Araştırma

 Önerisi  Örneği  
 
 
 
SELÇUK  ÜNİVERSİTESİ  
SOSYAL  BİLİMLER  ENSTİTÜSÜ  
EĞİTİM  BİLİMLERİ  ANA  BİLİM  DALI  
 
 
 
 
 
 
 
 
AİLE  İÇİ  ŞİDDET  NEDENİYLE  
KORUMA  ALTINA  ALINARAK  SHÇEK  KURULUŞLARINDA  
BAKILAN  ÇOCUKLARIN  SORUNLARI  
 
 
 
 
 
 
 
…………………………………………………….  
 
 
 
 
 
 
 
DANIŞMAN  
…………………………………………………  
 
 
 
KONYA  
 2
 
AİLE  İÇİ  ŞİDDET  NEDENİ  İLE  KORUMA  ALTINA  ALINARAK  SHÇEK  
KURULUŞLARINDA  KORUMA  ALTINA  ALINAN  ÇOCUKLARIN  SORUNLARI  
 
(ARAŞTIRMA  ÖNERİSİ)  
 
İÇİNDEKİLER  
 
1.  BÖLÜM:  GİRİŞ  SAYFA  
 
A-­‐ARAŞTIRMANIN  SORUNU  ………  
B-­‐ARAŞTIRMANIN  AMACI  ………  
C-­‐ARAŞTIRMANIN  ÖNEMİ  ………  
D-­‐LİTERATÜR  TARAMASI  ………  
E-­‐ARAŞTIRMANIN  SAYILTILARI  .………  
F-­‐ARAŞTIRMANIN  SINIRLILIKLARI  ……….  
G-­‐TANIMLAR  ……….  
 
2.BÖLÜM:  YÖNTEM  
 
A-­‐ARAŞTIRMANIN  MODELİ  ………  
B-­‐VERİ  TOPLAMA  ARAÇLARI  ………  
C-­‐EVREN  VE  ÖRNEKLEM  ………  
D-­‐VERİLERİN  TOPLANMASI,  ÇÖZÜMÜ  VE  YORUMLANMASI  ………  
E-­‐SÜRE  VE  OLANAKLAR  ………  
 
KAYNAKÇA  
 
 
 
 3
1.BÖLÜM:    GİRİŞ:    
 
A-­‐  ARAŞTIRMANIN  SORUNU:  
 
Aile  akrabalık  ilişkisi  olan  psikolojik,  sosyal,  ekonomik  ihtiyaçların  karşılandığı  
temel  toplumsal  birimdir.  
Şiddet   ise;   psikolojik   veya   fiziki   bağımsızlığına   ya   da   bütünlüğüne,   kişiliğine  
veya  kişilik  gelişimine  zarar  veren  davranışlardır.  
Şiddet   türleri   ise;   fiziksel   şiddet,   duygusal   şiddet,   cinsel   şiddet,   ekonomik  
şiddet,   ihmal   olarak   sınıflandırılabilir.   Ayrıca   kadınlara   yönelik   şiddet,  
çocuklara   yönelik   şiddet,   yaşlılara   yönelik   şiddet   olarak   da   sınıflandırabiliriz.  
Şiddet,   biyolojik,   psikolojik   ve   sosyal   nedenlerden   kaynaklanabilir.   Biyolojik  
nedenler,  akıl  hastalıkları,  ruhsal  bozukluklar,  erkeklik  hormonudur.  Psikolojik  
nedenler,   erkeğin   sahip   olduğu   fiziksel   gücü   bilmesi,   düşüncelerini   kabul  
ettirme  dürtüsü,  karşı  tarafı  ezmek.  Sosyal  nedenler,  aile,  okul,  arkadaş,  duygu  
ve  düşüncelerini  doğru  ifade  edememe,  geçim  sıkıntısı,  toplumsal  yanlış  değer  
yargıları,  alkol  ve  madde  bağımlılığı,  disiplin.  
Aile  içi  şiddet,  bir  aile  üyesinin;  diğer  aile  üyesine  karşı  fiziksel  ya  da  psikolojik  
olarak  hükmetme  ya  da  zarar  vermesidir.    
Fiziksel   istismar   ve   çocuk   istismarı;   aile   içi   şiddetinin   de   bir   parçası   olabilir.  
Ancak   çocuklara   karşı   yapılan   şiddet   eylemleri,   çocuk   istismarı   altında  
incelenir.   Her   ne   kadar   göz   ardı   edilse   de;   fiziksel   ve   cinsel   şiddet  
istismarlarının   büyük   oranı   aile   bireyleri   tarafından   yapılmaktadır.  
Aile   içi   şiddet,   çocukların   psiko-­‐sosyal   ve   bilişsel   gelişimini   olumsuz   yönde  
etkileyen   ve   ömür   boyu   tedaviyi   gerektiren   travmalardan   biridir.   Çocuğun  
sağlıklı   bir   tam   aile   ortamından   ve   bireyler   arası   ilişkilerden   yoksun   kalması  
gelişimini  de  olumsuz  yönden  etkiler.  Ayrılıklar  anne-­‐baba  ve  çocuk  arasındaki  
duygusal  etkileşimin  de  azalmasına  yol  açar.  Bu  da  bireyin  duygusal  yaşamını  
etkilemekle   kalmaz;   onun   bedensel,   zihinsel   ve   toplumsal   gelişmesini   de  
olumsuz  yönde  etkiler.    
 
