You are on page 1of 8

www. chhepyastraweekly.wordpress.

com

jif{ $, c+s @&, @)^* ;fn j}zfv @% ut] cfOtaf/ (May 8, 2011) d"No ?= &.–

zflGt / ;+ljwfgsf nflu hgkl/rfng zflGt / ;+ljwfgsf nflu b'O{ ltxfO{ ax'dt

;+ljwfg;ef e· ug]{ if8\oGqdf t'iff/fkft


sf7df8f}F . ;/sf/sf] k|dv' ;Qf ug{] lg0f{o dfcf]jfbLn] u/]sf] 5 .
;fem]bf/ dfcf]jfbLn] zflGt / ;+ljwfg sfo{qmdsf] clGtd lbg !) ut]
lgdf{0flj?4 eO/x]sf] if8\oGqnfO{{ sf7df8f},F kf]v/f, lj/f6gu/, hgsk'/,
lg:t]h kfg{ hgkl/rfngsf sfo{qmd wgu9Lnufotsf ;x/df cfd;ef ug{]
;fj{hlgs u/]sf] 5 . dfcf]jfbLn] dfcf]jfbLn] ;fj{hlgs u/]sf] 5 .
zflGt / ;+ljwfg ;'lglZrttfsf nflu sf7df8f}Fdf x'g] ;efnfO{{ cWoIf
bafa lbg Jofks hgkl/rfngsf k'iksdn bfxfn, hgsk'/df pkfWoIf sf7df8f}F . zflGt / ;+ljwfgsf agf];\ eGg] g} rfxFbg} . ;+ljwfg ag] /x]sfn] klg ;dy{g a9\g] a'emfO bnsf] ;dy{g lng] / ;]gf ;dfof]hg
sfo{qmd ;~rfng ug{ k"jl{ gwf{l/t afa'/fd e§/fO{, wgu9Ldf pkfWoIf nflu clwstd k|of; ug]{ eGg] k|tfj klg cfˆg} kxnsbdLdf dfq} hf/L vgfn / dfcf]jfbLsf] 5 . clxn] o;/L ug]{ kIfdf dfcf]jfbL /x]sf] atfOG5 .
lg0f{onfO{{ ;fj{hlgs u/]sf] 5 . gf/fo0fsfhL >]i7, kf]v/fdf dxf;lrj kf6L{ d f cTolws ax' d tn] kf; xf];\ eGg] v]n v]ln/x]sf] 5 . oL tfltg'sf] csf]{ sf/0f s] klg xf] eg] ;]gf ;dfof]hgsf kIfdf g]kfnL ;]gfn]
cfufdL h]7 ! ut]b]lv !) ut];Dd /fdaxfb'/ yfkf, lj/f6gu/df l;kL ePkl5, zflGt / ;+ljwfg agfpg] dfcf]jfbL / Pdfn]sf] emngfy kIfn] ;+ljwfg agfpg] w]/} ;do =afFsL NofPsf] k|:tfj ;sf/fTds b]lvPsfn]
cfˆgf ;Dk"0f{ hgjuL{o ;+u7gx?nfO{{ uh'/n] nufotn] ;Daf]wg ug{] sfo{qmd kxnsb\dL cfˆg} kf6L{n] lng'k5{ eGb} a'em]sf] atfOG5 . To;}n] pgLx? 5}g . o;aLrdf ;+ljwfgsf ;xdlt klg dfcf]jfbL of] sfd ;/sf/df
kl/rfng ug]{ / d'n'se/ cfd;ef to ul/Psf] 5 . dfcf]jfbL sl:;Psf] 5 . clxn] g]kfnL sfFu; ]| l;t ;+ljwfgsf kIfdf x'g g;s]sf ljifodf tLj| 5nkmn ;xefuL bnx?sf] ;dy{g lnP/ l56f]
;+ l jwfg agfpgsf nflu eGb} ca l5§} :ki6 x'g] 5g\ . g]kfnL rnfP hgtf of] ;/sf/sf kIfdf 6'Ëofpg rfxG5 . sfFu|]; / s]xL
r8\sgn] ;ef;b\x¿ 7Lsdf cfpnfg\ t <
sf7df8f}F . klxn] ;ef;b\x?sf] slt lbof] . /]UdLsf] r8\sgn] /ftf] ePsf]
dfcf] j fbL cWoIf k| r 08,
sfFu; ]| nufotsf bnl;t 5nkmnsf
sfFu|];n] efFhf] xfNg] l:ylt b]lvP
o;nfO{{ 5f]8/] } klg b'O{ ltxfO{ k'¥ofP/
b]lvg;S5g\ . dfcf]jfbL zflGt /
;+ljwfgsf] kIfdf 5}g eGg] sfFu; ]| ,
dw];L bn h]7 !$ df ;+ljwfg
cfpg glbg] / ;+ljwfg;efsf] Dofb
zfg / dfg lyof] = == clxn] ufnf 7Ls x'g gEofpFb} vgfn k|wfgdGqL nflu cfkm}F sl:;Psf 5g\ . ;+jw} flgs ;+ljwfg agfpg] kIfdf k'us ] f 5g\ . dw];L bn / Pdfn]sf] cg'bf/ v]dfsf] gyKg] kIfdf b] l vPsf 5g\ .
;ef;bx?sf]===< olta]nf ;ef;b\ eP . k|wfgdGqL x'gd' f yKk8sf] klg ;ldltnfO{{ klg ;lqmo u/fPsf 5g\ . To;}n,] k|r08 / k|wfgdGqL vgfn cf/f]knfO{{ gËofpg ;lsG5 . o;n] dfcf]jfbL / vgfn kIfn] o;nfO{{
elgg]x?k|lt g]kfnL hgtfsf] dgdf of]ubfg /x]sf] vgfnsf] k|ltlqmof lyof] . dw] ; L hgclwsf/ kmf] / d klg sfF u | ] ; afx] s sf bnnfO{ { ldnfP/ cGt/f{li6«o hutdf klg dfcf]jfbLsf] ;+ljwfg;ef eË u/fpg], /fi6«kltnfO{{
Jofks 3[0ff / /f]if 5 lsgeg] pgLx?sf] yKk8 xfGg] /]UdLnfO{{ wGojfb lbFb} Ps ;/sf/df uPsf] 5 . g]kfnL sfFu|]; ;/sf/df nfg] / b'O{ ltxfO k'¥ofP/ nf]slk|otf / ;dy{gnfO{{ a9fpF5 . ;+ljwfgsf] ;+/Ifs eGb} ;lqmo u/fP/
lqmofsnfk nfhdbf]{ / b]zsf] dfggLo k6s e]6 ug]{ OR5f;d]t pgn] JoSt eg] s'g} klg xfntdf cu|ufdL ;+ljwfg agfpg] kIfdf 5g . dw];L dfcf] j fbL bL3{ s fnLg zflGt / /fi6«klt zf;g nfb\g] kIfdf ul/Psf]
eGgof]Uo g} 5}g . /ftf] kf;kf]6,{ gSsnL u/] . pgn] To;f] eGg' cl3 g} w]/n } ] ;+ljwfgsf] kIfdf 5}g . zAbsf hgclwsf/ kmf]/dnfO{{ ;/sf/df ;+ljwfgsf] kIfdf b]lvG5 . ;+ljwfg if8\oGq 7fg]sf] 5 . To;}n] pgLx?
k/LIffy{L,{ lah'nL rf]/L, hflu/ a]Rg] ;a} yKk8sf] k|z; + f ul/;s]sf lyP . yKk8 cf8Da/ / s]xL qmflGtsf/L zAbhfn nfg'sf] d'Vo sf/0f klg ToxL g} xf] . agfpg ;/sf/ uDeL/ b]lvPsf] 5 o;nfO{{ h;/L klg lrg{] kIfdf 5g\ .
sfddf logLx? ;+ n Ug /x] k l5 xfGg] /]UdLn] rrf{ sdfpg yfn]kl5 c? e/] klg g]kfnL sfFu|]; /fHosf] To;}u/L cGo ;fgf–dl;gf s]xL bnsf] eGg] ;Gb]z lbP/ ;+ljwfg;efsf] Dofb olb /fi6«kltnfO{{ ;lqmo u/fpg],
pgLx?k|lt hgtfsf] cf:yf s;/L s]xLnfO{{ nf…==d}n] klg o;}u/L yKk8 k'g;{+/rgf ug]{ kIfdf 5}g . ;+3Lo klg ;dy{g ;/sf/lt/} 5 . ;+3Lo s]xL ;do yKg ;xh x'G5 . ;]gf ;+ljwfg;ef eË ug]{h:tf if8\oGq
/xg] < hgtf / b]znfO{{ clg0f{osf] aGbL xfg]sf] eP o:t} rrf{ kfpg] lyPF ls /fHosf] la?5df 5 . wd{lg/k]Iftfsf /fHo, dw]; d'2f, wd{lg/k]Iftf, ;fdof]hgsf kIfdf ;a}eGbf cg'bf/ ul/P /fi6«kltnfO{{ g} kmfNg ;Sg]u/L
agfP/ s]jn n'6g\ Jo:t eP kl5 eGg] nfu]sf] /x]5 . o;sf] k'li6 kIfdf :ki6 5}g . dw]zsf dfudf cNk;+Vos / hftLo dfldnfdf g]kfnL sfFu|]; 5 . of] a]nf a? b'O{ ltxfO{ k'¥ofPsf] atfOG5 . ;|ft] sf
hgtf;Fu c? s'g} pkfo 5}g / w}o{ ul/lbPsf 5g\ sf7df8f}F afg]Zj/df lrof cg'bf/ 5 . p cu|ufdL ;+ljwfg dfcf]jfbL t'ngfTds ?kdf a9L pbf/ ;/sf/df s]xL dGqfno u'dfP/ cGo -afF s L & k] h df_
klg slt ug],{ o;}n] emngfy vgfnnfO{{ k;n rnfpg] uf]/vfsf k|]d/fh
;'g;/Lsf] O6x/Ldf :yfgLo b]jLk|;fb
/]UdLn] ufnfdf yKk8 xfg] . g]tfx?n]
hgefjgfcg';f/ sfd gu/]sf] emf]s
ufnf k8\sfOlbPsf] /]UdLsf] k|ltlqmof
+ df
b]jsf]6fn] . emngfy vgfnn] r8\sg
vfPsf] tLg dlxgfkl5 dfcf]jfbLsf
;ef;b\ emSs'k; | fb ;'jb] Ln] em08} p:t}
-afF s L & k] h df_
;/sf/ lj:tf/;“u} Pdfn]df r/d u'6aGbL
sf7df8f}F . g]skf Pdfn]sf cWoIf u[xdGqfnosf] lhDdf nufPsf 5g\ . 5g\ . vgfnsf s§/ cfnf]rs s]kL
P;eLsf] nfk/jfxLn]
sfdbf/sf] larNnL
sf7df8f}+ . j}b]lzs /f]huf/sf]
g]kfn–cf]nL 5'§} o'jf ;d"x agfp“b} emngfy vgfn g]t[Tjsf] jt{dfg
;/sf/nfO{{ :ki6 b'O{ ltxfO{ ax'dt
Pdfn] leq u[xdGqfno dfcf]jfbLnfO{{
lbg gx'g] v]df alnof] 5 . t/
cf]nL b]z aflx/ ePsf] df}sfdf
lj:tf/ ePsf] ;/sf/ / dfcf]jfbLn]
sfd ub} { cfO/x] s f] P;eL
P;f] l ;o6;n] ljb] z sfdbf/
sf7df8f}F . g]skf Pdfn]leqsf] ;+:yfkg kIfsf] d'Vo cfwf/ g} o'jf k'u]sf] 5 . kmf]/d, g]skf ;+o'St / vgfnn] o:tf] cj:yfdf klg cfˆgf] kfPsf] u[xdGqfno g} ;Qf u7aGwg k7fpFbf nfk/jfxL ckgfPkl5 p;n]
cfGtl/s ljjfb rls+b} uPsf a]nf ;d"x ePsf] lgisif{ lgsfNb} g]kfn– g]skf dfn] ;dfhjfbL ;/sf/df ;Qf u7aGwgnfO{{ arfpg hf]lvdk"0f{ ;dflKtsf] ;"rs b]lvg yfn]sf] 5 . ljb] z sfd ug{ k7fPsf]
g]kfn–cf]nL ;d"xn] ;+:yfkg kIfnfO{{ cf]nL ;d"xn] To;nfO{{ sfpG6/ lbg ;xefuL ePkl5 ;/sf/nfO{{ b'O{ ltxfO{ lg0f{ o u/] s f 5g\ . dfcf] j fbLn] o;cl3 klg kf6L{af6 dGqL rog g]kfnLx¿sf] larNnL ePsf] yfxf
ax'dt k'u]sf] 5 . ;/sf/ u7g u[xdGqfno kfPkl5 ;Qf u7aGwg ubf{d} vgfnn] cfk"mv'zL u/]sf] eGb} x'g cfPsf] 5 . ljleGg b]zdf
ePb]lv g} ljjfbdf /x]sf] u[x dGqfno alnof] b]lvPsf] 5 t/ oxL sf08n] kf6L{ g] t fx? c;Gt' i 6 5g\ . g]kfnLx¿nfO{ sfd ug{ k7fpFb}
cGttM dfcf] j fbLn] kfPkl5 Pdfn]df 7"nf] klx/f] hfg] ;Defjgf dfcf]jfbLsf] k'R5/ eof] eGg] cf/f]k cfPsf] P;eL Dofgkj/fn]
k|wfgdGqL Pj+ Pdfn] cWoIf emngfy klg a9]sf] 5 . Pdfn]leqsf s]kL t o;cl3b]lv g} nfUb} cfPsf] xf] . dn]l;ofdf k7fPsf ;Nofg / bfª
vgfnnfO{{ dlGqkl/ifb\ lj:tf/;Fu} cf]nL / dfwj g]kfn k|wfgdGqL ;/sf/sf] sfo{z}nLk|lt lbSs ePsf] lhNnfsf] em08} Ps bh{g g]kfnLx?
cfˆg} kf6L{sf g]tfx?n] ;+s6df kfg]{ vgfnnfO{{ sf/jfxL ug{] of]hgf / dfcf]jfbLsf] s'/f dfq ;'gs ] f] eg]/ larNnLdf k/]sf] ;|f]tsf] bfaL 5 .
tof/Ldf 5g\ . k6s–k6s agfpg yfln;s] s f 5g\ . s' g } clxn] pgs} kIfsf ;b:o klg ;|f]tsf cg';f/ em08} Ps bh{g
dfcf]jfbLnfO{{ u[xdGqfno glbg cfu|x xfntdf u[xdGqfno dfcf]jfbLnfO{{ lbg pgLk|lt ;Gt'i6 5}gg\ . o;}n] tL g]kfnLx? dn]l;ofdf larNnLdf
ul//x]sf s]kL cf]nL / dfwjs'df/ x'Fb}g eGg] g]kfn–cf]nL kIfw/sf] ;a}sf] tftf] l/; kf]lvg] kSsf 5 . k/]sf 5g\ pgLx?sf] af/]df oyfy{tf
g]kfnn] vgfnnfO{{ dxf;+s6sf] 306L c8fgljk/Lt sfd ePkl5 vgfnn] dfcf]jfbLnfO{{ u[x lbP emngfy;Fu atfO{ p2f/ ul/lbg Dofgkjf/nfO{
ahfOlbg] lglZrt 5 . u[xdGqfnosf] ca kf6L{leq rsf]{ lj/f]w ;xg'kg]{ lx;fa–lstfa x'G5 eg]/ ;fj{hlgs af/Daf/ cg'/f]w ubf{ klg ;'g'jfO{
ljjfbsf sf/0f ;Qf u7aGwg g} kSsf 5 . olt dfq xf]Og, u[x r'gf}lt lbPsf s]kL cf]nL / pgsf gu/] s f] atfOPsf] 5 . kLl8t
sfpG6/ lbg eGb} vgfn kIfaf6 o'jfx?sf] ;d"x agfpg] tof/L u/]sf] ;+ s 6df kl//x] s f a] n f PsfPs dGqfnosf] nnLkkdf ;/sf/df uP/ kIfw/n] emngfysf] /fhLgfdf dfUg] JolQmsf cfkmGtx? b}lgs P;eLsf]
aflxl/PsfnfO{{ ;d]6\b} o'jfx?sf] xf] . cf]nL lgs6sf Ps o'jf g]tfsf k|wfgdGqL emngfy vgfnn] vt/f /Iffdf ylGsPsf cf]nL kIfw/ lji0f' l:ylt aGg] ;Defjgf klg sfod 5 . sfof{no wfO/x]sf 5g\ t/ sDkgLn]
;xof]uL ;d"x agfpg] ePsf] 5 . -afF s L & k] h df_ df] n ] / } eP klg dfcf] j fbLnfO{ { kf}8]n /fhLgfdf lbg] dgl:yltdf -afF s L & k] h df_ -afF s L & k] h df_

g]jflgsf wld/fx?n] ca s] vfnfg\ < dlGqkl/ifb\sf] lj:tf/ / kf6L{x¿leqsf cGt/;+3if{x¿


sf7df8f}F . g]kfn jfo' ;]jf lgud, sDkgLn] sf7df8f}s F f] ;fgf] uf}r/gaf6 elgg] …Pkm–@&Ú ljdfg klg cfGtl/s ev{/} ul/Psf] dlGqkl/ifb\sf] c;kmn agfO{ k'gM s]kL cf]nL jf jt{dfg ;dLs/0fdf klg km]l/ pxL
g] j flg cyf{ t \ g] k fnsf] /fli6« o ef/tsf] k6gfsf nflu g]kfnaf6 / afXo b'j} p8fgdf k|of]u ul/of] . lj:tf/n] ;/sf/sf] cfsf/nfO{ cln sfF u | ] ; sf /fdrGb| kf} 8 ] n nfO{ g]kfn–cf]nL u'6 xfjL x'g] vt/f lyof] .
Wjhfjfxs jfo' ;]jf lgud, h'g klxnf] p8fg e/]sf] lyof] . To;sf] of] ljdfg $$ l;6sf] lyof] . $$ a9fOlbPsf] 5 . dGqLx¿sf] ;+Vof k|wfgdGqL agfO gofF ;dLs/0f cGTodf k|wfgdGqL emngfy vgfn
Joj:yf cfof], To;}sf] sdfO{ vfg] 7Ls 5 jif{kl5 cyf{t\ @)!$ ;fn l;6sf] Pe|f] ljdfg klg lj:yflkt ylkPsf] 5 / ;Qfwf/L bnx¿sf] agfpg] /0fgLltsf] ljsf; ul//x]sf] / afWo eP u[xdGqL Pdfcf]jfbLnfO{
c•f, h;sf] ;/sf/ aGof], o;}sf] c;f/ !& ut] /fli6«o Wjhfjfxssf] eO;s]sf] 5 . @)@* ;fndf lgudn] ;+ V of b' O { j 6f tLg k' u ] s f] 5 . 5 . pgLx¿sf] d"Nof+sgdf u[xdGqL lbgsf] nflu kf6L{leqsf] cfGtl/s
/hfOF ug]{ ynf] aGb} cfPsf] 5 . ?kdf g]kfn jfo' ;]jf lgudn] p8fg af]Oª &@& vl/b u/]kl5 g]kfn h]6 PsLs[t dfcf]jfbL, Pdfn] / dw];L s'g} klg xfntdf Pdfcf]jfbLnfO{ bf}8df vf;} k|of; g} gu/L jf OR5f
k~rfotdf /fhf / /fhfsf ;'? u¥of] . ;'?jfttfsf cfGtl/s / p8fgdf k|jz ] u¥of] . lgud;Fu ! g} gu/L jl/i7 g]tf tyf pkk|wfgdGqL
cf;]kf;]x?n] n'6], ax'bndf bnsf
g]tfx?n] kfn}kfnf] n'6,] clxn] t ynf
afXo ;]jfsf nflu lgud;Fu cf7
k|sf/sf hxfh lyP . tLdWo] 8un;
;o @# l;6 Ifdtfsf o:tf ljdfg
b'O{j6f lyP . To;kl5 !() ;L6 If]Kof:q ax; s[i0faxfb'/ dx/fnf{ u[xdGqLsf] lr¶f
k¥of] . Pdfn] l eq 7" n f] /8fsf]
k/]sf] 5 . klxnf–klxnf hxfh lsGg] 3 elgg] @* l;6sf] …8sf]6fÚ ljdfg Ifdtfsf] af]Oª &%& lgud klg Nofof] dlRrPsf] 5– ;'/Iff;DaGwL dGqfno
/ ef8fdf lng] gfddf n'l6GYof] . t/ lyof] . g]jflgsf nflu klxnf] p8fg lgudn] . af]Oª &%& klg b'O{j6f lji0f' kGt Pdfcf]jfbLnfO{ lbg x'g] jf gx'g] 7"nf]
ca n'6\gnfO{{ s]xL afFsL 5}g, To;}n] eg{] 8sf]6f ljdfg kl5 lj:yflkt lyP . o;/L rf/j6f h]6 ljdfgn] hgflwsf/ kmf] / dsf] ldn]d tf] d f glbPkl5 jt{ d fg ;dLs/0faf6 3D;f3D;L k/] s f] 5 . emngfy
ar] v ' r ] s f Ol~hg agfpg klg eof] . !@ l;6sf] kmª\; xfe{6f{/ ljdfg g]kfnnfO{{ ljZjsf y'k}| ;x/;Fu hf]8s
] f ;/sf/ ag]sf] 5 . ;/sf/ k"0f{tf;Fu} Pdfcf]jfbL k5fl8 x6\5 / ;dLs/0f vgfnsf] of] lg0f{onfO{ cf]nL–g]kfn
sld;gsf] v]n x'g yfn]sf] 5 . oxL klg lgudn] ;]jfdf nufof] . lgud;Fu lyP . t/, aNnaNn afd] ;b}{ u/]sf] kf6L{ x ¿leq tLj| ljjfb / ;+s6df k5{ eGg] g} lyof] . jf:tjd} u'6n] lgDg cf/f]kx¿ nufPsf 5g\–
cj:yf xf] eg] g]jflg s]xL ;dod} o:tf b'O{ ljdfg lyP . 5f]6f] ;dosf] g] k fn jfo' ;] j f lgud @)$^ c;Gt'li6x¿ a9]sf 5g\ . ljjfbsf] u[xdGqLsf] d'2f Pdfcf]jfbLleq} klg -s_ kf6L{cWoIfn] s;sf] lg0f{o kfngf
aGb x'g]5 . nfU5 g]jflg aGb} eP p8fgkl5 oL ljdfg klg lj:yflkt ;fnkl5 :jb]zL / ljb]zL xjfO{ pTsif{df 5– g]skf Pdfn] . vf;u/L 7"nf] k|lti7fsf] ljifo aGof] . bnLo ug'k{ g]{ xf] < aNv'sf] jf k]l/;8fF8fsf] <
klg sld;gsf] v]n /f]lsg]5}g, eP . lknf6; kf]6{ elgg] …kL;L–^Ú dflkmofsf] rË'ndf km:of] . @)%) Pdfn] l eqsf g] k fn–cf] n L wf/n] cfsf/sf lx;fan] k|wfgdGqL g} s;sf] cfb]z dfGg'kg]{ < kf6L{sf] jf
hxfhsf cl:yk~h/ sjf8Ldf a]Rg ljdfg klg lj:yflkt eO;s]sf] 5 . ;fn;Dd g]kfn jfo' ;]jf lgudsf] Pdfn]nfO{ ax'dtsf] cfwf/df cfˆgf] kfpg'kg]{ bnn] u[xdGqL klg gk7fpg] k|r08sf] <, -v_ kf6L{ lg0f{oljk/Lt
klg df/fdf/ x'g5 ] . g]jflgn] @))* Pp6f dfq OlGhg ePsf oL ljdfgdf cj:yf /fd|} lyof] . t/, hlta]nf sAhfdf lng] / kf6Ls{} cWoIf tyf ePkl5 p;n] klg 7"n} bafasf] ePsf] dlGqd08n lj:tf/sf] :jfldTj
;fndf hfdf Po/ gfds ef/tLo 5 l;6 x'Gy] . csf]{ kmf]s/ k|m]G8l;k -afF s L & k] h df_ k| w fgdGqL emngfy vgfnnfO{ ;fdgf ug'{kb{Yof] . /, Ps lx;fan] -afF s L & k] h df_
/fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@ 2

