Soalan 1

Sekumpulan pelajar telah menjalankan satu eksperimen untuk menentukan kesan suhu ke atas
kadar tindakbalas enzim amylase. Kumpulan pelajar tersebut telah menyediakan lima tabung
uji yang dilabelkan sebagai P, Q, R, S dan T.
Kepekatan dan isipadu bagi ampaian kanji 0.1% , enzim amylase 1% dan larutan iodin bagi
setiap tabung uji telah ditetapkan sepanjang eksperimen dijalankan.

Kelima-lima tabung uji dimasukkan ke dalam kukus air yang berbeza suhu dan masa yang
diambil untuk perubahan warna campuran ampaian kanji tersebut diambil dan direkodkan
dengan menggunakan jam randik.

Susunan radas dan bahan yang digunakan bagi tujuan menjalankan eksperimen ini adalah
seperti Rajah 1 di bawah.

Tabung uji

Termometer

Bikar
Ampaian kanji 0.1% + amylase 1%
+
Kaki retot Larutan iodin

Kukus air

Rajah 1

Jadual 1 menunjukkan eksperimen mengkaji kesan suhu ke atas kadar tindakbalas enzim
amilase

Tabung Suhu Masa yang diambil untuk perubahan warna Bacaan jam randik
uji (ºC) ampaian kanji dari biru gelap kepada (minit)
perang (minute)

P 5ºC
27
 Q 28ºC
20

R 37ºC
6

S 45ºC

15

T 60ºC
30

Jadual 1

(a) Rekod masa yang diambil untuk perubahan warna ampaian kanji dari biru gelap kepada
perang di dalam ruang yang disediakan di dalam Jadual 1
[ 3 markah]
(b)(i) Nyatakan dua pemerhatian yang berbeza yang boleh dibuat daripada Jadual 1

Pemerhatian 1:
At 370C temperature, the time taken for starch suspension from dark blue colour
to brown is 6 minutes

Pemerhatian 2:
1. At 50C temperature, the time taken taken for starch suspension/time taken for
starch suspension turn dark blue colour to brown is 27 minutes // At 600C
temperature, the time taken for starch suspension from dark blue colour to brown
is 30 minutes

[3 markah]
(b)(ii) Nyatakan inferens yang sepadan kepada pemerhatian di 1(b)(i).

Inferen daripada pemerhatian 1:

For (37ºC is an) optimum temperature, starch suspension were very fast being
hydrolyse completely by amylase enzyme into maltose / simple sugar.

Inferen daripada pemerhatian 2

For (600C is a) high temperature, starch suspension were very slow being hydrolyse
completely by amylase enzyme into maltose / simple sugar

[ 3 markah]
(c) Nyatakan pembolehubah untuk eksperimen ini.

Variables Particulars to be implemented.

Manipulated variable: Used different temperature in this experiment

temperature

Responding variable: Record the time taken for starch suspension

turn dark blue colour to brown / time taken for
Time taken for starch colour change in starch suspension /
suspension turn dark blue hydrolysis of starch suspension from dark
colour to brown/ time blue to brown colour by using Iodine test
taken for colour change in
starch suspension // rate // Calculate the rate of amylase reaction by
of enzyme reaction using the formula 1 divide by time.

Constant Variable: Fix the time of immerse for 5 minutes // used

the same volume of starch suspension // used
Time of immerse in water the same amylase concentration
bath // volume of starch
suspension //
concentration of amylase
 Jadual 2
[3 markah]
(d) Nyatakan hipotesis untuk eksperimen ini.
Thé higher thé temperature, thé higher thé rate of enzyme/ Amylase
reaction until it reach the optimum temperature //

Enzyme reaction rate increases with thé increase in temperature until it reached
an optimum temperature. //

As temperature increases, thé shorter thé time taken for starch suspension turn
dark blue colour to brown
[3 markah]
(e) Bina satu jadual dan rekodkan semua data yang dikumpulkan dalam eksperimen ini.
Jadual anda hendaklah mengandungi tajuk-tajuk berikut:

 Suhu
 Masa yang diambil untuk perubahan warna ampaian kanji dari biru gelap kepada perang
 Kadar tindak balas enzim amilase

