A

1. Ability-to-Pay Principle - Ang paniniwala na ang mga tao ay dapat na binubuwisan ayon sa kanilang kakayahang
magbayad, nang walang kinalaman sa mga pakinabang na natatanggap nila
2. Absolute advantage- ang paghahambing sa mga prodyuser ng isang produkto ayon sa kanilang pagiging
produksyon.
3. Accounting Loss - Kabuuang tahasang gastos ay mas mataas kaysa sa kabuuang tahasang kita na nagreresulta sa
isang pagkawala.
4. Accounting profit- kabuuang kita minus tahasang gastos
5. Adam Smith - Nagsulat ng aklat na “An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations” at
nagpahayag ng doktrinang Laissez Faire o “Let Things Alone Policy”.
6. Agrikultura -Nangangahulugang pangangalaga at pagbubungkal ng lupa.
7. Al-Amanah Islamic Investment Bank of the Philippines – Bangko na naglalayong tulungan ang mga Muslim sa
Pilipinas na magkaroon ng puhunan at mapaunlad ang kanilang kabuhayan.
8. Allocative Efficiency - Nasusulit ang bawat pagkakataon upang makagawa ang bawat indibidwal ng mas mahusay
sariling kakayahan hindi napapasama ang kalagayan ng ibang tao.
9. Allowance - Isang kabuuan ng pera na regular na binabayaran sa isang tao, madalas sa pamamagitan ng isang
magulang sa isang bata; kung minsan bayad sa kompensasyon para sa mga serbisyong nagawa.
10. Alokasyon – paglalaan ng takdang dami ng pinagkukunang-yaman ayon sa pangangailangan at kagustuhan ng
tao
11. Alternatibong Produkto - Mga produktong maaring pagpilian bilang panghaliling produkto
12. Annual Fee - Ang taunang singil para sa pagkakaroon ng isang credit card o credit account.
13. Annual Percentage Rate (APR) - Ang porsyento ng prinsipal ng isang utang na babayaran bilang interes sa isang
taon.
14. Annual Percentage Yield - Kita ng kinita sa isang pamumuhunan sa isang taon, na hinati sa halaga ng orihinal
na puhunan.
15. Annual Rate of Return – Inaasahang kita ng kinita sa isang pamumuhunan sa isang taon, na hinati sa halaga ng
orihinal na puhunan.
16. Antas ng interes - Ang presyong nabayaran para sa paghiram ng pera para sa isang tagal ng panahon, karaniwan
ay ipinahiwatig bilang isang porsyento ng kabuuang kita sa bawat taon.
17. APEC - Asia-Pacific Economic Cooperation; samahang nagsisilbing forum para sa lahat ng usaping pang-
ekonomiya
18. Appropriate Technology - paggawa ng teknolohiya na ligtas sa kapaligiran
19. Aquature - kontroladong paraan ng produksiyon ng isda at iba pang yamang tubig
20. Asian Financial Crisis - Ang sitwasyon na nagsimula sa 1997-1998 Namumuhunan ang mga negosyante ng
malaking halaga ng pera mula sa ilang mga Asian bansa dahil sa takot na ang kanilang asset ay mag-overprice.
21. Asosasyon - ginagamit ang mga sikat o kaaya-ayang personalidad sa pag-aanunsiyo upang mahawa ng kasikatan
ang isang produkto
22. Asset - anumang ari-arian na may ekonomikong halaga
23. Auction – Ito ay tumutukoy sa subasta na nagpapataasan ng turingan sa presyo ng ipinagbibili ang mga
mamimili.
24. Authentication - pagtatatak ng salapi para sa pagpapatunay sa halaga ng salapI
25. Automated teller Machine (ATM) - Ang isang machine na awtomatikong nagbibigay ng cash at gumaganap ng
mga serbisyo sa pagbabangko (para sa mga deposito at mga paglilipat ng mga pondo sa pagitan ng mga account,
halimbawa) kapag na-access ng mga customer gamit ang plastic card naka-code sa personal identification
number (PIN).
26. Average fixed cost- fixed costs divided by the quantity of output
27. Average revenue- total revenue divided by the quantity sold
28. Average tax rate- total taxes paid divided by total
29. Average total cost- total cost divided by the quantity of output
30. Average variable cost- variable costs divided by the quantity of output

B
31. Badyet - plano ng mahusay na paggamit ng salapi, panahon at kagamitan.
32. Bahay-puhunan - isang korporasyong pumapayag sa sagutin ang pangkakautang ng isang tao o negosyo pati na
ang stocks o bond ng pamahalaan.
33. Bahay-sanglaan– Itinatag upang magbigay ng pautang sa mga taong nangangailangan ng salapi sa
pangmadaliang panahon..
34. Balance of Payments Deficit - Ang isang kawalan ng timbang sa balanse ng isang bansa ng mga pagbabayad kung
saan higit na pera ay tuluy-tuloy sa labas ng bansa kaysa ay tuluy-tuloy.
35. Balance of Payments Surplus - Ang isang kawalan ng timbang sa balanse ng isang bansa ng mga pagbabayad
kung saan higit pa pera ay dumaloy sa mga bansa kaysa ay dumadaloy out.
36. Balance of Trade - Ang bahagi ng balanse ng bansa ng mga pagbabayad sa account na deal lamang sa mga pag-
import nito at pag-export ng mga kalakal at serbisyo.
37. Balance Sheet - Listahan ng kabuuang asset at pananagutan kabuuang ng isang naibigay na negosyo upang
ganapin ang papel nito net nagkakahalaga sa isang naibigay na sandali sa oras.
38. Balanse ng kalakalan - Ang bahagi ng balanse ng bansa ng mga pagbabayad na deal na may merchandise (o
nakikita)-import o pag-export.
39. Bandwagon - Pag-aanunsiyo na nagpapakita ng dami ng tao na tumatangkilik sa isang produto
40. Bangko ng pag-iimpok - mga bangkong itinatatag upang mahikayat ang publikokong magdepositong ng
kanilang labis na salapi.
41. Bangko Sentral ng Pilipinas - bangko ng mga bangko sa pilipinas; isang institusyon na ang pangunahing layunin
ay isaayos ang pananalapi ng bansa.
42. bangkong komersiyal - bangkong tumatangap o gumagawa ng mga depositing demand na maaring bawiin ng
tseke
43. Bangkong komersyal - isang bangkong tumatanggap o gumagawa ng mga depositong demand na maaring bawiin
ng tseke.
44. Bangkong Rural – Itinatag upang tugunan ang mga pangangailangang pautang ng mahihirap na mamimili at
maliliit na prodyuser, tulad ng magsasaka at mangingisda.
45. Bank - Ang isang institusyong pinansyal na nagbibigay ng iba't-ibang mga produkto at serbisyo sa mga customer
nito, kabilang ang checking at savings accounts, mga pautang at currency exchange.
46. Bank Account - Kung saan hold ang isang bank isang pag-aayos ng mga pondo sa ngalan ng isang depositor.
Gayundin, ang balanse ng mga pondo gaganapin sa ilalim ng ganitong kaayusan,-credit sa at napapailalim sa
pagkuha ng depositante.
47. Bank Service Charges - Ang mga bayad na binabayaran ng mga customer ng bangko para sa mga serbisyo sa
pananalapi.
48. Bank Statement - Ang buwanang buod ng pagbibigay sa katayuan ng pinansiyal na mga account ng depositor ng
(-check at / o savings).
49. Bank Transfer – Paglilipat ng mga pondo sa bangko.
50. Banking - Ang kasangkot sa pagsasagawa ng mga financial transactions sa industriya. Gayundin, pagsasagawa
ng negosyo sa isang bangko.
51. BankReserves - Ang porsyento ng mga deposito sa isang bangko na ito ay nagpapanatili sa kamay, ibig sabihin,
hindi ninyo maaring ipahiram.
52. Bankrupt – “banca rotta” na ang ibig sabihin ay ang mga bangkong wala na sa serbisyo sapagkat ang bangko ay
tuluyan ng “pisikal na nasira”.
53. Bansang maunlad - bansang may mataas na antas ng kabuhayan at nakapag dudulot sa kanyang mamamayan ng
masaganang pagkain, mataas na antas ng edukasyon at nakararanas ng mabilis na takbo o pag unlad ng
kabuhayan.
54. Bansang umuunlad - bansang may mababang antas ng pinag-aralan ang karamihan ng populasyon at may
ekonomiyang agricultural.
55. Barriers to Entry - Mga kadahilanan na higpitan ang pagpasok sa isang industriya at bigyan ang mga bentahe ng
gastos sa umiiral na mga kumpanya.
56. Barriers to Trade - Paghihigpit sa kalakalan tulad ng tariffs, quota at regulasyon.
57. Barter - Ang sistema ng direktang kalakalan ng mga paninda at serbisyo nang walang paggamit ng pera
58. Batas ng Demand - Ang prinsipyo ng presyo at dami na tinustusan ay direktang may kinalaman.
59. Batas ng panustos - kapag mataas ang presyo, mataas din ang dami ng panustos; kapag mababa ang presyo
,mababa rin ang dami ng panustos.
60. Benefit - Pera o hindi hinggil sa pananalapi ng nakuha natanggap dahil sa isang pagkilos o isang desisyon na
ginawa.
61. Benefits-Received Principle - Ang paniniwala na ang mga tao ay dapat na binubuwisan ayon sa mga benepisyo na
natatanggap nila mula sa mabuti o serbisyo ang sinusuportahan ng buwis. Ang gasolina buwis ay isang
halimbawa.
62. Bimetalismo - pamantayang batay sa dalawang metal at kapwa ginagamit bilang salapi.
63. Bimetallic Standard – Ito ang pagtatakda naman ng halaga ng salapi sa dami ng ginto at pilak.
64. Bono - Isang sertipiko na ipinapakita ang pangako ng kumpanya upang bayaran ang may-ari ng mga pana-
panahong interes pagbabayad hanggang sa petsa ng kapanahunan at isang nakapirming halaga ng pera sa mga
itinalagang petsa kapanahunan.
65. Boom Period – Ito ang tawag sa panahon kung kailan nakakaranas ng expansion ang pambansang ekonomiya.
66. Borrow - Makatanggap at makagamit ang isang bagay na kabilang sa ibang tao, na may balak na ibalik o bayaran
ito - madalas may interes sa kaso ng hiniram na pera.
67. Borrower - Ang isang indibidwal na natanggap at ginagamit ng isang bagay na kabilang sa ibang tao, na may
balak na bumabalik o repaying ito - madalas may interes sa kaso ng hiniram na pera.
68. Brain drain - ang pag-alis ng mga mang-gagawang may kakayahang antas teknikal at propesyonal upang
mamasukan nang palagian sa labas ng bansa.
69. Brand - Ang isang trade name na ginamit upang kilalanin ang isang produkto na ginawa ng isang partikular na
kumpanya, tangi ito mula sa magkatulad na mga produkto na ginawa ng mga kakumpitensya.
70. Bretton Wods Agreement – Ang nagtatag ng International Monetary Fund.
71. Broker - isang taong bumibili at nagtitinda ng mga security o pautang ng iba na may patubo.
72. Budget - Ang paggastos-at-savings plan, batay sa tinantiyang kita at gastos para sa isang indibidwal o isang
organisasyon, na sumasakop sa isang tiyak na tagal ng panahon.
73. Budget Deficit - Ay tumutukoy sa pambansang badyet; nangyayari kapag ang paggasta ng pamahalaan ay mas
malaki ang kita ng pamahalaan sa isang naibigay na taon. Ang isang taunang kakulangan nagdadagdag sa mga
pampublikong utang.
74. Budget Surplus - Ay tumutukoy sa pambansang badyet; nangyayari kapag ang kita ng gobyerno ay mas malaki
kaysa sa paggasta ng pamahalaan sa isang naibigay na taon.
75. Build Operate Transfer Law - Nagpapahintulot sa operasyon ng mga dayuhang mamumuhunan sa sektor ng
edukasyon, pasilidad sa kalusugan, solid waste management at iba pa.
76. Business - Ang anumang aktibidad o organisasyon na gumagawa ng o palitan ng kalakal o serbisyo para sa isang
profit.
77. Business Cycle – Ito ay ang papalit palit na boom at bust period
78. Business Plan - Isang paglalarawan ng isang enterprise kabilang ang pangalan nito, nito layunin at mga layunin,
ang mga produkto na ibenta at ipinamamahagi, ang mga kasanayan sa trabaho na kailangan upang bumuo ng
mga produkto, at ang mga diskarte sa marketing na ginagamit upang i-promote ang mga ito.
79. Bust Period – Ito ang tawag sa panahon kung kailan nakakaranas ng contraction ang pambansang ekonomiya.
80. Buwis – Kinakailangang bayaran para sa pondo na nakalaan sa pamahalaan kabahayan at negosyo.

