You are on page 1of 8

jif{ $, c+s *, @)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/ (Dec. 26, 2010) d"No ?= %.


pdfljdf ‘x]Nd]6 l6r/’sf] laulauL
sf7df8f}F . pdfljx?df of]Uotf
gk'us] f …x]Nd]6 l6r/sf]Ú laulauL
/x]sf] /x:o v'ns ] f] 5 . Go"g /sddf
lkl/o8 lng] To:tf lzIfsx?n] w]/}
pRr dflj NofO/x] s f 5g\ .
df]6/;fOsndf x'O"s]/ cfO{ xtf/df
klg w]/} :s"ndf To:tf] 5}g . slDtdf
tLg lkl/o8 lng] lzIfsnfO{{ k"0f{sfnLg
lzIfs dflgG5 . pdfljdf cWofkg
u/fpg] clwsf+z lzIfssf] lgo'lStkq
/ s'g} lnlvt ;Demf}tf klg x'"b}gg .
clgjfo{ lgo'lStkqsf] Joj:yf u/]/
8]k6' L ueg{/ lgo'lQmdf efuj08fsf] ljjfb
sf7df8f}F . g]kfn /fi6« a}s
ueg{ljxLg ag]sf] 5 . tTsfnLg
+ 8]k6' L sf/0f clxn] of] cj:yf cfPsf] xf],Ú
;|ft] n] eGof], …cfk"m cg'sn
" sf dflg;
a}s
+ sf] pRr g]tT[ j Pskl5 csf]{ u/L
vfnL x'bF } hfg' / To:tf] cj:yf cfpg]
lgo'St ug]{5 . /fi6« a}+sdf xfn
axfnjfnf sfo{sf/L lgb]{zsdWo]
lkl/o8 lnP/ efUg] lzIfsnfO{{ x]Nd]6 slDtdf Ps jif{ ;Demf}tf u/fpg 8]k'6L ueg{/ s[i0faxfb'/ dfgGw/n] Nofpg ;xh agfpg] p2] Z on] lglZrt x'bF fx'bF } ;dodf g]tT[ j rog k|j:tf;d]t /x]sf uf]kfnk|;fb sfˆn]
l6r/sf] ;+1f lbOPsf] xf] ÷To:tf ;a} ljBfnonfO{{ afWo kfg]{ of]hgfdf clgjfo{ cjsfz kfPkl5 vfnL ueg{/n] l;kmfl/; ug{ l9nfO u/]sfn] ug{ g;Sbf d'ns ' sf] cy{tGqdf uDeL/ jl/i7tf qmddf klxnf] gDa/df 5g\ .
lzIfsx?n] dfl;s @ xhf/ pdflj 5 . cf+ l zs lzIfsnfO{ { ePsf] Pp6f kb xfn;Dd l/St /x]sf] clxn] of] ;d:of cfPsf] xf] .Ú 8f= ;d:of k/]sf] Ps cy{ljb\n] atfP . bf];|f]df nLnfk|sfz l;6f}nf, t];|f]df
?k}of";Dddf klg cWofkg u/fO/x]sf] slDtdf Ps lkl/o8sf] ! ;o %) / xfn sfo{/t Ps dfq 8]k6' L ueg{/ vltj8fn] ut r}qsf] klxnf] ;ftfb]lv g]kfn /fi6« a}+s P]g–@)%* cg';f/ clZjgLs'df/ 7fs'/, rf}yf]df lji0f'
egfO 5 ÷pdfljn] $) k|ltzt ?k}ofFsf] Joj:yf ug'{kg]{ kl/ifb\n] jL/ljqmd /fodfemLn] klg ueg{/ kb ;Dxfn]sf x'g\ . …8f= 8]k6' L ueg{/ aGgsf nflu xfn sfo{/t g] k fn 5g\ . o;} u /L, jl/i7tf
lzIfsnfO{{ k"0f{sfnLg u/fpg'kg{] eP -afF s L & k] h df_ d+unaf/b]lv cjsfz lnPsf sf/0f vltj8fn] rf;f] b]vfPsf] eP ;dodf !$ hgf ljlzi6 >]0fLsf sfo{sf/L qmdcg';f/ uf]s'n/fd yfkf, /fdhL
pQ/, blIf0f ;8sn] rLg ;Ldf hf]8g] s]lGb|o a}s
+ 8]k6' L ueg{/ljxLg ag]sf]
xf] . /fi6« a}+ssf ueg{/ 8f= o'j/fh
vltj8fn] 8]k'6L ueg{/ lgo'lStdf
g} /fi6« a}+sn] 8]k'6L ueg{/ kfpFYof],Ú
;| f ] t n] eGof] , …;/sf/n] gfd
dfUg]lalQs} l;kmfl/; ug{ tof/ 5'
lgb]z{ sx? ;a}n] pDd]bjf/sf] x}l;ot
/fV5g\ . l;kmfl/; / lgo'lStsf] qmddf
pgLx?sf] Ifdtf, ljutsf] k[i7e"ld
/]UdL, efis/dl0f 1jfnLnufot
cufl8 5g\ . oLdWo] sfˆn], l;6f}nf,
7fs'/ / /]UdL sfFu|];lgs6 /x]sf
;+v'jf;ef . rLgsf] ;LdfjtL{ lgdf{ 0 f eO/x] s f] atfP . ;lrj
lsdfyf+sf hf]8g\ ] pQ/, blIf0f -sf]zL_ s8l/ofn] eg], …casf] @ jif{df rf;f] gb]vfPsf sf/0f b'j} kb vfnL eGb} pgL pDsFb} cfPsf 5g\ .Ú / of] U otfsf] dfkgsf ;fy;fy} 5g\ . o;}u/L, yfkf, v8\sf / g]kfn
;8s @ jif{df k"/f x'g] ePsf] 5 . lsdfyf+sf ;8s hf]8]/} 5f]l8g]5 .Ú x'g k'u]sf] cy{dGqfno pRr ;|f]tn] ueg{/lgs6 ;|f]tsf cg';f/ b'j} /fhgLlt cf:yfnfO{ klg cfwf/ Pdfn] l gs6 dflgG5g\ . oLdWo]
t]x|y'dsf] a;Gtk'/b]lv ! ;o * ut jif{ # s/f]8 ** nfv ?k}ofF atfof] . ;|ft] sf cg';f/ ueg{/ 8f= 8]k'6L ueg{/ kb l/St eP klg agfpg] u/]sf] kfOG5 . Pshgf 8]k6' L sfFu|];n] sfˆn]nfO{ cfˆgf] tkm{af6
lsnf]ld6/ pQ/ ;+v'jf;ef ;8ssf] vr{ ub}{ ;8s lgdf{0f yflnPsf] xf] . vltj8fn] o;cl3 vfnL ePsf] 8]k6' L efua08f ldnfpg ;xh x'g] ;f]rn] ueg{/sf] l;kmfl/;sf nflu ueg{/n] ;j{;Ddt pDd]bjf/ agfpg] gLlt
sRrL 8f]an] hf]8k] l5 @ jif{leq ;8s ;8s l8lehgn] of] jif{ kflye/fsf] ueg{/ lgo'lStsf nflu s;}sf] gfd ueg{/ 8f= vltj8fn] lgo'lStdf cy{dGqLdfkm{t\ dlGqkl/ifb\;dIf lnPsf] sfFu|]; ;|f]tn] hgfPsf] 5 .
lsdfyf+sf;Dd k'¥ofOg] ef}lts of]hgf ;Ldf;Dd yk ## lsnf]ld6/ ;8s l;kmfl/; gubf{ clxn] b'j} kb l/St l9nfO u/]sf x'g\ . cfk"m ueg{/ lgo'St b'Oh
{ gfsf] gfd l;kmfl/; ug'k{ g]{ sfg'gL PseGbf a9Lsf] gfd k|:tfj ubf{
tyf lgdf{0f dGqfnon] hgfPsf] 5 . lgdf{0f ul/g] hgfPsf] 5 . o;sf x'g] cj:yf cfPsf] xf] . k|wfgdGqL x'Fbf ePsf] ;xdltcg';f/ Pshgf Joj:yf /x]sf] 5 . xfn b'j} 8]k'6L csf{n] df}sfsf] kmfObf lng;Sg]
dGqfnosf ;lrj k"0f{s8l/of nflu 7]Ssf nflu;s]sf] 5 . t]xy| d' sf] dfwjs'df/ g]kfn ;/sf/n] ut sfF u | ] ; / Pshgf Pdfn] l gs6 ueg{/ l/St /x]sfn] ca ueg{/n] cfz+ s fdf sfF u | ] ; n] sfˆn] n fO{
b]zdf lgdf{0ffwLg ;8sdWo] ;a}eGbf a;Gtk'/b]lv r}gk'/;Dd sfnf]kq] c;f/df /fhLgfdf lbg'cl3sf] emG8} JolStnfO{ 8]k'6L ueg{/ agfpg] b'O{ kbsf nflu !$ hgfdWo]af6 ;j{;Ddt ?kdf cufl8 ;fg]{ of]hgf
b|'tultdf lsdfyf+sf hf]8\g] ;8s -afF s L & k] h df_ Ps ;o lbg;Dd ueg{ / 8f= ;f]rdf pgL /x]sf] /fi6« a}+s ;|f]tn] rf/hgfsf] gfd l;kmfl/; ug{k} g]{ 5 . agfPsf] xf] . axfnjfnf sfo{sf/L
vltj8fn] l/St 8]k'6L ueg{/df atfof] . d'n'ssf] cfly{s cj:yf tL rf/dWo]af6 dlGqkl/ifb\n] Ps lgb]{zsdWo] sfˆn] vf;} ljjfbdf
bftfsf] /sddf ;ef;b\sf] ¥ofn lgo'lSttkm{ s'g} rf;f] gb]vfPsf vl:sPsf] clxn]sf] cj:yfdf s]lGb|o jl/i7;lxt b'O{hgf 8]k'6L ueg{/ -afF s L & k] h df_

cfK6f ;b:otfsf nflu k|lqmof ;'?


sf7df8f}F . ;+ljwfg lgdf{0fsf eGg] unt ;Gb]z uPsfn] ljb]zL
gfddf ljb]zL bft[ ;+:yfx?af6
cfPsf] /sd b'?kof]u ePsf] eGb}
;xof]u lgoldt ug{ ;/sf/;"u dfu
ug{e' of] . ;ef;b\ s]zj g]kfnn] ljb]zL
nf]8;]l8ªsf]
5fglag ug{ ;ef;b\x?n] dfu u/]sf
5g\ . Joj:yflksf ;+;b\sf] ;fj{hlgs
/sd b' ? kof] u ug{ ] abgfdLsf]
eflubf/ ;ef;b\ aGg] u/]sf] eGb}
df/df ljBfyL{
sf7df8f}F . Pl;of k|zfGt Jofkf/ ;xdltadf]lhd eG;f/ 5'6 lbg] cfk;L ;xdltdf ;b:o /fi6«x?n] sf7df8f}F . o; jif{sf] P;Pn;L
n]vf ;ldltsf] a}7sdf ;ef;b\x?n] ljb]zL ;xof]u lgodg ug{ ;/sf/;"u ;Demf}tf -cfK6f_sf] ;g\ @)!! x'g] ul/G5 . g]kfn cfK6fsf] ;b:o /fi6« 5gf]6 u/]sf j:t'df %) k|ltzt k/LIff cfpg ca sl/a rf/ dlxgf
;+ljwfg lgdf{0fsf gfddf cfPsf] /sd dfu ug{e ' of] . a}7sdf cy{dGqL ;'/G] b| a}7sdf g]kfnn] ;b:o x'g k|lqmof eP sf] l /ofdfkm{ t \ ljleGg gofF Go"gtd eG;f/ 5'6 lbg'kg]{ lgod dfq afFsL 5 . g]kfne/af6 ;f9]
kf/bzL{ 9+un] vr{ ug]{ Joj:yf ug{ kf08]n] ;+ljwfg lgdf{0fsf nflu cfPsf] cl3 a9fPsf] 5 . Pl;of tyf k|zfGt ahf/;Dd k'Ug] ;Defjgf /x]sfn] 5 . cfK6fdf cfj4 /fi6«aLr ljkIfLo tLg nfv a9L ljBfyL{ k/LIffdf
;/sf/;"u dfu u/]sf x'g\ . ;ef;b\ /sd b'?kof]u ePsf] :jLsf/ ub}{ If]qsf gofF d'ns ' x?df ahf/ lj:tf/ o;af6 lgof{t Jofkf/df kmfObf x'g] Jofkf/ ;Demf}tf ePsf] 5 eg] @) ;lDdlnt x' F b } 5 g\ . pRrlzIff
8f= k| s fzrGb| nf] x gLn] bft[ o;sf] lgodgsf nflu ;dfh sNof0f u/L lgsf;L Ifdtf j[l4 ug{ jfl0fHo dGqfnon] hgfPsf] 5 . ;Demf}tfsf] b]lv @% k|ltzt eG;f/ ;x'lnot xfl;n ug{ s f nflu P;Pn;L
lgsfoaf6 cfPsf] ;xof]udWo] &) kl/ifb\ n fO{ lgb] { z g lbOPsf] tyf cfk"lt{ dGqfnon] cfjZos d' V o p2] Z o ;b:o /fi6« a Lr lbg] k|fjwfg 5 . k/LIffdf pQL0f{ x'g'kg]{ sf/0fn] g}
k|ltzt /sd ;+ljwfg;efaflx/af6 atfpg'eof] . /fi6«;3+ Lo ;+oGqn] klg k|lqmof ;'? u/]sf] xf] . dGqfnon] cGt/b]zLo Jofkf/ pbf/Ls/0fsf cfK6fdf cfj4 ef/t / o;nfO{ …cfO/g u]6Ú sf] ¿kdf lng]
vr{ eP klg ;ef;b\n] s/f]8f}F vfP -afF s L & k] h df_ ;b:otf lng OR5' s x' g ' s f pkfo ckgfO{ cfly{s ljsf;sf] k|j4{g a+unfb]z;Fu g]kfnsf] ljkIfLo Jofkf/ ul/G5 . ljBfnodf u/] s f]
pkTosfsf df]afOn 6fj/ dfkb08ljk/Lt
sf7df8f}F . ;+o'St /fi6«;+3Lo a[xQ?kdf ;]jf lj:tf/sf] of]hgfdf
sf/0f;lxt cfK6f;dIf kqfrf/ ug{
tof/L ul//x]sf] 5 . cfK6fsf] ;b:o
ug]{ xf] . o;afx]s Ps–cfk;df
;x'lnotk"0f{ahf/ lj:tf/ ug{ klg
;Demf}tf eO;s]sf] 5 . o;afx]s
g]kfn / >Ln+sf ;fs{:jtGq Jofkf/
bzseGbf nfdf] cWoog /
kl/>dsf] glthf P;Pn;Ln]
ljsf; sfo{qmd -o"Pg8LkL_sf] Ps 5g\ , Ú o" P g8LkLsf] k| l tj] b gdf /fi6« x'g rfxg] d'n'sn] sf/0f;lxt o;sf] p2]Zo 5 . cfK6fdf cfa4 If]q -;fK6f_df cfa4 5g\ . ef/t / b] v fpg] ub{ 5 . P;Pn;Lsf]
cWoogn] sf7df8f} + pkTosfsf elgPsf] 5, …sf7df8f}+ pkTosfdf !# kqfrf/ ug{k' g]{ k|fjwfg 5 . cfK6fsf d'n'sn] pTkfbg ug{ $ xhf/eGbf a+unfb]z klg ;fK6fsf ;b:o /fi6« glthfn] g} pRrlzIfftkm{ lbzf
clwsf+z df]afOn 6fj/x? c;'/lIft j6f df]afOn 6fj/ 3/sf] 5tdf ;b:o /fi6«aLr cGt/b]zLo Jofkf/df a9L j:t'x?df Ps–csf]{ /fi6«sf nflu x'g . cfK6fnfO{{ Pl;of k|zfGt If]qdf lgwf{/0f ub{5 . /fd|f] glthf Nofpg]
/x]sf] tYo ;fj{hlgs u/]sf] 5 . lgdf{0f ePsf 5g\, h'g Psbd} Ps–cs{ d' n ' s nfO{ { cfk;L eG;f/ ;x'lnot lbOPsf] 5 . o;dWo] ljsf;zLn /fi6«aLr ePsf] ;a}eGbf ljBfyL{ n ] eljiodf ljleGg
k'/fgf] ;x'lnotk"0f{ Jofkf/ ;Demf}tfsf cj;/x¿ kfpg] ub{5g\ . o;}sf/0f
;fdfGo e"sDknufotsf k|fs[lts
k|sf]kn] 7"nf] Iflt k'Ug;Sg] p;n]
atfPsf] 5 . …g]kfndf b"/;~rf/
c;'/lIft 5g\ .Ú gf} j6f 6fj/ ;fdfGo
e"sDk klg y]Ug g;Sg] hgfpFb}
k|ltj]bgn] 6fj/sf] ef/ u0fgf gug]{
If]Kof:q ;fKtflxs ?kdf lnOG5 . cfK6fsf] ;b:o /fi6«df
ef/t, a+unfb]z, sf]l/of, nfcf];,
P;Pn;Ln] k| T o] s ljBfyL{ s f]
eljiodf 7"nf] e"ldsf v]ns ] f] x'G5 .
>Ln+sf / rLg 5g\ . rLgafx]s cGo
;]jfk|bfosx?n] sf7df8f}+ pkTosfdf xf] eg] klg 6fj/ lgdf{0f ePsf 3/x? ca j]a;fO6df kfFr d'ns ' cfK6f :yfkgf ePb]lvsf
t;y{, x/]s ljBfyL{ pTs[i6 c+ssf
;fy dfWolds tx kf/ ug{
% ;o %) / b]ze/ u/L # xhf/ cfkmFd
} f c;'/lIft /x]sf] atfPsf] 5 .
6fj/ lgdf{0f u/]sf 5g\ / logLx? www. chhepyastraweekly.wordpress.com ;b:o /fi6« x'g eg] rLgn] ;g\ @))! -afF s L & k] h df_
-afF s L & k] h df_ -afF s L & k] h df_

;+;b\sf] lgoldt clwj]zg o;} xKtf v/faLlj?4sf] n8fO“


sf7df8f}F . k|d'v tLg bn o; ;xdt ePsf 5g\ . u7aGwg ;/sf/ Joj:yflksf–;+;b\sf] cfufdL lgoldt g]kfnL /fhgLlt olta]nf cgf}7f] eg] s]xL yfxf gkfP h:tf] jf ;'ts ] f] 7uL / 8s} t L ug] { t x' F b } g lg
xKtfleq ;+;b\sf] lgoldt clwj]zg Ps xKtfleq lgoldt clwj]zg clwj] z g cufj} /fhgLlts e'd/Ldf kl/0ft ePsf] 5 . xfdLn] efg ul//x]sf 5f}F . dnfO{ eGg dg To;sf/0f dfG5]sf] lgi7fsf] k/LIf0f
af]nfpg ;xdt ePsf 5g\ . tLg af]nfpg ;xdt ePkl5 dfcf]jfbLn] bnx?aLr uDeL/ jftf{ u/L /fli6«o a'‰g}k5{ M …hgtfdf l56f] lg/fzf nfU5, /f]usf] s] sf/0f xfdLleq} x'G5 . cj;/x¿ kfPkl5 dfq x'G5 . df}sf
bnsf zLif{ g]tfx?sf] zflGt tyf ljz]if clwj]zg lkmtf{ ug{ ;xdlt ;xdltsf] k|of; ug{] ;xdlt ePsf] 5fpF5 .Ú g]kfnsf] Ps jif{kl5sf] xfd| f ] k| j [ l Qx¿ /xg;xgx¿ / g} gldn]sf] dfG5]n] e|i6frf/ u/]g
k'glg{df{0f dGqfno l;+xb/af/df hgfPsf] 5 . ;xdlt cg' ? k 5 . k|wfgdGqL dfwjs'df/ g]kfnsf] /fhgLlts cj:yf s:tf] x'G5 < ;fob cflgafgLx¿n] g} xfdLnfO{ /f]uL eg]/ Odfgbf/ 3f]if0ff ug{ ;lsFb}g .
laxLjf/ a;]sf]] a}7sn] Ps xKtfleq dfcf] j fbLn] ;+ ; b\ s f] ljz] i f pkl:yltdf a;]sf] a}7sdf PsLs[t s;}n] ;f]r]s} 5}g . xfdL stf hfg] agfpFbf]/x]5 . sf]xL /f]uL aGgs} nflu ;jfn s] xf] eg] df}sf ldNbf xfdLn]
lgoldt clwj]zg af]nfpg] ;xdlt clwj]zgsf nflu cufl8 ;f/]sf] g]skf dfcf]jfbLsf cWoIf k'iksdn / s;/L hfg] < ;fob s;}n] 7DofpFb} ef}tfl/Psf] t xf]Og lg Û sf]xL klg lgi7fx¿nfO{ arfof}F jf arfPgf}F <
u/]sf] xf] . lgoldt clwj]zgdf k|:tfj lkmtf{ lnPsf]n] ut laxLjf/ bfxfn …k|r08Ú, g]kfnL sfFu|];sf ;s]sf 5}gg\ . /fhgLlts kf6L{x¿ / hfgLhfgL jf ld;g g} agfP/ ;+ l jwfg;efsf] lgjf{ r gdf
;/sf/ u7gsf] hf/L k|lqmofnfO{ g} ;+;b\sf] ljz]if clwj]zg cGTo ;efklt ;'zLn sf]O/fnf / g]skf hgtfn] xfdLnfO{ lgzt{ ;dy{g
k|fyldstf lbg] s'/fdf klg bnx?