ˆ
ltdL ltd|f] tl/sfn] n8, xfdL xfd|f] tl/sfn] n8\5f}
– s= dfcf]T;] t'ª ‘cft+sjfb’ ;fd|fHoafbsf] pTkfbg ;Sb}g, ;fd|fHoafbL aGb'ssf] 5fofFdf
a} ; fv !( ut] clwsf+ ;
cd]/Lsgx? v';L eP, xfF;], pT;j tftf] ax; s'g} b]z :jtGq x'g ;Sb}g eGg] s'/f
;a}n] a'em]sf 5g\ t/ ;fd|fHoafbsf]
dgfP . To;sf] sf/0f lyof] s;}sf]
d[To' . k|Zg p7\5 s;}sf] d[To'df g]qk|;fb sfk\mn] v/f] la/f]w ug],{ o;sf] la?4df pleg
;Sg] ;+;f/df sf]xL 5}g . o; cy{df
x;f] { N nf;sf ;fy v' ; LofnL eg] em} pOkG; km/ sLN8 eGg] s'/f rf/ nfv cd]/Lsg hgtfn] /f]huf/L cf];fdf lag nfb]g dg'{ eg]sf]
dgfpg]x?n] dfgjclwsf/sf] ;Ddfg ;a}n] a'em]sf 5g\ . ;fd|fHoafbL kfpF5g\, To;} u/L lt ;]gfn] k|of]u ;fd| H oafbL bfbfuL/L tyf
ug{ ;S5g\ t < cd]/Lsgx? o;/L cy{tGqsf] s/Lj *) k|lt;t lx:;f ug]{ ;Dk'0f{ ;fdfu|L lgdf{0f ug]{ laeLGg cTofrf/sf] la?4 v8f ePsf] Pp6f
;8sdf em/]/ x;f]{Nnf; dgfpg'sf] xltof/ laqmLn] g} cf]u6\5 . xltof/ cd] / Lsg sDklgx?n] /f] h uf/L kvf{n 9Nof] eGbf unt gxf]nf .
sf/0f lyof] af/fs cf]jfdf 4f/f lgdf{0f ug]{ / laqmL ug]{ ugf{n] Psflt/ kpF5g\, h'g b]zdf cfqmd0f u/]/ o'4pGdfbn] pDnLPsf] ;fd|fHoafbLnfO{
jif{ $, c+s @&
@&,, j}zfv @% ut] cfOtaf/ @)^
@)^** cf];fdf lag nfb]g dfl/Psf] 3f];0ff ;fd|fHoafbL cy{tGq alnof] aGb} hfg] v/fgL agfpF5 ToxL b]znfO{ k'g s;}sf] 8/ lyof] eg] o;nfO{ cf];fdf
ug'{ . cd]/Lsfn] lag nfb]g dfyL eg] csf] { t km{ sdhf] / /fi6« x ? z;Qm agfpg] eGg] afxfgfdf Tof] lag nfb]gs} 8/ lyof], cnsfPbfs}
;DkfbsLo nufPsf] d'Vo cf/f]k eg]sf] dflg;
dfg'{ xf] . cf];fdf lag nfb]gsf] ;+u7g
;fd|fHoafb;Fu xltof/ v/Lb ub}{ Ps b]znfO{ cfk\mgf xltof/ laqmLu5{, 8/ lyof] . ;fd|fHoafbL cTofrf/nfO{,
cfk;df n8\b} c? l;lyn, sdhf]/ To;f] ubf{ xltof/ lgdf{0f sDklg, o;n] u/]sf] g/;+xf/nfO{ a}wfgLstf
;+ljwfg lgdf{0fdf s]lGb|t xf]cf}+ cnsfobfn] s]Gof tyf tfGhfgLofdf
cd]/LsL b'tfjf;df ad la:kmf]6
tyf ?3\0f aGb} hfg] . oxL ;donfO{
;b'kof]u ub}{ ;fd|fHoafbn] cfk\mgf]
ltgsf sfdbf/ tyf lt xltof/sf
sRrfkbfy{ pTkfbg ug]{ sDklg tyf
lbg laZj ;d'bfon] u/]sf] xtf/f]
b]Vbf larf/fx?sf] afWotf b]Vbf 6L7
k|wfgdGqL emngfy vgfnn] dlGqkl/ifbnfO{{ lj:tf/ u/]kl5 zflGt / ;+ljwfg u/fP/ xTofsf] >[+vnf ;'? u/]sf] bfztf nf4g] . oxL g} eO/x]sf] 5 . ltgsf sfdbf/n] ;d]t /f]huf/L nfU5 . Pp6f ;fj{ef}d tyf :jtGq
lgdf{0fsf] af6f] k|;:t ePsf] 5 . dlGqkl/ifb\ lj:tf/;Fu} ;/sf/nfO{{ b'O{ ltxfO{ ;dy{ lyof] . cfk\mgf] ;fd|fHo v8fub}{ xfd|} O;Lofsf s]xL b]znfO{ xfdL x]g{ kfO/xG5g\ eg] cfqmd0f ul/Psf] b]zdf ha ;fd|fHoafbn] cfqmd0f
k|fKt ePsf] 5 . PsLs[t dfcf]jfbLsf] ;dy{gdf ut df3 @) ut] k|wfgdGqLdf uO/x]sf] cd]/Lsfn] dWok'j{df ;d]t ;S5f}, Psflt/ ef/tnfO{ prfNg], b]zsf] k|fs[lts vfgL tyf k'/ftfTjLs ;'? u5{ o;sf] bfbfuL/L tyf xTof
lgjf{lrt emngfy vgfn ;fta'bF ] ;xdltsf af/]df cfˆg} kf6L{leq ljjfb pTkGg cfk\mgf] ;]gfsf] pkl:ylt u/fPkl5 xf};nf lbg], clg xltof/ laqmL ug]{, dxTjsf a:t' tyf ;fd/Ls dxTjsf ceLofgdf ;fy lbg] o;sf
ePkl5 tLg dlxgfblv dlGqkl/ifb\sf] lj:tf/ x'g ;ls/x]sf] lyPg . dlGqkl/ifb\sf] pgLx?s} egfO cg' ; f/ Tof] csf] { lt/ 7Ls ToxL t/Lsfn] ;Dk'0f{ :yfgx? ;fd|fHoafbn] cfk\mgf] dtLof/x?sf] r'/Lk'm/L ;d]t sd
lj:tf/;Fu} zflGt / ;+ljwfg lgdf{0f k|so[ fn] ult lng] cfzf hgtfn] /fv] klg To;nfO{{ ;fd|fHoafbL bfbfuL/L la?4sf] k|lt/f]w ksL:tfgnfO{ prfNg], xf};nf a9fpg], agfpF5 eg] ;fd|fHoafb eGbf lgb{oL x'bF g} . ;Sg]x? xftxltof/ tyf ;]gf
c;kmn kfg{ s;/t xFb' 5} . ;/sf/ lj:tf/df cg]s Joawfgx? v8f ul/Pklg lyof] . ToxL ;dob]vL cnsfobfsf clg ptf klg xltof/ laqmL ug]{ . cft+safbL c? sf] 5 < ;d]t k7fP/ ;fd|fHoafbnfO{ ;xof]u
hgrfxgf cg';f/ /fli6«otfsf] kIfdf plePsf] of] ;/sf/n] ult lng yfNg'nfO{{ ultljlwn] lta|tf kfPsf lyP . clxn] ;fd|fHoafbn] v/fgL agfPsf] ;fd|fHoafbL cd]/Lsfsf] cl:yTj ub}{ cfk\mgf] ;'/Iff ul//x]sf x'G5g
;sf/fTds dfGg'k5{ . clxn];Dd ;Qfjl/kl/ dfq s]lGb|t ePsf] /fhgLltn] ca cfTd3ftL la:kmf]6 u/fpg], o'4sf O/fs ;d]t s'g} ;dodf cd]/Lsfsf] of] wtL{df /xFbf ;Dd cft+safb eg] g;Sg] x ? aQmAojfhL ub} { ,
zflGt / ;+ljwfgsf] d'Vo sfo{ef/nfO{{ ks8\g ;Sof] eg] bnx? k|lt hgtfsf] ;fdfGo lgodx? ;d]t kfngf gug],{ ;fyL lyof] . sxLn] O/fsnfO{ prfNg], pGd'ng x'b}g . lsgsL ;+;f/sf] ;a} ;fd|fHoafbL cTofrf/sf], ltgsf]
ljZjf; g36\g] cj:yf cfpg ;S5 . bnx?n] ;xdltsf] s'/f u/]/ c;xdltsf] dlxnf tyf afnaflnsf ;d]t s]xL n8\g k|]/Lt ug]{ / xltof/ a]Rg] 7Ls eGbf 7'nf] cft+safbL ;fd|fHoafbL lyrf]ldrf]sf] tyf ltgn] u/]sf]
af6f] /f]Hbf Ps jif{sf nflu ylkPsf] ;ljwfg;efsf] ;do ;dflKtsf] glhs gegL cfqmd0f ul//xg], cltafbL To:t} Aojxf/ O/fg tyf s'j]t;Fu g} xf] . of] jf:tljstf ;+;f/n] a'em]sf] sTn]cfdsf] ;dy{g ub}{ cfk'm ;'/IfLt
cfO;Sbf;Dd klg ;+ljwfg lgdf{0fsf] sfo{ plx k'/fg} 7fpFdf clNem/fv]sf] 5 . s6\6/kGyL ;f]r g} cnsfobfsf] ;d]t ug]{ u/]sf] Oltxf; ;fIfL 5 . 5 / klg of] s'/f af]Ng laZj tof/ ePsf] n : cfTd/tLdf /dfpF 5 g\ ,
;+;bjfbL bnx?df /x]sf] k'/fgf] oyfl:yltjfbL lrGtg / ljb]zL zlSt s]Gb|x?sf] kl/ro aGof] . of] ;+u} o;sf] ;+u7g cd]/Lsfdf ag]sf tyf cd]/Lsfn] 5}g lsgsL s;}n] of] ;To af]Nof] eg] ufOnfO{ vfg] af3n] afv|fnfO{ ;d]t
:jfy{sf sf/0f b]z ljb]zL] lqm8f:yn aGg k'Uf]sf] 5 . ;ft–;ft dlxgf ;/sf/ljxLg ;d]t laZje/L cfk\mgf] ;+hfn km}nfpg laqmL u/]sf xltof/n] clxn] ;Dd Tof] klg ;fd| f HoafbL gh/df 5f]8b\ g} eGg] s'/f ltgLx? a'em]/ klg
cj:yfaf6 u'hs ]| f] d'ns
' clxn] /fli6«o :jfwLgtfnfO{{ dfly /fv]/ cfkmg} ljj]saf6 ;kmn eof] . ;g !((* df cf];fdfn] slt lgbf]{if dflg; df/LP xf]nfg\ < cft+safbL g} 7xl/G5, of] jf:tljstf a'emkrfpF5g\ . rfs/L, rfKn';L tyf
;/sf/ agfpg ;Sg' klg g]kfnLsf] nflu v';L / uf}/jsf] ljifo aGg k'us ] f] 5 . cd]/LsL ;fd|fHoafb la?4 o'4sf] slt dlxnf, tyf afn aRrf df/LP af]Ng' eg]sf] la; kLP ;/x g} x'g] u'nfdLddf cfk\mgf] ;'/Iff b]Vg], zQmL
ca of] ;/sf/n] /fi6«sf P]ltxfl;s lhDd]jf/Lx?nfO{{ k'/f ug{;Sg'kb{5 . zflGt / ;' ? jft u/] b] l v clxn] ;Dd xf]nfg\ < o;sf] lx;fj s;};+u 5}g x'gfn] s;}n] ;fd|fHoafbL cTofrf/sf] ePsfx?sf x/]s ck/fwx?nfO{ ;d]t
;+ljwfgnfO{{ 6'Ëf]df k'¥ofpg] p2]Zoaf6 dfcf]jfbL / Pdfn]sf cWoIfaLr ;ftaFb' ] cnsfobfsf] tkm{af6 xhf/f} lgbf]z { sLgsL cd]/Lsfn] rnfPsf] ;a} eGbf la/f]w ub}{gg\ a? cfkm} ;fd|fHoafbL hfoh b]Vg], tyf zQmL gePsf t/
;xdlt ePsf] xf] . ca of] ;/sf/df sfFu;] | nfO{{ klg ;xeflu u/fpg] k|of; / k|oTg ;j{;fwf/0fx? df/LPsf 5g\, ;]K6]Da/ 7'nf] Aoj;fo g} g/;+xf/sf] Aoj;fo cGweQm aGb} ToxL cft+safbLsf] ;Totfsf] kIfdf nfUg] tyf cGofo /
ug}k{ 5{ . ;a} ;lDdlnt /fli6«o ;/sf/ aGg ;Sof] eg] dfq} /fi6«sf cleef/fx?nfO{{ !! df cd]/LsL cv8fx?df xjfO xf] . bf]>f] laZjo'4df hfkfgsf dtLof/ aGb} cfkm} ;d]t cft+safbL cTofrf/sf] la/f]w ug]{x? ;a}nfO{
;lhn} k"/f ug{;lsg]5 . zflGt / ;+ljwfgsf k|dv ' sfdafx]s hglhljsfsf cfqmd0f u/]kl5 oLgLx? larsf] o'4 xL/f];Ldf tyf gfuf;fvL zx/df ad eOlbG5g\ . cft+safb pGd'ngsf] cft+ssf/L b]Vg] dfgl;stfaf6 x/]s
;jfnx?df Wofg k'¥ofpg] bfloTj / lhDd]jf/L klg of] ;/sf/n] cufl8 a9fpg c? k]rLnf] ag]sf] lyof] . hxfF s/Lj xfg]/ xhf/f} xhf/ dflg;sf] Pp6} gfddf ckmufg:yfg tyf b]zsf ;fzsx? d'Qm gx'Fbf;Dd
h?/L 5 . cfk;L xfgfyfk, ;/sf/ agfpg], lu/fpg] u'6sf] l;h{gf u/L /fli6«o ltgxhf/ ;j{;fwf/f0f df/LPsf lyP, lrxfg agfPb]vL eLotgfd, O/fs, kfsL:tfgdf ul/Psf] n8fO xf]; jf ;fd|fHoafbL cTofrf/ tyf cft+s
/fhgLltsf] k|jfxnfO{{ /f]Sg] s'/fn] kl/jt{g lbnfpg ;lsb}g . ca bnx?, c? xhf/f} 3fOt] ePsf lyP . ckmufg:tfg x'g} lnaLof;Dd k'Ubf 3fts h} l as xltof/ /fv] s f] slxNo} /f] s Lb} g . ;fd| f Hoafbn]
cfk\mgf dtdtfGt/x?nfO{{ Ps7fpFdf yftL /fv]/ zflGt / ;+ljwfgsf] sfdnfO{{ To;sf/0f klg cf];fdf lag nfb]g tyf bh{gf} b]znfO{ ;fd|fHoafbn] v/fgL afxfgfdf O/fsnfO{ v/fgL agfOPsf] cfqmd0f u/]/ v/fgL agfPsf b]zx?,
k"0f{tf lbg lbnf] Hofgn] nfUg] / /k\mtf/df bf}8g\ k' g]{ a]nf 5 . o; ;/sf/nfO{{ pgsf] ;+u7gnfO{ zxL dfGg ;lsb}g . agfPsf] 5, nfvf} lgbf]z{ hgtfx?nfO{ xf] ; of] jf:tjdf ;fd| f HoafbL cyjf ;fd| f Hoafbn] g/;+ x f/
c;kmn kfg'{ eg]sf] zflGt / ;+ljwfg aGg glbg' xf] . To;sf lj?4 h'Wg] tfut Tof] unt xf], To;}n] Totflt/ ghfcf} . df/]sf] 5 eg] ;fd|fHoafb s;/L Aoj;fo afx]s c? s]xL xf]Og . olb dRrfPsf b]zx?sf] ;+Vof lbglbg}
klg of] ;/sf/n] k}bf u/fpg ;Sg'kb{5 . of] ;/sf/ ag]nuQ} b]lvPsf] t/ cd]/Lsf s] xf] t < cnsfobf eGbf ;xL x'g ;S5 < 3fts xltof/ x'GYof] eg] ;4fdn] al9/x]sf] 5, laZjsf s/Lj Ps ;o
bnx?aLrsf] emu8f / xfgyfkn] hgtfdf lbPsf] gsf/fTds k|efjnfO{{ lrg{klg cd]/LsfnfO{ ;fd|fHoafbL eGg' jf:tjdf ;fd|fHoafb ;d'Gb|sf] 7'nf] cfTd;dk{0f u/L d[To' /f]Hg] lyPgg\, lt; b]zdf ;fd|fHoafbn] cfk\mgf
of] ;/sf/ lgM:jfy{ eP/ nfUg'kb{5 . ;+ljwfg lgdf{0fsf] tf]lsPsf] ;do;Ldfcg';f/ o;nfO{ ufnL u/]sf] ge} o;sf] df5f xf] h:n] ;fgfdf5f gvfO afFRg} kSs} klg To;sf] pkof]u uy]{ . s'g} cv8fx? :yflkt ul/;s]sf] 5 eg]
ca ;+ljwfg agfpg @! lbg afFsL 5 . zL3| /fhg}lts rfxgf ePklg ca la;]ztf cg';f/ kfPsf] pkgfd xf] . ;Sb}g eg] cnsfobf 7'nf] cft+safbL 3fts xltof/ ge]6k] l5 ;fd|fHoafb ;fd|fHoafbL cTofrf/nfO{ unt eGg]
;+ljwfg h]7 !$ ut] hf/L x'g ;Dej 5}g . To;sf cfˆg} k|lqmofnfO{{ x]bf{ To;n] o;sf] ltgL g} cfk\mgf] ;fd|fHo v8f xf] jf cd]/Lsf < c?sf] xTof u/]/ O/fsL hgtf;Fu dfkmL dfu]/ tTsfn b]zx? O/fg, So'jf, e]g]h'onf tyf
sDtLdf d:of}bf tof/ eO;s]kl5 klg @–# dlxgf lng] u5{ t/ la8Dagf d:of}bf ug]{ 5 . laZjdf PsfwLsf/ hdfpg], v' g glkpbf;Dd hLpg g;Sg] kmsL{g' kg]{ lyof], t/ o;n] ToxfFaf6 pQ/sf]/Lof h:tf d'n'sx? clxn]
tof/ x'g] l:ylt klg clxn] b]lvb}g . /fHo k'g;{/+ rgf, /fHosf] zf;sLo :j?k tyf cfk\mgf] bfztf laZj e/L nfWg] cd]/Lsfn] c?nfO{ cft+safbL eGg' kms{gsf] nfuL cfqmd0f u/]sf] lyPg klg ;fd|fHoafbsf] lgzfgfd} 5g\ .
/ lgjfr{g k|0ffnLsf ljifodf cem} ulDe/ dte]b bnx?aLr /x]sf] 5 . o;n] lgtL lnPs} sf/0f cd]/LsfnfO{ slt hfoh 5 < cfk\mgf] b]zsf To;}n] c? gofF gofF afxfgf emLSof], obL oxL k|so[ fnfO{ lg/Gt/tf lbO/xg]
cfd hgtfdf Psvfnsf] lg/fzf 5fO/x]sf] 5 . To;nfO{{ xn gu/L ca d'ns ' n] ;fd|fHoafbL elgPsf] xf] . :jtGq gfu/LsnfO{ /f]huf/ lbgs} nfuL ;4fdnfO{ kmf;LafbL eGof], ;4fdn] xf] eg] ;fd|fHoafbL;Fu 8/fP/ o;sf
ult lng] b]lvb}g . tyf ;fj{ef}d /fi6« dfyL cfqmd0f /fi6«ktL lgjf{rgdf d}n] r'gfj lht] lgbf]{; O/fsL hgtf df¥of] eGof], x/]s ck/fwnfO{ ;xL eGb} hfg] xf]
d'ns' sf] cuf8L o;k|sf/sf ulDe/ ;+s6 b]lvPsf] a]nf bnx? Ps 7fpFdf ug]{, lgw{g tyf sdhf]/ /fi6« dfyL eg] kmngf] kmnfgf] b]zdf cfqmd0f O/fsnfO{ :jtGq agfpg cfqmd0f eg], laZj g} ;fd|fHoafbsf] u'nfd
a;L jftf{, ;Dafb / 5nkmnsf] k|lqmofaf6 cufl8 a9g'k5{ . To;sf nflu s'g} s'g} cfqmd0f ug]{, ToxfF cfk\mgf] ;}Go u5'{ eGb} ef]6 dfUb} lx8\g] b]z u/]sf] xf] eGof], gf6s} gf6s, e'm7} aGg w]/} ;do nfUg] 5}g . ;fd|fHoafb
bnx?n] kxn ug}{ kYof{] . vf;u/L 7"nf] kf6L{ x'gs ' f] gftfn] PsLs[t g]skf - pkl:ylt hgfpg], cfk'mn] rfx]sf] b'lgofdf cd]/Lsf afx]s c? s'g} e'm7 . lnjLofdf s:tf] zf;g Aoj:yf kLl8t ;Dk'0f{ d'ns ' x? Psh'6 eP/
dfcf]jfbL_ g} kxn ug{k5{ . oxL dd{nfO{{ dfcf]jfbLn] a'em]sf] x'gk' 5{ . To;}n] cyjf cfk\mgf] laZjf; kfqnfO{ pQm 5} g . Pp6f b] z cfqmd0f ubf{ ;+rfng ug]{, zf;s tyf hgtf To;sf] k|ltsf/ tyf k|lt/f]w gubf{
dfcf]jfbLn] lg0ff{os jftf{ ug{ lg0f{o u/]sf] 5 . of] cfkm}df :jfutof]Uo k|:tfj b]zsf] ;/sf/ k|d'v agfpg] tyf cd]/Lsfn] c/af} 8n/ sdfpF5, h'g larsf] ;DaGw tyf b'/L s:tf] ;Dd ;fd|fHoafb k5f8L x6\b}g .
/x]sf] 5 . ca ;a} bnx? lg0ff{os jftf{df a:g} k5{ . km/s–km/s bnx? x'gs ' f] ToxL kfq dfkm{t\ pQm b]zdf zf;g lbg cd]/Lsfn] To;/L csf]{ b]zdfyL agfpg] eGg] lg0f{o ug]{ lnjLofnL To;sf/0f g] k fn ;/sf/ ;d] t
gftfn] km/s–km/s cf–cfˆg} l;4fGt x'g' :jfles g} x'G5 . cfˆgf] :jfy{ ;a}df ug],{ pQm b]zsf] k|sl[ tsf] bf]xg ug],{ o'4 yf]kg{ ;Sb}g, Tof] lbg cd]/Lsf hgtfn] xf] ;fd|fHoafbL aGb'sn] ;fd|fHoafbL s7k'tnL h:tf] aGb}
cGt{lgxLt g} x'G5 . t/ /fi6«sf] ;jfndf bnx? ;a} cfˆgf] l;4fGt eGbf dfly OGwg tyf vgLh kbfy{x? lgsfn]/ l;l4G5 eg] cd]/Lsf eGbf 7'nf] xf]Og . clxn] lnaLofnL hgtfsf] o;sf x/]s ck/fwnfO{ hfoh dfGb},
p7\gk' 5{ . hgtf / /fi6«sf] cfjZostf cg';f/ rNg' bnx?sf] k/d st{Jo xf] . pQm b] z nfO{ 6f6 kN6fpg' cft+ s afbL c? sf] 5 < Pp6f /Iffug]{ afxfgfdf xhf/f} lnaLofnL :} o;n] u/]sf x/]s g/;+xf/nfO{ plrt
clxn]sf] /fli6«o cfjZostf eg]sf] zflGt / ;+ljwfg g} xf] . To;sf] nflu 7f]; kxn ;fd|fHoafbL laz];tf xf] . laZjdf :jtGq b] z dfyL cfqmd0f ubf{ df/LO;s]sf 5g\, of] k|s[of nDaLb} eGb} ;fd|fHoafbLsf] xfF;f]df xfF;f] tyf
x'g h?/L 5 . ;do 5bfF g} Vofn ul/Pg eg] kl5 cfpg] ;+s6df k5'tfpg'sf] ;a} eGbf w]/} xltof/ pTkfbg ug]{ ;fdfGotof kfF5, ;ft nfv cd]/Lsg uO/x]sf] 5 . ;fd|fHoafbL v'gL cfF;'df cfF;' ldnfpg] o;sf] 5fofF
lasNk x'g] 5}g . To;}n] ;do 5b} ;a}n] Vofn u/f}, PsLs[t g]skf -dfcf]jfbL_ b]z ;fd|fHoafb g} xf] . k'm8 km/ O6 ;]gfn] /f]huf/L kfpF5g\, cGo ltg, kGhfn] lryf]/]kl5 s;}sf] /Iff x'g gagf]; .

cTofw'lgs v'nf lrl8ofvfgf aGg]


n] ug{ eg]sf] lg0ff{os jftf{nfO{{ ;Dk"0f{ bnx?n] ;s/fTds lgisif{lgsfNg kxn
u/f}+ . clxn]sf] cfjZostf, ;dosf] dfu / hgrfxgf klg olx xf] .

