Timog-Kanlurang Asya Inuulit

Ito ay tinatawag na “Gitnang Silangan.” Ang kabuoan o isa o higit pang pantig sa dakong
unahan ay inuulit.
Dead Sea at Caspian Sea
Halimbawa ng mga yamang tubig na matatagpuan sa 1. Inuulit na Ganap – buong salitang-ugat ang
TKA. inuulit.
Halimbawa: araw-araw
Langis at Mineral
Mayaman sa mga materyales na ito ang TKA. 2. Inuulit na Parsiyal – isang pantig o bahagi
lamang ng salita ang inuulit.
Israel Halimbawa: susulat
Ang Israel ay matatagpuan sa Timog-Kanlurang Asya.
Uri ng Pamahalaan: Republika 3. Magkahalong Ganap at Parsiyal – buong
Kabisera: Jerusalem “Promised Land” salita at isang bahagi ng pantig ang inuulit.
Relihiyon: Judaismo Halimbawa: iilan-ilan
May mataas na pagpapahalaga ang Israel sa pag-
aaral; Tambalan
• Libreng pag-aaral para sa lahat. Binubuo ng dalawang salitang pinagsasama para
• Sapilitang pagpapasok sa paaralan ng mga makabuo ng isang salita lamang.
batang 5 hanggang 16 na taon.
• Libre ang pag-aaral hanggang 18 na taon. 1. Tambalang ‘Di Ganap
Dalawang Uri ng Edukasyon Kapag ang kahulugan ng salitang pinagtambal
• Pang-Hudyo (Hebreo) ay nananatili.
• Pang-Arabe (Arabe) Halimbawa: kuwentong-bayan
⊱̶̶̶̶̶̶̶ • ̶̶̶̶̶̶̶⊰ 2. Tambalang Ganap
Kayarian ng Salita Kapag nakabuo ng ibang kahulugan kaysa sa
kahulugan ng dalawang salitang pinagsama.
Payak Halimbawa: bahaghari
Payak ang salita kung wala itong panlapi, walang ⊱̶̶̶̶̶̶̶ • ̶̶̶̶̶̶̶⊰
katambal, at hindi inuulit.
Binubuo ito ng salitang-ugat lamang. Salaysay
Halimbawa: mungkahi, sulat, buhay Isang parasn ng pagpapahayag na nagkukuwento ang
pagsasalaysay.
Maylapi Ito ay ang magkakasunod at magkakaugnay na mga
Binubuo ng salitang-ugat na may kasamang panlapi. pangyayari. Mayroon itong simula, gitna, at wakas.

1. Unlapi – panlaping ikinakabit sa unahan ng Salaysay na Pangkasaysayan

salita.
Halimbawa: maginhawa, umunlad,
nagtagumpay
2. Gitlapi – panlaping nasa gitna ng salita.
Halimbawa: ngumiti, sinulat
3. Hulapi – panlaping ikinakabit sa hulihan ng
salita.
Halimbawa: usapan, mithiin
4. Kabilaan – panlaping ikinakabit sa unahan at
hulihan ng salita.
Halimbawa: kabaitan, patawarin
5. Laguhan – panlaping ikinakabit sa unahan,
gitna, at hulihan ng salita.
Halimbawa: pinagsumikapan
Layuning mabigyang-buhay ang mga tauhan ng
kasaysayan.
Kinakailangang ang kaalaman at impormasyon ay
maging tiyak o makatotohan.
Halimbawa: Kasaysayan ng Daigdig
Salaysay na Pantalambuhay
Tumatalakay sa isang paksa ng may kakayahan o
personalidad at ang buhay niya ay lipos ng mga
katangiang hindi karaniwan.
Halimbawa: Talambuhay Sa Buhay ni Andres
Bonifacio
Salaysay na Pakikipagsapalaran
Isinasalaysay ang mga maliliit na pangyayari sa buhay
upang mabigyang-kulay o hugis sa pamamagitan ng
sariling pagpapakahulugan ng may akda.
Halimbawa: Cory ng Edsa