;"rgf k|ljlw s]Gb| e|i6frf/sf] cv8f aGb}


ul/Psf] 5 . zLif{ g]tfx?sf] a}7sdf Pdfn]sf cWoIf emngfy vgfn
;xefuL x' g ' x ' G Yof] . k| w fgdGqL
dfwjs'df/ g]kfnn] zLif{ g]tfx?sf]
If]Kof:q ax; lbPsf lyP, To;sf] d'Vo cfwf/ bz
jif]{ hgo'4 g} lyof] . bz jif]{ hgo'4
sf7df8f}F . b]zdf ;"rgf k|ljlwsf] ljsf; / lj:tf/sf] of]hgf;lxt ;g\ a}7sdf ljz]if clwj]zg cGTo ug]{ lji0f' kGt n8\g]x¿ Pp6f dxFuf] Oltxf; t
agfP, JolQmTjsf] Pp6f eLdsfo
@))@ df :yfkgf ePsf] /fli6«o ;"rgf k|ljlw s]Gb|sf] l:ylt k|ltlbg v:sFb} / lgoldt clwj]zg af]nfpg]af/] g] t f sfo{ s tf{ x ¿ ;fob s] j n lalu|Psf] x'Fb}g lg Û a]xf]/fd} xfdL w/f]x/ t agfP, t/ cfh To;nfO{
uPsf] 5 . g]kfn ;/sf/ lj1fg k|ljlw dGqfnocGtu{t /x]sf] o; s]Gb| ;xdlt ePsf] hfgsf/L lbg'eof] . jt{dfgdf x/fO/x]sf 5g\ . dfgf}F g/sdf kml;;s]sf x'G5f}F . xfd|f arfpg' ;a}eGbf 7"nf] r'gf}ltsf] ljifo
nueu cf}lrToxLg aGb} uPsf] hfgsf/x¿ atfpF5g\ . ;"rgf k|ljlw s]Gb|df …xKtf lbgleq lgoldt clwj]zg ltgLx¿nfO{ eljiosf] cQf]kQf] 5}g . k|j[lQx¿ jf cr]t lgotx¿ slt aGof] . lxhf] hgo'4 n8\g] xftx¿
x'g] r/d /fhgLlts x:tIf]k / To; s]Gb|leq /x]sf s]xL pkNnf] :t/sf e|i6 af]nfpg] ;xdlt ePsf] 5Ú– k|wfgdGqL c/fhstf xfd|f] lgolt h:t} ag]sf] vt/gfs x'G5g\ s] xfdL sNkgf ug{ cfh a' h ' { j fx¿n] tof/ kf/] s f
sd{rf/Lsf] sf/0f ;"rgf k|ljlw s]Gb|sf] sfdsf/jfxL v:sFb} uPsf] :jo+ g]kfnn] eGg'eof] . dfcf]jfbL pkfWoIf 5 . xfd|f v'§fx¿df kmf]x/ nfUbf xfdL ;S5f}F < xfd|f] p2]Zo k};f jf ;DklQ PDa';x¿df km;] eg] ;fob tof]
s]Gb|leqs} sd{rf/Lx¿ :jLsfb{5g\ . ljefuLo dGqL / s]Gb|sf k|d'vsf] :jfy{ gf/fo0fsfhL >]i7 …k|sfzÚn] ljz]if d';d' ;
' ' xfFl;/x]sf 5f}F . xfd|f xftx¿n] sdfpg] x'g ;S5 t/ e|i6frf/, pbflËPsf] ;TonfO{ lwSsf/ ug'{kg]{
ldn]kl5 s'g} klg sfd kf/bzL{ 9Ën] gx'g] x'Fbf s]Gb|sf] -afFsL & k]hdf_ -afF s L & k] h df_ sfkL–sfkL b'uG{ w ;dfpFbf klg xfdL t:s/L jf sfnf] ahf/ ug]{ clg rf]/L, -afF s L & k] h df_
ˆ2 @)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/
ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}
– s= dfcf]T;] t'ª kfn'ª6f/ a}7ssf] P]ltxfl;s dxTj
xfd|f] kf6L{ Pg]skf -dfcf]jfbL_ n] 5}6f} lj:tfl/t a}7s Pp6f P]ltxf;sf]
;Dkg u/]sf] P]ltxfl;s kfn'ª6f/ a}7ssf]
rf;f] cfGtl/s / afXo hutdf
tftf] ax; dxTj /fVg] lhNnf uf]/vfdf ;DkGg
ePsf]5 . hxfF dxfg\ hgo'4sf] tof/Lsf]
rfln/x]s} ljifo xf] . ljleGg sf]0f dfofk| ; fb zdf{ ‘kf/;dl0f’ clGtd a}7s eof], dxfg\ hgo'4 klxnf]
k|ltsf]0faf6 To;sf] ljZn]if0f, ;+Zn]if0f hj;, df]rf{ / ;]gfsf sd/]8x?n] kf6L{ ;do cfpg] dgf]ut l6kf]6eGbf sof}F ;lxb sd/]8 lbnaxfb'/ /Dt]n / kf6L{sf
eO/x]sf] 5 . Tof] x'g' klg :jjfljs} xf] . g]Tf[Tjx?, sfo{of]hgf, sfof{GjoGfsf] kf6f], u'0ff tYosf] cfwf/df ;Tosf] cGj]if0f dflyNnf] lgsfo kf]ln6Ao'/f]sf ;b:o s=
Psyl/ dfG5]x? dfcf]jfbL kf6L{ km'6/] kf6L{sf]=== hLjgz}nL cflb ljifox¿sf] af/] ug]{ cj;/ ldNof] . To;n] ;a} kIfdf ;'/z ] jfUn]n] pRr ;xfbt k|fKt u/]sf]
w'hf–w'hf xf];\ / l5GgleGg xf];\ eGg] v'n:t s'/f /fVg] sfd eof] . kfn'ª6f/df gofF ljZjf; sfod u¥of] . Ps csf{df lhNnf klg xf] . g]kfnL cfdfsf dxfg\
sfdgf ub{Yo] . To;}sf] kvf{Od{ f cfˆgf] ePsf] hgjfbsf] k|of]un] ax; 5nkmnnfO{ nufOPsf cf/f] k k| l t cf/f] k / 5f]/Lx? h;n] h]n tf]8/] d'Qm cfsfzdf
k|ltufdL hLjgsf] 8f]/L e'm08ØfO/x]sf :j:y agfpFb} cfˆgf ljrf/x? /fVg] / nfn5fgfx? z+sf / pkz+s + fx? Wj:t cfpg] sfd ul/g Tof] pRr ;fx; u/]sf]
jif{ $, c+s *, k'; !! ut] cfOtaf/ @)^& lyP . csf]y{ l/ dfG5]x?n] kfn'ª6f/af6 csf{sf] cfnf]rgf cfˆgf] cfTdfnf]rgf ug]{ x'bF } uP . 5 k|wfg cGt/lj/f]wsf] k|ZgM dlxnf g]tT[ jx? hGdfpg] lhNnf xf] .
kf6L{ Pstfa4 x'G5g\ ls x'bF g} . kf6L{sf] ;kmn eof] . cGTodf /fli6«o :jfwLgtf, cfh xfd|f] kf6L{leqsf] ax;df Pp6f ToxL lhNnfdf eJo tof/Lsf ;fy lgtfGt
;DkfbsLo hLjgdf nfdf] ;do;Dd ylu|/x]sf] zflGt / hgtfsf] ;+ljwfg aGg glbP dxTjk"0f{ ljifo ag]/ cfPsf] 5 . of] cg'zfl;t tl/sfn] sfo{qmd ;DkGg
of]hgfljxLgtfnfO{ lrg{ ;S5 ls ;Sb}g . hgljb|fx] df hfg] s'/fdf l;Ëf] xn Psdt qmflGtsf y'k|} cfwf/e"t b'Zdgx¿dWo] eof] . To;n] klg lj:tfl/t a}7ssf]
;xdltsf] kfngf u/ cfufdL sfo{ef/ k"/f ug{sf nflu 7f];
of]hgf lgdf{0f u5{ ls ub}g{ . oL
ePsf]5 . tLg pknlAwx?sf] k|ZgM xfdLn]
k|fKt u/]sf pknlAwx? @)^@÷^# sf
d'Vo b'Zdgsf] ls6fg ug]{ / To;dfly
lgzfgf ;fWg] k|Zg . To;}n] tTsfn ;+3if{sf]
dxTj / ul/df a9fpg ;kmn eof] .
ca hgljb|fx] dfkm{t{ \ hgtfsf] ;Qf :yfkgf
;xdlt ug]{ t/ kfngf gug]{ kl/kf6L rln/x]s} ;dodf PsLs[t ;sf/fTds gsf/fTds lh1f;fx? pknlAwx? ;+3Lo u0ftGq, ;+ljwfg;ef, lgzfgf to ug]{ / kf6L{sf] qmflGtsf/L ug{sf nflu klg km]l/ Pp6f k|lta4tf
g]skf dfcf]jfbL g]kfnL sfFu;]| / Pdfn]aLr k'gM csf]{ Pp6f ;xdlt pl7Psf lyP . P]ltxfl;s lj:tfl/t wd{lg/Kf]Iftf, cGtl/d ;+ljwfg cflbnfO{ cfr/0f to ug]{ lx;fan] of] lg0ff{os JoQm u/]sf] 5 . lgrf]8M xfdL dfcf]jfbLx?
ePsf] 5 ;+;b\sf] lgoldt clwj]zg o;} ;ftf af]nfpg] . ;xdlt ug]{ a}7sn] tL ;a} OR5f / lh1f;fx?sf] dfq JofVof u/]sf] kfOGYof] . dxfg\ hgo'4n] dxTjsf] ljifo klg xf] . k|xf/sf] lgzfgf s]Gb|Lo /fHo ;Qf k|flKtsf nflu nl8/x]sf
xn ;kf6 9Ën] u/]sf]5 . kf6L{sf] k|fKt u/]sf pknlAwx? cfwf/ Onfsf, g} unt 5gf}6 ul/of] eg] xfdLn] hlt;'s} 5f}F . g]kfndf hgjfbL u0ftGq :yfkgf
To;sf] kfngf PsLs[t g]skf dfcf]jfbLn] dfq ug'k{ g]{ / c? bnx¿ cfGtl/s hLjgdf Pp6f bl/nf] ljZjf;, ug'k{ 5{, Tof] k|flKtsf nflu hgljb|fx] nfO{
hg;Qf, hgcbfnt, hgd'lQm;]gf sltko Tofu / alnbfg u/] klg qmflGtsf/L
kfgLdflysf] cf]efgf] aGb} ;xdltsf] lj?4 hfg] k/Dk/fn] of] ;xdlt klg pGgt r]tg, zltmzfnL tfut, gjLg lj36g eO;s]sf / sltko x'g nflu/x]sf sfo{ef/ k"/f ug{ ;lsFbg} . olta]nf xfdLn] ;+ul7t ug'k{ 5{ eGg] xfd|f] /0fgLlt xf] .
kfngf x'G5 egL ljZ:t x'g ;Sg] cj:yf 5}g . lj:t[t zflGt ;Demf}tf;Fu} ljrf/ / Pstfa4 l:k8 k}bf u/]sf] 5g . kfn'ª6f/sf] P]ltxfl;s a}7sn] j:t';u+ t 9Ën] xfd|f] qmflGtsf] k|dv ' of] /0fgLlt k|fKt ug{sf nflu xfd|f]
yflnPsf] ;xdltsf] /fhgLlt ;+ljwfg;efsf] lgjf{rgdf ha PsLs[t 5 . lj/f]wL lsQfdf ;Qf 8'Ag] 8/n] hgo'4sf pknlAwx?nfO{ ?kd} EfP klg cGt/lj/f]wsf] ls6fg ug'{ k/]sf]5 . Tof] sfo{gLlt cndtdf k/]sf] lyof] . xfd|f]
g]skf dfcf]jfbL ;a}eGbf 7"nf] kf6L{sf] ¿kdf v8f eof] To;kl5 ;+;b\jfbL lg/fzf, x}/fgL / lj36gsf] l:ylt l;h{gf h;/L cGTo ePsf] 3f]if0f ul/of] Tof] ug'{ dfly lgzfgf nufpg] /0fgLlt / sfo{gLlt sfo{gLltnfO{ l;Ëf] kf6L{sf aLr a'emfOdf
u/L lbPsf] 5 . kfn'ª6f/ a}7ssf] sdhf/L ePsf] lgisif{ lgsfNf]sf] 5 . hgo'4 lgwf{/0f ug'{ k/]sf] 5 . xfdLn] cfh b]vs] f Ps?ktf k}bf ug'{ lyof] . Tof] sfd
bnx¿sf] dgdf lr;f] k:g k'Uof] . g]kfnL hgtf zflGt, cu|udg / gofF P]ltxfl;s dxTjnfO{ lgDgfg';f/ /fVgÚ lj:tfl/t a}7sn] k"/f u/]sf] 5 . g]kfnL
/ hgcfGbf]ngsf ;du| pknlAwsf] gofF 5f} b]zLo bnfn tyf gf]s/zfxL k'h ‘ Lklt
g]kfnsf] nflu rgfvf] ePsf] hgfp ;+ljwfg;ef lgjf{rgdf lbPkl5 pko'tm xf]nf . Ps cGt/;+3i{ fsf] …k|ZgM 9Ën] ljsf; ub{} hgo'4sf] hudf hgtfnfO{ ju{ / ef/tLo lj:tf/jfbL zf;sju{sf] qmflGtnfO{ ;kmn agfpg qmflGtsf]
d'ns ' nfO{ oyfl:yltd} /fv]/ cfˆgf] n'6sf] :ju{ /Rg rfxg] k'/ftg ;f]r x/]s lhpbf] kf6L{leq rNg] cGt/;+3if{ ;+ul7t ug]{ lgrf]8 lgsfNb} l;Ëf] kf6L{df g]kfnleqsf] x:tIf]k gfËf] ?kdf a9]sf] df}lnstf / ;fj{ef}ldstfnfO{ plrt ?kn]
/ ;+:s[lt af]ss ] f ;+;b\jfbL bnx¿ nf]stGqsf] gfddf 5ntGq ug{ afWo rNg] ju{;3+ i{ fs} k|ltlaDj xf] . xfd|f] a'lemOsf] Ps ?ktf sfod u/]sf] 5 of] 5 o;sf] 6'Ëf] l5§} nufgÚ k/]sf] 5 eGg] ;dfof]h ] g ug{ ;kmn ePsf] 5 . xfdLn]
yfn] . hgtfsf] ckf/ dfof / ;xfg'el" t kfP/ ;+ljwfg lgdf{0fsf] g]tT[ jsf] kf6L{ ;lqmo ljrf/wf/fTds ;+3if{sf] csf]{ dxTjk"0f{ pknlAw xf] . rf/ hgo'4sf] lgisif{ lgsfn]sf] 5 . ;ft ?kfGt/0fsf] ju{;3+ i{ f, /fhg}lts ;+3if{, pTkfbg ;+3if{
;dy{g ub{5 . lsgls cGt/;3{if M Pp6f k|ZgM kf6L{df obfsbf hgo'4sf] s'/f p7\g] k|ZgM P]ltxfl;s kfn'ª6f/ a}7sn] g]kfnL / cfGbf]ngsf] rl/qnfO{ df}lnstf eGg]
cleef/f kfPsf] PsLs[t g]skf dfcf]jfbLnfO{ PSNofpg] / rf}tkmL{ xltof/ xf] h;n] qmflGtsf] lxtdf a'‰5f}F eg] ju{;3+ if{, /fHo;Qfsf] :j?k,
lalQs} 5fkfdf/ o'4df kmls{g vf]hs ] f] hg;d'bfox? dfq xf]Og, ljZj hutnfO{
3]/faGbLdf kf/L b]z / hgtfsf] kl/jt{g / cu|udgsf] rfxgfnfO{ s'l07t PstfnfO{ ;'lglZrt ul/lbG5 . k|To]s eGg] a'emfO{ lyof] . kfn'ª6f/ j}7sn] @! klg dfcf]jfbL kf6L{sf] klxrfg :yflkt qmflGtsf] lgod, ;j{xf/fju{sf] g]tT[ j eGg]
kfg]{ if8\oGq /lrof] . kmn:j¿k ;xdtLo k|0ffnLaf6 rNb} cfPsf] k/Dk/fnfO{ qmflGtsf/L sDo'lgi6x?n] Oltxf;sf] cf}F ztfAbLsf] hgo'4 gofF 9Ësf] hgo'4 ul/lbPsf] 5 . s'/fnfO{ ;fj{ef}ldstf eGg] a'‰b5f}F . oL
tf]8b\ } ax'dtLo k|0ffnL cnlUuof] . of] g} k|ltudgsf/L, oyfl:yltjfbLx¿sf] pkof]u ug'k{ b{5 eGg] dfGotf /fV5 . xf] . !) jif{] hgo'4n] u|fdL0f Onfsfsf sof}F c/fhg}lts ljifox?nfO{ b'jn} fO{ ;xL tl/sfn] ;dfof]hg ug]{
nf]stGq, zflGt / ;+ljwfgk|ltsf] klxnf] k|xf/, lyof] . cGt/;+3i{ fnfO{ xfd|f] kf6L{n] ;Tosf] ;fdGt bnfn, gf]s/zfxL ju{ dfq xf]Og /fhgLlt / l;4fGtsf] hnk nufP/ k|lta4tf of] a}7sn] u/]sf] 5 . xfd|f]
cGj]if0fsf] ?kdf kl/eflift u/]sf 5 . u|fdL0f Onfsfsf hfnL, km6fxx?, ;'/fsL hgtfsf] gfddf n'6, l;4fGtsf] gfddf kf6L{leq rn]sf] ax; s'g} g]tfx?sf]
kmn:j¿k o; k|xf/af6 g]kfnL hgtfn] PsLs[t g]skf tYoaf6 ;To kQf nufpg] ljlw klg JolQmut OR5f, cfsf+Iff / ;f]rn]
l;cfO{8Lx?lj?4 xdnf s]lGb|t u¥of] . cj;/jfb, ultzLntfsf] gfddf
dfcf]jfbLnfO{ zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fsf] nflu lbPsf] g]tT[ jsf] oxL xf] . ljut nfdf] ;dob]lv sDo'lgi6 b]zsf] *) k|ltzt e"uf]ndf cfˆgf] c/fhstf, j:t'ut kl/l:yltsf gfddf ghGdfO{sg qmflGtn] k}bf u/]sf] ax;
x}l;ot sfod /lx/xg ;s]g / zflGt, ;+ljwfg lgdf{0f / ;/sf/sf] kf6L{leq rNg] cGt/;+3i{ fsf ;fgfltgf hg;Qf ;~rfng u¥of] . hgo'4nfO{ oyfl:ylt, km'6 / lj36gsf] k|lqmof 5nkmn xf] . of] qmflGt k"/f ug{sf nflu
g]tT[ jaf6 aflxl/g k'Uof] . g]kfnL hgtfsf] b'ef{Uo oxLaf6 ;'? eof], dte]bx?af6 kf6L{ ljeflht eO{ 6'qmf– ljleGg tl/sfx?åf/f zx/df /x]sf b]vfkl//x]sf] lyof] . To;nfO{ lrb}{ g]kfnL ;Tosf] cGj]if0fsf] ?kdf k}bf ePsf] ljifo
zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fn] k"0f{tf k|fKt ug{ ;s]g . ;+ljwfg;efsf] 6'qmf kg{] lj/f;tnfO{ u'hfb{} cfPsf xfdL hg;d'bfo;Dd k'¥ofpg] / cfGt/f{li6«o sDo'lgi6 cfGbf]ngdf Pstf ;+3if{ k'm6nfO{ xf] . of] qmflGtsf] vf; df]8df k}bf x'g]
sfo{stf{x?sf aLr tL k|Zgx? p7g' ;d'bfox?df ;d]t :yflkt ug]{ s'/fsf] cFufNb} cfPsf] df]xgljqmd k|jl[ Q, Pstf ub{5 . of] ju{, ju{;3+ if{ / /fhg}lts
k'gM Ps jif{sf] Dofb yk eof] t/ oyfl:yltjfbL / k'/ftg ;f]r / kg{' :jefljs} xf] . cGo cfk"mnfO{ sDo'lgi6 ;+3i{ fåf/f k}bf ePsf] ljifo xf] . /fhg}lts
a'emfOdf Pstf k}bf u¥of] . casf] qmflGt ;+3if{ ;Demf}tfnfO{ cFufNb} cfPsf] Pdfn]
;+:s[lt af]ss ] f bnx¿ ce}m klg b]z / hgtf clg zflGt / ;+ljwfg kf6L{ xf}F eGg] kf6L{x?eGbf xfd|f] kf6L{ lgtfGt eg]sf] hgo'4sf] hudf 6]s/] hgljb|fx] åf/f k|jl[ QnfO{ k/f:t ub}{ Pstf ;+3if{ ;+3if{ / ju{;3+ if{sf] ljlzi6 df]8df ;DkGg
lgdf{0fk|lt pQ/bfoL x'g rfx]sf 5}gg\ . To;}n] pgLx¿ cg]sf}F axfgfdf km/s b[li6sf]0f jf km/s ljrf/ /fVb} hgtfsf] /fHo;Qf :yflkt ug]{ s'/f xf] ?kfGt/0f d'Votyf ?kfGt/0fsf] dfcf]jfbL ePsf] P]ltxfl;s lj:tfl/t a}7sn] g]kfnL
o; sfo{nfO{ layf]Ng nfluk/]sf 5g\ . /, ;xdltsf gfddf if8\oGq cfPsf] qmflGtsf/L kf6L{ xf] . h;n] eGg]] lgisif{ lgsfNof] . kfFr g]tf tyf l;4fGtnfO{ cfTd;ft ug{ ;kmn ePsf] qmfflGtn] k}bf u/]sf cGt/lj/f]wnfO{
/Rb}5g\ . olb pgLx¿ Odfgbf/ x'g] lyP eg] h]7 !$ dWo/ftdf lg/Gt/ cGt/;+3if{ ;~rfng ub}{ ultnf] sfo{stf{aLr ax;sf] k|ZgM xfd|f] zflGt 5 . xfd|f] kf6L{leqsf] Pstf eg]sf] juL{o, j}1flgs tl/sf ;dfwfg lbg ;kmn
;+3if{ / bl/nf] Pstf clg ?kfGt/0f k|lqmofdf cfP otf g]tf sfo{stf{ / Pstf, qmflGtsf/L Pstf, ;femf zq'sf] ePsf]5 . ljrf/ g]tT[ j /fhgLlt ;+u7g,
ul/Psf] ;Demf}tfsf] x'ax' sfof{Gjog ug{ tof/ x'g] lyP t/ pgLx¿ x'bF } cfPsf] 5 . cGt/;+3if{sf]] ljlwnfO{ kmf}hL / s'6g}lts ;+/rgfx?nfO{ gofF
hgtfsf aLr k|ToIf ?kdf of] :t/sf] lj?4sf] Pstf, ;fDojfb :yfkgfsf] nflu
o;f] ug{ rfx]gg\ lsgls zflGt, ;+ljwfg lgdf{0f pgLx¿sf] d"n kf6L{leq hDdf ePsf] kmf]xf]/d}nf kvfNg] of] prfOdf cfˆgf ljrf/ / efjgfx? dxfg\ nIoaLrsf] Pstf xf] . ;+3if{ / 9Ën] lgdf{0f u/L afFsL sfd k"/f ug]{
Ph]08f g} xf]Og, pgLx¿ cu|udg rfxFbg} g\ . b]z / hgtfnfO{ ;fwgsf] ?kdf ljsf; u/]sf]5 . of] ;kmn k|i6 9Ën] /fVg] sfd sd} dfq ePsf] Pstfaf6 g} ljho k|fKt ug{{ ;lsG5 . pb\3f]if u/]sf] 5 . ;a}nfO{ Psfsf/
oyfl:yltd} /fv]/ pgLx¿ nf]stGqsf gfddf n'6tGq nfu" ug{ ljlwnfO{ km]l/ klg Ps k6s Jojxfl/s lyof] . sl/a 5 xhf/ sfo{stf{x?n] ljZjsf ;fd|fHojfbL tyf lj:tf/jfbL agfP/ afFsL sfd k"/f ug]{ lhDd]jf/L
rfxG5g\ . To;}n] PsLs[t g]skf dfcf]jfbL o; ljifodf rgfvf] ?kdf k|of]u ug]{ kfn'ª6f/ a}7s ;kmn cfˆgf k|ltlglwx?dfkm{t\ cfˆgf g]tfx?sf / ltgsf g]kfnL bnfnx?n] dfcf]jfbL xfdL ;a}nfO{ lbPsf]5 . ca ljleGg
ePsf] 5 . b'O{ hgjfbsf] k|of]usf] k|ZgM cufl8 cfnf]rgf, k|z;+ f, va/bf/L / ca k'm6\5 / 6'qmf–6'qmf kf/]/ l;Wofpg jxfgfdf qmflGtaf6 efUg of] a}7sn]
x'gk} 5{ . ;+;b\jfbLx¿;Fusf] c?sf] ;xdltdf x:tIf]k u/]/ d'ns ' n] PsLs[t dfcf]jfbLn] kf6L{leq rNg] ax;, s;}nfO{ 5"6 lbPsf] 5}g . of] kfn'Ë6f/
k|lta4tf hfx]/ u/] eg] g]tfx?n] ;lsG5 eGg] ljZn]if0f / k|rf/afhL dfq
cjZos lgsf; kfpFbg} t;y{ ;xdlt xf]Og, ;xdltsf] kfx'gfsf] 5nkmn jf jfbljjfb ;+j+ fb\nfO{ ;Tosf] sfo{stf{sf] OR5f, ;lxbsf] /ut, ;lxb xf]Og leqL OR5f /fv]sf lyP . of] Pstfn] a}7ssf] dxTj, ul/df / cf]h o;}df
lbzfdf cl3 a9\g} k5{ . olb s;}n] ;xdltsf gfddf if8\oGq :jR5 cGj]if0f eg]sf]5 jf hgjfbsf] pRrtd tyf a]kQf kl/jf/x?sf] kL8f / cfqmf]z, Tof] ljin]if0f / k|rf/afhLnfO{ c;kmn s]lGb|t 5 . of] ljzfntd lhDd]jf/L k"/f
eg] ltgLx¿nfO{ hgtf ;fd"x NofO{ gfË]emf/ kfg{ / bz jif]{ hgo'4 / k|of]usf] ljlw eg]sf]5 . kf6L{sf] 3fOt] sd/]8x?n] ef]lu/x]sf] kL8f / ;flat ul/lbof] . dfcf]jfbLn] cfˆgf] ug]{ cleef/f xfdL ;a}nfO{ lbPsf] 5 .
!( lbg] P]ltxfl;s hgcfGbf]ngaf6 k|fKt ePsf] hgflwsf/nfO{ ;'lglZrt l;4fGtnfO{ xfdLn] hgjfbL s]Gb|Lotf cfdqmflGtsf/L hg;d'bfox?sf], OR5f, txut lhDd]jf/Lsf cfwf/df uNtLsf] ca ;a} s'/fsf] tfnd]n ldnfO{ cufl8
eg]sf 5f}F . hgjfbL s]Gb|Lotfdf hgjfb cfsf+Iff p2]Zox?df slxNo} s'7f/f3ft k|sl[ t x]/L ;f]kfgqmdcg';f/ k"0f{ ?kdf a9\ga' fx]s c? s'g} klg clwsf/ k|of]u
ug{ oxL PsLs[t g]skf dfcf]jfbLn] sDd/ s:g} k5{ . oxL g} cfhsf] / s]lGb|otf b'js } f] dxTj x'g] x'bF f gLlt ug]{ 5'6 xfdLnfO{ lbPsf] 5}g . kfn'Ë6f/df
gug]{ / cfk"m gofF eP/ hfg] k|lta4tf ?kfGt/0f x'g] k|lta4tf hgfPsf]5 .
cfjZostf, ;dosf] dfu / g]kfnL hgtfsf] rfxgf klg xf] . lgdf{0f ubf{ hgjfb k|dv / sfof{Gjog hfx]/ ug{ kfpg'eof] . g]tfx? / h:fnfO{ hLjg Jojfx/df nfu" u/]/ ;DkGg P]ltxfl;s 5}7f}F lj:tfl/t a}7ssf]
ljb]z hfg'eGbf afv|fkfng j]z
afUn'ª . d'n'sdf a]/f]huf/L agfpg nfluPsf] ;]o/ ;b:ox?
ubf{ s]Gb|Lotf k|dv ' aGg hfG5 .
P]ltxfl;s kfn'ª6f/ a}7s gLlt lgdf{0f
sfo{stf{x?sf] aLr gofF cfwf/df gofF
Pstf sfod eof] . b'9 ljZjf; k}bf
b]vfpg] s'/fsf] k|lta4tfNf] xfd|f] l;Ëf]
kf6L{nfO{ pT;flxt agfPsf] 5 . cf7
dfu{lgb]z { g o;}df lglxt 5 .
– @)^& d+l;/ @& hfh/sf]6] , xfn M
ug]{ ynf] eg]sf lyof}F . ToxfF e"uf]n, u}/e"uf]n, eof] . cfˆgf] j/k/ nfUg] t'jF fnf]n] 5]ss] f] uf]/vf lhNnfsf] P]ltxfl;stfsf] k|ZgM sf7df8f}F .
;d:of a9\b} uO/x]sf a]nf /f]huf/L atfpF 5 g\ . afv| f kfngsf ;fy}
vf]Hb} ljb]z hfg]x?sf] ;+Vof sd
5}g . t/, csf{sf] b]zdf uP/ kl;gf
aufpg'eGbf ufpF3/d} >d u/] dgUo
cfDbfgL ug{ ;lsG5 eGg] pbfx/0f
pgLx?n] t/sf/L v]tL klg ;'? u/]sf]
atfPsf 5g\ . To;sf nflu dfn'sf
kftfn ;fd'bflos jgsf] Ps ;o ^&
x]S6/ hldg ef8fdf lnPsf] ;+:yfsf
;8s ;'/Iffsf nflu k|ltj4tf
sf7df8f}F . ;8s ;'/Iff bzs ;g\ ;+rf/sdL{x?, ;8s ljefu, lhNnf ug],{ ;8s hfd gug],{ ;8s cltqmd0f kg]u{ l/ ;8sdf x'g] ljleGg ultljlwx?nfO{{
oxfFsf o'jfn] b]vfPsf 5g\ . b]zdf cWoIf k|d] nfld5fg]n] hfgsf/L lbP . @)!! b]lv @)@) sf] ;Gbe{df cfof]lht k|zf;g sfof{no wflbª nufotsf /f]Sg] nufotsf k|ltj4tf hgfpFb} o;sf] /f]Sg' kg]d{ f ;a} ;/f]sf/jfnfx? k|ltj4
/f]huf/Lsf] cj;/ gePsf] eGb} ljb]z pgsf cg';f/ afv|fsf nflu cfw'lgs ;8s ;'/Iff sfo{qmdsf nflu gLhL tyf ;/f]sf/jfnfx?n] ;8s ;'/Iffsf nflu cu'jfO ;8s ljefu / 6«flkms k|x/Ln] ePsf 5g\ . Ps cWofog cg';f/ ljZjdf
hfg nfu]sf afUn'ª /]z / bd]ssf vf]/ lgdf{0f u/L dnd"q Ps} 7fpF ;fj{hlgs ;fe]mbf/L k|j4{g sfo{zfnfdf k|ltj4tf hgfPsf x'g\ . ug]{ k|ltj4tf hgfPsf x'g\ . sf];f]s g]kfn ;8s b'36{ gfdf x/]s jif{ Ps bzdnj
o'jfn] lg0f{o kl/jt{g u/L afv|fkfng hDdf x'g] Joj:yf ul/Psf] 5 . ;/f]sf/jfnfx?n] sf7df8fFd} f cfof]lht Ps k[YjL /fhdfu{sf] wflbª v08 ljut ;ft jif{ b]lv ;8s ;'/Iffsf] nflu tLg nfv dflg;sf] d[To' x'g] u/]sf] /
;'? u/]sf x'g\ . Joj;flos ?kdf t/sf/L v]tLdf pkof]u ug{sf nflu sfo{qmddf ;8s ;'/Iffsf nflu k|ltj4tf zflGtIf]qsf] ?kdf ljsf; ug],{ xfnsf] ePsf k|of;x? / ljZj :jf:Yo ;+u7gn] ltlgx?dWo] $$ k|ltzt !% b]lv $)
afv|fkfng ug]{ p2]Zon] Psh'6 ePsf afv|fsf] dnd"q ;+sng ul/Psf] hgfPsf 5g\ . kl/jt{gsf nflu b'36{ gfsf] cg'kftdf ^) b]lv &) k|ltzt dgfpg nfu]sf] ;8s ;'/Iff bzs ;g\ jif{ pd]/ ;d"xsf /x]sf 5g\ . of] ;+Vof
pgLx?n] dfn'sf s[lif tyf afv|f cWoIf nfld5fg]n] atfP . afv|fkfng k|ltj4 ;dfh -sf];f]s_ g]kfnåf/f cfof]lht b'36{ gfdf sdL ug],{ ;8s ;'/Iff ;DaGwL @)!!–@)@) sf] nIo / sfo{qmdsf] dn]l/ofaf6 dg]x{ ?sf] ;+Vof eGbf klg a9L
pTkfbg ;xsf/L ;+:yf btf{ u/]sf kmd{nfO{ Jojl:yt agfpg lhNnf / o'PdPg wflbª Sn:6/sf] ;xof]udf :yfgLo kf7\oqmd lgdf{0f u/L nfu" ug],{ af/]df hfgsf/L u/fOPsf] lyof] . xf] . sf];f]s g]kfnn] ;8s ;'/Iffsf nflu
5g\ . ;xsf/Ldfkm{t\ kmd{ vf]n]/ !% kz';]jf sfof{non] ljleGg hftsf ;DkGg sfo{zfnfdf ;efifbx? k'ikljqmd ljBfno :t/df 6«flkmsaf6 ;r]tgfd"ns ;8s b"36{ gfdf sdL Nofpg w]/} 7"nf] k[YjL/fhdfu{ If]qdf $* hgf :jo+;j] s,
hgf ;]o/ ;b:ox?n] !–! nfv ?k}ofF 8fn]3f";sf la?jf ;xof]u u/]sf] 5 . dNn, sNkgf wdnf, ljZj:jf:Yo ;+u7gsf -;8s ;'/Iff_ sfo{qmd ;+rfng ug],{ ;jf/L nufgLsf] vf+rf] 5, gLlt, lgoddf ;'wf/ @# hgf dWo:ystf{ / k|fylds pkrf/sf
nufgL u/ Joj;fo ;'? u/]sf x'g\ . s]xL jif{leqdf Jojl:yt s[lif kmd{sf] gj/fh vqL, 6«flkms k|x/Lsf k|x/L gfoj ;fwgsf] cj:yf af/] hfFrsf] nflu Nofpg' k5{ . o;}n] of] Pp6f ;+:yfsf] nflu ;fdfu|L ;lxtsf ;]jf pknAw u/fpFb}
($ j6f afv|faf6 Joj;fo ;'? u/]sf ?kdf ljsf; ug{] nIo lnOPsf] ;f] pkl/Ifs a;Gts'df/ kGt, ;8s af]8{ /fhdfu{df cjl:yt 6«flkms k|x/LnfO{{ r'gf}ltk"0f{ 5 . ca xfdL ;xof]u ug{ cfPsf] 5 . ;8s ;'/Iffsf nflu ;xof]u
pgLx?sf] Ps xhf/ afv|f k'¥ofpg] kmd{df lhNnfl:yt s[lif ljsf; g]kfnsf eLdk|;fb 9'ªufgf, g]kfn pBf]u kl/rfng ug{ ;xof]u ug],{ ;8s cltqmd0f rfxG5f}, /fHon]÷;/sf/n] o; sfo{qmdsf] ug{sf nflu lhNnf k|zf;g sfof{no,
nIo 5 . ljb]z hfg'eGbf :jb]zd} sfof{no, kz';j] f sfof{nonufotsf jfl0fHo dxf;+3sf dfwj d'NdL, g]kfn ;'wf/ ug{sf] nflu lhNnf :t/Lo ;dGjo g]tT[ j u/f];\ eGg] ;xefuLx?n] dfu u/]sf lhlj;, ;8s, pBf]u jfl0fHo ;+3, dhb'/,
sfd u/f}F eGg] efjgfsf ;fy ;'? ;/f]sf/jfnf lgsfon] ;xof]u ug]{ oftfoft Joj;flo dxf;+3sf ;/f]h l;6f}nf, a}7s ug],{ b'36{ gf p4f/ sdL{sf] nflu lyP . ;8sdf x'g] dfgjLo IftL sd sf];f]s g]kfn /x]sf] Ps ;/f]sf/ ;ldlt
u/]sf] Joj;fonfO{ …gd'gf Joj;foÚ atfPsf 5g\ . /fhgLlts bnsf k| l tlglwx?, pko'Qm ;fdfu|L ;lxtsf] ;|ft] s]Gb| :yfkgf u/fpg], cltqmd0f /f]Sg] / c?nfO{{ c;/ :yfkgf ul/Psf] 5 .
@)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/ ˆ3

