प्रधानमंत्री पीक विमा योजना (PMFBY)

रबी हं गाम 2019-20 मध्ये राज्यात राबविणेबाबत.

महाराष्ट्र शासन
कृवि, पशुसंिधधन, दु ग्धव्यिसाय विकास ि मत्स्यव्यिसाय विभाग
शासन वनणधय क्र. प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे
मादाम कामा मागध, हु तात्समा राजगुरू चौक,
मंत्रालय, मुंबई 400 032
वदनांक : 28 नोव्हें बर, 2019

िाचा :
1.कृवि ि पदु म विभाग, शासन वनणधय क्र.सीआयअेएस/ 1299 /सीआर 89 /11-अे, वद.4.12.1999.
2.कृवि ि पदु म विभाग, शासन वनणधय क्र. प्रवपवियो-16/प्र.क्र.26/11अे, वदनांक: 29.4.2016.
3. केंद्र शासनाच्या कृवि ि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाचे पत्र क्र. 13015/01 /2016/क्रेविट 2,
वद 25.04.2018.
4. केंद्र शासनाच्या कृवि ि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाचे पत्र क्र. १३०१५/०३/२०१६-क्रेिीट २,
वद. २८ सप्टें बर २०१८
5. कृवि ि पदु म विभागाचा शासन वनणधय क्र. प्रवपवियो-2019/प्र.क्र.01/11अे, वदनांक 12.07.2019
6. कृवि ि पदु म विभागाचा शासन वनणधय क्र. प्रवपवियो-2019/प्र.क्र.01/11अे, वदनांक 6.08.2019
7. मा. मुख्य सवचि यांच्या अध्यक्षतेखाली वद.18.11.2019 रोजी झालेल्या बैठकीचे इवतिृत्त.

प्र्तािना:
प्रधानमंत्री वपक विमा योजना राज्यात खरीप हं गाम २०१६ पासून राज्य शासनाचे संदर्भभय शासन वनणधय क्र. २
अन्िये राबविण्यात येत आहे. राज्यातील अवधसूवचत क्षेत्रातील अवधसूवचत वपकांसाठी प्रधानमंत्री पीक विमा योजना
रबी हं गाम 2019-20 मध्ये राज्यात पुढे चालु ठे िण्याची बाब शासनाच्या विचाराधीन होती.
शासन वनणधय:
रबी हं गाम 2019-20 मध्ये राज्यात प्रधानमंत्री पीक विमा योजना खालील प्रमाणे अवधसुवचत क्षेत्रातील
अवधसूवचत वपकांसाठी विमा क्षेत्र घटक (Area Approach) धरुन राबविण्याचा वनणधय शासनाने घेतलेला आहे.

1. योजनेची उद्दीष्ट्टये :

1. नैसर्भगक आपत्ती, वकि आवण रोगासारख्या अकल्ल्पत प्रवतकूल पवरल््ितीमुळे वपकांचे नुकसान झाल्यास
शेतक-यांना विमा संरक्षण देणे.
2. वपकांच्या नूकसानीच्या अत्सयंत कठीण पवरल््ितीतही शेतक-यांचे आर्भिक ्िैयध अबावधत राखणे.
३. शेतक-यांना नाविन्यपूणध ि सुधारीत मशागतीचे तंत्रज्ञान ि सामुग्री िापरण्यास प्रोत्ससाहन दे णे.
4. कृवि क्षेत्रासाठीच्या पत पुरिठयात सातत्सय राखणे, जेणेकरुन उत्सपादनातील जोखमींपासून शेतक-यांच्या
संरक्षणाबरोबरच अन्नसुरक्षा, वपकांचे विविधीकरण आवण कृविक्षेत्राचा गवतमान विकास ि ्पधात्समकतेत िाढ हे
हे तू साध्य होण्यास मदत होईल.
2.योजनेची प्रमुख िैवशष्ट्ये :
1. सदरची योजना ही या आदे शान्िये अवधसूवचत केलेल्या क्षेत्रातील केिळ अवधसूवचत वपकांसाठी असेल.
2. प्रधानमंत्री पीक विमा योजना कजधदार शेतकऱयांना अवधसूवचत क्षेत्रातील अवधसूवचत वपकांसाठी बंधनकारक
असून वबगर कजधदार शेतकऱयांना ऐल्च्िक आहे .
3. अवधसूवचत क्षेत्रातील अवधसूवचत वपकासाठी खातेदारांचे व्यवतवरक्त कुळाने अगर भािे पट्टीने शेती करणारे
शेतकरी या योजनेत भाग घेण्यास पात्र आहे त.
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

4. या योजनेअंतगधत िा्तिदशी दराने विमा हप्ता आकारण्यात येणार असून शेतकऱयांिरील विमा हप्त्सयाचा भार
कमी करण्यासाठी शेतकऱयांनी भराियाचा विमा हप्ता रबी हं गामासाठी 1.5 टक्के ि नगदी वपकांसाठी 5 टक्के
असा मयावदत ठे िण्यात आला आहे .
5. या योजनेअंतगधत जोवखम्तर सिध वपकांसाठी 70 टक्के असा वनवित करण्यात आला आहे .
6. अवधसुवचत क्षेत्रातील अवधसुवचत वपकांचे उं बरठा उत्सपन्न हे मागील 7 ििापैकी सिावधक उत्सपन्नाच्या ५ ििांचे
सरासरी उत्सपन्न गुणीले त्सया वपकाचा जोवखम्तर विचारात घेिून वनवित केले जाईल.
7. जोखमीच्या बाबी- योजनेअत
ं गधत जोखमींची व्याप्ती िाढविण्यात आली असून त्सयामध्ये खालील बाबींचा
समािेश करण्यात आला आहे .
7.१) हिामान घटकांच्या प्रवतकूल पवरल््िती मुळे वपकांची पेरणी ककिा लािणी न झाल्यामुळे होणारे नुकसान
( Prevented Sowing / Planting / Germination )
7.2) वपकांच्या हं गामामध्ये हिामानातील प्रवतकुल पवरल््ितीमुळे वपकांचे होणारे नुकसान ( Mid season
adversity)
7.3) वपक पेरणीपासून काढणीपयधतच्या कालािधीत नैसर्भगक आग, िीज कोसळणे, गारपीट, िादळ,
चक्रीिादळ, पूर,क्षेत्र जलमय होणे, भु्खलन, दु ष्ट्काळ, पािसातील खंि, वकि ि रोग इत्सयादी बाबींमुळे
उत्सपन्नात येणारी घट.
7.४) ्िावनक नैसर्भगक आपत्तीमुळे वपकांचे होणारे नुकसान (Localized Calamities)
7.5) नैसर्भगक कारणांमुळे वपकांचे होणारे काढणीपिात नुकसान.(Post Harvest Losses )

3.योजनेत समाविष्ट्ट वपके ि शेतकरी :

या योजनेअंतगधत अन्नधान्य वपके, गळीत धान्य वपके ि नगदी वपकांना विमा संरक्षण वमळे ल. सदर योजना
राज्यात शासनाने रबी 2019-20 हं गामासाठी अवधसुवचत केलेल्या महसुल मंिळ/मंिळगट ककिा तालुका्तरािर
खालील अवधसुवचत 6 वपकांसाठी राबविण्यात येईल.

वपक िगधिारी अवधसुवचत वपके

गहू (बागायत), रबी ज्िारी (बागायत ि वजरायत), हरभरा,
तृणधान्य ि किधान्य वपके
उन्हाळी भात.

गळीत धान्य वपके उन्हाळी भुईमुग.

नगदी वपके रबी कांदा.

राज्यात अवधसुवचत क्षेत्रासाठी उन्हाळी भात वपक अवधसुवचत करण्यात आले असून यासाठी उं बरठा उत्सपन्न ि
चालु ििाचे सरासरी उत्सपन्न हे तांदुळ गृवहत धरुन वनवित केले आहे.

4.वपकवनहाय विमा हप्ता दर ि विमा हप्ता अनुदान:

या योजनेअंतगधत विमा हप्ता दर हा िा्तिदशी दराने आकारला जाणार आहे . तिावप, सिध शेतकऱयांनी रबी
हं गामासाठी भराियाचा प्रवत हे क्टरी विमा हप्ता दर खालीलप्रमाणे आहे .
अ.क्र. वपके शेतक-यांनी भराियाचा विमा हप्ता
अन्नधान्य ि गळीत धान्य विमा संरक्षीत रक्कमेच्या 1.5 टक्के ककिा िा्तिदशी दर
1
वपके यापैकी जे कमी असेल ते.
विमा संरक्षीत रक्कमेच्या 5 टक्के ककिा िा्तिदशी दर यापैकी
2 नगदी वपके (कांदा)
जे कमी असेल ते.

या योजनेअंतगधत वनवित करण्यात आलेला वपक वनहाय प्रवत हे क्टरी विमा हप्ता दर ि शेतक-यांनी प्रत्सयक्षात
भराियाचा विमा हप्ता यामधील फरक हा सिधसाधारण विमा हप्ता अनुदान (Rate of normal premium subsidy)
समजण्यात येईल आवण हे अनुदान केंद्र ि राज्य शासनामाफधत समप्रमाणात वदले जाईल. विमा कंपनींना दे ण्यात
येणाऱया राज्य शासनाच्या विमा हप्ता अनुदानाची रक्कम भारतीय कृवि विमा कंपनीमाफधत (AIC) केंद्र शासनाने सदर

पृष्ट्ठ 36 पैकी 2
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

योजनेच्या मागधदशधक सूचनान्िये विवहत केलेल्या पध्दतीनुसार विविध टप्प्यात अदा करण्यात येईल. तसेच सदर
अनुदान रकमेची अदायगी पल्ललक फायनान्स मॅनेजमेंट वस्टीम (पीएफएमएस) अििा पीएफएमएस संलग्न
प्रणालीमाफधतच तसेच राष्ट्रीय पीक विमा पोटध ल िरुन प्राप्त मावहतीनुसार करण्यात येईल.
5.विमा संरवक्षत रक्कम ि शेतकऱयांनी भराियाचा पीक विमा हप्ता:
प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतगधत राज्यात सन 2019-20 साठी सिधसाधारणपणे वजल्हा्तरीय पीक कजध दर
सवमतीने वनवित केलेल्या पीक कजध दराप्रमाणे वपकवनहाय विमा संरक्षीत रक्कम वनवित करण्यात आलेली आहे. त्सयाच
प्रमाणे वजल्हांतगधत वपकवनहाय पीक कजधदरामध्ये मोठ्या प्रमाणात तफाित असून, राज्य पीककजध दर सवमतीच्या
दरांपेक्षा काही वजल्हयांमध्ये असाधारण दराने पीक कजधदरास मान्यता दे ण्यात आलेली आहे . यासंदभात ज्या
वजल्हयात राज्य पीक कजध दर सवमतीने वनवित केलेल्या कजधदरापेक्षा जादा दर वनवित केलेला आहे, त्सया वजल्हयाचे
पीक कजधदरांचे पुनर्भिलोकन करण्यात आलेले आहे.
वजल्हा समुह (क्ल्टर) क्र १, 3, 5 ि 6 मधील वजल्हावनहाय, वपकवनहाय विमा संरवक्षत रक्कम, विमा हप्ता दर,
विमा हप्ता अनुदान इ. बाबतचा तपशील (प्रपत्र अ- 1 ते अ- 22) मध्ये सहपवत्रत केला आहे .

6.विमा क्षेत्र घटक :

ही योजना क्षेत्र हा घटक (Area Approch) धरुन राबविण्यात येणार असून, वपकवनहाय अवधसूवचत विमा क्षेत्र
घटक म्हणजेच मंिळ ककिा मंिळगट आवण तालुका यांची यादी सोबतचे पवरवशष्ट्टानुसार आहे . }, +} अशा मवहरपी
कंसाव्दारे मंिळगट ककिा तालुकाविमा क्षेत्र घटक दशधविण्यात आले असून, सदरचे पवरवशष्ट्ट शासन वनणधयासोबत
जोिलेले आहे . या योजनेंतगधत सरासरी पीक उत्सपादकतेची पवरगणना करण्यासाठी प्रत्सयेक वपकासाठी वनधारीत
केलेल्या विमाक्षेत्रात घ्याियाची वनयोवजत पीक कापणी प्रयोगांची संख्या पुढील प्रमाणे असेल -

अ.क्र. पीक कापणी प्रयोगाचे विमा अवधसूवचत वकमान पीक कापणी

क्षेत्र प्रयोग संख्या

1 वजल्हा २४

2 तालुका १६

3 महसूल मंिळ/ मंिळ गट १०

4 गाि / ग्राम पंचायत ४

उं बरठा उत्सपादन काढण्यासाठी आिश्यक असलेले वपक कापणी प्रयोगाद्वारे आलेले मागील 7 ििापैकी सिावधक
उत्सपादनाचे मागील 5 ििाचे सरासरी उत्सपन्न, वपकाखालील क्षेत्र आवण चालू हं गामात पुरेसे वपक कापणी प्रयोग
घेण्यासाठी उपललध मनुष्ट्यबळ या बाबी विचारात घेऊन राज्य्तरीय वपक विमा समन्िय सवमतीने वपक वनहाय विमा
क्षेत्र घटक अवधसूवचत केलेले आहे त. असे करतांना राज्यातील सिध वजल््ांमधील प्रमुख वपके अंतभुधत करण्यात
आलेली आहे त. अवधसूवचत केलेल्या सिध वपकांसाठी उत्सपन्नाचा अंदाज काढण्याच्या मानक पद्धतीनुसार आिश्यक
तेिढ्या वपक कापणी प्रयोगांचे वनयोजन करण्यात आलेले आहे .

तसेच प्रधानमंत्री वपक विमा योजना रलबी हं गाम 2019-20 या हं गामात राज्यातील प्रत्सयेक महसुल विभागातील
खालीलप्रमाणे एका वजल्हयामध्ये ग्रामपंचायत ्तरािर मुख्य वपकासाठी प्रायोवगक तत्त्िािर राबविण्यात येईल. त्सयाचा
तपशील पुढीलप्रमाणे:-

अ.क्र. महसुल विभाग वजल्हा मुख्य वपक

1 नावशक अहमदनगर रबी ज्िारी
2 अमरािती अमरािती हरभरा
3 नागपूर नागपुर हरभरा

पृष्ट्ठ 36 पैकी 3
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

तसेच, महसूल मंिळ ि महसूल मंिळ गट ्तरािर सद्यपवरल््ितीत 12 पीक कापणी प्रयोगांचे वनयोजन
करण्यात येते. याच अनुिंगाने क्षेवत्रय ्तरािर पीक कापणी प्रयोगाचे महसूल मंिळ िा महसूल मंिळ गट ्तरािर
वनयोजन करतांना वकमान 12 पीक कापणी प्रयोगापेक्षा अवधकचे पीक कापणी प्रयोगांचे ग्रामपंचायत ्तरािर वनयोजन
करण्याचे संबवं धत वजल्हयाचे वजल्हावधकारी यांना ्िातंत्र्य दे ण्यात येत आहे . ्िावनक ्तरािर उपललध साधनसामग्री,
मनुष्ट्यबळ यांच्या अनुिंगाने वजल्हावधकारी यांनी विवहत पध्दतीनुसार पीक विम्याकरीता अवधसूवचत क्षेत्रातील
अवधसूवचत वपकांकरीता पीक कापणी प्रयोगांचे वनयोजन करािे. पीक विमा अवधसूवचत क्षेत्राचे अवधसूवचत वपकाची
सरासरी उत्सपादकता वनवितीसाठी या सिध पीक कापणी प्रयोगांची सरासरी उत्सपादकता पवरगणना करण्यासाठी
िापरण्यात यािी.

प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतगधत पीक कापणी प्रयोगांद्वारे वमळणारे उत्सपन्नाचे अंदाज हे अचूक ि वदलेल्या
कालमयादे मध्ये प्राप्त करणे कवरता उपग्रहाद्वारे प्राप्त प्रवतमांच्या सहाय्याने पीक कापणी प्रयोग आयोवजत करणे, तसेच
वपकांच्या उत्सपन्नाच्या अंदाजासाठी अत्सयाधुवनक तंत्रज्ञान उदा. वरमोट सेंकसग टे क्नॉलॉजी (आर.एस.टी.), ड्रोन
(Dynamic Remotely Operated Navigation Equipment), ्माटध फोन इ. चा िापर करणे बाबत केंद्र शासनाने सुवचत
केलेले आहे . त्सयानुिंगाने राज्य्तरािर केंद्रीय संशोधन सं्िांचे ितीने पिदशी प्रकल्प हाती घेण्यात यािेत.

पारदशधक पध्दतीने अचूक आकिे िारी प्राप्त करण्याच्या उद्देशाने या योजने अंतगधत पीक कापणी प्रयोगासाठी केंद्र
शासनाने विकवसत केलेल्या मोबाईल ॲपचा िापर करणे बंधनकारक करण्यात आलेले आहे. याव्यवतवरक्त इतर
कोणतीही प्रणाली / ॲपचा िापर पीक कापणी प्रयोगांसाठी करण्यात येऊ नये. पीक कापणी प्रयोगासाठी विवहत
केलेल्या यादृल्च्िक (Random) पध्दतीने वकिा शक्य असल्यास सुदूर संिद
े न तंत्राचा िापर करुन प्लॉटची वनिि
करण्यात यािी. कोणताही नैवतक धोका टाळण्यासाठी पीक कापणी होईपयंत सदर प्लॉटचे वठकाण उघि करण्यात
येऊ नये.

7.विमा संरक्षणाच्या बाबी :

प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतगधत पुढील कारणामुळे म्हणजेच शेतकऱयांस टाळता न येण्याजोग्या कारणामुळे
झालेल्या नुकसानीस विमा संरक्षण वमळे ल.
७.१) प्रवतकुल हिामान घटकांमुळे पेरणी/लािणी/उगिण न होणे:
अपूरा पाऊस, हिामानातील इतर घटकांच्या प्रवतकुल पवरल््ितीमुळे केिळ अवधसुवचत मुख्य वपकांची
अवधसुवचत क्षेत्रात व्यापक प्रमाणािर पेरणी / लािणी होऊ न शकलेल्या क्षेत्रासाठी पेरणी / लािणी न झालेले क्षेत्र हे
सिधसाधारण क्षेत्राच्या 75 टक्के पेक्षा जा्त असल्यास विमा संरक्षण दे य राहील.
7.२) वपक पेरणीपासून काढणी पयधन्तच्या कालािधीत वपकांच्या उत्सपादनात येणारी घट (Standing Crops):
दु ष्ट्काळ, पािसातील खंि, पूर,क्षेत्र जलमय होणे, वकि ि रोगांचा व्यापक प्रादु भाि, भू्खलन, नैसर्भगक आग,
िीज कोसळणे, िादळ, गारपीट आवण चक्रीिादळ या टाळता न येण्याजोग्या जोखमींमुळे वपकांच्या उत्सपन्नात येणा-या
घटीपासून व्यापक विमा संरक्षण वदले जाईल.
7.3) हं गामातील प्रवतकूल पवरल््ितीत झालेले नुकसान
(On Account Payment of claims due to Mid- Season Adversity)
हं गामातील प्रवतकुल पवरल््ितीत, मात्र सिधसाधारण काढणीच्या १५ वदिस आधीपयंत पूर, पािसातील खंि,
दु ष्ट्काळ इ. बाबींमुळे शेतकऱयांच्या अपेवक्षत उत्सपादनामध्ये सरासरी उत्सपादनाच्या 50 टक्के पेक्षा जा्त घट अपेवक्षत
असेल तर विमा संरक्षण देय राहील.
7.४) काढणी पिात नुकसान :
ज्या वपकांची काढणीनंतर शेतात पसरिून अििा पेंढ्या बांधुन सुकिणी करणे आिश्यक असते अशा
कापणी/काढणी नंतर सुकिणीसाठी शेतात पसरिून ठे िलेल्या अवधसुवचत वपकाचे काढणीनंतर दोन आठिड्ांच्या
आत (१४ वदिस) गारपीट,चक्रीिादळ,चक्रीिादळामुळे आलेला पाऊस आवण वबगरमोसमी पािसामुळे नुकसान झाल्यास
िैयल्क्तक ्तरािर पंचनामे करुन वनकिांचे अवधन राहू न नुकसान भरपाई वनवित केली जाईल.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 4
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

7.५) ्िावनक नैसर्भगक आपत्ती:

या बाबी अंतगधत गारपीट, भू्खलन, विमा संरवक्षत क्षेत्र जलमय झाल्यास, ढगफूटी अििा विज कोसळल्यामुळे
लागणारी नैसर्भगक आग या ्िावनक नैसर्भगक आपत्तीमुळे नुकसानग्र्त झाल्यामुळे होणारे अवधसुवचत वपकाचे ठरािीक
क्षेत्रातील नुकसान हे िैयल्क्तक ्तरािर पंचनामे करुन वनवित करण्यात येईल.
सिधसाधारण अपिाद -
िरील सिध विमा संरक्षणाच्या बाबी युध्द आवण अणू युध्दाचे दु ष्ट्पवरणाम, हे तुपर
ु ्सर केलेल्या नुकसानीस ि इतर
टाळता येण्याजोग्या धोक्यास लागू असणार नाहीत त्सयामुळे अशा पवरल््ितीत विमा संरक्षण वमळणार नाही.
8.योजना कायान्ियीन यंत्रणा :
राज्यात रबी हं गाम 2019-20 मध्ये सदरची योजना खाली नमुद केलेल्या विमा कंपनी किू न संबध
ं ीत वजल्हा
समुहामध्ये राबविण्यात येईल.

वजल्हा
समाविष्ट्ट वजल्हे विमा कंपनीचे नाि ि पत्ता
समुह क्र.
वरलायंस जनरल इन्शुरन्स कंपनी वल. िे्टनध एक्सप्रेस हायिे, 5 िा
मजला, कचतामणी अव्हे न्यू, विरानी औदयोगीक िसाहती जिळ, गोरे गाि
अहमदनगर, नांदेि, बुलिाणा,
1 (इ), मुंबई-400063.
सातारा, यितमाळ (5 वजल्हे )
दु रध्िनी क्र 020-69000663
टोल फ्री क्र 18002700462
भारती एक्सा जनरल इंशुरन्स कं.वल.
19 िा मजला, पवरणी क्रुसेंझो जी ललोक, बांद्रा कुला कॉप्लेक्स,एम
पुणे, परभणी, अकोला, सांगली,
3 सी ए क्लब समोर,बांद्रा पुि,ध मुंबई 400051
नागपूर, िधा (6 वजल्हे )
दु रध्िनी क्र. 022 49181500
टोल फ्री. क्र. 1800 1032 292
बजाज अवलयांन्झ जनरल इंशुरन्स कं. वल.
कॉमरझोन, 1 ला मजला, टॉिर 1 समिध अशोक मागध, येरििा,
जालना, औरं गाबाद,जळगाि,
5 पुणे 411006.
धुळे, नंदुरबार ,रायगि (6वजल्हे )
दु रध्िनी क्र. 020 66240137
टोल फ्री. क्र. 1800 209 5959
फ्युचर जनरली जनरल इंशुरन्स कं. वल.,
इंविया बुल्स फायनान्स सेंटर, टॉिर-3, 6 िा मजला, सेनापती
उ्मानाबाद, नावशक, कोल्हापूर,
6 बापट मागध, एलवफ्टन रोि,पविम,मुंबई ४0०013.
गोंवदया, अमरािती (5 वजल्हे )
दु रध्िनी क्र. 022-40976786
टोल फ्री. क्र. 1860 500 3333
* राज्यातील वजल्हा समुह क्र 2 मध्ये समाविष्ट्ट वजल्हे (सोलापूर, लातुर, कहगोली , िावशम, भंिारा) ि वजल्हा समुह क्र 4 मध्ये
समाविष्ट्ट वजल्हे (बीि, रत्सनावगरी, कसधुदुगध, गिवचरोली, चंद्रपुर) अशा एकुण 10 वजल्हयांकवरता वनविदा प्राप्त न झाल्याने या
वजल्हयांसाठी योजना राबविणेबाबत ्ितंत्रपणे कायधिाही करण्यात येत आहे .

9.योजनेचे िेळापत्रक :
कजधदार ि वबगर कजधदार शेतक-यांसाठी विमा प्र्ताि सादर करण्याची अंवतम मुदत समान असेल. केंद्र
शासनाच्या मागधदशधक सुचनांनूसार कजधदार/वबगर कजधदार शेतकऱयांनी बँकेकिे विमा प्र्ताि सादर करणे आवण
बँकांनी कजधदार/वबगर कजधदार शेतकऱयांचे प्र्ताि संबध
ं ीत विमा कंपनीकिे सादर करणे याबाबतची अंवतम मुदत
खालील प्रमाणे वनवित केलेली आहे .

पृष्ट्ठ 36 पैकी 5
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

अ. बाब बाबवनहाय िेळापत्रक

क्र.

1 शेतकऱयांनी (कजधदार ि वबगर कजधदार) योजनेतील 31 विसेंबर 2019 (गहु बा., ज्िारी बा.,
सहभागाचा अजध सादर करणे/ विमा हप्त्सयाची रक्कम कजधदार ज्िारी वज., हरभरा ि कांदा)
ककिा वबगर कजधदार शेतकऱयांच्या बँक खात्सयामधून प्रािवमक 01 एवप्रल, 2020 (उन्हाळी भात, उन्हाळी
सहकारी सं्िा /बँक/आपले सरकार सेिा केंद्र/ विमा प्रवतवनधी भुईमुग)
यांनी कपात करणे / शेतकऱयांनी ऑनलाईन अजध करण्याचा
अंवतम वदनांक.

2 कजधदार शेतक-यांनी विमा संरक्षीत क्षेत्रामध्ये वपक विमा नोंदणीच्या अंवतम वदनांकापुिी 2
बदलाबाबत सूचना दे ण्याचा अंवतम वदनांक. कायालयीन वदिस अगोदर

3 शेतकऱयांची (कजधदार ि वबगर कजधदार) विमा हप्त्सयाची योजनेतील शेतकरी सहभागाच्या

रक्कम इलेक्रॉवनक पध्दतीने संबध
ं ीत विमा कंपनीस अंवतम वदनांका नंतर 15 वदिसांच्या
ह्तांतरीत करणे ि एकत्रीत विमा घोिणापत्रे (विक्लरे शन) कालािधीत
आवण विमा प्र्ताि व्यापारी बँक / ग्रावमण बँक / वजल्हा
मध्यिती सहकारी बँक शाखेकिु न संबध
ं ीत विमा कंपनीस
सादर करण्याचा ि वपक विमा योजनेच्या संकेत्िळािर
(पीएमएफबीिाय पोटध लिर) योजनेत सहभागी झालेल्या प्रत्सयेक
शेतकऱयाची माहीती नोंदविण्याचा अंवतम वदनांक.

4 विमा कंपनीच्या प्रवतवनधीमाफधत विमा योजनेत सहभागी शेतकरी सहभागाचा अजध ि विमा
करुन घेतलेल्या वबगर कजधदार शेतकऱयाची विमा घोिणापत्रे हप्त्सयाची रक्कम प्राप्त झाल्यापासून दोन
(विक्लरेशन), विमा हप्त्सयाची रक्कम ईलेक्रॅावनक पध्दतीने वदिसांचे आत
विमा कंपनीस ह्तांतरीत करणे ि शेतकरी सहभागाची माहीती
वपक विमा योजनेच्या संकेत्िळािर (पीएमएफबीिाय
पोटध लिर) नोंदविण्याचा अंवतम वदनांक.

5 विमा कंपन्यांनी वपक विमा योजनेच्या संकेत्िळािरील कजधदार शेतक-यांबाबत विमा

(पीएमएफबीिाय पोटध लिरील) शेतकरी सहभागाची माहीती नोंदणीच्या अंवतम वदनांकानंतर 15 वदिसांचे
ल््िकृत / अल््िकृत करण्याचा अंवतम वदनांक आत.

वबगर शेतक-यांबाबत विमा नोंदणीच्या

अंवतम वदनांकानंतर 30 वदिसांचे आत.

6 आपले सरकार सेिा केंद्र/बँक/विमा प्रवतवनधीने विमा विमा कंपनीने सुचना वदल्यापासुन 7
प्र्तािातील त्रुटी दुर करणे वदिसांचे आत.

7 विमा कंपनीने सुधारीत प्र्ताि ल््िकृत करणे आपले सरकार सेिा केंद्र / बँक / विमा
प्रवतवनधीने विमा प्र्तािातील त्रुटी दु र
केल्यापासून 7 वदिसांचे आत.

8 बँक / विमा कंपनीने विमा प्र्तािाची पोहोच फोवलओसह विमा कंपनीने पोटध लिरील मावहती
विमाधारक शेतक-याला दे णे ल््िकृत केल्यापासून 7 वदिसांचे आत.

9 विमा कंपन्यांनी वपक विमा योजनेच्या संकेत ्िळािरील योजनेतील शेतकरी सहभागाच्या
(पीएमएफबीिाय पोटध लिरील) शेतकरी सहभागाची माहीती अंवतम वदनांका नंतर 60 वदिसांच्या
मंजूर करण्याचा अंवतम वदनांक कालािधीत

पृष्ट्ठ 36 पैकी 6
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

अ. बाब बाबवनहाय िेळापत्रक

क्र.

10 सरासरी उत्सपन्नाची आकिे िारी विमा कंपनीस सादर रबी वपके - वद. ३१ जुलै २०20 पयंत
करण्याचा अंवतम वदनांक. उन्हाळी भात ि कांदा - वद. ३१
ऑग्ट २०20 पयंत
उन्हाळी भुईमूग - वद. ३१ ऑक्टोबर
२०20 पयंत
11 नुकसान भरपाई अदा करणे. सरासरी उत्सपन्नाची आकिे िारी,
अनुदान इत्सयादी प्राप्त झाल्यानंतर 3
आठििे .

9.1 बोगस वपक विमा प्रकरणात फौजदारी कारिाई करणे:-

ज्या सव्हे नंबरसाठी ि क्षेत्रासाठी वपक विमा काढण्यात आलेला आहे , त्सया क्षेत्राच्या 7/12 उताऱयािर शेतकऱयाचे
नाि नसणे, 7/12 उताऱयािर नोंद क्षेत्रापेक्षा अवधकच्या क्षेत्रासाठी विमा काढणे, बोगस 7/12 ि वपक पेरा नोंदीच्या
आधारे वपक विम्याची बोगस प्रकरणे करणे, अशा बाबी पुराव्यावनशी वनदशधनास आल्यास, अशा प्रकरणात संबवं धत
दोिींिर वजल्हा संवनयंत्रण सवमतीच्या मागधदशधनानुसार फौजदारी गुन्हे दाखल करण्याची जबाबदारी संबवं धत विमा
कंपनीची राहील. तसेच महसुल द्तऐिजामध्ये फेरफार करून योजनेत सहभागी झालयाचे वनदशधनास आल्यास
महसुल द्तऐिजामधे चुवकचे फेरफाराबद्दल महसुल विभागामाफधत तहवसलदार यांनी ्ितंत्रपणे गुन्हे दाखल करणे
बाबत कायधिाही करािी.
10. नुकसान भरपाई ठरविण्याची पध्दत:

10.1 प्रवतकूल हिामान घटकामुळे उगिण न झालेले क्षेत्र

अ) वपक पेरणी / लािणी पुिध (Preventive Sowing) नुकसान भरपाई वनवित करणे:-
अवधसुवचत क्षेत्रामध्ये अपुरे पजधन्यमान ककिा हिामान घटकाच्या प्रवतकूल पवरल््ितीमुळे अवधसुवचत मुख्य
वपकाची अवधसुवचत विमा क्षेत्र घटकातील पेरणी क्षेत्राच्या 75 टक्के पेक्षा जा्त क्षेत्रािर उगिण अििा पेरणी / लािणी
न झाल्यास सदरची तरतूद लागू होईल.

आ) सदर जोखमी अंतगधत नुकसान भरपाईचे वनकि खालील प्रमाणे राहतील.

1) संबवं धत वजल्हावधकारी यांनी या जोखीमेबाबत प्रावतवनधीक सुचकांचे आधारे अवधसुवचत विमा क्षेत्र ि
वपकवनहाय सरासरी पेरणी क्षेत्र याबाबतची अवधसुचना काढािी.
2) सरासरी पेरणी क्षेत्राच्या 75 टक्के पेक्षा जा्त क्षेत्रािर पेरणी / लािणी होऊ न शकलेले अवधसुवचत विमा क्षेत्र
घटक नुकसान भरपाईस पात्र राहील. सदर जोखीम लागू करण्यासाठी अंवतम मुदत ही पीक पेरणीच्या अंवतम
मुदतीच्या एक मवहन्यापेक्षा अवधक नसािी. तसेच विमा नोंदणी करून योजनेत सहभागी होण्याच्या अंवतम
तारखेनंतर 15 वदिसाच्या आत असािी.
3) संबवं धत वजल्हावधकारी यांचम
े ाफधत जाहीर केल्या जाणाऱया नुकसानीच्या अवधसुचने अगोदर ज्या शेतकऱयांनी
विमा हप्ता रक्कम भरली आहे ककिा त्सयांच्या खात्सयातून विमा हप्ता रक्कम िजा करुन घेण्यात आली आहे
असेच शेतकरी सदर मदतीसाठी पात्र राहतील. कजधदार शेतक-याच्या बाबतीत वपक कजध मंजुरीनंतर 15
वदिसाच्या आत सिध कजधदार शेतक-यांचा विमा हप्ता कपात केला जाईल ि सिध कजधदार शेतक-यांना
सदरची तरतुद लागु होईल यांची सिध बँकांनी दक्षता घेण्यात यािी. अन्यिा बँकांच्या चुकीमुळे विमा
संरक्षणापासून िंवचत रावहलेल्या शेतक-यांच्या नुकसान भरपाईचे दावयत्सि संबध
ं ीत बँकांचे राहील.
4) नुकसान भरपाई वनवित करण्यासाठी अवधसुवचत विमा क्षेत्र घटक ग्रा् धरण्यात येईल.
5) पेरणीपुि/ध लािणीपुिध नुकसान भरपाई अवधसुचना जाहीर करण्याबाबत विमा कंपनी वजल्हा्तरीय संयुक्त
सवमतीकिे आिश्यक त्सया पुराव्यासह विवहत कालािधीत अवधसूचना वनगधवमत करणेसाठी मागणी करु

पृष्ट्ठ 36 पैकी 7
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

शकेल.वजल्हा्तरीय संयक्
ु त सवमती याबाबत अभ्यास करून ७ वदिसात वनणधय घेईल.जर पेरणीची
ि्तुल््िती विमा कंपनीच्या मागणीस पूरक नसेल तर तसे कारणांसह विमा कंपनीस अिगत करे ल.
वजल्हा्तरीय संयुक्त सवमतीने सदरच्या तरतुदीचा अभ्यास करून सदर तरतूद लागु न करण्याचा वनणधय
घेतल्यास विमा कंपनी राज्य शासनाकिे सदर तपशीलासह अवधसूचनेसंदभात मागणी करु शकेल.
6) सदरची नुकसान भरपाई ही विमा संरक्षीत रक्कमेच्या 25 टक्के पयंत मयादे त दे य राहील ि सदर क्षेत्राचे विमा
संरक्षण संपष्ट्ु टात येईल.
इ) अटी

1) सदर विमा संरक्षणाची बाब ही विमा अवधसूवचत क्षेत्रातील फक्त मुख्य वपकांना लागू राहील. विमा अवधसूवचत
क्षेत्रािर मुख्य पीक वनवित करतांना वजल्हा/तालुका ्तरािरील एकूण वपकाखालील क्षेत्रापैकी (Gross
cropped area )वकमान २५% पेरणी क्षेत्र या मुख्य वपकाखाली असणे आिश्यक राहील.
2) अवधसूचनेपि
ू ी बँकेकिू न विमा हप्ता जमा करणे ककिा कपात न करता केिळ पीक कजाची मंजूरी / वितरण
केल्यास संबवं धत शेतकरी विमा जोवखमेच्या संरक्षणास पात्र होणार नाही.
3) संबध
ं ीत वजल्हावधकारी यांनी योजनेतील सहभागाच्या अंवतम तारखेनंतर 15 वदिसाच्या आत परंतु अवधसूवचत
पीक िेळापत्रकानुसार वपकाचे पेरणीच्या अंवतम तारखेच्या एक मवहन्यापयंतच्या मयादे त सदर जोखमीबाबत
अवधसुचना जाहीर करणे आिश्यक असेल.
4) संबवं धत वजल्हावधकारी यांचे माफधत बावधत क्षेत्राचा अहिाल, अंदावजत पेरणी क्षेत्राचा अहिाल ि अवधसुचना
जाहीर झाल्यानंतर 30 वदिसाच्या आत विमा कंपनीमाफधत नुकसान भरपाई दे ण्यात येईल.
5) शासनाकिू न विमा हप्ता अनुदान प्रिम हप्ता प्राप्त झाल्यानंतर विमा कंपनीमाफधत िरीलप्रमाणे नुकसान
भरपाई अदा करण्यात येईल.
6) सदर जोखमी अंतगधत बावधत अवधसुवचत क्षेत्रातील अवधसुवचत वपकाला नुकसान भरपाई दे य झाल्यानंतर सदर
वपकासाठी विमा संरक्षण संपष्ट्ु टात येईल ि सदरचे अवधसुवचत क्षेत्र / पीक हे हं गामाच्या शेिटी उत्सपन्नाच्या
आधारे वनवित करण्यात येणाऱया नुकसान भरपाईसाठी पात्र राहणार नाही.
7) सदरची तरतुद लागू केल्यानंतर बावधत अवधसुवचत क्षेत्र / वपकासाठी पुनः निीन विमा संरक्षण नोंदणी सुविधा
उपललध राहणार नाही.
8) सदर तरतुद लागू झाल्यानंतर बावधत अवधसुवचत क्षेत्र/वपकासाठी विमा संरक्षण घेतलेल्या सिध शेतकऱयांना
लागू राहील.
9) संबवं धत वजल्हावधकारी यांचे माफधत जाहीर केल्या जाणाऱया नुकसानीच्या अवधसुचने अगोदर विमा हप्ता न
भरलेल्या / त्सयांच्या खात्सयातून विमा हप्ता रक्कम िजा करुन घेण्यात आली नाही असे कजधदार शेतकरी
नुकसान भरपाईस पात्र राहणार नाहीत.
10) सिध बँकांनी विमा संरवक्षत शेतक-यांची यादी वपक विमा पोटध लिर अपलोि करणे आिश्यक आहे . तिावप
यादी वपक विमा पोटध लिर अपलोि करणे प्रलंवबत असल्यास या तरतुदी अंतगधत नुकसानीची अवधसुचना
जाहीर झाल्यानंतर 7 वदिसाच्या आत संबध
ं ीत बँकांनी योग्य त्सया कारणांसह त्सयांच्याकिे जमा विमा हप्ता
रकमेसह शेतक-यांची यादी संबध
ं ीत विमा कंपनीकिे पाठविणे आिश्यक आहे . मात्र सदर तरतूद अत्सयंत
अपिादात्समक पवरल््ितीत सबळ कारण असेल तरच िापरण्यात यािी.
10.2 हं गामातील प्रवतकुल पवरल््िती (Mid-Season Adversity)नुकसान भरपाई वनवित करणे.

हं गामातील प्रवतकुल पवरल््ितीत उदा. पूर, पािसातील खंि, दु ष्ट्काळ इ. बाबींमुळे शेतकऱयांच्या अपेवक्षत
उत्सपादनामध्ये सरासरी उत्सपादनाच्या 50 टक्के पेक्षा जा्त घट अपेवक्षत असेल तर नुकसान भरपाईच्या प्रमाणात
विमाधारक शेतकऱयांना 25 टक्के मयादे पयंत आगाऊ रक्कम दे ण्यात येईल.

अ) सदर नुकसान भरपाईचे वनकि खालीलप्रमाणे राहतील :-

1. जर अवधसुवचत क्षेत्रातील अवधसुवचत वपकाचे अपेवक्षत उत्सपन्न हे त्सया वपकाच्या सरासरी उत्सपन्नाच्या 50 टक्के
पेक्षा कमी असेल तर सिध अवधसुवचत विमा क्षेत्र हे सदरच्या मदतीसाठी पात्र राहील.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 8
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

2. प्रावतवनधीक सुचकांच्या आधारे विवशष्ट्ट पीक ि वपकांच्या गटासाठी अवधसूवचत विमा क्षेत्राकवरता या जोवखम
वनविती करीता आिश्यक तरतुदींचे पूतधता करून नुकसान भरपाई दे ण्याबाबत संबवं धत वजल्हावधकारी यांनी
अवधसुचना काढािी.
3. राज्य शासनाचे अवधकारी ि विमा कंपनी यांच्या संयक्
ु त पहाणीनुसार नुकसानीचे प्रमाण ि द्याियाची नुकसान
भरपाई वनवित केली जाईल.
4. संबवं धत वजल्हावधकारी यांचम
े ाफधत जाहीर केल्या जाणाऱया नुकसानीच्या अवधसुचने अगोदर ज्या शेतकऱयांनी
विमा हप्ता रक्कम भरली आहे ककिा त्सयांच्या खात्सयातून विमा हप्ता रक्कम िजा करुन घेण्यात आली आहे
असेच शेतकरी सदर मदतीसाठी पात्र राहतील. कजधदार शेतक-यांच्या बाबतीत वपक कजध मंजुरी नंतर 15
वदिसाच्या आत सिध कजधदार शेतक-यांचा विमा हप्ता कपात केला जाईल ि सिध कजधदार शेतक-यांना
सदरची तरतुद लागू होईल याची सिध बँकांनी दक्षता घ्यािी. अन्यिा बँकांच्या चुकीमुळे विमा संरक्षणापासून
िंवचत रावहलेल्या शेतक-यांच्या नुकसान भरपाईचे दावयत्सि संबध
ं ीत बँकांचे राहील.
5. अपेवक्षत नुकसान भरपाई रक्कमेच्या 25 टक्के मयादेपयधन्त नुकसान भरपाईची आगाऊ रक्कम देण्यात येणार
आहे ि ही मदत अंवतम येणाऱया नुकसान भरपाईतून समायोजीत करण्यात येईल.
6. जर प्रवतकूल पवरल््िती ही सिधसामान्य काढणी िेळेच्या 15 वदिस अगोदर आली तर सदर तरतुद लागू
राहणार नाही ि नुकसान भरपाई दे य होणार नाही.
7. नुकसान भरपाई वनवित करण्यासाठी अवधसुवचत विमा क्षेत्र घटक ग्रा् धरण्यात येईल.

आ) नुकसान भरपाई ठरविण्याची पध्दत :-

1) वजल्हा्तरीय सवनयंत्रण सवमती ही विमा कंपनींचे अवधकारी ि राज्य शासनाचे अवधकारी यांची संयक्
ु त सवमती
गवठत करे ल आवण ही सवमती पीक नुकसान सिेक्षणाकवरता कायधिाही करे ल.
2) िरील अहिालाच्या अनुिंगाने राज्य शासनाचे अवधकारी ि विमा कंपनीचे प्रवतवनधी हे बावधत क्षेत्राची
संयक्
ु तवरत्सया पहाणी करुन नुकसानीचे प्रमाण ठरितील. याकवरता मोबाइल ॲप ि शक्यतोिर महाॲग्रीटे क
प्रकल्पातगधत सुदुर संिद
े न (Remote Sensing) ्ियंचवलत हिामान केंद्रे (AWS) विविध स्त्रोताद्वारे संकवलत
केलेल्या ि्तुवनष्ट्ठ तसेच केंद्र शासनाने वनवित केलेल्या विविध प्रवतवनधीक सूचकांच्या (Proxy indicators)
चा िापर करण्यात यािा.
3) अवधसुवचत विमा क्षेत्रातील बावधत वपकाचे अपेवक्षत नुकसान हे सरासरी उत्सपन्नाच्या 50 टक्के पेक्षा जा्त असेल
तर िरील तरतुद लागू राहील.
4) नुकसान भरपाईचे सुत्र:
उं बरठा उत्सपन्न - अपेवक्षत उत्सपन्न
नुकसान भरपाई रक्कम रुपये = ----------------------------X विमा संरवक्षत रक्कम X 25 टक्के
उं बरठा उत्सपन्न

इ) अटी:-
1) सदर तरतुदीच्या पात्रतेसाठी याबाबतच्या अवधसुचने अगोदर शेतकऱयांना कजध मंजूर होणे / वितरीत होणे
एिढाच पात्रता वनकि नसुन शेतकऱयांनी विमा हप्ता भरुन योजनेत सहभाग घेणे आिश्यक आहे .
2) शासनामाफधत विमा हप्ता अनुदान (प्रिम हप्ता ) प्राप्त झाल्यानंतर विमा कंपनीमाफधत सदरच्या तरतुदीची
नुकसान भरपाई दे ण्यात येईल.
3) वजल्हावधकारी यांचे माफधत नुकसानीचा अहिाल ि अवधसुचना जाहीर झाल्यानंतर 1 मवहन्याच्या आत
िरील तरतुदीस पात्र ठरलेल्या शेतकऱयांना विमा कंपनीमाफधत नुकसान भरपाई दे ण्यात येईल.
4) सदर नुकसान भरपाई अंतीम येणाऱया नुकसान भरपाई रक्कमेतन
ू समायोवजत करण्यात येईल.
5) सिध बँकांनी विमा संरवक्षत शेतक-यांची यादी वपक विमा पोटध लिर अपलोि करणे आिश्यक आहे. तिावप
यादी वपक विमा पोटध लिर अपलोि करणे प्रलंवबत असल्यास या तरतुदी अंतगधत नुकसानीची अवधसुचना

पृष्ट्ठ 36 पैकी 9
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

जाहीर झाल्यानंतर 7 वदिसाच्या आत संबध

ं ीत बँकांनी योग्य त्सया कारणांसह त्सयांच्याकिे जमा विमा हप्ता
रकमेसह शेतक-यांची यादी संबध
ं ीत विमा कंपनीकिे पाठविणे आिश्यक आहे. मात्र सदर तरतूद अत्सयंत
अपिादात्समक पवरल््ितीत सबळ कारण असेल तरच िापरण्यात यािी.
10.3 हं गामाच्या अखेरीस सरासरी उत्सपन्नाच्या आधारे नुकसान भरपाई वनवित करणे-
1. प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेत अंतगधत वनवित होणारी नुकसान भरपाई ही शासनाने वनधावरत केलेल्या विमा
क्षेत्र घटकातील (Insurance Unit) पीक कापणी प्रयोगािरून उपललध झालेल्या उत्सपन्नाच्या सरासरी
आकिे िारीिर आधावरत असेल. जर एखाद्या वनधावरत क्षेत्रातील विमा संरवक्षत वपकाचे त्सयाििीचे दर हे क्टरी
सरासरी उत्सपन्न हे उं बरठा उत्सपन्नापेक्षा कमी आले तर त्सया क्षेत्रातील सिध विमाधारक शेतकऱयांचे नुकसान झाले
असे गृहीत धरण्यात येईल.
2. एका विमा घटकातील उं बरठा उत्सपन्न ककिा हमी उत्सपन्न हे सिध वपकांसाठी त्सया हं गामातील मागील 7 ििापैकी
सिोत्तम अशा 5 ििाचे सरासरी उत्सपन्न  जोखीम्तर असेल. या योजनेअंतगधत सिध वपकांसाठी 70 टक्के
समान जोखीम्तर वनवित करण्यात आला आहे .
उं बरठा उत्सपन्न = हं गामातील मागील 7 ििापैकी सिोत्तम अशा 5 ििाचे सरासरी उत्सपन्न  70 %
(हमी उत्सपन्न)
3. नुकसान भरपाई ठरविण्याचे सूत्र :

उं बरठा उत्सपन्न - चालू ििाचे सरासरी उत्सपन्न

नुकसान भरपाई = ------------------------------------------ X विमा संरवक्षत रक्कम (रु. प्रवत हे .)
उं बरठा उत्सपन्न

४. जर एखाद्या विमा क्षेत्र घटकात वनधावरत केलेल्या संख्येप्रमाणे पीक कापणी प्रयोग वपकाखालील क्षेत्रा अभािी
होऊ शकले नाही तर खालीलप्रमाणे कायधिाही करण्यात येईल.
ज्या वठकाणी वपकाखालील पुरेसे क्षेत्र नसल्यामुळे, प्रवतकुल हिामान पवरल््िती/ पायाभुत सुविधा
यांमुळे पुरेसे वपक कापणी होऊ शकणार नाहीत अशा पवरल््ितीत संबध
ं ीत विमा क्षेत्र घटकासाठी सिधप्रिम
लगतच्या सिावधक साधम्यध असलेल्या विमा क्षेत्र घटकाचे सरासरी उत्सपन्न गृवहत धरािे. तसे करणे शक्य
नसल्यासच संबवं धत विमा क्षेत्र घटकापेक्षा उच्च एककाचे उत्सपन्न गृवहत धरािे. मात्र सदर तरतूद केिळ
अपिादात्समक पवरल््ितीतच ि वकमान विमा क्षेत्र घटकांसाठी िापरता येईल, वपक कापणी प्रयोग
टाळण्यासाठी या तरतूदीचा िापर करता येणार नाही. वनयोजन केल्या नुसार पुरेसे वपक कापणी प्रयोग सिध
अवधसूवचत विमा क्षेत्र घटकांमध्ये घेतले जातील याची काळजी वजल्हा्तरीय यंत्रणेने घेणे आिश्यक आहे .
उं बरठा उत्सपन्न हे विमा दािे वनवितीपूिी प्रवसद्ध करण्यात येणार नाही.
५. विमा कंपन्यांना पीक कापणी प्रयोगांचे सह-साक्षीदार होण्याची पुणध संधी राज्य शासनाने / संबध
ं ीत क्षेवत्रय
कमधचा-यांनी देणे तसेच संबवं धत िायावचत्रे आवण तक्ते यांची ईलेक्रॉवनक / भौवतक प्रत तात्सकाळ उपललध
करुन दे णे बंधनकारक / आिश्यक राहील. वपक कापणी प्रयोग घेणारे क्षेवत्रय ्तरािरील कमधचारी / अवधकारी
यांचेशी समन्िय साधणे ि त्सयानुसार मनुष्ट्यबळ गतीशील करण्यासाठी वपक कापणी प्रयोगाचे िेळापत्रक वकमान
७ वदिस आधी वपक विमा कंपनीस कळिािे.
६. वजल्हयात होणा-या वपक कापणी प्रयोगाचे संवनयंत्रण, समन्ियासाठी ि आिश्यक मावहती प्राप्त करणेसाठी
वपक विमा कंपन्यांना त्सयांच्या एका कुशल प्रवतवनधीची काढणी हं गामात वकमान तीन महीने वजल्हा ्तरािर
वनयुक्ती करणे बंधनकारक रावहल. या प्रवतनीधीसाठी वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी कायालयात आिश्यक
जागा ि सुविधा वजल्हा प्रशासनाने उपललध करुन देऊन पीक कापणी प्रयोगांचे मावहतीचे आदान-प्रदान सुकर
होण्याची व्यि्िा करािी.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 10
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

10.4) ्िावनक आपत्ती :

या बाबी अंतगधत विमा संरवक्षत क्षेत्र जलमय झाल्यास, भू्खलन, गारपीट, ढगफूटी अििा िीज
कोसळल्यामुळे लागणारी नैसर्भगक आग या ्िावनक नैसर्भगक आपत्तींमुळे नुकसानग्र्त झाल्यामुळे होणारे
अवधसुवचत वपकाचे नुकसान हे िैयल्क्तक्तरािर पंचनामे करुन वनवित करण्यात येणार आहे.
या जोखीमेंतगधत शेताचे क्षेत्र पिलेल्या पािसामुळे पाण्याची पातळी िाढू न ककिा ओसंिून िाहणारी विहीर
ककिा पुराचे पाणी शेतात वशरून, शेत वदघधकाळ जलमय रावहल्यामुळे वपकाचे नुकसान झाल्याचे वनदशधनास येत
असेल तर लागू राहील.

