Professional Documents
Culture Documents
Chap 1-3 Final
Chap 1-3 Final
Panimula
Ang Pilipinas ay tahanan ng halos 100 milyong mga Pilipino na may iba’t ibang
etniko at lingual na pagkakakilanlan at ang kanilang wika ay nakikita bilang tagapag isa
Bago pa dumating ang mga Kastila sa ating bansa, ang ating mga ninuno ay
ginagamit.
mayroong humigit kumulang dalawang daang (200) diyalekto ang ginagamit ng mga
Pilipino. Sa mga diyalektong ito, ang Tagalog ay ang pinakalaganap sa bansa at ito ay
Ingles, subalit tinuturo pa rin ang wikang Tagalog. Sa panahong ito, nagkaroon ng
Tagalog ang itinalaga. Pinili ang wikang ito dahil ito ang wikang pinakamadaling pag-
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 2
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
pinakalaganap sa buong kapuluan. Sa kasalukuyan, ang wikang Tagalog ay tinatawag na
halong sangkap mula sa ibat-ibang katutubong wika; bagkus, ito’y may nucleus, ang
Pilipino o Tagalog.
Ayon kay Dr. Alfonso Santiago may iba’t-ibang klase ang wikang Filipino. Ito ay
ang Puristic Tagalog, Taglish o Enggalog, at ang Bertaglish. Ang Puristic Tagalog ay
English.
nababasa.
at nagbabago. Nauso na rin ang pagpapaikli ng mga salita sa iba’t ibang paraan. Ilang
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 3
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
halimbawa ay ang paggamit ng akronim o paggamit ng mga letra na nagrerepresenta sa
Sa pamamagitan nito, pinapalitan ng mga makabagong salita ang mga salita na ginagamit
noong unang panahon upang mas madaling gamitin at mas magandang bigkasin at
pakinggan.
Layunin ng Pananaliksik
Ang pag - aaral na ito ay nag lalayong magbigay linaw kung ano ang
2. Ano o anu-ano ang mga salik na nakakaapekto sa pormalidad ng isang wika ayon
sa mga respondente?
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 4
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
3. Anu-anong mga salik ang maaring sanhi ng pagkabuo ng mga makabagong salita
Kahalagahan ng Pananaliksik
Ang wika ay may pinakamalaking tungkulin o papel sa ating bansa; wikang Filipino
na kung saan tayo ay nakilala na isang mamamayang nakatira sa Pilipinas. Ito ay sandata
aaral:
1. Sa mga mag-aaral
2. Sa mga guro
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 5
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
3. Sa mga Marindukanon
pagkakapareho nito.
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 6
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Konseptwal na Balangkas
Pinagmulan ng
Marinduque
Tagalog
Pagsasagawa ng Ang mga datos na
Identipikasyon ng
panayam sa mga nakalap sa pag-
pagkakaiba ng
Marinduque Marindukanon sa aaral ay
Tagalog sa tulong ng mga maipapakita sa
Wikang Filipino inihandang gabay pamamagitan ng
na mga tanong isang bidyo
Identipikasyon ng dokumentaryong
mga salik na presentasyon
nakaka apekto sa
paggamit ng
pormal na wika ng
mga
Marindukanon
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 7
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Upang mas mapaigi pa ang kaalamanan sa pag-aaral na ito, ang mga sumusnod na
Balbal – ito ay di-pamantayang paggamit ng mga salita sa isang wika ng isang partikular
na grupo
pangingisda.
simbolo, tunog, at mga kaugnay na batas upang maipahayag ang nais sabihin.
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 8
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Kabanata II
Mga Literatura
Pinagmulan ng Wika
Wikang Filipino
Ayon Kay Rosa Visa Ann B. Arocha, ang wika ay maituturing na mabisang
ng mga titik at simbolo na kapag pinagsama sama ay maipapahayag natin ang mga
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 9
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Samantala, ayon kay Fishman (1974), ang pagpaplanong pangwika ay naka
Ayon din naman kay Hill (sa Tumangan, et al, 2000)at Gleason(sa Tumangan, et
Al, 2000) , ang wika ay nagbabago. Dinamiko ang wika at hindi ito maaaring
tumangging magbago.Ang isang wikang stagnant ay maaari ring mamatay dahil sa hindi
terminolohiya.
iyong bibig ay mabubuti .Hindi dapat makasakit sa kapwa.Kaya nga lamang sa panahon
ngayon iba iba na ang maririnig sa mga kabataan nakakagulat dahil kahit may
pinagaralan nalilihis ang pagsasalita. Isang salik na dito ang modernisasyon at pag
paniniwala, oportunidad, kasarian, edad, at iba pa. Sumasailalim din sa sosyolek ang gay
lingo na wika ng mga beki, conyo speak o taglish, jejetyping, at ang jargon. Ayon kay
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 10
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Kimberly Querubin , malaki ang naging epekto ng sosyolek sa pormalidad ng wika na
ginagamit ng mga mag-aaral dahil nadadala ng mga mag-aaral ang impormal na wikang
pagkakaunawaan ang wikang sosyolek dahil sa ibang pagkakabuo ng mga salitang iyon.