xfdL b]znfO{ sfdrnfp


;/sf/af6 d'Qm u/fpg rfxG5f}+
;a}eGbf 7"nf] kf6L{sf] x}l;otn] ;/sf/sf] g]tT[ j xfdLn] g} kfpg'k5{
o;df ;xdlt x'bF g} eg] xfdL k|ltkIfdf a:g tof/ 5f}F
cgldg zflGt k|lqmof;“u cleGg ?kdf hf]l8Psf] 5 . To;}n]
zflGtk|lqmof lgisif{df gk'u~' h]n cgldgsf] cfjZostf k5{
ef/t ;/sf/n] cfjZos 7fg]/ ;'bnfO{ lkmtf{ af]nfpg] / cfjZos 7fg]/
csf]{ JolQm k7fpg] tof/L u/]sf] xf]nf . of] ef/t ;/sf/sf] cfk\mg} ljifo xf] .
xfdL ;a} /fi6«;uF /fd|f] / ldqtfk"0f{ ;DaGw sfod ug{ rfxG5f},F rLg
/ ef/tk|lt klg xfd|f] o:t} gLlt /x]sf] 5 .
;ftfsf] s'/fsfgL s[i0faxfb'/ dx/f, :yfoL ;ldlt ;b:o Pj+ ljb]z ljefu k|dv
' – PsLs[t g]skf dfcf]jfbL
) bnx¿aLr ljutdf ePsf ;S5g\ t < lng ;Sb}g . o;n] csd{0otf / ;/sf/n] cfjZos 7fg]/ ;'bnfO{ lkmtf{ sld6Lsf] a} 7 ssf] lg0f{ o df cjnDag ul/Psf] 5 .
;xdltx¿ kfngf gePsf] xfd|f] egfO l56f]eGbf l56f] gofF cGof}ntfsf] l:ylt dfq k}bf ug]{ ePsf]n] af]nfpg] / cfjZos 7fg]/ csf]{ JolQm pkfWoIf 8f= afa'/fd e§/fO{n] ) eGgfn] kf6L{ Ps l9Ssf eP/
;dodf k' g M csf] { Pp6f ;/sf/ aGg'k5{ g} xf] . d'n'sdf xfdLn] ;/sf/ljxLgtfsf] cj:yfnfO{ k7fpg] tof/L u/]sf] xf]nf . of] ef/t gf]6 ckm l8;]G6 n]Vg'ePsf] cufl8 a9]sf] 5 eGg
;xdlt ug' { e Psf] 5, of] ;/sf/ljxLgtfsf] l:ylt 5 / tTsfn cGTo ug{ rfx]sf xf}F . ;/sf/sf] cfˆg} ljifo xf] . s'g} klg b]zn] k| r f/df cfPsf] 5, st} vf] H g' e Psf] xf] <
;xdlt kfngf x' G 5 eGg] d f htftt} c:tJo:ttf / hgtfdf ) cgldgsf] ;dofjlw ;lsF b } 5 /fhb'tx¿sf] lgo'lQm, lkmtf{ ug]{ ljifo tkfO{+x¿sf] kf6L{leq leqleq} xf], kf6L{leq b'O{ nfOg x'G5,
slQsf] ljZj:t x' g ' x ' G 5 < lg/fzf 5fO/x]sf] 5 . o;df xfd|f] tkfO{+x¿n] Dofb yksf] nflu ;DalGwt b]zsf] ;/sf/sf] s'/f xf] . cGt/;+3if{ rls{Psf] t xf]Og < cGt/;+3if{ x'G5, Tof] g} kf6L{sf] hLjg
xfdLn] xfd|f]tk{maf6 nrstf dfq} lge{/tf /xFb}g, ;/sf/ / cGo cfjfh p7fpg' ePsf] lyof] ) tkfO{ + kf6L{ s f] ljb] z ljefu a'‰g]x¿n] xfd|f] kf6L{ s;/L rN5 xf] . oxL ljz]iftfn] g} xfd|f] kf6L{
k|b{zg ub}{ cfPsf 5f}F, ;xdlt kf6L{x¿n] slt uxg ¿kdf lnG5g o; ljifodf s] eO/x]sf] 5 < k|d 'v klg x'g'x'G5, tkfO{+sf] eGg] ;fob ga'em]/ klg xf]nf, o:tf oxfF;Dd cfOk'us ] f] xf] .
sfof{Gjog x'g] gx'g] b'j} kIfsf] eGg] s'/f g} d'Vo xf] . cgldg zflGt k|lqmof;Fu cleGg kf6L{ n ] ef/teGbf rLg;F u 6Lsfl6Kk0fL ug]{ u/]sf 5g\ . jf:tjdf ) cGTodf yk s ] x L eGg
lg0f{osf] ljifo xf] . xfdL cfˆgf] kIfdf ) kf6L{n] ;/sf/sf] g]t[Tj lng] ¿kdf hf]l8Psf] 5 . To;}n] zflGtk|lqmof glhssf ] ;DaGw ufF : g sDo'lg:6 kf6L{leq :jtGq ;+3if{x¿ rfxg' x ' G 5 <
Odfgbf/ 5f}F ca ;/sf/ kIfsf] lg0f{o ljifodf rflxF s] ;f]r]sf] 5 < lgisif{ d f gk' u ' ~ h] n cgldgsf] vf] h ] s f] 5 elgG5 lg x'G5g\, ljjfbx¿ x'G5g\ . kfn'ª6f/ l:ylt ;+jb] gzLn 5, zflGtk|lqmof
x]g]{ a]nf xf] . ;a}eGbf 7"nf] kf6L{sf] x}l;otn] cfjZostf k5{ eGg] xfd|f] egfO{ xf] . jf:tljstf s] xf] < a}7sdf xfdL tLgj6f b:tfj]h lnP/ lgisif{df k'us ] f] 5}g, ;+ljwfg n]vg
) To;f] eP oxL xKtfleq ;+;b\ ;/sf/sf] g]t[Tj xfdLn] g} kfpg'k5{ Dofb yk ug]{ gug]{ ljifo t cgldg / To;f] xf]Og, xfdLn] s'g} klg uof},F s]Gb|Lo sld6Ln] Pp6} b:tfj]h sfo{ cw'/} /x]sf] 5 . o:tf] l:yltdf
a;] / lgsf; lg:sG5 eGg] o;df ;xdlt x' F b } g eg] xfdL o'Pg sf] cfˆg} ljifo xf] . b]z;Fu ljz]if ;DaGw /fVg'k5{ eGg] agfPkl5 xfd|f] kf6L{sf pkfWoIf 8f= g]kfnL hgtfn] k|fKt u/]sf] zflGt /
xf] < k|ltkIfdf a:g tof/ 5f}F eg]/ xfd|f] ) ef/tn] /fhb't /fs]z ;'bnfO{ xfd|f] kf6L{sf] dfGotf xf]Og . xfdL afa' / fd e§/fO{ n ] dtleGgtf ;+ljwfgsf lj?4df b]lvPsf tTjx¿
xf] . ca xfdL l56f]eGbf l56f] kf6L{sf cWoIfn] atfO;Sg' ePsf] 5 . lkmtf{ af] n fpg] tof/L u/] s f] ;a} /fi6«;uF /fd|f] / ldqtfk"0f{ ;DaGw /fVg'eof], To; ljifodf kf6L{leq ;nanfpg vf]lh/x]sf 5g\, /fhgLlts
;bg af]nfP/ lgsf; lbg] kIfdf 5f}F . xfdL b]znfO{ sfd rnfp ;/sf/af6 k| r f/df cfPsf] 5, o; sfod ug{ rfxG5f},F rLg / ef/tk|lt lg/Gt/ 5nkmn / ax; x'Fb} hfG5 . zlQmx¿ ;+sl' rt x'g] vt/f a9]/
) ca g] k fnL hgtfn] slt d'Qm u/fpg rfxG5f}F . sfd rnfp ljifodf s] eGg' x'G5 < klg xfd|f] o:t} gLlt /x]sf] 5 . xfd|f] kf6L{leq 5nkmndf :jtGqtf uPsf] 5 . To;tkm{ ;a} g]kfnL hgtf
lbgleq gofF ;/sf/ kfpg ;/sf/n] nfdf] ;do / 7"nf–7"nf lg0f{o of] ef/t ;/sf/sf] s'/f xf], ef/t ) ev{/} ;DkGg kf6L{sf] s]Gb|Lo / sfdsfhdf Ps¿ktfsf] gLltnfO{ ;ts{ x'g' h?/L 5 .

ljlslnS;n] gfª\ufOlbof] cd]l/sfnfO{


k| s fz /fO{
ljlslnS; gfds j]a;fO6n]
dfu;d]t u/]sf 5g\ . o; sfo{af6
cd]l/sfsf] tyfslyt k|; ] :jtGqtfsf]
ef/tLo clwsf/Lsf] egfO / kfls:tfgL
cltjfbLx?n] g]kfnaf6 k|jz ] u/L
ug{ / cfdhgtfsf] g/;+xf/ ug{ ljb]zL
s"6gLlt1x?dfly ufnLunf}h ug{
;fj{hlgs u/]/ ;fxl;s sfd u/]sf]
eGb} e]gh ] o' nfsf /fi6«klt Xo'uf] rfj]hn]
5g\ . c;fGh kqmfp kg{e' Gbf klxnf
pgsf ;dy{x?n] pgsf] ;'/Iffsf nflu
cd]l/sL ;fd|fHojfbnfO{{ ljZj;fd' gf+uf] d'v0' 8f];d]t x6]sf] 5 . ljlslnS;sf] ef/tlj?4 ultljlw u/]sf];Dd 5g\ . cd]l/sf clg To;sf] kbf{kmf; ug{ p;sf] k|z; + f u/]sf 5g\ . cd]l/sL c:6«l] nofsL k|wfgdGqL h'lnof lunf8{nfO{
jfbzfxsf] ?kdf pEofOlbPsf] 5 . ;" r gfcg' ; f/ cd] l /sfsf] ljb] z Tolt dfq geP/ g]kfnsf d'Vo ljlslnS; / c;fGh ck/fwL x'g;S5 ;fd|fHojfbsf] ;fFrf] cg'xf/ ljZj;fd' kq;d] t n] v ] s f lyP . clxn]
cfk"m;Fu ePsf] b'O{ nfv %! xhf/ @ dGqfnon] /fi6«;3+ sf dxf;lrjnufot /fhgLlts bnx? dfcf]jfbL, sfFu; ]| , / < To;f] t c;fGhn] cd]l/sL v' n f ul/lbPsf] eGb} rfj] h n] ljlslnS;sf ;fO6dfly ljleGg d'ns ' df
;o *& j6f cd] l /sL uf] K o ;'/Iff kl/ifb\sf k|ltlglw /fi6«x? rLg, Pdfn]sf] d'Vo g]tT[ j;DaGwL ljj/0f;d]t s"6gLlts s]jnaf6 ;"rgf rf]/L u/]sf ljlsln;S;sf] k|z+;f u/]sf x'g . k|ltaGw nufpg] c;kmn k|of; ;'?
;"rgfx?dWo] ! xhf/ ! ;o ;"rgfx? ?;, k| m fG; / a] n fO{ t sf tof/ ul/Psf] ;"rgf klg ;fj{hlgs klg xf]Ogg . ljlslnS;nfO{{ cd]l/sL ljZjdf lx+;s | o'4åf/f k|eT' j sfod ul/Psf] 5 . rLgdf nf]stGq /
;fj{ h lgs u/] / rrf{ d f /x] s f] s"6gLlt1dfly;d]t hf;';L ug{ cfb]z ePsf 5g\ . g]kfnsf nflu cd]l/sL ;"rgfx? k|bfg ug{ Ps cd]l/sL ;}lgs ul//x]sf] cd]l/sL ;fd|fHojfb slt em'6 dfgjclwsf/ vf] H g] cd] l /sL
ljlslnS;n] ljZje/sf cd]l/sL lbPsf] lyof] . ljb]zdGqLn] /fhgLlts /fhb"tn] oL wf/0ffx? s"6gLlt1sf] g} ePsf] atfOPsf] 5 . k|fKt ;"rgfnfO{{ / c;Todf l6s]sf] /x]5 eGg] o; ;fd|fHojfb, So'afdf :jtGqtf / k|hftGq
b"tfjf;, ;}lgs clwsf/Lx?n] k7fPsf] u'Ktr/L dfq geP/ tL s"6gLlt1sf] ePsf] / o;n] /fHosf] gLltsf] ;fj{hlgs ug{ s;/L ck/fw x'G5 < ;"rgfn] k|:6 kf/]sf] atfpFb} pgn] k|z;+ f vf]Hg] cd]l/sL ;fd|fHojfb ljlslnS;dfly
cltuf]Ko ;"rgfx? ;fj{hlgs u/]/ ;Dk"0f{ s'/fsf] u'Ktr/L ug{nufPsL k|ltlglwTj gug]{ lj1lKtdfkm{t\ atfPsf o; ljifodf c;fGh xf]Ogg, cd]l/sL u/]sf x'G. To;}u/L c:6«l] nofn] cd]l/sL rflxF s'g k|hftflGqs d"NodfGotfsf
cd]l/sL ;fd|fHojfbsf] c;nL ?k lyOg . ;fpbL ca/sf /fhf cAb'Nnfxn] lyP . oL ljifox?sf b'Oj{ 6f kIf 5g\ . ;fd|fHojfb b'O{ k|sf/n] bf]ifL 5 M Ps, uf]Ko ;"rgfx? ;fj{hlgs x'gd' f bf]ifL cfwf/df k|ltaGw nufpg vf]Hb}5 < s'g
pbf+uf] kfl/lbPsf] 5 . ;+oS' t /fi6«;3+ sf O/fgdfly cfqmd0f ug{ cd]l/sfnfO{{ Ps, dfcf] j fbLnfO{ { k} ; f lbP/ u}/s"6gLlts ljifodf grflxFbf / c;fGh / ljlslnS; geP/ cd]l/sf k|hftGqsf] gfddf ljlslnS;nfO{{
dxf;lrj jfg ls d'gsf] u'Ktr/L ug{ af/Daf/ pS;fPsf] h:tf ljj/0f zflGtk|lqmofdf NofPsf] elgPsf] unt hyfefjL ;" r gfx? tof/ ug{ , :jo+ ePsf] atfPsf] 5 . c:6«l] nog cft+sjfbL …;fO6Úsf ?kdf /fVg'kg{
nufPsf] b ] l v ckmuflg:tfgsf ljlslnS;n] ;fj{hlgs u/]sf] 5 . l/kf]6{ /, bf];f| ] g]tfx?sf] JolStut s"6gLlt1x?sf] hf;';L ug{ / bf];f| ] ljb]zdGqL s]ldg /8n] o; sfo{df atfO/x]sf 5g\, ToxfFsf clwsf/Lx? <
tflnjfgx?nfO{{ ;xof]u u/]sf] / To;} u /L ckmuflg:tfgdf ljj/0f agfPsf] c/fhgLlts / ;"rgf ;fj{hlgs ePkl5 To;sf] bf]if cd]l/sf g} bf]ifL ePsf] atfPsf x'g . a'lemg;Sg'ePsf] 5 . ljlslnS;n] s]
ltgLx?;Fu} n8g] gfddf ;/sf/nfO{{ klg cft+ssf/Lx?nfO{{ cd]l/sf :jo+n] u}/s"6gLlts lqmofsnfk . lglZrt c?nfO{{ lbg' / k|; ] :jtGqtflj?4 pgn] eg]sf 5g\ ls …cd]l/sL s"6gLlts ;TonfO{{ rflxF phfu/ ul/lbPsf] 5 eg]
;xof]u u/]sf];Ddsf ;"rgfx? ;fj{hlgs xltof/ pknAw u/fO/x] s f] , ?kn] o;n] cd] l /sL ;/sf/sf] vlgg' . g]kfndf Pp6f pvfg 5, …cfˆgf] s]an' af6 c;fGhn] ;"rgf rf]/L u/]sf ljZjdf ;a}eGbf 7"nf] cft+sjfbL s'g}
u/L ljlslnS;n] rrf{ sdfPsf] 5 . ckmuflg:tfgsf /fi6« k lt xldb k|ltlglwTj gunf{ t/ Tof]eGbf ;To s] y}nL sl;nf] /fVg' t/ ;fyLnfO{{ rf]6 xf]Ogg . To;}n] pgLdfly bf]if yf]kg{ 5 eg] Tof] cd]l/sL ;fd|fHojfb g} xf] .
cd]l/sL ljb]z dGqfnon] ljlslnS;sf] sf/hfOn] O/fgaf6 cfly{s ;xof]u k|fKt xf] eg] oxL / o:t} l/kf]6s { f] cfwf/df gnufpg' .Ú t/ clxn] cd]l/sL ldNb}g .Ú c;fGhn] klg cfk"mn] slxNo} p;n] cfˆgf hgtfnfO{{ / ljZj ;d'bfonfO{{
;"rgfr'xfj6n] ljZjsf] …nf]stGqÚnfO{{ u/]sf h:tf ;"rgfx? ;fj{hlgs ePsf cd] l /sL gLltlgdf{ 0 f x' G 5 . ;fd|fHojfb rflxF cfˆgf] y}nL v'nf 5f8g] klg ;|ft] x?;Fu ;Demf}tf gu/]sf] / ;"rgf g} u'd/fxdf /fv]/ ;fd|fHojfbsf] v'gL
sdhf]/ kfg{ / nf]stGq, dfgjclwsf/ 5g\ . ljlslnS;n] ;fj{hlgs u/]sf] s"6gLlt1x?sf] l/kf]6{ g} cd]l/sL ljb]z / Tof] y}nLdf of] s'/f 5 x} eGg]nfO{{ h:tfsf] t:t} ;fj{hlgs u/]sf] atfPsf gË|/f ljZjdf km}nfO{/x]sf] 5 .
/ zflGtsf nflu nl8/x]sf JolStx?sf ckmuflg:tfg;DaGwL ;"rgfx? ;jf{lws gLltsf] d]?b08 x'G5 . Tof] cd]l/sL bf]ifL b]vfpg] crDdsf] gLlt cFufln/x]sf]
Wofg / cleofg hf]lvddf kg]{ xf:of:kb
/ d'9] ts{ u/]sf] 5 .
dxTjk"0f{ / cd]l/sL ;fd|fHojfbsf] å}w
rl/qsf] kbf{kmf; ug]{ k|sf/sf 5g\ .
gLltlgdf{0fdf dfq xf]Og, cGo b]zsf]
gLltlgdf{0fdf klg nfu' x'G5 . To;}n]
5 . ljlslnS;n] clxn] h] sfd u/]sf]
5, To;n] cd]l/sL ;fd|fHojfbL
/fli6«o tyf cGt/f{li6«o :t/df
;+;f/e/ /x]sf cd]l/sL b"tfjf;
/ cd]l/sL ljb]z dGqfnon] ;g\ !(^^
ckmuflg:tfgdf cd]l/sL ;]gfn] h;/L
cltjfbLlj?4sf] n8fOFsf gfddf xhf/f}+
o:tf l/kf]6s{ f] cy{ g/xg] xf]Og, ;a}eGbf
w]/} cy{ /xG5 . t/ o:tf l/kf]6{
x:tIf] k sf/L gLltnfO{ { pbf+ u f]
agfOlbPsf] 5 . p;sf] ljZjk|ltsf] ;fdfg 9'jfgL ug'k{ /]df xfdLnfO{
b]lv @)!) ;Dd tof/ kf/]sf tL clt ;j{;fwf/0fsf] xTof ul//x]sf 5g\, To;sf] ;fj{hlgs x'g] lalQs} g]kfnsf dGqLn] b[li6sf]0f, cjwf/0ff / ultljlwnfO{{ ;d]t
uf]Ko elgPsf ;"rgfx? ;fj{hlgs
ePkl5 cd]l/sf Ps k|sf/n] ql;t
;Dk"0f{ lhDdf cd]l/sfn] lng'k5{
cft+sjfbL lj?4 n8g] gfddf p;n]
h] eP klg b'O{ b]zaLrsf] ;DaGwdf
c;/ kb}g{ egL cd]l/sfsf] 6fªd'lg
v'nf ul/lbPsf] 5 .
a? ca cd]l/sL ;fd|fHojfb /
;Demg'xf];\ .
eP/ ljlslnS;sf k|wfg ;Dkfbs h;/L b'j}lt/ xltof/sf] sf/f]af/ l5g{ rflxF g]kfnsf] /fhgLlts g]tT[ jsf] p;sf lk5nUu'x?n] ljZjnfO{{ hjfkm
h'lnog c;fGhdfly cfuf] ePsf] 5 . ul//x]sf] 5, of] ck/fwsf] xb xf] . nfhdbf]{ Jojxf/ xf] . cd]l/sfn] cfk"mnfO{{ lbg' k g] { 5 ls cd] l /sfsf] of]
kl/0ffd:j?k of}gck/fwsf] d'2fdf g]kfnaf/] ljlslnS;n] ;fj{hlgs ljZj;fd' gUofpg] ljlslnS; / To;sf u}/s"6gLlts, å}wrl/q / 9fF6sf] gLltnfO{{
k|bLks'df/ sfsL{
a] n fO{ t df pgnfO{ { kqmfp;d] t u/]sf ;"rgfdf g]kfnsf dfcf]jfbLnfO{{ k|wfg ;Dkfbs, ;+:yfks h'lnog s;/L k|hftflGqs eGg ;lsG5 < sfo{sf/L lgb]{zs
ul/;lsPsf] 5 . sltko cd]l/sL
l;g]6/n] c;GhnfO{{ cft+sjfbsf] ;"rLdf
ef/tn] k};f lbP/ zflGtk|lqmofdf
NofPsf] t/ To;kZrft cfˆgf]
c;fGhnfO{{ ;a}eGbf 7"nf] bf]ifLsf] ?kdf
k|:t't ul//x]sf] 5 . ljb]zL g]tfx?sf]
p;sf o:tf gLltsf] ;fj{hlgs ug]{
s'/f s;/L bf]ifk"0f{ x'g ;S5 < rfj]håf/f
sf7df8f}+ 6«fG;kf]6{ sDkgL
/fVg'kg]{ / pgnfO{{ d[To'b08 lbg'kg]{ rfxgfcg';f/ dfcf]jfbLx? grn]sf] Ps hf;';L ug{, unt cfwf/df l/kf]6{ tof/ k|z;+ fÙ ljlslnS;n] cd]l/sL uf]Ko ;"rgf ;fg]kf, nlntk'/, kmf]gM %%$%$!*, %%%$@$$
ˆ4 @)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/