10.5) काढणीपिात नुकसान भरपाई वनवित करणे.

अवधसुवचत क्षेत्रातील शेतात वपक कापणी करुन सुकिणीसाठी पसरिून ठे िलेल्या अवधसुवचत वपकांसाठीच,
कापणी पासून जा्तीत जा्त 2 आठिियांपयंन्त (14 वदिस) गारपीट, चक्रीिादळ, चक्रीिादळामुळे पिलेला
पाऊस ि अिकाळी पािसापासून नुकसान झाल्यास िैयल्क्तक ्तरािर पंचनामे करुन नुकसानभरपाई दे ण्यात
येईल. या तरतुदींतगधत अिकाळी पाऊस म्हणजे त्सया वजल््ाचे त्सया मवहन्याचे वदघधकालीन पािसाचे सरासरीच्या
20% पेक्षा अवधक पाऊस ि िैयल्क्तक ्तरािर पंचनाम्यामध्ये आढळू न आलेले नुकसान असेल तरच ही जोखीम
लागू होईल.

10.4 ि 10.5 येिील जोखमी अंतगधत नुकसान भरपाईचे वनकि खालीलप्रमाणे राहतील.

1. अवधसुवचत विमा क्षेत्रात अवधसुवचत वपक घेणाऱया सिध शेतकऱयांसाठी सदर तरतुद िैयल्क्तक ्तरािर लागु
राहील.
2. जा्तीत जा्त दावयत्सि हे बावधत वपकाच्या क्षेत्राच्या विमा संरक्षीत रक्कमेएिढे राहील.
3. या बाबीअंतगधत जोखमीचा धोका घिे पयधन्त वपकाच्या लागििीसाठी झालेल्या वनविष्ट्ठा खचाच्या प्रमाणात
नुकसान भरपाई विमा संरवक्षत रक्कमेच्या अवधन राहू न देण्यात येईल.
११. योजनेतगधत समाविष्ट्ट विविध जोखीम कवरता नु कसान भरपाई वनवित करण्यासाठी कराियाची कायधिाही-

११.१ हं गामातील प्रवतकुल पवरल््िती /पेरणीपुिध -लािणीपुिध जोखीम कवरता कराियाची कायधिाही ि कालमयादा-

1. हं गामातील प्रवतकुल पवरल््िती /पेरणीपुि/ध लािणीपुिध जोखीम कवरता नुकसान भरपाई वनवितीसाठी वजल्हा
्तरािर वजल्हावधकारी यांच्या अध्यक्षतेखाली वजल्हा्तरीय संयुक्त सवमती ्िापन करण्यात येत आहे .
यामध्ये खालीलप्रमाणे प्रवतवनधी असतील -
1) वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी (संयोजक/ सवचि)
2) संबध
ं ीत विमा कंपनीचा प्रवतवनधी
3) नजीकच्या िेधशाळे तील हिामान खात्सयाचा प्रवतवनधी
4) कृवि विदयापीठ ककिा कृवि विज्ञान केंद्राचा प्रवतवनधी
5) सवमतीने नामवनदे वशत केलेले तीन शेतकरी प्रवतवनधी
6) सवमतीने नामवनदे वशत केलेले वििय तज्ञ (आिश्यकतेनुसार)

२. उपरोक्त सवमतीची प्रिम बैठक सदर शासन वनणधय वनगधमीत झाल्यानंतर 7 वदिसाच्या आत घेण्यात यािी,
जेणेकरुन सवमतीचे सद्यांना सदर तरतूदीच्या बारकाव्यांचा पवरचय होऊ शकेल.
३. हं गामातील प्रवतकुल पवरल््िती उदभिल्यास वकिा पेरणीपुि/ध लािणीपुिध जोखीम वनदशधनास आल्यानंतर 7
वदिसाच्या आत वजल्हा्तरीय संयक्
ु त सवमतीच्या बैठकीत प्रावतवनधीक सुचकांच्या अनुिंगाने सिध मावहती,
अहिाल ठे िून अवधसुचना वनगधवमत करणेबाबत वनणधय घ्यािा.
४. वजल्हा्तरीय संयक्
ु त सवमतीच्या बैठकीनंतर 7 वदिसाच्या आत अवधसुवचत क्षेत्रातील अवधसुवचत वपकांच्या
एकुण पेरणी क्षेत्रापैकी 5 टक्के क्षेत्राचे नजरअंदाज सिेक्षण नुकसानीचे मुल्यमापन करण्यासाठी करणे
आिश्यक आहे. सदरचा सिे विमा क्षेत्रघटकातील यादृल्च्िक पध्दतीने वनििलेल्या 10 िेगिेगळया वठकाणी

पृष्ट्ठ 36 पैकी 11
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

करणे आिश्यक आहे. तसेच पेरणीपुि/ध लािणीपुिध जोखीम पवरल््ितीबाबत ७५ टक्के क्षेत्राचे नजरअंदाज
सिेक्षण नुकसानीचे मुल्यमापन करणे आिश्यक आहे .
५. अवधसुवचत विमा क्षेत्र घटकांतील नुकसानीच्या मुल्यमापनांचा संयुक्त सवमतीचा अहिाल प्राप्त झाल्यानंतर 7
वदिसाच्या आत अवधसुचना काढण्यात यािी.
६. अवधसुवचत विमा क्षेत्र घटकांतील नुकसानी बाबत अवधसुचना वनगधवमत झाल्यानंतर ि नुकसान मुल्यमापनांचा
संयक्
ु त सवमतीचा अहिाल प्राप्त झाल्यािर 1 मवहन्यांच्या आत विमा रक्कम वनवित करून राज्य
शासनाकिू न विमा हप्त्सयापोटी वकमान ५०% विमा हप्ता अनुदान प्राप्त होण्याचे अवधन राहू न अंवतम विमा
हप्ता अनुदानाची िाट न पहाता तात्सकाळ नुकसान भरपाईची अदायगी विमा कंपनीकिू न करण्यात यािी.

११.२ काढणीपिात नुकसान ि ्िावनक आपत्ती या जोखमी अंतगधत कराियाची कायधिाही ि कालमयादा -
अ) नुकसानीचा अहिाल सादर करण्याची पध्दती आवण िेळापत्रक
1. विमा संरक्षण घेतलेल्या शेतकऱयांनी सिे नंबर नुसार बाधीत पीक ि बाधीत क्षेत्राबाबत घटना घिल्यापासून
७२ तासांच्या आत संबवं धत विमा कंपनीस कळविणे आिश्यक राहील. नुकसान कळिताना सव्हे नंबर ि
नुकसानग्र्त क्षेत्र तपशील कळविणे बंधनकारक असेल.
2. आिश्यकतेनुसार विमा हप्ता भरल्याची पिताळणी पीक विमा संकेत्िळािरून / बँकेकिू न करता येईल.
बँकेकिू न 48 तासांमध्ये विमा हप्ता भरल्याची खात्री करून त्सयाची पािती बँकेने विमा कंपनीस सादर करणे
आिश्यक राहील.
3. कृवि ि शेतकरी कल्याण विभागामाफधत विकवसत करण्यात येणाऱया मोबाईल ॲपद्वारे ्िावनक आपत्तींमुळे
नुकसानग्र्त क्षेत्राचे िायावचत्र त्सयाच्या अक्षांश ि रे खांश सवहत घेऊन मावहती वदली जाऊ शकेल.

आ) पीक नुकसानीची मावहती कळविण्याची पध्दत

योजनेत सहभागी झालेल्या शेतकऱयांनी घटना घिल्यापासून ७२ तासांच्या आत याबाबतची सुचना विमा
कंपनी, संबध
ं ीत बँक, कृवि / महसूल विभाग ककिा टोल फ्री क्रमांकाद्वारे दे ण्यात यािी. सिधप्रिम केंद्रीय टोल
फ्री क्रमांकाचा िापर करण्यात यािा. केंद्रीय टोल फ्री क्रमांक िरून सदर सूचना संबवं धत विमा कंपनीस
पुढील 48 तासात पाठिण्यात येईल.केंद्रीय टोल फ्री क्रमांक उपललध न झाल्यास सदर आपत्तीची मावहती
बँक / कृवि ि महसूल विभाग यांना दयािी तसेच सदर मावहती विमा कंपनीस तात्सकाळ दे ण्यात यािी,
बँकेमाफधत विमा संरवक्षत बाबी जसे - पीक विमा संरवक्षत रक्कम, भरलेला विमा हप्ता ि त्सयाचा वदनांक या
बाबी तपासून संबध
ं ीत विमा कंपनीस सिेक्षणाकवरता कायधिाही सुरू करण्यासाठी पाठविल्या जातील.

इ) नुकसान भरपाई वनवित करणेसाठी सादर कराियाची आिश्यक कागदपत्रे

शेतकऱयाने नुकसान भरपाईचा दािा दाखल करण्यासाठी विवहत नमुन्यातील अजध आिश्यक त्सया
कागदपत्रासह (7/12, वपकाची नोंद असलेला विमा हप्ता भरल्याचा पुरािा इ.) विमा कंपनीस सादर करणे
आिश्यक आहे. शेतकरी पवरपुणध मावहतीसह विवहत नमुन्यातील अजध सादर करू न शकल्यास उपललध
मावहतीच्या आधारे अजध सादर करू शकतो, परं तु अजातील उिधरीत मावहती 7 वदिसांच्या आत विमा कंपनीस
सादर करणे आिश्यक राहील. पीक नुकसानीचा पुरािा म्हणून मोबाईल फोनिरील प्रणालीद्वारे घेतलेली
िायावचत्रे दे ता येतील. याबरोबरच भारतीय हिामान विभागाचे अहिाल,प्रसार माध्यमातील बातम्या आवद
तपशील सहपवत्रत करता येईल.

ई) नुकसान वनविती ि अहिाल सादर करणे

1) विमा कंपनीने मावहती प्राप्त झाल्यापासून 48तासांच्या आत नुकसानीचे मुल्यांकन वनवित करण्यासाठी
विवहत अनुभि ि शैक्षवणक पात्रतेच्या वनकिानुसार पयधिक्ष
े काची वनयुक्ती करािी. यामध्ये कोणत्सयाही
विियाची पदविका ि दोन ििाचा अनुभि ककिा कृवि ि संलग्न विियाची पदिी ि 1 ििाचा अनुभि अपेवक्षत

पृष्ट्ठ 36 पैकी 12
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

आहे .त्सयाचप्रमाणे सेिावनिृत्त कृवि/फलोत्सपादन/कृवि वि्तार शाखेचे अवधकारी, सेिावनिृत्त बँक अवधकारी
ज्यांना पीक कजध िाटपाचा अनुभि आहे त्सयांची वनयुक्ती करता येईल.
2) पीक नुकसानीचे सिेक्षण संयुक्त सवमवत माफधत करण्यात येईल ज्यात विमा कंपनीचा पयधिक्ष
े क,तालुका
्तरािरील कृवि अवधकारी आवण संबवं धत शेतकरी यांचा समािेश असेल.
3) पुढील 10 वदिसांच्या आत नुकसानीचा अहिाल तयार करण्यात यािा.
4) नुकसानीचा अहिाल प्राप्त झाल्यानंतर 15 वदिसांच्या आत (विमा हप्ता जमा झाला आहे या अटींचे अवधन
राहू न) नुकसान भरपाई दे ण्यात यािी.
5) काढणीपिात जोखीमकरीता, जर अवधसुवचत वपकाचे बाधीत क्षेत्र हे एकूण पेरणी क्षेत्राच्या 25 टक्के पेक्षा
जा्त असेल तर अवधसुवचत क्षेत्रातील सिध पात्र शेतकरी हे काढणीपिात नुकसान भरपाई वमळण्यास पात्र
राहतील. संयुक्त सवमतीने विहीत प्रमाणात केलेल्या नमूना सिेक्षणाचे आधारे विमा कंपनीमाफधत
नुकसानीचे प्रमाण ठरविण्यात येईल.
6) ्िावनक आपत्तीच्या जोखीमकरीता, जर बाधीत क्षेत्र हे अवधसुवचत विमा क्षेत्राच्या 25 टक्के पयधन्त असेल
तर िैयल्क्तक ्तरािर ि २५ टक्के पेक्षा जा्त असेल तर अवधसुवचत क्षेत्रातील पात्र शेतकऱयांना (विमा
योजनेत सहभागी झालेले ि वपकाचे नुकसान विवहत िेळेत पूिस
ध ूचना वदलेले) नुकसान भरपाईस पात्र
ठरे ल.
7) नुकसानीचा अहिाल प्राप्त झाल्यानंतर 15 वदिसांच्या आत विमा कंपनी अनुदेय नुकसान भरपाई अदा
करे ल.
8) जर हं गामाच्या शेिटी प्राप्त होणाऱया सरासरी उत्सपन्नाच्या आधारे वनवित होणारी नुकसान भरपाई (पीक
कापणी प्रयोगािर आधावरत) ही जर काढणीपिात नुकसान भरपाई या अंतगधत वमळालेल्या नुकसान
भरपाई पेक्षा जा्त असेल तर नुकसान भरपाई मधील फरक शेतकऱयांना अदा करण्यात येईल. परं तु जर
काढणीपिात नुकसान भरपाई या बाबी अंतगधत वमळालेली नुकसान भरपाई ही जर जा्त असेल तर
फरकाची रक्कम शेतकऱयांकिू न िसुल करण्यात येणार नाही.
उ) अटी:

1) नुकसानीच्या अवधसुचने अगोदर ज्या शेतकऱयांनी विमा हप्ता रक्कम भरली आहे ककिा त्सयांच्या खात्सयातून
विमा हप्ता रक्कम िजा करुन घेण्यात आली आहे असेच शेतकरी सदर मदतीसाठी पात्र राहतील.
2) ्िावनक आपत्तीच्या शासनामाफधत जोखमीबाबत अग्रीम विमा हप्ता अनुदान (वकमान प्रिम हप्ता) प्राप्त
झाल्यानंतर विमा कंपनीमाफधत सदरच्या तरतुदीची नुकसान भरपाई दे ण्यात येईल. परं तु काढणी पिात
जोखमीबाबत शासनामाफधत अंवतम विमा हप्ता अनुदान (वद्वतीय हप्ता) प्राप्त झाल्यानंतरच विमा
कंपनीमाफधत सदरच्या तरतुदीची नुकसान भरपाई दे ण्यात येईल.
३) जर हं गामाच्या अखेरीस पीक कापणी प्रयोगाच्या उपललध मावहतीच्या आधारे वनवित होणारी नुकसान
भरपाई ही जर या तरतुदी अंतगधत वमळालेल्या नुकसान भरपाईपेक्षा जा्त असेल तर दोन्हीमध्ये जा्त
होणारी नुकसान भरपाईच्या फरकाची रक्कम हं गामाच्या शेिटी शेतकऱयाला दे य राहील. ्िावनक
आपत्तीच्या घटनेनंतर जर शेतकऱयांचा सहभाग ककिा विमा हप्ता िजा करुन घेण्यात आला असेल तर असे
शेतकरी आर्भिक मदतीस पात्र राहणार नाहीत.
१२. जोखीमीच्या बाबींकवरता महत्त्िाच्या अटी ि शती
1. विमा कंपनीला विमा हप्ता हा बँक / वित्तीय सं्िा ककिा सरळ प्राप्त होईल. जर उपरोल्लेखीत सं्िांच्या
हलगजीपणामुळे विमा हप्ता विमा कंपनीस िेळेत प्राप्त झाला नाही तर सदर विमा प्र्तािांच्या बाबतीत देय
असणाऱया नुकसान भरपाईचे दावयत्सि हे संबध
ं ीत बँक / वित्तीय सं्िा यांचेिर राहील.
2. बँक ककिा वित्तीय सं्िेमाफधत कजधदार शेतकऱयांच्या विमा प्र्तािाच्या बाबतीत जर काही चुकीची मावहती
पुरविण्यात आल्यास अशा प्र्तािांच्या बाबतीत नुकसान भरपाईचे दावयत्त्ि संबध
ं ीत बँक / वित्तीय सं्िेचे
राहील.
3. केिळ पीक कजाची मंजूरी / वितरण ि विमा प्र्ताि सादर करणे ि शेतकरी / बँकेकिू न विमा हप्त्सयाचा भरणा
आवण पीक उगविण्याचा उद्देश ्पष्ट्ट झाल्याखेरीज विमा कंपनीकिू न जोवखमीची ल््िकृती वदली जाणार नाही.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 13
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

विविध जोखीमकावरता प्रावतवनधीक सुचक म्हणून पजधन्यमानाची आकिे िारी, इतर हिामान घटकाची
आकिे िारी, इस्त्रो ककिा इतर कोणत्सयाही शासकीय यंत्रणेने (MRSAC) प्रमावणत केलेले उपग्रहाद्वारे प्राप्त
िायावचत्र, महालनोबीस नॅशनल क्रॉप फोरकॉ्ट सेंटर, निी वदल्ली या सं्िेचा दु ष्ट्काळी पवरल््िती
ठरविण्याबाबतचा अहिाल ि वजल्हा्तरािरील अवधकाऱयांनी तयार केलेला पीक पवरल््िती अहिाल,
्िावनक प्रसार माध्यमांचे अहिाल ि िायावचत्रे इत्सयादीचा िापर करण्यात यािा.
4. तसेच महािेध प्रकल्पांतगधत अवधकृत ्ियंचलीत हिामान केंद्राच्या आकिे िारीचा िापर नुकसान भरपाई
वनविती कवरता ग्राहय धरण्यात येईल. यावशिाय खालील सुचकांचा दे खील िापर करण्यात यािा.
1. तीव्र दु ष्ट्काळी पवरल््िती - 2016 च्या दु ष्ट्काळ संवहतेनुसार महाॲग्रीटे क (महामदत) प्रकल्पांतगधत
उपग्रहाच्या सहाय्याने संकवलत केलेली मावहती.
2. शासनाने जाहीर केलेली दु ष्ट्काळी पवरल््िती ककिा पािसातील खंि.
3. वदघध सरासरीशी तुलना करता तापमानातील असाधारण िाढ ककिा घट.
4. कीि ि रोगाचा व्यापक प्रमाणातील प्रादु भाि.
5. नैसर्भगक आपत्ती ज्या मध्ये पुरांसह विविध आपवत्त ज्यामुळे व्यापक प्रमाणािर वपकांचे नुकसान झालेले असणे
5. लागिि क्षेत्रातील तफाित : विमा संरक्षीत क्षेत्र हे पेरणी क्षेत्रापेक्षा जा्त नोंदविणे ि जा्तीचे विमा संरक्षण
टाळण्यासाठी भागधारकांनी सुंदूर योजनेतील समाविष्ट्ट सिध भुवम अवभलेख द्तािेज, बँक द्तािेज, महसुल
द्तािेज आवण कजध प्र्ताि इत्सयादी बाबीची पिताळणी करुन योग्य ती कायधिाही करािी. योजनेमध्ये पीक
बदलाची तसेच ्िावनक आपत्तीमुळे होणा-या नुकसानीला संरक्षण दे ण्याची तरतूद आहे . असे असतांनाही जर
पेरणी केलेले क्षेत्र आवण विमा संरक्षीत क्षेत्र यामध्ये तफाित आढळली तर असे विमा प्र्ताि रद्दबातल केले
जातील. यासंदभात खालील पध्दती अिलंवबण्यात येईल.
1) ज्या मुख्य वपकांसाठी एमएनसीएफसी किु न सुदूर संिद
े न िा अन्य तंत्रज्ञाचा िापर करुन तालुका
्तरािरील सिधसाधारण पेरणी क्षेत्राची आकिे िारी राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लला उपललध होईल त्सयाच
वपकांना लागिि क्षेत्रातील तफाितीची तरतूद लागू होईल. याबाबतीत राज्य शासनासह इतर कोणत्सयाही
स्त्रोताकिु न उपललध होणारी आकिे िारी ग्रा् धरली जाणार नाही.
तिावप, तालुका्तरािरािरुन कळविलेल्या पेरणी / लागिि क्षेत्रापेक्षा जा्त प्रमाणािर क्षेत्र विमा संरवक्षत
झाले असेल तर अशी अवनयवमतता / विसंगती, सहभागाच्या अंवतम तारखेनंतर परं तु बँकांनी प्राप्त अजध
आवण कागदपत्रांचा ताळमेळ अंवतम करण्यापुिी वलवखत ्िरूपात भारत सरकारचा कृवि विभाग ि
शेतकरी कल्याण मंत्रालय, भारत सरकार यांना वनदशधनास आणुन द्यािे लागेल. त्सया सोबत संबवं धत बँक
शाखांची यादी सुध्दा कळविणे आिश्यक राहील. जेणेकरुन, शासनास या प्रकरणांची शहावनशा करता
येईल आवण सबंवधत बँका हं गामाची आकिे िारी अंवतम करण्यापुिी योग्य त्सया सुधारणा करतील.

2) विमा क्षेत्रातील विसंगती बाबतीत भारत सरकारचा वनणधय अंवतम राहील. एमएनसीएफसी द्वारा
कळविलेले पेरणी क्षेत्र आवण विमा संरवक्षत क्षेत्र यातील फरक तालुका्तरािर 30% पेक्षा अवधक
असल्यास, अशा तालुकयातील सिध विमा क्षेत्र घटक हे क्षेत्र विसंगती श्रेणी अंतगधत येतील.

3) तदनुसार सदर अवतवरक्त क्षेत्र विमा संरक्षीत म्हणून ग्राहय धरले जाणार नाही आवण संबवं धत
शेतकऱयांचा विमा हप्ता रक्कम जप्त करण्यात येऊन ती भारत सरकारच्या तंत्रज्ञान वनधीला समर्भपत
केली जाईल.

4) क्षेत्र सुधारणा घटकानुसार, विमा कंपनींद्वारे परत वदलेली विमा हप्ता रक्कम केंद्र / राज्य शासनाकिे
50:50 या प्रमाणात िगध केली जाईल.

5) विमा नुकसान भरपाईतील पवरगणना केलेला क्षेत्र सुधार गुणांक संबवं धत तपशील राष्ट्रीय पीक विमा
संकेत्िळािर उपललध करण्यात येईल.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 14
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

1३.नुकसान भरपाईचे दावयत्त्ि :

योजनेच्या तरतुदीनुसार नुकसान भरपाईचे दावयत्सि संबध
ं ीत विमा कंपनीिर राहणार आहे . या योजनेअत
ं गधत
एकुण जमा विमा हप्ता रक्कमेच्या 3.5 पट ककिा एकुण विमा संरक्षीत रक्कमेच्या 35 टक्के यापैकी जी रक्कम जा्त
असेल तेिढी नुकसान भरपाई ही संबध
ं ीत विमा कंपनीमाफधत वदली जाईल. त्सयापेक्षा जा्त येणारी नुकसान भरपाई
रक्कम ही केंद्र ि राज्य शासनामाफधत 50:50 म्हणजेच समप्रमाणात वदली जाईल.
1४. शेतकऱयांना नुकसान भरपाई अदा करण्याची पध्दती:

1) विमा कंपन्यांनी त्सयांना प्राप्त झालेला शेतकरी विमा हप्ता आवण शासनाकिु न प्राप्त अवग्रम विमा हप्ता (पवहला
हप्ता) या रकमेतून प्रवतकूल हिामानामुळे पेरणी/लािणी होऊ न शकणे/हं गामाच्या मध्ये प्रवतकूल
पवरल््िती/्िावनक आपत्तीच्या दाव्यांची पुतधता अंवतम विमा हप्ता (दु सरा हप्ता)अदा होण्याची िाट न बघता करणे
आिश्यक आहे. विमा कायद्याचे कलम ६४ बी नुसार बाधीत विमा क्षेत्रासाठी प्राप्त विमा हप्ता शेतकरी वह्सा आवण
राज्य शासनाने अदा केलेला अवग्रम विमा हप्ता (पवहला हप्ता) या वनधीचा िापर करुन विमा कंपनीने सदर
प्रकरणांतील नुकसान भरपाई अदा करणे बंधनकारक आहे .
2) उत्सपन्नाच्या आकिे िारीिर आधारीत आवण काढणीपिात नुकसानीचे दािे शासनाकिु न विमा हप्त्सयाचा दु सरा
हप्ता प्राप्त झाल्यािर करणे आिश्यक आहे . विमा नोंदणीच्या अंवतम मुदतीनंतर १५ वदिसांत पोटध लिरील अजांना
मंजूरी वमळताच प्राप्त होणा-या अंतवरम विमा सहभागाच्या आकिे िारीच्या आधारे शासनाने सदर दुसरा हप्ता
वितरीत करणे आिश्यक आहे . उिधवरत विमा हप्ता हं गामातील विमा नोंदणीच्या आकिे िारीची पुणध पिताळणी
झाल्यािर, लागू असल्यास शासनाने अदा कराियाचा आहे .
3) हं गामाच्या शेिटी नुकसानभरपाई वनवित करण्याच्या तरतुदीमध्ये राज्य शासनाकिू न विवहत िेळापत्रकानुसार
उत्सपन्नाची आकिे िारी प्राप्त झाल्यानंतर बँक / विमा प्रवतवनधी यांचे किू न प्राप्त झालेल्या विमा प्र्तािानुसार
अवधसुवचत क्षेत्रातील अवधसुवचत वपकांची नुकसान भरपाई विमा कंपनीच्या सक्षम प्रावधकाऱयाकिू न वनवित
करण्यात येईल.
4) वित्तीय सं्िेमाफधत योजनेमध्ये भाग घेतलेल्या शेतकऱयांची नुकसान भरपाई इलेक्रॉवनक वनधी ह्तांतर
पध्दतीद्वारा संबध
ं ीत बँक / वित्तीय सं्िांकिे िगध केली जाईल ि तद्नंतर वलखीत ्िरुपात नुकसान भरपाईची
वि्तृत मावहती विमा कंपनीमाफधत वदली जाईल. नुकसान भरपाईची रक्कम प्राप्त झाल्यानंतर बँक / वित्तीय
सं्िा नुकसान भरपाईस पात्र ठरलेल्या शेतकऱयांच्या खात्सयािर एक आठिियाच्या आत नुकसान भरपाई जमा
करे ल ि त्सयाबाबतचे प्रमाणपत्र विमा कंपनीस सादर करे ल. तसेच बँकेमाफधत सुचना फलकािर ि विमा
संकेत्िळािर ही मावहती प्रवसध्द करणे आिश्यक राहील.
5) जर शेतकऱयांनी विमा प्रवतवनधींच्या माफधत विमा योजनेत सहभाग घेतला असेल तर नुकसान भरपाईची रक्कम
िेट शेतकऱयांच्या खात्सयािर विमा कंपनीमाफधत जमा करण्यात येईल ि त्सयाबाबत त्सयांना सुवचत करण्यात येईल
तसेच अशा शेतकऱयांची मावहती ही विमा संकेत्िळािर प्रवसध्द करणे आिश्यक राहील.
6) हिामान घटकाच्या प्रवतकुल पवरल््ितीमुळे पेरणी / लािणी न झाल्यास होणारे नुकसान, ्िावनक नैसर्भगक
आपत्तींमुळे होणारे नुकसान ककिा काढणी पिात होणारे नुकसान या बाबींअतगधत वनवित होणारी नुकसान भरपाई
सुध्दा िर नमुद केल्याप्रमाणेच शेतकऱयांना अदा करण्यात येईल.
7) विमा योजनेत सहभागी शेतकरी ि इतर भागधारकांच्या तक्रारींचे वनिारण विमा कंपनीने विनाविलंब करणे
आिश्यक राहील.
8) उत्सपादकता चुकीची नोंदिली आहे ककिा इतर कारणा्ति आक्षेपातील विमा नुकसान भरपाईचे दाव्यांच्या
बाबतीत नुकसान भरपाई अदा केल्यापासून १ मवहन्यांपेक्षा अवधक कालािधी नंतर राज्य शासन कोणत्सयाही
पवरल््ितीत पुनगधणना करू शकणार नाही ककिा विमा दािे प्रकरणे पुनः विचारािध पाठिू शकणार नाही. या
कालािधीच्या राज्य्तरीय समन्िय सवमती /राज्य्तरीय तांवत्रक सल्लागार सवमती किे पाठिून तदनंतर कृवि,
सहकार ि शेतकरी कल्याण मंत्रालय, भारत सरकार च्या अखत्सयावरतील तांवत्रक सल्लागार सवमतीकिे विचारािध
ि वनणधयािध पाठविण्यात येतील.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 15
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

1५. राज्य्तरीय समन्िय सवमती:

योजनेचे राज्य्तरीय संवनयंत्रण मुख्य सवचि यांचे अध्यक्षतेखाली ्िापन करण्यात आलेल्या राज्य्तरीय
पीक विमा समन्िय सवमतीतफे (SLCCCI) करण्यात येईल. या सवमतीची रचना ि काये पुढीलप्रमाणे असतील.

1. मुख्य सवचि : अध्यक्ष

2. अपर मुख्य सवचि (वित्त) : सद्य

3. अपर मुख्य सवचि (वनयोजन) : सद्य

4 अपर मुख्य सवचि (कृवि) : सद्य

5. प्रधान सवचि (महसुल) : सद्य

6. प्रधान सवचि (सहकार) : सद्य

7. आयुक्त (कृवि), महाराष्ट्र राज्य : सद्य

8. सहकार आयुक्त ि वनबंधक, महाराष्ट्र राज्य : सद्य

9. विमा कंपनीचे प्रवतवनधी : सद्य

10. संचालक (अिध ि सांल्ख्यकी संचालनालय, मुंबई) : सद्य

11. वरझिध बँक ऑफ इंवियाचे प्रवतवनधी : सद्य

12. महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँकेचे प्रवतवनधी : सद्य

13. नाबािध चे प्रवतवनधी : सद्य

14. राज्य्तरीय बँकसध सवमती ( SLBC ) यांचे प्रवतवनधी : सद्य

15. महाराष्ट्र सुदुर सव्हे क्षण उप योजना केंद्र नागपुर(MRSAC ) : सद्य

16. भारतीय हिामान विभाग (IMD ) यांचे प्रवतवनधी : सद्य

17. ्कायमेट िेदर सर्व्व्हसेस वल. यांचे प्रवतवनधी : सद्य

18. उपसवचि (कृवि) महाराष्ट्र शासन : सद्य सवचि

राज्य्तरीय पीक विमा समन्िय सवमतीची काये:

1. योजनेच्या अंमलबजािणीिर दे खरे ख ठे िणे.

2. पीक उत्सपादनाची उपललध आकिे िारी, वपकाखालील क्षेत्र आवण विवहत संख्येप्रमाणे पीक कापणी प्रयोग
घेणेसाठी असलेली क्षमता विचारात घेऊन प्रत्सयेक हं गामाच्या िेळी अवधसुवचत कराियाची क्षेत्रे आवण वपके,
वजल्हा समुह वनवित करणे, जोखीम्तर वनवित करणे, विमा संरक्षीत रक्कम वनवित करणे, कायान्ियीन
यंत्रणेची वनिि करणेबाबत कायधिाही करणे इ. बाबत वनणधय घेणे.

3. योजनेच्या अंमलबजािणीिेळी येणाऱया विविध अिचणीच्या संदभात विचार विवनमय करुन वनणधय घेणे ि
आिश्यक असल्यास केंद्र शासनाशी पत्रव्यिहार करणे.

4.केंद्र शानाने मागधदशधक सूचनेद्वारे िेळोिळी विवहत केलेली जबाबदारी पार पािणे.

योजनेचे संवनयंत्रण :
राज्य्तरािर योजनेचे सवनयंत्रण आयुक्त, कृवि यांच्यामाफधत राज्य्तरीय पीक विमा योजना समन्िय
सवमतीद्वारे करण्यात येईल. योजनेचा लाभ जा्तीत जा्त शेतकऱयांना होण्याच्या दृल्ष्ट्टने खालील बाबीच्या
अनुिंगाने वजल्हा ्तरीय सवमतीच्या ि क्षेत्रीय यंत्रणेच्या सहायाने आयुक्त, कृवि यांचेकिू न उपाययोजना केल्या
जातील.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 16
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

अ) संबवं धत बँकेमाफधत योजनेत सहभागी होणाऱया कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयांची मावहती ्ितंत्रपणे
संकवलत केली जाईल. उदा. शेतकऱयाचे संपण
ू ध नाि, बँक खाते क्रमांक, गािाचे नाि, शेतकऱयांची िगधिारी (अल्प
ि अत्सयल्प भूधारक शेतकरी/अनुसुवचत जाती ि जमाती / स्त्री, पुरुि ), विमा संरवक्षत क्षेत्र, वपकांचा तपशील,
विमा संरवक्षत रक्कम, जमा विमा हप्ता, विमा हप्ता अनुदान इत्सयादी तपशील बँकेमाफधत संकवलत करून विवहत
मुदतीमध्ये विमा प्र्ताि ि विमा हप्ता रकमेचा तपशील संबवं धत विमा कंपनीस सॉफ्् ि हािध कॉपी मध्ये सादर
केली जाईल. राज्य शासनामाफधत पीक कापणी प्रयोगाचा सवि्तर तपशील संबवं धत विमा कंपनीस विवहत
कालािधीत सादर केला जाईल.
ब) संबवं धत विमा कंपनीकिू न नुकसान भरपाईची रक्कम लाभािी शेतकऱयांच्या खात्सयािर िेट जमा केली जाईल.
बँकेमाफधत नुकसान भरपाईचा शेतकरी वनहाय तपशील सुचना फलकािर प्रवसध्द केला जाईल.
क) योजनेअंतगधत लाभािी शेतकऱयांची बँक वनहाय ि अवधसुवचत क्षेत्र वनहाय यादी विमा कंपनीमाफधत पीक विमा
संकेत्िळािर ि संबवं धत विमा कंपनीच्या संकेत्िळािर प्रवसध्द केली जाईल. याबाबत शेतकऱयांच्या तक्रारीचे
वनिारण करण्याबाबत सुध्दा विमा कंपनीमाफधत कायधिाही करण्यात येईल.
ि) योजनेतील 5 टक्के लाभािी शेतकऱयांची तपासणी विमा कंपनीच्या क्षेवत्रय / ्िावनक कायालयामाफधत केली
जाईल ि याचा ्ितंत्र अहिाल राज्य्तरीय ि वजल्हा ्तरीय समन्िय सवमतीस पाठविला जाईल.
इ) विमा कंपनीकिू न तपासण्यात आलेल्या लाभािीपैकी 10 टक्के लाभार्थ्याचीं तपासणी वजल्हा्तरीय समन्िय
सवमतीमाफधत केली जाईल ि याचा अहिाल राज्य शासनास पाठविला जाईल.
ई) 1 ते 2 टक्के लाभार्थ्यांची तपासणी विमा कंपनीच्या मुख्य कायालयामाफधत अििा केंद्र शासनाने नेमलेल्या ्ितंत्र
यंत्रणेमाफधत केली जाईल ि त्सयाचा अहिाल केंद्र शासनास सादर केला जाईल.
उ) क्षेत्र गुणांक पवरगणना पीक संरवक्षत क्षेत्र ि पेरणी क्षेत्राचा तपशील प्राप्त होताच मात्र पीक कापणी प्रयोग सुरू
होण्यापूिी करण्यात यािी. त्सयाचप्रमाणे उत्सपादकता नोंदी मधील त्रुटी त्सिवरत राज्य शासनाचे वनदशधनास
आणाव्यात. तिावप, अंवतम पीक उत्सपादकता आकिे िारी प्राप्त झाल्यानंतर १५ वदिसानंतर सदर त्रुटी कळिता
येणार नाहीत.

1६. वजल्हा्तरीय आढािा सवमती:

प्रत्सयेक हं गामाच्या िेळी कृवि विभागातफे राज्यातील कृवि विियक पवरल््ितीचे सुक्ष्म वनवरक्षण ि संवनयंत्रण
करण्यात येईल. वजल्हा्तरािर खालीलप्रमाणे सवमती ्िापन करण्यात येत आहे.

१. वजल्हावधकारी : अध्यक्ष

2. सरव्यि्िापक, वजल्हा मध्यिती सहकारी बँक : सद्य

३. व्यि्िापक, अग्रणी बँक : सद्य

४.कृवि विकास अवधकारी वजल्हा पवरिद : सद्य

५. वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी : सद्य सवचि

सदर सवमती दर पंधरिियास प्रत्सयेक वपकाचे पेरणी क्षेत्र, हिामान पवरल््िती, वकिी ि रोगाचा प्रादु भाि,
वपकांच्या नुकसानीचा अंदाज इ. बाबतचा सवि्तर अहिाल अंमलबजािणी करणा-या सं्िेस (संबध
ं ीत विमा
कंपनी ) सादर करे ल. िैयल्क्तक्तरािर पंचनामे करणेसाठी यंत्रणेची वनयुक्ती करणे, लाभािी तपासणी इ. बाबत
कायधिाही करे ल. योजनेच्या यश्िी अंमलबजािणीची जबाबदारी सदर सवमतीिर राहील.

त्सयाच प्रमाणे वजल्हयाचे मा. पालकमंत्री यांचे अध्यक्षतेखाली वजल्हा्तरािर योजनेच्या अंमलबजािणीचा
आढािा घेईल .

१७. वजल्हा्तरीय सुकाणू सवमतीः-

वपकांच्या उत्सपन्नाची आकिे िारी कृवि विभागाला अचूक ि िेळेिर उपललध होण्यासाठी पीक कापणी
प्रयोगांचे वनयोजन, अंमलबजािणी आवण पयधिक्ष
े णासाठी प्रत्सयेक वजल््ात खालीलप्रमाणे सुकाणू सवमती ्िापन
करण्यात येत आहे.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 17
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

१. वनिासी उपवजल्हावधकारी : अध्यक्ष

२. उप मुख्य कायधकारी अवधकारी (विकास), वजल्हा पवरिद : सद्य

३. कृवि विकास अवधकारी वजल्हा पवरिद : सद्य

४. सॅम्पल सिे ऑगधनायझेशनचे प्रवतवनधी : सद्य

५. विमा कंपनीचे प्रवतवनधी : सद्य

६. तंत्र अवधकारी, वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी कायालय : सद्य सवचि

सदर सवमतीिर विमा कंपनीच्या प्रवतवनधीची उपल््िती अवनिायध असेल, जेणेकरुन विमा कंपनीला संपण
ू ध
पवरल््ितीची मावहती होईल, पीक कापणी प्रयोगांचे वनयोजन, िेळापत्रक, पीक कापणीसाठीच्या प्लॉटची वनिि,
फॉमध २ प्रत प्राप्त करणे आवण प्रत्सयेक प्लॉटचे उत्सपन्न इ. मावहती प्राप्त करुन घेता येईल.

पीक कापणी प्रयोगांचे वनयोजन, पीक कापणीचे अहिाल इ. सिध मावहती राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लिर अपलोि करणे
आवण संबवं धत कमधचा-यांचे प्रवशक्षणाची जबाबदारी सवमतीच्या अध्यक्षांची असेल. सुकाणू सवमतीच्या बैठकांचे इवतिृत्त
वजल्हा्तरीय आढािा सवमतीकिे आवण राज्य्तरीय नोिल अवधकारी म्हणुन कृवि आयुक्तांना सादर करणे
बंधनकारक राहील. संबवं धत विमा कंपनीने दै नंवदन एक जबाबदार अवधकारी वपक काढणीच्या कालािधीत वकमान तीन
मवहन्यांसाठी सुकाणू सवमतीच्या अध्यक्षांच्या कायालयात प्रवतवनयुक्त करणे समन्िय आवण पीक कापणीबाबतची
मावहती प्राप्त करुन घेण्यासाठी बंधनकारक असेल. याकवरता विमा कंपनीच्या प्रवतनीधीला आिश्यकतेनुसार पुरेशी
जागा ि सुविधा वजल्हा प्रशासनाने उपललध करुन दे णे आिश्यक असेल ि याची खातरजमा वजल्हा सुकाणू सवमतीचे
अध्यक्ष करतील

१८. योजनेंतगधत शेतकऱयांच्या प्राप्त होणाऱया तक्रारीबाबत कराियाची कायधिाही :-

प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेच्या संदभात शेतकरी, लोकप्रवतवनधी यांचे माफधत सातत्सयाने नुकसान भरपाई न
वमळणे / कमी वमळणे, विमा कंपनी किू न प्रवतसाद न वमळणे, विमा कंपनी किू न वपक पंचनामे िेळेत न होणे,
बँकांमाफधत शेतकऱयांचे अजध न ल््िकारणे, विमा कंपनीस मावहती सादर करतांना बँकांमाफधत त्रुटी राहणे /विलंब होणे,
विमा कंपनी माफधत रक्कम प्राप्त झाल्यानंतरही बँकांमाफधत लाभार्थ्यांना विवहत कालािधीत अदा न करणे इ. प्रकारच्या
तक्रारी प्राप्त होत असतात.
कृवि विभागास प्राप्त झालेल्या तक्रारींिर तातिीने कायधिाही होणेचे दृष्ट्टीने सतत पाठपूरािा होत असतो.
त्सयानुसार, प्राप्त होणाऱया विविध तक्रारींचे वनरसन अनुक्रमे तालुका्तर, वजल्हा्तर, विभाग्तर, ि राज्य्तरािरील
सवमतीमाफधत करणे आिश्यक आहे . त्सयासाठी तालुका्तरािर संबवं धत तहसीलदार, वजल्हा्तरािर संबवं धत
वजल्हावधकारी, विभावगय्तरािर विभागीय आयुक्त, तसेच राज्य्तरािर सवचि कृवि यांचे अध्यक्षतेखाली
खालीलप्रमाणे सवमती ्िापन करणेत येत आहे त.

तालुका ्तरािरील सवमती

योजनेसंदभात ्िावनक ्तरािरील विविध लोकप्रवतवनधी शेतकरी यांचेकिू न प्राप्त होणाऱया तक्रारींचे
वनराकरण ्िावनक ्तरािरच होण्याच्या दृल्ष्ट्टकोनातून तालुका्तरािर तहसीलदार यांचे अध्यक्षतेखाली खालील
प्रमाणे तक्रार वनिारण सवमती गवठत करण्यात येत आहे .

1) तहसीलदार : अध्यक्ष
2) गटविकास अवधकारी, पंचायत सवमती : सद्य
3) संबवं धत मंिळ कृिी अवधकारी : सद्य
4) शेतकरी प्रवतवनधी (2) : सद्य
5) अग्रणी बँकचे तालुका ्तरीय प्रवतवनधी : सद्य
6) वजल्हा मध्यिती सहकारी बँक प्रवतवनधी : सद्य

पृष्ट्ठ 36 पैकी 18
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

7) संबवं धत विमा कंपनीचे प्रवतवनधी : सद्य

8) आपले सरकार सेिा केंद्र चालक यांचे प्रवतवनधी : सद्य
9) तालुका कृिी अवधकारी : सद्य सवचि

तालुका्तरीय सवमतीने पार पािाियाची कतधव्ये ि जबाबदाऱया :

1) योजनेच्या अंमलबजािणी संदभात प्राप्त होणाऱया शेतकऱयांच्या वनिारणासाठी योजनेच्या मागधदशधक
सूचनेच्या अधीन राहू न कायधिाही करणे.
2) योजनेसंबध
ं ी प्राप्त तक्रारींचे अनुिंगाने कायधिाही करणे.
3) योजने संबवं धत आपले सरकार सेिा केंद्राच्या कामकाजािर तालुका्तरीय वनयंत्रण ठे िणे.
4) तालुक्यातील सिध राष्ट्रीयीकृत / खाजगी / सहकारी बँकेच्या शाखांमाफधत करण्यात येणार्या
योजनेच्या सहभागाबाबत सवनयंत्रण करणे.
5) नोंदणी संदभातील तक्रारींबाबत पिताळणी करून आिश्यकतेनुसार विभाग्तरीय / वजल्हा्तरीय
सवमतीस वशफारस करणे.

वजल्हा ्तरािरील सवमती

1) वजल्हावधकारी : अध्यक्ष

2) वजल्हयाचे वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी : सद्य

3) विमा कंपनीचे प्रवतवनधी : सद्य

4) वजल्हा अग्रणी बँक अवधकारी : सद्य

५) वजल्हा उप व्यि्िापक, नाबािध : सद्य

६) वनमंत्रीत तज्ञ (कृवि विद्यापीठ शास्त्रज्ञ / संशोधन सं्िा प्रवतवनधी) : सद्य

७) शेतकरी प्रवतवनधी (जा्तीत जा्त ३) : सद्य

8) कृवि उप संचालक, वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी कायालय : सद्य सवचि

विभागीय आयुक्त ्तरािरील सवमती

1) विभागीय आयुक्त : अध्यक्ष

2) संबवं धत वजल्हयाचे वजल्हावधकारी : सद्य

३) विमा कंपनीचे प्रवतवनधी : सद्य

4) कृवि विद्यापीठ शास्त्रज्ञ : सद्य

5) शेतकरी प्रवतवनधी (जा्तीत जा्त 2) : सद्य

6) संबवं धत विभागीय कृवि सह संचालक : सद्य सवचि

राज्य ्तरािरील सवमती

1) सवचि / प्रधान सवचि /अपर मुख्य सवचि (कृिी) : अध्यक्ष

2) आयुक्त कृिी : सद्य

3) आयुक्त सहकार : सद्य

4) विधानमंिळ सद्य (जा्तीत जा्त 2) : सद्य

5) समन्ियक, राज्य्तरीय बँकसध कवमटी : सद्य

पृष्ट्ठ 36 पैकी 19
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

6) मुख्य सरव्यि्िापक, नाबािध : सद्य

7) शेतकरी प्रवतवनधी (जा्तीत जा्त 2) : सद्य

8) उप सवचि : सद्य सवचि

* सवमती आिश्यकतेनुसार विद्यावपठे / हिामानशास्त्र विभाग / संशोधन सं्िा/कमोिीटी बोिध /महाराष्ट्र राज्य
सुदूर संिद
े न उपयोवगता केंद्र / राज्य टे ल्क्नकल सपोटध युवनट मधील तज्ञांना वनमंत्रीत करु शकेल.

वजल्हा्तरािरील सवमतीने तक्रारींचे वनरसन करािे. वजल्हा ्तरािरील सवमतींकिे केलेल्या तक्रारींचे योग्य
वनरसन न झाल्यास विभागीय ्तरािरील सवमतीने त्सया तक्रारींचे वनरसन करािे. विभागीय ्तरािर वनरसन न
झालेल्या तक्रारी राज्य्तरीय सवमतीसमोर सादर करण्यात याव्यात. गंभीर ्िरुपाच्या तक्रारी, एकाहु न अवधक
वजल््ांशी संबध
ं ीत तसेच नुकसानीची व्याप्ती रु. २५ लाखांहून अवधक असेल अशा तक्रारी राज्य्तरीय सवमतीकिे
सादर करतील. राज्य्तरीय सवमती तक्रार प्राप्त झाल्यापासून १५ वदिसात वनकाली काढे ल. सवमतीचा वनणधय सिध
घटकांना मान्य असेल.