;dfh sNof0f kl/ifb\sf] sfo{ ;~rfng ;ldltsf] a}7s ;DkGg


sf7df8f} . ;dfh sNof0f kl/ifb\sf] kfg{ cfa4tfnfO{{ :yfgLo:t/af6} u/fpg,
eQmk'/ . /fli6«o k|fs[lts ;+/If0f ;b:o–;lrj h' 4 axfb' / u' ? ªn] jGohGt' c:ktfn, a]jfl/;] tyf 6'x/' f clwsf/ geP klg wfld{s tyf sltko
sf]ifn] eQmk'/sf] u'G8' / l;kf8f]n atfP . pgsf cg';f/ ;f] lgj]bg jGohGt' :ofxf/ s]Gb|, lkslgs :yn, clwsf/ oyfjt x'g] atfP . …sf7–
ljut nfdf] ;dob]lv a:g g;s]sf] sfo{ :yfgLo ;+:yfx?nfO{{ k|efjsf/L?kdf ufpF ljsf; ;ldltdf /x]sf] & xfn jg ljefudf k'u]sf] / ljefun] cfGtl/s sfof{no, kmf]xf]/ Joj:yfkg bfp/f sf6\ g gkfP klg
;~rfng ;ldltsf] a}7s ldlt @)^* ;dGjo tyf ;xof]u ug{ ;dfh sNof0f ;fd'bflos jgIf]qdf cTofw'lgs v'nf k|f/lDes jftfj/0fLo k/LIf0fkZrft If]q, h+un 6«]nnufotsf k"jf{wf/ lrl8ofvfgfleq /x]sf dlGb/, kfgLsf
j}zfv @) ut] dfggLo dlxnf, P] g , @)$( sf] efjgf cg' ? k lrl8ofvfgf lgdf{0f ug{ k|lta4tf sfg' g tyf Gofo dGqfnodf lgdf{ 0 f x' g ] 5 g . eljiodf d'xfgh:tf 7fpFdf k|ltaGw nfUg]5g} ,Ú
afnaflnsf tyf ;dfh sNof0f dGqL dWodf~rn ljsf; If]qdf kl/ifb\ hgfPsf] 5 . o;cl3 :yfgLo k7fpg] 5 . sfg' g dGqfnosf] s] j nsf/af6 ;d] t jGohGt' ;b:o–;lrj u'?ªn] eg] . pgsf
tyf ;dfh sNof0f kl/ifbsf cWoIf sf7df8f}a+ f6} / cGo If]qsf] xsdf ;'vt] { , ;fd'bflos jg pkefQmf ;d"xn] of] l;kmfl/;sf cfwf/df dlGqkl/ifb\n] cjnf]sg ug]{ u/L k"jf{wf/ lgdf{0f cg';f/ lrl8ofvfgfaf6 x'g] cfosf]
v8\uaxfb'/ ljZjsdf{sf] cWoIftfdf lbkfon, kf]v/f / O6x/Ldf If]qLo ;Dks{ If]qdf lrl8ofvfgfsf] lgdf{0fsf nflu :jLs[t u/]kl5 lgdf{0f sfo{ yfngL ug{ sf]ifn] hgfPsf] 5 . of]afx]s lglZrt k|ltzt:yfgLo afl;Gbfsf]
a:of] . pSt a}7sn] ;dfh sNof0f sfof{no vf]lng] ;fy}, b]zs} clt b'ud{ sf]ifnfO{{ cfu|x u/]sf lyP . v'nf ug{] pgn] hfgsf/L lbP . jGohGt'sf] cfqmd0faf6 aRg ;'?ª, ljsf; lgdf{0fsf nflu vr{ ul/g] 5 .
kl/ifb\sf] ut cfly{s jif{ @)^^.@)^& . If]q s0ff{nLnufot dfgj ljsf; lrl8ofvfgf lhNnfsf] u' G 8' , ;b:o–;lrj u' ? ªsfcg' ; f/ cfsfz] k' n nufot jGohGt' s f] k|f/lDes cWoog k"/f u/]/ sf]ifn]
sf] ah]6 cg"df]bg / rfn' cfj ;"rsf+ssf] b[li6n] k5fl8 k/]sf If]qsf afns'df/L, ;]tLb]jL, ;"o{ljgfos, k|:tfljt lrl8ofvfgfsf] If]qkmn @ jf;:yfgsf nflu ;'?ª, u'kmf;d]t cfjZos aLp k'h F Lsf nflu ;/sf/;Fu
@)^&.@)^* sf] ah]6 kfl/t ug{ hgtfnfO{{ ;]jf k'¥ofpg sfnLsf]6df ljz]if afns' d f/L, /fgLsf] 6 ;d' b flos ;o (# x]S6/ /xg] 5 . ljZjd} lgdf{0f ug]{ 5 . @% s/f]8 ?k}ofF dfu u/]sf] 5 . afFsL
kl/ifb\sf] af]8{ a}7sdf k]; ug]{ lg0f{o If]qLo ;Dks{ sfof{no vf]Ng] lg0f{o . jgIf]qdf lgdf{0f x'g] sf]ifn] hgfPsf] nf] s lk| o dflgPsf] v' n f jGohGt'sf] cfqmd0f tyf dfgjLo vr{eg] jGohGt'sf If]qdf sfd ug{
u¥of] . To:t}, kl/ifb\sf] sfo{nfO{ To;}u/L, kl/if;Fu ;Demf}tf u/L 5 . jg pkef] Q mf ;d" x x?n] lrl8ofvfgfsf] cjwf/0ffdf lgdf{0f cltqmd0f /f]Sgsf nflu ztk|ltzt cGt/f{li6«o ;+3;+:yfx?af6 ;xof]u
;+3Lotfsf] efjgfg'?k ljs]lGb|s/0f ub}{ e[s6' Ld08df ef8fdf /x]sf / xfn;Dd ;fd'bflos jgsf] clwsf/ Tofu]/ x' g nfu] s f] of] If] q nfO{ { sf] i fn] l;dfgfdf alnof] t/hfnL nufpg] h'6fpg] nIo /fv]sf] 5 . ;b:o–;lrj
hgtfnfO{{ kl/ifb\sf] ;]jf ;xh?kdf ef8f ga'emfPsf k;n, Joj;fox?af6 ;Dk"0f{clwsf/ sf]ifnfO{{ x:tfGt/0f …lhof]nf]lhsn uf8{g l/lqmO;g ;]G6/ ePsf] 5 . ;b:o–;lrj u'?ªsf u'?ªsf cg';f/ lhof]nf]lhsn ;f];fO6L
?kdf :yfgLo :t/d} k'¥ofpg, ;+:yfx?sf] ;Demf}tf cg'?ksf] ef8f tTsfn c;'n u/]sf 5g . lrl8ofvfgf lgdf{0fsf gfdfs/0f u/]sf] 5 . afFsL :yfgdf cg';f/ pSt lrl8ofvfgf If]qsf] jg ckm nG8gn] pQm cfof]hgfsf nflu
lgodg, cg'udg tyf d"Nof+sgnfO{{ tLj| ug{] lg0f{o u/]sf] 5 . nflu lgj]bg;d]t lbO;s]sf] sf]ifsf ;+/If0f lzIff tyf ;"rgf s]Gb|, k}bfjf/ dfly :yfgLo afl;Gbfsf] s'g} k|fljlws ;xof]u ug{] ePsf] 5 .
3 /fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@
ˆ
dfcf]jfbL cfk\mgf] bfloTj
k"/f ug{ k|lta4 5
of] xfd|f] kf6L{sf] nflu b'Mvsf] s'/f xf] . kf6L{df To:tf] x'gx' G' y]g,
h] eof], Tof] unt 5 .
;/sf/ hfFbf–ghfFb} sfd ePg eGg t ldNb}g . ;/sf/n] s;/L
cfk\mgf] sfdsf/jfxL cufl8 a9fpF5, Tof] x]g{ afFsL g} 5 .
dfcf]jfbL kf6L{ hf]uLx¿sf] kf6L{ xf]Og, of] ;Gt–dxGtx¿sf] kf6L{ klg
xf]Og . of] ;dfhnfO{ ;Dk"0f{¿kdf ¿kfGt/0f u/]/ cufl8 hfg'k5{ eGg]
dfGotf af]ss
] f] kf6L{ dfcf]jfbL kf6L{ xf] .
;ftfsf] s'/fsfgL bLgfgfy zdf{, k|jQmf– Pg]skf -dfcf]jfbL_
) dlGqd08n lj:tf/df tkfO{+sf] xfd|f] kf6L{ zflGtk|lqmofdf cfPb]lv gnfu] k l5 ca xfdLn] a9L ;/sf/n] ev{/} dfq k"0f{tf kfPsf] hgjfbsf] cEof; ePsf] 5 eGg] ;lsG5, cfjZos kbf{ To;sf] pkof]u
kf6L { n ] l;kmfl/; u/ ] s f clxn];Ddsf] sfo{lbzf eg]sf] zflGt lhDd]jf/Laf]w u/]/ cufl8 a9\g'k5{ 5 . o;n] ev{ / } dfq cfˆgf] cy{df o;nfO{ a'‰g'k5{ . ljrf/ /fd|f];Fu ug{ klg hfGb5g\ .
dGqLx¿n] g} ;ky u| x 0f / ;+ljwfg g} xf] . zflGt / ;+ljwfg eGg] lgisif{df xfd|f] kf6L{ k'u]sf] 5 . sfdsf/jfxLx¿ cufl8 a9fPsf] 5 . ;d"xx¿dfly k|ltaGw nufOof], bdg ) eGgfn] g] k fnL qmflGtnfO{
u/] g g\ lg, o;sf] sf/0f s] ;'lglZrt ePg eg] o;sf lj?4 afFsL /x]sf] 5f]6f] ;dodf klg xfd|f] ;/sf/ hfFbf–ghfFb} sfd ePg eGg ul/of] eg] To;sf] kl/0ffd k" 0 f{ t fdf k' ¥ ofpg dfcf] j fbL
xf] n f < s;}n] if8\oGq u¥of] eg] g]kfnL clGtd k|of; zflGt / ;+ljwfgsf] t ldNb}g . ;/sf/n] s;/L cfˆgf] :jefljs¿kdf /fd|f] cfpFb}g . of] cem} klg b[ 9 ;+ s lNkt 5
xfd|f] kf6L{af6 ;/sf/df dlxnfsf] hgtfn] To;sf] lj?4 ljb|f]x u5{g\ . nflu g} s]lGb|t ug]{ of]hgf agfPsf sfdsf/jfxL cufl8 a9fpF5, Tof] x]g{ slt 7Ls, slt a]7Ls eGg]af/]df eGg vf] H g' e Psf] xf] <
tkm{af6 ## k|ltzt ;xeflutf ePg To;sf] g]t[Tj PsLs[t dfcf]jfbLn] 5f}F . xfdL, clxn] ToxL lbzfdf cufl8 afFsL g} 5 . of] ;/sf/n] zflGt / xfdL kl5 d"Nof+sg u5f}{+ . xf], /fli6«o cleef/f PsLs[t
eGg] Pshgf dfggLosf] egfO/x]sf] u5{ . xfdL hgtfn] ug]{ ljb|fx] sf] nflu al9/x]sf 5f}F . ;+ljwfgnfO{ ;'lglZrt ug{sf] nflu, ) dfcf]jfbL g]tfx¿dfly clxn] dfcf]jfbLsf] sfFwdf dfq} 5 . of]
5 . csf{ Ps ;fyLn] dw];sf d'2f g]t[Tj lbg tof/ x'g'k5{ . afx|a'Fb] ) ;+ l jwfg hf/L x' g ] elgPsf] cfly{s, ;fdflhs ¿kfGt/0f ug{sf] kb / kh]/f]sf] kl5 nfu]sf] ;dfhnfO{ ¿kfGt/0f ug]{, kl/jt{g
;Daf]wg ug'k{ g]{ eGg] s'/f p7fpg' ;xdltb]lv clxn];Ddsf] xfd|f] ofqf lbg h]7 !$ cfpg ca @) nflu hgck]Iffx¿nfO{ k"/f ug{, dxFuL cf/f] k nfu] s f] 5 lg, o; ug]{ bfloTj klg xfd|} sfFwdf /x]sf]
ePsf] 5 . o; ;Gbe{df sltkosf] eg]sf] zflGt / ;+ljwfgs} ofqf xf] . lbg klg afFsL 5}g, of]aLrdf lgoGq0f ug{, nf]8;]l8ª 36fpg, ljifodf s] eGg' x ' G 5 < 5 . xfdL cfˆgf] lhDd]jf/L k"/f ug{
JolQmut c;Gt'li6x¿ klg b]vfk/]sf zflGt / ;+ l jwfgsf] ofqfaf6 zflGt / ;+ l jwfg lgdf{ 0 f a]/f]huf/L ;d:ofnfO{ sd;]sd dfcf]jfbL kf6L{ hf]uLx¿sf] kf6L{ b[9 5f}F . xfdLaf6 /fi6« / hgtfn]
5g\ / klg of] ;d:ofsf] ;dfwfg dfcf]jfbL kf6L{ ljrlnt ePsf] xf]Og . k| l qmofn] k" 0 f{ t f kfpg] Go"g¿kdf eP klg lgoGq0f ug{sf] xf]Og, of] ;Gt–dxGtx¿sf] kf6L{ klg 7"nf] cfzf u/]sf] 5 . Oltxf;n]
l5§} x'G5 . ) tkfO{+x¿ zflGt / ;+ljwfgsf] ;Defjgf b] l vPsf] 5} g . nflu ev{/} ag]sf] ;/sf/n] s]–slt xf]Og . of] ;dfhnfO{ ;Dk"0f{¿kdf ;dosf] lhDd]jf/L k"/f ug{ xfdL
) dfcf] j fbL kf6L{ l eq g} nflu slxn];Dd s'g'{x'G5 t < o:tf] cj:yfdf tkfO{ + x ¿ sfd u5{, Tof] x]b}{ hfg'k5{ . ¿kfGt/0f u/]/ cufl8 hfg'k5{ eGg] Odfgbf/Lk" j { s k| l ta4 x' g ' k 5{ .
dlGqd08ndf ;xefuL x' F b f zflGt / ;+ljwfg lgdf{0fsf] nflu s;/L cufl8 a9\ g ' x ' G 5 < ) dfcf] j fbLn] ca l5§} ;] g f dfGotf af]s]sf] kf6L{ dfcf]jfbL kf6L{ cfk"mnfO{ s]Gb|df /fv]/ xf]Og, /fi6« /
efujG8f ldn] g eg] / rsf] { ;a}eGbf 7"nf] kf6L{ x'gs ' f] gftfn] xfdL ;do yf]/} 5, t}klg /fhgLlts ;dfof] h g / ;;++ l jwfg xf] . sf7df8f}F ;8sdf k}bn lxF8]/ hgtfnfO{ s]Gb|df /fv]/ dfcf]jfbL
ljjfb aflx/ cfO/x]sf] 5 lg < a9L lhDd] j f/Lsf ;fy cufl8 ;xdltsf] cfwf/df h]7 !$ sf] ;Gbe { d f 7f] ;
lgdf { 0 fsf] ;Gbe{ sfd ug'{k5{ eGg] cfu|x k'/ftgjfbL cfˆgf] bfloTj k"/f ug{ k|lta4 5 .
of] xfd|f] kf6L{sf] nflu b'Mvsf] s'/f a9\g'k5{ . of] xfd|f] s]Gb|Lo ;ldltsf] ;d:ofnfO{ /fhgLlts lgsf; lbg of] h gf Nofpg] atfPsf] 5, cfu| x xf] . ;do;fk] I f cufl8 ) cGTodf yk s ] x L eGg
xf] . kf6L{df To:tf] x'gx' G' y]g, h] eof], kl5Nnf] lg0f{o klg xf] . cGo bnx¿n] ;lsG5 . h]7 !$ cfpFb}df cfsfz} Tof] of]hgf s:tf] x'G5, s]xL a9\gk' 5{ . lxhf] e"ldut sfndf Pp6f rfxg' x ' G 5 <
Tof] unt 5 . zflGt / ;+ljwfgsf] s'/f u/]sf] x'gfn] v:g], kftfn g} 8'Ag] eGg] x'Fb}g . atfOlbg' ; \ g < ldl6ª ug{ pgfG;f7L lbg;Dd klg ljutb] l v g} o; If] K of:q
) dfcf]jfbL kf6L{n] ev{/} dfq pgLx¿n] zflGt / ;+ljwfgnfO{ To;nfO{ /fhgLlts ;xdltsf] ca cfpg] of]hgf klg zflGt / xfdL lxF8s] f lyof}F . clxn]sf] j:t'ut ;fKtflxsn] zflGt, ;+ l jwfg /
zflGt / ;+ l jwfg lgdf{ 0 fsf] ;'lglZrt ug]{ lbzfdf kxnsb\dL cfwf/df lgsf; lbg ;lsG5 . Tof] ;+ljwfgnfO{ ;'lglZrt ug]{ u/L g} l:yltn] uf8L r9\g'kg]{ ePsf] 5 . nf]stGqnfO{ ;+:yfut ug{sf] nflu
af6f] d f nfUg] lg0f{ o u/] s f] u5{g\ ls eg]/ xfdLn] af6f] x]/]sf lgsf; eg] s f] ;+ l jwfg;efn] cfpg] xf] . ;]gf ;dfof]hgsf] nflu uf8L r9\g] eGg] s'/f ug'{ lk5l8Psf] dxTjk"0f{ e"ldsf v]Nb} cfPsf] 5 .
5, s] tkfO{ + x ¿n] ca lyof}F t/ cGo kf6L{x¿ g]kfnL hgtfn] clxn];Dd u/]sf sfdsf/jfxLx¿sf] klg cGt/f{ l i6« o cEof; / dfgl;stf xf] . PsLs[t dfcf]jfbLsf o;n] lg/Gt/¿kdf cfˆgf] P]ltxfl;s
hgljb|f]xsf] sfo{qmd Tofu]s} cfzf u/] c g' ; f/sf] zflGt / d:of}bf ;+ljwfg hgtfsf] cufl8 of]hgfcg';f/ g} sfo{qmd cfpF5 . g]tfx¿ cfjZos kbf{ kb TofUg klg cleef/f k"/f u/f];\ eGg] z'esfdgf
xf] t < ;+ljwfgnfO{ ;'lglZrt ug]{ lbzftkm{ ;fj{ h lgs u/] / lbg ;lsG5 . ;a}n] k|tLIff u/]sf] cfufdL h]7 !$ ;S5g\, uf8L, ;'ljwf TofUg klg lbg rfxG5' .
;xdltdf k'Ug afFsL /x]sf ljifox¿df sf] lgsf; s] x'g ;S5 eGg] af/]df
cGo bnx¿n] zflGt / ;+ljwfgsf] s'/f u/]sf] x'gfn] /fhgLlts ;xdltsf] cfwf/df xfd|f] kf6L{sf] 7f]; of]hgf Nofpg] eg]/ xfd|f] kf6L{ zflGtk|lqmofdf cfPb]lv
;dfwfg ug]{ k|of; ug'k{ 5{ . ;]gf cWoIf k|r08n] eGg'ePsf] 5 . s]xL clxn];Ddsf] sfo{lbzf eg]sf] zflGt /
pgLx¿n] zflGt / ;+ljwfgnfO{ ;'lglZrt ug]{ lbzfdf ;dfof]hgnufot zflGt k|lqmofsf lbgleq Tof] sfo{of]hgf aflx/ cfpF5 .
kxnsb\dL u5{g\ ls eg]/ xfdLn] af6f] x]/s ] f lyof}F afFsL /x]sf sfdnfO{ Jojl:yt ¿kn] ) clxn] dfcf] j fbL kf6L{ l eq ;+ljwfg g} xf] . zflGt / ;+ljwfg ;'lglZrt
cufl8 a9fpg] sfd ug'k{ 5{ . To;sf] s]Gb|b]lv tNnf] tx;Dd u'6, ePg eg] o;sf lj?4 s;}n] if8\oGq u¥of]
t/ cGo kf6L{x¿ g]kfnL hgtfn] cfzf u/]cg';f/sf] nflu /fhgLlts bnx¿aLr ;xdlt pku'6 l;h{gf ePsf] b]lvG5
zflGt / ;+ljwfgnfO{ ;'lglZrt ug]{ lbzftkm{ gnfu]kl5 aGg ;Sof] eg] lgsf; lgsfNg lg, o; ljifodf s ] eg] g]kfnL hgtfn] To;sf] lj?4 ljb|fx ]
;lsG5 . eGg' x ' G 5 < u5{g\ . To;sf] g]tT[ j PsLs[t dfcf]jfbLn]
ca xfdLn] a9L lhDd]jf/Laf]w u/]/ cufl8 a9\gk' 5{ ) tkfO{ + s } kf6L{ s f g] t fx¿ of] nf]stGqdf ljrf/, cf:yfx¿
eGg] lgisif{df xfd|f] kf6L{ k'us
] f] 5 . ;/sf/n] zflGt / ;+ l jwfg km/s–km/s x'g ;S5g\ . clxn] xfd|f] u5{ . xfdL hgtfn] ug]{ ljb|fx] sf] nflu g]tT[ j
lgdf{ 0 fsf] k| l qmofnfO{ k" 0 f{ t f kf6L{n] bnLo k|lt:kwf{nfO{ :jLsf/ lbg tof/ x'gk' 5{ . afx|a“' b] ;xdltb]lv
lbg ;Sb} g , sfF u | ] ; nufot u/]sf] 5 . ljleGg ljrf/x¿nfO{
dw] ; jfbL bnnfO { ;d] t v]Ng, k'mNg b]pm eGg] dfGotfsf] clxn];Ddsf] xfd|f] ofqf eg]sf] zflGt /
of] ;/sf/nfO{ g} /fli6«o ;xdltsf ;/sf/sf] ldnfP/ ;xdltsf] ;/sf/ cfwf/df kf6L{ cufl8 al9/x]sf] 5 . ;+ljwfgs} ofqf xf] .
agfpg'k5{ eGg] cleJolQmx¿ Pp6f /fd|f] k"mnaf/L x'gs ' f] nflu ToxfF
¿k lbg'k5{ eGg] xfd|f] g]tfsf] egfO xf] . o; lbO/xg' e Psf] 5 lg < ljleGg /ËLrËL k"mnx¿ x'g'k5{ .
;/sf/df g]kfnL sfFu|];nufot dw];jfbL of] ;/sf/nfO{ g} /fli6« o To;kl5 dfq k"mnaf/Ln] ;'Gb/tf
/fhgLlts ;xdltsf] cfwf/df lgsf; lbg
;xdltsf ;/sf/sf] ¿k lbg'k5{ eGg] kfpF5 . To;sf/0f Pp6f kf6L{leq
bnx¿;d]t ;xefuL eP/ clxn] tTsfnsf] xfd|f] g]tfsf] egfO xf] . o; ;/sf/df klg ljrf/sf] ljsf;sf] nflu ljleGg ;lsG5 . Tof] lgsf; eg] s f] ;+ l jwfg;efn]
/fhgLlts ;+s6nfO{ lgsf; lbg] k|of; g] k fnL sfF u | ] ; nufot dw] ; jfbL ljrf/x¿ cfpg' :jefljs xf] ,
clxn] ; Dd u/] s f sfdsf/jfxLx¿sf]
bnx¿;d]t ;xefuL eP/ clxn] To;nfO{ cGoyf dfGg ;lsFb}g .
ug'{k5{ . To;af6 dfq clxn];Dd hgtfn] tTsfnsf] /fhgLlts ;+ s 6nfO{ kf6L{leq ljrf/sf] cfwf/df ljrf/ d:of} b f ;+ l jwfg hgtfsf] cufl8
;+3if{ u/]/ k|fKt u/]sf pknlAwnfO{ /Iff ub}{ lgsf; lbg] k|of; ug'{k5{ . To;af6 ;d" x x¿ klg :jefljs ¿kn]
dfq clxn];Dd hgtfn] ;+3if{ u/]/ hlGdG5g\ , To;nfO{ :jfefljs ;fj{ h lgs u/] / lbg ;lsG5 .
cl3 a9\g ;lsG5 . k|fKt u/]sf pknlAwnfO{ /Iff ub}{ dfGg'k5{ . kf6L{n] km/s ljrf/ /fVg
cl3 a9\g ;lsG5 . /fli6«o ;xdltsf] kfpg] cg'dlt;d]t lbPsf] 5 . xfd|f]
;/sf/ aGg g;s] klg bnx¿aLr kf6L{sf] s]xL ;do cufl8 ePsf] Pp6f /fd|f] k"mnaf/L x'gsf] nflu Toxf“ ljleGg
/ /fhgLlts ;xdltaf6 d'n'snfO{ :yfoL ;ldltsf] a}7sn] ljleGg
PsLs[t dfcf]jfbLsf g]tfx? cfjZos kbf{ lgsf; lbg'k5{ eg] Wo]osf ;fy tL ljrf/, ;d"xsf] ljrf/x¿nfO{ kf6L{leq /·Lr·L k"mnx¿ x'g'k5{ . To;kl5 dfq
kb TofUg klg ;S5g\, uf8L, ;'ljwf ljifox¿ cufl8 cfPsf x'g\ . rnv]n ug{ lbg], k|lt:kwf{ ug{ lbg] k"mnaf/Ln] ;'Gb/tf kfp“5 . To;sf/0f Pp6f
) kf6L{ ;/sf/df ;xefuL eP / k|lt:kwf{df >]i7tf sfod ug{
TofUg klg ;lsG5, cfjZos kbf{ To;sf] klg hgck] l Ift sfd ug{ s;}nfO{ cj/f]w l;h{gf gug]{ eg]sf kf6L{leq klg ljrf/sf] ljsf;sf] nflu ljleGg
pkof]u /fd|f];“u ug{ klg hfGb5g\ . ;ls/x] s f] 5} g lg < 5f} F . xfd| f ] kf6L{ l eq clwstd ljrf/x¿ cfpg' :jefljs xf] .
/fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@ 4