Duygusal  etkileşim  yetersizliğinin  şu  sonuçlara  yol  açabileceği  ileri  sürülebilir:  
1-­‐Bebeğin  büyüme  ve  gelişmesi  gecikebilir,  engellenebilir.  
2-­‐Psiko-­‐motor   gelişmede   gecikme,   yemek   yememe,   alt   ıslatma   davranışları  
görülebilir.  
3-­‐Dil  gelişimi  gecikebilir,  konuşma  bozuklukları  oluşabilir.  
4-­‐Zihinsel   gelişmede   gecikme,   dikkati   yoğunlaştıramama,   öğrenme   ve   akıl  
yürütmede  yetersizlikler  olabilir.  
5-­‐Diğer   insanlarla   başarılı   ilişkiler   kuramama   sonucu   sosyal   gelişmede  
gecikme,  saldırganlık  v.b.  olumsuz  davranışlar  görülebilir.  
 4
 
ANNE  YOKLUĞU  VE  ETKİLERİ  
 
Anneden   ayrılma   (maternal   seperation)   çocuk   ile   anne   figürü   arasında   anlamlı  
bir   ilişki   kurulduktan   sonra   bu   ilişkinin   kesilmesidir.   Anne   yoksunluğu   ise  
(maternal   deprivation)   bu   ilişkinin   hiç   kurulmamış   olmasıdır.   Anneden  
ayrılmada  çocuğun  3-­‐6  ay  veya  daha  uzun  bir  süre  ayrı  olması  söz  konusudur.  
Annenin  yoksunluğunda  ise,  annenin  ölümü,  çocuğu  terk  etmesi  ve  bir  daha  hiç  
görüşülmemiş   olması   söz   konusudur.   Anne   yoksunluğunun   ya   da   anneden  
ayrılmanın   çocuk   üzerindeki   etkisi;   çocuğun   yaşına,   yoksunluktan   ya   da  
ayrılmadan   önce   annesi   ile   olan   deneyimlerine   göre   farklılıklar   gösterir.  
Özellikle   ayrılığın   uzaması   durumunda   zihinsel   ve   duygusal   gelişmede  
duraklamalara,   depresyon   belirtilerine   ileri   yaşlarda   ise   okula   uyum  
güçlüklerine   ve   davranış   bozukluklarına   rastlanabilir.   Anne   sevgisinden  
yoksun   olan   çocuklarda   güven   duygusunun   yerini   kuşku   alır   ve   çocukta   içe  
kapanıklığın   başladığı   görülür.   Bedensel   gereksinimleri   karşılanan   fakat   anne  
sevgisinden  yoksun  olan  çocuk;  güçsüz  ve  huzursuz  olur,  daha  çok  ve  daha  sık  
ağlar.   Çocukta   zaman   içinde   duygusal   küntleşme   gözlemlenir.   Ayrıca  
başkalarına   karşı   gerçek   bir   duygusal   bağları   bulunmaz,   anti   sosyal  
davranışlar   sergilerler.   Bowlby   çocuğun   yaşamının   ilk   beş   yılı   süresince  
annesinden   ayrı   kalmasının   suçluluğun   etiyolojik   temelini   oluşturduğuna  
inanır.  
 
