Professional Documents
Culture Documents
2017
_______________________________________
DRAFT
Neni 1
Baza Ligjore
Kjo metodologji hartohet në zbatim të neneve 7, 19, 20, 21, 22, 35, 45, 46, 53, 54, 56, 60, 62, 65,
66 të Ligjit nr. 43/2015 “Për Sektorin e Energjisë Elektrike”, VKM Nr. 519, datë 13.07.2016
“Për miratimin e modelit të tregut të energjisë elektrike”, nenet 21 dhe 22 të "Rregullores për
Organizimin, Funksionimin dhe Proçedurat e ERE-s" miratur me Vendimin Nr.96, datë
17.06.2016, Rregullave te tregut (përkohshme), Kodit të Matjes, Kodit të Transmetimit si dhe
akte të tjera nënligjore të miratuara nga ERE.
Neni 2
Qëllimi
Qëllimi i kësaj metodologjie është përcaktimi parimeve, kushteve dhe proçedurave të tarifave të
perdorimit të rrjetit të transmetimit mbi bazën e parimeve të llogaritjes së këtyre tarifave duke
vlerësuar të dhënat e domosdoshme për një tarifë të drejtë.
Neni 3
Objektivi
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
Neni 4
Përkufizime
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
18. Humbjet në rrjet – Diferenca mes sasisë së energjisë elektrike të livruar në rrjetin e
energjisë elektrike dhe sasisë së energjisë elektrike të tërhequr nga rrjeti i energjisë elektrike
gjatë periudhës kohore respektive.
19. Sistemi i transmetimit – Sistemi i Transmetimit të Energjise Elektrike është sistemi i
përdorur për transmetimin e energjisë elektrike në tension të lartë dhe shumë të lartë, i lidhur
në paralel me sistemet e vendeve të tjera, që përfshin midis të tjerave linjat, strukturat
mbështetëse, pajisjet transformuese dhe kyçëse/shkyçëse për lëvrimin e energjisë elektrike
te klientët ose në rrjetin e shpërndarjes, pa përfshirë furnizimin.
20. Operatori i Sistemit të Transmetimit (OST) – ose “OST” është personi juridik, përgjegjës
për operimin, mirëmbajtjen dhe zhvillimin e sistemit të transmetimit, duke përfshirë
interkoneksionet me sistemet e tjera ndërkufitare, për të siguruar aftësinë afatgjatë të
sistemit për plotësimin e kërkesave të arsyeshme për transmetimin e energjisë elektrike.
21. “Përdoruesit e sistemit” janë personat fizikë ose juridikë, të cilët i furnizon ose furnizohen
me energji elektrike nëpërmjet sistemit të transmetimit ose të shpërndarjes.
Neni 5
Rregullat e përgjithshme dhe parimet bazë
1. Kjo metodologji është hartuar në zbatim të Ligjit Nr 43/2015 “Për Sektorin e Energjisë
Elektrike”, si dhe të akteve të tjera ligjore qe janë në fuqi në Republikën e Shqipërisë.
2. Gjithë burimet e të ardhurave të OST-së të përcaktuara në këtë metodologji tarifash
paguhen nga përdoruesit e sistemit të transmetimit.
3. Pagesat e lidhjes me sistemin e transmetimit për përdoruesit e sistemit të transmetimit nuk
janë objekt i kësaj metodologjie. Pagesat e lidhjes do të caktohen ne bazë të rregullores së
lidhjeve të reja e cila përmban edhe metodologjinë e llogaritjes së kostove të tyre dhe janë
jashtë objektit të kësaj metodologjie tarifash. Asetet e financuara nëpërmjet pagesave të
lidhjes nuk përfshihen në asetet bazë të regulluar të OST-së dhe amortizimi i këtyre aseteve
fikse mund të mos mbulohet nga tarifa e transmetimit.
4. Tarifa e transmetimit duhet të shlyejë koston e aktiviteteve të mëposhtme:
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
19. Mosperputhja me secilën pjesë të kesaj metodologjie mund të çojë në refuzim nga ana e
ERE-s të aplikimit për tarifë të kompanisë së transmetimit.
20. Periudha e parë regullatore sipas kësaj metodologjie fillon në janar 2018
21. ERE do të miratojë formatet e tabelave për aplikimet për tarifa. OST do të perdorë formatet
e tabelave të miratuara nga ERE kur pregatit aplikimin për çmim për një periudhë
rregullimi. Formati i tabelave mund të modifikohet për sa kohë që informacioni është
organizuar në mënyrë të ngjashme dhe detajimi i informacionit nuk është më i vogël se ai
i tabelave standarte të miratuara. Tabelat do të tregojnë rezultatet e vitit të testimit,
rregullimet e bëra për vitin e testimit dhe për vitin bazë, duke përfshirë, por jo vetëm,
shpenzimet e kompanisë, shpenzimet kapitale dhe bazën e aseteve të rregulluara për
shërbimin e rregulluar.
