Professional Documents
Culture Documents
Ang
konsensiya ay tumatayong testigo sa
pagkakataong ito sapagkat nagpapatunay ito
Modyul 6: KONSENSIYA MORAL ANG
sa kilos na ginawa o hindi ginawa ng tao. Sa
KAUGNAYAN NG SA LIKAS NA BATAS
pamamagitan ng konsensiya, nahuhusgahan
Ano ang Inaasahang Maipamalas Mo? Bahagi
ng tao kung may bagay na dapat sana’y
ng buhay ng tao ang gumawa ng pasiya
arawaraw. Mula paggising sa umaga isinagawa subalit hindi niya ginawa o hindi
niya dapat isinagawa subalit ginawa. Ang
magsisimula na ang maghapong
konsensiya sa sitwasyong ito ay pumupukaw
pagpapasiya. Babangon na o hindi pa,
maliligo o maghihilamos, kakain o mamaya pa sa tao upang magpaalala ng dapat at hindi
dapat gawin. Gamit ang konsensiya
ay ilan lamang sa mga pagpapasyang ito.
nahuhusgahan kung ang bagay na ginawa ay
Marahil hindi na nga ito napapansin bilang
nagawa nang maayos at tama o nagawa nang
bahagi ng pang-araw-araw na gawain. Sa
dimaayos o mali. Ang konsensiya ang
pagpipili o paghuhusgang ginagawa ng tao,
bumabagabag sa tao kapag gumawa siya ng
may kailangan siyang pag-ukulan ng pansin,
masama. Ito ang tinutukoy ng katagang “hindi
Ito ay ang pagpili sa pagitan ng tama at mali
ako matahimik, inuusig ako ng aking
na kaniyang gagawin.
konsensiya”.
MGA LAYUNING PAMPAGKATUTO
Ipinakikitang ang konsensiya ay nakakabit
sa isip ng tao; kaya’t ito ay kakayahan ng isip
Natutukoy na ang Likas na Batas Moral ay
na maghusga ng mabuti at masama. Ang
natatangi sa tao dahil ang pagtungo sa
konsensiya ang batayan ng isip na
kabutihan ay may kamalayan at kalayaan.
paghuhusga ng tama o mali. Paano nga ba
Ang unang prinsipyo nito ay likas sa tao na
nalalaman ng konsensiya ang tama o mali?
dapat gawin ang mabuti at iwasan ang
Ibinabatay ng konsensiya ang pagsukat o
masama Nailalapat ang wastong paaraan
paghusga sa kilos sa obhetibong pamantayan
upang baguhin ang mga pasya at kilos na
ng Likas na Batas Moral.
taliwas sa unang prinsipyo ng Likas na Batas
Moral Nahihinuha na nalalaman agad ng tao
Ang Likas na Batas Moral ay ibinigay sa
ang mabuti at masama sa kongkretong
tao noong siya ay likhain. Ito ay sa dahilang
sitwasyon batay sa sinasabi ng konsensiya.
nakikibahagi siya sa karunungan at kabutihan
Ito ang Likas na Batas Moral na itinanim ng
ng Diyos. Sa pamamagitan ng batas na ito,
Diyos sa isip at puso ng tao Nakabubuo ng
ang tao ay may kakayahang makilala ang
mga hakbang upang mapaunlad ang mga
mabuti at masama. Dahil sa kalayaan, ang tao
pasya at kilos na ginagawa araw-araw.
ay may kakayahang gumawa ng mabuti o
Ano nga ba ang konsensiya? Ang tao ay
masama. Nakaugat ito sa kanyang malayang
biniyayaan ng kakayahan na kumilalan ng
malayang kilos-loob dahil ang patungo sa
mabuti o masama. Ang kakayahang ito ay
kabutihan o sa kasamaan ay may kamalayan
tinatawag na konsensiya. Ang konsensiya ay
at kalayaan. Hindi kailangan ng isang tao na
mula sa salitang Latin na cum ibig sabihin ay
pumasok sa paaralan upang matotohan o
“with” o mayroon at scientia, na ibig sabihin
malaman ang batas na ito. Nakaukit ito sa
ay “knowledge” o kaalaman Ang konsensiya
pagkatao ng isang indibidwal kaya’t ang
ay nangangahulugang “ with knowledge” o
unang prinsipyo nito ay: Likas sa tao na dapat
mayroong kaalaman. Ipinahihiwatig nito ang
gawin ang mabuti at iwasan ang masama.
kaugnayan ng kaalaman sa isang bagay;
sapagkat naipakikita ang paglalapat ng
Ang Likas na Batas Moral ay likas sa
kaalaman sa pamamagitan ng kilos na
tao dahil sa kanyang kalayaan. Nakasaad sa
ginawa.
batas na ito ang dapat gawin at di dapat
gawin ng tao; kaya’t ito ang gumagabay sa
MGA PARAAN SA PAGLALAPAT NG
kilos ng tao. Layon ng batas-moral na
KAALAMAN pagkalooban ang tao ng kinakailangang
Santo Tomas de Aquino. Sa tulong ng batayan upang makagawa siya ng tamang
konsensiya, nakikilala ng tao na may bagay
pasya at kilos. Higit sa lahat, layunin ng batas pamantayan ay naisakatuparan nang walang
na ito ang kabutihan ng tao. Ang tao ang pagkakamali. Tama ang konsensiya kung
iisang nilikha na maaring gumawa ng hinuhusgahan nito ang tama bilang tama at
masama: ang sumira ng kapwa at sumira ng bilang mali ang mali (Agapay,). Mali Ang
kanyang sarili. paghusga ng konsensiya ay nagkakamali
kapag ito ay nakabatay sa mga maling
Katangian ng Likas na Batas prinsipyo o nailapat ang tamang prinsipyo sa
Moral: maling paraan. Ayon pa rin kay Agapay,
Uri ng Konsensiya
A. Tama Ang paghusga ngatkonsensiya ay
tama kung lahat ng kaisipan dahilan na
kakailanganin sa pagtapat ng obhektibong