Demirsar’a  göre;  düzensiz  anneliğe  bağlı  olarak  çocuklarda  gözlenen  tutum  ve  
davranışlar  şunlardır:  
-­‐  Çocuk  daha  sonraki  yaşlarda  aşırı  bağımlılık  gösterir.  
-­‐  Yetersizlik  ve  aşağılık  duyguları  geliştirir.  
-­‐  Benliğini  ve  diğer  kişileri  aşırı  değerli  ya  da  değersiz  bulur.  
-­‐  Çocuk  kendi  zihninde  kendisi  de  dâhil  olmak  üzere  herkesin  bir  iyi  bir  de  
kötü  görüntüsünü  oluşturur.  
 
BABA  YOKLUĞU  VE  ETKİLERİ  
 
Doğrudan  Etkileri:  
 
Ailede   anne   sevgiyi,   baba   otoriteyi   simgeler.   Babanın   uzun   bir   süre   aileden  
uzakta   olması   bu   işlevin   yerine   getirilmesini   önler.   Otorite   yokluğu   ya   da  
yetersizliği  çocukları  üç  tepki  biçimine  yöneltir.  Bunlar;  karşı  koyma,  taklit  ve  
ödünlemedir.  Karşı  koyma  tepkisi  bağımsız  bir  kişilik  geliştirme  eğilimini  dile  
getirir  ve  gereklidir.  Bağımsızlığı  kanıtlayan  karşı  koyma  tepkisi  normal  olarak  
 5
otoriteye   zararsız   bir   başkaldırı   şeklinde   gelişir.   Çocuk   baba   otoritesinden  
yoksun   olduğu   zaman   başka   bir   engel   arayışına   yönelir.   Bu   da   çoğu   zaman  
yasal   bir   engeli   aşma   biçiminde   olur   (örn:   hırsızlık).   Taklit   tepkisi   karşı   koyma  
tepkisinin   devamıdır.   Çocuk   model   aldığı   otorite   temsilcisini   taklit   eder.   Eğer  
baba   yoksunluğu   varsa,   bu   modelleri   kitaplardan,   sinemalardan   ve  
arkadaşlıklarından   edinir   ve   bunlar   kendi   eğitim   normlarına   çoğu   zaman  
karşıt   olan   modellerdir.   Ödünleme   tepkisi   ise,   çocuğa   kişiliğini   ve   güven  
duygularını   açıklama   olanağı   sağlar.   Fakat   baba   yokluğunda   her   iki   tepki  
yeterli  düzeyde  olmadığı  için  ödünleme  tepkisi  de  yetersiz  kalır.  Baba  olmadığı  
zaman   otorite   rolünü   anne   üstlenir   ve   bu   işlev   annenin   birincil   rolü   durumuna  
gelir.   Bu   durumda   erkek   çocuk   annesine   bağlı   kalır   ve   kendi   cinsiyetine   özgü  
bir   cinsel   kimlik   kazanması   tehlikeye   girebilir.   Çünkü   hayali   bir   baba   imgesi  
hiçbir  zaman  gerçek  bir  baba  imgesinin  yerini  alamaz.  Savaş  sırasında  babasız  
kalan   çocuklarla   ilgili   yapılan   bir   araştırma   sonucuna   göre;   bu   çocukların  
erkek   figürü   olmaması   nedeni   ile   kendi   cinsleri   ile   ilgili   rol   benimsemesi  
yapamadıkları  ve  erkek  figürünü  idealize  edemedikleri  bulunmuştur.    
Baba   yokluğu   yaşayan   çocukların   en   çok   karşılaştığı   sorunlar   şöyle  
sıralanabilir:  
-­‐   Karşılaştıkları   sorunların   üstesinden   gelememe,   bunları   babalarıyla  
tartışamama.  
-­‐   Annenin  görev  ve  sorumluluklarının  artması  sonucu  anne  ile   gerekli   iletişimi  
kuramama.  
-­‐  Kendilerini  soyutlanmış  ve  yalnız  hissetme.  
 