s] ?a]n /fi6«s} 3/–HjfO“ x'g\ t <


;+ljwfg lgdf{0f / ;/sf/ agfpg]
s[kf yfkf zfxsf] rl/qnfO{{ gËofpg] sfd ;/f;/
ljlrq ;+;f/
a9L df]6f]kgf – cd]l/sL hLjg z}nL bf]ifL
ljZjdf c+uh ]| L af]Ng] g} a9L df]6f ePsf 5g\ . df]6f]kgf ePsf dfG5]sf]
ljifodf /fhgLlts bnx?aLr ;xdlt unt xf] . d'ns ' sf] /fli6«o 9's6' L vr{
h'6g ;s]sf] 5}g . ;+ljwfg lgdf{0f ug]{ ;do klxn] uf]/vfdf sfFu;]| sf g]tf– ;s]gg\ . a+unfb]zLnfO{{ gSsnL gful/stf u/]/ ljb]z zo/ ug]{ pkk|wfgdGqL ;'hftf ;+Vof c+u|]hL af]lng] b]zdf clws 5 . cd]l/sf, d]lS;sf], OËNofG8,
cleef/f af]ss ] f bnx? g} ljleGg av]8f sfo{stf{x? s'l6+bf–dfl/bf / c]fvn9'u+ fsf / /fxbfgL agfO{ t]>f] d'ns ' k7fpg] sf]O/fnf / pgsf kl/jf/sf] ultljlwdf Go'lhNofG8, c:6«]lnof, Sofg8f / cfo/NofG8df df]6f]kgf ePsf dfG5]sf]
lemSb} ;+ljwfg lgdf{0fsf] sfdnfO{{ cf]em]ndf Pdfn] g]tf 5ljnfn sfsL{sf] xTof x'bF f sfo{qmddf ;d]t rf}w/L ;lqmo /x]sf] g]kfnL hgtfn] s8f lgu/fgL /fVg'k5{ . ;+Vof lbg k|ltlbg a9\b} uPsf] 5 . df]6]sf] ;+Vof ;a}eGbf a9L cd]l/sfdf
kfg{ nfluk/]sf 5g\ . h;n] ubf{ d'ns ' pkk|wfgdGqL ;'hftf sf]O/fnfn] lsg eGg b]lvPsf] 5 . k//fi6«dGqL ;'hftf ;fdfGo gful/s eGg ?rfpg] a+unfb]zL 5 . d]lS;s]nLafx]s ljZjsf clwsf+z df]6] c+uh ]| L af]Ng] u5{g\ . cu{gfOh];g
hl6n cj:yftkm{ ws]lnb} uO/x]sf] 5 . ;lsgg\ ck/fwLnfO{{ sf/jfxL u/ eg]/ . sf]O/fnfn] ;fdfGo sd{rf/LnfO{{ sf/jfxL gful/s ?j]n rf}w] /Ln] g]kfndf s] s:tf] km/ Osf]gf]lds sf]–ck/];g PG8 8]enkd]G6 -cf]O{;L8L_ n] ljZjdf df]6]sf]
sfdrnfp ;/sf/sf] e/df b]z rln/x]sf] Pdfn] kf6L{sf] dftxtdf /x]sf] u[x ug{ bafa lbO{g t/ ;f] lu/f]xsf k|dv ' ;~hfnx? lj:tf/ ul//x]sf 5g\, Tof] b]zut tYofÍ lgsfn]sf] 5 . h;df ## b]zdf df]6f]kgf ;d:of aGb} uPsf]
5 . ;d:ofx? olt w]/} 5g\ ls s'g} klg dGqfnon] lsg ;dfpg ;s]g tL g]kfnL gfOs] rf}w/LnfO{{ eg] pDsfOg\ . o:tf klg g]kfnL hgtfnufot ;'/Iff ;+oGqn] / zLif{:y ;ft b]zdf ^ b]z c+u|]hL efifL ePsf] pNn]v ul/Psf] 5 . 7Ls
/fhgLlts bnx?;Fu ;d:of ;dfwfg ug{ hgtf dfg]{ ck/fwLx?nfO{{ < sfFu;]| leq} h3Go ck/fwdf ;+nUg rf}w/L cfh;Dd klg rf;f] lbg' h?/L 5 . cfsf/sf] z/L/ ePsf dfG5]sf] b]zsf] ;"rLsf] k|dv ' !) df hfkfg, sf]l/of,
;Sg] lxDdt egf} jf lt ;d:of ;dfwfg cfkm\gf sfo{stf{x? dfl/bf, g]kfnL hgtf klg ldl8ofsf] ljifoa:t' aGg ;s]gg\ 6fOu/6K; sf08df 5fgljg ;ldlt l:j6\h/NofG8, O6fnL, :jL8]g, gj]{ / cl:6«of /x]sf 5g\ . df]6f]kgf rf}tkmL{
ug]{ pkfox? ;d]t 5}g . /fli6«o ;xdltsf] dfl/Fbf v;L af]sf d/]em} 7fGg] sfu|;] n] t/ 6fOu/6K; sf08df pgL eb|–enfbdL agfP/ /fd|f] sfd u¥of] t/ k"jo{ j' /fh km}nbF } hfg'df cd]l/sL hLjgz}nL ckgfpg'nfO{ bf]ifL dflgPsf] 5 . pbfx/0fsf]
;/sf/ agfpg], zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fsf]] ?j]n rf}w/L ;'hftfsf] HjfO ePs} sf/0fn] Joltmsf] ?kdf kl/lrt eP . kf/; zfxn] kf/;nfO{{ dfq kqmfp u/]/ /fVg' / ¿kdf d]lS;sf]nfO{ lng ;lsG5 . d]lS;s]nL df]6] x'g] u/]sf] Oltxf;n]
dfu{ v'Nnf ug],{ zflGt–;'/Iff / dx+uL ubf{ l56f] ;dfpg' eGg] pbL{ hf/L u¥of] . ljutdf u/]sf uNtLx?nfO{{ s]nfpb} ?j]n ;'hftfsf HjfO rf}w/LnfO{{ ;–;Ddfg o;clw b]vfPsf] lyPg . ;g\ !(() sf] bzsdf d]lS;sf] gy{cd]l/sg lk|m
lgoGq0f ug]{ ;jfndf ;w} dt aflem/xg] ljutdf ljjfbf:kb 5lj agfPsf rf}w/Lsf] jt{dfgnfO{{ 9fSg] k|of; ul/of] . ;'hftf lgjf;df /flvPsf] 5 . b]zsf] 6«]8 Plu|d]G6 -PnPkm6LP_ sf] ;b:o ePkl5 ToxfF cd]l/sL Jofkf/ z}nLsf
7"nfbnx?sf] jLrdf o;k6s eg] ;xdlt k"jo{ j' /fh kf/; zfx clxn] hgtfsf] k"jo{ j' /fh kf/; zfxnfO{{ kf]v/faf6 gLlt lgdf{0f ug]{ txdf a;]sf g]tT[ jju{s} ;fy} hLjgofkgsf] tf}/tl/sf klg cgfpg yflnof] . d]lS;s]nL ca hxfFsxLF
b]lvof] . g]kfnL sfFu;] | kf6L{ / pkk|wfgdGqL dfemdf cfdgful/s ;/x hLjgofkg lu/km\tf/ u/L lrtjg k'¥ofO{ aofg 3/af6 sfg'g tf]8g\ ] sfd ul/Psf] 5 . uf8L x'OFSofpg], 6]lnlehg x]b}{ vfgf vfg], tof/L vfB j:t' ?rfpg],
;'hftf sf]O/fnfsf] 3/ HjFfO{ auf+nL ?j]n ul//x]sf 5g\ . ljutdf kf/; zfx s:tf] lnOof] t/ ;f]xL 36gfsf csf{ JolQm a+unfb]zL gful/s rf}w/Ln] k|x/L df]hd:tLdf x'?Ss x'g yfn] . cd]l/sfsf] l5d]sL d]lS;sf]df rfF8} g} df]6f]kgf
rf}w/LnfO{{ k"jo{ j' /fhlw/fh kf/; zfxn] / s] lyP Tof] ax;sf] ljifo x'bF } xf]Og . rf}w/Ll;t eg] k|x/L cfkm} dlG8vf6f/df sfof{no guO{ lbPsf] aofgnfO{{ dfGotf cd]l/sL ;+:s[lt;Fu} lelqof] . ptf o'/f]kdf OËNofG8 ;a}eGbf w]/} df]6]
xjfO{ kmfo/ u¥of] eGg] ljifodf p7]sf] ToxL eP/ kf/;sf] JolQmut hLjgnfO{{ uO{ aofg lnof] . 36gf:yndf g} kL8s lbg ldN5 < sfg'geGbf dfly sf]xL 5}g ePsf] b]z ePsf] 5 .
ljjfb ldl8ofsf] nflu …x6 ul;k Og
6fpgÆ em} eof] . sfFu;] | g]tf ;'zLn
sf]O/fnfn] cfkm\gf 3/HjFfO{ dfly xjfO{–
sf]6o\ fpg] / ldl8ofdfkm{t cgu{n ax;
ug'{ c;fGbeL{s x'G5 .
pkk|wfgdGqL ;'hftf sf]O/fnfsL
/ kLl8t b'js } f] aofg lng'kg]{ sfg'gL
Joj:yf eP klg ;f]sf] pn+3g ˜sfFu;]| L
HjfO rf}w/Ln] u/]sf 5g\ . Pp6} 36gfdf
t/ sfg'gnfO{{ g} :jod\ pkk|wfgdGqLsf]
3/af6 ldRg] sfd ul/of], To;sf]
ljkIfdf cfGbf]ng ug]{ lsg sf]xL 5}gg\ <
l8k|;] g eufpg OG6/g]6
cfw'lgs hLjgz}nL / kfl/jfl/s ;+/rgf vnalnPsf] klZrdf ;dfhdf
kmfo/ ug]{ k"jo{ j' /fhlw/fh kf/; zfxnfO{{ 5f]/L d]nfgL hf]:6;Fu ljjfx u/L ;+nUg b'j} JolQmnfO{{ a]Unfa]Un} Jojxf/ /fli6«otfdfly 7f8} k|xf/ u¥of] eg]/
kqmgsf nflu dfcf]jfbL nufot g]skf lxhf]sf lbgdf dw]zLx?dfly cgfjZos o'jfdf cr]n pbf;Lgtf -l8k|];g_ h:tf /f]usf] lgs} a9]sf] tYofÍx¿n]
kfl/jfl/s leiffdf ljut $ jif{ b]lv u/]/ sfFu;]| n] cfkm\gf] kfl/jfl/s /jfkm
Pdfn];uF xf/u'xf/ u¥of] . sfFu;] | sf] cfb]z sf/jfxL ubf{ ;8s ttfpg] g]kfnL b]vfPsf] 5 . klZrdf d'n's o'jf …6Lg Ph\Ú kf/ ug]{ lalQs} cfdfafa'af6
pkk|wfgdGqL ;'hftfsf] dl08vf6f/l:yt b]vfPsf] 5 . ;/sf/L ;+oGqx? klg
;w} em} lz/f]k/ ug]{ Pdfn]n] of] k6s klg lgjfzdf 3/HjfFO{ a:b} cfPsf au+nfb]zL pkk|wfgdGqLsf] zlQmsf] bafadf k/]sf hgtfx?n] v} t cfGbf]ng u/]sf] < 6f9f /xg] k/Dk/fn] ;+o'St kl/jf/sf] nfe pgLx?n] lng gkfpg] / cfkm}Fn]
cfkm\gf] OdfGbf/L / wd{ lgefOxfNof], gful/s ?a]n rf}w/Lsf] ljut / jt{dfg 5g\ . olb Tof] 7fpFdf ;'hftfsf HjfO pk/fi6«kltn] lxGbL af]Nof] eg]/ rf]s cfly{s ef/;d]t af]Sg'kg]{ ePsfn] k|foM o'jf Jo:t /x]g u/]sf] kfOG5 .
ck/fwLnfO{{ kqmg / sf/jfxL ug'{ eGg] b'j} ljjfbf:kb /x]sf] 5 . ;'ifdf sf]O/fnf ?a]n rf}w/L gePsf] eP k|x/Ln] rf]sdf 6fo/ afNg] ljBfyL{ ;+u7gx? k9fO / sfdsf] a9\bf] af]em clg kl/jf/af6 6f9f /xg'n] klZrdf o'jfdf
cfb]z lbP/ . ck/fwL hf];s ' } ePklg d]df]l/on 6«i6df ;d]t hflu/] /x]sf pgL 3f]qm]7o\ fs nufP/ l3;fb}{ nUy] xf]nf . lsg sfgdf t]n xfn]/ a;]sf 5g\ < l8k|];g a9\bf] cj:yfdf /x]sf] 5 . To;dfly klg Ifl0fs tgfj eufpg] /
sf/jfxL x'gk' 5{ t/ s'g} klg ljb]zLn] ljutd . g]kfnL gful/stf gePsf] u0ftGq / nf]stGqsf] jsfnt ug]{ a+unfb]zLn] /fli6«otfsf lj?4df af]Nbf, dHhf ug]{sf gfddf dfbs kbfy{ / w"dkfgsf] a9\bf] k|of]un] w]/} o'jfdf
g]kfnsf] /fli6«otfdfly af]Ng kfpFbg} , To;}n] ljb]zL JolQmn] pQm 6«i6df hflu/ vfP/ sfFu;]| n] ?j]nnfO{{ aofg lng pgsf] ck/flws ;~hfn lj:tf/ ubf{ / sfg'g l8k|];gn] h/f] u8]sf] kfOG5 . xfd|f]h:tf] b]zdf klg ljz]if u/L ;x/L
;'hftfsf] a+ufnL HjfOnfO{{ klg lx/f;tdf a;]sf] ljifodf ljjfb a9]kl5 pgn] Tof] ;;'/fnL k'us ] f] /fHon] u0ftGqsf] wHhL ldRbf lsg s;}n] 6fo/ afNg ;s]gg If]qdf klZrdf ;+:sf/sf] gSsn ug]{ k|rng a9\gn ' ] o'jfdf l8k|;] gsf] dfqf
lnP/ cg';Gwfg ug'k{ 5{ eGg] s'/fx? k|i6 sfd 5f8]sf lyP . rf}w/L ;lqmo ?kdf p8fPsf] 5 . t< a9]sf] cj:yf 5 . l8k|];gsf] dfqf 36fpgsf nflu ;"rgf / k|ljlwsf]
?kdf k|;] jQmJodfkmt{ dfcf]jfbL kf6L{n] u}/sfg'gL lqmofnfkdf ;+nUg /x]sf] k|df0f P]ltxfl;s sfnd} /fhtGqsf] e/k'/ k"jo{ j' /fh kf/; zfxdfly /fhtGqsf] qmflGtn] lbPsf] a/bfg OG6/g]6 lgs} ;xof]uL x'g] s'/f xfn} c:6«]lnofsf]
klg hf/L u/] . b]zdf xTof, lx+;f / c;'/Iff g]kfn k|x/L;Fu /x]sf] 5 . t/ k|x/L kmfObf p7fpg ;kmn ePsf] sfFu;] | kf6L{ l/; ;fWg] k|of]hgn] sf/jfxL ul/g' x'bg} . l;8\gLdf ePsf] Ps ;j]{If0fn] b]vfPsf] 5 . c:6«]lnofsf] l;8\gL
a9]sf] 5 . lbgFx' s}of} dflg; n'l6G5g, k|zf;gn] klg ;'hftfsf] HjfO ePs} / sf]O/fnf kl/jf/ g} xf] . pkk|wfgdGqL Pp6f ;fdfGo gful/ssf] x}l;otn] ljZjljBfnosf ef/tLo d"nsf vf]hstf{ ;'egf ;]¶L / pgsf ;xof]uLn]
dfl/G5g / ckx/0fdf kg]{ u/]sf 5g\ . sf/0fn] ;dfpg g;s]sf] s'/f cufl8 ;'hftf sf]O/fnfn] /fhtGq x6fpg' x'Gg kf/;dfly plrt Jojxf/ ug'k{ 5{ eg] u/]sf] cWoogcg';f/ k/Dk/fut sfplG;lnª / OG6/g]6df pknAw l8k|; ] g
g]kfnL hgtf ckx/0fdf kbf{, xTof x'bF f / cfPsf] 5 . dl08vf6f/l:yt ;'hftf / a]aL lsª /fVg'k5{ eg]/ rsf]{ cfjfhdf pkk|wfgdGqLsf HjfO ?j]n rf}w/L x6fpg] pkfon] k|of]u o'jfdf b]lvPsf] l8k|; ] gsf] pkrf/df lgs} pkof]uL
n'l6Fbf ck/fwLnfO{{ ;dfpg k|x/L kl/rflnt sf]O/fnf lgjf;df a;]/ ck/flws gf/f nufPsL lyO{g t/ cfh pg} kf/;n] sfFu;] | sf] HjfOsf] ?kdf geO{ Ps ljb]zL ePsf] kfOPsf] 5 . Psflt/ OG6/g]6df cyfx ;"rgfsf] e08f/ ePsf
ug{ g;Sg] sfd rnfp ;/sf/sf] of] sbd ;~hfnx? lj:tf/ ub}{ a;]sf rf}w/LnfO{{ pgsf HjfOnfO{{ aGb's t];fof] eg]/ gful/ssf] ?kdf Jojxf/ ug'{ h?/L 5 . sf/0f l8k|];gdf k/]sf o'jfnfO{ ;do s6fpg ;lhnf] dfq xf]Og ljleGg
eg] dfGg} k5{ . kqmg k|x/Ln] lxDdt ug{ ;s]sf] 5}g . ljb]zaf6} ck/fwLnfO{{ g5f]8g' eGg] cfb]z /fhtGq /xFbf o'j/fhlw/fh ePsf kf/; pkof]uL ;"rgf k|fKt ug{ / dgf]/~hgfTds v]ndf ;d]t ;+nUg x'g'n]
k"jo{ j' /fhlw/fh kf/; zfx / ;'hftf lsgeg] pgL g]kfns} sfFu;] | L HjfO hf] lbPsL lyOg . a+unfb]zL gful/s ?a]n zfxsf] :yfg Tof] ljb]zL gful/sn] sbflk l8k|];g sd ug{ ;xof]u k'Ug] u/]sf] 5 eg] csf]{lt/ OG6/g]6df pknAw
sf]O/fnfsf] 3/HjFfO{ ?j]n rf}w/L jLrsf] x'g\ . sfFu;] | Lx? pRr cf]xbfdf /xFbf kbsf] rf}w/L g]kfnsf nflu ljb]zL gful/s lng ;Sb}g . To;}n] ?j]n rf}w/LnfO{{ klg dfgl;s :jf:Yo;DaGwL ;fdu|Lsf] To;sf] ;xfotfn] ;xL tl/sfn] cfkmF}
of] ck;L dte]b s'g} klg xfntdf e/k'/ kmfObf p7fP/ ;+oQ' m /fi6«;3+ sf] x'g\ . g t pgL g]kfnL gful/s g} x'g, g 36gf:ynd} /fv]/ aofg lng'k5{ . ljlwsf] cfˆgf] dfgl;s :jf:Yo 7Ls /fVg] sfo{df o'jf nfUg ;Sg] jftfj/0f OG6/g]6n]
/fhgLlts xf]Og t/ /ftf–/ft of] ljifonfO{{ ld;gdf vl6Psf] g]kfn k|x/Lsf] sNof0f pgL sfFu;] | sf sfo{stf{ g} x'g t}klg zf;gdf sfg'geGbf dfly sf]xL 5}g . pknAw u/fPsf] 5 . OG6/g]6df pknAw dfgl;s :jf:Yo;DaGwL ;"rgf
/fhtGq / sfFu;]| LtGq;Fu hf]8/] h'g sf]ifdf ;d]t #% s/f]8sf] 3f]6fnfsf] d'Vo ;'hftfn] 7f8f] cfb]z lbP/ sf]O/fnf ?j]n rf]w} /Lsf] ;+nUgtfdf km}lnb} uO/x]sf] ;fdu|L …;]Nkm x]Nkm km/ l8k|];gÚ sf] ;xL tl/sfn] pkof]un] ubf{ l8k|];gn]
lsl;dn] p7fOof] Tof] sfFu;]| sf] if8oGq gfos g} rf}w/L /x]sf lyP . g]kfndf kl/jf/sf] /jfkm b]vfP/ kb / zlQmsf] ck/flws ;~hfnsf] 5fgljg u/L pgnfO{{ kLl8t o'jf cfˆgf] pkrf/ cfkmF} ug{;d]t d2t k'Ub} cfPsf] 5 . OG6/g]6df
g} xf] . k"jo{ j' /fhlw/fh g]kfnL gful/s cfpg] cGt/f{li6«o kmf]g afOkf; ug]{ cf8df h];s ' } ug{ ;lsG5 eGg] JolQmjfbL sf/jfxL ug'{ h?/L 5 . olb nf]stGqdf
pknAw dfgl;s :jf:Yo;DaGwL hfgsf/Ld"ns ;fdu|Ldf ljZje/sf o'jfdf
g} x'g / ?a]n rf}w/L ljb]zL gful/s, sfo{df ;dfltPsf a+unfb]zLx?n] klg ;f]rdf afFlr/x]sf] 5 . u}/Goflos JolQmn] sfg'gL /fHon] dxTjk"0f{ e"ldsf v]ns ] f]
b]lvg] u/]sf] l8k|];g / To;sf] pkrf/sf] k/Dk/fut pkfo tyf pkrf/sf
JolQmut ljjfbnfO{{ r'/f] agfP/ sfFu;] | n] ?j]n rf}w/L g} gfOs] /x]sf] s'/f atfPsf g]kfnsf] /fli6«otfsf] af/]df af]Ng] clwsf/ 5 eg] a+unfb]zL gful/s ?j]n rf}w/L
?j]n rf}w/L g]kfns} 3/HjfO xf] eGg] pkk|wfgdGqL ;'hftf sf]O/fnfsf] sfFu;] | L nflu cfjZos k|fs[lts pkfo tyf b}lgs lqmofsnfksf af/]df ;d]t
lyP t/ pkk|wfgdGqL sf]O/fnfsf] zlQmsf] 5}g t/ rf}w/Ln] h] u¥of] Tof] ;xL xf]
pbfx/0f;d]t lbg k5fl8 k/]g . s]xL HjfO ePsf] cfwf/af6 d'Qm x'g kfpb}gg\ . ;"rgf pknAw x'gn ' ] o'jfsf] dfgl;s :jf:Yosf nflu OG6/g]6 lgs} pkof]uL
cufl8 s;}n] klg rf}w/LnfO{{ ;dfpg eg]/ c8sn sf6\b} k"jo{ j' /fh kf/;
ePsf] 7x/ ul/Psf] 5 . t/ o'jfsf] l8k|; ] gsf] pkrf/df cfw'lgs cf}iflwsf]

cgldg, ;Qfwf/LnfO{ sfp;f]


/f]zg v8\sf dfcf]jfbLnfO{ ;fOhdf Nofpg ;lsG5 x/]s /fhg}lts lg0f{ox? cfˆgf] dfgjclwsf/k|ltsf] b[li6sf]0f s] /x]5
k|of]u ug]{ s'/fnfO{ eg] cWoogdf :jLsf/ ul/Psf] 5}g . l8k|;
nflu b}lgs lqmofsnfk / plrt hLjgz}nL ckgfpg] s'/f;Dd :jLsf/of]Uo
eP klg cf}iflwsf] k|of]u ug]{ s'/f eg] ;DalGwt lj1n] dfq ug{ ;Sg]
ePsf]n] ;DalGwt ljz]if1sf] ;Nnfxlagf cfkm}n
] gsf] pkrf/sf

F ] cf}iflw k|of]u ug{' xflgsf/s


ePsf] atfOPsf] 5 . ljZje/ g} OG6]/g]6 k|of]ustf{ o'jfsf] ;+Vof lbgfg'lbg
dfcf]jfbL / cGo bnx?n] clGtd ls eGg] ;f]rdf /x]sf t 5}gg\ < k|ZglrGx cg'sn ' tfdf xf];\ eGg] rfxg] ef/tnfO{ eGg] s'/f k|i6 ePsf] 5 . / ?j]n
k6s yk u/]sf] g]kfnl:yt ;+oS' t v8f ePsf] 5 . zflGt k|lqmofsf cgldgsf] cu|;/tfdf zflGt k|lqmof rf}w/L k|s6df ldl8ofdf cfPsf a9\b} uPsf] ;Gbe{df k9fO, /f]huf/, Jofkf/sf cltl/St o'jfdf b]lvg]
/fi6«;3+ Lo ld;g cgldgsf] Dofb cfpFbf] cfwf/e"t s'/fx? clxn] klg k"/f ePsf lgisif{df k'us ] f] b]Vg] rfxgf 5}g . cem ;dfrf/x?k|lt sfFu; ]| g]t[ ;'hftf :jf:Yo Pj+ dfgl;s ;d:ofsf nflu klg OG6/g]6 plQs} dxTjk"0f{ ePsf]n]
hgj/Ldf ;lsg} nfUbf cgldgsf] Dofb 5}gg\ . dfcf]jfbLsf n8fs'sf] ;dfof]hg k|i6 efiffdf eGg] xf] eg] cgldg sf]O/fnfn] sf]/f sfuhdf xfdL h] klg o;sf] pkof]u x'g yfn]sf]n] cfufdL lbgdf OG6/g]6sf] nf]slk|otf o'jfdfem
yKg] ljifo km]l/ rrf{sf] ljifo ag]sf] / k'g:yf{kgf / zflGt k|lqmof;Fu g]kfndf al;/xg] xf] eg] p;sf] n]Vg ;S5f}F eGg]h:tf] pgsf] t'R5 cem a9\g] lglZrt 5 . OG6/g]6s} k|of]un] :jf:Yo ljz]if1sf] ;Nnfx k|fKt
5 . PsLs[t dfcf]jfbLn] zflGt k|lqmofsf] hf]l8Psf cGo ljifox?sf] klg 6'ªuf] /fhg}lts bfbflul/ To;} dTy/ x'bF } hfg] zAbn] sfFu; ]| sf] k|;
] :jtGqftfk|ltsf] u/L s'g} klg /f]usf] pkrf/ ug{] s'/f klg ;Dej x'Fb} cfPsf] cj:yfdf
;'lglZrttf geP;Dd / ;+ljwfg lgdf{0f nfu]sf] 5}g . zflGt k|lqmofsf oL tdfd lrGtf klg ef/tnfO{ nfu]sf] 5 . To;}n] b[li6sf]0f klg emNsfPsf] 5 . o;n] OG6/g]6sf] k|of]un] o'jfx?df l8k|; ] g cfpg glbg] s'/fdf dfq xf]Og l8k|; ] gaf6
geP;Dd cgldg cfjZos /x]sf] lg0f{o ljifox?sf] 6'ªuf] gnflusg cgldgnfO{ t ef/tn] g]kfnsf p;sf kfqx? - klg g]kfnL sfFu; ]| sf w]/} k|lta4tfx? kLl8tnfO{ ;d]t ;xof]u k'Ug] s'/f dggof]Uo ag]sf] 5 .
u/]kl5 cgldgsf] Dofb yksf] ljifo
k'gM ax;sf] ljifo ag]sf] xf] . g]kfndf
/fhg}lts ;+s6 ulxl/Fb} uPsf] a]nf
g]kfnaf6 ljbfO{ ug{ Tof] g]kfn /
g]kfnL hgtfsf nflu 3fts ljifo xf] .
hxfF;Dd g]kfnsf ;Qfl;g bnx?n]
sfFu|]; / Pdfn]_ nfO{ g]kfnaf6
cgldgsf] alxu{dg ;Sbf] l56f] ug{
bafj lbO/x]sf] 5 . kl5Nnf] ;do sfFu;] |
cf]7] af]nLdf dfq ;Lldt 5g\ eGg]
s'/f a'‰g sl7g 5}g .
pgLx?sf sltko lqmofsnfkn]
d]sck ug{] k'?ifnfO{ hl/jfgf
sf7df8f}+ . ;'8fgdf d]sck u/]/ Ps zf]df ;xefuL ePsf ;ft k'?ifnfO{
dfcf]jfbLn] cgldgsf] ;dofjlw yKg] cgldgsf] alx{udgkZrft zflGt / Pdfn]sf g]tfx?af6 cgldgsf] k/L cfPsf] v08df pgLx? cfˆgf] cbfntn] hl/jfgf u/]sf] 5 . …g]S:6 ;'8fgLh 6fk df]8nÚ gfds zf]df
k|:tfj Nofpg' rf;f]sf] ljifo t x'bF } xf] k|lqmof;Fu hf]l8Psf ljifox?sf] xn alx{udgsf] kIfdf lgl:sPsf rsf{ /fhg}lts :jfy{sf] nflu b]z u[xo'4df d]sck u/L ;xefuL ePsf ;ft df]8nnfO{ czf]egLo sfddf /f]s nufpg]
/ ;fy;fy} dfcf]jfbLn] zflGt k|lqmof bnx?s} aLrdf 5nkmn u/]/ lgSof}n { efif0fx?df ef/ts} uGw ldl;Psf] 5 . uP klg dfcf]jfbL;Fu le8Gt ug]{ Ps O:nflds sfg'gcg';f/ cbfntn] ;hfo ;'gfPsf] xf] . O:nflds
lgisif{df gk'Ubf;Dd cgldg cfjZos ug{k' g]{ ts{cl3 ;fl//x]sf 5g\ . t/ pgLx? cgldgsf] ljbfO{kZrft ls t dfgl;stfdf /x]sf 5g\ eGg] s'/f :ki6 sfg'gcg';f/ k'?ifn] d]sck ug{' czf]egLo / cfklQhgs ePsf] cbfntsf]
/x]sf] eGg'n] p zflGt k|lqmofk|lt bnx?nfO{ d]/f] k|Zg 5 k|wfgdGqLn] dfcf]jfbLnfO{ em'sfpg] geP pgLx?nfO{ ePsf] 5 . s'/f k|i6 5, g]kfnL sfFu; ]| 7x/ 5 . cbfntn] b'O{ ;o ;'8fgL kfp08 hl/jfgf ;'gfPsf] 5 .
lrlGtt ag]sf] klg k|i6 x'G5 . t/ /fhLgfdf lbPsf] 5 dlxgf lalt;Sbf k'gM o'4df kmsf{pg] if8\oGqdf nfu]sf] / Pdfn] cgldg alx{udgsf] kIfdf
;/sf/df a;]sf sfFu; ]| / Pdfn]sf
g]tfx? eg] cgldgsf] cg'udg grflxg]
klg gofF ;/sf/ agfpg g;Sg]n] s]
zflGt k|lqmof lgisif{df k'¥ofpnfg t <
a'‰g cj sl7g 5}g . o;sf] kmfObf
sfFu; ]| / Pdfn]sf g]tfx?nfO{ ef/tsf]
v'n/] nfUg'n] pgLx? s'g} zlSt s]Gb|sf]
Ozf/fdf gflr/x]sf 5g\ . ;Qf /
s's/' ;“u ljjfx
eGb} cgldgsf] Dofb gyKg] kIfdf k|Zg uDeL/ 9+un] p7]sf] 5 . ;fy} bnfnL u/]/ ;w}eF / ;Qfdf al;/xg' t kbsf nflu h];'s} ug{kl5 gkg]{ ljjfx b'O{ cfTdfsf] ldng xf], t/ s] s;}sf] dg ljjfxsf nflu s's/;Fu
b]lvPsf 5g\ . pgLx?n] g]kfnsf] zflGt g]kfnsf /fhg}lts bnx? ltgsf x'g5 ] . t/ g]kfnL hgtfnfO{ of] k6Ss} pgLx?sf] rl/q ljutdf klg g]kfnL ldNg ;S5 < xf] ci6«]lnofdf Ps JolStn] cfˆg} 3/df kfn]sf] s's'/;Fu
k|lqmofdf ca cgldgsf] e"ldsf g]tfx?sf] x}l;ot slt;Dd 5 eGg] dg 5}g / olb To:tf] eP g]kfnL hgtf hgtfn] b]v]s} xf] . t/ ljutsf] ljjfx u/]sf 5g\ . @) jifLo{ hf]P u'O;f]n] cfˆgf] 3/df kfn]sf] kfFr jifL{o
grflxg] eGb} Dofb yksf] lj/f]w s'/f o;n] klg k|i6 kf/]sf] 5 . g]kfnsf] k| l t/f] w df pqg] lglZrt 5 . t'ngfdf g]kfnL hgtfsf] r]tgf:t/sf] s's';Fu ljjfx ug]{ lg0f{o u/]sf 5g\ . ljjfxsf nflu blIf0f k"j{SjL;Nof08
ul//x]sf 5g\ . o;n] ;Qfl;g bnx?sf] /fhgLltdf a8] efOsf] Jojxf/ b]vfpFb} dfgjclwsf/sf cGt/f{li6«o d"No, ljsf; w]/} ePsf] 5 . olb zflGt k|fGtsf] zx/l:yt Ps kfs{df eJo ;df/f]x cfof]hgf ul/Psf] lyof] .
zflGt k|lqmofk|ltsf] k|lta4tfdfly cfPsf] l5d]sL d'ns ' ef/tnfO{ g]kfn dfGotfsf] rsf]{ jsfnt ug]{ / cfk"mnfO{ k|lqmofdf sxLF tndfly eof] eg] ;df/f]xdf s's'/ klg sk8f nufP/ pkl:yt u/fOPsf] lyof] . ljjfx
:jefljs ?kdf k|Zg lrXg v8f u/]sf] cgldgsf] cg'udgdf /x]sf] /lQe/ dg dfgjclwsf/ / k|hftGqsf] 7]sb] f/ pgLx?sf if8\oGqsf] Ps–Ps lx;fa ;df/f]xdf pkl:yt ePsfx?nfO{ ;Daf]wg ub}{ u'O;f]n] eg], …d]/f] nflu of]
5 . dfcf]jfbLn] eg]em}F s]xL ;Qfdf k/]sf] 5}g / lyPg . p;n] cgldgsf] ;Demg] sfFu;] | n] cf]Pgl;Prcf/sf If]qLo g]kfnL hgtf lbg]jfnf 5g\ . To;}n] Ps zfgbf/ / pTs[i6 df}sf lyof] . t/ sfg'gL ?kdf eg] s's'/;Fu ljjfx
a;]sf bnx? ljb]zLsf] Ozf/fdf cfudg g]kfndf ePkl5 cfˆgf] e"ldsf sfof{no x6fpg dfu ug]{ / cgldgsf] zflGt k|lqmofsf] ;'lglZrttf geP;Dd ug{ ;lsFb}g . /dfOnf] k|;Ë t of] 5 ls ljjfx ;df/f]xdf w]/} dflg;x?
cgldgsf] alx{udgkZrft g]kfndf ldgdfOh ePsf] 7fg]sf] 5 . g]kfnsf alx{udgsf] kIfdf pleg'n] p;sf] cgldg g]kfndf cfjZos 5 . pkl:yt lyP t/ pgLx?n] g t ljjfxsf] lj/f]w u/] g dhfs g} .
@)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/ ˆ5