प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेसंदभात न्यायालयीन प्रकरणी दाव्यांचे कामकाज पाहण्यासाठी, शासनाचे ितीने
संपण
ु ध कायधिाही करणेसाठी तसेच वजल्हा ग्राहक तक्रार वनिारण न्यायमंच येिे दाखल केल्या जाणाऱया तक्रारीच्या
अनुिंगाने संपण
ू ध कायधिाही करणेसाठी संबवं धत वजल्हयाच्या वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी यांना प्रावधकृत करण्यात
येत आहे.

तालुका, वजल्हा्तरािर योजनेच्या अंमलबजािणी संदभात प्राप्त होणाऱया शेतकऱयांचे तक्रार वनिारणासाठी
उपरोक्त सवमत्सयांनी मागधदशधक सुचनेच्या अवधन राहु न कायधिाही करािी. वजल्हा, विभाग्तरािर तक्रारींचे योजनेच्या
मागधदशधक सुचनेनुसार वनरसन न झाल्यास कृवि आयुक्तालय ्तरािर सदर प्रकरण संपण
ू ध तपशीलांसह विभागीय
कृवि सह संचालक यांनी अवभप्रायांसह सादर करािे. राज्य्तरािर सदर योजनेच्या प्रभािी अंमलबजािणीसाठी
आयुक्त, कृवि हे सवनयंत्रण ि पयधिक्ष
े ण करतील.

19. आयुक्त, कृवि, महाराष्ट्र राज्य, पुणे यांनी अवधसूवचत क्षेत्रातील रबी वपकांची (उन्हाळी भात ि उन्हाळी भुईमूग
िगळू न) पीक कापणी प्रयोगािर आधावरत “सरासरी उत्सपन्नाची आकिे िारी संबवं धत विमा कंपनीस वदनांक 31
जुलै, 2020 पयंत,उन्हाळी भात ि कांदा ३१ ऑग्ट २०20 ि उन्हाळी भुईमूग ३१ ऑक्टोबर २०20 पयंत सादर
करािी. सदरची आकिे िारी कृवि आयुक्तालयास िेळेत सादर करण्याची संयुक्त जबाबदारी ही संबवं धत
वजल्हावधकारी ि वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी यांची राहील.
20. अवधसुवचत विमा क्षेत्र घटकातील वपकाच्या सिधसाधारण पीक पवरल््ितीच्या मानाने पीक उत्सपन्नाच्या अंदाजात
असामान्य तफाित येत असेल तर विमा कंपनी राज्य शासनाच्या मागधदशधनाप्रमाणे विविध तंत्रज्ञानाचा िापर (जसे
की, उपग्रह िायावचत्र ि इतर तंत्रज्ञान) करुन पीक उत्सपन्नाचा अंदाज वनवित करे ल. जर या दोन्हीमध्ये लक्षणीय
फरक वदसुन आल्यास सदरची बाब केंद्र शासनाच्या तांत्रीक सल्लागार सवमतीपुढे ठे िण्यात येईल ि या सवमतीने
घेतलेला वनणधय अंवतम राहील. याबाबतीत तांत्रीक सल्लागार सवमती महालनोवबस राष्ट्रीय पीक पुिानुमान केंद्र,
(MNCFC) निी वदल्ली यांची मदत घेईल.
२1. शासन असे वनदेश दे त आहे की, विमा क्षेत्र घटक म्हणून अवधसूवचत केलेल्या मंिळ/मंिळगटामध्ये वकमान 10
पीक कापणी प्रयोग आवण अवधसूवचत तालुक्यामध्ये वकमान 16 पीक कापणी प्रयोग घेण्यात यािेत. या
योजनेअंतगधत नुकसान भरपाई वनवित करण्यासाठी मंिळ ककिा मंिळगट आवण तालुका यापैकी लागू असणाऱया
अवधसूवचत क्षेत्रािर आधावरत पीक कापणी प्रयोग ग्रा् धरण्यात यािेत.
२2. या योजनेअंतगधत नुकसान भरपाई वनवित करतांना पैसेिारी, दु ष्ट्काळ, टं चाई पवरल््िती आवण पुरामुळे झालेल्या
नुकसानी संदभात कोणत्सयाही शासकीय विभाग/सं्िेमाफधत घोवित करण्यात आलेली आकिे िारी ग्रा् धरण्यात
येिू नये. यासाठी कृवि आयुक्तालयामाफधत सादर करण्यात आलेल्या राज्य शासनाच्या पीक उत्सपादनाच्या

पृष्ट्ठ 36 पैकी 20
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

अंदाजासाठी घेण्यात येणाऱया पीक सिेक्षण अंदाजाच्या पीक कापणी प्रयोगािर आधावरत सरासरी उत्सपन्नाची
आकिे िारी ग्रा् धरण्यात यािी.

23. पीक कापणी प्रयोगाचे क्षेवत्रय काम मंिळ अवधकारी, कृवि सहाय्यक ि ग्रामसेिक या अनुक्रमे महसूल, कृवि ि
ग्रामविकास विभागाच्या क्षेवत्रय कमधचाऱयांकिे सोपविण्यात आले आहे . अवधसूवचत विमा क्षेत्रामध्ये वनधावरत
करण्यात आलेले पीक कापणी प्रयोग घेण्यासाठी वजल्हावधकारी, मुख्य कायधकारी अवधकारी, वजल्हा पवरिद ि
वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी यांनी त्सयांच्या कायधक्षेत्रात पीक कापणी प्रयोगाची प्रभािी अंमलबजािणी
करण्यासाठी संबवं धत तालुक्यातील अनुक्रमे तहवसलदार, गट विकास अवधकारी ि तालुका कृवि अवधकारी यांचे
माफधत सवनयंत्रण करािे. या योजनेअत
ं गधत वपक कापणी प्रयोगांसाठी मोबाईल ॲपचा िापर करणे केंद्र शासनाने
बंधनकारक केले आहे. अन्यिा विमा हप्ता अनुदानामध्ये केंद्र वहश्याची रक्कम वितरीत केली जाणार नसल्याचे
केंद्र शासनाने ्पष्ट्ट केले आहे . ही बाब सिध क्षेत्रीय अवधकारी ि कमधचारी यांचे वनदशधनास आणुन द्यािी ि त्सयानुसार
अंमलबजािणी करण्यात यािी.

24. विमा प्रकरणे ि विमा हप्ता जमा करणे :

1. पंतप्रधान पीक विमा योजनेअंतगधत राष्ट्रीय कृवि विमा योजना ि राष्ट्रीय पीक विमा कायधक्रम यामध्ये उपयोगात
येत असलेली बँक पध्दत ही सहकारी बँकांना तशीच लागू राहील. कायान्ियीत विमा कंपनीने प्रावधकृत केलेल्या
नोिल बँकेशी संपकध साधािा, परं तु कजध िाटप केंद्राशी (प्रािवमक कृवि पतपुरिठा सहकारी सं्िांशी) संपकध
ठे िण्याची आिश्यकता नाही. व्यापारी बँक / प्रादे वशक ग्रामीण बँकेच्या शाखा यासाठी नोिल बँका म्हणून
कायान्िवयत राहतील. अग्रणी बँक आवण व्यापारी बँकांची प्रादे वशक कायालये / प्रशासकीय कायालये त्सयांचे
अवधन्त बँकांना योजनेच्या मागधदशधक सुचना पाठविणेबाबत कायधिाही करतील, बँक शाखेकिू न विमा कंपनीस
विवहत मुदतीत विमा प्र्ताि पाठविणेबाबत समन्ियाचे काम करतील आवण विम्याची संपण
ू ध मावहती पीक विमा
पोटध लिर टाकण्याबाबत कायधिाही करतील. या व्यवतवरक्त वबगर कजधदार शेतकऱयांचा योजनेत सहभाग
िाढविणेसाठी विमा कंपनी विमा प्रवतवनधी / विमा मध्य्िांचा िापर करतील.
2. कृवि विमा पोटध लिर दशधविलेल्या प्रपत्रात नोिल बँक / बँक शाखा घोिणापत्रे / प्र्ताि विमा कंपनीस सादर
करतील. त्सयामध्ये विमा क्षेत्र घटक, विमा संरवक्षत रक्कम, विमा हप्ता, शेतकऱयांनी विमा संरंवक्षत केलेले क्षेत्र,
प्रिगधवनहाय सहभागी शेतकरी संख्या (अल्प आवण अत्सयल्प ककिा इतर) आवण इतर प्रिगातील शेतकरी संख्या
(अ.जा./अ.ज./इतर) स्त्री / पुरुि, बँक खाते क्रमांक इ. मावहतीचा समािेश असेल.
३. ज्या शेतक-यांचा विमा अजांचा तपवशल राष्ट्रीय विमा पोटध लिर अपलोि केलेला असेल तेच शेतकरी विमा
संरक्षणासाठी पात्र असतील आवण राज्य ि केंद्र शासनाचे विमा हप्ता अनुदान त्सयानुसारच अदा केले जाईल.

कजधदार शेतकरी:

4. अवधसुवचत वपकांसाठी ि अवधसुवचत केलेल्या क्षेत्रासाठी कजध मंजूर केलेल्या शेतकऱयांसाठी योजना बंधनकारक
राहील. योजनेच्या िेळापत्रकानूसार कजध मंजूर करणारी बँक शाखा / प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िा
ही (नोिल बँकेमाफधत) विमा संरक्षीत रक्कमेनूसार मवहनािार पीकवनहाय, विमा क्षेत्रवनहाय, विमा हप्ता दराची
विवहत प्रपत्रात मावहती तयार करुन संबध
ं ीत विमा कंपनीस सादर करे ल. कजध वितरण करणाऱया बँक / प्रािवमक
कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िा शेतक-यांनी भराियाच्या विमा हप्त्सयाची रक्कम जादा कजध रक्कम म्हणून मंजूर
करतील.
5. वकसान क्रेविट कािध द्वारे पीक कजध मंजूर केलेल्या शेतकऱयांसाठी योजना बंधनकारक राहणार असून अशा
शेतकऱयांच्या बाबतीत योजनेच्या िेळापत्रकानुसार त्सयांचे विमा प्र्ताि विवहत कालािधीत बँकांनी विमा कंपनीस
सादर करणे आिश्यक आहे . अशा शेतकऱयांच्या बाबतीत बँकेने कजाच्या अजामध्ये शेतकऱयांना वदलेल्या
क्षेत्रािरून विमा संरवक्षत क्षेत्र गृवहत धरािे ककिा शेतकऱयाने ्ित:ने वदलेल्या पीक पेरणीच्या मावहतीिरून गृवहत
धरणेत यािे.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 21
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

6. राज्य्तरीय सवमतीने वनवित केलेल्या िेळापत्रकानुसार अंवतम वदनांकापयंत व्यापारी बँकेच्या शाखा / प्रादे वशक
ग्रामीण बँकेच्या शाखा/ नोिल बँक (प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िेच्या बाबतीत) विमा प्र्ताि जमा
करून ते सवि्तर तपशीलासह, पीक विमा हप्त्सयाच्या रकमेसह विमा कंपनीस पाठितील.

वबगर-कजधदार शेतकरी (ऐल्च्िक)

7. योजनेत सहभागी होऊ इल्च्िणारे वबगर कजधदार शेतकरी आपल्या विमा प्र्तािाची आिेदन पत्रे भरून व्यापारी
बँकांच्या ्िावनक शाखेत / प्रादे वशक ग्रामीण बँकेत / प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िा / विमा
कंपनीच्या अवधकृत विमा प्रवतवनधी ककिा विमा मध्य्िामाफधत विमा हप्ता रकमेसह सादर करतील.
8. योजनेत सहभागी होणारा शेतकरी विवहत प्रपत्रातील विमा प्र्ताि भरून व्यापारी बँकेच्या शाखेत/प्रादे वशक
ग्रामीण बँकेच्या शाखेत / प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िेत विमा हप्ता भरुन सादर करे ल. संबध
ं ीत
शेतकऱयांना संबवं धत बँकेत आपले बचत खाते उघिणे आिश्यक राहील. बँकेतील अवधकारी, शेतकऱयांना
आिेदनपत्रे भरणे ि इतर बाबतीत सहाय्य ि मागधदशधन करतील. शेतकऱयाचे विमा प्र्ताि ल््िकारताना त्सयांनी
विमा संरवक्षत केलेली रक्कम ि लागू होणारी विमा हप्ता रक्कम इत्सयादी बाबी तपासून पाहण्याची जबाबदारी
संबवं धत बँकांची रावहल. बँकेची शाखा वपकिार ि विवहत प्रपत्रामधील पीक विमा प्र्ताि / घोिणापत्र तयार
करून विमा हप्ता रक्कमेसह अमंलबजािणी करणाऱया विमा कंपन्यांना विवहत कालािधीत पाठिेल.
9. वबगर कजधदार शेतकरी यांना भारतीय विमा वनयामक आवण विकास प्रावधकरण यांनी मान्यता वदलेल्या
सं्िेमाफधत / विमा प्रवतवनधीद्वारे सेिा घेता येईल आवण संबवं धत सं्िा / विमा प्रवतवनधी हे शेतकऱयांना योजनेचे
फायदे आवण योजनेविियी मागधदशधन करणेसाठी योजनेचे प्रितधक म्हणून काम करतील त्सयाचप्रमाणे
शेतकऱयांकिू न विमा हप्ता जमा करणे आवण िैयल्क्तकवरत्सया / संकवलत केलेल्या विमा हप्त्सयाची रक्कम
िैयल्क्तक प्र्ताि आवण विमा घोिणापत्र / लाभार्थ्यांचे यादीची सॉफ्् कॉपी तसेच शेतकऱयांच्या मावहतीसह विमा
कंपनीस पाठितील ि विमा कंपनीमाफधत सदरची मावहती पीक विमा पोटध लिर भरण्यात येईल.
10. भारतीय विमा वनयामक आवण विकास प्रावधकरणाने मान्यता वदलेल्या सं्िा, विमा कंपनीने वनयुक्त केलेले
प्रवतवनधी शेतकऱयाकिू न विमा हप्ता ल््िकारतेिळ
े ी शेतकऱयांचे पीकाखालील क्षेत्र, विमा संरवक्षत रक्कम
इत्सयादी बाबत संबध
ं ीत भुवम अवभलेख द्तऐिज तपासून पाहतील, त्सयाचप्रमाणे भािे तत्सिािर ककिा कुळाने
असलेल्या शेतकऱयांच्या करारनामा / सहमती पत्राची प्रत अवभलेखात जतन करतील. प्रावधकृत केलेल्या
सं्िा / विमा प्रवतवनधी जमा झालेल्या विमा हप्त्सयाची रक्कम ि संकवलत प्र्ताि 7 वदिसात विमा कंपनीस
पाठितील. अशा शेतकऱयांच्या बाबतीत त्सयांचे बँक खाते असल्याबाबतची खातरजमा करतील ि याचा तपशील
विमा कंपनीस पाठितील.

वबगर-कजधदार शेतकऱयांचा योजनेत सहभाग- िेट विमा कंपनी माफधत:

11. योजनेत सहभागी होिू इल्च्िणाऱया वबगर कजधदार शेतकरी िैयल्क्तकवरत्सया ककिा पो्टाने त्सयांचा विमा प्र्ताि
विवहत प्रपत्रात योग्य त्सया विमा हप्त्सयासह विमा कंपनीस पाठिून योजनेत सहभागी होऊ शकतात. तसेच
शासनाने प्रावधकृत केलेल्या पीक विमा संकेत्िळाद्वारे ककिा विमा कंपनीच्या संकेत्िळाद्वारे दे खील वबगर
कजधदार शेतकरी योजनेत सहभागी होऊ शकतात. उपरोक्त पध्दतीने योजनेत सहभागी होणाऱया वबगर
कजधदार शेतकऱयांजिळ योजनेत सहभागी झाल्याचा पुरािा उदा. अजाची झेरॉक्स ककिा विमा हप्ता भरल्याची
पािती असणे बंधनकारक आहे . विमा प्र्तािात भरलेली मावहती चुकीची असल्याचे वनदशधनास आल्यास
शेतकऱयांचा विमा हप्ता जप्त केला जाईल ि शेतकऱयांस नुकसान भरपाई वमळणेचा अवधकार राहणार नाही.
12. पीक विमा योजनेत सहभागी होण्यासाठी सादर केलेला विमा प्र्ताि अपूणध असल्यास / आिश्यक असणारे
पुरािे ि कागदपत्रे प्र्तािासोबत सादर न केल्यास / योग्य तो विमा हप्ता भरलेला नसल्यास प्र्ताि
ल््िकारल्यापासून 1 मवहन्याच्या आत सदर प्र्ताि परत करण्याचे अवधकार विमा कंपनीस आहे त. विमा
कंपनीने प्र्ताि नाकारल्यास विमा हप्त्सयाची संपण
ू ध रक्कम संबंवधत शेतकऱयाला विमा कंपनीमाफधत परत वदली
जाईल.
13. वपक बदलाचा पयाय - वबगर कजधदार शेतकरी पीक पेरणीच्या वनयोजनांनुसार पेरणीच्या अगोदर योजनेत
सहभागी होिू शकतात. परं तु पीक वनयोजनात काही कारणा्ति बदल झाल्यास त्सयाबाबतची मावहती योजनेत

पृष्ट्ठ 36 पैकी 22
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

सहभागी होण्याच्या अंवतम वदनांकाच्या २ कायालयीन वदिस अगोदर संबवं धत विमा कंपनीस वित्तीय सं्िेच्या
माध्यमातून ककिा विमा प्रवतवनधीद्वारे कळविणे आिश्यक आहे . तसेच बदललेल्या अवधसुवचत वपकाचा पीक
पेरणीचा ्ियंघोिणा पत्र ि आिश्यकता असल्यास जा्तीची विमा हप्ता रक्कम संबवं धत विमा कंपनीस अदा
करणे आिश्यक आहे. अगोदर भरलेला विमा हप्ता हा पेरणी केलेल्या वपकाच्या विमा हप्त्सयापेक्षा जा्त
असल्यास अवतवरक्त विमा हप्ता रक्कम विमा कपंनीमाफधत परत केली जाईल.
कजधदार शेतकरी दे खील पीक वनयोजनामध्ये काही बदल झाल्यास विमा संरवक्षत वपकाचे नाि बदलू
शकतात परं तु त्सयासाठी कजधदार शेतकऱयांनी पीक बदलाबाबत संबवं धत बँकेस योजनेत सहभागी होण्याच्या
अंवतम वदनांकाच्या २ कायालयीनवदिस अगोदर लेखी ्िरूपात कळविणे आिश्यक आहे जेणेकरून त्सयांचे
प्र्तावित पीक विमा संरवक्षत होऊ शकेल. परं तु अवधसुवचत नसलेले पीक बदलून त्सया ऐिजी अवधसुवचत पीक
विमा संरवक्षत कराियाचे झाल्यास त्सयासाठी अवधसुवचत वपकाची पेरणी केलेले ्ियं घोिणापत्र बँकेस सादर
करणे आिश्यक आहे.
अवधसुवचत वपकासाठी मंजूर केलेली सिध कजे विवहत कालािधीत विमा संरवक्षत केली जातील याची सिध
बँकांनी दक्षता घेणे आिश्यक आहे .
14. नोिल बँकांनी / प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िांनी विवहत कालािधीनंतर सादर केलेले सिध विमा
प्र्ताि विमा कंपनीमाफधत नाकारण्यात येतील ि सदर सिध विमा प्र्तािांचे दावयत्सि हे संबवं धत बँकांचे राहील
त्सयामुळे नोिल बँकांनी / प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िांनी विवहत कालािधीनंतर कोणताही विमा
प्र्ताि ल््िकारू नये. सिध नोिल बँकांनी / प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िांनी जमा विमा हप्त्सयासह
योजनेत सहभागी झालेल्या शेतकऱयांचा एकवत्रत अहिाल विवहत कालमयादेत संबवं धत विमा कंपनीकिे
पाठविण्याची दक्षता घ्यािी. जर बँकेने विवहत कालमयादेत विमा प्र्ताि विमा कंपनीकिे सादर केले नाही तर
त्सयाची जबाबदारी सिध्िी संबवं धत बँकेची राहील.
15. बँकांच्या सिध शाखा, सिध नोिल बँका, वजल्हा मध्यिती सहकारी बँका योजनेत सहभागी झालेल्या शेतकऱयांची
(कजधदार ि वबगर कजधदार) यादी ि इतर आिश्यक मावहती जसे की, शेतकऱयाचे संपण
ू ध नाि, बँक खाते क्रमांक,
गािाचे नाि, अल्प - अत्सयल्प भुधारक अशी िगधिारी, अनुसूवचत जाती / जमाती, पुरुि / स्त्री िगधिारी, विमा
संरवक्षत क्षेत्र, वपकाचे नाि, जमा विमा हप्ता, शासवकय अनुदान इ. मावहती संबवं धत प्रािवमक कृवि पत पुरिठा
सहकारी सं्िा / बँकेची शाखा यांचेकिू न सॉफ्ट कॉपीमध्ये घेऊन सदरची मावहती तपासून अंवतम मुदत
संपल्यानंतर 15 वदिसांच्या आत संबवं धत विमा कंपनीकिे पाठविण्याची कायधिाही करतील ि पीक विमा
योजनेच्या संकेत्िळािर प्रवसध्द करतील.
16. वबगर कजधदार शेतकऱयांची मावहती विमा कंपन्या मध्य्ि सं्िांकिू न विवहत प्रपत्रात प्राप्त करून घेतील. बँका
/ वित्तीय सं्िा, विमा मध्य्ि सं्िा यांच्या माध्यमातून योजनेत सहभागी झालेल्या शेतकऱयांची (कजधदार ि
वबगर कजधदार) मावहती प्राप्त करून घेण्याची जबाबदारी सिध्िी संबवं धत विमा कंपनीची आहे ि सदरची
मावहती पीक विमा योजनेच्या संकेत्िळािर प्रवसध्द करण्यास संबवं धत विमा कंपनीही बँकेस मदत करे ल.
17. सिध विमा कंपन्या त्सयांच्याकिे प्राप्त झालेली योजनेतील सहभागी शेतकऱयांची मावहती तपासतील ि
योजनेअंतगधत शासनाकिू न दे ण्यात येणाऱया अनुदानाचा अंवतम विमा हप्ता वमळणेच्या 1 मवहना अगोदर विमा
कंपनीच्या संकेत्िळािर प्रवसध्द करतील.

25. प्रचार, प्रवसध्दी ि प्रवशक्षण :

1) सदर योजनेस क्षेत्रीय ्तरािर पुरेशी प्रवसध्दी दे णे आिश्यक आहे . दृकश्राव्य माध्यम, राज्याचे कृवि वि्तार
अवधकारी यांच्या सेिा यासाठी उपयोगात आणल्या जाव्यात. तसेच विमा हप्ता गोळा करणे, विमा प्रकरणांची
िाननी करणे, इत्सयादी कामे करणाऱया व्यक्तींना प्रवशक्षण दे णेही आिश्यक आहे. अंमलबजािणी करणाऱया
सं्िेने याची व्यि्िा करािी. योजनेसंबध
ं ीची मावहती पुल््तकांचे क्षेत्रीय ्तरािर वितरण करण्यात यािे.
योजनेची मुख्य िैवशष्ट्टये दाखविणारा एक मावहतीपट संबध
ं ीत विमा कंपनीने तयार करून जा्तीत जा्त
शेतकऱयांना दाखिािा.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 23
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

2) शेतकऱयांमध्ये योजनेसंबध
ं ी जागृती वनमाण करण्यासाठी ि प्रवशक्षण दे ण्यासाठी एक खास कृती आराखिा
संबध
ं ीत विमा कंपनीने तयार करािा.

3) विमा कंपनीने एकुण विमा हप्ता रकमेच्या ०.५ टक्के रक्कम क्षेत्रीय पातळीिर योजनेच्या प्रचर ि प्रवसध्दीिर
खचध करािी ि केलेल्या खचाचा तपवशल हं गामाच्या शेिटी राज्य ि केंद्र शासनाला सादर करािा. सदर खचध
एकुण विमा हप्ता रकमेच्या ०.५ टक्याहु न कमी असल्यास फरकाची रक्कम विमा कंपनीने 'तंत्रज्ञान वनधी' मध्ये
नोंदणीच्या अंवतम तारखेपासून तीन महीन्यांच्या आत जमा करािी.

26. योजनेमध्ये वनरवनराळया सं्िांच्या भुवमका ि जबाबदा-या:

प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेत केंद्र सरकार, राज्य शासनाकिील विविध विभाग तसेच विविध सं्िाचा म्हणजे,
सहभागी शासकीय ि खाजगी विमा कंपनी आवण विविध आर्भिक सं्िा यांचा सहभाग रावहल. प्रधानमंत्री पीक विमा
योजनेच्या सुलभ आवण पवरणामकारक अंमलबजािणीसाठी प्रत्सयेक सं्िेने त्सयांना नेमुन वदलेले काम जा्तीत जा्त
चांगल्या प्रकारे पार पािणे बंधनकारक आहे .

अ) केंद्र शासनाच्या भुवमका ि जबाबदाऱया:

1. केंद्र शासनामाफधत प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेच्या पवरणामकारक अंमलबजािणीसाठी िेळोिेळी

मागधदशधक सुचना जाहीर केल्या जातील. तसेच राज्य शासनाला जनजागृती / प्रवसध्दी करण्यासाठी
समन्िय ि मदत केली जाईल.
2. केंद्र शासनामाफधत वित्तीय सं्िा / बँका यांना वरझिध बँक ऑफ इंविया ि नाबािध द्वारे प्रधानमंत्री पीक विमा
योजनेच्या वित्तीय बाबींच्या पवरपुतधतेसाठी मागधदशधक सुचना दे ण्यात येतील.
3. "राष्ट्रीय पीक विमा पोटध ल" चे व्यि्िापन.
4. टे ल्क्नकल सपोटध युवनट / केंद्रीय प्रकल्प व्यि्िापन कक्षाची ्िापना करणे ि आिश्यक सेिा-सुविधा
पुरविणे.
5. तांत्रीक सल्लागार सवमतीची ्िापना / पुनरधचना.
6. मागील हं गामातील विमा हप्ता रकमेच्या केंद्र शासनाच्या वहश्याच्या ८० टक्के रकमेच्या ५० टक्के रक्कम
आगािू विमा हप्ता रक्कम म्हणून वपक विमा नोंदणीच्या अंवतम तारखेनंतर १५ वदिसांच्या आत विमा
कंपन्यांना अदा करणे.

7. शेतकरी सहभागाची वजल्हावनहाय आकिे िारी राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लिर अंवतम होताच १५ वदिसांच्या
आत उिधवरत विमा हप्ता रक्कम अदा करणे.
8. प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेच्या अंमलबजािणीचे पयधिक्ष
े ण ि आढािा घेतला जाईल तसेच पीक विमा
हप्ता ि इतर आिश्यक बाबींबाबत विमा कंपनीस सुचना दे ण्यात येतील. िेळोिेळी विमा कंपनींच्या कायाचा
आढािा घेऊन गरज असल्यास त्सयामध्ये सुधारणा करणेबाबत सुचना दे ण्यात येतील.
9. राज्य शासन ि इतर समभाग धारकांसाठी प्रवशक्षण / कायधशाळा आयोवजत करण्यात येईल.
10. योजनेच्या तरतुदीबाबत मागदशधन करणे तसेच नुकसान भरपाई वनवित करतांना काही अिचणी आल्यास
त्सयािर वनणधय घेणे.
11. योजनेच्या अंमलबजािणीमध्ये पारदशधकता, सुप्रशासन आणणे आवण शेतक-यांना विमा नुकसानभरपाई
िेळेिर वमळािी यासाठी आिश्यक तंत्रज्ञानाच्या िापरासाठी सहाय्य, मागधदशधन आवण संसाधने उपललध
करुन दे णे.

ब) राज्य शासनाच्या भुवमका ि जबाबदाऱया

योजनेच्या पवरणामकारक अंमलबजािणीसाठी राज्य शासन खालील काये पार पािे ल.

1. योजनेची अवधसुचना वनगधवमत झाल्यानंतर राज्य शासनामाफधत योजना अंमलबजािणीसाठी वनििण्यात
आलेल्याविमा कंपनीच्या सहाय्याने अवधसुचनेतील आिश्यक मावहती वपक विमा योजनेच्या संकेत्िळािर
प्रवसध्द करण्यात यािी.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 24
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

2. वजल्हावनहाय ि वपकवनहाय पेरणी ि काढणीच्या अंदाजीत तारखा कृवि विद्यापीठांकिू न/केंवद्रय

सं्िांकिू न प्राप्त करून कृवि विभागाचे संकेत्िळािर कृवि आयुक्तालायमाफधत प्रदर्भशत करण्यात
याव्यात.

3. नुकसान भरपाई विवहत कालािधीत वनवित करण्यासाठी तसेच योजनेच्या पवरणामकारक

अंमलबजािणीसाठी आधुवनक तंत्रज्ञानाचा िापर करणेबाबत आिश्यक कायधिाही करण्यात यािी.
4. योजनेच्या अंमलबजािणीमध्ये सहभागी सिध यंत्रणा/सं्िा/ शासकीय विभाग/सवमती यांना आिश्यक ते
वनदे श देणे.
5. प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेअंतगधत अवधसुवचत करण्यात आलेल्या वपकांची मागील 10 ििांतील विमा क्षेत्र
घटक वनहाय उत्सपन्नाची आकिे िारी विमा कंपनीस दे ण्यात येईल.
6. मागील हं गामातील विमा हप्ता रकमेच्या केंद्र शासनाच्या वहश्याच्या ८० टक्के रकमेच्या ५० टक्के रक्कम
आगािू विमा हप्ता रक्कम म्हणून वपक विमा नोंदणीच्या अंवतम तारखेनंतर १५ वदिसांच्या आत
सिधसाधारण वित्तीय वनयम (जीएफआर) / प्रकरणातील वदशावनदे शांची पूतधता करुन विमा कंपन्यांना अदा
करणे.
7. शेतकरी सहभागाची वजल्हावनहाय आकिे िारी राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लिर अंवतम होताच १५ वदिसांच्या
आत उिधवरत विमा हप्ता रक्कम अदा करणे.
8. राज्य सरकारने संबवं धत विमा कंपनीद्वारे मागणी केल्यापासून 3 मवहन्यांच्या आत विमा हप्ता अनुदानाचा
राज्य वह्सा कंपनीस अदा करणे आिश्यक राहील. अनुदान अदायगीस विलंब झाल्यास राज्य सरकारला
दरमहा 1% दं िव्याज द्यािे लागेल.

9. विमा हप्त्सयाचा राज्य वह्सा कंपन्यांना वितवरत करण्यासाठी शक्यतोिर सािधजवनक वित्तीय व्यि्िापन
प्रणाली (पीएफएमएस) / पीएफएमएस कलक्ि वस्टीमचा िापर करण्याचा राज्य शासन प्रयत्सन करे ल.

10. पीक विमा योजनेत शेतकऱयांचा विशेित: वबगर कजधदार शेतकऱयांचा सहभाग िाढविण्यासाठी राज्य
शासनाच्या कृवि आवण इतर संबध
ं ीत विभागामाफधत मोठया प्रमाणािर जनजागृती ि प्रवसध्दी करण्यात
येईल.

11. िेळापत्रकानुसार विवहत नमुन्यात अवधसुवचत वपकांच्या उत्सपन्नाची आकिे िारी विमा कंपनीस सादर करणे.
12. ्िावनक नैसर्भगक आपत्ती ि काढणी पिात नुकसान या बाबींअंतगधत िैयल्क्तक ्तरािर नुकसान भरपाई
वनवित करण्यासाठी विमा कंपनीस मदत करणे.
13. अवधसुवचत क्षेत्रात आिश्यकतेनुसार पीक कापणी प्रयोगांची अंमलबजािणी करण्यात यािी ि विमा
कंपनीस विवहत कालािधीत पीक कापणी प्रयोगांचे आधारे उत्सपन्नाची आकिे िारी पाठविण्यात यािी.
14. पीक कापणी प्रयोगाचे िेळी विमा कंपनीच्या प्रवतवनधींना उपल््ित राहणे तसेच पीक कापणी प्रयोगाची
आकिे िारी भरण्यासाठी क्षेत्रीय / वजल्हा / राज्य ्तरािर िापरण्यात येणाऱया तक्ता क्र. 2 तपासण्याची
मुभा दे ण्यात येईल. पीक कापणी प्रयोगांद्वारे वमळणारे उत्सपन्नाचे अंदाज हे अचूक ि वदलेल्या
कालमयादे मध्ये प्राप्त होणेसाठी दृकश्राव्य माध्यमांद्वारे मुद्रण केले जाईल.
15. योजनेसाठीच्या एकुण तरतूदीपैकी वकमान २ टक्के तरतूद राज्य शासनाने प्रशासवकय खचध, वपक कापणी
प्रयोग, आधुवनक तंत्रज्ञानाचा िापर, राज्य टे ल्क्नकल सपोटध युवनट, प्रिासखचध आवण आकल््मक
खचासाठी िापरण्यात यािा.

क) विमा कंपनीच्या भुवमका ि जबाबदाऱया:

1. विमा कंपनी ही राज्य शासन ि इतर अंमलबजािणी यंत्रणा यांच्यातील दु िा म्हणून काम करे ल.
2. अवधसुचनेप्रमाणे आिश्यक बाबींची राज्य्तरीय पीक विमा समन्िय सवमतीला पुतधता करे ल.
3. या योजनेअंतगधत नुकसान भरपाई वनवित करणेबाबत कायधिाही ि नुकसान भरपाई शेतकऱयाच्या बँक
खात्सयािर िेट अदा करण्याची जबाबदारी विमा कंपनीची राहील.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 25
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

4. िेळापत्रकाप्रमाणे सरासरी उत्सपन्नाची आकिे िारी प्राप्त झाल्यानंतर नुकसान भरपाई वनवित करणे ि अदा
करणे.
5. आिश्यकतेप्रमाणे पुनर्भिम्याचे प्रयोजन करण्यात यािे.
6. िाटाबेस - वपक उत्सपन्न आवण हिामान घटक तसेच कृवि विम्याचा िाटाबेस तयार करणे.
7. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेचा आढािा घेऊन पवरणामकारक अंमलबजािणीसाठी आिश्यक सुचनांसह
कृवि सहकार आवण वकसान कल्याण मंत्रालय (केंद्र शासन) यांना सादर करणे.
8. पीक हं गाम सुरु होण्यापूिी संबध
ं ीत विमा कंपनीने खाजगी विमा प्रवतवनधींची वनयुक्ती लेखी ्िरुपात
जाहीर करणे आिश्यक आहे .
9. सेिाशुल्क अंमलबजािणी यंत्रणांना दे णे.
10. योजनेची पारदशधक पध्दतीने प्रभािी अंमलबजािणी करण्यासाठी निीन तंत्रज्ञानाचा िापर करुन
पिदशधक प्रकल्प राबविण्यासाठी विमा कंपन्यांनी पुढाकार घ्यािा.
11. वबगर कजधदार शेतक-यांच्या सहभागामध्ये वकमान १० टक्के िाढ करण्याच्या दृष्ट्टीने योजनेची मावहती
शेतक-यांपयंत पोहोचविण्यासाठी जनजागृती ि प्रवसध्दीसाठी प्रयत्सन करणे, त्सयासाठी आिश्यक ते
मनुष्ट्यबळ ि साधनसामुग्री उपललध करुन दे णे तसेच राज्य शासन ि इतर सं्िांमध्ये जनजागृती ि
प्रवसध्दीसाठी समन्िय साधणे.
12. केंद्र ि राज्य शासनाने मागणी केल्याप्रमाणे मावसक प्रगवत अहिाल / सांल्ख्यकी ि इतर अनुिंगीक मावहती
पुरिठा करणे.
13. अवधकृत बँका आवण प्रवतवनधी यांचेकिू न विमा धारक शेतकऱयांची / लाभार्थ्यांची मावहती संकवलत करुन
ती संकेत्िळािर प्रसावरत करणे.
14. विमा वनयामक प्रावधकरणाने वनवित केलेल्या विवहत कालािधीत योजनेसंदभातील विविध तक्रारींचे
वनिारण करण्यात यािे तसेच शेतकऱयांच्या तक्रारींची नोंद घेण्यासाठी भारतीय कृवि विमा कंपनीच्या
वनयंत्रणाखाली िॉकेट सुविधेिर आधावरत टोल फ्री नंबर उपललध करुन दे ण्यात यािा.
15. कजधदार शेतकऱयांच्या सहभागासाठी ्ित: विमा कंपनीने कायधिाही करािी त्सयासाठी मध्य्ि यांची
नेमणूक करू नये.
16. ज्या वजल्हयासाठी विमा कंपनीची वनयुक्ती करण्यात आलेली आहे, त्सया वजल्हयासाठी वजल्हा मुख्यालयी
दु रध्िनी सुविधा असलेले कायालय सुरु करणे आिश्यक आहे. तसेच सदर वजल्हा कायालयात कृवि
पदिीधारक प्रवतवनधींची वनयुक्ती करणे आिश्यक आहे. ज्या वजल्हयात काम दे ण्यात आलेले आहे, त्सया
वजल्हयातील तालुका ्तरािर कायालयाची ्िापना करािी ि कमीत कमी एका प्रवतवनधीची नेमणुक
करािी. सदर कायालय ि प्रवतवनधीचा तपशील कृवि विमा संकेत्िळािर उपललध करण्यात यािा. ज्या
वठकाणी काही तांवत्रक कारणा्ति विमा कंपनीस कायालय उघिण्यासाठी जागा उपललध होऊ शकली
नाही तेिे वजल्हा / तालुका कृवि अवधकारी यांच्या कायालयात विमा कंपनीच्या प्रवतवनधीस जागा उपललध
करुन वदली जाईल.
17. केंद्र शासनाच्या मागधदशधक सुचनांनुसार नुकसान भरपाई वनवित करण्यासाठी पयधिक्ष
े क (Loss
Accessor) याची नेमणूक करणे बंधनकारक रावहल.
18. योजनेत शेतकरी सहभागाची मावहती बँकेकिू न प्राप्त झाल्यानंतर विमा कंपनीमाफधत शेतकरी सहभागाचा
वपकवनहाय अंवतम तपवशल महसूल विभागास उपललध करुन वदला जाईल. त्सयानंतर वजल्हावधकारी यांनी
महसूल विभागाकिील हं गामातील विमा कंपनीला उपललध करुन वदलेल्या महसूल मंिळवनहाय,
वपकवनहाय पेरणी क्षेत्राच्या नोंदी ि विमा योजनेत सहभागी शेतकऱयांचा तपवशलाच्या नोंदीची पिताळणी
करािी ि यामध्ये काही तफाित असल्यास तातिीने वनदशधनास आणािे. अन्यिा विमा कंपनीस उपललध
करुन वदलेला पेरणी अहिालच अंवतम समजण्यात येऊन त्सयानुसार विमा नुकसान भरपाई वनवित
करण्यात येईल.
19. नोिल बँका / व्यापारी बँका / ग्रामीण बँकांनी पोटध लिर अपलोि केलेले विमा प्र्ताि आवण विमा हप्ता
ऑनलाईन जमा केल्याचा तपवशलिार गोििारा प्राप्त करुन घेण्याची जबाबदारी विमा कंपन्यांची असेल.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 26
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

20. विमा कंपनीमाफधत अवधसूवचत क्षेत्रातील अवधसूवचत वपकाच्या पेरणी क्षेत्राचा तपवशल ि नुकसान भरपाई
वनवित करणेसाठी आधुवनक तंत्रज्ञान, वरमोट सेन्सीग, उपग्रह िायावचत्र, ड्रोन इत्सयादीचा िापर करण्यात
यािा.
21. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेच्या प्रभािी अंमलबजािणी्ति नोिल बँका/ वजल्हा मध्यिती सहकारी बँका
यांचेकिू न विमा प्र्ताि प्राप्त झाल्यानंतर, त्सयाचप्रमाणे, अवधसूवचत वपकांचे सरासरी उत्सपनाची
आकिे िारी,विमा हप्ता अनुदान, तसेच, महसूल मंिळवनहाय पेरणी क्षेत्राची आकिे िारी, शासनाकिू न
प्राप्त झाल्यानंतर, विमा कंपनीने 2 आठिियामध्ये नुकसान भरपाई रक्कम वनवित करुन शेतकऱयांना
अदा करणे आिश्यक आहे. अन्यिा, विमा कंपनीस 12 टक्के दराने विलंब शुल्कासवहत नुकसान
भरपाईची रक्कम लाभािी शेतकऱयांना अदा करािी लागेल.
22. विमा कंपन्यांनी हं गामामध्ये नमुद केलेले टोल फ़्री क्रमांकािर शेतकऱयांना संपकध साधणे सुलभ व्हािे
यासाठी टोल फ़्री क्रमांकाची क्षमता िाढिुन टोल फ्री क्रमांक विना तक्रार कायधरत राहील याची दक्षता
घ्यािी. त्सयाचप्रमाणे, विहीत टोल फ़्री क्रमांक व्यिल््ित कायान्िीत नसल्यास फोन,पत्र,ईमेलद्वारे प्राप्त
शेतकऱयांच्या पीक नुकसानीबाबतच्या सूचना, तक्रारींची नोंद घेिुन योजनेच्या मागधदशधक सूचनेनुसार
पुढील कायधिाही संबध
ं ीत विमा कंपनीने करणे आिश्यक राहील.
23. विमा कंपन्या या वित्तीय सं्िांना सहभागी शेतकऱयांची सवि्तर मावहती पीक विमा पोटध लिर भरण्यासाठी
मदत करतील. या व्यवतवरक्त इतर कोणतेही प्रारुप / संकेत्िळ / सुविधा इ. योजनेतील सहभागी
शेतकऱयांची मावहती गोळा करण्यासाठी विमा कंपन्यांना िापरता येणार नाही.
24. विमा कंपनी माफधत अवधसूवचत क्षेत्रातील अवधसूवचत वपकांच्या पेरणी क्षेत्राचा तपशील, वपक कापणी
प्रयोगाचे पयधिक्ष
े ण ि नुकसान भरपाई वनवित करण्यासाठी राज्य शासनाच्या समन्ियाने आधुवनक
तंत्रज्ञानाचा िापर करणे विमा कंपनीस बंधनकारक आहे . विमा कंपनी माफधत नुकसान भरपाई वनवित
करताना वरमोट सेन्न्सग, उपग्रह िायावचत्र, ड्रोन इ. चा िापर करण्यासाठी सुयोग्य एजन्सी नेमण्यासारखी
आिश्यक ती मदत राज्य शासन करे ल. प्रभािी संवनयंत्रण आवण ग्राउं ि ट्रुकिग होण्यासाठी हे आिश्यक
आहे . तंत्रज्ञानाच्या िापरामध्ये विमा कंपन्यानी सवक्रय सहभाग घेणे अपेवक्षत आहे .
25. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेत सहभागी वबगर कजधदार शेतकऱयांचे प्रमाण कमीत कमी १० टक्के
िाढविणेबाबत त्सया विभागात सिात कमी विमा हप्ता दराने वनवित करण्यात आलेल्या विमा कंपनीची
जबाबदारी राहील. तसेच सदर वजल्हा/ क्ल्टर मध्ये ऑनलाईन टे न्िर प्रवक्रयेतन
ू सहभागी इतर विमा
कंपन्यांना, वनवित करण्यात आलेल्या विमा कंपनीपेक्षा कमी दराने वबगर कजधदार शेतकरी सहभाग
िाढविण्याची मुभा वदली जाईल. यासाठी इच्िु क विमा कंपन्यांनी सदर अवधसूचना वनघाल्यापासून ७
वदिसांच्या आत वलवखत ्िरुपात कळविणे आिश्यक आहे . सदर वजल्हयामध्ये शेतकऱयांचा दु बार
सहभाग होणार नाही याची जबाबदारी संबवं धत विमा कंपनीची राहील. एखादया वजल्हयामध्ये वनवित
करण्यात आलेल्या विमा कंपनी व्यवतवरक्त इतर कंपन्यांचा सहभाग हा सदर राज्य शासनाच्या पिदशी
प्रकल्पािर आधावरत असेल.
26. वपक कापणी प्रयोगाच्या सह-पयधिक्ष
े णासाठी पुरेशा प्रमाणात मनुष्ट्यबळ उपललध करणे आवण वपक कापणी
प्रयोग ॲपचा अवनिायधपणे िापर करणे.
27. विमा कंपन्यांनी योजनेच्या जावहरातीसाठी, जागरुकता वनमाण करण्यासाठी आवण क्षमता विकासासाठी
पुरेसे आवण िचनबध्द मनुष्ट्यबळ वनमाण करणे आिश्यक आहे . याबाबतचे सवि्तर वनयोजन हं गाम सुरु
होण्यापुिी कंपनीने केंद्र ि राज्य शासनाला सादर करणे आिश्यक आहे .
28. विमा कंपन्यांकिे प्राप्त झालेल्या कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयांचा अजध जर अपूणध असेल, आिश्यक
प्रमाणपत्राची प्रत जोिली नसेल, आधार नंबर ककिा आधार नोंदणी क्रमांक/ पोचपािती वकिा विमा हप्ता
भरला नसेल तर सदर अजध अनुक्रमे १५ वदिस ककिा १ मवहन्याच्या आत ्िीकारणे अििा फेटाळण्याचा
अवधकार विमा कंपन्यांना राहील. अजध फेटाळला गेल्यास विमा कंपनी सदर शेतकऱयाचा भरलेला संपण
ू ध
विमा हप्ता परत करे ल.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 27
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

ि) बँका/वित्तीय सं्िांच्या जबाबदाऱया :

1. भारतीय वरझव्हध बँक आवण राष्ट्रीय कृवि ि ग्रावमण विकास बँक (NABARD) यांच्या वनयमात बसणाऱया ि
शेतकऱयांना हं गामी वपक कजध वितरण करणाऱया सिध बँका ि सं्िा या योजनेत वित्तीय सं्िा म्हणून
मानल्या जातील.
2. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेअंतगधत, सहकारी बँकांच्या बाबतीत प्रत्सयेक वजल्हयातील वजल्हा मध्यिती
सहकारी बँक ही नोिल बँक म्हणून कायध करील ि व्यापारी बँका तसेच ग्रामीण बँकांच्या बाबतीत सदर
बँकेची प्रत्सयेक शाखा ही नोिल बँक म्हणून कायध करील.
3. व्यापारी बँकांची तसेच ग्रामीण बँकांची विभागीय / प्रशासकीय कायालये, प्रत्सयेक वजल्हयातील वजल्हा
मध्यिती सहकारी बँका (नोिल बँका) यांनी योजनेच्या अनुिंगाने त्सयांना प्राप्त झालेल्या सिध मागधदशधक
सुचना, शासन वनणधय इ. त्सयांच्या वनयंत्रणाखालील सिध शाखांना पाठविणे आिश्यक आहे .
4. व्यापारी बँकांची तसेच ग्रामीण बँकांची विभागीय / प्रशासकीय कायालये, प्रत्सयेक वजल्हयातील वजल्हा
मध्यिती सहकारी बँका (नोिल बँका) यांनी कजधदार शेतकऱयासाठी कजध मंजूर करताना त्सयांच्या विमा
हप्ता रकमेसाठी जादा कजध मंजूर करणेबाबत आपल्या अवधन्त सिध बँकांना सुचना द्याव्यात.
5. योजनेत सहभागी होऊ इल्च्िणाऱया वबगर कजधदार शेतकऱयांना सिध बँकांनी योग्य ते मागधदशधन ि मदत
करणे आिश्यक आहे. जसे, शेतकऱयांचे बँकेत खाते उघिणे, योग्य तो विमा हप्ता घेिून त्सयांना विमा
प्र्ताि भरण्यास मदत करणे ि त्सयाबाबतचे अहिाल अद्ययाित करणे इ.
6. सिध बँका / विवत्तय सं्िांनी अजधदार शेतक-यांचा तपवशल इलेक्रॉवनक पध्दतीनेच राष्ट्रीय पीक विमा
पोटध लिर अपलोि करणे बंधनकारक आहे . त्सयादृष्ट्टीने सिध बँका / विवत्तय सं्िांनी सीबीएस इंटेग्रेशन
करुन घेणे गरजेचे आहे , जेणेकरुन मावहतीचे तात्सकाळ आदान-प्रदान शक्य होईल.
7. सिध नोिल बँकांनी कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयांचा जमा विमा हप्ता रक्कम, विमा प्र्ताि ि
अनुिंवगक माहीती विहीत मुदतीत ्ितंत्रपणे संबवं धत विमा कंपनीस सादर करणे आिश्यक आहे .
8. सिध अग्रणी बँका / नोिल बँकांनी त्सयांच्या कायधक्षेत्रातील अवधसुवचत वपकांसाठी घेतलेली सिध कजे ि
कजधदार शेतकरी योजनेअत
ं गधत विमा संरवक्षत केले जातील ि एकही कजधदार शेतकरी विमा
संरक्षणापासून िंवचत राहणार नाही याची दक्षता घ्यािी ि त्सयाबाबतच्या सुचना बँकांनी आपल्या अवधन्त
सिध शाखांना दे ण्यात याव्यात. संबवं धत बँकाच्या त्रुटीमुळे / वदरं गाईमुळे / हलगजीपणामुळे काही कजधदार
शेतकऱयांना विमा संरक्षण न वमळाल्यास ि त्सया हं गामात नुकसान भरपाई मंजूर झाल्यास विमा संरवक्षत न
झालेल्या सिध शेतकऱयांना मंजूर नुकसान भरपाई दे ण्याची जबाबदारी सिध्िी त्सया बँकेची / शाखेची
राहील.
9. घोिणापत्र / प्र्ताि आवण विमा हप्ताविमा कंपनीला बँकेमाफधत/ प्रािवमक कृिी पत पुरिठा सं्िा
यांच्याकिू न विवहत मुदतीनंतर जमा झाला तर ते तात्सकाळ नाकारले जातील ि अशा कोणत्सयाही
घोिणापत्राबाबत संबध
ं ीत बँक जबाबदार राहील. त्सयानुसार विवहत मुदतीनंतर राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लिर
अजध दाखल करण्याची सुविधा बंद केली जाईल. तिावप या संबध
ं ी काही तक्रारी उदभिल्यास त्सयांचे
वनराकरण विवहत तक्रार वनिारण सवमतीच्या कायधपद्धतीनुसार करण्यात येईल. अवधसूवचत वपकांसाठी
हं गामी पीककजध घेणा-या कजधदार शेतक-यांना प्रािवमक कृवि सहकारी सं्िांसह कोणत्सयाही वित्तीय
सं्िेने विमा योजनेतन
ू सूट दे ण्याचा वनणधय घेतलेला असेल तरीदे खील अशा कोणत्सयाही वनणधयािर हे
कलम प्रचवलत राहील ि अशा शेतक-यांचा पीक विमा योजनेतील सहभाग बंधनकारक राहील. तिावप
वकसान क्रेिीट कािध अििा तत्ससम शेती कजे, जी विवशष्ट्ट वपकाच्या वपक कजध मयादेनुसार नसतात त्सया
शेतक-यांचा विमा योजनेतील सहभाग बंधनकार नाही. मात्र बँका अशा शेतक-यांना वबगर कजधदार
शेतकरी म्हणून विमा योजनेत सहभागी होण्यास प्रोत्ससावहत करु शकतात.
10. सिध नोिल बँका / व्यापारी बँका ि ग्रामीण बँकांच्या सिध शाखांनी वपकिार ि अवधसुवचत क्षेत्रिार वपक विमा
प्र्ताि विहीत वििरण पत्रात (वबगर कजधदार शेतकऱयांसाठी िेगळे ) भरून विमा हप्ता रकमेसह विहीत
िेळेत संबवं धत विमा कंपनीकिे पाठविणे अत्सयंत आिश्यक आहे . जर एखाद्या बँकेने जमा विमा हप्ता रक्कम
विहीत िेळेत विमा कंपनीकिे सादर केले नाही तर उवशराच्या कालािधीतील जमा विमा हप्ता रकमेिरील