C
81. Capital - ang kagamitan at mga istraktura na ginamit upang makabuo ng mga produkto at serbisyo
82. Capital Account - Bahagi ng balanse ng bansa ng mga account ng mga pagbabayad.
83. Capital Gain - Puhunan mula sa pagbebenta ng ari-arian, mga stock o iba pang mga pamumuhunan kita.
84. Capital Goods - mga makinarya, gusali, atiba pang bagay na ginagamit upang makalikha ng kalakal na
pagkonsumo.
85. Capital Loss - Ang pagkawala nagdusa sa pagbebenta ng ari-arian, mga stock o iba pang mga pamumuhunan
para sa mas mababa pera kaysa sa presyo ng asset na pinag-uusapan pagbili.
86. Capital Resources - Mga Mapagkukunan ginawa at ginagamit upang makagawa at ipamahagi ang mga kalakal
at serbisyo.
87. Cartel- isang grupong mga kumpanya na kumikilos sa pagkakaisa.
88. Cash - Kumita ng pera sa anyo ng mga papel na pera o barya.
89. Cash Advance - ang halaga na siningil sa account ng borrower para sa cash na natanggap.
90. CDA - Cooperative Development Authority; lugar kung saan nagpsparehistro kung magtatatag ng kooperatiba
91. Ceiling price – pinakamataas na presyo sa pamilihan na itinakda ng pamahalaan
92. Certificate of Deposit - Ang isang sertipiko na inisyu ng isang bangko sa isang tao ng pera pagdedeposito sa isang
account para sa isang tinukoy na tagal ng panahon (kadalasan ng anim na buwan, isang taon o dalawang taon).
93. Ceteris Paribus – “other things to be equal”, ang hinuha na walang pagbabago maliban sa salik na pinag-aaralan
94. CFBCI - Chinese Filipino Business Club, Inc.; isang organisasyong non-profit, isinusulong ang mga misyong
pangkalakalan, suporta sa kalakalang pagtitingi, pakikipagpalitan ng kaalamang pangkalakalan sa mga
karatig na bansa
95. Check - Isang nakasulat na pagkakasunod-sunod sa isang institusyon sa pananalapi na nagdidirekta ang
institusyon sa pananalapi upang bayaran ang nakasaad na halaga ng pera, tulad ng itinagubilin, mula sa account
ng customer.
96. Checking Account - detalye ng transaksiyon ng isang indibidwal gamit ang tseke
97. Checking Account - pinansiyal na account sa kung sinong mga tao magdeposito ng pera at kung saan sila
withdraw ng pera sa pamamagitan ng pagsusulat ng mga tseke.
98. CIC - Center for Industrial Competiveness; naglulunsad ng mga programang magtataas sa antas o kalidad at
produktibidad
99. Circular flow of goods and services - Ang isang modelo ng isang ekonomiya na nagpapakita ng ugnayan sa pagitan
ng mga sambahayan at negosyo mga kumpanya habang ang mga ito makipagpalitan ng mga kalakal at
serbisyong at mga mapagkukunan sa mga merkado.
100. Circulating Capital - kapital na mabilis magpalit-anyo
101. Coefficient of Price Elasticity - naitatakda ang halaga ng price elasticity ng demand
102. Coins – Ang opisyal na pera na ipinalabas ng gobyerno na piraso ng metal na may halaga at ginagamit bilang
pera.
103. Collateral - Isang bagay na may halaga (madalas ay isang bahay o ng kotse) nangako sa pamamagitan ng isang
borrower bilang seguridad para sa isang utang.
104. Collision Insurance Coverage - Insurance na nagbabayad para sa mga pagkukumpuni sa isang sasakyan, o
pagpapalit ng sasakyan.
105. Command Economy – Sistema kung saan ang ekonomiya ay nasa ilalim ng komprehensibong control at
regulasyon ng pamahalaan
106. Commercial Bank - Isang institusyon na tumatanggap ng pinansiyal at nagsusuri ng deposito, nangangalaga ng
savings at gumaganap ng iba pang pampinansyal na mga serbisyo.
107. Commercial crops - Mga pananim na iniluluwas sa ibang bansa.
108. Commodities Market - ng merkado para sa pagbili at pagbenta ng mga kalakal (isang pangunahing produkto,
kadalasan, ngunit hindi palaging, pang-agrikultura o mineral) futures, mga kontrata para sa pagbebenta at
paghahatid ng mga kailanganin sa ilang oras sa hinaharap.
109. Commodity Money – Ito ay anumang produkto na may kaukulang halaga na tinatanggap bilang kabayaran sa
mga nais na prdukto bagay.
110. Commutative Justice - Ang mga mangangalakal ay nagtutungo sa pamilihan dahil sa kanilang mga
pangangailangan sa produkto at serbisyo.
111. Comparative Advantage - Ang kakayahang upang makabuo ng isang magandang o serbisyo sa isang mas
mababang gastos pagkakataon kaysa sa ilang iba pang mga tagagawa. Ito ang pang-ekonomiyang batayan para
sa pagdadalubhasa at palitan.
112. Comparison Shopping - Sinusuri ang mga iba't ibang mga tatak o modelo ng isang produkto (upang matuto nang
higit pa tungkol sa mga pagkakaiba-iba sa kalidad, laki, atbp), o ang mga presyo sisingilin sa pamamagitan ng
iba't ibang mga nagbebenta (upang malaman ang tungkol sa posibleng mga cost-savings), bago magpasya kung
ano ang bibilhin.
113. Competition - Pagtatangka sa pamamagitan ng dalawa o higit pang mga indibidwal o organisasyon upang
makakuha ng parehong mga produkto, serbisyo, o produktibo at pinansiyal na mga mapagkukunan.
114. Competitive market- isang merkado na may mga mamimili at nagbebenta na nagpapalitan magkatulad na mga
produkto upang ang bawat mamimili at nagbebenta ay isang price taker
115. Complementary Goods - Produkto na ginamit sa isa't isa tulad ng mga hamburger at hamburger buns
116. Compound Interest - Interes na kinita ay hindi lamang sa mga prinsipyo kundi pati na rin sa interes na kinita.
117. Compounding - Pagbabayad sa interes sa mga punong-guro at interes sa na kinita.
118. Comprehensive Insurance Coverage - Insurance na nagbabayad para sa mga pagkukumpuni sa isang sasakyan, o
kapalit ng isang sasakyan.
119. Consumer Price Index (CPI) - Ang index ng presyo na sumusukat ng gastos ng isang nakapirming basket ng mga
kalakal at serbisyo ng consumer at ikinukumpara ang gastos ng basket sa isang beses sa panahon na may gastos
nito sa ilang batayang panahon. Pagbabago sa CPI ay ginagamit upang masukat ang implasyon.
120. Consumer Surplus - ng pagkakaiba sa pagitan ng mga presyo ng consumer ay magiging bayaran para sa isang
magandang o serbisyo at ang presyo na consumer ay aktwal na magbayad.
121. Consumers - Ang mga taong gumagamit ng mga produkto at serbisyo upang masiyahan ang kanilang personal
na mga pangangailangan at hindi para sa muling pagbebenta o sa paglikha ng iba pang mga kalakal at serbisyo.
122. Consumption - Paggastos ng kabahayan sa mga kalakal at serbisyo. Ang proseso ng pagbili at paggamit ng mga
kalakal at serbisyo.
123. Consumption Goods – mga bagay na binibili ng tao upang matugunan ang kanyang mga pangangailangan
124. Contracting – pamamahala ay inililipat sa pribadong sector sa pamamagitan ng kasunduan
125. Contraction - pagliit ng produksiyon ng pambansang ekonomiya
126. Contractionary Fiscal Policy - patakarang piskal tuwing boom period
127. Controlled variable – alinmang tukoy na bagay na may iba’t ibang tiyak na halaga at nakokontrol; umaasa ito sa
independent variable
128. Coordinate - Tumutukoy sa pares ng numerong nagpapakita ng lokasyon ng punto sa linya.
129. Copyright - isang legal na proteksiyon na ipinagkakaloob sa gumagawa at naglalathala ng mga aklat, computer
software, video at komposisyong musikal laban sa pangongopya
130. Corporate Income Tax - buwis na galing sa kita ng mga bahay-kalakal
131. Corporation - organisasyon ng negosyo na may legal na katauhan na hiwalay sa mga taong nagmamay-ari,
kumokontrol, at nag papatakbo rito.
132. Corporation – organisasyon ng negosyo na may legal na katauhan na hiwalay sa mga taong nagmamay-ari,
kumokontrol, at nagpapatakbo rito
133. Cost/Benefit Analysis - Ang proseso ng pagsusuri ng mga kalamangan (benepisyo) at disadvantages (gastos) ng
bawat magagamit na alternatibo sa pagdating ng isang desisyon.
134. Cost-Push Inflation - Implasyon sanhi ng tumataas na mga gastos ng produksyon.
135. Costs - sang halaga na dapat bayaran o ginugol upang bumili o kumuha ng isang bagay. Ang pagsisikap,
pagkawala o pagpapakasakit na kinakailangan upang makamit o kumuha ng isang bagay.
136. Costs of Production - Ang mga halaga na binayaran para sa mga mapagkukunan (lupa, paggawa, kapital at
entrepreneurship) na ginagamit upang makabuo ng mga kalakal at serbisyo.
137. Credit - Ang pagkakataon upang humiram ng pera o makatanggap ng mga paninda o serbisyo sa return para sa
isang pangako na magbayad mamaya.
138. Credit Agreement - Isang nakasulat na pangako upang bayaran ang isang bagay na hiniram.
139. Credit Card - katumbas ng tunay na salapi o cash na ginagamit sa pamimili.
140. Credit Costs – singil na nauugnay sa pagtanggap ng isang utang, kabilang ang mga singil ng pananalapi at mga
bayarin sa transaksyon.
141. Credit History - Isang talaan ng mga nakaraang paghiram at pagbabayad.
142. Credit Limit - ng maximum na halaga ng pera na ay pinahaba sa isang tao sa pamamagitan ng isang institusyon
sa pananalapi o tagapagbigay ng credit-card.
143. Credit Rating - Isang pagsusuri ng kakayahan ng isang borrower upang bayaran ang utang batay sa kanyang
karakter, kakayahan at kapital.
144. Credit Record - Ang isang ulat tungkol sa kasaysayan ng utang ng isang tao, kasama ang kanyang kakayahang
at pagpayag na bayaran mga utang, batay sa kung paano maasahang siya ay bayaran mga utang sa nakaraan.
145. Credit Union - Ang isang di-nagtutubong institusyon sa pananalapi pag-aari ng mga miyembro nito; Nag-aalok
ng iba't-ibang pampinansyal na mga serbisyo kabilang ang mga pautang.
146. Credit-Card Statement - Ang buwanang buod mula sa isang kumpanya ng credit-card na mayroong impormasyon
tungkol sa pagbili ng cardholder, pagbabayad, dahil at bayad na balanse.
147. Creditor - Ang isang tao o kumpanya kung kanino pera ay dapat bayaran.
148. Cross-Price Elasticity of Demand - Ang pagbabago ng porsyento sa dami ay humingi para sa isang mahusay na
hinati sa pagbabago porsyento sa presyo ng isang nauugnay na mabuti, lahat ng iba pa gaganapin pare-pareho.
149. Crowding-Out - Tumaas na antas ng interes at nabawasan pribadong pamumuhunan na sanhi ng pamahalaan
paghiram.
150. Currency Devaluation - Kapag inaayos ang halaga ng pera sa bansa ng pamahalaan upang ito ay bumibili ng mas
banyagang pera kaysa dati.
151. Current Account - Bahagi ng balanse ng bansa ng mga account ng mga pagbabayad; pag-export at pag-import
ng mga kalakal at serbisyo, income net pamumuhunan at pagbabayad transfer sa ibang mga bansa tala.