Bazı   araştırmacılar   baba   yokluğunun   süper   ego   ya   da   vicdan   gelişimini  
aksattığını   ileri   sürüyor.   Babasız   büyüyen   çocukların   yetersiz   bir   ego   ya   da  
benlik  idealine  sahip  olduğu  gözlenebilir.  
 
Ayrılığın   iki   yılı   aşmasından   sonra;   erkek   çocuklarının   daha   bağımlı,  
tercihlerinde   daha   az   erkeksi   oldukları   ve   daha   çok   kızlarla   ve   kendinden  
küçüklerle  oyun  oynadığı  tespit  edilmiştir.  Baba  yoksunu  kız  çocuklarının  ise;  
bazılarının  erkek  arkadaşları  ile  ilişkilerinde  saldırgan  bazılarının  ise  sıkılgan  
oldukları   gözlenmiştir.   Çocukların   ayrıca   geçici   baba   yokluğuna   gösterdikleri  
tepkilerin   anne-­‐babanın   birinin   ölümüne   gösterilen   tepkiye   çok   benzediği  
bulunmuştur.   Bu   çocuklarda   çeşitli   davranış   bozuklukları   ve   içe   kapanma   ile  
kendini  gösteren  depresyon  durumu  gözlenmiştir.  Ayrıca  babanın  dönüşünün  
çoğu   zaman,   uyumun   yeniden   bozulmasına   neden   olduğu,   o   güne   kadar  
yatışmış   olan   belirtilerin   yeniden   ortaya   çıktığı   gözlenmiştir.   Çocuklar  
benimseyecekleri   rolü   belirlemede,   sevgi   ve   sadakat   bağlarını   güçlendirmede  
büyük   oranda   güçlük   çekmektedir.   Çeşitli   ailesel,   sosyo-­‐kültürel   ve   psikolojik  
 6
etkenler   arasında   baba   yoksunluğunun   intiharla   en   fazla   ilişkisi   olan   etken  
olduğu  saptanmıştır.  Yapılan  bir  diğer  araştırma  sonucuna  göre;  beş  yaşından  
önce  baba  yokluğu  yaşayanlarda,  bilişsel  gelişmede  gerilik  gözlenmiştir.  
 
Parçalanmış  Aile  Çocuğunun  Önündeki  Gerçekler:  
 
Çocuk  her  şeyden  önce  güvenli  ve  dengeli  bir  yaşama  gereksinim  duyar.  Çocuk  
için   anne-­‐baba   önemlidir   ama   bu   yetmez.   Onun   hayatında   daha   da   fazlası  
vardır.   Evi,   yatağı,   banyosu,   oyuncakları   ve   onları   sakladığı   koltuk   arkaları,  
mutfağı,   eşyaları   vs.   aslında   çocuğun   hayatı   satranç   tahtasına   benzer,   şahı,  
veziri   vardır.   Bunların   yerini   ne   kadar   az   değiştirirseniz   oyundaki   piyonların  
dengesini   o   kadar   az   bozarsınız.   Çocukların   alıştıkları   koşulları   sürdürmek  
kadar   çocuklara   güven   veren   bir   şey   yoktur.   Son   günlerde   eğitimciler   arasında  
“pazartesi   çocukları”   ya   da   “pinpon   çocukları”   gibi   tabirler   dolaşıyor.   Bu  
çocuklar   çok   dalgın,   düşünceli,   akılları   başka   yerdeymiş   gibi   davranan   ya   da  
alışılmadık   biçimde   yaramazlık   yapan   çocuklar.   Peki,   bunlar   kim?   Genellikle,  
evden  ayrılan  ebeveynin  yanında  birkaç  gün  kalıp  sonra  kendi  evlerine  dönen  
çocuklar.   Yeni   bir   eve,   alışkanlıklara,   eşyalara,   arkadaşlara   ayak   uydurmaları  
gereken   sonra   tekrar   eski   bildikleri   duruma   geri   gelen   çocuklar.  
Çocuklara   asla   yalan   söylememeli.   Evlilik   çatırdarken   çocuk   ikiye   bölünür.   O  
halde   çocuktaki   güvensizlik   duygusunu   azaltmak,   ona   güven   vermek   gerekir.  
Bütün   uzmanlar,   çocuk   ne   kadar   küçük   olursa   olsun   çocuklara   doğru   bilgi  
vermenin,   ailesine   neler   olduğunu   anlatmanın   önemi   üstünde   duruyorlar.  
Onlara   hiçbir   açıklama   yapılmazsa,   çocuk   büyük   bir   olasılıkla   kendini  
anlaşmazlığın  sorumlusu  olarak  görecektir.  Sorduğu  sorulara  cevap  alamayan  
çocuğun   kişilik   gelişimi   zarar   görecektir.   Richard   Gardner   “Eğer   çocuk   soru  
soracak   kadar   büyümüşse,   yanıt   alacak   kadar   da   büyümüş   demektir”   diyor.  
Çocuklar   kendilerine   üzüntü   veren   gerçekleri   kabullenmeye   daha   yatkındırlar.  
Dayanamadıkları   tek   şey;   bilgisizliğe   bağlı   sıkıntılardır.   Çünkü   o   zaman  
akıllarına   gelen   her   türlü   konuyu,   soruyu   kendi   akışına   bırakırlar   ve   böylelikle  
de   ne   doğrulanmış   ne   de   ortadan   kaldırılmış   olur.   Yarım   yamalak   gerçekler  
karışıklık   ve   güvensizlik   yaratır.   Oysa   gerçek;   hoş   olmasa   da   güven   verir   ve  
çocuklar   başlarından   geçen   şeyleri   tam   olarak   bildikleri   zaman   kendilerine  
güven  duyar.  
 
