Professional Documents
Culture Documents
KURS
RATOWNIKA POLA WALKI
Opracowano na podstawie
US ARMY CLS course – podkurs IS0875
UDZIELANIE POMOCY
RANNEMU NA POLU WALKI
Udzielanie taktycznej pomocy medycznej
• Ostrzał
• Ciemność
• Czynniki środowiskowe
• Opóźnienie w uzyskaniu
ostatecznej pomocy
• Decyzje dowództwa
Udzielanie taktycznej pomocy medycznej
3 odrębne fazy
KOŁOWRÓT
TAŚMA NA RZEP
PASEK KOŁOWROTU
Opaski uciskowe
Pomoc pod ostrzałem
• Wspieraj rannego psychicznie
System AVPU
Sprawdzaj co 15 minut
Taktyczna pomoc w terenie
Co mogło go uratować?
Szybsza ewakuacja
Koncentrat krwinek czerwonych na
pokładzie śmigłowca (zgodnie z
zaleceniami TCCC)
Co się stało?
Ten człowiek doznał amputacji urazowej połowy prawego
przedramienia w wyniku eksplozji pocisku z granatnika
oraz rozerwania tętnicy udowej. Wykrwawił się na śmierć
z rany uda, mimo że założono trzy polowe opaski uciskowe.
Udzielający pierwszej pomocy najwyraźniej wiedział, co
należy zrobić, ale nie miał odpowiedniej opaski uciskowej
ani nie był w stanie jej wykonać na czas.
Co mogło go uratować?
Opaska uciskowa CAT
Lepsze wyszkolenie wszystkich
członków oddziału
(Lekarz zginął na początku akcji)
Co się stało?
Ranny otrzymał postrzał w górną część
uda, za wysoko by założyć skuteczną
opaskę uciskową.
Co mogło go uratować?
Stały ucisk rany albo
ucisk tętnicy udowej w punkcie uciskowym, albo
opatrunek HemCon oraz
szybsza ewakuacja
TCCC w Iraku
Przyjęcie i wdrożenie zasad TCCC przez pluton
medyczny grupy zadaniowej 1-15 IN w kampanii
irackiej okazało się olbrzymim sukcesem. W
ciągu 25 dni nieprzerwanych walk, w których
rannych zostało 32 naszych żołnierzy, w tym
wielu ciężko, mieliśmy zero zabitych na miejscu i
zero zmarłych w wyniku odniesionych ran,
udzielając jednocześnie pomocy znacznej liczbie
rannych cywilów i wojskowych irakijskich.
TCCC w IRAKU (cd.)
Sukces ten powinien służyć jako model dla innych
konwencjonalnych jednostek bojowych w całej armii
w zakresie wstępnej pomocy medycznej.
Zasady TCCC są potwierdzone badaniami i sprawdzone
w praktyce i powinny stanowić podstawę udzielania
pomocy rannym na polu walki.
Kpt Michael Tarpey
Lekarz batalionowy 1-15 IN
20 stycznia 2005
Podsumowanie
5
Zanim podejdziesz do rannego
• Uspokajaj rannego
• Towarzysz rannemu w
transporcie
Podsumowanie
• Jak omówiono na lekcji 1., trzy najważniejsze
przyczyny możliwej do uniknięcia śmierci od ran na
polu walki to:
• Wyłamane zęby
• Kości twarzy
• Wymiociny
Sprawdź, czy ranny oddycha
• Obejrzyj, osłuchaj, wyczuj
oddech
• W razie konieczności
wykonaj sztuczne oddychanie
Sztuczne oddychanie
• Utrzymaj głowę rannego w pozycji odchylonej z
uniesionym podbródkiem lub odciągniętą żuchwę
• Zaciśnij palcami skrzydełka nosa rannego i wykonaj
dwa pełne wydechy (po 2 sekundy)
• Sprawdź tętno szyjne
• Jeśli tętno jest wyczuwalne, wykonaj oddychanie
usta-usta w tempie 1 wydech na 5 sekund
• Po minucie sprawdź oddech i tętno
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (CPR)
• Jeśli u rannego stwierdzisz brak tętna szyjnego,
możesz przystąpić do resuscytacji krążeniowo-
oddechowej (CPR), pod warunkiem że wiesz, jak to
zrobić i że pozwalają na to warunki bojowe
• Nasmaruj rurkę
Rurka nosowo-gardłowa
• Pocisk
• Ostrze noża
• Szrapnel
• Pręt
• Odłamki po wybuchu
Otwarta odma opłucnowa
Oznaki i symptomy otwartej rany klatki
piersiowej
• Odsłoń ranę
• Sinica
• Przesunięcie tchawicy
• Uwaga:
– W warunkach bojowych może być trudno
oszacować ilość utraconej krwi – w takich
wypadkach oceniamy stan psychiczny
poszkodowanego i tętno na tętnicy
promieniowej
– Przyśpieszona praca serca i częstość
oddechu może być wynikiem wysiłku,
stresu bojowego lub wstrząsu
Utrata ½ litra krwi
• Sprawdź możliwość
wycofania się
Odsłanianie rany
• Nie staraj się oczyścić rany
• Zdejmij opakowanie
• Unieś kończynę
Opatrunek tamujący krwawienie zawierający
chitosan
Chitosanâ Opatrunek hemostatyczny
Opatrunek z chitosanem
Opatrunek z chitosanem
stosuje się dla zatamowania
poważnego krwawienia
tętniczego
Nie wymaga stosowania
bandaża, sam przylepia się
do rany
Uwalniane substancje
„zatykają” pęknięcia naczyń
krwionośnych, nie powodując
krzepnięcia
Chwyć zewnętrzne opakowanie foliowe w taki sposób, byś mógł odczytać
instrukcję użycia. Znajdź niesklejone krawędzie w górnej części opakowania
Otwórz opakowanie zewnętrzne, pociągając za niesklejone krawędzie.