D
152. David Ricardo - Sumulat ng “Principles of Political Economy and Taxation”.
153. Debasement – Ang tawag sa pagpapababa ng halaga ng salapi.
154. Debit Card - Ang isang maliit na naka-code na plastic card na ibinigay sa pamamagitan ng isang bank;
Binibigyang-daan ang cardholder upang maglipat ng mga pondo sa elektronikong paraan at agad mula sa
kanyang pag-check account, na parang ang cardholder ay ang nagsusulat ng tseke parang nagbabayad.
155. Debt - Inutang sa ibang tao ng pera.
156. Debt Amortization – Tumutukoy ito sa aktuwal na halaga ng inutang sa loob at labas ng bansa na kailangang
mabayaran batay sa pinagkasunduan.
157. Debt for Individual – Utang ng isang tao sa ibang tao, karaniwan ay isang institusyon sa pananalapi.
158. Debt Services – Tumutukoy ito sa interes ng kabuuang halaga ng inutang.
159. Deceptive Practices - Mapanlinlang na mga pamamaraan na ginagamit ng mga negosyo upang magbenta ng mga
kalakal o serbisyo.
160. Demand - dami ng produkto na handa at kayang bilhin nga mamimili sa iba’t ibang halaga o presyo.
161. Demand Credit - katumbas ng tunay na salapi o cash na ginagamit sa pamimili.
162. Demand Deposit – Ay ang mga pondong nakadeposito as bangko o iba pang institusyong pinansiyal kung saan
maari kang mag isyu ng tseke mula as pondong ito.
163. Demand-Pull Inflation - Implasyon sanhi ng pagtaas ng pangangailangan o masyadong maraming pera sa
kalakalan.
164. Demographic theory - Teoryang tumatalakay sa kaugnay na dami ng ipinanganganak at dami ng bilang ng
namamatay.
165. Demograpiya - Ito ay ang pag-aaral ng populasyon.
166. Dependent Variable - Patuwid na linya ay ang bertikal na aksis na tumatakbo mula timog patunong hilaga.
167. Deplasyon - Isang napapanatiling at tuloy-tuloy na pagbaba sa ang pangkalahatang antas ng presyo.
168. Deposito – Ito ang mga salaping nilalagak sa bangko.
169. Depreciation of Currency - Pagbaba sa mga presyo ng isang pera kung ihahambing sa iba.
170. Depression – Pagkalubha o pagbagsak ng ekonomiya.
171. Derived Demand - Demand na nagreresulta mula sa kung ano ang maaaring magawa ng isang produkto o
serbisyo.
172. Development Bank of the Philippines – Itinatag upang makabangon ang bansa sa pinsalang dulot ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig.
173. Di- Ganap na Kompetisyon – Anumang kondisyon na hindi kakikitaan ng mga katangian ng ganap na
kompetisyon. (Monopolyo, Monopolistic Competition, Oligopolyo, Monopsony)
174. Direktang Relasyon- Anng kaugnayan na umiiral kapag ang mga halaga ng mga kaugnay na mga variable ilipat
sa parehong direksyon. Kilala rin bilang isang positibong relasyon.
175. Discount Rate – Ito ay ang interest rate na ipinapataw ng Bangko Sentral sa mga pautang nito sa mga bangko
kapag kapos ang pondo ng mga bangko.
176. Disposable Income - Ang halaga ng pera natira sa isang tao ay i-save o gastusin pagkatapos ng buwis sa kita.
177. Distribution of Income - Ang paraan kung saan ang kita sa bansa ay nahahati sa mga pamilya, ang mga indibidwal
o ibang itinalagang pangkat.
178. Di-tuwirang relasyon - Nagsasaad ng negatibong relasyong nangangahulugan na ang pagtaas ng isang variable
ay magbubunga ng pagbaba ng kaugnay na variable. (inverse)
179. Diversify - Mamuhunan sa iba’t ibang mga stock, bono, mga account market ng pera, atbp.
180. Dividend - Ang isang bahagi ng mga kita sa net ng kumpanya ay ibabayad sa stockholders.
181. Division of Labor - Ang isang pakikipag-ayos kung saan ang mga manggagawa ay magsagawa lamang ng isang
hakbang o ilang hakbang sa isang mas malaking proseso ng produksyon..
182. Durable Goods - Mga Produktong inilaan upang tumagal ng higit sa tatlong taon