ˆ
n}+lus ;dfgtf / dlxnf ;zStLs/0f
-ljZjsf] x/]s If]qsf dlxnfx?n] @)^# df g]kfn P]g ;+zf]wg u/]sf]
ljlrq ;+;f/
rGb|dfdf 3/ agfOg] ¤
n}l+ us ;dfgtf, ;'/Iff / :yfoL zflGt ;+lugL /fgfdu/ kfOG5 . o;}u/L ;+o'St /fi6«;+3 xfdL kf] lbge/L df/d'u|L, s'6fs'6 / nv]6f nv]6df Ao:t 5f}+ t . clg
:yfkgfsf] nflu dlxnfx?nfO{ g]tT[ j txdf JolSt;Fu hf]l8P/ cfpg] ;fdflhs /fi6«;3+ sf] klxnf] ljsf;sf] bzs kl5 ;'/Iffkl/ifb\af6 kfl/t lg0f{o g+= !#@%, ePsf af6f3f6f, ;8s eTsfpg / af6fsf aQL k'm6fpg} xtf/f] 5 . c?
;xefuL u/fpg'kg],{ /fHosf] x/]s c+ux?sf] d"NodfGotf, e"ldsf tyf ljz]iftfx?sf] ljsf; sfo{df dlxnfsf] ;xeflutf x'gk' g]{ åGå ;dfwfg / zflGt k|lqmofsf nflu b]zsf dflg; eg] hn / yndf klg gk'u/] , k[YjLdf klg lgs} ;s]/
;+/rgfdf dlxnfsf] ;dfg ;xeflutf / ;dli6ut ?k g} h]G8/ xf] . dx;';kl5 ;g\ !(&% df d]lS;sf]l;6Ldf gLltlgdf{0fsf x/]s txdf dlxnf rGb|fdfdf s] 5 eg]/ vf]lh ul//x]sf 5g . k[YjLsf] hn / hldgn] gk'u]/
dlxnfx?nfO{ /fHosf] gLltlgdf{0f / lg0f{o lnË k|fs[lts jf h}ljs?kn] lgwf{/0f cGt/f{li6«o dlxnf ;Dd]ng eof] . ;g ;xeflutf u/fpg ;g\ @)))_ kfl/t c? u|xdf kfgL, xfjf / df6f] kfP ToxfF klg j:tL a;fNg x'GYof] ls eGg]
ug]{ k|lqmofdf ;xefuL u/fpg' kb{5 eGg] x'g] s'/f xf], h;sf] lgdf{0fdf ;fdflhs !(&% nfO{ cGt/f{li6«o gf/L jif{sf ?kdf ul/of] lyof] . h'g x/]s ;b:o /fi6«sf bfpdf cg';Gwfg ul//x]sf 5g . lgs} ;dob]lv rGb|fdfdf s] 5 eg]/
;f+:s[lts, ;f+:s[lts tTjx?sf] s'g} dgfpg] lg0f{o ;+oS' t /fi6«;3+ n] u¥of] . vf]lh ul//x]sf j}1flgsx?n] clxn] kfgL km]nf kf/]sf] bfaL u/]sf 5g .
d"n d'2fx? p7fO/x]sf 5g\, cfh dlxnf nflu kfngf ug{ afWosf/L x'G5 . xfd|f] b]zdf aGb / x8\tfnn] rrf{ kfP em}+ ljsl;t b]zx?df of] va/n]
;zlSt/0f lsg < eGg] k|Zgsf] pQ/df . lsl;dsf] e"ldsf x'bF g} t/ h]G8/ ;g\ !(&% b]lv !(*% sf] bzsnfO{ u/fpg'k5{ egL Joj:yf ul/Psf] 5 . lgs} rrf{ kfO/x]sf] 5 . To;sf] tYo cem a9L kQf nufpg ToxfF 3/g}
oL ;jfnx?af/] 5nkmn ug{ dfq geP/ ;fdflhs ;f+:s[lts ?kn] lgdf{0f x'G5 . dlxnf bzs eg]/ /fi6«;3+ n] 3f]if0ff g]kfn åGå Joj:yfkg / zflGt lgdf{0f agfP/ a:g ;Sg] cf}N+ ofPsf 5g . of] tYo cd]l/sL a}1flgs ;+:yf gf;fsf
dlxnfx?n] ef]Ub} cfPsf b}lgs of] JolStsf] ;fdflhs, ;f+:s[lts / u¥of] . !(*) df 8]gdfs{sf] /fhwfgL k|lqmofaf6 u'lh|/x]sf] 5 . ;+ljwfg b]zsf] a}1flgsx?n] ;fj{hlgs u/]sf x'g oxL dlxgfsf] bf];|f] ;ftf . pgLx?n]
hLjgofkgsf ;d:ofx?nfO{ Jojxf/x?df dgf]j1} flgs kIf xf] . h;sf] lgdf{0fdf sf]kg] x]ug] bf];f| ] ljZj dlxnf ;Dd]ng d"n sfg"g xf] . ;+ljwfgåf/f k|bQ df}lns ToxfF kfgLsf] dfqf lgs} ePsf] bfaL ;d]t u/]/ gofF cf;f afF8]sf 5g g
s;/L ;dfwfg ug{ ;lsG5 < /, efjL h}ljs tTjsf] s'g} k|sf/sf] ;DaGw / eof] . ;g\ !(*% sf] h'nfO{df s]Gofsf] xsåf/f g} hgtfn] cfˆgf g};lu{s xs j:tLg} a;fNg ;lsG5 ls eg]/ . o;n] slDtdf gofF cg';GwfgsdL{sf
cfpg] k':tfnfO{ n}l+ us ;dfgtf, hftLo e"ldsf xFb' g} . lnªu h}ljs ljz]iftf xf] /fhwfgL gf}/f]jLdf t];f| ] ljZj dlxnf pkef]u ug{kfpF5g\ . ;dfgtfsf] clwsf/ nflu gofF af6f / cf;f vf]n]sf] 5 . ca a}1flgsx?sf] 6f]nLn] n'gf/sf]
;dfgtf / juL{o ;dfgtfsf] gofF ;+;f/ eg] h]G8/ ;fdflhs ljz]iftf xf], h'g ;Dd]ng ;DkGg eof] . o; ;Dd]ngn] df}lns clwsf/ xf] . o;n] cj;/ aflx/L cfj/0fdf 3/g} agfP/ a:g] / cg';Gwfg ug{;Sg] ;Defjgf a9]sf]
jf ;dtfd"ns / Gofok"0f{ ;dfhsf] ;do, ;dfh / :yfgcg';f/ km/skm/s ;g\ @))) ;Dd dlxnf ljsf;sf nflu k|flKtdf dfq geO{ clwsf/sf] ;dfg 5 . rGb|dfsf] Tof] kfgL s/f]8f}+ s/f]8 jif{cl3b]lv lxpFsf] ?kdf hd]/
x:tfGt/0f s;/L ug{;lsG5 eg]/ dlxnf x'g] ub{5 . h]G8/ JolStn] l;s]/ hfGg] ckgfpg'kg]{ /0fgLlt to u/]sf] lyof] . pkef]u ug{sf nflu cfjZos kg]{ a;]sf] x'g;Sg] c8sn a}1flgsx?sf] 5 . o;n] ;f}o{k2tLsf] O{ltxf;d}
clwsf/sdL{x?n] ;+3if{ ub}{ cfO/x]sf Jojxf/, e"ldsf / z}nL xf] t/ lnË sfo{gLltx? M ;dfgtf, ljsf;, zflGt, cj;/x?sf nflu to ug{k' g{] lj:t[t /]s8{sfod /fVg ;Sg] cf}+NofOPsf]5 . b Go'of]s{6fO{D;sf cg';f/ Pn qm;
hGdhft k|fKt x'g] s'/f xf] . ;dfhzf:qL ljz]if ;/f]sf/sf ljifox?, cGt/f{li6«o (L-Cross) gfdsf] e"pku|x sl/a Ps dlxgf cl3 rGb|dfsf] blIf0fL w|'j
5g\ . /0fgLltx?;d]t lgdf{0f ub{5 .
sdnf efl;gsf cg';f/, x/]s k'?ifleq / If]qLo ;xof]ux? . ;g\ !(&( glhs k'u]sf] lyof] . Tolt a]nf To;n] rGb|dfsf] Tof] efudf wfd:Ssf
dlxnf ;zStLs/0f ;+ljwfgdf dlxnfsf] clwsf/sf] lbPsf] lyof] . To;n] wSsf lbFbf ^) b]lv !)) lkm6 km/flsnf] x'g] u/L
dlxnf ;zStLs/0f eg]sf] s] xf] < gfl/Tj x'g] ub{5 / x/]s gf/Lleq k'?iff]Tj dlxnflj?4 x'g] ;a} k|sf/sf e]befj ;DaGwdf rrf{ ubf{, ;+ljwfg;ef /fli6«o« ToxfFsf] hldgnfO{{ ahf¥of] . ToxL a]nf @$ Uofn]g hlt kfgL lgl:sof] .
eGg] k|Zgdf d]/f] cg'ejdf …;zStLs/0fÚ x'g] ub{5 t/ ;dfh / ;+:s[ltn] o;nfO{ pGd"ng;DaGwL ;+oS' t /fi6«;3+ n] kfl/t lxtsf] ;+/If0f ;ldlt cjwf/0ffkqsf] To;kl5 pgLx?n] Tof] kfgLnfO{{ TolQs} g5f]8]/ To;sf] k|efj s] x'g ;S5
cfkm}df km/flsnf] zAb xf] . ;zStLs/0f k|:k'm6g x'g lbFbg} jf k|:k'm6g x'gaf6 u¥of] . g]kfnn] !((! clk|n @@ df k|f/lDes d:of}bf M g]kfnsf] cGtl/d eGg]klg kl/If0f u/]sf] atfPsf 5g . Ps bzs eGbf cl3 b]lv
x/]s If]qdf cfpFb5 . h:t} M /fhgLlt, /f]S5 . s]jn k|fs[lts c+ux?afx]s dlxnf cg'df]bg u¥of] . To:t}u/L ljsf;df ;+ljwfg @)^# sf] wf/f #, $ n] g]kfnnfO{ ;f}o{a}1flgsx?n] ;"o{sf] ls/0f slxNo} gkg]{ rGb|dfsf] Tof] efudf lxd
lzIff, :jf:Yo, /f]huf/L cflbdf / k'?ifdf kl/jt{g ug{g;lsg] s'g} nIf0f dlxnf ;g\ !(%) b]lv !(&) …j'dg Og ax'hftLo, ax'eflifs, ax';f+:s[lts ;+s]t b]v]sf lyP . To;kl5 lg/Gt/ To;sf] vf]hLdf nfUbf clxn] To;sf]
dlxnfx?nfO{ ;Ifd / anjfg jf cfˆgf jf ljz]iftf 5}g . 8]enkd]G6Ú, dlxnf / ljsf; ;g\ !(&) ljz]iftfo'St wd{lg/k]If / ;dfj]zL /fi6«sf k'li6 ug{;kmn ePsf x'g .
;d:of ;dfwfgsf nflu x/]s If]qx?df
g]tT[ j ug{;Sg' xf] . h;n] ubf{ Pp6f
h]G8/ / lnËsf] cjwf/0ff a'em]kl5
xfdLn] lkt[;Qf / dft[;Qfsf af/]df a'‰g'
…j'dg Og 8]enkd]G6Ú, / h]G8/ / ljsf;
;g\ !(*) …h]G8/ PG8 8]enkd]G6Ú
?kdf 3f]if0ff u/]sf] 5 . To:t} wf/f ## -
3_ -!_ n] d'ns ' sf] /fHo ;+/rgfsf ;a} 5f]/L kfpg dl/xQ]
/fd|f] ;+;f/ agf];,\ To; ;+;f/df dlxnf cfjZos 5 . lkt[;Qf s] xf] < sdnf ;~rfng ePsf] kfOG5 . c+ux?df dw]zL, blnt, cflbjf;L g]kfn, ef/t, e'6fg, kfls:tfg nufot blIf0f PlzofnL d'ns ' df t 5f]/f
/ k'?ifaLrsf] ;dfgtf /xf];,\ Pp6f efl;gn] pNn]v u/]cg';f/ lkt[;Qf a]Olhª 3f]if0ffkq / sfo{of]hgf hghflt, dlxnf, dhb'/, ls;fg, ckfË, kfpg dl/xQ] u5{ g} . hlt;'s} lasl;t eg]klg klZrdL d'ns ' df ;d]t
dfgjn] csf]{ dfgjk|lt lt/:sf/ / ;fdflhs ;+/rgf / Jojxf/sf] Pp6f rLgsf] /fhwfgL a]Olhªdf ;]K6]Da/ $– lk5l8Psf] ju{ / If]q ;a}nfO{ ;dfg'kflts clxn];Dd 5f]/f kfpg rfv /fVg]sf] ;+Vofg} t'ngfTds ?kdf al9 5 . t/
ckdfghgs Jojxf/ gu/f];,\ ;fdflhs o:tf] k4lt xf], hxfF k'?ifn] dlxnfnfO{ !%, !((% df ePsf] dlxnfsf] rf}yf] ;dfj]zL cfwf/df ;xefuL u/fpg] bfloTj y'k}| r/fsf hftL eg] efn] eGbf kf]yL kfpgs} nflu dl/xQ] ug{] /x]5g . x'gt
Gofo / ;Defj sfod /xf];\ eg]/ ljZjsf bdg, pTkL8g / zf]if0f ub{ . lkt[;Qfsf ljZj ;Dd]ngdf tof/ ul/Psf] a]Olhª /fHonfO{ tf]lslbPsf] / wf/f !$$ -$_ n] a}1flgsx?nfO{{ yfxf lyof] ls ;]l;n jfAn/ -lkm:6] r/f_, h]af| lkmGr -eFu/] f,
dlxnfx?n] ;+3if{ ul//x]sf 5g\ . efjL ljz]iftfx? M ;fdflhs ;+/rgf / 3f]if0ffkqn] ;/f]sf/sf !@ j6f cfwf/e"t g]kfnL ;]gf /fli6«o / ;dfj]zL rl/qsf] au8L ;d"bfosf] r/f]_ / l6« :jfnf] -uf}y+ nL_ n] lsg cfˆgf ar]/f sf]/lng'
k':tfnfO{ ;xL dfu{bz{g ug{df dlxnfsf] Jojxf/x? hxfF k'?if hfltsf] d"No / If]qx? …lqml6sn Pl/ofh ckm sG;g{ x'g] pNn]v u/]sf] kfOG5 . /fHodf /x]sf klxn] rt'¥ofOF k"j{ rfnafhL u5{g eg]/ . clwsf+z a}1flgsx?n] clxn];Dd
bfloTj / lhDd]jf/Ldf dlxnf ;r]ttf / dfGotf x'G5, kl/jf/ tyf ;dfhdf klxrfg u/]sf] 5 . tL x'g M -!_ ul/aL, x/]s ;'/Iff lgsfonfO{ ;dfj]zL agfpg 6]:6f]:6f]/g xd{gsf] cg';Gwfg ug{] u/]sf /x]5g . clwsf+z a}1flgsx?n]
;zStLs/0f clt cfjZos /x]sf] x'G5 . k'?ifsf] x}sd rN5, lxGb" ;dfh -@_ lzIff / k|lzIf0f, -#_ :jf:Yo, -$_ g]kfn ;/sf/n] ;'/Iff lgsfosf $ j6} clxn] ;Dd 6]:6f]:6f]/g xd{gsf] dfq} k|fyldstfsf;fy cg';Gwfg ug]{ u/]sf
o;sf] ;fy;fy} dlxnfx?n] cfˆgf] efiff, lkt[;Qfdf cfwfl/t 5, ;dfh, wd{ lx+;f, -%_ ;z:q åGå, -^_ cy{ -&_ gLlt c+ux? g]kfnL ;]gf, g]kfn k|x/L, ;z:q /x]5g . t/ clxn] sf]gn{ ljZj ljBfnosf cg';Gwfgbftfx?n] eg] k|fh ] :] 6f]/f]g
wd{ ;+:s[lt, ;+:sf/, d"No / dfGotfnfO{ ;+:s[lt, /Lltl/jfh, k/Dk/f cflb ;a} lgwf{/0f, -*_ ;+:yfut ;+oGq, -(_ k|x/L / /fli6«o cg';Gwfg ljefudf lgo'lSt elgg] xd{gx?sf] cg';Gwfg u/]sf lyP . of] cg';Gwfgaf6 s] kQf nfUof] eg]
gofF k':tfdf s;/L x:tfGt/0f ug]{ eGg] k'?ifn] rfx]h:tf] agfpg], j+z / c+z dfgjclwsf/, -!)_ ;~rf/, -!!_ ubf{ s'n l/St b/aGbLsf] $% k|ltzt kf]yLx?n] kf]yL sf]/Ngsf nflu k|fh ] :] 6f]/f]g xd{g sd 5f]8g\ ] /x]5g k"mn aGg]
s'/f Hofb} dxTjk"0f{ ag]sf] 5 . lsgls k'?ifaf6 x'g] . jftfj/0f, / -!@_ aflnsf . dlxnf, cflbjf;L hghflt, dw]zL, blnt, k|f/lDes r/0fdf . pgLx?n] ls t k|f6] :] 6]/f]g xd{g al9 nufgL ul/lbg] ug{]
ljZjsf] PSsfO;f}+ ztfAbLdf ;+;f/ dft[;Qf M dlxnfsf] x}sd rNg] / n}l+ us d"nk|jfxLs/0f tyf dlxnf lk5l8Psf If]qaf6 kbk"lt{ ug{ gLlt agfO{ /x]5g . To;f] ubf{ kf]yLx? al9 sf]/lng] /x]5 . cg'c;Gwfaf6 s] kQf nfu]sf]
cfw'lgstf, j}1flgstf, ljZjJofkf/Ls/0f, cfdfsf] y/cg';f/ 5f]/f5f]/Lsf] y/ -j+z_ ;zStLs/0f n}l+ us d"nk|jfxLs/0f tyf ;f]cg'?k sfg"gL Joj:yf /x]sf] kfOG5 . 5 eg] hlt sd k|fh ] :] 6f]/f]g xd{g nuflg u¥of] plt efn]sf] ;+Vof sd x'g]
e"d08nLs/0fh:tf cfw'lgs ;+;f/df x'g] . d]/f] cg'ejdf g]kfnsf cflbjf;L dlxnf ;zStLs/0fsf] p2]Zo b'Oj{ 6f /fli6«o« ;'/Iffkl/ifb\ M g]kfnsf] ;du| /x]5 . k|fh] :] 6]/f]g k"mn aGg] a]nfdf kf]yLn] d'Vo?kdf cfkm}n + ] nufgL ug{;Sg]
cfˆgf] k'Vof}n{ L ;DklQnfO{ arfP/ s;/L hghflt ;d'bfodf cem} klg dft[kb| fg pNn]v 5 M -!_ ;a} dlxnfx?sf] /fli6«o lxt, ;'/Iff / k|lt/Iff;DaGwL xd{g xf] . lt r/fx?n] lsg kf]yL al9 sf]/Ng vf]H5g t < a}1flgsx?sf
;'lDkg] eGg] k|Zg r'gf}tLk"0f{ /x]sf] 5 . ;dfhsf] cjz]if /x]sf] kfOG5, h:t} M ;fdflhs, cfly{s tyf /fhgLlts gLlt th'd{ f ug{ tyf g]kfnL /fli6«o ;]gfsf] cg';f/ cfˆgf] jf;:yfgdf hxfF cfxf/fsf] ;+s6 al9 x'G5 ToxfF kf]yLx?n]
Psflt/ oxL cfw'lgstfdf cfˆgf tfdfª dlxnfsf] y/ jf j+z ljjfxkl5 ;zStLs/0f ub}{ lbuf] zflGt Pjd\ kl/rfng / Joj:yfkg ug{sf nflu To:tf] u5{g . efn]x?n] eGbf kf]yLn] csf]{ a]tsf ar]/fx?nfO{{ cfxf/f vf]Hg
5f]/f5f]/LnfO{ s;/L k|lt:kwf{ u/]/ cufl8 klg kl/jt{g xFb' g} . ljjfxkl5 klg ljsf;df dlxnfx?sf] e"ldsfnfO{ ;zSt dlGqkl/ifb\nfO{ sfo{sfl/0fL k|dv ' nfO{ a9L ;xof]u ug]{ x'gfn] kf]yLx?n] kf]yLx? a9L kIfkftL Aojxf/ u/]sf] x'g ;Sg]
a9fpg ;lsG5, /fd|f] lzIff s;/L lbg dfOtsf] g} y/ sfod /x]sf] x'G5 . yfdL agfpg] / -@_ dlxnflj?4sf ;a} k|sf/sf l;kmfl/; ug{ b]xfoadf]lhdsf cWoIf / atfPsf 5g . Pp6f csf]{ tYo s] klg xf] eg] :tgwf/L hLjx?df efn] jf
;lsG5 eg]/ cfdfafa' /ftlbg ;+3if{ hfltdf 5f]/Lsf] y/ cfdfsf] y/df hfg] / lx+;f Pjd\ lje]bsf] cGTo ug{ . of] p2]Zo ;b:ox? /x]sf] Ps /fli6«o ;'/Iffkl/ifb\ kf]yL s] hGdG5 eGg] efn]sf] z'qmls6df e/ k5{ . t/ r/fx?df eg] kf]yLsf]
ul//x]sf x'G5g\ . csf{lt/ o'jflk9L 5f]/fsf] y/ afafsf] y/cg';f/ hfg] rng xfl;n ug{ % j6f /0fgLlt to u/]sf] 5 /xg]5 M …-s_ sfo{sfl/0fL k|dv ' – cWoIf, qmf]df]hf]dn] lgwf{/0f u5{ efn] jf kf]yL aGg]df .
5 . t/, g]kfndf gful/stf lbFbf afa'sf] M -!_ ljsf; k|lqmof, ;]jf k|jfx /
dgel/ k9\ g ] rfxgf eP/ klg
a]/f]huf/Lsf sf/0fn] ljb]z k:g afWo
ePsf 5g\ .
j+zcg';f/ lbg] ePsf]n] gful/stfsf nflu
klg 5f]/Lsf] y/ afafsf] cg';f/ n]Vg'kg{]
zf;sLo k| 0 ffnLdf n} + l us
d"nk|jfxLs/0fnfO{ ;'b9[ ug{, -@_ n}l+ us
-v_ /IffdGqL– ;b:o, -u_ u[xdGqL–
;b:o, -3_ k//fi6«dGqL– ;b:o, -ª_
cy{dGqL– ;b:o, -r_ sfo{sfl/0fL
df]6L x'g'x'G5 < 36\g] ef] :d/0fzlSt ¤
a"9fkfsfsf] pvfg /x]sf] 5 …ls afWotf lyof] . gofF ;+ljwfgdf cfdf / ah]6 k|0ffnLnfO{ ;'b9[ ub}{ :yfgLo df]6L dlxnf b]Vbf klxn] klxn] vfOnfUbf], :j:y 7flgGYof] . 8\ofDdsf]
k|dv ' af6 cfjZostfcg';f/ dgf]lgt
k9]sf]n] hfG5 ls k/]sf]nÚ] ;zStLs/0f afafsf] gfdaf6 5f]/f5f]/Ln] gful/stf :t/;Dd lj:tf/ ug{, -#_ dlxnflj?4sf vfO nfUbf] 5 z/L/ . lx|:6k':6 5] . kftnf] z/L/ b]v]kl5 vfg] a]nfdf
dlGqkl/ifb\sf @ hgf dGqLx?– ;b:o .
zAb klg oxL pvfg;Fu ldNb5 . ;+3if{ kfpg] clwsf/x? /x] tfklg o;nfO{ ;a} lje]b / lx+;fsf] /f]syfd tyf nv]6] h:tf] eGg]x? cem}klg k|z:t} e]l6G5g . ef/tsf sltko 7fpFdf
/fli6«o ;'/Iffkl/ifb\n] cfˆgf] a}7sdf
ug{ eg]sf] g} ;r]t xf], ;r]ttf dfq Jojxf/df nfu" ug{ dlxnfx?n] cem} lgoGq0fsf nflu cleofgsf ?kdf cem}klg e'F8L nfu]sf], df]6f] z/L/ ePsfnfO{{ ;DkGg, ;'v kfPsf], bfd
cfjZostfcg';f/ ;Nnfxsf/sf ?kdf
geP/ ;kmntfsf nflu Joxf/df ptfg{5 sl7gfO ef]lu/x]sf 5g\ . Oltxf;nfO{ x]g{ ] sfo{qmd ;~rfng ug{, -$_ u|fdL0f If]qsf ePsf] 7flgG5 . t/ clxn] < z/L/ w]/} df]6fpFbf ljleGg vfn] /f]u nfUg
;'/Iff;DaGwL lj1x?nfO{ cfdGq0f
;+3if{ ug{] eg]sf] ;zStLs/0f xf] . dlxnf xf] eg] cflbjf;L hghflt ;d'bfodf n}l+ us ;LdfGts[t dlxnfx?sf] Ifdtf clej[l4 ;Sg] 8/ t 5Fb}5, j}1flgsx?sf] cWoogn] eg] df]6f dfG5]sf] :d/0f zlSt
ug{;Sg]5 . /fli6«o ;'/Iffkl/ifb\sf
;zStLs/0f lsg cfjZos x'G5 < e]befj lyPg, cfdfsf] g} g]tT[ j lyof] . Pjd\ hLjg:t/ ;'wf/sf nflu nlIft sdhf]/ x'G5 eGg] kQf nfu]sf] 5 .
;lrjsf] lgo'lSt ;/sf/ k|dv ' af6
g]kfnsf] cj:yf x]g{ ] xf] eg] dlxnfn] cem} klg cflbjf;L ;d'bfodf dlxnfsf] g} ;+ / If0ffTds, ;] j fd" n s tyf j}1flgsx?n] ljleGg dflg;sf] :d/0f zlSt k/LIf0f ubf{ z/L/df yf]/}
x'g5] .Ú :yfoL zflGt :yfkgf / n}l+ us
3/kl/jf/, ;dfhb]lv lnP/ ;+;f/ g]tT[ j /x]sf] kfOG5 . t/ kl/jf/eGbf ;zStLs/0fsf sfo{qmdx? ;~rfng ug{ dfqfdf df]6f]kg j[4L x'Fb} hfFbfklg To;}sf cg'kftdf :d/0f zlSt x|f; x'g]
;dfgtfsf] nflu /fli6«o« ;'/Iff kl/ifb\sf]
;dfNg' k/]sf] 5 . dlxnfsf] g]tT[ j x/]s aflx/sf] ;dfh, ;d'bfo / /fhgLltdf / -%_ åGå ;dfwfg / zflGt :yfkgf ug{ kQf nfUof] . cyf{t z/L/df x'g] df]6f]kgsf] PsfO{ …a8L df; O{G8]S;Ú -la
lgdf{0fdf dlxnfx?sf] ;dfg ;xeflutf
If]qdf cfjZos /x]sf] 5 . t/ dlxnfx? eg] cflbjf;L hghflt dlxnfx? kl5 sfo{df dlxnfx?sf] ;fy} ;xeflutf Pd cfO{_ sf] dfqf hlt j[4L x'G5 To;}sf] cg'kftdf :d/0f zlSt x|f; x'g]
Hofb} dxTjk"0f{ d'2fsf ?kdf cfpFb5 .
;r]t / ;zSt geO{ oL s'/fx? ;Dej kl//x]sf 5g\ . o;sf] d'Vo sf/0f ;'lglZrt ug{ . /x]5 . w]/} dflg;x?nfO{{ pRr sf]n:] 6f]/n
] , d'6s
' f] /f]u, SofG;/, /Strfk sf
;+ljwfg;ef /fli6«o« lxt ;+/+ If0f ;ldlt
b]lvFbg} . ;r]t dlxnfx?n] cfˆgf] lkt[;QfTds ;+:yfx? h:t} M 3/kl/jf/, n}l+ us ;dfgtf / ;'/Iffkl/ifb\sf] af/]df hfgsf/L lyof] h'g df]6f]kgl;t ;Da4 x'G5 . t/ df]6f]kgn] :d/0f
cjwf/0ffkqsf] k|f/lDes d:of}bf
3/kl/jf/ / 5f]/f5f]/LnfO{ ;w}+ ;xL lzIff k|0ffnL, sfg'g, /fHo;Qf, ;~rf/ / k'gMlgdf{0f g]kfndf ;g\ !((^ b]lv @))^ zlSt gf; 36fpF5 eGg] hfgsf/L rflxF lyPg . of] xfn;fn} ePsf] gofF
k|ltj]bgcg';f/ cGtl/d ;+ljwfg @)^#
dfu{bz{g ul//x]sf x'G5g\ / 5f]/f5f]/Ln] ;+3;+:yfx? /x]sf] kfOG5 . oL ;+:yfx?af6 ;Dd ePsf] dfcf]jfbL / /fHoaLrsf] cg';Gwfgaf6 kQf nfu]sf] xf] .
n] dlxnf, cflbjf;L hghflt, blnt,
klg ;kmntf kfPsf x'G5g\ . dlxnf
;zStLs/0f 3/kl/jf/b]lv lnP/
;a} hfltsf dlxnfx?df g} e]befj ul/Psf]
5 . n}l+ us ;dfgtf eg]sf] oL ;a}
;z:q åGåsf a]nf dfl/g] / a]kQf
agfOg]df dlxnfx?sf] ;+Vof w]/} /x]sf]
dw] z L, If] q Lo ?kn] lk5l8Psf
;d'bfox?sf nflu lbPsf] clwsf/nfO{
of] tYo kQf nufpg cd]l/sfsf] gy{
;+;f/nfO{ g} /fd|f] af6f]df 8f]¥ofpgsf ;+:yfx?df dlxnf / k'?ifsf] ;dfg clwsf/ kfOG5 . t/ åGåaf6 zflGt k|so[ fdf ;d]t vf];s ] f] 5 . /fli6«o lxt, ;'/Iff / j]:6g{ ljZjljBfno / lk6;{ au{ ljZjljBfnosf s]xL cg';GwfgsdL{x?n]
nflu cfjZos 5 . xf] . dlxnf / k'?ifaLrdf /x]sf] ;a} vfnsf nfu]sf d'ns ' x?n] zflGt lgdf{0f k|so[ fsf] k|lt/Iff;DaGwL gLlt th'd{ f ug]{ kl/rfng *,&$% dlxnfx?dfly k/LIf0f u/]sf lyP . tL dlxnfx? ^% / &( jif{ pd]/sf
n}+lus ;dfgtf e]befjsf vf8nx? x6fO{ ;femf ;+;f/ lg0ff{os txdf dlxnfsf] ;xeflutf eg] / Joj:yfkg ug{sf nflu agfOg] /fli6«o« lyP . tL ;a}nfO{{ s]xL k|Zgx? lbO{Psf] lyof] h;df ltgsf] b}lgs vfgkfg,
n}l+ us ;dfgtf eg]sf] s] xf] < o;sf] agfpg' xf] . ;+;f/s} dlxnfx?sf] ;femf alxis/0f ul//x]sf] 5 . o'4df dlxnfn] ;'/Iffkl/ifb\df n}l+ us ;dfgtf / ;dfj]zL :jf:Yo cj:yf / ;du|?kdf lhpg] tl/sfaf/] ;f]lwPsf] lyof] . k/LIf0f kl5
pQ/ vf]Hg'cufl8 h]G8/ / lnËsf] n8fOF eg]sf] g} n}l+ us ;dfgtfsf nflu aufPsf] /ut / kl;gfnfO{ /fHon] ePsf] kfOFbg} . n}l+ us ;dfgtf / df]6f]kg a9\b} hfFbf :d/0f zlSt x|f; x'bF } hfg] kQf nfUof] . cg';Gwfgaf6 s]klg
cjwf/0ffaf/] a'‰g' cfjZos 5 . h]G8/ xf] . dlxnfx?nfO{ x/]s If]qdf k5fl8 :jLsf/ ug{;s]sf] 5}g . g]kfnL dlxnfx? ;'/Iffkl/ifb\sf] k'glg{df{0fsf d'2faf/] ljZjdf kQf nfUof] eg] sDd/sf] t'ngfdf k'67\ fdf ePsf] al9 df]6f] kgn] t'ngfTds?kdf
;fdflhs ;f+:s[lts ?kn] lgdf{0f ePsf] kfl/Psf] x'gfn] dlxnfx?n] ljsf;sf] o'4 cufl8 jf o'4 k5fl8sf] /fHosf g} p7fO/x]sf 5g\ . lsgls h'g;'s} d'2f a9L :d/0fzlSt 36fpF5 . t/ df]6f]kgn] s;/L lbdfusf] sfo{k0| ffnLnfO{{ k|efj
x'G5 . x/]s ;dfhdf dlxnf / k'?ifn] sfo{qmddfkm{t\ dlxnfx?nfO{ ;zSt x/]s ;+/rgdf / zflGt lgdf{0f k|lqmofdf rfx] /fli6«o« xf];\ jf cGt/f{li6«o« o;df kf5{ eg] rflxF j}1flgsx?n] :ki6 a'‰g ;s]sf 5}gg . t/ pgLx?n] s] cfz+sf
lgjf{x ug{k' g{] e"ldsf 5'§f5'§} x'g] ub{5 . agfpgsf nflu dlxnf ljsf; sfo{qmdx? alxis/0fdf k/]sf 5g\ . jt{dfg ;a}eGbf klxnf dlxnfx? g} l;sf/ ePsf u/]sf 5g eg] al9 df]6fpFbf To;n] z/L/sf] /fu/; -xd{g_ sf] dfqfnfO{{
lnËsf cfwf/df k'?if / gf/L b'ja} f6 ;~rfng ul/Fb} cfPsf 5g\ . cj:yfdf dlxnfx? afFRgsf nflu ;+3if{ 5g\ . dlxnfx?nfO{ ha/h:tL s/0fL, k|efljt u5{ / To;n] lbdfunfO{{ k|efljt u5{ . pgLx?n] s] klg cfz+sf u/]sf
;dfhn] ck]Iff u/]sf] e"ldsf g} jf:tjdf h]G8/ / ljsf; ul//x]sf 5g\ . k'?ifk|wfg ;dfh, k'?ifn] anfTsf/kl5 xTofh:tf lx+;fdf dlxnfx? 5g eg] cgfjZos ?kdf df]6fpFb} hfFbf To;n] ;du|?kdf ;Dk"0f{ efunfO{{ g}
h]G8/ xf] . h]G8/n] gf/L / k'?ifsf n}l+ us ;dfgtfsf nflu ljsf;sf g]tT[ j u/]sf] /fHo;Qfdf dlxnfx? kl//x]sf 5g\ . To;sf/0f /fli6«o« tyf k|efljt kf5{ . k|l] :qmK;g km/ Go'l6«:gn x]lnª eGg] :jf:y ;DalGw k':tssf
