Η Μάχη στα Πέντε Πηγάδια [1] ( τουρκικά: Beşpınar Muharebesi)

πραγματοποιήθηκε κατά τον Α' Βαλκανικό Πόλεμο μεταξύ των Οθωμανών και των
Ελλήνων.

Πίνακας περιεχομένων
 1 Η μάχη
 2 Επακόλουθα
 3 Δείτε επίσης
 4 Πηγές

Η μάχη
Η Ήπειρος είχε δευτερεύουσα σημασία για την ελληνική Διοίκηση, η οποία
επικεντρώθηκε στις ενέργειες του "Στρατού της Θεσσαλίας" στο πλαίσιο των
επιχειρήσεων του διαδόχου Κωνσταντίνου προς τη Μακεδονία και τη Θεσσαλονίκη.
Οι ελληνικές δυνάμεις στην περιοχή αποτελούνταν από μόλις 8.000 άνδρες του 15ου
Συντάγματος Πεζικού και πέντε ανεξάρτητα τάγματα, που υποστηρίζονταν από 24
όπλα , υπό τον αντιστράτηγο Κωνσταντίνο Σαπουντζάκη.

Επακόλουθα
Η μικρή δύναμη των ελληνικών δυνάμεων απαγόρευσε μια άμεση προσπάθεια
εναντίον της πόλης των Ιωαννίνων, τα οποία φυλάσσονταν από την ισχυρή
Οθωμανική φρουρά στο Μπιζάνι, που ήταν εξοπλισμένη με 112 όπλα. Ως εκ τούτου,
ο Ελληνικός Στρατός έπρεπε να περιοριστεί στην απελευθέρωση της Πρέβεζας , στις
2 Νοεμβρίου μετά από μια νίκη στη Νικόπολη την προηγούμενη ημέρα.

Ο Κωνσταντίνος Α΄ (2 Αυγούστου 1868 - 11 Ιανουαρίου 1923) ήταν βασιλέας της

Ελλάδας τις περιόδους 1913-1917 και 1920-1922. Το όνομά του είναι συνδεδεμένο με
κρίσιμες περιόδους της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, από τους νικηφόρους
Βαλκανικούς πολέμους, την αντιπαράθεσή του με τον Ελευθέριο Βενιζέλο και τον
Εθνικό Διχασμό ως τη Μικρασιατική Καταστροφή.[1]

Πίνακας περιεχομένων
 1 Διάδοχος
 2 Πρώτη περίοδος της Βασιλείας του
 3 Πρώτη εξορία
 4 Δεύτερη περίοδος της βασιλείας του
 5 Δεύτερη εξορία
o 5.1 Ο θάνατος
 6 Προσωπικότητα
  7 Πίνακας προγόνων
 8 Ο Κωνσταντίνος Α' στις Τέχνες
o 8.1 Τηλεόραση και Κινηματογράφος
 9 Παραπομπές
 10 Πηγές
 11 Βιβλιογραφία
 12 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Διάδοχος
Ο Κωνσταντίνος ήταν ο πρωτότοκος γιος του Βασιλιά Γεωργίου Α΄ και της
Βασίλισσας Όλγας. Γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1868 και έλαβε το όνομα του
παππού του, του μεγάλου δούκα Κωνσταντίνου της Ρωσίας. Ήταν ένα όνομα με
μεγάλη συγκινησιακή φόρτιση για τους Έλληνες που είχαν ενστερνιστεί τη Μεγάλη
Ιδέα.

Κατά τη γέννησή του, ο Γεώργιος του έδωσε τον τίτλο του «Δουκός της Σπάρτης»
αλλά τελικά το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε αυτή την απόφαση (μετά από
έντονη διαμάχη στη Βουλή, καθώς το Σύνταγμα απαγόρευε την απονομή ή
αναγνώριση τίτλων ευγενείας σε Έλληνες). Σπούδασε στη Στρατιωτική Σχολή
Ευελπίδων, από την οποία αποφοίτησε με το βαθμό του ανθυπολοχαγού του Πεζικού.
Το 1886 αναχώρησε για το Βερολίνο, όπου φοίτησε στη στρατιωτική σχολή της
Ακαδημίας Πολέμου της Πρωσίας.