Çocuklar   da   zamanla   büyürler   ve   değişirler.   Zaten   kaçınılmaz   olan   tek   şey  
onların   bu   özelliğidir.   Bundan   dolayı   da;   boşanma   esnasında   ebeveynlerinin  
karar  verdikleri  her  şey  onların  minik  kafalarında  ve  yüreklerinde  ancak  geçici  
bir   çözüm   olarak   kalacaktır.   Aradan   birkaç   yıl   geçince   yaşadıkları   olayları  
(geçmiş  ve  şimdi)  yeniden  gözden  geçirmek  iyi  olacaktır.  Çocuklar  büyüdükçe  
 7
ve   değiştikçe   anne-­‐babaların   bir   araya   gelerek   konuşmaları,   sorunları  
paylaşmaları   yerinde   olacaktır.   Pek   çok   genç,   boşanmış   ebeveynlerini  
kendilerine   bu   konuda   bilgi   vermeye   yanaşmadıkları,   kendilerini   doğrudan  
ilgilendiren  konularda  bile  fikirlerini  sormadıkları,  yaşadıkları  iyi-­‐kötü  şeyleri  
paylaşmadıkları   için   suçlarlar.   Bu   durum   her   şeyi   bilme   hakkına   sahip   olan  
çocuklarımızı  yersiz  yaralar.  
 
Çocuğun   bakımı   için   en   iyi   çözüm   olabildiğince   sık,   uzun   süreli   ve   elden  
geldiğince   içtenlikli   olarak   bakımı   ile   yükümlü   olmayan   ebeveyni   ile  
görüşmesini  sağlamaktır.  Görüşme  hakkı  yasal  bir  maksimum  değil,  yaşamsal  
bir  önemi  olan  minimumdur.  
 
Araştırmanın   sorunu;   aile   içi   şiddet   nedeni   ile   korunma   altına   alınan  
çocukların   uğradıkları   travmanın   büyüklüğünün   yanında,   kurum   bakımı  
modelinin   getirdiği   olumsuzlukların   bu   çocukları   diğer   çocuklardan   daha   fazla  
etkileyip   etkilemediği,   diğer   bir   deyişle   bu   çocukların   diğer   çocuklara   göre  
daha  fazla  uyum  sorunu  yaşayıp  yaşamadıklarıdır.  
 
