o Argumentatibo

ito ay nanghahamon ng paniniwala o pangkalahatang opinyon o ideya.

o Sympathetic
ito naman ay pumupukaw ng damdamin
o Komprehensibo
ito ay isang uri ng panonood kung saan nagpapahalaga lamang sa
pinakamensahe ng palabas at hindi na sa ibang detalye
o Kritikal
ito naman ay gumagamit ng pagbubuo ng kinuha mula sa mga detalye
upangmakabuo ng isang ganap na pag-aanalisa o pagsusuri tungkol sa
paksa ng pinanood.

Panitikan
Bro.Azarias
pagpapahayag ng damdamin ng tao sa lipunan,sa pamahalaan,
kapaligiran, kapwa at sa Dakilang Lumikha Webster-anumang bagay na
naisasatitik.na may kaugnayan sa pag-iisip at damdamin ng tao magin
ito ay totoo o kathang isip lamang

2 SANGAY NG PANITIKAN
1. TULUYAN
anyo ng panitikan na nababasa sa karaniwang takbo ng pangungusap
URI NG PANITIKANG TULUYAN
1.NOBELA
akdang nahahati sa kabanata
2 .MAIKLING KWENTO
may isang pangyayari at kakintalan
3.DULA
itinatanghal,nahahati ito sa ilang yugto na maraming tagpo
4.ALAMAT
pinagmulan ng bagay,tao,hayop at pangyayari
5.PABULA
ang mga tauhan ay hayop na mistulang tao na nagsasalita
6.ANEKDOTA
kakaiba o kakatuwang pangyayari sa bubay ng isang sikat o
bantog na tao
7.SANAYSAY
opinyon o kuro-kuro hinggil sa isang paksa
8.TALAMBUHAY
mahalagang tala sa buhay ng isang tao
9.BALITA
pang-araw-araw na pangyayaring nagaganap sa ating
paligid o bansa
10.TALUMPATI
binibigkas sa harapan ng maraming tao
 11.PARABULA
salaysaying hango sa Bibliya
12. Kwentong Bayan
Mga akdang nagpasalin-salin at hindi tukoy ang mga may
akda

2. PATULA
Akdang binubuo ng talutod at sukat.

Anyo ng Tula: Tradisyunal, Berso Blanko, Malayang Taludturan

o TULANG PASALAYSAY
1. EPIKO
mahabang tula na nagpapamalas ng kabayanihan at kababalaghan
2. AWIT AT KURIDO
paksang hango SA pangyayaring pagkamaginoot at
pakikipagsapalaran
3. BALAD
may himig na awit sa dahilang inaawit ito habang may nagsasayaw

o TULA NG DAMDAMIN O LIRIKO

1. AWITING BAYAN
karaniwang pinapaksa nito ay pag
ibig,pamimighati,kalgayahan,pag- asa,kalungkutan
 DALIT o Imno - awit sa papuri sa diyos diyosan ng mga Bisaya
 KUMINTANG - awit sa pakikidigma
 KUNDIMAN - awit ng pag-big
 DIONA - awit sa kasal
 OYAYI - pagpapatulog ng bata
 .TALINDAW - awit ng pag-ibig (Bisaya)
 SOLIRANIN - awit ng mga manggagawa
 SAMBOTANI - awit sa pagdiriwang

2. SONETO
tulang may 14 na taludtod hinggil sa damdamin at kaisipan
3. ELEHIYA
pangungulila sa isang yumao
4. DALIT
pagpupuri sa Diyos at Mahal na Birhen
5. PASTORA
may layuning maglarawan ng tunay na buhay sa bukid
6. ODA
pagpapahayag ng pagpuri,panaghoy o iba pang masidhing
damdamin,walang tiyak na sukat ng bilang taludtod o saknong
o TULANG DULA O PANTANGHALAN
1. KOMEDYA
may masayang wakas,ang tungalian ay nagtatapos sa
pagkakasundo ng mga tauhan
2. MELODRAM
dulang musical na may kaugnayan sa trahedya
3. TRAHEDY
tunggaliang nagwawakas sa pagkasawi ng pngunahing tauhan
4. PARS
may layuning magpasaya sa pamamagitan ng kawing-kawing na
pangyayaring nakakatawa
5. SAYNETE
may paksang tumatalakay sa karaniwang ugali ng tao o pook