Στις 15 Οκτωβρίου του 1889 ο Κωνσταντίνος νυμφεύτηκε στην Αθήνα τη Σοφία της
Πρωσίας, αδελφή του αυτοκράτορα της Γερμανίας Γουλιέλμου Β΄, με την οποία
απέκτησε έξι παιδιά, τρία από τα οποία βασίλευσαν:

 Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ των Ελλήνων (1890-1947)

 Βασιλιάς Αλέξανδρος Α΄ των Ελλήνων (1893-1920)
 Πριγκίπισσα Ελένη (1896-1982), Βασιλομήτωρ Ελένη της Ρουμανίας
 Βασιλιάς Παύλος Α΄ των Ελλήνων (1901-1964)
 Πριγκίπισσα Ειρήνη (1904-1974), Δούκισσα της Αόστης
 Πριγκίπισσα Αικατερίνη (1913-2007), Λαίδη Μπράντραμ

Κατά τον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, ο Κωνσταντίνος ανέλαβε την
αρχιστρατηγία παρά τη θέλησή του, έπειτα από πίεση του Πρωθυπουργού
Δηλιγιάννη. Εν τούτοις, θεωρήθηκε από τους υπόλοιπους αξιωματικούς ο βασικός
υπαίτιος της ήττας, αφ' ενός διότι είχε πράγματι μέρος της ευθύνης και αφ' ετέρου για
να καλύψουν οι αξιωματικοί που τον κατηγορούσαν και τη δική τους ευθύνη. Μετά
τον πόλεμο, η κυβέρνηση Θεοτόκη ανέθεσε στον Διάδοχο την αναδιοργάνωση του
στρατεύματος. Το έργο του Διαδόχου ήταν πράγματι αξιόλογο, αλλά σχηματίστηκε
γύρω του ένας κύκλος αξιωματικών οι οποίοι φαινόταν ότι απήλαυαν προνομιακής
μεταχείρισης. Αυτοί οι αξιωματικοί, αν και ικανότατοι, όπως οι Β. Δούσμανης, Ι.
Μεταξάς, Ξ. Στρατηγός, Ι. Παπαβασιλείου κ.ά., ήταν επίσης αρκετά αλαζόνες, με
αποτέλεσμα να προκαλέσουν την εχθρότητα πολλών αξιωματικών, επειδή δεν
βρίσκονταν στη θέση τους.
Το 1909 αντιφρονούντες Έλληνες αξιωματικοί του Στρατιωτικού Συνδέσμου
οργάνωσαν κίνημα για να αναδιοργανώσουν τη χώρα, χωρίς όμως να λείπουν οι
προσωπικές επιδιώξεις των πρωτοστατούντων. Ένα από τα στοιχεία της κριτικής τους
αποτέλεσε η μεροληπτική μεταχείριση στις προαγωγές του Διαδόχου και των
αδελφών του, όπως και η αναδιοργάνωση του στρατεύματος. Για να μην αναγκαστεί
ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄ να τους αποπέμψει από το στράτευμα, οι πρίγκιπες
παραιτήθηκαν.

Λαϊκή λιθογραφία του 1913 που εικονίζει των Κωνσταντίνο ως «Κωνσταντίνο ΙΒ΄»,
νόμιμο διάδοχο του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου

Το 1912 τα χριστιανικά βαλκανικά κράτη κήρυξαν τον πόλεμο στην Οθωμανική

Αυτοκρατορία (βλ. Βαλκανικοί πόλεμοι). Με ηγέτη τον τότε Διάδοχο Κωνσταντίνο, ο
Ελληνικός Στρατός νίκησε τους Τούρκους στις μάχες του Σαρανταπόρου και των
Γιαννιτσών και απελευθέρωσε τη Θεσσαλονίκη. Μετά την κατάληψη της
Θεσσαλονίκης, ο Κωνσταντίνος μετέβη στο μέτωπο της Ηπείρου, όπου οδήγησε σε
επιτυχές πέρας την πολιορκία του Μπιζανίου, καταλαμβάνοντας τα Ιωάννινα και
απελευθερώνοντας την Ήπειρο.

