Organik Kimyaya Giriş – Alkanların adlandırılması – Ödev Soruları ve Çözümleri

Sorular

1. Aşağıdaki bileşikleri adlandırınız.

a. b. c. d.

e. f. g. h.

ı. i. j. k.

l. m. n. o.
Cl F I
NO2

Br F

p. r. s. ş.
Br Cl Cl
F Br
F Br
F F Br

F
F
2. Aşağıda adları verilen bileşiklerin formüllerini çiziniz.

a. 2,2,3-trimetilheksan
b. 2,2,3,4,5-pentametilheksan
c. 3-izopropil-2,4-dimetilheptan
d. 3-etil-2,4,5-trimetiloktan
e. 6-etil-5-izopropil-2,4,7-trimetilnonan
f. 3-etil-5-izopropil-2,5-dimetiloktan
g. 5-sek-butil-6-ter-bütil-2-metildekan
h. 3-İzopropil-2,4-dimetilpentan
ı. 5-(2,2-Dimetilpropil)-3-metil-7-propildekan
i. 3,4-Bis(1,1-dimetiletil)-6-etil-2-metiloktan
j. 7-ter-Bütil-6-izopentil-3-metilundekan
k. 2,2,3,3-Tetrametilbütan
3. Aşağıdaki bileşikleri adlandırınız.

a. b. c. d.
Cl

Br

e. f. g. h.

Cl Br

ı. i. j. k.

l. m. n. o.

p. r. s. ş.
Br Br Br
Br
Br

t. u. ü. v.
Cl Cl

y. z. !. ?.
F F F
Cl

F
Br
4. Aşağıdaki alkil köklerini IUPAC kurallarına göre adlandınız. Varsa yaygın adlarını da belirtiniz.

a. b. c. d.
CH3CH CH3CH2CH CH3CHCH2CH2 CH3CH2CHCH2
CH3 CH3 CH3 CH3

e. f. g.
CH3 CH3 CH3 CH3
CH3CH2CHCH3 CH3CH2CCH2CH2CHCH2 CH3CH2CCH2CH2CCH2

CH3 CH3 CH2CH3 C2H5

h. ı. i. j.
Cl CH3
Cl CH3 CH CH3 CH3CHCHCH3 CH2Br
CH3CH2CCH2CH2CCH2 CH3CH2CHCHCH2CCH3
CH2F
Cl CHCH3
CH3

k. l. m.
C2H5
H3C

Br Cl F
Çözüm 1.

a. b. c.
6
1 5 4
CH3 CH3 3 5 6
H3C 1 2
1 3 5 3 4
2 4 6 H3C 2

CH3 CH3 2,2,3,4,5-Pentametilheksan

2,3,4-Trimetilheksan 2,2,3-Trimetilheksan

d. e.
etil
3 5 2
4
H3C 1 CH3
2 6 CH (1-metiletil)
veya
1 7 izopropil kökü
8
1
8 6 4 2
3-Etil-2,4,5,7-tetrametiloktan 9 7 5 3

5,6-Diizopropil-2,4,7-trimetilnonan

2,4,7-Trimetil-5,6-bis(1-metiletil)nonan
f. g.
1
2
2 CH3
3 5 1
4 6 8 H3C C CH3
7
1-metilpropil
10 veya
1 3 5 7 9 sek-bütil
2,3,4,5,5-Pentametiloktan 2 4 6 8
(1,1-dimetiletil)
veya 3 2
ter-bütil CH3CH2CHCH3
1

5-sek-Bütil-6-ter-bütil-2,8-dimetildekan

5-(1,1-Dimetiletil)-2,8-dimetil-6-(1-metilpropil)dekan
h. ı.
1
3
2 7 9
6 10
4 8
5
3 1
4 2
5

3-ter-Bütil-2,2,4,4-tetrametilpentan
5-sek-Bütil-4,8-dietil-3,6-dimetildekan
3-(1,1-Dimetiletil)-2,2,4,4-tetrametilpentan
4,8-Dietil-3,6-dimetil-5-(1-metilpropil)dekan
i. j.

5 7 9 6
6 8 10
4 5
4
3 7 8
2 2 3 9 10
1
1 11
4-Etil-5-izopropil-6-metildekan
3-Etil-6-izopropil-4,5,8-trimetilundekan
4-Etil-6-metil-5-(1-metiletil)dekan
3-Etil-4,5,8-trimetil-6-(1-metiletil)undekan
k. l.
9 Cl
8
3 5
2 4 6
7 1
4
5
3 6
2 2-Kloro-2,3-dimetilheksan
1

6-Etil-2,3,4,5,7-pentametilnonan

m. n.
F
1 3 5 7
5 3 1 CH3-CH-F
6 4 2 4 6
2 2 1
Br (2-floroetil) F

5-Bromo-2-floro-3-metilheksan 3-(1-Floroetil)-2,4-dimetilheptan
o. p.
I
3 5 NO2 Br CH3-CH-Br
4 2 1
2 6
1 8 8 6 4 2 (2-bromoetil)
9 7 5 3 1
7