B-­‐  ARAŞTIRMANIN  AMACI:  
 
Bu  araştırmanın  temel  amacı;  Aile  içi  şiddeti  yaşayan  çocukların  bulundukları  
psiko-­‐sosyal   düzeyi   belirleyerek   onların   toplumsallaşmaları   için   geliştirilecek  
politikalara  katkıda  bulunmaktır.  Bu  amaçla;  
-­‐   Aile   içi   şiddet   nedeni   ile   korunma   altına   alınan   çocukların   yaşadıkları  
olaylardan  etkilenme  düzeylerini  belirlemek,  
-­‐  Bu  çocukların  psiko-­‐sosyal  sorunlarının  belirlemek,  
-­‐  Kuruluş  ortamında  yaşadıkları  ve  yaşattıkları  sorunların  belirlemek,  
-­‐  SHÇEK  tarafından  bu  çocuklara  verilen  hizmetlerin  niteliğinin  saptamak,  
-­‐  Sorunun  çözümüne  ve  konuya  ilişkin  bilimsel  bilgiye  katkıda  bulunmak,  
-­‐  Çocuklara  verilecek  hizmetlere  ilişkin  politikaları  etkilemek  bu  araştırmanın  
amaçları  olarak  belirlenmiştir.  
 
C-­‐  ARAŞTIRMANIN  ÖNEMİ:  
 
Aile   içi   şiddetin   yıllardır   büyük   bir   sorun   olarak   devam   etmektedir.Bu   sorun  
çocuklarda  büyük  travmalar  neden  olmaktadır.Bu  nedenle  incelenmesinde  ve  
gereken   önlemlerin   alınmasında   yarar   vardır.   Bu   tür   çocuklara   yardım  
edilebilmesinin  ilk  koşulu  onların  bu  tür  olaylardan  ne  ölçüde  etkilendiklerinin  
belirlenmesi   ve   sorunlarının   saptanması   çözüm   yolları   için   iyi   birer   anahtar  
olacağı  umulmaktadır.  
 8
 
D-­‐  LİTERATÜR  TARAMASI:  
 
Araştırma   sürecinin   başlangıcında   yapılacaklara   ilişkin   geçici   ana   hat  
hazırlanacaktır.  
Yapılması   planlanan   alan   yazın   taramasının   amacı;   konu   hakkında   daha   önce  
ne   tür   bir   bilimsel   bilgi   birikiminin   olduğunu   belirlemek   ve   araştırmayı   bu  
bilgi   birikimlerinin   üzerinde   yapılandırmak,   konu   hakkında   bilinen   ve  
bilinmeyen   boyutların   belirlenmek,   hangi   boyutun   araştırılacağına   karar  
vermektir.  
Konu  hakkında  ülkemizde  ve  diğer  ülkelerde  yapılan  araştırmalar  ve  yayınlar  
kütüphanelerin   yanı   sıra   internet   olanaklarından   yararlanılarak   var   olan  
bilgiler  edinilecektir.  
Elde   edilen   bilgiler   eleştirel   bir   bakış   açısıyla   değerlendirilerek,   ülkemiz  
koşullarına   uygun   yorumlar   yapılacak   kaynakça   gösterilerek  
raporlaştırılacaktır.  
 
E-­‐  ARAŞTIRMANIN  SAYILTILARI:  
 
Bu   çocukların   sorunlarının   belirlenmesi   sorunlarının   çözümüne   katkıda  
bulunacaktır.  
Araştırma   SHÇEK   kuruluşlarında   kalan   aile   içi   şiddet   vakaları   ile   yapılacak  
olup   bu   vakaların   bu   vakaların   bütünü   temsil   ettikleri   düşünülmektedir.  
Kurum   bakımı   modelinin   bu   çocuklar   için   diğerlerine   göre   daha   da   olumsuz  
sonuçları  olabilmektedir.  
Araştırma   sonuçlarının   bilimsel   bilgiye   katkıda   bulunacak   uygulamaya   ışık  
tutacaktır.  
 
F-­‐  ARAŞTIRMANIN  SINIRLILIKLARI:  
 
Araştırma   SHÇEK’   bağlı   tüm   kuruluşlardan   aile   içi   şiddet   nedeniyle   korunma  
altına   alınan   çocuklar   ve   onlarla   doğrudan   ilgili   meslek   elemanları   üzerinde  
uygulanacak  soru  kâğıtları  ile  gerçekleştirilecektir.  
 
G-­‐  TANIMLAR:  
 
Şiddet,  aile  içi  şiddet,  korunmaya  muhtaç  çocuk,  korunma  altına  alınma,  kurum  
bakımı,  psiko-­‐sosyal  sorunlar  gibi  tanımlar  bu  bölümde  tanımlanacaktır.  
 