o TULANG PATNIGAN
1. KARAGATAN
mula sa alamat ng singsing ng isang prinsesa
2. DUPLO
paligsahan ng husay sa pagbigkas at pangangatwiran nang patula
3. BALAGTASAN
masining na paraan ng pagtatalo sa paraang patula

o DULANG PANLIBANGAN
1. TIBAG
mula sa Kastila ,paghahanap ni Sta Elena sa krus na kinamatayan
ni Hesus
2. LAGAYLAY
sa mga Pilarenos ng Sorsogon ito ay ang pagtitipon-tipon tuwing
buwan ng Mayo
3. SINAKULO
Pagtatanghal sa buhay at pagpapakasakit ng Panginoong Hesus
4. PANUNULUYAN
paghahanap ng matutuluyan nina Jose at Maria bago mag-alas
dose ng gabi
5. PANUBONG
isang mahabang tulang nagpaparangal sa may kaarawan o
kapistahan
6. KARILYO
laro ng mga tau-tauhang ginawa sa karton at pinagagalaw sa likod
ng putting tabing
7. MORO-MORO
labanan ng mga Kristiyano at Muslim
8. SARSUWELA
melodrama o dulang musikal na may tatluhing yugto
o 12 Akdang nakaimpluwensya sa buong daigdig
1. Bibliya
2. Koran
3. Canterbury Tales
4. Iliad at Odessy
5. El Cid Compeador
6. Awit ni Rolando
7. Aklat ng mga patay
8. Aklat ng mga araw
9. Isang libo’t isang gabi
10. Divina Comedia
11. Uncle Tom’s Cabin
12. Ang Mahabharata

o Mga Piling akda sa Pilipinas

1. Doctrina Cristiana - Unang aklat na nalimbag

2. Nuestra Senora Del Rosario - Ikalawang aklat na nalimbag
3. Barlaan at Josaphat
4. Nena at Neneng- Valeriano Pena, Unang Nobelang tagalog
5. Urbana at Feliza- Modesto De Castro
6. Banaag at Sikat- Lope K. Santos

o Elemento ng Kwento

1. Tauhan - Gumaganap sa kwento

2. Tagpuan - Oras, sitwasyon o lugar ng pinangyarihan sa kwento
3. Banghay - Lohikal na pagkakasunod-sunod ng daloy ng kwento
4. Tema - Nilalaman o kaisipan ng kwento
5. Panauhan - Perspektibo ng nagsasalita sa kwento

o Elemento ng Tula

1. Taludtod - Lipon ng mga salita sa isang tula

2. Saknong - Pangkat ng mga taludtod
3. Sukat - Bilang ng pantig
4. Tugma - Magkakatunog sa dulog pantig ng bawat taludtod
5. Simbolismo - Mga bagay na nagtataglay ng kahulugan
6. Karikitan - Kasiningan o kagandahan ng paggamit ng salita
7. Larawang Diwa - Imaheng nabubuo sa isipan ng mambabasa
 Tayutay = Figure of Speech