पृष्ट्ठ 36 पैकी 28
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

व्याजासह (बचत खात्सयािर दे य असलेला प्रचवलत व्याज दर) विमा हप्ता रक्कम विमा कंपनीकिे भरणेची
जबाबदारी संबवं धत बँकेची राहील.
11. सिध नोिल बँका / व्यापारी बँका / ग्रामीण बँकांनी शेतकरीवनहाय वपक विमा प्र्ताि ि विमा हप्ता जमा
केल्याचा तपवशल (NEFT/RTGS/UTR) राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लिर ऑनलाईन अपलोि करणे
आिश्यक आहे. तसेच सिध प्र्तािांचा गोििारा विवहत िेळेत विमा कंपनीलाही पाठिणे आिश्यक आहे .
12. सिध बँकांनी योजनेअंतगधत अपिादात्समक पवरल््ितीमध्ये संबवं धत विमा कंपनीमाफधत मंजूर झालेली नुकसान
भरपाई रक्कम प्राप्त झाल्यानंतर संबवं धत लाभािी शेतकऱयांच्या बँक खात्सयािर 7 वदिसांच्या आत जमा
करणे आिश्यक आहे . जर एखाद्या बँकेने नुकसान भरपाईची रक्कम विहीत िेळेत शेतकऱयांच्या बँक
खात्सयािर जमा केली नाही तर संबवं धत बँकेने व्याजासह (बचत खात्सयािर देय असलेला प्रचवलत व्याज दर)
नुकसान भरपाईची रक्कम शेतकऱयांच्या खात्सयािर जमा करणे बंधनकारक राहील.
13. नोिल बँक / प्रशासकीय कायालये योजनेत भाग घेणाऱया शेतकऱयांची अनुिंवगक माहीती शेतकऱयाचे
संपण
ू ध नाि, अचुक बँक खाते क्रमांक, गािाचे नाि, अल्प - अत्सयल्प भुधारक अशी िगधिारी, अनुसूवचत जाती
जमाती, महीला शेतकरी अशी िगधिारी, विमा संरवक्षत क्षेत्र, वपकाचे नाि, जमा विमा हप्ता, शासवकय
अनुदान इ. माहीती संबवं धत प्रािवमक कृवि पत पुरिठा सहकारी सं्िा / बँकेची शाखा यांचेकिू न Soft
Copy मध्ये घेऊन सदरची माहीती तपासून अंवतम मुदत संपल्यानंतर 15 वदिसांच्या आत संबवं धत विमा
कंपनीकिे पाठविण्याची कायधिाही करे ल.
14. संबवं धत विमा कंपनी बँकेकिू न विमा प्र्ताि प्राप्त झाले नंतर ते तपासून बँकेला पोहच दे ईल. संबवं धत बँक
आपलेकिे उपललध असलेल्या द्तऐिजािरून सदर विमा प्र्तािाची पुनधतपासणी करे ल ि यामध्ये काही
दु रू्ती आढळल्यास 15 वदिसांचे आत विमा कंपनीच्या वनदशधनास आणेल अन्यिा विमा कंपनीने पोहच
वदलेले विमा प्र्ताि अंतीम समजून त्सयानुसार कायधिाही करण्यात येईल ि भविष्ट्यात त्सयामधील कोणतेही
बदल ्िीकारले जाणार नाहीत.
15. संबवं धत बँकेने नुकसान भरपाई वमळालेल्या शेतकऱयांची यादी नोटीस बोिािर प्रवसध्द करणे आिश्यक
आहे . तसेच प्राप्त झालेली नुकसान भरपाई रक्कम सिध शेतकऱयांच्या बँक खात्सयात जमा केले असल्याचे
प्रमाणपत्र विमा कंपनीस पाठविणे आिश्यक आहे तसेच नुकसान भरपाई पात्र शेतकऱयांची यादी विमा
कंपनीच्या सहाय्याने वपक विमा पोटध लिर प्रवसध्द करणे आिश्यक आहे .
16. सिध बँकांना विमा प्र्तािाशी संबवं धत असलेले सिध द्तऐिज संबवं धत विमा कंपनीस तपासणीसाठी
आिश्यकतेनुसार उपललध करून द्यािे लागतील.
17. बँकेने कोणताही शेतकरी योजनेच्या लाभापासून िंवचत राहणार नाही याची खात्री करािी जर एखादा
शेतकरी वित्तीय सं्िेच्या चुकीमुळे योजनेच्या लाभापासून िंवचत राहीला तर सदर शेतकऱयाला दे य
असणारी नुकसान भरपाई अदा करणेची जबाबदारी संबवं धत बँकेची राहील.
18. शेतकऱयाची पूणध अजध भरण्याची जबाबदारी ही बँकेच्या शाखेची रावहल. जर एखादया शेतकऱयाला अजध
भरता येत नसेल तर सदर अजध शेतकऱयांच्या ितीने भरण्याची जबाबदारी बँकेच्या शाखेची रावहल,
जेणेकरुन वपक विमा योजनेत सहभागी होऊ इल्च्िणारा एकही शेतकरी वपक विमा संरक्षणापासून िंवचत
राहणार नाही.
19. प्रवतकूल हिामानामुळे पेरणी/लािणी होऊ न शकणे, प्रवतकूल पवरल््ितीत हं गामाच्या मध्यािर द्याियाची
मदत आवण ्िावनक आपत्ती या घटकांच्या बाबतीत ज्या शेतक-यांचा विमा हप्ता संबवं धत घटकाची
अवधसूचना जारी होण्याच्या आत जमा झाला असेल / बँक खात्सयातून िगध केलेला असेल त्सयांनाच पात्र
समजले जाईल. सबब बँकांनी कजधदार शेतक-याचा विमा हप्ता पीक कजध मंजूरी/वकसान क्रेिीट कािध चे
नुतनीकरण केल्यापासून १५ वदिसांच्या आत विमा कंपनीकिे दे णे बंधनकारक आहे , अन्यिा अशा शेतक-
यांच्या बाबतीत संभाव्य नुकसानभरपाईची सम्पूणध जबाबदारी संबध
ं ीत बँकेची राहील. अशी पवरल््िती
उद्भिू नये यासाठी बँकांनी विमा नोंदणीच्या अंवतम तारखेपि
ु ी वकमान एक मवहना आधीच कजधदार शेतक-
यांचा विमा हप्ता विमा कंपनीकिे जमा करािा आवण त्सयानंतर मंजूर केलेल्या कजधखात्सयांच्या बाबतीत
दररोज विमा हप्ता जमा करािा.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 29
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

20. बँकांना जमा विमा हप्त्सयाचे 4 टक्के सेिा शुल्क दे ण्यात येते. त्सयासाठी वबगर कजधदार शेतकऱयांना विमा
प्र्ताि सादर करण्याबाबतीत बँकांनी आिश्यक ते सिध सहकायध कराियाचे आहे .
21. बँकांनी कजधदार ि वबगर कजधदार शेतक-यांचे विमा प्र्ताि सादर करताना शेतक-याचे बँक खाते आधार
कािध शी सलग्न करणे अवनिाय आहे . या बाबतच्या आिश्यक त्सया कागदपत्राची तपासणी संबध
ं ीत बँकानी
कराियाची आहे.
22. बँक / नोिल बँक यांचक
े िू न संबवं धत विमा कंपनीस विमा घोिणापत्रे (Declaration) पाठविण्यास विलंब
झाल्यास बँकेला द्याियाच्या सेिा शुल्कामध्ये कपात करण्यात येईल.

ई) कजध पुरिठा करणारी बँक/वित्तीय सं्िा

1. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेबाबत शेतकऱयांना मागधदशधन करणे
2. शेतकऱयांना विहीत प्रपत्रात विमा प्र्ताि तयार करणेस मदत करणे आवण वबगर कजधदार शेतकऱयांचे
विविध कागदपत्र संकवलत करणे.
3. विमा नोंदणी सुरु होण्यापुिी सिध कजधदार शेतक-यांचे आधार ि मोबाईल क्रमांक प्राप्त करुन घेणे.
4. कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयांची ्ितंत्र प्रपत्रात माहीती संकवलत करुन ती विमा कंपनीस विमा
हप्त्सयासह िेळेत सादर करणे.
5. विमा कंपनी ककिा त्सयांनी प्रावधकृत केलेल्या प्रवतवनधी आवण वजल्हा्तरीय समन्िय सवमती माफधत
करण्यात येणाऱया िाननी / पिताळणीसाठी विमा पॉवलसी प्र्ताि ि इतर आिश्यक कागदपत्रांचे जतन
करािे.
6. आपल्या कायधक्षत्र
े ामधील नोिल बँक आवण त्सयाअंतगधत सेिा पुरविणाऱया इतर बँकाच्या कायालयामधील
संबवं धत अवभलेख ि नोंदी या विमा कंपनीस उपललध करून दे ण्यात याव्यात.
7. विमा संरक्षण घेणाऱया कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयांची क्षेत्र ि वपकांसंबधी आकिे िारीची नोंद ठे िणे.
8. पोटध लिर विमा प्र्ताि अपलोि करण्याच्या अंवतम तारखेपासून १५ वदिसांच्या आत आवण विमा कंपनीने
मागणी केल्यापासून ७ वदिासांच्या आत विमा प्र्तािांची मावहती संकवलत ि प्रमावणत करुन दे णे.
9. ज्या अवधसूवचत क्षेत्रामध्ये पेरणी/लािणी होऊ न शकलेले क्षेत्र/हं गामातील प्रवतकूल पवरल््िती अििा
्िावनक आपत्ती आढळू न आलेली आहे त्सया विमा क्षेत्रातील विमा हप्ता भरलेले मात्र पोटध लिर प्र्ताि
अपलोि होउ न शकलेल्या शेतक-यांची यादी उपललध करुन दे णे.
10. विमा नोंदणीची मुदत संपण्यापुिी शेतक-यांचा विमा हप्ता कपात करुन घेणे ि ती रक्कम संबवं धत विमा
कंपनीला िेट इलेक्रॉवनक प्रणालीद्वारे ह्तांतरीत करणे.
11. विमा कंपनीकिु न प्राप्त विमा नुकसानभरपाई रक्कम शेतक-यांच्या खात्सयािर ७ वदिसांच्या आत जमा
करणे ि जी रक्कम अदा होऊ शकली नाही ती रक्कम प्राप्त झाल्यापासून १० कायालयीन वदिसांच्या आत
कारणांसह संबवं धत विमा कंपनीला परत करणे ि त्सयाची मावहती केंद्र ि राज्य शासनाला कळिणे.
12. वजल््ात प्रवतकुल हिामानामुळे पेरणी/लािणी होऊ न शकल्याची अवधसूचना काढण्यात आलेली असेल
तर त्सया वपकासाठी शेतक-यांची पुन्हा नोंदणी करण्यात येऊ नये.
13. प्रशासकीय व्यि्िेमध्ये बँकेच्या शाखा या अंवतम सेिा केंद्रे मानण्यात आलेल्या आहे त. सबब सिध कजधदार
शेतकरी आवण इच्िु क वबगर कजधदार शेतकरी यांची वपक विमा नोंदणी करुन घेणे ही सिध बँक शाखांची
जबाबदारी आहे. यामध्ये हयगय अििा चूकीची मावहती दे ण्यात आल्यास संबवं धत बँक/बँक
शाखा/प्रािवमक सेिा सं्िा जबाबदार असतील.

फ) जन सुविधा केंद्र - आपले सरकार केंद्र (सीएससी- एसपीव्ही)

1. वबगर कजधदार शेतक-यांची नोंदणी जनसुविधा केंद्रमाफधत सुवनवित करणे.
2. गाि पातळी िरील कमधचारी यांना वपक विमा सहभाग िाढविण्यासाठी पोटध लव्दारे अििा वजल्हा पातळीिर
काम करणा-या संबध
ं ीत वपक विमा कंपनीव्दारे वपक विम्याविियी प्रवशक्षण दे णे.
3. जनसुविधा केंद्रामाफधत शेतक-यांकिू न जमा केलेली विमा हप्त्सयाची रक्कम संबध
ं ीत विमा कंपनीकिे
शेतक-यांकिू न प्राप्त झाल्याच्या वदनांकापासून तीन वदिसांच्या आत ऑनलाईन जमा करणे.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 30
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

4. जनसुविधा केंद्रामध्ये जमा झालेल्या विमा हप्त्सयांचा अहिाल ि शेतकरी सहभागाच्या गोििा-यासह
संबध
ं ीत विमा कंपन्यांना दररोज सादर करणे.
5. राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लिर भरण्यात आलेली शेतकरी सहभागाची मावहती आवण संबध
ं ीत विमा कंपनीला
अदा केलेली विमा हप्ता रक्कम यांची पिताळणी विमा नोंदणीची अंवतम मुदत संपल्यािर ७ वदिसांच्या
आत करणे.
6. हं गामासाठी वनवित करण्यात आलेल्या प्रती शेतकरी सेिाशुल्काच्या दरानुसार सेिा शुल्काचे दे यक
संबध
ं ीत विमा कंपनी किे पुढील मवहन्यातील 10 तारखेस अििा त्सयापुिी सादर करणे.
7. विमाधारक शेतक-यांच्या तक्रार वनिारण करणेसाठी ि विमा पिात सेिा सुवनवित करणे.
8. राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लिर भरण्यात आलेली िैयल्क्तक शेतक-यांची मावहती ि सादर केलेली
कागदपत्रे यामध्ये त्रुटी अििा चुका आढळू न आल्यास संबध
ं ीत सेिा केंद्र जबाबदार असेल ि अशा
चुकांमुळे दे य वपक विमा दाव्यांना जबाबदार राहील.
9. विमा सहभाग नोंदिलेले शेतकरी काही त्रुटी, चुका अििा विपरीत बाबीमुळे योजनेच्या फायदयापासून
िंवचत राहणार नाही यांची जनसुविधा केंद्रािरील गािपातळी सेिक (ल्व्हएलईज) यांनी खात्री करणे.
जनसुविधा केंद्रािरील गािपातळी सेिक (ल्व्हएलईज) यांचे सेित
े ील त्रुटी, गैरव्यिहार यामुळे योजनेच्या
फायदयापासून शेतकरी िंवचत राहील्यास त्सयांचा अहिाल सादर करुन त्सयांचे िर प्रशासकीय ि
कायदे शीर कायधिाही करणे.
प) जन-सुविधा केंद्रा िरील गािपातळी सेिक (ल्व्ह.एल.ई.)
1. शेतकरी विशेितः वबगर कजधदार शेतक-यांना योजने बाबत वशवक्षत करणे ि योजनेची िैवशष्ट्ठ्ये समजािून
सांगणे.
2. विमाकंपनी / राज्यशासना माफधत योजनेच्या प्रचार ि प्रवसध्दीसाठी दे ण्यात आलेल्या जाहीराती, प्रचार
सावहत्सय, बॅनर, पो्टर, पत्रके इ. शेतक-यां पयंत पोहचिण्यासाठी कायधक्षेत्रामध्ये ठळकपणे प्रवसद्ध करणे.
3. फक्त वबगर कजधदार शेतक-यांचे विमा प्र्ताि विवहत प्रपत्रात आिश्यक कागदपत्रासह ल््िकारणे ि
ऑनलाईन भरुन घेणे.
4. अंमलबजािणी करणा-या विमा कंपनीने मागधदशधक सुचनेच्या तरतुदीनुसार शेतकरी विमा हप्ता जमा
करणे.
5. राष्ट्रीय वपक विमा पोटध ल िर वबगर कजधदार शेतक-यांची मावहती मोबाईल नंबरसह योग्य तपवशल
आिश्यक कागदपत्रासह अदयाित करणे ि वनवित कालािधीत जनसुविधा केंद्रामाफधत विमा हप्ता रक्कम
जमा करणे. वबगर कजधदार शेतक-यांचे वपक विमा प्र्ताि भरतांना योग्य ती काळजी घेणे ि जोिलेल्या
कागदपत्राचा प्र्तािाशी ताळमेळ घालणे.
6. विमा धारक शेतक-यांना विमा पिात सेिा दे णे तसेच वपक विमा दाव्यांची सुचना अििा या संबध
ं ीत तक्रारी
असल्यास त्सयाबाबतची सुविधा वनमाण करणे.
7. जनसुविधा केंद्र शेतक-यांच्या ितीने विमा अजध भरतांना विमा प्र्तािासाठी आिश्यक / गरजेची सिध
कागदपत्रे अपलोि करे ल. राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लिर संपण
ू ध ि आिश्यक ती सिध मावहती वबनचुक
भरण्याची प्रािवमक जबाबदारी ही गािपातळीिरील सेिकाची आहे . आिश्यक कागदपत्रांवशिाय असलेले
अजध विमा नुकसान भरपाईसाठी विचारात घेतले जाणार नाहीत ि कागदपत्रांतील त्रुटींसाठी जनसुविधा
केंद्राचे चालक जबाबदार असतील.
8. जन सुविधा केंद्रामाफधत विमा अजध दाखल करण्यासाठी शेतक-यांनी संबध
ं ीत जनसुविधा केंद्र / विशेि हे तू
िाहन यांना कोणतेही शुल्क / फी अदा करणे आिश्यक नाही.

इ) विमा प्रवतवनधींच्या भुवमका ि जबाबदारी

1. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेबाबत शेतकऱयांना मागधदशधन करणे.
2. शेतकऱयांना विहीत प्रपत्रात विमा प्र्ताि तयार करणेस मदत करणे आवण वबगर कजधदार शेतकऱयांचे
आधार क्रमांक आवण मोबाईल क्रमांकासह विविध कागदपत्र संकलीत करणे.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 31
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

3. प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेच्या मागधदशधक सूचनेनुसार विमा कंपनीचा प्रवतवनधी म्हणून विमा हप्ता गोळा
करणे आवण त्सयाची पािती दे णे.
4. वबगर कजधदार शेतकऱयांची प्रपत्रात माहीती संकवलत करुन ती विमा कंपनीस विमा हप्त्सयासह िेळेत सादर
करणे. अशा प्रकारे िेळेत मावहती सादर केलेले ि विमा हप्ता रक्कम राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लिर विवहत
मुदतीत ईलेक्रॉवनक पध्दतीने जमा केलेले अजधच विमा संरक्षणास पात्र असतील.
5. संबध
ं ीत विमा प्रवतवनधींनी येाजनेत सहभागी झालेला शेतकरी योजनेतील लाभापासून िंवचत राहणार
नाही याची दक्षता घ्यािी. विमा प्रवतवनधीच्या त्रुटींमुळे/ वदरं गाईमुळे/हलगजीपणामुळे या योजनेच्या
लाभापासून योजनेत सहभागी शेतकरी िंवचत राहील्यास या संबध
ं ात काही नुकसान भरपाई दयाियाची
झाल्यास संबध
ं ीत विमा कंपनीची जबाबदारी राहील. विमा प्रवतवनधीच्या सेिम
े ध्ये काही त्रूटी/चुका
आढळल्यास त्सयािर प्रशासकीय / कायदेशीर कायधिाही करण्यात येईल.

य) विमाधारक शेतकऱयांची कतधव्ये ि जबाबदाऱया

कजधदार शेतकऱयांची कतधव्ये ि जबाबदाऱया
1. कजधदार शेतकऱयांसाठी ही योजना बंधनकारक असल्याने सिध कजधदार शेतकऱयांनी त्सयांच्या कजध
मागणीच्या अजामध्ये नमूद केलेल्या वपकासाठी ि क्षेत्रासाठी विमा संरक्षण घेणे बंधनकारक आहे .
2. कजधदार शेतकऱयांचे विमा प्र्ताि सुध्दा योजनेत सहभागी होण्याच्या अंवतम वदनांकापुिीच ल््िकारले
जातील.
3. कजधदार शेतकऱयांनी वपक वनयोजनामध्ये काही कारणा्ति बदल झाल्यास पेरणी नंतर तात्सकाळमात्र वपक
विमा नोंदणीची मुदत संपण्यापुिी वकमान दोन वदिस आधी संबवं धत बँकेस कळिािे ि सोबत पेरणी
प्रमाणपत्र सादर करािे.
4. सिध कजधदार शेतक-यांनी विमा नोंदणीच्या अंवतम मुदतीच्या आत संबध
ं ीत बँकेकिे आपले आधार कािध ि
मोबाईल क्रमांक सादर अििा प्रत्सयक्ष ई-केिायसी करणे बंधनकारक आहे . सिध बँकांनी आधार
कायद्यानुसार प्रत्सयेक कजध खात्सयासाठी संबवं धत शेतक-याचा आधार क्रमांक घेणे बंधनकारक आहे.
5. विमा प्र्ताि पुिवध नवित तारखेपयंतच ल््िकारले जातात. सबब सिध कजधदार शेतक-यांनी आपल्या
बँकेकिे चौकशी करुन विमा प्र्ताि दाखल झाल्याची खात्री करुन घेणे आिश्यक आहे.
6. ्िावनक नैसर्भगक आपत्तीमुळे वपकांच्या झालेल्या नुकसानीची तसेच चक्रीिादळ, िादळी पाऊस ि अिेळी
पाऊस यामुळे कापणी नंतर शेतात िाळविण्यासाठी ठे िलेल्या वपकांचे नुकसान झाल्यास त्सयाबाबतची
माहीती 48 तासांच्या आत संबवं धत बँक /वित्तीय सं्िा / विमा कंपनी यांना देणे आिश्यक आहे .
7. कजधदार शेतक-यांनी एकाच जमीनीिर विविध बँकांकिु न कजध घेणे, एकाहु न अवधक बँकांकिु न विमा
प्र्ताि दाखल करणे अििा वबगर कजधदार म्हणुनदे खील त्सयाच वपकाचा विमा हप्ता भरणे असे प्रकार करु
नयेत. असे आढळल्यास विमा संरक्षण नाकारले जाऊन विमा हप्ता जप्त करण्यात येईल तसेच योग्य
प्रशासकीय कायधिही दे खील करण्यात येईल.
वबगर कजधदार शेतकऱयांची कतधव्ये ि जबाबदाऱया:
1. योजनेत सहभागी होऊ इल्च्िणाऱया वबगर कजधदार शेतकऱयांनी जिळच्या प्रावधकृत बँका / प्रािवमक कृवि
पत पुरिठा सहकारी सं्िा / संबवं धत विमा कंपनीची कायालये ककिा विमा प्रवतवनधींशी संपकध साधून
विमा प्र्ताि विहीत प्रपत्रात योग्य त्सया विमा हप्त्सयासह तसेच आिश्यक त्सया कागद पत्रासह विहीत िेळेत
सादर करािीत.
2. अजधदाराने आपल्या अजासोबत आधार कािध /आधार नोंदणीची प्रत, ७/१२ उतारा, भािे पट्टा करार
असलेल्या शेतकऱयांच्या करारनामा / सहमती पत्र, पेरणी घोिणापत्र आवण बँक पासबुकाची प्रत सादर
करुन प्रत्सयक्ष ईलेक्रॉवनक साक्षांकन करणे बंधनकारक आहे . राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लला महाभुलेख
संकेत्िळाचे एकवत्रकरण कायाल्न्ित झाल्यािर विमा पोटध लिर संबवं धत शेतकऱयांच्या जमीन धारणेची
पिताळणी होणार असल्याने पुन्हा अजासोबत 7/12 उतारा अपलोि करण्याची आिश्यकता राहणार
नाही.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 32
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

3. आपले सरकार सेिा केंद्रांद्वारे नोंदणी करणा-या शेतक-यांनी प्र्तािासोबत आपला मोबाईल क्रमांक
नमुद करुन आधार क्रमांकाचे ्ियंसाक्षांकन करणे बंधनकारक आहे.
4. वबगर कजधदार शेतकऱयांनी संबवं धत बँकेत ्ित:च्या नािे खाते उघिणे आिश्यक आहे .
5. शेतकऱयांनी विमा प्र्तािामध्ये आपल्या जवमनीचा सव्हे नं. नमूद करािा.
6. शेतकऱयांनी धारण केलेल्या जवमनीचा पुरािा म्हणून 7/12 उतारा तसेच शेतात अवधसुवचत वपकाची पेरणी
केलेले ्ियंघोिणा पत्र विमा प्र्तािा सोबत दे णे आिश्यक आहे . राष्ट्रीय वपक विमा पोटध लला महाभुलेख
संकेत्िळाचे एकवत्रकरण कायाल्न्ित झाल्यािर विमा पोटध लिर संबवं धत शेतकऱयांच्या जमीन धारणेची
पिताळणी होणार असल्याने पुन्हा अजासोबत 7/12 उतारा अपलोि करण्याची आिश्यकता राहणार
नाही.
7. शेतकऱयांनी अवधसुवचत वपकासाठी एका क्षेत्रासाठी, एकाचिेळी अवण एकाच विमा कंपनीकिू न विमा
संरक्षण घेणे बंधनकारक आहे . जर त्सयाने एकाच क्षेत्रासाठी 2 ककिा त्सयापेक्षा अवधक विमा संरक्षण एकाच
ककिा िेगिेगळया विमा कंपनीकिू न घेतले तर त्सयाचा जमा विमा हप्ता जप्त करून त्सयाच्यािर कायदे शीर
कायधिाही करण्यात येईल.
8. ्िावनक नैसर्भगक आपत्तीमुळे वपकांच्या झालेल्या नुकसानीची तसेच चक्रीिादळ, िादळी पाऊस ि अिेळी
पाऊस यामुळे कापणी नंतर शेतात िाळविण्यासाठी ठे िलेल्या वपकांचे नुकसान झाल्यास त्सयाबाबतची
माहीती ७२ तासांच्या आत संबवं धत बँक /वित्तीय सं्िा / विमा कंपनी यांना देणे आिश्यक आहे .
9. वबगर कजधदार शेतकरी विमा संरक्षणासाठी िेब पोटध लदिारे िेट अजध भरू शकतील .त्सयासाठी वपक विमा
पोटध लिर (www.pmfby.gov.in) शेतक-यांसाठी ऑनलाईन अजध उपललध करून वदलेला आहे . विमा
हप्त्सयाची रक्कम ही पेमेंट गेटिे द्वारे ऑनलाईन भराियाची आहे . अजध सदरच्या प्रणालीिर पूणध
भरल्यानंतर विशेि ओळख क्रमांकासह पोचपािती वमळे ल .तसेच शेतकऱयांच्या नोदणी केलेल्या मोबाईल
नंबर िर ही एसएमएस दिारा सूवचत केले जाईल..
10. तिावप वबगर कजधदार शेतकऱयांनी ्ित:चे अजध संबवं धत विमा कंपनीला ककिा वपक विमा पोटध ल दिारे
सादर करतांना त्सयांच्याकिे संबध
ं ीत विमा संरक्षीत वपक तेिढ्या क्षेत्रािर असणे आिश्यक आहे तसेच
त्सयासंदभात राज्य्तरीय सवमतीने ठरिून वदलेले कागदोपत्री पुरािे आवण आधार क्रमांक / आधार नोंदणी
क्रमांक सादर करणे आिश्यक आहे. विमा प्र्ताित नमूद करण्यात आलेली मावहती चुकीची अििा
अयोग्य असल्याचे नंतरच्या काळात केव्हाही आढळल्यास संबध
ं ीत शेतकरी विमा हप्त्सयाची रक्कम आवण
दाव्याचा (लागू असल्यास) हक्क गमाितील.
२7. शेतक-यांना अजध भरण्यासाठी बँकामध्ये होणारी गदी टाळता यािी ि शेतक-यांना अजध भरण्यास सुलभता यािी
म्हणुन मागील खरीप हं गामापासुन प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेत शेतकऱयांचे अजध / विमा हप्ता Common
Service Centre (CSC) माफधत ऑनलाईन पध्दतीने ल््िकारण्यात येत आहे त.
याकवरता राज्यात सी.एस.सी. ई. गव्हनधस सर्व्व्हसेस इंविया वलवमटे ि द्वारे कायान्िीत “आपले सरकार सेिा
केंद्र” (विजीटल सेिा केंद्र) सुविधा शेतक-यांना प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेचे अजध भरण्याकरीता उपललध
करण्यात आले आहेत. राज्यात कायान्िीत आपले सरकार प्रावधकृत सेिा केंद्र, कृवि विभागाने वनयुक्त केलेल्या
विमा कंपनीच्या ितीने शेतक-यांचे वपक विमा अजध भरण्यास मदत करतील ि विमा हप्ता ल््िकारतील या कवरता
प्रावधकृत आपले सरकार सेिा केंद्राचे चालक विमा योजनाचे अजध ऑन लाईन पध्दतीने भरतील. विमा अजा
कवरता आिश्यक कागदपत्रे जसे की, ७/१२ उतारा, आधार कािध , बँकखात्सयाचे तपवशल इत्सयादी अजास ऑन
लाईन पध्दतीने जोितील. शेतक-यांना विमा अजाची प्रत, पोहोच उपललध करुन दे तील. त्सयादृल्ष्ट्टने संबवं धत विमा
कंपन्यांनी CSC माफधत करार करणे बंधनकारक आहे . यासंदभात कृवि ि शेतकरी कल्याण मंत्रालय, भारत
सरकार यांचे्तरािरुन कळविण्यात येणा-या सूचना बंधनकारक राहतील.
नुकसान भरपाईचे प्रमाण ि दे य नुकसान भरपाई वनवित करणे, ऑन अकाऊंट क्लेम्स, आवण प्रवतबंवधत
पेरणीचे दािे वनवितीसाठी आिश्यक हिामानाची आकिे िारी ि विजीटल मावहती घेण्यासाठी विमा कंपन्यांना
खालील स्त्रोतांचा िापर करता येईल.

 मानिरवहत यान (ड्रोन) / उपग्रहाद्वारे उपललध सुदूर संिद

े न मावहती.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 33
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

 ्ियंचवलत हिामान केंद्रे (एिलल्युएस / )्ियंचवलत पजधन्यमापन केंद्रे (एआरजी)

 महालनोवबस नॅशनल क्रॉप फोरका्ट सेंटर (एमएनसीएफसी) चे अहिाल / दु ष्ट्काळ मुल्यांकन अहिाल
 सदर हिामानविियक मावहतीचे मुल्य संबवं धत विमा कंपनी अदा करे ल. ्ियंचवलत हिामान केंद्रे (AWS) /
्ियंचवलत पजधन्यमापन केंद्रे (एआरजी) यांचा दजा संबवं धत वनयंत्रक सं्िेच्या प्रचवलत मानकांनुसार असणे
आिश्यक रावहल.

राज्य शासनामाफधत राज्यात प्रत्सयेक महसुल मंिळ्तरािर ्ियंचवलत हिामान केंद्र उभारण्यासाठी महािेध
प्रकल्प राबविण्यात येत आहे. या प्रकल्पांतगधत हिामानाची आकिे िारी उपललध होणार असुन त्सयामुंळे नुकसान
भरपाई वनवित होण्यास मदत होणार आहे. त्सयानुसार प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेंतगधत लागणारी
हिामानविियक मावहती महािेध प्रकल्पाच्या अटी ि शतीनुसार या प्रकल्पांतगधत वनवित केलेल्या ्कायमेट िेदर
सर्व्व्हसेस वल. या एजन्सीकिू न घेणे विमा कंपनीला बंधनकारक राहील. महािेध प्रकल्पातगधत हिामानाची
आकिे िारी खरीप ि रलबी हं गामासाठी कमीत कमी ६ मवहने कालािधी कवरता रक्कम रु. ३२५०/- अवधक
्िावनक कर इतकी रक्कम विमा कंपन्यांना संबध
ं ीत कंपनीकिे भरािी लागणार आहे . ६ मवहन्या पेक्षा कमी
कालािधी करीता हिामान विियक मावहती आिश्यक असल्यास ्कायमेट िेदर सर्व्व्हसेस वल. या कंपनीने
वनवित केलेल्या दराप्रमाणे विमा कंपनीस रक्कम भरािी लागेल.

28. “आधार” या ओळखपत्राच्या िापरातुन शासनामाफधत दे ण्यात येणा-या सेिा, सुविधा,लाभ ि अनुदेय वितरण
लाभार्थ्यांना करण्याच्या प्रवक्रयेत सुलभता, पारदशधकता, उत्तरदावयत्सि आणून योजनेचा लाभ िेट शेतक-यांना
दे ण्याकवरता,केंद्र शासनाच्या वदनांक 08 फेब्रुिारी, 2017 चे राजपत्रान्िये खरीप हं गाम 2017 पासून सदर
योजनेअंतगधत सहभागी होणाऱया सिध कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयांना आधार कािध प्रमावणकरण करणे
अवनिायध केले आहे.

योजनेत सहभागासाठी शेतकऱयांचे आधारकािध सक्तीचे करण्यात आले असल्यामुळे सिध बँकांनी आपल्या
शेतक-यांचे आधार क्रमांक प्राप्त करणे आिश्यक आहे .सदर बाब बँकेमाफधत तसेच विमा कंपन्या ि विमा
मध्य्िांमाफधत नोंदणी करणा-या वबगर कजधदार शेतक-यांनाही लागू राहील. आधारकािध उपललध नसल्यास
वपक विमा योजनेत सहभागासाठी आधार नोंदणी करुन त्सयाचा पुरािा सादर करणे आिश्यक आहे .

सिध बँकांनी आधार कायद्याच्या अवधसूचनेनुसार व्याजदर सिलत योजनेखाली पीक कजध / वकसान क्रेिीट कािध
मंजूर करतांना आधार / आधार नोंदणी क्रमांक घेणे बंधनकारक आहे .जेणेकरुन प्रधानमंत्री वपक विमा योजनेत
आधार वशिाय कजधदार शेतकरी सहभागी होण्याचा प्रश्नच उद्भित नाही.संबध
ं ीत बँक शाखांनी अशा खातेदारांचा
िेळोिेळी आढािा घेणे आिश्यक आहे .

29. वनधी वितरणासाठी संगणकीय प्रणालीचा िापर

विमा हप्त्सयाचा राज्य वह्सा कंपन्यांना वितवरत करण्यासाठी शक्यतोिर सािधजवनक वित्तीय व्यि्िापन
प्रणाली (पीएफएमएस) / पीएफएमएस कलक्ि वस्टीमचा िापर करण्याचा राज्य शासन प्रयत्सन करे ल.
बँका, सीएससी आवण विमा एजंटांना विमा हप्त्सयाचा भरणा राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लच्या पेमेंट-गेटिे (पे-
जीओिी) च्या माध्यमातून ककिा आरटीजीएस / एनईएफटी द्वारे विमा कंपनीला करणे आिश्यक आहे . त्सयानंतर
विवहत कालमयादे त सदर भरण्याचा तपशील राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लिर अपलोि करणे अवनिायध रावहल. विमा
कंपन्यांचे बँक तपशील राष्ट्रीय पीक विमा पोटध लिरच उपललध केले जातील. त्सयानुसार, विमा कंपन्या, बँक शाखा,
सीएससी आवण विमा एजंट्ससह सिध भागधारकांनी या उद्देशासाठी समर्भपत बँक खाती अवनिायधपणे राखून ठे िली
पावहजेत. बँकसध चेक / विमांि ड्राफ्टच्या ्िरूपात कोणत्सयाही प्रेिणाची / आर्भिक व्यिहाराची परिानगी नाही.
३0. सेिाशुल्क:

1. कजधदार ि वबगर कजधदार शेतकऱयाकिू न जमा केलेल्या विमा हप्त्सयाच्या 4 टक्के रक्कम संबवं धत विमा
कंपनीकिू न बँक सेिा शुल्क म्हणून बँकाना पर्पर दे य होईल. पोटध लिरील आकिे िारी वनवित झाल्यानंतर
१५ वदिसांच्या आत विमा कंपनीने सदर रक्कम अदा करािी.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 34
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

2. विमा प्रवतवनधींना विमा कंपनीने वनवित केलेल्या दराने कवमशन वदले जाईल. तिावप, सदरचे कवमशन हे विमा
वनयामक प्रावधकरणाने वनवित केलेल्या मयादे च्या आत असेल.
3. विमा कंपनीकिु न सेिा शुल्क अदा करण्यास विलंब झाल्यास िार्भिक १२ टक्के व्याज देय राहील.
4. ज्या विमा प्र्तािांच्या बाबतीत अपुणधता/चुका/विसंगती आढळु न येतील त्सयासाठी सेिा शुल्क दे य असणार
नाही.
5. आपले सरकार सेिां केंद्रांना केंद्र शासनाने वनवित केलेल्या दरानुसार विमा कंपन्यांनी सेिाशुल्क अदा करािे.

३1. ि्तू ि सेिा कर (Goods and Service Tax-GST) :

प्रधानमंत्री पीक विमा योजनेला ि्तु ि सेिा करातून िगळण्यात आले आहे.

३2. वनयंत्रण अवधकारी ि आहरण संवितरण अवधकारी :

या योजनेसाठी आयुक्त, कृवि आयुक्तालय, महाराष्ट्र राज्य, पुणे हे वनयंत्रण अवधकारी राहतील. तसेच
सहाय्यक संचालक (लेखा-1), कृवि आयुक्तालय, महाराष्ट्र राज्य, पुणे-1 यांना आहरण ि संवितरण अवधकारी म्हणून
घोिीत करण्यात येत आहे. यावशिाय केंद्र शासनाने सदर योजनेकवरता िेळोिेळी विवहत केलेल्या मागधदशधक सुचना
मधील सिध अटी ि शती योजनेतील सिध सहभागीदाराकवरता लागू राहील.

३3. सदर शासन वनणधय मा.मुख्य सवचि, महाराष्ट्र राज्य यांचे अध्यक्षतेखालील वदनांक 20/08/2019 ि
18/11/2019 रोजी झालेल्या राज्य्तरीय पीक विमा समन्िय सवमतीच्या सभेत वदलेल्या मंजूरीनूसार ि केंद्र
शासनाच्या मागधदशधक सुचनाच्या अनुिंगाने वनगधवमत करण्यात येत आहे.

सदर शासन वनणधय महाराष्ट्र शासनाच्या www.maharashtra.gov.in या संकेत्िळािर उपललध करण्यात

आला असून त्सयाचा सांकेतांक क्रमांक 201911281513255501 असा आहे. हा आदेश विजीटल ्िाक्षरीने साक्षांवकत
करुन काढण्यात येत आहे.

महाराष्ट्राचे राज्यपाल यांच्या आदे शानुसार ि नािाने,

BALASAHEB K
Digitally signed by BALASAHEB K RASKAR

सहपत्र: पवरवशष्ट्ट.
DN: c=IN, st=Maharashtra,
2.5.4.20=aaa93f4d4e49359ddfdb4a9eb4176d16d9032454ac5c700ad6e2a7
ad0b3115db, postalCode=400032, street=MANTRALAYA,MUMBAI,

RASKAR
serialNumber=2cf78d68ceeac33ca63c8a2f2b360ebf1c6ac77c6a1ad4c5bfb
24951806af0a8, ou=AGRICULTURE DIARY AND FISHERTES DEPT,
o=GOVERNMENT OF MAHARASHTRA, cn=BALASAHEB K RASKAR
Date: 2019.11.28 15:31:12 +05'30'

( बा. वक. रासकर )

उप सवचि, महाराष्ट्र शासन
प्रवत,
1. मा. मुख्यमंत्री यांचे अपर मुख्य सवचि.
2. मा. मंत्री (कृवि )यांचे खाजगी सवचि.
3. मा. राज्यमंत्री (कृवि) यांचे खाजगी सवचि.
4. सवचि, कृवि ि शेतकरी कल्याण मंत्रालय, कृवि ि सहकार विभाग, कृविभिन, निीवदल्ली.
5. मा. मुख्य सवचि, महाराष्ट्र शासन, मंत्रालय, मुंबई - 32.
6. अपर मुख्य सवचि, वित्त विभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032.
7. अपर मुख्य सवचि,वनयोजन विभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032.
8. सवचि, कृवि ि फलोत्सपादन विभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032.
9. अपर मुख्य सवचि (महसूल) महसूल ि िनविभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032.
10. अपर मुख्य सवचि (सहकार), सहकार,पणन ि िस्त्रोद्योगविभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032.
11. आयुक्त (कृवि), महाराष्ट्र राज्य, पुणे-411 001 (5 प्रती).
12. सहकार आयुक्त ि वनबंधक, सहकारीसं ्िा, महाराष्ट्र राज्य, पुणे-411 001.
13. अध्यक्ष ि कायधकारी संचालक, भारतीय कृवि विमा कंपनी, 13 िा मजला, अंबावदप वबन्ल्िग, क्तुरबा गांधी
मागध, कॅनॉट प्लेस, निी वदल्ली.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 35
शासन वनणधय क्रमांकः प्रपीवियो-2019/प्र.क्र.146/11-अे

14. विभागीय महसूल आयुक्त (सिध)

15. वजल्हावधकारी (सिध)
16. मुख्य कायधकारी अवधकारी, वजल्हा पवरिद (सिध)
17. कृवि संचालक, (वि्तार ि प्रवशक्षण ), कृवि आयुक्तालय, महाराष्ट्र राज्य, पुणे
18. महासंचालक, माहीती ि जनसंपकध विभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032 (प्रवसध्दीकवरता)
19. अवतवरक्त वनबंधक, सहकारी सं्िा, महाराष्ट्र राज्य, पुणे-411 001
20. विमा संचालक, म्हािा वबल्िींग, पहीला मजला, बांद्रा(पूि)ध , मुंबई-400 051
21. महालेखापाल, महाराष्ट्र, 1/2, (लेखापरीक्षा/ लेखा ि अनुज्ञेयता), मुंबई/नागपूर
22. विभागीय व्यि्िापक, भारतीय कृवि विमा कंपनी मयावदत, निीन ्टॉक एक्सचेंज वबल्िींग, 20 िा मजला,
दलाल ्रीट, मुंबई-400 023
23. वरलायंस जनरल इन्शुरन्स कंपनी वल. िे्टनध एक्सप्रेस हायिे, 5 िा मजला, कचतामणी अव्हे न्यू, विरानी
औदयोगीक िसाहती जिळ, गोरे गाि (इ), मुंबई-400063. दु रध्िनी क्र 020-69000663 टोल फ्री क्र
18002700462
24. विभागीय व्यि्िापक, फ्युचर जनरली जनरल इंशुरन्स कं. वल., इंविया बुल्स फायनान्स सेंटर, टॉिर-3, 6
िा मजला, सेनापती बापट मागध, एलवफ्टन रोि,पविम,मुंबई ४0०013.
25. विभागीय व्यि्िापक, बजाज अवलयांन्झ जनरल इंशुरन्स कं. वल . कॉमरझोन, 1 ला मजला, टॉिर 1, समिध
अशोक मागध, येरििा, पुणे 411006
26. विभागीय व्यि्िापक, भारती एक्सा जनरल इंशुरन्स कं.वल. 19 िा मजला, पवरणी क्रुसेंझो जी ललोक, बांद्रा
कुला कॉप्लेक्स,एम सी ए क्लब समोर,बांद्रा पुि,ध मुंबई 400051
27. सरव्यि्िापक, महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँक मयावदत, 9 नवगनदास ्रीट, मुंबई-400 023
28. मुख्य अवधकारी, सेन्रल फायनान्स एजन्सी, महाराष्ट्र राज्य सहकारी बँक मयावदत, 9 नवगनदास
्रीट, मुंबई-23
29. सहायक महाप्रबंधक, रुरल प्लॅनींग अँि क्रेविट िीपाटध मेंट, वरझव्हध बँक ऑफ इंविया, न्यू सेन्रल ऑफीस,
फोटध , मुंबई- 400 001.
30. व्यि्िापक, वरझव्हध बँक ऑफ इंविया, वरजनल ऑफीस, िॉ.ॲनी बेझंट रोि, िरळी, मुंबई-400 018.
31. सरव्यि्िापक, नाबािध , पुनमचेंबसध, वशिसागर इ्टे ट, िॉ.ॲनी बेझंट रोि, िरळी, मुंबई-400 018.
32. उप सरव्यि्िापक, नाबािध , 54 िेल्ली रोि, वशिाजीनगर, पुणे-411 005.
33. उपसरव्यि्िापक, एस.एल.बी.सी., बँक ऑफ महाराष्ट्र, 1501, वशिाजीनगर, पुणे-411 005.
34. व्यि्िापक, वजल्हा मध्यिती सहकारी बँक, (सिध).
35. विभागीय कृवि सह संचालक (सिध).
36. मुख्य सांल्ख्यक, कृवि आयुक्तालय, महाराष्ट्र राज्य, पुणे-411 001 (5 प्रती).
37. वजल्हा अवधक्षक कृवि अवधकारी (सिध).
38. विभागीय सांल्ख्यक, व्दारा- विभागीय कृवि सह संचालक कायालय (सिध).
39. सहसवचि (11-अे), कृवि ि पदु म विभाग, मंत्रालय, मुंबई 400 032.
40. क्रेविट ्पेशावल्ट, वनयोजन विभाग, मंत्रालय, मुंबई-400 032.
41. ग्रंिपाल, महाराष्ट्र विधान मंिळ सवचिालय, विधानभिन, मुंबई.
42. संचालक, लेखा ि कोिागारे, मुंबई.
43. अवधदान ि लेखावधकारी, लेखा ि कोिागारे संचालनालय, मंबई 32.
44. सिध विधानसभा सद्य.
45. सिध विधान पवरिद सद्य.
46. सिध मान्यताप्राप्त राजकीय पक्षांची कायालये.
47. वनििन्ती, 11-अे.