Πρώτη περίοδος της Βασιλείας του

Ο Κωνσταντίνος κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων

Μετά το τραγικό γεγονός της δολοφονίας του Γεωργίου Α΄, στις 18 Μαρτίου 1913
στη Θεσσαλονίκη από τον Αλέξανδρο Σχινά, ο Κωνσταντίνος ανέβηκε στον θρόνο.
Κατά τον Β΄ Βαλκανικό Πόλεμο υπήρξε πάλι Αρχιστράτηγος του Ελληνικού
Στρατού, οδηγώντας τον σε νέες νίκες κατά των Βουλγάρων, οι οποίες όμως
κόστισαν πολύ σε ζωές. Η νικηφόρα ηγεσία του τον έκανε εξαιρετικά δημοφιλή στον
λαό, μέρος του οποίου ήδη τον ονόμαζε «Κωνσταντίνο ΙΒ΄» και περίμενε από αυτόν
και τον Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο την πραγματοποίηση της «Μεγάλης
Ιδέας». Ένα ακόμα προσωνύμιο που του αποδόθηκε, κυρίως από τους βασιλόφρονες
οπαδούς του, ήταν "ο γιος του αητού".

Όταν ξέσπασε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τον Αύγουστο του 1914, η Ελλάδα βρέθηκε
σε δυσχερή θέση λόγω της συμφωνίας που είχε συνάψει με την Σερβία, σύμφωνα με
την οποία σε περίπτωση βουλγαρικής επίθεσης προς τη Σερβία έπρεπε να προστρέξει
σε βοήθεια. Ταυτόχρονα, όμως, εμφανίστηκε ρήγμα μεταξύ των δύο ανώτατων
πολιτειακών αρχόντων της χώρας σχετικά με την στάση της Ελλάδας στον πόλεμο. Ο
Βενιζέλος υποστήριζε ότι η Ελλάδα έπρεπε να σταθεί στο πλευρό της Αγγλίας και της
Γαλλίας ενώ ο Κωνσταντίνος ότι έπρεπε να παραμείνει ουδέτερη. Ο τελευταίος ήταν
γνωστός για τα γερμανόφιλη στάση καθώς είχε αναπτύξει στενές σχέσεις με την
βασιλική οικογένειας της Γερμανίας (η σύζυγος του ήταν αδελφή του Κάιζερ) ενώ
είχε πραγματοποίησει και σπουδές στη Γερμανία, απ'όπου είχε αποκτήσει τον
θαυμασμό του για τον γερμανικό μιλιταρισμό και την γερμανική κουλτούρα. [2][3]
Ωστόσο ο Κωνσταντίνος δεν παρέβλεπε το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν ευπρόσβλητη
στον αγγλογαλλικό στόλο, ούτε μπορούσε να αποδεχτεί τη σύμπραξη με την Τουρκία,
ενώ και τα ανταλλάγματα που μπορούσε να προσφέρει η Γερμανία ήταν
περιορισμένα. Έτσι ευνοούσε την ουδετερότητα. Ταυτόχρονα όμως, ο αγγλόφιλος
Βενιζέλος διαπραγματευόταν την έξοδο της Ελλάδας στον πόλεμο υπέρ της Αντάντ,
που ζητούσε, μέσω του Σερ Φράνσις Έλλιοτ, να εκστρατεύση η Ελλάδα στην Σερβία
προς βοήθειά της. Επίσης να δώση εδάφη της Μακεδονίας στην Βουλγαρία(ώστε να
βγή στον πόλεμο υπέρ της Αντάντ Κορντιάλ) και θα έπαιρνε, η Ελλάδα, ίσης έκτασης
εδάδη στην Μικρά Ασία, εἀν και όταν έχανε τον πόλεμο η Τουρκία[εκκρεμεί παραπομπή] .
Ιδιαίτερα μετά την είσοδο της Τουρκίας στον πόλεμο στο πλευρό των Κεντρικών
Αυτοκρατοριών, η πίεση για την έξοδο της Ελλάδος στον πόλεμο υπέρ της Αντάντ
αυξήθηκε. Ο Κωνσταντίνος έφτασε κοντά στο να εγκρίνει την εισήγηση του
Βενιζέλου για ελληνική συμμετοχή στην Εκστρατεία των Δαρδανελλίων
(Φεβρουάριος-Μάρτιος του 1915), αλλά ο εκτελών χρέη Αρχηγού του Γενικού
Επιτελείου, συνταγματάρχης Ιωάννης Μεταξάς, τον προειδοποίησε να μην μπει στον
πόλεμο, μεταπείθοντάς τον. Αντιδρώντας σε αυτή την παρέμβαση του θεωρούμενου
ως γερμανόφιλου «επιτελικού περιβάλλοντος», ο Βενιζέλος παραιτήθηκε,
επισημοποιώντας έτσι τη ρήξη των δύο ανδρών. Η αντιβενιζελική παράταξη
συσπειρώθηκε πια γύρω από τον Βασιλιά. Καθόλη τη διάρκεια αυτής της εποχής ο
Κωνσταντίνος και ο περίγυρός του βρίσκονταν σε μυστική επαφή με τους
αξιωματούχους της Γερμανίας, στους οποίους διοχέτευαν κρατικά μυστικά. [4]