Neni 6
Energjia elektrike dhe bilancet e energjisë elektrike
Neni 7
Kërkesa për të ardhura për Vitin Bazë
1. Shpenzimet e vitit të testimit për përcaktimin e kostove për vitin bazë do të bazohet në
informacionin kontabël në përputhje me Sistemin Uniform të LLogarive të aprovuara
nga ERE ose Standarteve Kombëtare të Kontabilitetit. Viti i testimit do të jetë një
periudhë historike 12 -mujore përfaqesuese e kostove operative të shoqërisë. ERE, gjatë
shqyrtimit të aplikimit për tarifë, ka të drejtë të kryej, ose kontraktojë për të kryer, një
auditim rregullator të informacionit kontabël të vitit testues të OST.
2. OST mund të propozojë ndryshime të rezultateve të shpenzimeve të vitit të testimit për
përcaktimin e tarifave per vitin bazë të periudhës së ardhshme rregullatore. Çdo
ndryshim i tillë duhet të jetë i njohur (një artikull i veçantë) dhe i matshëm nga ana
sasiore. Fondet e planifikuara për mbulimin e kostove të ngjarjeve të pasigurta apo të pa
parashikuara, nuk do të miratohen nga ERE.
ERE do të marrë në konsideratë rregullime në vitin e testimit të tilla si:
1. ndryshimi i kërkesës;
2. inflacioni;
3. ndryshime në çmimin e kontraktuar;
4. ndryshime në taksa dhe sigurime;
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
C = C kapital + C operuese
4.1. TVSH-ja nuk është përfshirë në formulën e treguar me lart sepse është llogaritur
nga OST-ja për çdo faturë mujore të klientit të sistemit të transmetimit për shërbimin
e transmetimit dhe është treguar si një zë i veçantë në faturën mujore.
4.2. Kosto kapitale është e barabartë me kthimin e kapitalit, plus amortizimin.
C kapital = R + D
R = B * WACC
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
4.3. Norma e lejuar e kthimit ne Asetin Bazë të Rregulluar llogaritet nga një normë e
lejueshme kthimi e kapitalit në vitin bazë, një normë mesatare e përllogaritur e
interesit mbi borxhin afatgjatë gjatë vitit bazë dhe një raport borxh/kapital i vet. Të
treja këto vlera duhen dhënë në vendimin për tarifat të miratuar nga rregullatori në
mënyrë që supozimet e përdorura për të llogaritur normën e lejueshme të kthimit të
paraqiten qartë. Norma e lejuar e kthimit mbi Asetin Bazë të Rregulluar është
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
Ku:
ES - Objektivi për raportin e kapitalit të vet në RAB
T - Norma e taksës së korporatës
ARoE - Norma e lejuar e kthimit mbi kapitalin e vet pas takse
DS - Objektivi për raportin e borxhit në RAB
CoD - Kosto e borxhit
4.4. Norma e lejueshme e kthimit mbi kapitalin duhet të vendoset nga rregullatori mbi
bazën e nevojës së OST-së për të marrë fluksin e parave për shpenzime kapitale dhe
shërbimin e borxhit afatgjatë duke gjykuar nga pasqyra e burimeve dhe perdorimit të
fondeve në vitin bazë. Gjithë fitimet duhen përdorur për të mbështetur programin e
shpenzimeve kapitale të OST-së dhe për të rritur vlerën e kontabilizuar të pjesës së
kapitalit.
4.5. Nëse OST-ja mund të demonstrojë se ka një nevojë urgjente për shpenzime
kapitale specifike dhe se financimi i borxhit afatgjatë për këto asete apo fluksi i
parasë nuk është i mjaftueshëm për ti shërbyer borxheve të arsyeshme/të justifikuara,
ERE-ja mund të vendosë të caktojë një normë të lartë tv lejueshme të kthimit të
kapitalit dhe ta mundësojë në këtë mënyrë OST-në që të gjenerojë fluksin shtesë të
parave që nevojiten.
4.6. Norma mesatare e ponderuar e interesit mbi borxhin afatgjatë duhet përcaktuar si
(a) shuma e pagesave të interesit të borxhit afatgjatë gjatë vitit bazë, pjestuar me
principalin total të borxhit afatgjatë (shuma totale e marrë borxh) në fillim të vitit
bazë ose (b) shuma e pagesave të interesit të borxhit afatgjatë gjatë ciklit 3 vjecar të
shqyrtimit të tarifave pjestuar me shumën e sasisë së marrë borxh në fillim të vitit
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
bazë, shumën e marrë borxh në fillim të vitit 2 dhe shumën e marre borxh në fillim të
vitit 3. OST duhet të tregojë që normat e interesit për borxhin janë në përputhje me
normat tregtare të interesit për borxhin të pranuara nga kompanitë e tjera me risk të
ngjashëm krediti. Çdo borxh i përfshirë në llogaritjen e normës mesatare të interesit të
borxhit, që ka një normë interesi më të lartë se niveli aktual i tregut, do të rregullohet
në zbritje deri në nivelin e tregut.
