2.

Usaqlarin tipologiyasi ve social terbiye meseleleri

Yeniyetmelerin davranisindaki eyintiler-pedaqoji nezaretsizliyin
onu ehate eden ve ona pozucu tesir gosteren etraf muhitin
neticesidir.
Bu netice etiraz reaksiyasi,itaetsizlik,kobudluq,kuserek evden
cixib getmekdi.
Cetin usaqlar cox cilgin,tecavuzkar,ogurluga,avaraciliga,cinsi
pozgunluga,spirtli ickilerin qebuluna meyillidirler.
Cetin yeniyetmelerin davranis xususiyyetleri sahesinde cox
maraqli tedqiqatlar aparilmisdir.Onlar asagidaki qruplara
bolunur:
I qrupa- oz hemyasidlarindan hem fiziki,hem de cinsi inkisafda
Geri qalan ,psixi cehetden geriliyi olan usaqlar aiddir.Bele
usaqlar uzune qapanan olub,mesuliyyetsiz hisleri kecici ve
maraqlari sabit deyil.Bele usaqlar mektebden
yayinir,usyankarcasina hec neye tabe olmur,ders oxumurlar.
II qrupa- “suretli” cinsi inkisaf ve yuksek affektli,cilgin,aqressiv
yenilikleri olan usaqlar aiddir.Bunlar adeten nleri asosial heyat
valideynlerinin,hem de terbiyecilerinin her bir qadagasina cox
cilgin reaksiyalar verirler.
III qrupa –cinsi pozgunluq,avarciliq,narkotiklerin qebulu ile
mesgul olan usaqlar aiddir.Bunlar adeten valideynleri asocial
heyat terzi suren,daim munaqisede yasayan aileden
cixirlar.Onlar cox kinli,qeddar,aqressiv,tez ozunden
cixandilar.Davranisda olan bu eyintiler pedaqoji cehetden
nezaretsiz qalan yeniyetmeler ucun seciyyevidir.Hemcinin
davranisdaki eyintiler,pozuntular orqanizmin anomal inkisafinin
neticesidir.
Cetin usaq ve yeniyetmelerle is hokmen yenidenterbiye kimi
pedaqoji proses teleb edir.Yenidenterbiye – hem terbiye
olunan,hem de terbiyeci ucun cox cetin bir prosesdir.Terbiye
olunan yeni yolun prespektivleri ile maraqlandirilmalidir.
Terbiyeci ise insane inamli,onun kecmisini xatirlamadan bu
gununu tehlil etmeli,geleceyini tesevvur etmelidir.
Bele usaqlarin hidden artiq dozumsuz,cilgin olmasini nezere
alaraq social isci ele fealiyyet novu secilmelidir ki,munaqiseler
zamani onlar ozunu dozumlu ve temkinli apara
bilsin.Pedaqoqun vezifesi dozumluluk,diqqet,temkin terbiye
etmekden ibaretdir.