Professional Documents
Culture Documents
Министерство за правда
Државен управен инспекторат
ПРИРАЧНИК
за спроведување на Законот
за постапување по претставки и предлози
-1-
-2-
Ɋɟɩɭɛɥɢɤɚ Ɇɚɤɟɞɨɧɢʁɚ
ɆɂɇɂɋɌȿɊɋɌȼɈ ɁȺ ɉɊȺȼȾȺ
ɉɊɂɊȺɑɇɂɄ
ɡɚ ɫɩɪɨɜɟɞɭɜɚʃɟ ɧɚ Ɂɚɤɨɧɨɬ ɡɚ ɩɨɫɬɚɩɭɜɚʃɟ ɩɨ
ɩɪɟɬɫɬɚɜɤɢ ɢ ɩɪɟɞɥɨɡɢ
-3-
Овој документ е подготвен со финансиска помош од
Британската амбасада во Скопје преку Британскиот совет
во Македонија. Ставовите изнесени во Пирачникот се
лични гледишта на авторите, имајќи ги предвид одредбите
од Законот за постапување по претставки и предлози и
подзаконските акти за неговото спроведување и не ги
рефлектираат задолжително мислењата на Британската
амбасада.
ISBN 978-9989-2520-9-9
1. Ангелески, Цветан [автор]
а) Претставки и предлози – Македонија – Прирачници
COBISS.MK-ID 86423818
-4-
СОДРЖИНА
-5-
4. Правилник за водење евиденција за податоците кои
се однесуваат на постапувањето по претставките и
предлозите и содржината на извештаите .................. 34
4.1 Евиденција за податоците кои се однесуваат на
претставките и предлозите ........................................ 34
4.2 Изготвување и доставување на извештаите ............ 37
-6-
ɪɚɜɨɬɨ ɞɚ ɩɨɞɧɟɫɭɜɚɚɬ ɩɪɟɬɫɬɚɜɤɢ ɢ
-7-
РЕЦЕНЗИЈА
на Прирачникот за спроведување на Законот за
постапување по претставки и предлози
-8-
се напорите на авторите да ја коментираат постапката и начинот
на работа на органите надлежни да постапуваат по претставки-
те и предлозите.
Од голема помош за граѓаните и за лицата непосредно
вклучени во спроведувањето на Законот ќе бидат презентирани-
те обрасци во Прирачникот.
Во Прирачникот се содржани и примери од практиката, со
што авторите прават напор оваа материја што е можно повеќе
да ја доближат до граѓаните.
Користењето на Прирачникот од страна на вработените
во органите на државната управа, единиците на локалната са-
моуправа и јавните установи и служби ќе придонесе за нивно
навремено, совесно и одговорно постапување и одлучување за
правата на граѓаните. Во исто време, ќе се зголеми и транспа-
рентноста во нивната работа, а тоа, пак, ќе влијае за јакнење на
довербата во нив кај граѓаните.
Рецензенти:
Зирап Лимани,
судија на Врховниот суд на Република Македонија
Загорка Тноковска,
раководител на сектор во Министерството за правда
Никола Прокопенко,
раководител на одделение во Министерството за правда
-9-
ПРЕДГОВОР
- 10 -
олесни постапката и преземањето на дејствијата на органите
при постапувањето по добиените претставки и предлози.
Автори на Прирачникот:
Цветан Ангелески
– Министерство за правда на Република Македонија,
Љубомир Младенов
– Влада на Република Македонија,
Нада Боцевска
– Министерство за правда на Република Македонија,
Анета Тошевска
– Министерство за правда на Република Македонија,
Југослав Ѓорѓиевски
– Министерство за правда на Република Македонија.
Јазична редакција:
Верка Стојкова,
лектор во Министерството за правда
- 11 -
1. ОСНОВНИ НАПОМЕНИ
- 12 -
1.2 Правен основ за постапување
по претставките и предлозите.
- 13 -
1.4 Што во суштина е постапување по
претставките и предлозите?
- 14 -
Приемот, прегледувањето и распоредувањето на писмена-
та, заведувањето, доставувањето во работа, административно -
техничката обработка, испраќањето, разгледувањето, класи-
фикацијата и архивирањето се врши во согласност со Законот
за општа управна постапка и прописите за канцелариско и ар-
хивско работење.
