Hí∞ ™È^°O∞° x =~>˜ÇÍ_«∞. J`Œ#∞ `À>˜=Úã≤~¡ g∞^°
^ÒO°<˚ ®ºxH˜, J<®ºÜ«∂xH˜ áåÅÊ_«_∞« . J`Œx ã¨ÇϨ K«O®ºxfl q_«<®_«_∞« . J`Œ_flç H˜~K«
ǨO°K«_«∞. `À>˜=Úã≤¡~ ™È^°O°∞_çfl H˜~K«Ç¨O°K«_«~ =~>˜ K≥_«∞Hí∞ q∞~z# ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ#
K≥_∞« ÖË^∞° .—— (=Úã¨fl^£JǨχ^£)
''=Úã≤¡~ `À>˜=Úã≤¡~x ^°¥+≤~K«_«~ ^°∞O®‡O°æ~. J`Œx`À Ü«µ∞^°ú~ KÕÜ«µ_«~
JqâÍfiã¨~ (Hí∞„Ѷ)π `À ã¨=∂#~.—— (|∞MÏi)
''XHõ =Úã≤O¡ `«# ™ê\˜ =Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° _çfl Jqâßfiã≤ (HÍѶ~≤ )ü Jx Ñ≤e¿ãÎ "åi
^ŒiÌ Ö’ XHõ_∞» `«Ñʨ ‰õΩO_® Jqâßfiã≤ J~ÚáÈ`å_»∞.—— (|∞MÏi)
''XHõ =Úã≤O¡ =∞~˘Hõ =Úã≤O¡ ‰õΩ J^ŒOÌ ÖÏO\˜"å_»∞. JÖψQ XHõ =Úã≤O¡ =∞~˘Hõ
=Úã≤¡O‰õΩ ™È^Œ~°∞_»∞ ÖÏO\˜"å_»∞. J`«#∞ `«# ™È^Œ~° =Úã≤¡O#∞ q<åâ◊O #∞O_ç
HÍáê_»∞`å_»∞† "≥#∞Hõ #∞O_ç J`«_flç ~°H™∆˜ êÎ_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
''XHõ =Úã≤O¡ `À\˜=Úã≤O¡ ‰õΩ ™È^Œ~∞° _»∞. XHõ ™È^Œ~∞° _»∞ `«# ™È^Œ~∞° _çÃÑ· ^Ò~°#˚ ºO
KÕÜ«∞_»∞, J`«_çfl (â◊„`«∞=ÙH˜) JѨÊyOK«_»∞. `«# ™È^Œ~°∞x J=ã¨~åÅ∞ fˆ~Û Ñ¨#∞Ö’¡
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 391
(x=∞QÆ∞fl_≥)· LO_Õ =∞x+≤ J=ã¨~åÅ#∞ ^Õ=Ù_»∞ f~°∞™êÎ_∞» . =Úã≤O¡ ÃÑ· =zÛѨ_#ç XHõ
Hõëêìxfl `˘Åy¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® „Ѩà◊Ü«∞k<å# J`«xH˜ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º HõëêìÅÖ’ XHõ
Hõëêìxfl J`«#∞flO_ç `˘Åy™êÎ_»∞. `À\˜ =Úã≤¡O (áêáêÅ)#∞ =∞~°∞QÆ∞Ѩi¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞
‰õÄ_® „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# J`«x áêáêÅ#∞ =∞~°∞QÆ∞Ѩ~∞° ™êÎ_∞» .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
''XHõ =Úã≤¡O `À\˜=Úã≤¡O‰õΩ ™È^Œ~°∞_»∞. XHõ =Úã≤¡O `À\˜=Úã≤¡O‰õΩ „^ÀǨÏO
KÕÜ«∞_»∞, J`«x`À J|^ŒúO K≥ѨÊ_»∞. J`«}˜‚ xã¨ûǨÜ«Ú_çQÍ =^ŒeÃÑ@ì_»∞. XHõ
=Úã≤¡O ^èŒ# =∂# „áê}ÏÅ∞ `À\˜=Úã≤¡O‰õΩ x¿+kèOK«|_®¤~Ú. ^≥·=cèu WHõ¯_»
(=∞#ã¨∞Ö’) LO@∞Ok. XHõ_»∞ `«# `À\˜=Úã≤¡O ™È^Œ~°∞}˜‚ JÅ∞Ê_çQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl
_»O>Ë, P ÉèÏ=# XHõ¯>Ë KåÅ∞ J`«_∞» K≥_"¤» å_»x K≥Ñʨ _®xH˜.—— (ui‡r)
''g∞~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O Jã¨∂Ü«∞ K≥O^ŒHõO_ç. „HõÜ«∞q„HõÜ«∂ÅÖ’ (H˘<Õ L^ÕÌâ◊ºO
ÖˉΩõ O_®) ÉË~O° g∞^Œ ÉË~O° KÕã∂¨ Î (=ã¨∞=Î Ù)^è~Œ ° ÃÑOz "≥∂™êxH˜ áêÅÊ_»HOõ _ç. XO_˘Hõi
Ѩ@¡ JHõ¯ã¨∞ ÃÑOK«∞HÀHõO_ç. Ѩ~㰠ʨ ~°O q=ÚY∞֡ᷠÈHõO_ç. XHõi ÉË~O° g∞^Œ WOH˘Hõ~∞°
ÉË~°=∂_»HõO_ç. ^≥·=^•ã¨∞ÖÏ~å! Ѩ~°ã¨Ê~°O J#fl^Œ=Ú‡Öˇ· "≥∞ÅQÆO_ç. =Úã≤¡O `À\˜
=Úã≤O¡ ‰õΩ ™È^Œ~∞° _»∞. J`«#∞ `«# ™È^Œ~∞° _çÃÑ· ^Ò~°#˚ ºO KÕÜ∞« _»∞, J`«}‚˜ JÅ∞Ê_çQÍ
ÉèÏqOK«_∞» , J`«_flç xã¨ûǨÜ«Ú_çQÍ =kÖËÜ∞« _»∞. ^≥=· cèu WHõ¯_» LO@∞Ok (PÜ«∞#
`«# Kèåf"≥·Ñ¨Ù K«∂Ñ≤ã¨∂Î =¸_»∞™ê~°∞¡ J<åfl~°∞). XHõ_»∞ `«# `À\˜=Úã≤¡O ™È^Œ~°∞}˜‚
JÅ∞Ê_çQÍ ÉèÏqã¨∞<Î åfl_»O>Ë, P XHõ¯ ÉèÏ=<Õ KåÅ∞, J`«#∞ K≥_"¤» å_»x K≥Ñʨ _®xH˜.
XHõ =Úã≤O¡ ^è#Œ =∂# „áê}ÏÅ∞ `À\˜ =Úã≤O¡ ‰õΩ x¿+kèOK«|_®¤~Ú.—— (=Úã≤O¡ )
tO°ã¨∞ûHí∞, â◊sO®x‰õΩ#fl ã¨~|~^è°O
Ǩτ[`ü <À=∂<£ a<£ |+‘~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''qâßfiã¨∞Å∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O Jaè=∂xOK«∞HÀ=_»OÖ’, HõxHõiOK«∞HÀ=_»OÖ’, „¿Ñ=∂"å`«ûÖϺ
Å`À "≥∞ÅQÆ_»OÖ’ XHõ ^ÕǨÏO ÖÏO\˜"å~°∞. ^ÕǨÏOÖ’ XHõ J=Ü«∞"åxH˜ ÉÏ^èŒHõey
#ѨC_»∞ ^ÕÇϨ =∞O`å ÉÏ^è`Œ À =¸Å∞QÆ∞`«∞Ok. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''tO°ã∞¨ ûHí∞, â◊sO®xH˜ ZÖÏ~>˜ ã¨~|~^èO° L~^À XHí
qâÍfiã≤ `À>˜qâÍfiã¨∞Å`À JÖÏ~>˜ ã¨~|~^è°"Õ∞ HíeyL~>Ï_«∞. â◊sO°~Ö’x „Ǩu
J=Ü«µ=~ J#∞Éèqí ~KÕ ÉÏ^è#° ∞ tO°ã∞¨ û ZÖÏ áåÅ∞Ǩ~K«∞Hí∞~@∞~^À `À>˜ qâÍfiã¨∞Å∞
J#∞Éèqí ~KÕ ÉÏ^è#° ∞ Hí∂_Í P qâÍfiã≤ JÖÏQÕ áåÅ∞Ǩ~K«∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (JǨχ^£)
''(=Úã≤O¡ ÖÏ~å!) g∞~°∞ ÖËxáÈx J#∞=∂<åʼnõΩ áÈHõO_ç. ÖËxáÈx J#∞=∂#O
`À U^≥<· å =∂@O>Ë Jk Jxfl\˜HOõ >Ë J|^ŒOú J=Ù`«∞Ok. W`«~∞° efl QÆ∞iOz ‰õÄÑ‘
ÖÏQÆ∞`À u~°QÆHõO_ç. "åi `«Ñ¨ÙÊÅ∞ |Ü«∞@ÃÑ>ËìO^Œ∞‰õΩ HÍK«∞H˘x LO_»HõO_ç. XHõi
H˘Hõ~∞° áÈ\Ï¡_∞» HÀHõO_ç. XHõ~˘flHõ~∞° ^Õfi+≤OK«∞HÀHõO_ç. XHõi =∂@#∞ =∞~˘Hõ~∞° YO_çO
K«∞HÀHõO_ç. Ѩ~°ã¨Ê~°O J#fl^Œ=Ú‡ÖÏ¡ =∞#∞QÆ_» ™êyOK«O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "ÕkHõ ÃÑ·H˜ =zÛ aQÆ~æ Q° Í WÖÏ J<åfl~°∞: ''ˆH=ÅO <À\˜`À W™ê¡O
ã‘fiHõiOz# ¢Ñ¨[ÖÏ~å! g∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ qâßfiã¨O WOHÍ KÀ@∞KÕã¨∞HÀ ÖË^Œ∞. g∞~°∞
392 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(`À\˜) =Úã≤¡OÅ#∞ ÉÏkèOK«HõO_ç. "åix H˜OK«Ñ¨~°K«HõO_ç. "åi `«Ñ¨ÙÊÅ "≥O@
Ѩ_»HõO_ç. Z=~°∞ `«=∞ `À\˜=Úã≤¡OÅ `«Ñ¨ÙÊÅ "≥O@Ѩ_»`å~À ^Õ=Ù_»∞ "åi `«Ñ¨ÙÊÅ
"≥O@Ѩ_`» å_»∞. ^Õ=Ù_»∞ U =∞x+≤ `«ÑÙ¨ ÊÅ "≥O@Ѩ_`» å_À WO\’¡ ‰õÄ~°∞Û<åfl ã¨~ˆ J`«_flç
Ѩ~åÉè=í O áêÖË̊ãQ≤ Íx =^ŒeÃÑ@ì_∞» .—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=Ô~<· å =∂
=∞ã≤^˚ ∞Œ Å QÆ∞O_®QÍx, =∂ |*Ï~°∞Å QÆ∞O_®QÍx "≥à√◊ #Î flѨC_»∞, `«=∞ "≥O@ ÉÏ}O
LO>Ë ^•xfl PÑ≤ LOKåe ÖË^• ^•x "≥Ú##∞ KÕ`ÀÎ QÆ\˜ìQÍ Ñ¨@∞ìH˘x #_»"åe.
ÖËHáõ È`Õ Jk U =Úã≤O¡ HÔ <· å `«ye ÉÏ^èŒ HõeyOK«=K«∞Û. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
XHõ™êi ã¨Öχ<£ (~°l), ã¨∞ÃÇ·ÏÉò (~°l), aÖÏÖò (~°l)Å ^ŒQiæÆ H˜ J|∂ã¨∞á¶êº<£
=KåÛ~°∞. JHõ¯_Õ WOH˘O`«=∞Ok =Úã≤O¡ Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. (J|∂ã¨∞á¶êº<£ JѨÊ\˜
H˜OHÍ W™ê¡O ã‘fiHõiOK«Ö^Ë ∞Œ .) JHõ¯_»∞#fl =Úã≤O¡ Å∞ (J|∂ã¨∞á¶êº<£#∞ K«∂ã≤) ''^≥=·
q~ÀkèÃÑ· ^Õ=Ùx Y_»"æ @ Õ ∞ ã¨iQÍæ Ѩ_Ö
» ^Ë ∞Œ —— J<åfl~°∞. Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l)‰D=∂@
qx ''g∞~°∞ Y∞Ô~+· π `≥QÆ J„QÆ<åÜ«∞‰õΩ_çfl Ѩ@∞ìH˘x JO`Õã≤ =∂@O\Ï~å?—— J<åfl~°∞.
`«~°∞"å`« PÜ«∞# ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ "åà◊√§ J|∂ã¨∞á¶êº<£‰õΩ WO`Õã≤
=∂@<åfl~°x K≥áêÊ~°∞. Jk qx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨), ''J|∂|Hõ~!ü g∞~°∞ "åi ÉèÏ"åÅ#∞
QÍÜ«∞Ѩ~K ° åˆ~"≥∂ JxÑ≤™ÈÎOk <å‰õΩ. XHõ"àÕ ◊ (g∞ =∂@=Å¡) x[OQÍ<Õ P =Úã≤O¡ Å
=∞#ã¨∞ <˘K«∞ÛH˘x=ÙO>Ë g∞~°∞ g∞ „ѨÉèí∞=Ù#∞ J„Ѩã¨#∞fl}˜‚ KÕâß~°∞!—— Jx J<åfl~°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂@Å∞ qx Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) "≥O@<Õ (ѨâßÛ`åÎѨѨ_»∞`«∂)
P (¿Ñ^Œ) =Úã≤¡OÅ =^ŒÌ‰õΩ "≥o§ ''™È^Œ~°∞ÖÏ~å! <Õ#∞ q∞=∞‡efl Hõ+ì̈ÃÑ\Ïì<å?—— (g∞
=∞#ã¨∞ <˘K«∞Û‰õΩO^•?)—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞, ''ÖË^Œ∞ ™È^Œ~å! ^Õ=Ù_»∞
q∞=∞‡efl Hõq∆ ∞™êÎ_∞» ([iy# ^•xH˜ ÉÏ^èÑŒ _¨ H» Oõ _ç)—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞Oz hu#_»=_ç
HõÅ∞QÆÅ =Úã≤¡O =Å¡ (=ºaèKå~°O, ^˘OQÆ`«#O =ÔQ·~å) tH∆Í~°›"≥∞ÿ# <Õ~åÅ∞ `«Ñ¨Ê
U^≥<· å á⁄~°áê@∞ [iy`Õ J`«_flç Hõq∆ ∞OK«O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
V. ~å[H©Ü«∞ =º=ã¨÷
W™ê¡O ã¨OѨÓ~°‚ r=# =º=ã¨÷ J~Ú#O^Œ∞# WO^Œ∞Ö’ P^蕺u‡Hõ, ™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ
q+¨Ü«∂Å`À áê@∞ ~å[H©Ü«∞ q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. W™ê¡O <≥ÅH˘ÅÊ^ŒÅz# P~ÀQƺ
=O`«"∞≥ #ÿ ¢â+ı 㪨 =¨ ∂[OÖ’ ~å[H©Ü∂« Å∞ ‰õÄ_® P~ÀQƺ=O`«OQÍ, hu=∞O`«OQÍ LO_®e Hõ^•!
JO^Œ∞Hˆ W™ê¡O ~å[H©Ü∞« q+¨Ü∂« Å#∞ ‰õÄ_® <Õ~ã° ∞¨ Å÷ ∞, JqhuѨ~∞° Å∞, ™êfi~°Ñ÷ ~¨ ∞° ʼnõΩ =kÖË
Ü«∞‰õΩO_® D ~°OQÆOÖ’ ‰õÄ_® =∂#"åoH˜ ã¨Ô~·# =∂~°æ^Œ~°≈#O KÕÜ«∞QÀ~°∞`ÀOk.
71. ã¨OѶ∞¨ =º=ã‘H÷ ~õ }
°
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=Ùx Ǩ@¡, PÜ«µ#„Ǩ=HíΠǨ@¡ q^èÕÜ«µ`Œ HíeyL~_«~_ç. g∞Ö’
=º=ǨO°HíO°ÎÖˇ·# JkèHßO°∞ŠǨ@¡ Hí∂_Í. Jܵ`Ë U^≥·<® =º=ǨO°~Ö’ g∞Ö’ qÇÍ^°~
`ŒÖuˇ `Î Ë ^®xfl uiy ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞, PÜ«µ#„Ǩ=HíÎ "≥Ñ· Ù¨ #Hí∞ =∞O°ÅÛ~_ç. g∞O°∞ x[~Qå
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 393
^Õ=Ù_çfl, J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤ã¨∞Î#fl@¡Üµ`Ë W^Õ g∞H’ã¨~ ã¨Ô~·# Ǩ^°úu. ǨO°º=™®#~
s`ͺ Hí∂_Í W^Õ L`Œ=Î ∞ q^è®#~.—— (Y∞~üP<£–4:59)
=Úã≤~¡ Å∞ SHí=∞`Œº~`À ™®=¸Ç≤ÏHí rq`Œ~ Qõ_á« åÅx, rq`Œ~Ö’x „Ǩu O°~Qõ~Ö’
Y∞O∑P<£, ǨÏnã¨∞Å P[˝efl áê\˜~KÍÅx† ^®~`Àáå@∞ Y∞O∑P<£, ǨÏnã¨∞Å "≥Å∞Qõ∞Ö’ ÇÍi
<®Ü«µHí∞eKÕÛ P[˝efl Hí∂_Í áå>˜~KÍÅx Ãѷ㥨 H˜Î `ˇeÜ«µ*Ë™ÈÎ~k. ''^Õ=Ùx Ǩ@¡ q^èÜ
Õ µ« `Œ
Híey=Ù~_«~_ç—— J~>Ë Y∞~üP<£ P[˝efl áå>˜~KÍÅx† ''„Ǩ=HíΠǨ@¡ q^èÕÜ«µ`Œ Híey
=Ù~_«~_ç—— J~>Ë Ç¨Ïnã¨∞ É’^è#° Å∞ J#∞ã¨i~KÍÅx JO°~÷ . <åÜ«∞‰õΩeKÕÛ P[˝Å∞ =∂„`Œ~
D O≥~_ç>˜ "≥Å∞Qõ∞Ö’<Ë L~_Íe. Y∞O∑P<£, ǨÏnã¨∞ÖË W™®¡~ É’^è#° ÅHí∞ =¸ÖÏ^è®O®Å∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) É’kèOz# D „H˜Ok Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''<Ë#∞ g∞^°QõæO° O≥~_«∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ =^°e "≥à◊∞Î<®fl#∞. ÇÍ>˜x QÆ\˜ìQå Ǩ@∞ìHÁx
(PK«i㨥Î) L#fl~`Œ HÍÅ~ g∞O≥#fl>˜H© ^•i`ŒÇ¨ÊO°∞. ÇÍ>˜Ö’ XHí>˜, ^≥·=„Qõ~^ä°~
(Y∞O∑P<ü). O≥~_«∞, <® ã¨~„Ǩ^®Ü«∂Å∞.—— (W=∂"£∞ =∂eH±–=ÚJ`ÍÎ)
''ã¨OѶ¨∞O(`À HõÅã≤=ÙO_»@O) ^≥·=HÍ~°∞}ºO, K≥ÖÏ¡K≥^Œ∞~°∞(QÍ LO_»@O)
(Ü«∞=∞)Ü«∂`«#—— (ǨÏnãπ)
''X~@i =∞x+≤H˜ Ã+·`Í<£ KÕO°∞==Ù`Í_«∞. =∞#∞+¨∞Å∞ XHíiH˜ W^°ÌÔ~·#ǨC_«∞
ÇÍ_«∞ ^°¥O°"≥∞ÿáÈ`Í_«∞. Hõ#∞Hõ `Œ=∞ Qõ$Ǩxfl ã¨fiO°æ~ =∞^è°º xi‡~K«∞H’^°ÅK«∞‰õΩ<Õ
ÇÍO°∞ W™®¡g∞Ü«µ ™®~Ѷ≤∞Hí=º=ã¨÷#∞ J~>˜ÃÑ@∞ìHÁx L~_Íe.—— (q∞뮯`ü)
''ˆH=Å~ =ÚQõ∞æO°∞ =ºHí∞ÎÅ∞ „Ǩܫ∂}=∞~Ú<® ã¨OÕ, ÇÍO°∞ `Œ=∞Ö’ XHí_çfl
<®Ü«µHí∞_çQå xÜ«µq∞~K«∞H’ÇÍe.—— (J|¥^®=Ó^ü)
''^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ P^ÕtOz# J~Ú^Œ∞ q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz <Õ#∞ g∞‰õΩ P*Ï˝Ñ≤
ã¨∞<Î åfl#∞. 1–ã¨OѶ∞¨ O ([=∂J`ü), 2–q#_»O, 3–q^èÜ Õ ∞« `«, 4–=Å㨠(Ç≤Ï¢[`ü), 5–^≥=·
=∂~°Oæ Ö’ áÈ~å@O (lǨ^£). q#O_ç! (=Úã≤O¡ Å)ã¨OѶ∞¨ O #∞O_ç XHõ *Ï<≥_∞» ^Œ∂~°O
‰õÄ_® |Ü«∞@∞O_Õ"å_»∞ W™ê¡O Ǩ~åxfl `«# "≥∞_»Ö’ #∞Oz f¿ãã≤# "å_»=Ù`å_»∞.
W™ê¡g∞Ü«∞ ã¨OѶ∞¨ rq`«q^è•#O =kÖËã≤ J*Ï˝#O–J<åQÆiHõ rq`«q^è•#O "≥Ñ· Ù¨ Ñ≤eKÕ
"å_çH˜ #~°H"õ ∞Õ x"åã¨ãÅ ÷¨ O J=Ù`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨).
¢Ñ¨[Å∞ D=∂@ qx ''Uq∞\©! #=∂*ò KÕã∞¨ OÎ _Õ"å_»~Ú<å, LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ
"å_»~Ú<å #~°Hxõ "åã≤ J=Ù`å_®?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''P...#=∂*ò
KÕã∞¨ OÎ _Õ"å_≥<· å, LѨ"åã¨O áê\˜OKÕ"å_≥<· å, `«##∞ `å#∞ =Úã≤O¡ Jx ÉèÏqã¨∞OÎ _Õ
"å_≥<· å ã¨~ˆ (#~°Hxõ "åã≤ J=Ù`å_»∞)—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü J|∂#r W~åƒ*ò a<£ ™êiÜ«∂ (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''g∞~°∞ ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞O_®Åx, g∞‰õΩ <åÜ«∞‰õΩ_çQÍ xÜ«∞q∞OK«
|_Õ"å_»∞ h„QÀ*ÏuH˜ K≥Ok# ÉÏxã¨~Ú<å ã¨~ˆ , (J`«#∞ K≥ÑÊ≤ #@∞¡) qx q^èÜ Õ ∞« `«
K«∂áêÅx <Õ#∞ g∞‰õΩ LѨ^tÕ ã¨∞<Î åfl#∞. (*Ï„QÆ`!Ϋ ) g∞Ö’ Z=Ô~<· å (<å `«^#Œ O`«~O° )
„|uH˜=ÙO>Ë `«fi~°Ö’<Õ J`«#∞ Z<ÀflqÉè^Ë •Å∞ K«∂™êÎ_∞» . (JÖÏO\˜ ã¨OH∆ÀÉèí Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡)
g∞~°∞ <å ã¨O„Ѩ^•Ü«∂xfl, ã¨<å‡~°Qæ Í=ÚÖ~Ú# Ybá¶êÅ q^è•<åxfl J#∞ã¨iOKåe.
394 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"å\˜x g∞~°∞ Ѩà§◊ `À<≥<· åã¨~ˆ QÆ\Qì˜ Í Ñ¨@∞ìHÀO_ç. ^è~Œ ‡° OÖ’ H˘`«áÎ ÈHõ_» (a^£J`ü)ʼnõΩ
^Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç. „Ѩu H˘`«áÎ ÈHõ_» =∂~°„æ Éè+í `ì¨ .Õ (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∞Öò=b^£ LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ''Hõeq∞Ö’#∂
ÖËq∞Ö’#∂, W+¨=ì Ú<åfl ÖËHáõ È~Ú<å, W`«~∞° ʼnõΩ =∂ÃÑ· „áê^è•#º`«xzÛ, Z\˜Ñì i¨ ã≤`÷ ∞«
Ö’¡<≥·<å (áêʼnõΩÅ) P[˝Å#∞ t~°™ê=Ç≤Ï™êÎ=∞x, "åiH˜ q^èÕÜ«∞`« K«∂ѨÙ`å=∞h,
(áêʼnõΩÅ∞) |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ ^≥=· kèHͯ~åxH˜ áêÅÊ_ç#ѨC_»∞ =∂ ^ŒQ~æÆ ° ^Õ=Ùx `«~Ñ° Ù¨¶ #
^•xH˜ ã¨O|OkèOz# ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ x^Œ~≈° #"Õ∞^≥<· å LO>Ë `«Ñʨ ѨiáêÅ<å =º=Ǩ~åÖ’¡
áêʼnõΩÅ`À `«Q=Æ ÙÖÏ_»É’=∞h, "Õ∞"≥∞Hõ¯_»∞<åfl ã¨`º« "Õ∞ ѨÅ∞‰õΩ`å=∞x, ^Õ=Ùx (^è~Œ ‡° O)
q+¨Ü∞« OÖ’ ZuÎá⁄_çK"Õ å_ç ZuÎá⁄_»∞ѨÙ#∞ ÖˇH¯õ KÕÜ∞« É’=∞x "Õ∞=Ú ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
KÕug∞^Œ „Ѩ=∂}O KÕâß=Ú.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
<åÜ«∞HÍ#∞K«~°∞Å ã¨O|O^è•Å∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=Úã≤~¡ Å∞ `Œ=∞H˜+=ì̈ Ú<®fl, ÖËHáí Èܵ<® ã¨~ˆ `Œ=∞
ÃÑ·JkèHßi (ÖË^® <®Ü«µHí∞_«∞) K≥¿ÑÊ =∞~z=∂@#∞ qkèQå q<®e. XHí"Õà◊ J`Œ#∞
K≥_∞« =∂@ K≥a`Ë JǨC_«`xŒ H˜ q^èÜ Õ µ« `Œ K«¥Ç¨H∂í _«^∞° .—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ ([#) ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ ¿ã= KÕÜ∞« _»OÖ’
x=∞QÆ∞fl_≥· LO@∂ *ÏuH˜ ¿ã= KÕ¿ã"å_Õ *Ïu <åÜ«∞‰õΩ_»=Ù`å_»∞. WO`«HOõ >Ë Q˘Ñ¨Ê
ã¨^•K«~} ° =∞Ô~=in HÍ*ÏÅ^Œ∞, XHõ¯ J=∞~°Q`Æ ∞« _ç PK«~} ° `«Ñʨ .—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) F Ãã·xHí^à° ®xH˜ XHí J<®ûs =Úã≤~¡ x ¿ã<®Ç¨uQå xÜ«µq∞~z
Ǩ~áåO°∞. JǨC_ÍÜ«µ# ¿ã<®Ç¨uH˜ q^èÕÜ«µ∞Öˇ· =∞ã¨Å∞H’ÇÍÅx Ãã·xHí∞efl P*Ï˝Ç≤~
KÍO°∞. Jܵ`Ë P ¿ã<®Ç¨u (XHí ã¨~^°O°ƒù~Ö’) ÇÍi g∞^° P„QõǨÏ~ "≥e|∞K«∞Û`Œ¥
''g∞O°~`Í <®Hí∞ q^èÕÜ«µ∞Öˇ· L~_ÍÅx ^≥·=„Ǩ=HíÎ q∞=∞‡efl P^Õt~K«ÖË^®?—— Jx
J_çQå_«∞. ^®xH˜ ÇÍO°~`Í ''x["Õ∞, P^Õt~KÍO°∞—— J<®flO°∞. ''Jܵ`Ë <Ë<˘Hí xO°Ü ‚ µ« ~
fã¨∞Hí∞<®fl#∞. ^®x „ǨHßO°~ g∞O°∞ Hí>Å ìˇ ∞ `ˇzÛ XHíKÀ@ ¿ÑO°Û~_ç. `ŒO∞° ÇÍ`Œ ^®xH˜
xǨC ÃÑ>˜ì J~^°∞Ö’H˜ ^Œ∂Hí~_ç—— J<®fl_«∞ ¿ã<®Ç¨u.
Ãã·xHí∞Å∞ J`Œx P[˝#∞ áå>˜ã¨¥Î Hí>ˇìÅ∞ `ˇzÛ ¿ÑO®ÛO°∞. ^®xH˜ xǨC Hí∂_Í
ÃÑ>ÏìO°∞. Hßx J~^°∞Ö’H˜ ^Œ∂HßÅ#∞Hí∞#flǨC_«∞ ÇÍO°∞ (Jܡ∂=∞Ü«µ~Qå) XHíi
=ÚMÏÅ∞ =∞O˘HíO∞° K«¥ã¨∞H’™®QåO°∞. ÇÍiÖ’ HÁ~^°O∞° =∂>Ï¡_∞« `Œ¥ ''=∞#~ (#O°Hß)
Jyfl #∞~_ç `ŒÇÊ≤ ~K«∞H’=_ÍxHı Hí^® ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)Hí∞ q^èÜ Õ µ« ∞ÅÜ«∂ºO! JÖÏ~>˜k
WǨC_«∞ =∞#~ JyflÖ’ ^Œ∂Hí_~« Uq∞>©?—— J<®flO°∞. WÖÏ PÖ’z㨥Π=∂>Ï¡_∞« Hí∞~
@∞~_«Qå P xǨC Hß™®Î PiáÈܵ~k. J@∞ ¿ã<®Ç¨u H’Ǩ~ Hí∂_Í K«ÖÏ¡iáÈܵ~k.
P `Œ~åfi`Œ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =Ú~^°∞ D ã¨~Ѷ∞¨ @# „Ǩ™®Î=# =zÛ~k. Jk qx
PÜ«∞# ''ÇÍO°∞ Qõ#Hí JǨC_«∞ JyflÖ’ ^°¥H˜=Ù~>Ë WHíZ#fl>˜H© Jyfl#∞~z |Ü«µ@Ǩ_Ë
ÇÍO°∞ Hß^°∞. âÍâ◊fi`Œ~Qå #O°HßyflÖ’<Ë HßeáÈ`«∞~_ËÇÍO°∞. ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ"∞≥ #ÿ =º=ǨO®
Ö’¡ =∂„`Œ"∞Õ JkèHßO°∞ÅHí∞ q^èÜ Õ µ« `Œ K«¥áåe—— Jx J<®flO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 395
^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ"∞≥ #ÿ =º=ǨO®Ö’¡#¥ XH’¯™®i q+¨Ü∂« =QåǨÏ<® qÉè^Ë ~° =Å¡Qåx, =∞OÕ
^≥<· ® HßO°}~=Å¡Qåx J#∞K«O∞° Å∞ <®Ü«µHí∞x P^ÕâÍxH˜ aè#fl~Qå „Ç¨=iÎ~KÕ J=Hßâ◊~ L~_»
K«∞Û. JѨÙÊ_»∞ <®Ü«µHí∞_«∞ J#∞K«O°∞Å z`ŒÎâ◊∞kúx, HßO°ºnHí∆#∞ ÖˇHõ¯Ö’H˜ fã¨∞H’ÇÍe.
(1) ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) Hí~^°H~í Ü«µ∞^°~ú =Úyã≤# `ŒO∞° ÇÍ`Œ JHí¯_«∞fl~z uiQ˘zÛ
''|hY∞O≥·*Ï (Ü«µ¥^°∞Å)"å_«Hí∞ KÕO°∞H’#~`Œ =O°Hí∞ Z=O°¥ Jã¨O∑ #=∂*ò KÕÜ«µ
Hí∂_«^—° —x P^Õt㨥ΠXHí „Ç¨H@ í # KÕܵ~KÍO°∞. D „ǨH@í # q#Qå<Ë „Ǩ=HíÎ J#∞K«O∞°
Å~`Í ([@∞¡ [@∞¡Qå) |Ü«µÅ∞^ÕO®O°∞. HÁ~^°O∞° HÁ~`Œ^¥° O°~ #_çz# `Œ~åfi`Œ ^®i
Ö’<Ë Jã¨O∑ "ÕàÜ ◊ µ~k. JǨC_«∞ ÇÍiÖ’ HÁ~^°O∞° ''=∞#~ |#¥Y∞O≥*· Ï ÇÍ_«H∞í KÕO∞°
H’#~`Œ=O°H∞í Jã¨O∑ #=∂*ò KÕܵ« Hí∂_«^∞° —— J<®flO°∞. =∞iHÁ~^°O∞° nxfl =ºuOÕH㘠¥¨ Î
''Hß^°∞, =∞#~ WHí¯_Ë #=∂*ò KÕÜ∂« e. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) P^ÕâÍxH˜ JO°~÷ Jã¨O∑ #=∂*ò
'Y*Ï— KÕÜ∂« Åx Hß^°∞Hí^®?—— J<®flO°∞.
(HÁxfl LÖËY¡ <®Å „ǨHßO°~ "≥Ú^°>˜ Jaè„áåÜ«µ~`À UH©Éqíè ~z#ÇÍiÖ’ HÁ~^°O∞°
㨥O®ºã¨"Î ∞≥ #ÿ `Œ~åfi`Œ, =∞iHÁ~^°O∞° Wë® "ÕàH◊ ∞í |hY∞O≥*· Ï ÇÍ_«H∞í KÕO∞° HÁx Jã¨O∑
#=∂*ò KÕâÍO°∞.) z=iH˜ D =º=ǨO°~ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) ^°$+≤ìH˜ fã≤H≥஧O°∞. PÜ«µ#
J~`Í qx P LÉèÜ í µ« =O®æÖ’¡ Z=ih H’Ǩy~K«∞H’ÖË^∞° . (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
(2) ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) F™®i HÁ~^°O∞° J#∞K«O∞° efl "≥~@ɡ@∞ì HÁx |hL=∞O∑
a<ü BѶπ `ˇQ„õ Ǩ[Å =∞^躰 O®r Hí∞^°OÛ° _ÍxH˜ ÇÍi ^°QOæõ H° ∞í "≥஧O°∞. P ã¨~^°Oƒ° ~ù Ö’
#=∂*ò "Õà◊ܵ~k. JǨC_«∞ =ÚJl˚<ü, Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l)`À ''<Ë#∞ `ŒH©ƒO∑
(WMÏ=∞`ü) K≥|∞`Í#∞, g∞O°∞ #=∂*ò KÕܵ™®ÎO®?—— Jx J_çQå_«∞. ^®xH˜ J|¥|HíO∑
(O°l) ''ã¨O,Õ KÕܵ™®Î#∞—— J<®flO°∞. P `Œ~åfi`Œ PÜ«µ# #=∂*ò KÕܵ~K«_~« „áåO°~
aè~KÍO°∞. #=∂*ò W~Hß Ñ¨ÓiÎHßÖË^°∞. J~`ŒÖ’ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) =zÛ [<®xfl ^®@∞
Hí∞~@¥ "≥o§ "≥Ú^°>˜ =O°∞ã¨Ö’ xÅ|_ͤO°∞. PÜ«µxfl K«¥ã≤ „Ǩ[Å∞ (=ÚYÎnÅ∞)
K«Ç¨Ê@∞¡ K«O°ã¨¥Î, J|¥|HíO∑ (O°l)x Ãã·Qõ KÕÜ«µ_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~KÍO°∞.
Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑ (O°l) #=∂*ò KÕã¨∞Î#flǨC_«∞ W`ŒO° q+¨Ü«∂ÅÃÑ· =∞#ã¨∞û
áÈx=fiO°∞. J~^°∞=Å¡ PÜ«µ# P q+¨Ü∂« xfl Ǩ>~ì˜ K«∞H’ÖË^∞° . z=iH˜ „Ǩ[Å∞ =∞i~`Œ
Qõ>˜ìQå K«Ç¨Ê@∞¡ K«O°K«_»~`À PÜ«µ# q+¨Ü«µ~ Qõ=∞x~KÍO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞
K«¥_«Qå<Ë PÜ«µ# (W=∂=∞`ü ™ê÷#O #∞~z) "≥#H˜¯ [O°Qõ_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~KÍO°∞.
Jܵ`Ë ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) PÜ«µxfl (Hí^Å ° Hí∞~_Í) `Œ# ™®÷#~Ö’<Ë xÅ|_ç L~_«=∞x
P^Õt~KÍO°∞. Hßx J|¥|HíO∑ (O°l) ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) P[˝ qx (PÜ«µ# `Œ##∞ J~`Œ>˜
ܡ∂Qõ∞º_çQå Qõ∞iÎ~z#~^°∞Hí∞) O≥~_«∞ KÕ`Œ∞ÖˇuÎ Hí$`Œ[˝`ŒQå ^Õ=Ù_çfl ã¨∞Îu~KÍO°∞.
`ŒO°∞ÇÍ`Œ "≥#H˜¯ [iy J~^°i`Àáå@∞ ã¨=∂#~Qå Ǩ~HÎ̃Ö’ xÅ∞Û<®flO°∞.
JǨC_«∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) =Ú~^°∞ÔHo§ #=∂*ò KÕܵ~KÍO°∞. #=∂*ò =Úyã≤#
`«~åfi`« ''J|¥|HíO!∑ h ™®÷#~Ö’<Ë xÅ|_«=∞x <Ë#∞ P*Ï˝Ç~≤ z<® h=ÖÏ Z~^°∞Hí∞
KÕÜ«µÖË^°∞?—— Jx „Ǩtfl~KÍO°∞. ^®xH˜ J|¥|HíO∑ (O°l) ''J|¥YǨá¶å HÁ_«∞H˜¯
^≥=· „Ǩ=HíÎ =Ú~^°∞ xÅ|_Ë@~`Œ â◊H,Θ ™®Ç¨Ïã¨~ ZHí¯_«∞<®flܵ?—— J<®flO°∞. P `Œ~åfi`Œ
396 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) „Ǩ[Å "≥Ñ· Ù¨ uiy ''g∞O°∞ (J#=ã¨O~° Qå) KÍÖÏ™®O°∞¡ K«Çʨ @∞¡ HÁ>ÏìO∞° .
Jã¨b (K«Çʨ @∞¡) KÕ`ÀÎ â◊|~Ì KÕܵ« _«=∞<Ëk ¢ã‘ŠΠǨx. #=∂*òÖ’ U^≥<· ® TÇ≤Ï~K«x
q+¨Ü«µ~ [iy`Ë g∞O°∞ 'ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡ÇπÏ— J~>Ë KÍÅ∞. ã¨∞ÉòǨ#ÖÏ¡ÇπÏ J#Qå<Ë
W=∂Çò√ g∞ L^ÕâÌ º◊ O „QõÇÏ≤ ™®Î_∞« —— Jx J<®flO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
áåÅHí∞Å P[˝efl U"Õ∞O°H∞í áå>˜~KÍe, ÇÍO°∞ ^è~Œ ‡° =ºuOÕHí P[˝Å∞ *Ïs KÕã#≤ ǨC_«∞
ZÖÏ =º=ǨÏi~KÍe J<Ë „Ǩâ◊fl‰õΩ Hí∂_Í ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
''Éèqí +¨º`Œ∞Ö
Î ’ g∞ÃÑ· HÁ~^°O∞° =º‰õΩÅ
Î ∞ áåÅHí∞Å=Ù`ÍO°∞. ÇÍi áåÅ#Ö’ g∞Hí∞
HÁxfl =∞~zq+¨Ü∂« Å∞, =∞iHÁxfl K≥_∞« q+¨Ü∂« Å∞ QÀK«i™®Îܵ. JǨC_«∞ K≥_∞« q+¨
Ü«∂ÅǨ@¡ xO°ã#¨ "≥e|∞KÕÛÇÍ_çÃÑ· ZÖÏ~>˜ ÉÏ^躰 `Œ L~_«^∞° . JÖÏQÕ P K≥_∞« q+¨
Ü«∂efl W+ì̈Ǩ_«xÇÍ_«∞ Hí∂_Í (¢Ñ¨Kå~°ÉÏ^茺`« #∞O_ç) `ŒÇ≤Ê~K«∞Hí∞~>Ï_«∞. Jܵ`Ë
K≥_∞« q+¨Ü∂« efl J~wHíi~z ÇÍ>˜x J#∞ã¨i~KÕÇÍ_çfl =∂„`Œ~ (^≥=· <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’)
„Ǩtfl~K«_~« [O°∞Qõ∞`Œ∞~k—— J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨). JǨC_«∞ J#∞K«O∞° Å∞ ''JÖÏ~>˜
P[˝Å∞ *ÏsJÜ˵º HßÅ~ =¿ãÎ "Õ∞=Ú ÇÍi`À (áåÅHí∞Å`À) Ü«µ∞^°~ú KÕܵ« =KÍÛ?——
Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''KÕܵ« Hí∂_«^∞° . ÇÍO°∞ #=∂A KÕã∞¨ #Î fl~`Œ HßÅ~
(ÇÍiH˜ =ºuOÕH~í Qå uO°∞Qõ∞ÉÏ@∞) KÕܵ« Hí∂_«^∞° —— Jx K≥áêÊO°∞. (=Úã≤~¡ )
J#∞K«~∞° ŠѨ@¡ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=~°Î#
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ° Ѩ^OÕ _»∞¡ Ѩx KÕâß#∞.
HÍx PÜ«∞# ##∞fl U<å_»∂ HÀѨyOK«∞HÀÖË^Œ∞† Ѩ~°∞+¨OQÍ =∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞. Hõhã¨O
''#∞qfiÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ KÕâß=x ‰õÄ_® ##fl_»QÆ ÖË^∞Œ . (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ U^≥·<å =ã¨∞Î=Ù J_çy#
ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# U<å_»∂ ÖË^xŒ J#ÖË^∞Œ . (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Ö’¡ XHõ^•xfl J=ÅOaOKÕ ¿ãfiK«Ûù
W=fi|_ç#ѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P ~Ô O_ç\Ö
˜ ’ ã¨∞ÅÉè"í ∞≥ #ÿ q+¨Ü∂« <Õfl ZOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞.
J~Ú`Õ P q+¨Ü∞« O áêѨHÍ~°º"≥∞ÿ LO_»‰Äõ _»^∞Œ . XHõ"àÕ ◊ P ã¨∞ÅÉèí q+¨Ü∞« O áêѨ
HÍ~°º"≥∞`ÿ Õ JO^ŒiHõO>Ë PÜ«∞<Õ ^•xH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO\Ï~°∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) U<å_»∂
`«# ã¨fiq+¨Ü∞« OÖ’ Z=iÃÑ·<å „Ñ¨fHÍ~°O f~°∞ÛHÀÖË^∞Œ . HÍx ^≥"· å[˝Å Ѩ@¡ JѨKå~°O
[iy`Õ =∂„`«O PÜ«∞# `«Ñʨ ‰õΩO_® „ѨfHÍ~°O f~°∞Û‰õΩ<Õ"å~°∞. (|∞MÏi)
W`üÉÏ<£ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^#Œä O: (XHõ™êi) ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) #=∂*ò KÕ~ÚO
K«\ÏxH˜ xÅ|_ç ''=∂eH± a<£ ^Œ∞Mò~≠° "£∞ U_ç?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ JHõ¯_»∞#fl
"åiÖ’ XHõ`«#∞ ''J`«#∞ HõѨ\˜, ^Õ=ÙxѨ@¡, ^≥·=„Ѩ=HõΠѨ@¡ J`«xH˜ Jaè=∂#"Õ∞
ÖË^Œ∞—— J<åfl_»∞. P =∂@ qx ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) J`«_çfl (=∞O^Œeã¨∂Î) ''JO`«
=∂@#‰õΩ. J`«#∞ ^≥=· „Ѩã#¨ fl`« HÀã¨O ''ÖÏ WÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ —— J#@O h=Ù K«∂_»
ÖË^•? ^≥=· „Ѩã#¨ fl`« HÀã¨O ÖÏ WÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇÏπ J<Õ"åiÃÑ· ^Õ=Ù_»∞ #~°HÍyfl x+≤^OúŒ
KÕ™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 397
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ Ѩx KÕã≤ (`«=∞ J#∞K«~°∞
ʼnõΩ) P Ѩx KÕÜ∞« =∞<À ÖËHõ KÕÜ∞« ~å^Œ<À ÃãÅqKåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~∞° P q+¨
Ü«∂xH˜ ã¨O|OkèOz W=fi|_ç# ™œHõ~åºxfl LѨÜ∂≥ yOK«∞HÀÖË^∞Œ . D ã¨OQÆu `≥eã≤
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ LѨ<åºã¨O WKåÛ~°∞. JO^Œ∞Ö’ "≥Ú^Œ@ ^Õ=Ùx B#fl`«ºO ã¨∞u÷ Oz
`«~åfi`« WÖÏ J<åfl~°∞: ''[<åxH˜ U"≥∞Oÿ k, <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ KÕã∞¨ #Î fl Ѩ#∞Å#∞ =∂<Õ
ã¨∞Î<åfl~°∞? ^≥·=™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. ^Õ=Ù_çfl QÆ∞iOz <å‰õΩ g∞ JO^ŒiHõO>Ë ÉÏQÍ
`≥Å∞ã¨∞. g∞ JO^ŒiÖ’H˜ ^Õ=ÙxH˜ Z‰õΩ¯=QÍ ÉèÜ í ∞« Ѩ_kÕ ‰õÄ_® <Õ<.Õ —— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F~ÀA Ѷ¨[~ü #=∂*ò
KÕ~ÚOz# `«~∞° "å`« „Ѩ[Å "≥Ñ· Ù¨ uiy WÖÏ J<åfl~°∞– ''XHõ`#« ∞ XHõ Z^Œ∞#Ì ∞ `ÀÅ∞ÔH
à◊√<Î åfl_»∞. HÍ¿ãûѨ\˜ `«~∞° "å`« J`«<å Z^Œ∞Ì ÃÑ·HÔ H˜¯ ^•xfl H˘@ì™êQÍ_»∞. JѨÙÊ_® Z^Œ∞Ì
'"Õ∞=Ú ™êfis HÀã¨O ã¨$+≤Oì K«|_»Ö^Ë ∞Œ , "Õ∞=∞ã¨Å∞ =º=™êÜ«∞ Ѩ#∞Å HÀã¨O ã¨$+≤Oì K«
|_®¤=Ú— Jx J#flk.—— „Ѩ[Å∞ D=∂@ qx 'ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏπ — (Pâ◊Û~°ºOQÍ LO^Õ)!
Z^Œ∞Ì ‰õÄ_® =∂\Ï¡_∞» `«∞O^•?—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''<Õh q+¨Ü∂« xfl
#=Ú‡`«∞<åfl#∞. <Õ<HÕ Í^Œ∞ J|∂|Hõ~ü (~°l), L=∞~ü (~°l)Å∞ ‰õÄ_® #=Ú‡`«∞<åfl~°∞——
Jx K≥áêÊ~°∞. (^≥=· „Ѩ=HõÎ D=∂@ K≥|∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ "åi^Œ~Ì ∞° JHõ¯_»Ö~Ë ∞° )– (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞~À q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''=∞~˘Hõ`«#∞ "Õ∞HõÅ∞
HÍã¨∞OÎ >Ë XHõ `À_ÕÅ∞ ÅOѶ∞≤ Oz P "Õ∞HõÅÖ’ XHõ^•xfl Z`«∞HÔÎ o§Ok. "Õ∞HõÅ HÍѨi
P `À_ÕÅ∞#∞ "≥O|_çOz `«# "Õ∞Hõ#∞ ^•#∞flOz q_çÑO≤ K«∞‰õΩ<åfl_»∞. JѨÙÊ_® `À_ÕÅ∞
J`«x`À 'F =∞x+‘! #∞gfl "Õ∞Hõ#∞ <å#∞O_ç ÖωõΩ¯<åfl=Ù. HÍx J_»q =∞$QÍÅ∞ x#∞fl
`«i"Õ∞¿ã ~ÀA D "Õ∞HõÅ#∞ Z=~°∞ HÍáê_»∞`å~°∞? JѨÙÊ_»∞ <Õ<Õ Hõ^• "å\˜H˜ HÍѨÖÏ
LO_Õ^•xfl— Jx J#flk.—— „Ѩ[b =∂@ qx 'ã¨∞ÉòÇ¨ #ÖÏ¡ÇÏπ — (Pâ◊Û~°ºOQÍ LO^Õ)!
`À_ÕÅ∞ ‰õÄ_® =∂\Ï¡_∞» `«∞O^•?—— JxJ<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''<Õh q+¨Ü∂« xfl
#=Ú‡`«∞<åfl#∞. <Õ<HÕ Í^Œ∞ J|∂|Hõ~ü (~°l), L=∞~ü (~°l)Å∞ ‰õÄ_® #=Ú‡`«∞<åfl~°∞——
Jx K≥áêÊ~°∞. (^≥=· „Ѩ=HõÎ D=∂@ K≥|∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ "åi^Œ~Ì ∞° JHõ¯_»Ö~Ë ∞° )– (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: F™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ HÍ#∞HõQÍ XHõ Ѩ@∞ì K˘Hͯ
=zÛOk. PÜ«∞# Ѩ@∞ì=„™êÎÅ∞ ^èŒiOK«‰õÄ_»^Œx "åiOKÕ"å~°∞. „Ѩ[Å∞ P Ѩ@∞ì
K˘Hͯx (`åH˜) K«∂ã¨∂Î Pâ◊Û~°ºáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) "åix K«∂ã≤ ''Z=i
Jnè#OÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ „áê}=ÚO^À P ^Õ=Ùx ™êH˜!∆ (ã¨fi~°Oæ Ö’) ™ê^£ a<£ =ÚP*ò‰Ωõ
ÅaèOKÕ ~°∞=∂à◊√§ WO`«HOõ >Ë ZO`À<å}ºOQÍ LO\Ï~Ú—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü Je (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl, Aɡ~· ü (~°l)x, q∞MÏÌ^£ a<£
Jã¨fi^£ (~°l)x WÖÏ P^ÕtOKå~°∞– ''g∞~°∞ "≥O><Õ |Ü«∞Å∞^Õi '~À*ÏMÏMò— „áêO`å
xH˜ KÕ~∞° HÀO_ç. JHõ¯_» F „ã‘Î XO>ˇ g∞^Œ áÈ`«∂ HõxÊã¨∞OÎ k. P"≥∞ ^ŒQ~æÆ ° XHõ L`«~Î O°
LOk. ^•xfl fã¨∞H˘x ~å"åe.—— DP[˝ q#QÍ<Õ "Õ∞=Ú QÆ∞„~åÅ#∞ Ѩ~∞° QÔ uÎOz ~À*Ï
MÏMò‰Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åflO. JHõ¯_» =∂‰õΩ XO>ˇ g∞^Œ "≥à√◊ #Î fl „ã‘Î HõxÊOzOk. "Õ∞=∂"≥∞#∞
398 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨g∞Ñ≤Oz ''L`«Î~°O fã≤=Ùfi =∂‰õΩ—— Jx J<åfl=Ú. ^•xHÍ"≥∞ ''<å ^ŒQÆæ~° L`«Î~°O
y`«~Î O° Ug∞ ÖË^∞Œ —— J#flk. "Õ∞=Ú (QÆ\Qì˜ Í =∂\Ï¡_∞» `«∂) ''=∞~åº^ŒQÍ L`«~Î O° fã≤
WK≥Û~Úº. ÖË^ŒO\Ï"å "Õ∞=Ú x#∞fl q=„ã¨Î KÕã¨~Ú<å 㨈~ fã¨∞HÀ=Åã≤ =ã¨∞ÎOk——
Jx J<åflO. ^•O`À P"≥∞ (ÉèÜ í ∞« Ѩ_)ç `«# H˘Ñ¨ÙÊÖ’ #∞Oz P L`«~Î O° fã≤ =∂‰õΩ
JѨÊyOzOk. "Õ∞=Ú ^•xfl fã¨∞H˘x ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥àϧ=Ú.
P L`«~Î O° Ö’ ''ǨuÉò a<£ |ÖÏÎ (~°l) `«~Ñ° Ù¨¶ # =∞Hͯ |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å ¿Ñ~°
„"åÜ«Ú#k—— Jx LOk. JO^Œ∞Ö’ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz#
(„ѨÉ∞íè `«fi ~°ÇϨ 㨺) ã¨=∂Kå~°O "åiH˜ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« |_çOk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P L`«~Î O°
K«∂ã≤ ''ǨuÉò! Uq∞\© =º=Ǩ~°O?—— Jx xÅnâß~°∞. ^•xH˜ Ǩτ[`ü ǨuÉò (~°l)
WÖÏ =∞#q KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞– ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <å q+¨Ü∞« OÖ’ `˘O^Œ~Ñ° _¨ ç x~°Ü ‚ ∞« O fã¨∞HÀ
HõO_ç. <Õ#∞ Y∞Ô~+· π `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok#"å_çfl HÍ#∞. "åi JO_»^OŒ _»Å`À „|`«∞‰õΩ`«∞#fl"å_çfl.
g∞`À áê@∞#fl =ÚǨl~üʼnõΩ =∞Hͯ֒ Y∞Ô~+· Ü ‘ Ú « Å`À |O^è∞Œ `«fiO LOk. JOKÕ`«
"åi Pã≤áÎ êã¨∞Å Î ∞, ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ
¡ ∞ JHõ¯_» Hˆ =∆ ∞OQÍ, ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ L<åfl~°∞. <å |O^è∞Œ =Ù
ʼnõΩ JHõ¯_» Éè„í ^Œ`« ÖË^∞Œ . JOKÕ`« <Õ#∞ =∞Hͯ Y∞Ô~+· Ü ‘ Ú« ʼnõΩ U^≥<· å "Õ∞Å∞ KÕ¿ãÎ
^•xH˜ „Ѩ`∞« ºÑ¨HÍ~°OQÍ "å~°∞ <å |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ ZÖÏO\˜ Ǩx HõeyOK«‰Ωõ O_® LO\Ï
~°#fl L^ÕÌâ◊ºO`À<Õ <ÕxÖÏ KÕÜ«∞=Åã≤ =zÛOk. JO`ÕQÍx <Õ<≥ÖÏO\˜ Jqâßfiã¨
"≥Y· iH˜ áêÅÊ_»Ö^Ë ∞Œ . W™ê¡O ^è~Œ ‡° O =^Œe =∞`«„Éè+í µ¨ }
ì ~‚ Ú áÈÖË^∞Œ . W™ê¡O ã‘fiHõiOKåHõ
uiy Jqâßfi㨉Äõ ѨOÖ’ Ѩ_áç È"åÅx ‰õÄ_® <Õ#∞ J#∞HÀ=_»O ÖË^∞Œ .——
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D q=~°} q#fl `«~∞° "å`« ''W`«#∞ K≥ÑÊ≤ Ok x["Õ∞ (W`«x z`«Î
â◊√kúx â◊OH˜OK«_®xH˜ P™ê¯~°"∞Õ n ÖË^∞Œ ).—— Jx J<åfl~°∞. HÍx L=∞~ü (~°l) =∂\Ï¡
_»∞`«∂ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <å‰õΩ J#∞=∞u W=fiO_ç, D HõÑ@ ¨ qâßfiã≤x (XHõ¯ ^≥|ƒ`À) Hõ_»
`Õ~∞° ™êÎ#∞—— Jx J<åfl~°∞. J~Ú`Õ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) (PÜ«∞xfl "åiã¨∂)Î ''W`«#∞ |^Œ~ü
Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæx=Ù<åfl_»∞. |^Œ~ü Ü≥∂^è∞Œ efl ^Õ=Ù_»∞ (Hõ\ÏHõ∆ gHõ} ∆ Å`À) K«∂âß_Õ"∂≥
hˆHO `≥Å∞ã¨∞? JO^Œ∞=Å¡<Õ PÜ«∞# "åi`À '<Õ#∞ q∞=∞‡efl Hõ∆q∞Oz"Õâß#∞. WHõ
g∞~°∞ Uk KÕã<≤ å ã¨~ˆ — J<åfl_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
72. ^è~Œ ‡° ¢Ñ¨Kå~°O, ã¨=∂[ã¨O㨯~°}
''g∞Ö’ XHí =O°æ~ („Ǩ[efl) =∞~z "≥·Ñ¨Ù#Hí∞ Ç≤eKÕÇÍO°∞, ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕÜ«µ=∞x
P*Ï˝Ç≤~KÕÇÍO°∞, K≥_«∞Ǩ#∞Å #∞~_ç ÇÍi~KÕÇÍO°∞ `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í L~_Íe. JÖÏ~>˜Ç͈~
(WǨÏǨO°Ö’HßÖ’¡) ™®Ç¶¨Åº~ K≥~^ÕÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–3:104)
ÃÑ· 㨥H˜Ö
Î ’ =Úã≤~¡ rq`Œ ÅHíº∆ ~ Uq∞>’ K≥Çʨ |_ç~k. nxfl|>˜ì „Ǩu =Úã≤~¡ `Œ#
â◊HÎ̃™®=∞O®÷ºÅ "Õ∞O°Hí∞ ã¨=∂[~Ö’ K≥_«∞Qõ∞efl JiHí_«¥Î =∞~zx "åºÇ≤~Ǩ*Ë㨥Π„Ǩ[Å#∞
ã¨~㨯i~K«_ÍxH˜ Hí$+≤KÜ Õ ∂« Åx JO°=÷ ∞=Ù`À~k. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKåO°∞:
''^≥Ç· Í[˝Å#∞ LÅ¡~Ѷ∞≤ ã¨∞#Î flÇÍix, P LÅ¡~Ѷ∞¨ #ÃÑ· ÇÍix q=∞i≈~K«xÇÍix
WÖÏ O≥~_«ã∞¨ Å
÷ F_«Ö’x „ǨÜ∂« }©H∞í Å`À áÈÅÛ=K«∞Û- p>˜ "Õܵ« _«~ ^®fiO® HÁ~^°O∞°
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 399
ÃÑ·J~`Œã∞¨ Ö ÷ ’, HÁ~^°O∞° „H˜~kJ~`Œã∞¨ Ö
÷ ’ Hí∂O°∞Û<®flO°∞. „H˜~k J~`Œã∞¨ Ç÷ Íà◊∞§ |ÔH\ò`À
ã¨=Ú„^°~Ö’x hà◊∞§ `À_«∞H’=_ÍxH˜ ÃÑ·J~`Œã∞¨ H÷ ∞í "≥à∞◊ #Î flǨC_«ÖÏ¡ ÃÑ·P~`Œã∞¨ Ç÷ Íà◊§Hí∞
W|ƒ~k HíeQÕk. ^®~`À ÇÍà◊∞§ „H˜~kJ~`Œã∞¨ Ç÷ Íà◊§#∞ qã¨∞‰õΩ¯<Õ ÇÍà◊∞§.
JǨC_«∞ „H˜~kJ~`Œã∞¨ Ç÷ Íà◊∞§ Q˘_«e¤ fã¨∞HÁx F_« J_«∞Qõ∞# L#fl ǨÅHíÅ#∞
T_«ÉˇO°Hí_«~ „áåO°~aè~KÍO°∞. ÃÑ· J~`Œã¨∞÷ÇÍà◊∞§ (qã¨∞Îɒܵ) 'W^Õq∞>© WÖÏ
KÕã∞¨ <Î ®flO°?—x J_çQåO°∞. ^®xH˜ „H˜~k J~`Œã∞¨ Ç÷ Íà◊∞§ '=∂Hí∞ hà◊∞§ HßÇÍe. hà◊§ H’ã¨~
"Õ∞=Ú =∂>˜=∂>˜H˜ ÃÑ·H˜ =ã¨∞~Î >Ë g∞Hí∞ ÉÏ^è° HíÅ∞Qõ∞`À~k Hí^®! J~^°∞Híx "Õ∞=Ú
F_« ǨÅHíÅ#∞ T_«Éiˇ H˜ hà◊∞§ fã¨∞H’^°eKÍ=Ú— Jx K≥áåÊO°∞.
ÃÑ·J~`Œã∞¨ ÷ ÇÍà◊∞§ Qõ#Hí „H˜~k J~`Œã∞¨ Ç÷ Íà◊§#∞ P Ǩx #∞~_ç J_«∞H¤ ∞í ~>Ë ÇÍix
Hí∂_Í Hßáå_«QõÅO°∞, `Œ=∞#∞ Hí∂_Í Hßáå_«∞Hí∞~>ÏO°∞. JÖÏ J_«∞¤H’HíáÈ`Ë ÇÍix
Hí∂_Í =Ú~z"Õ™®ÎO∞° , `Í=Ú Hí∂_Í =ÚxyáÈ`ÍO°∞.—— (|∞MÏi)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iÎ L=Ú‡Öò ǨÏHõ"£∞ *ˇ·#Éò a<≥Î [ǨÏ+π (~°l) Hõ^äŒ#O:
(XHõ~ÀA) ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HõOQÍ~°∞Ѩ_»∞`«∂ <å WO\˜H˜ =KåÛ~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
PÜ«∞# <À@ D ѨÅ∞‰õΩÅ∞ "≥Å∞=_®¤~Ú– ''JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ "Õ~ˆ P~å^躌 ^≥=· O ÖË_∞» .
J~°|∞ƒÅ∞ <åâ◊#=∞~ÚáÈÜÕ∞ qѨ`«∞Î ^ŒQÆæ~°H˘zÛOk. D~ÀA Ü«∂E*ò, =∂E*òÅ
QÀ_» WO`« `≥~∞° =|_çOk.—— JO@∂ PÜ«∞# `«# ~Ô O_»∞ „"Õà§◊ #∞ ÉÁ@# „"Õex, ^•x
„ѨHõ¯#∞#fl „"Õe`À HõÅ∞ѨÙ`«∂ =ÅÜ«∞OÖÏ KÕã≤ K«∂Ñ≤OKå~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''Uq∞\˜
^≥=· „Ѩ=HÍÎ! =∞#=∞O`å <åâ◊#=∞~ÚáÈ`å=∂? (JѨC_»∞) =∞#Ö’ =∞Oz"å~°∞ ‰õÄ_®
LO\Ï~°∞QÍ!—— J<åfl#∞. ''J=Ù#∞, K≥_∞» ã¨~fi° ™ê=∂#º"≥∞ÿ áÈ~Ú#ѨC_»∞ (=∞Oz"åà◊√§
‰õÄ_® ^≥=· tHõ‰∆ Ωõ QÆ∞~“`å~°∞)—— J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞
(„Ѩ[Å∞ #_çK)Õ ^•~°∞Ö’¡ ‰õÄ~ÀÛHõO_ç—— Jx P^ÕtOKå~°∞. JѨC_»∞ J#∞K«~∞° Å∞, ''^≥=·
„Ѩ=HÍÎ! ^•~°∞Ö’¡ ‰õÄ~ÀÛ=@O `«Ñ¨Ê =∂‰õΩ "Õˆ~^•i ÖË^Œ∞. "Õ∞=Ú JHõ¯_» ‰õÄ~˘Ûx
(=ÚYº"≥∞#ÿ ) =∂@Å∞ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO\Ï=Ú—— Jx J<åfl~°∞. ''ã¨~ˆ (^•~°∞Ö’¡) ‰õÄ~ÀÛ=
@O `«Ñʨ ^Œ#∞‰õΩO>Ë g∞~°∞ ^•iǨωõΩ¯ <≥~"° ~Õ åÛe—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). Jk qx
J#∞K«~∞° Å∞ ''^•iǨωõΩ¯ JO>Ë Uq∞\˜ ^≥=· „Ѩ=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞ =∞m§. ''K«∂ѨÙÅ∞
„H˜OkH˜ kOK«∞HÀ=_»O, ÉÏ^è•Hõ~"° ∞≥ #ÿ =ã¨∞=Î ÙÅ#∞ ^•i #∞O_ç `˘ÅyOK«_O» , ã¨ÖÏO‰õΩ
["å|∞ K≥ѨÊ_»O, =∞Ozx QÆ∞iOz É’kèOK«_»O, K≥_»∞ #∞Oz "åiOK«_»O (W^Õ
^•iǨωõΩ¯)—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ.Î (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ǩτ[`ü Jb (~°l)`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''(Jb!) ^≥=· ™êH˜!∆ ^Õ=Ù_»∞
h^•fi~å U XHõ¯_çH˜ ã¨<å‡~°æO K«∂Ñ≤<å Jk h áêe@ Z~°∞ѨÙXO>ˇÅ Hõ<åfl ‰õÄ_®
ZO`À qÅ∞"≥#· k.—— (|∞MÏs)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''q∂Ö’ JO^ŒiHõ<åfl JÅ∞ÊxÃÑ· <åÔHO`« qt+¨ª`«
LO^À XHõ *Ï˝xH˜ XHõ P~å^茉õΩ_çÃÑ· JO`« qt+¨ª`« LO@∞Ok. „Ѩ[ʼnõΩ =∞Ozx
400 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
É’kèOKÕ"åiÃÑ· ^Õ=Ù_»∞ HÍ~°∞}ºO ‰õΩiÑ≤™êÎ_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞, Éèí∂=∂º
HÍâßÖ’¡ L#fl"å~°∞, z=iH˜ p=∞Å∞ Ãã·`«O `å=ÚO_Õ ~°O„^è•Ö’¡ #∞Oz, KÕѨÅ∞
(h\˜Ö’ #∞Oz) "åiq∂^Œ ^≥=· HÍ~°∞}ºO =i¬OKåÅx „áêi÷ã∞¨ OÎ \Ï~°∞.—— (ui‡r)
|O^èŒ∞=ÙÖ’¡ ^èŒ~°‡„ѨKå~°O
''h ^°Qõæi |~^èŒ∞=ÙÅ#∞ (^≥·=tHí∆#∞ Qõ∞i~z) ÉèíÜ«µÃÑ@∞ì.—— (Y∞~üP<£–26:214)
ã¨`Œº^è°O°‡ ^è°fi[ÇÍǨÏHí∞Å∞ =Ú~^°∞Qå `Œ=∞ Hí∞@∞~|~ #∞~KÕ ^è°O°‡„ǨKÍO°~
„áåO°~aè~KÍÅx D㨥H˜Î `ˇÅ∞ѨÙ`À~k. J~^°∞=Å¡ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) "≥Ú@ì"Ú ≥ ^°@
`Œ# ^°Qiæõ |~^è∞° =Ùefl FO’A ã¨=∂"ÕâÇ◊ O¨ z ° WÖÏ É’kè~KÍO°∞: ''J|∞ÌÖò =Ú`ŒeÎ Éò
ã¨~`Œu „Ǩ[ÖÏO®! (z<®fl#fl) JÉσãπ! „Ǩ=Hí"Î ∞Õ #`ŒÎ ã¨ÇÜ ≤¶ ∂« ! =ÚǨÏ=∞‡^£ Hí∂`Œ∞O°∞
á¶åu=∂! q∞=∞‡efl g∞O°∞ #O°Hßyfl #∞~_ç Hßáå_«∞Hí∞<Ë q+¨Ü«µ~ Qõ∞i~z PÖ’z~
K«~_ç. HßÇÍÅ~>Ë g∞Hí∞ <®Pã≤Î #∞~_ç g∞O°∞ H’i#~`Œ ^è#° ~ W=fiQõÅ#∞. J~`ËQåx,
<Ë#∞ q∞=∞‡efl ^Õ=Ùx Ǩ@∞ì #∞~_ç =∂„`Œ~ Uq^è~° Qå#¥ Hßáå_«Ö#Ë ∞.——
P `Œ~åfi`Œ F~ÀA L^®Ü«∂<Ëfl PÜ«µ# ã¨á¶å HÁ~_« ZH˜¯ ''Y∞O≥·+‘Ü«µ∞ÖÏO®!
HßÉò a<ü Å∞Jܵº ã¨~`ŒuÇÍO°ÖÏO®! =Ú„O°`Qˇ õ [#∞ÖÏO®! Y∞ã¨Üµº ã¨~`Í#=∂!
Jɡ=Ì Ú<®Ñ¶π ã¨~`Œu „Ǩ[ÖÏO®! Ǩ+≤~ =~â◊ã∞¨ Ö ÷ ÏO®! J|∞ÌÖ=ò Ú`ŒeÎ Éò =~â◊ã∞¨ Ö ÷ ÏO®!——
Jx ZÅ∞Q≥uÎ Ç≤eKÍO°∞. Z=iH≥<· ® `ˇÅÇ¡ ÍO°∞*Ï=Ú# â◊„`Œ∞=O°~æ JHí™®‡`Œ∞QÎ å ^®_çK¿Õ ã
„Ǩ=∂^°~ HíxÊ¿ãÎ J`Œ#∞ "≥~@<Ë HÁ~_≥H˜¯ Dq^è°~Qå [<®xfl ZÅ∞Q≥uÎ Ç≤Å∞™®Î_«∞.
J`Œx Ç≤Å∞Ѩ٠qx [#~ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ Å #∞~_ç ǨO∞° Q≥`∞Œ HÎ ∞í =™®ÎO∞° . Wk „áåp# JO°Éò
ã¨~„Ǩ^®Ü«µ~. D ã¨~„Ǩ^®Ü«µ~ „ǨHßO°~ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WzÛ# Ç≤Å∞Ѩ٠qx „Ǩ[Å∞
ã¨áå¶ HÁ~_« ^°Qiæõ H˜ ǨO∞° Q≥`∞Œ HÎ ÁKÍÛO°∞. JǨC_«∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ J<®flO°∞: ''DHÁ~_«
"≥#∞Hí #∞~z F ÃÑ^°Ì Ãã·#º~ g∞ÃÑ· ^®_çKÕÜ«µ_ÍxH˜ á⁄~zL~^°x K≥a`Ë <®
=∂@Å∞ g∞O°∞ #=Ú‡`ÍO®?—— J#_çQåO°∞. ^®xH˜ [#~ ''Z~^°∞Hí∞ #=∞‡~? =∂Hí∞
`ˇeã≤#~`Œ=O°H∞í h=Ù ZǨC_«¥ J|^°=ú ∂_« ÖË^∞° —— J<®flO°∞.
''Jܵ`Ë <ËxǨC_«∞ f„="≥∞#ÿ ^≥=· tHí∆ qO°∞K«∞Hí∞ Ǩ_H« =í Ú~^Õ q∞=∞‡efl ÃÇÏK«Û
iã¨∞Î<®fl#∞. q∞=∞‡efl g∞O°∞ ^Õ=Ùx Ǩ@∞ì#∞~_ç Hßáå_«∞H’=_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~K«~_ç.
^Õ=Ùx Jaè=∞`ÍxH˜ =ºuOÕH~í Qå <Ë#∞ g∞Hí∞ ZÖÏ~>˜ ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕܵ« ÖË#∞. „ǨàÜ ◊ µ«
k<®# ^≥=· cèuǨO∞° Å∞ =∂„`Œ"∞Õ <®Hí∞ |~^è∞° =ÙÅ=Ù`ÍO°∞. W`ŒO∞° Å∞ ã¨`¯Œ O°‡Å`À =¿ãÎ,
g∞O°∞ „áåǨ~zHí Çͺ"≥∂ǨÏ~ J<Ë áåǨÉÏè O°~`À O®=_«~ [O°QHõ ∂í _«^∞° ã¨∞=∂! PO’A
g∞O°∞ F =ÚǨÏ=∞‡^£! Jx (ã¨Ç¨Ü«µ~ HÁO°Hí∞) Ç≤Å∞™®ÎO°∞. Hßx <Ë#∞ qkèÖËHí g∞
#∞~_ç =ÚY~ uǨCHí∞~>Ï#∞. WǨÏÖ’Hí~Ö’ g∞O°∞ <® O°HíÎã¨~|~nèHí∞Öˇ·#~^°∞#
<ËxHõ¯_» g∞Hí∞ Jxflq^è®ÖÏ ã¨Ç¨ Ü«µ~ KÕܵ« QõÅ#∞. Hßx ǨOÖ ° ’Hí~Ö’ <Ë#∞ g∞H’ã¨~
Ug∞ KÕܵ« ÖË#∞—— Jx É’kè~KÍO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨). (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞Oz "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ^•i K«∂Ñ≤Oz#"åxH˜, ^•xfl
PK«iOz#"åxH˜ ã¨=∂#OQÍ Ñ¨Ù}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.—— (=Úã≤O¡ )
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 401
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(„Ѩ[Å#∞) ã¨<å‡~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Ñ≤ez#"åxH˜, J`«_flç
J#∞ã¨iOz#"åiH˜ ÅaèOz#O`« ѨÙ}ºO Åaèã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ Wk "åi ѨÙ}ºOÖ’
ZÖÏO\˜ Ö’@∞ ~åx=fi^Œ∞. („Ѩ[Å#∞) =∂~°æ„Éèí+¨ì`« "≥·Ñ¨Ù‰õΩ Ñ≤ez#"åxÃÑ·, J`«_çfl
J#∞ã¨iOz#"åi áêѨO "≥∂Ѩ|_»∞`«∞Ok. nx=Å¡ J`«_flç J#∞ã¨iOz#"åi áêáêÖ’¡
ZÖÏO\˜ `«yOæ Ѩ٠LO_»^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=Ô~<· ® ã¨=∂[~Ö’ U^≥<· ® K≥_¤» Ǩx K«¥ã≤#
ǨC_«∞ ^®xfl J`Œ#∞ KÕ`ÀÎ xO’kè¿ãÎ, ^Õ=Ùx ^°QOæõ ° [ÇÍ|∞^®sÉÏ^躰 `Œ #∞~_ç `ŒÇÊ≤ ~K«∞
Hí∞~>Ï_«∞. J~`Œ>˜ â◊HÎ̃ ÖËxÇÍ_«∞ P K≥_∞« Hí∞ =ºuOÕH~í Qå Qõà~◊ qÇ≤Ê JiHí>~ìË ^°∞Hí∞
„Ǩܵ« ufl¿ãÎ J`Œ#∞ Hí∂_Í P ÉÏ^躰 `Œ #∞~_ç `ŒÇÊ≤ ~K«∞Hí∞~>Ï_«∞. Qõà~◊ qÇ≤Ê xO’kè~KÕ
â◊HΘ Hí∂_Í ÖËxÇÍ_«∞ Híhã¨~ =∞#ã¨∞Ö’<≥<· ® P K≥_∞« q+¨Ü∂« xfl Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO>Ë
J`Œ#∞ Hí∂_Í [ÇÍ|∞^®sÉÏ^躰 `Œ #∞~_ç `ŒÇÊ≤ ~K«∞Hí∞~>Ï_«∞. D(z=i) "≥Y· i Jxfl>˜
Hí~>Ë J`ŒºÅÊ™®÷ܵ qâÍfiã¨~ (D=∂<£) „H˜~kH˜ =ã¨∞~Î k.—— (x™®Üµ)
ã¨=∂[ ã¨O㨯~°}
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! WHí#∞~_ç „Ç¨Ç~¨ K« =∂#=ÙÅHí∞ =∂O°^æ O° ≈° #~ KÕ㥨 Î ÇÍix ã¨~㨯
i~K«_ÍxH˜ O°~Qõ~Ö’H˜ fã¨∞Hí∞O®|_ç# „âı+㪨 =¨ ∂[~ g∞OÕ. g∞O°∞ =∞~zǨ#∞Å∞ KÕܵ« =∞x
„Ǩ[Å#∞ P^Õt™®ÎO∞° . K≥_∞« Å #∞O_ç ÇÍi™®ÎO∞° .—— (Y∞~üP<£–3:110)
Y∞O∑P<£ „Ǩ[ÅÖ’ ^≥·=cèu, ǨO°Ö’Híz~`Œ#Å∞ HõeyOz `Œ^®fiO® ÇÍix hu
=∞~`Œ∞Å∞Qå, ã¨`“ÊO°∞Å∞Qå fiÛk^°QÌ ÀO°∞`À~k. qq^è° K≥_∞« efl xO°¥‡e~z PO’Qõº=~`Œ"∞≥ #ÿ
ã¨=∂*Ïxfl <ˇÅHÁÅÊ ^°Åz~k. DÅHíº∆ ~ H’ã¨~ Y∞O∑P<ü =Úã≤~¡ ÖÃÑ· =∞~zxÃÑ~KÕ, K≥_∞« #∞
„`Œ∞~KÕ Ç¨x xO°ƒù~^è°~ KÕã≤~k. nxH’ã¨~ =Úã≤¡~ÅÖ’ XHí =O°æ~ =º=ã‘÷Hí$`Œ ã¨~Ѷ¨∞~Qå
UO°Ê_Íeû# P=â◊ºHí`Œ L~^°x K≥|∞`À~k. =ÚYºOQÍ ^è®i‡Hí, ™®=∂lHí ã¨Ê$Ç¨Ï Híey#
=Úã≤¡~ÅÃÑ· K≥_«∞#∞ „`Œ∞~KÕ, =∞~zx ÃÑ~KÕ ÉÏ^è°º`Œ =∞i~`Œ JkèHí=∞=Ù`«∞~k. D Ǩx
xO°fiÇ≤Ï~K«HíáÈ`Ë ã¨=∂[ Ǩ`Í<®xH˜ ^Õ=Ùx ã¨=∞Hí∆~Ö’ „Ǩ^è®#ÉÏ^è°∞ºÅ∞ "åOÕ J=Ù`ÍO°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü∂« xfl F `ÍO®¯}~`À WÖÏ q=i~KÍO°∞: ''^Õ=Ù_«∞, XHí
Tix P Ti„Ǩ[Å`À ã¨Ç¨ `ŒÅ„¡ H˜~^°∞Å∞ KÕܵ« =∞x l„cÖò (JÖˇ)· x P*Ï˝Ç~≤ KÍ_«∞.
l„cÖò (JÖˇ)· P Tix K«¥ã≤=zÛ '„Ǩɥíè ! JHí¯_« XHí¯ Hí} ∆ ~ Hí∂_Í hHí∞ Jq^èÜ
Õ µ« `Œ
K«¥Ç¨x h^®ã¨∞_«∞ Hí∂_Í XHí_«∞<®fl_«∞ Hí^® (<Ë<ˇÖÏ P Tix tH˜∆~K«#∞)?— Jx
J<®fl~°∞. 'Hßx <®^è°O°‡~ JQ“O°=~, JǨKÍO®ÅHí∞ Qõ∞O°=Ù`Œ∞~>Ë J`Œx =ÚY~
U<®_«¥ (P„QõÇϨ ~`À) *Ë=Ùi~K« ÖË^∞° . Hí#∞Hí W`ŒO∞° Å`À áå@∞ J`Œ_flç Hí∂_Í HíeÇ≤
"≥Ú`Œ~Î Tix `ŒÅ„¡ H˜~^°∞Å∞ KÕÃãܵº— Jx ^Õ=Ù_«∞ =∞m§ P^Õt~KÍ_«∞.—— (q∞뮯`ü)
ã¨=∂*=∞~`Í „Éèí+¨∞ìǨ>ì̃ áÈܵ#ǨC_«∞, ^®xfl ã¨~㨯i~K«_®xH˜ Hõ$+≤ KÕÜ«µHí∞~_Í
=ºH˜QÎ `õ Œ ã¨`ͯO®ºÅ =Å¡ ZÖÏ~>˜ „ǨÜ∂ˇ [#~ ÖË^x° D ǨÏnã¨∞ q=i™ÈÎ~k. J~`ËHß^°∞,
JÖÏ~>˜ „Éèí+¨ìã¨=∂[~ÃÑ· qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_Ë ^≥·=tHí∆ #∞~_ç =ºH˜ÎQõ`Œ ã¨`ͯO®ºÅ`À `Œ$Ç≤ÎǨ_Ë
=Úã≤~¡ Å∞ Hí∂_Í `ŒÇÊ≤ ~K«∞H’ÖËOx° Wk „Ǩã∞¨ Êù@~ KÕ™ÈÎ~k. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ã¨~Ѷ∞¨ ã¨~㨯O°}
„áå=ÚYº~ `ˇÅ∞ѨÙ`Œ¥ ǨeH˜# ǨÅ∞Hí∞Å∞ K«¥_«~_ç:
402 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''<®„áå}~ U â◊HãΘ fi¨ O°¥Ñ¨Ùx Jnè#~Ö’ L~^À P ^Õ=Ùx ™®H˜!∆ g∞O°∞ („Ǩ[Å#∞)
ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕܵ« =∞x J^Õt~KÕ, ^°∞뮯O®ºÅ #∞~z ÇÍi~KÕ Ç¨#~Ú<® KÕÜ∂« e.
ÖË^® ^Õ=Ù_«∞ g∞ÃÑ· tHí#∆ ܵ<® k~K«∞`Í_«∞. JǨC_«∞ g∞O°∞ Z~`Œ "≥ÚO°ÃÑ@∞ìH∞í <®fl
PÜ«µ# g∞ "≥ÚO°Å∞ PÅH˜~K«_∞« .—— (q∞뮯`ü)
''U *ÏuÖ’ K≥_«∞Å∞ „Ǩ|Å∞`Íܡ∂ P *ÏuÖ’ L~_Ë ã¨~㨯O°}®™®=∞O°÷º~
HíÅÇÍO°∞ ^®xfl ã¨~㨯i~K«Háí È`Ë ^Õ=Ù_«∞ P *Ïu „Ǩ[Å~^°iÃÑ· U^°Üµ<® tHí∆ k~KÕ
ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl=∞ܵ~^°x "åO°∞ `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍe.—— (q∞뮯`ü)
D O≥~_«∞ ǨÏnã¨∞Å∞ ã¨=∂[ã¨~㨯O°} P=â◊ºHí`Œ#∞ <˘H˜¯ K≥|∞`Œ∞<®flܵ. HÍ|\ì̃
=Úã≤¡~Å∞ ã¨=∂[~Ö’x K≥_«∞efl K«¥ã¨¥Î KÕ`Œ∞Å∞ =Ú_«∞K«∞HÁx Hí∂O’Û=_ÍxH˜ gÖË¡^°∞.
^≥·=„Ǩ=HíÎÅ∞ UHí^≥·ÇÍO®^è°# x<®^°q∞㨥Π"≥Ú@ì"≥Ú^°@ „áåO°~aè~z# HßO°º~ W^Õ.
ã¨=∂*Ïxfl Ǩ>˜ìÇ‘_ç~KÕ =ÚYº"≥∞ÿ# K≥_«∞ÅHí∞ =ºuOÕHí~Qå ÇÍO°∞ L^°º=∞~ ÖË=nã≤ P
K≥_∞« efl J=Å~a~KÕ, ÇͺÇ≤~Ǩ*¿Ë ã ÇÍix f„=~Qå q=∞i≈~KÕÇÍO°∞:
''g∞O≥~`Œ ã≤Qõ∞æ=∂e# ǨxH˜ áåÅÊ_«∞`Œ∞<®flO°∞! g∞Hí∞ ѨÓO°fi~ Ö’Hí~Ö’ Z=O°¥
WÖÏ~>˜ Ǩx KÕܵ« ÖË^!Õ ! g∞O°∞ (¢ãÅΑ #∞ =^°e) ѨÙO°∞+¨∞Å "≥~@Ǩ_ͤO®? ^®i ^ÀÇ≤_Åô ∞
Hí∂_Í KÕã¨∞Î<®flO°∞.—— (Y∞O∑P<ü-29:28,29)
''`Œ¥xHíÖ’¡, HÁÅ`ŒÖ’¡ <®ºÜ«µ~ áå>˜~K«~_ç. Z=iH© #+¨~ì HíÅQõ*Ü Ë µ« Hí~_ç. ã¨O#·≥
„`Íã¨∞`À `Œ¥z=fi~_ç. „Ǩ[ÅHí∞ O®=Åã≤# ã¨O∞° Hí∞Å∞ `Œy~æ z W=fiHí~_ç. ^èO° }° Ö˜ ’ JÅ¡O∞° ,¡
JÅ[_«∞Å∞ OÕѨÙ`Œ¥ uO°QõHí~_ç.—— (Y∞O∑P<ü-26:181-183)
''g∞O°∞ HÁ~_«Å∞ `˘Åz |_Íܵ H’ã¨~ ÃÑ^°ÃÌ Ñ^°Ì Hí@_ì ÍÅ∞ xi‡ã¨∞<Î ®flO®! ^Õ=ÙxH˜
ÉèÜ
í µ« Ǩ_~« _ç, <®Hí∞ q^èÜÕ µ« `Œ K«¥Ç¨~_ç. ǨÏ^°∞gÌ ∞i ^èO° }° Ö˜ ’ ZÖÏ~>˜ ã¨~㨯O°}Å∞ KÕܵ«
Hí∞~_Í, JÅ¡~°∞¡ OÕH≥uÎ㨥ΠuiQÕÇÍiH˜ q^èÕÜ«µ`Œ K«¥Ç¨Hí~_ç.—— (Y∞~å<ü:26:149-152)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''W„™ê~¸Öò *Ïu (^è~Œ ‡° O)Ö’ Jxfl\˜H<õ åfl
=ÚO^Œ∞ U~°Ê_ç# ֒ѨO Uq∞@O>Ë, "åiÖ’ XHõ_»∞ =∞~˘Hõx`À 'JÜ«∂º! ^Õ=ÙxH˜
ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞. h=Ù KÕã¨∞Î#fl (K≥_»∞)Ѩx =^ŒeÃÑ@∞ì. hH˜k ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞— Jx
JO\Ï_»∞. HÍx =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA P=ºH˜Î (`«# Ѩ^Œúu =∂~°∞ÛHÀ‰õΩO_®) J^Õ ã≤÷uÖ’
L#flѨÊ\˜H© J`«#∞ xã¨ûOHÀK«OQÍ P =ºH˜`Î Àáê@∞ uO\Ï_»∞, `åQÆ∞`å_»∞, J`«x`À
HõÅã≤ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. JÖÏ KÕã≤#O^Œ∞‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ "å~°O^Œi ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ XˆHÖÏ
=∂iÛ"Õâß_»∞.—— `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Y∞~üP<£Ö’x Dã¨∂H˜Î ѨiOî Kå~°∞:
''W„™®Ü∂Öò ã¨~`ŒuÖ’ ã¨`ͺxfl uO°ã¨¯i~z#ÇÍO°∞ ^®=Ó^£ <À@, =∞O°º~
Hí∞=∂O°∞_«∞ D™® <À@ â◊Ç~≤ K«|_ͤO∞° . ^®xH߯O°}~ ÇÍO°∞ Jq^èÜ Õ µ« ∞Åܵ ǨÏ^°∞gÌ ∞i
„Ǩ=iÎOK«_»"Õ∞. JnQåHí ÇÍO°∞ XHíO˘flHíO°∞ K≥_«∞Å #∞~_ç "åi~K«∞Hí∞<ËÇÍO°∞ Hß^°∞.
x[OQÍ ÇÍO°∞ KÍÖÏ K≥_Ǥ« x¨ KÕâß~°∞. D<®_«∞ Hí∂_Í JÖÏ~>˜"åO°∞ hHí∞ KÍÖÏ=∞~k
HíxÇ≤™®ÎO°∞. ÇÍO°∞ (qâÍfiã¨∞ÅHí~>Ë) JqâÍfiã¨∞Å`À<Ë ZHí∞¯= ¿ãflǨÏã¨~|~^è®Å∞ ÃÑ@∞ì
Hí∞~>ÏO°∞. "åO°∞ =Ú~^°∞Qå Ǩ~ѨÙHí∞#flk KÍÖÏ K≥_«¤ q+¨Ü«µ~ (J~>Ë ^°∞+¨¯O°‡Å∞).
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 403
ÇÍiÃÑ· ^≥"· å„QõÇϨ ~ qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_~ç k. ÇÍiHí âÍâ◊fi`Œ~Qå (#O°H)í Ü«∂`Œ#Ö’¡ zHí∞¯HÁx
L~>ÏO°∞. "åO°∞ Qõ#Hí ^Õ=Ù_çfl, ^≥·=„Ǩ=HíÎ#∞, ÇÍi ^°QõæO°Hí∞ Ǩ~Ǩ|_ç# „Qõ~^ä®xfl
qâ◊fiã≤~z =Ù~>Ë (WÖÏ) ÇÍO°∞ JqâÍfiã¨∞efl ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞Qå KÕã¨∞Hí∞<ËÇÍO°∞ Hß^°∞. Hßx
ÇÍiÖ’ KÍÖÏ=∞~k ^°∞O°˚#∞ÖË L<®flO°∞.—— (5:78–81)
Dã¨∂H˜Î ѨiOî z# `«~åfi`« PÜ«∞xÖÏ J<åfl~°∞: ''ÖË^∞Œ ÖË^∞Œ , g∞~°∞ `«Ñʨ ‰õΩO_®
=∞Ozx QÆ∞iOz P^ÕtOKåeûO^Õ† K≥_»∞ #∞Oz "åiOKåeûO^Õ. g∞~°∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
J<åºÜ«∞O KÕ¿ã"å_çx K≥~ںѨ\ì̃ J_»∞H¤ À"åe. |Å=O`«OQÍ<≥<· å J`«}‚˜ <åºÜ«∞O
"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°ÅÛO_ç. ã¨`åºxfl (JOwHõiOK«=∞x) XuÎ_ç fã¨∞‰õΩ~°O_ç. WÖÏ KÕÜ∞« HõáÈ`Õ
^Õ=Ù_»∞ g∞JO^Œi ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ XˆHÖÏ =∂iÛ"Õ™êÎ_»∞. "åix â◊Ñ≤Oz#@∞¡QÍ<Õ
q∞=∞‡bfl â◊Ñ™≤ êÎ_∞» .—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂|„H± ã≤nÌMò (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''„Ѩ[ÖÏ~å! g∞~°∞ D ã¨∂H˜Îx
Ѩiãî ∂¨ <Î L Õ O\Ï~°∞. ''qâßfiã¨∞ÖÏ~å! q∞=∞‡efl QÆ∞iOz g∞~°∞ PÖ’zOK«∞HÀO_ç. g∞~°∞
ã¨<å‡~°Oæ Ö’ LO>Ë, W`«~∞° Å∞ =∂~°„æ Éè+í µ¨ Ö
ì <·ˇ å g∞ˆH=∂„`«O Ǩx HõÅQÆ^∞Œ .—— (5:105).
HÍx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''„Ѩ[Å∞ XHõ ^Ò~°#˚ ºÑ¨~∞° _çfl (^Ò~°#˚ ºO KÕã∞¨ OÎ _»QÍ) K«∂ã≤ ‰õÄ_®
J`«}‚˜ K≥~ںѨ\ì˜ PѨHáõ È`Õ `«fi~°Ö’<Õ ^≥=· tHõ∆ "å~°O^Œih K«∞@∞ì=Ú_»∞`«∞Ok—— Jx
K≥|∞`«∞O_»QÍ <Õ#∞ q<åfl#∞. (J|∂^•=Ó^£, ui‡r, #™ê~¸)
73. lǨ^£ (áÈ~å@O)
''ǨO°Ö’Hírq`Œ~ H’ã¨~ „áåǨ~zHírq`«O J=∞‡^°ÅK«∞‰õΩ#flÇÍO°∞ ^≥·==∂O°æ~Ö’
áÈO®_Íe. ^≥=· =∂O°~æ Ö’ áÈO®_ç J=∞O°Quõ <˘~k<® ÖËHí q[Ü«µ~ ™®kè~z<® JÖÏ~>˜
=ºHÎ̃H˜ "Õ∞=Ú Q˘Ç¨Ê „ǨuǶ¨Å~ „Ǩ™®k™®Î=Ú. kHí∞¯ÖËHí áÈ=_«~ K«¥ã≤ J}z"ÕÜ«µ|_«¤
¢ãÅΑ ∞, ѨÙO°∞+¨∞Å∞, Ç≤ÅÅ¡ #∞ O°H~∆˜ K«_ÍxH˜ g∞O°∞ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ Z~^°∞Hí∞ áÈO®_«O∞° ? ÇÍO°∞
(ÉÏ^èÅ° ∞ Éèií ~K«ÖHË )í ''^ÕÇÍ! ^°∞O®‡O°∞Åæ ∞ x=ã≤ã∞¨ #Î fl D #QõO~° #∞~_ç =∞=∞‡efl |Ü«µ>˜H˜
fã≤ Hßáå_«∞. =∂Hí∞ O°Hí∆} HíeÊ~z J~_«Qå xeKÕ ÇÍi<ˇ=i<ˇ·<® h"≥·Ñ¨Ù #∞~_ç
=∂^°QõæiH˜ Ǩ~Ѩٗ— Jx "≥ÚO°ÃÑ@∞ìHí∞~@∞<®flOÕ! JÖÏ~>˜ Ç‘_ç`Œ„Ǩ[Å O°Hí∆} H’ã¨~
Z~^°∞Hí∞ áÈO®_«O°∞ g∞O°∞?—— (Y∞~üP<£–4:74,75)
`Œy#â◊H,Θ JkèHßO®Å`Àáå@∞, „Ǩ[ÅHí∞ <Ë`$Œ `Œfi~ =Ç≤Ï~K«QÅ
õ <®Ü«µHí∞_«∞ L#flǨC_«∞
J^èO° ‡° ~, J<®ºÜ«∂Å#∞ J~`Œ"Ú ≥ ~k~K«_ÍxH˜ J~u=∞™®^è#° ~ Ü«µ∞^°"ú ∞Õ #x 4= J^蕺
Ü«∞OÖ’x 74–100 㨥Hí∞ÎÅ∞ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<®flܵ.
''ÇÍO°∞ („ǨÇ~¨ K«~Ö’) Ü«µ∞^°*ú ÏfiÅÅ∞ O°yeÛ#ǨC_«ÖÏ¡ ^Õ=Ù_«∞ ÇÍ>˜x K«ÖÏ¡OÛ° =Åã≤
=ã¨∞Î#flk. ÇÍO°∞ ZšǨC_«¥ ^è°O°}˜ÃÑ· U^ÀXHí LǨ„^°=~ ã¨$+≤ì~K«_ÍxHı „Ǩܫµuflã¨∞Î~
>ÏO°∞. ^Õ=Ù_«∞ WÖÏ~>˜ HíÅǨÏHßO°∞efl Z#fl>˜H© „¿Ñq∞~K«_∞« .—— (Y∞~üP<£–5:64)
''^Õ=Ù_«∞ HÁ~^°i ^®fiO® HÁ~^°ix xO°¥‡e~K«HíáÈ`Ë „ǨǨ~K«~ JO®K«Hí~, JÅ¡HíÖ’¡
ÖÏÅ`À x~_çáÈ`Œ∞~k. ^Õ=Ù_«∞ „ǨǨ~K« =∂#=ÙŠǨ@¡ Z~`À ^°Ü«∂=∞Ü«µ∞_«∞. (J~^°∞Hı
PÜ«µ# JâÍ~u, JO®K«HßÅ∞ xO°¥‡e~KÕ UO®Ê@∞¡ KÕã¨∞Î~>Ï_«∞.)—— (Y∞~üP<£–2:251)
404 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! q∞=∞‡efl ^°∞O°ƒùO°=∞~Ú# (#O°Hí) Ü«∂`Œ#Å #∞~_ç Hßáå_«QõeQÕ
ÇͺáåO° Ǩ^°úux Qõ∞i~z g∞Hí∞ `ˇÅ∞Ǩ=∞~>ÏO®? g∞O°∞ =∞#㨥ÊùiÎQå ^Õ=Ù_çfl, PÜ«µ#
„Ǩ=Hí#Î ∞ qâ◊fiã≤~z ^è#° „áå}®Å∞ X_ç¤ ^≥=· =∂O°~æ Ö’ áÈO®_«~_ç. —— (Y∞~üP<£–61:10,11)
''^Õ=Ù_«∞ qâÍfiã¨∞Å #∞~_ç "åi ^è°#„áå}®Å∞ HÁ#∞QÀÅ∞KÕâÍ_«∞. "å>˜H˜ |^°∞Å∞Qå
"åiH’ã¨~ ã¨fiO°æ~ ã≤^°úǨO°zL~KÍ_«∞. ÇÍO°∞ ^≥·==∂O°æ~Ö’ áÈO®_«∞`Œ¥ ǨÏ`Œ=∂~°∞Û`ÍO°∞
ÖË^• ǨÏ`«=∂O°Û|_«`ÍO°∞. ("åiH˜ ã¨fiO°æ~ Åaèã¨∞ÎO^°x) `“O®`üÖ’, Wh˚ÖòÖ’, Y∞O∑P<üÖ’
"åQåÌ#~L~k. ^®xfl <ˇO°"ÕOÕÛÉÏ^è°º`Œ ^Õ=ÙxÃÑ· L~k. ÇÍQåÌ#~ <ˇO°"ÕO°Û_«~Ö’ ^Õ=Ù_çfl
q∞~z# "åO≥=O°∞~>ÏO°∞? Hí#∞Hí ^Õ=Ùx`À g∞O°∞ KÕã¨∞Hí∞#fl D ÇͺáåO° XǨÊ~^°~ Ǩ@¡
P#~^À`ŒûÇÍÅ∞ [O°∞ѨÙH’~_ç. W^Õ Ñ¶¨∞#q[Ü«µ~.—— (Y∞~üP<£–9:111)
''qâßfiã¨∞Å∞ ^≥·==∂O°æ~Ö’ áÈO®_«∞`ÍO°∞. Jqâßfiã¨∞Å∞ Ã+·`Í<ü =∂O°æ~Ö’ áÈO®_«∞
`ÍO°∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ (^≥·==∂O°æ~Ö’) Ã+·`Í<ü J#∞K«O°=¸Hí`À áÈO®_«~_ç. Ã+·`Í<ü Ǩ<Ëfl
Hí∞>˜Å Ǩ<®flQåÅhfl KÍÖÏ |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ#=x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:76)
=Úã≤O¡ Å∞ Ü«Ú^ŒOú KÕ¿ã Ѩiã≤u÷ ~å"åÅx Z#fl_»∂ HÀ~°∞HÀ‰õÄ_»^xŒ , Ü«Ú^ŒOú Jx"å~°º
"≥∞ÿ`Õ =∂„`«O ã≤÷~°OQÍ xÅ|_ç ^è≥·~°ºOQÍ áÈ~å_®Åx W™ê¡O K≥|∞`ÀOk.
Ǩτ[`ü J|∂W„ÉÏÇ‘ÏO J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J|∂Bá¶ê (~°l) Hõ^äŒ#O: â◊„`«∞=ÙÅ`À `«Å
Ѩ_®eû =zÛ# ~ÀAÖ’¡ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ü«Ú^ŒúO HÀã¨O xsH˜∆OKå~°∞. ã¨∂~°∞º_»∞ #_ç<≥uÎ
#∞O_ç „H˜OkH˜ "åe# `«~åfi`« [#O =∞^茺 xÅ|_ç WÖÏ „Ѩã¨OyOKå~°∞: ''„Ѩ[ÖÏ~å!
g∞~°∞ Z#fl_»∂ â◊„`«∞=Ù`À `«ÅѨ_®eû# Ѩiã≤÷u ~å"åÅx HÀ~°∞HÀHõO_ç. x`«ºO âßOu<Õ
HÀ~°∞‰õΩO@∂ ^≥·"åxfl „áêi÷OK«O_ç. J~Ú`Õ â◊„`«∞=ÙÅ`À Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩiã≤÷u
=¿ãÎ =∂„`«O ã¨Ç¨Ï# ã¨÷~Ú~åºÅ`À áÈ~å_»O_ç. ã¨fi~°æO Y_»æKåÛùÜ«∞Å „H˜O^Œ LO^Œ#fl
ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç.—— `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „áêi÷OKå~°∞: ''^Õ"å! k=º„QÆO^ä•xfl
J=`«iOѨ*Ëã≤#"å_®! "Õ∞Ѷ¨∂Å#∞ #_çÑ≤OKÕ"å_®! â◊„`«∞¿ã#Å#∞ F_çOz#"å_®! D
â◊„`«∞=Ùefl ‰õÄ_® F_çOz giH˜ =ºuˆ~HõOQÍ =∂‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
â◊¢`«∞=Ù W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÃÑ· (=Úã≤¡O ^Õâ◊OÃÑ· HÍ^Œ∞) ^•_ç KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ W™ê¡g∞Ü«∞
~å[ºOÖ’x ¢Ñ¨u=Úã≤O¡ ‰õΩ â◊¢`«∞^•_çx Z^Œ∞~À¯=_»O qkè J=Ù`«∞O^Œx ^è~Œ å‡=QÍǨÏ# (ѶM≤ Ï)
¢QÆO^ä•Åxfl\˜Ö’ ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk. nxfl ''lǨ^£ Ѷ㑠c¨ eÖÏ¡ÇÏπ —— (^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å@O)
JO\Ï~°∞. =∞~À =∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë ^Õ=Ùx ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O, Ѩ~°Ö’Hõ ¢Ñ¨uѶ¨ÖÏ¿ÑHõ∆`À KÕ¿ã
áÈ~å@O J#fl =∂@. D =∂~°Oæ Ö’ "տ㠢Ѩu J_»∞QÆ∂ áêѨâ=◊ ∞<åxH˜ HÍ~°}Éè∂í `«=∞=Ù`«∞Ok.
''JÖÏQÕ (^≥·==∂O°æ~Ö’) HÁ^ÀÌ Q˘áÈÊ U^°Üµ<® YO°∞ÛKÕ¿ãÎ ÖË^® ^è°O°‡ã¨~™®÷Ǩ<®
Hí$+≤Ö’ U"≥<· ® Qõ∞@ìÅ∞q∞@ìÅ∞ ^®>˜ ѨÙO’Qõq∞¿ãÎ P ã¨`ͯO®ºÅ∞ Hí∂_Í (ÇÍi HíO‡° Ǩ„`Œ~Ö’)
„ÇÍÜ«µHí∞~_Í L~_«@=∞<Ëk [O°Qõ^°∞.—— (Y∞~üP<£–9:121)
Ǩτ[`ü ™êÉò a<£ [ëê¬=∂ Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) JÉÏfi ÖËHõ =^•Ì<£ g∞^Œ∞QÍ
„ѨÜ∂« }˜ã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ PÜ«∞# "≥O@L<åfl#∞. JѨÙÊ_˘Hõ`#« ∞ =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^•~°∞Öò
ǨÏ~°Éò (â◊„`«∞^Õâ◊O)Ö’x |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅÃÑ· "≥∞~°∞ѨÙ^•_ç KÕã≤#ѨÙÊ_»∞ "åi „ã‘ÎÅ∞,
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 405
Ñ≤Å¡Å∞ ‰õÄ_® K«OѨ|_»@O [iy`Õ (Jk ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞<å)?—— JxJ_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''"å~°∞ "åà◊§Ö’<Õ L<åfl~°∞ Hõ^•—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
lǨ^£ „áê=ÚYºO QÆ∞iOz ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) É’kèOz# D Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''^Õ=Ù_»∞ `«# =∂~°Oæ Ö’ (^è~Œ ‡° ã¨O™ê÷Ñ#¨ HÀã¨O) áÈ~å@O ã¨e¿Ñ =ºH˜HÎ ˜ ã¨fi~°„æ Ѩ"âÕ ◊
ÉèÏQƺ"≥∞ÿ<å „Ñ¨™êk™êÎ#∞ ÖË^• ѨÙ}ºO, ã¨=∞~°™⁄`«∞ÎÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOz J`«_çfl WO\˜ÔH·<å
=∞~°eOѨ*Ë™êÎ#∞ Jx Ǩg∞xã¨∞Î<åfl_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ ˆH=ÅO ^≥·=„Ѩã¨#fl`« HÀã¨"Õ∞
áÈ~å@O [~°áêe, PÜ«∞# (Y∞~üP<£) ã¨∂‰õΩÎefl ã¨=∞i÷OKåe.—— (|∞MÏi)
''^≥·==∂~°æOÖ’ XHõ L^ŒÜ«∞"≥∂ ÖË^• XHõ ™êÜ«∞O„`«"≥∂ QÆ_»Ñ¨_»O (ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO
s`åº) Ü«∂=„`«ÊѨOK«O, „ѨѨOK«ã¨OѨ^ŒÅxfl\˜ HõO>Ë ZO`À „âı+¨ª"≥∞ÿ#k.——(|∞MÏi)
''^≥=· =∂~°Oæ Ö’ XHõ ~ÀA ã¨iǨÏ^Œ∞Ì KÒH©Å ^ŒQ~æÆ ° HÍѨÖÏ HÍÜ«∞_»O W`«~° ¢Ñ¨^âÕ ßÅÖ’
"Õ~Ú ~ÀAÅ áê@∞ P~å^èŒ# KÕÜ«∞_»O HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k.—— (ui‡l, #™ê~Ú)
''=∞~°}˜Oz# „Ѩu =∞x+≤ Hõ~°‡Å Ѩ~°OѨ~° J`«x =∞~°}O`À<Õ =Úyã≤áÈ`«∞Ok.
HÍx ^≥·==∂~°æOÖ’ (W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[º)ã¨iǨÏ^Œ∞Ì q∂^Œ HÍѨÖÏHÍ¿ã Ü≥∂^èŒ∞x Hõ~°‡Å∞
„ѨàÜ ◊ ∞« O^•HÍ H˘#™êQÆ∞`å~Ú (JѨÊ\˜^•HÍ "å\˜ ѨÙ}ºO J`«xH˜ Åaèã∞¨ <Î Õ LO@∞Ok).
J`«#∞ ã¨=∂kè ѨsHõ∆Å #∞O_ç ‰õÄ_® ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ LO\Ï_»∞. (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
''„Ѩu =Úã≤¡O‰õΩ ^≥·==∂~°æOÖ’ (^èŒ~°‡~°Hõ∆} áÈ~å@OÖ’) JÜÕ∞º QÍÜ«∞O, ^≥|ƒ
`«ye#ѨÙÊ_»∞ ~°HOÎõ HÍiáÈ`«∂ Z„~°QÍ ZÖÏ LO_Õ^À „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# (uiy „|uH˜OK«|_Õ
~ÀA) ‰õÄ_® J^Õq^èŒOQÍ (~°HõÎO HÍ~°∞`«∂) LO@∞Ok. J~Ú`Õ P QÍÜ«∞O #∞O_ç
Hõã¨∂Îi ã¨∞"åã¨# "≥Å∞=_»∞`«∂ LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''J=∞~°QÆ`«∞_»∞ ǨÏ`«=∂~°Û|_ç#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ p=∞ ‰õΩ\˜ì#O`« <˘Ñ≤Ê =∂„`«"Õ∞
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡r)
''J=∞~°QÆ`«∞_»~Ú# XHõ¯ g~°Ü≥∂^èŒ∞_»∞ (+¨Ç‘Ï^£) `«Ñ¨Ê ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"ÕtOz#
U=ºH˜Î ‰õÄ_® „ѨѨOK«OÖ’x ã¨OѨ^ŒÅhfl W=fi|_»`åÜ«∞<åfl 㨈~, =∞m§ WǨÏÖ’HÍxH˜
áÈ=_®xH˜ 㨿ãq∞~å W+¨Ñì _¨ _» ∞» . J=∞~°Q`Æ ∞« _»~Ú# g~°Ü∂≥ ^è∞Œ _»∞ J=∞~°QuÆ (+¨Ç¨ ^Œ`)ü H˜
ã¨O|OkèOz# Q“~°"À#fl`«∞Å∞ K«∂ã≤=ÙO\Ï_»∞ QÆ#Hõ, J`«#∞ uiy WǨÏÖ’HÍxH˜ "≥o§
(^≥=· =∂~°Oæ Ö’) Ѩk ™ê~°∞¡ J~Ú<å g~°=∞~°}O á⁄O^•Åx HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
''=∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ J=∞~°QÆu<˘O^Õ ÉèÏQƺO „Ѩ™êkOK«=∞x "Õ_»∞‰õΩ<Õ"å~°∞ Ѩ_»HõÅ
q∂^Œ =∞~°}˜Oz<å 㨈~ ^Õ=Ù_»∞ "åix J=∞~°QÆ`«∞Å ™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞™êÎ_»∞.—— (=Úã≤¡O)
LǨï^£ Ü«Ú^ŒúO [iy# ~ÀA XHõ`«#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ ''XHõ"Õà◊ <Õ#∞ (Jqâßfi
ã¨∞Å KÕ`∞« Ö’¡) ǨÏ`«"∞≥ `ÿ ,Õ P `«~åfi`« <Õ#∞ ZHõ¯_çH˜ "≥à`◊ å<À K≥|∞`å~å?—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) 'ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏÎ=Ù— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. D=∂@ q#QÍ<Õ P
=ºH˜Î `«# KÕuÖ’x Y~°∂˚~°Ñ¨O_»¡#∞ áêˆ~ã≤ (Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’H˜ ^Œ∂HÍ_»∞.) JHõ¯_»
(â◊„`«∞=ÙÅ`À g~Àz`«OQÍ) áÈ~å_»∞`«∂ z=iH˜ J=∞~°QÆu<˘O^•_»∞. (|∞MÏs)
406 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_Õ Ü≥∂^èŒ∞_çH˜ Ü«Ú^Œú™ê=∞„y ã¨=∞
‰õÄiÛ#"å_»∞, ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_»\ÏxH˜ "≥o§# Ü≥∂^èŒ∞x WO\˜ÉÏQÀQÆ∞Å∞ K«∂ã≤#
"å_»∞ ‰õÄ_® ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_ç#"å~°=Ù`å~°∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''„Ѩu W^ŒÌiÖ’ XHõ~°∞ Ü«Ú^•úxH˜ "≥àϧe—— Jx P^ÕtOKå~°∞. P
`«~åfi`« WO_»¡Ö’¡ LO_çáÈÜÕ∞ "åix L^ÕÌtOz ''q∂Ö’ Z=Ô~·<å lǨ^£‰õΩ "≥o§#"åi
WO_»¡ q+¨Ü«∞OÖ’, "åi ã¨OѨ^Œ q+¨Ü«∞OÖ’ L`«Î=∞ suÖ’ „áêux^茺 ÉÏ^茺`«Å∞
=Ç≤Ï¿ãÎ "åiH˜ lǨ^£‰Ωõ "≥o§#"åi ѨÙ}ºOÖ’ ã¨QOÆ Åaèã∞¨ OÎ k—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤O¡ )
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^≥·==∂~°æOÖ’ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞‰õΩO_® ÖË^• Ü«Ú^ŒúO
KÕ¿ã"åiH˜ Ü«Ú^Œú™ê=∞„y JOkOz "åix „áÈ`«ûÇ≤ÏOK«‰õΩO_® ÖË^• Hõhã¨O Ü≥∂^èŒ∞_»∞
Ü«Ú^•úxH˜ "≥o§# `«~åfi`« J`«x ‰õΩ@∞O|O ÉÏQÀQÆ∞efl Ѩ\Oì̃ K«∞HÀ‰õΩO_® LO_Õ"åix
^Õ=Ù_»∞ „Ѩà◊Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ U^À XHõ ÃÑ^ŒÌ PѨ^Œ‰õΩ QÆ∞iKÕ™êÎ_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
XHí`Œ#∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''lǨ^£‰õΩ) „Ǩ`ͺ=∂flÜ«µ~ HßQõÅ
ã¨`ͯO°º~ U^≥<· ® L~>Ë K≥Ñʨ ~_ç—— J<®fl_«∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''lǨ^£‰Ωõ ã¨=∂#
"≥∞ÿ# ã¨`ͯO°º~ L#fl@∞¡ <®Hí∞ HíxÊ~K«_«~ ÖË^°∞—— J<®flO°∞. P`Œ~åfi`Œ Hß¿ãûǨ>˜H˜
WÖÏ J<®flO°∞: ''Jܵ`Ë #∞ÇÁfiHí ǨxK≥ܵº. ܡ∂^è∞° Å∞ "≥o§áÈÜ«∂Hõ h=Ù =∞ã‘^∞° Hí∞
"≥o§ Z_«`Qˇ Hõ ∞í ~_Í #=∂AÅ∞ KÕã∞¨ ~Î _«∞. JÖÏQÕ =∞^躰 Ö’ XHí¯™®i Hí∂_Í qO°q∞~K«
Hí∞~_Í xO°~`ŒO®Ü«µ~Qå LǨÇÍ™êÅ∞ Hí∂_Í áå>˜ã¥¨ L Î ~_«∞. =∞i #∞qfiÖÏ KÕܵ«
QõÅÇÍ?—— ^®xHß =ºH˜Î ''WÖÏ Z=O°∞ KÕܵ« QõÅO°~_ô?—— J<®fl_«∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Ǩτ[`ü LYÉÏ a<£ Pq∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''^Õ=Ù_»∞ XHõ ÉÏ}O =¸ÅOQÍ =ÚQÆ∞iæ fl ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨÙ`å_»∞. (1) ѨÙ}ºÑ¶Ö ¨ Ï¿ÑHõ`∆ À
ÉÏ}O `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤ "å_çx. (2) P ÉÏ}Ïxfl (^≥=· q~À^è∞Œ Å q∂^Œ‰Ωõ ) =kÖË"å_çx.
(3) JO|∞Åá⁄k #∞Oz ^•xfl fã≤ J`«xH˜ JOkOKÕ"å_çx.—— (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''lǨ^£
KÕÜ∞« ‰õΩO_®, Hõhã¨O lǨ^£ KÕÜ∂« Å#fl PÖ’K«# ‰õÄ_® ÖˉΩõ O_® =∞~°}O˜ z# =ºH˜Î
XHõ HõÑ@ ¨ ÅHõ} ∆ O`À =∞~°}O˜ z# "å_»=Ù`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
ǨϢ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^#Œä O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O:
''Ѩ~=° ∞ â◊√Éè^í •Ü«∞‰õΩ_≥#· ^Õ=Ùx =∂~°Oæ Ö’ g∞‰õΩ ^ŒQ~æÆ Ö
° ’ L#fl, ^Œ∂~°OQÍ L#fl ¢Ñ¨u
â◊¢`«∞=Ù`À áÈ~å_»O_ç. ^≥=· ^è~Œ ‡° O q+¨Ü∞« OÖ’ Z=i q=∞~°≈Å#∂ MÏ`«~∞° KÕÜ∞« HõO_ç.
g∞~°∞ ã¨fiã¨÷ÅOÖ’ L<åfl, ¢Ñ¨Ü«∂}Ï=ã¨÷Ö’ L<åfl㨈~ ^≥·=tHõ∆Å#∞ J=∞Å∞Ѩ~°K«O_ç.
lǨ^£ (áÈ~å@O) ã¨fi~°^æ •fi~åÅÖ’ F =∞Ǩϟ#fl`«"∞≥ #ÿ ^•fi~°O. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ^≥=· =∂~°Oæ
Ö’ áÈ~å@O [~°∞ѨÙ`«∂ LO_»O_ç. ^≥·==∂~°æOÖ’ KÕ¿ã áÈ~å@O ^•fi~å<Õ ^Õ=Ù_»∞
=∂#=Ùefl qKå~°O, PO^Àà◊#Å #∞O_ç q=ÚH˜Î Hõey™êÎ_∞» .—— (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü ã¨∂ÉÏ<£ (~°l)`À ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ J<åfl~°∞– ''ã¨∂ÉÏ<£! #∞=Ùfi J#flO =Ú^ŒÅ Ì HÀã¨O HõOK«Og∞^Œ q~°∞K«∞‰õΩ Ѩ_ç
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 407
#@∞¡ g∞ÃÑ· W`«~° *Ï`«∞Å∞ q~°∞K«∞‰õΩѨ_ç#ѨÙÊ_»∞ g∞ Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO@∞Ok?——
ã¨∂ÉÏ<£ (~°l) D=∂@ qx ''<å `«e^¡ OŒ ¢_»∞Å∞ g∞HÀã¨O JiÊ`«=∞=ÙQÍHõ! ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ!
(P<å_»∞) =∂ [<åÉèÏ `«yæáÈ~Ú#O^Œ∞=Å¡ =∂ Ѩiã≤÷u WÖÏ J=Ù`«∞O^•?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ''HÍ^Œ∞. ÃÑ·QÍ g∞ [<åÉèÏ =∞iO`« ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. g∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ |Å
Ç‘Ï#`«, Ñ≤iH˜`<« åÅ∞ QÆ∂_»∞Hõ@∞ì‰Ωõ O\Ï~Ú—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨). ''|ÅÇ‘Ï#`« JO>Ë
Uq∞\© ^≥·=„Ѩ=HÍÎ?—— J#_çQÍ~°∞ ã¨∂ÉÏ<£ (~°l). ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''|ÅÇ‘Ï#`«
JO>Ë g∞~°∞ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ~Ú ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å@O
[~°Ñ_¨ ®xH˜ "≥#∞HõO[ "Õ™êÎ~∞° —— J<åfl~°∞. (=Úã¨fl^£ JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞~°∞ =_ô=¤ Úã¨∞QÆ∞`À ‰õÄ_ç# "åºáê~°O KÕÜ∞« <å~°OaèO
z#ѨÙÊ_»∞, Z^Œ∞Ì`ÀHõ Ѩ@∞ìH˘x ¿ã^ŒºOÖ’ =Úxy L#flѨÙÊ_»∞, ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ<å Ѩx
HÀã¨O Hõ+¨ì#ëêìÅ∞ ã¨Ç≤Ïã¨∂Î ^èŒ# „áê}ÏÅ∞ `åºQÆO KÕÜ«∞_®xH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç#ѨÙÊ_»∞
^Õ=Ù_»∞ g∞ÃÑ· J==∂#O, ÉÏxã¨`åfiÅ∞ ~°∞^Œ∞`Ì å_»∞. g∞~°∞ g∞ ^è~Œ ‡° O "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =∞~°ÖË
^•HÍ Jq g∞ #∞O_ç Z#fl\˜H© `˘ÅyáÈ=Ù.—— (WɡflL=∞~ü–J|∂^•=Ó^£)
„Ѩ^Œ~°≈<å|∞kú ѨxH˜ ~å^Œ∞
¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨Å
ª ∞ ™êfi~°¢÷ ѨÜ∂≥ [<åÅ HÀã¨O KÕ¿ã áÈ~å@O lǨ^£ Ѷ‘ ã¨ceÖÏ¡ÇÏπ JxÊOK«∞
HÀ^Œ∞. JÖÏO\˜ L^ÕâÌ º◊ O`À [i¿Ñ áÈ~å@O=Å¡ =∞x+≤H˜ ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O ^ŒH¯õ HõáÈQÍ áêѨÑe¨¶ `«O
=∞@∞‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü #∞ÃѶ· a<£ Ǩiãπ (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''W^ŒÌ~°∞
=Úã≤¡OÅ∞ `«=∞ `«=∞ Y_®æÅ`À Ѩ~°ã¨Ê~°O ^•_çH˜ ky`Õ Ç¨ÏO`«‰õΩ_»∞, ǨÏ`«∞_»∞ W^ŒÌ~°∂
#~°HÍxH˜ áÈ`å~°∞—— Jx J<åfl~°∞ <Õh =∂@ qx (Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂) ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! ǨÏO`«‰Ωõ x
=∂@ 㨈~ QÍx ǨÏ`«∞_ÕO áêѨO KÕâß_»x #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞?—— Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J`«#∂ `«# „Ѩ`º« i÷x K«OáêÅ#fl Hõã`≤ À<Õ L<åfl_»∞ Hõ^•!—— Jx K≥áêÊ~°∞.
(|∞MÏs, =Úã≤¡O)
XHõ™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ[Å =∞^茺 xÅ|_ç, ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_»@O, ^≥·"åxfl
qâ◊fiã≤OK«@O ã¨`å¯~åºÅxflO\˜Ö’ÔHÖÏ¡ „âı+¨ª"≥∞ÿ# Ѩx J<åfl~°∞. ^•xH˜ XHõ =ºH˜Î ÖËz,
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ (áÈ~å_»∞`«∂) K«OѨ|_ç`Õ <å áêáêÅhfl =∞xflOK«|_»`å
Ü«∞O\Ï~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''P, #∞=Ùfi ã¨Ç¨Ï<åxfl „Ѩ^Œi≈ã¨∂Î, ѨÙ}º
ѶÖ
¨ Ï¿ÑHõ`∆ À, "≥#∞flEÑ≤ áêiáȉõΩO_®, â◊„`«∞=ÙÅ`À Z^Œ∞~˘_ç¤ áÈ~å_»∞`«∂ ǨÏ`«=∂~°Û|_ç`Õ
(h áêáêÅhfl =∞xflOK«|_»`å~Ú)—— Jx J<åfl~°∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# ''#∞=fi_çyOk
Uq∞\˜? (WOHÀ™êi J_»∞QÆ∞)—— Jx J<åfl~°∞. ^•xHõ`#« ∞ ''<Õ#∞ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_»∞`«∂
K«OѨ|_ç`Õ <å áêáêÅhfl =∞xflOK«|_»`åÜ«∞O\Ï~å?—— Jx J<åfl_»∞. JѨC_»`«xH˜
''P, #∞=Ùfi ã¨ÇϨ <åxfl „Ѩ^iŒ ≈ã¨∂,ΠѨÙ}Ϻxfl Ptã¨∂,Î "≥#∞flEÑ≤ áêiáȉõΩO_® â◊„`«∞=ÙÅ`À
Z^Œ∞~˘_ç¤ áÈ~å_»∞`«∂ K«OѨ|_ç`Õ XHõ¯ JѨC `«Ñʨ (q∞QÆ`å áêáêÅhfl Hõq∆ ∞OK«|_»`å~Ú).
JѨC =∂„`«O Hõq∆ ∞OK«|_»^xŒ l„|~¸Öò (JÖˇ)· <å`À K≥áêÊ~°∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)– (=Úã≤¡O)
408 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·==∂~°æOÖ’ Z^Œ∞Ô~·# HõëêìÅ∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)–PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ ™êyOz# ^èŒ~°‡„ѨKå~° HÍ~°ºHõÖÏáêÅ∞, P
=∂~°æOÖ’ Z^Œ∞Ô~·# HõëêìÅ∞, â◊„`«∞=ÙÅ ^•_»∞Å∞–‰õΩ„@Å #∞O_ç ^èŒ~å‡xfl HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜
=Úã≤¡OÅ∞ =∂~åæO`«~°OÖËx Ѩiã≤÷`«∞Ö’ HõuΠѨ\˜ì# "≥·#O, JO`«~°æ`« â◊„`«∞=ÙÖˇ·# HõѨ@
qâßfiã¨∞Å PQÆ_®Å∞, W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’x Ü«¸^Œ∞Å qâßfiã¨Ñ∂¨¶ `«∞Hõ K«~º° Å∞, W™ê¡g∞Ü«∞
~å[º ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÅ ~°Hõ∆} HÀã¨O Jx"å~°º Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ =Úã≤¡OÅ∞ KÕã≤# Ü«Ú^•úÅ∞ =ÔQ·~å
ã¨OѶ¨∞@#ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# ǨÏnã¨∞Å∞ D „QÆO^äŒOÖ’ ã¨÷ÖÏÉèÏ=O =Å¡ ¿Ñ~˘¯#‰õΩO_®
=kÖËã¨∞Î<åfl=Ú. J=hfl 'W™ê¡q∞H± i™È~üû ÃãO@~ü, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2— #∞O_ç "≥Å∞=_ç#
''=∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ P^Œ~°≈rq`«O—— J<Õ „QÆO^äŒOÖ’ Hõà◊§‰õΩ Hõ\˜ì#@∞¡ q=~°OQÍ,
ã¨Ê+¨ìOQÍ L<åfl~Ú. Pã¨H˜Î HõÅ"å~°∞ P ѨÙã¨ÎHõOÖ’ K«∂ã¨∞HÀ=K«∞Û.
=∞Hͯ Ѩ@} ì OÖ’ W™ê¡O^è~Œ ‡° „ѨKå~°O ™êy# 13 UO_»¡ HÍÅOÖ’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)ÃÑ·,
PÜ«∞# J#∞K«~°∞ÅÃÑ· =∞Hͯ |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ ^Œ∞~°ƒù~° ^Ò~°˚#ºHÍO_»Å∞ [iáê~°∞.
z=iH˜ "åix Hõ@∞ì|@ìÅ`À =∞n<å Ѩ@ì}O áêiáÈÜÕ∞ÖÏ KÕâß~°∞. J~Ú#ѨÊ\˜H©
"å~°∞ JO`«\`˜ À T~°∞HÀ‰õΩO_® Jˆ~aÜ«∂Ö’x qq^èŒ `≥QÅ Æ #∞ Lã≤Q˘eÑ≤ =Úã≤O¡ ÅÃÑ·
J<ÕHõ Ü«Ú^•úÅ∞ KÕâß~°∞. J~Ú<å "åi ^èŒ~°‡=ºuˆ~Hõ PHÍOHõ∆Å∞ <≥~°"Õ~°ÖË^Œ∞. z=iH˜
ã¨`«º"Õ∞ q[Ü«∞O ™êkèOzOk. Jã¨`«ºO Ѩ~å[Ü«∞O áêÅ~ÚOk.
''ã¨`ºŒ ~ =KÕÛã≤~k. Jã¨`ºŒ ~ `«∞_çz ÃÑ@∞ì‰Ωõ áÈ~Ú~k. Jã¨`ºŒ ~ (U<å\˜H<·≥ ®) `«∞_çz
ÃÑ@∞ì‰õΩáÈÜÕ∞^Õ—— (Y∞O∑P<£–17:81)
|Å"≥∞ÿ# ~å[ºO LxH˜Ö’H˜ =zÛ#ѨÙÊ_Õ ~å*Ϻkè<Õ`« K≥¿ÑÊ =∂@#∞ „ѨѨOK«O
„â◊^ŒúOQÍ qx PÖ’zã¨∞ÎOk. P<å_»∞ J~°|∞ƒÅ∞ ‰õÄ_® ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞Hͯ#∞ [~ÚO
z# `«~°∞"å`Õ `«O_ÀѨ`«O_»Å∞QÍ W™ê¡O ã‘fiHõiOKå~°∞.
''(„Ǩ=HßÎ!) ^Õ=Ùx ã¨Ç¨Ü«µ~ =zÛ, q[Ü«µ~ Åaè~z# `Œ~°∞"å`Œ „Ǩ[Å∞ `Œ~_ÀǨ
`Œ~_«Å∞Qå ^≥·=^è°O°‡~Ö’ KÕO°∞`Œ¥ L~_«>~ h=Ù Qõ=∞x㨥Î<Õ L<®fl=Ù. Hí#∞Hí h „ǨÉèí∞=Ù
B#fl`Œº~ ã¨∞Îu㨥Î, PÜ«µ# Ǩq„`Œ`Œ#∞ „Ǩâ◊~ã≤㨥ΠL~_«∞.—— (Y~üP<£–110:1–3)
"≥Ú`«ÎO ^ŒO_»Ü∂« „`«Å∞– Ǩτ[`ü ã¨Å=∂ a<£ JHõfi~Ú (~°l) Hõ^äŒ#O: ''<Õ#∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤ U_»∞ Ü«Ú^•úÅÖ’ áêÖÁæ<åfl#∞. PÜ«∞# ѨOÑ≤# Ãã·xHõ ^ŒàÏÅÖ’
`˘q∞‡k ^ŒàÏÅÖ’ áêÖÁæ<åfl#∞. XHõ™êi J|∂|Hõ~ü (~°l) ¿ã<åѨuQÍ, =∞~˘Hõ™êi
L™ê=∂ a<£ *ˇ·^£ (~°l) ¿ã<åѨuQÍ xÜ«∞q∞OK«|_®¤~°∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü Wɡfl™ê^£ (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) '`«|MÏ`ü— „QÆO^äŒOÖ’ WzÛ# q=~åÅ „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨) W~°"≥· U_»∞ ^ŒO_»Ü«∂„`«ÅÖ’ áêÖÁæ<åfl~°∞. PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ áêÖÁæ#‰õΩO_® `«#
J#∞K«~°∞Å <Õ`«$`«fiOÖ’ Ãã·x‰õΩefl ѨOÑ≤ KÕ~ÚOz# ^ŒO_»Ü«∂„`«Å ã¨OYº Ü«∂Éèˇ· P~°∞‰õΩ
KÕ~å~Ú. J~Ú`Õ "≥Ú`«ÎO ^ŒO_»Ü«∂„`«ÅÖ’ `˘q∞‡k =∂„`«"Õ∞ „H˜Ü«∂`«‡HõOQÍ Ü«Ú^•úÅ∞
[iQÍ~Ú. "å\˜ ¿Ñ~°∞¡ WÖÏ L<åfl~Ú: 1–|^Œ~ü, 2–LǨï^£, 3–|h=Úã¨ÎeMò, 4–Y#ÌMò ÖËHõ
JǨ˚Éò, 5–|hY∞Ô~·*Ï, 6–Mˇ·|~ü, 7–=∞Hͯ q[Ü«∞O, 8–Ǩï<≥·<£, 9–`åÜ«∞Ѷπ.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 409
áÈ~å@O JO>Ë ã¨OѶ¨∞~°¬}
J<ÕH=õ ∞Ok ¢Ñ¨[Å∞ Y_»Oæ ÖËHõ `«∞áêH˜`À [i¿Ñ áÈ~å\Ï<Õfl lǨ^£ J#∞‰õΩO\Ï~°∞.
Wk KåÖÏ á⁄~°áê@∞. D<å_»∞ ǨωõΩ¯Å HÀã¨O ¢Ñ¨ãO¨ QÍÅ∞, ¢Ñ¨^~Œ ≈° #Å∞, Hõ~Ñ° ¢¨ `åÅѨOÑ≤},˜
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ âßOuÜ«Ú`« ™ê^è<Œ åÅ`À Hõ$+≤K¿Õ ã ã¨OѶ∂¨ Å#∞ 'áÈ~å@ ã¨q∞u, áÈ~å@ ã¨OѶ∂¨ Å
¿Ñ~°`¡ À Ñ≤Å∞ã¨∞<Î åfl~°∞. J^Õq^èOŒ QÍ W™ê¡OÖ’ ‰õÄ_® =∞Ozx "åºÑ≤OѨ*¿Ë ã, K≥_∞» #∞ JiHõ>ìË
ÅHõ∆º™ê^èŒ# HÀã¨O KÕ¿ã WÖÏO\˜ Ѩ#∞Å∞ ‰õÄ_® lǨ^£QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å~Ú.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''(g∞ÃÑ· HõuHÎ \ õ #ì˜ ) |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å`À g∞~°∞
áÈ~å_»O_ç– g∞ ã≤iã¨OѨ^Å Œ `À, g∞KÕ`∞« Å`À, g∞<Àà◊§`À.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) r#∞ÃÑ· HÍÅ∞ÃÑ_»∞#Î flѨÙ_»∞ XHõ`#« ∞ =zÛ ''JxflO\˜HOõ >Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
lǨ^£ U^Œ——x J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''x~°O‰õΩâ◊√_≥#· ~åA =ÚO^Œ∞ ã¨`åºxfl
Kå\˜ K≥ѨÊ@"Õ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ# lǨ^£)—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (#™ê~Ú)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ Ü«Ú^ŒOú #∞O_ç uiQ˘zÛ# Ü≥∂^è∞Œ Å`À ''g∞~°∞ z#fl lǨ^£
#∞O_ç ÃÑ^ŒÌ lǨ^£ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ uiQ˘KåÛ~°∞—— Jx J<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx
'P ÃÑ^ŒlÌ Ç¨^£ Uq∞@—x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''=∞x+≤ `«# =∞<À"åOKèÅ « ‰õΩ
=ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å_»@"Õ∞ ÃÑ^ŒÌ lǨ^£—— J<åfl~°∞. (Hõ#∞˚ÖJ ò =∂‡Öò, ^Œ∞„Ô~=∞#∂¬~)ü
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''¿Ñ^ŒÅ∞, q`«O`«∞=ÙÅ ÉÏQÀQÆ∞Å HÀã¨O Hõ$+≤K¿Õ ã"å_»∞
^≥=· =∂~°Oæ Ö’ lǨ^£ KÕ¿ã Ü≥∂^è∞Œ _ç`À ã¨=∂#O.—— (J|∂Ǩï~Ô ~· å–|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
ã¨=∞~° ™⁄`«∞Î:Ü«Ú^ŒúOÖ’ â◊¢`«∞=~°æO áêiáÈ`«∂ =^Œe# =ã¨∞Îã¨OѨ^Œ#∞ 'ã¨=∞~°™⁄`«∞Η
JO\Ï~°∞. q=~åʼnõΩ ''Pi÷Hõ=º=ã¨÷—— J^蕺ܫ∞OÖ’x ''ã¨=∞~°™⁄`«∞Η— JOâ◊O K«∂_»O_ç.
74. l*Ϻ (~°H}
∆õ ~°∞ã¨∞O)
W™ê¡O‰õΩ ã¨O|OkèOz# J<ÕHõ q+¨Ü∂« Å`À áê@∞ l*Ϻ (~°H} ∆õ ~°∞ã¨∞O) =º=Ǩ~°O
‰õÄ_® J„áêK«∞ºÅ ^Œ∞„+¨ÊKå~° *ÏÅOÖ’ Ѩ_áç È~ÚOk. q*Ë`« áêʼnõΩÅ∞ Ѩ~ål`« áêʼnõΩÅ
#∞O_ç Ѩ#∞fl ÖËHõ =∞ˆ~^≥<· å ~°∂ѨOÖ’ ^è#Œ O =ã¨∂Å∞KÕ¿ã ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O J<ÕH^õ âÕ ßÖ’¡ ѨÓ~°fiO
#∞O_ç =™ÈÎOk. Wk ÖÁOyáÈ~Ú ~°Hõ∆} á⁄Ok#O^Œ∞‰õΩ K≥e¡OKÕ =¸ÅºO `«Ñ¨Ê =∞ˆ~g∞
HÍ^Œ∞. 'l*Ϻ—#∞ QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''„Qõ~^䰄Ǩ[Ö’¡ ^Õ=Ù_çfl, J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤~K«xÇÍi`À Ü«µ∞^°ú~ KÕÜ«µ~_ç.
^Õ=Ù_«∞, PÜ«µ#„Ǩ=HíÎ x¿+kè~z#"å>˜x "åO°∞ x¿+kè`ÍÅ∞Qå ǨiQõ}˜~K«_«~ÖË^°∞.
ã¨`Œº^è°O®‡xfl `Œ=∞ r=#^è°O°‡~Qå KÕã¨∞H’=_«~ÖË^°∞. Hí#∞Hí ÇÍO°∞ g∞Hí∞ ѨÓiÎQå ÖÁ~y
áÈܵ `Œ=∞ KÕ`Œ∞ÖÏO® l*Ϻ K≥e¡~K«#~`Œ=O°Hí∂ ÇÍi`À áÈO®_«~_ç.—— (9:29)
D ã¨∂H˜Ö
Î ’ „QÆO^ä„Œ Ѩ[ÅO>Ë Ü«¸^Œ∞Å∞. Ü«¸^Œ∞Å∞ `«=∞ „QÆO^äOŒ Ö’x q+¨Ü∂« Å#∂
ã¨iQÍ áê\˜OK«~°∞, =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) „Ѩ™êÎ=# "åi =∞`«„QÆO^äŒOÖ’ L#flѨÊ\˜H© PÜ«∞#
`≥zÛ# ^è~Œ å‡xfl ‰õÄ_® qâ◊fiã≤OK«_®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ ÖË~∞° . ÃÑ·ÃÑK«∞Û ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞, PÜ«∞#
^è~Œ å‡xfl JO`«O KÕÜ∞« _®xH˜ ѨÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞. HÍ|\˜ì WÖÏO\˜ ‰õΩ„@^•~°∞Å∞ ѨÓiÎQÍ ÖÁOy
áÈ~Ú l*Ϻ K≥eO¡ K«#O`«=~°‰Äõ "åi`À áÈ~å_®Åx =Úã≤O¡ Å#∞ ^Õ=Ù_»∞ P^Õtã¨∞<Î åfl_»∞.
410 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
l*Ϻ J~>Ë, W™®¡g∞Ü«µ O®[º~Ö’x =Úã≤"¡ ∞Õ `ŒO∞° Å∞ `Œ=∞ =∞`ÍKÍO®Å∞ áå>˜~K«
_ÍxH˜ á⁄~^Õ ¿ãfiKÍÛù™®fi`Œ~„`ͺÅHí∞, q^Õjâ◊Hí∞ÎÅ ^®_«∞Å #∞~z „ǨÉèí∞`Œfi~ HíeÊ~KÕ
O°H}
∆í Hí∞ „ǨuǶÅ
¨ ~Qå W™®¡g∞Ü«µ „ǨÉ∞íè `ÍfixH˜ „ǨuÜ˵>Ï K≥e~¡ K«=Åã≤# ''~°H} ∆õ O°∞ã¨∞~——
J#fl=∂@. W=∂~ J|¥Ü«µ¥ã¨∞Ѷπ (O°Ç¨Ï‡Öˇ·) „ǨHßO°~ =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Ö’¡ ™ÈÎ=∞`Œ Híey#
ѨÙO°∞+¨∞Å∞ =∂„`Œ"Õ∞ l*Ϻ K≥e¡~K«=Åã≤ L~@∞~k. ¢ã‘ÎÅ∞, Ç≤Å¡Å∞, =$^°∞úÅ∞,
qHõÖÏOQÆ∞Å∞, âßâ◊fi`« "åºkè„QÆã∞¨ Å
Î ∞, ã¨<®ºã¨∞Å∞, ^ÕÇÍÅÜ«∂Ö’¡ ǨxKÕ¿ã L^ÀºQõ∞Å∞ l*Ϻ
K≥e¡~Ѩ٠#∞~_ç q∞#Ǩܵ~K«|_ͤO°∞.
Ѩ~ål`«∞Öˇ#· =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Å∞ q*Ë`Ö « #·ˇ =Úã≤O¡ Å`À ~årXѨÊO^ŒO KÕã∞¨ ‰õΩ#flѨÙÊ_Õ
"åiH˜ÖÏ =Úã≤¡OÅ∞ ~°Hõ∆} HõeÊOK«~°∞. XѨÊO^ŒO KÕã¨∞HÀHõáÈ~Ú<å "åiH˜ ~°Hõ∆} HõeÊOK«
=Åã≤LO@∞Ok. ѶM≤ Ï"Õ`ŠΫ ∞ Dq+¨Ü∂« xfl WÖÏ q=iOKå~°∞: ''=Úã≤O¡ Å∞ U^≥<· å ~å*Ϻxfl
[~ÚOz#ѨÙÊ_»∞ Ѩ~ål`«~å[º áœ~°∞Å`À XѨÊO^ŒO [~°QHÆ áõ È~Ú<å "å~å =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° efl
lg∞‡Å∞QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜Oz, "åiÃÑ· l*Ϻ qkèOz, "åi ^èŒ#„áê}ÏÅ ~°Hõ∆}ÉÏ^茺`« fã¨∞HÀ
=Åã≤LO@∞Ok.—— (JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
l*Ϻ „Ѩu =Úã≤¡"Õ∞`«~°áœ~°∞_»∞ ã¨∞ÅÉèíOQÍ K≥e¡OK«QÆeˆQÖÏ <å=∞=∂„`«OQÍ
x~°~‚ ÚOK«|_»∞`«∞Ok. Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ ¿ã<åѨu MÏe^£ a<£
=b^£ (~°l) ÃÇ·Ï~å„áêO`«O „Ѩ[ʼnõΩ ~åã≤zÛ# ã¨OkèÑ„¨ `«OÖ’ ''x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞, x~å^è•~°∞
Å#∞ q∞#Ǩ~ÚOz q∞ye#[<åÉèÏ JO`«\H˜ © 60 "ÕÅ k~°›"£∞Å∞, JO>Ë XHõ =∞x+≤
ÜÕ∞_®kH˜ 10 k~°›"£∞Å∞ (D<å\˜ =∞# ÖˇH¯õ „ѨHÍ~°O 120 ~°∂áêÜ«∞Å∞)—— =∂„`«"∞Õ
qkèã¨∞Î#fl@∞¡ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. W`«~° q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz WÖÏ ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk:
''"åi P~å^èŒ<åÅÜ«∂Å#∞, "åi ^Õ=`åq„QÆǨÅ#∞ ^èŒfiOã¨O KÕÜ«∞_»OQÍx,
"å~°∞ `«=∞ â◊„`«∞=ÙÅ #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ xi‡OK«∞‰õΩ#fl HÀ@Å#∞ Ѩ_Q» ˘@ì_O»
QÍx [~°QÆ^Œ∞. "åix â◊OMÏ~å=O QÍqOK«‰õΩO_®, ã≤Å∞= Tˆ~yOѨÙÅ∞ [~°∞ѨÙHÀ
hÜ«∞‰õΩO_® x~ÀkèOK«_O» ‰õÄ_® [~°Q^Æ ∞Œ .—— (H˜`å|∞Öòd~å*ò)
Ô~O_»= Ybá¶ê L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ =Úã≤¡OÅ∞ J<ÕHõ „áêO`åÅ#∞
[~ÚOKå~°∞. HÍx U Ѩ~ål`« „áêO`«OÖ’#∂ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å P~å^èŒ<åÅÜ«∂Å#∞
Ѩ_Q¤» ˘@ì_O» [~°QÖ
Æ ^Ë xŒ , "å\˜x Ü«∞^è•`«^OŒä QÍ LOK«_O» [iyO^Œx W=∂"£∞ J|∂
Ü«¸ã¨∞Ѷπ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· `«# „QÆO^äOŒ 'H˜`å|∞Öòd~å*ò—Ö’ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
l*Ϻ ÅHõ∆ºO =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ÅÃÑ· [i=∂<å qkèOK«_»OQÍx, „ѨÉèí∞`«fi^èŒ<åQÍ~åxfl
xOѨ_»OQÍx HÍ^Œ∞. "å~°∞ ^Õâ◊OÖ’ âßOuÉèí„^Œ`«Å‰õΩ qѶ¨∂`«O HõeyOK«‰õΩO_® `«=∞
=∞`åKå~åÅ „ѨHÍ~°O „ѨâßO`«OQÍ rq`«O QÆ_ç¿ÑÖÏ KÕÜ«∞_»"Õ∞ l*Ϻ ÅHõ∆ºO. JO^Œ∞ˆH
|Å=O`«OQÍ l*Ϻ =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞_»O W™ê¡OÖ’ x+≤^ŒúOQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_çOk. nxfl
QÆ∞iOz ǨÏnãπ, ѶM≤ Ï„QÆO^ä•Ö’¡ J<ÕHõ P[˝Å∞, LÖËY
¡ <åÅ∞ L<åfl~Ú.
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ XHõ™êi F ÃÑ^ŒÌ "≥Ú`«OÎ l*Ϻ fã¨∞‰õΩ
~å=_»O [iyOk. Ybá¶ê JO`« ÃÑ^ŒÌ ^èŒ#~åã≤ K«∂ã≤ =ã¨∂Å∞ KÕã≤`≥zÛ# "åi`À
''g∞~°∞ „Ѩ[Å#∞ <åâ◊#O KÕâß~°∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ l*Ϻ =ã¨∂Å∞ KÕã≤#"å~°∞
''^≥=· ™êH˜!∆ "Õ∞=Ú KåÖÏ =∞$^Œ∞=ÙQÍ =º=ǨÏiOz =ã¨∂Å∞KÕâßO—— J<åfl~°∞. Ǩτ[`ü
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 411
L=∞~ü (~°l) ''"åix H˘@ì‰Ωõ O_®, x~°ƒOkèOK«‰Ωõ O_® =ã¨∂Å∞KÕâß~å?—— Jx J_çQÍ~°∞.
"å~°∞ ''H˘@ì‰Ωõ O_®, x~°ƒOkèOK«‰Ωõ O_®<Õ =ã¨∂Å∞ KÕâßO—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ Ǩτ[`ü
L=∞~ü (~°l) ^•xfl „ѨÉèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~°OÖ’ [=∞KÕÜ«∞_®xH˜ J#∞=∞uOKå~°∞.
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ^ŒQiæÆ H˜ W~åMò #∞O_ç ~Ô "≥#∂ºÃÑ·HOõ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄá¶ê
#∞O_ç Ѩk=∞Ok, |„™ê #∞O_ç Ѩk=∞Ok L#fl`åkèHÍ~°∞Å∞ ~å*^è•xH˜ =KÕÛ"å~°∞.
"å~°∞ Ybá¶ê =ÚO^Œ∞ <åÅ∞QÆ∞ ™ê~°∞¡ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À „Ѩ=∂}O KÕã¨∂Î ''"Õ∞=Ú U
=Úã≤O¡ ÃÑ·, U lg∞‡ (=Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° x)ÃÑ· ^Ò~°#˚ ºO KÕã≤ D^è#Œ O =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ ——
Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. (dÖÏѶ`¨ ü F=ÚÅ∂H˜Ü∞« `ü–H˜`å|∞Öòd~å*ò)
Ybá¶ê Je (~°l) XHõ =ºH˜Îx L‰õΩƒ~å „áêO`åxH˜ áêʼnõΩ_çQÍ xÜ«∞q∞ã¨∂Î
J`«xH˜ÖÏ LѨ^tÕ OKå~°∞: ''Ô~"≥#∂º(l*Ϻ) =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _»OÖ’ Hõi#î OQÍ =º=ǨÏ
iOK«‰Äõ _»^∞Œ . "å~°∞ `«=∞ P=ÙÅ∞, QÍ_ç^Å Œ ∞, |@ìÅ∞ ÖË^• W`«~° =ã¨∞=Î ÙÅ∞ QÆ`º« O`«
~°OÖËHõ J=Ú‡‰õΩ<ÕÖÏ "åiÃÑ· =uÎ_ç KÕÜ∞« ‰õÄ_»^∞Œ . "åiѨ@¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ „Ѩ=iÎOKåe.——
Ǩτ[`ü ǨÏH©O a<£ Ç≤Ï*ÏO (~°l) XHõ™êi áêÅã‘<Î å ~Ô "≥#∂ºJkèHÍ~°∞Å∞ H˘O^Œ~∞°
l*Ϻ =ã¨∂Å∞KÕÜ«∞_»OÖ’ Hõiî#OQÍ „Ѩ=iÎOK«_»O K«∂âß~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# "åix
"åiã¨∂Î ''„ѨÑO¨ K«OÖ’ „Ѩ[Å#∞ ÉÏ^èÃŒ Ñ>Ë"ì åix „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# ^Õ=Ù_»∞ ÉÏ^èÃŒ Ñ_®Î_x»
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) K≥|∞`«∞O>Ë <Õ#∞ q<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞.‰(JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
„ǨMϺ`Œ Ü«µ¥^°Ç~¨ _ç`∞Œ _«∞ [iÌ *ˇ^· ®<ü ''W™®¡g∞Ü«µ ã¨~㨯$f K«i„`Œ—— J<Ë `Œ#
„Qõ~^ä~° Ö’ 'l*Ϻ—#∞ Qõ∞i~z WÖÏ ¿ÑO˘¯<®fl_«∞: ''=Úã≤~¡ Å∞ Ü«µO°¥‡H± Ü«µ∞^°~ú Ö’
â◊„`Œ∞=ÙÅ`À `ŒÅǨ_=« Åã≤# Ǩiã≤u÷ O®Hí=Ú~^°∞ =O°H∂í ǨÏ=∂ãπ Ǩ@} ì ~ =Úã≤~¡ Å
Jnè#~Ö’<Ë L~_Ëk. Jܵ`Ë ÇÍO°∞ Ǩiã≤u÷ Qõ=∞x~z ǨÏ=∂ãπÇÍã¨∞Å #∞~_ç Ö’Qõ_«
=㨥Å∞KÕã#≤ l*Ϻ ǨÏ=∂ãπ ÇÍã¨∞ÅHí∞ uiyzÛ"Õ㥨 -Î '"Õ∞q∞ǨC_«∞ F ÃÑ^°Ì ã¨=∞㨺
(Ü«µ∞^°~ú )Ö’ zHí∞¯Hí∞<®fl=Ú. D Ǩiã≤u÷ Ö’ "Õ∞=Ú g∞Hí∞ O°H} ∆í HíeÊ~K«ÖOË . J~KÕ`«
g∞H˜+¨ì"≥∞ÿ# suÖ’ g∞O°~`Œ@ g∞OÕ ã‘fiÜ«µO°Hí∆} UO®Ê@∞¡ KÕã¨∞H’~_ç— J<®flO°∞.
ǨÏ=∂ãπÇÍã¨∞Å∞ D=∂@Å∞ qx '"Õ∞q∞~`ŒH∞í =Ú~^°∞ J#∞Éèqí ~z# ^ÒO°<˚ ®ºÅHí<®fl
g∞O®[º~, g∞ <®ºÜ«µ^°$¿+ì =∂H≥~`À „Ç≤Ü«µ"≥∞ÿ#q. "Õ∞=Ú g∞ ܡ∂^è°∞Å`À HíÅã≤
ǨÏ=∂ãπ Ǩ@ì}®xfl ÃÇÏO°∞¯ºÅãπ ¿ã#Å #∞~_ç Hßáå_«∞`Í~— Jx K≥áåÊO°∞.——
75. =Úã≤¡"∞Õ `«~∞° Å`À âßOu XѨÊO^ŒO
=Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Å`À KÕã∞¨ ‰õΩ#fl X_»O|_çH#õ ∞ LÅ¡OѶ∞≤ OK«_®xH˜ U =Úã≤O¡ ‰õÄ JkèHÍ~°O
ÖË^∞Œ . =∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ ) X_»O|_çH^õ •~°∞Å „áê} ~°H} ∆õ QÆ∞iOz =Úã≤O¡ ʼnõΩ
QÆ\˜ìQÍ `åH©^Œ∞ KÕã¨∂Î WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
——U =Úã≤O¡ J~Ú<å X_»O|_çH^õ •~°∞xÃÑ· ^Ò~°#˚ ºO KÕ¿ãÎ ÖË^• J`«x ǨωõΩ¯efl
`«yæ¿ãÎ ÖË^• J`«xÃÑ· J`«x â◊H˜ÎH˜ =∞Oz# |~°∞=Ù "≥∂Ñ≤`Õ ÖË^• J`«x =ã¨∞Î"Õ^≥·<å
J`«x JcèëêìxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ fã¨∞‰õΩO>Ë „ѨàÜ
◊ ∞« k<å# <Õ<å =Úã≤O¡ ‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ
=H©Å∞<≥· (^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞) "åk™êÎ#∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
412 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
——U =Úã≤O¡ J~Ú<å X_»O|_çH^õ •~°∞_çfl K«OѨ_O» [iy`Õ J`«#∞ ã¨fi~°ãæ ∞¨ "åã¨#
P„Ѷ∂¨ }˜OKÕ J^Œ$ëêìxH˜ ‰õÄ_® <ÀK«∞HÀ ÖË_∞» . ã¨fi~°ãæ ∞¨ "åã¨# #ÅÉè·ˇ ã¨O=`«û~åÅ áê@∞
„ѨÜ∂« }O KÕã#≤ O`« ^Œ∂~°O ^•HÍ "åºÑ≤ã∞¨ OÎ k.—— (JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
„Ѩ=HõÎ HÍÅOÖ’ XHõ =Úã≤¡O F lg∞‡x K«Oáê_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
P =Úã≤O¡ x =kèOK«=∞x P*Ï˝ÑO≤ Kå~°∞. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ PÜ«∞# ''P ÉÏ^躌 `« =Ç≤ÏO
K«_®xH˜ JO^ŒiHõO>Ë <Õ<Õ Z‰õΩ¯= ǨωõΩ¯^•~°∞_çfl—— J<åfl~°∞. (W<åÜ«∂ +¨~Ô · ǨÏ^•Ü«∂)
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ |Hõ~ü a<£ "å~ÚÖò `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# XHõ
=Úã≤O¡ ÃÇ·Ï~å („áêO`åx)H˜ K≥Ok# XHõ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° _çfl (lg∞‡x) K«Oáê_»∞. JѨÙÊ_»∞
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) P ǨÏO`«‰Ωõ _çfl ǨÏ`«∞x "å~°ã∞¨ ʼnõΩ JѨÊyOK«=∞x JkèHÍ~°∞Å#∞
P^ÕtOKå~°∞. ^•x „ѨHÍ~°O ǨÏO`«‰õΩ_çfl ǨÏ`«∞x "å~°ã¨∞ʼnõΩ JѨÊy¿ãÎ "å~°`«_çfl
(„ѨfHÍ~°OQÍ) ǨÏ`«=∂~åÛ~°∞. (|∞~å›<£)
Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ g∞‰õΩ LѨ^Õtã¨∞Î<åfl#∞.
lg∞‡Å (W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ x=ã≤OKÕ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å)`À KÕã¨∞‰õΩ#fl XѨÊO^ŒO
<≥~"° ~Õ Û° O_ç. "åi ~°H}∆õ HÀã¨O (J=ã¨~"° ∞≥ `ÿ Õ q^Õjâ◊‰Ωõ Å
Î `À) Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« O_ç. "åiÃÑ·
"åi â◊HHΘ ˜ q∞Oz# tã¨∞ÉÎ Ïè ~°O "ÕÜ∞« HõO_ç.—— (JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
<åÅæ= „âı+ª¨ Ybá¶ê Ǩτ[`ü Je (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ XHõ =Úã≤O¡ XHõ lg∞‡x
K«Oáê_»#fl JaèÜ∂≥ QÆO =zÛOk. <Õ~O° ~°∞A"≥#· `«~∞° "å`« Ǩτ[`ü Je (~°l) d™êãπ
(„ѨfHÍ~°O) L`«~Î ∞° fi *ÏsKÕâß~°∞. J~Ú`Õ Ç¨Ï`«∞x ™È^Œ~∞° _»∞ =zÛ ''<Õ#∞ ǨÏO`«‰Ωõ _çfl
Hõq∆ ∞OKå#∞—— J<åfl_»∞. Ǩτ[`ü Je (~°l) ^•O`À `«$Ñ≤K Î O≥ ^ŒHõ ''x#∞fl (=Úã≤O¡ )[#O
ɡkiOz LO\Ï~°#∞‰õΩO\Ï#∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ ǨÏ`«∞x ™È^Œ~∞° _»∞ ''J^Õg∞ ÖË^∞Œ .
<å‰õΩ ~°HÑÎõ i¨ Ǩ~°O ÅaèOzOk. ǨÏO`«‰Ωõ _çfl K«OѨ_O» =Å¡ <å ™È^Œ~∞° _»∞ =∞m§ „|uH˜
~åÖË_x» <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞—— Jx J<åfl_»∞. Ǩτ[`ü Je (~°l) D=∂@ qx ǨÏO`«‰Ωõ _çfl
q_»∞^ŒÅ KÕâß~°∞. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞:
''"å~°∞ `«=∞ Pã¨∞Å Î ∞ =∞# Pã¨∞ÖÎ Ï¡, `«=∞ ~°HOÎõ =∞# ~°HOÎõ ÖÏ Q“~°=„Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ
qQÍ LO_ÕO^Œ∞Hˆ =∞#`À D ÉÏ^躌 `åXѨÊO^ŒO KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°∞.—— (^Œ∞„Ô~=ÚMÏÎ~)ü
^≥·=xs‚`« tH∆Í㨇$u q+¨Ü«∞OÖ’ =Úã≤¡O, =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞_»∞ W^ŒÌ~°∂ ã¨=∂#"Õ∞.
<Õ~° =º=Ǩ~åÖ’¡ =Úã≤O¡ ʼnõΩ UtHõÅ ∆ ∞ qkè™êÎ~À lg∞‡Å‰õį_® J"Õ tHõÅ ∆ ∞ qkè™êÎ~∞° .
lg∞‡™⁄`«∞Î =Úã≤¡O ^˘OyeOz<å, =Úã≤¡O™⁄`«∞Î lg∞‡ ^˘OyeOz<å W^ŒÌiH© ǨÏã¨Î
YO_»# tHõ∆ LO@∞Ok. JÖψQ lg∞‡ =Úã≤O¡ „ã‘`Î À =ºaèKi« Oz<å, =Úã≤O¡ lg∞‡„ã‘`Î À
=ºaèKi« Oz<å LÉèÜ í Ú « ʼnõÄ XˆH q^è"Œ ∞≥ #ÿ tHõ∆ Ѩ_∞» `«∞Ok. (H˜`å|∞Öòd~å*ò)
''=Úã≤¡O Z=Ô~·<å lg∞‡‰õΩ K≥Ok# ™ê~å~Úx, ѨOkx Ãã·`«O #+¨ìѨ~°z<å
^•xH© P =Úã≤O¡ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O WK«∞ÛHÀ"åeûO^Õ.——– ''<À\˜`À ÖËHõ HÍe`À ÉÏkèOK«_O» ,
H˘@ì_»O, u@ì_»O, Ѩ~ÀHõ∆xO^Œ‰õΩ áêÅÊ_»@O =Úã≤¡O q+¨Ü«∞OÖ’ ZÖÏ x+≤^Œú"≥∂
=Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° x q+¨Ü∞« OÖ’#∂ x+≤^"úŒ ∞Õ .—— (^Œ∞„Ô~=ÚMÏÎ~)ü
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 413
W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’x lg∞‡Å∞ ZO`« ÃÑ^ŒÌ <Õ~°O KÕã≤<å "åi`À KÕã¨∞‰õΩ#fl
XѨÊO^ŒO =Úã≤¡OÅ∞ `≥OK«‰õÄ_»^Œ∞. z=iH˜ "å~°∞ l*Ϻ ZQÆ"Õã≤<å, =Úã≤¡Ox
K«OÑ≤<å, =Úã≤¡O¢ã‘Îx K≥~°z<å, ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) q+¨Ü«∞OÖ’ JѨKå~°O `«ÅÃÑ\˜ì<å
XѨÊO^ŒO ÉèíOQÆO HÍ^Œ∞. J~Ú`Õ lg∞‡Å∞ W™ê¡g∞Ü«∞~å[ºO =^Œe â◊„`«∞=ÙÅ`À
KÕ`∞« Å∞ HõeÑ≤`Õ ÖË^• W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÃÑ· |Ç≤Ï~°OQÆ u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕã∂¨ Î J~åK«HOõ ,
JÅ¡~∞° ¡ ã¨$+≤¿ì ãÎ =∂„`«O XѨÊO^ŒO ^•#O`«@^Õ ÉèOí QÆ"∞≥ áÿ È`«∞Ok. (Ѷ`¨ Ç« ï¨ ÖòYn~ü)
lg∞‡Å‰õΩ "åi =ºH˜QÎ `Æ « ã¨=∞㨺Å∞ "åi^è~Œ ‡° âß„ã¨OÎ „ѨHÍ~°O Ѩi+¨¯iOK«∞‰õΩ<Õ Ç¨Ï‰õΩ¯
LOk. J~Ú`Õ W™ê¡O‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ "åi =∞`åKå~åÖ’¡ LO_Õ H˘xfl Ѩ#∞Å∞ `å=Ú JkèHõ
ã¨OMϺ‰õΩÅ∞QÍ LO_Õ „áêO`åÖ’¡ x~°fiÇ≤ÏOK«∞HÀ=K«∞Û. =Úã≤¡OÅ∞ JkèHõã¨OMϺ‰õΩÅ∞QÍ
LO_Õ „áêO`åÅÖ’ x~°fiÇ≤ÏOK«∞HÀ=_®xH˜ „ѨÉèí∞`«fi J#∞=∞u fã¨∞HÀ=Åã≤LO@∞Ok.
„ѨÉ∞íè `«fiO JÖÏO\˜ J#∞=∞u W=fiK«∞Û ÖË^• x~åHõiOK«=K«∞Û. L^•:– =∞^ŒºO, ѨO^Œ∞Å
J=∞‡HõO† ã≤Å∞=, q„QÆÇ¨ Å Tˆ~yOѨÙ, â◊OMÏ~å=O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ѩ#∞Å∞. (JÖòlǨ^£ÑÖ ≤¶ Wò ™ê¡O)
#„*Ï<£ "åã¨∞ʼnõΩ, ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ (JO>Ë =Úã≤¡OʼnõΩ) =∞^茺 [iy# XHõ
âßOu X_»O|_çHÖ õ ’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) "åiH˜ Dq^èOŒ QÍ Ç¨g∞ WKåÛ~°∞:
''#„*Ï<£ „ÔHã· =Ψ ÙʼnõΩ, "åi á⁄~°∞QÆ∞ „Ѩ[ʼnõΩ ^Õ=Ùx ~°H} ∆õ LOk. ^•x ÉÏ^躌 `«
^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)ÃÑ· LOk. "åi =∞`åxH˜, „áê}ÏʼnõΩ, "åi Éè∂í =ÚʼnõΩ,
Pã¨∞Å Î ‰õΩ, "åi „Ѩ[ʼnõΩ, XO>ˇÅ‰õΩ, „Ѩux^è∞Œ ʼnõΩ, =∞`«zǨflʼnõΩ Jxfl\˜H© ~°H} ∆õ
LOk. WѨÊ\˜^•HÍ "å~°∞ U ã≤÷uÖ’ L<åfl~À J^Õ ã≤÷uÖ’ "åix Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ
LOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "åi ǨωõΩ¯Ö’¡, =∞`«zǨflÅÖ’ ^Õxh =∂iÛ"ÕÜ«∞_»O
[~°QÆ^Œ∞. "åi ^èŒ~°‡Hõ~°Î (a+¨Ñπ)Å #∞O_ô ^èŒ~°‡Hõ~°∞Î`åfixfl, "åi ã¨<åºã¨∞Å #∞O_ô
ã¨<åºã¨`åfixfl, "åi K«sÛ¿ã=‰õΩefl K«sÛ¿ã=Å #∞O_ç `˘ÅyOK«_»O [~°QÆ^Œ∞. "åi
^èŒ~å‡^•Ü«∞ Pã¨∞ÎÅ∞ ZO`« L<åfl "å\˜ *’eH˜ áÈ=_»O [~°QÆ^Œ∞. Ü«Ú^Œú¿ã= ÖËHõ
Ü«Ú^Œú Y~°∞ÛÅ HÀã¨O "åix |Å=O`«O KÕÜ∞« _»O [~°Q^Æ ∞Œ . "åi (ѨO@) Éè∂í =ÚÅ∞
Ãã·#ºO KÕ`« <åâ◊#O KÕÜ∞« |_»=Ù. "åiÃÑ· Z=Ô~<· å U^≥<· å JaèÜ∂≥ QÆO "≥∂Ñ≤`Õ LÉèÜ í ∞«
ѨHÍ∆ Å =∞^躌 <åºÜ«∞OQÍ fiÊ=fi|_»∞`«∞Ok. #„*Ï<£ "åã¨∞Å∞ W@∞ ^Ò~°#˚ ºÑ¨~∞° Å∂
HÍÖË~°∞, J@∞ Ñ‘_ç`«∞Å∂ HÍÖË~°∞. J~Ú`Õ QÆ`«OÖ’ Z=Ô~·<å =_ô¤ ux=ÙO>Ë ^•xH˜
<Õ#∞ ÉÏ^è∞Œ º_çfl HÍ#∞. "åiÖ’ XHõ~∞° KÕã#≤ <Õ~åxH˜ =∞~˘Hõix Ѩ@∞ìHÀ=_»O [~°Q^Æ ∞Œ .
D (XѨÊO^ŒO) Ѩ„`«OÖ’ ~åÜ«∞|_ç# q+¨Ü∂« ʼnõΩ ^Õ=Ùx~°H} ∆õ , ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨) ÉÏ^躌 `« LO\Ï~Ú. ^Õ=Ùx P[˝ =KÕÛ=~°‰Äõ , "å~°∞ „âıÜ∂≥ aèÖÏ+¨µÅ∞QÍ LO@∂
XѨÊO^ŒO „ѨHÍ~°O `«=∞ÃÑ· "≥∂Ѩ|_ç# ǨωõΩ¯Å∞ x~°fiiÎã¨∞Î#flO`«HÍÅO âßâ◊fi`«OQÍ
^Õ=Ùx ~°H} ∆õ , ^≥=· „Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ÉÏ^躌 `« LO\Ï~Ú.
(H˜`å|∞Öò d~å*ò–JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ ÃÇ·Ï~å „áêO`«O "åã¨∞ʼnõΩ ~åã≤zÛ#
X_»O|_çHÖ õ ’ D q+¨Ü∂« Å∞ L<åfl~Ú: ''"åi U K«sÛh, U ^Õ=`åq„QÆÇ¨ xfl ^èfiŒ Oã¨O
KÕÜ∞« _»O [~°Q^Æ ∞Œ . "å~°∞ `«=∞â◊„`«∞=ÙÅ #∞O_ç HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ Hõ@∞ì‰Ωõ #fl HÀ@ÅÖ’
414 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
U XHõ¯^•hfl Ѩ_Q» ˘@ì_O» [~°Q^Æ ∞Œ . "åix â◊OMÏ~å=O QÍqOK«_®xfl, ѨO_»∞QÆ~ÀAÖ’¡
ã≤Å∞= Tˆ~yOѨÙÅ∞ [~°∞ѨÙHÀ=_®xfl x~ÀkèOK«_»O [~°QÆ^Œ∞.——
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) *ˇ~∂° ã¨ÖOË "åã¨∞ʼnõΩ ~åã≤zÛ# X_»O|_çHÖ õ ’ D q+¨Ü∂«
Å∞<åfl~Ú: ''"åiH˜, "åi ^èŒ#„áê}ÏʼnõΩ, K«sÛʼnõΩ–ã≤Å∞=ʼnõΩ, "åi P~ÀQƺ=O`«∞
ʼnõΩ–"åºkè„QÆã¨∞ÎʼnõΩ ~°Hõ∆}Ǩg∞ LOk. D ~°Hõ∆}Ǩg∞ UeÜ«∂ ã¨=Ú^•Ü«∂x
HõO`«\˜H© LOk. "åi K«sÛÅ#∞ =Úã≤¡OʼnWO_»∞¡QÍ =∂ˆ~ÛÜ«∞_»O ÖË^• ^èŒfiOã¨O
KÕÜ«∞_»O, "åi P=~°}Å#∞–Éèí=<åÅ#∞ `«yæOK«_»O, "åi ã≤Å∞=ʼnõΩ, Pã¨∞ÎʼnõΩ
#+ì̈O HõÅQÆ*ËÜ«∞_»O, =∞`«=º=Ǩ~°OÖ’ "åix |Å=O`«O KÕÜ«∞_»O, "åiH˜ Uq^èŒ
"≥∞#ÿ ÉÏ^èŒ ÃÑ@ì_O» [~°Q^Æ xŒ Ǩg∞ Wã¨∞<Î åflO.—— (H˜`å|∞Öò d~å*ò)
76. W™ê¡g∞Ü«∞áêÅ<å q^è•#O
W™ê¡"Õ∞`«~° =º=ã¨÷ÅÖ’ ~å*ϺOQÆO, K«\ÏìÅ∞ ZO`« JO^ŒOQÍ ~°∂á⁄OkOK«∞‰õΩ<åfl
PK«~°}Ö’ =∂„`«O q*Ë`«=~°æO Ѩ~ål`«=~åæxfl ZšѨÙÊ_»∂ ÉÏxã¨Å∞QÍ, kfifÜ«∞ „âı}˜
áœ~°∞Å∞QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜ã¨∞ÎOk. P ÉèÏ=#`À<Õ ^•x „Ѩ=~°Î# LO@∞Ok. ^•xH˜ aè#flOQÍ
W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ =Úã≤=¡ ÚÖˇ<· å, =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Öˇ<· å Uq^è"Œ ∞≥ #ÿ ѨHá∆õ ê`«O, =∞`«^∞Œ ~°aè
=∂#O ÖˉõΩO_® JO^ŒiH© ã¨=∂#ǨωõΩ¯Å∞O\Ï~Ú. „ѨQÆuqHÍ™êʼnõΩ JO^ŒiH© ã¨=∂#
J=HÍâßÅ∞O\Ï~Ú. JO^ŒiH© XˆHq^èŒ"≥∞ÿ# <åºÜ«∞O Åaèã¨∞ÎOk. nxH˜ ^•x QÆ`«K«i„`Õ
™êHõ∆ºO. WHõ¯_» =ÚO^Œ∞QÍ „âıÜ≥∂~å*Ϻxfl #_ç¿Ñ áêʼnõΩŠǨϟ^•, ™ê÷<åÅ∞ Uq∞\’
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O. k=ºY∞~üP<£Ö’x D „H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
^≥·=„áêux^茺 q^è•#O
''h „ǨÉ∞íè =Ù ^≥=· ^°¥`ŒÅ`À 'Éè¥í Ö’Hí~Ö’ <Ë<˘Hí Ybá¶åx xÜ«µq∞~K«É’`Œ∞<®fl— #x
J#flǨC_«∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ U=∞<®flO’ `ˇÅ∞™®? ''Uq∞>©! g∞O°∞ „ǨǨ~K« =º=ã¨÷#∞ zè<®fl
aè#fl~ KÕã≤, O°HíÎáå`ÍxH˜ =_çQõ>ËìÇÍ_çfl Éèí∂Ö’Hí~Ö’ xÜ«µq∞~K«É’`Œ∞<®flO®? "Õ∞=Ú
q∞=∞‡efl J#∞Hí∆}~ ã¨∞Îu㨥Î, g∞ Ǩq„`Œ`Œ#∞ ã¨∞÷uã¨∂Î<Ë =Ù<®fl~Hí^®?—— Jx J<®flO°∞.
^®xH˜ ^Õ=Ù_«∞ ''g∞Hí∞ `ˇeÜ«µx q+¨Ü∂« Öˇ<Àfl <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞—— J<®fl_«∞.—— (2:30)
''[|¥ƒO∑Ö’ "Õ∞=Ú Ç≤Ï`ÀǨ^âÕ ~◊ KÕã#≤ `Œ~åfi`Œ, =∂ѨÙ}º^®ã¨∞Å∞ Éè¥í q∞H˜ ÇÍO°ã∞¨
Å=Ù`ÍO°x „"åâÍO. ÉèíH˜ÎǨO°∞ÅHí∞ W~^°∞Ö’ Q˘Ç¨Ê ã¨~^Õâ◊~ L~k.—— (21:104,106)
^Õ=Ù_»∞ U*ÏuH˜ ~å*ϺkèHÍ~°O „Ѩ™êk™êÎ_À P *Ïu Jã¨Å∞™ê÷#O ^≥=· „áêux^躌 "≥∞ÿ
LO_®e, =∞# ^ÕâO◊ Ö’ „a\˜+π áêÅ#Ö’x "≥„· âßÜü∞ ™ê÷#OÖÏ. J~Ú`Õ P *Ïu `«# Jã¨Å∞
Ü«∞[=∂x, qâ◊fiáêʼnõΩ_≥#· ^Õ=ÙxH˜ ѨÓiÎQÍ q^èÜ
Õ Ú« ~åÖˇ· PÜ«∞# P[˝efl áê\˜ã∞¨ #Î flѨÙÊ_Õ
Jk KÕ¿ã ѨiáêÅ# x["≥∞ÿ# ^≥·=„áêux^茺 áêÅ#=Ù`«∞Ok.
''„ǨÇ~¨ K«~Ö’ JkèH∞í Å∞ Hß"åÅ#∞HÁx J~åK«H~õ ã¨$+≤Oì K«QÀO°x "åiH˜ =∂„`Œ"∞Õ
"Õ∞=Ú Ç¨O°Ö’Hí (ã¨fi~°æ)^è•=∞O Hı>Ïܵ™®Î~.—— (Y∞~üP<£–28:83)
''g∞ ѨÓsfi‰õΩÅ#∞ ^Õ=Ù_«∞ Uq^è°~Qå Ö’Hí~Ö’ Ybá¶å (^≥·=„Ǩuxkè)Qå KÕâÍ_À
J^Õq^è~° Qå g∞Ö’ qâ◊fiã≤~z ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ã"åix Hí∂_Í Ybá¶êQÍ KÕ™®Î#x PÜ«µ#
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 415
ÇÍQåÌ#~ KÕã¨∞Î<®fl_«∞.... Jܵ`Ë ÇÍO°∞ ##∞fl =∂„`Œ"Õ∞ PO®kè~KÍe. <®Hí∞ =∞O≥=ih
™®>˜ HíeÊ~K«Hí∂_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–24:55)
''gO°∞ (Z~`À hu=∞~`Œ∞Å∞), giH˜ "Õ∞=Ú ^è°O°}˜Ö’ O®*ϺkèHßO°q∞¿ãÎ ¢áê~°÷<å
(#=∂*ò) =º=ã¨÷ <ˇÅHÁÅ∞Ê`ÍO°∞. (¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨÏHõ¯~Ú#) [Hß`ü K≥e¡ã¨∞ÎO\ÏO°∞.
(¢Ñ[¨ Å#∞) =∞~zx Qõ∞i~z P^Õt™®ÎO∞° . K≥_∞« efl JiHí_ÍÎO∞° .—— (Y∞~üP<£–22:41)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞Ç≤Ï`À‰õΩÅ Î ∞ q#O_ç. PÜ«∞# WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''g∞~°∞ `«Ñʨ xã¨iQÍ ^≥=· „QÆO^ä•xfl J#∞ã¨iOKåe. ^≥=· „QÆO^ä•xfl J#∞ã¨iOK«_O»
g∞ qkè. JO^Œ∞Ö’ ^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã≤# q+¨Ü«∂Å#∞ g∞~°∞ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O
KÕã∞¨ HÀ"åe† ^Õ=Ù_»∞ x¿+kèOz#"å\˜x g∞~°∞ x¿+kèOK«∞HÀ"åe.—— (=Úã¨fl^£JǨχ^£)
''<Õ#∞ g∞ ^ŒQ~æÆ ° ~Ô O_»∞ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ =^ŒeáÈ`«∞<åfl#∞. ^≥=· „QÆO^äOŒ (k=ºY∞~üP<£),
^≥·=„Ѩ=HõÎ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O (ǨÏnã¨∞). D Ô~O_ç\˜x ^Œ$_è»OQÍ Ñ¨@∞ìH˘x=ÙO>Ë g∞~°∞
Z#fl\˜H© =∂~°„æ Éè+í µ¨ Å ì ∞ HÍÖË~∞° .—— (=Ú=`åÎ, Hõ#∞˚ÖJ ò =∂‡Öò)
''g∞Ö’ „Ѩu=ºH©Î ÉÏ^躌 `åÜ«Ú`«∞_≥#· ã¨O~°H‰∆õ Ωõ _Õ. Hõ#∞Hõ J`«#∞ `«# ã¨O~°H} ∆õ Ö’
LO_Õ"åix QÆ∞iOz „ѨtflOK«|_»`å_»∞. áêʼnõΩ_»∞ `«# „Ѩ[ʼnõΩ ã¨O~°H‰∆õ Ωõ _»∞. J`«#∞
`«# „Ѩ[Å (ÉÏQÀQÆ∞Å) q+¨Ü∞« OÖ’ ÉÏ^è∞Œ º_»=Ù`å_»∞. ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ `«# ÉèÏ~åºÑ≤ÅÅ ¡ ‰õΩ
ã¨O~°H‰∆õ Ωõ _»∞. J`«#∞ "åi q+¨Ü∞« OÖ’ ÉÏ^è∞Œ º_»=Ù`å_»∞. „ã‘Î `«# Éè~í ΰ WO\˜H,˜ J`«x
Ñ≤ÅÅ ¡ ‰õΩ ã¨O~°H‰∆õ Ωõ ~åÅ∞. P"≥∞ "åi q+¨Ü∞« OÖ’ ÉÏ^è∞Œ º~åÅ=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
''=Úã≤O¡ Å „ѨÉ∞íè `«fiOÖ’ Ѩ^qŒ KÕÑ\ ¨ #ì˜ JkèHÍi `«# ÉÏ^躌 `«Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ
x~°fiÇ≤ÏOK«_®xH˜ `«# „áê}Ïxfl Ãã·`O« MÏ`«~∞° KÕÜ∞« ‰õΩO_® z`«âÎ √◊ kú`À ѨxKÕÜ∞« HõáÈ`Õ,
J`«#∞ (`À\˜)=Úã≤¡OÅ`À áê@∞ ã¨fi~°æOÖ’ Z#fl\˜H© „Ѩ"ÕtOK«ÖË_»∞.—— (=Úã≤¡O)
Ü«∞r^£ a<£ J|∂ã¨∞á¶êº<£ (~°l) Hõ^#Œä O: (Ybá¶ê) J|∂|Hõ~ü (~°l) ##∞fl ¿ã<å
ѨuQÍ xÜ«∞q∞Oz Ü«∞=∞<£‰õΩ ѨOѨÙ`«∂ <åH˜ÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞– ''Ü«∞r^£! h
|O^è∞Œ =ÙÅ∞ H˘O^Œ~∞° <åfl~°∞. ÉÏ^躌 `«Å (Ѩ^=Œ ÙÅ) JѨÊyO`«Ö’ h=Ù W`«~∞° ÅÃÑ· "åiH˜
„áê^è•#ºO W™êÎ""Õ ∂≥ #x <å‰õΩ ÉèÜ í ∞« OQÍ LOk. QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀ, ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D q+¨
Ü«∂xfl QÆ∞iOz ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î '=Úã≤¡OÅ ™ê=¸Ç≤ÏHõ =º=Ǩ~åʼnõΩ ã¨O|OkèOz#
ÉÏ^躌 `«efl Z=iÔH<· å JѨÊyOz#ѨÙ_»∞ J`«#∞ Hˆ =ÅO "≥∞„ÿ f |O^è∞Œ `åfiÅ „áêuѨkHõÃÑ·
=Úã≤O¡ ÅÃÑ· Z=i<≥<· å JkèHÍiQÍ xÜ«∞q∞OK«_O» [iy`Õ JÖÏO\˜ =∞x+≤ÃÑ· ^Õ=Ùx
JaèâßѨO Ѩ_»∞`«∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ J`«x `«~°Ñ¶¨Ù# ZÖÏO\˜ ѨiǨ~°O ã‘fiHõiOK«_»∞.
z=iHõ`#« ∞ #~°HOõ Ö’ Ѩ_"» Ü Õ ∞« |_»`å_»∞— Jx J<åfl~°∞.—— (H˜`å|∞Öò Y~å*ò)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: L=∞~ü (~°l)x ''g∞~°∞ Ybá¶ê "å~°ã∞¨ _çQÍ
Z=i ¿ÑÔ~·<å ZO^Œ∞‰õΩ „ѨuáêkOK«~°∞?—— Jx J_çy#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞xÖÏ J<åfl~°∞–
''`«^∞Œ Ѩi Ybá¶êQÍ <Õ#∞ Z=i ¿Ñ~°~Ú<å „Ñ¨uáêk¿ãÎ Jk ã¨=∞O[ã¨"∞Õ . ZO^Œ∞HõO>Ë
<åHõO>Ë „âı+µ¨ _ª #·≥ =ºH˜Î J|∂|Hõ~ü (~°l) `«# "å~°ã∞¨ _ç ¿Ñ~°∞ „ѨuáêkOKå~°∞. XHõ"àÕ ◊
<Õ#∞ Z=i ¿Ñ~°∞#∂ „ѨuáêkOK«Háõ È`Õ (Jn ã¨~Ô #· Ѩ^`úŒ )Õ . <åHõO>Ë J`«ºO`« „âı+µ¨ Ö ª #·ˇ
416 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ybá¶êQÍ Z=i ¿Ñ~°∂ „ѨuáêkOK«Ö^Ë ∞Œ . „Ѩ[Å∞ D=∂@ qx PÜ«∞xfl
„ѨâO◊ ã≤OKå~°∞. P`«~åfi`« PÜ«∞xÖÏ J<åfl~°∞– ''„Ѩ[ÅÖ’ ~Ô O_»∞ ~°HÍÅ"å~°∞<åfl~°∞.
H˘O^Œ~∞° Ybá¶ê Ѩ^qŒ Ѩ@¡ =∞‰õΩ¯= QÆÅ"å~°∞, =∞iH˘O^Œ~∞° J^ŒO>Ë ÉèÜ í ∞« Ѩ_"Õ å~°∞
L<åfl~°∞. <Õh ÉÏ^躌 `« #∞O_ç (^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ )° ѨÓiÎQÍ q=ÚH˜Î á⁄O^•Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞.
nx=Å¡ <å‰õΩ ѨÙ}ºÑ¶Å ¨ O ÅaèOK«Háõ È~Ú<å #+¨Oì =∂„`«O HõÅQƉÄõ _»^xŒ <Õ#∞ HÀ~°∞
‰õΩO@∞<åfl#∞. <Õ#∞ rqOz L#flO`«HÍÅO dÖÏѶ`¨ ü ÉèÏ~°O "≥∂ã¨∂=Î KåÛ#∞. WѨÙÊ_»∞
<Õ#∞ K«xáÈÜ«∂Hõ ‰õÄ_® P ÉèÏ~°O <åg∞^Œ LO_»‰Äõ _»^xŒ ÉèÏqã¨∞<Î åfl#∞. JO^Œ∞=Å¡
Ybá¶ê "å~°ã∞¨ _ç HÀã¨O <Õ<=≥ i ¿Ñ~°∞#∂ „ѨuáêkOK«^Å Œ K«∞HÀÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi)
dÖÏѶ¨`ü =º=Ǩ~°OÖ’ DÔ~O_»∞ Ѩ^Œú`«∞Å∞ ã¨Ô~·#"Õ#x ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ UHÍaè„áêÜ«∞O.
JO>Ë „Ѩã∞¨ `Î « Ybá¶ê `«# "å~°ã∞¨ _ç ¿Ñ~°∞ „ѨuáêkOz<å, „ѨuáêkOK«H‰õ Ωõ O_® H˘`«Î Ybá¶ê
ZxflHõ ÉÏ^茺`«#∞ „Ѩ[ʼnõΩ =^ŒeÃÑ\˜ì<å Ô~O_»∞ q^è•<åÅ∂ ã¨Ô~·#"Õ. JO^Œ∞ˆH Ǩτ[`ü
L=∞~ü (~°l) `«# "å~°ã¨∞_ç ¿Ñ~°∞ „ѨuáêkOK«‰õΩO_® H˘`«Î Ybá¶ê ZOÑ≤Hõ HÀã¨O P~°∞æ~°∞
ã¨Éèí∞ºÅ`À ‰õÄ_ç# XHõ ZxflHõ ã¨OѶ¨∞O xÜ«∞q∞OKå~°∞.
J|∞Ì„~°Ç¨ ‡<£ a<£ ã¨=¸~å (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) <å`À WÖÏ J<åfl~°∞–
''J|∞Ì„~°Ç¨ ‡<£! #∞=Ùfi Z#fl_»∂ Ѩ^qŒ x, <åÜ«∞Hõ`åfixfl HÀ~°‰Ωõ . h HÀiHõ „ѨHÍ~°O Ѩ^gŒ
áêÅ<åkèHÍ~åÅ∞ hH˜=fi_»O [iy`Õ P ÉÏ^躌 `« ѨÓiÎQÍ h g∞^Œ<Õ Ñ¨_∞» `«∞Ok. (^≥=·
ã¨Ç¨ Ü«∞O á⁄O^Õ J~°›`« HÀÖ’Ê`å=Ù.) XHõ"àÕ ◊ h=Ù HÀ~°‰Ωõ O_®<Õ P ÉÏ^躌 `« hÃÑ· "≥∂Ѩ
|_ç`Õ =∂„`«O ^•x x~°fiǨÏ}Ö’ h‰õΩ ^≥=· ã¨Ç¨ Ü«∞O Åaèã∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü ã¨Ñ<‘¶ å (~°l) Hõ^#Œä O: ''(„ѨÑO¨ K«OÖ’) dÖÏѶ`¨ ü (^≥=· „áêux^躌 áêÅ<å
=º=ã¨)÷ 30 UO_»¡ áê@∞ LO@∞Ok. P`«~åfi`« Jk ~å[iHõ=º=ã¨Q÷ Í =∂iáÈ`«∞Ok——
Jx ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `≥eáê~°∞. ^•x „ѨHÍ~°O J|∂|Hõ~ü (~°l) dÖÏѶ¨`ü 2 UO_»∞¡,
L=∞~ü (~°l) dÖÏѶ¨`ü 10 UO_»∞¡, L™ê‡<£ (~°l) dÖÏѶ¨`ü 12 UO_»∞¡, Je (~°l)
dÖÏѶ`¨ ü 6 UO_»∞¡ K˘Ñ¨ÙÊ# "≥Ú`«OÎ 30 UO_»∞¡ J~ÚOk. (ui‡l)
`˘e Ybá¶ê`À „Ѩ=HõÎ"å~°ã¨∞Å qÉèË^ŒO?
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) `«^#Œ O`«~O° PÜ«∞# ÉèÏ~°ºÅÖ’
XHõ~∞° `«=∞ "å~°ã`¨ fi« Ѩ٠Pã¨∞Å Î ∞ `«=∞HõÑʨ yOK«=∞x J_çQˆ O^Œ∞‰õΩ J|∂|Hõ~ü (~°l)
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ L™ê‡<£ (~°l)x ѨOѨ_®xH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. <Õ#ѨÙÊ_»∞ *’HõºO KÕã∞¨
‰õΩO@∂ ''=∂ („Ѩ=HõÅ Î ) Pã≤HÎ ˜ "å~°ã∞¨ Å∞O_»~∞° . "Õ∞=Ú =^Œe# Pã≤Î ^•#O (ã¨^MŒ Ï)
QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»∞`«∞Ok—— J#fl „Ѩ=Hõ„ΠѨ=K«#O g∞‰õΩ `≥eÜ«∞^•? J<åfl#∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ‰õΩ=∂Ô~Î á¶êu=∂ (~°l) Ybá¶ê
J|∂|Hõ~ü (~°l) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ XHõ =ºH˜xΠѨOÑ≤OKå~°∞. =∞n<å, Ѷ^¨ HŒ Å ± Ö’ ^Õ=Ù_»∞ `«#
„Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ „Ѩ`ÕºHõOQÍ „Ѩ™êkOz# Pã¨∞Îefl QÆ∞iOz, Mˇ·|~ü‰õΩ K≥Ok# Y∞"£∞û
Pã¨∞ÎÅÖ’ q∞ye# Pã¨∞Îefl QÆ∞iOz J|∂|Hõ~ü (~°l)x J_çy ~°=∞‡x J`«_çfl
ѨOáê~°∞. J|∂|Hõ~ü (~°l) D=∂@ qx WÖÏ J<åfl~°∞– ''^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `«=∞‰õΩ
"å~°ã∞¨ Öˇ=~°∂ LO_»~x° , `å=Ú =^Œe"≥o§# Pã≤Î ^•#O (ã¨^MŒ Ï)QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 417
`«∞O^Œx J<åfl~°∞. J~Ú`Õ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ‰õΩ@∞Oc‰õΩÅ∞ D ã¨OѨ^Ö Œ ’ #∞Oz `«=∞
Hõh™ê=ã¨~åÅ∞ á⁄O^Œ=K«∞Û. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) x~°~‚ ÚOz# ^•<åÅ∞ (ã¨^MŒ Ï`ü) PÜ«∞#
HÍÅOÖ’ U ã≤u÷ Ö’ LO_Õ"À <Õ<å ã≤u÷ H˜ aè#flOQÍ "å\˜x =∂~°ÛÖË#∞. "å\˜ q+¨Ü∞« O
Ö’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ZÖÏ PK«iOKÕ"å~À <Õ#∂ J^Õq^èOŒ QÍ PK«i™êÎ#∞.——
J|∂|Hõ~ü (~°l) D=∂@ K≥ÑÊ≤ á¶êu=∂ (~°l)‰õΩ P Pã¨∞Å Î #∞Oz "å\Ï W=fi
ÖË^∞Œ . JOKÕ`« á¶êu=∂ (~°l) J|∂|Hõ~ü (~°l)ÃÑ· HÀѨO =zÛ PÜ«∞#`À =∂\Ï¡_@ » O
=∂<Õâß~°∞. WÖÏ P"≥∞ K«xáÈÜÕ∞^•HÍ =∂\Ï¡_Ö » ^Ë ∞Œ . ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) x~åº}O `«~åfi`«
á¶êu=∂ (~°l) PÔ~flÅ∞¡ =∂„`«"∞Õ rqOKå~°∞. P"≥∞ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« P"≥∞ Éè~í ΰ
Je (~°l) J^Õ ~å„u P"≥∞#∞ Y##O KÕâß~°∞. P"≥∞ K«xáÈ~Ú# ã¨OQÆu J|∂|Hõ~ü
(~°l)‰õΩ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« ÖË^∞Œ . PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ P"≥∞ [<å*Ï#=∂*ò KÕâß~°∞.
á¶êu=∂ (~°l) rqOz L#flO`« HÍÅO Je (~°l)H˜ [#OÖ’ F „Ѩ`ºÕ Hõ Ǩϟ^•,
™ê÷#O LO_Õq. á¶êu=∂ (~°l) K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`« „Ѩ[Å ^Œ$+≤ì Je (~°l)ÃÑ·
#∞O_ç `˘ÅyáÈ~ÚOk. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# J|∂|Hõ~ü (~°l)`À ~årѨ_»^•=∞x
PÜ«∞xfl Ybá¶êQÍ JOwHõiOz „Ѩ=∂}O (ɡ`· )ü KÕ^•Ì=∞x x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. WÖÏ
x~°~‚ ÚOK«∞H˘x J|∂|Hõ~ü (~°l) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ XHõ ã¨O^ÕâO◊ ѨOáê~°∞. JO^Œ∞Ö’ ''g∞~°∞
F™êi =∂ WO\˜H˜ ~°O_ç. g∞~°∞ XHõ¯~ˆ ~å"åe. g∞"≥O@ =∞Ô~=~°∂ LO_»‰Äõ _»^∞Œ ——
Jx LOk. L=∞~ü (~°l) D ã¨O^ÕâO◊ qx J|∂|Hõ~ü (~°l)`À ''g∞~åÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ
XO@iQÍ "≥à◊§HõO_ç—— J<åfl~°∞. ''ZO^Œ∞‰õΩ, PÜ«∞# <åˆH^≥·<å H©_»∞ `«ÅÃÑ_»`å_»x
ÉèÏqã¨∞<Î åfl"å h=Ù? ^≥=· ™êH˜!∆ <Õ#∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ XO@iQÍ<Õ "≥àÏÎ#∞——
J<åfl~°∞ J|∂|Hõ~ü (~°l). JÖÏ K≥ÑÊ≤ PÜ«∞# Je (~°l) WO\˜H˜ "≥àϧ~°∞.
Je (~°l) ^≥=· ™È΄`«O KÕã#≤ `«~åfi`« WÖÏJ<åfl~°∞– ''=∂‰õΩ g∞ qt+¨`ª ,« B#fl`åº
Å#∞ QÆ∞iOz, ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ „Ѩ™êkOz#^•xfl QÆ∞iOz =∂‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ
KÕã#≤ "Õ∞Å∞Ѩ@¡ =∂ÔHÖÏO\˜ Jã¨∂Ü«∞ÖË^∞Œ . HÍx g∞~°∞ dÅѶ`¨ ü q+¨Ü∞« OÖ’ ã¨~åfikè
HÍiQÍ =º=ǨÏiã¨∞<Î åfl~°∞. "Õ∞=Ú ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ |O^è∞Œ =ÙÖˇ#· O^Œ∞# JO^Œ∞Ö’
(ã¨ÅǨ ã¨O„ѨkOѨÙÖ’¡) =∂‰õį_® ÉèÏQÆO LO^Œx "Õ∞=Ú ÉèÏqã¨∞<Î åfl=Ú.——
D=∂@Å∞ q#fl J|∂|Hõ~ü (~°l)‰õΩ Hõà√◊ § K≥=∞~åÛ~Ú. =∞#ã¨∞û HÍã¨Î ‰õΩ^Œ∞@
Ѩ_#ç `«~∞° "å`« WÖÏ J<åfl~°∞– ''Z=i Jnè#OÖ’ <å „áê}=ÚO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx
™êH˜!∆ <å |O^è∞Œ =ÙÅ HõO>Ë ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) |O^è∞Œ =ÙÖË <å‰õΩ Z‰õΩ¯= „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å~°∞.
D Pã¨∞ÎÅ =º=Ǩ~°OÖ’ g∞‰õΩ–<å‰õΩ =∞^茺 qÉèË^•Å∞ =KåÛ~Ú. <Õ#∞ =∂„`«O
ѨÙ}ºO, „âıÜ∞« ã¨∞ûÅ#∞ HÀˆ~ q^è•#O Ѩ@¡ J}∞=∂„`«O ‰õÄ_® "≥=· ÚYºO Hõ#|~°K«
ÖË^∞Œ . D Pã¨∞Å Î q+¨Ü∞« OÖ’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ <Õ#∞ UU Ѩ^`úŒ ∞« efl K«∂âß<À
J=hfl J=ÅOaOKå#∞. "å\˜Ö’ <Õ#∞ U XHõ¯^•hfl =^ŒeÃÑ@ì ÖË^∞Œ .——
P `«~∞° "å`« Je (~°l) PÜ«∞#`À ''"Õ∞=Ú g∞ ɡ`· ü HÀã¨O ™êÜ«∞O„`«O "Õà#◊ ∞
x~°~‚ Úã¨∞<Î åfl=Ú—— Jx J<åfl~°∞. J|∂|Hõ~ü (~°l) D=∂@ qx "≥o§áÈ~Ú AǨÏ~ü
#=∂*ò `«~°∞"å`« (=∞ã≤˚^£Ö’) "ÕkHõ ZH˜¯ ^≥·=™È΄`«O `«~°∞"å`« `å#∞ Je (~°l)x
418 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
HõÅ∞ã¨∞‰õΩ#fl ã¨OQÆu „Ѩ™êÎqOKå~°∞. PÜ«∞# `«# dÖÏѶ¨`ü QÆ∞iÎOѨ٠„Ѩ=∂}O (ɡ·`ü)
KÕÜ«∞_»OÖ’ ZO^Œ∞‰õΩ "≥#∞HõO[ "Õâß~À, JO^Œ∞‰õΩ PÜ«∞# K≥Ñ≤Ê# HÍ~°}ÏÖËq∞\’
Jhfl q=iOKå~°∞. `«~°∞"å`« Je (~°l) ÖËz Wã≤ÎQÍÊù~ü (áêѨ=∞xflOѨ٠"Õ_»∞HÀÅ∞)
KÕâß~°∞. J|∂|Hõ~ü (~°l) qt+¨`ª ,« B#fl`åºÅ#∞ JOwHõiOKå~°∞. P `«~∞° "å`« WÖÏ
J<åfl~°∞– ''<Õh (ɡ`· )ü q+¨Ü∞« OÖ’ U^≥<· å KÕ¿ãÎ ^•xHͯ~°}O J|∂|Hõ~ü (~°l) Ѩ@¡
Jã¨∂Ü«∞ HÍ^Œ∞. <åHÍÜ«∞# Ѩ@¡ ZÖÏO\˜ Jã¨∂Ü«∞ ÖË^∞Œ . PÜ«∞#‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ „Ѩ™ê
kOz# Ǩϟ^•, B#fl`«ºO, qt+¨`ª Å « #∞ ‰õÄ_® <Õ#∞ x~åHõiOK«Ö#Ë ∞. HÍHõáÈ`Õ dÖÏѶ`¨ ü
=º=Ǩ~°OÖ’ =∂‰õį_® ÉèÏQÆO LO^Œx, J|∂|Hõ~ü (~°l) =∞=∞‡efl ã¨O„ѨkOK«
‰õΩO_® =∂ ã¨ÅǨÅ∞ J_»‰Ωõ ¯O_® PÜ«∞# XHõ¯~ˆ D ÉÏ^躌 `«#∞ x~°fiÇ≤Ïã¨∞<Î åfl~°x
=∂„`«"∞Õ "Õ∞=Ú ÉèÏqOKå=Ú. nx=Å¡ =∂‰õΩ ÉÏ^èŒ HõeyOk.——
D =∂@Å∞ qx „Ѩ[ÅO`å ã¨O`À+¨O =ºHõÑÎ i¨ Kå~°∞. (Z@ìHˆ ʼnõΩ) g∞~°∞ ã¨~Ô #·
x~°Ü
‚ ∞« O fã¨∞‰õΩ<åfl~°x J<åfl~°∞ "å~°∞. P `«~åfi`« „Ѩ[Å∞ Je (~°l)H˜ ^ŒQ~æÆ Ü
° ∂« º~°∞.
Je (~°l) =∞Oz q+¨Ü«∞O J=ÅOaOK«QÍ<Õ "å~°∞ =∞m§ PÜ«∞#‰õΩ KÕ~°∞=~Ú
PÜ«∞xfl Jaè=∂xOK«™êQÍ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
„ѨÉèí∞`«fi ã¨ÅǨ=∞O_»e
''"å~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ã¨ÅǨ ã¨O„ѨkOѨÙÅ`À `«=∞ =º=Ǩ~åÅ∞ #_»∞ѨىõΩO\Ï~°∞.——
(k=ºY∞~üP<£–42:38)
Dã¨∂HÎ̃ ™®=¸Ç≤ÏHí =º=ǨO®Ö’¡ xÜ«µ~`Œ$`Œfi áÈHí_e« fl, UHíã`¨ ÍÎHí ^èÀO°}∞efl Ji
Hí_¥« ,Î ^èO° ‡° âÍG~ ǨikèÖ’ „Ǩ*Ï™®fi=∂ºxfl „áÈ`ŒûÇ≤Ï™ÈÎ~k. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨), P `Œ~åfi`Œ =zÛ#
`˘e#Å∞Qõ∞O°∞ Ybá¶åÅ∞ ^èO° ‡° âÍGO ǨikèÖ’H˜O®x ™®=¸Ç≤ÏHí =º=ǨO®Ö’¡ `À>˜ =Úã≤~¡
Å`À ã¨ÅǨã¨~„Ǩk~ѨÙÅ∞ [iÇ≤ ã¨q∞+≤ìxO°‚Ü«∂Å∞ fã¨∞Hí∞<ÕÇÍO°∞. Y∞~å<£Ö’ ^Õ=Ù_çÖÏ
P^Õtã¨∞Î<®fl_«∞: ''h=Ù `ŒÅÃÑ>ıì Ǩ#∞Å q+¨Ü«µ~Ö’ ÇÍix ã¨~„Ǩk㨥ÎL~_«∞.—— (3:159)
Y∞O∑P<ü, ǨÏnã¨∞Å`À Hí∂_ç# ^è°O°‡âÍG~ W™®¡g∞Ü«µO®*ϺxH˜ âÍâ◊fi`Œ O®*Ϻ~Qõ
=∞=Ù`Œ∞~k. J~^°∞Ö’ =∂O°∞ÊÅ∞, KÕO∞° ÊʼnõΩ ZÖÏ~>˜ J=HÍâ◊~ ÖË^∞° . ^èO° ‡° âÍGO ǨikèÖ’H˜
O®x =º=ǨO®Ö’¡ =∂„`Œ"∞Õ Ybá¶ê „Ǩ*τǨux^è∞° efl ã¨~„Ǩk~z xO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞Hí∞~>Ï_«∞.
Ybá¶ê `ŒÇC¨ _«∞ xO°Ü ‚ µ« ~ fã¨∞Hí∞~>Ë „Ǩ[ÅHí∞ J`Œ_flç q=∞i≈~KÕ, J`Œx xO°Ü ‚ ∂« xfl LǨã~¨
ǨÏi~Ǩ*¿Ë ã ǨωõΩ¯~@∞~k. ã¨<®‡O°Qæ å=ÚÖˇ#· `˘e #Å∞æO∞° Ybá¶åÅ∞ „Ǩ[ÅHí∞ xO°ƒÜ ù µ« ~Qå
`Œ=∞Jaè„áåÜ«∂efl Ç‹e|∞K«Û_ÍxH˜, `ŒÇC¨ KÕã#≤ ǨC_«∞ q=∞i≈~K«_ÍxH˜ ѨÓiÎ ¿ãfiK«Ûxù KÍÛO°∞.
F™®i Ybá¶å Ǩτ[`ü L=∞O∑ (~°l) A=∂„Ǩã~¨ Qõ~ KÕ㥨 ,Î qÇÍǨÏ~Ö’ <®ÖÁæ~
^°Å kO°›~ÅHí∞ q∞~z =∞ǨÏO∑ K≥e~¡ K«_ÍxH˜ J#∞=∞u=fiHí∂_«^x° „Ǩuáå^°# KÕâÍO°∞.
JѨÙÊ_À ¢ã‘Î ÖËz ''JÖÏ P^Õt~KÕ JkèHßO°~ g∞Hí∞ ÖË^∞° . Y∞O∑P<£ =∞ǨÏO∑Qå Z~`ŒÃÑ^°Ì
^è°#O®ã≤ W=fi_ÍxH≥·<® J#∞=∞uã¨∞Î~>Ë ^®xH˜ ǨÏ^°∞ÌÖËO°ÊO°KÕ~^°∞Hí∞ =∞^è°ºÖ’
g∞O≥=O°∞?—— Jx q=∞i≈~z~k. ^•O`À PÜ«∞# `Œ# „Ǩuáå^°# "≥#H˜¯fã¨∞Hí∞<®flO°∞.