;fdflhs, ;f+:s[lts ljz]iftfx?nfO{ k|of;x? ljZjdf g} /x]sf] kfOG5 . /fhg}lts?kn] of]Uo / ;Ifd eP tfklg cGt/f{li6«o« ;'/Iffkl/ifb\sf] u7gdf n}l+ us n]vs lkmln; P afNrsf cg';f/ o;/L df]6fpFb} hfg'sf] sf/0f sdhf]/ kf]if0f,
hgfpF5 . gf/L / k'?if hGdhft lgwf{/0f ljsf;sf] cjwf/0f ljz]if u/]/ bf];f| ] k'?ifsf] lg0f{oljgf /fHosf] lg0ff{os txdf ;dfgtfdf d'Vo hf]8 lbPsf] kfOG5 . vfgkfgsf] afgL / tl/sf clg Jofofdsf] cefjnfO{{ cf}NF ofPsf 5g . ahf/df
x'g] eP tfklg h]G8/ rflxF hGdhft ljZjo'4kl5 nfu" ePsf] kfOG5 . ;g\ cfpg ;Sb}gg . g]kfnsf] jt{dfg ;+ljwfg lgdf{0f k|lqmofdf tof/L cj:yfdf lsg]sf vfg]s/' f gvfg], vfgkfgsf] tl/sfdf kl/jt{g ug]{ /
lgwf{/0f x'g] xf]Og . lnËsf cfwf/df @)^) / @)&) sf] bzs ;+oS' t n}l+ us ;dfgtf sfod ug{sf nflu o; d'2fnfO{ ;dfj]z ug{ clt h?/L 5 . lgoldt cltl/St zf/Ll/s Jofofd ug]{ xf] lgoGq0f ug{ ;lsg] atfPsf 5g .
5 /fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@
ˆ
‘cvaf/’ gk9] j]va/ k9] em'7f va/
w/fgdf klxn] lgs} w]/} gf6s x'g] ;lhnf] 5}g.Ú of] ef/taf6 lg:sg]
lag nfb]geGbf 7"nf] cft+ssf/L cd]l/sf
ljZjel/ cft+s dRrfpg] / xTof ug]{ s'VoftL sdfPsf] cnsfobfsf d'Vo
gfOs] cf];fdf lag nfb]g . logsf] k|z;+ f ug]{ s'/} ePg . ljZjel/ h]–hlt
uYof{] . aLrdf of] qmd 6'6\of] . lgs}
nfdf] ;dokl5 @)^* ;fn j}zfv ax; cfly{s klqsf lalhg]; :6fG88{sf]
lj1fkg xf] . To;sf] tn n]lvPsf]
gful/ssf] xTofdf oL ;+nUg eP, To;sf] hlt la/f]w ubf{ klg sd} x'G5 . t/
clxn] log} lag nfb]g dfl/Psf]df cd]l/sL ;/sf/ / cd]l/sL hgtfn] hlt xif{–
a9fOF u/]sf 5g\, Tof] klg eT;{gfof]Uo g} 5 . lsgeg] klxnf] t cd]l/sf :jo+
bf];|f] xKtfdf w/fgdf Pp6f gf6s
b]vfOof] . o;sf] syf o:tf] lyof]–
df]xg d}gfnL 5 M …;dfrf/ kf; x' g ' cl3
;+jfbbftfn] xfd|f] k/LIff kf; ug{k' 5{Ú cf];fdf lag nfb]g hGdfpg] cft+ssf/L xf] / o;n] To:tf cft+ssf/L ljZjel/g}
cg'hf aflgof n] ?= (! nfv gub lkmNd b]vfpg k|ltjGw nufPsf] dsxfF cfPsf lyP . lrtjgsf] To;kl5 ;xefuLx? lha|f] sf8]/ hGdfO/x]sf] 5 . cd]l/sfsf] hf] lk5nUu' x'bF g} , ToxfFsf hgtfsf] sTn]cfd
/ lx/fsf] xf/ km]nf kfl/g . s]xL lbg 3f]if0ff u¥of] . ;fDk|bflos b+uf s'v'/fdf ;?jf /f]u km}lnPsf]df eG5g– oftgf kfP h:tf], aofg lnFb} ul//x]sf] 5 . cd]l/sfsf /fi6«ktL af/fs cf]afdfn] ;}Go ck/]zgdf nfb]gsf]
3/df /flvg / h;sf] xf] o;}nfO{{ km} n fpg] k| o f; eof] . g] k fn pgnfO{{ lrGtf nfu]sf] /x]5 . pgn] u/] h:tf] b]lvg] dflg; t ;+jfbbftf xTof ul/Psf] ;fj{hlgs t u/] . t/ ;fj{hlgs tl:j/ / l/kf]6x{ ?n] pgsf] xTof
ePsf] xf] jf xf]Og eGg]df z+sfx? hf/L 5g\ . nfb]g dfl/pg\ jf gdfl/pg\,
kmsf{Og . of] gf6s s]xL ;do;Dd ef/taLrsf] ;DaGw lgs} lttf] eof] . To;sf] /f]syfdsf] pkrf/ s] 5 eg]/ kf] /x]5 . o;sf jl/kl/ a;]/ oftgf cflv/ pgnfO{{ hGdfpg], cnsfobfsf] hfnf] km}nfpg] sfd cd]l/sfn] g} u/]sf]
;To 7xl/of] . o; k|z; + gLo sfdsf] ef/tLo k|wfgdGqLn] g]kfnsf dGqL;Fu ;f]w] . d}n] Pp6f cf}iflwsf] gfd atfPF lbF b } u/] em} F nfUg] dflg; t xf] . ckmuflg:tfgdf to:TsfnLg ;f]leot ?;n] cfqmd0f ubf{ ;f]leot kmf}hlj?4
;dfrf/ k|rf/k|;f/ eof] . ;a}hgfn] s'/f ug{k' ¥of] . olt eO;s]kl5 g]kfnL / Tof] s;/L nufpg] eGg] tl/sf ;Dkfbsx? kf] /x]5g . bf];|f] k]hsf] n8\g cd]l/sfn]g} prfn]sf] lyof] . lag nfb]gnfO{{ . cd]l/sfn] cfly{s ;xof]u
pgsf] /fd|f] sfdsf] k|z+zf u/] . cvaf/x?dWo] Pp6fn] ;DkfbsLo klg atfPF . cfh Tof] ;dfrf/ tn kl§ c? s]xL jfSo n]lvPsf u¥of] . cfw'lgs xft xltof/ lbof] . sfo{stf{ / n8fs" hGdfof] . Tolta]nf ;f/f
/fi6«klt;Ddn] kmf]g u/]/ pgsf] n] V of] – …eGb} geg] s f] s' / fsf] tkfO{Fsf] klqsfdf 5flkPsf] 5 . 5g . …xfdL o;nfO{{ ;f]W5f}F– tYofÍ ;xof]u u/]/ ;f]leot la?4 n8\g] d'hflx2Lgx?nfO{{ prfNof] . ;f]leot ;+3l;t
tfl/km u/] . o;sf] s]xL lbgd} k|rf/k|;f/ ug{x'Fb}gYof] .Ú crDdsf] tkfO{Fsf] l/kf]6{n] cf}iflwsf] gfd t sxfF a f6 lnOPsf] xf] < tYofÍ n8\g] a]nf cd]l/sL k};f]d} nfb]gn] cnsfobf ;+u7g vf]n] . xhf/f}nF fO{{ cft+ssf/L
cg'hfsf af/]df ;~rf/dfWodn] z+sf s'/f rflxF s] lyof] eg] o:tf] cfzosf] ;xL n]v5 ] g t/ cf}iflw nufpg] ljlw bf]xf]¥ofP/ r]s u/]sf] 5 ls 5}g < tflnd lbP, n8fs' hGdfP . o;/L ;f]leot ;+3 lj?4 cd]l/sfn] cft+s dRrfof]
ug{yfn] . cyf{t kqsf/x?n] s]xL lbg ;DkfbsLo 5flkPsf] lbg ;f] x L eg] unt n] v ] 5 g . d} n ] %) ;dfrf/df h;sf af/]df n]lvPsf] nfb]gnfO{{ k|of]u u/]/ . cflv/df e}lbof] s] eg] cGttM nfb]g cd]l/sfs} la?4
klxn] h] ;dfrf/ k7fPsf lyP Tof] klqsfsf] dgf]/~hg k]hdf rflxF ldlnln6/ cf}iflw %)) ln6/ kfgLdf 5 o;nfO{{ ;kmfOsf] df}sf lbPsf] 5 plqP ha cd]l/sfn] ;f]leot ;+3l;t dfq} n8\g gvf]h/] ;Dk"0f{ ;fpbL c/ael/g}
c;To ePsf] ;dfrf/ k7fP . g]kfnLsf] ckdfg u/]sf] eg]/ Clts 3f]n]/ s'v'/fsf] 7'F8f]df nufOlbg' ls 5}g < s;}n] Pp6f ;Gbe{df eg]sf] bfbflu/] b]vfpg yfNof] . ;f/f c/a d'ns ' km'6fP/ kmfObf lng yfNof] . ToxfFsf]
…cvaf/Ú k9]g eg] va/ yfxf x'Fb}g, /f]zgsf] bf]xf]nf] sfl8Psf] lyof] . o; eg]sf] lyPF . tkfO{Fsf ;+jfbbftfn] s'/f unt cy{ nfUg] u/L csf{] t]n vfgLdf cfFvf uf8\g / cft+s dRrfP/ c/a d'ns ' df efF8e}nf] dRrfpg
k9\of] eg] em'7f va/ yfxf kfOG5,Ú aLrdf x'Fb} gePsf slt s'/f g]kfnL …%)) ln6/ kfgLdf 3f]n]/ eGg] s'/f ;Gbe{df pkof]u u/]sf] kf] 5 ls <Ú yfNof] . ToxL s'/f nfb]gn] ?rfPgg\ . nfb]gn] cd]l/sL ;]gf dWok"jd{ f t}gfy
gug{ k6s–k6s cfu|x u/], r]tfjgL lbP cd]l/sfnfO{ . g6]/k] l5 ;g\ !((* df
c+u|]hL efiffdf n]Vg] ;flxTosf/ kqsfl/tfn] xf] egL k|rf/k|;f/ u¥of] . 5'6fOlbP5g . tkfO{Fsf] klqsf / …xfd|f xftdf ePsf] csf{] ;dfrf/ nfb]gn] cd]l/sf la?4 g} o'4sf] 3f]if0ff u/]/ c/a d'ns ' nfO{{ cd]l/sfl;t n8\g
dfs{6j\ Lgn] eg]sf lyP . pgL d/]sf] w]/} g]kfnLn] cfk"m d/]sf] ;dfrf/ dnfO{ { ljZjf; u/] / lrtjgsf kf7ssf nflu a9L dxTjk"0f{ 5 eg] cfXjfg u/] . cflv/ c/a d'ns ' df ;]gf /fVg], ToxfFsf] t]n vfgL / k|fs[lts
!)! jif{eO;s]sf] 5 . pgn] slDtdf ;'Gg], x]g{ / k9\g] cj;/ kfP . s'v'/fkfnsn] tkfO{Fsf] klqsfdf oL ;a} s'/fsf] lrQa'‰bf] hjfkm ;|ft] df n'6 dRrfpFbf nfb]gn] cfFvf lrlDnPsf] eP cd]l/sfsf] lk|o e}/xGy]
klg !)! jif{cl3sf] kqsfl/tfsf vgLvf]l;| u/]/ hLljsf ug{] ls;fg 5flkP h:t} u/]5g . kmn:j?k kfPkl5 klg xfdL o;sf] ;dfrf/ nfb]g . c? b]zdf hlt Hofg lnP klg, cft+s dRrfP klg cd]l/sfsf]
af/]df o:tf] l6Kk0fL u/]sf] x'g'k5{ cft+ssf/L agfOP . em'7f s'/f ug{] lrtjgdf eP hlt ;a} % s/f]8 g5fKg ;S5f}F . v'zLsf] s'/f s] 5 eg] kl/efiffdf Tof] cft+s x'g] lyPgg\ olb cd]l/sfn] eg]sf ;f/f zt{ nfb]gn]
o; 36gfn] s] s'/f k|dfl0ft u¥of] ck/fw xf] eg] Tof] ck/fw g]kfnL s' v ' / f d/] .Ú dflysf] s' / f clwsf+z dflg;n] o:tf] kqsfl/tf dg dflglbPsf] eP . To;}n] cft+ssf/Lsf] xTof eGb} clxn] v';L dgfpg] cd]l/sfg}
eg], dfs{6\jLgn] ef]u]sf] kqsfl/tf kqsfl/tfn] u¥of] . em'7f s'/f ubf{ atfO;s]kl5 ;Dkfbsn] tkfO{FnfO{{ k/fpF5g .Ú cfhef]ln kqsf/x?sf nfb]gsf] ;[li6stf{ xf], cem 7"nf] cft+ssf/L xf] . k|;Ë lag nfb]gsf] dfq} xf]Og,
g]kfndf cfh klg hLljt 5 . cyf{t a]kmfObf k'U5 eg] g]kfnL kqsfl/tfn] ;f]w,] …ca tkfO{F s] ug{xG' 5 <Ú o;sf] nflu cfwf/e"t kqsfl/tf / lkmr/ cd]l/sfn] sxfF dRrfPsf] 5}g cft+s < O{/fssf tfgfzfx ;2fd x';g] nfO{{ ckb:t
cvaf/ k9]g eg], /]l8of] ;'gg] eg] ;dfhnfO{{ Tof] a]kmfObf k'¥ofof] . t/ hjfkm lbg'; . kfFr ldg]6 hlt n]vg h:tf hxfF klg, hlxn] klg / ug{] gfddf clxn];Dd cd]l/sL ;]gfn] xhf/f}F ;j{;fwf/0fsf] xTof ul/;s]sf
/ 6]lnlehg x]/]g eg] va/ yfxf Cltsb]lv cg'hf sf08;Dd cfOk'Ubf ;f]rljrf/ u/]kl5 kqsf/x?n] pQ/ h'g;'s} ljifodf klg sfd nfUg] 5g\ . nfvf}F afnaflnsfnfO{{ cft+lst kfg],{ dfg],{ nv6\g] ul//x]s} 5 . ckmuflg:tfg
kfOFb}g, cvaf/ k9\of] eg], /]l8of] g] k fnL kqsfl/tfsf] cfwf/e" t lbg yfn] . …e"n;'wf/ ug{ .Ú …Ifdf kqsfl/tfsf l;ksf af/]df tflnd x'g / O{/fsdf la/f]wLx?nfO{{ UofF;sf] RofDa/df xfn]/ cd]l/sL ;]gfn] lhpFb} cfuf]
;'Gof] eg] / 6]lnlehg x]¥of] eg] em'7f sdhf]/L sfod} 5 . clxn] lglZrt dfUg].Ú …cab]lv To;f] gug{.Ú …To;f] 5f8]sf 5g . ljleGg pknIfdf ljleGg nufPsf bb{gfs b[Zon] cd]l/sfsf] k|hftGq / dfgjclwsf/sf] d'v0' 8f] pbfËf]
kfl//x]s} 5 . hfkfgsf] lx/f]l;df, gfufzfsLb]lv adf{ / leotgfd o'4df cd]l/sfn]
va/ yfxf kfOG5.Ú cg'hfn] 9fF6bf cvaf/nfO{{ v'lRrª eGg]x?n] o; ubf{ d/] s f kfF r s/f] 8 s' v ' / f k'mSsf hf]8/] tflnd lbg] rng rflxF u/]sf] xTof / cft+sn] cd]l/sf ljZjs} ;a}eGbf Jojl:yt, s'zn cft+ssf/L xf]
/ pgn] eg]sf em'7f s'/f kqsf/n] cl3 of] eGbf 7"nf ulNt u/]sf /]s8{ AoFl' tG5g <Ú Pshgf ;xefuLn] xfd|f] a9]sf] 5 . pknIf h] eP klg d]/f] eGg] 5n{Ë} 5 . c? b]zsf] ;'g, rfFbL, kmnfdnufotsf vfgL, t]n e08f/nufot
k|rf/k|;f/ ubf{ g]kfnL ;dfhnfO{{ pgLx?s} klqsfsf kmfOndf ;'/lIft sfd ;lhnf] agfOlbP . …s'v'/fsf] nIf rflxF kqsfl/tfsf cfwf/e"t cGo k|fs[lts ;|ft] / ;fwgx?df cd]l/sfn] lu4sf h:tf cfFvf uf8\5 .
Tolt w]/} Iflt k'ug] xf]nf . ;lb|otsf] 5g . slxn]sflxF crDd nfU5– o:tf] 7'F8fdf h'g cf}iflw bNg' eg]/ n]v]sf] s'/fsf af/]df cEof; u/fpg] x'G5 . Jofkf/sf zt{x? nfb\5 . cfˆgf] lk5nUu' agfpg vf]H5 . ha :jtGqk|d] L
v8]/L k/]sf a]nfdf o;n] s]xL lsg x'G5 < b}lgs klqsfsf ;dfrf/ lyof] ToxL cf}iflw cfk\mgf] gfsdf bn]/ To;}n,] ;s];Dd ;a} tflnddf k|;Ë gful/s / /fi6«n] To;sf] ;dy{g ub}g{ g\, o;n] tTsfn} cft+ssf/L b]Vg yfN5 .
;dosf nflu eg] klg jiff{ u/fof] . ;Lldt Ifdtf ePsf kqsf/x?n], dg]{,Ú Pshgf ;xefuLn] ;dfwfg ldNbf / tfgt'g kf/]/ k|;u+ ldnfpg ljZjnfO{{ n'6/] hDdf kf/]sf] o;sf] ;}Go ;fdu|Lsf] pGdfb b]vfP/ adaf/L ;'?
t/ ;gsdf em'7f s'/f ubf{ / To:tf ;Lldt ;do -!%÷!^ 306f_ leq lgsfn] . Psl5gsf] 5nkmnkl5 ;a} ;Sbf;Dd lalhg]; :6fG88{sf] lj1fkg ul/xN5 . clxn] klg O/fg, O{/fs, l;l/of, ckmuflg:tfgnufot ;Dk"0f{dWo]
s'/fnfO{{ kqsf/n] k|rf/k|;f/ ubf{ w]/} ug{ ;Lldt k|of;sf e/df tof/ ;xefuLx? s] s'/fdf ;xdt eP eg] b]vfpF5' . To;sf] cfzosf af/]df k"js { f cd]l/sfs} cft+s hf/L 5 . pQ/ sf]l/of, lrnLdf cd]l/sL wDsL /
7"nf] Iflt ePsf pbfx/0f klg 5g . x'G5g . s'g} 36gf x'g' cl3 g} ;+;f/sf ;fd' d'v b]vfpg gx'g] 5nkmn u/fpF5' . em08} cfwf 306f cft+s p:t} 5 . Kofn]l:6gLx?nfO{{ bafpg] / Oh/fonnfO{{ prfNg] sfd cd]l/sfs}
s'/f !! jif{cl3sf] xf] . clxn] ;dfrf/ k|;f/ ug]{ xf]8df nfu]sf vfnsf] ulNt u/]sfn] o:tf] cj:yfdf nufP/ To; lj1fkgdf ePsf kmf]6f] gLlt / lgb]z { gdf rln/x]s} 5 . Toltn] gk'u/] blIf0f cd]l/sf;Dd t]nsf]
cg' h fnfO{ { h:t} u/L Tolta] n f /]l8of] / 6]lnlehgn] t olt ;do dg'{ g} a]; x'G5 . b; dlxgfkl5, / zAb x]l/÷kl9 ;s]kl5 ;xefuLx? e08f/dfly sAhf hdfpg cd]l/sfn] e]gh ] o' nfl;t lgx'F vf]lh/x]s} 5 . ptf
lrtjgsf lj1fg k9\ g ] s] x L klg kfpFbg} g . t/ h] hlt cˆ7\of/f h'g lhNnfdf o:tf] cEof; u/]sf] eG5g– ;+jfbbftfn] lgs} s7f]/ t/ O{/fgdfly cfqmd0f ug{k' 5{ eg]/ rlDs/x]s} 5 . lnlaofdfly cfqmd0f u/]/
cft+s dRrfO/x]s} 5 . To;}n] ljZjdf hxfF czflGt / cft+s 5 ToxfF cd]l/sfsf]
o'jfx?nfO{{ rlr{t x'g] ;gs rNof] . eP klg ;dfrf/ ;fFrf] t x'gk} 5{ lyof] ToxL lhNnfaf6 Clts /f]zg pkof]uL k/LIff kf; u/]kl5 dfq} k|ToIf jf ck|ToIf ;+nUgtf 5 . cd]l/sL hgtfn] Pp6f lag nfb]g dfl/Fbd} f xif{–
lj1fg ;DaGwL klqsf lgsfn]/ Tof] ;fFrf] g7xl/Psf] s'g} s'/f ;dfrf/ sf08sf] :ofn x'O{Fof ;'? eof] . of] ;dfrf/ 5flkFbf] /x]5 eGg] s'/f a9fOF ug{s ' f] s'g} t's 5}g . lsgeg] ha;Dd cft+sf d"n sf/0f, d"ne"t ;|ft] x?
OR5f k"/f ug{vf]h] h'g c;kmn x'g' x'bF g} . g]kfnL kqsfl/tfdf ;fFrf] s'/f x'OoF{ f ToxL cvaf/af6 ;'? eof] h'g a'emof}F . Tolta]nf t dnfO{{ klg lgld6\ofGg kfl/Fbg} g\, ta;Dd cft+sjfb lgd"n{ x'g ;Sb}g . cft+sjfbnfO{{
:jefljs lyof] . To;kl5 pgLx?nfO{{ / xNnfsf aLrdf km/s gb]Vg] k|jl[ Q cvaf/sf Pshgf ;+ j fbbftf pgLx?n] a'em] em}F nfU5 . t/ kl5 lgd{n" ug{ t klxn] cd]l/sf :jo+n] cft+s l;h{gf ug{ aGb ug{' cfjZos 5 .
s;}n] ;Nnfx lbof]– kqsf/ af]nfpg] . clxn] klg xfjL 5 . w]/} s'/f ljrf/ dflysf] cEof;df ;xefuL lyP . klqsf k9\bf, /]l8of] ;'Gbf / l6le x]bf{ cfˆgf] :jfy{ kbf{ k|hftGqsf] kx/]bf/ 7fGg] / cfˆgf] :jfy{df wSsf kgf{;fy
lxGbL lkmNdsf] lx/f] Clts /f]zgn] ubf{ s] nfU5 eg] g]kfnL kqsfl/tfn] …To; lbg d ljbfdf lyPF,Ú kl5 e]6b\ f nfU5 of] s'/f Tolt ;lhn} a'emfpg cft+sjfb b]Vg] s'bl[ i6 aGb ul/g' h?/L 5 . cfˆgf :jfy{sf nflu cft+sjfbLx?nfO{{
g]kfnLnfO{{ dg k/fpFlbg egL lbPsf] o; k|j[lQnfO{{ a]:;/L Rofk]/ a;]sf] tL ;+jfbbftfn] eg]sf lyP . Clts g;lsg] /x]5 . of] s'/f a'emfpg cem kfngkf]if0f ug]{ cd]l/sL :jfy{ aGb ul/g' cfjZos 5 . cft+sjfbLx?n] p7fPsf
cGtjftf{ s'g} Pp6f lxGbL l6eL 5 . o; k| j [ l Qk| l tsf] g] k fnL sf08sf] b'O{ dlxgfkl5 g]kfn kqsf/ w]/} hgfn] cem uDeL/tfsf ;fy cem hfoh dfux?nfO{{ ;Daf]wg ul/g' klg plQs} dxTjk"0f{ 5 . gq cft+sjfbsf
Rofgndf k|;f/0f ePsf] egL To;sf] kqsfl/tfsf] cfzlSt b]Vbf Pp6f 8/ dxf;+3n] lrtjg af]nfOof] . Ps s8f k|of; ug'{ kg]{ /x]5 . slxn]sflxF gfddf rd]/] gLlt sfod /fVb} cfˆgf :jfy{sf nflu ljZjel/ cft+s dRrfpFb}
lj/f]wdf clnslt sfuh e]nf u/]/ nfU5– s;} n ] s' g } a] n f g] k fnL jif{klxn]sf] tflndsf] k'g/fjnf]sg rflxF, hlt jif{ 9'Ëf| d] f /fv]klg afË} u/]/ cft+sjfbsf] lgd"n{ slxNo} x'g ;Sb}g . Pp6f lag nfb]gsf] xTof eP klg
89fpg] . pgLx?n] To;} u/] . kqsfl/tfsf] z/L/af6 o; k|jl[ QnfO{{ ug{ tflnddf h] gug{ eGg] lgisif{ x'g] of] s's/' sf] k'R5/ 9'Ëf| df /flv/fVg] ;of}F lag nfb]g hlGd/xG5g\ .
lrtjgsf] Pp6f klqsfn] ;dfrf/ ha/h:tL lgsfn]/ kmflnlbof] eg] lgsfNof] ToxL ug]{ kqsf/ ePsf] sfd d}n] lsg u/]sf] xf]nf h:tf]
5fKof] . To;kl5 g]kfnL kqsf/x?n] g]kfnL kqsfl/tf To;}sf] ;lt hfg 7fpFdf cfpFlbg elglbPF . cln kl5 nfU5 . kf]x/;fn o:t} s'/f ubf{ kqsf/ g]kfn / g]kfnLsf] ;d'Ggt eljio
Clts /f]zgn] g]kfnLsf] ckdfg tof/ x'g] kf] xf] ls < Pp6f lttf] dx;'; u/]–F o:tf] c8fgdf al;/fVof] tyf kqsfl/tf k|lzIfs o1 zdf{n]
u/]sf] ;dfrf/ k|rf/k|;f/ u/] . clg cg'ejsf cfwf/df d}n] o;f] eg]sf] eg] t g]kfn} 5f8\g' kg]{ /x]5 . To;}n] Pp6f syf ;'gfP . w]/j} 6f sfdsf lgdf{0fsf] lhDdf xfdL g]kfns} xf] .
Clts /f]zgsf] lj/f]w ug{]x?sf] x'F . Clts /f]zg sf08 lrtjgaf6 kqsfl/tf tflnd lbg nflu/x]F . nflu jbgfd Pshgf k"jd{ GqLsf] of]
:ofnsf] x'O{Fof rNof] . Cltsn] km}ng' eGbf !) dlxgf klxn] g]kfn o;sf] s]xL ;dokl5 ef/tsf] Pp6f syf ;fFrf] xf] /] . syf o; k|sf/ 5 M To;}n] xfdLdf ePsf] ckf/
cGt/jftf{ glbFb} g]kfnsf] ckdfg k|; ] OlG:6Ro"6 / g]kfn kqsf/ dxf;+3 klqsfdf b'O{ k]hsf] lj1fkg 5flkof] . plxn] @)#^ ;fnkl5 Pshgf g]= lj=
u/]sf] b]Vg] kqsf/x?n] o:tf] x'OoF{ fsf] lrtjg zfvfn] lrtjgsf] k;f{df b]al]| t/sf] k]hdf Pp6f kmf]6f] lyof] ;+3sf g]tf g]= lj= ;+3sf] k|rf/sf Ifdtfsf] ;b'kof]u u/f}+ .
;dfrf/ k|fyldstfk"j{ k|rf/k|;f/ Ps dlxg] cfwf/e" t kqsfl/tf h;df Pshgf dflg;nfO{{ Pp6f nflu w/fg k'u5 ] g . ltgtfs w/fg
u/] . kqsf/x?n] o;/L rf}af6f]df tflnd rnfPsf lyP . To;df cFWof/f] sf]7df s';L{df a;fOPsf] clvn -clvn g]kfn /fli6«o :jtGq
h'jfsf] 7"nf] vfn v8f ul/lbP h;df ;Kt/Lb] l v gjnk/f;L;Ddsf lyof] . o;sf] cg'xf/df dfq} pHofnf] ljBfyL{ o"lgog_ sf] u9 lyof] .
cg]syl/n] RofFv] yfk] . g]skf - kqsf/x?n] efu lnPsf lyP . d}n] /fd|f; ] uF k/]sf] lyof] . o;sf b'j} xft clvnsf ToxfFsf g]tfx?n] g]= lj=
Pdfn] _ Tolta] n f k| w fgdGqL x:t u'?ª;Fu ldn]/ b'O{ xKtf k|lzIf0f p a;]sf] s';L{df afFlwPsf lyP . Tof] ;+3sf g]tfnfO{{ ToxfFsf ljBfyL{ e]6g\
lul/hfk|;fb sf]O/fnf lj?4 vf]O/f] lbPsf] lyPF . cl3Nnf] tflnddf eGbf dflg; 8/fPsf] lyof] . o;sf b'jl} t/ lbPg5g . …h] eGg' 5 xfdLnfO{{ eg,Ú
vGb} lyof] . To;sf g] t fx?n] kl5Nnf] tflnddf cfk"mn] s]xL g s]xL b' O { h gf dflg; plePsf lyP . SofDk;sf] rp/df 3]/fdf kf/]/
lul/hfnfO{{ x6fP/ cfk"m ;Qfdf hfg] gofF s'/f hfg]sf] x'g'k5{ eGg] 7fg]/ Pshgfsf] xftdf af] s ] s f] a:t' clvnsf ljBfyL{n] eg]5g .Ú d]/f] s'/f
;kgf b]v] . To;}n,] To;sf g]tfx?n] xfdL h'g tflndsf a]nfdf klg /fd|f];Fu lrlgFb}gYof] . ;'O{ xf] ls ljBfyL{x?nfO{{ eGg lbPgf} . l7s} 5 .
Clts /f]zgn] To;f] eg]s} xf] eg]/ kqsfl/tfsf gofF gofF k':ts k9g] k]:tf]n h:tf] b]lvGYof] . of] lj1fkg d cfk\mgf s'/f oxL rp/nfO{{ ;'gfP/ g] k fn ;/sf/
cfuf]df £o" yk] . pu| /fi6«jfbLx?n] u5f}{F . o:t} Pp6f gofF k':tsdf b] v ] k l5 kqsfl/tf tflnddf hfG5' . Ps lbg oxL rp/df g]= lj=
klg cfkmg} gfy|f] km'6fP/ b]zelSt ;dfrf/df ;To s'/fsf] slt dxTj kqsf/x?nfO{{ of] kmf]6f] b]vfP/ ;f]Wg ;+3 s;f] gpd|n ] f . …To;sf] w]/} jif{kl5 ;"rgf tyf ;~rf/ dGqfno
k|bz{g ug{ /fd|f] cj;/ kfP . x'bF fx'bF f
g]kfnL sf+u|];s} Pp6f lr/f klg
x'G5 eGg] af/]df cEof; ug{sf nflu
ultnf] pbfx/0f e]l6of] . To;nfO{{
yfn]F– s;n], s;nfO{{, s;/L, lsg,
s] u/]sf] < ;a}n] cf–cfkmgf 1fg /
Ps k6s :jtGq ljBfyL{ o"lgogsf]
r'gfjdf g]= lj= ;+3n] lhTof] . ;"rgf ljefu
lul/hf lj?4sf] o; vfndf RofFv] tflnd ;~rfng ePsf] 7fpF lrtjg cg'ejsf cfwf/df yl/yl/sf hjfkm cfhef]ln lalhg]; :6fG88{sf] Tof]
yfKg k'Uof] . lul/hf lj?4 ;+;bdf -hxfF s'v'/fkfng Psbd} kmi6fPsf] lbG5g hf] o:t} vfnsf x'G5g M • lj1fkg b]vfpFbf d ;f]Rb5' Ps lbg
btf{ ePsf] cljZjf;sf] k|:tfjnfO{{ lyof]_ sf ;Gbe{df 9fNof}F . xfdLn] ckx/0fsf/Ln] aGwsnfO{{ k};f rfF8f] g Ps lbg s;f] Tof] s'/f a'emfpg
an k'¥ofpg o;sf g]tfx? nfluk/] . kqsf/x?nfO{{ eGof}F M dflglng';, Nofpg bjfj lbPsf] . • ;]gfn] g;lsPnf < GofofwL; kl5 ;a} eGbf
g]=lj= ;+3sf s]6fx?nfO{{ prfn]/ tkfO{F ;dfrf/ vf]h]/ klqsfsf] dfcf]jfbLnfO{{ oftgf lbPsf] . • a9L e"m7f s'/f ;'Gg' kg]{ k]zfdf nfu]/
Clts /f]zgn] eGb} geg]sf] s'/fsf] clkm; k'Ubf ;Dkfbs tkfO{; F uF ad k|x/Ln] dfcf]jfbLnfO{{ ;f]wk'5 u/]sf] . klg …dflg;n] eg]sf] s'/f s;/L e"m7f
lj/f]wdf p208 h'n; " lgsfn] / o:tf] ad eP/ a;]sf /x]5g . eP5 s] • dfcf]jfbLn] ;'/IffsdL{nfO{{ dfg{ x'g;S5 /<Ú eGg] ;'wf] :jefj kqsf/n]
gf/f 3GsfP– o;kflnsf] x} h f, eg] lxhf] tkfO{n F ] h'g kz' 8fS6/;Fu cfF6s ] f] . pgLx?n] hjfkm lbO;s]kl5 s;f] gTofUnfg < s;}sf] xfgL gx'g]
lul/hfnfO{{ n}hf . g]kfn aGb eof] . s'/f u/]/ ;dfrf/ n]Vg'ePsf] lyof] lj1fkgsf] csf]{ k]h b]vfpF5' . To;df u/L 9fF l 6lbP/ cg' h fn] g] k fnL
tf]8kmf]8 eof] . uf]nL rNof] . dflg; pgn] tkfO{s F f] ;DkfbsnfO{{ kmf]g u/]/ dfly 7"nf cIf/df n]lvPsf] 5 kqsfl/tfnfO{{ ;'wg| ] df}sf lbPsL 5g .
dfl/P . ;/sf/n] Clts /f]zgsf eg]5g– tkfO{Fsf] ;+jfbbftf lxhf] …ljlhg]; :6fG88{sf] ;+jfbbftf aGg :ofaf; cg'hf .
/fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@ 6