पृष्ट्ठ 36 पैकी 36
 37
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 1
समुह :.
:. : 1 िवमा कंपनीचे नाव : िरलाय=स जनरल इ=शुर=स कंपनी िलिमटे ड िज?हा : अहमदनगर
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िव म ा ह ता
अ.:. पीक जोखीम तर
र कम ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनुदान दर (ट के) अनुदान र कम
(ट के)
र कम ( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 32500 13.20 4290.00 1.50 487.50 5.850 1901.25 5.850 1901.25

2 +वारी बा. 70 28000 26.00 7280.00 1.50 420.00 12.250 3430.00 12.250 3430.00

3 +वारी िज. 70 26000 35.00 9100.00 1.50 390.00 16.750 4355.00 16.750 4355.00

4 हरभरा 70 24000 14.00 3360.00 1.50 360.00 6.250 1500.00 6.250 1500.00

5 उ. भुईमूग 70 25000 10.80 2700.00 1.50 375.00 4.650 1162.50 4.650 1162.50

6 र. कांदा 70 60000 11.30 6780.00 5.00 3000.00 3.150 1890.00 3.150 1890.00
 38
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20

िवमा संरि त र कम,

कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 2
समुह :.
:. : 1 िवमा कंपनीचे नाव : िरलाय=स जनरल इ=शुर=स कंपनी िलिमटे ड िज?हा : सातारा
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िव मा ह त ा
अ.: . पीक
(ट के) र कम ( .) दर(
दर(ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान र कम
र कम ( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 23000 12.80 2944.00 1.50 345.00 5.650 1299.50 5.650 1299.50

2 +वारी बा. 70 19000 10.90 2071.00 1.50 285.00 4.700 893.00 4.700 893.00

3 +वारी िज. 70 15000 11.20 1680.00 1.50 225.00 4.850 727.50 4.850 727.50

4 हरभरा 70 14000 14.50 2030.00 1.50 210.00 6.500 910.00 6.500 910.00

5 उ. भुईमूग 70 30000 13.20 3960.00 1.50 450.00 5.850 1755.00 5.850 1755.00

6 र. कांदा 70 34000 12.60 4284.00 5.00 1700.00 3.800 1292.00 3.800 1292.00
 39
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 3
समुह :.
:. : 1 िवमा कंपनीचे नाव : िरलाय=स जनरल इ=शुर=स कंपनी िलिमटे ड िज?हा : नांदेड
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.:. पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनुदान दर (ट के) अनुदान र कम
र कम ( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 15.00 5250.00 1.50 525.00 6.750 2362.50 6.750 2362.50

2 +वारी िज. 70 26000 21.00 5460.00 1.50 390.00 9.750 2535.00 9.750 2535.00

3 हरभरा 70 24000 36.00 8640.00 1.50 360.00 17.250 4140.00 17.250 4140.00
 40
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 4
समुह :.
:. : 1 िवमा कंपनीचे नाव : िरलाय=स जनरल इ=शुर=स कंपनी िलिमटे ड िज?हा : बुलढाणा

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ .:. पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता र कम िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) (ट के) ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान र कम दर (ट के) अनु दान र कम
( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 14.10 4935.00 1.50 525.00 6.30 2205.00 6.30 2205.00

2 हरभरा 70 24000 13.00 3120.00 1.50 360.00 5.75 1380.00 5.75 1380.00

3 र. कांदा 70 73000 11.00 8030.00 5.00 3650.00 3.00 2190.00 3.00 2190.00
 41
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 5
समुह :.
:. : 1 िवमा कंपनीचे नाव : िरलाय=स जनरल इ=शुर=स कंपनी िलिमटे ड िज?हा : यवतमाळ
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
अ .:. पीक
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान र कम दर (ट के) अनु दान र कम
( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 13.20 4620.00 1.50 525.00 5.850 2047.50 5.850 2047.50

2 हरभरा 70 24000 15.00 3600.00 1.50 360.00 6.750 1620.00 6.750 1620.00

3 उ. भुईमूग 70 38000 11.90 4522.00 1.50 570.00 5.200 1976.00 5.200 1976.00
 42
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20

िवमा संरि त र कम,

कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 6
समुह :.
:. : 3 िवमा कंपनीचे नाव : भारती ॲ सा जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : पुणे

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.: . पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता ि व मा ह त ा
(ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 33000 4.50 1485.00 1.50 495.00 1.500 495.00 1.500 495.00

2 +वारी बा. 70 26000 5.00 1300.00 1.50 390.00 1.750 455.00 1.750 455.00

3 +वारी िज. 70 24000 5.00 1200.00 1.50 360.00 1.750 420.00 1.750 420.00

4 हरभरा 70 24000 10.50 2520.00 1.50 360.00 4.500 1080.00 4.500 1080.00

5 उ. भुईमूग 70 38000 1.50 570.00 1.50 570.00 0.000 0.00 0.000 0.00

6 र. कांदा 70 70000 59.50 41650.00 5.00 3500.00 27.250 19075.00 27.250 19075.00
 43
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 7
समुह :.
:. : 3 िवमा कंपनीचे नाव : भारती ॲ सा जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : सांगली
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता
अ.:. पीक
(ट के) र कम ( .) दर(
दर(ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनुदान (ट के) अनुदान र कम
र कम ( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 30000 1.50 450.00 1.50 450.00 0.000 0.00 0.000 0.00

2 +वारी बा. 70 25000 1.50 375.00 1.50 375.00 0.000 0.00 0.000 0.00

3 +वारी िज. 70 20000 9.00 1800.00 1.50 300.00 3.750 750.00 3.750 750.00

4 हरभरा 70 20000 1.50 300.00 1.50 300.00 0.000 0.00 0.000 0.00

5 उ. भुईमूग 70 36000 10.50 3780.00 1.50 540.00 4.500 1620.00 4.500 1620.00
 44
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 8
समुह :.
:. : 3 िवमा कंपनीचे नाव : भारती ॲ सा जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : परभणी
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
अ.: . पीक
(ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 19.50 6825.00 1.50 525.00 9.000 3150.00 9.000 3150.00

2 +वारी िज. 70 26000 17.50 4550.00 1.50 390.00 8.000 2080.00 8.000 2080.00

3 हरभरा 70 24000 17.50 4200.00 1.50 360.00 8.000 1920.00 8.000 1920.00

4 उ. भुईमूग 70 38000 49.50 18810.00 1.50 570.00 24.000 9120.00 24.000 9120.00
 45
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 9
समुह :.
:. : 3 िवमा कंपनीचे नाव : भारती ॲ सा जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : अकोला

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.:. पीक िवमा ह ता िवमा ह ता

जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता र कम िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता दर
अनुदान अनुदान
(ट के) र कम ( .) (ट के) ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) (ट के)
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 5.50 1925.00 1.50 525.00 2.000 700.00 2.000 700.00

2 हरभरा 70 24000 5.50 1320.00 1.50 360.00 2.000 480.00 2.000 480.00

3 उ. भुईमूग 70 38000 39.50 15010.00 1.50 570.00 19.000 7220.00 19.000 7220.00

4 र. कांदा 70 73000 49.50 36135.00 5.00 3650.00 22.250 16242.50 22.250 16242.50
 46
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 10
समुह :.
:. : 3 िवमा कंपनीचे नाव : भारती ॲ सा जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : वधJ

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ .:. पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान र कम दर (ट के) अनु दान र कम
( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 49.50 17325.00 1.50 525.00 24.000 8400.00 24.000 8400.00

2 हरभरा 70 24000 49.50 11880.00 1.50 360.00 24.000 5760.00 24.000 5760.00
 47
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 11
समुह :.
:. : 3 िवमा कंपनीचे नाव : भारती ॲ सा जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : नागपूर

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.: . पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान (ट के) अनु दान
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 49.50 17325.00 1.50 525.00 24.000 8400.00 24.000 8400.00

2 +वारी िज. 70 26000 10.50 2730.00 1.50 390.00 4.500 1170.00 4.500 1170.00

3 हरभरा 70 24000 49.50 11880.00 1.50 360.00 24.000 5760.00 24.000 5760.00
 48
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20

िवमा संरि त र कम,

कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 12
समुह :.
:. : 5 िवमा कंपनीचे नाव : बजाज अिलयां=झ जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : रायगड

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.: . पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िव मा ह त ा
(ट के) र कम ( .) ह ता दर र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान र कम
(ट के) र कम ( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 उ. भात 70 55000 5.20 2860.00 1.50 825.00 1.85 1017.50 1.85 1017.50

2 उ. भुईमूग 70 38000 13.00 4940.00 1.50 570.00 5.75 2185.00 5.75 2185.00
 49
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20

िवमा संरि त र कम,

कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 13
समुह :.
:. : 5 िवमा कंपनीचे नाव : बजाज अिलयां=झ जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : धुळे

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ. : . पीक िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता र कम िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता अनुदान
जोखीम तर
र कम ( .) (ट के) ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनुदान र कम (ट के) र कम ( .)
(ट के)
( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 27500 6.90 1897.50 1.50 412.50 2.700 742.50 2.700 742.50

2 +वारी िज. 70 26000 10.50 2730.00 1.50 390.00 4.500 1170.00 4.500 1170.00

3 हरभरा 70 24000 9.20 2208.00 1.50 360.00 3.850 924.00 3.850 924.00

4 उ. भुईमूग 70 35000 10.10 3535.00 1.50 525.00 4.300 1505.00 4.300 1505.00

5 र. कांदा 70 50000 9.20 4600.00 5.00 2500.00 2.100 1050.00 2.100 1050.00
 50
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20

िवमा संरि त र कम,

कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 14
समुह :.
:. : 5 िवमा कंपनीचे नाव : बजाज अिलयां=झ जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : नंदुरबार

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ .:. पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनुदान दर (ट के) अनुदान
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 27500 6.40 1760.00 1.50 412.50 2.450 673.75 2.450 673.75

2 +वारी िज. 70 26000 13.90 3614.00 1.50 390.00 6.200 1612.00 6.200 1612.00

3 हरभरा 70 24000 7.20 1728.00 1.50 360.00 2.850 684.00 2.850 684.00

4 उ. भुईमूग 70 35000 7.40 2590.00 1.50 525.00 2.950 1032.50 2.950 1032.50
 51
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20

िवमा संरि त र कम,

कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 15
समुह :.
:. : 5 िवमा कंपनीचे नाव : बजाज अिलयां=झ जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : जळगाव

िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)

त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

जोखीम तर िवमा संरि त र कम िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
अ.:. पीक
(ट के) ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) अनुदान दर (ट के) अनुदान र कम
र कम ( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 30000 7.50 2250.00 1.50 450.00 3.000 900.00 3.000 900.00

2 +वारी बा. 70 24000 8.00 1920.00 1.50 360.00 3.250 780.00 3.250 780.00

3 +वारी िज. 70 24000 6.30 1512.00 1.50 360.00 2.400 576.00 2.400 576.00

4 हरभरा 70 24000 9.40 2256.00 1.50 360.00 3.950 948.00 3.950 948.00

5 उ. भुईमूग 70 35000 7.40 2590.00 1.50 525.00 2.950 1032.50 2.950 1032.50

6 र. कांदा 70 52000 17.00 8840.00 5.00 2600.00 6.000 3120.00 6.000 3120.00
 52
/धानमं 1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 16
समुह :.
:. : 5 िवमा कंपनीचे नाव : बजाज अिलयां=झ जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : औरं गाबाद
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता
अ. : . पीक
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनुदान र कम (ट के) अनुदान
( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 10.10 3535.00 1.50 525.00 4.300 1505.00 4.300 1505.00

2 +वारी बा. 70 28000 12.90 3612.00 1.50 420.00 5.700 1596.00 5.700 1596.00

3 +वारी िज. 70 26000 18.70 4862.00 1.50 390.00 8.600 2236.00 8.600 2236.00

4 हरभरा 70 24000 14.20 3408.00 1.50 360.00 6.350 1524.00 6.350 1524.00

5 र. कांदा 70 73000 14.10 10293.00 5.00 3650.00 4.550 3321.50 4.550 3321.50
 53
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ -17
समुह :.
:. : 5 िवमा कंपनीचे नाव : बजाज अिलयां=झ जनरल इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : जालना
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
अ.: . पीक जोखीम तर
र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान र कम दर (ट के) अनु दान र कम
(ट के)
( .) ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 14.90 5215.00 1.50 525.00 6.700 2345.00 6.700 2345.00

2 +वारी बा. 70 28000 14.80 4144.00 1.50 420.00 6.650 1862.00 6.650 1862.00

3 +वारी िज. 70 26000 23.50 6110.00 1.50 390.00 11.000 2860.00 11.000 2860.00

4 हरभरा 70 24000 24.50 5880.00 1.50 360.00 11.500 2760.00 11.500 2760.00
 54
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 18
समुह :.
:. : 6 िवमा कंपनीचे नाव : Mयुचर जनरली इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : नािशक
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता ि व मा ह त ा
अ.: . पीक जोखीम तर
र कम ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान
(ट के)
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 5.50 1925.00 1.50 525.00 2.000 700.00 2.000 700.00

2 +वारी बा. 70 28000 5.50 1540.00 1.50 420.00 2.000 560.00 2.000 560.00

3 +वारी िज. 70 26000 5.50 1430.00 1.50 390.00 2.000 520.00 2.000 520.00

4 हरभरा 70 24000 5.50 1320.00 1.50 360.00 2.000 480.00 2.000 480.00

5 उ. भुईमगू 70 37500 5.50 2062.50 1.50 562.50 2.000 750.00 2.000 750.00

6 र. कांदा 70 73000 7.00 5110.00 5.00 3650.00 1.000 730.00 1.000 730.00
 55
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 19
समुह :.
:. : 6 िवमा कंपनीचे नाव : Mयुचर जनरली इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : को?हापूर
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
अ.: . पीक
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 5.50 1925.00 1.50 525.00 2.00 700.00 2.00 700.00

2 +वारी िज. 70 26000 5.50 1430.00 1.50 390.00 2.00 520.00 2.00 520.00

3 हरभरा 70 24000 5.50 1320.00 1.50 360.00 2.00 480.00 2.00 480.00

4 उ. भुईमूग 70 30500 5.50 1677.50 1.50 457.50 2.00 610.00 2.00 610.00
 56
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 20
समुह :.
:. : 6 िवमा कंपनीचे नाव : Mयुचर जनरली इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : उ मानाबाद
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .
जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
अ.: . पीक
(ट के) र कम ( .) (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान
र कम ( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 35000 13.50 4725.00 1.50 525.00 6.000 2100.00 6.000 2100.00

2 +वारी बा. 70 28000 13.50 3780.00 1.50 420.00 6.000 1680.00 6.000 1680.00

3 +चारी िज. 70 26000 17.50 4550.00 1.50 390.00 8.000 2080.00 8.000 2080.00

4 हरभरा 70 24000 19.50 4680.00 1.50 360.00 9.000 2160.00 9.000 2160.00

5 उ. भुईमूग 70 38000 11.50 4370.00 1.50 570.00 5.000 1900.00 5.000 1900.00

6 र. कांदा 70 73000 7.00 5110.00 5.00 3650.00 1.000 730.00 1.000 730.00
 57
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 21
समुह :.
:. : 6 िवमा कंपनीचे नाव : Mयुचर जनरली इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : अमरावती
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.: . पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) अनु दान दर (ट के) अनु दान
कम(( .)
र कम र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 गहू बा. 70 33000 5.50 1815.00 1.50 495.00 2.000 660.00 2.000 660.00

2 हरभरा 70 24000 5.50 1320.00 1.50 360.00 2.000 480.00 2.000 480.00

3 उ. भुईमूग 70 38000 5.50 2090.00 1.50 570.00 2.000 760.00 2.000 760.00

4 र. कांदा 70 55000 7.00 3850.00 5.00 2750.00 1.000 550.00 1.000 550.00
 58
/धानमं1ी पीक िवमा योजना र4बी हं गाम 2019 - 20
िवमा संरि त र कम,
कम, िवमा ह ता दर इ.
इ. तपिशल
/प1 अ - 22
समुह :.
:. : 6 िवमा कंपनीचे नाव : Mयुचर जनरली इंशुर=स कं. िल.
िल. िज?हा : गNिदया
िवमा संर ण /ित हे . (उं बरठा उDपE पातळीपयG=त)
त) शेतकरी िह सा /ित हे . क@A िह सा /ित हे . रा+य िह सा /ित हे .

अ.: . पीक जोखीम तर िवमा संरि त िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता दर िवमा ह ता िवमा ह ता िवमा ह ता
(ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) दर (ट के) र कम ( .) (ट के) अनु दान र कम दर (ट के) अनु दान
( .) र कम ( .)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1 हरभरा 70 24000 5.50 1320.00 1.50 360.00 2.000 480.00 2.000 480.00

2 उ. भात 70 55100 5.50 3030.50 1.50 826.50 2.000 1102.00 2.000 1102.00
 59
6धानमं 7ी पीक िवमा योजना
अिधसूिचत मं डळांची सं9या,
या, रबी 2019 -20
िपकिनहाय अिधसूिचत मं डळांची सं9या
अ. <. िज1हा गहू वारी वारी हरभरा उ. भात उ. भुईमूग रबी एकूण
(बा.
बा.) (बा.
बा.) (िज.
िज.) कांदा

1 रायगड 7 7
कोकण िवभाग 0 0 0 0 7 0 0 7
2 नािशक 16 13 32 61
3 धुळे 39 17 39 10 105
4 नंदुरबार 26 22 27 75
5 जळगांव 85 31 66 182
नािशक िवभाग 166 13 102 132 0 10 0 423
6 अहमदनगर 97 89 92 278
7 पुणे 86 56 90 92 324
पुणे िवभाग 183 145 90 184 0 0 0 602
8 सातारा 96 67 95 30 288
9 सांगली 60 16 43 51 170
10 को1हापूर 31 2 33
को1हापूर िवभाग 187 83 140 81 0 0 0 491
11 औरं गाबाद 65 45 61 65 236
12 जालना 49 49 49 41 188
औरं गाबाद िवभाग 114 94 110 106 0 0 0 424
13 उ3मानाबाद 6 39 37 82
14 नांदेड 6 15 46 67
15 परभणी 18 38 29 6 91
लातूर िवभाग 24 6 92 112 0 6 0 240
16 बुलडाणा 90 78 168
17 अकोला 52 52 104
18 अमरावती 78 78
19 यवतमाळ 110 61 171
अमरावती िवभाग 330 0 0 191 0 0 0 521

20 वध4 47 44 91
21 नागपूर 66 20 86
22 ग5िदया 21 21
नागपूर िवभाग 113 0 20 65 0 0 0 198
रा य एकूण 1117 341 554 871 7 16 0 2906
 60
6धानमं 7ी पीक िवमा योजना
अिधसूिचत तालु=यांची सं9या,
या, रबी 2019 -20
िपकिनहाय अिधसूिचत तालु=यांची सं9या
अ. <. िज1हा वारी गहू वारी हरभरा उ. भात उ. भुईमूग रबी एकूण
(िज.
िज.) (बा.
बा.) (बा.
बा.) कांदा
1 रायगड 2 2
कोकण िवभाग 0 0 0 0 0 2 0 2
2 नािशक 1 12 13 13 12 51
3 धुळे 3 4 7
4 नंदुरबार 4 4
5 जळगांव 6 3 15 9 33
नािशक िवभाग 1 12 6 16 0 35 25 95
6 अहमदनगर 1 14 14 29
7 पुणे 1 1 1 9 9 21
पुणे िवभाग 1 1 1 1 0 23 23 50
8 सातारा 8 5 13
9 सांगली 7 7
10 को1हापूर 9 6 15
को1हापूर िवभाग 0 0 0 9 0 21 5 35
11 औरं गाबाद 4 4
12 जालना 0
औरं गाबाद िवभाग 0 0 0 0 0 0 4 4
13 उ3मानाबाद 1 8 5 1 4 8 27
14 नांदेड 5 11 3 19
15 परभणी 6 3 4 13
लातूर िवभाग 6 25 5 7 0 8 8 59
16 बुलडाणा 2 7 9
17 अकोला 5 6 11
18 अमरावती 3 9 12
19 यवतमाळ 5 5 10
अमरावती िवभाग 0 0 0 7 0 13 22 42

20 वध4 0
21 नागपूर 0
22 ग5िदया 8 8
नागपूर िवभाग 0 0 0 0 8 0 0 8

एकूण िपकिनहाय अिधसूिचत 8 38 12 40 8 102 87 295

तालु=यांची सं9या
 61
6धानमं 7ी पीक िवमा योजना
अिधसूिचत >ामपंचायत?ची सं9या,
या, रबी 2019 -20
अिधसूिचत िपक
अ. <. िज1हा वारी हरभरा एकूण
(िज.
िज.)

1 अहमदनगर 1323 1323

2 अमरावती 860 860

3 नागपूर 793 793

1323 1653 2976

एकूण >ामपंचायती सं9या
 62
6धानमं 7ी पीक िवमा योजने अंतगHत मं डळ/
ळ/तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019-
2019-20
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
1 नािशक 1 नािशक
1 Aदडोरी 1 Aदडोरी +} 2 िनफाड 8 िनफाड +}
2 मोहाडी +} 9 चांदोरी +}
3 कसबेवणी +} 10 सायखेडा +}
4 वरखेडा } 11 Aपपळगाव बसवंत +}
12 ओझर +}
5 उमराळे +} 13 रानवड }
6 ननाशी +}
7 कोश?बे }
14 लासलगाव +}
15 दे वगाव +}
16 नांदुर (म.) }
 63
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
2 धु ळे 2 धु ळे
1 धुळे 1 धूळे (शहर) +} 3 िशरपूर 23 िशरपूर
2 िशIड +}
3 बोरकंू ड +} 24 बोराडी
4 आवK }
25 आथM
5 सोनगीर +}
6 नगाव (बु.) +} 26 जवखेडे
7 फागणे +}
8 मुकटी } 27 होळनांथे

9 धुळे (>ािमण) +} 28 थाळनेर

10 कुसुंबा +}
11 नेर (म.) +} 29 सांगवी
12 लामकानी }
4 Aशदखेडा 30 Aशदखेडा +}
2 सा<ी 13 सा<ी +} 31 िचमठाणे +}
14 कासारे +} 32 शेवाळे +}
15 Pहसदी(6ा.) } 33 खलाणे }

16 दु साने +} 34 नरडाणे +}
17 िनजामपूर } 35 बेटावद +}
36 वषK }
18 RाPहणवेल
37 द5डाईचा +}
19 Aपपळनेर +} 38 िवखरण +}
20 कुडाशी +} 39 िवरदे ल }
21 उमरपाटा +}
22 दहीवेल }
 64
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
3 नं दुरबार 4 जळगाव
1 नंदुरबार 1 नंदुरबार +} 3 बोदवड 10 बोदवड +}
2 रनाळे +} 11 नाडगाव +}
3 मांडळ } 12 करं जी }

4 ख5डामाळी +} 4 यावल 13 यावल +}

5 कोरीट } 14 भालोद +}
15 बामणोद +}
6 धानोरा +} 16 फैजपूर }
7 आTटे }
17 साकळी +}
2 नवापूर 8 नवापूर +} 18 िकनगाव }
9 नवागाव }
5 रावेर 19 रावेर
10 खांडबारा +}
11 Aचचपाडा } 20 खानापूर

12 िवसरवाडी 21 िखडK +}
22 ऐनपूर }
3 शहादा 13 शहादा +}
14 मोिहदे तVहा +} 23 िखरोदा +}
15 Pहसावद +} 24 Aनभोरा (बु.) }
16 RाPहणपूरी }
25 सावदा
17 सारं गखेडा +}
18 6काशा } 6 मु=ताईनगर 26 मु=ताईनगर

19 वडाळी +} 27 अंतुलK +}
20 असलोद +} 28 कुVहा +}
21 मंदाणा +} 29 घोडसगाव }
22 कळसाडी }
7 अंमळनेर 30 अंमळनेर +}
4 तळोदा 23 तळोदा +} 31 िशIड +}
24 बोरद +} 32 नगाव }
25 6तापपूर }
33 पात5डा +}
26 सोमावल 34 अमळगाव +}
35 मारवाड +}
4 जळगाव 36 भरवस +}
1 जळगाव 1 जळगाव +} 37 वावडे }
2 Pहसावद }
8 चोपडा 38 चोपडा +}
3 भोकर +} 39 हातेड +}
4 Aपपराळा +} 40 लासूर }
5 नािशराबाद +}
6 असोदा } 41 अडावद +}
42 धानोरा (6ा.) +}
2 भुसावळ 7 भूसावळ +} 43 गोरगावले +}
8 कुVहे +} 44 चहाडK }
9 वरणगाव }
 65
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
4 जळगाव 4 जळगाव
9 एरं डोल 45 एरं डोल +} 15 भडगाव 82 भडगाव +}
46 Aरगणगाव +} 83 आमदडे }
47 कासोदा +}
48 उतराण (गृह) } 84 कोळगाव +}
85 कजगाव }
10 धरणगाव 49 पाळधी +}
50 चांदसर +} 5 अहमदनगर
51 साळवा +} 1 अहमदनगर 1 जेऊर +}
52 सोनवद (बु.) +} 2 कापूरवाडी +}

53 Aपपरी (खु.) +} 3 Aचचोडी (प.) +}

54 धरणगाव } 4 Aभगार }

11 पारोळा 55 पारोळा +} 5 वाळकी +}

56 बहादरपूर +} 6 Iई छ[ीसी }
57 शेळावे }
7 नलेगाव +}
58 तामसवाडी +} 8 सावेडी +}
59 चोरवड } 9 नागापूर }

12 चाळीसगाव 60 चाळीसगाव +} 10 चास +}

61 खडकी +} 11 केडगाव }
62 हातले }
2 पारनेर 12 पारनेर +}
63 मेहूणबारे +} 13 भालवणी +}
64 बहाळ } 14 सुपा +}

15 वाडे ग\हाण }
65 तळे गाव +}
66 िशरसगाव } 16 टाकळी (धो.) +}
17 पळशी +}
13 जामनेर 67 जामनेर +} 18 वडझीरे +}
68 नेरी +} 19 िनघोज }
69 मालदाभाडी }
3 ]ीग5दा 20 ]ीग5दा +}

70 पहू र +} 21 पेडगाव }

71 श^दुणK +}
72 त5डापूर } 22 मांडवगण +}
23 कोळगाव }

73 फ[ेपूर +} 24 बेलवंडी +}
74 वाकडी } 25 दाव दै ठाण +}
26 काTटी +}
14 पाचोरा 75 पाचोरा +} 27 िचनाळा }
76 नगरदे वळा +}
77 गाळण } 4 कजHत 28 राशीन +}
29 कजHत +}
78 नांदरा +} 30 भांबोरा }
79 कुVहाड (बु.) +}

80 वरखेडी (बु.) +} 31 िमरजगाव +}

81 Aपपळगाव } 32 क5भाळी +}
33 माही जळगाव }
 66
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
5 अहमदनगर 5 अहमदनगर
5 जामखेड 34 जामखेड +} 10 संगमनेर 66 संगमनेर +}
35 अरणगाव } 67 धांदरफळ (बु.) +}
68 घारगाव +}
36 खड4 +} 69 डोळासणे +}
37 ना_ज +} 70 साकूर +}
38 नायगाव } 71 Aपपरने }

6 शेवगाव 39 शेवगाव +} 72 आ`ी +}

40 भातकूडगाव +} 73 िसबलापूर +}
41 धोर जळगाव (शे.) } 74 तळे गाव +}
75 सामनापूर }
42 येरंडगाव
11 अकोले 76 अकोले +}
43 भोधेगाव +} 77 समशेरपूर +}
44 चापडगाव } 78 िवळगाव }

7 पाथडK 45 पाथडK +} 79 राजूर +}

46 मािनक दaडी } 80 सािकरवाडी +}
81 श^डी +}
47 करं जी +} 82 कोतुळ +}
48 िमरी } 83 RाPहणवाडा }

49 टाकळी मानूर +} 12 केापरगाव 84 कोपरगाव +}

50 कोरडगाव } 85 रवंदे +}
86 सूरेगाव }
8 नेवासा 51 नेवासा (खु.) +}
52 नेवासा (बू.) } 87 दहीगाव बोलका +}
88 पोहे गाव }
53 सालबतपूर
13 राहाता 89 राहाता +}
54 घोडे गाव +} 90 लोणी +}
55 वडाळा भैरोबा +} 91 बाभळे `र +}
56 सोनाई +} 92 िशडK +}
57 चांदा +} 93 पूणतांबा }
58 कूकाणा }
14 ]ीरामपूर 94 ]ीरामपूर +}
9 राहू री 59 राहू री +} 95 बेलापूर +}
60 सा7ळ +} 96 टाकळीभान +}
61 तहाराबाद } 97 उं दीरगाव }

62 वांबोरी +}
63 RाPहणी }

64 दे वळाली +}
65 टाकळी िमया }
 67
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
6 पुणे 6 पुणे
1 हवेली 1 खेड िशवापूर +} 5 जु_र 32 जु_र +}
2 खडकवासला +} 33 राजूर +}
3 कोथIड +} 34 आपटाळे }
4 Aचचवड }
35 ओतूर +}
5 कळस +} 36 वडगाव (आनंद) +}
6 भोसरी +} 37 Aदगोरे }
7 वाघोली }
38 नारायणगाव +}
8 हडपसर +} 39 बे1हा +}
9 उरळीकांचन +} 40 िनमगाव सावा }
10 थेऊर }
6 खेड 41 राजगूI नगर +}
2 मुळशी 11 पौड +} 42 कcहे रसर +}
12 िपरं गुट +} 43 वाडा +}
13 माले +} 44 कुडे (बु.) }
14 मुठे }
45 कडू स +}
15 घोटावडे +} 46 पाईट }
16 थेरगाव }
47 चाकण +}
3 भोर 17 भोर +} 48 Aपपळगाव त.खेड +}
18 अंबावडे +} 49 आळं दी }
19 भोलावडे +}
20 संगमनेर +} 7 आंबेगाव 50 घोडे गाव +}
21 िनघूडघर } 51 आंबेगाव }

22 नसरापूर +} 52 कळं ब +}
23 वेळू +} 53 मंचर +}
24 िककवी } 54 पारगाव }

4 मावळ 25 लोणावळा +} 8 िशIर 55 िशIर +}

26 काल4 +} 56 रांजणगाव गणपती +}
27 खडकाळा +} 57 टाकळी हाजी +}
28 तळे गाव दाभाडे } 58 मलठण }

29 काळे कॉलनी +} 59 पाबळ +}

30 िशवणे +} 60 तळे गाव ढमढे रे +}
31 वडगाव मावळ } 61 कोरे गाव भीमा }

62 cहावरा +}
63 वडगाव रासाई }
 68
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
6 पुणे 6 पुणे
9 बारामती 64 बारामती +} 11 पुरंदर 80 सासवड +}
65 उं डावडी केपी } 81 िभवडी +}
82 राजेवाडी }
66 मालेगाव +}
67 पणदरे } 83 जेजूरी +}
84 कंु भार वळण }
68 वडगाव Aनब
85 पAरचे +}
69 सूपा +} 86 वा1हा }
70 लोणी (भा.) +}
71 मोरगाव }

10 इंदापूर 72 इंदापूर +}
73 लोणी दे वकर +}
74 बावडा }

75 सणसर

76 िनमगाव केतकी +}
77 काटी +}
78 अंथूरणे +}
79 िभगवण }
 69
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
7 सातारा 7 सातारा
1 सातारा 1 सातारा +} 4 कराड 33 कराड +}
2 खेड +} 34 उं Rज +}
3 वयM +} 35 इंडोली +}
4 कनेर +} 36 सूपने }
5 श^gे +}
6 कोडोली } 37 मसूर +}
38 कवठे +}
7 नागठाणे +} 39 कोपडM -हवेली +}
8 आंबवडे +} 40 सैदपूर +}
9 दिहवड +} 41 शेणोली }
10 परळी }
42 कोळे +}
11 वडू थ +} 43 उं डाळे +}
12 तासगाव +} 44 काले +}
13 अपAशगे } 45 मलकापूर +}
46 येळगाव }
2 जावळी 14 मेढा +}
15 आनेवाडी +} 5 कोरे गाव 47 कोरे गाव +}
16 कुडाळ +} 48 कुमठे +}
17 करहर } 49 रिहमतपूर +}
50 िशरं बे +}
18 केळघर +} 51 वाठारिकरोली }
19 बामणोली }
52 वाठार (3टे .) +}
3 पाटण 20 पाटण +} 53 Aपपोडे (बु.) +}
21 Pहावशी +} 54 सातारा रोड +}
22 हे ळवाक +} 55 िकcहई }
23 मरळी +}
24 मोरगीरी +} 6 खटाव 56 खटाव +}
25 ढे बेवाडी +} 57 औंध +}
26 चाफळ +} 58 पूसेगाव +}
27 येराड } 59 बूध +}
60 वडू ज }
28 तारळे +}
29 म1हारपेठ +} 61 पूसेसावळी +}
30 तळमावले +} 62 मायणी +}
31 कूठरे +} 63 िनमसोड +}
32 आवडM } 64 कातरखटाव +}
65 कलेढोन }
 70
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
7 सातारा 8 सांगली
7 माण 66 दहीवडी +} 1 िमरज 1 िमरज +}
67 मालवडी +} 2 मालगाव +}
68 ग5दवले (बु.) +} 3 अरग }
69 कूकूडवाड +}
70 आंधळी }
4 कवलापूर +}
71 Pहसवड +} 5 बुधगाव }
72 माडK +}
73 Aशगणापूर +} 6 क. िड>ज +}
74 वर } 7 सांगली }

8 फलटण 75 फलटण
2 जत 8 जत +}
76 आसू 9 डफळापूर +}
10 कंु भारी +}
77 होळ +} 11 शेगाव }
78 िगरवी }
12 उमदी +}
79 आदकK (बु.) +} 13 माडhयाळ +}
80 वाठार (िन.) +} 14 मुचंडी +}
81 बरड +} 15 संख }
82 राजळे +}
83 तरडगाव } 3 खानापूर 16 खानापूर +}
17 करं जे +}
9 खंडाळा 84 खंडाळा +} 18 िवटा +}
85 वाठार (बु.) +} 19 ल^गरे +}
86 िशरवळ +} 20 भाळवणी }
87 लोणंद }
4 वाळवा 21 वाळवा +}
10 वाई 88 पसरणी +} 22 आTटा +}
89 पाचवड +} 23 कोरे गाव }
90 धोम +}
91 वाई } 24 ई3लामपूर +}
25 पेठ +}
92 भुईंज +} 26 कामेरी }
93 ओझडM +}
94 सूIर } 27 कासेगाव +}
28 ताकारी +}
11 महाबळे `र 95 तापोळा +} 29 बहे }
96 लामज }
30 िचकूडM +}
31 तांदुळवाडी }
 71
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
8 सांगली 9 को1हापूर
5 तासगाव 32 तासगाव +} 2 िशरोळ 8 िशरोळ +}
33 िवसापूर +} 9 नृAसहवाडी +}
34 मांजडM } 10 नांदणी +}
11 जयAसगपूर }
35 मणेराजूरी +}
36 सावळज +} 12 िशरढोण +}
37 येळावी } 13 कुIंदवाड +}
14 द[वाड }
6 पळू स 38 िभलवडी +}
39 अंकल खोप +} 3 करिवर 15 कसबा बावडा +}
40 पलूस +} 16 िनगवे (बु.) +}
41 कंु डल } 17 मुडAशगी }

7 कडे गाव 42 कडे गाव +} 18 सांगIळ +}

43 शाळगाव +} 19 िशरोली-दु माळा +}
44 नेवरी +} 20 बीड +}
45 वांगी +} 21 बाल?गे }
46 Aचचणी (अं.) }
22 हळदी +}
8 िशराळा 47 िशराळा +} 23 इसपुलK +}
48 मांगले +} 24 कनेरी }
49 सागाव +}
50 िशरसी } 4 गडAहhलज 25 गडAहhलज +}
26 कडगाव +}
51 चरण आरळा +} 27 दुं डगे +}
52 कोकIड } 28 हलकणK +}
29 कसबा-नुल }
9 आटपाडी 53 आटपाडी +}
54 िदघंची } 30 महागाव +}
31 नेसरी }
55 खरसूंडी
10 औरं गाबाद
10 कवठे महांकाळ 56 कवठे महांकाळ +} 1 औरं गाबाद 1 औरं गाबाद +}
57 कूची +} 2 भावAसगपूरा +}
58 ढालगाव } 3 उ3मानपूरा +}
4 कांचनवाडी }
59 दे Aशग +}
60 Aहगणगाव } 5 चौका +}
9 को1हापूर 6 हरसूल +}
1 हातकणंगले 1 हातकणंगले +} 7 िच[ा-Aपपळगाव }
2 हे रळे +}
3 कबनुर +} 8 करमाड +}
4 Iई +} 9 िचखलठाणा +}
5 हू परी } 10 लाडसांगवी }

6 वडगाव +}
7 वाठार त. वडगाव }
 72
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
10 औरं गाबाद 10 औरं गाबाद
2 फुलंRी 11 फुलंRी +} 6 क_ड 44 क_ड

12 ितरबावडा +}
13 आळं द +} 45 चापनेर
14 वडोदा बाजार }
46 िचखलठाणा
3 पैठण 15 पैठण
47 िपशोर +}
16 िबडकीन 48 नाचणवेल }

17 लोहगाव +} 49 करं जखेड +}

18 ढोरकीन +} 50 Aचचोली (पी.) }
19 बालानगर +}
20 Aपपळवाडी (िप.) } 51 दे वगाव

21 पाचोड +} 7 खूलताबाद 52 वेIळ

22 िवहामांडवा +}
23 नांदर } 53 सुलतानपूर +}
54 सावंगी }
24 अडू ळ
8 िसiोड 55 िसiोड +}
4 गंगापूर 25 गंगापूर +} 56 िनiोड }
26 भंडाळा }
57 भराडी +}
27 मांजरी 58 बोरगाव बाजार }

28 श^दुरवाडा +} 59 अAजठा +}
29 वाळूं ज } 60 गोळे गाव }

30 तुक4बाद 61 आमठाणा

31 हरसूल +} 62 अभई
32 डोणगाव +}
33 िसद.वडगाव } 9 सोयगाव 63 सोयगाव +}
64 सावळज बाजार }
5 वैजापूर 34 वैजापूर +}
35 िशऊर +} 65 बानोटी
36 लोणी (खु.) }

11 जालना
37 खंडाळा +} 1 भोकरदन 1 भोकरदन
38 बोरसर }
2 धावडा +}
39 लासूरगाव +} 3 अनावा }
40 गारज }
4 Aपपळगाव (रे .)
41 महालगाव +}
42 नागमठाण +} 5 िसपोरा +}
43 लाडगाव } 6 राजूर +}
7 केदारखेड }

8 हसनाबाद
 73
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
11 जालना 11 जालना
2 जाफराबाद 9 जाjाबाद +} 6 घनसांगवी 34 घनसांगवी
10 माहोरा +}
11 कंु भारझरी } 35 राणीउं चेगाव

12 ट^ भण
ू K +} 36 ितथHपूरी
13 वIड (बु.) }
37 कु. Aपपळगाव +}
3 जालना 14 जालना (शहर) +} 38 अंतरवली ट^ भे }
15 जालना (>ािमण) }
39 रांजणी +}
16 नेर +} 40 जांब समथH }
17 शेताली +}
18 रामनगर } 7 परतूर 41 परतूर +}
42 वाटू र }
19 पांचाळ वडगाव +}
20 िवरे गाव } 43 ]ीTटी

21 वाघIळ (ज.) 44 आTटी +}

45 सातोना (बु.) }
4 बदनापूर 22 बदनापूर +}
23 शेलगाव } 8 मंठा 46 मंठा

24 धाबाडी +} 47 तळणी +}
25 बावणे पांगरी +} 48 ढोकसाळ +}
26 रोषणगाव } 49 पांगारी (गो.) }

5 अंबड 27 अंबड +}
28 धनगर Aपपरी }

29 जामखेड +}
30 रोहीलगड +}
31 ग5दी }

32 वडीगोgी +}
33 सुकापूरी }
 74
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
12 नांदेड 13 परभणी
1 नांदेड 1 नांदेड (>ा.) +} 2 Aजतूर 8 Aजतूर +}
2 तुkपा } 9 बोरी +}
10 आडगाव (बु.) }
3 िवTणुपूरी +}
4 वसरणी +} 11 सांगवी (Pहा.) +}
5 Aलबगाव +} 12 बामणी (बु.) +}
6 तरोडा (बु.) } 13 चारठाणा }

13 परभणी 3 पूण4 14 पूण4

1 परभणी 1 परभणी
15 ताडकळस +}
2 झरी 16 िलमला }

3 पेडगाव +} 17 कातने`र
4 जांब }
18 चुडावा
5 Aशगणापूर

6 दै ठणा

7 Aपगळी
 75
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
14 बुलडाणा 14 बुलडाणा
1 जळगाव 1 जळगाव +} 5 दे ऊळगाव 29 दे ऊळगाव (रा.)
2 आसलगाव +}
3 िपपळगाव काळे } 30 मेहूणा राजा

4 जामोद +} 31 तुळजापूर
5 वडAशगी }
32 दे . माही
2 सं>ामपूर 6 सं>ामपूर +} 33 अंढेरा
7 पातुड4 +}
8 कवठळ } 6 मेहकर 34 मेहकर +}

35 िहवरा आ]म +}
9 सोनाळा +} 36 दे ऊळगाव माळी }
10 बावनबीर }
37 डोणगाव +}
3 िचखली 11 िचखली +} 38 अंजनी (बु.) }
12 हातणी }

39 शेवगाव (दे .) +}

3 िचखली 13 एकलारा +} 40 लोणी गवळी +}

14 अमडापूर +} 41 जानेफळ +}
15 पेठ +} 42 नायगाव द[पूर +}
16 उं gी +} 43 वरवंड }
17 धोडप }
7 Aसदखेड राजा 44 Aसदखेड राजा +}
18 मेरा (खु.) +} 45 िकनगाव राजा +}
19 शेलगाव आटोळ +} 46 सोनोशी }
20 कोलारा +}
21 चांदई } 47 साखरखेड4

4 बुलडाणा 22 बुलडाणा +} 48 दु सरबीड +}

23 साखळी (बु.) +} 49 मलकापूर (पां>ा) +}
24 पाडळी +} 50 श^दुरजन }
25 दे ऊळघाट }

26 Pहसला +}
27 धाड +}
28 रायपूर }
 76

िपक - गहू (बागायत)

बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
14 बुलडाणा 14 बुलडाणा
8 लोणार 51 लोणार +} 13 नांदुरा (बु.) 85 नांदुरा (बु.) +}
52 िटटवी +} 86 िनमगाव +}
53 िहरडव } 87 श^बा (बु.) +}
88 महाळूं गी }
54 सुलतानपूर +}
55 िबबी +} 89 वडनेर +}
56 अंजनी (खु.) } 90 चांदुरबी3वा }

9 खामगाव 57 खामगाव +} 15 अकोला

58 आवार +} 1 अकोट 1 अकोट +}
59 अटाळी } 2 मुंडगाव +}
3 पणज +}
60 काळे गाव +} 4 चोहोlा +}
61 िहवरखेड +} 5 कुटासा +}
62 वझर +} 6 आसेगाव बाजार }
63 Aपपळगाव राजा +}
64 पारखेड } 7 उमरा +}
8 अकोलखेड }
65 बोरी अडगाव +}
66 पळशी (बु.) +} 2 ते1हारा 9 ते1हारा +}
67 लाखनवाडा } 10 माळे गांव बाजार +}
11 िहवरखेड +}
10 शेगाव 68 शेगाव +} 12 पंचग\हाण }
69 जवळा (बु.) +}
70 मनसगाव } 13 अडगाव (बु.) +}
14 पाथडK }
71 माटरगाव +}
72 जळं ब } 3 बाळापूर 15 बाळापूर +}
16 पारस +}
11 मलकापूर 73 मलकापूर +} 17 उरळ (बु.) +}
74 धरणगाव +} 18 Aनबा +}
75 नरवेल } 19 हातIण }

76 दाताळा +} 20 \याळा +}
77 जांभळ
ू धाबा } 21 वाडे गाव }

12 मोताळा 78 मोताळा +} 4 पातूर 22 पातूर +}

79 बोराखेडी +} 23 बाभूळगाव +}
80 शेलापूर (बु.) +} 24 आलेगाव }
81 ि66ी गवळी +}
82 Aपपळगाव दे वी } 25 चा_ी +}
26 स3ती }
83 धामणगाव बढे +}
84 रोहीणखेड }
 77
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
15 अकोला 15 अकोला
5 अकोला 27 अकोला +} 6 बाशKटाकळी 39 बाशKटाकळी +}
28 घूसर +} 40 महान }
29 दिहहांडा +}
30 कापशी +} 41 राजंदा +}
31 उगवा +} 42 धाबा +}
32 आगर +} 43 Aपजर +}
33 कौलखेड } 44 खेडा (बु.) }

34 बोरगाव मंजू +} 7 मुतKजापूर 45 मुतKजापूर +}

35 िशवणी +} 46 हातगाव +}
36 पळशी (बु.) +} 47 लाखपूरी }
37 सांगळू द +}
38 कुरणखेड } 48 माना +}
49 शेलू बाजार +}
50 Aनभा +}
51 कुIम +}
52 जामठी }
 78
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
16 अमरावती 16 अमरावती
1 धारणी 1 धुळघाट 6 धामणगाव (रे .) 35 Aचचाली

2 सावलीखेडा +} 36 तळे गाव दशासर

3 साgावाडी }

2 अमरावती 4 अमरावती +} 37 मंगIळ द3तगीर

5 वडाळी +}
6 बडनेरा +} 38 अंजनAसगी
7 वलगाव +}
8 नवसारी } 7 ितवसा 39 ितवसा +}
40 वरखेड }
9 िशराळा +}
10 नांदगाव पेठ +} 41 मोझरी +}
11 माहू ली जहागीर +} 42 वVहा +}
12 डवरगाव } 43 कुVहा }

3 भातकूली 13 भातकूली +} 8 मोशK 44 मोशK +}

14 आसरा +} 45 नेर (Aपगळाई) +}
15 Aनभा } 46 िशरखेड }

16 आTटी +} 47 िरmदपूर +}
17 पूण4 नगर +} 48 अंबाडा +}
18 खोलापूर } 49 िहवरखेड +}
50 धामणगाव }
4 नांदगाव खंडे`र 19 नांदगाव खंडे`र +}
20 धानोरा गुरव +} 9 वIड 51 वIड +}
21 पापळ } 52 बेनोडा +}
53 लोणी }
22 मंगIळ च\हाळा +}
23 िशवणी +} 54 पुसला +}
24 लोणी +} 55 श^दुजHना घाट +}
25 माहू लीचोर +} 56 राजूरा बाजार }
26 दाभा }
10 अचलपूर 57 अचलपूर
5 चांदुर (रे .) 27 चांदुर (रे .) +}
28 अमला िव`े`र +} 58 परतवाडा
29 घुईखेड +}
30 पळसखेड +} 59 रासेगाव +}
31 सातेफळ } 60 असदपूर +}
61 पnोट +}
6 धामणगाव (रे .) 32 धामणगाव (रे .) 62 परसापूर }

33 द[ापूर

34 भातकूली
 79
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
16 अमरावती 17 यवतमाळ
11 चांदुर बाजार 63 चांदुर बाजार +} 4 दार\हा 26 िचखली +}
64 बेलारा +} 27 लोही +}
65 तळे गाव मोहना +} 28 मांगिकcही }
66 आसेगाव }
5 िद>स 29 िद>स +}
67 िशरजगाव कसबा +} 30 ितवरी }
68 करजगाव +}
69 RाPहणवाडा थडी } 31 कलगाव +}
32 तूप टाकळी +}
12 िचखलदरा 70 िचखलदरा +} 33 Aसगद }
71 सेमाडोह +}
72 ट^ भर
ू सोडा +} 6 आणK 34 आणK +}
73 चुणK } 35 लोणबेहळ +}
36 अंजनखेड }
13 अंजनगांव सुजK 74 अंजनगांव
75 भंडारज 37 जवळा +}
76 िविहगाव 38 बोरगाव +}
77 सातेगाव 39 सावळी }
78 कापूसतळणी
17 यवतमाळ 7 नेर 40 नेर +}
1 यवतमाळ 1 यवतमाळ +} 41 िशरजगाव +}
2 कापरा (मे.) +} 42 मोझर }
3 िहवरी +}
4 अजूHना } 43 मािणकवाडा +}
44 वटफळी +}
5 येळाबारा +} 45 मालखेड (खु.) }
6 सावरगड +}
7 कोळं बी +} 8 पूसद 46 पुसद +}
8 अकोला (बा.) +} 47 वIड +}
9 लोहारा +} 48 जांबबाजार +}
10 मोहा } 49 RाPहणगाव }

2 बाभूळगाव 11 बाभूळगाव +} 50 खंडाळा +}

12 वेणी +} 51 बेलोरा (खु.) +}
13 घारफळ } 52 श^बाळAपपरी +}
53 गौळ (खु.) +}
14 पहू र +} 54 बोरी खु. }
15 सावर }
9 उमरखेड 55 उमरखेड +}
3 कळं ब 16 कळं ब +} 56 मुळावा +}
17 कोठा +} 57 िवडू ळ +}
18 सावरगाव +} 58 कुपटी +}
19 Aपपळगाव (I.) } 59 िनगणुर }

20 मेटीखेडा +} 60 िबटरगाव (बु.) +}

21 जोडमोहा } 61 दराटी +}
62 ढाणकी +}
4 दार\हा 22 दार\हा +} 63 चातारी }
23 बोरी (खु.) +}
24 महागाव +}
25 लाडखेड }
 80
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
17 यवतमाळ 17 यवतमाळ
10 महागाव 64 महागाव +} 16 राळे गाव 104 राळे गाव +}
65 फुल सावंगी +} 105 झाडगाव +}
66 मोरथ +} 106 वरध }
67 कासोळा }