Salaysay na Paglalakbay
Mga karanasang kaugnay ng paglalakbay o pagpunta
sa iba’t ibang pook.
Halimbawa: Paglalakbay ni Rizal
Salaysay na Nagpapaliwanag
Naglalayong makapagbigay at makapag-iwan sa
mambabasa o tagapakinig ng kailangang italang mga
pangyayari.
Halimbawa: Balita, Liham Pangkalakalan
Pagpili ng Pamagat
1. Pangunahing tauhan
2. Pinakamahalagang bagay sa salaysay
3. Pook na may malaking kinalaman sa
pangyayari
4. Isipan o damdaming namayani
5. Isang mahalagang pangyayari
6. Katotohanang pinatutunayan
⊱̶̶̶̶̶̶̶ • ̶̶̶̶̶̶̶⊰
Mohandas Gandhi
“Mahatma” o “Great Soul” (Dakilang Kaluluwa)
Kapanganakan: Oktubre 2, 1869 sa Porbandar, India.
Ikinasal sa asawang si Kasturba sa gulang na 13.
Sila’y nagkaroon ng apat na anak.
Pangunahing politikal at spiritwal na pinuno sa
bansang India.
Nagbigay-inspirasyon sa mamamayan ng India upang
magkaroon ng kasarinlan.
Kamatayan: Enero 30, 1948
Pumanaw dahil sa pataksil na pagpatay ni Nathuram
Godse.
Ahimsa
Hindi paggamit ng karahasan at pagkakaroon ng
respeto sa lahat ng nabubuhay na nilalang.
Satyagraha o Civil Disobedience ni Gandhi
Ang Salt March na pinamunuan ni Mahatma Gandhi.
Amado Vera Hernandez
“Manunulat ng mga Manggagawa”
Nakulong siya sa loob ng 13 taon dahil sa
pakikisangkot sa mga gawaing pangkomunista.
Ipinanganak sa Hagonoy, Bulacan ngunit lumaki sa
Tondo, Manila.
“Isang Dipang Langit”
Pakistan
Nakamit ang kalayaan noong Agosto 14, 1947.
Isang Muslim na bansang nagpapahalaga sa mga
gabay, turo, at batas ng Islam.
Ang pagsasagawa nito ay ayon sa Koran.
British Indian Empire
Napasailalim ang India at Pakistan sa Britanya.
Islamabad
Kabisera ng Pakistan.
Urdu
Pambansang wika ng mga taga-Pakistan.
Pak at Urdu
“Currency” o pera sa Pakistan.
Diyya
Isang tradisyong ginagawa sa Pakistan. Nagmula ito
sa relihiyong Islam.
Bayad na pera ng isang nakasakit sa kanyang biktima
o sa mga tagapagmana ng biktima upang maiwasan
ang ganting parusang tinatawag na “kisas.”
Maaaring tanggaping pambayad ang bagay o alagang
hayop bilang diyya.
Paghihiganti gaya ng: mata sa mata, buhay sa buhay,
atbp. May atas ding kailangang humanap ng
kabayaran imbes na maghingi ng retribusyon o
paghihiganti.
Sharia
Ang kodigo ng kaugaliang Islam.
Ito’y isa ng batas sa kanilang bansa.
Maaaring hindi na bitayin ang nasakdal sa pagpatay
kung siya ay pinatawad ng pamilya ng biktima at
nakapagbayad na ito ng diyya sa kanila.
Ang bayad ay depende sa mga nabiktima base sa
pangyayari.
Hinihikayat ng ibang bansa na kumuha ng auto-
insurance ang mga turista sa Pakistan at sa iba pang
Islam na bansang sakop ang posibleng pambayad na
blood money dahil sa tradisyong ito.
Kahalagahan
• Sa pagsagip ng buhay ng isang taong
nahatulan ng bitay, lalo na kung siya ay
talagang walang sala o hindi nanadya.
 • Sa pagpapanatili ng kapayapaan, dahil ito ay
naghihimok sa mga Pakistani na makipag-ayos
sa pamamagitan ng matiwasay na kasunduan
imbes na dumulog sa madugong paghihiganti.
• Praktika at nakatutulong sa pamilya ng biktima
sa aspetong pinansyal.
⊱̶̶̶̶̶̶̶ • ̶̶̶̶̶̶̶⊰
Iba Pang Uri ng Maikling Kuwento
Kuwento ng Pakikipagsapalaran
Sa ganitong uri ng kuwento, ang pagkawili ay nasa
balangkas sa halip na sa mga tauhan.
Kuwento ng Madulang Pangyayari
Sa uring ito, ang pangyayari ay sadyang kapuna-puna,
makabuluhan at nagbubunga ng isang bigla at
kakaibang pagbabago sa kapalaran ng mga tauhan.
Kuwentong Talino
Sa ganitong uri ng kuwento, ang pang-akit ay wala sa
tauhan o sa tagpuan kundi sa mahusay na
pagkakabuo ng balangkas.
Ito ay punumpuno ng suliraning dapat lutasin na
