PANULAANG PILIPINO
ang bilang ng mga pantig sa bawat
KAHULUGAN NG PANITIKAN
 Nagsasalaysay ng buhay, pamumuhay, lipunan,
pamahalaan, pananampalataya, at mga
karanasang kaugnay ng iba’t ibang uri ng
damdamin tulad ng pag-ibig, kaligayahan,
kalungkutan, pag-asa, pagkapoot,
paghihiganti, pagkasuklam, sindak at
pangamba.
ANYO NG PANITIKAN
 TULUYAN O PROSA
-Ito ay nabubuo sa pamamagitan ng malayang
pagsasama-sama ng mga salita sa mga
pangungusap. Hindi limitado o pigil ang paggamit
ng mga pangungusap ng may-akda. Kabilang dito
ang mga sumusunod:
 Maikling Kwento
 Nobela
 Dula
 Alamat
 Pabula
 Talambuhay
 Sanaysay
 Balita
 Editoryal
 PANULAAN
-Ito’y nabubuo sa pamamagitan ng pagsama-
samanng maanyong salita sa mga taludtud na may
sukat o bilang ng mga pantig at pagtutugma ng mga
salita sa hulihan ng mga taludtud sa bawat saknong.
Kabilang dito ang mga sumusunod:
 Tulang liriko o Tulang pandamdamin - Ito’y
nagtataglay ng mga karanasan, kaisipan,
guniguni, pangarap, at iba’t-ibang damdaming
maaring madama ng may-akda o ng ibang
tao.
1. Awit/kanta - ang karaniwang pinaksa nito
ay may kinalaman sa pag-ibig, kabiguan,
kalungkutan, pag-asa, pangamba, poot,
kaligayahan.
2. Soneto - Nagtataglay ito ng mga aral ng
buhay, may 14 na taludtud; ang nilalaman
ay tungkol sa damdamin at kaisipan at
may malinaw na kabatiran sa likas na
pagkatao.
3. Oda - Pumupuri ito sa mga pambihirang
nagawa ng isang tao o grupo ng mga
tao,
masigla ang nilalaman at walang katiyakan
taludtud.
4. Elehiya - Tulang may kinalaman sa
guniguni tungkol sa kamatayan
5. Dalit - Ito ay tulang nagpaparangal sa
dakilang lumikha at may kahalong
pilosopiya sa buhay.
6. Pasyon - aklat na naglalarawan ng pasakit
at pagdurusa ni Hesukristo
7. Pastoral - naglalarawan ng tunay na buhay
sa bukid.
 Tulang pasalaysay - ito ay naglalarawan ng
mahahalagang mga tagpo o pangyayari sa
buhay, halimbaway ang kabiguan sa pag-ibig,
ang mga suliranin at panganib sa pakikidigma o
kagitingan ng mga bayani.
1. Epiko- ang mga epiko ay nagsasalaysay ng
mga kabayanihang halos hindi
mapaniwalaan pagkat nauukol sa mga
kababalaghan. Itoy nagbubunyi
kasaysayan laban sa mga panganib at
kagipitan.
2. Awit- ang mga itoy may mga paksang
hango sa pangyayaring tungkol
pakikipagsapalaran, at ang mga tauhan ay
mga hari't reyna, prinsipet prinsesa. Ang
dalawang itoy nagkakaisa kaharian. Ang
awit ay may sukat na labindalawang [12]
pantig at inaawit nang mabagal sa saliw ng
gitara,sa
3. Korido- ito naman may sukat na walong 8
pantig at binibigkas kumpas ng martsa.
4. Balad - ito ay Sa may himig na awit
dahilang ito ay inaawit habang may
nagsasayaw. Ito ay nilikha noong unang
panahon at sa kasalukuyan ay
napapasama na ito sa mga tulang
kasaysayan na may anim hanggang
walong pantig.
 Tulang pantanghalan o padula - katulad din ito
ng karaniwang dula, ang kaibahang lang ay
binibigkas ng mga tauhan ang kanilang
diyalogo sa paraang patula.
1. Panubong - mahabang tula ng
pagpaparangal o paghahandog sa isang
taong nagdaraos ng kaarawan o
kapistahan
 2. Zarzuela- dulang musicall na
karaniwang binubuo ng tatlong akto