E
183. Earned Income – Perang natanggap sa ginawang serbisyo.
184. Easy-Money Policy - Patakaran na dinisenyo upang pasiglahin ang ekonomiya sa pamamagitan ng pagtaas ng
antas ng reserbang bangko sa pamamagitan ng pagbaba sa rate ng discount, ang pagbaba kinakailangan reserve
o pagbili ng mga mahalagang papel sa pamamagitan ng bukas na mga pagpapatakbo ng merkado.
185. Econometrics - Paggamit ng istatistika upang masubok ang nagawang haypotesis.
186. Economic Development - Araling tumutukoy sa pagsulong at pag-unlad ng mga bansa.
187. Economic Equity – Aplikasyon ng konsepto ng kung ano ang "patas" o "di-makatarungan" at ano ang "tama" o
"mali" sa isang patakaran pang-ekonomiya.
188. Economic Fluctuation – Ito ang pabago-bagong kalagayan ng pambansang ekonomiya sa pangmaikliang
panahon
189. Economic Freedom - Ang kalayaan ng pamilihan o mamimili.
190. Economic Growth - Ang pagtaas sa ang kabuuang output ng bansa sa paglipas ng panahon. Pag-unlad na
pangkabuhayan ay karaniwang sinusukat bilang ang taunang rate ng pagtaas sa real GDP ng bansa.
191. Economic History - Pagtalakay ito sa pinagdaanan ng modernong ekonomiya.
192. Economic Loss - Kabuuang kita ay mas mababa sa kabuuang gastos kapag ang kabuuang gastos isama ang lahat
ng mga gastos pagkakataon.
193. Economic Profit - Kabuuang kita Isang kumpanya bawas ang lahat ng tahasang at implicit na mga gastos ng
produksyon, kabilang ang mga gastos pagkakataon.
194. Economic Security - Pangangalaga laban sa pang-ekonomiyang mga panganib, tulad ng pagkawala ng trabaho,
aksidente sa trabaho, mga pagkabigo sa negosyo o natural na sakuna, sa kung aling mga tao ay may kaunti o
walang kontrol.
195. Economic Services – Kabilang dito ang mga gastusing may kinalaman sa agrikultura, kalakalan, turismo,
imprastraktura at iba pa.
196. Economizing Behavior - Isinasaalang-alang ang mga gastos at mga benepisyo ng iba't-ibang mga alternatibo at sa
pagpili ng isa sa mga pinakadakilang mga netong benepisyo.
197. Ekonomiks - pag-aaral ng mga paraan king paano ipamahagi ang limitadong pinagkukunang-yaman upang
matugunan ang walang katapusang kagustuhan.
198. Ekonomiyang kontrolado - isang sistema na ang pagpapasya sa katanungan ano, paano, para kanino at kalian
gagawin ang produkto.
199. Ekonomiyang Manorya - Sistema kung saan ang mga magsasaka ay umaasa sa kanilang feudal lords. Binubuo
ng dalawang sistema.
200. Elasticity - sa ekonomiks, ito ang raksiyon ng piling mga variable na ekonomiko sa paggalaw ng ibang mga variable
sa ekonomiya.
201. Empleyong kaswal - pamamasukang hindi regular at kung kailangan lamang.
202. Empleyong pamanahon - pamamasukan ng isang tao upang gampanan ang trabaho sa particular na panahon.
203. Employment Rate - Ang porsyento ng kabuuang populasyon na may edad 16 o higit pa na may trabaho.
204. Entrepreneur - namamahala sa isang negosyo.
205. Entrepreneurship – tawag sa pagpasok sa pagnenegosyo ng produkto o serbisyo.
206. Epistemology - sangay ng pilosopiya na pinag-aaralan ang pagbuo ng kaalaman.
207. Equilibrium Price - Ang presyo kung saan ang dami ay katumbas ng dami na tinustusan ng mga nagbebenta.
208. Equilibrium Quantity – Ang dami ng demand at dami ng suplay ay nagkakasalubong sa ibinigay na ounto o
ekwilibriyum.
209. Espesyalisasyon – isang organisasyon ng produksyon na ang mga manggagawa ay nagpapakadalubhasa sa
paggawa ng isang tanging produkto (at pag-asa sa kalakalan sa pagtugon sa kanilang pangangailangan) sa halip
na gumagawa ng lahat ng bagay na kakailanganin nila.
210. Excess Reserves – Ang reserbang pera ng bangko na higit sa kinakailangan reserba ay maaaring ipahiram.
211. Exchange – Palitan ng produkto o serbisyo para sa isa pang produkto o serbisyo ng iba.
212. Exchange Rate – Halaga ng palitan ng pera.
213. exchange value - Tumutukoy sa kapakinabangang maaring makuha sa isang produkto kung ito ay naipagpalit
na sa pamilihan.
214. Excise Tax - Buwis na ipinapataw sa mga tiyak na mga produkto at serbisyo, tulad ng mga sigarilyo at gasolina.
215. Expansionary Fiscal Policy - isinasagawa ng pamahalaan upang mapataas ang antas ng output sa ekonomiya.
Ginagamit ito ng pamahalaan upang isulong ang ekonomiya lalo na sa panahon ng resesyon upang mapigilan
ang resesyon.
216. Expenses - Pagbabayad para sa mga kalakal at serbisyo.
217. Exports – Pagluluwas ng produkto ng bansa.

F
218. Facism – sistemang pang-ekonomiya na pinamumunuan ng isang diktador
219. Factor Markets - pamilihan ng mga salik ng produksyon; kabilang dito ang pamilihan para sa kapital na
produkto, lupa, at paggawa
220. Factors of Production - Produktibong mga mapagkukunan; kung ano ang kinakailangan upang makabuo ng mga
kalakal at serbisyo na nais ng mga tao; likas na kayamanan, mga mapagkukunan ng tao, kabisera kalakal at
entrepreneurship.
221. Fair Credit Reporting Act - pederal na batas na namamahala sa mga gawain ng tanggapan ng utang at mga
nangungutang.
222. Fair-Return Price - Ang presyo na nagbibigay-daan sa isang regulated monopoly.
223. Farm worker - mga manggagawa sa bukid
224. Federal Reserve System - bangko sentral ng United States
225. Feminist Economics - pagsulong sa mga karapatan at pangangailangan ng kababaihan
226. Fertilizer - mga pataba na nagpapaganda ng bunga ng binhi ng produkto
227. Fiat Money Authority – kapangyarihan ng Bangko Sentral na mag-imprenta ng salapi
228. Final Goods - Ang mga produkto na napupunta sa mga kamay ng mga mamimili.
229. Finance - Pagsusuri ito ng paraan ng pagsulat ng kita at pagbabadyet.
230. Financial Capital - tumutukoy sa pondong kailangan upang magsimula ng negosyo
231. Financial Economics - pag-aaral ukol sa kahalagahan ng capital markets/stock markets sa ekonomiya ng bansa
232. Fisc - Salitang latin na ang ibig sabihin ay basket o bag
233. Fish Cage - palaisdaan kung saan sila nagpaparami ng isda
234. Fish Kill - malawakang pagkamatay ng mga isda sanhi ng kalabisan ng tao
235. Fixed Costs – mga gastos na hindi maaring baguhin.
236. floor price – pinakamababang presyo sa pamilihan na itinakda ng pamahalaan at pabor sa mga prodyuser
237. Foreign Exchange Rate – Halaga ng palitan ng pera sa ibang bansa.
238. Foreign Investment – Pamumuhunan ng dayuhan sa negosyo sa bansa.
239. Fraud – panlilinlang o pagmamanipula sa isag tao para sa sariling kapakanan na may kinalaman sa pera.
240. Free Good - isang bagay oserbisyo na walang bayad dahil ang dami ng panustos ay kasindami rin ng bilang ng
nangangailangan.
241. Free Trade - Kusang-loob na pagpapalitan ng mga kalakal at serbisyo na walang restriksyon o nililimitahan.
242. Freely Floating System – Ito ay kung saan ang pamahalaan ay hindi nakikielam sa pamilihan ng foreign exchange.