o Simile / Patulad
- Payak at lantad na paghahambing ng dalawang magkaibang
- Ginagamitan ito ng mga salitang tulad ng paris ng , kawangis ng, tila,
sing, sim, magkasing-, magkasi, at iba pa
 Tila Piolo Pascual siya kapag nakaharap sa akin.
o Metapora / Pawangis
- Tahasan o tuwirang paghahambing kaya’t hindi na ginagamitan mga
katagang nagpapakilala ng paghahambing
 Ang buhay ay weder –weder lang.
o Pagsasatao / Personipikasyon
- Pagsasalin ng katalinuhan, katangian at mga kilos o gawi ng tao sa
mga bagay
 Nagalit ang buwan sa haba ng gabi.
o Pagpapalit
- Tawag /Metonomi
- Nagpapalit ito ng katawagan o ngalan sa bagay na tinutukoy
 Bigasang bayan ng Pilipinas ang Gitnang Luzon.
o Pagpapalit
- Saklaw / Sinekdoki
- Binabanggit dito ang bahagi bilang pagtukoy sa kabuuan o kabuuan sa
bahagi.
 Hiningi ng binata ang kamay ng dalaga
o Pagtawag / Apostropi
- Madamdaming pagtawag sa isang bagay o kaisipan na waring
kaharap lamang ang kausap
 “O, tukso layuan mo ako.”
o Pagmamalabis / Hayperboli
- Lagpas sa katotohanan o eksaherado ang mga pahayag kung
pakasusuriin
 Bumaha ng dugo sa labas
o Paglumanay / Eupemismo
- Paggamit ng mga salitang magpapabawas sa tindi ng kahulugan ng
orihinal na salita upang di maging masakit sa pandinig
 Marami ang sumakabilang buhay dahil sa Covid 19.
o Pagtatambis / Oximoron
- Pagbanggit ng salungatang kaisipan
 Langit at lupa

 Idyoma
 balat – kalabaw - mahina ang pakiramdam, di agad tinatablan ng hiya
 butas ang bulsa -- walang pera
 ngiting-aso -- nagmamayabang, nangmamaliit
 lumaki ang ulo – yumabang
  maanghang ang dila -- bastos magsalita
 matalas o matalim ang dila – masakit magsalita
 Kasing bilis ng kidlat- napakabilis
 makati ang paa -- mahilig gumala
 bulaklak ng dila -- pagpapalabis sa katotohanan
 mabulaklak ang dila – bolero
 butas ang bulsa- walang pera
 nagbibilang ng poste – walang trabaho
 magmamahabang dulang – mag –aasawa

 Mga Teoryang Pampanitikan

 Romantisismo - Nangingibabaw ang damdamin kaysa isipan.

 Klasismo – pili ang mga salita , maharlika ang mga tauhan ,
nangingibabaw ang isip laban sa damdamin
 Realismo – maingat at masining na pagsasalamin sa katotohanan ng
buhay.
 Femenismo - Nagbibigay halaga sa kalakasan ng mga kababaihan.
Na ang babae ay nilalang na may pantay na karapatan sa
kalalakihan.
 Queer – pagpapahalaga sa ikatlong kasarian
 Eksistensyalismo - Binibigyang pansin ang pagpapasya na gagawin o
pipiliin ng isang indibiwal.