hgclwsf/ s'07Lt ug]{ lts8d


of] ;f/f a|df08 g} utL;Ln 5 / pku'6x? hDdf eP/ dfcf]afbLsf]
ah]6df lje]b /ftf] lstfa ;RofOg]
sf7df8f}F . ;/sf/n] xfn} cWofb]zaf6 NofPsf] ah]6df ;'b"/klZrdnfO{{
lje]b u/]sf] eGb} ;'b"/klZrdaf6 k|ltlglwTj ug]{ cf7 j6f kf6L{sf ;ef;b\x?
;+3if{df pq]sf 5g\ . c;dfg 9+un] ljlgof]hg u/]sf] ah]6k|lt cfklQ
hgfpb} ;ef;b\x? lj/f]wdf pq]sf 5g\ . pgLx?sf] ut d+unaf/ a}7s a;L
kl/jt{ g zLn 5 . k/Ljt{ g ;Ln
a|fdf08df /x]/ s'g} ckl/jt{gLo tTj ax; lj?4df cyjf cu|udgsf] la?4df
df]rf{ tof/ ub}5 { g\ . s'gk} lg xfntdf
lj/f]w ug]{ lg0f{o u/]sf x'g . ah]6 ;+zf]wg ;lxtsf] dfu /fVb} sf7df8f}+df
kqsf/ ;Dd]ng cfof]hg u/L hfgsf/L u/fPsf 5g\ . ;'b"klZrddf cf=a=
tyf kbfy{sf] sNkgf ug'{ ;d]t d"vt{ f g]qk|;fb sfk\mn] oLgLx? hgtfnfO{ clwsf/ ;DkGg )^$÷^% df !! k|ltzt, cf= a= )^%÷)^^ df !)=^! k|ltzt, cf=a=
xf] . t/ xfd|f] b]z To:t} d"v{x?sf] x'g glbg] tyf dfcf]jfbLnfO{ c;kmn )^^÷^& df !)=^^ k|ltzt / cf= a= )^&÷^* df *=@# k|ltzt 5'6\OPsf]
e'd/Laf6 cufl8 a8\b} 5 . clxn] nfv hgtfsf] v'gsf] xf]nL v]Ng] of]hgf of] t e'm7nfO{ ;fFrf] k|dfl0ft ug]{ kmut kfg]{ p2]Zosf ;fy Ps7fpFdf kf]sf] hf/L k|;] lj1fKtLdf pNn]v ul/Psf] 5 . …cGo If]qdf a9]sf] t/ ;'b/" klZrddf
b]zsf] ;+ljwfg lgdf{0f ug]{ cj:yfdf dfq xf] . cGoyf d"vt{ f gu/L lautsf Uj]jN;sf] ;}nL xf] . ;fdfGo hgtfn] k/]sf x'g\ To;sf/0f ca dfcf]jfbLn] qmdz 36\bf] cg'kftsf] ah]6 ;'ksf hgtfnfO{{ :jLsfo{ 5}gÚ cf7 /fhgLlts
xfd|f] b]zsf nf]stGqjfbL elgg]x? uNtLaf6 kf7 l;s]/ cufl8 a9\gk' 5{, ;d]t 5'6\ofpg ;Sg] eO;s] sf] ;wF}e/L hglab|f]xsf ukm dfq ug'{ bnsf $% hgf ;ef;b\sf] x:tfIf/Lt lj1fKtLdf hgfOPsf] 5 . PsLs[t
tyf ltgsf sAhfdf /x] s f lautsf uNtL bf]xf]¥ofpg] ck/fw ug'{ jf:tljs nf]stGqjfbL xf] / sf] :jfyL{ eGbf To;sf] tof/Ldf nfUg' a'4LdfgL g]skf -dfcf]jfbL_af6 df= n]v/fh e§ ;lxt @@ hgf, g]kfnL sfFu|];af6 df=
x'bF g} . hgtfn] rfx]sf] v08df hgdt tyf k|ltufdL xf] . ;f]emf] cy{df z]/axfb'/ b]pjf ( hgf, g]skf -Pdfn]_af6 df= eLdafx'/ /fjn ;lxt *,
;+rf/dfWodx? a];/L lrRofO lrRofO xf] . ;fdfGo lab|fx] tyf hglab|fx] df dhkmf] -nf]=_ @, g]skf -;+o'Qm_, /fk|kf, ;eefjgf / hgzlQmsf PsPs hgf
;+ l jwfgdf ckl/jt{ g Lo jF ' b fx? ;+ u | x dfkm{ t jf hgdt k| f Kt cd]/Lsf tyf ef/tdf nfu' ePsf] cfsf;, hldgsf] cGt/ 5, ha nfvfF} ;efbx? /x]sf 5g\ . ;'b/" klZrddf ljgf]of]lht ah]6 s'g} Ps lhNnf j/fj/sf]
/flvg'k5{ eGb}5g\ . ltgLx?sf] lgot hgk|ltlglw ;+:yfsf] b'OltxfO ax'dtn] h:t} efjsf] ;+ljwfg ;d]t agfpg nfv hgtf :jt:k'mt{ ?kdf ;8sdf ah]6 ;/x klg gePsf] eGb} ;ef;b\ efg'eQm hf]zLn] cfklQ hfgfP .
tyf cf;o h] ;' s } xf] n f, t/ cg'df]bg u/]sf] v08df ;+ljwfgsf xFb' g} eGg'sf] cy{ b]znfO{ k5fl8 wsNg cfp5g\ To;nfO{ dfq hglab|f]x ;'g;/Lsf] Ps lgjf{rg If]qdf dfq} @^ j6f kSsL k'n /ftf] lstfadf k/]sf]
oLgLx?sf] d"v{tfsf] k|;+;f ug}{k5{ . x/]s aFb' f tyf k|:tfjgf ;d]t km]g{ vf]Hg' xf], of] uNtL s;}sf] lxtdf 5}g . elgG5 . g]kfnL hgtf ;du|df cem} / aemfª lhNn}df dfu ubf{ klg Pp6f k'n gk/]sf] pgn] atfP . To:t}
d}n] w]/} ;do cufl8af6 eGb} tyf ldNg] ;+ljwfg agfpg'k5{ cGoyf csf]{ obL b]zdf cu|udg rfxg] xf] Tof] dfgl;stfdf k'lu;s]sf 5}gg\ ;ef;b\ b]j/fh hf]zL ah]6df ;+zf]wg u/L ;'kdf gyk] s8f cfGbf]gnsf
n] V b} cfPsf] lyP, g] k fnsf ;f7L jif{df c? 5 j6f ;+ljwfg eg], obL hgtfnfO{ clwsf/ ;DkGg To;sf/0f hgtfdf hfg], hgtfnfO{ sfo{qmd Nofpg] atfP .
nf] s tGqjfbL eg] s f jf:tjdf abNg'kg]{ x'G5, h'g s;}sf] lxtdf 5}g . agfpg] xf] eg], ;fj{ef}d;Qf hgtfdf ;' ; ' l rt u/fpg] , hglab| f ] x sf] cfGbf]ngsf] g]t[Tj ul//x]sf ;ef;b\ tyf k"j{dGqL n]v/fh e§ …g]kfnsf
ljZjsf cGo ljsl;t b]zx?sf lgxLt /fVg] xf] eg], ca aGg] ;+ljwfg kl/jt{gdf ;'kn] 7"nf] e"ldsf v]n]sf] t/ /fHon] ;w} pk]Iff u/sf] 5Ú eg] .
k|ltufdL x'g\ eGg] s'/f ;d]t ;do ckl/xfo{ cfj:ostf b;f{pg] tyf ljz]ifflwsf/ ;lxt ;dfg'kflts Goflrt ljlgof]hg gul/P ;dfgtfsf] clwsf/sf]
qmd cg';f/ oLgLx?s} ultljlw tyf ;+ l jwfg, ltgsf k| : tfjgf tyf kl/jt{g;Ln agfpg'k5{ . ;+ljwfgsf] Jofks hgdt >[hgf ug]{ sfddf nflu ef/tsf uNnL–uNnLdf /x]sf ;'b"/klZrd]nL hgtf ;d]t ;+3if{Df pqg]
/a}ofn] k|dfl0ft ub}{ cfPsf] 5 . csf]{ ;+ljwfgsf wf/f, pkwf/f ;d]t xfdLn] c+z jf c+;sf] s'g} wf/f, pkwf/f dfcf]jfbL cfk\mgf] ;Dk'0f{ zlQmsf ;fy r]tfjgL pgn] lbP . To:t} csf{ ;ef;b\ zf/bl;+x e08f/Ln] …of] s'g} k|rf/ /
cy{ d f o;nfO{ lgs6 eljZod} cWoog ug{ ;S5f} / ltgLx?af6 w]/} ;+jw} flgs ljwL k'¥ofP/ ;+zf]wg jf nfUg'k5{ cGoyf hglab|fx] u5f}{ eg]/ /x/ geO{ ;'b/" klZrdsf] kL8f xf]Ú eg] . o;/L c;dfg 9+un] ah]6 ljlgof]lht
b]znfO{ csf]{ eL;0f 7"nf] /Qmkftdf kf7 l;Sg ;S5f} . t/ la8Djgf xfd|f] kl/dfh{g x'g ;Sg] 5 eGg] s'/f d'vn] xhf/f} k6s eg] klg lab|f]x x'Fbf c;Gt'lnt 9+uaf6 ljsf; x'g] u/]sf] pgn] atfP .
ws]Ng] of]hgf xf] eg]/ a'e\mbf ;d]t b]zdf To:tf] ;sf/fTds ;f]rsf] v8]/L ;+ljwfgsf] k|:tfjgfd} /fVg'k5{, tyf xF'b}g a? cfkm} xNsf eOg] tyf o;lar /ftf] lstfadf k/]sf of]hgfsf] juL{s/0f, k|fyldstf tyf
ulNt x'Fb}g . lj:tf/jfbsf] u'nfdL, g} k/]sf] 5 . of] cj:yfsf] d'Vo ;+ljwfgdf s'g} g s'g} ckl/jt{gLo cfk\mgf] jhg cfkm} 36fOg] dfq xf] . ljlgof]lht /sddf s]xL sdLsdhf]/L /x]sf] :jLsf/ ub}{ /fil6«o of]hgf
rfs/L tyf bnfnL afx]s c? s]xL lhDd]jf/ xfd|f] b]zsf afO;]x? g} x'g,\ aFb' f cfj:os 5 eGg] nfU5 eg], hgtfdf cfGbf]ng tyf ljb|fx] sf] k"0f{ cfof]un] To;df ;RofOg] hgfPsf] 5 . rfn" cfly{s jif{sf] ljsf; lgdf{0fsf
h;n] Ps u7 eP/ k|ltudgsf] g]tT[ j cyjf ckl/jt{gLo aFb' flalxg ;+ljwfg nflu cfof]uåf/f ;fj{hlgs ul/Psf] /ftf] lstfasf] efu Ps / b'O{sf ljifodf
ghfg]sf tyf ltgsf] cfb]z tyf vfsf k]z ug'{k5{, hglab|f]xsf] /fhgLlts bnsf g]tf tyf ;+;b\sf] ;fj{hlgs n]vf ;ldltn] rf;f] b]vfPkl5
cf;L{ j fbdf a| D xn' 6 ug{ dflx/ ul//x]sf 5g\ . g} xF ' b } g eGg] e| d 5 eg] , cf}lrTo hgtfnfO{ k|:6\ofpg'k5{, cfof]un] kqsf/ ;Dd]ng u/L /ftf] lstfadf s]xL …s/]S;gÚ ul/g] k|lta4tf
r08fnx? clxn] hgtfsf clwsf/ ;fdfGo hgtfn] a'em]sf] ;d]t s] ;+zf]wg;DaGwL of] wf/f k/Ljt{g tfsL hgtf ;s[o ?kdf ;xefuL JoSt u/]sf] xf] . kqsf/ ;Dd]ngdf cfof]usf pkfWoIf 8f= hubLzrGb|
s6f}tL u/]/ b]zsf] ;+ljwfgdf cfk\mgf xf] eg], b]zsf] cfd"n kl/jt{gsf] x'g]5}g eg]/ nf]Vg' pko'Qm x'G5 . ag'g\ . cGoyf obL hglab|fx] c;kmn kf]v/]nn] eGg'eof]– æ/ftf] lstfadf sdLsdhf]/L ePsf 5g\ . tL s'/fdf
lgxLt :jfy{ tyf cfk\mgf] cfo' lgDtL bz, afx| jif{;Dd eL;0f ;+3if{ ;fydf ;a} ef;f, ;+:s[lt, ;a} eof] eg] clxn] ;Ddsf ;LdLt …s]xL s/]S;gÚ ul/G5 / s/]S;g ug{g;lsPsf s'/fnfO{{ cfufdL jif{sf] ah]6
nDAofpg] ;+ h LjgLnfO{ slyt u/]sf] dfcf]jfbL clxn] jf:tjdf hfthftL, ;a} ln+ u , au{ tyf pknlAw g:6 x'g] tyf zxLbx?sf] lgdf{0fdf …s/]S;gÚ ;lxt ;dfj]z ug{5 ] f}F .Æ cl3Nnf] ;ftf ;+;b\sf] ;fj{hlgs
ck/Ljt{lgo a'Fbfsf] ?kdf /fVg'k5{ nf]stGqjfbL ePsf] 5 eg] cGo ;d'bfosf] lje]b /lxt ;fj{ef}d ;Qf ckdfg t x'g] g} 5, of] ;L+uf] k'Ztfn] n]vf ;ldltn] /ftf] lstfadf k'g/fjnf]sg ug{ ;/sf/ / cfof]usf gfpFdf
bnx? k|ltudsf/L g} k|dfl0ft ePsf hgtfdf lgxLt /x]sf] cv08 g]kfn lbPsf] lgb{]zgaf/] pkfWoIf 8f= kf]v/]nn] eGg'eof]– n]vfsf] lgb]{zgnfO{{
eGb} lgs} s;/t ul//x]sf 5g\ . ;d]t r}gsf] ;f; km]g{ ;Sg]5g} , b]z cfof]un] ;sf/fTds ?kn] lnPsf] 5 . xfdLn] u/]sf sfdx?df q'l6 ePsf
oLgLx?sf] laj] s ;' G otf tyf 5g\ . h:tf] pbfx/0f x]/f}, Pg]skf slxNo} ljeflht x'g5 ] g} eg]/ yKg c? ;o jif{ k5fl8 ws]lng] 5 . 5g\ eg] o:t} lgsfox?n] ;Rofpg 3R3Rofpg'k5{g} . dËnaf/ /fhwfgLdf
gfs}dg' Lsf] ;d:ofsf] y'kf| ; ] d]t gb]Vg] dfcf]jfbLn] sfo{sf/L /fi6«ktLo zf;g ;lsG5 . of] eGbf k/ uP/ s'g} k|ltufdL tyf lab]zL tTjx?sf] Ps kqsf/ e]63f6 sfo{qmddf ;'b/" klZrdf~rnaf6 k|ltlglwTj ug{ /fhgLlts
cb'/b[i6L cfkm} k|:6 xF'b} uO/x]sf] k| 0 ffnLdf hfg' k 5{ eGbf s' g } ;xdlt jf ;Demf}tf x'g' xF'b}g, obL rfxfgf tyf sfdgf klg dfcf]jfbL bnsf] k|ltlglw tyf ;ef;b\n] ljutsf] eGbf o;k6s ah]6 sd ljlgof]hg
5 . cfk\mgf] cof]Uotf cfkm} k|:t't nf]stGqjfbLx? t;L{g cfj:os 5}g sy+ s bfrLt ePdf Tof] hgtf tTsfn ljb|f]xdf hfcf]; cyjf s'g} ul/Psf] / If]qLo ljsf;sf nflu dxTjk"0f{dflgPsf s]xL of]hgf;d]t s6f}tLdf
ul//x]sf 5g\ . oLgLx? cfk\mg} sf/0f lsgsL g]kfnsf] xsdf cfkm}FnfO{ lj?4sf] u4f/L 7x/Lg] 5 . csNkgLo 36gf 36fcf] ; clg k/]sf] eGb} cfklQ k|s6 u/]sf lyP . rfn" cfly{s jif{b]lv qLjifL{ of]hgf
c? k+u' xFb' 5 } g\ . clg csf]s { /' f oLgLx? nf]stGqsf] kof{o 7fGg]x?sf] p4ud b:tfj]hdf qmflGtsf/L t/ Jojxf/df Jofks bdg ub}{ a|Dxn'6 ug{ kfOof]; sfof{Gjogdf cfPsf] x'Fbf ;f] cfof]hgfn] lnPsf k|fyldstf, p2]Zo, gLlt
gofF k':tfk|lt slt k"jf{ux| L 5g\ eg] :yn tyf oLgLx?sf] ;+ / Ifs jf:tljs nf]stGqjfbLsf] k|ltlglwTj eg]/ g} o;/L dfcf]jfbLnfO{ 3]/faGbL tyf /0fgLlt;Fu ;fd~h:o x'g] u/L cw'/f of]hgf, ul/aL lgjf/0f pGd'v
cd] / Lsfdf klg ToxL sfo{ s f/L u/]sf] Pdfcf]jfbLn] of] ljifodf sfo{qmd, n}lËs Pj+ ;dfj]zL of]hgf, ;fgf vfg]kfgL, ;fgf l;FrfO / u'?of]hgfdf
oLgLx?n] u/]sf uNtL ;d]t gofF ub}{, ws]Nb} eL/sf] 8Lndf k'¥ofPsf gk/]sf gbL lgoGq0f of]hgfnfO{{ a9L k|fyldstf lbO{ ah]6 ljlgof]hg ul/Psf]
k':tfn] ;Rofpg gkfpg] /] . o:tf] /fi6« k tLo k4tL 5 . h' g sDtLdf klg cfk\mgf] c8fg km]g{' x'bF g} . 5g\ tfsL df}sf ldNgf ;fy ws]Ng cfof]un] bfaL u/]sf] 5 . s]xL lhNnfdf ut jif{sf] t'ngfdf a9L ah]6
klg x'G5 < casf] s]xL aif{kl5 zf;gJoj:yfnfO{ nf]stGqjfbsf ;xdltsf] gfddf hgtfnfO{ wf]vf kfOof]; . To; sf/0f kl/l:yltsf] ljlgof]hg ePsf] ;Gbe{df ;~rf/sdL{sf] lhnf;fdf 8f= kf]v/]nn] eGg'eof]–
hGdg] afnsn] s:tf] zf;g dfGg], cu' j fx?n] c+ u fn] s f 5g\ Tof] lbP/ Pp6f ;Demf}tfsf] lstfjdf ufDeLo{tfnfO{ dgg ub}{ /fli6«o tyf g'jfsf]6df dflyNnf] lqz"nL, b]jL3f6 hnljB't cfof]hgf / k|;f/0f nfO{gsf]
s:tf] Joj:yf Nofpg], s;/L ;dfh zf;gJoj:yf xfd|fd ] f sDo'lg:6 tyf x:tfIf/ u/]/ To;nfO{ ;+ljwfgsf] gfd cGt/f{ l i6« o hgdt tof/ ub} { lgdf{0f, tgx'Fdf dflyNnf] ;]tL, d:of{ËbL hnljB't u[xsf] ;'wf/ Pj+ k|;f/0f
kl/:s[t ug]{, s;/L c? pGgt qmflGtsf/Lx?n] c+ufNg vf]Hbf ;d]t lbg'eGbf hgtfdf hfg' tyf z;Qm j:t'jfbL 9+un] lab|f]xsf] of]hgf nfO{gsf] lgdf{0f, df]/ªdf b'jxL dlN6ˆo'n KnfG6sf] dd{t ;Def/, lrtjgdf
Joj:yfsf] lasf; ug]{ eGg] s'/f ;d]t t;L{gs ' f] d'Vo sf/0f eg]sf] oLgLx?sf] ljb|f]xsf] a]z tof/ ug'{ dfcf]jfbLsf] agfpg nfUg] ;do xf] g sL x/]s ;fdflhs ;'/Iff eQf tyf u|fdL0f k'g:yf{kgfsf sfo{qmd /x]sfn] a9L /sd
;f]Rg gkfpg] ;+ljwfg agfpg'k5{ ;f] r , dg tyf dl:t:s ;d] t ;d]t lxtdf 5 . cGoyf hgtfsf] dGrdf pleb} lab|f]xsf rsf{s'/f ljlgof]hg ePsf] xf] . of]hgf 5gf}6 tyf ah]6 ljlgof]hgdf /fhgLlts
k|ltufdL ePs} sf/0f xf] . csf]{ ljb|f]xsf] clwsf/ s;}n] s'07Lt ug{ x:tIf]kn] sfd u/]sf] :jLsf/ ub}{ pkfWoIf 8f= kf]v/]nn] s]xL lhNnfdf 7"nf
eGg'sf] cy{ s] xf] < oLgLx?nfO{ ug] { . of] :jfyL{ tyf k| l tufdL of]hgf kg]{ / tL lhNnfaf6 k|ltlglwTj ug{ zlStzfnL g]tf x'g' ;+of]u dfq}
k] m l/klg nf] s tGqjfbL eGg] < pbfx/0f x]/f}, cd]/Lsfsf] ;+ljwfg ;Sb} g , Tof] ljb| f ] x sf] g] t [ T j e'm08;+u ldn]/ ca hgtfsf clwsf/ ePsf] klg atfpg'eof] . s]xL JolSt ljz]ifsf lgjf{rg If]qdf /sd 7"nf]
jf:tjdf clwgfosjfb of] xf] . s;}sf] ag]/ nfu' ePsf] sl/j ;efb'O{ ;o Pdfcf]jfbLn] gu/]df cGo s'g} jfbLn] :yflkt x'bF g} g\, hg;+ljwfg aGb}g dfqfdf 5'§ofOPsf] ljifodf n]vf ;ldltn] p7fPsf] l6Kk0fLaf/] pkfWoIf
clwgfosjfb dfGg s'g} gful/s afWo jif{ eof], Toxf clxn] ;d]t ToxL cj:o ug] { 5 g\ . o; cufl8sf cyjf oyfl:ylt k]ml/Fbg} eGg] :k:6 kf]v/]nn] eGg'eof]– lgjf{rg If]qdf uP/ sxfF slt ah]6 uP÷guPsf] x]g{ /
xFb' g} g\ . clxn]sf ;fgf afnaRrf tyf ;+ljwfg rln/x]sf] 5 . o;sf] d'Vo cfGbf]ngx? tyf ljb|fx] x?n] :yflkt xFb' } uO/x]sf] 5 To;}n] ca jftf{ tyf ;'wf/ ug{ xfdL ;Sb}gf}F, Tof] ;fwg, ;|f]t cfof]u;Fu 5}g . l9nf] u/L cfPsf]
ca hGdg] gofF afnaflnsfx?n] sf/0f eg]sf] Tof] ;+ljwfg hgtfn] u/] s f hgtfsf clwsf/ tyf ;Dafb sd tyf lab|f]xsf] tof/L w]/} ah]6 clg ;fj{hlgs ul/Psf] /ftf] lstfadf pNn]v ePsf of]hgfsf]
eljZodf o:tf] zf;gJoj:yf rfx] eg] hlxn] klg / h'g;'s} a'Fbf zlQmx?df ;d]t qmd; k'/fgf zlQm ub}{ hfg'k5{ ta dfq clxn]sf ofjt sfof{Gjogdf ;d:of b]vf kg{;Sg] ePsfn] ljsf;sf] sfddf /fhgLlt gug{
klg z+;f]wg ug{ ;S5g jf abNg tyf k|ltufdLx?n] sAhf hdfpg pxfFn] cfu|x ug'{eof] . æah]6 sfof{Gjogdf y'k|} r'gf}tL b]vf k/]sf 5g,
dfGg'k5{, oLgLx? xfdLn] tf]lslbPsf] ;d:ofn] lgsf; kfp5g\ . ljsf; ;a}sf nflu xf], o;df /fhgLlt gu/f}FÆ pxfFn] eGg'eof] .
rf}3/] f leq cyjf xfdLn] nufOlbPsf] ;S5g . 7Ls o:t} ;+ljwfg agfpg'kg]{ yfn]sf 5g\, To;}sf]nfuL ljleGg u'6, kafle_netra@yahoo.com
kvf{n leq u'D;LP/ a:g'k5{, of] s'/f nf]stGqjfbLsf] bfoLTj xf] t/
kvf{n eTsfpg] tyf kl/:s[t ub}{ xfd|fd] f qmflGtsf/Lx?n] p7fPsf 5g\,
rf}8f agfpg] clwsf/ ;d]t s;}nfO{ bz afx| a;{ eL;0f ;+3if{ u/]/ cfPsf]
5}g eGg' nf]stGq g} xf] t < cfk\mgf]
eljZosf] km};nf ug]{ x'lt geP/
zlQmn] p7fPsf] 5 eg] o;sf] cy{
s] x'G5 < /fHo k'g; { /+ rgf tyf ;+3Lo o;leqsf cfsif{0fx¿
lj:tf/jfbLsf] rfs/L tyf rfKn';L zf;g k|0ffnLdf ;d]t oxL cj:yf
ug]x{ ?n] b]z, hgtf tyf gofF k':tfsf] 5 . dfcf]jfbLn] eg]sf] zlQmzfnL
;d]t eljZosf] km};nf ug]{ x}l;Pt /fi6«klt cyjf sfo{sf/L /fi6«klto
/fV5g\ t < cfk\mgf] x}l;Pt eGbf
aflx/sf] s'/f ub}{ lx8\g' t kfunkg
k4tL, ;a} /fHozQmL hgtfdf lgxLt
/fVg hgtfn] rfx]sf a]nf s'g} Joj:yf
– g]skfleqsf] @)!( ;Ddsf] ljjfb .
afx]s s]xL xf]Og . tyf ;+ljwfgsf ;a} Joj:yf abNg]
ljrLq g]kfnsf] Oltxf; ;fIfL 5,
s/Lj ;f7L jif{df xfd|f] b]zsf] ;+ljwfg
cyjf ;+zf]wg ug]{ Joj:yf tyf
;+ 3 Lo zf;g k| 0 ffnL ;a} s' / f
– lrlgofF sDo'lg:6 kf6L{leqsf] ljjfb .
sl/j 5 k6s k]ml/;lsof] . o;sf] nf]stflGqs d"No / dfGotsf s'/fx?
d'Vo sf/0f eg]sf] klg ;dfhsf]
cu|udg tyf k|utL grfxg] tyf
x'g\ tyf ljZjsf 7"nf nf]stflGqs
tyf zlQmzfnL d'n'sx? ;d]t oxL
– ?;L sDo'lg:6 kf6L{leqsf] ljjfb .
k'/ftg ;f]r ePsfx?n] cfk\mgf] lgxLt k|s[of tyf Joj:yfdf rNb}5g .
:jfy{nfO{ Wofgdf /fv]/ ;+ljwfg
agfpgfn] xf] . clxn] ;d]t ltgLx?
o;cy{df dfcf]jfbL afx]s c? sf]xL
nf]stGqjfbL g]kfndf 5}gg\ eGg
– ljZjsf s]xL rlr{t hgljb|fx] x¿ .
To:t} ;+ljwfg agfpg d/LxQ] ub}5 { g\ . slQ ufx|f] 5}g . obL ePsf] eP
hgtfnfO{ wf]vf lbP/ tof/ kfl/Psf]
g]kfnsf] ;+ljwfg )$& hf/L ePsf]
ltgLx?n] oL d'4fx? p7fpy] gsL
dfcf]jfbLn] . sf]xL gePs} sf/0f
– PsLs[t g]skf -dfcf]jfbL_ / hgo'4 .
s/Lj kfFr jif{d} To;sf] la?4df dfcf]jfbLn] p7fPsf] 5 t/ la8Dagf
xltof/ p7\g' tyf sl/j t]x| xhf/n] xfd|f] b]zsf :j3f];Lt nf]stGqafbLx?
Hofg u'dfpg kg's { f] d'Vo sf/0f klg To;} ltndLnfPsf 5g\, P;sf] ;f]emf]
;+ljwfgsf ltg} ckl/jt{gLo elgPsf cy{ eg]sf] oLgLx? k|ltufdL x'g,\
aFb' fx?sf sf/0fn] ubf{ xf], k]ml/ clxn] oLgLx? cu|udg rfxFbg} g\ eGg] xf] .
klg s;}n] ;+ljwfgdf ckl/jt{gLo
a'bF fx? /fVg'k5{ eG5 eg] Tof] c? t]x|
d'vn] Psf]xf]/f] nf]stGqsf] /6gf
nufpb}df sf]xL klg nf]stGqjfbL x'bF g} ,
cjZo k9\g' xf]nf .
ˆ6 @)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/

dxfg\ ;lxb r6\ofªsf]] ;Demgfdf


;dfGt, bnfn, gf]s/zfxL ju{sf] v]tdf uP/ dnfO{ jrfp eg]/ eGg' 7fpdf j;]/ jxfn] u/]sf] sfdsf] / ef}ltsjfbL ljZj b[li6sf]0f, pRr g}lts
l;h{gfsf y'·f
bf]x/L b]p8f uLtx¿
cGTo ug{sf] nflu dxfg\ hgo'4df eP5 . t/ lt kfkL zfxL ;]gfn] uf]nL ;xfbtsf] ljifodf ;j} hfg] s'/f u/of} . ;fdfy{ jxfdf b]lvGYof] . cl;d dgf] x / nfld5fg]
;dflxt eP/ cfˆgf] JolQmut :jfy{sf] xfg]/ ToxL 7fpdf xTof u/]5g . Toxfjf6 O{Grfh{ ;]qm]6/L ePsf] 7fplt/ >[hgfTds k|ltefsf wgL Ps b'ne{ s]6f– ;Nofg}sf] lztnkf6L, emKsL k'mNof] l/7f] .
cGTo ub}{ ;fd'lxs :jfy{sf] nflu / s=6]sjxfb'/ zfxL -r6ofª_ sf] ;bfsf] nfUof} . sd/]8nfO{ lj;{g s'g} 38Ldf ;lsb}g . juL{o o'4df nfU5, of] b'v/L l76f] .
;dflGt /fhtGqsf] cGTo ug{sf] nflu nfuL lt ;dfGtL b'i6x?n] of] g]kfnL nueu /ftL !! jh]lt/ k'Uof} . g]kfnL hgo'4sf qmddf cgj/t ?kdf s]6L– k"j{ aUg] u08sLo, klZrd aUg] e]/L .
sfF u | ] ; kl5 Pdfn] kf6L{ 5f] 8 ] / wlt{jf6 ;bfsf] nfuL ljbfu/L lbP5g . Toxf Pl/ofsf ;j} sd/]8 hDdf x'g' cufl8 al9 /xg] dfgj hfltsf] ;'Gb/ ufpFsf lsNnf eTofsf 5g\, agfp ca k]ml/ ..
;j{xf/fju{sf] Kof/f] Ps dfq kf6L{ ToxL 7fpdf lt kfv08L /fIf;x?n] ePsf]/x]5 . ;j} ;'lt;s]sf lyP . ToxL eljio lgdf{0sf] nflu Ps ;dlk{t of]4f s]6f– ;'lsnf eofsf g]tf, ;x/ ahf/ a:b} .
dfcf]jfbLdf k|jz ] ug'{ ePsf] lyof] . df/]sf] v';LofnLdf ef]h vfP/ uP5g . ;dodf O{Grfh{n] xfdlnfO{ klg ;'Tg] / xf] jxf . ludf ufpdf Pl/ofsf] j}7s unf{ Sof ;+3if{ k]ml/, o'4 df]rf{ s:b} ..
kf6L{df k|j]; u/] nuQ} :yfgLo Tof] 7fpmjf6 ;bd'sfd lt/ kmlsP5g . ljxfg p7]/ ;/;Nnfx u/]/ s=r6ofªsf] j;]/ s= 6]sjxfb'/ zfxL r6ofªn] s]6L– 5f]/f] efuL dfOb uOuf], ufO{ e};L v'g} 5g\ .
hg;Qfsf] jfh; k|dv ' x'bF } k"0f{sfnLg df/]sf] s'/f Tof] ufpsf dfG5]nfO{ jfx]s zxfbt ePsf] 7fplt/ hfg] eGg' eof] . b]vfPsf] jf6f] slxn} klg g5f]8g] s'/f ;'s'daf;L, ul/a ls;fg, uf]na4 x'Fb}5 .
x'g' ePsf s= r6ofª kf6L{sf ljleGg cGo s;}nfO{ yfxePg . t/ xfdL Tof] ljxfg ;j}hgf 5nkmn u/]/ ;fN6fs'/f ;j} n ] u/] / cfcfˆgf] uf=h=;df s]6f– ;fnsf kf7f sfl6Fb}5g\, h]7sf] h]7 k'gL .
hgjuL{o ;+u7g / kf6L{sf] Pl/of >bf~hnL ;ef ug]{ of]hgf ;lxt j}7s ;x/af;L xfd|f g]tf, x'Fb}g e]6 klg ..
;ldltsf] ;lrjfno ;b:o / clvn
g]kfn ls;fg ;+3sf] lhNnf ;ldlt
;lxb ufyf /d]z a'cfrfo{
/l~ht 9fdu/ ;s]/ cfˆgf] sfo{If]q lt/ nfUof} . ;To
/ Gofosf] lglDt b]z / hgtfsf] d'lQmsf]
s]6L– ljr/L ljrf/ u5{g\, n]VGoft j}bf/ .
;+3if{sf] d}bfgaf6, k7fpnf /}jf/ ..
;b:o eP/ sfd ug'{ ePsf] lyof] . lbg kf]v
| /fdf lyof} . t/ xfdL s;}nfO{ lt/ nfUof} . Toxf uP/ s=6]s j=zfxLsf lglDt k|ult / pGgltsf] lglDt dg{x] ? s]6f– 7]s]bf/, sd{rf/L, sdfpFb} 5g\ s':t} .
pxfF / xfdL Pp6} sld6Ldf sfd ub}{ klg yfxf ePg . xfdL ;fem kv 3/ kl/jf/x?nfO{ jf]nfP/ >bf~hnL chDa/L ag]sf 5g\ eg] JolQmut t'R5 ;fdGtLsf hfn h]nn], hgtf lbp p:t} ..
cfPsf lyof}F . pxfF b'O{ k6s b'Zdgsf] P/Lofsf] ;+ks{ x'g] 7fp ludf k'Uof} . ;ef ug]{ sfd eof] . jxfsf kl/jf/ :jfy{sf lglDt, cGofo / cTofrf/sf s]6L– g]kfnuGh ahf/}df, kfgL tfg] /;L .
3]/f tf]8/] kf6L{ ;Dks{df cfpg' ePsf] t/ Toxfjf6 ;j} sfd/]8x? ;]kf{ufpm hgtf / xfdL Pl/ofsf ;j}n] xft lglDt afr]sfx? d[To' t'No ePsf 5g\ . ;fdGtL hfn h]n kmfNg, p7f} sDa/ s;L ..
lyof] . s= r6\ofª hlta]nf pxfF @)^@ lt/ nfuL ;Sg' ePsf] /x]5 . Toxfsf p7fP/ d' l Ýs;] / s=r6ofªnfO{ /5ofofg d'v uf8]/ wg sdfP/ s]6f– ls/ls6L ld/ls6L tf/f, ;Sg] ;fOn] ug .
sflt{s @! ut] k'Gdf uflj;sf] hgtfsf] ufpm ;fN6fs'/fdf s= >bf~hnL lbb} ] jxfsf] zl//df afRg]x?sf eGbf ;f]xL lrGtg / k2ltsf hGtfsf] ;+ljwfg xfd|f], s}n aGnf eg ..
;fN6fs'/fsf] Pp6f 3/df a:g' ePsf] r6ofªsf] ;fxbt eof] . Toxfsf ;j} uf}/jzfnL kf6L{sf] em08f cf]8fP/ lj?4 xdnf ub{} hLjg pT;u{ ug{] s]6L– s0ff{nL 3'df/f] k¥of], ;S5 s}n] tg]{ .
/x]5 . ToxL ;dodf ;b/d'sfdjf6 ;fyLx? csf]{ 7fpdf hfg' eof] eGg] clGtd bfx ;:sf/ u/of} . pxfn] dxfjL/ xfd|f j}rfl/s cfbz{, cf:yfsf 5 ;o ;ef;b\ xfd|f, s'/f a9L ug]{ ..
cfPsf ;dfGtL ;Qfsf ef8fsf kfNt' s'/f xfdLn] hgtfjf6 ;'Gof} . Toltj]nf b]vfPsf] jf6f] / pxfn] b]vs ] f ;kgf k|lts lj:jf;sf w/f]x/ eP/ afr]sf s]6f– 8f]sLdf kfxf8L hlg;, xf6 ug{ hfg] .
s's/' zfxL g]kfnL ;]gfn] jxf j;]sf] xfdL ;j} efjljxLn eof} . s=r6ofª k'/f ug]{ k|ltj4tf AoQm u/]/ xfdL ludf 5g\ . ltg} jL/ of]4fx?sf] xfdL ;a}n] s'/f 7"nf sfd ug]{ gfO, tna eQf vfg] ..
3/ ghLs} cfPsf] j]nf dfq yfxf kfpg' ;usf] ;xsfo{ b]lv lj5f]8 x'bf ;Ddsf lt/ nfUof} . cf}krfl/s lzIff jxfdf ;Ddfg ug]{ u5f} . s]6L– /fh}sf] /f}t]nf] hGDof], gfj} /fVb]p sa .
ePsf] /x]5 . jxf Tof] 3/sf] j/08fjf6 s'/fsf] Pskl5 csf]{ jf8L cfpg sd} eP klg jxf j}1flgs 1fgsf] -n]vs hfh/sf]6sf dxfg ;lxb afOuof] hgjfb stf, afOUof g]tf ;a ..
xfdkmfn]/ Pp6f ls;fgsf] hf]tL /x]sf] yfNof] . xfdL ;a}n] s]lx j]/ ;Dd ToxL kf/ªut, sDo'lg:6 k|r/' tfsf] >]i7tf, eb|nfn cfrfo{sf 5f]/f x'g'x'G5 ._ s]6f– pn{bf] ;fpgsf] e]/L, tg]{ afnf] t5{ .
hGtfsf] ;+ljwfg n]Vg, afWo kfg'{ k5{ ..