Uważaj, by opatrunek nie upadł na ziemię
Dłonią i kciukiem unieruchom opatrunek pomiędzy folią na spodzie a nie-
chłonnym brązowym lub zielonym podkładem z poliestru
Trzymaj opatrunek za nie-chłonny poliestrowy podkład, wyrzuć foliowe
opakowanie zewnętrzne. Dłonie muszą być suche, by opatrunek nie
przykleił się do nich
Stosowanie opatrunku z chitosanem
Rany
•• Tętnica
Tętnicaszyjna
szyjna barków,
górnej
Rany szyi części
ramion
•• Tętnica
Tętnicaramienna
ramienna
•• Tętnica
Tętnicapromieniowa
promieniowa
Rany
Rany łokci i dolnej przedramion
części ramion
•• Tętnica
Tętnicaudowa
udowa Rany dłoni
•• Tętnica
Tętnicapiszczelowa
piszczelowa
Rany ud
przednia
przednia//tylna
tylna
Rany ud
• Stosowana wyłącznie na
ramieniu, przedramieniu, udzie
lub podudziu
• Szybkość mocowania
• Zapobiega zanieczyszczeniom
Przygotuj:
• Nawodnij
poszkodowanego (podaj
dożylnie płyny)
Wlew dożylny
• W skrócie: „i.v.”
• Rękawiczki
• Strzykawkę 5 ml
• Sterylny
• Załóż rękawice
• Wyjmij plaster
Tegaderm z opakowania
• Zdejmij osłonkę
zabezpieczająca port
worka infuzyjnego,
nabierz sterylny płyn
strzykawką i załóż
ponownie osłonkę
Przemywanie złącza
• Przebij igłą plaster
Tegaderm
• Wstrzyknij sterylny płyn
infuzyjny do cewnika
• Sprawdź, czy nie dochodzi
do wynaczynienia (ból,
obrzęk, zaczerwienienie,
płyn wydostający się z
miejsca wkłucia)
• Wyjmij igłę ze złącza
infuzyjnego i wyrzuć ją do
odpowiedniego pojemnika
Podawanie płynów infuzyjnych
Podawanie płynów infuzyjnych
• Wyjmij zestaw
infuzyjny z opakowania
• Otwórz zacisk na
drenie, przesuń zacisk
tak, by znajdował się
15-20 cm od komory
kroplowej i zamknij
zacisk
OPEN CLOSED
Podawanie płynów infuzyjnych
• Zdejmij osłonkę
zabezpieczającą port
wejściowy (długa końcówka)
na worku infuzyjnym
• Zdejmij osłonkę
zabezpieczającą końcówkę
IV Tubing Port
drenu (plastikową igłę) nie
dotykając przy tym końcówki
• Ściskaj komorę
kroplową drenu
aż wypełni się
płynem
infuzyjnym
Podawanie płynów infuzyjnych
Usuń powietrze z linii, postępując w następujący
sposób:
• W przypadku ewakuacji
• Usuń plaster
123-45-6789 11 B Religion
Nazwisko Wpisz nazwisko, pierwsze imię, inicjał/pierwsza litera drugiego imienia
Stopień Wpisz skrót stopnia rannego (SGT, CPT – sierżant, kapitan)
SSN Wpisz numer ubezpieczenia rannego. Jeśli ranny należy do armii innego państwa lub
jest jeńcem wojennym, wpisz jego numer identyfikacyjny. Zostaw puste pole, jeśli ranny nie
jest wojskowym
MOS W polu “SPECIALTY CODE/GPM” – „KOD SPECJALIZACJI” wpisz kod MOS (military
occupation specialty – specjalizacja wojskowa) rannego w przypadku szeregowców lub kod
AOC (area of concentration – obszar koncentracji) w przypadku oficerów
Płeć Zaznacz właściwe pole po lewej stronie “MALE / HOMME” („MĘŻCZYZNA”) “FEMALE /
FEMME” („KOBIETA”)
Religia Wpisz wyznanie rannego w polu „RELIGIA”
Część 3
Jeśli ranny doznał urazu (ofiara walk),