3-Etil-4-iyodo-2-metil-5-nitrooktan

6-ter-Bütyl-5-(1-bromoetil)-2,4,7-trimetilnonan

5-(1-Bromoetil)-6-(1,1-dimetiletil)-2,4,7-trimetilnonan
r. s.
Cl Cl
5
8 10
9
6
4
1 7 11
F
2 6 3
12 2
4
F 3 5
1
F
5-Kloro-4-(1-kloroetil)-2,3,3-trimetilheksan
8,9-Dietil-2,3,4-trifloro-7,10-dimetil-5-propildodekan

ş.
 2
F 3 1 Br
F Br
F Br

1,1,1-Tribromo-3,3,3-trifloropropan

Çözüm 2.

a. b. c.
3 5 3
2 4 6 1 3 5 7 1 5 7
2 4 6 8 2 4 6
1

2,2,3-Trimetilheksan
3-Etil-2,4,5,7-tetrametiloktan 3- İzopropil-2,4-dimetilheptan

d.
1 3
2 4
e.
8
5 7
6 1 3 5 7 9
2 4 6 8

3-Etil-2,4,5-trimetiloktan
6-Etil-5-izopropil-2,4,7-trimetilnonan

f. g.
1 3 7
2 4 6 8
5
1 3 5 7 9
2 4 6 8 10

3-Etil-5-izopropil-2,5-dimetiloktan
5-sek-Bütil-6-ter-bütil-2-metildekan

h. ı.
1 3 5 7 9
2 4 6 8 10
1 3 5
2 4

3-İzopropil-2,4-dimetilpentan 5-(2,2-Dimetilpropil)-3-metil-7-propildekan

i.
j.

1 3 5 7
2 4 6 8

1 3 5 7 9 11
2 4 6 8 10
3,4-Bis(1,1-dimetiletil)-6-etil-2-metiloktan

7-ter-Bütil-6-izopentil-3-metilundekan
k.
 2
1 4
3

2,2,3,3-Tetrametilbütan

Çözüm 3.

a. b. c.

3 4
3 2
5
2
1 1
Br Siklobütilsiklobütan
1-Etil-3-metilsikloheksan 1-Bromo-2,4-dimetilsiklopentan

d. e. f.
Cl 2 Cl
1 1
2 alkan 3

1-Kloro-2-siklopropilsiklopropan 1

1-Chloro-2-cyclopropylcyclopropane alkil 2
1-Kloro-3-siklopentilsiklopentan
(2-metilsiklobütil)

(2-Metilsiklobütil)sikloheksan

g. h.
alkil alkan
1 3 2
1
2 4 Br 6
5 6 7
(2-metilsikloheksil) 8

1-Bromo-4-(2-metilsikloheksil)sikloheksan 1-Sikloheksil-2,3,6-trimetiloktan

ı.
i.
alkan

1 2 3
8
1 4 3
7 1 2
6 5
2
alkil
3
4

5
1,2-Dietil-4-(1,1,2,2-tetrametilpropil)siklooktan
(1,1-Dimetil-2-propilpentil)sikloheptan
j.
 k.
1
6 2
3
4
5 2
3
1
5
4
1,3,5-Trisiklopropil-2,4,6-trimetilsikloheksan

1-sek-Bütil-4-ter-bütil-2-izopropil-3-propilsiklopentan

Çözüm 4.

a. b. c.
2 1 3 2 1 4 3 2 1
CH3CH CH3CH2CH CH3CHCH2CH2
CH3 CH3 CH3
(1-metilpropil) (3-metilbütil)
(1-metiletil)
d. e. f.
4 3 2 1 CH3 CH3
4 3 7 6 5 4 3 2 1
CH3CH2CHCH2 2
CH3CH2CHCH3 CH3CH2CCH2CH2CHCH2
1
CH3
CH3 CH3 CH2CH3
(2-metilbütil) (2,2-dimetilbütil)
(2-etil-4,4-dimetilheptil)
g. h.
CH3 CH3 Cl CH3
7 6 4 3 1 7 6 4 3
5 2 5
CH3CH2CCH2CH2CHCH2 CH3CH2CCH2CH2CHCH2
2 1

C2H5 Cl

(5-etil-2,5-dimetilheptil) (5,5-dikloro-2-metilheptil)

ı. i. j.
Cl CH3 1
2
CH CH3 CH3CHCHCH3 CH2Br
7 6 5 4 3 2 1
CH3CH2CHCHCH2CHCH2 3 bromometil
CH2F
CHCH3
(1,2-dimetil-3-floropropil)
CH3
(5-(2-kloroetil-4-(1-metiletil)-2-metilheptil)