hahamon sa katalinuhan ng babasa. Ang ganitong uri
ng kuwento ay karaniwang walang tiyak na katapusan.
Kuwentong Sikolohiko
Ang ganitong uri ng maikling kuwento ang
pinakamahirap sulatin sapagkat sinisikap nitong
pasukin ang kasulok-sulukang pag-iisip ng tauhan at
ilahad ito sa mga mambabasa.
Apologo
Ang layunin ng kuwentong ito ay hindi lumibang sa
mga mambabasa kundi ang mangaral sa kanila.
Kuwentong Pangkaisipan
Sa ganitong uri ng kuwento, ang pinakamahalaga ay
ang paksa, diwa, at kaisipan ng kuwento.
Kuwentong Pangkatauhan
Ang nangingibabaw sa kuwentong ito ay ang katauhan
ng pangunahing tauhan.
Tuwing umaga, bago pulungin ang korte, tinatawag at
tinatanong niya ang kanyang mga anak: “Sabihin
ninyo, mga mahal kong anak, sino ang nagkaloob?”
Sasagot ang kanyang anim na anak, “Kayo po, ama.”
at ang ikapitong prinsesa ay tahimik.
• Kuwentong Sikolohiko
(Layunin nitong pasukin ang kasuluk-sulukang
isipan ng tauhan, at mag-iwan ng katanungan
sa isipan ng mga mambabasa.)
Dahil hindi nagustuhan ng hari ang sagot ng prinsesa,
inutusan nito ang isang alipin palayasin ang prinsesa.
• Kuwento ng Madulang Pangyayari
(Dito nagsimula ang biglaan at kakaibang
kaganapang nakapagpabago sa kapalaran ng
tauhan.)
Nakita ng pulang diwata ang takot na binata at
sinabing, “Binata, anong kapalaran ang nagdala sa’yo
rito? Tumakbo ka upang makaligtas, kundi’y aabutan
ka rito ng genie at lulurayin ka niya.”
• Kuwento ng Pakikipagsapalaran
(Imbis na bigyang-diin ang mismong tauhan,
ang pakikipagsapalaran o adventure nito ang
higit na ipinakita.)
Nang makaupo na ang mga panauhin para sa
handaan, ang hari’y napaiyak, sapagkat ang lasa ng
masarap na pagkain ay nagpagunita sa kanya ng anak
na dalaga.
• Apologo
(Ipinakita rito ang pagsisisi ng tauhan, na isang
bagay na nakapagbigay-aral sa mga
mambabasa.)
“Tingnan ninyo kung paano paanong ibinigay Niya sa
akin ang palasyong ito at ang malaking kayamanang
mga rubi, samantalang hindi lamang ninyo matagpuan
ang isang nawawalang anak.”
• Kuwentong Pangkaisipan
(Naipahayag dito ang paksa o tema ng akda, at
iyon ang pagtitiwala sa Diyos.)
Sinabi sa kanya ng Pulang Diwata na kunin ang loro
sa isang gintong hawla, at kailangan niya itong kitilin
sapagkat naroroon ang kaluluwa ng genie.
• Kuwentong Talino
(Ipinakita rito ang suliraning dapat lutasin ng
tauhan.)
Mahal na mahal ng hari ang kanyang mga anak, lalo
na ang pinakabata. Hindi lamang iyon ang
pinakamaganda sa lahat kundi siya rin ang
pinakamahusay magluto sa buong kaharian.
• Kuwentong Pangkatauhan
(Naipahayag sa parteng ito ang katangian ng
isang tauhan.)
Panandaliang Pandiskurso
Maaaring ang pananda ay maghudyat ng
pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari.
Maghimaton tungkol sa pagkakabuo ng diskurso.

1. Panandang naghuhudyat ng pagkakasunod-

sunod ng mga pangyayari sa bandang huli
• nang sumunod na araw
• sa dakong huli
• pagkatapos

2. Panandang naghuhudyat ng pagkabuo ng

diskurso

A. Pagbabagong-lahad
• kung tutuosin
• sa ibang salita
• sa ganang akin
• kung iisipin

B. Pagtitiyak
• kagaya ng
• tulad ng

C. Paghahalimbawa
• halimbawa
• isang magandang halimbawa ay
• sa pamamagitan

D. Paglalahat
• sa madaling sabi
• bilang paglalahat
• bilang pagtatapos

E. Pagbibigay-pokus
• pansinin na
• bigyang-pansin ang
• tungkol sa

F. Pagkakasunod-sunod ng pangyayari
• ang sumunod
• ang katapusan
• una

3. Panandang naghuhudyat ng pananaw ng may-

akda
• kung ako ang tatanungin
• sa aking palagay
• bagaman
• sa tingin ko
• kaya lamang