zaznacz pole “BC/BC”
Jeśli obrażenie są wynikiem zastosowania
broni jądrowej, biologicznej lub chemicznej,
zaznacz pole “NBC/NBC”
Jeśli danej osoby nie da się zaklasyfikować do
jednej z pozostałych trzech kategorii, zaznacz
pole “DISEASE/MALADE” („CHORY”)
Jeśli dana osoba cierpi z powodu stresu
bojowego lub innego urazu psychicznego,
zaznacz pole “PSYCH/PSYCH”
Zaznacz umiejscowienie rany (wlot i wylot)
Zaznacz odpowiednie pole lub pola opisujące
urazy rannego
Jeśli zaznaczysz pole “OTHER” – „INNE”,
wyjaśnij, o jakie urazy chodzi
Część 4
MN 07/01/30
USA
07/01/30 14:24
Pomiń tę część
07/01/30 14:40
PULSE / tętno
BC / ofiara walk NBC / ABC DISEASE / chory PSYCH /
RESP / oddech
uraz
psychicz
ny DATE/TIME / 13. CLINICAL COMMENTS/DIAGNOSIS / obserwacje kliniczne/diagnoza
3. INJURY / obrażenia AIRWAY / drogi oddechowe data/godzina
FRONT / przód BACK / tył HEAD / głowa
WOUND / rana
NECK/BACK INJURY / obrażenia szyi/pleców
BURN / oparzenia
AMPUTATION / amputacja
STRESS / stres
OTHER (specify) / inne (określ)
____________________________
____________________________
14. ORDERS/ANTIBIOTICS (Specify)/TETANUS/IV FLUIDS /
zlecenia medyczne/antybiotyki (określ)/tężec/płyny dożylnie
• Określenie MEDEAVAC
stosowane jest, gdy do transportu
używane są wojskowe pojazdy
medyczne (załogę stanowi
personel medyczny)
• Klasyfikowanie do wyższej
kategorii: tendencja do
klasyfikowania ran lub obrażeń
jako cięższe niż w rzeczywistości
Przygotowanie zgłoszenia MEDEVAC
• Specjalny 9-punktowy format
Ta informacja pozwoli
jednostce koordynującej
ewakuację na takie
zaplanowanie trasy pojazdu, by
mógł on odebrać rannych z
kilku miejsc, jeśli jest taka
potrzeba i możliwość
Punkt 2: Częstotliwość radiowa,
sygnał wywoławczy i sufiks
• Częstotliwość, sygnał wywoławczy
oraz sufiks można otrzymać z SOI lub
ANCD, lub od operatora radiowego
• Ta informacja jest niezbędna do tego,
by załoga pojazdu medycznego mogła
się kontaktować z jednostką zgłaszającą
ewakuację. Np. śmigłowiec kontaktuje
się, by zweryfikować kolor dymu
(przeciwnik może również wykorzystać
dym, by wprowadzić załogę śmigłowca
w błąd).
Punkt 3: Liczba poszkodowanych wg priorytetów
• Informacja potrzebna do
skonfigurowania pojazdów
transportujących osoby
wymagające ewakuacji
Punkt 6: Bezpieczeństwo miejsca podjęcia
Oceń, czy proponowane miejsce podjęcia jest bezpieczne
Panele
Sygnał pirotechniczny
Sygnał dymny
Sygnalista
Pasy z materiału lub spadochronu
Gałęzie, drewno, kamienie
Lampa sygnałowa, latarka, światła pojazdu
Otwarty ogień
Punkt 8: Narodowość i status rannych
Kategorie:
• “WILCO” – zrozumiałem
• “CORRECTION” – poprawka
ALPHA WUN
BRAVO TREE
CHARLIE FOWER
DELTA FIFE
ECHO NINER
FOXTROT
• Niewielkich
rozmiarów
• Lekkie
• Wytrzymałe
Standardowe nosze składane
Nosze improwizowane
• Zapinany po ułożeniu i
przykryciu rannego na
noszach
• Utrzymuje rannego w
odpowiedniej pozycji