ՖՈՒՆԿՑԻԱՅԻ

ՈՐՈՇՄԱՆ ՏԻՐՈՒՅԹ
ԵՎ
ԱՐԺԵՔՆԵՐԻ
ՏԻՐՈՒՅԹ
ԳՈՀԱՐ
9 դասարան ԲՈԴՈՅԱՆ
177 ԴՊՐՈՑ
 ԴԱՍԻ ԸՆԹԱՑՔԸ
1. Բանավոր հարցում:
2. Նոր նյութի հաղորդում:
3. Նյութի ամրապնդում:
4. Թեստ:
5. Տնային հանձնարարություն:
 ԲԱՆԱՎՈՐ
1) Որ առնչություններն ենք անվանում ֆունկցիա:
2) Ինչպես է կոչվում х-ը: Ինչպես է կոչվում у –ը:
3) Ինչ է ֆունկցիայի արժեք:
y  x ; y |
y  x 2 ; եղանակներ
4 ) Ֆունկցիայի պատկերման ինչպիսի x |;
գիտեք:
5) Բերեք ֆունկցիայի օրինակներ:

Այն առնչությունները, որոնցում դիտարկվող յուրաքանչյուր

տարր առնչվում է միայն մեկ տարրի հետ անվանում են
ֆունկցիաներ:
х-ը կոչվում է անկախ փոփոխական կամ
արգումենտ, իսկ у –ը` կախյալ փոփոխական կամ
ֆունկցիա:
Կախյալ փոփոխականի ընդունած արժեքը
կոչվում է ֆունկցիայի արժեք:

Ֆունկցիան կարելի է պատկերել աղյուսակների,

դիագրամների, բանաձևերի, գրաֆիկների
միջոցով:
 ՖՈՒՆԿՑԻԱՅԻ
ՈՐՈՇՄԱՆ ՏԻՐՈՒՅԹ ԵՎ
ԱՐԺԵՔՆԵՐԻ ՏԻՐՈՒՅԹ
Բերված օրինակներից յուրաքանչյուրում իրար հետ առնչվող
տարրերը բաժանվում են երկու խմբի կամ բազմության:
Նրանցից առաջինը կանվանենք որոշման տիրույթ, իսկ երկրորդը
արժեքների տիրույթ:
Օրինակ` եթե ֆունկցիան 2
յուրաքանչյուր իրական թիվ առնչում է
նրա քառակուսու հետxF(X) = , ապա այդ ֆունկցիայի որոշման
տիրույթը իրական թվերի բազմությունն է, իսկ արժեքների
տիրույթը` ոչ բացասական իրական թվերի բազմությունը:
Կամ, եթե ֆունկցիան տրված է հորիզոնական աղյուսակով, ապա
որոշման տիրույթը աղյուսակի վերի տողում գրված տարրերի
բազմությունն է, իսկ արժեքների տիրույթը` ստորին տողում գրված
տարրերի բազմությունը:
8 -4 5 -7 -9 Որոշման տիրույթն է {8,-4, 5, -7, -9}
բազմությունն է, իսկ արժեքների տիրույթը`
+ - + - - {+,-} բազմությունը:
յութի ամրապնդում
1) Ինչ է ֆունկցիայի որոշման տիրույթ:
2) Գտնել տրված ֆունկցիաների որոշման
տիրույթները :

xR xR x 0, )

yx 2 y  x8 y x
xR\0 xR\-1 xR

4 2 4x 1
y y y
x x 1 9
յութի ամրապնդում
1) Ինչ է ֆունկցիայի արժեքների տիրույթ:
2) Գտնել ֆունկցիայի արժեքների
տիրույթը :

xR xR R\0

x 0,)

2x4 4x1 6x3 5

y x ; y x 8; y  2 ; y  x; y 
2 2
; y 2 ; y .
x 0,)
x 1 9 2x 0,5  x4 x3
x 8,) xR
2x4 4x1 6x3 5
yx ; yx 8; y 2 ; y x; y
2 2
; y 2 ; y .
x 1 9 2x 0,5  x4 x3
4 xR\0
y 2 xR\0
x y
x 1
 ԹԵՍՏ
Տարբերակ 1 Տարբերակ 2
НОМЕР
ВАРИАНТА 1 2
1. Որն է y=x+1 ֆունկցիայի
3 4 5 6 7
1. Որն է y=-3-2x ֆունկցիայի
8
որոշման տիրույթը. որոշման տիրույթը.
ա) 0 բ) R գ)  ա) 0 բ) R գ)  А 3
2. Որն է y=1 ֆունկցիայի 2. Որն է y  x ֆունկցիայի
արժեքների տիրույթը. արժեքների տիրույթը. Б 2
1 3 1 4 4 ±6 1 2
ա) 1 բ)  գ) R
3. Արդյոք 2 թիվը պատկանումy է
որոշման տիրույթին.
ВАРИАНТ
x
ա) x(0,+) բ) 
3. Արդյոք -5 թիվը պատկանում
գ) R
В 1y 
է x 2

ֆունկցիայի արժեքների
ա) այո բ)ոչ գ)չգիտեմ տիրույթին.
ա) այո բ)ոչ А2
գ)չգիտեմ
Պատասխաններ`. Б 3
2 4 4 2 3 ±1 3 2
1. բ)
ա)
2.ВАРИАНТ
Պատասխաններ`.
1. բ) В 4
3. ա) 2. ա)
3. բ)
 Տնային
հանձնարարություն

ՀԱՍԿԱՑԵԼ ԵՔ ԴԱՍԸ
1- 3

ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆ
696, 698, 700, 701