Εντούτοις, οι Φιλελεύθεροι του Βενιζέλου κέρδισαν τις εκλογές στις 31 Μαΐου του
1915 και τον Σεπτέμβριο, σε αντίδραση προς τη βουλγαρική επιστράτευση, που
στρεφόταν εμφανώς κατά της Σερβίας, ο Βενιζέλος κάλεσε προσωπικά-χωρίς τη
συναίνεση του Κωνσταντίνου- τους Βρετανούς και Γάλλους να στείλουν
στρατεύματα στη Θεσσαλονίκη[εκκρεμεί παραπομπή], σε βοήθεια των Σέρβων. Ο
Κωνσταντίνος τελικά δέχτηκε να προχωρήσει σε επιστράτευση, εν όψει βουλγαρικής
επίθεσης. Η αποβίβαση των Συμμάχων προκάλεσε πολιτική κρίση, αλλά ο Βενιζέλος
κατόρθωσε να αποσπάσει ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή. Ο Κωνσταντίνος όμως,
την ίδια ημέρα, υπερβαίνοντας τις συνταγματικές του αρμοδιότητες, απέπεμψε τον
Πρωθυπουργό και έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον Αλέξανδρο Ζαΐμη. Ο
Ζαΐμης όμως απέτυχε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης, οπότε ο Κωνσταντίνος έδωσε την
εντολή στον υπέργηρο Στέφανο Σκουλούδη, ο οποίος, με βασιλικό διάταγμα, διέλυσε
τη Βουλή και προκήρυξε νέες εκλογές για τον Δεκέμβριο, από τις οποίες οι
βενιζελικοί απείχαν.

Ακολούθησε ένα εξάμηνο διακυβέρνησης από τη φιλοβασιλική κυβέρνηση

Σκουλούδη, κατά το οποίο η Ελλάδα βρισκόταν ταυτόχρονα σε ουδετερότητα και
επιστράτευση και κατά το οποίο οι δυνάμεις της Αντάντ, υπό τον Γάλλο στρατηγό
Μωρίς Σαρράιγ (Maurice Sarrail), επέκτειναν σταδιακά την κυριαρχία τους στη
Βόρεια Ελλάδα και το Αιγαίο, αγνοώντας σχεδόν την ελληνική κυβέρνηση. Στις 27
Μαΐου 1916 όμως, η -κατόπιν έγκρισης από την Αθήνα- παράδοση του σημαντικού
οχυρού Ρούπελ σε μικτή γερμανοβουλγαρική δύναμη, οδήγησε τα πράγματα σε
κρίσιμο σημείο. Ο Σαρράιγ κήρυξε στρατιωτικό νόμο, καταργώντας ουσιαστικά την
ελληνική κυριαρχία στις υπό συμμαχικό έλεγχο περιοχές, απαίτησε την
αποστράτευση του ελληνικού στρατού. Όταν δε τον Αύγουστο ξεκίνησε η
βουλγαρική προέλαση στη Μακεδονία, βενιζελικοί αξιωματικοί οργάνωσαν το
κίνημα της Εθνικής Αμύνης στη Θεσσαλονίκη, το οποίο ο Βενιζέλος υποστήριξε.

