SCRIPT

ANG PINAGMULAN NG MARINDUQUE

TAUHAN:

Mutya Marin

Anak ni Datu Batumbakal

Garduque

Mang aawit, makata, dukha, mandaragat sa bunbon

Datu Batumbakal

Datu ng Batangan/Batangas

Datu Kawili

Datu ng Camarines

Datu Sagwil

Datu ng Laguna

Datu Bagal

Datu ng Mindoro

EKSENA:

Tagapagsalaysay: Noo’y bago pa lamang kapapadpad sa ating dalampasigan ng

mga Kastila. Sa balangay ng Batangan, ngayo’y Batangas, ay kalakip ang Mindoro at
mga lupalop ng timog-kanluran ng Laguna hanggang Kamarines.

Si Batumbakal ay kilalang datu ng Batangan at mga balangay sa karatig nito. Sila’y

mayaman at makapangyarihan.

Tampok ng Katagalugan ang kanyang kaisa-isang anak na si Mutya Marin. Si Mutya

Marin ay maganda, mahinhin at halos ang lahat ng katangian ng dalagang Silangan
ay napisan sa kanya. Siya’y kayumangging kaligatan. Alun-alon ang buhok na hinabi
ng hatinggabi. Mapungay ang mga mata, matangos ang ilong, linalik ang baba at
may gatla sa leeg. Siya’y may nunal sa batok. Balangkinitan ang katawan.
Katamtaman ang taas. Ang baywang ay hugis hantik. Manipis ang alak-alakang
nagbabadyang siya ay masipag, ayon sa matandang kasabihan.

Maraming tagahanga si Mutya Marin at kabilang dito ay si Datu Bagal na ubod ng

yaman. Ang kaharian niya’y kilala sa tawag na Mindoro (Mina de Oro). Sina Datu
Sagwil ng Laguna at Datu Kawili ng Kamarines ay mga tagahanga rin subali’t ang
nagpatangi sa lahat kay Marin ay isang dukhang mang-aawit, si Garduque,
manghahabi ng tula at tagahanga ng kalikasan. Siya’y taga-Taal at isang
mandaragat sa lawang Bunbon.

Isang araw, nagpabalita na magkakaroon ng palaro sa palasyo bilang parangal sa

mga anito. Ang mga manlalaro ng iba’t ibang kaharian ay nagsidalo.

Dumating ang palarong pinakahihintay. Natipong lahat ang mga pambato ng

sarisaring palakasan. Angunang labanay pagbinitng palaso. Ang nakatamo ng
gantimpala ay bantog na Mangyan ng Mindoro na si Balindada.

Ang ikalawang paligsahan ay palayuan ng pagbato sa ibayong ilog. Ang nagkamit ng

karangalan ay Igorot na kinatawan ng Bulu-bundukin.

Ang karera sa kabayo ay isinunod at sinalihan ng mga prinsipe. Sinumang makatalo

kay Mutya Marin ay siya niyang paka-kasalan. Subali’t lahat ay nabigo. Sa bilis, si Mutya
Marin ay kawangis ng limbas. kaya napahiyang lahat ng kanyang tagasuyo.

Sa huli, si Marin ay itinanghal na reyna ng paligsahan at siya’y pinutungan ng korona

ng karangalan. Ang nagkapalad magputong ng korona ay walang iba kundi ang
makatang kasintahan.

Natapos ang parangal sa mga anito at nagsialis ang mga panauhin.

Nagbalik sa kaharian ang mga araw na katulad ng dati.

Dahil sa sina Datu Bagal, Sagwil at Kawili ay mga kapalagayang-loob ng ama ni Marin,
sa loob at labas ng kaharian ay nakapaghahandog sila ng pag-ibig sa mutyang
dalaga. Sa kabilang dako naman, ang binatang makata ay di-mamakailang
pinagbawalan ni Datu Batumbakal na huwag makipagkita sa kanyang butihing anak.

Datu Batumbakal: “Bakit ka pumapasok sa loob ng aking kaharian nang wala akong
pahintulot?” ang minsa’y tuligsa sa kaawa-awang makata.

Garduque: “Ako po’y sumusunod lamang sa utos ng iyong anak.” “Ako po’y
sumusunod lamang sa utos ng iyong anak.”

Datu Batumbakal: “Mula ngayo’y di ko gustong makita ang pagmumukhang iyan,

pangahas,” ang pagbabala ng datu.

Garduque: “Hindi po ako pangahas. Hindi ko po masuway si Mutya Marin. Ako po’y
pinabibigkas ng mga tulang kanyang kinagigiliwan.”

Datu Batumbakal: “Magtigil ka, walang-turing!

Tagapagsalaysay: Umalis ang makatang ang mukha’y nasa talampakan.