tungkol sa pag-ibig, kasakiman at poot.
3. Moro-Moro- nagpapakita ng hidwaan
at labanan ng Kristyano at di-Kristyano
4. Senakulo- pagtatanghal tungkol sa
paghihirap at kamatayan ni Hesus.
5. Tibag- ang paghahanap nina
Reyna Elena at Constantino sa krus
nga pinagpakuan ni Hesus.
6. Panunuluyan- nagpapakita ng
paghahanap ng matutuluyan nina Maria
at Jose para doon isilang ang sanggol na si
Jesus
 Patnigan (Joustic poetry)
1. Duplo - paligsahan sa pangangatwiran
na kadalasang paglalamay sa patay.
2. Balagtasan - tagisan ng talino sa
pamamagitan ng katwiran sa
pamamaraang patula .
3. Karagatan - dula tungkol sa isang
prinsesa na sadyang humulog sa isang
singsing sa dagat. Kung sinoman ang
lalaking makakakuha ng singsing'ay
pakakasalan niya.
ELEMENTO NG TULA
1. Sukat (meter) - Ito ay tumutukoy sa bilang ng
pantig ng bawat taludtod na bumubuo sa isang
saknong.
2. Saknong (stanza) - Ang isang saknong ay isang
grupo sa loob ng isang tula na may dalawa o
maraming linya o taludtod.
3. Tugma (rhyme) - Sinasabing may tugma ang
isang tula kapag ang huling pantig ng huling
salitang bawat taludtod ay magkasing-tunog.
4. Talinhaga (figures of speech allegory) -Isang
sangkap ng tula na may kinalaman sa
tinatagong kahulugan ng tula.
5. Kariktan (beauty) -Kailangang magtaglay ang
isang tula ng maririkit na salita upang masiyahan
ang mambabasa gayon din mapukaw ang
damdamin at kawilihan.
6. Persona - Ang persona ng tula
ay tumutukoy sa nagsasalita sa tula.
Kung
minsan, ang persona at ang makata ay
iisa.
7. Tono o Indayog - Tumutukoy sa paraan
ng pagbigkas ng bawat taludtod ng tula. Ito
ay karaniwang pataas o pababa.
ANYO NG TULA
1. Malayang taludturan – walang sinusunod na
sukat, tugma, o anyo. Ito ay karaniwang ayon sa
nais ng manunulat.
2. Tradisyonal – may sukat, tugma, at mga
matalinhagang salita.
3. Blanko berso o May sukat na walang tugma –
mga tulang may tiyak na bilang ang pantig ngunit
ang huling pantig ay hindi magkakasingtunog o
hindi magkakatugma.
4. Walang sukat na may tugma – mga tulang
walang tiyak na bilang ang pantig sa bawat
taludtod ngunit ang huling pantig ay
magkakasintunog o magkakatugma.
ANG KASAYSAYAN NG PANULAANG
PILIPINO
 PANANAKOP NG KASTILA
 MGA UNANG MAKATANG TAGALOG
- Sila ang natanyag sa pagsulat ng mga
tulang Tagalog
1. Tomas Pinpin - Siya’y kinikilalang
manunulat na Pilipino sa pagkakalimbag ng
kanyang aklat na “Librong Pag-aaralan ng
mga Tagalog ng Uicang Castila” at dito ay
kasama ang isa niyang tulang may kahalong
wikang kastila.
Anong dico toua
como no hede
holgarme
con hapo’t,
omega la mañana
y tarde dili
napahamac
que no salió en
balde itong gaua co
aqueste mi lance.
2. Fernando Bagongbanta - kinikilalang
unang makatang Filipino na nailimbag ang
pangalan. Nakapangalan sa kaniya ang
isang walang pamagat na romance kinikilala
ngayon sa pamagat na “Salamat nang
 ualang hanga” Ang tula ay isang papuri sa Mga akda:
naturang aklat ni San Jose at pangangaral sa  Pagsisi - Kauna-unahang tula niya na
mga kapuwa Tagalog na basahin ito upang nagbigay sa kanya ng karangalan
makatamasa ng karunungan. bilang makata

