Ang kabuuang pangalan ni Dr. Jose P.

Rizal ay Jose Protacio Rizal Mercado y

Alonso Realonda. Siya ay isa sa labing-isang anak nina Francisco Rizal Mercado y
Alejandro at Teodora Alonso Realonda y Quintos. Dalawa lang silang magkapatid
na lalaki ng kanyang Kuya Paciano.
Si Dr. Jose Rizal ay ipinanganak sa Calamba, Laguna noong June 19,1861. Bukod
sa Jose, tinatawag rin siyang ‘Pepe’ sa bahay at lugar nila. Siya ay isang
matalinong bata.

Ang Pambansang Bayani ay ipinadala ng kanyang mga magulang sa ibang lugar

upang mag-aral. Naging isang doktor siya sa mata at sumusulat rin siya – siya ay
may-akda ng tanyag na Noli Me Tangere at El Filibusterismo.
Ang kaibahan ni Dr. Jose Rizal sa iba pang mga bayani ay ang kanyang
pamamaraan sa pagtatanggol sa bansang Pilipinas. Idinadaan niya ito sa kanyang
mga panulat. Inaresto siya at hinatulan ng kamatayan.

Namatay si Dr. Jose Rizal noong Disyembre 30,1896 sa Bagumbayan sa Manila. Sa

kasalukuyan, mayroon siyang mga monumento sa Luneta Park, Manila, Calamba,
Laguna, at Camarines Norte.

TALAMBUHAY NI JOSE RIZAL

Buong Pangalan: Jose Protacio Rizal Mercado y Alonso Realonda

Araw at Lugar ng Kapanganakan: June 19,1861 sa Calamba, Laguna

Araw at Lugar ng Kamatayan: Disyembre 30,1896 sa Bagumbayan, Manila

Mga Magulang: Francisco Rizal Mercado y Alejandro at Teodora Alonso
Realonda y Quintos

Mga Unang Kabanata ng Buhay ni Rizal

Sa murang edad ay marami ng natutunan ang ating pambansang bayani mula sa
kanyang ina. Siyam na taon siya noong siya ay pormal na pumasok sa paaralan sa
Calamba. Dahil alam na niya ang mga tinuturo ng kanyang mga guro, siya ay inilipat
sa Maynila upang doon na ipagpatuloy ang kanyang pag-aaral.

Si Jose Rizal ay nag-aral sa mga prominenting unibersidad sa Maynila. Kabilang na

dito ay ang Unibesidad ng Santo Tomas kung saan siya ay nag-aral ng Pilosopiya at
sa Ateneo de Manila upang mag-aral ng medisina. Dahil sa pagkakaroon ng
diskriminasyon ng mga Dominikong pari sa mga nasabing unibersidad, sa Madrid,
Espanya na niya tinapos ang kanyang kurso.

Nagpakadalubhasa si Rizal sa pagiging doktor ng mga mata, ang Optalmolohiya. Ito

ay para magamot niya, ang noon ay lumalalang karamdaman sa mata ng kanyang
ina. At sa kanyang pag-oopera dito ay tuluyang gumaling at nanumbalik ang
kanyang paningin.

Ang Mga Nagdaang Babae Sa Buhay ni Rizal

Makulay ang buhay kabataan at pag-ibig ng ating pambansang bayani. Dahil sa
kanyang angking katalinuhan at pagiging maginoo ay marami ang mga babae na sa
kanya ay umibig at nabighani.

Si Segunda Katigbak ang kanyang naging unang pag-ibig. Isang dalagang Pilipina na
taga-Lipa Batangas. Matagal silang magkasintahan at nagsuyuan ngunit hindi rin
nagkatuluyan dahil naipangako na sa ibang lalaki si Segunda.

Si Josephine Bracken, ang babaeng kanyang nakasama noong siya ay ipiniit sa

Dapitan. Sila ay nagsama bilang mag-asawa. Nagdalang tao si Josephine ngunit
namatay din ang bata dahil ito ay kulang sa buwan. Lalaki ang bata kaya ito ay
ipinangalan kay Rizal.

Mga Obrang Likha ni Jose Rizal

Halos nalibot ni Jose Rizal ang buong Europa at Asya. Sa katunayan ay natuto siya ng
dalawampu’t dalawang uri ng wika mula sa mga bansang kanyang pinuntahan.
Mahilig gumawa ng mga nobela at tula si Dr. Jose Rizal.

Ang tulang “Sa Aking Mga Kababata” ay isang patunay na mula sa kanyang murang
kaisipan ay tunay siyang isang mamamayang makabayan. Dito niya sinulat ang mga
katagang, “Ang hindi magmahal sa kanyang salita,ay mahigit sa hayop at malansang
isda.”

Dalawa sa kanyang mga sinulat na nobela ang naging napakalaking kontribusyon sa

asignatura ng mga Pilipinong mag-aaral. Ito ay ang Noli Me Tangere, na ang ibig
sabihin ay huwag mo akong salingin o huwag mo akong galawin. Ang isa naman ay
ang El Filibusterismo (Ang Paghahari ng Kasakiman). Inalay niya ang El
Filibusterismo sa mga tatlong paring martir na sina Padre Gomez, Burgos, at
Zamora.
Ito ang mga pinakamangahas niyang nilimbag dahil na ipinagbabawal ito noong
panahon ng mga Kastila. Layunin ng mga nobelang ito na gisingin ang damdamin ng
sinumang Pilipino na makakabasa nito. Dito nakapaloob ang lahat ng mga pang-aapi
at diskriminasyon na ginagawa ng mga Kastila.