68 गुंज +} 107 वाढोणा (बा.) +}

69 िहवरा +} 108 धानोरा +}
70 काळी (दौ.) } 109 वडकी +}
110 िकcही (ज.) }
11 वणी 71 वणी +}
72 राजूर +} 18 वध4
73 भालर } 1 आवK 1 आवK +}
2 खरांगणा +}
3 वाठोडा }
74 रासा +}
75 कायर +} 4 वाढोणा +}
76 Aशदोला +} 5 रोहणा +}
77 िशरपूर +} 6 िवIळ }
78 गणेशपुर }

79 पूनवट 2 कारं जा 7 कारं जा +}

8 ठाणेगाव +}
12 मारे गाव 80 मारे गाव 9 सारवाडी }

81 माडK +} 10 क_मवार >ाम

82 वनोजा +}
83 कंू भा +} 3 आTटी 11 आTटी +}
84 वाटोणी } 12 तळे गाव }

13 जामणी 85 झरी +} 13 साहू र

86 माथाजूHन +}
87 िशबळा +} 4 वध4 14 वध4
88 खडकडोह +}
89 मूकूटबन } 15 सेवा>ाम +}
16 तळे गाव (टा.) }
14 केळापूर 90 पांढरकवडा +}
91 पहापळ +} 17 वायगाव
92 चालबडK }
18 आंजी +}
93 Iंझा +} 19 वायफळ +}
94 करं जी +} 20 सालोड (ही.) }
95 पाटणबोरी +}
96 केळापूर }
5 सेलू 21 सेलू +}
15 घाटं जी 97 घाटं जी 22 केळझर }

98 पारवा +} 23 Aसदी
99 कुलK +}
100 साखरा (खु.) +} 24 Aहगणी
101 िशवणी +}
102 घोटी +} 25 झडशी
103 िशरोली }
 81
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
18 वध4 19 नागपूर
6 दे वळी 26 दे वळी +} 4 रामटे क 16 रामटे क
27 अंदोरी +}
28 िगरोली } 17 नगरधन

29 पूलगाव +} 18 मुसेवाडी
30 िवजय गोपाल +}
31 िभडी } 19 दे वलापार

7 Aहगणघाट 32 Aहगणघाट +} 5 पारिशवणी 20 पारिशवणी

33 वाघोली +}
34 सावली (वा.) } 21 नवेगाव खैरी

35 अiीपूर +} 22 कcहान
36 िसरसगाव +}
37 कानगाव } 23 आमडी

38 वडनेर +} 6 मौदा 24 मौदा

39 पोहना }
25 धानला
8 समुgपूर 40 समुgपूर +}
41 िगरड } 26 खात

42 मांडगाव +} 27 क5दाम^ढी
43 कंढळी +}
44 वायगाव (ग5ड) } 28 िनमखेडा

45 नंदोरी +} 29 चाचेर
46 जाम +}
47 कोरा } 7 काटोल 30 काटोल +}
31 पारडAसगा +}
19 नागपूर 32 येनवा }
1 नागपूर (>ा.) 1 खापरी (रे .) +}
2 सोनेगाव लोधी +} 33 मेटपांजरा +}
3 गोधनी +} 34 िरधोरा +}
4 बोरी +} 35 क5ढाळी }
5 वाडी }
8 नरखेड 36 नरखेड +}
2 कामठी 6 कामठी +} 37 मोवाड +}
7 कोराडी } 38 सावरगाव }

8 वडोदा +} 39 भीTणुर
9 िदघोरी }
40 जलालखेडा +}
3 Aहगणा 10 Aहगणा +} 41 म^ढला }
11 वाणाड5गरी +}
12 काcहोलीबारा +}
13 अडे गाव }

14 गुमगाव +}
15 टाकळघाट }
 82
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) रबी 2019 -20

अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ

<. <. <. <.
19 नागपूर 19 नागपूर
9 सावनेर 42 सावनेर 54 बेला +}
55 िससK +}
43 पाटणसावंगी 56 मकरधोकडा }

44 केळवद 12 िभवापूर 57 िभवापूर +}

58 कारगाव +}
45 खापा 59 मालेवाडा }

46 वडे गाव 60 नांद

10 कळमे`र 47 कळमे`र 13 कुही 61 कुही +}

62 राजोला +}
48 धापेवाडा 63 िततुर }

49 मोहपा +} 64 वेलतूर +}
50 तेल कामठी } 65 मंढळ +}
66 पचखेडी }
11 उमरे ड 51 उमरे ड +}
52 हे वती }

53 पाचगाव

एकूण अिधसूिचत मं डळ : 1117

83
िपक - गहू (बागायत)
बागायत) तालुका पातळीवरील अिधसूचना रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा अ. तालुका अ. < . िज1हा अ. तालुका
<. <.
<. <.
<.
1 पुणे 1 दaड 8 िबलोली

1 मालेगाव 9 धम4बाद

3 नांदेड
2 कळवण 10 नायगाव

3 चांदवड 11 भोकर

4 pयंबके`र 1 उ3मानाबाद

5 सुरगणा 2 तुळजापूर

6 िस_र 3 परांडा
2 नािशक

7 येवला 4 भुम

4 उ3मानाबाद
8 नािशक 5 वाशी

9 नांदगाव 6 कळं ब

10 दे वळा 7 उमरगा

11 बागलाण 8 लोहा

12 इगतपूरी
1 गंगाखेड
1 कंधार
2 मानवत
2 लोहा
3 पालम
3 हदगाव 5 परभणी
4 पाथरी

3 नांदेड 4 िहमायतनगर
5 सेलु
5 िकनवट
6 सोनपेठ
6 अध4पूर एकूण अिधसुिचत तालुके : 38

7 मुदखेड
 84
6धानमं 7ी पीक िवमा योजनेअंतगH त मं डळ/
ळ/तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019-
2019 -20
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

1 नािशक 2 अहमदनगर
1 िनफाड 1 िनफाड +} 2 पारनेर 16 टाकळी ढोके`र +}
2 चांदोरी +} 17 पळशी }

3 सायखेडा }

18 वडिझरे +}
4 Aपपळगाव (ब.) +} 19 िनघोज }
5 ओझर +}
6 रानवड +} 3 ]ीग5दा 20 ]ीग5दा +}
7 लासलगाव +} 21 पेडगाव }
8 दे वगाव +}
9 नांदुर मmयमे`र } 22 मांडवगण +}
23 कोळगाव }
2 िस_र 10 िस_र +}
11 वावी +} 24 बेळवंडी +}
12 दे वपूर +} 25 दे व दै ठाण +}
13 शहा } 26 काTटी +}
27 िचनाळा }
2 अहमदनगर
1 नगर 1 जेऊर +} 4 कजHत 28 राशीन +}
2 कापूरवाडी +} 29 कजHत +}
3 Aचचोडी पाटील +} 30 भांबोरा }
4 Aभगार }
31 िमरजगाव +}
5 वळकी +} 32 क5भाळी +}
6 Iई छ[ीसी } 33 मािहजळगाव }

7 नालेगाव +} 5 जामखेड 34 जामखेड +}

8 सावेडी +} 35 अरणगाव }
9 नागापूर }
36 खड4 +}
10 चास +} 37 ना_ज +}
11 केडगाव } 38 नायगाव }

2 पारनेर 12 पारनेर +} 6 शेवगाव 39 शेवगाव +}

13 भलवणी } 40 भाटकूडगाव +}
41 धोर जळगाव (शे.) }

14 सूपा +}

15 वाडे ग\हाण }
 85
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

2 अहमदनगर 2 अहमदनगर
6 शेवगाव 42 येरंडगाव +} 10 संगमनेर 72 आ`ी +}
43 भोधेगाव +} 73 िसबलापूर +}
44 चापडगाव } 74 तळे गाव +}
75 सामनापूर }
7 पाथडK 45 पाथडK +}
46 मािनकदaडी +} 11 कोपरगाव 76 कोपरगाव +}
47 करं जी +} 77 रवंदे +}
48 मीरी } 78 सुरेगाव }

49 टाकळीमानूर +} 79 पोहे गाव +}

50 कोरडगाव } 80 दिहगाव बोलका }

8 नेवासा 51 नेवासा (खु.) +} 12 राहाता 81 राहाता +}

52 नेवासा (बु.) } 82 लोणी +}
83 बाभळे `र +}
53 सलबतपूर 84 िशडK +}
85 पुणतांबा }
54 घोडे गाव +}
55 वडाळा भैरोबा +} 13 ]ीरामपूर 86 ]ीरामपूर +}
56 सोनई +} 87 बेलापूर +}
57 चांदा +} 88 टाकळीभान +}
58 कुकाना } 89 उं दीरगाव }

9 राहू री 59 राहू री +} 3 पुणे

60 सा7ळ +} 1 हवेली 1 खेडिशवापूर +}
61 तहाराबाद } 2 खडकवासला +}
3 कोथIड +}
62 वांबोरी +} 4 Aचचवड }
63 RाPहणी }
5 कळस +}
64 दे वळाली +} 6 भोसरी +}
65 टाकळी िमया } 7 वाघोली }

10 संगमनेर 66 संगमनेर +} 8 हडपसर +}

67 धादरफळ (बु.) +} 9 उरळीकांचन +}
68 घारगाव +} 10 थेऊर }
69 डोळासणे +}
70 साकूर +}
71 Aपपरणे }
 86
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

3 पुणे 3 पुणे
2 खेड 11 राजगूIनगर +} 5 बारामती 36 मालेगाव +}
12 काcहे रसर +} 37 पणदरे }

13 वाडा +}

14 कुडे (बु.) } 38 वडगाव (िन.)

15 कडू स +} 39 सुपा

16 पाईट }

40 लोणी (भा.) +}

17 चाकण +} 41 मोरगाव }
18 Aपपळगाव त. खेड +}
19 आळं दी } 6 इंदापूर 42 इंदापूर +}
43 लोणी दे वकर }
3 आंबग
े ाव 20 घोडे गाव +}
21 आंबग
े ाव } 44 बावडा

22 कळं ब +} 45 सणसर
23 मंचर +}
24 पारगाव } 46 िनमगाव केतकी +}
47 काटी +}
4 िशIर 25 िशIर +} 48 अंथुणM }
26 रांजणगाव गणपती }
49 भीगवण
27 टाकळी हाजी +}
28 मालठाण } 7 पुरंदर 50 सासवड +}
51 िभवडी }
29 पाबळ +}
30 तळे गाव ढमढे रे +} 52 राजेवाडी
31 कोरे गाव िभमा }
53 जेजूरी +}
32 cहावरा 54 कुभार वळण }

33 वडगावरासई 55 पAरचे

5 बारामती 34 बारामती 56 वा1हा

35 उं डवाडी के.पी.
 87
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

4 सातारा 4 सातारा
1 सातारा 1 सातारा +} 3 कोरे गाव 18 कोरे गाव +}
2 खेड +} 19 कुमठे +}
3 वयM +} 20 रिहमतपूर +}
4 कqहे र +} 21 िशरं बे +}
5 श^gे +} 22 वाठारिकरोली }
6 कोडोली }
23 वाठार (3टे .) +}
7 नागठाणे +} 24 Aपपोडे (बु.) +}
8 आंबवडे +} 25 सातारा रोड +}
9 दिहवड +} 26 िकcहई }
10 परळी }
4 खटाव 27 खटाव +}
11 वडू थ +} 28 औंध }
12 तासगाव +}
13 अपAशगे } 29 पुसेगाव +}
30 बुध }
2 जावळी मेढा 14 जावळी मेढा +}
15 आनेवाडी +} 31 वडू ज
16 कुडाळ +}
17 करहर } 32 पूसेसावळी

33 मायणी +}
34 िनमसोड }

35 कातरखटाव +}
36 कलेढोन }
 88
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

4 सातारा 4 सातारा
5 माण 37 दिहवडी 8 वाई 63 भुईज +}
64 ओझडM +}
38 मलवडी +} 65 सुIर }
39 आंधळी }

40 ग5दवले (बु.) +} 9 महाबळे `र 66 तापोळा +}

41 कूकूडवड } 67 लामज }

42 Pहसवड 5 सांगली
1 जत 1 जत
43 माडK +}
44 Aशगणापूर +} 2 डफळापूर
45 वर }
3 कंु भारी
6 फलटण 46 फलटण
4 शेगाव
47 आसू
5 उमदी
48 होळ
6 माडhयाळ
49 िगरावी
7 मुचड
ं ी
50 आदकK (बु.) +}
51 वाठार (िन.) } 8 संख

52 बरड +} 2 आटपाडी 9 आटपाडी

53 राजळे }
10 िदघांची
54 तरडगाव
11 खरसूंडी
7 खंडाळा 55 खंडाळा +}
56 वाठार (बु.) +} 3 क. महांकाळ 12 क. महांकाळ
57 िशरवळ }
13 कूची
58 लोणंद

8 वाई 59 पसरणी +} 14 ढालगाव

60 पाचवड +}
61 वाई +} 15 दे Aशग
62 धोम }
16 Aहगणगाव
 89
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

6 औरं गाबाद 6 औरं गाबाद

1 औरं गाबाद 1 औरं गाबाद +} 4 वैजापूर 25 वैजापूर +}
2 भावAसगपूरा +} 26 िशIर +}
3 उ3मानपूरा +} 27 लोणी (खु.) +}
4 कांचनवाडी } 28 खंडाळा +}
29 बोरसर }
5 चौका +}
6 हरसूल +} 30 लासूरगाव +}
7 िच[ा-Aपपळगाव } 31 गरज }

8 करमाड +} 32 महालगाव +}
9 िचखलठाणा +} 33 नागमठाण +}
10 लाडसावंगी } 34 लाडगाव }

2 फुलंRी 11 फुलंRी +} 5 क_ड 35 क_ड +}

12 ितरबावडा +} 36 चापनेर +}
13 आळं द +} 37 िचकलठाणा }
14 वडोदा बाजार }
38 िपशोर +}
3 पैठण 15 पैठण +} 39 नाचनवेल +}
16 िबडकीन } 40 करं जखेड +}
41 Aचचोली (प.) +}
17 लोहगाव +} 42 दे वगाव }
18 ढोरकीन +}
19 बालानगर +} 6 खुलताबाद 43 वेIळ
20 Aपपळवाडी (िप.) +}
21 पाचोड } 44 सूलतानपूर +}
45 सावंगी }
22 िवहामांडवा +}
23 नांदर }

24 अडू ळ
 90
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

7 जालना 7 जालना
1 भोकरदन 1 भोकरदन +} 5 अंबड 27 अंबड +}
2 िसपोरा } 28 धनगर Aपपरी }

3 धावडा +} 29 जामखेड +}
4 अनावा +} 30 रोिहलगड +}
5 Aपपळगाव (रे .) } 31 ग5डी }

6 हसनाबाद +} 32 वडीगोgी +}
7 राजूर +} 33 सुकापूरी }
8 केदार खेड }
6 घनसांगवी 34 घनसांगवी +}
2 जाफराबाद 9 जाjाबाद +} 35 राणीऊचेगाव }
10 माहोरा +}
11 कंु भारझरी } 36 ितथHपर
ू ी

12 ट^ भण
ू K +} 37 कुम. Aपपळगाव +}
13 वIड (बु.) } 38 आंतरवली ट^ भे +}
39 रांजणी +}
3 जालना 14 जालना (श.) +} 40 जांब समथH }
15 जालना (>ा.) }
7 परतूर 41 परतूर +}
16 नेर +} 42 वाटू र }
17 शेताली +}
18 रामनगर } 43 ]ीTटी

19 पांचाळ वडगाव +} 44 आTटी +}

20 िवरे गाव } 45 सातोना (बु.) }

21 वाघIळ (ज.) 8 मंठा 46 मंठा

4 बदनापूर 22 बदनापूर +} 47 तळणी +}

23 शेलगाव } 48 ढोकसाळ +}
49 पांगरी (गो.) }
24 धाबाडी +}
25 बावणे (पा.) +}
26 रोषणगाव }
 91
िपक - रबी वारी (बागायत)
बागायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <.

8 उ3मानाबाद
1 कळं ब 1 कळं ब +}
2 येरमाळा }

3 िशराढोण +}
4 गोAवदपूर }

5 इटकूर +}
6 मोहा }

एकूण अिधसुिचत मं डळ : 341

 92

तालुका पातळीवरील अिधसूचना रबी वारी (बागायत)

बागायत)
अ. िज1हा अ. तालुका अ. िज1हा अ. तालुका
<.
<. <.
<. <.
<. <.
<.
1 जळगाव 1 उ3मानाबाद

2 चोपडा 2 तुळजापूर

3 एरं डोल 3 उ3मानाबाद 3 परांडा

1 जळगाव

4 धरणगाव 4 भुम

5 पाचोरा 5 वाशी
एकूण अिधसुिचत तालुके : 12
6 भडगाव

2 पुणे 1 दaड
 93
6धानमं7ी पीक िवमा योजनेअंतगHत मंडळ/
ळ/तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019-
2019 -20
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

1 नािशक 1 नािशक
1 नांदगाव 1 नांदगाव +} 4 िस_र 20 िस_र +}
2 मनमाड +} 21 वावी +}
3 िहसवळ (बु.) +} 22 दे वपूर +}
4 जातेगाव +} 23 शहा }
5 वेहेळगाव }
24 पांढूलK +}
2 सुरगाणा 6 सुरगाणा +} 25 डु बर
े े +}
7 उं बरठाण } 26 नांदुर (Aशगोटे ) }

8 बाVहे +} 5 चांदवड 27 चांदवड +}

9 मनखेड +} 28 वडनेर भैरव +}
10 बोरगाव } 29 वडाळी (बु.) }

3 िनफाड 11 िनफाड +} 30 िदघवद +}

12 चांदोरी +} 31 रायपूर +}
13 सायखेडा } 32 दु गांव }

14 Aपपळगाव (ब.) +}
15 ओझर +}
16 रानवड }

17 लासलगाव +}
18 दे वगाव +}
19 नांदूर (म.) }
 94
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

2 धुळे 3 नंदुरबार
1 िशरपूर 1 िशरपूर +} 1 नवापूर 4 Aचचपाडा
2 बोराडी +}
3 आथM +} 5 िवसरवाडी
4 जवखेडे }
2 शहादा 6 शहादा +}
5 होळनांथे +} 7 मोहीदे (त.) +}
6 थाळनेर +} 8 Pहसावद +}
7 सांगवी } 9 RाPहणपूरी +}
10 सारंगखेडा +}
2 Aशदखेडा 8 Aशदखेडा +} 11 6काशा }
9 िचमठाणा +}
10 शेवाळे +} 12 वडाळी +}
11 खलाणे } 13 असलोद +}
14 मंदाणा +}
12 नरडाणे +} 15 कलसाडी }
13 बेटावद }
3 तळोदा 16 तळोदा
14 वषK
17 बोरद +}
15 द5डाईचा +} 18 6तापपूर }
16 िवखरण +}

17 िवरदे ल } 19 सोमावल

3 नंदुरबार
1 नवापूर 1 नवापूर +} 4 अ=कलकूवा 20 अ=कलकूवा +}
2 नवागाव } 21 खापर +}
22 मोरांबा }
3 खांडबारा
 95
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

4 जळगाव 4 जळगाव
1 जळगाव 1 जळगाव +} 5 धरणगाव 26 धरणगाव +}
2 Pहसावद } 27 साळवा +}
28 सोनवद (बु.) +}
3 भोकर +} 29 Aपपरी +}
4 Aप6ाळा +} 30 पाळधी +}
5 निशराबाद } 31 चांदसर }

6 असोदा 5 पुणे
1 हवेली 1 खेडिशवापूर +}
2 अंमळनेर 7 अंमळनेर +} 2 खडकवासला +}
8 िशIड +} 3 कोथIड +}
9 नगाव } 4 Aचचवड +}
5 कळस +}
10 पात5डा 6 भोसरी }

11 अमळगाव +} 7 वाघोली +}
12 मारवाड +} 8 हडपसर +}
13 भरवस +} 9 उरळीकांचन +}
14 वावडे } 10 थेऊर }

3 चोपडा 15 चोपडा +} 2 मुळशी 11 पौड +}

16 हातेड } 12 िपरंगूट +}
13 माले +}
17 लासूर +} 14 मुठे +}
18 अडावद +} 15 घोटावडे +}
19 धानोरा (6ा.) } 16 थेरगाव }

20 गोरगावले +}
21 चहाडK }

4 एरंडोल 22 एरंडोल +}
23 कासोदा +}
24 उतराण (गृह) +}
25 Aरगणगाव }
 96
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

5 पुणे 5 पुणे
3 भोर 17 भोर +} 4 मावळ 25 लोणावळा +}
18 आंबावडे +} 26 काल4 +}
19 भोलावडे +} 27 खडकाळा +}
20 संगमनेर +} 28 तळे गाव (दा.) }
21 िनघूडघर }
29 काळे कॉलनी +}
22 नसरापूर +} 30 िशवणे +}
23 वेळू +} 31 वडगाव मावळ }
24 िककवी }
 97
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
5 पुणे 5 पुणे
5 वे1हे 32 वे1हे +} 8 आंबग
े ाव 58 पारगाव
33 Aवझर +}
34 आंबावणे +} 9 िशIर 59 िशIर
35 पानशेत }
60 रांजणगाव गणपती
6 जु_र 36 जु_र +}
37 राजूर +} 61 टाकळीहाजी
38 आपताळे +}
39 ओतूर +} 62 मलठण
40 वडगाव (आनंद) +}
41 Aडगोरे } 63 पाबळ

42 नारायणगाव +} 64 तळे गाव ढमढे रे

43 बे1हा +}
44 िनमगाव सावा } 65 कोरेगाव भीमा

7 खेड 45 राजगूIनगर +} 66 cहावरा

46 काcहे रसर }
67 वडगाव रासई
47 वाडा +}
48 कुडे (बु.) } 10 बारामती 68 बारामती

49 कडू स 69 उं डवाडी केपी.

50 पाईट 70 मालेगाव

51 चाकण +} 71 पणदरे
52 Aपपळगाव त. खेड }
72 वडगाव (िन.)
53 आळं दी
73 सुपा
8 आंबग
े ाव 54 घोडे गाव
74 लोणी (भा.)
55 आंबग
े ाव
75 मोरगाव
56 कळं ब

57 मंचर
 98
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

5 पुणे 6 सातारा
11 इंदापूर 76 इंदापूर +} 1 सातारा 1 सातारा +}
77 लोणी दे वकर } 2 खेड }

78 बावडा 3 वयM +}
4 कqहे र +}
79 सणसर 5 श^gे +}
6 कोडोली }
80 िनमगाव केतकी +}
81 काटी +} 7 नागठाणे +}
82 अंथूणM } 8 आंबवडे +}
9 दिहवड +}
83 िभगवण 10 परळी }

12 पुरंदर 84 सासवड 11 वडू थ +}

12 तासगाव +}
85 िभवडी 13 अपAशगे }

86 राजेवाडी

87 जेजूरी

88 कुभार वळण

89 पAरचे

90 वा1हा
 99
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

6 सातारा 6 सातारा
2 जावळी मेढा 14 जावळी मेढा 4 कराड 37 मसूर +}
38 कवठे +}
15 आनेवाडी +} 39 कोपडM हवेली +}
16 कुडाळ } 40 सैदपूर +}
41 शेणोली }
17 करहर
42 कोळे +}
18 केळघर +} 43 उं डाळे +}
19 बामणोली } 44 काले +}
45 मलकापूर +}
3 पाटण 20 पाटण +} 46 येळगाव }
21 Pहावशी +}
22 हे ळवाक +} 5 कोरेगाव 47 कोरेगाव +}
23 मरळी +} 48 कुमठे +}
24 मोरगीरी +} 49 रिहमतपूर +}
25 ढे बव
े ाडी +} 50 िशरंबे }
26 चाफळ +}
27 येराड } 51 वाठारिकरोली +}
52 वाठार (3टे .) +}
28 तारळे +} 53 Aपपोडे (बु.) }
29 म1हारपेठ +}
30 तळमावले +} 54 सातारा रोड +}
31 कुठरे +} 55 िकcहई }
32 आवडM }
6 खटाव 56 खटाव
4 कराड 33 कराड +}
34 उं Rज +} 57 औंध
35 इंदोली +}
36 सुपने } 58 पुसेगाव

59 बुध

60 वडू ज
 100
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

6 सातारा 6 सातारा
6 खटाव 61 पूसेसावळी 9 खंडाळा 83 खंडाळा

62 मायणी 84 वाठार (बु.)

63 िनमसोड
85 िशरवळ
64 कातरखटाव +}

65 कलेढोन } 86 लोणंद

7 माण 66 दिहवडी
10 वाई 87 पसरणी +}
67 मलवडी 88 पाचवड }

68 ग5दवले (बु.) 89 धोम +}

90 वाई }
69 कुकूडवाड +}

70 आंधळी } 91 भुईज +}
92 ओझडM }
71 Pहसवड
93 सुIर
72 माडK
11 महाबळे `र 94 तापोळा +}
73 Aशगणापूर +} 95 लामज }
74 वर }
7 सांगली
8 फलटण 75 फलटण 1 िमरज 1 िमरज

76 होळ 2 मालगाव

77 िगरवी 3 अरग

78 आदकK (बु.) 4 कवलापूर

79 वाठार (िन.) 5 बुधगाव

80 बरड 6 क. िड>ज

81 राजाळे 7 सांगली

82 तरडगाव
 101
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

7 सांगली 7 सांगली
2 जत 8 जत 7 आटपाडी 36 आटपाडी

9 डफळापूर 37 िदघंची

10 कंु भारी 38 खरसूंडी

11 शेगाव 8 क. महांकाळ 39 क. महांकाळ

12 उमदी 40 कुची

13 माडhयाळ 41 ढालगाव

14 मुचांडी 42 दे Aसग

15 संख 43 Aहगणगाव

3 खानापूर 16 खानापूर +} 8 को1हापूर

17 करंजे +} 1 िशरोळ 1 िशरोळ +}
18 िवटा +} 2 नृAसहवाडी }
19 ल^गरे +}
20 भाळवणी }
9 औरं गाबाद
4 तासगाव 21 तासगाव +} 1 औरंगाबाद 1 औरंगाबाद +}
22 िवसापूर +} 2 भावAसगपूरा +}
23 मांजडM +} 3 उ3मानपूरा +}
24 मणेराजूरी +} 4 कांचनवाडी }
25 सावळज +}
26 येळावी } 5 चौका +}
6 हरसूल }
5 पळू स 27 िभलवडी +}
28 अंकलखोप +} 7 िच[ा-Aपपळगाव
29 पलूस +}
30 कंु डल } 8 करमाड +}
9 िचकलठाणा +}
6 कडे गाव 31 कडे गाव +} 10 लाडसावंगी }
32 शाळगाव +}
33 नेवरी +} 2 फुलंRी 11 फुलंRी +}
34 वांगी +} 12 ितरबावडा +}
35 Aचचणी } 13 आळं द +}
14 वडोदा बाजार }
 102
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.

9 औरं गाबाद 9 औरं गाबाद

3 पैठण 15 पैठण 4 गंगापूर 32 डोणगाव

16 िबडकीन 33 िसद. वडगाव

5 वैजापूर 34 वैजापूर
17 लोहगाव
35 महालगाव +}
18 ढोरकीन 36 नागमठाण }

19 बालानगर 37 खंडाळा +}
38 बोरसर }
20 Aपपळवाडी (िप.)
39 लाडगाव
21 पाचोड
40 गरज
22 िवहामांडवा
41 िशIर +}
23 नांदर 42 लोणी (खु.) }

24 अडू ळ 43 लासूरगाव

4 गंगापूर 25 गंगापूर 6 क_ड 44 क_ड +}

45 चापनेर }
26 भंडाळा
46 िपशोर +}
27 मांजरी 47 नाचणवेल +}
48 करंजखेड +}
28 श^दुरवाडा 49 Aचचोली (पा.) +}
50 दे वगाव }
29 वाळूं ज
7 खुलताबाद 51 वेIळ
30 तुक4बाद
52 सुलतानपूर
31 हरसूल
53 सावंगी
 103
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
9 औरं गाबाद 10 जालना
8 िसiोड 54 िसiोड +} 5 अंबड 27 अंबड +}
55 िनiोड } 28 धनगर Aपपरी }

56 भराडी +} 29 जामखेड +}
57 बोरगाव बाजार +} 30 रोहीलगड +}
58 अAजठा +} 31 ग5डी }
59 गोळे गाव +}
60 आमठाणा +} 32 वडीगोgी +}
61 अभई } 33 सुकापूरी }

10 जालना 6 घनसांगवी 34 घनसांगवी +}

1 भोकरदन 1 भोकरदन +} 35 राणीऊचेगाव }
2 िसपोरा +}
3 धावडा +} 36 ितथHपर
ू ी
4 अनावा +}
5 Aपपळगाव (रे.) +} 37 कुम. Aपपळगाव +}
6 हसनाबाद +} 38 अंतरवली ट^ भे +}
7 राजूर +} 39 रांजणी +}
8 केदार खेड } 40 जांब समथH }

2 जाjाबाद 9 जाjाबाद +} 7 परतूर 41 परतूर

10 माहोरा +}
11 कंु भारझरी } 42 वाटू र

12 ट^ भण
ु K +} 43 ]ीTटी
13 वIड (बु.) }
44 आTटी
3 जालना 14 जालना (श.) +}
15 जालना (>ा.) } 45 सातोना (बु.)

16 नेर +} 8 मंठा 46 मंठा

17 शेताळी +}
18 रामनगर } 47 तळणी

19 पांचाळ वडगाव +} 48 ढोकसाळ

20 िवरेगाव }
49 पांगरी (गो.)
21 वाघIळ (ज.)

4 बदनापूर 22 बदनापूर +}
23 शेलगाव }

24 धाबाडी +}
25 बावणे (पा.) +}
26 रोषणगाव }
 104
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
11 उ3मानाबाद 11 उ3मानाबाद
1 उ3मानाबाद 1 उ3मानाबाद (श.) 4 भुम 21 भुम

2 उ3मानाबाद (>ा.) 22 वालवड

3 ब^बळी 23 ईट

4 केशेगाव 24 अंभी

5 पाडोळी 25 माणके`र

6 तेर 5 वाशी 26 वाशी

7 ढोकी 27 तेरखेडा

8 जागजी 28 पारगाव

2 तुळजापूर 9 तुळजापूर 6 कळं ब 29 कळं ब

10 मंगIळ 30 इटकूर

11 सावरगाव 31 येरमाळा

12 सलगरा 32 िशराढोण

13 इटकळ 33 गोAवदपूर

14 जळकोट 34 मोहा

15 नळदु गH 7 उमरगा 35 उमरगा

3 परांडा 16 परांडा 36 डाAळब

17 आसू 37 नारंगवाडी

18 जवळा 38 मुळज

19 अनाळा 39 मुIम

20 सोनारी
 105
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<. <. <. <.
12 नांदेड 13 परभणी
1 िबलोली 1 िबलोली 2 गंगाखेड 8 गंगाखेड

2 आदमपूर +} 9 महातपूरी
3 लोहगाव }
10 माखणी
4 सगरोळी
11 राणी सावरगाव
5 कंु डलवाडी
3 सोनपेठ 12 सोनपेठ
2 धम4बाद 6 धम4बाद +}
7 करखेली +} 13 आवळगाव
8 जारीकोट }
4 पालम 14 पालम
3 मुखेड 9 मुखेड +}
10 जांब (बु.) +} 15 चाटोरी
11 जाहू र +}
12 चांडोळा } 16 बनवस

13 मु<माबाद +} 5 पाथरी 17 पाथरी

14 बाVहाळी +}
15 येवती } 18 बाभळगाव

13 परभणी 19 हादगाव (बु.)

1 परभणी 1 परभणी
6 मानवत 20 मानवत
2 झरी
21 केकरजवळा
3 पेडगाव
22 को1हा
4 जांब

5 Aशगणापूर

6 दै ठणा

7 Aपगळी
 106
िपक - रबी वारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/तालुका अ. मंडळ
13 परभणी 14 नागपूर
7 Aजतूर 23 Aजतूर 1 रामटे क 1 रामटे क +}
2 नगरधन +}
24 सांगवी (Pहा.) 3 मुसेवाडी +}
4 दे वलापार }
25 बामणी (बु.)
2 उमरेड 5 उमरेड +}
26 चारठाणा 6 हे वती +}
7 पाचगाव }
27 आडगाव (बु.)
8 बेला +}
28 बोरी 9 िससK +}
10 मकरधोकडा }
8 पुण4 29 पूण4
3 िभवापूर 11 िभवापूर
30 ताडकळस +}
31 िलमला } 12 कारगाव +}
13 मालेवाडा }
32 काrने`र
14 नांद
33 चुडावा
4 कुही 15 कुही +}
9 सेलू 34 सेलू 16 राजोला }

35 दे ऊळगाव घाट 17 िततूर

36 वालूर 18 वेलतूर

37 कुपटा 19 मांढळ +}
20 पचखेडी }
38 िचकलठाणा (बु.)

एकूण अिधसुिचत मंडळ : 554

 107

तालुका पातळीवरील अिधसूचना रबी वारी (िजरायत)

िजरायत)
अ. िज1हा अ. तालुका अ. िज1हा अ. तालुका
<. <. <. <.
1 पुणे 1 दaड 4 उ3मानाबाद 1 लोहारा
एकूण अिधसुिचत तालुके : 08
2 नािशक 1 Aदडोरी

1 दे गलूर

2 नायगाव

3 नांदेड 3 नांदेड

4 िकनवट

5 हदगाव
 108

6धानमं 7ी पीक िवमा योजने अंतगH त मं डळ/

ळ/तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20

िपक - हरभरा रबी 2019 -20

अ. अ. अ. अ.
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/तालुका मंडळ
<. <. <.
<. <.
1 धुळे 1 धुळे
1 धुळे 1 धुळे (शहर) +} 3 िशरपूर 23 िशरपूर +}
2 िशIड +} 24 बोराडी +}
3 बोरकंु ड +} 25 अथM +}
4 आवK } 26 जावखेडे }

5 सोनगीर +} 27 होलनाथे +}
6 नागांव (बुgूक) +} 28 थळनेर +}
7 फागणे +} 29 सांगवी }
8 मुकटी }
4 Aशदखे डा 30 Aशदखेडा +}
9 धुळे (>ा.) +} 31 िचमठाणा +}
10 कुसांबा +} 32 शेवाडे +}
11 नेर (म.) +} 33 खलाने }
12 लामकानी }
34 नरडाणे +}
2 सा<ी 13 सा<ी +} 35 बेटावद +}
14 कासारे +} 36 वाशK }
15 Pहसदी( 6.) }
37 दaडाईचा +}
16 दु साने +} 38 िवखरण +}
17 िनजामपूर +} 39 िवरदे ल }
18 RाPहणवेल }

19 Aपपळनेर +}
20 कुडाशी +}
21 उमरपlा +}
22 दहीवेल }
 109

िपक - हरभरा रबी 2019 -20

अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
2 नं दूरबार 3 जळगांव
1 नं दूरबार 1 नंदूरबार +} 1 यावल 5 साकली +}
2 रनाळे +} 6 िकनगांव }
3 मंडल +}
4 ख5डामळी } 2 रावेर 7 रावेर +}
8 खानापूर }
5 कोरीट +}
6 धानोरा +} 9 िखडK +}
7 आTटे } 10 ऐनपूर +}
11 िखरोदा +}
2 शहादा 8 शहादा +} 12 Aनभोरा (बु.) +}
9 मोिहदे (त.) +} 13 सावदा }
10 Pहसावद +}
11 RाPहणपुरी } 3 मु=ताईनगर 14 अंथुलK +}
15 कुVहा +}
12 सारं गखेडा +} 16 घोसगांव }
13 6काशा }
4 अंमळने र 17 अंमळनेर +}
14 वडाळी +} 18 िशIड }
15 असलोद +}
16 मंदाना +} 19 नागांव +}
17 कलसाडी } 20 पाटोदा }

3 अ<ाणी 18 रोशमाळ +} 21 अमलगांव +}

19 चुलवद } 22 मारवाड +}
23 भारवस +}
20 खुंटामोडी +} 24 वावदे }
21 तोरणमाळ }
5 एरं डोल 25 एरं डोल +}
4 अ=कलकुवा 22 अ=कलकुवा +} 26 कासोदा +}
23 खापर +} 27 उतराण (गृह) +}
24 मोरं बा } 28 Aरगणगांव }

25 मोलगी +} 6 धरणगांव 29 धरणगांव +}

26 दाब +} 30 सालावा +}
27 वडफली } 31 सोनवड (बु.) +}
32 Aपपरी (खु.) +}
3 जळगांव 33 पालधी +}
1 यावल 1 यावल +} 34 चांदसर }
2 भालोद +}
3 बामणोद +}
4 फैजपूर }
 110

िपक - हरभरा रबी 2019 -20

अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
3 जळगांव 3 जळगांव
7 जळगाव 35 जळगाव +} 11 चोपडा 52 चोपडा +}
36 Pहसावद +} 53 हातेड +}
37 भोकर +} 54 लासूर +}
38 Aपपराळा +} 55 अडावद +}
39 नािशराबाद +} 56 धानोरा (6ा.) +}
40 असोदा } 57 गोरगावले +}
58 चहाडK }
8 भुसावळ 41 भूसावळ +}
42 कुVहे +} 12 जामने र 59 जामनेर +}
43 वरणगाव +} 60 नेरी +}
44 Aपपळगाव बु. } 61 मालदाभाडी +}
62 पहू र +}
9 बोदवड 45 बोदवड +} 63 श^दुणK +}
46 नाडगाव +} 64 त5डापूर +}
47 करं जी } 65 फ[ेपूर +}
66 वाकडी }
10 भडगाव 48 भडगाव +}
49 आमदडे +}
50 कोळगाव +}
51 कजगाव }
 111
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
4 अहमदनगर 4 अहमदनगर
1 नगर 1 जेऊर +} 5 शेवगांव 37 एरं डगाव +}
2 कापूरवडी +} 38 बोधेगाव +}
3 Aचचोडी पाटील +} 39 चापडगाव }
4 Aभगार +}
5 नाळे गांव +} 6 पाथडK 40 पाथडK +}
6 सावेडी +} 41 मािणकद5डी +}
7 नागापूर } 42 कारं जी +}
43 िमरी }
8 चास +}
9 केडगांव +} 44 टाकळीमानु र +}
10 वाळकी +} 45 कोरडगांव }
11 Iई छ[ीशी }
7 ने वासा 46 नेवासा (खु.) +}
2 पारने र 12 टाकळी ढोके`र +} 47 नेवासा (बु.) +}
13 पळशी +} 48 सलबतपूर }
14 वडझीरे +}
15 िनघोज } 49 घोडे गांव +}
50 वडाळा भैरोबा +}
16 पारनेर +} 51 सोनई +}
17 सुपा +} 52 चांदा +}
18 भाळवणी +} 53 कुकाना }
19 वाडे ग\हाण }
8 संगमने र 54 संगमनेर +}
3 ]ीग5दा 20 ]ीग5दा +} 55 धादरफळ (बु.) +}
21 पेडगांव +} 56 घारगांव +}
22 मांडवगण +} 57 डोलसाने +}
23 कोळगांव +} 58 साकुर +}
24 बेलवंडी +} 59 AपपणM }
25 दे व दै ठण +}
26 काTटी +} 60 आ`ी +}
27 िचनाला } 61 िसबलापूर +}
62 तळे गांव +}
4 कजHत 28 राशीन +} 63 सामनापूर }
29 कजHत +}
30 भांबोरा } 9 अकोले 64 अकोले +}
65 समशेरपूर +}
31 िमरजगाव +} 66 िवळगांव }
32 क5भळी +}
33 माहीजळगांव } 67 राजूर +}
68 साकीरवाडी +}
5 शेवगांव 34 शेवगांव +} 69 श^दी +}
35 भातकुडगांव +} 70 कोटु ल +}
36 ढोर जळगांव (स) } 71 RाPहणवाडा }
 112
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/तालुका मंडळ
<. <. <. <.
4 अहमदनगर

4 अहमदनगर 12 ]ीरामपूर 82 ]ीरामपूर

10 कोपरगांव 72 कोपरगांव +}
73 रवंदे +} 83 बेलापूर
74 सुरेगांव }
84 टाकळीभान
75 पोहे गांव +}
76 दहीगांव बोलका } 85 उं दीरगांव

11 राहाता 77 राहाता 13 राहू री 86 राहू री +}

87 सा7ळ +}
78 लोणी 88 तेहराबाद +}
89 वांबोरी +}
79 बाभळे `र 90 RाPहणी }

80 िशडK 91 दे वळाली +}
92 टाकळी िमया }
81 पुणतांबा
 113
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. िज1हा/
िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/
िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<.
5 . पुणे
< <. <.
5 . पुणे
< <.

1 हवेली 1 खेडिशवापूर +} 5 जु _र 32 जु_र +}

2 खडकवासला +} 33 राजूर +}
3 कोथIड } 34 आपटाळे }

4 Aचचवड +} 35 ओतूर +}
5 कळस +} 36 वडगांव (आनंद) +}
6 भोसरी +} 37 Aडगोरे }
7 वाघोली }
38 नारायणगांव +}
8 हडपसर +} 39 बे1हा +}
9 उरळीकांचन +} 40 िनमगांव सावा }
10 थेऊर }
6 खे ड 41 राजगुIनगर +}
2 मुळशी 11 पौड +} 42 कcहे रसर +}
12 िपरं गुट +} 43 वाडा +}
13 माले +} 44 कुडे (बु.) }
14 मुठे }
45 कडू स +}
15 घोटावडे +} 46 पाईट }
16 थेरगांव }
47 चाकण +}
3 भोर 17 भोर +} 48 Aपपळगांव त. खेड +}
18 अंबावडे +} 49 आळं दी }
19 भोलावडे +}
20 संगमनेर +} 7 आंबेगांव 50 घोडे गांव
21 िनघुडघर }
51 आंबेगांव
22 नसरापूर +}
23 वेळू +} 52 कळं ब
24 िककवी }
53 मंचर
4 मावळ 25 लोणावळा +}
26 काल4 +} 54 पारगांव
27 खडकाळा }

28 तळे गांव +}
29 काळे कॉलनी +}
30 िशवणे +}
31 वडगांव मावळ }
 114
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
5 पुणे 5 पुणे
8 िशIर 55 िशIर +} 10 इंदापूर 72 इंदापूर +}
56 रांजणगांव गणपती +} 73 लोणी दे वकर +}
57 टाकळी हाजी +} 74 बावदा }
58 मलठण +}
59 पाबळ } 75 सनसार +}
76 िनमगांव केतकी +}
60 तळे गांव ढमढे रे +} 77 काटी +}
61 कोरे गांव िभमा +} 78 अंथुणM +}
62 cहावरा +} 79 िभगवण }
63 वडगांव रासई }
11 दaड 80 दaड +}
9 बारामती 64 बारामती +} 81 दे ऊळगांव राजे +}
65 उं डवाडी (क.) +} 82 रावणगांव }
66 मालेगांव +}
67 पणदरे } 83 केडगांव +}
84 वरवंड +}
68 वडगांव (नी.) +} 85 पाटस +}
69 सुपा +} 86 यवत +}
70 लोणी (भा.) +} 87 राहू }
71 मोरगांव }
12 पुरंदर 88 सासवड +}
89 िभवाडी +}
90 राजेवाडी +}
91 जेजुरी +}
92 कुभार वळन }
 115
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
6 सातारा 6 सातारा
1 कोरे गांव 1 कोरे गांव +} 4 वाई 24 पसरणी +}
2 कुमठे +} 25 पाचवड +}
3 रिहमतपूर +} 26 धोम +}
4 िशरं बे +} 27 वाई }
5 वाठारिकरे ाली }
28 भुईज +}
6 वाठार 3टे शन +} 29 ओझडM +}
7 Aपपोडे (बु.) +} 30 सुIर }
8 सातारा रोड +}
9 िकcहई } 7 सांगली
1 िमरज 1 िमरज +}
2 खटाव 10 खटाव +} 2 मालगांव +}
11 औंध +} 3 आरग }
12 पुसेगांव +}
13 बुध +} 4 कवलापूर +}
14 वडू ज } 5 बुधगांव }

15 पुसेसावळी +}
16 मायणी +} 6 क. िड>ज +}
17 िनमसोड +} 7 सांगली }
18 कातरखटाव +}
19 कलेढोन } 2 जत 8 जत +}
9 डफळापूर +}
3 खं डाळा 20 खंडाळा +} 10 कंु भारी +}
21 वाठार (बु.) +} 11 शेगांव }
22 िशरवळ +}
23 लोणंद } 12 उमदी +}
13 माडhयाळ +}
14 मुचंडी +}
15 संख }
 116
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
7 सांगली 7 सांगली
3 खानापूर 16 खानापूर +} 8 क. महांकाळ 47 क. महांकाळ +}
17 करं जे +} 48 कुची +}
18 िवटा +} 49 ढालगांव +}
19 ल^गरे +} 50 दे Aशग +}
20 भाळवणी } 51 Aहगणगांव }

4 वाळवा 21 वाळवा +} 8 औरं गाबाद

22 आTटा +} 1 औरं गाबाद 1 औरं गाबाद +}
23 कोरे गांव } 2 भावAसगपूरा +}
3 उ3मानपुरा +}
24 इ3लामपूर +} 4 कांचनवाडी +}
25 पेठ +} 5 चौका +}
26 कामेरी } 6 हरसुल }

27 कासेगांव +} 7 िच[ा Aपपळगांव +}

28 ताकारी +} 8 करमाड +}
29 बहे } 9 लाडसांगवी +}
10 िचकलठाणा }
30 AचकूडM +}
31 तांदुळवाडी } 2 फुलंRी 11 फुलंRी +}
12 ितरबावडा +}
5 तासगांव 32 तासगांव +} 13 आळं द +}
33 िवसापूर +} 14 वडोदा बाजार }
34 मांजडM }
3 पैठण 15 पैठण +}
35 मणेराजूरी +} 16 िबडिकन }
36 सावळज +}
37 येळावी } 17 लोहगांव +}
18 ढोरिकन +}
6 पळू स 38 िभलवडी +} 19 बालानगर +}
39 अंकल - खोप +} 20 Aपपळवाडी - पी }
40 पलूस +}
41 कंु डल } 21 पाचोडा +}
22 िवहामांडवा +}
7 कडे गांव 42 कडे गांव +} 23 नांदर +}
43 शाळगांव +} 24 अडू ळ }
44 नेवरी +}
45 वांगी +} 4 गं गापूर 25 गंगापूर +}
46 Aचचणी } 26 भंडाला +}
27 मांजरी }
 117

िपक - हरभरा रबी 2019 -20

अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
8 औरं गाबाद 8 औरं गाबाद
4 गं गापूर 28 श^दुरवाडा +} 8 िसiोड 59 अAजठा +}
29 वाळूं ज +} 60 गोळे गांव +}
30 तुक4बाद } 61 आमठाणा +}
62 अभई }
31 हरसुल +}
32 डोणगांव +} 9 सोयगांव 63 सोयगांव +}
33 िसद. वडगांव } 64 सावलज बाजार }

5 वैजापूर 34 वैजापूर +} 65 बानोटी

35 िशIर +}
36 लोणी (खु.) +} 9 जालना
37 खंडाळा +} 1 भोकरदन 1 भोकरदन +}
38 बोरसर } 2 िसपोरा }

39 लाडगांव +} 3 धावडा +}
40 महालगांव +} 4 अनावा +}
41 नागमठाण } 5 Aपपळगांव (रे .) }

42 गरज +} 6 हसनाबाद +}
43 लासूरगांव } 7 राजूर +}
8 केदारखेड }
6 क_ड 44 क_ड +}
45 चापनेर +} 2 जाjाबाद 9 जाjाबाद +}
46 िचकलठाणा } 10 माहोरा +}
11 कंु भारझरी }
47 िपशोर +}
48 नाचणवेल +} 12 ट^ भण
ु K +}
49 करं जखेड +} 13 वIड (बु.) }
50 Aचचोली (पा.) +}
51 दे वगांव } 3 अंबड 14 अंबड +}
15 धनगर Aपपरी }
7 खुलताबाद 52 वेIळ
16 जामखेड +}
53 सुलतानपूर 17 रोहीलगड +}
18 गोदी +}
54 सावंगी 19 वडीगोgी +}
20 सुकापुरी }
8 िसiोड 55 िसiोड +}
56 िनiोड +} 4 घनसांगवी 21 घनसांगवी +}
57 भराडी +} 22 राणीऊचेगांव }
58 बोरगांव - बाजार }
 118
िपक - हरभरा रबी 2019 -20

अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
9 जालना 9 जालना
4 घनसांगवी 23 ितथHपूरी +} 6 मं ठा 33 मंठा
24 कुम Aपपळगांव +}
25 अंतरवली टे भ^ +} 34 तळनी (दु धा) +}
26 रांजणी +} 35 ढोकसाळ +}
27 जांब समथH } 36 पांगारी (गो.) }

5 परतूर 28 परतूर +} 7 बदनापूर 37 बदनापूर +}

29 वाटू र +} 38 शेलगाव +}
30 सृTटी } 39 धाबाडी +}
40 बावणे पांगरी +}
31 आTटी +} 41 रोषणगाव }
32 सातोना (बु.) }
 119
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
10 उ3मानाबाद 10 उ3मानाबाद
1 उ3मानाबाद 1 उ3मानाबाद (शहर) 4 वाशी 21 वाशी

2 उ3मानाबाद (>ा.) 22 तेरखेडा

3 ब^बळी 23 पारगांव

4 केशेगांव 5 कळं ब 24 कळं ब

5 पाडोळी 25 इटकूर

6 तेर 26 येरमाळा

7 ढोकी 27 िशराढोण

8 जागजी 28 गोAवदपूर

2 तुळजापूर 9 तुळजापूर +} 29 मोहा

10 सलगरा }
6 उमरगा 30 उमरगा
11 सावरगांव +}
12 मंगIळ } 31 डाळीब

13 इटकळ 32 नारं गवाडी

14 जळकोट 33 मुळज

15 नळदु गH 34 मुIम

3 भुम 16 भुम 8 लोहारा 35 लोहारा

17 वालवड 36 माकणी

18 ईट 37 जेवळी

19 अंभी

20 माणके`र
 120
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. िज1हा/
िज1हा/तालुका अ. मंडळ अ. िज1हा/
िज1हा/तालुका अ. मंडळ
<.
<. नांदेड
11 <. <.
<. नांदेड
11 <.