=∞O˘Hí™®i PÜ«µxfl ã¨Öχ<£áå¶ i≈ (O°l) x~_«∞ã¨ÉÖíè ’ Ǩ@∞ìHÁx ''J~^°iH© ÖˇH¯í
„ǨHßO°~ XHÁ¯Hí¯ ^°∞ǨÊ>Ë =zÛ~k Hí^®, =∞i g∞O°∞ W~`ŒÃÑ^°Ì K˘H߯ ZÖÏ Hí∞>˜~ì K«∞
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 419
Hí∞<®flO°∞? ^®xH˜ O≥~_«∞ ^°∞ǨÊ@¡Üµ`ËQåx ã¨iáÈ^°∞—— Jx J_çQåO°∞. L=∞O∑ (O°l)
ÉèÏs HßÜ«µ~QõÅ Z`ŒÜ Î µ# =∞x+≤. J~KÕ`« PÜ«µ# K˘H߯ Hí∞>˜~ì K«∞H’=_ÍxH˜ `Œ#
ÉèÏQÆO ^°∞ǨÊ>˜ ã¨iǨ_#« ~^°∞# H˘_»∞‰õΩ ÇÍ>ÏHí∞ =zÛ# ^°∞ǨÊ>˜ J_çyfã¨∞HÁx K˘H߯
Hí∞>˜~ì K«∞Hí∞<®flO°∞. P q+¨Üµ« "Õ∞ PÜ«µ# `Œ# Hí∞=∂O°∞x KÕ`Œ K≥ÇÊ≤ ~KÍO°∞. (ǨÏnãπ)
JqhuH˜ P=∞_» ^Œ∂~°OÖ’
Ǩτ[`ü =ÚP*ò (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl (Ü«∞=∞<£‰Ωõ ) ѨOÑ≤#ѨC_»∞
WÖÏ Ç≤Ï`«É’^èŒ KÕâß~°∞: ''#∞=Ùfi „QÆO^äŒ=ǨïÖˇ·# „Ѩ[Å ^ŒQÆæiH˜ "≥à◊√Î<åfl=Ù. (Hõ#∞Hõ
=ÚO^Œ∞QÍ) #∞=Ùfi "åix JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê "Õ~˘Hõ P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£
^≥·=„Ѩ=HõÎ Jx ™êHõ∆ºO ѨÅHõ=∞x K≥ѨÙÊ. "å~°∞ h=∂@ qO>Ë JѨC_»∞, ^Õ=Ù_»∞
~ˆ ~ÚO|=à◊§Ö’ "åiÃÑ· S^Œ∞(ѨÓ@Å) #=∂AÅ∞ qkèQÍ KÕâß_»x K≥ÑC¨ . ^•xH© "å~°∞
XѨC‰õΩO>Ë, ^Õ=Ù_»∞ "åiÃÑ· [HÍ`ü ^•<åxfl qkèQÍ KÕâß_»x, Jk "åi ^è#Œ =O`«∞Å
#∞O_ç =ã¨∂Å∞KÕã≤ "åi c^Œ"åiH˜ ѨOK«|_»∞`«∞O^Œx `≥eÜ«∞*ˇ~Úº. ^•x‰õį_®
JOwHõi¿ãÎ ([HÍ`ü =ã¨∂Å∞KÕã#≤ ѨC_»∞) h=Ù "åi ã¨OѨ^Ö Œ ’x <å}º"≥∞#ÿ =ã¨∞=Î Ùefl
fã¨∞HÀ‰õΩO_® *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ ∞» . (JÖÏKÕ¿ãÎ "åix Ñ‘_Oç z#@¡=Ù`«∞Ok.) Ñ‘_`ç ∞« x P~°<Î å^ŒO
#∞O_ç x#∞fl h=Ù ~°HO∆˜ K«∞HÀ. Ñ‘_`ç ∞« x P~°<Î å^•xH˜, ^Õ=ÙxH˜ =∞^躌 ZÖÏO\˜ J_»∞`¤ ~≥ °
ÖË^∞Œ (J`«x âßáêxfl ^Õ=Ù_»∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® P"≥∂k™êÎ_∞» ).—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J*òÌ `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# Wɡfl Å∞`üaÜ«∂º J<Õ =ºH˜xÎ [HÍ`ü =ã¨∂à◊§
HÀã¨O L^ÀºyQÍ xÜ«∞q∞OKå~°∞. J`«#∞ ([HÍ`ü =ã¨∂à◊√§ J~ÚáÈ~Ú# `«~∞° "å`«)
uiy=zÛ, ''D ™⁄=Ú‡ g∞k. Wk <å‰õΩ HÍ#∞HõQÍ W=fi|_çOk—— J<åfl_»∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) D=∂@ qx "ÕkHõ ZH˜¯ ^≥=· ™È΄`«O `«~∞° "å`« WÖÏ J<åfl~°∞:
''^Õ=Ù_»∞ <åHõÑʨ yOz# JkèHÍiHõ q+¨Ü∂« Ö’¡x ([HÍ`ü =ã¨∂à◊§) ѨxÃÑ· XHõifl
<Õ#∞ L^ÀºyQÍ xÜ«∞q∞¿ãÎ, J`«#∞ (=ã¨∂à◊§`«~åfi`«) 'Wk g∞k. Wk <å‰õΩ HÍ#∞HõQÍ
W=fi|_çOk— JO@∞<åfl_»∞. JÖÏÔQ`· Õ J`«#∞ ([HÍ`ü Ѩxg∞^Œ "≥à§◊ ‰õΩO_®) `«# `«O„_ç
WO\’¡<À, `«e¡ WO\’¡<À ZO^Œ∞‰õΩ ‰õÄ~˘ÛxLO_»ÖË^Œ∞? J`«#∞ K≥|∞`«∞#fl ã¨OQÆu
x["Õ∞ J~Ú`Õ (WO\’¡ ‰õÄ~˘ÛxL<åfl) D HÍ#∞HõÅ∞ J`«xH˜ KÕ~åeûO^ÕQÍ. ^≥=· ™êH˜!∆
g∞Ö’ Z=Ô~<· å `«# ǨωõΩ¯ (r`«O)‰õΩ q∞Oz U"≥∞<ÿ å fã¨∞‰õΩO>Ë „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# J`«<å
=ã¨∞Î=Ùx Z`«∞ΉõΩ#fl ã≤÷uÖ’<Õ ^≥·"åxfl HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. (XO>ˇ#∞ fã¨∞‰õΩO>Ë)
XO>ˇ<≥`«∞ÎH˘x L#fl ã≤÷uÖ’<Õ HõÅ∞™êÎ_»∞. P XO>ˇ (J`«x gѨÙÃÑ·) qÅqÖÏ¡_»∞`«∂
LO@∞Ok. (P=Ùx fã¨∞‰õΩO>Ë) J~°∞ã¨∂Î LO_Õ P=Ù<Õ Z`«∞HÎ ˘x HõÅ∞™êÎ_∞» . ("Õ∞Hõ#∞
fã¨∞‰õΩO>Ë) "Õ∞Hõ<Õ Z`«∞HÎ ˘x HõÅ∞™êÎ_∞» . Jk (J`«x gѨÙÃÑ·) '"Õ∞"Õ∞— Jx J~°∞ã¨∂Î
LO@∞Ok. <Õ#∞ g∞Ö’ Z=ih P ã≤u÷ Ö’ K«∂_»‰Äõ _»^∞Œ ã¨∞=∂!—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å ™ê\˜™È^Œ~∞° x =∂#=∞~åº^ŒÅ‰õΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü∞« OÖ’, ÖË^•
=∞ˆ~ q+¨Ü«∞OÖ’<≥·<å ^Ò~°˚<åºxH˜ áêÅÊ_ç`Õ, (P áêáêxfl ^Œ∂~°O KÕã¨∞HÀ=_®xH˜)
n<å~°∞¡, k~°›=ÚÅ∞ ÅaèOK«x ~ÀA ^•Ñ¨ÙiOK«Hõ =ÚO^Œ∞– D ~À*Ë J`«#∞ `«#
420 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
áêáêxfl „ѨHÍ∆ à◊#O KÕã∞¨ HÀ"åe. (ÖˉΩõ O>Ë P ~ÀA) ^Ò~°<˚ åºxH˜ áêÅÊ_ç# =ºH˜Î ^ŒQ~æÆ °
ã¨`å¯~åºÅ∞ LO>Ë, J`«#∞flO_ç J`«x ^Ò~°<˚ åºxH˜ ã¨=∂#OQÍ ã¨`å¯~åºÅ∞ fã¨∞H˘x
(Ñ‘_ç`«∞ʼnõΩ ѨOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok). XHõ"Õà◊ J`«x ^ŒQÆæ~° ã¨`å¯~åºÅ∞ J~ÚáÈ`Õ
J`«x „Ѩ`º« i÷ áêáêÅ#∞ ‰õÄ_® J`«xÃÑ·<Õ "≥∂Ѩ@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: „Ѩ=HõÎ ™ê=∂#∞ HÍѨÖÏ HÀã¨O XHõ`«#∞
LO_Õ"å_»∞. J`«}‚˜ 'H˜~Hü ~˜ å— Jx Ñ≤eKÕ"å~°∞. P =ºH˜Î K«xáÈ~Ú#ѨC_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) J`«#∞ #~°HõOÖ’ L<åfl_»x J<åfl~°∞. (Jk qx) „Ѩ[Å∞ J`«}˜‚ (ѨijÅ#QÍ)
K«∂_»™êQÍ~°∞. JѨC_»∞ „Ѩ=HõÎ J#∞K«~°∞ʼnõΩ P =ºH˜Î ^ŒQÆæ~° J`«#∞ (Ü«Ú^Œú„áêÑ≤Î
#∞O_ç) ^˘OyeOz# #Å¡Kå~°Å ^Œ∞ѨÊ\˜ XHõ\˜ ^˘iH˜Ok. (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J|∂L=∂=∂ WÜ«∂ãπ a<£ ™êÅÉÏ Ç¨iã‘ (~°l) Hõ^#Œä O: (XHõ™êi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''„Ѩ=∂}O KÕã≤ (`À\˜)=Úã≤¡O ǨωõΩ¯x ÖωõΩ¯#fl"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞
#~°HÍyflx `«Ñʨ xã¨i KÕâß_»∞† ã¨fi~åæxfl x¿+kèOKå_»∞—— Jx J<åfl~°∞. Jk qx XHõ`#« ∞
''P ǨωõΩ¯ ZO`« z#fl^≥<· å (^Õ=Ù_»∞ JÖψQ KÕ™êÎ_®)?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''Jk Ñ‘Å∂ K≥@∞ìH˘=∞‡ J~Ú<å ã¨~ˆ !—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü Jn a<£ L"≥∞~ÿ å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''"Õ∞=Ú
g∞Ö’ Z=i<≥<· å U^≥<· å ѨxH˜ L^ÀºyQÍ xÜ«∞q∞Oz#ѨC_»∞ J`«#∞ ã¨∂kQÍx ÖË^•
JO`«H<õ åfl ÃÑ^ŒÌ =ã¨∞=Î ÙQÍx ^•zÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë Jk „^ÀǨÏO J=Ù`«∞Ok. „ѨàÜ ◊ ∞« k<å#
J`«#∞ ^•xfl `«# "≥O@ fã¨∞H˘<Õ (^≥=· ã¨xflkèH)˜ =™êÎ_∞» .——
D=∂@ qx J<åû~°‰¡ Ωõ K≥Ok# XHõ`#« ∞ ÖËz xÅ|_®¤_∞» . WѨÊ\˜H© P ^Œ$â◊ºO
<å Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ "≥∞^ŒÅ∞`ÀOk. J`«#∞ ^≥=· „Ѩ=Hõ`Î À ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! g∞~°∞ <å‰õΩ JѨÊ
yOz# ÉÏ^躌 `«#∞ uiy f¿ãã¨∞HÀO_ç—— J<åfl_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''U=∞~ÚOk h‰õΩ?——
J#_çQÍ~°∞. ^•xHõ`#« ∞ ''g∞~°∞ WÖÏ J<åfl~°∞QÍ! (^•O`À <å‰õΩ ÉèÜ í ∞« O Ѩ@∞ì‰Ωõ Ok)——
Jx q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''WѨC_»∞ ‰õÄ_® J^Õ =∂@
JO@∞<åflO. "Õ∞=Ú Z=i<≥·<å U^≥·<å ѨxH˜ xÜ«∞q∞Oz#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ `«#‰õΩ
ÅaèOz# ^•xx– Jk `«‰Ωõ ¯"≥<· å, Z‰õΩ¯"≥<· å– (=∂ ^ŒQiæÆ H˜) fã¨∞‰õΩ~å"åe. JO^Œ∞Ö’
J`«xH˜zÛOk =∂„`«"∞Õ fã¨∞HÀ"åe. W=fixk fã¨∞HÀ~å^Œ∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
=∂#= ã¨=∂#`«fiO
''=∂#=ÙÖÏO®! "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl XHı ¢ãÑΑ Ù¨ O°∞+¨ [~@ #∞~_ç ѨÙ>˜~ì KÍO. `Œ~åfi`Œ
g∞ ǨO°ã¨ÊO° ǨiK«Ü«µ~ H’ã¨~ q∞=∞‡efl qaè#fl *Ï`Œ∞Å∞Qå, `ˇQõÅ∞Qå KÕâÍO. J~Ú`Õ
g∞Ö’ J~^°iHí~>Ë ZHí∞¯= ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ ∞ HíÅÇÍ_Ë ^Õ=Ùx ^°$+≤Öì ’ ZHí∞¯= Q“O°=hÜ«µ∞_«∞——
(Y∞~üP<£–46:13)
D ÇÍã¨ÇÎ Íxfl Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞:
''„Ǩà◊Ü«µk<®# ^Õ=Ù_«∞ g∞ Hí∞ÅQÀ„`ÍÅ#∞ Qõ∞i~z J_«Qõ_«∞. g∞Ö’ J~^°i
HíO>Ë ZHí∞¯= ^≥=· cèu HíÅÇÍ_Ë ^Õ=Ùx ^°$+≤Ö ì ’ ZHí∞¯= Q“O°=hÜ«µ∞_«∞.—— (Wɡfl=∂[).
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 421
''„Ǩ[ÖÏO®! *Ï„Qõ`QÎŒ å q#~_ç, g∞Hí~^°iH© ^Õ=Ù_«∞ XHí¯_Ë. JO°|∞ƒÅHí∞ JO°ÉƒË
`ŒO∞° ÅÃÑ·, JO°ÉƒË `ŒO∞° ÅHí∞ JO°|∞ƒÅÃÑ·, `ˇÅÇ¡ Íà◊§Hí∞ #Å¡ÇÍà◊§ÃÑ·, #Å¡ÇÍà◊§Hí∞ `ˇÅÇ¡ Íà◊§
ÃÑ· ^≥=· cèu „áåuǨkHíÃÑ· `ŒÇʨ ZÖÏ~>˜ B#fl`Œº~ ÖË^∞° . g∞Ö’ J~^°iHí~>Ë ZHí∞¯=
^≥=· cèuǨO∞° _Ë ^Õ=Ùx ^°$+≤Ö ì ’ ZHí∞¯= Q“O°=hÜ«µ∞_«∞......—— (ɡǷ Ϩ d)
''g∞Ö’x J*Ï˝# HßÅ~<®>˜ K≥_∞« efl, JǨÏ~HßO®xfl ^°¥O°~KÕã#≤ ^Õ=Ù_«∞ Z~`À
„Ǩâ~◊ ã¨hÜ«µ∞_«∞. „Ǩ[ÖÏO®! =∂#=ÙÅO`å O≥~_ËO~≥ _«∞ =O®æÖ’¡ qÉèlí ~K«|_ͤO∞° . (1)
ã¨[˚#∞Å∞, ^≥·=cèuǨO°∞Å∞. gO°∞ ^Õ=Ùx ^°$+≤ìÖ’ Q“O°=hÜ«µ∞Å∞. (2) ^°∞O®‡O°∞æÅ∞,
^ÒO®ƒùQ∞õ ºÅ∞. gO°∞ ^Õ=Ùx ^°$+≤Ö ì ’ `Œ∞K«∞ÛùÅ∞. (DÉè^Ë ~° ) ÖËHáí È`Ë =∂#=ÙÅ~`Í P^°~
ã¨~`Í#~ (J~`Í ã¨=∂#∞ÖË). P^°~x ^Õ=Ù_«∞ =∞>˜`ì À ã¨$l~KÍ_«∞.—— (ui‡l)
''g∞g∞^Œ áêʼnõΩ_çQÍ |@ì`Å « h„QÀ ÉÏxã¨~Ú<å ã¨~ˆ xÜ«∞q∞OK«_O» [iy`Õ
J`«x =∂@ q#O_ç, J`«xH˜ q^èÜ Õ ∞« `« K«∂ѨO_ç.—— (JÖòlǨ^£ ѶÖ≤ Wò ™ê¡O)
D~å<£Ö’x XHõ Ѩ@} ì Ïxfl =Úã≤O¡ Å∞ kQƃOkèOz Ü«Ú^ŒOú KÕ™êÎ~∞° . kQƃO^è•
xH˜ QÆ∞~°~Ú# áês≈Å∞ `«=∞ â◊H#Θ O`å ^è•~°áÈã≤<å =Úã≤O¡ Å#∞ ZkiOK«ÖHË õ ^•^•Ñ¨Ù
F_çáÈÜÕ∞ ^Œâ‰◊ Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞. ã¨iQÍæ JÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’<Õ W™ê¡g∞Ü«∞ Ãã·#ºOÖ’x
XHõ ÉÏx㨠Ãã·x‰õΩ_»∞ `å=Ú Ñ¨@} ì "åã¨∞ʼnõΩ ~°H} ∆õ Ǩg∞ Wã¨∞#Î fl@∞¡ XHõ HÍy`«OÖ’
~åã≤ ^•xfl ÉÏ}O ^•fi~å Ѩ@flOÖ’H˜ qã¨∞~°∞`å_»∞. D q+¨Ü∞« O `≥eÜ«∞x =Úã≤O¡
Ü≥∂^èŒ∞Å∞ =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA Ѩ@ì}OÃÑ· ^•_çKÕÜ«∞_®xH˜ ã≤^Œú=∞=Ù`å~°∞. JѨÙÊ_»∞
áês≈Å∞ ~°H} ∆õ Ǩg∞ Ѩ„`«O fã¨∞H˘x Ѩ@} ì „Ñ¨^•è #^•fi~°O `≥~z° |Ü«∞\˜H˜ =™êÎ~∞° .
|Ü«∞\˜H˜ =zÛ ''XHõ =Úã≤O¡ Ãã·x‰õΩ_»∞ =∂‰õΩ ~°H} ∆õ Ǩg∞ Ѩ„`«O ~åã≤KåÛ_»∞ Hõ^•,
WHõ g∞Ô~O^Œ∞‰õΩ =∂ÃÑ· ^•_çKÜ Õ ∞« _®xH˜ =KåÛ~°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞.
=Úã≤O¡ ¿ã<åѨu ~°H} ∆õ Ǩg∞ Ѩ„`«O K«∂ã≤, XHõ ÉÏx㨠~åã≤zÛ# Ǩg∞Ѩ„`åxH˜
ZO`« qÅ∞= LO@∞O^À, J`«x ~°Hõ∆}Ǩg∞x J=∞Å∞Ѩ~°K«=KåÛ ÖË^• Jx
PÖ’K«#Ö’ Ѩ_áç ÈÜ«∂_»∞. P q+¨Ü∞« O QÆ∞iOKÕ Ybá¶ê‰õΩ L`«~Î O° ~åâß~°∞ PÜ«∞#.
^•xH˜ Ybá¶ê L=∞~ü (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''ÉÏx㨠=Úã≤O¡ ‰õÄ_® W`«~° =Úã≤O¡ Å
=O\˜"å_Õ. W`«~° =Úã≤¡OÅ ÉÏ^茺`«Å‰õΩ ZO`« qÅ∞= LO@∞O^À ÉÏx㨠=Úã≤¡O
ÉÏ^茺`«‰õΩ ‰õÄ_® JO`Õ qÅ∞= LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ P ÉÏx㨠Ãã·x‰õΩ_»∞ WzÛ#
~°H} ∆õ Ǩg∞x J=∞Å∞Ѩ~K ° åe—— Jx P*Ï˝ÑO≤ Kå~°∞.
J`«ºO`« ÉÏ^茺`åÉèÏ=O, x~å_»O|~°`«Å∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=zOz# D „H˜Ok Ç≤Ï`À‰õΩÅ Î ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''=∞# „ѨÉ∞íè `«fiOÖ’ U^≥<· å Ǩϟ^• KÕÑ\
¨ #ì˜ U=∞x+≤ J~Ú<å ÉèÏ~åºqÇ‘Ï#∞_≥·
LO>Ë ÃÑo§ KÕã∞¨ HÀ=K«∞Û† ¿ã=‰õΩ_»∞ ÖËHáõ È`Õ XHõ ¿ã=‰õΩ_çfl ÃÑ@∞ìHÀ=K«∞Û† x=ã≤OK«
_®xH˜ WÅ∞¡ ÖËHáõ È`Õ XHõ WO\˜x fã¨∞HÀ=K«∞Û† "åǨÏ#O ÖËHáõ È`Õ XHõ "åǨÏ#O ‰õÄ_®
fã¨∞HÀ=K«∞Û. JO`«‰Ωõ q∞Oz =∞ˆ~ =ã¨∞=Î Ù<≥<· å ã¨OáêkOK«_®xH˜ áêÅÊ_ç`Õ JÖÏO\˜
=∞x+≤ ^˘OQÆQÍ, #=∞‡Hõ„^ÀÇ≤ÏQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å_»∞.—— (Hõ#∞˚Öò J=∂‡Öò)
422 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''J|∂[~ü! h=Ù KåÖÏ |ÅÇ‘Ï#∞_çq. „ѨÉ∞íè `«fi Ǩϟ^• J<Õk ZO`À x*Ï~Úf`À
‰õÄ_ç# =º=Ǩ~°O (J=∂#`ü). P Ǩϟ^•‰õΩ ã¨O|OkèOz# ǨωõΩ¯ ѨÓiÎQÍ x~°fiÇ≤ÏOK«
ÖËx, `«#ÃÑ· "≥∂Ѩ|_ç# ÉÏ^茺`«Å#∞ 㨄Hõ=∞OQÍ <≥~°"Õ~°ÛÖËx =ºH˜ÎH˜ „Ѩà◊Ü«∞k<å#
Jk (f„="≥∞#ÿ ) ѨâßÛ`åÎáêxH˜ HÍ~°}Éè∂í `«=∞=Ù`«∞Ok.—— (Hõ#∞˚Öò J=∂‡Öò)
''^Õ=Ù_»∞ XHõ =∞x+≤x „Ѩ[ʼnõΩ áêʼnõΩ_çQÍ, ã¨O~°H‰∆õ Ωõ _çQÍ KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ J`«#∞
QÆ#Hõ `«# „Ѩ[ŠѨ@¡ „âıÜ∂≥ aèÖÏ+¨`À "åi Éè„í ^Œ`« ã¨O~°H} ∆õ Å ÉÏ^躌 `«#∞ <≥~"° ~Õ Û° Hõ
áÈ`Õ J`«#∞ ã¨fi~°æ ã¨∞"åã¨# Ãã·`O« P™êfikOK«Ö_Ë ∞» .—— (|∞MÏi)
DǨÏnã¨∞efl |\˜ì ^Õâá◊ êÅ# ZO`« x*Ï~Úf, ÉÏ^躌 `«Å`À ‰õÄ_ç# =º=Ǩ~°"∂≥
ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`ÀOk. Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) `«#ÉÏ^躌 `«efl QÆ∞~°∞K Î ãÕ ∞¨ ‰õΩO@∂ F™êi
WÖÏ J<åfl~°∞: ''Ѷ~≤ å`ü #nf~å# XHõ "Õ∞HõÑÅ ≤ ¡ K«zÛѨ_=ç Ù<åfl ^•xfl QÆ∞iOz ‰õÄ_®
^Õ=Ù_»∞ ##∞fl xÅn™êÎ_"Õ ∂≥ #x <å‰õΩ ÉèÜ í ∞« OQÍ LOk.—— (Hõ#∞˚Öò J=∂‡Öò)
Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) "≥Ú^Œ\˜ Ybá¶êQÍ Z#∞flHÀ|_ç#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# WÖÏ
„ѨãO¨ yOKå~°∞: ''„Ѩ[ÖÏ~å! <Õ#∞ g∞HõO>Ë Z‰õΩ¯= „âı+µ¨ _ª flç HÍHõáÈ~Ú<å g∞~°∞ „ѨÉ∞íè `«fi
x~°fiǨÏ}ÉÏ^躌 `« <åHõÑʨ yOKå~°∞. g∞Ö’ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯= |Å=O`«∞_»∞ <Õ#`«xH˜
J`«x ǨωõΩ¯ WÑ≤ÊOK«#O`« =~°‰Ωõ <å^Œ$+≤Ö ì ’ |ÅÇ‘Ï#∞_Õ. g∞Ö’ JO^ŒiHõO>Ë Z‰õΩ¯=
|ÅÇ‘Ï#∞_»∞ <Õ#`«xH˜ J`«xǨωõΩ¯ WÑ≤ÊOK«#O`« =~°‰õΩ <å^Œ$+≤ìÖ’ |Å=O`«∞_Õ.
„Ѩ[ÖÏ~å! <å™ê÷~Ú g∞Ö’ XHõ ™ê^è•~°} =∞x+≤ ™ê÷~ÚHõO>Ë Z‰õΩ¯= HÍ^Œ∞. HÍ|\˜ì
<Õ#∞ ã¨<å‡~°Oæ Ö’ #_»z#O`« HÍÅO g∞~°∞ <å‰õΩ q^èÜ Õ Ú« Öˇ· LO_»O_ç. XHõ"àÕ ◊ <Õ#∞
ã¨<å‡~°Oæ `«ÑÊ≤ #_»=_»O K«∂¿ãÎ g∞~°∞ ##∞fl ã¨iKÕÜ∞« O_ç.—— (JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) QÆ`«OÖ’ =„ã¨Î"åºáê~°O KÕã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. JO^Œ∞=Å¡
PÜ«∞# Ybá¶êQÍ ZxflHõ~Ú# =∞~°∞ã¨\˜ ~ÀA #∞OKÕ Ü«∞^蕄ѨHÍ~°O |@ìÅ=¸@
Éè*í Ï# "Õã∞¨ H˘x |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞. ^•iÖ’ Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) `å~°ãѨ _¨ ç ''g∞iѨÙÊ_»∞
=Úã≤¡OʼnõΩ (^ÕâßxH˜) <åÜ«∞‰õΩ_»Ü«∂º~°∞. g∞H© Ѩx â’aèOK«^Œ∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜
J|∂|Hõ~ü (~°l) ''=∞i <Õ#∞ <å ÉèÏ~åºÑ≤Åe¡ fl ZÖÏ áÈ+≤OK«∞HÀ"åe?—— J<åfl~°∞. ''P
U~åÊ@∞ (=∞# HÀâßkèHÍi) J|∂Lɡ^· • KÕ™êÎ~∞° , Ѩ^OŒ _ç PÜ«∞# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ —— J<åfl~°∞
L=∞~ü (~°). z=iH˜ =ÚǨÏl~ü =Úã≤O¡ ÅÖ’ =∞^躌 `«~Q° uÆ =ºH˜Î ã¨Oáê^Œ##∞ ^Œ$+≤Ö ì ’
ÃÑ@∞ìH˘x Ybá¶ê‰õΩ ã¨O=`«û~åxH˜ ^•^•Ñ¨Ù <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ k~°›"£∞Å∞ (D<å\˜ =∞# ÖˇH¯õ
„ѨHÍ~°O <≥ʼnõΩ ã¨∞=∂~°∞ <åÅ∞QÆ∞ "ÕÅ ~°∂áêÜ«∞Å∞) r`«O x~°~‚ ÚOK«|_çOk.
J~Ú`Õ Ç¨Ï„[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) ~Ô O_Õà§◊ áêÅ# `«~∞° "å`« `«#‰õΩ =∞~°} HÍÅO
ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞, `«# Pã≤Î #∞Oz Zxq∞k "ÕÅ k~°›"£∞Å∞ fã≤ „ѨÉ∞íè `«fi ^è<Œ åQÍ~°O
Ö’ [=∞ KÕÜ∂« Åx gÅ∞<å=∂ ~åâß~°∞. (dÖÏѶ`¨ ü F =ÚÅ∂H˜Ü∞« `ü)
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) F „ѨãO¨ QÆOÖ’ `«#Ǩϟ^•#∞ QÆ∞iOz "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ
J<åfl~°∞: ''g∞ („Ѩ*Ï)^è#Œ O`À <åã¨O|O^èOŒ XHõ J<å^ä^Œ #Œè O`À J`«x ã¨O~°H‰∆õ Ωõ x‰õΩ#fl
ã¨O|O^èOŒ =O\˜^.Õ <Õ#∞ ã≤u÷ Ѩ~∞° _ç<`·≥ Õ WO^Œ∞Ö’ #∞Oz ze¡Q=Æ fi ‰õÄ_® fã¨∞HÀ#∞†
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 423
¿Ñ^Œ"å_ç<`·≥ Õ <å¿ã=‰õΩ ÅaèOKÕ@O`« „ѨuѶŠ¨ "Õ∞ fã¨∞‰õΩO\Ï#∞. g∞ǨωõΩ¯Å∞ H˘xfl
<åÃÑ· L<åfl~Ú. "å\˜x QÆ∞iOz g∞~°∞ ##∞fl _ç=∂O_£ KÕÜ«∞=K«∞Û. g∞ P^•Ü«∞O
#∞O_ç, 'ÃѶ—· (ã¨=∞~°™⁄`«∞)Î ~°∂ѨOÖ’ ^≥=· O g∞H˜zÛ# ã¨OѨ^Œ #∞O_ç („ѨÉ∞íè `«fi) ~Ô "≥#∂º
MÏ`å‰õΩ ~å=Åã≤# ^•xHõO>Ë Z‰õΩ¯= Ѩ#∞flÅ∞ <Õ#∞ =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« #∞. ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«
"≥∞#ÿ O`« Ѩ#∞fl =∂„`«"∞Õ =ã¨∂Å∞ KÕÜ∞« _»O <å ÉÏ^躌 `«. <åKÕuH˜ =KÕÛ ^è<Œ åxfl <Õ#∞
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~q^èŒOQÍ#∞ Y~°∞ÛKÕÜ«∞‰õΩO_® LO_ÕÖÏ g∞~°∞ ##∞fl
J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«=K«∞Û. Wk <åg∞^Œ g∞‰õΩ#fl ǨωõΩ¯.—— (JÖòlǨ^£ Ñ¶Ö ≤ Wò ™ê¡O)
W™ê¡O `«# <åºÜ«∂xfl =∂@ʼnõΩ, ~å`«Å‰õΩ =∂„`«"Õ∞ Ѩiq∞`«O KÕÜ«∞ÖË^Œ∞.
=∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨), PÜ«∞# #Å∞QÆ∞~°∞ „âı+Y ª¨ bá¶êÅ∞ nxfl PK«~} ° ^•fi~å
Ö’HÍxH˜ K«∂Ñ≤OKå~°∞. WÖÏO\˜ ã¨OѶ∞¨ @#Å`À W™ê¡O K«i„`« xO_çáÈ~Ú=ÙOk.
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åHÍÅOÖ’ D~å<£ #∞O_ç L`«~Î å„ѶH≤ Í =~°‰Äõ W™ê¡O
q[Ü«∞Ѩ`åHÍÅ∞ ~Ô Ñ¨~Ô Ñ¨ÖÏ_®~Ú. ã¨=∞~°™⁄`«∞,Î [HÍ`ü, l*Ϻ ~°∂áêÖ’¡ „Ѩu U_»∂
HÀ\Ï¡k k~°›"£∞Å∞ „ѨÉèí∞`«fi ^èŒ<åQÍ~°OÖ’H˜ =zÛ KÕ~°∞`«∞O_Õq. J~Ú#ѨÊ\˜H© P
=∞Ǩ™ê„=∂*Ϻxfl UÖË Ybá¶ê Ѩiã≤u÷ ZO`« ^ŒÜ∞« hÜ«∞OQÍ LO_Õ^À K«∂_»O_ç–
PÜ«∞# XO\˜ÃÑ· Ѩ^Õã≤ J`«∞‰õΩÅ`À ‰õÄ_ç# =Ú`«Hõ|@ìÅ∞, HÍà◊§‰õΩ ziy#
K≥ÑÙ¨ ÊÅ∞, `«Åg∞^Œ zOÑ≤i`«ÅáêQÆ =∂„`«"∞Õ LO_Õq. ™ê=∂#º =Úã≤O¡ ÅÖ’ Ybá¶ê
Z=~À J~°ÉƒË `«~∞° ʼnõΩ, q^Õj ^Ò`«º"Õ`ŠΫ ‰õΩ Z=Ô~<· å K≥¿ÑÊ=~°‰Ωõ `≥e¿ãk HÍ^Œ∞. P
~å*Ïkè~åA ã≤iÜ«∂ Ѩ~º° @#‰õΩ "≥o§ *ˇ~∂° ã¨ÖOË (ɡ`· ∞« Öò=∞dÌã)π Ö’ „Ѩ"tÕ Oz#ѨÙÊ_»∞
JHõ¯_ç „ÔHã· =Ψ ÙÅ∞ Ybá¶ê Z=~À, PÜ«∞# ¿ã=‰õΩ_≥=~À QÆ∞iÎOK«ÖHË áõ ÈÜ«∂~°∞.
Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l), PÜ«∞# ¿ã=‰õΩ_»∞ XO>ˇÃÑ· =O`«∞Å"åiQÍ
‰õÄ~˘Ûx „ѨÜ∂« }O KÕã∂¨ Î #QÆ~O° Ö’ „Ѩ"tÕ OKÕ ã¨=∞Ü«∂xH˜ XO>ˇÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<Õ =O`«∞
¿ã=‰õΩxH˜ =zÛOk. ¿ã=‰õΩ_»∞ ZO`« „|u=∂e<å Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°) q#‰õΩO_®
J`«_çfl XO>ˇÃÑ· ZH˜¯Oz `å#∞ XO>ˇ =Ú‰õΩ`å_»∞ Ѩ@∞ìH˘x HÍe#_»Hõ<Õ #QÆ~°OÖ’
„Ѩ"ÕtOKå~°∞. ™ê÷xHõ =Úã≤¡OÅ∞ PÜ«∞# ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ ã¨ÖÏO KÕã¨∂Î ™êfiQÆuã¨∞ÎO>Ë,
''Uq∞\© W`«<å =Úã≤O¡ Å K«„Hõ=iÎ!—— JO@∂ „ÔHã· =Ψ ÙÅ∞ Pâ◊Û~°ºK«H`˜ ∞« ֡ᷠÈÜ«∂~°∞.
WHõ¯_» XHõ q+¨Ü∞« O „Ѩ™êÎq¿ãÎ ã¨O^Œ~Àƒùz`«OQÍ LO@∞Ok. HÍã¨Î K«i„`« ѨÙ@Å∞
uÑ≤Ê "≥#H˜¯ "≥à◊§O_ç.... ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) J<ÕHõ ~åAÅ`À áê@∞ ~À"£∞ K«„Hõ=iÎH˜
‰õÄ_® âßOuã¨O^Õâ◊O ÖËY ~å~ÚOz ѨOÑ≤# ã¨O^Œ~°ƒùO.
JѨÙÊ_»∞ ~À"£∞ K«„Hõ=iÎ áêÅã‘<Î å Ѩ~º° @#‰õΩ =zÛ *ˇ~∂° ã¨ÖOË Ö’ Py=Ù<åfl_»∞.
J`«#∞ "åºáê~°O HÀã¨O JHõ¯_»‰Ωõ =zÛ# H˘O^Œ~∞° J~°Éò |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ efl Ñ≤eÑ≤Oz
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞, PÜ«∞# =Oâ◊O =ÔQ~· å q+¨Ü∂« efl QÆ∞iOz J_çQÍ_»∞.
"å~°∞ K≥Ñ≤Ê#^•xfl |\˜ì ~À"£∞ K«„Hõ=iÎH˜ =∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
^≥·=„Ѩ=ˆHÎ Jx #=∞‡HõO HõeyOk. JѨÙÊ_»`«#∞ `«# ã≤OǨã¨#O „H˜Ok <ÕÅ "≥·Ñ¨Ù
K«∂Ñ≤ã∂¨ Î ''J~Ú`Õ J`«x ™ê„=∂[ºO WHõ¯_» ^•HÍ qã¨iÎ ã¨∞OÎ k—— J<åfl_»∞.
424 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) QÆ∞iOz# ɡa· Öò Éèqí +¨º"å}˜ "≥Å∞QÆ∞Ö’ P<å_»∞
~À"£∞ K«„Hõ=iÎ K≥ÑÊ≤ # =∂@ Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ#Ö’ x[=∞~ÚOk. PÜ«∞#
ɡ`· ∞« Öò=∞dÌãÖ
π ’ „Ѩ"tÕ OKÕ@ѨÊ\˜H˜ P #QÆ~O° =Úã≤O¡ Å Jnè#OÖ’H˜ =zÛOk. J~Ú#
ѨÊ\˜H© JHõ¯_» W™ê¡O "åºÑ≤Î HÀã¨O ~°HáÎõ ê`«O [~°QÖ
Æ ^Ë ∞Œ . HÍ~°}O HÍe#_»H#õ #QÆ~O° Ö’
„Ѩ"tÕ Oz# P Mbá¶ê J`«ºO`« ÉÏ^躌 `åÉèÏ=O QÆÅ „âıÜ∂≥ ~å[º áêʼnõΩ_»∞ HÍ=_»"∞Õ .
áêʼnõΩŠѨ@¡ „Ѩ[Å "≥·Yi
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=ÙxǨ@¡, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎǨ@¡ q^èÕÜ«µ`Œ HíeyL~_«~_ç. g∞Ö’
=º=ǨO°HOí Öΰ #·ˇ JkèHßO°∞ŠǨ@¡ Hí∂_Í. Jܵ`Ë U^≥<· ® =º=ǨO°~Ö’ g∞=∞^躰 qÇÍ^°~
`ŒÖuˇ `Î Ë ^®xfl uiy ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ Hí∞, PÜ«µ#„Ǩ=HíÎ "≥Ñ· Ù¨ Hí∞ =∞O°ÅÛ~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:59)
=Úã≤~¡ Å∞ SHí=∞`Œº~`À LO_®Åx, rq`Œ~Ö’x „Ǩu O°~Qõ~Ö’ Y∞O∑P<£, ǨÏnã¨∞Å
P[˝Å`À áê@∞ ÇÍi ÃÑ·JkèHßO°∞Å∞ WKÕÛ P[˝efl Hí∂_Í áå>˜~KÍÅx D㨥H˜Î `ˇeÜ«µ
*Ë™ÈÎ~k. D㨥H˜Ö Î ’ ''^Õ=ÙxǨ@¡ q^èÜ Õ µ« `Œ HíeyL~_«~_ç—— J~>Ë Y∞O∑P<£ P[˝Å∞ áå>˜~
KÍÅx† ''„Ǩ=Hí(Î ã¨) Ǩ@¡ q^èÜ
Õ µ« `Œ HíeyL~_«~_ç—— J~>Ë Ç¨Ïnã¨∞ É’^è#° Å∞ J#∞ã¨i~KÍ
Åx JO°÷~. JkèHßO°∞eKÕÛ P[˝Å∞ =∂„`Œ~ D O≥~_ç>˜ "≥Å∞Qõ∞Ö’<Ë L~_Íe.
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£JÉσãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=iÔH<· å
^è~Œ å‡^è~Œ å‡Å ^Œ$ëêìº `«=∞ áêʼnõΩxÖ’ U^≥<· å q+¨Ü∞« O #K«ÛHõáÈ`Õ J`«#∞ ã¨ÇϨ #O
=Ç≤ÏOKåe. <åÜ«∞‰õΩx q^èÕÜ«∞`å Ѩikè #∞O_ç Z=Ô~·<å *Ï<≥_»∞ ^Œ∂~°O |Ü«∞\˜H˜
áÈ~Ú<å J`«#∞ J*Ï˝#Ѩ٠Kå=Ù#∞ H˘x`≥K∞« Û‰õΩ#fl>Ë.¡ —— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi ''g∞
ǨωõΩ¯Å∞ HÍÅ~åÜ«∞|_Õ HÍÅO ã¨g∞ѨOÖ’<ÕLOk. JѨÙÊ_»∞ g∞‰õΩ #K«Ûx q+¨Ü∂« Å∞
‰õÄ_® LO\Ï~Ú—— Jx J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! JÖÏO\˜
Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ =∂‰õΩ g∞ P[˝ Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂
^è•#q∞KåÛ~°∞– ''g∞ÃÑ· W`«~°∞ʼnõΩ#fl ǨωõΩ¯Å∞ g∞~°∞ <≥~°"Õ~°ÛO_ç. g∞ ǨωõΩ¯Å#∞
(P<å\˜ áêʼnõΩÅ∞ <≥~°"Õ~°ÛHõáÈ`Õ "å\˜x) QÆ∞iOz ^≥·"åxfl „áêi÷OK«O_ç. (JѨÙÊ_»∞
^Õ=Ù_»∞ P áêʼnõΩxH˜ ã¨^∞Œ ƒkú<<·≥ å „Ñ¨™êkOK«=K«∞Û ÖË^• J`«_flç Ѩ^gŒ K«∞º`«∞_çfl KÕã≤
g∞ ǨωõΩ¯Å∞ <≥~"° ~ˆÕ Û =∞~À áêʼnõΩ_»fl~Ú<å fã¨∞‰õΩ~å=K«∞Û.)—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl „Ѩ=∂}O
KÕÜ∞« _®xH˜ Ñ≤ez#ѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú PÜ«∞# KÕuÖ’ „Ѩ=∂}O KÕâß=Ú. D „Ѩ=∂}O
Ö’ PÜ«∞# =∂KÕ`« "åQÍÌ#O KÕ~ÚOK«∞‰õΩ#fl q+¨Ü«∂ÅÖ’ P[˝Å∞ qx "å\˜x
áê\˜™êÎ=∞x, Jq =∂‰õΩ #zÛ<å #K«ÛHõáÈ~Ú<å, Hõeq∞Ö’#∂, ÖËq∞Ö’#∂, =∂
ǨωõΩ¯Å∞ HÍÅ~åÜ«∞|_ç<å, Z\˜ì Ѩiã≤÷`«∞Ö’<≥·<å 㨈~ "Õ∞=Ú "å\˜x t~°™ê=Ç≤Ï™êÎ
=∞#fl "åQÍÌ#O ‰õÄ_® LOk. „ѨÉ∞íè `«fi =º=Ǩ~åÅ#∞ QÆ∞iOz „ѨÉ∞íè `åfikèHÍ~°∞Å`À
`«Q=Æ ÙѨ_~» å^Œ#fl "åQÍÌ#O ‰õÄ_® LOk. J~Ú`Õ (áêʼnõΩÅ∞) ã¨`º« =ºuˆ~Hõ HÍ~°ºHõÖÏ
áêʼnõΩ áêÅÊ_ç#ѨÙÊ_»∞ g∞ ^ŒQÆæ~° ^Õ=ÙxH˜ ã¨O|OkèOz# qã¨Ê+¨ì „Ѩ=∂}O, `«y#
x^Œ~≈° <åÅ∞ LO>Ë =∞@∞‰õΩ (g∞~°∞ "åiH˜ `«ÅXQÆ~æ å^Œ∞).—— (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 425
ÃÑ· LÖËY¡ #O QÆ∞iOz W=∂"£∞ #=g (~°ÇϨ ‡) "åºMϺxã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''JkèHÍi
(áêʼnõΩ_»∞) |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ +¨sJ`ü P[˝Å#∞ LÅ¡OѶ∞≤ ã¨∞OÎ >Ë g∞~°∞ K«∂ã¨∂Î =∞ø#OQÍ LO_»
‰õÄ_»^∞Œ . J`«x =ÚO^Œ∞ Ü«∞^•~°O÷ =∂\Ï¡_®e. J~Ú`Õ =Úã≤O¡ áêʼnõΩ_»∞ ^Œ∞~°‡~°∞_æ <·≥ å,
^Ò~°˚#ºÑ¨~°∞_≥·<å J`«xÃÑ· u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. Wk Ü«∂=`«∞Î ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ UHÍaè
„áêÜ«∞O. nxH˜ „Ѩ=∂}OQÍ J<ÕHõ ǨÏnã¨∞Å∞ L<åfl~Ú. JnQÍHõ ˆH=ÅO ^Œ∞~å‡~°∞æ_»#fl
HÍ~°}O`À <åÜ«∞‰õΩ_çfl Ѩ^qŒ #∞O_ç `˘ÅyOK«‰Äõ _»^xŒ , Ѩ^qŒ #∞O_ç `˘Åy¿ãÎ HõÖ’¡ÅO,
~°HõÎáê`«O [iˆQ „Ѩ=∂^ŒO LO@∞O^Œx ‰õÄ_® ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ Jaè„áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.——
MÏr JÜ«∂*ò (~°ÇϨ ‡) Dq^èOŒ QÍ "åºMϺxOKå~°∞: ''<åÜ«∞‰õΩ_»∞ #=∂*ò KÕÜ∞« _»O
=∂<Õ¿ãÎ ÖË^• ^èŒ~°‡OÖ’ H˘`«Î áÈHõ_»Å∞ (a^£J`üÅ∞) „Ѩ"Õâ◊ÃÑ_ç`Õ J`«_çfl Ѩ^Œq #∞O_ç
`˘ÅyOK«=K«∞Û. Jqâßfi㨠"≥·Yi J=ÅOa¿ãÎ J`«xH˜ q^èÕÜ«∞`« K«∂Ѩ‰õÄ_»^Œ∞. JO`ÕQÍHõ
JÖÏO\˜ <åÜ«∞‰õΩ_çfl `«Hõ∆}"Õ∞ Ѩ^Œq #∞O_ç `˘ÅyOz J`«x ™ê÷#OÖ’ <åºÜ«∞jÅ∞_≥·#
<åÜ«∞‰õΩ_çfl xÜ«∞q∞OK«∞HÀ"åe. Wk "åi q^è∞Œ ºHõ^Î ~Œè ‡° O. J`«_flç `˘ÅyOKÕ â◊HΘ ÖË#ѨÙÊ_»∞
J`«x ~å[ºO #∞O_ç "Õˆ~ „áêO`åxH˜ =Å㨠áÈ"åe. ^Õ=Ù_Õ ã¨~°fiA˝_»∞.——
Ǩτ[`ü =ÚP*ò (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞– ''HÍ#∞HõÅ∞,
áêi`À+≤HÍÅ∞ "å\˜ Jã¨Å∞ ™ê÷~ÚÖ’ LO>Ë "å\˜x g∞~°∞ ã‘fiHõiOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ
Jq ÅOK«OQÍ =∂i g∞KÕ`« ^è~Œ ‡° =ºuˆ~Hõ Ѩ#∞Å∞ KÕ~ÚOK«_®xH˜ W=fi|_ç`Õ =∂„`«O
"å\˜x g∞~°∞ fã¨∞HÀHõO_ç. ¿Ñ^ŒiHõO q∞=∞‡efl "å\˜x fã¨∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕã∞¨ OÎ k. *Ï„QÆ`!Ϋ
WѨÙÊ_»∞ W™ê¡g∞Ü«∞=º=ã¨÷ <≥ÅH˘xLOk. g∞~°∞ ^≥=· „QÆO^äOŒ (Y∞~üP<£) „ѨHÍ~°O #_»K∞«
HÀO_ç. q#O_ç! ^≥=· „QÆO^äOŒ , ~å*ϺkèHÍ~°O Ѩ~㰠ʨ ~°O q_çáÈ`å~Ú. (JO>Ë „‰õÄ~° áêÅ
‰õΩÅ∞ W™ê¡O ^è~Œ ‡° Ѩikè #∞O_ç ~å*ϺkèHÍ~åxfl "Õ~∞° KÕ™êÎ~#° fl =∂@.) JѨÙÊ_»∞ g∞~°∞
^≥=· „QÆO^ä•<Õfl JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x LO_®e. q#O_ç! g∞ HÀã¨O („Ѩ`ºÕ Hõ) K«\ÏìÅ∞ xi‡OKÕ
áêʼnõΩÅ∞ g∞ÃÑ· ÃÑ`«#Î O =Ç≤Ï™êÎ~∞° . g∞~°∞ QÆ#Hõ "åi K«\ÏìÅ∞, x~°Ü ‚ ∂« Å∞ XѨÙʉõΩO>Ë
"å~°∞ q∞=∞‡efl JѨ=∂~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ fã≤HÔ àÏÎ~∞° . XѨÙÊHÀHõáÈ`Õ Ç¨Ï`«=∂~°∞Û`å~°∞.——
J#∞K«~°∞Å∞ D =∂@ qx 'JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷u =¿ãÎ "Õ∞=Ú UO K≥Ü«∂ºÅ—x
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ g∞~°∞ D™ê „Ѩ=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï)
J#∞K«~°∞Å∞ KÕã≤#>Ë¡ KÕÜ«∂e. "å~°∞ ~°OáêÅ`À HÀÜ«∞|_®¤~°∞, Li fÜ«∞|_®¤~°∞.
(J~Ú<å "å~°∞ J^èŒ~å‡xH˜ `«Å =OK«ÖË^Œ∞.) ^Õ=ÙxH˜ Jq^èÕÜ«ÚÖ~Ú rqOK«_»O
HõO>Ë ^Õ=ÙxH˜ q^èÜ Õ Ú« Å~Ú rqOK«_"» ∞Õ =∞Ozk—— Jx J<åfl~°∞. (`«„ÉÏx)
77. W™ê¡OÖ’ <åºÜ«∞=º=ã¨÷
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! <®ºÜ«∂xH˜ Hí@∞ì|_ç L~_«~_ç. ã¨fiÜ«µ~Qå g∞Hí∞Qåx, g∞ `Œe¡
^°~„_«∞ÅHí∞Qåx ÖË^® g∞ |~^è°∞=ÙÅHí∞Qåx #+¨ì~ ÇÍ>˜e¡<® 㨈~ ^Õ=Ùx H’ã¨~ x["≥∞ÿ#
™®Hí∆º~ W=fi~_ç. HíH˜∆^®O°∞_«∞ ^è°xHí∞_≥·<®, ¿Ñ^°ÇÍ_≥·<® ÇÍi q+¨Ü«µ~Ö’ g∞Hí~>Ë ^Õ=Ù_Ë
ZHí∞¯= „âıÜ∂ˇ aèÖÏ+≤. Hí#∞Hí g∞O°∞ g∞ =∞<ÀÇÍ~Kèe« fl J#∞ã¨i㨥Π<®ºÜ«∂xH˜ uÖ’^°HßÅ∞
W=fiHí~_ç. XHí"Õà◊ g∞O°∞ q+¨Ü«∂xfl =„H©Híi¿ãÎ ÖË^® x*Ïxfl ^®@"Õ¿ãÎ g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í
^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞xã¨∞Î~>Ï_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:135)
426 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''qâßfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=ÙxH’ã¨~ hfx*ÏܵfÅHí∞ Hí@∞ì|_çL~@¥, <®ºÜ«µ"≥∞#ÿ ™®Híº∆ ~
W=fi~_ç. W`ŒO°∞ÅǨ@¡ qO’^è°~ L<®flã¨OÕ g∞O°∞ <®ºÜ«∂xH˜ uÖ’^°HßÅ∞ W=fiHí∂_«^°∞.
ZÅ¡ÇC¨ _«¥ <®ºÜ«µ~Qå<Ë =º=ǨÏi~KÍe. ^≥=· cèuǨO®Ü«µ}`Œ J~>Ë J^Õ. (Y∞~üP<£.5:8)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<Õ#∞ g∞=∞^躌 <åºÜ«∞O KÕ‰Äõ ~°Û_®xH˜ ѨOѨ|_®¤#∞.——
''Z=Ô~<· å F *Ï<≥_∞» Éè∂í q∞ J~Ú<å |Å=O`«OQÍ ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ J`«x
"≥∞_»Ö’ U_»∞ Éè∂í =∞O_»ÖÏÅ HõO~îá° êâ◊O "Õ™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^#Œä O: F~ÀA ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) `«=∞WO\˜ ã¨g∞ѨOÖ’
Z=~À áÈ\Ï¡_∞» HÀ=_»O qx |Ü«∞\˜H˘KåÛ~°∞. PÜ«∞# ("åi#∞^ÕtÌ Oz) WÖÏ J<åfl~°∞–
''QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀO_ç! <Õ#∂ =∂#==∂„`«∞_Õfl. <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ U^≥<· å =º=Ǩ~°O f~°∞Ê HÀã¨O
=¿ãÎ, XHõ=~°æO `«# „Ѩ`«ºi÷ =~°æOHõ<åfl Z‰õΩ¯= "åHÍÛ`«∞~°ºO HõÅ"å_≥·=ÙO>Ë J`«#∞
x["Õ∞ K≥|∞`«∞<åfl_»x ÉèÏqOz <Õ`x« H˜ J#∞‰õÄÅOQÍ fiÊKÕÛ J=HÍâ◊=ÚOk. XHõ"àÕ ◊
ZѨÙÊ_≥<· å WÖÏ [iy`Õ, LÉèÜ í ∞« =~åæÖ’¡ XHõ`x« "≥Ñ· Ù¨ ^è~Œ ‡° O L#flѨÊ\˜H© <Õ#∞ ~Ô O_»=
=ºH˜ÎH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ fiÊ=fi_»O [iy`Õ QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀO_ç! <åf~°∞Ê =Å¡ ÅaèOz#
(SÇ≤ÏHõ) „ѨÜ≥∂[#O (Ѩ~°Ö’HõOÖ’) #~°HÍyflQÍ =∂~°∞`«∞Ok. WHõ W+ì̈"≥∞ÿ#"å~°∞ P
#~°HÍyflx fã¨∞HÀ=K«∞Û ÖË^• ^•xH˜ ^Œ∂~°OQÍ LO_»=K«∞Û.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=∞Hͯ֒ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ H˜ f~°∞ÊHÀã¨O XHõ =º=Ǩ~°O =zÛOk. =∞Y∂˚"∞£
`≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# á¶êu=∂ a<£Î Jã¨^£ J<Õ „ã‘Î ^˘OQÆ`#« O KÕã≤ Ѩ@∞ì|_çOk. ^è~Œ ‡° âߢã¨OÎ
¢Ñ¨HÍ~°O P"≥∞‰õΩ ǨÏã¨YÎ O_»#tHõ∆ Ѩ_∞» `«∞Ok. HÍx P"≥∞ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ
¢Ñ≤Ü∞« J#∞K«~∞° _≥#· ǨϢ[`ü L™ê=∂ a<£ *ˇ^· £ (~°l) ^•fi~å ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ~ÚOK«∞HÀ=
_®xH˜ =KåÛ~°∞. L™ê=∂ (~°l) ǨÏã¨YÎ O_»# tHõ∆ #∞O_ç P"≥∞#∞ `«ÑÊ≤ OK«=∞x =∞#q
KÕâß~°∞. D =∂@ q#QÍ<Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚYO *Ë=ÙiOzOk.
''Uq∞\©? #∞=Ùfi <å ^ŒQÆæ~° ^Õ=Ù_»∞ x~°‚~ÚOz# tH∆Í㨇$u q+¨Ü«∞OÖ’ ã≤á¶ê~°ã¨∞
KÕÜ∞« _®xH˜ =KåÛ"å!—— J<åfl~°∞ PÜ«∞# Liq∞K«∂ã¨∂.Î ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! (`«Ñʨ ~Ú áÈ~ÚOk.)
<å áêѨHõ∆=∂Ѩ} HÀã¨O ^≥·"åxfl ¢áêi÷OK«O_ç—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü L™ê=∂ (~°l).
P `«~åfi`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨[Å#∞ ã¨=∂"ÕâÑ◊ ~¨ z ° WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞‰õΩ ѨÓ~°fiO
LO_ç# *Ï`«∞Å∞ ¿Ñ~°∞ѨÅ∞‰õΩ|_»∞Å∞ QÆÅ L#fl`« =Oâ◊ã¨∞÷_≥=Ô~·<å ^˘OQÆ`«#O KÕ¿ãÎ
J`«xH˜ tHõ∆ qkèOK«‰Ωõ O_® =^ŒeÃÑ>Ë"ì å~°∞† J^Õ |ÅÇ‘Ï# =~°Oæ ÖË^• ¿Ñ~°∞ѨÅ∞‰õΩ|_»∞Å∞
ÖËx =∞x+≤ ^˘OQÆ`#« OKÕ¿ãÎ =∂¢`«O tHõ∆ qkèOKÕ"å~°∞. D HÍ~°}OQÍ<Õ P<å\˜ *Ï`«∞Å∞
<åâ◊#=∞Ü«∂º~Ú. <å¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ =ÚǨÏ=∞‡^£
‰õÄ`«∞~°∞ á¶êu=∂ ^˘OQÆ`«#OKÕã≤<å <Õ#∞ P"≥∞ KÕux ‰õÄ_® #iˆH™êÎ#∞.——
`«~∞° "å`« PÜ«∞# ^˘OQÆ`#« O KÕã#≤ P ¢ã‘HÎ ˜ ǨÏãÎ̈YO_»# tHõ∆ qkèOKå~°∞. "≥O@<Õ
^•xfl J=∞Å∞Ѩ~°K«_»O ‰õÄ_® [iyOk. D ã¨OѶ¨∞@#`À <Õ~°¢Ñ¨=$uÎHõÅ W`«~°∞Å∞
‰õÄ_® J<ÕHõ=∞Ok `«=∞ #_»=_çHõ#∞ ã¨ik^Œ∞ÌH˘x W™ê¡O‰õΩ KÕ~°∞=~ÚáÈÜ«∂~°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤¡O `«k`«~° ǨÏnã¨∞„QÆO^ä•Å P^è•~°OQÍ)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 427
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ<åÖ’x H˘xfl ã¨OѶ¨∞@#efl QÆ∞iOz `≥Å∞ã¨∞‰õΩO^•O–
DlѨÙì QÆ=~°fl~ü J~Ú# Ǩτ[`ü J„"£∞ a<£ Pãπ (~°l) ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J|∞ÌÖÏ¡ a<£
J„"£∞ (~°l) XHõ =ºH˜Îx H˘\Ïì~°∞. P =ºH˜Î Ybá¶ê ^Œ~åƒ~°∞Ö’ Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕ¿ãΠǨτ[`ü
L=∞~ü (~°l) J`«x KÕ`«<Õ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l)#∞ H˘~°_® ^≥|ƒÅ∞ H˘\˜ìOKå~°∞.
DlѨÙì QÆ=~°fl~ü Ǩτ[`ü J„"£∞ a<£ Pãπ (~°l) ^ŒQÆæ~° KåÅ ^èŒ#O áÈQÆ~ÚLO^Œx
P~ÀѨ} ~å=_»O`À Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ''QÆ=~°fl~ü Ѩ^ŒqH˜ ѨÓ~°fiO g∞ ^ŒQÆæ~° WO`«
^èŒ#O LO_Õk HÍ^Œ∞, WѨÙÊ_ô ^èŒ#O g∞‰õΩ ZHõ¯_»∞flOz =zÛO^Œ——x q=~°} HÀ~°∞`«∂
PÜ«∞#‰õΩ ÖËY ~åâß~°∞. ^•xH˜ Ǩτ[`ü J„"£∞ a<£ Pãπ (~°l) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''<å
~å„+¨ìO ™ê~°=O`«"≥∞ÿ# „áêO`«O. JOKÕ`« <å ^ŒQÆæ~° <å Y~°∞ÛÅ∞ áÈ#∞ KåÖÏ _»|∞ƒ
q∞QÆ∞Å∞`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) D ã¨=∂^è•#O`À ã¨O`«$Ñ≤Î K≥O^ŒHõ
qKå~°} HÀã¨O =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ =∞ã≤¡=∂‰õΩ ã¨~åfikèHÍ~°ezÛ DlѨÙì ѨOáê~°∞. =ÚǨÏ
=∞‡^£ (~°l) DlѨÙì "≥o§ J„"£∞ a<£ Pãπ (~°l) QÆ`« Pã≤Î qÅ∞"≥O`À, ^•xÃÑ· ZO`«
P^•Ü«∞O =ã¨∞ÎO^À ÖˇHõ¯Hõ\˜ì J^ŒO`å áÈQÍ q∞ye# ^èŒ<åxfl [ѨÙÎ KÕã¨∞H˘x „ѨÉèí∞`«fi
^èŒ<åQÍ~°OÖ’ [=∞KÕ™êÎ~°∞. ZO`À qâßÅ"≥∞ÿ# ~å„ëêìxH˜ QÆ=~°fl~ü J~Ú# J„"£∞ a<£
Pãπ (~°l) W^ŒO`å K«∂ã≤ ‰õÄ_® <À~°∞ "≥∞^ŒÑ¨ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞.
Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°) ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J|∂ÃãǨ‡ XHõ™êi =∞^ŒºO ¿ãqOz ™ê^è•~°}
<Õ~ã° ∞¨ _÷ Ö
ç Ï Ñ¨@∞ì|_ç fã¨∞‰õΩ~å|_»`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) J`«xH˜ Z#Éè̌·
H˘~°_® ^≥|ƒÅ∞ `«ye™êÎ~°∞. Hõ#flH˘_»∞Hõx ‰õÄ_® HõxHõiOK«‰õΩO_® W`«~° <Õ~°ã¨∞÷ʼnõΩ
H˘\ì̃#>Ë¡ QÆ\Qì̃ Í<Õ H˘\Ïì~∞° . P ^≥|ƒÅ‰õΩ `åà◊ÖHË õ P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ „áê}O =^Œ∞Å∞`å_»∞.
|„™ê QÆ=~°fl~ü Ǩτ[`ü =Úw~å a<£ ëêÉÏ (~°l)‰õΩ XHõ „ã‘Î`À J„Hõ=∞ ã¨O|O^èŒO
U~°Ê_çO^Œx Ybá¶ê ^Œ~åƒ~°∞Ö’ P~ÀѨ} =zÛOk. Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) "≥O@<Õ
J|∂=¸™ê J+πJi (~°l)x Ñ≤eÑ≤Oz ''|„™êÖ’ Ã+·`å<£ x"åã¨O U~°Ê~°K«∞‰õΩ<åfl_»∞.
g∞~°Hõ¯_çH˜ áÈ~Ú Ñ¨iã≤÷u ѨijeOz ™ê‰õ∆ΩÅ`Àã¨Ç¨ =Úw~å#∞ =∞n<å ѨOѨO_ç——Jx
P^ÕtOKå~°∞. D P[˝ „ѨHÍ~°O =Úw~å (~°l) =∞n<å ѨOѨ|_»`å~°∞. <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’
qKå~°} „áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. HÍx #Å∞QÆ∞~°∞ ™ê‰õ∆ΩÖ’¡ XHõ ™êH˜∆ `å<å „ã‘Îx ã¨iQÍæ
K«∂_»ÖË^Œx K≥ѨÊ_»O`À <Õ~°O ~°∞A=Ù HÍÖË^Œ∞. ^•O`À Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) Ǩτ[`ü
=Úw~å (~°l)#∞ q_»∞^ŒÅ KÕ™êÎ~°∞. q_»∞^ŒÅ KÕã¨∂Î ''™êHõ∆ºO ѨÓ~°Î~Ú`Õ (<Õ~å~ÀѨ}
x[=∞x `ÕÖËÎ) <Õ#∞ g∞‰õΩ tÖÏtHõ∆ qkèOz ǨÏ`«=∂ˆ~Û"å_çfl—— Jx J<åfl~°∞.
Ǩτ[`ü =Úw~å (~°l) „Ѩ=HõÎ =ÚYºJ#∞K«~°∞Ö’¡ XHõ~°∞. ~å[H©Ü«∞OQÍ, Ü«Ú^Œú
Ѩ~°OQÍ W™ê¡O‰õΩ Q˘Ñ¨Ê ¿ã=Å∞ JO^Œ*Ëâß~°∞. P<å\˜ Jˆ~aÜ«∂Ö’ #Å∞QÆ∞~°∞ „Ѩ=ÚY
Ü«Ú^Œ=ú ӺǨÏHõ~Ö Î° ’ DÜ«∞# XHõ~∞° . Dq^èOŒ QÍ Ç¨Ï„[`ü =Úw~å Q˘Ñ¨Ê „Ѩ*Ï<åÜ«∞‰õΩxQÍ,
Ü«Ú^Œú `åO„u‰õΩxQÍ, |„™ê~å„+¨ì QÆ=~°fl~üQÍ ¿Ñ~°∞QÍOKå~°∞. HÍx J"Õg W™ê¡g∞Ü«∞
<åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ PÜ«∞#‰õΩ U=∂„`«O LѨÜ≥∂QÆѨ_»ÖË^Œ∞.
Ybá¶ê Ǩτ[`ü Je (~°l) ~å[^è•x #∞O_ç ã≤Ñ‘Êù<£ Ü«Ú^•úxH˜ |Ü«∞Å∞ ^Õ~°∞`«∂
Ü«Ú^ŒúHõ=K«O HÀã¨O "≥uH˜`Õ HõxÊOK«ÖË^Œ∞. Ü«Ú^ŒúO #∞Oz uiQ˘zÛ#ѨÙÊ_»∞ K«∂¿ãÎ
428 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Jx XHõ Ü«¸^Œ∞_ç ^ŒQÆæ~° HõxÊOzOk. Ǩτ[`ü Je (~°l) P Ü«¸^Œ∞_çfl `«# Hõ=K«O
QÆ∞iOz J_çy`Õ Jk `«#^Õ#x, `«#^ŒQ~æÆ ° ZѨÊ@∞flOKÀ LO^Œx J`«#∞ |∞HÍ~ÚOK«_®
xH˜ „ѨÜ∞« uflOKå_»∞. Ü«¸^Œ∞_»∞ J|^Œ=ú ∂_»∞`«∞#fl@∞¡ Je (~°l) „QÆÇÏ≤ OKå~°∞. J~Ú<å
PÜ«∞# `«# Ybá¶ê Ѩ^Œq`À JkèHÍ~° ^Œ∞ifixÜ≥∂QÍxH˜ áêÅÊ_»‰õΩO_® XHõ ™ê^è•~°}
=Ú^•Ì~Ú =∂kiQÍ <åºÜ«∞™ê÷<åxH˜ "≥o§ J`«xÃÑ· Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕâß~°∞.
<åºÜ«∞=¸iÎ ~å*Ϻkè<Õ`«#∞ K«∂ã≤ Q“~°qã¨∂Î ÖËz xÖ’ÛÖË^Œ∞, u~°∞QÆ∞ÖËx
PÜ«∞# JkèHÍ~åxH˜ ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç ‰õÄ_® PÜ«∞#‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ fiÊ=fiÖË^∞Œ . ™ê^è•~°}
„Ѩ[Å#∞ qKåiOz#>Ë¡ Ybá¶ê#∞ ‰õÄ_® qKåiã¨∂Î ''D Hõ=K«O g∞^Õ#x ~°∞A"Õq∞\©?——
Jx „ѨtflOKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ Ǩτ[`ü Je (~°l) `«# ¿ã=‰õΩ_»∞ YO|~üx, `«# ‰õΩ=∂~°∞_»∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞#=_≥·# W=∂"£∞ ǨïÃã·<£ (~°l)x ™ê‰õ∆ΩÅ∞QÍ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ\Ïì~°∞.
<åºÜ«∞=¸iÎ P ™ê‰õ∆Ωefl K«∂ã≤ ''ǨïÃã·<£ (~°l) g∞ ‰õΩ=∂~°∞_Õ QÆ#Hõ PÜ«∞#
™êHõº∆ O #=∞‡^Œy#k HÍ^Œ∞. `«O„_ç JaèÜ∂≥ QÍxH˜ H˘_»∞‰õΩ ™êH∆ͺxfl JOwHõiOK« ÖË=Ú——
JO@∂ Ybá¶ê ™êH∆ͺÅ#∞ „`Àã≤ÑÙ¨ KåÛ_»∞. áêѨO! Ybá¶êQÍi Hˆ ã¨∞ gyáÈ~ÚOk. J~Ú`Õ
D =º=Ǩ~°O, <åºÜ«∞"≥·Yi K«∂ã≤# P Ü«¸^Œ∞_»∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ aQÆæ~°QÍ WÖÏ
J<åfl_»∞: ''<Õ#∞ JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) P ^Õ=Ùx
„Ѩ=HõÎ Jx ™êHõº∆ q∞ã¨∞<Î åfl#∞. U ^è~Œ ‡° OÖ’ WÖÏO\˜ <åºÜ«∞O LO^À J^Õ ã¨`º« ^è~Œ ‡° O.——
(Ãã·Ü«¸u–dÖÏѶ¨`ü F=ÚÅ∂H˜Ü«∞`ü)
''=ÚǨÏ=∞‡^£! ^Õ=Ù_«∞ hHí∞ K«¥Ç≤#=∂O°~æ J#∞ã¨i~z h=Ù „Ǩ[Å =º=ǨO®Å∞
Ǩi+¨¯i~K«_ÍxH˜ "Õ∞=Ú ã¨`ŒºÑ¨Ói`Œ"≥∞ÿ# „Qõ~^äŒO hÃÑ· J=`Œi~Ǩ*ËâÍO. Hí#∞Hí h=Ù
huÖËx ÇÍi"≥Ñ· Ù¨ xÅ|_ç ÇÍk~K«H∞í .—— (Y∞~üP<£.4:105)
''Z=Ô~<· ® U^≥<· ® <ËO~° KÕã≤ ^®xfl UáåǨ~ ZO°Qxõ J=∂Ü«µHí∞xÃÑ· "≥∂Ç≤`,Ë WHí
J`Œ#∞ ÃÑ∞¶ ÏO°"∞≥ #ÿ JǨx~^°#∞, ã¨Ê+¨"ì ∞≥ #ÿ áåáåxfl =¸@Hõ@∞ìH∞í #fl>Ë.¡ —— ((4:112)
''h „ǨÉ∞íè =Ù ™®H˜!∆ ÇÍO°∞ `Œ=∞ qÇÍ^®Å Ǩi뮯O°~ H’ã¨~ x#∞fl <®ºÜ«µxOÕ`‚ QŒ å
J~wHíi~z, "å\˜ÃÑ· hqKÕÛ fO°∞ÊǨ@¡ U=∂„`Œ~ `Œ@Ǩ>Ïܵ~K«Hí∞~_Í P™®~`Œ~
ã‘fiHíi~K«#~`Œ =O°H∂í ÇÍO°∞ x["≥∞#ÿ qâÍfiã¨∞Å∞ HßÖËO∞° .—— (Y∞~üP<£–4:65)
=∞n<®Ö’ |+‘O∑ J<Õ =Úã≤~¡ =∞~À=Úã≤~¡ Hí∞ K≥~k# Ü«µ∞^°Hú =í K«O ^˘~ye~KÍ_«∞.
JkèHßO°∞Å∞ ^®xfl PO®fÜ«µ_ÍxH˜ „Ǩܵ« ufl~z#ǨC_«∞ |+‘O∑ ^•xfl "≥O@<Õ XHí Ü«µ¥^°∞x
WO\’¡ ^®zÃÑ>Ïì_«∞. Hí=K«~ Ü«µ[=∂x |+‘O∑ g∞^° J#∞=∂#~ "≥e|∞KÍÛ_«∞. JǨC_«∞
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) Hí=K«~ ã¨~Qõu J_çy`Ë |+‘O,∑ J`Œx |~^è∞° =ÙÅ∞ Hí∂_«|Å∞HÁ¯x ^˘~Qõ`Œ
<®xfl P Ü«µ¥^°∞xÃÑ·H˜ <ˇ>˜ì"ÕâÍO°∞. Ü«µ¥^°∞_çfl qKÍi¿ãÎ `Í<ËáåǨ~ ZO°Qõ#<®fl_«∞.
Jܵ`Ë |+‘O∑ |~^è°∞=ÙÅ~`Í |+‘O∑ "≥·Ñ¨Ù# =HßÖÏΠѨÙK«∞ÛHÁx P Ü«µ¥^°∞_«∞
^≥=· „Ǩ=Hí#Î ∞ xO®Híi~z# JqâÍfiã≤ Jܵ#~^°∞# J`Œx =∂@Å∞ #=∞‡Hí∂_«^x° , `Í=Ú
K≥|∞`Œ∞#fl^Õ x[=∞x ÇÍk~KÍO°∞. DÇÍ^°# q#fl ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) |+‘O∑Hí∞ J#∞Hí∂Å~Qå
fiÊ=fi_ÍxH˜ ã≤^=ú° ∞Ü«∂ºO°∞. Pã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ 4:105-113 㨥Hí∞Å
Î ∞ J=`Œi~KÍܵ. JǨC_«∞
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) P =Úã≤¡~Hí∞ =ºuOÕHí~Qå, Ü«µ¥^°∞xH˜ J#∞Hí∂Å~Qå fiÊKÍÛO°∞.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 429
H’O°∞Hì ∞í Híà∞◊ §~_«=#fl ã¨~Qõu J~^°iH© `ˇeã≤~^Õ. <®ºÜ«∂kèHßi Hˆ ã¨∞ Ǩi뮯O°OÖ’
Z~`Œ ã¨=∞O°∞÷_≥·<å =Ú~^°∞Hí∞ =zÛ# ™®H∆ߺÅ∞, ÇÍ^°#Å#∞ |>Ëì fiÊ=fiQõÅ_«∞. =∞`Œ~
=Úã¨∞Qõ∞ HíÇC¨ Hí∞#fl ^°∞O®‡O°∞Åæ #∞ Qõ∞iÎ~K«_~« KÍÖÏ Hí+Oì¨ . J~KÕ`« W™®¡g∞Ü«µ áåÅ#Ö’
XH’¯™®i J=∂Ü«µHí∞Öˇ·# =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞Å∞ Ãã·`Œ~ tHí∆Hí∞ Qõ∞O°Ü˵º „Ǩ=∂^°~ L~@∞~k.
JÖÏ~>˜ ã≤u÷ Ö’ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) J<®ºÜ«∂xH˜ áåÅÊ_Ë =Úã≤~¡ Å#∞ ÃÇÏK«Ûi㨥ΠWÖÏJ<®flO°∞:
''Z=O≥·<® XHí =Úã≤¡~ X_«~|_çHí^®O°∞_≥·# =Úã≤¡"Õ∞`ŒO° áœO°∞xÃÑ· ^ÒO°˚#º~
KÕã<≤ ®, J`ŒxǨÏHí∞¯ Hß*Ëã<≤ ®, J`Œx â◊HHΘ q˜ ∞~z# ÉèÏO°~ "Õã<≤ ®, ÖË^® J`Œx =ã¨∞"Î Õ
^≥<· ® |Å=~`Œ~Qå fã¨∞Hí∞<®fl „ǨàÜ ◊ µ« k<®# ^≥=· <®ºÜ«µ™®÷#~Ö’ [iQÕ qKÍO°}Ö’
<Ë<å =Úã≤¡"Õ∞`ŒO°∞x `ŒO°Ñ¶¨Ù# <®ºÜ«µÇÍkQå xÅ|_«`Í#∞.—— (J|¥^®=Ó^ü)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(<åºÜ«∂)JkèHÍi `«# (*Ï˝#)Ѩikè "Õ∞~°‰Ωõ â◊H=Θ OK«#
ÖˉΩõ O_® Hõ$+≤ KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ ã¨~Ô #· f~°∞Ê "≥Å∞=_ç`Õ J`«xH˜ ~Ô \˜Oì Ѩ٠ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.
XHõ"àÕ ◊ `«ÑÙ¨ Ê_»∞ f~°∞Ê "≥Å∞=_ç`Õ JѨÙÊ_»`x« H˜ UHõÑÙ¨ }ºO Åaèã∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏi)
(`˘e „âı+ª¨ Ybá¶ê) Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°) #[™êÎ<Ö £ ’ (<åºÜ«∞=¸iΠǨϟ^•Ö’)
L#fl `«# ‰õΩ=∂~°∞xH˜ WÖÏ L`«Î~°O ~åâß~°∞: ''<åºÜ«∂kèHÍi HÀѨOQÍ L#flѨÙÊ_»∞
W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅ Î =∞^躌 L#fl q"å^ŒO QÆ∞iOz fiÊ=fi_»O J`«xH˜ `«Q^Æ xŒ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) „Ѩ=zã¨∞OÎ _»QÍ <Õ#∞ q<åfl#∞. HÍ|\˜ì h=Ù HÀѨOQÍ L#flѨÙÊ_»∞ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅ Î =ºH˜HÎ ˜ ã¨∞nO°… *ˇÅ · ∞tHí∆ qkè~KÍe† J`Œ#∞ J|núH∞í _«x „ǨKÍO°~ KÕÜ∂« e—— J<®flO°∞.
=∞^躌 q"å^ŒO QÆ∞iOz Z#fl\˜H© fiÊ=fi‰õΩ.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
<®ºÜ«∂kèHßi <ËOã° ∞¨ _÷ ç Ǩ@¡ ^°Üµ« `À ÖËHí "≥∞`ŒHí "≥Y· i`À ^Õ=Ù_«∞ xO°Ü ‚ µ~z#
tHí#∆ ∞ U=∂„`Œ~ `Œy~æ K«H∂í _«^∞° . JÖÏQÕ <ËOã° ∞¨ _÷ ç Ǩ@¡ Híi#î "≥Y· i`À ^≥=· xs‚`Œ tHí#∆ ∞
U=∂„`Œ~ ÃÇÏzÛ~K«_ÍxHí∂¯_Í gÖË^¡ ∞° . nxfl Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ K≥áåÊO°∞:
''„ǨàÜ◊ µ« k<®# xs‚`tŒ HíÖ∆ ’ XHí HÁO°_Í^≥|ƒ `Œy~æ z tHíq∆ kè~z# <®ºÜ«∂kèHßix
„Ǩ"Õâ◊ÃÑ_ÍÎO°∞. ''WÖÏ Z~^°∞Hí∞ KÕâÍ=——x J_«∞Qõ∞`Í_«∞ (^Õ=Ù_«∞). ^®xHõ`Œ#∞ ''g∞
^®ã¨∞ÅÃÑ· HíxHíO~° `À WÖÏ KÕâÍ#——~>Ï_«∞. ''h=Ù ÇÍi q+¨Üµ« ~Ö’ <®Hí~>Ë ZHí∞¯=
^°Ü∂« =∞Ü«µ∞_«"á·≥ ÈÜ«∂ÇÍ?—— JO\Ï_«∞ ^Õ=Ù_»∞. `ŒO∞° ÇÍ`Œ ''W`Œ_flç fã≤Ho≥ § #O°H~í Ö’
Ǩ_ËÜ«µ~_»——x P[˝=Ù`Œ∞~k. xs‚`ŒtHí∆ Hí~>Ë XHí HÁO°_Í^≥|ƒ ZHí∞¯= tHí∆ qkè~z#
=∞~À <®ºÜ«∂kèHßix „Ǩ"Õâ◊ÃÑ_ÍÎO°∞. ''hqÖÏ Z~^°∞Hí∞ KıâÍ=?——x J_«∞Qõ∞`Í_«∞
^Õ=Ù_«∞. ^®xHí`#Œ ∞ ''„Ǩ[Å∞ h Jq^èÜ Õ µ« `Œ#∞ =∂#∞Hí∞~>ÏO°x WÖÏ KÕâÍ#——~>Ï_«∞.
''ÇÍi q+¨Ü«µ~Ö’ h=Ù <®Hí~>Ë ZHí∞¯= `ˇeqQõÅÇÍ_«ÇÍ?—— J~>Ï_«∞ ^Õ=Ù_»∞.
`Œ~åfi`Œ ''W`Œ_flç fã≤Ho≥ § #O°H~í Ö’ Ǩ_Ü Ë µ« ~_»——x P[˝=Ù`Œ∞~k. (`ŒÇû‘¶ OÕ HícO∑)
™®Hí∆º~
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! <®ºÜ«∂xH˜ Hí@∞ì|_ç L~_«~_ç. ã¨fiÜ«µ~Qå g∞Hí∞Qåx, g∞ `Œe¡
^°~„_«∞ÅHí∞Qåx ÖË^® g∞ |~^è∞° =ÙÅHí∞Qåx #+¨~ì ÇÍ>˜e<¡ ® ã¨~ˆ ^Õ=Ùx H’ã¨~ x["≥∞#ÿ
™®Híº∆ ~ W=fi~_ç. HíH^∆˜ ®O°∞_«∞ ^èx° Hí∞_≥<· ®, ¿Ñ^°ÇÍ_≥<· ® ÇÍi q+¨Üµ« ~Ö’ g∞Hí~>Ë ^Õ=Ù_Ë
ZHí∞¯= „âıÜ∂ˇ aèÖÏ+≤. Hí#∞Hí g∞O°∞ g∞ =∞<ÀÇÍ~Kèe« fl J#∞ã¨i㨥Π<®ºÜ«∂xH˜ uÖ’^°HßÅ∞
430 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
W=fiHí~_ç. XHí"àÕ ◊ g∞O°∞ q+¨Ü∂« xfl =„H©Hií ¿ãÎ ÖË^® x*Ïxfl ^®@"Õ¿ãÎ g∞O°∞ KÕ¿ã^°~`Í
^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞xã¨∞~Î >Ï_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:135)
''qâßfiã¨∞ÖÏO®! ^Õ=Ùx H’ã¨~ hu x*ÏܵfÅHí∞ Hí@∞ì|_çL~@¥, <®ºÜ«µ"≥∞ÿ#
™®Hí∆º~ W=fi~_ç. W`ŒO°∞ŠǨ@¡ qO’^è°~ L<®flã¨OÕ g∞O°∞ <®ºÜ«∂xH˜ uÖ’^°HßÅ∞
W=fiHí∂_«^∞° . ZÅ¡ÇC¨ _«¥ <®ºÜ«µ~Qå<Ë =º=ǨÏi~KÍe.—— (Y∞~üP<£–5:8)
''jÅ=`Œ∞Öˇ#· ¢ãÅΑ ÃÑ· JǨx~^° "≥∂Ç≤, ^®xH˜ #Å∞æO∞° ™®Hí∞∆ Å∞ fã¨∞Hí∞O®ÖËx"åix
Z#Éè·ˇ HÁO°_Í^≥|ƒÅ∞ HÁ@ì~_ç. JÖÏ~>˜"åi ™®H∆ߺxfl WHíZ#fl>˜H© ã‘fiHíi~K«H~í _ç....—— WHí
ÉèÏO°ºÅÃÑ· JǨx~^° "≥∂Ç≤# ÉèíO°ÎÅ∞, ^®xH˜ `Í=Ú `ŒÇ¨Ê =∞O≥=O°¥ ™®Hí∆∞Å∞ ÖË#ѨÙÊ_»∞
ÇÍiÖ’ XHíO°∞ <®Å∞Qõ∞ ™®O°∞¡ ^Õ=Ùx g∞^Œ „Ѩ=∂}~KÕã≤ `Œ# PO’Ǩ} x["Õ∞ #x
™®Hí∆º~ K≥áåÊe. Jܵ^À™®i `Œ# PO’Ǩ} J|^°ú"≥∞ÿ`Ë `Œ#ÃÑ· ^Õ=Ùx JaèâÍǨ~
Ǩ_∞« QåHíx ǨÅHße. JÖÏQÕ ¢ãΑ Hí∂_Í <®Å∞Qõ∞ ™®O°∞¡ ^Õ=Ùx g∞^Œ „Ǩ=∂}~ KÕã≤ J`Œx
PO’Ǩ} J|^°=ú ∞x ™®Híº∆ q∞ÇÍfie. S^À™®i, J`Œx PO’Ǩ} x["≥∞`ÿ Ë `Œ#ÃÑ· ^≥Ç· Í„QõÇϨ ~
qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_∞« QåHíx ǨÅHße. WÖÏ P"≥∞Hí∞ tHí∆ `ŒÇC¨ `Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–24:4-9)
W=∂=ÚÅ∞ J|¥Ü«µ¥ã¨∞Ѷπ , =ÚǨÏ=∞‡^£ (~°ÇϨ ‡)Å∞ J|^°Ñú Ù¨ ™®Híº∆ ~ QÆ∞iOz
XHí ^è®i‡HífO°∞Ê W㨥Π''<®ºÜ«µ™®÷#~Ö’ J|^°Ñú Ù¨ ™®Hõº∆ =∞x O°∞A=ܵ`Ë ã¨~|~kè`Œ
Ybá¶å L=∞O∑ (O°l) HßÅ~Ö’ XHí`«#∞ WzÛ# ™®Hí∆º~ J|^°ú=∞x <®ºÜ«µ
™®÷#~Ö’ O°∞A=ܵ~k. JǨC_«∞ L=∞O∑ (O°l) P =ºH˜Îx XHí O’[ÖÏ¡ |Ç≤ÏO°~Qõ
„Ǩ^âÕ ~◊ Ö’ xÅɡ>,ì˜ Ç¶Ö ¨ Ï<®=∞x+≤ HÁ_«∞Hí∞ ǶÖ
¨ Ï<®=ºH˜Î Jã¨`ºŒ ™®H˜.∆ W`Œ_flç Qõ∞O°∞ÃÎ Ñ@∞ì
H’~_ç Jx KÍ>˜~Ѩ٠"Õܵ~KÍO°∞. P `Œ~åfi`Œ J`Œ_flç *ˇÖ · ’¡ ÃÑ>ÏìO∞° .
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''„Ѩu"åk `«Ñʨ xã¨iQÍ „Ѩ=∂}O KÕÜ∞« =Åã≤ LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
=∞~˘Hõ LÖËY¡ #OÖ’ ~°∞A=ÙKÕ¿ã, ™êHõº∆ OK«∂¿Ñ ÉÏ^躌 `« "åkÃÑ· LO@∞O^Œx LOk.
XHõ"àÕ ◊ "åk (`«#‰õΩ [iy# J<åºÜ«∂xH˜) ~°∞A=Ù ÖËHõ ™êHõº∆ O fã¨∞‰õΩ~åÖËHáõ È`Õ „Ѩu"åk
KÕ`« (J<åºÜ«∞O KÕÜ∞« ÖË^xŒ ) „Ѩ=∂}O KÕ~ÚOK«=Åã≤LO@∞Ok. J`«#∞ „Ѩ=∂}O KÕ¿ãÎ
f~°∞Ê J`«xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ W=fi|_»∞`«∞Ok. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ „Ѩ=∂}O KÕÜ∞« _®xH˜ x~åHõ
i¿ãÎ "åº[ºO ~°∞A"≥#· >Ëì (JO>Ë J`«<Õ <Õ~ã° ∞¨ _÷ Qç Í ~°∞A==Ù`å_»#fl =∂@.)
W™ê¡O ^Œ$+≤ìÖ’ ¢ã‘Î ™êHõ∆ºO
''(JѨÙÊ ^Œ™êÎgAÖ’) g∞Ö’ W^°ÌO°∞ ѨÙO°∞+¨∞efl ™®Hí∆∞Å∞Qå ÃÑ@∞ìH’~_ç. ѨÙO°∞+¨∞Å∞
W^°ÌO°∞ Åaè~K«HíáÈ`Ë XHí ѨÙO°∞+¨∞_«∞, W^°ÌO°∞ ¢ã‘ÎÅܵ<® KÍÅ∞. ÇÍiÖ’ XHí¢ã‘Î =∞O°z
áÈ`Ë O≥~_À¢ã‘Î Jܵ<® Qõ∞O°∞ÎKÕã¨∞Î~k. ™®Hí∆∞Å∞ g∞Hí∞ P"≥∂^°Üˇ∂Qõº"≥∞ÿ#ÇÍO°∞Qå L~_Íe.
™®Hí∆º~ H’ã¨~ Ç≤ez#ǨC_«∞ ™®Hí∆∞Å∞ xO®Híi~K«Hí∂_«^°∞..... g∞O°∞ ÇͺáåO° XǨÊ~^®Å∞
KÕã¨∞Hí∞<Ë@ǨC_«∞ (‰õÄ_®) ™®Hí∆º~ ÃÑ@∞ìH’~_ç. ^°™®ÎgA „ÇÍ¿ã =ºH˜ÎH˜ Qåx, ™®Hí∆∞Å∞Qå
L~_ËÇÍiH˜Qåx #+¨ì~ ÇÍ>˜Å¡~å^°∞.—— (Y∞~üP<£–2:282)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 431
''¢ã‘Î ™êHõ∆ºO ѨÙ~°∞+¨µx ™êHõ∆ºOÖ’ J~°÷ ™êHõ∆ºO`À ã¨=∂#O—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) xHÍÇπÏ (q"åǨÏO) q+¨Ü«∞OÖ’ XHõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞, W^ŒÌ~°∞
¢ã‘Å
Î ™êH∆ͺxfl ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«OQÍ Ñ¨iQÆ}O˜ Kå~°x ǨϢ[`ü J`å a<£ J|∂~°ÉÏÇπÏ (~°ÇϨ ‡Öˇ)·
`≥eÜ«∞*Ëã∞¨ <Î åfl~°∞. ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) q_®‰õΩÅ q+¨Ü∞« OÖ’ ¢ã‘Å
Î ™êH∆ͺxfl #=∞‡^Œy#
™êHõ∆ºOQÍ Ñ¨iQÆ}˜OKå~°x ǨϢ[`ü J|∂Åɡ·^£ (~°l) J<åfl~°∞.
W=∂"£∞ ëêÃѶ· (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O ѨÙ~°∞+¨µx ™êHõ∆ºO ÖˉõΩO_® ZO`«
=∞Ok ¢ã‘ÎÅ∞ ™êHõ∆ºq∞zÛ<å Jk ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# ™êHõ∆ºO HÍ*ÏÅ^Œ∞.
J~Ú`Õ PÜ«∞# ¢Ñ¨ã¨=O, ¢ã‘ÎÅ PO`«~°OyHõ ~°Ç¨Ï™êºÅ#∞ QÆ∞iOz ѨÙ~°∞+¨™êHõ∆ºO
ÖˉõΩO_®<Õ ¢ã‘ÎÅ ™êHõ∆ºO ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞##fl q+¨Ü«∞O`À `å#∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩ#fl ѨO_ç`«∞Öˇ=~°∂
qÉèËkOK«ÖË^Œx J<åfl~°∞. D Jaè¢áêÜ«∂xH˜ ~å=_®xH˜ D ¢H˜Ok P^è•~åÅ∞ ‰õÄ_® HÍ=K«∞Û:
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ^ŒQÆæiH˜ #Å∞QÆ∞Å∞ ¢ã‘ÎÅ∞ =zÛ Ñ¶¨ÖÏ<å =∞x+≤ `åQÆ∞_»∞
"≥∞Hÿ Oõ Ö’ LO_ç `«# ÉèÏ~°º‰õΩ q_®‰õΩeKåÛ_»x ™êHõº∆ q∞KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ Ybá¶ê L=∞~ü
(~°l) P `åQÆ∞É’`«∞ Éèí~°Î (^•OѨ`«ºO) #∞O_ç J`«x ÉèÏ~°º‰õΩ q=ÚH˜Î HõeyOKå~°∞.
''ˆH=ÅO ¢ã‘Î ™êHõ∆ºO ¢ã‘ÎʼnõΩ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=iH© `≥eÜ«∞x =º=Ǩ~åÅÖ’ =∂¢`«"Õ∞
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«=∞——x ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) J<åfl~°∞. JO>Ë ~°∞`«∞¢™ê=O, QÆ~°ƒù^è•~°},
¢Ñ¨ã¨=O ÖÏO\˜ q+¨Ü«∂ÅÖ’ x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢ã‘ÎÅ ™êHõ∆º"Õ∞ ã¨iáÈ`«∞Ok.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O), P `«~°∞"å`« ¢âı+¨ª Ybá¶êÅ~Ú# ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l),
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)Å∞ tH∆Í㨇$u (Ǩï^Œ∂^£), ¢Ñ¨fHÍ~° tHõ∆ (d™êãπ)Å =º=Ǩ~åÖ’¡
¢ã‘Î ™êH∆ͺxfl ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞.
(¢ã‘™Î êH∆ͺxH˜ ã¨O|OkèOz# D ã¨=∂Kå~°=∞O`å =ÚǨÏ=∞‡^£ HõbO P~å~¸<£,
Ü«∞O.Z. QÍi ¢QÆO^äŒO ''B~°`ü B~ü W*òÌ"ål lO^Œy—— #∞O_ç ¢QÆÇ≤ÏOK«|_çOk.)
qz„`«"∞≥ #ÿ f~°∞ÊÅ∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O : W^ŒÌ~°∞ „ã‘ÎÅ∞ `«=∞`«=∞ a_»¤Å#∞ Z`«∞ÎH˘x ZHõ¯_çHÀ
"≥à◊√Î<åfl~°∞. ^•iÖ’ XHõ `À_ÕÅ∞ =zÛ P W^ŒÌiÖ’ XHÍ"≥∞ Ñ≤Å¡"å_çfl Z`«∞ÎÔHo§Ok.
JѨÙÊ_»∞ "åi^ŒÌiÖ’ XHõ „ã‘Î ''`À_ÕÅ∞ h a_»¤#∞ Z`«∞Î ÔHo§O^Œ——x J#flk. Ô~O_»= „ã‘Î
''<å a_»¤#∞ HÍ^Œ∞, h a_»¤<Õ Z`«∞Î ÔHo§O^Œ——x J#flk. z=iH˜ go§^ŒÌ~°∞ ^•=Ó^£ „Ѩ=HõÎ
(JÖˇ·Ç≤Ï) <åºÜ«∞™ê÷<åxH˜ "≥o§ `«=∞ [QÆ_»O x"ÕkOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ^•=Ó^£ (JÖˇ·Öˇ·)
JO`å qx "åo§^ŒÌiÖ’ ÃÑ^•Ì"≥∞‰õΩ J#∞‰õÄÅOQÍ fiÊKåÛ~°∞.
P `«~°∞"å`« P „ã‘Îe^ŒÌ~°∞ ^•=Ó^£ (JÖˇ·Ç≤Ï) ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ã¨∞Öˇ·=∂<£ (JÖˇ·Ç≤Ï)
^ŒQÆæiÔHo§ [iy# ã¨OQÆu K≥Ñ≤Ê `«=∞‰õΩ <åºÜ«∞O KÕ‰õÄ~°Û=∞x q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
JѨÙÊ_»∞ Ǩτ[`ü ã¨∞Öˇ·=∂<£ (JÖˇ·Ç≤Ï) "åi`À ''F Y_»æO fã¨∞‰õΩ~°O_ç, <Õh Ñ≤Å¡"å_çfl
Ô~O_»∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ #iH˜ g∞i^ŒÌiH˜ K≥~À =ÚHõ¯ WKÕÛ™êÎ#∞—— Jx J<åfl~°∞. z<åfl"≥∞
D=∂@ q#QÍ<Õ (HõOQÍ~°∞Ѩ_»∞`«∂) ''=^Œ∞Ì =^Œ∞Ì, JÖÏ KÕÜ«∞HõO_ç. ^≥·=O q∞=∞‡efl
Hõ~°∞}˜OK«∞QÍHõ! D Ñ≤Å¡"å_»∞ P"≥∞ a_Õ¤#x <Õ#∞ XѨÙʉõΩO@∞<åfl#∞—— Jx J#flk.
432 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
JѨÙÊ_»∞ ã¨∞Öˇ·=∂<£ (JÖˇ·Ç≤Ï) Ñ≤Å¡"å_»∞ z<åfl"≥∞ H˘_»∞Hõx fiÊKåÛ~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Hõ^äŒ#O: (ѨÓ~°fiHÍÅOÖ’)
XHõ`«#∞ =∞~˘Hõ`«x ^ŒQÆæ~° H˘O`« Éèí∂q∞ H˘<åfl_»∞. P Éèí∂q∞Ö’ |OQÍ~°O L#fl XHõ
ÅOÔHaO^≥ ^˘iH˜Ok. ^•O`À Éèí∂q∞ H˘#fl"å_»∞ Jq∞‡#"å_ç`À ''WkQÀ D |OQÍ~°O
h^Õ fã¨∞HÀ. <Õ#∞ h ^ŒQÆæ~° Éèí∂q∞ =∂„`«"Õ∞ H˘<åfl#∞QÍx, |OQÍ~°O H˘#ÖË^Œ∞QÍ—— Jx
J<åfl_»∞. J~Ú`Õ Éèí∂q∞ Jq∞‡#"å_»∞ (^•xfl x~åHõiã¨∂Î) ''<Õ#∞ h‰õΩ Éèí∂q∞x,
JO^Œ∞Ö’ L#fl ã¨=∞™êÎhfl J"Õ∞‡âß#∞. (Hõ#∞Hõ D |OQÍ~°O`À <åÔHÖÏO\˜ ã¨O|O^èŒO
ÖË^Œ∞)—— Jx J<åfl_»∞. z=iH˜ go§^ŒÌ~°∞ `«# `«QÍ^• Ѩi+¨¯iOK«∞HÀ=_®xH˜ XHõ`«x
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ~°∞. J`«#∞ "åi "å^Œ#Å∞ qx ''g∞ W^ŒiÌ H˜ Ñ≤ÅÅ ¡ ∞<åfl~å?—— Jx J_çQÍ_»∞.
"åiÖ’ XHõ`«#∞ ''<åH˘Hõ H˘_»∞‰õΩ L<åfl_»——x K≥áêÊ_»∞. Ô~O_»=`«#∞ ''<åH˘Hõ ‰õÄ`«∞~°∞
LO^Œ——x J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ f~°Êi WÖÏ fiÊKåÛ_»∞– ''J~Ú`Õ g∞i^ŒÌ~°∞ g∞ g∞
Ñ≤šʼnõΩ Ѩ~°ã¨Ê~°O ÃÑo§KÕã≤ D |OQÍ~åxfl "åo§^ŒÌi HÀã¨O Y~°∞ÛÃÑ@ìO_ç. JO^Œ∞Ö’
H˘O`« ^≥·==∂~°æOÖ’ ‰õÄ_® Y~°∞Û KÕÜ«∞O_ç.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ WO\’¡ ÖËHõ QÆkÖ’ W^ŒÌ~°∞ „ã‘ÎÅ∞ "Õ∞*’à◊√¡
`«Ü«∂~°∞KÕ¿ã ѨxKÕã¨∞Î<åfl~°∞. F~ÀA "åi^ŒÌiÖ’ XHõ „ã‘Î KÕuÖ’ "Õ∞*’à◊√¡ ‰õΩ>Ëì ã¨∞=fi
kQÆ|_çOk. P ã≤÷uÖ’ P"≥∞ |Ü«∞\˜H˜ =zÛ, `«# KÕuÖ’ kQÆ|_ç# D ã¨∞=fi#∞ P
Ô~O_»= „ã‘Î QÆ∞zÛO^Œx K≥Ñ≤ÊOk. D =º=Ǩ~°O J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ
=zÛOk. PÜ«∞# ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«<åxfl `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î ''ˆH=ÅO „Ѩ[ŠѶ≤~åº^Œ∞efl
P^è•~°OQÍ fã¨∞H˘x "åiH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ fiÊ¿ãÎ J<ÕHõ=∞Ok „Ѩ[Å ^èŒ# „áê}ÏʼnõΩ
#+¨ìO "å\˜Å∞¡`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# „Ѩ[Å#∞ ã¨OÉ’kèã¨∂Î ''P
„ã‘HÎ ˜ ^Õ=Ù_çfl QÆ∞~°∞KÎ Ü
Õ ∞« O_ç. P"≥∞‰õΩ D (Y∞~üP<£) ã¨∂H˜Î qxÊOK«O_ç– 'Z=~°∞ ^Õ=Ùx`À
KÕã≤# „Ѩ=∂}ÏÅ#∞ Juã¨fiÅÊ =¸ÖϺxH˜ J=Ú‡‰õΩO\Ï~À "åiH˜ Ѩ~°Ö’HõOÖ’
ZÖÏO\˜ (ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO) ÉèÏQÆO ÅaèOK«^Œ∞. „Ѩà◊Ü«∞k<å# JÖÏO\˜"åi`À ^Õ=Ù_»∞
=∂\Ï¡_»_»∞. "åi"≥·Ñ¨Ù Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_»_»∞. "åix Ѩiâ◊√^ŒúѨ~°K«_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞,
"åi HÀã¨O Ѷ¨∞’~°"≥∞ÿ# tHõ∆ HÍK«∞H˘x LO@∞Ok. (3:77)—— Jx J<åfl~°∞.
PÜ«∞# K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ „Ѩ[Å∞ P „ã‘HÎ ˜ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕâß~°∞. ^•O`À P"≥∞ (ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç
`å<Õ `«# KÕuÖ’ ã¨∞=fi QÆ∞K«∞Û‰õΩ<åfl#x K≥ÑÊ≤ ) <Õ~O° XѨÙʉõΩOk. (|∞MÏi)
78. W™ê¡g∞Ü«∞ tH∆Í㨇$u
''Z=O≥·<® „ǨfHßO°~ KÕÜ«µHí∞~_Í „Ǩ`Œºi÷x Hí∆q∞~z Ǩiã≤÷u K«Hí¯|i¿ãÎ J`ŒxH˜
(^®x) „ǨuǶ¨Åq∞KÕÛ ÉÏ^è°º`Œ ^Õ=ÙxÃÑ· L~k. ^Õ=Ù_«∞ ^ÒO°˚#ºÇ¨O°∞efl „¿Ñq∞~K«_«∞.
^ÒO°˚#º~ [iy# `Œ~åfi`Œ |^°∞Å∞ fO°∞ÛHí∞O>Ë `ŒÇ¨CÖË^°∞. W`ŒO°∞ÅÃÑ· ^ÒO°˚#º~KÕ㨥Î
^Õâ◊~Ö’ J<®ºÜ«µ~Qå HíÖ’¡Å~ OÕ¿Ñ"åi<Õ =∂„`Œ"Õ∞ `ŒÇ¨C Ǩ>Ïìe. JÖÏ~>˜"åiH˜
^°∞O°ƒOù t° Hí∆ L~k. HßHíáÈ`Ë ã¨ÇϨ #~`À =º=ǨÏi㨥Π(„Ǩ`ºŒ i÷x) Híq∆ ∞~K«Qeõ y`Ë (Z~`À
=∞~zk). Wk Z~`À ^è≥·O°º™®Ç¨Ï™®Å`À Hí∂_ç# Ǩx.—— (Y∞~üP<£. 42:40-43)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 433
Ǩτ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êa`ü Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~°∞Å =∞^茺
xÅ|_ç WÖÏ J<åfl~°∞:– ''g∞s q+¨Ü∂« efl QÆ∞iOz <å=ÚO^Œ∞ „Ѩ=∂}O KÕÜ∞« O_ç–
''"Õ∞=Ú Uq^èŒOQÍ#∂ ^Õ=ÙxH˜ PÜ«∞# ^≥·=`«fiOÖ’ Z=ih ™ê\˜ HõeÊOK«=Ú.
^˘OQÆ`«#O KÕÜ«∞=Ú. =ºaèKå~åxH˜ áêÅÊ_»=Ú. =∂ ã¨O`å<åxfl ǨÏ`«=∂~°Û=Ú.
Z=i g∞^• JѨxO^ŒÅ#∞ "≥∂Ѩ=Ú. ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# U P^Õâßhfl t~°™ê=Ç≤ÏOK«
_®xH˜ x~åHõiOK«=Ú. WHõ g∞Ö’ Z=Ô~<· å U^≥<· å <Õ~O° KÕã≤ ^•xH˜ WǨÏÖ’HõOÖ’ tHõ∆
J#∞Éèqí ¿ãÎ, P tHõ∆ J`«x áêáêxH˜ ѨiǨ~°=∞ø`«∞Ok. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ <Õ~O° KÕã#≤ ѨÊ
\˜H© (WǨÏÖ’HõOÖ’ tHõ∆‰õΩ QÆ∞iH͉õΩO_®) ^Õ=Ù_»∞ J`«x <Õ~°O HõÑ≤ÊѨÙK«Û_»O [iy`Õ
J`«x =º=Ǩ~°O ^Õ=Ùx KÕuÖ’ LO@∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ `«ÅK«∞‰õΩO>Ë J`«_flç Hõq∆ ∞OK«
=K«∞Û ÖË^• tH˜∆OK«=K«∞Û.—— D q+¨Ü«∂Å#∞ JOwHõiã¨∂Î "Õ∞=∞O`å ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
KÕuÖ’ KÕ~Ú"Õã≤ „Ѩ=∂}O KÕâßO. (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ x~°~‚ ÚOz# tHõÅ
∆ ∞ `«Ñʨ =∞ˆ~tHõ∆ q+¨Ü∞« O
Ö’#∂ (<Õ~ã° ∞¨ _÷ Hç )˜ Ѩk(10)HõO>Ë Z‰õΩ¯= H˘~°_® ^≥|ƒÅ∞ H˘@ì‰Äõ _»^∞Œ .—— (|∞MÏi)
ǨÏ`åº<Õ~°O–~°HõÎѨiǨ~°O
D<å\˜ <åQÆiHõ „ѨÑO¨ K«O ǨÏ`åº<Õ~åxfl ‰õÄ_® ÃÑ^ŒÌ ã‘iÜ«∞ãπQÍ fã¨∞HÀ=_»O ÖË^∞Œ .
=∞~°}tHõ∆ qkèOz =∞x+≤H˜ rqOKÕÇϨ ‰õΩ¯ ÖˉΩõ O_®KÕÜ∞« _»O =∂#=`«fiO HÍ^Œ@! JOKÕ`«
WѨÙÊ_»∞ Ü«∂=r˚= *ˇÅ
· ∞tHõ∆ Jx K≥ÑÊ≤ 14 Uà◊§tHõ∆ =∂„`«"∞Õ qkèã∞¨ <Î åfl~Ú =∞# HÀ~°∞Å
ì ∞.
14 Uà◊§ `«~åfi`« P <Õ~°ã¨∞÷_»∞ q_»∞^ŒÖˇ·=zÛ „ѨfHÍ~°O`À L_çH˜áÈ`«∂ =∞~À J~Ú^•~°∞
QÆ∞ix ǨÏ`«ºKÕã≤<å KÕÜ«∞=K«∞Û. XHõ <Õ~°ã¨∞÷_ç rqOKÕ Ç¨Ï‰õΩ¯ HÀã¨O J~Ú^•~°∞QÆ∞~°∞
J=∂Ü«∞‰õΩÅ „áê}ÏÅ∞ |eHÍ=_»"Õ∞ ã¨Ô~·# <åºÜ«∞=∂?
''D (ǨÏ`Œº) HßO°}~Qå<Ë "Õ∞=Ú W„™®Ü∂Öò ã¨~`ŒuÇÍiH˜ WÖÏ XHí L`ŒOÎ ∞° fi *Ïs
KÕâÍO: 'Z=O≥<· ® „ǨfHßO° ǨÏ`Œº(tHí)∆ Qå ÖËHí ^èO° }° Ø Ñ· HíÖ’¡Å~ OÕHu≥ ~Î z#~^°∞Hí∞ tHíQ∆ å
`ŒÇʨ U =∞x+≤<<·ˇ ® K«~Ç≤`Ë J`Œ#∞ Ü«∂=`ü =∂#ÇÍox K«~Ç≤#>Ë.¡ JÖψQ Z=Ô~<· å XHõ
=∞x+≤ ¢áê}O HÍáê_ç`Õ J`«#∞ Ü«∂=`ü =∂#"åox HÍáê_ç#>Ë.¡ —— (Y∞~üP<£–5:32)
Ǩτ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''(„ѨѨOK«OÖ’)
J<åºÜ«∞OQÍ U „áê}˜ J~Ú<å ǨÏ`«ºKÕÜ∞« |_ç`,Õ ^•x ~°HOÎõ zOkOz# <Õ~O° H˘O`«
Ǩτ[`ü P^ŒO (J֡Ƿ Ï≤ ) ÃÑ^ŒÌ ‰õΩ=∂~°∞_çÃÑ· ‰õÄ_® Ѩ_∞» `«∞Ok. (Ö’HõOÖ’) JO^ŒiHõ<åfl
=ÚO^Œ∞ J¢Hõ=∞ǨÏ`«º‰õΩ „jHÍ~°O K«∞\˜Oì k J`«<.Õ —— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
''<®ºÜ«µã¨=∞‡`Œ~Qå `ŒÇ¨Ê ^Õ=Ù_«∞ x¿+kè~z# U „áå}˜h K«OѨHí~_ç. Z=O≥·<®
J<®ºÜ«µ~Qå K«OѨ|_ç`Ë J`Œx ÇÍO°ã¨∞ÅHí∞ "Õ∞=Ú |^°∞Å∞fO°∞ÛHí∞<Ë JkèHßO°q∞KÍÛO.
Jܵ`Ë ÇÍO°ã∞¨ _«∞ (ǨÏ~`ŒH∞í _çfl) =kè~K«_~« Ö’ ǨÏ^°∞gÌ ∞O°H∂í _«^∞° .—— (Y∞~üP<£–17:33)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞H’ã¨~ ǨÏ`Œº =º=Ǩ~°OÖ’ ~°HÑÎõ i¨ Ǩ~åxH˜ ã¨~|~kè~z# P[˝
*ÏsKÕâßO. ¿ãfiKÍÛùǨO°∞xH˜ |^°∞Å∞ ¿ãfiKÍÛùǨO°∞_çfl, ÉÏxã¨Hí∞ |^°∞Å∞ ÉÏxã¨#∞, ¢ã‘ÎH˜
|^°∞Å∞ ¢ãxΑ ǨÏ`Œ=∂O®Ûe. XHí"àÕ ◊ ǨÏ~`ŒH∞í x Ǩ@¡ J`Œx ™È^°O∞° _«∞ (ǨÏ`Œ∞x |~^è∞° =Ù)
=∞$^°∞"≥Y· i J=Å~a~K«_ÍxH˜ ã≤^Çú° _¨ `ç ,Ë O°HÇÎí i¨ ǨO° ã¨=∞㨺 ™®=∞O°ãº¨ ~Qå Ǩi뮯O°
434 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞ÇÍfie. ^®x„ǨHßO°~ ǨÏ~`ŒH∞í _«∞ xs‚`Œ O°HÇÎí i¨ ǨO®xfl ã¨~`À+¨~Qå WKÕÛÜ«∂e. Wk
g∞„ǨÉ∞íè =Ù #∞~_ç Åaèã∞¨ #Î fl ™œÅÉèºí ~, ^≥Ç· Í#∞„QõÇϨ ~. PÃÑ· Hí∂_Í Z=O≥<· ® ǨÏ^°∞gÌ ∞i`Ë
J`ŒxH˜ ^°∞O°ƒùO°tHí∆ Ǩ_«∞`Œ∞~k. Hí#∞Hí |∞kú=∞~`Œ∞ÖÏO®! (WÖÏ~>˜) „Ǩu„H˜Ü«µÖ’<Ë
=∂#=rq`ÍxH˜ Éè„í ^°`Œ L~^°x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç. `Œ^®fiO® =∂¢`"« ∞Õ g∞O°∞ ǨÏ`ͺO°HáÎí å`Í
ÅHí∞ ^°¥O°~Qå L~_«QõÅ∞QÆ∞`åO°∞.—— (Y∞~üP<£–2:178,179)
''á⁄O°áå@∞# `ŒÇʨ `À>˜ qâÍfiã≤x ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~ U qâÍfiã≤H© â’aè~K«^∞° . XHí"àÕ ◊
á⁄O°áå@∞# ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~ [iy`Ë J~^°∞Hí∞ XHí ÉÏxã¨=Úã≤¡~Hí∞ ¿ãfiK«ÛùxÇÍfie.
=∞O’"≥Ñ· Ù¨ ǨÏ`Œ∞x ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞ O°HÇÎí i¨ ǨO°~ Hí∂_Í K≥e~¡ KÍe. XHíÇàı ◊ ÇÍO°∞ Híq∆ ∞¿ãÎ Jk
"ÕOqÕ +¨Üµ« ~. Jܵ`Ë Ç¨Ï`Œ∞_«∞ g∞ â◊„`Œ∞=O®æxH˜ K≥~‹ k#ÇÍ_«Üµ, J`Œ#∞ qâÍfiã≤ Hí∂_Í
Jܵ=ÙO>Ë, XHí =Úã≤~¡ ÉÏxã¨H∞í ¿ãfiK«Ûxù ¿ãÎ KÍÅ∞. ǨÏ`Œ∞_«∞ g∞O°∞ âÍ~u X_«~|_çHí
KÕã¨∞Hí∞#fl *ÏuH˜ K≥~k#ÇÍ_≥·=Ù~>Ë, g∞O°∞ ǨÏ`Œ∞x ÇÍO°ã¨∞ÅHí∞ O°HíÎǨi ǨO°~`Àáå@∞
XHí ÉÏxã¨=Úã≤~¡ Hí∞ ¿ãK«Ûù Hí∂_Í WÇÍfie. ¿ãfiK«Ûù x=fi_ÍxH˜ ÉÏx㨠ÖËHáí È`Ë Ç¨Ï~`ŒH∞í _«∞
=O°∞ã¨Qå O≥~_«∞ <ˇÅÅ∞ LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe....—— (Y∞~üP<£–4:92,93)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =Úã≤~¡ ǨÏ`«º QÆ∞iOz WÖÏ J<åfl~°∞: ''JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ =∞ˆ~ P~å
^è∞Œ º_»∞ ÖË_x» , =ÚǨÏ=∞‡^£ ^Õ=Ùx ã¨O^ÕâÇ◊ Ϩ ~°∞_»x ™êHõº∆ q∞zÛ# U=Úã≤O¡ h K«OѨ_O»
^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«OHÍ^Œ∞. J~Ú`Õ =¸_»∞ HÍ~°}ÏÅÖ’ U^≥<· å XHõ HÍ~°}OÃÑ· K«OѨ=K«∞Û.
XHõ\,˜ (J`«#∞ Z=i<≥<· å ǨÏ`«º KÕ¿ãÎ) „áê}ÏxH˜ |^Œ∞Å∞ „áê}O f¿ã K«\Ïìxfl J`«x
q+¨Ü∞« OÖ’ J=∞Å∞Ѩ~K ° |« _»∞`«∞Ok. ~Ô O_»∞, ÖË^• q"åÇ≤Ï`«∞_≥=· ÙO_ç ‰õÄ_® =ºaèKå
~åxH˜ áêÅÊ_ç#ѨÙÊ_»∞. =¸_»∞, ÖË^• (W™ê¡O)^èŒ~å‡xfl =^Œe (=∞`«„Éèí+¨µì_≥·) =Úã≤¡O
ã¨=∂[O #∞O_ç "Õ~Ô á· È~Ú#ѨÙÊ_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩï*ˇÖ · `ò Q≥ ‰Æ Ωõ K≥Ok# W^Œ~Ì ∞° =∞Ç≤Ïà◊Å∞ F~ÀA áÈ\Ï¡_∞» ‰õΩ<åfl~°∞. "åiÖ’ XHõ
=∞Ç≤Ïà◊ ~Ô O_À =∞Ç≤Ïà◊ ÃÑ·H˜ ~å~Ú qã≤i H˘\˜Oì k. Jk HÍ™êÎ P"≥∞ Hõ_∞» ѨىõΩ `«ye
Hõ_∞» ѨÙÖ’x Ñ≤Å"¡ å_»∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. D =º=Ǩ~°O QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) fiÊã¨∂Î
''=∞QÆÑ≤Å¡"å_»~Ú<å, P_»Ñ≤Å¡~Ú<å D tâ◊√=Ù‰õΩ ã¨O|OkèOz ~°HõÎѨiǨ~°OQÍ XHõ
ÉÏxã¨#∞ ÖË^• ÉÏxã¨~åex (ǨÏO`«‰õΩ~åe `«~°Ñ¶¨Ù#) WK«∞ÛHÀ"åe—— Jx J<åfl~°∞.
(|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
uO°∞Qõ∞ÉÏ@∞–J~åK«HÍÅ∞
''^Õ=ÙxH˜ PÜ«µ#„Ǩ=HíHÎ ∞í =ºuOÕH~í Qå áÈO®_ËÇÍiH˜, ^èO° }° Ö˜ ’ HíÅǨÅ∞ OÕHu≥ ãÎ ¥¨ Î
uiQÕÇÍiH˜ tHíQ∆ å ÇÍix ǨÏ`Œ=∂O®Ûe† ÖË^® LiHí~|~ ZH˜¯~KÍe† ÖË^® XHí KÕܵ,
^®xH˜ Jaè=ÚY~Qå =Ù#fl XHí HßÅ∞ #iH˜"Ü Õ ∂« e† ÖË^® ^Õâ|◊ Ç≤Ï+¨¯O°} KÕÜ∂« e. Wq
WǨÏÖ’Hí~Ö’ ÇÍiH˜Åaè~KÕ J==∂#~, J„Ǩu+¨Åª ∞. ǨOÖ° ’Hí~Ö’ W~`Œ Hí~>Ë ÃÑ∞¶ ÏO°"∞≥ #ÿ
tHí∆ L~@∞~k. Jܵ`Ë g∞™®finè#~Ö’H˜ O®Hí=Ú~^Õ ÇÍO°∞ `Í=Ú KÕã≤# xO®fiHßxH˜
ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ K≥~k `Œ=∞ #_«=_çH#í ∞ ã¨ik^°∞HÌ ∞í ~>Ë (WHíÇÍi *’eH˜ áÈHí∂_«^∞° .) ^Õ=Ù_«∞
Hí∆q∞~KÕÇÍ_«x, HíO°∞}˜~KÕÇÍ_«x `ˇÅ∞ã¨∞H’~_ç.—— (Y∞~üP<£–5:33,34)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 435
''„Ǩ[Å∞ x#∞fl Ǩq„`Œ =∂™®ÅÖ’ Ü«µ∞^°ú~ KÕÜ«µ_«~ Qõ∞i~z J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞.
ÇÍiH˜ÖÏ K≥ǨC: ''P =∂™®ÅÖ’ Ü«µ∞^°ú~ KÕÜ«µ_«~ ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# q+¨Ü«µ~. Jܵ`Ë ^≥·=
=∂O°~æ Ö’ J=O’^è®Å∞ ã¨$+≤~ì K«_~« , ^Õ=Ù_«∞ Ǩ~Ç≤#ã¨~^ÕâÍxfl xO®Híi~K«_~« , ^≥=· ÉèHí ∞í eÎ fl
„Ǩu뮪ÅÜ«µ~Ö’ „Ǩ"Õt~K«hÜ«µHí∞~_Í xO’kè~K«_«~, JHí¯_« L~_Ë ÇÍix |Ü«µ>˜H˜
Q≥~>˜"Ü Õ µ« _«~- Wq ^Õ=Ùx^°$+≤Öì ’ J~`ŒH<í ®fl ÃÑ∞¶ ÏO°"∞≥ #ÿ K«Oº° Å∞. Ç≤Ï~™® Ç‘_#« Å∞ ǨÏ`ͺ
O°HíÎáå`ÍÅ Hí<®fl KÍÖÏ ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ#q.—— (Y∞~üP<£–2:217)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! JO®K«H~í ѨÓiÎQå ã¨=∞ã≤áÈܵ ã¨Ofi° „`Í ^≥=· ^èO° ‡° ~ <ˇÅHÁ<Õ^•HÍ
JqâÍfiã¨∞Å`À áÈO®_«~_ç. "åO°∞ `Œ=∞"≥Y· i =∂O°∞ÛHí∞~>Ë (WHí ÇÍi *’eH˜ áÈHí~_ç.)
ÇÍi =º=ǨO°~ ^Õ=Ù_Ë K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (8:39)
''"åO°∞ `Œ=∞ <À>˜`À ^Õ=Ùx*’ºu (ã¨`ºŒ ^èO° ‡° ~) PiÊ "Õܵ« QÀO°∞`Œ∞<®flO°∞. Hßx ã¨`ºŒ
uO°™®¯O°∞ÅHí∞ Z~`Œ "≥Q@õ ∞ Híey<® ^Õ=Ù_«∞ `Œ# *’ºux <ËÅ <®Å∞Qõ∞K≥OQ° ∞õ ÖÏ „Ǩãi¨ ~Ǩ
*Ëܵ« x^Õ =^°eÃÑ@ì_∞« . ã¨`ºŒ ^èO° ‡° ~ |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í ÅHí∞ U=∂„`Œ~ #K«ÛHíáÈܵ<® ã¨OÕ
Wk Ü«∂=`Œ∞Î r=#=º=ã¨Å÷ ÃÑ· PkèHºí `Œ á⁄~^°_ÍxH˜ P ^Õ=Ù_Ë `Œ# (J~u=∞) „Ǩ=HíHÎ ∞í
ã¨`ͺxfl, Ç≤Ï`ŒÉ’^è°#∞ WzÛ Ç¨~áå_«∞.—— (Y∞~üP<£–9:32,33)
=∞^Œº¿ã=# tHõ∆
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''™ê~å~Ú `åy# <Õ~ã° ∞¨ Å ÷ ‰õΩ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) K≥ÑÙ¨ Ê
Å`À, ɡ`åÎÅ`À H˘\˜ìOz tHõ∆OKÕ"å~°∞. "≥Ú^Œ\˜ Ybá¶ê Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l)
WÖÏO\˜ <Õ~ã° ∞¨ Å
÷ ‰õΩ #ÅÉè·ˇ H˘~°_® ^≥|ƒÅ tHõ∆ qkèOKÕ"å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: =∞^ŒºO `åy# XHõ`_« flç `«# ^ŒQiæÆ H˜ fã¨∞
H˘zÛ#ѨC_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''W`«}‚˜ "å~ÚOK«O_ç—— J<åfl~°∞. PÜ«∞# JÖÏ J#QÍ<Õ
=∂Ö’ H˘O^Œ~∞° KÕ`∞« Å`À, H˘O^Œ~∞° K≥ÑÙ¨ ÊÅ`À, H˘O^Œ~Ô `· Õ |@ìÅ`À J`«}‚˜ (Z_®ÃÑ_®)
H˘\Ïì~°∞. J`«#∞ "≥o§áÈÜ«∂Hõ H˘O^Œ~°∞, ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl J==∂xOK«∞QÍHõ!—— Jx
J`«xH˜ âßѨ<å~å÷Å∞ ÃÑ@ì™êQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) P =∂@ qx ''JÖÏ J#HõO_ç.
J`«xH˜ =ºuˆ~HõOQÍ Ã+·`å#∞‰õΩ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_H» Oõ _ç—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏs)
~Ô O_»= Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ѨiáêÅ<å „áê~°OÉèHí ÍÅOÖ’ ‰õÄ_® #ÅÉè·ˇ H˘~°_®
^≥|ƒÅ tˆH∆ LO_Õk. P `«~°∞"å`« ^•xfl Z#Éèˇ·‰õΩ ÃÑOK«_»O [iyOk.
Ǩτ[`ü Je a<£ J|∂`åeÉò (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ<˘Hõ"àÕ ◊ Z=iÔH<· å tHõ∆
J=∞Å∞Ѩ~z ° #ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ K«xáÈ`Õ XHõ¯ `åQÆ∞É’`«∞ q+¨Ü∞« OÖ’ `«Ñʨ <åÔHÖÏO\˜
qKå~°OÖË^∞Œ . tHõ=∆ Å¡ `åQÆ∞É’`«∞ K«xáÈ`Õ <Õ#O^Œ∞‰õΩ ~°HÑÎõ i¨ Ǩ~°O WÑ≤Ê™êÎ#∞. ZO^Œ∞
HõO>Ë D <Õ~åxH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ZÖÏO\˜ xs‚`« tHõ∆ x~åúiOKÕÖ^Ë ∞Œ .—— (|∞MÏi)
^˘~Qõ`Œ#~–ǨÏã¨ÎYO_»# tHõ∆
WHõ ^˘~QÆ`#« O <Õ~åxH˜ D<å_»∞ H˘<åflà◊√§ ™ê^è•~°} *ˇÅ
· ∞tHõ∆ =∂„`«"∞Õ qkèã∞¨ <Î åfl~°∞.
Ѷe¨ `«OQÍ <Õ_∞» ^˘OQÆÅ∞ |i`≥yOz HÀ\Ï¡k Pã¨∞Å Î ∞ ^˘OyeOK«_®xH˜ áêÅÊ_»∞`«∞<åfl~°∞.
J_»∞¤‰õΩ#fl"åix K«OѨ_®xH˜ Ãã·`«O "≥#∞HÍ_»@O ÖË^Œ∞. Y∞~üP<£ qkèOKÕ tHõ∆ K«∂_»O_ç:
436 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''¢ãΑ S<®, ѨÙO°∞+¨∞_≥<· ® ^˘~Qõ`#Œ ~KÕ¿ãÎ W^°iÌ H© K≥ܵº #iH˜"Ü
Õ µ« ~_ç. Wk ÇÍO°∞
ã¨~áåk~K«∞Hí∞#fl^®xH˜ „ǨuǶŨ ~. ^Õ=Ùx `ŒOÑ° Ù¨¶ # Hí#∞qǨC Híe~æ KÕ tHí.∆ —— (5:38)
|∞MÏi, =Úã≤O¡ „QÆO^ä•Å „ѨHÍ~°O ^˘OQÆ`#« O <Õ~O° tHõ∆ QÆ∞iOz =∞Ǩ„Ѩ=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''Hõhã¨O áê=Ù (1/4) n<å~ü (^˘OyeOz#O^Œ∞)‰õΩ ^˘OQÆ KÕux #iH˜"Ü Õ ∂« e.——
''^˘OQÆÃÑ· ^≥·=âßѨO Ѩ_»∞QÍHõ! HÀ_çQÆ∞_»∞¤ ^˘Oye¿ãÎ J`«x KÕ~Ú #~°Hõ|_»∞
`«∞Ok. `å_»∞ ^˘OyeOz<å J`«x KÕ~Ú #~°H|õ _»∞`«∞Ok.——
''=¸_»∞ k~°›OÅ qÅ∞=QÆÅ _®Å∞#∞ ^˘OyeOKÕ ^˘OQÆʼnõΩ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
ǨÏã¨Y
Î O_»# tHõ∆ qkèOKå~°x Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.——
ǨÏã¨YÎ O_»# tHõ∆ qkèOKÕO^Œ∞‰õΩ Ü«Ú^ŒOú Ö’ "å_Õ _®Å∞ qÅ∞=#∞ Hõh㨠„Ѩ=∂}OQÍ
fã¨∞HÀ=_»O [iyOk. W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê, W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å∞ |Ǩïâß "åi
HÍÅO _®Å∞ qÅ∞=#∞ |\˜ì ǨÏã¨Y Î O_»# tHõ∆ HÀã¨O Hõhã¨O Ѩk k~°›OÅ∞ LO_®Å<åfl~°∞.
^˘~Qõ‰õΩ tHí∆Qå XHíKÕܵ =∂„`Œ"Õ∞ #O°HÍe W™®¡g∞Ü«µ O®[º~Ö’ ã¨O°fi„`Í ''Pi÷Hí
<®ºÜ«µ~—— <ˇÅHÁ#fl `ŒO°∞ÇÍ`Œ<Ë Ç¨Ïã¨ÎY~_«# tHí∆Å∞ J=∞Å∞[O°áåe. Jܵ`Ë XHí _ÍÅ∞
qÅ∞=Hí∞֒Ѩ٠=ã¨∞=Î Ùx ^˘~ye¿ãÎ KÕux #O°H~í å^°x ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) J<®flO°∞. JÖÏQÕ Ç¨~_«∞,¡
Hí∂O°QåÜ«µÅ∞, W`«~° PǨO°=ã¨∞=Î Ùefl (Ǩiq∞`Œ ™®÷ܵ֒) ^˘~ye~z<® ǨÏã¨Y Î ~_«# tHí∆
L~_«^°x K≥áåÊO°∞. J|¥Ç¨Ïhá¶å (O°Ç¨Ï‡Öˇ·) Jaè„áêÜ«∞O „ǨHßO°~ Ǩ~_«∞¡, Hí∂O°QåÜ«µÅ∞,
=∂~ã¨~, =~_ç# PǨO°~, #¥iÊ_çHßx ^è®#º~, P@=ã¨∞=Î ÙÅ∞, ÇÍܵ^°º ǨiHíO®Å∞ =ÔQ~· å
q+¨Ü«µ~Ö’ ǨÏã¨ÎY~_«# tHí∆ ÖË^°∞. Jܵ`Ë g>˜H˜ `ËeHíáå>˜ tHí∆Å∞ L~>Ïܵ.
=ºaèKå~° tHõ∆Å∞
=ºaèKå~°O ^•^•Ñ¨Ù Jxfl =∞`åÖ’¡#∂ áêѨHÍ~°º"Õ∞. ã¨Éèíº`å <åQÆiHõ`«Å ^Œ$ëêìº
‰õÄ_® „Ѩu Ü«ÚQÆOÖ’#∂ =∂#=ã¨=∂*ÏÅ∞ nxfl K≥_»¤q+¨Ü«∞OQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OKå~Ú.
=∂<À"åOKè«Å‰õΩ ÉÏxã¨Öˇ· „ã‘Îx ÃãH±ûã≤O|ÖòQÍ ÉèÏqOKÕ H˘O^Œ~°∞ `«Ñ¨Ê Z=~°∂ Z#fl_»∂
=ºaèKå~°O ^Œ∞ëê¯~°º=∞<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ qÉèËkOK«ÖË^Œ∞.
''=ºaèKÍO°~ ^°i ^®Ñ¨ÙÅHí∞áÈHí~_ç. Jk KÍÖÏ ¿ÇÏÜ«µ"≥∞ÿ#k, ǨO°=∞ K≥_«¤^®i.
(JO>Ë #~°HÍxH˜ Q˘xáÈÜÕ∞ ^•i.)——– (Y∞~üP<£–17:32)
''=ºaèKÍi, =ºaèKÍi}˜- gi^°iÌ Ö’ „ǨuXHí¯iH© =~^Õã≤ HÁO°_Í^≥|ƒÅ∞ HÁ@ì~_ç.
g∞O°∞ ^Õ=Ù_çfl, J~u=∞k<®xfl qâ◊fiã≤~z#ÇÍ~°~Ú`Ë ^≥=· ^èO° ‡° ~ q+¨Üµ« ~Ö’ ÇÍi (tHí)∆
Ǩ@¡ g∞O°∞ U=∂„`Œ~ ™®#∞Éèí¥u "≥e|∞K«ÛHí∂_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–24:2)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''"åi HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞ U^≥<· å =∂~°Oæ K«∂Ñ≤OKÕ=~°‰Ωõ —— J<Õ 4:15
ã¨∂H˜ÃÎ Ñ· "åºMϺxã¨∂Î ''^Õ=Ù_»∞ "åi HÀã¨O =∂~°Oæ K«∂Ñ≤OKå_»∞. q"åÇ≤Ï`«‰Ωõ tÖÏtHõ,∆
Jq"åÇ≤Ï`«‰Ωõ H˘~°_®tHõ∆ qkèOKåe—— Jx J<åfl~°∞.
Ǩτ[`ü LÉÏ^• a<£ ™êq∞`ü (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ~ÀA =∞Ǩ„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨)ÃÑ· k"åºq+¨¯$u (=Ç‘Ï) J=`«iOzOk. k"åºq+¨¯$u J=`«~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 437
P=Ç≤ÏOKÕ „Ѩ`ºÕ Hõ Ѩiã≤u÷ `˘ÅyáÈ~Ú# `«~∞° "å`« PÜ«∞# =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''WkQÀ Éè„í ^Œ
Ѩ~°K«∞HÀO_ç, ^Õ=Ù_»∞ D =∞Ç≤Ïà◊Å HÀã¨O ã¨~°à◊ =∂~°æO ã¨$lOKå_»∞. q"åÇ≤Ï`«∞_»∞
q"åÇ≤Ï`«`À, Jq"åÇ≤Ï`«∞_»∞ Jq"åÇ≤Ï`«`À =ºaèKå~åxH˜ áêÅÊ_ç`Õ q"åÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ
=O^Œ H˘~°_® ^≥|ƒÅ`À áê@∞ tÖÏtHõ∆ qkèOK«|_»∞`«∞Ok. Jq"åÇ≤Ï`«∞ʼnõΩ =∂„`«O
=O^Œ H˘~°_® ^≥|ƒÅ `«~∞° "å`« XHõ ã¨O=`«û~°O áê@∞ ^Õâ|◊ Ç≤Ï+¨¯~°} tHõ∆ qkèOK«|_»∞
`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã¨fl^£ JǨχ^£)
kfifÜ«∞ „âı+Yª¨ bá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü á¶ê~°∂Mò (~°l) Hõ^#Œä O: ''^Õ=Ù_»∞ =ÚǨÏ=∞‡^£
=∞ǨÏhÜ«Ú_çfl (ã¨) ã¨`º« „áêuѨkHõÃÑ· „ѨÉqíè OѨ*âË ß_»∞. PÜ«∞# (ǨÏ$^ŒÜ∞« ѶŠ¨ HõO)ÃÑ·
k=ºY∞~üP<£ J=`«iOѨ*âË ß_»∞. ^Õ=Ù_»∞ J=`«iOѨ*ãË #≤ ^•xÖ’ tÖÏtHõ‰∆ Ωõ ã¨O|O
kèOz# ã¨∂H˜Î ‰õÄ_® LOk. "Õ∞=Ú nxfl K«k"å=Ú, J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<åflO, QÆ∞~°∞OÎ K«∞
‰õΩ<åflO. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® tÖÏtHõ#∆ ∞ J=∞Å∞Ѩ~K ° å~°∞. PÜ«∞# `«~∞° "å`« "Õ∞=Ú
‰õÄ_® tÖÏtHõ#∆ ∞ J=∞Å∞Ѩ~K ° å=Ú. J~Ú`Õ F ã¨∞n~°…HÍÅO QÆ_z » # `«~∞° "å`« D
q+¨Ü∞« OÖ’ Z=Ô~<· å '^≥=· „QÆO^äOŒ Ö’ tÖÏtHõ‰∆ Ωõ ã¨O|OkèOz# ã¨∂H˜Î Un =∂‰õΩ HõxÊO
K«_»OÖË^Õ— Jx JO\ψ~"≥∂#x <Õ#∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞. XHõ"Õà◊ JÖÏ JO>Ë
=Úã≤O¡ Å∞ ^Õ=Ù_»∞ J=`«iOѨ*ãË #≤ XHõ qkèx =kÖËã#≤ "å~°~Ú =∂~°„æ Éè+í µ¨ Ö ì á·ˇ È`å~°∞.
^≥=· „QÆO^äOŒ „ѨHÍ~°O =ºaèKå~åxH˜ áêÅÊ_ç# q"åÇ≤Ï`« =ºH˜HÎ ˜ tÖÏtHõ∆ xˆ~tÌ OK«|_çOk.
Wk =Ú=∞‡\˜H© x[O. HÍHõáÈ`Õ ™êH∆ͺŠ^•fi~å <Õ~O° ~°∞A=ÙHÍ"åe ÖË^• QÆ~ƒ° ^ù •è ~°}
[iy=ÙO_®e ÖË^• <Õ~ã° ∞¨ _÷ ∞» <Õ~åxfl XѨÙÊHÀ"åe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
H˘~°_® ^≥|ƒÅ tHõ∆ HÀã¨O <Õ~°ã¨∞÷_»∞ (1)=Ü≥∂[#∞_≥· (JO>Ë Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞¯_≥·)
LO_»@O`À áê@∞ (2) K≥·`«#º=O`«∞_»~Ú LO_®e. ÉÏÅʼnõΩ, L<å‡^Œ∞ʼnõΩ tHõ∆
LO_»^∞Œ . ÉÏxã¨Å‰õΩ ã¨fi`«O„`«∞xH˜ qkèOKÕ tHõÖ ∆ ’ ã¨QOÆ tHõ∆ =∂„`«"∞Õ LO@∞Ok. (XHí"àÕ ◊
ÉÏx㨠¢ã‘ÎÅ∞ qÇÍÇ¨Ï |~^è°~Ö’H˜ =zÛ Éèí„^°`Œá⁄~k# `Œ~°∞"å`Œ ^°∞O°fl_«`ŒHí∞ áåÅÊǨ_ç`Ë
JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ ã¨fi`Œ~„`Œ ¢ãÅΑ Hí∞ qkè~KÕ tHíÖ∆ ’ ã¨Q~õ tHí∆ qkè~KÍe–4:25). tÖÏtHõ∆ HÀã¨O
<Õ~ã° ∞¨ _÷ ∞» ÃÑ·~Ô O_»∞ J~°›`«Å`À áê@∞ D „H˜O^Œ ¿Ñ~˘¯#fl@∞¡ =∞~À =¸_»∞ J~°›`«Å∞ ‰õÄ_®
Hõey=ÙO_®e:
(1) <Õ~°ã¨∞÷_»∞ ¿ãfiKåÛùѨ~°∞_≥· LO_®e. ÉÏx㨉õΩ tÖÏtHõ∆ LO_»^Œ∞.
(2) <Õ~°ã¨∞÷_»∞ q"åÇ≤Ï`«∞_≥· LO_®e. â’Éèí#O ‰õÄ_® [iy LO_®e.
(3) <Õ~°ã¨∞÷_»∞ =Úã≤¡"≥∞ÿ=ÙO_®e. WHõ¯_» W=∂=ÚÖ’¡ ÉèË^•aè„áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú.
Ѩ$+¨ãª O¨ Ѩ~¯° O ÖËHõ W`«~° Jã¨ÇϨ [ "≥∞^ÿ ∞°ä #~ (Sodomy, Paederastry) ‰õÄ_®
ÃѶ∞ÏO°áåǨ~ „H˜~kH˜ =ã¨∞~Î k. Wk ‰õÄ_® =ºaèKå~° ѨikèÖ’ˆH =ã¨∞OÎ k. nxH˜ tHíQ∆ å
''KÕã#≤ ÇÍ_çfl KÕܵ~K«∞Hí∞#flÇÍ_çfl ǨÏ`Œ=∂O°Û~_ç† ÃÑ·ÇÍ_çfl, „H˜~kÇÍ_çfl W^°sÌ fl O®à◊`¡ À
HÁ>˜ì K«~Ǩ~_ç—— Jx ǨÏnã¨∞Ö’¡ =zÛ~k. Ǩτ[`ü Je (O°l) „ǨHßO°~ WÖÏ~>˜
<ËO°ã¨∞÷_çfl K«~Ç≤ J`Œx â◊ÇÍxfl HßeÛ"ÕÜ«∂e. D Jaè„áåÜ«µ~`À Ǩτ[`ü J|¥|HíO∑
(O°l) Hí∂_Í UH©Éèíq~KÍO°∞. W=∂~ J|¥Ç¨Ïhá¶å (O°Ç¨Ï‡Öˇ·) „ǨHßO°~ ^Õâ◊, HßÅ
Ǩiã≤`÷ ∞Œ efl |>˜ì U^≥<· ® Híi#î tHí∆ qkè~KÍe.
438 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∂#ÉèíOQÆO tHõ∆Å∞
''g∞ ÉÏxã¨=∞Ç≤Ïà◊Å∞ jÅ=`Œ∞Å∞Qå L~_«^Å° K«∞Hí∞#flǨC_«∞, „áåǨ~zHí „Ç¨Ü∂ˇ [
<®Å H’ã¨~ "åix g∞O°∞ |Å=~`Œ~Qå Ǩ_«∞ѨÙ=$uÎÖ’H˜ k~K«Hí~_ç. "åix Z=O≥·<®
|Å=~`Œ~Qå JÖÏ =∂iÛ`Ë P |ÖÏ`ͯO°~ `ŒO∞° ÇÍ`Œ ÇÍi q+¨Üµ« ~Ö’ ^Õ=Ù_«∞ Z~`À
Híq∆ ∞~KÕÇÍ_«∞, HíO∞° }˜~KÕÇÍ_«∞ (J=Ù`Í_«∞).—— (Y∞~üP<£–24:33)
=∂#ÉèOí QÆO Hˆ ã¨∞efl QÆ∞iOz J<ÕHõ ǨÏnã¨∞Å∞<åfl~Ú. ui‡l, J|∂^•=Ó^£Å
Ö’x XHõ LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ''XHõ „ã‘Î #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ pHõ\˜Ö’ (=∞ã‘^Œ∞‰õΩ)
|Ü«∞Å∞^ÕiOk. ^•iÖ’ XHõ`«#∞ P"≥∞#∞ Ѩ_»^Àã≤ =∂#ÉèíOQÍxH˜ áêÅÊ_®¤_»∞.
JѨÙÊ_®"≥∞ ˆHHõÅ∞ÃÑ\˜ìOk. P ˆHHõÅ∞ qx [#O J`«_çfl Ѩ@∞ìH˘x ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
=ÚO^Œ∞ „Ѩ"âÕ Ã◊ Ñ\Ïì~∞° . ^≥=· „Ѩ=HõÎ J`«xH˜ tÖÏtHõ∆ qkèOz „ã‘xÎ =^ŒeÃÑ\Ïì~∞° .——
|∞MÏs „QÆO^äOŒ Ö’x XHõ LÖËY ¡ #O „ѨHÍ~°O Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ѨiáêÅ<å
HÍÅOÖ’ XHõ =ºH˜Î XHõ ÉÏeHõ#∞ =∂#ÉèOí QÆO KÕâß_»∞. Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) P =ºH˜HÎ ˜
H˘~°_® ^≥|ƒÅ∞ H˘\ì̃Oz, ÉÏeHõ#∞ =^ŒeÃÑ\Ïì~∞° .
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl q=~åefl |\˜ì =∂#ÉèOí QÍxH˜ QÆ∞~°Ü∞Õ º „ã‘Î =º=Ǩ~°OÖ’ =∂„`«O
W=∂=ÚÅO^Œi UHÍaè„áêÜ«∞O LOk. ѨÙ~°∞+¨µ_ç =º=Ǩ~°OÖ’<Õ Éè^Ë •aè„áêÜ«∂Å∞
=KåÛ~Ú. W=∂"£∞ J|∂Ü«¸ã¨∞Ѷ,π W=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£, W=∂"£∞ ëêѶ~¨ Ú, W=∂"£∞
ǨÏã¨<£ a<£ ™êeÇπÏ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Å Jaè„áêÜ«∞O „ѨHÍ~°O ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ‰õÄ_® |Å=O`«O,
=uÎà§◊ =Å¡ ~°q∞OK«=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J`«#∂ Hõ=∆ ∂Ѩ}‰õΩ J~°∞›_»=Ù`å_»∞.
W=∂"£∞ AѶ~¨ ü (~°ÇϨ ‡Öˇ)· nxfl JOwHõiOK«‰Ωõ O_® ~°u„H©_» Ѩ@¡ Pã¨H,Θ L^ÕâÌ º◊ O
ÖˉΩõ O_® JOQÆãOΨ Éè#í [~°Q^Æ ∞Œ QÆ#Hõ ZÖÏO\˜ Ѩiã≤u÷ Ö’<≥<· å =ºaèKå~åxH˜ áêÅÊ_ç#
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ <Õ~ã° ∞¨ _÷ Qç Í, tH∆Í~°∞›_çQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å_»x Jaè„áêÜ«∞Ѩ_®¤~∞° .
W=∂"£∞ J|∂ǨÏhá¶ê (~°ÇϨ ‡Öˇ)· `«# Jaè„áêÜ«∞O WÖÏ =ºHõÑÎ i¨ Kå~°∞: ''XHõ"àÕ ◊
„ѨÉ∞íè `«fiOQÍx, „ѨÉ∞íè `åfikèHÍiQÍx ~°u„H©_» HÀã¨O ѨÙ~°∞+¨µ_çfl |Å=O`«O KÕ¿ãÎ JÖÏO\˜
„ѨÉ∞íè `åfixH˜ J`«_flç tH˜O∆ KÕ JkèHÍ~°OÖË^∞Œ . HÍx ѨÙ~°∞+¨µxH˜ |Å=O`«OQÍ JOQÆãOΨ Éè#í
[~°Q^Æ ∞Œ QÆ#Hõ W`«~∞° Å∞ |Å=O`«O KÕ¿ãÎ =∂„`«O J`«xH˜ tHõ∆ Ѩ_∞» `«∞Ok.——
ÃÑ· =¸_»∞ Jaè„áêÜ«∂Ö’¡ "≥Ú^Œ\˜ Jaè„áêÜ«∞"Õ∞ ã¨Ô~·#^Œx K≥áêÊe. Z=Ô~·<å
^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ F ã¨pÛùÅ∞_çfl |Å=O`«OQÍ Ñ¨@∞ìH˘x *ˇ·Ö’¡QÍx, U^≥·<å QÆkÖ’QÍx „`Àã≤,
JO^Œ∞Ö’H˜ F JO^Œ"∞≥ #ÿ Ü«Ú=ux #QÆflOKÕã≤ ѨOÑ≤ J<ÕHõ ~ÀAÅ^•HÍ QÆk =¸ã≤LOK«_O»
[iy`Õ P ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ã¨ÇϨ #O HÀÖ’Ê~Ú ~°u„H©_» [~°Ñ‰¨ Ωõ O_® LO_»Ö_Ë ∞» . JѨÙÊ_® ^Œ∞~å‡
~°∞æ_»∞ #Å∞QÆ∞ix ^˘OQÆ™ê‰õ∆ΩÅ∞QÍ KÕã≤`≥zÛ =º=Ǩ~°O <åºÜ«∞™ê÷#O =ÚO^Œ∞ ÃÑ_ç`Õ,
<åºÜ«∞™ê÷#O "åã¨Î= Ѩiã≤÷`«∞efl q㨇iOz P „ã‘ÎѨÙ~°∞e^ŒÌiH© H˘~°_®tHõ∆QÍx, tÖÏtHõ∆QÍx
qkèOK«_»O <åºÜ«∞"Õ∞<å?
JÖψQ Z=i<≥<· å *ˇÖ· ’¡ "Õã≤ `åˆQO^Œ∞‰õΩ =∞^ŒºO `«Ñʨ =∞ˆ~ áêhÜ«∞O W=fi#ѨÙÊ_»∞
J`«#∞ f„="≥∞ÿ# ^ŒÑ≤ÊHõ`À =∂~åæO`«~°OÖËHõ =∞^ŒºO `åy`Õ P =∂„`åxˆH J`«xH˜ tHõ∆
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 439
qkèOK«_O» <åºÜ«∞=∞=Ù`«∞O^•? <Õ~Ñ° i¨ â’^è#Œ ‰õΩ Hˆ =ÅO ã¨OHõÅÊO ÖËHõ L^ÕâÌ º◊ O ã¨iáÈ^Œ∞.
^•xH˜ ¿ãfiKåÛùÜ«Ú`«"≥∞ÿ# ã¨OHõÅÊO ÖËHõ L^ÕÌâ◊ºO HÍ"åe. Z=i<≥·<å L^ÕÌâ◊ѨÓ~°fiHõOQÍ<Õ
<Õ~°O KÕ¿ãÖÏ |Å=O`«OQÍ WÖÏO\˜ Ѩiã≤÷`«∞Å∞ HõeÊ¿ãÎ H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ J`«#ã¨Å∞
<Õ~°ã¨∞÷_Õ HÍÖË_»∞† H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ J`«x <Õ~°O KåÖÏ `ÕeHõQÍ LO@∞Ok.
W™ê¡O =ºaèKåiH˜ =ºuˆ~HõOQÍ K«~º° fã¨∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O „ѨÉ∞íè `åfixH˜ `«Ñʨ =∞Ô~=iH©
W=fi^Œ∞. JÖψQ <Õ~O° ~°∞A"≥#· `«~åfi`« tHõq∆ kèOKÕ JkèHÍ~°O <åºÜ«∞™ê÷<åxH˜ `«Ñʨ Z=iH©
ÖË^∞Œ . =ºaèKå~° <Õ~t° Hõ∆ ~å*ϺxH˜ ã¨O|OkèOz# K«@Oì . =º‰õΩÅÎ ‰õΩQÍx, „ѨÉ∞íè `Õfi`«~° ã¨Oã¨÷
ʼnõΩQÍx D K«\Ïìxfl `«=∞ KÕ`«∞Ö’¡H˜ fã¨∞‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O U=∂„`«O ÖË^Œ∞.
W™ê¡g∞Ü«∞ K«@Oì <Õ~åOwHÍ~åxH˜ xOk`«∞_çÃÑ· ZÖÏO\˜ =uÎ_ç KÕÜ∞« ^Œ∞. WO^Œ∞Ö’
xOk`«∞_»∞ `«# <Õ~åxfl `«Ñʨ Hõ JOwHõiOKåÅ#fl ~°∂Öò UnÖË^∞Œ . xOk`«∞_ç <Õ~O° QÆ∞iOz
„Ѩ[ʼnõΩ `≥e¿ãÎ "å~å q+¨Ü«∂xfl „ѨÉèí∞`«fiO ^Œ$+≤ìH˜ `«Ñ¨ÊHõ fã¨∞‰õΩ~å"åÅ#fl ~°∂Öò ‰õÄ_®
ÖË^Œ∞. XHõ"Õà◊ q+¨Ü«∞O „ѨÉèí∞`«fiO ^Œ$+≤ìH˜ =¿ãÎ =∂„`«O xOk`«∞_çH˜ tHõ∆ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å WÖÏO\˜ Jj¡Å KÕ+Ö ì¨ ’ HÍÅ∞*Ï~°_O» [iy`Õ P áêáêxfl ^Õ=Ù_»∞
HõÑÊ≤ ѨÙzÛ# `≥~Ö° ’ JÖψQ ^•y LO_»x=fiO_ç. XHõ"àÕ ◊ xOk`«∞_»∞ =∂ =ÚO^Œ∞ `«#
`≥~#° ∞ ÃÑÔHuÎ`Õ =∂„`«O "Õ∞=∞`«xÃÑ· ^≥=· „QÆO^äOŒ Ö’x K«\Ïìxfl J=∞Å∞[iÑ≤ f~°∞`åO——
J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨).
J|∂^•=Ó^£, #™ê~Ú „QÆO^ä•Ö’¡x XHõ ǨÏnã¨∞ „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''<Õ~åÅ∞–tHõÅ ∆ q+¨Ü∞« OÖ’ g∞~°∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O Hõq∆ ∞OK«∞HÀO_ç. XHõ"àÕ ◊ U^≥<· å
<Õ~O° QÆ∞iOz# x"ÕkHõ <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =¿ãÎ =∂„`«O ^•xH˜ tHõ∆ `«Ñʨ xã¨i J=Ù`«∞Ok.——
W™ê¡g∞Ü«∞K«@Oì „Ñ¨HÍ~°O <Õ~åxH˜ `«y# tˆH∆ qkèOK«|_®eQÍx, xOk`«∞_»∞ tHõ∆
#∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=_®xH˜ U^≥<· å =¸ÅºO K≥e¿¡ ãÎ Jk K≥Å^¡ ∞Œ . J<ÕHõ ǨÏnã¨∞„QÆO^ä•
ÅÖ’ =zÛ# XHõ LÖËY¡ #O „ѨHÍ~°O XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ XHõ`x« ^ŒQ~æÆ ° r`åxH˜ ѨxKÕã∂¨ Î
F™êi P Ü«∞[=∂x ÉèÏ~°º`À ~°q∞OKå_»∞. Ü«Ú=‰õΩx `«O„_ç J`«x Ü«∞[=∂xH˜
=O^Œ "Õ∞HõÅ∞, XHõ ÉÏx㨠„ã‘xÎ WzÛ ã¨=∞㨺#∞ Ѩi+¨¯iOѨ*ãË ∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. J~Ú`Õ
D =º=Ǩ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) ^Œ$+≤ìH˜ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# Ü«Ú=‰õΩx `«O„_çx
Ñ≤eÑ≤Oz ''h "Õ∞HõÅ∞, h ÉÏxã¨~åÅ∞ "åѨã∞¨ fã¨∞HÀ. (h H˘_»∞‰õΩ¯ tHõ∆ Ѩ_∞» `«∞Ok)——
J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# =ºaèKåiH˜, =ºaèKåi}˜H˜ tHõ∆ qkèOKå~°∞.
nxfl|\˜ì W™ê¡OÖ’ ѨiǨ~°O, „ѨuѶ¨ÖÏÅ WzÛѨÙK«∞ÛHÀ=_®Å ^•fi~å ã¨=∞㨺#∞
`˘H˜¯Ñ¨@ì_»O x+≤^Œú=∞x `≥Å∞™ÈÎOk. JO`ÕHÍ^Œ∞, „ã‘Î =∂<åxH˜ ^èŒ# Hõ#Hõ =ã¨∞Î ~°∂¿Ñ}
qÅ∞= Hõ@ì_»O ‰õÄ_® x+≤^Œú=∞x `≥Å∞™ÈÎOk.
<Õ~°x~°∂Ѩ} ™êHõ∆ºO
=ºaèKå~åxH˜ ã¨O|OkèOz ã¨~Ô #· ™êH∆ͺ^è•~åÅ∞ ÖˉΩõ O_® Hˆ =ÅO qxH˜_ç ã¨=∂Kå~°O
`À „ѨÉèí∞`«fiO =ºaèKåiH˜ tHõ∆ qkèOK«ÖË^Œ∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ =∞n<åÖ’ F =ºaè
Kåi}˜ LO_Õk. P"≥∞ ÉÏǨ@OQÍ =ºaèKi« ã¨∞OÎ _Õk. P"≥∞ Jj¡Å`«#∞ QÆ∞iOz „Ѩ[ÅO^Œ
iH© `≥Å∞ã¨∞. HÍx ã¨~Ô #· ™êH∆ͺ^è•~åÅ∞ ÖË#O^Œ∞# P"≥∞‰õΩ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) tÖÏtHõ∆ qkèOK«
440 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ÖËHáõ ÈÜ«∂~°∞. D"≥∞ „Ѩ™êÎ=# J<ÕHõ LÖËY¡ <åÅÖ’ LOk. XHõ LÖËY¡ #O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) P =ºaèKåi}˜ QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂Î ''<Õ#∞ ™êH∆ͺ^è•~åÅ∞ ÖˉΩõ O_® tÖÏtHõ∆ qkèOKÕ"å}‚
~Ú`Õ P „ã‘ÎH˜ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® tÖÏtHõ∆ qkèOKÕ"å_çfl—— Jx J<åfl~°∞. (ǨÏnãπ)
W™ê¡O <Õ~°x~°∂Ѩ}‰™êH∆ͺŠq+¨Ü«∞OÖ’#∂ `«y# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞‰õΩO@∞Ok.
=ºaèKå~° x~°∂Ѩ}‰õΩ =ÚYºOQÍ <åÅ∞QÆ∞ *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ fã¨∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok.
(1) Y∞~üP<£Ö’x 4:15, 24:4 ã¨∂‰õΩÎÅ „ѨHÍ~°O =ºaèKå~° x~°∂Ѩ}‰õΩ Hõhã¨O
#Å∞QÆ∞~°∞ „Ѩ`«ºHõ∆ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ LO_®e.
(2) ™ê‰õΩ∆ Å∞ #=∞‡^Œy#"åÔ~· LO_®e. JO>Ë "å~°∞ Wk=~°H\ õ ˜ U^≥<· å =º=Ǩ~°OÖ’
J|^ŒúѨ٠™êHõ∆ºO K≥ѨÊx"åÔ~· LO_®e. #=∞‡Hõ„^ÀǨïÖ~Ú LO_»‰õÄ_»^Œ∞. QÆ`«OÖ’ tHõ∆
J#∞Éèqí OK«x"åÔ~· LO_®e. xOk`«∞x Ѩ@¡ â◊„`«∞ÉèÏ=O ÖËx"åÔ~· LO_®e.
(3) ™ê‰õ∆ΩÅ∞ xOk`«∞_çfl, xOk`«∞~åex =ºaèKå~°O KÕã¨∞ÎO_»QÍ ÉÏqÖ’ KåO`å
_»∞#∞ K«∂ã≤#@∞¡ Hõàϧ~å K«∂âß=∞x ™êHõ∆ºO W"åfie.
(4) ZѨÙÊ_»∞, ZHõ¯_», Z=~°∞ Z=i`À =ºaèKi« OKå~°#fl q+¨Ü∞« OÃÑ· ™ê‰õΩ∆ Ö’¡ UHÍa
è„áêÜ«∞O LO_®e. P #Å∞æiÖ’ UXHõ¯_»∞ qÉèËkOz<å "≥Ú`«ÎO™êHõ∆ºO h~°∞QÍiáÈ`«∞Ok.
=ºaèKå~åxH˜ WÖÏO\˜ ™êHõ∆ºO ÅaèOK«_»O ™ê^茺"Õ∞<å? #∂\˜HÀ HÀ\˜HÀ XHõ\˜
ÅaèOK«_»O ‰õÄ_® Hõ+¨ì"Õ∞#x ÃÑ· +¨~°`«∞Å∞ K«∂¿ãÎ Z=iÔH·<å W>Ëì J~°÷=∞=Ù`«∞Ok.
áÈ`Õ Éè~í qΰ Ç‘Ï#∞~åeH˜ [iˆQ QÆ~ƒ° ^ù •è ~°} q+¨Ü∞« OÖ’ Éè^Ë •aè „áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. ÅHõÖ ∆ ’
XHõ¯ ˆHã¨~Ú<å 㨈~ ѨÙ~°∞+¨g~°ºHõ}O Uq^èŒOQÍ<≥·<å „ã‘Î QÆ~°ƒùOÖ’ „Ѩ"ÕtOKÕ J=HÍâ◊O
LO_»=K«∞Û QÆ#Hõ, ˆH=ÅO QÆ~°ƒù^è•~°} <Õ~°x~°∂Ѩ}‰õΩ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# ™êHõ∆ºO HÍ*ÏÅ^Œx
JkèHãõ O¨ MϺHõ ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ Jaè„áêÜ«∞O. tÖÏtHõ∆ ÖËHõ H˘~°_®tHõ∆ ÖÏO\˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ tHõ∆
qkèOK«_®xH˜ #Å∞QÆ∞i ™êHõ∆º"≥∞ÿ<å HÍ"åe ÖË^• ã¨fiÜ«∞OQÍ xOk`«∞~åÖˇ·<å `«# <Õ~åxfl
XѨÙÊHÀ"åe. tHõ∆ qkèOK«_®xH˜ W™ê¡g∞Ü«∞ K«@ìOÖ’ H˘xfl =∞øeHõ ã¨∂„`åÅ∞<åfl~Ú.
D =∞øeHõã¨∂„`åÖ’¡ XHõ\˜– J#∞=∂#O J<Õk <Õ~°ã¨∞÷_çH˜ tHõ∆ qkèOK«_®xH˜
|^Œ∞Å∞ J`«_flç Hõq∆ ∞OK«_®xH˜ =∂„`«"∞Õ „¿Ñ~°}QÍ LO_®e. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ
„Ѩ=zOKå~°∞: ''tHõÅ ∆ #∞ gÖˇ#· O`«=~°‰Ωõ x~ÀkèOK«O_ç.—— (Wɡfl=∂*)
=∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''tHõÅ ∆ #∞ gÖˇ#· O`«=~°‰Ωõ =Úã≤O¡ ʼnõΩ
^Œ∂~°OQÍ LOK«O_ç. xOk`«∞_çfl tHõ∆ #∞O_ç `«ÑÊ≤ OK«_®xH˜ Uq^è"Œ ∞≥ #ÿ =∂~°Oæ ^˘iH˜<å
J`«_flç =^ŒeÃÑ@ìO_ç. <åºÜ«∂kèHÍi xOk`«∞_çH˜ tHõ∆ qkèOK«_O» Ö’ KÕ¿ã á⁄~°áê@∞
Hõ<åfl J`«_flç Hõq∆ ∞OK«_O» Ö’ KÕ¿ã á⁄~°áê>Ë „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k.—— (ui‡l)
nxfl|\˜ì <Õ~°ã¨∞÷efl "≥uH˜"≥uH˜ Ѩ@∞ìH˘x f„="≥∞ÿ# tHõ∆Å∞ qkèOK«_»O W™ê¡O
ÅHõº∆ O HÍ^Œx, ã¨=∂[ã¨O㨯~°}Ë ^•x Jã¨Å∞ÅHõº∆ =∞x `≥Å∞™ÈÎOk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
HÍÅOÖ’ WÖÏO\˜ ™êH∆ͺÅ`À XHõ¯ =ºaèKå~° =º=Ǩ~°O ‰õÄ_® qKå~°}‰õΩ ~åÖË^∞Œ .
~Ô O_»= Ybá¶ê Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) áêÅ#Ö’x Ѩ<fl≥ O_ÕO_»¡ HÍÅOÖ’ XˆHXHõ Hˆ ã¨∞
qKå~°}‰õΩ =zÛOk. z=iH˜ Jk‰õÄ_® XHõ ™êH˜∆ ѨeH˜# J#∞=∂<åã¨Ê^Œ"∞≥ #ÿ =∂@Å
HÍ~°}OQÍ gyáÈ~ÚOk. P Hˆ ã¨∞ q=~åÅ∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 441
|„™ê QÆ=~°fl~ü =Úw~å a<£ ëêÉÏ (~°l)`À =∞~˘Hõ =ºH˜Î J|∂|„H͉õΩ KåÖÏ
HÍÅO#∞Oz ã¨`û« O|O^è•Å∞ ÖË=Ù. "åi^ŒiÌ WO_»∞¡ Z^Œ∞~Ô ^Œ∞~°∞QÍ L<åfl~Ú. JÖÏO\˜
Ѩiã≤÷uÖ’ F~ÀA ~å„u ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ f„="≥∞ÿ# QÍe gK«_»O`À W^ŒÌi WO_»¡ H˜\˜H©Å∞
`≥~°K«∞‰õΩ<åfl~Ú. J|∂|„HÍ H˜\˜H© Ô~Hõ¯Å∞ =¸¿ã^•Ì=∞x ÖËz H˜\˜H© ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àıÎ
J`«xH˜ Z^Œ∞iO\˜ H˜\˜H© ֒ѨŠQÆ=~°fl~ü =Úw~å ~°u„H©_»Ö’ b#"≥∞ÿ=Ù#fl ^Œ$â◊ºO
HõxÊOzOk. "≥O@<Õ J`«#∞ `«# WO\’¡<Õ =Ù#fl =∞~À=ÚQÆ∞æ~°∞ q∞„`«∞efl Ñ≤ez P
^Œ$â◊ºO K«∂_»=∞x ѨÙ~°=∂~Úã¨∂Î D Jj¡ÅKÕ+¨ì‰õΩ g∞~°∂ ™ê‰õ∆ΩÅ∞QÍ LO_»O_»x
J<åfl_»∞. <åÃѶ a<£ HõÅ^•, lÜ«∂^£, +≤|Öò J<Õ P =ÚQÆ∞~æ ∞° q∞„`«∞Å∞ P ^Œ$â◊ºO
K«∂ã≤ 'D „ã‘Î Z=~°—x J_çQÍ~°∞. 'D"≥∞ L"≥∞‡[g∞Öò— J<åfl_»∞ J|∂|„HÍ.
=∞~°∞<å_»∞ D =º=Ǩ~°O Ǩτ[`ü L=∞~ü (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛOk. "≥O@<Õ
PÜ«∞# Ǩτ[`ü =Úw~å (~°l)#∞ QÆ=~°fl~ü Ѩ^qŒ #∞Oz ã¨ÃãÊO_£ KÕã≤ PÜ«∞# ™ê÷#O
Ö’ Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l)x QÆ=~°fl~üQÍ xÜ«∞q∞Oz ѨOáê~°∞. `«~∞° "å`«
|„™ê #∞Oz xOk`«∞_çfl ™ê‰õΩ∆ Å`À ã¨Ç¨ ~å[^è•x =∞n<å‰õΩ Ñ≤eÑ≤OKå~°∞. qKå~°}
KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ J|∂|„HÍ, =∞~ÀW^Œ~Ì ∞° (+≤|Öò, <åÃѶ) `å=Ú =Úw~å#∞ L"≥∞‡[g∞Öò
`À ~°q∞ã¨∞OÎ _»QÍ K«∂âß=∞x ™êHõº∆ O K≥áêÊ~°∞. J~Ú`Õ <åÅæ= ™êH˜∆ lÜ«∂^£ =∂„`«O
`«#HÍ „ã‘Î ã¨Ê+¨ÊOQÍ HõxÊOK«Ö^Ë xŒ , JOKÕ`« P"≥∞ L"≥∞‡[g∞ÖË#x QÆ\Qì˜ Í K≥Ñʨ ÖË#x
J<åfl_»∞. Ǩτ[`ü =Úw~å (~°) ™ê‰õΩ∆ Å∞ `«##∞ K«∂ã¨∞OÎ _ç# "≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç „ã‘xÎ ã¨Ê+¨Oì QÍ
K«∂_»ÖË~°x qKå~°}Ö’ ~°∞A=Ù KÕâß~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, `«# ÉèÏ~°º, L"≥∞‡[g∞Öò
~°∂ѨÙ~ˆ YÖ’¡ ^•^•Ñ¨Ù XˆHÖÏ LO\Ï~°x ‰õÄ_® PÜ«∞# ~°∞A=Ù KÕâß~°∞. "Õ~˘Hõ "≥Ñ· Ù¨
L=∞~ü (~°l) áêÅ#Ö’ JkèHÍ~° QÆ$ǨÏOÖ’ ÉèÏ~åºã¨"∞Õ `«OQÍ x=ã≤ã∞¨ OÎ _ç# XHõ ~å„+¨ì
QÆ=~°fl~ü Ѩ~°„ã‘Îx Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x =ºaèK«iOK«ÖË_»x Ѩiã≤÷`«∞Å∞ ã¨∂zã¨∞Î<åfl~Ú.
ÃÑ· HÍ~°}ÏÅ∞QÍ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ ÖËxáÈx J#∞=∂<åʼnõΩ áÈ~Ú Ç¨Ï„[`ü =Úw~åÃÑ·
xO^Œ"âÕ ß~°∞ QÆ#Hõ PÜ«∞xfl =kÖËÜ∞« _»O [iyOk. J~Ú`Õ Ç¨Ï„[`ü L=∞~ü (~°) ™ê‰õΩ∆
ÅÖ’ J|∂|„HÍ, <åÃѶ, +≤|ÖòʼnõΩ xOk`«∞_çÃÑ· JѨxO^Œ "≥∂Ñ≤# <Õ~åxH˜ ''jÅ=`Œ∞
Öˇ#· ¢ãÅΑ ÃÑ· JǨx~^° "≥∂Ç≤, ^®xH˜ #Å∞Qõ∞O°∞ ™®Hí∞∆ Å∞ fã¨∞Hí∞O®ÖËx"åix Z#Éè·ˇ HÁO°_Í
^≥|ƒÅ∞ HÁ@ì~_ç—— (24:24) J<Õ Y∞~üP<£ã∂¨ H˜Î „ѨHÍ~°O H˘~°_® tHõ∆ qkèOKå~°∞.
(W|∞flÖòJ~°a–JǨ¯=ÚÖò Y∞~üP<£, ~Ô O_»=ÉèÏQÆO)
D ˆHã¨∞Ö’ ™ê‰õ∆ΩʼnõΩ qkèOz# tHõ∆ „Ѩ`ÕºHõ Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ fã¨∞‰õΩ#fl x~°‚Ü«∞O
=∂„`«"∞Õ . ™ê^è•~°} Ѩiã≤`÷ ∞« Ö’¡ ™ê‰õΩ∆ Å á⁄~°áê@¡‰Ωõ "åix tH˜O∆ K«_O» [~°Q^Æ ∞Œ .
=ºaèKå~° <Õ~x° ~°∂Ѩ} HÀã¨O ™êH∆ͺ^è•~åÅ∞ ÖˉΩõ O_® xOk`«∞_»∞ `«# <Õ~åxfl
XѨÙʉõΩ<åfl ã¨iáÈ`«∞Ok. J~Ú`Õ xOk`«∞_»∞ `å#∞ Ѩ~°„ã‘Î`À =ºaèK«iOz#@∞¡
ã¨Ê+¨Ê"≥∞#ÿ Ѩ^*Œ ÏÖO`À K≥áêÊe. <åºÜ«∞™ê÷#O ‰õÄ_® xOk`«∞_»∞ ZÖÏO\˜ |Å=O`«O
=uÎà√◊ § ÖˉΩõ O_®, ѨÓiÎ ¿ãfiK«Û`ù À, ã¨Ê$ǨÏ`À<Õ =ºaèKå~°O KÕâß_»x x~åúiOK«∞HÀ"åe.
WHõ tHõ∆ J=∞Å∞Ѩ~°∞ã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞ xOk`«∞_»∞ `å#∞ =ºaèKå~°O KÕÜ«∞ÖË^Œx =∂@
=∂~°Û_»O [iy`Õ J`«_flç tH˜O∆ K«‰Ωõ O_® =kÖËÜ∂« e.
442 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
D q+¨Ü∞« OÖ’ '=∂~Ú*ò a<£=∂eH± Jã¨g¡ ∞— =$`åÎO`«O KåÖÏ „Ѩãk≤ Kú O≥ kOk.
=ÚYº"≥∞#ÿ ǨÏnã¨∞„QÆO^ä•Åxfl\˜Ö’#∂ Dã¨OѶ∞¨ @# ¿Ñ~˘¯#|_çOk. D Ü«Ú=‰õΩ_»∞
Jã¨O¡ `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# J<å^äÉŒ ÏÅ∞_»∞, Ǩτ[`ü ǨÏ*Ï˚Öò a<£ #∞S"£∞ (~°l) ã¨O~°H} ∆õ Ö’
ÃÑiQÍ_»∞. J`«#∞ ÉÏxã¨`fi« O #∞Oz ¿ãfiK«Ûáù ⁄Ok# XHõ Ü«Ú=u`À =ºaèKi« OKå_»∞.
Ǩτ[`ü ǨÏ*Ï˚Öò (~°l) D ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘x ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ HÔ o§ K≥ÃÑÊ~Úº,
|Ǩïâß PÜ«∞# háêѨH=∆õ ∂Ѩ} HÀã¨O ^≥"· åxfl „áêi÷™êÎ~∞° ——JxK≥áêÊ~°∞. P Ü«Ú=‰õΩ_»∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥o§ q+¨Ü∞« O K≥áêÊ_»∞. q=~åÅ∞ K«∂_»O_ç:
<Õ~°qKå~°} q^è•#O
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <Õ#∞ =ºaèKå~°O KÕâß#∞, ##∞fl Ѩiâ◊√^Œú Ѩ~K ° O« _ç.——
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx =ÚYO ѨH¯õ ‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl~°∞.
Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ =∞m§ J^Õ =∂@<åfl_»∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) =∞m§ =ÚYO ѨH¯õ ‰õΩ uѨÙʉõΩ<åfl~°∞. J`«#∞ =¸_À™êi ‰õÄ_® ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
=ÚO^Œ∞H˘zÛ J^Õ =∂@<åfl_»∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =¸_À™êi ‰õÄ_® =ÚYO ѨHõ¯‰õΩ
uѨÙʉõΩ<åfl~°∞. Ǩτ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) *’HõºO KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ ''*Ï„QÆ`!Ϋ #∞=Ùfi <åÅæ=
™êi ‰õÄ_® =ºaèKå~°O KÕã#≤ @∞¡ XѨÙʉõΩ<åfl=O>Ë ^≥=· „Ѩ=HõÎ h‰õΩ tÖÏtHõ∆ qkè™êÎ~∞° ——
Jx ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞. HÍx P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ <åÅæ=™êi ‰õÄ_® J^Õ =∂@<åfl_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) P Ü«Ú=‰õΩx "≥Ñ· Ù¨ uiy ''JÉσÜü∞! #∞=Ùfi |Ǩïâß
^Œ∞~°∞^ÕâÌ º◊ O`À K«∂âß"Õ"∂≥ ÖË^• K≥~ںѨ\ì˜ ÖÏQÍ"Õ"∂≥ ÖË^• H“yeOK«∞H˘x =Ú^•Ì_®
"Õ"∂≥ ! (D KÕ+Ö ì¨ flË #∞=Ùfi =ºaèKå~°=∞x ÉèÏqOz LO\Ï=Ù)—— Jx J<åfl~°∞.
^•xHÍ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ''ÖË^OŒ _ô, <Õ#∞ =ºaèKå~°"∞Õ KÕâß#∞—— J<åfl_»∞.
''P „ã‘,Î #∞=Ùfi XˆH Ѩ_H» õ g∞^Œ (HõÅã≤) Ѩ_∞» ‰õΩ<åfl~å?——
''B#O_ô, <Õ#∞, P"≥∞ JÖψQ Ѩ_∞» ‰õΩ<åflO.——
''Uq∞\˜, #∞=Ùfi x[OQÍ ã¨OÉè’yOKå"å?——
''B#O_ô, <Õ#∞ x[OQÍ<Õ ã¨OÉè’yOKå#∞.——
''h J=Ü«∞=O P"≥∞ J=Ü«∞=OÖ’H˜ =∂Ü«∞"≥∞ÿ#O`« =~°‰õΩ áÈ~ÚO^•?——
^•xH© P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ B#<åfl_»∞.
''JO>Ë ÉÏqÖ’H˜ KåO`å_»∞ÖÏ, ã¨∞~å‡ã‘™êÖ’H˜ ѨÙ_»HÖ õ Ï =∂Ü«∞"≥∞áÿ È~ÚO^•?——
^•xH© P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ B#<åfl_»∞.
''Jã¨Å∞ h‰õΩ =ºaèKå~°O JO>Ë Uq∞\’ `≥Å∞™ê?—— J_çQÍ~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨).
''`≥Å∞ã¨O_ô. XHõ Éè~í ΰ `«# ÉèÏ~°º`À ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ suQÍ KÕ¿ã Ѩxx <Õ#∞
P „ã‘`Î À J^è~Œ ‡° suQÍ KÕâß#∞—— J<åfl_® Ü«Ú=‰õΩ_»∞.
''ã¨~ˆ , h‰õΩ ÃÑà◊§~ÚO^•?—— J_çQÍ~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ).
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 443
''J~ÚO^ŒO_ô!—— K≥áêÊ_® Ü«Ú=‰õΩ_»∞.
''#∞=Ùfi ™ê~å~Ú U"≥∞<ÿ å `åQÆÖ^Ë ∞Œ Hõ^•?——
''™ê~å~Ú Ug∞ `åQÆÖ^Ë OŒ _ô!——
JѨÙÊ_˘Hõ`#« ∞ ÖËz J`«x <À\˜ "åã¨#K«∂ã≤ ™ê~å~Ú `åQÆÖ^Ë xŒ x~åúiOKå_»∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =º=Ǩ~åxfl =∞iO`« ‰õΩ∆ }‚OQÍ Ñ¨iâ’kèOK«_®xH˜ Ü«Ú=‰õΩ_»∞O_Õ
gkäÖ’x H˘O^Œ~∞° „Ѩ[efl Ñ≤eÑ≤Oz ''W`«xH˜ Ñ≤KÛÕ "≥∞<ÿ å Ѩ@Ö ì ^Ë ∞Œ Hõ^•?—— J#_çQÍ~°∞.
^•xH˜ "å~°∞ ''W`«xÖ’ Ñ≤KÛÕ g∞ L#fl@∞¡ "Õ∞q∞O`«=~°‰Ωõ K«∂_»Ö^Ë ∞Œ —— J<åfl~°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ü«Ú=‰õΩx ã¨O~°H‰∆õ Ωõ _ç`À ''#∞qfi`«x KÕ+xì¨ HõÑÊ≤ ѨÙzÛLO>Ë h
HÀã¨O ZO`À ÉÏQÆ∞O_Õk—— J<åfl~°∞. P `«~åfi`« P Ü«Ú=‰õΩ_çH˜ tÖÏtHõ∆ qkèOKå~°∞.
JѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~°∞ P Ü«Ú=‰õΩ_çfl Ѩ@flO |Ü«∞\˜H˜ fã≤ÔHo§ FKÀ@ xÅɡ\˜ì
J`«xÃÑ· ~åà◊√~¡ ∞° "åfi~°∞. áêѨO, Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ~åà◊§^≥|ƒÅ‰õΩ `åà◊ÖHË õ ''„Ѩ[ÖÏ~å! ##∞fl
^≥=· „Ѩ=HõÎ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã≤HÔ à◊§O_ç. ^≥=· „Ѩ=HõÎ ##∞fl K«OÑ≤OK«~x° K≥ÑÊ≤ <å `≥Q"Æ åà◊√§ ##∞fl
"≥∂ã¨yOKå~°∞—— JO@∂ QÆQÀæÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. HÍx ~åà◊√§ ~°∞"Õfi"å~°∞ J^Õg∞ Ѩ\˜ìOK«∞
HÀ‰õΩO_® P Ü«Ú=‰õΩ_çfl ǨÏ`«=∂iÛ"Õâß~°∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) q+¨Ü∞« O `≥eã≤# `«~åfi`«
qKå~°O "≥e|∞K«∞Û`«∂ ''[#O J`«_flç ZO^Œ∞‰õΩ =kÖˇÜ∞« ºÖË^∞Œ . <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞H˘¿ãÎ
|Ǩïâß Ñ¨âßÛ`åÎÑO¨ K≥O^Õ"å_»∞, ^Õ=Ù_»∞ J`«_flç Hõq∆ ∞OKÕ"å_»∞ Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞.
WO`«HOõ >Ë Pã¨HHΘ ~õ "° ∞≥ #ÿ =∞~À ã¨OѶ∞¨ @# q#O_ç. QÍq∞^£ `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# F„ã‘Î
=zÛ `å#∞ =ºaèKå~°O KÕã#≤ @∞¡ <åÅ∞QÆ∞™ê~°∞¡ JOwHõiOzOk. P"≥∞‰õΩ J„Hõ=∞ QÆ~ƒ° ù
^è•~°} ‰õÄ_® [iyOk. P"≥∞ `«# <Õ~åxfl "≥Ú^Œ\™˜ êi JOwHõiOz#ѨÙÊ_Õ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ''ã¨~ˆ ÖË, "≥o§áÈ. ѨâßÛ`åÎÑO¨ K≥Ok ^≥"· åxfl Hõq∆ ∞OK«=∞x „áêi÷OK«∞—— J<åfl~°∞.
HÍx P „ã‘Î ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! g∞~°∞ <å=º=Ǩ~°O =∂~Ú*ò =º=Ǩ~°OÖÏ ^•@"ÕÜ∞«
Eã¨∞<Î åfl~å? <Õ#∞ =ºaèKå~°O =Å¡<Õ QÆ~ƒ° Où ^•ÖÏÛ#∞—— Jx J#flk. ''J~Ú`Õ #∞=Ùfi
„Ѩãq¨ Oz# `«~∞° "å`« ~å, K≥|∞`å#∞—— J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨).
H˘O`«HÍÖÏxH˜ P"≥∞ „Ѩãq¨ OzOk. „Ѩãq¨ Oz# `«~åfi`« K«O\˜ÑÅ ≤ "¡ å_çfl fã¨∞H˘x
=∞m§ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''WѨÙÊ_»∞ ##∞fl Ѩiâ◊√^ŒÑú ~¨ K ° O« _ç—— J#flk.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P Ñ≤Å"¡ å_ç "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∂Î ''Ñ≤Å"¡ å_çH˜ áêÅ∞Ѩ@∞ì. áêÅ∞ `åQÆ_O»
=∂<Õã#≤ `«~∞° "å`« ~å—— Jx P^ÕtOKå~°∞ P"≥∞#∞.
^•O`À P „ã‘Î "≥o§áÈ~Ú Ñ≤Å¡"å_çH˜ áêÅ∞ Ѩ@ì<å~°OaèOzOk. H˘O`«HÍÖxH˜
áêÅ∞=∂xÊOz KÕuÖ’ F ~˘>ˇì=ÚHõ¯ fã¨∞H˘x ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛOk.
Ñ≤Å¡"å_çH˜ ~˘>ì̌=ÚHõ¯ uxÑ≤OzK«∂ѨÙ`«∂ ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! K«∂_»O_ç, WѨÙÊ_ô Ñ≤Å¡"å_»∞
áêÅ∞ `åQÆ_O» =∂<Õã≤ ~˘>ˇì u#_»O "≥Ú^ŒÖ\ ˇ Ïì_∞» —— Jx J#flk. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) Ñ≤Å"¡ å_çfl ã¨O~°H} ∆õ HÀã¨O XHõ =ºH˜HÎ ˜ JѨÊyOz P „ã‘HÎ ˜ tÖÏtHõ∆ qkèOKå~°∞.
WÖÏO\˜ Hõiî#"≥∞ÿ# +¨~°`«∞Å`À ‰õÄ_ç# ™êH∆ͺÅ`À xOk`«∞_ç <Õ~åxfl ~°∞A=Ù KÕã≤
444 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
tH˜∆OK«_»O W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ KåÖÏ Hõ+¨ìO. XHõ"Õà◊ <Õ~°O ~°∞A=~Ú`Õ =∂„`«O <Õ~°
„Ѩ=$uÎ HõÅ"åiH˜ QÆ∞}áê~î°O HõeˆQÖÏ ã¨^Œ~°∞ <Õ~°ã¨∞÷_çfl |Ç≤Ï~°OQÆ „Ѩ^Õâ◊OÖ’ f„=OQÍ
tH˜O∆ K«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. WÖÏO\˜ <Õ~q° Kå~°} q^è•#OÖ’ ã¨=∂[ã¨O㨯~°} QÀK«iã¨∞OÎ ^À,
„Ѩ*Ï"ÕkèOѨ٠^Àº`«Hõ=∞=Ù`«∞O^À ã¨OѶ¨∞„âıÜ≥∂aèÖÏ+¨µÅ∞ PÖ’zOKåe.
ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#|_ç# =¸_»∞ JaèÜ≥∂QÍÅ ^•fi~å =ºaèKå~°O KÕâß#x JOwHõiOz#
<Õ~ã° ∞¨ _÷ flç <åºÜ«∂kèHÍi, h=Ù Z=i`À =ºaèKi« OKå=x J_»Q_Æ <» Õ q+¨Ü∞« O ~°∞A==Ù`ÀOk.
XHõ"Õà◊ JÖÏ J_çy`Õ XHõiH˜ |^Œ∞Å∞ W^ŒÌiH˜ tHõ∆ qkèOK«=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. HÍx W™ê¡O
^è~Œ ‡° âß„ã¨OÎ [<åxH˜ tHõÅ∆ ∞ qkèOK«_"» ∞Õ Ñ¨xQÍ ÃÑ@∞ìH˘x "å\˜ HÀã¨O HÍK«∞H˘x LO_»^∞Œ .
XHõ"Õà◊ <Õ~°ã¨∞÷_»∞ D x~åfiHõOÖ’ áêÖÁæ#fl"å_»∞ Z=~À K≥a`Õ <åºÜ«∞™ê÷#O P =ºH˜Îx
qKåiã¨∞ÎOk. P =ºH˜Î <Õ~°O XѨÙʉõΩO>Ë J`«x‰õį_® tHõ∆ Ѩ_»∞`«∞Ok† XѨÙÊHÀHõáÈ`Õ
J`«_çfl =^Œe <Õ~°O JOwHõiOz# xOk`«∞_çH˜ =∂„`«"Õ∞ tHõ∆ Ѩ_»∞`«∞Ok.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) HÍÅOÖ’ WÖÏO\˜ JaèÜ∂≥ QÆO XHõ\˜ PÜ«∞# ^ŒQiæÆ H˘zÛOk.
=Úã¨fl^£ JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£ „QÆO^ä•ÅÖ’ =zÛ# LÖËY¡ <åÅ „ѨHÍ~°O XHõ`#« ∞ =zÛ
`å#∞ Ñ¶Ö ¨ Ï<å „ã‘`Î À =ºaèKi« Oz#@∞¡ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ JOwHõiOKå_»∞. ^≥=·
„Ѩ=HõÎ (ã¨) P „ã‘xÎ Ñ≤eÑ≤Oz J_çy`Õ, P"≥∞ ÖË^xŒ K≥ÑÊ≤ Ok. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
P"≥∞#∞ =^Œe P ѨÙ~°∞+¨µxH˜ =∂„`«"∞Õ tHõ∆ qkèOKå~°∞. (ǨÏnãπ)
tHõ∆ J=∞Å∞Ѩ~°KÕ Ñ¨^Œú`«∞Å∞
H˘xfl~°HÍÅ <Õ~åʼnõΩ Ѷ¨ÖÏ<å tHõ∆Å∞ =∂„`«"Õ∞ qkèOKåÅx ^Õ=Ù_»∞ x~°‚~ÚOKå_»∞.
WÖÏO\˜ tHõe∆ fl 'Ǩï^Œ∂^£— JO\Ï~°∞. ^Õ=Ù_»∞ tHõÅ
∆ ∞ x~°~‚ ÚOK«x <Õ~åʼnõΩ <åºÜ«∞™ê÷#O
Ѩiã≤÷`«∞efl |\˜ì tHõ∆Å∞ qkèã¨∞ÎOk. D tHõ∆efl '`ål~å`ü— JO\Ï~°∞.
Ǩï^Œ∂^£ : ǨÏ`åº<Õ~åxH˜ =∞~°}tHõ∆ qkèOKåe (2:178,17:33). á⁄~°áê@∞#
[iy# ǨÏ`åº<Õ~åxH˜ XHõ ÉÏx㨉Ωõ ¿ãfiK«Ûxù =fi_»O`À áê@∞ ǨÏ`«∞x "å~°ã∞¨ ʼnõΩ ~°HÎõ
ѨiǨ~°O K≥e¡OKåe (4:92). „ѨÉèí∞`«fiOÃÑ· u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕã¨∂Î ^Õâ◊OÖ’ J~åK«HõO
ã¨$+≤Oì z#"åiH˜ =∞~°}tHõQ∆ Íx, XHõHÍÅ∞–XHõK~Õ Ú #iˆH tHõQ∆ Íx ÖË^• ^Õâ|◊ Ç≤Ï+¨¯~°}
tHõQ∆ Íx qkèOKåe (5:33). ^˘OQÆ`#« O <Õ~åxH˜ ǨÏã¨Y Î O_»# tHõ∆ qkèOKåe (5:38).
jÅ=`«∞ÅÃÑ· JѨxO^Œ "≥∂Ñ≤ ^•xH˜ #Å∞QÆ∞~°∞ ™ê‰õ∆ΩÅ∞ fã¨∞‰õΩ~åÖËx"åiH˜ Z#Éèˇ·
H˘~°_®^≥|ƒÅ tHõ∆ qkèOKåe (24:4). Jq"åÇ≤Ï`«∞Å =ºaèKå~° <Õ~åxH˜ =O^Œ H˘~°_®
^≥|ƒÅ tHõ∆ qkèOKåe (24:2). q"åÇ≤Ï`«∞Å =ºaèKå~åxH˜ tÖÏtHõ∆ qkèOKåe.
`ål~å`ü: =∞^Œºáê#O, E^ŒO, "≥∂ã¨O, J„Hõ=∂~°#˚ =O\˜ <Õ~åʼnõΩ <åºÜ«∞
™ê÷<åÅ∞ Ѩiã≤`÷ ∞« efl ѨijeOz [i=∂<å, *ˇÅ · ∞x~°ƒO^èOŒ , H˘kÌáê\˜ H˘~°_® ^≥|ƒÅ∞,
ã¨OѶ∞¨ |Ç≤Ï+¨¯~°}, ^Õâ|◊ Ç≤Ï+¨¯~°} =ÔQ~· å tHõÅ
∆ ∞ qkè™êÎ~Ú.
<Õ~x° ~°∂Ѩ} J~Ú# `«~∞° "å`« =ºaèKåiH˜, =ºaèKåi}˜H˜ qkèOK«=Åã≤# tHõÅ ∆
q+¨Ü∞« OÖ’ W=∂=ÚÅ =∞^躌 HÍã¨OÎ `« Éè^Ë •aè„áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú.
q"åÇ≤Ï`« „ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KÕ¿ã =ºaèKå~° <Õ~åxH˜ =O^Œ H˘~°_®^≥|ƒÅ`À áê@∞
tÖÏtHõ∆ ‰õÄ_® qkèOKåÅx W=∂"£∞ JǨχ^£, ^•=Ó^£ *ÏÇ≤Ïi, WãπÇ¨ Mò „Ѩ=ÚY∞Å∞
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 445
Jaè„áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. "å~°∞ `«Ñ¨Ê W`«~° W=∂=ÚÅ∞, ^èŒ~°‡âß„ã¨Î"Õ`«ÎÅO`å D <Õ~åxH˜
tÖÏtHõ∆ =∂„`«"∞Õ qkèOKåÅx J<åfl~°∞.
Jq"åÇ≤Ï`« „ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ∞ KÕ¿ã =ºaèKå~° <Õ~åxH˜ =O^Œ H˘~°_®^≥|ƒÅ`À áê@∞
ã¨∞^Œ∂~° „áêO`åxH˜ |Ç≤Ï+¨¯~°} ÖËHõ *ˇÅ · ∞x~°ƒO^èOŒ =O\˜ tHõÅ ∆ ∞ ‰õÄ_® qkèOKåÅx
H˘O^Œ~∞° W=∂=ÚÅ∞ Jaè„áêÜ«∞Ѩ_®¤~∞° . W=∂O J|∂ǨÏhá¶ê, PÜ«∞# J#∞K«~∞° Öˇ#·
W=∂"£∞ J|∂Ü«¸ã¨∞Ѷπ, W=∂"£∞ *ÏѶ¨~ü, W=∂"£∞ =ÚǨÏ=∞‡^£Å∞ =O^Œ H˘~°_®
^≥|ƒÅ tHõ∆ =∂„`«"∞Õ qkèOKåÅx J<åfl~°∞.
''q"åÇ≤Ï`« „ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ =ºaèKå~° <Õ~åʼnõΩ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) tÖÏtHõ∆`À áê@∞,
ã¨∞^Œ∂~°„áêO`« |Ç≤Ï+¨¯~°}, *ˇÅ · ∞ x~°ƒO^èOŒ =O\˜ `års tHõÅ ∆ ∞ ‰õÄ_® qkèOz#@∞¡
U ǨÏnã¨∞Ö’ ‰õÄ_® ÖË^∞Œ .—— (=∞øÖÏ<å =∞ø^Œ∂k–`«ÑÇπ¶ Ï‘ =ÚÖò Y∞~üP<£)
=ºaèKå~° tHõ∆ J=∞Å∞[i¿Ñ f~°∞#∞ QÆ∞iOz J<ÕHõ ǨÏnã¨∞Å∞, Ѷ≤MÏ"Õ`«ÎÅ
Jaè„áêÜ«∂Å∞ L<åfl~Ú. "å@xfl\˜x Ѩije¿ãÎ D„H˜Ok q+¨Ü∂« Å∞ `≥Å∞™êÎ~Ú:
H˘~°_® ÖËHõ ɡ`OΫ =∞sJO`« QÆ\Qì˜ ÍQÍx, =∞sJO`« <åã≤~H° Oõ QÍx H͉õΩO_®
=∞^躌 ~°HOõ QÍ LO_®e.
JÖψQ ^≥|ƒÅ∞ K«iKÕ"å_»∞ =∞sJO`« Hõiî#OQÍQÍx, =∞sJO`« =∞$^Œ∞
=ÙQÍQÍx „Ѩ=iÎOK«‰Äõ _»^∞Œ .
H˘\˜ì# KÀ>Ë =∞m§ =∞m§ H˘@ì‰õÄ_»^Œ∞.
=ÚYO, =∞~å‡OQÆO, t~°ã¨∞ûÅÃÑ· H˘@ì‰õÄ_»^Œ∞.
<Õ~°ã¨∞÷_çfl Hõ\ì̃"Õã≤ H˘@ì‰õÄ_»^Œ∞. ѨÙ~°∞+¨µ_≥·`Õ xÅɡ\ì̃ H˘\Ïìe† „ã‘Î J~Ú`Õ
‰õÄ~ÀÛɡ\ì˜ H˘\Ïìe.
tHõ∆ J=∞Å∞ KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞ <Õ~ã° ∞¨ _÷ ∞» ^èiŒ Oz=Ù#fl |@ìÅ∞ fÃãÜ«∞º‰õÄ_»^∞Œ .
ÖÏ=Ùáê\˜ |@ìÅ∞O>Ë f¿ãã≤ ™ê^è•~°} ^Œ∞ã¨∞Å Î ∞ ^èiŒ OѨ*Ü
Ë ∞« =K«∞Û.
"å`å=~° } OÖ’ f„="≥ ∞ ÿ # LëÈ‚ „ QÆ ` « Q Íx, f„="≥ ∞ ÿ # K« e QÍx L#fl
ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ H˘@ì‰õÄ_»^Œ∞. "Õã¨qHÍÅOÖ’ K«Å¡x ã¨=∞Ü«∞OÖ’, j`åHÍÅOÖ’ "Õ_ç
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂„`«"∞Õ H˘\Ïìe.
<Õ~ã° ∞¨ _÷ ∞» "åºkè„QÆã∞¨ _Î =·≥ ÙO>Ë "åºkè #∞O_ç HÀÅ∞H˘x ѨÓiÎQÍ P~ÀQƺ=O`«∞
_»~Ú# `«~∞° "å`Õ tH˜O∆ Kåe.
"åºkè #∞O_ç WHõ Z#fl\˜H© HÀÅ∞‰õΩ<Õ Pâ◊ÖHË áõ È`Õ ÖË^• =$^•úѺ¨ O`À KåÖÏ
|ÅÇ‘Ï#"≥∞áÿ È~Ú=ÙO>Ë =O^Œ D<≥Å∞ LO_Õ D<≥ÅHõ@`ì À XHõ™êi =∂„`«"∞Õ H˘\Ïìe.
QÆiƒù}©H˜ H˘~°_®^≥|ƒÅ∞ H˘@ì =Åã≤=zÛ#ѨÙÊ_»∞ „Ѩã¨qOz# `«~°∞"å`«
„Ѩã¨="≥∞ÿÅ k<åÅ∞ QÆ_»záÈÜÕ∞ =~°‰õΩ "Õz=ÙO_®e.
QÆiƒù}©H˜ tÖÏtHõ∆ J=∞Å∞ [~°Ñ¨=Åã≤=¿ãΠѨÙ>Ëì a_»¤‰õΩ áêÅ∞=∂xÊOKÕ
446 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
HÍÅO ^•HÍ "Õz=ÙO_®e.
^≥|ƒÅ∞ `«ÖÏ~°∞Å KÕ`« H˘\˜Oì K«‰Äõ _»^∞Œ . tHõe∆ fl QÆ∞iOz +¨sJ`ü L^ÕâÌ º◊ O
ÉÏQÍ `≥eã≤# =Úã≤O¡ Å KÕ`<« Õ H˘\ì̃OKåe.
<Õ~O° ™ê‰õΩ∆ Å ^•fi~å ~°∞A=~Ú`Õ ™ê‰õΩ∆ Å KÕ`<« Õ ^≥|ƒÅ „áê~°OÉèOí HÍ"åe.
<Õ~ã° ∞¨ _÷ ∞» ã¨fiÜ«∞OQÍ <Õ~O° XѨÙʉõΩO>Ë ^≥|ƒÅ „áê~°OÉèOí <åºÜ«∂kèHÍi KÕÜ∂« e.
Wg W™ê¡g∞Ü«∞ <åºÜ«∞=º=ã¨÷ ~°∂ѨÙ~ˆ YÅ∞. ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#|_ç# ™êHõº∆ Ѩ^uúŒ x,
qKå~°} q^è•<åxfl, tHõ∆Å∞ J=∞Å∞[i¿Ñ f~°∞#∞ ѨijeOKÕ <åºÜ«∞„Ñ≤Ü«ÚʼnõΩ,
ã¨OѶ¨∞„âıÜ≥∂aèÖÏ+¨µÅ‰õΩ W™ê¡O =ºH˜Îã¨O㨯~°}#∞, ã¨=∂[„âıÜ«∞ã¨∞û#∞ =∂„`«"Õ∞
HÀ~°∞‰õΩO@∞O^Œx ã¨∞ÅÉèíOQÍ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
W™ê¡g∞Ü«∞ <åºÜ«∞=º=ã¨÷ ~°∂Ѩو~YÅ`À D<å\˜ áêâßÛ`«º <åºÜ«∞=º=ã¨÷Å∞,
"å\˜ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»K∞« ‰õΩ<Õ W`«~° <åºÜ«∞=º=ã¨Å ÷ f~°∞`≥#∞flefl áÈeÛK«∂_»O_ç.
x["≥∞#ÿ <åºÜ«∞O U=º=ã¨Ö ÷ ’ LO^À, J<åºÜ«∞O–J„Hõ=∂ʼnõΩ U=º=ã¨÷ KÀ\˜ã∞¨ OÎ ^À
„ѨâßO`« =∞#ã¨∞û`À PÖ’zOKÕ"åˆ~ J~°÷O KÕã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
#+¨ì ѨiǨ~°O
W™ê¡OÖ’ ǨÏO`«‰õΩxH˜ =∞~°}tHõ∆ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ qkèOKåÅ#fl ~°∂Öò ÖË^Œ∞. ǨÏ`«∞x
|O^èŒ∞=ÙÅ∞ ǨÏO`«‰õΩ_çfl Hõ∆q∞OK«_»O [iy`Õ ÖË^• "å~°∞ ~årѨ_ç ǨÏO`«‰õΩ_ç |O^èŒ∞=ÙÅ
#∞O_ç ~°HõÎѨiǨ~°O ã‘fiHõiOK«_»O [iy`Õ Ç¨ÏO`«‰õΩ_çH˜ =∞~°}tHõ∆ `«Ñ¨ÙÊ`«∞Ok.
''XHí"Õà◊ ǨÏ~`ŒHí∞x Ǩ@¡ J`Œx ™È^°O°∞_«∞ (ǨÏ`Œ∞x |~^è°∞=Ù) =∞$^°∞"≥·Yi
J=Å~a~K«_ÍxH˜ ã≤^°úǨ_ç`Ë, O°HíÎǨiǨO° ã¨=∞㨺 ™®=∞O°ã¨º~Qå Ǩi뮯O°=∞ÇÍfie.
^®x„ǨHßO°~ ǨÏ~`ŒH∞í _«∞ xs‚`Œ O°HÇÎí i¨ ǨO®xfl ã¨~`À+¨~Qå WKÕÛÜ«∂e. Wk g∞„ǨÉ∞íè =Ù
#∞~_ç Åaèã¨∞Î#fl ™œÅÉèíº~, ^≥·ÇÍ#∞„QõǨÏ~.—— (Y∞~üP<£–2:178)
''á⁄O°áå@∞# `ŒÇʨ `À>˜ qâÍfiã≤x ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~ U qâÍfiã≤H© â’aè~K«^∞° . XHí"àÕ ◊
á⁄O°áå@∞# ǨÏ`Œ=∂O°Û_«~ [iy`Ë J~^°∞Hí∞ XHí ÉÏxã¨=Úã≤¡~Hí∞ ¿ãfiK«ÛùxÇÍfie.
=∞O’"≥Ñ· Ù¨ ǨÏ`Œ∞x ÇÍO°ã∞¨ ÅHí∞ O°HÇÎí i¨ ǨO°~ Hí∂_Í K≥e~¡ KÍe. XHíÇàı ◊ ÇÍO°∞ Híq∆ ∞¿ãÎ Jk
"ÕOqÕ +¨Üµ« ~. Jܵ`Ë Ç¨Ï`Œ∞_«∞ g∞ â◊„`Œ∞=O®æxH˜ K≥~‹ k#ÇÍ_«Üµ, J`Œ#∞ qâÍfiã≤ Hí∂_Í
Jܵ=ÙO>Ë, XHí =Úã≤~¡ ÉÏxã¨H∞í ¿ãfiK«Ûxù ¿ãÎ KÍÅ∞. ǨÏ`Œ∞_«∞ g∞O°∞ âÍ~u X_«~|_çHí
KÕã¨∞Hí∞#fl *ÏuH˜ K≥~k#ÇÍ_≥·=Ù~>Ë, g∞O°∞ ǨÏ`Œ∞x ÇÍO°ã¨∞ÅHí∞ O°HíÎǨi ǨO°~`Àáå@∞
XHí ÉÏxã¨=Úã≤~¡ Hí∞ ¿ãK«Ûù Hí∂_Í WÇÍfie. ¿ãfiK«Ûù x=fi_ÍxH˜ ÉÏx㨠ÖËHáí È`Ë Ç¨Ï~`ŒH∞í _«∞
=O°∞ã¨Qå O≥~_«∞ <ˇÅÅ∞ LǨÇÍã¨~ áå>˜~KÍe.—— (Y∞~üP<£–4:92)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<À~°∞ÖËx rq
Z=i<≥·<å QÍÜ«∞Ѩi¿ãÎ ÖË^• K«OÑ≤`Õ ^•xH˜ ZÖÏO\˜ #+¨ìѨiǨ~°O ÖË^Œ∞. JÖψQ
Z=Ô~<· å #∂uÖ’ ÖË^• QÆxÖ’ Ѩ_ç K«xáÈ`Õ ÖËHõ QÍÜ«∞Ѩ_`ç Õ ^•x‰õį_® #+¨Ñì i¨ Ǩ
~°O ÖË^∞Œ . Éè∂í q∞ #∞O_ç U"≥<· å xkèxHˆ á∆ êÅ∞ |Ü«∞ÅÊ_ç`Õ JO^Œ∞Ö’ J~Ú^À ÉèÏQÆO
ɡ`· ∞« Öò=∂Öò („ѨÉ∞íè `«fi ^è<Œ åQÍ~°O)‰õΩ WzÛ"ÕÜ∂« e.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 447
W=∂"£∞ #=g (~°ÇϨ ‡Öˇ)· „ѨHÍ~°O [O`«∞=٠ѨQÅÆ ∞QÍx, ~å„uQÍx #+¨Ñì i¨ ¿ãÎ JO^Œ∞Ö’
^•x Ü«∞[=∂x `«¿ÑÊg∞ ÖËHáõ È`Õ ÖË^• ^•x"≥O@ ^•x Ü«∞[=∂x ÖËHáõ È`Õ ZÖÏO\˜ #+¨ì
ѨiǨ~°O ÖË^Œ∞. XHõ"Õà◊ [O`«∞=Ùx `ÀÖË"å_»∞ ÖËHõ ^•xÃÑ· ™êfis KÕ¿ã"å_»∞ QÆ#Hõ LO_ç
P [O`«∞=Ù U^≥·<å Ǩx HõeyOz# ѨHõ∆OÖ’ Ü«∞[=∂x #+¨ìѨiǨ~°O (Copensation)
K≥eO¡ Kåe. W=∂"£∞ ^•=Ó^£ (JÖˇ)· , JÃÇÏ¡*ÏÇ≤Ï~ü ^è~Œ ‡° "Õ`Å
Ϋ „ѨHÍ~°O Ü«∞[=∂x [O`«∞=Ùx
Lã≤Q˘eÊ`Õ `«Ñʨ =∞ˆ~q^èOŒ QÍ Jk Ǩx HõeyOz<å #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«#=ã¨~O° ÖË^∞Œ .
W=∂"£∞ =∂eH± (~°Ç¨Ï‡) „ѨHÍ~°O Ü«∞[=∂x #+¨ìѨiǨ~°O K≥e¡OKåe. W=∂"£∞ ëêѶ¨~Ú
(~°ÇϨ ‡) „ѨHÍ~°O Ǩx HõeyOKÕ JÅ"å@∞#fl [O`«∞=Ùx Hõ\"ì˜ Ü Õ ∞« ‰õΩO_® qK«ÛÅq_çQÍ =^Œe
ÃÑ_ç`Õ Ü«∞[=∂x #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok.