Πρώτη εξορία

Ο θυρεός του Κωνσταντίνου του Α΄, ως Στρατάρχη του Ελληνικού Στρατού

Η δημιουργία του «Κράτους Εθνικής Αμύνης», σε συνδυασμό με τις αξιώσεις των

Συμμάχων για παράδοση του στόλου και λοιπού οπλισμού, οδήγησαν σε συγκρούσεις
με Γάλλους και Βρετανούς ναύτες (που οδήγησαν και στον βομβαρδισμό των
Ανακτόρων). Η έξαψη των οπαδών του Κωνσταντίνου οδήγησε στα λεγόμενα
«Νοεμβριανά» επεισόδια κατά επιφανών βενιζελικών και κορυφώθηκε με το
περίφημο «ανάθεμα» κατά του Βενιζέλου, στο οποίο μάλιστα πρωτοστάτησε ο
Αρχιεπίσκοπος Θεόκλητος Α΄. Τα γεγονότα αυτά επέφεραν την οριστική ρήξη
ανάμεσα στον Βασιλιά Κωνσταντίνο και τις δυνάμεις της Αντάντ, οι οποίες επέβαλαν
ναυτικό αποκλεισμό στη «βασιλική Ελλάδα». Για τους συμμάχους ο Κωνσταντίνος
ήταν πλέον "ο πιο μισητός άνθρωπος στην Ευρώπη μετά τον Κάιζερ Γουλιέλμο".

Οι Γάλλοι, συνεπικουρούμενοι από τον νέο Βρετανό Πρωθυπουργό Λόυντ Τζωρτζ,

απαίτησαν από τον Κωνσταντίνο να εγκαταλείψει τον θρόνο, προκειμένου να άρουν
τον αποκλεισμό. Επικαλέστηκαν μάλιστα το καθεστώς των "Προστάτιδων
Δυνάμεων", το οποίο κατά την άποψή τους είχαν από την ίδρυση του νεοελληνικού
κράτους. Έτσι ο Κωνσταντίνος εμφανίστηκε στα μάτια της κοινής γνώμης ως
προστάτης της ελληνικής ανεξαρτησία και αύξησε κατακόρυφα τη δημοφιλία του. Ο
Διάδοχος Γεώργιος θεωρήθηκε από την Αντάντ ακατάλληλος για τη διαδοχή, καθώς
είχε υπηρετήσει στον γερμανικό στρατό. Έτσι ο Κωνσταντίνος χωρίς να παραιτηθεί
επισήμως αναχώρησε με την οικογένειά του για την Ελβετία και στον θρόνο ανέβηκε
ο δευτερότοκος γυιός του Αλέξανδρος. Οι περισσότερες εξουσίες παραδόθηκαν στον
Βενιζέλο.

Τον Ιούλιο του 1917 η Ελλάδα κήρυξε και επισήμως τον πόλεμο στη Γερμανία, την
Αυστροουγγαρία, την Τουρκία και τη Βουλγαρία. Στηριζόμενος στην είσοδο της
Ελλάδας στον πόλεμο, ο Βενιζέλος προέβαλε τις ελληνικές εδαφικές διεκδικήσεις
-που περιλάμβαναν και τη Σμύρνη- στη Διάσκεψη των Παρισίων που έλαβε χώρα
στις Βερσαλλίες. Οι συγκρούσεις ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία
συνεχίστηκαν και μετά το τέλος του «Μεγάλου Πολέμου». Τον Οκτώβριο του 1920 ο
Βενιζέλος ζήτησε τη συμμαχική συναίνεση για μια ελληνική προέλαση προς την
ενδοχώρα της Μικράς Ασίας, ώστε να χτυπήσει το αντιστασιακό κίνημα του
Μουσταφά Κεμάλ, το οποίο έπραττε επιθέσεις εντός της ελληνικής ζώνης. Και ενώ
βρίσκονταν σε εξέλιξη διεθνείς πολιτικοί ελιγμοί, ο βασιλιάς Αλέξανδρος έπαθε ένα
εντελώς αναπάντεχο ατύχημα και πέθανε στο βασιλικό κτήμα του Τατοΐου.