ˆ
v'Da' ko{6g dxf]T;j / o;sf k|efjx?===
(! jif{ku' s ] f k]g/' L z]kf{ cfˆgf] klg pkl:yt bz{sx?nfO{{ /dfO{nf] k|bfg
l;h{gfsf y'·f
slxn] cfpnf b]zdf zflGt / ;+ljwfg <
e]ife'iff ;lxt ;]a'| g[To ul//xFbf ;a}n] g'tg >]i7, n'Snf u¥of] . g]kfnsf rlr{t uflosf s'lGt ;ljtf nfdf
pgsf] k|z; + f ul//x]sf lyP . jif{n] ( ul/g . o;cl3 cfof]hssf tkm{af6 Ph]G;L O;f]lzo;g ckm g]kfn -6fg_ dfQmfg, l;Gw' dNn, ufosx? ldªdf ha d ;f]+Rg] u5{' b]zdf zflGt xf]nf, hgtfn] /fxft kfpnf
bzs a9L ePklg pgsf] ;]a'| g[To sl/a $ s/f]8 a/fa/sf] vfg]kfgL ;Fusf] ;xsfo{df cfof]hgf ul/Psf] v'Da' z]kf{ / /f]h dfQmfgsf] cfjfh;Fu hgtfn] ?rfPsf] ;+ljwfg lgdf{0f xf]nf, zflGtsf] lbg cfpnf
k|bz{gsf qmddf b]lvPsf] hf]z clg of]hgf laleGg :yfgdf k]z eO{;s]sf] If]qdf ko{6g Aoj;fo / kj{tf/f]x0f /dfPsf pkl:yt bz{sx?nfO{{ l8=h]= ;f]r]sf] lyP qmflGtsf] cfuf] lgE5 xf]nf, b]zdf ljsfz xf]nf
k|ltof]lutfTds sfo{qmd ePsfn] klg s'/f cfPkl5 dGqL cof{nn] cfufdL ;DaGwL cGt/lqmof sfo{qmdsf] cfof]hgf t]l~hËn] grfP . ;fFlults sfo{qmddf t/… cfzf s]jn lg/fzfdf kl/0ft x'Fbf, lwSsfg k'U5'
;a}sf] Wofg z]kf{ k|lt s]lGb|t lyof] . ah]6df of] ;d:of ;dfwfgsf nflu ;d]t ul/of] . a}zfv !# ut] n'Snfdf uLtsf] /dfO{nf];uF } dgf]h uh'/n ] sf] cfkm}nfO{{ clg b]zsf cle>fk ag]sf g]tfx?nfO{{ ÛÛ
z]kf{nfO{{ of] cj;/ v'Da' ko{6g dxf]T;j lglb{i6 x'g] u/L ah]6 lalgof]hg ug{] g} cfof]hgf ul/Psf] cGt/lqmofn] klg xf:oAoËn] n'SnfnfO{{ a]:;/L x;fof] . d'No j[l4n] cfsfz r'd]sf] 5, klxnfsf] ;"gsf] efpdf clxn] g"g 5
@)!! n] k|bfg u¥of] . a}zfv ( ut]af6 tkm{ ; Sbf] kxn ug{ ] cfZjf;g v'Da' If]qsf] ko{6gsf ljifodf w]/} s'/f o;/L ljleGg sfo{qmdsf ;fy rn]sf] xfd|f g]tfnfO{{ ;Qf kfP k'U5 eQf krfpgnfO{,{ u/Ljsf] j]jf:tf u5{g
z'? ePsf] dxf]T;jsf] klxnf] lbg g} n'Snfaf;LnfO{{ lbO{g . aflx/ Nofof] . laif]ztM ko{6gsf] jt{dfg dxf]T;jsf af/]df a'‰bf :yflgo ls/fFt ltg} u/Ljn] lt/]sf] /fhZjdf n'5fr'8+ L ub}{ s';L{sf] nflu xfgyfk u5{g
z]kf{ ;lxt cGo w]/} z]kf{ ;d"xn] …;+ / If0f / lbuf] ;fd' b flos cj:yf, ljZjahf/df a9L /x]sf] ;d'bfosf k'vf{ klQaxfb'/ s'nË' n] t/ zflGt / ;+ljwfg agfpg] s'/fdf df}g wf/0f u5{g
k|ltof]lutfTds tyf ck|ltof]uL :ofa|' lasf;sf nflu ko{6gÚ eGg] d'n d+xufO{n] ko{6gdf kf/]sf] c;/, dxf]T;jnfO{{ ;du|df /fd|} dfg]sf] atfP . lwSsf/ 5 ltdLx?nfO{{, hf] ul/jsf] kl;gfdf kf}l8 v]Ng ?rfpg] u5{ ÛÛ
g[To k|:t't u/] . k]g/' L em} cfËkf;fª gf/f;lxt z'? ePsf] ko{6g dxf]T;jsf] ko{6sLo If]qdf vf]lnPsf ljleGg pgn] eg] …v'Da' If]qdf klxnf] k6s slxn] cfpnf gofF ;+ljwfg / lbuf] zflGt eg]/ hgtf Aou| k|ltIffdf 5g
z]kf{ -*)_ / cfªl/~hL z]kf{ -&%_ klg pb\3f6g ;qnfO{{ g} ;Daf]wg ub}{ Aoj;fosf] cj:yf, ko{6g dhb'/, gofF cfof]lht dxf]T;jsf s]xL sdhf]/L g]tfx? rfxLF kfnf] km]/L 3'dfO{ lkm/fO{ ;Qfdf hfg] l/n] bfp ldnfpg Jo:t 5g
csf{] cfsif{0fsf] laGb' ag] . k|fo z]kf{ ;ef;b\ nSsL z]kf{n] v'Da' If]q tyf ko{6sLo If]qsf] vf]lhsf ljifo /x]klg hfthfltsf] klxrfg emNsfpg s;}nfO{{ ;ef;b\sf] eQfn] gk'u/] /ftf] kf;kf]6s{ f] b'?kof]u u/]/ sdfpg] ub{5g
o'jflar nf]k x'g yfln;s]sf] k/Dk/fut ko{6gsf] lasf;df ;/sf/sf] b[li6sf]0f cGt/lqmofdf dxTjsf] ljifo aGof] . d4t k'us ] f] 5 .Ú ;u/dfyfsf] sfv t/===;Ddfg ug{' kb{5 xfdLn] hf] cg'hf hl:t c;n rl/q ePsL gf/LnfO{
:ofa|' g[TonfO{{ hf]ufpg tL a[4a[4fx?n] gk'us ] f] eGb} cfqmf]z JoSt ul/g . To:t} hnjfo" kl/jt{gn] lxdfnL If]qdf n'Snfdf z]kf{x?sf] afx'Notf a9L /x]klg lwSsf/ 5, ltdL JjfF;fx?nfO{{ h;n] b]zsf] abgfd u/L b]zsf] O{Hht kmfNg]nfO{{ ÛÛ
o'jfx?sf] ;fy lbO{/x]sf x'g . z]kf{n] ko{No:6gsf] lasf;sf nflu kfl//x]sf] c;/ / o;sf] k|efjn] dfgj ls/fFtx?nfO{{ klg ;xefuL u/fpg' /fd|f] xfn– kmjf{lgof, s'jt]
:yflgo ;d'bfosf] ;lqmotf ct'ngLo ;d'bfodf k'¥ofpg ;Sg] Ifltsf ljifodf
z]kf{ hfltsf] klxrfg emNsfpg] of]
g[To x]l//x]sL :yflgo lasf; dGqL
pld{nf cof{n klg b+u b]lvlGyg . v'Da'
ePsf] eGb} lxdfnL lhNnfsf] lasf;sf
nflu /fHon] 7f]; sbd rfNg' kg]d{ f
w]/} rrf{ eP .
g] k fn kj{ t f/f] x 0f ;+ 3 sf
kIf xf],– /fO{sf] egfO{ lyof] . To:t}
dxf]T;jdf ;xeflu kGtL z]kf{n] klg
dxf]T;jn] s]xLnfO{{ /f]huf/L lbPsf]
uhn
ko{g dxf]T;jsf] pb\3f6g ;qdf k|dv ' pgsf] hf]8 lyof] . To:t} csf{ ;ef;b\ e'tk"jc { WoIf cfË l5l/Ë z]kf{n] hnjfo" atfO{g . ;du|df ;+:s[ltsf] hu{g] fdf b]z xfd|f] sfxfF hfb} 5 xfdLn] yfxf kfpg'k5{
cltlysf] ?kdf cfPsL dGqL cof{nn] cfªbfjf z]kf{n] klg v'Da' If]qdf kl/jt{gsf] k|ToIf c;/ g]kfn / of] dxf]T;j ;kmn ePsf] z]kf{nfO{{ nfu]sf] xfd|f clwsf/ s;n] vf]:of] xfdLn] yfxf kfpg'k5{
z]kf{ hfltsf] dfq} x}g :yflgo:t/df b]lvPsf ;d:ofx? s]nfpFb} ;dfwfgsf g]kfnsf] ko{6g If]qnfO{{ kl//x]sf] atfP . 5.
a;f]af; ug]{ ls/fFt tyf tfdfË hfltsf] nflu ;a} kIf ;lqmo x'gk' g{] atfO{g . pgn] s]xL jif{cl3sf] ;f]nv ' D' a' If]qdf t/ dxf]T;j x]gc { fPsf s]xLn] eg] lbPsf 5f} s/ /fHonfO{ lgefsf 5f} st{Ao gL
laleGg k|:t'ltaf6 klg dVv k/]sf] ;u/dfyf /fli6« o lgs' ~ h, /x]sf lxdfnx?sf] cj:yf / jt{dfg dxf]T;jsf] k|rf/ hlt eAo ?kdf b]zsf] 9's'6L s;n] ;f]¥of] xfdLn] yfxf kfpg'k5{
atfO{g . pb\3f6g ;qsf] cj;/df z]kf{, rf} / Lvs{ d Wojlt{ If] q pkef] Q mf cj:yfsf] km/s cf}NofpFb} o:t} cj:yf ul/Psf] lyof] To;cg';f/ Aoj:yfkg 3'; b]zsf] SoG;/ g} xf] lbg] vfg] ;a} bf]zL
tfdfË / ls/fFt hfltsf] ;+:s[lt emNsg] ;ldltsf] cfof]hgfdf ;+rfng ePsf] ;[h
[ gf eO{/xg] xf] eg] ;'gfdLn] ug{] eGbf gePsf] eGb} u'gf;f] klg u/] . dxf]T;jn] sfo{jfxL lsg x'Gg st} xfdLn] yfxf kfpg'k5{
k/Dk/fut g[Tosf ;fydf emfFsL ;d]t dxf]T;jsf] pb\3f6g kZrft lgoldt 7"nf] lagfz g]kfnsf lxdfnL e]udf a:g] Pp6f kIfnfO{{ dfq} x}g ;du| lhNnfsf] /fHon] gL lrGg'k5{ cfk\mgf] sfd / st{AonfO{
k|:t't ePsf lyP . sfo{qmdx? ;+rfng x'bF } uP . To; dflg;x?n] ef]Ug' kg]{ s'/f cf}NofP . tyf laif]ztM v'Da' If]qsf] klxrfgnfO{{ hgtfsf] nfuL s] ub}{ 5 xfdLn] yfxf kfpg'k5{
ljZjs} rlr{t dflgPsf] ;f]nv ' D' a'sf] qmddf dxf]T;jsf] cfsif{0f s] xf]nf z]kf{n] eg]–…lxdfnL If]qdf /x]sf a9L kl/lrt u/fpg] lqmofsnfk
v'Da' If]qdf cfof]hgf ul/Psf] o; eGg] ;a}nfO{{ nfUof] clg t]l~hË–lxnf/L lxdgbLsf] cfsf/ lbgk|ltlbg a9L/x]sf] ug{;Sg' kYof{] To:tf] gePsf] s'/fx? u/Lj clg lgd'vfnfO{ k/Ljt{gsf] cfef; lbg'k5{
dxf]T;jn] Pp6f 5'§} klxrfg / dxTj ladfg:yn, n'Snf glhss}sf] rp/df 5, olb of] ;d:ofsf] ;dfwfg tTsfn dxf]T;jsf] qmddf rn] . ko{6sLo zflGt ;+ljwfg slxn] x'G5 xfdLn] yfxf kfpg'k5{
af]ss] f] eP/ klg xf]nf v'Da' If]qdf cfof]hgf ul/Psf] dxf]T;jsf] :6n vf]lhPg eg] hfkfgdf ;'gfdLn] h;/L df};dsf a]nf cfof]hgf ul/Psf] of] /f] z g
/x] s f hfthfltsf] ;xeflutf tkm{le8 tflgof] . dxf]T;jdf # j6f lagfz u/]sf] 5 To:t} lagfz g]kfndf dxf]T;jdf afXo ko{6s tyf tNnf]
dxf]T;jsf] pb\3f6g x'ge' Gbf cufl8b]lv 5'§f5'§} :6nx? /x]sf lyP, h;df z]kf{, klg gxf]nf eGg ;lsGg .Ú e]usf uflj; Pj+ l5d]sL lhNnfsf
g} ;lqmo ?kdf /Xof] . a}zfv ( ut]
laxfg sf7df8f}aF f6 n'Snf cf]ln{Psf
ls/fFt / tfdfË hfltn] cfˆgf]
klxrfgsf laleGg kl/sf/x? ;hfP/
* 306feGbf a9L rn] s f]
cGt/lqmofdf ko{6g / kj{tf/f]x0fsf
dflg;x?sf] ;xeflutf sd} /x]sf] lyof] .
dflyNnf] # uflj; rf}/Lvs{ gfDr] /
wGo af“lrof] dGqLHo"
afXo tyf cfGt/Ls ko{6sx?nfO{{ /fv]sf lyP . ToxfF z]kf{ hfltsf w]/} s'/fx? cfP t/ To;nfO{{ ;du|df v'Dh'Ë uflj;nfO{{ kl/lrt u/fpg] v'Da' lbgfgfy >] i 7
:jfut ul/Psf] lyof] . cfof]hs, tkm{af6 nfFnL u'/fFz dlxnf hfu/0f s;/L k|:t't ug{] eGg] lgrf]8 eg] If]qsf] gfdn] d+xufO{sf] klg kl/ro d ;fg} lyPF . s'g rflxF dGqL xf] sL k|wfgdGqLn] xf] …kz'ktL cfo{3f6df
:yflgo hfthfltsf ljleGg emfFsL, ;d"x rf}/Lvs{ $ d';] / af}4 dlxnf lg:sg ;s]g . ko{6g dGqfnosf lbg] ePsfn] cGo dflg;x?sf] nfz hnfpgsf] nfuL cTofw'lgs pks/0fsf] Aoa:yf u5{Ú eg]/ k'ms]y] .
dx]Gb|Hof]lt pRr dflj, :yflgo ;d'bfon] hfu/0f ;d"x rf}/Lvs{ @ n] ;+oS' t pk;lrj sdn e§/fO{, dGqfnosf cGo ;xeflutf sd /x]sf] egfO{ n'Snfdf tL dGqL sL k|wfgdGqL b"/bzL{ /x]5g . pgnfO{{ @$ 306f dWo] @@÷@#
!) j6feGbf a9L xjfO{hxfhaf6 ?kdf :6n v8f u/]sf lyP eg] kbflwsf/L, ko{6g tyf kj{tf/f]x0f;Fu laut @ jif{ b ] l v a;f] a f; ub} { 306f nf]8;]l8Ë x'G5 eg]/ klxNo} yfxf /x]5 . To;}n] t af]n] dfq, s]xL
;u/dfyf If]q e|d0fsf nflu cfPsf ls/fFtx?sf tkm{af6 v'Da' ls/fFt /fO{ ;DalGw ljleGg ;+3;+:yfsf k|ltlglw, cfpg'ePsf /fdaxfb'/ s6'jfnsf] 5 . u/]gg . tL dGqL÷k|wfgdGqL zfnLg /x]5g / alrof] . s'g} ;lGs dGqL
ko{6sx?nfO{{ vfbf nufP/ :jfut pTyfg ;dfh, n'Snfn] k|ltlglwTj ko{6g Aoj;foL, ko{6g dhb'/sf s]Gb|Lo pgL eG5g …dxf]T;jsf] ;xeflutf / eOlbPsf] eP, ˆof§ pks/0f hf]l8xfNy], clg < nfzx?sf] nfO{{g otfkl§
u/]sf lyP . ko{6sx?sf] :jfut u/]sf] lyof] . tfdfË hfltsf] :6nsf] k|ltlglw nufot :yflgosf] pkl:ylt To;df /x]sf :6nx? cln sd klg sf]6Z] j/ ptfkl§ uf]Ëa' k'UYof] . …d klxnf cfÚsf]Ú eg]/ nfzx?sf] ;w}+ s'tf{
kZrft ljleGg hflthfltsf] emfFsL tyf lhDd]jf/L tfdfË ˆofk'mNnf ;dfhsf] /x]sf] ;f] cGt/lqmofn] lgsfn]sf ljleGg eof] . dxf]T;jdf cem} ljleGg s'/fx? s':tL kYof{] . Tof] ?6df af6f] v'nfpg 6«lkmsnfO{{ ;w}+ xDd] xDd] kYof{] . 9'Ëf
ljBfnox?sf] ¥ofNnLn] n'Snf ahf/ /Xof] . ;d:ofsf] ;dfwfg s;/L xf]nf ;a}sf] c6fpg ;lsGYof], h;n] :yflgo xfGg], 6fo/ afNg], /]lnË efFRg] sfddf nfzˆx?lar k|lt:kwf{ x'GYof] .
kl/qmdf u¥of] . :6ndf z]kf{ hfltsf tkm{af6 cfn' kvf{Os { f] ljifo ag]sf] 5 . ;xeflutf cem a9L xf];\ .Ú 6]lnlehg Rofgnx?n] …nfO{e { Ú k|zf/0f uy],{ Pkm Pdx?n] 3G6} lkR5] em8ksf]
pb\3f6g ;qsf qmddf :yflgo /f]6L, l/Nbf]s, :ofSkf, tf]xf], dMdM cfof]hssf tkm{af6 6fgsf k|yd o;/L ljleGg JolStx?sf] cfˆg} af/]df km'ls/xGy], klqsfx?n] x]8nfO{g{ n]Vy], …kmnfgf kmnfgf kf6L{sf …nfz
lasf; dGqL pld{nf cof{n s]xL a]/ nufotsf kl/sf/, ls/fFtsf tkm{af6 pkfWoIf aRr'gf/fo0f >]i7n] jt{dfg egfO{ / cfof]hssf] lg/Gt/ v6fO{;uF } eft[ ;+u7gÚ lar ePsf] bf]xf]/f] em8ksf sf/0f sf]6]Zj/ b]vL uf]Ëa'
cfsif{0fsf] kf6f] aGg'eof], sf/0f dGqLsf] l9F8f], RofVnf, l;:g', u'Gb|s
' sf] crf/ cj:yfdf g]kfndf u'0f:t/lxg ko{6g v'Da' ko{6g dxf]T;j @)!! sf] ;kmn ;Ddsf] If]q tgfau|:t .Ú clg, s–s;n] s] s] uy{ < – blnt, hghflt,
n'Snf cfudg / o;n] kfg]{ k|efj s] tyf tfdfËsf tkm{af6 ;]n/f]6L, k'mnf}/f, Aoj;fo ;+rfng eO{/x]sf] atfP . pgn] ?kdf ;dfkg eof] . of] dxf]T;jn] dlxnf, pTkLl8t, l;dfGts[t ju{sf] nfz hnfpg cf/If0f k|bfg ug{sf]
x'G5 eGg] dxf]T;jdf pkl:yt ;a}nfO{{ afa/] /f] 6 L nufotsf kl/sf/ eg] – …ko{6g Aoj;fodf clxn] c:j:Yo ko{6gsf] If]qdf v'Da' If]qnfO{{ cem nfuL Pg]skf -dfcf]jfbL_ n] …d'lQmÚ cfGbf]ng u¥of] . – …vgfn kIfsf]
nflu /x]sf] lyof] . To;}n] xf]nf dGqL dxf]T;jsf ko{6sx?nfO{{ rvfO{Psf] d'Nosf] k|lt:kwf{ ePsfn] g]kfndf a9L cuf8L a9fpg] k|of; u/]sf] 5 . nfznfO{{ k|fyldstf lbg] sL cf]nL kIfsf] nfO{{Ú eGg] laifodf Pdfn]df rsf]{
cof{nn] klg dxf]T;jsf] pb\3f6g ;qdf lyof] . To:t} dxf]T;jsf] csf]{ cfs{if0f ;f]rh ] :tf] ko{6g Aoj;fo kmi6fpg t/ of] k|of; dxf]T;jdf g} l;ldt dte]b x'GYof] . …o'jfx?sf] nfznfO{{ k|fyldst lbg'k5{ eGg] laifodf sfFu; ]| sf
af]Ng} ;a} aQmfsf] egfO{ l6kf]6 ul/g . aGof] laleGg ;fF:s[lts sfo{qmd, ;s]sf] 5}g .Ú pgn] yk] – b]ze/sf] /fVg] xf] sL elaiodf o;sf] d'NofÍg g]tfx?n] rsf]{ bafa ;fdgf ug{'kYof{] . – dw]zafbL bnx?n] ;/sf/df
ToxL l6kf]6sf cfwf/df pgn] ko{6sLo ljBfno:t/Lo jSt[ T jsnf, ko{ 6 g If] q df b] l vPsf lalaw ub}{ gofF / cem cfs{ifs sfo{qmd ;xefuL x'g' c3L zt{/fVy], …dw];Lsf] nfz hnfpg k|fyldstf lbO{g'k5{ .Ú
ljsf;df 6]jf k'¥ofpg cfˆgf] tkm{af6 xfhLl/hjfkm, nf]s g[To, /fli6«o lae'lt ;d:ofx?sf] klxrfg u/L ;lx ;Daf]wg ;+rfng ug]{ eGg] cfof]hs / v'Da' – dlxnf ;+u7gx?sf] dfu x'GYof], …dlxnf cfwf cfsfz ePsf]n] dlxnfx?sf]
;Sbf] k|of; ug{] k|lta4tf hgfO{g . kf;fË Nxfd" z]kf{ :d[lt lhNnf:t/Lo / ;dwfgsf nflu ko{6g If]qsf ljleGg If]qdf /x]sf ljleGg kIfsf] xftdf 5 . nfz hnfpg ##% xf]Og{ %)% cf/If0fsf] Joj:yf x'gk' 5{ .Ú – ljBfyL{x?sf]
ljZjs} dxTjk'0f{dflgPsf] ;u/dfyf v'Nnf elnan k|ltof]lutf . oL ljleGg ;+ 3 ;+ : yfn] k| o f; u/] t f klg dxf] T ;jn] afXo tyf cfGtl/s dfu x'GYof], …ljBfyL{sf] nfz hnfpgsf] nfuL kl/ro kqsf] cfw/df %)%
/x]sf] v'Da' If]q cfpg] cj;/ ko{g k|ltof]lutfdf klg pkl:yt bz{sx?n] :yflgo:t/sf dflg;x? ;lqmo ePgg . ko{6snfO{{ k"0f{?kdf ;d]6g g;s]tf z'Ns s6f}tL ug'{k5{ .Ú clg a'9fa'9Lsf] vlNtdf klg ljBfyL{ kl/rokq
dxf]T;jn] k|bfg u/]sf]df v'lz AoSt ;lqmo ;xeflutf hgfP . o;/L cf/f]k, ;d:ofsf] klxrfg, klg cfufdL lbgdf o:tf q'6LnfO{{ e]l6GYof] . – ;/sf/n] jif{df !& k6s k'mSYof], …yd{ KnfG6sf] Joj:yf u/L
ub}{ dGqL cof{nn] n'Snfdf 68\sf/f] g]kfn ;/sf/n] 3f]if0ff u/]sf] ko{6g cfO{k/]sf] sl7gfO{sf] l6kf]6 To; kG5fpFb} sfo{cl3 a9fpg ;lsPdf nfznfO{{ oyflz3| l56f] hnfpg] Joj:yf ul/g]5 .Ú – r'gfa cl3 /fhg}lts
;d:ofsf ?kdf /x]sf] vfg]kfgL tyf jif{ ;g @)!! nfO{{ ;xof]u ug{] p2]Zon] cGt/lqmofn] * 306f nufP/ u¥of] . ;a}sf] ;fy / ;xof]uaf6 ko{6g bnx?sf] 3f]if0ffkqdf n]lvGYof], …nfznfO{{ btf{ ePsf] ldtLn] Ps dlxgf
9n lgsf;sf] ;d:of ;dfwfgsf nflu cfof]lht v'Da' ko{6g dxf]T;jnfO{{ cem & lbg;Dd ;+rflnt dxf]T;jsf] nufot :yflgo ;d'bfosf] a[l4 leq} hnfpg] Joj:yf ul/g]5 .Ú – ;a}sf] Wofg nfznfO{{ s;/L l56f] eGbf
Soflag]6df s'/f p7fpg] hf]8bf/ efif0f k|efjsf/L agfpgsf nflu 6«]lsË qmddf cfof]lht v'Da' ;fFlults ;fFemn] ljsf;df ;xof]u k'Ug] b]lvG5 . l56f] hnfpg ;lsG5 eGg] laifodf s]lGb|t x'GYof] t/ nf]8;]l8Ë 36fpg]
laifodf ;a} r'k . kf7s ldq of] kl9;s]kl5 tkfO{+ klg kSs} eGg'x'g]5,