Hindi na matiis ni Mutya ang paglait ng kanyang ama sa minamahal. Kaya minsa’y
ipinagtanggol ni Marin ang binata.
Mutya Marin: “Hari kong Ama, utang na loob! Huwag ninyong hamakin ang aking
kasintahan. Siya ang tumutugon sa aking mga saligan sa buhay.”

Datu Batumbakal: “Ikaw ay nabubulagan. Ipagpaliban natin anghinggil sabagay na

iyan. Sa iba nang araw natin pag-usapan.”

Tagapagsalaysay: Napipi si Marin at siya’y hindi na nakaimik kaputok man.

Maluwat ding panahon ang lumipas na di pumapasok ang mang-aawit sa palasyo.

Likha palibhasa ng di-matingkalang kapangyarihan ng pag-ibig, si Mutya Marin ay
sadyang nagliwaliw sa kaparangan sa pagbabaka-sakaling matagpuan doon ang
abang makata. Nakarating siya sa matulaing Hog Pansipit. Napadako si Mutya sa
panig ng baybaying ilog na mapanganib. Dito’y maraming mga buwaya na
sumisilangtao.

Nang sisilain na lamang at sukat si Marin ng isang mabangis na buwaya, ay siya

namang pagdating ng makatang kasintahan. Sa kabutihang-palad kapagkaraka’y
buminit ang binata sa palaso. Natudla and buwaya kaya nasagip si Marin sa
nakaumang na sakuna.

Mutya Marin: “Salamat, Mahal! ipinag-aadya pa ako ng ating mga anito!”

Garanduque: “Bakit ka nangahas maglibot sa kagubatan? Di mo ba alam na ikaw ay

kagigiliwan ng nuno sa punso? Kung magkagayon, hindi ka na makababalik sa
palasyo.”

Mutya Marin: “Ewan ko ba! Hindi ako mapalagay kung hindi kita makita. Maluwat nang
hindi mo ako sinisipot. Kay dali mong makalimot!” ang pagtatampo ng dalaga.

Garanduque: “May babala sa akin ang iyong ama.”

Mutya Marin: “Kung talagang tapat sa akin, kung tunay ang iyong pagmamahal,
hahamakin ang lahat. Kahit kamataya’y iyong susuungin kung dahil sa akin.”

Garanduque: “Marin, tunay nga bang ako’y iyong minamahal? Ako’y isang dukha,
kumain dili. Bakit mo ako itatangi? Si Datu Bagal ay mayaman. Si Datu Sagwil ay
makapangyarihan. Si Datu Kawili ay marahas. Bakit ako ang pag-uukulan ng iyong
kalinga?”

Mutya Marin: “Ang puso ko’y iyong sinusugatan,” pakli ng dalaga.

Garduque: “Sundin mo ang iyong mahal na ama. Ang datu ay ayaw sa akin. Ano nga
naman ang iyong mapapala sa isang mang-aawit na tulad ko? Maaari ka bang
pakainin lamang ng aking mga tula?”

Mutya Marin: “Hindi ang pagkain lamang ang nakabubuhay sa tao. Banal ang iyong
kaluluwa.”
Garduque: “Salamat, Marin Nalalaman mo bang ang pakikipagkita mong ito sa aki’y
ipinagbabawal ng datu?

Mutya Marin: “Oo.”

Garanduque: “Nalalaman mo bang ang pakikipagtagpo mo sa aki’y nanga-

ngahulugan ng pagtagpas sa aking ulo? Baka pati ikaw ay maparamay.”

Mutya Marin: “Nababatid ko. Ako’y nakipagtagpo sa iyo upang minsan pa nating
sariwain ang sumpaang sa ating dalawa ay walang mamamagitan kundi
kamatayan!”

Garanduque: “Isinusumpa ko. Kita’y mamahalin hanggang langit.”

Mutya Marin: “Magmamahalan tayo hangga’t may daigdig. Magsadya ka mamayang

gabi sa palasyo, sa halamanang dati nating tagpuan. Mayroon akong ipagtatapat.”

Garanduque: “Umalis ka na at baka hanapin ka ng iyong ama.”

Mutya Marin: “Siya nga. Isa lamang aliping dalaga ang kasama.”

Tagapagsalaysay: Inihatid ng binata ang dalaga hanggang sa tabi ng kabayanan.

Nang kinahapuna’y ipinatawag si Marin ng ama.

Datu Batumbakal: “Bakit ka ba nakikipagtagpo nang lihim sa dukha mong kasintahan?

Ito’y sinsay sa aking mga kautusan at kaugalian ng balangay. Ang maharlika ay sa
maharlika at ang alipi’y sa alipin. Bukas na bukas din aking papupugutan ang iyong
kasintahan.”

Tagapagsalaysay: Hindi nakuhang makapagmatuwid ang dalaga. Alam niya ang

bawa’t sabihin ng ama’y masusunod. Napakasungit ng datu! Pinasusian si Mutya Marin
sa itaas ng tore. Nang dumating ang tipanang oras ay walang makitang Marin sa
halamanan. Hinanap ng binata ang dalaga.