4.7. Gjithë përbërësit kryesorë të sistemit të transmetimit duhet të jenë pronësi e OST-
së dhe jo të meren me qera. Pagesat që shoqerohen për qera (per shembull, marja me
qera e mjeteve te motorizuara) do të përfshihen në shpenzimet operuese.
C matjes - kosto e matjes së energjisë elektrike dhe energjisë së livruar tek klientet e
sistemit të transmetimit dhe kosto e faturimit dhe likuidimeve të llogarive me perdoruesit
e sistemit të transmetimit. Kjo kategori mat kostot që lidhen me klientet dhe nuk përfshin
koston e matjes së humbjeve të energjisë elektrike, konsumin e energjisë elektrike për
qellime teknologjike dhe eksportin, importin dhe fluksin e tranzitit. Qëllimi i matjes së
C matese ështe llogaritja e pageses mujore fikse për çdo klient të sistemit të transmetimit të
bazuar në numrin e pikave ku klienti është i lidhur me sistemin e transmetimit.
C mirëmbajtje - pjesë zevendësimi, furnizime, mjete, lëndë djegëse dhe kosto të tjera
mirëmbajtje;
C paga - pagat, sigurimet shoqërore dhe shëndetësore dhe kostot (të
ndryshme nga taksat) të lidhura me programet në përfitim të të punësuarve;
C humbjet - kostot për mbulimin dhe prokurimin e humbjeve të energjisë elektrike në
rrjetin e transmetimit
Në llogaritjen e tarifës së transmetimit, kosto për humbjet do të llogaritet bazuar në çmimet e
tregut:
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
C humbje = E humbje * P h
E humbje - humbjet e energjisë në rrjetin e transmetimit gjatë vitit bazë
Ph- çmimi mesatar i energjisë elektrike që do të blihet në treg për mbulimin e humbjeve
gjatë vitit baze.
C sherb. Ndihmese - një pagesë për blerjen e shërbimeve ndihmëse të nevojshme
për funksionimin e sistemit.
OST duhet të paraqesi një vlerësim në lidhje me shpenzimet për shërbimet ndihmëse
gjate vitit bazë. Ky vlerësim duhet të përmbajë argumenta në lidhje me parashikimin e
nevojave për shërbime ndihmëse dhe çmimet përkatëse (në zbatim të Nenit 62 të Ligjit
43/2015)
C takse – Komponenti që mundëson që rregullatori të tregojë qartë pjesën e tarifës që i
atribuohet taksave dhe prandaj është përtej kontrollit të rregullatorit. Komponenti taksë i
të ardhurave të synuara të OST-së për vitin bazë, nuk përfshin TVSH-në dhe tatimin mbi
fitimin.
Neni 8
Ndarja e kostove për kapacitet, energji dhe pagesa fikse mujore
1. Çdo klient i sistemit të transmetimit duhet të paguajë një pagesë kapaciteti në
lekë/kW/Muaj, të bazuar në ngarkesën pik të klientit gjatë periudhes 12 mujore që mbaron
në muajin e faturimit. Nëse klienti ka nënshkruar një marrëveshje me OST-në ku klienti
duhet të paguajë për një shumë specifike të kapacitetit të garantuar nga marrëveshja,
atëhere aplikohet pagesa e kapacitetit për atë që është më e lartë – kapaciteti kontraktual i
garantuar, ose ngarkesa pik e klientit gjatë periudhës 12 mujore që mbaron me muajin e
faturimit.
2. Çdo klient i sistemit të transmetimit duhet të paguajë një pagesë për energjinë në
lekë/kWh, bazuar në sasinë e kWh të livruar nga sistemi i transmetimit tek klienti i
sistemit të transmetimit gjatë atij muaji.
3. Çdo klient i sistemit të transmetimit duhet të paguajë një pagesë mujore fikse që synon të
mbulojë matjen, faturimin dhe kostot e likuidimit të OST-së për të siguruar shërbim për
atë klient gjatë vitit bazë.