Test Temperatur Time taken starch suspension turn from Rate of enzyme
tube e blue to brown colour (minute) reaction
(ºC) (1/t) (minˉ¹)

P 5 27 0.04

Q 28 20 0.05

R 37 6 0.17

S 45 15 0.07

T 60 30 0.03

[3 markah]

(f) (i) Dengan menggunakan data di (e), lukiskan graf suhu melawan kadar tindakbalas enzim
amilase di dalam kertas graf yang disediakan pada muka surat 10
[3 markah]

(ii) Berdasarkan graf yang dilukis di (f)(i), nyatakan hubungan di antara suhu dengan kadar
tindakbalas enzim amylase.
Terangkan jawapan anda.
The higher the temperature, the higher the the rate of enzyme reaction until it
reach the optimum temperature/37°C
Because kinetic energy of enzyme and substrate molecule increases
Causing more collision between the molecules, more product is produced
[3 markah]
(g) Sekumpulan pelajar lain telah mengulangi eksperimen pada suhu 37ºC tetapi telah
 menambah kepekatan ampaian kanji.
Ramalkan kadar tindakbalas enzim amylase pada suhu tersebut
Terangkan jawapan anda
Rate of enzyme reaction increase more than 0.17 minˉ¹, because more substrate
molecule bind with the active site of enzyme causes the time taken for starch
suspension turn dark blue colour to brown become short.

[3 markah]

(h) Satu eksperimen lain telah dijalankan bagi mengkaji kesan nilai ph ke atas kadar
tindakbalas enzim.

Larutan pepsin Asid hidroklorik silinder penyukat

Jam randik picagari Telur putih

Dengan menggunakan maklumat di atas, kelaskan bahan dan radas berikut mengikut
pembolehubah yang betul

Variable Apparatus Material

Manipulated Measuring cylinder Hydrochloric acid
Responding Stop watch White egg
Constant Water bath Larutan pepsin
Table 3
[ 3 marks]

(i) Berdasarkan eksperimen ini, berikan definisi operasi bagi enzim.

Chemical substances / catalyst that is presence in saliva that can hydrolyse
starch suspension into maltose/ simple sugar
Can be determined by the time taken for the starch suspension turn the brownish
iodine solution into dark blue
The rate of enzyme reaction is affected by the temperature.

[ 3 markah]
Soalan 1 (set C)

Ikan Puyu memerlukan makanan tertentu untuk mendapatkan tenaga bagi meneruskan
kehidupan . Tenaga digunakan untuk pembahagian mitosis pada ikan. Eksperimen ini adalah
untuk menyelidik kesan nutrien ke atas tumbesaran ikan Puyu. Tiga sangkar ikan berukuran 2
meter persegi disediakan. Sangkar-sangkar ini telah diisi dengan air sungai yang berlabel P,
Q dan R. Sangkar ini juga mempunyai sistem aliran air masuk dan keluar yang lengkap . Suhu
air dikekalkan 370C sepanjang eksperimen. Sebanyak 10 ekor anak ikan Puyu yang sama jisim
dimasukkan ke dalam setiap sangkar tersebut. Pada setiap sangkar tersebut, ikan telah
diberikan makanan sebanyak tiga kali sehari seperti Jadual 1.

Jenis sangkar Jenis makanan

P Roti
Q Kangkung
R Cacing tanah
Jadual 1

Selepas 30 hari ,tiga ekor ikan Puyu telah ditangkap dengan jaring dari setiap sangkar dan
jisimnya direkodkan dalam Jadual 2. Rajah 1 menunjukkan peralatan yang digunakan untuk
menimbang ikan tersebut.

Neraca
Rajah 1

Jenis Jenis makanan Jisim tiga ekor ikan Puyu Jisim seekor ikan
sangkar Ikan Puyu Puyu

P Roti

1.0 g
 Q Kangkung

9.0 g

R Cacing tanah

15.0 g

Jadual 2

(a) Rekodkan jisim seekor ikan Puyu di dalam Jadual 2.