Δεύτερη περίοδος της βασιλείας του

Ο Βενιζέλος ηττήθηκε στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 και εγκατέλειψε τη
χώρα. Με δημοψήφισμα ο Κωνσταντίνος επανήλθε στον Θρόνο, επιστρέφοντας στη
χώρα δύο εβδομάδες αργότερα. Οι σύμμαχοι έως τότε, Άγγλοι, Γάλλοι και Ιταλοί
παρέδωσαν διακοινώσεις στη νέα ελληνική κυβέρνηση με τις οποίες δεν αναγνώριζαν
τον Κων/νο ως αρχηγό του Κράτους και έπαψαν να την υποστηρίζουν την Ελλάδα
στρατιωτικά και διπλωματικά. Μόνο η Αγγλία συνέχισε πλέον, αν και μόνο σε
διπλωματικό επίπεδο, να υποστηρίζει την Ελλάδα στον ελληνοτουρκικό πόλεμο. [5]

Ο τάφος του Κωνσταντίνου του Α΄ στο Τατόι

Μετά την αποτυχία κάθε διαπραγμάτευσης που είχε ο Γούναρης με τους Συμμάχους
στην Ευρώπη, ο Κωνσταντίνος και η κυβέρνηση αποφάσισαν τη συνέχιση του
πολέμου με την Τουρκία, παρά τις αντιρρήσεις του Ιωάννη Μεταξά. Τον Μάιο του
1921 ο Βασιλιάς αναχώρησε για να αναλάβει την ονομαστική αρχιστρατηγία του
στρατού στη Μικρά Ασία. Στα τέλη του ίδιου χρόνου επέστρεψε στην Αθήνα λόγω
κλονισμού της υγείας του. Τον Αύγουστο του 1922 ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε
από τους Τούρκους, οι οποίοι στις 9 Σεπτεμβρίου του 1922 μπήκαν στη Σμύρνη και
την λεηλάτησαν.

Δεύτερη εξορία
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο στρατός, που είχε καταφύγει στα νησιά του
Ανατολικού Αιγαίου, εξεγέρθηκε στις 11 Σεπτεμβρίου 1922 υπό την ηγεσία των
Συνταγματαρχών Πλαστήρα και Γονατά, και απαίτησε την παραίτηση της
κυβέρνησης και την αποχώρηση του Βασιλιά Κωνσταντίνου. Στις 27 Σεπτεμβρίου
1922 ο θρόνος πέρασε στο Διάδοχο Γεώργιο, ο οποίος ονομάστηκε Γεώργιος Β΄.

Ο θάνατος

Στις 11 Ιανουαρίου του 1923, ο Κωνσταντίνος Α΄ πέθανε σε ξενοδοχείο στο Παλέρμο

της Σικελίας από ανακοπή καρδιάς. Ο Κωνσταντίνος ήταν από καιρό άρρωστος
καθώς έπασχε από χρόνια νεφρίτιδα, ενώ το καλοκαίρι του 1921 όταν βρισκόταν
στην Κιουτάχεια υπέστη καρδιακή προσβολή που τον είχε αφήσει αναίσθητο για
ώρες. [6]Ο Βενιζέλος ζήτησε με τηλεγράφημά του να μεταφερθεί η σορός στο Τατόι
αφού αποβιβασθεί στον Ωρωπό, χωρίς την τέλεση επίσημης κηδείας. [7] Ενταφιάστηκε
στην κρύπτη της ρωσικής εκκλησίας της Φλωρεντίας στην Ιταλία. Με την
αποκατάσταση της μοναρχίας το 1935, τέθηκε το θέμα της επιστροφής της σορού του
στην Ελλάδα. Η κυβέρνηση απέστειλε το θωρηκτό «Αβέρωφ» στο Μπρίντιζι για να
παραλάβει τα οστά του Κωνσταντίνου, της μητέρας του, Βασίλισσας Όλγας, και της
συζύγου του Βασίλισσας Σοφίας, οι οποίες είχαν πεθάνει επίσης στην εξορία. Το
πλοίο κατέπλευσε στον Πειραιά στις 17 Νοεμβρίου 1936, από όπου με επίσημη
πομπή οι σοροί μεταφέρθηκαν στη Μητρόπολη Αθηνών για λαϊκό προσκύνημα έξι
ημερών. Ακολούθως, ενταφιάστηκαν στο βασιλικό κοιμητήριο στο Τατόι.