 Kasaysayan ng Panitikang Pilipino

1. Panahon ng Katutubo
- Tumatalakay sa mga di-panipaniwalang pangyayari at mga bagay na
nakikita sa paligid.
2. Panahon ng Kastila
- Ang mga panitikan ay kadalasang pumapaksa sa relihiyon at
kagandahang-asal.
3. Panahon ng himagsikan
- Ang mga panitikan ay naglalaman ng panunuligsa sa mga kastila.
4. Panahon ng Amerikano
- Ang panitikan ay nagpapakita ng marubdob na pagmamahal sa
bayan, kasabay ang pagpasok ng mga akdang ingles
5. Panahon ng Hapon
- Tinawag na gintong panahon ng panitikan. Dito ay mas lalong\
- nabigyang pansin ang sariling kultura. Sa panahong ito naipakilala ang
Haiku.
6. Modernong Panahon
o Mas nagkaroon ng kalayaan sa panitikan. Pumapaksa sa iba’
ibang isyung panlipunan at kinapapalooban ng mga makabagong
paraang ng pagsulat.
 Mga Ama ng Panitikan
 Maikling Kwentong may Banghay - Deogracias Rosario Aloha
 Pinakadakilang Makata - Francisco Balagtas ( Balagtasan) Florante
at Laura
 Demosthenes ng Pilipinas Pinakamahusay na Orador - Graciano
Lopez –Jaena 100 Talumpati / Fray Botod
 Pahayagang Tagalog - Pascual Poblete El Guito Del Pueblo
 Hari ng Balagtasan - Jose Corazon De Jesus ( Batutian) Ang
Pamana / Isang punongkahoy
 Ama ng Pantikang Pampango - Crisostomo Soto ( Crisotan ) Bb.
Pathupats
 Ama ng Dulang Pampango - Aurelio Tolentino Kahapon , Ngayon
at Bukas
 Ama ng Panitikang Iloko - Pedro Bukaneg ( Bukanegan ) Biag ni
Lam-Ang
 Ama ng Nobelang Tagalog - Valeriano H. Pena Nena at Neneng
 Makata ng Manggagawa - Amado V. Hernandez Aklasan, Ibong
Mandaragit , Luha ng Buwaya
 Ama ng Sabayang Pagbigkas - Patrocino Villafuerte
 Ama ng Palimbagan - Tomas Pinpin
 Ama ng Sarswelang Tagaglog- Severio Reyes
 Herminigildo Flores - Hibik ng Pilipinas sa Inang Espanya
 Marcelo H. Del Pilar - Pag-ibig sa Tinubuang Lupa- salin sa tagalog
ng tulang Amor Patrio ni Rizal at inilathala niya sa Diaryong
Tagalog. Akda: Caingat cayo, Dasalan at Tocsohan, Ang
cadaquilaan ng Dios, Sagot ng Espanya sa hibik ng Pilipinas
(Plaridel, Piping Dilat, Pupduh, Dolores Manapat)
 Jose Rizal- Noli Me Tangere - nobelang panlipunan na inihandog
sa Inang Bayan; Akda: Noli Me tangere, El Filibusterismo, Mi ultimo
Adios, Liham sa mga kababaihan ng Malolos, Sa aking mga kabata
(DIMASALANG, LAONG LAAN at P. JACINTO )
 Andres Bonifacio -ama ng Demokrasyang Pilipino, Ama ng
Katipunan o Supremo ng Katipunan at Ang Dakilang Dukha; Akda:
Huling Paalam, Pag-ibig sa tinubuang Lupa, Katapusang hibik ng
Pilipinas ( Agapito Bagumbayan , May Pagasa)
 Emilio Jacinto Utak ng Katipunan- sagisag niya sa Katipunan ay
PINGKIAN; Akda: Kartilla ng Katipunan, Liwanag at Dilim, A La
Patria (Sa Aking Ina) , Ang Anak ng Bayan
 ASSESSMENT OF LEARNING

Portfolio is categorized under non-paper and pencil test. According to Navarro (2017), a
portfolio is a purposeful collection of student work or documented performance
that tells the story of student achievement and growth.

Types of Portfolio
The following are the different types of portfolio according to purpose
byDanielson & Abrutyn (1997).

1. Working Portfolio
 Also called as growth or development portfolio
 A project “in the works”
 Demonstrates an individual’s development and growth over time
2. Showcase Portfolio
 Also called as display or best works portfolio
 Display of the students’ best work
 Demonstrates the highest level of achievement attained by the student
3. Assessment or Evaluation Portfolio
 Document what a student learned based on standards and competencies
expected of students at each grade level
 Demonstrate the mastery of the standards and competencies

RUBRICS
A rubric is a coherent set of criteria for students’ work that includes descriptions
of levels of performance quality on the criteria. It is also a scoring method that
lists the criteria for a piece of work, or “what counts”.

Types of Rubrics

There are two types of rubrics: (1) analytic and (2) holistic rubric. The table
shows the differences between analytic and holistic rubrics.

Examples
1. Checklist
 The most common and the easiest instrument in the affective domain
  least complex form of scoring that examines the presence or absence of
specific elements in the product of a performance
2. Rating scale
 a tool used for assessing the performance of tasks, skill levels,
procedures, processes, qualities, quantities, or end products
 incorporates quality to the ‘elements’ in the process or product which
can be numeric or descriptive. Unlike checklists, rating scales allow
for attaching quality to ‘elements’ in the process or product.