Z=Ô~·<å `«# ™⁄O`« Éèí∂q∞Ö’ ÖË^• |O[~°∞ Éèí∂q∞Ö’ ÉÏqQÍx, QÆxQÍx `«qfi
L#flѨÙÊ_»∞ JO^Œ∞Ö’ Z=Ô~<· å Ѩ_ç QÍÜ«∞Ѩ_`ç Õ ÖË^• K«xáÈ`Õ `«qfi# ÖËHõ `«qfiOz# =ºH˜Î
ZÖÏO\˜ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«#=ã¨~O° ÖË^∞Œ . J~Ú`Õ ~°ÇϨ ^•iÖ’ ÖË^• W`«~∞° Å Éè∂í q∞Ö’
ÉÏqQÍx, QÆxQÍx `«qfi`Õ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O K≥eO¡ K«=Åã≤ LO@∞Ok.
^˘OQÆ`#« O, =ºaèKå~°O, =∂#ÉèOí QÆO =º=Ǩ~åÖ’¡ #+¨Ñì i¨ Ǩ~°O „ѨãHˆ¨ Î ÖË^∞Œ . "å\˜H˜
K«@Oì „Ñ¨HÍ~°O tHõÅ ∆ ∞ J#∞Éèqí OK«=Åã≤O^Õ.
VI. <≥·uHõ =º=ã¨÷
=∞x+≤ J<åflHõ hu ZO`À J=ã¨~O° . P h`Õ ÖËHáõ È`Õ =∞x+≤ Ѩâ√◊ =ÙHõ<åfl xHõ$+¨µ_ì =» Ù
`å_»∞. JO^Œ∞Hˆ =∞# `≥Å∞QÆ∞<å@ ''hu ÖËx"å_»∞ HÀuHõO>Ë áê_»∞—— J#fl ™ê"≥∞`« ѨÙ\˜Oì k.
D ™ê"≥∞`« ¢áêuѨkHõÃÑ·<Õ huâ◊`H« ÍÅ∞ ‰õÄ_® "≥Å∞=_®¤~Ú. WHõ W™ê¡OÖ’x ¢Ñ¨u P^ÕâO◊
Ö’#∂ hu ™œ~°Éèí"Õ∞ =∞#O P¢Ñ¶¨∂}˜™êÎO. W™ê¡OÖ’x qâßfi™êÅ∞, P~å^èŒ#Å∞, P^ÕâßÅhfl
=∞x+≤x <≥u· HõOQÍ fiÛk^Œ_Ì ®xˆH xˆ~tÌ OK«|_®¤~Ú. =∞x+≤ =∞ã‘^∞Œ Ö’<Õ HÍ^Œ∞, =∂Ô~¯\òÖ’,
HÍ~åºÅÜ«∞OÖ’, Hõ~å‡QÍ~°OÖ’, K«@ãì ɨ Öíè ’ Ãã·`O« hux =^ŒeÃÑ@ì~å^Œx W™ê¡O K≥|∞`ÀOk.
=ÚYºOQÍ =∂#=ǨωõΩ¯Å q+¨Ü∞« OÖ’ =∞x+≤ KåÖÏ*Ï„QÆ`QΫ Í LO_®e. Jã¨Å∞ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) =zÛOk Ö’HõOÖ’ hux <≥ÅH˘ÅÊ_®xˆH. D¢H˜Ok ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
W=∂"£∞ =∂eH± (~°ÇϨ ‡) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''J`«∞º#fl`« <≥u· Hõ
¢Ñ¨=∂}ÏŠѨiѨÓiÎ HÀã¨"∞Õ ##∞fl ѨOѨ_O» [iyOk.—— (W=∂"£∞=∂eH±–=Ú=`åÎ)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''qâßfiã¨∞ÅÖ’
JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê ã¨^∞Œ } æ ã¨OѨ#∞fl_Õ qâßfiã¨OÖ’#∂ ѨiѨÓ~°∞_‚ ∞» .—— (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=Ùx „`åã¨∞Ö’
=∞Oz #_»=_çHõ HõO>Ë |~°∞"≥#· =ã¨∞=Î Ù =∞ˆ~n ÖË^∞Œ .—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡l)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^≥=· cèu, ã¨^∞Œ }
æ O
ã¨fi~°æ „Ѩ"âÕ ßxH˜ Z‰õΩ¯= ^ÀǨÏ^ŒHÍi J=Ù`å~Ú.—— (ui‡l)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''U q+¨Ü∂« Å∞ „Ѩ[Å#∞ Z‰õΩ¯=QÍ ã¨fi~°Oæ Ö’ „Ѩ"tÕ OѨ
*Ë™êÎÜ∂≥ g∞‰õΩ `≥Å∞™ê? Jq ^≥=· cèu, 㨄`«Ê=~°#Î . U q+¨Ü∂« Å∞ „Ѩ[Å#∞ Z‰õΩ¯=QÍ
#~°HÍyfl "≥Ñ· Ù¨ fã≤HÔ àÏÎÜ∂≥ g∞‰õΩ `≥Å∞™ê? Jq <À~°∞, =∞~å‡=Ü«∞=O.—— (q∞ëê¯`ü)
448 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
79. ã¨`º« O–Jã¨`º« O
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ KÕÜ«µx^®xfl Qõ∞i~z =∂>Ï¡_«∞`åÔ~O^Œ∞‰õΩ? KÕÜ«µx^®xfl
Qõ∞i~z K≥ÇC¨ H’=_«~ ^Õ=ÙxH˜ KÍÖÏ J„Ç≤ܵ« "≥∞#ÿ q+¨Üµ« ~.—— (Y∞~üP<£–61:2,3)
Ǩτ[`ü Wɡfl =∞ãπT^£ (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ ã¨`º« O ã¨`å¯~åºÅ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ #_çÑã≤ ∞¨ OÎ k. ã¨`å¯~åºÅ∞ ã¨fi~°Oæ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ
^•i f™êÎ~Ú. Z=_≥<· å (x`«ºO) ã¨`º« O ѨÅ∞‰õΩ`«∞O>Ë, z=iHõ`#« ∞ ã¨`º« ã¨O^è∞Œ _»x
^Õ=Ùx =^ŒÌ „"åÜ«∞|_»`å_»∞. xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ J|^ŒOú áêѨHÍ~åºÅ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Q˘xáÈ`«∞Ok.
áêѨHÍ~åºÅ∞ #~°HÍxH˜ KÕ~∞° Û`å~Ú. Z=_≥<· å (ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂) J|^Œ"ú ∞Õ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞O>Ë,
J`«#∞ ^Õ=Ùx =^ŒÌ J|^•úÅ~åÜ«Ú_çQÍ „"åÜ«∞|_»`å_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂=ÚǨÏ=∞‡^£ ǨÏã¨<£ a<£ Je (~°l) Hõ^#Œä O: <å‰õΩ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
K≥ÑÊ≤ # D "åHͺÅ∞ QÆ∞~°∞<Î åfl~Ú: ''x#∞fl ã¨Oâ◊Ü∞« OÖ’ Ѩ_"» ¿Õ ã U Ѩ<<·≥ åã¨~ˆ . x#∞fl
ã¨OkQÍúxH˜ Ö’#∞K≥Ü«∞ºx Ѩx =∂„`«"Õ∞ <≥~°"Õ~°∞Û. xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ x[O K≥ѨÊ@O
=∞#ã¨∞‰õΩ <≥=∞‡kxã¨∞OÎ k. J|^ŒOú =∞#ã¨∞Ö’ JÅ[_ç ~ˆ ѨÙ`«∞Ok.—— (ui‡r)
ǨϢ[`ü L"≥∞‡‰õΩÅ∂û"£∞ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞– ''„Ѩ[Å
=∞^躌 ã¨O|O^è•Å#∞ K«H¯õ k^ÕÌ (L^ÕâÌ º◊ O`À "åãÎ̈"åxH˜ q~°∞^ŒOú QÍ =∂\Ï¡_)Õ "å_»∞
J|^•úÅHÀ~°∞ HÍ*ÏÅ_»∞. J`«#∞ =∞Oz=∂@ÖË KÕ~"° ™Õ êÎ_∞» . Uk K≥ÑÊ≤ <å ã¨^∞Œ ^ÕâÌ O◊
`À<Õ K≥|∞`å_»∞.—— ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ[ʼnõΩ =¸_»∞ q+¨Ü∂« Ö’¡ `«Ñʨ =∞ˆ~ q+¨Ü∞« O
Ö’#∂ "åã¨Î"åxH˜ q~°∞^ŒúOQÍ =∂\Ï¡_ÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u WzÛ#@∞¡ <Õ#∞ q#ÖË^Œ∞.
P =¸_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ Wq– 1–Ü«Ú^ŒúOÖ’, 2–„Ѩ[Å =∞^茺 ã¨O|O^è•Å∞ K«Hõ¯k^ÕÌ
q+¨Ü∞« OÖ’, 3–=∞x+≤ `«# ÉèÏ~°º`ÀQÍx, ÉèÏ~°º `«# Éè~í `ΰ ÀQÍx (Ѩ~㰠ʨ ~°O ã¨O`À+¨ÃÑ>Ëì
L^ÕÌâ◊ºO`À) ã¨OÉèÏ+≤OK«∞‰õΩ#flѨC_»∞. (=Úã≤¡O)
J|^ŒúO J#~å÷Å xÅÜ«∞O
''^Õ=Ùx ã¨∂‰õΩÅÎ ∞ qâ◊fiã≤OK«x"åˆ~ J|^•úÅ∞ ѨÅ∞‰õΩ`å~°∞.—— (16:105)† ''J|^•úÅ
HÀ~°∞, ^Œ∞+¨¯~°∞‡_»~Ú# ¢Ñu¨ "å_çH© q<åâ◊O (~åã≤ÃÑ\ì̃) LOk.—— (Y∞~üP<£–45:7)
D<å\˜ =Úã≤O¡ ÅÖ’ J<ÕH=õ ∞Ok J|^•úxfl JÅ"ÀHõQÍ K≥Ñʨ QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~°O>Ë, <Õ~O°
KÕã≤ #~°Htõ Hõ∆ ã¨OáêkOK«∞HÀ=_®xH˜ ‰õÄ_® ZO`À ™êǨÏã¨O HÍ"åe =∞i! H˘O^Œ~∞° z#flz#fl
™êfi~°÷¢Ñ¨Ü≥∂[<åÅ HÀã¨O Ãã·`«O p\˜H˜=∂\˜H˜ J|^•úÖÏ_»∞`å~°∞.
''Hí#∞Hí q„QõǨÅ =∂e<åºxH˜ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç, Jã¨`Œº~ ǨÅHí_Íxfl
q_«<®_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–22:30)
J|^°ú~ J<ÕHí J#O®÷ÅHí∞, hu=∂e# Ǩ#∞ÅHí∞ ^®ifã¨∞Î~k. J|^°ú=∂_«#x,
ZšǨC_«∞ ã¨`ŒºÇı∞ ǨÅ∞Hí∞`Í#x Qõ>˜ìQå xO°‚ܵ~K«∞Hí∞#fl =ºH˜Î ^ÒO°˚#º~, ^˘~Qõ`Œ#~,
=ºaèKÍO°~, =∞^°º ¿ã=#~ KÕܵ« ÖË_∞« . HßO°}~ qKÍO°} [iy`Ë J`Œ#∞ x[~ K≥|∞`Í_«∞.
`Œ`ÊŒ eù `Œ~Qå ^ÕÇϨ â◊∞kú [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. J~^°∞=Å¡ x[~ K≥¿ÑÊ =∞x+≤ D K≥_∞« ÖË QåHí, W`ŒO°
K≥_«∞Å∞ Hí∂_Í =∂#∞Hí∞~>Ï_«∞. J|^°ú~ Qõ∞i~z ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊO°∞:
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 449
''J|^°ú=∂_«@~ Z>˜ì Ǩiã≤÷uÖ’#¥ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞. ã‘iÜ«µãπQå <ˇ·<®,
ǨiǨã¨~Qå<ˇ·<® J|^°ú=∂_«O®^°∞. g∞ Ç≤Å¡ÅHí∞ U^≥·<® W™®Î=∞x K≥Ç≤Ê, W=fiHíáÈ`Ë
Jk Hí∂_Í ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞.—— (JÖò J^°|∞Öò =∞„Ƕ^¨ )ü
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ~ÀA ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂ WO\’¡
L#flѨÙÊ_»∞ =∂ J=∞‡ ##∞fl Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''ÉÏ|∂! W@∞~å. hHÀ =ã¨∞=Î Ù W™êÎ#∞—— Jx
J#flk. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''#∞gfi JÉσ~ÚH˜ Uq∞=fi^ŒeKå=Ù?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ =∂ J=∞‡ ''<Õ#∞ g_çH˜ Y~°∂~˚ O° W=fi^ŒeKå#∞—— J#flk. JѨÙÊ_»∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''#∞=Ùfi QÆ#Hõ W`«xH˜ Y~°∂˚~°O W=fiHõáÈ`Õ h Hõ~°‡Å z\ÏìÖ’ XHõ
J|^ŒOú „"åÜ«∞|_»∞`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''h=Ù Jã¨`Œº"≥∞ÿ# XHí q+¨Ü«∂xfl h ™È^°O°∞xH˜
x[=∞x #"Õ∞‡@@∞¡ K≥ǨÊ_«~ =∞Ǩ qâÍfiã¨Ñ¶¨∂`Œ∞Hí~.—— (J|¥^®=Ó^ü)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''„Ѩ[Å#∞ #qfiOK«_®xH˜ J|^•úÅ∞ K≥¿ÑÊ"å_çH˜
q<åâ◊O `«Ñ¨Ê^Œ∞, q<åâ◊O `«Ñ¨Ê^Œ∞, q<åâ◊O `«Ñ¨Ê^Œ∞.—— (ui‡l)
J|∞Ì„O°Ç¨ ‡<£ a<£ J|¥|HíO∑ (O°l) Hí^#°ä ~: ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) F~ÀA =∞=∞‡efl
L^ÕtÌ ~z ''<Ë#∞ g∞Hí∞ Jxfl>˜H~í >Ë ÃѶ∞ÏO°"∞≥ #ÿ áåáåÅ#∞ Qõ∞i~z `ˇeÜ«∞*ËÜ∞« <®?——
Jx J_çQåO°∞. D=∂@ PÜ«µ# =¸_«∞™®O°∞¡ J<®flO°∞. ^®xH˜ "Õ∞=Ú ''`ŒÇʨ ‰õΩO_®
`ˇeÜ«∞*ËÜ«∞~_ç ^≥·=„Ǩ=HßÎ!—— J<®fl~. JǨC_ÍÜ«µ# ''^Õ=ÙxH˜ W`ŒO°∞efl ™®>˜
HíeÊ~K«_~« , `Œe^¡ ~° „_«∞Å =∂@ q#HíáÈ=_«~—— Jx K≥áêÊO°∞. P `«~∞° "å`Œ PÜ«µ#
(QÀ_«Hí∞) P#∞HÁx Hí∂O°∞Û#flÇÍO°ÖÏ¡ XHí¯™®iQå ÖËz x>ÏO°∞Qå Hí∂O˘Ûx ''*Ï„Qõ`ŒÎ!
J|^°ú=∂_«@~ (Jxfl>˜Hí~>Ë ÃѶ∞ÏO°áåǨ~)—— J<®flO°∞. WÖÏ PÜ«∞# =∂>˜=∂>˜H˜
K≥|∞`Œ¥áÈÜ«∂O°∞. z=iH˜ "Õ∞=Ú =∞#ã¨∞Ö’ ''Jܡ∂º! DÜ«∂h =∂@Å∞ WHíKÍe¿ãÎ
ÉÏQõ∞~_«∞—— J#∞Hí∞<®fl~. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Ǩτ[`ü ã¨=Ú~å (~°l) Hõ^äŒ#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''`å#∞
J|^ŒOú K≥|∞`«∞<åfl#x `≥eã≤ ‰õÄ_® Z=Ô~<· å XHõ q+¨Ü∞« O QÆ∞iOz Jk <Õ#∞ J#fl
=∂@ Jx K≥a`Õ J`«#∂ J|^•úÅHÀ~°∞QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''q#fl „Ѩu
=∂@#∞ (x*Ïx*ÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_®) "åºÑ≤OѨ*ËÜ«∞_»O KåÅ∞, XHõ =∞x+≤
J|^•úÅHÀ~°∞ Jx K≥ѨÊ\ÏxH˜—— (=Úã≤¡O)
"åQÍÌ#O, „Ѩ=∂}O, "≥∂ã¨O, x*Ï~Úu
''("åQåÌ#~)XǨÊ~^°~ <ˇO"° OÕ Û° ~_ç. ("åQåÌ#~)XǨÊ~^°~ Qõ∞i~z g∞O°∞ `ŒÇʨ xã¨iQå
(^Õ=Ùx =Ú~^°∞) ã¨=∂^è®#~ K≥ÇC¨ H’=Åã≤ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–17:34)
''^Õ=Ùx q+¨Ü«µ~Ö’ g∞O°∞ KÕã≤# „Ǩ=∂}®xfl xÅɡ@∞ìH’~_ç. g∞O°∞ q+¨Ü«∂xfl
Qõ∞O°∞~Î K«∞Hí∞~>ÏO°x ^Õ=Ù_«∞ g∞H˜ÖÏ Ç≤Ï`ÀǨ^âÕ ~◊ KÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–6:152)
450 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''^Õ=Ùx¿ÑO°∞`À g∞O°∞ KÕã#≤ „Ǩ=∂}~, XǨÊ~^®Å#∞ ã¨fiÅÊ=¸ÖϺxH˜ J=∞‡Hí~_ç.
g∞O°∞ „QõÇ≤Ï~K«Qõey`Ë ^Õ=Ùx ^°Qõæ~°∞#fl^Õ g∞H’ã¨~ Z~`À „âı+¨ª"≥∞ÿ#k.—— (16:95)†
''^Õ=Ùx¿ÑO°∞ÃÑ· g∞OÕ^<·≥ ® ÇÍQåÌ#~KÕ¿ãÎ ^®xfl<ˇO"° OÕ Û° ~_ç. JÖÏQÕ ^Õ=Ùx™®H˜Q∆ å „Ç¨=∂}~
KÕ¿ãÎ ^®xfl Éè~í QõÇO¨ K° H« ~í _ç.—— (16:91)† ''ÇÍO°∞ `Œ=∞ JǨÊy~`ŒÅ∞, „Ǩ=∂}®Å∞, XǨÊ~
^®Å q+¨Ü«µ~Ö’ x*ÏܵfQå =º=ǨÏi™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–23:8)
''Hí+ì̈Ǩ_ç #¥Å∞=_çH˜ ^®xfl KÕ*Ë`Œ∞ÖÏ =ÚHí¯Å∞=ÚHí¯Å∞Qå „`ˇ~z"Õã≤# ¢ã‘ÎÖÏ g∞
Ǩiã≤u÷ =∂O°H∂í _«^∞° . XHí*Ïu =∞O˘Hí*Ïu Hí~>Ë ZHí∞¯= „ǨÜ∂ˇ [<®Å∞á⁄~^Õ L^ÕâÌ ~◊ `À
g∞O°∞ ǨO°ã¨ÊO°~ "≥∂ã¨y~K«∞H’=_ÍxH˜ g∞ „Ǩ=∂}®Å#∞ Ǩx=Ú@∞¡Qå ÇÍ_«∞`Œ∞<®flO°∞.
Hßx ^Õ=Ù_«∞ g\˜^®fiO® q∞=∞‡efl ǨsHíH∆ ∞í Qõ∞iKÕã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–16:92)
^≥=· „Ñ=¨ HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î :''qâßfiã≤ XHõ ~°O„^OŒè QÆ∞O_® ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ <≥@|ì _»Ö_Ë ∞» .——(=Úã≤O¡ )
JO>Ë qâßfiã≤ XHõ™êi "≥∂™êxH˜ QÆ∞~°~Ú#ѨÊ\˜H© P `«~∞° `≥<· å J„Ѩ=∞`«OÎ QÍ LO@∂
"≥∂™êxH˜ QÆ∞iHÍÖË_»x, QÆ∞iH͉õÄ_»^Œx J~°÷O.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''|∂@HÍÅ∞, HõÅÉ¡ Áe¡ =∂@Å∞ K≥ÑÊ≤ „Ѩ[Å#∞ #qfiOKÕ
"å_çH˜ q<åâ◊O LOk, q<åâ◊O LOk, q<åâ◊O LOk.—— (|∞Å∂QÆ∞Öò=∞~åO)
Ǩτ[`ü L"≥∞‡ ‰õΩÅ∂û"£∞ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''„Ѩ[Å =∞^躌
ã¨`û« O|O^è•Å∞ U~°Ê~°KÕ L^ÕâÌ º◊ O`À W`«~∞° ʼnõΩ =∞Oz=∂@Å∞ KÕ~"° ¿Õ ã"å_»∞, =∞Oz
=∂@Å∞ ѨeHˆ "å_»∞ J|^•úÅHÀ~°∞ HÍ_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂L=∂=∂ WÜ«∂ãπ a<£ ™êÅÉÏ Ç¨iã‘ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ''(Jã¨`«º) „Ѩ=∂}O ^•fi~å XHõ =Úã≤¡O ǨωõΩ¯ HÍ*Ë¿ã"å_çH˜ ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~åæxfl
x¿+kèOz, #~°HÍxfl `«Ñ¨Êxã¨i KÕ™êÎ_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. Jk qx XHõ`«#∞ ''Jk
=∂=¸Å∞ =ã¨∞Î"≥·<å (JO`«\˜ tHõ∆ Ѩ_»∞`«∞O^•) ^≥·=„Ѩ=HÍÎ?—— J#_çQÍ_»∞. JO^Œ∞
HÍÜ«∞#, ''Jk 'Ñ‘Å∂— K≥@∞ì H˘=∞‡~Ú<å 㨈~—— J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J#ãπ(~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ZѨÙÊ_»∞ LѨ<åºã¨q∞zÛ<å JO^Œ∞Ö’
''Z=iÖ’ x*Ï~Úf ÖË^À J`«xÖ’ qâßfiã¨O ÖË^∞Œ † Z=iH˜ „Ѩu[˝, „Ѩ=∂}ÏŠѨ@¡
Q“~°=O ÖË^À J`«xÖ’ ^è~Œ ‡° O ÖË^∞Œ —— Jx `«Ñʨ Hõ K≥|∞`«∞O_Õ"å~°∞. (q∞ëê¯`ü)
80. ^Ò~°#˚ ºO, ^Œ∞~°a=è ∂<åÅ∞
=∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ ^Õfi+¨O, ^Œ∞~°a=è ∂<åÅ∞ QÆ#Hõ QÆ∂_»∞ Hõ@∞ìHÀ=_»O „áê~°Oaè¿ãÎ
Jq F Ѩ\Ïì# J`«_flç =^ŒÅ=Ù. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ Jq f„="≥∞#ÿ „ѨfHÍ~°O ~°∂ѨÙ^•eÛ z=iH˜
Ç≤ÏO™ê, ǨÏ`åºHÍO_»Å‰õΩ ^•if™êÎ~Ú. ^Õfi+¨O, ^Œ∞~°aè=∂<åÅ∞ =∞x+≤H˜ Ѩ~°Ö’HõOÖ’<Õ
HÍ^Œ∞, WǨÏÖ’HõOÖ’ ‰õÄ_® q<åâ◊O `≥zÛÃÑ_®Î~Ú. Hõ#∞Hõ qâßfiã≤ ("≥∂q∞<£) g\˜ Ѩ@¡
ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ J„Ѩ=∞`«OÎ QÍ LO_®e.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''„ѨàÜ
◊ ∞« k<å# ^Ò~°#˚ ºO (^Ò~°#˚ ºÑ¨~∞° _çH)˜
JO^èHŒ Í~°OQÍ =∂~°∞`«∞Ok.——(|∞MÏi)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 451
=∞Ǩ„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞Ç≤Ï`ÀH˜Î :– ''Ñ‘_ç`«∞_»∞ `«# ǨωõΩ¯ WÑ≤ÊOK«=∞x =∂„`«"Õ∞
^Õ=Ù_çfl "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï_»∞† ^Õ=Ù_»∞ U ǨωõΩ¯^•~°∞xH© J`«x ǨωõΩ¯ WÑ≤ÊOK«‰Ωõ O_®
LO_»_∞» . HÍ|\˜ì Ñ‘_`ç ∞« x âßáêxH˜, P~°<Î å^•Å‰õΩ ÉèÜ í ∞« Ѩ_O» _ç.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂\Ï¡_∞» `À ''^Õ=Ù_»∞ ^Ò~°#˚ ºÑ¨~∞° _çH˜ (ǨÏ^Œ∞Ì g∞ˆ~^•HÍ) q_»∞ѨÙ
W™êÎ_∞» . z=iH˜ ^Õ=Ù_»∞ J`«_flç Ѩ@∞ì‰Ωõ O>Ë WHõ J`«_flç (tH˜O∆ K«‰Ωõ O_®) =^ŒeÃÑ@ì_∞» ——
Jx J<åfl~°∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞– 'h „ѨÉèí∞=Ù
U^≥<· å Ѩ@} ì Ïxfl Ѩ@∞ìHÀ=_»O[iy`Õ (WHõ ^•xH˜ q<åâ◊#O =¸_ç#>Ë.¡ ) PÜ«∞# Ѩ@∞ì
KåÖÏ Hõi#î OQÍ, ZO`À ÉÏ^è•Hõ~O° QÍ LO@∞Ok.—— (11:102)– (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<Õ#∞ g∞=∞^躌 <åºÜ«∞O KÕ‰Äõ ~°Û_®xH˜ ѨOѨ|_®¤#∞.——
''Z=Ô~<· å F *Ï<≥_∞» Éè∂í q∞ J~Ú<å |Å=O`«OQÍ ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë ^Õ=Ù_»∞ J`«x
"≥∞_»Ö’ U_»∞ Éè∂í =∞O_»ÖÏÅ HõO~îá° êâ◊O "Õ™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
Bãπ a<£ +¨µs˚Öò (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''XHõ=ºH˜Î ^Œ∞~å‡~°∞æ
_»x `≥eã≤ ‰õÄ_® Z=Ô~·<å J`«_çfl ã¨=∞i÷¿ãÎ JÖÏO\˜"å_»∞ W™ê¡O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
"≥o§áÈ~Ú#>Ë.ì —— (q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü J|∂Ñ¶ã¨ Ö ‘ Ï (~°l) Hõ^#Œä O: ''"Õ∞=Ú =∂ (*Ïu)"åix Jaè=∂xOK«_O»
^Œ∞~°aè=∂#O J=Ù`«∞O^•?—— Jx <Õ#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
''HÍ^Œ∞, Wk ^Œ∞~°a=è ∂#O HÍ^Œ∞. ^Ò~°#˚ º HÍ~°ºHõÖÏáêÅÖ’ =∞x+≤ `«# (‰õΩÅO, `≥Q,Æ
*Ïu) "åiH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞Ѩ_@ » "Õ∞ ^Œ∞~°a=è ∂#O H˜OkH˜ =ã¨∞OÎ k—— JxJ<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''J^è~Œ ‡° O, J„Hõ=∞ Ѩ#∞ÅÖ’ `«# `≥QÆ (‰õΩÅO, *Ïu,
=~°Oæ )"åiH˜ ã¨ÇϨ HõiOKÕ"å_»∞ ÉÏqÖ’ Ѩ_áç È`«∞#fl XO>ˇ `ÀHõ Ѩ@∞ìH˘x P XO>ˇ`À
áê@∞ `å#∂ ÉÏqÖ’ Ѩ_áç ÈÜÕ∞ =ºH˜Î ÖÏO\˜"å_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^Œ∞~°a=è ∂#O "≥Ñ· Ù¨ Ñ≤eKÕ"å_»∞ =∞#Ö’x"å_»∞ HÍ_»∞.
^Œ∞~°aè=∂#O`À Ü«Ú^ŒúO KÕ¿ã"å_»∞ ‰õÄ_® =∞#Ö’x"å_»∞ HÍ_»∞. ^Œ∞~°aè=∂#O`À
~°yeáÈÜÕ∞ ã≤u÷ Ö’ K«xáÈÜÕ∞"å_»∞ ‰õÄ_® =∞#Ö’x"å_»∞ HÍ_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
81. ã¨ÇϨ #O, ™êǨÏã¨O
ã¨Ç¨Ï#O ™êǨϙêxH˜ „Ѩu~°∂ѨO. ã≤÷~°`«fiO ã¨Ç¨Ï<åxH˜ ^Œ~°Ê}O. ã¨Ç¨Ï#O, ™êǨÏã¨O,
ã≤÷~°`åfiÅ∞ XHõ^•xH˘Hõ\˜ Jq<åÉèÏ= ã¨O|O^è•Å∞ Hõey# ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞, qâßfiã≤H˜ `«Ñ¨ÊHõ
LO_»=Åã≤# ÅHõ} ∆ ÏÅ∞. "å\˜x QÆ∞iOz D„H˜Ok Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÅ Î ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''^Õ=Ù_Ë `Œ=∞ „ǨÉ∞íè =x ǨeH˜, P=∂@ ÃÑ<· flÕ ã≤O÷ ~° Qå L~_ËÇÍiH˜ ZÖÏ~>˜ ÉèÜí µ« ~
Qåx ^°∞óY~Qåx L~_«^∞° . JÖÏO\˜"åiHı ã¨fiO°„æ Ǩ"âÕ ~◊ Åaèã∞¨ ~Î k.—— (46:13,14)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~z, „áåO°#÷ KÕ㥨 Î (=∂) ã¨Ç¨ Ü«µ~ Ji÷㥨 Î L~_«~_ç.
^Õ=Ù_«∞ ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~KÕÇÍiˆH `À_«∞Qå L~>Ï_«∞.—— (2:153)† ''ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~KÕÇÍiH˜
"Õ∞=Ú ÇÍi ã¨`Œ¯O°‡ÅHí∞ `ŒÇ¨ÊHí „âı+ª̈"≥∞ÿ# „ǨuǶ¨Å~ „Ǩ™®k™®ÎO.—— (16:96)
452 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''=Úã≤=¡ ÚÖÏO®! (Éèqí +¨º`Œ∞ÖÎ ’) g∞O°∞ ^è#° „áå}®Å q+¨Üµ« ~Ö’ J<ËHí Híi#î ǨsHí∆
ÅHí∞ Qõ∞iHß=Åã≤ =ã¨∞~Î k. JnQåHí g∞O°∞ „Qõ~^ä„° Ǩ[Å #∞~_ç, |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í Å #∞~_ç
Hí∂_Í =∞#ã¨∞û <˘Ç≤Ê~KÕ =∂@Å∞ J<ËH~í q#=Åã≤ =ã¨∞~Î k. Hí#∞Hí JÖÏ~>˜ ã≤u÷ Ö’
g∞O°∞ ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~z, ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ `À Hí∂_ç# rq`Œ~ Qõ_∞« ѨÙ`Œ¥ ^èO° ‡° =∂O°~æ Ö’ ã≤O÷ ~° Qå
L~_Íe. x[~Qå Wk Z~`À ™®Ç¨Ï™È¿Ñ`Œ"≥∞ÿ# HßO°º~.—— (3:186)
''g∞O°∞ „ǨfHßO°~ fO°∞ÛH’^°ÅK«∞Hí∞~>Ë g∞ÃÑ· U"Õ∞O°H∞í ^ÒO°#˚ º~ [iy~^À P"Õ∞O°Hˆ
„ǨfHßO°~ fO°∞ÛH’~_ç. HÍx g∞O°∞ ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï¿ãÎ (=∞~zk).—— (Y∞~üP<£–16:126)
qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ã¨Ç¨Ï#~ áå>˜~K«~_ç. q∞^论ÇÍ^°∞Å =Ú~^°∞ ^è≥·O°º™®Ç¨Ï™®Å∞
„Ǩ^i° ≈~K«~_ç. ^èO° ‡° ¿ã= H’ã¨~ #_«∞~ ay~K«~_ç. ^Õ=Ùx Ǩ@¡ ÉèÜ í µ« ÉèHí ∞í ÅÎ ∞ HíeyL~_«~_ç.
JǨC_Ë g∞O°∞ (WǨÏǨO®Ö’¡) Hí$`ÍO°∞Å÷ =Ù`ÍO°x Pt~K«QÅõ O°∞. (Y∞~üP<£–3:200)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ ™ê^£ a<£ ã≤<å<£ Y∞„n (~°l) Hõ^#Œä O: H˘O^Œ~∞° J<åû~°∞Å∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ Ü«∂zOKå~°∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) "å~°_çyOk WKåÛ~°∞. "åà◊√§ =∞m§
Ü«∂zOKå~°∞. JѨC_»∞ ‰õÄ_® PÜ«∞# "åiH˜ WKåÛ~°∞. z=iH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ °
L#fl^ŒO`å J~ÚáÈ~ÚOk. KÕuÖ’ L#fl^ŒO`å J~ÚáÈ~Ú# `«~°∞"å`« PÜ«∞#
"åi`À WÖÏJ<åfl~°∞: ''<å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ^è#Œ O ZO`« =zÛ<å <Õ#∞ ^•xfl xÅfiKÕã≤ LOK«∞
HÀ#∞. ^Õ=Ù_»∞ Ü«∂zOK«‰Ωõ O_® LO_»\ÏxH˜ „ѨÜ∞« uflOKÕ"å_çfl HÍáê_»∞`å_»∞† x~°¿ÑH∆Í
ÉèÏ=O JÅ=~°K«∞HÀ"åÅ#∞‰õΩ#fl =∞x+≤x x~°¿ÑH∆ÍѨ~°∞xQÍ KÕ™êÎ_»∞† ã¨Ç¨Ï#O HÀˆ~
=ºH˜HÎ ˜ ã¨ÇϨ #O =Ç≤ÏOKÕ ã¨^∞Œ ƒkú „Ѩ™êk™êÎ_∞» . =∞x+≤H˜ W=fi|_ç# HÍ#∞HõÖ’¡ ã¨ÇϨ #O
HõO>Ë „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ Q˘Ñ¨Ê HÍ#∞Hõ =∞ˆ~n ÖË^∞Œ .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''qâßfiã≤ =º=Ǩ~°O KåÖÏ qO`«QÍ LOk. J`«#∞ KÕ¿ã
„ѨuѨxÖ’ J`«xH˜ "Õ∞Å∞O@∞Ok. qâßfiã≤H˜ `«Ñʨ =∞Ô~=iH© DÉèÏQƺO „áêÑ≤OÎ K«Ö^Ë ∞Œ .
J`«xH˜ P#O^Œ Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’¡ J`«#∞ ^≥·"åxH˜ Hõ$`«[˝`«Å∞ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. D
Hõ$`«[`˝ « =Å¡ J`«xHˆ "Õ∞Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. (ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k). XHõ"àÕ ◊ HõëêìÅ∞ =¿ãÎ
ã¨ÇϨ #O =Ç≤Ï™êÎ_∞» . D ã¨ÇϨ #O ‰õÄ_® J`«xH˜ "Õ∞ÖË HõÅQÆ*ãË ∞¨ OÎ k.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) ¿Ñ¡Q∞Æ "åºkè QÆ∞iOz J_çy#ѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''XHõÑC¨ _»∞ W^˘Hõ tHõQ∆ Í LO_Õk. ^Õ=Ù_»∞ `å#∞ `«Åz#"åix ^•xH˜
QÆ∞iKÕ¿ã"å_»∞. WѨC_»∞ ^•xfl qâßfiã¨∞Åáêe@ HÍ~°∞}ºOQÍ =∂iÛ"Õâß_»∞. WHõ U
=∞xÃ+·<å ¿Ñ¡QÆ∞ "åºkèH˜ QÆ∞Ô~·#ѨÊ\˜H© ã¨Ç¨Ï#O`À Ѩ~°Ö’Hõ ѨÙ}ºÑ¶¨ÖÏ¿ÑHõ∆`À `«#‰õΩ
"åºkè™ÈH˜# Tà’¡<Õ LO@∂, ^≥·=O `«# HÀã¨O ~åã≤ÃÑ\˜ì#^Õ [~°∞QÆ∞`«∞O^Œ#fl QÆ\˜ì
#=∞‡HõO Hõey=ÙO>Ë JÖÏO\˜ =ºH˜HÎ ˜ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ „áê}ÏÅiÊOz# J=∞~°g~°∞_çH˜
ÅaèOz#O`« ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏs)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ^Õ=Ù_çÖÏ K≥|∞`«∞<åfl_»∞– ''<Õ#∞ <å ^•ã¨∞xH˜ „Ñ≤Ü∞«
"≥∞ÿ# Ô~O_»∞ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ (Hõà◊§#∞) fã¨∞H˘x ѨsH˜∆Oz#ѨC_»∞ J`«#∞ QÆ#Hõ ã¨Ç¨Ï#O
=Ç≤Ï¿ãÎ "å\˜H˜ |^Œ∞Å∞QÍ <Õ#`«xH˜ ã¨fi~°Oæ „Ñ¨™êk™êÎ#∞.—— (|∞MÏs)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 453
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''=ÚQÆ∞æ~°∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú# (K«xáÈ~Ú#ѨÙ_»∞
ã¨ÇϨ #O =Ç≤ÏOKÕ) =Úã≤O¡ #~°HÍxH˜ áÈ_»∞, „Ѩ=∂}O <≥~"° ~Õ Û° _®xH˜ `«Ñʨ .—— (|∞MÏi)
Y∞~üP<£Ö’ ''g∞Ö’ #~°HOõ g∞^Œ∞QÍ áÈx"å~°O@∂ LO_»~∞° . W^˘Hõ x~°Ü ‚ ∞« O. ^•xfl
<≥~"° ~Õ Û° =Åã≤# ÉÏ^躌 `« h „ѨÉ∞íè =ÙÃÑ· LOk—— (19:71) Jx LOk. ÃÑ· ǨÏnãπÖ’ „Ѩ=∂}O
<≥~"° ~Õ Û° _®xH˜ JO>Ë D x~°Ü ‚ ∞« O <≥~"° ~Õ Û° _»"∞Õ HÍ=K«∞Û.
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi F „ã‘Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ
'<å‰õΩ =¸~°Ûù ~ÀQÆ=ÚOk. ^•x=Å¡ <å XO\˜ÃÑ· PKåÛù^#Œ O `˘ÅyáÈ`ÀOk. (D"åºkè
#Ü«∞OHÍ"åÅx) <å HÀã¨O ^Œ∞P KÕÜ«∞O_ç—— Jx q#flqOK«∞‰õΩOk. ^≥·=„Ѩ=HõÎ
D=∂@ qx ''#∞=Ùfi QÆ#Hõ D ÉÏ^èÖ Œ ’ ã¨ÇϨ #O =Ç≤Ï¿ãÎ h‰õΩ ã¨fi~°Oæ Åaèã∞¨ OÎ k ÖË^•
#∞=Ùfi HÀi`Õ ^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ D"åºkè #∞O_ç LѨâ◊=∞#O HõeyOKåÅx <Õ#∞ ^Œ∞P
KÕ™êÎ#∞—— J<åfl~°∞. JO^Œ∞HÍ"≥∞ ''ã¨~ˆ JÖÏÔQ`· Õ F~°∞Ê =Ç≤Ï™êÎ#∞. HÍx (=¸~°Ûù =zÛ
#ѨÙÊ_»∞) <å XO\˜ÃÑ· PKåÛù^#Œ O `˘ÅyáÈ`ÀOk. <Õ#∞ #QÆflO H͉õΩO_® LO_®Åx
=∂„`«O g∞~°∞ ^≥"· åxfl „áêi÷OK«O_ç—— Jx J#flk. P „ã‘Î HÀiHõ "Õ∞~°‰Ωõ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
P"≥∞ HÀã¨O ^Œ∞P KÕâß~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: L"≥∞‡ã¨∞Öˇ"· ∞£ (~°l) ^•fi~å J|∂`«ÖÏ› (~°l)‰õΩ
ѨÙ\˜ì# Ñ≤Ö¡"å_˘Hõ_»∞ K«xáÈÜ«∂_»∞. JѨÙÊ_»∞ L"≥∞‡ã¨∞Öˇ·"£∞ WO\’¡ "åà◊§x ÉÏ|∞
K«xáÈÜ«∂_»#fl ã¨OQÆu J|∂`«ÖÏ›‰õΩ K≥ѨÊ=^ŒÌx, <Õ<Õ PÜ«∞#‰õΩ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#x
K≥áêÊ~°∞. (H˘O`« ¿ãѨ\H˜ )˜ J|∂`«ÖÏ› (~°l) WO\˜H˜ =KåÛ~°∞. L"≥∞‡ã¨∞Öˇ"· ∞£ (~°l)
P ~å„u PÜ«∞#‰õΩ J#flO =_çO¤ Kå~°∞. `«~åfi`« P"≥∞ =Ú#∞Ѩ\H˜ <õ åfl ÉÏQÍ JÅOHõ
iOK«∞H˘x JO^ŒOQÍ =Ú™êÎ|~Ú Éè~í ΰ ^ŒQiæÆ H˜ =KåÛ~°∞. PÜ«∞# P"≥∞`À ã¨OÜ≥∂QÆO
[iáê~°∞. PÜ«∞# ~°uÖ’ ѨÓiÎQÍ `«$Ñ≤K Î O≥ ^•~°x x~åúiOK«∞‰õΩ#fl `«~åfi`«–
P"≥∞ `«# Éèí~°Î#∞ ''J|∂`«ÖÏ›! H˘O^Œ~°∞ F ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ U^≥·<å =ã¨∞Î=Ù
`å`å¯eHõOQÍ "å_»∞HÀ=\ÏxH˜ WKåÛ~°#∞HÀO_ç. P `«~°∞"å`« "å~°∞ `«=∞ =ã¨∞Î=Ùx
uiyKÕÛÜ«∞=∞x J_çy`Õ P ‰õΩ@∞O|O W=fi‰õΩO_® LO_»@O ÉèÏ=º"Õ∞<å?—— Jx
„ѨtflOKå~°∞. ^•xH˜ J|∂`«ÖÏ› (~°l) ''HÍ^Œ∞, Jk ã¨Ô~·# Ѩ^Œúu HÍ^Œ——x J<åfl~°∞.
"≥O@<Õ P"≥∞ ''J~Ú`Õ g∞~°∞ =∞# ÉÏ|∞ q+¨Ü«∞OÖ’ ^≥·=O #∞O_ç ѨÙ}ºO
PtOK«O_ç—— J<åfl~°∞. J|∂`«ÖÏ› D=∂@ ''<åH© ã¨OQÆu =ÚO^Œ∞QÍ ZO^Œ∞‰õΩ
K≥ѨÊÖË^Œ∞? <Õ#∞ h`À Hõeã≤ =∞e#"≥∞ÿ# `«~°∞"å`« ÉÏ|∞ K«xáÈÜ«∂_»#fl ã¨OQÆu
K≥|∞`å"å?—— Jx ~°∞ã¨~∞° 㨠ÖÏ_®~°∞. (P `«~∞° "å`«) PÜ«∞# ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜
"≥o§ [iy#^ŒO`å q=iOKå~°∞. Jk qx ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''g∞i^ŒÌ~°∞ Hõeã≤# ~å„uÖ’
^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ â◊√ÉèOí HõÅQÆ*ÜË Ú« QÍHõ!—— Jx „áêi÷OKå~°∞. P `«~∞° "å`« (H˘O`« HÍÖÏxH˜)
L"≥∞‡ã¨∞Öˇ·"£∞ (~°l) =∞m§ QÆ~°ƒù=u JÜ«∂º~°∞.
J#ãπ (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi (J#∞K«~°∞Å`À HõÅã≤)
„ѨÜ∂« }O KÕã∞¨ #Î flѨÙÊ_»∞, L"≥∞‡ã¨∞Öˇ"· ∞£ ‰õÄ_® (Éè~í `ΰ Àáê@∞)P „ѨÜ∂« }|$O^ŒOÖ’
L<åfl~°∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ™ê^è•~°}OQÍ „ѨÜ∂« }O #∞O_ç =∞n<å‰õΩ uiQ˘zÛ#ѨC_»∞
454 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
~å„uѨÓ@ =KÕÛ"å~°∞ HÍ^Œ∞. „ѨÜ∂« }©‰Ωõ Å |$O^ŒO =∞n<å ã¨g∞áêxH˜ KÕ~∞° ‰õΩO@∞O
_»QÍ L"≥∞‡ã¨∞Öˇ"· ∞£ ‰õΩ ѨÙi\˜<˘Ñ¨CÅ∞ "≥Ú^ŒÅÜ«∂º~Ú. J|∂`«ÖÏ› (~°l) P"≥∞ HÀã¨O
PQÍeû =zÛOk. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂„`«O (PQƉΩõ O_®) „ѨÜ∂« }O H˘#™êyOKå~°∞.
JѨC_»∞ J|∂`«ÖÏ› (~°l) WÖÏ „áêi÷OKå~°∞– ''„ѨÉ∂íè ! ^≥=· „Ѩ=HõÎ =∞n<å #∞O_ç
|Ü«∞\˜H˜ "≥o§#ѨC_»∞ <Õ#∞ ‰õÄ_® PÜ«∞#`À áê@∞ "≥àϧÅh, PÜ«∞# =∞n<åÖ’
„Ѩ"tÕ OKÕ@ѨC_»∞ PÜ«∞#`À áê>Ë „Ѩ"tÕ OKåÅx <Õ#∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï#x h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞.
HÍx WѨC_»∞ <Õ#∞ (WHõ¯_» PyáÈ=Åã≤ =zÛOk).—— L"≥∞‡ã¨∞Öˇ"· ∞£ (PÜ«∞# =∂@Å∞
qx) ''J|∂`«ÖÏ›! WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ <å‰õΩ Hõey# <˘Ñ≤Ê WѨC_»∞ ÖË^Œ∞. Ѩ^ŒO_ç,
(=∞#O ‰õÄ_® "≥o§áÈ^•O)—— Jx J<åfl~°∞.
`«~∞° "å`« "Õ∞=∞O^Œ~O° |Ü«∞Å∞^Õ~å=Ú. P ^ŒOѨ`∞« Å∞ =∞n<å‰õΩ KÕ~∞° HÀQÍ<Õ
P"≥∞‰õΩ =∞m§ „Ѩã=¨ "Õ^#Œ "≥Ú^ŒÅ~ÚOk. (HÍ¿ãûѨ\H˜ )˜ P"≥∞‰õΩ XHõ ÉÏ|∞ ѨÙ\Ïì_∞» .
JѨC_»∞ =∂J=∞‡ (L"≥∞‡ã¨∞Öˇ"· ∞£ ) <å`À ''ˆ~Ѩ٠L^ŒÜ∞« O #∞=Ùfi g}˜‚ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
ã¨xflkèH˜ fã¨∞‰õΩ"≥à§ı =~°‰Äõ g_çH˜ U áêÅ∂ „`åyOK«‰Äõ _»^—Œ —x K≥ÑÊ≤ Ok. `≥Å"¡ å~°QÍ<Õ
<Õ#∞ P ѨãH≤ Oõ ^Œ∞#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ H˜ fã≤HÔ àϧ#∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl^ÕtÌ Oz
''ÉÏ|∞`À áê@∞ =∞ˆ~"≥∞<ÿ å `≥KåÛ"å?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''H˘xfl Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡
`≥KåÛ#O_ô—— J<åfl#∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) "å\˜Ö’ XHõ Y~°∂˚~°O <À\’¡ "Õã¨∞H˘x #q∞e
fã≤ P Ѩã≤"å_ç <À\’¡ ÃÑ\Ïì~°∞. Dq^èŒOQÍ PÜ«∞# P Ñ≤Å¡"å_çH˜ LQÆ∞æáÈã≤
'J|∞ÌÖÏ¡ÇÏπ — Jx <å=∞Hõ~} ° O KÕâß~°∞. (=Úã≤O¡ )
82. `«# HÀÑ"¨ ∞Õ `«# â◊„`«∞=Ù
H’áÈ„^ÕHßÅ#∞ Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞:
''H’Ǩ~ Ã+·`Í<£„¿ÑO°}`À =ã¨∞~Î k. Ã+·`Í<£ xǨC`À ã¨$l~K«|_ͤ_∞« . xǨC h>˜`À
K«ÖÏ¡O∞° `Œ∞~k. Hí#∞Hí g∞O°∞ H’Ǩ~ =zÛ#ǨC_«∞ LE KÕܵ« ~_ç.—— (J|¥^®=Ó^£)
''g∞Ö’ Z=iÔH<· å xÅ|_ç L#flǨC_«∞ H’Ǩ~ =¿ãÎ J`«#∞ "≥O@<Õ Hí∂O’ÛÇÍe.
^®x=Å¡ H’Ǩ~ K«ÖÏ¡i`Ë ã¨i† ÖˉΩõ O>Ë Ç¨_∞« H’ÇÍe.—— (q∞뮯`ü)
——‰õΩã‘ÑÎ \
¨ ì˜ W`«~∞° Å#∞ z`«∞KÎ ¿Õ ã"å_»∞ Ѩ~å„Hõ=∞âße HÍ^Œ∞. P„QÆÇϨ O =zÛ#ѨC_»∞
x„QÆÇÏ≤ OK«∞‰õΩ<Õ"å_Õ x["≥∞#ÿ Ѩ~å„Hõ=∞âße. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
''Z=~°∞ `«# HÀáêxfl J}K«∞‰õΩO\Ï_À ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ qkèOKÕ `«# tHõ#∆ ∞ xeÑ≤
"Õ™êÎ_∞» .—— (`«„ÉÏx)
''HÀѨO „Ѩ^iŒ ≈OKÕ â◊HΘ LO_ç‰Äõ _® HÀáêxfl kQÆq∞OˆQ"å_çfl ^Õ=Ù_»∞ „ѨàÜ ◊ ∞« k<å#
ã¨$+≤~ì åã¨∞ÅO^Œi =ÚO^Œ∞‰õΩ Ñ≤ez (ã¨fi~°Oæ Ö’x) qâßÖωõΩ∆ Öˇ#· ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Ö’¡ h‰õΩ
#zÛ# ã¨∞O^Œ~åOyx ZOÑ≤Hõ KÕã¨∞HÀ=K«Û——x JO\Ï_»∞. (ui‡r)
ã¨∞Öˇ·=∂<£ a<£ ã¨∞~üÌ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~˘Ûx
L#flѨÙÊ_»∞ W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O ^Œ∂+≤OK«∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. "åi^ŒÌiÖ’ XHõ`«x
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 455
=ÚYO (HÀѨO`À) HõOkáÈ~ÚOk. #~åÅ∞ LaƒáÈÜ«∂~Ú. Jk K«∂ã≤ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
WÖÏ J<åfl~°∞: ''<å‰õΩ XHõ ã¨∂H˜Î `≥Å∞ã¨∞. W`«#∞ QÆ#Hõ P ã¨∂H˜xΠѨi¿î ãÎ W`«x HÀѨO
`«yáæ È`«∞Ok. J`«#∞ ''J=ÓAaÖÏ¡ÇÏ≤ q∞#+¨~¬ Ú`åx„~°rO—— (âßѨ„QÆã∞¨ _Î #·≥ Ã+·`å<£ ÉÏi
#∞O_ç ^Õ=Ùx â◊~} ° ∞QÀ~°∞`«∞<åfl#∞) J#O>Ë J`«x HÀѨO K«ÖÏ¡~∞° `«∞Ok.—— (P `«~åfi`«)
JHõ¯_ç"å~°∞ P =ºH˜Îx L^ÕÌtOz ''^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) x#∞fl âßѨ„QÆã¨∞Î_≥·# Ã+·`å<£ ÉÏi
#∞O_ç ^Õ=Ùx â◊~} ° ∞ "Õ_∞» HÀ=∞O@∞<åfl~°——x K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
XHõ`#« ∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ ''<åˆH"≥∞<ÿ å LѨ^tÕ OK«O_ç—— Jx J_çQÍ_»∞.
^•xH˜ PÜ«∞# ''HÀѨyOK«∞HÀ‰õΩ—— J<åfl~°∞. J`«#∞ J<ÕHõ™ê~°∞¡ J^Õ „Ѩâ◊fl J_çQÍ_»∞.
„Ѩu™ês PÜ«∞# ''HÀѨyOK«∞HÀ‰õΩ—— J<Õ `åH©^∞Œ KÕâß~°∞. (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''qâßfiã≤ <≥*· ÏxH˜ ã¨O|O
kèOz# =¸_»∞ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ L<åfl~Ú. 1–qâßfiã≤H˜ HÀѨO =zÛ#ѨÙÊ_»∞ J`«x HÀѨO
J`«_flç J^è~Œ ‡° O, J„Hõ=∂Å "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Q˘xáÈ^Œ∞. 2–qâßfiã≤H˜ ã¨O`À+¨O Hõey#ѨÙÊ_»∞ P
ã¨O`À+¨O J`«_flç ã¨`º« O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ fã¨∞‰õΩáÈ^Œ∞. 3–qâßfiã≤ â◊H=Θ ∞O`«∞_»∞ J~Ú
#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ W`«~∞° Å#∞ (JO>Ë |ÅÇ‘Ï#∞Å#∞) ^ÀK«∞HÀ_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
83. ^ŒÜ∂« ^•H˜}
∆ ϺÅ∞
''g∞O°∞ Hí∆=∂Ǩ} H’O°∞HÁx ^Õ=Ùx "≥·Ñ¨Ù =∞O°Å~_ç. <®„ǨÉèí∞=Ù Z~`À ^°Ü«∂
=∞Ü«µ∞_«∞. PÜ«µ#Hí∞ `Œ#^®ã¨∞ŠǨ@¡ JáåO° „¿Ñ=∂aè=∂<®Å∞<®flܵ—— (Y∞~üP<£–11:90)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞Ö’¡ *ÏeQÆ∞O_≥Å∞QÆÅ
"åiÃÑ·<Õ *ÏeK«∂ѨÙ`å_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)† ''„Ѩ[ÅÃÑ· ^ŒÜ«∞EѨx =∞x+≤ÃÑ·
^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® ^ŒÜ∞« EѨ_∞» .—— (|∞MÏs)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''Éèí∂"åã¨∞ÅÃÑ· ^ŒÜ«∞EѨO_ç, PHÍâ◊OÖ’
L#fl"å_»∞ g∞ÃÑ· ^ŒÜ«∞EѨÙ`å_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)† ''g∞O°∞ W`ŒO°∞ÅÃÑ· ^°Ü«µ
EǨ~_ç† ^Õ=Ù_«∞ g∞ÃÑ· ^°Ü«µEѨÙ`Í_«∞. g∞O°∞ W`ŒO°∞Å `ŒÇ¨CÅ∞ Hí∆q∞~K«~_ç†
^Õ=Ù_«∞ g∞ `ŒÇC¨ Å∞ Híq∆ ∞™®Î_∞« .—— (=Úã¨fl^ü JǨχ^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞# Ç≤ÅÅ
¡ #∞ HíO∞° }˜~K«x, =∞# ÃÑ^°Å Ì #∞ Q“O°q~
K«xÇÍ_«∞ =∞#"å_«∞ Hß^°∞—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) Hí^#°ä ~ „ǨHßO°~ XHí™®i ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ HÁ~^°O∞°
Ü«µ∞^°Mú n·ˇ Å∞ `Ë|_ͤO∞° . ÇÍiÖ’ F ¢ã‘Î Hí∂_Í L~k. P¢ã‘Î `Œ# Ǩãa≤ _«¤ `ŒÇÊ≤ áÈ=_«~`À
f„= P~^Àà◊#Ǩ_∞« `Œ¥ Z#ÖËx =∂`Œ$=∞=∞HßO°~`À, HíxÊ~z# „Ǩu K«~>˜ÇÅ ≤ Ç¡ Í_çfl
Qõ∞~_≥ÅHí∞ ǨÏ`Œ∞ÎHÁx áåÅ∞ „`Íyã¨∞Î~_Ëk. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) P"≥∞#∞ J#∞K«~°∞ʼnõΩ
K«¥Ñ≤ã¨∂Î ''D`Œe¡ `Œ# a_«¤#∞ `Œ# ã¨fiǨϙ®ÎÅ`À xǨCÖ’H˜ qã¨OÕÜ«µQõÅ^®?—— Jx
J_çQåO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞ ''JÖÏ Z#fl>˜H© KÕܵ« ^°∞. ÃÑ·QÍ xǨCÖ’ Ǩ_áç È`Œ∞~>Ë K«¥ã≤
P"≥∞ Ç≤Å¡ÇÍ_çfl Hßáå_Ë~^°∞Hı „Ǩܫµuflã¨∞Î~k—— J<®flO°∞. JǨC_«∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞ÅÃÑ· Hí#|iKÕ ^°Ü«µ, *Ïe D ¢ã‘Î `Œ# a_«¤ÃÑ· HíO°|iKÕ ^°Ü«µ,
456 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
*Ïe Hí<®fl Z~`À Z‰õΩ¯=Qå L~>Ïܵ—— Jx `ˇeáåO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ qâßfixfl ã¨$+≤ìOz#ѨC_»∞ `«# ã≤OǨã¨#O
g∞^Œ∞#fl „Ѩ`ºÕ Hõ„QÆO^äOŒ Ö’ ''<å P„QÆÇϨ O Hõ<åfl <å J#∞„QÆÇϨ "Õ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok——
Jx ~åâß_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''^Õ=Ù_»∞ `«# HÍ~°∞}Ϻxfl =O^Œ ÉèÏQÍÅ∞QÍ KÕã≤ `˘OÉè·ˇ
`˘q∞‡k ÉèÏQÍÅ∞ `«# ^ŒQ~æÆ ° LOK«∞H˘x XHõÉÏè QÆO =∂„`«"∞Õ Éè∂í q∞ÃÑ· kOKå_»∞. P
XHõ¯ÉèÏQÆO =Å¡<Õ ^Õ=Ùx ã¨$+≤~ì åã¨∞Å∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O ^ŒÜ∞« ^•H˜} ∆ ϺÅ`À =∞ã¨Å∞‰õΩO@∞
<åfl~Ú. D HÍ~°∞}ºO =¸ÅOQÍ<Õ [O`«∞=Ù `«# Ñ≤ʼn¡ Ωõ ZHõ¯_» ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À
##fl ÉèÜí ∞« O`À `«# HÍey@ì#∞ *Ï„QÆ`QΫ Í ÃÑ·H˜ Z`«∞‰Î Ωõ O@∞Ok.—— "Õ~˘Hõ LÖËY ¡ #OÖ’
J^Œ#OQÍ WÖÏLOk: ''`˘OÉè`·ˇ ˘q∞‡k HÍ~°∞}º(ÉèÏQÍ)Å#∞ ^Õ=Ù_»∞ „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# `«#
^•ã¨∞Å HÀã¨O LѨÜ∂≥ yOK«_®xH˜ `«# ^ŒQ~æÆ ° LOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
H©_»∞ KÕã≤#"åxH˜ "Õ∞Å∞
''P qA˝Å r=#ã¨O°o WÖÏ L~@∞~k: "åO°∞ ^Õ=Ùx`À KÕã≤# „Ǩ=∂}®xfl
<ˇO°Çı~°∞™®ÎO°∞....K≥_«∞x =∞~z ^®fiO® xO°¥‡e™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–13:20,22)
Z=O≥<· ® =∞#Hí∞ H©_∞« `ŒÅÃÑ_ç`Ë uiy =∞#~ ÇÍiH˜ H©_∞« KÕܵ« Hí∂_«^x° , ÇÍi Ǩ@¡
㨄`ŒÊ=O°Î#`À "≥∞ÅQåÅx D 㨥H˜Î `ˇeÜ«µ*Ë™ÈÎ~k. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ q=i~KÍO°∞:
''g∞O°∞ g∞ „Ǩ=O°<Î ®"≥Y· ix Ö’Hí∞Å „Ǩ=O°<Î ®"≥Y· iH˜ J#∞Qõ∞}~Qå =∂O°∞ÛH’Hí~_ç.
W`ŒO∞° Å∞ =∞~zKÕ¿ãÎ `å=¸ =∞~z KÕ™®Î=∞x, W`ŒO∞° Å∞ ^ÒO°#˚ º~ KÕ¿ãÎ `å=¸
^ÒO°#˚ º~ KÕ™®Î=∞x K≥Çʨ _«~ ã¨iHß^°∞. q∞=∞‡efl g∞~°∞XHí xÜ«µ=∂=oH˜ Hí@∞ì|_ç
L~_ËÖÏ O°¥á⁄~k~K«∞H’~_ç. W`ŒO∞° Å∞ "Õ∞Å∞KÕ¿ãÎ g∞O°¥ "Õ∞Å∞KÕܵ« ~_ç. Hßx W`ŒO∞°
Å∞ g∞‰õΩ JǨHßO°~ `ŒÅÃÑ_ËÎ g∞O°∞ =∂„`Œ~ ÇÍiH˜ JǨHßO°~ `ŒÅÃÑ@ìH~í _ç.—— (ǨÏnãπ)
=∞O’ã¨~^°Oƒ° ~ù Ö’ ''x<ˇfl=O≥<· ® "≥∂ã¨y¿ãÎ h=Ù uiy ÇÍix "≥∂ã¨y~K«H∞í —— J<åfl
~åÜ«∞#. PÜ«µ# ''<® „ǨÉèí∞=Ù ##∞fl `˘q∞‡k q+¨Ü«∂efl Qõ∞i~z P*Ï˝Ç≤~KÍ_«——x
`ˇeÜ«µ *Ëã#≤ `˘q∞‡k q+¨Ü∂« ÅÖ’ <®Å∞Qõ∞ q+¨Ü∂« Å∞ WÖÏ L<®flܵ: ''(1) <Ë#∞
Z=i Ǩ@¡Üµ<® ã¨~`À+¨~Qå=Ù<®fl, Jܵ+¨ì~Qå=Ù<®fl Z>˜ì Ǩiã≤÷uÖ’<ˇ·<® ã¨OÕ
<®ºÜ«µ~Qå =∂>Ï¡_Íe (2) Z=O≥·<å <®Ç¨@¡ <ˇO°"Õ~°Û=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ <ˇO°"ÕO°ÛHí
áÈܵ<®, <Ë#∞ =∂„`Œ~ ÇÍiǨ@¡ <ˇO°"ÕO°Û=Åã≤# <® ÉÏ^è°º`Œ#∞ <ˇO°"ÕO®Ûe. (3)
Z=O≥·<® <®Hí∞ (ã¨Ç¨Ü«µ ã¨Ç¨ÏHßO®Å∞) W=fiHíáÈܵ<® <Ë#∞ =∞@∞Hí∞ ÇÍiH˜ÇÍfie.
(4) Z=O≥·<® <®g∞^° ^ÒO°̊#º~ KÕ¿ãÎ <Ë#∞ ÇÍix Hí∆q∞~KÍe.——
Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l) J<®flO°∞: ''Z=O≥<· ® hǨ@¡ „Ѩ=iÎ~K«_~« Ö’ ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ«
Ǩ_H« áí È`Ë, h=Ù ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞» `«∂ J`ŒxǨ@¡ „Ѩ=iÎ~K«∞. W^Õ J`ŒxH˜ `Œy#tHí.∆ ——
''g∞O°∞ |Ç≤ÏO°~Qõ~Qå#¥, O°ÇϨ 㨺~Qå#¥ =∞~z<Ë KÕã∞¨ ~Î _«~_ç. ÖË^® Híhã¨~ K≥_∞« x
(JO>Ë ^Œ∞~åƒù+¨#∞) Hí∆=∂ÉèÏ=~`À L¿ÑH˜∆~K«~_ç. JǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ Hí∂_Í (q∞=∞‡efl)
Hí∆q∞™®Î_«∞. PÜ«µ# Z~`À â◊HÎ̃=∞~`Œ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:149)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 457
Éèí∂`«^ŒÜ«∞
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''XHõ „ã‘Î F Ñ≤e¡
=¸ÅOQÍ tHõ‰∆ Ωõ QÆ∞~Ô O· k. P"≥∞ P Ñ≤ex¡ K«xáÈÜÕ∞^•HÍ Hõ\Ñì˜ _¨ ãÕ O≤ k. ^•x =¸ÅO
QÍ<Õ P"≥∞ #~°HÍxH˜ "≥o§Ok. P Ñ≤ex¡ Hõ>ãìË ≤ ^•xH˜ uO_çÃÑ@ìÖ^Ë ∞Œ . <ÕÅq∂k „H˜q∞
H©@HÍÅ∞ u<ÕO^Œ∞‰õΩ ^•xfl ¿ãfiK«ÛQù Í =kÖËÜ∞« #∂ ÖË^∞Œ .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
''F QÍ_ç^Œ "≥ÚǨÏO q∂^Œ (QÆ∞~°∞HÎ Àã¨O) "å`« LO_»@O K«∂ã≤ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
"≥ÚǨÏO q∂^Œ (H˘@ì_®xfl,) "å`«ÃÑ@ì_®xfl KåÖÏ Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: XHÍ<˘Hõ „ѨÜ∂« }OÖ’ "Õ∞=Ú ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) "≥O@ L#flѨÙÊ_»∞ [iy# ã¨OѶ¨∞@#. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅHõ$`åºÅ∞ f~°∞ÛHÀ=
_®xH˜ "≥àϧ~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∂‰õΩ (Ñ≤K«∞ÛHõ ÖÏO\˜) XHõ Z~°∞ѨÙ~°OQÆ∞ ѨH˜∆
HõxÑ≤OzOk. ^•x"≥O@ Ô~O_»∞ ‰õÄ#Å∞<åfl~Ú. "Õ∞=Ú P ‰õÄ#efl Ѩ@∞ì‰õΩ<åflO.
JѨÙÊ_»∞ P ѨH∆˜ "≥O@Ѩ_ç =∂K«∞@∂ì u~°Q™Æ êyOk. JO`«Ö’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =KåÛ~°∞.
PÜ«∞# P ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ''D ѨHx∆˜ ^•x Ñ≤ÅÅ ¡ =¸ÅOQÍ ÉÏ^èÃŒ Ñ\˜Oì ^≥=~°∞? ^•x
Ñ≤Åe¡ fl ^•xH˜ uiyKÕÛÜ«∞O_ç—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''XHõÑÙ¨ Ê_»∞ XHõ`#« ∞ ^•i# #_»záÈ`«∞O>Ë J`«xH˜
^•Ç¨ÏO "ÕãO≤ k. XHõKÀ@ FÉÏq Hõ#|_ç`Õ JO^Œ∞Ö’H˜ ky hà◊√§„`åy |Ü«∞\˜H˘KåÛ_»∞.
JO`«Ö’ JHõ¯_» J`«xH˜ F ‰õΩHõ¯ HõxÊOzOk. Jk ^ŒÑÊ≤ Hõ`À <åÅ∞Hõ "≥à§◊ ɡ\ì˜ |∞~°^Œ
=∞\˜ì <åHõ™êyOk. Jk K«∂ã≤ P =∞x+≤ '<Õ#∞ ^ŒÑÊ≤ Hõ`À JÖÏ¡_áç È~Ú#>Ë¡ D ‰õΩHõ¯
‰õÄ_® ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞O^Õ"∂≥ !— J#∞H˘x =∞m§ ÉÏqÖ’H˜ kQÍ_»∞. `«# HÍe*’_»∞#∞ h\˜`À
xOÑ≤, ^•xfl <À\˜`À Ѩ@∞ìH˘x ÃÑ·H˜ `≥KåÛ_»∞. P h~°∞ ‰õΩHõ¯‰õΩ „`åÑ≤OKå_»∞. JѨC_»∞
^Õ=Ù_»∞ J`«#∞ KÕã#≤ Ѩxx "≥∞K«∞ÛH˘x J`«_flç Hõq∆ ∞OKå_»∞.——
J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@ qx ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! Éè∂í `«^Ü Œ ∞« ÃÑ· ‰õÄ_® ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ
^•!—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''P...(„áê}O) QÆÅ U rqH˜ ã¨Ç¨Ü«∞O
KÕã<≤ å g∞‰õΩ ѨÙ}ºO Åaèã∞¨ OÎ k—— J<åfl~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )† "Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ WÖÏ
LOk: ''XHõ ‰õΩHõ¯ FÉÏq K«∞@∂ì `å~°\Ï¡_∞» `«∞Ok. ^•Ç¨ÏO`À ^•x „áê}O áÈÜÕ∞ÖÏ
LOk. JO`«Ö’ W„™ê~¸Öò*ÏuH˜ K≥Ok# F =ºaèKåi}˜ P ‰õΩHõ¯#∞ K«∂ã≤ `«#
HÍe*’_»∞ fã≤ ^•O`À ÉÏq #∞O_ç h~°∞ KÕk, P ‰õΩHõ¯‰õΩ `åyOzOk. P"≥∞ KÕã#≤
D ã¨`å¯~°ºO =Å¡ P"≥∞#∞ Hõq∆ ∞Oz "ÕÜ∞« _»O [iyOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ѩâ√◊ =ÙÅ#∞ Ѩ~㰠ʨ ~°O áÈ\Ï¡
_»∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕÜ«∞_®xfl "åiOKå~°∞.—— (ui‡l). D ǨÏnã¨∞ „ѨHÍ~°O HÀ_çѨO^ÕÅ∞,
á⁄>ËÅ∞ ѨO^ÕÅ∞ =ÔQ·~å x+≤^ŒúO.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''XHõ p=∞ (ѨÓ~°fiO) F ^≥=· „Ѩ=Hõ#Î ∞ ‰õΩ\˜Oì k. JOKÕ`«
^≥·=„Ѩ=HõÎ P[˝`À "≥Ú`«ÎO p=∞ÅѨÙ@ì#∞ HÍeÛ"ÕÜ«∞_»O [iyOk. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞
k"åºq+¨¯$u ^•fi~å P „Ѩ=Hõ`Î À WÖÏJ<åfl_»∞– ''x#∞fl XHõ p=∞ =∂„`«"∞Õ ‰õΩ\˜Oì k.
458 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
HÍx h=Ù ^≥"· åxfl 㨇iOKÕ "≥Ú`«OÎ p=∞Åã¨=∂*Ï<Õfl HÍÖËÛâß=Ù.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) "Õ∞=Ú HÍeÛ"Õã#≤ XHõ p=∞ÅѨÙ@ì#∞ K«∂ã≤ ''D ѨÙ@ì#∞ Z=~°∞
HÍÖÏÛ~°∞?—— Jx J_çQÍ~°∞. '"Õ∞"Õ∞—#x K≥áêÊO. JO^Œ∞HÍÜ«∞# (=∞=∞‡efl =∞O^Œeã¨∂)Î
''Jyfl`À tH˜O∆ K«@O Jyfl„ѨÉ∞íè =ÙˆH â’aèã∞¨ OÎ k—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ *ÏѶ¨~ü (~°l) LÖË¡Y#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi XHõ J<åû~ü
=Úã≤¡O‰õΩ K≥Ok# `À@Ö’ „Ѩ"ÕtOKå~°∞. P `À@Ö’ XHõ XO>ˇ ‰õÄ~˘Ûx LOk. Jk
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ K«∂_»QÍ<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« q^•~°HOõ QÍ J~°∞ã¨∂Î HõO@ `«_ç ÃÑ\˜Oì k. ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ^•x ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ^•x =¸Ñ¨Ù~åxfl, Hõ}`«Å#∞ KÕ`ÀÎ =∞$^Œ∞=ÙQÍ xq∞~å~°∞.
^•O`À ^•xH˜ HÍã¨ÎO`« ã¨∞YO ÅaèOzOk. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) JHõ¯_»∞#fl"åix ''D XO>ˇ
Ü«∞[=∂x Z=~°——x J_çQÍ~°∞. J<åû~ü =Úã≤¡OÅÖ’ XHõ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ =ÚO^Œ∞H˘zÛ
''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! D XO>ˇ <åk—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) J`«x`À WÖÏ J<åfl~°∞:
''D ¿Ñ^Œ XO>ˇ q+¨Ü«∞OÖ’ nxfl "å_»∞HÀ=_®xH˜ h Jnè#OÖ’ WzÛ# ^Õ=ÙxH˜ h=Ù
ÉèíÜ«∞Ѩ_»"å? h=Ù nO`À xifi~å=∞OQÍ Ñ¨x KÕ~Úã¨∞Î<åfl=x, (ã¨iQÍ "Õ∞Ѩ‰õΩO_®)
Hõ_»∞Ѩ٠=∂_»∞Û`«∞<åfl=x Wk <å‰õΩ Ѷ≤~åº^Œ∞ KÕ™ÈÎOk.—— (iÜ«∂A˚™êûeÇ‘Ï<£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ „Ѩu Ѩh ã¨=ºOQÍ, ã¨=Úz`« suÖ’ KÕÜ∂« Åx
(=∞x+≤H˜) qkèQÍ KÕâß_»∞. Z=i<≥·<å (K«@ì|^ŒúOQÍ) ǨÏ`«=∂~°Û=Åã≤=¿ãÎ ã¨=Úz`«
suÖ’<Õ Ç¨Ï`«=∂~åÛe (QÍx XH˘¯Hõ¯ J=Ü«∞O YO_çã¨∂Î z„`«=^èŒ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞).
JÖψQ U^≥·<å Ѩâ◊√=Ùx K«OáêÅ#∞‰õΩ#flѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® ã¨=Úz`« suÖ’ K«Oáêe. ^•x
HÀã¨O HõuÎH˜ ÉÏQÍ Ñ¨^Œ∞#∞ ÃÑ\Ïìe. HÀ¿ãÜ«∞_»OÖ’ Ѩâ◊√=Ù `«Å¡_çe¡ áÈÜÕ∞ÖÏ PÅ㨺O
KÕÜ«∞‰õΩO_® `˘O^Œ~°QÍ „áê}O áÈÜÕ∞ÖÏ "≥O@<Õ HÀ¿ãÜ«∞O_ç.—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ(~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) #_»záÈ`«∞O>Ë FKÀ@ XHõ`#« ∞
"Õ∞Hõ#∞ H˜O^ŒÑ_¨ ãÕ ≤ ^•x =ÚMÏxfl HÍe`À Jkq∞Ѩ\ì˜ HõuHÎ ˜ Ѩ^∞Œ #∞ ÃÑ@ì™êQÍ_»∞. "Õ∞Hõ
P ^Œ$â◊ºO K«∂™ÈÎOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J`«x`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''D "Õ∞Hõ lÉÏ
KÕÜ∞« Hõ=ÚO^Õ K«KÛÕ ÖÏ LOk. #∞=Ùfi nxfl ~Ô O_»∞™ê~°∞¡ K«OѨ^eŒ Kå"å? nxfl H˜O^Œ
Ѩ_Ü Õ ∞« Hõ=ÚO^Õ #∞=Ùfi HõuHÎ ˜ Ѩ^∞Œ #∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÃÑ@∞ìHÀÖË^∞Œ ?—— (`«sÉæ )ò
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ѩâ√◊ =Ù#∞ Ѩ^∞Œ <≥#· Hõu`Î À lÉÏ
KÕÜ∂« Åx (HÀÜ«∂Åx) P^ÕtOKå~°∞. Ѩâ√◊ =Ù#∞ W`«~° Ѩâ√◊ =ÙÅ =ÚO^Œ∞ lÉÏ KÕÜ∞«
‰õÄ_»^xŒ ‰õÄ_® PÜ«∞# P^ÕtOKå~°∞. (JÖò=∞O[i)
‰õΩHõ¯Å ÃÑOѨHOõ :– ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=~°~Ú`Õ "Õ@ ÖËHõ
Ѩâ◊√=ÙÅ ~°Hõ∆} HÀã¨O `«Ñ¨Ê (=∞~À L^ÕÌâ◊ºO`À) ‰õΩHõ¯x ÃÑOK«∞`å~À "åi ѨÙ}ºO
„Ѩu~ÀE ~Ô O_»∞ Ü«¸x@∞¡ `«Q∞Æ `æ ∂« LO@∞Ok.—— (|∞MÏs,=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''‰õΩHõ¯Å∞ ÖËHõ QÆO@Å`À L#fl „ѨÜ∂« } |$O^•Å "≥O@ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞
LO_»~∞° .—— (=Úã≤O¡ )
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 459
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''Jâ◊√^ŒOú (=∞e#O) u<Õ XO>ˇÅ q∂^Œ ™êfis
KÕÜ∞« _®xfl ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) "åiOKå~°∞—— (J|∂^•=Ó^£)
84. J#∞=∂<åÅ∞, JѨxO^ŒÅ∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! q∞ug∞i# J#∞=∂<®ÅHí∞ áÈHí~_ç. HÁxfl J#∞=∂<®Å∞ áåáåÅ∞Qå
Ǩi}q∞~K«=K«∞Û. (JÖψQ „Ǩ[Å) O°Ç¨Ï㨺q+¨Ü«∂Å "≥#∞Hí Ǩ_«Hí~_ç. g∞Ö’ Z=~°∂
W`ŒO∞° efl ǨO’Hí~∆ Qå x~k~K«H∂í _«^∞° . g∞Ö’ Z=O≥<· ® g∞ =∞$`Œ™È^°O∞° x =∂~ã¨~ u#_Í
xH˜ W+¨Çì _¨ `« ÍO®? (U=∂„`«O W+¨Çì _¨ O« ∞° .) K«¥âÍO®, g∞OÕ ^®xfl Jã¨ÇÏ≤ º~K«∞Hí∞~>ÏO°∞.
^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«µÇ¨_»~_ç. ^Õ=Ù_«∞ Z~`À Hí∆=∂je, ^ŒÜ«∂=∞Ü«Ú_»∞.—— (Y∞~üP<£–49:12)
XHí =ºH˜ÎÖ’ U^≥·<® K≥_«∞ L#fl@∞¡ J#∞=∂#~ =¿ãÎ ^®xfl Qõ∞i~z PO®
fÜ«µ_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~K«Hí∂_«^°x D 㨥H˜Î `ˇeÜ«µ*Ë™ÈÎ~k. Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l)
áåÅ<®HßÅ~Ö’ F™®i JO°÷ O®„u"Õà◊ XHí =ºH˜Î `Œ# W~>’¡ U^À áå@ áå_«∞`Œ∞<®fl_«∞.
P áå@ q#Qå<Õ Qõã‘Î uO°∞Qõ∞`Œ∞#fl Ǩτ[`ü L=∞O∑ (O°l)Hí∞ J#∞=∂#~ =zÛ~k.
PÜ«µ# "≥~@<Õ J`Œx W~>˜ QÀ_≥H˜¯ `˘~yK«¥¿ãÎ =∞~^°¥, =∞Qõ∞ÇÍ HíxÊ~KÍܵ.
PÜ«µ# H’Ǩ~`À ''Fi ^≥·=qO’nè! h=Ù ^Õ=Ùx P[˝Å#∞ LÅ¡~ Ѷ≤∞ã¨∞Î~>Ë PÜ«µ#
h Qõ∞@∞ì O°@∞ì KÕܵ« _«x ÉèÏq~KÍÇÍ?—— Jx JiKÍO°∞.
^®xHß =ºH˜Î WÖÏ J<®fl_«∞: ''qâÍfiã¨∞Å <®Ü«µHß! `˘~^°OÇ° _¨ H« ~í _ç. <Õ#∞ XHí
áåǨ~ KÕ¿ãÎ g∞O°∞ =¸_«∞áåáåÅ∞ KÕâÍO°∞. ^Õ=Ù_«∞ W`ŒO°∞Å O°Ç¨Ï™®ºÅ∞ Hí∂Ç‘
fÜ«µ_Íxfl x¿+kè~KÍ_«∞. Hßx g∞O® Ǩx KÕâÍO°∞. ^Õ=Ù_«∞ W~_«¡Ö’H˜ =ÚY^®fiO°~
Qõ∞~_Í „Ǩ"Õt~K«=∞x P^Õt¿ãÎ g∞O°∞ „ǨǨÏs QÀ_≥H˜¯ =KÍÛO°∞. ^Õ=Ù_«∞ W`ŒO°∞Å
W~_«¡Ö’H˜ ÇÍi J#∞=∞u ÖËHí∞~_Í „Ǩ"Õt~K«Hí∂_«^°~>Ë, g∞O°∞ <® J#∞=∞u
ÖËH∞í ~_Í<Õ <® W~>’¡ „Ǩ"tÕ ~KÍO°∞.—— L=∞O∑ (O°l) D=∂@ qx `ŒÇC¨ XǨCHí∞<®flO°∞.
J`ŒxÃÑ· ZÖÏ~>˜K«O°º fã¨∞H’ÖË^°∞. HßHíáÈ`Ë J`ŒxKÕ`Œ ^°∞뮯O®ºÅ∞ =∂<Õã≤ hu
=∂O°æ~ J=Å~a™®Î##fl ÇÍQåÌ#~ KÕܵ~K«∞Hí∞<®flO°∞.
ÃÑ·ã¨∂H˜ÎÖ’ ǨO’Hí∆~Qå x~k~K«Hí∂_«^°~>Ë „Ǩ`ŒºHí∆~Qå x~k~K«=K«Ûx JO°÷~ Hß^°∞.
„Ǩ`ŒºHí∆x~^° Hí~>Ë Ç¨O’Hí∆x~^° f„="≥∞ÿ# q+¨Ü«µ=∞x `ˇÅ∞ã¨∞H’ÇÍe.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) F™®i ''ǨO’Híx∆ ~^° =ºaèKÍO°~ Hí<®fl hK«"∞≥ #ÿ áåǨ~—— J<®flO°∞.
J#∞K«O∞° Å∞ D=∂@ qx ''^≥=· „Ǩ=HßÎ! ǨO’Híx∆ ~^° =ºaèKÍO°~Hí<®fl hK«"∞≥ #ÿ áåǨ~
ZÖÏ J=Ù`Œ∞~k?—— J#_çQåO°∞. ^®xH˜ PÜ«µ# ã¨=∂^è®#q∞㨥Π''=∞x+≤ =ºaèKÍO°~
KÕã#≤ `ŒO∞° ÇÍ`Œ ǨâÍÛ`ÍÎÇ~¨ `À Hí=∆ ∂Ǩ} H’O°∞Hí∞~>Ë ^Õ=Ù_«∞ J`Œ_flç Híq∆ ∞™®Î_∞« . Hßx
ǨO’Hí∆x~^°Hí∞ áåÅÊ_ç#ÇÍ_çfl x~k`Œ∞_«∞ Hí∆q∞~K«#~`Œ =O°Hí∞ ^Õ=Ù_«∞ J`Œ_çfl
Híq∆ ∞~K«_∞« —— Jx q=i~KÍO°∞ (q∞뮯`ü)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ѩ~ÀHõx∆ O^Œ‰Ωõ ѨiǨ~°OQÍ h=Ù xOkOz# =∞x+≤
(K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ÖËHõ ã¨∞^Œ∂~°„áêO`åxH˜ "≥o§ J`«_flç Hõ=∆ ∂Ѩ} HÀ~°_O» ™ê^躌 OHÍ#
ѨÙÊ_»∞ J`«x) HÀã¨O ^≥=· ã¨xflkèÖ’ =∞xflOѨ٠„áê~°#÷ KÕÜ∂« e.—— (q∞ëê¯`ü)
460 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨO’Hí∆ x~^° q+¨Üµ« ~Ö’ HÁxfl q∞#Ǩܵ~ѨÙÅ∞<®flܵ. L^®Ç¨ÏO°}Hí∞- Ç‘_`ç ∞Œ _«∞
^ÒO°˚#ºÇ¨O°∞_çH˜ =ºuOÕHí~Qå P ^ÒO°˚#º~ #∞~_ç Hßáå_«QõÅ =ºH˜Î =Ú~^°∞ x~^®O’Ǩ}
KÕÜ«µ=K«∞Û. ã¨~㨯O°}®aèÖÏ+¨`À XHí=ºH˜Î ÖËHí XHí =O°æ~Ö’x K≥_«∞efl Qõ∞i~z ÇÍ>˜x
^°¥O°~KıÜ«µQõÅÇÍi =Ú~^°∞ „Ǩ™®Îq~K«=K«∞Û. ^°∞O®‡O°∞æ_ç ^°∞O®‡O°æѨ٠Ǩ#∞Å#∞ Qõ∞i~z
„Ǩ[Å#∞ ÃÇÏK«Ûi~K«=K«∞Û. ™®Hí∞∆ Å Ö’áåÅ#∞ ZuÎ K«¥Ç¨=K«∞Û. ÃÑo§ KÕã∞¨ H’^°Åz# ÇÍiH˜
`Œ`Œû~|~kè`Œ =O°∞_«∞ ÖËHí =^è°∞=ÙÖ’x Ö’áåÅ#∞ `ˇeÜ«µ*ËÜ«µ=K«∞Û.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) (`«# J#∞K«~∞° efl) ''q∂‰õΩ Ѩ~ÀHõx∆ O^Œ JO>Ë Uq∞\’ `≥Å∞™ê?——
Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ ''^Õ=ÙxH˜, ^≥=· „Ѩ=HõHˆÎ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞—— Jx q#flqOK«∞
‰õΩ<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„=ѨHõÎ (ã¨) P q+¨Ü«∂xfl q=iã¨∂Î, ''q∂ ™È^Œ~°∞x QÆ∞iOz
J`«#∞ qO>Ë Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩ<Õ q^èOŒ QÍ =∂\Ï¡_∞» HÀ=@O—— Jx K≥áêÊ~°∞. Jk qx
XHõ`#« ∞ ''<Õ#∞ K≥¿ÑÊ |ÅÇ‘Ï#`«Å∞ J`«xÖ’ x[OQÍ LO>Ë<À—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂,Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''XHõ"àÕ ◊ #∞=Ùfi K≥¿ÑÊq J`«xÖ’ LO>Ë #∞=fi`«_flç
Ѩ~ÀHõ∆OQÍ xOkOz# "å_ç==Ù`å=Ù. #∞=Ùfi K≥¿ÑÊ q+¨Ü«∂Å∞ J`«xÖ’ ÖËHõáÈ`Õ
#∞=fi`«x q∂^Œ JÉèÏO_®Å∞ "Õã∞¨ <Î åfl=#fl =∂@—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: (XHõ~ÀA) <Õ#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞
'ã¨ÑÜ≤¶ ∂« º 'WÖÏ— L<åfl q∂‰õΩ Pq_Õ #K«∞Û`«∞Ok ÖˇO_ç— J<åfl#∞. (ã¨ÑÜ ≤¶ ∂« á⁄\˜Qì Í
LO@∞O^Œx K≥ѨÊ@O P"≥∞ L^ÕÌâ◊=∞x H˘O^Œ~°∞ LÖË¡Y‰õΩÅ∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞)
P =∂@ qx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) (P"≥∞#∞ =∞O^Œeã¨∂)Î (''P~Úëê!) #∞=Ùfi ZO`«
(kQÆ*Ïi#) =∂@ J<åfl=O>Ë P =∂@#∞ QÆ#Hõ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ HõeÑ≤¿ãÎ Jk ã¨=Ú„^ŒÑÙ¨
h\˜ ~°∞z<Õ =∂ˆ~Ûã¨∞OÎ k—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=Ô~<· å `«# ™È^Œ~∞° x =∂#=∞~åº^ŒÅÃÑ· [iˆQ ^•_»∞efl
YO_ç¿ãÎ „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# ^Õ=Ù_»∞ J`«x =ÚMÏxfl Jyfl #∞O_ç ~°H™∆˜ êÎ_∞» .—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂[~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=~°∂ Z=ih
áêáê`«∞‡_»h ÖËHõ ã¨`º« u~°™ê¯i (HÍѶ~≤ )ü Jx xOkOK«~å^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Z^Œ∞\˜ =ºH˜Î
JÖÏO\˜"å_»∞ H͉õΩO>Ë P xO^Œ `«# "≥Ñ· Ù¨ Hˆ uiy =ã¨∞OÎ k.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ =ºH˜Î ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæiH˜ ~å=\ÏxH˜
J#∞=∞u HÀ~å_»∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞#, ''J`«_flç J#∞=∞uOK«O_ç. J`«#∞ `«# =Oâ◊OÖ’
Ѩ~=° ∞ K≥_=¤» ∞x+≤—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü á¶êu=∂ a<£Î Mˇã· π (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ^ŒQiæÆ H˜
"≥o§, ''(^≥·=„Ѩ=HÍÎ!) J|∂[ǨÏ"£∞, =ÚPqÜ«∂ W^ŒÌ~°∂ <å‰õΩ q"åÇ¨Ï ã¨O^Õâ◊O
ѨOáê~°∞. (<Õ<ÕO KÕÜ«∞#∞?)—— Jx J_çQÍ#∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞#, '=ÚPqÜ«∂ Hõ\˜Hõ
^Œi„^Œ∞_»∞. J`«x ^ŒQÆæ~° ^èŒ#O ÖË^Œ∞. áÈ`Õ J|∂[ǨÏ"£∞– J`«#∞ Éèí∞[OÃÑ·H˜ ZuÎ#
Hõ„~° H˜OkH˜ kOK«<kÕ OK«_∞» .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: J|∂ã¨∞á¶êº<£ QÍi ÉèÏ~°º Ç≤ÏO^£ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 461
=ÚO^Œ∞ WÖÏ q#flqOK«∞‰õΩOk: ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! J|∂ã¨∞á¶êº<£ KåÖÏ Ñ≤ã<≤ åi =∞x+≤.
PÜ«∞# <å‰õÄ, <åÑ≤ÅÅ ¡ Y~°∞ÛʼnõΩ ã¨iáÈÜÕ∞O`« _»aƒ=fi~°∞. PÜ«∞#‰õΩ `≥eÜ«∞‰õΩO_®
PÜ«∞# ^èŒ#OÖ’ #∞Oz H˘O`« fã¨∞HÀ=_»O `«Ñ¨Ê <å‰õΩ QÆ`«ºO`«~°O ÖË^Œ∞ =∞i.——
^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''#∞=Ùfi K«@ìO „ѨHÍ~°O h‰õÄ, hÑ≤šʼnõΩ
ã¨iáÈÜÕ∞@O`« ^è#Œ O fã¨∞HÀ—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞$`«∞Å#∞ QÆ∞iOz K≥_»∞QÍ =∂\Ï¡_»HõO_ç. "å~°∞
`«=∞ Hõ~‡° Å`Àáê@∞ `«=∞„ѨÉ∞íè =Ù ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞.—— (JÖòJ^Œ|∞Öò =ڄѶ~¨ ^° )£
Kå_ôÅ∞, ~°O„^è•<Õfi+¨}
''xOkOKÕ, ¿ÇÏà◊# KÕ¿ã, Kå_ôÅ∞ K≥¿ÑÊ „Ѩu"å_çH© q<åâ◊O (~åã≤ÃÑ\˜)ì LOk.——
(104:1)† ''p>˜H˜=∂>˜H˜ X@∞¡ "Õã¨∞Hí∞<Õ `Œ∞K«∞Ûù_«∞, ZuÎá⁄_çKÕÇÍ_«∞, KÍ_ôÅ∞ K≥|∞`Œ¥
uiQÕ"å_«∞, ã¨`ͯO®ºÅ #∞~_ç x~ÀkèOKÕÇÍ_«∞, q∞ug∞i# ^ÒO°˚<®ºÅHí∞ áåÅÊ_ËÇÍ_«∞,
ÃѶ∞ÏO°áåÇ≤, ǨO°=∞ ^°∞O®‡O°∞æ_«∞, g@xfl>˜H˜ `À_«∞ U=∂„`Œ~ huÖËx xHí$+¨ì∞_«∞...
(WÖÏ~>˜"å_çH˜ ÖÁ~QõHí∞).—— (Y∞~üP<£–68:11-14)
''=∞x+≤ <À\˜ #∞O_ç "≥_Ö» Ë „Ѩu =∂@#∂ „"åÜ«∞\ÏxH˜ J#∞Hõ}∆ O (J`«x =ÚO^Œ∞)
XHõ ѨijʼnõΩ_»∞ ã≤^OúŒ QÍ LO\Ï_»∞.—— (Y∞~üP<£–50:18)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Kå_ôÅ∞ K≥¿ÑÊ"å_»∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈÖË_∞» .—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) Ô~O_»∞ ã¨=∂^èŒ∞Å
^ŒQ~æÆ ∞° flOz "≥à¥◊ Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''D ~Ô O_»∞ ã¨=∂^è∞Œ Ö’¡ L#fl"åiH˜ Ü«∂`«# W=fi|_»∞
`ÀOk. giH˜ D Ü«∂`«# U^À ÃÑ^ŒÌ HÍ~°}O`À W=fi|_»@O ÖË^Œ∞! (P `«~åfi`«
PÜ«∞<Õ J<åfl~°∞) ''HÍ^Œ∞ HÍ^Œ∞, Jk ÃÑ^ŒÌ q+¨Ü∞« "Õ∞. giÖ’ XHõ_∞» Kå_ôÅ∞ K≥|∞`«∂
u~°∞QÆ∞`«∞O_Õ"å_»∞. =∞~˘Hõ_»∞ =¸„`«O áÈã≤#ѨÙÊ_»∞ XO\˜q∂^Œ ^•x `«∞OѨ~°Å∞
Ѩ_‰» Ωõ O_® *Ï„QÆ`ÑΫ _¨ "Õ å_»∞ HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü =ÚPqÜ«∂ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''#∞=Ùfi QÆ#Hõ
=Úã≤O¡ Å Ö’áêÅ#∞ Z#fl\ÏxH˜ „ѨÜ∞« ufl¿ãÎ #∞"Õfi "åix áê_»∞KÕ™êÎ=Ù. ÖË^• `«fi~°Ö’<Õ
#∞=Ùfi "åix áê_»∞KÕ™êÎ=Ù.—— (J|∂^•=Ó^£)
85. <À\^˜ ∞Œ ~°∞ã¨∞, ^Œ∞~åƒù+¨
<ÀO°∞ =∞~z^Œ~Ú`Ë TO°∞ =∞~z^°=Ù`Œ∞~^°~>ÏO°∞. <ÀO°∞ Z<ˇfl<Àfl =∞~z Ǩ#∞Å∞
KÕã¨∞Î~k. =∞x+≤ Q“O°==∞O®º^°efl ÃÑOz, ã¨~Ѷ¨∞~Ö’ J`ŒxH˜ =∞~z ™®÷#~ ã¨=∞Hí∂iÛ
ÃÑ_«∞~Î k. Jܵ`Ë J^°∞ѨÙ`ŒÇÊ≤ `Ë D<ÀOÕ =∞x+≤H˜ WǨÏǨO®Ö’¡ Z<Àfl PǨ^Å ° ∞ `ˇzÛÃÑ_«∞~Î k.
^Õ=Ùx ^°$+≤Ö ì ’ <À>˜^∞° O°∞ã¨∞, ^°∞O®ƒù+,¨ Jj¡Å~ Ѷ∞¨ ’~°"∞≥ #ÿ <ËO®Å∞. g>˜H˜ ǨOÖ
° ’Hí~Ö’ =∞x+≤
#O°Htí Hí∆ J#∞Éèqí ~K«=Åã≤ =ã¨∞~Î k. g>˜x Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞:
''„ǨàÜ
◊ µ« k<®# qâÍfiã≤ „`Íã¨∞Ö’ L~K«|_Ë |O°∞"≥#· =ã¨∞=Î Ù J`Œx 㨄`ŒÊ=O°<Î .Ë
Jj¡Å=∂@Å∞ ǨeHıÇÍ_çfl, ^°∞O®ƒù+Ö¨ Ï_ËÇÍ_çfl ^Õ=Ù_«∞ Jã¨ÇÏ≤ º~K«∞Hí∞~>Ï_«∞.—— (ui‡l)
462 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''=∞$^Œ∞ã¨fiÉèÏ=O ÖËx"å_çÖ’ =∞Oz`«#O LO_»^∞Œ .—— ([s~ü–=Úã≤O¡ )
HÁ~^°O°∞ ÃÑ·H˜Z~`À ÉèíH˜ÎǨO®Ü«µ}∞Å∞Qå HíxÊ~z<®, ÇÍO°∞ `Œ=∞ <À>˜`À W`ŒO°∞efl
`ŒO°K«∞Qå ÉÏkèã¨∞Î~>ÏO°∞. JÖÏ~>˜ÇÍiH˜ D „H˜~k ǨÏnã¨∞ K«Hí¯x Qõ∞}áåOî°~.
XHí`«#∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) ^°QõæO°Hí∞ =zÛ ''Ƕ¨ÖÏ<® ¢ã‘Î Z<Àfl #Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞
KÕã∞¨ ~Î k. =∞O≥<Àfl #Ñ¶Ö ≤ ò LǨÇÍ™®Å∞ áå>˜ã∞¨ ~Î k. (ÃÑ^°ZÌ `Œ∞#Î ) ^®#^èO° ®‡Å∞ Hí∂_Í
KÕã∞¨ ~Î k. D ã¨`ͯO®ºÅÖ’ P"≥∞ ¿ÑO°∞á⁄~k~k. HßxP"≥∞ `ŒOK ° ∞« Qå <À>˜`À WO°∞Qõ∞
á⁄O°∞Qõ∞ÇÍix ÉÏkèã∞¨ ~Î k—— J<®fl_«∞. ^®xH˜ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ''Jܵ`Ë P"≥∞ #O°HßxH˜
áÈ`Œ∞~k—— J<®flO°∞. uiy P =ºH˜Î WÖÏ J<®fl_«∞: ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! Ƕ¨ÖÏ<® ¢ã‘Î #Ƕ≤Öò
LǨÇÍ™®Å∞ KÍÖÏ JO°∞^°∞Qå áå>˜ã∞¨ ~Î k. #Ç¶Ö ≤ ò #=∂AÅ∞ Hí∂_Í KÍÖÏ `ŒH∞í ¯=
Qå<Ë PK«iã¨∞~Î k. JǨC_«ÇC¨ _«∞ HÁxfl A#∞fl Qõ_e¤« fl ^®#~ KÕã∞¨ ~Î ^°x „Ǩfu. Jܵ`Ë
P"≥∞ `Œ# <À>˜`À WO°∞Qõ∞á⁄O°∞Qõ∞ÇÍix ÉÏkè~K«^x° [#~ K≥ÇC¨ Hí∞~>ÏO°∞.—— ^≥=· „Ǩ=HíÎ
D=∂@ qx ''P"≥∞ ã¨fiO°Çæ Íã≤ J=Ù`Œ∞~^°——x K≥áêÊO°∞. (q∞뮯`ü)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J„"£∞a<£Pãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''Z=i <À\˜ =¸ÅOQÍ, KÕ`∞« Å =¸ÅOQÍ `À\˜=Úã≤O¡ Å∞ ÉÏ^èÑŒ _¨ ‰» Ωõ O_® LO\Ï~À
J`«<Õ (x["≥∞ÿ#) =Úã≤¡O. JÖψQ ^Õ=Ù_»∞ =∂<ÕÜ«∞=∞#fl "å\˜x =∂<Õ¿ã"å_Õ
=ÚǨl~ü (^≥=· =∂~°Oæ Ö’ =Åã¨áÈ~Ú#"å_»∞).—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ֒ѨeH˜ ~å=_®xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞
J#∞=∞u J_çQÍ_»∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J`«_flç ֒ѨeH˜ ~å=_®xH˜ J#∞=∞uOK«∞. J`«#∞
`«# =Oâ◊OÖ’x Ju K≥_»¤"å_»∞—— Jx J<åfl~°∞. P =ºH˜Î ֒ѨeH˜ =zÛ# `«~°∞"å`«
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J`«x`À ZO`À ™œ=∞ºOQÍ =∂\Ï¡_®~°∞. (J`«#∞ "≥o§áÈ~Ú#) `«~åfi`«
<Õ#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! g∞~å =∞x+≤ QÆ∞iOz "≥Ú^Œ@ JÖÏ
J<åfl~°∞. HÍx P `«~°∞"å`« J`«x`À KåÖÏ ™œ=∞ºOQÍ =∂\Ï¡_®ˆ~q∞\©?—— Jx
J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''P~Úëê! Z=i <À\˜^∞Œ ~°∞ã¨∞ =Å¡
„Ѩ[Å∞ `«#‰õΩ ^Œ∂~°"∞≥ áÿ È`å~À J`«#∞ Ѩ~=° ∞ ^Œ∞~å‡~°∞_æ ∞» —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
<À\˜x J^Œ∞ѨÙÖ’ LOK«∞HÀ
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù}˜‚, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤OKÕ =ºH˜Î
ѨeH˜`Õ =∞Oz=∂>Ë Ñ¨ÅHÍe ÖË^• =∞ø#OQÍ LO_®e.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
ã¨Ç¨ÏÖò a<£ ™ê^£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃: ''`«# Ô~O_»∞ ^Œ=_»Å
=∞^躌 L#fl^•xfl QÆ∞iOz, ~Ô O_»∞ HÍà◊§ =∞^躌 L#fl^•xfl QÆ∞iOz <å‰õΩ Ǩg∞ WKÕÛ
=∞x+≤H˜ <Õ#∞ ã¨fi~°æO QÆ∞iOz Ǩg∞ W™êÎ#∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^•ã¨∞_»∞
J<åÖ’z`«OQÍ XHõ =∂@ JO\Ï_»∞. Jk =∞OKå ÖËHõ K≥_® Jx PÖ’zOK«_∞» . HÍx
^•x =¸ÅOQÍ<Õ J`«#∞ `«∂~°∞Ê Ñ¨_»=∞~°Å =∞^茺 LO_Õ ^Œ∂~°O Hõ<åfl Z‰õΩ¯=
^Œ∂~°O #~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ Ѩ_áç È`å_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 463
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) LÖËY¡ #O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞:
''^•ã¨∞_»∞ Ѩ~^° •è º#OÖ’ LO_ç ^Õ=ÙxH˜ #KÕÛ =∂@ =∂\Ï¡_™Õ êÎ_∞» . ^•x=Å¡ ^Õ=Ù_»∞
J`«x JO`«ã∞¨ Ö Î <ˇ Àfl ÃÑOK«∞`å_»∞. J~Ú`Õ ^•ã¨∞_»∞ XHÀ¯™êi Ѩ~^° •è º#OÖ’ LO_ç
^Õ=ÙxH˜ P„QÆǨÏO `≥Ñ≤ÊOKÕ =∂@ =∂\Ï¡_Õ™êÎ_»∞. ^•x=Å¡ J`«#∞ #~°HõOÖ’ Ѩ_ç
áÈ`å_»∞.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü ã¨∞á¶êº<£ a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ WÖÏ
J_çQÍ#∞: ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <åˆH^Œ~Ú<å q+¨Ü∞« O <ÕiÊOK«O_ç, <Õ#∞ ^•x g∞^Œ ã≤~÷ O° QÍ
LO\Ï#∞.—— JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''<å „Ñ¨É∞íè =Ù JÖÏ¡ÇÏπ Jx K≥ÑÊ≤ P =∂@ q∂^Õ ã≤~÷ O° QÍ
LO_»∞—— Jx LѨ^tÕ OKå~°∞. <Õ#∞ =∞m§ J_çQÍ#∞, ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! <å QÆ∞iOz q∂~°∞
U q+¨Ü∞« OÖ’ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞<åfl~°∞—— Jx. JO^Œ∞HÍÜ«∞# `«# <åÅ∞Hõ Ѩ@∞ìH˘x, ''nx
q+¨Ü∞« OÖ’—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡r)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''^≥=· 㨇~°}
ÖˉõΩO_® W`«~° =∂@Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ =∂\Ï¡_»HõO_ç. ^≥·=㨇~°} ÖˉõΩO_® W`«~°
=∂@Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ =∂\Ï¡_`ç Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å∞ "≥Ú^Œ∞ÉÌ ÏiáÈ`å~Ú. ^Õ=ÙxH˜ „Ѩ[ÅO^Œi
Ö’ÔHÖÏ¡ ^Œ∂~°OQÍ LO_Õ"å_»∞ ǨÏ$^ŒÜ∞« O "≥Ú^Œ∞ÉÌ Ïi áÈ~Ú#"å_Õ.—— (ui‡r)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(x["≥∞ÿ#) qâßfiã≤ ZuÎá⁄_çKÕ"å_»∞, âßѨ<å~åúÅ∞
ÃÑ>Ë"ì å_»∞, |∂`«∞ =∂\Ï¡_"Õ å_»∞, ^Œ∞~°∞ã¨∞QÍ =∂\Ï¡_"Õ å_»∞ HÍÖË_∞» .—— (ui‡r)
a_çÜ∞« O:– Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''U
=ã¨∞=Î ÙÖ’<≥<· å Jj¡ÅO LO>Ë Jk ^•xfl ֒ѨÉ∂íè ~Ú+¨Oì QÍ =∂~°∞ã¨∞OÎ k. =∞ˆ~ =ã¨∞=Î Ù
Ö’<≥<· å a_çÜ∞« O LO>Ë Jk P =ã¨∞=Î Ùx JO^ŒOQÍ =∞Å∞ã¨∞OÎ k.—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü LMòÉÏ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ J_çQÍ#∞,
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! =ÚHÎ̃H˜ =∂~°Oæ U^Œ——x. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''h <À\˜x J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ.
h WÅ∞¡ x#∞fl `«#Ö’ Wq∞_»∞ÛHÀ"åe (JO>Ë h fiHõ ã¨=∞Ü«∞O h WO\’¡ QÆ_"» åe.)
h á⁄~°áê@¡#∞ `«ÅK«∞H˘x ~ÀkOK«∞—— Jx LѨ^tÕ OKå~°∞. (ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''`≥Å¡"å~°∞*Ï=Ú# =∞x+≤ â◊s~°OÖ’x J=Ü«∞"åÅhfl <åÅ∞Hõ#∞ J`«ºO`« n#OQÍ
|u=∂Å∞`å~Ú. ''#∞=Ùfi =∂ q+¨Ü«∞OÖ’ ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç =∞ã¨Å∞HÀ. =∂
=º=Ǩ~°O h`À =Ú_çѨ_çLOk. #∞=Ùfi ã¨=ºOQÍLO>Ë "Õ∞=¸ ã¨=ºOQÍ LO_»
QÆÅ∞QÆ∞`åO. #∞=Ùfi =„Hõ`‰« Ωõ Ö’<≥`· Õ "Õ∞=¸ =„Hõ`‰« Ωõ Ö’<≥á· È`å=Ú.—— (ui‡r)
Ô~O_»∞ <åůŠ^èÀ~°}˜
''gO°∞ `Œ=∞ KÕ+eì¨ fl „Ǩ[Å Hí~@|_«H∞í ~_Í ^®K«QÅõ O°∞Qåx ^Õ=Ùx Hí~@|_« Hí∞~_Í
^®K«ÖËO°∞. ÇÍO°∞ O®„u"Õà◊Ö’¡ ^Õ=Ùx Jcèë®ìxH˜ =ºuOÕHí~Qå O°Ç¨Ï㨺=∞~`Œ<®Å∞
[O°∞ѨÙ`ÍO°∞. Hßx JǨC_«∞ Hí∂_Í ^Õ=Ù_«∞ `Œ=∞#∞ "≥#fl~>˜ L~>Ï_«#fl ã¨~Qõu =∞O°z
áÈ`Œ∞<®flO°∞. ^Õ=Ù_«∞ ÇÍi K«Oº° Åxfl>˜h Ǩi"Õ+~ª≤ z L<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–4:108)
464 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:''„Ѩ[Å∞ q∂‰õΩ Yx[ xˆH∆áêÖÏ¡ HõxÑ≤™êÎ~°∞. J*Ï˝#HÍÅOÖ’ =∞Oz
"å~°∞QÍ L#fl"å~°∞ (^èŒ~å‡xfl) J~°÷OKÕã¨∞‰õΩO>Ë W™ê¡O ã‘fiHõiOz# `«~°∞"å`« ‰õÄ_®
=∞Oz"å~°∞QÍ<Õ LO\Ï~°∞. „ѨÉ∞íè `«fi =º=Ǩ~åxfl JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞
‰õΩ<Õ"åˆ~ (^•xfl x~°fiÇ≤ÏOK«@OÖ’) J`«ºO`« ã¨=∞~°ú=O`«∞Å~Ú LO_»@O q∂~°∞
QÆ=∞x™êÎ~°∞. JÖψQ „Ѩ[Ö’¡ Ô~O_»∞ =ÚMÏÅ"å~°∞ J`«ºO`« hK«∞Å~Ú#@∞¡ q∂~°∞
QÆ=∞x™êÎ~∞° . "å~°∞ H˘O^Œi ^ŒQiæÆ H˜ XHõ =ÚYO`À, =∞iH˘O^Œi ^ŒQiæÆ H˜ =∞~À =ÚYO`À
"≥àÏÎ~∞° . (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü =ÚǨÏ=∞‡^£ a<£ *ˇ^· £ (~°l) „ѨHÍ~°O H˘O`«=∞Ok PÜ«∞# `å`«QÍix
J_çQÍ~°∞, ''"Õ∞=Ú JkèHÍ~°∞Å ^ŒQÆæiH˜ "≥o§#ѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú |Ü«∞@ =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<Õ
=∂@ʼnõΩ =ºuˆ~Hõ"∞≥ #ÿ =∂@Å∞ "åi`À =∂\Ï¡_∞» `å=Ú. Wk ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞Õ <å?——
Jx. ^•xHÍÜ«∞# ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ "Õ∞=Ú nxfl HÍѨ@ºOQÍ
ѨiQÆ}O˜ KÕ"åà◊§O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏs)
^Œ∂+¨}Å∞, âßѨ<å~å÷Å∞
Ǩτ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=Úã≤O¡ x
^Œ∂+≤OK«@O áêѨO (^≥"· å[˝#∞ LÅ¡OѶ∞≤ OK«@O). J`«_flç ǨÏ`«º KÕÜ∞« @O Jqâßfiã¨O
(‰õΩ„Ѷ)π `À ã¨=∂#O.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''Ѩ~㰠ʨ ~°O ^Œ∂+≤OK«∞‰õΩ<Õ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅÎ ∞ XHõi<˘Hõ~∞° U"Õ∞q∞ J#∞‰õΩO\Ï~À ^•x
áêѨ=∞O`å "≥Ú^Œ@ u@∞¡ „áê~°OaèOz#"åx q∂^Õ Ñ¨_»∞`«∞Ok– Ñ‘_ç`«∞_»∞ ǨÏ^Œ∞Ì
q∂i „Ѩ=iÎOK«#O`«=~°‰Ωõ .—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O : ''=∞~°}O˜ z#"å~°∞
`å=Ú KÕã∞¨ ‰õΩ#fl Hõ~‡° ʼnõΩ KÕ~∞° ‰õΩ<åfl~°∞. HÍ|\˜ì "åix ^Œ∂+≤OK«HOõ _ç.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''ã¨`º« O K≥¿ÑÊ"å_»∞
âßѨ<å~åúÅ∞ ÃÑ>Ë"ì å_»∞HÍ~å^Œ∞. Jk ã¨`º« =O`«∞_çH© â’aèOK«^∞Œ .—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(p\˜H˜ =∂\˜H©)
âßѨ<å~åúÅ∞ ÃÑ>Ëì"å~°∞ „Ѩà◊Ü«∞k<å# ™ê‰õ∆ΩÅ∞, ã≤á¶ê~°ã¨∞Hõ~°ÎÅ∞ HÍÖË~°∞.—— (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü ã¨=Ú~å a<£ AO^Œ∞Éò (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''^Õ=Ùx âßѨO `«QÖ Æ ÏÅx, PÜ«∞# P„QÆÇϨ O q~°∞K«∞‰õΩѨ_®Åx, Jyfl`À tH˜O∆ K«|_®
Åx Z=ih âßѨ<å~åúÅ∞ ÃÑ@ìHõO_ç.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü J|∂^Œ~åÌ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''^•ã¨∞_»∞ Z=i
<≥·<å â◊Ñ≤Oz#ѨÙ_»∞ P âßѨO PHÍâßxH˜ Z‰õΩ¯`«∞Ok. HÍx ^•xfl ~åhÜ«∞‰õΩO_®
PHÍâ◊ ^•fi~åÅ∞ =¸Ü«∞|_»`å~Ú. ^•O`À Jk uiy Éè∂í q∞ q∂^Œ‰Ωõ =ã¨∞OÎ k. HÍx
Éè∂í q∞ ^•fi~åÅ∞ ‰õÄ_® =¸Ü«∞|_»`å~Ú. `«~åfi`« Jk ‰õΩ_ç Z=∞_»Å "≥Ñ· Ù¨ áÈ=_®xH˜
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 465
„ѨÜ∞« uflã¨∞OÎ k. z=iH˜ Z@∂ áÈÖËHõ â◊ÑO≤ K«|_ç#"åx ^ŒQiæÆ H˜ áÈ`«∞Ok. J`«#∞ QÆ#Hõ
P âßáêxH˜ J~°∞›_≥`· Õ (J`«xH˜ `«Q∞Æ Å∞`«∞Ok) ÖË^• uiy â◊ÑO≤ z#"åx ^ŒQiæÆ Hˆ "≥o¡
áÈ`«∞Ok.—— (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü W„=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) KÕã#≤
XHõ „ѨÜ∂« }OÖ’ [iy# ã¨OѶ∞¨ @# Dq^èOŒ QÍ LOk– XHõ J<åû~ü =∞Ç≤Ïà◊ XO>ˇÃÑ·
„Ѩܫ∂}˜ã¨∂Î qã¨∞ÔQuÎáÈ~Ú ^•xH˜ âßѨ<å~åúÅ∞ ÃÑ\˜ìOk. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Jk qx,
''^•x q∂^Œ∞#fl ™ê=∂#O`å H˜OkH˜ kOKÕã≤ ^•xfl =kÖËÜ«∞O_ç, Jk âßáêxH˜
QÆ∞~°~ÚOk—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°x ã¨Ç‘ÏÇπÏ Ç¨Ïnã¨∞Ö’¡ LOk: 'ã¨=~°O ÃÑ>Ëì
„ã‘xÎ , ÃÑ\˜Oì K«∞‰õΩ<Õ „ã‘xÎ ^Õ=Ù_»∞ â◊ÑO≤ K«∞QÍHõ!—† '=_ô¤ u<Õ"å}˜‚ ^Õ=Ù_»∞ â◊ÑO≤ K«∞QÍHõ!—†
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) z„`åÅ#∞ ~°∂á⁄OkOKÕ"åix ‰õÄ_® â◊Ñ≤OKå~°∞. PÜ«∞xÖÏ â◊Ñ≤OKÕ
"å~°∞: 'Éè∂í q∞ ã¨iǨÏ^Œ∞eÌ fl =∂iÛ"Õ¿ã"å}˜‚ ^Õ=Ù_»∞ â◊ÑO≤ K«∞QÍHõ!—† 'HÀ_ç„QÆ∞_»∞¤ ^˘OQÆx
^Õ=Ù_»∞ â◊ÑO≤ K«∞QÍHõ!—† ' `«e^¡ OŒ „_»∞ʼnõΩ âßѨ<å~åúÅ∞ ÃÑ>Ë"ì å}˜‚ ^Õ=Ù_»∞ â◊ÑO≤ K«∞QÍHõ—†
'^≥·"Õ`«~°∞Å HÀã¨O [O`«∞=Ùefl l|ÇπÏ KÕ¿ã"å}˜‚ ^Õ=Ù_»∞ â◊Ñ≤OK«∞QÍHõ!—† '=∞n<å
#QÆ~°OÖ’ a^£J`ü#∞ ã¨$+≤ìOKÕ ÖËHõ a^£J`üÅ#∞ ã¨$+≤ìOKÕ"åiH˜ P„â◊Ü«∞q∞KÕÛ "å_ç
q∂^Œ ^Õ=Ùx, ^≥·=^Œ∂`«Å, „Ѩ[ÅO^Œi âßѨO Ѩ_»∞QÍHõ!—† '^Õ"å! sÖò, [HÍfi<£,
Lã¨Ü∂« º `≥QÅ Æ #∞ â◊ÑO≤ K«∞. g~°∞ ^Õ=ÙxH©, PÜ«∞# „Ѩ=Hõ‰Î Ωõ Jq^èÜ Õ ∞« `« K«∂áê~°∞—†
''^Õ=Ù_»∞ Ü«¸^Œ∞efl â◊ÑO≤ K«∞QÍHõ! "å~°∞ `«=∞ „Ѩ=HõÅ Î ã¨=∂^è∞Œ efl P~å^è<Œ åÅÜ«∂Å∞QÍ
=∂~°∞Û‰õΩ<åfl~°∞.—— ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „ã‘Å
Î #∞ J#∞HõiOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨µefl, ѨÙ~°∞+¨µefl J#∞HõiOKÕ
„ã‘Å Î #∞ ‰õÄ_® â◊ÑO≤ Kå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
86. QÆ~fi° O, ¿ÇÏà◊#, K«∞ÅHõ# ÉèÏ=O
''^Õ=Ù_«∞ JǨÏ~HßO°~, `ŒÅaO°∞ã¨∞`Œ<®Å∞QõÅ „Ǩu ^°∞O®‡O°∞æ_ç ǨÏ$^°Ü«µHíÇÍ>ÏÅ∞
=¸ã≤"Õ™®Î_«∞.—— (Y∞~üP<£–40:35)
''[#=Ú‡O^Œ∞ QÆ~fi° O`À =∂\Ï¡_‰» Ωõ . Éè¥í q∞ÃÑ· xHí∞¯`Œ¥ hÅ∞æ`¥Œ #_«=Hí∞. `Œ##∞
`Í#∞ á⁄Qõ_∞« Hí∞<Ë, q∞_çã≤ Ǩ_"Ë å_çfl ^Õ=Ù_«∞ U=∂„`Œ~ "≥∞K«∞ÛH’_«∞.—— (Y∞~üP<£–31:18)
''Hí#∞Hí g∞O°∞ P`Œ‡â◊∞kúx Qõ∞i~z Q˘Ç¨ÊÅ∞ K≥ÇC¨ H’Hí~_ç. g∞Ö’ x["≥∞#ÿ ^≥=· cèu
ǨO°∞_≥=O’ ^Õ=ÙxH˜ ÉÏQå`ˇÅ∞ã¨∞.—— (Y∞~üP<£–53:32)
''Éè¥í q∞ÃÑ· xHí∞¯`Œ¥ hÅ∞æ`¥Œ #_«=Hí~_ç. (D JǨÏ~HßO°~`À) g∞O°∞ Éè¥í q∞x peÛ
"ÕÜ«µÖËO°∞. ǨO°fi`ÍÅ Z`Œ∞ÎHí∞ Z^°Qõ#¥ ÖËO°∞.—— (Y∞~üP<£–17:37)
''Éè¥í q∞ÃÑ· (q∞_çãá≤ å@∞`À) xHí∞¯`Œ¥ hÅ∞æ`¥Œ #_«=Hí∞. `Œ##∞`Í#∞ á⁄Qõ_∞« Hí∞<Ë,
q∞_çã≤Ǩ_Ë"å_çfl ^Õ=Ù_«∞ U=∂„`Œ~ "≥∞K«∞ÛH’_«∞. h #_«=_çÖ’ =∞^èÕº=∂O®æxfl
J=Å~a~K«∞.—— (Y∞~üP<£–31:18)
''h Hí~Oî°ã¨fiO°~ Hßã¨Î `Œyæ~K«∞H’. Jxfl ã¨fiO®Å Hí~>Ë Qå_ç^° ã¨fiO°~ J`Œº~`«
HíOî’O°Ç‹∞·#k——. (Y∞~üP<£–31:19)
466 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `À>˜Ñ¨ÙO°∞+¨∞efl ¿ÇÏà◊# KÕÜ«µHí∂_«^°∞. giHí~>Ë ÇÍOÕ
=∞~z"åÔ~· L~_«=K«∞Û. ¢ãÅΑ ∞ `À>˜¢ãÅΑ #∞ QÕe KÕܵ« Hí∂_«^∞° . giHí~>Ë ÇÍOÕ =∞~zÇÍÔ~·
L~_«=K«∞Û. g∞O°∞ XHíi `ŒÇC¨ Å∞ =∞O˘HíO∞° ZuÎK¥« ѨÙHí∞~@¥ ǨO㰠ʨ O°~ |∞O°^° K«Å∞¡H’
Hí~_ç. `ŒÇC¨ _«∞ ¿ÑO°`¡ À Ç≤Å∞K«∞H’Hí~_ç. qâÍfiã¨ÉÏè Qõº~ á⁄~k# `Œ~åfi`Œ K≥_¿¤« ÑO°∞ `ˇK∞« ÛH’
=_«~ KÍÖÏ `ŒÇ¨C. D "≥·Yi =∂#∞H’x"åOÕ ^°∞O®‡O°∞æÅ∞.—— (Y∞~üP<£–49:11)
''xOkOKÕ, ¿ÇÏà◊# KÕ¿ã, Kå_ôÅ∞ K≥¿ÑÊ „Ѩu"å_çH© (Ѩ~Ö° ’HõOÖ’) q<åâ◊O LOk.——
(Y∞~üP<£–104:1)
''...J`Œ#∞ `Œ# ã¨~`Í#~, ã≤iã¨~Ǩ^Å° ∞ K«¥ã¨∞HÁx q∞_çãÇ≤ _¨ ∞« `Œ∞<®fl_«∞. J`«x
=ÚO^Œ∞ =∂ 㨥Hí∞ÅÎ ∞ K«^∞Œ =Ù`«∞#flǨC_«∞ ''Wq ѨÓsfiHí∞ŠѨÙH˜¯>˜ ѨÙO®}®Å∞ =∂„`Œ"∞Õ ——
J~>Ï_«∞. `ŒfiO°Ö’<Õ "Õ∞=∞`Œx =ÚHí∞¯g∞^° "å`ŒÃÑ>˜ì J`Œx Ç‘K«~ J}z"Õ™®Î~.——
(Y∞~üP<£–68:15,16)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''XHõ =Úã≤O¡ `«# `À\˜=Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° }˜‚ K«∞ÅHõ#QÍ
K«∂_»@O KåÅ∞ J`«#∞ K≥_»¤"å_»x K≥ѨÊ\ÏxH˜. (=Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ÇÏπ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂\Ï¡_∞» `«∂
''=∞x+≤ =∞#ã¨∞Ö’ ÖËâ=◊ ∂„`«O QÆ~fi° =Ú<åfl J`«#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’H˜ „Ѩ"tÕ OK«Ö_Ë ∞» —— Jx
J<åfl~°∞. Jk qx XHõ`«#∞ ''=∞x+≤ `«# |@ìÅ∞, K≥ѨÙÊÅ∞ ÉÏQÍ LO_®Åx HÀ~°∞
‰õΩO\Ï_»∞ (Wk ‰õÄ_® QÆ~°fi"Õ∞<å?)—— J#_çQÍ_»∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''^Õ=Ù_»∞ ã¨∞O^Œ~°
ã¨fi~°∂ѨÙ_»∞. ™œO^Œ~åºxfl W+¨Ñì _¨ `» å_»∞. (QÆ~fi° =∞O>Ë Jk HÍ^Œ∞). QÆ~fi° =∞O>Ë ã¨`åºxfl
x~åHõiOK«@O, „Ѩ[efl hK«∞Å∞QÍ ÉèÏqOK«@O—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤¡O)
Jã¨∂Ü«∞, P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î
''áÈh, O®*ϺkèHßO°~Ö’ ÇÍiˆH"≥∞<ÿ ® ÇÍ>ÏL~^®? L~>Ë ÇÍO°∞ „Ǩ[ÅHí∞ ze¡ QÆ=fi
‰õÄ_® W=fi~°∞. ÖËH,õ ^Õ=Ù_»∞ ^ŒÜ∞« `À "åiH˜ (^≥=· ^Ò`«º) ÉèÏQƺO ¢Ñ™¨ êkOKå_»x J㨥ܫµ
Ǩ_«∞`Œ∞<®flO®?—— (Y∞~üP<£–4:53)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Jã¨∂Ü«∞‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç. Jyfl Hõ>ˇìefl
HÍeÛ#@∞¡. Jã¨∂Ü«∞ ã¨`¯« ~°‡efl Éèãí ‡‘ Ѩ@ÅO KÕã∞¨ OÎ k.—— (J|∂^•=Ó^£)
''g∞O°∞ XHíiÃÑ· <˘HíO∞° J㨥ܫ∂ ^Õfië®Å∞ ÃÑ~K«∞H’Hí~_ç. XHíiHÁHíO∞° ǨO’Hí∆
x~^°Hí∞ Hí∂_Í áåÅÊ_«Hí~_ç. ^≥·=^®ã¨∞ÖÏO®! g∞O°~`Í Ç¨O°ã¨ÊO°~ J#fl^°=Ú‡Å∞Qå
(™È^°O° ÉèÏ=~`À) rq~K«~_ç. `À>˜ =Úã≤~¡ ™È^°O∞° x`À =¸_«∞ O’AÅHí<®fl q∞~z
=∂>Ï¡_H« ∞í ~_Í L~_«@~ U =ºH˜HÎ © ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~ Hß^°∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''n<å~ü, k~°›O,
Ѩ@∞ì=„™êÎÅ ^•ã¨∞_»∞ <åâ◊#"≥∞ÿáÈ=ÙQÍHõ! Jq ÅaèOz#O`« HÍÅO J`«#∞ ã¨O`«$Ñ≤Î
K≥O^Œ∞`å_»∞, ÅaèOK«Háõ È`Õ Jã¨O`«$Ñ≤HÎ ˜ QÆ∞~°=Ù`å_»∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J„"£∞ (~°l) Hõ^äŒ#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 467
''Z=Ô~`· Õ W™ê¡O ã‘fiHõiOz, r=# =∞#∞QÆ_‰» Ωõ HÍ=Åã≤# Láêkè á⁄O^•_À, Z=iÔH`· Õ
`«#‰õΩ ÅaèOz# Láêkè Ѩ@¡ ^Õ=Ù_»∞ P`«‡ã¨O`«$Ñ≤Î ÉèÏQƺO „Ѩ™êkOKå_À J`«#∞
Hõ$`å~°∞÷_»~Ú#>Ë¡.—— (=Úã≤¡O–q∞ëê¯`ü)
87. =∞^°º~, E^°~
''ÇÍO°∞ x#∞fl =∞^°º~, E^®Å#∞ Qõ∞i~z J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. D O≥~_ç>˜Ö’#¥
Z~`À #+¨=ì Ú~^°x K≥ÇC¨ . g>˜Ö’ „Ǩ[ÅHí∞ HÁxfl „ǨÜ∂ˇ [<®Å∞<®fl, P „ǨÜ∂ˇ [<®Å
Hí<®fl #ë®ìÖË ZHí∞¯=Qå L<®flܵ.—— (Y∞~üP<£–2:219)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ "≥∞Hÿ ~í Ö’ L#flǨC_«∞ „áåO°#÷ ^°i^®Ñ¨ÙÅHí∞ áÈHí~_ç. „áåO°#÷ Ö’
g∞O°∞ Ǩiîã¨∞Î#fl^Õq∞>’ g∞Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞Î#flǨC_Ë „áåO°÷# KÕÜ«∂e.—— (Y∞~üP<£–4:43)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! =∞^°º~, E^°~, ^≥·"Õ`ŒO®ÅÜ«∂Å∞, áåzHíÅ *’㨺~- W=hfl
Jã¨Ç¨ÏºHíO°"≥∞ÿ# ÃÑ·âÍzHí q+¨Ü«∂Å∞. ÇÍ>˜H˜ ^°¥O°~Qå L~_«~_ç, g∞ rq`Œ~ ™®O°÷Hí
=∞=Ù`Œ∞~k. =∞^°º~, E^®Å ^®fiO® Ã+·`Í<£ g∞=∞^è°º qO’^è°~, q^Õfi+¨c*ÏÅ∞ <®>˜
q∞=∞‡efl ^≥·=^论#~, „áåO°÷#Å #∞~_ç xO’kè~K«QÀO°∞`Œ∞<®fl_«∞. Hõ#∞Hõ WHí<ˇ·<® g∞O°∞
ÇÍ>˜x =∂#∞HÀO_ç. ^≥·ÇÍ[˝Å#∞, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎ Ç≤Ï`Œ=Ùefl áå>˜~K«~_ç. ÇÍ>˜x
áå>˜~K«Hí∞~_Í =ÚY~ uǨCHí∞~>Ë =∂„`Œ~ (g∞Hı #+¨ì~), P^ÕâÍxfl Ü«µ^è•`Œ^ä°~Qå
J~^°*ËÜ«µ_«"Õ∞ =∂ „Ǩ=HíÎ ÉÏ^è°º`Œ.—— (Y∞~üP<£–5:90-92)
D P^Õâ~◊ `À ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WHí#∞~_ç Z=O°¥ =∞^°º~ =Ú@ì_~« Qåx, J=∞‡_«~Qåx
KÕܵ« Hí∂_«^° „ǨH@
í # KÕܵ~KÍO°∞. D „ǨH@ í # q#Qå<Ë =Úã≤~¡ Å~`Í `Œ=∞ `Œ=∞ W~_«Ö
¡ ’
L#fl =∞^®º#fl~`Œ>˜h g^è°∞Ö’¡H˜ `ˇzÛ áåO°É’âÍO°∞.
HÁ~^°O∞° =∞^°º~ Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) =Ú~^°∞ „Ǩ™®Îq㨥Π''nxfl Ü«µ¥^°∞ÅHí∞
Hß#∞HíQå W=fiKÍÛ?—— Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) ''=∞^®ºxfl x¿+kè~z#
ÇÍ_«∞ (^Õ=Ù_«∞) ^®xfl W`ŒO∞° ÅHí∞ Hß#∞HíQå W=fi_Íxfl Hí∂_Í x¿+kè~KÍ_«∞—— J<®flO°∞.
=∞O˘Hí`Œ#∞ nxfl =∞~^°∞Qå ÇÍ_«∞H’=_ÍxH˜ J#∞=∞u=fi=∞x J_çQå_«∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ
(ã¨) J#∞=∞u xO®Híi㨥Π''Jk =∞~^°∞ Hß^°∞, Çͺkè—— J<®flO°∞.
"ÕO˘Hí`Œ#∞ =zÛ ''^≥·=„Ǩ=HßÎ! "Õ∞=Ú f„==∞~Ú# K«e L~_Ë „áå~`Œ~Ö’
L~@∞<®fl~. HßÜ«µHí+~ì¨ Hí∂_Í ZHí∞¯=Qå KÕܵ« =Åã≤ =ã¨∞~Î k. =∞^°º~ =Å¡ =∂Hí∞
Hßã¨Î ¿ã^° fO°∞`Œ∞~k. K«eH˜ `Œ@∞ìH∞í <Ë â◊HΘ Hí∂_Í =ã¨∞~Î k—— J<®fl_«∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)
D=∂@ qx ''g∞O°∞ `ÍQÕ P áåhÜ«µ~ =Å¡ =∞`Œ∞Î HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~^®?—— Jx J_çQåO°∞.
^®xHß=ºH˜Î ''HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k—— J<®fl_«∞. ''Jܵ`Ë ^®xfl =∂#∞H’ÇÍeû~^Õ—— J<®flO°∞
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨). ''HÍx =∂„áå~`Œ~ [#~ XǨCH’OÕ ZÖÏ?——J<®fl_Í =ºH˜.Î ''XǨCH’HíáÈ`Ë
ÇÍi`À Ü«µ∞^°~ú KÕܵ« ~_ç—— J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨). (q∞ëê¯`ü)
E^°~ Hí∂_Í ÃѶ∞ÏO° áåǨHßO°º"Õ∞. W~^°∞Ö’ J<ËHí=∞~k =ºHí∞ÎÅ _«|∞ƒ ZÖÏ~>˜
„â◊=∞ ÖËH∞í ~_Í<Ë XHí =ºHÎ̃H˜ Åaèã∞¨ ~Î k. D<®>˜ =∞>ϯ, ÖÏ@sÅ∞ D H’=Hí∞ K≥~k#"Õ.
ÇͺáåO°ã∞¨ Å÷ ∞ #_ç¿Ñ HÁxflO°Hߊ㑯=ÚÅ∞ Hí∂_Í E^°~ „H˜~kHı =™®Îܵ. áåzHíÅ^®fiO®
468 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
*’㨺~ K≥Çʨ _«=∞<Ëk J*Ï˝#HßÅ~ JO°|∞ƒÖ’¡ L~_Ë =¸_è#« =∞‡Hí~. *Ï`ŒH~í , *’u+¨º~,
ÇÍO°Ç¶¨ÖÏÅ ¿ÑO°∞`À D<®_«∞ Hí∂_Í J<ËHí=∞~k D*Ï_ͺxH˜ Qõ∞O°=Ù`Œ∞<®flO°∞.
K≥ǨC: ''J`ŒºkèHíã¨~YºÖ’ L~_Ë JǨiâ◊∞^°ú=ã¨∞Î=ÙÅ∞ q∞=∞‡efl Z~`ŒQå PHí@∞ì
Hí∞<®fl (Jq Ǩiâ◊∞^°=ú ã¨∞=Î ÙÅ∞ Hß*ÏÅ=Ù) Ǩiâ◊∞^°~ú , JǨiâ◊∞^°~ú Z#fl>˜H© XHí>˜ Hß*ÏÅ=Ù.
Hí#∞Hí |∞kú=∞~`Œ∞ÖÏO®! („Ǩu =º=ǨO°~Ö’#¥) ^Õ=ÙxH˜ ÉèÜ í µ« Ǩ_∞« `Œ¥ =∞ã¨Å∞H’~_ç,
g∞ rq`Œ~ ™®O°÷Hí=∞=Ù`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–5:100)
88. Jj¡ÅO, =ºaèKå~°O
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Õ=Ù_»∞ P^ŒO
‰õΩ=∂~°∞_ç J^Œ$+¨ìOÖ’ =ºaèKå~° ÉèÏQÆO (H˘^ÀÌ Q˘áÈÊ) edOKå_»∞. Jk J`«xH˜
ZÖÏQÆ∂ Åaèã∞¨ OÎ k. Hõ#∞Hõ (Ѩ~„° ã‘xÎ HÍ=∞^Œ$+≤`ì À K«∂_»@O) Hõà§◊ =ºaèKå~°O. (Jj¡Å
=∂\Å∞ ѨÅHõ_O» ) <À\˜ =ºaèKå~°O. =∂#=Ùx =∞#ã¨∞û (Jj¡Å KÕ+Å ì¨ ∞) HÀ~°∞`«∞Ok.
(Wk ÉèÏ=Ѩ~"° ∞≥ #ÿ =ºaèKå~°O). J~Ú`Õ J`«x =∞~å‡OQÆO P HÀiHõ‰Ωõ HÍ~°º~°∂ѨO
W=fi@"≥∂ ÖËHõ x~åHõiOK«_"» ∂≥ KÕã∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Jj¡ÅO, =ºaèKå~°O QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÅ
Î ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''=ºaèKÍO°~ ^°i^®Ñ¨ÙÅHí∞ áÈHí~_ç. Jk KÍÖÏ ¿ÇÏÜ«µ"≥∞ÿ#k, ǨO°=∞K≥_«¤^®i.——
(Y∞~üP<£–17:32)
''„Ǩ=HßÎ! qâ◊fiã≤~z# ѨÙO°∞+¨∞Å∞ `Œ=∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ (ǨO¢° ãÅΑ ÃÑ· Ǩ_H« ∞í ~_Í "ÕOÕ "≥Ñ· Ù¨ )
=∞O°Å∞ÛH’"åÅx, `Œ=∞ =∞O®‡=Ü«µ"åÅ#∞ Hßáå_«∞H’"åÅx "åiH˜ K≥ǨC. "åiH˜ Wk
KÍÖÏ „âı+¨ª=∞~Ú# Ǩ^°úu. "åO°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åhfl ^Õ=Ù_«∞ Qõ=∞x㨥Î<Ë L~>Ï_«∞.——
(Y∞~üP<£–24:30)
''(=ÚǨÏ=∞‡^£–ã¨)! qâ◊fiã≤~z# ¢ãÅΑ ∞ `Œ=∞ K«¥Ñ¨ÙÅ∞ (ǨOÑ° Ù¨ O°∞+¨∞ÅÃÑ· Ǩ_H« ∞í ~_Í
"ÕOÕ "≥·Ñ¨Ù) =∞O°Å∞ÛH’ÇÍÅx, `Œ=∞ =∞O®‡=Ü«µÇÍÅ∞ Hßáå_«∞H’ÇÍÅx "åiH˜ K≥ǨC.——
(Y∞~üP<£–24:31)
''XHí =ºaèKÍi =ºaèKÍi}˜x ÖË^® |Ǩï^≥·ÇÍO®^è°Hí∞O®ex `ŒÇ¨Ê =∞O≥=ih
qÇÍǨÏ=∂_«O®^°∞. JÖÏQÕ XHí =ºaèKÍi}˜ =ºaèKÍix ÖË^® |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í _çfl `ŒÇʨ
=∞O≥=ih q"åǨÏ=∂_»~å^°∞. qâÍfiã¨∞ÅHí∞ WÖÏ~>˜ qÇÍǨÏ~ x¿+kè~K«|_ç~k.——
(Y∞~üP<£–24:3)
''ÇÍO°∞ `Œ=∞ ÉèÏO°ºÅ∞, ÉÏx㨢ãÅΑ q+¨Üµ« ~Ö’ `ŒÇʨ (W`ŒO¢° ãÅΑ q+¨Üµ« ~Ö’) `Œ=∞
=∞O®‡=Ü«µÇÍÅ∞ Hßáå_«∞Hí∞~>ÏO°∞. (J~>Ë =ºaèKÍO°~ `Œk`ŒO° Jj¡ÅKÕ+Åì¨ Hí∞ áåÅÊ_«O∞° .)
ÉÏx㨢ã‘ÎÅ q+¨Ü«µ~Ö’ ÇÍiÃÑ· ZÖÏ~>˜ x~^° ÖË^°∞. Jk `ŒÇ¨Ê =∞OÕ^≥·<® H’OÕÇÍOÕ
ǨÏ^°∞Ìg∞i# ÇÍO°=Ù`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–23:5-7)
D 㨥H˜Ö Î ’ =ºaèKÍO°~, ã¨fie~Qõã~¨ ǨO¯° ~, =Ú+≤"ì ∞≥ ^ÿ ∞°ä #~ (ǨÏ㨄ΠǨÜ∂ˇ Qõ~) "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
J„Hí=∞ ÖˇO· yHõK+Õ Å
ì¨ hfl x¿+kè~K«|_ͤܵ. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) F™êi Ü«µ∞=Hí∞efl L^ÕtÌ ~z
WÖÏ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕâßO°∞:
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 469
''Ü«µ∞=Hí∞ÖÏ¡O®! g∞Ö’ qÇÍǨÏÉÏ^躰 `ŒÅ∞ <ˇO"° OÕ ÛÕ â◊HΘ QõÅÇÍO°∞ `ŒÇʨ Hõ qÇÍǨÏ~
KÕã∞¨ H’ÇÍe. qÇÍǨÏ~ ^°$+≤xì „H˜~kH˜ ÇÍÖËÖÏKÕã∞¨ ~Î k. =∞O®‡~Qåxfl HÍáê_»∞`«∞~k.
qÇÍǨÏÉÏ^è°º`ŒÅ∞ <ˇO°"ÕO°ÛÖËx (ÃÑo§ KÕã¨∞H’ÖËx)ÇÍO°∞ JǨC_«Ç¨C_«∞ LǨÇÍã¨~
áå>˜~KÍe. LǨÇÍã¨~ Hß"≥∂„^ÕHßefl x„QõÇÏ≤ ~Ǩ*ãË ∞¨ ~Î k.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
Jܵ`Ë Ç¨ÏãÎ̈„ǨÜ∂ˇ Qõ~ q+¨Üµ« ~Ö’ +¨sJ`ü "Õ`Å ÎŒ (ǶY
≤ ÇπÏ"Õ`Å
ÎŒ ) =∞^躰 Éè^Ë •aè¢áê
Ü«∂Å∞<®flܵ. W=∂"£∞ JǨχ^£ a<£ ǨÏ~|Öò (O°ÇϨ ‡) nxfl ^èO° ‡° ã¨=∞‡`Œ~Qå ǨiQõ}~˜ KÍO°∞.
W=∂"£∞ =∂eH± (O°ÇϨ ‡), W=∂Çò√ ë®Ç¶Ü ¨ µ (O°ÇϨ ‡Öˇ)· Å∞ nxfl x+≤^~ú° (ǨÏO®~)Qå ǨiQõ}~˜
KÍO°∞. ǨÏ#ǶÅ
‘ ^°QOæõ ° Wk x+≤^~ú° Jܵ#ǨÊ>˜H,© f„="≥∞#ÿ Hß"≥∂„^ÕH~í Híey#ǨC_«∞ Ü«∂^°$
zÛùHí~Qå D Ǩx [iyáÈ`Ë ^Õ=Ù_«∞ Hí∆q∞™®Î_«x Pt~K«=K«Ûx J~>ÏO°∞ "åO°∞.
89. ã¨Éºíè `å ã¨O™ê¯~åÅ∞
ã¨Éèíº`«, ã¨O™ê¯~°O, <åQÆiHõ`«Å∞ rq`«OÖ’x qq^èŒ ~°OQÍÖ’¡ LO_Õ q+¨Ü«∂Å∞.
W™ê¡O‰õΩ ã¨O|OkèOz# ã¨Éºíè `«, ã¨O™ê¯~°O, <åQÆiHõ`Å
« ∞ ‰õÄ_® =Úã≤O¡ rq`«OÖ’ LO_»
=Åã≤# q+¨Ü∂« ÖË. J~Ú`Õ q=~åʼnõΩ D ѨÙã¨HÎ Oõ Ö’<Õ qq^èŒ J^蕺ܫ∂ÅÖ’ qã¨iÎ OK«|_ç
L#flO^Œ∞# WHõ¯_» H˘xfl „Ѩ`ÕºHõ ǨÏnã¨∞Å∞ =∂„`«"Õ∞ ¿Ñ~˘¯#|_»∞`«∞<åfl~Ú.
''qâßfiã¨∞ÖÏ~å! g∞~°∞ QÆ#Hõ ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ "≥·Yi J=ÅOa¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ =∞Op
K≥_»∞Å qK«Hõ∆}Ï*Ï˝#O ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞† g∞Ö’ L#fl K≥_»∞QÆ∞Å∞ `˘Åy™êÎ_»∞.—— (k=º
Y∞~üP<£–8:29)
=„ã¨Î^è•~°}, JÅOHõ~°}Å∞
''P^°~ ã¨~`Í#=∂! g∞O°∞ g∞ =∞O®‡=Ü«µÇÍÅ#∞ HíǨCH’=_ÍxH˜, g∞ ^ÕǨxH˜
O°H}∆í Qå, JÅ~HíO}° Qå LǨÜ∂ˇ QõÇ_¨ >« ÏxH˜ "Õ∞=Ú g∞Hí∞ ^°∞ã¨∞ÅÎ ∞ „Ǩ™®k~KÍO. Jܵ`Ë
Jxfl>˜Hí~>Ë ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ ^°∞ã¨∞ÎÖË Z~`À„âı+ª̈"≥∞ÿ#q.—— (Y∞~üP<£–7:26)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢ã‘Î^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨µefl, ѨÙ~°∞+¨
^Œ∞ã¨∞Å Î ∞ ^èiŒ OKÕ ¢ã‘ÅÎ #∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) â◊ÑO≤ Kå~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ Hõhã¨O <åaè #∞O_ç "≥∂HÍà◊§ H˜Ok =~°‰õΩ PKåÛù^Œ# LO_®e. n<Õfl
+¨sJ`ü ѨiÉèÏ+¨Ö’ 'ã¨`«~ü— JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ Å∞OwQÍx, ÃÑ·*Ï=∂QÍx ^èŒi¿ãÎ Jk
pÅ=∞O_»Å‰õΩ H˜OkH˜ LO_»‰õÄ_»^Œx H˘xfl ǨÏnã¨∞Å ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=∞_»=∞Å
H˜OkH˜ ¢"ÕÖÏ_Õ ^èÀ=u ÉèÏQÆO #~°HÍyflH˜ PǨïu J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) LÖËY ¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''QÆ~fi° O`À
`«# #_»∞O =¢™êÎxfl (JO>Ë Å∞Ow ÖËHõ ÃÑ·*Ï=∂#∞) <ÕÅ g∞^Œ D_»∞ã¨∂Î #_çKÕ"å_çfl
^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Hõ<≥fluÎ ‰õÄ_® K«∂_»_»∞.—— ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü (~°l) D=∂@ qx
PO^Àà◊#Ѩ_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! <Õ#∞ ZO`« *Ï¢QÆ`«Î =Ç≤Ïã¨∞Î<åfl <å #_»∞O =¢ãÎ̈O H˜OkH˜
*ÏiáÈ`«∞Ok—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''h=Ù QÆ~°fiO`À =¢™êÎxfl D_»∞ã¨∂Î #_çKÕ
=∞x+≤q HÍ=Ù. (JOKÕ`« hH© =∂@ =iÎOK«^Œ∞)—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
470 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ `«# #_»∞O =¢™êÎxfl (=∞_»=∞Å)
H˜OkH˜ ¢"ÕÖÏ_»nã≤ #=∂*ò KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J`«_çfl Ñ≤ez ''"≥o§ LE
KÕã¨∞H˘x ~å—— Jx P^ÕtOKå~°∞. P =∞x+≤ "≥o§ LE KÕã≤ =KåÛ_»∞. HÍx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) =∞m§ J`«_çfl ——"≥o§ LE KÕã¨∞H˘x ~å—— Jx P^ÕtOKå~°∞. Wk QÆ=∞xOz#
=∞~˘Hõ`«#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°`«_çfl LE KÕÜ«∞=∞x P*Ï˝Ñ≤Oz (HÍ~°}O K≥ѨʉõΩO_®)
=∞ø#OQÍ LO@∞<åflˆ~q∞\©?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J`«#∞ WO`«‰õΩ
=ÚO^Œ∞ #_»∞O =¢™êÎxfl ¢"ÕÖÏ_»nã≤ #=∂*ò KÕâß_»∞. JÖÏ #_»∞O =¢™êÎxfl ¢"ÕÖÏ_»n¿ã
"åx #=∂*ò#∞ ^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõiOK«_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ ÃÑ·*Ï=∂ áêºO@∞ pÅ=∞O_»Å∞ =~°ÔH·`Õ Ñ¨~°"åÖË^Œ∞QÍx, JO`«‰õΩq∞Oz
H˜OkH˜ LO_»‰Äõ _»^∞Œ . DP[˝ Ѩ_H» Qõ kÆ , =∞~°∞QÆ∞^˘_»Ö
¡ ’ L#flѨÙÊ_»∞ `«Ñʨ ZÅ¡"àÕ Ö
◊ Ï =iÎã∞¨ OÎ k.
„ã‘ÎʼnõΩ =ÚYO, =ÚO*Ë`«∞Å∞, áê^•Å∞ `«Ñ¨Ê q∞QÆ`å â◊s~°=∞O`å |@ì LO_®e. U^≥·<å
Ѩxg∞^Œ W~>˜#∞~z ZHí¯_çHÔ <· ® |Ü«µÅ∞^ÕO=° Åã≤=¿ãÎ `ŒÅ, =ÚY~`À ã¨Ç¨ "≥Ú`Œ~Î ^ÕÇ¨ xfl
=G~`À HíǨCH’ÇÍe. HßHíáÈ`Ë Híà◊∞§ HíxÊ~KÕÖÏ UO®Ê@∞ KÕã¨∞H’=K«∞Û. WÖÏ~>˜ =G^è®O°}
=Å¡ áÈH˜sÅ`À ã¨Ç¨ ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞Å~`Í, gO°∞ Q“O°=„Ǩ^°"≥∞ÿ# Hí∞@∞~ÉÏÅHí∞ K≥~k# „ã‘ÎÅx
ÉèÏq~z ÇÍi"≥·Ñ¨Ù ^°∞O°∞^ÕÌâ◊~`À Hí<ˇfluÎ K«¥_«>ÏxH˜ Hí∂_Í ™®Ç¨Ïã≤~K«ÖËO°∞.
''„Ǩ=HßÎ! h ÉèÏO°ºÅHí∞, Hí∞=∂O≥ÎÅHí∞, (W`ŒO°) =Úã≤¡~ =∞Ç≤Ïà◊ÅHí∞ "åO°∞ `Œ=∞
ÃÑ·@Å#∞ `Œ=∞ (=ÚMÏÅ)ÃÑ· HíǨCH’ÇÍÅx K≥ǨC. W^Õ ã¨Ô~·# Ǩ^°úu. nx=Å¡ ÇÍix
Z=O≥·<® Qõ∞iÎ~z "Õkè™®ÎO°<Ë ÉèíÜ«µ=Ú~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–33:59)
W™®¡~ Jj¡Å~, J`ͺKÍO®efl ѨÓiÎQå `Œ∞_çzÃÑ>˜ì PO’Qõº=~`Œ"≥∞ÿ# ã¨=∂*Ïxfl
xi‡~K«QÀO°∞`À~k. J`ͺKÍO®Å∞, J„Hí=∞ã¨~É~^è®Å =Å¡ ã¨=∂*ÏxH˜ =¸Åã¨Î~Éèí"≥∞ÿ#
Hí∞@∞~|=º=ã¨÷ Hí∞~@∞Ǩ_∞« `Œ∞~k. „Ǩ[ÅHí∞ =∞#âÍ≈~u HíO∞° "≥á· È`Œ∞~k. ǨÏ`ŒºÅ∞, P`Œ‡
ǨÏ`ŒºÅ∞ ÃÑiyáÈ`Íܵ. J~^°∞=Å¡ W™®¡~ WÖÏ~>˜ K≥_«∞ÅHí∞ HßO°}=∞Ü˵º Jj¡Å
q+¨Ü«∂ÅÃÑ· ‰õÄ_® P~Hí∆Å∞ qkè~z, ÇÍ>˜x "≥ÚQõæÖ’<Ë „`Œ∞~z"ÕÜ«µ^°Åz~k.
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ HÍëêÜ«∞ ~°OQÆ∞ |@ìÅ∞ ^èiŒ OK«‰Äõ _»^xŒ
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂‰õΩ `åH©^∞Œ KÕâß~°∞. (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) F~ÀA =∞ã‘^∞Œ Ö’ ‰õÄ~˘Ûx=Ù#flѨÙÊ_»∞ K≥^iŒ # t~À*ÏÅ∞, QÆ_O¤» `À
XHõ`«#∞ =KåÛ_»∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) J`«_çfl K«∂ã≤ ''"≥o§ h `«Å, QÆ_»¤O "≥O„_»∞HõÅ∞
(^Œ∞qfi) ã¨iKÕã∞¨ HÀ—— J<Õ J~°O÷ Ö’ KÕ`ÀÎ Ãã·QÆ KÕâß~°∞. P =ºH˜Î "≥o§ `«Å, QÆ_O¤» "≥O„_»∞
HõÅ∞ ã¨iKÕã¨∞H˘x =KåÛ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) J`«_çfl K«∂ã≤ ''=∞x+≤ zOÑ≤i
A@∞ì, K≥^iŒ # "≥O„_»∞HõÅ`À ^ŒÜ∞« ºOÖÏ LO_»@O HõO>Ë Wk =∞Ozk HÍ^•?—— Jx
J<åfl~°∞. (J`åa<£ Ü«∞™ê~ü– q∞ëê¯`ü)
J|∞ÖòJÇπÏ=ãπ `«O„_ç (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ ~ÀA <åã≤~H° Oõ |@ìÅ∞ ^èiŒ Oz=Ù#fl
ã≤u÷ Ö’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ#∞. PÜ«∞# ##∞fl K«∂ã≤ ''h ^ŒQ~æÆ ° ã¨OѨ^Œ U"≥∞<ÿ å
LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ LO^Œx K≥áêÊ#∞. PÜ«∞# ''ZÖÏO\˜ ã¨OѨ^Œ LO^Œ——x
J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ ''^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ Jxfl~°HÍÅ ã¨OѨ^Å Œ ∞ WKåÛ_»∞. <å ^ŒQ~æÆ ° XO>ˇÅ∂
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 471
L<åfl~Ú, P=ÙÅ∂ L<åfl~Ú, QÆ∞„~åÅ∂ L<åfl~Ú, ÉÏxã¨Å∂ L<åfl~°∞—— J<åfl#∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''^Õ=Ù_»∞ h‰õΩ Wxfl ã¨OѨ^Å Œ ∞ WzÛ=Ù#flѨÙ_»∞ h(XO\˜) g∞^Œ
PÜ«∞# J#∞„QÆÇϨ KèåÜ«∞Å∞ HõxÊOKåe =∞i—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Ü«¸^Œ∞Å∞, „ÔHã· =Ψ ÙÅ∞ A@∞ì‰Ωõ ~°OQÆ∞ "Õã∞¨ HÀ~°∞. g∞~°∞
(~°OQÆ∞"Õã¨∞H˘x) "åiH˜ =ºuˆ~HõOQÍ KÕÜ«∞O_ç. (J|∂ǨïÔ~·~å–|∞MÏi, =Úã≤¡O)
„Ѩu *ÏuH© `«# Jã≤`Î åfixfl, ã¨O㨯$ux HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ W`«~° *Ï`«∞Å#∞ J#∞Hõ
iOK«‰õΩO_® LO_»@O KåÖÏ J=ã¨~°O. WÖÏ KÕÜ«∞_»O P *Ïu P`«‡Q“~°"åxH˜ ‰õÄ_®
ZO`À J=ã¨~O° . JO^Œ∞=Å¡ =Úã≤O¡ Å∞ `«=∞ ^≥#· Ok# JÖ"å@∞¡, "Õ+^¨ •è ~°} q+¨Ü∞« OÖ’
gÖˇ#· O`«=~°‰Ωõ Jqâßfiã¨∞efl =ºuˆ~H˜OKåÅx ÃÑ·ÇϨ nãπ =∞#‰õΩ `≥eÜ«∞*Ë™ÈÎOk. JÃÇÏ¡ÇϨ nãπ
^Œ$HõÊ^äOŒ „ѨHÍ~°O „ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ∞ W~°∞=Ù~°∂ "≥O„_»∞HõʼnõΩ Z„~°~O° QÆ∞ "Õã∞¨ HÀ=K«∞Û, #Å¡~O° QÆ∞
x+≤^ŒúO. H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ #Å¡~°OQÆ∞ "Õã¨∞HÀ=_»O '=∞„‰õÄÃÇÏ`«h˚Ç≤Ï— (^•^•Ñ¨Ù x+≤^ŒúO)
J<åfl~°∞. Jã¨Å∞ A@∞ì~°OQÆ∞ "å_»=KåÛ ÖË^• J<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® ã¨<å`«#"å^Œ∞Ö’¡
Éè^Ë •aè„áêÜ«∂Å∞<åfl~Ú. H˘O^Œi ^Œ$+≤Ö ì ’ ~°OQÆ∞ "Õã∞¨ HÀ=_»O =∞Ozk. =∞iH˘O^Œi ^Œ$+≤Ö
"Õã¨∞HÀHõáÈ=_»"Õ∞ =∞Ozk. Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£L=∞~ü (~°l), Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å
(~°l)Å∞ Hõ_qç ∞, he P‰õΩÅ`À `«Ü∂« ~°Ü∞Õ º Z„~°~O° QÆ∞ "Õã∞¨ ‰õΩ<Õ"å~°∞. H˘O^Œ~∞° ã¨Ç¨ cÅ∞
#Å¡~O° QÆ∞ ‰õÄ_® "å_®~°∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– Ǩτ*Ï`ü L™ê‡<£, ǨÏã¨<,£ ǨïÃã·<,£ LMσ a<£
Pq∞~ü, Wɡflã‘sãπ, J|∂|~åÌ (~°l). áÈ`Õ ã¨=∞~°Ü≥∂^èŒ∞Å q+¨Ü«∞OÖ’ JO^Œ~°∂ UH©Éèí
qOKå~°∞. ã¨=∞~°Ü∂≥ ^è∞Œ Å∞ â◊„`«∞=ÙÅÃÑ· `«=∞ QÍOcè~º° `« „Ѩ^iŒ ≈OK«_®xH˜ #Å¡~O° QÆ∞ "Õã∞¨
HÀ=_»O ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, KåÖÏ =∞Ozk ‰õÄ_®. (W=∂"£∞ #=g–~°Ç¨Ï‡Öˇ·)
qÖÏ㨠=ã¨∞Î=ÙÅ∞ "å_»‰õÄ_»^Œ∞
qâßfiã¨∞Å∞ qÖÏã¨(Luxurious) =ã¨∞=Î ÙÅ∞ "å_»\Ïxfl W™ê¡O Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO@∞Ok.
"≥O_ç, |OQÍ~°∞ PÉè~í }
° ÏÅ#∞ „ã‘Å
Î ‰õΩ Ѩiq∞`«O KÕã,≤ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ x¿+kèOzOk.
Ǩτ[`ü Ǩï*ˇ·á¶ê a<£ Ü«∞=∂<£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:
''™ê^è•~°} Ѩ@∞ì=„™êÎÅ∞, =Ú`«Hõ Ѩ@∞ì=„™êÎÅ∞ ^èiŒ OK«HOõ _ç. "≥O_ç, |OQÍ~°∞ áê„`«ÅÖ’
hà◊√§ `åQÆHõO_ç, "å\˜Ö’ PǨ~° Ѩ^•~å÷Å∞ u#HõO_ç. D =ã¨∞Î=ÙÅ∞ WǨÏÖ’HõOÖ’
Jqâßfiã¨∞Å HÀã¨O Hˆ \Ï~ÚOK«|_®¤~Ú, =∞# HÀã¨O HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''"≥O_ç K≥O|∞`À hà◊√§ `åˆQ"å_»∞ "åãÎ̈"åxH˜ XHÀ¯
h\˜ QÆ∞Hõ¯`À áê@∞ `«# á⁄@ìÖ’ Jyfl áÈã¨∞‰õΩ#fl>Ë.¡ —— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) =∞ã≤^˚ £
^•fi~°O ^ŒQ~æÆ ° ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ F Ѩ@∞ì=„™êÎÅ [`« K«∂ã≤ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! D [`« |@ìÅ∞ g∞~°∞
H˘x, â◊√„Hõ"å~°O ~ÀA |Ü«∞@ #∞O_ç q∞=∞‡e‡ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ „Ѩuxkè =~åæÅ∞
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ "å\˜x ^èŒi¿ãÎ ZO`« ÉÏQÆ∞O_»∞!—— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''Ѩ~Ö ° ’HõO (ã¨fi~°Oæ )Ö’ ZÖÏO\˜ („ѨuѶÅ
¨ O) "å\ωõΩ <ÀK«∞HÀx"å_Õ
nxfl ^èiŒ ™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂|∞~åÌ (~°l) Hõ^äŒ#O: Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) XHõ HõO|m, XHõ
472 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=Ú`«Hõ Å∞Ow fã≤K∂« Ñ≤ã∂¨ Î ''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WǨÏÖ’HõO g_çáÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞ D ~Ô O_»∞
|@ìÅ∞ ^èiŒ OKå~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl ''h ^ŒQ~æÆ ° U^≥<· å u"åpQÍx,
^Œ∞ѨÊ\˜QÍx LO^•?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ <Õ#∞ ''=∂ ^ŒQ~æÆ ° u"åpÅ∞ ZHõ¯_»∞flOz
=™êÎ~Ú?—— J<åfl#∞. ''J~Ú`Õ J#uHÍÅOÖ’<Õ g∞‰õΩ u"åpÅ∞ Åaè™êÎ~Ú—— J<åfl~°∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). P `«~åfi`« <Õ#∞ (ZѨÙÊ_≥<· å) <å ÉèÏ~°º`À ''h u"åp #∞"Õfi f¿ãã¨∞HÀ——
J#O>Ë, ''J#u HÍÅOÖ’<Õ g∞‰õΩ u"åpÅ∞ Åaè™êÎÜ∞« x ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) K≥Ñʨ ÖË^•?——
Jx J<Õk =∂Pq_». ^•O`À <Õ#∞ =∞ø#OQÍ LO_çáÈ`å#∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
|OQÍ~°Ñ¨Ù LOQÆ~°O KÕ~ÚOK«∞H˘x ^•x ~å~Ú KÕu ֒ѨeH˜ LO_ÕÖÏ ^èŒiOK«
™êQÍ~°∞. Jk K«∂ã≤ PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞ ‰õÄ_® JÖψQ ^èiŒ OK«_O» "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° .
ì ’ P `«~∞° "å`« F~ÀA ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞ã≤^˚ £ "ÕkHõ ZH˜¯ LOQÆ~O° f¿ãã≤ WÖÏ J<åfl~°∞–
''<Õh LOQÆ~°O ^èŒiOKÕ"å_çfl. nx ~å~Ú KÕuH˜ H˜Ok "≥·Ñ¨ÙO_ÕÖÏ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å_çfl——
J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# ^•xfl áêˆ~ã≤ ''^≥·=™êH˜∆! <ÕxHõ #∞Oz D LOQÆ~åxfl
Z#fl\˜H© ÃÑ@∞ìHÀ#∞—— J<åfl~°∞. D=∂@ q#QÍ<Õ J#∞K«~°∞Å∞ ‰õÄ_® `«=∞`«=∞
LOQÆ~åÅ∞ fã≤áêˆ~âß~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „"ÕeH˜ XHõ "≥O_ç
LOQÆ~O° K«∂âß#∞. Jk K«∂ã≤ J#∞K«~∞° Å∞ ‰õÄ_® "≥O_ç LOQÆ~åÅ∞ KÕ~ÚOK«∞H˘x
ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl~°∞. (^•xH˜ ѨÓ~°fiO) ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) |OQÍ~°ÑÙ¨ LOQÆ~O° fã≤áêˆ~¿ãÎ J#∞K«
~°∞Å∞ ‰õÄ_® `«=∞`«=∞ (|OQÍ~°ÑÙ¨ ) LOQÆ~åÅ∞ fã≤áêˆ~âß~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) J~°É˃`«~° ~åA ¿Ñ~° XHõ ÖËY
„"å~ÚOKå~°∞ ÖËHõ „"å~ÚOK«_®xH˜ x~°~‚ ÚOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ J#∞K«~∞° Å∞ ''"ås
ÖËY g∞^Œ (~å[)=Ú„^Œ ÖËHáõ È`Õ K«^=Œ ~°∞—— J<åfl~°∞. JOKÕ`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ "≥O_ç
LOQÆ~O° KÕ~ÚOz ^•xÃÑ· '=ÚǨÏ=∞‡^Œ∞„~°ã∂¨ Å∞ÖÏ¡ÇÏπ — Jx „"å~ÚOKå~°∞. PÜ«∞#
„"Õe‰õΩ#fl P LOQÆ~O° "≥∞~°∞Ѩ٠WѨÊ\˜H© <å =∞<ÀgkäÖ’ "≥∞^ŒÅ∞`ÀOk. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) XHõ "≥O_ç LOQÆ~°O
`«Ü«∂~°∞KÕ~ÚOKå~°∞. Jk ZšѨÙÊ_»∂ PÜ«∞# „"ÕeH˜ LO_Õk. PÜ«∞# WǨÏÖ’Hõ
x„+¨¯=∞} `«~∞° "å`« P LOQÆ~O° J|∂|Hõ~ü (~°l) KÕuH˜ =zÛOk. PÜ«∞# `«~∞° "å`«
Jk L=∞~ü (~°l) KÕuÖ’H˜, P `«~∞° "å`« L™ê‡<£ (~°l) KÕuÖ’H˜ áÈ~ÚOk. Jsãπ
ÉÏqÖ’ Ѩ_áç ÈÜÕ∞ =~°‰Äõ Jk L™ê‡<£ (~°l) „"ÕeH˜ LO_Õk. ^•xÃÑ· ''=ÚǨÏ=∞‡^Œ∞
„~°ã∂¨ Å∞ÖÏ¡ÇÏπ —— Jx „"åÜ«∞|_ç LOk. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
PǨ~° áêhÜ«∂Å∞
Ǩτ[`ü L=∞~ü a<£ ã¨Å=∂ (~°l) Hõ^#Œä O: <å ÉÏźOÖ’ <Õ#∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
ã¨O~°Hõ∆}Ö’ ÃÑiQÍ#∞. <Õ#∞ J#flO u<Õ@ѨÙÊ_»∞ <åKÕ~Ú HõOK«OÖ’ J@∂W@∂
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 473
u~°∞QÆ∞`«∞O_Õk. F~ÀA ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl K«∂ã≤ ''JÉσÜü∞! (J#flO u<Õ =ÚO^Œ∞)
aã≤‡ÖÏ¡ Jx ѨiOî Kåe. ‰õΩ_çK`Õ ÀÎ u<åe. HõOK«O =ÚO^Œ∞ÉèÏQÆO #∞O_ç u<åe—— Jx
LѨ^tÕ OKå~°∞. P~ÀA #∞O_ç <Õ#∞ u<ÕÑ^¨ uúŒ P „ѨHÍ~°"∞Õ LO@∂=™ÈÎOk. (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''g∞Ö’ Z=i (KÕu) #∞O_≥<· å J#flO=Ú^ŒÌ „H˜O^Œ Ѩ_ç
áÈ`Õ J`«<å =Ú^ŒÌ ZuÎ ^•xH˜ `«ye# =∞\˜ì â◊√„ÉèOí KÕã∞¨ H˘x u<åeQÍx, ^•xfl Ã+·`å<£
HÀã¨O =^Œe ÃÑ@ì‰Äõ _»^∞Œ . „"Õà§◊ #∞ <åHÀ¯#O`« =~°‰Ωõ u#fl KÕux QÆ∞_»`¤ À `«∞_»∞K«∞HÀ
~å^Œ∞. U J#flO ("≥∞`«∞‰õΩ)Ö’ â◊√ÉèOí LO^À J`«xH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞.—— (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(HõÅã≤ uO>Ë) W^Œ~Ì ∞° =∞#∞+¨µÅ Éè’[#O =ÚQÆ∞iæ H˜
ã¨iáÈ`«∞Ok† =ÚQÆ∞~æ ∞° =∞#∞+¨µÅ Éè’[#O #Å∞QÆ∞iH˜ ã¨iáÈ`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
''^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’ (PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞) #_»∞ã¨∂Î, u~°∞QÆ∞`«∂ ‰õÄ_®
(PǨ~°O) u<Õ"å~°∞, (hà◊√§) `åˆQ"å~°∞.—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Z#fl_»∂ PǨ~°OÖ’ ֒ѨO
ZuÎ K«∂ѨÖË^Œ∞. PÜ«∞# `«#‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ`Õ u<Õ"å~°∞, W+¨ìO ÖËHõáÈ`Õ =∂<Õ¿ã"å~°∞.
(JO`ÕQÍx Jk ÉÏQÍÖË^∞Œ , Wk ÉÏQÍ ÖË^xŒ Ö’áêÅ∞ ZOKÕ"å~°∞HÍ^Œ∞.)– (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ J#flO KåÖÏ Z‰õΩ¯=QÍ u<Õ"å_»∞.
J~Ú`Õ J`«#∞ =Úã≤O¡ J~Ú# ^ŒQ~æÆ ∞° flOz KåÖÏ `«‰Ωõ ¯=QÍ u#™êQÍ_»∞. D ã¨OQÆu
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^Œ$+≤Hì ˜ =zÛ#ѨÙ_»∞ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''qâßfiã≤ XHõ ¿ÑQÆ∞ xO_®
=∂„`«"∞Õ uO\Ï_»∞, Jqâßfiã≤ U_»∞ ¿ÑQÆ∞Å xO_® uO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏJ<åfl~°∞: ''h\˜
uuÎ `«ÅH˜O^Œ∞Å∞QÍ =Oz ^•x =¸uH˜ <À~°∞ PxzÛ hà◊√§ `åQÆ_®xfl ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨) =∞=∞‡efl "åiOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)† ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''hà◊√§
`åˆQ@ѨÙÊ_»∞ K≥O|∞Ö’ âßfi㨠=^ŒÅ‰õÄ_»^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) K≥O|∞`À hà◊√§ `åˆQ@ѨÙÊ_»∞ =¸_»∞™ê~°∞¡ QÍe Ñ‘Å∞Û‰õΩ<Õ
"å~°∞. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ‰õÄ_® hà◊√§ `åˆQ@ѨÙÊ_»∞ =¸_»∞™ê~°∞¡ QÍe Ñ‘Å∞Û‰õΩ<Õ"å~°x
PÜ«∞# J<åfl~°∞. (JO>Ë =¸_»∞ QÆ∞Hõ¯Ö’¡ `åˆQ"å~°#fl=∂@.) (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi <Õ#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ
["£∞["£∞ hà◊√§ JOkOKå#∞. ^•xfl PÜ«∞# xÅ|_ç `åQÍ~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^äŒ#O: J|∂ǨÏg∞^£ (~°l) J<Õ F J<åûs
=Úã≤¡O #v KÀ@∞ #∞O_ç ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÀã¨O XHõ y<≥fl_»∞ áêÅ∞ `≥KåÛ_»∞. ^≥·=
„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^•xfl K«∂ã≤ ''h=Ù nxfl =¸`«ÃÑ\˜ì ZO^Œ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩ~åÖË^∞Œ ? XHõ K≥H¯õ
=ÚHõ¯~Ú<å ^•xÃÑ· =¸`«ÃÑ\˜ì fã¨∞‰õΩ~å=Åã≤Ok Hõ^•?—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) F™êi =∂ WO\˜H˜
=KåÛ~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# =∞Ozhà◊√§ J_çy`Õ "Õ∞=Ú "Õ∞Hõ áêÅ∞ Ñ≤uH˜ JO^Œ∞Ö’
474 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
H˘OK≥O ÉÏqhà◊√§ HõeÑ≤ WKåÛ=Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J|∂|Hõ~ü (ã¨) PÜ«∞#‰õΩ Z_»=∞
"≥·Ñ¨Ù#, L=∞~ü (~°l) =ÚO^Œ∞ "≥·Ñ¨Ù#, XHõ Ñ¨Öˇ¡"åã≤ ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù# ‰õÄ~˘Ûx L<åfl~°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) P áêÅÖ’ H˘O`« `åy =^ŒeÃÑ\˜ì# `«~°∞"å`« L=∞~ü (~°l) ''^•xfl
J|∂|Hõ~ü (~°l)‰õΩ WKÕÛÜ«∞O_ç—— J<åfl~°∞. HÍx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) P áêÅy<≥fl#∞ (`«#
‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ ‰õÄ~°∞Û#fl) ѨÖ"¡ˇ åã≤H˜ WKåÛ~°∞. `«~∞° "å`« PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''"≥Ú^Œ@
‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #fl "å_çH,˜ "≥Ú^Œ@ ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #fl "å_çH˜ W"åfie. QÆ∞~°∞OÎ K«∞HÀO_ç, ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂
‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ #∞Oz „áê~°OaèOKåe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''=∞`«∞Î HõeyOKÕ „Ѩu áêhÜ«∞=¸ x+≤^"úŒ ∞Õ .—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞^èŒ∞ áê„`«Å#∞
(W`«~° PǨ~°áêhÜ«∂Å HÀã¨O) LѨÜ∂≥ yOK«‰Äõ _»^xŒ =∞=∞‡efl "åiOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞
XHõ`#« ∞ ÖËz ''JO^Œi ^ŒQ~æÆ ° áê„`«Å∞O_»=Ù Hõ^• (=∞Ô~ÖÏ)?—— Jx J<åfl_»∞. JÖÏO\˜
"åiH˜ PÜ«∞# "≥∞~°∞QÆ∞Ѩ@xì áê„`«Å∞ "å_»∞HÀ=_®xH˜ J#∞=∞u WKåÛ~°∞. (|∞MÏi)
=∂O™êǨ~°O
Ǩτ[`ü J|∂™êÅÉÏ Y∞+¨h (~°l) LÖË¡Y#O: <Õ#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ WÖÏ
J_çQÍ#∞– ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! "Õ∞=Ú „QÆO^ä„Œ Ѩ[Å∞ LO_Õ „áêO`«OÖ’ x=ã≤ã∞¨ <Î åfl=Ú. =∞i
"Õ∞=Ú "åi HõOKåÅÖ’ Éè’[#O KÕÜ«∞=KåÛ? =∂ „áêO`«OÖ’ "Õ@ [O`«∞=ÙÅ∞
KåÖÏ L<åfl~Ú. <Õ#∞ ^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ`À ‰õÄ_® "Õ\Ï_»∞`å#∞, ‰õΩHõ¯Å ^•fi~å ‰õÄ_®
"Õ\Ï_»∞`å#∞. ‰õΩHõ¯Å∞ tHõ} ∆ W=fi|_ç#q, W=fi|_»#q ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. g\˜Ö’
U "Õ@ =∞Ozk (^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ#k)?——
^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞– ''h=Ù „QÆO^ä„Œ Ѩ[Å HõOKåÅ#∞
QÆ∞iOz J_çQÍ=Ù. g∞‰õΩ "Õ~ˆ HõOKåÅ∞ Åaè¿ãÎ „QÆO^ä„Œ Ѩ[Å HõOKåÅÖ’ Éè’[#O KÕÜ∞«
HõO_ç. XHõ"Õà◊ "Õˆ~ HõOKåÅ∞ ^˘~°Hõ¯áÈ`Õ „QÆO^䌄Ѩ[Å HõOKåÅ∞ (y<≥flÅ∞) â◊√„ÉèíOQÍ
Hõ_çy "å\˜Ö’ g∞~°∞ Éè’[#O KÕÜ«∞=K«∞Û. áÈ`Õ ^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ`À "Õ\Ï_Õ@ѨÙÊ_»∞,
ÉÏ}O =kÖË=ÚO^Œ∞ 'aã≤‡ÖÏ¡— Jx ѨiOî z ÉÏ}O =^ŒÖÏe. JѨÙÊ_® "Õ@[O`«∞=Ùx
g∞~°∞ u#=K«∞Û. tHõ} ∆ W=fi|_ç# ‰õΩHõ¯#∞ "Õ@‰õΩ =kÖË@ѨÙÊ_»∞ 'aã≤‡ÖÏ¡— ѨiOî z
=^ŒeÃÑ_ÕÎ JÖÏO\˜ "Õ@[O`«∞=Ù ‰õÄ_® g∞~°∞ u#=K«∞Û. XHõ"Õà◊ tHõ∆} W=fi|_»x
‰õΩHõ¯ ^•fi~å "Õ\Ï_»=Åã≤ =zÛ#ѨÙÊ_»∞, "Õ@[O`«∞=Ù ã¨r=OQÍ ^˘iH˜`Õ ^•xfl
(aã≤‡ÖÏ¡ ѨiOî z) l|ÇπÏ KÕã≤ u#O_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
W=∂"£∞ #=g (~°ÇϨ ‡) „ѨHÍ~°O „QÆO^ä„Œ Ѩ[Å∞ `«=∞ ‰õΩO_»ÅÖ’ ѨOk=∂Oã¨O =O_»∞
`å~°x, `«=∞ áê„`«ÅÖ’ ™ê~å~Ú `åQÆ∞`å~°x J|∂^•=Ó^£ LÖËd¡ Oz# ǨÏnã¨∞Ö’ LOk.
JOKÕ`« W`«~° áê„`«Å∞ Åaè¿ãÎ "åi áê„`«Å∞ "å_»‰Äõ _»^xŒ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞. J~Ú`Õ
W`«~° áê„`«Å∞ L#flѨÊ\˜H© |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ áê„`«Å∞ Hõ_çy "å_»∞HÀ=K«Ûx Ѷ≤Mϯ"Õ`«ÎÅ
Jaè„áêÜ«∞O. JO>Ë WHõ¯_» Jâ◊√^Œú`«ÖËx áê„`«Å∞ "å_»∞HÀ=K«Ûx gi Jaè„áêÜ«∞O.
Ǩτ[`ü J#ãπ a<£ =∂eH± (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ~Ô O_»∞ `≥Å∞Ѩٖ#Å∞ѨÙ
Q˘„Ô~Å∞ Y∞~åƒh (|e) WKåÛ~°∞. "å\˜H˜ H˘=Ú‡Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 475
"å\˜x `«=∞ ã¨fiǨϙêÎÅ`À l|ÇπÏ KÕâß~°∞. l|ÇπÏ KÕ¿ã@ѨÙÊ_»∞ ''aã≤‡ÖÏ¡ÇÏ≤ JÖÏ¡Çï¨
JHõƒ~ü—— Jx ѨiOî z Q˘„Ô~ "≥∞_» q∞^Œ `«# HÍÅ∞ ÃÑ\Ïì~∞° . (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂™êÅÉÏ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) HÀ~°Å∞ QÆÅ [O`«∞=Ùefl u#
‰õÄ_»^Œx (=∞=∞‡efl) "åiOKå~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨÏnã¨∞ =¸ÅÉèÏ+¨Ö’ =zÛ# 'r<åÉò, r=ÚY¡^£— J<Õ Ñ¨^•Å J~å÷Å#∞ |\˜ì
HÀ~°Ñ¨à◊√§, "å_çQÀà◊√§ QÆÅ [O`«∞=ÙÅ∞, Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ x+≤^Œú=∞x `≥Å∞™ÈÎOk.
Ǩτ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) LÖËY¡ #O: ''Mˇ|· ~ü Ü«Ú^ŒOú [iy# ~ÀAÖ’¡
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl QÍ_ç^Œ =∂Oã¨O u#‰õÄ_»^Œx "åiOKå~°∞. J~Ú`Õ QÆ∞„~°O
=∂Oã¨O u#_®xH˜ J#∞=∞uOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞
L_»∞O =∂Oã¨O u##∞. J~Ú`Õ ^•xfl x+≤^OúŒ QÍ ‰õÄ_® ѨiQÆ}O˜ K«#∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JcBá¶ê (~°l) LÖËY¡ #O: ''"Õ∞=Ú ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À HõÅã≤
Pˆ~_»∞ Ü«Ú^•úÅÖ’ áêÖÁæ<åflO. JѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú q∞_»`Å « #∞ ‰õÄ_® u<åflO.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: ''"Õ∞=Ú =Ú„~°[Ç˚ Ïπ ~å<£ „áêO`«O ã¨g∞ѨOÖ’ XHõ
‰õΩO^ÕÅ∞#∞ "≥O\Ï_®=Ú. [#O (^•xfl Ѩ@∞ìHÀ=_®xH˜) Ѩ~∞° QÔ `åÎ~∞° . J~Ú`Õ <Õ#∞
(XHõ¯_çfl =∂„`«"∞Õ ) P ‰õΩO^ÕÅ∞ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° H˘x ^•xfl Ѩ@∞ìH˘x J|∂`«ÖÏ› (~°l)
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ fã¨∞H˘KåÛ#∞. PÜ«∞# ^•xfl l|ÇπÏ KÕã≤ ^•x #_»∞O ÖËHõ `˘_»Å =∂O™êxfl
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ ѨOÑ≤OKå~°∞. PÜ«∞# ^•xfl ã‘fiHõiOz u<åfl~°∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) Hõ^#Œä O: ''^≥=· „Ѩ=HõÎ =∞=∞‡efl Y∞Ô~+· Ü
‘ Ú
« Å
=~°HÎ õ a_®~åÅ#∞ J_»∞H¤ À=_®xH˜ ѨOÑ≤OKå~°∞. "Õ∞=Ú =¸_˘O^ŒÅ =∞Ok ~“`«∞ÅO.
=∂ <åÜ«∞‰õΩ_»∞ J|∂Lɡ^· • a<£ [„~å (~°l). ã¨=Ú„^Œf~°OÖ’ "Õ∞=Ú J~°÷ <≥Å^•HÍ
LO_çáÈ"åeû =zÛOk. ^•x=Å¡ "Õ∞=Ú ‰õÄ\˜ HÀã¨O ÉÏ^èÑŒ _¨ =» Åã≤ =zÛOk. z=iH˜
"Õ∞=Ú P‰õΩÅ∞ Ãã·`O« u<åflO. D HÍ~°}OQÍ P Ãã·<åºxH˜ P‰õΩÅÃã·#ºO Jx ¿Ñ~˘
zÛOk. `«~∞° "å`« =∂HÀã¨O ã¨=Ú„^ŒO 'JO|~ü— J<Õ F ÃÑ^ŒÌ KÕÑ#¨ ∞ f~°O g∞kH˜ qã≤
iOk. ^•xfl "Õ∞=Ú Ñ¨k¿ÇÏ#∞ ~ÀAÅ^•HÍ u<åflO. ^•x H˘=Ùfi =∂ â◊s~åʼnõΩ ~°∞^Œ∞Ì
‰õΩ<åflO. ^•O`À =∂ â◊s~åÅ∞ =Ú#∞Ѩ\˜ÖÏ P~ÀQƺ=O`«"≥∞ÿ áÈÜ«∂~Ú. `«~°∞"å`«
JO^ŒiHõO>Ë á⁄_»"≥·# =ºH˜Îx XO>ˇ g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛɡ\˜ì P KÕѨ Z=ÚHõ H˜Ok #∞Oz
áÈx¿ãÎ J`«#∞ ^•xH˜ `«QÅ Æ ‰õΩO_® ã¨∞ÅÉèOí QÍ áÈQÆeQÍ_»∞. (|∞MÏi)
J#∞=∞u ÖËx^Õ Ö’xH˜ ~å‰õÄ_»^Œ∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞O°∞ g∞ W~_«¡Ö’H˜ `ŒÇ¨Ê W`ŒO°∞Å W~_«¡Ö’H˜ ÇÍi J#∞=∞u
ÖËH∞í ~_Í, ÇÍiH˜ ã¨ÖÏ~ KÕܵ« Hí∞~_Í „Ǩ"tÕ ~K«H~í _ç. Wk g∞H≥~`À =∞~z Ǩ^uú° . nxfl
g∞O°∞ ^°$+≤Öì ’ ÃÑ@∞ìH∞í ~>ÏO°x "Õ∞q∞ÖÏ É’kèã∞¨ <Î ®fl=Ú. P ã¨=∞Ü«µ~Ö’ JHí¯_« Z=O°¥
HíxÊ~K«Háí È`Ë, J#∞=∞u Åaè~K«#~`Œ=O°H∞í g∞O°∞ ֒ǨeH˜ „Ǩ"tÕ ~K«H~í _ç. XHí"àÕ ◊ g∞Hí∞
476 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(֒ǨŠ#∞~z) uiy "≥o§áÈ~_«x ã¨=∂^è®#~ =¿ãÎ g∞O°∞ "≥o§áÈ~_ç. Wk g∞H≥~`À
„âı+Ǫ¨ ∞‹ #· Ǩ^uú° . g∞O°∞ KÕ¿ã Ǩ#∞Åhfl ^Õ=ÙxH˜ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞. Jܵ`Ë Z=O°¥ x=ã≤~K«x
W~_«Ö¡ ’ g∞Hí∞ „ǨÜ∂ˇ [#~ KÕH∂í OÕÛ =ã¨∞=Î Ù U^≥<· ® L~>Ë JÖÏ~>˜ W~_«Ö¡ ’ (¿ãfiK«ÛQù å)
„Ǩ"Õt~K«=K«∞Û. J~^°∞Ö’ `ŒÇ¨CÖË^°∞.—— (Y∞~üP<£–24:27–29)
D 㨥H˜Î „ǨHßO°~ W`ŒO°∞Å W~_«¡Ö’H˜ ^˘~QõKÍ@∞Qå `˘~yK«¥_«@~, W`ŒO°∞Å
L`ŒÎO®Å∞ ÇÍi J#∞=∞u ÖËHí∞~_Í K«^°=_«~ Hí∂_Í `Œ¿ÑÊ.
D q+¨Ü∂« xfl QÆ∞iOKÕ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''h J#∞=∞u ÖˉΩõ O_®
Z=Ô~·<å h WO\’¡H˜ `˘OyK«∂¿ãÎ h=`«_çfl HõOHõ„~å~Ú qã¨iH˘@∞ì. ^•x=Å¡ J`«x
Hõ#∞fl áÈ~Ú<å hg∞^Œ ZÖÏO\˜ xO^Œ~å^Œ∞.—— (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞x+≤ `Œ# ™È^°O°∞x L`ŒÎO°~ J`Œx J#∞=∞u
ÖËH∞í ~_Í K«^=° _«~ J~>Ë JyflÖ’H˜ `˘~yK«¥_«@"Õ∞.—— (J|¥^®=Ó^ü)
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞ ÉÏxã¨Å∞, „áå[˝`Œ =Ü«µã¨∞ûHí∞ KÕO∞° H’x g∞ ÉÏÅÉÏeHíÅ∞ (Ǩ_H« í
QõkÖ’) g∞ ^°QõæO°Hí∞ O®"åÅ~>Ë ÇÍO°∞ =¸_«∞ "Õà◊Ö’¡ =∂„`Œ~ g∞ J#∞=∞u fã¨∞H’
=Åã≤ L~@∞~k. Jq- „áå`ŒóHßÅ „áåO°#÷ Hí∞ =Ú~^°∞, =∞^论ǨÏfl~"Õà◊ g∞O°∞ (q„âÍ~u
H’ã¨~) g∞ ÃÑL· _«∞ѨÙÅ∞ fã≤"ãÕ #≤ ǨC_«∞, O®„u"Õà◊ Wë® #=∂*ò `ŒO∞° ÇÍ`Œ. D =¸_«∞
"ÕàÅ◊ ∞ g∞H’ã¨~ UHß~`Œ ã¨=∞Ü«∂Å∞. Jq Qõ_z« áÈܵ# `ŒO∞° ÇÍ`Œ ÇÍO°∞ g∞ J#∞=∞u
ÖËH∞í ~_Í =¿ãÎ J~^°∞Ö’ g∞ `ŒÑÓ¨ Ê ÖË^∞° , "åi `ŒÑÓ¨ Ê ÖË^∞° . g∞O°∞ =∂>˜=∂>˜H˜ XHíi
^°QõæO°Hí∞ =∞O˘HíO°∞ O®=Åã≤# J=ã¨O°=Ú~@∞~k. (J~^°∞=Å¡ D P[˝ W=fi|_ç~k.)
Dq^è~° Qå ^Õ=Ù_«∞ `Œ# 㨥Hí∞ÅÎ ∞ q_«=∞O°z `ˇeÜ«µ*Ëã∞¨ <Î ®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–24:58)
''g∞ Ç≤Å¡Å∞ „áå[˝`Œ =Ü«µã¨∞ûHí∞ KÕO°∞Hí∞#fl `Œ~åfi`Œ ÇÍO°∞ `Œ=∞ ÃÑ^°ÌÅ ÖÏQÕ (U
"Õà~◊ Ú<®) J#∞=∞u fã¨∞HÁxO®ÇÍe.—— (Y∞~üP<£–24:59)
<å=∞Hõ~°}O
Ǩτ[`ü J™ê‡ (~°l) Hõ^#Œä O: J|∞ÌÖÏ¡ a<£ Aɡ~· ü (~°l) <å Hõ_∞» ѨÙÖ’ L#flѨÊ\˜
ã¨OѶ¨∞@#. <Õ#∞ (=∞Hͯ #∞O_ç =∞n<å‰õΩ) |Ü«∞Å∞^Õi#ѨÙÊ_»∞ xO_»∞ QÆiƒù}˜QÍ
L<åfl#∞. =∞n<å "≥à◊¥Î 'Y∞ÉÏ—Ö’ Py#ѨÙÊ_»∞ J|∞ÌÖÏ¡ ѨÙ\Ïì_»∞. <Õ#∞ Ñ≤Å¡"å_çfl
fã¨∞H˘x ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥àϧ#∞. Ñ≤Å"¡ å_çfl PÜ«∞# =_çÖ’ ÃÑ\Ïì#∞. JѨÙÊ_»∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) F Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞ `≥ÑÊ≤ Oz #q∞e J|∞ÌÖÏ¡ <À\’¡ LOKå~°∞. Dq^èOŒ QÍ
J|∞ÌÖÏ¡ Hõ_∞» ѨÙÖ’ Jxfl\˜HOõ >Ë =ÚO^Œ∞ áÈ~Ú# =ã¨∞=Î Ù ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ÖÏÖÏ[Å"Õ∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂ ÉÏ|∞‰õΩ Y~°∂~˚ O° `À LQÆ∞áæ Èã≤ ''^Õ"å! D Ñ≤Å"¡ å_çÃÑ· „âıÜ∂≥ â◊√ÉèÏÅ∞
‰õΩiÑ≤OK«∞—— Jx ^≥"· åxfl „áêi÷OKå~°∞. Ç≤Ï„[`ü (=Åã¨) `«~∞° "å`« =∞n<åÖ’ =Úã≤O¡ Å
WO@ ѨÙ\˜#ì Ñ≤ÅÖ ¡ ’¡ D JÉσÜÕ∞ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ JÉσ~Ú. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) Hõ^#Œä O: <åH˘Hõ Ñ≤Å"¡ å_»∞ ѨÙ_ç`Õ <Õ#`«_flç
fã¨∞H˘x ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ "≥àϧ#∞. P Ñ≤Å"¡ å_çH˜ PÜ«∞# W„ÉÏÇ‘ÏO Jx ¿Ñ~°∞
ÃÑ\Ïì~°∞. Y~°∂˚~° ѨO_»∞ #q∞e J`«x <À\’¡ ÃÑ\Ïì~°∞. Ñ≤Å¡"å_çH˜ „âıÜ≥∂â◊√ÉèÏÅ∞
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 477
HõÅQÍÅx „áêi÷Oz J`«_flç uiy <åH˜zÛ"Õâß~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) Hõ^#Œä O: qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨτ[`ü *ˇ#· Éò a<£Î
[ǨÏ+π (~°l) QÍi ¿Ñ~°∞ "≥Ú^Œ\’¡ |„~å Jx LO_Õk. ^•xÃÑ· „Ѩ[Å∞ ''D"≥∞ `«##∞
`å#∞ Ѩq„`«∞~åÅx, ѨÙ}º=u Jx ÉèÏq™ÈÎOk—— Jx K≥ÑÙ¨ ʉõΩ<Õ"å~°∞. JOKÕ`« ^≥=·
„Ѩ=HõÎ (ã¨) P"≥∞‰õΩ *ˇ#· Éò Jx ¿Ñ~°∞ ÃÑ\Ïì~∞° . (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ <å ¿Ñ~°∞
ÃÑ@∞ìHÀ=K«∞Û. HÍx <å =∂~°∞¿Ñ~°∞ (J|∞ÖòMÏã≤O J)x ÃÑ@∞ìHÀHõO_ç.—— (|∞MÏi)
^≥=· Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=Ô~<· å ~å*Ïkè~åA Jx ¿Ñ~°∞ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë Jk ^Õ=Ùx
^Œ$+≤Ö
ì ’ Ju hK«"∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
ã¨ÉèÏ=∞~åº^ŒÅ∞
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞ ã¨=∂"ÕâÍÖ’¡ ã¨O∞° HÌ Áx (=KÕÛ"åiH˜) KÀ@∞ HíeÊ~K«=∞x K≥ÇÊ≤
#ǨC_«∞ g∞O°∞ KÀ@∞ HíeÊ~K«~_ç, ^Õ=Ù_«∞ g∞Hí∞ (ã¨fiO°~æ Ö’) KÀ@∞HíeÊ™®Î_∞« . JÖÏQÕ ÖËz
"≥o§áÈ~_«x K≥a`Ë "≥o§áÈ~_ç.—— (Y∞~üP<£–58:11)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) J=∞$`Œ"å‰õΩ¯Å∞ q#_ÍxH˜ [#~ PÜ«µ# ^ŒQ~æÆ ° KÍÖÏ¿ãѨÙ
Hí∂O°∞Û~_Ë ÇÍO°∞. ^®x=Å¡ XH’¯™®i ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) ^≥#· ~k# Ǩ#∞ÅHí∞, q„âÍ~u
ã¨=∞Ü«∂xH˜ P@~Hí~ HíeQÕk. JǨC_«∞ ÃÑ· P^Õâ~◊ =zÛ~k. (WɡflHíãO‘ )∑
Ǩτ[`ü J#ãπ (Hõ^#Œä O): „Ѩ=HõÎ J#∞K«~∞° ʼnõΩ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) HõO>Ë „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ
"åÔ~=~°∂ ÖË~∞° . J~Ú<å "å~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =zÛ#ѨÙ_»∞ ÖËz xÅ|_»~∞° . HÍ~°}O
JÖÏ KÕÜ∞« _®xfl ^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) =∞„‰õÄÇπÏ (J"åOKèh« Ü«∞O)QÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞. (ui‡l)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=O°¥ W`ŒO∞° efl ÖËÇ≤ ÇÍi™®÷#~Ö’ Hí∂O’Û
~å^°∞. g∞O°∞ W`ŒO∞° Å H’ã¨~ KÀ@∞HíeÊ~KÍe.—— (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )† ''W^°OÌ ∞° =ºHí∞Å Î #_»=_çHÖ
=∞^è°º ÇÍi J#∞=∞u ÖËHí∞~_Í ^°¥O°_«~ ^è°O°‡ã¨=∞‡`Œ~Hß^°∞.—— (ui‡l)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''q∂~°∞ =ÚQÆ∞~æ ∞° #flѨÙÊ_»∞ =¸_À"å_çfl =^Œe q∞QÆ`å
W^Œ~Ì ∞° ~°ÇϨ ™êºÅ∞ =∂\Ï¡_∞» HÀHõO_ç. D "≥Y· i=Å¡ P =¸_À =ºH˜HÎ ˜ ÉÏ^èŒ HõÅQÆ=K«∞Û.
J~Ú`Õ q∂~°∞ =∞iH˘O^Œi`À Hõeã≤áÈ`Õ JѨÙÊ_»∞ Ѷ~¨ åfiÖË^∞Œ .—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩO
''q∞=∞‡efl Z=O≥·<® Q“O°=㨥K«Hí~Qå ã¨ÖÏ~ KÕ¿ãÎ, g∞O°∞ J~`ŒHí~>Ë „âı+¨ª~Qå
ÇÍiH˜ „Ǩuã¨ÖÏ~ KÕܵ« ~_ç. ÖË^® J^Õq^è~° Qå<ˇ<· ® KÕܵ« ~_ç.—— (Y∞~üP<£–4:86)
''g∞O°∞ g∞W~_«¡Ö’ „Ǩ"Õt~KÕ =Ú~^°∞ W~>’¡ L#fl"åiH˜ ã¨ÖÏ~ KÕÜ«µ~_ç. Wk
^Õ=Ù_«∞ xO°Ü ‚ µ~z# PjO®fi^°~. Z~`À â◊∞Éè„í Ǩ^"° ∞≥ #ÿ k, Ǩiâ◊∞^°"Ì ∞≥ #ÿ k.—— (Y∞~ü–24:61)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''XHõ =Úã≤O¡ ‰õΩ =∞~˘Hõ =Úã≤O¡ ÃÑ· 5 ǨωõΩ¯Å∞ L<åfl~Ú.
1–ã¨ÖÏO‰õΩ „Ѩuã¨ÖÏO K≥Ñʨ _»O, 2–[|∞ƒÑ¨_`ç Õ Ñ¨~å=∞i≈OK«_O» , 3–â◊"åxfl ™êQÆ#O
Ѩ_O» , 4–qO^Œ∞PǨfi<åxfl JOwHõiOK«_O» , 5–`«∞=Ú‡‰õΩ ["åa=fi_»O.—— (|∞MÏi)
478 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞~°∞ (x["≥∞#ÿ )
qâßfiã¨∞Å∞ HÍ#O`«=~°‰Äõ ã¨fi~åæxH˜ áÈÖË~∞° . g∞~°∞ XHõ~˘flHõ~∞° Jaè=∂xOK«∞HÀ#O`«
=~°‰õÄ qâßfiã¨∞Å∞ HÍÖË~°∞. g∞~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O Jaè=∂xOK«∞‰õΩ<ÕÖÏ KÕ¿ã LáêÜ«∞O
Uq∞\’ K≥ѨÊ<å, 'Ѩ~°ã¨Ê~° ã¨ÖÏO—#∞ P#"å~ÚfQÍ KÕã¨∞HÀO_ç.—— (=Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''`«# HÀã¨O ^≥"· åxfl „áêi÷OK«x"å_»∞ JO^ŒiHõO>Ë ÃÑ^ŒÌ
=¸~°∞_ö ∞» , ѨxH˜=∂e#"å_»∞. JÖψQ ã¨ÖÏO KÕÜ∞« _»OÖ’ Ñ≤ã<≤ åi`«#O =Ç≤ÏOKÕ"å_»∞
JO^ŒiHõO>Ë ÃÑ^ŒÌ Ñ≤ãx≤ Q˘@∞ì.—— (`«„ÉÏx)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ü«¸^Œ∞Å∞ g∞ÔHѨÙÊ_≥<· å ã¨ÖÏO KÕ¿ãÎ "åiÖ’ Z=~À
XHõ_∞» 'J™êû=Ú JÖˇH· —± (h‰õΩ Kå=Ù =¸_»∞QÍHõ) Jx `«Ñʨ ‰õΩO_® JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞
g∞~°∞ '=JÖˇH· —± (h‰õΩ ‰õÄ_®) Jx ã¨=∂^è•#q∞=fiO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü ™êa`ü |<åx (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O: Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) F™êi Ñ≤ÅÅ ¡ ^ŒQ~æÆ °
#∞Oz áÈ=_»O [iyOk. JѨÙÊ_®Ü«∞# P Ñ≤ÅÅ ¡ ‰õΩ ã¨ÖÏO KÕâß~°∞. `«~∞° "å`« "åi`À
''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ KÕ¿ã"å~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
=∂@Å QÍ~°_ô #~°HÍxH˜ ^•i
Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''Juâ◊Ü≥∂‰õΩÎÅ`À =∞s W|ƒOk
Ѩ_∂» Î =∂\Ï¡_"Õ å~°∞ <åâ◊#=∞=Ù`å~°∞——J<åfl~°∞. WÖÏ =¸_»∞™ê~°∞¡ J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ÇÏπ a<£ J„"£∞a<£Pãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:
''P=Ù <≥=∞~°∞ "Õã≤#@∞ì <åÅ∞Hõ#∞ =∂\˜=∂\˜H© uѨÙÊ`«∂ "åHÍÛ`«∞~°ºO „Ѩ^Œi≈OKÕ
"åix ^Õ=Ù_»∞ KåÖÏ Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£, ui‡r)
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''q∂Ö’ hu
õ ’¡ JO^ŒiHõO>Ë =∞Oz"åˆ~ „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# <å‰õΩ J`«ºO`« „Ñ≤Ü∞« `«=ÚÅ∞QÍ,
<å‰õΩ J`«ºO`« ã¨g∞ѨOÖ’ LO\Ï~°∞. nxH˜ aè#flOQÍ =^Œ~°∞É’`«∞Å∞, ѨQÆÅ|_ç
=∂\Ï¡_"Õ å~°∞, ÖÁ_»ÖÁ_® =∂\Ï¡_"Õ å~°∞ „ѨàÜ ◊ ∞« k<å# <å‰õΩ J`«ºO`« J~Ú+¨µÅ ì ∞QÍ,
<å‰õΩ JO^ŒiHõO>Ë ^Œ∂~°OQÍ LO\Ï~°∞.—— (ui‡r)
=ÚYã¨∞÷u
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ XHõ =ºH˜Îx q∞ug∞i#
á⁄QÆ_Å
λ Ö’ =ÚOK≥`åÎ_∞» . ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Jk qx ''#∞=fi`«_flç <åâ◊#O KÕâß=ÙHõ^•!——
J<åfl~°∞. ÖËHõ ''#∞=fi`«x #_»∞O q~°Q˘æ\Ïì=Ù Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ =ÚYã¨∞÷u KÕ¿ã"åix K«∂¿ãÎ "åi =ÚYO
g∞^Œ =∞\ì̃ qã¨~O° _ç.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü ǨÏ=∂‡"£∞ a<£Ç¨ iãπ q∞Mò^•^£ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ L™ê‡<£ (~°l)
=ÚO^Œ∞ =ÚYã¨∞Îu KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. Jk K«∂ã≤ q∞Mò^•^£ (~°l) L^ÕÌâ◊ºÑ¨Ó~°fiHõOQÍ
"≥∂HÍà◊§ q∂^Œ ‰õÄ~˘Ûx =ÚYã¨∞uÎ KÕã∞¨ #Î fl"å_ç <À\’¡ HõOHõ„~åà◊√§ "ÕÜ∞« _»O „áê~°OaèO
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 479
Kå~°∞. Jk K«∂ã≤ L™ê‡<£ (~°l) (Pâ◊Û~°ºáÈ~Ú) ''Uq∞\© q∂~°∞ KÕã¨∞ÎOk?—— Jx
J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î 'q∂~°∞ =ÚYã¨∞uÎ KÕ¿ã"åix K«∂¿ãÎ "åi
=ÚYg∞‡^Œ =∞#∞fláÈÜ«∞O_»—x ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) É’kèOKå~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞ (=Úã≤O¡ ).
Ǩτ[`ü J|∂|„HÍ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ`#« ∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ XHõ =ºH˜xÎ
á⁄y_®_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''#∞=Ùfi K≥_»¤Ñ¨x KÕâß=Ù. á⁄QÆ_»ÎÅ`À h q∞„`«∞x
Q˘O`«∞HÀâß=Ù——J<åfl~°∞. D=∂@ J<ÕH™õ ê~°∞¡ J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞Ö’ Z=Ô~<· å g∞ ™È^Œ~∞° _çfl á⁄QÆ_@» O KåÖÏ J=ã¨~=° ∞x ÉèÏqOz#ѨÙÊ_»∞
Dq^èOŒ QÍ J<åe– 'Wk <å Jaè„áêÜ«∞O =∂„`«"∞Õ . "åã¨=ΠѨiã≤u÷ ^Õ=ÙxˆH `≥Å∞ã¨∞.