;" o { yfkf
;'v sxf“ 5 < dfG5]x?nfO{{ e]6\bf clxn] klg dnfO{{ em/]/ PNd/i6 c:ktfndf k'Ubf Toxf+ k|fWofkfsn] ;Grf] la;Grf] ;f]wk'5
d}n] hLjg hLpgsf nflu
k|ltj4tf
;Dk"0f{ tfut / Odfgsf ;fy
cfofd nDh] n

xfdL aRrf x'Fbf xfd|f ufpFsf bdfO{ ;fOnfsf] egfO{ emNemnL ofb klg o:t} b'O{ hgf g]kfnL e]l6P . ug{ cufl8 g} cfˆgf] b'v];f] kf]Vg 9ª;Ln]sf] cf]/fnf] psfnf]df
bdfO{ ;fOnfn] lgs} uj{sf ;fy gfs cfpg] u/]sf] 5 . dflg;sf] le8ef8df Toxf+ klg pgLx? yfn] . pgsf] lgrf]8 lyof], ca ljb]z ysfO{ d]6fpg gEofP/}
km'nfpb} eGy]– ædnfO{ s] sf] lrGtf s] x L lbg cl3 Go' o f] s { s f] rsf]{ :j/df hLjg ef]ufOsf] af/]df guO{ ePg . pgn] k| Z g u/] – cfˆgf] sfd ul//x]
t/ d]/f] hLjgdf
d;Fu >LdtL 5 . 3/df n}gf] e}+;L a's
| nLgaf6 SjLG; tkm{hfFb} ubf{ /]ndf c;Gt'i6L kf]Vb} lyP . /]ndf e]l6Psf æcd]l/sfdf t g]kfnLx?nfO{{ Sof d:tL slxn] pHofnf]n] k5\ofPg
5 . /]l8of] klg 5 . vfg k'Ug] v]t b'O{ hgf g]kfnLx? s'/f ub}{ u/]sf] o'jfx? lyP . xl:k6ndf e]l6Psf xf]nf xf]Og– Æ pgnfO{{ lbg] lrQa'‰bf] d}n] sdfPsf] cs}n { ] vfof]
af/L klg 5 . sk8f 5f]/fn] nfx'/af6} ;'lgof] . ljljw efiffsf dfG5]x?sf] cwj}z + x] ? lyP . lt dWo] Ps hgf hjfkm d;+u lyPg . To;}n] km];a's d}n] sfd u/]sf] cs{{}n] 9Nofof]
NofOlbG5 .Æ dfG5] s f] Go" g td cfjfh ;' l gg] /] n df g] k fnLsf] cd]l/sf l5/]sf] rf/jif{ eO;s]5 . nucfp6 ul/lbP+ . pgsf] k|Zg;+u} r's 3f]lK6Psf] /ftdf u/]sf]
cfjZostf eg]sf] ufF;, afF;, skf; cfjfhnfO{{ dnfO{{ gtfGg] s'/} lyPg . z/0ffyL{sf] dfGotfsf nflu cfj]bg d] / f] lbdfudf lbge/ e] 6 ] s f kl;gfsf] d"No kfpg]
/ dgf]/~hg xf] . bdfO{ ;fOnfsf] /]nleq dflg;x? afSn} eP klg lt klg lbPsf /x]5g\ . t/ kl/jf/ g]kfnLx?sf] ofb cfO/Xof] . clg ofb gf}nf] hLjgsf] vf]hLdf nfu]]
af;sf nflu cfˆg} 3/ lyof] . ufF;sf o'jfn] hLjg ef]ufOsf s'/fx? rsf]{ Nofpg] d];f] eg] cem} s]xL jif{df cfof], rnlrq sfuj]gLsf] zLif{uLtsf cfhsf] sfnf] cFWof/f] lr/]/
d]/f] cf:yfsf] ;fDojfb Nofpg
nflu v]taf/L / n}gf] e}+;L lyof] . :j/df Ps cfk;df ;fl6/x]sf lyP . ldNg] 5f6sf6 /x]g5 . /f]pnf /f]pnf ?kdf /flvPsf] !(&$ P8Lsf] uLt cfˆgf] nIo af]s/]
skf;sf nflu 5f]/fn] nfx'/af6 sk8f ltlgx?dWo] Ps hgf s]xL jif{klxnf h:tf] u/L pgL eGb} lyP– ækl/jf/ -hLjg v/fgL x'G5, ha ltdL w]/} psfnL–cf]/fnL rfxfg{ yfn]
NofOlbGYof] . dgf]/~hgsf nflu ljBfyL{ le;fdf cd]l/sf cfPsf Nofpg kfPdf 5f]/f5f]/Lsf] eljZo rfxG5f} . dxfsjL nIf\dLk|;fb psfnf]df ;ft', ds} /
/]l8of] klg lyof] . To;}df pgL ;'vsf] /x]5g\ . csf{ Ps hgf eg] l8eL /fd|f] xf]nf ls eg]sf] cfˆg} hLjg b]jsf]6fsf] zAbdf eGg] xf] eg] e6df;sf] vfhf vfP/
cg'e"tL ul//x]sf lyP . lsgeg] k/]/ cfPsf /x]5g\ . /ftL sfd u/]/ aaf{b eof] .Æ cfk"mnfO{{ ld6fP/ c?nfO{{ lbg'df r'qf P]F;]n' / l;p/sf] cf]5\ofg /
pgLdf To;}df ;Gt'i6 lyP . pgsf] kmls{/x]sf lt o'jfx? cd]l/sfsf] lt b'O{ hgfdWo] csf{ Ps hgf hlQsf] ;'v sxL+ klg x'bF g} /] . To;}n] 9'Ëfsf] l;/fgL agfP/ ;'t]
of] s'/f d]/f] hLjgdf k6sk6s ofb a;fO{df /lQklg ;Gt'i6 lyPgg . t cd]l/sf l5/]sf] !) jif{eO;s]sf] t nIdLk|;fb b]jsf]6f dfUg]nfO{{ slxn] hgtfsf] sfd af]s/]
;x/sf uNnL–uNnL rfx/]
cfO/xG5 . !@ jif{cufl8 t d aRr} ækfFr /ft d/Ld/L sfd u¥of], /x]5 . u}/sfg'gL ?kdf cd]l/sf cfk"mn] nufPsf] sf]6 ;d]t lbP/ ToxL+ slxn] Ps kmfF6af6
lyP . t/ klg pgn] Ps hgf bfOsf] b'Olbg af/df hfg / /dfOnf] ug{klg l5/]sf pgL clxn];Dd Ps k6s klg ;'vk|fKtLsf nflu gf+u} 3/ kms{Gy] . csf]{ kmf6df b'u/' ]
lax]df u'NdL de{ªsf] psfnf] r9b} k'Ub}g . k};f klg aRg] xf]Og . a? g]kfn kms{g kfPsf 5}gg . pgn] clxn] ;do ab\lnPsf] 5 . dfG5]x?n] hgtfnfO{ hufP lxF8fP clg n8fP
ubf{ bdfO{ ;fOnfn] pgsf ;fyLx?;+u g]kfnd} 8\of8n] uf8L lsGb]sf] lyof] . sf7df8f}+df Pp6f 3/ t agfP . t/ cfk"mnfO{{ ld6fP/ c?nfO{{ lbg'df eGbf k'vf{n] sdfPsf] Ps ;'sf]{ jf/L /
cfk"m ;Gt'i6 /x]sf] s'/f k"mtL{sf ;fy xsf{ sfd u/] klg k'UYof] . oxf" !) jif{ ; Dd kl/jf/af6 5' 6 LP/ c?nfO{{ ld6fP/ cfk"mn] lng'df a9L e'mk8LnfO{ a]r]/ dfq xf]Og
eGbf d]/f] lbdfudf pt}an ] f g} u9]sf] kl/jf/af6 klg 6f9f a:g'kg{] .Æ lgs} cd]l/sfdf a;]/ xf]6]ndf sfd ubf{ ;'vsf] cg'e"tL ug{yfn]sf 5g\ . bh{gf}F cfkmGtsf] /ut klg
lyof] . hLjg ef]ufOsf af/]df yfxf dlng cg'xf/ nufP/ lt o'jfn] cfˆgf] pgL lgs} la/St eO;s]sf /x]5g\ . ;+;f/df eGg] xf] ;'v lng' / lbg'df ju{d'lQm cleofgdf nufP
t/ clxn] km]l/
gx'bF } g} d]/f] lbdfudf u9]sf] pgsf] b'v;] f] o;/L kf]Vb} lyP . pgn] cfˆgf] pgL cd]l/sf l5bf{ t hjfg g} lyP . dfq ;Lldt 5}g, h;nfO{{ h] ubf{ afb{nLdf a;]/ x]gx{] ?
of] egfO{ clxn] klg plQs} 3tnfUbf] cd]l/sf a;fOdf lgs} k5'tf] ;d]t clxn] t a'9; ] sfn nfUg yfNof] . pgL ;Gt' i 6L x' G 5, ;' v To;} d f 5 . ;Eo,hflgkmsf/ / TofuL ag]/
5 . d t la:tf/} hLjgef]ufOsf] dflg/x]sf lyP . csf{ o'jfsf] emg ca ;wF}sf nflu g]kfn kms{] ;'/df b]jsf]6fnfO{{ lbgdf ;Gt'i6L x'GYof], b]vfk/]sf 5g\
bf}/fgfdf w]/} 7fpFdfx?df k'u] . w]/} 7"nf] ;d:of lyof] . k};f arfP/ /x]5g\ . lbge/ g]kfnLsf b'Mvsf s'/f To;}n] pgnfO{{ To;}df ;'vfg'et" L lyof] . ug{] Pp6fn] vfg] csf]n { ]
ofqfx? u/]+ . c;Gt'li6sf sf/0f b'vL sn]hsf] z'Ns ltg{df g} pgnfO{{ ;'g]kl5 d a]n'sf cfk"m a:g] sf]7fdf lngdf ;Gt'i6L x'gx] ?nfO{{ lngdf g} x'g] k|lqmof bf]xl/Fb}5
eO/x]sf dfG5]x?nfO{{ klg b]v]+ . d d'l:sn kl//x]sf] lyof] . pgLx? kmls{P . km];a's nucg dfq s] ;'vfg'et" L x'G5 . lsgeg] ;a}eGbf 7"nf] rf]S6f–rf]S6f kf/]/ df;'
cfh w]/}sf] ;kgfsf] ;x/ dflgg] cd]l/sfsf] a;fO{df s'g} klg sf]0faf6 u/]sf] lyP+ . g]kfndf sn]h k9fpg] ;'v ;Gt'i6Ldf 5 . dfG5]sf cfsf+Iff r9fpg]x?sf cfkmGtx?
d[To';Fu} v]Ng] clg
cd]l/sfsf] Go'of]s{df 5' . oxfF klg ;Gt'i6 lyPgg . Ps hgf k|fWofkfs Rof6df e]l6P . / cfjZostf c;Lldt x'G5g\ . ;jf{ª gfËf] kf/]/ oftgf vfg]x?
c;Gt'li6sf sf/0f b'vL eO/x]sf d pgLx?sf] s'/f ;'gk] l5 /]naf6 dfl;s #) xhf/ sdfpg] lt suryathapa9@gmail.com 3fF6Ldf uf]nLsf dfnf nufpg]x?