Προσωπικότητα
Ορισμένες πληροφορίες για τη προσωπικότητα του βασιλιά Κωνσταντίνου
λαμβάνουμε από τη συνέντευξή του με την δημοσιογράφο Μαίρη Μπόιλ ο' Ρέιλι της
εφημερίδας The Day Book από το Σικάγο, τον Ιανουάριο του 1914. Η
δημοσιογράφος, γενικώς πολύ εντυπωσιασμένη από τον Βασιλιά τον περιγράφει ως
"ένας γεννημένος ηγέτης των ανδρών, ξύπνιος, παρορμητικός, ιδεαλιστικός, με
ελκυστική προσωπικότητα" και θαυμαστής της Αμερικής. Η δημοσιογράφος επίσης
κάνει λόγο εντυπωσιασμένη για την απλότητα του χαρακτήρα του η οποία διέφερε
από το Ευρωπαϊκό τυπικό, καθώς περιγράφει πως όταν αυτή τον συνάντησε στο
γραφείο του, ο Κωνσταντίνος χωρίς σκέψη σηκώθηκε για να της σφίξει το χέρι, μια
συμπεριφορά σπάνια για βασιλιά της εποχής. Επίσης σχολίασε την απλότητα του
ντυσίματός του, την οποία χαρακτήρισε ως την "πιο απλοϊκή στο ίδιο του το παλάτι".

Στη συνέντευξη ο Βασιλιάς μίλησε για διάφορα θέματα όπως τους Βαλκανικούς
πολέμους και το αίσθημα του καθήκοντος που ένιωθαν όλοι οι Έλληνες προς τη
πατρίδα τους, οι οποίοι ήρθαν από όλον τον κόσμο για να πολεμήσουν. Επίσης
σχολίασε ότι με το τέλος του πολέμου έχει φτάσει η ώρα για την κατεστραμμένη
Ελλάδα να ανοικοδομηθεί και να προοδεύσει πάνω στα εύφορα καινούργια εδάφη
της, εξηγώντας "Οι κατακτήσεις δεν προσφέρουν πολιτισμό, αλλά μόνο την ευκαιρία
να χτιστεί πολιτισμός". Ακόμη σχολιάζει εντυπωσιασμένος για τον αριθμό των
Εβραίων που υπήρχαν στην Θεσσαλονίκη, και εξηγεί πως δεν πρέπει να
διαφοροποιούνται καθώς "είμαστε όλοι Έλληνες". Όταν η δημοσιογράφος τον
ρώτησε για την άποψη του σχετικά με έναν τρίτο Βαλκανικό Πόλεμο αυτός
αποκρίθηκε "Θεέ μου δώσε μας Ειρήνη!" [8]

Πίνακας προγόνων
[εμφάνιση]Πρόγονοι Κωνσταντίνος Α΄ της Ελλάδας

Ο Κωνσταντίνος Α' στις Τέχνες

Τηλεόραση και Κινηματογράφος
 Στην ταινία Ελευθέριος Βενιζέλος 1910 - 1927 (1980) ο Βασιλιάς
Κωνσταντίνος Α' ερμηνεύεται από τον Γιάννη Βόγλη.[9]
 Στην αμερικανική σειρά The First Olympics: Athens 1896 (1984) τον
Κωνσταντίνο Α' (ως διάδοχο) έπαιξε ο Άλκης Παναγιωτίδης.[10]
 Στην τηλεοπτική σειρά της ΕΤ1 Ακριβή μου Σοφία (1990) τον Βασιλιά
Κωνσταντίνο Α' ενσάρκωσε ο Κώστας Τριανταφυλλόπουλος.[11]
 Στο θεατρικό έργο Ελευθέριος Βενιζέλος, του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου
(2016-18), σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόρτζου, με τον Γιάννη Μόρτζο στο ρόλο
του Ε. Βενιζέλου, τον Βασιλιά Κωνσταντίνο Α' ενσάρκωσε ο Βασίλης
Σαμαριτάκης.