1 नांदेड 1 नांदेड (शहर) +} 8 मुखेड 33 मुखेड +}

2 वजीराबाद +} 34 जांब +}
3 नांदेड (>ा.) +} 35 चांडोळा }
4 तुपा +}
5 िवTणूपूरी +} 36 जाहु र +}
6 वसरणी } 37 येवती +}
38 मु<माबाद +}
7 Aलबगांव 39 बाVहाळी }

8 तरोडा (बु.) 9 िकनवट 40 िकनवट +}

41 बोदडी +}
2 अध4पूर 9 अध4पूर +} 42 जलधरा +}
10 दाभड } 43 इ3लामपूर +}
44 मांडवी +}
11 माळे गांव 45 दहे ली +}
46 िशवणी }
4 िबलोली 12 िबलोली
12 परभणी
13 आदमपूर +} 1 परभणी 1 जांब
14 कंु डलवाडी }
2 झरी
15 लोहगांव
3 पेडगांव
16 सगरोळी
4 Aशगणापूर

5 धम4बाद 17 धम4बाद 5 परभणी

18 करखेली 6 दै ठणा

19 जारीकोट 7 Aपगळी

6 हादगांव 20 हादगांव +} 2 गं गाखे ड 8 गंगाखेड

21 तामसा +}
22 मंठा +} 9 महातपूरी
23 आTटी }
10 माखणी
24 Aपपळखेड +}
25 तळणी } 11 राणी सावरगांव

26 िनवघा (बा.) 3 सोनपेठ 12 सोनपेठ

7 दे गलूर 27 दे गलूर +} 13 आवलगांव

28 खानापूर }
4 Aजतूर 14 चारठाणा +}
29 शहापूर 15 सांगवी (Pहा.) +}
16 बामणी (बु.) }
30 मरखेल +}
31 मालेगांव (म.) +} 17 आडगांव (बु.) +}
32 हणेगांव } 18 बोरी +}
19 Aजतूर }
 121
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
12 परभणी 13 बुलडाणा
5 पुण4 20 पुण4 1 िचखली 7 एकलारा +}
8 अमडापूर +}
21 ताडकळस 9 उं gी +}
10 पेठ +}
22 िलमला 11 धोडप }

23 कातने`र 2 बुलडाणा 12 बुलडाणा

24 चुडावा 13 साखळी (बु.)

6 सेलू 25 सेलू +} 14 पाडळी

26 दे ऊळगांव - घाट }
15 दे ऊळघाट
27 वालूर +}
28 कुपटा } 16 धाड

29 िचखलठाणा (बु.) 17 Pहसला

13 बुलडाणा 18 रायपूर
1 िचखली 1 मेरा (खु.) +}
2 शेलगांव - अटोल +}
3 कोलारा +}
4 चांदई }

5 िचखली +}
6 हटणी }
 122
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
13 बुलडाणा 13 बुलडाणा
3 दे ऊळगांवराजा 19 दे ऊळगांवराजा +} 8 नांदुरा 47 नांदुरा (बु.) +}
20 मेहुणा राजा +} 48 श^बा (बु.) +}
21 तुळजापूर +} 49 वडनेर +}
22 दे . माही +} 50 चांदुरबी3वा +}
23 अंढेरा } 51 िनमगांव +}
52 Pहाळुं गी }
4 Aशदखे ड राजा 24 Aसदखेड राजा +}
25 िक. राजा +} 9 खामगांव 53 बोरीअडगांव +}
26 सोनशी +} 54 लखनवाडा +}
27 साखरखेड4 } 55 Aपपळगांव राजा +}
56 काळे गांव +}
28 दु सरबीड +} 57 खामगांव +}
29 मलकापूर पांगरा +} 58 अवार +}
30 श^दुरजन } 59 िहवरखेड +}
60 अटाळी +}
5 लोणार 31 लोणार +} 61 वझर +}
32 िटटवी +} 62 पारखेड +}
33 िहरवड } 63 पळशी (बु.) }

34 सुलतानपूर +} 10 मे हकर 64 मेहकर +}

35 बीबी +} 65 िहवरा आ]म +}
36 अंजनी खुदH } 66 डोणगांव +}
67 दे ऊळगांव माळी }
6 जळगांव जामोद 37 जामोद +}
38 जळगांव +} 68 अंजनी (बु.) +}
39 वडAशगी +} 69 शेवगांव (दे .) +}
40 Aपपळगांव काळे +} 70 लोणी गवळी +}
41 असलगांव } 71 जानेफळ +}
72 नायगांव द[पूर +}
7 सं>ामपूर 42 सोनाळा +} 73 वरवंड }
43 बावणबीर +}
44 सं>ामपूर +} 11 मलकापूर 74 मलकापूर +}
45 कवठळ +} 75 धरणगाव +}
46 पातुड4 } 76 नरवेल +}
77 दाताळा +}
78 जांभळ
ू धाबा }
 123
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
14 अकोला 14 अकोला

1 अकोट 1 अकोट 5 अकोला 27 अकोला +}

2 मुंडगाव 28 कौलखेड }

3 पणज

29 घूसर

4 चोहोlा

30 दिहहांडा
5 कुटासा
31 कापशी
6 उमरा
32 उगवा
7 आसेगांव बाजार
33 आगर
8 अकोलखेड
34 बोरगाव मंजू
2 ते 1हारा 9 ते1हारा +}
10 मालेगांव बाजार +} 35 िशवणी
11 िहवरखेड +}
12 अडगांव (बु.) +} 36 पळशी (बु.)
13 पाथडK }
37 सांगळू द
14 पंचग\हाण
38 कुरणखेड
3 बाळापूर 15 बाळापूर
6 बाशK टाकळी 39 बाशK टाकळी +}
16 पारस 40 महाण +}
41 राजंदा +}
17 उरळ (बु.) 42 धाबा +}
43 Aपजर +}
18 Aनबा 44 खेडा (बु.) }

19 हातIण 7 मूतKजापूर 45 मूतKजापूर +}

46 हातगांव +}
20 \याळा 47 लाखपूरी }
48 माना +}
21 वडे गांव 49 शेलू बाजार +}
50 Aनभा +}
4 पातूर 22 पातूर +} 51 कुIम +}
23 बाभूळगांव +} 52 जामठी }
24 आलेगांव +}
25 चा_ी +}
26 स3ती }
 124
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
15 यवतमाळ 15 यवतमाळ
1 उमरखे ड 1 िबटरगाव (बु.) +} 6 पुसद 34 पुसद +}
2 दराटी +} 35 वIड +}
3 ढाणकी +} 36 जांबबाजार +}
4 चातारी +} 37 RाPहणगांव }
5 उमरखेड +}
6 मुळावा +} 38 खंडाळा +}
7 िवडू ळ +} 39 बेलोरा (खु.) +}
8 कुपटी +}
9 िनगणुर } 40 श^बाळAपपरी +}
41 गौळ (खु.) +}
1 केळापूर 10 केळापूर +} 42 बोरी खु }
11 पांढरकवडा +}
12 पहापळ +} 7 दार\हा 43 दार\हा +}
13 चालबडK +} 44 बोरी (खु.) +}
14 Iंझा +} 45 महागाव +}
15 करं जी +} 46 लाडखेड }
16 पाटणबोरी }
47 िचखली +}
3 आणK 17 आणK +} 48 लोही +}
18 लोणबेहळ +} 49 मांगिकcही }
19 अंजनखेड }
8 महागाव 50 महागाव
20 जवळा +}
21 बोरगाव +} 51 फुलसावंगी
22 सावळी }
52 मोरथ +}
4 मारे गाव 23 मारे गाव +} 53 कासोळा }
24 माडK +}
25 वनोजा +} 54 गुंज
26 कंु भा +}
27 वाटोनी } 55 िहवरा

5 कळं ब 28 कळं ब +} 56 काळी दौ.

29 कोठा +}
30 सावरगाव +} 9 िद>स 57 कलगाव
31 Aपपळगाव Iई +}
32 मेटीखेडा +} 58 तुप टाकळी +}
33 जोडमोहा } 59 Aसगद }

10 घाटं जी 60 घाटं जी

61 पारवा
 125
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
16 वध4 16 वध4
1 आवK 1 आवK +} 5 समुgपूर 22 समुgपूर +}
2 खरं गणा +} 23 िगरड }
3 वाठोडा }

24 मांडगांव +}
4 वाढोना +} 25 कंढळी +}
5 रोहना +} 26 वायगांव (ग5ड) }
6 िवIळ }
27 नंदोरी +}
2 कारं जा 7 कारं जा +} 28 जाम +}
8 ठाणेगांव } 29 कोरा }

9 सारवाडी 6 वध4 30 वध4 +}

31 सेवा>ाम +}
10 क_मवार (>ा.) 32 तळे गांव (टा.) }

3 दे वळी 11 दे वळी +} 33 वायगाव +}

12 अंदोरी +} 34 आंजी +}
13 िगरोली } 35 वायफळ +}
36 सालोड (ही.) }
4 Aहगणघाट 14 Aहगणघाट +}
15 वाघोली +} 7 आTटी 37 आTटी +}
16 सावली +} 38 तळे गाव +}
17 अiीपूर +} 39 साहू र }
18 िसरसगांव }
8 सेलू 40 सेलू +}
19 कानगांव +} 41 केळझर +}
20 वडनेर +} 42 Aसदी +}
21 पोहना } 43 Aहगणी +}
44 झडशी }
 126
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/
िज1हा/तालुका मंडळ
<.
<. <. <.
<. <.
17 ग5िदया 17 ग5िदया
1 ितरोडा 1 ितरोडा +} 3 सडक अजुHनी 12 सडक अजुHनी +}
2 ठाणेगांव +} 13 सaदड +}
3 परसवाडा } 14 ड\वा +}
15 श^डा +}
4 बडे गांव +} 16 कोसमतंडी }
5 मुंडीकोटा }
4 दे वरी 17 दे वरी +}
2 अजुHनी मोरगांव 6 अजुHनी मोरगांव +} 18 मुiा +}
7 ब5डगांव दे वी +} 19 Aसदी िबरी +}
8 कcहे री /केशोिर } 20 काकोडी }

9 महागांव +} 21 Aचचगड
10 नवेगांव बांध +}
11 गोठणगाव }
एकूण अिधसुिचत मं डळ : 871
 127
िपक - हरभरा तालुका3तरीय अिधसूचना रबी 2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा तालुका िज1हा तालुका
<.
<. <.
<. <.
<. <.
<.
1 को1हापूर 1 करवीर (को1हा) 3 नािशक 11 िस_र

2 कागल 12 येवला

3 हातकणंगले 13 नांदगाव

4 गडAहhलज 4 अहमदनगर 1 जामखेड

5 भुदरगड 5 नांदेड 1 नायगाव

6 आजरा 2 िहमायतनगर

7 िशरोळ 3 मुदखेड

8 पcहाळा 6 बुलढाणा 1 शेगाव

9 शाहू वाडी 2 मोताळा

2 उ3मानाबाद 1 परांडा 7 जळगाव 1 पारोळा

3 नािशक 1 नािशक 2 चाळीसगाव

2 मालेगाव 3 पाचोरा

3 कळवण 8 यवतमाळ 1 वणी

4 चांदवड 2 राळे गाव

5 pयंबके`र 3 झरी जामणी

6 Aदडोरी 4 यवतमाळ

7 बागलाण 5 नेर

8 दे वळा 9 परभणी 1 मानवत

9 ईगतपुरी 2 पाथरी

10 िनफाड 3 पालम
एकूण अिधसुिचत तालुके : 40
 128
6धानमं 7ी पीक िवमा योजने अंतगHत मं डळ/
ळ/तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - उcहाळी भात रबी 2019 -20
अ. िज1हा/
िज1हा/तालुका अ. मं डळ अ. िज1हा/
िज1हा/तालुका अ. मं डळ
<.
<. <.
<. <.
<. <.
<.

1 रायगड 1 रायगड
1 माणगांव 1 माणगांव +} 2 रोहा 5 रोहा
2 इंदापूर +}
3 गोरे गांव +} 6 कोलाड
4 लोणेरे }
7 नागोठणे
एकूण अिधसुिचत मं डळ : 07
तालुका3तरीय अिधसूचना
िपक - उcहाळी भात रबी 2019 -20
अ. िज1हा अ. तालुका अ. िज1हा अ. तालुका
<.
<. <.
<. <.
<. <.
<.

3 ग5िदया 1 गोAदया 3 ग5िदया 6 दे वरी

2 ितरोडा 7 मोरगांव अजुHनी

3 आमगांव 8 सडक अजुHनी

4 गोरे गाव

5 सालेकसा
एकूण अिधसुिचत तालुके : 08
 129
6धानमं 7ी पीक िवमा योजनेअंतगHत मं डळ/
ळ/तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019-
2019 -20
िपक - उcहाळी भुईमूग रबी 2019-
2019 -20

अ. अ. अ. अ.
िज1हा/तालुका मंडळ िज1हा/तालुका मंडळ
<. <. <. <.

1 धुळे 2 परभणी
1 धुळे 1 कुसंबा +} 1 गंगाखेड 1 गंगाखेड +}
2 नेर (म.) +} 2 महातपुरी }
3 सोनिगर +}
4 नगांव (बु.) } 3 माखणी

5 लामकानी +} 4 राणी सावरगांव

6 फागणे +}
7 िशIड +} 2 सोनपेठ 5 सोनपेठ +}
8 बोरकंु ड +} 6 आवलगांव }
9 आवK +}
10 मुकटी } एकूण अिधसुिचत मं डळ : 16
 130
तालुका3तरीय अिधसूचना
िपक - उcहाळी भुईमूग रबी 2019-
2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा तालुका िज1हा तालुका
<. <. <. <.
1 रायगड 1 महाड 4 नंदुरबार 1 नंदुरबार

2 माणगांव 2 नवापूर

2 नािशक 1 मालेगांव 3 शहादा

2 बागलाण 4 तळोदा

3 कळवण 5 जळगांव 1 जळगांव

4 देवळा 2 भुसावळ

5 नांदगांव 3 बोदवड

6 िनफाड 4 मु=ताईनगर

7 येवला 5 एरं डोल

8 चांदवड 6 धरणगांव

9 नािशक 7 जामनेर

10 pयंबके`र 8 यावल

11 Aदडोरी 9 रावेर

12 इगतपुरी 10 अमळनेर

13 िस_र 11 चोपडा

3 धुळे 1 सा<ी 12 पारोळा

2 िशरपूर 13 चाळीसगांव

3 Aशदखेडा 14 पाचोरा

15 भडगांव
 131
िपक - उcहाळी भुईमूग रबी 2019-
2019-20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा तालुका िज1हा तालुका
<. <. <. <.
6 अहमदनगर 1 नगर 7 पुणे 6 पुरंदर

2 पारनेर 7 बारामती

3 राहु री 8 इंदापूर

4 ]ीरामपूर 9 दaड

5 ]ीग5दा 8 सातारा 1 सातारा

6 कजHत 2 पाटण

7 जामखेड 3 कराड

8 शेवगांव 4 वाई

9 पाथडK 5 खटाव (वडू ज)

10 नेवासा 6 माण (दहीवडी)

11 संगमनेर 7 फलटण

12 अकोला 8 खंडाळा

13 कोपरगांव 9 सांगली 1 िमरज

14 राहाता 2 जत

7 पुणे 1 हवेली 3 खानापूर (िवटा)

2 खेड 4 वाळवा (इ3लामपूर)

3 आंबग
े ांव 5 तासगांव

4 िशIर 6 पलूस

5 भोर 7 कवठे महांकाळ

 132
िपक - उcहाळी भुईमूग रबी 2019-
2019 -20
अ. अ. अ. अ.
िज1हा तालुका िज1हा तालुका
<. <. <. <.
10 को1हापूर 1 पcहाळा 13 अकोला 1 अकोट

2 बावडा 2 पातूर

3 करवीर (को1हापूर) 3 बाशK -टाकळी

4 राधानगरी 4 अकोला

5 कागल 5 ते1हारा

6 भुदरगड 14 अमरावती 1 ितवसा

11 उ3मानाबाद 1 उ3मानाबाद 2 अंजनगांव (सु.)

2 कळं ब 3 अचलपूर

3 तुळजापूर 15 यवतमाळ 1 यवतमाळ

4 उमरगा 2 घाटं जी

12 परभणी 1 परभणी 3 पुसद

2 पाथरी 4 उमरखेड

3 Aजतूर 5 महागाव

4 पुण4 एकूण अिधसुिचत तालुके : 102

 133
6धानमं 7ी पीक िवमा योजनेअंतगH त तालुका अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019-
2019 -20
तालुका3तरीय अिधसूचना
िपक - रबी कांदा रबी 2019-
2019 -20
अ. िज1हा अ. तालुका अ. िज1हा अ. तालुका
<. <. <. <.

1 नािशक 1 मालेगांव 4 अहमदनगर 1 नगर

2 नांदगांव 2 पारनेर

3 बागलाण 3 ]ीग5दा

4 कळवण 4 कजHत

5 दे वळा 5 जामखेड

6 नािशक 6 शेवगांव

7 pयंबके`र 7 पाथडK

8 Aदडोरी 8 नेवासा

9 िनफाड 9 राहु री

10 िस_र 10 संगमनेर

11 येवला 11 अकोले

12 चांदवड 12 कोपरगांव

2 धुळे 1 धुळे 13 ]ीरामपूर

2 सा<ी 14 राहाता

3 िशरपूर 5 पुणे 1 हवेली

4 Aशदखेडा 2 जु_र

3 जळगाव 1 जळगांव 3 खेड

2 भुसावळ 4 आंबग
े ांव

3 बोदवड 5 िशIर

4 अंमळनेर 6 बारामती

5 चोपडा 7 इंदापूर

6 एरं डोल 8 दaड

7 धरणगांव 9 पुरंदर

8 पारोळा

9 चाळीसगांव
 134
िपक - रबी कांदा रबी 2019-
2019-20
अ. िज1हा अ. तालुका अ. िज1हा अ. तालुका
<. <. <. <.

6 सातारा 1 कोरे गांव 9 अकोला 4 अकोला

2 खटाव 5 अकोट

3 माण 6 ते1हारा

4 फलटण 10 अमरावती 1 अमरावती

5 खंडाळा 2 चांदूर रे 1वे

7 औरं गाबाद 1 औरं गाबाद 3 ितवसा

2 पैठण 4 मोशK

3 गंगापूर 5 वIड

4 वैजापूर 6 अंजनगांव (सु.)

8 उ3मानाबाद 1 उ3मानाबाद 7 अचलपूर

2 तुळजापूर 8 चांदूर बाजार

3 उमरगा 9 धामणगांव रे 1वे

4 लोहारा 11 बुलढाणा 1 बुलढाणा

5 परं डा 2 मोताळा

6 भुम 3 खामगाव

7 वाशी 4 शेगाव

8 कळं ब 5 जळगाव जामोद

9 अकोला 1 बाळापूर 6 मेहकर

2 पातूर 7 Aसदखेड राजा

3 मुsतजापूर एकूण अिधसुिचत तालुके : 87

 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20

अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत

135
1 अहमदनगर अकोला अकोले 1 अकोले
2 आंबड
3 औरं गपूर
4 धामनगांव अवारी
5 धुमाळवाडी
6 इंदोरी
7 कळस बु.
8 कळस खु.
9 मनोहरपूर
10 0हाळादे वी
11 नवलेवाडी
12 िनळवंडे
13 1न2ल
14 परखतपूर
15 3ंभोडी
16 सुगाव बु.
17 उं चखडक बु.
18 वाशेरे
2ा0हणवाडी 19 बदगी
20 बेलापूर
21 भोलेवाडी
22 बेारी
23 2ा0हणवाडा
24 चैत9यपूर
25 चास
26 जाचकवाडी
27 जांभाले
28 कळं ब
29 करं दी
30 कौठवाडी
31 केली कोतूळ
32 केली ओतूर
33 लहीत खु.
34 मनयाले
35 नाचनठाव
36 1पपळदरी
37 वाघापूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
136
कोतुळ 38 अंभोल
39 आंबीत 1खड
40 धामनगांवपाट
41 घोटी
42 कोहाने
43 कोतूळ
44 लहीत बु.
45 लGगदे व
46 मो ास
47 पैठण
48 पलसुंदे
49 पांगरी
50 1पपळगाव 1खड
51 सातेवाडी
52 िशलवंडी
53 सेामालवाडी
54 ताले
राजुर 55 बाभूळवंडी
56 िचतळे वेढे
57 दे वगाव
58 1दगबर
59 जामगाव
60 कातालपूर
61 केलूंगण
62 केाहांडी
63 लाडगाव
64 मालेगाव
65 1पपळगाव नाक1वडा
66 1पपरकने
67 राजूर
68 शेलIJहरे
69 शेनीत
70 शेरांखेळ
71 ते3ंगण
72 िटटवी
73 िवठा
74 रानड खु.बु.
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
137
साकीरवाडी 75 आंिबत
76 1चचवणे
77 धामनगाव
78 गKडोशी
79 खडकी खु.
80 खुंटेवाडी
81 कुमशेत
82 लJहाळी ओतूर
83 मावेशी
84 पाचनाइ
85 पाडालने
86 साकीरवाडी
87 सावरकूटे
88 शेलाड
89 िशरपुंजे बु.
90 िशसवड
91 वंजूलशेत
समशेरपुर 92 चांदिगरवाडी
93 दे वठाण
94 इकदरे
95 घोडसरवंडी
96 जायनवाडी
97 केली30हनवाडी
98 िखरिवरे
99 कोकणवाडी
100 कKभालने
101 0हाळुं गी
102 मुथालाने
103 पाचपटवाडी
104 पडोशी
105 पेधेवाडी
106 1पपळदारवाडी
107 समशेरपूर
108 सांगवी
109 सावरगावपट
110 तहकारी
111 ितराधे
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
138
शMडी 112 आंबेवांगन
113 बरी
114 भंडारदरा
115 1चचोडी
116 घाटघर
117 गुहीरे
118 जहांिगरवाडी
119 कोलटM भे
120 कKदानी
121 मा9हे रे
122 मुरशेत
123 मुतखेल
124 पांजरे
125 पMडशेत
126 रतनवाडी
127 साNद
128 शMडी
129 1शगनवाडी
130 उडवाने
131 वाकी
132 वारं गघुशी
िवरगाव 133 बाहीरवाडी
134 धोकरी
135 डKगरगाव
136 गानोरे
137 गारदानी
138 िहवरगाव
139 कं ु भेफळ
140 मेहMदुरी
141 1पपळगाव िनपानी
142 रे डे
143 सुगाव खु.
144 टाकळी
145 तांभोळ
146 उं चखडक खु.
147 िवरगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
139
जामखे ड अरणगाव 148 आगी
149 अरणगाव
150 बावी
151 चPडी
152 धानोरा गट
153 धKड पारगाव
154 डोणगाव
155 फ ाबाद
156 हाळगाव
157 कौडगाव
158 खांडावी ुप
159 पाटोदा
160 1पपरखेड
जामखे ड 161 जामखेड
162 खुरदै ठन
163 कुसडगाव
164 मोहा
165 पाडळी
166 रQनापूर
167 साकत
168 सावरगाव
169 िशउर
170 िझ ी
खडS 171 धनेगाव
172 िदघोळ ुप
173 जातेगाव
174 जवळके
175 खडS
176 मोहरी
177 सातेफळ
178 सोनेगाव
179 तरडगाव गट
नाTज 180 आपटी
181 बोराळे
182 चोभेवाडी
183 घोडे गाव
184 गुरेवाडी
185 जवळा
186 मतेवाडी
187 मुंजेवाडी
188 नाTज
189 1पपळगाव उं डा
190 पोतेवाडी
191 राजेवाडी
192 वाघा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
140

नायगाव 193 आनंदवाडी

194 बाळगJहाण
195 बांधखडक
196 दे वदै ठन
197 धामणगाव
198 जायभायवाडी
199 लोणी
200 नाहु ली
201 नायगाव
202 1पपळगाव अळवा
203 राजुरी
204 सारोळा
205 तेलंगशी
206 वाकी
कज@त भांबोरा 207 बारडगाव दगडी
208 बारडगाव सुिUक
209 भांबोरा
210 धालेवाडी
211 दु धोडी
212 जलालपूर
213 कुळधरन
214 1पपळवाडी
215 राVसवाडी बुUुक
216 राVसवाडी खुद@
217 िसWटे क
218 तळवडी गट
कज@त 219 अळसुंडे
220 अंबी जळगाव
221 बिहरोबावाडी
222 बजरं गवाडी
223 बेनवडी
224 दु गSव
225 कापरे वाडी
226 कज@त
227 खाटगाव
228 कोरे गाव
229 कंु भेफल
230 लोिनमसदपूर
231 0हाळं गी
232 िन0बे
233 थेरवाडी
234 वडगाव तनपुरा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
141
कKभळी 235 भोसे
236 िबटकेवाडी
237 चांदे बुUुक
238 चांदे खुद@
239 1चचोली रमजान
240 खांडावी
241 कKभळी
242 कोपडX
243 कPडाने
244 मुळेवाडी
245 नागामठान
246 नांदगाव
247 रे हकुरी
248 YईगJहान
249 1शदे
250 सुपे
251 थेरगाव
252 वालवड
माही 253 बाभुळगाव खालसा
254 चापडगाव
255 1चचोली काळदत
256 िदघी
257 िड[साळ
258 जळगाव
259 जळकेवाडी
260 खंडाळा ुप
261 माही
262 मलठन
263 नागापूर
264 नवसरवाडी
265 1नबोडी
266 िनमगाव डाकू
267 पाटे गाव
268 पाटे वाडी
269 सीतपूर
270 टाकळी खंडेशरी
271 तरडगाव
िमरजगाव 272 बेलगाव
273 घुमरी
274 गुरव 1पपरी
275 कोकणगाव
276 मांदळी
277 िमरजगाव
278 नागलवाडी
279 िनमगाव गांगडS
280 रातनजन
281 रावळगाव
282 ितखी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
142

रािशन 283 अखोनी

284 औटे वाडी
285 िचलवडी
286 दे शमुखवाडी
287 गणेशवाडी
288 क याचीवाडी (गट)
289 कानगुडवाडी
290 कम@णवाडी
291 करपडी
292 खेड
293 परीटवाडी
294 रािशन
295 1शपोरा
296 सोनलवाडी
297 तोरकडवाडी
298 वायसेवाडी
कोपरगाव दहे गाव बोलका 299 आपेगाव
300 भोजडे
301 दहीगाव बोलका
302 धो?े
303 घोयेगाव
304 गोधेगाव
305 का9हे गाव
306 कासली
307 खोपडी
308 लौकी
309 पढे गाव
310 सडे
311 िशरसगाव
312 तळे गाव माळे
313 िटळवणी
314 उ[कडगाव
315 वारी
कोपरगाव 316 बोलकी
317 डाउच खुद@
318 जेऊर कंु भारी
319 जेऊर पाटोदा
320 करं जी बुUुक
321 कोकमठाण
322 कोपरगाव (0युनिसपल)
323 ओगदी
324 संवQसर
325 1शगणापूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
143
पोहे गाव 326 अंजनापूर
327 बहादराबाद
328 बहादरपूर
329 चांदेकसरे
330 दे ड] को^हाळे
331 धKडे वाडी
332 डाऊच बुUुक
333 घारी
334 जवळके
335 काकडी
336 मानेगाव
337 पोहे गाव बुUुक ुप
338 रांजणगाव दे शमुख
339 शहापूर
340 सोनेवाडी
341 वेस
रवंदे 342 अचलगाव
343 2ा0हणगाव
344 चांदगJहाण
345 धामोरी
346 धरणगाव
347 िखरडी गणेश
348 मळे गाव थडी
349 मायगाव दे वी
350 मोरिवस
351 मुश@दापूर
352 नाटे गाव
353 रवंदे
354 सांगवी भुसार
355 सोनारी
356 टाकळी
357 येसगाव
सुरेगाव 358 ब[तारपूर
359 चासनळी
360 दे ड] चांदवड
361 हांडेवाडी
362 1हगणी
363 कारवाडी
364 कोळगाव थडी
365 कोळपेवाडी
366 कंु भारी
367 माधी बुUुक
368 माधी खुद@
369 माहे गाव दे शमुख
370 मंजूर
371 शहाजापूर
372 सुरेगाव
373 वेळापूर
374 वडगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
144
नगर 1भगार 375 बारदरी
376 भातोडी पारगाव
377 कौडगाव
378 खांडके
379 माथनी
380 मेहेकरी
381 नगरदे वळे
382 पारे वाडी
383 पारगाव भातोडी
384 1पपळगाव लांडगा
385 रांजनी
386 सोनेवाडी
387 बाराबाभळी
चास 388 अकोलनर
389 भोरवाडी
390 भोयरे खुद@
391 भोयरे पठार
392 चास
393 घोसपुरी
394 कामरगाव
395 िनमगाव वाघा
396 1पपळगाव कौडा
397 1पपळगाव वाघा
398 सारोळा कासार
399 सोनेवाडी पी लMडगा
िचचKडी पाटील 400 आठवड
401 िचचKडी पाटील
402 दशमीगJहाण
403 को हे वाडी
404 मदडगाव
405 मांडवे
406 नारायणडोह
407 1नबोडी
408 सांडवे
409 सारोळा ब_ी
410 शहापूर केकती
411 टाकळी काझी
412 उ[कडगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
145
जेऊर 413 आJहाडवाडी
414 बिहरवाडी
415 धनगरवाडी
416 डKगरगन
417 इमामपूर
418 जेऊर
419 खोसपुरी
420 मजले 1चचोली
421 मांजर सुंभा
422 पांगरमल
423 ससेवाडी
424 उदरमल
कापूरवाडी 425 आगडगाव
426 बु^हानगर
427 दे वगाव
428 कापूरवाडी
429 1पपळगाव उCजैनी
430 पोखडX
431 रतडगाव
432 शMडी
433 वाYळवाडी
केडगाव 434 हमीदपूर
435 1हगणगाव
436 िहवरे बाजार
437 जाखणगाव
438 खातगाव टाकळी
439 ने`ती
440 1नबगाव घाना
441 टाकळीखातगाव
नागापुर 442 दे हरे
443 ईसळक
444 कजु@ने खारे
445 नांदगाव
446 नवनागापूर
447 1नबळक
448 1पपरी घुमट
449 1शगवे
450 िवळद
451 वडारवाडी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
146
नाळे गाव 452 दरे वाडी
453 वाकोडी
454 अहमदनगर (0युनिसपल)
Yई छbीशी 455 आंिबलवाडी
456 दहीगाव
457 गुणवडी
458 हातवळण
459 मठ 1पपरी
460 पारगाव मौला
461 Yई छbीशी
462 साकत खुद@
463 िशराढोन
464 तांदळी वडगाव
465 वडगाव तांदळी
466 वाळुं ज
467 वाटे फळ
सावेडी 468 1पपळगाव माळवी
469 वडगाव गु`ता
वाळकी 470 अरणगाव
471 बाबुडी बMद
472 बाबुडX घुमट
473 दे ऊळगाव िसWी
474 गुंडेगाव
475 िहवरे झरे
476 खडकी
477 खंडाळा
478 राळे गण
479 वाळकी
नेवासा चांदा 480 चांदा
481 दे डगाव
482 दे वगाव
483 फbेपूर
484 कौठा
485 महालcमी िहवरे
486 माका
487 0हालास 1पपळगाव
488 पाचुंडा
489 राdतापूर
490 साहापूर
491 तेलकुडगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
147
घोडे गाव 492 बे हे करवाडी
493 धनगरवाडी
494 घोडे गाव
495 लोहारवाडी
496 लोहगाव
497 मांडेगJहाण
498 मोरया 1चचोरे
499 पानसवाडी
500 राजेगाव
501 1शगणापूर
502 1शगवे तुकाई
503 वंजारवाडी
504 वांजोली
505 झापवाडी
कुकाणा 506 आंतरवली
507 भMडा बुUुक
508 भMडा खुद@
509 िचलेखनवाडी
510 दे वसडे
511 गेवराई
512 गौडे गाव
513 जेउर है बती
514 कुकाना
515 नािजक 1चचोली
516 नंदुरिशकरी
517 पाथरवाला
518 1पपरी शहाली
519 सPदळा
520 सुकाली खड
521 सुलतानपूर
522 तारावाडी
523 वदु ले
524 वाकडी
ने वासा बु 525 बिहरवाडी
526 बेल 1पपळगाव
527 बेलपंधारी
528 भालगाव
529 घोगरगाव
530 गोधेगाव
531 जैनपूर
532 जयगुडे आखाडा
533 लेकुरवाली आखाडा
534 नेवासा बुUुक
535 पाचेगाव
536 पुनाटगाव
537 सुरेगाव गंगापूर
538 उdताळ खालसा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
148
ने वासा खु 539 बाकू 1पपळगाव
540 1चचबन
541 गोणेगाव
542 हांडी िनमगाव
543 खडका
544 खुपटी
545 म[तापूर
546 मु1कदपूर
547 मुरमे
548 नेवासा खुद@
549 िपचडगाव
550 >वरा संगम
551 टोका
552 उdताहल दु मला
सलाबतपुर 553 बाभुळखेडे
554 िदघी
555 गळ1नब
556 िगडे गाव
557 गोगलगाव
558 गोपाळपूर
559 जळके बुUुक
560 जळके खुद@
561 खामगाव
562 खेडले काजली
563 मंगलापूर
564 रामडोह
565 सलाबतपूर
566 िशरसगाव
567 वरखेड
सोनई 568 अमळनेर
569 गणेशवाडी
570 गोमलवाडी
571 करजगाव
572 खेडले परमानंद
573 लांडेवाडी
574 1नभारी
575 पाणेगाव
576 िशरे गाव
577 सोनई
578 तामसवाडी
579 वाटापूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
149
वडाळा बिहरोबा 580 ब^हानपूर
581 भानसिहवरे
582 1हगोनी
583 कांगोनी
584 करे गाव
585 खरवंडी
586 खुणेगाव
587 माळी1चचोरा
588 नागापूर
589 नारायणवाडी
590 िनपाणी िनमगाव
591 रांजणगाव दे वी
592 वडाळा बिहरोबा
पारनेर भाळवणी 593 भाळवनी
594 भांडगाव
595 दै ठाणे गुंजाळ
596 ढवळपुरी
597 गोरे गाव
598 िहवरे कोडS
599 जामगाव
600 काळकूप
601 माळकूप
602 पाडळी का9हू र
603 सरोला अडवाई
604 वडगाव आमली
िनघोज 605 चKभुट
606 दे वीभोयरे
607 गांजी भोयरे
608 गुणोरे
609 जवळा
610 कोहकडी
611 िनघोज
612 पाथरवाडी
613 राळे गन थेरपाल
614 रे णवडी
615 सांगवीसुयS
616 िशरापूर
617 वडनेर बुUुक
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
150
पळशी 618 दे सवडे
619 काटाळवेढे
620 खडकवाडी
621 मांडवे केडी.
622 0हसोबाजप
623 पळशी
624 पळसपूर
625 पोखरी
626 वासुंदे
627 वMकुटे
628 वडगाव सावताल
629 वारणवाडी
पारने र 630 1चचोली
631 गटे वाडी
632 हbल1खडी
633 करं दी
634 िक9ही
635 पानोली
636 पारनेर
637 1पपरी जलसेल
638 पुणेवाडी
639 िसWे eरवाडी
640 ितखोल
641 वडु ले
642 िवरोली
सुपा 643 आपधूप
644 अdतगाव
645 बाबुडX
646 िड[सल
647 हं गा
648 लोणी हवेली
649 1पपरी गवळी
650 रांजणगाव मिशद
651 रायतळे
652 Yई छ?पती
653 शहाजापूर
654 सुपा
655 वाघुंडे खुद@
656 वाळवणे
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
151
टाकळी ढोकेeर 657 अ[कलवाडी
658 बKUे
659 ढोकी
660 धो?े बु.
661 गारगुंडी
662 काकाणे वाडी
663 का9हू र पठार
664 कारे गाव
665 कजु@ले हयS
666 कासरे
667 नांदूर पठार
668 1पपळगाव रोठा
669 1पपळगाव तुक@
670 1पपरी पठार
671 सावरगाव
672 टाकळीढोकेeर
673 वडगाव दयS
674 वेसदरे
वडिझरे 675 आलकुटी
676 बाभुलवाडे
677 दरोडी
678 गार1खडी
679 जाधववाडी
680 कळस
681 लोिनमौला
682 0हdकेवाडी
683 पाबळ
684 पाडळी आळे
685 पाडळी दयS
686 रं धा
687 शेरी कसारी
688 वडिझरे
वाडे गJहाण 689 भोयरे गांगडS
690 घाणेगाव
691 जातेगाव
692 कडू स
693 कुYंद
694 मावळे वाडी
695 0हसणे
696 मुंगशी
697 नारायण गJहाण
698 पाडळी रांजणगाव
699 पळवे बु.
700 पळवे खु.
701 1पपळनेर
702 राळे गणिसWी
703 वडनेर हवेली
704 वाडे गJहाण
705 वाघुंडे बुUुक
706 यादववाडी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
152
पाथडX करं जी 707 भोसे
708 दगडवाडी
709 दे वराई
710 घाटिशरस
711 करं जी
712 कौडगाव
713 खांडगाव
714 लोहसर
715 मांडवे
716 मोहोज बुUुक
717 मोहोज खुद@
718 पारे वाडी
719 सातवड
720 िशरापूर
721 सोमठाणे खुद@
722 ितसगाव
723 वैजू बाभुळगाव
कोरडगाव 724 आगासखांड
725 औरं गपूर
726 भुते टाकळी
727 दु ले चनंदगाव
728 िजरे वाडी
729 कळस 1पपरी
730 कोरडगाव
731 नांदूर1नबादै Qय
732 िनपाणी जळगाव
733 पागोरी 1पपळगाव
734 शेकाटे
735 सोमठाणे नलावडे
736 सोनोसी
737 सुसरे
738 तKडली
739 वाळुं ज
मािणकदPडी 740 आ हनवाडी
741 बोरसेवाडी
742 1चचपूर इजदे
743 िचतळवाडी
744 धनगरवाडी
745 घुमटवाडी
746 जाट दे वळे
747 कारे गाव
748 करोडी
749 लांडकवाडी
750 मािणकदPडी
751 मोहरी
752 मोहटे
753 पfयाचा तांडा
754 1पपळगाव ट`पा
755 िपरे वाडी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
153
िमरी 756 आडगाव
757 िचचKडी
758 ढमाळवाडी
759 धारवाडी
760 डKगरवाडी
761 िगतेवाडी
762 हनुमान टाकळी
763 जवखेडे दु मला
764 जवखेडे खलासा-कासारवाडी
765 कडे गाव
766 कामत 1शगवे
767 कासार 1पपळगाव
768 को हार
769 कोपरे
770 िमरी
771 राघु िहवरे
772 रे णक
ु ाईवाडी
773 शंकरवाडी
774 1शगवे केशव
775 िशराळ
पाथडX 776 िचतळी
777 डांगेवाडी
778 धामणगाव
779 ढवळे वाडी
780 हरतळ
781 केळवंडी
782 खेड]
783 पाथडX (0युनिसपल)
784 मढी
785 माळी बाभुळगाव
786 िनवडू ं गे
787 पाडळी
788 रांजनी
789 सैदापूर
790 साकेगाव
791 िशरसाठवाडी
792 सांगवी बु
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
154
टाकळी मानु र 793 अकोले
794 अंिबकानगर
795 भालगाव कासलवाडी
796 भारजवाडी
797 िभलवडे
798 1चचपूर पानगळ
799 ढाकणवाडी
800 एकनाथवाडी
801 जांभळी
802 जावळवाडी
803 जोगेवाडी
804 खरवंडी कासार
805 कोल सांगवी
806 मालेवाडी
807 िमडसांगवी
808 मोहोज दे वढे
809 मुंगुसवाडे
810 1पपळगJहाण
811 टाकळी मानूर - चुंभली
812 ितनखंडी
813 वडगाव धाकणवाडी
814 येळी
राहता बाभळे eर 815 बाभळे eर
816 भगवतीपूर
817 को हार बुUुक
818 लोहगाव
819 ममदापूर
820 नांदूर बुUुक-खुद@
821 1पपरी िनम@ल
822 राजुरी
823 रांजनखोल
824 ितसगाव
लोणी 825 आडगाव बुUुक
826 आडगाव खुद@
827 चंUपूर
828 दाढ बुUुक
829 दु गSपूर
830 गोगलगाव
831 हनमतगाव
832 हसनापूर
833 लोणी बुUुक
834 लोणी खुद@
835 पठारे बुUुक
836 1पपरी लौकी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
155
पुणतांबा 837 िचतळी
838 धनगरवाडी
839 जळगाव
840 नाथुपाटलाचीवाडी
841 पुणतांबा
842 रामपूरवाडी
843 1शगवे
844 वाकडी
राहाता 845 अdतगाव
846 दहीगाव को^हाळे
847 एकYखे
848 केळवड बुUुक-खुद@
849 खडके वाके
850 को^हाळे
851 1पपळस
852 राहाता
853 राहता 1प`लस (0युनिसपल)
854 रांजणगाव खुद@
855 साकुरी
856 वाळकी
िशडX 857 डो^हाळे
858 कानकुरी
859 नांदुरखी बुUुक
860 नांदुरखी खुद@
861 िनघोज
862 िनमगाव को^हाळे
863 1पपळवाडी
864 Yई
865 सावळी िवहीर बुUुक
866 सावळी िवहीर खुद@
867 िशडX (एनपी)
राहु री 2ा0हणी 868 2ा0हणी
869 चेडगाव
870 कMदळ बुUुक
871 कMदळ खुद@
872 कKढवड
873 मानोरी
874 मोकळ ओहळ
875 1पपरी वाळन
876 िशलेगाव
877 उं बरे
878 वाळन
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
156
दे वळाली >वरा 879 अंबी
880 अमळनेर
881 बोधेगाव
882 2ा0हनगाव भांड
883 चांदेगाव
884 1चचोली
885 दावणगाव
886 दे वळाली >वरा
887 गंगापूर
888 गुहा
889 जातप
890 करजगाव
891 कासापूर
892 लाख
893 1पपळगाव फनागी
894 राहु री (0युनिसपल)
895 शंकरपूर
राहु री बु 896 बारागाव नांदूर
897 दे सवंडी
898 घोरपडवाडी
899 जांभळी
900 कुरनवाडी
901 म हारवाडी
902 मोमीन अखाडा
903 1पपरी अवघड
904 राहु री खु.
905 तमनार आखाडा
906 ववरथ
सा?ळ 907 धानोरे
908 कानडगाव
909 को हार खुद@
910 1नभेरे
911 रामपूर
912 सा?ळ
913 सोनगाव
914 तांभेरे
915 तांदूळनेर
916 तुळापूर
ताहाराबाद 917 1चचले
918 1चचिविहरे
919 दरडगावथडी
920 गणेगाव
921 कांगार बुUुक
922 कोळे वाडी
923 मिहसगाव
924 शेरी िचकलठान
925 ताहाराबाद
926 वर1शदे
927 वडनेर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
157
टाकळी िमया 928 आरडगाव
929 खुडसरगाव
930 कोपारे
931 माहे गाव
932 मालुंजे खुद@
933 मांजरी
934 मुसळवाडी
935 पाथरे खुद@
936 टाकळीिमया
937 टीळापूर
938 वांजुलपोई
939 तांदुळवाडी
वांबोरी 940 बाभुळगाव
941 धामोरी बुUुक
942 धामोरी खुद@
943 िद स
944 गुंजाळे
945 का?ाड
946 खडांबे बुUुक
947 खडांबे खुद@
948 कुकडवेधे
949 सडे
950 वांबोरी
951 वरवंडी
संगमनेर अeी बुUुक 952 अeी बुUुक
953 औरं गपूर
954 1चचपूर खु
955 कPची
956 कोकणगाव
957 मानोली
958 िनमगाव जाली
959 ओझर खुद@
960 >तापपूर
961 रहीमपूर
962 सादतपूर
963 उं बरी
धांदरफळ बु. 964 धांदरफळ बुUुक
965 धांदरफळ खुद@
966 कौठे धांदरफळ
967 िमझSपूर
968 नांदुरी दु माला
969 िनमज
970 िनमगाव बुUुक
971 िनमगाव खुद@
972 पेमिगरी
973 1पपळगाव कKिझरा
974 सांगवी
975 सावरचोल
976 िशरसगाव धुपे
977 वडगाव लांडगा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
158
डोळासणे 978 चंदनपुरी
979 डोळासणे
980 िहवरगाव पावासा
981 जवळे बालेeर
982 करजुले पाथर
983 खांदरमलवाडी
984 महालवाडी
985 नांदूर खांदरमल
986 1पपळगाव माठ
987 पोखरी बालेeर
988 रयतवाडी
989 सारोळे पाथर
990 सावरगाव घुले
991 सावरगाव ताल
992 वYडी पाथर
993 झोल
घारगाव 994 अकलापूर
995 अंबी दु माला
996 अंबी खलासा
997 भोजदरी
998 बोरबनवाडी
999 बोटा
1000 घारगाव
1001 कौठे बुUुक
1002 कौठे खुद@
1003 कुरकंु डी
1004 कुक@ु टवाडी
1005 मालेगाव पाथर
1006 0हसवंडी
1007 वानकुटे
1पपरणे 1008 अंभोरे
1009 दे वगाव
1010 िद स
1011 जाखुरी
1012 जोरवे
1013 खांडगाव
1014 खराडी
1015 को हे वाडी
1016 कोलवडे
1017 मालुंजे
1018 1नबळे
1019 िनमगाव टM भी
1020 1पपरणे
1021 रायती
1022 संगमनेर खुद@
1023 िशरापूर
1024 वाघापूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
159
साकुर 1025 िबरे वाडी
1026 दरे वाडी
1027 िहवरगाव पाथर
1028 जांभळ
ू वाडी
1029 जांबुत बुUुक
1030 कौठे मलकापूर
1031 खांबे
1032 खर1शदे
1033 मांडवे बुUुक
1034 1पपळगाव दे पा
1035 रणखांबवाडी
1036 साकुर
1037 1शदोडी
1038 वरवंडी
संगमने र बु. 1039 िचकनी
1040 िचखली
1041 घुलेवाडी
1042 गुंजाळवाडी
1043 जवळे कडलग
1044 कासार दु माला
1045 मंगलपूर
1046 िनमगाव भोजापूर
1047 राजापूर
1048 संगमनेर (0युनिसपल)
1049 साय1खडी
1050 वे हाळे
िशबलापूर 1051 अिe खुद@
1052 चणेगाव
1053 दाढ खुद@
1054 हं गवाडी
1055 कनकपूर
1056 कानोली
1057 खली
1058 ओझर बुUुक
1059 पानोडी
1060 1प>ी लौकी अजमपुर
1061 शेडगाव
1062 िशबलपूर
1063 झरे काठी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
160
समनापुर 1064 कYळे
1065 कौठे कमलेeर
1066 खांजापूर
1067 कुरन
1068 मालाड
1069 मालेगाव हवेली
1070 मMडवन
1071 िनळवंडे
1072 पोखरी हवेली
1073 सामनापूर
1074 सोनोशी
1075 सुकेवाडी
1076 िटगांव
1077 वडगावपाण
तळे गाव 1078 1चचोली गुरव
1079 चोरकौठे
1080 क^हे
1081 कासरे
1082 लोहारे
1083 मीरपूर
1084 नाTज दु माला
1085 िनमोन
1086 पळसखेडे
1087 पारे गाव बुUुक
1088 पारे गाव खुद@
1089 1पपळे
1090 सोनेवाडी
1091 तळे गाव
1092 वडझारी बुUुक
1093 वडझारी खुद@
शेवगाव भातकुडगाव 1094 ब[तरपूर
1095 भातकुडगाव
1096 भावी िनमगाव
1097 भायगाव
1098 दिहगाव ने
1099 दे व टाकळी
1100 ढोरसडे
1101 1हगणगाव
1102 जोहरापूर
1103 खामगाव
1104 मजले शहर
1105 रांजनी
1106 शहर टाकळी
1107 सुलतानपूर बुUुक
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
161
बोधे गाव 1108 अधोडी
1109 बालम टाकळी
1110 बोधेगाव
1111 िदवटे
1112 गायकवाड जळगाव
1113 गोळे गाव
1114 हातगाव
1115 कांबी
1116 कोनोशी
1117 लाड जळगाव
1118 नागलवाडी
1119 1पगेवाडी
1120 राणेगाव
1121 शेकटे खुद@
1122 शेकटे बुUुक
1123 1शगोरी
1124 सुकळी
चापडगाव 1125 अंतरावली बुUुक
1126 अंतरावली खुद@शे
1127 बेलगाव
1128 चापडगाव
1129 खडके
1130 खाम1पपरी
1131 लखमापुरी
1132 मडके
1133 मुंगी
1134 >भु वडगाव
1135 राVी
1136 सोनसांगवी
1137 सोनिवहीर
1138 ठाकूर 1पपळगाव
1139 वरखेड
1140 चेडे चांदगाव
ढोरजळगाव 1141 अखातवाडे
1142 अJहाणे बुUुक
1143 अJहाणे खुद@
1144 ब^हानपूर
1145 ढोरजाळगावणे
1146 ढोरजळगांवसे
1147 लोळे गाव
1148 मळे गावणे
1149 1नबेनांदूर
1150 सामनगाव
1151 वडू ले बुUुक
1152 वडू ले खुद@
1153 वाघोली
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
162
एरं डगाव 1154 बोडखे
1155 दादे गाव
1156 दहीगावशे
1157 दहीफळ (जून)
1158 दहीफळ (नवीन)
1159 एरं डगाव
1160 एरं डगाव भागवत
1161 गदे वाडी
1162 कह] टाकळी
1163 खानापूर
1164 खुंटेफळ
1165 कुYडगाव
1166 ताजनापूर
1167 तळणी
1168 िवजापूर
1169 घोटन
शेवगाव 1170 आखेगाव तीतफS
1171 अमरापूर
1172 भगूर
1173 हसनपूर
1174 खराडगाव
1175 कोळगाव
1176 मालेगाव
1177 मंग3ळ बुUुक
1178 मंग3ळ खुद@
1179 नािजक बाभुळगाव
1180 साल वडगाव
1181 शेवगाव
1182 सुलतानपूर खुद@
1183 ठाकूर िनमगाव
1184 थाटे
1185 वाडगाव
1186 वा3र बुUुक
hीगKदा बेलवंडी 1187 बेलवंडी बुUुक
1188 एरं डोली
1189 घारगाव
1190 घोटावी
1191 कKडे गJहाण
1192 पारगाव सुिUक
1193 1पपळगावपीसा
1194 1पपरी कोलंदर
1195 उ[कडगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
163
1चभळा 1196 बाबुडX
1197 बोरी
1198 1चभळे
1199 हं गेवाडी
1200 लोणी Jयंकनाथ
1201 मढे वडगाव
1202 िशरसगाव बोडखा
1203 येळपने
दे वदै ठन 1204 अरणगाव दु मला
1205 दे वदै ठन
1206 ढवळगाव
1207 1हगणी
1208 कोरे गJहाण
1209 माठ
1210 0हसे
1211 1नबवी
1212 राजापूर ( ूप)
1213 रायगJहाण
1214 सारोळा सोमवंशी
1215 येवती बु.
काiटी 1216 गार
1217 काiटी
1218 1लपणगाव
1219 0हातार1पपरी
1220 िनमगाव खलू
1221 सांगवी दु माला
1222 वांगदरी
कोळगाव 1223 भानगाव
1224 चांभड
ु X
1225 िचखली
1226 ढोरजे
1227 घुटेवाडी
1228 कोळगाव
1229 कोरे गाव
1230 कोतुळ
1231 मुंगूसगाव
1232 सुरेगाव
1233 उjखलगाव
1234 िवसापूर
मांडवगण 1235 बांगाड]
1236 बन1प>ी
1237 चवरसांगवी
1238 घोगरगाव
1239 कामठी
1240 खांडगाव
1241 मांडवगण
1242 िपसोरे खंड
1243 Yईखेल
1244 तरडगJहाण
1245 िथटे सांगवी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
164
पेडगाव 1246 अधोरे वाडी
1247 अजनुज
1248 आनंदवाडी
1249 आवX ( ूप)
1250 चांडगाव
1251 िचखलठानवाडी
1252 िहरडगाव
1253 कौठा
1254 पेडगाव
1255 शेडगाव
1256 टाकळी कडे वळीत
hीगKदा 1257 आढळगाव
1258 बेलवंडी कोठार
1259 चोराचीवाडी
1260 दे ऊळगाव
1261 गJहाणेवाडी
1262 घोडे गाव
1263 घुगलवाडगाव
1264 कोकणगाव
1265 कोसेगJहाण
1266 सुरोडी
1267 टाकळी लोणार ुप
1268 तांदळी दु माला
1269 वेळू
1270 वडाळी
hीरामपूर बेलापुर 1271 बेलापूर बुUुक
1272 बेलापूर खुद@
1273 भेडSपूर
1274 का9हे गाव
1275 लाडगाव
1276 मालुंझा बुUुक
1277 मातापूर
1278 िनपाणी वडगाव
1279 पडे गाव
1280 उं बरगाव
1281 वळदगाव
hीरामपुर 1282 भैरवनाथनगर
1283 2ा0हानगाव वेताळ
1284 दbनगर
1285 एकलहरे
1286 फbेबाद
1287 गळ1नब
1288 किडत बुUुक
1289 खंडाळा
1290 कुरनपूर
1291 मांडवे
1292 िशरसगाव
1293 hीरामपूर
1294 उ[कलगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपंच ायत अिधसूच ना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत) रबी 2019 -20
165
टाकळी भान 1295 भामाठान
1296 भोकर
1297 घुमानदे व
1298 गुजरवाडी
1299 कमलपूर
1300 कारगाव
1301 खानापूर
1302 िखडX
1303 खोकर
1304 महं काळ वडगाव
1305 मालवाडगाव
1306 मुठेवडगाव
1307 टाकलीभान
1308 वडाला महादे व
1309 वांगी बुUुक
1310 वांगी खुद@
उं दीरगाव 1311 िदघी
1312 गKडे गाव
1313 गोवध@नपूर
1314 हारे गाव
1315 जागराबाद
1316 मालेवाडी
1317 मातुलठान
1318 नैार
1319 नायगाव
1320 िनमगाव खैरी
1321 रामपूर
1322 सरला
1323 उं िदरगाव
एकूण अिधसुिचत ामपंचायत : 1323 अहमदनगर िज हा िपक : रबी Cवारी (िजरायत)
िजरायत)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
166
1 अमरावती अचलपूर अचलपूर 1 अचलपूर (0युनिसपल)
2 अंबाडा कंदारी
3 भुगाव
4 बोरगाव पेठ
5 दे वमाळी
6 घोडे गाव
7 जावडX
8 किवठा बु.
9 नारायणपूर
10 रामपूर बेलाज
असदपूर 11 असदपूर
12 िहवरा पूणS
13 ईसापूर
14 काकडा
15 खैरी
16 को हा
17 1नभारी
18 सावळापूर
19 शहापूर जहांगीर
20 वाdनी खुद@
21 येलाकी
22 येसुरना
परतवाडा 23 बेलखेडा
24 दयSबाद
25 दे वगाव
26 धामणगाव गाढी
27 धोतरखेडा
28 एकलसपूर
29 गौळखेडा
30 कांदली
31 कोठारा
32 म हारा
33 िनमदरी
34 िनमकंु ड
35 पांढरी
36 परतवाडा (अचलपूर)
37 1पपळखुटा
38 सालेपर
ू
39 वझर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
167