<Õ#∞ ^Õ=ÙxH˜ =ºuˆ~HõOQÍ Z=i Ѩq„`«`#« ∞ x~°∂Ñ≤OK«_O» ÖË^∞Œ . P =ºH˜Î WÖÏO\˜
"å_»∞, JÖÏO\˜"å_»x J<åfl#O>Ë Wk <å =ºH˜QÎ `Æ « Jaè„áêÜ«∞O =∂„`«"∞Õ .— D=∂@
Å~Ú<å P =∞x+≤ QÆ∞iOz g∞‰õΩ =ºHÎ̃Q`Æ O« QÍ `≥eã≤=Ù#flѨÙÊ_Õ J<åe. (JO`ÕQÍx
Z=~À K≥ÑÊ≤ # =∂@Å∞ qx á⁄QÆ_‰» Äõ _»^∞Œ .)– (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
KÕ`«|_ç, k+≤ì
''ã¨∞Öˇ=· ∂#∞ Z#fl_»∂ Jqâßfi™êxH˜ X_çQ@Æ ì ÖË^∞Œ . Jã¨Å∞ Jqâßfi™êxH˜ áêÅÊ_çOk
„Ѩ[ʼnõΩ KÕ`«|_çx É’kèOKÕ Ã+·`å#∞ÖË.—— (Y∞~üP<£–2:102)
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ KÕ`«|_ç KÕÜ«∞|_çOk. ^•x
„ѨÉÏè =O=Å¡ PÜ«∞# `«# ÉèÏ~°ºÅ#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀHõáÈ~Ú<å HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<åfl<Õ"∂≥ #x J#∞
=∂xOKÕ"å~°∞. `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: P~Úëê! h‰õΩ `≥Å∞™ê? <Õ#∞
^Õ=Ù_çfl DÉÏ^èŒ #∞O_ç q=ÚH˜Î HõeOæ K«=∞x "Õ_∞» ‰õΩO>Ë PÜ«∞# nxH˜ Ѩiëê¯~°=∂~°Oæ
K«∂Ñ≤OKå_»∞. (HõÅÖ’) <å^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅ Î ∞ =KåÛ~°∞. "åiÖ’ XHõ_∞» <å `«Å
"≥Ñ· Ù¨ , =∞~˘Hõ_∞» <å HÍà◊§"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. `«Å"≥Ñ· Ù¨ ‰õÄ~°∞Û#fl"å_»∞ ''W`«xH˜ U"≥∞Oÿ k——
Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ Ô~O_»= =ºH˜Î ''W`«xH˜ KÕ`«|_ç KÕâß~°∞—— J<åfl_»∞. ''Z=~°∞
KÕâß~°——x J_çQÍ_»∞ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î. ''Å∞ɡ·^£ a<£ Pã≤"£∞ KÕâß_»∞—— J<åfl_»∞ Ô~O_»=
=ºH˜.Î (Å∞ɡ^· £ HõÑ@ ¨ qâßfiã≤, Ü«¸^Œ∞ŠѨHá∆õ êu.) ''D KÕ`|« _ç ZO^Œ∞Ö’ KÕâß_»∞?——
"≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î „ѨtflOKå_»∞. ''^Œ∞"≥fi#, ^Œ∞"≥fi#`À ~åe# "≥O„_»∞HõÅÖ’—— K≥áêÊ_»∞
~Ô O_»==ºH˜.Î ''ZHõ¯_» KÕâß_»?—— J_çQÍ_»∞ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜.Î ''áÈ`«∞ Y~°∂~˚ Ñ° Ù¨ QÆ∞uÎ á⁄~°Ö’
ÃÑ\˜ì [~åfi<£ ÉÏqÖ’ XHõ ~åu H˜O^Œ Jkq∞ÃÑ\Ïì_∞» —— J<åfl_»∞ ~Ô O_»= =ºH˜.Î
P `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) KÕ`|« _çx fã≤"~Õ ÚOK«_®xH˜ (J#∞K«~∞° efl "≥O@
ɡ@∞ìH˘x) P ÉÏq ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥àϧ~°∞. ''<å‰õΩ (HõÅÖ’) K«∂Ѩ|_ç# ÉÏq W^Õ—— J<åfl~°∞.
PÜ«∞#. P ÉÏqÖ’x h~°∞ QÀiO\ωõΩ ~°OQÆ∞ÖÏ (Z„~°QÍ) =∂iáÈ~ÚOk. JHõ¯_ç
Y~°∂˚~° K≥@∞¡ ‰õÄ_® Ñ≤âßK«Ñ¨Ù `«ÅÅ∞ =∂kiQÍ `«Ü«∂Ô~·áÈÜ«∂~Ú. ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)
P[˝`À P ÉÏqÖ’x KÕ`|« _ç (=ã¨∞=Î ÙÅ)x f¿ãÜ«∞_»O [iyOk. P `«~∞° "å`« <Õ#∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''g∞~°∞ KÕ`|« _çH˜ q~°∞QÆ∞_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕÜ∞« ÖË^∞Œ ?——
Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''^≥=· ™êH˜!∆ ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ ã¨fiã¨`÷ « KÕ‰Äõ iÛ#ѨÙÊ_»∞ <Õ#∞
480 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
J#=ã¨~°OQÍ W`«~°∞Å g∞^Œ ÅOѶ≤∞Oz [#OÖ’ JÅ[_ç ã¨$+≤ìOK«_»O ÉÏQÆ∞O_»^Œ∞.
JÖÏ KÕÜ∞« _»O <åH˜+Oì¨ ÖË^∞Œ —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''k+≤ì `«QÅ Æ _»O "åãÎ̈="Õ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''k+≤ì `«ye`Õ ^•xH˜ =∞O„uOz T^•e.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) <å WO\’¡ XHõ J=∂‡~Úx
K«∂âß~°∞. P"≥∞ =ÚYOÃÑ· #Å¡x =∞K«ÛÅ∞ U~°Ê_çL<åfl~Ú. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Jk K«∂ã≤
''D áêѨ‰Ωõ k+≤ì `«yeOk, =∞O„uOz T^ŒO_ç—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Jã¨fi^£ a<£ Ü«∞r^£ (~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O: qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iÎ P~Úëê (~°l)#∞
XHõ`«#∞ q+¨Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å∞ ‰õΩ\ì̃#ѨÙ_»∞ =∞O„uOK«_»O QÆ∞iOz J_çy`Õ ''q+¨Ñ¨Ù~°∞QÆ∞Å
HÍ@∞‰õΩ =∞O„uOK«=K«Ûx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) J#∞=∞uKåÛ~°∞—— Jx K≥áêÊ~å"≥∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) U ~Ày ^ŒQ~æÆ HÔ° <· å "≥àÎı ÖË^• ~ÀˆQ
`«# ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =¿ãÎ (P ~Ày ã¨fiã¨`÷ « HÀã¨O) PÜ«∞# ^Õ=Ù_çfl WÖÏ „áêi÷™êÎ~∞° – ''=∂#=ÙÅ
„ѨÉèí∂! (W`«x) ÉÏ^èŒ#∞ ^Œ∂~°OK≥~Úº. (W`«xH˜) ã¨fiã¨÷`« KÕ‰õÄ~°∞Û. ã¨fiã¨÷`« KÕ‰õĈ~Û
"å_»=Ù h"Õ. h=Ù `«Ñʨ =∞Ô~=~°∂ ã¨fiã¨`÷ « KÕ‰Äõ ~ˆ Û"å~°∞ ÖË~∞° . "åºkè U=∂„`«O q∞QÆÅ
‰õΩO_® ѨÓiÎQÍ ã¨fiã¨`÷ « KÕ‰Äõ ~°∞Û.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü P~Úëê(~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ZѨÙÊ_≥<· å [|∞ƒÑ¨_`ç Õ =ÚJqfi*Ï`ü
(Y∞~üP<£Ö’x z=i =¸_»∞) ã¨∂~åÅ∞ ѨiOî z `«=∞ÃÑ· T^Œ∞‰õΩ<Õ"å~°∞. (H˘<åflà◊§‰õΩ)
PÜ«∞# („áê}ã¨OHõ@ "åºkèH˜ QÆ∞~°Ü«∂º~°∞) "åºkè f„=~°∂ѨO ^•eÛ#ѨÙÊ_»∞, <Õ<Õ
=ÚJqfi*Ï`ü ã¨∂~åÅ∞ ѨiOî z PÜ«∞# KÕuÖ’ Tk P KÕ`ÀÎ<Õ „âıÜ∂≥ â◊√ÉèÏÅ HÀã¨O
PÜ«∞# â◊s~åxfl ã¨Ê$tOѨ *Ëã∞¨ OÎ _Õ^•xfl. (|∞MÏi)
„Ѩu "åºkèH© =∞O^Œ∞Ok
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''„Ѩu "åºkèH© zH˜`«û LOk =$^•úáêºxH˜
`«Ñʨ .—— (=∞~˘Hõ LÖËY ¡ #OÖ’ '=∞~°}ÏxH˜ `«Ñʨ — Jx LOk.)– q∞ëê¯`ü
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''g∞ =∞O^Œ∞ÅÖ’, ~ÀQÆzH˜`û« „ѨÜ∞« `åflÅÖ’
U^≥<· å „Ñ¨Ü∂≥ [#O LO^ŒO>Ë Jk D =∞O^Œ∞Ö’¡, „ѨÜ∞« `åflÖ’¡ LOk– 1–â◊„ã¨Î zH˜`û«
^•fi~å K≥_»∞ ~°HõÎO `˘ÅyOK«_»O, 2–`Õ<≥#∞ ¿ãqOK«_»O, 3–"å`«Å∞ ÃÑ@ì_»O. HÍx
"å`«Å∞ ÃÑ>Ëì „Ñ¨„H˜Ü∞« JO>Ë <åH˜+Oì¨ ÖË^∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''[fi~°O
#~°HÍyfl „Ѩ[fiÅ# „ѨÉÏè =O. Hõ#∞Hõ ^•xfl h\˜`À K«ÖÏ¡~Û° O_ç. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü á¶êu=∂ a<£Î =ÚOl~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: Ǩτ[`ü J™ê‡ (~°l) ^ŒQÆæ~°‰õΩ
"≥·^ŒºO HÀã¨O [fi~°O`À L#fl „ã‘Î <≥=i<≥·<å fã¨∞‰õΩ~å=_»O [iy`Õ, P"≥∞ hà◊√§
fã¨∞H˘x P „ã‘Î Z^Œ|@ì g∞^Œ zeH˜OKÕ"å~°∞. P `«~∞° "å`« ''[fi~åxfl hà◊§`À K«ÖÏ¡~åÛ
Åx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞=∞‡efl P^ÕtOKÕ"å~°∞—— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 481
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''#Å¡rÅHõ„~°Ö’
=∞~°}ÏxH˜ `«Ñʨ „Ѩu "åºkèH© zH˜`û« LOk.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
L"≥∞‡Mˇã· π a<£Î =ÚÇ≤Ïû<£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞~°∞ `«Ñʨ Hõ
=Ú™êO|~°O "å_»O_ç. JO^Œ∞Ö’ U_»∞ ~ÀQÍʼnõΩ zH˜`û« LOk. Q˘O`«∞"åѨ٠"åºkèH˜
^•xfl =Ú‰õΩ¯Ö’H˜ Ñ‘ÖÏÛe, #∞º"≥∂xÜ«∂‰õΩ ^•xfl `åyOKåe.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ *ÏѶ¨~ü a<£ J|∂`åeÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O)
^ÀãH¨ ÍÜ«∞, Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ HõeÑ≤ uO@∞O>Ë K«∂âß#∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Y~°∂˚~°Ñ¨à◊√§, ^Àã¨HÍÜ«∞Å∞ HõeÑ≤ u#_»OÖ’x PO`«~°ºO Wq Ô~O_»∂ Ѩ~°ã¨Ê~°O
ã¨O㨯iOK«∞‰õΩ<Õ Ñ¨^•~å÷Å∞ HÍ=_»"∞Õ . Wq ~Ô O_»∂ HõÅã≤ ã¨O`«∞Å<åǨ~°OQÍ =∂~°∞`å~Ú.
JѨÙÊ_»∞ Ô~O_ç\˜ ^Œ∞~°¡Hõ∆}ÏÅ∞ ^Œ∂~°=∞=Ù`å~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ– ^Àã¨HÍÜ«∞ ^ŒÑ≤ÊHõ fiÛ
|ÖÏxflã¨∞OÎ k. L^Œ~O° Ö’x "Õ_ç `«yãæ ∞¨ OÎ k. K«~º° O áê_»=^Œ∞. Y~°∂~˚ O° L^Œ~O° Ö’x j`«ÖO
`«yæã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ ^ŒÑ≤ÊHõ Hõeyã¨∞ÎOk† `«fi~°QÍ Ñ¨ÙÅ∞ã¨∞ÎOk† ~°HõÎOÖ’ "ÕQÆO Hõeyã¨∞ÎOk.
`«Å<˘Ñ≤ÊH˜ HÍ~°}=∞=Ù`«∞Ok. Dq^èOŒ QÍ Ñ¨~㰠ʨ ~° q~°∞^Œú QÆ∞}ÏÅ∞QÆÅ DÔ~O_»∞ Ѩ^•~å÷Å∞
HõÅã≤ â◊s~åxH˜ P~ÀQƺO KÕ‰õÄ~°∞Û`å~Ú.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=Ô~<· å L^ŒÜ∞« OѨÓ@ U_»∞ J*Ïfi Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ uO>Ë
J`«xH˜Hõ P~ÀA ZÖÏO\˜ KÕ`|« _ç, q+¨Ñ^¨ •~å÷Å∞ Ǩx HõeyOK«Ö=Ë Ù.—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ѨÙ@ìQ˘_»∞QÆ∞ '=∞#fl— ÖÏO\˜^.Õ ^•x h~°∞ <Õ„`« "åº^è∞Œ
ʼnõΩ =∞Oz zH˜`û« .—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''~ÀQÆ„QÆãΨ XO>ˇÅ#∞ P~ÀQƺ=O`«"∞≥ #ÿ XO>ˇÅ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ
`≥zÛÃÑ@ìHOõ _ç.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü L~åfi a<£ Aɡ~· ü (~°l) Hõ^#Œä O: P~Úëê (~°l) |O^è∞Œ =ÙÖ’¡ Z=Ô~<· å
K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ „ã‘Å Î ∞ QÆ∞q∞QÆ∂_»∞`å~°∞. `«~∞° "å`« "å~°O`å "≥o§áÈ~Ú =ÚYº"≥∞#ÿ
„ã‘Å
Î ∞, ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ∞ =∂„`«"∞Õ LO_çáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ P~Úëê (~°l) XHõ ‰õΩO_»Ö’
'`«bƒ<å— `«Ü∂« ~°∞KÕÜ∞« =∞x K≥¿ÑÊ"å~°∞. ^•x„ѨHÍ~°O `«bƒ<å=O@ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞Ok.
P `«~åfi`« 'ã¨s^£— `«Ü∂« ~°∞KÕã≤ `«bƒ<åÖ’ HõÅ∞ѨÙ`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ P~Úëê (~°l) JHõ¯
_»∞O_Õ „ã‘Å Î `À ''WHõ u#O_ç, `«bƒ<å ~Ày =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨∞MÏxflzÛ J`«x ÉÏ^è,Œ qKå~°O
^Œ∂~°O KÕã∞¨ OÎ ^Œx ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) K≥Ñʨ QÍ <Õ#∞ q<åfl#∞—— Jx K≥¿ÑÊ"å~°∞. (|∞MÏi)
`«bƒ<å JO>Ë XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# JO|e Jx J~°÷O. Wk QÀ^èŒ∞=∞Ñ≤O_ç ÖËHõ QÀ^èŒ∞=∞
á⁄@∞ì‰õΩ "≥∞ÿ^•Ñ≤O_ç HõeÑ≤ KÕ™êÎ~°∞. XHÀ¯™êi JO^Œ∞Ö’ `Õ<≥ ‰õÄ_® HõÅ∞ѨÙ`å~°∞. WÖÏ
`«Ü«∂Ô~·# =O@HõO áêÅ=Öˇ LO@∞Ok QÆ#∞Hõ nxfl `«bƒ<å JO\Ï~°∞. ã¨s^£ JO>Ë
¿+~åfiÖ’ ~˘>ˇì=ÚHõ¯Å∞ HõÅѨQÍ `«Ü«∂~°ÜÕ∞º MÏ^Œº Ѩ^•~°÷O. WO^Œ∞Ö’ =∂Oã¨O, ѨѨÙÊ
‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ ‰õÄ_® HõÅ∞ѨÙ`å~°∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''„Ѩu<≥ÖÏ =¸_»∞ ~ÀAÅáê@∞ L^ŒÜ∂« <Õfl (Ѩ~Q° _Æ ∞» ѨÙ#)
`Õ<≥ ¿ãqOKÕ =∞x+≤ÃÑ· ÃÑ^ŒÌ PѨ^Å Œ ∞ Ug =zÛѨ_=» Ù.—— (J|∂Ǩï~å~å–q∞ëê¯`ü)
482 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) `Õ<≥ zH˜`«û QÆ∞iOz# F ã¨OѶ¨∞@# WÖÏ
¿Ñ~˘¯<åfl~°∞: XHõ`«#∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ ''<å ™È^Œ~°∞_»∞ Hõ_»∞ѨÙ<˘Ñ≤Ê`À
ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl_»∞—— Jx J<åfl_»∞. ^•xH˜ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J~Ú`Õ J`«xH˜ `Õ<≥
`åyOK«∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. P =ºH˜Î =∞m§ =KåÛ_»∞ (Hõ_»∞ѨÙ<˘Ñ≤Ê `«QÆæÖË^ŒO@∂).
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) uiy ''J`«xH˜ `Õ<≥ `åyOK«∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. P =ºH˜Î =¸_À™êi
=KåÛ_»∞ (<˘Ñ≤Ê `«QÆæÖË^ŒO@∂). ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) =∞m§ J`«xH˜ `Õ<≥ `åyOK«∞ J<Õ
K≥áêÊ~°∞. J`«#∞ <åÅæ=™êi =zÛ ''<Õ#`«xH˜ `Õ<≥ `åyOKå#∞ (HÍx <˘Ñ≤Ê `«QæÆ ÖË^∞Œ )——
Jx J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ''^Õ=Ù_»∞ x["Õ∞ K≥áêÊ_»∞. h ™È^Œ~∞° x Hõ_∞» ¿Ñ
J|^Œ=ú ∂_»∞`ÀOk. J`«xH˜ `Õ<≥ `åyOK«∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. P =ºH˜Î (`«# ™È^Œ~∞° xH˜)
=∞m§ `Õ<≥ `åyOKå_»∞. ^•O`À J`«x ™È^Œ~∞° xH˜ ã¨fiã¨`÷ « KÕ‰Äõ iOk. (|∞MÏi)
Y∞~üP<£ `Õ<≥zH˜`«û QÆ∞iOz WÖÏ ¿Ñ~˘¯#flk: ''D `Ë<ˇ>©Qõ #∞~z XHí q^è°"≥∞ÿ#
O°~Qõ∞O°~Qõ∞Å áå#Hí~ "≥Å∞=_«∞`Œ∞~k. J~^°∞Ö’ „Ǩ[ÅHí∞ ã¨fiã¨÷`Œ ‰õÄ_® L~k.
ܡ∂z~KÕÇÍiH˜ Dq+¨Üµ« ~Ö’ Q˘Ç¨Ê 㨥K«# L~k.—— (16:69)
"≥^· º° ǨO~° Qå `Ë<Ö
ˇ ’ J<ËHí „Ç¨Ü∂ˇ [<®Å∞<®flÜ«µx KÍÖÏ=∞~kH˜ `ˇÅ∞ã¨∞. Ü«µ∞<®x
"≥·^°ºq^è®#~Ö’ `Ë<ˇ#∞ „Ǩ^è®# =ã¨∞Î=ÙQå ÇÍ_«>ÏxH˜ HßO°}~ W^Õ. Wk =∞O^Œ∞Å∞ xÅfi
KÕÜ«∞_®xH˜, H˘xfl~°HÍÅ "åº^èŒ∞ʼnõΩ Ü«∂O\˜|Ü«∂\˜H±QÍ ‰õÄ_® LѨÜ≥∂QÆѨ_»∞`«∞Ok.
W=∂"£∞ #=g (~°ÇϨ ‡Öˇ)· WÖÏ J<åfl~°∞: ''`Õ<≥ qˆ~K«#HÍi J~Ú#ѨÊ\˜H© qˆ~K«#O qˆ~K«#
HÍi ^•fi~å<Õ JiHõ@|ì _»∞`«∞Ok. DѨx `Õ<≥ ÉÏQÍ KÕã∞¨ OÎ k. JO^Œ∞=Å¡ `Õ<≥ u#_»O =Å¡
"≥Ú^Œ@ qˆ~K«<åÅ∞ Z‰õΩ¯"≥· z=iH˜ =∞Å=∞O`å áÈ~Ú qˆ~K«<åÅ∞ ѨÓiÎQÍ `«yáæ È`å~Ú.
D zH˜`«û "≥·^Œº q^è•<åxH˜ J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ#k. D Ѩ^Œúu QÆ∞iOz ‰õΩq=∞~°≈ KÕ¿ã"å_»∞
J*Ï˝x =∂„`«"Õ∞QÍHõ <åã≤ΉõΩ_»∞ ‰õÄ_® J#|_»`å_»∞.——
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''áê=Ú
Å#∞ K«OÑ≤"ÜÕ ∞« O_ç. =ÚYºOQÍ ~Ô O_»∞ Kå~°Å∞O_ç `ÀHõ`y≥ # áê=ÚÅ#∞ K«OѨO_ç.
Wq (=∞#) Hõà§◊ #∞ áÈQ˘_®Î~Ú. "å\˜ (ÉèÜ í ∞« O)=Å¡ „ã‘Å Î ‰õΩ QÆ~ƒ° Où áÈ=K«∞Û.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü L"≥∞‡+¨sH±(~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ##∞fl `˘O_»#∞ K«OѨ=∞x P^Õ
tOKå~°∞. (|∞MÏi)† Ǩτ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· „Ѩ=HõÎ `˘O_»#∞ ^Œ∞+¨ì ѨÙ~°∞QÆx
J#fl=∂@ x["Õ∞HÍx, PÜ«∞# ^•xfl K«OѨ=∞x K≥ÑÊ≤ #@∞¡ <Õ#∞ q#ÖË^∞Œ . (|∞MÏi)
ã¨fiѨflÖ’HõO
''*ˇÖ· ’¡ J`Œx`À áå@∞ =∞O’ W^°OÌ ∞° ÉÏxã¨Å∞ Hí∂_Í KÕO®O°∞. FO’A "åi^°iÌ Ö’
XHí_∞« ''<Ë#∞ O®„u ™®O®Üµ Ç≤~_«∞`Œ∞#fl@∞¡ HíÅQõ<®fl#∞—— J<®fl_«∞. O≥~_ÀÇÍ_«∞ ''<Ë#¥ HíÅ
Qõ<®fl#∞. PHíÅÖ’ <® `ŒÅÃÑ· HÁxfl O˘>ˇÅì ∞<®flܵ. "å>˜x ǨH∞∆í Å∞ u#™®Qåܵ—— J<®fl_«∞.
P `Œ~åfi`Œ "åi^°ÌO°∞ (Ü«µ¥ã¨∞Ѷπ „Ѩ=HõÎ#∞) ''K«¥¿ãÎ g∞O°∞ ^è°O®‡`Œ∞‡Å∞Qå HíxÊã¨∞Î<®flO°∞.
Hßã¨Î =∂ HíÅÅ Qõ¥_èÍO°~÷ Uq∞>’ K≥Çʨ ~_ç—— Jx J_çQåO°∞... (Y∞~üP<£–12:36)
''<® ™È^°O° Mˇn· ÖÏO®! WǨC_«∞ g∞HíÅÅ Qõ¥_èÍO°~÷ K≥|∞`Í q#~_ç. g∞Ö’ XHí_∞«
`Œ# „ǨÉèí∞=ÙHí∞ (J~>Ë DlѨÙì K«„Hí=iÎH˜) ™®O®Üµ `Íy™®Î_«∞. O≥~_ÀÇÍ_çfl LiHí~|~
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 483
ZH˜¯™®ÎO∞° . ǨH∞∆í Å∞ J`Œx `ŒÅ#∞ á⁄_çzá⁄_çz u~>Ïܵ. (J~`Ë) g∞O°_yç # „Ǩâfl◊ ÅHí∞
ã¨=∂^è®<®Å∞ Åaè~KÍܵ.—— (12:41) J`Œ#∞ "≥o§ ''Ü«µ¥ã¨∞Ѷ!π ã¨`ºŒ ~ =¸sÎ Éèqí ~z#
=∞Ǩ#∞ÉèÏÇÍ!! <®H© HíÅ Qõ¥_èÍO°~÷ Uq∞>’ K≥ÇC¨ . U_«∞ |eã≤# P=ÙÅ#∞ U_«∞ |Hí¯zH˜¯#
P=ÙÅ∞ u<Ëã∞¨ <Î ®flܵ. U_«∞ ǨKÛ« >˜ "≥#∞flÅ∞, U_«∞ Z~_ç# "≥#∞flÅ∞ L<®flܵ. n#O°~÷
Uq∞>’ K≥a`Ë <Ë#∞ "≥o§ "åiH˜ `ˇeÜ«µ*Ë™®Î#∞. ^®x=Å¡ "åO°∞ x#∞fl (h qÅ∞=#∞)
Qõ∞iÎ~K«=K«∞Û—— Jx J<®fl_«∞. (Y∞~üP<£–12:46)
JǨC_«∞ Ü«µ¥ã¨∞Ѷπ WÖÏ J<®fl_«∞: ''g∞O°∞ U_Ë~_«¡áå@∞ xO°~`ŒO®Ü«µ~Qå =º=
™®Ü«µ~ KÕ™®ÎO∞° . P HßÅ~Ö’ Ǩ~_ËÇ~¨ @Ö’ HÁ~`ŒÇ~¨ @#∞ g∞O°∞ u~_çH’ã¨~ "å_«∞HÁx
q∞QÆ`å Ǩ~@#∞ "å>˜ "≥#∞flÅÖ’<Ë L~K«~_ç. P `Œ~åfi`Œ =∞O’ U_Ë~_«á¡ å@∞ (HíO∞° =ÙHß@
HßÅ`À) Ǩiã≤u÷ KÍÖÏ ^®O°∞}~Qå L~@∞~k. P ã≤u÷ Ö’ g∞O°∞ Hí∂_«É@ˇ ∞ìH∞í #fl ^è®#º~
(ǨܵQå) u#=K«∞Û. XHí"àÕ ◊ U^≥<· ® q∞ye`Ë g∞O°∞ Éè„í ^°ÇO¨ ∞° K«∞Hí∞#fl^Õ q∞Qõ∞Å∞`Œ∞~k.
P `Œ~åfi`Œ ѨÙ+¨¯Å~Qå =O®¬Å∞ Hí∞i¿ã ã¨~=`ŒûO°~ =ã¨∞Î~k. P U_»∞ „Ǩ[Å∞ (áåÅ∞,
Ǩ~_«¡O°ã¨~) ÉÏQå Ç≤~_«∞`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–12:47,48,49)
Ǩτ[`ü J|∂Y`å^• (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞Oz HõÅÅ∞
^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù# =™êÎ~Ú. K≥_»¤ HõÅÅ∞ Ã+·`å<£ `«~°Ñ¶¨Ù# =™êÎ~Ú. Hõ#∞Hõ Z=iÔH·<å
HõÅÖ’ U^≥·<å K≥_»∞ q+¨Ü«∞O HõxÊ¿ãÎ "Õ∞ÖÁ¯#fl "≥O@<Õ J`«#∞ ^äŒ∂^äŒ∂ Jx K≥Ñ≤Ê
Ã+·`å<£ ÉÏi#∞O_ç ^Õ=Ù_çfl â◊~} ° ∞ "Õ_∞» HÀ"åe. Pq^èOŒ QÍ KÕ¿ãÎ P HõÅ =Å¡ J`«xH˜
ZÖÏO\˜ #+ì̈O "å\˜Å^¡ ∞Œ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''HÍÅO =∞^躌 ã¨OÎ
J~Ú#ѨÙÊ_»∞ (JO>Ë ~å„u, ѨQÆÅ∞ ã¨iã¨=∂#"≥∞ÿ#ѨÙÊ_»∞) qâßfiã≤H˜ =KÕÛ HõÅÅ∞
™ê^è•~°}OQÍ Jã¨`º« HõÅÅ∞ HÍ*ÏÅ=Ù. „Ѩ=Hõ$Î `«fiO (#|∞=fi`ü)Ö’x #ÅÉèP ·ˇ ~°∞ ÉèÏQÍÖ’¡
qâßfiã≤H˜ =KÕÛ HõÅ ‰õÄ_® XHõ ÉèÏQÆ"∞Õ .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''##∞fl HõÅÖ’
K«∂ã≤#"å_»∞ `«fi~°Ö’<Õ („ѨàÜ ◊ ∞« k<å#) *ÏQÆ$`å=ã¨Ö ÷ ’ ‰õÄ_® ##∞fl K«∂™êÎ_∞» . (JO>Ë
##∞fl QÆ∞~°∞ÑÎ _¨ `» å_»∞) Ã+·`å<£ <å ~°∂ѨOÖ’ (HõÅÖ’H˜) ~åÖË_∞» .—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<Õ#∞
q∞™êfiH± („|+π) KÕã∞¨ #Î fl@∞¡ HõÅQÆ<åfl#∞. JѨÙÊ_»∞ <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ W^Œ~Ì ∞° =º‰õΩÅÎ ∞ =KåÛ~°∞.
"åiÖ’ XHõ_»∞ ÃÑ^ŒÌ"å_»∞. <Õ<å q∞™êfiH±x z#fl"å_çH˜ WKåÛ#∞. J~Ú`Õ ÃÑ^ŒÌ"å_çH˜
W=fi=∞x <å‰õΩ K≥Ñʨ |_çOk. JOKÕ`« <Õ#∞ q∞™êfiH±x ÃÑ^Œ"Ì å_çHK ˜ åÛ#∞.—— (|∞MÏi)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<Õ<˘Hõ HõÅQÆ<åfl#∞. JO^Œ∞Ö’ <Õ#∞ =∞Hͯ #∞O_ç
Y~°∂~˚ ° `À@Å∞#fl „áêO`åxH˜ =Åã¨áÈ`«∞<åfl#∞. <Õ#k Ü«∞=∂=∂ ÖËHõ ǨÏ[~ü J~Ú
=ÙO@∞O^Œx ÉèÏqOKå#∞. HÍx Jk =∞n<å J~ÚºOk. P HõÅÖ’<Õ <Õ<˘Hõ Y_»æO
uáêÊ#∞. Jk =∞^茺QÍ qiyáÈ~ÚOk. Wk LǨï^£Ü«Ú^ŒúOÖ’ =Úã≤¡OÅÃÑ· =zÛ
Ѩ_#ç PѨ^.Œ P`«~åfi`« <Õ#∞ P Y_®æ<flÕ =∞m§uÑ≤Ê`Õ Jk ѨÓ~°fiOHõO>Ë ZO`À "≥∞~°∞QÔ ·
484 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
áÈ~ÚOk. Wk ^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ „Ѩ™êkOz# (JOu=∞) q[Ü«∞O. JѨÙÊ_»∞ =Úã≤O¡ Å∞
ã¨"∞≥ Hÿ ºõ "≥∞ÿ ã¨OѶ∞¨ \˜`=« ∞Ü«∂º~°∞. <Õ#∞ HõÅÖ’ P=Ùefl ‰õÄ_® K«∂âß#∞. ^Õ=Ù_»∞ KÕ¿ã
„Ѩu Ѩh =∞Oz^Õ. D P=ÙÅ∞ LǨï^£ÜÚ « ^ŒOú Ö’ J=∞~°g~°∞֡ᷠÈ~Ú# =Úã≤O¡ Å∞
J#fl=∂@. ^Õ=Ù_»∞ Kտ㠄ѨuѨh =∞Oz^Õ. Wk |^Œ~Ü ü Ú
« ^ŒOú `«~åfi`« WѨÊ\˜=~°‰Ωõ
^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ „Ѩ™êkOz# ã¨`º« `å „Ñ¨uѶŠ¨ O.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) `å#∞ Hõ#fl F HõÅ QÆ∞iOz WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''<Õ#∞ HõÅÖ’ <å Ô~O_»∞ KÕ`«∞ʼnõΩ Ô~O_»∞ |OQÍ~°∞ =Ú~°∞QÆ∞Å∞ ^èŒiOzL#fl@∞¡
K«∂âß#∞. "å\˜x K«∂ã≤ <åÔHO`À ÉÏ^èŒ HõeyOk. `«~åfi`« "å\˜ÃÑ· T^ÕÜ∞« =∞x ^Õ=Ù_»∞
<å‰õΩ ã¨OˆH`«O ^•fi~å `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. <Õ#ÖψQ T^•#∞. ^•O`À P =Ú~°∞QÆ∞Å∞
ZyiáÈÜ«∂~Ú. D HõÅ ^•fi~å <Õ#∞ „QÆÇÏ≤ OzO^Õq∞@O>Ë <å `«~åfi`« W^Œ~Ì ∞° Jã¨`º«
"å^Œ∞Å∞ (Jã¨`«º „Ѩ=HõÎÅ∞) u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞ KÕ™êÎ~°∞. "åiÖ’ XHõ_»∞ J|∞ÖòJã¨fi^£
J#ã≤† ~Ô O_À"å_»∞ =ÚÃã·e=∂ Hõ*Ï˚É.ò —— (|∞MÏi)
gi^ŒÌ~°∞ Jã¨`«º„Ѩ=HõÎÅ∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) HÍÅOÖ’<Õ `«=∞#∞ `å=Ú ^≥·=„Ѩ=HõÎÅx
ㄬH\
õ O˜ K«∞‰õΩ<åfl~°∞. J|∞ÖòJã¨fi^£ PHÍÅOÖ’<Õ Ç¨Ï`«=∂~°Û|_®¤_∞» . =ÚÃã·e=∂ `«##∞`å#∞
=ÚǨÏ=∞‡^£ =∞ǨÏhÜ«Úx ^≥·=^Ò`«ºOÖ’ ÉèÏQÆã¨∞÷}‚x K≥ѨÙʉõΩ<Õ"å_»∞. Dq^èŒOQÍ J`«#∞
ÃÑ·H˜ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ã¨O^Õâßxfl =ºuˆ~H˜OKÕ"å_»∞ HÍ^Œ∞. z=iH˜ J`«#∞ Ǩτ[`ü J|∂
|Hõ~ü (~°l) dÖÏѶ¨`ü áêÅ<åHÍÅOÖ’ =Úã≤¡OÅ KÕ`« ǨÏ`«=∂~°Û|_®¤_»∞.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Hõ#fl HõÅÖ’¡x XHõ HõÅÖ’ ^Õ=Ù_»∞ PÜ«∞#‰õΩ W^Œ~Ì ∞° ^≥=· ^Œ∂`«Å
^•fi~å ã¨fi~°æ #~°HÍÅ qâıëêÅ∞ K«∂Ñ≤OKå_»∞. nxH˜ ã¨O|OkèOz# ǨÏnã¨∞ D ѨÙã¨HÎ Oõ
Ö’<Õ ''Ѩ~Ö° ’Hõ =º=㨗÷ — „ѨH~õ }
° Ö’ ¿Ñ~˘¯#|_çOk.
„Ѩ=∂}O ZÖÏ KÕÜ«∂e?
''q∂~°∞ KÕ¿ã J~°O÷ ÖËx „Ѩ=∂}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz JÖÏ¡ÇÏπ =∞=∞‡efl Ѩ@∞ìHÀ_»∞. HÍh
q∂~°∞ |∞kúѨÓ~°fiHõOQÍ Kտ㠄Ѩ=∂}ÏÅ#∞ QÆ∞iOz PÜ«∞# q∞=∞‡efl `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
„Ѩtfl™êÎ_∞» . (J@∞=O\˜ „Ѩ=∂}ÉèOí QÍxH˜) ѨiǨ~°O Uq∞@O>Ë q∂~°∞ q∂ PÅ∞a_»Å¤ ‰õΩ
uxÑ≤OKÕ =∂=¸Å∞ Éè’[#O..... (Y∞~üP<£–5:89)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ''q∂~°∞ q∂ `å`«=Ú`åÎ`Å « q∂^Œ „Ѩ=∂}O
KÕÜ∞« =^ŒxÌ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) "åiOKå~°∞. Hõ#∞Hõ q∂Ö’ Z=Ô~<· å „Ñ¨=∂}O KÕÜ∞« ^ŒÅK«∞
‰õΩO>Ë ^Õ=Ùx q∂^Œ „Ѩ=∂}O KÕÜ∂« e. ÖË^• T~°∞HÀ"åe.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O XHõ`#« ∞ 'HÍÉÏÅÜ«∞O ™êH˜!∆ — Jx „Ѩ=∂}O
KÕã¨∞ÎO_»QÍ PÜ«∞# qx, ''^≥·"Õ`«~°∞Å q∂^Œ „Ѩ=∂}O KÕÜ«∞‰õΩ. ^≥·"Õ`«~°∞Åq∂^Œ
„Ѩ=∂}O KÕ¿ã"å_»∞ Jqâßfi™êxH˜ ÖË^• |Ǩï^≥"· å~å^è#Œ ‰õΩ áêÅÊ_ç#>Ë#¡ x ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) K≥Ñʨ QÍ <Õ#∞ q<åfl#∞—— Jx LѨ^tÕ OKå~°∞ J`«xH˜. (q∞ëê¯`ü)
Ǩτ[`ü J|∞Ì„~°Ç¨ ‡<£ a<£ ã¨=Ú~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) PÜ«∞#`À WÖÏ
J<åfl~°∞: ''#∞=Ùfi XHõ Ѩx QÆ∞iOz „Ѩ=∂}O KÕã≤# `«~åfi`« P „Ѩ=∂}O ѨÓiÎ
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 485
KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»@"Õ∞ =∞Oz^Œx ÉèÏqOz#@¡~Ú`Õ h‰õΩ =∞OzkQÍ `Àz# Ѩ<Õ
K≥~Úº. „Ѩ=∂}ÉèOí QÍxH˜ ѨiǨ~°O K≥eO¡ K«∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''^≥=· ™êH˜!∆ ^≥=· O `«e¿ãÎ <Õ#∞ XHõ q+¨Ü∞« O QÆ∞iOz „Ѩ=∂}O KÕã#≤
`«~°∞"å`« JO`«HõO>Ë =∞Oz q+¨Ü«∞O =∞~˘Hõ\˜ LO^Œx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO>Ë <Õ#∞ `«Ñ¨Ê
‰õΩO_® „Ѩ=∂}ÉèíOQÍxH˜ ѨiǨ~°O K≥e¡Oz P =∞Oz q+¨Ü«∞"Õ∞ J=ÅOa™êÎ#∞.——
(|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞`À
Z=Ô~·<å q∞=∞‡efl â◊~°}∞ HÀi`Õ "åiH˜ â◊~°}∞ W=fiO_ç. ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ q∂^Œ U^≥·<å
J_çy`Õ "åiH˜ WKÕÛÜ«∞O_ç. Z=Ô~·<å q∞=∞‡efl PǨfix¿ãÎ ^•xfl JOwHõiOK«O_ç.
Z=Ô~<· å q∂‰õΩ LѨHÍ~°O KÕ¿ãÎ q∂~°∞ ^•xH˜ „Ѩ`∞« ºÑ¨HÍ~°O KÕÜ∞« O_ç. „Ѩ`∞« ºÑ¨HÍ~°O
KÕ¿ã ™ÈÎ=∞`« q∂Ö’ ÖËHáõ È`Õ "åi ~°∞}O f~°∞Û‰õΩ<åfl=∞x #=∞‡HõO HõeQˆ ^•HÍ "åi
„âıÜ∞« ã¨∞û HÀã¨O „áêi÷OK«O_ç.—— (J|∂^•=Ó^£)
ã¨$+≤ì`åÅ#∞, „ѨHõ$u â◊‰õΩÎÅ#∞ ^Œ∂+≤OK«~å^Œ∞
F™êi ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) L"≥∞‡ ™ê~ÚÉò ÖËHõ L"≥∞‡ =Úã¨Ü«∞ºÉò (~°l) WO\˜H˜
"≥o§, ''L"≥∞‡™ê~ÚÉò (L"≥∞‡=Úã¨Ü∞« ºÉò)! U=∞~ÚOk h‰õΩ? =}∞‰õΩ`«∞<åfl"Õq∞\˜?——
Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞HÍ"≥∞, ''<å‰õΩ [fi~°O =zÛOk. ^Õ=Ù_»∞ nxfl JkèHOõ KÕÜ∞« ‰õΩO_®
LO_»∞QÍHõ!—— Jx J<åfl~°∞. P"≥∞ ã¨=∂^è•#O qx PÜ«∞# ''[fi~åxfl ^Œ∂+≤OK«‰Ωõ . Wk
=∞x+≤ =Å¡ [iˆQ (z#flz#fl) áêáêÅ#∞ H˘eq∞ W#∞=Ú #∞O_ç `«∞ѨÙÊ#∞ ^Œ∂~°O
KÕã#≤ @∞¡ ^Œ∂~°O KÕã∞¨ OÎ k—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ É’kèOKå~°∞: ''QÍex ^Œ∂+≤OK«HOõ _ç. q∂‰õΩ Éèií OѨâH◊ ºõ O
HÍxk (`«∞á¶ê#∞) QÆ#Hõ HõxÑ≤¿ãÎ D q^èŒOQÍ „áêi÷OK«O_ç: ''^Õ"å! "Õ∞=Ú h #∞O_ç
D ÃÑ#∞QÍÅ∞Å „ѨÜ≥∂[<åxfl, g\˜Ö’ L#fl „ѨÜ≥∂[<åxfl, U L^ÕÌâ◊ºO`À D
QÍÅ∞efl ѨOѨ@O [iyO^À ^•x „ѨÜ≥∂[<åxfl HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. ÃÑ#∞QÍÅ∞Å
=Å¡ #+¨Oì [~°Q_Æ O» #∞O_ç, "å\˜Ö’ L#fl H©_∞» #∞O_ç, U L^ÕâÌ º◊ O`À P QÍÅ∞efl
ѨOѨ@O [iyO^À ^•x H©_»∞ #∞O_ç h â◊~°}∞ HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú.—— (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''QÍe ^≥=· HÍ~°∞}ºO. Jk HÍ~°∞}ºO, tHõ∆ ~Ô O\˜h fã¨∞H˘x
=ã¨∞OÎ k. Hõ#∞Hõ q∂~°∞ ^•xfl K«∂ã≤#ѨÙÊ_»∞ ^•xfl ^Œ∂+≤OK«HOõ _ç. JO^Œ∞Ö’x "Õ∞Å∞
„Ѩ™êkOK«=∞x, ^•x H©_∞» #∞O_ç HÍáê_»=∞x ^≥"· åxfl „áêi÷OK«O_ç. (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü *ˇ^· £ a<£ MÏe^£ AǨÏh (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''HÀ_ç ѨÙOAx ^Œ∂+≤OK«HOõ _ç. Jk #=∂rx "Õ∞ÖÁ¯Å∞ѨÙ`«∞Ok——. (J|∂^•=Ó^£)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞x+≤ `«# ™È^Œ
~°∞}˜,‚ Jqâßfiã‘! J#O>Ë, ~Ô O_»∞ q+¨Ü∂« Ö’¡ U^ÀXHõ\˜ J=Ù`«∞Ok. P =ºH˜Î x[OQÍ<Õ
Jqâßfiã≤ J~Ú`Õ ã¨~ˆ † ÖË^• P=∂@ `«# "≥Ñ· Ù¨ Hˆ uiQ˘ã¨∞OÎ k. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
486 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Jukä ã¨`å¯~°O
''"åO°∞ xO°∞¿Ñ^°Öˇ·#ǨÊ>˜H© W`ŒO°∞Å J=ã¨O®ÅˆH „áå^è®#º~ W™®ÎO°∞. ¿ÑO®â◊,
Ç≤ã<≤ ®i`Œ<®Å #∞~_ç O°H~∆˜ K«|_ç#"åOÕ ^è#° ∞ºÅ∞.—— (Y∞~üP<£–59:9)
Ǩτ[`ü J|∂+¨µ~Ô Ç· Ïπ HÍa (~°l) LÖËY ¡ #O „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:
''^Õ=Ù_çfl, JOu=∞k<åxfl qâ◊fiã≤OKÕ"å_»∞ `«# JukäH˜ =∞~åº^Œ KÕÜ∂« e. XHõ ѨQÅ Æ ∞,
XHõ ~å„u Pu^䌺q∞=fi_»O J`«x qkè. =¸_»∞ ~ÀAÅ∞ Pu^䌺q∞¿ãÎ KåÖÏ=∞Ozk.
JO`«HOõ >Ë Z‰õΩ¯= ~ÀAÅ∞ Pu^二 q∞¿ãÎ Jk ^•#O J=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ Pu^二 O
WKÕÛ"åx WO@ J`«xH˜ Hõ+¨ìO HõeˆQ@O`« HÍÅO^•HÍ u+¨ª"Õã≤ ‰õÄ~ÀÛ=_»O ^èŒ~°‡
ã¨=∞‡`«O HÍ^Œ∞.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: "Õ∞"≥ÚHõ ~ÀA ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)`À =∂\Ï¡
_»∞`«∂ ''g∞~°∞ =∞=∞‡efl (ZHõ¯_çHÔ <· å) ѨOÑ≤#ѨÙ_»∞ XHÀ¯™êi "Õ∞=Ú =∂‰õΩ Pu^二 O
W=fix"åi ^ŒQÆæiÔHo§ |㨠KÕÜ«∞=Åã≤ =ã¨∞ÎOk. JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ "Õ∞=Ú UO
KÕÜ∂« e?—— Jx J_çQÍ=Ú. ^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''g∞ˆ~^≥<· å `≥Q"Æ åi
„áêO`åxH˜ "≥o§ q_çk KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ P `≥Q"Æ åà◊√§ g∞‰õΩ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O „ѨHÍ~°O `«y#
Pu^二 O W=fi_®xH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ =¿ãÎ ã¨~ˆ , ÖËHáõ È`Õ g∞~°∞ g∞ (Ju^二 )ǨωõΩ¯#∞ "åi
#∞O_ç ~å|@∞ìHÀO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
F™®i ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) =^ŒÌ‰õΩ XHí Jukä =KÍÛ_«∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ J`ŒxH˜ Éè’[#~
UO®Ê@∞ KÕܵ« =∞x `Œ# ÉèÏO°ºÅ`À J<®flO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞ ''=∂^°QOæõ ° =∞~zhO°∞ `ŒÇʨ
=∞OÕg∞ÖË^°——x K≥áåÊO°∞. JǨC_«∞ PÜ«∞# `«# J#∞K«O°∞efl ''W`ŒxH˜ Pu^ä°ºq∞KÕÛ
ÇÍO≥=O≥·<® L<®flO®?—— J#_çQåO°∞. XHí J<®ûs ÖËz ''<Õ<®u^ä°ºq∞™®Î#∞—— J<®fl_«∞.
`ŒO∞° ÇÍ`Œ J`Œ<® =ºH˜xÎ W~>˜H˜ Ç≤Å∞K«∞H≥o§ ''W`Œ#∞ „Ǩ=HíQÎ åi Jukä. W`ŒxH˜
=∞#~ Éè’[#~ ÃÑ>Ïìe—— J<®fl_«∞ ÉèÏO°º`À. ^®xHß"≥∞ ''Ç≤Å¡Å H’ã¨"Õ∞ Hßã¨∞Î~k——
J#flk. ''=Ú~^°∞ Éè’[#~ `ŒÜ∂« O°∞K≥~Úº. Ç≤ÅÅ ¡ ∞ J#fl~ J_çy`Ë U^ÀK‹ÇÊ≤ ÇÍà◊§#∞
x„^°Ñ¨ÙK«∞Û——J<®fl_»`«#∞. Hß¿ãûǨ>˜H˜ PÜ«µ# ÉèÏO°º Éè’[#~ `ŒÜ«∂O°∞KÕã≤ nǨ~
"≥ey~z~k. Ç≤Å¡efl (U^ÀK‹Ç≤Ê) Ǩ_«∞H’ɡ>˜ì~k. `Œ~åfi`Œ P"≥∞ ÖËz nǨ~ (=uÎx)
ã¨iKÕã∞¨ #Î fl@∞¡ #>˜ã¥¨ Î PiÊ~k. P pHí>Ö ˜ ’<Õ ÇÍi^°OÌ ∞° `Í=Ú Hí∂_Í J#fl~ u~@∞
#fl@∞¡ JukäH˜ JxÊ~KÕÖÏ <Àà◊∞§ Hí^°Ç¨™®QåO°∞.
WÖÏ ÇÍi^°OÌ ∞° PO®„u JukäH˜ J#fl~ÃÑ>˜ì `Í=Ú Ç¨ã∞¨ ~Î _çáÈÜ«∂O°∞. =∞~åfl_«∞
L^°Üµ« ~ P J<®ûs ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨xflkèH˜ "≥à§◊ Qå<Õ ''DO’A g∞O°∞ KÕã#≤ Ǩxx
^Õ=Ù_«∞ K«¥ã≤ ã¨~`Œã~≤ KÍ_«∞. ã¨~`Œã~≤ z D㨥H˜Î J=`Œi~Ǩ*âË Í_«∞——J~@¥ PÜ«µ#
D (59:9)㨥H˜<Î Õ Ç¨i~î KÍO°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
^˘iH˜# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ UO KÕÜ«∂e?
Ǩτ[`ü *ˇ·^£ a<£ MÏe^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ`«#∞ ^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ
^˘iH˜# =ã¨∞Î=Ù QÆ∞iOz qKåiOK«QÍ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''J`«x _»|∞ƒ
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 487
ã¨Ozx, ^•x =¸u Hõ@∞ì_»∞#∞ QÆ∞~°∞ÎOK«∞H˘x XHõ U_®káê@∞ „Ѩ[ÅÖ’ ^•xfl
QÆ∞iOz „ѨH\ õ 㘠∂¨ =Î ÙO_»∞. ã¨Oz Ü«∞[=∂x =¿ãÎ ^•xfl J`«xH˜ WKÕÛ¿ã~Ú. ~åHõáÈ`Õ
#∞"Õfi ^•xfl HÀi# q^èŒOQÍ Y~°∞ÛÃÑ@∞ìHÀ.—— P =ºH˜Î (=∞~À q+¨Ü«∞O „Ѩ™êÎqã¨∂Î)
''=∞i Z=iÔH<· å `«ÑÊ≤ áÈ~Ú# "Õ∞Hõ ^˘iH˜`Õ ^•<ÕflO KÕÜ∂« e?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''^•x ã¨OQÆu hÔHO^Œ∞‰õΩ? ^•O`À áê@∞ J`«x h\˜
uuÎ, K≥ѨÙÊÅ∞ LO\Ï~Ú. ^•x Ü«∞[=∂x =zÛ `ÀÅ∞ÔHàı§ =~°‰õΩ Jk P‰õΩÅ∞
JÅ=ÚÅ∞ "Õ∞ã¨∂,Î hà◊√§ `åQÆ∞`«∂ u~°∞QÆ∞`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
|∞MÏiÖ’x =∞~À LÖËY¡ #OÖ’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) _»|∞ƒã¨Oz áÈQ˘@∞ì‰Ωõ #fl =∞x+≤
HÀã¨O =¸_ÕO_»¡ H˘<åflà◊√§ "ÕzK«∂_®Åx J<åfl~°x LOk.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=~°∂ J#∞=∞u ÖˉΩõ O_® W`«~∞° ŠѨâ√◊ =ÙÅ
áêÅ#∞ Ñ≤`«Hõ‰õÄ_»^Œ∞. Z=Ô~·<å g∞ ^è•<åºQÍ~°OÖ’H˜ *Á~°|_ç QÍ^Œ∞Å∞, ÃÑ>ˇìÅ∞
q~°Q˘æ\ì˜ ^è•<åºxfl ^ÀK«∞HÔ àıÎ g∞ÔHÖÏ LO@∞Ok? g∞Ö’ Z=Ô~<· å D q+¨Ü∂« xfl W+¨ì
Ѩ_`» å~å? JÖψQ Ѩâ√◊ =ÙÅ á⁄^Œ∞QÆ∞Å∞ ‰õÄ_® "åiH˜ PǨ~°y_»O¤ QÆ∞ÖË. Hõ#∞Hõ g∞~°∞
W`«~∞° ŠѨâ√◊ =ÙÅ áêÅ#∞ "åi J#∞=∞u ÖˉΩõ O_® Ñ≤`H« Hõ Oõ _ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
WO\˜ Éèí„^Œ`«
W™ê¡O =∞#‰õΩ rq`«OÖ’x „Ѩu ~°OQÆOÖ’#∂ =∂~°æ^Œ~°≈#O KÕ™ÈÎOk. z=iH˜ =∞#
WO_»¡ Éèí„^Œ`« q+¨Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® =∞#O fã¨∞HÀ=Åã≤# *Ï„QÆ`«ÎÅ∞ `≥eÜ«∞*Ëã≤Ok.
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''~å„upHõ\˜ Ѩ_<» å~°OaèOK«QÍ<Õ ÖËHõ ™êÜ«∞O„`«=∞=
QÍ<Õ Ñ≤Å¡Å#∞ (|Ü«∞\˜H˜ ѨOѨ‰õΩO_®) WO_»¡Ö’<Õ PÑ≤ LOK«O_ç. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Ã+·`å#∞Å∞ #Å∞"≥Ñ· Ù¨ ÖÏ "åºÑ≤™êÎ~∞° . ~å„u XHõ*Ï=Ú á⁄^Œ∞áÌ È~Ú# `«~∞° "å`« Ñ≤ÅÅ ¡ #∞
q_çzÃÑ@ìO_ç. ^Õ=Ùx¿Ñ~°∞ ѨiOî z (JO>Ë aã≤‡ÖÏ¡ JxѨiOî z) `«Å∞ѨÙÅ∞ =¸¿ãã¨∞
HÀO_ç. =¸ã≤# `«Å∞ѨÙefl Ã+·`å<£ `≥~=° ÖË_∞» .—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''(~å„u) Ѩ_∞» HÀ
É’ÜÕ∞=ÚO^Œ∞ g∞WO_»Ö ¡ ’ Jyflx (P~°ÊO_ç.) JÖψQ =^ŒÖÜ Ë ∞« HõO_ç.—— (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) Hõ^#Œä O : XHõ™êi =∞n<åÖ’ XHõ WÅ∞¡. P
WO\˜ ã¨É∞íè ºÅ ã¨"∞Õ `«OQÍ HÍeáÈ~ÚOk. [#O ^•x QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨ÅO¡ )‰õΩ
K≥áêÊ~°∞. Jk qx PÜ«∞# ''D Jyfl q∂ â◊„`«∞=Ù. Hõ#∞Hõ q∂~°∞ x„^ŒáÈÜÕ∞@ѨÙÊ_»∞
^•xfl PiÊ x„^ŒáÈO_ç.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü *Ïa~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''áê„`«Å∞ =¸ã≤
=ÙOK«O_ç. ‰õÄ[Å =¸`«Å∞ ayOK«O_ç. `«Å∞ѨÙÅ∞ =¸ã≤=ÙOK«O_ç. náêÅ∞ Pˆ~Ê
Ü«∞O_ç. Ã+·`å#∞ ayOK«|_ç# ‰õÄ[efl, =¸Ü«∞|_ç=Ù#fl `«Å∞ѨÙefl, áê„`«efl `≥~°=
ÖË_»∞. q∂Ö’ Z=iÔH·<å =¸Ü«∞\ÏxH˜ Uq∂ ÅaèOK«HõáÈ`Õ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ 㨇iOz
^•xH˜ J_»O¤ QÍ XHõ K≥H¯õ =ÚHõ¯~Ú<å LOK«O_ç. (H˘xfl ã¨O^Œ~åƒùÖ’¡) z>ˇÅ ì ∞Hõ ‰õÄ_®
WO\˜x, WO\˜"åi ã¨"Õ∞`«OQÍ HÍÖËÛÜ«∞QÆÅ^Œ∞.—— (=Úã≤¡O)
488 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
J#∞=∂<åÅ∞, =^ŒO`«∞Ö’¡ x*"≥∞O`«?
''qâÍfiã¨∞ÖÏO®! g∞ ^°QOæõ H° ∞í Z=O≥<· ® ^°∞O°#˚ ∞_«∞ U^≥<· ® (=ÚYº) ã¨=∂KÍO°~ fã¨∞
HÁ¿ãÎ ^®xfl F™®i Hí∆∞}‚~Qå Ǩije~K«~_ç. JÖÏ KÕÜ«µHí∞~>Ë g∞O°∞ U^≥·<® =O®æxH˜
á⁄O°áå@∞# #+¨~ì Híe~æ K«=K«∞Û. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ g∞O°∞ [iy# ^®xH˜ qKÍi™®ÎO∞° . JÖÏ~>˜
Ǩiã≤u÷ O®Hí∂_«^∞° ã¨∞=∂!—— (Y∞~üP<£–49:6)
D㨥H˜Î =b^üa<üLMσ (~°l) QÆ∞iOz J=`Œi~z~^°x ÇͺMϺ#HíOŠΰ Jaè„áåÜ«µO.
|h=Úã¨ÎeMò `ˇQõÇÍà◊∞§ W™®¡~ ã‘fiHíi~z# `Œ~åfi`Œ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) "åi#∞~_ç [Hß`ü
fã¨∞Hí∞O®=_ÍxH˜ =b^ü (~°l)x Ǩ~áêO°∞. Hßx =b^ü JHõ¯_çH˜ KÕO∞° HÁx, U^À HßO°}~`À
ÉèÜ
í µ« Ǩ_ç ÇÍix HíÅ∞ã¨∞HÀHí∞~_Í<Õ =∞n<® uiQ˘KÍÛO°∞. =zÛ, ÇÍO°∞ [Hß`ü K‹e~¡ K«_ÍxH˜
xO®Híi~KÍO°x, `Œ##∞ ǨÏ`Œ=∂O°Û Eã¨∞<Î ®flO°x ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)‰õΩ ǶO≤ ®º^°∞ KÕâÍO°∞.
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) D ã¨~Qõu q#Qå<Õ P„QõÇϨ Ÿ^°„Qõ∞Åܵ P `ˇQõ Ç‘K~« J}KÕ~^°∞Hí∞
F Ãã·xHí^°à◊~ Ǩ~Ǩ_ÍxH˜ ã¨<®flǨÅ∞ „áåO°~aè~KÍO°∞. DÖ’Qå |h =Úã¨ÎeMò `ˇQõ
<®Ü«µHí∞_«∞ (qâÍfiã¨∞Å =∂`Œ$=¸iΠǨτ[`ü A"≥·iÜ«∂ Qåi `Œ~„_ç Ǩiãπ a<ü lO®O∑)
`Œ# J#∞K«O∞° Å∞ HÁ~^°ix "≥~@ɡ@∞ìHÁx =∞n<® =KÍÛO°∞. PÜ«µ# ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ )#∞
HíÅ∞ã¨∞HÁx ''^≥=· ™®H˜!∆ "Õ∞=Ú =b^üx Híhã¨~ K«¥_«<<·ˇ ® K«¥_«Ö^Ë ∞° . J~KÕ`Œ "Õ∞=Ú [Hß`ü
K≥e~¡ K«_ÍxH˜ xO®Híi~KÍ =∞#fl, PÜ«µxfl K«~Ǩ^e° KÍ=∞#fl „Ǩâflı `ŒÖ`ˇ ^ÎŒ ∞° . "Õ∞=Ú WǨÊ>˜H©
W™®¡~ ^è°O°‡~Ö’ ã≤÷O°~Qå L<®fl~. [Hß`ü K≥e¡~ѨÙ#∞ "Õ∞=Ú xO®Híi~K«_«~ ÖË^°∞—— Jx
J<®flO°∞. JǨC_ô 㨥H˜Î J=`Œi~ z~k. =ÚYº"≥∞#ÿ =º=ǨO°~ Qõ∞i~z U^≥<· ® ã¨=∂KÍO°~
J~k#ǨC_«∞ P ã¨=∂KÍO°~ J~^° *Ëã≤# =ºH˜Î =∞~z"å_Í, K≥_«¤"å_Í, ã¨`Œº=~`Œ∞_Í,
J|^®úÅ=∂iÜ«∂, #=∞‡Híã¨∞Î_Í, "≥∂ã¨Qå_Í J<Õ q+¨Ü«∂efl Qõ∞i~z Ǩiâ’kè~z
`ˇÅ∞ã¨∞Hí∞#fl `ŒO°∞ÇÍ`Ë P ã¨=∂KÍO®xH˜ ã¨~|~kè~z `Œy# K«O°º fã¨∞H’ÇÍÅx,
^®i#áÈÜ˵ „Ǩu ^®#Ü«µº "≥∂ã¨∞HÁKÕÛ QåeHí|∞O°∞¡ #q∞‡ "≥~@<Õ „Ǩu ã¨Ê~k~K«H∂í _«^x°
^è°O°‡"Õ`ŒÎÅ∞ D 㨥H˜Îx Qõ∞i~z ÇͺMϺx~KÍO°∞. Jܵ`Ë „áå^è®#ºOÖËx ™®^è®O°}
=º=ǨO®ÅÖ’ J~`ŒQå PO® fã≤ J_«∞Q≥ܵ« º #=ã¨O~° ÖË^∞° .
''"åOÕ^<·≥ ® ã¨~`À+¨HOí "° ∞≥ #ÿ ÇÍO°QÎ åx ÖËHõ ÉèÜ
í ∂« ~^Àà◊#Å∞ Híe~æ KÕ ÇÍO°QÎ åx q~>Ë
^®xfl #Å∞"≥·Ñ¨ÙÖÏ ÇͺÇ≤~Ǩ*Ë™®ÎO°∞. JÖÏ KÕÜ«µHí∞~_Í ÇÍO® ÇÍO°Î#∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎHí∞Qåx
ÖË^® `Œ=∞ <®Ü«µHí∞ÅHí∞Qåx KÕO"° ¿Õ ãÎ ^®xfl Qõ∞i~z ÇÍO°∞ x*Ïx*ÏÅ∞ `ˇÅ∞ã¨∞HÁx ã¨~Ô #·
xO°‚Ü«µ~ fã¨∞H’QõÅ∞`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–4:83)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î :''`˘O^Œ~á° ê@∞, ^Œ∞_»∞‰õΩ`«<åÅ∞ Ã+·`å<£K~« º° Å∞.—— (ui‡l)
''g∞Hí∞ `ˇeÜ«µx^®x "≥~@Ǩ_«Hí~_ç. Híà◊∞§, K≥=ÙÅ∞, ǨÏ$^°Ü«µ~ =Q≥·O® ã¨=∞ã¨Î
J=Ü«µÇÍefl Qõ∞i~z (^Õ=ÙxH˜) ["å|∞ K≥ǨCH’=Åã≤L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–17:36)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ã+·`å<£ =∞x+≤ ~°∂ѨOÖ’ =zÛ „Ѩ[Å`À J|^•úÅ∞
ѨÅ∞‰õΩ`å_»∞. ã¨a‰è Ωõ Å∞ "≥o§áÈ~Ú# `«~∞° "å`« "åiÖ’ XHõ_∞» ''XHõ`_« flç K«∂¿ãÎ <Õ#∞
QÆ∞~°∞ÑÎ @¨ Qì Å
Æ #∞ HÍx, J`«x ¿Ñˆ~q∞\’ `≥eÜ«∞^Œ∞. J`«h =∂@ JO@∞<åfl_»∞—— Jx
K≥|∞`å_»∞ (HõxÊOz# „Ѩu =∞x+≤`À). (=Úã≤¡O)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 489
a_çÜ«∞O
a_çÜ∞« O „ã‘ÅÎ Hˆ HÍ^Œ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ ‰õÄ_® LO_®e. ''a_çÜ∞« O J~°÷ qâßfiã¨O`À
ã¨=∂#O—— J<åfl~°∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨). Hõ#∞Hõ ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ ‰õÄ_® `«=∞ Hõh㨠PKåÛù^Œ#
(ã¨`~« )ü ^ÕÇ¨ xfl ѨÙ~°∞+¨µÅ =ÚO^Œ∞ ‰õÄ_® HõxÊOK«hÜ«∞‰õÄ_»^∞Œ .
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞
=∞Å=¸„`« qã¨~#˚° , ÖˇO· yHõ „H©_» ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ `«Ñʨ W`«~° ã¨=∞Ü«∂Ö’¡ kQÆO|~°OQÍ
LO_»‰õΩO_® *Ï„QÆ`«Î =Ç≤ÏOK«O_ç. g∞`À áê@∞ g∞#∞O_ç Z#fl\˜H© "Õ~°∞HÍx "å~°∞
(^≥=· ^Œ∂`«Å∞) ‰õÄ_® L<åfl~°∞. "åi Ѩ@¡ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ ∞» `«∂ "åix Q“~°qOK«O_ç.—— (ui‡l)
VII. Ѩ~Ö° ’Hõ =º=ã¨÷
Ѩ~°Ö’HõO– J^À qz„`« Ö’HõO, JQÀK«~° Ö’HõO. Wk Ãã·<£û Ѩiâ’^èŒ<å ѨikèÖ’H˜
~åÖËx J^Œ$â◊º „ѨѨOK«O. J~Ú`Õ Jk =∂#=Ùx PÖ’K«#‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ# Ö’HõO HÍ^Œ∞.
=∂#=Ù_»∞ x=ã≤ã¨∂Î J#∞Hõ∆}O Hõàϧ~å K«∂ã¨∞Î#fl D Ö’HõOÖ’<Õ P Ö’HõO LxH˜H˜
ã¨O|OkèOz# J<ÕHõ zǨflÅ∞ L<åfl~Ú. J~Ú`Õ P zǨflÅ∞ gH˜O∆ K«_®xH˜ K«~‡° K«‰Ω∆õ =ÙÅ`À
áê@∞ ǨÏ$^ŒÜ«∞K«‰õ∆Ω=ÙÅ∞ ‰õÄ_® HÍ=Åã≤ LO@∞Ok.
ã¨fi~°æ, #~°HÍÅ =∂~åæÅ∞
ã¨fi~°,æ #~°HÍʼnõΩ KÕ~ˆ Û ^•~°∞Å∞ WǨÏÖ’HõOÖ’ L<åfl~Ú. D ^•~°∞Å∞ QÆ∞iOz qO>Ë
Pâ◊Û~°ºO "Õã∞¨ OÎ k. ã¨fi~°Oæ ZO`« =∞<ÀǨÏ~°OQÍ LO@∞O^À JHõ¯_»‰Ωõ Q˘xáÈÜÕ∞ ^•i JO`«
ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ LO@∞Ok. JO^Œ∞ˆH ''L\˜ìÔHHõ¯ ÖË#=∞‡ ã¨fi~åæxÔH‰õΩ¯<å—— J<åfl~°∞ =∞#
ÃÑ^ŒÌÅ∞. JÖψQ #~°HõO ZO`« ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ LO@∞O^À JHõ¯_»‰õΩ ÖÏÔHàı§ ^•i JO`«
=∞<ÀǨÏ~°OQÍ LO@∞Ok.
J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°æ#~°HÍÅ#∞
ã¨$+≤ìOz# `«~åfi`« l„cÖò ^Œ∂`« (JÖˇ·Ç≤Ï)#∞ ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨Ù ѨOÑ≤ã¨∂Î ''"≥à◊√§ ã¨fi~åæxfl,
ã¨fi~°"æ åã¨∞Å HÀã¨O <Õ#∞ ã¨$+≤Oì z# J#∞„QÆÇ¨ Å#∞ K«∂ã≤~å—— Jx P^ÕtOKå_»∞. ^•x
„ѨHÍ~°O l„cÖò (JÖˇ)· "≥o§ ã¨fi~åæxfl, ã¨fi~°"æ åã¨∞Å HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞ ã¨$+≤Oì z# J#∞„QÆÇ¨
Å#∞ K«∂ã≤=KåÛ~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ^Õ=Ùx`À ''h Q“~°=O ™êH˜!∆ ã¨fi~°Oæ QÆ∞iOz qx#
„Ѩu"å_»∂ JO^Œ∞Ö’ „Ѩ"tÕ ™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~åæxfl HõëêìÅ∞,
Hõ_Q» OÆ _»`¡ À ‰õÄ_ç# HõOK≥ "ÕÜ∞« =∞x ^Œ∂`«Å#∞ P^ÕtOKå_»∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞#
l„cÖò (JÖˇ·)x Ñ≤ez ''D™êi "≥o§ ã¨fi~åæxfl, ã¨fi~°æ"åã¨∞Å HÀã¨O `«Ü«∂~°∞KÕã≤#
J#∞„QÆÇ¨ Å#∞ K«∂ã≤~å—— Jx P^ÕtOKå_»∞. l„cÖò (JÖˇ)· "≥o§K«∂¿ãÎ JHõ¯_» ã¨fi~°Oæ
K«∞@∞ì HõëêìÅ∞, Hõ_Q» OÆ _»`¡ À ‰õÄ_ç# HõOK≥ "ÕÜ∞« |_ç LOk. PÜ«∞# uiQ˘zÛ ''^Õ"å!
h Q“~°=O ™êH˜∆! WHõ ã¨fi~°æOÖ’ Z=~°∂ „Ѩ"ÕtOK«ÖË~°∞— Jx J<åfl~°∞. ^Õ=Ù_ô =∂@
qx ''㨈~ D™êi #~°HõO "≥·Ñ¨Ù "≥o§ #~°HÍxfl, #~°HõOÖ’x tHõ∆Å#∞ K«∂ã≤~å—— Jx
P^ÕtOKå_»∞. ^≥"· å[˝ „ѨHÍ~°O l„cÖò (JÖˇ)· #~°HOõ K«∂ã≤=zÛ ''^Õ"å! h Q“~°=O ™êH˜!∆
#~°HõO QÆ∞iOz qx# U =∞x+‘ JO^Œ∞Ö’ 㨿ãq∞~å „Ñ¨"ÕtOK«_»∞—— Jx J<åfl~°∞.
P `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞ JÖÏ¡ÇÏπ ''#~°HÍxfl ã¨∞MÏÅ∞, =∞<À"åOKèÅ « `À ‰õÄ_ç# HõOK≥ Hõ@ì
490 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞x ^Œ∂`«Å#∞ P^ÕtOKå_»∞. P `«~∞° "å`« PÜ«∞# l„cÖò (JÖˇ)· x Ñ≤ez ''D™êi
"≥o§ #~°HÍxfl K«∂ã≤~å—— Jx P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. ã¨fi~°æ"åã¨∞Å HÀã¨O `«Ü«∂~°∞KÕã≤#
J#∞„QÆǨÅ#∞ K«∂ã≤~å—— Jx P^ÕtOKå_»∞. l„cÖò (JÖˇ·) "≥o§ #~°HõO K«∂âß~°∞.
uiQ˘zÛ ''^Õ"å! h Q“~°=O ™êH˜!∆ WѨÙÊ_çHõ #~°HOõ #∞O_ç Z=~°∂ HÍáê_»∞HÀÖË~∞° . „Ѩu
=∞x+‘ JO^Œ∞Ö’H˜ áÈ~ÚѨ_`» å_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤O¡ )
90. P`«‡ JO>Ë Uq∞\©?
P`«‡ JO>Ë Uq∞\˜, ZÖÏ LO@∞Ok, Jk ^ÕÇϨ OÖ’H˜ ZÖÏ =ã¨∞OÎ k, ZÖÏ =∞m§
|Ü«∞\˜H˜ áÈ`«∞Ok? J<Õ ¢Ñ¨â◊flʼnõΩ D<å\˜H© `«$Ñ≤ÎHõ~°"≥∞ÿ# ã¨=∂^è•<åÅ∞ ÅaèOK«ÖË^Œ∞.
ÅaèOKÕ J=HÍâßÅ∞ ‰õÄ_® HõxÊOK«_O» ÖË^∞Œ . HÍ~°}O P`«‡#∞ QÆ∞iOz J~°O÷ KÕã∞¨ HÀ=_»O
=∂#= "Õ∞^茉õΩ Jf`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<ü =∞ãπ=Ó^£ (O°l) Hí^ä°#~: <Ë#∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) "≥~@
=∞n<® á⁄ÖÏÅ Qõ∞~_Í #_«z "≥à◊∞Î<®fl#∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) YO°¥˚O°Ñ¨Ù Hí„O° Ǩ@∞ìHÁx
^®x T`Œ~`À #_«=™®QåO°∞. "Õ∞=∞ÖÏ "≥à◊∞Î~>ı ^®iÖ’ HÁ~^°O°∞ Ü«µ¥^°∞Å∞ `ÍO°ã¨
Ǩ_ͤO°∞. JǨC_«∞ ÇÍiÖ’ HÁ~^°O°∞ ''P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z PÜ«µxfl J_«∞Qõ∞^®~—— J<®flO°∞.
=∞iHÁ~^°O°∞ ''=^°∞Ì, =∞#Hí∞ #K«Ûx q+¨Ü«µ~ U^≥·<® PÜ«µ# =∞#Hí∞ qxÊ~K«=K«∞Û——
J<®flO°∞. Jܵ`Ë HÁ~^°O°∞ P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z J_«Qõ=Åã≤~^Õ#x J<åflO°∞.
^®x „ǨHßO°~ ÇÍiÖ’ XHí =H˜Î =zÛ ''J|∞Öò MÏã≤~! P`Œ‡ J~>Ë Uq∞@ã¨Å∞?——
Jx J_çQå_«∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) `ŒHí∆}"Õ∞ ã¨=∂^è®#~ W=fiHí∞~_Í Hí∆}~áå@∞
=∞∫#~Qå L~_çáÈÜ«∂O°∞. ^®~`À <Ë#∞ PÜ«µ#ÃÑ· kÇͺq+¨¯$u J=`Œi™ÈÎ~^°x
ÉèÏq~z xÅ|_ͤ#∞. k"åºq+¨¯$u (=Ç‘Ï) J=`ŒO°} ã¨=∞Ü«µ~Ö’ P=Ç≤Ï~KÕ Ç¨iã≤÷u
^°¥O°=∞ܵ# `ŒO°∞ÇÍ`Œ PÜ«µ# D㨥H˜Î Ǩiî~KÍO°∞: (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
''"åO°∞ P`Œ‡#∞ Qõ∞i~z „Ǩtflã¨∞Î<®flO°∞. 'DP`Œ‡ <® „ǨÉèí∞=Ù P[˝`À =ã¨∞Î~k. (nxfl
g∞O°∞ „QõÇ≤Ï~K«ÖËO°x,) g∞Hí∞ Ǩiq∞`Œ*Ï˝#~ W=fi|_ç~^Œ—x K≥ѨÙÊ.—— (Y∞~üP<£–17:85)
=∂#=Ù_»∞ P`«‡ QÆ∞iOz J~°÷O KÕã¨∞HÀ=_»O ™ê^茺O HÍ^Œx D ã¨∂H˜Îx |\˜ì ã¨Ê+¨ìOQÍ
`≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú`Õ =∂#=Ù_»∞ `«#‰õΩ#fl Ѩiq∞`« *Ï˝#O`À |∞kúx LѨÜ≥∂yOz J~°÷O
KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ D ã¨=∞㨺‰õΩ H˘O`«=~°ÔH·<å Ѩiëê¯~°O ÅaèOK«=K«∞Û<Õ"≥∂!
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ, =∂#=Ùx P`«‡#∞ =¸_»∞ ÉèÏQÍÅ∞QÍ qÉèílOK«=K«∞Û. (1) ¢áê}O,
(2) =∞#ã¨∞, (3) =ºH˜Î`«fiO. =∞#‰ÉèÏ+¨Ö’ D =¸_çO\˜ HõeÜ«∞Hõ<Õ P`«‡ Jx K≥ѨÊ=K«∞Û.
¢áê}O{=∞#ã¨∞û{=ºH˜`Î fi« O´P`«‡. â◊s~°O #∞O_ç ¢áê}O |Ü«∞\˜H˜ áÈQÍ<Õ =∞x+≤ K«xáÈ`å_»∞.
¢áê}O`À áê@∞ =∞# =∞#ã¨∞û, =ºH˜Î`åfiÅ∞ ‰õÄ_® â◊s~åxfl g_çáÈ`å~Ú. J~Ú`Õ D
=¸_çO\˜ HõeÜ«∞Hˆ P`«‡ HÍ|\˜ì D =¸_»∞ Z#fl\˜H© q_çáÈ=Ù. ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ Hõe¿ã LO\Ï~Ú.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ǨϢ[`ü Je
(~°l)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''J|∞Öò ǨÏã¨<£! =∞x+≤ HõÅÅ∞ HõO@∞#flѨÙÊ_»∞ "å\˜Ö’ H˘xfl
HõÅÅ∞ x[=∞=Ù`å~Ú† H˘xfl J|^Œú=∞=Ù`å~Ú. g\˜x QÆ∞iOz g∞ Jaè¢áêÜ«∞O
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 491
Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü Je (~°l) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) J<åfl~°∞... '¢ã‘ÎQÍx ѨÙ~°∞+¨µ_»∞QÍx x¢^ŒáÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ J`«x P`«‡ ^≥·=ã≤OǨã¨#O
"≥Ñ· Ù¨ Jkè~ÀÇ≤Ïã¨∞OÎ k. UP`«‡ ^≥=· ã≤OǨã¨#O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áÈ~Ú HõÅ (x¢^Œ) #∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯O
@∞O^À P HõÅ x[=∞=Ù`«∞Ok. ^≥=· ã≤OǨã¨#O ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áȉõΩO_® =∞^躌 Ö’<Õ "Õ∞ÖÁ¯O>Ë
P HõÅ J|^Œú=∞=Ù`«∞Ok.—— (`«¢ÉÏx, =Úã¨Î¢^ŒH±, ǨH˜"£∞)
¢Ñ¨=ÚY ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ Jaè¢áêÜ«∞O ¢Ñ¨HÍ~°O =∞~°}O JO>Ë =∞x+≤ =ºH˜Î`«fiO âßâ◊fi`«OQÍ
JO`«"∞≥ áÿ È=_»O HÍ^Œ∞. =∞~°}O=Å¡ P`«‡‰õΩ ^ÕÇ¨ xH˜ LO_Õ ã¨O|O^èOŒ =∂¢`«"∞Õ `≥yáÈ`«∞Ok.
L=∞~ü a<£ J|∞ÌÖò Jr*ò (~°Ç¨Ï‡) WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∞~°}O HÍ~°}OQÍ g∞~°∞ <åâ◊#"≥∞ÿáÈ~°∞.
=∞~°}O ^•fi~å g∞~°∞ XHõWÅ∞¡ =^Œe =∞~ÀWO\˜H˜ "≥à◊√Î<åfl~°∞, JO`Õ.—— (J|∂#~¸"£∞)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''D ¢Ñ¨Ñ¨OK«O qâßfiã≤ áêe@ HÍ~åQÍ~°O, Hõ~°∞=Ù
¢áêO`«O. qâßfiã≤ ¢Ñ¨Ñ¨OK«O #∞O_ç "Õ~°~ÚáÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ J`«#∞ HÍ~åQÍ~°O #∞O_ç,
Hõ~°∞=Ù ¢áêO`«O #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»#fl=∂@.—— (`«¢ÉÏx Ѷ≤Öò Hõc~ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: D ¢Ñ¨Ñ¨OK«O Jqâßfiã≤ áêe@
ã¨fi~°æO, qâßfiã≤ áêe@ HÍ~åQÍ~°O. qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞, *ˇ·Å∞ #∞O_ç q_»∞^ŒÖˇ·
¿ãfiK«ÛùQÍ uiˆQ Mˇ·nÖÏ J=Ù`å_»∞. (Wɡfl =ÚÉÏ~°H±)
W¢Hõ=∂ =Ú*ÏÇ≤Ï^£ (~°l) Hõ^äŒ#O: ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ Éèí∂q∞ÃÑ· "åºÑ≤™êÎ~Ú. "å\˜
"Õ~°∞Å∞ ã¨∂~°∞º_ç`À HõÅã≤=ÙO\Ï~Ú. JÖψQ =∞x+≤ x¢^ŒáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«x P`«‡
¢`å_»∞ÖÏ á⁄_»∞ÔQ·áÈ`«∞Ok. Jk uiy ‰õΩ~°K«~ÚáÈQÍ<Õ =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï_»∞.——
XHõ`#« ∞ ǨϢ[`ü W¢Hõ=∂ (~°l) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ ''=∞x+≤ HõÅÖ’ ZHõ¯_≥H¯õ _À u~°∞QÆ∞`«∂
`«##∞ `å#∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. Uq∞\Ï Ñ¨iã≤÷u?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ PÜ«∞#
WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''WÖÏ uiˆQk J`«x P`«‡. P`«‡ ǨÏ$^ŒÜ∞« O`À ÃÑ#"Õã∞¨ H˘x
LO@∞Ok. ^ÕÇϨ OÖ’ LO_Õ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O ZHõ¯_≥H¯õ _À uiˆQ P`«‡#∞ "≥#H˜¯ ÖÏy#ѨÙÊ_»∞
HõÅ K≥^ŒiáÈ~Ú =∞x+≤ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï_»∞.—— (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
''=∞O°} ã¨=∞Ü«µ~Ö’ (=∂#=ÙÅ) P`Œ‡Å∞ ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞<ËÇÍ_«∞ ^Õ=Ù_Ë. PÜ«µ#
=∞O°}˜~K«xÇÍi P`Œ‡Å#∞ x„^®=ã¨÷Ö’ ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞~>Ï_«∞. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ PÜ«µ#
Z=i q+¨Ü«µ~Ö’ =∞$`Œ∞ºxO°‚Ü«µ~ fã¨∞Hí∞~>Ï_À ÇÍi P`Œ‡Å#∞ fã¨∞HÁx, q∞ye#ÇÍi
P`Œ‡efl XHí xs‚`ŒHßÅ~ H’ã¨~ "≥#H˜¯ Ǩ~ѨÙ`Í_«∞. „ǨâÍ~`Œ ǨÏ$^°Ü«µ~ `À ܡ∂z~KÕÇÍi
H’ã¨~ W~^°∞Ö’ Q˘Ç¨Ê 㨥K«#Å∞<®flܵ.—— (Y∞~üP<£–39:42)
x„^®=ã¨Ö÷ ’ P`Œ‡ ^ÕÇϨ ~ #∞~_ç "≥Å∞=_ç ZHí¯_≥H¯í _À uO°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨC_«∞ P`Œ‡Hí∞,
^ÕǨxH˜ =∞^è°º ã≤÷u™®÷ǨHí =ã¨∞Î"Õ^À L~@∞~k. D=ã¨∞Î"Õ P O≥~_ç>˜x ѨÓiÎQå q_çáÈx=fi
Hí∞~_Í Ç¨>˜ìL~K«∞`Œ∞~k. P =ã¨∞Î=Ù `ˇyáÈ`Ë P`Œ‡ ^ÕǨÏ~ #∞~_ç ѨÓiÎQå "ÕO°ÜµáÈ`Œ∞~k.
J~>Ë =∞O°}~ ã¨~Éèíqã¨∞Î~k. ^Õ=Ù_«∞ x„kã¨∞Î#fl F =∞x+≤ q+¨Ü«µ~Ö’ =∞$`Œ∞ºxO°‚Ü«µ~
fã¨∞Hí∞#flǨC_«∞ D ã≤u÷ ™®÷ÇH¨ =í ã¨∞=Î Ùx „`ˇ~z"Õã≤ J`Œx ^ÕÇϨ ~#∞~_ç P`Œ‡#∞ ѨÓiÎQå ™®finè#~
KÕã¨∞Hí∞~>Ï_«∞. =∞$`Œ∞ºxO°‚Ü«µ~ fã¨∞H’HíáÈ`Ë D ã≤÷u™®÷ǨHí =ã¨∞Î=Ùx „`ˇ~z"ÕÜ«µHí∞~_Í
`Í`ͯeHí~Qå ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞#fl J`Œx P`Œ‡#∞ uiy J`Œx ^ÕǨÏ~Ö’H˜ =kÖË™®Î_«∞.
492 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
XHí ¿Ñ^°ÇÍ_«∞ HíÅÖ’ J~^°"≥∞ÿ# |~Qõà®Ö’ L#fl@∞¡, HßO°∞Ö’ +≤HßO°∞ HÁ_«∞Î#fl@∞¡,
™®ìOÇ∑ Ϩ Ÿ@Ö’¡ Éè’QõÉÏè QåºÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∞#Î fl@∞¡ K«¥™®Î_∞« . JѨÙÊ_»∞ `Í#∞ F z#fl ѨÓiáåHíÖ’
x=ã≤ã¨∞Î#fl x+¨ì^°i„^°∞}‚x, Ç‘HíÅ^®Hß JǨCÖ’¡ =Úxy=Ù#fl ^ÒO®ƒùQõ∞º}‚x, ÉèÏO®ºÇ≤Å¡Å
Híh™®=ã¨O®Å∞ Hí∂_Í fO°ÛÖËx ^°∞O°^$° +¨=ì ~`Œ∞}‚x U=∂„`Œ~ ÉèÏq~K«_∞« . Hßx HíÅ Hß™®Î
K≥^°iáÈQå<Ë ÇÍã¨Î=~ qHí$`Œ<®@º~ KÕ㨥ΠHíà◊§=Ú~^°∞ HíxÊã¨∞Î~k. J^Õq^è°~Qå SÇ≤ÏHí
rq`Œ~Hí∂_Í J~^°"∞≥ #ÿ HíÅÖÏ~>˜^.Õ Jã¨Å∞rq`Œ~ =∞O°}®#~`ŒOO° =KÕÛ Ç¨OÖ ° ’Hírq`Œ"∞Õ .
ǨOÖ° ’Hí rq`Œ~Ö’ Híë®ìÅ∞ÖËH∞í ~_Í ã¨∞MÏÅ∞ =∂„`Œ"∞Õ J#∞Éèqí ~K«_ÍxH˜ WǨÏÖ’Hí~Ö’<Õ
ã¨`Œº^è°O°‡~ ã‘fiHíi~z rq`åO`«O ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iã¨∂Î L~_ÍÅx D㨥H˜Î K≥|∞`À~k.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''g∞Ö’ „ѨuXHõ¯_»∂ =∂`«$QÆ~°ƒùOÖ’ ("≥Ú^Œ@) #ÅÉèˇ·
~ÀAÅ^•HÍ g~°ºaO^Œ∞=Ù ~°∂ѨOÖ’ LO\Ï_»∞. `«~∞° "å`« =∞~À #ÅÉè·ˇ ~ÀAÅáê@∞
<≥`∞« \Î =˜ Ú^ŒÌ PHÍ~°OÖ’ LO\Ï_»∞. P`«~åfi`« WOHÀ #ÅÉè·ˇ ~ÀAÅ∞ =∂Oã¨ÑÙ¨ =Ú^ŒÖ Ì Ï
LO\Ï_»∞. P `«~åfi`« ^•x ^ŒQiæÆ H˜ XHõ ^≥=· ^Œ∂`« =zÛ P Ñ≤O_»OÖ’ „áê}O áÈ™êÎ_∞» .
JѨC_»∞ ^•x Láêkèx, =∞~°}Ïxfl, J`«x PK«~} ° #∞, J`«#∞ J^Œ$+¨=ì O`«∞_»=Ù`å_®
ÖËHõ ^Œ∞~°^$Œ +¨=ì O`«∞_»=Ù`å_® J<Õ q+¨Ü∂« Å#∞ „"åÜ«∞=∞x P[˝ J=Ù`«∞Ok.
UˆHâ◊fi~° ™êH˜Q∆ Í K≥|∞`«∞<åfl#∞. g∞Ö’ XHõ_∞» ã¨fi~åæxH˜ ^•if¿ã =∞OzѨ#∞Å∞
KÕã¨∞ÎO\Ï_»∞. J`«#∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ=\ÏxH˜ WOHÍ XHõ J_»∞QÆ∞ ^Œ∂~°"Õ∞ q∞ye
LO@∞Ok. JO`«Ö’ qkè„"å`« J`«_çfl q∞OzáÈ`«∞Ok. ^•O`À J`«#∞ #~°HÍxH˜
^•if¿ã K≥_Ѥ» #¨ ∞Å∞ KÕã≤ #~°HÍxH˜ áÈ`å_»∞. nxH˜ aè#flOQÍ g∞Ö’ XHõ_∞» #~°HÍxH˜
^•if¿ã Ѩ#∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞. z=iH˜ J`«xH˜, #~°HÍxH˜ =∞^躌 XHõ J_»∞QÆ∞ ^Œ∂~°O
=∂„`«"∞Õ q∞yeLO@∞Ok. JO`«Ö’ qkè J`«_flç q∞OzáÈ`«∞Ok. Ѷe¨ `«OQÍ J`«#∞
ã¨fi~åæxH˜ ^•if¿ã =∞OzѨ#∞Å∞ KÕã≤ ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å_»∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
''PÜ«µ#Hí∞ `Œ# ^®ã¨∞ÅÃÑ· ѨÓiÎ J^°∞ѨÙ, JkèHßO®Å∞<®flܵ. PÜ«µ# q∞=∞‡efl ǨOº°
"ÕHO∆˜ KÕÇÍix xÜ«µq∞~z Ǩ~ѨÙ`Œ∞<®fl_«∞. g∞Ö’ Z=iH≥<· ® =∞O°} ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#fl"≥∞ÿ
#ǨC_«∞ PÜ«µ# Ǩ~¿Ñ ^°¥`ŒÖË J`Œx„áå}~ fã≤Hà≥ ®ÎO∞° .—— (Y∞~üP<£–6:61)
91. ¢áê}ÏO`«Hõ Ѩiã≤÷u
ѨÙ\˜ì# ¢Ñ¨u =∂#=Ù_»∞ ZѨÙÊ_À XHõѨÙÊ_»∞ y@ìHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. ^≥·"å[˝ HÍQÍ<Õ =∞~°}
^Œ∂`« =∞x+≤ P`«‡#∞ ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. =∞~°}O ^•x xs‚`« ã¨=∞Ü«∂xH˜ =ã¨∞OÎ k.
xs‚`« ã¨=∞Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ Zxfl "åº^èŒ∞Å∞ =zÛ<å, ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨=∂^•Å∞ ã¨OÉèíqOz<å
=∞$`«∞º=Ù ~å^Œ∞. "åº^èŒ∞Å∞, =$^•úѨºO, ¢Ñ¨=∂^•Å∞, ǨÏ`«ºÅ∞ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ™ê‰õΩÅ∞
=∂¢`«"∞Õ . Jq =∞$`«º=Ù‰õΩ HÍ~°}Éè∂í `åÅ∞ HÍÖË=Ù. HÍHõáÈ`Õ Jq =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ã¨∂K«#Åx
=∂¢`«O K≥Ñʨ =K«∞Û. =∞x+≤ "åºkè¢QÆã∞¨ _Î ~» Ú ÖË^• ¢Ñ¨=∂^•xH˜ QÆ∞~°~Ú ÖË^• =∞ˆ~ HÍ~°}O`À
f¢=OQÍ QÍÜ«∞Ѩ_ç =∞OKå# Ѩ_ç`Õ J`«_çfl Ѩ~å=∞i≈OK«_»O =∂#=^èŒ~°‡O.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=Úã≤¡O‰õΩ UPѨ^Œ =zÛ<å, UHõ+ì̈O =zÛ<å,
U"åºkèH˜ Ö’#~Ú<å, =∞ˆ~ ÉÏ^艌 Ωõ QÆ∞~°~Ú<å, z=iH˜ J`«xH˜ XHõ =ÚÅ∞¡ QÆ∞K«∞Û‰õΩ<åfl
㨈~, `«^•fi~å ^Õ=Ù_»∞ J`«x áêáêÅ#∞ ¢Ñ¨H∆Íà◊#O KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_»∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 493
''=Úã≤¡OÅÖ’ Z=iÔH·<å U^≥·<å "åºkèQÍx, PѨ^ŒQÍx =zÛѨ_ç`Õ K≥@¡ #∞O_ç
P‰õΩÅ∞ ~åeáÈ~Ú#@∞¡ J`«x áêáêÅ#∞ ^Õ=Ù_»∞ Hõ_çy"Õ™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi)
''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ (F™êi) [fi~°O QÆ∞iOz# ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛOk. (Jk
qx) XHõ`«#∞ [fi~åxfl ^Œ∂+≤OKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) '[fi~åxfl ^Œ∂+≤OK«‰õΩ.
Jyfl ֒ǨÏOÖ’x =∞e<åxfl â◊√kú KÕã≤#@∞¡ Wk "åfikè¢QÆã¨∞Îx áêáêÅ#∞ Hõ_çy"Õã¨∞ÎOk—
Jx LѨ^ÕtOKå~°∞. (Wɡfl=∂*)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''=∞x+≤ [|∞ƒ Ѩ_#ç ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ ã¨fiã¨`÷ «
‰õÄ_® KÕ‰õÄ~°∞Û`å_»∞. JnQÍHõ D "åºkè J`«x QÆ`« áêáêʼnõΩ ѨiǨ~°OQÍ#∞, ÉèÏq
rq`åxH˜ QÆ∞}áê~î°OQÍ#∞ J=Ù`«∞Ok. HÍx HõѨ\˜ qâßfiã≤ [|∞ƒÑ¨_ç#ѨÙÊ_»∞ ã¨fiã¨÷`«
KÕ‰õÄ~°QÍ<Õ XO>ˇÖÏ =º=ǨÏi™êÎ_»∞. XO>ˇ#∞ =∞#∞+¨µÅ∞ Hõ\˜ì"Õ™êÎ~°∞, =ke"Õ™êÎ~°∞.
HÍx P XO>ˇ `«##∞ =∞#∞+¨µÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ Hõ\"ì˜ ™Õ êÎ~À, ZO^Œ∞‰õΩ =ke"Õ™êÎ~À (^Œ∞#fláÈ`«∞
g∞^Œ =~°¬O Ѩ_ç#@∞¡ "åã¨Î=O) ¢QÆÇ≤ÏOK«^Œ∞. (HõѨ\˜ qâßfiã≤ ‰õÄ_® JO`Õ).——
JѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! Jã¨Å∞ ~ÀQÆO JO>Ë Uq∞\©? ^≥·=™êH˜∆! <Õ#∞
ZѨÙÊ_»∂ ~ÀQÍ# Ѩ_»ÖË^Œ∞—— J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx ''=∂ ^ŒQÆæ~°∞flOz
ÖËz "≥o§áÈ. h=Ù =∂Ö’x "å_çq HÍ=Ù—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
PÜ«∞# =∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ^Õ=Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ WÖÏ K≥Ñ≤Ê#@∞¡ `≥eáê~°∞: ''<Õ#∞
<å (qâßfiã≤ J~Ú#) ^•ã¨∞_çfl ("åºkè ~°∂ѨOÖ’) |OkèOz ѨsH˜∆OKå#∞. (Hõ#∞Hõ
^≥·=^Œ∂`«ÖÏ~å!) Ö’QÆ_» P~ÀQƺ ã≤÷uÖ’ J`«xH˜ g∞~°∞ Wã¨∂Î LO_ç# ѨÙ}º Ѷ¨ÖÏxfl
(WѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_®) W=fi_»O H˘#™êyOK«O_ç.—— (JǨχ^£)
''J<åfl~°∞ÎʼnõΩ J#flO ÃÑ@ìO_ç, ~ÀQÆ∞efl Ѩ~å=∞i≈OK«O_ç, Mˇ·nʼnõΩ q=ÚH˜Î
HõeyOK«O_ç—— Jx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =Úã≤¡OʼnõΩ <˘H˜¯ K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
~ÀQÆ∞ŠѨ~å=∞~°≈
XHõ =Úã≤¡OÃÑ· =∞~˘Hõ =Úã≤¡O‰õΩ U_»∞ q^è•Å ǨωõΩ¯Å∞<åfl~Ú. "å\˜Ö’ ~Àyx
Ѩ~å=∞i≈OK«_»O XHõ\˜. ã¨g∞ѨOÖ’ L#fl ~Àyx gÅ∞<åfl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ "≥à◊§HõáÈ`Õ
=∞~°}Ï#O`«~O° f~°∞Êk<å# ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ["åaK«∞ÛHÀ=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. JÖÏO\˜ =∞x+≤`À
^Õ=Ù_»∞ f~°∞Êk<å# D q^èŒOQÍ JO\Ï_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''P^ŒO Ѩ٢`«∞_®! <Õ#∞ [|∞ƒÑ¨_ç#ѨÙÊ_»∞ h=Ù ##∞fl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ ~åÖË^Œ∞—
JO\Ï_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ^•xH˜ ^•ã¨∞_»∞ '¢Ñ¨Éèí∂! <Õ#∞ q∞=∞‡efl ZÖÏ Ñ¨~å=∞i≈OK«QÆÅ#∞?
g∞~°∞ Ü«∂=`«∞Î Ö’HÍňH ¢Ñ¨É∞íè =Ù Hõ^•!— JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù WÖÏ JO\Ï_»∞:
'Ѷ¨ÖÏ<å ^•ã¨∞_»∞ [|∞ƒÑ¨_®¤_»∞. HÍx h=Ù J`«_çfl Ѩ~å=∞i≈OK« ÖË^Œ∞. (P~ÀA) h=Ù
J`«_çfl Ѩ~å=∞i≈Oz LO>Ë J`«x ^ŒQÆæ~° ##∞fl ^Œi≈Oz LO_Õ"å_çq.—— (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ~Àyx Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ "≥o§#ѨÙÊ_»∞ J`«_flç T~°_ãç ∂¨ Î PO^Àà◊#
Ѩ_‰» Ωõ . ^Õ=Ù_»∞ `«e¿ãÎ háêáêÅ∞ Hõq∆ ∞OK«|_»`å~Ú. #∞=Ùfi Ѩiâ◊√^Œ∞_ú =» Ù`å=Ù... JO@∂
™êfiO`«# ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ѨeHˆ "å~°∞. PÜ«∞# F™êi =Úã≤O¡ ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊ KÕã∂¨ Î ''g∞~°∞
494 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
~Àyx K«∂_»\ÏxH˜ "≥àıÎ J`«x ÉÏ^èŒÖ’ áêÅ∞ѨOK«∞HÀO_ç. Dq+¨Ü«∞O Ѩiã≤÷ux =∂~°Û
ÖËHõáÈ~Ú<å ^•x=Å¡ ~Ày =∂¢`«O ã¨O`À+≤™êÎ_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=K«#O: ''XHõ =Úã≤¡O ([|∞ƒ Ѩ_çL#fl `«# `À\˜ =Úã≤¡O
™È^Œ~°∞_çfl) Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ "≥àıÎ (JHõ¯_»∞flOz) uiy =KÕÛ=~°‰õÄ J`«#∞ ã¨fi~°æ
ѨÅǨ~åÅ∞ P~°yOK«_»OÖ’ x=∞QÆ∞fl_≥·LO\Ï_»∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''Z=Ô~<· å =Úã≤O¡ ~Àyx Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ "≥à√◊ #Î flѨÙÊ_»∞
PHÍâ◊O #∞O_ç XHõ ¢Ñ¨Hõ@#Hõ~°Î J`«_çfl ˆHHõ"Õã≤ 'h‰õΩ ™êfiQÆ`«O! h=Ù (WÖÏ) #_»z
áÈ=_»O â◊√Éè¢í Ѩ^"Œ ∞≥ #ÿ k. h‰õΩ ã¨fi~°Oæ Ö’ L#fl`« ™ê÷#O Åaèã∞¨ OÎ k— JO\Ï_»∞.—— (Wɡfl=∂[)
''LE KÕã≤ ѨÓ~°‚qâßfiã¨O`À `À\˜=Úã≤¡O ™È^Œ~°∞_çfl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ "≥àı§
"å_»∞ J~°"≥· ÜÕ∞à◊§ n~°…HÍeHõ #~°HõtHõ∆‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LOK«|_»`å_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
''U =Úã≤O¡ L^ŒÜ∞« O `«# `À\˜ =Úã≤O¡ x Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å_À,
J`«x áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ™êÜ«∞O¢`«O ^•HÍ ^≥·"åxfl
¢áêi÷ã∞¨ OÎ \Ï~°∞. JÖψQ U =Úã≤O¡ ™êÜ«∞O¢`«O `À\˜=Úã≤O¡ ™È^Œ~∞° _çfl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜
|Ü«∞Å∞^Õ~°∞`å_À, J`«x áêѨ=∞xflOѨ٠HÀã¨O _≥|ƒù~Ú "ÕÅ=∞Ok ^≥·=^Œ∂`«Å∞
`≥Å"¡ åˆ~^•HÍ ^≥"· åxfl ¢áêiã¨∞O÷ \Ï~°∞. (z=iH˜) J`«#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ_∞» .—— (ui‡l)
=∞$`«∞º=ÚYOÖ’ =∞x+≤
D ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ã¨$+≤Hì ~õ ΰ ÃÑ\˜#ì qâßfiã¨Ñs¨ Hõ∆ =Úyã≤# `«~åfi`« =∞~°}O U Hõ}
∆ OÖ’<≥<· å
q[$OaèOz =∞x+≤ ¢áê}O fã¨∞ÎOk. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç:
''„Ǩuáå}© KÍ=Ù#∞ K«qK«¥_«=Åã≤~^Õ. "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞~p–K≥_«∞ ã≤÷`Œ∞Å∞
Híey~z ǨsH˜∆ã¨∞Î<®fl~. z=iH˜ g∞O°~`Í =∂^°QõæiHı uiyO®=Åã≤ L~k.—— (21:34,35)
''=∂#=Ù_Í! h=Ù (rq`Œã¨`Œº~ Qõ∞i~z PÖ’z~K«Hí∞~_Í SÇ≤ÏHí HßO°ºHíÖÏáåÖ’¡)
Z~`Œ x=∞Qõ∞fl_«"L·≥ <®fl, h Ǩܵ« #~ =∂„`Œ~ h „ǨÉ∞íè =Ù "≥Ñ· Ù¨ Hı xO®Ñ¶∂¨ @~Qå ™®yáÈ`À~k.
z=iH˜ PÜ«µ# ã¨xflkèHı h=Ù KÕO°∞H’=Åã≤ L~@∞~k.—— (84:6)
''^Õ=Ùx J#∞[˝ ÖËx^Õ xs‚`Œ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞ U „áå}˜H© KÍ=Ù O®^°∞. „Ǩu
„áå}˜H© =∞O°}HßÅ~ „ÇÍÜ«µ|_ç L~k.—— (3:145)
=∂#=ÙÅ P`«‡Å∞ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩ<Õ ¢Ñ¨^è•# ^≥·=^Œ∂`« ¿Ñ~°∞ ǨϢ[`ü W¢*Ï~¸Öò
(JÖˇ·). PÜ«∞# Jnè#OÖ’ ÅHõ∆ÖÏk=∞Ok =∞~°}^Œ∂`«Å∞ LO\Ï~°∞. ^≥·"å[˝ HÍQÍ<Õ "å~°∞
=∞#∞+¨µÅ ¢áê}ÏÅ∞ f™êÎ~°∞. ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å ¢áê}O f¿ã =∞$`«∞º^Œ∂`«Å∞ ™ê^èŒ∞ã¨fiÉèÏ=O
Hõey# =ÚY=~°Ûã¨∞û`À, HÍOu=∞O`«"∞≥ #ÿ ¿ãfi`«=¢™êÎÅ∞ ^èiŒ Oz =™êÎ~∞° . áêáê`«∞‡Å ¢áê}ÏÅ∞
f¿ã =∞$`«∞º^Œ∂`«Å∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# qHõ$`«~°∂áêÅ`À =™êÎ~°∞.
''^≥·=^°¥`ŒÅ∞ JqâÍfiã¨∞Å „áå}®Å∞ fã¨∞Î#flǨÊ>˜ ã≤÷u h=Ù K«¥¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞!
ÇÍO°ÇC¨ _«∞ JqâÍfiã¨∞Å =ÚMÏÅÃÑ,· Ç≤O∞° ^°∞ÅÃÑ· HÁ_«∞`Œ¥ 'WHí ^°ÇϨ #Ü«∂`Œ# K«q K«¥_«~_ç.
Wk g∞O°∞ KÕ*Ë`Œ∞ÖÏ HÁx `ˇK«∞ÛHí∞#fl^®x ǨO°º=™®#"Õ∞. J~`ËQåx ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞ÅHí∞
ZÖÏ~>˜ J<®ºÜ«µ~ KÕ¿ãÇÍ_«∞ Hß^°∞— J#~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–8:50,51)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 495
^Õ=Ù_çfl, ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ qâ◊fiã≤~z "åi P[˝efl ѨÓiÎQå áå>˜~K«x =Úã≤¡~Å∞ Ãã·`Œ~
Ç≤„`Œ∞Ö’Hí (|O°M˚ )ò tHí∆ J#∞Éèqí ~K« =Åã≤=ã¨∞OÎ k. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞n<®#∞ ^®O°∞ÖòW™®¡~Qå
„ǨHí>˜~z =Úã≤¡~Å~`Í =∞n<®Hí∞ =Åã¨áÈÇÍÅx P^Õt~KÍO°∞. Hßx =∞H߯֒ HÁ~^°O°∞
=Úã≤¡OÅ∞ Hı=Å~ SÇ≤ÏHí Hí+¨ì#ë®ìÅHí∞ ÉèíÜ«µÇ¨_ç, Jqâßfiã¨∞Å =∞^è°º ã¨Ç¨Ïr=#~ Qõ_«∞ѨÙ`Œ¥
ã¨fiã¨÷Å~Ö’<Ë L~_çáÈÜ«∂O°∞. JÖÏ~>˜ÇÍix „Ǩ™®Îq㨥ΠY∞O∑P<ü WÖÏ ¿ÑO˘¯#flk:
''^≥·=^°¥`ŒÅ∞ `Œ=∞Hí∞`Í=Ú J<®ºÜ«µ~ KÕã¨∞Hí∞#flÇÍi „áå}®Å∞f㨥Î, g∞iǨC_«∞
Uã≤÷uÖ’ L<®flO°x „Ǩtfl™®ÎO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞ '"Õ∞=Ú ^Õâ◊~Ö’ KÍÖÏ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞Qå,
Ç‘_ç`Œ∞Å∞Qå L~_Ë"åà◊§~— J#~>ÏO°∞. JǨC_«∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ '^Õ=Ùx Éèí¥q∞ qâÍÅ~Qå
ÖË^®, g∞O°∞#flKÀ@∞ #∞~z =∞O’KÀ>˜H˜ =Åã¨áÈ=_ÍxH˜?— JO\ÏO°∞.—— (4:97)
''^≥·=cèuǨO°∞ŠǨq„`Í`Œ‡Å#∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ ™®finè#~ KÕã¨∞Hí∞~@¥ 'g∞Hí∞ âÍ~u
HíÅ∞Qõ∞ QåHí! g∞O°∞ KÕã¨∞Hí∞#fl (ã¨`ü) HíO°‡ÅHí∞ „ǨuǶ¨Å~Qå ã¨fiO°æ~Ö’ „Ǩ"Õt~K«~_ç— Jx
J~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–16:32)
''=∞$`«∞º=Ùx QÆ∞iÎOz# =∞x+≤H˜ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º PѨ^ŒÅhfl `ÕeHõ~Ú
áÈ`å~Ú—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü HÍÉò (~°l).
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À XHõ`#« ∞ =∂\Ï¡_∞» `«∂ ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ǨÏ`«™ê‰õΩ∆ Å`À
áê@∞ ÖËѨ|_Õ"å~°∞ Z=Ô~·<å LO\Ï~å?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''LO\Ï~°∞. ~ÀA‰õΩ (~å¢u, ѨQÆÅ∞) Hõhã¨O W~°"≥· ™ê~°∞¡ =∞$`«∞º=Ùx
`«ÅK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞ ǨÏ`«™ê‰õ∆ΩÅ`À áê@∞ ÖËѨ|_»`å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (`«¢ÉÏx)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ XHõ =ºH˜Îx á⁄QÆ_»@O [iyOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) P á⁄QÆ_»ÎÅ∞ qx ''J~Ú`Õ =∞$`«∞º=Ùx `«ÅK«∞‰õΩ<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ J`«x Ѩiã≤÷u
Uq∞\——x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ J#∞K«~°∞Å∞ =∂~°∞=∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
''g∞~°∞ á⁄y_ç# =∞x+≤ P á⁄QÆ_»ÎʼnõΩ J~°∞›_»∞ HÍ_»∞—— J<åfl~°∞. (JǨχ^£)
XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''g∞~°∞ ã¨=∂^èŒ∞efl ã¨O^Œi≈ã¨∂Î LO_»O_ç.
ã¨=∂kè ã¨O^Œ~°≈# =∞$`«∞º=Ùx QÆ∞~°∞ΉõΩ `≥ã¨∞ÎOk—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀHÎ̃ : ''<Õ#∞ Wk=~°‰Ωõ q∞=∞‡efl ã¨=∂^è∞Œ efl ã¨O^Œi≈OK«=^ŒxÌ
"åiOKå#∞. WѨÙÊ_»∞ g∞~°∞ ã¨=∂^è∞Œ efl ^Œi≈ã¨∂Î LO_»O_ç. ã¨=∂kèãO¨ ^Œ~≈° # =∞#ã¨∞#∞
"≥∞`«Î Ѩ~∞° ã¨∞OÎ k† HõO@`«_ç ÃÑ\˜ãì ∞¨ OÎ k† Ѩ~Ö
° ’HÍxfl QÆ∞~°∞K
Î ãÕ ∞¨ OÎ k.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~°∞ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞:
''g∞~°∞ Z=i<≥<· å =∞~°}ÏxH˜ ã¨g∞ѨOÖ’ LO_»@O K«∂¿ãÎ J`«xH˜ (Ѩ~Ö ° ’Hõ) â◊√Éè"í å~°Î
qxÊOK«O_ç. ^•x=Å¡ J`«#∞ (^≥·=HÍ~°∞}Ϻxfl) Ptã¨∂Î ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O
LO@∞Ok. (JO>Ë ^≥=· HÍ~°∞}ºOѨ@¡ x~åâ◊KO≥ ^Œ‰Ωõ O_® ^Õ=Ù_»∞ `«# áêáêÅ#∞ Hõq∆ ∞™êÎ
_»#fl Pâ◊`À `«#∞=Ù KåeOKåÅ#fl=∂@.) JÖψQ g∞~°∞ Z=i<≥<· å Éè’QÆÉÏè QͺŠrq`«O
QÆ_»∞ѨÙ`«∞O_»QÍ K«∂¿ãÎ J`«_çfl (Ѩ~°Ö’Hõ tHõ∆Å#∞ QÆ∞iOz) ÉèíÜ«∞ÃÑ@ìO_ç. ^•x =Å¡
J`«#∞ ѨâßÛ`åÎѨO K≥Ok `«# #_»=_çHõ#∞ ã¨ik^Œ∞ÌHÀ=K«∞Û.—— (Wɡfl =ÚÉÏ~°H±)
496 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Wɡfl =∞ãπ=Ó^£, Wɡfl JÉσãπ (~°l)Å Hõ^#Œä O: ^Õ=Ù_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõΠǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO
(JÖˇ·Ç≤Ï)#∞ `«# q∞¢`«∞_çQÍ KÕã¨∞‰õΩ#fl@∞¡ ¢Ñ¨Hõ\˜OKå_»∞. JѨÙÊ_»∞ =∞~°} ^≥·=^Œ∂`«
=∞ůÖò=∞ø`ü ^Õ=Ùx`À ''<Õ#∞ g∞ q∞¢`«∞_ç ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ '^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl `«#
q∞¢`«∞_çQÍ KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»x â◊√Éèí"å~°Î JO^Œ*Ë™êÎ#∞, <å‰õΩ J#∞=∞u W=fiO_ç—— Jx
q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ J#∞=∞u WKåÛ_»∞. (ǨÏnãπ)
=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü x[~°∂ѨO
=∞~°}^Œ∂`« ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ)· =^Œ‰Ì Ωõ =zÛ PÜ«∞#H©‰â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*âË ß_»∞.
JO^Œ∞‰õΩ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·) ^Õ=Ù_çfl ã¨∞÷uã¨∂Î PÜ«∞#‰õΩ Hõ$`«[˝`«Å∞ ã¨=∞iÊOK«∞
‰õΩ<åfl~°∞. `«~åfi`« PÜ«∞# ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! h=Ù U~°∂ѨOÖ’ Jqâßfiã¨∞Å P`«‡Å#∞
™êfinè#OKÕã¨∞‰õΩO\Ï"À <Õ#∞ K«∂_®Å#∞‰õΩO@∞<åfl#∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ =∞~°}^Œ∂`«
''g∞~°∞ <å ã¨fi~°∂áêxfl ÉèíiOK«ÖË~°∞, g∞HÍ â◊H˜Î ÖË^Œ∞—— J<åfl_»∞. HÍx ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO
(JÖˇ·) K«∂™êÎ#x Ѩ@∞ì|\Ïì~°∞. ''J~Ú`Õ g∞~°∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯ uiy =ÚYO uѨÙÊHÀO_ç——
J<åfl_»∞ =∞~°}^Œ∂`«. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·) JÖψQ "≥#H˜¯ uiy K«∂âß~°∞.
JÖÏ "≥#H˜¯ uiy K«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ PHÍ~°O
¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞~ÚOk. ZO`À á⁄_»"≥·# #Å¡\˜ =∞x+≤ xÅ∞Û<åfl_»∞. J`«x `«Å xOyx
`å‰õΩ`ÀOk. J`«x <À\˜ #∞O_ç Jyfl*ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú. J`«x ^ÕǨÏOÃÑ·
L#fl ¢Ñ¨u "≥O¢_»∞Hõ =∞x+≤ PHÍ~°OÖ’ LOk. P =∞#∞+¨µÅ <Àà◊§ #∞Oz, K≥=ÙÅ
#∞Oz ‰õÄ_® Jyfl*ÏfiÅÅ∞ "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú.
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) ZO`À cè`å=Ǩxfl Q˘e¿Ñ D J™ê^è•~°} ^Œ$âߺxH˜
`«@∞ìHÀÖËHõ ã¨Ê$Ç¨Ï `«áêÊ~°∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ ã¨Ê$Ç¨Ï =zÛ K«∂¿ãÎ PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞QÍ =∞~°}
^Œ∂`« `«# ѨÓ~°fi~°∂ѨOÖ’ HõxÊOKå_»∞. ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! Jqâßfiã≤H˜ h DqHõ$`« ~°∂Ѩ"∞Õ
H͉õΩO_® =∞ˆ~^≥·<å PѨ^Œ, ÉÏ^èŒ ÖËHõáÈ~Ú<å ˆH=ÅO h ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°"Õ∞ J`«xH˜
Hõiî# Ü«∂`«# J=Ù`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï). P `«~°∞"å`« PÜ«∞#
''㨈~, WѨÙÊ_»∞ h=Ù qâßfiã≤ ¢áê}O f¿ã@ѨÙÊ_»∞ U ~°∂ѨOÖ’ f™êÎ"À K«∂Ñ≤OK«∞——
Jx J_çQÍ~°∞. ''J~Ú`Õ g∞~°∞ HÍã¨Î "≥#H˜¯ u~°QÆO_ç—— J<åfl_»∞ =∞~°} ^≥·=^Œ∂`«
=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) "≥#H˜¯ uiQÍ~°∞.
JÖÏ PÜ«∞# "≥#H˜¯ uiyK«∂_»QÍ<Õ PÜ«∞# =ÚO^Œ∞ *’ºu~°‡Ü«∞ =ÚY
=~°Ûã¨∞û`À, âıfi`« =¢ã¨Î^è•~°}Ö’ XHõ JO^Œ"≥∞ÿ# Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞~Ú L<åfl_»∞.
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) P ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ''=∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü! qâßfiã≤ h D =ÚY=Ú,
â◊s~åHõ$`«∞ÖË H͉õΩO_® =∞ˆ~ ã¨∞O^Œ~° ^Œ$â◊ºO K«∂_»HõáÈ~Ú<å ˆH=ÅO JO^Œ"≥∞ÿ# h
"≥∂=Ú K«∂¿ãÎ<Õ J`«xH˜ Hõ_»∞Ѩ٠xO_çáÈ`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (=∞ø`å¯~°≠\ϯ)
=∞~°}O Z=iH˜ =∞Ozk?
=∞~°}O JO>Ë ã¨ÇϨ [OQÍ Z=iÔH<· å ÉèÜ
í ∞« "Õ∞. W™ê¡OÖ’ ^Œ$_è"» ∞≥ #ÿ qâßfiã¨O Hõey=ÙO_Õ
qâßfiã≤ =∞$`«∞º=Ù‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»_»∞. ÃÑ·QÍ J`«#∞ ã¨O`À+¨OQÍ =∞$`«∞º=Ù#∞ ™êfiQÆu™êÎ_»∞.
^≥·¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=zOz# H˘xfl ǨÏnã¨∞Å∞ K«∂_»O_ç:
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 497
''=∂#=Ù_»∞ (WǨÏÖ’Hõ) rq`åxfl ¢¿Ñq∞™êÎ_∞» . HÍx (ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz ã¨^•Kå~°
ã¨OѨ#∞fl_»~Ú LO>Ë) J`«xH˜ =∞$`«∞º=Ù ZO`À ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#k.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''ǨÏ~îå#‡~°}O ^≥"· å¢QÆÇ¨ xH˜ ã¨∂K«#.—— (J|∂^•=Ó^£)† ''ǨÏ~îå#‡~°}O Jqâßfiã≤
áêe>Ë ^≥·"å¢QÆǨxH˜ ã¨∂K«#† qâßfiã≤áêe@ Jk ^≥·=HÍ~°∞}ϺxH˜ ã¨∂K«#.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''=∞x+≤ =∞~°}Ïxfl Jã¨ÇÏ≤ ºOK«∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍx (WǨÏÖ’Hõ) ѨsHõÅ ∆ ∞, LѨ¢^Œ"åÅ
HõO>Ë =∞~°}O ZO`À =∞Ozk. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞~°}O ZO`« `˘O^Œ~°QÍ =¿ãÎ JO`«
`˘O^Œ~°QÍ J`«#∞ D ѨsHõ∆Å∞, LѨ¢^Œ"åÅ #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_»`å_»∞.—— (JǨχ^£)
F™êi ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) XHõ`«_çfl ''ZHõ¯_çH˜ áÈ`«∞<åfl=Ù?—— J#_çQÍ~°∞.
^•xHÍ =ºH˜Î ''É*Ï~°∞‰õΩ "≥à◊√Î<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å
(~°l) ''gÖˇ·`Õ <å HÀã¨O =∞~°}O H˘x fã¨∞‰õΩ~å—— J<åfl~°∞. (+¨¢~°∞ã¨∞û^Œ∂~ü)
^≥·=Ѩ=HõÎ (ã¨) `«∞kѶ¨∞_çÜ«∞Å∞ ÖˇHõ¯ ÃÑ@∞ì‰õΩO@∞#fl XHõ Ü«Ú=‰õΩx ^ŒQÆæ~°‰õΩ
"≥o§ ''WѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤÷u Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
<Õ#∞ ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºO Ptã¨∞<Î åfl#∞. <å áêáêŠѨ@¡ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞» `«∞<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ_»∞.
^•xÃÑ· ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ J<åfl~°∞: ''WѨÙÊ_»∞#fl@∞¡ D Ô~O_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ U
^•ã¨∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ ‰õÄ_® HõÅã≤ LO_»=Ù. J~Ú`Õ =∞~°}Ï=ã¨÷Ö’ L#fl qâßfiã≤H˜
^Õ=Ù_»∞ J`«#∞ PtOz#^•xfl ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞† JÖψQ J`«#∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞#fl ^•xfl
^Œ∂~°OKÕã≤ âßOuÜ«Ú`«OQÍ LOK«∞`å_»∞.—— (ui‡l, Wɡfl=∂[, q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=~°∞ (=∞~°}O ^•fi~å) ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
W+¨ìѨ_»`å_À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»`å_»∞. =∞Ô~=~°∞ ^Õ=Ù_çfl
HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»_À ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»_»∞.——
¢Ñ¨=HõÎ ã¨f=∞}˜ XHõ~°∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∂ JO^ŒiH© =∞~°}=∞O>Ë W+¨ìOÖË^Œ∞——
J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''JÖÏHÍ^Œ∞, qâßfiã≤H˜ =∞~°}O ã¨g∞Ñ≤Oz
#ѨÙÊ_»∞ (=∞~°}^Œ∂`«Å∞) J`«xH˜ ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`«, Q“~°"À#fl`«efl QÆ∞iOz# â◊√Éèí"å~°Î
JO^Œ*™Ë êÎ~∞° . J`«xH˜ `«# =ÚO^Œ∞#fl D q+¨Ü∂« ÅHõO>Ë =∞ˆ~g∞ ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ q HÍÖË=Ù.
J`«xH˜ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë ZO`À W+¨Oì . ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_flç HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜
W+¨ìѨ_»`å_»∞. Jqâßfiã≤H˜ =∞~°}O ã¨g∞Ñ≤Oz#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ ^Õ=Ùx Ü«∂`«#Å#∞
QÆ∞iOz# ^Œ∞~åfi~°Î JO^Œ*ËÜ«∞|_»∞`«∞Ok. J`«xH˜ `«# =ÚO^Œ∞#fl D q+¨Ü«∞O HõO>Ë
=∞ˆ~n J¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ k HÍ*ÏÅ^Œ∞. JOKÕ`« Jqâßfiã≤ ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ U=∂¢`«O
W+¨ìѨ_»_»∞. ^Õ=Ù_»∞ ‰õÄ_® J`«_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ W+¨ìѨ_»_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^#Œä O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <å Éè∞í [g∞‡^Œ K≥~Úº"Õã≤
WÖÏ J<åfl~°∞: ''#∞gfi Ö’HõOÖ’ XHõ ÉÏ@™êiÖÏ rq`«O QÆ_»∞ѨÙ. #∞=Ùfi ™êÜ«∞O¢`«O
QÆ_çÑ≤# `«~°∞"å`« L^ŒÜ«∞O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»‰õΩ. L^ŒÜ«∞O QÆ_çÑ≤# `«~°∞"å`«
™êÜ«∞O¢`«O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»‰õΩ. "åºkèH˜ ѨÓ~°fiO P~ÀQͺxfl, =∞~°}ÏxH˜ ѨÓ~°fiO
rq`åxfl =∞ǨÉèÏQͺÅ∞QÍ ÉèÏqOK«∞.—— (|∞MÏi)
498 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''=∞~°}O qâßfiã≤ áêe@ HÍ#∞Hõ.——
(q∞ëê¯`ü)^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''`«e¡ `«# a_»¤Ñ¨@¡ ZO`« "å`«ûźO
Hõ#|~°∞ã¨∞ÎO^À JO`«HõO>Ë Z‰õΩ¯= "å`«ûźO =∞~°}^Œ∂`« qâßfiã≤ Ѩ@¡ Hõ#|~°∞™êÎ_»∞.
P â◊√ÉèÏ`«‡ ^Õ=ÙxH˜ ZO`À ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ ^Œx, ^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° ^•xH˜ ZO`«QÍ<À Q“~°"å^Œ~} ° Å∞
L<åflÜ«∞x =∞~°}^Œ∂`«‰Ωõ `≥Å∞ã¨∞. JO^Œ∞=Å¡ J`«#∞ qâßfiã≤ Ѩ@¡ =∞$^Œ∞=ÙQÍ ¢Ñ¨=iÎOz
^≥·= ¢Ñ¨ã¨#fl`« á⁄O^ŒQÀ~°∞`å_»∞. P ѨÙ}º^•ã¨∞x ¢áê}Ïxfl Ñ≤O_ç #∞O_ç "≥O¢_»∞Hõ#∞
fã≤#@∞¡ KåÖÏ `ÕeHõQÍ f™êÎ_»∞. P ^•ã¨∞x P`«‡ ^ÕǨÏO #∞O_ç "≥_»ÅQÍ<Õ W`«~°
=∞~°}^Œ∂`«Å∞ ^•xfl Pj~°fikã¨∂Î ''hÃÑ· âßOf ¢âıÜ«∂Å∞ =i¬OK«∞QÍHõ! h=Ù KÕã¨∞‰õΩ#fl
ã¨`«¯~°‡Å‰õΩ ¢Ñ¨uѶ¨ÅOQÍ WѨÙÊ_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«∞—— JO\Ï~°∞. (Hõ+¨µÊù¢~°Ç¨‡<£)
ã¨`º« O HÀã¨O áÈ~å_ç K«OѨ|_ç# qâßfiã≤x ǨÏ`«™êH˜∆ (+¨ÇÏ‘ ^£) JO\Ï~°∞. ǨÏ`«™êH˜∆
QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞‰õΩ p=∞ ‰õΩ\˜#ì ѨÙÊ_»∞ ZO`« ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À
ǨÏ`«™êH˜∆ K«OѨ|_ç#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® J`«xH˜ JO`Õ ÉÏ^èŒ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
P`«‡Ç¨Ï`«º =∞Ǩáê`«HOõ
''g∞Ö’ Z=~°∂ PѨ^ŒÅ‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç Kå=Ù#∞ HÀ~°∞HÀHõO_ç. QÆ`«ºO`«~°O ÖËx
Ѩiã≤÷uÖ’ '^Õ"å! <å HÀã¨O rq`«O ¢Ñ¨Ü≥∂[#Hõ~°OQÍ L#flO`«=~°‰õΩ ##∞fl rqOz
LO_ÕÖÏ K≥~Úº. <å HÀã¨O =∞~°}"Õ∞ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#Hõ~"° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« =∞~Ú`Õ <å‰õΩ =∞~°}O
HõeyOK«∞— Jx "Õ_»∞HÀ"åe—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''g∞Ö’ Z=~°∂ =∞~°}Ïxfl HÀ~°∞HÀ‰õÄ_»^Œ∞. XHõ"Õà◊ J`«#∞ ã¨[˚#∞_»~Ú`Õ =∞ixfl
ã¨`å¯~åºÅ∞ KÕÜ«∞=K«∞Û. ^Œ∞~°˚#∞_»~Ú`Õ J`«#∞ (áêáêÅ∞ =∂<Õã≤) ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`«#∞
HÀ~°∞‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O LO@∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
PѨ^ŒÅ‰õΩ `«@∞ìHÀÖËHõ H˘O^Œ~°∞ P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx P`«‡Ç¨Ï`«º =Å¡
HõëêìÅ∞ f~°HõáÈQÍ, Jã¨Öˇ·# HõëêìÅѨ~°fiO JHõ¯_»∞flOKÕ ¢áê~°OÉèí=∞=Ù`«∞Ok. P`«‡ ^Õ=Ù_»∞
=∂#=ÙxH˜ ¢Ñ¨™êkOz# J=∂#`ü. ^•xfl ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO KÕ¿ã JkèHÍ~°O =∂#=ÙxH˜ ÖË^Œ∞.
P`«‡Ç¨Ï`«º Ѩ~°º=™ê#O‰QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''H˘O_»
g∞^Œ #∞Oz Ѩ_ç P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ #~°HÍxH˜ áÈ~Ú, =∂\˜=∂\˜H˜ H˘O_»
g∞^Œ #∞Oz ¢`ÀÜ«∞|_Õ Ñ¶¨∞’°"≥∞ÿ# tHõ∆#∞ âßâ◊fi`«OQÍ K«qK«∂ã¨∂Î LO\Ï_»∞. q+¨O ux
P`«‡Ç¨Ï`«º KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ #~°HõOÖ’ q+¨O KÕuÖ’ Ѩ@∞ìH˘x uO@∂ ZšѨÙÊ_»∂
`«##∞`å#∞ ǨÏ`«=∂~°∞Û‰õΩO@∂ LO\Ï_»∞. U^≥·<å PÜ«Ú^èŒO`À P`«‡Ç¨Ï`«º
KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∞ #~°HõOÖ’ ‰õÄ_® JÖÏO\˜ PÜ«Ú^èŒ"Õ∞ fã¨∞H˘x Hõ_»∞ѨÙÖ’ á⁄_»∞K«∞
‰õΩO@∂ ZšѨÙÊ_»∂ f¢=Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèíqã¨∂Î LO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü J|∂ L=∂=∂ Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~°∞Û<åflO.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∂‰õΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã≤ =∂ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ =∞$^Œ∞=Ù KÕâß~°∞. ™ê^£
a<£ Jc=Mϯãπ (~°l) J~Ú`Õ (¢Ñ¨=HõÎ Ç≤Ï`«=ÙÅ∞ qx) ZO`«QÍ<À ^Œ∞ódOKå~°∞. JÖÏ
^Œ∞ódã¨∂Î ''JÜ≥∂º! <Õ#∞ K«xáÈ`Õ ZO`« ÉÏQÆ∞O_»∞!!—— J<åfl~°∞.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 499
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) D=∂@ qx ''™ê^£! Uq∞\©! h=Ù <å=ÚO^Õ ‰õÄ~˘Ûx Kå=Ù#∞
HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl"å?—— J<åfl~°∞. D=∂@ PÜ«∞# =¸_»∞™ê~°∞¡ J<åfl~°∞. `«~∞° "å`« ''™ê^£!
h=Ù ã¨fi~°æO HÀã¨O ѨÙ\˜ìOK«|_çLO>Ë, h PÜ«Ú+¨µ¬=Ù ZO`« n~°…OQÍ LO@∞O^À, h
Hõ~°‡Å∞ ZO`« ÉÏQÆ∞O\ÏÜ≥∂ Jq hÔHO`À =∞Oz q+¨Ü«∂Å∞—— J<åfl~°∞. (JǨχ^£)
K«~°=∞Ѷ¨∞_çÜ«∞Ö’¡ KÕÜ«∞=Åã≤# Ѩ#∞Å∞
=∞~°}Ï=ã¨Ö
÷ ’ LO_Õ"åi =ÚO^Œ∞ =∞Oz q+¨Ü∂« ÖË =∂\Ï¡_®e. =ÚYºOQÍ Hõe=∂Ü≥∞
`«~ÚºÉÏ, Ü«∂ã‘<£ ã¨∂~åÅ∞ ѨiîOKåe. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) É’kèOz# H˘xfl Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ q#O_ç:
''g∞~°∞ Z=Ô~·<å ~Ày ^ŒQÆæiH˜QÍx, â◊=O ^ŒQÆæ~°‰õΩQÍx "≥àıÎ JHõ¯_» =∞Oz =∂@ÖË
ѨÅHÍe. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ g∞~°∞ ѨeˆH ѨÅ∞‰õΩʼnѨ@¡ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Pg∞<£ (`«^ä•ã¨∞Î)
JO\Ï~°∞—— (=Úã≤¡O)† ''g∞ =∞$`«∞Å ^ŒQÆæ~° Ü«∂ã‘<£ ã¨∂~å K«^Œ=O_ç—— (JǨχ^£)
''g∞Ö’ =∞~°}Ï=ã¨÷Ö’ L#fl"åi KÕ`« ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ ã¨^ŒfiK«#O ѨiîOѨ
*ËÜ∞« O_ç—— (=Úã≤O¡ )† ''Z=i <À@ (=∞~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’) `«∞k ѨÅ∞‰õΩÅ∞QÍ ÖÏWÖÏǨÏ
WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ ã¨^ŒfiK«#O "≥Å∞=_»∞`«∞O^À J`«#∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ ''"åºkè¢QÆã∞¨ _Î Hç ˜
`«# (|O^èŒ∞q∞¢`«∞Å∞) JO^Œ~°∂ ZѨÙÊ_»∞ JѨiz`«∞Öˇ· áÈ`å~°x J_çQÍ#∞. ^•xH˜
PÜ«∞# ''J`«#∞ ZѨÙÊ_»~Ú`Õ =∞~°}^Œ∂`«#∞ K«∂™êÎ_À JѨÙÊ_Õ JO^Œi #∞O_ç J`«x
^Œ$+≤ì =∞~°eáÈ`«∞Ok. WHõ J`«#∞ Z=ih QÆ∞iÎOK«ÖË_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (Wɡfl=∂[)
=∞x+≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[Å∞ ''D =∞x+≤ `«# "≥#∞Hõ ("å~°ã¨∞Å HÀã¨O UO
=^ŒeÃÑ\˜ì áÈ`«∞<åfl_»∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. HÍx ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''D =∞x+≤ `«#HÀã¨O
WHõ¯_»∞flOz Ѩ~Ö ° ’HÍxH˜ UO fã≤HÔ à◊√<Î åfl_»∞?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ~∞° . (ɡǷ Ϩ d, =∞ø`å¯~°≠\ϯ)
''„Ǩu =∂#=Ùx H’ã¨~ PHßâ◊~Ö’ O≥~_«∞ ^®fiO®Å∞ L~>Ïܵ. XHí ^®fiO°~
Qõ∞~_Í J`Œx PǨO°~ „H˜~kH˜ kQõ∞`Œ∞~k. O≥~_«= ^®fiO°~ Qõ∞~_Í J`Œx HíO°‡Å∞
ÃÑ·H≥H˜¯ áÈ`Íܵ. ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z# ^®ã¨∞_«∞ K«xáÈܵ#ǨC_«∞ J`Œx =∞$u Ǩ@¡
D O≥~_«∞ ^®fiO®Å∞ U_«∞™®Îܵ——. (ui‡l)
''Ǩτ[`ü Wɡfl JÉσãπ (O°l) Hí^ä°#~ „ǨHßO°~, qâÍfiã≤ =∞$u Ǩ@¡ Éèí¥q∞ #ÅÉèˇ·
O’AÅ ^®Hß ^°∞ódã¨∞Î~k——. (ǨH˜Çò√)
''qâßfiã≤ J~Ú# ^≥·=^•ã¨∞_»∞ (#=∂A ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’) U Éèí∂ÉèÏQÆOÃÑ· ™êëêìOQÆ
¢Ñ¨}Ï=∞O KÕ™êÎ_À P Éè∂í ÉèÏQÆO ¢Ñ¨àÜ◊ ∞« k<å# J`«xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ ™êHõº∆ O K≥|∞`«∞Ok†
J`«x =∞$u Ѩ@¡ ~Àkã¨∞ÎOk.—— (q∞ëê¯`ü)
92. ã¨^Œ#O #∞O_ç â◊‡âß#O =~°‰õΩ
ǨϢ[`ü L=∞~ü(~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ â◊‡âß#O `«##∞
`å#∞ JÅOHõiOK«∞‰õΩO@∞Ok. P â◊‡âß<åxH˜ K≥Ok# ¢Ñ¨u Éèí∂ÉèÏQÆO K«xáÈ~Ú# P
qâßfiã≤x `«#Ö’ Y##O KÕ¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_»∞! Jx HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok. (WɡflJ™êH˜~ü)
500 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞x+≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ J`«x |O^èŒ∞q∞¢`«∞Å∞ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOKåeQÍx, U_»∞ÊÅ∞
ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ@ì_»O, |@ìÅ∞ zOK«∞HÀ=_»O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞.
F~ÀA XHõ ¢ã‘Î ã¨=∂kè g∞^Œ ‰õÄ~˘Ûx `«# H˘_»∞‰õΩ =∞$u Ѩ@¡ U_»∞ã¨∞ÎO>Ë ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J@∞QÍ =KåÛ~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# P"≥∞#∞ K«∂ã≤ ''^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç HÍã¨Î
ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«∞—— J<åfl~°∞. ^•xHÍ ¢ã‘Î (=ÚYO z\˜¡OK«∞‰õΩO@∂) ''g∞ ^•i g∞~°∞
"≥à◊§O_ç. ##∞fl <å=∂<å# =k֡ܫ∞ºO_ç. <å g∞^Œ =zÛѨ_ç# PѨ^Œ g∞g∞^Œ ~åÖË^Œ∞.
JO^Œ∞Hõx g∞~°∞ <å ÉÏ^èŒ#∞ J~°÷O KÕã¨∞HÀÖË~°∞—— Jx J#flk. `«~°∞"å`« (H˘O^Œ~°∞) P
¢ã‘ÎH˜ 'PÜ«∞#QÍ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)— Jx `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. D =∂@ qx P"≥∞ (Ѩ~°∞QÆ∞
Ѩ~°∞QÆ∞#) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WO\˜H˜ "≥o§Ok. K«∂¿ãÎ PÜ«∞# WO\˜ =ÚO^Œ∞ XHõ ^•fi~°
áêʼnõΩ_»∞ ‰õÄ_® ÖË_∞» . ã¨~ˆ , (P ¢ã‘Î ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ#Î ∞ HõÅ∞ã¨∞H˘x) ''<Õ#∞ q∞=∞‡efl QÆ∞~°∞ÑÎ @
¨ ì
ÖËHáõ ÈÜ«∂#∞. (##∞fl Hõq∆ ∞OK«O_ç)—— J#flk. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''PѨ^Œ ¢áê~°OÉèOí Ö’
áê\˜OKÕ ã¨Ç¨Ï#"Õ∞ (Jã¨Å∞) ã¨Ç¨Ï#O—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''....^≥·=™êH˜∆! qâßfiã≤x J`«x ‰õΩ@∞O|
ã¨Éèí∞ºÅ∞ U_»fi_»O =Å¡ ^Õ=Ù_»∞ tH˜∆™êÎ_»x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Z#fl_»∂ K≥ѨÊÖË^Œ∞.
Jqâßfiã≤H˜ J`«x ‰õΩ@∞O|ã¨Éèí∞ºÅ∞ U_»fi_»O =Å¡ =∞iO`« Ü«∂`«#‰õΩ QÆ∞iKÕ™êÎ_»x
=∂¢`«"Õ∞ PÜ«∞# `≥eáê~°∞.—— P `«~åfi`« P"≥∞ ''HÍ"åÅO>Ë '|~°∞=Ù "≥∂¿ã"å_≥=_»∂
W`«~°∞Å |~°∞=Ù "≥∂Ü«∞_»∞— J#fl Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î K«∂_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
=∞~À ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Wk J|∞ÌÖÏ¡ a<£
L=∞~ü ¢Éèí=∞ =∂¢`«"Õ∞. ZÖÏO\˜ ¢Éèí=∞O>Ë, |^Œ~ü ("≥∞ÿ^•#O)Ö’x áê_»∞|_»¤ QÆ∞O@Ö’
ǨÏ`«∞Å∞ "ÕÜ«∞|_ç# `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^•x X_»∞¤ g∞^Œ xÅ|_ç K≥ѨÊ=Åã≤#
q+¨Ü«∂Å∞ K≥Ñ≤Ê# `«~°∞"å`«, 'g~°∞ <å =∂@Å∞ qO@∞<åfl~°x J<åfl~°x PÜ«∞#
J<åfl~°∞. x*ÏxH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (JÖÏ J#ÖË^Œ∞.) 'giѨÙÊ_»∞ Ö’QÆ_» <Õ#∞ K≥|∞`«∂ =zÛ#
q+¨Ü«∂Å∞ x[=∞x `«Ñ¨Ê‰õΩO_® `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°—x =∂¢`«"Õ∞ J<åfl~°∞. P `«~°∞"å`«
PÜ«∞# 'h=Ù =∞$`«∞ʼnõΩ qxÊOK«Ö=Ë Ù† h=Ù ã¨=∂^è∞Œ Ö’¡ ѨÓ_»Û|_ç#"åiH˜ Un qxÊOK«
ÖË=Ù— J#fl Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ (27:80, 35:22) qxÊOKå~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: (Ü«Ú^ŒúOÖ’) *ˇ·^£ a<£
Ǩiãπ (~°l), *ÏѶ¨~ü a<£ J|∂`åeÉò (~°l), J|∞ÌÖÏ¡ a<£ ~°"åǨ (~°l)Å∞ J=∞~°
QÆ`«∞ÅÜ«∂º~°x q#fl `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞ã‘^Œ∞‰õΩ "≥àϧ~°∞. PÜ«∞# =ÚMÏ~°
qO^ŒOÃÑ· qëê^ŒKèåÜ«∞Å∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ HõxÊOK«™êQÍ~Ú. <Õ<å ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«Å∞ѨÙ
ã¨O^Œ∞ #∞Oz K«∂ã¨∞ÎO>Ë XHõ`«#∞ =zÛ ''*ÏѶ¨~ü ‰õΩ@∞O| ¢ã‘ÎÅ∞ PÜ«∞# =∞$u Ѩ@¡
â’Hõ`åáêÅ∞ fã¨∞Î<åfl~°—x `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''"≥o§ "åà◊§#∞
(U_»∞ÊÅ∞, ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞) =∂<≥Ü«∞º=∞x K≥ѨÙÊ—— Jx P^ÕtOKå~°∞. J`«#∞ "≥o§=zÛ
P ¢ã‘Å Î ∞ `«#=∂@ q#_»O ÖË^xŒ K≥áêÊ_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) uiy ''"≥o§ "åix "åiOK«∞——
Jx K≥áêÊ~°∞. P =ºH˜Î =¸_À ™êi "≥àÁ§zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ^≥·=™êH˜∆!! P ¢ã‘ÎÅ∞ ZO`«
K≥Ñ≤Ê<å q<Õ ã≤÷uÖ’ ÖË~°∞—— J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''"åi <À@ =∞#∞flH˘@∞ì——
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 501
Jx J<åfl~°#∞‰õΩO\Ï. <Õ<å Ѩiã≤÷u K«∂ã≤ P =ºH˜Î`À ''^Õ=Ù_»∞ h =Ú‰õΩ¯‰õΩ =∞\˜ì
`«yeOK«! #∞qfi@∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) P*Ï˝Ñ≤Oz# Ѩh KÕÜ«∞=Ù† J@∞ PÜ«∞xfl
TÑ≤s ã¨Å∞ѨÙHÀxÜ«∞º=Ù—— Jx J<åfl#∞. (|∞MÏi)
XHõ™êi ǨϢ[`ü ™ê^£ a<£ LÉÏ^• (~°l) "åºkè¢QÆã¨∞ÎÅ~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
PÜ«∞xfl Ѩ~å=∞i≈OK«_®xH˜ "≥àϧ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "≥O@ ǨϢ[`ü
J|∞Ì¢~°Ç¨‡<£ a<£ BѶπ (~°l), ™ê^£ a<£ Jc =Mϯãπ (~°l), J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£
(~°l)Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) JHõ¯_»‰õΩ KÕ~°∞HÀQÍ<Õ P WO\˜"åà◊√§
PÜ«∞# K«∞@∂ì =¸QÍ~°∞. Jk K«∂ã≤ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ–Î ã¨ÅO¡ (ã¨O^ÕÇÏ≤ ã¨∂)Î ''Uq∞\© DÜ«∞#
K«xáÈÜ«∂_®?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ K«xáÈÖË^Œ∞ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!—— J<åfl~°∞.
P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõΖã¨Å¡O (~Ày Ѩiã≤÷u K«∂ã≤) HõO@ `«_çÃÑ\Ïì~°∞. PÜ«∞xfl
K«∂ã≤ JO^Œ~°∂ ^Œ∞ódOK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì~°∞. `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''q#O_ç, ǨÏ$^ŒÜ∂« "Õ^#Œ Hõhflà◊§ =Å¡QÍx ÖË^• <À@ ^ŒÜ∂« ¢~°ú ѨÅ∞‰õΩÅ∞
"≥Å∞=_»@O =Å¡QÍx ^Õ=Ù_»∞ =∞x+≤x tH˜∆OK«_»∞. J~Ú`Õ (^≥·=¢Ñ¨=HõÎ `«# <À\˜ "≥·Ñ¨Ù
K«∂Ñ≤ã¨∂Î) nx q+¨Ü«∞OÖ’ =∂¢`«O (ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ_»∂Î U_ç¿ãÎ) ^Õ=Ù_»∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
tH˜∆™êÎ_»∞. ‰õΩ@∞O|ã¨Éèí∞ºÅ∞ U_çÛ<å 㨈~ =∞$`«∞xH˜ tHõ∆ LO@∞Ok.—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ǨϢ[`ü J|∂ã¨Öχ (~°l) K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞xfl K«∂_»\ÏxH˜
=KåÛ~°∞. JѨÙÊ_»∞ J|∂ã¨Öχ (~°l)‰õΩ xÅ∞=ÙQÆ∞_»∞¡ Ѩ_çL<åfl~Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
PÜ«∞# Hõà◊√§ =¸¿ãâß~°∞. `«~°∞"å`« WÖÏ J<åfl~°∞:
''¢áê}O fÜ«∞|_»QÍ<Õ =∞$`«∞x K«∂ѨÙÅ∞ =∞~°eáÈ`å~Ú. J`«x QÆ$ǨÏã¨∞÷Å∞
U_»∞ÊÅ∞, ÃÑ_»ÉÁ|ƒÅ∞ ÃÑ_®Î~°∞. g∞~°∞ =∞Oz q+¨Ü«∞O QÆ∞iOz `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ q+¨Ü«∞O
QÆ∞iOz ^≥"· åxfl "Õ_∞» HÀHõO_ç. g∞~°∞ ѨeHˆ ѨÅ∞‰õΩʼnõΩ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ `«^•ä ã¨∞Î JO\Ï~°∞.——
P `«~°∞"å`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢áêi÷OKå~°∞: ''^Õ"å! J|∂ã¨Öχ#∞ Hõ∆q∞OK«∞.
W`«x Ǩϟ^•Å#∞ [#OÖ’ L#fl`«O K≥~Úº. rqOz L#fl"åiÖ’ W`«xH˜ "å~°ã¨∞_çfl
K≥~Úº. ã¨HõÅÖ’HÍÅ ¢Ñ¨Éèí∞"å! W`«_çfl, =∞=∞‡efl =∞xflOK«∞. W`«x ã¨=∂kèx qâßÅO
K≥~Úº. W`«x HÀã¨O ^•xfl HÍOu=∞O`«O K≥~Úº.—— (=Úã≤¡O)
=∞x+≤ K«xáÈ~Ú# `«~∞° "å`« J`«x Éè∫uHõ HÍÜ«∂xfl Hõ~∂° Ê~°O, ~ˆ Q͉õΩÅ∞ HõeÑ≤#
h\˜`À ™êfl#O KÕ~ÚOKåe. `«~°∞"å`« ^•xfl =¸_»∞ `≥Å¡ =¢™êÎÅÖ’ K«∞\Ïìe. P
`«~°∞"å`« [<å*Ï #=∂*ò KÕã≤ â◊"åxfl â◊‡âßxH˜ fã≤ÔHàϧe.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''=∞~°}˜Oz# XHõ =Úã≤¡O [<å*Ï #=∂*òÖ’ ^Õ=ÙxH˜
q∞^蕺 ^≥"· åÅ#∞ ™ê\˜Heõ ÊOK«‰Ωõ O_® LO_Õ #ÅÉè=·ˇ ∞Ok [#O QÆ#Hõ áêÖÁæO>Ë ^Õ=Ù_»∞
J`«x q+¨Ü«∞OÖ’ "å~°∞ KÕ¿ã ã≤á¶ê~°ã¨∞#∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® P"≥∂k™êÎ_»∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ LѨ^ÕtOKå~°∞: ''=∞$`«^ÕǨxfl (â◊‡âßxH˜) fã≤ÔHà◊§_»OÖ’
`˘O^Œ~K ° ÜÕ ∞« O_ç. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞$`«∞_»∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥L
· O>Ë J`«_flç g∞~°∞ ã¨`Ê« ~°º=™ê#O
"≥·Ñ¨Ù‰õΩ fã≤ÔHà◊√Î<åfl~°#fl=∂@. XHõ"Õà◊ J`«#∞ áêáê`«∞‡_≥·LO>Ë J`«<˘Hõ K≥_»∞=∞Ü«∞O.
502 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^•xfl g∞~°∞ g∞ Éèí∞*ÏÅ #∞O_ç kOz"ÕÜ«∞_®xH˜ fã≤ÔHà◊√Î<åfl~°#fl=∂@. (JO^Œ∞=Å¡
=∞$`«^ÕǨxfl ZO`« `«fi~°QÍ â◊‡âßxH˜ KÕiÛ`Õ JO`« =∞Ozk.) (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨[Å∞ =∞$`«∞_ç Éè∫uHõHÍÜ«∞O Z`«∞ÎH˘x
(â◊‡âßxH˜) fã≤HÔ à◊√#Î flѨÙÊ_»∞, J`«#∞ ѨÙ}Ϻ`«∞‡_»~Ú=ÙO>Ë '##∞fl `˘O^Œ~Q° Í fã≤HÔ à◊§O_ç—
JO\Ï_»∞. XHõ"Õà◊ J`«#∞ áêáê`«∞‡_»~Ú=ÙO>Ë 'JÜ«∞ºÜ≥∂º, <åáê_»∞ QÍ#∞! g∞~°∞
##∞fl ZHõ¯_çH˜ fã≤ÔHà◊√Î<åfl~°∞— J#O\Ï_»∞. J`«x ѨÅ∞‰õΩÅ∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞
`«Ñ¨Ê Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤ì~åã¨∞Å∞ qO\Ï~Ú. =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ QÆ#Hõ J`«x HõO~î°ã¨fi~°O
qO>Ë ã¨Ê$ǨÏ`«Ñ≤ÊáÈ`å~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
F ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# =ÚO^Œ∞ #∞Oz XHõ â◊=O áÈ`«∞O>Ë K«∂ã≤ ''™œMϺxfl
á⁄O^Õ"å_»∞ ÖË^• ™œMϺxfl WKÕÛ"å_»∞—— J<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ q+¨Ü«∞O J~°÷OQÍHõ
''™œMϺxfl á⁄O^Õ"å_»∞ ÖË^• ™œMϺxflKÕÛ"å_»∞ JO>Ë Uq∞\˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''qâßfiã≤ (K«xáÈÜ«∂Hõ) WǨÏÖ’Hõ HõëêìÅ #∞O_ç
q=ÚH˜Îá⁄Ok ^Õ=Ùx HÍ~°∞}ºKèåÜ«∞ (ã¨fi~°æO)Ö’ ™œYºO á⁄O^Œ∞`å_»∞. áêáê`«∞‡_»∞
K«xáÈ`Õ ¢Ñ¨[Å∞, Ѩ@flO, ^Õâ◊O, K≥@∞¡, K«`«∞ëêÊ^•Å∞, ã¨~åfixH˜ J`«x H©_»∞ #∞O_ç
q=ÚH˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: XHõ #Å¡ „ã‘Ü Î ∂≥ ÖËHõ Ü«Ú=‰õΩ_À
=∞ã≤˚^£ T_ÕÛ"å~°∞. XHõ™êi P"≥∞ HõxÑ≤OK«HõáÈ=@O`À ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) P"≥∞ QÆ∞iOz
J_çQÍ~°∞. P"≥∞ K«xáÈ~ÚO^Œx J#∞K«~°∞Å∞ K≥áêÊ~°∞. ^•xHÍÜ«∞# ''=∞i P ã¨OQÆu
<åÔHO^Œ∞‰õΩ K≥ѨÊÖË^Œ∞?—— J#_çQÍ~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ P =∞x+≤ q+¨Ü«∂xfl `ÕeHõQÍ
fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. JO^Œ∞Hˆ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ `≥eÜ«∞Ѩ~K
° Ö
« ^Ë ∞Œ . Jã¨Å∞ ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘#fl
`«~°∞"å`« PÜ«∞# ''㨈~, <å‰õΩ P"≥∞ ã¨=∂kè ZHõ¯_»∞O^À K«∂Ñ≤OK«O_ç—— J<åfl~°∞.
J#∞K«~°∞Å∞ ã¨=∂kè K«∂Ñ≤OK«QÍ PÜ«∞# P"≥∞ ã¨=∂kè=^ŒÌ ([<å*Ï)#=∂A KÕâß~°∞.
`«~°∞"å`« „Ѩ[Å`À WÖÏJ<åfl~°∞– ''ã¨=∂^èŒ∞Å∞ "å\˜Ö’ =Ù#fl "åiH˘~°‰õΩ pHõ\˜`À
xO_çL<åfl~Ú. <Õ#∞ "å\˜ ^ŒQÆæ~° #=∂A KÕã≤#ѨC_»∞ ^Õ=Ù_»∞ "åiH˜ "≥Å∞Î~°∞
„Ѩ™êk™êÎ_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
â◊=O U =∞`«ã¨∞÷x^Œ~Ú<å 㨈~ =∞# ã¨g∞ѨO #∞Oz áÈ`«∞O>Ë ^•xH˜ Q“~°=
ã¨∂K«HOõ QÍ xÅ|_çáÈ"åe. ''g∞~°∞ â◊=O =ã¨∞OÎ _»QÍ K«∂¿ãÎ xÅ|_»O_ç. Jk =ÚO^Œ∞‰õΩ
™êyáÈÜÕ∞ =~°‰õΩ ÖË^• <ÕÅ g∞^Œ kOK«|_Õ =~°‰õΩ JÖψQ xÅ|_»O_ç—— J<åfl~°∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) F™êi. (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) WÖÏ¡ LÖË¡dã¨∞Î<åfl~°∞: =∂ =ÚO^Œ∞ #∞Oz
XHõ â◊=O "≥à◊√ÎO>Ë ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^•xH˜ Q“~°=ã¨∂K«HõOQÍ xÅ|_ç áÈÜ«∂~°∞.
PÜ«∞#`À áê@∞ "Õ∞=¸ xÅ|_çáÈÜ«∂O. `«~åfi`« "Õ∞=Ú ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! Wk Ü«¸^Œ∞x
â◊=O Hõ^•?—— J<åflO. ^•xH˜ PÜ«∞# ''â◊=O (Z=i^≥·<å) =ã¨∞ÎO_»QÍ K«∂¿ãÎ xÅ|_ç
áÈ"åe—— J<åfl~°∞. "Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''Wk Ü«¸^Œ∞x â◊=O Hõ^• J#O>Ë, Ü«¸^Œ∞x
Ö’ LO_Õk P`«‡ HÍ^•? Jx PÜ«∞# Z^Œ∞~°∞ ¢Ñ¨â◊fl "Õâß~°∞—— Jx LOk. (|∞MÏi)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 503
K«zÛ ¢|uH˜#"å~°∞
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ<˘Hõ ~ÀA |^Œ~ü¢áêO`«O QÆ∞O_®
"≥à◊√ÎO>Ë Ç¨Ï~îå`«∞ÎQÍ XHõ`«#∞ F QÆ∞O@Ö’ #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ ~å=_»O HõxÊOzOk.
J`«x "≥∞_»Ö’ XHõ W#∞Ѩ Q˘Å∞ã¨∞ LOk. J`«#∞ ##∞fl ˆHHõ"Õã≤ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''J|∞ÌÖÏ¡!
<åH˘¯OK≥O `åQÆ_®xH˜ ho§=Ùfi—— J<åfl_»∞. J`«#∞ ##∞fl QÆ∞~°∞ÎѨ\˜ì <å ¿Ñ~°∞ÃÑ\˜ì
Ñ≤eKå_À, ÖËHõ J~°|∞ƒÅ∞ ¢Ñ¨u JѨiz`« =ºH˜Îx Ñ≤ez#@∞¡ J|∞ÌÖÏ¡ (^≥·=^•ã¨∞_®)
Jx Ñ≤eKå_À <å‰õΩ J~°O÷ HÍÖË^∞Œ . JO`«Ö’ PQÆ∞O@Ö’ #∞OKÕ =∞~˘Hõ`#« ∞ ¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞~Ú
=KåÛ_»∞. J`«x KÕuÖ’ F H˘~°_® LOk. J`«#∞ ##∞fl Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''J|∞ÌÖÏ¡! W`«#∞
ã¨`º« u~°™ê¯i. W`«xH˜ ho§=fi‰õΩ—— J<åfl_»∞. P `«~åfi`« J`«#∞ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜xÎ H˘~°_®`À
H˘_»∞`«∂ uiy P QÆ∞O@Ö’H˜ fã≤ÔHàϧ_»∞.
D ÉèíÜ«∂#Hõ ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤# `«~°∞"å`« <Õ#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨xflkèH˜ =zÛ
q+¨Ü«∞O `≥eÜ«∞*Ëâß#∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''h=Ù x[OQÍ JÖÏ K«∂âß"å?——
Jx J_çQÍ~°∞. <Õ#∞ x[OQÍ<Õ K«∂âß#x K≥áêÊ#∞. ''J~Ú`Õ h"å QÆ∞O@Ö’ #∞Oz
|Ü«∞\˜H˜ =ã¨∞OÎ _»QÍ K«∂ã≤# "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î ^≥=· q~Àkè J|∂[ǨÏÖò. J`«xH˜ J^Õq^èOŒ QÍ
¢Ñ¨à◊Ü«∞k#O ^•HÍ Ü«∂`«# [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (`«¢ÉÏx)
ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) ѨiáêÅ<å HÍÅOÖ’ [iy# XHõ ã¨OѶ¨∞@# WÖÏ LOk:
XHõ ~“`«∞ ~å¢u"Õà◊ =∞Hͯ, =∞n<åÅ =∞^茺 ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î XHõ ã¨=∂kè ѨHõ¯QÍ
áÈ`«∞O>Ë, JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ P ã¨=∂kèÖ’ #∞Oz XHõ =ºH˜Î |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞. J`«#∞
W#∞Ѩ ã¨OÔHà◊§`À |OkèOK«|_ç Jyfl*ÏfiÅÅ =∞^茺 =∂_çáÈ`«∞<åfl_»∞. J`«#∞ P
ÉÏ@™êix Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''<å g∞^Œ H˘OK≥O hà◊√§ ‰õΩ=∞‡iOK«∞—— J<åfl_»∞. JO`«Ö’ J^Õ
ã¨=∂kè #∞Oz =∞~˘Hõ`«#∞ |Ü«∞\˜H˘zÛ ZÅ∞ÔQuÎ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''F ѨÙ}Ϻ`«∞‡_®! J`«x
g∞^Œ hà◊√§ á⁄Ü«∞º‰õΩ—— J<åfl_»∞. D J™ê^è•~°} ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ~“`«∞ ÉèíÜ«∞O`À
=}˜H˜áÈ`«∂ ã¨Ê$ǨÏ`«Ñ≤Ê Ñ¨_çáÈÜ«∂_»∞. =∞~°∞<å_»∞ `≥Å¡"åˆ~@ѨÊ\˜H˜ J`«x `«Å
"≥O¢_»∞HõÅhfl `≥Å¡|_ç áÈÜ«∂~Ú. ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) D ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz qx
''WHõ #∞Oz Z=~°∂ XO@iQÍ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞—— J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ѨiáêÅ<å HÍÅOÖ’ XHõ`#« ∞ ^Õ=ÙxH˜ Z‰õΩ¯=QÍ ÉèÜ í ∞« Ѩ_∞»
`«∞O_Õ"å_»∞. XHõ~ÀA ~å¢u"Õà◊ J`«#∞ ZO`À ÉèÜ í ∞« Éè‰í Ωõ Å
Î `À ¢áê~°#÷ KÕã∂¨ Î ''qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù
=ÚO^Œ∞ xÅ|_ç `«# Hõ~°‡Å‰õΩ ã¨=∂^è•#O WK«∞ÛHÀ=Åã≤LO@∞O^Œx ÉèÏqOz ÉèíÜ«∞
Éè‰í Ωõ Å
Î `À rq`«O QÆ_Ñç #≤ ¢Ñ¨u =ºH˜HÎ © ~Ô O_»∞ (ã¨fi~°)æ =<åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú—— (Y∞~üP<£–55:46)
J<Õ ã¨∂H˜Î =∂\˜=∂\˜H˜ ѨiîOK«™êQÍ_»∞. Dq^èŒOQÍ Jq∞`«"≥∞ÿ# ^≥·=cèu`À J<ÕHõ™ê~°∞¡
ѨiîOK«_»O`À J`«#∞ ã¨Ê$ǨÏ`«Ñ≤Ê Ñ¨_çáÈ~Ú ¢áê}O HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D ã¨OQÆu `≥eÜ«∞QÍ<Õ =zÛ J`«x [<å*Ï#=∂*ò KÕ~ÚO
Kå~°∞. ¢Ñ¨[Å∞ J`«x â◊"åxfl ã¨=∂kè KÕâß~°∞. `«~åfi`« ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) P ã¨=∂kè
ÃÑ·# =ÚYOPxzÛ ÃÑ· ã¨∂H˜Î<Õ Ñ¨iîOKå~°∞. JѨÙÊ_»∞ ã¨=∂kè#∞O_ç ''L=∞~ü! D Ô~O_»∞
=<åÅ∞ <å‰õΩ ÅaèOKå~Ú—— J<Õ <å^ŒO qxÊOzOk. (ɡ·Ç¨Ïv, Wɡfl J™êH˜~ü)
504 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) Hõ^#Œä O: L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) XHõ Ãã·xHõ^àŒ O◊ `«Ü∂« ~°∞KÕã≤
^•xH˜ WÖÏ=ÙÖò ǨϢ[g∞ (~°l)x ¿ã<åѨuQÍ xÜ«∞q∞OKå~°∞. <Õ#∞ ‰õÄ_® P Ãã·#ºOÖ’
KÕi Ü«Ú^ŒúO KÕâß#∞. "Õ∞=∂ Ü«Ú^ŒúO #∞O_ç uiQ˘ã¨∞ÎO>Ë ^•iÖ’ =∂ ¿ã<åѨu
(~°l) K«xáÈÜ«∂~°∞. JѨÙÊ_»∞ "Õ∞=∂ ¢áêO`«OÖ’<Õ XHõ KÀ@ ã¨=∂kè `«qfi PÜ«∞#
Éè∫uHõ HÍÜ«∂xfl ѨÓ_çÛÃÑ\Ïì=Ú.
JO`«Ö’ XHõ`«#∞ =zÛ 'Wk Z=i ã¨=∂^茗x J_çQÍ_»∞. ''WÖÏ=ÙÖò ǨϢ[g∞
J<Õ F ã¨`«∞Ê~°∞+¨µ_ç ã¨=∂kè—— Jx K≥áêÊO. J`«h =∂@ qx ''Wk =~°^ŒÖÁKÕÛ <ÕÅ.
=~°^Œ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ <ÕÅÖ’x =ã¨∞Î=ÙÅ∞ |Ü«∞\˜H˘™êÎ~Ú. â◊=O |Ü«∞\˜H˜ =KÕÛã¨∞ÎOk.
JOKÕ`« D Éè∫uHõHÍÜ«∞O WHõ¯_»∞flOz "Õ~ˆ KÀ\˜H˜ `«~e° Oz ѨÓ_çÛÃÑ@ìO_ç—— Jx K≥áêÊ_»∞.
"Õ∞=Ú J`«x ã¨ÅǨ áê\˜ã¨∂Î ã¨=∂kè `«"åfi=Ú. KåÖÏ Ö’`«∞QÍ `«qfi K«∂âßO.
HÍx =∂ ¿ã<åѨu â◊=O HõxÊOK«ÖË^Œ∞. ^•xH˜ |^Œ∞Å∞ ZO`À qâßÅ"≥∞ÿ# ™⁄~°OQÆO
HõxÊOzOk. JO^Œ∞Ö’ XHõ *’ºu ^ÕnѨº=∂#OQÍ "≥eyáÈ`ÀOk. D ^Œ$â◊ºO K«∂ã≤
"Õ∞=Ú "≥O@<Õ ã¨=∂kèx Ü«∞^䕢ѨHÍ~°O =¸¿ãâß=Ú. (ɡ·Ç¨Ïv)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ Ñ¨Öˇ¡"åã≤ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À áê@∞
XHõ Ü«Ú^ŒOú Ö’ áêÖÁæ<åfl_»∞. J`«<å Ü«Ú^ŒOú Ö’ J=∞~°QuÆ á⁄O^•_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) J`«x Éè∫uHõHÍÜ«∞O ^ŒQÆæ~° `«Å"≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx ã¨O`À+¨O`À z~°∞#=Ùfi #=fi™êQÍ~°∞.
J~Ú`Õ HÍ¿ãûѨ\H˜ ˜ JHõ™ê‡`«∞QÎ Í J`«x "≥Ñ· Ù¨ #∞O_ç "Õ~ˆ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ uiy =ÚYO Kå@∞KÕã∞¨
‰õΩ<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂ q+¨Ü«∞O Uq∞@x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞: ''^Õ=Ùx ^ŒQ~æÆ ° J`«xH˜ ÅaèOz# Q“~°"Ò#fl`åºÅ∞ K«∂ã≤<#Õ ∞
ã¨O`À+¨O`À z~°∞#=Ùfi #"åfi#∞. HÍx P `«~åfi`« ã¨fi~°æOÖ’x ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Ö’¡ #∞Oz
J`«x ÉèÏ~°º =zÛ J`«x `«ÖÏѨÙ# ‰õÄ~°∞Û#flk. JOKÕ`« <Õ#∞ (Ѩ~°^• xÜ«∞=∂xfl
^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x) "≥O@<Õ =ÚYO uѨÙʉõΩ<åfl#∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
ǨϢ[`ü MÏã≤O a<£ L™ê‡<£ (~°l) Hõ^äŒ#O: <Õ#∞ F™êi HÍÉÏ ¢Ñ¨^ŒH˜∆} KÕã¨∞ÎO>Ë
JHõ¯_» F z¢`«"≥∞ÿ# =∞x+≤x K«∂âß#∞. J`«#∞ ''^Õ"å! h=Ù x~å^è•~°∞Å J=ã¨~åÅ#∞
<≥~"° ~Õ åÛ=Ù. HÍx <å J=ã¨~O° WOHÍ <≥~"° ~Õ Ö° ^Ë ∞Œ —— Jx ¢áêi÷ã∞¨ <Î åfl_»∞. <Õ#∞ Pâ◊Û~°ºáÈ`«∂
''Uq∞\©! h ^ŒQÆæ~° D q+¨Ü«∞O `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ ÖË^• Ji÷OK«_®xH˜?—— Jx J_çQÍ#∞.
JѨÙÊ_»`«#∞ ''<Õh q+¨Ü«∞OÖ’ XHõ ã¨OѶ¨∞@# QÆ∞iOz K≥|∞`å q#O_ç—— JO@∂
WÖÏ K≥ѨÊ_»O "≥Ú^ŒÖˇ\Ïì_»∞:
"Õ∞=Ú qaè#fl Ѩ@ì}ÏʼnõΩ K≥Ok# U_»∞QÆ∞~°∞ q∞¢`«∞ÅO. "Õ∞=Ú U_»∞QÆ∞~°O
^≥·==∂~°æOÖ’ â◊¢`«∞=ÙÅ`À Ü«Ú^ŒúOKÕã≤ Ü«Ú^ŒúMˇ·nÅ∞QÍ Ñ¨@∞ì|_®¤=Ú. â◊¢`«∞=ÙÅ∞
=∞=∞‡efl q_çq_çQÍ |OkèOz ÃÑ\Ïì~°∞. `«~°∞"å`« =∞=∞‡ÅflO^Œih ǨÏ`«=∂~åÛÅx
x~°‚~ÚOKå~°∞. â◊¢`«∞=ÙÅ∞ =∞=∞‡efl =^茺ã¨÷ÖÏxH˜ fã≤ÔHàϧ~°∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ `«Å
ÃÑ·ÔHuÎ PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù K«∂âß#∞. JHõ¯_» U_»∞ ^•fi~åÅ∞ `≥~°K«∞‰õΩ<åfl~Ú. ¢Ñ¨u ^•fi~°O
^ŒQÆæ~° XHÀ¯ ã¨fi~°æHõ#º xÅ|_ç LOk. W@∞ U_»∞QÆ∞~°∞ Mˇ·nÅÖ’ XHõ`«_çfl |Ü«∞\˜H˜
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 505
fã≤ ǨÏ`«=∂~åÛ~°∞. <Õ#∞ PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù K«∂¿ãÎ XHõ ^•fi~°O ^ŒQÆæ~°∞#fl XHõ ã¨fi~°æHõ#º
KÕuÖ’ `«∞"åÅ∞ fã¨∞H˘x H˜OkH˜ kyOk. JÖψQ Ô~O_»= ã¨fi~°æHõ#º ‰õÄ_®. WÖÏ
P~°∞æ~°∞ Mˇ·nÅ∞ ǨÏ`«=∂~°Û|_ç#ѨÙÊ_»∞ P~°∞æ~°∞ ã¨fi~°æHõ#ºÅ∞ H˜OkH˜ kQÍ~°∞.
WHõ XHõ ^•fi~°O ^ŒQÆæ~° XˆH ã¨fi~°æHõ#º q∞yeLOk. â◊¢`«∞=ÙÅ∞ ##∞fl K«OѨ_®xH˜
ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ ѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~∞° =zÛ "åi#∞O_ç ##∞fl Mˇn· QÍ J_çy fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. D q^èOŒ QÍ
<å ¢áê}O ^ŒH˜¯Ok. HÍx J=∞~°QÆu ÉèÏQͺxH˜ =∂¢`«O <Õ#∞ <ÀK«∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂#∞.
ã¨iQÍæ J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊ ^•fi~°O ^ŒQÆæ~° xÅ∞Û#fl ã¨fi~°æHõ#º <À@
''^Ò~åƒùQÆ∞º_®! hÖ’ UO ֒ѨO LOk, h=Ù ã¨fi~°æ ÉèÏQͺxH˜ ^Œ∂~°=∞Ü«∂º=Ù?—— J<Õ
=∂@Å∞ "≥Å∞=_®¤~Ú. <Õh =∂@Å∞ <å K≥=ÙÖÏ~å q<åfl#∞. P `«~åfi`« P PHÍâ◊
^•fi~°O =¸ã¨∞‰õΩáÈ~ÚOk.
™È^Œ~å! Wn <å Ѩiã≤u÷ . <å ^Œ∞~°^$Œ ëêìxfl `«ÅK«∞H˘x ^Œ∞ódã¨∞<Î åfl#∞. <å q∞¢`«∞Å∞
P~°∞æ~°∞ `«=∞ Pâ◊Ü«∂Å∞ ™êkèOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. <Õ<˘Hõ¯}Ë‚ JѨ[Ü«∞O áêÅ~Ú D
Éè∂í =∞O_»ÅOÃÑ· q∞yeáÈÜ«∂#∞. JO^Œ∞Hˆ HÍÉÏQÆ$ǨÏO ^ŒQ~æÆ ° ‰õÄ_® <å <À@ g∞iѨÙÊ_»∞
q#fl D ¢áê~°÷<å ѨÅ∞‰õΩÖË "≥Å∞=_»∞`«∞<åfl~Ú. (ɡ·Ç¨Ïd)
93. Ñ≤¢`«∞Ö’HõOÖ’HõOÖ’ ¢áê~°OÉèí ã≤÷u
=∞x+≤ K«xáÈ~Ú# ^ŒQÆæ~°∞flOz ѨÙ#~°∞`å÷# k#O =~°‰õΩ P`«‡Å∞ LO_Õ qz¢`«
Ѩiã≤÷u Hõey# `å`å¯eHõ Ö’HÍxfl Ñ≤¢`«∞Ö’HõO (PÅ"≥∞|~°˚Mò) JO\Ï~°∞.
''z=iH˜ ÇÍiÖ’ Z=iH≥·<® KÍ=Ù =¸_ç#ǨC_«∞ J`Œ#∞ (ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À) '„ǨÉèí¥!
<Ë#∞ =^°e=zÛ# „ǨǨ~K«~Ö’H˜ ##∞fl =∞O’™®i Ǩ~Ç≤~K«∞. <ËxǨC_«∞ (<® „Ǩ=O°Î#
=∂O°∞ÛHÁx) ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ™®Î#∞— J~>Ï_«∞. JÖÏ Z#fl>˜H© [O°Qõ^°∞. J`Œ#∞ ǨxH˜=∂e#
=∂@Å∞ =^°O°∞`Œ∞<®fl_«∞. (K«xáÈܵ#)ÇÍO°~^°i Ç‹#∞Hí WǨC_˘Hí J_«∞¤`ˇO° (|O°˚Mò)
UO°Ê_ç~k. ѨÙ#O°∞`Í÷# k#~=O°Hí∞ ÇÍ~å ã≤÷uÖ’<Ë L~>ÏO°∞.—— (Y∞O∑P<ü- 23:99,100)
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''=∞x+≤â◊"åxfl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì# `«~åfi`« J`«x
(â◊"åxfl "≥∂ã¨∞H˘zÛ#) ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ uiy"≥o§áÈ`å~°∞. "å~°ÖÏ "≥à◊√ÎO>Ë P =∞x+≤
"åi K≥ѨÙÊÅ ã¨=fi_ç qO\Ï_»∞. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x ^ŒQÆæiH˜
=™êÎ~°∞. J`«_çfl ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛɡ\˜ì H˘xfl ¢Ñ¨â◊flÅ∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞.....—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# ¢Ñ≤Ü«∞ã¨Ç¨ÏK«~°∞_»∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂
''L=∞~ü! ¢Ñ¨[Å∞ x#∞fl ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì "≥o§áÈÜ«∂Hõ h^ŒQÆæ~°‰õΩ ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å∞
=zÛ#ѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤u÷ ZÖÏ LO@∞O^À!! (=Úx¯~ü, #H©~ü J<Õ) P ^Œ∂`«Å HõO~îã° fi¨ ~°O
QÆ∞O_≥Å#∞ J^Œ~°Q˘>Ëì ("Õ∞Ѷ¨∞)QÆ~°˚#ÖÏ LO@∞Ok. "åi Hõà◊√§ =∞# K«∂ѨÙÅ#∞ áÈQ˘>Ëì
"Õ∞Ѷ¨∞"≥∞~°∞ѨÙÖÏ¡ LO\Ï~Ú. "å~°∞ x#∞fl T¿Ñ™êÎ~°∞, J^Œ~°Q˘_®Î~°∞. (ɡ^Œ~°Q˘_»∂Î)
JkèHÍ~° ™ê÷~ÚÖ’ =∂\Ï¡_»∞`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ hѨiã≤÷u ZÖÏ LO@∞O^À PÖ’zOK«∞——
Jx J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) D =∂@Å∞ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
506 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∂ |∞nú, q"ÕK«#Å∞ ã¨iQÍæ LO\ÏÜ«∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ(ã¨)
''LO\Ï~Ú. WѨÙÊ_»∞#fl>Ë¡ JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® |∞núq"ÕK#« Å∞ ã¨iQÍæ<Õ LO\Ï~Ú—— J<åfl~°∞.
''J~Ú`Õ <Õ#∞ "åi ã¨OQÆu K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï#∞—— J<åfl~°∞ ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l). (`«¢ÉÏx)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂kè qâıëêÅ#∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''L=∞~ü! [#O x#∞fl =¸_»∞ÉÏ~°Å∞,
XHõ =¸Ô~_»∞ QÆ∞O@ `«qfi JO^Œ∞Ö’ x#∞fl ѨÓ_ÕÛ ã¨=∞Ü«∞O HÀã¨O ã≤^ŒúOQÍ LO_»∞.
JѨÙÊ_»∞ h^ŒQÆæiH˜ (ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞) =Úx¯~ü, #H©~üÅ∞ =™êÎ~°∞. "å~°∞ #Å¡QÍ (ÉèíÜ«∞O
Hõ~°OQÍ) LO\Ï~°∞. `«=∞ á⁄_»"≥·# t~À*ÏÅ#∞ <ÕÅ g∞^Œ D_»∞ã¨∂Î =™êÎ~°∞. "åi
HõO~î°ã¨fi~°O "Õ∞Ѷ¨∞QÆ~°˚#ÖÏ LO@∞Ok. "åi he~°OQÆ∞ Hõà◊√§ ^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞~°∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú.
"å~°∞ `«=∞ á⁄_»"≥·# ^ŒO`åÅ`À <ÕÅ#∞ `«=Ùfi`«∂ h ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ~°∞. "å~°∞ x#∞fl ÖËÑ≤
‰õÄ~ÀÛ Éˇ_®Î~°∞. h=Ù ÉèíÜ«∞¢ÉèÏO`«∞_»=Ù`å=Ù. "å~°∞ x#∞fl T¿Ñ™êÎ~°∞. ÉèíÜ«∞ÃÑ_®Î~°∞.
zH͉õΩ Ѩ~°∞™êÎ~°∞. (JѨÙÊ_»∞ h Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO@∞O^À!)—— Jx J<åfl~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü (~°l) ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å∞ HõeyOKÕ D =∂@Å∞ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
P~ÀA <å Ѩiã≤÷u D~ÀA L#fl>Ë¡ LO@∞O^•? (JѨÙÊ_»∞ <å‰õΩ ѨÓiÎ ã¨Ê$ǨÏ, |∞nú
q"ÕK«#Å∞ LO\ÏÜ«∂?) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) LO\ÏÜ«∞<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ <å‰õΩ ^Õ=Ù_Õ
KåÅ∞. P ÉèíÜ«∂#Hõ Hõ∆}O #∞O_ç ##∞fl ^Õ=Ù_Õ HÍáê_»∞`å_»∞—— J<åfl~°∞. (ɡ·Ç¨Ïd)
ǨϢ[`ü P~Úëê(~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞
ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å∞) =Úx¯~ü, #H©~üÅ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÆ~°˚#Å∞, ã¨=∂kè (=∞$`«∞_çfl) Jk"Õ∞
Ü«∞_»O QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞. JѨÊ@∞flOz <å‰õΩ Uq+¨Ü«∞O =Å¡ ‰õÄ_® =∞#âß≈Ou
ÖˉõΩO_®áÈ~ÚOk—— J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D=∂@ qx WÖÏ J<åfl~°∞:
''P~Úëê! Hõà§◊ ‰õΩ ã¨∞~å‡ ÃÑ@∞ì‰Ωõ O>Ë ZO`« K«ÅQ¡ Í LO@∞O^À =Úx¯~ü, #H©~Å ü
HõO~î°ã¨fi~°O ‰õÄ_® qâßfiã≤ K≥=ÙʼnõΩ JO`« Ǩ~ÚQÍ LO@∞Ok. JÖψQ Z=iÔH·<å
`«Å<˘Ñ≤Ê =¿ãÎ J`«x `«e¡ ZO`À¢¿Ñ=∞`À J`«x `«Å =uÎ#ѨÙÊ_»∞ J`«xH˜ ZO`«Ç¨ ~ÚQÍ
LO@∞O^À qâßfiã≤x ã¨=∂kè Jkq∞#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® JO`Õ Ç¨~ÚQÍ LO@∞Ok. P~Úëê!
(QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ) ^Õ=Ùx q+¨Ü«∞OÖ’ J#∞=∂xOKÕ"åiH˜ <åâ◊#O `«Ñ¨Ê^Œ∞. HÀ_çQÆ∞_»∞¤
g∞^Œ ~å~Ú ÃÑ\˜ì Jkq∞#@∞¡ JÖÏO\˜"åix ã¨=∂kè Jk"Õ∞ã¨∞ÎOk.—— (u~°‡l)
''g∞O°∞ ã¨=∂^è∞° ÅÖ’ ǨsH˜~∆ K«|_«`ÍO°∞. qâÍfiã≤x ã¨=∂kèÖ’ L~z#ǨC_«∞ J`Œx
HõO°‡Å∞ (Éè“uHíO°¥Ç¨~Ö’ =zÛ) J`Œx K«∞@¥ì KÕO°∞`Íܵ. ǨsHí∆ (#O°Hí)^°¥`ŒÅ∞ Z@∞
#∞~_ç O®=_ÍxH˜ „Ǩܫµufl~z<® P HíO°‡Å∞ ÇÍix xO’kè™®Îܵ.
`ŒO°∞ÇÍ`Œ XHí ^≥·=^°¥`Œ =zÛ, 'P =ºH˜Î Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~ Uq∞>©?— Jx
J_«∞Qõ∞`Í_«∞. qâÍfiã≤ 'Z=ifl Qõ∞i~z?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞. '=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡~)x
Qõ∞i~z— J#~>Ï_«∞ ^≥=· ^°¥`Œ. JǨC_«∞ qâÍfiã≤ 'DÜ«µ# xã¨û~^ÕÇϨ ~Qå ^Õ=Ùx „Ǩ=HíxÎ
<Ë#∞ ™®Hí∆ºq∞ã¨∞Î<®fl#∞— J~>Ï_«∞. 'Jܵ`Ë DÜ«µ# ^Õ=Ùx „Ǩ=HíÎx hH≥ÖÏ `ˇÅ∞ã¨∞?—
Jx ^≥·=^°¥`Œ =∞m¡ „Ǩtfl™®Î_«∞. qâßfiã≤ 'DÜ«µ# ^≥·=„Ǩ=HíÎx <Ë#∞ ™®Hí∆º q∞ã¨∞Î<®fl#∞—
J#~>Ï_«∞. JǨC_«`ŒxH˜ ã¨fiO°æâ◊∞ÉèíÇÍO°Î qxÊ~K«_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 507
Hßx ã¨`ŒºuO°™®¯ix ã¨=∂kèÖ’ L~z#ǨC_«∞ J`Œ_çfl ǨsHõ∆ ^°¥`ŒÅ #∞~_ç
Hßáå_Ë U ã¨`Œ¯O®‡ J`Œx ^°QõæO° L~_«^°∞. ^≥·=^°¥`Œ J_çy# „Ǩâ◊flÅHí∞ J`Œ#∞ ã¨O≥·#
ã¨=∂^è®#Å∞ W=fiÖË_«∞. JǨC_«∞ `ŒÅÃÑ· JyflHí}=Ú~_Ë XHí K«`Œ∞ë®Ê^°~ „Ǩ`ŒºHí∆"≥∞ÿ,
J`Œ_çfl HÁO°_Í`À HÁ@ì_«~ „áåO°~aèã¨∞Î~k. J`Œ#∞ Z~`Œ Jiz w ÃÑ>˜ì<® ^®xÃÑ·
ZÖÏ~>˜ „ǨÉèÏ=~ L~_«^°∞.—— (JǨχ^ü)
Ǩτ[`ü |~å a<£ PlÉò (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "≥O@ XHõ
J<åfls =Úã≤¡O [<å*ÏÖ’ áêÖÁæ#_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õi â◊‡âßxH˜ KÕ~°∞‰õΩ<åfl=Ú. â◊"åxfl
WOHÍ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_çÛÃÑ@ìÖË^Œ∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) â◊‡âß#OÖ’ FKÀ@ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞.
"Õ∞=Ú ‰õÄ_® PÜ«∞# K«∞@∂ì ‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. =∂ `«ÅÅÃÑ· Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ ‰õÄ~°∞Û<åflÜ«∂
J#flO`« ™ê=^è•#OQÍ, xâ◊≈|ÌOQÍ "Õ∞=Ú ‰õÄ~°∞Û<åfl=Ú. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) KÕuÖ’
XHõ Hõ¢~° LOk. PÜ«∞# P Hõ¢~°`À <ÕÅ g∞^Œ wã¨∂Î HÍ¿ãûѨ\˜H˜ `«Å ÃÑ·ÔHuÎ ''g∞~°∞
ã¨=∂kè tHõ∆ #∞O_ç ^Õ=Ù_çfl â◊~°}∞ "Õ_»∞HÀO_ç—— J<åfl~°∞. D=∂@ PÜ«∞# Ô~O_»∞
=¸_»∞ ™ê~°∞¡ J<åfl~°∞. `«~°∞"å`« WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz# ^•ã¨∞_»∞ ¢áêѨOzHõ Éèí=|O^è•Å∞ `≥OK«∞H˘x Ѩ~°Ö’HõO
"≥Ñ· Ù¨ ^Œ$+≤ì ™êi™êÎ_∞» . PHÍâ◊O #∞O_ç HÍOu=∞O`«"∞≥ #ÿ =ÚY=~°Ûã¨∞û Hõey# J<ÕH=õ ∞Ok
^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ~°∞. "åi =ÚMÏÅ∞ ã¨∂~°∞ºxÖÏ ^ÕnǨº=∂#~Qå
"≥eyáÈ`«∞~>Ï~Ú. ÇÍ~å qâÍfiã≤ H’ã¨~ ã¨fiO°æ =¢™®ÎÅ∞, ã¨fiO°æ ã¨∞ÇÍã¨#Å∞ fã¨∞HÁzÛ
J`«x Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~° =~°‰õΩ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. `«~°∞"å`« ¢Ñ¨^è•# =∞~°}^Œ∂`« (ǨϢ[`ü
W¢*Ï~¸Öò– JÖˇ·Ç≤Ïã¨ûÖÏO) =zÛ J`«x `«Å"≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx ''Ѩq¢`å`͇! h „ǨÉèí∞=Ù
=∞xflOѨÙ, „Ǩã¨#fl`Í ÉèÏQͺŠNj·Ñ¨ÙHí∞ |Ü«µÅ∞^ÕO°∞—— J~>Ï_»∞. JǨC_«∞ qâÍfiã≤ P`Œ‡
ǨO°=∞ã¨~`À+¨~`À =∞O°∞Hí∆}Çı∞ ^ÕǨÏ~#∞~_ç J`Œº~`Œ ã¨∞ÅÉèí~Qå Ç‹Å∞=_«∞`Œ∞~k.
^®xfl PÜ«∞# KÕuÖ’ Ѩ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞.
W`«~° ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Ô~ѨÊáê@∞Ö’ P P`«‡#∞ PÜ«∞# ^ŒQÆæ~°∞flOz fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
"å~°∞ ^•xfl ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x J`«ºO`« ã¨∞"åã¨# Hõã¨∂Îi`À ‰õÄ_ç# =¢ã¨ÎOÖ’ K«∞@∞ìH˘x
fã≤H≥à®ÎO°∞. ^•iÖ’ J<ÕHõ=∞Ok ^≥·=^Œ∂`«Å∞ `å~°ã¨Ñ¨_»`å~°∞. "å~°O`å ''D Ѩq¢`å`«‡
Z=i^Œ——x J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''Wk Ѷ¨ÖÏ<å=ºH˜Î ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Ѷ¨ÖÏ<å=∞x+≤
P`«‡—— Jx WǨÏÖ’HõOÖ’ Ñ≤Å=|_Õ Ju ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ¿Ñ~°∞#∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î K≥|∞`å~°∞.
Dq^èŒOQÍ P ^≥·=^Œ∂`«Å∞ WǨÏÖ’HõO ã¨g∞ѨOÖ’x PHÍâßxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
"å~°∞ PHÍâ◊ ^•fi~åÅ∞ `≥~°==∞O\Ï~°∞. ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞ PHÍâ◊^•fi~åÅ∞ `≥~°∞™êÎ~°∞.
qâßfiã≤ P`«‡#∞ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ֒ѨeH˜ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞. "åix "≥Ú^Œ\˜ PHÍâ◊O
Ö’x ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ J#∞ã¨iã¨∂Î P qâßfiã≤P`«‡ "≥O@ ~Ô O_»=PHÍâßxH˜ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞.
WÖÏ „Ǩu PHßâ◊~Ö’x ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ ^®fiO®Å∞ `ˇOz ° P â◊∞ÉèÏ`Œ‡#∞ Ѷ∞¨ #~Qå ™®fiQõuOz
PjO°fikã¨∂Î ^•x "≥O@ U_»= PHÍâßxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
U_«= PHßâ◊~Ö’H˜ "≥o§ P P`«‡#∞ ã¨$+≤ìHíO°Î ã¨xflkèÖ’ „Ǩ"Õâ◊ÃÑ_«`ÍO°∞. (JHí¯_«
P P`Œ‡ ã¨$+≤ìHíO°ÎHí∞ ™®ë®ì~Qõ„Ǩ}®=∞~ KÕã¨∞Î~k.) ã¨$+≤ìHíO°Î ''<®D ^®ã¨∞x ¿ÑO°∞ Wb¡<ü
508 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(ã¨`«¯~°‡Å z\Ïì)Ö’ O®ã≤ J`Œ_çfl uiy Éèí¥Ö’HÍxH˜ fã≤H≥à◊§~_ç. <Õx`«_çfl (Éèí∂Ö’HõѨÙ)
=∞\˜ì`À ã¨$+≤ìOKå#∞. JO^Œ∞Ö’ˆH W`«_çfl ѨOÑ≤ÃÑ_®Î#∞. JO^Œ∞Ö’ #∞OKÕ W`«_çfl uiy
¢|uH˜Oz ÖËѨÙ`å#∞—— Jx P*Ï˝Ç≤™®Î_«∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ P P`Œ‡#∞ ã¨=∂kèÖ’x
P qâÍfiã≤ ^ÕǨÏ~Ö’ uiy „Ǩ"Õâ◊ÃÑ_«`ÍO°∞.
ã¨=∂kèÖ’ #Å¡x â◊s~°O`À, he Hõà◊§`À LO_Õ (=Úx¯~ü, #H©~ü J<Õ) W^°ÌO°∞
^≥·=^°¥`ŒÅ∞ =zÛ J`«_çfl ÖËÑ≤ ‰õÄ~ÀÛ Éˇ_®Î~°∞. J`Œx ã¨=∂kè J`Œx Hí#∞K«¥Ñ¨Ù "Õ∞O°Hí∞
qâÍÅO KÕÜ«∞|_»∞`Œ∞~k. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J`«xH˜ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨Îq∞ã¨∞Î#fl@∞¡
QÀK«iã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»`«#∞ Hõà◊√§ #∞Å∞ѨىõΩO@∂ ÖËz ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. ^≥·=^Œ∂`«Å#∞
K«∂_»QÍ<Õ (`«##∞ "å~°∞ ¢Ñ¨tflOK«_®xH˜ =KåÛ~°x ÉèÏqOz) ''=ÚO^Œ∞ ##∞fl (Jã¨~ü)
#=∂*ò KÕÜ«∞x=fiO_ç.—— JO\Ï_»∞.
(J`«x #=∂*ò =Úyã≤#) `«~°∞"å`« ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''h „ǨÉèí∞=Ù Z=O°∞?—— Jx
J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xHÍ =ºH˜Î '' <å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù JÖÏ¡ÇπÏ—— Jx ã¨=∂^è•#q∞™êÎ_»∞. uiy ^≥·=
^Œ∂`«Å∞ ''h ^è°O°‡~ Uq∞>©?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ''<å ^èŒ~°‡O W™ê¡O—— JO\Ï_»`«#∞.
''㨈~, (O°∞A=∂O°æ~ K«¥Ç¨_ÍxH˜) g∞Ö’ ¢Ñ¨ÉèíqOz# =∞x+≤ Qõ∞i~z h Jaè„áåÜ«µ~
Uq∞>©?—— J~@¥ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ =∞m§ „Ǩtfl™®ÎO°∞. ^®xH˜ P ѨÙ}®º`Œ∞‡_«∞ ''PÜ«∞#
^Õ=Ùx ¢Ñ¨=HõΗ— Jx K≥|∞`Í_«∞. ''PÜ«∞# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎx hÔHÖÏ `≥eã≤Ok?—— Jx J_»∞QÆ∞
`å~°∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞. ''<Õ#∞ ^≥=· ¢QÆO^äOŒ (Y∞~üP<£) K«k"å#∞, ^•xfl #q∞‡ Jk ^≥=· ¢QÆO^ä"Œ ∞Õ
#x ^èŒ$=ѨiKå#∞—— JO\Ï_® qâßfiã≤.
JǨC_«∞ PHßâ◊~#∞~_ç ''<®^®ã¨∞_«∞ x[~ K≥áåÊ_«∞. J`ŒxH˜ ã¨fiO°=æ „™®ÎÅ∞ ^èi° ~Ǩ
*Ëã≤, ã¨fiO°æǨO°∞Ѩ٠ǨO°K«~_ç† (ã¨=∂kèÖ’) ã¨fiO°æ~ Ç‹·Ñ¨Ù~_Ë H˜>˜H© `ˇO°zÃÑ@ì~_ç—— Jx
Jâ◊s~°"å}˜ qxÊã¨∞OÎ k. ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ "≥Ú^Œ@ ã¨=∂kèÖ’ #~°HOõ "≥Ñ· Ù¨ O_Õ H˜\H˜ © `≥~∞° ™êÎ~∞° .
J@∞"≥·Ñ¨Ù #~°HõOÖ’x Jyfl*ÏfiÅÅ∞ XHõ^•<˘flHõ\˜ q∞OˆQã¨∂Î ZO`À ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ
HõxÊ™êÎ~Ú. (qâßfiã≤ P cèHõ~°^Œ$â◊ºO K«∂ã≤ ÉèíÜ«∞Ѩ_»`å_»∞.) JO`«Ö’<Õ ^≥·=^Œ∂`«Å∞
J`«x`À ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ZÖÏO\˜ PѨ^Œ #∞O_ç ~°H˜∆OKå_À K«∂_»∞—— JO\Ï~°∞.
P `«~°∞"å`« ã¨=∂kèÖ’ #~°HõO "≥·Ñ¨ÙO_Õ H˜\˜H© =¸¿ãã≤, ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨ÙO_Õ H˜\˜H©
`≥~°∞™êÎ~°∞. ^•O`À P qâÍfiã≤ ã¨=∂kèÖ’H˜ ã¨fi~°æ "åÜ«Ú=Ù, ã¨∞"åã¨#Å∞ =™êÎ~Ú.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x`À ''W^Õ h (âßâ◊fi`«)x"åã¨O. h=Ù (¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ W™ê¡O
Ѩ@¡) qâßfi㨠ã≤÷uÖ’ rqOKå=Ù. qâßfi㨠ã≤÷uÖ’<Õ h‰õΩ =∞$`«∞º=Ù =zÛOk. ^≥·=z`«Î
=∞~Ú`Õ qâßfiã¨ã≤÷uÖ’<Õ h=Ù ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# (ã¨=∂kè) #∞O_ç ÖË™êÎ=Ù—— J#O\Ï~°∞.
P `Œ~åfi`Œ Ѷ¨∂>ˇ·# ã¨∞Qõ~^è° Ç¨i=∞à◊~`À Ys^≥·# ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOz# ™œO^Œ~°º
=O`«∞_≥#· XHõ`#« ∞ ¢Ç¨`ºŒ Hí=∆ ∞~Ú ''h‰õΩ Ѩ~=° ∂#O^ŒO HõeOæ KÕ â◊∞ÉèÇí ÍO°Î q#∞—— J~\Ï_»∞.
qâßfiã≤ J`«_flç K«∂ã≤ ''Z=~°∞ h=Ù, h =ÚYOÖ’ =∞Oz`«#O zǨflÅ∞ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú?——
Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_∞» . ^•xHÍ =∞x+≤ ''<Õ#∞ h ã¨`¯« ~°‡Å ~åã≤x—— JO\Ï_»∞. qâßfiã≤ (D=∂@
q#QÍ<Õ ã¨~`À+¨~`À á⁄~yáÈ`«∂) ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨Éèí∂! (WѨÙÊ_Õ) ¢Ñ¨à◊Ü«∞O fã¨∞‰õΩ~å,
<Õ#∞ (ã¨fi~°Oæ Ö’x) <å "åà◊√§ (ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞), Éè’QÆÉÏè QͺŠ^ŒQiæÆ H˜ "≥àÏÎ#∞—— JO\Ï_»∞.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 509
WHõ Jqâßfiã≤ q+¨Ü∂« xH˜ =¿ãÎ J`«#∞ ‰õÄ_® ¢áêѨOzHõ Éè=í |O^è•Å∞ `≥OK«∞H˘x
Ѩ~°Ö’HõO "≥·Ñ¨Ù ^Œ$+≤ì ™êi™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«x ¢áê}O fÜ«∞_®xH˜ (ÉèíÜ«∞OHõ~°∞Öˇ·#)
#Å¡x ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ F QÀ<≥Ñ\ ¨ Ïì fã¨∞H˘x =™êÎ~∞° . "å~°`x« =ÚO^Œ∞ Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~°^•HÍ
(J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. `«~åfi`« ¢Ñ¨^è•# =∞~°}^Œ∂`« =∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü =zÛ
J`«x `«Å "≥·Ñ¨Ù ‰õÄ~˘Ûx ''^Œ∞~å`å‡! ^≥·"å¢QÆǨÏO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ |Ü«∞Å∞^Õ~°∞—— JO\Ï_»∞.
HÍx P ^Œ∞~å`«‡ f¢="≥∞ÿ# ÉèíÜ«∞O`À â◊s~°O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ ~å‰õΩO_® ֒ѨÖË
J@∞W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ =∞ʼnõΩÖò=∞ø`ü =Úà◊§ HõOѨÃÑ· #∞Oz `«_çã≤#
QÆ∞_»¤ ÖÏy#@∞¡ J`«x ^ÕǨÏO #∞Oz P`«‡#∞ |Å=O`«OQÍ ÖÏy f™êÎ_»∞. P `«~°∞"å`«
W`«~° ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Ô~ѨÊáê@∞Ö’ J`«x KÕu #∞O_ç ^•xfl fã¨∞H˘x QÀ<≥Ѩ\ÏìÖ’ K«∞\˜ì
"≥Ú^Œ\˜ PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù fã≤ÔHàÏÎ~°∞.
P ^Œ∞~å`«‡ #∞Oz ‰õΩo§áÈ~Ú# â◊=O #∞Oz "≥Å∞=_Õ@@∞=O\˜ f¢="≥∞ÿ#
^Œ∞~°æO^èŒO "≥Å∞=_»∞`«∞Ok. ^•iÖ’ `å~°ã¨Ñ¨_Õ W`«~° ^≥·=^Œ∂`«ÅO`å ''D ^Œ∞~å`«‡
Z=i^Œ——x J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^Œ∞~å`«‡#∞ Ѩ@∞ì‰õΩ#fl ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''Wk Ѷ¨ÖÏ<å =ºH˜Î
‰õΩ=∂~°∞_»∞ Ѷ¨ÖÏ<å =∞x+≤ P`«‡—— Jx WǨÏÖ’HõOÖ’ Ñ≤Å∞=|_Õ Ju xHõ$+¨ì"≥∞ÿ#
¿Ñ~°∞#∞ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î K≥|∞`å~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∞ WǨÏÖ’Hõ ã¨g∞ѨOÖ’x PHÍâßxH˜
KÕ~°∞H˘x ^•x ^•fi~°O `≥iÑ≤OK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~°∞. HÍx JHõ¯_ç ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞
(^Œ∞~å`«‡#∞ Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO@∂) ^•fi~°O `≥~°=~°∞.
^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡~) WÖÏ „Ǩ=z㨥ΠWHí¯_« ''=∂ 㨥Hí∞ÎÅ∞ uO°ã¨¯i~z ÇÍ>˜ Ǩ@¡
`ŒÅaO°∞ã¨∞`À =º=ǨÏi~z#ÇÍi H’ã¨~ PHßâ◊ ^®fiO®Å∞ Z#fl>˜H© `ˇO°=|_«=Ù. 㨥k
ɡ[˚~ Qõ∞~_Í X~>ˇ ^°¥O°_«~ Z~`Œ J™®^è°ºÇ‹Ø ÇÍO°∞ ã¨fiO°æ~Ö’ „ǨÇıt~K«_«~ Hí∂_Í
J~`Ë J™®^è°º~—— (7:40) J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ã¨$+≤ìHíO°Î ''D ^®ã¨∞x ¿ÑO°∞ Ü«∂=`Œ∞Î Éèí¥Ö’HßÅ Hí~>Ë J^ä°ó
áå`Íà◊~Ö’ L~_Ë 'ã≤r˚<ü— (^°∞+¨¯O°‡Å z\Ïì)Ö’ O®ã≤, J`Œx P`Œ‡#∞ Éèí¥Ö’HõO Ç‹·Ñ¨Ù
fã≤H≥à◊§~_ç—— Jx P*Ï˝Ç≤™®Î_«∞. =∞O°}^°¥`ŒÅ∞ P ^°∞O®`Œ‡#∞ ã¨=∂kèÖ’ ѨÓ_«Û|_ç#
^®x ^ÕǨÏ~Ö’H˜ qã≤iǨ_« "Õ™®ÎO°∞. ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) D ã¨~Qõu K≥|∞`Œ¥ ''^Õ=ÙxH˜ ™®>˜
HíeÊ~z#ÇÍ_«∞ PHßâ◊~ #∞~_ç J=∂~`Œ~ J^äó° áå`Íà◊~Ö’H˜ Ǩ_áç Èܵ#>ı.¡ WHí J`Œ_flç
ǨH∞∆í Öˇ<· ® á⁄_«∞K«∞Hí∞ u~>Ïܵ, ÖË^® Qåe Jܵ<® ZuÎ ^°¥O°~Qå qã≤i Ǩ_Ç« ãı ∞¨ ~Î k——
(22:31) J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ P JqâÍfiã≤ ^°QõæO°Hí∞ W^°ÌO°∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ =zÛ qâÍfiã≤x J_çy#>ı¡
HÁxfl „Ǩâ◊flÅ∞ J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xHí`Œ#∞ ã¨=∂^è®#~ K≥ǨÊÖËHí ''JÜ«µºÜˇ∂º, <®Hıg∞
`ˇeÜ«µ^Õ!—— J~>Ï_«∞. JǨC_«∞ PHßâ◊~ #∞~_ç ''J`Œ#∞ J|^°ú=∂_Í_«∞. J`ŒxH˜ Jyfl
=„™®ÎÅ∞ Hí@Éì > ˇ ,ì˜ JyflǨ_H« í g∞^° Ǩ~_«É@ ˇ ~ì _ç. J`Œx H’ã¨~ ã¨=∂kèÖ’ #O°H~í Ç‹Ñ· Ù¨ ~_Ë
H˜>˜H© `ˇO°z ÃÑ@ì~_ç—— Jx Jâ◊s~°"å}˜ qxÊã¨∞ÎOk. ^®x „ǨHßO°~ P ã¨`Œº uO°™®¯iH˜
„Ǩà◊Ü«µ~^•HÍ ^°∞O°ƒùO°ÉÏ^è°Å∞ HíeQÕÖÏ UO®Ê@=Ù`Œ∞~k.
510 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
J~Ú`Õ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ "≥Ú^Œ@ J`«x ã¨=∂kèÖ’ ã¨fi~°æO "≥·Ñ¨ÙO_Õ H˜\˜H© `≥~°∞™êÎ~°∞.
J@∞"≥·Ñ¨Ù ã¨fi~°æOÖ’x ™œO^Œ~°ºO, Éè’QÆÉèÏQͺŠ^Œ$â◊ºO J`«xH˜ Hõ#∞ÅѨO_»∞QÆQÍ
HõxÊã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ J`«x`À ''(ã¨`åºxfl u~°ã¨¯iOK«_»O =Å¡) ^Õ=Ù_»∞
x#∞fl ZÖÏO\˜ =∞ǨÉèÏQͺxH˜ ^Œ∂~°O KÕâß_À K«∂_»∞—— J#O\Ï~°∞. P `«~åfi`« "å~°∞
P H˜\˜H©x =¸¿ãã≤ #~°HõO "≥·Ñ¨ÙO_Õ H˜\˜H© `≥~°zÃÑ_»`å~°∞. J@∞"≥·Ñ¨Ù #~°HõOÖ’x
Jyfl*ÏfiÅÅ∞ XHõ^•<˘flHõ\˜ q∞OˆQã¨∂Î ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ HõxÑ≤™êÎ~Ú.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ''WHõ h (âßâ◊fi`«)x"åã¨O W^Õ. #∞=Ùfi (¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ rq
`åO`«O W™ê¡O Ѩ@¡) JѨ#=∞‡HõO`À rqOKå=Ù. JѨ#=∞‡HõOÖ’ L#fl ã≤÷uÖ’<Õ h‰õΩ
=∞$`«∞º=Ù HÍ>Ëã≤Ok. ^≥·=z`«Î"≥∞ÿ`Õ #∞=Ùfi JѨ#=∞‡HõO`À<Õ (¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#) ã¨=∂kè
#∞O_ç ÖË™êÎ=Ù—— Jx JO\Ï~°∞. `«~åfi`« J`Œx ǨHí¯>ˇ=ÚHíÅ∞ qiy XHí Ç‹·Ñ¨Ù #∞~z
=∞O˘Hí Ç‹·Ñ¨ÙHí∞ á⁄_«∞K«∞Hí∞ =KÕÛ@~`ŒQå ã¨=∂kè Hí∞~z~K«∞Hí∞áÈ`Œ∞~k.