- 15 -
2 ПОСТАПУВАЊЕ ПО ПРЕТСТАВКИТЕ И ПРЕДЛОЗИТЕ
- 16 -
По формирањето на предметот органот кој постапува по
претставките и предлозите е должен веднаш да го земе во рабо-
та, да го разгледа и по него да постапи во согласност со Законот
за постапување по претставки и предлози.
- 17 -
- непосредно испитување;
- анализирање и евидентирање на појавите и причините
за нивно поднесување; и
- преземање потребни дејствија и мерки за остварување
на правата на подносителот или повредата на јавниот
интерес утврден со закон.
- 18 -
- ако не се комплетни и ако подносителот по претходно
укажување од органот не ја дополнил претставката.
- 19 -
2.3 Што треба да преземе органот доколку утврди де-
ка претставката, односно предлогот се однесува
на прашање по кое е постапувано или е водена
друга постапка?
- 20 -
Ако органот при постапувањето треба да постапи по претс-
тавка која содржи класифицирани информации, односно со-
држина со строго доверливи или доверливи податоци, по истата
може да постапува овластено лице кое поседува сертификат за
пристап кон овој вид на информации.
- 22 -
ластувања. Исто така, доколку станува збор за проблеми и пра-
шања што се поврзани со постапувањето и на некои други орга-
ни, за органот постои законска обврска да ги информираат тие
органи за состојбите и проблемите во соодветната област, зара-
ди преземање на мерки во рамките на нивната надлежност.
- 23 -
што се однесуваат на постапувањето по претставките и пред-
лозите како и содржината на извештаите („Службен весник на
Република Македонија“ бр. 2/09).
- 24 -
постапуваат по претставките и предлозите или пак не е
формирана посебна внатрешна организациона единица
која ќе постапува по претставки, односно предлози;
- кога органот нема да достави до Министерството за
правда извештај за податоците што се однесуваат на
постапувањето по претставките и предлозите (согласно
со член 19 став 2 од Законот);
- ако службеното лице кое е задолжено да постапува по
претставките, односно предлозите не ја достави претс-
тавката до надлежен орган или не ја извести странката
дека претставката е предадена на друг орган;
- ако службеното лице не постапи во роковите пропишани
во член 9 став 1 (во рок од 15, односно 30 дена да ја
извести странката за основаноста и резултатите од
постапувањето);
- ако службеното лице нема да постапи по барање на ор-
ганот што постапува по конкретна претставка или пред-
лог на кого што треба да му ги даде потребни објас-
нувања и податоци за прашања што се однесуваат на
претставката, како и известување за преземените мерки
по одделни претставки, односно предлози (согласно
член 12 став 1);
- покрај за ова, службеното лице може да биде санкцио-
нирано и доколку се утврди дека на подносителот со
акт, дејствие или мерка му е повредено право или му е
нанесена штета, односно е повреден јавниот интерес
утврден со закон, а службеното лице кое постапува по
претставката нема да му укаже на надлежниот орган и
нема да побара од него да преземе потребни мерки
согласно со закон за отстранување на повредата на
правото, односно причинетата штета (согласно член 15
став 1).
- 25 -
Доколку при вршењето на инспекцискиот надзор, Државни-
от управен инспекторат утврди неправилности во постапување-
то на органот при спроведувањето на одредбите од Законот за
постапување по претставки и предлози, составува записник со
наод за утврдената состојба, а за отстранување на неправил-
ностите, односно недостатоците во работењето донесува реше-
ние со кое го задолжува функционерот на органот, односно ов-
ластеното службено лице од него, во определени рокови да ги
отстрани. Така на пример:
- 26 -
3 ПРАВИЛНИК ЗА НАЧИНОТ НА ПОСТАПУВАЊЕ
ПО ПРЕТСТАВКИТЕ И ПРЕДЛОЗИТЕ
- 27 -
дуваат постапувања на органите на јавната администрација во
управната постапка.
- 28 -
3.2 Постапување на органот по претставка,
односно предлог
- 29 -
Постапувањето по претставка, односно предлог подразби-
ра дека органот треба да преземе мерки за решавање на спор-
ното прашање изложено во поднесокот. Во случаите кога ор-
ганот што ја примил претставката, односно предлогот не е над-
лежен да постапува по тоа прашање, не може да ја отфрли
претставката, односно предлогот поради ненадлежност, ниту
пак да го упати подносителот да се обрати до надлежниот орган,
туку овластеното службено лице е должно да ја препрати претс-
тавката, односно предлогот до надлежниот орган без одлагање.