2.BÖLÜM:  YÖNTEM  
 9
 
A-­‐  ARAŞTIRMANIN  MODELİ:  
 
Araştırmada  genel  tarama  modeli  kullanılacaktır.  Genel  tarama  modelleri;  “çok  
sayıda   elemanlardan   oluşan   bir   evrende,   evren   hakkında   genel   bir   yargıya  
varmak   amacıyla   evrenin   tümü   ya   da   ondan   alınacak   bir   grup   örnek   ya   da  
örneklem  üzerinde  yapılan  tarama  düzenlemeleridir”  (Karasar  1994:79).  
 
Araştırmada   hem   tekil   hem   de   ilişkisel   tarama   modelinin   kullanılması  
planlanmaktadır.  Araştırma  örneğin;  “aile  içi  şiddetin  olayların  yaşanma  süresi  
ve   sıklığı   arttıkça   çocuğun   uğradığı   travmanın   boyutu   da   artar”   şeklinde  
değişkenler   arası   ilişkileri   sorgulayan   “betimleme   amaçlı”   bir   araştırma  
olacaktır.  
 
Yine   araştırma   hem   çocuklara   hem   de   onlarla   çalışan   meslek   elemanlarına  
uygulanacak  soru  kâğıtlarıyla  gerçekleştirilecek  olup,  sonuçları  sayısal  ifadeler  
şeklinde   ifade   edilecektir.   Bu   nedene   araştırma   nicel   bir   araştırma   olacaktır.  
Yine   bu   araştırma   uygulamalı(insan   refahına   dönük   şekilde   kontrol   altına  
almayı   hedefleyen)   ve   alan   araştırması   (vakaların   kendini   ifade   etmelerini  
içerdiğinden)  türünde  gerçekleştirilecektir.  
 
 
B-­‐  VERİ  TOPLAMA  ARAÇLARI:  
 
Araştırma   hem   çocuklara   hem   de   onlarla   çalışan   meslek   elemanlarına  
(sosyal   hizmet   uzmanları,   psikolog,   psikiyatrist,   çocuk   gelişimi   ve   eğitimi  
uzmanı)   uygulanmak   üzere   oluşturulacak   iki   ayrı   soru   kâğıdı   ile  
gerçekleştirilecektir.  
Soru   kâğıtları   hazırlandıktan   sonra   ön   deneme   yapılacak.   Çıkan   sonuca   göre  
soru  kâğıtları  yeniden  düzenlenecektir.  
 
Güvenilirlik:   Bir   şeyin   bağımsız   ölçümleri   arasındaki   tutarlılık   halidir.  
Korunma   altına   alınan   ve   en   az   örselendikleri   kabul   edilen   ekonomik  
yetersizlikler   nedeni   ile   korunma   altına   alınan   çocuklara   ve   aile   içi   şiddet  
vakalarına  uygulanacak  ve  sonuçlar  değerlendirilecek.  Güvenilirlik,  test  tekrar  
test  (test-­‐retest),  değerlendirme  paralel  formlar  ve  iç  tutarlılık  açılarından  ele  
alınacaktır.  
 
Geçerlilik:   Bir   kavramın   başka   kavramlarla   karıştırılmadan   ölçülebilmesi  
durumudur.  Geçerlilik  ve  güvenilirliğe  ilişkin  çalışmalar  gerçekleştirilecektir.  
 10
 
C-­‐  Evren  ve  Örneklem  
 
Araştırmanın  evreni,  aile  içi  şiddet  nedeni  ile  korunma  altına  alınan  ve  SHÇEK  
kuruluşlarında   bakılan   çocuklardır.   Öncelikle   bu   özelliğe   sahip   çocuklar  
belirlenecek   ve   “oransız   elaman   örnekleme”   yoluyla   araştırmanın   örneklemi  
“sistematik   örnekleme”   kullanılarak,   veri   kaynaklarına   belirlenecek,   tespit  
edilen   çocuklarla   doğrudan   ilgili   sosyal   hizmet   uzmanları   veya   psikologlar  
veya   çocuk   gelişimi   ve   eğitimi   uzmanlarına   soru   kâğıdı   uygulanacaktır.  
Araştırmada   “eşit   aralıklı   ya   da   aralıklı   ölçme   düzeyi”   kullanılacak,   birimler/  
olgular   sınıflandırılacak,   sıra   numarası   verilecek,   puanlanacak,  
karşılaştırmalar  yapılacaktır.  
 