Salamat nang ualang

hanga gracias se den
sempiternas sa
nagpasilang nang tala
al que hizo salir la
estrella nacapagpanao
nang dilim que destierre
la tinieblas sa lahat na
bayan natin
de todo esta nuestra tierra.

3. Pedro Suarez Osorio - Ang kaniyang

tulang “Salamat Nang Ualang Hoyang” ay
nalathala sa aklat na Explicacion de la
doctrina christiana en lengua tagala ni
Padre Alonzo de Santa Ana na nalathala
noong 1627. Gumagamit ito ng anyo ng
dalít, o may sukat na wawaluhin, at ng
panawagan bilang estratehiyang
panretorika.

Salamat nang ualang

hoyang Sa iyo Dios kong
maalam Nitong iyong auang
mahal Sa aming
catagalogan.

4. Philipe de Jesus - ipinalalagay na siya ang

kauna-unahang tunay na makata.
Ibong mumunti sa
pugad sa inang
inaalagad
ay dili makalilipad
hanggang sa di
magkapakpak.

 MGA NAGSISULAT NG AWIT AT KURIDO

1. Francisco Baltazar - “Prinsipe ng Makatang

Tagalog” dahil sa kaniyang obra maestra
na Florante at Laura.
  Florante at Laura - may inaapi ay iligtas sa darating na
diwang mapanghimagsik. panahon dumanak man ang dugo.
Hindi tuwirang tinukoy ni
Balagtas ang Pilipinas bilang Tunay ngayong umid yaring dila’t puso
tagpuan, sa halip ay
binanasagan niya itong
Albanya.
 La India Elegante y Negrito
Amante - dulang parsa na may
mga tauhan at tagpong Pilipino.
 Clara Balmori
2. Jose dela Cruz
3. Ananias Zorilla
4. Eulogio Julian de Tandiama

 PANAHON NG PAGGISING NG
DAMDAMING MAKABAYAN

 MGA TANYAG NA MANUNULAT

1. Dr. Jose Rizal
Mga akdang Tula:
 Mi Ultimo Adios (Ang Huling Paalam)
- Ito ang itinuring na kanyang
obra maestra. Kahuli-hulihang
tulang sinulat niya na may salin
sa iba’t ibang wika sa daigdig.
Pintuho kong Bayan ay
paalam Lupang iniirog ng
sikat ng araw,
Mutyang mahalaga sa dagat
Silanganan Kaluwalhatiang sa ami’y
pumanaw
 Sa aking mga kabata - Sinulat niya
ito sa gulang na walong taong
gulang. Ipinakilala niya rito ang
kanyang pagpapahalagabng sariling
wika.

Kapagka ang baya’y sadyang

umiibig Sa kanyang salitang
kaloob ng langit Sanlang kalayaan
nasa ring masapit Katulad ng
ibong nasa himapapawid