P `ŒO°∞ÇÍ`Œ J`«ºO`« ^°∞O®fiã¨#`À Hí∂_ç# =ÚiH˜ |@ìÅ∞ ^è°i~z# F Hí∞O°¥Ç≤
J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ_»∞. Jqâßfiã≤ J`«_çfl K«∂ã≤ ''Z=~°∞ h=Ù, h =ÚYOÖ’ H©_»∞
zǨflÅ∞ HõxÊã¨∞Î<åfl~Ú—— JO\Ï_»∞. ^•xH˜ ‰õΩ~°∂Ñ≤ ''<Õ#∞ h ^°∞+¨¯O°‡Å O®ã≤x—— Jx
K≥|∞`å_»∞. ^®~`À J`Œ#∞ (f¢=OQÍ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∂Î) ''J~Ú`Õ ¢Ñ¨Éèí∂! ¢Ñ¨à◊Ü«∞O fã¨∞‰õΩ
~å‰õΩ—— JO\Ï_»∞. (JǨχ^ü, J|¥^®=Ó^ü, q∞뮯`ü ǨÏnã¨∞Å P^è•~°OQÍ)
ã¨=∂kèÖ’ ѨsHõ^∆ ∂Œ `«Å∞ ¢Ñ¨tflOz# `«~åfi`« ^•ã¨∞x P`«‡#∞ J`«x ^ÕÇϨ O #∞O_ç
"Õˆ~KÀ\˜H˜ `«~°e™êÎ~°∞. ã¨[˚#∞Å P`«‡Å#∞ ã¨Ñ¨Î=∂HÍâ◊OÖ’x ''Wb¡<£—— J<Õ KÀ\˜H˜,
^Œ∞~°#˚ ∞Å P`«‡Å#∞ U_»= áê`åà◊Ö’HõOÖ’x ''ã≤r<˚ —£ — J<Õ KÀ\˜H˜ `«~e° ™êÎ~∞° . (+¨~Ô ã¨∞#fl)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''qâßfiã≤ P`«‡ (ã¨fi~°æOÖ’) ѨH˜∆ ~°∂ѨOÖ’ LO_ç ã¨fi~°æ
Ѷ¨ÖÏÅ∞ uO@∂=ÙO@∞Ok. z=iH˜ P P`«‡#∞ fã≤ÔHo§ (ѨÙ#~°∞`å÷# k<å#) P
qâßfiã≤ â◊s~°OÖ’ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (#™ê~Ú, ɡ·Ç¨Ïd)
ã¨=∂kèÖ’ Y∞~üP<£ áê¢`«
Y∞~üP<£ ˆH=ÅO áê~åÜ«∞}O KÕÜ«∞_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞ J=`«iOK«ÖË^Œ∞. Y∞~üP<£x
^≥=· ¢áÈHõÎ ¢QÆO^ä=Œ ∞x qâ◊fiã≤Oz# ¢Ñ¨u =Úã≤O¡ ^•xfl ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ K«^∞Œ =Ù`«∂,
^•x¢Ñ¨HÍ~°O PK«iã¨∞OÎ _®e. JѨÙÊ_Õ Jk =∞#‰õΩ WǨÏÖ’HõOÖ’#∂, Ѩ~Ö ° ’HõOÖ’#∂ ¢Ñ¨Ü∂≥ [#
HÍi J=Ù`«∞Ok. ã¨=∂kèÖ’ ‰õÄ_® Jk =∞#‰õΩ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ~°∂~°∞Û`«∞Ok.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ~å¢u"Õà◊ g∞~°∞ #=∂*ò KÕÜ«∞_®xH˜ xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞
Y∞~üP<£ (aQÆæ~°QÍ Ñ¨iîOK«O_ç. P â◊|ÌO qx Ã+·`å#∞Å∞, ^Œ∞~å‡~°æѨ٠Éèí∂`åÅ∞ áêi
áÈ`å~Ú. QÍeÖ’ (`Õe Ü«∂_»∞`«∂) =KÕÛáÈÜÕ∞ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ‰õÄ_® P â◊|OÌ qO\Ï~°∞.
WO\’¡ L#fl"å~°∞ ‰õÄ_® qx g∞`Àáê@∞ #=∂*ò KÕ™êÎ~∞° . D~å¢u =KÕÛ~å¢uH˜ Ç≤Ï`ÀѨ^âÕ O◊
KÕã¨∂Î ''W`«x z=i~å¢f! hq`«xH˜ ™œÅÉèíºO HõeyOK«∞—— JO@∞Ok.
qâßfiã≤ K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ =zÛ J`«x `«Å"≥·Ñ¨Ù xÅ|_ç (â◊=) ™êfl<åxfl
Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞ÎOk. J`«xH˜ =¢ã¨Îã¨O™ê¯~°O [iy# `«~°∞"å`« J`«x =¢™êÎʼnõΩ, =Hõ∆ã¨÷ÖÏxH˜
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 511
=∞^茺 ^Œ∂~°∞`«∞Ok. P ^•ã¨∞_çfl Y##O KÕã≤# `«~°∞"å`« ã¨=∂kèÖ’ ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞
(=Úx¯~ü, #H©~ü) =zÛ#ѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ =∞$`«∞_çH˜, ѨsHõ∆ ^Œ∂`«Å‰õΩ =∞^茺 =zÛ xÅ
|_»∞`«∞Ok. ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞ Y∞~üP<£`À ''h=Ù =∂ =∞^茺 #∞O_ç `˘Å∞QÆ∞. "Õ∞=Ú
W`«_çfl ¢Ñ¨tflOKåe—— JO\Ï~°∞. ^•xH˜ Y∞~üP<£ ''^≥·=™êH˜∆! <Õx`«_çfl ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOѨ
*Ë~ÚOKÕ =~°‰õÄ =^ŒeÃÑ\˜ì áÈÖË#∞. g∞i`«x Ѩ@¡ U^≥·<å =º=Ǩ~°O [~°áêÅx
^≥·"å[˝ Åaè¿ãÎ g∞Ѩx g∞~°∞ KÕã¨∞HÀO_ç—— Jx JO@∞Ok.
P `«~°∞"å`« ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞ P ^•ã¨∞xH˜ H˘xfl ¢Ñ¨â◊flÅ∞ J_»∞QÆ∞`å~°∞. Y∞~üP<£
J`«x "≥Ñ· Ù¨ K«∂ã¨∂Î ''<Õ<=≥ ~À h‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_»∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xHõ`#« ∞ `≥eÜ«∞^Œ∞
JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ `«##∞ `å#∞ ѨiK«Ü∞« O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ ''<Õ#∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’
x#∞fl ~å¢u"Õà◊Ö’¡ "Õ∞ÖÁ¯x LO_ÕÖÏ, ѨQÆ\˜ "Õà◊Ö’¡ PHõe ^ŒÑ¨ÙÊÅ`À LO_ÕÖÏ KÕã≤#
Y∞~üP<£x. Hõà√◊ §, K≥=ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz# K≥_∞» ʼnõΩ x#∞fl ^Œ∂~°OQÍ LOz# Y∞~å<£x.
WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ h ¢âıÜ«∞ã¨∞û HÀˆ~ ¿ãflÇ≤Ï`«∞_çfl, L`«Î=∞ ™È^Œ~°∞_çfl. Hõ#∞Hõ ã¨O`À+≤OK«∞.
ѨsHõ∆^Œ∂`«Å qKå~°} `«~°∞"å`« WHõ hÔHÖÏO\˜ ^Œ∞óYO LO_»^Œ∞—— Jx K≥|∞`«∞Ok.
ѨsHõ∆^Œ∂`«Å∞ qKå~°} `«~°∞"å`« "≥o§áÈ`å~°∞.
JѨÙÊ_»∞ Y∞~üP<£ ‰õÄ_® `«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§áÈ`«∞Ok. "≥o§ ã¨=∂kèÖ’x
P ^•ã¨∞x HÀã¨O Ѩ_»Hõ WÑ≤ÊOK«=∞x JÉèíºi÷ã¨∞ÎOk. ^•xH˜ Ѩ_»Hõ, *’ºu~°‡Ü«∞ nѨO
W=fi=∞x ^Õ=Ù_»∞ P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. "å\˜x _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok ^≥·=ã¨xflÇ≤Ï`« ^Œ∂`«Å∞
fã¨∞H˘x "≥àÏÎ~∞° . Y∞~üP<£ "åiH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ P ^•ã¨∞x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° H˘x ''^≥=· ^•ã¨∞_®!
<Õ#∞ "≥o§áÈ~Ú# `«~°∞"å`« hˆHg∞ ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å∞ HõÅQÆÖË^Œ∞ Hõ^•? <Õ#∞ h HÀã¨O
Ѩ_»Hõ U~åÊ@∞ KÕ~ÚOK«_®xH˜ ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àϧ#∞. JO^Œ∞ˆH HÍ¿ãûѨ٠h #∞O_ç
<Õ#∞ "Õ~°∞HÍ=Åã≤ =zÛOk. <Õ<å =ã¨∞Î=ÙÅ∞ fã¨∞H˘KåÛ#∞—— Jx JO@∞Ok.
JO`«Ö’ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ P =ã¨∞Î=ÙÅ∞ fã¨∞H˘zÛ J`«xH˜ Ѩ_»Hõ U~åÊ@∞KÕ™êÎ~°∞.
`«~°∞"å`« "å~°`«_çfl ‰õΩ_ç ѨHõ¯‰õΩ uÑ≤Ê Ñ¨_»∞HÀɡ\˜ì PHÍâ◊OÖ’H˜ Jkè~ÀÇ≤ÏOK«_»O
¢áê~°Oaè™êÎ~°∞. ^•ã¨∞_»∞ "åix K«∂ã¨∞ÎO\Ï_»∞. Y∞~üP<£ dÉÏ¡ "≥·Ñ¨Ù#fl <ÕÅ g∞^Œ F
^≥|ƒ "Õã∞¨ OÎ k. ^•O`À ã¨=∂kè Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~°‰Ωõ qâßÅ=∞=Ù`«∞Ok. (Wɡfl Ja^Œ∞<Ì åº)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~°∞_˘HÍÜ«∞#
Fã¨=∂kè ^ŒQÆæ~° QÆ∞_®~°O "Õã¨∞H˘x ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. PÜ«∞#‰õΩ JHõ¯_» ã¨=∂kè L#fl
ã¨OQÆu `≥eÜ«∞^Œ∞. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ P ã¨=∂kèÖ’ XHõ =∞x+≤ Y∞~üP<£Ö’x
=ÚÖò¯ ã¨∂~å ѨiîOK«_»O ¢áê~°OaèOKå_»∞. JÖÏ J`«#∞ ã¨∂~å "≥Ú`«ÎO ѨiîOKå_»∞.
P`«~åfi`« P J#∞K«~∞° _»∞ D ã¨OѶ∞¨ @# QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨™êÎqOKå~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx ''Wk (ã¨=∂kè)Ü«∂`«##∞ x~ÀkèOKÕ ã¨∂~å J`«_çfl P
Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞`ÀOk—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü MÏe^£ a<£ =∂^•<£ (`å|~Ú–~°ÇϨ ‡Öˇ)· Hõ^#Œä O: `«ÉÏ~°HÅ õ l¡ aÜ«∞kÇ≤ÏÖò
=ÚÖò¯ (67= J^蕺ܫ∞O), JeѶπ ÖÏ"£∞ g∞"£∞ ã¨*ÏÌ (32= J^蕺ܫ∞O)– D Ô~O_»∞
ã¨∂~åÅ∞ `«=∞#∞ ѨiîOz#"åi HÀã¨O ã¨=∂kèÖ’ ^Õ=Ùx`À "åk™êÎ~Ú. "å\˜Ö’ ¢Ñ¨u
512 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨∂~å ''<Õ#∞ h (Y∞~üP<£) ¢QÆO^äŒOÖ’ LO>Ë hq`«xH˜ J#∞‰õÄÅOQÍ <å ã≤á¶ê~°ã¨∞#∞
P"≥∂kOK«∞. XHõ"Õà◊ <Õ#∞ h ¢QÆO^äŒOÖ’ ÖËHõáÈ`Õ JO^Œ∞Ö’ #∞Oz ##∞fl `«∞_çK≥~Úº——
Jx JO@∞Ok. D Ô~O_»∞ ã¨∂~åÅ∞ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ =∂kiQÍ `«=∞#∞ ѨiîOKÕ"åxÃÑ· Ô~Hõ¯Å∞
*ÏÑ≤, J`«_çfl ã¨=∂kè Ü«∂`«# #∞O_ç HÍáê_»∞`å~Ú. (q∞ëê¯`ü)
94. Ñ≤`$« Ö’HõOÖ’ áêѨÑÙ̈}ϺŠѨ~º° =™ê#O
XHõ™êi ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^ŒQÆæiH˜ XHõ Ü«¸^Œ¢ã‘Î =zÛ ã¨=∂kètHõ∆ QÆ∞iOz
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ã¨=∂kètHõ∆‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LOK«∞QÍHõ!—— J#flk. P `«~°∞"å`«
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ P q+¨Ü«∂xfl ¢Ñ¨™êÎqOz, Wk
x["Õ∞<å? Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''x["Õ∞. ã¨=∂kètHõ∆
Ü«∞^•~°O÷ —— J<åfl~°∞. P<å\˜ #∞Oz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) #=∂A KÕã#≤ ѨÙÊ_»ÖÏ¡ ã¨=∂kètHõ∆
#∞O_ç ^Õ=Ù_çfl â◊~°}∞ "Õ_»∞‰õΩ<Õ"å~°x P"≥∞ J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: XHõ =ºHÎ̃H˜ =∞~°} ã¨=∞Ü«∞O Pã¨#fl=∞~ÚOk. J`«xH˜
WHõ rqOKÕ Pâ◊ HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . JѨÙÊ_»`#« ∞ `«# ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºefl Ñ≤ez WÖÏ K≥áêÊ_»∞:
''<Õ#∞ K«xáÈÜ«∂Hõ Hõ>ˇìÅ∞¿ÑiÛ ^•xH˜ xѨÙÊÃÑ@ìO_ç. P xѨÙÊÖ’ <å â◊"åxfl "Õã≤ HÍeÛ
"ÕÜ«∞O_ç. xѨÙÊÖ’ <å â◊s~°O, =∂Oã¨O, Z=ÚHõÅ∞ ÉÏQÍ HÍeáÈ~Ú |∂_ç^ŒQÍ =∂i
áÈÜ«∂Hõ P |∂_ç^Œ#∞ `«∞á¶ê#∞ =KÕÛ~ÀA QÍeÖ’ ZQÆ~°"ÕÜ«∞O_ç.—— WÖÏ K≥Ñ≤Ê J`«#∞
K«xáÈÜ«∂_»∞. JѨÙÊ_»`x« ‰õΩ@∞O|ã¨É∞íè ºÅ∞ J`«#∞ K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ KÕâß~°∞. J~Ú`Õ ^Õ=Ù_»∞
P =ºH˜ÎH˜ K≥Ok# J}∞=}∞#∞ Hõe¿Ñã≤ (¢áê}O áÈã≤) ''^•ã¨∞_®! #∞qfiÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ
KÕâß=Ù?—— Jx J_çQÍ_»∞. ^•xH˜ P =∞x+≤ ''¢Ñ¨Éèí∂! h‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç WÖÏ KÕâß#∞——
J<åfl_»∞. ^Õ=Ù_»∞ D ã¨=∂^è•#O qx J`«_çfl Hõ∆q∞OKå_»∞. (|∞MÏi)
¢Ñ¨"âÕ ◊ ѨsHõ∆ : ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) U^≥·<å ã¨=∂kè^ŒQÆæ~° xÅ|_ç#ѨÙÊ_»∞
QÆ_»¤O `«_çã≤áÈÜÕ∞O`« qѨs`«OQÍ ^Œ∞ódOKÕ"å~°∞. XHõ`«#∞ DѨiã≤÷u K«∂ã≤ ''g∞~°∞
ã¨fi~°æ #~°HÍÅ ¢Ñ¨™êÎ=# =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ^Œ∞ódOK«~°∞. HÍx ã¨=∂kèx K«∂_»QÍ<Õ (ZO`À
ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂) ^Œ∞ód™êΈ~q∞\©?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) WÖÏ
["åaKåÛ~°∞: ''^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ `≥eáê~°∞: 'Ѩ~Ö° ’Hõ QÆ=∂ºÅÖ’ ã¨=∂kè "≥Ú^Œ\˜
QÆ=∞ºO. D QÆ=∂ºxfl QÆ#Hõ q[Ü«∞=O`«OQÍ ^•@QÆey`Õ, P `«~°∞"åu QÆ=∂ºÅ∞
JO`«HõO>Ë ã¨∞ÅÉèíOQÍ LO\Ï~Ú. XHõ"Õà◊ D QÆ=∞ºOÖ’ q[Ü«∞=O`«O HÍÖËHõáÈ`Õ
P `«~°∞"åu QÆ=∂ºÅ∞ JO`«HõO>Ë Hõiî#OQÍ LO\Ï~Ú.—— (u~°‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=Ô~<· å K«xáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ (ã¨=∂kèÖ’) J`«xH˜
L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O J`«x x"åã¨ã¨÷ÅO ã¨fi~°æO ÖËHõ #~°HõO K«∂Ѩ|_»∞`«∞Ok. K«x
áÈ~Ú#"å_»∞ ã¨fi~°xæ "åã≤ J~Ú=ÙO>Ë J`«xH˜ L^ŒÜ∞« O, ™êÜ«∞O¢`«O ã¨fi~°Oæ K«∂Ѩ|_»∞
`«∞Ok. XHõ"Õà◊ J`«#∞ #~°Hõx"åã≤ J~Ú=ÙO>Ë J`«xH˜ L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O #~°HõO
K«∂Ѩ|_»∞ `«∞Ok. =∞$`«∞_çH˜ J`«x x"åã¨ãÅ ÷¨ O K«∂ѨÙ`«∂ 'W^Õ h (âßâ◊fi`«) x"åã¨ãÅ
÷¨ O—
Jx K≥ѨÊ|_»∞`«∞Ok. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl (ã¨=∂kè #∞O_ç) ÖË¿Ñ =~°‰õΩ
L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O WÖψQ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 513
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K≥Ñ≤Ê# XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨=∂kèÖ’ Jqâßfiã≤x tH˜∆OK«_®xH˜
`˘OÉèˇ·`˘q∞‡k ã¨~åÊÅ∞ LO\Ï~Ú. P áê=ÚÅ∞ J`«_çfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞k#O^•HÍ HÍ>Ëã¨∂Î
LO\Ï~Ú. "å\˜Ö’ XHõ¯\˜ ‰õÄ_® =∞# Éèí∂=∞O_»ÅO "≥·Ñ¨Ù |∞ã¨H˘_ÕÎ Éèí∂q∞ g∞^Œ
(ã¨=∞ã¨ÎO HÍeáÈ~Ú WHõ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O^•HÍ) XHõ¯ "≥ÚHõ¯ ‰õÄ_® "≥ÚÅ=^Œ∞. (^•i‡)
Jqâßfiã≤ ã¨=∂kèÖ’H˜ #~°HÍyfl #∞O_ç "≥Å∞=_Õ f¢="≥∞#ÿ =_»QÍÅ∞ÊÅ∞ ~å=_»O`À
áê@∞, J`«_flç tH˜O∆ K«_®xH˜ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ^≥=· ^Œ∂`« xÜ«∞q∞OK«|_»`å_»∞. P ^≥=· ^Œ∂`«
JO^èŒ∞_»∞, K≥q\˜"å_»~Ú LO\Ï_»∞. J`«x ^ŒQÆæ~° XHõ W#∞Ѩ QÆ^Œ LO@∞Ok. P
QÆ^Œ`À Jqâßfiã≤x H˘\˜ì#ѨÙÊ_»∞ P ^≥|ƒ ¢Ñ¨ÉèÏ=O ZO`« f¢=OQÍ LO@∞O^ŒO>Ë,
^•O`À U^Œ~Ú<å Ѩ~°fi`«O g∞^Œ F ^≥|ƒ "Õ¿ãÎ P ^≥|ƒ‰õΩ Ѩ~°fi`«O `«∞`«∞ÎxÜ«∞Å~Ú
áÈ`«∞Ok. (Jqâßfiã≤ P QÆ^Œ^≥|ƒ‰õΩ XˆH XHõ QÍ=ÙˆHHõ ÃÑ\˜ì TÑ≤i q_»∞™êÎ_»∞.) `«~åfi`«
P Jqâßfiã≤H˜ =∞m§ ¢áê}O áÈÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
|∞MÏi, =Úã≤¡O ¢QÆO^ä•ÅÖ’x XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O QÆ^Œ`À H˘\˜ì#ѨÙÊ_»∞ P
ã¨`«ºu~°™ê¯i ÃÑ>Ëì QÍ=ÙˆHHõ#∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ (Éèí∂`åÅ∞) `«Ñ¨Ê ã¨g∞ѨOÖ’x
Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞Å∞ qO\Ï~Ú. XHõ"Õà◊ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ∞ QÆ#Hõ ã¨=∂kè tHõ∆#∞
Hõàϧ~å K«∂¿ãÎ ÖË^• P QÍ=ÙˆHHõ#∞ qO>Ë "å~°∞ QÆ∞O_≥Å∞ Ѩye K«xáÈ=K«∞Û. JO^Œ∞ˆH
ã¨=∂kètHõ∆#∞ ^Õ=Ù_»∞ ~°Ç¨Ï㨺OQÍ LOKå_»∞.
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ô~O_»∞
ã¨=∂^èŒ∞ŠѨHõ¯QÍ "≥à◊¥Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''D ã¨=∂^èŒ∞Ö’¡x =∞$`«∞Å∞ Ü«∂`«#Å∞ J#∞
Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞. D Ü«∂`«#Å∞ U ÃÑ^ŒÌ q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz J#∞ÉèíqOK«_»O ÖË^Œ∞.
"åiÖ’ XHõ_∞» =¸¢`«â√◊ kú`À LO_Õ"å_»∞ HÍ^Œ∞. ~Ô O_À"å_»∞ Kå_ôÅ∞ K≥|∞`«∞O_Õ"å_»∞.
ˆH=ÅO D (z#fl) HÍ~°}ÏÅ =Å¡<Õ "å~°∞ ã¨=∂kèÜ«∂`«#Å∞ J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞.——
WÖÏ `≥eÑ≤# `«~°∞"å`« PÜ«∞# F ѨK«Û\˜ Ô~=∞‡ fã¨∞H˘x ^•xfl Ô~O_»∞QÍ peÛ
P Ô~O_»∞ ã¨=∂^èŒ∞Å g∞^Œ áê`å~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ JÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ áê`å~°x J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ PÜ«∞# ''D Ô~=∞‡Å∞ ѨK«ÛQÍ L#flO`« =~°‰õΩ =∞$`«∞ʼnõΩ Ü«∂`«#Å∞ `«yæ
LO\ÏÜ«∞x Ptã¨∞Î<åfl#∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü *ˇ·^£ a<£ ™êa`ü (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `«# HõOK«~°
QÍ_ç^Œ ZH˜¯ |#∂#*Ï˚~ü `≥QƉõΩ K≥Ok# XHõ `À@Ö’H˜ "≥àϧ~°∞. "Õ∞=Ú ‰õÄ_® PÜ«∞#
"≥O@ L<åflO. JO`«Ö’ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ HõOK«~° QÍ_ç^Œ ɡki Ѩ_»É’~ÚOk. WOHÍã¨Î~Ú`Õ
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) ¢H˜O^Œ Ѩ_áç ÈÜÕ∞"å~°∞. P `À@Ö’ J~Ú^•~°∞ ã¨=∂^è∞Œ Å∞ L<åfl~Ú.
"å\˜x QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)''Wq Z=i ã¨=∂^èŒ∞Ö’ g∞Ö’ Z=iÔH·<å `≥Å∞™ê?——
Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ XHõ`«#∞ ''<å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞—— J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J`«_çfl
''g~°∞ ZѨÙÊ_»∞ K«xáÈÜ«∂~°∞?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ''|Ǩï^≥"· å~å^è#Œ ¢Ñ¨|e=Ù#fl ~ÀAÖ’¡
K«xáÈÜ«∂~°∞—— Jx K≥áêÊ_® =ºH˜Î. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) q+¨Ü«∞O q=iã¨∂Î
''=∞x+≤ ã¨=∂kèÖ’ tH˜∆OK«|_»`å_»∞. <Õh ã¨=∂kèÖ’x Ü«∂`«# â◊ÉÏÌxfl qO@∞<åfl#∞.
g∞~°∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O (=∞$`«^ÕǨÅ#∞) Y##O KÕÜ«∞_»O =kÖË™êÎ~°#fl ÉèíÜ«∞O ÖËHõáÈ`Õ
514 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WѨÙÊ_ô ã¨=∂kèÖ’ (=∞x+≤ J#∞Éèíqã¨∞Î#fl) Ü«∂`«#‰õΩ ã¨O|OkèOz# ǨÏ$^ŒÜ«∞q^•~°Hõ
~˘^Œ#∞ <Õ#∞ g∞‰õΩ qxÊOKÕ"å_çfl—— Jx K≥áêÊ~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''<å¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx
™êH˜∆! ã¨=∂kèÖ’ â◊"åxfl ѨÓ_çÛÃÑ\˜ì [#O "≥o§áÈ`«∞#flѨÙÊ_»∞ P â◊=O `åÅ∂‰õΩ =∞x+≤
"åi K≥ÑÙ¨ ÊÅâ◊ÉÏÌxfl (Ãã·`O« ) qO\Ï_»∞. J`«#∞ QÆ#Hõ qâßfiã≤ J~Ú=ÙO>Ë J`«x #=∂A
(¢áê~°÷#) J`«x `«Å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =zÛ KÕ~°∞`«∞Ok. J`«x LѨ"å™êÅ∞ J`«x ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
=zÛ KÕ~°∞`å~Ú. J`«x [HÍ`ü (¿Ñ^ŒÅ Pi÷Hõ ǨωõΩ¯) Z_»=∞ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =zÛ KÕ~°∞`«∞Ok.
J`«x SzÛùHõ #=∂AÅ∞, SzÛùHõ ^•#^è~Œ å‡Å∞, J`«#∞ ¢Ñ¨[ʼnõΩ KÕã#≤ "Õ∞à◊§‰õΩ ã¨O|O
kèOz# ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ J`«x HÍà◊§ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ KÕ~°∞`å~Ú.
J`«x `«ÖÏѨىõΩ U^≥·<å Ü«∂`«# (J*ÏÉò) =¿ãÎ J`«x #=∂*ò '<å "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
~å=_®xH˜ hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ÖË^Œ∞— JO@∞Ok. ^•O`À Ü«∂`«# J`«x ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù‰õΩ
=ã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ J`«x LѨ"å™êÅ∞ '=∂ "≥·Ñ¨Ù# hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ÖË^Œ∞— JO\Ï~Ú.
Ü«∂`«# =∞m§ J`«x Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ =ã¨∞OÎ k. JѨÙÊ_»∞ J`«x [HÍ`ü '<å "≥Ñ· Ù¨ # hÔHÖÏO\˜
KÀ@∞ÖË^Œ∞— JO@∞Ok. Ü«∂`«# uiy J`«x HÍà◊§ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =ã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ J`«x
SzÛùHõ #=∂AÅ∞, ^•#^èŒ~å‡Å∞, W`«~° ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ Ü«∂`«#‰õΩ J_»∞¤`«QÆ∞Å∞`«∂
'=∂ "≥·Ñ¨Ù# ‰õÄ_® hÔHÖÏO\˜ KÀ@∞ ÖË^Œ∞— JO\Ï~Ú.—— (J`«ÎsæÉò)
ǨϢ[`ü q∞MÏÌ"£∞ a<£ =∂^£ (~°l) Hõ^äŒ#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''ǨÏ`«™êH˜∆ (+¨Ç‘Ï^£) HÀã¨O ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° P~°∞ |Ǩï=∂<åÅ∞ L<åfl~Ú.
1–"≥Ú^Œ\˜ ~°HaÎõ O^Œ∞=Ù ¢H˜O^ŒÑ_¨ Q» Í<Õ J`«#∞ =∞xflOK«|_»`å_»∞. ã¨fi~°Oæ Ö’ J`«x
x"åã¨O J`«xH˜ K«∂Ѩ|_»∞`«∞Ok. 2–ã¨=∂kèÜ∂« `«# #∞O_ç ~°H} ∆õ Åaèã∞¨ OÎ k. 3–(¢Ñ¨àÜ
◊ ∞«
k<å# â◊OMÏ~å=O QÍqOz#ѨÙÊ_»∞ HõeQˆ ) f„= ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#Å #∞O_ç J`«#∞ ã¨∞~°H`∆˜ O«
QÍ LO\Ï_»∞. 4–J`«x `«Å g∞^Œ Q“~°=¢Ñ¨^"Œ ∞≥ #ÿ H˜s@O ÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok. P H˜s@OÖ’x
XHõ ~°`«flO ¢Ñ¨Ñ¨OK«O, ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x Ü«∂=`«∞Î =ã¨∞Î=ÙÅ HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª"≥∞ÿ#^≥·
LO@∞Ok. 5–J`«xH˜ ™œYºO HÀã¨O _≥|ƒù~ÚÔ~O_»∞ =∞Ok ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞efl W=fi_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. 6–_≥|ƒù~Ú=∞Ok |O^è∞Œ =ÙʼnõΩ J#∞‰õÄÅO QÍ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ¿ã JkèHÍ~°O
‰õÄ_® J`«xH˜=fi|_»∞`«∞Ok.—— (u~°‡l, Wɡfl=∂[)
¢Ñ¨=HõÎ ã¨fiѨflOÖ’ |~°M˚ ò Ü«∂`«#Å∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ F™êi HõÅÖ’ Ñ≤`$« Ö’HõOÖ’ áêѨÙÅ∞ J#∞Éèqí OKÕ Ü«∂`«#Å#∞
K«∂Ñ≤OKå_»∞. nxfl QÆ∞iOz |∞MÏs ¢QÆO^äŒOÖ’ F ã¨∞n~°…"≥∞ÿ# ǨÏnã¨∞ LOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎʼnõΩ
HõÅÅ^•fi~å KÕ¿ã ã¨∂K«#Å∞ ‰õÄ_® =Ç‘Ï ™ê÷~ÚH˜ ã¨=∂#OQÍ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨)‰õΩ D HõÅÖ’ K«∂Ñ≤# ''Ñ≤`«$Ö’Hõ qâıëêÅ∞—— "åã¨Î=OQÍ ã¨OÉèíqã¨∞Î<åflÜ«∞x =Úã≤¡OÅ
qâßfiã¨O. PÜ«∞# `«# HõÅÖ’ K«∂ã≤# qâıëêÅ∞ q=iã¨∂Î Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
<Õ#∞ ~å¢u F HõÅ QÆ<åfl#∞. P HõÅÖ’ W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞ <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ~°∞.
"å~°∞ <å KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x XHõ Ѩq¢`« ã¨÷ÖÏxH˜ fã≤ÔHàϧ~°∞. JHõ¯_» XHõ =ºH˜Î ‰õÄ~˘Ûx
L<åfl_»∞. =∞~˘Hõ`«#∞ J`«x ^ŒQÆæ~° xÅ|_®¤_»∞. J`«x KÕuÖ’ H˘_»=e ÖÏO\˜ XHõ
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 515
W#∞Ѩ PÜ«Ú^èOŒ LOk. J`«<å PÜ«Ú^èOŒ `À ‰õÄ~°∞Û#fl =ºH˜Î K≥OѨ#∞ pÅ∞Û`«∞<åfl_»∞.
Pq^èŒOQÍ J`«x =ÚK«ÛeQÆ∞O@ ^•HÍ peÛ"Õâß_»∞. `«~°∞"å`« Ô~O_»= K≥OѨ#∞ ‰õÄ_®
WÖψQ peÛ"Õâß_»∞. <Õ#∞ ''Uq∞\© =º=Ǩ~°O?—— Jx J_çQÍ#∞ ^•xH˜ "åi^ŒÌ~°∞
''=ÚO^Œ∞QÆ∞ #_»=O_ç—— J<åfl~°∞.
"Õ∞=Ú =ÚQÆ∞~æ O° JHõ¯_»∞flOz =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ=Ú. JÖÏ "≥à√◊ OÎ >Ë =∞~À ^Œ$â◊ºO
HõxÊOzOk. XHõ =∞x+≤ Ѩ_»∞H˘x L<åfl_»∞. J`«x `«Å "≥·Ñ¨Ù# XHõ =ºH˜Î F ÃÑ^ŒÌ
|O_»~å~Ú fã¨∞H˘x xÅ∞Û<åfl_»∞. J`«<å ~å~Ú ZuΠѨ_»∞‰õΩ#fl =∞x+≤ `«Å g∞^Œ
|ÅOQÍ qã≤i H˘\Ïì_∞» . ^•O`À J`«x `«Å ѨyeáÈ~Ú, ~å~Ú ^Œ∂~°OQÍ Ñ¨_áç È~ÚOk.
P =ºH˜Î ^Œ∂~°OQÍ Ñ¨_çáÈ~Ú# ~åux fã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥àϧ_»∞. J`«<å ~å~Ú fã¨∞H˘x
uiQ˘KåÛ_À ÖË^À P =∞x+≤ `«Å Hõeã≤áÈ~Ú Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ =∂iáÈ~ÚOk. P =ºH˜Î
=∞m§ J^Õq^èOŒ QÍ J`«x `«Å ѨQÅ Æ Q˘@ì™êQÍ_»∞. <Õ#∞ ''Uq∞\© Ѩiã≤u÷ ?—— Jx J_çQÍ#∞.
"åi^ŒÌ~°∞ ''=ÚO^Œ∞‰õΩ Ѩ^ŒO_ç.—— J<åfl~°∞.
"Õ∞=Ú =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çKå=Ú. JÖÏ "Õ∞=Ú XHõ aÅO ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ<åflO. P
aÅO <ÕÅÖ’ áêu# =∞\˜áì ⁄~ÚºÖÏ LOk. ^•x ÃÑ·ÉÏè QÆO ã¨#flQÍ, ¢H˜OkÉèÏQÆO "≥_Å » ∞ÊQÍ
LOk. JO^Œ∞Ö’ Jyfl =∞O_»∞`ÀOk. P Jyfl *ÏfiÅÖ’ kâ◊"≥ÚÅÅ`À L#fl H˘O^Œ~°∞
¢ã‘Å
Î ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ HÍeáÈ`«∞<åfl~°∞. P Jyfl*ÏfiÅÅ∞ ÃÑH˜ Zyã≤#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "å\˜`Àáê@∞
"å~°∞ ‰õÄ_® ÃÑ·H˜ ÖËã¨∞Î<åfl~°∞. =∞iHÍã¨Î~Ú`Õ "å~å á⁄~Úº #∞O_ç |Ü«∞@ Ѩ_çáÈÜÕ∞
"å~°∞. HÍx JO`«Ö’<Õ Jyfl *ÏfiÅÅ∞ ¢H˜OkH˜ áÈ=_»O, "å\˜`Àáê@∞ "å~°∞ ‰õÄ_®
á⁄~ÚºÖ’ ¢H˜OkH˜ *ÏiáÈ=_»O [~°∞QÆ∞`ÀOk. <Õ#∞ ''Uq∞\© =º=Ǩ~°O?—— J#_çQÍ#∞.
^•xH˜ "å~°∞ ''=ÚO^Œ∞‰õΩ #_»=O_ç (`«~°∞"å`« K≥|∞`åO)—— J<åfl~°∞.
"Õ∞=Ú =ÚQÆ∞æ~°O =ÚO^Œ∞‰õΩ #_çKå=Ú. JÖÏ #_çz XHõ ~°HõÎѨÙ>Ë~°∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ
KÕ~°∞‰õΩ<åfl=Ú. P U~°∞ =∞^茺 XHõ =∞x+≤ xÅ∞Û<åfl_»∞. U\˜ X_»∞¤ g∞^Œ =∞~˘Hõ`«#∞
xÅ|_®¤_»∞. J`«x =ÚO^Œ∞ F ~åà◊§ QÆ∞@ì LOk. U\˜ =∞^茺 xÅ∞Û#fl =∞x+≤ U\˜
#∞Oz |Ü«∞@ Ѩ_OÕ ^Œ∞‰õΩ X_»∞¤ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ ~å=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü∞« uflã¨∞OÎ >Ë X_»∞¤ g∞^Œ xÅ∞Û#fl
=ºH˜Î F ~å~Ú fã¨∞H˘x |ÅOQÍ J`«x =ÚYO g∞kH˜ qã¨iH˘\Ïì_»∞. ^•O`À P
=∞x+≤ U\˜ =∞^茺‰õΩ áÈ~ÚѨ_®¤_»∞. =∞m§ J`«#∞ ÖËz U\˜ X_»∞¤ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ~å=_®xH˜
¢Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O, X_»∞¤ g∞^Œ xÅ|_»¤ =ºH˜Î ~å~Ú fã¨∞H˘x J`«x =ÚYO g∞^Œ qã≤i
H˘@ì_O» [iyOk. WÖÏ =∂\˜=∂\˜H˜ [~°∞QÆ∞`ÀOk. <Õ#∞ ''q+¨Ü∞« O Uq∞@——x J_çQÍ.
^•xH˜ ##∞fl Ñ≤Å∞K«∞H˘zÛ# "å~°∞ ''=ÚO^Œ∞‰õΩ Ѩ^ŒO_ç—— J<åfl~°∞.
"Õ∞=Ú =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ=Ú. HÍ¿ãûѨ\˜H˜ XHõ ѨK«Û\˜ `À@Ö’H˜ ¢Ñ¨"ÕtOKå=Ú.
JHõ¯_» F ÃÑ^ŒÌ K≥@∞ìOk. ^•x ¢H˜O^Œ XHõ =$^Œ∞ú_»∞, H˘O^Œ~°∞ Ñ≤Å¡Å∞ ‰õÄ~°∞Û<åfl~°∞. P
K≥@∞ì ã¨g∞ѨOÖ’ =∞~˘Hõ =ºH˜Î ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. J`«x =ÚO^Œ∞ Jyfl =∞O_»∞`ÀOk.
^•xfl J`«#∞ =∞O_çã¨∞Î<åfl_»∞. "åi^ŒÌ~°∞ ##∞fl P K≥@∞ì ZH˜¯Oz ÃÑ·H˜ fã≤ÔHàϧ~°∞.
JHõ¯_» K≥@∞ì =∞^茺 F JO^Œ"≥∞ÿ# WÅ∞¡Ok. JO`«\˜ JO^Œ"≥∞ÿ# WÅ∞¡ <Õ#∞ Wk=~°‰õΩ
Z=¨ÙÊ_»∂ K«∂_»ÖË^Œ∞. P WO\’¡ =$^Œ∞úÅ∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞, ¢ã‘ÎÅ∞, Ñ≤Å¡Å∞ L<åfl~°∞.
516 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"åi^ŒÌ~°∞ ##∞fl JHõ¯_»∞flOz =∞iHÍã¨Î ÃÑ·H˜ fã≤ÔHàϧ~°∞. JHõ¯_» JO`«HõO>Ë JO^Œ"≥∞ÿ#
WÅ∞¡Ok. ֒ѨeÔHo§ K«∂¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ =$^Œ∞úÅ∞, Ü«Ú=‰õΩÅ∞ L<åfl~°∞.
<ÕxHõ (LO_»|@ìÖËHõ) ''g∞~°∞ ##∞fl D~ÀA ~å¢`«O`å ÉÏQÍ uáêÊ~°∞. WѨÙÊ_≥·<å
K≥ѨÊO_ç D =º=Ǩ~åÖËq∞\’—— Jx J_çQÍ#∞. JѨÙÊ_»∞ "åiÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''g∞~°∞ "≥Ú^Œ@ K≥OѨÅ∞ pÅÛ|_»∞`«∞#fl =∞x+≤x K«∂âß~°∞. P =∞x+≤ Ѩ~°=∞
J|nú‰Ωõ _»∞. J`«#∞ J|^•úÅ∞K≥|∞`«∂ Ö’HõOÖ’ "å\˜x ¢Ñ¨Kå~°O KÕ¿ã"å_»∞. P J|^•úÅ∞
MϺuK≥O^Œ∞`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ J`«xH© tHõ∆ Ѩ_çOk. D tHõ∆ WÖÏ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ^•HÍ
™êQÆ∞`«∞Ok. g∞~°∞ XHõ =∞x+≤ `«Å ѨQÆÅQ˘_»∞ÎO_»@O K«∂âß~°∞. P =∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞
Y∞~üP<£ *Ï˝#O ¢Ñ¨™êkOKå_»∞. HÍx J`«#∞ ^•xfl ~å¢u ѨiîOKÕ"å_»∞ HÍ^Œ∞. ѨQÆÅ∞
JO^Œ∞Ö’x q+¨Ü«∂Å#∞ PK«iOKÕ "å_»∞ HÍ^Œ∞. JOKÕ`« J`«xH© tHõ∆ Ѩ_çOk. D tHõ∆
WÖÏ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O^•HÍ H˘#™êQÆ∞`«∞Ok. g∞~°∞ JyflaÅOÖ’ HÍeáÈ`«∞#fl"åix K«∂âß~°∞
Hõ^•, "å~°∞ =ºaèKå~°∞Å∞. g∞~°∞ ~°HõÎѨÙ>Ë~°∞Ö’ K«∂ã≤#"å~°∞ =_ô¤ u<Õ"å~°∞.
g∞~°∞ K≥@∞ì ¢H˜O^Œ K«∂ã≤# =$^Œ∞ú_»∞ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï). PÜ«∞# K«∞@∂ì
‰õÄ~°∞Û#fl Ñ≤Å¡Å∞ ¢Ñ¨[Å Ñ≤Å¡Å∞. P K≥@∞ì ã¨g∞ѨOÖ’ Jyfl =∞O_çã¨∞Î#fl =ºH˜Î #~°Hõ
áêʼnõΩ_»∞ '=∂eH±—. g∞~°∞ "≥Ú^Œ@ ¢Ñ¨"ÕtOz# WÅ∞¡ ™ê=∂#º =Úã≤¡OʼnõΩ K≥Ok#k.
Ô~O_»= WÅ∞¡ ǨÏ`«™ê‰õ∆ΩÅ (+¨Ç‘Ï^Œ∞Å)‰õΩ K≥Ok#k. áÈ`Õ <Õ#∞ l¢cÖò (^≥·=^Œ∂`«)#∞.
W`«#∞ q∞HÍ~¸Öò (^≥·=^Œ∂`«). 㨈~, HÍã¨Î `«Å ÃÑ·ÔHuÎ K«∂_»O_ç.——
<Õ#∞ `«Å ÃÑ·ÔHuÎ K«∂âß#∞. ÃÑ·# XHõ `≥Å¡ =∞|∞ƒ`«∞#Hõ HõxÊOzOk. "å~°∞ <å`À
''Wk h WÅ∞¡—— J<åfl~°∞. ''J~Ú`Õ ##∞fl =^ŒeÃÑ@ìO_ç. <Õ#∞ <å WO\’¡H˜ "≥o§áÈ`å#∞——
J<åfl#∞ <Õ#∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''g∞ PÜ«Ú+¨µ¬ WOHÍ f~°ÖË^Œ∞. fi=ÙO>Ë g∞~°∞ WѨÙÊ_Õ
P WO\’¡H˜ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
"Õ∞~å*ò ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ |~°M˚ ò qâıëêÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^≥·=^Œ∂`«`À HõÅã≤ QÆQÆ# Ѩ~°º@# ("Õ∞~å*ò) [iÑ≤#ѨÙÊ_»∞
‰õÄ_® Ñ≤`«$Ö’HÍxH˜ ã¨O|OkèOz# H˘xfl qâıëêÅ∞ K«∂âß~°∞. Jq WÖÏ L<åfl~Ú:
ǨϢ[`ü l„cÖò (JÖˇ)· ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ fã¨∞HÁx JHí¯_«∞fl~z =Ú~^°∞Hí∞™®QåO°∞.
HÁ~`Œ^°¥O°~ áÈÜ«∂Hí F qz„`Œ^°$â◊º~ HíxÊ~z~k. XHí =∞x+≤ Hí∂O˘Ûx `Œ# Hí∞_çÇ‹·Ñ¨Ù
K«¥ã¨∞HÁx ã¨~`À+¨~`À QõÅQõÅ #=Ùfi`Œ∞<®fl_«∞. J~`ŒÖ’<Ë Z_«=∞Ç‹·Ñ¨Ù K«¥ã¨∞HÁx
Jq∞`Œ ^°∞óY~`À O’kã¨∞Î<®fl_«∞. J`Œ_çfl K«¥ã≤ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) Pâ◊ÛO°ºáÈÜ«∂O°∞.
''Z=s =ºH©Î? D qz„`Œ Ǩiã≤÷uH˜ HßO°}~ Uq∞>©?—— J_çQåO°∞ PÜ«µ#.
''DÜ«µ# g∞ Ç≤`Í=∞Ǩï_«∞. P^°~ (JÖˇ·Ç≤Ï). `Œ# ã¨~`Í#"≥∞ÿ# =∂#=ÙÅHí∞
Z^°∞O°Ü˵º Ǩi}®=∂Å Qõ∞i~z# `ŒÅ~¿Ñ DÜ«µ#Qåi D Ǩiã≤÷uH˜ HßO°}~. Hí∞_ç
Ç‹·Ñ¨Ù# ѨÙ}®º`Œ∞‡Å ã¨`Œ¯O°‡Å∞ L~_«@~KÕ`Œ DÜ«µ# ã¨~`À+≤ã¨∞Î<®flO°∞. Z_«=∞ "≥·Ñ¨Ù#
áåáå`Œ∞‡Å ^°∞+¨¯O°‡Å∞ K«¥ã≤ ^°∞ódã¨∞Î<®flO°∞—— q=i~KÍO°∞ Ǩτ[`ü l„cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï).
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 517
Ǩτ[`ü P^°~ (JÖˇ·Ç≤Ï) JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)#∞ K«¥ã≤ ''„Ç≤Ü«µHí∞=∂O®!
™®fiQõ`Œ~! ã¨∞™®fiQõ`Œ~!!—— J<®flO°∞ Jq∞`Œ ÇÍ`Œûź~`À H“QÆeOK«∞‰õΩO@∂.
qaè#fl áêáê`«∞‡Å∞ : Ǩτ[`ü l„cÖò (J) ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ fã¨∞HÁx =ÚO^Œ∞‰õΩ
™êQÍ~°∞. XHõKÀ@ H˘O^Œ~°∞ á⁄ÅOÖ’ ÃÑ·~°∞ HÀã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú`Õ HÀã≤# "≥O@<Õ ÃÑ·~°∞
=∞m¡ "≥ÚÅ∞™ÈÎOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Jk K«∂ã≤ ''Z=s =∞#∞+¨µÅ∞?——J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜
l¢cÖò (JÖˇ·) ''g~°∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_Õ"å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞.
=∞~ÀKÀ@ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ H˘O^Œi `«ÅÅ∞ ѨQÅ Æ Q˘_»∞<Î åfl~°∞. l¢cÖò (J֡Ƿ Ï≤ ) "åà◊§#∞
QÆ∞iOz `≥Å∞ѨÙ`«∂ ''g~°∞ #=∂A KÕÜ«∞_®xH˜ |^ŒúH˜OKÕ"å~°∞—— J<åfl~°∞.
=∞~ÀKÀ@ H˘O^Œ~°∞ J`«∞‰õΩÅ |@ìÅ∞ `˘_»∞H˘¯x Ѩâ◊√=ÙÖÏ¡ QÆ_ç¤ "Õ∞ã¨∞Î<åfl~°∞.
"å~°∞ [HÍ`ü, W`«~° ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕÜ«∞x"å~°x K≥áêÊ~°∞ ǨϢ[`ü l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï).
"Õ~˘HõKÀ@ XHõ`«#∞ Hõ>ˇìÅ∞ áÈQÆ∞KÕã≤ Z`«∞ÎHÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl_»∞. HÍx
ÃÑ·ÔH`«∞ÎHÀÖËHõ áÈ`å_»∞. JѨÙÊ_»`«#∞ "≥∂ѨÙÖ’ Hõ>ˇìÅ∞ `«yæOK«_®xH˜ |^Œ∞Å∞, =∞iH˘xfl
Hõ>ˇìÅ∞ KÕiÛ Z`«∞ÎHÀ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflã¨∞Î<åfl_»∞. ǨϢ[`ü l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï) P =∞x+≤x
QÆ∞iOz `≥Å∞ѨÙ`«∂ ''W`«#∞ "≥∂Ü«∞ÖË#xfl |~°∞=ÙÉÏ^茺`«Å∞ L<åfl "å\˜x `«yæOK«∞
HÀ=_®xH˜ |^Œ∞Å∞ =∞ixfl ÉÏ^茺`«Å∞ g∞^Õã¨∞‰õΩO\Ï_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞.
WOHÀ KÀ@ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ H˘O^Œ~°∞ =∞#∞+¨µÅ <åÅ∞HõÅ∞, ÃÑ^Œ=ÙÅ#∞ Hõ`≥Î~°Å`À
HõuÎiã¨∞Î<åfl~°∞. ǨϢ[`ü l¢cÖò (JÖˇ·) q+¨Ü«∞O K≥|∞`«∂ ''gà◊√§ qâ◊$OYÅOQÍ ¢Ñ¨ã¨O
yã¨∂Î JÅ¡~°∞¡, JÅ[_»∞Å∞ ã¨$+≤ìOKÕ ÉÏ^茺`å~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·# LѨ<åºã¨‰õΩÅ∞—— J<åfl~°∞.
XHõKÀ@ XHõ K«@∞ì|O_»Ö’ HÍã¨Î ѨQÆ∞Å∞ U~°Ê_ç, JO^Œ∞Ö’ #∞Oz ÉÏQÍ|eã≤#
F POÉ’`«∞Z^Œ∞Ì |Ü«∞\˜H˜ =zÛOk. `«~°∞"å`« P Z^Œ∞Ì =∞m§ P <≥¢~°Ö’H˜ áÈ=_®xH˜
¢Ñ¨Ü«∞uflOzOk. HÍx P z#fl~°O¢^èŒOÖ’ ^Œ∂~°ÖËHõáÈ~ÚOk. ǨϢ[`ü l¢cÖò P Z^Œ∞Ì
QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ ''XHõ`#« ∞ ÉÏ^躌 `å~°ÇÏ≤ `«OQÍ ã¨=∞㨺Å∞, ã¨OH∆ÀÉèÏʼnõΩ HÍ~°}=∞ÜÕ∞º
F=∂@ K≥Ñ≤Ê, `«~°∞"å`« ѨâßÛ`åÎѨO`À ^•xfl ^Œ∂~°O KÕÜ«∞_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. HÍx
J`«x ¢Ñ¨Ü«∞`åflÖËg Ѷ¨eOK«=Ù. DZ^Œ∞Ì JÖÏO\˜ ÉÏѨ`«∞‰õΩ K≥Ok#^Õ—— J<åfl~°∞.
"Õ~˘HõKÀ@ H˘O^Œ~°∞ `«=∞‰õΩ HÍ"åeû# =∂O™êxfl `«=∞ ^ÕǨÅ #∞O_Õ HÀã¨∞H˘x
uO@∞<åfl~°∞. "å~°∞ W`«~°∞efl ZQÆ`åo, ZHõã¨ÔH¯O KÕ¿ã"å~°x l¢cÖò (JÖˇ·) `≥eáê~°∞.
"åiH˜ H˘OK≥O ^Œ∂~°OÖ’ =∞iH˘O^Œ~°∞<åfl~°∞. "å~°∞ `«=∞ "å_çJ~Ú# ~åy
QÀà◊§`À `«=∞ =ÚMÏÅ#∞, ~˘=Ú‡Å#∞ ~°‰Ωõ ¯‰õΩO@∞<åfl~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) gÔ~=~°x
J_çQÍ~°∞. g~°∞ ¢Ñ¨[Å#∞ Ѩ~ÀHõ∆OQÍ xOkã¨∂Î, "åà◊§Ö’ K≥_»∞efl fã≤ K«∂Ñ≤ã¨∂Î "åi
Q“~°=¢Ñ¨u+¨ªÅ#∞ kQÆ*ψ~Û"å~°x `≥eáê~°∞ ǨϢ[`ü l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï).
=∞~˘HõKÀ@ ÉÏ#Hõ_∞» ѨÙÅ∞ Hõey#"å~°∞ H˘O^Œ~∞° <åfl~°∞. "åi á⁄@ìÅ∞ áê=ÚÅ`À
xO_çáÈ~Ú L<åfl~Ú. "å~°∞ =_ô¤ u<Õ"åà◊§x K≥áêÊ~°∞ ǨϢ[`ü l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï).
"Õ~˘HõKÀ@ H˘O^Œ~°∞ ¢ã‘ÎѨÙ~°∞+¨µÅ∞ L<åfl~°∞. "åiH˜ XHõ "≥·Ñ¨Ù ~°∞zHõ~°"≥∞ÿ# Ѷ¨Ú=∞
518 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ѷ¨Ú=∞ÖÏ_Õ =∞Oz =∂Oã¨O LOk. =∞~À"≥·Ñ¨Ù ‰õΩo§ HõOѨÙH˘_»∞Î#fl =∂Oã¨O LOk.
J~Ú`Õ P =∞#∞+¨µÅ∞ =∞Oz =∂Oã¨O =kÖËã≤ HõOѨÙH˘_»∞Î#fl =∂Oã¨O uO@∞<åfl~°∞.
gà‹§=~°x J_çy`Õ, ''gà◊√§ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# ÉèÏ~°ºÅ#∞, Éèí~°ÎÅ#∞ =^Œe x¿+kè`åÅ`À
`«=∞ HÀiHõÅ∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ∞—— Jx K≥áêÊ~°∞ l¢cÖò (JÖˇ·Ç≤Ï).
(D qâıëêÅ∞ ''=∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£(ã¨) P^Œ~≈° rq`«O—— #∞O_ç ¢QÆÇÏ≤ OK«|_®¤~Ú.)
=∞$`«∞ʼnõΩ ¢Ñ¨Ü≥∂[#OKÕ‰õĈ~Û q+¨Ü«∂Å∞:– ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l)
LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''=∞x+≤ K«xáÈQÍ<Õ
J`«x Hõ~°‡Å∞ JO`«"≥∞ÿáÈ`å~Ú. HÍx =¸_»∞ q^è•Å Hõ~°‡Å∞ q∞ye LO\Ï~Ú.
"å\˜Ö’ (1) ã¨^ŒMÏ–Z–*ÏiÜ«∂ (x~°O`«~° ^•#O), (2) ¢Ñ¨[ʼnõΩ ¢Ñ¨Ü≥∂[#O KÕ‰õĈ~Û
q^•º *Ï˝<åÅ∞, (3) K«xáÈ~Ú# `«O¢_ç HÀã¨O ¢áê~°÷#(^Œ∞P) KÕ¿ã =∞Oz ã¨O`å#O.——
(|∞MÏi, =Úã≤¡O, J|∂^•=Ó^£, ui‡l, Wɡfl=∂[)
95. ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« ã¨∂K«#Å∞
¢Ñ¨à◊Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨∂K«#Å∞QÍ H˘xfl ã¨OѶ¨∞@#Å∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. Jq
ã¨OÉèíqOK«#O`«=~°‰õΩ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œx `≥Å∞™ÈÎOk. K≥_«∞efl JiHí@ì_«~, =∞~zx ÃÑOK«_»~,
ã¨~Ѷ¨∞ã¨~㨯O°} HßO°º„Hí=∂Å∞ KÕǨ@ì_«~ =Úã≤¡~Å qkè. =Úã≤¡~Å∞ Qõ#Hí DǨ#∞Å∞
KÕÜ«µHí∞~_Í áåǨHßO®ºÖ’¡ Hí∂O°∞Hí∞áÈ`Ë ÇÍO°∞ Hí∂_Í „ǨǨ~K«~Ö’ ^≥·=tHí∆ K«qK«¥_«=Åã≤
=ã¨∞Î~k. nxfl Qõ∞i~z ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ „Ǩ=z~KÍO°∞:
''<® J#∞K«O° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ZǨC_≥·`Ë Ç¨k¿ÇÏ#∞ (^°∞O∑) ÅHí∆}®Å∞ KÀ@∞KÕã¨∞
Hí∞~>Ïܡ∂ JǨC_«∞ ^®xÃÑ· PǨ^°Å∞ O®=_«~ Ç‹∞∞^°Å=Ù`Íܵ. (HÁ~^°O°∞ D =∂@
qx) 'Jܵ`Ë ^≥·=„Ǩ=HßÎ! P ÅHí∆}®Å∞ Uq∞>©?— Jx J_çQåO°∞. ^®xH˜ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)
Dq^è°~Qå ÃãÅqKÍÛO°∞–
1–„ǨÉ∞íè `Œfi Pã¨∞Å
Î #∞ ™⁄~`ŒPã¨∞Å
Î ∞Qå ǨiQõ}~˜ K«_~« . 2–J=∂#`ü (Éè„í ^°ÇO¨ K° _« Í
xH˜ JǨÊy~K«|_ç# ™⁄`Œ∞Î)#∞ ã¨=∞~°™⁄`Œ∞Î (=∂ÖˇQõh=∞`ü)Qå `«ÅK«_«~. 3–¿Ñ^°Å
Pi÷Hí ǨÏHí¯Üµ#) [Hß`ü ^è<° ®xfl [i=∂<®Qå ÉèÏq~K«_~« . 4–ÉèOí ΰ `Œ# ÉèÏO°ºHí∞ q^èÜ
Õ µ« ∞_≥·
áÈ=_«~. 5–HÁ_«∞Hí∞ `Œ# `Œe¡ Ǩ@¡ Jq^èÕÜ«µ∞_«Üµ „Ǩ=iÎ~K«_«~. 6–=∞x+≤ `Œ#
¿ãflÇ≤Ï`Œ∞ÅHí∞ =∂„`ŒÇı∞ "Õ∞Å∞KÕã≤, 7–`Œ# `Œ~„_çÃÑ· ^ÒO°˚#º~ KÕÜ«µ_«~. 8–=∞ã‘^°∞Ö’
JÅ¡i KÕÜ«µ_«~. 9–XHí *ÏuÖ’x J`Œº~`Œ hK«∞_«∞ P*ÏuH˜ <®Ü«µHí∞_»~Ú áÈ=_«~.
10–=ºH˜ÎÖ’x K≥_«∞Hí∞ ÉèíÜ«µÇ¨_ç [#~ J`Œ_çfl Q“O°q~K«_«~. 11–=∞`Œ∞ΠǨ^®O®÷Å#∞
|Ç≤ÏO°~Qõ~Qå qxܡ∂y~K«_«~. 12–ѨÙO°∞+¨∞Å∞ Ǩ@∞ì=„™®ÎÅ∞ ^è°i~K«_«~. 13–ã¨~w`Œ
ÇÍܵ^®ºÅ#∞ J=Å~a~K«_«~. 14–QåÜ«µHí∞O®à◊§#∞ ã¨=∂"Õâ◊ǨO°K«_«~. 15–JǨÊ>˜
„Ǩ[Å∞ `Œ=∞ ѨÓsfiHí∞Å#∞ x~k~K«_«~, ^°¥+≤~K«_«~.
D ÅHí∆}®Å∞ KÀ@∞KÕã¨∞H’=_»O ¢áêO°~aè~K«Qå<Ë „Ǩ[Å∞ WHí ZÅ¡"Õà◊ÖÏ ^≥·=tHí∆
H’ã¨~ Z^°∞O°∞K«¥_Íeû =ã¨∞Î~k. DtHí∆ Z„O°>˜ Qåe^°∞=∂O°~ O°¥Ç¨~Ö’<≥·<® O®=K«∞Û,
ÖË^® Éèí¥Hí~Ǩ~ O°¥Ñ¨OÖ’<≥·<® O®=K«∞Û, ÖË^® ã¨|ƒ`ü (â◊xÇÍO°~) ÇÍà◊§Hí∞ =zÛ#@∞¡
=ÚMÏÅ∞ qHí$`Œ~Qå =∂iÛ"Õ¿ã tHí∆ܵ<® O®=K«∞Û.—— (ui‡l)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 519
‰''¢Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨∂K«#Ö’¡ XHõ\˜, ÉÏxã¨=∞Ç≤Ïà◊ `«# Ü«∞[=∂#∞~åex HõO@∞Ok.
(JO>Ë ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ∞ `«=∞`«Å∞¡Å g∞^Œ ÃÑ`«Î#O K≥ÖÏ~Úã¨∂Î "åiKÕ`« KåH˜i KÕ~ÚOK«∞
‰õΩO\Ï~°∞.) Ô~O_»= ã¨∂K«#, HÍà◊§‰õΩ K≥ѨÙÊÅ∞, XO\˜H˜ ã¨iѨ_» ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ÖˉõΩO_®
"Õ∞HõÅ∞ HÍ¿ã"å~°∞ (‰õÄ_®) ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ Éè=í O`«∞Å∞ Hõ@_ì O» "≥Ú^ŒÖ_ˇ `» å~°∞. P q+¨Ü∞« OÖ’
"å~°∞ XHõ~˘flHõ~°∞ q∞OzáÈ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ 'Y_»æO— ÃÑ@ì|_ç#ѨÙÊ_»∞ (JO>Ë JO`«óHõÅǨÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·`Õ) WHõ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O=~°‰õÄ P Y_»æO #_»∞ã¨∂Î<Õ LO@∞Ok. <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•
Ü«∞OÖ’x J<ÕHõ`≥QÆÅ∞ |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞QÍ =∂~°#O`«=~°‰õΩ, J<ÕHõ`≥QÆÅ∞ q¢QÆǨ
~å^èŒ# KÕÜ«∞#O`«=~°‰õΩ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞.... <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ 30 =∞Ok
Ѩ~=° ∞ J|nú‰Ωõ Å∞ ѨÙ_®Î~∞° . "åiÖ’ ¢Ñ¨u XHõ¯_»∂ `å#∞ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ#Î x K≥ÑÙ¨ ʉõΩO\Ï_»∞.
x*ÏxH˜ <Õ#∞ JOu=∞ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ#Î ∞. <å `«~∞° "å`« =∞ˆ~ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ LO_»_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
''(=Úã≤¡OʼnõΩ K≥Ok#) Ô~O_»∞ ÃÑ^ŒÌ =~åæÅ∞ áÈ\Ï¡_»∞H˘x "åi =∞^茺 f¢=OQÍ
Ü«Ú^ŒúO [~°QÆ#O`«=~°‰õΩ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞. P Ô~O_»∞=~åæÅ "å^Œ# XHõ¯>Ë.—— (|∞MÏi)
''ã¨g∞Ѩ HÍÅOÖ’ g∞ =∞^茺 HõÖ’¡ÖÏÅ∞ K≥ň~QÆ∞`å~Ú. JѨÙÊ_»∞ xÅ|_ç#"åx
HõO>Ë ‰õÄ~°∞Û#fl"å_»∞, #_»∞ã¨∞Î#fl "åxHõO>Ë xÅ|_ç L#fl"å_»∞, Ѩ~°∞ÔQ`«∞Î`«∞#fl "åx
HõO>Ë #_»∞ã¨∞Î#fl"å_»∞ ˆH∆=∞OQÍ LO\Ï~°∞. P HõÖ’¡ÖÏÅ "≥·Ñ¨Ù Z=Ô~·<å `˘OyK«∂ã≤<å
㨈~ Jq J`«_çfl `«=∞ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ ÖωõΩ¯O\Ï~Ú. JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷uÖ’ Z=iH˜ U P¢â◊Ü«∞O
^˘iH˜`Õ J`«<å P¢â◊Ü«∂xH˜ "≥o§ ^•HÀ¯"åe.—— (|∞MÏi)
D JO`«óHõÅǨÅ∞ =¸_»= Ybá¶ê ǨϢ[`ü L™ê‡<£ (~°l) áêÅ<åHÍÅO #∞Oz
¢áê~°OÉèí=∞~Ú W=∂"£∞ ǨïÃã·<£ (~°l) J=∞~°QÆu`À `«QÆ∞æ=ÚYO Ѩ\Ïì~Ú.
''Ju `«fi~°Ö’ F HÍÅO ~å#∞#flk. P HÍÅOÖ’ W™ê¡O <å=∞=∂¢`«OQÍ LO_ç
áÈ`«∞Ok. Y∞~üP<£ (Ѩ~î°#O) XHõ PKå~°OQÍ q∞yeáÈ`«∞Ok. "åi =∞ã‘^Œ∞Å∞ ÉÏQÍ<Õ
(~°H~õ H° ÍÅ JÅOHõ~} ° Å`À) HõàH◊ àõ ◊ ÖÏ_»∞`«∞O\Ï~Ú. HÍx ã¨<å‡~°Oæ , Ç≤Ï`«É’^èÅ
Œ s`åº
x~å‡#∞+¨ºOQÍ LO\Ï~Ú. "åi ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ PHÍâ◊O ¢H˜O^Œ (Ö’HõOÖ’) LO_Õ "å~°O
^ŒiÖ’ Z‰õΩ¯= K≥_»¤"åà◊√§ J=Ù`å~°∞. "åi =Å¡ LѨ¢^Œ"åÅ∞ (ã¨OH∆ÀÉèíO, ã¨=∞㨺Å∞)
K≥ň~QÆ∞`å~Ú. `«~°∞"å`« "å~°O^Œ∞Ö’H˜ uiy =™êÎ~°∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''¢Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨∂K«#Ö’¡ XHõ\˜, ¢Ñ¨[Å∞ =∞ã‘^Œ∞Å∞ xi‡Oz "å\˜ Ѩ@¡ QÆifi™êÎ~°∞.——
''g∞~°∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ =Öˇ =∞ã‘^Œ∞Å#∞ (Ys^≥·# =ã¨∞Î=Ù
Å`À) JÅOHõi™êÎ~°∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
''g∞~°∞ =∞ã‘^Œ∞efl JÅOHõiOK«_»O, Y∞~üP<£ ¢QÆO^ä•Å#∞ JO^ŒOQÍ fiÛk^ŒÌ_»O
¢áê~°OaèOK«QÍ<Õ g∞ q<åâ◊HÍÅO ã¨g∞Ñ≤OzO^Œx ¢QÆÇ≤ÏOK«O_ç.—— (Hõ#∞˚ÖòP=∂Öò)
''g∞s<å_»∞ P^ÕtOK«|_ç# q+¨Ü∂« ÅÖ’ Ѩ^À=O`«∞ =kÖËã<≤ å <åâ◊#=∞=Ù`å~°∞.
P `«~∞° "å`« =∞~ÀHÍÅO =ã¨∞OÎ k. JѨÙÊ_»∞ P^ÕtOK«|_ç# q+¨Ü∂« ÅÖ’ g∞~°∞ Ѩ^À=O`«∞
PK«iOz<å "≥∂Hõ∆O á⁄O^Œ∞`å~°∞.—— (ui‡l–q∞ëê¯`ü)
520 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''~åÉ’ÜÕ∞ F HÍÅOÖ’ [#O ¢áêѨOzHõ q+¨Ü∂« efl =∞ã‘^∞Œ Ö’¡ =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO\Ï~°∞.
g∞~°∞ "åi ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~ÀÛHõO_ç. ^Õ=ÙxH˜ "åi J=ã¨~°O ZO`« =∂¢`«O ÖË^Œ∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''^Õ=Ù_»∞ D (=Úã≤¡O)ã¨=Ú^•Ü«∞O HÀã¨O ¢Ñ¨u =O^Õà◊§ `«~°∞"å`« D (W™ê¡O)
^èŒ~å‡xH˜ H˘`«Î^Œ#O KÕ‰õĈ~Û =∞x+≤x ѨOÑ≤ã¨∞ÎO\Ï_»∞.—— (J|∂^•=Ó^£)
''q#O_ç! <å‰õΩ xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ Y∞~üP<£ W=fi|_çOk. Y∞~üP<£ P[˝ÖÏ¡O\˜ W`«~°
P[˝Å∞ (ǨÏnã¨∞Å∞) ‰õÄ_® W=fi|_®¤~Ú.... *Ï¢QÆ`«Î! XHõ HÍÅO ~å#∞#flk. P HÍÅOÖ’
Hõ_»∞ѨÙxO_ç# "å_˘Hõ_»∞ Ǩ~ÚQÍ ‰õÄ~˘Ûx 'g∞‰õΩ Y∞~üP<£ XHõ¯>Ë KåÅ∞. JO^Œ∞Ö’
^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ =x `≥eÑ≤#"å\˜x ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ qQÍ, x+≤^"úŒ ∞≥ #ÿ =x `≥eÑ≤#"å\˜x
x+≤^"úŒ ∞≥ #ÿ qQÍ ÉèÏqOK«O_ç. (ǨÏnã¨∞Å∞ J=ã¨~O° ÖË^∞Œ .)— Jx JO\Ï_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
'ѨiîOK«O_ç (Y∞~üP<£). g∞~°O`å ã¨iQÍ<Õ Ñ¨iîã¨∞Î<åfl~°∞. J~Ú`Õ (<å `«~åfi`«)
`«fi~°Ö’ Y∞~üP<£x ÉÏ}O =∂kiQÍ ã¨iKÕ¿ã"å~°∞ L^Œƒùq™êÎ~°∞. (JO>Ë Ñ¨~î°#OÖ’
JHõ∆~åŠѨ@¡, LKåÛ~°} Ѩ@¡ ZO`À ¢â◊^Œú=Ç≤Ï™êÎ~°∞. HÍx) Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O ^•fi~å
¢áêѨOzHõ ¢Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ∞ ™êkèOK«_"» ∞Õ "åi ÅHõº∆ =∞=Ù`«∞Ok. ^•x ^•fi~å `«=∞ Ѩ~Ö ° ’Hõ
rq`åxfl ã¨ik^Œ∞ÌHÀ"å_»O "åi ÅHõ∆ºOHÍ^Œ∞.—— (q∞ëê¯`ü)
Y∞~üP<£ Ѩ~î°#O QÆ∞iOKÕ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î, "å~°∞
Y∞~üP<£ ÉÏQÍ<Õ Ñ¨iî™êÎ~°∞ HÍx, Jk "åi HõO~î°O #∞Oz ¢H˜OkH˜ kQÆ^Œ<åfl~°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''„Ѩà◊Ü«∞HÍÅ ã¨g∞ѨOÖ’ „Ѩ[Å∞ [#ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’
„Ѩ`ÕºHõ =º‰õΩÎʼnõΩ =∂„`«"Õ∞ ã¨ÖÏO KÕ™êÎ~°∞. "åºáê~åã¨H˜Î ã¨~°fi™ê=∂#º"≥∞ÿ, z=iH˜ „ã‘Î
‰õÄ_® `«# Éèí~°Î‰õΩ "åºáê~°OÖ’ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»∞`«∞Ok. JÖψQ „Ѩà◊Ü«∞HÍÅ ã¨g∞ѨOÖ’
„Ѩ[Å∞ |O^è∞Œ `åfiÅ#∞ `≥OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. Jã¨`º« ™êHõº∆ O K≥|∞`å~°∞. ã¨`º« ™êHõº∆ O ^•K«∞
`å~°∞. E^ŒO ã¨~°fi™ê=∂#ºO J=Ù`«∞Ok.—— (Wɡfl =∞ãπ=Ó^£–=Úã¨fl^£JǨχ^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''q∞=∞‡efl JO`«"≥ÚOkOK«_®xH˜ `«fi~°Ö’<Õ
(ã¨`«º=ºuˆ~Hõ) *Ï`«∞Åhfl UHõ=∞ÜÕ∞º HÍÅO ~å#∞#flk. PHõeQ˘#fl"å~°∞ XHõ~˘flHõ~°∞
Ñ≤Å∞K«∞‰õΩO@∂ HõOKåÅ g∞^Œ ZQÆ|_ç#@∞¡ "å~°∞ g∞g∞^Œ q~°∞K«∞‰õΩѨ_`» å~°∞.—— XHõ`#« ∞
D=∂@ qx ''P HÍÅOÖ’ =∂ [<åÉèÏ `«‰õΩ¯=QÍ LO@∞O^•?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''ÖË^∞Œ . JkèHOõ QÍ<Õ LO@∞Ok. HÍx (=~°^hŒ \˜ #∞~°∞QÆ∞ÖÏ
ÖËHõ) =~°^Œh\˜Ö’ H˘@∞ì‰õΩ áÈÜÕ∞ QÆ_ç¤áÈK«ÖÏ¡ LO\Ï~°∞ g∞~°∞. ^Õ=Ù_»∞ g∞ â◊¢`«∞=ÙÅ
ǨÏ$^ŒÜ«∂Å #∞O_ç g∞Ѩ@¡=Ù#fl ÉèíÜ«∂xfl fã≤"Õ™êÎ_»∞. g∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Ö’¡ Ñ≤iH˜`«#O
KÀ@∞KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ`«#∞ ''D Ñ≤iH˜`«#O ZO^Œ∞=Å¡
=ã¨∞OÎ n?—— J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞ ¢áêѨOzHõ"åº"≥∂ǨxH˜ QÆ∞~°=Ù`å~°∞†
=∞$`«∞º=Ùx Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO\Ï~°∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ WÖÏ J<åfl~°∞: ''(=Úã≤O¡ ÖÏ~å!) L^ŒÜ∞« O XHõ [`«|@ìÅ∞, ™êÜ«∞O¢`«O
XHõ[`« |@ìÅ∞ ^èŒiOz Wà◊§ #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õˆ~ HÍÅO =zÛ#ѨÙÊ_»∞ g∞ Ѩiã≤÷u
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 521
ZÖÏ LO@∞Ok? P HÍÅOÖ’ g∞ =ÚO^Œ∞ XHõy<≥fl LOK«|_»∞`«∞Ok, =∞~Ày<≥fl
g∞=ÚO^Œ∞ #∞Oz f¿ãÜ«∞|_»∞`«∞Ok. HÍÉωõΩ "ÕÖÏ_»nã≤#@∞¡ P HÍÅOÖ’ g∞~°∞
g∞ WO_»¡‰õΩ Ys^≥·# Ѩ~°^•Å∞ "ÕÖÏ_»n™êÎ~°∞.——
J#∞K«~∞° Å∞ (~°l) D =∂@Å∞ qx ''J~Ú`Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! D<å\˜ Hõ<åfl ~åÉ’ÜÕ∞
HÍÅOÖ’ =∂ Ѩiã≤u÷ KåÖÏ ÉÏQÆ∞O@∞O^Œ#fl=∂@. ã¨Oáê^Œ# HÀã¨O Z‰õΩ¯=QÍ Hõ+Ñì¨ _¨ »
=Åã≤# J=ã¨~°=ÚO_»^Œ∞. P~å^èŒ# HÀã¨O =∂‰õΩ HÍ=Åã≤#O`« ã¨=∞Ü«∞O ^˘~°∞‰õΩ
`«∞Ok Hõ^•!—— Jx J<åfl~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) "åi =∂@Å∞ YO_çã¨∂Î ''HÍ^Œ∞. g∞~°∞
~åÉ’ÜÕ∞ P~ÀAÅHõO>Ë D<å_Õ =∞Oz"åà◊√.¡ (D<å_»∞ g∞~°∞ Sâ◊fi~°ºO s`åº ¿Ñ^ŒÖ#·ˇ ѨÊ
\˜H© qâßfiã¨Os`åº ÉèÏQƺ=O`«∞Å∞. P HÍÅOÖ’ g∞~°∞ Sâ◊fi~°ºO s`åº ÉèÏQƺ=O`«∞Öˇ·
#ѨÊ\˜H© qâßfiã¨Os`åº ¿Ñ^Œ"åà◊√§QÍ LO\Ï~°∞)—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡l)
XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ÃãÅqKåÛ~°∞: ''<å ã¨Ç¨cÅ#∞ (J#∞K«~°∞Å#∞)
Q“~°qOK«O_ç. (<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’) gˆ~ JO^ŒiHõO>Ë =∞Oz"åà◊√§. P
`«~°∞"å`« gi `«^Œ#O`«~°O =KÕÛ"å~°∞ (`å|~¸<£) =∞Oz"åà◊√§. P `«~°∞"å`« J|^ŒúO
"åºÑ≤ã∞¨ OÎ k. (J|^ŒOú ÉÏQÍ "åºÑ≤ã∂¨ )Î z=iH˜ =∞x+≤ J_»Q‰Æ Ωõ O_®<Õ ¢Ñ¨=∂}O KÕ™êÎ_∞» †
JÖψQ ™êHõ∆ºO QÆ∞iOz J_»QÆHõáÈ~Ú<å ™êHõ∆ºO K≥|∞`å_»∞.—— (x™ê~Ú)
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''P `«~åfi`« =KÕÛ "å~°∞ (ѨÓiÎQÍ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏOÖ’
Ѩ_çáÈ~Ú J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ#Å`À qÅ∞"≥·# PǨ~°O uO@∂) |eã≤ áÈ=_®xH˜ W+¨ì
Ѩ_»`å~°∞—— Jx LOk. (=Úã≤¡O)
H˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ''=∞x+≤ J¢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ#–㨢Hõ=∞ ã¨Oáê^Œ# J<Õ q+¨Ü«∂xfl
Ѩ\˜ìOK«∞HÀ‰õΩO_® ZÖÏÔQ·<å ã¨OáêkOK«_»"Õ∞ ^èպܫ∞OQÍ ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ ~ÀAÅ∞ =™êÎ~Ú——
Jx† =∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ ''=_ô¤ u#x"å~°O@∂ LO_»x ~ÀAÅ∞ =™êÎ~Ú. XHõ"Õà◊
Z=Ô~·<å =_ô¤ u#HõáÈ~Ú<å "åiÃÑ· =_ô¤ ^èŒ∂o =∂¢`«O =zÛ Ñ¨_»∞`«∞O^Œ——x LOk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨∂K«#Ö’¡ H˘xfl– ¢ã‘ÎÅ∞ `«=∞ÃÑ· ÃÑ`«Î#O
K≥ÖÏ~ÚOKÕ ÉÏeHõÅ#∞ HõO\Ï~°∞. HÍà◊§‰õΩ K≥ѨÙÊÖË¡x, â◊s~å~åʼnõΩ `«y# |@ìÅ∞ÖËx
¿Ñ^ŒÅ∞, "Õ∞HõÅHÍѨ~°∞Å∞ Z`«Î~Ú# Éèí=<åŠѨ@¡ QÆifi™êÎ~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
ã¨`«ºÑ¨^äŒQÍ=ÚÅ∞ ã¨^• LO\Ï~°∞
''"Õ∞=Ú ã¨$+≤~ì z#"åiÖ’ XHí =O°~æ (ZÅ¡ÇC¨ _«¥ „Ǩ[ÅHí∞) ã¨`ºŒ ~ Ç‹Ñ· Ù¨ Hı ^®i
K«¥Ñ¨Ù`Œ∞~k† ã¨`ͺxH˜ J#∞Qõ∞}~Qå<Ë xO°Ü‚ ∂« Å∞ KÕã∞¨ ~Î k.—— (Y∞~üP<£–7:181)
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ XHõ ã¨=¸Ç¨ÏO ^≥·"å[˝Å∞ áê\˜OK«_»OÖ’
ZšѨÙÊ_»∂ ã≤÷~°OQÍ LO@∞Ok. rq`åO`«O J^Õ q^èŒOQÍ LO@∞Ok. =ºuˆ~Hõ`«,
ã¨Ç¨Ü«∞x~åHõ~°}Å∞ ^•xH˜ U=∂¢`«O #+¨ìO HõeyOK«ÖË=Ù.—— (q∞ëê¯`ü)
''~å#∞#fl XHõ HÍÅOÖ’ (^≥·"å[˝Å#∞ ѨÓiÎQÍ áê\˜ã¨∂Î) ^èŒ~°‡OÖ’ ã≤÷~°OQÍLO_Õ
"åi Ѩiã≤÷u KÕuÖ’ JyflHõ}O Ѩ@∞ì‰õΩ#fl"å_çÖÏ LO@∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
522 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''(<å)D J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O z=iHÍÅOÖ’ LO_Õ"åiH˜ "åiH˜ ѨÓ~°fiO
LO_ç#"åiH˜ ÅaèOz# ѨÙ}ºÑ¶¨Å"Õ∞ Åaèã¨∞ÎOk. "å~°∞ ã¨`å¯~åºÅ#∞ QÆ∞iOz P^Õt
™êÎ~°∞† K≥_»∞Å #∞O_ç "åi™êÎ~°∞† JÅ[_»∞Å∞ ˆ~ÔHuÎOKÕ"åi`À áÈ~å_»∞`å~°∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
''QÆ`O« Ö’ W¢™ê~¸ÖòãO¨ `«u ¢Ñ¨[ʼnõΩ =zÛ#@∞=O\˜ HÍÅO <å J#∞K«~° ã¨=Ú
^•Ü«∂xH˜ `«Ñʨ ‰õΩO_® =ã¨∞OÎ k, XHõ áê^Œ~H° ∆õ =∞~ÀHõ áê^Œ~H° #∆õ ∞ áÈe#@∞¡. W¢™ê~¸Öò
ã¨O`«uÖ’ Z=Ô~·<å `«# `«e¡`À =ºaèK«iOz LO>Ë, <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’
‰õÄ_® JÖÏO\˜"å~°∞ LO\Ï~°∞. W¢™ê~¸Öò ã¨O`«uÖ’ 72 =∞`« =~åæÅ∞ U~åÊ_®¤~Ú.
JÖψQ <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® 72 =∞`«=~åæÅ∞ U~°Ê_»∞`å~Ú. "å\˜Ö’
XHõ¯ =~°æO `«Ñ¨Ê q∞ye# =~åæÅhfl #~°HÍxH˜ áÈ`å~Ú—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨).
JѨÙÊ_»∞ H˘O^Œ~∞° J#∞K«~∞° Å∞ ''ã¨fi~åæxH˜ áÈÜÕ∞"å~°∞ Z=~°——x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
PÜ«∞# ''<Õ#∞, <å J#∞K«~°∞Å∞ #_çz#ÉÏ@Ö’ #_çKÕ"å~°∞—— J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
''ã≤iã¨OѨ^ÅŒ ∞ Z‰õΩ¯"≥· ã¨~fi° ™ê=∂#º=∞ÜÕ∞º =~°‰Äõ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O ~å^Œ∞. P HÍÅOÖ’
^èŒx‰õΩ_»∞ [HÍ`ü ÃÑ·HõO f™êÎ_»∞QÍx ^•xfl ã‘fiHõiOKÕ"å~°∞ Z=~°∂ LO_»~°∞. z=iH˜
Jˆ~aÜ«∂ <ÕÅ #^Œ∞Å∞, ѨzÛHõ|Ü«∞à◊√§QÍ =∂iáÈ`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
''g∞H˘Hõ HÍÅO ~å#∞#flk. P HÍÅOÖ’ =∞x+≤ ^•#O fã¨∞H˘x |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å_»∞.
HÍx ^•#O fã¨∞‰õΩ<Õ"åÔ~=~°∂ LO_»~°∞. Z=iÔH·<å W^•Ì=∞x "≥àıÎ P =ºH˜Î 'h=Ù x#fl
=zÛ=ÙO>Ë <Õh ^•#O fã¨∞‰õΩ<Õ"å_çfl. D~ÀA nx J=ã¨~O° ÖË^∞Œ — JO\Ï_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
''JO`«ºHÍÅOÖ’ q∂ Ybá¶êÖ’¡ XHõ_∞» `«# ^Àã≤exO_® „Ѩ[ʼnõΩ ™⁄=Ú‡ W™êÎ_∞» .
^•xfl ÖˇHõ¯ ‰õÄ_® ÃÑ@ì_»∞.—— (=Úã≤¡O)
''~åÉ’ÜÕ∞ F HÍÅOÖ’ =∞x+≤ |OQÍ~°O ^•#OKÕ¿ãO^Œ∞‰õΩ (aèHQ∆õ Íà◊§#∞) QÍe™êÎ_∞» .
HÍx J`«x ^•#O ѨÙK«∞Û‰õΩ<Õ"å_»∞ XHõ¯_»∂ ^˘~°Hõ_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, P HÍÅOÖ’ XHÀ¯
ѨÙ~°∞+¨µx Ѩ~°º"ÕHõ∆}Ö’ #ÅÉèˇ· #ÅÉèˇ· =∞Ok „ã‘ÎÅ∞ LO\Ï~°∞. ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ `«‰õΩ¯=QÍ,
„ã‘ÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ LO_»@O =¸ÅOQÍ JÖÏ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
''(Ü«∞=∞<£Ö’ x=tOKÕ) YǨÎ<£ `≥QƉõΩ K≥Ok# =∞Ǩ|ÖÏ_è»∞º_»∞ XHõ_»∞ `«#
Hõ¢~°`À (JkèHÍ~° |ÅO`À) ¢Ñ¨[ÅÃÑ· (`«# W+¨ì"≥ÚzÛ# q^èŒOQÍ) ÃÑ`«Î#O K≥ÖÏ~ÚOK«
#O`«=~°‰õÄ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ã¨OÉèíqOK«^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''"≥O¢_»∞HõÅ`À `«Ü«∂Ô~·# áê^Œ~°Hõ∆Å∞ ^èŒiOKÕ *Ïu`À g∞~°∞ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞#O`«
=~°‰õÄ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞. JÖψQ ™⁄@ìÉ’~Ú# _®Å∞=O\˜ =ÚMÏÅ∞QÆÅ *Ïu`À ‰õÄ_®
g∞~°∞ Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞#O`«=~°‰õÄ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
HÍÉÏ q^èfiŒ Oã¨O : ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ Éèíq+¨º`ü
¢Ñ¨Hõ@# KÕã¨∂Î ''XHõ Ãã·#ºO HÍÉÏÅÜ«∞O g∞^Œ ^•_çKÕ¿ã L^ÕÌâ◊ºO`À =ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ
P Ãã·#ºO 'ɡ·^•— ¢áêO`«OÖ’ LO_»QÍ<Õ Jk "≥Ú^ŒÅ∞ #∞Oz z=i^•HÍ Éèí∂q∞Ö’H˜
‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞. <Õh =∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! P Ãã·#ºO "≥Ú^ŒÅ∞
#∞Oz z=i^•HÍ ZÖÏ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`«∞Ok? "åiÖ’ |*Ï~°∞# áÈÜÕ∞"å~°∞, "åiÖ’
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 523
KÕ~°x"å~°∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞Hõ^•!—— J<åfl#∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''"≥Ú^Œ\˜ #∞Oz
z=i^•HÍ JO^Œ~°∂ ‰õÄ~°∞‰õΩáÈ`å~°∞. J~Ú`Õ P `«~åfi`« (¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#) ¢|uH˜Oz
ÖËѨ|_Õ@ѨÙÊ_»∞ "åi"åi ã¨OHõÖÏÊÅ#∞ |\˜ì ÖËѨ|_»`å~°∞. (JO>Ë J=∂Ü«∞‰õΩefl
=^Œe áêáê`«∞‡efl =∂¢`«"∞Õ tH˜O∆ K«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok)—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
''Jaã‘xÜ«∂‰õΩ K≥Ok# z#fláê^•Å∞ (Ñ≤Hõ¯Å∞) QÆÅ XHõ`«#∞ HÍÉÏ QÆ$Ǩxfl
^èŒfiOã¨O KÕ™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''=∞n<å =Ú#∞Ѩ\˜Hõ<åfl =∞Ozã≤÷uÖ’ L#flѨÊ\˜H© „Ѩ[Å∞ ^•xfl =^ŒeÃÑ\˜ì
áÈ`å~°∞. (JѨÙÊ_»∞) J_»q =∞$QÍÅ∞, Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ `«Ñ¨Ê Z=~°∂ J@∞ "≥·Ñ¨Ù "≥à◊§~°∞. z=iH˜
=Ú*ˇ<· å `≥Q‰Æ Ωõ K≥Ok# W^Œ~Ì ∞° Ѩâ√◊ =ÙÅHÍѨ~∞° Å q∂^Œ „ѨàÜ
◊ ∞« O ã¨OÉèqí ã¨∞OÎ k. "åi^Œ~Ì ∞°
`«=∞ "Õ∞HõÅ=∞O^ŒÅ#∞ `ÀÅ∞‰õΩO@∂ =∞n<å "≥àÏÎ~°∞. JHõ¯_ç ÔHo§ K«∂¿ãÎ "åiH˜
=∞n<å J_»q[O`«∞=ÙÅ x"åã¨ã¨÷ÅOQÍ =∂i=Ù#fl@∞¡ HõxÊã¨∞ÎOk. z=iH˜ "å~°∞
'ã¨xÜ«∞º`«∞Öò=^•— KÕ~°∞HÀQÍ<Õ <ÕÅ g∞^Œ É’~å¡Ñ¨_çáÈ`å~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
''HÍÅO (`«fi~°`«fi~°QÍ QÆ_»záÈ`«∂) ^ŒQÆæ~°=Ù`«∞Ok. ã¨O=`«û~åÅ∞ ("ÕQÆOQÍ
=Úyã≤áÈ`«∂) `«yæáÈ`å~Ú. Ѷ¨Ö’`«ÊuÎ `«yæáÈ`«∞Ok.—— (`«¢ÉÏx)
''ã¨[#˚ ∞Å∞ XH˘¯Hõ¯i K˘Ñ¨ÙÊ# "≥o§áÈ`å~°∞. z=iH˜ ÉÏi¡ ÖËHõ Y~°∂~˚ Ñ° Ù¨ K≥`Ö Î« ÏO\˜
"åà◊√§ =∂„`«"∞Õ q∞yeáÈ`å~°∞. ^Õ=Ùx^Œ$+≤Ö ì ’ "åiH˜ ZÖÏO\˜ qÅ∞"åLO_»^∞Œ .—— (|∞MÏs)
W™ê¡O zH˜¯áÈ`«∞Ok : ''áê=Ú Hõ#flOÖ’ ^Œ∂i K«∞@ì K«∞@∞ì‰õΩ#fl@∞¡ W™ê¡O
‰õÄ_® ‰õΩ~°K«=Ù`«∂ Ç≤Ï*Ï*ò‰(™œnJˆ~aÜ«∂)‰õΩ Ѩiq∞`«=∞~Ú áÈ`«∞Ok. J_»q"Õ∞Hõ
H˘O_»HÀ#Ö’ LO_çáÈ~Ú#@∞¡ W™ê¡O Ç≤Ï*Ï*òÖ’<Õ LO_çáÈ`«∞Ok.——
''¢áê~°OÉèí HÍÅOÖ’ W™ê¡O ^èŒ~°‡O XHõ qO`«QÍ, JѨiz`« q+¨Ü«∞OQÍ LO_Õk.
XHõi^ŒÌ~°∞ `«Ñ¨Ê Z=~°∂ W™ê¡O ã‘fiHõiOKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞. `«fi~°Ö’<Õ W™ê¡O ¢áê~°OÉèíOÖ’
L#fl@∞¡ uiy (¢Ñ¨[ʼnõΩ) JѨiz`«"∞≥ ÿ áÈ`«∞Ok. ^•xfl PK«iOKÕ"å~°∞ H˘O^Œ~∞° =∂¢`«"∞Õ
LO\Ï~°∞. <å `«^Œ#O`«~°O qzÛù#flO KÕÜ«∞|_ç# <å ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å#∞ ѨÙ#~°∞r˚qOѨ
*Ë¿ã JѨiz`«∞ʼnõΩ â◊√Éèí"å~°Î ÅaèOK«∞QÍHõ!—— (ui‡l, Wɡfl=∂[)
''„Ѩà◊Ü«∂xH˜ =ÚO^Œ∞ F HÍÅO =ã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ *Ï˝#O ÃÑ·H˜áÈ~Ú J*Ï˝#O
H˜OkH˜ kQÆ∞`«∞Ok. ǨÏ~ü˚ JkèHõ=∞=Ù`«∞Ok. ǨÏ~ü˚ JO>Ë Ç¨Ï`åºHÍO_».—— (|∞MÏi)
''^Õ=Ù_»∞ q^•º*Ï˝<åÅ#∞ `«# ^•ã¨∞Å #∞O_ç JHõ™ê‡`«∞ÎQÍ f¿ãã¨∞HÀ_»∞. ^èŒ~°‡
"Õ`«ÎʼnõΩ =∞$`«∞º=Ù HõeyOz q^•º*Ï˝<åÅ#∞ ¢Hõ"Õ∞}Ï JO`«"≥ÚOk™êÎ_»∞. U XHõ¯
^èŒ~°‡"Õ`«Î#∞ ‰õÄ_® q_çzÃÑ@ì_»∞. JѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[Å∞ J*Ï˝#∞Å#∞ `«=∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞QÍ
KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. P <åÜ«∞‰õΩÅ∞ ã¨Ô~·# *Ï˝#O ÖˉõΩO_®<Õ ^è•i‡Hõ f~°∞ÊÅ∞ (Ѷ¨`åfiÅ∞)
*ÏsKÕ™êÎ~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∂ ¢Éèí+¨µìÅ~Ú ¢Ñ¨[Å#∞ ‰õÄ_® ¢Éèí+¨µì Ѩ\˜ì™êÎ~°∞.''
''q^•º*Ï˝<åÅ∞ JO`«iOzáÈ#O`«=~°‰Ωõ , XHõ^•x `«~åfi`«XHõ\˜ J<ÕHõ Éè∂í HõOáêÅ∞
~å#O`«=~°‰õΩ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
524 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
¢ã‘Î[<åÉèÏ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok : ''¢Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅ zǨflÅÖ’ Wq ‰õÄ_® L<åfl~Ú:
q^•º*Ï˝<åÅ∞ JO`«iOz áÈ`å~Ú. J*Ï˝#O ÃÑiyáÈ`«∞Ok. =ºaèKå~°O Z‰õΩ¯=~Ú
áÈ`«∞Ok. =∞^Œºáê#O ã¨~°fi™ê=∂#º=∞~Ú áÈ`«∞Ok. ѨÙ~°∞+¨[<åÉèÏ `«yæáÈ~Ú ¢ã‘Î
[<åÉèÏ ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞Ok. z=iH˜ Ü«∂Éèˇ·=∞Ok ¢ã‘ÎÅ#∞ HõxÃÑ@∞ìH˘x LO_ÕO^Œ∞‰õΩ XˆH
XHõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ LO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''=∞x+≤ U^≥·<å ã¨=∂kè ã¨g∞ѨOQÍ áÈ=_»O [iy#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ 'D ã¨=∂kèÖ’
D â◊"åxH˜ |^Œ∞Å∞ <Õ#∞O>Ë ZO`« ÉÏQÆ∞O_»∞— Jx J<Õ@O`«\˜ (HõÖ’¡Å) Ѩiã≤÷u
^•Ñ¨ÙiOK«#O`«=~°‰õÄ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œ∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''Z=i KÕuÖ’ <å „áê}=ÚO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆! =∞x+≤ U^≥·<å ã¨=∂kè
^ŒQÆæi #∞Oz "≥o§#ѨÙÊ_»∞, ''JÜ≥∂º! D QÀsÖ’L#fl"å_ç ™ê÷#OÖ’ <Õ#∞O>Ë ZO`«
ÉÏQÆ∞O_Õk—— Jx `«Å¡_çe¡ áÈ#O`«=~°‰õÄ D „ѨѨOK«O JO`«=∞=^Œ∞. J`«#∞ `«#
^è~Œ ‡° O HÀã¨O HÍ^Œ∞, „áêѨOzHõ ѨsHõÅ
∆ ‰õΩ ÉèÜ
í ∞« Ѩ_ç JÖÏ JO\Ï_»∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
|OQÍ~°∞H˘O_» |Ü«∞ÅÊ_»∞`«∞Ok : ''¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å=_®xH˜ =ÚO^Œ∞ Ѷ¨Ù~å`ü
#k #∞O_ç XHõ |OQÍ~°∞H˘O_» |Ü«∞ÅÊ_»∞`«∞Ok. ^•xfl ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ_®xH˜ [#O
Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ~°∞. P Ü«Ú^ŒúOÖ’ 99 âß`«O =∞Ok K«xáÈ`å~°∞. "åiÖ’ ¢Ñ¨u XHõ¯_»∂
`å#∞ |Ǩ˙âß ¢|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_»QÆÅ#x ÉèÏq™êÎ_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''Ѷ٨ ~å`ü #k ZO_çáÈ~Ú JO^Œ∞Ö’ |OQÍ~°∞ x^è∞Œ Å∞ |Ü«∞Ѩ@_Õ HÍÅO ^ŒQ~æÆ À¡<Õ
LOk. JѨÙÊ_»∞ |uH˜=Ù#fl"å~°∞ JO^Œ∞Ö’#∞Oz Uq∂ fã¨∞HÀ~å^Œ∞ ã¨∞=∂!—— (|∞MÏs)
''^≥·=™êH˜∆! =∞x+≤`À [O`«∞=ÙÅ∞ =∂\Ï¡_»#O`«=~°‰õΩ† H˘~°_® =ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆO,
K≥ѨÙÊ"å~°∞ 'h=Ù "≥o§áÈ~Ú# `«~°∞"å`« h WO\˜"åà◊√§ D Ѩx KÕâß~°∞— Jx =∞x+≤H˜
K≥|∞`«∂ =∂\Ï¡_»#O`«=~°‰õÄ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ã¨OÉèíqOK«^Œ∞.—— (ui‡l)
''g∞O°∞ =Ú~^°∞Qå HÁxfl 㨥K«#Å∞ K«¥_«#~`Œ=O°Hí∞ „Ǩà◊Ü«µ~ ã¨~Éèíq~K«^°∞.
Jq- á⁄Qõ, ^°*Ï˚Öò, (qâı+¨) Éèí¥K«O°~, Ǩ_«=∞O° #∞~z 㨥O’º^°Ü«µ~, =∞O°º~
Hí∞=∂O°∞_«∞ D™® (JÖˇ·Ç≤Ï) J=`ŒO°}, Ü«∂E*ò-=∂E*òÅ ^°~_«Ü«∂„`ŒÅ∞, <ËÅ
„Hí∞~yáÈÜ˵ =¸_«∞ ÃÑ^°Ì ã¨~Ѷ¨∞@#Å∞- XHí>˜ `Œ¥O°∞Ê#, O≥~_«∞ Ǩ_«=∞O°#, =¸_«∞
JOÕaÜ«∂ nfiǨ~Ö’. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ z=O’¡ Ü«µ=∞<ü #∞~_ç ÉèíÜ«µ~HíO°Ç‹∞·# Jyfl(=∞~@)
|Ü«µÅ∞^Õi „Ǩ[Å#∞ Ǩτ+π "≥∞ÿ^®xH˜ `ÀÅ∞H≥à◊∞Î~k.—— (=Úã≤¡~)
96. =∞ÇπÏk (JÖˇ·ÇÏ≤ ã¨ûÖÏO)
¢Ñ¨à◊Ü«∞ã¨g∞ѨOÖ’x qâıëêÅ#∞ QÆ∞iOz =∞øÖÏ<å J¢+¨Ñ¶π Je ^ä•#q (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) J<ÕHõ
ǨÏnã¨∞Å#∞ J^躌 Ü«∞#O KÕã,≤ qâı+¡ O≤ z "å\˜x 'dÜ«∂=∞`ü<å=∂— J<Õ Ñ¨Ùã¨HÎ Oõ Ö’ q=~°OQÍ
¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. ^•xfl <ÕxHõ¯_» Ü«∞^è•`«^äŒOQÍ J#∞=kOz áê~î°‰õΩÅ =ÚO^Œ∞ ÃÑ_»∞Î<åfl#∞.
J|∂^•=Ó^£ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''g∞~°∞
¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ`À âßOu XѨÊO^ŒO KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. `«~°∞"å`« "å~°∞, g∞~°∞ HõÅã≤ =∞~À ¢ÔH·ã¨Î=
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 525
=~°æO`À Ü«Ú^ŒúO KÕã≤ q[Ü«∞O ™êkè™êÎ~°∞. JO^Œ∞Ö’ ÅaèOz# ã¨=∞~°™⁄`«∞Î fã¨∞H˘x
ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ QÆ∞@ìÅ∞O_Õ XHõ "≥∞ÿ^•#OÖ’H˜ =zÛ q_çkKÕ™êÎ~°∞. JHõ¯_» J<ÕHõ K≥@∞¡ ‰õÄ_®
LO\Ï~Ú. JѨÙÊ_»∞ XHõ ¢ÔH·ã¨Î= Ãã·xHÍkèHÍi KÕuÖ’ tÅ∞= fã¨∞H˘x ''D tÅ∞=
â◊√ÉèíO`À =∞#‰õΩ q*Ü«∞O ÅaèOzOk—— JO\Ï_»∞. D =∂@‰õΩ HÀѨO`À XHõ =Úã≤¡O
J`«x ^ŒQÆæ~°∞flO_ç ã≤Å∞= ÖÏH˘¯x ^•xfl q~°Q˘æ_®Î_»∞. ^•O`À ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ XѨÊO^•xfl
`≥Oz"Õã≤ =Úã≤¡OʼnõΩ =ºuˆ~HõOQÍ Ü«Ú^Œúã¨<åflǨÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ_»`å~°∞....——
=∞iH˘xfl LÖËY ¡ <åÅ ¢Ñ¨HÍ~°O "å~°∞ WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ =Úã≤O¡ Å`À HõÅã≤ Ü«Ú^ŒOú
KÕã#≤ ¢ÔHã· =Ψ =~åæxfl XѨÊO^ŒO`À `«=∞Ö’ HõÅ∞ѨىõΩO\Ï~°∞. `«~åfi`« "å~°∞ g∞ÃÑ· Ü«Ú^•úxH˜
kQÆ∞`å~°∞. "åi ^ŒQ~æÆ ° 80 Ü«Ú^ŒÑú `¨ åHÍÅ∞O\Ï~Ú. ¢Ñ¨u Ü«Ú^ŒÑú `¨ åHõO ¢H˜O^Œ 12,000
=∞Ok Ãã·x‰õΩÅ∞O\Ï~°∞. (Dq^èOŒ QÍ "≥Ú`«OÎ 9,60,000 =∞Ok Ãã·x‰õΩÅ`À =Úã≤O¡ ÅÃÑ·
q~°∞K«∞‰õΩѨ_»`å~°∞..... =Úã≤¡OÅ∞ ‰õÄ_® PÜ«Ú^è•Å∞ fã¨∞H˘x ~°OQÆOÖ’H˜ kQÆ∞`å~°∞.
D Ü«∞^ŒúOÖ’ áÈ~å_Õ =Úã≤¡OʼnõΩ ^Õ=Ù_»∞ J=∞~°QÆu ÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. "åi ~åA
‰õÄ_® g~°=∞~°}O á⁄O^Œ∞`å_»∞. q∞ye# =Úã≤O¡ Å∞ =∞n<å "≥o§ `«Å^•K«∞‰õΩO\Ï~°∞.
¢ÔH·ã¨Î=ÙʼnõΩ ã≤iÜ«∂ ǨÏã¨ÎQÆ`« =∞=Ù`«∞Ok. "åi ~å[ºO Mˇ·|~ü ^•HÍ qã¨Îiã¨∞ÎOk.
=Úã≤¡OÅ∞ `«=∞ ~åA Ü«Ú^ŒúOÖ’ K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`« PÜ«∞# ™ê÷#OÖ’
Z=ix Ybá¶êQÍ KÕÜ∂« ÖÏ Jx PÖ’zã¨∂ΠѨ~㰠ʨ ~°O ã¨O¢Ñ¨kOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞
"åi ^Œ$+≤ì =∞n<åÖ’<Õ x=ã≤ã¨∞Î#fl XHõ ѨÙ}ºÑ¨~°∞+¨µx g∞kH˜ áÈ`«∞Ok. P ѨÙ}º
Ѩ~°∞+¨µ_Õ ''=∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï).—— J~Ú`Õ ~åA "å~°ã¨∞_ç ZxflHõ QÆ∞iOz [~°∞QÆ∞`«∞#fl
¢Ñ¨Ü∞« `åflÅ ã¨OQÆu qx =∞ÇπÏk (J֡Ƿ Ï≤ ) `«##∞ ZHõ¯_» Mbá¶êQÍ KÕ™êÎ~À#x ÉèÜ í ∞« Ѩ_ç
=∞n<å #∞O_ç =∞Hͯ "≥o§áÈ`å~°∞. HÍx =∞Hͯ ¢Ñ¨[Å∞ PÜ«∞xfl QÆ∞~°∞ÎѨ\˜ì WO\’¡
#∞Oz |Ü«∞\˜H˜ ~°Ñ≤ÊOz, PÜ«∞# KÕ`« |Å=O`«OQÍ Ybá¶ê Ѩ^ŒqH˜ ã¨O|OkèOz#
¢Ñ¨=∂}O (ÉÜ«∞`ü) KÕ~Ú™êÎ~°∞.
H˘xfl LÖË¡Y<åÅ ¢Ñ¨HÍ~°O =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï) Jã¨Å∞ ¿Ñ~°∞ =ÚǨÏ=∞‡^£. PÜ«∞#
`«O¢_ç ¿Ñ~°∞ J|∞ÌÖÏ¡. PÜ«∞# QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞ W=∂O ǨÏã¨<£ (~°l) QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ áÈe
LO\Ï~Ú. PÜ«∞# =Ú‰õΩ¯ HÀ>Ë~∞° ÖÏ LO@∞Ok. =ÚYO HÍOu=∞O`«OQÍ LO@∞Ok.
(J|∂^•=Ó^£, q∞ëê¯`ü)
=∞ÇπÏk (J֡Ƿ Ï≤ ) Ybá¶ê J~Ú# "å~°Î ^ÕâO◊ Ö’ #Å∞=¸ÅÖÏ "åºÑ≤Oz ã≤iÜ«∂
¢Ñ¨[ʼnõΩ ‰õÄ_® `≥eã≤áÈ`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ ã≤iÜ«∂ #∞Oz XHõ Ãã·xHõ^Œà◊O =Úã≤¡OÖÃÑ·
Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞_®xH˜ =∞n<å kâ◊QÍ ¢Ñ¨Ü«∂} =∞=Ù`«∞Ok. J~Ú`Õ P Ãã·xHõ^Œà◊O
=Úã≤¡O Ãã·<åºÅ ^ŒQÆæiH˜ KÕ~°∞HÀHõ=ÚO^Õ ^•iÖ’ =∞Hͯ, =∞n<åÅ =∞^茺 L#fl ɡ·^•
J<Õ KÀ@ Éè∂í q∞Ö’ kQÆ|_ç JO`«"∞≥ áÿ È`«∞Ok. D ã¨OQÆu q#fl ã≤iÜ«∂ ^≥=· ¢Ñ≤ÜÚ « Å∞,
W~åMò ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï)#∞ HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ =™êÎ~°∞. `«~°∞"å`« Y∞Ô~·+π
ã¨O`«uH˜ K≥Ok# |hH˜ÖÏÉò `≥QÆ #∞O_ç XHõ Ãã·xHõ^Œà◊O =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï)ÃÑ· Ü«Ú^ŒúO
KÕÜ«∞_®xH˜ =ã¨∞ÎOk. W~°∞ѨH∆ÍÅ =∞^茺 Ü«Ú^ŒúO [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D Ü«Ú^ŒúOÖ’
=Úã≤¡OʼnõΩ q[Ü«∞O Åaèã¨∞ÎOk.
526 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∞ÇπÏk (J֡Ƿ Ï≤ )‰õΩ Jqâßfiã¨∞Å`À J<ÕHõ Ü«Ú^•úÅ∞ KÕÜ∞« =Åã≤ =ã¨∞OÎ k. =ÚYºOQÍ
¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ`À J<ÕHõ Ü«Ú^•úÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. PÜ«∞# =∞Hͯ #∞O_ç =∞n<å KÕ~°∞H˘x JHõ¯_»
JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂kèx ^Œi≈OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. `«~°∞"å`« ã≤iÜ«∂ "≥·Ñ¨Ù |Ü«∞Å∞
^Õ~∞° `å~°∞. ã≤iÜ«∂Ö’x _≥=∂㨯ãπ‰Ωõ KÕ~∞° ‰õΩ<Õ@ѨÊ\˜H˜ JHõ¯_» ¢ÔHã· =Ψ Ãã·<åºÅ`À `«ÅѨ_=» Åã≤
=ã¨∞ÎOk. nxfl QÆ∞iOz ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''ã≤iÜ«∂ =Úã≤¡OÅ#∞ J}K«_®xH˜ ¢|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# â◊¢`«∞Ãã·#ºO =ã¨∞ÎOk. J^Õ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï) <åÜ«∞Hõ`åfi# =∞n<å #∞Oz =KÕÛ =Úã≤¡OÃã·#ºO`À
ã≤iÜ«∂ =Úã≤¡OÃã·#ºO KÕ`«∞Å∞ HõÅ∞ѨÙ`«∞Ok. =Úã≤¡OÅ∞ â◊¢`«∞=Ùx Z^Œ∞~À¯=_®xH˜
q[Ü«∞"≥∂ g~°=∞~°}"≥∂ `ÕÅ∞ÛHÀ"åÅx K≥Ñ≤Ê F ¢Ñ¨`ÕºHõ Ãã·xHõ^ŒàÏxfl ѨOѨÙ`å~°∞.
D^Œà◊O ѨQÆÅÖÏ¡ áÈ~å_ç<å â◊¢`«∞=ÙÅ#∞ F_çOK«ÖË~°∞. pHõ\˜ Ѩ_»QÍ<Õ Ô~O_»∞Ãã·<åºÅ∞
Ü«Ú^ŒúO q~°q∞Oz `«=∞`«=∞ ™ê÷=~åʼnõΩ "≥o§áÈ`å~Ú. =∞~°∞<å_»∞ =Úã≤¡OÅ∞
q[Ü«∞"≥∂ g~°=∞~°}"≥∂ `ÕÅ∞ÛHÀ"åÅx K≥Ñ≤Ê =∞~À ¢Ñ¨`ÕºHõ Ãã·xHõ^ŒàÏxfl ѨOѨÙ`å~°∞.
P ^Œà◊O ‰õÄ_® ѨQÆÅO`å áÈ~å_»∞`«∞Ok HÍx, â◊¢`«∞=Ùx F_çOK«ÖËHõáÈ`«∞Ok. P~ÀA
‰õÄ_® pHõ\˜ Ѩ_»QÍ<Õ LÉèíÜ«∞ѨH∆ÍÅ∞ `«=∞`«=∞ ™ê÷=~åʼnõΩ "≥o§áÈ`å~Ú. =¸_»=
~ÀA ‰õÄ_® =Úã≤¡OÅ∞ q[Ü«∞"≥∂ g~°=∞~°}"Õ∞ `ÕÅ∞ÛHÀ=_®xH˜ "Õ~˘Hõ ¢Ñ¨`ÕºHõ^Œà◊O
ѨOÑ≤™êÎ~°∞. HÍx P~ÀA ‰õÄ_® =Úã≤¡OÅ∞ â◊¢`«∞=ÙÅ#∞ F_çOK«ÖË~°∞. pHõ\˜ Ѩ_»QÍ<Õ
JO^Œ~°∂ `«=∞`«=∞ ™ê÷=~åʼnõΩ "≥o§áÈ`å~°∞.
''D =¸_»∞ ~ÀAÅ Ü«Ú^ŒúOÖ’ LÉèíÜ«∞ѨH∆ÍʼnõΩ K≥Ok# Ãã·x‰õΩÅ∞ J`«ºkèHõ
ã¨OYºÖ’ K«xáÈ`å~°∞. <åÅæ= ~ÀA q∞ye# =Úã≤¡OÅ∞ Ü«Ú^•úxH˜ ã¨=∂Ü«∞`«Î=∞=Ù
`å~°∞. P ~ÀA Ü«Ú^ŒOú Ǩϟ~åǨϟiQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Wk=~°HÔ #fl_»∂ [~°Q#Æ O`« ÉèÜ í ∞« O
Hõ~°OQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D Ü«Ú^ŒúOÖ’ z=iH˜ ^Õ=Ù_»∞ Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ =∞\˜ì HõiÑ≤Oz
qâßfiã¨∞ʼnõΩ q[Ü«∞O KÕ‰õÄ~°∞™êÎ_»∞. Ü«Ú^Œú"≥∞ÿ^•#OÖ’ J<ÕHõ "≥∞ÿà◊§ ^Œ∂~°O ^•HÍ
â◊"åÅ∞ QÆ∞@ìÅ∞ QÆ∞@ìÅ∞QÍ Ñ¨_ç=ÙO\Ï~Ú. â◊"åÅ#∞ Ñ‘‰õΩ¯u<Õ ^Œ∂_»É’`«∞Å∞
ZQÆ∞~°∞`«∂ =zÛ P â◊"åÅ ã¨g∞ѨO #∞Oz áÈ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~Ú. HÍx (P â◊"åÅ
#∞Oz "≥Å∞=_Õ ^Œ∞~åfiã¨##∞ ÉèíiOK«ÖËHõ<À, ÖËHõ â◊"åÅ∞ Ѩ_ç=Ù#fl ã¨∞n~°… ^Œ∂~åxfl
^•@ÖËHõ<À) Jq K«zÛ ¢H˜O^ŒÑ¨_ç áÈ`å~Ú. D Ü«∞^ŒúOÖ’ áêÖÁæx ¢|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_ç#
`«=∞"å~°∞ ZO`«=∞Ok LO\Ï~À W~°∞ѨH∆ÍÅ∞ JOK«<å "Õ¿ãÎ 1% =∂¢`«"Õ∞#x `≥Å∞
ã¨∞ÎOk. (JO>Ë 99% D ã¨=∞~åyflH˜ ã¨q∞^èŒÅ=Ù`å~°#fl =∂@!)——
''Ü«Ú^ŒúO =Úyã≤# `«~°∞"å`« =Úã≤¡OÅ∞ ¢|uH˜ |Ü«∞@Ѩ_ç#"å~°∞ ZO`«=∞O^À
ÖˇHõ¯ÃÑ_»∞ÎO>Ë, ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ JO`ÕHõO>Ë Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# =∞~ÀÜ«Ú^Œú¢Ñ¨=∂^ŒO QÆ∞iOz# "å~°Î
JO^Œ∞`«∞Ok. =Úã≤O¡ Å∞ D ~Ô O_ÀÜ«Ú^ŒOú QÆ∞iOz `«y# =ӺǨÏ~°K#« KÕÜ∞« Hõ=ÚO^Õ
"Õ~˘Hõ ^Œ∞~åfi~°Î =ã¨∞ÎOk. ''=∞# ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å#∞ ã¨OH∆ÀÉèíOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_®xH˜ ^Œ*Ï˚Öò
|Ü«∞ÅÊ_®¤_∞» —— J<Õ^Õ P "å~°.Î D ^Œ∞~åfi~°Î q#QÍ<Õ =Úã≤O¡ Ü≥∂^è∞Œ Å∞ `«=∞‰õΩ KÕlH˜¯#
ã¨=∞~°™⁄`«∞#Î ∞ JHõ¯_Õ qã≤iáêˆ~ã≤ WO_»‰¡ Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å~°∞. "å~°∞ ^Œ*Ï˚Öxò QÆ∞iOz
x*Ïx*ÏÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ `«=∞Ö’x Ѩk =∞Ok ~“`«∞Å#∞ ѨOÑ≤™êÎ~∞° ...—— (=Úã≤O¡ )
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 527
D Ü«Ú^ŒúOÖ’ â◊¢`«∞Ãã·x‰õΩÖˇ·# ¢ÔH·ãÎ̈=ÙÅ∞ ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î# K«xáÈ`å~°∞. q∞ye#"å~°∞
~å*ϺkèHÍ~°O QÆ∞iOz PÖ’K«##∞ Ãã·`«O =∞#ã¨∞Ö’ #∞Oz fã≤"Õã≤ ¢|`«∞‰õΩr=Ù_®
JO@∂ áêiáÈ`å~°∞. K≥@∞ìH˘Hõ~∞° QÆ∞@ìH˘Hõ~~° Ú Ñ¨_∞» `«∂ÖËã∂¨ ΠѨÖÏÜ«∞#O z`«yÎ ™êÎ~∞° .
J~Ú`Õ =Úã≤¡OÅ∞ "åix "≥O\Ï_ç "ÕÅ ã¨OYºÖ’ ǨÏ`«=∂~°∞™êÎ~°∞.
P `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü W=∂"£∞ =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï) `«# ~å[ºOÖ’x Ѩ@ì}ÏÅ
ÉÏQÀQÆ∞Å#∞ QÆ∞iOz ¢â◊^úŒ fã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ã¨iǨÏ^Œ∞Å Ì ~°H}
∆õ HÀã¨O J<ÕHõ Ãã·xHõ^àŒ ÏÅ#∞
`«Ü«∂~°∞KÕã≤ ѨOѨÙ`å~°∞. D Ѩ#∞Åhfl =ÚyâßHõ PÜ«∞# ã¨fiÜ«∞OQÍ F ÃÑ^ŒÌ Ãã·xHõ
"åÇ≤Ïxx fã¨∞H˘x HÍ<£™êìO\˜<ÀÑ≤ÖÃò Ñ· ^•_çKÜ Õ ∞« _®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å~°∞. Pq^èOŒ QÍ
PÜ«∞# |Ü«∞Å∞^Õi ~À"£∞ ã¨=Ú¢^Œ f~åxH˜ KÕ~°∞H˘x q_çkKÕ™êÎ~°∞.
J@∞ ~À"£∞ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ P=∂Mò ÖËHõ ^•|Mò J<Õ KÀ@ QÆ∞q∞QÆ∂_ç Ü«Ú^Œú
ã¨<åflǨÅÖ’ x=∞QÆ∞flÅ~Ú LO\Ï~°∞. "åix Z^Œ∞~À¯=_®xH˜ =∞ÇπÏk (JÖˇ·Ç≤Ï) ÃÑ^ŒÌ
Z`«∞Î# Ãã·<åºÅ#∞ ѨOѨÙ`å~°∞. "å~°∞ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ`À ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ áÈ~å_»∞`å~°∞. HÍx
Ãã·#ºOÖ’ =¸_À=O`«∞ Ãã·x‰õΩÅ∞ g~°=∞~°}O á⁄O^Œ∞`å~°∞. ^•O`À =∞~À =¸_À
=O`«∞ Ãã·x‰õΩÅ∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç áêiáÈ`å~°∞. ^Õ=Ù_»∞ "åix Z#fl\˜H© Hõ∆q∞OK«_»∞. q∞ye#
=¸_À=O`«∞ Ãã·x‰õΩÅ∞ JO>Ë, |#∂WãπǨMò `≥QƉõΩ K≥Ok# _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok
Ü≥∂^èŒ∞Å∞ â◊¢`«∞=ÙÅ`À g~Àz`«OQÍ áÈ~å_ç q[Ü«∞O ™êkè™êÎ~°∞.
P `«~åfi`« =∞ÇπÏk (JÖˇ·) |#∂WãπǨMò `≥QƉõΩ K≥Ok# P _≥|ƒù~Ú "ÕÅ =∞Ok
Ü≥∂^èŒ∞Å#∞ <ÒHõÅÖ’ ZH˜¯Oz HÍ<£™êìO\˜<ÀÑ≤ÖòÃÑ· ^•_çKÕÜ«∞_®xH˜ ѨOÑ≤™êÎ~°∞. "å~°∞
Ѩ@}ì O ã¨g∞áêxH˜ KÕ~∞° H˘x q_çkKÕ™êÎ~∞° . J~Ú`Õ "å~°∞ Ü«Ú^ŒOú KÕÜ∞« _®xH˜ ZÖÏO\˜
PÜ«Ú^è•Å∞ KÕÑ@ ¨ ~ì ∞° . ÖÏWÖÏǨÏWÅ¡ÖÏ¡Çï¨ JÖÏ¡Çï¨ JHõƒ~ü ( JÖÏ¡ `«Ñʨ "Õ~ˆ P~å^è∞Œ º_»∞
ÖË_»∞. JÖÏ¡ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê"å_»∞) JO@∂ aQÆæ~°QÍ x#k™êÎ~°∞. D x<å^ŒO`À
#QÆ~° ~°H}
∆õ ‰õΩ Hõ\#ì˜ XHõ QÀ_» qiyáÈ`«∞Ok. =Úã≤O¡ Ü≥∂^è∞Œ Å∞ =∞~˘Hõ™êi J^Õq^èOŒ QÍ
x#k™êÎ~°∞. P x<å^•xH˜ Ô~O_À "≥·Ñ¨ÙO_Õ QÀ_» qiyáÈ`«∞Ok. =Úã≤¡OÅ∞ =¸_À™êi
ÖÏWÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï JÖϡǨïJHõƒ~ü Jx x#kOK«QÍ<Õ Ñ¨@ì}OÖ’H˜ ¢Ñ¨"ÕtOK«_®xH˜
^•i ã¨∞QÆ=∞O J=Ù`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ =Úã≤¡OÅ∞ Ѩ@ì}OÖ’H˜ ¢Ñ¨"ÕtOz ^•xfl ã¨∞<åÜ«∂
ã¨OQÍ ™êfinè#O KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JHõ¯_» ÃÑ^ŒÌZ`«∞Î# ã¨=∞~°™⁄`«∞Î Åaèã¨∞ÎOk.
J~Ú`Õ ^•xfl Ü≥∂^èŒ∞ʼnõΩ ѨOK«∞`«∞O_»QÍ<Õ ^Œ*Ï˚Öò |Ü«∞ÅÊ_®¤_»#fl ^Œ∞~åfi~°Î
qxÊã¨∞ÎOk. P "å~°Î q#QÍ<Õ =Úã≤¡OÅ∞ ã¨=∞~°™⁄`«∞Î#∞ JHõ¯_Õ Ñ¨_»"Õã≤ "≥o§áÈ`å~°∞.
HÍx D"å~°Î x[O HÍ^Œx `«~åfi`« `≥Å∞ã¨∞OÎ k. =Úã≤O¡ Ãã·<åºÅ∞ D™êi ã≤iÜ«∂ "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ
|Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å~Ú. ã≤iÜ«∂ KÕ~∞° HÀQÍ<Õ ^Œ*Ï˚Öò x[OQÍ<Õ |Ü«∞ÅÊ_®¤_x» `≥Å∞ã¨∞OÎ k.
97. XO\˜H#õ ∞fl ^Œ*Ï˚Öò
*ˇ~°∂ã¨ÖËO (ɡ·`«∞Öò=∞dÌãπ)Ö’x JMÏû =∞ã‘^Œ∞ x~å‡`« ã¨∞Öˇ·=∂<£ ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï)
=∞~°}˜Oz# `«~°∞"å`« Ü«¸^Œ∞Å "≥·Éèí=O ¢Hõ"Õ∞}Ï Ñ¨`«#=∞=Ù`«∂ z=iH˜ ÉÏaÖò, Jã‘iÜ«∂
~åAÅ KÕ`«∞Ö’¡ Ѷ¨∞’~° Ѩ~å[Ü«∞O áêÅ~Ú K≥@∞ìH˘Hõ~°∞ ѨÙ@ìH˘Hõ~°∞ J~ÚáÈ`å~°∞. JѨÙÊ_»∞
528 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
P *ÏuÖ’ ¢Ñ¨ÉèíqOz# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞ "åix F^•~°∞Û`«∂ ''D J==∂#O #∞Oz q∞=∞‡efl
HÍáê_»\ÏxH˜ ^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù# XHõ =∞ã‘ÇπÏ ~å#∞<åfl_»——x â◊√Éèí"å~°Î qxÊã¨∞ÎO_Õ"å~°∞. PÜ«∞<Õ
^Õ=Ù_»∞ "åQÍÌ#O KÕã≤# =∞ã‘ÇπÏ, =∞ã‘ÇπÏ =∞ø=Ó^£.
D Éèíq+¨º`ü ¢Ñ¨Hõ@#Å P^è•~°OQÍ Ü«¸^Œ∞Å∞ ''PÜ«∞# K«¢Hõ=iÎ J~ÚLO\Ï_»x,
Ü«Ú^ŒúOKÕã≤ `«=∞HÀã¨O ¢Ñ¨`ÕºHõ~å[ºO ™êkè™êÎ_»x, ^Õâ◊^ÕâßÅ#∞Oz W¢™ê~¸bÅO^Œsfl `≥zÛ
áêÅã‘<Î åÖ’ ѨÙ#~å"åã¨O HõeÊ™êÎ_x» , JÖÏ `«=∞HÀã¨O FQ˘Ñ¨Ê ™ê¢=∂[ºO ™ê÷Ñ™≤ êÎ_x» QÆOÃÑ_»∞
Pâ◊Å∞ ÃÑ@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. P Pâ◊Å`À<Õ "å~°∞ =∞ã‘ÇπÏ=∞ø=Ó^£ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞.
J~Ú`Õ "åi Pâ◊ʼnõΩ aè#flOQÍ Ç¨Ï¢[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ^Õ=Ùx `«~°Ñ¶¨Ù# =∞ã‘ÇπÏQÍ
ZÖÏO\˜ =∞On=∂~°ƒÅO, ~åK«iHõѨ٠J@ìǨ™êÅ∞, Ãã·xHõ |ÅQÍÅ∞ ÖˉõΩO_® Ju x~å_»O
|~°OQÍ =KÕÛ@ѨÊ\˜H˜ "å~°∞ PÜ«∞xfl =∞ã‘ÇÏπ QÍ QÆ∞iÎOK«_®xH˜ x~åHõiOKå~°∞. ÃÑ·QÍ PÜ«∞xfl
ǨÏ`«=∂~°Û_®xH˜ áêÅÊ_®¤~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ "åi ‰õΩ¢@Å #∞Oz HÍáê_ç D™ê =∞ã‘ÇπÏ
(JÖˇ·Ç≤Ï)x ã¨â◊s~°OQÍ ÃÑ·ÔH`«∞ΉõΩ<åfl_»∞. "åã¨Î=O ¢QÆÇ≤ÏOK«x Ü«¸^Œ∞Å∞ D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï)x
`å=Ú tÅ∞=ÃÑ· ZH˜¯Oz K«Oáê=∞x ÉèÏqOz, `å=Ú HõÅÅ∞QÆO@∞#fl ''=∞ã‘ÇπÏ =∞ø=Ó^£——
HÀã¨O WѨÊ\˜H© Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞. Pq^èŒOQÍ "å~°∞ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#fl =∞ã‘ÇπÏ =∞ø=Ó^Õ
=∞ã‘ÇπÏ ^Œ*Ï˚Öò. J`«<Õ XO\˜Hõ#∞fl ^Œ*Ï˚Öò.
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''„Ѩu ^≥·=„Ѩ=HõÎ `«#
J#∞K«~ã° =¨ ∂*Ïxfl XO\˜H#õ ∞fl"å_»∞, J|^•úÅ~åÜ«Ú_»∞ QÆ∞iOz ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞. *Ï„QÆ`!Ϋ
P ^Œ*Ï˚Öò XO\˜Hõ#∞fl"å_≥· LO\Ï_»∞. q∂ „ѨÉèí∞=Ù XO\˜Hõ#∞fl"å_»∞ HÍ^Œ∞. ^Œ*Ï˚Öò Hõà◊§
=∞^茺 HÍѶ≤~ü (ã¨`«ºu~°™ê¯i) Jx ~åã≤LO@∞Ok.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Œ*Ï˚Öò QÆ∞iOz
U ^≥=· „Ѩ=HÍÎ `«=∞ J#∞K«~° ã¨=∂*ÏʼnõΩ K≥Ñʨ x XHõ q+¨Ü∞« O <Õ#∞ q∂‰õΩ K≥Ñʨ <å?
"å_»∞ XO\˜H#õ ∞fl"å_»∞. `«# "≥O@ ã¨fi~°Oæ , #~°HOõ ÖÏO\˜ ~Ô O_»∞ =ã¨∞=Î ÙÅ∞ fã¨∞H˘x
=™êÎ_∞» . "å_»∞ ã¨fi~°Oæ Jx K≥¿ÑÊk #~°H"õ ∞≥ ÿ LO@∞Ok. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''^Œ*Ï˚Öò =∞Hͯ,
=∞n<åÅ∞ `«Ñ¨Ê W`«~° #QÆ~åÅxfl\˜h `˘‰õΩ¯`å_»∞. JO>Ë "å\˜Ö’H˜ „Ѩ"Õt™êÎ_»∞.
=∞Hͯ =∞n<åʼnõΩ "≥à§ı H˘O_»^•~°∞Åxfl\˜ q∂^Œ ^Õ=Ù_»∞ `«# ^Œ∂`«efl xÜ«∞q∞™êÎ_∞» .
"å~°∞ XHõi Ô~Hõ¯ =∞~˘Hõ~°∞ Ѩ@∞ìH˘x "å\˜H˜ ~°Hõ∆} HõeÊã¨∞ÎO\Ï~°∞. ^Œ*Ï˚Öò (=∞n<å
^ŒQ~æÆ À¡x) LѨÙÊ<ÕÅ q∂^Œ kQÆQÍ<Õ =∞n<å =¸_»∞™ê~°∞¡ HõOÑ≤ã∞¨ OÎ k. ^Õ=Ù_»∞ =∞n<åÖ’
LO_Õ Jqâßfiã¨∞Å∞, HõÑ@ ¨ =Úã≤O¡ ÅO^Œih |Ü«∞\˜H˜ f™êÎ_∞» .—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''JãπÑǨ¶ ¨ <£‰Ωõ
K≥Ok# _≥Ƀ·ˇ "ù Å Õ Ü«¸^Œ∞Å∞ ^Œ*Ï˚Öò "≥O@Ѩ_`» å~°∞. (JO>Ë J`«_flç J#∞ã¨i™êÎ~∞° ).
"åi XO\˜q∂^Œ ѨKÛ« ^Œ∞ѨÊ@∞¡ LO\Ï~Ú.—— (=Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü #"åfiãπ a<£ ã¨"∞£ P<£ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ ~ÀA L^ŒÜ∞« O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)
^Œ*Ï˚Öò LѨ„^Œ=O ZO`« ÉèÜ í ∞« OHõ~O° QÍ, „Ѩ=∂^ŒH~õ O° QÍ LO@∞O^À q=iOKå~°∞. Jk
qx "Õ∞=Ú P ^Œ*Ï˚Öò WHõ¯_Õ D Y~°∂~˚ ° á⁄^ŒÖ’¡<Õ L<åfl_Õ"∂≥ J#∞‰õΩ<åflO.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 529
P `«~åfi`« "Õ∞=Ú ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^ŒQiæÆ H˜ "≥o§#ѨÙÊ_»∞ PÜ«∞# =∂ PO^Àà◊#
QÆ=∞xOz, ''U=∞~ÚOk q∂‰õΩ?—— Jx J_çQÍ~°∞. JO^Œ∞‰õΩ "Õ∞=Ú ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î
''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! q∂~°∞ „á⁄^Œ∞Ì# ^Œ*Ï˚Öò LѨ„^Œ=O ZO`« hK«OQÍ, „Ѩ=∂^ŒHõ~°OQÍ
LO@∞O^À K≥áêÊ~°∞. Jk q#fl `«~åfi`« =∂‰õΩ P ^Œ*Ï˚Öò WHõ¯_Õ, D Y~°∂~˚ á° ⁄^ŒÖ’¡<Õ
L<åfl_Õ"∂≥ #xÑ≤OzOk—— Jx J<åfl~. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
q∂ q+¨Ü∞« OÖ’ ^Œ*Ï˚Öò Hõ<åfl W`«~° q+¨Ü∂« Å QÆ∞iOz <å‰õΩ Z‰õΩ¯= ÉèÜ í ∞« O
"Õ™ÈÎOk. ^Œ*Ï˚Öò QÆ#Hõ <å ã¨=∞Hõ∆OÖ’ |Ü«∞\˜H˜ =¿ãÎ q∂ J=ã¨~°O ÖˉõΩO_®
<Õ<˘Hõ¯}Ë‚ J`«xfl „ѨuѶ∞¨ \˜OK«QÅ Æ #∞. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ <å =∞~°}Ï#O`«~O° |Ü«∞\˜H˜
=¿ãÎ JѨÙÊ_»∞ „Ѩu XHõ¯_»∂ `«##∞`å#∞ HÍáê_»∞HÀ"åe. JѨÙÊ_»∞ „Ѩu =Úã≤O¡ H˘~°‰Ωõ
^Õ=Ù_»∞ <å ™ê÷#OÖ’ LO\Ï_»∞ (JO>Ë PÜ«∞<Õ "åix Ѩ~°º"ÕH˜∆™êÎ_»∞). P ^Œ*Ï˚Öò
Ü«Ú=‰õΩ_≥· LO\Ï_»∞. J`«xH˜ LOQÆ~åÅ A@∞ì LO@∞Ok. J`«x XHõ Hõ#∞fl („^•Hõ∆
ѨO_»∞ÖÏQÍ) ÃÑ·H˜ LaH˜ LO@∞Ok. <Õ#`«_çfl J|∞ÌÖòL*Ï˚ a<£ Y`«<£`À áÈÅ∞ã¨∞Î
<åfl#∞. q∂Ö’ Z=iÔH<· å J`«#∞ `å~°ãѨ _¨ `ç Õ q∂~°`x« q∂^Œ HõÇϨ Ѷπ ã¨∂~å „áê~°OÉèí
ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ѨiîOK«O_ç. J`«#∞ ã≤iÜ«∂, W~åH±Å =∞^茺#∞#fl =∂~°æOÖ’ „Ѩ`«ºHõ∆=∞=Ù
`å_»∞. ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ , Z_»=∞"≥Ñ· Ù¨ HõÖ’¡ÅO ~ˆ HÔ uΙêÎ_∞» . ^≥=· ^•ã¨∞ÖÏ~å! (P ã¨=∞Ü«∞OÖ’)
q∂~°∞ (^è~Œ ‡° OÖ’) ã≤~÷ O° QÍ LO_»O_ç.——
''J`«#∞ ZO`« HÍÅO D Éèí∂q∂‡^Œ LO\Ï_»∞?—— Jx "Õ∞=Ú J_çQÍ=Ú.
JO^Œ∞HÍÜ«∞#, ''#ÅÉèˇ· ~ÀAÅ∞O\Ï_»∞. "å\˜Ö’ XHõ ~ÀA XHõ ã¨O=`«û~°=∞O`«
LO@∞Ok. =∞~À~ÀA XHõ <≥ÅO`« LO@∞Ok. WOHÀ~ÀA "å~°=∞O`« LO@∞Ok.
q∞QÆ`å ~ÀAÅ∞ =∞# "å~åÖÏ¡QÍ<Õ LO\Ï~Ú—— Jx K≥áêÊ~°∞. =∞m§ "Õ∞=Ú ''^≥·=
„Ѩ=HÍÎ! XHõ~À*Ë XHõ ã¨O=`«û~°=∞O`« LO@∞Ok Hõ^•! =∞i P ~ÀA "Õ∞=Ú XHõ k#ѨÙ
(S^Œ∞) #=∂AÅ∞ KÕã∞¨ ‰õΩO>Ë ã¨iáÈ`«∞O^•?—— Jx J_çQÍO. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''ÖË^∞Œ .
q∂~°∞ JOK«<å ^•fi~å (ã¨O=`«û~°O á⁄_»∞QÆ∞<å) #=∂AÅ∞ KÕÜ∂« e—— Jx K≥áêÊ~°∞.
''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! Éè∂í q∞ q∂^Œ P LѨ„^Œ= "ÕQOÆ ZÖÏ LO@∞Ok?— Jx "Õ∞=Ú =∞m§
J_çQÍO. JO^Œ∞HÍÜ«∞#, ''QÍe "å#ÖÏ LO@∞Ok. J`«#∞ (^Œ*Ï˚Ö)ò „Ѩ[Å ^ŒQiæÆ HÔ o§
(`«##∞ J#∞ã¨iOK«=∞x) Ñ≤Å∞ѨÙx™êÎ_∞» . „Ѩ[Å∞ J`«_flç #q∞‡ J`«#∞ KÕÜ∞« =∞#fl
Ѩ#∞Å∞ KÕ™êÎ~∞° . `«~åfi`« J`«#∞ PHÍâßxfl P^Õt¿ãÎ Jk =~°O¬ ‰õΩiÑ≤ã∞¨ OÎ k. Éè∂í q∞x
P^Õt¿ãÎ Jk K≥@∞¡ "≥ÚeÑ≤ã∞¨ OÎ k. „Ѩ[Å ^ŒQ~æÆ ∞° O_Õ "Õ∞`«"∞Õ ¿ã [O`«∞=ÙÅ∞ (P ѨzÛHõ
"Õ∞ã≤) ™êÜ«∞O„`«O WO_»‰¡ Ωõ uiy =KÕÛ@ѨÊ\˜H˜ "å\˜ =¸Ñ¨Ù~åÅ∞ =Ú#∞Ѩ\˜ HõO>Ë
Z`«∞ÎQÍ LO\Ï~Ú. "å\˜ á⁄^Œ∞QÆ∞Å∞ xO_»∞QÍ LO\Ï~Ú. =∞iO`« qâßÅ =∞=Ù
`å~Ú. `«~°∞"å`« J`«#∞ =∞~˘Hõà◊§ ^ŒQÆæiH˜ "≥o¡ `«##∞ qâ◊fiã≤OK«=∞x Ñ≤Å∞™êÎ_»∞.
HÍx "å~°∞ J`«_çfl qâ◊fiã≤OK«\ÏxH˜ x~åHõi™êÎ~°∞. J`«#∞ uiy "≥o¡áÈQÍ<Õ "åiH˜
Hõ~°∞=Ù HÍ@HÍÖÁ™êÎ~Ú. "åi ã¨OѨ^Œ "≥Ú`«ÎO J~ÚáÈ`«∞Ok. J`«#∞ U^Œ~Ú<å
áê_»∞|_ç# KÀ@∞ QÆ∞O_® "≥à◊¥Î, ''hÖ’ L#fl x^èŒ∞efl |Ü«∞\˜H˜ f~Ú—— JO>Ë,
`Õ<\ ≥ Q© ÅÆ ∞ `«=∞ ~å}˜ DQÆ "≥O@|_ç#@∞¡ Éè∂í QÆ~ƒ° ù x^è∞Œ Åhfl J`«x "≥O@Ѩ_`» å~Ú.
530 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`«~åfi`« J`«#∞ xO_»∞ Ü«∞=fi#OÖ’ L#fl XHõ Ü«Ú=‰õΩ_çfl Ñ≤ez J`«x q∂^Œ Hõu`Î À
^•_çKãÕ ≤ qÅ∞HÍ_ç QÆ∞iÖÏQÍ J`«_flç ~Ô O_»∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ #iˆH™êÎ_∞» . `«~åfi`« J`«_flç
Ñ≤Å=QÍ<Õ J`«#∞ HÍO`«∞b#∞`«∞#fl =ÚYO`À #=Ùfi`«∂ uiQ˘™êÎ_∞» .
(^Œ*Ï˚Öò WÖÏO\˜ =∂Ü«∞Å∞ KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_Õ) ^Õ=Ù_»∞ =∞~°º"£∞ ‰õΩ=∂~°∞_≥·#
=∞ã‘ÇπÏ#∞ Éèí∂q∞ q∂^Œ‰õΩ ѨOÑ≤™êÎ_»∞. PÜ«∞# PHÍâ◊O #∞O_ç _≥=∂㨯ãπ `«∂~°∞Ê
k‰õΩ¯# `≥Å¡ q∞<å~°∞ q∂^Œ kQÆ∞`å~°∞. Ѩã¨∞ѨÙ~°OQÆ∞ |@ìÅ∞ ^èŒiOz W^ŒÌ~°∞ ^≥·=
^Œ∂`«Å ~Ô Hõ¯Å q∂^Œ (JO>Ë Éè∞í *ÏÅ q∂^Œ) J~°K`Õ ∞« Å∞ LOz kQÆ∞`å~°∞. PÜ«∞#
`«Å=OK«QÍ<Õ h\˜aO^Œ∞=ÙÅ∞ ~åeѨ_»`å~Ú. `«Å ÃÑ·ÔHuÎ#ѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® =Ú`åº
ÖÏ¡O\˜ "≥O_ç aO^Œ∞=ÙÅ∞ ~åeѨ_»`å~Ú. PÜ«∞# âßfi㨠ÃãQÆ `«ye# „Ѩu HÍѶ≤~ü
K«xáÈ`å_»∞. PÜ«∞# âßfi㨠`«# K«∂ѨÙ"Õ∞~°‰Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO@∞Ok. D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) ^Œ*Ï˚Öò
HÀã¨O "≥`∞« ‰õΩ`å~°∞. z=iH˜ Å∞^•Ì ^•fi~°O=^ŒÌ J`«_flç Ѩ@∞ìH˘x K«O¿Ñ™êÎ~∞° . P `«~åfi`«
D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) ^Õ=Ù_»∞ ^Œ*Ï˚Öò LѨ„^Œ=O #∞Oz ã¨∞~°H`∆˜ O« QÍ LOz# "åi ^ŒQiæÆ H˜
"≥àÏÎ~∞° . "åi =ÚMÏÅ#∞ KÕ`ÀÎ ã¨Ê$t™êÎ~∞° . ã¨fi~°Oæ Ö’ "åiH˜ ÅaèOK«É’ÜÕ∞ JO`«ã∞¨ Å Î
QÆ∞iOz â◊√Éèí"å~°Î JO^Œ*Ë™êÎ~°∞. P HÍÅOÖ’<Õ ^Õ=Ù_»∞ '<Õ#∞ ѨÙ\˜ìOz# H˘O^Œ~°∞
^•ã¨∞Å`À áÈ~å_Õ â◊HΘ Z=iH© ÖË^∞Œ , Hõ#∞Hõ #∞=Ùfi <å D ^•ã¨∞Å#∞ `«∂~ü H˘O_»ÃÑ·H˜
fã¨∞HÔ o§ "åix ~°HO∆˜ K«∞—— Jx =Ç‘Ï ^•fi~å P^Õt™êÎ_∞» . JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ Ü«∂E*ò
=∂E*òÅ#∞ ѨOÑ≤™êÎ_∞» . "å~°∞ „Ѩu Z`«~Î Ú# „Ѩ^âÕ O◊ #∞Oz „H˜OkH˜ "ÕQOÆ QÍ Ñ¨~∞°
QÔ `«∞‰Î Ωõ O@∂ =™êÎ~∞° . "åi "≥Ú^Œ\Q˜ ∞Æ OѨ٠`«„aÜ«∂ #k QÆ∞O_® áÈ`«∞Ok. áÈ`«∂áÈ`«∂
K«∞Hõ¯ q∞QÆÅÛ‰õΩO_® JHõ¯_ç hà◊§hfl `åy "≥o§áÈ`«∞Ok. P ^•i QÆ∞O_® z=iQÆ∞OѨÙ
áÈ`«∂ WHõ¯_» WO`«‰Ωõ =ÚO^≥#fl_»~Ú<å hà◊√¡ LO_Õ"å? JO@∞Ok.
(P HÍÅOÖ’) ^≥=· „Ѩ=HõÎ D™ê, PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞ =Ú@ì_Oç K«|_ç LO\Ï~°∞.
"åi Ѩiã≤u÷ ZO`« ^ŒÜ∞« hÜ«∞OQÍ `«Ü∂« ~°=Ù`«∞O^ŒO>Ë XHõ Z^Œ∞Ì `«Å, "åiH˜ <Õ\˜
=∞# =O^Œ n<å~°H¡ Oõ >Ë qÅ∞"≥#· kQÍ JxÑ≤ã∞¨ OÎ k. ^≥=· „Ѩ=HõÎ D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ), PÜ«∞#
J#∞K«~∞° ŠѨ@¡ ^Õ=Ù_»∞ „Ѩã#¨ ∞fl_»=ÙQÍHõ. ^Õ=Ùx "≥Ñ· Ù¨ =∞~°ÅQÍ<Õ ^Õ=Ù_»∞ Ü«∂E*ò
=∂E*òÅ "≥∞_»Ö’¡ XHõ ѨÙ~°∞QÆ∞ ѨÙ\˜™ì êÎ_∞» . ^•O`À "å~°∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í XˆH „áê}OÖÏ
JO^Œ~∂° =∞~°}™˜ êÎ~∞° . P `«~åfi`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ D™ê, PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞ <ÕÅq∂kH˜
ky=™êÎ~∞° . <ÕÅ "≥Ú`«OÎ *Ï<≥_∞» ã¨Å ÷ O ‰õÄ_® MÏmÖˉΩõ O_® "åi (â◊"åÅ) =∂e#ºO`À
^Œ∞~°Oæ ^èŒ Éèií `«OQÍ LO@∞Ok. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ D™ê (JÖˇ)· , PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞
=∞m§ („áê~°÷# HÀã¨O) =∞~°Å∞`å~°∞. ^Õ=Ù_»∞ ("åi „áê~°÷# qx) |vÎ XO>ˇ "≥∞_»Å
=O\˜ ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ Ѩ‰Ω∆õ efl ѨOÑ≤™êÎ_∞» . P Ѩ‰Ω∆õ Å∞ "åi â◊"åÅ#∞ Z`«∞HÔÎ o§ ^≥=· O `«Åz#
KÀ@ áêˆ~™êÎ~Ú. P `«~åfi`« ^Õ=Ù_»∞ =~°¬O ‰õΩiÑ≤™êÎ_»∞. P =~°¬O „Ѩu WÅ∞¡, „Ѩu
QÆ∞_®~°O q∂^Œ ‰õΩiã≤ <ÕÅ "≥Ú`åÎxfl #∞#fl\˜ ~å~ÚÖÏQÍ ÖËHõ J^ŒÌOÖÏQÍ â◊√„ÉèíO
KÕ¿ãã¨∞ÎOk. `«~åfi`« Éèí∂q∞x 'h ѨO_»¡#∞ "≥ÚÅÔHuÎOK«∞. h â◊√ÉèÏÅ#∞ "åºÑ≤OѨ
*Ë~Ú—— Jx P^ÕtOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ XHõ ^•x=∞‡ ѨO_»∞x J<ÕHõ=∞Ok
ux ^•x `ÀÅ∞`À h_» Ѩ@∞ìHÀQÆÅ∞æ`å~°∞. áêÅÖ’ ZO`« â◊√ÉèíO J=`«iã¨∞ÎO^ŒO>Ë
áêeKÕÛ XHõ XO>ˇ XHõ ã¨OѶ∂¨ xH˜ ã¨iáÈ`«∞Ok. XHõ P=Ù XHõ `≥Q‰Æ Ωõ ã¨iáÈ`«∞Ok.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 531
XHõ "Õ∞Hõ XHõ ‰õΩ@∞OÉÏxH˜ ã¨iáÈ`«∞Ok. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ â◊√Éèí=O`«"≥∞ÿ#
QÍex ѨOÑ≤™êÎ_∞» . Jk P =Úã≤O¡ ʼnõΩ "åi K«OHõÅ „H˜O^Œ∞QÍ `å‰õΩ`«∞Ok. P QÍÖË
„Ѩu qâßfiã≤, „Ѩu =Úã≤O¡ „áê}O fã¨∞OÎ k. P `«~åfi`« Ö’HõOÖ’ K≥_"¤» åà◊√§ =∂„`«"∞Õ
q∞yeáÈ`å~°∞. "å~°∞ Éè∂í q∂‡^Œ QÍ_ç^Ö Œ Ï¡QÍ [#O =ÚO^Õ „ã‘Å Î `À ã¨OÉè’y™êÎ~∞° . gi
q∂^Õ „ѨàÜ ◊ ∞« O q~°∞K«∞‰õΩѨ_∞» `«∞Ok.—— (=Úã≤O¡ )
^Œ*Ï˚Öò XO\˜Hõ#∞fl Ü«Ú=‰õΩ_»~Ú LO\Ï_»∞. ^Œ$+≤ìÖ’Ñ≤Oz# J`«x ‰õΩ_çHõ#∞fl
¢^•Hõ∆ѨO_»∞ÖÏ LaH˘zÛ `≥Å¡QÍ qHõ$`«OQÍ LO@∞Ok. J`«x t~À*ÏÅ∞ ~åy ~°OQÆ∞`À
LOQÆ~åÅ∞ uiQÆ∞O\Ï~Ú. ÃÑ·QÍ J`«#∞ ÉèÏsHÍÜ«∞O`À Z¢~°QÍ, á⁄\˜ìQÍ, ^˘_ç¤HÍà◊§`À
LO\Ï_»∞. J`«x Ô~O_»∞Hõà◊§ =∞^茺 #∞^Œ∞\˜ÃÑ· ''HÍѶ≤~ü—— (Jqâßfiã≤) J<Õ Ñ¨^•Å∞
LO\Ï~Ú. JHõ∆~åã¨∞ºÅ∞, x~°Hõ∆~åã¨∞ºÖˇ·# =Úã≤¡OÅO^Œ~°∂ ^•xfl K«^Œ=QÆÅ∞æ`å~°∞.
^Œ*Ï˚Öò J™ê^è•~°} â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ∞ HõÅ"å_≥·LO\Ï_»∞. J`«#∞ `«##∞ #"Õ∞‡,
#=∞‡x"åi HÀã¨O ã¨fi~°æ#~°HÍÅ∞ `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ_»∞. J`«x ^ŒQÆæ~° h~°∞, Jyfl LO\Ï~Ú.
h~°x ÉèÏqOKÕk x[OQÍ h~°∞ HÍ^Œ∞, Jk Jyfl. Jyfl Jx ÉèÏqOKÕk Jyfl HÍ^Œ∞, Jk
h~°∞. J`«x ^ŒQÆæ~° =∂Oã¨O, ~˘>ˇìÅH˘O_»Å∞, =∞Ozh\˜ ÃãÅÜÕ∞~°∞Å∞ LO\Ï~Ú.
Ü«¸^Œ∞Å∞ J`«x â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ∞ K«∂ã≤ J`«_çfl <åÜ«∞‰õΩ_çQÍ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
=Úw~å a<£ ëÈÉÏ (~°l) Hõ^#Œä O: ^Œ*Ï˚Öò QÆ∞iOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨)#∞ <Õ#∞ J_çy#xfl
„Ѩâfl◊ Å∞ =∞Ô~=~°∂ J_çyLO_»~∞° . PÜ«∞# <å`À ''"å_»∞ x<Õflq∂ KÕÜ∞« ÖË_∞» ÖË—— J<åfl~°∞.
JO^Œ∞‰õΩ <Õ#∞, ''„Ѩ[Å∞ K≥|∞`«∞O>Ë q<åfl#∞. "å_ç ^ŒQÆæ~° Ѩ~°fi`«=∞O`« Z`«∞Î ~˘>ˇìÅ∞,
XHõ h\˜ÃãÅÜÕ∞~°∞ LO@∞O^Œ@—— J<åfl#∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''qâßfiã¨∞efl HÍáê_»∞HÀ=@O
^Õ=ÙxH˜ JO`«HõO>Ë KåÖÏ `ÕeHõ—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
^Œ*Ï˚Öò XHõ ÃÑ^ŒÌ Ãã·#ºO`À ã≤iÜ«∂, W~åMòÅ =∞^茺 LO_Õ XHõ =∂~°æO QÆ∞O_®
^ŒO_»Ü∂« ¢`«Å HÀã¨O |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å_»∞. ã¨~fi° ¢`å JÅ¡HÖ õ ’¡ÅO ã¨$+≤™ì êÎ_∞» . J<ÕHõ *Ï`«∞Å∞
J`«xH˜ ÖÁOyáÈ~Ú q^èÕÜ«∞`« ¢Ñ¨Hõ\˜™êÎ~Ú. Jã≤ÊùǨ<£‰õΩ K≥Ok# _≥|ƒù~Ú "ÕÅ=∞Ok
Ü«¸^Œ∞Å∞ J`«_flç qâ◊fiã≤Oz J#∞K«~∞° ֡ᷠÈ`å~°∞. J`«#∞ Tà◊§‰õΩ Tà◊§#∞ ã¨~fi° <åâ◊#O
KÕã¨∂Î J¢Ñ¨uǨÏ`«OQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`å_»∞.
WÖÏ ^Œ*Ï˚Öò ^ŒO_»Ü«∂¢`« KÕã¨∂Î XHõ *Ïu ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞`å_»∞. P *Ïu ¢Ñ¨[Å`À
`å<Õ ^Õ=Ù}‚x K≥Ñ≤Ê `«##∞ qâ◊fiã≤OK«=∞x JO\Ï_»∞. "å~°`«_çfl qâ◊fiã≤™êÎ~°∞. ^Œ*Ï˚Öò
`«# ^≥=· `åfixfl x~°∂Ñ≤OK«∞HÀ=_®xH˜ PHÍâßxfl =~°O¬ ‰õΩiÑ≤OK«=∞x P^Õt™êÎ_∞» . `«H} ∆õ "Õ∞
PHÍâ◊O #∞O_ç =~°O¬ ‰õΩ~°∞ã¨∞OÎ k. J`«#∞ ѨzÛHõcà◊√§, ѨO@á⁄ÖÏÅ#∞ L`«ÊuÎ KÕÜ∞« =∞x
Éè∂í q∞x ‰õÄ_® P^Õt™êÎ_∞» . =~°O¬ `À `«_ãç #≤ <ÕÅ #∞O_ç K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ K≥@∞¡ "≥ÚÅÔHuÎ
ZkyáÈ`å~Ú. Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ѨzÛHõ "Õ∞ã≤ ÉÏQÍ |eã≤áÈ`å~Ú.
^Œ*Ï˚Öò JHõ¯_»∞flOz =∞~À *Ïu ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ áÈ~Ú `«##∞ qâ◊fiã≤OK«=∞x K≥|∞`å_»∞.
P *Ïu¢Ñ¨[Å∞ J`«_çfl qâ◊fiã≤OK«_®xH˜ x~åHõi™êÎ~°∞. J~Ú`Õ ^Œ*Ï˚Öò "åix "åi
=∂<å# =kÖËã≤ "≥o§áÈ`å_»∞. J`«#∞ "≥o§áÈQÍ<Õ P *Ïu¢Ñ¨[ÅÃÑ· HõëêìÅ∞ =zÛ
532 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ѩ_»`å~Ú. "å~°∞ f¢="≥∞ÿ# Hõ~°∞=ÙHÍ@HÍʼnõΩ QÆ∞~°=Ù`å~°∞. =~å¬Å∞ PyáÈ`å~Ú. "åi
^èŒ#OÖ’ ze¡QÆ=fi ‰õÄ_® q∞QÆÅ^Œ∞. ^•i¢^ŒºO `åO_»qã¨∞ÎOk.
^Œ*Ï˚Öò =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`å_»∞. XHõ áê_»∞|_»ì ¢Ñ¨^Õâ◊O g∞^Œ∞QÍ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã¨∂Î
P ¢Ñ¨^Õâßxfl L^ÕÌtOz ''hÖ’x xˆH∆áêÅxfl\˜h |Ü«∞\˜H˜ u~Úº—— JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞
<ÕÅ ¢H˜O^Œ L#fl xˆH∆áêÅhfl |Ü«∞ÅÊ_ç `Õ<≥\©QÆÅ∞ `«=∞ <åÜ«∞‰õΩx "≥#HÍÅ #_çz
#@∞¡ ^Œ*Ï˚Öò "≥#HÍÅ #_»=_»O ¢áê~°Oaè™êÎ~Ú. P `«~°∞"å`« ^Œ*Ï˚Öò XHõ Ü«Ú=‰õΩ_çfl
Ñ≤Å∞™êÎ_»∞. P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~åQÍ<Õ J`«_çfl Y_»æO`À Ô~O_»∞ YO_®Å∞QÍ #iH˜
"å\˜x ^Œ∂~°OQÍ qã≤i Ѩ_»"Õ™êÎ_»∞. `«~°∞"å`« J`«_çfl ¿Ñ~°∞ÃÑ\˜ì Ñ≤Å∞™êÎ_»∞. "≥O@<Õ
P Ô~O_»∞ YO_®Å∞ Hõeã≤áÈ~Ú P Ü«Ú=‰õΩ_»∞ #=Ùfi`«∂ J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ_»∞.
P `«~åfi`« ^Œ*Ï˚Öò =∞n<å ã¨g∞áêxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ =∞n<å‰õΩ U_»∞
^•fi~åÅ∞ LO\Ï~Ú. ¢Ñ¨u ^•fi~°O ^ŒQ~æÆ ° W^Œ~Ì ∞° ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ K˘Ñ¨ÙÊ# "≥Ú`«OΠѨ^•è flÅ∞QÆ∞
=∞Ok ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ HÍѨÖÏ HÍã¨∞OÎ \Ï~°∞. JO^Œ∞=Å¡ ^Œ*Ï˚Öò #QÆ~O° Ö’H˜ ¢Ñ¨"tÕ OK«Ö_Ë ∞» .
JHõ¯_»∞flOz LǨÏ^£ H˘O_» ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ~Ú ^•x "≥#∞Hõ "≥·Ñ¨Ù# q_çk KÕ™êÎ_»∞. J^Õ
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞n<åÖ’ =¸_»∞ Éè∂í ¢Ñ¨HOõ Ѩ<åÅ∞ =™êÎ~Ú. ^•O`À #QÆ~O° Ö’x ^Œ∞~°#˚ ∞
ÅO^Œ~°∂ ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å`À |Ü«∞\˜H˜ Ѩ~°∞ÔQuÎ ^Œ*Ï˚Öò ^ŒQÆæiH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
g~° qâßfiã≤ : ^Œ*Ï˚Öò LǨÏ^£ H˘O_» ^ŒQÆæ~° q_çk KÕ¿ã ~ÀAÖ’¡<Õ XHõ =Úã≤¡O
^Œ*Ï˚Öò ^ŒQÆæiH˜ áÈ=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. HÍx ^Œ*Ï˚Öò Ãã·x‰õΩÅ∞ J`«_çfl J_»¤yã¨∂Î
''ZHõ¯_çH˜ áÈ"åÅ#∞‰õΩO@∞<åfl=Ù?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xHÍ qâßfiã≤ ''W\©=Å |Ü«∞
Öˇ_#ç (Jã¨`º« "åk) =∞x+≤x HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥à√◊ <Î åfl#∞—— JO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò Ãã·x‰õΩÅ∞
''Uq∞\˜ h=Ù =∂¢Ñ¨Éèí∞=Ùx ^Õ=ÙxQÍ qâ◊fiã≤OK«_»OÖË^•?——Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xHÍ
qâßfiã≤ ''=∂‰õΩ =∂ ¢Ñ¨É∞íè =Ùx QÆ∞iÎOK«_O» Ö’ ã¨O^ÕÇϨ "Õ∞ ÖË^∞Œ . (JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú
g∞ Jã¨`º« ¢Ñ¨É∞íè =Ùx ZO^Œ∞‰õΩ #=Ú‡`åO?) J#O\Ï_»∞. D=∂@ qx "å~°∞ =∞O_çÑ_¨ ∂» Î
P qâßfiã≤x K«OѨ_®xH˜ ã≤^ŒúѨ_»`å~°∞. J~Ú`Õ "åiÖ’ XHõ_»∞ K«OѨ_®xH˜ ã≤^ŒúѨ_ç#
"åix "åiã¨∂Î ''=∞# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù `«# J#∞=∞u ÖˉõΩO_® Z=sfl =kèOK«~å^Œx P^ÕtOK«
ÖË^•?—— J#O\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ "å~°∞ P qâßfiã≤x ^Œ*Ï˚Öò ^ŒQÆæiH˜ fã≤ÔHàÏÎ~°∞.
^Œ*Ï˚Öxò K«∂_»QÍ<Õ P qâßfiã≤ ZÅ∞ÔQuÎ ''¢Ñ¨[ÖÏ~å! (JOu=∞) ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ )
`≥eÑ≤# ^Œ*Ï˚Öò W`«<Õ—— JO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò D=∂@ q#QÍ<Õ Hõã¨∞û=∞O@∂ ''W`«_çfl
É’~å¡ Ñ¨_»"ÕÜ«∞O_ç—— Jx `«# =∞#∞+¨µÅ#∞ P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. "å~°∞ "≥O@<Õ P qâßfiã≤x
Ѩ@∞ìH˘x É’~å¡ Ñ¨_»"Õ™êÎ~°∞. `«~åfi`« ^Œ*Ï˚Öò ''W`«_çfl z`«Q˘æ\˜ì QÍÜ«∞Ѩ~°ÛO_ç—— Jx
P^Õt™êÎ_»∞. "å~°`«_çfl ÉÏQÍ H˘\˜ì J`«x #_»∞=Ú q~°Q˘æ_»`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^Œ*Ï˚Öò
''WѨÊ\˜ÔH·<å ##∞fl qâ◊fiã≤™êÎ"å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xHÍ qâßfiã≤ ''#∞=Ùfi Jã¨`«º
=∞ã‘ÇπÏq—— JO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò `«# =∞#∞+¨µefl =∞m§ P^Õtã¨∂Î ''~°OѨO`À W`«x `«Å
#∞Oz HÍà◊§ ã¨O^Œ∞^•HÍ HÀã≤ Ô~O_»∞ =ÚHõ¯Å∞ KÕ¿ãÜ«∞O_ç—— JO\Ï_»∞. "å~°∞ JÖψQ
KÕ™êÎ~∞° . JѨÙÊ_»∞ ^Œ*Ï˚Öò P ~Ô O_»∞YO_®Å =∞^躌 ‰õΩ =zÛ ''ÖË. ÖËz xÅ|_»∞—— JO\Ï_»∞.
^•O`À P Ô~O_»∞YO_®Å∞ HõÅã≤áÈ~Ú qâßfiã≤ ÖËz xÅ|_»`å_»∞.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 533
^Œ*Ï˚Öò =∞m§ qâßfiã≤x L^ÕÌtOz ''WѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® ##∞fl qâ◊fiã≤OK«"å?—— Jx
JO\Ï_»∞. ^•xH˜ qâßfiã≤ ''#∞=Ùfi Jã¨`«º ^Œ*Ï˚Öò HÍ=_»OÖ’ <åH˜Ñ¨ÙÊ_»∞ U=∂¢`«O
ã¨O^ÕǨÏO ÖË^Œ∞. ¢Ñ¨[ÖÏ~å! q#O_ç, <å `«~°∞"å`« W`«#∞ =∞Ô~=ih "ÕkèOK«ÖË_»∞——
Jx JO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò D=∂@ qx qâßfiã≤x K«OѨ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. HÍx K«OѨ
ÖË_»∞. z=iH˜ J`«#∞ qâßfiã≤ HÍà◊√§KÕ`«∞Å∞ Ѩ@∞ìH˘x `«# #~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õã≤ JyflÖ’
Ѩ_çáÈÜ«∂_»#∞‰õΩO\Ï_»∞. x*ÏxH˜ P qâßfiã≤ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
P ~ÀAÖ’¡<Õ =∞~˘Hõ =Úã≤O¡ =∞n<å #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi ^Œ*Ï˚Öò ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =™êÎ_∞» .
J`«<å HÍÅOÖ’x Éè∂í "åã¨∞ÅO^ŒiÖ’ ZO`À ¢âı+µ¨ _ª ·≥ LO\Ï_»∞. J`«#∞ ^Œ*Ï˚Öò =ÚO^Œ∞
xÅ|_ç ''=∂‰õΩ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `≥eÑ≤# ^Œ*Ï˚Öò #∞"Õfi#x <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞——
JO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò D=∂@ qx W`«~°∞efl L^ÕÌtOz ''<Õx`«_çfl K«OÑ≤ =∞m§ ¢|uH˜¿ãÎ
‰õÄ_® g∞~°∞ <å QÆ∞iOz J#∞=∂x™êÎ~å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜ "å~°∞ ÖË^OŒ \Ï~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ^Œ*Ï˚Öò P =Úã≤¡Ox ǨÏ`«=∂~°∞™êÎ_»∞. `«~°∞"å`« =∞m§ ¢|uH˜™êÎ_»∞. P =Úã≤¡O
uiy ¢|uH˜# `«~∞° "å`« ''^≥=· ™êH˜!∆ h=Ù =Ú=∂‡\˜H© Jã¨`º« "åk=x <åH˜ÑÙ¨ Ê_»∞ WO`«‰Ωõ
=ÚO^Œ∞HõO>Ë Z‰õΩ¯= #=∞‡HõO HõeyOk—— JO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò P qâßfiã≤x =∞m§ K«OѨ
_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ_»∞. HÍx K«OѨÖË_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞:
''^Œ*Ï˚Öò "≥_»e#ѨÙÊ_»∞ qâßfiã¨∞Ö’¡ XHõ`«#∞ J`«x ^ŒQÆæiH˜ "≥àÏÎ_»∞. JHõ¯_» J`«xH˜
PÜ«Ú^è•Å∞ ^èiŒ Oz=Ù#fl ^Œ*Ï˚Öò Éè@ í ∞Å∞ `å~°ãѨ _¨ `» å~°∞. ''ZHõ¯_çH?˜ —— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞
"å~°∞. ''(H˘`«ÎQÍ) =zÛ# J`«x ^ŒQÆæiH˜—— Jx K≥|∞`å_»∞ P qâßfiã≤. JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞
''h=Ù =∂ „ѨÉèí∞=Ùx #=∞‡"å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xHõ`«#∞ ''"Õ~˘Hõifl „ѨÉèí∞=ÙQÍ
#=∞‡\ÏxH˜ #=∞‡Hõ áÈ=\ÏxH˜ =∂ „ѨÉèí∞=Ù q+¨Ü«∞OÖ’ ^•Ñ¨iHÍÅ∞ LO>Ë Hõ^•!——
Jx ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å_»∞. P ã¨=∂^è•#O qx "å~°∞ (P„QÆÇϨ O`À) ''J`«xfl K«OѨO_ç——
JO\Ï~°∞. `«~åfi`« `«=∞Ö’ `å=Ú =∂\Ï¡_»∞‰õΩO@∂, ''<å J#∞=∞u ÖˉõΩO_® Z=ih
K«OѨ=^ŒÌx =∞# „ѨÉèí∞=Ù =∞#efl P^ÕtOK«ÖË^•?—— Jx J#∞H˘x P qâßfiã≤x ^Œ*Ï˚Öò
^ŒQÆæiH˜ fã¨∞‰õΩ "≥àÏÎ~°∞. qâßfiã≤ ^Œ*Ï˚Öòx K«∂_»QÍ<Õ, ''„Ѩ[ÖÏ~å! ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O)
K≥Ñ≤ÊOk D ^Œ*Ï˚Öò QÆ∞iOKÕ—— Jx (ZÅ∞ÔQuÎ) K≥|∞`å_»∞. ^Œ*Ï˚Öò J`«xfl É’~å¡
Ѩ_Ü Õ ∞« =∞x P^Õt™êÎ_∞» . `«~åfi`« J`«xfl Ѩ@∞ìH˘x `«Å#∞ "≥ÚǨxfl ÉÏ^Œ=∞x K≥|∞`å_»∞.
J`«x P[˝"Õ∞~°‰õΩ P qâßfiã≤x á⁄@ì, gѨ٠™êyáÈÜÕ∞ÖÏ z`«HõÉÏ^Œ@O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
`«~åfi`« ^Œ*Ï˚Öò ''#∞=Ùfi ##∞fl #=Ú‡`å"å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. JO^Œ∞Hõ`#« ∞
''#∞=Ùfi J|^•ú„ˆQã¨~°∞_ç=~Ú# =∞ã‘ÇπÏq—— J#O\Ï_»∞. P `«~åfi`« J`«x `«Å#∞
~°OѨO`À HÀã≤ Ô~O_»∞ HÍà◊√§ "Õ~°ÜÕ∞ºÖÏ J`«_çfl Ô~O_»∞ YO_®Å∞QÍ #iˆHÜ«∞=∞x
P*Ï˝Ñ™≤ êÎ_∞» . ^Œ*Ï˚Öò P ~Ô O_»∞YO_®Å =∞^躌 u~°∞QÆ∞`å_»∞. `«~åfi`« "å\˜x L^ÕtÌ Oz,
''ÖË, ÖËz xÅ|_»∞—— Jx JO\Ï_»∞. "≥O@<Õ P qâßfiã≤ ÖËz xÅ|_»`å_»∞. ^Œ*Ï˚Öò
=∞m§ J`«_flç ''##∞fl #=Ú‡`å"å ÖË^•?—— J#_»∞QÆ∞`å_»∞. JO^Œ∞Hõ`#« ∞ ''h QÆ∞iOz
<å #=∞‡HõO WѨÙÊ_»∞ =∞iO`« |ÅѨ_Oç k. „Ѩ[ÖÏ~å! g_»∞ <å `«~åfi`« Z=i Ѩ@#¡ ∂
534 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WÖÏ „Ѩ=iÎOK«ÖË_»∞—— J#O\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^Œ*Ï˚Öò J`«_çfl Ѩ@∞ìH˘x HÀ¿ãÜ«∂Å#∞
‰õΩO\Ï_»∞. HÍx ^Õ=Ù_»∞ J`«x "≥∞_»#∞ ~°H<Îõ åà◊O =∞^躌 ÉèÏQÍxfl W`«_Î Qç Í =∂~°∞™êÎ_∞» .
`«~åfi`« ^Œ*Ï˚Ö‰ò Ωõ J`«xfl K«OѨ\ÏxH˜ =∂~°"æ ∞Õ n HõxÑ≤OK«^∞Œ . ^•O`À ^Œ*Ï˚Öò J`«x
HÍà◊√§ KÕ`∞« Å∞ Ѩ@∞ìH˘x qã≤~ˆ ™êÎ_∞» . K«∂ã≤# [#O "å_»∞ J`«_flç JyflÖ’ qã≤~ˆ âß_»x
J#∞‰õΩO\Ï~°∞. HÍx "åãÎ̈"åxH˜ J`«_çfl ã¨fi~°æOÖ’ qã¨i"ÕÜ«∞@O [iyLO@∞Ok.——
P `«~åfi`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''P =ºH˜Î ^Õ=Ùx ^Œ$+≤Öì ’ JO^ŒiHõO>Ë Q˘Ñ¨Ê
g~°=∞~°}O á⁄Ok#"å_»∞QÍ Ñ¨iQÆ}O˜ K«|_»`å_»∞.—— (=Úã≤O¡ , |∞MÏs)
98. D™ê (JÖˇ·ÇÏ≤ ) ÑÙ̈#~åQÆ=∞#O
^Œ*Ï˚Öò `«# Ãã·<åºÅ`À LǨÏ^£ H˘O_» ¢áêO`«O #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi ã≤iÜ«∂
KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. ^Œ*Ï˚Öò ~åHõ ã¨OQÆu `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl =Úã≤¡OÅ∞ J`«_çfl Z^Œ∞~À¯=_®xH˜
_≥=∂㨯ãπÖ’ ã¨=∂Ü«∞`«=Î ∞=Ù`å~°∞. Ãã·xHõ ѨÙ#~ü=º=ã‘H÷ ~õ } ° [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Jk Ѷ[¨ ~ü
#=∂A"Õà◊. JO^Œ~°∂ =∞ã‘^Œ∞Ö’ ÉÏ~°∞Å∞fi #=∂A HÀã¨O xÅ|_»`å~°∞. JO`«Ö’
PHÍâ◊OÖ’ XHõ qO`« HõxÊã¨∞ÎOk. Hõhqh Z~°QÆx qO`« Jk! PHÍâ◊O #∞Oz D™ê
Wɡfl =∞~°ºO (JÖˇ·) J=`«i™êÎ~°∞. Ô~O_»∞ ѨK«Û=¢™êÎÅ∞ ^èŒiOz, W^ŒÌ~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å
Ô~Hõ¯Å g∞^Œ KÕ`«∞Å∞ LOz =∞ã‘^Œ∞Ö’x `≥Å¡ g∞<å~°∞ =^ŒÌ kQÆ∞`å~°∞. `«Å ¢H˜OkH˜
"åeÛ#ѨÙÊ_»∞ `«Å #∞Oz h\˜K«∞Hõ¯Å∞ ~åÅ∞`«∞#fl@∞¡, `«Å ÃÑ·ÔHuÎ#ѨÙÊ_»∞ =Ú`åºÖÏ¡
([Å)aO^Œ∞=ÙÅ∞ *ÏÅ∞"å~°∞`«∞#fl@∞¡ HõxÊã¨∞ÎOk. (=Úã≤¡O)
=∞ã‘^Œ∞Ö’ W=∂"£∞ #=∂A KÕ~ÚOK«_®xH˜ ã≤^Œú=∞=Ù`å_»∞. WMÏ=∞`ü K≥ѨÊ_»O
‰õÄ_® J~ÚáÈ`«∞Ok. JO`«Ö’ ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ¢H˜OkH˜ kQÆ∞`å~°∞. W=∂"£∞
PÜ«∞xfl K«∂_»QÍ<Õ HÍã¨Î "≥#H˜¯ `«yæ ''~°O_ç #=∂A KÕ~ÚOK«O_ç—— JO\Ï~°∞. ^•xH˜
ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ''D (=ÚǨÏ=∞‡^£) J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O ¢Ñ¨[ÖË XHõiÃÑ·
XHõ~∞° W=∂=ÚÅ∞ (<åÜ«∞‰õΩÅ∞). (Hõ#∞Hõ g∞ˆ~ #=∂A KÕ~ÚOK«O_ç.)—— Jx JO\Ï~°∞.
JѨÙÊ_»∞ P W=∂"£∞ QÍ~°∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ #=∂*ò KÕ~Ú™êÎ~°∞. (=Úã≤¡O)
#=∂A =ÚyâßHõ ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) PÜ«Ú^è•Å∞ fã¨∞H˘x ^Œ*Ï˚Öòx
K«OѨ_®xH˜ |Ü«∞Å∞^Õ~°∞`å~°∞. PÜ«∞# (#QÆ~° ¢Ñ¨^è•#) ^•fi~°O `≥~°==∞x P^Õt™êÎ~°∞.
^•fi~°O `≥~°=|_»∞`«∞Ok. |Ü«∞@ ^Œ*Ï˚Öò _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok ™êÜ«Ú^èŒ∞Ö~Ú#
Ü«¸^Œ∞Å`À q_çkKÕã≤ LO\Ï_»∞. "å_»∞ ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï)#∞ K«∂_»QÍ<Õ hà◊§Ö’
"Õã≤# LѨÙÊQÆÅ∞¡ÖÏ HõiyáÈ`«∂ cè`å=Ǩï_»~Ú Ñ¨ÖÏÜ«∞#O z`«Îy™êÎ_»∞.
ǨϢ[`ü D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) J`«_flç "≥O|_ç™êÎ~∞° . z=iH˜ PÜ«∞# (¢Ñ¨ã∞¨ `Î « W¢™ê~¸Öò
~å[^è•x >ˇÖòJq"£‰õΩ H˘xfl "≥∞ÿà◊§ ^Œ∂~°OÖ’ LO_Õ) 'Å∞^•Ì—Ö’ `«∂~°∞Ê =ÚY^•fi~°O
^ŒQÆæ~° P ^Œ∞~å‡~°∞æ_çfl ǨÏ`«=∂~°∞™êÎ~°∞. ^•O`À ^Œ*Ï˚Öò J#∞K«~°∞Å∞ K≥ÖÏ¡K≥^ŒÔ~·áÈ~Ú
^•HÀ¯=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~°∞. HÍx "åiH˜ ZHõ¯_® KÀ@∞ ^˘~°Hõ^Œ∞. ¢Ñ¨u ~å~Ú, K≥@∞ì,
QÆ∞@ì ã¨~Ú`«O =Úã≤¡O Ü≥∂^èŒ∞Å#∞ ˆHHõ"Õã≤ Ñ≤Å∞ã¨∂Î ''F =Úã≤¡O! W@∞ =K≥Û~Úº.
WHõ¯_» <å "≥#∞Hõ XHõ Ü«¸^Œ∞_»∞ ^•‰õΩ¯<åfl_»∞, W`«_çfl K«OÃÑ~Úº—— Jx JO\Ï~Ú.
Dq^èŒOQÍ ^Õ=Ù_»∞ "åix <åâ◊#O KÕ™êÎ_»∞. (JǨχ^£, Wɡfl=∂*, =Úã≤¡O)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 535
"Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ WÖÏ LOk: ''(P Ü«Ú^ŒúOÖ’) Ü«¸^Œ∞Å∞ ~åà◊√§ ÖËHõ K≥@¡
"≥#∞Hõ ‰õÄ_® ^•‰õΩ¯O\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ P ~åà◊√§, K≥@∞¡, ''F =Úã≤¡O! <å "≥#Hõ XHõ
Ü«¸^Œ∞_»∞ ^•‰õΩ¯<åfl_»∞. ~å.....=zÛ W`«_flç K«OÃÑ~Úº—— Jx K≥|∞`å~Ú. HÍx QÆ~Y ü ^£
K≥@∞ì =∂„`«O K≥ѨÊ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë Jk Ü«¸^Œ∞Å K≥@∞ì. (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
P `«~°∞"å`« ǨϢ[`ü D™ê Wɡfl =∞~°ºO (JÖˇ·Ç≤Ï) JHõ¯_»∞flOz (_≥=∂㨯ãπ‰õΩ)
uiQ˘zÛ ¢Ñ¨[Å#∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. "åi Ü≥∂QÆHˆ =∆ ∂Å∞ qKåi™êÎ~∞° . ^Œ*Ï˚Öò LѨ¢^Œ"åÅ
#∞O_ç ˆH∆=∞OQÍ |Ü«∞@Ѩ_ç#"åi `«ÅÅ∞ x=Ú~°∞`å~°∞. "åiH˜ ÅaèOKÕ ã¨fi~°æ =∞Ǩ
ÉèÏQͺÅ#∞ QÆ∞iOz "åiH˜ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ~°∞.
Dq^èŒOQÍ Ç¨Ï¢[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ¢Ñ¨[Å Ü≥∂QƈH∆=∂Å∞ qKåiã¨∞ÎO_»QÍ<Õ qâ◊fi
¢Ñ¨Éèí∞=Ù #∞O_ç PÜ«∞#‰õΩ =∞~À LѨ¢^Œ=O QÆ∞iOz k"åºq+¨¯$u =ã¨∞ÎOk. ''<å D
^•ã¨∞ÅÖ’ "åi`À áÈ~å_Õ JO`«\˜ â◊H˜Î ÖË^Œ∞. Hõ#∞Hõ <Õ#∞ gix WHõ¯_»∞flOz f¿ãÜ«∞
^ŒÅK«∞‰õΩ<åfl#∞. Hõ#∞Hõ h=Ù <åD ^•ã¨∞Å#∞ fã¨∞H˘x `«∂~ü Ѩ~°fi`«O ÃÑ·ÔHo§ ~°Hõ∆}
HõeÊOK«∞.—— D ^≥·"å[˝ "≥Å∞=_»QÍ<Õ Ç¨Ï¢[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) =Úã≤¡OÅO^Œsfl "≥O@
ɡ@∞ìH˘x `«∂~ü Ѩ~°fi`åxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
Ü«∂E*ò, =∂E*òÅ ^•_»∞Å∞
P Ô~O_»= LѨ¢^Œ="Õ∞ Ü«∂E*ò, =∂E*òÅ LѨ¢^Œ=O. (~°ëêº, L`«Î~° K≥·<å
¢áêO`åÅ #∞Oz) Ü«∂E*ò, =∂E*ò J<Õ H˘xfl P@qHõ *Ï`«∞Å∞ ‰õÄ_® |Ü«∞Å∞
^Õi ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ÃÑ^ŒÌ Z`«∞Î# JÅ¡HõÖ’¡ÅO ã¨$+≤ì™êÎ~Ú. Jq ZÅ¡_≥Å¡_»ÖÏ q<åâ◊O,
q^èŒfiOǨÅ∞ ã¨$+≤ìã¨∂Î Ãã·fi~°qǨ~°O KÕ™êÎ~Ú. "å\˜x Z=~°∂ J_»∞¤HÀÖË~°∞.
''P O’A "Õ∞=Ú [<®xfl (¿ãfiK«ÛùQå) =^°eÃÑ_ÍÎ=Ú. ÇÍO°∞ (ã¨=Ú„^° H≥O°>ÏÖÏ¡)
XHíig∞^° XHíO°∞ Ǩ_çáÈ`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–18:99)
''"Õ∞=Ú UTix <®â◊#~KÕã≤<® P Ti„Ǩ[Å∞ uiy H’Å∞H’=_«~ J<Ë^Õ [O°Qõ^°∞.
z=iH˜ Ü«∂E*ò, =∂E*ò (*Ï`Œ∞)Å#∞ =kÖËÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. ÇÍO°∞ „Ǩu Qõ∞>Ïì,
q∞>Ïì #∞~_ç "≥Å∞=_ç (W`ŒO°*Ï`Œ∞ÅÃÑ·) qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_«`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–21:95,96)
ѨÓ~°fiO Ü«∂E*ò (`Í`Ís), =∂E*ò (=∞~QÀb) *Ï`Œ∞efl xO’kè~K«_ÍxH˜
AÅöO∑<ˇ·<ü Hí>˜ì~z# QÀ_« #Å¡ã¨=Ú„^®xH˜, Hßã≤ÊÜ«µ<ü ã¨=Ú„^®xH˜ =∞^è°º L#fl O°ë®º
Éèí¥ÉèÏQõ~Ö’ L~^°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k. „Ǩà◊Ü«∂xH˜ ã¨g∞ǨHßÅ~Ö’ Ǩτ[`ü D™®(JÖˇ·)
ѨÙ#O®Qõ=∞#~ `Œ~åfi`Œ D *Ï`Œ∞Å∞ ^®xfl KèÕk~z „ǨǨ~K«~Ö’ q<®â◊~, q^è°fi~™®Å∞
ã¨$+≤™ì ®Îܵ. ÇÍ>˜x xÅ∞=i~K«_~« Z=iH© ™ê^躌 OHß^°∞. "å~°∞ ÅHõÅ∆ ã¨OYºÖ’ LO\Ï~°∞.
"åiÖ’ F Ãã·xHõѨ\ÏÅO =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`«∂ `«¢aÜ«∂ J<Õ K≥~°∞=Ù ^ŒQÆæ~° Py ^•x
h~°O`å `åˆQã¨∞ÎOk. ^•x "≥#∞Hõ =KÕÛ =∞~À Ѩ\ÏÅO Ãã·x‰õΩÅ∞ h~°∞ÖËx P K≥~°∞=Ù#∞
K«∂ã≤ ''WO^Œ∞Ö’ Ö’QÆ_» `«Ñ¨Ê‰õΩO_® h~°∞ LO_ç LO@∞Ok—— Jx K≥ѨÙʉõΩO\Ï~°∞.
P `«~åfi`« P Ãã·x‰õΩÅ∞ ɡ`· ∞« Öò=∞dÌãÖ
π ’x Y=∞~ü H˘O_» ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞.
JHõ¯_» q_çkKÕã≤ ''=∞#O Éè∂í "åã¨∞Å#∞ K«O¿ÑâßO. WѨÙÊ_çHõ PHÍâ◊"åã¨∞efl K«O¿Ñ^•ÌO——
536 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Jx K≥ѨÙʉõΩO\Ï~°∞. D x~°‚Ü«∞O fã¨∞HÀQÍ<Õ JO^Œ~°∂ ^èŒ#ã¨∞ûÅ∞ Z‰õΩ¯ÃÑ\˜ì PHÍâ◊O
"≥·Ñ¨Ù‰õΩ ÉÏ}ÏÅ∞ =^Œ∞Å∞`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ "åi ÉÏ}ÏÅ#∞ ~°HõÎOÖ’ =ÚOz
"≥#H˜¯ ѨOѨÙ`å_»∞. ~°HãÎõ H≤ =Îõ ∞~Ú uiQ˘zÛ# `«=∞ ÉÏ}ÏÅ∞ K«∂ã≤ "å~°∞ =Úiã≤áÈ`«∂,
`å=Ú Éè∂í q∞ÃÑ·<Õ Q͉õΩO_® PHÍâ◊OÖ’ ‰õÄ_® q[Ü«∞O ™êkèOK«QeÆ QÍ=∞x ÉèÏq™êÎ~∞° .
Dq^èŒOQÍ "åO°∞ Qõ∞@ìÅ∞, q∞@ìÅ∞ ^®@∞`«∂ LO°∞Hí∞Å∞, ǨO°∞Qõ∞Å∞ ÃÑ_«¥Î,
ã¨~°fi¢`å q^èŒfiOã¨O ã¨$+≤ìã¨∂Î =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`å~°∞. =Úã≤¡~Å∞ ÇÍi ^ÒO°˚#º^è®>˜H˜
xÅ∞=ÖËHí QõQÀæÅ∞ ÃÑ_«`ÍO°∞. Ǩτ[`ü D™® (JÖˇ·Ç≤Ï) Ãã·`Œ~ ÇÍi =Ú~^°∞ xÅ∞=ÖËHí
=Úã≤¡~Å#∞ "≥~@ ɡ@∞ìHÁx WO`«‰õΩ =ÚO^Õ `Œ¥O∑ǨO°fi`ŒO ZH˜¯ ~°Hõ∆} á⁄~^°∞`ÍO°∞.
J~Ú`Õ "åiÖÏ `«∂~üH˘O_» g∞^Œ Z<åflà◊√§ LO_»=Åã≤ =ã¨∞ÎO^À HÍx, f¢="≥∞ÿ#
PHõe, PO^Àà◊#Å`À ã¨`=« ∞`«=∞=Ù`«∞O\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) Ü«∂E*ò,
=∂E*òÅ q<®â◊~ H’ã¨~ ^≥Ç· Íxfl „áåi÷™®ÎO∞° . ^®~`À P P@qHí *Ï`Œ∞Å∞ ^≥Ç· Í„QõÇ¨ xH˜
Qõ∞O°Üµ, ^ÕǨÅÖ’ ѨÙO°∞Qõ∞Å∞ Ǩ_ç Qõ∞@ìÅ∞ Qõ∞@ìÅ∞Qå Ǩ_çK«™®ÎO°∞.
"åi Ñ‘_® q~°QÆ_≥·áÈ~Ú# `«~åfi`« D™ê (JÖˇ·), PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ H˘O_» ky
=™êÎ~°∞. J~Ú`Õ <ÕÅg∞^Œ Ü«∂E*ò, =∂E*òÅ â◊ÇÍÅ∞ Hí∞o§áÈܵ ^°∞O®fiã¨# #Å∞
kHí∞¯ÖÏ ÇͺÇ≤ã¨∞Î~k. JOKÕ`« D™ê (JÖˇ·), PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å∞ ^≥·"åxfl ¢áêi÷ã¨∂Î
''^Õ"å! Dâ◊"åÅ H˘=Ùfi, ^Œ∞~åfiã¨#Å #∞O_ç =∞=∞‡efl HÍáê_»∞—— Jx "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ O\Ï~°∞.
^Õ=Ù_«∞ "åi "≥Ú~åÅH˜Oz ÇÍ>˜ xO°¥‡Å#H’ã¨~ O®Hßã≤ǨHí∆∞efl Ǩ~ѨÙ`Í_«∞. Jq D
â◊ÇÍÅ#∞ Ǩ~*ÏÅ`À Ǩ@∞ìH≥o§ ^Õ=Ù_»∞ P^ÕtOz# KÀ@ áåˆ~™®Îܵ. P`Œ~åfi`Œ ^Õ=Ù_»∞
ÉèÏs=O°~¬ Hí∞iÑ≤™êÎ_∞» . ^®~`À Éè¥í q∞ Ǩiâ◊∞„ÉèÇí ∞‹ · áÈ`Œ∞~k. (ã¨~H˜Ç∆ ~Ψ - |∞MÏi, =Úã≤~¡ .)
Ü«∂E*ò, =∂E*òÅ Ñ‘_® ‰õÄ_® q~°Q_Æ á·≥ ÈÜ«∂Hõ ¢Ñ¨ÑO¨ K«=∞O`«\Ï âßOuÜ«Ú`«
"å`å=~°}O <≥ÅH˘O@∞Ok. ǨϢ[`ü D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ), PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞ ã¨∞Yã¨O`À
ëêÅ`À rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`å~°∞. ^Õ=Ù_»∞ "åix ZO`«QÍ<À Hõ~∞° }˜™êÎ_∞» . PÜ«∞# J#∞¢QÆÇϨ O
`À Éè∂í q∞ ã¨ãº¨ âß=∞Å=∞=Ù`«∞Ok. ¢Ñ¨u KÀ\Ï qѨs`« "≥∞#ÿ ѨO_»K ¡ @
≥ ∞¡ ѨÙ@∞ìH˘™êÎ~Ú.
Jq Ѩi=∂}OÖ’ ZO`ÀÃÑ^ŒÌQÍ LO\Ï~Ú. XHõ¯ ^•x=∞‡HÍÜ«∞<Õ J<ÕHõ=∞Ok
uO\Ï~°∞. ^•x `˘Hõ¯#∞ ÃÑ^ŒÌ Q˘_»∞QÆ∞ÖÏ KÕ™êÎ~°∞. ^Õ=Ù_»∞ áêÅÖ’ ‰õÄ_® ZO`À â◊√ÉèíO
Hõey™êÎ_»∞. XHõ XO>ˇ #∞O_ç f¿ã áêÅ#∞ J<ÕHõ =∞Ok Hõ_»∞ѨÙxO_® `åQÆ∞`å~°∞. XHõ
P=Ù #∞O_ç Ñ≤uˆH áêÅ#∞ F ÃÑ^ŒÌ `≥QÆ `åQÆ∞`«∞Ok. XHõ "Õ∞Hõ #∞O_ç f¿ã áêÅ#∞ XHõ
z#fl `≥QÆ `åQÆ∞`«∞Ok. Dq^èOŒ QÍ ^Õ=Ù_»∞ PǨ~° Ѩ^•~å÷Åxfl\˜Ö’#∂ â◊√ÉèOí Hõey™êÎ_∞» .
ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·) HÍÅOÖ’ ã¨~°fi¢`å âßOf â◊√ÉèÏÅ∞ "≥e¡q~°∞™êÎ~Ú. JO^Œ~°∂
ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ`À =∞#∞QÆ_» ™êy™êÎ~°∞. ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·) ѨÙ#~åQÆ=∞#O, PÜ«∞#
HÍ~°º HõÖÏáêÅ∞ K«∂ã≤ Ö’HõOÖ’x ¢ÔHã· =Ψ ÙÅO`å PÜ«∞xfl qâ◊fiã≤™êÎ~∞° . PÜ«∞# tÅ∞=#∞
q~°Q˘æ\˜ì "åi JO^èŒqâßfi™êʼnõΩ âßâ◊fi`«OQÍ `≥~° kOK«∞`å~°∞. ã¨∂Hõ~°ã¨OǨ~°O ‰õÄ_®
KÕ™êÎ~∞° . `«^•fi~å PÜ«∞# ѨOk =∂Oã¨O x+≤^=úŒ ∞x ¢Ñ¨H\ õ ™˜ êÎ~∞° . Dq^èOŒ QÍ ¢ÔHã· =Ψ ÙÅO`å
W™ê¡O ã‘fiHõiOz =Úã≤¡OÖˇ·áÈ`å~°∞. W`«~° =∞`«ã¨∞÷Å∞ ‰õÄ_® U^À q^èŒOQÍ =Úã≤¡OÖˇ·
áÈ`å~°∞. ¢Ñ¨Ñ¨OK«=∞O`«\Ï XHõ¯ W™ê¡O =∂¢`«"Õ∞ ~å[º"Õ∞Å∞`«∞Ok.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 537
D q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz JOu=∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ǨϢ[`ü
D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ѨÙ#~åQÆ=∞#O`À ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ JáÈǨÏÅhfl ^Œ∂~°=∞~Ú áÈ`å~Ú. "åiH˜
"åã¨=Î O `≥eã≤áÈ`«∞Ok. ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ)· tÅ∞=#∞ q~°Q˘æ_`» å~°∞. ѨOkx K«OѨÙ`å~°∞.
(JO>Ë D™ê tÅ∞=ÃÑ· K«xáÈÜ«∂~°#fl "åi JO^èqŒ âßfi™êxfl, ¢u`åfixfl JO`«"Ú ≥ OkOz
W`«~° J<ÕHõ =¸_è»#=∞‡HÍÅ`À áê@∞, `«=∞O`«@`å=Ú ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O KÕã¨∞‰õΩ#fl
ѨOk=∂O™êxfl Ãã·`O« x¿+kè™êÎ~∞° .) ^Œ∞~°#˚ ∞Å∞ <åâ◊#"≥∞áÿ ÈQÍ q∞yeáÈÜÕ∞ =Úã≤O¡ Å`À
Éè∂í q∞ xO_çáÈ`«∞Ok. ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ¢Ñ¨[ÅO^Œi ^è~Œ ‡° O XHõ>Ë J=Ù`«∞Ok. =∂#=ÙÅ∞
JÖÏ¡ÇπÏ#∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=ih P~åkèOK«_»O [~°QÆ^Œ∞.—— (JǨχ^£, Wɡfl=∂[)
ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) HÍÅOÖ’ ¢Ñ¨Ñ¨OK«=∞O`«\Ï âßOu, ™œ¢ÉèÏ`«$`«fiO, hu,
<åºÜ«∂Å∞ <≥ÅH˘O\Ï~Ú. U W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ =∞^茺 ‰õÄ_® â◊¢`«∞ÉèÏ=O LO_»^Œ∞. ^èŒ#
ã¨OѨuÎ qѨs`«OQÍ ÃÑiyáÈ`«∞Ok. z=iH˜ ^•#O ã‘fiHõiOKÕ XHõ¯ =∞x+‘ HõxÊOK«_»∞.
tã¨∞ÎÅ∞, Ѩ#∞flÅ∞ ~°^ŒÌ~ÚáÈ`å~Ú. Dq^èŒOQÍ Ç¨Ï¢[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’
U_Õà◊√§ (XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O #ÅÉèˇ· Uà◊√§) rqOz, P `«~°∞"å`« (ã¨Ç¨Ï[ =∞~°}O
^•fi~å) `«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ã¨xflkèH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞iH˘xfl LÖË¡Y<åÅ ¢Ñ¨HÍ~°O PÜ«∞#
q"åǨÏO KÕã¨∞H˘x ã¨O`å#O ‰õÄ_® HõO\Ï~°∞. PÜ«∞# Éè∫uHõ HÍÜ«∂xfl =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ã¨=∂kè ã¨g∞ѨOÖ’ Y##O KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (=Úã≤¡O, q∞ëê¯`ü)
99. Ѩ`#« ÑÙ̈@OK«∞Ö’¡ ¢Ñ¨ÑO¨ K«O
ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ)· `«^#Œ O`«~O° ¢Ñ¨ÑO¨ K« Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞ Ju"ÕQOÆ QÍ =∂iáÈ`å~Ú.
hu, x*Ï~ÚfʼnõΩ HÍÅO K≥Å∞¡`∞« Ok. áêáêÅ∞ Z‰õΩ¯"≥á· È`å~Ú. ^≥=· ^è~Œ ‡° O ¢Hõ=∞OQÍ
H©}
∆ O˜ záÈ`«∞Ok. JѨÊ\˜ =Úã≤O¡ ʼnõΩ #=∂*ò, ~À*Ï, JO>Ë ‰õÄ_® Uq∞\’ `≥eÜ«∞^Œ∞.
HÍHõáÈ`Õ P<å\˜ =$^Œ∞Å ú ∞ QÆ`åxfl QÆ∞~°∞K
Î ãÕ ∞¨ ‰õΩO@∂ ''=∂ `å`«=Ú`åÎ`Å « ∞ 'ÖÏWÖÏǨÏ
WÅ¡ÖÏ¡ÇπÏ— (JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ ^Õ=Ù_»∞ ÖË_»∞) J<Õ =∞O¢`«O Ѩiîã¨∞ÎO>Ë q<åflO. ^•<Õfl
"Õ∞=Ú Ñ¨iîã¨∞Î<åflO. JO`«‰õΩq∞Oz =∞ˆ~g∞ `≥eÜ«∞^Œ∞ =∂‰õΩ—— Jx JO\Ï~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `≥eÑ≤# ¢Ñ¨à◊Ü«∞ã¨∂K«#Ö’¡ ''á⁄QÆ—— QÆ∞iOz# q+¨Ü«∞O ‰õÄ_® LOk.
^•xfl QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ ''㨈~, PHÍâ◊O xO_® á⁄QÆ Hõ=Ú‡‰õΩ<Õ ~ÀA HÀã¨O Z^Œ∞~°∞
K«∂_»O_ç. Jk ¢Ñ¨[Å g∞^Œ P=iOKÕ ^Œ∞~°ƒù~° Ü«∂`«#—— Jx LOk. (44:11)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) Y∞~üP<£Ö’ =zÛ# á⁄QÆ QÆ∞iOz ''Wk
¢Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨∂K«#QÍ K≥Ñ≤Ê# á⁄QÆ HÍ^Œx, =∞Hͯ֒ Hõ~°∞=Ù =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨[Å∞ PHÍâ◊O
"≥·Ñ¨Ù K«∂¿ãÎ PHõef¢=`« =Å¡ "åiH˜ á⁄QÆ HõxÊOKÕ^Œ—x Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞. HÍx ǨϢ[`ü
Ǩï*ˇá· ê¶ (~°l) D Jaè¢áêÜ«∞O`À UH©Éqíè OK«Ö^Ë ∞Œ . Jk ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« ã¨∂K«#QÍ |Ç≤Ï~°`æ =« ∞ÜÕ∞º
á⁄ˆQ Jx K≥|∞`«∂ PÜ«∞# ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <À@ q#fl D ¢Ñ¨=K«<åxfl ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:
''Jk `«∂~°∞Ê #∞O_ç Ѩ_»=∞~° =~°‰õΩ "åºÑ≤OKÕ ã¨∞qâßÅ"≥∞ÿ# á⁄QÆ. Jk #ÅÉèˇ·
~ÀAÅ^•HÍ LO@∞Ok. ^•x =Å¡ qâßfiã¨∞ʼnõΩ [Å∞|∞ KÕã#≤ ÉÏ^èŒ =∂¢`«"∞Õ HõÅ∞QÆ∞
`«∞Ok. Jqâßfiã¨∞Å∞ P á⁄QÆ ¢Ñ¨ÉèÏ=O`À ã¨Ê$Ç¨Ï `«Ñ¨ÙÊ`å~°∞.—— (=∞~åöÉò)
538 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''WHí ÇÍO°∞ ^ÕxH’ã¨~ Z^°∞O°∞ K«¥ã¨∞Î<®flO°∞? ÇÍi =Ú~^°∞ ^≥·=^°¥`Œ „Ǩ`ŒºHí∆~
HßÇÍÅx K«¥ã¨∞Î<®flO®? ÖËHí h „ǨÉèí∞=٠㨥K«#Å∞ HÁxfl |Ç≤ÏO°æ`Œ=∞Ü˵º ã¨=∞Ü«µ~ H’ã¨~
xsH˜∆ã¨∞Î<®flO®? h „ǨÉèí∞=٠㨥K«#Å∞ HÁxfl |Ç≤ÏO°æ`Œ=∞Ü˵º O’A, Jã¨Å∞ ã¨`ͺ<Ëfl
qâ◊fiã≤~K«xÇÍ_«∞ ^®xfl qâ◊fiã≤~z<® P qâÍfiã¨~ =Å¡ J`ŒxH˜ ZÖÏ~>˜ „Ǩܡ∂[#~
L~_«^∞° . JÖÏQÕ ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ZÖÏ~>˜ ã¨`ͯO°º~ KÕܵ« xÇÍ_çH˜ Ãã`· ~Œ J`Œx qâÍfiã¨~
PO’A ZÖÏ~>˜ „Ǩܡ∂[#~ KÕHí∂O°Û^°∞.—— (Y∞~üP<£–6:158)
ë®ÇπÏ J|∞ÌÖò MÏ^°O∑ (O°Ç¨Ï‡) ÇͺMϺ#~ „ǨHßO°~ WHí¯_« 㨥K«#Å~>Ë „Ǩà◊Ü«µ
㨥K«#Åx JO°÷~. P 㨥K«#Ö’¡ XHí>˜- FO’A L#fl@∞¡~_ç ã¨∞nO°… (Hßà◊)O®„u Qõ_«z#
`Œ~∞° "å`Œ 㨥O°∞º_«∞ Ǩ_=« ∞>˜kHí∞¯ #∞~z L^°Üµ™®Î_∞« . JǨC_«∞ JqâÍfiã¨∞Å∞ ã¨`ͺxfl
qâ◊fiã≤~z<® „Ǩܡ∂[#~ L~_«^°∞. J^Õq^è°~Qå ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z, `Œ^°#∞Qõ∞}~Qå
ã¨`Œ¯O°‡Å∞ PK«i~K«xÇÍO°∞ PO’A Zxfl ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕã≤<® ÖÏÉèí~ÖË^°∞. ã¨=∞Ü«µ~
q∞~záÈܵ~k. Hí∆=∂^®fiO°~ =¸Ü«µ|_ç~k. áåѨÙŠǨâÍÛ`ÍÎǨ~ ã‘fiHíi~K«|_«^°∞.
=∞øÖÏ<å J¢+¨Ñ¶π Je ^ä•#q (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)QÍi 'dÜ«∂=∞`ü <å=∂— ѨÙã¨ÎHõO ¢Ñ¨HÍ~°O
P ~å¢u ZO`À ã¨∞n~°…OQÍ LO@∞Ok. ÉÏ@™ê~°∞Å∞ ZO`« #_çz<å ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O
HÍHõáÈ=_»O`À PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`å~°∞. Ѩ_∞» ‰õΩ#fl Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ ã¨∞n~°… ~å¢u`À qã≤yáÈ`å~°∞.