G
243. Gerardo Sicat - Para sa kanya, ang ekonomiks ay pag-aaral ng pangangailangan at kunga paano gumagawa ng
desisyon ang tao sa lipunan.
244. Globalization – Daloy ng kalakalan, pamumuhunan, teknolohiya at pamumuhay sa ekonomiya.
245. GNP - Gross National Product.
246. Goods – mga bagay na nahahaawakan na nagbibigay kagustuhan at kasiyahan sa mga customer.
247. Grace Period - tagal ng panahon na pinapayagan para sa pagbabayad ng pera inutang.
248. Grap - Isang biswal na representasyong nagpapakita ng relasyon ng dalawang variables.
249. Great Depression – Ito ay isang pandaigdigang recession na naganap mula 1929 hanggang 1941.
250. Gross Domestic Product - halaga ng kabuuang produksiyon sa loob ng pambansang ekonomiya na maaring
sukatin nang quarterly o tauhan.
251. Gross Income - Ang kabuuang halaga ng pera na kinita.
252. GSIS – Government Service Insurance System; nagbibigay ng life insurance, pensiyon, housing loan, salary loan,
policy loan at iba pa.

H
253. Halaga ng palitan - Ang rate, o presyo, na kung saan pera sa isang bansa ipinagpapalit para sa pera ng ibang
bansa.
254. Headline Inflation - year-on-year na pagbabago ng presyo ng bilihin
255. Heavy Metal - mga nakalalasong kemikal katulad ng lead, cadmium, copper, at zinc
256. Herarchy of Needs - piramide na ginawa ni Abraham Harold Maslow na tumatalakay sa pangangailangan natin
257. History - pag-aaral sa nakaraan at kasalukuyang salaysayin sa bawat bansa
258. Hoarding - pagtatago ng kalakal na ilalabas lamang sa pamilihan kapag mataas na ang presyo
259. Human Capital - mga kasanayang nalinang
260. Human Empowerment - pagsulong ng tao sa kanyang kakayahan upang makapagsagawa ng sariling desisyon sa
buhay
261. Hyperinflation - inflation na tumaas nang higit sa 50% ang presyo bawat buwan
262. HYV - High-Yielding Variety; paggamit ng binhi ng palay na may katangiang makapamunga nang higit na
marami kung ihahambing sa tradisyunal na uri

I
263. Ikatlong Daigdig - isang katawagang tumutukoy sa mga umuunlad na bansa.
264. Implasyon - Isang napapanatiling at tuloy-tuloy na pagtaas sa pangkalahatang antas ng presyo.
265. Implicit Price Deflator - Ang index ng presyo na naghahambing sa mga presyo ng lahat ng mga kalakal at serbisyo
na ginawa sa gross domestic product ng kasalukuyang taon (GDP) sa mga antas ng presyo na pwede para sa mga
parehong mga kalakal at serbisyo sa isang mas naunang taon o mga taon.
266. Import– Mga inaangkat na produkto sa bansa.
267. Impulse Buying - Ang pagbili ng mga produkto o serbisyo nang walang paghahambing sa pamimili o pag-iintindi
sa kinabukasan tungkol sa mga gastos at mga benepisyo.
268. Incentive - Ang anumang gantimpala o benepisyo, tulad ng pera, kalamangan o magandang pakiramdam, na
motivates mga tao upang gawin ang isang bagay.
269. Income - Pagbabayad sa kikitain ng kabahayan para sa pagbebenta o pagrenta ng kanilang mga produktibong
mga mapagkukunan.
270. Income Approach – tumutukoy sa pinanggalingan ng pambansang kita
271. Income Tax - Mga pagbabayad na ginawa sa pamamagitan ng mga indibidwal at mga korporasyon sa pederal na
pamahalaan (at sa ilang mga estado at lokal na pamahalaan) batay sa kita natanggap (parehong kinita at hindi
pinaghirapan).
272. Independent variable – ang variable na sanhi o dahilan ng dependent variable
273. Indirect Business Tax- mga buwis na ipinapataw ng pamahalaan sa isang produkto
274. Indirect Consumption - ginagamit ang nasabing produkto upang makalikha pa ng iba pang produkto
275. Industrial Guarantee and Loan Fund – programang tinustusan ng World Bank na nagpapautang sa maliliit at
katamtamang laki ng entrepreneur
276. Industrial Organization - Sumasaklaw ang aralin sa masusing pag-aaral ng istruktura at galaw ng mga industriya
at firm sa loob ng ekonomiya.
277. Industrial Tree Plantation – pagtatanim ng puno para sa industriya
278. Industriya - Kumakatawan sa sektor ng bansang nakatuon sa paglikha ng mga yaring produkto.
279. Industriyalisasyon - paggamit ng mga makinarya at makabagong teknolohiya sa pag linang ng mga industriya at
pinag-ukunang yaman.
280. Industriyang Primarya - tumutukoy sa mga gawaing nagmumula sa agrikultura, paggubat at pagmimina.
281. Industriyang Tersarya - industriyang naglilingkod sa primarya at sekundarya.
282. Inferior Good – Tumataas ang dami ng produkto kasabay ng pagtaas ng kita.
283. Inflation - Ang isang pagtaas sa pangkalahatang o average na antas ng lahat ng mga kalakal at serbisyo na ginawa
sa isang ekonomiya presyo.
284. Institusyong Pananalapi - isang organisasyong tumatanggap ng salapi o mga kakilingan sa salapi at naglilipat
nito sa mga tao at kompanya na may labis na pondo sa mga tao at kompanyang pangangailangan ditto ay higit
sa kasalukuyang panustos.
285. Insurance - ng isang kasanayan o pakikipag-ayos kung saan ay nagbibigay ng isang kumpanya ng garantiya ng
kabayaran para sa tinukoy na mga paraan ng pagkawala, pagkasira, pinsala o pagkamatay.
286. Intensive Growth - mabilis na paglago sa isang tiyak na sektor o lugar.
287. Interest – Dagdag na bayad sa inutang.
288. Interest Rate - Ang presyong nabayaran para sa paggamit ng pera ng ibang tao, na ipinahiwatig bilang isang
porsyento ng halaga na hiniram.
289. International Monetary Fund (IMF) – Itinatag upang makatulong sa pagpapalaganap ng isang malusog na
pandaigdigang ekonomiya
290. Inventory - Listahan ng mga kalakal na hawak ng isang tao o negosyo.
291. Investment - Ang pagbili ng kapital na kalakal (kabilang ang mga makinarya, teknolohiya o mga bagong gusali)
na ginagamit upang makabuo ng mga kalakal at serbisyo.
292. Investment Return - Ang mga karagdagang kita na kinita mula sa pag-iipon o pamumuhunan ng pera, madalas
na ipinahiwatig bilang isang taunang porsyento ng halaga ng ipinuhunan
293. Iskedyul ng pangangailangan - ang relasyon ng presyo ng produkto at dami ng pangangailangan.

J
294. John Maynard Keynes - Nagmungkahi na ipagpatuloy ang government spending ng pamahalaan laban sa
recession.