За ова свое дејствие задолжително треба да го извести подно-
сителот во рок од пет дена од денот на приемот.
- 30 -
Потребно е уште еднаш да се нагласи, дека кога станува
збор за прашање од јавен интерес утврден со закон, претстав-
ката односно предлогот можат да бидат поднесени и од анони-
мен подносител (член 8 став 1). Додека одредбата од член 8
став 2 од Законот со која е регулирано дека органот нема да
постапува по претставки и предлози со навредлива содржина е
укината со Одлука на Уставниот суд на Република Македонија
У.бр.169/08 од 15 април 2009 година, објавена во „Службен вес-
ник на Република Македонија“, бр.56/2009“.
- 31 -
Ако во текот на постапката се утврди дека претставката,
односно предлогот е поднесен/а во име на друго лице, без да за
тоа биде овластено, таквата претставка, односно предлог ќе се
смета како воопшто да не е поднесен/а, за што писмено ќе се
извести подносителот.
- 32 -
ков формално-правен акт, како што е решението во управната
постапка, но само се доставува известување до подносителот за
преземените мерки.
- 33 -
4 ПРАВИЛНИК ЗА ВОДЕЊЕ НА ЕВИДЕНЦИЈА ЗА
ПОДАТОЦИТЕ ШТО СЕ ОДНЕСУВААТ НА
ПОСТАПУВАЊЕТО ПО ПРЕТСТАВКИТЕ И ПРЕДЛОЗИТЕ И
СОДРЖИНАТА НА ИЗВЕШТАИТЕ
- 34 -
x Датум на приемот на претставката, односно, предлогот
– се заведува датумот на кој претставката е примена во
органот кој постапува по неа;
x Подносител1:
а) ако подносителот на претставката, односно предлогот е
физичко лице во подрубриката “физичко лице’ се запи-
шува неговото име и презиме и адреса на живеење;
б) ако подносителот е правно лице во подрубриката „прав-
но лице’ се запишува називот и седиштето на правното
лице;
в) ако поднесената претставка не содржи податоци за под-
носителот, во подрубриката „анонимна“ се запишува
зборот „анонимна“;
г) и доколку е поднесена групна претставка, тогаш во под-
рубриката „други’ се запишува името и презимето на за-
едничкиот претставник кој подносителите ќе го опреде-
лат, а доколку тие не го сторат тоа органот сам ќе опре-
дели кој ќе биде заеднички претставник, а тоа обично е
првотпотпишаниот на претставката.
x Форма на претставката :
а) ако претставката е поднесена усно на записник, во под-
рубриката „усно“ се запишува зборот „да“;
б) ако претставката е поднесена во писмена форма, во
подрубриката „писмено“ се запишува зборот „да“;
в) ако претставката е поднесена во електронска форма, во
подрубриката „електронски“ се запишува зборот „да“.
x Предмет- се запишува кратка содржина на претставката.
x Област - се назначува областа на претставката, односно
предлогот (правосудство, урбанизам, образование и сл.).
x Начин на решавање:
а) доколку е постапено по претставката, односно предло-
гот во подрубриката „постапено“ се наведува датумот на
известување на странката;
б) доколку претставката, односно предлогот е препратена
на надлежност, во подрубриката „препратена на над-
лежност“ се запишува датумот кога подносителот е из-
1
Во рубриката „начин на решавање“ се пополнува само една подрубрика
- 35 -
вестен дека претставката е препратена на надлежниот
орган;
в) доколку по претставката, односно предлогот е поста-
пено по интервенција на Министерството за правда, во
подрубриката “постапено по интервенција на Минис-
терството за правда“ се запишува датумот кога е извес-
тен подносителот;
г) кога по претставката, односно предлогот е постапено по
интервенција на Народниот правобранител, во подруб-
риката „постапено по интервенција на Народниот право-
бранител“ се запишува датумот на известување на под-
носителот“;
д) рубриката „постапено на друг начин“ се пополнува во
следните случаи:
- кога подносителот се откажал од претставката, од-
носно предлогот со наведување на датумот на отка-
жување;
- кога е запрена постапката по претставката, односно
предлогот поради решавање на претходно прашање,
со запишување на датумот кога е известена странка-
та дека постапката е запрена;
- кога претстваката, онднсно предлогот е претходно
решен, со запишување на датумот на известување на
странката дека претставката е решена;
- кога претставката, односно предлогот е доставен до
повеќе органи, а тие се договорат еден од нив да пос-
тапува по нив со наведување на датумот на известу-
вање на подносителот дека по неговата претставка
ќе постапува опредлениот орган;
x Постапено :
а) доколку по претставката, односно предлогот е поста-
пено во законскиот рок, во подрубриката „ во законски
рок“ се запишува датумот на известувањето на подноси-
телот;
б) доколку по претставката, односно предлогот е поста-
пено по истекот на законскиот рок, во подрубриката „по
рок“ се запишува датумот на известувањето на странка-
та.