sf]l/of uP/ wg sdfpg] ;kgf


sf7df8fF} . k|lzIffyL{ sfdbf/ o'jf k':tfn] ;/sf/n] g} j}b]lzs klg Joj;fo ug{;lsG5 lg eGg] ePsfn] efiff k/LIff clgjfo{ ul/Psf]
…wGo dGqLHo", s]lx u/]gf} Û alrof] .Ú

rf}/Lsf] /utaf6 @^ nfv cfDbfgL


d':tfª . wf}nflul/ rf}/L kfns /ut lgsflnPsf] lyof] . pRr lxdfnL
k|0ffnLdf o; jif{ blIf0f sf]l/of hfg /f]huf/sf nflu sd vr{df sf]l/of lgisif{sf ;fy cfj]bg kmf/fd eg{ 5 . g]kfnn] ;g\ @))* sf] cui6 !! s[ifs ;d'xn] cfof]hgf u/]sf] rf}/Lsf] If]qdf kfO{g] of;f{u'Djf, lg/d;L,
rfxfg] em08} %* xhf/ o'jfx?n] k7fpg z'? u/]kl5 To;}nfO{{ cfs{ifs cfPsfx? atfpF5g . sd vr{df /fd|f] b]lv O{kLO; cGtu{t sf]l/ofdf sfdbf/ cfnf] /ut lkpg] d]nfaf6 sl/a @^ kfFrcf}n] / h6fd;L h:tf hl8a'6Lx?
clGtd lbg laxLaf/;Dd cfj]bg tyf ;'/lIft uGtJo dfGg yfn]sf sdfO{ ug{;lsg] d'ns ' hfg kfO{G5 eg] k7fpg yfn]sf] xf] . sf]l/ofn] d'VotM nfv eGbf al9 cfDbfgL ePsf] 5 . vfP/ afFrs ] f rf}/LufO{sf] cfnf] /ut
kmf/d e/]sf 5g . blIf0f sf]l/of uP/ 5g . sf]l/of ;/sf/n] lng] efiff lsg ghfg] eGg] nfu]/ cfj]bg lbg df5f kfng, lgdf{0f, cf}Bf]lus pTkfbg, ut % ut] b]lv z'? ePsf] d]nf lkpg d':tfª, DofUbL, sf7df8fF,} lrtjg,
dgUo] wg sdfpg] dL7f] ;kgf af]ss ] f k/LIffdf ptL{0f eO{ sf]l/og sDklgaf6 cfPsf] pgLx?sf] syg 5 . cfj]bg s[lif / ;]jf If]qdf g]kfnL sfdbf/ dfu d+unaf/ ;DkGg ePsf] xf] . d]nfdf sf:sL, jfUn'ª kj{t, ;f]nv' D' j' nufotsf
xhf/f}+ o'jfx?n] 306f}+ rsf]{ 3fddf le;f tyf aLdf ePsf] k|df0fkq lbg] o'jfo'jtLx? pRr lzIff cWoog u5{ . o;cl3 klxnf] / bf];f| ] u/L @ ls;fgsf !$ uf]7sf rf}/L NofOPsf] 7fpFaf6 lj/fdLx? cfPsf lyP . ;8s
nfO{g a;]/ vnvnL kl;gf aufpFb} ;L;LeLcfO{ k|fKt ePdf sl/a ^) u/]sfx? g} a9L 5g . n]vk9 / O{nd k6s efiff k/LIff eO;s]sf] 5 . lyof] . Ps lunf; rf}/Lsf] cfnf] /utsf] / xjfO{ dfu{ x'bF } /ut lkpgsf nflu
cfj]bg e/] . sf7df8f}s + f] tLgj6f / b]vL ^% xhf/ g]kfnL ?k}o+ f vr{u/L ePklg b]zleq /f]huf/Lsf] /fd|f] o;af6 em08} * xhf/ g]kfnL o'jf ! ;o ?k}ofdf laqmL ul/Psf] lyof] . sf7df8f}F, lrtjg, kf]v/f, DofUbL
a'6jnsf] Pp6f s]Gb|af6 rf/ lbgdf sf]l/of hfg kfpg] / ToxfF k'uk] l5 ;Defjgf 5}g eGg] oyfy{ o;n] k'i6L sf]l/of uO;s]sf 5g . sf]l/ofn] o;jif{ k|To]s jif{ of]hgf ug]{ ul/Psf] o:tf] nufotsf If]qaf6 cfpg] lj/fdLsf]
%& xhf/ ^ ;o %@ hgfn] cfj]bg dfl;s &) xhf/b]lv ! nfv;Dd u5{ . sf]l/ofn] cfˆgf] d'ns ' df dfu & xhf/ ! ;o g]kfnL sfdbf/sf] dfu dxf]T;adf sl/j !$ nfvsf] cfnf] ;+Vof ljutsf jif{ eGbf a9\b} hfg
e/]sf O{kLO; zfvfn] hgfPsf] 5 . sdfpg ;Sg] atfOPsf] 5 . cg';f/ sfdbf/ gkfPkl5 ;ft jif{cl3 u/]sf] 5 . sf]l/ofdf g]kfnL sfdbf/n] /ut, sl/a % nfvsf] df;' / sl/a & yfn]sf] rf}/L kfns s[ifsx?n] atfPsf
a9\bf] /fhgLlts cl:y/tf ;+u} a9]sf] g]kfndf /fd|f] /f]huf/Lsf] s'g} ;g\ @))$ af6 g]kfn nufot ljleGg d]xgtL / O{dfGbf/sf] ?kdf ;d]t nfvsf] cGo Jofkf/ ePsf] atfOPsf] 5g . Uofi6Ls nufotsf /f]ux? lgsf]
a] / f] h uf/L ;d:of tyf vf8L ;+efjgf gb]vk] l5 cflv/ h;/L klg !% j6f d'ns ' af6 sfdbf/ lng yfn]sf] kl/ro a6'Ng ;kmn ePsf 5g . efiff 5 . ut jif{sl/a !( nfv ls;fgx?n] x'g] /ut lkpg dlxnf, ;fgf;fg
nufotsf cGo d'n'sdf ;'/lIft k};f g} sdfpg] xf], k|z:t k};f sdfpg xf] . sf]l/ofnL efiff hfg]sf] JolStnfO{{ k/LIffsf] lnlvt k/LIff cfpFbf] ;fpg cfDbfgL u/]sf lyP . & ;o eGbf al9 afnaflnsf b]lv a[4a[4f;Dd cfpg]
/f]huf/Lsf] cj;/ gkfP/ cfxt ag]sf ;lsof] eg] t g]kfnd} cfP/ klg s'g} dfq sf]l/ofn] sfdbf/sf] ?kdf lng] ^ / & df x'g5 ] . rf}/L dWo] sl/a % ;o rf}/Lsf] cfnf] u/]sf 5g .
7 /fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@
ˆ
g]kfn====
cg';f/ s]xL lbgd} s]Gb|Lo sld6Ldf
wldhf;Fu ;Demf}tf ePsf] sl/a Ps
jif{kl5 lgudsf b'O{j6f af]Oª &@&
Pp6f sf/eGbf ;:tf] d"Nodf a]lrof],
## ;o 8n/ k|lt306f . g]jflgnfO{{
x/]s 306f kfFr ;o 8n/ cyf{t\ #%
xhf/ 3f6fdf kfg] { lg0f{ o eof]
g] t [ T jsf] a' l 4dfgL cfz+ s f /
cljZjf;nfO{ sd ug' { d } x' G 5,
a9fpg'df xf]Og . OR5fPsf] dGqL
;bfjxf/ if8\oGqsf/L s]kL cf]nL
/x]sf tyf g/x]sf o'jf g]tfx?nfO{{ sf7df8f}F . dfcf]jfbL zflGt jftf{df cfpFbf of] dfcf]jfbLsf] if8\oGq xf] eGb}
sf}8Lsf] efpdf . tL b'O{ ljdfg laqmL hfgfhfg . o;sf d' V o cf/f] k L gkfPs} sf/0f g} /fhLgfdf cfpg'
;d]6/ o'jf ;d"x agfOg]5 . …o'jf s'ln{g] log} cf]nL x'g\ . zflGt ;Demf}tf x'bF f klg of] dfcf]jfbLsf] ;Qf xTofpg]
u/]bl] v g} lgudsf] cwf]ult ;'? ePsf] ko{6gdGqL /fjn . hxfh ef8fdf klg Tolt /fd|f] ;+:sf/ xf]Og, oBlk
eGgf;fy ;+:yfkg kIfsf g]tfx?sf] if8\oGq xf] eGb} efFhf] xfNg vf]Hg] log} cf]nL x'g\ . …k"mnsf] cfFvfdf k"mn} ;+;f/Ú
xf] . zfg]jflg;Fu hDdf rf/j6f h]6 lnFbf clgoldttf ePsf] 7x/ ub}{ To;sf jf:tljstfx¿ yfxf gkfO{
dfq gfd cufl8 cfpF5Ú gfd pNn]v eg]em}F hf] if8oGqsf/L 5 o;n] hlxn] hltv]/ klg if8\oGq dfq} b]V5 . .
ljdfg lyP, b' O { j 6f a] l rof] . ;fj{hlgs n]vf ;ldltn] /fjnlj?4 l6Kk0fL ul/xfNg' x' F b } g . sf] x L
gug{] ;t{df cf]nL lgs6sf Ps ;+ljwfg;efsf] lgjf{rg eof] . dfcf]jfbL klxnf] bn ag]/ b]vfof] . Tof] a]nf klg –
b'lgofFe/sf] cfsfzdf pl8/x]sf], k};f sf/afxL cufl8 a9fPkl5 l;Ëf] /fhLgfdf lbg] / sf]xL ;ky u|x0f
s]Gb|Lo ;b:on] eg]– …xfdL klg o'jf of] ;a if8\oGq u/]/ lht]sf] ;L6 xf] eGb} log} cf]nL ulh{P . dfcf]jfbLn] kfn'ª6f/
sdfO/x]sf] ljdfg laqmL ug]{ lg0f{odf Pdfn] ljjfbdf tflgof] . ljjfb gug]{ s'/fn] kf6L{leqsf ljleGg vfn]
xf}F eg]/ sfpG6/ lbg ;d"x u7gsf] a}7saf6 hgljb|fx] sf] nfOg kf; u¥of] . Tof]an ] f t emg\ w/tL g} efl;g] u/L ;f/f
klg tTsfnLg k|wfgdGqL sf]O/fnf / a9]kl5 /fjnn] Pdfn]sf] s]Gb|Lo ;b:o cGt/;+3if{ / c;Gt'li6x¿nfO{ g}
tof/Ldf 5f}F .Ú g]kfn–cf]nL ;d"xn] hutnfO{{ ;'gfP cf]nLn]– b]Vof} dfcf]jfbL clxn];Dd lsg cfPsf] /x]5 < zflGt;Demf}tf
5f]/L ;'hftfs} gfd hf]l8of] . lgdun] / ;fwf/0f ;b:oaf6 ;d]t /fhLgfdf k| l tlalDat ub{ 5 . ptf dw] ; L
Pdfn]sf o'jf g]tf eGgf;fy vgfn if8\oGq /x]5, cflv/df ca if8\oGq u/]/} ;Qf sAhf ug]{ gLlt kf; u/] . clxn]
cfk"m;Fu ePsf hxfh laqmL u/]/ lbP . ;/sf/n] lgudnfO{{ slQ klg hgflwsf/ kmf] / dnfO{ jt{ d fg
kIfsf g]tfx?sf] gfd dfq cufl8 cfdgful/s zflGt / ;+ljwfg rfxG5g\ . dfcf]jfbL cWoIf k|r08n] hgljb|fx] sf]
r'k nfu]g . gofF hxfh rflxof] eg]/ /sd lbPsf] 5}g . a? yl/yl/sf ;/sf/df s'g} klg xfntdf ;xefuL
cfpg u/]sf] eGb} g]kfn–cf]nL ;d"xn] nfOgnfO{{ kl5 ws]n/] zflGt / ;+ljwfg agfpg] k|:tfj cufl8 ;f/] . t/, oL cf]nL
lsGg] of]hgf aGof] . a]r]/ cfPsf] zf;sn] yl/yl/sf axfgf agfP/ x'g glbO{ dw];sf] d'2fdf ;/sf/nfO{
kf6L{sf o'jf sfo{stf{ tyf ;+u7gdf km]l/ klg if8\oGq xf] eGb} s'ln{/x]sf 5g\ . ;+ljwfg;efsf] rfxgf dfcf]jfbLs} k|dv '
sldzgn] k'ug] , To;}n] gofF hxfh n'l6/x]sf 5g\ . cfkm"n] e|i6frf/ u/]/ PSnfpg] k|of; x'Fb} lyP . ;/sf/df
ks8 a9fpg klg ;d"x u7g ug{k' g]{ dfu xf] . oxL dfu k"/f x'g g;Sbf b'O{ k6s jftf{ eË ePsf lyP . To;aLr
lsGg] cEof; ;'? eof] . klxn] hxfh gk'u]/ dGqLx?n] cfkmGtx?nfO{{ klg hfg] lg0f{o ul/;s]kl5 klg kmf]/dsf
cfjZotf cf}NF ofPsf] 5 . of]uz
] e§/fO{, b]zdf y'k}| /Stkft rNof], ;of}s F f] Hofg uof] . cGttM oxL dfu k"/f ePsfn]
g} lsGg] elgof], kl5 ef8fdf NofP/ g]jflgsf] 5fnfdf /hfO ug{ nufPsf h]kL u'Ktf v'n/] } To;sf] lj/f]wdf pq] .
3gZofd e'iffn, k|sfz Hjfnf, 7fs'/ dfcf]jfbLl;t zflGt;Demf}tf eof] . ;+ljwfg;efsf] lgjf{rg eof] . b]zaf6 /fhtGq
rnfpg yflnof] . Tolta] n f 5g\ . Joj:yf / dGqL km]l/gf ;fy cflv/ l9n} eP klg kmf]/d klg
u}/]nufotsf g]tfx?sf] dfq gfd a9fl/of] . To;}n] :yflkt ;+ljwfg;efsf] dfof kSs} klg sDtL 5}g dfcf]jfbLnfO{{ .
zfg]jflgsf cfˆg} b'O{j6f / ef8fsf] df]h ug]{ rng slxNo} 36]g . slxn] ;/sf/df ;xefuL eO5f8\of] . pmleq
lnOg] u/]sf] pgLx?sf] egfO 5 . cfˆg} dfu / ;+ljwfg;efsf] k|dv ' bn ePsfn] of] hf]ufpg] k|dv ' bfloTj klg
Pp6f ljdfgn] p8fg el//x]sf lyP . ljdfg lsGg eg]/ e|i6frf/ eof], klg cGt/snx a9\g ;S5g\ . t/,
k"0f{cfsf/ lnOg;s]sf] ;d"xdf z+s/ o;}sf] xf] . clxn] hgtf zflGt / u0ftflGqs ;+ljwfgsf kIfdf 5g\ . g t b]zdf
t/ ;/sf/n] cfsl:ds lg0f{o u¥of], slxn] ljdfg a]Rg] eg]/ e|i6frf/ 7"nf kf6L{df h:t} ljjfbx¿ r/d\
kf]v/]n, efg'eSt 9sfn, huGgfy tTsfn} hgljb|fx] jf cGo s'g} ljb|fx] sf] gfddf hgtf csf]{ /Stkftk"0f{ cfGbf]ngdf
hxfh csf]{ klg rflxof] . yk lg0f{o eof], slxn] ef8fdf lng] eg]/ cj:yfdf k'luxfNg] ;Defjgf sd 5 .
vltj8fnufotsf g]tfx? /xg]5 . hfg tof/ 5g\ . g t dfcf]jfbLn] cfkm}n F ] hGdfP/, x'sf{pbF } NofPsf] ;+ljwfg;ef
eof] , cli6« o fsf] nfp8f Po/ e|i6frf/ eof] . ca g]jflg g hxfh o;/L lgisif{df eGg] xf] eg] ;a}
o;sf nflu g]kfn–cf]nL ;d"xsf TofUg] cj:yf{ 5 . lsgeg] o;n] a'em]sf] 5– hgtf /Stkftk"0f{ lab|fx] sf kIfdf
sDkgL;Fu ljdfg ef8fdf lng] . lsGg ;S5, g ef8fdf lng ;S5 . kf6L{df cGt/;+3if{ / w|'jLs/0fx¿
g]tfx?aLr ljleGg r/0fdf 5nkmn 5}gg\ . olb p clxn]sf] cj:yfaf6 x6]/ lxF8o\ f] eg] ;+ljwfg;ef aRb}g . km]l/
@)%& ;fn c;f]h !^ ut] ko{6g g]jflg ;]nfO;Sof], t/ e|i6frf/Lx? tLj|tfsf ;fy a9\b}5g\ . cfGtl/s
eO/x]sf] 5 . of] ;d"xdf ;+:yfkgaf6 k|ltufdLx? :yflkt x'g ;S5g\ . To;f] x'g' eg]sf] klxnf] 3f6f klg dfcf]jfbLnfO{{ g}
dGqfnodf a;]sf] tTsfnLg zfg]jflg ;]nfPsf 5}gg\ . To;}n] clxn] Ol~hg w|'jLs/0fsf d'Vo d'2fx¿ x'g\– -s_
c;Gt'i6 eO{ aflxl/Psf o'jfx?nfO{{ xf] . To;sf] k|dv ' lhDd]jf/ klg hgtfn] dfcf]jfbL g} 7fGg] 5g\ . To;}n] hgtfsf]
;~rfns ;ldltsf] a}7sn] nfp8f dd{tsf gfddf e|i6frf/ x'g yfn]sf] ;+ljwfg;efsf] ;a}eGbf 7"nf] bn
klg ;d]6g] tof/L eO/x]sf] atfOPsf] rfxgfcg';f/sf] ;+ljwfg agfpg dfcf]jfbL ;+slNkt eP/ nfUg' g} dfcf]jfbL kf6L{,
Po/af6 ljdfg ef8fdf lng] lg0f{o 5 . o:tf] lbg klg cfpg] 5 , PsLs[t dfcf]jfbL;Fu ;xsfo{ ug]{
5 . vgfn g]tT[ jsf] ;/sf/ agfpg /fi6« / hgtfsf] kIfdf 5 . oxL a'em]/ cGttM dfcf]jfbL cWoIf k|r08n] zflGt /
u¥of] . zfg]jflg;Fu tLgj6f hxfh g]jflgsf hxfhsf sjf8Ldf klg jf gug]{ < csf]{ zAbdf Pdfcf]jfbLnfO{
;lqmotfsf ;fy nfu]sf Pdfn]sf ;+ljwfgsf] k|:tfj cufl8 ;f/] . of] k|:tfj cTolws ax'dtsf cfwf/df :jLsfo{
rfn' eO/x] s } a] n f ljgfof] h gf e|i6frf/ x'g]5 . k~rfotsf] x's'dL /fli6«o d"nwf/af6 hah{:t afO{kf;
o'jfx? kl5Nnf] lbgdf vgfnb]lv ?i6 x'g] cj:yf 5 . ;+ljwfg;efsf] Dofb ;lsg} nfUbf km]l/ ;+ljwfg aGb}g ls zflGt
nfp8fsf] ljdfg lqe'jg cGt/f{li6«o zf;g xf];\ of ax'bnkl5 . of t ug]{ jf gug]{ < ;f/df eGg] xf] eg]
ePsf 5g\ eg] vgfn / o'jfx?aLr eË x'G5 ls eg]/ s'lx/f]sf] sfu em}F ePsf hgtf /dfPsf 5g\ . dfcf]jfbLnfO{{
ljdfg:yndf cf]ln{of] . To;kl5 eof] /fhfsf] zf;g sfndf g} lsg gxf];\ . ;a} kf6L{x¿leqsf cGt/;+3if{sf] d'Vo
cf}krfl/s ;+jfb\sf] k|lqmof;d]t zflGt / ;+ljwfgsf kIfdf uDeL/ b]lv/x]sf 5g\ cGo bnsf g]tfx?n] . dfcf]jfbLsf]
lgs} 7" n f] ljjfb . g] j flgnfO{ { lgudsf] b'?kof]u x'g] qmd slxNo} d'2f oxL xf] . d"nwf/ s;nfO{ dfGg] <
ca?4 eO/x]sf] 5 . sltko o'jfn] of] lg0f{on] ca /fhgLlts bnx?df zflGt ;+ljwfgsf nflu gofF ;xdlt x'g ;Sg]
a|Xdgfndf k'¥ofpg] k~rfot dfq /f]lsPg, g t clxn];Dd g} of] qmd lxhf]sf ;+;bLo kf6L{ g]kfnL sfFu|];
;fj{hlgs?kd} vgfn sfo{z}nLsf] eg]/ xf}l;Psf 5g\ . t/ Pdfn]sf] zlStzfnL u'6sf] g]tT[ j ug]{ elgPsf oL cf]nL <
xf]Og, sfFu|];sf] kl/jf/ dfq xf]Og . /f]lsg ;s]sf] 5 . lgud of] cj:yfdf / Pdfn]nfO{ jf Pdfcf]jfbLnfO{ <
cfnf]rgf ug{ yfn]sf 5g\ . o;nfO{{ km]l/ if8\oGq eg]/ laRsfpg], ;xdlts} af6f] aGb ug]{ cleJolSt
Pdfn]af6 dGqL ePsf eLd /fjn / k'Ug'df lgudsf sd{rf/L g} d'Vo ;fob Pdfcf]jfbLafx]ssf ;a} bndf lbO/x]sf 5g\ . Ps bzs nfdf] o'4af6 cfPsf] kf6L{ / /fli6«o e]nfn] cfdhglab|fx] sf]
dfn]sf ofdnfn sF8n ] sf] ;dodf klg sf/s /x]sf] 5, dGqLx?nfO{{ cg]s oxL ljifodf xËfdf dlRrPsf] 5 .
g]jflgsf=== g]jflgdf e|i6frf/ eof] . dfn] g]tf nf]enfnr b]vfP/ lgudsf sd{rf/Ln] To;f] t Pdfcf]jfbLleq klg ljjfb nfOg kf; ubf{ub}{ klg cWoIfn] To;nfO{{ yftL /fv]/ zflGt / ;+ljwfgsf] k|:tfj
ePsf b'O{j6f af]Oª cg]s tfgfafgf Nofpg' s] of] /fd|f] kIf xf]Og < clxn] cfdhgtfn] rfx]sf] klg oxL xf]Og <
ofdnfn sF8]n ag] ko6{g tyf e|i6frf/ ug{] u/]sf 5g\ . x'g klg gePsf] xf] O g, vf;u/L g] k fnL
a'g]/ a]lrof], To;kl5 ;'? eof] dfcf]jfbL ;+ljwfg agfpg] kIfdf uDeL/ ePg eGg] z+sf / u'gf;fnfO{{ o;n]
gful/s p•ogdGqL . @)%% ;fn lgud 6f6 kN6g nfUg] t/ To;sf sfFu; ]| ;Fu ;xdlt ug]{ jf gug]{ eGg]df
lgudsf] cwf]ult . cfˆgf ljdfg lg/fs/0f ub}g{ < d'Vo bn / cfdgful/ssf] rfxgfcg';f/ k|dv ' bn zflGt /
c;f]hdf sfFu; ]| / dfn]sf] u7gaGwg sd{rf/L sf7df8f+dF f gofF dxn yk]sf] ;fdfGo ljjfb x'g ;S5 . ;xdltsf
a]r]/ ljb]zL ljdfg ef8fdf lng] / ;+ljwfgsf nflu cufl8 a9\g' if8\oGq ls To;nfO{{ if8\oGqsf/L cfFvfn] x]g]{ cf]nLsf
;/sf/ ag]sf] s]xL ;dod} g]jflgdf yKo} ug]{ < of] Pp6f vf]hLsf] ljifo nflu d"n¿kdf Pdfcf]jfbL / g]kfnL
sld;g vfg] kmf]xf]/L /fhgLlt ;'? cfFvf g} if8\oGqs/L < zflGt / ;+ljwfgsf kIfdf ax; ug{] bnx?aLr gofF
csf]{ aa08/ dlRrof] . h;nfO{{ ag]sf] 5 . slxn] ljdfg vl/b t sfFu; ]| ldNg'k5{ eGg] Pp6f a'emfO
eof] g]kfn jfo' ;]jf lguddf . ;xdlt vf]Hg' . ;+ljwfgsf afFsL ljifox?nfO{{ ;N6fpg' . dfcf]jfbL cWoIfsf] gofF
g]jflgsf sfnf] Oltxf;df r]h Po/ slxn] ef8fdf lnFbf ljjfbdf d'l5Fb} 5 . To;sf] ljsNkdf jfd w|j' Ls/0fsf]
To;kl5 lgud 7"nfa8fsf nflu k|:tfjdf o;nfO{{ cem lhDd]jf/ agfpg' . dfcf]jfbLnfO{{ cem} zflGt / ;+ljwfgsf
sf08sf ?kdf lrlgG5 . r]h Po/ cfPsf] lguddf clxn] eg] ePsf d'2f 5 . hgljb|f]x jf zflGt /
…;'gsf] k'mn kfg]{ s'v/' LÚ aGg yfNof] . kIfdf nfUg pT;flxt kfg'{ clxn] cGo bnsf] bfloTj xf] . t/ cf]nLn] To;sf]
gfds cd]l/sL sDkgL;Fu lgudn] k'/fgf] ljdfg dd{tdf 3f]6fnf x'Fb} ;+ljwfg eGg] ljifodf ljjfb 5 .
wldhf sf08, r]h Pc/ sf08, cfjZostf b]vs ] f 5}gg\ . gofF ;+ljwfg agfpg' cf]nLsf] p2]Zo xf]Og . bL3{sfnLg
ljdfg vl/b ug{ ;Demf}tf u¥of] . cfPsf] ;|f]tsf] bfaL 5 . g]kfnsf] vf;u/L ;+ l jwfgsf] d' 2 f
rfOgf ;fpyj]i6 sf08 / nfp8f zflGt klg pgsf] Wo]o xf]Og . dfcf]jfbL gofF ;+ljwfg agfpg nfUof] eg] bL3{sfnLg
ljdfg vl/b ug{ % nfv cd]l/sL /fli6«o Wjhfafxs g]kfn jfo' ;]jf ;Demf}tfjfbdf km:g] vt/f 5 eGg]
sf08 . sf08}sf08sf] cv8f aGof] zflGt x'G5 . gofF ;+ljwfg aG5 . gofF ;+ljwfgn] b]zdf gofF /]vf sf]l/G5 .
8n/ cyf{t\ sl/a ;fF9] # s/f]8 ?k}ofF lgud, t/ g]jflgsf] gfd ;'Gbf uj{ Pp6f ts{ 5 . ljb| f ] x sf] gf/f
g]jflg . km/s –km/s /fhgLlts ;+efjgf af]ss ] f, hgtfn] rfx]sf g]tf :yflkt x'G5g\ . lgjf{rgdf ltg} g]tfnfO{{
clu|d e'StfgL ul/Psf] lyof] . t/, nfUb}g xfdLnfO{{ . xhf/ xf]Og, nfv ;do;fk]If 5}g, To;n] k|fKt pknlAw
k[i7e"ldsf km/s–km/s g]tfx?n] hgtfn] r'G5g\ . bzsf}bF l] v ;Qf / ;/sf/df a;]/ /fHo n'6s ] f, hgtf r';s ] f
r]h Po/ kmhL{ sDkgL /x]5 . x'Fb} xf]Og, s/f]8f}F s/f]8 sldzgdf uof], u'dfpg] / ;]6Aofs x'g] vt/f x'G5
g]jflgdf w'nf] p8fP . c?n] e|i6frf/ cf]nL h:tfsf] gofF g]kfndf :yfg /xGg . To;}n,] hgtf / kf6L{ sfo{stf{;d]taf6
gePsf] sDkgLn] s;/L k7fcf];\ e|i6frf/df 8'Aof] . g]jflg df]6f] x'Fbf eGg] csf]{ ts{ 5 . jf:tjdf g]kfnL
ubf{ ;+;b\df s'ng{ x] ? t cfˆgf] kfnf] lt/:s[t cf]nL h:tf sf]lqPsf g]tfsf] enf] b]zdf ;+ljwfg gaGg'd} 5 . dfcf]jfbL
ljdfg . sfd ul//x]sf sDkgL klg df]h ug]{ 7"nfa8f, g]jflg b'AnfpFbf /fhgLlt hl6n ;+ q md0fsfnLg
cfpgf;fy emg\ tLj| ultdf n'6g\ km]l/ v]lbg'd} 5 . b]z oyfl:yltd} /xg'df 5 . km]l/ czflGt dlRrg'd} 5 . zflGt
ljZj;gLo x'g\ ls xf]Ogg\ eg]/ bof ug]{ ;j{;fwf/0f . xf], clxn] ;fFRr} kl/l:yltdf plePsf] 5 . kf6L{x¿
cft'/ eP n'6,] n'l6/x] . ljdfg vl/b / ;+ljwfgsf] dfcf]jfbL cWoIfsf] gofF k|:tfjsf] qf; oxL xf] cf]nLdf . ;+ljwfg
a'‰g'k5{ ;/sf/L clwsf/Lx?n] . t/ b'AnfPsf] 5 g]kfn jfo' ;]jf lgud . cfGtl/s snxdf km:b} hfF b f
ubf{ xf];\ of ef8fdf lnFbf, /fHosf agfpgsf nflu uDeL/ ePg eg]/ cf/f]k nufpg] . ha uDeL/?kdf k|:t't x'G5
/fli6« o ;DklQsf] k} ; f k7fpF b f cl:tTj g} ;+s6df 5 g]jflgsf] . t/ /fhgLltdf pgLx¿ :jtM sdhf]/
zlStzfnL JolSt / kl/jf/n] sldzg Tof]an] f klg if8\oGqg} b]Vg] oL cf]nLsf lbdfu, cfFvf, dg / dl:t:s k"/} if8\oGqsf/L
lhDd]jf/ ag]gg\ dGqL / g]jflgsf ca g]jflg;Fu w]/} zfg 5}g, ;DklQ x'G5g\ . oxL df}sf 5f]k/] cGo ljsNk
lnP/} 5f8\5g . hxfh vl/b sf08, 5g\ . pgn] if8\oGq b]Vg'sf] d'Vo sf/0f klg oxL xf] . ;/sf/sf] xf];\ ls k|dv '
clwsf/Lx? . Tof] /sd klg Tolts} klg 5}g . To;}n] g]jflgsf clwsf/Lx? vf]Hg] jf if8\oGq ug]{ ;DefjgfnfO{
wldhf sf08, r]h Po/ sf08, bnsf] . x/]s lg0f{onfO{{ if8\oGqafx]s s]xL b]Vb}gg\ cf]nLsf cfFvfn] . To;}n] cf]nL
vf8ndf uof] . ofdnfn sF 8 ] n ar]v'r]sf] ;DklQ a]r]/ sjf8Ldf g]kYoaf6 s'//] k|tLIff ul/Psf] x'g;S5 .
rfOgf;fpy j]i6 sf08, nfp8f sf08 oL ;adf if8\oGq b]V5g\ . if8\oGq s;/L ug{] eGg] tfgfafgf dfq} a'lg/xG5g\ .
ko{ 6 gdGqL lyP eg] g] j flgsf sldzg vfg] rSs/df gnfu'g\ . 6f6 kf6L{nfO{eGbf u'6nfO{ alnof] agfpg]
/ o:tf w]/}w]/} sf08sf pbfx/0f w]/} dxfk|aGws lyP, xªsª /fgf du/ . klN6Psf] g]jflgn] hLjg kfof] eg] k|jl[ Q ;a} kf6L{df a9\b} uPsf] kfOG5 . dfq xft gePsf] eGb} u}lhDd]jf/k"0f{ ;'gfPgg\ . emSs'n] klg o;}u/L emfk8
5g\ . lgudsf] b'/fj:yf vf]tNof] eg] 7uL u/]sf] cf/f]kdf r]h Po/sf lg/z b]zn] klg hLjg kfpnf eg]/ hjfkm lbOof] . o;/L g]kfnLx?nfO{ e]6s ] f] aofg ;'gfP . b'js } f] s'/f ;'Gbf
k|ltli7t /fhgLlts 3/fgfsf] gfd ;~rfns elgPsf ;' z Ln cfzf ug{ ;lsg]5 . ;/sf/=== sfdsf] nflu eGb} ljb]z k7fP/ nfUYof], g emfk8 vfg]nfO{{ kL8f 5 g
hf]l8G5 sf]O/fnf kl/jf/sf], To;df pOG6/lj?4 g]kfn ;/sf/n] cd]l/sL olb ;fFRr} g} cf]nL kIfw/ xfjL eP larNnL kfg]{ P;eL P;f]l;o6;sf] emfk8 xfGg] b]jsf]6fnfO{{ . pxL klxn]
klg d'VotM ;'hftf sf]O/fnfsf] . cbfntdf d'2f t xfNof] . t/ @ dlGqkl/ifb\sf]=== kf6L{df r/d u'6aGbL b]lvg] / o;af6 u}/lhDd]jf/k"0f{ sfo{sf] lj:t[t ljj/0f emfk8 vfPsf emngfy / k8\sfpg]
ax'bn k'gaxf{nLkl5 ;'hftfsf lktf s/f]8afx]s p7fpg ;s]g . nfp8f l;Ëf] Pdfn]n] lng] jf glng] < h] klg x'g ;Sg] l:yltsf] cf+sng cfufdL lbgdf pknAw u/fpg] ;|ft] sf] /]UdL h:t} . zflGt / ;+ljwfg lgdf{0f
lul/hfk|;fb sf]O/fnf k6s–k6s sf08 t @)%& ;fndf ePsf] xf], ;fob emngfy vgfn / jfdb]j ug{ ufx|f] 5}g . o;}aLr dfcf]jfbLnfO{{ egfO /x]sf] 5 . k|so[ fn] ult lng g;s]sf]df ;a} lg/fz
u[x dGqfno lbPkl5 pTkGg ljjfb
k|wfgdGqL eP . hlt k6s k|wfgdGqL
eP, plt k6s /fHo;+oGqdf 5f]/L
To;cl3 g} eO;s] s f lyP
wldhfsf08 / hxfh laqmL sf08 .
uf}tdsf cfˆg} ts{ 5g\– -s_ kf6L{
cWoIf :jod\ k|wfgdGqL ag]sf a]nf ;dfwfgsf nflu g]skf Pdfn]n] h]7 ;+ljwfg;ef=== 5g\ . ;+qmd0fsfnsf] gfddf e}/x]sf
czflGt, c;'/Iff, dxFuL, e|i6frf/,
bf];|f] ;ftf s]Gb|Lo sld6Lsf] a}7s cg';f/ dfcf]jfbL / vgfn s'g} klg
;'hftfsf] af]njfnf rNof] . ;'hftf oL ljifodf /fhgLlts bnx?aLr y'k}| ;/sf/ ;~rfng;DaGwL ;Dk" 0 f{ xfntdf clxn]sf] ;/sf/ eË ug]{ pb08tfaf6 ;d] t ;a} cflht
g]kfn cfPnuQ} @)$( ;fn r}t ljjfb eP . jfdkGyL bnx?n] ;8s lhDdf emngfy vgfnnfO{ g} /xG5 af]nfPsf] 5 . kf]ln6Ao'/f]sf] ut e} ; s] . …ha dfG5] lg/fz / c?af6
laxLaf/ a;] s f] a} 7 sdf u[ x sf kIfdf 5}gg\ . a? of] ;/sf/nfO{{ cem
!* ut] zfg]jflgsf] o'/f]k If]qsf] cfGbf]ng g} u/], ;bgsf a}7s cj?4 / kf6L{ n ] ;xof] u ug' { k 5{ , -v_ dha't agfpg] kIfdf 5g\ . ef/tLo blaPsf] cg' e j u5{ Tof] a]nf pm
hg/n ;]N; Ph]G6 -hLO;P_ lgo'St kf/] . d'Vo ljkIfL g]skf Pdfn] / ;Qf;fem]bf/ bnnfO{ ;Ddfg gu/L ljifodf jl/i7 g]tf dfwjs'df/ g]kfn cfqmfds aG5Ú -…To;kl5 o;n] s]xL
/ s]kL zdf{ cf]nL tyf ;+:yfkg ljb] z dGqLsf] e| d 0fkl5sf]
ug]{ lg0f{o eof] . o'/f]ksf] Ph]06 /fli6« o k| h ftGq kf6L{ n ] wldhf jf p;sf] cfTd;Ddfgdf 7]; k'Ug] cj:yfnfO{{ x]/]/ klg dfcf]jfbL oxL ;f] R b} g / cfqmd0fdf pqG5 . of]
s;nfO{{ agfpg] < of] lg0f{o t klxn] sf08nfO{{ r'gfjL Ph]08f g} agfP . u/L ;/sf/ rnfpg ;lsFb}g, -u_ kIfaLr rsf{rsL{ ePkl5 Pdfn]n] cfqmfds k| ] / 0ffsf] pkh xf] .Ú
h]7 ( / !) ut] s]Gb|Lo sld6Lsf] ;/sf/nfO{{ l6sfpg] kIfdf 5 .
g} eO;s]sf] lyof] . ;'hftf / pgsf e|i6frf/LnfO{{ sf/afxL ug{] s;d klg Pdfcf]jfbLsf] s]Gb|Lo ;ldltaf6 lsgeg] ef/t clxn] klg vgfn / ;dfhdf cg' z f;gxLg / g} l tsxLg
klt hd{ g gful/s gf] a 6{ s f] ] zflGt / ;+ljwfgsf] sfo{lbzf kfl/t a}7s af]nfPsf] xf] . k|wfgdGqL
vfP hgtf;Fu . @)%! df Pdfn]n]
emngfy vgfn z' q maf/ ljb] z dfcf]jfbLsf] kIfdf 5}g . To;}n], k|jl[ Q df}nfpFb} hfFbf klg o:tf 36gf
l;kmfl/;cg';f/ ef/tLo d"nsf r'gfj klg lhTof] . t/ wldhf / ePsf] ca klg p;nfO{ z+sf ul//xg' casf lbgdf ;+ljwfgsf ;xdlt x'g bf]xf]l/g] u/]sf] 5 . klxNo} lk6\g]
a]nfotL gful/s lbg]z wldhfsf] a'l4dQf x'bF g} , -3_ g]kfn–cf]nL u'6n] e|d0fdf hfg] ePsfn] kf]ln6Ao'/f]
hxfh laqmL sf08sf e|i6frf/LnfO{{
a}7s klg h]7 * ut];Ddsf nflu g;s] s f ljifodf tLj| 5nkmn, of]hgf geP klg s'/f ub}{ hfFbf s'g}
km]o/ sDkgLnfO{{ hLO;P agfOof] . sf/afxL ePg . a?, ylkP r]h Pc/ ;s];dd of] ;/sf/sf] lxtdf ;xof]u jfbljjfb / unkmQL x'g5 ] . ;s];Dd s' / fdf lrQ a' e m] g eg] dfG5]
wldhf o;cl3 g} g]jflgsf nflu ug{ ;Sb}g / -ª_ s's'/ e'Sb} u5{g\ / :ylut ul/Psf] Pdfn] ;lrj o'j/fh
sf08 / rfOgf ;fpyj]i6 sf08 .
1jfnLn] hfgsf/L lbP . ;|f]tsf g]kfnL sfFu|];;d]tsf] ;xdltdf cfsl:ds 9Ën] pQ] h gfdf
a]nfotsf Ph]G6 lyP . ;'hftfsf] dfn]sf dGqLn] e|i6frf/ u/] eg]/ xfQL lxF8b\ } u5{ . vgfn–uf}td wf/sf] ;+ljwfg hf/L ul/g] 5 . sfFu; ]| afws plqxfN5 . …l/;n] cfFvf gb]vs ] f] a]nf
;xof]un] o'/f]kel/sf] lhDdf kfP . Pdfn]n] rsf]{ lj/f]w u¥of] . ljjfb a'emfOdf Pdfn]–dfcf]jfbL ;DaGwnfO{ cg';f/ kf]ln6Jo'/f] a}7sdf af]Ng] dfG5] n ] xf] ; \ u' d fpF 5 / h] klg ug{
clwsf+ z n] kf6L{ lg0f{ o ljkl/t ag] b'O{ ltxfO k'¥ofP/ klg dfcf]jfbL
;]N; Ph]G6nfO{{ ( k|ltzt sldzg a9\b} hfFbf dfn] ;/sf/af6 aflxl/of], ;sf/fTds lx;fan] gofF cfofddf tof/ x' G 5Ú . emngfy / emSs' dflysf]
dfcf]jfbLnfO{{ u[x dGqfno lbPsf]n] / vgfn ;+ljwfg hf/L ug{k5{ eGg]
lbg] ljZjJofkL k|rng lyof] . afa' Pdfn] lelqof] . Pdfn]af6 ko{6gdGqL ljsl;t u/] / dfq /fli6« o emfk8 z[v + nfdf klg oxL ePsf] xf] .
cWoIf ;d] t /x] s f k| w fgdGqL lg0f{df k'u]sf 5g\ .
k|wfgdGqL ePsf] df}sfdf ;'hftfn] ag], eLd /fjn . clg syf aGof], /fhgLltnfO{ cfˆgf] nfOgdf tfGg lg/fz / cfqmf]zaf6 ;'? ePsf]
wldhfnfO{{ cGt/f{li6«o k|rngeGbf rfOgf ;fpyj]:6 sf08sf] . @)%% ;lsG5 . ;/sf/sf] ljifodf PsLs[t emngfy vgfnsf] cfnf]rgf u/]sf z[ª\vnf l;sfOsf] ?kdf ablng
a9L rf/ u' 0 ff a9L cyf{ t \ #* ;fnsf] d+l;/df sfFu|]; / Pdfn]sf] dfcf]jfbLleq klg tLgj| c;Gt'li6x¿ 5g\ . hjfkmdf vgfnn] eg] ;/sf/ yfn]sf] 5 . o;n] t xfGof], d}n] xfGg
k| l tzt sldzg kfP . o;/L ;+oS' t ;/sf/ aGof] . sfFu; ]| / dfn]n] a9]sf 5g\ . u[xdGqL sf] aGg] eGg] u7gsf ;dodf ePsf] ;fta'Fb]
;xdltcg';f/ g} dfcf]jfbLnfO{{ u[x
r8\sgn]=== lsg gx'g] eGg] unt k|efj w]/d} f
Ph]G6nfO{{ ( k|ltzt sldzg lbg] lgud 8'afP eGb} ;bgb]lv ;8s ljifodf ePsf] ax; ;txdf 6'lËP :6fOnn] r8\sg e]6] . emngfyn] Ps k/]sf] 5 . o;n] emfk8 xfGbf Toqf]
ljZjJofkL rng x'bF fx'bF } zfg]jflgn] klg c? ;fO8Okm]S6x¿ afFsL 5g\ . lbPsf] atfPsf lyP .
ttfpg] g]skf Pdfn]af6 ko{6gdGqL r8\sg dfq} e]6s ] f lyP, ;'jb] Ln] rflxF rrf{ kfof], d}n] klg o;} u/]/ rrf{
vf;u/L s]xL k|:tfljt dGqLx¿n]
#* k|ltzt lbof] . rf/ u'gf a9L
sldzg wldhf PSn}n] kSs} vfPgg\,
agfOPsf eLd /fjn rfOgf ;fpyj]i6
;kyu|x0f alx:sf/ ug'n { ] To;leqsf] P;eL=== b'O{ r8\sg e]6] . n'?n'? lgjf; hfFb} a6'Ng ;S5' ls eGg] efjgfn] klg
sf08df d'l5P . gofF dGqL cfpgf;fy s'g} sbd grfnL cfn6fn ul//x]sf] u/]sf emSs'nfO{{ b]jsf]6fn] cfˆgf] lrof dfG5]nfO{{ k|efljt 5 . emfk8 xfg]/
;' h ftfn] klg vfOg\ . o;af6 gofF hxfh ef8fdf lng] t k/Dk/f c;Gt'li6nfO{ ;lhn} k|ltlalDat k;ndf af]nfP . clg 7]ufg gePsf] ;d:of ;dfwfg x'g] xf]Og . t/ emfk8
ub{5 . vf;u/L zLif{:y g]tT[ jaLrdf kLl8tsf cfkmGtx?sf] egfO /x]sf]
lgudnfO{{ #( s/f]8 %) nfv ?k}ofF g} ag]sf] lyof] Tolta]nf . g]jflgn] 5 . o; ;DaGwdf P;eL ;+ljwfgsf] s'/f lems] . ;+ljwfg slxn] df]xn] vfg] / v'jfpg] b'jy} l/sf] rrf{
gf]S;fgL eof] . of] s'g} cf/f]k xf]Og, Pp6f k|:tfj kfPsf] lyof] k|lt306f h'g xflb{stf / ljZjf; x'g'kg]{ xf], aG5 eGg] lh1f;fdf emSs'n] lbPsf] a6'Ng yfn]kl5 of] z+v [ nf olt d} sxfF
kl5Nnf lbgx¿df emg} vl:sFb} uPsf] P;f]l;o6;df ;Dks{ /fVbf s]xL JolQm
@)%* ;fndf bfdf]b/ Gof}kfg]sf] #* ;o 8n/sf ef8fdf . t/ g]jflgn] g]kfn kms{g rfx]sf] ;To eP klg pQ/ pgnfO{{ dg k/]g . To;kl5 ‰ofd ;lsPnf / < To;dfly h]7 !$
cWoIftfdf ul7t pRr:t/Lo rfOgf ;fpyj]i6;Fu hxfh ef8fdf 5 . s;sf dfG5] slt k/] / s;sf ls ‰ofd ufnfdf k8\sfP . emfk8 glhlsF b } u/] s f] cj:yfdf ;ef;b\ x?n]
k/]gg\ eGgd} cfz+sfx¿ a9]sf 5g\ . pgLx? larNnLdf eg] gk/]sf] eGb}
cfof]usf] k|ltj]bgdf k|i6} pNn]v 5 . lng] lg0f{o u¥of] h;sf] ef8f lyof] tL JolQmx?nfO{ ljb]z k7fpg cfˆgf] xfg]sf] syf /f]rs 9+un] b]jsf]6fn] dfq} cln xf] ; \ u/] / lxF8 g
\ k
' nf{ ls <
/fatOfc t]u %@ vfzj} nf; *^)@ sf= lh= k|= sf= b= g+= !^#÷@)^#÷^$ 8