 A La Juventud Filipina ( Sa
kabataang Filipino) - sinulat niya
ito noong 1879 nang siya ay lab
nag-aaral pa sa UST. Ang tulang ito
ay nagtamo ng unang gantimpala
sa isang timpalak pannitikan.
 Kundiman - isang tulang
nagpapahayag na ang bayang
 Sinta’y umiibig, tuwa’y lumayo
Bayan palibhasa’y lupig at sumuko
Sa kapabayaan ng nagturong
puno
2. Marcelo H. del Pilar (180-1896) - itinuring na
“Predikadro ng Masa”
Mga akdang Tula:
 Sagot sa Espanya sa Hibik ng
Pilipinas - Tulang sagot sa tula ng
kanyang dating gurong si
Herminigildo Flores na may pamagat
na “Hibik ng Pilipinas sa Inang
Espanya”. Binubuo ito ng 92 taludtod,
naglalayong humingi ng mga
pagbabago sa Espanya ngunit
ipanahayag na walang ano mang
tulong sa maipagkaloob ito.
Puso co’y nahambal ng aquing marinig,
Bunso, ang taghoy mo’t mapighating
hibic; Uala ca, anac cong sariling hinagpis
Na hindi karamay ang ina mong ibig
 Isang Tula sa Bayan
Sa iyong kandungan tinubuang lupa
Pawang nalilimbag ang lalong dakila,
Narito rin naman ang masamang
gawa Na ikaaamis ng puso’t gunita
 Pasiong Dapat Ipag-alab ng mga
Puso ng Taong Babasa
Kalupitan nag Fraile
Oh Fraileng lubhang
malupit Na wala ng iniisip
Cundi manlupig ,
maggahis! Fraileng hindi
na nahapis Sa dugo ng
inocentes
3. Pedro Paterno (1857-1911) - isang masigasig
na tagapagpalaganap ng damdaming
makabayan at pagbabagong-isip ng mga
Pilipino.
Tula:
 Sampaguita y Poesias Varias - isang
katipunan ng mga nasulat niyang tula
 PANAHON NG HIMAGSIKAN
 MGA TANYAG NA MANUNULAT
1. Andres Bonifacio - Supremo ng
katipunan. Kinikilala bilang “Ama ng
Demokrasya sa Pilipinas”. Tinaguriang
“Dakilang Maralita” at “Dakilang Plebeyo”.
Ilan sa kanyang mga tula:
 Pag-ibig sa Tinubuang Lupa - Isang
tulang nagpapakilala ng malaking
pag-ibig sa inang bayan, ang
kamatayan ay handang harapin kung
ang dahilan ay pagtatanggol sa
kalayaan ng bayan.
Aling pag-ibig pa ang hihigit
kaya Sa pagkadalisay at
pagkadakila Aling pag-ibig pa?
Wala na nga wala.
 Katapusang Hibik ng Pilipinas -
Pagdurugtong ito sa tulang “Hibik ng
Pilipinas sa Inang Espanya” na sinulat
ni Herminigildo Flores.
Sumikat na, Ina, sa sinisilangan
Ang araw ng poot ng
katagalugan
Tatlong daang taong aming
iniingatan Sa dagat ng dusa ng
karalitaan.
 Tapunan ng Lingap - Humingi siya ng
lingap sa Diyos na magtagumpay sila
sa pakikipaglaban sa mga pang-alipin
at makamit nila ang ipinaglabang
kalayaan.
Mga kapatid, iwaksi ang sindak
Sa mga balita ng Kastilang uslak
Ugali ng isa sa tapang ay salat
Na kahit na bibig tayo’y
ginugulat
2. Emilio Jacento (1875-1899) - Tinaguriang
“Utak ng katipunan”. Sinabi niyang “Walang
lalaki maliban sa duwag ang makakatagal
na pagmasdan ang unti-unting pagkamatay
ng kanyang lupang sinilangan”
Mga Tula:
 A La Patricia (Sa Bayang Tinubuan” -
ipinalagay na ang tula niya sa Kastila
ang siyang naging obra maestra.
 Sa Anak ng Bayan - Ito ay isang tula
na nagpapahayag ng kanyang pag-
alala sa mga kababayan.
 3. Jose Palma (1876 - 1903) - Isang kawal sa
himagsikan. Tinaguriang “Ang
Mandirigmang Umaawit sa Gitna ng
Labanan”
Kanyang Tula:
 Himno Nacional Filipino - titik ng
Pambansang Awit na nagpapatunay
ng kanyang masining at marubdub