- 36 -
x Организациона единица – се запишува бројот на
организационата единица;
x Разведување со подрубрики за “датум“ и “ознака“ – се
запишува датумот на разведување и четвороцифрен
архивски занак ; и
x Забелешка – се запишуваат сите забелешки во однос на
предметот што не може да бидат заведени во Уписникот.
- 37 -
б) во подрубриката „пренесени“ се запишува бројот на
претставки и предлози пренесени од претходните из-
вештајни периоди поради тоа што не биле решени;
в) во подрубриката „вкупно“ се запишува вкупниот број на
претставки и предлози во органот. Овој број се добива
како збир на претходните две подрбурики (подрубрика
1 + подрубрика 2 = подрубрика 3).
x Област – се запишуваат областите на кои се однесуваат
претставките и предлозите.
x Форма :
a) во подрубриката „усно“ се запишува бројот на претстав-
ки и предлози поднесени усно на записник;
б) во подрубриката „писмено“ се запишува бројот на
претставки и предлози поднесени во писмена форма;
в) во подрубриката “електронски“ се запишува бројот на
претставки и предлози поднесени во електронска фор-
ма.
x Подносител:
а) во подрубриката „Физичко лице“ се запишува бројот на
претставки и предлози поднесени од физички лица;
б) во подрубриката „правно лице“ се запишува бројот на
претставки и предлози поднесени од правни лица;
в) во подрубриката „други“ се запишува бројот на претс-
тавки и предлози поднесени од група на граѓани“
г) во подрубриката „анонимни“ се запишува бројот на ано-
нимните претставки и предлози;
- 38 -
x Начин на постапување:
a) во подрубриката „постапено“ се запишува бројот на
претставки и предлози по кои е постапено;
б) во подрубриката „непостапено“ се запишува бројот на
претставки и предлози по кои не е постапено, а рокот за
постапување изминал“;
в) во подрубриката „постапката е во тек“ се запишува
бројот на претставки и предлози за кои постапувањето
е во тек;
г) во подрубриката „препратени на надлежност“ се запи-
шува бројот на претставки и предлози кои се препрате-
ни на надлежност на друг орган;
д) во подрубриката „постапено по интервенција на МП“ се
запишува бројот на претставки и предлози по кои е пос-
тапено по интервенција на Министерството за правда;
ѓ) во подрубриката „постапено по интервенција на НП“ се
запишува бројот на претставки и предлози по кои е пос-
тапено по интервенција на Народниот правобранител;
е) во подрубриката „на друг начин“ се запишува бројот на
претставки и предлози по кои е запрена постапката по-
ради решавање на претходно прашање, подносителот
се откажал од претставката, односно предлогот, претс-
тавките кои веќе се решени, и претставките.
- 39 -
Збирот на подрубриките „во законски пропишаниот рок“ и п
„по истекот на рокот“ треба да одговара на збирот на подрубри-
ките „постапено“, „препратено на надлежност“, „постапено по ин-
тервенција на МП“, „постапено по интервенција на НП“ и „на друг
начин“ (подрубрика 18 + подрубрика 19 = подрубрика 12 +
подрубрика 15 + подрубрика 16 + подрубрика 17 + подрубри-
ка 18).
- 40 -
До Образец бр.1
______________________
______________________
______________________
(назив на органот)
ПРЕТСТАВКА
Податоци за подносителот:
1. Име и презиме ___________________________, место на
живеење _____________, адреса ______________________,
телефон ___________________________.
2. За правни лица: законски застапник или полномишник
_________________________________________________ со
седиште ул._________________________бр.___ град _________,
телефон _________________.
3. Органи на државна власт или правни лица со јавни
овластувања на кој се однесува претставката:
_______________________________________________________
________________________________________________.
4. Име, презиме и функција на службено лице кое го
повредило правото на подносителот:
________________________________
______________________________________________________.
5. Во продолжение наведете ги податоците за актот, број на
предмет и датум (решение, заклучок и сл.) со кој ви е повредено
правото или опишете го дејствието со кое ви е нанесена
неправдата:
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
- 41 -
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________.