[ 3 markah]
(b) Bina satu jadual dan rekodkan semua data dikumpul daripada eksperimen ini. Jadual
anda hendaklah mengandungi tajuk-tajuk berikut:

 Jenis sangkar
 Jenis makanan
 Jisim seekor ikan Puyu
 Kadar tumbesaran ikan Puyu

Jenis Jenis makanan Jisim seekor ikan Puyu (g) Kadar tumbesaran
sangkar ikan Puyu (g / hari)
P Roti 1.0 0.03
Q Kangkung 9.0 0.30
R Cacing tanah 15.0 0.50

[ 3 markah]
(c)(i) Nyatakan dua pemerhatian yang berbeza dari Jadual 2.
Pemerhatian 1:
Pada sangkar P/ makanan roti, jisim 3 ekor ikan Puyu adalah 3.0 gram / jisim
seekor ikan Puyu adalah 1.0 gram
Pemerhatian 2:
Pada sangkar Q/ makanan kangkung, jisim 3 ekor ikan Puyu adalah 27.0 gram /
jisim seekor ikan Puyu adalah 9.0 gram
ATAU
Pada sangkar R/ makanan kangkung, jisim 3 ekor ikan Puyu adalah 45.0 gram /
jisim seekor ikan Puyu adalah 15.0 gram
[ 3 markah]
(c)(ii) Nyatakan dua inferens dari pemerhatian-pemerhatian dalam 1(c)(i).
Inferens daripada Pemerhatian 1:
Pada sangkar P/ makanan roti adalah kelas karbohidrat, tidak sesuai untuk
pembahagian sel-sel badan secara mitosis menyebabkan kadar tumbesaran adalah
sangat perlahan/lambat.
Inferens daripada Pemerhatian 2:
Pada sangkar Q/ makanan kangkung mengandungi sedikit protein , sesuai untuk
pembahagian sel-sel badan secara mitosis menyebabkan kadar tumbesaran adalah
cepat .
ATAU
Pada sangkar R/ makanan cacing tanah mengandungi banyak protein , sangat
sesuai untuk pembahagian sel-sel badan secara mitosis menyebabkan kadar
tumbesaran adalah sangat cepat .
[ 3 markah]
(d) Pada pendapat anda, apakah pembolehubah-pembolehubah yang berkaitan eksperimen
ini? Sila lengkapkan Jadual 3.

Pembolehubah Cara mengendalikan pembolehubah

Pembolehubah dimanipulasikan:
Menggunakan pelbagai jenis makanan
Jenis Makanan // Roti , kangkung dalam eksperimen ini // Menukar roti
dan cacing tanah kepada kangkung dan cacing tanah.

Pembolehubah bergerak balas: Rekod jisim 3 ekor ikan Puyu / jisim

Jisim 3 ekor ikan Puyu // Jisim
seekor ikan Puyu // Kadar
tumbesaran ikan Puyu
seekor ikan Puyu menggunakan neraca /
penimbang.
// Menghitung kadar pertumbuhan ikan
Puyu menggunakan rumus:
Jisim seekor ikan Puyu
Masa

Pembolehubah malar:
Menggunakan ikan Puyu // tetapkan kajian
Jenis ikan // Sela masa kajian // selama 30 hari // menggunakan suhu 370C
Suhu
Jadual 3

(e) Nyatakan hipotesis bagi eksperimen ini.

Cacing tanah menghasilkan kadar tumbesaran paling tinggi/ jisim 3 ekor ikan
 /seekor ikan paling tinggi berbanding kangkung dan roti.
[ 3 markah]

(f)(i) Gunakan kertas graf yang disediakan di halaman 6 untuk menjawab soalan
ini. Menggunakan data di 1(e), lukiskan graf carta bar ke atas kadar tumbesaran
ikan Puyu melawan jenis makanan .
[ 3 marks / 3 markah]

GRAF KADAR TUMBESARAN IKAN PUYU MELAWAN JENIS MAKANAN

(f)(ii) Berdasarkan graf di 1(f)(i), nyatakan hubungan di antara kadar tumbesaran ikan
Puyu melawan jenis makanan.
Jelaskan graf anda.