na pag-ibig sa inang bayan.
Tierra adorada
Hija del Sol de
Oriente Su fuego
ardiente
En ti latiendo esta
 De Mi Jardin -nagsasaad ng
pangungulila sa minamahal, katulad
ng bulaklak na naluluoy kung mawala
sa mga sanga at dahon.
 Melancholias (Mga Panimdim) - ito
ang pamagat ng kanyang aklat na
katipunan ng kanyang mga tula.
 PANANAKOP NG MGA AMERIKANO
-Ang pagdating ng Amerikano ay
panibagong kabiguan sa mga Pilipino na makamit
ang kalayaan. Higit na umuunlad ang sarswela sa
panahong ito kaysa tula.
-Iginiit ng mga manunulat na Pilipino ang
tradisyong pagsulat. Umuunlad ang pagtatalong
patula na tinatawag na “Balagtasan”.
 MGA TANYAG NA MANUNULAT NG KASTILA
1. Cecelio Apostol - Ginawa siyang kaanib
sa “Academia Espanyol” dahil sa kanyang
di-karaniwang kagalingan sa wikang
Kastila.
 Kay Rizal - Ipinalagay na
pinakamainam na tulang papuri
na sinulat niya.
Bayaning walang kamatayan, kadakilaang
maalamat
Sumungaw ka mula sa bangin ng libingan
Na kinahihimbingan mo sa
maluwalhating pangarap!
Halika! Ang pag-ibig naming pinagliyab ng iyon
alaala,
Mula sa madilim na walang wakas ay
tumatawag sa iyo
Upang patungan ng mga bulaklak ang iyong gunita.
2. Fernando Maria Guerrero - Umani siya
ng maraming papuri at nagkamit ng
maraming gantimpala noong nag-aaral
siya sa Ateneo de Manila.Natanyag na
makata bilang kaagaw sa karangalan ni
Cecelio Apostol.
 Kay Rizal - Sumalok din siya ng
inspirasyon sa pagtula sa
bayaning si Dr. Jose Rizal.
Nagdura pa kami… Ang mabangis
na latigo ay muling nagpapadugo sa
aming mga mukha,
At sa aming tahanang pinagpala sa
banal na abo ng iyong libingan
Ay namahinga ang kanilang mga
kukong mapanugat, kukong-
agilang maninila.
3. Jesus Balmori - Naisulat niya ang
kanyang unang tula noong siya ay
sampung taong gulang. Ipinalagay siyang
“poeta laureado” ng mga Pilipinong
nagsasalita sa Kastila. Noong 1939,
pinarangalan siya sa Madrid, Esoanya at
tinanghal na makatang pandaigdig sa
Kastila.
4. Manuel Bernabe - Siya’y isang
makatang liriko.
 Cantos del Tropico (Mga Awit ng
Tropiko) - Pamagat ng kanyang
aklat ng mga tinipon niyang tula.
 No Mas Amos Que El Tuyo
(Walang Pag-ibig na Tulad mo)
Walang pag-ibig na tulad ng
iyo O Pusong Bathala
Ang bayang Pilipino’y
Naghahandog sa iyo ng
puso
5. Claro M. Recto - Siya ay naging pangulo
ng Lupon g Salitang Batas. Naging
kagawad siya ng kataas-taasang Hukuman,
mananaggol, matalinong mambabatas,
makata at maraming aklat na sinulat…
 Mi Choza De Nipa (Ang Dampa
Kong Pawid)
Halikayo sa kuta ko, sa marupok na
tahanan
Na pakiming nangungubli sa malilim
na sagingan,
 Masok kayo nang maingat, pawid
lamang at kawayan,
Ngunit siyang dambana ng ligpit
kong pamumuhay.
6. Zoilo Hilario -Isang bantog na
manunulat, makata, mananaysay at
hukom. Kabilang siya sa tagapagtatag ng
Katipunan Maninampun.
 MGA TANYAG NA MANUNULAT NG TAGALOG
1. Lope K. Santos
 Ang panggigera - isang tulang
tumutuligsa sa mga babaeng
nagsusugal ng panggingge at
nagpabaya sa tahanan bilang asawa
at ina.
 Pagtatapat - isang tula hinggil sa
magaganda at dakilang damdaming
nadarama ng isang nagmamahal sa
kanyang sinusuyo.
Ibig kong kung ikaw ay may iniisip
Sa ulo mo’y ako ang buong masilid;