6. Наведете кои правни средства сте ги вложиле
до кој орган и кога):
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
____________________________________.
7. Прилог (докази):
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
_______________________________________________________
____________________________________.
___________________ ___________________
Датум на поднесување Потпис на подносителот
- 42 -
Образец бр.2
Република Македонија
МИНИСТЕРСТВО ЗА ПРАВДА
Бр._________________
__________________2010 година
Скопје
ЗАПИСНИК
______________________________________________________
(назив на дејствието)
составено во ___________________________________________
(место на вршење на дејствието)
на ден ____________ 201___ година во __________ часот, во
предметот _____________________________________________
(предмет во кој се врши дејствието)
Присутни:
______________________________________________________
______________________________________________________
(име и презиме: на службените лица, на странките и
на нивните застапници – полномошници)
- 43 -
______________________________________________________
_____________________________________________________ .
____________________ _________________
(лице кое учествувало (службено лице)
во (записничар)
вршење на дејствието)
- 44 -
Образец бр.3
Република Македонија
НАЗИВ НА ОРГАНОТ
бр. _____________
_____________
ДО
__(Име и презиме на физичкото лици или назив на правното
лице),
(а д р е с а)____________
Почитуван/а,
Со почит,
Име, презиме и потпис на
Функционерот или одговорното лице
- 45 -
Образец бр.4
Република Македонија
НАЗИВ НА ОРГАНОТ
бр. ______________
_____________
ДО
___Име и презиме на физичко лици или назив на правното
лице),_
а д р е с а____________
Почитувани/а,
Со почит,
- 46 -
Образец УПП
УПИСНИК
за предметите по претставки и предлози
Форма на
претставката,
Подносител Начин на решавање Постапено Разведување
односно
предлогот
Датум на
приемот на
претставка Предмет Област
та односно
Забелешка
предлогот
Реден број
физичко лице
правно лице
анонимни
други
усно
писмено
електронски
постапено
непостапено
препратени на
надлежност
постапено по
интервенција на МП
постапено по
интервенција на НП
на друг начин
во законски рок
по рокот
Организациона единица
број
дата
- 47 -
(1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) (13) (14) (15) (16) (17) (18) (19) (20) (21) (22) (23)
Образец ИПП
ИЗВЕШТАЈ2
за податоците што се однесуваат на посатпувањето по претставки и предлози3
Број на Број на
претставки и претставки и
Број на примени Подносител Начин на решавање предлози по предлози по
претставки и Форма кои е кои не е
предлози постапено постапено
Област
- 48 -
примени
пренесени
вкупно
усно
писмено
електронски
Физички лица
правно лице
други
анонимни
постапено
непостапено
постапката е во тек
препратени на
надлежност
постапено по
интервенција на МП
постапено по
интервенција на НП
на друг начин
во законски
пропишаниот рок
по истекот на рокот
рокот за
постапување
изминал
рокот за
постапување тече
Забелешка
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23
2
Извештајот се доставува до Министерството за правда до 31 јули (за период од 1 јануари до 30 јуни) и 31 јануари (за период од 1 јули до 31
декември)
ИЗВЕШТАЈ
за податоците што се однесуваат на постапувањето по претставки и предлози
Образец ИПП
Број на Број на
Број на
претставки претставки
примени
Форма Подносител Начин на постапување и предлози и предлози
претставки и
по кои е по кои не е
предлози
постапено постапувано
Област Забелешка
- 49 -
примени
пренесени
вкупно
усно
писмено
електронски
физички лица
правни лица
други
анонимно
постапено
непостапено
постапката е во тек
препратени на
надлежност
постапено по
интервенција на МП
постапено по
интервенција на НП
на друг начин
во законски
превидениот рок
по истекот на рокот
рокот за постапување
изминал
рокот за постапување
тече
Форма на
претставката,
Подносител Начин на решавање Постапено Развод
односно
предлогот
Датум на
прием на
претставката, Предмет Областа Забелешка
односно
предлогот
Реден број
физичко лице
преавно лице
анонимно
други
усно
писмено
електронски
постапено
непостапено
препратено на
надлежност
постапено по
интервенција на МП
постапено по
интервенција на НП
на друг начин
во законски рок
по рокот
Организациона единица
датум
ознака
- 50 -
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23.
- 52 -