Ang Pagtatag ng La Solidaridad

Mula sa kaniyang pagbabalik galing ng bansang Europa ay itinatag niya ang La
Solidaridad. Isang organisasyon na ang layunin ay makamit ang kapayapaan at
kalayaan sa kamay ng mga dayuhang Kastila sa isang tahimik na pamamaraan. Si
Jose Rizal ang uri ng bayani na ayaw ng karahasan sa pagkamit ng kalayaan.

Hindi nagtagal ang La Solidaridad dahil sa iba’t –ibang pananaw ng mga kasapi nito.
isa na rito ay si Andres Bonifacio na lumaon ay nagtatag ng katipunan. Naging mainit
ang mata ng mga kastila kay Jose Rizal. Mula sa paglimbag ng mga subersibong
babasahin ng patago siya ay dinakip at kinulong sa Real Fuerza de Santiago o mas
kilala sa tawag na Fort Santiago ngayon.

Siya ay kinasuhan ng rebelyon, sedisyon at pakikipagsabwatan para ipataob ang

pamamahala ng mga Kastila. Hinatulan siya na mamatay sa pamamagitan firing
squad. Habang siya ay nasa piitan wala siyang sinayang na mga sandali.

Ginugol pa rin niya ang kanyang mga nalalabing oras sa paggawa ng isang tula na
pinamagatang Mi Ultimo Adios (Ang Huling Paalam). Sinulat niya ito sa salitang
Espanyol at isnalin ito sa wikang tagalog ni Andres Bonifacio.

Ang pamamaalam na tula niyang ito ay puno ng pasakit, panghihinayang at pag-asa.

Hanggang sa kanyang huling hininga ay hindi siya nawalan ng pag-asa na darating
ang panahon na ang kanyang mga sakripisyo sa bayan ay hindi mauuwi sa wala.

Bukod sa sedisyon, rebelyon at pakikipagsabwatan, si Jose Rizal ay inakusahan din

na isang erehes. Noong panahon ng Kastila, erehes ang tawag sa mga taong hindi
nagsisimba at nanampalataya sa simbahang katoliko.

Pagkamatay
Pinatay si Jose Rizal sa pamamagitan ng firing squad sa Bagumbayan na ngayon ay
tinatawag nating Luneta Park, noong Desyembre 29,1896 sa oras ng alas siyete ng
umaga. Hanggang sa huling sandalo ay ipinakita niya ang kanyang tapang dahil
hiniling niya na barilin siya ng nakaharap ngunit hindi siya pinagbigyan, sa halip ay
nakatalikod siya noong siya ay binaril.
Ang kanyang mga labi ay patagong inilibing ng kanyang kapatid na si Narcisa sa
sementeryo ng Paco, Maynila. Ngunit hanngang ngayon ay wala pa rin
makakapagsabi kung saan eksakto nakahimlay ang labi ni Jose Rizal.
TALAMBUHAY
NI
JOSE RIZAL
 Simoun – ang mayamang mag-aalahas, na nakasalaming
may kulay, na umano’y tagapayo ng Kapitan Heneral ngunit
siya ay si Juan Crisostomo Ibarra na nagbalik upang
maghiganti sa kanyang mga kaaway.

Isagani

Ang makatang pamangkin ni Padre Florentino at kasintahan

ni Paulita Gomez. Isa rin siya sa mga mag-aaral na
sumusuporta sa hangarin na magkaroon ng eskwelahan para
sa wikang Kastila ang Pilipinas.

Basilio

Ang mag-aaral ng medisina at kasintahan ni Juli.

Kalaunan ay naging kakampi siya ni Simoun.
Kabesang Tales

Naghangad ng karapatan sa lupang sinasaka na inaangkin

ng mga pari. Siya’y kasama sa mga naghimagsik na tinugis
noon ng pamahalaan.

Tandang Selo

Ama ni Kabesang Tales na nabaril ng kanyang

sariling apo.

Juli

Anak ni Kabesang Tales at apo ni Tandang Selo. Siya

ang nobya ni Basilio na hinalay ng paring matagal
nang may pagnanasa sa kanya.
 Kapitan Heneral

Pinakamataas na pinuno ng pamahalaan. Siya din ay

naging kaibigan ni Simoun.

Placido Penitente

Ang mag-aaral na nawalan ng ganang magtapos

ng pag-aaral dahil sa mga suliraning
pampaaralan.

Juanito Pelaez

Ang kubang mag-aaral na may kayabangan ngunit

kinagigiliwan ng mga propesor at nabibilang sa
kilalang angkang may dugong Kastila. Siya ang
nakatuluyan ni Paulita Gomez sa bandang huli ng
storya.
Donya Victorina

Tiyahin ni Paulita Gomez na mapagpanggap na isang

Europea ngunit isa namang Pilipina.

Paulita Gomez

Kasintahan ni Isagani ngunit nagpakasal kay Juanito

Pelaez.

Ben Zayb

Isang mamamahayag na nagsusulat para sa pahayagan

ngunit hindi totoo sa kanyang mga salita. Ginagawan
niya ng sariling bersyon ang mga pangyayari o balita at
laging iniisip ang pansariling kagustuhan at hindi ang
katotohanan
 Makaraig

Ang mayamang mag-aaral na masigasig na nakikipaglaban para

sa pagtatatag ng Akademya ng Wikang Kastila ngunit biglang
nawala sa oras ng kagipitan.

Sandoval

Ang kawaning Kastila na sang-ayon o panig

sa ipinaglalaban ng mga mag-aaral.