‘5fkfdf/sf] uLt’ ahf/df


k|lt/f]wsf Hjfnf hufpg]x?
stf xf]nfg\ eg]/
vf]Hg' kg]{ a]nf cfPsf] 5
kL8f, rf]6, ul/aL cefjdf lklN;Psf
sf7df8f} F . hgd' l St ;] g f …5fkfdf/sf] uLt .Ú PsLs[t g]skf hgd'lSt ;]gfdf OGrfh{ jif{dfg k'g lyof] . pxfFn] cgdLgsf] lkmtf{kl5 anfTsf/ kl5 ˆofFlsPsf
SofG6f]gd]G6df a:g yfn]sf] rf/jif{ ePsf] dfcf]jfbLsf :yfoL ;ldlt ;b:o Pj+ cgGtn] ;fj{hlgs ug'e { Psf] pSt /fi6«kltnfO{{ zf;g ;'Dkg] if8\oGq cËeË kfl/Psfx?sf] hudf======
5 . zflGt k|lqmofsf] z'?jft ug{ k|dv ' s[ltsf n]vs x'g\ hgd'lSt ;]gfsf eO/x]sf] atfpFb} To;sf] lj?4 n8g xf]Og / casf] qmflGt k"/f ug]{ af6f]
zt{ hg;]gfsf] xltof/ / ;]gfsf] k|Zg lj/u]8 sdf08/ ;/n ;xofqL . cfd hgtfnfO{{ ckLn ug'e{ of] . clvn ca km]l/ ;f]Rg afWo kf/]sf] 5
ag]sf] ;Gbe{df hgd'lSt ;]gfn] kf6L{sf] slj ;xofqLn] cfˆgf ;xof]4fx?n] g] k fn k| u ltzLn n] v s ;+ 3 sf] /utn] dfq n]lvG5 Oltxf;
lg0f{ o / hgtfsf] zflGtk| l tsf] o'4df b]vfPsf] jL/tf cfk"mn] o'4sf cfof]hgfdf ePsf] pSt ljdf]rg qmflGtn] dfq aG5 b]z
clenfiffnfO{{ ;Ddfg u/]/ SofG6f]gd]G6df qmddf u/]sf cg'elt / zflGtsfndf sfo{qmddf ;dfnf]rs hut k|l] Ift sfo/tfn] aGb}g eGg] s'/f a'‰b}
k|ltufdL sbdwf/L ljiffn' ;k{
a:g ;dy{g hgfPsf] s'/f ;j{ljlbt} hgd'lSt ;]gfsf of]4fx?n] ;f]rL/x]sf] xl/x/ zdf{ / OZj/rGb| 1jfnLn] xfjf / emf/kftsf lj?4 dfq xf]Og
5 . hg;]gfsf] klxn]sf] gfd 5fkfdf/ qmflGtsf] ;kgfnfO{{ clt ;'Gb/ 9+un] ;ldIffTds dGtJo /fVg'ePsf] lyof] . jl/k/L 3'Dg] u0f]zkysf lj?4 klg
lyof] . 5fkfdf/ o'4af6 ljsf; ub}{ sljtfdf ptf/]sf 5g\ . s[ltsf] 3gZofd 9sfnsf] ;efkltTjdf ;DkGg lgle{s, lg8/ / cljrlnt ?kdf
df] r f{ j 4 o' 4 dfkm{ t \ /0fg} l ts ljdf]rg ub}{ hg;]gf OGrfh{ cgGtn] sfo{qmdsf] ;+rfng 7fs'/ ofbjn] n8g' kg]{ sfd afFsL /x]sf]5
k|Tofqmd0fdf cfOk'us ] f] hgd'lSt ;]gf s[ltn] jf:tljs oyfy{af]ns ] f] l6Kk0fL ug{'ePsf] lyof] . sljtf ;+u|xdf ca km]l/ Ps k6s
g} clxn] SofG6f]gd]G6df a;]sf] ;]gfsf] ub}{ k|ltlqmofjfbLn] zflGt / ;+ljwfgsf] o'4sfn / zflGtsfndf n]lvPsf %@ cGwsf/sf] /ft tf]8g\ ]
ljzfn k+lSt xf] . ToxL ;]gfn] b]vfPsf] dfu{df So;]jf]6h] ug{ vf]hs ] fn] cfk"mx? j6f sljtfx? ;dfj] z 5g\ . qmflGtsf] hf]z eg{
j} r fl/s :ki6tf / /fhgLlts cem} uDeL/ eP/ zflGt k|lqmof / l;Gw'kfNrf]ssf] dfg]åf/f & df cfh j}/LnfO{ w'nf] r6fpg
;+;f/sf s'gfsfKrfdf
kl/kSjtfnfO{{ hg;]gfsf Ps l;kfxLn] ;+ljwfg lgdf{0flt/ nfu]sf] atfpg'ePsf] eGbf #) jif{cl3 hGd]sf pgn] ljb|fx] sf] emG8f km/fpg]
cfˆgf] sljtf ;+ux| dfkm{t\ ;fj{hlgs lyof] . pxfFn] hgd'lSt ;]gfsf] cjd'Nog o;cl3 qmflGtsf syfx? gfds clg ljhosf] emG8f km/fpg]
u/]sf 5g\ . h'g s[ltsf] gfd xf] ug{ 5'6 s;}nfO{{ gePsf] atfpg'ePsf] k':ts ;fj{hlgs ul/;s]sf 5g\ . km]l/ d}n} csf]{ k|lta4tf ug'{5 .
@)^& ;fn k'; !! ut] cfOtaf/ ˆ7
nf]8;]l8ªsf]===
Pdfn] df}lnstf gePsf] /ªxLg kbfy{
bnn] k| w fgdGqL rog;DaGwL
lgodfjnL ;+ z f] w g ug] { u/L
rfxG5g\ . t/, ljleGg k|lts"n /fi6« k lt;dIf ;+ ; b\ s f] ljz] i f
cj:yfn] ljBfyL{ s f] cfzfdfly clwj]zgsf nflu ;dfj]bg u/]sf
s'7f/f3ft ub}{ uPsf] 5 . b]zdf lyP . ;f]adf]lhd /fi6«kltaf6 ;+;b\sf]
JofKt nf]8;]l8ªsf] ;d:ofn] ljBfyL{n] slkn sfk\ m n] lgwf/sf g;f 6lGsg ;Sy] . t/ k'Uof] . o; a]nf Pdfn]n] h'emf? cfjZos 5 . cfk"m k|ltkIfdf a:g]
ljz]if clwj]zg k'; $ ut] cfXjfg hgcfGbf]ng efu b'O{ ;kmntfsf] Pdfn]nfO{{ lrGgsf nflu g s]xL sfo{stf{nfO{{ psfnf]lt/ wkfPsf] 5 u/L g]kfnL sfFu; ]| sf] g]tT[ jdf ;/sf/
;Dk"0f{ ;do k9\g kfPsf 5}gg\ . s'g} ul/Psf] lyof] . o;cl3 ePsf]
3/df aRrfnfO{ k9\g] ;fdu|L NofP/ sf/s Pdfn] xf] xf]Og . ;+ljwfg;efsf] tlGsG5 g s]xL v'lDrG5 . t/ 8/ eg] k|ltefzfnL ;xsdL{nfO{{ tnlt/ u7g ug{ / dfcf]jfbLnfO{{ ;/sf/df
dfcf]jfbL, sfFu;]| / Pdfn]sf zLif{ g]tf lgjf{rgdf ck]Iff u/]cg';f/ dt sxfFlg/ nfU5 eg] o:t} kf/f xf] eg] nv]6]sf] 5 . clg kf6L{df s]jn k7fpg] /0fgLltsf ;fy dWo:ystf{sf]
lbg], t/ p;nfO{ k9\gof]Uo jftfj/0f ;lDdlnt a}7sn] jt{dfg /fhgLlts
glbg] xf] eg] p;n] slxNo} k9\g gkfpg] bn Pdfn] g} xf] . d'n'sdf Pdfn] Ps lbg ;lsG5 . sfo{stf{nfO{{ oyfl:yltjfbLx? afFsL 5g\ cfk"m st} g]tT[ j ubf{ kf] Tof] prfO xfl;n x'g
ult/f]w cGTosf nflu ljz]if clwj]zg u0ftGq Nofpg] lg0ff{os kf6L{ Pdfn] labfO u/]/} o;sf] ;+:yfkg kIfnfO{{ lxF 8 \ b } g g ;dosf] ultn] htf ;S5 ls dfcf]jfbLnufotsf ;ft
;Sb} g . o:t} u/L P;Pn;Lsf s]xL lbgsf nflu :ylut ug{ cfu|x
ljBfyL{n] klg k9\gnfO{ pko'St xf]Og . lr¶fdf kfPsf] ;/sf/sf] k'm;{b gx'g ;S5 . sf]xL dfcf]jfbL x'TofpF5g\ ToxL d]/f] uGtJo xf] eGb} bnsf] cfZjfgdf 8flsPsf] ljz]if
u/]sf] lyof] . zLif{ g]tfx?aLr a}7sdf g]tT[ j ug{ e"ldsf k|efjsf/L 9+un] eGb} kxf8lt/ pSn]/ / sf]xL g]kfnL cfTd/ltdf /dfpF5g\ . Jojxf/eGbf clwj]zg z'? e};s]sf] 5 . ;/sf/sf]
jftfj/0f kfO/x] s f 5} g g\ . ePsf] ;xdltnfO{ @& bn;dIf /flvg]
P;Pn;Lsf ljBfyL{n] vf;u/L laxfg k"/f ug{g;Sg] kf6L{ Pdfn] xf] . gofF sfFu|]; jf dw]zjfb eGb} t/fO{lt/ af]nLdf dhf lng] k|j[lQnfO{{ a'h{jf g]tT[ jsf nflu ljut nfdf] ;dob]lv
ePsf] 5 . To;kl5 lgoldt ;/sf/ u7g ug{ t6:ytfsf] gLlt em/]/ Pdfn]nfO{{ ;dfKt kfg{] qmd ;+:sf/ eg]/ klxrfg ug{;Ddsf] a'l4 rn]sf] ljjfbn] lgsf; kfpg cem}
a]n'sf klg k9\g'kg]{ x'G5 . lbpF;f] clwj]zgdf ;/sf/ u7gnufotsf
lx;fa u/]/, n]Vg] / pQ/ lbg] cEof; lng] Pdfn]n] kfFr dlxgf;Dd h'g /f] l sPsf] 5} g . em08f xF l ;of– e}lbPsf] eP jfx cf]nLsf uf]nL eGb} ;s]sf] 5}g . ;+ljwfg agfpg b'O{
;a} sfd ;~rfng ul/g] g]skf c8fg /fVof] To;n] ;kmntf kfPg . xyf}8fo'St /fv]s} sf/0fn] Pdfn]nfO{{ zflGt k|lqmofeGbf tLg sf];k/ ltxfO ax'dt rflxg] oyfy{nfO{ Vofn
u/]/ cWoog ug]{ ljBfyL{ ;fwf/0ftof Pdfn]sf pkfWoIf jfdb]j uf}tdn]
laxfg a]ns ' f k9\g] ub{5g\ . t/ ;f]xL ;+ljwfg lgdf{0fdf dfcf]jfbL / g]kfnL g t dflg;n] sDo'lg:6 dfg]sf 5g\ plk|mg] lyPgg . Pdfn]sf g]tfx? ub}{ zflGt k|lqmofnfO{{ ;fy{s lgisif{df
atfpg'eof] . sfFu|]; b'O{ lsgf/ eP aLrdf a;]/ ax'bnLo k|lt:kwf{ / zflGtk"0f{lgjf{rg cfk"mnfO{{ g]sfeGbf k|ultzLn 7fG5g\ k'¥ofpg Pdfn]n] dWodfuL{ hf] af6f]
;dodf nf]8;]l8ª x'g] ub{5 . ;a}n]
dxTjsf ;fy lng] P;Pn;L k/LIffdf cfK6f==== b'j}nfO{{ ldnfpF5' eGg] t/ ldnfpg
g;Sg] Pdfn] g} xf] . dflysf k|Zg /
k4lt :jLsf/]s} cfwf/df g t o;nfO{{
j]:6ldlg:6/sf] cg'ofoL 7fg]sf 5g\ .
t/ g]sf ljeflht e};s]/ klg Ps
l9Ssf eP/ cl3 a9]sf] 5 t/
ckgfof] Tof] l;4fGttM ;xL eP/ klg
Jojxf/tM To;n] c;kmntf
slt ljBfyL{ 8/fP/, t;y{ xft sfd]/ df o;sf] ;b:otf lnPsf] xf] . Pl;of
/fd|f] glthf Nof{pg g;s]sf] k6s– tyf k|zfGt If]qsf nflu /fi6«;+3Lo hjfkmn] hf] sf] x LnfO{ { uDeL/ v} s] v} s] h:tf] ljifo ag]sf] 5 Pdfn]x? PsLs[t eP/ klg km'6s ] f ef]Ug'kl//x]sf] 5 . cfh h;/L sfd
k6s ;'Gg kfOG5 . olt x'Fbfx'Fb} klg cfly{s tyf ;fdflhs cfof]udf cfa4 agfpF5 . hgcfGbf]ng efu Psdf ;+ljwfg;efdf t];f| ] x}l;ot agfPsf] 5g\ . emngfy vgfn / s] k L rnfp ;/sf/ eP/ klg ;+jw} flgs
ljBfyL{nfO{ csf]{ nf]8;]l8ªsf] tgfj d'n'snfO{{ cfK6fsf] ;b:o /fi6« x'g lg0ff{os e"ldsf lgjf{x ug{ Pdfn]n] PsLs[t-dfS;{jfbL-n]lggjfbL . cf]nLaLrsf] s6'tfn] kf6L{nfO{{ k|:6 ljjfb ;dfwfgsf nflu ul7t @&
ylkPsf] 5 . k9\g] ;do k|z:t kfP/ kfpg] k|fjwfg /x]sf] dGqfnon] kl5Nnf lbgdf Tof] prfO xfl;n ug}{ bnx? hl6n bz{gs} sf/0fn] b'O{ lr/f agfPsf] 5 . b'j} g]tfsf bn ;lDdlnt pRr ;ldltn] sfd
klg slt ljBfyL{ c;kmn ePsf hgfPsf] 5 . cfK6fsf] dGqL:t/Lo ;s]g . ljut jif{x?sf] t'ngfdf ljz]if klxrfgo'St x'g'k5{ eGg] a/fa/L sdhf]/L gxf]nfg t/ dfOtL ul//x]sf] 5 eg] ;/sf/ u7gdf b'O{
5g\ . emg\ nf]8;]l8ªsf sf/0f k9\g kl/ifb\sf] a}7s x/]s b'O{–b'O{ jif{df kl5Nnf jif{df cfˆgf] k|efj ;Tofgf; zf:qLo dfGotf zfob ca sfd / ;;'/fnLsf] Ozf/fdf gfr]/ / ltxfO g} rflxG5 eGg] ;f]r klg
gkfPsf ljBfyL{sf] glthf s:tf] xf]nf x'G5 . kl/ifb\sf] klxnf], bf];|f] / t];|f] kf/]sf] 5 o;n] . gfd dfcf]jfbL;Fu nfUb}g . pgLx? Jojxf/n] g} km/s ;;'/fnLsf] d]hdfgLdf k/]/ pgLx?n] cfjZos x'bF g} .
eGg] cg'dfg nufpg ;lsG5 . a}7s qmdzM ;g\ @))% df rLgsf] ldNg] t/ Jojxf/ eg] g]kfnL sfFu; ]| sf] b] l vg' k 5{ . sfo{ q mdsf cfwf/df bnnfO{{ lbg;Dd bgs lbO/x]sf 5g\ . k|:6 b]lvPsf] ;To s] xf] eg] P–
sltko ljBfyL{ eg] nf] 8 ;] l 8ª a]Olhª, ;g\ @))& df ef/tsf] uf]cf k|lt5fofFh:tf] nfUg] Pdfn] ;fFrf] :yflkt x'gk' 5{ . j:t'jfbL Jojxf/n] sfo{stf{nfO{{ g]tfn] vfPsf] d]hdfgsf] dfcf]jfbLn] ;/sf/df gNofP;Dd
cjlwdf d}gaQL / nfnl6gsf] dw'/f] / @))( df blIf0f sf]l/ofsf] ;f]ndf cy{df klxrfgljxLg x'g] qmddf 5 . g} s'g} bn hgtfsf] lk|o x'g ;S5 . 8sf/sf] uGw;Dd ldN5 ls ldNb}g ;+ljwfg gaGg ;S5 . o:tf] a]nf
pHofnf]df a;]/ eP klg k9\g] ePsf] lyof] . cfK6fsf] cfufdL a}7s ;dfhjfbL xf] ls ;fDojfbL lrgL Pdfn]nfO{{ klg oxL lgod nfU5 . p;n] t/ u'6aGbLsf nflu pgLx? Hofg ;/sf/df /xg] df]x Tofu]/ Pdfn]n]
ub{ 5 g\ . P;Pn;L k/LIffsf] ;g\ @)!! x' g ] 5 . cfK6fsf] g;Sg' aGb} 5 . sltko cj:yfdf zflGt k|lqmof ;kmn agfpg lxhf] 5f]8]/ s'b]sf 5g\ . o; cEof;df ;/sf/ lgdf{0f / ;+ljwfg n]vgsf
k"j{;GWofdf clxn] b]zsf] l:ylt x]g{] dGqL:t/Lo kl/ifb\n] cfk;L Jofkf/ t Pdfn] kf6L{ df}lnstf gePsf] g]kfnL sfFu; ]| nfO{{ cl3 nufpFb} lxF8o\ f] hah sxfFlg/ lkm6 x'G5 k|ultzLn nflu g]t[Tj ug{;S5 . o; k|sf/sf]
xf] eg] ljleGg kIfaf6 cfGbf]ngsf lj:tf/sf nflu xfn tLgj6f 9fFrfdf /+uxLg kbfy{ kf] xf] ls h:tf] b]lvg u0ftGq Nofpg dfcf]jfbLsf] kl5 rl/q s'g s'gfdf e]l6G5 / klxrfg g]tT[ jn] p;nfO{{ ljutdf u'ds ] f k|foM
sbdx¿ rflnFb}5g\ . k/LIffsf] lbg 5nkmn ul//x] s f] 5 . o;dWo] yfn]sf] 5 . Pdfn]sf] klxrfg s] xf] nfUof] . b/af/ cfh lul/hfk|;fbn] stf kfOG5 s;}nfO{{ hfgsf/L x'bF g} . ;Dk"0f{ k|lti7f / prfO xfl;n ug{
x8tfn ePdf, uf8L grn]df s] cGt/b]zLo Jofkf/ ;xhLs/0f, ;]jf eg] / vf] h L ug{ ] xf] eg] cfh ubf{ l;+ x f;g 5f] 8 g' k ¥of] eG5 nf]stflGqs JolStTjdf g]sfaf6 d2t ug{] lglZrt 5 . ljutdf ha–
ug{]h:tf 8/ x/]s ljBfyL{n] cg'ej Jofkf/ / nufgL /x]sf 5g\ . cfdhgtfn] b]Vg] ljz]iftf xf:of:kb dfwjs'df/nfO{{ s'g} dxTj lb+bg} . / sfo{stf{sf] vf];fOdf dfcf]jfbLaf6 ha h;/L klg ;/sf/df hfg]
nfUg ;S5g\ h:t}–s]lGb|o kf6L{ k| f ljlws ?kn] x] b f{ g] k fn kl5 k/] s f] Pdfn] n ] cfˆgf] /0fgLlt p;n] ckgfof] ta–ta
ub}{ k9\g afWo 5g\ . …lbdfunfO{ pdfljdf=== sfof{nosf] cfFugdf dbg e08f/Lsf] ;/sf/sf] g]t[Tj p;n] u/]sf] b]lvP JolStTjdfly p7fpg] xf] eg] p;sf] prfO 36b} uof] . o;af6
:j:y / :km"t{ agfP/ To;df k9fOsf hgfP klg dfl;s b'O{ xhf/df
s'/f /fVg'kg]{ of] ;dodf nf]8;]l8ªsf] ;]tf] zflns /fVg] / pgsf cufl8 klg ;fFrf] cy{df nufd p;sf] xftdf bL3{sflns ;f]rsf ;fy sbd rfNg' kf7 l;Sg] slxn] xf] .
lzIfsx?n] k9fO/x]sf] kfOPsf] 5 . pleP/ jif{sf] Ps–b'O{ k6s hahsf] k/]g . g]tT[ jdf hfg t s] kbd'St
tgfj / cft+saf6 ljBfyL{ u|l;t
ePdf cjZo klg rfx]sf] h:tf]
clwsf+z pdfljx?df k':tsfnosf]
Joj:yf gePsf], kf7\oef/cg'?k sIff
k'mnkmd{af/] ax; ug{] bn Pdfn] xf] .
-kf6L{ cWoIfdf emngfy vgfnnfO{{
x'g klg p;n] rfx]/ klg ;Dej ePg .
dfwjs'df/ g]kfnn] kfFr dlxgf
qmflGtsf/L ;+:d/0fsf] cleJolQm
glthf cfpFb}g .Ú …o:t} xf] eg] ;~rfng gePsf] , cltl/St
u'0f:t/Lo / ;f]rh ] :tf] glthf /fi6«n] lhtfpg] t/ k/flht k|Tof;L s]kL nufP/ d]xgt ubf{ klg k|wfgdGqLsf]
lqmofsnfk gx'g] u/]sf], k|of]ufTds cf]nLsf] s'/f ;'Gbf /dfpg] sfo{stf{ kb 5f]8g ;ls/x]sf 5}gg . kbLo
cfˆgf ljBfyL{af6 gkfpg] s'/fnfO{ ;fdu|Lsf] Joj:yf gePsf], tf]lsPsf]
s]xL xb;Dd gsfg{ ;lsGg . . 3/df ePsf] bn g} Pdfn] xf] . -e|ft[ g]tT[ jeGbf j}rfl/s g]tT[ j :yfoL /
5fqj[ l Q pknAw gu/fOPsf] ;+u7gdf Ps–cfk;df uf]bfuf]b ug{ k|efjzfnL x'bF f]/x]5 Jojxf/df . g]kfnL
aRrfnfO{ k7fpg' jf k9\g] jftfj/0f nufotsf ;d:of /x] s f] 5 . .
ldnfpg' afa'cfdfsf] st{Jo xf] . xb;Ddsf] nf]stGq ePsf] / Pstfdf sfFu|];n] oxL oyfy{nfO{ a'‰of] /
;fwg;| f ] t sf cefjdf kl/ifb\ n ] ljZjf; ug{ bnsf] gfd klg Pdfn] ;/sf/sf] g]t[Tjsf nflu Pdfn]nfO{{
To:t}, b]zsf ;Dk"0f{ ljBfyL{nfO{ k|efjsf/L cg'udg ug{;s]sf] 5}g .
zflGtdo jftfj/0fdf k9\g] Joj:yf g} xf] . -bz}–ltxf/lt/ lrofkfg cl3 nufof] . g] k fnL sfF u | ] ; n]
ldnfpg' ;/sf/sf] st{Jo xf] . cfhsf 8]k6' L=== sfo{qmd /fv]/ cfuGt'snfO{{ :jfut lul/hfk|;fbsf] c8fgn] cfh{g u/]sf
ljBfyL{ eg]sf ef]lnsf b]z xfFSg] gcfPsf JolSt x'g\ . o;}u/L, jl/i7tf ub}{ nfO{gdf tftf] h]/L / ;df];f pknlAwnfO{{ dfq ;+j/0f u/]sf] 5}g
rfns x'g\ . t;y{, x/]s ljBfyL{nfO{ qmddf s]xL kl5 /x]sf] eP klg Vjfpg] kf6L{sf] gfd xf] Pdfn] . - pgsf] c;f/df wfg /f]k]/ d+l;/;Dd
;Ifd agfpg / ;Ifdtfsf] kf7 Pdfn] s f tkm{ a f6 dxfk| ; fb sf7df8f}s + f] rqmkylgs6 aNv' eGg] w}os { f ;fy k|tLIff ug]{ /0fgLlt klg
k9fpg klg cg's"n jftfj/0fsf] clwsf/Lsf] gfd cufl8 ;fg]{ kxn 7fpF 5 ToxfF kf6L{ sfof{no ePsf] gofF g]tfx?n] ckgfO/x]sf 5g\ . t/
ljsf; ;/sf/af6 ul/g'kb{5 . ePsf] ;| f ] t n] atfPsf] 5 . bn Pdfn] xf] . Pdfn]sf] kl/ro ca o; k|sf/sf] rl/q jf uDeL/ Jojxf/
jl/i7tfsf cfwf/df clwsf/L !# cf}F ;/n ePsf] 5 . åGåfTds b]vfpg klg Pdfn]n] ;s]g . uDeL/
bftfsf]=== gDa/df /x]sf] eP klg kf6L{aLr ef} l tsjfbnfO{ { x] g { b[ l i6sf] 0 fsf Jojxf/sf sf/0f k| f Kt x' g ]
u}/;/sf/L ;+:yf;/x vr{ u/]sf ?rfOPsf JolSt ePsf sf/0f pgL cfwf/df Pdfn]nfO{{ lrGg'kbf{ hgtfsf hgljZjf;af6 klg pm j+lrt x'g
sf/0f ;d:of l;h{gf ePsf] pxf"n] Pdfn]sf tkm{af6 5gf]6df kg]{ k|jn
atfpg'eof] . dGqL kf08]n] hgtfsf ;Defjgf /x]sf] Pdfn]lgs6 ;|ft] n] ljsf;fgGbnfO{ ;lDemg} k5{ . …of]u OlGhlgo/ ljsn kf}8]n / ;'bLk
gfddf cfPsf] /sd /fhwfgLsf hgfPsf] 5 . jl/i7tf qmddf kfFrf}F u/f} F / /f] u x6fcf} F .Ú jl/i7 8fFuLn] cfˆgf] :jfy{cg'¿k rNg
kf"rtf/] xf]6ndf sfo{qmd u/]/ vr{ gDa/df /x]sf] / Pdfn]lgs6 /x]sf] eP dgf]j}1flgs sfn{ h'Ën] zof8f] gdfg]kl5 ljutsf sfo{sf/L lgb]z { s
ug] { k| j [ l Q lg?T;flxt ug{ klg w]/} ljjfbdf tflgPsf] x'gfn] yfkfsf] k;{gflnl6 cyf{t\ sfnf] JolQmTjsf] ;'j0f{ zfSonfO{ x6fpg] nljª ;'? eof]
;ef;b\ x ?;" u cfu| x ug{ ' e of] . ;Defjgf eg] gePsf] ;|ft] n] atfof] . klxrfg ug]{ ;'emfj lbPsf 5g\ ;a} / pgLx¿ ;kmn klg eP . pgLx¿s}
;+ l jwfg lgdf{ 0 fsf qmddf o;afx]s s'g} kf6L{df gnfu]sf / ljz'4 JolQmx¿nfO{ . olb sfnf] JolQmTjsf] of]hgf d'tflas lj1fg k|ljlw dGqLn]
;+ l jwfg;efn] rf/ ca{ / ?kdf /fi6« a}s+ sf] ;]jfdf ;dlk{t /x]sf cfwf/ a9\b} uof] eg] / To;nfO{ s]Gb|df sfo{sf/L lgb]z
{ sdf OlGhlgo/
;+ljwfg;efaflx/af6 !@ ca{ ?k}of" sf/0f 1jfnLsf] ;Defjgf pRr /x]sf] Go"gLs/0f / lgoGq0f ug{ vf]lhPg cg' k af:sf] 6 fnfO{ NofPkl5
vr{ ePsf] ;/sf/L tYofÍ /x]sf] 5 . ;|f]tsf] egfO 5 . eg] kl5 Tof] gzf jf Pl8S;g g} pgLx¿sf] r'/Lk'm/L emg} a9]sf] ;|f]t
atfpF5 . ;|f]tsf cg';f/ OlGhlgo/
pkTosfsf=== v/faLlj?4sf]=== aG5 . cfbt ag]kl5 v/fa} ld;g
klg xfd| f ] lgi7f, l;4fGt jf ljsn kf}8]n / ;'bLk 8fFuL clxn]
cUnf 3/x?df 7f8f] u/L 5 . xfdLn] dfGg}k5{ hgtfsf] ljZjf; xtf{stf{ eP/ s]Gb|nfO{ e|i6frf/sf]
/flvPsf PG6] g fn] b' 3 { 6 gfnfO{ { cfrf/;+lxtf g} aG5 . xfdLn] x]/f}F
xfd|f] Tofu / ;dk0f{s} Oltxf;sf cv8f agfO/x]sf 5g\ / pgLx¿n]
cfdGq0f ul//x]sf 5g\, . k|ltj]bgdf g, ;'?df j]Zofj[lQk|lt UnfgL x'G5 k|ljlw s]Gb|df u/]sf x/]s sfo{df
sf/0f a9]sf] lyof] . Tof]afx]s xfdL;Fu t/ afgL k/]kl5 Tof] ld;gdf kl/0ft
elgPsf] 5, …hldg lsGgeGbf a]; e|i6frf/sf] uGw kfPkl5, s]Gb|s}
6«fG;qmfOa/ :6];g -aL6LP;_ /fVg c? s]xL cfwf/ lyPg . kl/jt{gsf x' G 5 . xfdL ¿kfGt/0fsf] s' / f
;kgf b]vfP/ k7fP/ clg wf]sfP/ Odfgbf/ sd{ r f/Lx¿n] pQm
3/sf] 5t lsGg ;:tf] k5{ .Ú ul//x]sf 5f}F, t/ ;'N6f] jf pN6f] -<_ st't{ x¿sf] e08fkmf]/ u/]/} 5f]8g\ ] sfo{
;]jfk|bfosx?n] pRr a;f]af; ePsf g} hgtfnfO{ olt Jofks ¿kdf eGg] k|Zgdf ;hu x'g' h?/L 5 . ;'? u/]sf] ;|f]tn] atfPsf] 5 . o;
7fpFdf 6fj/ lgdf{0f u/]sf 5g\, h'g uf]na4 ug{ ;lsPsf] xf] . xfdLn] a'‰g} cfk}Fmlj?4sf] n8fOF ;a}eGbf ;Gbe{ d f lj:t[ t ljj/0f ;| f ] t n]
b" / ;~rf/ k| f lws/0fsf] k5{ , hgtf ultzLn x' G 5g\ , k]lrnf] x'G5 . cfk}FmnfO{ cleof]u pknAw u/fpFb} hfg] atfPsf] 5 . ahf/df cfOk'Uof], k9\g g5'6fpg'xf]nf
dfkb08ljk/Lt 5g\ . o"Pg8LkLsf pgLx¿sf] ;dy{g / lj/f]w :yfoL nufpg' clg bl08t ug'{ ckjfb x'G5
e" s Dk hf] l vd Go" g Ls/0f tyf x'Fb}g a? c:yfoL / Ifl0fs x'G5g\ . / ;fob ToxL g} dxfgtfsf] ;+s]t
Joj:yfkg tof/L sfo{ q mdsf xfdLn] uj{ u¥of] xfd|f k'vf{x¿sf] clg klg . cfk"mnfO{ :j:y gagfO{ c?sf]
clwsf/Lx?n] e"sDksf] ;DefJotfnfO{{ cu|hx¿sf] kmnfd] cg'zf;g / pkrf/ xf:of:kb x' G 5 . xfd| f
Wofgdf /fVb} ;fj{hlgs / lghL ;+3if{zLn Oltxf;k|lt dfS;{–n]lgg– cflgafgL, /xg;xg / b[li6sf]0fx¿
ejgn] ;fjwfgL ckgfpg'kg]{ ;'emfj dfcf] , r] U j] e f/f / xf] l rldGxsf lalu|P eg] qmflGtkl5 klg xfdLnfO{
lbPsf 5g\ . ufyfx¿ k9\of}F . xfd|f ;lxb tyf hgtfdf :yflkt x'g ;lhnf] 5}g .
;+;b\sf]=== a]kQfx¿sf] alnbfgaf6 ;dfhnfO{
t/lËt agfof} F . t/ ca sxfF ;"rgf===
clwj] z g cGTo u/] / lgoldt
clwj]zg af]nfpg]af/] ;xdlt ePsf] hfFb}5f}F < ;a}sf] k|Zg oxL 5 . s] of] xljut ePsf] pgLx¿sf] a'emfO
/ cfp"bf] clwj]zgdf ;/sf/ u7g xfdL ;fFlRrs} qmflGt ub}{5f}F < oL 5 . s]Gb|nfO{ ;jn / ;Ifd agfpg
k|lqmofn] klxnf] k|fyldstf kfpg] k|Zgx¿ xfdL leqaf6} pl7/x]sf 5g\ . ljleGg bft[ /fi6«af6 lgMz'Ns k|fKt
atfpg'eof] . …;/sf/n] ;+;b\sf] o;af6 s] k| i 6 x' G 5 eg] ePsf ;fdfg tyf pks/0fx¿
lgoldt clwj]zg cljnDa af]nfpg hgtfx¿n] xfdLk| l t klg k| Z g uf]bfddf ylGsPsf 5g\ . t/, s]Gb|sf
l;kmfl/; ug{] / ;f] clwj]zgdf p7fO;s] s f 5g\ , cfz+ s fx¿ e| i 6 sd{ r f/Lsf] ldn] d tf] d f
;/sf/ u7gsf] hf/L k| l qmof a9fO;s] s f 5g\ . ;fob xfdL cgfjZos 6] 0 8/ cfXjfg u/L
k|fyldstfdf /xg]5Ú– sfFu;
]| ;+;bLo leqleq} /f]luPsf 5f}F / v/faLx¿nfO{ pks/0f vl/b u/L kl/k"lt{ ug]{
bnsf g] t f /fdrGb| kf} 8 ] n n] leqØfO;s] s f 5f} F . To;sf/0f ul/Psf]n] s]Gb| 8'Ag k'u]sf] ;|f]t
eGg'eof] . dfcf]jfbL;lxt ;fgf 5 olta] n f xfdLn] /fdb] j / 8f= atfpF5 . ;|f]tsf cg';f/ s]Gb|sf
ˆ8 @)^&sf=;fn
lh= k|k'
=; sf= !!
b= g+ut] cfOtaf/
= !^#÷@)^#÷^$