Ibig kong kung iyong mata’y
tumititig,
Sa balintataw mo ako’y mapadikit;
Ibig kong tuwi mong bubukhin ang
bibig, Ang labi ko’y siyang lumasap ng
tamis: Ibig kong sa bawat pagtibok ng
dibdib: Bulong ng dibdib ko ang iyong
marinig.
 Puso’t diwa
 Mga Hamak na Dakila
 Sino kayo? Ako’y si…
2. Jose Corazon de Jesus - Makailang beses
niyang tinalo si Florentino Collantes sa
Balagtasan kaya itinanghal siyang kauna-
unahang “Hari ng Balagtasan”
Mga tula:
 Mga Dahong Ginto
 Ilaw sa kapitbahay
 Itinapon ng Kaplaran
 Ang bato
 Ang Pamana
 Ang Pagbabalik
 Sa Halamanan ng Diyos
 Bayan ko
Ang bayan kong Pilipinas,
Lupain ng gino’t bulaklak
Pag-ibig ang sa kanyang
palad, Nag-alay ng ganda’t
dilag
 Isang Punong Kahoy
Kung tatanawin mo sa malayong pook
Ako’y tila isang nakadipang krus;
Sa napakatagal na pagkakaluhod,
Parang hinahagkan ang paa ng
Diyos.
3. Florentino Collantes - ang kanyang tula
ay tumutuligsa sa sistemang pampulitika
Nabibilang sa tatlong uri ang kanyang tula:
 Tulang liriko - “Ang Patumpik-
tumpik”, “Parangal sa Bagong Kasal”
at “Ang Magsasaka” - Sinasabing ang
tatlong tulang ito ang higit na kilala at
kinagigiliwang basahin sa kanyang
panahon.
 Tulang Pasalaysay - “Ang lumang
simbahan” na isinalin sa putting
tabing, “Ang Tulisan”, “Ang
Labindalawang Kuba”, “Ang
Pasalubong”, at “Ang Nuno sa
Punso”
 Pambalagtasan - “Bulugbugan”.
“Aguinaldo vs. Quizon” - ito ang
nilaban niya sa pakikipagbalagtasan
kay Huseng Batuti.
 Ang Magsasaka
4. Amado V. Hernandez -Tinaguriang
“Makata ng Manggagawa” at “Makatang
Anak-Pawis” sa dahilang ang mga tula niya
ay nagtataglay ng pagmamahal at
pagpapahalaga sa maliit at mga dukhang
manggagawa.
Mga tula:
 Pilipinas - aklat na naglalaman ng
mga isinulat niyang tula ay
pinagkalooban ng gantimpalang
pampanitikan noong 1935.
 Isang Dipang Langit - ang kanyang
obra maestra na naisulat niya sa loob
ng bilangguan.
 Mga Ibong Mandaragit
 Luha ng Buwaya
 Bayang Malaya
 Muntinglupa
 Bonifaico
Kalupitan ay palasong bumabalik,
Kaapiha’y tila gatong nagliliyab;
 Katipuna’y naging tabak sa  PANAHON NG MGA HAPONES
paghihimagsik, At ang baya’y sumiklab sa - Ang tulang “Haiku” ang namalasak.
balintawak!
Haiku - binubuo ng labimpitong pantig na nahahati
 Hinanap ko ang Diyos sa tatlong taludtud.( 5, 7, 5)
Ngayong ang bansa ay muling halikan ng
nabawing laya, Halimbawa:
Ngayong ang ating bandila ay wala nang sugat Pag-ibig
at wala nang luha…
Oh, Bathala! Oh, Bathala! Hatid ay saya
Huwag mong itulot na ang mga dakilang puso, ang Sa pusong
mga anak ng bayang hindi susuko… sumisinta Irog,
5. Inigo Ed Regalado - nagtamo ng unang halika.
gantimpala sa timpalak ng komonwelt Tanaga - tulang binuhay ni Ildefonso Santos. May
noong 1941 sa kanyang aklat na may sukat at tugma, may pitong pantig ang bawat
pamagat na “Damdamin” taludtud. (7,7,7,7)
 Sa aklat ng Buhay Halimbawa:
ng mga tula niya
6. Ildefonso Santos - kapansin-pansi ang
tula niya ay payak, ngunit tapat sa diwa at
kaisipang taglay. Ang kanyang tula ay
patungkol sa kagandahan ng kapaligiran o
kalikasan.
 Gabi
 Ang guryon - Ang tulang ito ay isang
simbolo ng ating pagkatao,
pagkamakabansa, at sumasalamin sa
ating buhay.