Ѩâ◊√=ÙÅ∞ "Õ∞`« HÀã¨O J_»=ÙʼnõΩ áÈ=_®xH˜ J~°∞™êÎ~Ú. J~Ú<å ã¨∂~°∞º_»∞
L^Œ~ÚOK«_»∞. ¢Ñ¨[Å∞ HõOQÍ~°∞Ѩ_»∞`«∂ ÖËz ã¨∞n~°… ¢áê~°÷#Å∞ KÕã¨∂Î `«=∞ áêáêÅ#∞
Hõ∆q∞OK«=∞x ^≥·"åxfl "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰õΩO\Ï~°∞. P HÍà◊~å¢u =¸_»∞ <åÅ∞QÆ∞ ~å¢`«∞ÅO`å
ã¨∞n~°…OQÍ LO@∞Ok. z=iH˜ ã¨∂~°∞º_»∞ |ÅÇ‘Ï# HÍOu`À q∞#∞‰õΩ q∞#∞‰õΩ=∞O@∂
Ѩ_»=∞~° #∞Oz L^Œ~Ú™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ã¨∂~°∞ºx HÍOu ¢QÆǨÏ}O Ѩ\˜ì# K«O¢^Œ∞x
HÍOuÖÏ =∞ã¨Hõ =∞ã¨HõQÍ LO@∞Ok. (=Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü ã¨áê¶ fi<£ a<£L™êÖò (~°l) K≥ÑÊ≤ # ¢Ñ¨=Hõ¢Î Ѩ=K«#O ¢Ñ¨HÍ~°O ^Õ=Ù_»∞ ѨtÛ=∞
k‰õΩ¯# `ÒÉÏ (ѨâßÛ`åÎѨO)‰õΩ ã¨O|OkèOz# XHõ `«Å∞Ѩ٠xi‡OKå_»∞. Jk _≥|ƒù~Ú
Uà◊√§ ¢Ñ¨Ü∂« }O KÕ¿ãÎ ZO`« ^Œ∂~°O J=Ù`«∞O^À JO`« qâßÅOQÍ (á⁄_»=ÙQÍ, "≥_Å » ∞ÊQÍ)
LO@∞Ok. P `«Å∞Ѩ٠ã¨∂~°∞º_»∞ Ѩ_=» ∞~° #∞Oz L^Œ~ÚOK«#O`« =~°‰Ωõ =¸ã≤"Ü Õ ∞«
|_»^Œ∞. (Ѩ_»=∞~° #∞Oz L^Œ~ÚOK«QÍ<Õ Jk =¸Ü«∞|_»∞`«∞Ok. JO>Ë P `«Å∞ѨÙ
=¸Ü«∞|_»QÍ<Õ WHõ Z=i Hõ∆=∂Ѩ} ‰õÄ_® ã‘fiHõiOK«_»O [~°QÆ^Œ#fl=∂@.)
=∂\Ï¡_Õ [O`«∞=Ù
''=∂"åQåÌ#~ <ˇ~°"ÕOÕ ã¨=∞Ü«µ~ Pã¨#flÇ‹∞·#ǨC_«∞ "Õ∞=Ú ÇÍi H’ã¨~ Éèí¥q∞
#∞~_ç XHí (q~`Œ) [~`Œ∞=Ùx |Ü«µ>˜H˜ f™®Î=Ú. Jk (^Õ=Ùx „ǨuxkèQå) "åi`À
=∂>Ï¡_∞« `Œ¥ ''„Ǩ[Å∞ =∂ 㨥Hí∞ÅÎ ∞ qâ◊fi ã≤~KÕÇÍO°∞ Hß^°∞—— J~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–27:82)
Ö’Hõ~Ö’ áåáåÅ∞ q∞ug∞~°∞`åܵ. ѨÙ}®º`Œ∞‡Å∞ J~`Œi~záÈ`ÍO°∞. „Ǩ[Ö’¡
=∞~pK≥_∞« Å qK«H} ∆í ®*Ï˝#~ #tã¨∞~Î k. JǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ D q~`Œ [~`Œ∞=Ùx Ǩ~Ç≤™®Î_∞« .
Jk „Ǩ[Å`À =∂>Ï¡_∞« `Œ¥ ''„ǨàÜ ◊ µ« k#~ Qõ∞i~z# ^Õ=Ùx 㨥Hí∞Å Î ∞ g∞O°∞ #"Õ∞‡ÇÍO°∞
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 539
Hß^°∞Qå! WǨC_«∞ K«¥_«~_ç, Jk ÇıQõ~Qå =Ú~K«∞HÁ™ÈÎ~k—— Jx J~@∞~k.
ë®ÇπÏ J|∞ÌÖò MÏ^°O∑ (O°Ç¨Ï‡Öˇ·) Qåi ÇͺMϺ#~ „ǨHßO°~ „Ǩà◊Ü«∂xH˜ =Ú~^°∞
=∞H߯֒x ã¨á¶åHÁ~_« Ǩye J~^°∞Ö’ #∞~z XHí q~`Œ[~`Œ∞=Ù Ç‹Å∞=_«∞`Œ∞~k.
Jk „Ǩ[Å`À =∂>Ï¡_«∞`Œ¥, „Ǩà◊Ü«µ~ ^°QõæO°Hí∞ =zÛ~^°x K≥|∞`Œ∞~k. Jk „Ǩ[ÅÖ’
x["≥∞ÿ# qâÍfiã¨∞Öˇ=O’, JqâÍfi™®xfl ^®z# ǨQõ>˜ "Õ+¨^è®O°∞Öˇ=~À 㨥zã¨∞Î~k.
=∞øÖÏ<å J¢+¨Ñ¶π Je ^ä•#q (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)QÍi 'dÜ«∂=∞`ü <å=∂— ѨÙã¨ÎHõOÖ’ ‰õÄ_®
nx ¢Ñ¨™êÎ=# LOk. P ѨÙã¨ÎHõO ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨∂~°∞º_»∞ ѨtÛ=∞ k‰õΩ¯# L^Œ~ÚOz, F
ã¨∞n~°… ~å¢u QÆ_»záÈ~Ú uiy ã¨∂~°∞º_»∞ "≥#H˜¯ "≥o§ Jã¨Îq∞Oz, Ü«∞^蕢ѨHÍ~°O
=∞m§ `«∂~°∞Ê #∞OKÕ L^Œ~ÚOK«_»O ¢áê~°Oaè™êÎ_»∞.
P `«~åfi`« =∞Hͯ֒x ã¨áê¶ H˘O_» Éè∂í HõOѨO=zÛ Ñ¨yeáÈ`«∞Ok. "≥O@<Õ JO^Œ∞Ö’
#∞Oz F qz¢`« [O`«∞=Ù |Ü«∞ÅÊ_»∞`«∞Ok. ^•x =ÚYO =∞x+≤ =ÚYO ÖÏQÍ<Õ
LO@∞Ok. J~Ú`Õ HÍà◊√§ XO>ˇHÍà◊√§ÖÏ, "≥∞_» QÆ∞¢~°Ñ¨Ù"≥∞_»ÖÏ, `ÀHõ P=Ù`ÀHõÖÏ,
y>ˇìÅ∞ lOHõy>ˇìÖÏ¡, H˘=Ú‡Å∞ Ѩâ◊√=ÙH˘=Ú‡ÖÏ¡, KÕ`«∞Å∞ HÀuKÕ`«∞ÖÏ¡ LO\Ï~Ú.
P [O`«∞=Ù ¢Ñ¨[Å`À ÉÏQÍ =∂\Ï¡_∞» `«∞Ok. ^•x KÕuÖ’ =¸™ê ¢Ñ¨=HõÎ (J֡Ƿ Ï≤ )
Hõ¢~° LO@∞Ok. Ô~O_»= KÕuÖ’ ã¨∞Öˇ·=∂<£ ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï) LOQÆ~°O LO@∞Ok. Jk
"≥∞~°∞Ѩ٠"ÕQÆO`À Ü«∂=`«∞Î ^ÕâßÅ∞ Ѩ~°º\˜ã¨∞ÎOk. "≥uˆH"åÔ~=~°∂ ^•xfl "≥`«HõÖË~°∞†
áêiáÈÜÕ∞ "åÔ~=~°∂ ^•#∞flO_ç áêiáÈÖË~°∞.
P qO`«[O`«∞=Ù =∂#=ÙÅO^Œi â◊s~åÅÃÑ· XHõ QÆ∞~°∞Î ÃÑ_»∞ÎOk. Jk qâßfiã¨∞Å
#∞^Œ∞à◊§ÃÑ· =¸™ê ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·Ç≤Ï) Hõ¢~°`À F w`« wã¨∞ÎOk. P w`« =Å¡ "åi =ÚMÏÅ∞
`Õ[ã¨∞û`À "≥eyáÈ`«∂ ǨïO^•`«<åÅ∞ L\˜Ñì _¨ `» å~Ú. JÖψQ P[O`«∞=Ù Jqâßfiã¨∞Å
=Ú‰õΩ¯Å∞ ÖË^• "≥∞_»Å g∞^Œ ã¨∞Öˇ=· ∂<£ ¢Ñ¨=HõÎ (J֡Ƿ Ï≤ ) LOQÆ~O° `À =Ú¢^ŒÅ∞ "Õã∞¨ OÎ k.
P =Ú¢^ŒÅ=Å¡ "åi=ÚMÏÅ∞ #Å¡|_çáÈ`å~Ú. (Dq^èŒOQÍ Jk qâßfiã¨∞efl, Jqâßfi
ã¨∞efl "Õ~°∞KÕã¨∞ÎOk.) D Ѩ#∞Åhfl =ÚyâßHõ P qO`« [O`«∞=Ù =∂Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok.
Ѷ¨`üǨïÖòÉÏsÖ’ LÖË¡dOK«|_ç# XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''ã¨∂~°∞º_»∞ ѨtÛ=∞ k‰õΩ¯# L^Œ~ÚOz# `«~°∞"å`« =∂#=ÙÅ∞
¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ =∞~À 120 ã¨O=`«û~åÅ∞ rq™êÎ~°∞. P `«~°∞"å`« ¢Ñ¨à◊Ü«∞O =ã¨∞ÎOk.——
¢Ñ¨ÑO¨ K«O JO`«º^Œâ◊
¢Ñ¨Ñ¨OK«O JO`«º^Œâ◊‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO@∞Ok. áêáêÅ∞ =∞ixfl Z‰õΩ¯=~Ú áÈ`å~Ú.
huxÜ«∞=∂Å∞ ѨÓiÎQÍ J_»∞QÆO\˜ áÈ`å~Ú. ^èŒ~°‡O =∞O@HõÅã≤ áÈ`«∞Ok. J<ÕHõ
Éè∂í HõOáêÅ∞ =™êÎ~Ú. PHÍâ◊O #∞O_ç ~åà◊§ =~°O¬ ‰õΩ~°∞ã¨∞OÎ k. ѨÓã¨Å^ŒO_» `≥y ѨÓã¨Å∞
x~°O`«~åÜ«∞OQÍ ¢H˜O^Œ Ѩ_çáÈ~Ú#@∞¡ ¢Ñ¨Hõ$u "≥·Ñ¨s`åºÅ ~°∂ѨOÖ’ J<ÕHõ qѨ`«∞ÎÅ∞
XHõ^•x `«~°∞"å`« XHõ\˜ =~°∞ã¨QÍ =zÛѨ_»`å~Ú.
''"Õ∞=Ú „Ǩà◊Ü«µk<®xH˜ ѨÓO°fi~ „Ǩu Ǩ@ì}®xfl, „Ǩu [#Ǩ^®xfl ã¨O°fi<®â◊#~
KÕÜ«µ_«"≥∂ ÖËHí Híiî#~Qå tH˜∆~K«_«"≥∂ KÕ™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–17:58)
540 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ =¸_»∞ ¢áêO`åÅÖ’ ¢Ñ¨[Å∞ Éè∂í q∞Ö’H˜ kQÆ|_çáÈ`å~°x LOk.
XHõ\–˜ `«∂~°∞Ê ¢áêO`«OÖ’, ~Ô O_»∞– ѨtÛ=∞ ¢áêO`«OÖ’, =¸_»∞– Jˆ~aÜ«∂ nfiѨOÖ’.
"Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ =ÚMÏÅ#∞ qHõ$`«Ñ¨~°KÕ ¢Ñ¨=∂^ŒO ‰õÄ_® =ã¨∞ÎO^Œx LOk.
=Úã≤¡O ¢Ñ¨HÍ~°O ¢Ñ¨à◊Ü«∞O Ѩ~°=∞^Œ∞~å‡~°∞æÅ g∞^Œ =zÛ Ñ¨_»∞`«∞Ok. =∞~˘Hõ
LÖË¡Y#OÖ’ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ 㨇iOK«|_»∞`«∞#flO`« HÍÅO ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ~å^Œx
LOk. z=iH˜ ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ 㨇iOK«|_»x ^Œ∞iÌ<åÅ∞ ‰õÄ_® ^•Ñ¨Ùi™êÎ~Ú.
=∞øÖÏ<å J¢+¨ÑJ π¶ e ^ä•#g QÍi 'dÜ«∂=∞`ü<å=∂— ¢Ñ¨HÍ~°O ^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ 㨇iOK«
|_»x ~ÀAÖ’¡<Õ ã≤iÜ«∂Ö’ âßOuÜ«Ú`« "å`å=~°}O LO@∞Ok. P ^Õâ◊OÖ’ ^è•#ºO
KåÖÏ KÒHõQÍ LO@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ =~°‰Î Ωõ Å∞, W`«~° =$`«∞Å Î "å~°∞, ÃÑ@∞ì|_ç^•~°∞Å∞–
WÖÏ JO^Œ~°∂ `«=∞ WO_»¡Ö’x =ã¨∞Î=ÙÅxfl\˜h fã¨∞H˘x ã≤iÜ«∂‰õΩ "≥o§áÈ`å~°∞.
W`«~° ^ÕâßʼnõΩ áÈ~ÚL#fl"å~°∞ ‰õÄ_® ã≤iÜ«∂ "≥o§ ã≤÷~°Ñ¨_çáÈ`å~°∞. P `«~°∞"å`«
H˘<åflà◊§ˆH F ÃÑ^ŒÌ Jyfl=∞O@ |Ü«∞ÅÊ_ç W`«~° ¢áêO`åÅÖ’x ¢Ñ¨[Å#∞ `ÀÅ∞`«∂
"åix ã≤iÜ«∂ KÕ~°∞Û`«∞Ok. D Ѩx =Úyã≤# `«~°∞"å`« Jk JO`«~åú#=∞=Ù`«∞Ok.
=Úã≤¡O ¢QÆO^äŒOÖ’x XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨∞_çQÍe =zÛ
¢Ñ¨[Å#∞ ZuÎ ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ qã≤ˆ~ã¨∞ÎOk.
ǨѶ≤*ò WɡflǨÏ[~ü 'Ѷ¨`üǨïÖòÉÏs—Ö’ ¿Ñ~˘¯#fl XHõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ''XHõ ¢ã‘Î
F ѨÙ~°∞+¨ã¨=¸Ç¨ÏO ^ŒQÆæ~°∞flOz áÈ`«∞Ok. JѨÙÊ_® QÆ∞OѨÙÖ’ #∞Oz XHõ_»∞ P ¢ã‘Î
^ŒQÆæiH˜ =™êÎ_»∞. =zÛ Ñ¨â◊√=Ù`ÀHõ ÃÑ·ÔHuÎ #@∞¡ J`«<å"≥∞ JOQÆ=¢ã¨ÎO ÃÑ·ÔHuÎ (JO^Œ~°∂
K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ<Õ) =ºaèK«i™êÎ_»∞. P QÆ∞OѨÙÖ’<Õ =∞~˘Hõ`«#∞ (D Jj¡Å KÕ+¨ì K«∂_»ÖËHõ)
'#∞gfi Ѩx P QÀ_» "≥#H˜¯ "≥o§ KÕ¿ãÎ ÉÏQÆ∞O_Õk— JO\Ï_»∞. J`«<å QÆ∞OѨÙÖ’ g∞Ö’
J|∂|Hõ~ü, L=∞~ü (~°l)Å∞ ZÖÏO\˜"å~À JÖÏO\˜ (ѨÙ}Ϻ`«∞‡_≥·#) =∞x+≤.——
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ÖÏ`ü, L*Ï˚ŠѨÓ[ [~°QÆ#O`«=~°‰õΩ ˆ~~ÚO|=à◊√§
JO`«OHÍ=Ù.—— (WÖÏ Jˆ~aÜ«∂Ö’ q¢QÆǨ~å^èŒ# ¢Ñ¨|eáÈ`«∞Ok.)– (ǨÏnãπ)
q∞ëê¯`ü ¢QÆO^äOŒ Ö’ ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ (~°l) LÖËY¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O ã≤iÜ«∂
^Õâ◊OÖ’ XHõ q^èŒ"≥∞ÿ# K«Å¡\˜ QÍe gã¨∞ÎOk. ^•O`À qâßfiã¨∞ÅO^Œ~°∂ K«xáÈ`å~°∞.
ѨÙ_»q∞ÃÑ· ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ W™ê¡O Ѩ@¡ J}∞=∂¢`«O qâßfiã¨O L#fl =∞x+≤ ‰õÄ_® P
K«Å¡\˜ QÍeH˜ K«xáȉõΩO_® LO_»ÖË_»∞. z=iH˜ g∞Ö’ Z=Ô~·<å H˘O_»QÆ∞ǨÏÖ’ ^Œ∂i
‰õÄ~°∞Û<åfl 㨈~, J QÍe JHõ¯_çH˜ ‰õÄ_® KÕi J`«x ¢áê}O f¿ãã¨∞ÎOk.
P `«~°∞"å`« Ѩ~°=∞ ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ q∞yeáÈ`å~°∞. "å~°∞
`ÕeHõáê\˜ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ Zyi#@∞¡ "ÕQÆOQÍ K≥_»∞Å g∞kH˜ ZyiѨ_»`å~°∞. "å~°∞ ~°HõÎáê`«O
[~°Ñ¨_»OÖ’, ¢áê}ÏÅ∞ fÜ«∞_»OÖ’ ¢‰õÄ~°[O`«∞=ÙÖÏ¡O\˜ QÆ∞}O HõÅ"åÔ~· LO\Ï~°∞.
"å~°∞ =∞Ozx =∞OzQÍ, K≥_»∞#∞ K≥_»∞QÍ ÉèÏqOK«~°∞. Ã+·`å<£ "åi Ѩiã≤÷u K«∂ã≤
=∂#=~°∂ѨOÖ’ "åi ^ŒQÆæ~°H˘zÛ ''g∞‰õΩ ã≤QÆ∞æÖË^• (g∞ `å`«=Ú`åÎ`«Å =∞`«O =k
ÖËâß~°∞)?—— J#O\Ï_»∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''WѨÙÊ_»∞ "Õ∞=Ú UO KÕÜ«∂Ö’ #∞"Õfi K≥ѨÙÊ——
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 541
JO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ Ã+·`å<£ "åiH˜ q¢QÆǨÏѨÓ[ QÆ∞iOz #∂iáÈ™êÎ_»∞. ^•O`À "å~°∞
J^Õ Ñ¨iã≤÷uÖ’ LO_çáÈ`å~°∞. (JO>Ë q¢QÆǨÅ#∞ ѨÓlã¨∂Î, Ç≤ÏO™ê^Ò~°˚<åºÅ∞
[~°∞ѨÙ`«∂, Jj¡ÅKÕ+¨ìÖ’¡ =Úxy`ÕÅ∞`«∂ Ѩâ◊√=ÙÖÏ¡ LO\Ï~°#fl =∂@.) "åiH˜ Láêkè
=∂¢`«O ѨÙ+¨¯ÅOQÍ Åaèã¨∞ÎOk† ã¨∞Y=O`«"≥∞ÿ# rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å~°∞. P `«~°∞"å`«
H˘<åflà◊§‰õΩ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O q~°∞K«∞‰õΩ Ѩ_»∞`«∞Ok. (ǨÏnãπ)
100. ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« cÉè`í û« O
''"åO°∞ x#∞fl „Ǩà◊Ü«µ~ ZǨC_«∞ ã¨~Éèíqã¨∞Î~^°x J_«∞Qõ∞`Œ∞<®flO°∞. "åiH˜ÖÏ K≥ǨC:
''^®x ã¨~Qõu <® „ǨÉèí∞=ÙHí∞ =∂„`Œ"Õ∞ `ˇÅ∞ã¨∞. ^®xfl ^®x xs‚`Œ ã¨=∞Ü«∂xH˜ PÜ«µ<Ë
|Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕ™®Î_«∞. Jk Ü«∂=`Œ∞Î Éèí¥=∂ºHßâÍÖ’¡ (Qõ∞~_≥Å#∞ J^°O°Q˘>ıì) ÉèíÜ«µ~HíO°
k#~. Jk g∞ÃÑ· ǨÏOî®`Œ∞ÎQå qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_«∞`Œ∞~k——. (Y∞~üP<£–7:187)
''Wk ѨÓO°fi~ =zÛ# ÃÇÏK«ÛiHíÖ’¡x XHí ÃÇÏK«ÛiHí. O®#∞#fl Ѷ∞¨ _çܵ« Ju ã¨g∞Ǩ~Ö’<Ë
L~k. ^Õ=Ù_«∞ `ŒÇʨ =∞O≥=O°¥ ^®xfl PǨÖOË ∞° . g>˜x Qõ∞i~KÕ<® g∞O°∞ Pâ◊ÛO°ºáÈ`Œ∞<®flO°∞!
(ÃÑ·Qå) #=Ùfi`Œ∞<®flO®! (ã¨`ŒºuO°™®¯O°~=Å¡ ã¨~Éèíq~KÕ ^°∞+¨Êi}®=∂Å∞ `ŒÅK«∞HÁx) g∞O°∞
U_«fi_«~ ÖË^Õ!! JnQåHí JÅ¡iKÕã≤ g>˜x ^®@"ÕÜ«µEã¨∞Î<®flO®? (WǨÊ>˜H≥·<®) ^Õ=Ùx
=Ú~^°∞ ™®ë®ì~QõǨ_«~_ç† PÜ«µ<Ëfl PO®kè~K«~_ç.—— (Y∞~üP<£–53:56-62)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Jxfl ~ÀAÅ HõO>Ë â◊√¢Hõ"å~°O ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
~ÀA. â◊√¢Hõ"å~°O~ÀA ǨϢ[`ü P^ŒO (JÖˇ·Ç≤Ï) ã¨$lOK«|_®¤~°∞. â◊√¢Hõ"å~°O~À*Ë PÜ«∞xfl
ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOѨ*ËÜ«∞_»O [iyOk. â◊√¢Hõ"å~°O~À*Ë PÜ«∞# ã¨fi~°æO #∞O_ç fã≤"ÕÜ«∞
|_®¤~°∞. â◊√¢Hõ"å~°O<å_Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O =ã¨∞ÎOk.—— (=Úã≤¡O)
JO^Œ∞Hˆ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞, Éè∂í =∂ºHÍâßÅ∞, ã¨=Ú¢^•Å∞, Ѩ~fi° `åÅ∞ ã¨=∞ã¨OÎ â◊√¢Hõ"å
~°O =zÛ^ŒO>Ë KåÅ∞, ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O ZHõ¯_» =zÛѨ_∞» `«∞O^À#x =}˜HᘠÈ`å~Ú. (q∞ëê¯`ü)
HÁxfl ǨÏnã¨∞efl |>ì̃, ^≥=· ^°¥`Œ W„™®Ç¶Ö ‘ ò (J֡Ƿ Ï≤ ) â◊~Y~ <À>˜ ^°QOæõ ° ÃÑ@∞ìHÁx,
XHõ KÕux K≥qg∞^Œ LOz, H˘OK≥O =ÚO^Œ∞‰õΩ =Oy, ^≥·=ã≤~Ǩã¨#~ Ç‹·Ñ¨Ù K«¥ã¨¥Î
â◊~Y~ ѨÓi~K«_ÍxH˜ ZǨC_Í[˝=Ù`Œ∞~^® Jx f„=~Qå xsH˜∆ã¨∞Î<®flO°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k.
^≥·"å[˝ HÍQÍ<Õ PÜ«∞# â◊OYO ѨÓi™êÎ~°∞.
¢Ñ¨[Å∞ ¢áêѨOzHõ "åº"≥∂ǨÏOÖ’ ѨÓiÎQÍ =ÚxyáÈ~Ú qq^èŒ K≥_∞» ÅÖ’ ‰õÄ~°∞‰õΩ
áÈ~ÚL#flѨÙ_»∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O =zÛѨ_∞» `«∞Ok. =Úã≤O¡ ¢QÆO^äOŒ Ö’x XHõ ǨÏnã¨∞
¢Ñ¨HÍ~°O W^ŒÌi =∞^茺 "åºáê~°=º=Ǩ~°O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "åºáêi |@ì fã≤ H˘#∞QÀÅ∞
^•~°∞xH˜ K«∂Ñ≤ ã¨∞ÎO\Ï_»∞. ÉË~°O ‰õΩki |@ì =∞_»`«ÃÑ@ìHõ =ÚO^Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O =ã¨∞ÎOk.
XHõ`«#∞ XO>ˇ #∞O_ç áêÅ∞Ñ≤uH˜ fã≤ÔHà◊√ÎO\Ï_»∞. P áêÅ#∞ WOHÍ `åQÆHõ =ÚO^Õ
¢Ñ¨à◊Ü«∞O =ã¨∞ÎOk. =∞~˘Hõ`«#∞ hà◊§`˘\ì̃x JÅ∞‰õΩ`«∞O\Ï_»∞. J`«#∞ `«# Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ
hà◊√§ `åyOK«#∞ ‰õÄ_® ÖË_»∞, ¢Ñ¨à◊Ü«∞O =ã¨∞ÎOk. "Õ~˘Hõ`«#∞ Éè’[#O KÕÜ«∞_®xH˜
‰õÄ~°∞Ûx J#flO=Ú^ŒÌ <À\˜ ^ŒQÆæiH˜ fã≤ÔHàÏÎ_»∞. HÍx <À\’¡ ÃÑ@∞ìHÀHõ=ÚO^Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞O
=zÛ Ñ¨_»∞`«∞Ok.
542 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"≥Ú^Œ\™˜ êi â◊OMÏ~å=O qxÊOK«QÍ<Õ [#O f¢="≥∞ÿ# ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å`À "≥∞_»Å∞ XHõ
"≥·Ñ¨Ù‰õΩ=Oz Hõà◊√§`ÕÖËã≤ K«∂™êÎ~°∞. K≥=ÙÅ∞ zÅ∞¡Å∞Ѩ_»`å~Ú. QÆ∞O_≥Å∞ ^Œ_»^Œ_»
ÖÏ_»`å~Ú. ¢Ñ¨u=∞x+‘ cè`å=ǨÏO`À `«# PѨÙeÎ fl, ~°HãÎõ O¨ |Onè‰Ωõ efl Ãã·`O« "åi =∂<å#
=kÖËã≤ Ѩ~∞° QÆ∞ ÅOH˜OK«∞‰õΩO\Ï_»∞. UXHõ¯_çH© `«##∞ QÆ∞iOz `«Ñʨ W`«~∞° efl QÆ∞iOz#
PÖ’K«<Õ ~å^Œ∞. z=iH˜ `«e¡ `«#=_çÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x áêeã¨∞Î#fl Ѩã≤a_»¤#∞ ‰õÄ_® =^Œe
Ѩ~°∞ÔQ`«∞Î`«∞Ok. QÆiƒù}© ¢ã‘ÎʼnõΩ QÆ~°ƒù¢™ê=O J=Ù`«∞Ok. ¢Ñ¨[Å∞ "≥∞ÿHõOÖ’ ÖËHõáÈ~Ú<å
"≥∞ÿHõOÖ’ L#fl@∞¡ HõxÊ™êÎ~°∞. Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ‰õÄ_® ÉèíÜ«∞O`À J@∂W@∂ Ѩ~°∞ÔQ`«∞Î`å~Ú.
¢‰õÄ~°[O`«∞=ÙÅ∞ =∂¢`«O f¢= ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å`À XHõKÀ@ QÆ∞q∞QÆ∂_»∞`å~Ú.
''PO’A („ǨàÜ ◊ µ« cÉè`í û« O`À) „Ǩ[Å∞ Híà√◊ § `ÕÖãË ,≤ `«Å ÃÑH· u≥ ΠǨO∞° y_«∞ `«∞~>ÏO°∞.
ÃÑ· K«¥Ñ¨ÙÅ∞ ÃÑ<· Ë L~_çáÈ`åܵ. Qõ∞~_≥Å∞ ^°_^« _õ° Ö« Ï_ç áÈ`«∞~>Ïܵ.—— (Y∞~üP<£–14:43)
''P~ÀA Ѩiã≤u÷ K«∂_»∞... áêÅ∞Ѩ>ìË ¢Ñu¨ ¢ãΑ `«# K«O\˜a_»#¤ ∞ Ãã`· O« =∞~°z áÈ`«∞Ok.
JÖψQ ¢Ñu¨ QÆiƒù}H˜ © QÆ~ƒ° ¢ù ™ê=O J=Ù`«∞Ok. ¢Ñ[¨ Å∞ "≥∞Hÿ Oõ Ö’ ÖËHáõ È~Ú<å "≥∞Hÿ Oõ Ö’
L#fl@∞¡ Hõ#Ѩ_`» å~°∞. xã¨ûO^ÕÇϨ OQÍ ^≥=· tHõ∆ KåÖÏ Hõi#î OQÍ LO@∞Ok.—— (Y∞~üP<£–22:2)
''z=iH˜ QÆ∂|Å∞ ѨQÅÆ ∞Q˘>Ëì (¢Ñà¨ Ü ◊ ∞« â◊OMÏ)~å=O L^è$Œ `«=∞~Ú#ѨÙÊ_»∞.... P~ÀA
=∂#=Ù_»∞ (JkiáÈ~Ú) `«# ™È^Œ~°∞Å∞, `«e¡^ŒO¢_»∞Å∞, ÉèÏ~åºÑ≤Å¡Å#∞ =^Œe Ѩ~°∞QÆ∞
ÅOH˜OK«∞‰õΩO\Ï_»∞. ¢Ñ¨u XHõ¯_çÃÑ· ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# PѨ^Œ =zÛѨ_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡
JѨÙÊ_»∞ UXHõ¯_çH© `«#QÆ∞iOz `«Ñʨ W`«~∞° efl QÆ∞iOz PÖ’K«<~Õ å^Œ∞.—— (Y∞~å<£:80:33–38)
''„Ǩà◊Ü«µ~ ZǨC_˘ã¨∞Î~k? Jã¨e~`ŒHí∂ Jk =ã¨∞Î~^® ÖË^®?—— J#~>Ï_«∞
=∂#=Ù_»∞. PO’A =∂#=ÙÅ∞ Híà◊∞§ `ËÅ"Õ™®ÎO°∞. K«~„^°∞_«∞ Hß~uqÇ‘Ï#∞_≥· áÈ`Í_«∞.
㨥O°ºK«~„^°∞efl HíeÇ≤"ÕÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨC_«∞ D =∂#=Ù_Ë ''<Ë<ˇHí¯_çH˜ áåi
áÈÇÍe?—— J#~>Ï_«∞. ZHí¯_çH© áåiáÈÖË=Ù. ZHí¯_Í hHí∞ O°Hí∆} ÖË^°∞. PO’A h=Ù h
„ǨÉèí∞=Ù ã¨xflkèHı "≥o§ xÅ|_«=Åã≤ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£:75:6–11)
"≥Ú^Œ\˜ â◊OMÏ~å"åxH˜ Ô~O_»= â◊OMÏ~å"åxH˜ =∞^茺 ZO`«HÍÅO QÆ_»∞ã¨∞ÎO^À
ǨÏnã¨∞Ö’¡ ã¨Ê+¨ìOQÍ K≥ѨÊ|_»ÖË^Œ∞. #ÅÉèˇ· Jx =∂¢`«"Õ∞ LOk. #ÅÉèˇ· JO>Ë #ÅÉèˇ·
~ÀAÅ<åfl HÍ=K«∞Û ÖË^• #ÅÉèˇ· ÜÕ∞O_»¡<åfl HÍ=K«∞Û. "åã¨Î=O ^Õ=ÙxˆH `≥Å∞ã¨∞.
Ô~O_»=™êi â◊OMÏ~å=O [iy#ѨÙÊ_»∞ ^•x cèHõ~°^èŒfixH˜ =∂#=ÙÅ`À áê@∞
Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞Å∞ K«zÛѨ_áç È`å~Ú. Éè∂í q∞ f¢="≥∞#ÿ ¢Ñ¨HOõ Ѩ<åÅ`À ZHõ¯_ç HõH¯õ _»
<≥¢Ô~Å∞ qK«∞Û‰õΩO@∞Ok. ZO`À Ѩ\˜+¨ªOQÍ xi‡Oz# ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ Hõ@ì_®Å∞, PHÍâ◊
ǨÏ~出Å∞ Ãã·`O« ¿ÑHõ"∞Õ _»ÖÏ¡ ‰õΩѨʉõÄeáÈ`å~Ú. Éè∂í =∞O_»ÅO Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞efl
f¢=OQÍ ‰õΩk¿Ñã¨∞ÎOk. ¢Ñ¨K«O_»"ÕQÆO`À QÍÅ∞Å∞ g™êÎ~Ú. ã¨=Ú¢^•Å∞ L"≥fi`«∞Î#
Zyã≤Ѩ_»`å~Ú. HÀ\Ï¡k ZHõ~åÅ <ÕÅ [Å=∞Ü«∞=∞=Ù`«∞Ok. ã¨=Ú¢^ŒOÖ’ f¢="≥∞ÿ#
=uÎ_ç`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# Jyfl=∞O@Å∞ ÖË™êÎ~Ú. ¢|Ǩ‡O_»"≥∞ÿ# ¢Ñ¨ÉèíO[#O =Å¡<À,
QÆ∞~°∞`åfiHõ~} ¬° â◊HΘ `«yáæ È=_»O=Å¡<À Éè∂í q∞ g∞^Œ∞O_Õ ¢Ñ¨u=ã¨∞=Î Ó QÍeÖ’ `ÕeÜ«∂_»∞
`«∞Ok. Ü«∂=`«∞Î Éè∂í QÀà◊O J`«ÖωõΩ`«Å =∞=Ù`«∞Ok. ã¨∂~°ºK«O¢^Œ #Hõ¢∆ `åÅ∞ x¿ãÎ["≥∞ÿ
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 543
áÈ`å~Ú. ¢QÆÇ¨ Å∞, #Hõ¢∆ `åÅ∞ `«=∞`«=∞ xs‚`H« Hõ º∆õ Å∞ =^Œe L^Œ[x |O`«∞ÖÏ¡ u~°∞QÆ∞`«∂
z=iH˜ J}∞ÉÏO|∞ÖÏ¡ ¿ÑeáÈ`å~Ú. qâ◊fi=∞O`å Jã¨Î=ºã¨÷O J=Ù`«∞Ok.
''PHßâ◊~ ^°^°Ìie¡ c@Å∞"åi#ǨC_«∞, `ÍO°Å∞ K≥^°i Hß~uH’Ö’Êܵ#ǨC_«∞,
ã¨=Ú„^®Å∞ á⁄~y á⁄O°e#ǨC_«∞, ã¨=∂^è°∞Å∞ ѨÓiÎQå `ˇO°=|_ç#ǨC_«∞- P...JǨC_«∞
„Ǩu =∞x+≤H© `Í#∞ =Ú~^°∞ Ǩ~ѨÙHí∞#flk, "≥#∞Hí =^°eÃÑ>˜ì#k J~`Í `ˇeã≤ áÈ`Œ∞~k.——
(Y∞~üP<£:82:1-5)
''㨥O°∞º_«∞ x¿ã[Î "≥∞ÿ K«∞>˜"ì Ü
Õ µ« |_ç#ǨC_«∞, #Hí„∆ `ÍÅ∞ K≥^i° Hß~u H’Ö’Êܵ#ǨC_«∞,
ǨO°fi`ÍÅ∞ Hí^°e #_«z#ǨC_«∞, Ǩk<ˇÅŠ㨥_çX~>ˇÅ∞ "å>˜=∂<®# =^°e "ÕÜ«µ|_ç
#ǨC_«∞, „Hí∂O°=∞$QåÅ∞ (cè`Í=ǨÏ~`À) FKÀ@ Qõ∞q∞Qõ¥_ç#ǨC_«∞, ã¨=Ú„^°~ (Lá⁄Ê~y)
„Ǩ[fiie¡#ǨC_«∞, P`Œ‡Å∞ (^ÕǨÅ`À) J#∞ã¨~^è®#~ KÕÜ«µ|_ç#ǨC_«∞, ã¨r=ã¨=∂kè
KÕܵ« |_ç# ǨãÉ≤ ÏeHí#∞ h=Ù U`ŒÇC¨ =Å¡ K«~Ǩ|_ͤ=x J_çy#ǨC_«∞, (=∂#=ÙÅ) HíO‡° Å
z\Ïì `ˇO°=|_ç#ǨC_«∞, PHßâÍxHí∞#fl `ˇO° `˘Åy~K«|_ç#ǨC_«∞, #O°Hí~ ^°Ç≤Ï~K«|_ç
#ǨC_«∞, ã¨fiO°æ~ ^ŒQÆæ~°‰õΩ `Ë|_ç#ǨC_«∞- P.... JǨC_«∞ „Ǩu =∞x+≤H© `Í<Ëq∞ "≥~@
`ˇK«∞ÛHí∞<®fl_À `ˇÅ∞ã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£:81:1-14)
qâ◊fi=º=ã¨÷ =∂iáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ =∂#=ÙÅ`À áê@∞ Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞Å∞ `«=∞ LxH˜x
HÀÖ’Ê`å~Ú. JǨC_«∞ ã¨$+≤ìHíO°Î, ã¨OÕfiâ◊fiO°∞_«Üµ# XHí¯ ^Õ=Ù_«∞ `ŒÇ¨Ê =∞O≥=O°¥ L~_«O°∞.
''"å~°∞ ^Õ=ÙxH˜ qÅ∞= W=fi=Åã≤# q^è~° Qå qÅ∞= W=fi<Ë ÖË^∞° . ѨÙ#O°∞`Í÷# k<®#
Ü«∂=`Œ∞Î Éè¥í =∞~_«Å~ PÜ«µ# Ç≤_Hç e˜ Ö’ L~@∞~k. Ü«∂=`Œ∞Î #Éè’=∞~_«Å~ PÜ«µ#
Hí∞_çKuÕ Ö’ (KÍǨÖÏ) K«∞@ì|_ç L~@∞~k. gO°∞ KÕã∞¨ #Î fl |Ǩï^≥Ç· ÍO®^è#° Hí∞ PÜ«µ# Z~`À
Jf`Œ∞_«∞, ǨO=° ∞ Ǩq„`Œ∞_«∞.—— (Y∞~üP<£–39:67)
XHí™®i ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) =∞ã‘^∞° Ö’ "ÕkHíÃÑ· xÅ|_ç D 㨥H˜Î Ǩi~î z# `«~∞° "å`«
WÖÏ `≥eÜ«µ*ËâÍO°∞: ''^Õ=Ù_«∞ („ǨàÜ ◊ µ« k<®#) Éè¥í =∂ºHßâÍÅ#∞ (Ü«∂=`«∞Î „QõÇ¨ Å#∞)
`«# KÕuÖ’H˜ fã¨∞HÁx Ç≤ÅÇ¡ Í_«∞ |~ux uÇ≤Ê#@∞¡ uǨC`«∂ '<Ë#∞ UH≥H· í ^Õ=Ù_çfl, <Ë#∞
(qâ◊fi) K«„Hí=iÎx. <Ë#∞ ã¨Ofi° â◊H=Θ ∞~`«∞_çfl. <Ë#∞ ã¨=∞ã¨Î "≥É· Çíè ÍÅ∞QõÅ =∞Ǩϟ#fl`«∞_çfl.
WHí „Ç¨Ç~¨ K«ÇÍã¨∞Öˇ#· P K«„Hí=O°∞Å Î ∞ ZHí¯_« L<®flO°∞? UO® xÜ«µ~`«Å∞? U=∞Ü«∂ºO°∞
P JǨÏ~HßO°∞Å∞?—— Jx J~>Ï_«∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ ) WÖÏ K≥|∞`«∂ Páå^°=∞ã¨HÎ ~í
TyáÈ™®QÍO°∞. P ^°$â◊º~ K«¥ã¨∞#Î fl ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«O∞° Å∞ (~°l) PÜ«µ# ¢Ñ¨ãO¨ QÆ"kÕ HíÃÑ·
#∞~_ç Ǩ_áç È`åOÕÇØ‹ #x ÉèÜ í µ« Ǩ_áç ÈÜ«∂O°∞. (|∞MÏi, =Úã≤~¡ )
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''.... Ô~O_»=™êi â◊OMÏ~å=O QÍqOK«
|_ç# `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ =~°¬O ‰õΩiÑ≤™êÎ_»∞. ^•x=Å¡ =∂#=ÙÅ∞ (<ÕÅ #∞O_ç "≥ÚHõ¯Å
=∂kiQÍ) "≥ÚÅÔH`«∞Î`å~°∞.—— =∞~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ PÜ«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''=∂#=
^ÕǨxH˜ ã¨O|OkèOz# ¢Ñ¨fn pH˜áÈ`«∞Ok (=∞\˜ìQÍ =∂~°∞`«∞Ok), XHõ¯ Z=ÚHõ
`«Ñ¨Ê. Jk=∂¢`«"Õ∞ q∞ye LO@∞Ok. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P Z=ÚHõ`À<Õ "≥Ú`«ÎO â◊s~°O
ã¨$lOK«|_»∞`«∞Ok. J^Õ "≥<fl≥ =ÚHõ.—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )† "Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ''P "≥<fl≥ =ÚHõ
P=yO[O`« z#fl^Œ~Ú q∞ye LO@∞O^Œ——x LOk. (`«sæÉò)
544 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
101. ѨÙ#~°∞`å÷# k#O
=¸_»=™êi â◊OMÏ~å=O J=Ù`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ Pk #∞O_ç ¢Ñ¨à◊Ü«∞O ^•HÍ
ѨÙ\˜#ì =∂#=ÙÅO`å ѨÙ#s˚=ÙÅ~Ú ÖË™êÎ~∞° . =∞$`«^ÇÕ ¨ Å#∞ ã¨=∂kèKãÕ <≤ å, ã¨=Ú¢^ŒOÖ’
áêˆ~ã≤<å, JyflÖ’ HÍeÛ |∂_ç^#Œ ∞ #^Œ∞ÅÖ’ Hõe¿Ñã≤<å, ¢‰õÄ~°=∞$QÍÅ∞ peÛK≥O_®_ç<å
㨈~ JO^Œih ^Õ=Ù_»∞ ¢|uH˜™êÎ_»∞. "åi â◊s~° zǨflÅ∞ ZHõ¯_»∞O>Ë JHõ¯_»∞flOz "å~°∞
ѨÙ#s˚=ÙÅ~Ú ÖË™êÎ~∞° . XˆHXHõ QÆ~#˚° `À XH˘¯Hõ¯ ã¨=∂kè #∞O_ç "ÕÖÏk=∞Ok =∂#=ÙÅ∞
ÖËz XHõi H˘Hõ~°∞ áÈ\©Ñ¨_ç Ѩ~°∞ÔQuÎ#@∞¡ XHõ kâ◊QÍ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î`å~°∞. J~Ú`Õ "å~°O`å
¢ã‘ÎÅ~Ú<å, ѨÙ~°∞+¨µÅ~Ú<å #QÆflOQÍ LO\Ï~°∞. f¢="≥∞ÿ# ÉèíÜ«∂O^Àà◊#Å HÍ~°}OQÍ
"å~°∞ XHõi"≥Ñ· Ù¨ XHõ~∞° K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ Ñ¨iã≤u÷ Ö’ LO_»~∞° . ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ =_»∞QÆ∞Å∞ KÕÜ∞« |_»x
"å~°~Ú LO\Ï~°∞. JO^Œ~°∂ HõOQÍ~°∞Ѩ_»∞`«∂ Ѩ~°∞ÔQ`«∞Î`å~°∞.
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) LÖË¡Y#O: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂#=ÙÅ∞ #QÆfláê^•Å`À,
#QÆflâ◊s~åÅ`À, Y`åfl (=_»∞QÆ∞) KÕÜ«∞|_»x"åiQÍ ÖËѨ|_»`å~°∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ
(ã¨). <Õh =∂@ qx ''^≥=· ¢Ñ¨=HÍÎ! (JѨÙÊ_»∞) ¢ã‘ΠѨ~∞° +¨µÅ∞ XHõ~˘flHõ~∞° K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï~å?——
Jx J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "å~°O`å f¢="≥∞ÿ# PO^Àà◊#‰õΩ
Ö’<≥L · O\Ï~°∞. Ѩ~㰠ʨ ~°O K«∂ã¨∞‰õΩ<Õ PÖ’K«<Õ `«@^ì ∞Œ "åiH˜—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) =∂ =ÚO^Œ∞
¢Ñ¨ãO¨ yã¨∂Î ''g∞~°∞ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# ÖËÑ|¨ _ç#ѨÙÊ_»∞ #QÆfláê^•Å`À, #QÆflâ◊s~åÅ`À, =_»∞QÆ∞
KÕÜ«∞|_»x"å~°~Ú LO\Ï~°∞. Y∞~üP<£Ö’ '"Õ∞=Ú =∂#=Ù_çfl "≥Ú^Œ\’¡ Uq^èŒOQÍ
ѨÙ\˜ìOKå"≥∂ uiy J^Õq^èŒOQÍ KÕ™êÎ=Ú— Jx LOk. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# JO^ŒiHõO>Ë
=ÚO^Œ∞ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO‰(J֡Ƿ Ï≤ )‰õΩ |@ìÅ∞ ^èiŒ OѨ*™Ë êÎ~∞° —— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''„ѨàÜ
◊ ∞« k<å# =∂#=Ùefl "≥∞^ÿ •~˘>ˇÖ
ì Ï `≥Å∞Ѩ٠Z~°∞ѨÙÅ
ã¨q∞‡„t`« =~°O‚ `À ‰õÄ_ç# Éè∂í q∞ g∞^Œ ã¨g∞HõiOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ Éè∂í q∞ÃÑ·
ZÖÏO\˜ WO_»∞¡, QÀѨÙ~åÅ∞, Hõ@ì_®Å∞ U=∂„`«O LO_»=Ù.—— (|∞MÏi)
=∂#=ÙÅ∞ ã¨=∂^è∞Œ Å #∞Oz ÖËz# `«~åfi`« "åi"åi Hõ~‡° Å#∞ |\˜ì =¸_»∞ =~åæÅ∞QÍ
=∂i ǨÏ+¨~ü "≥∞ÿ^•#O "≥·Ñ¨Ù "≥àÏÎ~°∞. XHõ\˜, HÍe#_»Hõ# "≥àı§ =~°æO. Ô~O_»∞, "åǨÏ<åÅÃÑ· "≥àı§
=~°æO. =¸_»∞, `«ÅH˜O^Œ∞Å~Ú =ÚYO`À #_çKÕ =~°æO. g~°∞ ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å∞. g~°∞
¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ LO_»QÍ ã¨`«ºO HÍ#ÖËx JO^èŒ∞Å∞QÍ, ã¨`«ºO q#ÖËx |kè~°∞Å∞QÍ ¢Ñ¨=iÎOz
#O^Œ∞‰õΩ ^Õ=Ù_»∞ gix ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# JO^èŒ∞Å∞QÍ, |kè~°∞Å∞QÍ KÕã≤ ÖËѨÙ`å_»∞.
''"åix "Õ∞=Ú ¢Ñà¨ Ü ◊ ∞« k<å# É’~å¡Ñ_¨ ãÕ ≤ D_»∞ÛH˘™êÎ=Ú. "å~°∞ JO^è∞Œ Å∞, |kè~∞° Å∞,
=¸QÆÅ∞. #~°Hõ"Õ∞ "åi x"åã¨=∞=Ù`«∞Ok.—— (Y∞~üP<£–17:97)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) „Ѩ=K«#O: ''ѨÙ#~°∞`å÷# k<å# =∂#=ÙÅ∞ =¸_»∞ =~åæÅ∞QÍ
peáÈ`å~°∞. XHõ =~°æO ÉèíÜ«∞O, Pâ◊ Hõey#"å~°∞. (Ô~O_À=~°æOÖ’) XHõ XO>ˇÃÑ· W^ŒÌ~°∞,
=∞~À XO>ˇÃÑ· =ÚQÆ∞æ~°∞, "Õ~˘Hõ XO>ˇÃÑ· #Å∞QÆ∞~°∞ K˘Ñ¨ÙÊ# LO\Ï~°∞. q∞ye#
(=¸_À=~°æO) "åix Jyfl XHõ KÀ@∞‰õΩ KÕ~°∞Û`«∞Ok. "å~°∞ =∞^蕺ǨÏflO "Õà◊ ZHõ¯_≥·<å
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 545
HÍã¨Î #_»∞O"åeÛ`Õ D Jyfl ‰õÄ_® "åi`À áê>Ë LO@∞Ok. ~å¢u"Õà◊ ZHõ¯_≥·<å QÆ_çÑ≤`Õ
JѨÙÊ_»∞ ‰õÄ_® D Jyfl "åix "≥#flO>Ë LO@∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''JǨC_«∞ g∞O°∞ =¸_«∞ =O®æÅ∞Qå peáÈ`ÍO°∞: Hí∞_ç ǨHí∆~ÇÍO°∞, PǨ Hí∞_çǨHí∆~
"åi (J^°$+¨Oì ) Qõ∞i~z U=∞x =i‚~KÍe! Z_«=∞ ǨH~∆í ÇÍO°∞, Z_«=∞ ǨH~∆í "åi (^ÒO®ƒùQºÆ O)
Qõ∞i~z WHí K≥¿ÑÊ^Õ=Ú~k! =Ú~^°∞~_ËÇÍO°∞, („Ǩu ã¨`ͯO°º~Ö’) "åO°∞ =Ú~^°∞~_ËÇÍOÕ!
ÇÍOÕ (^≥·=)ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞Å∞. ÇÍO°∞ JáåO° ™œMϺÅ`À Hí∂_ç# ã¨fiO°æ=<®ÅÖ’ L~>ÏO°∞.
=Ú~^°∞`ŒO®Å "åiÖ’ (^≥·=ã¨xflÇ≤Ï`Œ∞Å∞) J`ŒºkèHí~Qå L~>ÏO°∞. `ŒO®fiu `ŒO®ÅÇÍiÖ’
`ŒHí∞¯==∞~k L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–56:7–14)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok#
H˘O^Œix fã¨∞H˘zÛ Z_»=∞ѨHõ∆O "åiÖ’ KÕ~°Û_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. <Õ#ѨÙÊ_»∞ '¢Ñ¨Éèí∂!
g~°∞ <å J#∞K«~°∞Å∞— JO\Ï#∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ 'h `«^Œ#O`«~°O g~°∞ (^èŒ~°‡OÖ’ÖËx)
Zxfl H˘`«Î H˘`«Î q+¨Ü«∂Å∞ ã¨$+≤ìOKå~À h‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞— J#O\Ï_»∞. <Õh =∂@ qx
^Õ=Ùx ѨÙ}º^•ã¨∞_»∞ (ǨϢ[`ü D™ê) ѨeH˜# ѨÅ∞‰õΩÖË Ñ¨Å∞‰õΩ`å#∞. PÜ«∞# ѨÅ∞‰õΩÅ∞
WÖÏL<åfl~Ú– '(¢Ñ¨É∂íè !) <Õ#∞ "åi =∞^躌 rq~z L#fl~`Œ=O°Hı <Ë#∞ ÇÍix HíxÃÑ@∞ì
HÁx L<®fl#∞. g∞~°∞ ##∞fl ÃÑ·ÔH`«∞ΉõΩ#fl `«~°∞"å`« "åix g∞ˆ~ HõxÃÑ@∞ìH˘x L<åfl~°∞.
g∞O°∞ J~^°sfl, Jxflq+¨Ü∂« efl (Jxfl"ÕàÖ ◊ Ï) HíxÃÑ_«¥L Î ~>ÏO°∞. WǨC_«∞ g∞O°∞ "åix
tH˜¿∆ ãÎ ÇÍO°∞ g∞^®ã¨∞ÖË. XHí"àÕ ◊ Híq∆ ∞¿ãÎ g∞O°∞ Z~`À â◊H=Θ ∞~`Œ∞Å∞, =∞ǨqÇıH=í ~`Œ∞Å∞.—
(5:118). P `«~åfi`« <å`À ''(h=Ù ¢Ñ¨Ñ¨OK«O #∞O_ç "≥o§áÈÜ«∂Hõ) g~°∞ =∞`«¢Éèí+¨µìÖˇ·
rq`åO`«O J^Õ ã≤÷uÖ’ LO_çáÈÜ«∂~°∞—— JO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ã¨∂~°∞º_»∞ =∂#=ÙʼnõΩ KåÖÏ ^ŒQÆæ~°QÍ
=™êÎ_∞» . KÕã∞¨ ‰õΩ#fl ^Œ∞+¨¯~°‡efl|\˜ì H˘O^ŒiH˜ `«‰Ωõ ¯=QÍ, =∞iH˘O^ŒiH˜ Z‰õΩ¯=QÍ K≥=∞@
HÍ~°∞`«∞Ok. H˘O^Œ~°∞ pÅ=∞O_»Å ^•HÍ K≥=∞@Ö’ `«_çã≤LO\Ï~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞
"≥∂HÍà◊§^•HÍ, WOH˘O^Œ~∞° #_»∞O^•HÍ, H˘O^Œ~~° Ú`Õ áê^•Å#∞Oz <À\˜^•HÍ K≥=∞@Ö’
=ÚxyLO\Ï~°∞. P K≥=∞@ Hõà‹§OÖÏ "åi <Àà◊§Ö’H˜ ^Œ∂i=ÙO@∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂#=ÙÅ â◊s~åÅ #∞O_ç K≥=∞@
qѨs`«OQÍ HÍ~°∞`«∞O@∞Ok. P K≥=∞@ <ÕÅg∞^Œ _≥|ƒù~Ú QÆ*ÏÅ^•HÍ áê~°∞`«∞O@∞Ok.
"å~°∞ `«=∞ <Àà◊√§, K≥=ÙÅ^•HÍ K≥=∞@Ö’<Õ =ÚxyLO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ǨÏ+¨~ü "≥∞ÿ^•#OÖ’ =∂#=Ùx â◊s~°O #∞O_ç K≥=∞@
qѨs`«OQÍ, x~°O`«~åÜ«∞OQÍ HÍ~°∞`«∞Ok. ^•O`À J`«#∞ ɡOÉËÖˇuÎáÈ~Ú '¢Ñ¨Éèí∂!
<åH© K≥=∞@ Ü«∂`«# HõO>Ë g∞~°∞ ##∞fl #~°HÍxH˜ ѨOÑ≤"ÕÜ«∞_»"Õ∞ =∞Ozk— JO\Ï_»∞.
ǨÏ+¨~ü Ü«∂`«# HÍiî#º`«#∞ K«∂ã≤ =∞x+≤ WÖÏ JO\Ï_»∞. HÍx #~°HÜ õ ∂« `«# WO`«HOõ >Ë
Hõiî#OQÍ, Ѷ¨∞’~°OQÍ LO@∞O^Œ#fl ã¨OQÆu J`«xH˜OHÍ `≥eÜ«∞^Œ∞.—— (`«sæÉò)
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k#O QÆ∞iOz ''JO`«\˜ ã¨∞n~°…HÍÅOÖ’ =∂#=ÙÅ
Ѩiã≤÷u Uq∞\——x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<å ¢áê}O Z=i
546 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Jnè#OÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êHõ∆ºO! P k#O qâßfiã≤H˜ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ Ѷ¨~ü˚#=∂*ò
KÕ¿ã@O`« ã¨=∞Ü«∞OHõO>Ë ‰õÄ_® `ÕeHõQÍ LO@∞Ok.—— (JO>Ë Ñ¨k Ѩk¿ÇÏ#∞ xq∞ëêÅ
HõO>Ë Z‰õΩ¯=¿ãѨ٠LO_»^Œ#fl =∂@.) (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~°∞ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î ''=∞~°}˜Oz# ¢Ñ¨u =∞x+‘
ѨâßÛ`åÎѨ Ѩ_`» å_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. D=∂@ qx PÜ«∞# J#∞K«~∞° Å∞ ''ѨâßÛ`åÎÑѨ _¨ @ » O
JO>Ë Uq∞\˜ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''K«xáÈ~Ú# =∞x+≤ ã¨[˚#∞
_»~Ú=ÙO>Ë, `å#∞ =∞ixfl ã¨`å¯~åºÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂#x ѨâßÛ`åÎѨ
Ѩ_`» å_»∞. XHõ"àÕ ◊ J`«#∞ K≥_¤» "å_»~Ú=ÙO>Ë, `å#∞ K≥_Ѥ» #¨ ∞Å∞ ZO^Œ∞‰õΩ =∂#∞HÀÖËHõ
áÈÜ«∂#x ѨâßÛ`åÎѨѨ_»`å_»∞—— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞. (ui‡l)
Ǩτ[`ü J#ãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''„Ѩà◊Ü«∞k<å#
„ѨÑO¨ K«OÖ’ JO^ŒiHõ<åfl Z‰õΩ¯= ™œYºO J#∞Éèqí Oz (#~°H"õ åã≤ J~Ú)# XHõ =∞x+≤
„Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì|_»`å_»∞. J`«_çfl XHõ™êi #~°HõOÖ’ =ÚOz fã≤# Ñ≤^ŒÑ¨ ''P^ŒO ‰õΩ=∂~å!
QÆ`«OÖ’ h"≥ѨC_»~Ú<å ã¨∞YO J#∞ÉèíqOKå"å? JÖÏ ã¨∞YO J#∞ÉèíqOz#@∞¡
QÆ∞~°∞OÎ ^•?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞ (^Õ=Ù_»∞). ^•xHÍ=ºH˜,Î ''ÖË^∞Œ ¢Ñ¨É∂íè ! ^≥=· ™êH˜!∆ QÆ`O« Ö’
<Õ<Ñ≥ C¨ _»∂ ã¨∞YO J#∞Éèqí OK«Ö^Ë ∞Œ —— J#O\Ï_»∞. P `«~∞° "å`« „ѨÑO¨ K«OÖ’ JO^ŒiHõ<åfl
Z‰õΩ¯=QÍ HõëêìÅ∞ J#∞Éèqí Oz (ã¨fi~°"æ åã≤ J~Ú)# =∞~˘Hõ =∞x+≤ ¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_»`å_»∞.
J`«_flç XHõ™êi ã¨fi~°Oæ Ö’ LOz fã≤# `«~∞° "å`« ''P^ŒO ‰õΩ=∂~å! QÆ`O« Ö’ #∞"≥fiѨC_≥<· å
HõëêìÅ∞ Z^Œ∞~˘¯<åfl"å? JÖÏO\˜ HõëêìÅ∞ =zÛ#@∞¡ h‰õΩ QÆ∞~°∞OÎ ^•?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞
(^Õ=Ù_»∞). ^•xH˜ P ã¨fi~°æ"åã≤ ''^≥·=™êH˜∆! <Õ<≥#fl_»∂ HõëêìÅ∞ K«∂_»ÖË^Œ∞. QÆ`«OÖ’ <Õ#∞
ÉÏ^èŒÅ∞ J#∞ÉèíqOz#@∞¡ <å‰õΩ QÆ∞ˆ~Î ÖË^Œ∞—— Jx JO\Ï_»∞. (=Úã≤¡O)
102. =∂#=ÙÅ qaè#fl Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞
ǨÏ+¨~ü "≥∞^ÿ •#OÖ’ =∂#=ÙÅ∞ `«=∞ Hõ~‡° efl |\˜ì qaè#fl Ѩiã≤`÷ ∞« ʼnõΩ Ö’#~Ú LO\Ï~°∞.
P Ѩiã≤÷ux QÆ∞iOz ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
Ü«∂K«‰Ωõ Å∞ : =∞x+≤ Hõ+¨ìѨ_ç ã¨OáêkOKÕ â◊H˜Î L#flѨÊ\˜H© rq`åO`«O aèH∆Í@#
KÕã≤ á⁄@ìÉ’ã¨∞HÀ=_®xfl W™ê¡O ZO`«=∂¢`«O ǨÏi¬OK«^∞Œ . ÃÑ·QÍ JÖÏO\˜ =∞x+≤ Ѩ~Ö ° ’Hõ
tHõ‰∆ Ωõ QÆ∞iHÍ=Åã≤ =ã¨∞OÎ ^Œx ÃÇÏK«Ûi™ÈÎOk. ''=∞x+≤ (U=∂¢`«O P`«‡Q“~°=O ÖˉΩõ O_®)
aK«ÛO J_»∞‰õΩ¯O@∂ z=iH˜ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# =ÚYOÃÑ· ZÖÏO\˜ =∂Oã¨O ÖËx"å_»∞QÍ
ÖËz=™êÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
XHõ ÉèÏ~°º‰õΩ J<åºÜ«∞O KÕã#≤ "å_»∞ : W^ŒÌ~°∞ =ÚQÆ∞æ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞#flѨÙÊ_»∞
Éè~í ΰ P=ÚQÆ∞iæ h ã¨=∂#^Œ$+≤`ì À K«∂_®e. nxfl QÆ∞iOz ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''W^Œ~Ì ∞° ÉèÏ~°ºÅ∞#fl
ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ P W^ŒiÌ fl ã¨=∂#^Œ$+≤`ì À K«∂_»‰Ωõ O_® "åiÖ’XHõiH˜ J<åºÜ«∞OKÕ¿ãÎ JÖÏO\˜
=∞x+≤ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ã¨QÆO ^ÕǨÏO`À ÖËz=™êÎ_»∞—— Jx J<åfl~°∞. (q∞ëê¯`ü)
Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ =∞~°z#"å_»∞ : ''Y∞~üP<£ ѨiOî z# `«~åfi`« ^•xfl =∞~°z#
"å_»∞ ‰õΩ+¨µì~Ày J~Ú ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (q∞ëê¯`ü)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 547
#=∂*ò KÕÜ∞« x"å_»∞ : #=∂*ò KÕÜ«∞x"å_çH˜ #=∂*ò "≥Å∞QÆ∞ x=fi_»OQÍx,
¢Ñ¨=∂}OQÍ xÅ=_»OQÍx, "≥∂Hõ∆¢Ñ¨^•Ü«∞x HÍ=_»OQÍx [~°QÆ^Œ∞.—— (JǨχ^£, ^•i‡)
¢Ñ¨=∂}ÉèOí QÆO KÕã#≤ "å_»∞ : ''¢Ñ¨=∂}ÉèOí QÆO KÕã#≤ "å_çH˜ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k# tHõQ∆ Í
J`«x QÆ∞^ŒOÖ’ XHõ *ˇO_® ÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (=Úã≤¡O)† =∞~À
LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ''P ¢Ñ¨=∂}O ZO`« ÃÑ^ŒÌ^Œ~Ú LO@∞O^À J`«x QÆ∞^ŒOÖ’ JO`Õ
ÃÑ^ŒÌ *ˇO_® ÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. (q∞ëê¯`ü)
<åÜ«∞‰õΩÅ∞, áêʼnõΩÅ∞ : <åºÜ«∞O KÕÜ∞« x <åÜ«∞‰õΩÅ∞, áêʼnõΩÅ#∞ QÆ∞iOz
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Ѩk =∞OkH˜ <åÜ«∞‰õΩ_≥·#"å_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
KÕ`∞« Å∞ Hõ\"ì˜ ÜÕ ∞« |_ç#"å_»~Ú =™êÎ_∞» . (J#∞K«~∞° ŠѨ@¡ <åºÜ«∞OQÍ ¢Ñ¨=iÎOzLO>Ë)
J`«_çfl <åºÜ«∞O |O^èŒq=Ú‰õΩÎ}˜‚ KÕã¨∞ÎOk. ÖË^• (J<åºÜ«∞O KÕã≤ LO>Ë) J<åºÜ«∞O
J`«_çfl JO`«"≥ÚOkã¨∞ÎOk.—— (^•i‡)
''^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''¢Ñ¨[ÅÃÑ· ÃÑ`«#Î O K≥ÖÏ~ÚOz# áêʼnõΩ_»∞ ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#
ÖËz#ѨÙÊ_»∞ XHõ ^≥=· ^Œ∂`« J`«_flç "≥∞_»Ñ\ ¨ ì˜ fã¨∞H˘™êÎ_∞» . `≥zÛ (^≥"· å[˝ HÀã¨O) `«ÅÃÑÔHuÎ
PHÍâ◊O "≥·Ñ¨Ù K«∂™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ 'J`«_çfl Ѩ_»^À~Ú— Jx P*Ï˝Ñ≤¿ãÎ, ^≥·=^Œ∂`«
J`«_çfl ZO`À Ö’`≥·# F ÃÑ^ŒÌ Q˘~ÚºÖ’H˜ Ѩ_»^À™êÎ_»∞. ^•O`À P áêʼnõΩ_»∞ Ö’`≥·# P
Q˘~ÚºÖ’ Ѩ_çáÈ`«∂ #ÅÉèˇ·ÜÕ∞à◊§‰õΩ ^•x J_»∞QÆ∞‰õΩ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.—— (q∞ëê¯`ü)
[HÍ`ü K≥e¡OK«x"å_»∞ : ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ÃãÅqKåÛ~°∞: ''Z=iÔH·`Õ ^Õ=Ù_»∞
Sâ◊fi~°ºO ¢Ñ¨™êkOKå_À J`«#∞ [HÍ`ü K≥e¡OK«HõáÈ`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P ^èŒ#O FÃÑ^ŒÌ
H˘O_»zÅ∞=QÍ =∂~°∞`«∞Ok. ^•x <≥uÎ g∞^Œ Ô~O_»∞ K«∞Hõ¯Å∞O\Ï~Ú. P áê=Ú#∞
HõO~î°áêâ◊OQÍ KÕã≤ J`«x "≥∞_»Ö’ "ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_® áê=Ú <À\˜`À
J`«x ^Ò_»Å∞ Ѩ@∞ìH˘x '<Õ#∞ h ^è<Œ åxfl, h xkèx— JO@∞Ok.—— P `«~∞° "å`« ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O) Y∞~üP<£Ö’x Dã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞:
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# J#∞„QõǨÏ~`À „Ǩ™®k~z# ã¨~Ǩ^° q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~
=Ç≤Ï~KÕÇÍO°∞ P Ç≤ã≤<®i`Œ#~ `Œ=∞Hí∞ "Õ∞Å∞ KÕHí∂O°∞ã¨∞Î~^°x ÉèÏq~K«Hí∂_«^°∞. Jk
ÇÍiH˜ Ǩx Híeyã¨∞Î~k. ÇÍO°∞ U ^è°#~ q+¨Ü«µ~Ö’ Ç≤ã≤<®i`Œ#~ =Ç≤Ïã¨∞Î<®flO’ Jk
OÕѨ٠„Ǩà◊Ü«µk<®# ÇÍi "≥∞_«Hí∞ Qõ∞k|~_«Qå =∂O°∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–3:180)
"≥O_ç |OQÍ~åÅ#∞ ‰õÄ_»Éˇ>Ëì Ñ≤ã≤<å~°∞Å#∞ QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ
¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''"≥O_ç |OQÍ~åÅ∞ Hõey =Ù#fl"å_»∞ "å\˜ ǨωõΩ¯ ([HÍ`ü) <≥~"° ~Õ Û° HõáÈ`Õ
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P "≥O_ç|OQÍ~åÅ#∞ JyflÖ’ HÍeÛ Ñ¨ÅHõÅ∞QÍ KÕã≤ =∞O_»∞`«∞#fl P
ѨÅHõÅ`À J`«x gѨÙÃÑ·, ѨH¯õ ÅÃÑ·, #∞^Œ∞\˜ÃÑ· "å`«Å∞ ÃÑ@ì_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ѨÅHõÅ∞
K«ÖÏ¡i#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "å\˜x =∞m§ HÍeÛ J`«x â◊s~°O g∞^Œ "å`«Å∞ ÃÑ_®Î~°∞. D q^èŒOQÍ
Ü«∂Éèˇ·"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ ã¨∞n~°…k<å# Ü«∂=`«∞Î =∂#"åo f~°∞Ê =Úy¿ã^•HÍ =∂\˜
=∂\˜H˜ "å`«Å∞ ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. z=iH˜ J`«#∞ (`«# qâßfiã¨O, Hõ~°‡Å#∞
|\˜ì) ã¨fi~åæxH˜ ÖËHõ #~°HÍxH˜ ѨOѨ|_»`å_»∞..... (=Úã≤¡O)
548 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
D ǨÏnã¨∞Ö’<Õ Ñ¨â◊√ã¨OѨ^ŒÃÑ· [HÍ`ü K≥e¡OK«x"å_çfl QÆ∞iOz ‰õÄ_® `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J`«x Ѩâ◊√=ÙÅ∞ ÉÏQÍ |eã≤áÈ~Ú J`«_çfl
H˘=Ú‡Å`À ‰õΩ=Ú‡`«∂, y@ìÅ`À #e¿Ñ™êÎ~Ú. WÖÏ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k#O <å\˜ ã¨∞n~°…"≥∞ÿ#
f~°∞Ê =Úy¿ã =~°‰õÄ J`«_çfl J`«x Ѩâ◊√=ÙÅ∞ =∂\˜=∂\˜H˜ H˘=Ú‡Å`À ‰õΩ=Ú‡`«∂,
y@ìÅ`À `˘‰õΩ¯`«∞O\Ï~Ú. P `«~°∞"å`« =∂#=Ùefl ã¨fi~åæxHÀ ÖËHõ #~°HÍxHÀ ѨOѨ_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.
f¢="≥∞#ÿ PHõe`À LO_Õ"å_»∞ : ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞ XHõ`«#∞ `Õ<åÛ_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''h `Õ#∞Ê#∞ HÍã¨Î `«yæOK«∞HÀ. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ JO^ŒiHõO>Ë
KåÖÏ ¿ãѨ\˜^•HÍ (Q˘O`«∞ =~°‰õΩ) uO@∞O_Õ"å_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# JO^ŒiHõO>Ë KåÖÏ
¿ãѨ\˜^•HÍ PHõe`À LO\Ï_»∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
Ô~O_»∞ <åůŠ^èÀ~}° ˜ : ''¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ Ô~O_»∞=ÚMÏÅ (Ô~O_»∞<åÅæÅ) "å_»∞
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Jyfl <åÅ∞Hõ`À LO\Ï_»∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O). (JO>Ë J`«#∞
H˘O^Œi =ÚO^Œ∞ "åix á⁄QÆ∞_»∞`«∂, W`«~∞° efl `≥Q∞Æ _»∞`å_»∞. `«~∞° "å`« W`«~∞° Å =ÚO^Œ∞
"åix á⁄QÆ∞_»∞`«∂ "≥Ú^Œ@ á⁄y_ç#"åix `≥QÆ∞_»∞`å_»#fl =∂@.) (J~Ú*Ï)
Hõ@∞ì HõÅÅ∞ K≥¿ÑÊ"å_»∞ : J|^ŒúѨ٠HõÅÅ∞ HõeÊOK«∞H˘x "å\˜x W`«~°∞Å
=ÚO^Œ∞ K≥¿ÑÊ"å_»∞, W`«~°∞Å ~°Ç¨Ï㨺ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ ^˘OQÆKå@∞QÍ q<Õ"å_»∞ ‰õÄ_®
¢Ñ¨à◊Ü«∞k# tHõ∆Å∞ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. W`«~°∞Å ~°Ç¨Ï㨺 ã¨OÉèÏ+¨}Å∞ ^˘OQÆKå@∞QÍ q#fl
"å_ç K≥=ÙÅÖ’ ã‘ã¨O HõiyOz áÈÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞. JÖψQ r=ÙÅ z¢`åÅ∞, ÉÁ=∞‡Å∞ `«Ü∂« ~°∞KÕ¿ã"å_çÃÑ· "å\˜H˜ ¢áê}O áÈÜ«∞=∞x
=uÎ_çKÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx J<åfl~åÜ«∞#. (q∞ëê¯`ü)
_®|∞ã¨i ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ : ''¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨ªÅ HÍOHõ∆`À (¢Ñ¨`ÕºHõ)^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞
^èŒiOz#"å_çH˜ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ J==∂#Hõ~°"≥∞ÿ# ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOѨ*Ë™êÎ_»——x
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨=zOKå~°∞. (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
Éè∂í HõÉÏ˚ ^•~°∞_»∞ : ''W`«~°∞Å Éèí∂q∞x U H˘OK≥"≥∞ÿ<å 㨈~ J<åºÜ«∞OQÍ P¢Hõ
q∞OK«∞‰õΩ#fl"å_çfl áê`åà◊Ö’HõOÖ’H˜ kQÆ|_Õ =~°‰Ωõ Éè∂í q∞Ö’H˜ J}z"ÕÜ∞« _»O [~°∞QÆ∞
`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). "Õ~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''Z=Ô~·<å P<åºÜ«∞OQÍ *Ï<≥_»∞
Éèí∂q∞x P¢Hõq∞OK«∞‰õΩ<åfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# J`«x "≥∞_»Ö’ U_»∞ Éèí∂=ÚÅ HõO~î°áêâßxfl
"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œ——x J<åfl~°∞ PÜ«∞#. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^è~Œ ‡° *Ï˝#O ^•KÕ"å_»∞ : ''^èŒ~°‡*Ï˝#O L#fl"å_çfl Z=Ô~·<å U^Œ~Ú<å ^èŒ~å‡xH˜
ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O J_çy#ѨÙÊ_»∞ ^•#fl`«#∞ K≥ѨʉõΩO_® ^•KÕ¿ãÎ, ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
J`«x <À\˜H˜ xѨÙÊHõà‹§O "ÕÜ«∞|_»∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (ui‡l)
HÀáêxfl kQÆq∞OˆQ"å_»∞ : ''HÀѨO =zÛ#ѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨fHÍ~°O KÕ¿ã â◊HΘ L#flѨÊ\˜H©
P HÀáêxfl kQÆq∞OˆQ"å_çfl ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Ñ≤ez 'h=Ù HÀ~°∞‰õΩ#fl ã¨fi~°æHõ#º#∞
fã¨∞HÀ=K«Û—x K≥|∞`å_»∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (J|∂^•=Ó^£)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 549
HÍÉÏÜ«∂¢`«Ö’ K«xáÈ~Ú#"å_»∞ : ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ǨÏ*òÜ«∂¢`«‰õΩ =zÛ
J~åÊù`üÖ’ Py#ѨÙÊ_»∞ XHõ Ü«∂¢u‰õΩ_»∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ XO>ˇ g∞^Œ #∞Oz *ÏiѨ_ç K«x
áÈÜ«∂_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~°∞Å`À 'ˆ~Q͉õΩÅ∞ "Õã≤ "Õ_çhà◊§`À W`«xH˜
™êfl#O KÕ~ÚOK«O_ç. J`«xѨÙÊ_»∞ ^èiŒ Oz L#fl nH∆Í ^Œ∞ã¨∞Å Î Ö’<Õ W`«xH˜ =¢ã¨ãÎ O¨ ™ê¯~°O
KÕÜ«∞O_ç. =ÚMÏxfl HõѨʉõΩO_® =kÖËÜ«∞O_ç. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# W`«#∞ `«eƒÜ«∂
(ǨÏ*ò‰x<å^ŒO) Ѩiîã¨∂Î ÖË™êÎ_»∞— J<åfl~°∞. (|∞MÏi)
J=∞~°g~°∞_»∞ : |∞MÏsÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_»∞`«∂
QÍÜ«∞Ѩ_ç# Ü≥∂^èŒ∞_»∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# P QÍÜ«∞O #∞O_ç ~°HõÎO HÍ~°∞`«∞#fl Ѩiã≤÷uÖ’
ÖËz=™êÎ_»∞. J`«x ~°HõÎO #∞O_ç Hõã¨∂Îi "åã¨# =ã¨∞ÎOk.
ѨiѨÓ~°‚ *’ºu : ''#=∂*ò HÀã¨O pHõ\Ö˜ ’ ‰õÄ_® =∞ã‘^∞Œ ‰õΩ "≥à§ı "åiH˜ â◊√Éè"í å~°Î
K≥ѨÊO_ç. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# "åiH˜ ѨiѨÓ~°‚ *’ºu W=fi|_»∞`«∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O)– (ui‡l)
J*Ï<£ K≥¿ÑÊ"å~°∞ : ''Z=~°∞ J*Ï<£ K≥|∞`«∞O\Ï~À ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# "åi "≥∞_»Å∞
JO^Œi "≥∞_»ÅHõ<åfl á⁄_»∞QÍæ LO\Ï~Ú—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨). (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀãO¨ ¢¿Ñq∞OK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞ : ^Õ=Ùx "å‰õΩ¯#∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''<å ¢áêÉèí=O, B#fl`åºÅ HÍ~°}OQÍ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ¢¿Ñq∞OK«∞‰õΩ<Õ
"åi HÀã¨O *’ºu~°‡Ü«∞ Pã¨<åÅ∞ LO\Ï~Ú. ¢Ñ¨=HõÎÅ∞, J=∞~°QÆ`«∞Å∞ "åix K«∂ã≤
Jã¨∂Ü«∞Ѩ_`» å~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·=ã≤OǨã¨#O h_»# LO_Õ"å~°∞ : ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ `«# h_» `«Ñ¨Ê Z=i h_® LO_»x Ѩiã≤÷uÖ’ U_»∞ q^è•Å
=º‰õΩÎʼnõΩ `«# ã≤OǨã¨#O h_» ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. P U_»∞QÆ∞~°∞–
™ <åºÜ«∞je J~Ú# =Úã≤¡O ~åA.
† Ü«∞ø=#HÍÅ=∞O`å ^≥·"å~å^èŒ#Ö’ QÆ_çÑ≤# Ü«Ú=‰õΩ_»∞.
‡ =∞ã‘^Œ∞ #∞O_ç "≥o§áÈ~Ú<å uiy =∞ã‘^Œ∞‰õΩ =KÕÛ=~°‰õΩ =∞ã‘^Œ∞Ö’<Õ
=∞#ã¨∞ LOKÕ Éèí‰õΩÎ_»∞.
ˆ ˆH=ÅO ^≥·=¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O Ѩ~°ã¨Ê~°O ¢¿Ñq∞OK«∞‰õΩ<Õ W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ∞.
¢¿Ñ=∂aè=∂<åÅ =Å¡<Õ "åi^ŒÌ~°∞ HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞#ã¨∞Ö’ ¢¿Ñ=∂ÉèÏ=∂<åÅ∞
LOK«∞‰õΩ<Õ "å~°∞ q_çáÈ`å~°∞.
 UHÍO`«OÖ’ ^≥·"åxfl *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞H˘x HõO@ `«_çÃÑ\˜ì#"å_»∞.
Š Ǩϟ^•JO`«ã¨∞ÎÅ∞ QÆÅ ™œO^Œ~°º=u Jj¡Å KÕ+¨ì HÀã¨O Ñ≤ez#ѨÙÊ_»∞ '<Õ#∞
^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#—x K≥Ñ≤Ê "≥o§áÈÜÕ∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞.
t ‰õΩ_çKÕ~Ú KÕã≤# ã¨Ç¨Ü«∞O Z_»=∞ KÕ~ÚH˜ Ãã·`«O `≥eÜ«∞#O`« ~°Ç¨Ï㨺OQÍ
^•#O KÕã≤#"å_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
550 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
*’ºu~°‡Ü«∞ H˜s\ÏÅ∞ ^èiŒ OKÕ"å~°∞ : ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''Y∞~üP<£
ѨiîOz ^•x¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOz#"åx `«e¡^ŒO¢_»∞ʼnõΩ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# *’ºu~°‡Ü«∞
H˜s\ÏÅ∞ ^èŒiOѨ*ËÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P H˜s@O `Õ[ã¨∞û =ÚO^Œ∞ WǨÏÖ’HõO
Ö’x g∞ WO_»Ö ¡ ’ HõxÊOKÕ ã¨∂~°º`Õ[ã¨∞û ‰õÄ_® "≥Å"≥ÅáÈ`«∞Ok. `«e^¡ OŒ ¢_»∞ŠѨiã≤`÷ Õ
WÖÏ LO>Ë WHõ Y∞~üP<£ ѨiîOz PK«iOz# =∞x+≤H˜ ZO`«\˜ Q“~°"å^Œ~°}Å∞
Åaè™êÎÜ≥∂ g∞ˆ~ TÇ≤ÏOK«O_ç.—— (JǨχ^£, J|∂^•=Ó^£)
^è~Œ ‡° ã¨Oáê^Œ<åѨ~∞° _»∞ : ''W`«~°∞Å =ÚO^Œ∞ KÕ~Ú*ÏѨ‰õΩO_® LO_Õ, ÉèÏ~åº
Ñ≤Å¡efl áÈ+≤OKÕ, á⁄~°∞QÆ∞"åix HõxHõiOKÕ L^ÕÌâ◊ºO`À ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ^èŒ<å~°˚# KÕã≤#
=ºH˜Î ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_çfl HõÅ∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ "≥àı§@ѨÙÊ_»∞ J`«x =ÚYO ѨÙ#flq∞
K«O¢^Œ∞xÖÏ "≥eyáÈ`«∞O@∞Ok. nxH˜ aè#flOQÍ ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ ^èŒ<å~°̊# KÕã≤#ѨÊ\˜H©
W`«~°∞ÅHõO>Ë Z‰õΩ¯= ‰õÄ_»Éˇ>Ëì, W`«~°∞ÅHõO>Ë `å#∞ ^èŒx‰õΩ_»flxÑ≤OK«∞‰õΩ<Õ, `«#HõO>Ë
`«‰õΩ¯= ã≤÷uѨ~°∞efl K«∂ã≤ q∞_çã≤Ѩ_Õ L^ÕÌâ◊ºO HõÅ"å_»~Ú`Õ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# JÖÏO\˜
=ºH˜Îx ^Õ=Ù_»∞ P¢QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) (q∞ëê¯`ü)
103. Hõ~‡° qKå~°}, ^è~Œ ‡° HÍ\Ï
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# (Hõ~‡° Å) ¢`åã¨∞ ÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok.
P ¢`åã¨∞Ö’ Ü«∂=`«∞Î Éè∂í =∂º HÍâßÅ∞ ÃÑ\˜ì `«∂z<å J=hfl JO^Œ∞Ö’ Wq∞_çáÈ`å~Ú.
^≥=· ^Œ∂`«Å∞ ^•xflK«∂ã≤ 'D ¢`åã¨∞ Z=i HÀã¨O "å_»|_»∞`«∞O^Œ—x ^Õ=Ù_çfl J_»∞QÆ∞`å~°∞.
^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ '<Õ#∞ <å ã¨$+≤ì`åÅÖ’ Z=i (Hõ~°‡Å`«∂HõO) HÀã¨O D ¢`åã¨∞ U~åÊ@∞
KÕ™êÎ<À "åi HÀã¨O Wk "å_»|_»∞`«∞Ok— Jx K≥|∞`å_»∞. ^≥·=^Œ∂`«Å∞ D=∂@ qx
'^Õ"å! g∞~°∞ Ѩ~°=∞ Ѩq¢`«∞Å∞. "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl Uq^èŒOQÍ P~åkèOKåÖ’ Pq^èŒOQÍ
P~åkèOK«ÖËHõáÈÜ«∂=Ú— Jx JO\Ï~°∞.—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) Hõ~‡° Å `«∂HõO QÆ∞iOz WÖÏ `≥eáê~°∞: ''(Hõ~‡° Å `«∂HõO HÀã¨O)
¢`åã¨∞ ^ŒQÆæ~° XHõ ^≥·=^Œ∂`« xÜ«∞q∞OK«|_»`å_»∞. =∂#=ÙÅ∞ P ¢`åã¨∞ ^ŒQÆæ~°‰õΩ
fã¨∞‰õΩ~å|_»∞`å~°∞. JÖÏ =zÛ# ¢Ñ¨u =∞x+≤x ^≥·=^Œ∂`« ¢`åã¨∞ѨàϧŠ=∞^茺 xÅ
ɡ_®Î_»∞. J`«x Hõ~°‡Å∞ ("≥∂H∆Í~°›`« á⁄O^Õ@O`«) |~°∞=ÙQÍ LO>Ë P ^≥·=^Œ∂`« ã¨$+≤ì
~åã¨∞ÅO`å q<ÕÖÏ aQÆ~æ Q° Í XHõ ¢Ñ¨H\ õ # KÕã∂¨ Î 'ѶÖ
¨ Ï<å =∂#=Ù_»∞ âßâ◊fi`«OQÍ ™œÉèÏQÆ∞º
_»Ü∂« º_»∞. WHõ Z#fl\˜H© J`«#∞ ^Ò~åƒùQ∞Æ º_»∞ HÍÖË_∞» — JO\Ï_»∞. XHõ"àÕ ◊ J`«x Hõ~‡° Å∞
("≥∂H∆Í~°›`« á⁄O^ŒÖ#Ë O`«) `ÕeHõQÍ LO>Ë P ^≥=· ^Œ∂`« ã¨$+≤~ì åã¨∞ÅO`å q<ÕÖÏ aQÆ~æ Q° Í
¢Ñ¨H\õ # KÕã∂¨ Î 'Ѷ֨ Ï<å =∂#=Ù_»∞ âßâ◊fi`«OQÍ ^Ò~åƒùQ∞Æ º_»Ü∂« º_»∞. WHõZ#fl\˜H© J`«#∞
™œÉèÏQÆ∞º_»∞ HÍÖË_»∞— JO\Ï_»∞.—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
XHõ ^•ã¨∞x Hõ~‡° Å |~°∞=Ù : JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) J<ÕHõ áêáêÅ∞ KÕã≤#
XHõ ^•ã¨∞x Hõ~°‡Å `«∂HõO QÆ∞iOz Dq^èŒOQÍ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O #∞Oz XHõ =ºH˜Îx "Õ~°∞KÕã≤
Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤ì~åã¨∞Å Z^Œ∞@‰õΩ `≥™êÎ_»∞. `«~°∞"å`« J`«x =ÚO^Œ∞ `˘OÉèˇ· `˘q∞‡k
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 551
il+¨ì~üÅ∞ `≥~°z ÃÑ@ì|_»`å~Ú. "å\˜Ö’ ¢Ñ¨u il+¨ì~ü Hõ#∞K«∂Ѩ٠"Õ∞~°O`« ÃÑ^ŒÌQÍ
LO@∞Ok. (JO^Œ∞Ö’ áêáêÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ LO\Ï~Ú.)
JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl 'D Hõ~°‡ÅÖ’ ^Õ#fl~Ú<å h=Ù x~åHõi™êÎ"å? Hõ~°‡Å∞
#"≥∂^Œ∞KÕ¿ã"å~°∞ hˆH=∞~Ú<å J<åºÜ«∞O KÕâß~å?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜ ^•ã¨∞_»∞
ÖË^xŒ JO\Ï_»∞. P `«~åfi`« ^Õ=Ù_»∞ 'D ^Œ∞+¨¯~°‡Å‰õΩ h ^ŒQ~æÆ ° ã¨=∞O[ã¨"∞≥ #ÿ HÍ~°}O
U^≥·<å LO^•?— Jx =∞m§ J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜ ^•ã¨∞_»∞ '¢Ñ¨Éèí∂! <å ^ŒQÆæ~° ZÖÏO\˜
HÍ~°}O ÖË^Œ∞— JO\Ï_»∞.
P `«~°∞"å`« ã¨$+≤ìHõ~°Î =∂\Ï¡_»∞`«∂ '=∂ ^ŒQÆæ~° h=Ù KÕã¨∞‰õΩ#fl XHõ ã¨`«¯~°‡
Éèí¢^ŒOQÍ LOk— Jx K≥|∞`å_»∞. `«~°∞"å`« XHõ Ѩ¢`«O fã≤ =ÚO^Œ∞OK«|_»∞`«∞Ok.
JO^Œ∞Ö’ 'J+πǨÏ^Œ∞ J<£ÖÏ¡~ÚÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =J+πǨÏ^Œ∞ J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ<£
J|∞ÌǨ˙ =~°ã¨∂Å∞Ǩ˙— (JÖÏ¡ `«Ñ¨Ê "Õˆ~ P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£ PÜ«∞#
^•ã¨∞_»∞, ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞_»x <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞.) Jx LO@∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ J`«x`À
'"≥à◊√§, h~¸ Hõ~°‡ ZO`« |~°∞=ÙO@∞O^À K«∂ã¨∞HÀ— JO\Ï_»∞.
^•ã¨∞_»∞ D=∂@ qx '(D Hõ~°‡#∞ `«∂z<å `«∂Ü«∞HõáÈ~Ú<å XHõ>Ë. <å‰õΩ
q<åâ◊O `«Ñ¨Ê^Œ∞.) Wxfl (áêáêÅ) il+¨ì~°¡ =ÚO^Œ∞ nxH˜ UO qÅ∞= LO@∞Ok?—
Jx JO\Ï_»∞. J~Ú`Õ ã¨$+≤ìHõ~°Î (J`«xH˜ ^è≥·~°ºO K≥|∞`«∂) '=∂=∂@ #=Ú‡. D~ÀA
h‰õΩ ZÖÏO\˜ J<åºÜ«∞O [~°Q^Æ ∞Œ — JO\Ï_»∞. P `«~∞° "å`« áêáêÅ il+¨~ì h¡° fl ¢`åã¨∞‰õΩ#fl
XHõ Ѩো OÖ’, ã¨`¯« ~°‡Ñ¨¢`«O =∞~˘Hõ Ѩো OÖ’ ÃÑ\˜ì `«∂HõO "ÕÜ∞« |_»`å~Ú. P `«∂HõOÖ’
áêáêÅ il+¨ì~°∞¡ L#fl Ñ¨à‹§O `ÕeHõ~Ú ÃÑ·H˜ ÖËã¨∞ÎOk. ã¨`«¯~°‡Ñ¨¢`«O L#fl Ñ¨à‹§O
|~°∞=~Ú ¢H˜OkH˜ =OQÆ∞`«∞Ok.——
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WHõ¯_»^•HÍ K≥Ñ≤Ê# `«~°∞"å`« ''(Jã¨Å∞) q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë
^Õ=Ùx ¿Ñ~°∞ ã¨=∞HõO∆ Ö’ =∞ˆ~ =ã¨∞=Î Ù‰õÄ ZÖÏO\˜ |~°∞=Ù (qÅ∞=) LO_»^∞Œ —— J<åfl~°∞.
(ui‡l, Wɡfl=∂[)
Jxfl\˜HOõ >Ë |~°∞"≥·# Hõ~‡° Å∞ : ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# qâßfiã≤ ¢`åã¨∞Ö’ LOK«|_Õ
Hõ~°‡ÅÖ’ J#fl\˜Hõ<åfl J`«x ã¨^Œ∞æ} ã¨OѨ`ÕÎ Z‰õΩ¯= |~°∞=ÙQÍ LO@∞Ok. ^Õ=Ù_»∞
Jj¡Å KÕ+¨ìʼnõΩ áêÅÊ_Õ"åà◊§#∞ Jã¨Ç≤ϺOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.—— (q∞ëê¯`ü +¨sѶπ)
hu=∞O`«∞x ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’<Õ ^≥·=<å=∞O â◊√¢ÉèíOQÍ, ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ LO@∞Ok.
^Œ∞~°∞}
æ ∞_»∞, ^Œ∞+¨ãì fi¨ ÉèÏq J~Ú# =∞x+≤ ''JÖÏ¡ÇÏπ `«Ñʨ "Õ~ˆ P~å^躌 ^≥=· O ÖË_x» , =ÚǨÏ=∞‡^£
PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎx <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#——x Zxfl™ê~°∞¡ ѨeH˜<å ¢Ñ¨Ü≥∂[#O ÖË^Œ∞. ^•x
Hõ`«#∞ Hõ@∞ì|_ç LO_»ÖË_»∞. D ã¨^ŒfiK«<åxfl ã¨^Œ∞æ}∞_»∞, ™ê^èŒ∞ã¨fiÉèÏq z`«Îâ◊√kú`À XHõ™êi
ѨeH˜`Õ KåÅ∞, WHõ ZšѨÙÊ_»∂ ^•xH˜ Hõ@∞ì|_çLO@∂ ™êufiHõrq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å_»∞.
''^Õ=Ùx Ǩ@¡ uO°™®¯O°Ç‹·Yi J=Å~a~z#ÇÍi PK«O°}, ÃÑ#∞`Œ∞á¶å#∞Hí∞ „`Œ∞>˜Ö’
ZyiáÈÜ˵ |¥_ç^°Hí∞Ç¨Ê ÖÏ~>˜k. ÇÍO°∞ `Œ=∞ HíO°‡ÅHí∞ ZÖÏ~>˜ „ǨuǶ¨Å~ á⁄~^°ÖËO°∞.
J^Õ Jxfl>˜Hí~>Ë ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# "≥·Ç¶¨Åº~.—— (Y∞~üP<£–14:18)
552 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ™êi ''^Õ=Ùx J#∞¢QÆǨÏO ÖËx^Õ U XHõ¯_»∂ ã¨fi~åæxH˜ áÈÖË_»∞——
J<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! g∞~°∞ ‰õÄ_®<å?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''^Õ=Ù_»∞ ##∞fl `«# J#∞¢QÆǨÏKèåÜ«∞Ö’ KÀ\˜¿ãÎ
`«Ñ¨Ê <Õ#∞ ‰õÄ_® ã¨fi~åæxH˜ áÈÖË#∞—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å qKå~°}
''(PO’A) ^®i`ŒÇÊ≤ #ÇÍi =Ú~^°∞ #O°H~í L~K«|_«∞`Œ∞~k. JǨC_Í =∂O°„æ Éè+í ∞ì¨ efl
(^≥·=^°¥`ŒÅ∞) WÖÏ J_«∞Qõ∞`ÍO°∞: 'g∞O°∞ x[^Õ=Ù_çfl =^°e PO®kè~z# P q∞^论^≥·ÇÍÅ∞
WǨC_«∞ U"≥∞ÿáÈÜ«∂ܵ? Jq g∞HıÇ‹∞·<® ã¨Ç¨Ü«µ~ KÕã¨∞Î<®flÜ«∂? áÈx, `Œ=∞#∞`ÍÇ‹∞·<®
Hßáå_«∞H’ QõÅ∞Qõ∞`Œ∞<®flÜ«∂?— P `Œ~åfi`Œ P q∞^论^≥Ç· ÍÅ#∞, D¢É+íè µ¨ eì fl, Ã+`· Í<ü J#∞K«O°
=¸Hí#∞ J~^°sfl XHíig∞^° XHíiflǨ_"« ãÕ ≤ #O°H~í Ö’H˜ „`Àã≤"™Õ ®ÎO∞° .—— (Y∞~å<£–26:92–95)
''ã¨`ͺxfl xO®Híi~z#ÇÍO°∞ ^≥=· =∂O°~æ #∞~_ç („Ǩ[Å#∞) xO’kè~KÕ HßO°ºHíÖÏáåÅ
H’ã¨~ `Œ=∞ ^è°<®xfl "≥zÛã¨∞Î<®flO°∞. WHí=Ú~^°∞ Hí∂_Í =∞i~`Œ "≥zÛ™®ÎO°∞. Jܵ`Ë z=iH˜
D (ÃÑ·âÍzHí) HßO°ºHíÖÏáåÖË "åi ǨâÍÛ`ÍÎáåxH˜ HßO°}=∞=Ù`Íܵ. P `Œ~°∞"å`Œ ÇÍO°∞
(=∂Hí∞) ÖÁ~yáÈ`ÍO°∞. PÃÑ· D uO°™®¯O°∞Å∞ #O°Hí~"≥·Ñ¨Ù `ÀÅ|_«`ÍO°∞. Ǩiâ◊∞„Éèí`Œ
#∞~_ç =∂e<®ºxfl "ÕO°∞KÕã≤, P =∂e<®ºÅxfl>˜x XHí^®xÃÑ XHí>˜ Hí∞ǨÊQå áÈã≤, P
Hí∞ǨÊ#∞ #O°Hí~Ö’ Ǩ_«"ÕÜ«µ_ÍxHı ^Õ=Ù_«∞ WÖÏ KÕã¨∞Î<®fl_«∞.—— (Y∞~üP<£–8:36,37)
¢Ñ¨=HõÎ `«O¢_ç Ѩ~º° =™ê#O : ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ)· `«O¢_ç P[~ü ^≥=· ^è~Œ å‡xfl
x~åHõiOz Jqâßfiã≤ J~ÚáÈÜ«∂_»∞. Ѩ~ÀHõOÖ’ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·) ǨÏ+¨~ü
"≥∞ÿ^•#OÖ’ P[~üx HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ P[~ü f¢= ѨâßÛ`åÎѨO`À PO^Àà◊#
Ѩ_∞» `«∞O\Ï_»∞. J`«x =ÚYO ^Œ∞=Ú‡ H˘@∞ìH˘x #Å¡QÍ LO@∞Ok. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO
(JÖˇ)· J`«x`À ''<å‰õΩ Jq^èÜ Õ ∞« `« K«∂Ѩ=^ŒxÌ <Õ#∞ =ÚO^Õ K≥Ñʨ ÖË^∂Œ ?—— Jx JO\Ï~°∞.
^•xH˜ P[~ü ''WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ g∞‰õΩ Jq^èÕÜ«∞`« K«∂Ѩ#∞—— JO\Ï_»∞.
JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè x ¢áêi÷ã∂¨ Î ''¢Ñ¨É∂íè ! ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å#
##∞fl J==∂<åxH˜ QÆ∞iKÕÜ«∞~°x g∞~°∞ <å‰õΩ "åQÍÌ#O KÕã≤=Ù<åfl~°∞. <å `«O¢_ç
ǨÏ`«=∞~ÚáÈ`«∞<åfl_»∞. WO`«HOõ >Ë J==∂#O <åH˜OHˆ =ÚOk?—— Jx JO\Ï~°∞. ^•xH˜
qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞=Ù ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''<Õ#∞ Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ ã¨fi~°æO x¿+kèOKå#∞. (WHõ h
`«O¢_ç #~°Hõ tHõ∆ #∞O_ç `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ ÖË_»∞—— Jx K≥|∞`å_»∞. P `«~°∞"å`« PÜ«∞# ''h
HÍà◊§ =∞^茺 U=ÚO^À HÍã¨Î K«∂_»∞—— JO\Ï_»∞. ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) `«# HÍà◊§
"≥·Ñ¨Ù K«∂™êÎ~°∞. HÍà◊§ =∞^茺 PÜ«∞#‰õΩ F ÃÑ^ŒÌ `ÕÅ∞ HõxÊã¨∞ÎOk. `«~°∞"å`« ^•xfl ZuÎ
#~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. (|∞MÏi)
Ü«¸^Œ∞Å∞, „ÔH·ãÎ̈=ÙŠѨiã≤u÷ : „Ѩà◊Ü«∞k<å# Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=Ùefl QÆ∞iOz
‰õÄ_® f~°∞Ê [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·)#∞ Dq^èŒOQÍ ¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞:
''P `ŒO°∞ÇÍ`Œ ^Õ=Ù_«∞ („Ǩà◊Ü«µ k<®#) D™®#∞ xÅɡ>˜ì '=∞O°º~ Hí∞=∂O°∞_« =~Ú#
D™®! ##∞fl Hß^°x x#∞fl, h `Œe¡x ^Õ=Ùà◊∞§Qå KÕã¨∞HÁx PO®kè~KÍÅx h=Ù „Ǩ[ÅHí∞
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 553
É’kè~KÍÇÍ?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞. ^®xH˜ D™® WÖÏ JO\Ï_«∞: 'g∞Ô~~`À Ǩq„`Œ∞Å∞,
Ǩiâ◊∞^°∞Åú ∞. <®Hí∞ JkèHßO°~ÖËx q+¨Üµ« ~ Qõ∞i~z <Ë<Öˇ Ï J#QõÅ#∞? <Ë#ÖÏ~>˜ =∂>Ë^<·≥ ®
Jx L~>Ë Jk `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í g∞ ^°$+≤ìH˜ =KÕÛk. <® J~`ŒO°~Qõ~Ö’ U=Ú~^À g∞Hí∞ ÉÏQå
`ˇÅ∞ã¨∞. Hßx g∞ J~`ŒO°~Qõ~Ö’ U=Ú~^À <®ˆH =∂„`Œ~ `ˇeÜ«µ^°∞. g∞O°∞ ã¨=∞ã¨Î
JQÀK«O° q+¨Ü«∂Å∞ Ziy#ÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–5:116-117)
''g∞O°∞ P^Õt~z# q+¨Ü«∂ÖË <Ë#∞ ÇÍiH˜ É’kè~KÍ#∞. <® „ǨÉèí∞=Ù, g∞ „ǨÉèí∞=Ù
Hí∂_Í Jܵ# ^Õ=Ù_çfl =∂„`Œ"Õ∞ PO®kè~K«~_«x <Ë#∞ ÇÍiH˜ K≥áåÊ#∞. ÇÍi =∞^è°º rq~z
L#fl~`Œ=O°Hı <Ë#∞ ÇÍix HíxÃÑ@∞ìHÁx L<®fl#∞. g∞~°∞ ##∞fl ÃÑ·ÔH`«∞ΉõΩ#fl `«~°∞"å`«
"åix g∞ˆ~ HõxÃÑ@∞ìH˘x L<åfl~°∞. g∞O°∞ J~^°sfl, Jxfl q+¨Ü«∂efl (Jxfl "Õà◊ÖÏ)
HíxÃÑ_«¥Î L~>ÏO°∞. WǨC_«∞ g∞O°∞ "åix tH˜∆¿ãÎ ÇÍO°∞ g∞ ^®ã¨∞ÖË. XHí"Õà◊ Hí∆q∞¿ãÎ g∞O°∞
Z~`À â◊H˜Î=∞~`Œ∞Å∞, =∞Ǩ q"ÕHí=~`Œ∞Å∞.—— (Y∞~üP<£–5:118)
104. ™ê^è•~°} ã≤áê¶ ~°ã∞¨
J|∂ã¨~¸^£ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
<Õ#∞ Ü«∂=`«∞Î P^ŒOã¨O`å<åxH˜ <åÜ«∞‰õΩ_çfl J=Ù`å#∞. nxfl QÆ∞iOz <Õ#∞ QÆ~°fiOQÍ
K≥ѨÊ_»O ÖË^Œ∞. <å KÕuÖ’ ã¨∞÷uѨ`åHõO LO@∞Ok. <Õ#∞ QÆ~°fiOQÍ K≥ѨÊ_»O ÖË^Œ∞.
P~ÀA =∂#=ÙÖË H͉õΩO_® Ü«∂=#‡Ok ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞ <å Ѩ`åHõO ¢H˜O^Œ LO\Ï~°∞.
<ÕÅ(ã¨=∂kè) #∞O_ç <Õ#∞ JO^ŒiHõO>Ë =ÚO^Œ∞ |Ü«∞ÅÊ_»`å#∞.—— (ui‡l)
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Ѩiã≤÷u KåÖÏ ^Œ∞~°ƒù~°OQÍ LO@∞Ok. ã¨∂~°∞º_»∞ "åiH˜ KåÖÏ
^ŒQ~æÆ Q° Í fã¨∞‰õΩ~å|_»`å_»∞. ^•O`À XHõ"Ñ·≥ Ù¨ fHõ}
∆ "≥∞#ÿ ZO_», LHõ¯áÈ`«Å∞, =∞~À"≥Ñ· Ù¨
Wã¨∞HõáÈ¿ãÎ ~åÅ#O`« J`«ºkèHõ [#ã¨OYº`À ã¨=Ú¢^ŒÔH~°\ÏÖÏ¡ Ѩ~°ã¨Ê~°O HõÅã≤áÈ`«∂
=∂#=ÙÅ∞ f¢=OQÍ PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`«∞O\Ï~°∞.
=∂#=ÙÅ∞ D Ѩiã≤÷u ÉèíiOK«ÖËHõ D PѨ^Œ #∞O_ç q=ÚH˜Î HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞
KÕ~ÚOK«∞HÀ=_®xH˜ qq^èŒ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àÏÎ~°∞. HÍx Z=~°∂ ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~°
ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕÜ∞« _®xH˜ ™êǨÏã≤OK«Ö~Ë ∞° . z=iH˜ JOu=∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨ÅO¡ )
^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àıÎ PÜ«∞# ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞_®xH˜ JOwHõi™êÎ~°∞. D q+¨Ü«∂xfl ã¨fiÜ«∞OQÍ
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) D q^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëã¨∞Î<åfl~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# <Õ#∞ =∂#=ÙÅO^ŒiH© <åÜ«∞Hõ`«fiO =Ç≤Ï™êÎ#∞. P~ÀA Ѩiã≤÷u
ZÖÏ LO@∞O^À `≥Å∞™ê? ^Õ=Ù_»∞ Pk #∞O_ç JO`«O =~°‰õΩO_ç# =∂#=ÙÅ#O^Œsfl
XHõ "≥∞ÿ^•#OÖ’ ã¨g∞Hõi™êÎ_»∞. K«∂¿ã"å_»∞ JO^Œsfl K«∂™êÎ_»∞. Ñ≤eKÕ"å_»∞ JO^ŒiH©
`«# Ñ≤Å∞Ѩ٠qxÊ™êÎ_»∞. ã¨∂~°∞º_»∞ =∂#=ÙʼnõΩ KåÖÏ ^ŒQÆæ~°QÍ =™êÎ_»∞. ^•x=Å¡
=∂#=ÙÅ∞ ZO`À PO^Àà◊# Ѩ_∞» `«∞O\Ï~°∞. "åi Ѩiã≤u÷ KåÖÏ ^Œ∞~°ƒ~ù O° QÍ LO@∞Ok.
=∂#=ÙÅ∞ D qѨ`¯« ~° Ѩiã≤u÷ Éèií OK«ÖHË õ Ѩ~㰠ʨ ~°O =∂\Ï¡_∞» ‰õΩO@∂ ''=∞#O
D PѨ^Œ #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_®ÅO>Ë =∞# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ã¨xflkèÖ’ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ¿ã =ºH˜Îx
554 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"≥`«HÍe—— JO\Ï~°∞. "åiÖ’ H˘O^Œ~°∞ ''D ѨxH˜ =∞# Ñ≤`å=∞Ǩï_»∞ ǨϢ[`ü P^ŒO
(JÖˇ·Ç≤Ï) `«y# =ºH˜Î. PÜ«∞# ^ŒQÆæiÔHo§ =∞#q KÕ^•ÌO—— JO\Ï~°∞.
ǨϢ[`ü P^ŒO (JÖˇ·ÇÏ≤ ) á⁄~°áê@∞ : P `«~°∞"å`« =∂#=ÙÅ∞ ǨϢ[`ü P^ŒO
(JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ ''P^ŒO =∞Ǩâ◊Ü«∂! g∞~°∞ =∂#=ÙÅ Ñ≤`å=∞ǨïÅ∞. ^Õ=Ù_»∞
q∞=∞‡efl `«# ã¨fiǨϙêÎÅ`À ã¨$lOKå_»∞. g∞ ^ÕǨÏOÖ’H˜ `«# P`«‡#∞ T^•_»∞.
^≥=· ^Œ∂`«efl P^ÕtOK«QÍ<Õ "å~°O`å g∞‰õΩ ™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O KÕâß~°∞. ^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl
ã¨fi~°æOÖ’ =ã≤OѨ*Ëâß_»∞. =∞i g∞~°∞ g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ^ŒQÆæ~° =∂HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞~°∂?
"Õ∞"≥∞ÖÏO\˜ PѨ^ŒÖ’ L<åfl"≥∂ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^•!—— Jx JÉèíºi÷™êÎ~°∞.
^•xH˜ ǨϢ[`ü P^ŒO (JÖˇ)· WÖÏ K≥|∞`å~°∞: ''D~ÀA <å¢Ñ¨É∞íè =Ù WO`«‰Ωõ ѨÓ~°fiO
Z#fl_»∂ ÖË#O`« P¢QÆÇϨ Ÿ^Œ¢QÆ∞_≥· L<åfl_»∞. WHõ=ÚO^Œ∞ ‰õÄ_® WO`« ~“¢^ŒOQÍ LO_»_∞» .
(<å=Å¡ XHõ á⁄~°áê@∞ [iyáÈ~ÚOk. Ã+·`å<£ ##∞fl =∞ÉèíºÃÑ\Ïì_»∞.) <å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù
##∞fl XHõ K≥@∞ì ^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈ=^ŒÌx "åi¿ãÎ <Õ#∞ PÜ«∞# P[˝#∞ áê\˜OK«ÖËHõáÈÜ«∂#∞.
(^•xfl QÆ∞iOKÕ <Õ#∞ KåÖÏ qKåiã¨∞Î<åfl#∞.) WѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨u=∞x+‘ `«##∞ QÆ∞iOz
`«Ñ¨Ê W`«~°∞efl QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ Ñ¨iã≤÷uÖ’ ÖË_»∞. g∞~°∞ =∞~˘Hõi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç.
#∂ÇπÏ (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç. PÜ«∞# g∞ HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞=K«∞Û.——
ǨϢ[`ü #∂ÇπÏ (JÖˇ·ÇÏ≤ ) á⁄~°áê@∞ : =∂#=ÙÅ∞ P^ŒO (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°∞flOz
|Ü«∞Å∞^Õi ǨϢ[`ü #∂ÇπÏ (JÖˇ)· ^ŒQ~æÆ H° ˜ "≥àÏÎ~∞° . PÜ«∞#`À WÖÏ =∞xq KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞:
''(#∂ÇπÏ =∞Ǩâ◊Ü∂« !) g∞~°∞ (Jqâßfiã¨∞ʼnõΩ ^≥=· ã¨O^ÕâO◊ JO^Œ*Ü Ë ∞« _®xH˜) Éè∂í "åã¨∞Å
^ŒQÆæ~°‰õΩ ѨOѨ|_ç# "≥Ú@ì "≥Ú^Œ\˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ. ^Õ=Ù_»∞ q∞=∞‡efl Hõ$`«A˝_≥·# ^•ã¨∞_çQÍ
Jaè=i‚OKå_»∞. "Õ∞q∞Hõ¯_» ZÖÏO\˜ PѨ^Ö Œ ’ z‰õΩ¯‰õΩ<åfl"≥∂ g∞~°∞ K«∂ã¨∂<Î Õ L<åfl~°∞
Hõ^•! =∂ Ѩiã≤÷u KåÖÏ ^Œ∞~°ƒù~°OQÍ LOk. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ =∂ HÀã¨O g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù
ã¨xflkèÖ’ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞~°∂?——
ǨϢ[`ü #∂ÇπÏ (JÖˇ·Ç≤Ï) "åi ã¨OQÆu qx WÖÏ JO\Ï~°∞: ''D~ÀA <å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù
WO`«‰õΩ ѨÓ~°fiO Z#fl_»∂ ÖË#O`« P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞_»~Ú L<åfl_»∞. WHõ=ÚO^Œ∞ ‰õÄ_®
WO`« ~“¢^ŒOQÍ LO_»_»∞. (<å =Å¡ XHõ á⁄~°áê@∞ [iyáÈ~ÚOk.) <Õ#∞ <å *Ïu
¢Ñ¨[Å#∞ â◊Ñ≤OKå#∞. (^•xfl QÆ∞iOz ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl xÅn™êÎ_Õ"≥∂#x ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞
`«∞<åfl#∞.) WѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨u =∞x+‘ `«##∞ QÆ∞iOz `«Ñ¨Ê W`«~°∞efl QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ
Ѩiã≤u÷ Ö’ ÖË_∞» . g∞~°∞ =∞~˘Hõi ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à§◊ O_ç. W¢ÉÏÇ‘ÏO (J֡Ƿ Ï≤ ) ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à§◊ O_ç.
(PÜ«∞# g∞ HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞=K«∞Û).——
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·ÇÏ≤ ) á⁄~°áê@∞ : =∂#=ÙÅ∞ JHõ¯_»∞flOz Hõ^eŒ ǨϢ[`ü
W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°ÔHo§ WÖÏ =∞#q KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞– ''(=∞Ǩâ◊Ü«∂!) g∞~°∞
^Õ=Ùx ã¨O^ÕâÇ◊ Ϩ ~°∞Å∞. Éè∂í "åã¨∞ÅO^ŒiÖ’ HÔ ÖÏ¡ g∞~°∞ ^Õ=ÙxH˜ ¢Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ "å~°∞, ^Õ=Ùx
q∞¢`«∞Å∞. JOKÕ`« g∞~°∞ =∂HÀã¨O g∞¢Ñ¨É∞íè =Ù ã¨xflkèÖ’ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕÜ∞« O_ç. "Õ∞q∞Hõ¯_»
ZÖÏO\˜ PѨ^ŒÖ’ z‰õΩ¯|_ç L<åfl"≥∂ g∞~°∞ K«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.——
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 555
ǨϢ[`ü W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ)· "åi =∂@Å∞ qx WÖÏ JO\Ï~°∞: ''D~ÀA <å ¢Ñ¨É∞íè =Ù
WO`«‰õΩ ѨÓ~°fiO Z#fl_»∂ ÖË#O`« P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞_≥· L<åfl_»∞. WHõ=ÚO^Œ∞ ‰õÄ_® WO`«
~“¢^ŒOQÍ LO_»_»∞. (<å =Å¡ XHõ á⁄~°áê@∞ [iyOk.) <Õ#∞ =¸_»∞™ê~°∞¡ x[O K≥ѨÊ
ÖËHõáÈÜ«∂#∞. (^•xfl QÆ∞iOz ^Õ=Ù_»∞ ##∞fl xÅn™êÎ_Õ"≥∂#x ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞.)
WѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨u =∞x+‘ `«##∞ QÆ∞iOz `«Ñ¨Ê W`«~°∞efl QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ Ñ¨iã≤÷uÖ’
ÖË_»∞. g∞~°∞ =∞~˘Hõi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç. =¸™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç.——
ǨϢ[`ü =¸™ê (JÖˇ·ÇÏ≤ ) á⁄~°áê@∞ : =∂#=ÙÅ∞ JHõ¯_»∞flOz Hõ^Œe ǨϢ[`ü
=¸™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ WÖÏ =∞xq KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞– ''(=∞Ǩâ◊Ü«∂!) g∞~°∞
^Õ=Ùx ã¨O^ÕâÇ◊ Ϩ ~°∞Å∞. ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ `«# ã¨O^Õâßefl ѨOáê_»∞. PÜ«∞# g∞`À =ÚMÏ=Úd
ã¨OÉèÏ+≤OKå_»∞. Dq^èŒOQÍ ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ =∂#=ÙÅO^Œi HõO>Ë Z‰õΩ¯= B#fl`«ºO
¢Ñ¨™êkOKå_»∞. g∞~°∞ =∂HÀã¨O g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ã¨xflkèÖ’ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞O_ç. "Õ∞q∞Hõ¯_»
ZÖÏO\˜ PѨ^ŒÖ’ Ѩ_ç L<åfl"≥∂ g∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^•!——
ǨϢ[`ü =¸™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) "åi =∂@Å∞ qx WÖÏ JO\Ï~°∞: ''D~ÀA <å
¢Ñ¨Éèí∞=Ù WO`«‰õΩ ѨÓ~°fiO Z#fl_»∂ ÖË#O`« P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞_»~Ú L<åfl_»∞. WHõ=ÚO^Œ∞
‰õÄ_® WO`« ~“¢^ŒOQÍ LO_»_»∞. (<å =Å¡ XHõ á⁄~°áê@∞ [iyáÈ~ÚOk.) <å‰õΩ
ZÖÏO\˜ P[˝ ÅaèOK«Hõ áÈ~Ú<å <Õ<˘Hõ =ºH˜Îx ǨÏ`«=∂~åÛ#∞. (^•xfl QÆ∞iOz ^Õ=Ù_»∞
##∞fl xÅn™êÎ_Õ"≥∂#x ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∞<åfl#∞.) WѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨u =∞x+‘ `«##∞ QÆ∞iOz
`«Ñ¨Ê W`«~°∞efl QÆ∞iOz PÖ’zOKÕ Ñ¨iã≤÷uÖ’ ÖË_»∞. g∞~°∞ =∞~˘Hõi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç.
D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç. (PÜ«∞# g∞ HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞=K«∞Û).——
ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·ÇÏ≤ ) á⁄~°áê@∞ : =∂#=ÙÅ∞ JHõ¯_»∞flOz Hõ^Œe ǨϢ[`ü
D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°ÔHo§ WÖÏ =∞#q KÕã¨∞‰õΩO\Ï~°∞– ''D™ê =∞Ǩâ◊Ü«∂! g∞~°∞
^Õ=Ùx ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞Å∞. PÜ«∞# k=º=K«#O. PÜ«∞# ^•xfl =∞~°ºO (JÖˇ·Ç≤Ï) ^ŒQÆæ~°‰õΩ
ѨOáê_»∞. g∞~°∞ ^Õ=Ù_»∞ ѨOÑ≤# qt+¨ª P`«‡. JnQÍHõ g∞~°∞ TÜ«∞ÅÖ’ L#flѨÙÊ_Õ
¢Ñ¨[Å`À =∂\Ï¡_®~°∞. =∞i g∞~°∞ =∂HÀã¨O g∞¢Ñ¨Éèí∞=Ù ã¨xflkèÖ’ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞~°∂?
"Õ∞q∞Hõ¯_» ZÖÏO\˜ ^Œ∞ã≤÷uÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ<åfl"≥∂ g∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~°∞ Hõ^•!
——ǨϢ[`ü D™ê (J֡Ƿ Ï≤ ) "åi =∂@Å∞ qx WÖÏ JO\Ï~°∞: ''D~ÀA <å ¢Ñ¨É∞íè =Ù
WO`«‰õΩ ѨÓ~°fiO Z#fl_»∂ ÖË#O`« P¢QÆǨϟ^Œ¢QÆ∞_»~Ú L<åfl_»∞. WHõ=ÚO^Œ∞ ‰õÄ_®
WO`« ~“¢^ŒOQÍ LO_»_∞» . WѨÙÊ_»∞ ¢Ñ¨u =∞x+‘ `«##∞ QÆ∞iOz `«Ñʨ W`«~∞° efl QÆ∞iOz
PÖ’zOKÕ Ñ¨iã≤÷uÖ’ ÖË_»∞. g∞~°∞ =∞~˘Hõi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç. =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)
^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥à◊§O_ç. (PÜ«∞# g∞ HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞=K«∞Û).——
JѨÙÊ_»∞ =∂#=ÙÅO`å <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ WÖÏ JO\Ï~°∞: ''=ÚǨÏ=∞‡^£
=∞ǨÏhÜ«∂ (ã¨Å¡O)! g∞~°∞ JOu=∞ ^≥·=ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞Å∞. ^Õ=Ù_»∞ g∞ á⁄~°áê@¡hfl
=∞xflOKå_»∞. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ =∂HÀã¨O g∞ ¢Ñ¨É∞íè =Ù ã¨xflkèÖ’ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕÜ∞« O_ç. "Õ∞q∞Hõ¯_»
ZÖÏO\˜ PѨ^ŒÖ’ Ѩ_ç H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∞<åfl"≥∂ g∞~°∞ K«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞.——
556 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨∞u÷ ™ê÷#O : JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ "≥àÏÎ#∞. PÜ«∞# ã≤OǨã¨#O
¢H˜OkH˜ KÕ~°∞H˘x ™êëêìOQÆѨ_»`å#∞. (=∞~˘Hõ LÖË¡Y#OÖ’ ''h¢Ñ¨Éèí∞=Ù x#∞fl ã¨∞÷u™ê÷#O
(=∞MÏ"≥∞ =∞Ǩ˙‡^£)Ö’ xÅɡ_®Î_»∞—— J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î ѨiîOz, ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ
"åQÍÌ#O KÕã≤# ã¨∞÷u™ê÷#O W^Õ JO\Ï~°∞.) P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ <å ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’
`«##∞ ¢Ñ¨â◊Oã≤OKÕO^Œ∞‰õΩ F ¢Ñ¨`ÕºHõ ™È΢`«O Pq+¨¯i™êÎ_»∞. JO`«\˜ ¢âı+¨ª"≥∞ÿ# ™È΢`«O
WO`«‰õΩ ѨÓ~°fiO Z=i ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’#∂ Pq+¨¯iOK«ÖË^Œ∞. (<Õ#∞ ™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O
ã≤÷uÖ’ LO_ç D ™È΢`«QÍ#O KÕ™êÎ#∞.)
P `«~°∞"å`« ã¨$+≤ìHõ~°Î ''=ÚǨÏ=∞‡^£! `«Å ÃÑ·ÔH`«∞Î. hˆHO HÍ"åÖ’ HÀ~°∞HÀ, h
HÀiHõ f~°∞™êÎ#∞. U^≥·<å ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë ã≤á¶ê~°ã¨∞ K≥~Úº. h ã≤á¶ê~°ã¨∞
P"≥∂k™êΗ— J#O\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ `«ÅÃÑ·ÔHuÎ ''¢Ñ¨Éèí∂! <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O,
¢Ñ¨Éèí∂! <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÃÑ· ^ŒÜ«∞EѨÙ. ¢Ñ¨Éèí∂! <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xfl
HõxHõiOK«∞—— Jx ¢áê^èÜÕ ∞« Ѩ_®Î#∞.^•xH˜ qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù WÖÏ JO\Ï_»∞: ''ã¨~ˆ , h J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ Hõ~°‡ qKå~°} ÖËx"åix ã¨fi~°æ^•fi~åÅÖ’x ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù ^•fi~åÅ QÆ∞O_®
֒ѨeH˜ ¢Ñ¨"ÕtOѨ*Ë~Ú. P ^•fi~åÅ QÆ∞O_®<Õ H͉õΩO_® "Õˆ~ ^•fi~åÅ QÆ∞O_® ‰õÄ_®
ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOѨ *ËÜ«∞=K«∞Û.——
=∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) D q+¨Ü«∞O K≥|∞`«∂ ''<å ¢áê}O Z=i
Jnè#OÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆! P ã¨fi~°æ^•fi~åÅ∞ =∞Hͯ, ǨÏ[~üÅ =∞^茺
ZO`« ^Œ∂~°O LO^À JO`« "≥_»Å∞ÊQÍ LO\Ï~Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
H“ã¨~ü ã¨~À=~°O
ǨÏ+¨~ü "≥∞^ÿ •#OÖ’ J<ÕHõ ã¨~À=~åÅ∞ LO\Ï~Ú. XH˘¯Hõ¯ ã¨~À=~°O XH˘¯Hõ¯ ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ‰Î Ωõ
ˆH\Ï~ÚOK«|_»∞`«∞Ok. PÜ«∂ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞ `«=∞`«=∞ J#∞K«~° ã¨=Ú ^•Ü«∞O ¢Ñ¨[ʼnõΩ
"å\˜ h\˜x `åy™êÎ~°∞. JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O)‰õΩ H“ã¨~ü J<Õ F ¢Ñ¨`ÕºHõ
ã¨~À=~°O Hˆ \Ï~ÚOK«|_»∞`«∞Ok. ^•xfl QÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ ^Õ=Ù_»∞ Dq^èOŒ QÍ ¢Ñ¨™êÎqOKå_»∞:
''(=ÚǨÏ=∞‡^ü!) "Õ∞=Ú hHí∞ H“ã¨~ü (ã¨~À=~°O) „Ǩ™®k~KÍ=Ú. Hí#∞Hí h=Ù h
„ǨÉèí∞=Ù (¢Ñ¨ã¨#fl`«) H’ã¨"Õ∞ „áåO°÷# K≥ܵº† PÜ«µ# H’ã¨"Õ∞ `ͺQõ~ K≥ܵº. h â◊„`«∞"Õ
Éèíq+¨º`Œ∞ÎÖËx ^ÒO®ƒùQõ∞º_«∞.—— (107:1-3)
JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D ã¨~À=~åÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''¢Ñ¨u ^≥·=¢Ñ¨=HõΉõÄ
XHõ ã¨~À=~°O LO@∞Ok. Z=i ã¨~À=~°O ^ŒQiæÆ H˜ `åˆQ"åà◊√§ Z‰õΩ¯= =∞Ok =™êÎ~À#x
^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅO^Œ~°∂ J#∞‰õΩO\Ï~°∞. JO^Œi ã¨~À=~åÅ HõO>Ë <å ã¨~À=~°O ^ŒQÆæiH˜
J`«ºkèHõ =∞Ok [#O =™êÎ~°x <Õ#∞ Ptã¨∞Î<åfl#∞—— Jx J<åfl~°∞.
(^•xHͯ~°}O W`«~° ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ J#∞K«~°∞ÅHõO>Ë JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
J#∞K«~°∞ÖË J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’ LO\Ï~°∞.) (ui‡l)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''g∞~°∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
<å HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞O_ç—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''P... <Õ#∞ hHÀã¨O
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 557
ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ™êÎ#∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) ''J~Ú`Õ <Õ<å~ÀA
q∞=∞‡efl ZHõ¯_» "≥`«Hõ#∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. ''h=Ù ##∞fl ѨÙÖòã≤~å`ü (=O`≥#=∂~°æO)
^ŒQÆæ~° "≥`«∞‰õΩ—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O).
''XHõ"Õà◊ JHõ¯_» g∞~°∞ HõxÊOK«HõáÈ`Õ?—— Jx =∞m§ ¢Ñ¨tflOKå~°∞ ǨϢ[`ü J#ãπ
(~°l). ''Hõ~‡° Å¢`åã¨∞ ^ŒQ~æÆ ° "≥`∞« ‰õΩ—— J<åfl~°∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ). ''JHõ¯_® HõxÊOK«Háõ È`Õ
=∞Ô~Hõ¯_» "≥`H« #õ ∞ q∞=∞‡efl?—— Jx J_çQÍ~°∞ ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l). ''JHõ¯_» HõxÊOK«Háõ È`Õ
(H“ã¨~ü) ã¨~À=~°O ^ŒQÆæ~° "≥`«∞‰õΩ. D =¸_ç\˜Ö’ U^À XHõ KÀ@ <Õ#∞ h‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
HõxÊ™êÎ#∞—— Jx K≥áêÊ~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) (J~Ú*Ï)
H“ã¨~ü ã¨~À=~°O : JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) H“ã¨~ü ã¨~À=~åxfl
QÆ∞iOz `«=∞ J#∞K«~°∞ʼnõΩ WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞– ''<å ã¨~À=~°O ZO`À á⁄_»=ÙQÍ,
"≥_»Å∞ÊQÍ LO@∞Ok. XHõ z=i #∞Oz Ô~O_»= z=iH˜ áÈ"åÅO>Ë XHõ <≥ŠѨ_»∞ÎOk.
á⁄_»∞=Ù, "≥_Å » ∞Ê ã¨=∂#OQÍ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞Ö’x h~°∞ áêÅHõ<åfl `≥ÅQ¡ Í LO@∞Ok.
^•x Ѩi=∞à◊O Hõã¨∂Îs Hõ<åfl ÉÏQÆ∞O@∞Ok. JHõ¯_ç K≥O|∞Å∞ PHÍâ◊OÖ’x #Hõ∆¢`åÖÏ¡
Jã¨OMϺHõOQÍ LO\Ï~Ú. Z=Ô~·<å JO^Œ∞Ö’x h~°∞ XHõ¯ ™êi `åy`Õ KåÅ∞, WHõ
J`«xH˜ ^•Ç¨Ï"Õ∞ LO_»^Œ∞.—— (|∞MÏi)
"Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) H“ã¨~ü ã¨~À=~åxfl QÆ∞iOz Dq^èŒOQÍ
=i‚OKå~°∞: ''<å ã¨~À=~°O ZO`À qâßÅOQÍ LO@∞Ok. ^•x Ô~O_»∞ z=~°Å =∞^茺
^Œ∂~°O J~ÚÖÏ, J^Œ<£Å =∞^茺 L#fl ^Œ∂~°OHõO>Ë Z‰õΩ¯=QÍ LO@∞Ok. ^•x h~°∞
=∞OK«∞Hõ<åfl `≥Å¡QÍ, áêÅÖ’ HõeÑ≤# `Õ<≥HõO>Ë uÜ«∞ºQÍ LO@∞Ok. JHõ¯_»∞O_Õ
K≥O|∞Å∞ #Hõ¢∆ `åÅHõ<åfl Z‰õΩ¯= ã¨OYºÖ’ LO\Ï~Ú. Jq "≥O_ç, |OQÍ~°∞ K≥O|∞Å∞.
XO>ˇÅ Ü«∞[=∂x `«# h\˜ `˘\˜ì ^ŒQÆæ~°‰õΩ W`«~°∞Å XO>ˇÅ∞ ~å‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩ<ÕÖÏ
<Õ#∞ <å ã¨~À=~°O ^ŒQÆæ~°‰õΩ W`«~°∞Å∞ ~å‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩO\Ï#∞.——
LE ¢Ñ¨ÉÏè =O : ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ D =∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! P~ÀA g∞~°∞
=∞=∞‡efl QÆ∞~°∞ÎѨ_®Î~å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ''`«Ñ¨Ê‰õΩO_®
QÆ∞~°∞ÑÎ _¨ ®Î#∞. Z=iH© ÖË#@∞=O\˜ XHõ QÆ∞~°∞Î g∞‰õΩO@∞Ok. g∞~°∞ P~ÀA <å ã¨~À=~°O
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =zÛ#ѨÙÊ_»∞ LE ¢Ñ¨ÉÏè =O`À g∞ =ÚMÏÅ∞ `Õ*’=O`«OQÍ, g∞ HÍà◊√§KÕ`∞« Å∞
`≥Å¡QÍ LO\Ï~Ú.—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) H“ã¨~ü ã¨~À=~°O ^ŒQiæÆ H˜ =KÕÛ"åix QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ ''<å ã¨~À=~°O
^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ hà◊√§ `åQÆ_®xH˜ JO^ŒiHõ<åfl =ÚO^Œ∞ =ÚǨl~ü ¿Ñ^ŒÅ∞ (^≥=· ^è~Œ ‡° O Ѩi~°H} ∆õ
HÀã¨O =Åã¨áÈ~Ú# ¿Ñ^Œ"åà◊√§) =™êÎ~°∞—— J<åfl~°∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx
''"åi Ѩiã≤÷u Uq∞\’ HÍã¨Î q=iOK«O_ç—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ q=iOKå~°∞:
''"åi t~À*ÏÅ∞ K≥^ŒiáÈ~Ú LO\Ï~Ú. =ÚMÏÅ∞ "å_çáÈ~Ú LO\Ï~Ú.
(^èŒx‰õΩÅ) WO_»¡^•fi~åÅ∞ "åiHÀã¨O `≥~°=|_»=Ù. =∞Oz (QÀ¢`«O, JO^ŒK«O^•Å∞O_Õ)
¢ã‘ÎÅ∞ "åi q"åǨÏ|O^èŒOÖ’ W=fi|_»~°∞. Z=i ǨÏHõ¯~Ú<å <≥~°"Õ~°Û=Åã≤=ÙO>Ë ^•xfl
558 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"å~°∞ ѨÓiÎQÍ <≥~°"Õ~°∞™êÎ~°∞. Z=i g∞^≥·<å `«=∞ ǨωõΩ¯O>Ë ^•xfl ѨÓiÎQÍ fã¨∞HÀ~°∞.
`«=∞‰õΩ ~å=Åã≤# ǨωõΩ¯Ö’ H˘O`« =^ŒÅ∞‰õΩO\Ï~°∞.—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
h\˜ #∞O_ç x~ÀkOè K«|_Õ"å~°∞ : =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) H“ã¨~ü ã¨~À=~°O ^ŒQÆæ~°‰õΩ
~å‰õΩO_® x~ÀkèOK«|_Õ"åix QÆ∞iOz `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# H“ã¨~ü ã¨~°ã¨∞û ^ŒQÆæ~° g∞~°∞ ##∞fl HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ
=zÛ (D ã¨~°ã¨∞û h~°∞) `åy "≥àı§ ¢Ñ¨u =∞x+‘ WHõ Z#fl\˜H© ^ŒÑ≤ÊHõ Q˘#_»∞. J~Ú`Õ
P~ÀA H˘O^Œ~°∞ h~°∞ `åQÆ_®xH˜ <å ^ŒQÆæ~°‰õΩ ~å=_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ~°∞. <Õ#∞ "åà◊§#∞
QÆ∞iΙêÎ#∞, "å~°∞ ##∞fl QÆ∞~°∞ÑÎ _¨ ®Î~∞° . HÍx ("åà◊§#∞ <å ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ ~å‰õΩO_® x~ÀkèOK«_O»
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.) "åiH˜, <å‰õΩ =∞^茺 XHõ J_»∞¤ U~°Ê_»∞`«∞Ok. (|∞MÏi)
(|∞MÏiÖ’x =∞~À LÖËY ¡ #OÖ’ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ "åix H˘\ì̃ QÔ O\˜"™Õ êÎ~x° LOk.)
^•O`À "å~°∞ D h~°∞ `åQÆ_®xH˜ <ÀK«∞HÀÖË~°∞. <Õ#∞ ''gà◊√§ <å"åà◊√§ Hõ^• (ZO^Œ∞‰õΩ
gà◊§#∞ x~Àkèã¨∞Î<åfl~°∞)?—— Jx J_»∞QÆ∞`å#∞. ^•xH˜ (^≥·=^Œ∂`«Å #∞O_ç) ''g∞ `«^Œ
#O`«~°O gà◊√§ (^èŒ~°‡OÖ’) ZÖÏO\˜ H˘`«Î H˘`«Î q+¨Ü«∂Å∞ fâß~À g∞‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞——
Jx ã¨=∂^è•#O =ã¨∞ÎOk. <Õh =∂@ qx ''^Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç. <å `«^Œ#O`«~°O
^èŒ~°‡O ~°∂Ѩو~Yefl =∂iÛ"Õã≤#"å~°∞ ^Œ∂~°OQÍ LO_»O_ç—— J#O\Ï#∞.
105. ™êH∆ͺ^è•~åÅ∞
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Hõ~°‡qKå~°}ÔH· ™ê‰õ∆ΩÅ∞, W`«~° P^è•~åÅhfl =ÚO^Œ∞‰õΩ fã¨∞‰õΩ
~å|_»`å~Ú. JHõ¯_» J|^•úÅ∞, Jã¨`«º™êH∆ͺʼnõΩ ZÖÏO\˜ P™ê¯~°O LO_»^Œ∞. <Õ~°ã¨∞÷Å∞
Uq^èŒOQÍ#∂ `«Ñ≤ÊOK«∞HÀÖË~°∞. Y∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç.
''PO’A =∂#=ÙxH˜ J`Œ#∞ =Ú~^°∞Hí∞ Ǩ~ѨÙHí∞#flg, "≥#∞Hí =^°e =zÛ#g Jhfl
`ˇeÜ«µ*ËÜ«µ|_«`Íܵ. J`Œ#∞ Zxfl ™®Hí∞Å∞ K«¥Ç≤<®, `Œ##∞ Qõ∞i~z ã¨fiÜ«µ~Qå `Í<Ë
ÉÏQå ZO°QõæÅ_«∞.—— (75:13-15)
''"Õ∞=Ú (fO°∞Êk<®#) „Ǩu J#∞K«O° ã¨=Ú^®Ü«µ~ #∞~_ç XHí ™®H˜∆ („Ǩ=HíÎ)x `ˇzÛ
xÅɡ>˜ì#ǨC_«∞ JqâÍfiã¨∞ÅHí∞ (`Œ=∞ QÀ_«∞ "≥à◊§É’ã¨∞H’=_ÍxH˜) U=∂„`Œ~ J#∞=∞u
Åaè~K«^°∞. Hõ∆=∂Ѩ} "Õ_»∞HÀO_»x ‰õÄ_® K≥ѨÊ_»O [O°Qõ^°∞.—— (16:84)
''"Õ∞=Ú „Ǩu J#∞K«O° ã¨=Ú^®Ü«µ~Ö’ P ã¨=Ú^®Ü«∂xHı K≥~k# XHí ™®H˜∆ („Ǩ=Hí)Î x
`ˇzÛ xÅɡ_ÍÎ=Ú. J`Œ<å ã¨=Ú^®Ü«∂xH˜ ¢Ñ¨u‰õÄÅOQÍ ™®Hí∆º q∞™®Î_«∞. JǨC_«∞ giH˜
¢Ñ¨u‰õÄÅOQÍ ™®Hí∆ºq∞=fi_ÍxH˜ "Õ∞=Ú x#∞fl fã¨∞HÁzÛ xÅɡ_ÍÎ=Ú.—— (16:89)
''(=ÚǨÏ=∞‡^ü!) "Õ∞=Ú (ǨO°Ö’Hí~Ö’) „Ǩu ã¨=∂[~ #∞~_ç XHí ™®H˜∆x `ˇzÛ, P
™®Hí∞∆ ÅÃÑ· x#∞fl ™®H˜Q∆ å xÅɡ>ìË O’A# gi Ǩiã≤u÷ U=∞=Ù`Œ∞~k? JǨC_«∞ ^≥=· „Ǩ=Hí#Î ∞
xO®Híi~z, J`ŒxH˜ Jq^èÕÜ«µ∞Öܵ# JqâÍfiã¨∞Å∞ (ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À Hí∞q∞e áÈ`Œ¥)
''JÜ«µºÜˇ∂º! Éèí¥q∞ „|^°ÌÅܵ `Í=∞~^°∞Ö’ Hí∂O°∞Hí∞áÈ`Ë ÉÏQõ∞~_«——x ÇÍáÈ`ÍO°∞. Hßx
ÇÍO°∞ ^Õ=Ùx ^°QõæO° U q+¨Ü«∂hfl ^®K«ÖËO°∞.—— (4:41-42)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 559
â◊s~å=Ü«∞"åÅ ™êHõº∆ O : ''^≥·=qO’^è°∞efl #O°HßxH˜ fã≤H≥àË¡~^°∞Hí∞ "åix K«∞@∞ì
=Ú>˜ì fã¨∞HÁKÕÛ O’A Qõ∞i~z TÇ≤Ï~K«∞. JǨC_«∞ =Ú~^˘zÛ#"åix "≥#∞Hí =zÛ#ÇÍO°∞
^°QõæiHÁKÕÛ^®Hß PÇ≤"ÕÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JÖÏ J~^°O°¥ JHí¯_çH˜ KÕO°∞Hí∞#fl `ŒO°∞ÇÍ`Œ
ÇÍi Híà◊∞§, K≥=ÙÅ∞, K«O®‡Å∞ "åO°∞ „ǨǨ~K«~Ö’ L#flǨC_«∞ UÇı∞q∞ KÕ¿ãÇÍO’ ™®Hí∆º
q∞™®Îܵ. JǨC_«∞ ÇÍO°∞ `Œ=∞ K«O®‡Å#∞ L^ÕÌt~z ''g∞O°∞ =∂Hí∞ =ºuOÕHí~Qå Z~^°∞Hí∞
™®Hí∆ºq∞ã¨∞Î<®flO°∞?—— Jx J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xHíq WÖÏ ã¨=∂^è®#q∞™®Îܵ:
''„Ǩu =ã¨∞Î=ÙHí∞ =∂>Ï¡_Ë â◊H˜ÎxzÛ# ^Õ=Ù_Ë =∂Hí∂ =∂>Ï¡_Ë â◊H˜ÎxKÍÛ_«∞. PÜ«µ<Ë
q∞=∞‡efl "≥Ú^°>˜™®i ѨÙ>˜ì~KÍ_«∞. WǨC_«∞ PÜ«µ# ^°QõæiHı g∞O°∞ fã¨∞Hí∞O®|_ͤO°∞.
g∞O°∞ O°Ç¨Ï㨺~Qå <ËO®Å∞ KÕã¨∞Î#flǨC_«∞, ZǨC_À F™®i g∞ Híà◊∞§, K≥=ÙÅ∞, K«O®‡Å∞
Hí∂_Í g∞Hí∞ =ºuOÕHí~Qå ™®Hí∆ºq∞™®ÎÜ«µ#fl PÖ’K«<Ë g∞Hí∞ HíÅQõÖË^°∞. ÃÑ·ÃÑK«∞Û g∞O°∞
KÕ¿ã ^°∞뮯O®ºÅ∞ J<ËHí~ ^Õ=ÙxH˜ Hí∂_Í `ˇeÜ«µ^°x g∞O°∞ ÉèÏqã¨∞Î~_ËÇÍO°∞. ^Õ=Ù_çfl
Qõ∞i~z g∞Ö’ UO°Ê_ç# D ^°∞+¨ìÉèÏ=<Ë q∞=∞‡efl (#>Ëì@) =Ú~z~k.—— (41:19-23)
''DO’A "Õ∞=Ú gi <Àà◊§#∞ Hí>˜ì"Õã¨∞Î<®flO. gO°∞ „ǨǨ~K«~Ö’ U"Õ∞q∞ KÕã¨∞Î~_Ë
"åO’ gi KÕ`Œ∞Å∞ =∂Hí∞ K≥|∞`Íܵ, gi Hßà◊∞§ ™®Hí∆ºq∞™®Îܵ——. (36:65)
ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) LÖË¡Y#O: XHõ™êi "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ^ŒQÆæ~° ‰õÄ~˘Ûx
L#flѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ #"åfi~°∞. `«~°∞"å`« ''<Õ<≥O^Œ∞‰õΩ #"åfi<À
g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞ PÜ«∞#. ^•xH˜ "Õ∞=Ú ''^Õ=ÙxH˜, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõΉõΩ
=∂¢`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞—— J<åflO. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''^Õ=ÙxH˜ ^•ã¨∞xH˜ =∞^茺 [iˆQ ¢Ñ¨â’fl`«Î~åÅ q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞ÎH˘zÛ <Õ#∞ #"åfi#∞.
^•ã¨∞_»∞ ^Õ=Ùx`À 'g∞~°∞ ##∞fl J<åºÜ«∞O #∞O_ç (HÍáê_»∞`å=∞x "åQÍÌ#O KÕã≤)
##∞fl `«$Ñ≤ÎѨ~°K«ÖË^•?— JO\Ï_»∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ '<ÕxÖÏ "åQÍÌ#O KÕâß#∞— JO\Ï_»∞.
^•ã¨∞_»∞ '<Õ#∞ <å=º=Ǩ~°OÖ’ Z=i ™êH∆ͺhfl XѨÙÊHÀ#∞. <åÖ’<Õ U^≥·<å ™êHõ∆ºq∞¿ãÎ
#=Ú‡`å#∞— J#O\Ï_»∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ 'D~ÀA h =º=Ǩ~°OÖ’ hÖ’x ™êHõ∆º"Õ∞
KåÅ∞. Hõ~°‡Å∞ #"≥∂^Œ∞ KÕ¿ã"åi ™êHõ∆ºO ‰õÄ_® ã¨iáÈ`«∞Ok— JO\Ï_»∞.
P`«~åfi`« J`«x <À\˜H˜ ã‘Å∞ "ÕÜ∞« |_»∞`«∞Ok. J`«x J=Ü«∞"åʼnõΩ =∂\Ï¡_=» ∞x
P[˝=Ù`«∞Ok. ^•O`À P J=Ü«∞"åÅ∞ J`«#∞ KÕã≤# Hõ~°‡efl |Ü«∞@ÃÑ_®Î~Ú. JѨÙÊ_®
P ^•ã¨∞_»∞ 'áÈO_ç <å ^ŒQÆæ~°∞flOz. <Õ#∞ q∞=∞‡efl #~°HõÜ«∂`«#Å #∞Oz HÍáê_»\Ï
xH˜ "åkã¨∞ÎO>Ë (g∞~°∞ <åˆH =ºuˆ~HõOQÍ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl~å?)— J#O\Ï_»∞.—— (=Úã≤¡O)
ѨÙ_q» ∞ ™êHõº∆ O : =∂#=ÙÅ∞ Éè∂í =∞O_»ÅOÃÑ· L#flѨÙ_»∞ U"Õ∞q∞ Hõ~‡° Å∞ PK«iOKå~À
P q+¨Ü«∂Åhfl Éèí∂q∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ùx <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ |@ì|Ü«∞Å∞ KÕã¨∞ÎOk.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =ÚO^Œ∞QÍ Dã¨∂H˜Î ѨiOî Kå~°∞: ''P~ÀA Éè∂í q∞ `«# (g∞^Œ [iy#)
Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞ q=iã¨∞OÎ k.—— (Y∞~üP<£–99:4) P`«~∞° "å`« ''Éè∂í q∞ `«# Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞ q=iO
K«_»O JO>Ë Uq∞\’ g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— Jx J_çQÍ~°∞ PÜ«∞# `«# J#∞K«~°∞efl. ^•xH˜
"å~°∞ ^Õ=ÙxH˜, PÜ«∞#¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ =∂¢`«"∞Õ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
560 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
(ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''Éè∂í q∞ `«# Ѩiã≤`÷ ∞« Å∞ q=iOK«_=» ∞O>Ë, Éè∂í q∞ `«# LѨi`«ÅO
ÃÑ· ¢ã‘ÎÅ∞, ѨÙ~°∞+¨µÅ∞ KÕã≤# Hõ~°‡Å‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ ™êHõ∆ºO Wã¨∞ÎO^Œ#fl =∂@. '<åg∞^Œ
W`«#∞ Ѷ¨ÖÏ<å ~ÀA Ѷ¨ÖÏ<å Ѩx KÕâß_»—x K≥|∞`«∞Ok.—— (JǨχ^£, ui‡l)
''PO’A ^Õ=Ù_«∞ "åix, x[^Õ=Ù_çfl =^°e "åO°∞ ѨÓl~z# q∞^论^≥·ÇÍÅ#∞ XHí
KÀ@ KÕO°∞Û`Í_«∞. JǨC_ÍÜ«µ# q∞^论^≥·ÇÍÅ#∞ L^ÕÌt~z ''<® Ü∂ ^®ã¨∞Å#∞ g∞O°∞
JǨ=∂O°æ~ Ǩ>˜ì~KÍO® ÖËHí ÇÍO°~`Œ@ÇÍOÕ ^®i`ŒáåÊO®?—— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞.
ÇÍiÖÏ J~>ÏO°∞: '(^Õ=^Õ=! Z~`Œ=∂@!!) g∞~°∞ ZO`À Ǩiâ◊∞^°∞úÅ∞. q∞=∞‡efl
QåHí∞~_Í =∞O˘Híifl O°Hí∆Hí∞_çQå, áÈ+¨Hí∞_çQå KÕã¨∞H’=∞x K≥¿ÑÊ~`Œ>˜ "åà◊§=∂ "Õ∞=Ú?
Jã¨Å∞ g∞OÕ "åiH˜, "åi `Í`Œ=Ú`ÍÎ`ŒÅHí∞ ѨÙ+¨¯Å~Qå r=#™®=∞„y „Ǩ™®kOKåO°∞.
z=iH˜ "åO°∞ ("Õ∞Å∞KÕã≤#) q∞=∞‡ÖËfl =∞O°z <®â◊#=∞Ü«∂ºO°∞——. (Y∞~å<£–25:17,18)
D™ê¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·ÇÏ≤ ) ™êHõº∆ O : ''P `Œ~åfi`Œ ^Õ=Ù_«∞ D™®#∞ xÅɡ>˜ì '=∞O°º~
Hí∞=∂O°∞_«=~Ú# D™®! ##∞fl Hß^°x x#∞fl, h`Œe¡x ^Õ=Ùà◊∞§Qå KÕã¨∞HÁx PO®kè~KÍÅx
h=Ù „Ǩ[ÅHí∞ É’kè~KÍÇÍ?— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞. ^®xH˜ D™® WÖÏ JO\Ï_«∞: 'g∞Ô~~`À
Ǩq„`Œ∞Å∞, Ǩiâ◊∞^°∞Åú ∞. <®Hí∞ JkèHßO°~ÖËx q+¨Üµ« ~ Qõ∞i~z <Ë<Öˇ Ï J#QõÅ#∞? <Ë#ÖÏ~>˜
=∂>Ë^≥·<® Jx =Ù~>Ë Jk `ŒÇ¨ÊHí∞~_Í g∞^°$+≤ìH˜ =KÕÛk. <® J~`ŒO°~Qõ~Ö’ U=Ú~^À
g∞Hí∞ ÉÏQå `ˇÅ∞ã¨∞. Hßx g∞ J~`ŒO°~Qõ~Ö’ U=Ú~^À <®ˆH=∂„`Œ~ `ˇeÜ«µ^°∞. g∞O°∞
ã¨=∞ã¨Î JQÀK«O°q+¨Ü«∂Å∞ Ziy#ÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£– 5:116-117)
''PO’A „Ǩu=O°~æ (hÅ∞æ_~« `Í áÈܵ <ËÅK«¥Ñ¨ÙÅ∞ K«¥ã¨¥)Î "≥∂Hßà◊§ g∞^° K«uH˜Å|_ç
L~_«@~ hHí∞ HíxÊã¨∞Î~k. JǨC_«∞ „Ǩu=O®æhfl `Œ# HíO°‡Åz>Ïì "≥·Ñ¨Ù O°=∞‡x Ç≤Å=_«~
[O°∞Qõ∞`Œ∞~k. `Œ~∞° "å`Œ (^Õ=Ù_«∞) WÖÏ J~>Ï_«∞: ''DO’A g∞Hí∞ g∞O°∞ KÕã∞¨ Hí∞#fl HíO‡° ÅHí∞
„ǨuǶ¨Å~ Åaèã¨∞Î~k. Wk "Õ∞=Ú `ŒÜ«∂O°∞ KÕܵ~z# HíO°‡Ç¨„`ÍÅ∞. g∞ Qõ∞i~z Wq
L#flq L#fl@∞¡ ™®Hí∆ºq∞™®Îܵ.—— (45:28,29)
=ÚǨÏ=∞‡^£ J#∞K«~∞° Å ™êHõº∆ O– ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ (~°l) LÖË¡Y#O:
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# #∂ÇπÏ ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ)· #∞ ¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ_®Î~∞° .
^Õ=Ù_»∞ PÜ«∞xfl 'h=Ù ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°O KÕâß"å?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xHÍÜ«∞# '¢Ñ¨Éèí∂!
<Õ#∞ ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°O KÕâß#—x K≥|∞`å~°∞. P `«~åfi`« ^Õ=Ù_»∞ PÜ«∞# J#∞K«~° ã¨=Ú^•
Ü«∂xfl ã¨OÉ’kèã¨∂Î 'DÜ«∞# g∞‰^ŒQÆæ~°‰õΩ (<å)P[˝Å∞ KÕ~°"Õâß_®?— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞.
^•xH˜ "å~°∞ '=∂ ^ŒQÆæ~°‰õΩ ÃÇÏK«ÛiOKÕ"å_»∞ (^≥·=¢Ñ¨=HõÎ) Z=~°∂ ~åÖË^Œ—x JO\Ï~°∞.
`«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ #∂ÇπϢѨ=HõÎ (JÖˇ·)#∞ ã¨OÉ’kèã¨∂Î 'h"å^Œ##∞ ã¨=∞i÷ã¨∂Î ™êHõ∆ºO
K≥¿ÑÊ"å~°∞<åfl~å?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜ #∂ÇπÏ ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·) '=ÚǨÏ=∞‡^£ ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨), PÜ«∞# J#∞K«~ã° =¨ Ú^•Ü«∞O L<åfl~°—x ã¨=∂^è•#q∞™êÎ~∞° . (JѨÙÊ_»∞ =∞Ǩ¢Ñ¨=HõÎ
=ÚǨÏ=∞‡^£–㨠`«# J#∞K«~°ã¨=Ú^•Ü«∂xfl ã¨OÉ’kèã¨∂Î) 'P `«~åfi`« q∞=∞‡efl ¢Ñ¨"Õâ◊
ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. g∞~°∞ #∂ÇπÏ ¢Ñ¨=HõÎ#∞ ã¨=∞i÷ã¨∂Î, #∂ÇπÏ `«# *Ïu ¢Ñ¨[ʼnõΩ
^èŒ~°‡É’^èŒ KÕâß~°x ™êHõ∆ºO K≥|∞`å~°∞— Jx J<åfl~°∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# Y∞~üP<£Ö’x
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 561
D ã¨∂H˜Î ѨiîOKå~°∞: ''g∞~°∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK« ¢Ñ¨[ʼnõΩ ™ê‰õ∆ΩÅ∞QÍ LO_®Åx, ¢Ñ¨=HõÎ g∞‰õΩ
™êH˜∆QÍ LO_®Åx "Õ∞=Ú q∞=∞‡efl =∞^茺ã¨÷ ã¨=∂[OQÍ KÕâß=Ú.—— (2:143)
Wk |∞MÏs +¨sÑ¶Ö π ’x LÖËY ¡ #O. =Úã¨fl^£ JǨχ^£Ö’x XHõ LÖËY ¡ #O ¢Ñ¨HÍ~°O
''#∂ÇπÏ ¢Ñ¨=HõÎ (JÖˇ·) J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞"Õ∞ H͉õΩO_® W`«~° ¢Ñ¨=HõÎÅ J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® `«=∞‰õΩ ^èŒ~°‡É’^èŒ KÕÜ«∞_®xH˜ Z=~°∂ ~åÖË^Œx J|^Œú=∂_»∞
`å~°∞. 'g∞~°∞ g∞*Ïu ¢Ñ¨[ʼnõΩ ^èŒ~°‡É’^èŒ KÕâß~å?— Jx P ¢Ñ¨=HõÎÅ#∞ ¢Ñ¨tfl¿ãÎ "å~°∞
KÕâß=∞x K≥|∞`å~°∞. '=∞i g∞ "å^Œ#‰õΩ ™êHõº∆ O LO>Ë fã¨∞‰õΩ~°O_ç— Jx J_çy#ѨÙÊ_»∞
JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) J#∞K«~°ã¨=Ú^•Ü«∂xfl ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞
`«∞Ok. 'D q+¨Ü«∞OÖ’ g∞ˆ~O JO\Ï~°—x J_çy`Õ, '"Õ∞g∞ ¢Ñ¨=HõÎÅ "å^Œ##∞ ã¨=∞i÷
ã¨∞Î<åfl=Ú— JO\Ï~°∞ "å~°∞. 'g∞H© ã¨OQÆu ZÖÏ `≥Å∞ã¨x =∞m§ J_çy#ѨÙÊ_»∞, '=∂
^ŒQÆæiH˜ =∂ ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =zÛ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅO`å `«=∞`«=∞ J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂ʼnõΩ
^è~Œ ‡° É’^èŒ KÕâß~°x `≥eÜ«∞*Ëâß~°—x =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) J#∞K«~ã° =¨ Ú^•Ü«∞O K≥|∞`«∞Ok.——
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O WzÛ# D ™êHõ∆ºO`À W`«~° ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎÅ J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂ÅÖ’ ã¨`åºxfl u~°ã¨¯iOz# ¢Ñ¨[Å∞ <Õ~°ã¨∞÷Åx `Õe
áÈ`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ "åiH˜ #~°HõtHõ∆ qkèOK«|_»∞`«∞Ok.
106. =Úã≤O¡ Å qKå~°}
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ¢Ñ¨u =∞x+‘ `«# Hõ~°‡Å‰õΩ `å<Õ ÉÏ^èŒ∞º_»=Ù`å_»∞. XHõi Hõ~°‡Å‰õΩ
=∞~˘Hõ~∞° ÉÏ^è∞Œ ºÅ∞ HÍÖË~∞° . JÖψQ =∞x+≤ ^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# JOu=∞ ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)#∞ qâ◊fiã≤Oz#
`«~∞° "å`« JOu=∞ ^≥=· "å}˜ k=ºY∞~üP<£, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨O¢Ñ¨^•Ü«∂Å (ǨÏnã¨∞Å) ¢Ñ¨HÍ~°O
ѨÓiÎQÍ rq`åO`«O #_»K«∞‰õΩ#fl"åˆ~ "≥∂H∆ÍxH˜ J~°∞›Å=Ù`å~°∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞Ö’ Z=~°∂ (Hõ~°‡qKå~°} q+¨Ü«∞"≥∞ÿ) ^Õ=Ùx`À
¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ =∂\Ï¡_»x "å~°∞O_»~°∞. ^•ã¨∞xH˜, J`«x ¢Ñ¨Éèí∞=Ù‰õΩ =∞^茺 ZÖÏO\˜
=∂^茺=∞OQÍx, `≥~°QÍx LO_»^Œ∞. JѨÙÊ_»∞ ^•ã¨∞_»∞ `«# ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù K«∂™êÎ_»∞. JHõ¯_»
J`«xH˜ `«# Hõ~°‡Å∞ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~g∞ HõxÊOK«^Œ∞. Z_»=∞"≥·Ñ¨Ù K«∂™êÎ_»∞. JHõ¯_» WO`«‰õΩ
=ÚO^Œ∞ KÕã∞¨ H˘x ѨOѨىõΩ#fl Hõ~‡° Å∞ HõxÊ™êÎ~Ú. ^•ã¨∞_»∞ `«# =ÚO^Œ∞ K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
Z^Œ∞~°∞QÍ #~°HõO HõxÊã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ g∞ ^ŒQÆæ~° XHõ Y~°∂˚~°Ñ¨Ù =ÚHõ¯ L<åfl 㨈~, ^•xfl
^•#O KÕã≤ #~°HõO #∞O_ç q∞=∞‡efl g∞~°∞ HÍáê_»∞HÀO_ç.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
ǨϢ[`ü P~Úëê (~°l) Hõ^äŒ#O: XHõ #=∂AÖ’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''^Õ"å! <å#∞O_ç
`ÕeHõQÍ ÖˇHõ¯ fã¨∞HÀ—— Jx ¢áêi÷ã¨∞ÎO>Ë q<åfl#∞. `«~°∞"å`« <Õ#∞ '^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! `ÕeHõQÍ
ÖˇHõ¯fã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë Uq∞\—x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ PÜ«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''`ÕeHõQÍ
ÖˇH¯õ fã¨∞HÀ=_»=∞O>Ë, Hõ~‡° Ѩ¢`åxfl K«∂ã‘K∂« _»#@∞¡ =kÖËÜ∞« _»O J#fl=∂@. P~Úëê!
Z=i Hõ~‡° Ѩ¢`åxfl ‰õΩ∆ }‚OQÍ Ñ¨ijeOz ÖˇH¯õ fã¨∞HÀ=|_»∞`«∞O^À J`«xHõ ã¨~fi° <åâ◊#"≥∞ÿ
#>Ë¡#x `≥Å∞ã¨∞HÀ.—— (''‰õΩ_çKÕuH˜ Hõ~°‡Ñ¨¢`«O W=fi|_ç# =ºH˜Î #∞O_ç `ÕeHõQÍ ÖˇHõ¯
fã¨∞HÀ|_»∞`«∞Ok——– Y∞~üP<£:84:7–9)– (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
562 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
qâßfiã≤ÃÑ· ^Õ=Ùx qâıëê#∞¢QÆÇϨ O : ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ qâßfiã≤x `«# ^ŒQÆæ~°‰õΩ Ñ≤eÑ≤OK«∞H˘x 'h=Ù KÕã≤# Ѷ¨ÖÏ<å
áêѨO h‰õΩ QÆ∞~°∞ÎO^•? Ѷ¨ÖÏ<å áêѨO h‰õΩ QÆ∞~°∞ÎO^•?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xHÍ
qâßfiã≤ 'QÆ∞~°∞ÎOk ¢Ñ¨Éèí∂!— JO\Ï_»∞. Pq^èŒOQÍ ^Õ=Ù_»∞ P qâßfiã≤ KÕã≤# áêáêÅ#∞
J`«x KÕ`« XÑ≤Ê™êÎ_∞» . JѨÙÊ_® qâßfiã≤ `åxHõ ã¨~fi° <åâ◊#=∞~Ú#@∞¡ ÉèÏq™êÎ_∞» . z=iH˜
^Õ=Ù_»∞ J`«x`À '<Õ#∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ h áêáêÅ∞ |Ç≤Ï~°`æ O« H͉õΩO_® =∞~°∞QÆ∞ ѨiKå#∞.
WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ "å\˜x Hõ∆q∞ã¨∞Î<åfl#∞— Jx JO\Ï_»∞. P `«~°∞"å`« J`«x ã¨`«¯~°‡Å
Ѩ¢`«O J`«xH˜ ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. J~Ú`Õ Jqâßfiã¨∞Å, HõѨ@qâßfiã¨∞Å áêáêÅ#∞ =∂¢`«O
Ü«∂=`«∞Î ã¨$+≤ì~åã¨∞Å =ÚO^Œ∞ |Ç≤Ï~°æ`«O KÕã¨∂Î 'gˆ~ `«=∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù q+¨Ü«∞OÖ’
Jã¨`åºÅ∞ HõeÊOz#"å~°∞. `«™ê‡`ü *Ï¢QÆ`«Î! ^Œ∞~å‡~°∞æÅÃÑ· ^Õ=Ùx JaèâßѨO
q~°∞K«∞‰õΩѨ_»∞`«∞Ok— Jx ZÅ∞ÔQuÎ K≥ѨÊ|_»∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
"Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) WÖÏ `ˇeáåO°∞: ''J~^°iHí~>Ë z=O’¡ #O°H~í
#∞~_ç |Ü«µ@Ǩ_ç, J~^°iHí~>Ë z=O’¡ ã¨fiO°æ „Ǩ"Õâ◊~ KÕ¿ã =∞x+≤ <®Hí∞ `ˇÅ∞ã¨∞.
„Ǩà◊Ü«µk<®# J`Œx ÃÑ^°Ì áåáåÅ∞ "Õˆ~KÀ@ L~z, zO°∞áåáåÅ∞ J`Œx =Ú~^°∞
|Ç≤ÏO°æ`Œ~ KÕ™êÎ~°∞. JǨC_«`Œx`À '#∞=Ùfi Ƕ¨ÖÏ<® O’A Ƕ¨ÖÏ<® áåǨHßO°º~
KÕܵ« ÖË^®?— Jx „Ǩtfl™®ÎO∞° . ^®xHí`#Œ ∞ B#~>Ï_«∞, xO®Hí i~K«Ö_Ë ∞« . Jܵ`Ë `Í#∞
KÕã#≤ ÃѶ∞ÏO°áåáåÅ∞ ZHí¯_« |Ç≤ÏO°`æ ~Œ KÕ™êÎ~À#x Ö’Ö’# ÉèÜ í µ« Ǩ_`» å_«∞. J~`ŒÖ’
'h=Ù KÕã#≤ D áåáåÅÖ’ „Ǩu^®xH© |^°∞Å∞Qå XHÀ¯Ñ¨Ù}º~ Åaèã∞¨ ~Î k "≥à∞◊ §— Jx
K≥|∞`å~°∞. JǨC_«`Œ#∞ ^Õ=Ù_«∞ K«¥Ç≤# D ^°Ü«∂^®H˜∆}®ºÅ∞ K«¥ã≤, '<Ëx~Hß
ÃÑ^°áÌ åáåÅ∞ Hí∂_Í KÕâÍ#∞. Jq <®H˜H¯í _« HíxÊ~K«_~« ÖË^?Õ — J~>Ï_«∞.—— ^≥=· „Ǩ=HíÎ
(ã¨) D=∂@ K≥Ç≤Ê Ç¶¨Hí∞¯# #=Ùfi`ÍO°∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=<åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ f~°∞Ê
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^≥·=<åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ ¢Ñ¨^Œ~°≈<å|∞kú`À Hõ~°‡Å∞
PK«iOz# =ÚQÆ∞~æ ∞° =Úã≤O¡ Å#∞ QÆ∞iOz f~°∞Ê [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "å~°∞ (1) J=∞~°Q`Æ ∞« _»∞
(+¨Ç‘Ï^£), (2) ѨO_ç`«∞_»∞, (3) ^èŒx‰õΩ_»∞. =Úã≤¡O +¨sѶπÖ’ ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l)
LÖË¡dOz# XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O D =ÚQÆ∞æi QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
'¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ qKå~°} HÀã¨O ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì|_Õ"åiÖ’ XHõ`«#∞
J=∞~°Q`Æ ∞« _»x K≥Ñʨ |_Õ"å_»∞ LO\Ï_»∞. P~ÀA ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ `å#∞ KÕã#≤ "Õ∞à◊§#∞
QÆ∞~°∞K
Î ™Õ êÎ_∞» . ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ KÕã#≤ P ÉèÏQͺÅ#∞ J`«#∞ *Ï˝ÑH¨ Oõ KÕã∞¨ H˘x
XѨÙʉõΩO\Ï_»∞. `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl '#∞gfi ÉèÏQͺÅ#∞ U q^èŒOQÍ qxÜ≥∂
yOKå=Ù?— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞. ^•xHÍ =ºH˜Î '<Õ#∞ g∞ ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O Ü«Ú^ŒúO KÕâß#∞.
z=iH˜ P =∂~°æOÖ’ J=∞~°QÆ`«∞}‚Ü«∂º#∞— JO\Ï_»∞.
^Õ=Ù_»∞ D=∂@ qx '#∞=Ùfi J|^Œú=∂_»∞`«∞<åfl=Ù. #∞=Ùfi (<åHÀã¨O HÍ^Œ∞.)
Ö’‰õΩÅ"≥∞ѨÙÊ HÀã¨O áÈ~å_®=Ù. [#O x#∞fl g~°∞_»∞ nè~∞° _»x K≥ÑÙ¨ ʉõΩO\Ï~°x Ü«Ú^ŒOú
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 563
KÕâß=Ù. hHÍ ¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨Å ª ∞ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ÅaèOKå~Ú— Jx JO\Ï_»∞. `«~∞° "å`« 'W`«_flç
É’~å¡Ñ¨_Õã≤ D_»∞ÛÔHo§ #~°HõOÖ’ Ѩ_ÕÜ«∞O_ç— Jx P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. JÖψQ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
"≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ@ qKå~°} HÀã¨O ¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ@ì|_Õ"åiÖ’ =∞~˘Hõ`#« ∞ ѨO_ç`∞« _»#|_Õ
"å_»∞ LO\Ï_»∞. J`«#∞ ^èŒ~°‡*Ï˝#O ã¨fiÜ«∞OQÍ <Õ~°∞ÛHÀ=_»"Õ∞ Q͉õΩO_® W`«~°∞ʼnõΩ
‰õÄ_® <Õ~åÊ_»∞. Y∞~üP<£ ‰õÄ_® J^茺ܫ∞#O KÕâß_»∞. J`«_çfl ^≥·=<åºÜ«∞™ê÷#OÖ’
¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ_®Î~∞° . ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ `å#∞ KÕã#≤ "Õ∞à◊§#∞ QÆ∞~°∞K Î ™Õ êÎ_∞» . ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ^Õ=Ù_»∞
`«#‰õΩ KÕã≤# P ÉèÏQͺÅ#∞ J`«#∞ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã¨∞H˘x XѨÙʉõΩO\Ï_»∞.
`«~åfi`« ^Õ=Ù_»∞ J`«_flç '#∞gfi ÉèÏQͺÅ#∞ Uq^èOŒ QÍ qxÜ≥∂yOKå=—x ¢Ñ¨tfl™êÎ_∞» .
^•xHõ`«#∞ '<Õ#∞ g∞ ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O ^èŒ~°‡*Ï˝#O Pi˚OKå#∞. ^•xfl W`«~°∞Å ‰õį_®
<Õ~åÊ#∞. g∞ ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O Y∞~üP<£ K«k"å#∞— Jx ã¨=∂^è•#O W™êÎ_»∞.
qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù D=∂@ qx '#∞=Ùfi J|^Œ=ú ∂_»∞`«∞<åfl=Ù. #∞=Ùfi (<å¢Ñ¨ã#¨ fl`« HÀã¨O
HÍ^Œ∞,) Ö’‰õΩÅ"≥∞ѨÙÊ HÀã¨O ^èŒ~°‡*Ï˝#O Pi˚OKå=Ù. [#O x#∞fl Q˘Ñ¨Ê ѨO_ç`«∞_»x
á⁄QÆ_®Åx q^Œº <Õ~∞° Û‰õΩ<åfl=Ù. #∞=Ùfi HÀ~°∞‰õΩ#fl P H©iÎ ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ h‰õΩ ÅaèOzOk.
(WHõ WHõ¯_Õg∞ ÖË^Œ∞ h‰õΩ.)— Jx JO\Ï_»∞. `«~°∞"å`« 'g_çfl É’~å¡ Ñ¨_Õã≤ D_»∞ÛÔHo§
#~°HõOÖ’ Ѩ_ÕÜ«∞O_ç— Jx P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. JÖψQ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
"≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ qKåiOK«|_Õ"åiÖ’ "Õ~˘Hõ_»∞ ^èŒx‰õΩ_»∞. ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ Jáê~°
ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞ ¢Ñ¨™êkOKå_»∞. J<ÕHõ ã¨OѨ^Å Œ ∞ J#∞¢QÆÇÏ≤ OKå_»∞. ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# J`«_flç
¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^Õ=Ù_»∞ J`«xH˜ `å#∞ KÕã≤# "Õ∞à◊§#∞ QÆ∞~°∞ÎKÕ™êÎ_»∞.
¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ KÕã≤# ÉèÏQͺefl *Ï˝Ñ¨HõOKÕã¨∞H˘x J`«#∞ XѨÙʉõΩO\Ï_»∞.
`«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl '#∞gfi ÉèÏQͺÅ#∞ U q^èŒOQÍ qxÜ≥∂yOKå=Ù?— Jx
¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞. ^•xHÍ ^èŒx‰õΩ_»∞ '<Õ#∞ g∞ ¢Ñ¨ã¨#fl`« HÀã¨O ¢Ñ¨u ã¨`å¯~°ºOÖ’#∂ <å ^èŒ#O
"≥zÛOKå#∞. g∞H˜+¨ì"≥∞ÿ# U ã¨`å¯~åºhfl _»|∞ƒ Y~°∞ÛÃÑ@ì‰õΩO_® =^ŒÖË¡^Œ∞.
qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞=Ù D=∂@ qx '#∞=Ùfi J|^Œú=∂_»∞`«∞<åfl=Ù. #∞=Ùfi (<å ¢Ñ¨ã¨#fl`«
HÀã¨O HÍ^Œ∞,) Ö’‰õΩÅ "≥∞ѨÙÊ HÀã¨O _»|∞ƒ Y~°∞ÛÃÑ\Ïì=Ù. [#O x#∞fl Q˘Ñ¨Ê ^•#jÅ∞_»x
á⁄QÆ_®Åx Y~°∞ÛÃÑ\Ïì=Ù. #∞=Ùfi HÀ~°∞‰õΩ#fl P ¿Ñ~°∞ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ h‰õΩ ÅaèOzOk.
(WHõ WHõ¯_Õg∞ ÖË^Œ∞ h‰õΩ.)— Jx JO\Ï_»∞. P `«~°∞"å`« 'g_çfl É’~å¡ Ñ¨_Õã≤ D_»∞ÛÔHo§
#~°HõOÖ’ Ѩ_ÕÜ«∞O_ç— Jx P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. JÖψQ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ui‡l „ѨHÍ~°O J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) D ǨÏnã¨∞ K≥ѨÊ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOz#ѨÙÊ_»∞
ã¨Ê$ǨÏ`«áêÊ~°∞. ã¨Ê$Ç¨Ï =zÛ# `«~åfi`« K≥ѨÊ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ =∞m§ ã¨Ê$ǨÏ`«áêÊ~°∞.
uiy ã¨Ê$Ç¨Ï =zÛ# `«~åfi`« =∞m¡ K≥ѨÊ_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞ufl¿ãÎ =¸_»=™êi ‰õÄ_® ã¨Ê$ǨÏ
`«áêÊ~°∞. ã¨Ê$Ç¨Ï =KåÛHõ K≥áêÊ~°∞. ǨϢ[`ü =ÚPqÜ«∂ (~°l) D ǨÏnã¨∞ qx ''D
=ÚQÆ∞æi ã¨OQÆ`Õ WÖÏ LO>Ë WHõ z`«Îâ◊√kúÖËx W`«~°∞ʼnõΩ =∞Oz [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx
PtOK«QÅ Æ =∂!—— J<åfl~°∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# J¢Ñ¨Ü∞« `«flOQÍ ~ÀkOK«_O» "≥Ú^ŒÖ\ ˇ Ïì~∞° .
PÜ«∞# U_»∞Ê K«∂¿ã"å~°∞ WHõ DÜ«∞# ¢áê}O áÈ`«∞O^Õ"≥∂#x ÉèÏqOKå~°∞.
564 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ǩτ[`ü LMσ a<£ Pq∞~ü (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''(„Ѩà◊Ü«∞
k<å#) ^Õ=Ùx <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ Jxfl\˜HõO>Ë =ÚO^Œ∞ „Ѩ"Õâ◊ÃÑ@ì|_Õ W^ŒÌ~°∞ =º‰õΩÎÅ
"åº[ºO– W^ŒÌ~°∞ á⁄~°∞QÆ∞"åà◊§‰õΩ ã¨O|OkèOz# "åº[ºO J=Ù`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
#=∂A QÆ∞iOz# qKå~°} : ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞
k<å# ^•ã¨∞x Hõ~°‡ÅÖ’ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ J`«x #=∂A QÆ∞iOz ÖˇHõ¯ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
#=∂A QÆ∞iOz# ÖˇHõ¯ ã¨iQÍ LO^Œx `Õe`Õ J`«#∞ ™êѶ¨ÅºO K≥O^Œ∞`å_»∞. #=∂A
ã¨iQÍ ÖË^Œx `Õe`Õ J`«#∞ #+¨ìáÈ`å_»∞. J`«x Ѷ¨~°*ò (qkèQÍ KÕÜ«∞=Åã≤#) #=∂A
ÅÖ’ U^≥·<å "≥eu LO>Ë '<å~¸ ^•ã¨∞x z\ÏìÖ’ #Ѷ≤Öò (SzÛùHõ) #=∂AÅ∞ ‰õÄ_®
L<åflÜÕ∞"≥∂ K«∂_»O_ç— JO\Ï_»∞ ^Õ=Ù_»∞. LO>Ë Ñ¶¨~°*ò #=∂AÖ’¡x "≥eux D
#Ѷ≤Öò #=∂AÅ∞ ÉèísÎKÕ™êÎ~Ú. #=∂*ò q+¨Ü«∞O `«~°∞"å`« W`«~° Hõ~°‡Å q+¨Ü«∞OÖ’
‰õÄ_® W^Õq^èŒOQÍ ÖˇHõ¯ fã¨∞HÀ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
Jã¨OMϺHõOQÍ ã¨fi~åæxH˜ áÈÜÕ∞"å~°∞– ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å#
=∂#=ÙÅO^Œ~°∂ XˆH "≥∞ÿ^•#OÖ’ ã¨g∞HõiOK«|_»`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ Ñ≤eKÕ"å_»∞ aQÆæ~°QÍ
ˆHHõ"Õã¨∂Î '~å¢u"Õà◊Ö’¡ (#=∂AÅ∞ KÕã¨∂Î) "Õ∞ÖÁ¯x LO_Õ"å~°∞ ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?— Jx
JO\Ï_»∞. D=∂@ qx "å~°O^Œi #∞O_ç H˘O`«=∞Ok =ÚO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~°∞. "å~°∞
ZÖÏO\˜ Hõ~‡° qKå~°}‰õΩ QÆ∞iH͉õΩO_® ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~∞° . P `«~∞° "å`« q∞ye#"åi
q+¨Ü«∞OÖ’ Hõ~°‡qKå~°} ¢áê~°OaèOKåÅx P[˝ J=Ù`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok
Hõ~‡° qKå~°} ÖˉΩõ O_® ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~x° <å¢Ñ¨É∞íè =Ù <å‰õΩ "åQÍÌ#O KÕâß_»∞. "åiÖ’
¢Ñ¨u "Õ~Ú=∞Ok`À áê@∞ =∞~À _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok LO\Ï~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞, <å ¢Ñ¨É∞íè =Ù
^Àã≤e`À =¸_»∞ ^Àã≤à◊§ =∞Ok [#O ‰õÄ_® ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
J<åºÜ«∞O KÕã#≤ "åi Ѩ~º° =™ê#O : U =Úã≤¡O J~Ú<å `À\˜ =∂#=ÙÅÃÑ·
^Ò~°̊#ºO KÕ¿ãÎ, "åiH˜ J<åºÜ«∞O `«ÅÃÑ_ÕÎ, "åi ǨωõΩ¯Å∞ HÍ*Ë¿ãÎ JÖÏO\˜ =Úã≤¡O‰õΩ
tHõ∆QÍ J`«x ѨÙ}ϺÅ#∞ Ñ‘_ç`«∞ʼnõΩ WÑ≤ÊOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# ^Õ=Ù_»∞ `«# ^•ã¨∞Å#∞ (ǨÏ+¨~ü "≥∞^ÿ •#OÖ’)
ã¨g∞Hõi™êÎ_»∞. "å~°Ñ¨ÙÊ_»∞ #QÆflOQÍ, =_»∞QÆ∞ KÕÜ«∞|_»x"å~°~Ú, L`«Î KÕ`«∞Å`À
LO\Ï~°∞. P `«~°∞"å`« ã¨g∞ѨOÖ’ LO_Õ"å~°∞ ZÖÏ ã¨Ê+¨ìOQÍ qO\Ï~À ^Œ∂~°OÖ’
LO_Õ"å~°∞ ‰õÄ_® JÖψQ ã¨Ê+¨ìOQÍ q<ÕÖÏ Dq^èŒOQÍ XHõ "å}˜ qxÊã¨∞ÎOk–
'<Õ#∞ qâ◊fi™ê~°fiÉè∫=Ú_çfl. <Õ#∞ |^Œ∞Å∞ WKÕÛ"å_çfl. D~ÀA #~°Hõ"åã≤H˜ K≥Ok#
ǨωõΩ¯ U^≥·<å ã¨fi~°æ"åã≤ÃÑ· LO>Ë, ã¨fi~°æ"åã≤ #∞O_ç #~°Hõ"åã≤H˜ ~å=Åã≤# ǨωõΩ¯
WÑ≤ÊOK«#O`« =~°‰õΩ #~°Hõ"åã≤x #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°QÆ^Œ∞. JÖψQ ã¨fi~°æ"åã≤H˜
K≥Ok# ǨψH¯^≥·<å #~°Hõ"åã≤ÃÑ· LO>Ë, #~°Hõ"åã≤ #∞O_ç ã¨fi~°æ"åã≤H˜ ~å=Åã≤# ǨωõΩ¯
WÑ≤ÊOK«#O`« =~°‰Ωõ ã¨fi~°"æ åã≤x ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ_O» [~°Q^Æ ∞Œ . z=iH˜ Z=iÔH<· å ~°=fiO`«
J<åºÜ«∞O [iy<å 㨈~, <Õ#`«xH˜ ‰õÄ_® |^Œ∞eÑ≤Ê™êÎ#∞.—
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 565
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx '^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=∂ ~ÀA #QÆflOQÍ, =_»∞QÆ∞
KÕÜ«∞|_»x"åiQÍ, L`«ÎKÕ`«∞Å`À LO\ÏO Hõ^•! (|^Œ∞e=fi_®xH˜ =∂ ^ŒQÆæ~° U=ÚO
@∞Ok?)— Jx J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î 'áêѨѨÙ}ϺŠ=∂iÊ_ç
^•fi~å |^Œ∞Å∞ WÑ≤ÊOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok— Jx K≥áêÊ~°∞.—— (JǨχ^£)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Z=~°~Ú<å `«# ™È^Œ~°∞_≥=iÃÑ· #~Ú<å
^Ò~°#˚ ºO KÕ¿ãÎ, J`«_flç J==∂#O áêÅ∞*Ë¿ãÎ, J`«x ǨÏHˆ ¯=∞~Ú<å H˘Å¡Q˘_ç`Õ JÖÏO\˜
=∞x+≤ Uq^èŒ"≥∞ÿ# ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ ѨxH˜~åx ~ÀA ~åHõ =ÚO^Õ ÉÏkè`«∞xH˜ Hõ∆=∂Ѩ}
K≥ѨÙÊH˘x, J`«x ǨψH¯"≥∞ÿ<å LO>Ë ^•xfl uiyzÛ "ÕÜ«∂e. J`«#∞ U"≥·<å ã¨`«¯~°‡Å∞
KÕã≤LO>Ë, "å\˜Ö’ #∞Oz J`«x ^Ò~°˚<åºxH˜ ã¨=∂#"≥∞ÿ# ã¨`«¯~°‡Å∞ fã≤ ÉÏkè`«∞xH˜
WÑ≤ÊOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. XHõ"àÕ ◊ P ^Ò~°<˚ åºxH˜ ã¨iѨ_» ã¨`¯« ~°‡Å∞ ÖËHáõ È`Õ ÉÏkè`∞« _»∞
KÕã≤# ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞ ^Ò~°˚#ºÑ¨~°∞_ç MÏ`åÖ’ "ÕÜ«∞|_»`å~Ú.—— (|∞MÏi)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# W^Œ~Ì ∞° =∞#∞+¨µÅ∞
^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àÏÎ~°∞. "åiÖ’ XHõ_»∞ '„ѨÉèí∂! W`«x ^ŒQÆæ~°∞flO_ç <å ǨωõΩ¯ WÑ≤ÊOK«∞——
JO\Ï_»∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ 'W`«x Hõ~°‡Ñ¨„`«OÖ’ Jã¨Å∞ ѨÙ}ϺÖË ÖË=Ù Hõ^•, #∞"≥fiÖÏ h
ǨωõΩ¯ fã¨∞‰õΩO\Ï=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. P =ºH˜Î D=∂@ qx 'J~Ú`Õ „ѨÉèí∂!
<å‰õΩ [iy# J<åºÜ«∂xH˜ HÍã¨Î~Ú<å |^Œ∞Å∞ Åaèã¨∞ÎO^Õ"≥∂, <å áêáêÅ∞ fã≤
J`«x MÏ`åÖ’ "ÕÃã~Úº— Jx JO\Ï_»∞.—— ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) D=∂@ K≥ÑÊ≤ J„ѨÜ∞« `«flOQÍ
~Àk™êÎ~°∞..... (ǨH˜"£∞)
JO^ŒiHõ<åfl x+ì̈ ^Œi¢^Œ∞_»∞: F™êi ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~∞° efl ''^Œi¢^Œ∞
_»O>Ë Z=~À g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "å~°∞ ''_»|∞ƒ, W`«~° Pã¨∞Å Î ∞ ÖËx"å_çfl
"Õ∞=Ú ^Œi¢^Œ∞_»x ÉèÏqã¨∞Î<åflO—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# XHõ_»∞ #=∂*ò, [HÍ`ü, ~À*ÏÅ∞
=ÔQ·~å ã¨`å¯~åºÅ∞ fã¨∞H˘x =™êÎ_»∞. J~Ú`Õ J`«#∞ Z=i<≥·<å ^Œ∂+≤Oz LO\Ï_»∞.
Z=iÃÑ·#~Ú<å JѨ"å^Œ∞ ÖËÑ≤ LO\Ï_»∞. Z=i ^èŒ<å#fl~Ú<å J<åºÜ«∞OQÍ HÍ*Ëã≤
LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å ǨÏ`«ºKÕã≤ LO\Ï_»∞. Z=i<≥·<å J<åºÜ«∞OQÍ H˘\˜ì LO\Ï_»∞.
JOKÕ`« J`«#∞ Z=Ô~=ix "ÕkèOKå_À, Z=Ô~=i ǨωõΩ¯Å∞ H˘Å¡Q˘\Ïì_À "å~°O ^ŒiH©
J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ ѨOz™êÎ~∞° . JѨÊ\˜H© "å~°O^Œi ǨωõΩ¯Å∞ ѨÓiÎQÍ <≥~"° ~Õ H° õ =ÚO^Õ
J`«x ѨÙ}ºHõ~‡° Å∞ JO`«=∞~ÚáÈ`Õ, P ǨωõΩ¯^•~°∞Å∞ KÕã#≤ áêáêÅ∞ J`«x MÏ`åÖ’
"Õã≤ J`«_çfl #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
¿Ñ^ŒÅ∞, ^èxŒ ‰õΩÅ∞: ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ù_»∞ =∂#=ÙÅO^Œsfl ã¨=∂"Õâ◊Ѩ~°z#
`«~°∞"å`« ''D J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# ¿Ñ^Œ"åà◊√§ ZHõ¯_»∞<åfl~°∞?—— Jx
J_»∞QÆ∞`å_»∞. P `«~åfi`« ''g∞~°∞ UO KÕâß~°?——x J_»∞QÆ∞`å_»∞ "åix. ^•xH˜ "åiÖÏ
JO\Ï~°∞: ''g∞~°∞ JkèHÍ~°O, ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ =∂‰õΩ H͉õΩO_® "Õˆ~"åà◊§‰õΩ WKåÛ~°∞.
=∞=∞‡efl ¿Ñ^Œ"åà◊√§QÍ KÕã≤ ѨsH˜O∆ Kå~°∞. "Õ∞=Ú (g∞ ¢Ñ¨ã#¨ fl`åÉèÏQƺO Ptã¨∂)Î ã¨ÇϨ #O
566 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=Ç≤ÏOKå=Ú.—— ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl =∂@Å∞ K≥Ñ≤Ê ''P `«~åfi`« P ¿Ñ^ŒÅ∞
ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ|_»`å~°∞. ^èŒx‰õΩefl, JkèHÍ~°∞efl =∂¢`«"Õ∞ xÅnã≤ Hõiî#OQÍ ÖˇHõ¯
fã¨∞HÀ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. (`«sæÉò, `«¢ÉÏh)
107. =∂#"Õ`~« ∞° Å qKå~°}
l#∞flÅ qKå~°}: D¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ =∂#=ÙʼnõΩ =∂kiQÍ<Õ |∞kúH“â◊źO, q[˝`å
q"ÕK«#Å∞HõÅ =∂#"Õ`«~° |∞kúr=ÙÅ∞ ‰õÄ_® L<åfl~°∞. "åi<Õ =∞#O l#∞flÅ∞ (Éèí∂`åÅ∞)
J#O\ÏO. Jyfl`À ã¨$lOK«|_ç# D l#∞flÅ∞ =∂#=ÙʼnõΩ HõxÊOK«~∞° . J~Ú`Õ giÖ’‰õÄ_®
ã¨[#˚ ∞Å∞–^Œ∞~°#˚ ∞Å∞, qâßfiã¨∞Å∞–Jqâßfiã¨∞Å∞ LO\Ï~°∞. g~°∞ ‰õÄ_® Ѩ~Ö
° ’Hõ <åºÜ«∞™ê÷#O
Ö’ `«=∞ Hõ~°‡Å‰õΩ ÖˇHõ¯ K≥ѨÙÊHÀ=Åã≤ LO@∞Ok. giH© ã¨fi~°æ#~°HÍÅ∞ LO\Ï~Ú.
''^Õ=Ù_«∞ "åO°~^°ih K«∞@∞ì=Ú>˜ì ã¨g∞Híi~KÕ O’A l#∞flÅ#∞ L^ÕÌt~z ''l#∞fl
ÖÏO®! g∞O°∞ =∂#=*Ïu #∞~_ç Z<Àfl ÖÏÉèÏÅ∞ á⁄~^®O°∞ (Hí^°¥?)—— Jx J_«∞Qõ∞ `Í_«∞.
^®xH˜ ÇÍi =∂#=q∞„`Œ∞Å∞ ''„ǨÉèí¥! =∂Ö’ „Ǩu XHí¯_«¥ W`ŒO°∞efl ÉÏQå ÇÍ_«∞Hí∞<®fl_«∞.
z=iH˜ "Õ∞=Ú =∂H’ã¨~ h=Ù xO°‚ܵ~z# ã¨=∞Ü«∂xH˜ KÕO°∞Hí∞<åflO—— Jx J~>ÏO°∞.
''JǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ ''Jܵ`Ë g∞ xÇÍã¨~ WHí #O°Hí"Õ∞. J~^°∞Ö’<Ë g∞O°∞ âÍâ◊fi`Œ~Qå
Ǩ_çL~>ÏO°∞.—— Jx J~>Ï_«∞. Jܵ`Ë ^Õ=Ù_«∞ Hßáå_« ^°Åz#ÇÍO°∞ =∂„`Œ~ ^®#∞fl~_ç
`ŒÇÊ≤ ~K«∞Hí∞~>ÏO°∞. xã¨û~^ÕÇϨ ~Qå h„ǨÉ∞íè =Ù Z~`À q"ÕH=í ~`Œ∞_«∞, ã¨Ofi° *Ï˝x. ^°∞O®‡O°∞Åæ ∞
(„ǨǨ~K«~Ö’ L~_«Qå ǨO°ã¨ÊO°~ HíÅã≤) KÕã≤# ^°∞+¨¯O°‡Å Ƕ¨e`Œ~Qå WÖÏ "Õ∞=Ú "åix
(#O°Hí~Ö’) XHíiHÁHíO°∞ ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞Å∞Qå KÕ™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–6:128-129)
Ѩâ√◊ ѨHÍ∆ ^Œ∞Å qKå~°}: ¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# Ѩâ√◊ =ÙÅ∞, Ѩ‰Ω∆õ Å∞, „H˜q∞H©@HÍ^Œ∞efl QÆ∞iOz
‰õÄ_® qKå~°} [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "å\˜ÃÑ· U^≥·<å ^Ò~°̊#ºO [iy=ÙO>Ë ^Õ=Ù_»∞ "å\˜H˜ ¢Ñ¨fHÍ~°O
f~°∞Û‰õΩ<Õ JkèHÍ~°O W™êÎ_»∞. P `«~åfi`« "å\˜ LxH˜x âßâ◊fi`«OQÍ JO`«"≥ÚOk™êÎ_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) [O`«∞=ÙÅÃÑ· [O`«∞=ÙÅ∞ KÕ¿ã ^Ò~°˚#ºO QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ WÖÏ
`≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''g∞~°∞ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ǨωõΩ¯^•~°∞ʼnõΩ "åi ǨωõΩ¯Å∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
<≥~°"Õ~°∞™êÎ~°∞. z=iH˜ H˘=Ú‡Å∞ ÖËx "Õ∞Hõ‰õΩ (H˘=Ú‡Å∞#fl "Õ∞Hõ U^≥·<å J<åºÜ«∞O
KÕã≤=ÙO>Ë) H˘=Ú‡Å∞#fl "Õ∞Hõ #∞O_ç |^Œ∞eÑ≤ÊOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Ü«∂=`«∞Î r=~åã¨∞efl
ã¨g∞HõiOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "å\˜Ö’ K«`«∞ëêÊ^•Å∞, Éèí∂K«~åÅ∞, Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ ‰õÄ_®
LO\Ï~Ú. J"ÕH͉õΩO_® WOHÍ J<ÕHõ ~°HÍÅ r=~åã¨∞Å∞ LO\Ï~Ú. "å@xfl\˜x
QÆ∞iOz ^≥=· <åºÜ«∞™ê÷#OÖ’ f~°∞ÊÅ∞ [~°∞QÆ∞`å~Ú. P f~°∞ÊÖ’¡ H˘=Ú‡Å∞#fl [O`«∞=Ù
#∞O_ç H˘=Ú‡ÖË¡x [O`«∞=Ù‰õΩ |^Œ∞eÑ≤ÊOKÕ f~°∞Ê ‰õÄ_® LO@∞Ok.
Ѩâ◊√ѨH∆Í^Œ∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# f~°∞ÊÅ∞ =Úyã≤# `«~°∞"å`« 'g∞~°O`å =∞@ì~Ú
áÈO_ç— Jx P[˝ J=Ù`«∞Ok. ^•O`À J=hfl =∞@ì~Ú áÈ`å~Ú. (JO>Ë "å\˜ LxˆH
JO`«"≥∞ÿáÈ`«∞Ok.) JѨÙÊ_»∞ Jqâßfiã≤ <À@ 'JÜ≥∂º! <Õ#∞ ‰õÄ_® =∞@ì~ÚáÈ`Õ
ÉÏQÆ∞O_»∞!!— J<Õ =∂@ (J¢Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ) "≥Å∞=_»∞`«∞Ok.—— (^Œ∞¢Ô~=∞#∂¬~ü)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 567
ÃÑ· LÖË¡Y#O ^Œ∞¢Ô~=∞#∂¬~üÖ’ D¢H˜Ok ã¨∂H˜ÎH˜ "åºMϺ#OQÍ ¿Ñ~˘¯#|_çOk:
''"Õ∞=Ú Ju ã¨g∞Ǩ~Ö’<Ë L#fl tHí∆ Qõ∞i~z q∞=∞‡efl ÃÇÏK«Ûi~KÍO. =∂#=Ù_«∞
`Œ# KÕ*`Ë ∞Œ ÖÏ KÕã∞¨ HÁx =Ú~^°∞Qå Ǩ~ѨÙHí∞#fl^°~`Í PO’A „Ǩ`ºŒ Hí~∆ Qå K«¥ã¨∞Hí∞~>Ï_«∞.
JǨC_«∞ ã¨`ŒºuO°™®¯i (ǨâÍÛ`ÍÎǨ~`À) ''Jܡ∂º! <Ë#∞ =∞>˜ìÖ’ =∞@ìܵ áÈܵL~>Ë
Z~`Œ ÉÏQõ∞~_Ëk!!—— Jx "åáÈ`Í_«∞.—— (Y∞~üP<£–78:40)
"Õ~˘Hõ LÖËY¡ #OÖ’ WÖÏ LOk: ''H˘=Ú‡ÅKÕ á⁄_»=|_ç# [O`«∞=Ù‰õΩ H˘=Ú‡Å`À
á⁄_çz# [O`«∞=Ù #∞O_ç, HÍà◊§`À `«#fl|_ç# [O`«∞=Ù‰õΩ HÍà◊§`À `«xfl# [O`«∞=Ù
#∞O_ç |^Œ∞eÑ≤ÊOK«_O» [~°∞QÆ∞`«∞Ok. W^ŒO`å =∂#=ÙÅ Hõà§◊ =ÚO^Œ∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
P `«~°∞"å`« (^≥·=^Œ∂`«Å∞) [O`«∞=ÙÅ`À 'g∞~°O`å =∞@ì~ÚáÈO_ç. g∞‰õΩ ZÖÏO\˜
ã¨fi~°æ #~°HÍÅ∞ ÖË=Ù— Jx K≥|∞`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ Jqâßfiã≤ 'JÜ«∞ºÜ≥∂º! <Õ#∞ (‰õÄ_®)
=∞@ì~Ú áÈ~Ú=ÙO>Ë ZO`« ÉÏQÆ∞O_»∞!!— Jx "åáÈ`å_»∞.—— (^Œ∞¢Ô~=∞#∂¬~ü)
108. SÇ≤ÏHõ ÉèÏQͺÅ#∞ QÆ∞iOz qKå~°}
P~ÀA Hõ~‡° Å#∞ |\˜ì =∂#=ÙŠǨϟ^•JO`«ã∞¨ Å
Î Ö’ `Õ_®Å∞ LO\Ï~Ú. JO>Ë =∂#=ÙÅ
qÅ∞= "åi áêѨÑÙ¨ }ϺŠP^è•~°OQÍ x~°~‚ ÚOK«|_»∞`«∞Ok. ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ZO`À Q˘Ñ¨Ê"åà◊√§QÍ
ÉèÏqOK«|_ç#"å~°∞, JǨÏOHÍ~°∞Å∞ P~ÀA JO^ŒiHõO>Ë J^èŒ=ÚÅ∞QÍ, hK«∞Å∞QÍ =∂i
#~°HõOÖ’ qã≤ˆ~Ü«∞|_»`å~°∞. "åi ÃÑ^ŒÌiHõO, Ǩϟ^•JO`«ã¨∞ÎÅ∞ =∞\˜ìÖ’ HõÅã≤áÈ`å~Ú.
''<å ã≤iã¨OѨ^ÅŒ ∞ <åˆH=∂¢`O« Ѩx~å‰õΩO_® áÈÜ«∂ÜÕ∞! <å JkèHÍ~°O =∞\˜ì H˘@∞ìH˘x
áÈ~ÚO^Õ!!— JO@∂ "åáÈ`å_»∞ Jqâßfiã≤. (Y∞~üP<£–)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''q#O_ç! WǨÏÖ’HõOÖ’ =∞ã¨∞ÎQÍ uO@∂, ¢`åQÆ∞`«∂,
Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ J#∞ÉèíqOz#"å~°∞ Ѩ~°Ö’HõOÖ’ PHõe`À #Hõ#Hõ ÖÏ_»∞`å~°∞. #QÆflOQÍ
LO\Ï~°∞. q#O_ç. WǨÏÖ’HõOÖ’ `«=∞#∞ ZO`À Q“~°=hÜ«ÚÅ∞QÍ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞#fl"å~°∞
x*ÏxH˜ `«=∞#∞ `å=Ú J==∂#Ѩ~K ° ∞« ‰õΩO@∞<åfl~°∞. JÖψQ WǨÏÖ’HõOÖ’ (q#Ü«∞O,
J}∞‰õΩ=, ^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}`«Å HÍ~°}OQÍ) `«=∞#∞ J==∂#Ѩ~°K«∞‰õΩO@∞#fl"å~°∞
"åã¨"Î åxH˜ `«=∞#∞`å=Ú Q“~°=hÜ«ÚÅ∞QÍ KÕã∞¨ ‰õΩO@∞<åfl~°∞. (^Õ=Ùx Ѩ@¡ D q#Ü«∞
q^èÕÜ«∞`«ÖË z=iH˜ "åix ã¨fi~åæxH˜ KÕ~°∞Û`å~Ú.)—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« O ~ÀA ÉÏQÍ |eã≤# F ÖÏ=Ùáê\˜ ÃÑ^Œ=Ì ∞x+≤x
fã¨∞‰õΩ~å=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. HÍx ^Õ=Ùx =^ŒÌ J`«xH˜ ^À=∞Ô~Hõ¯O`« qÅ∞= ‰õÄ_®
LO_»^Œ∞. HÍ"åÅ#∞‰õΩO>Ë g∞s ã¨∂H˜Î K«^Œ∞=ÙHÀO_ç...'¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# "Õ∞=Ú "åiH˜
ZÖÏO\˜ |~°∞=Ù(qÅ∞=) W=fi=Ú (18:105)——– (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# J~Ú^Œ∞ ¢Ñ¨âfl◊ ʼnõΩ ã¨=∂^è•<åÅ∞ W=fi#O`«
=~°‰õΩ =∂#=Ù_»∞ xÅ∞Û#flKÀ@∞ #∞Oz XHõ¯ JOQÆ∞à◊O ‰õÄ_® Hõ^ŒÅÖË_»∞. P J~Ú^Œ∞
q+¨Ü∂« eq: (1) h =Ü«∞ã¨∞û#∞ UHÍ~°ºHõÖÏáêÅÖ’ JO`«"Ú ≥ OkOKå=Ù? (2) h Ü«∞ø=
<åxfl ZHõ¯_» =º~°÷ѨiKå=Ù? (3) ^èŒ<åxfl ZÖÏ ã¨OáêkOKå=Ù? (4) ^•xfl ZÖÏ Y~°∞Û
ÃÑ\Ïì=Ù? (5) h‰õΩ ¢Ñ¨™êkOz# (^èŒ~°‡)*Ï˝<åxfl U"Õ∞~°‰õΩ PK«iOKå=Ù?—— (ui‡l)
568 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂#=Ù_»∞ ZÖÏO\˜ qÅ∞=, |ÅO ÖËx "Õ∞HõÑ≤Å¡ÖÏ fã¨∞‰õΩ~å
|_»`å_»∞. `«~°∞"å`« ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@ì|_»`å_»∞. ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl '<Õ#∞ h‰õΩ
Z<Àfl =∞ǨÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkOKå#∞. "å\˜x UO KÕâß=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞.
^•xH˜ =∂#=Ù_çÖÏ JO\Ï_»∞: '¢Ñ¨É∂íè ! <Õ#∞ ^è<Œ åxfl ‰õÄ_»É\
ˇ Ïì#∞. Z<Àfl ÖÏÉèÏÅ`À
^•xfl Jaè=$kú ѨiKå#∞. ¢áê~°OÉèOí Ö’ L#fl Pã≤HÎ ˜ Z<Àfl ~Ô @∞¡ ÃÑOz =kÖËã≤ =KåÛ#∞.
g∞~°∞ J#∞=∞u¿ãÎ <Õ<å ã¨OѨ^ŒO`å fã¨∞H˘zÛ g∞=ÚO^Œ∞ ÃÑ_®Î#∞— Jx JO\Ï_»∞.
'(h=Ù =ÚO^Œ∞QÍ WHõ¯_»‰õΩ ѨOѨىõΩ#fl ^Õq∞\’ K«∂Ñ≤OK«∞— JO\Ï_»∞ ^Õ=Ù_»∞.
=∂#=Ù_»∞ =∞m§ J^Õ ã¨=∂^è•#q∞™êÎ_»∞. `«##∞ "≥#H˜¯ uÑ≤ÊѨOÑ≤`Õ P ã¨OѨ^ŒO`å
`≥zÛ g∞ =ÚO^Œ∞ ÃÑ_®Î#O\Ï_»∞. HÍx P =∂#=Ù_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ ZÖÏO\˜ ã¨`«¯~°‡Å∞
ѨOѨÙHÀÖË#O^Œ∞# J`«_çfl #~°HÍxH˜ ѨOѨ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂#=ÙxH˜ K≥Ok#
=¸_»∞ il+¨ì~°∞¡ LO\Ï~Ú. XHõ il+¨ì~üÖ’ J`«x ã¨`«¯~°‡Å∞ #"≥∂^Œ~Ú LO\Ï~Ú.
Ô~O_»= il+¨ì~üÖ’ J`«x ^Œ∞+¨¯~°‡Å∞ #"≥∂^≥·LO\Ï~Ú. =¸_»= il+¨ì~üÖ’ ^Õ=Ù_»∞
¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ J`«xH˜ ¢Ñ¨™êkOz# ÉèÏQͺÅhfl #"≥∂^≥L · O\Ï~Ú. ^Õ=Ù_»∞ P ÉèÏQͺÅÖ’
Jxfl\˜HOõ >Ë Juz#fl ÉèÏQͺxfl ã¨OÉ’kèã∂¨ Î 'h=Ù h=¸ÖϺxfl W`«x ã¨`¯« ~°‡Å #∞O_ç
f¿ãã¨∞HÀ— JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_® z~°∞ÉèÏQƺO `«# qÅ∞=#∞ ÖˇHõ¯QÆ\˜ì P =∞x+≤
ã¨`¯« ~°‡Åxfl\˜h ™êfinè#O KÕã∞¨ ‰õΩO@∞Ok. `«~∞° "å`« ^Õ=Ùx`À '¢Ñ¨É∂íè ! h Q“~°=¢Ñ¨u+¨Å
ª
™êHõ∆ºO! <Õ#∞ <å =¸Åº=∞O`«\˜h =ã¨∂Å∞ KÕÜ«∞ÖË^Œ∞— JO@∞Ok.