Sangkar R yang menggunakan makanan cacing tanah menghasilkan kadar

tumbesaran paling tinggi berbanding sangkar Q / kangkung dan sangkar P/ roti.
Ini adalah disebabkan cacing tanah membekalkan protein yang banyak.
Untuk pembahagian mitosis secara pesat bagi tumbesaran ikan Puyu.
[ 3 markah]

(g) Seandainya jenis makanan di P diganti dengan anak udang,

Ramalkan hasil eksperimen.?
Terangkan.

Jisim ikan Puyu akan bertambah / lebih daripada 1.0 gram.

Kerana anak udang adalah kelas makanan protein.
 Pembahagian mitosis adalah pesat/ secara eksponen untuk tumbesaran ikan
Puyu.
[ 3 markah]

(h) Takrifkan secara operasi tumbesaran.

Tumbesaran adalah proses mendapatkan tenaga bagi pembahagian mitosis pada

sel-sel badan ikan Puyu.
Ditunjukkan oleh perubahan / pertambahan jisim ikan pada neraca.
Kadar tumbesaran ikan adalah dipengaruhi oleh jenis makanan.

[ 3 markah]
(I) Kelaskan berikut di bawah faktor abiosis dan faktor biosis dalam Jadual 4
Tumbuhan akuatik Siput Kelembapan udara

Oksigen terlarut Larva Keamatan cahaya

Faktor Abiosis Faktor Biosis

Kelembapan udara Tumbuhan akuatik
Oksigen terlarut Siput
Keamatan cahaya Larva
Jadual 4
[3 markah

Soalan 1(set C)

Tiga kumpulan pelajar yang sama umur telah menjalankan suatu eksperimen untuk menyiasat
bagaimana perbezaan isipadu pengambilan air terhadap isipadu air kencing yang dihasilkan. Setiap
kumpulan terdiri daripada dua orang pelajar. Kedua-dua pelajar telah diberikan isi padu air mineral
yang sama untuk diminum dan isi padu air kencing yang dihasilkan dikumpulkan dan direkodkan
selepas setengah jam . Keputusan ditunjukkan di dalam Jadual 1. Eksperimen telah diulangi sebanyak
dua kali.

Air kencing
 Air mineral

Kumpulan Isipadu air yang diambil(ml) Isipadu air kencing yang dihasilkan oleh dua orang
pelajar pelajar yang berbeza yang sama umur (ml)
Pelajar pertama Pelajar kedua

240 260

500ml 230 250

A

220 240

230 252

460 480

450 470
B 1000ml

440 460

450 470

(a) Rekod isipadu air kencing yang dikumpulkan di dalam selinder penyukat ke dalam
Jadual 1

(b) (i) Berdasarkan keputusan di dalam Jadual 1, nyatakan dua pemerhatian yang dapat
dibuat daripada eksperimen ini

Observation 1/pemerhatian 1:
Apabila 500ml isipadu air mineral diambil oleh dua orang pelajar, pelajar pertama
menghasilkan 230ml isipadu air kencing dan pelajar kedua menghasilkan 252ml isipadu
air kencing.

Observation 2/pemerhatian 2:
Apabila 1000ml isipadu air mineral diambil oleh dua orang pelajar, pelajar pertama
menghasilkan 450ml isipadu air kencing dan pelajar kedua menghasilkan 470ml isipadu
 air kencing.

(ii) Nyatakan inferens berdasarkan pemerhatian di (b) (i)

Inference from observation 1/inferen dari pemerhatian 1:

Tekanan osmosis darah tinggi menyebabkan lebih banyak air diserap semula dari tubul
ginjal ke dalam kapilari darah /disebabkan oleh lebih banyak hormon antideuresis
dirembeskan/sedikit hormone aldosteron dirembeskan

Inference from observation 2/inferen dari pemerhatian 2:

Tekanan osmosis darah rendah menyebabkan lebih banyak garam diserap semula dari
tubul ginjal ke dalam kapilari darah /disebabkan oleh lebih banyak hormone aldosteron
dirembeskan/sedikit hormone antideuresis dirembeskan

(c) Berdasarkan eksperimen, lengkapkan jadual 2 di bawah

Variable Particular to be implemented

Manipulated variable
Isipadu air mineral yang Guna isipadu air mineral yang berbeza bagi setiap kumpulan
diambil (iaitu 500ml dan 1000ml)