D-­‐  Verilerin  Toplanması,  Çözümü  ve  Yorumlanması:  
 
Aile   içi   şiddet   konusunda   geçerli   ve   güvenilir   verilere   ulaşılması,   veri  
kaynakları  ile  güven  ilişkisinin  sağlanmasına  bağlıdır.  Bu  nedenle  zaten  güven  
ilişkisi   kurulmuş   olduğu   varsayılan   meslek   elamanlarının   çocuklara   soru  
kâğıdını   uygulamaları,   ayrıca   kendilerinin   de   meslek   elamanlarına   yönelik  
hazırlanan   ikinci   soru   kâğıdını   da   doldurmaları   istenilecektir.  
Hazırlanacak   bir   yazıda   araştırmanın   amacı   ve   önemi   ile   sunulacak   /  
yararlanacak   /   kullanılacak   birimler/alanlar   üzerinde   durulacak,   çocuklara  
mutlaka   araştırma   hakkında   bilgi   verilmesi   ve   onaylarının   alınması   gerektiği  
ve   veri   kaynaklarının   gizli   tutulacağı   belirtilecek,   ekinde   soru   kâğıtları  
gönderilecektir.   Soru   kâğıtlarının   araştırmacıya   ulaşması   için   belirli   bir   süre  
verilecektir.  
 
Toplanan   veriler   araştırmacı   tarafından   hazırlanacak   bir   kod   yönergesi  
aracılığı   ile   bilgisayara   kodlanacak.   Kodlama   ve   analizde   “systat”   ve   “spss”  
paket  programlarından  yararlanılacaktır.  
 
Elde   edilen   veriler   eleştirel   bakış   açısı   ve   bilimsel   bilgiler   çerçevesinde  
yorumlanacak.   Araştırma   sonucu,   çocuklara   her   tür   aile   içi   şiddete   ilişkin  
öncelikle   “önleyici   ve   koruyucu”,   her   şeye   rağmen   bu   olayı   yaşayacak  
çocukların  var  olacağından  hareketle  bu  çocuklar  için  neler  yapılması  gerektiği  
konusunda  “tedavi  edici”  hizmetlere  ilişkin  önerilere  yer  verilecektir.  
 
 
 
 
 11
 
 
 
 
 
 
 
KAYNAKÇA  
 
1. Güvenç,  B.  (1979).  İnsan  ve  Kültür,  İstanbul:  Remzi  Kitabevi.  
2. Karasar,   N.   (1994).   Bilimsel   Araştırma   Yöntemi.   5.Basım,   Ankara:   3A  
Araştırma  ve  Eğitim  Danışmanlık  Ltd.  
3. Bilen,  M.  (1978)  Ailede  Sağlıklı  İlişkiler.  Ankara:  Mars  matbaası.  
4. Benedek,   E.   Brown,   C.   (1997).   Boşanma   ve   Çocuğunuz.   Çeviren:   Serap  
Katlan.  Ankara:  HYB  Yayıncılık.  
5. Dönmezer,   İ.   (1999).   Ailede   İletişim   ve   Etkileşim.   Ankara:   Sistem  
Yayıncılık.  
6. Yavuzer,   H.   (1997).   Çocuk   Eğitim   El   Kitabı.   İstanbul:   Remzi   Kitapevi   5.  
Basım.  
7. Cüceloğlu,   D.(1996).   İnsan   ve   Davranışı.   İstanbul:   6.   Basım   Remzi  
Kitapevi.  
8. Aktaş,   A.   M.   ve   Duyan,   V.   (2002).   “Kriz   Durumları   ve   Yalnızlık”   Sosyal  
Hizmetler  Sempozyumu  (5-­‐7  Ararlık  2001).  ANKARA  
9. Yolcuoğlu,  İ.  G.  (2001).  “İnsana  Hizmet  Veren  Kurumlarda  Toplam  Kalite  
Yöntemi”,  İstanbul.