K
295. Kagustuhan – ang kailangan ng tao na maituturing na luho at maaaring ipagpaliban
296. Kakapusan – hindi kasapatan ng pinagkukunang yaman upang tugunan ang kagustuhan at pangangailangan
ng isang tao
297. Kakulangan - Ang sitwasyon na nagreresulta kapag ang dami ng demand ay lumampas sa dami ng suplay ng
isang produkto at serbisyo, karaniwang dahilan ay mababa sa ekwilibriyong presyo ang presyo ng produkto at
serbisyo.
298. Kalabisan – bunga ng higit na maraming suplay ng produkto at serbisyo kaysa sa demand ng mga ito dahil ang
presyo ay mataas sa ekilibriyong presyo
299. Kalakalang pagtitingi - Pagbili ng bago at segunda manong prdukto para sa pansariling gamit o sa
pangangailangan sa tahanan.
300. Kalakalang pangkalahatan - Ang pagbili ng maramihan ng mga produkto sa mga nagtitingi, kompanyang
industriyal at komersyal , mga nagluluwas at nag aangkat ng iba pa.
301. Kalakalang panloob - Tumutukoy sa kalakalang pagtitingi at pangkalahatan ng iba’t ibang produkto.
302. Kapital - Lahat ng mga gusali, kagamitan at kasanayan ng tao na ginamit upang makabuo ng mga kalakal at
serbisyo.
303. Kapitalismo - Isang sistema na ang ng mamay–ari at nagmamahala ng mga salik ng produksiyon ay iisang tao o
kapitalista.
304. Karl Marx - Siya ang “Ama ng Komunismo”.
305. Kasunduang panlahat - Pamamaraang ginagamit ng mga samahan ng mga manggagawa sa pang-angkin ng mga
hinihiling ng samahan sa kanilang employer.
306. Katatagang Presyo - Isang kalagayan na nagtatagpo ang daming kailangan ng mamimili at daming handing
itutustos ng mga prodyuser.
307. Keynesian Theory - Teorya na may hawak na ang daloy ng negosyo ay sanhi ng mga pagbabago sa pinagsama-
samang demand.
308. Kita - Ang halaga na katumbas ng ginawang produkto at serbisyo.
309. Kita per capita - Salaping kinikita ng bawat isang tao kung ang pambansang kita ay hahatiin ng pantay-pantay
sa laki ng populasyon.
310. Kompetisyon - Isang pamilihan na may mamimili at nagtitindaat walang sinumang mamimili o nagtitinda ang
nakapagtatakda ng negosyo.
311. Komunismo - Kolektibong sistemang pang-ekonomiya na walang pag-uuri ang estado sa tao.
312. Konserbasyon - Tumutukoy sa matalinong paggamit ng mga likas na yaman.
313. Konsyumer – mamimili o kumukonsumo ng mga produkto at serbisyo
314. Kooperatiba - Binubuo ng mga ksapi ng kabahagi sa puhunan at tubo; ang layunin nito ay makapagbili ng
produkto at makapagbigay ng pagliling kod sa mga kasapi sa pinakamahabang halaga.
315. Korporasyon - Isang legal na entity na pagmamay-ari ng stockholders na ang pananagutan ay limitado sa ang
halaga ng kanilang mga stock.
316. Kredito - Salapi, produkto o serbisyo na binibigay ng isang taong nagpapahiram sa taong nangangakong ibabalik
ang hiniram sa isang takdang panahon.
317. Kurba ng Demand - Ang pagbabago ng galaw ng demand pababa man o pataas.
318. Kurba ng Suplay – Ang pagbabago ng galaw ng suplay pababa man o pataas.

L
319. Labor Force Participation Rate - Proporsiyon ng mamamayan na aktibong kalahok sa produksiyon ng bansa.
320. Lakas-Paggawa – kabuuang bilang ng manggagawa 15 taon at pataas, kabilang ang may trabaho, walang trabaho
at naghahanap ng trabaho.
321. Land Bank of the Philippines – Bangko na ang pangunahing tungkulin nito ay tustusan ng pondo ang
programang pansakahan ng pamahalaan.
322. Land Grabbing – pangangamkam ng lupa
323. Legal tender - Salaping itinakda ng batas na maaaring tanggapin bilang pambayad sa utang.
324. Likas – kayang paggamit - Paggamit ng renewable ng yamang likas sa paraang hindi ito manganganob na
maubos
325. Likas na yaman - "Regalo ng kalikasan" na ginagamit upang makabuo ng mga kalakal at serbisyo. Kasama sa
mga ito ang lupa, puno, isda, petrolyo at mineral na deposito, ang pagkamayabong ng lupa, klimatikong mga
kondisyon para sa lumalaking pananim, at iba pa.
326. Lupa - tumutukoy ito sa salik ng produksyon

M
327. Makroekonomiks - Sangay ng ekonomiks na ang pinagaaralan ay kabuuan ng ekonomiya ng isang bansa
328. Malthusian Theory - Ang populasyon ay nadadagdagan sa paraang geometrical habang ang tustos ng pagkain ay
nadadagdagan sa paraang arithmetical.
329. Mamimili – Ang bumibili ng produkto at serbisyo ng isang konsyumer.
330. Managed Floating System – Ang pamahalaan ay nakikialam kung ang pamilihan ng foreign exchange ay pabago-
bago.
331. Manufacturing - Pagproseso ng mga hilaw na sangkap upang maging isang yaring produkto
332. Market - Isang lugar na kung saan ang mga mamimili at nagbebenta magtatag ng mga presyo para sa
magkatulad o halos katulad na mga produkto, at makipagpalitan ng mga kalakal at serbisyo.
333. Market Economy - Ang isang sistema ng ekonomiya kung saan karamihan ng mga kalakal at serbisyo ay
ipinagpapalit sa pamamagitan ng mga transaksyon ng mga pribadong kabahayan at mga negosyo
334. Maykroekonomiks - Sangay ng ekonomiks na ang pinagaaralan ay ang mga maliliit na gawaing pangkabuhayan
335. Medium of Exchange - Isa sa mga pag-andar ng pera kung saan ang mga taong nakikipagpalitan ng mga kalakal
at serbisyo para sa pera at siya namang gamitin ang pera upang makakuha ng iba pang mga kalakal at serbisyo.
336. Merkantilismo - Inilarawan sa panahong ito ang pagkakaroon ng malakas na kapangyarihan ng militar na
lumikha ng mga estado at pagsakop ng mga lupain.
337. Mixed Economy – Isang sisitemang pang-ekonomiya kung saan ang parehong pribadong sektor at estado ay
dumidirekta sa ekonomiya, na ipinapakita ang katangian ng parehong mga market economies at planned
economies.
338. Money Supply – Ito ang dami ng salapi sa sirkulasyon
339. Monopolistikong Kompetisyon – Ito ay nangyayari kung may malaking bilang ng nagbebenta ng mga produktong
pareho ang gamit ngunit iba-iba ang katangian o kalidad.
340. Monopolyo - isang klase ng sistemang pangangalakal kung saan tanging nag-iisang korporasyon ang nagtitinda
ng isang produkto.
341. Moral Suasion – Ito ang paghikayat ng Bangko Sentral sa mga bangko na ayusin ang paggamit sa reserves.

N
342. Nakapagsasarili - Payak ang sistema ng pamumuhay rito sapagkat isang kahig isang tuka ang mga taong
namumuhay sa ganitong sistema. (Self-Sufficiency)
343. Nasyonalismo - Ang pamamahalang pamahalaan ng mga pribadongkompanya o organisasyon.
344. National SME Agenda - naglalayong magkaloob ng mga programa para sa pagsasanay at pagpapahusay ng mga
kasanayang pang-entreprenyur
345. Natural Price - kabuuang halaga ng gastusin sa paglikha ng isang produkto
346. NEDA - National Economic Development Authority; ang opisyal na taga labas ng tala ng pambansang kita ng
bansa
347. Net Lending – Kabilang dito ang gastusin ng pamahalaan upang suportahan ang mga pampublikong
korporasyon.
348. Normal na kita - Ito ay ang minimum na antas ng kita na kinakailangan para sa isang kumpanya na manatili na
makipagkumpitensya sa pamilihan.

O
349. Oikonomia - Griyegong salita na pinagmulan ng ekonomiks.
350. Oikos - Nangangahulugang “kabahayan”.
351. Oligopolyo - Estruktura ng pamilihan kung saan may maliit na bilang ng bahay-kalakal nanagbebentang
magkakatulad o magkakaugnay na produkto.
352. Opportunity cost - Halaga ng bagay na handing isuko o bitawan upang makamit ang isang bagay.