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
Pkapacitet = Ckapacitet /L
10. Pagesa mujore fikse në lekë për pikë livrimi është e barabartë me:
Pmujore = C matjes / N
Neni 9
Llogaritja e tarifës mesatare të transmetimit
1. Në çdo vit të ciklit të shqyrtimit të tarifës, tarifa mesatare e transmetimit është e barabartë
me:
P mesatare = (C kapacitetit + C operuese) / E
Neni 10
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
4. Nëse aplikohet pagesa e energjisë së OST-së për konsumin e energjisë elektrike në kWh
të treguar në faturat e klienteve me tension të mesëm dhe të ulet, të ardhurat totale do të
jenë më pak se shuma e pagesave të energjisë elektrike të paguara nga kompania e
shpërndarjes OST-së, që përfshin pagesat e energjisë të shoqëruara me humbjet në rrjetin
e shpërndarjes. Nëse pagesa e kapacitetit të OST-së aplikohet për ngarkesen pik ne kW të
treguar në faturat e klientëve ose të vlerësuara për grupet e klientëve, të ardhurat totale ka
të ngjarë të jenë më të mëdha se sa shuma e pagesave të kapacitetit të paguara nga
kompania e shpërndarjes OST-së, sepse do të ketë një farë diversiteti mes ngarkesave pik.
Prandaj, mund të përfshihet pagesa e energjisë se OST-së dhe pagesa e kapacitetit të
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
5. OST-ja duhet të shqyrtojë aplikimet për tarifa të paraqitura nga furnizuesit e kompanisë
së shpërndarjes, për të siguruar se të ardhurat totale të OST-së për atëkompani
shpërndarje janë arkëtuar nga klientët e kompanisë së shperndarjes në mënyrë tranparente
dhe jo-diskriminuese. OST-ja duhet të informojë ERE-n nëse kostot e sistemit të
transmetimit i janë ngarkuar klientëve fundore në mënyrë transparente dhe jo-
diskriminuese. Opinioni i OST-së do të merret në konsideratë nga ERE në shqyrtimin e
tarifave të propozuara për klientët tariforë.
Neni 11
Vendosja e tarifave mesatare tavan të transmetimit
1. Për vitin bazë, tarifa mesatare e transmetimit është e barabartë me tarifën mesatare të
transmetimit të llogaritur sipas kostos në vitin bazë.
2. Për vitin e dytë të ciklit të vlerësimit të tarifave (Viti 2), tarifa mesatare e transmetimit
për
vitin bazë shumëzohet me faktorin vjetor të rregullimit:
A = (1 + RPI – X)
A- faktori i axhustimit vjetor
RPI- norma e inflacionit për çmimet e konsumit e parashikuar për Vitin e 2-të nga Banka
e Shqipërisë ose INSTAT
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
4. Nëse aktiviteti aktual financiar i OST-së në çdo vit të ciklit të vlerësimit të tarifave është
më i mirë nga sa tregojnë parashikimet financiare të aplikimit të tarifave ose më mirë nga
miratimi i ERE-s, mund të jepen bonuse për shoqërinë pa ngritur tarifën mesatare të
transmetimit mbi tarifën mesatare tavan të transmetimit.
5. Për vitin e tretë të ciklit të shqyrtimit të tarifave (Viti 3), tarifa mesatare e transmetimit
për vitin e dytë shumëzohet me faktorin vjetor të axhustimit duke përdorur vlerën RPI që
i korrespondon Vitit 3.
6. Për vitin e katërt të ciklit të shqyrtimit të tarifave (Viti 4), e ardhura e transmetimit për
vitin e tretë shumëzohet me faktorin vjetor të axhustimit, duke përdorur një vlerë RPI që i
korrespondon Vitit 4. Nëse tarifat e transmetimit për ciklin tjetër të korrigjimit të tarifave
janë miratuar para mbarimit të periudhës trevjeçare atëhere nuk do të jetë nevoja të
llogaritet e ardhura mesatare e transmetimit për Vitin 4.
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al
Miratuar me vendimin nr. 180, datë 08.11.2017
_______________________________________
10. Ne rast se një ngjarje e “forcës madhore” çrregullon sistemin e transmetimit, OST-ja
mund t’i paraqesë në çdo kohë ERE-s një kërkese për leje për të axhustuar pagesën e
energjisë në tarifën e transmetimit në menyrë që OST-ja të arkëtoje një shumë specifike
shtesë të ardhurash. Megjithatë, rritja e tarifës së transmetimit nuk do të sigurojë të
ardhura të rendësishme për sektorin e energjisë elektrike nëse nuk rritet tarifa per klientet
tariforë. OST-ja duhet të synojë të arrije tarifa transmetimi të qendrueshme dhe të
parashikueshme.
Neni 12
Dispozita të fundit
Metodologjia e llogaritjes së tarifave të transmetimit të energjise elektrike u miratua nga Bordi i
ERE -s me Vendimin Nr.180, datë 08.11.2017. Metodologjia e miratuar me Vendimin nr. 59,
datë 29.12.2005 shfuqizohet.
_____________________________________________________________________________________
Adresa: Blvd “Bajram Curri, Rr. Viktor Eftemiu 1023 Tel/Fax +355 42 22 963
Tirane Tel +355 42 69 590
E-mail erealb@ere.gov.al www.ere.gov.al