Mga Pag-aaral
ng wika. Ito ay ang tinatawag na pormal na wika. Mga wikang ginagagamit at kinikilala
sa ating alta sosyiolidadad. Lehitimo kung ituring ang mga salitang pormal. Makikilala
bunga ng pagiging malikhain ng tao. Maaaring sila ay nakalilikha ng mga tagong salita.
Ang pinakamababa na halimbawa nito ay ang mga salitang balbal, gaylingo at salitang
teknolohiya at sensya.Bunga nito ang ating wika ay nadaragdagan ng mga bagong salita
Ayon din sa isang pag-aaral “ Ang Wika at ang Social Media”, sinasabi na unti-
unti ng nilalamon ng sistema ang mga Pilipino maging ang wikang Filipino, sa mga
lumalabas ang ibat ibang klaseng lenggwahe na nakaka apekto sa pormalida ng wikang
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 11
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Filipino katulad ng beki language na kung saan hindi maayos o iniiba nila ang paggamit
kabataan . maging ang mga salitang edi wow, edi shing at iba pang pagpapaikli ng mga
Dagdag din dito ang pagrami ng gumagamit ng TAGLISH o mas kilala sa tawag na
Kabanata III
METODOLOHIYA
disenyo ng pananaliksik. Tinatalakay sa bahaging ito ang mga konsepto at mga yunit ng
pamamaraan sa pangangalap ng mga datos, kaakibat rin nito ang pagsukat sa usapin ng
balidad at relayadibilidad at ang mga pamamaraang ginamit upang makita ang kahusayan
ng pananaliksik.
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 12
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Disenyo ng Pananaliksik
isang bagay ay makakahinuha ng sagot ang mga mananaliksik sa isang paksa. Para sa
paksa ng pananaliksik na ito, ginamit ang disenyong ito upang bigyang kasagutan at
Lunan ng Pananaliksik
Instrumento ng Pananaliksik
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 13
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
naturang interbyu at voice recorder upang ang mga impormasyong makakalap ay
Respondente ng Pananaliksik
Ang mga napiling tumugon sa pag-aaral ay ang mga Marindukanon. Mula sa mga
Marinduque State College, limang (5) kabataan na hindi na nag-aaral , 5 senior citizen
Pamamaraan ng Pananaliksik
lubos na maunawaan ang mga saklaw at mga posibilidad sa pag-aaral upang matiyak ang
kalidad ng ipiprisintang datos. Ang mga sumusunod ay ang mga hakbang na isasagawa
ng mga mananaliksik:
Kabilang sa mga liham na ito ay; liham pagpapatibay, liham para sa konsent
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 14
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
3. Ang mga mananaliksik ay maghahanda ng mga gabay na katanungan para sa
pakikipanayam upang maging mas madali ang daloy nito. Gayundin, ang
dokumentaryong presentasyon.
Kabanata IV
2. Ano o anu-ano ang mga salik na nakakaapekto sa pormalidad ng isang wika ayon
sa mga respondente?
“Isa ang modernisasyon sa mga salik kung bakit tuluyang natatabunan ang ating
pormal na wika.”
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 15
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
“Sa patuloy na paglago ng modernisasyon, nababawasan ang mga pormal na
“Sa aking palagay, isa ang impluwensiya ng teknolohiya kung bakit nababawasan
“Ang mga makabagong salita ang dahilan kung bakit unti-unting nawawala ang
pormalidad ng wika.”
3. Anu-anong mga salik ang maaring sanhi ng pagkabuo ng mga makabagong salita
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 16
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Kabanata V
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 17
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Lagom
Konklusyon
Mga Rekomendasyon
Mga Libro
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 18
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Journal Articles
Internet/Electronic Sources
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 19
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
DAHONG-DAGDAG
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 20
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 21
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.
Page | 22
MARINDUQUE STATE COLLEGE
PANFILO M. MANGUERA SR. RD., TANZA, BOAC, MARINDUQUE
BASIC EDUCATION PROGRAM | SENIOR HIGH SCHOOL | LABORATORY
SCHOOL
Kurikulum Bitey
EDUKASYONG PANGKWALIPIKASYON
VISION: Marinduque State College is a research-driven higher education institution pursuing excellence and innovation by 2025.
MISSION: Marinduque State College is committed to pursue progressive and technologically education founded on humanistic,
professional and technologically advanced program across cultures and communities by establishing centers of excellence and
development and research-driven outreach programs.