P
353. P.D. no. 27 - Land Reform Program of the Government
354. Pag-aanunsyo - Ang pamamaraan upang hkayatin ang mga tao na tangkilikin ang isang produkto.
355. Pagbaba ng Demand - Isang pagbaba sa dami ng demand sa bawat presyo; isang shift sa kaliwa ng demand na
curve.
356. Paggawa - Ang paggamit ng lakas ng tao upang linangin ang mag likas na yaman at lumikha ng mga produkto.
357. Pagkonsumo - Pagbili at paggamit ng mga produkto at serbisyo upang matugunan ang pangangailangan at
magkaroon ng kasiyahan ang tao..
358. Pagmimina -Pagkuha ng mga mamahaling metal at mineral.
359. Pagpapalitan - Pagpapalitan ng serbisyo at produto kapalit ng isa pang serbisyo at produto o para sa pera
(tinatawag din na kalakalan).
360. Pagsasapribado - Palilipat ng pamamahala mula sa publikong sektor papuntang pribadong kompanya o
korporasyon.
361. Pagtaas ng Demand - Isang pagtaas sa dami ng demand sa bawat presyo; isang shift sa kanan ng demand na
curve.
362. Pagtitipid - Ito ay nangangahulugan ng tuwirang pamamahala ng mga gawain ng tao sa kanyang kabahayan.
363. Pamahalaan - Pambansang, estado at lokal na ahensiya na gumagamit ng mga kita sa buwis upang magbigay ng
mga kalakal at serbisyo para sa kanilang mga mamamayan.
364. pamamaraang siyentipiko – organisadong hakbang sa paglutas ng suliranin o pagtukoy sa katotohanan ng isang
bagay, pangyayari, o penomena
365. Pamamasukang kontraktwal - Ang pag empleyo ng isang tao sa isang proyektong matapos sa itinakdang
panahon..
366. Pambansang kita - Ang halaga ng pinagsama-samang mga kita na kinita sa pamamagitan ng mga supplier ng
mga mapagkukunan na nagtatrabaho upang makabuo ng GNP; netong pambansang subsidies produkto plus
pamahalaan minus hindi direktang mga buwis ng negosyo.
367. Pambansang utang - Ang netong akumulasyon ng pederal na kakulangan sa badyet.
368. Pamumuhunan - Ang pagbili ng seguridad, tulad ng isang stock o bono..
369. Panahon ng pag-unlad - Panahon ng pagtaas ng antas ng produksyon, tubo, hanapbuhay, sahod at kita at mga
presyo at bahagdan ng interes.
370. Pangangailangan – mga bagay o serbisyo na kailangan ng tao upang mabuhay
371. Pangangalakal - Ang pagpapalitan ng mga produkto at paglilingkod.
372. Pangangapital - Isang pamamaraan ukol sa pagbuo ng mga panibagong istruktura, makinarya, planta, at mga
kagamitang nagpapalaki ng mga istak ng kapital.
373. Panggangailangan pangkaligtasan - Mga pangangailangan na nagbibigay sa tao ng isang kaayusan, katahimikan
at kalayaan sa pangamba at pag-aalaga.
374. Partnership - Organisasyon ng negosyo na binubuo ng dalawa o higit pang indibidwal na sumasangayong
paghatian ang mga kita o pagkalugi ng isang negosyo.
375. Patakarang pananalapi ( Monetary Policy) - Ito ay isang proseso kung saan ang awtoridad na pang-salapi ng isang
bansa ay kumokontrol sa suplay ng pera na kadalasang umaasinta o pumupuntirya sa isang rate ng interes para
sa layuning pagtataguyod ng paglagong ekonomiko at pagiging matatag.
376. Patakarang Piskal - Isang programa ng pamahalaan na may kinalaman sa ang pagbili ng mga produkto at
serbisyo at paggastos sa mga pagbabayad transfer, at ang halaga at uri ng buwis.
377. Pautang - Pagbibigay ng gamit ona kabayaran sa takdang panahon o pagpapahiram ng pera sa mga taong
pinagkakatiwalaan.
378. PCI - Per Capita Income.
379. Pera - Isang bagay na tinatanggap bilang kabayaran sa biniling paninda o ginagawang paglilingkod.
380. Petrolyo - Pinakamahalagang mineral fuel o mineral na panggatong.
381. Pinaguutos na ekonomiya -pagpapasyang nakasalalay lamang sa pamahalaan.
382. POEA – ahensyang itinatag ng pamahalaan upang pangasiwaan ang paglabas ng mga manggagawang Pilipino
383. Political Economy - kauna-unahang komprehensibong pag-aaral sa ekonomiya na ipinakilala ni Adam Smith
384. Political Sciences - pag-aaral ng pamahalaan at mga institusyon nito
385. Populasyon - Tumutukoy sa dami ng tao o bilang ng taong naninirahan sa isang pook.
386. Positive Externality - nagkakaroon ng produksyon na hindi naisasaalang alang ang produksyion. Gaya nito ay
ang pagpapatayo ng subdibisyon
387. Poverty Line – itinakdang kita ng pamahalaan na kailangan ng isang pamilya na may anim na kasapi upang
matugunan ang pangangailangan sa buhay
388. PPI - Producer Price Index; pagbabago ng presyo sa sektor ng produksiyon
389. PPP - Purchasing Power of the Peso; kakayahan ng piso na makabili ng produkto
390. Pressure - klase ng pag-aanunsyo na kung saan ang layunin ay madaliin ang pagpapasya ng mamimili
391. Presyo - Ang perang halaga ng isang yunit ng isang magandang, serbisyo, o mapagkukunan..
392. Presyong Ekwilibriyo – Ito ang punto kung saan ang dami ng demand ay katumbas ng dami na tinustusan ng
mga nagbebenta.
393. Pribadong mga kalakal - Isang kalakal na-pakinabang sa mga indibidwal na.
394. Price Ceiling – pinakamataas na presyo na itinakda ng pamahalaan para ipagbili ang isang produkto
395. Price Elasticity - porsiyento ng pagbabago ng dami ng demand na naiimpluwensiyaan ng porsiyento ng
pagbabago ng presyo
396. Price Taker - mga mamili
397. Price War – paligsahan ng mga bahay-kalakal sa pagpapababa ng presyo ng kalakal at serbisyo upang makabenta
nang mas marami
398. Primary Deposit - salapi na inilalagay sa isang checking account
399. Primary Industries - mga industriya na mula sa agrikultura, panggugubat at pagmimina
400. Priority Sectors - pagbibigay pansin ng pamahalaan sa partikular na sektor ng ekonomiya na dapat bigyan ng
suporta
401. Production Cost - pambayad sa mga salik ng produksyon
402. Production Function - ipinapakita ang dami ng produktong malilikha ng kombinasyon ng mga salik ng
produksyon
403. Produksyon - Paglikha ng mga produkto at serbisyo para matugunan ang pangangailangan ng tao
404. Prodyuser - Ang mga tao na gumagamit ng mga mapagkukunan upang gumawa ng mga kalakal at serbisyo
(tinatawag din na manggagawa).
405. Purchasing Power - Kakayahan ng salapi na makabili ng produkto at serbisyo.
406. Pyudalismo- Sistemang pang-ekonomiya kung saan ang diin ng kabuhayan ay nakabatay sa pagmamay-ari ng
lupa.

Q
407. Quality Control - nagsasala sa mga produktong mababa ang kalidad
408. Quota – limitasyon sa dami ng produkto na aangkatin ng isang bansa

R
409. R.A. 6657 - Comprehensive Agrarian Reform Law of 1988.
410. Raw Output - mga kapakinabangan sa paggamit ng lupa
411. Real Wages – halaga ng produkto at serbisyo na mabibili mula sa kitang tinaggap
412. Rebulusyong Industriyal - naganap noong ika-18 siglo na kung saan lumawak ang industriyang pampabrika
413. Recession - pagbaba ng quarterly real GDP sa maikling panahon
414. Recovery - muling pagsigla mula sa depression
415. Refining Process - pagpupuno ng mga hilaw na salik
416. Reflation - panunumbalik ng inflation matapos maranasan ang deflation
417. Refund - pagpapabalik ng kanyang ipinambayad
418. Regressive Force - nagtutulak sa taong bumaba sa antas ng herarkiya ng pangangailangan
419. Relasyon - Tumutukoy sa ugnayan ng dalawang variable.
420. Relative Scarcity - uri ng kakapusan na nakabatay sa kawalang katapusan ng pangangailangan at kagustuhan ng
tao
421. Rent - kita mula sa lupa
422. Replacement - pagpapalit ng bagong stock ng isinauling produkto
423. Reporma sa lupa - Isang programang naglalayong mabigyan ng pagkakataon maging may-ari ng lupa ang mga
magsasakang walang lupa.
424. Reserve Requirement - ang lahat ng bangko ay inaatasang magtabi ng bahagi ng kanilang deposito sa loob ng
kanilang kaha, hindi ito maaring ipahiram o gamitin
425. Retail Trade - kalakalang pagtitingi
426. Retail Trade Liberalization - pagpapawalang bisa sa Retail Trade Nationalization Act
427. Retail Trade Liberalization Act - itinatakda ng batas na ang mga kailangang taglayin ng isang dayuhang
korporasyon na papasok sa negosyo ng pagtitingi ng bansa tulad ng haba ng panahon sa negosyo, laki ng kapital,
at lawak ng kabuuang sakop
428. Retail Trade Nationalization Act - pagbibigay ng 10 taong palugit sa mga dayuhang negosyante upang isaayos ang
kanilang negosyo
429. Revenue - natanggap ng negosyo mula sa pagbebenta ng mga kalakal at serbisyo ng pagbabayad.
430. Riskbank - unang makabagong bangko na naitayo noong 1694 sa Sweden
431. RPI - Retail Price Index; pamantayan ng presyo ng mga produkto na nabibili nang tingian
432. RVAT - tax na ipinapataw sa petrolyo, tubig, at elektrisidad