XHõ¯ z~°∞ÉèÏQͺxH˜ K≥e¡Oz# =¸ÖϺxˆH J`«x ã¨`«¯~°‡Åz\Ïì MÏm J~Ú
áÈ~ÚOk. ^Œ∞+¨¯~°‡Åz\Ïì áêáêÅ`À xO_ç JÖψQ LOk. "å\˜ =¸ÅºO K≥eO¡ K«_®xH˜
^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨™êkOz# ÉèÏQͺÅ∞ WOHÍKåÖÏ L<åfl~Ú. ^Õ=Ù_»∞ U ^•ã¨∞}‚~Ú<å Hõ~∞° }˜O
K«^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë (JO>Ë J`«_çfl Hõ∆q∞Oz ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ^ŒÅK«∞ ‰õΩO>Ë) '<å ^•ã¨∞_®!
<Õ#∞ h áêáêÅ∞ Hõ∆q∞OKå#∞. h ã¨`«¯~°‡Å∞ JkèHõO KÕâß#∞— J#O\Ï_»∞.—— (`«sæÉò)
109. qâßfiã¨∞Å∞, ã≤áê¶ ~°ã∞¨
^Õ=Ù_çfl, PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎÅ#∞ #q∞‡#"åi =ÚH˜ÎHÀã¨O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞QÍx ^≥·=^Œ∂`«Å∞
QÍx, ÖË^• ^Õ=Ùx J#∞=∞u ÅaèOz# =∞Ô~=Ô~·<å Éèí‰õΩÎÅ∞QÍx ã≤á¶ê~°ã¨∞KÕ¿ãÎ ^•xfl ^Õ=Ù_»∞
P"≥∂kOKÕ J=HÍâ◊=ÚOk.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) `å#∞ KÕ¿ã ã≤á¶ê~°ã¨∞ QÆ∞iOz WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''JÖÏ¡ÇπÏ`«Ñ¨Ê
"Õ̂~ P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) ^Õ=Ùx„Ѩ=HõÎ Jx ™êHõ∆ºO ѨeH˜#"åi QÆ∞iOz
<Õ#∞ (^Õ=ÙxH˜) ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ™êÎ#∞. J~Ú`Õ "å~°∞ `«=∞ <À\˜x ǨÏ$^ŒÜ«∞O, ǨÏ$^ŒÜ«∂xfl
<À~°∞ ^èŒ$=ѨiKÕÖÏ (=∞#ã¨∂ÊùiÎQÍ)™êHõ∆ºO ѨeH˜=ÙO_®e.—— (=Úã¨fl^£JǨχ^£)
¢Ñ¨àÜ◊ ∞« k<å# =¸_»∞q^è•Å =º‰õΩÅ Î ∞ qâ◊fi„ѨÉ∞íè =Ù‰õΩ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ™êÎ~x° ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. 1–^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞, 2–^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞, 3–J=∞~°QÆ`«∞Å∞. (Wɡfl=∂[)–
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 569
J^Õq^èŒOQÍ D ã≤á¶ê~°ã¨∞ J~Ú^Œ∞ ~°HÍÅ∞QÍ LO@∞O^Œx =∞~À LÖË¡Y#OÖ’ `≥eÜ«∞
*ËÜ«∞|_çOk. Jq D q^èŒOQÍ LO\Ï~Ú:
™ "≥Ú^Œ\˜ ã≤á¶ê~°ã¨∞ ™ê^è•~°} ã≤á¶ê~°ã¨∞. =∂#=ÙÅO`å ǨÏ+¨~ü "≥∞ÿ^•#OÖ’
QÆ∞q∞QÆ∂_ç# `«~°∞"å`« Hõ~°‡qKå~°} ¢áê~°OaèOK«_®xH˜ KÕ¿ã ã≤á¶ê~°ã¨∞. ǨϢ[`ü P^ŒO
(JÖˇ·Ç≤Ï) #∞O_ç ǨϢ[`ü D™ê (JÖˇ·Ç≤Ï) =~°‰õΩ J<ÕHõ =∞Ok ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞ `å=Ú U^À
XHõ á⁄~°áê@∞ KÕã≤#O^Œ∞=Å¡ ^Õ=Ùx ^ŒQÆæ~° ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞ÖË=∞x K≥|∞`å~°∞. z=iH˜
JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞_®xH˜ JOwHõi™êÎ~°∞. D
ã≤á¶ê~°ã¨∞ QÆ∞iOz "≥#∞Hõ\˜ ¿ÑrÅÖ’ ¿Ñ~˘¯<åflO.
† Ô~O_À ã≤á¶ê~°ã¨∞ J<ÕHõ=∞Ok qâßfiã¨∞efl Hõ~°‡qKå~°} ÖˉõΩO_®<Õ ã¨fi~åæxH˜
ѨO¿Ñ q+¨Ü«∞OÖ’ LO@∞Ok. D ã≤á¶ê~°ã¨∞ ‰õÄ_® JOu=∞^≥·=¢Ñ¨=ˆHÎ (ã¨) KÕ™êÎ~°∞.
‡ =¸_À ã≤áê¶ ~°ã∞¨ H˘xfl áêáêÅ HÍ~°}OQÍ #~°Hõ tHõ‰∆ Ωõ J~°∞›Å~Ú# qâßfiã¨∞efl
#~°HõtHõ∆ #∞O_ç `«Ñ≤ÊOKÕ q+¨Ü«∞OÖ’ LO@∞Ok. D ã≤á¶ê~°ã¨∞ ‰õÄ_® PÜ«∞<Õ KÕ™êÎ~°∞.
ˆ <åÅæ= ã≤á¶ê~°ã¨∞ #~°HõOÖ’ Ѩ_ç# áêѨÙÅ#∞ ã¨fi~åæxH˜ ѨOÑ≤OKÕ q+¨Ü«∞OÖ’
LO@∞Ok. D ã≤á¶ê~°ã¨∞ qq^èŒ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞, ^≥·=^Œ∂`«Å∞ KÕ™êÎ~°∞.
 J~Ú^À ã≤áê¶ ~°ã∞¨ qâßfiã¨∞ŠǨϟ^•JO`«ã∞¨ eÎ fl ÃÑOKÕ q+¨Ü∞« OÖ’ LO@∞Ok.
ǨϢ[`ü BѶπ a<£ =∂eH± (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù
^ŒQ~æÆ ∞° flO_ç F^Œ∂`« =zÛ, <Õ#∞ <å J#∞K«~ã° =¨ Ú^•Ü«∞OÖ’ ã¨QOÆ =∞Okx (Hõ~‡° qKå~°}
ÖˉõΩO_®<Õ) ã¨fi~°æ¢Ñ¨"Õâ◊O KÕ~ÚOK«=K«Ûx, ÖË^• (<å J#∞K«~°ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ <Õ#∞
`«Åz# =∞x+≤ HÀã¨O) ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕÜ∞« =K«Ûx <å‰õΩ JkèHÍ~°O WzÛ#@∞¡ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ¿ã JkèHÍ~°O J_çy fã¨∞‰õΩ<åfl#∞. J~Ú`Õ JÖÏ¡ÇÏπ ^≥=· `«fiOÖ’
PÜ«∞#‰õΩ =∞Ô~=sfl ™ê\˜HõeÊOK«x"åi HÀã¨"Õ∞ <å ã≤á¶ê~°ã¨∞ =iÎã¨∞ÎOk.—— (q∞ëê¯`ü)
=Úã≤¡OʼnõΩ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã≤áê¶ ~°ã∞¨ : =∞ǨÏhÜ«∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) WÖÏ
J<åfl~°∞: ''^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ HÀã¨O (¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#) *’ºu~°‡Ü«∞ Pã¨<åÅ∞ "ÕÜ«∞|_»`å~Ú.
"å\˜ g∞^Œ ¢Ñ¨=HõÎÅ∞ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. <å Pã¨#O MÏmQÍ LO@∞Ok. <Õ#∞ ^•x g∞^Œ
‰õÄ~°∞ÛO>Ë (W`«~° ¢Ñ¨=HõÎÅ`À áê@∞) ##∞fl ‰õÄ_® ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Õ"≥∂,
`«~∞° "å`« <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O (<å ã≤áê¶ ~°ã∞¨ ‰õΩ <ÀK«∞HÀ‰õΩO_®) LO_çáÈ`«∞O^Õ"∂≥
J#fl ÉèíÜ«∞O`À <Õ#∞ ^•x g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛÖËHõáÈ`å#∞. JѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ '¢Ñ¨Éèí∂! <å J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∞O! <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O!!— JO\Ï#∞. ^•xH˜ qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù '=ÚǨÏ=∞‡^£!
h=Ù h J#∞K«~°ã¨=Ú^•Ü«∞O q+¨Ü«∞OÖ’ UO HÀ~°∞`«∞<åfl=Ù?— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞.
<Õ#∞ 'gà◊§ Hõ~°‡qKå~°} `˘O^Œ~°QÍ =Úy¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞Ok— JO\Ï#∞.
P `«~åfi`« <å J#∞K«~°ã¨=Ú^•Ü«∂xfl ã¨=∂"Õâ◊Ѩ~°z qKå~°} ¢áê~°OaèOK«_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. `«`Ê« eù `«OQÍ "åiÖ’ H˘O^Œ~∞° ^Õ=Ùx HÍ~°∞}Ϻ#∞¢QÆÇ¨ Å`À, =∞iH˘O^Œ~∞°
<å ã≤á¶ê~°ã¨∞`À ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏÎ~°∞. <Õ#∞ ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕã¨∂Î LO\Ï#∞. z=iH˜ #~°HõOÖ’
"ÕÜ«∞|_ç#"åi ¿Ñ~°¡ *Ïa`å il+¨ì~ü ‰õÄ_® <åH˜=fi|_»∞`«∞Ok. (Dq^èŒOQÍ #~°HõOÖ’
570 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
"ÕÜ«∞|_ç#"åix ‰õÄ_® ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.) #~°HõáêʼnõΩ_»∞ W^ŒO`å
K«∂ã¨∂Î 'g∞~°∞ g∞ J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ ^≥·"å¢QÆǨÏOÖ’ z‰õΩ¯H˘x #~°HõOÖ’<Õ
Ѩ_ç=ÙO_ÕO^Œ∞‰õΩ XHõ¯_çfl ‰õÄ_® =^ŒeÃÑ@ìÖË^Œ∞— J#O\Ï_»∞.—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
ÃÇÏK«ÛiHõ : JOu=∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨Å¡O) ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# `«# J#∞K«~°
ã¨=Ú^•Ü«∞O HÀã¨O ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕ™êÎ~#° _»OÖ’ ã¨O^ÕÇϨ O ÖË^∞Œ . HÍx PÜ«∞# KÕ¿ã ã≤áê¶ ~°ã∞¨ #∞
=∂¢`«"∞Õ #=Ú‡H˘x ã¨`¯« ~°‡Å∞ PK«iOK«‰Ωõ O_® áêѨ‰Äõ ѨOÖ’<Õ Ñ¨_=ç ÙO>Ë =∞@∞‰õΩ =Úã≤O¡
ʼnõΩ #~°HõÜ«∂`«#Å∞ `«Ñ¨Ê=Ù. H˘xfl ǨÏnã¨∞ÅÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜
K≥Ok#"å~°∞ J`«ºkèHõ ã¨OYºÖ’ #~°HõOÖ’ "ÕÜ«∞|_»`å~°x ‰õÄ_® LOk. WÖÏ #~°HõOÖ’
"ÕÜ«∞|_ç# =Úã≤¡OÅ∞ P #~°HõÜ«∂`«#Å∞ ZO`«HÍÅO J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ LO@∞O^À ‰õÄ_®
TÇ≤ÏOK«ÖËO. Wk =O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÖˇ·# HÍ=K«∞Û, "ÕÅ ã¨O=`«û~åÖˇ·<å HÍ=K«∞Û.
qâßfiã¨∞ʼnõΩ qâßfiã¨∞Å ã≤áê¶ ~°ã∞¨ : nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞
*Ëâß~°∞: ''<å J#∞K«~° ==Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok# H˘O^Œ~°∞ Ü«∂=`«∞Î ã¨OѶ¨∞O HÀã¨O
ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ™êÎ~°∞. H˘O^Œ~°∞ XHõ `≥QÆ HÀã¨O, =∞iH˘O^Œ~°∞ Ѩk #∞Oz #ÅÉèˇ· =∞Ok
HÀã¨O, WOH˘O^Œ~°∞ XHõx HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ™êÎ~°∞. Dq^èŒOQÍ z=iH˜ "≥Ú`«ÎO =Úã≤¡O
ã¨=Ú^•Ü«∞O ã¨fi~åæxH˜ áÈ`«∞Ok.—— =∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O
Ö’x XHõ =ºH˜Î KÕ¿ã ã≤á¶ê~°ã¨∞`À |#∂`«g∞"£∞ `≥QÆ ¢Ñ¨[ÅHõO>Ë ‰õÄ_® Z‰õΩ¯==∞Ok
qâßfiã¨∞Å∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°——x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''#~°HÍxH˜ áÈÜÕ∞"å~°∞ =~°∞ã¨Å∞QÍ
xÅ|_ç LO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ ã¨fi~°"æ åã≤ "åi =ÚO^Œ∞#∞Oz áÈ=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
#~°HÍxH˜ áÈÜÕ∞"åiÖ’ XHõ`«#∞ Pã¨fi~°æ"åã≤x L^ÕÌtOz 'JÜ«∂º! g∞~°∞ ##∞fl QÆ∞~°∞Î
Ѩ@ìÖË^•? <Õ#∞ XHõ™êi `åQÆ_®xH˜ =∞Ozhà◊√§ WKåÛ#∞. (=∞i g∞~°∞ <å q=ÚH˜Î
HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕÜ«∞~°∂?— JO\Ï_»∞. JÖψQ =∞~˘Hõ`«#∞ `«# =ÚO^Œ∞#∞Oz áÈÜÕ∞
ã¨fi~°æ"åã≤x ã¨OÉ’kèã¨∂Î '<Õ#∞ XHõ™êi g∞‰õΩ LE KÕã¨∞HÀ=_®xH˜ hà◊√§ ã¨~åѶ¨~å
KÕâß#∞. (^ŒÜ∞« KÕã≤ <å q=ÚH˜Î HÀã¨O ã≤áê¶ ~°ã∞¨ KÕÜ∞« O_ç.)— J#O\Ï_»∞. Hõ#∞Hõ ã¨fi~°"æ åã≤
ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕã≤ P #~°Hõ"åã≤x ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨÙ`å_»∞.—— (Wɡfl=∂[)
ã¨=∞~°Ü∂≥ ^è∞Œ _ç ã≤áê¶ ~°ã∞¨ : ui‡lÖ’ ǨϢ[`ü q∞MÏÌ"£∞ (~°l) LÖË¡dOz# F
ã¨∞n~°… ǨÏnã¨∞Ö’ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∞~°Ü≥∂^èŒ∞Å (=Ú*ÏÇ≤Ï^£Å) B#fl`åºxfl QÆ∞iOz
`≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î, _≥|ƒù~Ú =∞Ok |O^èŒ∞=ÙÅ q+¨Ü«∞OÖ’ XHõ ã¨=∞~°Ü≥∂^èŒ∞x ã≤á¶ê~°ã¨∞
JOwHõiOK«|_»∞`«∞O^Œx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
`«e^¡ OŒ ¢_»∞efl QÆ∞iOz z#flÑ≤ÅÅ¡ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ : ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£
(~°l) LÖËY ¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''`«#‰õΩ =ÚO^Œ∞QÍ =ÚQÆ∞~æ ∞° z#flÑ≤Åe¡ fl (Ѩ~Ö
° ’HÍxH˜)
ѨOѨىõΩ#fl `«e`¡ O« ¢_»∞ʼnáêe@ P Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ #~°HOõ #∞Oz HÍáê_Õ HõOK«∞HÀ\ J=Ù`å~°∞——
Jx J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü J|∂[~ü (~°l) D=∂@ qx ''<Õ#∞ W^ŒÌ~°∞ Ñ≤Å¡efl =∂¢`«"Õ∞
ѨOѨىõΩ<åfl#∞. (=∞i <å ã¨OQÆ`Õq∞\©?) J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''W^ŒÌ~°∞
Ñ≤Å¡efl ѨOѨىõΩ<åfl D=∂>Ë =iÎã¨∞ÎOk—— J<åfl~°∞. ǨϢ[`ü L|~Ú a<£ HÍÉò (~°l)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 571
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ''<Õ#~Ú`Õ XˆHXHõ Ñ≤Å¡"å_çfl ѨOѨىõΩ<åfl#∞—— J<åfl~°∞. ^•xH© ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ''XHõ Ñ≤Å¡"å_≥·<å 㨈~ D=∂>Ë =iÎã¨∞ÎOk—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
ǨѶ*≤ ˇ Y∞~üP<£ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ – ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''Y∞~üP<£ ѨiOî z, HõO~îã° O÷¨
KÕã,≤ Jk x¿+kèOz# q+¨Ü∂« efl =∂<Õã,≤ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O KÕã#≤ q+¨Ü∂« efl PK«iOz#
=∞x+≤x ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~åæxH˜ ѨOÑ≤™êÎ_»∞. JnQÍHõ P =∞x+≤ ‰õΩ@∞O|OÖ’ (áêáêÅ
HÍ~°}OQÍ) #~°HÍxH˜ ѨO¿ÑO^Œ∞‰õΩ x~°‚Ü«∞O [iyáÈ~Ú# Ѩk =∞Ok =º‰õΩÎÅ
q+¨Ü«∞OÖ’ J`«x ã≤á¶ê~°ã¨∞#∞ ‰õÄ_® ^Õ=Ù_»∞ JOwHõi™êÎ_»∞.—— (ui‡l)
ǨѶ≤*ˇ Y∞~üP<£ JO>Ë Y∞~üP<£x J^茺ܫ∞#O KÕã≤, HõO~î°ã¨÷O KÕã≤, JO^Œ∞Ö’x ¢Ñ¨u
q+¨Ü∂« hfl QÆ∞~°∞OÎ K«‰Ωõ <Õ"å_»x J~°O÷ . Y∞~üP<£x J^躌 Ü«∞#O KÕã,≤ HõO~îã° O÷¨ KÕã,≤ JO^Œ∞Ö’x
¢Ñ¨u q+¨Ü∂« hfl QÆ∞~°∞OÎ K«∞‰õΩ<Õ"å_»∞ ã¨ÇϨ [OQÍ<Õ Y∞~üP<£ "åiOz# ^Œ∞ëê¯~åºÅ‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ
=∞ã¨Å∞‰õΩO@∂, Jk P^ÕtOz# ã¨`å¯~åºÅ∞ rq`åO`«O KÕã¨∂ÎLO\Ï_»∞.
nxfl |\˜ì J~°cÉèÏ+¨ ǨѶ≤*ˇ Y∞~üP<£‰õΩ ÉÏQÍ `≥eã≤LO_®e. JnQÍHõ Y∞~üP<£
¢Ñ¨HÍ~°O rq`åO`«O PK«iOKÕ =ºH˜Î =∂¢`«"Õ∞ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ x["≥∞ÿ# ǨѶ≤*ˇY∞~üP<£.
JÖÏO\˜ ǨѶ≤*ò KÕ¿ã ã≤á¶ê~°ã¨∞<Õ PÜ«∞# JOwHõi™êÎ_»∞. J~°c ÉèÏ+¨~åx D<å\˜ ǨѶ≤*òÅ∞
KÕ¿ã ã≤á¶ê~°ã¨∞x ^Õ=Ù_»∞ ã‘fiHõi™êÎ_»x PtOK«ÖË=Ú. Hõhã¨O `«=∞‰õΩ `≥eã≤# ÉèÏ+¨Ö’<≥·<å
"å~°∞ Y∞~üP<£x x`«ºO Ѩiîã¨∂Î ^•x P[˝Å#∞ ѨÓiÎQÍ áê\˜OK«_®xH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOKåe.
Y∞~üP<£, LѨ"å™êÅ ã≤áê¶ ~°ã∞¨ : ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ L=∞~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''^•ã¨∞x q=ÚH˜Î HÀã¨O Y∞~üP<£, LѨ"å™êÅ∞ (‰õÄ_®)
ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ™êÎ~Ú. LѨ"åã¨O ^≥·"åxfl ¢áêi÷ã¨∂Î '¢Ñ¨Éèí∂! <Õx`«_çfl ѨQÆ\˜ "Õà◊ PǨ~åxH˜
(W`«~° "åOKèÅ « ‰õΩ) ^Œ∂~°OQÍ LOKå#∞. Hõ#∞Hõ W`«x (q=ÚH˜)Î q+¨Ü∞« OÖ’ <å ã≤áê¶ ~°ã∞¨
JOwHõiOK«∞— Jx JO@∞Ok. JÖψQ Y∞~üP<£ ‰õÄ_® ^≥"· åxfl "Õ_∞» `«∂ '¢Ñ¨É∂íè ! <Õx`«_flç
~å¢u"Õà◊ x¢^ŒáȉõΩO_® KÕâß#∞. (W`«_»∞ ##∞fl K«^Œ∞=Ù`«∂ ÖË^• qO@∂ *ÏQÍ~°O
KÕâß_»∞.) Hõ#∞Hõ W`«x q+¨Ü«∞OÖ’ <å ã≤á¶ê~°ã¨∞ JOwHõiOK«∞— Jx JO@∞Ok. D
q^èŒOQÍ z=iH˜ "åi^ŒÌi ã≤á¶ê~°ã¨∞ P"≥∂kOK«|_»∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü +¨sѶπ)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''Y∞~üP<£ ѨiîOK«O_ç.
Wk ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# `«##∞ ѨiîOz#"åi q=ÚH˜Î HÀã¨O ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕã¨∞ÎOk.—— =∞~À
ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ''(=ÚYºOQÍ) |Y~å, JeW¢=∂<£ ã¨∂~åÅ∞ Ѩiîã¨∂Î LO_»O_ç. Wq
ZO`À ¢Ñ¨HÍâ◊=O`«"≥∞ÿ# ã¨∂~åÅ∞. ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Wq Ô~O_»∞ "Õ∞Ѷ¨∂Å∞QÍ ÖË^• Ô~O_»∞
ѨOkà◊√§QÍ ÖË^• ~Ô O_»∞ Ѩ‰Ω∆õ Å QÆ∞OѨÙÅ∞QÍ =zÛ `«=∞#∞ ѨiOî z#"åi HÀã¨O ZO`«QÍ<À
ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕ™êÎ~Ú—— Jx K≥áêÊ~°∞ PÜ«∞#. (=Úã≤¡O)
110. ^≥·=*’ºu–k=º^Œ~≈° #O
=∂#=Ù_»∞ `«##∞ ã¨$+≤ìOz# ^Õ=Ù_çfl K«∂_»QÆÅ∞æ`å_®? Jk WǨÏÖ’HõOÖ’ =∂¢`«O
Z#fl\˜H© ™ê^茺OHÍ^Œ∞. Z=Ô~·<å ^Õ=Ù_çfl K«∂âß#x K≥a`Õ J`«#∞ ѨzÛ J|^Œú=∂_»∞`«∞<åfl_»#fl
=∂@. ^≥·=^Œ~°≈#O =∞~°}Ï#O`«~°O Ѩ~°Ö’HõOÖ’<Õ ™ê^茺O. J^≥·<å qâßfiã¨∞ʼnõΩ =∂¢`«"Õ∞.
572 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) =∞~À™êi ‰õÄ_® J`«_çfl (ã¨Ñ¨Î=∂HÍâ◊OÖ’) 'ã≤„^Œ`«∞Öò=Ú#ÎǨ—
J<Õ k=º=$Hõ∆~å[O ^ŒQÆæ~° K«∂âß_»∞.—— (Y∞~üP<£–53:13,14)
=∞ǨÏhÜ«µ =ÚǨÏ=∞‡^ü (ã¨) l„cÖò^°¥`Œ (JÖˇ·)#∞ O≥~_«=™®i PÜ«µ# Jã¨Å∞
O°¥Ç¨~Ö’ "Õ∞O®*ò ã¨~Ѷ¨∞@# ã¨~^°O°ƒù~Qå K«¥âÍO°∞. ^Õ=Ù_«∞ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ ã¨áåÎHßâÍÅ
ǨOº° @# KÕܵ~z JHí¯_ç J^°∞ƒù`ÍÅ#∞ K«¥Ç≤~KÍ_«∞. n<Õfl ''"Õ∞O®*ò—— ã¨~Ѷ∞¨ @# J~>ÏO°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ù_çfl K«∂âß~å?
HÁ~^°O∞° D 㨥Hí∞Å Î ∞ qx ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ^Õ=Ù_çfl „Ǩ`ºŒ Hí~∆ Qå K«¥âÍO°x JáåO°~÷
KÕã∞¨ Hí∞<®flO°∞. „Ǩ=HíÎ ã¨f=∞}˜ Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) nxfl Y~_ç㥨 Î ''g∞Ö’ Z=O≥<· ®
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ùx K«¥âÍO°x J~>Ë J`Œ#∞ J|^°ú=∂_«∞`Œ∞<®fl_«#fl
=∂>—— J<®flO°∞. =∞O˘Hí ã¨~^°O°ƒù~Ö’ ''=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ùx K«¥âÍO°x
Z=O≥·<® J<®fl_«~>Ë J`Œ#∞ ^Õ=ÙxÃÑ· ÃѶ∞ÏO°"≥∞ÿ# x~^° "≥∂ѨÙ`Œ∞<®fl_«#fl=∂@——
J<®flO°∞. Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) nxfl Qõ∞i~z ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ J_çy#ǨC_«∞, `Í#∞
^Õ=Ù_çfl K«¥_«ÖË^°x, l„cÖò#∞ =∂„`Œ"Õ∞ PHßâ◊~ #∞~_ç kQõ∞`Œ∞#flǨC_«∞ K«¥âÍ#x
J<®flO°∞ PÜ«∞#. (q=O®ÅHí∞ ã¨ÇÏ‘ |∞MÏi K«¥_«~_ç.)
=Úã≤~¡ , #™®Üµ, =Úã¨fl^£ JǨχ^£, `Œ„ÉÏh „Qõ~^ä®ÅÖ’ Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<ü
JÉσãπ (O°l) #∞~_ç „QõÇÏ≤ ~z ¿ÑO˘¯#|_ç# LÖËY ¡ <®Å∞ Dq^è~° Qå L<®flܵ:
(1)''^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨Å¡O) `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ù#∞ ǨÏ$^°Ü«µ~`À O≥~_«∞™®O°∞¡ K«¥âÍO°∞.——
(2)''^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ù#∞ Híà◊§`À HßHí∞~_Í Ç¨Ï$^°Ü«µ~`À K«¥âÍO°∞.——
(3)''^Õ=Ù_«∞ W„ÉÏÇ‘Ï~ (JÖˇ·)x `Œ# q∞„`Œ∞_çQå KÕã¨∞Hí∞<®fl_«∞† =¸™® (JÖˇ·)`À
„Ǩ`ŒºHí∆~Qå ã¨~ÉèÏ+≤~KÍ_«∞† =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)Hí∞ `Œ# ^°O°≈#ÉèÏQõº~ Híeæ~KÍ_«∞† D
q+¨Ü«µ~ qx g∞O°∞ Pâ◊ÛO°ºáÈ`Œ∞<®flO®?—— (4)'' <Õ#∞ <® „ǨÉèí∞=Ùx K«¥âÍ#∞—— Jx
^≥=· „Ǩ=Hˆ Î (ã¨) K≥áåÊO°∞. (5) ''DO’A O®„u <®„ǨÉ∞íè =Ù J`Œº~`Œ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ O°¥Ç¨~`À
<®^°QOæõ H° ∞í =KÍÛ_«——x ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) K≥áåÊO°∞. ^≥=· „Ǩ=HíÎ ^Õ=Ù_çfl ã¨fiǨfl~Ö’ K«¥âÍO°x
PÜ«µ# =∂@ÅHí∞ JO°÷~ Hß=K«Ûx <Õ#∞ ÉèÏqã¨∞Î<®fl#∞.—— (6)''^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨) `Œ=∞
„ǨÉ∞íè =Ùx O≥~_«∞™®O°∞¡ K«¥âÍO°∞. XHí™®i Híà§◊ `À, =∞O˘Hí™®i ǨÏ$^°Üµ« ~`À K«¥âÍO°∞.——
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (O°l) #∞~_ç „QõÇÏ≤ ~z# ÃÑ· LÖËY
¡ <®Åhfl XHí ^®~`À
=∞O˘Hí>˜ á⁄~`Œ#ÖËH∞í ~_Í L<®flÜ«µx HÁ~^°O∞° ÉèÏ+¨ºHßO°∞Å∞ Jaè„áåÜ«µÇ¨_ͤO∞° . JnQåHí
WqHí¯_« ¿ÑO˘¯#|_ç# Y∞O∑P<£ 㨥H˜ÎH˜ J#∞Qõ∞}~Qå ÖËHíáÈ=_«~ Hí∂_Í Qõ=∞<®O°›~.
ui‡l „ǨHßO°~ Ǩτ[`ü Wɡfl JÉσãπ (O°l) XHõ ã¨=∂"Õâ◊~Ö’ =∂>Ï¡_«∞`Œ¥
''^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^°O≈° #ÉèÏQåºxfl, „Ǩ`ºŒ Híã∆ ~¨ ÉèÏ+¨}#∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨), =¸™® (JÖˇ)· Å
=∞^躰 qÉèlí ~KÍ_«∞. PÜ«µ# =¸™® (JÖˇ)· `À O≥~_«∞™®O°∞¡ „Ǩ`ºŒ Hí~∆ Qå =∂>Ï¡_Í_«∞.
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨)Hí∞ PÜ«µ# O≥~_«∞™®O°∞¡ `Œ# ^°O°≈#ÉèÏQõº~ Híey~KÍ_«∞—— Jx
J<®flO°∞. Ǩτ[`ü =∞„㨥Mò D=∂@ qx Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) ^°Qiæõ HÔ o§ ''J=∂‡!
=ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ùx K«¥âÍO®?—— J#_çQåO°∞. ^•xH˜ Ǩτ[`ü Pܵë®
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 573
''h=∂@Å∞ qx <® O’=∂Å∞ xHí¯ÉÁ_«∞K«∞Hí∞<®flܵ—— J<®flO°∞. P `Œ~∞° "å`Œ P"≥∞
O≥~_«= ¿ÑO®Ö’ ¿ÑO˘¯#fl@∞¡ JÖÏ J#_«~ J|^°=ú ∂_«@~`À ã¨=∂#=∞x, ^≥=· „Ǩ=HíÎ
(ã¨) ^Õ=Ù_çfl Hß^°∞, ^≥=· ^°¥`Œ l„cÖò (JÖˇ)· x =∂„`Œ"∞Õ K«¥âÍO°x `ˇeÜ«µ*ËâÍO°∞.
=∞O˘Hí LÖË¡Y#~ „ǨHßO°~, Ǩτ[`ü PÜµë® (O°l) WÖÏ J<®flO°∞: ''D
q+¨Ü«µ~Ö’ J~^°iHíO>Ë =Ú~^°∞ <Õ<Õ ^≥·=„Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞, g∞O°∞ g∞ „ǨÉèí∞=Ù#∞
K«¥âÍO® Jx J_çQå#∞. ^®xHßÜ«µ# ''ÖË^∞° , <Ë#∞ l„cÖòx =∂„`Œ"∞Õ PHßâ◊~ #∞~_ç
kQõ∞`Œ∞~>Ë K«¥âÍ#∞—— J<®flO°∞.
Ǩτ[`ü J|¥[O∑ yáåÊùi (O°l) WÖÏ J<®flO°∞: <Õ#∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨)#∞ ''g∞O°∞
g∞„ǨÉ∞íè =Ù#∞ K«¥âÍO®?—— J#_çQå#∞. ^®xHßÜ«µ# ''<®Hí∞, ^≥=· ^°O≈° <®xH˜ =∞^躰 *’ºu
J_«∞`¤ Oˇ Q° å xez~k—— J<®flO°∞. =∞O’LÖËY ¡ #~ „ǨHßO°~ ''<Õ#∞ <® „ǨÉ∞íè =Ù#∞ K«¥_«
ÖË^°∞, *’ºux K«¥âÍ#∞—— J<®flO°∞. "ÕO˘Hí LÖË¡Y#~ „ǨHßO°~ ''^Õ=Ùx ã¨$+≤ì`ÍÅÖ’
U XHí¯i ^°$+‘ì PÜ«µxfl KÕ~∞° H’*ÏÅ^°∞—— J<®flO°∞ ^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨Å~¡ )– (=Úã≤O¡ )
nxfl|>ì̃ WǨÏÖ’HõOÖ’ ^Õ=Ù_çfl „Ǩ`ºŒ Hí~∆ Qå W~`Œ=O°H∞í Z=O°¥ K«¥_«Ö^Ë x° , z=iH˜
^≥·=„Ѩ=HõÎÅ∞ Ãã·`«O K«∂_»ÖËHõáÈÜ«∂~°x `ˇÅ∞™ÈÎ~k. ^≥·=^°O°≈#~ Åaè~K«_«=∞~>Ë "≥∂Hí∆~
ã≤kú~K«_«"Õ∞. D "≥∂Hí∆~ =∞O°}®#~`ŒO° rq`Œ~Ö’<Õ Ñ¨Ù}®º`Œ∞‡ÅHí∞ „áåǨÎ=∞=Ù`Œ∞~k.
JǨC_«∞ ã¨fiO°æ™œMϺÅ`À áå@∞ ^≥·=^°O°≈#ÉèÏQõº~ Hí∂_Í Åaèã¨∞Î~k.
Ѩ~°Ö’HõOÖ’ Ѩ~å`«∞Ê~°∞x ^Œ~°≈#O
ǨϢ*Ï`ü J|∂ǨïÔ~·~å, J|∂ã¨~¸^£Å (~°l) Hõ^äŒ#O: "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)`À
=∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# =∂ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ K«∂_»QÆÅ∞æ`å=∂?——
Jx J_çQÍ=Ú. PÜ«∞# ''`«Ñʨ ‰õΩO_® K«∂_»QÅ Æ ∞æ`å~°∞. PHÍâ◊O "Õ∞Ѷ∂¨ =$`«O H͉õΩO_®
x~°‡ÅOQÍ L#flѨÙÊ_»∞ ã¨∂~°ºK«O¢^Œ∞efl K«∂_»@OÖ’ g∞ˆH"≥∞<ÿ å W|ƒOk HõÅ∞æ`∞« O^•?——
J<åfl~°∞. ^•xH˜ "Õ∞=Ú ''ZÖÏO\˜ W|ƒOk HõÅQÆ^Œ∞—— J<åflO.
''J^Õq^èŒOQÍ ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# g∞~°∞ g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ ^Œi≈OK«∞HÀ=_»OÖ’ ‰õÄ_®
ZÖÏO\˜ W|ƒOk LO_»^∞Œ . W|ƒOk U^≥<· å LO>Ë D<å_»∞ ã¨∂~°ºK«O¢^Œ∞efl K«∂_»@OÖ’
ZO`« W|ƒOk LO@∞O^À P~ÀA JO`Õ W|ƒOk LO@∞Ok—— J<åfl~°∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨Å¡O). P `«~°∞"å`« PÜ«∞# WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# XHõ ¢Ñ¨Hõ@#Hõ~°Î =zÛ ''U =~°æO"å~°∞ U â◊H˜Îx P~åkèã¨∞ÎO_Õ"å~À
"å~°O`å `«=∞`«=∞ P~å^茺^≥·"åÅ "≥#∞Hõ "≥o§ xÅ|_®e—— Jx ¢Ñ¨Hõ\˜™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»∞
H˘O^Œ~°∞ ã¨∂~°∞ºx "≥#∞Hõ, H˘O^Œ~°∞ K«O¢^Œ∞x "≥#∞Hõ, =∞iH˘O^Œ~°∞ q¢QÆǨÅ "≥#∞Hõ,
WOH˘O^Œ~°∞ tÅ∞= "≥#∞Hõ "≥o§ xÅ|_»`å~°∞. WÖÏ q∞^蕺^≥·"åefl ѨÓlOz#"å~°O`å
q∞^蕺^≥·"åÅ ^ŒQÆæiH˜ "≥o§ xÅ∞ÛO\Ï~°∞. (q¢QÆǨ~å^茉õΩÅO`å q¢QÆǨÅ`À áê@∞
#~°HõOÖ’ Ѩ_çáÈ`å~°∞.) z=~À¡ UHõ^≥·"å~å^茉õΩÖˇ·# =Úã≤¡OÅ∞ LO_çáÈ`å~°∞. "åiÖ’
ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞, áêáê`«∞‡Å∞, HõѨ@∞Å∞ LO\Ï~°∞. JÖψQ ¢QÆO^䌢Ѩ[Å (Ü«¸^Œ∞Å∞,
¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ)Ö’ (UHõ^≥·"å~å^茉õΩÖˇ·#"å~°∞) ‰õÄ_® H˘O^Œ~°∞ LO_çáÈ`å~°∞.
574 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ãÎ̈=ÙŠѨiã≤u÷ : P `«~åfi`« =∂#=ÙÅ =ÚO^Œ∞‰õΩ #~°HõO
fã¨∞‰õΩ~å|_»∞`«∞Ok. Jk "åiH˜ ZO_»=∂qÖÏ HõxÊã¨∞ÎOk. JѨÙÊ_»∞ (^≥·=^Œ∂`«Å∞)
Ü«¸^Œ∞efl Ñ≤ez ''g∞~°∞ Z=ix P~åkèOKÕ"å~°∞——Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^•xH˜ "å~°∞
''"Õ∞=Ú ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# L*ˇ·~üx ѨÓlOKÕ"åà◊§O—— Jx K≥|∞`å~°∞.
''g∞~°∞ J|^Œú=∂_»∞`«∞<åfl~°∞. ^Õ=Ù_»∞ Z=ih ÉèÏ~°ºQÍQÍx, ã¨O`å#OQÍQÍx
KÕã¨∞HÀÖË^Œ∞... 㨈~, WѨÙÊ_»∞ g∞ˆHO HÍ"åe?—— (Jx JO\Ï~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞). ''=∂‰õΩ
^•Ç¨Ï"Õ∞™ÈÎOk. =∞Ozhà◊√§ WÑ≤ÊOK«O_ç—— JO\Ï~°∞ Ü«¸^Œ∞Å∞. JѨÙÊ_»∞ (^≥=· ^Œ∂`«Å∞)
"åiH˜ #~°HõO "≥·Ñ¨Ù K«∂Ñ≤ã¨∂Î 'JHõ¯_»ÔHo§ `åQÆO_»—x K≥|∞`å~°∞. P "≥#∞"≥O@<Õ "å~°∞
#~°HõO "≥·Ñ¨ÙÔHo§ JO^Œ∞Ö’ Ѩ_çáÈ`å~°∞.
P `«~°∞"å`« ¢ÔH·ã¨Î=Ùefl xÅnã≤ ''g∞Ô~=ix P~åkèOKÕ"å~°∞?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ~°∞.
"å~°∞ ''"Õ∞=Ú ^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ =∞ã‘ÇπÏ (D™ê)x P~åkèOKÕ"åà◊§O—— J#O\Ï~°∞.
''g∞~°∞ J|^Œú=∂_»∞`«∞<åfl~°∞. ^Õ=Ù_»∞ Z=ih ÉèÏ~°ºQÍQÍx, ã¨O`å#OQÍQÍx
KÕã¨∞HÀÖË^Œ∞... 㨈~, WѨÙÊ_»∞ g∞ˆHO HÍ"åe?—— (Jx JO\Ï~°∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞). ''=∂‰õΩ
^•Ç¨Ï"Õ∞™ÈÎOk. =∞Ozhà◊√§ WÑ≤ÊOK«O_ç—— JO\Ï~°∞ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞.
JѨÙÊ_»∞ "åiH˜ #~°HõO "≥·Ñ¨Ù K«∂Ñ≤ã¨∂Î 'JHõ¯_»ÔHo§ `åQÆO_»—x K≥|∞`å~°∞
(^≥·=^Œ∂`«Å∞). P "≥#∞"≥O@<Õ "å~°∞ #~°HõO "≥·Ñ¨ÙÔHo§ JO^Œ∞Ö’ Ѩ_çáÈ`å~°∞.
Ü«¸^Œ∞Å∞, ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® #~°HõOÖ’ Ѩ_çáÈ~Ú# `«~åfi`« ǨÏ+¨~ü "≥∞ÿ^•#OÖ’
UˆHâ◊fi~Àáê㨉õΩÅ∞ =∂¢`«"Õ∞ LO_çáÈ`å~°∞. "åiÖ’ ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞, áêáê`«∞‡Å∞,
HõѨ@∞Å∞ LO\Ï~°∞. "åi =ÚO^Œ∞ ^≥·=*’ºu ¢Ñ¨^Œi≈OK«|_»∞`«∞Ok.
=Úã≤O¡ ŠѨiã≤u÷ : JѨÙÊ_»∞ (*’ºu #∞O_ç ^≥=· "å}˜) WÖÏ qxÊã¨∞OÎ k: ''JO^Œ~∂°
"≥o§áÈÜ«∂~°∞ Hõ^•! WHõ q∞=∞‡efl U q+¨Ü«∞O WHõ¯_» xeÑ≤ LOzOk?——
^•xH˜ "åiÖÏ JO\Ï~°∞: ''=∂‰õΩ "åi J=ã¨~°O ZO`À L#flѨÊ\˜H© "Õ∞=Ú
(ã¨`«ºO HÀã¨O) "åi #∞O_ç P<å_Õ "Õ~°~ÚáÈÜ«∂=Ú. JnQÍHõ ¢Ñ¨u =~°æ=¸ `å#∞
P~åkèOz# ^≥·=O ^ŒQÆæiH˜ "≥o§ xÅ|_®Åx ¢Ñ¨Hõ@Hõ~°Î KÕã≤# ¢Ñ¨Hõ@# q<åfl=Ú.
JO^Œ∞=Å¡ "Õ∞=Ú WHõ¯_Õ LO_çáÈ~Ú =∂ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ~åHõ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åflO.——
''ã¨~ˆ q#O_ç. <Õ<Õ g∞ ¢Ñ¨É∞íè =Ù#∞—— *’ºu #∞O_ç ^≥=· "å}˜ ^èfiŒ xã¨∞OÎ k. =Úã≤O¡ Å∞
P *’ºux K«∂ã≤ J^Õ^À ^≥·"Õ`«~°â◊H˜Î Jx ÉèÏqOz ''"Õ∞=Ú ^Õ=Ùx â◊~°}∞QÀ~°∞`«∞<åflO.
"Õ∞=Ú ^Õ=Ùx ^≥·=`«fiOÖ’ =∞Ô~=ih KÕiÛ PÜ«∞#‰õΩ ™ê\˜HõeÊOK«ÖË=Ú—— JO\Ï~°∞.
''g∞~°∞ g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ùx QÆ∞iÎOK«_®xH˜ PÜ«∞# `«~°Ñ¶¨Ù# g∞ ^ŒQÆæ~° U^≥·<å P^è•~°O
LO^•?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞ ^Õ=Ù_»∞. ^•xH˜ =Úã≤O¡ Å∞ LO^Œx K≥|∞`å~°∞. P `«~∞° "å`«
`≥~° `˘ÅyOK«|_ç# F qt+¨ª *’ºu "åi =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞=Ù`«∞Ok. WǨÏÖ’HõOÖ’
L#flѨÙÊ_»∞ =∞#ã¨∂ÊiÎQÍ ^Õ=Ùx ã¨xflkèÖ’ ™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O KÕã¨∞ÎO_Õ =Úã≤¡OÅ∞ P
qt+¨ª *’ºux K«∂_»QÍ<Õ J¢Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ ™êëêìOQÆѨ_»`å~°∞.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 575
P `«~°∞"å`« "å~°∞ ™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O #∞O_ç ÖËz `«ÅÅ∞ ÃÑ·ÔHuÎ K«∂™êÎ~°∞.
JѨÙÊ_»∞ "åiH˜ "≥Ú^Œ@ K«∂Ѩ|_ç# ™ê^è•~°} *’ºu =∂¢`«"Õ∞ HõxÊã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Ö’
#∞Oz ^≥·="å}˜ uiy ^èŒfixã¨∞ÎOk: ''<Õ#∞ g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞.——
D=∂@ q#QÍ<Õ =Úã≤¡OÅ∞ ''B#∞, g∞ˆ~ =∂ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù—— JO\Ï~°∞. J~Ú`Õ
¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨ªÅ HÀã¨O ^Õ=Ù_çfl ¢áêi÷ã¨∂Î ™êëêìOQÆ ¢Ñ¨}Ï=∞O KÕã¨∞ÎO_Õ HõѨ@=Úã≤¡OÅ∞
=∂¢`«O P~ÀA ™êëêìOQÆѨ_»ÖË~°∞. ^Õ=Ù_»∞ "åi #_»∞=Úefl |Å¡ Ѩ~°∞ѨÙQÍ KÕ¿ã™êÎ_»∞.
^•O`À "å~°∞ ™êëêìOQÆѨ_»\ÏxH˜ ¢Ñ¨Ü«∞uflOK«QÍ<Õ =OQÆÖËHõ ÉÁHõ¯É’~å¡ Ñ¨_çáÈ`å~°∞.
111. #~°HOõ g∞^Œ∞QÍ<Õ ã¨fi~åæxH˜ ^•i
P `«~°∞"å`« #~°HõO g∞^Œ "å~°kè (ѨÙÖòã≤~å`ü) ÜÕ∞~åÊ@∞ [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P
"å~°kè ÃÑ·#∞Oz JO^Œ~∂° #_»"åeûOkQÍ (^≥=· ^Œ∂`«Å∞) K≥|∞`å~°∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÅ
Î O^ŒiÖ’
ÔHÖÏ¡ <Õ<Õ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ <å J#∞K«~°ã¨=Ú^•Ü«∂xfl "≥O@ɡ@∞ìH˘x P "å~°kè
^•@∞`å#∞. P~ÀA ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞ `«Ñ¨Ê =∞Ô~=~°∂ =∂\Ï¡_»ÖË~°∞. "å~°~Ú<å ''^Õ"å!
~°H˜∆OK«∞. (=∞=∞‡efl #~°HÍyfl #∞O_ç) ~°H˜∆OK«∞—— Jx =∂¢`«"Õ∞ JO\Ï~°∞.
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ "å~°kè ¢Ñ¨™êÎ=# q#QÍ<Õ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! D "å~°kè ã¨OQÆu
Uq∞\©?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) uiy WÖÏ K≥ѨÊ_»O ¢áê~°OaèOKå~°∞:
''J^˘Hõ (ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#) *Ï~°∞_»∞ KÀ@∞. ^•x g∞^Œ #∞Oz ^•\˜áÈÜÕ∞"å~°∞
(H˘O^Œ~°∞) *ÏiѨ_»`å~°∞. (=∞iH˘O^Œ~°∞) xÅ^˘‰õΩ¯‰õΩO\Ï~°∞. "å~°kè ^•>Ë"åix ÖÏy
(#~°HõOÖ’) Ѩ_ÕÜ«∞_®xH˜ "≥Ú#^Õe# H˘O_ôÅ∞ =O\˜ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =Úà◊√§ ^•x ÃÑ·H˘zÛ
LO\Ï~Ú. Wq #[^£Ö’ LO_Õ ™ê^•<£ K≥@¡ =Úà◊√§ÖÏ KåÖÏ á⁄_»=ÙQÍ, ÖÏ=ÙQÍ
LO\Ï~Ú. qâßfiã¨∞ÅÖ’ P "å~°kxè H˘O^Œ~∞° ~Ô Ñ¨Êáê@∞Ö’, H˘O^Œ~∞° "≥∞~°∞Ѩ٠"ÕQOÆ `À,
H˘O^Œ~°∞ "åÜ«Ú"ÕQÆO`À, =∞iH˘O^Œ~°∞ Jâ◊fi"ÕQÆO`À, WOH˘O^Œ~°∞ (W`«~°) "åǨÏ<åÅ
"ÕQÆO`À ^•\˜áÈ`å~°∞. JÖÏ ^•>Ë"åiÖ’ H˘O^Œ~°∞ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨=∂^•xH˜ QÆ∞iH͉õΩO_®
ˆH∆=∞OQÍ |Ü«∞@Ѩ_»`å~°∞. =∞iH˘O^Œ~°∞ QÍÜ«∞Ѩ_ç #~°HÍyflÖ’ Ѩ_çáÈ`å~°∞.——
^Õ=Ù_»∞ Ѩ~Ö
° ’HõOÖ’ =∂#=Ùx ã¨$lOK«_®xH˜ =ÚO^Õ ã¨fi~°#æ ~°HÍÅ∞ `«Ü∂« ~°∞ KÕâß_»∞.
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Hõ~°‡qKå~°} =Úyã≤# `«~°∞"å`« ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å∞, HõѨ@ qâßfiã¨∞Å∞ #~°HõO
Ö’H˜ ¢`ÀÜ«∞|_»`å~°∞. áêáêÅ∞ KÕã≤# qâßfiã¨∞Å∞ H˘O`«HÍÅO #~°HõOÖ’ tHõ∆ J#∞ÉèíqOz#
`«~°∞"å`« ^≥·"å#∞¢QÆǨÏO`À, ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞, W`«~° ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å ã≤á¶ê~°ã¨∞`À "åiH˜ #~°HõO
#∞O_ç q=ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk.
''(q#~_ç!) g∞Ö’ Z=O°¥ #O°Hí~ g∞^°∞Qå áÈxÇÍO°~@¥ L~_«O°∞. W^˘Hí xs‚`Œ
q+¨Ü«µ~. D Ǩx <ˇO°ÇıO°Û=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ h „ǨÉèí∞=Ù g∞^° L~k. P ã¨~^°O°ƒù~Ö’
"Õ∞=Ú ^≥·=cèuǨO®Ü«µ}∞Å#∞ (#O°Hí~Ö’ Ǩ_«Hí∞~_Í) O°H˜∆™®Î=Ú. ^°∞O®‡O°∞æefl =∂„`Œ~
J~^°∞Ö’ Ǩ_çáÈ=_ÍxH˜ =kÖË™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–19:71,72)
''#O°Hí~ g∞^° (ѨÙÖòã≤O®`ü) =~`ˇ# UO®Ê@∞ KÕÜ«µ|_«∞`Œ∞~k. ^≥·=„Ǩ=HíÎÅÖ’
J~^°iHí<®fl =Ú~^°∞ <Ë#∞ <® J#∞K«O° ã¨=∂*Ïxfl fã¨∞HÁx ^®xx ^®@∞`Í#∞. P
576 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
O’A ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ∞ =∂„`ŒÇı∞ =∂>Ï¡_«∞`ÍO°∞. ÇÍO°Üµ<® '^ÕÇÍ! (=∞=∞‡efl) Hı∆=∞~Qå
L~K«∞— Jx =∂„`ŒÇı∞ J~>ÏO°∞. #O°Hí~Ö’ ™®^®<ü (J<Ë XHí q^è°Ç‹∞·# =Ú~_«¡ K≥@∞ì)
=Ú~_«∞¡ÖÏ =~HíO°∞¡ uiy# á⁄_«ÇÍ>˜ Çı∞Hí∞Å∞~>Ïܵ. ÇÍ>˜ á⁄_«=Ù ^Õ=ÙxH˜ =∂„`ŒÇı∞
`ˇÅ∞ã¨∞. P "Õ∞Hí∞Å∞ =~`ˇ# g∞^° #_çKı ÇÍiÖ’ HÁ~^°ifl (Jqâßfiã¨∞efl) ÇÍi ^°∞+¨¯O°‡Å
HßO°}~Qå Ǩ>˜ì #O°Hí~Ö’H˜ ÖÏy Ǩ_«Çı¿ã~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl™®Îܵ. ^®~`À HÁ~^°O°∞
ǨÏ`Œ=∞ܵ #O°Hí~Ö’ Ǩ_çáÈ`ÍO°∞. (WHí Z#fl>˜H© J~^°∞Ö’ #∞~z |Ü«µ@Ǩ_«ÖËO°∞.)
=∞iHÁ~^°O∞° (qâßfiã¨∞Å∞) `ˇy #O°H~í Ö’ Ǩ_áç È`ÍO°∞. `ŒO∞° ÇÍ`Œ HÁ~`ŒHßÖÏxH˜ J~^°∞Ö’
#∞~z q=ÚH˜Î á⁄~^°∞`ÍO°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
U"≥∞#ÿ ѨÊ\˜H© ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz ã¨`¯« ~°‡Å∞ PK«iOz# ѨÙ}Ϻ`«∞‡Å∞ Ãã·`O« ã¨fi~åæxH˜
áÈ"åÅO>Ë #~°HõO g∞^Œ∞QÍ<Õ áÈ=Åã≤ LO@∞Ok. ^•x HÀã¨O ^Õ=Ù_»∞ #~°HõO g∞^Œ XHõ
"å~°kè (=O`≥#) xi‡OKå_»∞. D "å~°kè<Õ ''ѨÙÖòã≤~å`ü—— J#O\Ï~°∞. ǨÏnã¨∞Ö’ nxfl ã≤~å`ü
Jx =∂¢`«"Õ∞ K≥ѨÊ|_çOk.
D "å~°kè ^•\ÏÅO>Ë ^≥·=cèuѨ~åÜ«∞}∞ʼnõΩ ã¨∞ÅÉèí"Õ∞. "åi áêe@ Wk áêÅ~å~Ú
~À_»∞¤HõO>Ë Z<ÀflÔ~@∞¡ "≥∞~°∞ÔQ·# ~À_»∞¤. HÍx áêáê`«∞‡Öˇ·# qâßfiã¨∞ʼnõΩ D "å~°kè ^•@_»O
KåÖÏ Hõ+Oì¨ . Wk "åi áêe@ ÉèÜ í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ H˘O_»zÅ∞=Å∞, q+¨ ѨÙ~°∞QÆ∞Å∞, ¢‰õÄ~°[O`«∞=Ù
Å`À, J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å =ÚO_»¡K≥@¡`À Hõ\˜HõpHõ\˜QÍ LO_Õ ZO`À ¢Ñ¨=∂^ŒÉèíi`«"≥∞ÿ# ^•i.
P "å~°kè HÍÅ∞fã≤ ÃÑ@ìÖË#O`« *Ï~°∞_»∞QÍ LO@∞Ok. #~°HõOÖ’x ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ
Ѩ@HÍ~°∞,¡ á⁄_»"#·≥ =Úà◊√§O_Õ ~åHÍã≤ K≥@∞¡ P "å~°kè JOK«∞Å ÃÑ·^•HÍ =zÛ LO\Ï~Ú.
JO`ÕQ͉õΩO_® #~°HõOÖ’x =∞iH˘xfl ÉèíÜ«∂#Hõ =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® "å~°kè JOK«∞ʼnõΩ
ÃÑ·^•HÍ =zÛ "å~°kè g∞^Œ #_çK"Õ åix #~°HOõ Ö’H˜ ÖψQÜ«∞_®xH˜ HÍK«∞H˘x LO\Ï~Ú.
áêáê`«∞‡Öˇ·# qâßfiã¨∞ÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å LO_Õ D ¢Ñ¨=∂^•Å#∞
Z^Œ∞~˘¯O@∂, QÍÜ«∂Å`À Ѩ_»∞`«∂ ÖËã¨∂Î z=iH˜ ZÖÏQÀ P "å~°kè ^•\˜ ã¨fi~åæxH˜
KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. #~°HõO <˘ã¨@ ~åÜ«∞|_ç# =∞iH˘O^Œ~°∞ P ¢Ñ¨=∂^•Å#∞ Z^Œ∞~À¯ÖËHõ
#~°HõOÖ’ Ѩ_çáÈ`å~°∞. JÖÏ #~°HõOÖ’ Ѩ_çáÈ~Ú#"å~°∞ H˘O`« HÍÖÏxH˜ `«=∞`«=∞
Hõ~‡° Å#∞ |\˜ì ^≥=· ¢Ñ¨=HõÅ
Î ∞, ^≥=· ^Œ∂`«Å∞, ^≥=· cèuѨ~åÜ«∞}∞Öˇ#· qâßfiã¨∞Å ã≤áê¶ ~°ã∞¨ `À,
^≥·"å#∞¢QÆǨÏO`À #~°HõO #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_ç ã¨fi~åæxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
áÈ`Õ ^Œ∞+¨¯~°‡Å‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ LO@∂ ã¨^• ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iOz# ^≥·=cèu
Ѩ~åÜ«∞}∞Å∞ P "å~°kè g∞^Œ ZÖÏO\˜ ¢Ñ¨=∂^•xH˜ QÆ∞iH͉õΩO_® ˆH∆=∞OQÍ ã¨fi~åæxH˜
KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. J~Ú`Õ ã¨∞QÆ∞}ã¨OѨu,ΠѨÙ}ºHõ~‡° Å s`åº "å~°∞ qq^èŒ ~°HÍÅ"å~°∞QÍ
LO\Ï~°∞ HÍ|\˜ì #~°HõO g∞^Œ∞O_Õ D "å~°kè ^•>Ë Ñ¨iã≤÷`«∞Å∞ ‰õÄ_® qaè#flOQÍ
LO\Ï~Ú. "åiÖ’ H˘O^Œ~∞° ~Ô Ñ¨Êáê@∞Ö’, H˘O^Œ~∞° "≥∞~°∞Ѩ٠"ÕQOÆ `À, H˘O^Œ~∞° "åÜ«Ú
"ÕQÆO`À, H˘O^Œ~°∞ ѨH˜∆ "ÕQÆO`À, =∞iH˘O^Œ~°∞ Jâ◊fi "ÕQÆO`À, WOH˘O^Œ~°∞ XO>ˇ "ÕQÆO`À
P "å~°kè ^•\˜ ã¨fi~åæxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
*’ºu ѨOÑ≤}˜ : qâßfiã¨∞Å∞ ѨÙÖòã≤~å`ü ("å~°kè) ^•@_®xH˜ =ÚO^Œ∞ "åiH˜
*’º`«∞Å∞ W=fi|_»`å~Ú. D *’º`«∞Å "≥Å∞QÆ∞ "åi"åi Hõ~°‡Å#∞ |\˜ì ~°Hõ~°HÍÅ∞QÍ
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 577
LO@∞Ok. Wk "å~°kè g∞^Œ∞O_Õ pHõ\˜x áê~°^ÀÅ∞`«∂ ã¨fi~åæxH˜ ^•iK«∂¿Ñ Hõ~°nÑ≤Hõ
=O\˜k. qâßfiã¨∞ÅÖ’ H˘O^Œi *’ºu H˘O_»O`« "≥Å∞QÆ∞ xã¨∞ÎOk. =∞i H˘O^Œi *’ºu
Y~°∂˚~°Ñ¨Ù K≥@ìO`« "≥Å∞QÆ∞ xã¨∞ÎOk. Jxfl\˜HõO>Ë `«‰õΩ¯= "≥Å∞QÆ∞xKÕÛ *’ºu |ÅÇ‘Ï#
qâßfiã≤H˜ W=fi|_»∞`«∞Ok. ^•x "≥Å∞QÆ∞ q∞}∞‰õΩ q∞}∞‰õΩ=∞O@∂ ÉÁ@# ¢"ÕÅO`«
LO@∞O^Œx, Jk XHÀ¯™êi PiáÈ`«∂ "≥Å∞QÆ∞`«∂ LO@∞O^Œx ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£
=∞ãπ=Ó^£ (~°l) J<åfl~°∞. (^Œ∞¢Ô~=∞#∂¬~ü)
''PO’A qâ◊fiã≤~z# ¢ã‘ÎѨÙO°∞+¨∞Å =Ú~^°∞, "åi Hí∞_çÇ‹·Ñ¨Ù "åi *’ºu ǨO°∞
y_«∞`Œ¥L~_«@~ hHí∞ HíxÊã¨∞Î~k. 'DO’A g∞H’ Q˘Ç¨Êâ◊∞Éèí"åO°Î!— Jx "åiH˜ K≥ǨÊ
|_«∞`Œ∞~k. (J^Õ) ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~KÕ ã¨fiO°=æ <®Å∞. P ã¨fiO°=æ <®ÅÖ’ "åO°∞ âÍâ◊fi`Œ~Qå
L~>ÏO°∞. W^Õ Q˘Ç¨Êq[Ü«µ~, JѨÓO°fi ™®Ç¶¨Åº~.—— (Y∞~üP<£–57:12)
HÍ~°∞pHõ\Ö˜ ’ HõÑ@¨ =Úã≤O¡ Å∞ : ''PO’A HíÇ@¨ ¢ãÑΑ Ù¨ O°∞+¨∞ŠǨiã≤u÷ (K«∂_»O_ç).
"åO°∞ (pHí>˜Ö’ `ŒKÍÛ_«∞`Œ¥) ''Hßã¨Î =∂"≥·Ñ¨Ù K«¥_«~_ç. g∞*’ºu =Å¡ =∂Hí∂ HÁ~K≥~
„ǨÜ∂ˇ [#~ HíÅ∞Qõ∞`Œ∞~k—— J~>ÏO°∞ qâßfiã¨∞Å`À. Hßx ''"≥#H˜¯ "≥o§ g∞*’ºu ZHí¯_«∞~^À
"≥`∞Œ H’¯~_ç—— Jx ã¨=∂^è®#~ Åaèã∞¨ ~Î k "åiH˜. `ŒO®fi`Œ "åO°∞ÉèÜí µ« ∞Å =∞^躰 XHí J_«∞Q¤ À_«
UO°Ê_«∞`Œ∞~k. ^®xH˜ XHí `ŒÅ∞Ѩ٠L~@∞~k. P `ŒÅ∞Ѩ٠"≥#∞Hí ֒Ǩe Ç‹Ñ· Ù¨ # (^≥=· )HßO°∞}º~
L~@∞~k. ^®x "≥Å∞ǨŠ(#O°Hí) Ü«∂`Œ#Å∞ L~>Ïܵ.—— (Y∞~üP<£–57:13)
''"åO°∞ qâÍfiã¨∞efl HıHíÅ∞ÃÑ>˜ì Ç≤Å∞㨥Π''"Õ∞=Ú („ǨǨ~K«~Ö’) g∞`Àáå@∞ ÖË=∂?——
J~>ÏO°∞. ^®xH˜ qâÍfiã¨∞Å∞ WÖÏ J~>ÏO°∞: ''L<®flO°∞, Hßx q∞=∞‡eflg∞O°∞ ǨsHí∆Hí∞
Qõ∞iKÕã¨∞HÁx „Ǩ=∂^°~ HÁx`ˇK«∞ÛHí∞<®flO°∞. QÀ_«g∞k Ç≤e¡"å@~Qå =º=ǨÏi~KÍO°∞.
J#∞=∂#~Ö’ Ǩ_çáÈÜ«∂O°∞. ÖËxáÈx Pâ◊Å∞ ÃÑ~K«∞HÁx P`Œ‡=~K«#Hí∞ áåÅÊ_ͤO°∞.
^Õ=Ùx P[˝ =KÕÛ^®Hß g∞O°∞ J^Õ ã≤÷uÖ’ L<®flO°∞. ǨO°=∞ "≥∂ã¨Qå_«∞ (Ã+·`Í<ü) q∞=∞‡efl
^Õ=Ùx q+¨Ü«µ~Ö’ z=i Hí∆}~ =O°Hí∂ "≥∂ã¨y㨥Î<Ë L<®fl_«∞. (ÇÍ_ç =Ö’¡ #∞~z |Ü«µ@
Ǩ_«ÖËHí áÈÜ«∂O°∞.) J~^°∞=Å¡<Ë DO’A (g∞H© ^°∞O°æu Ǩ>˜ì~k. WHí) g∞#∞~_ç ZÖÏ~>˜
ǨiǨO°~ ã‘fiHíiOK«|_»^∞° . |Ç≤ÏO°~Qõ~Qå (ã¨`ºŒ )uO°™®¯O®xH˜ áåÅÊ_ç#"åi #∞~_ç Hí∂_Í
(ǨiǨO°~ ã‘fiHíi~K«|_«^°∞). Hí#∞Hí g∞H˜Hí #O°Hí"Õ∞ xÇÍã¨ã¨÷Å~. JHí¯_Ë g∞Hí∞ `Œy# âÍã≤Î
[O°∞Qõ∞`Œ∞~k. Jk KåÖÏ ÃѶ∞ÏO°Ç‹∞·# ^°∞+¨ÊO°º=™®#~.—— (Y∞~üP<£–57:14,15)
#~°HOõ Ö’ Ѩ_áç ÈÜÕ∞ =Úã≤¡OÅ∞ : (Hõ~°‡qKå~°}, "å~°kè ^•\˜"Õ`« =Úyã≤#)
`«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ `«# ^Œ∂`«Å#∞ Ñ≤ez, (UHõ)^Õ=Ù_çfl P~åkèOz# "å~°O^Œsfl #~°HõO
#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ fÜ«∞O_»x P^Õt™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ #~°HõOÖ’ Ѩ_»¤"åiÖ’
ã¨*ÏÌ (™êëêìOQƢѨ}Ï=∞O) zǨflÅ∞ L#fl"åix QÆ∞iΙêÎ~°∞. ã¨*ÏÌ zǨÏflO LO_Õ â◊s~°
ÉèÏQÍefl HÍÅÛ‰õÄ_»^Œx ^Õ=Ù_»∞ #~°HÍyflx "åi™êÎ_»∞. Jk `«Ñ¨Ê =∂#=Ùx q∞ye#
^ÕÇϨ =∞O`«\h˜ #~°HÍyfl ^ŒÇÏ≤ Oz "Õã∞¨ OÎ k. D HÍ~°}OQÍ<Õ ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ UHõ^"·≥ å~å^艌 Ωõ
Öˇ·#"åix P zǨflÅ#∞ |\˜ì QÆ∞iÎOz #~°HÍyfl #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ f™êÎ~°∞.
P~ÀA (^≥·=cèuѨ~åÜ«∞}∞Öˇ·#) qâßfiã¨∞Å∞ `å=Ú "å~°kè ^•@QÆey#ѨÊ\˜H©
`«=∞ ™È^Œ~° qâßfiã¨∞efl HÍáê_ÕO^Œ∞‰õΩ ^Õ=Ù_çfl ѨiѨi q^è•ÖÏ ¢áêi÷™êÎ~°∞. D~ÀA
578 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
g∞~°∞ ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# XHõ ǨωõΩ¯ QÆ∞iOz ##∞fl ZO`« QÆ\˜ìQÍ J_»∞QÆ∞`å~À, P~ÀA "å~°∞
`«=∞ ™È^Œ~°∞efl HÍáê_»∞HÀ=_®xH˜ JO`«HõO>Ë QÆ\˜ìQÍ ^Õ=Ù_çfl J_»∞QÆ∞`å~°∞.
"å~°∞ ^≥·=ã¨xflkèÖ’ `«=∞ HÀiHõ#∞ "≥e|∞K«∞Û`«∂ ''¢Ñ¨Éèí∂! =∂ D ™È^Œ~°∞Å∞
=∂`À áê@∞ #=∂A KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. LѨ"å™êÅ∞ áê\˜ã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. W`«~° ã¨`å¯~åºÅ∞
‰õÄ_® KÕã∞¨ OÎ _Õ"å~°∞. JÖÏO\˜ g~°∞ #~°HOõ Ö’ ZÖÏ Ñ¨_®¤~À =∂‰õΩ J~°O÷ HÍ=_»OÖË^∞Œ .
(¢Ñ¨Éèí∂!) gix Hõ∆q∞OK«∞—— Jx ¢áêi÷™êÎ~°∞. ^Õ=Ù_»∞ "åi "≥Ú~åÅH˜Oz ''㨈~ "≥à◊§O_ç.
ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ XHõ¯n<å~°∞ qÅ∞=O`« qâßfiã¨O L#fl"åix Ãã·`«O #~°HõO #∞O_ç
|Ü«∞\˜H˜ fã¨∞HÀO_ç—— Jx JO\Ï_»∞.
JѨÙÊ_»∞ "å~°∞ `«=∞ ™È^Œ~° qâßfiã¨∞Å ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àÏÎ~°∞. ("åiÃÑ· #~°Hõ ¢Ñ¨ÉèÏ=O
LO_»^Œ∞.) #~°HõOÖ’x qâßfiã¨∞ÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ áê^•Å =~°‰õΩ, =∞iH˘O^Œ~°∞ "≥∂HÍà◊§
=~°‰õΩ JyflÖ’ z‰õΩ¯H˘x LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ Jyfl "åi =ÚMÏÅ#∞ =∂_çÛ qHõ$`«OQÍ
KÕÜ«∞‰õΩO_® ^Õ=Ù_»∞ ^•xfl x¿+kè™êÎ_»∞. ^•O`À D qâßfiã¨∞Å∞ `å=Ú QÆ∞iÎOz#
"å~°O^Œsfl #~°HõO #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ f™êÎ~°∞.
P `«~°∞"å`« "å~°∞ ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ =zÛ =∞m§ q#flqOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞
^Õ=Ù_»∞ ''㨈~ "≥à◊§O_ç. ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ J~°ú n<å~°O`« qÅ∞=QÆÅ qâßfiã¨=Ú#fl "åix
‰õÄ_® #~°HõO #∞O_ç f¿ãã¨∞HÀO_ç—— Jx JO\Ï_»∞.
D J#∞=∞u`À "å~°∞ #~°HÍxH˜ "≥o§ `å=Ú QÆ∞iÎOK«QÆey# "å~°O^Œsfl #~°HõO
#∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ f™êÎ~°∞. JÖÏ fã≤# `«~°∞"å`« ^Õ=Ùx ã¨xflkèH˜ =zÛ =∞m§ q#fl
qOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. ^•xH˜ ^Õ=Ù_»∞ ''㨈~ "≥à◊§O_ç ǨÏ$^ŒÜ«∞OÖ’ J}∞=∂¢`«O qâßfiã¨O
(D=∂<£) L#fl"åix ‰õÄ_® #~°HõO #∞O_ç f¿ãã¨∞HÀO_ç—— J#O\Ï_»∞. "å~°∞ =¸_»=
™êi "≥o§ `å=Ú QÆ∞iÎOK«QÆey# "å~°O^Œsfl #~°HõO #∞O_ç fã≤ ~°H˜∆™êÎ~°∞.
ǨϢ[`ü J|∂ ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) D ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''g∞‰õΩ <å
=∂@Å g∞^Œ #=∞‡HõO ÖËHõáÈ`Õ '^Õ=Ù_»∞ Z=iH© J}∞=∂¢`«O J<åºÜ«∞O ‰õÄ_®
KÕÜ«∞_»∞. Z=Ô~·<å XHõ ã¨`å¯~°ºO KÕ¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ ^•xH˜ Ô~\˜ìOѨ٠ѨÙ}ºÑ¶¨ÅO ¢Ñ¨™ê
k™êÎ_»∞— J<Õ Y∞~üP<£ ã¨∂H˜Î K«^Œ∞=ÙHÀO_ç—— Jx J<åfl~°∞.
Dq^èŒOQÍ (#~°HõOÖ’x =Úã≤¡OÅ#∞ ~°H˜∆OK«_®xH˜) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎÅ∞, ^≥·=^Œ∂`«Å∞,
qâßfiã¨∞Å∞ JO`å ã≤á¶ê~°ã¨∞ KÕã≤# `«~°∞"å`« z=~À¡ ^Õ=Ù_»∞ ''WHõ <å ã≤á¶ê~°ã¨∞ q∞ye
LOk—— JO\Ï_»∞. P`«~åfi`« PÜ«∞# #~°HõO #∞O_ç H˘O`«=∞Okx |Ü«∞\˜H˜ f™êÎ_»∞.
"å~°∞ JѨÊ\˜ˆH ÉÏQÍ HÍeáÈ~Ú ÉÁQÆ∞æQÍ =∂i=ÙO\Ï~°∞.
(^≥·=^Œ∂`«Å∞) "åix fã≤ ã¨fi~°æO ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÖ’ LO_Õ XHõ ÃãÅÜÕ∞~°∞Ö’ Ѩ_»
"Õ™êÎ~°∞. ÖËHõ PO^Œ∞Ö’x J=∞$`åxfl "åiÃÑ· zeH˜™êÎ~°∞. P ÃãÅÜÕ∞~°∞h\˜ ¢Ñ¨ÉèÏ=O`À
#kX_»∞¤ g∞k q`«<Î åÅ∞ "≥ÚÅÔHuÎ ã¨ãº¨ âߺ=∞Å"≥∞#ÿ @∞¡ "å~°∞ #∂`«# â◊H™Î˜ œO^Œ~åºÅ`À
#=#=ÖÏ_»∞`«∂ ÖË™êÎ~°∞. g∞~°∞ J<ÕHõ™ê~°∞¡ K≥@¡ ѨHõ¯<À, ~åà◊§ ѨHõ¯<À q`«Î<åÅ∞
"≥ÚÅÔH`«Î_®xfl K«∂¿ã LO\Ï~°∞. JÖÏ "≥ÚÅÔH`ÕÎ "≥ÚHõ¯Ö’¡ ZO_» `«yÖË "≥ÚHõ¯Å∞
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 579
ѨK«ÛQÍ LO\Ï~Ú. ZO_» `«QÆʼnõΩO_® h_» Ѩ_Õ "≥ÚHõ¯Å∞ áêeáÈ`å~Ú. J^Õq^èŒOQÍ
"å~°∞ ÃãÅÜÕ∞~°∞ #∞O_ç =Ú`åºÖÏ¡ "≥∞iã≤áÈ`«∂ |Ü«∞\˜H˜ =™êÎ~°∞. HÍHõáÈ`Õ "åi
"≥∞_»Å g∞^Œ XHõ =∞K«Û LO_çáÈ`«∞Ok. P `«~°∞"å`« "å~°∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ "åix K«∂ã≤ ''g~°∞ ZÖÏO\˜ ѨÙ}ºHÍ~åºÅ∞ KÕÜ«∞Hõ
áÈ~Ú<å ^Õ=Ù_»∞ giH˜ (#~°HõO #∞O_ç) q=ÚH˜Î HõeyOKå_»∞—— Jx JO\Ï~°∞. ^Õ=Ù_»∞
JÖÏ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOz#"åi`À ''g∞iHõ¯_» K«∂ã¨∞Î#fl (ã¨fi~°æã¨OѨ)^ŒO`å g∞^Õ.
JO`ÕHÍ^Œ∞, WOHÍ JO`« (ã¨OѨ^Œ) J^Œ#OQÍ g∞‰õΩ Åaèã¨∞ÎOk—— Jx JO\Ï_»∞.
(ã¨Ç‘Ï|∞MÏi: 10–(J*Ï<£), 97–(`ÒÇ‘Ï^£) ¢Ñ¨Hõ~°}Å P^è•~°OQÍ)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''KÕã∞¨ ‰õΩ#fl áêáêʼnõΩ tHõQ∆ Í J<ÕH=õ ∞Okx
#~°HÍyfl ^ŒÇ≤Ïã¨∞ÎOk. `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ `«# HÍ~°∞}Ϻ#∞¢QÆǨÅ`À "åix ã¨fi~åæxH˜
ѨOѨÙ`å_»∞. "å~°∞ #~°Hõ"åã¨∞Åx Ñ≤Å∞=|_»`å~°∞.—— (|∞MÏi +¨sѶπ)
tHõ‰∆ Ωõ =ÚO^Õ QÆQÀÅæ ∞ ÃÑ>Ëì"å~°∞: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''#~°HÍxH˜ áÈÜÕ∞
"åiÖ’ W^ŒÌ~°∞ (=Úã≤¡OÅ∞) ÃÑ^ŒÌQÍ J~°∞ã¨∂Î QÆQÀæÅ∞ÃÑ_®Î~°∞. "åi^ŒÌix fã¨∞‰õΩ~°O_»x
(^≥=· ^Œ∂`«efl) P^Õt™êÎ_∞» ^Õ=Ù_»∞. "å~˘zÛ# `«~∞° "å`« 'g∞i^Œ~Ì ∞° JO`« ÃÑ^ŒQÌ Í J~°∞™êÎ
Ô~O^Œ∞‰õΩ?— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_»∞. ^•xH˜ "åi^ŒÌ~°∞ 'g∞~°∞ =∞=∞‡efl Hõ~°∞}˜™êÎ~°x WÖÏ
J~°∞ã¨∞Î<åflO— JO\Ï~°∞. ^Õ=Ù_»∞ D=∂@Å∞ qx 'xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ <å HÍ~°∞}ºO g∞
W^ŒiÌ ÃÑ· LOk. ã¨~ˆ , g∞i^Œ~Ì ∞° =∞m§ JHõ¯_çHˆ "≥o§ (#~°HOõ Ö’) Ѩ_O» _ç— Jx JO\Ï_»∞.
"≥O@<Õ "åi^ŒÌiÖ’ XHõ_»∞ "≥o§ `«##∞`å#∞ #~°HõOÖ’ Ѩ_»"Õã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. HÍx
^Õ=Ùx P^Õâ◊O`À #~°HõO J`«x HÀã¨O K«Å¡|_»∞`«∞Ok. Ô~O_À"å_»∞ JHõ¯_Õ xÅ|_ç
LO\Ï_»∞. `«##∞`å#∞ #~°HOõ Ö’ Ѩ_"» ãÕ ∞¨ HÀ_»∞. ^Õ=Ù_»∞ J`«_flç L^ÕtÌ Oz '#∞"≥fiO^Œ∞‰õΩ
#~°HõOÖ’H˜ áÈ~ÚѨ_»ÖË^Œ∞? Uq+¨Ü«∞O x#∞fl x~ÀkèOzOk?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞.
^•xHõ`«#∞ ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î '¢Ñ¨Éèí∂! g∞~°∞ ##∞fl #~°HõO #∞O_ç `«Ñ≤ÊOz# `«~°∞"å`«
WHõ JO^Œ∞Ö’H˜ ѨOѨ~°x Ptã¨∞Î<åfl#∞. (JO^Œ∞ˆH <ÕxHõ¯_Õ xÅ|_çáÈÜ«∂#∞.)— Jx
JO\Ï_»∞. ^Õ=Ù_»∞ D=∂@ qx 'ã¨~ˆ , h=Ù Ptã¨∞#Î fl>Ë¡ [~°∞QÆ∞`«∞Ok, "≥à√◊ §— J#O\Ï_»∞.
`«~åfi`« ^Õ=Ùx J#∞¢QÆǨÏO`À "åi^ŒÌix ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (ui‡l)
112. =∞~°}ÏxH˜ =∞~°}O
=∞~°}ÏxH˜ =∞~°}O =ã¨∞ÎOk. JO>Ë Hõ~°‡qKå~°} =Úyã≤# `«~°∞"å`« =∞~°}O
K«zÛáÈ~Ú âßâ◊fi`«OQÍ `≥~=° ∞~°∞QÆ~Ú áÈ`«∞O^Œ#fl =∂@. ^•O`À ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞, #~°H"õ åã¨∞Å∞
ã¨fi~°æ#~°HÍÅÖ’ âßâ◊fi`«OQÍ LO_çáÈ`å~°∞. "åiH˜Hõ =∞~°}O J#fl^Õ ~å^Œ∞. D q+¨Ü«∂xfl
QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
''=∂ ã¨∂‰õΩÅÎ ∞ u~°ã¯¨ iOz Jqâßfiã¨∞Ö~Ú#"å~°∞ #~°H"õ åã¨∞Å=Ù`å~°∞. #~°HOõ Ö’<Õ
"å~°∞ (<å<åÜ«∂`«#Å∞ J#∞Éèíqã¨∂Î) ZÅ¡HÍÅO Ѩ_ç=ÙO\Ï~°∞.—— (64:10) ''(ã¨`åºxfl
qâ◊fiã≤Oz, ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iOz#)"å~°∞ P ã¨fi~°æ=<åÅÖ’ âßâ◊fi`«OQÍ LO\Ï~°∞.—— (2:25)
580 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Jqâßfiã¨∞Å∞ F™êi #~°HõOÖ’ Ѩ_çáÈ`Õ WHõ JO^Œ∞Ö’ #∞Oz |Ü«∞@Ѩ_Õ ¢Ñ¨ã¨ˆHÎ
ÖË^Œ∞. qâßfiã¨∞Ö’¡ =∂¢`«O áêáê`«∞‡Öˇ·#"å~°∞ H˘O`«HÍÅO #~°HõOÖ’ tHõ∆Å∞ J#∞ÉèíqOz#
`«~°∞"å`« ã¨fi~åæxH˜ ѨOѨ|_»`å~°∞. "≥Ú`«ÎOg∞^Œ Z=iH© =∞~°}O LO_»^Œ∞.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) (=∞~°ºOã¨∂~åÖ’x) ''`«∞kf~°∞Ê [iy ѨâßÛ`åÎÑO¨ `«Ñʨ =∞ˆ~g∞ q∞QÆÅx
~ÀA QÆ∞iOz "åix ÉèíÜ«∞ÃÑ@∞ì—— J<Õ ã¨∂H˜Î ѨiîOz# `«~°∞"å`« WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''(ã¨fi~åæxH˜ áÈ=Åã≤#"å~°∞ ã¨fi~åæxH˜, #~°HÍxH˜ áÈ=Åã≤#"å~°∞ #~°HÍxH˜ KÕ~°∞
‰õΩ#fl `«~åfi`« ^≥·=^Œ∂`«Å∞) #Å¡=∞K«ÛÅ∞ LO_Õ `≥Å¡á⁄>ËÅ∞ ~°∂ѨOÖ’ =∞$`«∞º=Ùx
fã¨∞H˘zÛ ã¨fi~°æ #~°HÍÅ =∞^茺 LO_Õ QÀ_» g∞^Œ xÅɡ_®Î~°∞. JѨÙÊ_»∞ XHõ ¢Ñ¨Hõ@#Hõ~°Î
=ÚO^Œ∞H˘zÛ 'ã¨fi~°æ"åã¨∞ÖÏ~å!— Jx ˆHHõ"Õ™êÎ_»∞. D ˆHHõ qx "å~°∞ `«ÖˇuÎ K«∂™êÎ~°∞.
JÖψQ J`«#∞ '#~°Hõ"åã¨∞ÖÏ~å!— Jx ˆHHõ ÃÑ_®Î_»∞. D ˆHHõ qx #~°Hõ"åã¨∞Å∞ ‰õÄ_®
`«ÅÃÑ·ÔHuÎ K«∂™êÎ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=^Œ∂`«Å∞ ã¨fiO°æ #O°HíÇÍã¨∞efl ZÅ∞Q≥uÎ Ç≤Å∞㨥Π''nxfl
g∞O°∞ Qõ∞iÎ~KÍO®?—— J#_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞ ''P... Wk =∞$`Œ∞º=Ù—— J~>ÏO°∞.
JǨC_«∞ ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ P á⁄>ËÅ∞#∞ ѨO_»Éˇ\˜ì #iH˜ K«~ѨÙ`ÍO°∞. P `ŒO®fi`Œ
ÇÍO°∞ ã¨fiO°æÇÍã¨∞Å`À ''ã¨fiO°æÇÍã¨∞ÖÏO®! g∞iHí ã¨fiO°æ~Ö’<Ë âÍâ◊fi`Œ rq`Œ~ Qõ_«∞ѨÙ`ÍO°∞.
g∞Hí∞ =∞O°}~ J<Ë^Õ O®^°∞—— J~>ÏO°∞. JÖÏQÕ ÇÍO°∞ #O°HíÇÍã¨∞Å Ç‹·Ñ¨Ù uiy ''#O°Hí
ÇÍã¨∞ÖÏO®! g∞iHí #∞~z #O°Hí~Ö’<Ë ZÅ¡HßÅ~ Ǩ_ç=Ù~_ç ^°∞O°ƒùO° Ü«∂`Œ#Å∞ J#∞
Éèqí 㨥LÎ ~>ÏO°∞. g∞H˜Hõ KÍ=Ù J<Ë^Õ O®^°∞—— J~>ÏO°∞. D ¢Ñ¨H@õ # q#QÍ<Õ ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞
ZO`À ã¨O`À+≤™êÎ~°∞† #~°Hõ"åã¨∞Å∞ =∞iO`« ~Àk™êÎ~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O, ui‡l)
ã¨fi~°ærq`«O âßâ◊fi`«=∞x, =∞~°}O WHõZ#fl\˜H© ~å^Œx `≥eã≤# `«~åfi`« ã¨fi~°æ"åã≤
=∞#ã¨∞ ‰õΩ^Œ∞@Ѩ_»∞`«∞Ok. J`«x P#O^ŒO =~°‚<åf`«O.
''WѨÙÊ_»∞ =∞#O Z#fl\˜H© K«xáÈ=Ú Hõ^Œ∂! =∞#‰õΩ ~å=Åã≤# =∞$`«∞º"Õ^À Wk=~°̂H
=zÛOk. WHõ =∞#‰õΩ ZÖÏO\˜ tH∆Í LO_»^Œ∞ Hõ^Œ∂!— J#O\Ï_»∞.—— (Y∞~üP<£–37:59)
JÖψQ #~°Hõrq`«O âßâ◊fi`«=∞x, =∞~°}O WHõ LO_»^Œx `≥eã≤# `«~åfi`« #~°Hõ"åã≤
f¢=PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`å_»∞. ZO`« Hõiî#"≥∞ÿ# Ü«∂`«#‰õΩ QÆ∞Ô~·<å J`«xH˜ Kå=Ù ~å^Œ∞.
''#Å∞"≥·Ñ¨ÙÅ #∞Oz =∞$`«∞º=Ù J`«_çfl K«∞@∞ì=Ú_»∞ÎOk. HÍx J`«#∞ Kå=_»∞. ^•xH˜
=ÚO^Œ∞ J`«_çfl K«OѨىõΩu<Õ =∞~À Ü«∂`«# á⁄Oz LO@∞Ok.—— (Y∞~üP<£–14:17)
113. #~°Hõ ‰õÄѨO
#~°HOõ Jqâßfiã¨∞efl, JǨÏOHÍ~°∞efl tH˜O∆ K«_®xH˜ á⁄Oz=Ù#fl F ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Ü«∂`«<å
ã¨÷ÅO. pHõ\˜=∞Ü«∞OQÍ LO_Õ ÃÑ^ŒÌQ˘~Úº. JHõ¯_» JyflÜ«∂`«#Å`À áê@∞ <å<å~°HÍʼnõΩ
K≥Ok# Xà◊√§ QÆQÆ∞~˘Ê_çKÕ Ü«∂`«#Å∞ LO\Ï~Ú.
Ǩτ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å#
#~°HÍxfl fã¨∞‰õΩ~å=_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. ^•xH˜ _≥|ƒù~Ú "ÕŠѨQÍæÅ∞ LO\Ï~Ú. ¢Ñ¨u
ѨQÍæ#∞ _≥|ƒù~Ú "ÕÅ =∞Ok ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Ѩ@∞ìH˘x ÖÏQÆ∞`«∞O\Ï~°∞.—— (=Úã≤¡O)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 581
ã¨fi~°#æ ~°HÍÅ "å^Œ#Å∞: ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
WÖÏ `≥eáê~°∞: ã¨fi~°æ#~°HÍÅ =∞^茺 "å^ÀѨ"å^•Å∞ [iQÍ~Ú– #~°HõO =∂\Ï¡_»∞`«∂
''<åÖ’ QÆifi+¨µªÅ∞, |Å=O`«∞Å∞ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞. Hõ#∞Hõ hHõO>Ë <Õ<Õ Q˘Ñ¨Ê^•xfl—— Jx
J#flk. ^•xH˜ ã¨fi~°æO ''(áÈhÖË.) <åÖ’ |ÅÇ‘Ï#∞Å∞, xã¨ûǨÜ«ÚÅ∞, ¢Ñ¨[Å ^Œ$+≤ìÖ’
qÅ∞=ÖËx"åà◊√§ =∂¢`«"∞Õ ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~∞° —— Jx J#flk. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ *’HõºOKÕã∞¨ ‰õΩO@∂
ã¨fi~°æO`À ''h=Ù <åHÍ~°∞}Ϻxq. h^•fi~å <å^•ã¨∞ÅÖ’ <Õ#∞ `«ÅK«∞‰õΩ#fl"åix
Hõ~°∞}˜™êÎ#∞—— J<åfl_»∞. P `«~åfi`« #~°HõO`À ''h=Ù <å'Ü«∂`«#—=Ù =∂¢`«"Õ∞. h ^•fi~å
<å ^•ã¨∞ÅÖ’ <Õ#∞ `«ÅK«∞‰õΩ#fl "åix tH˜∆™êÎ#∞—— J<åfl_»∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü Ǩi™ê a<£ =ǨÏÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''<Õ#∞
g∞‰õΩ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å QÆ∞iOz K≥ѨÊ<å? (™ê^è•~°}OQÍ Ö’‰õΩÅ∞) JÅ∞Ê_çQÍ [=∞Hõ>Ëì
„Ѩu |ÅÇ‘Ï#∞_»∞ (ã¨fi~°"æ åã≤ J~Ú=ÙO\Ï_»∞). J`«#∞ QÆ#Hõ ^Õ=Ùx g∞^Œ „Ѩ=∂}OKÕ¿ãÎ
^Õ=Ù_»∞ J`«x „Ѩ=∂}Ïxfl x[O KÕ™êÎ_∞» . #~°H"õ åã¨∞Å QÆ∞iOz K≥Ñʨ <å? á⁄QÆ~∞° É’`«∞,
Ñ≤ã≤xQ˘@∞ì, QÆifi+≤ì J~Ú# „Ѩu"å_»∂ (#~°Hõ"åã≤ÜÕ∞). (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
#~°HOõ Ö’`«∞– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''#~°HõOÖ’H˜ XHõ ~å~Ú qã≤i`Õ Jk
^˘~°∞¡‰õΩO@∂ #~°HõO J_»∞QÆ∞‰õΩ KÕ~°∞HÀ=_®xH˜ _≥|ƒù~Ú ÜÕ∞à◊√§ Ѩ_»∞ÎOk.—— (`«sæÉò)
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O: "Õ∞=Ú ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèÖ’ ‰õÄ~˘Ûx
L#flѨÙÊ_»∞ F™êi ^èŒÉËÅ∞# U^À =ã¨∞Î=٠Ѩ_çáÈ~Ú#@∞¡ â◊|ÌO qxÊOzOk. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨) ''Dâ◊|OÌ Uq∞\’ g∞‰õΩ `≥Å∞™ê?—— J#_çQÍ~°∞. ''^Õ=ÙxH˜, PÜ«∞# ¢Ñ¨=Hõ‰Î Ωõ =∂¢`«"∞Õ
`≥Å∞ã¨∞—— J<åfl=Ú "Õ∞=Ú. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''Wk ~å~Ú Ñ¨_ç# â◊|ÌO. ^Õ=Ù_»∞ nxfl Ѩ_ç
áÈ=_®xH˜ #~°HõOÖ’ =kÖËâß_»∞. Jk _≥|ƒù~Ú ÜÕ∞à◊§ ^•HÍ ^˘~°∞¡`«∂ WѨÙÊ_»∞ #~°HõO
J_»∞QÆ∞‰õΩ KÕ~°∞‰õΩ#flk. Wk P ~å~Ú Ñ¨_çáÈ~Ú# â◊|Ì"Õ∞—— Jx J<åfl~°∞. (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''#~°HOõ K«∞@∂ì <åÅ∞QÆ∞ ¢Ñ¨ÇϨ s QÀ_»Å∞ L<åfl~Ú.
P QÀ_»Å∞ #ÅÉèˇ· ÜÕ∞à◊√§ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕ¿ã@O`« =∞O^ŒOQÍ LO\Ï~Ú.—— (ui‡l)
#~°HÍyfl, Hõ\H˜ p õ Hõ\˜– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ ¢Ñ¨=zOKå~°∞:
''#~°HÍxfl "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ =∞O_ç¿ãÎ ^•x Jyfl Z¢~°QÍ =∂iOk. `«~°∞"å`«
=∞~À "Õ~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ =∞O_çOK«_»O [iyOk. JѨÙÊ_»k `≥Å¡QÍ =∂iOk. P
`«~°∞"å`« =∞~À "Õ~Ú ã¨O=`åû~åÅ∞ =∞O_çOK«QÍ P Jyfl #Å¡QÍ =∂iáÈ~ÚOk.
Hõ#∞Hõ #~°HõO WѨÙÊ_»∞ pHõ\˜QÍ LOk.—— (ui‡l)† "Õ~˘Hõ LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O #~°HõOÖ’
Jyfl*ÏfiÅÅ∞ L<åfl "≥Å∞QÆ∞ LO_»^Œ∞. ZšѨÙÊ_»∂ pHõ\˜QÍ<Õ LO@∞Ok. (`«sæÉò)
#~°HÍyfl f¢=`«– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''g∞~°∞ (¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’) "å_Õ Jyfl #~°HÍyfl
(f¢=`«)Ö’ _≥|ƒùÜ≥∂º =O`«∞ =∂¢`«"Õ∞ LO@∞Ok—— Jx J<åfl~°∞. ¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞
D=∂@ qx ''(HÍeÛ =∞ã≤ KÕÜ«∞_®xH˜) D x¿ÑÊ ZO`À Z‰õΩ¯= Hõ^•?—— J<åfl~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''x["Õ∞. J~Ú#ѨÊ\˜H© WǨÏÖ’HõOÖ’x xѨÙÊHõO>Ë #~°HÍyfl 69
Ô~@∞¡ Z‰õΩ¯= "Õ_çQÍ LO@∞Ok—— J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
582 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
XHõ LÖË¡Y#OÖ’ ''#~°Hõ"åã≤ QÆ#Hõ WǨÏÖ’HõOÖ’x xѨÙÊÖ’H˜ =¿ãÎ J`«xH˜ x¢^Œ
=ã¨∞ÎOk—— Jx LOk. JO>Ë #~°Hõ"åã≤H˜ WǨÏÖ’HõѨ٠xѨÙÊ K«Å¡QÍ, Ǩ~ÚQÍ JxÊã¨∞ÎO ^Œ#fl
=∂@. ^•O`À ã¨Ç¨Ï[OQÍ<Õ x¢^Œ =ã¨∞ÎOk.
#~°Hõ âßfi㨖 ^≥=· ¢Ñ¨=Hõ(Î ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''=∞^蕺ǨÏflO "Õà◊ ZO_» f¢=OQÍ
LO>Ë AǨÏ~ü #=∂*ò HÍã¨Î PÅ㨺OQÍ KÕã¨∞HÀO_ç. #~°HÍyfl f¢=`« =Å¡<Õ D ZO_»
f¢=OQÍ LO@∞Ok...—— #~°HõO `«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ "Õ_»∞‰õΩO@∂ '(<å L+¨‚f¢=`« Z‰õΩ¯"≥·
áÈ~Ú) <å ÉèÏQÆO XHõ\˜ =∞~ÀÉèÏQÍxfl u<Õ™ÈÎOk.— J#flk. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ #~°HÍxH˜
Ô~O_»∞ ™ê~°∞¡ TÑ≤i Ñ‘eÛ =kÖË J#∞=∞u WKåÛ_»∞. XHõ™êi j`åHÍÅOÖ’, =∞~˘Hõ™êi
ZO_®HÍÅOÖ’. ZO_®HÍÅOÖ’ Jk =kÖË âßfiã¨=Å¡<Õ g∞‰õΩ f¢=LëÈ‚¢QÆ`« HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
JÖψQ K«eHÍÅOÖ’ Jk Ñ‘ÖÛË âßfi㨠=Å¡ g∞‰õΩ f¢="≥∞#ÿ K«e HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.—— (|∞MÏi)
#~°HÍyfl ã¨q∞^èÅŒ ∞–#~°HÍyfl ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂ =∞O_®ÅO>Ë WO^è#Œ O HÍ"åeHõ^•! ^Õ=Ù_»∞
P ÜÕ∞~åÊ@∞ ‰õÄ_® KÕâß_»∞. ^•xflQÆ∞iOz Y∞~üP<£Ö’ ã¨∂K«#¢áêÜ«∞OQÍ WÖÏ LOk:
''=∞#∞+¨µÅ∞, ~åà◊√§ WO^èŒ#O HÍQÆÅ #~°HÍyflH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç. ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å
HÀã¨O Jk ã≤^ŒúѨ~°K«|_ç LOk.—— (Y∞~üP<£–2:24)
ÃÑ·ã¨∂H˜Î QÆ∞iOz ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ =∞ãπ=Ó^£ (~°l) "åºMϺxã¨∂Î ''#~°Hõ
ã¨q∞^èŒÅx ^Õ=Ù_»∞ K≥Ñ≤Ê# D ~åà◊√§ QÆO^èŒHõѨ٠~åà◊√§. Éèí∂=∂ºHÍâßÅ∞ ã¨$+≤ìOz#ѨÙÊ_Õ
^Õ=Ù_»∞ ã¨g∞áêHÍâßOÖ’ D QÆO^èŒHõѨ٠~åà◊§#∞ ã¨$+≤ìOz ã≤^ŒúOQÍ LOKå_»∞... D ~åà◊√§
ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞ HÀã¨O `«Ü«∂~°∞ KÕÜ«∞|_®¤~Ú.—— (ǨH˜"£∞)
JnQÍHõ Jqâßfiã¨∞Å∞ ^≥"· åÅ∞QÍ H˘ez# q¢QÆÇ¨ Å∞ ‰õÄ_® #~°HÍyflH˜ ã¨q∞^èÅ
Œ =Ù`å~Ú.
''g∞~°∞, g∞ q∞^蕺^≥·"åÅ∞ #~°HÍxH˜ áÈ=_»O MÏÜ«∞O. #~°HÍxˆH g∞~°O`å áÈ=Åã≤
LO@∞Ok. Jq x[OQÍ ^≥·"åÅ~Ú`Õ #~°HÍxH˜áÈ=Ù.—— (Y∞~üP<£–21:98,99)
#~°Hõ ^•fi~åÅ∞– ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) #~°H^õ •fi~åÅ#∞ QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞:
''#~°HÍxH˜ U_»∞ ^•fi~åÅ∞ L<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’ XHõ ^•fi~°O <å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÃÑ·
Y_»æO Z`ÕÎ"åi HÀã¨O ˆH\Ï~ÚOK«|_çOk.—— (q∞ëê¯`ü)
qaè#fl =~åæʼnõΩ qaè#fl JO`«ã∞¨ ÎÅ∞ : #~°HÍxH˜ LO_Õ U_»∞ ^•fi~åÅ∞ U_»∞
ÉèÏQÍÅ∞ ÖËHõ U_»∞ JO`«ã¨∞ÎʼnõΩ ã¨O|OkèOz#=x ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ "åºMϺxOKå~°∞.
WɡflHõã‘~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) ǨϢ[`ü Je (~°l) =∂@efl LÖË¡dã¨∂Î, #~°HõOÖ’ U_»∞
JO`«ã¨∞ÎÅ∞ LO\ÏÜ«∞x, ¢Ñ¨u JO`«ã¨∞ΉõΩ XHõ ^•fi~°O LO@∞O^Œx J<åfl~°∞.
#~°HOõ Ö’ Jxfl\˜HOõ >Ë J@ì_∞» QÆ∞# LO_Õ 1 –"≥Ú^Œ\˜ JO`«ã∞¨ Ö
Î ’ Ѷ~≤ “<£ K«¢Hõ=iÎ,
J`«x J#∞K«~°∞Å∞, HõѨ@qâßfiã¨∞Å∞ LO\Ï~°∞. D #~°HÍxfl ''ǨqÜ«∂—— JO\Ï~°∞.
^•xÃÑ· LO_Õ 2 –Ô~O_»= JO`«ã¨∞ÎÖ’ |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ LO\Ï~°∞. D #~°HÍxfl
''[Ç‘Ï"£∞—— JO\Ï~°∞. ^•xÃÑ· LO_Õ 3 –=¸_»= JO`«ã¨∞ÎÖ’ <åã≤ΉõΩÅ∞, Kå~åfi‰õΩÅ∞
LO\Ï~°∞. D #~°HÍxfl ''ã¨Y~ü—— JO\Ï~°∞. ^•xÃÑ· LO_Õ 4 –<åÅæ= JO`«ã¨∞ÎÖ’ Wc¡ãπ
(Ã+·`å<£), J`«x J#∞K«~°∞Å∞O\Ï~°∞. D #~°HÍxfl ''Å*Ï—— JO\Ï~°∞. ^•xÃÑ· LO_Õ
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 583
5 –J~Ú^Œ= JO`«ã∞¨ Ö
Î ’ Ü«¸^Œ∞Å∞O\Ï~°∞. D #~°HÍxfl ''Ǩï`«=∂—— JO\Ï~°∞. ^•xÃÑ·
LO_Õ 6 –P~°= JO`«ã¨∞ÎÖ’ ¢ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ LO\Ï~°∞. D #~°HÍxfl ''ã¨~¸~ü—— JO\Ï~°∞.
^•xÃÑ· LO_Õ 7 –U_»= JO`«ã¨∞ÎÖ’ áêáê`«∞‡Öˇ·# =Úã≤¡OÅ∞ LO\Ï~°∞.
nx g∞^Œ<Õ "å~°kè (ѨÙÖòã≤~å`ü) LO@∞Ok. =Úã≤¡=ÚÖˇ·<å, =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Öˇ·<å D
"å~°kè g∞^Œ<Õ #_»z =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈ=Åã≤ LO@∞Ok.
~åHÍã≤ "≥∞_» (=∂\Ï¡_Õ ¢ˆH<£): #~°HõOÖ’ á⁄_»"≥·# "≥∞_» Hõey# F ~åHÍã≤
[O`«∞=٠ѨÙ@∞ìH˘ã¨∞ÎOk. Wk =¸_»∞ q^è•Å =∞#∞+¨µefl Ѩ@∞ìH˘x ÉÏkèã¨∞ÎOk.
nxfl QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# #~°HõOÖ’ XHõ
"≥∞_» |Ü«∞ÅÊ_»∞`«∞Ok. ^•xH˜ K«∂_»\ÏxH˜ Ô~O_»∞ Hõà◊√§, q#_®xH˜ Ô~O_»∞ K≥=ÙÅ∞,
=∂\Ï¡_»\ÏxH˜ XHõ <À~°∞ LO\Ï~Ú. Jk #~°Hõ"åã¨∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ '<Õ#∞ =¸_»∞
~°HÍÅ =∞#∞+¨µÅ HÀã¨O xÜ«∞q∞OK«|_®¤#∞. (1) `«Åa~°∞ã¨∞ kèHͯi, (2) JÖÏ¡ÇπÏ`À
áê@∞ =∞~À ^≥·"åxfl H˘eKÕ"å_»∞, (3) ÉÁ=∞‡Å∞ `«Ü«∂~°∞KÕ¿ã"å_»∞. (ui‡l)
#~°HOõ Ö’ áê=ÚÅ∞, `Õà√◊ § : #~°HõtHõ∆ JO>Ë ^ŒÇ¨Ï#Ü«∂`«#Å∞ =∂¢`«"Õ∞ HÍ^Œ∞,
W`«~° ~°HÍÅ tHõ∆Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. JHõ¯_» áê=ÚÅ∞, `Õà◊√§ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''#~°HõOÖ’ á⁄_»"≥·# "≥∞_»Å∞ LO_Õ XO>ˇÅ∞
JO`«\˜ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ áê=ÚÅ∞ LO\Ï~Ú. "å\˜Ö’ XHõ áê=Ú QÆ#Hõ #~°Hõ"åã≤H˜ HÍ>Ë¿ãÎ
J`«#∞ #ÅÉèˇ· ÜÕ∞à◊§^•HÍ ^•x q+¨ ÉÏ^èŒ#∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï_»∞.——
''JÖψQ #~°HõOÖ’ |∞~°^Œ ѨÓã¨∞‰õΩ#fl HõOK«~°QÍ_ç^ŒÖÏ¡O\˜ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ `Õà◊√§ ‰õÄ_®
LO\Ï~Ú. "å\˜Ö’ XHõ `ÕÅ∞ QÆ#Hõ #~°Hõ"åã≤H˜ HÍ>Ë¿ãÎ J`«#∞ #ÅÉèˇ· ÜÕ∞à◊§^•HÍ
^•x q+¨ ÉÏ^èŒ#∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï_»∞.—— (JǨχ^£)
#~°Háõ êʼnõΩÅ ã¨OÉèÏ+¨}: ''(fO°∞Ê =ÚyâßHõ) ^≥=· ^Œ∂`«Å∞ JqâÍfiã¨∞efl Qõ∞~ѨÙÅ∞
Qõ∞~ѨÙÅ∞Qå #O°Hí~ Ç‹·Ñ¨Ù `ÀÅ∞H≥à®ÎO°∞. #O°Hí~ ^°QõæiH˜ KÕO°∞Hí∞#fl `Œ~°∞"å`Œ #O°Hí^®fiO®Å∞
`ˇ~°∞™êÎ~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^®fiO°áåÅHí∞Å∞ "åix WÖÏ J_»∞QÆ∞`å~°∞:
'g∞ ^°QõæiH˜ g∞ (*Ïu) „Ǩ[Å #∞~_ç ^≥·=„Ǩ=HíÎÅ∞ O®ÖË^®? "åO°∞ g∞Hí∞ g∞
„ǨÉèí∞=٠㨥Hí∞ÎÅ∞ qxÊ~K«ÖË^®? D<®_«∞ (Z^°∞O°Ü˵º Ǩi}®=∂efl) Qõ∞i~z (P<®_Ë)
"åO°∞ q∞=∞‡efl ÃÇÏK«Ûi~K«ÖË^®?— ^®xH˜ "åO°∞ '=KÍÛO°∞. (ÃÇÏK«Ûi~KÍO°∞Hí∂_Í.) Hßx
ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞ÅHí∞ #O°HítHí∆ (ZǨC_À) xO°‚Ü«µÇ‹∞·áÈܵ~k— Jx ã¨=∂^è®#q∞™®ÎO°∞.
''Jܵ`Ë #O°H~í Ö’H˜ áÈܵǨ_~« _ç. WHí g∞iHí¯_Õ ZÅ¡HÍÅO Ѩ_Lç ~>ÏO°∞. Qõifi+¨∞Ū Hí∞
xO°Ü‚ µ~z# D #O°H~í ǨO=° ∞ K≥_㤫 Å÷¨ ~— J~>ÏO°∞ ^•fi~°áêʼnõΩÅ∞—— (Y∞~üP<£:39:71,72)
''#~°HõOÖ’ (^°∞+¨ì)=¸Híefl qã¨i"Õã≤#ǨC_«ÖÏ¡ ^®x xO®fiǨÏHí∞Å∞ ''g∞ ^°QõæO°Hí∞
ÃÇÏK«Ûi~KÕ"å~°∞ O®ÖË^®?—— Jx J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xH˜ "åO°∞ ''Z~^°∞Hí∞ O®ÖË^°∞, =KÍÛ
_˘Hí`Œ#∞. Hßx Çı∞=∞`Œ_çfl uO°ã¨¯i~KÍ~. ÃÑ·Qå J`Œx`À '^Õ=Ù_«∞ Un Ǩ~ǨÖË^°∞. h=Ù
KÍÖÏ JѨ=∂O°æ~Ö’ Ǩ_çáÈÜ«∂=Ù J<®flO—— J#~>ÏO°∞. (Y∞~üP<£–11:106)
584 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
#~°HOõ =∂\Ï¡_∞» `«∞Ok: ''PO’A "Õ∞=Ú #O°Hßxfl 'h=Ù x~_çáÈÜ«∂ÇÍ?— Jx
J_«∞Qõ∞`ÍO. ^®xH˜ #O°Hí~ 'W~ˆH"≥∞ÿ<® L~^®?— J~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–50:30)
^Õ=Ù_«∞ Y∞O∑P<üÖ’''<Ë#∞ =∂#=ÙÅ∞, l#∞flÅ`À #O°Hßxfl x~ѨÙ`Í#∞—— (32:13)
J<®fl_«∞. ^®x„ǨHßO°~ HíO°‡qKÍO°} =Úyã≤# `Œ~åfi`Œ ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞Öˇ·# =∂#=Ùefl,
l#∞flefl #O°Hí~Ö’ Ǩ_«Çıã≤ ''WHí h=Ù x~_çáÈÜ«∂ÇÍ?—— Jx J_«∞Qõ∞`Í_«∞ ^Õ=Ù_«∞.
#O°Hí~ ''W~Hß U"≥∞ÿ<® L~^®?—— J~@∞~k. J~>Ë 'W~Hß <®^°QõæO° KÍÖÏ KÀ@∞~k,
U^≥<· ® L~>ı `ˇzÛǨ_Ü ≥ µº— J~@∞~k. JǨC_«∞ ^Õ=Ù_«∞ #O°H~í Ö’ `Œ# áå^°~ L~K«∞
`Í_«∞. ^®~`À #O°Hí~ ''KÍÅ∞KÍÅ∞, WHíKÍÅ∞—— J~@∞~k. (|∞MÏi)
áêáê`«∞‡Å ѨâßÛ`åÎÑO¨ : ''PO’A "åi=ÚMÏÅ∞ "≥#H˜¯uÇ≤Ê JyflÖ’ "ÕÜ«µ_«~
[O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨC_«∞ "åO°∞ ''JÜ«µºÜˇ∂º! =∞#~ ^Õ=ÙxH˜, ^≥·=„Ǩ=HíÎHí∞ q^èÕÜ«µ∞Öˇ·=Ù~>Ë
Z~`Œ ÉÏQõ∞~_Ëk!—— „ǨÉèí¥! "Õ∞=Ú =∂ <®Ü«µHí∞Å∞, ÃÑ^°ÌÅ∞ K≥Ç≤Ê# =∂@Å∞ qx, ÇÍix
J#∞ã¨i~KÍO. "åO°∞ =∞=∞‡efl JǨ=∂O°~æ Ǩ>~ì˜ KÍO°∞. „Ǩɥíè ! "åiH˜ O≥>~ì˜ Ñ¨Ù tHí∆ qkè~K«∞.
"åix f„=~Qå â◊Ç≤~K«∞—— J#~>ÏO°∞. (Y∞~üP<£–33:66-68)
''<® 㨥Hí∞ÎÅ∞ qxÊ~K«|_«∞`Œ∞#flǨC_«∞ ÇÍ>˜x g∞O°∞ xO®Híiã¨∞Î~_ËÇÍO°∞ Hí^°¥?——
JǨC_«∞ "åO°∞ WÖÏ J~>ÏO°∞: ''„ǨÉèí¥! =∂ ^ÒO®ƒùQõº"Õ∞ =∂HÁ~Ǩ =Ú~z~k. "Õ∞=Ú
x[~Qå =∂O°æ„Éèí+¨∞ìÖˇ· áÈÜ«∂=Ú. „ǨÉèí¥! =∞=∞‡efl WHí¯_«∞fl~z fÃãܵº. P `ŒO°∞ÇÍ`Œ
"Õ∞=Ú =∞m§ `ŒÇ¨CKÕ¿ãÎ ^°∞O®‡O°∞æÖˇ· áÈܵ#>Ë¡——. (Y∞~üP<£–23:105-107)
P `Œ~°∞"å`Œ (^≥·=^°¥`ŒÅ∞) P q∞^论^≥·ÇÍÅ#∞, D ¢Éèí+¨µìefl, Ã+·`Í<ü J#∞K«O°
=¸Hí#∞ J~^°sfl XHíig∞^° XHíifl Ǩ_«"Õã≤ #O°Hí~Ö’H˜ „`Àã≤"Õ™®ÎO°∞. JHí¯_« "åO°~`Í
ǨO°ã¨ÊO°~ áÈ>Ï¡_«∞Hí∞~>ÏO°∞. ÇÍO°∞ (`Œ=∞ q∞^论^≥·ÇÍÅ`À) WÖÏ JO\Ï~°∞:
''^≥·=™®H˜∆! "Õ∞=Ú g∞Hí∞ ã¨O°fiÖ’Hí„ǨÉèí∞=~`Œ>˜ ™®÷#q∞zÛ =∂O°æ „Éèí+¨∞ìÖˇ·áÈÜ«∂~.
=∞=∞‡bfl áåáå`Œ∞‡ÖË ÃÑ_«^®i Ǩ>˜ì~KÍO°∞. WHí =∂H≥=~°∞ ã≤á¶åO°ã¨∞ KÕ¿ãÇÍO°∞! U „áå}
¿ãflÇ≤Ï`Œ∞_«∞ Hí∂_Í J_«∞Ǥ _¨ Ö« _Ë !Ë ! JÜ«µºÜˇ∂º! =∂H’™®i „ǨÇ~¨ KÍxH˜ uiy"≥à§Ë J=Hßâ◊~
Åaè¿ãÎ "Õ∞=Ú (`ŒÇ¨ÊHí∞~_Í) qâÍfiã¨∞Öˇ· áÈ`Í=Ú.—— (Y∞~üP<£–26:95-102)
''Jܡ∂º! =∂ áå_«∞Qå#∞!! "Õ∞=Ú („Ǩ=HíÎ=∂@Å∞) qx J~°÷O KÕã¨∞H˘x L~>Ë
D~ÀA "Õ∞=Ú JyfltHí∆Hí∞ Qõ∞Ô~·#"åiÖ’ KÕi =Ù~_Ë"åO°~ Hß=Ú—— Jx Hí∂_Í J~>ÏO°∞
"åO°∞. Dq^èŒOQÍ ÇÍO°∞ `Œ=∞ `ŒÇ¨C XǨCHí∞~>ÏO°∞. D #O°HíÇÍã¨∞Å∞ <®â◊#~Qå#∞!
(WǨC_Í gO°∞ `ŒÇ¨C XǨCHí∞<Ëk?)—— (Y∞~üP<£–67:5–11)
#~°Hõ áêʼnõΩÅ q=~åÅ∞: ''#~°HõO (áêáê`«∞‡Å#∞) q∞QÆÅÛ^Œ∂, =^ŒeÃÑ@ì^Œ∞.
K«~å‡xfl xÅ∞=ÙQÍ =∂_çÛ"Õã¨∞ÎOk. ^•x x~°fiǨÏ}‰õΩ ѨO^è˘q∞‡k =∞Ok HÍ~°ºHõ~°ÎÅ∞
xÜ«∞q∞OK« |_®¤~°∞. "Õ∞=Ú #O°HíáåÅHí∞Å∞Qå ^≥·=^°¥`Œefl xÜ«µq∞~KÍO. ÇÍi ã¨~Yº#∞
ã¨`º« u~°™ê¯~°∞ÅHí∞ ǨsHíQ∆ å KÕâÍO. „Qõ~^ä„° Ǩ[ÅHí∞ #=∞‡Hí~ Hí∞^°O_° ÍxH˜, qâÍfiã¨∞Å qâÍfiã¨~
=∞i~`Œ ^°$_è«~ Hß=_ÍxH˜ WÖÏ KÕâÍO. Hí#∞Hí „Qõ~^䰄Ǩ[Å∞, qâÍfiã¨∞Å∞ ZÖÏ~>˜
J#∞=∂#~Ö’ Ǩ_çáÈHí∂_«^°∞. ǨÏ$^°Ü«µ~Ö’ (HßǨ@º) O’Qõ=Ú#flÇÍO°∞, ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å∞
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 585
(#~°HõáêʼnõΩÅ ã¨OYº#∞ q=∞i≈㨥Î) '^Õ=Ù_«∞ K≥Ç≤Ê# D q~`Œ=∂@Ö’x J~`ŒO®O°÷~
Uq∞>’!— J~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–74:28–31)
''JHí¯_« ^°$_è«HßÜ«µ∞Öˇ·#, Híiî# (ǨÏ$^°Ü«µ∞Öˇ·#) ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ xÜ«µq∞`Œ∞Öˇ· L~>ÏO°∞.
"åO°∞ ^Õ=Ùx P[˝Å#∞ U=∂„`Œ~ [=^®@O°∞. UP[˝ =zÛ<® `ŒHí∆}"Õ∞ tO°™®=Ç≤Ï™®ÎO°∞.
'JqâÍfiã¨∞ÖÏO®! DO’A g∞O°∞ ™®Hí∞Å∞ K≥ǨÊHí~_ç. g∞Ô~ÖÏ~>˜ HíO°‡Å∞ KÕã¨∞Hí∞<®flO’
JÖÏ~>˜ „ǨuǶ¨Å"Õ∞ g∞H˜=fi|_«∞`À~k— J~>ÏO°∞ "å~°∞.—— (Y∞~üP<£–66:6,7)
''PO’A (^≥·=^°¥`ŒÅ∞) gix HÁ_«¥Î, <ˇ_»∞`«∂ #O°Hí~ "≥·Ñ¨Ù‰õΩ fã≤H≥à◊√`«∂ WÖÏ
J~>ÏO°∞: 'g∞O°∞ xO®Híiã¨∞Î~_ç# #O°Hßyfl W^Õ. WǨC_«∞ K≥ǨÊ~_ç, Wk =∞~„`Œ*ÏÅ=∂
ÖËHí g∞Hıg∞ JO°÷~Hß=_«~ ÖË^®? "≥à◊§~_ç. J~^°∞Ö’ Ǩ_ç =∂_çáÈ~_ç. WHõ g∞O°∞ FO°∞Ê
=Ç≤Ï~z<®, =Ç≤Ï~K«HíáÈܵ<® XHí¯>Ë. (#O°HíÜ«∂`Œ# `Œyæ~K«|_«^°∞.) g∞Ô~ÖÏ~>˜ HíO°‡Å∞
PK«i~KÍO’ JÖÏ~>˜ „ǨuǶ¨Å"Õ∞ g∞H˜=fi|_«∞`À~k——. (Y∞~üP<£–52:14,15,16)
''P `Œ~åfi`Œ #O°Hí~Ö’ Ǩ_ç#ÇÍO°∞ #O°HíáåÅHí∞Å`À ''=∂ tHí∆#∞ XHí¯ O’*ˇ·<®
`Œyæ~K«=∞x g∞ „ǨÉèí∞=Ù#∞ „áåi÷~K«~_ç—— J~>ÏO°∞. ^®xH˜ #O°HíáåÅHí∞Å∞ ''g∞ ^°QõæO°Hí∞
g∞ „Ǩ=HíÎÅ∞ x^°O°≈<®Å∞ fã¨∞HÁx O®ÖË^®?—— Jx J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. "åO°∞ ''=KÍÛO°——~>ÏO°∞.
''Jܵ`Ë g∞OÕ "≥ÚO°ÃÑ@∞ìH’~_ç. JqâÍfiã¨∞Å "≥ÚO°Å∞ xO°∞Ǩܡ∂QõÇı∞ J=Ù`Íܵ—— Jx
K≥|∞`ÍO°∞ #O°HíáåÅHí∞Å∞. (Y∞~üP<£–40:49,50)
''"åO°∞ '#O°Háí åÅHí∞_Í! h „ǨÉ∞íè =Ù =∂ Hí^#°ä ∞ =Úy~z"Õ¿ãÎ ÉÏQõ∞~_«∞— Jx JO°∞™®ÎO∞° .
^®xH˜ ^≥·=^°¥`Œ 'g∞O°∞ JÖÏQÕ Ç¨_ç=Ù~_«~_ç. "Õ∞=Ú g∞ ^°QõæO°Hí∞ ã¨`ͺxfl `ˇ¿ãÎ, g∞Ö’
KÍÖÏ=∞~kH˜ Jã¨Å∞ ã¨`Œº"Õ∞ y@ìÖË^°∞— Jx JO\Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–43:77,78)
114. #~°HÜ
õ ∂« `«#Å∞
''#O°Hí~ "åix ^°¥O°~ #∞~z K«¥_«Qå<Ë, "åO°∞ ^®x P„QõǨϟ„^ÕHíѨÓi`Œ"≥∞ÿ#
cèHíO°QõO°˚#Å∞ q~>ÏO°∞. "åix Hßà◊∞§, KÕ`Œ∞Å∞ Hí\˜ì"Õã≤ WO°∞H≥·# ã¨÷Å~Ö’ Hí∞H˜¯#ǨC_«∞
"åO°∞ (qÅqÖÏ¡_«∞`Œ¥) =∞$`Œ∞º=Ùx Ç≤Å∞™®ÎO°∞. 'DO’A g∞O°∞ XHí¯KÍ=Ù Hß^°∞, J<ËHí
KÍ=Ùefl Ç≤Å∞K«∞H’~_ç— (Jx ã¨=∂^è•#O W=fi|_«∞`Œ∞~k).—— (Y∞~üP<£–25:12-14)
^ŒÇϨ #Ü«∂`«#Å∞: ''"åix ÃÑ·#∞~_ô, „H˜~k#∞~_ô JyflQ˘_«∞Qõ∞Å∞ (*ÏfiÅÅ∞)
P=i™êÎܵ. WÖÏ~>˜ ^°∞+¨ÊO°º=™®#~ #∞~_ç (Hßáå_«∞H’=∞x) ^Õ=Ù_«∞ `Œ# ^®ã¨∞efl
ÃÇÏK«Ûiã¨∞Î<®fl_«∞. Hí#∞Hí <® ^®ã¨∞ÖÏO®! <® P„QõǨÏ~ #∞~_ç `ŒÇ≤Ê~K«∞H’~_ç.—— (39:16)
''^°∞뮯O®ºÅÖ’ Hí∂O°∞Hí∞áÈܵ#"åiH˜ #O°Hí xÇÍã¨Çı∞ Qõ`Œ=Ù`Œ∞~k. P #O°Hí~
#∞~_ç |Ü«µ@ Ǩ_Ë~^°∞Hí∞ „Ǩܫµufl~z#ǨC_«ÖÏ¡ "åix =∞m§ J~^°∞Ö’Hı <ˇ>˜ì "ÕÜ«µ_«~
[O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JǨC_«∞ (^≥·=^°¥`ŒÅ∞) "åi`À 'g∞O°∞ #O°Hßxfl uO°ã¨¯iã¨∞Î~_Ë ÇÍO°∞Hí^°¥!
P #O°Hí tHí∆<Ë WǨC_«∞ K«qK«¥_«~_ç— J~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–32:20)
''áÈ`Ë Z_«=∞ǨHí∆~"åO°∞– Z_«=∞ǨHí∆~"åi ^ÒO®ƒùQõº~ Qõ∞i~z U=∞x K≥áåÊe?
"åO°∞ (#O°Hí~Ö’ â◊sO®xfl =∞Å=∞Å =∂_çÛ"Õ¿ã =_«QåÅ∞ÊÅ =∞^è°º ã¨Åã¨Å =∞iQÕ h>˜x
586 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
`ÍQõ∞`Œ¥, ZÖÏ~>˜ ã¨∞MÏxflQåx, K«Å¡^°<®xflQåx W=fix #Å¡>˜ HßO°∞á⁄QõÖ’¡ (<®<®
Ü«∂`Œ#Å∞ J#∞Éèíq㨥Î) L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–41-44)
''J`Œ#∞ HíãH¨ ãí ¨ #eÇ≤ `˘H˜¯"Õ¿ã KÀ@ qã≤i "Õܵ« |_«`Í_«∞. HíãH¨ ãí ¨ #eÇ≤ `˘H˜¯"Õ¿ã
KÀ@~>Ë Uq∞>’ hHí∞ `ˇÅ∞™®? ^Õ=Ùx (#O°Hß) Jyfl. Jk ÉèQí Éõ Qíè õ =∞~_«∞`Œ¥ Qõ∞~_≥Å^®Hß
KÕO°∞`Œ∞~k. "åix P JyflQõ∞~_®ÅÖ’ Ǩ_«"Õã≤ =¸ã≤"ÕÜ«µ_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. D q^è°~Qå
"åO°∞ á⁄_»=ܵ# (Jyfl)H©ÅÅ =∞^è°º zHí∞¯HÁx L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–104:6-9)
''"åi Ѩ_»Hõ ‰õÄ_® #~°HÍyfl Ѩ_»ˆH, ^Œ∞ѨÊ\˜‰õÄ_® #~°HÍyfl ^Œ∞ѨÊ>Ë J=Ù`å~Ú. W^Õ
^Œ∞~å‡~°∞æʼnõΩ "Õ∞q∞KÕÛ ¢Ñ¨uѶ¨ÅO.—— (7:41) ''#O°Hßyfl ÇÍi =ÚMK«O®‡xfl =∂_çÛ Çıã¨∞Î~k.
^®~`À "åi Ǩà◊∞§, ^°=_«Å∞ |Ü«µ>˜H˜ =™®Îܵ.—— (Y∞~üP<£–23:104)
''JHõ¯_» "åi K«~å‡Å∞ HÍeáÈ~Ú#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ (x~°O`«~°O) #~°HõÜ«∂`«#efl K«q
K«∂¿ãO^Œ∞‰õΩ =∞m§ =∞m§ H˘`«Î K«~å‡Å∞ ã¨$l™êÎ=Ú.—— (Y∞~üP<£–4:56)
„ѨMϺ`« `«`fi« "Õ`Ϋ ǨϢ[`ü ǨÏã¨<£ |¢ã≤ (~°ÇϨ ‡) ÃÑ· ã¨∂H˜xÎ QÆ∞iOz `«# Jaè„áêÜ«∞O
WÖÏ "≥e|∞KåÛ~°∞: ''#~°H"õ åã¨∞efl #~°HÍyfl ~ÀA‰õΩ _≥|ƒù~Ú ™ê~°∞¡ HÍÅ∞Û`«∞Ok. HÍeÛ#
¢Ñ¨u™ês "åi`À 'ѨÓ~°fiO ZÖÏ LO_Õ"å~À JÖÏ=∂~°O_ç— Jx K≥Ñʨ |_»∞`«∞Ok. ^•O`À
"å~°∞ HÍe# ¢Ñ¨u™ês uiy ѨÓ~°fiã≤÷uH˜ =∂~°∞`å~°∞.—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
''"åiÖ’ ã¨`ͺxfl uO°ã¨¯i~z#ÇÍi H’ã¨~ Jyfl=„™®ÎÅ∞ `ŒÜ«∂O°∞KÕÜ«µ|_ͤܵ.
ÇÍi `ŒÅÅÃÑ· ã¨Åã¨ÅHßQÕ h>˜x Hí∞=∞‡i™êÎ~∞° . ^®x=Å¡ ÇÍi K«O®‡ÖËHß^°∞, ÇÍi á⁄@ìÖ’x
¿ÑQõ∞Å∞ Ãã·`Œ~ Hße HíiyáÈ`Íܵ.—— (Y∞~üP<£–22:19,20)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''#~°HOõ Ö’ JO^ŒiHõO>Ë `ÕeHõáê\˜ tHõ∆ J#∞Éèí
qOKÕ"å_ç Ѩiã≤÷u ZÖÏ LO@∞O^ŒO>Ë, J`«x HÍà◊§‰õΩ Ô~O_»∞ Jyfl K≥ѨÙÊÅ∞O\Ï~Ú.
"å\˜ "Õ_çH˜ J`«x "≥∞^Œ_»∞ ‰õΩO_»Ö’x Ѩ^•~°÷O L_»∞‰õΩ`«∞#fl@∞¡ ‰õΩ`«‰õΩ`« L_çH˜
áÈ`«∞O@∞Ok. Wk JO^ŒiHõO>Ë `ÕeHõ Ü«∂`«# J~Ú#ѨÊ\˜H© P #~°H"õ åã≤ WO`«HOõ >Ë
Hõiî#"≥∞ÿ# Ü«∂`«# =∞Ô~=iH© ÖË^Œ#∞‰õΩO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi)
j`«Å Ü«∂`«#Å∞ : #~°HõOÖ’ j`«Å Ü«∂`«#Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú. Ju f„="≥∞ÿ#
K«e`À ~°HõÎO QÆ_»æHõ@∞ìHÀ=_»"Õ∞ QÍHõ K«ef„=`« =Å¡ â◊s~°O J}∞=}∞=Ó q_çáÈ`«∞Ok.
''ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ JHí¯_« J^°∞ƒù`Œ"≥∞ÿ# Pã¨<®ÅÃÑ· "≥∞`ŒÎ>˜ k~_«¡HÍ#∞HÁx Hí∂O˘Ûx
L~>ÏO°∞. "åiH˜ Z~_«ÉÏ^è° Qåx, K«eɡ_^« ° Qåx L~_«^∞° .—— (Y∞~üP<£–76:13)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''ZO_» f„=OQÍ LO_Õ ~ÀA ^Õ=Ù_»∞ `«# ^Œ$+≤,ì
qxH˜à◊§#∞ Éèí∂=∂ºHÍâßÅ "≥·Ñ¨Ù ™êi™êÎ_»∞. JѨÙÊ_»∞ Z=Ô~·<å 'JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞~À
P~å^è∞Œ º_»∞ ÖË_∞» . D~ÀA ZO_» f„=OQÍ LOk. ^Õ"å! ##∞fl #~°HÍyfl #∞O_ç HÍáê_»∞—
Jx „áêiú¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞ #~°HOõ `À '<å ^•ã¨∞Ö’¡ XHõ`#« ∞ hÉÏi #∞O_ç <å ~°H} ∆õ HÀ~å_»∞.
<Õ#∞ x#∞fl ™êH˜∆QÍ KÕã≤ J`«xH˜ ~°Hõ∆} „Ѩ™êkOKå#∞.— Jx JO\Ï_»∞. JÖψQ K«e
f„=OQÍ LO_Õ ~ÀA ^Õ=Ù_»∞ `«# ^Œ$+≤,ì qxH˜à§◊ #∞ Éè∂í =∂ºHÍâßÅ "≥Ñ· Ù¨ ™êi™êÎ_∞» .
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 587
JѨÙÊ_≥=Ô~·<å '^Õ=Ù_»∞ `«Ñ¨Ê =∞~À P~å^èŒ∞º_»∞ ÖË_»∞. D~ÀA K«e f„=OQÍ LOk.
^Õ"å! ##∞fl #~°HOõ Ö’x ["£∞ǨÏs~ü K«e ÉÏi #∞O_ç HÍáê_»∞— Jx „áêiú¿ãÎ ^Õ=Ù_»∞
#~°HOõ `À '<å ^•ã¨∞_˘Hõ`#« ∞ ##∞fl h ["£∞ǨÏs~ü ÉÏi #∞O_ç ~°H} ∆õ HÀ~°∞`«∞<åfl_»∞.
<Õ#∞ x#∞fl ™êH˜Q∆ Í KÕã∂¨ Î J`«xH˜ ~°H} ∆õ „Ѩ™êkã¨∞<Î åfl#∞— Jx JO\Ï_»∞.——
J#∞K«~∞° Å∞ D =∂@ qx ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! ["£∞ǨÏs~ü JO>Ë Uq∞\——x J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ PÜ«∞# ''^Õ=Ù_»∞ Jqâßfiã≤x JO^Œ∞Ö’ qã≤i#ѨÙÊ_»∞ ^•x K«e f„=`«#∞
J`«#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. K«e, "Õ_ç ~Ô O_»∂ #~°Hõ tHõÖ ∆ —Ë — Jx K≥|∞`å~°∞. (ɡǷ Ϩ v)
ã¨OÔHà◊√§, QÆ^ÅŒ ∞, QÆ∞k|O_»Å∞: ''ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å HÀã¨O "Õ∞=Ú ã¨OÔHà◊√§,
QÆ∞k|O_»Å∞, ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ Jyfl ã≤^ŒúѨ~°z LOKå=Ú.—— (Y∞~üP<£–76:4)
WɡflJÉσãπ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''D ã¨OÔHà◊√§ #~°Hõ"åã≤ QÆ∞^ŒOÖ’ ^ÀÑ≤, â◊s~°OÖ’
QÆ∞zÛ Hõ\˜ì"Õ™êÎ~°∞. P `«~åfi`« ÃÑ#O g∞^Œ =∂Oã¨O =ÚHõ¯Å∞ "Õ~ÚOz#@∞¡, #∂<≥Ö’
q∞_»`«Å#∞ "Õ~ÚOz#@∞¡ J`«_çfl JyflÖ’ Ѩ_Õã≤ HÍÅÛ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (WɡflHõã‘~ü)
''ÇÍix z`ŒHíÉÏ^°_ÍxH˜ W#∞ǨQõ^°Å∞ Hí∂_Í L~>Ïܵ. ÇÍO® ÉÏ^è° Éèíi~K«ÖËHí
#O°H~í #∞~_ç áåiáÈ=_ÍxH˜ „Ǩܵ« ufl~z#ǨC_«ÖÏ¡ '^°ÇϨ #Ü«∂`Œ#Å∞ K«qK«¥_«~_ç— J~@¥
^≥·=^°¥`ŒÅ∞ "åix uiy #O°Hí~Ö’H˜ „`Àã≤"Õ™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–22:21,22)
''`ŒfiO°Ö’<Ë ÇÍiH˜ (x[~) `ˇe™⁄ã¨∞Î~k. JǨC_«∞ "åi "≥∞_«ÅHí∞ Qõ∞k|~_«Å∞ Hí>˜ì,
ã¨~H≥à§◊ `À |~kè~z ã¨Åã¨Å =∞iQÕ h>˜ ^°QOæõ H° ∞í D_«∞ÛH≥à§◊ _«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. P `ŒO∞° ÇÍ`Œ
#O°HßyflÖ’ qã¨i"ÕÜ«µ|_«`ÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–40:70-72)
f¢="≥∞#ÿ PHõe^ŒÑÙ¨ ÊÅ∞ : ''J`ŒxH˜ JHí¯_« „`ÍQõ_ÍxH˜ p=Ú, <ˇ`Œ∞ÎO°∞ Hõeã≤#
h~°∞ W=fi|_«∞`Œ∞~k. ^®xfl J`Œ_«∞ |Å=~`Œ~Qå Q˘~`Œ∞Ö’H˜ k~K«_ÍxH˜ „Ǩܫµufl™®Î_«∞.
(Jk FǨ>Ïì# Q˘~`Œ∞Ö’H˜ kQõ^∞° .) z=iH˜ ZÖÏQÀ JuHí+~ì¨ g∞^° k~K«∞`Í_«∞. #Å∞"≥Ñ· Ù¨ Å
#∞~_ç =∞$`Œ∞º=Ù J`Œ_çfl K«∞@∞ì=Ú_«∞Î~k. Hßx J`Œ#∞ KÍ=_«∞. ^®xH˜ =Ú~^°∞ J`Œ_çfl
K«~ѨÙHí∞u<Ë =∞O’ ÃѶ∞ÏO°Ü«∂`Œ# á⁄~z=Ù~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–14:16,17)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''#~°H"õ åã¨∞ʼnõΩ f¢="≥∞#ÿ PHõe B`«∞Ok. D PHõeÜ«∂`«#
‰õÄ_® W`«~° Ü«∂`«#ÅO`« f¢=OQÍ LO@∞Ok. ^•O`À "å~°∞ u#_®xˆH^≥<· å W=fi=∞x
J_»∞QÆ∞`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ "åiH˜ =Úà◊§`À‰õÄ_ç# ZO_»∞ QÆ_ç¤Ñ¨~°HõÅ PǨ~°O W™êÎ~°∞.
Jk "åiH˜ |Åq∞=fi^Œ∞, PHõe f~°Û^Œ∞. "å~°∞ PHõe f~°Hõ =∞m§ J_»∞QÆ∞`å~°∞. JѨÙÊ_»∞
"åiH˜ Q˘O`«∞Ö’ W~°∞‰õΩ¯áÈÜÕ∞ PǨ~°O W™êÎ~∞° . Jk "åi Q˘O`«∞Ö’ W~°∞HÀ¯áÈ`«∞Ok.
D ÉÏ^èŒ ^Œ∂~°=∞ÜÕ∞º =∂~°æO Uq∞@x "å~°∞ PÖ’z™êÎ~°∞. ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ hà◊√§
`åQÆ_»O =Å¡ Q˘O`«∞Ö’ W~°∞‰õΩ¯áÈ~Ú# Ѩ^•~°÷O ֒ѨeH˜ áÈ`«∞O^Œ#fl q+¨Ü«∞O QÆ∞~°∞Î
H˘zÛ "å~°∞ hà◊√§ J_»∞QÆ∞`å~°∞. JѨÙÊ_»∞ ã¨Åã¨Å =∞iˆQ h\˜ áê¢`«#∞ Ѩ@HÍ~°∞`À
Ѩ\˜ì "åi =ÚO^Œ∞OK«|_»∞`«∞Ok. Ѩ@HÍ~°∞`À ã¨Ç¨ =∞~°∞QÆ∞`«∞#fl h\˜ áê¢`« ^ŒQÆæ~°‰õΩ
~åQÍ<Õ "åi =ÚMÏÅ∞ =∂_çáÈ`å~Ú. `«~°∞"å`« P hà◊√§ `åQÆQÍ<Õ "åi Hõ_»∞ѨÙÖ’x
¿ÑQÆ∞Å∞ =ÔQ·~å HÍe =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞ J=Ù`å~Ú.—— (q∞ëê¯`ü)
588 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =∞~Àã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ WÖÏ `≥eáê~°∞: ''#~°H"õ åã¨∞Å <À\˜^QŒ iæÆ H˜ 'p=Ú—
fã¨∞‰õΩ~å|_»∞`«∞Ok. #~°Hõ"åã¨∞Å∞ ^•x ("Õ_ç, ^Œ∞~åfiã¨# ÉèíiOK«ÖËHõ) Jã¨Ç≤ϺOK«∞
‰õΩO\Ï~°∞. P Ѩ^•~°÷O "åiH˜ =∞iO`« ^ŒQÆæ~°‰õΩ fã¨∞‰õΩ~å|_»∞`«∞Ok. ^•O`À "åi
=ÚMÏÅ∞ =∂_çáÈ`å~Ú. `«Åg∞k K«~‡° O HÍe Ѩ_áç È`«∞Ok. z=iH˜ "å~°∞ P p=Ú#∞
|Å=O`«OQÍ `åQÆ∞`å~°∞. Jk "åi Hõ_∞» ѨÙÖ’H˜ áÈ~Ú ¿ÑQÆ∞efl HÍeÛ =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞
KÕã¨∞ÎOk. HÍe# P ¿ÑQÆ∞=ÚHõ¯Å∞ "åi QÆ∞^ŒO #∞Oz |Ü«∞\˜H˜ =KÕÛ™êÎ~Ú.——
''D #O°Hí~ ÇÍO°∞ (f„="≥∞ÿ# ^°Ç≤ÊHí`À) Ü«∂`Œ# ã¨÷ÖÏxH˜, ã¨Åã¨Å HßQõ∞`Œ∞#fl h>˜
K«Å=∞ÅHí∂ =∞^è°º uO°∞Qõ∞`Œ¥ L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–55:44,45)
PǨ~°áêhÜ«∂Å∞ : #~°HOõ Ö’x ¢Ñ¨uPǨ~°=ã¨∞=Î Ù ZO`À KÕ^∞Œ QÍ, =QÆ~∞° QÍ, "Õ_Qç Í,
HõOѨÙH˘_»∂Î LO@∞Ok. #~°Hõ"åã¨∞Å∞ f¢="≥∞ÿ# PHõe^ŒÑ¨ÙÊÅ∞ ÉèíiOK«ÖËHõ Ѩ~°=∞ AQÆ∞™êÊ
Hõ~°"≥∞ÿ# P =ã¨∞Î=ÙÅ∞ uO\Ï~°∞, `åQÆ∞`å~°∞.
''áåáå`Œ∞‡Å∞ [Y¥¯"£∞ (J<Ë <®Qõ*ˇ=Ú_«∞) K≥@∞ì `ŒÇ¨ÊHí u#=Åã≤ L~@∞~k.
K«=ÚO°∞ `ˇ@∞ìÖÏ~>˜ P Ǩ^®O°÷~ "åi á⁄@ìÖ’H˜ áÈܵ =∞O°QõHßz# h>˜ÖÏ Hí∞`ŒHí∞`Œ
L_çH˜áÈ`Œ∞~k. 'Ǩ@∞ìH’~_ç "å_çfl. |O°|O° D_«∞㨥Πfã≤H≥o§ #O°Hí~ =∞^è°ºÖ’ qã¨i
Ǩ_ËÜ«µ~_ç. ã¨Åã¨ÅHßQÕ h>˜x "å_ç <ˇuÎg∞^° Hí∞=∞‡i~K«~_ç—... 'WHí K«¥_«∞ nxO°∞z.
#∞=Ùfi =∞Ǩ Q“O°=hÜ«µ∞_«"≥·# ÃÑ^°Ì=∞x+≤q Hí^Œ∂!—...—— (Y∞~üP<£–44:43–49)
[Y∂¯"£∞ K≥@∞ìÖ’x ¢Ñ¨fn f¢="≥∞#ÿ ^Õ. ^•x ~°ãO¨ F ÉÁ@∞ì QÆ#Hõ D Éè∂í =∞O_»ÅOÃÑ·
HÍiÛ`Õ WHõ¯_ç PǨ~°áêhÜ«∂Åhfl K≥_áç È`åÜ«∞x ui‡lÖ’x XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ¿Ñ~˘¯#|_çOk.
JO>Ë P PǨ~°áêhÜ«∂ÖËg u#_®xH˜, `åQÆ_®xH˜ U=∂¢`«O ѨxH˜~å=#fl=∂@!
''"Õ∞g∞ ([Y¥öO) =$H∆ßxfl ^°∞O®‡O°∞æÅHí∞ ǨsHí∆Qå KÕâÍO. Jk #O°Hí~Ö’ J@ì_«∞Qõ∞#
"≥ÚÅ∞ã¨∞~Î k. ^®x Ǩ~_«Q¡ ∞õ `Œ∞ÅÎ ∞ O®Hßã≤ `ŒÅÖÏ¡ (ÉèÜ
í µ« ~HíO~° Qå) L~>Ïܵ. #O°Hí "åã¨∞Å∞
"å>˜x ux Hí_«∞Ѩ٠x~ѨÙHí∞~>ÏO°∞. „`ÍQõ_ÍxH˜ ÇÍiH˜ ã¨Åã¨Å HßQÕ hà◊∞§ Åaè™®Îܵ. P
`ŒO®fi`Œ ÇÍix =∞m¡ #O°Hßyfl Ç‹·Ñ¨Ù `ÀÅ∞H≥à◊§_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.—— (Y∞~å<£:37:64-68)
''Hí#∞Hí (JHí¯_«) ã¨Åã¨Å HßQÕ hO°∞, p=Ú, <ˇ`Œ∞ÎO°∞, =Q≥·O® J<ËHí AQõ∞áåûHíO°Ç‹∞·#
Ǩ^®O®÷Å#∞ O°∞zK«¥_«=∞#∞ ÇÍix.—— (Y∞~üP<£–38:57-58)
p=Ú, <≥`«∞Î~°∞Å`À ‰õÄ_ç# D Ѩ^•~å÷xfl 'QÆ™êû<£— JO\Ï~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) nx
f¢=`«#∞ QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ ''XHõ |ÔH\ò QÆ™êûMò QÆ#Hõ WǨÏÖ’HõOÖ’ =^Œe`Õ WǨÏÖ’HõOÖ’x
r=~åã¨∞Åhfl K«zÛ ‰õΩo§áÈ`å~Ú—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡l, ǨH˜"£∞)
115. #~°H"õ åã¨∞Å ~°∂ÑÙ̈ˆ~YÅ∞
''^°∞뮯O®ºÅ∞KÕ¿ãÇÍiH˜ ÇÍi ^°∞뮯O®ºÅHí∞ `Œy#>Ë¡ ^°∞+¨ÊùÅ~ L~k. ÇÍix
J==∂#~, J„Ǩu+¨ªÅ∞ K«∞@∞ì=Ú_ÍÎܵ. ^Õ=Ùx Ǩ@∞ì #∞~_ç "åix Hßáå_Ë <®^è°∞_Ë
L~_«_∞« . "åi =ÚMÏÅ∞ (xO®âÍ xã¨Ê$ǨÏÅ`À) HßO°∞ pHí>Ö˜ Ï #Å¡Qå =∂_çáÈܵ L~>Ïܵ.
"åˆ~ #O°HßxH˜áÈÜ˵ÇÍO°∞. #O°Hí~Ö’<Ë ZÅ¡HßÅ~ Ǩ_çL~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–10:27)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 589
''#~°HÍyfl "åi =ÚYK«~å‡xfl =∂_çÛ"Õã∞¨ OÎ k. ^•O`À "åi Ѩà√◊ §, ^Œ=_»Å∞ |Ü«∞\˜H˜
=™êÎ~Ú.—— (Y∞~üP<£–23:104)
ǨÏnã¨∞Ö’¡ ‰õÄ_® #~°Hõ"åã¨∞Å qHõ$`« ~°∂áêÅ#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎ=# LOk. ^≥·=
¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) D q+¨Ü«∂xfl QÆ∞iOz WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''#~°Hõ"åã≤ xѨÙÊÖ’ HÍÅ_»O=Å¡ J`«x ÃÑ·ÃÑ^Œq ‰õΩ~°∞K≥·áÈ~Ú `«ÅÖ’ J~°ú
ÉèÏQÆO ^•HÍ áÈ`«∞Ok. ¢H˜OkÃÑ^Œq ÉÁ_»∞^¤ •HÍ *Ïi ¢"ÕÖÏ_»∞`«∂ LO@∞Ok.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ J¢"£∞ (~°l) Hõ^äŒ#O: ''#~°Hõ"åã¨∞Ö’¡ Z=i<≥·<å XHõ_çfl
Éèí∂Ö’HõOÖ’H˜ ѨOÑ≤¿ãÎ ZO`À qHõ$`«"≥∞ÿ# J`«x ÉèíÜ«∞OHõ~° ã¨fi~°∂ѨO, J`«x â◊s~°O
#∞O_ç "≥Å∞=_Õ ^Œ∞~åfiã¨#Å HÍ~°}OQÍ Éèí∂Ö’Hõ"åã¨∞Å∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K«zÛáÈ`å~°∞.——
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) D=∂@ K≥Ñ≤Ê ZO`«QÍ<À ^Œ∞ódOKå~°∞. (`«sæÉò)
~°HÎõ Hõhfl~°∞– ǨϢ[`ü J#ãπ (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi J#∞K«~°∞Å`À
WÖÏ J<åfl~°∞: ''™È^Œ~°∞ÖÏ~å! (#~°HõÜ«∂`«#Å#∞ `«ÅK«∞H˘x) U_»fiO_ç. U_»fi_»O
Kå`«HÍHõáÈ`Õ Hõhã¨O U_»∞Ê=ÚY"≥∞<ÿ å ÃÑ@∞ìHÀO_ç. #~°HOõ Ö’ #~°H"õ åã≤ Ju Ѷ∞¨ ’~°OQÍ
U_»∞™êÎ_»∞. J`«x Hõà◊§Ö’ #∞Oz h\˜^è•~°Å∞ =~°^ŒÖ~Ú áê~°∞`å~Ú. JÖÏ U_»∞ã¨∂Î
h\˜^•è ~°Å∞ PyáÈ~Ú ~°HHÎõ hõ fl~°∞ áê~°∞`«∞Ok. (~°HHÎõ hõ fl~°∞ ‰õÄ_® =~°^Å
Œ ~Ú áê~°∞`«∞Ok.)
^•O`À J`«x Hõà◊√§ ѨzÛ Ñ¨ÙO_»¡~Ú áÈ`å~Ú. #~°Hõ"åã≤ Hõà◊§Ö’ #∞Oz áêˆ~ D h\˜,
~°HõÎѨ٠HÍÅ∞=Ö’¡ QÆ#Hõ Ѩ_»=Å∞ =ke`Õ Jq xˆH∆ѨOQÍ #_»∞™êÎ~Ú.—— (+¨~åã¨∞#fl)
#~°H"õ åã¨∞Å â◊s~åÅ∞– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ „Ѩ=zOKå~°∞:
''ã¨`«ºu~°™ê¯i (#~°HõOÖ’) `«# <åÅ∞Hõ#∞ =¸_»∞ "≥∞ÿà◊§ #∞Oz P~°∞ "≥∞ÿà◊§
á⁄_»=Ù^•HÍ |Ü«∞\˜H˜ f™êÎ_»∞. ^•x g∞^Œ [#O #_»z "≥àÏÎ~°∞.—— (`«sæÉò)
''#~°HõOÖ’ Jqâßfiã≤ Ô~O_»∞ Éèí∞*ÏÅ =∞^茺 ^Œ∂~°O "ÕQÆ=O`«"≥∞ÿ# "åǨÏ#O
=¸_»∞~ÀAÅ∞ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã≤#O`« ^Œ∂~°O LO@∞Ok...—— (=Úã≤¡O)
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ã¨`«ºu~°™ê¯i ^Œ=_» LǨÏ^£ Ѩ~°fi`«=∞O`« LO@∞Ok. J`«x
`˘_» ɡ·*Ï Ñ¨~°fi`«=∞O`« LO@∞Ok. #~°HõOÖ’ ‰õÄ~ÀÛ_®xH˜ J`«xH˜ =∞Hͯ, =∞n<åÅ
LO_Õ ^Œ∂~°=∞O`« á⁄_»=Ù "≥_»Å∞Ê QÆÅ KÀ@∞ HÍ=Åã≤ LO@∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
116. #~°Htõ HõÅ∆ ‰õΩ HÍ~°}ÏÅ∞
''(=∂#= rq`åxH) =∂~°æO xOÕÌt~K«=Åã≤# ÉÏ^è°º`Œ =∂ÃÑ·<Ë L~k. WǨÏÖ’Hí~
=∂^Õ† ǨOÖ° ’ Hí=¸ =∂^Õ. Hí#∞Hí <Ë#∞ q∞=∞‡efl „Ǩ[fiiÖË¡ Jyfl Qõ∞i~z ÃÇÏK«Ûiã¨∞<Î ®fl#∞.
ã¨`ͺxfl xO®Híi~z =ÚY~ uǨCHí∞<Ë ^ÒO®ƒùQõ∞º_«∞ `ŒÇ¨Ê =∞O≥=O°¥ J~^°∞Ö’ Ǩ_«O°∞.——
(Y∞~üP<£–92:17–19)
ã¨`º« x~åHõ~}
° : ''„Qõ~^ä„° Ǩ[ÅÖ’, |Ǩï^≥Ç· ÍO®^èH° ∞í Ö’¡ ã¨`ͺxfl uO°ã¯¨ i~z# "åO°∞
`ŒÇ¨ÊHí∞~_Í #O°HßyflÖ’ Ǩ_ç, J~^°∞Ö’<Ë ZÖÏ¡HßÅ~ (<®<®Ü«∂`Œ#Å∞ J#∞Éèíq㨥Î)
L~>ÏO°∞. "åO°∞ Ü«∂=`Œ∞Îã¨$+≤ìÖ’ J`Œº~`Œ xHí$+¨ìr=ÙÅ∞.—— (Y∞~üP<£–98:6)
590 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''(JǨC_«∞ "åiH˜) ''g∞Hí∞ "Õ∞=Ú nO®…Ü«µ∞+¨∞¬ W=fiÖË^®? J~`Œ nO®…Ü«µ∞+¨∞¬Ö’
g∞O°∞ `«ÅK«∞Hí∞~>Ë Qõ∞}áåOî°~ <ËO°∞ÛHí∞x L~_ËÇÍO°∞. g∞ ^°QõæiH˜ ÃÇÏK«Ûi~KÕÇÍ_«∞ Hí∂_Í
=KÍÛ_«∞ Hí^®! WǨC_çHí (#O°Hí Ü«∂`Œ#Å∞) K«q K«¥_«~_ç.—— (Y∞~üP<£–35:36,37)
''"åO°ã¨Å∞ (x#∞fl Hß^°∞,) „Ǩà◊Ü«∂xfl uO°ã¨¯iã¨∞Î<®flO°∞. „Ǩà◊Ü«∂xfl uO°ã¨¯i~KÕ
ÇÍiH’ã¨~ "Õ∞=Ú f„=~Qå „Ç¨[fiiÖË¡ #O°Hßyfl ã≤^°úǨO°z L~KÍ=Ú.—— (Y∞~üP<£–25:11)
''ǨO°Ö’Hí fO°∞Ê#∞ kèHí¯i~KÕ "å_çfl h=Ù Qõ=∞x~KÍ"å? J`Œ<Ë J<®^ä°Å#∞ Híã¨i
HÁ>Ëì"å_«∞. ¿Ñ^°Å J#fl^®#~ H’ã¨~ (W`ŒO°∞efl) „áÈ`ŒûÇ≤Ï~K«xÇÍ_«∞. „áåO°÷# Ǩ@¡ J„â◊^°ú,
U=∞O°∞áå@∞Å∞ =Ç≤Ï~KÕ"åiH˜ q<®â◊~ L~k. "åO°∞ „ǨuǨh Ö’Hí∞Å"≥∞ǨC H’ã¨~
KÕã∞¨ ~Î >ÏO°∞. (q∞ug∞i# Ç≤ã<≤ ®i`Œ#~`À) "å_«∞Hí∞<Ë ™®^è®O°}=ã¨∞=Î Ùefl Ãã`· ~Œ W`ŒO∞° ÅHí∞
W=fi_ÍxH˜ xO®Híi™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–107:1-7)
^è#Œ "åº"≥∂ǨÏO, J¢Hõ=∂Å∞: ''ã¨`ͺxH˜ q=ÚY∞_»~Ú áÈ=_«Çı∞QåHí ^è°<®xfl
Hí∂_«Éˇ>˜ì ^®xfl =∂>˜ =∂>˜H˜ ã¨iÌÃÑ@∞ìHí∞~@¥ Éèí„^°Ç¨O°K«∞Hí∞#fl „ǨuÇÍ_ôfl Jk ZÅ∞Q≥uÎ
Ç≤Å∞ã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£–70:18)
#=∂*ò KÕÜ∞« HõáÈ=_»O: ''"åO°∞ (#O°Hí~Ö’x) áåáå`Œ∞‡efl K«¥ã≤ 'q∞=∞‡efl U
q+¨Ü«µ~ #O°Hí~Ö’ Ǩ_«"Õã≤~k?— Jx J_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xH˜ áêáê`«∞‡Å∞ WÖÏ
ã¨=∂^è®#q∞™®ÎO°∞: '"Õ∞=Ú „áåO°÷# (#=∂A) KÕ¿ã"åiÖ’ KÕO°ÖË^°∞. ¿Ñ^°ÅHí∞ J#fl ^®#~
KÕ¿ãÇÍ~°OHß=Ú. ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞Å`À HíÅã≤ "Õ∞=¸ (ã¨`ͺxfl) uO°ã¨¯iã¨∞Î~_Ë "åà◊§=Ú.
fO°∞Êk<®xfl Jã¨`Œº q+¨Ü«µ=∞x Y~_çã¨∂Î L~_Ë"åà◊§=Ú. D ã≤÷uÖ’<Ë z=iH˜ Jx"åO°º
q+¨Ü«µ~ (=∞$`Œ∞º=Ù) =∂ =Ú~^°∞Hí∞ =zÛ~k.—— (Y∞~üP<£–74:40-47)
^è~Œ ‡° *Ï˝#O ^•K«_O» – ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ#∞ WÖÏ ÃÇÏK«ÛiOKå~°∞:
''Z=i<≥·<å ^èŒ~°‡*Ï˝<åxH˜ ã¨O|OkèOz# U^≥·<å q+¨Ü«∞O J_çy#ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ `≥eã≤
‰õÄ_® ^•xfl |Ç≤Ï~°æ`«O KÕÜ«∞‰õΩO_® ^•KÕ¿ãÎ (#~°HõOÖ’) J`«x <À\˜H˜ JyflHõà‹§O
`«yeOK«|_»∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
=∞^ŒºO, =∞`«∞ÎÑ^¨ •~å÷Å ¿ã=#O– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<å ¢Ñ¨Éèí∞=Ù
¢Ñ¨=∂}O KÕã≤ WÖÏ J<åfl_»∞– '<å ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=Ô~·<å ™ê~å `åy`Õ, ZO`« ™ê~å `åy
=ÙO>Ë JO`« p=Ú (#~°HõOÖ’) <Õ#`«xH˜ `åy™êÎ#∞. JÖψQ <å ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=Ô~·<å
<å‰õΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_ç =∞^Œºáê#O =∂#∞‰õΩO>Ë, <Õ`«xH˜s (ã¨fi~°æOÖ’) Ѩiâ◊√^Œú HÀ<Õ~°∞ÅÖ’x
(=∞^ŒºO, =∞Hõ~°O^ŒO, áêÅ∞ =ÔQ·~å) áêhÜ«∂Å∞ `åy™êÎ#∞.—— (JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∂=¸™ê J+πJs (~°l) LÖËY ¡ #O: ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) =∞^ŒºO QÆ∞iOz
¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''=∞^Œº¿ã=<åxH˜ JÅ"å@∞ Ѩ_ç J^Õ ã≤÷uÖ’ K«xáÈ~Ú# =∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞
(#~°HOõ Ö’) Q“`å ÃãÅÜÕ∞\˜ áêhÜ«∞O `åy™êÎ_∞» —— Jx J<åfl~°∞. J#∞K«~∞° Å∞ D=∂@
qx ''Q“`å ÃãÅÜÕ∞~°∞ JO>Ë Uq∞\© ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ
(ã¨ÅO¡ ) Q“`å ÃãÅÜÕ∞~°∞ JO>Ë =ºaèKå~° ¢ã‘ÑÎ Ù¨ ~°∞+¨µÅ =∞~å‡=Ü«∞"åÅ #∞O_ç "≥Å∞=_Õ
¢^Œ"åÅ∞ Hõey# ÃãÅÜÕ∞~°∞ J#fl=∂@—— Jx K≥áêÊ~°∞. (JǨχ^£)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 591
ã¨^•K«~}° ÖËx LѨ<åºã¨‰Ωõ Å∞ : ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''##∞fl PHÍâ◊Ñ~¨ º° @#
("Õ∞~å*ò) KÕ~ÚOz# ~å¢u <Õ<˘Hõ KÀ@ H˘O^Œ~°∞ =∞#∞+¨µÅ ÃÑ^Œ=Ùefl JyflHõ`≥Î~°Å`À
HÀã¨∞ÎO_»@O K«∂âß#∞. <Õ#∞ gÔ~=~°x J_çQÍ#∞. ^•xH˜ ǨϢ[`ü l¢cÖò (~°Ç¨Ï‡Öˇ·)
ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î 'g~°∞ WǨÏÖ’HõOÖ’ hu q+¨Ü«∂Å∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ PK«iOK«‰õΩO_®
"å\˜x ¢Ñ¨[ʼnõΩ É’kèã¨∂Î LO_Õ LѨ<åºã¨‰õΩÅ∞. "å~°∞ ^≥·=¢QÆO^äŒO Ѩiîã¨∞Î#flѨÊ\˜H©
^•x ¢Ñ¨HÍ~°O PK«iOKÕ"å~°∞ HÍ^Œ∞—— Jx `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''¢Ñ¨àÜ
◊ ∞« k<å# XHõ =∞x+≤x `≥zÛ #~°HOõ Ö’ qã≤~ˆ Ü«∞_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»`«x á⁄@ìÖ’x ¿ÑQÆ∞Å∞ HÍe |Ü«∞\˜H˜ =™êÎ~Ú. P ã≤÷uÖ’ P
=ºHÎ̃ u~°QÆe fã¨∞H˘xuiˆQ QÍ_ç^ŒÖÏ J@∂W@∂ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï_»∞. Jk K«∂ã≤ W`«~°
#~°Hõ"åã¨∞Å∞ J`«x K«∞@∂ì QÆ∞q∞‰õÄ_ç 'U"≥∞ÿOk h‰õΩ? h=Ù =∂‰õΩ hu q+¨Ü«∂Å∞
É’kèã¨∂Î K≥_»∞ q+¨Ü«∂Å∞ KÕÜ«∞=^ŒÌx "åiã¨∞ÎO_Õ"å_çq Hõ^Œ∂?— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞.
J`«#∞ 'B#∞. <Õ#∞ g∞‰õΩ huq+¨Ü«∞Å∞ É’kèã¨∞ÎO_Õ"å_çfl. HÍx <Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ
"å\˜x PK«iOKÕ"å_çfl HÍ#∞. g∞‰õΩ K≥_»∞ q+¨Ü«∂Å#∞ #∞O_ç "åiã¨∞ÎO_Õ"å_çfl. HÍx
<Õ#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ "å\˜x KÕã¨∞ÎO_Õ"å_çfl— Jx JO\Ï_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
JǨÏOHÍ~°O : QÆ~fi° O =∞x+≤x Ѩ~Ö° ’HõOÖ’<Õ HÍ^Œ∞, WǨÏÖ’HõOÖ’#∂ #+¨ì Ѩ~∞° ã¨∞OÎ k.
D QÆ~°fiO J<ÕHõ ~°HÍÅ∞ LO_»=K«∞Û. ^èŒ#QÆ~°fiO, |ÅQÆ~°fiO, ™œO^Œ~°º QÆ~°fiO, ‰õΩÅQÆ~°fiO,
=~°‚QÆ~°fiO, *Ïu QÆ~°fiO, *Ï˝#QÆ~°fiO =ÔQ·~å. =∂#=ÙÅ |^Œúâ◊¢`«∞=Ù Wc¡ãπ *Ï`«ºÇ¨ÏOHÍ~°O
=Å¡<Õ âßѨ¢QÆã¨∞Î_»Ü«∂º_»∞.
`˘e=∂#=Ù_»∞ ǨϢ[`ü P^ŒO (JÖˇ·Ç≤Ï) =ÚO^Œ∞ "≥∂HõiÅ¡=∞x ^Õ=Ù_»∞ P^ÕtOz
#ѨÙÊ_»∞ Jyfl`À ã¨$lOK«|_ç# Wc¡ãπ *Ï`«ºÇ¨ÏOHÍ~°O`À ''h=Ù =∞\˜ì`À ã¨$lOz# "å_ç
=ÚO^Œ∞ <Õ#∞ "≥∂HõiÅ¡<å?—— JO@∂ ^≥·"å[˝#∞ áê\˜OK«_®xH˜ u~°ã¨¯iOKå_»∞. JOKÕ`«
^Õ=ÙxH˜, PÜ«∞# ¢Ñ¨=Hõ‰Î (ã¨ÅO¡ )‰õΩ q^èÜ
Õ Ú
« Å~Ú "åi P[˝efl áê\˜ã∞¨ #Î fl qâßfiã¨∞Å∞ ZÖÏO\˜
JǨÏOHÍ~åxH˜ Ö’#∞H͉õΩO_® *Ï¢QÆ`«ÎQÍ LO_®e.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) QÆifi+¨µªÅ#∞ QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂Î: ''QÆ~°fiáÈ`«∞Å∞ (¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#)
p=∞ÖÏ¡O\˜ z#fl ^ÕÇ¨ Å`À ÖËÑ|¨ _»`å~°∞. "åi =ÚMÏÅ∞ =∂#=ÙÅ =ÚMÏÅ =∂kiQÍ<Õ
LO\Ï~Ú. "åix #Å∞"≥·Ñ¨ÙÅ #∞Oz <≥·K«ºO, J==∂<åÅ∞ K«∞@∞ì=Ú_®Î~Ú. J^Õ
Ѩiã≤÷uÖ’ "åix #~°Hõ HÍ~åQÍ~°OÖ’H˜ `ÀÖËÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. P HÍ~åQÍ~°O
¿Ñ~°∞ |∂Åãπ. ^•xfl ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_Õ Jyfl*ÏfiÅÅ∞ P=iOz LO\Ï~Ú. JHõ¯_» P
QÆifi+≤ªH˜ #~°Hõ"åã¨∞Å∞ â◊s~åÅ #∞O_ç "≥Å∞=_Õ (HõOѨÙH˘>Ëì) ¢^Œ"åÅ#∞ `åyOK«_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— (q∞ëê¯`ü)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) "Õ~˘Hõ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''#~°HõOÖ’ 'ǨÏÉòǨÏÉò— J<Õ
Ö’Ü«∞ LO@∞Ok. P Ö’Ü«∞Ö’ Pxfl q^è•Å JǨÏOHÍ~°∞Å∞ LO\Ï~°∞.—— (ui‡l)
¿Ñ~°∞¢Ñ¨u+¨Åª HÀãO¨ ¢áê‰õΩÖÏ_»@O : =Úã≤O¡ Å∞ U ã¨`å¯~°ºO KÕã<≤ å ^≥=· ¢Ñ¨ã#¨ fl`«
Ptã¨∂Î z`«Îâ◊√kú`À KÕÜ«∂e. Ö’‰õΩÅ∞"≥∞ѨÙÊ HÀã¨O KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œ∞. Ö’‰õΩÅ"≥∞ѨÙÊ HÀã¨O
KÕ¿ã ã¨`å¯~åºÅhfl Ѩ~°Ö’HõOÖ’ x¢+¨ÊÜ≥∂[#O J=Ù`å~Ú.
592 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) F™êi ''^Œ∞óYѨ٠#∞~Úº H©_»∞ #∞O_ç ^Õ=Ùx â◊~°}∞ "Õ_»∞HÀO_ç——
J<åfl~°∞. J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''^Œ∞óYѨ٠#∞~Úº JO>Ë Uq∞\© ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!——
J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜ PÜ«∞# ''#~°HOõ Ö’ J^˘Hõ ÃÑ^ŒÌ Q˘~Úº. ^•x H©_∞» #∞O_ç ã¨fiÜ«∞OQÍ
#~°HOõ ~ÀA‰õΩ <åÅ∞Q˘O^ŒÅ ™ê~°∞¡ ^Õ=Ùx â◊~} ° ∞HÀ~°∞`«∞Ok—— Jx K≥áêÊ~°∞. J#∞K«~∞° Å∞
''P Q˘~ÚºÖ’H˜ Z=~°∞ áÈ`å~°——x J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''Ö’‰õΩÅ"≥∞ѨÙÊ
HÀã¨O ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iOKÕ ^≥·=Éèí‰õΩÎÅ∞ áÈ`å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ui‡l)
117. #∂\˜H˜ 99.9 =∞Ok #~°H"õ åã¨∞ÖË
=∂#=ÙÖ’¡ ^Œ∞~°˚#∞ÖË J`«ºkèHõ=∞Ok LO\Ï~°∞. ã¨[˚#∞Å∞ |Ǩï `«‰õΩ¯==∞Ok
LO\Ï~°∞. JO^Œ∞ˆH #~°HÍxH˜ J`«ºkèHõ=∞Ok, ã¨fi~åæxH˜ |Ǩï `«‰õΩ¯==∞Ok áÈ`å~°∞.
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ (Pk=∂#=Ù_»∞) ǨϢ[`ü P^ŒO
(J֡Ƿ Ï≤ )x L^ÕtÌ Oz ''F P^ŒO! Jx Ñ≤Å∞™êÎ_∞» . ^•xH˜ ǨϢ[`ü P^ŒO (J֡Ƿ Ï≤ ) ''¢Ñ¨É∂íè !
<Õ#∞ g∞ ã¨xflkèÖ’<Õ L<åfl#∞. P*Ï˝Ñ≤OK«O_ç, g∞ P[˝Å‰õΩ |^Œ∞ú}‚~Ú L<åfl#∞.
"Õ∞Å∞, ¢âı+¨ª`«Åhfl g∞ KÕuÖ’<Õ L<åfl~Ú—— Jx JO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞"≥·#
^Õ=Ù_»∞ ''(h ã¨O`å#O #∞Oz) #~°Hõ"åã¨∞efl fÃã~Úº—— Jx P*Ï˝Ñ≤™êÎ_»∞. ǨϢ[`ü
P^ŒO (JÖˇ·Ç≤Ï) ''#~°Hõ"åã¨∞Å∞ ZO`«=∞Ok L<åfl~°∞?—— Jx J_»∞QÆ∞`å~°∞. ^Õ=Ù_»∞
''1000 =∞OkH˜ 999 =∞Ok #~°Hõ"åã¨∞Å∞ L<åfl~°∞—— JO\Ï_»∞.
P^ŒOã¨O`å#O (=∂#=ÙÅ∞) D=∂@ q#QÍ<Õ f¢=OQÍ PO^Àà◊# K≥O^Œ∞`å~°∞.
(Jq∞`«"∞≥ #ÿ kQÆ∞Å∞, ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#Å`À) Ñ≤ÅÅ ¡ ∞ Ãã·`O« =$^Œ∞Ö
ú á·ˇ È`å~°∞. QÆiƒù}© ¢ã‘Å
Î ‰õΩ
QÆ~°ƒù¢™ê=O J=Ù`«∞Ok. [#O ã¨Ê$ǨÏÖ’ L#flѨÊ\˜H© f¢="≥∞ÿ# xã¨Ê$ǨωõΩ QÆ∞~°=Ù`å~°∞.
U"≥∞ÿ#ѨÊ\˜H© ^≥·=tHõ∆ Hõiî#OQÍ LO@∞Ok.——
¢Ñ¨=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) <À@ D =∂@Å∞ qx ''J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
P XHõ¯ ã¨fi~°æ"åã≤ =∂Ö’ Z=Ô~=~°~Ú LO\Ï~°∞?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå~°∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)
["åaã¨∂Î ''(HõOQÍ~°∞ Ѩ_»HõO_ç.) ã¨O`À+≤OK«O_ç. XHõ¯~°∞ g∞Ö’x "å~°∞O\Ï~°∞.
"Õ~Ú=∞Ok Ü«∂E*ò, =∂E*òÅÖ’x "å~°∞O\Ï~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü)
JO>Ë =∂#=ÙÅO^ŒiÖ’ 0.1 âß`«O =∞Ok =Úã≤¡OÅ∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ`Õ, 99.9 âß`«O
=∞Ok W`«~∞° Å∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å~°#fl=∂@. =∞~À=∂@Ö’ K≥áêÊÅO>Ë "≥Ú`«OÎ "Õ~Ú=∞OkÖ’
XHõ~°∞ =∂¢`«"Õ∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å~°∞. q∞ye# 999 =∞Ok =∂#=ÙÅ∞ #~°HÍxH˜ áÈ`å~°∞.
nxH˜ HÍ~°}O Uq∞\’ k=ºY∞~üP<£ WÖÏ K≥|∞`ÀOk:
''"Õ∞=Ú J<ËHí=∞~k =∂#=Ùefl, l#∞flefl #O°Hí~ H’ã¨Çı∞ ѨÙ>˜ì~KÍ=Ú. ÇÍiH˜
ǨÏ$^°Ü«∂Å∞<®flܵQåx, ÇÍ>˜`À JO°÷~ KÕã¨∞H’O°∞† Híà◊∞§<®flܵQåx, "å>˜`À K«¥_«O°∞†
K≥=ÙÅ∞<®flܵQåx, "å>˜`À q#O°∞. "åO°∞ Ǩâ∞◊ =ÙÖÏ¡~>˜ÇÍO°∞. "åO°ãŨ ∞ J~`ŒH~í >Ë Hí∂_Í
kQõ*ÏiáÈÜ«∂O°∞. "åO°∞ ѨÓiÎQå U=∞O°∞áå@∞Hí∞ Ö’#Ü«∂ºO°∞.—— (7:179)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''„Ѩu=∞x+≤H© ã¨fi~°Oæ Ö’ XHõ™ê÷#O, #~°HOõ Ö’
XHõ™ê÷#O LO@∞Ok. XHõ qâßfiã≤ ã¨fi~åæxH˜ áÈ~Ú#ѨC_»∞ #~°HõOÖ’ J`«x ™ê÷<åxfl
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 593
Z=_À XHõ Jqâßfiã≤ ÉèísÎ KÕ™êÎ_»∞. J`«x Jqâßfiã¨O =¸ÅOQÍ<Õ J`«xHÍ QÆu
Ѩ_»∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
#~°HOõ Ö’ ^èxŒ ‰õΩÅ∞, ¢ã‘ÎÖË JkèHOõ – ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''<Õ#∞
ã¨fi~°æOÖ’ K«∂¿ãÎ Z‰õΩ¯==∞Ok ¿Ñ^Œ"åàı§ HõxÊOKå~°∞† #~°HõOÖ’ K«∂¿ãÎ Z‰õΩ¯= =∞Ok
¢ã‘ÎÖË HõxÊOKå~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞¢n (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) XHõ™êi ѨO_»∞QÆ ÖËHõ
|¢H©^£ ѨO_»∞QÆ #=∂A HÀã¨O D^•æÇÏπ "≥à√◊ <Î åfl~°∞. ^•iÖ’ H˘O^Œ~∞° ¢ã‘Å Î ∞ `«@ã¨Ñ÷ _¨ ®¤~∞° .
JѨÙÊ_®Ü«∞# "åi`À ''=∞Ç≤Ïà◊ÖÏ¡~å! ^•#^è~Œ å‡Å∞ KÕã∞¨ OÎ _»O_ç. <Õ#∞ #~°HOõ Ö’ J`«ºkèHõ
=∞Ok ¢ã‘ÎÅ<Õ K«∂âß#∞—— J<åfl~°∞. ¢ã‘ÎÅ∞ D=∂@ qx ''ZO^Œ∞=Å¡?—— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''¢ã‘ÎÅ∞ Z‰õΩ¯=QÍ (W`«~°∞ʼnõΩ) âßѨ<å~å÷Å∞
ÃÑ_»∞ÎO\Ï~°∞† Éèí~°ÎʼnѨ@¡ Hõ$`«Ñ¶¨ÚflÅ=Ù`å~°∞—— Jx K≥áêÊ~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ(ã¨) „ã‘ÎÅ#∞ ã¨OÉ’kèã¨∂Î ''=∞Ç≤Ïà◊
ÖÏ¡~å! q∂~°∞ ^•#^èŒ~å‡Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ KÕÜ«∞O_ç. =∞xflOѨ٠„áê~°÷# ‰õÄ_® Z‰õΩ¯=QÍ
KÕã¨∞ÎO_»O_ç. <Õ#∞ #~°Hõ"åã¨∞Ö’¡ q∂ˆ~ Z‰õΩ¯=QÍ LO_»@O K«∂âß#∞—— J<åfl~°∞.
JѨÙÊ_˘Hõ „ã‘Î ''#~°H"õ åã¨∞Ö’¡ Z‰õΩ¯=QÍ "Õ∞"Õ∞ ZO^Œ∞‰õΩO\ÏO?——Jx J_çyOk.
''q∂~°∞ Z‰õΩ¯=QÍ âßѨ<å~åúÅ∞ ÃÑ_»∞`«∞O\Ï~°∞. Éèí~°ÎŠѨ@¡ Hõ$`«Ñ¶¨∞fl`« =Ç≤Ï™êÎ~°∞.
"Õ∞^èÑŒ ~¨ O° QÍ, ^è~Œ ‡° Ѩ~O° QÍ Ö’Ñ¨O QÆÅ"åÔ~#· ѨÊ\˜H© `≥eqQÆÅ"åi q∂^Œ q∂ „ã‘Å Î HõO>Ë
Z‰õΩ¯=QÍ PkèÑ`¨ º« O ™êkèOKÕ"åix <Õ<=≥ sfl K«∂_»Ö^Ë ∞Œ —— J<åfl~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨).
''"Õ∞^èÑŒ ~¨ O° QÍ, ^è~Œ ‡° Ѩ~O° QÍ =∂Ö’ L#fl֒ѨO Uq∞\©?—— (=∞m§)J_çyO^• „ã‘.Î
^•xH˜ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''"Õ∞^èÑŒ ~¨ "° ∞≥ #ÿ ֒ѨO Uq∞@O>Ë W^Œ~Ì ∞°
„ã‘Å
Î ™êHõº∆ O, XHõ ѨÙ~°∞+¨µx ™êH∆ͺxH˜ ã¨=∂#O. `«~∞° "å`« (|Ç≤Ï+¨µ,ì ѨÙi\˜ ~°H„Îõ ™ê=O
[iˆQ) HÍÅOÖ’ „ã‘Î #=∂*ò KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. (~°=∞*Ï<£ <≥ÅÖ’ LѨ"åã¨O LO_»ÖË^Œ∞.
Wk P"≥∞ ^èŒ~°‡Ñ¨~°"≥∞ÿ# "≥euH˜ `å~å¯}O)—— (=Úã≤¡O)
118. P~åѶπ "åã¨∞ʼnõΩ J@∂ W@∂
#~°HõO g∞^Œ∞O_Õ "å~°kè (ѨÙÖòã≤~å`ü) ^•@QÍ<Õ ã¨fi~°æ#~°HÍÅ =∞^茺 XHõ J_»∞¤QÀ_»
LO@∞Ok. ^•xfl P~åѶπ JO\Ï~°∞. =Úã≤¡OÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ "å~°kè ^•\˜ ã¨fi~åæxH˜ áÈÖËHõ
WHõ¯_çH˜ =zÛ PyáÈ`å~°∞. ^èŒ~°‡HÍ\ÏÖ’ "åi áêѨѨÙ}ϺŠ|~°∞=Ù ã¨=∂#OQÍ LO@∞Ok.
JO^Œ∞=Å¡ "å~°∞ #~°HõQÆO_»O #∞Oz `«Ñ≤ÊOK«∞HÀQÆey<å ã¨fi~åæxfl JO^Œ∞HÀÖËHõ P~åѶπ g∞^Œ
H˘O`«HÍÅO Ѩ_ç=ÙO\Ï~°∞. `«~°∞"å`« ^≥·"å#∞¢QÆǨÏO`À ã¨fi~åæxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
''P O≥~_«∞ =O®æÅ =∞^è°º XHí J_«∞¤QÀ_« L~@∞~k. ^®x tYO®ÅÃÑ· =∞iHÁ~^°O°∞
L~>ÏO°∞. "åO°∞ JO^Œsfl ÇÍi =ÚYzǨflÅ#∞ |>˜ì Qõ∞iΙ®ÎO∞° . JǨC_«∞ "åO°∞ ã¨fiO°Çæ Íã¨∞efl
L^ÕÌt~z 'g∞Hí∞ âÍ~u HíÅ∞Qõ∞QåHí!— J~>ÏO°∞. "åi~Hß ã¨fiO°æ~Ö’ „Ǩ"Õt~K«ÖË^°∞. Hßx
„Ǩ"Õt~K«QõÅ=∞x Ptã¨∞Î<®flO°∞.—— `Œ~°∞"å`Œ ÇÍi ^°$+≤ì #O°Hí"åã¨∞ÅÃÑ· Ǩ_«Qå<Ë ''„ǨÉèí¥!
=∞=∞‡efl D ^°∞O®‡O°∞æÖ’¡ KÕO°ÛHí∞—— Jx ¢áêi÷™êÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–7:46,47)
594 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''P `Œ~°∞"å`Œ tYO®ÅÃÑ· L#flÇÍO°∞ #O°Hí~Ö’x HÁ~^°O°∞ =ºHí∞Îefl ÇÍi =ÚY
zǨflefl |>˜ì Qõ∞iÎ~z Ç≤ez WÖÏ J~>ÏO°∞: 'K«¥ã¨∞Hí∞<®flO°∞Qå, DO’A g∞ =ÚOî®Å∞
Qåx, g∞O°∞ Ѷ¨∞#"≥∞ÿ#=x ÉèÏq~z# g∞ =ã¨∞Ι®=∞„yQåx g∞Hí∞ U=∂„`Œ~ LǨܡ∂Qõ
Ǩ_«ÖË^°∞. ã¨fiO°æ~Ö’ L#fl gix K«¥_«~_ç. g∞O°∞ Z<Àfl „Ǩ=∂}®Å∞KÕã≤, giÃÑ· ^Õ=Ù_«∞
^°Ü«µK«¥Ç¨_«x J<®flOÕ!— Jx J~>ÏO°∞. JǨC_«∞ "åiH˜ 'ã¨fiO°æ~Ö’ „Ѩ"Õt~K«~_ç. g∞H˜Hõ
ZÖÏ~>˜ ÉèíÜ«µ~Qåx, ^°∞óY~ Qåx L~_«^°∞— Jx K≥ǨÊ|_«∞`Œ∞~k.—— (Y∞~üP<£–7:48,49)
WÖÏ P~åѶπ"åã¨∞Å∞ z=iH˜ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞. Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ ™ê÷<åÅ∞ Ô~O_Õ
L<åfl~Ú. J"Õ ã¨fi~°æ #~°HÍÅ∞. ã¨fi~°æ#~°HÍÖË ™êѶ¨Åº "≥·Ñ¶¨ÖϺʼnõΩ ¢Ñ¨u~°∂áêÅ∞. ã¨fi~°æ
¢Ñ¨"Õâ◊"Õ∞ Jã¨Öˇ·# ™êѶ¨ÅºO. #~°HõO "≥·Ñ¶¨ÖϺxH˜, ^Ò~åƒùQͺxH˜ Ѩ~åHÍ+¨ª. Ѩ~°Ö’Hõ ™êѶ¨Åº
"≥·Ñ¶¨ÖϺÖË Jã¨Öˇ·# ™êѶ¨Åº"≥·Ñ¶¨ÖϺÅ∞. WǨÏÖ’Hõ ™êѶ¨Åº"≥·Ñ¶¨ÖϺÅ∞ Hõ∆}˜Hõ"≥∞ÿ#q.
ǨϢ[`ü J|∂Ǩï~Ô ~· å (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''¿Ñ^ŒÅ∞ ^è#Œ =O`«∞Å
Hõ<åfl J~Ú^˘O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ =ÚO^Õ ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ~°∞.—— (ui‡r)
Ǩτ[`ü WɡflJÉσãπ (~°l), W„=∂<£ a<£ ǨïÃã·<£ (~°l)Å Hõ^äŒ#O „ѨHÍ~°O
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''<Õ#∞ ã¨fi~°Oæ Ö’H˜ `˘OyK«∂¿ãÎ ã¨fi~°"æ åã¨∞Ö’¡ <å‰õΩ
¿Ñ^ŒÖË Z‰õΩ¯=QÍ HõxÑ≤OKå~°∞. P `«~åfi`« <Õ#∞ #~°HOõ Ö’H˜ `˘OyK«∂¿ãÎ #~°H"õ åã¨∞Ö’¡
<å‰õΩ Z‰õΩ¯=QÍ „ã‘Å Î ∞ HõxÑ≤OKå~°∞.—— (|∞MÏs, =Úã≤O¡ Å∞)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Dq^èOŒ QÍ „Ѩ=zOKå~°∞: ''<Õ#∞ ã¨fi~°^æ •fi~°O =^ŒÌ xÅ|_ç K«∂¿ãÎ
ã¨fi~°æ„Ѩ"Õâ◊O KÕ¿ã"åiÖ’ KåÖÏ=∞Ok ¿Ñ^ŒÖË HõxÑ≤OKå~°∞. ^èŒ#=O`«∞Å∞ (ã¨fi~°æOÖ’
„Ѩ"ÕtOK«ÖËHõ) PyáÈ`«∞<åfl~°∞. (JO`«Ö’) #~°Hõ"åã¨∞efl #~°HÍxH˜ fã¨∞ÔHà◊§=∞x
P[˝~ÚOk.—— (|∞MÏs)
119. ã¨fi~°æ ã‘=∞
ã¨fi~°Oæ JO>Ë ã¨∞Yã¨O`ÀëêʼnõΩ, Éè’QÆÉÏè QͺʼnõΩ âßâ◊fi`«™ê÷=~°O. ¢â◊=∞, JÅã¨@, ÉÏ^è,Œ
^Œ∞óYO, PO^Àà◊#Å∞ =∞K«∞ÛÔH·<å ÖËx âßOuxÅÜ«∞O. Jã¨∂Ü«∞, Jã¨O`«$Ñ≤Î, q~À^èŒO,
q^ÕfiëêʼnõΩ U=∂¢`«O `åq=fix UHõǨÏ$^ŒÜ«∞HÀâ◊O. HÀi# =~°O `«Hõ∆}O ÅaèOKÕ P#O^Œ
xÅÜ«∞O. J#∞Hõ} ∆ O P#O^Œ _ÀeHõÖ’¡ L¢~°∂`«Å∂yOKÕ x`«º ǨÏi`«=#O. P`«‡, JO`«~O° QÆO,
^ÕǨÅÖ’x J}∞=}∞=Ù#∞ ѨÙÅH˜OѨ*Ëã¨∂Î ^≥·=^Œ~°≈#O HõeyOKÕ =ÚH˜Î¢Ñ¨^•Ü«∞x.
''ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨^®KÍO° ã¨~Ǩ#∞flÖˇ·#ÇÍiH˜ Pu^ä°º~Qå J`Œ∞º#fl`Œ ã¨fiO°æ
=<®Å∞<®flܵ. "å~°Hí¯_« HíÅHßÅ~ (ǨܵQå) L~>ÏO°∞. WHí Z#fl>˜H© JHí¯_«∞fl~z ÇıOÕ
KÀ>˜H˜ áÈ=_ÍxH˜ "åiH˜ =∞#㨯i~K«^°∞.—— (Y∞~üP<£–18:107,108)
Ǩτ[`ü Wɡfl=∞ãπ=Ó^£ (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ™êi "Õ∞=Ú ^•^•Ñ¨Ù #ÅÉè=·ˇ ∞Ok ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) HõÅã≤ F QÆ∞_®~°OÖ’ L<åfl=Ú. P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) =∂`À =∂\Ï¡_∞» `«∂
''"≥Ú`«ÎO ã¨fi~°æ"åã¨∞Ö’¡ g∞~°∞ <åÖ’æ=O`«∞ LO\Ï~°O>Ë g∞‰õΩ ã¨O`À+¨"Õ∞<å?—— Jx
J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ "Õ∞=Ú '=∂‰õΩ ã¨O`À+¨"Õ∞— J<åflO. uiy PÜ«∞# ''=∞i g∞~°∞
ã¨fi~°æ"åã¨∞Ö’¡ =¸_À=O`«∞ LO\Ï~°O>Ë g∞‰õΩ ã¨O`À+¨"Õ∞<å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 595
'ã¨O`À+¨"Õ∞— J<åflO "Õ∞=Ú. P `«~åfi`« PÜ«∞# ''=∞i ã¨fi~°æOÖ’ ã¨QÆO =∞Ok g∞ˆ~
LO\Ï~°O>Ë g∞‰õΩ ã¨O`À+¨"Õ∞<å—— Jx J_çQÍ~°∞. "Õ∞=Ú 'ã¨O`À+¨"Õ∞!— J<åflO.
JѨC_®Ü«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''Z=i QÆ∞ÃÑÊ\’¡ =ÚǨÏ=∞‡^£ „áê}=ÚO^À
PÜ«∞# ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. "≥Ú`«ÎO ã¨fi~°æ"åã¨∞Ö’¡ ã¨QÆO =∞Ok g∞ˆ~ LO\Ï~°x
<Õ#∞ Ptã¨∞Î<åfl#∞. (^≥·"å[˝efl) t~°™ê=Ç≤ÏOz#"å_Õ ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ_»∞. |Ǩï
^≥"· å~å^艌 Ωõ Å`À áÈÅ∞Û‰õΩO>Ë g∞ã¨OYº #Öˇ^¡ ∞Œ Ì K«~‡° OÃÑ· `≥Å"¡ O≥ „@∞HõÖÏ ÖË^• Z„Ô~^Œ∞Ì
K«~°‡OÃÑ· #Å¡"≥O„@∞HõÖÏ LO@∞Ok.—— (|∞MÏs, =Úã≤¡O)
ã¨fi~°Oæ qÅ∞= : WǨÏÖ’HõOÖ’x Ü«∂=`«∞Î ã¨OѨ^Œ`À áÈeÛ`Õ ã¨fi~°æOÖ’x U XHõ¯
=ã¨∞Î=Ù‰õΩ ‰õÄ_® =∞#O qÅ∞= Hõ@ìÖË=Ú. Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Ö’¡ =zÛ# áÈeHõÅ∞ =∂#=ÙÅ
"Õ∞^è•â◊H˜ÎH˜ `«y#q^èŒOQÍ #K«Û*ˇÑ¨Ê_®xH˜ =∂¢`«"Õ∞ ¿Ñ~˘¯#|_®¤~Ú.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°Oæ Ö’ XHõ K«O¢_»HÀÅ P¢Hõq∞OK«∞ ‰õΩ<Õ@O`«\˜
ã¨Å
÷ O Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨ÑO¨ K«O, ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞=Î ÙÅ HõO>Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k.—— (=Úã≤O¡ )
"Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ PÜ«∞# WÖÏ `≥eáê~°∞: ''¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« O, ã¨∂~åºã¨Î
=∞Ü«∂Å∞ P=iOKÕ Ü«∂=`«∞Î =ã¨∞Î=ÙÅ HõO>Ë ã¨fi~°æOÖ’ XHõ ^èŒ#ã¨∞ûÖ’ J~°úÉèÏQÆO
P¢Hõq∞OKÕ ã¨÷Å"Õ∞ ZO`À ¢âı+¨ª=∞~Ú#k.—— (|∞MÏi)
Jâ◊fi~°∂_è»∞_»∞ QÆ∞¢~°O ky# `«~°∞"å`« ã¨÷ÖO P¢Hõq∞OK«∞HÀ=_®xH˜ =ÚO^Œ∞QÍ
`«# K«O¢_»HÀÅ#∞ <ÕÅ g∞^Œ Ѩ_»"Õ™êÎ_»∞. #_çKÕ"å_»∞ ‰õÄ~°∞Û<Õ@ѨÙÊ_»∞ "≥Ú^Œ@ `«#
^èŒ#ã¨∞û#∞ H˜O^ŒÃÑ_®Î_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) ã¨fi~°æO qÅ∞=#∞ q=iOK«_®xH˜ K«O¢_»HÀ
Å#∞, ^èŒ#ã¨∞û#∞ L^•Ç¨Ï~°}Å∞QÍ K«∂ѨÙ`«∂ ã¨fi~°æOÖ’ XHõ K«O¢_»HÀÅ, ã¨QÆO ^èŒ#ã¨∞û
P¢Hõq∞OKÕ@O`«\˜ ã¨Å ÷ O Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x ã¨∞qâßÅ=∞~Ú# ã¨Å ÷ O HõO>Ë ZO`À
¢âı+¨ª=∞~Ú#^Œx K≥áêÊ~°∞.
ã¨fi~°Oæ WO`«HOõ >Ë ‰õÄ_® ZO`À qÅ∞"≥#· k, ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k. ^•x qÅ∞=, ¢âı+`ª¨ Å
« ∞ =∂#=Ùx
TǨψH Jf`«"≥∞ÿ#q. Y∞~üP<£, ǨÏnã¨∞Ö’¡ ¿Ñ~˘¯#|_ç# =ã¨∞Î=ÙÖË Q͉õΩO_® WOHÍ Z<Àfl
Jã¨OMϺHõ"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ã¨fi~°æOÖ’ L<åfl~Ú.
''"åO°∞ KÕã¨∞Hí∞#fl ã¨`Œ¯O°‡ÅHí∞ „ǨuǶ¨Å~Qå ÇÍi Híà◊¡#∞ K«Å¡|iKÕ JѨÓO°fi ™®=∞„y
ÇÍiH’ã¨~ ^®K«|_çL~k. ^®xfl Qõ∞i~z U =∞x+≤H© `ˇeÜ«µ^°∞. (Jk TǨf`ŒÇ‹∞·#
J^°∞ƒù`Œ =∞ǨÉèÏQõº~.)—— (k=ºY∞~üP<£–32:17)
^≥=· „Ǩ=HíÎ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂@Å#∞ WÖÏ `ˇeáåO°∞: ''<Ë#∞ <® ÉèHí ∞í Å
Î H’ã¨~ ã¨fiO°~æ Ö’
Z~`À JѨÙO°¥Ç¨"≥∞ÿ# =ã¨∞Îã¨~Ǩ^° ^®zÃÑ>Ïì#∞. ÇÍ>˜x W~`Œ=O°Hí∞ Z=i Híà◊¥§
K«¥_«ÖË^°∞† Z=i K≥=ÙÅ¥ q#ÖË^°∞. z=iH˜ =∂#=Ùx =∞#ã¨∞û Ãã·`Œ~ ÇÍ>˜x Qõ∞i~z
TÇ≤Ï~K«ÖË^°∞——. (|∞MÏi, =Úã≤¡~)
ã¨fi~°æ x~å‡}O– ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O: ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ã¨fi~°æO
^Õx`À xi‡OK«|_çOk?'' Jx J_çQÍ#∞ <Õ#∞. ^•xHÍÜ«∂# WÖÏ ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞:
596 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''ã¨fi~°æO XHõ "≥O_çW@∞Hõ, XHõ |OQÍ~°∞W@∞Hõ K˘Ñ¨ÙÊ# "≥O_ç|OQÍ~åÅ W@∞Hõ
Å`À, Ѷ∂¨ >ˇ#ÿ ã¨∞"åã¨#QÆÅ Hõã∂¨ iÎ QÆK∞« Û`À, =∞}˜=∂}˜HͺŠHõOHõ~`° À, =∞O^•~°ÑÙ¨ =Ùfi
"åã¨#QÆÅ =∞\˜`ì À xi‡OK«|_çOk. XHõ™êi ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ Oz# =∞x+≤ WHõ ZÅ¡ÑÙ¨ Ê_»∂
Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ J#∞Éèíqã¨∂Î LO\Ï_»∞. J`«xH˜ ZÖÏO\˜ H˘~°`« LO_»^Œ∞. âßâ◊fi`«OQÍ
rqOz=ÙO\Ï_»∞. =∞~°}O ^Œi^•Ñ¨Ùʼnõį_® ~å^Œ∞. J`«x |@ìÅ∞ =∂ã≤áÈ=_»OQÍx,
pH˜áÈ=_»OQÍx [~°QÆ^Œ∞. J`«x Ü«∞ø=#O ‰õÄ_® U=∂¢`«O `«QÆæ^Œ∞.—— (JǨχ^£, ui‡l)
qã‘Î~O‚° : ZO`« ÃÑ^ŒÌ ^èŒx‰õΩ_çHõ~Ú<å `å#∞O_Õ WO_»∞¡, uiˆQ Ѩiã¨~åÅ∞ ZHõ¯_À F
KÀ@ H˘^ÀÌQ˘áÈÊ W~°∞‰õΩQÍ LO\Ï~Ú. WHõ W`«~°∞Å ã¨OQÆ`«~Ú`Õ K≥ѨÊ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
¢Ñ¨uKÀ\Ï W~°∞Hˆ . ã¨fi~°Oæ Ö’ =∂¢`«O ZHõ¯_® ZÖÏO\˜ W~°∞‰õΩO_»^∞Œ . ã¨fi~°Oæ ZO`À qâßÅOQÍ
LO@∞Ok. HÀ~°∞‰õΩ#fl KÀ@ ¿ãfiK«ÛùQÍ, ã¨∞ÅÉèíOQÍ qǨÏiOK«=K«∞Û.
''Éèí¥=∂ºHßâÍÅ~`Œ qâÍÅ"≥∞ÿ# ã¨fiO°æã‘=∞ Ç‹·Ñ¨Ù‰õΩ ǨO°∞Q≥`ŒÎ~_ç. Jk ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞
HíÅÇÍi H’ã¨~ ã≤^°ú~ KÕÜ«µ|_ç L~k.—— (Y∞~üP<£–3:133)
''„ǨǨ~K«rq`Œ~ =∂Ü«µ, „ÉèÏ~u `ŒÇ¨Ê =∞OÕg∞ ÖË^°∞. ^Õ=Ù_çfl, PÜ«µ# „Ǩ=HíÎefl
qâ◊fiã≤~z#ÇÍi H’ã¨~ ã¨fiO°ãæ =‘ ∞ L~k. (Hí#∞Hí) ^Õ=Ùx =∞xfl~Ѩ٠"≥Ñ· Ù¨ , Éè¥í =∂ºHßâÍÅ~`Œ
qâÍÅ"≥∞ÿ# P ã¨fiO°æã‘=∞ "≥·Ñ¨Ù áÈ>©Ç¨_ç ǨO°∞Q≥`ŒÎ~_ç.—— (Y∞~üP<£– 57:20,21)
Ǩτ[`ü J|∂ã¨~¸^£ Y∞„n (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°Oæ Ö’
XHõ =∞Ǩ=$HõO∆ LOk. ^•x h_»Ö’ XHõ ~“`«∞ "ÕQOÆ QÍ Ñ¨~∞° QÔ `ÕÎ QÆ∞„~°O ZH˜¯ =O^ÕO_»∞¡
ѨÜ∞« xOz<å J`«<å h_» JOK«∞‰õΩ KÕ~∞° HÀÖË_∞» .—— (|∞MÏi)
JO`«ã∞¨ ÎÅ∞ : ã¨fi~°æOÖ’ XHõ ^•x g∞^Œ XHõ\˜ K˘Ñ¨ÙÊ# `«~°QÆ`«∞Å"åiQÍ =O^Œ‰õΩ
ÃÑ·QÍ JO`«ã¨∞ÎÅ∞O\Ï~Ú. ѨÙ}ºHõ~°‡Å ™ê÷~Úx |\˜ì D JO`«ã¨∞ÎÅ∞ ˆH\Ï~ÚOK«|_»`å~Ú.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Z=~°∞ ã¨`åºxfl
qâ◊fiã≤Oz, #=∂*ò PK«iOz, LѨ"å™êÅ∞ áê\˜™êÎ_À J`«_çfl ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õ
tOѨ*Ë™êÎ_»∞. J`«#∞ ^≥·==∂~°æOÖ’ L#flKÀ@∞ #∞O_ç "Õˆ~ KÀ\˜H˜ =Åã¨áÈ~Ú<å, ÖËHõ
[#‡™ê÷#OÖ’<Õ LO_çáÈ~Ú<å 㨈~.—— J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! =∞i D
â◊√Éèí"å~°Î ¢Ñ¨[ʼnõΩ K≥ѨÊ=∞O\Ï~å?—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''`«Ñʨ ‰õΩO_®. ã¨fi~°Oæ Ö’ =O^Œ JO`«ã∞¨ Å
Î ∞ L<åfl~Ú. ^Õ=Ù_»∞ g\˜x ^≥=· =∂~°Oæ Ö’
áÈ~å@O [i¿Ñ"åi HÀã¨O `«Ü«∂~°∞KÕâß_»∞. XHõ JO`«ã¨∞ΉõΩ =∞~˘Hõ JO`«ã¨∞ΉõΩ =∞^茺
^Œ∂~°O Éèí∂=∂ºHÍâßÅ =∞^茺 L#flO`« ^Œ∂~°O LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ^Õ=Ù_çfl "Õ_»∞
‰õΩ<Õ@ѨÙÊ_»∞ Ѷ~≤ “Ìãπ ã¨fi~°Oæ ¢Ñ¨™êkOK«=∞x "Õ_∞» HÀO_ç. Wk Jxfl\˜HOõ >Ë ZO`À ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ ,
J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# JO`«ã¨∞Î. ^•x g∞^Õ Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Úx ã≤OǨã¨#O LOk. WHõ¯_»∞flOKÕ
ã¨fi~°æ #^Œ∞Å∞ (<åÅ∞QÆ∞) |Ü«∞Å∞^Õ~°∞`å~Ú.—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ã¨fi~°æOÖ’ =O^Œ JO`«ã¨∞ÎÅ∞ LO\Ï~Ú.
JO^Œ∞Ö’x XHõ JO`«ã¨∞ÎÖ’ QÆ#Hõ (WѨÙÊ_»∞#fl) Ü«∂=`«∞Î qâ◊fi=º=ã¨÷#∞ `≥zÛÃÑ_ÕÎ
J^ŒO`å JO^Œ∞Ö’ ã¨∞ÅÉèíOQÍ Wq∞_çáÈ`«∞Ok.—— (ui‡l)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 597
Ѷ`¨ Ç« ï¨ ÖòÉÏi "åºMϺ#Hõ~ΰ nxÃÑ· "åºMϺxã¨∂,Î =O^Œ JO`«ã∞¨ Å
Î O>Ë =O^Œ JO`«ã∞¨ Å
Î ∞
=∂¢`«"Õ∞ HÍ^Œx, =O^ŒHõO>Ë Z‰õΩ¯= JO`«ã¨∞ÎÅ∞ ‰õÄ_® LO\ÏÜ«∞x Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
PHÍâ◊ÇϨ ~出Å∞ : ''gOÕ `Œ=∞ ã¨Ç¨Ï<®xH˜ „ǨuǶ¨Å~Qå J`Œ∞º#fl`Œ ™®÷<®Å∞
á⁄~^ÕÇÍO°∞. ÇÍix (^≥·=^°¥`ŒÅ∞) Z~`À Q“O°q㨥ΠâÍ~u=K«<®Å`À ™®fiQõ`Œq∞™êÎ~°∞.
ÇÍO°Hí¯_« HíÅHßÅ~ L~>ÏO°∞. Z~`Œ=∞~z xÇÍã¨ã¨÷Å~ Jk!—— (Y∞~üP<£–25:75,76)
''qâ◊fi„ǨÉ∞íè =ÙHí∞ ÉèÜ
í µ« Ǩ_ç `«^#Œ ∞QÆ∞}OQÍ rq`Œ~ =∞ÅK«∞Hí∞<Ë"åi H’ã¨~ (ã¨fiO°~æ Ö’)
J~`Œã∞¨ ÅÎ ÇÍiQå xi‡~K«|_ç# PHßâ◊ÇϨ O®‡ºÅ∞ L<®flܵ. "å>˜ „H˜~^° (K«Å>¡ )˜ ÃãÅÜ˵O°∞Å∞
„Ǩ=Ç≤Ï㨥ΠL~>Ïܵ. Wk ^Õ=Ùx "åQåÌ#~.—— (Y∞~üP<£–39:19,20)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞~°∞ ã¨O^蕺ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∂~°∞Ê ÖËHõ Ѩ_=» ∞\˜
k‰õΩ¯# PHÍâ◊OÖ’x `Õ*’=O`«"≥∞ÿ# `å~°#∞ K«∂ã≤#@∞¡ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ `«=∞ ÃÑ·#∞#fl
PHÍâ◊ǨÏ~出Š"åix K«∂™êÎ~°∞.—— J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''D PHÍâ◊ǨÏ~出Å∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎʼnõΩ K≥Ok#=~Ú LO\Ï~Ú HÍÉ’Å∞—— J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O)
["åaã¨∂Î ''B#∞. <å¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊HãΘ fi¨ ~°∂ѨÙx ™êH˜!∆ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÖ Î Ë
Q͉õΩO_® P PHÍâ◊ǨÏ~出ÅÖ’ ^Õ=Ù_çfl qâ◊fiã≤Oz PÜ«∞# ¢Ñ¨=HõÎʼnõΩ =∞^ŒÌuzÛ#
W`«~°∞Å∞ ‰õÄ_® J<ÕHõ=∞Ok LO\Ï~°∞—— Jx J<åfl~°∞. (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æOÖ’ PHÍâ◊ǨÏ~出Å∞ L<åfl~Ú. "å\˜ |Ü«∞\˜
ÉèÏQÆO ֒ѨeH˜, ֒ѨeÉèÏQÆO |Ü«∞\˜H˜ HõxÊã¨∞OÎ k. ^Õ=Ù_»∞ g\˜x =∞$^Œ∞=ÙQÍ =∂\Ï¡_,Õ
Ju^äŒ∞ʼnõΩ Ju^䌺q∞KÕÛ, Z‰õΩ¯=QÍ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OKÕ, ~å¢u"Õà◊ [#O x¢kã¨∞Î#fl
ѨÙÊ_»∞ ÖËz `«Ç¨ÏA˚^£ #=∂*ò KÕ¿ã"åi HÀã¨O xi‡OKå_»∞.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
ã¨fi~°"æ åã¨∞Å ‰õΩ\©~åÅ∞ : ã¨fi~°Oæ Ö’ ã¨fi~°"æ åã¨∞ŠǨϟ^•JO`«ã∞¨ eÎ fl |\˜ì J<ÕH~õ H° ÍÅ
WO_»∞O¡ \Ï~Ú. P WO_»Ö ¡ ’ J^è=Œ ∞¢âı}˜ ã¨fi~°"æ åã≤H˜ ÅaèOKÕ QÆ$ǨÏ"Õ∞ Éè∂í Ö’HõOÖ’ U K«¢Hõ=iÎH©
ÅaèOK«#O`«\˜ ZO`À qâßÅ"≥∞ÿ#, JO^Œ"≥∞ÿ#, qÅ∞"≥·# QÆ$ǨÏ=∞~Ú LO@∞Ok.