ef/tLo bfbflul/, l/on h'; / /fs]z ;'b


;fFrf] 8Ub}g, e'm7f] tUb}g eGg] egfO sfFwdf af]s/] lx8\g] uNtL s;}n] ug'{ xFb' g} .
;do–;Gbe{
Pd= nfld5fg] ‘d·n’
PgkL sfk\mn] ‘/f]zg’
km]l/ Ps k6s k|df0fLt ePsf] 5 . laut
b]lv g} g]kfn tyf g]kfnLsf] lj?4 Jofks
?kdf nfuLk/]sf] lj:tf/jfbsf] jf:tljs
ug],{ pkef]QmfnfO{ unt pTkfbg pkof]u klg clxn];Dd lgjf{w ?kdf 8fj/sf] pTkfbg
s"6gLlts dof{bf la?4sf unt lqmofsnfk
dfq xf]Og ckx/0f tyf Hofg dfg];{ Ddsf
wDsL lbFb} g]kfndf a:b} u/]sf /fs]z ;'bnfO{
ju{ lsQf k|i6 kf/f},+ hgtfn] g} ;+ljwfg n]V5g\
ug{ afWo kfg]{ tyf unt pTkfbgsf] e08fkmf]/ tyf ljt/0f ug{ lbPsf] oxL ;/sf/n] xf] / cufl8 k5fl8 bfofF–afofF ug{df vlKk; Pdfcf]jfbLn] af]nfPsf]
?k pbf+uf] x'g] qmddf km]l/ Psrf]6L /LPn ug]{ :jtGq ;+rf/dfWodnfO{ cTofGt} lgr /fli6«otfsf] kIfdf cfjfh p7fpg]x?nfO{ sfFwdf af]s/] lx8\g] g]kfnsf :j3f];Lt clwj]zgdf dfcf]jfbL Ps sbd k5fl8 ;/]sf] dx;'; ul/Fb}5 . ;xdltsf]
h';sf] st't{ pbf+uf] ePsf] 5 . g]kfnL hgtf zAbx? k|of]u ub}{ ufnL unf}h tyf wDSofpg] ef/tlj/f]wL ultljlwsf] cf/f]k nufpg] klg nf]tGqjfbLx?sf] sfFwaf6 /Lon h';dfkm{t ;/sf/ u7gsf] nflu xfjf rln/x]sf] cj:Yfdf ;xdtLosf] /6fgnfO{ b]vfpg}sf]
ef/t lj/f]wL xf]Ogg\, ef/tLo bfbfuL/L, lj:tf/jfbL b't /fs]z ;'bsf] dfq sdhf]/L oxL ;/sf/ cyjf oxL ;/sf/df ;xefuL /fs]z ;'bsf] kL;fjsf] uGw cfO;Sof] nflu eP klg ;xdltsf] cnfk–cnfkL /x]sf kf6L{x¿nfO{ 5nkmn / a}7s
cGofo, cTofrf/ tyf ef/tLo u4f/L lj/f]wL xf]Og, of] lj:tf/jfbL g]tT[ jsf] sdhf]/L xf], bnx? g} x'g\ . ;/sf/ jf of] ;/sf/df cem}klg ltgnfO{ sfFwaf6 emf/]/ g'xfpg ug{ o;n] ;lhnf] agfOlbPsf] 5 . oyfy{df s'/f leGb} 5 . kf6L{x¿ ;fj{hlgs
x'g\ eGg] s'/f k|:6 ePsf] 5 . lautdf pgLx?sf] 5f8f tyf x]kfxf k|jl[ Qsf] HjnGt cfj4 bnx? g]kfn tyf g]kfnL hgtfeGbf k7fpFbg} g eg] ;a}eGbf klxnf ;+qmd0fsf]
/LPn h';df n]p, n]bf] tyf sL/f e]6LP/ ;'?cft ltg} sfFwdf kL;fj k/]sfx?af6 ¿kdf af]n] h:t} Jojxf/df km/s b]lvG5g\ . c? kf6L{;Fusf] ;xdltsf] t
pbfx/0f xf] . To;sf/0f uLtdf cfk"mn] u/]sf klg ef/tLo zf;s tyf Toxfsf dflkmof s'/} 5f]8f}F cfˆg} kf6L{sf lg0f{ox¿ Pp6f ug]{ / aflx/ To;nfO{ cs}{ ¿kdf
pkef]Qmf ?:6 ag]sf a]nf, g]kfnL ulNt /LxnfO{h u/L ef/tLo zf;sx?n] tyf t:s/x? k|lt akmfbf/ /x]sf] s'/f klg ;'? x'g5] . /fs]z ;'b s:tf] sfd u5{g <
;+rf/dfWodx?n] ;dfrf/ k|sf;g tyf cfd g]kfnL pkef]Qmf tyf g]kfnL oLgLx? cfkm}n] k|:6\ofpb} cfPsf 5g\ . s:tfsf] kIfdf s;/L k|:t't x'G5 < oLgn] k|:t't ug]{ k|j[lQ lbgfg'lbg al9/x]sf] 5 . o:tf] /f]uaf6 ;a} h;f] kf6L{
k|;f/0f ubf{ cfk\mgf] pTkfbg ;xL ePsf] ;+rf/dfWodx?;Fu Ifdfofrgf ub}{ To;sf/0f klg 8fj/sf] pTkfbgnfO{ arfpg s:tfsf] clg s;sf] lxtdf ultljlw u5{g < u|l;t 5g\ . To;}n] /fhgLltn] ult stf to u/]sf] 5 egL 7]ufg} x'Fb}g .
eGb} la/f]w tyf sfo{jfxL eP nufgL g} /Lonh';sf nufgL stf{nfO{ ;Vt sfo{jfxL jf hf]ufpg ;fdfGo sfo{jfxL u/]h:tf] u/L eGg] s'/f ca ;8s;Dd 5tf5'Nn ePsf] cg'dfg nufpg sl7g k5{ . clxn] klg To:t} jftfj/0fdf bnx¿ u'h|]sf
lkmtf{ n}hfg] wDsL lbPsf] /LPn h';sf] ug'k{ 5{ cGofyf g]kfnL hgtfsf] dgdf a8\b} hgtfsf cfFvfdf 5f/f] xfn]/ b'lgofFnfO{ d"v{ 5 . 8fa/ tyf /fs]z ;'b b'a} ef/tLo x'g,\ 5g\ . cfhsf] lg0f{o ef]ln nfu" x'bF g} , ab\ln lbG5g\ . ePsf ;xdlt sfof{Gjog
jf:tljstf clxn] cln 5n{u+ ePsf] 5 . uPsf] lj:tf/jfb k|ltsf] ljt[00ffdf s'g} agfpg slQ a]/ dfGb}gg To;sf/0f ;Dk"0f{ oLgLx? g} ef/t ;/sf/sf k|ltlglw x'g,\ eGg] ePgg\ eGg] u'gf;fx¿ k|z:t} ;'lgG5g\ . dfcf]jfbLOt/n] dfcf]jfbLnfO{
s'6gLlts dof{bf tyf cfk\mgf] If]qfwLsf/ sdL cfpg] 5}g a? c? a8\g] 5 . ljleGg pkef]Qmfx? ;r]t /xFb} ;Vt sfo{jfxLsf] o;}af6 ef/tLo zf;sx?sf] g]kfnnfO{ x]g{ ] kfngf gu/]sf] b]V5g\ eg] dfcf]jfbLn] c? kf6L{n] kfngf gu/]sf] eGg]
;d]t yfxf gkfPsf /fs]z ;'bsf wDsL k]ml/ ;+rf/dfWoddf /LPn h';sf] Jofks dfu ub}{ ;/sf/nfO{ bjfa lbg]tkm{ nfUg'k5{ tyf ug]{ Jojxf/ k|:6 x'G5 . ;d:of /Lon ub{5g\ . o;/L lxhf] 5Øfk5Øfk hf]–h;n] h;/L u/] klg jf:tljs ¿kdf
Psk6s ;lDemg afWo x'gk' /]sf] 5 . ;'rgf cfnf]rgf a8\b} uPkl5, hgtfdf 8fa/sf] cGoyf ;/sf/ / 8fj/sf] larsf] lx;fj h'; tyf /fs]z ;'bdf dfq xf]Og lj:tf/jfbL /fhg}lts sdfg xfdLeGbf aflx/ st} 5 x]5{ eGg] cg'dfg nufpg] ul/G5 .
kfpg] hgtfsf] clwsf/nfO{ s'l07t kfg]{ pTkfbg k|lt ljZjf; x/fpFb} uPkl5, ldNgf;fy ;/sf/n] 8fj/sf] pTkfbg rf]vf] zf;sx?sf] ;f]r jf vf]6f] b[i6Lsf]0fdf 5 . o;afx]s k'/fgf 7"nf kf6L{sf] :yfg ;+ljwfg;efsf] r'gfj kl5 v'Drg k'us ] f]
p2]Zosf ;fy s]xL g]kfnL ;+rf/dfWodn] hgtnfO{ k]ml/ e|ddf kfg{ g]kfnsf VoftL agfOlbg ;S5 . Pp6f cf;n l5d]sLsf] e"dLsf ef/tn] 5 . cfˆgf] cfsf/–k|sf/df ;fgf] ¿kdf cfpFbf hgtfx¿n] kTofpg 5f]8]
lj1fkg gkfPsf] sf/0f /LPn h';sf] abgfd k|fKt snfsf/x?nfO{ lj1fkgdf k|of]u ul/of] ef/t g]kfnsf] c;n l5d]sL xf]Og eGg] lgefpg ;Sb}g eg], l5d]sLnfO{ ;d:of eg] cfˆgf] l:ylt /Iff ug{sf] nflu dfcf]jfbLnfO{ s;/L x'G5 wf/] xftn]
u/]sf x'g\ eGb} g]kfnL ;+rf/dfWodnfO{ / Joks lj1fkg lbg yflnof] . of] k|lqmofdf s'/fx? ;d]t af/Daf/ k|dfl0ft x'bF } cfPsf yf]kg]{ clwsf/ klg ltgLx?nfO{ 5}g . ;Qf] ;/fk ub}{ cfTd/ltdf /dfpg k|j[lQn] /fhg}lts lgsf;nfO{ ult lbg
abgfd u/fpb} wDsL lbg] /fs]z ;'b s:tf ;fd]n :yflkt tyf Voflt k|fKt JoQmLTjx? 5g\ . ef/tLo ultljlw tyf ltgsf x/]s g]kfndf af/Daf/ x/ k|sf/n] cTofrf/ g;s]sf] xf] . dfcf]jfbLn] c? kf6L{nfO{ uGb} guGg] c? kf6L{n] dfcf]jfbLsf]
dg'jf x'g\ < oLgsf] x}l;Pt s] xf] < logL h;n] lgxLt JoQmLut :jfy{sf] nfuL xs{tx? g]kfn tyf g]kfnLsf] la?4df 5g\ . ul//xg] tyf b'lgofsf] Wofg cGt} df]8g\ 5fofF klg dg gk/fpg] To;}n] /fhg}lts ufF7f] h:tf] lyof] To:t} k'mSb}
g]kfndf lsg a:b} 5g\ < oLgsf] nIo s] pkef]QmfnfO{ unt pTkfbg pkof]u ug{ /fhgLlts, cfly{s, ;fdflhs, ef}uf]lns dfq ljleGg xNnf km}nfO{ /xg] sfd tTsfn gk'mSg] . hltv]/ cGtl/d ;+ljwfg ;+zf]wg u/]/ ax'dtLo k|0ffnL ckgfOof]
xf] < g]kfndf s:tf ultljlw ub}5{ g\ < eGg] k|fT] ;fxg u/] tyf lt lj1fkgx? k|sf;g xf]Og h+un tyf hn>f]tdf ;d]t g]kfndf aGb ug'k{ 5{ . g]kfnsf dfcf]jfbLn] ef/tsf Toltv]/b]lvg} jf:tjdf blIf0ffkGyL e6\sfpsf] ;'?jft ePsf] lyof] /
nufPtsf w]/} s'/f a'em\ g clxn] ;LnaGbL tyf k|;f/0f u/], ltgLx? ;a}n] cfk\mgf] uNtL ef/tsf] x:tIf]k tyf babaf sfod 5 . dfcf]jfbLnfO{ tflnd lbPsf] s'/f, g]kfnsf ;+ljwfgdf Tof] k|fjwfg g/fVbf o;/L g} /fhgLlt u'lh|/xg] 5 / g]kfnLx¿n]
ePsf s/f]8f} d'No a/fa/sf /LPn h';af6 :jLsf/ ub}{ cfd pkef]Qmf;Fu Ifdfofrgf ljleGg sf/0fn] ef/t;Fu ljif]z ;DaGw dfcf]jfbLn] ef/tsf dfcf]jfbLnfO{ xltof/ b'Mv e]mNb} hfg'kg]{ 5 .
Ps xb;Dd d4t g} ldn]sf] 5 . ef/tn] ub}{ ca pk|fGt To:tf unt lj1fkgx? ePsf] eg]/ gyfSg] ef/tsf cfk\mgf a]rs] f] s'/f, g]kfnsf] hdLg kfls:tfgL dfcf]jfbLsf] PSnf] k|of;n] ljb]zLx¿n] ;lhn} ;/sf/ 9fNg] / /fVg]
g]kfndf s'g–s'g 7fpFdf s:tf] lgotn] gug]{ k|lt1f ;fj{hlgs ?kdf ug'k{ 5{ / dflg;x?n] oL ;Dk"0f{ s'/fx? ef/tnfO{ cft+ssf/Lx?n] k|of]u ug]{ u/]sf s'/f, /c k|rngnfO{ h]gt]g cfh;Dd /f]Sg] k|of; u/]sf] 5 . e"uf]nsf] lgs6tf /
nufgL ub}{ 5 < g]kfnL hgtfnfO{ s;/L cfd pkef]QmfnfO{ eGg'k5{ 8fj/sf] pTkfbg ;'Dk]sf x'g\ eGg] s'/fdf b'Odt 5}g . g]kfnsf] n] tof/ kf/]sf] dx/f tyf c1ft lrgLof xfd|f] afWotfn] g]kfnsf] ;/sf/ agfpg / lj:yflkt u/fpg ef/tn] r'6s \ Lsf
e|ddf kfb}{ 5 < eGg] s'/f ;d]t of] k|of]u gug'x{ f]; . lautsf] uNtL ;Rofpg] h+un km8fgL x'G5, ef/tdf k'U5 . g]kfnLn] clwsf/L elgPsfsf] lar ePsf s'/f eGb}
k|s/0fdfkm{t s]xL s'/f aflx/ cfPsf 5g\ . ;fj{hlgs ul/Psf] 6]k/]s8{sf s'/f, nufPt e/df l5ge/d} ug{ ;Sg] jf:tljstfnfO{ o; k6s To;f] x'g ;s]sf] 5}g .
Psdfq pkfo oxL x'g ;S5 . ;fy} ca afnL nufpF5g\ ef/tLox?n] leq\ofpF5g\, t/ ;/sf/ klg aGg ;s]sf] tLtf] oyfy{ klg xf] . o:t} sof}F O;'x¿
lautdf g]kfnL ;+rf/dfWoddf /LPn h';sf ;r]ttfk"js { ;Dk"0f{ pkef]Qmfx?n] x]gk{ ' 5{ /ftf/ft ;Ldf:tDa x/fp5g\ csf]{ lbg s}of} oL ;Dk'0f{ ckmjfxx? b'lgofFsf] Wofg cGt}
st't{ x? 5fO /x]sf a]nf, /LPn h';sf unt ;/sf/n] /LPn h'; cyjf 8fj/sf] lsnf]dL6/ g]kfn leq k;]/ /ftf/ft gofF df]8/] cfk\mgf ck/fwx?sf] /ˆtf/ a9fpg] hgtf;dIf k'Ub}gg\ . Tolts} ;fd;'d kl/G5 . ;a}eGbf 7"nf] bn k|ltkIfdf
lqmofsnfk k|sfl;t eO/x]sf a]nf, cfd pTkfbgnfO{ s;/L x]5{ < Tof] sDklgnfO{ gSsnL ;Ldf:tDa agfOG5g\ . bh{gf} 7fpFdf of]hgf dfq xf] . g]kfnsf] Psdfq /f6«jfbL /fVbf /fi6«n] Joxf]g]{ 3f6fx¿sf] af/]df klg ;dLIff x'g ;Sg] Pp6f kf6f]
pkef]QmfnfO{ ;";l' rt ul//x]sf a]nf, s:tf] jf s'g xb;Ddsf] sfo{jfxL u5{ jf gbLdf afw afw]/ xhf/f} x]S6/ g]kfnL hdLg zQmL dfcf]jfbLnfO{ abgfd ug]{ tyf cfk\mgf /Xof] g} To;}n] ;a}n] ;a}sf] cf}sft a'‰g] cj;/ klg k|fKt eof] . o;/L
ef/tlj/f]wL ultljlwsf] cf/f]k nufpg] bjfa / tgfj em]Ng g;s]/ /fs]z z'bnfO{ 8'afgdf kl/Psf] dfq 5}g, s/Lj c;L k|lt;t eQmx?nfO{ ;/sf/df lgo'QmL ub}{ g]kfndf cfˆgf] /fhLgfdf lbPsf dfwj g]kfn klg 7"n} :j/n] c?nfO{ clt{ lbg kl5
ef/tLo ;+rf/dfWodx? ;d]t o;k6s 5f8f 5f]8] em} 8fj/nfO{ klg 5f]85\ . hnljB'tsf 6]G8/ ef/tLox?sf e'mnLeLq Psflwsf/ hdfpg] kmut k|of; dfq xf] . kb}{gg\ . jt{dfg kl/l:yltn] s;nfO{ 3f6f s;nfO{ gfkmfeGbf klg ljb]zL
jf:tljstf a'em\ g tyf jf:tljs ;dfrf/ g]kfn ;/sf/n] sfo{jfxL ul/xfN5 eg]/ 5g\ . ef/t;Fu ljif]z ;DaGwsf] /6gf g]kfnsf ;+rf/dfWodx?n] ;d]t ca x:tIf]k / :jfy{n] xfd|f]h:tf] b]znfO{ kfg]{ c;/sf] af/]df hfgsf/L ;a}n]
k|sf;g ug{ afWo ePsf 5g\ . g]kfn tyf ljZj:t eP/ a:g] uNtL s;}n] ug'{ x'bF g} . nufpg]x?sf s[kfn] ubf{ ef/tLox? o:tf] lj:tf/jfbLn] km}nfPsf xNnf tyf kfP . x:tIf]ksf gfnLa]nL ;fj{hlgs eP . b]Vg]nfO{ nfh ePsf] 5 . o;/L
g]kfnL hgtfsf] la?4df h'g;'s} ck/fw ef/tLo bfbfuL/L tyf HofbtLsf] lj?4df ub}5{ g\ . To;sf/0f o;k6s of] k|s/0fdf ckmjfxx?nfO{ k"/f jlx:sf/ ub}{ oLgLx?sf s'lx/f]sf] sfu h;/L xfd|f kf6L{x¿ pl7/x]sf 5g\ . ;+;b\ / ;ef;b\x¿ g
ug{ kl5 gkg]{ lj:tf/jfbL zf;s tyf pleg] ;fx; of] ;/sf/n] ub}g{ eGg] klg ltg} ef/tLox?sf k/d dLqx? 8fa/ ;Dk"0f{ sfnf st'{tx?sf] e08fkmf]/ lj1 x'g\ g g]tf x'g\ . kf6L{x¿sf] ;xdltn] ;xL 7f]Sg] axfb'/ kf] /x]5g\ eGg]
ltgnfO{ sfFw yfKg] ef/tLo hgtfx? ;d]t Oltxf;n] k|dfl0ft ul/;s]sf] 5 . /fli6«otfsf] sDklgsf] kIfdf v'n/] nfUb}gg\, s';L{ bfpdf ul//xg'k5{ . ;Rrf b]zeQm tyf cfd s'/f klg rrf{sf] ljifo ag]sf] 5 . k|foM ;a} kf6L{sf pRr cf]xf]bfwf/L
Tolta]nf sf]xL clg s]xL af]ng] g\, ;fob nfuL lj:tf/jfbL u'08fubL{sf] lj?4df pleg] /fv]/ ef/tLo n'6sf] la?4df sbd rfN5g\ g]kfnLx? lj:tf/jfbL gLltsf] lj?4df JolQmTjx¿ ;ef;b\ eP klg kf6L{sf] x}sdaf6 ;ef;b\x¿ lgb]{lzt x'g'sf]
pgLx? ;f]Ry] g]kfndf pTkfbg ePsf] h'; ;fx; clxn]sf] ;/sf/ tyf of] ;/sf/ eGg] s'/fdf Tolt ;lhn} lj:jf; ug{ z;Qm ?kdf ;8sdf cfpg'k5{ / ef/tLo ljsNk 5}g . To;}n] v;Lsf] 6fpsf] / s's'/sf] df;'sf] k|;Ë ;+;b\;Fu
g]kfnLn] lkp5g\, la/fdL k/]klg g]kfnL la/fdL ;+rfnsx?df 5}g eGg] klg 36gfqmdx?n] ;lsb}g . h;/L cfh 8fa/sf] pTkfbg cyjf lj:tf/jfbsf] hd]/ lj/f]w ug'k{ 5{ . g]kfndf hf]l8Psf] egfO oyfy{k/s ePsf] jf:tljstf klg hgtfn] yfxf kfpFb5 } g\ .
k5{g,\ d[To' ePklg g]kfnL s} d[To' x'G5 . k'i6L ul/;s]sf 5g\ . cfk\mgf] bfbfuL/L tyf /Lon h'; unt xf] eGg] k|dfl0ft ePsf] 5, ef/tLo :jfy{sf] rnv]n aGb gxFb' f;Dd u0ftflGqs g]kfnsf] ;+ljwfg s:tf] aGnf ;a}sf] lh1f;fsf] ljifoj:t' /x]sf]
t/ ha ltgLx?n] yfxf kfP g]kfndf pTkfbg u'08fubL{sf] la?4df s'g} :jfeLdfgL g]kfnLn] ;do qmddf To;sf k|aStf ag]sf /fs]z ljleGg gfddf 8fa/x? g]kfnL hgtfnfO{ 5 . ;+ljwfg;efsf ;ef;bx¿nfO{ ;+ljwfg agfpg] P]ltxfl;s sfo{ ug{ kfpFbf
ePsf] ef/tLo nufgLsf] /LPn h';sf] s]xL af]Ng g;sf]; eg]/ g} ef/tLo ;'b klg unt x'g\ eGg] s'/f c? k|dfl0ft la; lknfO{ /xG5g\, ?k k]ml/Psf /fs]z bªbf; gx'g] s'/} ePg . hgtfsf] k|ltlglwsf] gftfn] hgtf;Fu k|ToIf ;/f]sf/
g]kfndf eGbf w]/} ef/tdf laqmL x'G5, ta lj:tf/jfbn] cfk\mgf eQm cyjf x'g5] . /Lon h'; hlt xflgsf/s tyf ;]jg ;'bx? g]kfndf u'08fubL{ ul//xG5g\, wfs, /fVg] cxd\ ;jfndf cfk"mnfO{ ;'lDkPsf] sfo{ x'g ;s]g eg] :jefj}n] b'Mv klg
ef/tsf zx/ ahf/ htftt} la/f]wsf :j/x? xg'dfgx?nfO{ g]kfnsf] g]tT[ jdf rPg u/]sf] ug{ cof]Uo 5, Tof] eGbf a8L xflgsf/s wDsL tyf tNnf]:t/sf cf/f]kx? nfUnf . t/, Dofb yk ePsf] ;do;Dd oxL tfnn] ;+ljwfg aGg] s'/} cfpFbg} .
u'GhLg yfn], nufgLstf{sf k'Tnf bxg x'g s'/f ;d]t st}af6 l5k]sf] 5}g, oLg} tyf cof]Uo /fs]z ;'b 5g\ . To;sf/0f nufO/xG5g\ . g]kfndf x/ k|sf/sf x:tIf]k To;df cem ;+ljwfg k|ultzLn klg x'gk} ¥of] . hgtfsf] k|ultzLn ;+ljwfg
yfn], c?nfO{ b'Vbf aNn vfO; eGg]x? klg xg'dfgx?sf sf/0f /fs]z ;'b bfpb sfo{jfxL vfnL 8fa/sf] pTkfbg tyf o;sf tyf cltqmd0f eO/xG5g\ . To;sf/0f /LPn agfpg g;s]kl5 To;sf] 6f]sfOkl5;Dd ;ef;b\x¿n] Joxf]g{} kb{5 . k|ultzLn
cfk"mnfO{ b'Vbf P]of eGbf /x]5g\, h'g s'/f Oa|fxLdx?nfO{ kl5 kfb}{ Ps gDa/sf] 8gdf nufgL stf{nfO{ dfq xf]Og /fs]z ;'bnfO{ h'; tyf /fs]z ;'b dfq xf]Og ef/tLo ;+ljwfg agfPg eg] hgtfn] ;bf;bf ;/fKg] 5g\ . ctM ;+ljwfg} gagfPkl5
clxn] ef/tLo hgtfx? eGb}5g\ . kl/0ft ePsf 5g\ . g]kfndf a;]/ klg ug'k{ 5{ . laut b]lv af/Daf/ unt lj:tf/jfbL g]tT[ j tyf ltgLx?sf] unt
;xL tyf unt s'/fsf] hfgsf/L kfpg], gLltsf] ;d]t lj/f]w ul//xg'k5{, ltgsf] To;sf] bf]if ;ef;b\x¿nfO{ sd hfnf eGg] ;f]rn] pgLx¿df pbf;Lgtf
g]kfnlj/f]wL ultljlw ug]{ clwsf/ /fs]z xs{t ub}{ cfPsf, Pp6f ;fdfGo sd{rf/Lsf] cfPsf] xf] ls z+sf ug'k{ g]{ cfwf/ /x]sf 5g\ . ;+ljwfgeGbf cfˆg} tna
cfk"mn] pkef]u ul//x]sf] j:t'sf] ;Dk'0f{ ;'bx?nfO{ lbPsf] oxL ;/sf/n] xf] . dlxgf} of]Uotf ;d]t gePsf tyf Pp6f dfkmLof e08fkmf]/ ul//xg'k5{, ljZj;d'bfonfO{
hfgsf/L kfpg] hgtfsf] clwsf/ s'07Lt cufl8af6 nuftf/ n]p, n]bf] / sL/f e]6LP 8gsf] sfo{;n} L ePsf /fs]z ;'bnfO{ ;wFe} /L oLgLx?sf] lgot k|:6\ofpg} k5{ . eQfdf /dfpg kfpFbf xfO;Grf] gx'g] s'/} ePg .
oltv]/ ;a}sf cfsf+Iff a9f]Q/L 5g\ . ;+3Lotfsf] vfsf s;/L aGnf .
cf–cfˆg} s'07fn] sfd ul//x]sf 5g\ . k|zf;lgs ;+oGq qmdzM kf6L{s/0f

sf“u|];sf] elj:o ;+s6do


z]v/ 9'·]n pkh 36gf k|s/0fnfO{ kfl/jfl/s cf;lStdf k'¥ofpg] of] k|s/0fdf ;To tYo kQf l9nf e};s]sf] 5 .
x'bF 5
} . kf6L{sf bf}/fsf] k]m/ g;dfpFbf;Dd k|zf;s s'zn k|zf;sdf ulgFbg} .
j[lQ ljsf;sf nflu ;dfpg} k¥of] . Gofo If]qsf] emu8f ;fj{hlgs x'Fb}5 .
GofofwLz arfpg dGqLhLsf ts{x¿ ;fj{hlgs x'Fb}5g\ . oltv]/ ;a}sf
cfsf+Iff a9f]Q/L 5g\ . ;+3Lotfsf] vfsf s;/L aGnf . cf–cfˆg} s'07fn]
g]kfnsf] Ps dfq h]7f] k|hftflGqs kf6L{ u|:t eP/ w[t/fi6« em}F gj lgjf{lrt sfFu;] | gnfu'Gh]n ;'hftf sf]O/fnf clg s[i0fk|;fb g]kfnL sfFu;] | leq k'/fgf] ljjfb sfod g} sfd ul//x]sf 5g\ . k|zf;lgs ;+oGq qmdzM kf6L{s/0f x'Fb}5 . kf6L{sf]
eg]/ lrlgg] g]kfnL sfFu;] | sf] /fhg}lts elj:o ;efklt z'l;n sf]O/fnfn] cfj]udf cfP/ l;6f}nf k|jl[ tnfO{ lgnDag ug{ g;Sg] xf] eg] 5 g]kfnL k"j; { efklt :j=lul/hfk|;fb bf}/fsf] km]/ g;dfpFbf;Dd k|zf;s s'zn k|zf;sdf ulgFbg} . j[lQ ljsf;sf
;+s6do aGb} uPsf] 5 @)$^ ;fn ;Dd l;+uf] kf6L{nfO{ ;d]t d'5L abgfd / nlHht jf kqklqsfdf cfPsf k|sflzt ePsf k|;u+ sf]O/fnfl;t dxGy 7fs'/x?n] u'gf;f] ubf{ nflu ;dfpg} k¥of] . Gofo If]qsf] emu8f ;fj{hlgs x'Fb}5 . GofofwLz
cGt/f{li6«o?k d} VoftL sdfPsf] g]kfnL sfFu;] | agfO lbg' ePsf] 5 . g]kfnL sfFu;] | n] o:tf] em'7f] xf] eg] lt klqsfx? dfly dfgxflgsf] kf6L{ 5f]8/] uP x'G5 dnfO{ s]xL km/s kb}g{ arfpg dGqLhLsf ts{x¿ ;fj{hlgs x'Fb}5g\ . lzIff, :jf:Yosf] xljut
kf6L{ @)%! ;fn sf] cb'/bzL{ dWofjlw lgjf{rg, ?k cfˆgf xHhf/f} sfo{stf{ dbf{, ckf+u xFb' f d'4f lsg xflnb}g < b'Odf Ps sfo{ ug{ elg xKsfP em}F at{dfg z'l;n sf]O/fnf klg ToxL 5 . cfly{s c/fhstf a9\bf] 5 . ljlwsf] zf;g gfd dfqsf] 5 .
kf6L{leqsf] c:j:y ljjfb / sf]O/fnf kl/jf/ n'l6bf slxn] klg b]vfPsf] lyPg . ;efklt r'Sg' eof] eg] sf]O/fnf P08 l;6f}nf b]pjf kIfnfO{ klxn] klg 5f]8/] uPs} xf} Sof/] cl:t dfq kf/; / ?a]nsf] gf6s b]lvof] . sfFu; ]| n] ?a]nsf] kIfdf xNnLvNnL
sf] lg/+s;' k|jl[ t, g]kfnL sfFu;] | ;+:yfkg of] k|s/0fn] z';Ln sf]O/fnfsf] sDklg t uP uP g]kfnL sfFu;] | klg Oltxf;sf] ca klg uP x'G5 eGg] h:tf cx+sf/L / u¥of] . Pp6f ljb]zL gful/ssf] nflu kf6L{ lj1lKt lgsfNof] . t/, uf]nL
sfnb]lvsf d'Vo g]tf nufot ax';V+ os kl/jf/afbk|ltsf] cGwf] cf;lSt 5n{u ePsf] kfgfdf l;ldt x'g5] . ca Oltxf;sf] ;+v lg/+s;' z}nL b]vfpFb} x'gx' G' 5 . s] sf]O/fnf ?a]nlt/} nfUof] . ?a]nsf st't{ x¿ ;fj{hlgs eP . pg} ?a]nnfO{ ;;'/fnLdf
sfo{stf{ sf] aLkL sf] d]n ldnfksf] gLlt 5 . pxfF cfˆgf] bn / /fi6«kl| tsf] lhDd]jf/L km's/] vfg] lbg uP eGg] s'/f] @$) jif{ P08 l;6f}nf sDkgLn] dfq sfFu;] | sf] cl:tTj k"j{u[xdGqLsf] /f]xj/df aofg lbg] jftfj/0f ldnfOof] . k"j{o'j/fh !)
Pjd efjgf ljkl/t hfg' x'Gg eGg] cg'/f]wnfO{ ;d]t ;f]Rg c;Ifd b]lvg' ePsf] 5 . pxfFdf /fhtGq cfˆg} xftn] lj:yflkt u/fpg] sfFu;] | y]Ug ;Unf t < nfvf} sfo{stf{ / z'e lrGtssf] xhf/df 5'6] . s:tf] gf6s < oxL xf] ljlwsf] zf;g < o:t} x'G5 /Ho
nTofpb} ;+s6df km;]sf] 5 . u0ftGq ;'em–a'em / w}ot{ fsf] cefj b]lvof] . xfQL g]tT[ jn] a'‰g' h?/L 5 . ljutaf6 lzIff / ;+3if{ Tofu / alnbfgaf6 :yflkt g]kfnL rnfpg]sf] 9fFrf < oxL xf] u0ftflGqs g]kfnsf] klxrfg < of] t nfn'sf]
:yfkgfkl5 klg ;Qfsf] xflnd'xfnL sfFu;] | sf] cfof] xfQL cfof] ===k'm:;f eg]em} ?a]n rf}wf/Ln] jt{dfgsf] lr/kmf/af6 dfq eljiosf] sfFu;] | cfh lgtfGt kfl/jfl/s 3]/f / ;Qf kfnfsf] ljxf/h:tf] . pxL g]tf pxL 9fFrf / pxL ;dfh;]jL / ljlwkfns .
gfddf sf]O/fnf P08 l;6f}nf sDklgs} ar{Zjdf cfˆgf] aofg km]//] @$ 306f glaTb} z';Ln ;'lglZrt af6f] sf]g{ ;lsG5 . g]kfnL sfFu;] | sf] lnK;fdf clNemPsf] 5 . of] k|jl[ taf6 d'St h] eP klg ug]{ Pp6f eGg] csf]{ . log} cGof}nsf] aLrdf ;jf]R{ rsf] t6:ytf
/Xof] . hgo'2sfndf dfl/Psf, ckfª ePsf sf]O/fnf nufot l;+uf] kf6L{nfO{ d'va{ gfO lbP g]tT[ jn] o:tf uxg s'/fdf ;Da]bgzLn x'bF g} ug{ jt{dfg ;efklt z'l;n sf]O/fnf ;Ifd
3/–hUuf n'l6Psf, nfvfF} sfo{stf{ / z'e s] pknlAw eof] t < l;+uf] kf6L{nfO{ d'5/] eg] p;sf] eljio 5}g . hgtfx? cfjfh x'g] cfzf ?a]n k|s/0fn] df/L lbPsf] 5 . ga:g] cfb]zn] k|hftflGqs nfh krfP/ t6:y a:g]x¿n] Pp6f kIfdf
lrGtsx?nfO{ a]jf:tf ub}{ ;Qf s]lGb|t lat08f dRrfpg] lj1lKt lgsfn]/ < cfhsf] p7fpg yfn]sf 5g\ …?a]n rf}w/L;+u} p7]sf] To;df klg cTolws dt k|fKt ug{ nf]slk|o ef]6 xfNg'kb{5 . !^–!^ dlxgf s'g} klg ;sf/fTds sfd ug{ g;Sg]x¿n]
/fhgLltdf dfq l;ldt eP . cfh sd{ cj:yfdf ;fdfGo ?kdf s'g} klg 36gf jf g]t[ ;'hftf sf]O/fnf / s[i0fk|;fb l;6f}nf;DaGwL g]tfsf] cad'Nog ub}{ s;}sf] bafasf] axfgf cem} k'/fg} u7aGwgsf] ;/sf/ agfpg kxn ug]{ xf] eg] Tof]eGbf clgi6
sfo{stf{ ufpF / b]zaf6 knfO{g x'g' k/]sf] 5 . k|s/0fsf] ;"rgf ;+rf/ dfWodaf6 g} cfpg] ca}w wGwfsf k|;u+ nfO{{sfFu;] | ;efkltn] ;Daf]wg agfP/ sfFu;] | kf6L{nfO{ g} ;+s6df, ljjfbdf b]zn] s]xL Joxf]g'{kg]{ 5}g . olb b]znfO{ /;ftntkm{ ws]Ng] / ;+ljwfg
pgLx?sf] shf{ ;Dklt lkmtf{ ug{ pgLx?sf] u5{ To;}n] cfh ljlSnS;sf] rrf{ / xËfdf u/L kf6L{ arfpg] k|oGt u/] o:tf] nf]stGq < k/L /fv]sf laafbf:kb JolStx?nfO{ Rofk]/ gagfpg] xf] eg] k'/fg} u7aGwgnfO{ gofF ¿k lbg'kb{5 / k|:6;Fu eGg
;'/Iff ug]{ ljifodf sfFu;] | sf] Wofg s]lGb|t x'g 5 ?a]n rf}w/L k|s/0f kZrft b]zsf k|dv ' eGbf u0ftGqtGq g} l7s eGg]x?sf] le8 7"nf] kf6L{sf] cu|kQ+ mLdf /fVg vf]Hg] ;efkltsf] ;Sg'kb{5 . of] ;+ljwfg;efsf] cfjZostf 5}g . ;+3Lotfsf] cfjZostf
;s]g . pgLx?sf] hkmt ePsf] ;Dklt lkmtf{ kqklqsfdf n]lvPsf ?j]n rf}w/L ;DalGwt aGb} uPsf] 5 . :d/0f/xf]; tTsflng zlStzfnL cb"bz { Ltfsf] lzsf/ l;+uf] g]kfnL sfFu;] | aGg] kb}{g . c?n] h] u5f}{ u/ xfdL ;+ljwfg klg agfpFb}gf}F cflbcflb . o;/L
u/fpg k|zf;g / k|x/LnfO{{ bafa lbg ;s]g . sf08x?sf ljj/0f g]t[ ;'hftf sf]O/fnfsf] /fhb/af/n] ;d]t hgtfsf] 7"nf] cfjfh p7fpg ePsf] 5 . ca g]kfnL sfFu;] | nfO{{ arfpg] xf] k|:6 gx'bF f g]kfn / g]kfnL hgtfnfO{ u'd/fxdf /fvL /xFbf Ps lbg hgtfn]
;Qfdf k'us ] f g]tT[ jstf{ JolStut pknlAw ;+nUgtf / ;+/If0fsf] k|;u+ nfO{{ ;Daf]wg yfn]kl5 @)$#÷$$ ;fndf tTsflng clw/fh / k'gMhg cfwf/ lnP/ cl:tTj sfod /fVg cfkm}F km};nf unf{g\ . To:t} dfcf]jfbL klg ca ;+;bLo kf6L{sf] uf]nrSs/df
d'ns ' sfo{df dfq ;f]r u|:t ePsf 5g\ . ug{g;Sg' kf6L{ ;efkltsf] csf]{ gfnfO{sLkg s'df/ lw/]Gb| ;d]tn] b]z 5f]8g' kg]{ cj:yf rfxg] xf] eg] …sf]O/fnf P08 l;6f}nfÚ sDklg nflu/xg'eGbf gofF tl/sfn] cufl8 a9\g'kb{5 . o;/L sf7df8f}Fsf] hf8f]df
h;n] ubf{ sfo{stf{ / z'e lrGtsx?df :ki6 b]lvG5 . clwgfosafbL elgPsf] cfpg] u/L e|i6 dflkmof nufot axfn jfnf k|jl[ tnfO{ pGd'ng ug{' k5{ x/ o;sf] nflu /fhg}lts /:;fs:;Ln] Pp6f laGb' e]6fpg} kb{5 . hgtfnfO{ slt lbg
g]tT[ jk|lt cljZjf; / ljrng a9]sf] 5 . dfcf]jfbL kf6L{n] ;d]t kq klqsfdf cfPsf hg]n{ / k"j{ k|x/L k|dv ' ;d]tnfO{ sfo{jfxL o'jf zlSt ljb|fx] u/]/} eP klg cuf8L cfP/ e' m Sofpg] < oyfl:yltjfbL / k| u ltzLn cyf{ t \ u0ftGqjfbL /
kl5Nnf] 36gf qmddf a+unfb]zL gful/s ljifonfO{ cg';Gwfg u/L ;Daf]wg ug{ u/]sf u/]sf] lyof] . s] ca g]kfnL sfFu;] | ;'hftf / g]kfnL sfFu;] | sf] cl:tTj / 5jLnfO{{ arfpg] k/Dk/futjfbLx¿n] cf–cfˆgf] lsQf 5'6\ofpFb} klxrfg lbg}kb{5 . o;}df
?a]n rf}w/L h;n] g]kfndf cj}w lqmofsnfk 5g\ bf]ifL kfOPsf]nfO{ kf6L{af6 lg:sfzg jf l;6f}nfsf] ;lt hfg] < hg cfwf/ / hg sfd ug{ clgjfo{ 5 . cGoyf sf]O/fn P08 udf{udL{ ax; x'g}kb{5 . hgtfsf clwsf/ s'l07t ePdf hgtf cfkm}F
u/L caf}+ { gf]S;fg u/fO{ /x]sf] 5 . pl;t lgnDag ug{] u/]sf 5g\ . Pp6f k|hftflGqs cfjfhnfO{ a]jf:tf ug{ bn jf JolStTjsf] l;6f}nf sDkgL;Fu} g]kfnL sfFu;] | kf6L{ Oltxf;df hfUg]5g\, nfUg]5g\ . ca s'/f grkfp, ju{lsQf k|:6 kf/f}F .
;DalGwt Pp6f ;fdfGo dfgjLo sdhf]/Lsf] Oltxf; af]ss ] f] /fhg}lts kf6L{nfO{{ ;+s6df elj:o x'bF g} eGg] s'/f] sfFu;] | g]tT[ jn] a'‰g ;Lldt /xg]5 .
k|sfzs tyf ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M afuahf/, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.chhepyastraweekly.wordpress.com sDKo'6/ tyf d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , l8NnLahf/, lkknaf]6 glhs}, kmf]gM $$$%%@)

You might also like