Responding variable
Isipadu air kencing yang Rekod isipadu air kencing yang dihasilkan oleh kedua-dua
dihasilkan oleh kedua-dua pelajar dengan menggunakan silinder penyukat
pelajar

Constant variable
Tempoh masa (sebelum air
kencing dikumpul)
Pelajar yang sama umur
Tetapkan/ gunakan tempoh masa yang sama iaitu 30 minit
sebelum air kencing dikumpulkan bagi setiap pelajar dalam
kumpulan
// tetapkan umur yang sama bagi setiap pelajar yang
menjalankan eksperimen

Jadual 2

(d) Nyatakan hipotesis bagi eksperimen ini

Semakin bertambah isipadu air yang diambil, semakin bertambah isipadu air kencing
yang dihasilkan oleh pelajar 1 dan pelajar 2 / purata air kencing yang dihasilkan oleh
dua orang pelajar

(e) Bina satu jadual untuk merekodkan semua keputusan eksperimen meliputi aspek
berikut :

 Pelajar
 Isipadu air yang di ambil
 Isipadu air kencing yang dihasilkan
 Purata air kencing dihasilkan
 Kumpula Isipadu air Isipadu air kencing yang Purata air kencing
n pelajar yang diambil dihasilkan(ml) yang dihasilkan (ml)
(ml) Pelajar 1 Pelajar 2
A 500 230 252 241
B 1000 450 470 460

(f) Dengan menggunakan kertas graf yang dibekalkan pada muka surat 9 untuk menjawab
soalan ini. Dengan menggunakan data di dalam 1 (e), lukis carta bar untuk
menunjukkan hubungan purata isipadu air kencing yang terhasil melawan isipadu air
yang diambil.

(g) Berdasarkan carta bar , nyatakan hubungan antara isi padu air yang diminum dengan
purata isi padu air kencing yang dihasilkan.
Terangkan jawapan anda
-Semakin bertambah isipadu air yang diambil, semakin bertambah purata isipadu air kencing
yang dihasilkan oleh dua orang pelajar
-Sebab tekanan osmosis dara rendah
-Menyebabkan kurang air diserap semula dari tubul ginjal ke dalam kapilari darah//lebih
banyak garam diserap semula dari tubul ginjal ke dalam kapilari darah
/disebabkan oleh lebih sedikit hormone ADH / lebih banyak hormone aldosteron dirembeskan

(h) Jika kedua-dua pelajar daripada kumpulan A diarahkan untuk berada di dalam bilik
yang bersuhu 10 °C semasa eksperimen dijalankan, ramalkan hasil eksperimen yang diperolehi.
Terangkan ramalan anda.
-Isipadu air kencing pelajar 1 dan pelajar 2 meningkat lebih daripada 230ml
-Sebab suhu persekitaran rendah/menurun
-Menyebabkan tekanan osmosis darah menjadi rendah,disebabkan oleh kurang peluh
dihasilkan//
-Menyebabkan kurang air diserap semula dari tubul ginajl ke dalam kapilari darah
disebabkan oleh pelajar tersebut kurang berpeluh
[3marks/3markah]

(i) Berdasarkan eksperimen ini, apakah yang dapat anda rumuskan tentang
pengomoskawalaturan ?
Pengomoskawalaturan ialah proses pengekalan tekanan osmosis darah oleh empat orang
pelajar/pelajar kumpulan A dan B
Ditentukan berdasarkan isipadu yang dihasilkan oleh dua orang pelajar
Pengomoskawalaturan dipengaruhi oleh isipadu air yang diambil

(j) The following list is part of the apparatus and material used in this experiment.
Senarai berikut adalah sebahagian daripada radas dan bahan yang digunakan dalam
eksperimen ini

Selinder penyukat Jam randik Air mineral Botol mineral Pelajar Air Kencing
Lengkapkan Jadual 3 dengan memadankan setiap pembolehubah dengan radas dan
bahan yang digunakan dalam eksperimen ini.

Pembolehubah Radas Bahan

Manipulasi Botol Mineral Air Mineral
Bergerak balas Silinder penyukat Air kencing
Dimalarkan Jam randik Pelajar

[3marks/3markah]
Soalan 2

Hembus nafas adalah satu proses mekanisma pernafasan di mana seseorang akan menyedut udara dan
mengeluarkan gas karbon dioksida. Kandungan karbon dioksida terhasil bergantung kepada aktiviti
cergas yang pelbagai.