3. Likert scale
 a five or seven point scale which is used to allow the individual to
express how much they agree or disagree with a particular
statement.
 Requires individuals to whether they “strongly agree”, “agree”,
“undecided”, “disagree”, or “strongly disagree”, in response to a
large number of items concerning an attitude, object or stimulus.

Scoring Biases and Errors

The following are the scoring or rating biases and errors according to Lunenberg (2012):
1. Halo effect
 the tendency to rate a person uniformly high or low in other traits if
he/she is extra- ordinarily high or low in one particular trait.
 “If s/he’s good at this, then s/he’s probably good at that, too.”

2. Central tendency
 the tendency to evaluate every person as average regardless of
differences in performance
 causes raters to score every question on a scale near the center.

3. Strictness and leniency

 the tendency to rate all persons consistently low or high.
 rater is going “too easy” or “too hard” on the person s/he is rating

4. Recency of events
 the rater is likely to consider recent performance more strongly than
performancebehaviors that occurred earlier.

Other factors also affect how a person score or rate an individual. It can be an internal
error or external error.
CHARACTERISTICS OF A GOOD TEST
1. VALIDITY
- The extent to which a test measures what it purports to measure
- Appropriateness, correctness, meaningfulness and usefulness of the
specific decisions a teacher makes based on the test results

Types of Validity
a. Face Validity – physical appearance
b. Content Validity – alignment of the content to the curricular objectives
Answers the questions:
- How appropriate is the content?
- How comprehensive?
- How adequately does the sample of items or questions
represent the content to be assessed?
c. Criterion-related Validity – relationship between scores obtained using
the instrument and scores obtained
using one or more other tests.
Answers the questions:
- How strong is the relationship?
- How well do such scores estimate present or predict future
performance of a certain type?

 Concurrent validity – at a close time interval

 Predictive validity – at a longer time interval

d. Construct Validity – nature of the psychological construct or

characteristic being measured by test.
Answers the questions:
- How well does a measure of the construct explain
differences in the behavior of the individuals or their
performance on a certain task?

 Convergent validity – defines another similar trait

 Divergent validity – describes only the intended trait and not
other traits

2. RELIABILITY
- consistency or stability of the scores obtained
 Methods in establishing reliability
a. Test-Retest – repetition of the same test
b. Parallel/Equivalent Forms – two parallel forms of test to the same group
of students.
a. Split-half – one test that is divided into two equivalent halves; can be
used for internal consistency
b. Kuder-Richardson – correlating the proportion / percentage of the
students passing and not passing a given item;
can be also used for internal consistency

Validity and reliability are related concepts. If an instrument is unreliable, it cannot yet
validate outcomes. As reliability improves, validity may improve. However, if an
instrument is shown to be valid then it is almost certain that is also reliable.

TYPES OF TEST ACCORDING TO FORMAT

1. Selection Type/ Constructed-Response Test- provide choices for the answer.

a. Multiple Choice- consists of a stem which describes the problem and 3

or more alternative which give the 4 suggested answers. One of the
alternatives is the correct answer while the other alternatives are
the distracters, also called decoys or foils.
b. Alternative Response –consists declarative statement that has to mark
true or false, right or wrong, correct or incorrect, yes or no, fact or
opinion, agree or disagree and the like.
c. Matching Type- consists two parallel columns. The items in Column I
or A for which a match is sought are called premises, and the items
in Column II or B from which the selection is made are called
responses.

2. Free/ Constructed Response Supply Type – requires the student to supply or

give the correct answer.

a. Short Answer- uses a direct question that can be answered by a word,

a phrase, a number, or a symbol.
b. Completion Test- consists of an incomplete statement that can also be
answered by a word, a phrase, a number, or a symbol.

3. Essay Test- essay questions provide freedom of response that is needed to

adequately assess student’s ability to formulate, organize, integrate and
evaluate ideas and information or apply knowledge and skills.

a. Restricted Response- limits both the content and the response.

Content is usually restricted by the scope of the topic to be discussed.
b. Extended Response- allows the student to select any factual