Nakita niyang maliwanag ang tore kaya sinapantahang naroon ang hinahanap.
Sumagi sa kanyang hinala na namalayan ng datu ang pakana nilang pagtatagpo.

Ang mang-aawit ay nagpunta sa paanan ng tore nguni’t paano niya maaakyat iyon?
Wala siyang mahagilap na lubid o anumang tali. Siya’y naupo at nag-isip. Namataan
niya na may aninong gumagalaw sa bintanaat ilang saglitpa’y may naglawit ng
lampara. Napag-alaman niyang si Marin ay gising. Nahinuha niyang batid ni Marin na
siya’y nasa paanan ng tore at naghihintay. “Dapat sana siyang mag-ingat sa
paglalawit ng ilaw sapagka’t baka mahalata ng bantay,” ang bulong ng makata sa
sarili.

Samantalang ang binata ay nasa ganitong pagmumuni-muni, bigla siyang namangha

nang makita si Marin sa kanyang harapan. Ang dalaga pala’y naghugos sa tore sa
pamamagitan ng lubid at mga piraso ng damit na pinagbuhol-buhol.
Mutya Marin: “Giliw,” ang Simula ni Marin, “bukas ay papupugutan ka.”

Garduque: “Ako’y nakahanda. Pumapayag ka ba?”

Mutya Marin: “Hindi maaari. Tayo ay magtanan habang may panahon. Mayroon
akong kinasabuwat na mga alipin na gagaod sa ating bangka. Sa Wawa tayo
hinihintay.”

Garduque: “Saan tayo tutungo?”

Mutya Marin: “Tayo’y tatakas. Tayo’y pasasatimog… saan man… doon sa walang
amang makapanghihimasok sa pag-ibig ng anak.”

Tagapagsalaysay: Ang dalawa’y nagtanan. Magdamag silang naglayag sa lawak ng

karagatan.

Nag-umaga. Nang mag-aalmusal na, siyang pagkapansin ng datu na si Marin ay wala

na. May nakapagsumbong na siya’y tumakas. Inihanda at iniutos ng datung habulin
ng mabilis na batil pandigma ang magkasintahang tumalikod sa kaugalian ng
balangay.

Nagpabalita si Datu Batumbakal sa tatlong datung tagasuyo ni Mutya Marin. Si Datu

Sagwil ay madaling tumugon.

Sa mga nagsihabol ay kasama si Datu Kawili na siyang gustong pagpakasalan kay

Marin. Si Datu Bagal ay sumama rin nang magdaan sa Mindoro ang mga humahabol.

Anong magagawa ng munting sasakyang kinalululanan ng magkasintahan? Walang

pagsalang sila’y aabutin! Lima lamang oras ang nakalipas matapos makapag-almusal
ang datu nang abutin ng dambuhalang sasakyang humahabol ang mga nagsitakas.

Binuo ng magkasintahan sa kanilang sarili na sila’y di pabibihag nang buhay, kaya

sinabi na mangyari na ang dapat mangyari. Bilang pagmamatigas ng binata ay
pinagkaisahan nilang magpatihulog sa karagatan. Pinagtali ang dalawang kamay ng
matibay na lubid at ito’y ikinabit sa mabigat na bato upang sila’y magtuloy-tuloy sa
kailaliman ng dagat.

Ganito nga ang nangyari. Nang iilan na lamang dipa ang agwat ng maliit na sasakyan
sa malaking sasakyang humahabol, ay magkayapos na tumalon sina Marin at ang
binata. Tuloy-tuloy sa kailaliman ng tubig dahil sa mabigat na pataw na nagsilbing
sangkap ng kamatayan.

Garduque: “Paalam, Batumbakal,”

Mutya Marin: “Paalam, Amang,”

Tagapagsalaysay: Hindi matagpuan ang magkasintahan. Para manding bulang

hinigop ng buhawi.
Kinaumagahan, anong pagtataka ng mga nagsisihanap nang makita ang isang
malaking pulo sa dakong tinalunan ng magsinggiliw. Mula noon ay pinangalanan ang
pulo na MARINDUQUE, galing kina Marin at Duque.

Nagsisi si Datu Batumbakal nguni’t huli na. Bilang pagtitika sa kanyang nagawang
pagmamalupit, siya’y nagpakatino. Siya’y naging mapagmahal sa kanyang mga
sakop. Ang mga alipin ay kanyang pinag-ukulan ng pagtingin na higit sa rati. Binago
niya ang mga batas na pinaiiral sa balangay. Ang mga alipin at mga maharlika ay
naging pantay-pantay sa dambana ng mga anito tungkol sa pag-ibig at suliranin sa
puso.

Ang Marinduque ngayon ay isang pulong may magaganda at matulaing tanawin.

Pinilas ang ganda kay Marin at hiniram ang tula sa dakilang mang-aawit.