परसापूर 40 हनवतखेडा
41 हरम
42 खान जामनगर
43 परसापूर
44 उपातखेडा
45 वडगाव फbेपर
ु
46 िभलोना
47 सावळी दातुरा
48 टवलार
पथरोट 49 कुiटा खु.
50 कुiटा बु.
51 पथरोट
52 रामपूर बु.
53 1सधी बु.
54 वडनेर भुजग
ं
55 वाघडोह
56 जवळापूर
57 कसमपूर
रासेगाव 58 बालेगाव
59 बोपापूर
60 बोडX
61 बोरगाव दोरी
62 चमक बु.
63 चवसाळा
64 दोनोडा
65 नायगाव
66 रासेगाव
67 सावळी बु.
68 तुळजापूर जहांगीर
69 वासनी बु.
70 येवता
71 चमक खु.
72 िनजामपूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
168
अमरावती अमरावती 73 अमरावती (0युनिसपल)
74 लोनटे क
75 मलकापूर
76 सुकळी
बडने रा 77 अंजनगाव बारी
78 भानखेड बु.
79 भानखेड खु.
80 कdतूरा मोगरा
81 काट आमला
82 पारडी
83 1पपरी
84 उदखेड
85 वडगाव िजरे
दे वुज@न 86 2lणवाडा गो1वदपूर
87 िचचखेड
88 डवरगाव
89 धानोरा कोकाटे
90 कापूस तळणी
91 करजगाव
92 केकतपूर
93 नांदुरा 1पगलाई
माहु ली जहागीर 94 अंतोरा
95 दे वरी
96 1डगरगJहाण
97 माहु ली जहागीर
98 नांदुरा लiकरपूर
99 सालोरा खुद@
100 सावंगा
101 वाघोली
102 यावली शहीद
नांदगाव 103 जळका शहापूर
104 कठोरा खुद@
105 नांदगाव पेठ
106 1पपळ िवहीर
107 सावडX
108 शेवती जहांगीर
नवसारी 109 गोपाळपूर
110 कठोरा बु..
111 रे वसा
112 टाकळी जहांगीर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
169

िशराळा 113 2ाlणवाडा भगत

114 दे वरा
115 पुसदा
116 रोहनखेड
117 िशराळा
वडाळी 118 बोडना
119 बोरगाव धमSळे
120 इंदला
121 मासोद
122 पोहरा
123 वडगाव माहोरे
124 1पपळखुटा
वलगाव 125 आमला
126 नांदुरा बु.
127 नया अकोला
128 टM भा
129 वनारसी
130 वलगाव
131 कामुंजा
132 कंु ड सजSपूर
अंजनगाव सुजX अंजनगाव 133 अंजनगाव (0युनिसपल)
134 दहीगाव खुद@
135 खोडगाव हु सेनपूर
136 मलकापूर बु.
137 शेलगाव
138 खानापूर पांढरी
भंडाराज 139 भंडाराज
140 िहरापूर
141 जवाडX
142 कळमगJहाण
143 कालS
144 िनमखेड बाजार
145 तुरखेड
146 िखरला
कापूस तळणी 147 बोराळा
148 धनेगाव
149 घोडजगाव
150 जवळा बु.
151 कमलापूर तरोडा
152 कापूस तळणी
153 कसबेगJहाण
154 पोही
155 साखरी
156 सोनगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
170

कोकरडा 157 1चचोली 1शगणे

158 एकलारा
159 हयापुर
160 खासपूर
161 िखरगJहाण
162 कोकरडा
163 कोतेगाव
164 लाखनवाडी
165 1नभारी
166 1पपळगJहाण
सातेगाव 167 चौसाळा
168 गावंडगाव बु.
169 1हगणी
170 लखाड
171 सातेगाव
172 आडगाव खाडे
173 हसनापूर पारडी
िवहीगाव 174 1चचोली बु.
175 1चचोली खुद@
176 हातKडा
177 कंु भारगाव बु.
178 मु-हा बु.
179 टाकरखेडा मोरे
180 िवहीगाव बु.
181 वनोजा
182 वYड खुद@
भातकुली आसरा 183 आसरा
184 खालखोनी
185 जसापूर
186 नांदेड खुद@
187 बोरखेडी खु.
188 0है सपूर
189 सायत
190 हरताळा
191 हरतोटी
आiटी 192 आiटी
193 कामनापूर
194 खारतळे गाव
195 जळका िहरापूर
196 धामोरी
197 वायगाव
198 दे वरी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
171
भातकुली 199 कानफोडी
200 कुमागढ
201 गणोजा दे वी
202 गणोरी
203 दाढी
204 बहादरपूर
205 भातकुली
खोलापूर 206 खोलापूर
207 नावेड
208 िनYळ गंगामई
209 बेलमारखेडा
210 वाठोडा शु.
211 वाकी रायपूर
212 िवरशी
213 सोनारखेडा
214 हातखेडा
1नभा 215 1नभा
216 उbमसरा
217 कवठा बहाडे
218 कंु ड खुद@
219 गौरखेडा
220 परलाम
221 िशवनी बु.
222 हातुणS
223 अळणगाव
पूणSनगर 224 पूणSनगर
225 टाकरखेडा संभू
226 पोहरा पूणS
227 माकX
228 रामा
229 वातोडा
230 साहु र
231 आंचलवाडी
चांदूर रे वे आमला िव 232 आमला िव
233 जळका जगताप
234 कारला
235 मांडवा
236 पाथरगाव
237 रजना
238 िशरजगाव कोरडे
239 सोनगाव
240 टM भण
ु X
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
172
चांदूर रे वे 241 चांदूर रे वे (0युनिसपल)
242 बासलापूर
243 चांदूर वाडी
244 िचरोडी
245 दहीगाव धावडे
246 धानोरा 0हाळी
247 कळमगाव
248 कळमजापूर
249 मांजरखेड कसबा
250 सावंगा िवठोबा
251 सावंगी म ापूर
घु ईखे ड 252 घुईखेड
253 बोरी
254 धो?ा
255 जवळा
256 िकरजवळा
257 राजुरा
258 सावंगा बु
259 िटटवा
260 येरड बाजार
पळसखे ड 261 पळसखेड
262 िभलटे क
263 धानोरा मोगल
264 िदघी को हे
265 कवठा कडू
266 कोहळा
267 लालखेड
268 मालखेड
269 सावंगी संगम
270 सोनोरा बु.
271 टKगलाबाद
सातेफळ 272 बगापूर
273 बmगी
274 जावरा
275 मांजरखेड दानापूर
276 1नभा
277 िनमगJहाण
278 सातेफळ
279 सुपलवाडा
280 वाई बोथ
281 धनोडी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
173

चांदूरबाजार आसेगाव 282 आसेगाव

283 दहीगाव पूणS
284 गो1वदपूर
285 िहYल पूणS
286 कृiणापूर
287 रांजना पूणS
288 रसुoापूर
289 सरफाबाद
290 टाकरखेडा पूणS
291 तळणीपूणS
292 तळवेल
293 िवYलपुणS
294 धानोरा
बेलोरा 295 बेलोरा
296 1चचोली काळे
297 खराळा
298 राजुरा
299 वाठKडा
300 जालनापूर
301 िमजSपूर
2ाlणवाडा 302 बेलमं डळी
303 2ाlणवाडा पाठक
304 2ाlणवाडा थडी
305 घाटलाडकी
306 कुरनखेड
307 िनमखेड
308 रे डवा
309 सुरळी
310 िवhोली
311 वनी
312 सोनोरी
चांदुरबाजार 313 आखतवाडा
314 बेसखेडा
315 बोराळा
316 चांदुरबाजार (0युनिसपल)
317 जसापूर
318 जावला शहापूर
319 खरवाडी
320 माधान
321 नानोरी
322 िशरजगाव बंड
323 1नभोरा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
174

करजगाव 324 बोदड

325 करजगाव
326 कारं जा बिहरम
327 खरपी
328 कुहS
329 लाखनवाडी
330 रतनपूर
िशरजगाव कसबा 331 दे वरवाडा
332 काजळी
333 कoोडी
334 सफSपूर
335 िशरजगाव कसबा
336 वडु रा
तळे गाव मोहना 337 बेलज
338 बोरगाव मोहना
339 जैनपूर
340 कKडवधS
341 कुरळ पूणS
342 मासोद
343 1पपरी थुगाव
344 तळे गाव मोहना
345 थुगाव 1पपरी
346 तKडगाव
347 तुळजापूर गडी
348 फुबगाव
349 है दतपूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
175

िचखलदरा िचखलदरा 350 आडनदी

351 अमझारी
352 बदनापूर
353 बाग1लगा
354 भुलोरी
355 बोरला
356 िचखलदरा (0युनिसपल)
357 चूणX
358 गौळखेडा बाजार
359 जामली वान
360 कोहाना
361 मोरगड
362 मोथा
363 सलोना
364 शहापूर
365 सोमवार खेडा
366 सोनापूर
367 तेलखार
368 वdतापूर
369 आकी
370 नागापुर
चुणX 371 आवगड
372 बामादे ही
373 बाY गJहाण
374 दहM िU
375 डोमा
376 गंगारखेड
377 काजलडोह
378 काटकंु भ
379 खडीमल
380 कोरडा
381 कोयलारी
382 मे हिरमग
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
176

सेमाडोह 383 आढाव

384 बीबा
385 िचखली
386 एकताई
387 गडगाभंडुम
388 हातY
389 माखला
390 राहू
391 रायपूर
392 Yईपठार
393 सेमाडोह
394 ता3बांधा
टM बुरसKड 395 अंबापाटी
396 िचचखेडा
397 जामली आर
398 काकदरी
399 केळपाणी
400 खटकाली
401 िखरपाणी
402 कुलंगना खुद@
403 सोमठाणा खु.
404 टM बर
ु सोडा
405 धम@ डोह
दयSपूर दारापुर 406 आराळा
407 बोराळ
408 चंिडकापूर
409 दारापूर
410 डKगरगाव
411 गौरखेडा
412 माकpडा
413 नांदेड बु
414 नर1शगपूर
415 1शगणापूर
416 उपराई
417 वडु रा
418 जसापूर
419 माटरगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
177

दयSपुर 420 दयSपूर बनोसा (0युनिसपल)

421 लेहगाव
422 माहु ली धांडे
423 नाचोना
424 िथलोरी
425 पेठा इतबारपूर
खoार 426 बेलोरा
427 बMबला बु.
428 चंUपूर
429 का9होली
430 खoार
431 कोळं बी
432 मिहमापूर
433 0है सपूर मोचरडा
434 नालवाडा
435 नरदोडा
436 रामगाव
437 सांगवा बु.
438 घडा
रामतीथ@ 439 भामोद
440 करत खेडा
441 लासूर
442 लोतवाडा
443 नांदYन
444 रामतीथ@
445 Ydतमपूर
446 सुकळी
447 चांडोळा
448 टKगलाबाद
सामदा 449 गोळे गाव
450 1हगणी िमझSपूर
451 पनोरा
452 1पपळखुटा
453 सांगळु द
454 सासन बु.
455 सासन रामापूर
456 िशवर बु.
457 धामोडी
458 सामदा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
178
िथoोरी 459 आमला
460 कळमगJहाण
461 कळाशी
462 खैरी
463 िशरजदा
464 टाकळी
465 नायगाव
466 गायवाडी
467 1शगणवाडी
वडने र गंगाई 468 अडु ळ बाजार
469 घोडचंदी
470 जैनपूर
471 1पपलोद
472 वडनेर गंगाई
473 वYड बु.
474 एरं डगाव
येवदा 475 तेलखेडा
476 उमरी इतबरपूर
477 उमरी ममादाबाद
478 वडाळ गJहाण
479 येवदा
480 इटकी
धामणगाव रे वे अंजन1सगी 481 अंजन1सगी
482 अंजनवती
483 अशोक नगर
484 1चचपूर
485 ढाकुलगाव
486 गJहा फरकाडे
487 गJहा िनपाणी
488 कावळी
489 1पपळखुटा
490 1शदोळी
भातकुली 491 आजणगाव
492 आसेगाव
493 भातकुली
494 बोरावघळ
495 जळका पठाचे
496 रायपूर कासारखेड
497 सावळा
498 सोनेगाव खडS
499 उसळगJहाण
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
179

1चचोली 500 आiटा

501 1चचोली
502 िगरोली
503 कळाशी
504 कासारखेड
505 1नभोरा बोडखा
506 1नभोरा राज
507 तळणी
508 िवटाळा
509 वाकनाथ
510 झाडा
511 झाडगाव
512 बोरगाव धांडे
दbापूर 513 दbापूर धामणगाव (0युनिसपल)
514 घुसळी
515 1हगणगाव
516 जळगाव आवX
517 कािशखेड
518 नारगांवडी
519 ितवरा
520 वाढोणा
521 वाघोली
धामणगाव 522 दाभाडा
523 िहरपूर
524 तरोडा
525 वडगाव राजडी
526 वाठोडा बु.
527 िवYल रKघे
528 गुंजी
529 जूना धामणगाव
मं ग3ळ दdतगीर 530 बोरगाव िनdताणे
531 िदघी महoे
532 गोकुळसरा
533 जळगाव
534 मं ग3ळ दdतगीर
535 नायगाव
536 1नबोली
537 पेठ रघुनाथपूर
538 वसाड
539 वYड बगाजी
तळे गाव दशाशर 540 म हातपुर
541 शMदुरजना खुद@
542 तळे गाव दशाशर
543 दे वगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
180

धारणी धारणी 544 धारणी

545 ख-या टM भ3
546 मांडवा
547 टM भली
548 1टग-या
549 झापल
550 िदया
धु ळघाट 551 भोखरबडX
552 1चचघाट
553 दाबीदा
554 धुळघाट (जी)
555 गKडवाडी
556 कलमखर
557 खापरखेडा
558 कुसुमकोट बु.
559 पंख या
560 राणी तांबोळी
561 रQनापूर
562 िशरपुर
हरीसाल 563 बैरागड
564 भKिडलावा
565 चाकदS
566 चटवा बोड
567 चौरा कंु ड
568 धरणमाहु
569 दु नी
570 हरदोली
571 हिरसाल
572 जांभू
573 काकरमल
574 कडS
575 काटकंु भ
576 मालूर
577 मांिगया
578 नांदुरी
579 रांगुबल
े ी
580 सावळी खेडा
581 कुटं गा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
181
साUावाडी 582 िबज धवडी
583 दादरा
584 घुटी
585 मोगदS
586 राजपूर
587 सादरावाडी
588 िटटं बा
589 िझलपी
590 िबबामल
591 बोबदो
592 सलाई
593 बेरदा ब डा
594 ता?ा
सावळीखे डा 595 िबराटी
596 चMडो
597 डाबका
598 धुळघाट रे
599 गोलाई
600 िहरा बंबाई
601 जामापाणी
602 नागिझरा
603 रानीगाव
604 रानीपीसा
605 रे हटया
606 सुसदS
मोशX अंबाडा 607 अंबाडा
608 आiटगाव
609 िचखल सावंगी
610 1चचोली गवळी
611 धानोरा
612 गणेशपूर
613 सावरखेड
614 तरोडा
615 उतखेड
616 व-हा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
182

धामणगाव 617 धामणगाव

618 घोडगJहाण
619 काटपूर
620 काटसूर
621 मं ग3ळ
622 पातूर
623 रोहनखेड
624 िशरजगाव
625 तळे गाव
626 िवचोरी
627 वाघोली
628 आडगाव
िहवरखे ड 629 भाई पुर
630 दापोरी
631 डKगर यावली
632 िहवरखेड
633 मायवाडी
634 पाळा
635 उमरखेड
636 बेलोना
मोशX 637 दु ग@वाडा
638 खानापूर
639 मोशX (0युनिसपल)
640 नशीरपूर
641 पारडी
642 िश3र
643 1सभोरा
644 तळणी
645 मिणमपूर
646 1पपळखुटा लहान
647 येरला
648 खोपडा
ने र 1पगळाई 649 भांबोरा
650 िभलापूर
651 गोराळा
652 कवठाळ
653 नेर 1पगळाई
654 राजूरवाडी
655 िशरलस
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
183
िरदधपुर 656 बरहानपूर
657 2ाlणवाडा
658 दाभेरी
659 डोमक
660 खेड
661 कोळिवहीर
662 पोरगJहाण
663 िरदधपूर
664 िवiणोरा
665 अiटोली
िशरखे ड 666 लाडकी बु.
667 लेहगाव
668 िलिहदा
669 नया वाठोडा
670 1नभी
671 1पपुलखुटा मोठा
672 िशरखेड
673 येवती
674 यावली
675 आखतवाडा
नांदगाव-
गाव-खांडेeर दाभा 676 अडगाव बु.
677 दाभा
678 जळू
679 जामगाव
680 जनुना
681 जावरा
682 पाळा
683 टाकळी बु.
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
184

धानोरा गुरव 684 धानोरा गुरव

685 ढवळसरी
686 काजना
687 कोदोरी
688 नांदसावंगी
689 पळस मं डळ
690 1पपळगाव बैनाई
691 रोहणा
692 सासX
693 वडाळा
694 धानोरा फशी
695 साखरा
लोणी 696 बेलोरा िहरापूर
697 दहीगाव
698 फुल आमला
699 िहवरा बु.
700 लोणी
701 शेलू गुंड
702 िसWनाथपूर
703 वडु रा
704 वाटपूर
माहु ली चोर 705 एरडगाव
706 कंजरा
707 कोठोडा
708 0हसला
709 माहु ली चोर
710 सातरगाव
711 सावनेर
712 भगुरा
713 िखरसाना
मं ग3ळ चJहाळा 714 िचखली वैq
715 खानापूर
716 मं ग3ळ चJहाळा
717 1पपळगाव िनपाणी
718 सालोद
719 िशवरा
720 खंडाळा खुद@
721 वेणी गणेशपूर
722 खेड 1पपरी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
185
नांदगाव खांडेeर 723 मोखाड
724 िसरपूर
725 येणस
726 नांदगाव खंड.
पापळ 727 कोहला जटे eर
728 लोहगाव
729 पापळ
730 1पपरी िनपाणी
731 वाढोना रामनाथ
732 1पपरी गवांडा
733 पुसनर
िशवणी 734 बेलोरा धामक
735 धामक
736 धानोरा िश ा
737 कनी िमजSपूर
738 पहू र
739 फुबगाव
740 शेलू नटवा
741 सुलतानपूर
742 वाघोडा
743 येवती
744 िशवनी रसूलपूर
ितवसा कु-हा 745 िभवापूर
746 बोडS
747 चेनुiटा
748 दग@वाडा
749 घोटा
750 कु-हा
751 माडS
752 पाथरगाव
753 अंजणवटी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
186

मोझरी 754 गुYदे व नगर

755 मोझरी
756 शMदोला बु.
757 शMदोला खुद@
758 शMदुरजना बु
759 िशरजगाव मोझरी
760 िशवनगाव
761 फbेपर
ु
ितवसा 762 डे हनी
763 करजगाव
764 सासX
765 सातरगाव
766 सुरवाडी खुद@
767 ितवसा
768 वनी
769 वYडा
770 तळे गाव ठाकूर
व-हा 771 अनकवाडी
772 धो?ा
773 िदवाणखेड
774 मालेगाव
775 माडX
776 शMदुरजना खुद@
777 व-हा
778 वाठोडा खुद@
779 सालोरा बु.
वरखे ड 780 आखतवाडा
781 भारवाडी
782 दापोरी खुद@
783 धामं ?ी
784 जावरा
785 कवाड गJहाण
786 मूrतजापूर तरोडा
787 1नभोरा दे लवाडी
788 ठाणाठु णी
789 उं बरखेड
790 वरखेड
791 कौड9यपूर
792 पालवाडी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
187

वYड बेनोडा 793 बारगाव

794 बेनोडा
795 इसं2ी
796 जामगाव खडका
797 जYड
798 खडका
799 पळसोना
लोणी 800 गोरे गाव
801 इbमगाव
802 काचुणS
803 करजगाव
804 लोणी
805 पेठ मं गYळी
806 सावंगा
807 1शगोरी
808 झोल0बा
पुसला 809 जामगाव महM Uी
810 जामठी गणेशपूर
811 1लगा
812 पुसला
813 सावंगी
814 उराड
815 वाई खुद@
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20

अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत

188

राजुरा बाजार 816 अमडापूर

817 बेलोरा
818 1चचरगJहाण
819 गाडे गाव
820 हातुणS
821 ईसापूर
822 काटी
823 मं गYळी
824 नांदगाव
825 पळसवाडा
826 पवनी
827 राजुरा बाजार
828 वडाळा
829 वाडे गाव
830 वघाळ
831 वंडली
832 अलोडा
833 डवरगाव
834 मोरचुंड
शMदूरजना घाट 835 मालखेड
836 शMदूरजना घाट (मुनिसपाल पिरषद)
837 सातनूर
838 ितवसा घाट
839 झटाम िझरी
840 धनोडी
वYड 841 बहादा
842 गJहाण कंु ड
843 कुरळी
844 वYड (0युनिसपल)
845 रोशनखेडा
846 शहापूर
847 टM भर
ु खेडा
848 1पपळखुटा बी.
वाठोडा 849 आमनेर
850 बाबुळखेडा
851 बेसखेडा
852 दे उतवाडा
853 ढगा
854 एकदरा
855 घोराड
856 पोरगJहाण
857 सुरळी
858 उदापूर
859 वाठोडा
860 चांडस
एकूण अिधसुिचत ामपंचायत : 860 अमरावती िज हा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
189
2 नागपूर िभवापूर िभवापूर 1 अtाळ पुन@विसत)
2 िभवापूर
3 िचखली
4 गाडे घाट (पुन@विसत)
5 माYपार (पुन@विसत)
6 मे धा
7 मोखेबडX
8 नागतरोली
9 नVी
10 नेरी-सावरगाव (पुन@विसत)
11 पंजारे पार (पुन@विसत)
12 पुoर
13 सालेशहरी
14 थुटनबोरी (पुन@विसत)
15 वडध
16 िझलबोडी
कारगाव 17 भागेबोरी
18 गKडबोरी
19 जावळी
20 जावराबोडी
21 कारगाव
22 मांडवा (ल)
23 मानोरा
24 नवेगाव (ड)
25 पMढारबोडी
26 िशवापूर
27 तास
28 वाकेeर
29 वाशी
30 सेलोटी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
190

माळे वाडा 31 बोटे झरी

32 िचचाळा
33 धामणगाव (Jही)
34 धापलS (ड)
35 इंदापूर
36 कावडशी (ब)
37 माळे वाडा
38 मं गYळ
39 पांढरवाणी
40 सालेभuी (चोर)
41 सरांडी
42 िशवनफळ
43 टाका
44 उखली
45 पहमी
46 मांडवा (स)
नांद 47 आलेसुर
48 बेसुर
49 भगवानपुर
50 िभवी
51 धामणगाव (ग)
52 महालगाव
53 नांद
54 सालेभuी (दं दे)
55 झमकोली
56 िपरावा
मांढळ 57 िवरखंडी (ड.)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
191

1हगणा आडे गाव 58 आडे गाव

59 िचचोली (प)
60 दाभा
61 दे वळी काळबांडे
62 धानोली (गुप)
63 िडगडोह(पां)
64 गौरला
65 गीदमगढ
66 कवडस
67 मं ग3ळ
68 नेरीमानकर
69 सुकळी कलार
70 उमरीवाग
गुमगाव 71 धानोली (ग)
72 गुमगाव
73 िकरिमट(भ)
74 कोटे वाडा
75 सलाई ढाभा
76 िशYळ
1हगणा 77 दे गमा खु
78 1हगणा
79 जुनेवानी
80 मे ट उमरी
81 मांडवघोरड
82 मोहगाव (झेड)
83 सावंगी (डी)
84 मKढा
क9होलीबारा 85 दे गमा (बु)
86 क9होलीबारा
87 पMढरी (डी)
88 िपपलधारा
89 सावलीबीबी
90 दे वली (पMढरी)
91 खडकी
92 िक9ही (ड)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
192

टाकळघाट 93 दे वली (आ)

94 घोडे घाट
95 सावंगी (अ)
96 वनाडKगरी
97 खापरी (गांधी)
98 सुकली (गु)
99 खापरी (मोरे eर)
100 वडगाव (ग)
101 टाकळघाट
वनाडKगरी 102 खैरी (पTासी)
103 नागलवाडी
104 िनलडोह
105 रायपूर
106 सातगाव (वेनानगर)
107 आमगाव (डी)
108 वडधामना
109 वागदरा
110 िडगडोह (डी)
111 एसासनी
112 हळदगाव
कळमे eर धापेवाडा 113 भडं गी
114 बोरगाव (खु)
115 बोरगाव (बु)
116 धापेवाडा
117 क9याडोल
118 खापरी
119 मढासावंगी
120 मोहगाव
121 नीलगाव
122 िपपला (िकन)
123 सोनपूर (आ)
124 तKडाखैरी
125 झुनकी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
193

कळमे eर 126 आIiटकला

127 2ा0हणी
128 गKडखैरी
129 कळं बी
130 लोणारा
131 िनमजी
132 कमलेeर (0युनिसपल)
133 िपळकापर
134 साहु ली
135 सावळी (बु)
136 सेलू
137 वरोडा
138 दहे गाव
139 खैरी (ल)
मोहपा 140 चाकडोह
141 घोराड
142 खुमारी
143 कोहली
144 मोहपा (0युनिसपल)
145 पानुबळी
146 पारडी (दे )
147 परसोडी (व)
148 सावंगी (ग)
149 सावळी (खु)
150 सोनेगाव
151 सोनोली
152 सुसुंUी
153 उबाळी
154 उपरवाही
155 वाढोणा (बु)
156 1लगा
ते लकामठी 157 बुधळा
158 लोहगड
159 मांडवी
160 0हसेपठार
161 नांदीखेडा
162 तेलगाव
163 तेलकामठी
164 ितडं गी
165 ितiटी (बु)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
194

कामठी िदघोरी 166 आडका

167 िबडगाव
168 िचखली
169 िदघोरी
170 कढोली
171 केम
172 खेडी
173 परसाड
174 िशवनी
175 तरोडी (बु)
176 टे मसाना
कामठी 177 आजनी
178 आवंढी
179 भवरी
180 गादा
181 घोरपड
182 कापसी (बु)
183 िलिहगाव
184 महालगाव
185 नेरी
186 कामठी (0युनिसपल)
187 पावनगांव
188 रनाळा
189 सोनेगाव
190 येरखेडा
कोरडी 191 बाभुळखेडा
192 िभलगाव
193 बीना
194 गुमठी
195 कवठा
196 खैरी
197 खापा
198 खसाळा
199 कोराडी
200 लोणखैरी
201 महादु ला (सीटी)
202 सुरादे वी
203 वारे गाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
195

वडोदा 204 भामे वाडा

205 भूगाव
206 िचकना
207 गुमठला
208 जाखेगाव
209 न9हा
210 वडोदा
211 वारं भ
212 केसुरी
213 उमरी
214 गारला
काटोल काटोल 215 डKगरगाव
216 घरतवाडा
217 खुटंबा
218 लाडगाव
219 1लगा
220 काटोल (0युनिसपल)
221 पानवाडी
222 वाढोणा
223 वंदली खु
224 िसरसावाडी
कKढाळी 225 चंदनपाडX
226 िचखली (मा)
227 धोतीवाडा
228 धुरखेडा
229 दोडकी
230 दु धाळा
231 घुबडी
232 जुनापानी
233 कामठी
234 खापरी (बारो)
235 खैरी (खु)
236 कKढाळी
237 मासोद
238 िमनीवाडा
239 मूतX
240 पांजरा काटे
241 पुसागKडी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
196

मे टपांगरा 242 अजनगाव

243 चारगाव
244 डोलX (िभ)
245 गरमसुर
246 काटलाबोडी
247 कोतवालबडX
248 मरगसुर
249 मे टपांजरा
250 राऊळगाव
251 1रगणाबोडी
252 सोनखांब
253 वाजबोडी
254 िबहलगKदी
पारड1सगा 255 अंबाला (सो)
256 भोरगड
257 िड स (बु)
258 फेटरी
259 कळं भा
260 खंडाळा (खु)
261 खानगाव
262 मसली
263 पांढरधाकनी
264 पारड1सगा
265 वांडळीवाघ (वांडळी बु)
266 येरला (धोटे )
267 िचखलगड
268 डोलX (भा)
िरधोरा 269 िचखली (मालो)
270 ढवलापूर
271 हातला
272 कचारी सावंगा
273 कोहळा
274 कKढासावळी
275 मालेगाव
276 पंचधार
277 िरधोरा
278 सबकंु ड
279 नांदोरा
280 गणेशपूर
281 मे ढMपठार
282 वाई (कु)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
197

येनवा 283 बोरी

284 इसापूर (बु)
285 इसापूर (खु)
286 गKडी (मोह)
287 गKडी डी स
288 गो9ही
289 खामली
290 खुसSपार
291 मM ढकी
292 पारडी (गोत)
293 राजनी
294 तपनी
295 येनवा
296 िझलपा
297 गंगालडोह
298 सोनोली
6 कुही कारगाव 299 िवरखंडी
कुही 300 अकोली
301 अंबाडी
302 भटरा
303 इसापूर (नवे)
304 खोबना
305 कुही
306 मुसलगाव
307 रामपुरी
308 िसoी
309 उमरपेठ
मांढळ 310 बनोर
311 िचकना
312 डोडमा
313 डKगरमौदा
314 हरदोली
315 मांढळ
316 पारडी
317 Yयाद
318 सातारा
319 ठाणा
320 वाडे गाव (म)
321 वाग
322 तारणा
323 वेळगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
198

पचखे डी 324 िभवापूर-फेगड (पुनरविसत)

325 चTा
326 िक9ही
327 माजरी
328 पाचखेडी (जी)
329 परसोडी (आर)
330 सावंगी
331 तरोली
राजोली 332 अडम
333 बोरी (एन)
334 चापेगडी
335 दे वळी कला
336 दे वडी खु
337 करहं दला
338 0हसली
339 राजोला
340 गोठनगाव
341 हरदोली (एन)
342 कुजबा
343 साळवा
िततुर 344 कुचडी
345 माळनी
346 ससेगाव
347 तीतूर
348 िचतापूर
349 वडे गाव (के)
अंभोरा (खुद@) -अंभोरा (काळा) -
वे तुर 350
गडपायली-मालोदा (पुनरविसत)
351 गो9हा
352 जीवनापूर (पुनरविसत)
353 खराडा
354 खोकरला
355 खोपडी
356 िसरसी (नवे)
357 सोनेगाव-कुकुडु मारी (पुनरविसत)
358 तुडका (पुनरविसत)
359 वेलतुर
360 राजोली
361 िशकारपूर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
199

मौदा चहे र 362 चाचर

363 गांगनेर
364 खंडाळा (म)
365 नंदापुरी
366 नरसाळा
367 नेरला
368 िनसतखेडा
369 साळवा
370 येसांबा
371 दु धाळा
ढाला 372 िचचोली
373 दहे गाव
374 धानला
375 गोवारी
376 मोहाडी
377 पानमारा
378 िपपरी
खात 379 आदासा
380 धरमापुरी
381 खात
382 महालगाव
383 मोरगाव
384 िनहारवणी
385 1पपळगाव
386 िसरसोली
387 घोट मुंधारी
388 तांडा
कKढामM ढी 389 आडे गाव
390 बड] पार
391 भांडेवाडी
392 बेारी िधवरी
393 धानोली
394 कKढामM ढी
395 नांदगाव
396 तKडली
397 वाकेeर
398 इंदोरा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
200

मौदा 399 अंजनगाव

400 िचरJहा
401 धामणगाव
402 मारोडी
403 माथनी
404 मौदा (सीटी)
405 झुoार
406 लापका
407 नानादे वी
408 मांगली तेली
409 बाबदे व
410 पावदडवना
411 बोरगाव
िनमखे डा 412 आरोळी
413 बनोर
414 भMडाळा
415 ढानी
416 खडS
417 िनमखेडा
418 पारिड कला
419 राजोली
420 रे वराळ
421 तारसा
422 तुमान
423 िवरसी
424 आiटी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
201

नागपूर ( ामीण)
ामीण) बोरी 425 बोरी
426 बोरखेडी
427 बोथली
428 2ाlणी
429 दे वळी (गुजर)
430 डKगरगाव
431 दु धा
432 कोलार
433 सोनेगाव (बी)
434 सोनुलX
435 वारं गा
गोधनी 436 बेलवाडा
437 भरतवाडा
438 भोकारा
439 बोरगाव
440 2ा0हणवाडा
441 िचचोली
442 फेटरी
443 घोगली
444 गोधनी
445 गुमथळा
446 खंडाळा
447 लवा
448 लोणारा
449 माहु र झरी
450 पारडी
451 वळणी
452 येरला
हु डकेeर 453 बहादु रा
454 बेसा
455 हु डकेeर (के)
456 कलमना
457 कापसी (कु)
458 1पपळा
459 उमरगाव
460 िविहरगाव
461 वेळाहरी
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
202

खापरी रे 462 जामठा

463 काळकुही
464 खापरी
465 खरसोली
466 पांजरी (बु)
467 पांजरी (लो)
468 Yई
469 सालाई (जी)
470 िचकना
471 मं ग3ळ
सोने गाव लोधी 472 अलागKदी
473 आiटा
474 दहे ली
475 मांगली
476 रामा
477 सोनेगाव (लो)
478 िक9हळ माकडी
वाडी 479 बाजरगाव
480 दवलामे टी
481 धामना (ली)
482 दु ग@ धामना
483 खडगाव
484 पेठ कलडKगरी
485 Yईखरी
486 सातनवरी
487 सावंगा
488 िशव
489 सोनेगाव (नी)
490 सुरबडX
491 िशरपूर
492 Jयाहाड
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
203

नागपूर (शहर)
शहर) वाडी 493 नागपुर (0युनिसपल)
नरखे ड िभiणूर 494 िभiणूर
495 खंडाळा (बु)
496 खापरीकेने
497 िकनखेडा
498 मायवाडी
499 रोहना
500 1सगारखेडा
501 थातुरवाडा
502 थुगांविनपाणी
503 वाडे गाव (यू)
504 जामगाव (खु)
जलालखे डा 505 भार1सगी
506 दातेवाडी
507 िदनदरगाव
508 घोगरा
509 जलालखेडा
510 जामगाव (बु.)
511 खापा (गु)
512 खराला
513 खरसी
514 लोहािर सावंगा
515 मदना
516 नार1सगी
517 परसोडी (दी)
518 पेिठस मै लपूर
519 1पपळगाव
520 थुगांव दे व
521 उमठा
522 वड िवहीरा
523 िववरा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
204

मM ढाळा 524 आरं िभ

525 अंबाडा (साई)
526 बनोरचंU
527 दवसा
528 िहवरमठ
529 खरबडी
530 महM Uी
531 मM ढाळा
532 रामती
533 सायवाडा (अ)
534 साखरखेडा
535 1सजर
536 थडीपवणी
537 वाढोणा
मे वाड 538 बेलोना
539 दे वळी
540 गोधनी (जी)
541 खैरगाव
542 खरसोली
543 मािणकवाडा
544 येरला
545 मोवाड (0युनसीपल)
नरखे ड 546 अंबाला (दे )
547 बनोर (पी)
548 खेडीकय@त
549 मोगरा
550 मोहं दी धो?ा
551 मोहं दी दळवी
552 1पपळगाव (वाखाजी)
553 येिनकोनी
554 नरखेड (0युनिसपल)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
205

सावरगाव 555 आ ा
556 जुनोना (फुके)
557 खेडी (गोगो)
558 मालापूर
559 मसोरा
560 िपपला (के)
561 शेमडा
562 1सदी
563 उमरी
564 सावरगाव
565 मोहगाव (भदाडे .)
पारिशवणी आमडी 566 आमडी
567 बनपुरी
568 दु मरी (कला)
569 केरडी
570 माहु ली
571 नांदगाव
572 िनमखेडा
573 साटक
574 उमरीपाली
क9हान 575 बोडS
576 बोरी (1सगार)
577 गKडे गाव
578 जुनी कामठी
579 कांUी
580 क9हान (िपपरी) (सीटी)
581 खंडाळा (डु )
582 खेडी
583 िनलज
584 िसलादे वी
585 टे काडी (िसटी)
586 घाट रोहना
587 खंडाळा (घ)
588 वरं डा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
206

नवेगाव खै री 589 आमगाव

590 भागी महारी
591 िबटोली
592 चारगाव
593 ढवळापूर
594 कंरभाड
595 कोिलत मारा
596 नवेगाव (के)
597 1नबा
598 पालासावळी
599 सलाई (मा)
600 सलाई (मो)
601 सावळी
602 सुवरदरा
603 टे काडी (का)
पारिशवनी 604 बखरी
605 दहे गाव (ज)
606 डोलX
607 गवना
608 गुंढरी वांढे
609 1हगनाबोरी
610 इतगाव
611 खंडाळा (मारी)
612 महM Uी
613 नयाकंु ड
614 पालोरा
615 पारडी
616 पार िशवनी
617 िपपला
618 तामसवाडी
619 वाघोडा
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
207

रामटे क दे वलापार 620 बांUा

621 बेलदा
622 बोिथया पालोरा
623 दाहोदा
624 दे वलापार
625 डKगरताल
626 करवाही
627 कuा
628 खानोरा
629 पथराई
630 1पडकापार (एस)
631 िपपरीया
632 उमरी
633 वडांबा
मुसेवाडी 634 असोली
635 भंडारबोडी
636 िचचला
637 डKगरी
638 िहवराबाजार
639 िकरणापुर
640 मांUी
641 मुसेवाडी
642 पंचाळा
643 पुसदा
644 सालई
645 िशवनी (भो)
646 वारघाट
647 महादु ला
648 टांगला
नागरधन 649 आजनी
650 बोरी
651 कचूरवाही
652 लोह डKगरी
653 नगरधन
654 नवरगाव
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
208

रामटे क 655 िभलेवाडा

656 बोडS
657 िहवरािहवरी
658 कांUी
659 खुमारी
660 मनसर
661 रामटे क (0युनिसपल)
662 िशतलवाडी
663 सोनेघाट
664 खैरी (िबजेवाडा)
665 पटगोवारी
666 1पडकापार (एल)
667 मानापूर
सावने र बडे गाव 668 बडे गाव
669 िबछवा
670 खडु@ का
671 खुबाला
672 कोची
673 नागलवाडी
674 नंदोरी
675 रायवाडी
676 सरS
677 1सदे वाणी
678 िसरKजी
679 सोनपूर
680 टM भर
ु डोह
केळवद 681 हbीसरS
682 जैतपूर
683 जाटम खोरा
684 जोगा
685 केळवद
686 खैरी (ढाल)
687 खुसSपार
688 मालेगाव (जो)
689 नंदा गोमुख
690 सलाई
691 सावळी (मो)
692 तेलंगखेडी
693 उमरी (भ)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
209

खापा 694 गडामी

695 गुमगाव
696 खैरी (पी)
697 िकरणापुर
698 कोडे गाव
699 कोथुलना
700 िनम तलाई
701 ितघाई
702 उमरी (जा)
703 वाकोडी
704 गाडे गाव
705 खापा (0युनसीपल)
पाटणसावंगी 706 भाणेगाव
707 भMडाळा
708 20हपुरी
709 चांपा
710 िचचोली
711 दहे गाव
712 इसापूर
713 ईटांगोटी
714 गोसेवाडी
715 कोटोडी
716 कुसुंबी
717 पाटण सावंगी
718 िपपला
719 पोटा
720 रोहना
721 सावरा मM ढा
722 िसलेवाडा
723 िसलोरी
724 वाकी
725 वळणी
726 वेलतुर
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
210

सावने र 727 बोYजवाडा

728 जलालखेडा
729 खानगाव
730 खुराजगाव
731 मालेगाव (ता)
732 मानेगाव
733 मांगसा
734 नरसळा
735 सावनेर (0युनिसपल)
736 पटकाखेडी
737 पांढरी
738 परसोडी
739 रामपुरी
740 सावंगी (एच)
741 टाकळी
742 वाघोडा
743 आजनी (से)
744 खपा (एन)
उमरे ड बेला 745 बेला
746 कळमना (यू)
747 खैरी
748 खुसSपार (यू)
749 िक9हाळ िसरशी
750 सलाई राणी
हे वती 751 आपतुर
752 2ा0हणी
753 गावसुत
754 हे वती
755 िप>ा
756 उदासा
757 वेलसाखरा
758 िनवSहा
759 सायकी
760 िवरली
माकरधोकडा 761 गोधनी
762 मकरधोकडा
763 िशरपूर
764 कळमना (ब)
765 दे वळी
766 वायगाव (घोटु लX)
767 खुसSपार (ब)
 >धानमं ?ी पीक िवमा योजने अंतग@त ामपं चायत अिधसूचना,
ना, रबी हं गाम 2019 -20
िपक - हरभरा रबी 2019 -20
अ. . िज हा तालुका महसुल मं डळ अ. . ामपंचायत
211

पाचगाव 768 हळदगाव

769 मांगली
770 मटकाझरी
771 पाचगाव
772 परसोडी
773 सुरगाव
774 उटी
775 चांपा
776 डJहा
िसरशी 777 बोरगाव के
778 बोठली (थाना)
779 चनोदा
780 िहवरा
781 सावंगी बु
782 सावंगी खु
783 शेडेeर
784 1सगोरी
785 िशरसी
उमरे ड 786 आंबोली
787 धुरखेडा
788 नवेगांव साधु
789 उमरे ड (0युनिसपल)
790 ठKबरा
791 बोरगाव (ला)
792 2ा0हणी
793 सेव
एकूण अिधसुिचत ामपंचायत : 793 नागपूर िज हा
एकूण अिधसुिचत ामपंचायत : 1653 िपक : हरभरा