Tanggapin mo, anak,

itong munting guryon
na yari sa patpat at papel de Hapon;
magandang laruang pula, puti, asul,
na may pangalan mong sa gitna naroon.

7. Teodor Gener - Siya ay isang abugado at

batikang manunulat. Naging pangulo siya
ng kapisanang “Ilaw ng Panitik”.
 Ang Masamang Damo
 Ang Guro
 Pag-ibig

Umiibig ako, at ang iniibig

Ay hindi ang dilag na kaakit-
akit
Pagkat kung ganda lang ang nais,
Hindi ba nariyan ang nunugog
langit?

8. Patricio Mariano
 Mga Anak-Dalita - nailimbag na aklat
 Palay (ni Ildefonso
Santos)

Palay siyang
matino Nang
humangi’y yumuko
Ngunit muling
tumayo
Nagkabunga ng
ginto

 PANAHON NG PAGSILAY NG
BAGONG KALAYAAN

 MGA TANYAG NA MANUNULAT

1. Alejandro Abadilla - Tinaguriang

“Ama ng Malayang Taludturan”
 Parnasong Tagalog - katipunan
ng mga tul mula sa panahon
nina Huseng Sisiw at Balagtas
hanggang sa kanyang Panahon.
 Ako ang Daigdig - Ang
katipunan ng kanyang mga
tula.
2. Jose Villa Panganiban
 Mga Butil ng Perlas - aklat na
ipinalimbag na katipunan ng
kanyang pitumpung tula noong
1960. Inihandog niya ito sa
kanyang maybahay na si Gng.
Consuelo Torrres-Panganiban sa
pagsapit ng ika-25 anibersaryo
ng kanilang kasal.
3. Amado Hernandez - Nagkamit ng “
Republic Cultural Awards” noong 1962
sa kanyang aklat na katipunan ng
kanyang mga tula na may pamagat na
“Isang Dipang Langit”
4. Teo Baylen - isinaaklat niya ang
kanyang tula sa pamagat na “Tinig na
Darating”.
 Pinagkalooban ito ng “Republic Cultural Award”  “Ito Ba Ang Bayan Ko?” - Nenita P. Papa
noong 1963.  “Bayan Muna Bago Sarili” - ni Consolacion P.
Sauco
 MGA TULANG NAGTAMO NG UNANG
GANTIMPALA SA TIMPALAK NG PALANCA  Talaang Ginto - pagkilala ng Surian ng Wikang
1963-1964 - “Alamat ng Pasig” ni Fernando B. Pambansa sa pinakamahusay na tulang
Monleon naisulat sa isang takdang panahon.
1964-1965 - “ Sa pagkakaparool” ni Rubin Vega
1965-1966 - “Ebolusyon” ni C.C. Marquez, Jr.
1966-1967 - “Toreng Bato.., Kastilyong Pawid..,
Bagwis ng Guniguni” ni Federico Talasanggunian
Licsi Espino, Jr.
1967-1968 - “Mga Ibon at Iba pang Tula” ni Ramos, M. S. (1984). Panitikang Pilipino. Katha
Bienvenido Ramos
Publishing Company.
1968-1969 - “May Luha ang Tula” ni Aniceto
Silvestre Sauco, Consolacion P. et. al. Panitikang Pilipino.
1970-1971 - “ Mga Duguang Plakard at Iba pang Pagdadaluhasaan.
Tula” ni Rogelio C. Mangahas
1971-1972 - “Walang unang Gantimpala” Sauco, Consolacion P. et. al. Panitikang ng Pilipinas.
1973-1974 - “Linya Kay Sta. Clara” ni Teo T. Antonio Panrehiyon
1980-1981 - “Dugo’t Dalit sa Pagdaralita: Dalawang
Tula” ni Lamberto Antonio Osorio, Pedro Suarez – CulturEd: Philippine Cultural
1981-1982 - “Anak ng Kahapon” ni Edmundo Libid Education Online
 MGA TANYAG NA MANUNULAT SA MG Bagongbanta, Fernando – CulturEd: Philippine
SUMUSUNOD NA PANULAAN; Cultural Education Online
EPIKO Pinpin, Tomas – CulturEd: Philippine Cultural
Education Online
 “Handong ng Kalayaan” -Sinulat ni Gloria
Villaraza Guzman na nagkamit ng
gantimpalang CCP sa epiko. Nilalaman ng
epikong ito ang pakikipaglaban ng mga
katutubo sa pagbabagong dulot ng
modernisasyon sa kanilang kapaligiran at
pook panahanan.

TULANG PANSABAYANG BIGKAS

 “Isang Bansa, Isang Diwa”- Sinulat ni

Dionisio S. Salazar na naglalahad ng isang
tunguhin ng pamahalaan ng panahon iyon,
ang pagkakamit ng kaisahan ng mga
Pilipino sa pamamagitan ng isang diwa,
isang Wika.

ELEHIYA

 “Pagkat Ako’y Malaya Na” - salin ni Memita

P. Papa