S
433. Sabotahe – paraan na ginagawa ng mga manggagawa upang mapabagal ang produksyon
434. Sachet Phenomenon - ang paglaganap ng mga produkto sa maliliit na pakete upang maging abot kaya sa mga
nagtitipid na mamimili
435. Safety Needs - ikalawang antas ng heirarchy of needs; nauukol sa mga pangangailangan para sa kaligtasan at
katiyakan sa buhay
436. Sahod – Ang natatanggap ng isang empleyado kapalit ng kanyang serbisyo.
437. Sales Tax - Mga buwis na binabayaran sa mga kalakal at serbisyong binili ng tao.
438. Salik ng produksyon - Lupa,paggawa at capital na ginagamit upang makabuo ng produkto.
439. Sambahayanan – sector na nagkakaloob ng mga salik ng produkyon sa siklong daloy ng produkto at serbisyo
440. Sapilitang pagkakasunduan - Paraan ng pag-aayos ng alitan ng panig ng mangagawa at panig ng kapitalista
batay sa pasya ng isang arbiter o ikatlong partido pang maiwasan ang welga.
441. Satiated - mamimiling natamo ang lubos o pinakamataas na kasiyahan
442. Second Hand Products - mga produktong gamit na
443. Secondary Industries - industriya na may komplikadong gawain, mula sa pagpo-proseso ng mga pangunahing
produktong agrikultura patungo sa mas malaking produksiyon
444. Securities - mga substitute ng salapi
445. Seigniorage – bayad na sinisingil ng pamahalaan sa paggawa ng salapi na mas mataas kaysa sa aktwal na
gastos
446. Sektor ng industriya - Tumutukoy sa iba’t ibang uri ng gawaing pangkabuhayan.
447. Sektor ng pangangalakal - Tumutukoy sa kalakalang panloob at panlabas ng bansa.
448. Selective Credit Control - piling pagpigil sa pagpapautang
449. Self-Employment Loan Assistance – layunin nitong bigyan ng hanapbuhay ang mga entrepreneur sa pook rural
450. Selling Point - kredibilidad o reputasyon ng mga taong nagpapatunay ng kalidad ng produkto
451. Semi-skilled worker - manggagawang marunong magbasa at magsulat ngunit hindi sya handang isagawa ang
paglilingkod ng isang skilled na manggagawa
452. Sentralisadong Alokasyon - kapag ang mga kinakailangang impormasyon ay binubuo at itinatakda ng iilang
tao, grupo ng tao o institusyon
453. Sequestration - sapiliting pagtigil ng pamahalaan sa negosyo ng bahay kalakal
454. Serbisyo - Paglikha at pagbebenta ng mga pangunahing kalakal tulad ng elektrisidad, tubig at gas.
455. SETUP - Small Enterprises Technology Upgrading Program; tagapag-ugnay upang maabot ang malawak na
bahagi ng maliit at katamtamang laking industriya
456. Short Run - pangmadaliang panahon na kung saan ang ilang mga input ng bahay-kalakal ay permanente at
hindi maaring pag-iba-ibahin nang madalian
457. Shortage - suliranin sa kakulangan
458. Shutdown Point - kapag bumaba ang produksyon sa tatlo, higit na malulugi ang bahay-kalakal
459. Simple Literacy – ang kakayahan ng isang tao na bumasa, sumulat at umunuwa ng simpleng mensahe sa
anumang wika o dayalekto
460. Sin Tax – Ito ay buwis na ipinapataw as mga produktong nakakasama as ating kalusugan tulad na alak.
461. Sistemang pang-ekonomiya - Ang koleksyon ng mga institusyon, batas, gawain, pagkontrol sa halaga, at pantao
motivations na sama-sama magbigay ng isang framework para sa pang-ekonomiya sa paggawa ng desisyon.
462. Sosyalismo - Sa sistemang sosyalismo, ang mga pangunahing gawain o industriya at ang gamit sa produksyon ay
pag-aari ng pamahalaan. Pinahihintulutan din naman ng sistemang ito ang pribadong sektor na mag-ari ng
negosyo at magkaroon ng pag-aaring pribado.
463. Sosyohan - Ito ang samahan ng dalawa o higit pang tao na nagkasundo na magbibigay ng salapi at ari-arian para
sa negosyo.
464. Specialized Government Banks – Ito ay ang mga bangkong pagma-may ari ng pamahalaan.
465. SSS – Social Security System; nagkakaloob ng benepisyo sa lahat ng kawani ng pribadong sector.
466. Suplay - Dami ng produkto na handa at kayang ipagbili ng bahy-kalakal sa iba’t ibang presyo.
467. Surplus - Ang sitwasyon na nagreresulta kapag ang dami na tinustusan ay lumagpas sa dami ng demand sa isang
produkto at serbisyo, karaniwang dahil ang presyo ay mas mababa sa ekwilibriyong presyo sa pamilihan.
468. Sustainability - Paglalaan ng mga pinagkukunang yaman sa darating na henerasyon upang kaniang matugunan
ang mga pangangailangan atkagustuhan nang hindi naisasantabi ang kasalukuyang mga pangangailangan at
kagustuhan.

T
469. Tableau Economique – nagpapakita ng pagdaloy ng mga mahahalagang salik ng produksyon, ng mga produkto
at serbisyo sa iba’t ibang sector ng ekonomiya, pinatanyag ni Francois Economique
470. Taripa – ipinapataw sa inaangkat at iniluluwas na produkto
471. Teorya – isang palagay o sistema ng mga ideyang nagpapaliwanag sa ilang bagay, lalo na at nakabatay to sa
pangkalahatang prinsipyo at hindi nakasalig sa mga partikular na bagay
472. Thomas Malthus - May akda ng Malthusian Theory at nagsulat ng “An Essay on the Principle of Population”.
473. Thresher - makinaryang naghihiwalay sa palay at bigas
474. Tiger Economy - mga bansang may maunlad na ekonomiya
475. Tight Money Policy - binawasan ng pamahalaan ang perang umiikot sa ekonomiya
476. Tight Regulation – paghigpit ng pamahalaan sa pagpasok ng ilang bahay-kalakal pati ang presyo ng produkto
ay isasaayos nito sa isang atas lamang
477. timawa – pangkaraniwang mamamayan na malaya at maaaring magmay-ari ng lupa
478. Torrens Title – isang sistema ng pagtititulo ng lupa na naggagarantiya ng pagmamayari nito; unang lumitaw ang
sistemang ito sa Timog Australia noong 1858 at isinagawa ni Sir Robert Torrens na nang lumaon ay lumaganap
sa buong mundo
479. Total Cost - Gastos ng mga pinagkukunan sa paggawa ng isang produkto multiplay sa dami ng nagawang
produkto.
480. Total Revenue- Pagbebenta ng presyo ng produkto multiplay sa sa dami ng demand ng isang produkto.
481. Trade – Pakikipagpalitan o pakikipagkalakan.
482. Trade Agreement - Isang pandaigdigang kasunduan sa mga kondisyon ng kalakalan ng produkt at serbisyo.
483. Trade-off – Pagsasakripisyo ng isang bagay para sa isang bagay na mas mahalaga.
484. Tradisyonal na ekonomiya - Sistemang pang- ekonomiya na nakabatay sa tradisyon, kultura, at paniniwala.
485. Transfer Payments – Kabilang dito ang mga gastusin ng pamahalaan upang pondohan ang mga subsidy,
kontribusyon, benepisyo at iba pa.
486. Tuwirang pagkonsumo - Pagkonsumo na nagbigay agad ng kasiyahan sa consumer
487. Tuwirang relasyon - Nagsasaad ng positibong relasyong nangangahulugan na ang pagtaas sa isang variable ay
nagbubunga ng pagtaas ng kaugnay na variable. (direct)

U
488. Underemployment - Pagtatrabaho na hindi naayon sa antas ng pinag-aaralan o kasanayan.
489. Unemployment – Ang sitwasyon kung saan ang isang indiibidwal ay payag mag trabaho kahit ang kita ay walang
pinagbago, gayunpaman ay wala pa ring trabaho.
490. Unemployment rate – Proposition ng mga taong may ganap na walang trabaho sa kabuuan ng lakas paggawa.

V
491. Value Added Approach - paraan ng pagsukat ng GNP o GDP na kung saan ginagamit ng value added tax
492. Variable - halagang sinusukat na maaring tumaas o bumaba
493. VAT- Value Added Tax; ipinapataw sa mga produkto at serbisyo
 W
494. Welga - Pansamantalang pagtigil sa trabaho ng mga empleyado dahil sahindi pagkakasundo sapamunuan o sa
may-ari.
495. World Bank - Isang internasyonal na organisasyon na gumagawa ng mga pautang at nagbibigay ng teknikal na
kadalubhasaan sa pag-unlad ng bansa.
496. World Trade Organization (WTO) - Ang kasunduang pangkalakalan kasama ang higit sa 100 na mga bansa na
tinukoy ang mga antas ng tariffs sa mga signatories at sumusubok upang malutas ng hindi pagkakaunawaan sa
kalakalan.

X
497. X-Axis -Tumutukoy sa linyang horisontal sa isang coordinate system.

Y
498. Yamang pisikal - binubuo ng mga istruktura, kagamitan, at kasangkapang gawa ng tao na nakakatulong sa
kanyang pang araw-araw na pamumuhay.
499. Yamang tao - ang mga tao na gumagamit ng talino, kasanayan, abilidad, at lakas sa paglikha ng mga produkto
at serbisyo.
500. Y-Axis - Tumutukoy sa linyang bertikal sa isang coordinate system.