Sekumpulan pelajar menj\alankan eksperiment dalam makmal dengan berlari setempat dengan tempoh
masa yang berlainan dan udara hembusan dikumpulkan untuk menganalisa peratus karbon dioksida.

Berdasarkan maklumat di atas, rancang satu eksperimen dalam makmal untuk mengkaji kesan berlari
setempat dalam tempoh masa berlainan ke atas peratus gas karbon dioksida dalam udara hembusan.
Perancangan eksperimen anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut

Problem statement.
Pernyataan masalah
1. Apakah kesan berlari setempat dalam tempoh masa yang berlainan terhadap peratus
gas karbon dioksida di dalam udara hembusan/terhadap panjang turus udara
selepas dirawat dengan menggunakan larutan kalium hidroksida?
2. Adakah berlari setempat dalam tempoh masa yang berlainan mempengaruhi peratus
gas karbon dioksida di dalam udara hembusan/mempengaruhi panjang turus udara
selepas dirawat dengan menggunakan larutan kalium hidroksida?

Hypothesis
Hipotesis
3. Semakin bertambah tempoh masa berlari setempat, semakin tinggi peratus gas
karbon dioksida di dalam udara hembusan/semakin pendek turus udara selepas
dirawat dengan menggunakan larutan kalium hidroksida?

Variables
Pembolehubah
Manipulasi = Tempoh masa berlari setempat
Bergerakbalas = peratus gas karbon dioksida di dalam udara hembusan // panjang
turus udara selepas dirawat dengan menggunakan larutan kalium
hidroksida
Dimalarkan = pelajar yang sama/ jenis aktiviti cergas

List of apparatus and materials

Senarai radas dan bahan

Tiub-J, tabung didih, tiub getah, pembaris, jam randik, pelajar, besen berisi air, larutan
kalium hidroksida, udara hembusan, air suling

Experimental procedure
Prosedur eksperimen

1. Skrew tiub-J dipusing mengikut arah jam hingga ke hujung.

2. Hujung terbuka pada tiub-J direndahkan ke dalam besen yang mengandungi air
3. 5cm air ditarik masuk ke dalam tiub-J dengan memusingkan skrew melawan arah jam.
Skrew dipusing sekali lagi mengikut arah jam untuk mengeluarkan sedikit air dan tiub-J
diletakkan di dalam besen.
4. Apabila pelajar direhatkan/0 minit, sampel udara hembusan dikumpul menerusi tiub
getah yang dimasukkan ke dalam tabung didih yang berisi air.
5. Kemudian hujung tiub-J yang terbuka dimasukkan ke dalam tabung didih yang
mengandungi udara hembusan.
6. Skrew dipusing melawan arah jam untuk menarik masuk 10cm turus udara hembusan ke
dalam tiub-J
7. Kemudian hujung tiub-J yang terbuka dimasukan 2cm air dan diikuti dengan 5cm kalium
hidroksida.
 8. Skrew dipusing berulang kali mengikut dan melawan arah jam bagi membenarkan gas
karbon dioksida diserap oleh larutan kalium hidroksida.
9. Rekod panjang turus udara di dalam tiub-J dengan menggunakan pembaris selepas
dirawat oleh kalium hidroksida. Elakkan dari menyentuh hujung Tiub-J
10. Ulang langkah 4 hingga 9 pada pelajar yang sama dengan berlari setempat selama 1minit, 2
minit dan 3 minit .

11. Peratus karbon dioksida di dalam udara hembusan dikira dengan menggunakan formula:

Panjang awal turus udara – panjang akhir turus udara(setelah dirawat dengan KOH) x 100%
Panjang awal turus udara

12. Semua keputusan direkodkan di dalam jadual.

Presentation of data
Persembahan data

Tempoh masa berlari Panjang turus udara selepas dirawat dengan menggunakan Peratus karbon dioksida
setempat (minit) larutan kalium hidroksida (cm) dalam udara hembusan
(%)

Rehat/0