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨fi~°"æ åã¨∞Å ‰õΩ\©~åÅ#∞ QÆ∞iOz WÖÏJ<åfl~°∞: ''ã¨fi~°"æ åã≤ ‰õΩ\©~O°
"≥Ú`«OÎ XHõ =Ú`«º=∞~Ú LO@∞Ok. (JO>Ë XˆH =Ú`«ºO`À xi‡OK«|_ç# UHõ=Ú`«º
‰õΩ\©~°O J#fl=∂@.) ^•x ֒Ѩe ÉèÏQÆO "≥∞~°∞QÆ∞ k^ŒÌ|_ç LO@∞Ok. ^•x Z`«∞Î
=ÚѨÊù~Ú "≥∞ÿà◊√§ (#ÅÉèˇ· Zxq∞k H˜Ö’g∞@~°∞¡) LO@∞Ok. JO^Œ∞Ö’x ¢Ñ¨u QÆkÖ’
qâßfiã≤ HÀã¨O ÉèÏ~°ºÅ∞ LO\Ï~°∞. "åix W`«~°∞Öˇ=~°∂ K«∂_»ÖË~°∞.—— (|∞MÏi)
ã¨fi~°^æ •fi~åÅ∞ : ã¨fi~°æOÖ’ J<ÕHõ =ÚY^•fi~åÅ∞ LO\Ï~Ú. qâßfiã¨∞Å∞ `«=∞`«=∞
ѨÙ}ºHõ~°‡Å#∞ |\˜ì D ^•fi~åÅ QÆ∞O_® ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞.
ǨϢ[`ü L=∞~ü a<£ Y`åÎÉò (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''g∞Ö’
U =Úã≤=¡ ∞~Ú<å LEKÕã,≤ J=Ü«∞"åÅhfl h\˜`À â◊√¢ÉèOí QÍ Hõ_yç (z=~À¡) 'J+πÇϨ ^Œ∞
JÖÏ¡~ÚÖÏÇ¨Ï WÅ¡ÖϡǨï =ÇπÏ^ŒÇ¨˙ÖÏ+¨sHõ ÅǨ˙ = J+πǨÏ^Œ∞J#fl =ÚǨÏ=∞‡^Œ<£
J|∞ÌǨ˙ =~°ã¨∂Å∞Ǩ˙— (™ê\˜ÖËx UˆHâ◊fi~°∞_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ `«Ñ¨Ê =∞~À P~å^èŒ∞º_»∞
ÖË_»x, =ÚǨÏ=∞‡^£ PÜ«∞# ^•ã¨∞_»∞, ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞_»x <Õ#∞ ™êHõ∆ºq∞ã¨∞Î<åfl#∞.) Jx
598 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Ѩiî™êÎ_À J`«x HÀã¨O ã¨fi~°æOÖ’x Zxq∞k =ÚY^•fi~åÅ∞ ‰õÄ_® `≥~°=|_»`å~Ú.
J`«#∞ `å#∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl ^•fi~°OQÆ∞O_® ã¨fi~°æOÖ’ ¿ãfiK«ÛùQÍ ¢Ñ¨"ÕtOK«=K«∞Û.—— (=Úã≤¡O)
D =ÚY^•fi~åÅ∞ ‰õÄ_® ZO`À ÃÑ^ŒÌQÍ, "≥_»Å∞ÊQÍ LO\Ï~Ú. D ^•fi~åÅ QÆ∞O_®
XˆH ™êi ÅHõ∆Å=∞Ok qâßfiã¨∞Å∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞. ǨÏnã¨∞Å ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨fi~°æOÖ’x XHõ
^•fi~°O "≥_»Å∞Ê #ÅÉè̌· ã¨O=`«û~åÅ∞ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã≤# ^Œ∂~°=∞O`« LO@∞O^Œx `≥Å∞™ÈÎOk.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''<å J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’x _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok
ÖËHõ U_»∞ÅHõ∆Å =∞Ok (LÖË¡Y‰õΩ_çH˜ ã¨OYº QÆ∞~°∞ÎÖË^Œ∞.) ¢Ñ¨[Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O KÕ`«∞Å∞
Ѩ@∞ìH˘x ã¨fi~°æ^•fi~°O QÆ∞O_® ֒ѨeH˜ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞. "åiÖ’ z=i =∞x+≤
¢Ñ¨"tÕ OK« #O`«=~°‰Ωõ "≥Ú^Œ\˜ =ºH˜Î ¢Ñ¨"tÕ OK«_∞» . (JO>Ë JO^Œ~∂° XˆH™êi ¢Ñ¨"tÕ ™êÎ~#° fl
=∂@.) "åi =ÚMÏÅ∞ ѨÓ~°‚K«O¢^Œ∞xÖÏ ¢Ñ¨HÍt™êÎ~Ú.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
"å`å=~°}O : ã¨fi~°æOÖ’ =∞# PÖ’K«#‰õį_® JO^Œx ZO`À =∞Oz "å`å=~°}O
LO@∞Ok. JHõ¯_» Uq^èŒ"≥∞ÿ# ÉÏ^èŒQÍx, qã¨∞QÆ∞ HõeyOKÕ K«eQÍx, "Õ_çQÍx U=∂„`«O
LO_»^Œ∞. ~°Hõ~°HÍÅ ã¨∞"åã¨#Å`À, ǨÏ$^ŒÜ«∂Å#∞ LÖÏ¡ã¨Ñ¨iKÕ Ñ≤Å¡`≥=∞‡~°Å`À J`«ºO`«
PǨ¡^ŒHõ~°OQÍ LO@∞Ok.
''(PѨ^ÖŒ ’) ã¨ÇϨ #~ =Ç≤Ï~z#~^°∞Hí∞ „ǨuǶŨ ~Qå "åiH˜ ã¨fiO°æ =<®Å∞, Ǩ@∞ì=„™®ÎÅ∞
„Ǩ™®k™®Î_∞« . "åO°H¯í _« J^°∞ƒù`"Œ ∞≥ #ÿ Pã¨<®ÅÃÑ· "≥∞`Œ>Î ˜ k~_«H¡ ∞í P#∞HÁx Hí∂O˘ÛxL~>ÏO°∞.
"åiH˜ Z~_«ÉÏ^è° Qåx, K«eɡ_«^° Qåx U=∂„`Œ~ L~_«^°∞.—— (Y∞~üP<£–76:12,13)
=Ú[›s "åºMϺ#O „ѨHÍ~°O ã¨fi~°æOÖ’ K«e, "Õ_çq∞ÖËx =∞^茺~°HõO "å`å=~°}O
LO@∞Ok. Jk `«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù *’ºu`À HÍOu=∞O`«OQÍ LO@∞Ok. J|∞ÖòPeÜ«∂ (~°Ç¨Ï‡)
„ѨHÍ~°O Jk WǨÏÖ’HõѨ٠LëÈ^ŒÜ«∞HÍO`«∞Å HõO>Ë Z‰õΩ¯= HÍOu=∞O`«OQÍ LO@∞Ok.
XHõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨fi~°æã¨∞"åã¨# =O^Œ ã¨O=`«û~åÅ ¢Ñ¨Ü«∂}=∞O`« ^Œ∂~°O
#∞Oz QÆ∞ÉÏoã¨∞ÎOk. "Õ~˘Hõ ǨÏnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨fi~°æã¨∞"åã¨# S^˘O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ
¢Ñ¨Ü«∂}=∞O`« ^Œ∂~°O #∞Oz QÆ∞ÉÏoã¨∞ÎOk. (`«sæÉò = `«s›Éò)
P#O^Œ xÅÜ«∞O : ''WHí =∂#∞~_ç Z=iH˜ "Õ∞Å∞ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°x =Ú~^Õ xO°‚
Ü«µ"≥∞áÿ Èܵ~^À ÇÍO°∞ `ŒÇʨ Hí #O°HßxH˜ ^°¥O°~Qå L~>ÏO°∞. ^®x (cèHOí )° ^èfi° x HßãÎ̈ܵ<®
ÇÍiH˜ qxÊ~K«^∞° . ÇÍO°∞ HíÅHßÅ~ `Œ=∞H˜+"ì¨ ∞≥ #ÿ ÉèÏQåºÅÖ’ FÖÖÏ_«∞`Œ∞~>ÏO°∞. f„=Ç‹∞#·
(„ǨàÜ
◊ µ« ) cÉè`í ûŒ ã¨=∞Ü«µ~Ö’#∂ ÇÍO°∞ P~^Àà◊#K≥~^°O∞° . ^≥=· ^°¥`ŒÅ∞ ÇÍix ™®fiQõu㨥Î
''g∞Hí∞ ÇÍQåÌ#~ KÕÜ«µ|_ç# (â◊∞Éèí)k#~ W^Õ—— J#~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–21:101-103)
''"åix PÜ«∞# "å~°∞ Ѩ~°=∂#O^Œ Éèíi`«∞ÅÜÕ∞º xÅÜ«∂xH˜ KÕ~°∞™êÎ_»∞.—— (22:59)
''ÇÍiHíHí¯_« ZÖÏ~>˜ „â◊=∞ L~_«^°∞. JHí¯_«∞fl~z ÇÍix fã≤"ÕÜ«µ_«~ ‰õÄ_® [O°Qõ^°∞.——
(15:48)† ''JHí¯_« ÇÍO°∞ H’OÕ „Ǩu H’iHß <ˇO"° OÕ ∞° `Œ∞~k. ÇÍO°H¯í _« âÍâ◊fi`Œ~Qå L~>ÏO°∞.
^®xfl (ÉèHí ÇΘ O¨ ®Ü«µ}∞ÅHí∞) „Ǩ™®k~KÕ ÉÏ^躰 `Œ h „ǨÉ∞íè =ÙÃÑ· L~k. Wk PÜ«µ# `ŒÇʨ xã¨iQå
<ˇO°"ÕO°Û=Åã≤# ÇÍQåÌ#~.—— (25:16)† ''"å~°∞ `«=∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù ¢Ñ¨™êkOKÕ =∂^èŒ∞~åºÅ∞
P™êfikã¨∂Î ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅÖ’ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞O\Ï~°∞.—— (Y∞~üP<£–52:18)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 599
''h ¢Ñ¨Éèí∞=Ù =∞ˆ~^≥·<å `«e¿ãÎ `«Ñ¨Ê "å~°∞ ã¨fi~°æOÖ’<Õ Éèí∂=∂ºHÍâßÅ∞#flO`« =~°‰õΩ
LO\Ï~°∞. "åiHõHõ¯_» Z#fl\˜H© Z_»`≥QÆx |Ǩï=∂<åÅ∞ Åaè™êÎ~Ú.—— (11:108)
120. ã¨fi~°¢æ Ѩ"âÕ O◊
''=∂ 㨥Hí∞Îefl qâ◊fiã≤~z =∞~z Ǩ#∞Å∞ KÕ¿ãÇÍO°∞ (Z~`À J^°$+¨ì=~`Œ∞Å∞.)-
"Õ∞=Ú U =∞x+≤ÃÑ·<å J`Œx â◊H˜ÎH˜ q∞~z# ÉÏ^è°º`Œ "≥∂Ǩ=Ú- (ÇÍO°∞) ã¨fiO°æÇÍã¨∞Å=Ù
`ÍO°∞. JHí¯_Ë ÇÍiHí âÍâ◊fi`Œ~Qå L~>ÏO°∞.—— (k=ºY∞~üP<£–7:42)
ǨÏ$^ŒÜ∞« Ѩiâ◊√^Œ`ú « : ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞ H˘xfl JáÈǨÏÅ∞, Jáê~å÷Å =Å¡
^≥=· cèuѨ~åÜ«∞}∞Öˇ#· qâßfiã¨∞Å =∞^躌 ‰õÄ_® Ѩ~㰠ʨ ~°O ~åQÆ^fiÕ ëêÅ∞ KÀ@∞KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~Ú.
J~Ú`Õ ã¨fi~åæxH˜ "≥o§# `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ g\˜x "åi ǨÏ$^ŒÜ«∂Å #∞O_ç fã≤"Õ™êÎ_»∞.
ǨϢ[`ü J|∂L=∂=∂ (~°l) D q+¨Ü∂« xfl ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î ''^•_çK¿Õ ã ¢‰õÄ~°[O`«∞=Ù
x áê~°^Àe#@∞¡ ^Õ=Ù_»∞ ǨÏ$^ŒÜ«∂Å #∞O_ç Jã¨∂Ü«∂^ÕfiëêÅ∞ fã≤"ÕÜ«∞#O`«=~°‰õΩ
U qâßfiã≤ ‰õÄ_® ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«_»∞'' Jx J<åfl~°∞. (WɡflHõã‘~ü)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eáê~°∞: ''ã¨fi~°"æ åã¨∞ŠǨÏ$^ŒÜ∂« Å∞ XˆH =∞x+≤ ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖÏ
LO\Ï~Ú. "åiÖ’ ZÖÏO\˜ Éè^Ë •aè¢áêÜ«∂Å∞, Jã¨∂Ü«∂^ÕfiëêÅ∞ LO_»=Ù.—— (|∞MÏi)
k=ºY∞~üP<£Ö’x D„H˜Ok ã¨∂‰õΩÎÅ∞ ‰õÄ_® K«∂_»O_ç:
''"åi ǨÏ$^°Ü«∂Ö’¡ O®Qõ^Õfië®Å∞ U"≥·<® =Ù~>Ë ÇÍ>˜x "Õ∞=Ú f¿ã™®ÎO. ÇÍO°∞
ǨO°ã¨ÊO°~ J#fl^°=Ú‡ÖÏ¡ =∂i Pã¨<®Å g∞^° Z^°∞O≥^°∞O°∞Qå Hí∂O°∞Û~>ÏO°∞.—— (15:47)
''"åi ǨÏ$^°Ü«∂Ö’¡ XHíiH˜ =ºuOÕHí~Qå =∞O˘Híi q+¨Ü«µ~Ö’ U^≥·<® ^Õfi+¨ÉèÏ=~ LO>Ë
^®xfl "Õ∞=Ú f¿ã™®ÎO. ÇÍi (Çı∞_«Å) =∞^è°º ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ïã¨∞Î~>Ïܵ.—— (7:43)
¢Ñ¨fHÍ~°O– ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨fi~°„æ Ѩ"âÕ O◊ QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂Î WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''qâßfiã¨∞Å∞ #~°Hõ¢Ñ¨=∂^ŒO #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç# `«~°∞"å`« ã¨fi~°æ#~°HÍÅ =∞^茺 LO_Õ
XHõ =O`≥# g∞^Œ "åix PÑ≤"Ü Õ ∞« _»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. "å~°∞ Ö’QÆ_» U^≥<· å J<åºÜ«∂xH˜,
^Ò~°<˚ åºxH˜ áêÅÊ_çLO>Ë ^•x |^Œ∞Å∞ f~°∞Û‰õΩ<Õ J=HÍâ◊O W=fi|_»∞`«∞Ok. Dq^èOŒ QÍ
J<åºÜ«∞O, ^Ò~°̊<åºÅ =∞K«Û `˘ÅyáÈ~Ú Ñ¨i â◊√^Œ∞Å ú ~Ú# `«~∞° "å`« "åiH˜ ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"ÕtOKÕO^Œ∞‰õΩ J#∞=∞u Åaèã¨∞ÎOk. Z=i Jnè#OÖ’ =ÚǨÏ=∞‡^£ ¢áê}=ÚO^À P
â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êHõ∆ºO! "åiÖ’ ¢Ñ¨u =∞x+‘ WǨÏÖ’HõOÖ’x `«# WO\˜H˜ áÈÜÕ∞ ^•ix
ZÖÏ QÆ∞~°∞ÑÎ \ ¨ ì˜ "≥àÏÎ_À, ã¨fi~°Oæ Ö’ `«# WO\˜H˜ áÈÜÕ∞ ^•ix JO`«HOõ >Ë ÉÏQÍ QÆ∞~°∞ÑÎ \ ¨ ì˜
"≥àÏÎ_∞» .—— (|∞MÏi)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨fi~°¢æ Ѩ"âÕ O◊ QÆ∞iOz WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# Ü«∂=`«∞Î
^≥=· ¢Ñ¨=HõÅÎ HõO>Ë <åq^è•#O ¢Ñ¨HÍ~°O #_»∞K«∞‰õΩ#fl"å~°∞ Z‰õΩ¯==∞Ok LO\Ï~°∞. JO^Œi
Hõ<åfl =ÚO^Œ∞ <Õ#∞ ã¨fi~°æ^•fi~°O (`≥iÑ≤OK«_®xH˜) `«@∞ì`å#∞.—— (=Úã≤¡O)
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# <Õ#∞ ã¨fi~°æO ^ŒQÆæiÔHo§ `«Å∞Ѩ٠`«@∞ì`å#∞. ֒ѨŠ#∞Oz ^•fi~°
áêʼnõΩ_»∞ ''Z=~°∞ g∞~°∞?—— JO\Ï_»∞. <Õ#∞ ''=ÚǨÏ=∞‡^£x—— JO\Ï#∞. ^•fi~°áêʼnõΩ_»∞
600 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
D=∂@ qx '"≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ g∞ HÀã¨O =∂¢`«"Õ∞ `«Å∞Ѩ٠`≥~°==∞x, g∞‰õΩ =ÚO^Œ∞
=∞Ô~=~°∞ =zÛ<å `≥~=° ‰õÄ_»^xŒ <å‰õΩ L`«~Î ∞° fi ÅaèOzOk— Jx JO\Ï_»∞.—— (=Úã≤O¡ )
''<Õ#∞ JO^ŒiHõO>Ë =ÚO^Œ∞ ã¨fi~°æ^•fi~°O `«@∞ì`å#∞. ^Õ=Ù_»∞ <å HÀã¨O ^•fi~°O
`≥iÑ≤Oz ##∞fl ã¨fi~°æOÖ’H˜ ¢Ñ¨"ÕtOѨ*Ë™êÎ_»∞. <å`À áê@∞ x~°∞¿Ñ^ŒÖˇ·# qâßfiã¨∞Å∞
LO\Ï~°∞. <Õh =∂@Å∞ QÆ~°fiOQÍ K≥ѨÊ_»O ÖË^Œ∞. <Õ#∞ ^Õ=Ùx ^Œ$+≤ìÖ’ Ü«∂=`«∞Î
=∂#=ÙÅÖ’ Z‰õΩ¯= Q“~°=hÜ«Ú_çfl.—— (ui‡l)
™êfiQÆ`À`û« =O
''qâ◊fi„ǨÉèí∞=ÙHí∞ ÉèíÜ«µÇ¨_«∞`Œ¥ `Œ^°#∞Qõ∞}~Qå rq`Œ~ Qõ_çÇ≤# ÇÍix `Œ~_ÀǨ
`Œ~_«Å∞Qå ã¨fiO°æ~ "≥·Ñ¨Ù fã¨∞Hí∞áÈ=_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~k. JÖÏ "åO°∞ ã¨fiO°æ~ ^°QõæO°Hí∞
KÕO°∞Hí∞~>ÏO°∞. JHí¯_« ã¨fiO°æ^®fiO®Å∞ =Ú~^Õ `ˇO°=|_ç L~>Ïܵ. JǨC_«∞ ã¨fiO°æáåÅHí∞Å∞
"åix ™®^°O°~Qå PǨfix㨥Π''g∞Hí∞ âÍ~f™œÉèÏQåºÅ∞ HíÅ∞Qõ∞QåHí! g∞O°∞ Z~`À
=∞~zÇÍO°∞. WHí âÍâ◊fi`Œ~Qå W~^°∞Ö’ „Ǩ"tÕ ~z LO_»~_ç—— J#~>ÏO°∞. (Y∞~üP<£–39:73)
^®xH˜ "åO°∞ ã¨=∂^è®#q∞㨥Π''ã¨HÅí „Ç¨â~◊ ã¨Å∞ ^Õ=ÙxHı â’aè™®Îܵ. PÜ«µ# =∂Hí∞
KÕã≤# ÇÍQåÌ#~ <ˇO°"ÕiÛK«¥áå_«∞. =∞=∞‡efl ^è°O°}˜H˜ ÇÍO°ã¨∞Å∞Qå KÕâÍ_«∞. WǨC_«∞ "Õ∞=Ú
H’i# KÀ@ xÇÍã¨~ UO°ÊO°K«∞H’QõÅ~—— J#~>ÏO°∞. (Y∞~üP<£–39:74)
''"åi `Í`Œ=Ú`ÍÎ`ŒÅ∞, `Œe¡^°~„_«∞Å∞, ÉèÏO®ºÇ≤Å¡Ö’¡ ã¨[˚#∞Öˇ·#ÇÍO°∞ Hí∂_Í
ã¨fiO°æ„Ǩ"Õâ◊~ KÕ™®ÎO°∞. JǨC_«∞ #Å∞Ç‹·Ñ¨ÙÅ #∞~_ç ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ "åiH˜ ™®fiQõuOK«_ÍxH˜
=™®ÎO∞° . P ^°¥`ŒÅ∞ ÇÍiH˜ ™®fiQõ`~Œ K≥|∞`Œ¥ ''g∞Hí∞ âÍ~u HíÅ∞Qõ∞QåHí! g∞O°∞ WǨÏÖ’Hí~Ö’
ã¨Ç¨Ï#~`À =º=ǨÏi㨥Π(™®ufiHí)rq`Œ~ Qõ_çÇ≤#~^°∞Hí∞ DO’A nxH˜ JO°∞›ÖÜ«∂ºO°∞——
J#~>ÏO°∞. PǨ! Z~`Œ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k P ǨO°Ö’Híã‘=∞!! (Y∞~üP<£–13:20-24)
Hõ$`«[`˝ Å« ∞ : ''"åO°∞ ^Õ=ÙxH˜ Hí$`Œ[˝`ŒÅ∞ `ˇÅ∞ѨÙ`Œ¥ '=∂ ^°∞óM~ ^°¥O°~KÕã≤#
^Õ=Ù_«∞ Z~`À „Ǩâ◊~ã¨hÜ«µ∞_«∞. xã¨û~^ÕǨÏ~Qå =∂ „ǨÉèí∞=Ù Hí∆q∞~KÕ"å_«∞, P^°i~KÕ
ÇÍ_«∞. PÜ«µ# `Œ# J#∞„QõÇϨ ~`À =∞#Hí∞ âÍâ◊fi`Œx"åã¨~ HíeÊ~KÍ_«∞. WǨC_çH¯í _« =∞#Hí∞
ZÖÏ~>˜ ÉÏ^è°, JÅ∞Ѩ٠L~_«=Ù— Jx J~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–35:34,35)
''JHí¯_« h=Ù (=∞Ǩ J^°∞ƒù`«ÊO) K«¥™®Î=Ù. ^≥·=^°¥`ŒÅ∞ k=ºã≤~Ǩã¨#~ K«∞@¥ì
=ÅÜ«µ~Qå UO°Ê_ç `Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ù B#fl`«ºO „Ǩâ◊~ã≤㨥Î, PÜ«µ# Ǩq„`Œ`Œ#∞ HÁxÜ«∂_«∞
`Œ∞~>ÏO°∞. =∂#=ÙÅHí∞ ѨÓiÎ<®ºÜ«µ~ KÕHí∂O°Û|_«∞`Œ∞~k. (P ã¨~^°O°ƒù~Ö’) 'ã¨O°fiÖ’Hí
„ǨÉèí∞=ÙHı ã¨HíÅ™È΄`ÍÅ∞!— J<Ë Ç¨Å∞Hí∞Å∞ =∂O’‡Qõ∞`Íܵ.—— (Y∞~üP<£–39:75)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ `≥eáê~°∞: ''ã¨fi~°æOÖ’ x~°∞¿Ñ^ŒÅ∞ ^èŒx‰õΩÅ HõO>Ë
J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ =ÚO^Œ∞QÍ ¢Ñ¨"Õt™êÎ~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
JO^ŒiHõ<åfl =∞#"Õ∞ Ѷ㨠–ìπ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) =Úã≤¡O J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∞O
QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂Î WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''=∞#O ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’H˜ JO^ŒiHõO>Ë z=~À¡
=KåÛO. ¢Ñ¨àÜ ◊ ∞« k<å# W`«~∞° Å f~°∞ʉõΩ=ÚO^Õ =∞#efl QÆ∞iOz f~°∞Ê [~°∞QÆ∞`«∞Ok——...
JO^ŒiHõO>Ë =ÚO^Œ∞ =∞#"Õ∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"Õt™êÎO.—— (q∞ëê¯`ü)
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 601
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''ã¨fi~åæxH˜ áÈÜÕ∞"å~°O`å 120 ѨO‰õΩÎÅÖ’
LO\Ï~°∞. "å\˜Ö’ 80 ѨO‰õΩÎÅ∞ D J#∞K«~° ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ K≥Ok#"≥·LO\Ï~Ú.
q∞ye# 40 ѨO‰õΩÅ Î ∞ W`«~° (¢Ñ¨=HõÅ
Î J#∞K«~)° ã¨=Ú^•Ü«∂ʼnõΩ K≥Ok#"≥· LO\Ï~Ú.——
(q∞ëê¯`ü)
^≥·=^Œ~≈° #O–^≥·=¢Ñ¨ã#¨ fl`«
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞ ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ Oz# `«~∞° "å`«
qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù "åix L^ÕtÌ Oz 'g∞‰õΩ WOˆH"≥∞<ÿ å HÍ"åÖÏ? J_»QOÆ _ç, W™êÎ#∞— JO\Ï_»∞.
^•xH˜ "å~°∞ '(=∂Hõhfl WKÕÛâß~°∞Hõ^•!) g∞~°∞ =∂‰=ÚMÏÅ#∞ `Õ*’=O`«O KÕÜ∞« ÖË^•?
=∞=∞‡efl #~°HOõ #∞O_ç `«ÑÊ≤ Oz ã¨fi~°¢æ Ѩ"âÕ O◊ ‰õÄ_® KÕ~ÚOKå~°∞ Hõ^•!— Jx JO\Ï~°∞.
P `«~åfi`« ^≥=· ^Œ~≈° #O HÀã¨O `≥~° Z`ÕÜ Î ∞« |_»∞`«∞Ok. JѨÙÊ_»∞ ã¨fi~°"æ åã¨∞ÅO`å (ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ
qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè "≥#· ) ^Õ=Ù_çfl Hõàϧ~å K«∂ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨™êkOK«|_ç# ÉèÏQͺÅxfl\˜
HõO>Ë "åiH˜ ^≥·=^Œ~°≈#"Õ∞ ZO`À ¢Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ÉèÏQƺO JxÊã¨∞ÎOk.—— (=Úã≤¡O)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^≥=· ^Œ~≈° #O QÆ∞iOz „Ѩ™êÎqã¨∂Î WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞
`«=∞`«=∞ =∞ǨÉèÏQͺÅ∞ J#∞ÉèíqOK«_»OÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ· L#flѨÙÊ_»∞ ǨÏ~îå`«∞ÎQÍ "åi
g∞^Œ k=º`Õ[ã¨∞û ¢Ñ¨ã¨iã¨∞ÎOk. ^•O`À JO^Œ~°∂ `«ÅÅ∞ ÃÑÔHuÎ K«∂™êÎ~°∞. Pâ◊Û~°ºO!
"åi =ÚO^Œ∞ Ѩ~å`«Ê~°∞_»∞ ¢Ñ¨`«ºHõ∆"≥∞ÿ LO\Ï_»∞. (D k=º^Œ~°≈#O`À ã¨fi~°æ"åã¨∞Å
â◊s~åÅ∞ J}∞=}∞=Ó Ñ¨ÙÅHõi™êÎ~Ú.) P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ ^Õ=Ù_»∞ "åix ã¨OÉ’kèã¨∂Î
'ã¨fi~°æ"åã¨∞ÖÏ~å! g∞‰õΩ ã¨ÖÏO (âßOf¢âıÜ«∂Å∞ HõÅ∞QÆ∞QÍHõ!)— Jx Pj~°fik™êÎ_»∞. D
"åHõºOÖ’ PÜ«∞# ¿Ñ~˘Hõ\˜ (ã¨ÖÏO) LOk.
P `«~åfi`« ã¨$+≤ìHõ~°Î ã¨fi~°æ"åã¨∞efl, ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î#∞ K«∂ã¨∂Î=ÙO\Ï~°∞.
z=iH˜ ã¨$+≤ìHõ~°Î JO`«~åú#=∞=Ù`å_»∞. `≥~° Ѩ_çáÈ`«∞Ok. PÜ«∞# #∞O_ç "≥Å∞=_ç#
*’ºu q∞ye=ÙO@∞Ok... ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ `«=∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ K«∂ã¨∞Î#flO`« ¿ãÑ¨Ó =∞ˆ~
ÉèÏQƺO "≥·Ñ¨Ù ^Œ$+≤ì™êiOK«~°∞.—— (Wɡfl=∂[)† P`«~åfi`« ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Y∞~üP<£Ö’x
D(75:22) ã¨∂H˜Î ѨiOî Kå~°∞: ''P~ÀA H˘O^Œi =ÚMÏÅ∞ HõàH◊ àõ Ö ◊ Ï_»∞`«∂ ^ÕnѨº=∂#OQÍ
"≥eyáÈ`«∞O\Ï~Ú. "å~°∞ `«=∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ùx ¢Ñ¨`«ºHõ∆OQÍ K«∂ã¨∞ÎO\Ï~°∞.—— (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Dq^èŒOQÍ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°æ"åã¨∞efl L^ÕÌtOz
''ã¨fi~°æ"åã¨∞ÖÏ~å! Jx Ñ≤Å∞™êÎ_»∞. ^•xH˜ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ ''"Õ∞=Ú g∞ã¨xflkèÖ’<Õ L<åflO
¢Ñ¨Éèí∂! g∞ P^Õâ◊O t~°™ê=Ç≤ÏOK«_®xH˜ ã≤^ŒúOQÍL<åflO, ÃãÅqÜ«∞ºO_ç—— J#O\Ï~°∞.
JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ ''g∞~°∞ ã¨O`«∞+¨µìÅÜ«∂º~å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ''¢Ñ¨Éèí∂! g∞~°∞
=∂‰õΩ g∞ ^•ã¨∞ÅÖ’ Z=iH© W=fix =∞ǨÉèÏQͺÅ∞ ¢Ñ¨™êkOKå~°∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞
"Õ∞=Ú ZO^Œ∞‰õΩ ã¨O`«∞+¨µìÅO HÍ=Ú?—— JO\Ï~°∞ "å~°∞. ''㨈~, WѨÙÊ_»∞ <Õ#∞ g∞‰õΩ
WO`«HOõ >Ë ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ =∞ǨÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êkO K«<å?—— JO\Ï_»∞ qâ◊fi¢Ñ¨É∞íè =Ù. ''WO`«HOõ >Ë
¢âı+¨ª"≥∞ÿ# =∞ǨÉèÏQƺO WOˆH=ÚO@∞Ok!—— JO\Ï~°∞ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞. ''q#O_ç. ÉÏQÍ
q#O_ç. <Õ#∞ g∞‰õΩ âßâ◊fi`«OQÍ <å ¢Ñ¨ã¨#fl`åÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êkã¨∞Î<åfl#∞. WHõ ZѨÙÊ_»∂
<Õ#∞ q∞=∞‡efl P¢QÆÇ≤ÏOK«#∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
602 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
121. J^è=Œ ∞¢âı}˜ ã¨fi~°xæ "åã≤
Hõ∆}ÉèíOQÆ∞~°O ÖÏO\˜ D ¢áêѨOzHõ rq`«OÖ’x Hõ+¨ìã¨∞MÏÅ∞ Ѩ~°Ö’HõOÖ’x tHõ∆
™œMϺŠ=ÚO^Œ∞ Uáê\˜g HÍ=Ù. D "åã¨Î"åxfl ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) WÖÏ `≥eáê~°∞:
ã¨fi~°#æ ~°HÍÅ f¢=`å ѨsHõ∆ : ''WǨÏÖ’HõOÖ’ J`«ºkèHõ ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ J#∞Éèí
qOz# #~°HÍ~°∞›_»~Ú# XHõ =∞x+≤x ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# `≥zÛ #~°HõOÖ’ Ѩ_»"ÕÜ«∞_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. #~°Hõ*ÏfiÖ’¡ J`«x ^ÕǨÏO ^ŒÇ≤ÏOK«∞‰õΩáÈ~Ú P ~°OQÆ∞#∞ Ѩi¢QÆÇ≤ÏOz
#ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ J`«x`À ''P^ŒO Ѩ٢`«∞_®! h=Ù ZѨÙÊ_≥·<å =∞Oz~ÀAÅ∞ K«∂âß"å?
ã¨∞MÏxfl, Éè’QÆÉÏè QͺÅ#∞ XHõ¯ ™ê~°~Ú<å J#∞Éèqí OKå"å?—— Jx J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜
P #~°Hõ"åã≤ ''ÖË^Œ∞ ¢Ñ¨Éè’! h ™êH˜∆QÍ, Z#fl_»∂ ÖË^Œ∞—— J#O\Ï_»∞.
JÖψQ WǨÏÖ’HõOÖ’ ^Œ∞~°ƒù~° ^•i¢^•ºxfl J#∞ÉèíqOz# ã¨fi~åæ~°∞›_»~Ú# XHõ
=∞x+≤x `≥zÛ ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OѨ*™Ë êÎ~∞° . J`«xH˜ ã¨fi~°ãæ ∞¨ MÏÅ ~°OQÆ∞ ÉÏQÍZH˜¯ J`«#∞
"å\˜Ö’ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞#flѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ J`«x`À ''P^ŒO Ѩ٢`«∞_®! h=Ù ZѨÙÊ_≥·<å
¿Ñ^ŒiHÍxfl K«qK«∂âß"å? HõëêìÅ#∞, W|ƒO^Œ∞efl ZѨÙÊ_≥·<å Z^Œ∞~°∞¯<åfl"å?—— Jx
J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xH˜ P ã¨fi~°æ"åã≤ ''ÖË^Œ∞ ¢Ñ¨Éèí∂! <Õ#∞ U<å_»∂ ÖËq∞x Z~°QÆ#∞. U
Hõëêìhfl J#∞ÉèíqOK«ÖË^Œ∞—— J#O\Ï_»∞. (=Úã≤¡O)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æOÖ’ Hõg∞Û ÃÑ@∞ì‰õΩ<ÕO`« KÀ>~Ú<å㨈~, Jk
WǨÏÖ’HõOHõO>Ë, JO^Œ∞Ö’x ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞™Î ê=∞¢yHõO>Ë J<ÕHõ ~Ô @∞¡ ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ k—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ WÖÏ (ã¨) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''JO^ŒiHõO>Ë z=~À¡ #~°HõO #∞O_ç |Ü«∞@
Ѩ_ç, JO^ŒiHõO>Ë z=~À¡ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOKÕ =∞x+≤ <å‰õΩ ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞. P =∞x+≤x
¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# ^Õ=Ùx =ÚO^Œ∞ ¢Ñ¨"Õâ◊ÃÑ_®Î~°∞. J`«#∞ KÕã≤# Ѷ¨∞’~°áêáêÅ#∞ HõÑ≤ÊѨÙzÛ
z#fl áêáêÅ#∞ =∂¢`«"Õ∞ J`«x =ÚO^Œ∞OK«O_ç Jx K≥ѨÊ_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
¢Ñ¨uáêáêxH˜ XHõÑÙ¨ }ºO : JÖÏ J`«x=ÚO^Œ∞ z#fláêáêÅ∞ "≥e|∞K«∞Û`«∂
''h=٠ѶÖ
¨ Ï<å~ÀA Ñ¶Ö ¨ Ï<å (^Œ∞+π)Hõ~‡° KÕâß=Ù, ѶÖ
¨ Ï<å~ÀA Ñ¶Ö ¨ Ï<å (^Œ∞+π)Hõ~‡° KÕâß=Ù,
B<å?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ~°∞. J`«#∞ B#x XѨÙʉõΩO\Ï_»∞. u~°ã¨¯iOK«ÖË_»∞. J~Ú`Õ
`å#∞ KÕã≤# ÃÑ^ŒÌ áêáêÅ#∞ ‰õÄ_® |Ü«∞@ÃÑ_®Îˆ~"≥∂#x ÉèíÜ«∞Ѩ_»`å_»∞.
P `«~°∞"å`« J`«x`À ''h=Ù KÕã≤# D áêáêÅÖ’x ¢Ñ¨u áêáêxH˜ |^Œ∞Å∞ XHõ
ѨÙ}ºO ¢Ñ¨™êkã¨∞<Î åfl=Ú, "≥à√◊ §—— Jx K≥Ñʨ |_»∞`«∞Ok. (D ^ŒÜ∂« ^•H˜} ∆ ϺÅ∞ K«∂ã≤#)
P =∞x+≤ ''J~Ú`Õ <ÕxOHÍ KåÖÏ áêáêÅ∞ KÕâß#∞ ¢Ñ¨Éèí∂! Jq WHõ¯_» (<åáêáêÅ
*Ïa`åÖ’) HõxÊOK«_O» ÖË^!Õ ("å\˜H˜ ‰õÄ_® <å‰õΩ ѨÙ}ºO ÅaèOKåe)—— Jx JO\Ï_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D q+¨Ü«∞O K≥|∞`«∂ ѨHÍÅ∞# #=Ùfi`å~°∞... (=Úã≤¡O)
JO^ŒiHõO>Ë z=~À¡ #~°HõO #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç, z=~À¡ ã¨fi~åæxH˜ áÈÜÕ∞ D
=ºH˜Îx =∞iH˘xfl ǨÏnã¨∞Ö’¡ ''J^èŒ=∞¢âı}˜ ã¨fi~°æ"åã≤—— Jx ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞. HÍx J`«xH˜
ÅaèOKÕ ã¨fi~°æ™œMϺefl QÆ∞iOz qO>Ë =∞#O Pâ◊Û~°ºÑ¨_»Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. |∞MÏi, =Úã≤¡O,
ui‡l ¢QÆO^ä•ÅÖ’x qq^èŒ Ç¨Ïnã¨∞efl |\˜ì P ã¨fi~°æ"åã≤ q=~åÅ∞ WÖÏ L<åfl~Ú:
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 603
ã¨fi~åæxH˜ ™êǨÏã¨Ü∂« ¢`« : JO^ŒiHõO>Ë z=~À¡ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOKÕ =∞x+≤
#~°HõO #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ÕO^Œ∞‰õΩ ™êǨÏã≤™êÎ_»∞. (JÖÏ H˘O`«^Œ∂~°O #_çz# `«~°∞"å`«
â◊H˜Î L_çyáÈ~Ú) ¢H˜O^Œ Ѩ_çáÈ`å_»∞. =∞~˘Hõ¯™êi J`«#∞ (ÃÑ·H˜ ÖË=ÖËHõ) á⁄@ì`À ¢áê‰õΩ
ÖÏ_»∞`å_»∞. XH˘¯Hõ¯ ™êi #~°HÍyfl*ÏfiÅ (Zyã≤Ñ_¨ )ç J`«_flç ^ŒÇÏ≤ Oz "Õã∞¨ OÎ k. Dq^èOŒ QÍ
J`«#∞ Ѩ_»∞`«∂ ÖËã¨∂Î ¢áê‰õΩÖÏ_»∞`«∂ z=iH˜ ZÖÏQÀ #~°HõO #∞O_ç ¢|`«∞‰õΩr=Ù_®
JO@∂ |Ü«∞@Ѩ_»`å_»∞. #~°HõO #∞O_ç |Ü«∞@Ѩ_ç# `«~åfi`« (J`«xH˜ ZO`À Ǩ~Ú
JxÊã¨∞ÎOk.) J`«#∞ F™êi "≥#H˜¯ uiy #~°HõO "≥·Ñ¨Ù K«∂ã¨∂Î ''h ÉÏi #∞O_ç ##∞fl
q=ÚH˜Î HõeyOz# ^Õ=Ù_»∞ ZO`À â◊√ÉèíHõ~°∞_»∞. PÜ«∞# <å‰õΩ ¢Ñ¨^äŒ=ÚÖ’¡, JOu=ÚÖ’¡
Z=iH© ÅaèOK«x =∞ǨÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êkOKå_»∞—— Jx JO\Ï_»∞.
P `«~°∞"å`« H˘kÌ ^Œ∂~°OÖ’ J`«x Hõà◊§ =ÚO^Œ∞ (=∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ#) XHõ =$Hõ∆O
¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞=Ù`«∞Ok. ^•xfl K«∂ã≤ J`«#∞ ''¢Ñ¨Éèí∂! #<åfl K≥@∞ì ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞Û. JHõ¯_»
(¢Ñ¨=Ç≤Ïã¨∞Î#fl ÃãÅÜÕ∞\˜Ö’x) hà◊√§ `åQÆ∞`å#∞—— J#O\Ï_»∞. ^Õ=Ù_»∞ D=∂@ qx
''<Õ#∞ hH© =~°O ¢Ñ¨™êk¿ãÎ P `«~°∞"å`« h=Ù =∞~À HÀiHõ HÀ~°=K«∞Û. JO^Œ∞Ö’ qO`Õg∞
ÖË^Œ∞—— JO\Ï_»∞. ''ÖË^Œ∞ ¢Ñ¨Éèí∂! JÖÏ KÕÜ«∞#∞. D =~°O á⁄Ok# `«~°∞"å`« <Õ#∞
=∞~˘Hõ HÀiHõ HÀ~°#∞—— JO@∂ "åQÍÌ#O KÕ™êÎ_»∞ P =∞x+≤.
(P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ J`«x L^ÕÌâ◊ºO J^Õ. HÍx P =∂@ÃÑ· ã≤÷~°OQÍ LO_»ÖËHõ
áÈ`å_»∞. HÍ~°}O) J`«xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ H˘OK≥O ^Œ∂~°OÖ’ ZO`À =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# =∞~À
=ã¨∞Î=Ù HõxÊã¨∞ÎOk. JOKÕ`« ^•xfl á⁄O^Œ‰õΩO_® J`«#∞ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«ÖË_»∞.
Hõ#∞Hõ J`«_çfl P k=º=$Hõ∆O ^ŒQÆæiH˜ KÕ~°Û_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. J`«#∞ PǨ¡^ŒHõ~°
"≥∞ÿ# P K≥@∞ì h_»Ö’ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. (^•x ѨHõ¯# áêˆ~ ÃãÅÜÕ∞\˜) h\˜x Ǩ~ÚQÍ
`åQÆ∞`å_»∞. P `«~°∞"å`« H˘kÌ ^Œ∂~°OÖ’ J`«xH˜ =∞~À k=º=$Hõ∆O HõxÊã¨∞ÎOk. Wk
"≥Ú^Œ\˜ =$Hõ∆O HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª=∞~Ú#k. ^•xfl K«∂_»QÍ<Õ J`«#∞ LO_»|@ìÖËHõ
''¢Ñ¨Éèí∂! #<åfl K≥@∞ì ^ŒQÆæiH˜ KÕ~°∞Û. <Õ<å K≥@∞ìh_»Ö’ Ǩ~ÚQÍ ‰õÄ~˘Ûx (JHõ¯_ç
ÃãÅÜÕ∞\˜) hà◊√§ `åQÆ∞`å#∞—— J#O\Ï_»∞.
^Õ=Ù_»∞ D=∂@ qx ''P^ŒO ‰õΩ=∂~å! WHõ Ug∞ J_»QÆ#x h=Ù <å‰õΩ =∂\˜=fi
ÖË^•? <Õ#∞ hH© =~åxfl ‰õÄ_® ¢Ñ¨™êk¿ãÎ P `«~°∞"å`« h=Ù =∞~˘Hõ HÀiHõ HÀ~°=K«∞Û.
JO^Œ∞Ö’ qO`Õg∞ ÖË^Œ∞—— J#O\Ï_»∞. ''ÖË^Œ∞ ¢Ñ¨Éèí∂! D =~°O á⁄Ok# `«~°∞"å`«
<ÕxHõ =∞ˆ~ =~°O HÀ~°#∞—— JO@∂ P =∞x+≤ =∞m§ "åQÍÌ#O KÕ™êÎ_∞» . J`«xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ
Ju =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# =∞~À =ã¨∞Î=Ù HõxÊã¨∞ÎOk. ^•xfl á⁄O^Œ‰õΩO_® J`«#∞ ã¨Ç¨Ï#O
=Ç≤ÏOK«ÖË_»∞. JOKÕ`« ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl |ÅÇ‘Ï#∞_çQÍ Ñ¨iQÆ}˜™êÎ_»∞.
Hõ#∞Hõ ^Õ=Ù_»∞ J`«_flç P (Ô~O_»=)=$HõO∆ ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ KÕ~∞° Û`å_»∞. J`«<å K≥@∞ìh_»Ö’
‰õÄ~°∞ÛO\Ï_»∞. (^•x ™œMϺxfl P™êfik™êÎ_»∞.) JHõ¯_»∞fl ÃãÅÜÕ∞\˜ h\˜x (`«xqf~å)
`åQÆ∞`å_»∞. P `«~°∞"å`« =∞iH˘kÌ ^Œ∂~°OÖ’ ã¨fi~°æ^•fi~°O ^ŒQÆæ~À¡ =∞~À (=∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ#)
=$HõO∆ ¢Ñ¨`º« Hõ=∆ ∞=Ù`«∞Ok. Wk "≥Ú^Œ\˜ ~Ô O_»∞=$H∆ÍÅ HõO>Ë ZO`À JO^Œ"∞≥ #ÿ k, J^Œ∞ƒù`«
"≥∞ÿ#k. P =∞x+≤ ^Œ$+≤ì ^•x g∞^Œ Ѩ_»∞`«∞Ok. WOˆH=ÚOk, J`«#∞ "≥O@<Õ ÖËz
604 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
''¢Ñ¨Éèí∂! #<åfl K≥@∞ì ^ŒQÆæiH˜ KÕ~°∞Û. <Õ<å K≥@∞ìh_» á⁄Ok, (JHõ¯_ç ÃãÅÜÕ∞\˜) h\˜x
`åQÆ∞`å#∞. W^˘Hõ¯\˜ `«Ñ¨Ê WHõ Un x#fl_»QÆ#∞—— Jx "Õ_»∞‰õΩO\Ï_»∞.
ã¨$+≤ìHõ~°Î J`«x =∂@Å∞ qx ''P^ŒO‰õΩ=∂~å! WHõ Ug∞ J_»QÆ#x h=Ù <å‰õΩ
QÆ\ì˜ =∂\˜=fiÖË^•?—— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_∞» . ''x["Õ∞ ¢Ñ¨É∂íè ! <Õ#∞ =∞ˆ~g∞ HÀ~°#x =∂\˜KåÛ#∞.
HÍx (D™êiH˜ =∞xflOz <å~¸ HÀiHõ ‰õÄ_® f~°∞Û)——Jx P =∞x+≤ =∞m§ "Õ_∞» ‰õΩO\Ï_»∞.
J`«xH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ Ju =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# "Õ~˘Hõ =ã¨∞Î=Ù HõxÊã¨∞ÎOk. ^•xfl á⁄O^Œ‰õΩO_®
áêѨO J`«#∞ ã¨Ç¨Ï#O =Ç≤ÏOK«ÖË_»∞. JO^Œ∞=Å¡ ^Õ=Ù_»∞ J`«_çfl |ÅÇ‘Ï#∞_çQÍ
ѨiQÆ}˜Oz P =$Hõ∆O ^ŒQÆæiH˜ KÕ~°∞Û`å_»∞.
J~Ú`Õ J`«<å =$Hõ∆O ^ŒQÆæ~°‰õΩ KÕ~°∞HÀQÍ<Õ J`«xH˜ (ã¨fi~°æO #∞O_ç) ã¨fi~°æ"åã¨∞Å
=∂@Å∞ qxÊ™êÎ~Ú. (ã¨fi~°æ ã¨∞"åã¨#Å∞ QÆ∞ÉÏo™êÎ~Ú. =∞#ã¨∞#∞ yeyO`«Å∞ ÃÑ>Ëì
PǨ¡^ŒHõ~°"≥∞ÿ# "å`å=~°}O P™êfik™êÎ_»∞.) ^•O`À J`«#∞ LO_»|@ìÖËHõ ''¢Ñ¨Éèí∂!
##flO^Œ∞Ö’H˜ KÕ~°∞Û. (WHõ U HÀiHÍ HÀ~°#∞.)—— Jx JO\Ï_»∞.
''P^ŒO‰õΩ=∂~å! WÖÏ Zxfl HÀiHõÅ∞ HÀ~°∞`å=Ù? h HÀiHõʼnõΩ ǨÏ^Œ∞ÌÖË^•? 㨈~,
hH˜ÑÙ¨ Ê_»∞ WǨÏÖ’Hõ=∞O`« (ã¨fi~°Éæ Ïè QƺO) ¢Ñ¨™êkã¨∞<Î åfl#∞. ^•O`Àáê@∞ ^•xH˜ ѨkO`«Å∞
WOHÍ ¢Ñ¨™êkã¨∞Î<åfl#∞. WѨÙÊ_≥·<å `«$Ñ≤ΠѨ_»`å"å?—— JO\Ï_»∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î. (D =∂@
qx P =∞x+≤ F Ѩ\Ïì# #=∞‡ÖËHõ) ''Uq∞\©, g∞~°∞ ã¨HõÅ Ö’HÍÅ ¢Ñ¨Éèí∞=~ÚLO_ç
(J`«ºÅÊ rqJ~Ú#) <å`À ѨiǨã¨=∂_»∞`«∞<åfl~å?—— J#O\Ï_»∞. ã¨$+≤ìHõ~°Î J`«x
=∂@Å∞ qx #=Ùfi`«∂ ''<Õ#∞ Uk `«ÅK«∞‰õΩO>Ë Jk KÕÜ∞« QÆÅ∞æ`å#∞. (<Õ#∞ x[OQÍ<Õ
hHõO`« =∞ǨÉèÏQƺO ¢Ñ¨™êkã¨∞Î<åfl#∞.) "≥à◊√§, ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOK«∞—— JO\Ï_»∞.
D=∂@ qx P =∞x+≤ Ѩ~=° ∞ ã¨O`À+¨O`À LH˜¯iaH˜¯~°=Ù`À ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"tÕ OK«
_®xH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÆ∞`å_»∞. HÍx ã¨fi~°æO ^ŒQÆæiÔHo§ K«∂¿ãÎ Jk ѨÓiÎQÍ xO_çáÈ~Ú
L#fl@∞¡ HõxÊã¨∞ÎOk. áêѨO J`«#∞ =ÚYO z\˜¡OK«∞H˘x ''ã¨fi~°æO xO_çáÈ~Ú H˜@H˜@
ÖÏ_»∞`«∞O>Ë JO^Œ∞Ö’ <Õ<≥ÖÏ ¢Ñ¨"ÕtOKåe. Jã¨Å∞ <å HÀã¨O `«=∞~°∞ U^Œ~Ú<å
q∞yeÛ`ÕQÍ!—— Jx JO\Ï_»∞.
^•xH˜ qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞=Ù ''<Õ#∞ h HÀã¨O (ZO`À KÀ@∞ ˆH\Ï~ÚOKå#∞.) ã¨∂~°∞º_»∞
L^Œ~ÚOKÕ KÀ@∞ #∞O_ç Jã¨Îq∞OKÕ KÀ@∞ =~°‰õΩ ZO`« ã¨÷ÅO LO@∞O^À JO`«
qâßÅ"≥∞#ÿ ã¨Å ÷ O Hˆ \Ï~ÚOKå#∞, "≥à√◊ §—— J#O\Ï_»∞. JѨÙÊ_® =∞x+≤ `«$Ñ≤QÎ Í ã¨fi~°Oæ Ö’
¢Ñ¨"Õt™êÎ_»∞. ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOz# `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ J`«x`À ''WOHÍ h HÀiHõÖËq∞\’
K≥ѨÙÊ, "å@xfl\˜h f~°∞Û`å#∞—— JO\Ï_»∞.
P =∞x+≤ `«# HÀiHõÅhfl =ºHõÎѨ~°∞™êÎ_»∞. ''WOHÍ HÀ~°∞HÀ. Ѷ¨ÖÏ<å Ѷ¨ÖÏ<å
q+¨Ü«∂Å∞ LO_çáÈÜ«∂~Ú. "å\˜x ‰õÄ_® HÀ~°∞HÀ—— JO@∂ ^Õ=Ù_»∞ QÆ∞~°∞ÎKÕ™êÎ_»∞.
Pq^èOŒ QÍ ^Õ=Ù_»∞ Z<Àfl q+¨Ü∂« Å∞ QÆ∞~°∞K Î ãÕ ∞¨ OÎ >Ë "å@xfl\˜x J`«#∞ HÀ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.
J`«#∞ HÀi# HÀiHõÅhfl <≥~°"Õi# `«~°∞"å`« ''h=Ù HÀi#=hfl h‰õΩ ¢Ñ¨™êkOKå. WOHÍ
Jxfl =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® h‰õΩ ¢Ñ¨™êkOKå#∞—— JO\Ï_»∞ qâ◊fi¢Ñ¨Éèí∞=Ù.
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 605
J^è=Œ ∞¢âı}˜ ™ê¢=∂[ºO : J^èŒ=∞¢âı}˜ ã¨fi~°æ"åã≤H˜ ÅaèOKÕ D ã¨fi~°æ ™ê¢=∂[ºO
Ô~O_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ∞ ¢Ñ¨Ü«∂}O ™êyOz<å `«~°QÆ#O`« qâßÅOQÍ LO@∞Ok.
J`«xH˜ 80,000 =∞Ok ¿ã=‰õΩÅ∞, 72 =∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞ Åaè™êÎ~°∞. J`«x HÀã¨O =∞}˜
=∂}˜HͺÅ`À xi‡OK«|_ç# ZO`ÀJO^Œ"≥∞ÿ# ~å[™œ^èŒO LO@∞Ok. Jk "ÕÖÏk
"≥∞àÿ §◊ qã‘~Î O‚° LO@∞Ok. ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ W=fi|_Õ ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Ö’¡ W^Œ~Ì ∞° J`«x ^ŒQiæÆ H˘zÛ
''ã¨HõÅ ™È΢`åÅ∞ JÖÏ¡ÇπψH â’aè™êÎ~Ú. PÜ«∞# =∂HÀã¨O h‰õΩ âßâ◊fi`« ã¨fi~°ærq`«O
¢Ñ¨™êkOKå_»∞. hHÀã¨O =∂‰õΩ (ã¨∞Y=∞Ü«∞) rq`«O J#∞¢QÆÇ≤ÏOKå_»∞—— J#O\Ï~°∞.
122. ã¨fi~°"æ åã¨∞Å ~°∂ÑÙ̈ˆ~YÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOKÕ "≥Ú^Œ\˜ ã¨=¸Ç¨ÏO"åi
=ÚMÏÅ∞ ѨÙ#flq∞K«O¢^Œ∞xÖÏ ¢Ñ¨HÍtã¨∞OÎ \Ï~Ú. "åi `«~åfi`« ¢Ñ¨"tÕ OKÕ"åi =ÚMÏÅ∞
^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã #Hõ∆¢`«OÖÏ ¢Ñ¨HÍtã¨∞ÎO\Ï~Ú. "å~°O^Œi ǨÏ$^ŒÜ«∂Å∞ XˆH q^èŒOQÍ
LO\Ï~Ú. "åiÖ’ Ѩ~°ã¨Ê~°O U q^èŒ"≥∞ÿ# ^Õfi+¨O, ^Œ∞~°aè=∂#O, ÉèË^•aè¢áêÜ«∂Å∞
LO_»=Ù. ¢Ñ¨u XHõ¯iH˜ (ã¨fi~°æ Hõ#ºÅÖ’ Hõhã¨O) W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ LO\Ï~°∞. "åi^ŒÌ~°∞
JѨÙ~°∂Ѩ ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞. ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O ^≥·=<å=∞ 㨇~°}
KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞. "åÔ~ѨÙÊ_»∂ [|∞ƒ Ѩ_»~°∞. =Ú‰õΩ¯ p^Œ_»OQÍx, L=∞‡_»OQÍx KÕÜ«∞~°∞.
"å~°∞ "å_Õ áê¢`«Å∞ "≥O_ç|OQÍ~åÅ`À KÕã≤#=~Ú LO\Ï~Ú. "åi ^Œ∞"≥fi#Å∞ ‰õÄ_®
|OQÍ~°O`À KÕã#≤ "≥· LO\Ï~Ú. "åi LOQÆ~åÅ #∞O_ç ™êO¢ÉÏ}˜ ã¨∞"åã¨# "≥Å∞=_»∞
`«∞Ok. "åi K≥=∞@ Hõã¨∂Îs"åã¨# QÆ∞ÉÏoã¨∞ÎOk.—— (|∞MÏi)
ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å â◊s~°O #∞O_ç "≥Å∞=_Õ K≥=∞@ u#fl uO_ç r~°‚O J~Ú#
HÍ~°}OQÍ "≥Å∞=_Õ `ÕeHõáê\˜ K≥=∞@. ÃÑ·QÍ D K≥=∞@ #∞Oz ã¨∞"åã¨# ‰õÄ_® =ã¨∞ÎOk.
Z`«∞Î (á⁄_»=Ù) : ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ P^ŒO
(JÖˇ·)#∞ ã¨$+≤ìOz#ѨÙ_»∞ P^ŒO Z`«∞Î J~°"≥· ÉÏ~°Å∞ (180 J_»∞QÆ∞Å∞) LO_çOk.
^Õ=Ù_»∞ PÜ«∞#`À '^≥=· ^Œ∂`«Å ^ŒQ~æÆ HÔ° o§ "åiH˜ ã¨ÖÏO K≥~Úº. ^•xH˜ "åˆ~q∞ K≥|∞`å~À
q#∞. "å~°∞ ѨeH˜# ã¨ÖÏ"Õ∞ h, h ã¨O`å#O ã¨ÖÏO, „Ѩuã¨ÖÏO J=Ù`«∞Ok— Jx
J<åfl_»∞. JѨÙÊ_»∞ P^ŒO (JÖˇ·Ç≤Ï) "≥o§ 'Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩO— Jx ã¨ÖÏO KÕâß~°∞.
^•xH˜ "å~°∞ 'Jã¨ûÖÏ=Ú JÖˇ·‰õΩO =~°Ç¨Ï‡`«∞ÖÏ¡ÇπÏ— Jx „Ѩuã¨ÖÏO KÕâß~°∞. "å~°∞
~°Ç¨Ï‡`«∞ÖÏ¡ÇπÏ J<Õ Ñ¨^•xfl J^Œ#OQÍ Ñ¨eHÍ~°∞. ã¨fi~°æOÖ’ „Ѩ"ÕtOKÕ „Ѩu =∂#=Ùx
~°∂ѨO P^ŒO (JÖˇ·Ç≤Ï) ~°∂ѨOÖÏ LO@∞Ok. P `«~°∞"å`« D<å\˜ =~°‰õÄ =∂#=ÙÅ
Z`«∞Î x~°O`«~åÜ«∞OQÍ `«QÆ∞æ`«∂ =™ÈÎOk.—— (|∞MÏi)
nxfl|\˜ì ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ 180 J_»∞QÆ∞Å Z`«∞ÎO\Ï~°x `≥Å∞™ÈÎOk. Z`«∞ΉõΩ `«QÆæ ÖÏ=Ù,
â◊s~°™œ+¨ª"åÅ∞ LO\Ï~Ú. "å\˜ ¢Ñ¨HÍ~°"Õ∞ ã¨fi~°æOÖ’x W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅ∞ ‰õÄ_® LO\Ï~Ú.
QÆ_O¤» , g∞™êÅ∞ÖËx =ÚMÏÖË JO^ŒO– ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ã¨fi~°"æ åã¨∞Å
^ÕÇ¨ ÅÃÑ· "≥O¢_»∞HõÅ∞O_»=Ù. "åi Hõà√◊ § ã¨∞~å‡ ÃÑ@∞ìHÀHõáÈ~Ú<å ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl@∞¡ JO^ŒOQÍ
LO\Ï~Ú. "åi Ü«∞ø=#O Z#fl\˜H© `«~°QÆ^Œ∞. "åi ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ =∂ã≤áÈ=Ù.—— (ui‡l)
606 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^ÕǨÏO g∞^Œ "≥O¢_»∞HõÅ∞ LO_»=O>Ë `«Å, Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞, Hõ#∞Ô~ѨÊÅÃÑ· `«Ñ¨Ê â◊s~°O
g∞k W`«~° ÉèÏQÍÅÃÑ· "≥O¢_»∞HõÅ∞O_»=x J~°÷O HÍ=K«∞Û. `«Å g∞k "≥O¢_»∞Hõefl QÆ∞iOz U
ǨÏnã¨∞Ö’ ¢Ñ¨™êÎqOK«HõáÈ~Ú<å ''ã¨fi~°æ"åã¨∞Å ^Œ∞"≥fi#Å∞ |OQÍ~°Ñ¨Ù ^Œ∞"≥fi#Öˇ· LO\Ï~Ú——
J<Õ Ç¨Ïnã¨∞#∞ |\˜ì `«Å g∞^Œ "≥O¢_»∞HõÅ∞ `«Ñ¨ÊHõ LO\ÏÜ«∞x `≥Å∞™ÈÎOk. JÖψQ =∞#O
WHõ¯_» Q˘iˆQ J#=ã¨~°"≥∞ÿ# "≥O¢_»∞HõÅ∞ ã¨fi~°æ"åã¨∞ʼnõΩ LO_»=x ‰õÄ_® TÇ≤ÏOK«=K«∞Û.
ã¨fi~°"æ åã¨∞Å P~ÀQºÆ O, =Ü«∞ã¨∞û : ''ã¨fi~°æOÖ’ XHõ ¢Ñ¨Hõ@#Hõ~°Î ã¨fi~°æ"åã¨∞efl
Ñ≤Å∞ã¨∂Î WÖÏ ¢Ñ¨Hõ\˜™êÎ_»∞: 'ã¨fi~°æ"åã¨∞ÖÏ~å! g∞~°∞ ZšѨÙÊ_»∂ P~ÀQƺOQÍ LO\Ï~°∞,
Z#fl\˜H© [|∞ƒÑ¨_»~°∞. g∞~°∞ âßâ◊fi`«OQÍ rqOz LO\Ï~°∞. Z#fl\˜H© g∞‰õΩ =∞~°}O
~å^Œ∞. g∞~°∞ ZšѨÙÊ_»∂ Ü«∞ø=#∞Å∞QÍ LO\Ï~°∞. Z#fl\˜H© =Úã¨e"å~°∞ HÍ~°∞. g∞~°∞
ZšѨÙÊ_»∂ Éè’QÆÉèÏQͺÅ∞ J#∞Éèíqã¨∂ÎLO\Ï~°∞. U<å_»∂ ÖËq∞H˜ QÆ∞iHÍ~°∞. W=hfl
g∞ HÀã¨O xs‚`« q+¨Ü«∂Å∞.—— (=Úã≤¡O)
ã¨fi~°æ"åã≤ =Ü«∞ã¨∞û QÆ∞iOz ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''WǨÏÖ’HõO #∞O_ç
"≥o§áÈÜÕ∞ =∞x+≤ z#fl"å_≥·<å, ÃÑ^ŒÌ"å_≥·<å (ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOKÕ ã¨=∞Ü«∂xH˜) J`«x
=Ü«∞ã¨∞û =ÚѨÊù~Ú ã¨O=`«û~åÅ∞ LO@∞Ok. JO`«‰õΩq∞Oz LO_»^Œ∞.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü *Ïa~ü (~°l) ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ`«#∞ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ x¢^ŒáÈ`å~å?——
J#_çQÍ_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''x¢^Œ =∞~°}ÏxH˜ ™È^Œi. ã¨fi~°æ"åã¨∞ʼnõΩ =∞~°}O
~å^Œ∞. (Hõ#∞Hõ "åiH˜ x¢^Œ ‰õÄ_® ~å^Œ∞.)—— Jx K≥áêÊ~°∞. (q∞ëê¯`ü +¨sѶπ)
123. ã¨fi~°æ ÉèÏQͺÅ∞
ã¨fi~åæxfl Y∞~üP<£ ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''[#fl`ü—— JO\Ï~°∞. [#fl`ü JO>Ë =#O (`À@). JOKÕ`«
qq^èŒ~°HÍÅ =$H∆ÍÅ`À Hõ#∞ÅѨO_»∞QÆQÍ â’aèã¨∂Î Jxflq^è•Å =ã¨`«∞Å∞, ™œHõ~åºÅ∞ LO_Õ
ã¨fi~åæxH˜ [#fl`ü Jx ¿Ñi=fi_»O [iyOk. WÖÏ ã¨fi~åæxH˜ =#O, =<åxH˜ ã¨fi~°Oæ Ѩ~åºÜ«∞Ѩ^•Öˇ·
áÈÜ«∂~Ú.
''^≥·=cèuǨO°∞ÅHí∞ "åi H’O≥¯Å∞<ˇO°"Õˆ~ J^°∞ƒù`Œ™®÷#~ L~k. =∞<ÀǨÏO°Ç‹∞·#
L^®º#=<®Å∞, ã¨∞=∞^è∞° O° „^®HíÇ∆ Ö¨¶ ÏÅ∞ L<®flܵ. ã¨=∞=Ü«µã¨∞¯Ö~Ú# ã¨∞Hí#ºÅ∞ L<®flO°∞.
=∞^°º~`À x~_ç#, "≥∞O°ã≤áÈÜ˵ =∞^è°∞áå„`ŒÅ∞<®flܵ.—— (Y∞~üP<£–78:31–34)
''PO’A ^≥·=cèuǨO°∞Å∞ ã¨fiO°æ=<®ÅÖ’ K≥Å=∞Å =∞^è°º (ǨܵQå) L~>ÏO°∞. "åO°∞
`Œ=∞ „ǨÉèí∞=Ù „Ǩ™®k~z#^®xfl Jq∞`Œ ã¨~`À+¨~`À ã‘fiHíi㨥ΠL~>ÏO°∞. "åO°∞ DO’A
O®HíѨÓO°fi~ hu=∞~`Œ∞Å∞Qå L~_ËÇÍO°∞.—— (Y∞~üP<£–51:15,16)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''ã¨fi~°æOÖ’ Ǩϟ^•JO`«ã¨∞ÎÅ s`åº J^èŒ=∞¢âı}˜ ã¨fi~°æ"åã≤H˜
ÅaèOKÕ ™ê¢=∂[ºOÖ’x `À@Å∞, Pã¨<åÅ∞, ÉèÏ~°ºÅ∞, ¿ã=‰õΩÅ∞, W`«~° ÉèÏQͺÅ∞
~Ô O_»∞"ÕÅ ã¨O=`«û~åÅ ¢Ñ¨Ü∂« }=∞O`« ѨikèÖ’ qã¨iÎ Oz LO\Ï~Ú. (JO>Ë Éè∂í Ö’Hõ
"åã≤ D =ã¨∞=Î ÙÅxfl\˜h K«∂ã¨∂Î XHõ z=i #∞O_ç =∞~˘Hõ z=iH˜ #_»=_®xH˜ ~Ô O_»∞"ÕÅ
ã¨O=`«û~åÅ∞ Ѩ_∞» OÎ ^Œ#fl =∂@.) áÈ`Õ JO^ŒiHõO>Ë J`«∞º#fl`« ¢âı}H˜ ˜ K≥Ok# ã¨fi~°"æ åã≤H˜
¢Ñ¨u~ÀE L^ŒÜ«∞O, ™êÜ«∞O¢`«O ^≥·=^Œ~°≈#ÉèÏQƺO Åaèã¨∞ÎOk.—— (q∞ëê¯`ü)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 607
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æOÖ’ XHõ =∞Ǩ=$Hõ∆O LOk. ^•x h_»Ö’ XHõ
~“`«∞ =O^Õà◊§ ¢Ñ¨Ü«∂}O KÕã≤<å P h_» z=i^•HÍ KÕ~°∞HÀÖË_»∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
''ã¨fi~°æOÖ’x K≥@¡ É’^≥Åhfl |OQÍ~°∞ É’^≥Å~Ú LO\Ï~Ú.—— (ui‡l)
ǨϢ[`ü [s~ü a<£ J|∞ÌÖÏ¡ (~°l) LÖË¡Y#O: <Õ#∞ ǨϢ[`ü ã¨Öχ<£ á¶êiû (~°l)
^ŒQÆæ~°‰õΩ áÈÜ«∂#∞. PÜ«∞# <å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ KÕuÖ’H˜ XHõ z#fl Hõ¢~°=ÚHõ¯ fã¨∞
‰õΩ<åfl~°∞. Jk PÜ«∞# KÕuÖ’ ã¨iQÍ HõxÊOK«_»O ‰õÄ_® ÖË^Œ∞. PÜ«∞# ^•xfl K«∂Ñ≤ã¨∂Î
''[s~ü! ã¨fi~°æOÖ’ h=Ù D=∂¢`«O Hõ¢~°=ÚHõ¯ "≥uH˜<å h‰õΩ HõxÊOK«^Œ∞—— J<åfl~°∞. <Õh
=∂@ qx ''=∞i Y~°∂˚~°Ñ¨Ù K≥@∞¡, W`«~° K≥@∞¡ U"≥∞ÿáÈ`å~Ú?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå#∞.
^•xHÍÜ«∞# ''J=hfl LO\Ï~Ú. J~Ú`Õ "å\˜ É’^≥Åhfl |OQÍ~°O, =Ú`åºÅ`À
ã¨$lOK«|_ç#"≥· LO\Ï~Ú. "å\˜H˜ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ HÍã≤LO\Ï~Ú—— Jx K≥áêÊ~°∞. (ɡǷ Ϩ d)
Y∞~üP<£Ö’ ^≥·=ã¨xflÇ≤Ï`«∞Öˇ·# Éèí‰õΩÎÅ HÀã¨O Ô~O_»∞=<åÅ ¢Ñ¨™êÎ=# LOk. P
`«~åfi`« ™ê^è•~°} Éèí‰õΩÎÅ HÀã¨O =∞~À Ô~O_»∞ =<åÅ ¢Ñ¨™êÎ=# LOk. (55:46-77)
PǨ~° áêhÜ«∂Å∞
ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOz# `«~°∞"å`« ã¨fi~°æ"åã¨∞ʼnõΩ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ@ XHõ qO`«~Ú# ¢Ñ¨`ÕºHõ
PǨ~°O Åaèã¨∞ÎOk. P Ѩ^•~°÷O P `«~°∞"å`« =∞Ô~ѨÙÊ_»∂ ÅaèOK«^Œ∞.
qz¢`åǨ~°O– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D qz¢`åǨ~°O QÆ∞iOz WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞:
''¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å# Éèí∂q∞ ~˘>ˇìQÍ KÕÜ«∞|_»∞`«∞Ok. g∞~°∞ ¢Ñ¨Ü«∂}OÖ’ L#flѨÙÊ_»∞
KÕ`«∞Å`À J@∂W@∂ uÑ≤Ê =`«∞Î`«∂ KÕã≤#@∞¡ ^•xfl ¢Ñ¨à◊Ü«∞ ~“¢^Œ∞_»∞ `«# KÕ`«∞Å`À
J@∂W@∂ uÑ≤Ê =`«∞Î`«∂ `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ_»∞. (Dq^èŒOQÍ `«Ü«∂~°~Ú#) P ~˘>ˇì#∞
^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°æ"åã¨∞ʼnõΩ ÅaèOKÕ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ Pu^䌺OQÍ Ñ¨iQÆ}˜™êÎ_»∞.——
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ^ŒQÆæ~°‰õΩ XHõ Ü«¸^Œ∞_»∞ =zÛ ''J|∞ÖòMÏã≤O! ¢Ñ¨à◊Ü«∞k<å#
ã¨fi~°"æ åã¨∞ʼnõΩ ÅaèOKÕ "≥Ú@ì"Ú ≥ ^Œ\˜ Pu^二 O ^Õx`À KÕÜ∞« |_»∞`«∞O^À <Õ#∞ K≥Ñʨ <å?——
J<åfl_»∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''P...K≥Ñʨ O_ç—— J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ Ü«¸^Œ∞_»∞ 'Éè∂í q∞x
~˘>ˇìQÍ KÕÜ«∞_»O [~°∞QÆ∞`«∞O^Œ—x (ÃÑ· ǨÏnã¨∞Ö’) ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K≥Ñ≤Ê#@∞¡ K≥áêÊ_»∞.
P `«~åfi`« P Ü«¸^Œ∞_»∞ ''ã¨fi~°æ"åã¨∞ʼnõΩ ÅaèOKÕ "≥Ú@ì"≥Ú^Œ\˜ ‰õÄ~° Uq∞\’
‰õÄ_® K≥ѨÊ<å?—— J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''㨈~ K≥ѨÊO_ç—— J<åfl~°∞. ^•xHÍ Ü«¸^Œ∞_»∞
WÖÏ K≥áêÊ_»∞– ''Jk Z^Œ∞Ì =∂Oã¨O. KÕѨ‰õÄ~° ‰õÄ_®. KÕѨ QÆ∞O_≥HÍÜ«∞‰õΩ K≥Ok#
J^Œ#Ѩ٠ÉèÏQÍxfl _≥|ƒù~Ú"ÕÅ =∞Ok ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ uO\Ï~°∞.—— (|∞MÏi, =Úã≤¡O)
¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ J<ÕH~õ H° ÍÅ PǨ~°Ñ^¨ •~å÷Å∞ LO\Ï~Ú. H˘xfl ~°HÍÅ ^è•<åºÅ∞, JѨ~åÅ∞,
ѨO_»∞¡, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q XHõ ¢áêO`«OÖ’ Åaè¿ãÎ =∞~˘Hõ ¢áêO`«OÖ’ ÅaèOK«=Ù.
JnQÍHõ H˘O^Œ~°∞ H˘xfl ~°HÍÅ PǨ~°Ñ¨^•~å÷ʼnõΩ JÅ"å@∞Ѩ_ç =∞iH˘xfl ~°HÍÅ PǨ~°
Ѩ^•~å÷Å∞ ~°∞zHõ~°OQÍ L#flѨÊ\˜H© u#_®xH˜ W+¨ìѨ_»~°∞. Dq^èŒOQÍ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x
¢Ñ¨[ÅO^Œ~∂° ^è~Œ }° Ø Ñ· ÅaèOKÕ Jxfl~°HÍÅ PǨ~°Ñ^¨ •~å÷Å∞ uxLO_»~∞° . JO^Œ∞=Å¡ ã¨$+≤Hì ~õ ΰ
608 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨fi~°æ"åã≤H˜ ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x Jxfl~°HÍÅ PǨ~°Ñ¨^•~å÷Å∞ XˆH™êi ~°∞zK«∂Ѩ_®xH˜ |Ǩïâß D
''<ÕÅ~˘>ˇì——#∞ `«Ü«∂~°∞ KÕ™êÎ_»x H˘O^Œ~°∞ ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞ Jaè¢áêÜ«∞Ѩ_®¤~°∞.
''ÇÍiH’ã¨~ `ˇeÜ«µ*ËÜ«µ|_ç# =∞~zPǨO°~ ã≤^°ú~Qå L~@∞~k. ã¨HíÅq^è®Å
O°∞zHíOÇ° ∞‹ #· Ǩ^®O®÷Å∞~>Ïܵ.——(37:40,41)† ''"åi=Ú~^°∞ |~QåO°~`À KÕã#≤ Hí~KÍÅ∞,
y<ˇflÅ∞ Hí^°∞ÖÏ_«∞`Œ∞~>Ïܵ. ÇÍi ǨÏ$^°Ü«∂ÅHí∞, Híà◊§Hí∞ P#~^®xflKÕÛ „Ǩu =ã¨∞Î=Ó
JHí¯_« Åaèã¨∞Î~k. 'WǨC_«∞ g∞iHí¯_« HíÅHßÅ~ L~>ÏO°∞. g∞O°∞ „ǨǨ~K«~Ö’ KÕã¨∞Hí∞#fl
ã¨`ͯO®ºÅ HßO°}~Qå<Ë D ã¨fiO°ãæ =‘ ∞Hí∞ "åO°ã∞¨ ÅÜ«∂ºO°∞. WHí¯_« g∞O°∞ u#_ÍxH˜ Hß=Åã≤#xfl
Ǩ~_«∞¡ Ƕ¨ÖÏÅ∞ L<®flܵ—— Jx ÇÍiH˜ K≥|∞`ÍO°∞ (^≥·=^°¥`ŒÅ∞). (Y∞~üP<£–43:71-73)
''"Õ∞=Ú "åiH˜ ~°Hõ~°HÍŠѨO_»∞¡, Ѷ¨ÖÏÅ∞, =∂O™êǨ~åÅ∞ ¢Ñ¨™êk™êÎ=Ú. "åiH˜
W+¨"ì ∞≥ #ÿ ¢Ñu¨ =ã¨∞=Î Ó Wã¨∞OÎ \Ï=Ú.—— (52:22)† ''=Úà◊√§ÖËx ~ˆ QÆ∞K≥@¡ ѨO_»∞,¡ J~°\QÔ˜ ÅÅ∞,
ã¨∞^Œ∂~°OQÍ qã¨ÎiOz# K«Å¡\˜h_»Å∞, Z_»`≥QƉõΩO_® ¢Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ =∞Ozh~°∞, Z#fl\˜H©
JO`«OHÍx ã¨∞ÅÉèíOQÍ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ Jã¨OMϺHõ"≥∞ÿ# ã¨∞=∞^èŒ∞~° Ѷ¨ÖÏÅ∞.——
(56:28–32)† ''ã¨fi~°æ=$H∆ÍÅ∞ "åiH˜ h_»x™êÎ~Ú. "å\˜ ѨO_»∞¡ "åiH˜ J#∞Hõ∆}O
JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO\Ï~Ú.—— (Y∞~üP<£–76:14)
D ã¨∂H˜ÎÃÑ· ''WɡflHõã‘~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) WÖÏ ~åâß~°∞: ''ã¨fi~°æ"åã≤ U^≥·<å ѨO_»∞ fã¨∞HÀ
^ŒÅz#ѨÙÊ_»∞ P ѨO_»¡Ô~=∞‡ Ѩ~°=∞ q^èÕÜ«Ú~åeQÍ J`«x ^ŒQÆæiH˜ =ã¨∞ÎOk. ã¨fi~°æ"åã≤
xÅ|_çLO>Ë Ñ¨O_»~Ô¡ =∞‡ ÃÑ·HÖ ˜ z
Ë J`«xH˜ ^ŒQ~æÆ Q° Í =ã¨∞OÎ k. XHõ"àÕ ◊ ã¨fi~°"æ åã≤ ‰õÄ~˘Ûx
=ÙO>Ë ÖË^• Ѩ_»∞H˘x=ÙO>Ë Jk J`«x ^ŒQÆæ~°‰õΩ =Oy =ã¨∞ÎOk.—— (`«Ñ¶‘û~ü WɡflHõã‘~ü)
''XHõ™êi ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨∂~°º¢QÆǨÏ}O Ѩ_ÕÎ ¢QÆǨÏ} ¢áê~°÷# KÕ~ÚOKå~°∞. Jk
KåÖÏ ã¨∞n~°… ¢áê~°÷#. ¢áê~°÷# =Úy¿ã@ѨÊ\˜H˜ ¢QÆǨÏ}O ‰õÄ_® =keOk. ¢áê~°÷#
J~ÚáÈQÍ<Õ PÜ«∞# J#∞K«~°∞Å`À =∂\Ï¡_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞: 'ã¨∂~°ºK«O¢^Œ∞Å∞
^Õ=Ùx ã¨∂K«#Å∞. Z=Ô~·<å K«xáÈ=_»O =Å¡QÍx, ѨÙ@ì_»O =Å¡QÍx "å\˜H˜ ¢QÆǨÏ}ÏÅ∞
Ѩ@ì=Ù. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ã¨∂~°º¢QÆǨÏ}OQÍx, K«O¢^Œ¢QÆǨÏ}O QÍx Ѩ\˜ì#ѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_çfl
㨇iOK«O_ç.— J#∞K«~°∞Å∞ D =∂@ q#fl `«~°∞"å`« '^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ¢áê~°÷# KÕã¨∞Î#flѨÙÊ_»∞
g∞~°∞ xÅ∞Û#fl KÀ@∞Ö’<Õ LO_ç U^À =ã¨∞Î=Ù (=ÚO^Œ∞‰õΩ=Oy) fã¨∞HÀÉ’Ü«∂~°∞.
HÍx P `«~°∞"å`« ZO^Œ∞HÀ "≥#H˜¯ [iQÍ~°∞. (Uq∞\© qâı+¨O)?— Jx J_çQÍ~°∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: '<Õ#ѨÙÊ_»∞ ã¨fi~°æO K«∂âß#∞. ã¨fi~°æOÖ’x F
ѨO_»Q¡ ∞Æ uÎ fã¨∞‰õΩO^•=∞#∞‰õΩ<åfl#∞. (HÍx ǨÏ~îå`«∞QÎ Í <å=ÚO^Œ∞ F J_»∞Q¤ À_» U~°Ê_»@O
=Å¡ ^•xfl fã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂#∞.) XHõ"Õà◊ <Õ<å ѨO_»¡QÆ∞uÎ fã¨∞H˘x=ÙO>Ë, ^•xfl g∞~°∞
¢Ñ¨Ñ¨OK«O L#flO`«=~°‰õÄ uO@∞O_Õ"å~°∞.—— (q∞ëê¯`ü)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ(~°l) LÖËY ¡ #O: ''ã¨fi~°Oæ Ö’ Y~°∂~˚ Ñ° O¨ _»∞¡ Ѩ<fl≥ O_»∞
ÉÏ~°Å (=ÚѨÊù~Ú J_»∞QÆ∞Å) á⁄_»=Ù LO\Ï~Ú.—— (`«sæÉò–Wɡfl Ja^Œ∞<åº)
XHõ™êi F Ñ¨Öˇ¡"åã≤ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ^Õ=Ù_»∞ ã¨fi~°æOÖ’ =∂‰õΩ ÉÏ^èŒ HõeyOKÕ
ѨO_»∞O@∞O^Œx `≥eÜ«∞*Ëâß_Õq∞\©?—— J<åfl_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''J^ÕO ѨO_»∞?—— Jx
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 609
J_çQÍ~°∞. ^•xHÍ Ñ¨Öˇ¡"åã≤ ''ˆ~QÆ∞ѨO_»∞—— Jx K≥áêÊ_»∞. ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx
WÖÏ J<åfl~°∞: ''^Õ=Ù_»∞ =Úà◊√§ÖËx ˆ~QÆ∞ѨO_»∞¡ Jx K≥ѨÊÖË^•? P ˆ~QÆ∞ѨO_»¡Ö’ XHõ
ѨO_»∞ =Åz K«∂¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ #∞Oz _≥|ƒù~Ú ~Ô O_»∞ ~°OQÆ∞Å (~°HÍÅ) u#∞|O_®~åÅ∞
HõxÊ™êÎ~Ú. JO^Œ∞Ö’ UXHõ¯ ~°OQÆ∞ ‰õÄ_® =∞~À ~°OQÆ∞`À áÈeLO_»^Œ∞.—— (`«sæÉò)
''"å~°∞ H’i# Ǩ~_«∞¡ u#_ÍxH˜ P ÉÏÅHí∞Å∞ "åi =Ú~^°∞ O°HíO°HßÅ O°∞zHíO°"≥∞ÿ#
Ǩ~_«∞¡~K«∞`ÍO°∞. JÖÏQÕ "åiH˜+¨ì"≥∞ÿ# ǨHí∆∞Å=∂~ã¨~ Hí∂_Í L~K«∞`ÍO°∞.—— (56:20,21)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) F™êi J#∞K«~°∞Å =ÚO^Œ∞ D Ѩ‰õ∆Ωefl QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎqã¨∂Î
''ã¨fi~°æOÖ’ á⁄_»"≥·# "≥∞_»Å`À XO>ˇÖÏ¡O\˜ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ Ѩ‰õ∆ΩÅ∞ LO\Ï~Ú. Jq ã¨fi~°æ
=$H∆ÍÅ =∞^茺 u~°∞QÆ∞`«∂, "Õ∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú—— Jx J<åfl~°∞. JѨÙÊ_»∞ ǨϢ[`ü J|∂|Hõ~ü
(~°l) ''J~Ú`Õ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! Jq ZO`À =∞Oz rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`«∞<åflÜ«∞#fl =∂@——
J<åfl~°∞. ^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''"å\˜x u<Õ"å~°∞ JO`«HOõ >Ë =∞Oz rq`«O QÆ_∞» ѨÙ`å~°∞——
J<åfl~°∞. D=∂@ PÜ«∞# =¸_»∞™ê~°∞¡ K≥áêÊ~°∞. `«~°∞"å`« ''h"å Ѩ‰õ∆Ωefl u<Õ"åiÖ’
XHõ_»~Ú LO\Ï=x <Õ#∞ Ptã¨∞Î<åfl#∞—— J<åfl~°∞. (JǨχ^£)
ǨϢ[`ü J|∂L=∂=∂ (~°l) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨fi~°"æ åã≤H˜ ѨH∆˜ =∂Oã¨O u<åÅ#∞
‰õΩO>Ë Ñ¨H∆˜ J`«x ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ Ñ¨_∞» `«∞Ok. "≥O@<Õ Jk =O_ç =ÚHõ¯Å∞KÕã#≤ =∂Oã¨OÖÏ
=∂~°∞`«∞Ok.—— XHõ ǨÏnã¨∞Ö’ ''ѨH˜∆ ^•#O`«@k ã¨fi~°æ"åã≤ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ Ñ¨_»∞`«∞Ok.
Jk xѨÙÊ, á⁄QÆ ÖˉΩõ O_® L_çH#˜ =∂Oã¨OÖÏ LO@∞Ok. ã¨fi~°"æ åã≤ ^•xfl Hõ_∞» ѨÙxO_®
uO\Ï_»∞. `«~°∞"å`« P ѨH˜∆ ZyiáÈ`«∞Ok—— Jx LOk. (`«sæÉò– Jxɡfl Ja^Œ∞Ì<åº)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æOÖ’ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ uO\Ï~°∞, `åQÆ∞`å~°∞. HÍx
=∞Å=¸¢`åÅ∞ qã¨i˚OK«~°∞. JÖψQ "å~°∞ L=∞‡~°∞, =Ú‰õΩ¯ p^Œ~°∞—— Jx J<åfl~°∞.
J#∞K«~°∞Å∞ D=∂@ qx ''=∞i u#fl PǨ~°O U=∞=Ù`«∞Ok?—— J#_çQÍ~°∞. ^•xH˜
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞– ''¢`Õ#∞Ê =ã¨∞ÎOk. Hõã¨∂Îi ã¨∞"åã¨#`À ‰õÄ_ç# K≥=∞@
"≥Å∞=_»∞`«∞Ok. (^•O`À Hõ_∞» Ѩ٠MÏm J=Ù`«∞Ok.) WHõ¯_» g∞~°∞ âßfi㨠=^Œ∞Å∞`«∞#fl@∞¡
ã¨fi~°æ"åã≤ <À@ J#∞Hõ∆}O J¢Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ ^≥·=™È΢`«O "≥Å∞=_»∞`«∞Ok.—— (=Úã≤¡O)
ã¨fi~°Oæ Ö’ ¿ã^ŒºO– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~°∞Å =ÚO^Œ∞ ã¨fi~°æ™œMϺefl QÆ∞iOz
=i‚OKå~°∞. JѨÙÊ_»H¯õ _» F ѨÖ"¡ˇ åã≤ ‰õÄ_® L<åfl_»∞. ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥Ñʨ ™êQÍ~°∞:
''ã¨fi~°æ"åã¨∞ÅÖ’ XHõ`«#∞ `«# ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ =º=™êÜ«∞O KÕÜ«∞_®xH˜ J#∞=∞uOK«=∞x
J_»∞QÆ∞`å_»∞. ^Õ=Ù_»∞ D HÀiHõ qx '=∂#=Ù_®! WHõ¯_» h=Ù HÀ~°∞‰õΩ#fl ã¨fi~°Éæ Ïè QͺÅhfl
ÖË"å?— J#_»∞QÆ∞`å_»∞. ^•xHõ`«#∞ '(L<åfl~Ú) HÍx <å‰õΩ ¿ã^ŒºO KÕÜ«∂ÅxÑ≤™ÈÎOk—
JO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»`«xH˜ ¿ã^ŒºO KÕã¨∞‰õΩ<Õ J#∞=∞u W™êÎ_»∞.
JѨÙÊ_»`«#∞ <ÕÅÖ’ q`«Î<åÅ∞ <å@∞`å_»∞. Ô~ѨÊáê@∞Ö’ Jq "≥ÚÅÔH`«∞Î`å~Ú.
ÃÑ·~°∞ ÃÑiy ѨO@‰HÀÜ«∞|_ç H˘O_»ÖÏ¡O\˜ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ "≥∂ѨÙÅ∞ ‰õÄ_® `«Ü«∂~°=Ù`å~Ú.
WÖÏ Ñ¨O@ `«Ü«∂~°~Ú# `«~°∞"å`« ^Õ=Ù_»∞ J ã¨fi~°æ"åã≤`À 'P^ŒO ‰õΩ=∂~å! WkQÀ
fã¨∞HÀ. h J`åºã¨ Hõ_»∞ѨÙ#∞ U =ã¨∞Î=Ù ‰õÄ_® xOѨÖË^Œ∞— J#O\Ï_»∞.——
610 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) K≥Ñ≤Ê# D ¢Ñ¨=K«#O qx P Ñ¨Öˇ¡"åã≤ ''^≥·=™êH˜∆! P ã¨fi~°æ"åã≤
`«Ñ¨Ê‰õΩO_® Y∞Ô~·+≤Ü≥∂, J<åûiÜ≥∂ J~Ú=ÙO\Ï_»∞. "åˆ~ =º=™êÜ«∞O KÕ¿ã"å~°∞.
=∂ =$uÎ =º=™êÜ«∞O HÍ^Œ∞. "Õ∞q∞ÖÏO\˜ HÀiHõ ZO^Œ∞‰õΩ HÀ~°∞‰õΩO\ÏO?——Jx J<åfl_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) D=∂@ qx Ѷ¨‰õΩ¯# #"åfi~°∞. (|∞MÏi)
áêhÜ«∂Å∞: ''(ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z#) ã¨[˚#∞Å∞ (ã¨fiO°æ~Ö’) HíO°¥ÊO°[Å~ HíeÇ≤#
=∞^°º~ ¿ãq™®ÎO°∞. W^˘Hí ÃãÅÜ˵O°∞. ^≥·=ÉèíHí∞ÎÅ∞ nx h>˜`Àáå@∞ =∞^°ºáå#~ ¿ãq™®ÎO°∞.
"åO°∞ `Í=Ú H’i#KÀ@ ã¨∞ÅÉèí~Qå ^®x âÍY#∞ fã¨∞Hí∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–76:5,6)
''xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ Ñ¨Ù}Ϻ`«∞‡Å∞ Éè’QÆÉèÏQͺÅÖ’ FÅÖÏ_»∞`«∂ LO\Ï~°∞. "å~°∞
L#fl`åã¨<åÅÃÑ· (Ǩ~ÚQÍ) ‰õÄ~˘Ûx (ã¨fi~°æ"≥·Éèí"åÅ∞) uÅH˜ã¨∞ÎO\Ï~°∞. "åi =ÚMÏÅÖ’
ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅ HõàÏHÍO`«∞Å∞ QÀK«i™êÎ~Ú. "åO°∞ ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ qâı+¨ =∞^è∞° áå#~ ¿ãq™®ÎO∞° .
P =∞^è∞° áå„`ŒÅHí∞ Hí㥨 iÎ ã‘à∞◊ §~>Ïܵ. ™œMϺÅH’ã¨~ áÈ>©Ç_¨ ÇË ÍO°∞ nxfl ™®kè~K«_ÍxH˜
áÈ>©Ç_¨ Íe. P =∞^è∞° =ÙÖ’ `Œãfl‘ ~ (J<Ë qâı+ᨠåhÜ«µ~) HíÅã≤ L~@∞~k. W^˘Hí ÃãÅÜ˵O°∞.
ã¨xflÇ≤Ï`ŒÉèíHí∞ÎÅ∞ nx áåhÜ«µ~`Àáå@∞ ™®O® ¿ãq™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–83:25-28)
ã¨fi~°Oæ Ö’ ÃãÅÜÕ∞~°∞Å∞
''ÉèíÜ«µÉèíHí∞ÎÅ∞HíÅ"åiH˜ "åQåÌ#~ KÕÜ«µ|_ç# ã¨fiO°æ~ =∞Ǩ"≥·Éèí=~Qå L~@∞~k.
JHí¯_« J}∞=∂„`Œ~ Hí∂_Í HíÅ∞+≤`Œ~Hßx Ǩiâ◊∞„ÉèíÇ‹∞·# hO°∞QõÅ (K«Å¡>˜) ÃãÅÜ˵O°∞Å∞,
U=∂„`Œ~ O°∞zH’Ö’Êx ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ áåÅ#^°∞Å∞, áå#„Ç≤ܵ« ∞ÅHí∞ Jq∞`Œ O°∞zHíO~° Qå L~_Ë
"åO°∞}©"åÇ≤ÏhÅ∞, Z~`À xO°‡Å"≥∞ÿ# `Ë<ˇO°≠O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ïã¨∞Î~>Ïܵ. JHõ¯_» Jxfl ~°HÍÅ
ѨO_»∞O¡ \Ï~Ú. "åi„ǨÉ∞íè =Ù "≥Ñ· Ù¨ # "åiH˜ =∞xfl~ѨÙÉèÏQõº~ L~@∞~k.—— (Y∞~üP<£–47:15)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨fi~°æOÖ’ =O^Œ JO`«ã¨∞ÎÅ∞<åfl~Ú. ¢Ñ¨u Ô~O_»∞
JO`«ã¨∞ÎÅ =∞^茺 Éèí∂=∂ºHÍâßÅ =∞^茺 L#flO`« ^Œ∂~°O LO@∞Ok. Jxfl\˜HõO>Ë
J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# ã¨fi~åæxfl 'Ѷ≤~“Ìãπ— JO\Ï~°∞. Ѷ≤~“Ìãπ #∞O_Õ D <åÅ∞QÆ∞ ÃãÅÜÕ∞~°∞Å∞
ѨÙ\˜ì ¢Ñ¨=Ç≤Ï™êÎ~Ú. Ѷ≤~“Ìãπ ÃÑ·# ^≥·=ã≤OǨã¨#O (J~ü¬) LO@∞Ok. Hõ#∞Hõ g∞~°∞ ^Õ=Ù_çfl
ã¨fi~°æO QÆ∞iOz "Õ_»∞‰õΩO>Ë Ñ¶≤~“Ìãπ ã¨fi~°æO ¢Ñ¨™êkOK«=∞x "Õ_»∞HÀO_ç.—— (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O:''ã¨fi~°Oæ Ö’ =∞Ozh~°∞, `Õ<,≥ áêÅ∞, =∞^ŒºOʼnõΩ K≥Ok#
<åÅ∞QÆ∞ #^Œ∞Å∞<åfl~Ú. "å\˜H˜ LѨ#^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® L<åfl~Ú. (q∞ëê¯`ü–ui‡l)
QÆ∞~°∞t+¨µºÅ ã¨OÉèÏ+¨}: ''ã¨fi~°æOÖ’x ÃãÅÜÕ∞~°∞Å∞ Hõã¨∂Îs Ѩ~°fi`åÅ #∞O_ç
"≥Å∞=_»∞`å~Ú—— Jx ‰õÄ_® ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨Å¡O) `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞. (`«sæÉò)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l)‰õΩ, PÜ«∞# t+¨µº_»∞ ǨϢ[`ü ã¨=∂H± (~°l)‰õΩ
=∞^茺 [iy# F Pã¨H˜ÎHõ~°"≥∞ÿ# ã¨OÉèÏ+¨} Dq^èŒOQÍ LOk:–
ã¨=∂H± (~°l): ã¨fi~°æOÖ’ <ÕÅ ZÖÏ LO@∞Ok?
WɡflJÉσãπ (~°l): Jk J^ŒÌOÖÏ ZO`À `≥Å¡QÍ LO_Õ "≥O_ç <ÕÅ.
ã¨=∂H± (~°l): JHõ¯_» "≥Å∞QÆ∞ ZÖÏ LO@∞Ok?
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 611
WɡflJÉσãπ (~°l): ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O "Õà◊ "≥Å∞QÆ∞ ZÖÏ LO@∞O^À K«∂_»ÖË^•? J^Õ
q^èŒOQÍ LO@∞Ok ã¨fi~°æOÖ’ "≥Å∞QÆ∞. JO^Œ∞Ö’ ZO_»QÍx, K«eQÍx LO_»=Ù.
ã¨=∂H± (~°l): ã¨fi~°Oæ Ö’ ÃãÅÜÕ∞~°∞Å∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú? hà◊√§ ѨÖÏ¡xHˆ áê~°∞`åÜ«∂?
WɡflJÉσãπ (~°l): JHõ¯_» q∞@ìÑÖ ¨ Ï¡Å∞ LO_»=Ù. P ÃãÅÜÕ∞~°∞ K«^∞Œ <≥#· "≥∞^ÿ •#OÖ’
áê~°∞`«∞Ok. ѨÅO¡ ÖËHáõ È~Ú<å J@∂W@∂ áȉõΩO_® xˆ~tÌ `« =∂~°Oæ Ö’<Õ áê~°∞`«∞Ok.
^Õ=Ù_»∞ "å\˜x, LxH˜Ö’H˜ ~°O_»x P^ÕtOKå_»∞. Jq LxH˜Ö’H˜ =zÛ áê~°∞`«∞<åfl~Ú.
ã¨=∂H± (~°l): ã¨fi~°æOÖ’ ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ZÖÏ LO\Ï~Ú?
WɡflJÉσãπ (~°l): ã¨fi~°æOÖ’ F ¢Ñ¨`ÕºHõ =$Hõ∆O LOk. ^•xH˜ ^•x=∞‡ÖÏO\˜ ѨO_»∞¡
HÍ™êÎ~Ú. ã¨fi~°æ"åã≤ U"≥·<å ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ^èŒiOK« ^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë, P K≥@∞ì Ô~=∞‡ J`«xH˜
^ŒQ~æÆ Q° Í =ã¨∞OÎ k. `«~åfi`« ^•xH˜ HÍã≤# ѨO_»Ö
¡ ’ XHõÑO¨ _»∞ qK«∞Û‰õΩO@∞Ok. JO^Œ∞Ö’
_≥|ƒù~Ú~°HÍÅ ^Œ∞ã¨∞Å Î ∞O\Ï~Ú. ã¨fi~°"æ åã≤ "å\˜x fã¨∞HÀQÍ<Õ P ~Ô =∞‡ Ü«∞^è•`«^OŒä QÍ
=∂i uiy `«# ™ê÷#OÖ’H˜ "≥o§áÈ`«∞Ok. (`«sæÉò–Wɡfl Ja^Œ∞Ì<åº)
JÅOHõ~}
° Å∞
WǨÏÖ’HõOÖ’ =∂#=ÙÅ∞ JO^ŒO HÀã¨O, qÅ∞= HÀã¨O Ys^≥·# ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞, PÉèí~°}ÏÅ∞
^èŒi™êÎ~°∞. ã¨fi~°æOÖ’ JO`«Hõ<åfl ZO`À JO^Œ"≥∞ÿ#, Ys^≥·# |@ìÅ∞, PÉèí~°}ÏÅ∞ LO\Ï~Ú.
PÉè~í }
° ÏÅ∞: ''WHí ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ã¨`ͯO®ºÅ∞ KÕ¿ãÇÍi q+¨Ü«∂xH˜ =¿ãÎ,
JÖÏ~>˜ ã¨^®KÍO°ã~¨ Ǩ#∞flÅHí∞ Åaè~K«=Åã≤# „ǨuǶ֨ Ïxfl "Õ∞=Ú Z#fl>˜H© =$^è®KÕܵ« =Ú.
ÇÍi H’ã¨~ ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ „Ǩ=Ç≤Ï~KÕ x`ŒºÇ¨Ïi`Œ ã¨fiO°=æ <® Å∞<®flܵ. ÇÍiHíH¯í _« |~QåO°ÑÙ¨
=ÚO°∞Qõ∞Å`À =Ú™®Î|∞ KÕ™®ÎO°∞. ÇÍO°∞ |~QåO°∞[s`À Hí∂_ç# ǨK«Û>˜ Ǩ@∞ì=„™®ÎÅ∞
^èi° ™®ÎO∞° . J^°∞ƒù`"Œ ∞≥ #ÿ L#fl`Íã¨<®ÅÃÑ· "≥∞`Œ>Î ˜ k~_«H¡ Í#∞HÁx Hí∂O°∞Û~>ÏO°∞. Z~`Œ =∞~z
„ǨuǶ¨Å~ Jk! J`Œ∞º#fl`Œ „âı}˜H˜ K≥~k# xÇÍã¨ã¨÷Å=∞k!!—— (Y∞~å<£–18:30,31)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''ã¨fi~°æOÖ’x =ã¨∞Î=ÙÅÖ’ U^≥·<å QÀ~°O`« =ã¨∞Î=Ùx QÆ#Hõ
WǨÏÖ’HõOÖ’ ¢Ñ¨^Œi≈¿ãÎ Éèí∂=∂ºHÍâßÅ =∞^茺 L#fl^ŒO`å ¢Ñ¨HÍâ◊=O`«O J=Ù`«∞Ok.
JÖψQ ã¨fi~°æ"åã¨∞Ö’¡ XHõ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ QÆ#Hõ WǨÏÖ’HõOÖ’H˜ `˘OyK«∂¿ãÎ, JѨÙÊ_»`«x
KÕu HõOHõ}O WǨÏÖ’HõO "≥·Ñ¨Ù‰õΩ =zÛ=ÙO>Ë ã¨∂~°∞º_»∞ #Hõ∆¢`åÅ HÍOux =∞O^ŒyOѨ
*Ëã≤#@∞¡ P HõOHõ}O ã¨∂~°ºHÍOux Ãã·`«O =∞O^ŒyOѨ*Ëã¨∞ÎOk.—— (ui‡l)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ H˜s\ÏÅ∞ ^èŒi™êÎ~°∞. JO^Œ∞Ö’ á⁄ky#
F z#fl~°`fl« O `«∂~°∞Ê #∞O_ç Ѩ_=» ∞~°^•‰õΩO_Õ ^Œ∂~åxfl ¢Ñ¨HÍâ◊=O`«O KÕã∞¨ OÎ k.—— (ui‡l)
^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞: J^Õq^èŒOQÍ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å ^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ‰õÄ_® J™ê^è•~°}"≥∞ÿ# JO^ŒO, qÅ∞=
Hõey LO\Ï~Ú. k=ºY∞~üP<£Ö’x D ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''ã¨fiO°æ"åã¨∞Å∞ |~QåO°∞ [Å`ÍO°∞ J~K«∞Å∞~_Ë Ç¨@∞ì ǨO°∞ѨÙÅÃÑ· "≥∞`ŒÎ>˜ k~_«¡Hí∞
P#∞HÁx Hí∂O°∞Û~>ÏO°∞. ("åi =Ú~^°∞) Ǩ~_«¡`À x~_ç# K≥@¡Ô~=∞‡Å∞ =~y L~>Ïܵ.
Hí#∞Hí g∞O°∞ g∞„ǨÉ∞íè =Ù „Ǩ™®k~KÕ U=∞ǨÉèÏQåºÅ∞ xO®Híi™êÎO∞° ?—— (55:54,55)† ''JHí¯_«
612 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
ã¨fiO°æ"åã¨∞Å∞ J`Œº~`Œ qÅ∞"≥·#, Z~`À JѨÙO°¥Ç¨"≥∞ÿ# ǨK«Û>˜ uÇÍpÅ g∞^° "≥∞`ŒÎ>˜
k~_«¡Hí∞ P#∞HÁx Hí∂O°∞Û~>ÏO°∞. Hí#∞Hí g∞O°∞ g∞ „ǨÉèí∞=Ù J#∞„QõÇ≤Ï~KÕ U =∞ǨÉèÏQåºÅ∞
xO®Híi~K«QõÅO°∞?—— (Y∞~üP<£–55:76,77)
''P ã¨fiO°æ~Ö’ (K«Å¡>˜) ÃãÅÜ˵O°∞Å∞ L~>Ïܵ. Z`«Î~Ú# Pã¨<åÅ∞O\Ï~Ú.
(¢`åQÆ_®xH˜) =∞^è∞Œ áê¢`Å« ∞ ‰õÄ_® ÃÑ@ì|_ç LO\Ï~Ú. WOHÍ =O°∞ã¨Å∞ =O°∞ã¨Å∞Qå k~_«∞¡
¿ÑiÛL~>Ïܵ. Ǩ@∞ìu"åpÅ∞ ǨO°zL~>Ïܵ.—— (Y∞~üP<£–88:12-16)
ÉÏÅ¿ã=‰õΩÅ∞ : <Õ\˜ "≥*· Ï˝xHõ Ü«ÚQÆOÖ’ =∞x+≤H˜ ¿ã=KÕÜ∞« _®xH˜ `À\˜ =∞#∞+¨µÅ
J=ã¨~°O „Hõ=∞OQÍ `«yæáÈ`ÀOk. =∂#=¿ã=‰õΩʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Ü«∞O¢`«¿ã=‰õΩÅ∞ =KåÛ~°∞.
g\˜H˜ `À_»∞ WѨÙÊ_»∞ =∞x+≤H˜ Hõ@∞ìÉÏxã¨Å∞QÍ ¿ã=KÕ¿ã ~ÀÉ’Å∞ ‰õÄ_® =ã¨∞Î<åfl~Ú. D
Ö’HõOÖ’<Õ =∞x+≤H˜ ^Õ=Ù_»∞ ã¨∞Y=O`«"≥∞ÿ# rq`«O QÆ_»Ñ¨_®xH˜ WÖÏO\˜ =∞Oz ™œHõ~åºÅ∞
¢Ñ¨™êk¿ãÎ WHõ Ѩ~°Ö’HõOÖ’ `«# ѨÙ}º^•ã¨∞ʼnõΩ =∞Ô~ÖÏO\˜ ™œHõ~åºÅ∞ HõeÊOzLO\Ï_À
HÍã¨Î TÇ≤ÏOK«O_ç.
''"åi ã¨=∂"ÕâÍÅÖ’ x`Œº ÉÏÅHí∞Å∞ "åO°∞}©"åÇ≤Ïx #∞~_ç ã¨fiK«ÛùÇ‹∞·# =∞^è°∞=Ù`À
x~_ç# y<ˇflÅ∞, Qå¡ã∞¨ Å∞, Hí∂*ÏÅ∞ fã¨∞HÁx J@¥W@¥ uO°∞Qõ∞`Œ∞~>ÏO°∞.—— (56:17,18)
''"åi¿ã= H’ã¨~ x`ŒºÉÏÅÅ∞ J@¥W@¥ ǨO°∞y_«∞`Œ∞~>ÏO°∞. h"å Ç≤Å¡efl K«¥¿ãÎ K≥^°i#
P}˜=Ú`ͺÖÏ¡ HíxÇ≤™®ÎO°∞. hHíHí¯_« Z@∞K«¥ã≤<® O°~Qõ O°~Qõ Éè’Qõ ÉèÏQåºÅ∞, =∞Ǩϟ#fl`Œ
™®„=∂[º "≥·Éèí"åÅ∞ HíxÊ™®Îܵ.—— (Y∞~üP<£–76:19,20)
D ÉÏÅ¿ã=‰õΩÅ JO^ŒO QÆ∞iOz q#fl J#∞K«~°∞Å∞ ''¿ã=‰õΩÖË WO`« JO^ŒOQÍ
LO>Ë WHõ "åiKÕ`« ¿ã= KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ"å~°∞ WOÔHO`« JO^ŒOQÍ LO\Ï~À!—— J<åfl~°∞.
^•xH˜ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''#Hõ¢∆ `åÅÃÑ· ѨÓ~°K
‚ O« ¢^Œ∞xH˜ ZO`« B#fl`«ºO LO^À D ÉÏÅ¿ã=‰õΩ
ÅÃÑ· "åiKÕ`« ¿ã= KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<Õ"åiH˜ JO`« B#fl`«ºO LO@∞Ok—— J<åfl~°∞. (=∞[›s)
ã¨fi~°æ =∞Ç≤Ïà◊Å∞
¢Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ ™ê^è•~°}OQÍ =∞Oz uO_ç, |@ìÅ∞, WO_»¡ `«~åfi`« J`«∞º#fl`«
ã¨∞YÉè’QÍÅ HÀã¨O =∞^ŒºO, =∞QÆ∞=ňH ¢áê^è•#ºO W™êÎ_»∞. HÍx ^Õ=Ù_»∞ WHõ¯_» =∞^Œº
¿ã=<åxfl x¿+kèOKå_»∞. JÖψQ WHõ¯_» =ºaèKå~åxfl ‰õÄ_® x¿+kèOz, ÉèÏ~°ºÅ#∞ #Å∞QÆ∞iH˜
Ѩiq∞`«O KÕâß_»∞. J~Ú`Õ Ñ¨~Ö ° ’HõOÖ’ =∞`«∞Î HõeyOK«x =∞^ŒºO ¢Ñ¨™êk™êÎ_∞» . ÖˇO· yHÍ#O^ŒO
HÀã¨O ѨÙ}Ϻ`«∞‡Öˇ·# ÉèÏ~°ºÅ<Õ Q͉õΩO_®, F ¢Ñ¨`ÕºHõ ã¨$+≤ì J~Ú# ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞efl ‰õÄ_®
ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ ¢Ñ¨™êk™êÎ_»∞. gix Y∞~üP<£ ѨiÉèÏ+¨Ö’ ''Ǩ˙~ü—— JO\Ï~°∞.
''"åiH˜ D_»∞–*’_»∞, `À_»∞–h_»QÍ JHõ¯_» Ѩq¢`« ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞ ‰õÄ_® LO\Ï~°∞. P
ã¨fi~°æ=<åÅÖ’ "å~°∞ âßâ◊fi`«OQÍ LO\Ï~°∞.—— (Y∞~üP<£–2:25)
ã¨fi~°æ Ѩ`∞« flÅ∞: WǨÏÖ’HõOÖ’ W™ê¡O ã‘fiHõiOz ã¨^•Kå~° ã¨OѨ#∞fl~åÖ~Ú# ¢ã‘ÅÎ #∞
^Õ=Ù_»∞ Ѩ~Ö° ’HõOÖ’ #∂`«#Hõ#ºÅ∞QÍ KÕã≤ ã¨fi~°Oæ Ö’ ¢Ñ¨"âÕ Ã◊ Ñ_®Î_∞» . „ǨÇ~¨ K«~Ö’ ÉèÏO®ºÉèOí Å
ΰ ∞
W^°OÌ ¥° ã¨`ͺxfl qâ◊fiã≤~z ™®ufiHírq`Œ~ Qõ_Çç =≤ Ù~>Ë ã¨fiO°~æ Ö’ Hí∂_Í ÇÍi^°OÌ ∞° ÉèÏO®ºÉèOí Šΰ ∞
Qå<Ë HÁ#™®Qõ∞`ÍO°∞. XHí"Õà◊ ÇÍi^°ÌiÖ’ XHíO°∞ =∂„`ŒÇı∞ ã¨<®‡O°æQåq∞ Jܵ=Ù~>Ë, P ¢ã‘Î
ÖËHí ѨÙO°∞+¨∞x qÇÍǨÏ~ W`ŒO° ã¨<®‡O°æQå=ÚÖˇ·# ѨÙO°∞+¨∞_«∞ ÖËHí ¢ã‘Î`À [O°∞Qõ∞`Œ∞~k.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 613
''"åi ÉèÏO°ºÅ#∞ "Õ∞=Ú „Ǩ`˺Hí Ǩ~^ä®Ö’ ã¨iHÁ`ŒÎQå ã¨$l™®Î=Ú. "åix "Õ∞=Ú
x`Œº#¥`Œ# Hí#ºÅ∞Qå O°¥á⁄~k™®Î=Ú. "åO°∞ `Œ=∞ ÉèíO°ÎÅ#∞ Jq∞`Œ~Qå „¿Ñq∞™®ÎO°∞.
ã¨=∞=Ü«µã¨∞¯Öˇ·# ã¨`Œ∞Å∞ "åO°∞.—— (Y∞~üP<£–56:35-38) ''"åi ^°QõæO° ǨO°Ñ¨ÙO°∞+¨∞_çfl
Hí<ˇfluÎ Hí∂_Í K«¥_«x, qâÍÖÏHí∆∞Å∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–37:48)
XHõ =$^Œ∞ú~åÅ∞ =zÛ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ ã¨fi~°æO ¢Ñ¨™êkOK«=∞x ¢áê~°÷#
KÕÜ∞« O_ç—— Jx q#flqOK«∞‰õΩOk. JѨÙÊ_»∞ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''ã¨fi~°Oæ Ö’ =$^Œ∞Å ú ∞ ¢Ñ¨"tÕ OK«
ÖË~∞° —— J<åfl~°∞. =$^Œ∞~ú åÅ∞ D=∂@ qx ÅÉ’kÉ’ JO@∂ JHõ¯_»∞flOz Hõ^eŒ WO\˜^•i
Ѩ\Oì˜ k. "≥O@<Õ ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J#∞K«~∞° efl L^ÕtÌ Oz ''"≥o§ P =Úã¨Å=∞‡‰õΩ K≥Ñʨ O_ç
<å=∂@‰õΩ J~°÷O P"≥∞ ã¨fi~åæxH˜ áÈ^Œx HÍ^Œ∞. =$^Œ∞úÅ∞ ‰õÄ_® Ü«Ú=fÜ«Ú=‰õΩÅ∞QÍ
=∂i ã¨fi~åæxH˜ áÈ`å~°x K≥ѨÊO_ç—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ ¢Ñ¨=zOKå~°∞: ''XHõ L^ŒÜ∞« O ÖË^• ™êÜ«∞O¢`«O ^≥=· =∂~°Oæ Ö’
(JO>Ë ^èŒ~°‡ã¨O™ê÷Ѩ# HÀã¨O) |Ü«∞Å∞^Õi "≥à◊§_»O Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨Ñ¨OK«O, ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x
ã¨=∞ã¨ÎO HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª=∞~Ú#k. ã¨fi~°æOÖ’x ¢ã‘ÎÅÖ’ XHõ ¢ã‘Î QÆ#Hõ Éèí∂Ö’HõOÖ’H˜
`˘OyK«∂¿ãÎ Éèí∂=∂ºHÍâßÅ =∞^茺 L#fl^ŒO`å HÍOu=∞O`«O J=Ù`«∞Ok† ã¨∞"åã¨#`À
QÆ∞ÉÏoã¨∞ÎOk... P"≥∞ `«Å g∞k =¢ã¨ÎO Ü«∂=`«∞Î ¢Ñ¨Ñ¨OK«O, ¢Ñ¨Ñ¨OK«OÖ’x ã¨=∞ã¨ÎO
HõO>Ë ZO`À ¢âı+¨ª=∞~Ú#k.—— (|∞MÏi)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ (`«#) ã¨fi~°æ¢ã‘Î =ÚMÏxfl K«∂¿ãÎ P"≥∞
K≥OѨÅ∞ J`«xH˜ J^ŒOÌ HõO>ˇ ‰õÄ_® ZO`À#∞#flQÍ HõxÊ™êÎ~Ú. ã¨fi~°¢æ ã‘Î ^èiŒ Oz# =Ú`åº
ÅÖ’ F z#fl=Ú`«º"Õ∞ `«∂~°∞Ê, Ѩ_»=∞~°Å =∞^茺 LO_Õ Ü«∂=`«∞Î ¢áêO`åxfl HÍOu
=∞O`«O KÕ¿ãã¨∞OÎ k. P"≥∞ â◊s~°OÃÑ· _≥|ƒù~Ú [`«Å |@ìÅ∞ LO\Ï~Ú. J~Ú#ѨÊ\˜H©
(Éè~í )ΰ ^Œ$+≤ì (HÍOu=∞O`«"∞≥ #ÿ ) P"≥∞ ^ÕÇϨ OÖ’H˜ K˘K«∞Û‰õΩáÈ`«∞Ok. ã¨fi~°Oæ Ö’x P"≥∞Éè~í ΰ
P"≥∞ ^Œ∞ã¨∞ÎÅÖ’x P"≥∞ Ñ≤Hõ¯#∞ Ãã·`«O K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.—— (JǨχ^£)
ã¨fi~°Hæ #õ ºÅ ™œO^Œ~º° O: ã¨`åºxfl qâ◊fiã≤Oz ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iã¨∂Î K«xáÈ~Ú#
¢ã‘Å
Î <Õ Q͉õΩO_® ã¨fi~°Oæ Ö’ H˘`«QÎ Í ã¨$lOK«|_ç# ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞efl ‰õÄ_® ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ ÉèÏ~°ºÅ∞QÍ
W=fi_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. Y∞~üP<£Ö’x D kQÆ∞= ã¨∂‰õΩÎÅ∞ K«∂_»O_ç:
''P ¢ã‘ÎÅ∞ HÀ_çQÆ∞_»∞¤ ÃÑO‰õΩ ¢H˜O^Œ LO_Õ ã¨∞xfl`«"≥∞ÿ# á⁄~°ÖÏO\˜ H’=∞ÖÏ~Qõ∞Å∞.——
(Y∞~üP<£–37:49,50). ''"åiH˜ "Õ∞=Ú Z„O°>˜ ^ÕǨÏKÍÛÜ«µ`À qâÍÅ<Ë„`ÍÅ∞QõÅ ã¨∞O^Œ
~åOQÆ∞efl WzÛ q"åǨÏ~ KÕ™®Î=Ú.—— (Y∞~üP<£–44:54).
''"åiH’ã¨~ JHí¯_« J~^°"≥∞ÿ# Híà◊∞§QõÅ ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞ L~>ÏO°∞. „Ǩ`˺Hí~Qå "åi
H’ã¨"Õ∞ ^®zÃÑ>˜ì# =Ú`ͺŠ=~>˜ =ÚQõú=∞<ÀǨÏO° ™œ~^°O°ºO®ã¨∞Å∞ "åO°∞.——
(Y∞~üP<£–56:22,23)
''P =∞ǨÉèÏQåºÅ =∞^è°º ("åi HÀã¨O) ã≤Qõ∞æÖÁeH˜~KÕ ã¨fiO°æ Hí#ºÅ∞~>ÏO°∞. "åix
D ã¨fiO°æ"åã¨∞ÅHí∞ ѨÓO°fi~ U =∂#=Ù_«∞Qåx, l<üQåx `åHõ<≥·<å `ÍH˜L~_«_«∞. Hí#∞Hí
g∞~°∞ g∞ „ǨÉèí∞=Ù „Ǩ^®#~ KÕ¿ã U |Ǩï=∂<®Å∞ uO°ã¨¯iOK«QÆÅO°∞? "åO°∞ =∞}˜
614 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
=∂}˜HߺÖÏ¡ J™®=∂#º ™œ~^°O°ºO®ã¨∞Å∞. =∞i g∞O°∞ g∞ „ǨÉèí∞=Ù „Ǩ™®k~KÕ D
|Ǩï=∂<®Å∞ Hß^°#QõÅO®?—— (Y∞~üP<£–55:56-58)
ã¨fi~°Hæ #õ ºÅ ¢áê~°#÷ , áê@Å∞– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''~°=∞*Ï<£ HÀã¨O
ã¨O=`«û~å~°OÉèOí #∞O_ç ã¨O=`«û~åO`«O =~°‰Ωõ ã¨fi~°Oæ =∞iO`« JO^ŒOQÍ JÅOHõiOK«
|_»∞`«∞Ok. ~°=∞*Ï<£ <≥Å "≥Ú^Œ\˜ `Õn ~åQÍ<Õ ã¨fi~°æ=<åÅ #∞O_ç ^≥·=ã≤OǨã¨#O
¢H˜O^Œ LO_Õ ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞ (Ǩ˙~ü)Å "≥·Ñ¨Ù (ǨÏ$^ŒÜ«∂efl yeyO`«Å∞ÃÑ>Ëì K«Å¡\˜ (Ñ≤Å¡)
QÍÅ∞Å∞ g™êÎ~Ú. ^•O`À P ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞ ¢Ñ¨ÉèÏq`«∞Öˇ· WÖÏ ^Õ=Ù_çfl ¢áêi÷™êÎ~°∞:
'=∂ ¢Ñ¨Éèí∞"å! h ^•ã¨∞ÅÖ’ #∞Oz =∂HÀã¨O =∞Oz Éèí~°ÎÅ∞ x~°‚~ÚOK«∞. "åi ^•fi~å
=∂ Hõà◊√§ K«Å¡|_ÕÖÏ, =∂^•fi~å "åi Hõà◊√§ K«Å¡|_ÕÖÏ K≥~Úº.—— (ɡ·Ç¨Ïd)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î : ''Éèí∂Ö’HõOÖ’ U ÉèÏ~°º J~Ú<å `«# Éèí~°Î#∞ "Õkèã¨∞ÎO>Ë,
ã¨fi~°æ Hõ#ºÅÖ’x P ѨÙ~°∞+¨µx ÉèÏ~°º WǨÏÖ’Hõ ÉèÏ~°º`À WÖÏ JO@∞Ok– 'h áê_»∞QÍ#∞!
ZO^Œ∞‰õΩ PÜ«∞#flÖÏ "Õkè™êÎ=Ù, "ÕkèOK«‰õΩ. PÜ«∞# h^ŒQÆæ~° H˘<åflà◊√§ =∂¢`«"Õ∞ LO_Õ
Jukä ÖÏO\˜"å_»∞. P `«~åfi`« PÜ«∞# x#∞fl =^Œe =∂ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KÕÛ™êÎ_»∞.—— (ui‡l)
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: 'ã¨fi~°Oæ Ö’ ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å∞ ã¨=∂"Õâ=◊ ∞ÜÕ∞º F KÀ@∞Ok.
"å~°H¯õ _»‰Ωõ KÕ~∞° H˘x WÖÏ áê_»∞`å~°∞– '"Õ∞=Ú âßâ◊fi`«OQÍ rqOKÕ "åà◊§O. =∂ÔH#fl_»∂
=∞~°}O~å^Œ∞. "Õ∞=Ú ã¨^• ã¨∞Yã¨O`ÀëêÅÖ’ `ÕeÜ«∂_»∞`«∞O\ÏO. ÖËq∞ =∂ ^Œi^•Ñ¨Ù
ňH~å^Œ∞. "Õ∞=Ú =∂Éèí~°ÎÅ`À ã¨O`À+¨OQÍ LO\ÏO. "åà◊§#∞ Z#fl_»∂ qã≤yOK«O.
PÜ«∞# =∂HÀã¨O, "Õ∞=∂Ü«∞# HÀã¨O!— "ås áê@ ZO`À ~åQÆÜ«ÚHõÎOQÍ, ÅÜ«∞|^ŒúOQÍ
WO`«=~°‰õΩ Z=~°∂ áê_»#@∞=O\˜ =∞^èŒ∞~° HõO~î°O`À áê_»∞`å~°∞.—— (ui‡l)
Éè∂í Ö’Hõ¢ã‘ÎʼnõΩ, ã¨fi~°Hæ #õ ºÅ‰õΩ `Õ_®: qâßfiã¨∞Å =∂`«$=¸iΠǨϢ[`ü L"≥∞‡
ã¨Öχ (~°l) `«#‰õΩ, ^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨)‰õΩ =∞^躌 [iy# F ã¨OÉèÏ+¨}#∞ WÖÏ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞:–
L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l): ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! ã¨fi~°æOÖ’ Éèí∂Ö’Hõ ¢ã‘ÎÅ∞ Z‰õΩ¯= ¢âı+¨µªÖÏ ÖËHõ ã¨fi~°æ
Hõ#ºÅ∞ (Ǩ˙~ü) Z‰õΩ¯= ¢âı+¨µªÖÏ?
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨): (`«ÅQÆ_‰» Ωõ ) ÃÑ·#∞O_Õ =¢ã¨OÎ HõO>Ë Ö’Ñ¨Å∞O_Õ =¢ã¨OÎ Z‰õΩ¯= ¢âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ
^Œ~Ú#@∞¡ ã¨fi~°æHõ#ºÅ HõO>Ë Éèí∂Ö’Hõ ¢ã‘ÎÖË Z‰õΩ¯= ¢âı+¨µªÅ=Ù`å~°∞.
L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l): ZO^Œ∞=Å¡ ^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ!
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨): ZO^Œ∞=Å¡ JO>Ë Éèí∂Ö’Hõ ¢ã‘ÎÅ∞ #=∂*ò KÕ™êÎ~°∞† LѨ"å™êÅ∞
áê\˜™êÎ~°∞† ^≥·"å~å^èŒ#Ö’ rq`«O QÆ_»∞ѨÙ`å~°∞.
L"≥∞‡ã¨Öχ (~°l): WǨÏÖ’HõOÖ’ H˘O`«=∞Ok ¢ã‘ÎÅ∞ XHõi`«~åfi`« =∞~˘Hõ~°∞ W^ŒÌ~°∞
=ÚQÆ∞æ~°∞ ÖËHõ #Å∞æ~°∞ ѨÙ~°∞+¨µefl q"åǨÏ=∂_»∞`å~°∞ Hõ^•! JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ P ¢ã‘Î,
P"≥∞ Éèí~°ÎÅ∞ K«xáÈ~Ú ã¨fi~åæxH˜ "≥àıÎ "åiÖ’ P"≥∞‰õΩ Z=~°∞ Éèí~°Î J=Ù`å~°∞?
^≥=· ¢Ñ¨=HõÎ (ã¨ÅO¡ ): JѨÙÊ_»∞ P"≥∞ HÀ~°∞‰õΩ#fl ѨÙ~°∞+¨µ_çfl KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ ¿ãfiK«Ûù Åaèã∞¨ OÎ k.
JÖÏO\˜ ã≤u÷ Ö’ P¢ã‘Î <≥u· HõOQÍ "åiÖ’ Z=Ô~‰õΩ¯= ¢âı+µ¨ Ö ª ’ J`«_flç HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok.
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 615
P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ P"≥∞ ^Õ=Ùx`À '¢Ñ¨Éèí∂! WǨÏÖ’HõOÖ’ W`«#∞ <å Ѩ@¡ g~°O^ŒiHõO>Ë
Z‰õΩ¯= ã¨^Œfi~°Î#O`À "≥∞eQÍ_»∞. JOKÕ`« W`«_Õfl <å‰õΩ Éèí~°ÎQÍ K≥~Úº— Jx =∞#q
KÕã¨∞‰õΩO@∞Ok. L"≥∞‡ã¨Öχ! ã¨^Œ∞æ}ã¨OѨuÎ WǨÏѨ~°Ö’HÍÅ "Õ∞à◊§x\˜h fã¨∞H˘x
(ã¨fi~åæxH˜) ZyiáÈ`«∞Ok. (`«sæÉò = `«s›Éò)
|ǨïÉèÏ~°º`«fiO
ã¨fi~°æOÖ’ XHõ ѨÙ~°∞+¨µxH˜ ZO`«=∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞ Åaè™êÎ~°<Õ q+¨Ü«∞OÖ’ qaè#fl
LÖË¡Y<åÅ∞ L<åfl~Ú. nxflQÆ∞iOz ǨѶ≤*ò WɡflǨÏ[~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) Ѷ¨`üǨïÖòÉÏs ¢QÆO^äŒOÖ’
J<ÕHõ ǨÏnã¨∞efl L^•Ç¨Ïiã¨∂Î qѨÙÅOQÍ K«iÛOKå~°∞.
|∞MÏsÖ’x XHõ LÖË¡Y#OÖ’ XHõ ѨÙ~°∞+¨µxH˜ (ã¨fi~°æHõ#ºÅ #∞Oz) W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞
LO\Ï~°x LOk. =Úã¨fl^£ JǨχ^£Ö’x XHõ LÖË¡Y#OÖ’ `«‰õΩ¯= Ǩϟ^• Hõey# ã¨fi~°æ"åã≤H˜
(W^ŒÌ~°∞) Éèí∂Ö’HõÉèÏ~°ºÅ`À áê@∞ =∞~À _≥|ƒù~ÚW^ŒÌ~°∞ (ã¨fi~°æHõ#ºÅ∞) ÉèÏ~°ºÅ∞ LO\Ï~°x
LOk. J|∂Ü«∂ÖÏ Ç¨Ïnã¨∞ ¢Ñ¨HÍ~°O XHõ ã¨fi~°æ"åã≤H˜ =∂#=ÙÅÖ’ W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞, ^Õ=Ù_»∞
¢Ñ¨`ÕºHõOQÍ ã¨$+≤ìOz# ã¨fi~°æHõ#ºÅÖ’ _≥|ƒù~Ú W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÅ∞ LO\Ï~°x `≥Å∞™ÈÎOk.
Wɡfl=∂*ÏÖ’ XHõ ã¨fi~°æ"åã≤H˜ ã¨fi~°æHõ#ºÅ #∞O_ç 72 =∞Ok, Éèí∂Ö’Hõ¢ã‘ÎÅ #∞O_ç 72
=∞Ok Åaè™êÎ~°x LOk. Ѷ¨`üǨïÖòÉÏi "åºMϺ#Hõ~°Î ǨѶ≤*ò WɡflǨÏ[~ü (~°Ç¨Ï‡Öˇ·) W"Õ
H͉õΩO_® WOHÍ J<ÕHõ LÖË¡Y<åÅ∞ L^•Ç¨ÏiOKå~°∞. "≥Ú`«ÎO g∞^Œ ÃÑ· LÖË¡Y<åÅ#∞ |\˜ì
ã¨fi~°"æ åã≤H˜ ã¨fi~°Oæ Ö’x W`«~° J<ÕHõ =∞ǨÉèÏQͺÅ`Àáê@∞ |ǨïÉèÏ~°ºÅ#∞ ‰õÄ_® ¢Ñ¨™êkOK«_O»
[~°∞QÆ∞`«∞O^Œx, ¢Ñ¨u ã¨fi~°æ"åã≤H˜ Hõhã¨O W^ŒÌ~°∞ ÉèÏ~°ºÖˇ·<å Åaè™êÎ~°x `≥Å∞™ÈÎOk. HÍHõáÈ`Õ
ã¨fi~°æ"åã¨∞ŠѨÙ}ºHõ~°‡Å∞, "åi Ǩϟ^• JO`«ã¨∞Îefl |\˜ì "åi ÉèÏ~°ºÅã¨OYº LO@∞Ok.
ã¨fi~°æOÖ’ U¢ã‘Î ‰õÄ_® |ǨïÉèí~°Î$`«fiO ã¨OQÆu =∞#ã¨∞Ö’xˆH ~åx=fi^Œ∞. Y∞~üP<£ ã¨fi~°æ
¢ã‘ÎÅ Å*Ï˚ ã¨fiÉèÏ"åxfl ZÖÏ =i‚OzO^À K«∂_»O_ç:
''"åO°∞ `Œ=∞ ÉèOí Åΰ #∞ Jq∞`Œ~Qå „¿Ñq∞™®ÎO∞° .—— (56:38) ''"åi ^°QOæõ ° ǨO° ѨÙO°∞+¨∞_çfl
Hí<ˇfluÎ Hí∂_Í K«¥_«x, qâÍÖÏHí∆∞Å∞ L~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–37:48)
ѨÙ~∞° +¨µx Öˇ·OyHõâH◊ Î̃ : ã¨fi~°æOÖ’ ѨÙ~°∞+¨µÅ‰õΩ J<ÕHõ=∞Ok ÉèÏ~°ºÅ∞ LO\Ï~°∞
QÆ#Hõ, "åi Öˇ·OyHõâ◊H˜Îx ‰õÄ_® ÃÑOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
ǨϢ[`ü *ˇ·^£ a<£ J~°öO (~°l) Hõ^äŒ#O: ¢QÆO^䌢Ѩ[ÅÖ’ (Ü«¸^Œ∞ÅÖ’) XHõ`«#∞
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨xflkèH˜ =zÛ ''J|∞ÖòMÏã≤O! ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ u#_»O, `åQÆ_»O KÕ™êÎ~°x
K≥|∞`«∞<åfl~å g∞~°∞?—— Jx ¢Ñ¨tflOKå_»∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ã¨=∂^è•#q∞ã¨∂Î ''<å
¢áê}O Z=i Jnè#OÖ’ LO^À P â◊H˜Îã¨fi~°∂ѨÙx ™êH˜∆QÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. XHõ ã¨fi~°æ
"åã≤H˜ u#_»O, `åQÆ_»O, ã¨OÉè’yOKÕ =º=Ǩ~åÖ’¡ =O^Œ=∞Ok (WǨÏÖ’Hõ) ѨÙ~°∞+¨µÅ
‰õΩO_Õ â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ∞ ¢Ñ¨™êkOK«|_»`å~Ú—— Jx J<åfl~°∞.
P Ü«¸^Œ∞_»∞ D=∂@ qx ''u#_»O, `åQÆ_»O KÕ¿ãÎ =∞Å=¸¢`åÅ∞ qã¨i˚OK«
=Åã≤=ã¨∞OÎ k Hõ^•! HÍx ã¨fi~°Oæ ZÖÏO\˜ ÉÏ^èÅ Œ ∞O_Õ ã¨Å
÷ O HÍ^Œ∞ =∞i?—— Jx J<åfl_»∞.
^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞: ''(u<åfl, `åy<å) "åiH˜ =∞Å=¸¢`« qã¨~°˚#
616 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
J=ã¨~°"Õ∞ ~å^Œ∞. (PǨ~°áêhÜ«∂Å =Å¡) xO_çáÈ~Ú# Hõ_»∞Ѩ٠MÏm J=_®xH˜ "åi
^ÕÇ¨ Å #∞O_ç Hõã∂¨ sÎ ã¨∞"åã¨#`À‰õÄ_ç# K≥=∞@ "≥Å∞=_»∞`«∞Ok. ^•O`À "åi Hõ_∞» ѨÙÅ∞
`ÕeHõ=Ù`å~Ú.—— (JǨχ^£, x™ê~Ú)
"≥∂[˚=ÚÖò Hõc~ü LÖË¡Y#O ¢Ñ¨HÍ~°O ''ã¨fi~°æ"åã≤ (`«# ÉèÏ~°º`À) ã¨OÉè’y™êÎ_»∞.
J~Ú`Õ J`«x =∞~å‡=Ü«∞=O |ÅÇ‘Ï#=∞=_»OQÍx, ÖˇO· yˆHK«Ûù L¢^ÕHÍÅ∞ `«yáæ È=_»O
QÍx [~°QÆ^Œ∞. JÖψQ ѨÙ~°∞+¨µ_çH˜, ¢ã‘ÎH˜ g~°ºO "≥Å∞=_»^Œ∞.—— (`«¢ÉÏx)
tâ◊√[#‡Å∞ LO_»=Ù : ã¨fi~°Oæ Ö’ ™ê^è•~°}OQÍ Z=~°∂ `«=∞‰õΩ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ ѨÙ\ÏìÅx
HÀ~°∞HÀ~°∞. XHõ"àÕ ◊ Z=Ô~<· å Ñ≤ÅÅ
¡ ∞ ѨÙ\ÏìÅx HÀ~°∞‰õΩO>Ë "≥O@<Õ QÆ~ƒ° ^ù •è ~°}, tâ◊√[#‡,
tâ◊√=Ù ÃÑiy Ü«ÚHõÎ=Ü«∞ã¨∞û‰õΩ KÕ~°∞HÀ=_»O Jhfl Hõ∆}ÏÖ’¡ [iyáÈ`åÜ«∞x ui‡rÖ’x
XHõ ǨÏnã¨∞ ^•fi~å `≥Å∞™ÈÎOk. J~Ú`Õ ui‡r ¢QÆO^äOŒ Ö’<Õ =∞~˘Hõ ǨÏnã¨∞Ö’ ''ã¨fi~°Oæ Ö’
ã¨fi~°æ"åã¨∞ʼnõΩ Ñ≤Å¡Å∞ ѨÙ@ì~°——x ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) J<åfl~°∞.
ã¨∂Ѩ~ü =∂Ô~¯\òÖ’ ã¨∂Ѩ~ü q[<£
Éè∂í Ö’HõOÖ’ L#fl>Ë¡ ã¨fi~°Ö
æ ’HõOÖ’ ‰õÄ_® ëêѨÙÅ∞O\Ï~Ú. J~Ú`Õ P ëêѨÙÖ’¡ J=∞‡HõO
H˘#∞QÀà◊√§ LO_»=Ù. ã¨fi~°æ"åã≤ `«#H˜+¨ì"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ùx xã¨ûOHÀK«OQÍ fã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''ã¨fi~°æOÖ’ XHõ =∂Ô~¯\ò LOk. JHõ¯_» J=∞‡HõO,
H˘#∞QÀà◊√§ LO_»=Ù. P =∂Ô~¯\òÖ’ ¢ã‘ΠѨÙ~°∞+¨µÅ z¢`åÅ∞ LO\Ï~Ú. Z=Ô~·<å
ã¨fi~°æ"åã≤ "å\˜x K«∂ã≤ ''Ѷ¨ÖÏ<å z¢`«OÖ’x =∞x+≤=ÚYO =∂kiQÍ <å=ÚYO
LO>Ë ÉÏQÆ∞O@∞Ok—— Jx =∞#ã¨∞Ö’ J#∞‰õΩO\Ï_»∞. JÖÏ J#∞HÀ=_»"Õ∞ `«_»=Ù,
J`«x =ÚYO P z¢`«OÖ’x =ÚYOÖÏ =∂iáÈ`«∞Ok.—— (ui‡l)
kfiQÆ∞}©H$õ `« ™œO^Œ~º° O– ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ¢Ñ¨=K«#O: ''ã¨fi~°æOÖ’ XHõ |*Ï~°∞
LOk. ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞ ¢Ñ¨u â◊√¢Hõ"å~°O JHõ¯_çH˜ "≥àÏÎ~∞° . JHõ¯_» (XHõ q^è"Œ ∞≥ #ÿ ) L`«~Î Q° Íe
gã¨∂Î ã¨fi~°æ"åã¨∞Å =ÚMÏÅÃÑ·, ^Œ∞ã¨∞ÎÅÃÑ· ã¨∞"åã¨# "≥^Œ[Å∞¡`«∞Ok. ^•O`À "åi
JO^ŒO kfiQÆ∞}©Hõ$`«=∞=Ù`«∞Ok. WÖÏ "å~°∞ ZO`À JO^ŒOQÍ =∂i `«=∞`«=∞ WO_»¡‰õΩ
"≥o§áÈ`å~°∞. "åi ÉèÏ~°ºÅ∞ "åà◊§#∞ K«∂ã≤ '^≥·=™êH˜∆! g∞~°∞ =∂#∞O_ç "ÕÔ~·áÈÜ«∂Hõ g∞
JO^ŒO Ô~\˜ìOѨ~ÚOk— J#O\Ï~°∞. "ås =∂@ qx '^≥·=™êH˜∆! "Õ∞=Ú g∞ ^ŒQÆæ~°∞flOz
"≥o§áÈÜ«∂Hõ g∞ JO^ŒO ‰õÄ_® Ô~\˜ìOѨ~ÚOk— J#O\Ï~°∞.—— (=Úã≤¡O)
^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ ã¨fi~°æOÖ’ ¢Ñ¨"ÕtOz# `«~åfi`« `«=∞`«=∞
Hõ~‡° efl|\˜ì Ǩϟ^•JO`«ã∞¨ Å Î ∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. P `«~åfi`« WǨÏÖ’HõÑÙ¨ ~ÀAÅÖ’ â◊√¢Hõ"å~°O
~À[O`«\˜ =º=kèÖ’ "åiH˜ `«=∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ ^Œi≈OK«∞‰õΩ<Õ J#∞=∞u Åaèã¨∞ÎOk. Hõ#∞Hõ
"å~°∞ `«=∞ ¢Ñ¨É∞íè =Ùx ^Œi≈OK«∞‰õΩO\Ï~°∞. JѨÙÊ_»∞ ^Õ=Ù_»∞ `«# ã≤OǨã¨<åxfl |Ç≤Ï~°`æ O«
KÕ™êÎ_»∞. `«# ^Œ~°≈#ÉèÏQƺO HõeæOK«_®xH˜ PÜ«∞# XHõ ÃÑ^ŒÌ =#OÖ’ ¢Ñ¨`«ºHõ∆=∞=Ù`å_»∞.
(JHõ¯_») "åi HÀã¨O *’ºu~°‡Ü«∞ ‰õΩsÛÅ∞, =¢[ Ñ‘~îåÅ∞, =Ú`«ºÑ¨Ù Pã¨<åÅ∞,
|OQÍ~°∞ ‰õΩsÛÅ∞, "≥O_ç Ñ‘~îåÅ∞ "ÕÜ«∞|_»`å~Ú. (ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ `«=∞`«=∞ Ǩϟ^•Å#∞
|\ì̃ PÜ«∂ Ñ‘~åî ÅÃÑ· Pã‘#∞Ö=Ù`å~°∞.) Q“~°=¢Ñ¨Ñ`¨ ∞« Å Î ^Œ$ëêìº (JO^Œ~∂° ã¨=∂#∞ÖË.)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 617
"åiÖ’ Z=~°∂ JÅ∞ÊÅ∞ HÍ~°∞. Ǩϟ^•Å ^Œ$ëêìº JO^ŒiHõO>Ë `«‰Ωõ ¯= Ǩϟ^• Hõey#"å~°∞
Hõã¨∂Îs QÆ∞@ìÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO\Ï~°∞. QÆ∞@ìÅÃÑ· ‰õÄ~°∞Û#fl"å~°∞ `«=∞ HõO>Ë ‰õΩsÛÅÃÑ·
‰õÄ~°∞Û#fl"å~°∞ ¢âı+¨µªÅx ZO`«=∂¢`«O ÉèÏqOK«~°∞.
ǨϢ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) =∂\Ï¡_»∞`«∂ ''^≥·=¢Ñ¨=HÍÎ! "Õ∞=Ú =∂ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞
K«∂_»QÆÅ∞æ`å=∂?—— Jx J_çQÍ~°∞. ^•xH˜ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) ''ã¨∂~°∞º_çfl, ѨÓ~°‚K«O¢^Œ∞_çfl
K«∂_»@OÖ’ g∞ˆH"≥∞<ÿ å J#∞=∂#O HõÅ∞æ`∞« O^•?—— J<åfl~°∞. HõÅ^æ <Œ åfl~°∞ J#∞K«~∞° Å∞.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=¢Ñ¨=HõÎ (ã¨) WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''J^Õq^èŒOQÍ g∞~°∞ g∞ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ K«∂_»@OÖ’ ‰õÄ_® ZÖÏO\˜ J#∞=∂#O
LO_»^Œ∞. P ã¨=∂"Õâ◊OÖ’ ^Õ=Ù_»∞ ¢Ñ¨uXHõ¯i =ÚO^Œ∞O_ç ã¨OÉèÏ+≤™êÎ_»∞. z=iH˜
"åiÖ’ H˘O^Œix 'Ñ¶Ö ¨ Ï<å=∞x+≤ H˘_»∞‰õΩ Ѷ֨ Ï<å=∞x+‘! h=Ù Ñ¶Ö ¨ Ï<å~ÀA WÖÏ J<åfl=Ù,
QÆ∞~°∞OÎ ^•?— Jx ¢Ñ¨tfl™êÎ_∞» . JÖÏ ^Õ=Ù_»∞ J`«#∞ WǨÏÖ’HõOÖ’ KÕã#≤ ¢Ñ¨=∂}ÉèOí QÍÅ∞
H˘xfl\˜x QÆ∞~°∞ÎKÕ™êÎ_»∞. P =∞x+≤ D=∂@ qx '¢Ñ¨Éèí∂! g∞~°∞ ##∞fl Hõ∆q∞OK«ÖË^•?—
JO\Ï_»∞. ^•xÃÑ· ^Õ=Ù_»∞ =∂\Ï¡_»∞`«∂ 'P... Hõ∆q∞OKå#∞. <Õ#∞ qâߊǨÏ$^ŒÜ«∞O`À
Hõ∆q∞OK«_»O =Å¡<Õ #∞gfi<å_»∞ D ™ê÷~ÚH˜ KÕ~°∞‰õΩ<åfl=Ù— J#O\Ï_»∞.——
ã¨fi~°"æ åã¨∞Å∞ WÖÏ ^Õ=Ù_çfl ^Œi≈ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ XHõ "Õ∞Ѷ∞¨ =∂eHõ =zÛ Ñ¶∂¨ >ˇ#ÿ ã¨∞"åã¨#
"åiÃÑ· =^ŒÅ∞`«∞Ok. JÖÏO\˜ ã¨∞"åã¨# "å~°O`«‰Ωõ =ÚO^≥#fl_»∂ P¢Ñ¶∂¨ }˜OzLO_»~∞° .
P `«~∞° "å`« ^Õ=Ù_»∞ "åi`À 'WHõ ÖË=O_ç. <Õ#∞ g∞ Q“~°=¢Ñ¨u+¨Å ª HÀã¨O `«Ü∂« ~°∞KÕã#≤
^•x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ Ѩ^OŒ _ç. JO^Œ∞Ö’ g∞‰õΩ #zÛOk fã¨∞HÀO_ç— Jx JO\Ï_»∞. P `«~∞° "å`«
=∞#=∞O`å XHõ |*Ï~°∞Ö’H˜ J_»∞QÆ∞ÃÑ_®Î=Ú. ^•xfl ^≥·=^Œ∂`«Å∞ Ѩ~°º"ÕH˜∆ã¨∞ÎO\Ï~°∞.
P |*Ï~°∞Ö’ Z=i Hõà¥◊ § K«∂_»x, Z=i K≥=ÙÅ∂ q#x, Z=i ǨÏ$^ŒÜ∞« OÖ’ [xOK«x
J`«ºO`« =∞<ÀǨÏ~°"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=ÙÅ∞ LO\Ï~Ú. =∞#O P =ã¨∞Î=ÙÅÖ’ =∞#‰õΩ #zÛ#
"å\˜x fã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. JHõ¯_» Uq^èŒ"≥∞ÿ# J=∞‡HõO, H˘#∞QÀà◊√§ LO_»=Ù.
P |*Ï~°∞Ö’ ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ Ѩ~°ã¨Ê~°O HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. XHõiHõO>Ë XHõ~°∞
Jkè‰õΩÅ∞, JÅ∞ÊÅ<Õ ÉèÏ=# ÖË#ѨÊ\˜H© ÃÑ^ŒÌǨϟ^• Hõey# XHõ`«#∞ z#flǨϟ^• Hõey#
XHõ`_« flç HõÅ∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. JѨÙÊ_»∞ z#flǨϟ^• ã¨fi~°"æ åã≤H˜ ÃÑ^ŒÇÌ Ï¨ Ÿ^• ã¨fi~°"æ åã≤ ^èiŒ Oz#
^Œ∞ã¨∞ÎÅ∞ ZO`«QÍ<À #K«∞Û`å~Ú. z#flǨϟ^• ã¨fi~°æ"åã≤Ö’ D PÖ’K«# HõÅQÆQÍ<Õ
ÃÑ^ŒÇÌ Ï¨ Ÿ^• ã¨fi~°"æ åã≤ ^Œ∞ã¨∞Å
Î HõO>Ë `«# ^Œ∞ã¨∞Ö
Î Ë ÉÏQÆ∞#fl@∞¡ JxÊã¨∞OÎ k. ^•xHͯ~°}O
ã¨fi~°æOÖ’ Z=iH© ZÖÏO\˜ ÉÏ^èŒ, "Õ^Œ# HõeˆQ J=HÍâ◊q∞=fi_»O [~°QÆ^Œ∞.
P `«~°∞"å`« =∞#O Z=i WO_»¡‰õΩ "å~°∞ "≥o§áÈ`å=Ú. WÖÏ =∞#O WO_»¡‰õΩ
KÕ~°∞HÀQÍ<Õ =∞# ÉèÏ~°ºÅ∞ =∞#‰õΩ ™êfiQÆ`«O K≥|∞`å~°∞. `«~°∞"å`« "å~°∞ =∞#`À
=∂\Ï¡_∞» `«∂ 'g∞~°∞ =∂ ^ŒQ~æÆ ∞° flO_ç "≥o§áÈ~Ú# `«~∞° "å`« WѨÙÊ_»∞ ZO`« ™œO^Œ~º° O`À
uiQ˘KåÛ~°∞!— Jx JO\Ï~°∞ (Pâ◊Û~°ºO`À). ^•xH˜ =∞#O '=∂H© ~ÀA =∂ ¢Ñ¨Éèí∞=Ù
^Œ~°≈#ÉèÏQƺO ÅaèOzOk. JO`«\˜ =∞ǨÉèÏQƺO á⁄Ok# "Õ∞=Ú J^Õ sîq, ^Œ~åÊÅ`À
uiQ˘KåÛO =∞i—— Jx JO\Ï=Ú.—— (ui‡l)
618 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
WëêìQÀ+µ¨ Ū ∞
ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ WëêìQÀ+¨µªÅ∞ ‰õÄ_® [~°∞ѨىõΩO\Ï~°∞. "åi ã¨=∂"ÕâßÖ’¡ ¢áêѨOzHõ
q+¨Ü«∂Å#∞ QÆ∞iOz ¢Ñ¨™êÎ=#Å∞ LO\Ï~Ú. "åi WëêìQÀ+¨µªÅ#∞ QÆ∞iOz Y∞~üP<£ WÖÏ
¿Ñ~˘¯O@∞#flk:
ã¨fi~°"æ åã¨∞Å =∂@Å∞ : ''ÇÍO°∞(D Ç‹·Éèí"åÅ∞ K«¥ã≤) 'ã¨HíÅ ™È΄`ÍÅ∞ ^Õ=ÙxHı
â’aè™®Îܵ. PÜ«µ<Ë =∂H© =∂O°æ~ K«¥Ç≤~KÍ_«∞. PÜ«µ# Qõ#Hí =∂Hí∞ ã¨<®‡O°æ~ K«¥Ç¨Hí
áÈܵL~>Ë =∂J~`Œ@ "Õ∞g∞ =∂O°æ~ á⁄~^°QõeQÕÇÍO°O Hß=Ú. =∂ „ǨÉèí∞=٠Ǩ~Ç≤#
„Ǩ=HíÎÅ∞ x[~Qå ã¨`ͺ<Ëfl `ˇKÍÛO°∞— J#~>ÏO°∞.—— P ã¨=∞Ü«µ~Ö’ 'g∞s ã¨fiO®æxH˜
ÇÍO°ã¨∞ÅÜ«∂ºO°∞. g∞O°∞ KÕã¨∞Hí∞#fl HíO°‡ÅHí∞ „ǨuǶ¨Å~Qå Dã¨fiO°æ~ g∞Hí∞ Åaè~z~k— Jx
Jâ◊sO°ÇÍ}˜ qxÊã¨∞Î~k.—— (Y∞~üP<£–7:43)
''P ^®ã¨∞Å∞ XHíi"≥·Ñ¨Ù =∞O˘HíO°∞ uiy Hí|∞O°∞¡ K≥ǨCHí∞~>ÏO°∞. ÇÍiÖ’ XHí_«∞
WÖÏ J~>Ï_«∞: ''„ǨǨ~K«~Ö’ <®H’ ¿ãflÇ≤Ï`Œ∞_«∞~_ËÇÍ_«∞. J`Œ#∞ <®`À '#∞=Ùfi Hí∂_Í
ã¨=∞i÷~KÕ "åiÖ’ KÕiáÈÜ«∂ÇÍ? =∞#~ K«xáÈܵ =∞>˜ìÖ’ Híeã≤ Jã≤ÎǨ~[O®ÖÏ¡ =∂i#
`ŒO°∞ÇÍ`Œ x[~Qå =∞#Hí∞ (=∞#) HíO°‡ÅǶ¨Å~ W=fi_«~ [O°∞Qõ∞`Œ∞~^°~>ÏÇÍ?— Jx
J~@∞~_ËÇÍ_«∞. J`ŒxǨC_«∞ ZÖÏ L<®fl_À g∞O°∞ K«¥_ÍÅ#∞Hí∞~@∞<®flO®?——
D=∂@ K≥Ç≤Ê J`Œ#∞ #O°Hí~Ö’H˜ `˘~yK«¥™®Î_«∞. P =ºH˜Î #O°Hí~Ö’ J@ì_«∞Qõ∞
ÉèÏQå# HíxÊ™®Î_«∞. J`Œ_çfl Ç≤ez ''^≥·=™®H˜∆! h=Ù ##∞fl ã¨O°fi<®â◊#~ KÕã≤ L~_Ë"å_çq. <®
„ǨÉ∞íè =Ù ##∞fl Hí>ÏH˜~∆ z L~_«Háí È`Ë, DO’A <Ë#∞ Hí∂_Í (hÖÏQÕ) Ǩ@∞ì|_ç =zÛ#"åiÖ’
XHí}Ü ‚ µ L~_ËÇÍ_çfl. ã¨O,Õ (ã¨fiQõ`~Œ Ö’) WǨC_«∞ =∞#~ Z#fl>˜H© K«x áÈ=ÚHí^¥° ! =∞#Hí∞
O®=Åã≤# =∞$`Œ∞º"Õ^À Wk=O°Hı =zÛ~k. WHí =∞#Hí∞ ZÖÏ~>˜ tH∆ß L~_«^°∞Hí^°¥!—— Jx
J~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–37:51–60)
ǨϢ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) LÖË¡Y# ¢Ñ¨HÍ~°O ã¨fi~°æOÖ’ #~°Hõ"åã¨∞efl
K«∂_»\ÏxH˜ H˜\˜H˜ÖÏ¡O\˜ Hõ<åflÅ∞O\Ï~Ú. "å\˜Ö’ #∞Oz ã¨fi~°æ"åã¨∞Å∞ #~°Hõ"åã¨∞efl
<Õ~°∞QÍ K«∂™êÎ~°∞.
''"åO°∞ („ǨǨ~K« qâıë®efl Qõ∞i~z) ǨO°ã¨ÊO°~ =∂>Ï¡_«∞Hí∞~>ÏO°∞. '=∞#~ W~`ŒHí∞
ѨÓO°fi~ =∞# W~_«¡Ö’ aHí∞¯aHí∞¯=∞~@¥ rq`Œ~ Qõ_«∞Ѩ٠`Œ∞~_ËÇÍà◊§~. z=iH˜ ^Õ=Ù_«∞
=∞#efl HíO°∞}˜~z (=ÚMÏÅ#∞) =∂_çÛ"Õ¿ã =_«QåÅ∞ÊÅ Ü«∂`Œ#Å #∞~_ç O°H˜∆~KÍ_«∞.
=∞#~ Qõ`Œ rq`Œ~Ö’ (U Hí+¨ì"≥ÚzÛ<®) PÜ«µ<Ëfl "Õ_«∞Hí∞<Ë"åà◊§=Ú. x[~Qå PÜ«µ#
=∞ǨϟǨHßi, JáåO° ^°Ü«∂=∞Ü«µ∞_«∞— Jx K≥ǨCHí∞~>ÏO°∞.—— (Y∞~üP<£–52:25-28)
ã¨fi~°æ #~°H"õ åã¨∞Å ã¨OÉèÏ+¨} : ''P `Œ~åfi`Œ ã¨fiO°æÇÍã¨∞Å∞ #O°HíÇÍã¨∞efl Ç≤ez
'=∂ „ǨÉèí∞=Ù =∂Hí∞ KÕã≤# ÇÍQåÌ<®Åhfl <ˇO°"ÕO®Üµ. =∞i g∞O°∞ Hí∂_Í g∞ „ǨÉèí∞=Ù KÕã≤#
ÇÍQåÌ<®Å∞ <ˇO"° OÕ ®Ü«µx `ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®flO®?— J#_«∞Qõ∞`ÍO°∞. ^®xH˜ ÇÍO°∞ 'P...`ˇÅ∞ã¨∞Hí∞<®fl~—
JO\ÏO°∞. JǨC_«∞ F „ǨHí@#HíO°Î ÇÍi =∞^è°ºHí∞ =zÛ '^Õ=Ùx =∂O°æ~Ö’H˜ O®Hí∞~_Í
„Ǩ[efl xO’kè~z# ^°∞O®‡O°∞æÅÃÑ· ^≥·=âÍǨ~ qO°∞K«∞Hí∞Ǩ_«∞QåHí! ÇÍO°∞ ^≥·==∂O®æxfl =„H©
Híi~K«^°eKÍO°∞, ǨO°Ö’Hßxfl uO°ã¨¯i~KÍO°∞— Jx J~>Ï_«∞.—— (Y∞~üP<£–7:44,45)
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 619
''#O°HíÇÍã¨∞Å∞ ã¨fiO°æÇÍã¨∞efl HıHí"Õã≤ Ç≤ez '("Õ∞q∞Hí¯_« =∂_ç K«ã¨∞Î<®fl~) =∂ g∞^°
HÁ~K‹~ hà◊∞§ K«Å¡~_ç. ÖË^® g∞Hí∞ ^Õ=Ù_«∞ „Ǩ™®k~z# ^®#flܵ<® Hßã¨Î =∂Ç‹·Ñ¨Ù
qã≤ˆ~Ü«µ~_ç— J#~>ÏO°∞. ^®xH˜ ã¨fiO°æÇÍã¨∞Å∞ '^Õ=Ù_«∞ D O≥~_ç>˜h ã¨`ŒºuO°™®¯O°∞ÅHí∞
x¿+kè~KÍ_«∞. "åO°∞ `Œ=∞ ^è°O®‡xfl P@Qå, q<À^°~Qå KÕã¨∞Hí∞<®flO°∞. „áåǨ~zHí rq`Œ~
ÇÍix "≥∂ã¨y~z~k— Jx ã¨=∂^è®#q∞™®ÎO°∞.—— (Y∞~üP<£–7:50,51)
124. =∞#ã¨∞#∞ HõiyOKÕ =∂@Å∞
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) (J#∞K«~°∞ʼnõΩ Ç≤Ï`ÀѨ^Õâ◊O KÕã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞: ''U_»∞ ~°HÍÅ
J=ã¨÷Å∞ ^•Ñ¨ÙiOK«Hõ=ÚO^Õ =∞OzѨ#∞Å∞ KÕÜ«∞_®xH˜ `«fi~°Ñ¨_»O_ç. g∞~°∞ (^èŒ~å‡xfl)
=∞~°záÈÜÕ∞ÖÏ KÕ¿ã ¿Ñ^ŒiHõO HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞<Î åfl~å? ǨÏ^Œ∞gÌ ∞i „Ѩ=iÎOKÕÖÏKÕ¿ã
Hõeq∞ HÀ~°∞‰õΩO@∞<åfl~å? P~ÀQƺO áê_»∞KÕ¿ã ~ÀQÆO HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl~å? ÖËHõ
|∞kú–q"ÕHÍefl áÈQ˘>Ëì =$^•úѨºO HÀã¨O Z^Œ∞~°∞ K«∂ã¨∞Î<åfl~å? ÖËHõ `«$\˜Ö’ „áê}O
f¿ã Kå=Ù HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl~å? ÖËHõ HõxÑ≤OK«x H©_»∞Ö’¡ J`«ºO`« ǨxHõ~°"≥∞ÿ#
^Œ*Ï˚Öò ~åHõ HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl~å? ÖËHõ „Ѩà◊Ü«∞O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl~å?
„Ѩà◊Ü«∞"≥∞ÿ`Õ ZO`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#k, KÕ^≥·#k.—— (ui‡r)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''¿Ñ^Œ"å_≥· LO_»@"Õ∞Q͉õΩO_® J`«ºkèHõ
ã¨O`å#O HõÅ"å_≥·#ѨÊ\˜H© „Hõ=∞O `«Ñ¨ÊHõ ÉÏQÍ #=∂*ò KÕã¨∂Î Z=i QÆ∞iOz ‰õÄ_®
K≥_»∞ =∂\Ï¡_»‰õΩO_® (™êufiHõ) rq`«O QÆ_ç¿Ñ"å_»∞ „Ѩà◊Ü«∞k<å# <å`À áê@∞ <å~¸
Ô~O_»∞ „"Õà◊√§ ^ŒQÆæ~° ^ŒQÆæ~°QÍ L#fl@∞¡ LO\Ï_»∞.—— (`«sæÉò = `«s›Éò)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂\Å∞ WÖÏ =ºHõÎѨiKå~°∞: ''<å q∞„`«∞x`À q~À^èŒO
ÃÑ@∞ì‰õΩ<Õ"å_çÃÑ· <Õ#∞ Ü«Ú^ŒúO „ѨHõ\˜ã¨∞Î<åfl#∞. <Õ#∞ <å ^•ã¨∞_çÃÑ· qkèQÍ KÕã≤#
q+¨Ü∂« Å#∞ PK«iOz J`«#∞ <å‰õΩ ^ŒQ~æÆ ~° Ú`Õ JO`«H<õ åfl <å‰õΩ „Ñ‘uHõ~"° ∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« O
=∞~˘Hõ\˜ ÖË^Œ∞. <å ^•ã¨∞_»∞ SzÛùHõ ã¨`å¯~åºÅ ^•fi~å ‰õÄ_® <å‰õΩ ^ŒQÆæ~°=Ù`«∞O\Ï_»∞.
„Hõ=∞OQÍ <Õ#`«}˜‚ „¿Ñq∞™êÎ#∞. <Õ#`«}˜‚ „¿Ñq∞OK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ_ç`Õ, („Hõ=∞OQÍ) <Õ#∞
J`«#∞ q<Õ K≥q<≥· áÈ`å#∞, J`«#∞ K«∂¿ã HõO\˜<≥· áÈ`å#∞, J`«#∞ Ѩ@∞ì‰õΩ<Õ KÕ~Ú<≥·
áÈ`å#∞, J`«#∞ #_çKÕ HÍÅ∞<≥· áÈ`å#∞, J`«#∞ #<Õfl^≥<· å J_çy`Õ <Õ#`«xH˜ `«Ñʨ ‰õΩO_®
W™êÎ#∞. ^Õ#∞flO_»~Ú<å â◊~°}∞"Õ_ç`Õ <Õ#`«xH˜ `«Ñ¨ÊHõ â◊~°}∞ W™êÎ#∞. (|∞MÏs)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ^Õ=Ùx =∂@Å∞ WÖÏ `≥eáê~°∞: ''^•ã¨∞_»∞ <å‰õΩ *Ï<≥_∞» ^Œ∂~°O
^ŒQ~æÆ ~° Ú`Õ <Õ#`«xH˜ =¸Ô~_»∞ ^ŒQ~æÆ =° Ù`å#∞. J`«#∞ =¸Ô~_»∞ ^ŒQ~ÔæÆ `· Õ <Õ#∞ ÉÏÔ~_»∞
^ŒQ~æÆ =° Ù`å#∞. J`«#∞ <å"≥Ñ· Ù¨ #_»z=¿ãÎ <Õ#`«x "≥Ñ· Ù¨ ‰õΩ Ѩ~∞° QÔ `«∞‰Î Ωõ =™êÎ#∞.—— (|∞MÏs)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''Ô~O_»∞ =~åÅ∞<åfl~Ú. "å\˜ ^Œ∞ifixÜ≥∂QÆO =Å¡
J<ÕH=õ ∞Ok #+¨áì È`«∞<åfl~°∞. Jq– P~ÀQƺO, fiHõ.—— (|∞MÏs)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ `≥eÜ«∞*Ëâß~°∞: ''#~°HõO =∞<À"åOKè«Å`À P=iOK«|_ç
LOk. ã¨fi~°Oæ J"åOKèh« Ü«∞"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« Å`À HõÑʨ |_çLOk. (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
620 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) ã¨∂H˜:Î ^Õ=Ù_»∞ =∞x+≤x J~°"Ü ·≥ ∞Õ O_»¡ ^•HÍ „|u‰õΩO_Õ@@∞¡ J`«x
=∞~°}Ïxfl "å~Ú^•"Õ¿ãÎ WHõ J`«x HÀã¨O ZÖÏO\˜ ™ê‰õΩÅ∞ =^ŒÅ#>Ë.¡ (|∞MÏs)
^≥=· „Ѩ=Hõ(Î ã¨) J<åfl~°∞: ''g∞~°∞ K«∂_»ÖxË q+¨Ü∂« Å∞ <Õ#∞ K«∂ã¨∞<Î åfl#∞. PHÍâ◊O
H˜H¯˜ iã≤áÈ`ÀOk. H˜H¯˜ iã≤áÈHõ `«Ñʨ ^Œ∞‰õÄ_®#∞! JHõ¯_» <åÅ∞QÆOQÆ∞àÏÅ MÏm ã¨Å ÷ "≥∞<ÿ å
ÖˉõΩO_® „ѨuKÀ\Ï ^≥·=^Œ∂`«Å∞ `«=∞ #∞^Œ∞\˜`À ^≥·"åxH˜ ™êëêìOQÆ „Ѩ}Ï=∂Å∞
KÕã∞¨ <Î åfl~°∞. ^≥=· ™êH˜!∆ <å‰õΩ `≥eã≤# q+¨Ü∂« Å∞ g∞‰õΩ `≥e¿ãÎ g∞~°∞ `«‰Ωõ ¯=QÍ #=Ùfi
`å~°∞, Z‰õΩ¯=QÍ U_»∞™êÎ~∞° . (JO`ÕHÍ^Œ∞) g∞~°∞ g∞ÉèÏ~°ºÅ ^ŒQ~æÆ ° á⁄O^Õ Ñ¨_H» ãõ ∞¨ MÏxfl
‰õÄ_® =^Œe ^Õ=Ù}˜‚ "Õ_∞» ‰õΩO@∂ (Z_®i) ^•~°∞Å∞ Ѩ\áì˜ È`å~°∞.—— (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) `«# J#∞K«~∞° Å`À WÖÏ J<åfl~°∞: ''„ѨàÜ ◊ ∞« â◊OYO ѨÓiOKÕ"å_»∞
â◊OMO <À\˜ ^ŒQ~æÆ ° ÃÑ@∞ìH˘x (ѨÓiOK«\ÏxH˜ ã≤^OúŒ QÍ) L<åfl_»∞. â◊OYO ѨÓiOK«\Ï
xH˜ ^Õ=Ùx J#∞=∞u ZѨC_»∞ Åaèã∞¨ OÎ ^• Jx K≥=ÙÅ∞ iH˜¯Oz Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞<Î åfl_»∞.
JÖÏO@ѨC_»∞ <Õ#∞ #=Ùfi`«∂, „`«∞à◊√§`«∂ ZÖÏ LO_»QÆÅ#∞!—— D=∂@ q#QÍ<Õ
J#∞K«~∞° Å∞ ÉèÜ í ∞« O`À =}˜HᘠÈÜ«∂~°∞. Jk QÆ=∞xOz ^≥=· „Ѩ=HõÎ ''(ÉèÜ í ∞« Ѩ_H» Oõ _ç)
ǨÏã¨∞ƒ#ÖÏ¡Çï¨ =h=∞Öò =H©Öò (=∂‰õΩ ^Õ=Ù_»∞<åfl_»∞. PÜ«∞<Õ „âı+µ¨ _ª #·≥ HÍ~°º™ê^艌 Ωõ _»∞)
Jx J#O_ç—— JO@∂ "åiH˜ ^è~·≥ º° O K≥áêÊ~°∞. (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''ÉèÜ
í ∞« Ѩ_#ç "å_»∞ `≥Å"¡ å~°H=õ ÚO^Õ |Ü«∞Å∞^Õ~∞° `å_»∞.
`≥Å"¡ å~°H=õ ÚO^Õ |Ü«∞Å∞^Õi#"å_»∞ QÆ=∂ºxH˜ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. q#O_ç! JÖÏ¡ÇÏπ ÉË~O°
ZO`À qÅ∞"≥#· k. *Ï„QÆ`QΫ Í q#O_ç! JÖÏ¡ÇÏπ ÉË~=° ∞O>Ë ã¨fi~°"æ ∞Õ !—— (ui‡r)
F™êi J|∞Ì„~°Ç¨ ‡<£ a<£ BѶπ (~°l) LѨ"åã¨O L#flѨC_»∞ (Wá¶ê~Î ü "Õà)◊ J#flO
=_ç¤OK«|_çOk. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ J<åfl~°∞: ''=ÚãπJÉò a<£L"≥∞ÿ~ü—— J=∞~°QÆ`«∞
_»Ü«∂º_»∞. PÜ«∞# <åHõ<åfl Q˘Ñ¨Ê"å_»∞. PÜ«∞# JO`«º„H˜Ü«∞Å∞ [iÑ≤#ѨC_»∞ XHõ
(z#fl)^Œ∞ѨÊ\˜ =∂„`«"Õ∞ LOk. ^•O`À PÜ«∞# =ÚMÏxfl HõÑ≤Ê`Õ PÜ«∞# HÍà◊√¡
|Ü«∞\˜H˜ HõxÑ≤OKÕq. HÍà◊#¡ ∞ HõÑÊ≤ `Õ =ÚYOÃÑ· PKåÛù^#Œ O LO_Õk HÍ^Œ∞. P `«~åfi`«
=∞#‰õΩ ZO`« ã¨=∞$kúQÍ „áêѨOzHõ ã≤iã¨OѨ^Å Œ ∞ ¢Ñ¨™êkOK«|_®¤Ü∂≥ g∞~°∞ K«∂ã¨∞<Î Õ
L<åfl~°∞. HÍx D ã≤iã¨OѨ^ŒÅ∞ K«∂ã¨∞ÎO>Ë =∞#O KÕã¨∞‰õΩ#fl ѨÙ}ºHÍ~åºÅ‰õΩ
„ѨuѶ¨ÅO „ѨѨOK«OÖ’<Õ W=fi|_»∞`«∞O^Õ"≥∂#xÑ≤™ÈÎOk.—— D=∂@ K≥Ñ≤Ê PÜ«∞#
J#flO ‰õÄ_® u#‰õΩO_® ~ÀkOK«@O "≥Ú^ŒÅ∞ÃÑ\Ïì~∞° . (|∞MÏs)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^Õ=ÙxH˜ ~Ô O_»∞ ÉÁ@∞¡, ~Ô O_»∞ =∞K«ÛÅ Hõ<åfl
Z‰õΩ¯= „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# =ã¨∞Î=Ù =∞ˆ~n ÖË^Œ∞. XHõ\˜, ^≥·=cèu =¸ÅOQÍ ~åe# Hõhfl\˜
ÉÁ@∞ì, ~Ô O_»∞, ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ (áÈ~å_ç#ѨC_»∞) zO^Õ ~°HÑÎõ Ù¨ ÉÁ@∞ì. áÈ`Õ ~Ô O_»∞ =∞K«ÛÖ’¡
XHõ\,˜ ^≥=· =∂~°Oæ Ö’ áÈ~å_ç#ѨC_»∞ (Hõey# QÍÜ«∞O =Å¡) U~°Ê_ç# =∞K«Û. ~Ô O_»∞,
U^Œ~Ú<å ^≥·=qkèx x~°fiiÎOz#ѨC_»∞ Hõey# =∞K«Û. (ui‡r)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) „Ѩ=K«#O: ''g∞~°∞ g∞Hõ<åfl `«‰Ωõ ¯=ã≤u÷ Ö’ L#fl"åi"≥Ñ· Ù¨ K«∂_»O_ç.
g∞Hõ<åfl LK«Ûãù u÷≤ Ö’ L#fl"åi"≥Ñ· Ù¨ K«∂_»HOõ _ç. ^Õ=Ù_»∞ g∞‰õΩ „Ѩ™êkOz# J#∞„QÆÇ¨ Å
ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 621
Ѩ@¡ g∞~°∞ Hõ$`«[`˝ åÉèÏ=O`À LO_»\ÏxH˜ W^≥O`À =∞OzѨ^uúŒ . (|∞MÏs, =Úã≤O¡ )
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) Hõ^äŒ#O: ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) <å Éèí∞*ÏÅ∞ Ѩ@∞ìH˘x,
''„ѨÑO¨ K«OÖ’ F JѨiz`« =ºH˜Ö Î Ï, ÉÏ@™êiÖÏ rq`«O QÆ_∞» Ѩٗ— J<åfl~°∞.
Ǩτ[`ü WɡflL=∞~ü (~°l) WÖÏ J<Õ"å~°∞: ''g∞~°∞ ™êÜ«∞O„`«O ѨÓ@ (U^≥·<å
=∞OzѨx KÕÜ«∞^ŒÅK«∞‰õΩO>Ë) L^ŒÜ«∞O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»HõO_ç. L^ŒÜ«∞"≥∞ÿ`Õ
™êÜ«∞O„`«O HÀã¨O Z^Œ∞~°∞K«∂_»HOõ _ç. P~ÀQƺOQÍ L#flѨC_»∞ J<å~ÀQͺ=ã¨÷ HÀã¨O,
rqOz L#flѨC_»∞ Kå=ÙHÀã¨O U"≥∞<ÿ å (=∞OzѨ#∞Å∞) KÕã∞¨ HÀO_ç.—— (|∞MÏs)
Ǩτ[`ü J|∞ÖòJÉσãπ ã¨ÇÏπ ¡ a<£ ™ê^£ ™ê~Ún (~°l) Hõ^#Œä O: XHõ =ºH˜Î ^≥=· „Ѩ=HõÎ
(ã¨) ^ŒQiæÆ H˘zÛ ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! ^Õ=Ù_»∞, „Ѩ[Å∞ ##∞fl Jaè=∂xOKåÅO>Ë UO K≥Ü∂« ºÖ’
K≥Ñʨ O_ç—— Jx J_çQÍ_»∞. ''Ö’HõO Ѩ@¡ J<åã¨H`Îõ « K«∂ѨÙ. ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl „¿Ñq∞™êÎ_∞» .
P `«~åfi`« „Ѩ[Å ^ŒQ~æÆ ° L#fl"å\˜ Ѩ@¡ J<åã¨H`Îõ « Hõ#|~°K∞« . JѨC_»∞ „Ѩ[Å∞ x#∞fl
Jaè=∂x™êÎ~∞° —— Jx ã¨=∂^è•#q∞KåÛ~°∞ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨). (Wɡfl=∂*Ï)
Ǩτ[`ü J|∂ǨïÔ~·~å (~°l) LÖË¡Y#O „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) Dq^èŒOQÍ
„Ѩ=zOKå~°∞: ''=∞x+≤ K«xáÈ~Ú# `«~°∞"å`« =¸_»∞ q^è•Å Hõ~°‡Å∞ `«Ñ¨Ê q∞ye#
Hõ~°‡Åhfl JO`«=∞~ÚáÈ`å~Ú. P =¸_»∞ Hõ~°‡Å∞ Wq– 1–x~°O`«~° ^•#O
(ã¨^ŒMÏÜ≥∞*ÏiÜ«∂), 2–ZšѨÙÊ_»∂ „ѨÜ≥∂[#O KÕ‰õĈ~Û q^Œº, 3–=∞$`«∞x HÀã¨O
^≥·"åxfl „áêi÷OKÕ =∞Oz ã¨O`å#O.—— (=Úã≤¡O)
XHõ™êi ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) KåѨÃÑ· Ѩ_∞» H˘x ÖËKå~°∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# XO\˜ÃÑ· KåѨ
`åÅ∂‰õΩ Kå~°Å∞ U~°Ê_®¤~Ú. Jk K«∂ã≤ "Õ∞=Ú ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! g∞~°∞ J#∞=∞u¿ãÎ
"Õ∞=Ú g∞HÀã¨O F Ѩ~∞° Ѩ٠`«Ü∂« ~°∞KÕã™≤ êÎO—— Jx J<åflO. ^•xHÍÜ«∞# ''JÖÏO\˜q
ZO^Œ∞‰õΩ <å‰õΩ? <å „áêѨOzHõ rq`«O F K≥@∞ì „H˜O^Œ HÍ¿ãѨ٠¿ã^Œf~°∞ÛH˘x uiy
K≥@∞ì =^Œe "≥o§áÈÜÕ∞ ÉÏ@™êi ÖÏO\˜k—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡r)
Ǩτ[`ü =ÚP*ò (~°l) Hõ^#Œä O: <Õ<˘Hõ™êi ''^≥=· „Ѩ=HÍÎ! ##∞fl #~°HÍxH˜ ^Œ∂~°OQÍ
ã¨fi~åæxH˜ Q˘xáÈÜÕ∞ Hõ~‡° QÆ∞iOz É’kèOK«O_ç—— J<åfl#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# WÖÏ K≥áêÊ~°∞:
''h=Ù KåÖÏ ÃÑ^ŒÌ q+¨Ü∞« "Õ∞ J_çQÍ=Ù. J~Ú`Õ ^Õ=Ù_»∞ Z=i HÀã¨O ^•xfl ã¨∞ÅÉèOí QÍ
KÕ™êÎ_À (JO>Ë ^•xx PK«iOKÕ â◊H,Θ ã¨^∞Œ ƒkú „Ѩ™êk™êÎ_À) J`«xH˜k ZO`À ã¨∞ÅÉèOí .
#∞=Ùfi JÖÏ¡ÇÏπ #∞ P~åkèOK«∞. PÜ«∞#‰õΩ Z=ih ™ê\˜Heõ ÊOK«‰Ωõ . #=∂*ò ™ê÷ÑO≤ K«∞.
[HÍ`ü K≥eO¡ K«∞. ~°=∞*Ï<£ LѨ"å™êÅ∞ áê\˜OK«∞. ǨÏ*òÜ∂« „`« KÕ~Ú.——
P `«~∞° "å`« ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞: ''<Õ#∞ h‰õΩ "Õ∞Å∞ ^•fi~åefl QÆ∞iOz
`≥Å∞Ѩ<å?— LѨ"åã¨O _®Å∞ =O\˜k. hà◊√¡ =∞O@#∞ PiÊ#@∞¡ ^•#O áêáêxfl
Pˆ~Êã¨∞ÎOk (^•x „ѨÉèÏ"åxfl `˘Åyã¨∞ÎOk). =∞x+≤ ~å„u z=iÉèÏQÆOÖ’ #=∂*ò
KÕÜ«∞_»O.—— P `«~åfi`« PÜ«∞# D Y∞~üP<£ ã¨∂‰õΩÎÅ∞ '"åi gѨÙÅ∞ Ѩ_»HõʼnõΩ
Z_»OQÍ LO\Ï~Ú..... Ü«∂=∞Å∂<£— =~°‰Ωõ (ã¨*ÏÌ: 16–17) ѨiOî Kå~°∞. P `«~∞° "å`«
PÜ«∞# ''h‰õΩ ^è~Œ ‡° Ot~°ã∞¨ û, ^•x ã¨OÎ ÉèOí , ^•x =¸Ñ¨Ù~°O Z`«∞Î QÆ∞iOz `≥Å∞Ѩ<å?——
622 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
Jx J_çQÍ~°∞. ''`«Ñʨ Hõ `≥Å∞ѨO_ç ^≥=· „Ѩ=HÍÎ!—— J<åfl#∞ <Õ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# ''^è~Œ ‡° O
t~°ã¨∞û W™ê¡O, ^•x ã¨ÎÉèíO #=∂*ò, ^•x =¸Ñ¨Ù~°Ñ¨Ù Z`«∞Î lǨ^£—— Jx K≥áêÊ~°∞.
P `«~∞° "å`« PÜ«∞# ''W=hfl ^Õx q∂^Œ P^è•~°Ñ_¨ ç L<åflÜ≥∂ ^•xfl QÆ∞iOz h‰õΩ
`≥eÜ«∞*ËÜ«∞<å?—— Jx J_çQÍ~°∞. ''`«Ñ¨ÊHõ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞O_ç ^≥·=„Ѩ=HÍÎ!—— J<åfl#∞
<Õ#∞. JѨÙÊ_®Ü«∞# `«# <åÅ∞Hõ Ѩ@∞ìH˘x ''nxfl J^Œ∞ѨÙÖ’ ÃÑ@∞ìHÀ—— J<åfl~°∞.
^•xH˜ <Õ#∞ ''^≥·=„Ѩ=HÍÎ! =∞#O <À\˜`À =∂\Ï¡_Õ^•x QÆ∞iOz ‰õÄ_® xÅnÜ«∞
|_»`å=∂?—— Jx J_çQÍ#∞. JO^Œ∞HÍÜ«∞# ''h=Ù h `«eH¡ ˜ ^Œ∞~°É¡ Oíè J=ÙQÍHõ! (W^˘Hõ
J~°c*ÏfÜ«∞O, u@∞ìHÍ^Œ∞.) #~°Hõ"åã¨∞Å#∞ "åi <åÅ∞HõÅ∞ HÀ`« HÀã≤# á⁄ÖÏÖ
=∂kiQÍ #~°HOõ Ö’ É’~å¡Ñ_¨ "» ™Õ êÎ~Ú—— Jx J<åfl~°∞. (ui‡r)
^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ „Ѩ=zOKå~°∞: ''^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞ ã¨Ê+¨ìOQÍ
L<åfl~Ú. x+≤^Œú q+¨Ü«∂Å∞ ‰õÄ_® ã¨Ê+¨ìOQÍ L<åfl~Ú. D Ô~O_ç\˜ =∞^茺 H˘xfl
Jã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# q+¨Ü«∂Å∞ L<åfl~Ú. „Ѩ[Ö’¡ J`«ºkèHõ =∞OkH˜ g\˜x QÆ∞iOz
`≥eÜ«∞^Œ∞. D Jã¨Ê+¨ì q+¨Ü∂« ʼnõΩ ^Œ∂~°OQÍ =∞ã¨Å∞‰õΩ<Õ"å_»∞ `«# ^è~Œ å‡xfl, =∂#
=∞~åº^ŒÅ#∞ HÍáê_»∞‰õΩ<Õ "å_»=Ù`å_»∞. "å\˜ "≥#∞Hõ Ѩ_"Õ å_»∞ =∂„`«O J^è~Œ ‡° OÖ’
W~°∞‰õΩ¯áÈ`å_»∞. HÍ=e"å_»∞ á⁄ÖÏxH˜ ^ŒQÆæ~°Ö’ Ѩâ◊√=ÙʼnõΩ HÍѨÖÏQÍ LO\Ï_»∞.
Ѩâ√◊ =ÙÅ∞ á⁄ÖO P=Å "Õ∞`«"∞Õ ã¨∂<Î Õ ZѨÙÊ_À XHõÑÙ¨ Ê_»∞ ǨÏ~îå`«∞QÎ Í QÆ@∞ì ^•\˜ á⁄ÅO
Ö’H˜ =zÛѨ_`» å~Ú. *Ï„QÆ`!Ϋ „Ѩu~åA‰õÄ ã¨iǨÏ^Œ∞Å Ì ∞ LO\Ï~Ú. ^Õ=Ùx ã¨iǨÏ^Œ∞Å
Ì ∞
J^èŒ~°‡q+¨Ü«∂ÖË. *Ï„QÆ`«Î! =∞# â◊s~°OÖ’ F =∂Oã¨Ñ¨Ù =Ú^ŒÌ LOk. Jk QÆ#Hõ
ÉÏQÆ∞O>Ë â◊s~°=∞O`å ÉÏQÆ∞O@∞Ok. Jk K≥_çáÈ`Õ â◊s~°=∞O`å K≥_çáÈ`«∞Ok. P
=∂Oã¨ÑÙ¨ =Ú^ÕÌ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O!—— (|∞MÏi, =Úã≤O¡ )
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''<å „Ñ¨É∞íè =Ù ##∞fl `˘q∞‡k q+¨Ü∂« Å#∞ QÆ∞iOz P^Õ
tOKå_»∞. 1–~°Ç¨Ï㨺OQÍ<≥·<å, |Ç≤Ï~°OQÆOQÍ<≥·<å Z\˜ì Ѩiã≤÷uÖ’#∂ ^Õ=ÙxH˜ ÉèíÜ«∞
Ѩ_®e. 2–HÀѨOQÍL<åfl, ã¨O`À+¨OQÍL<åfl ã¨`º« "Õ∞ =∂\Ï¡_®e. 3–¿Ñ^ŒiHõOÖ’#∂,
Sâ◊fi~°ºOÖ’#∂ =∞^èºÕ =∂~°Oæ J=ÅOaOKåe. 4–<åѨ@¡ x~åÌH} ∆˜ ºOQÍ „Ѩ=iÎOz#"åx
Ѩ@¡ <Õ#∞ ^ŒÜ«∂^•H˜∆}ϺÅ`À „Ѩ=iÎOKåe. 5–<åH˜=fi‰õΩO_® J_»∞¤‰õΩ#fl"åxH˜ <Õ#∞
W"åfie. 6–<åÃÑ· ^Ò~°˚#ºO KÕã≤#"å_çfl <Õ#∞ Hõ∆q∞OKåe. 7–<å =∞ø#O zO`«<≥·, <å
ѨÅ∞‰õΩÅ∞ ^≥·=^蕺#"≥∞ÿ LO_®e. 8–<å ^Œ$+≤ì QÆ∞}áê~î°O „QÆÇ≤ÏOKÕkQÍ LO_®e.
9–<Õ#∞ =∞Ozx QÆ∞iOz „Ѩ[Å#∞ P^ÕtOKåe.—— (J|∂Ǩï~Ô ~· å–ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∂dÖÏÉÏ (~°l) Hõ^äŒ#O: F™êi H˘O^Œ~°∞ „Ѩ=HõÎ J#∞K«~°∞Å∞ ^≥·=
„Ѩ=HõÎ (ã¨Å¡O) =ÚO^Œ∞ `«=∞ q∞„`«∞_˘Hõ_çfl á⁄QÆ∞_»∞`«∂ ''=∂~¸ q∞„`«∞_»∞ ÖÏO\˜
=∞Oz"å_çfl "Õ∞q∞O`«=~°‰Äõ ZHõ¯_® K«∂_»Ö^Ë ∞Œ . „ѨÜ∂« }OÖ’ ‰õÄ_® J`«#∞ Y∞~üP<£
Ѩiãî ∞¨ OÎ \Ï_»∞. "Õ∞=Ú ZHõ¯_≥<· å |㨠KÕã#≤ ѨÙÊ_»∞ J`«#∞ #=∂*òÖ’ b#"≥∞áÿ È`å_»∞——
Jx J<åfl~°∞. ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) "åi =∂@Å∞ qx ''ã¨~ˆ , J`«x ™ê=∞„yH˜ Z=~°∞ HÍѨÖÏ
LO\Ï~°∞?—— JO@∂ J<ÕHõ q+¨Ü«∂Å∞ J_çQÍ~°∞. z=iH˜ ''J`«x XO>ˇ‰õΩ Z=~°∞
"Õ∞`« ÃÑ_»`å~°∞?—— Jx ‰õÄ_® J_çQÍ~°∞. "å\˜H˜ "Õ∞=Ú ''"Õ∞"Õ∞ J`«x ™ê=∞„yH˜
 ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞ 623
HÍѨÖÏ LO\Ï=Ú. "Õ∞"Õ∞ J`«x XO>ˇ‰Ωõ h~°∞, "Õ∞`« ÃÑ_»∞`«∞O\Ï=Ú—— Jx K≥áêÊO.
JѨÙÊ_»∞ ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) ''J~Ú`Õ Y∞~üP<£ áê~åÜ«∞}O KÕ¿ã, P~å^èŒ#Ö’ b#"≥∞ÿ
áÈÜÕ∞ P =∞x+≤ HõO>Ë g∞ˆ~ „âı+µ¨ Å ª ∞—— Jx J<åfl~°∞. (J|∂^•=Ó^£)
*ÏfÜ«∞ LѨ„^Œ"åÅ∞
''U*Ïu Jܵ<® `Œ##∞ `Í#∞ ã¨~㨯i~K«∞H’#~`Œ =O°H∂í ^Õ=Ù_«∞ ^®x Ǩiã≤u÷
=∂O°Û_«∞. JÖÏQÕ U^≥<· ® *ÏuH˜ ^Õ=Ù_∞« H©_∞« KÕÜ∞« ^°ÅK«∞Hí∞~>Ë WHí ^®xH˜ uO°∞QÕL~_«^∞° .
^≥=· xO°Ü ‚ ∂« xH˜ =ºuOÕH~í Qå JÖÏ~>˜ *Ïux Uâ◊HΩ P^°∞H’*ÏÅ^°∞.—— (Y∞~üP<£–13:11)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''=ºaèKå~°O ã¨~fi° ™ê=∂#º"≥∞#ÿ U*Ïf Hõ~∞° =ÙHÍ@HÍʼnõΩ
QÆ∞~°=‰õΩO_® LO_»^∞Œ . JÖψQ ÅOK«O (`å=∞~°`O« Ѩ~Ö ° Ï) qã¨iÎ OzáÈ~Ú# U*Ïf
ÉèÜ í ∂« O^Àà◊#ʼnõΩ QÆ∞~°=‰õΩO_® LO_»^∞Œ .—— (J„"£∞a<£Pãπ–=Úã¨fl^£JǨχ^£)
^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜:Î ''g∞ <åÜ«∞‰õΩÅ∞ K≥_"¤» åà◊§~Ú, g∞ ^èxŒ ‰õΩÅ∞ Ñ≤ã<≤ å~°∞
Å~Ú, g∞ („áêѨOzHõ) =º=Ǩ~åÅ∞ „ã‘Å Î KÕ`∞« Ö’¡H˜ áÈ~ÚL#flѨÙÊ_»∞ g∞‰õΩ Éè∂í q∞
gѨ٠(rq`«O) HõO>Ë Éè∂í q∞ Hõ_∞» Ѩ٠(=∞$`«∞º=Ù) =∞Ozk.—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∂|„HÍ (~°l) LÖËY¡ #O: D~å<£ „Ѩ[Å∞ H˜„™ê (K«„Hõ=iÎ `«^#Œ O`«~O°
J`«x) ‰õΩ=∂Ô~#Î ∞ `«=∞ K«„Hõ=iÎQÍ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl~°x `≥eã≤ ^≥=· „Ѩ=HõÎ (ã¨) WÖÏ J<åfl~°∞:
''U *Ïu `«# (~å[H©Ü∞« ) =º=Ǩ~åÅ#∞ „ã‘Î KÕuH˜ JѨÊyã¨∞OÎ ^À P *Ïu Z#fl\˜H©
ÉÏQÆ∞Ѩ_^» ∞Œ .—— (ui‡l)
Ǩτ[`ü J|∞ÌÖÏ¡ a<£ JÉσãπ (~°l) „ѨHÍ~°O ^≥·=„Ѩ=HõÎ (ã¨) Ç≤Ï`ÀH˜Î: ''#=∞‡Hõ
„^ÀǨÏO ã¨~fi° ™ê=∂#º"≥∞#ÿ *ÏuÖ’ ^Õ=Ù_»∞ â◊„`«∞ÉèÜ í ∞« O, cÉè`í åûÅ#∞ "åºÑ≤OѨ*™Ë êÎ_∞» .
=ºaèKå~°O JO@∞"åºkèÖÏ "åºÑ≤Oz# ã¨=∂*O ã¨~fi° <åâ◊#O HÍHõ`Ñ« ʨ ^Œ∞. `«∂xHõÅ∞
H˘Å`«Ö "≥∂ã¨O ã¨~fi° "åºÑ¨"Î ∞≥ áÿ È~Ú# ã¨=∂[O PǨ~°â√◊ ÉèÏxfl HÀÖ’Ê`«∞Ok. J<åºÜ«∞
"≥∞#ÿ f~°∞ÊÅ∞, x~°Ü ‚ ∂« Å∞ [iˆQ KÀ@ ~°HáÎõ ê`«O [iyf~°∞`«∞Ok. XѨÊO^ŒO LÅ¡O
Ѷ∞≤ Oz# *Ïux â◊„`«∞=Ù `«Ñʨ ‰õΩO_® [~Ú™êÎ_∞» .—— (q∞ëê¯`ü)
(–ã¨=∂ѨÎO–)
W™ê¡O áê~î°º„Ѩ}ÏeHõ
`Õ<≥ÖÁeˆH '`Õ@`≥Å∞QÆ∞—Ö’ W™ê¡O ã¨OѨÓ~°‚ ã¨fi~°∂ѨO K«∂_»^ŒÅz#"åiH˜
W™ê¡g∞Ü«∞ ™êÇ≤Ï`åºxfl ã¨=∞¢Q"Æ ∞≥ #ÿ ã≤Å|ãπQÍ JO^Œ*ãË ∞¨ #Î fl UÔHH· õ ã¨Oã¨÷ ''W™ê¡q∞H±
i™È~üû ÃãO@~ü—— (ÅHõ¯_£HÀ\ò, Kè`« åÎ|*Ï~ü, ÃÇÏ· ^Œ~åÉÏ^£–2) =∂¢`"« ∞Õ . D ã≤Å|ãπ
¢ÑH¨ Í~°O ¢ÑK¨ ∞« iOK«=Åã≤# 12 ѨÙã¨HÎ ÍÅÖ’ 10 ѨÙã¨HÎ ÍÅ∞ ¢ÑK¨ ∞« i`«=∞~Ú =∂Ô~¯\ò
Ö’H˜ =KåÛ~Ú. q∞ye# 2 ѨÙã¨ÎHÍÅ∞ ‰õÄ_® ^≥·=z`«Î=∞~Ú`Õ `«fi~°Ö’<Õ "≥Å∞
=_»`å~Ú. Pã¨H˜Î HõÅ"å~°∞ á¶È<£ ^•fi~å ã¨O¢Ñ¨kOz q=~åÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=K«∞Û.
á¶È<£: 040–66710795, {91–9441515414.
=∂ ¢Ñ¨K«∞~°}Å∞
1. Y∞O∑P<ü ÉèÏÇÍ=∞$`Œ~..........(¿Ñ: 912, "≥Å: ~°∂.300/–)
(¢Ñ¨u ã¨∂~å‰õΩ, ã¨∂‰õΩÎʼnõΩ ѨÓ~°fiѨ~åÅ∞, ǨÏnã¨∞–Ãã·#∞û`À ‰õÄ_ç#
"åºMϺ#O, 36 ¿ÑrÅ ¢Ñ¨`ÕºHõã¨=∂Kå~°O, 20 ¿ÑrÅ \ÏÑ≤HõÖòWO_≥H±û)
2. =ÚǨÏ=∞‡^£(ã¨)P^Œ~°≈rq`«O...(¿Ñ: 528, "≥Å: ~°∂.240/–)
J_»∞QÆ_»∞QÆ∞<å Pã¨H˜Î ˆ~ÔHuÎOKÕ, Hõà◊§#∞ K≥=∞ˆ~Û, Hõ#∞qѨÙÊ HõeyOKÕ
~åuQÆ∞O_≥efl HõiyOKÕ Ñ¶¨∞\ÏìÅ`À ‰õÄ_ç# ^è•~å"åÇ≤ÏHõ #=ÖÏ ¢ã¨=Ou)
Ѩ~°Ö’Hõ „Ѩ™ê÷#O 3. Ѩ~°Ö’Hõ ¢Ñ¨™ê÷#O.................(¿Ñ: 240, "≥Å: ~°∂.120/–)
P`«‡‰õΩ Kå=Ù LO^À ÖË^À, ^•x Ñ¢ Ü ¨ ∂« } =∞lbÅ∞ Uq∞\’ `≥Å∞ã¨∞HÀ
"åÅO>Ë DѨÙã¨HÎ Oõ K«^=Œ O_ç. WO^Œ∞Ö’ =∞~°}Ï=ã¨,÷ ¢ÑਠÜ
◊ ∞« O, Ñ≤¢`∞« Ö’HõO,
Hõ~°‡qKå~°}, ã¨fi~°æ#~°HÍÅ∞, ^≥·=^Œ~°≈#O =ÔQ·~å qâıëêÅ∞<åfl~Ú.
4. =Úã≤¡O =∞Ç≤Ïà◊.....................(¿Ñ: 256, "≥Å: ~°∂.120/–) =Úã≤ =Úã≤¡O¡O=∞Ç≤
=∞Ç≤ÏÏà◊à◊
H˘_ÕÎ U_»∞ã¨∞ÎOk! H˘@ìHõáÈ`Õ ZQÆ|_»∞ÎOk!! =∞ˆ~O KÕÜ«∂e? nx Ѩi
ëê¯~åxH˜ DѨÙã¨HÎ Oõ K«^=Œ O_ç. WO^Œ∞Ö’ q"åǨÏO, ÉèÏ~åºÉè~í Åΰ ÉÏ^躌 `«Å∞,
Ѩ~°^•, q_®‰õΩÅ∞, Pi÷HõǨωõΩ¯Å∞, ¢ã‘ÎÅ PO`«~°OyHõ q+¨Ü«∂Å∞ =ÔQ·~å.
5. ^èŒ# qˆHO¢nHõ~°}..................(¿Ñ: 240, "≥Å: ~°∂.110/–)
_»|ƒO>Ë Z=iH˜ KÕ^ŒO_ô? HÍx J¢Hõ=∞OQÍ ã¨Oáêkã¨∂Î qK«ÛÅq_çQÍ
Y~°∞ÛKÕ¿ã"åi Ѩ~°º=™ê#O? D ѨÙã¨ÎHõOÖ’ ^èŒ#"åº"≥∂ǨÏO, QÀ¡|Öˇ·*Ë+¨<£,
=_ô¤, ^ŒàÏs=º=ã¨÷, ¿+~ü=∂Ô~¯\ò, [HÍ`ü, Pã≤ÎѨOÑ≤}© =ÔQ·~å L<åfl~Ú.
6. ~°=∞*Ï<£ Pâ◊Ü«∂Å∞..............(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.100/–)
Y∞~üP<£ B#fl`«ºO, SHõ=∞`«ºO, #=∂*ò, LE, QÆ∞ã¨∞Öò, ^Œ∞PÅ∞,
^≥·=cèu, ~À*ÏÅ∞, ^•<åÅ∞, `«~åg#=∂*ò, Öˇ·Å`«∞ÖòY¢^£, Ѷ≤¢`å =ÔQ·~å.
7. HÍÉÏ ã¨O^Õâ◊O...................(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.100/–)
UHõ ^≥·"å~å^èŒ#, JO^è•#∞Hõ~°}, W¢ÉÏÇ‘ÏO (JÖˇ·) q∞+¨<£, `åºQÆO, |e
^•#O, ["£∞["£∞ ѨÙ@∞ìѨÓ~Àfi`«Î~åÅ∞, ^èŒ~°‡¢Ñ¨Kå~°O, ǨÏ*ò ã¨<åflǨÅ∞,
â◊√Éèíã¨=∂kè ^Œ~°≈#O, ǨÏ*ò–L¢=∂ qâıëêÅ∞, ǨÏ*ò J#∞Éèí"åÅ∞ =ÔQ·~å.
8. âßOu–ã¨=∞~°O–<åºÜ«∞O...(¿Ñ: 224, "≥Å: ~°∂.100/–) âßOu
ã¨=∞~°O
W™ê¡O JO>Ë<Õ âßOu. x["≥∞ÿ#âßOu HÀã¨O W™ê¡g∞Ü«∞ rq`å#∞ã¨~°}Ë <åºÜ«∞O
â◊~°}ºO. âßOu{ã¨=∞~°O{<åºÜ«∞O´W™ê¡O. âßOf–<åºÜ«∂ÅÔH· áÈ~å_Õ
W™ê¡O#∞ Y_»æO ^•fi~å qã¨ÎiOzO^Œ<Õ =∂@ ѨzÛ ^Œ∞„+¨ÊKå~°O =∂„`«"Õ∞. ‰õÄ~°∞Ê:J|∞ÖòW~åÊù<£
ÉèÏ"å=∞$`«O 9. Ѷ¨Ù~üMÏ<£ ÉèÏ"å=∞$`«O...(¿Ñ: 560, "≥Å: ~°∂.240/–)
Ѷ٨ ~üMÏ<£
Y∞~üP<£Ö’ U q+¨Ü∞« O UU ã¨∂‰õΩÖÎ ’¡, UU ã¨∂~åÅÖ’ LO^À "å@xfl
‰õÄ~°∞Ê:J|∞Öò W~åÊù<£
\˜x ѨO_»∞=Åz KÕuÖ’ÃÑ\˜ì#@∞¡ ¿ãHõiOz ~åÜ«∞|_ç# UÔH·Hõ„QÆO^äŒO.
ǨÏnãπ
10. ǨÏnãπ Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞.....(¿Ñ: 624, "≥Å: ~°∂.240/–) Ç≤Ï`À‰õΩÎÅ∞
W™ê¡OÖ’ Ô~O_»= J`«ºkèHõ „áê=ÚYº=Ú#fl ǨÏnãπ „QÆO^ä•Å #∞Oz
^≥#· Ok# rq`åxH˜ J=ã¨~"° ∞≥ #ÿ ǨÏnã¨∞efl ZOÑ≤HKõ ãÕ ≤ ‰õÄ~°Û|_ç# „QÆO^äOŒ . ‰õÄ~°∞Ê:J|∞ÖòW~åÊù<£
W™ê¡q∞H± i™È~üû ÃãO@~ü, Kè«`åÎ|*Ï~ü, ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–2, á¶È<£: 66710795