ˆ
c;fdfGo d'ns' M u}/lhDd]jf/ e"ldsf
cg'ej z]o/ u/f}+ x} sd/]8
clejfbg s'g zAbdf u?" – g]tfx? l;+xb/jf/?kL ;d'bd| f k;]kl5 d'ns
k|df]b lwtfn
;flRrs} b]z clxn] klg c;fdfGo cj:yfd} 5 . c;fdfGo cj:yfdf /x]sf] o;
" nfO{{ kf/ nufpg] ck]Iff ;fk]IftM g]tf / kl/jt{gsf] Ph]08f af]ss ] f /fhg}lts
;nfd==== gd:t] jf u'8dlg{Ë – klxnf– dl0f zdf{ cfkm+} ;d'bd| f x/fpg yfn] . ;d'bd| f x/fpg] zlStx?af6 x'g' c:jfefljs klg xf]Og, oBlk of] bfloTj ;a}sf] xf] . sd{rf/L, jlsn,
klxnf nfn;nfd eGg] ul/GYof] . pkrf/sf] ljlw ckgfp"bf a]z xf]nf ls ;+u7gsf] x}l;otn] sfd ul//x]sf 5g . xf] ls sd/]8, u?8 ag]/ pTkLl8t kqsf/, lzIfs, k|x/L nufot cGo gful/sx? klg cf–cfk\mgf] 7fpFdf g]tfx? g} x'g .
l;+xb/af/ l5/]kl5 g]tf sd/]8x?sf] – cWoIf sd/]8 cfh Pdfcf]jfbL olt dfq xf] / – cfˆgf] kIfsf gful/s hgtfsf] kL8f b"/ ug{] xf] – tL ;a}nfO{{ uDeL/tf, pQ/bfloTj / ?kfGt/0fsf] vfFrf] 5 . xfdL b]lv/x]5f}+ ;dfhsf]
g}ltstf nf]k x'b" } uO/x]em}+ ;nfdsf] ;a}eGbf 7"nf] kf6L sf] . ef]ln of] eGbf ;dfhnfO{{ cfˆgf] cg'sn" kl/rflnt ug{ cl:t ev/{ sd/]8, ef/tLo Psyl/ hdft ;a}nfO{{ Ps} 8fnf]df ld;fP/ /fhgLlt / g]tfx?sf] dfgdb{g ug]{ wGwfdf
cufl8sf] nfn klg nf]k ePsf] 5 . 7"nf] klg x'g ;S5 jf Pdfn]eGbf tn nufgL ug{ ] u5{ . oL Pglhcf] , ljb]zdGqL O;Pd s[i0ff g]kfn cfPsf lnKt 5, cFem Tof] tKsf h;n] of] d"ns ' sf] ?kfGt/0f / k|ultsf] nflu s] slt u/]+ eg]/
nfn;nfd;DaGwL Pp6f cg'ej z]o/ emg{ ;S5 . hgtf ;w}+ Pp6} kf6L{ k]jf cfOPglhcf]x?dfkm{t\ g]kfndf olt a9L lyP . ;+;bjfbL bnsf g]tfx? pgL a;]sf] cfk"mn] cfkm}lt/ kms]/{ ;f]Rb}g, b]z lalu|gd' f h] hlt lhDd]jf/ 5, Tof] dfq /fhgLlt kf6L{
u?" x} sd/]8 . @)$& ;fnlt/sf] s'/f eP/ a:g hfGb}gg . xfd|f g]tf ;f+:s[lts, cfly{s / ;fdflhs ljs[ltx? åfl/sf xf]6ndf k|eb' z{gsf nflu nfd / g]tfx? dfq x'g\ egL 7fGg] / cfk"m kfgL dflysf] cf]efgf] AfGg vf]Hg] uhasf] k|jl[ Q
xf], tTsfnLg dfn]sf] huhuL x]gn{ fos sd/]8x?sf] g}lts :vngdfly e/ kg{] lelqPsf 5g ls o;nfO{{ ;'wfg{ lgs} nfu]/ uPsf lyP . of] ;Dd t 7Ls} xf] . b]lvFbf] 5 . t/ klg Pp6f tLtf] ;To s] xf] eg] s'g} klg s'/fsf] ;|ft] of d'xfg g} /fd|f]
lyof] . Pshgf gjdfn] ofg] s L s'/f xf] of] . h'n;' sf] eL8 b]v/] kf6L{ nfdf] ;do nfUg]5 . sd/]8, clxn] eSthg jf bf;x?df k|eb' z{gsf] nfn;f / 7Ls eof] eg] To;sf ;fvf k|;fvfx? /fd|f] x'g] ck]Iff w]/} ug{ ;lsG5, d'xfg} 7Ls
gjsDo'lgi6n] Pshgf gjsf+u;] | L ldqnfO{{ jhg hf]Vg' h:tf] eofgs unt sfd tkfO{s " f] kf6L{sf/df 5 . ;Sg'xG' 5 eg] x'g' ts{u+ t xf] . crDd sxfF nfUof] eg] ePg eg] c? s'/f 7Ls x'g;Sb}gg\ . cfh g]kfndf klg of] d'ns ' ;~rfngsf] d'xfg
d'8s \ L prfNb} nfn;nfd eg]5 . Tof] s]xL x'g ;Sb}g . lxhf] /fhf dx]Gb| / Pglhcf], cfO{Pglhcf]dfly k|ltaGw g} sd/]8, ha tkfO{F klg ;+;bjfbL bnsf 7flgPsf] /fhgLlts cj:yf efFl8Psf] cj:yfdf 5 . s'g To:tf] cnf}lss zlSt 5
h;n] of] d'ns " nfO{{ l:y/ x'g lbO/fv]sf] 5}g < s'g To:tf] cb[io dflns 5 h;n] of]
d'8s \ L prfn]sf] b]v/] gjsf+u;]| L 8/n] jL/]Gb|n] ;'sD' af;Lsf] gfddf tLg–rf/ nufpg'xf];,\ ;Sg'xG' g eg] ;/sf/sf] s8f g]tfx?em}+ n'?n'? k|eb' z{gsf nflu åfl/sf b]zsf] /fhgLltnfO{{ ;Fw} cfk\mgf] :jfy{ cg'sn" O;f/fdf grfO/xG5 < xfd|f] h'lSt a'l4 /
efu]5 . Pslbg pgn] dnfO{{ eg]– em08} lj3fsf b/n] hUuf af"8b\ f, vfBfGg lbFbf, lgoGq0f nfu' ugf]{;\ . Pglhcf], xf]6ndf hfg'eof] . tkfO{s + f] / ef/tLo dltsf sf/0fn] dfq} s] slt ljlu|Psf] 5 < To;df x:tIf]ksf/L ;dIffsf] h?/L 5 ls
dfn]sf sfd/]8n] dnfO{{ lxsf{Psf] . d}n] cfjf;sf] Joj:yf ul/lbFbf ltg} hgtfn] cfO{Pglhcf]x? g]kfn / g]kfnL ;dfhsf ljb]zdGqLsf] k|fk] mfOn Pp6} xf] / sd/]8 5}g < o:tf] cj:yfsf] lglDt cGo afx\o zlSts]Gb|x?sf] xft s] slt lhDd]jf/ 5 < oL
s] u/] ltgn] eg]/ ;f]w+ ] To;sf] hjfkmdf …xfd|f] /fhf xfd|f] b]z k|f0feGbf Kof/f] 5ÚeGb} b'Zdg x'g . – tkfO{+ t e"tk"j{ k|wfgdGqL . Pp6f e"tk"j{ ;fFlRrs} ;f]rgLo k|Zgx? ag]sf 5g\ xfd|f nflu . of] b]zdf ePsf] ;aeGbf kl5Nnf]
pgn] eg]– nfn;nfd eGb} o;n] dnfO{{ gf/f nufp"y] . ToxL hgtf @)$^ sd/]8 Pp6f syf eG5' x} . Pp6L k|wfgdGqL / kf6L{WoIf ljb]zL ljb]zdGqLnfO{{ P]ltxfl;s /fhgLlts kl/jt{gkl5 t emg} ;f]rgLo ag]sf 5g\ oL k|Zg x? .
lxsf{pg d'8s \ L kf] prfNof] . d}n] pgnfO{{ ;fnkl5 dfn] Pdfn] eP, dxfg hgo'4sf] ;fgL r/Ln] ;d'b| lsgf/df uP/ k'mn e]6g\ hfg ;'xfpF5 / – tkfO{+ ef/t;Fu nfdf] ;dob]lv clt ljkGg lkl58Psf] cfly{s, ;fdflhs / ;fF:s[lts dgf]lj1fg af]s/]
;DemfP"– ldq pgn] tkfO"nfO{{ lxsf{pg ;dodf ltg} hgtf dfcf]jfbL eP jf kfl/5] . o;n] tL k'mnx? afn'jfn] 5f]k/] ;DaGw ;/nLs/0f ug{ ef/t hfg rfx]sf] afFr–] x'ls{Psf] xfd|f] h:tf] d'ns
' :jfwLg, ;d[4 / :jtGq x'gsf] nflu nfdf] ;do nfUnf,
d'8\sL prfn]sf xf]Ogg . of] t dfcf]jfbLsf] z'elrGts eP . hgtfn] /fVyL / cfk"m rg{hfGyL . Pslbg ;d'b| dlxgf}+ eof] . ef/tn] t tkfO{s + f] cfu|xnfO{{ lg/Gt/ ;+3if{ ub}{ cufl8 a9\gk' g]{ cfjZostf klg xf]nf . t/ km]l/ klg of] b]zsf] ljlu|Psf],
sDo'lgi6x?sf] gd:t] xf] . of] PSsfO; cfd"n kl/jt{g rfxG5g . h;n] tL k'mnx? n'sfP/ /fv]sf] 7fpFdf cfP/ /f}+ a/fa/ ug]g . tkfO{h + :tf e"=k"= elTsPsf] / wldlnPsf] d'xfg 7Ls ug]{ lhDdf t xfd|} xf], Tof] c? s;}Nf] ul/lbGGf . oxL
jif{ e]/L–s0f{ffnLdf w]/} /ut / kfgL pgLx?sf] hLjgdf kl/jt{g Nofpg;S5 cfk"m;Fu} aufP/ nU5 . ;f"em r/L cf]yf/f] k|wfgdGqL tyf kf6L{WoIf ef/t hfFbf c?sf] clxn]sf] ;f:jt ;To xf] . sf]xL k/fofn] s;}sf] d'xfg ;kmf ul/lbP/ s:f}n] ;Eotf /
alu;Sof] . tTsfnLg qmflGtsf/L dfn] hgtf pt} nfU5g . l;+xb/af/ l5/]kl5 a:g cfpF5] . t/, ToxfF k'mn lyPgg . s'/f 5f8\g;' ;f]lgof ufGwLnfO{{ e]6g\ klg ?kfGt/0fsf] gofF Oltxf; sfod u/]sf] 5}g . cfh c;fdfGo cj:yfaf6 u'lh|Psf] xfd|f] d'ns " n]
Pdfn] x'bF } s'g ktgsf] lbzfdf kl;;s]sf] Pdfn]sf g]tfx?em}+ dfcf]jfbLsf g]tfx? k'mn hlt ;d'bn| ] nlu;s]sf] lyof] . r/Ln] ufx|f] x'G5 . sy+sbflrt k|e' v'zL eP/ klg To:t} ljlzi6 Ifdtf, g}lts an / b[li6sf]0f ePsf g]tfx?sf] dfu ub{5 . o;} k|;U+ fdf
5, cfd hgtfn] b]lv;s]sf 5g . dnfO{{ klg x'g yfn]========== . ;d'b; | uF cfˆgf k'mnx? lkmtf{ ug{ bz{g lbP klg tkfO{F g} ;f]lgof ufGwLsxfF sf+u;] | g]tf tyf /fhgLlts lrGts k|bLk lul/sf] egfO{ oltv]/ dggLo nfU5, d'ns ' sf cfd
lrGtf x'G5 sd/]8, xfd|f qmflGtsf/L h'n;' sf] s'/f ubf{ Pp6f ;Demgf laGtLefp u/L . t/, ;d'b| Pp6f 7"nf] k'Ug'k5{ . /fli6«o cv08tf / /fli6«otfsf] dflg;x?sf] r]tgfdf lj:kmf]6 ePsf] 5, t/ xfd|f g]tfx?sf] r]tgf cFem} klg aL; tL; jif{
g]tfx? cf]/fnf] nfu]s ] f] b]v/] . d lrlGtt cfof] . /fhgLlts bnx?sf h'n;' df zlQm . hfaf] b'O{ O~rsf] Tof] r/Lsf] n8fOF n8\g] Pp6f of]4fn] o;/L cfˆgf] k5fl8 5 . SSkSs} klg cfd gful/sx?sf] r]tgfdf ePsf] j[l4n] x/ If]qdf gjLgtf / x/
5' sd/]8, st} dfcf]jfbLaf6 Pdfcf]jfbL cfpg] hgtf Pglhcf]x?sf] h'n;' df klg ljGtLefp lsg ;'gf];\ . ;d'bn| fO{{ cfˆgf] kbLo dof{bfnfO{{ la;{c] fTd;dk{0f ug{ldN5 If]qdf ?KffGt/0fsf] dfu ub{5, cfk\mgf cu'jfx?af6 ljlzi6 Ifdtf / e"dLsfsf] dfu ub{5 .
ag]sf] kf6L{ lg Pdfn]eGbf klg tn em{5 x'g] u5{ . h'n; ' df efu lnPjfkt zlStsf] 3d08 lyof] . cGTodf s]xL ;Lk / – tkfO{n+ fO{{ e]6g\ t ef/tLo ljb]zdGqL t/ To;f] x'g ;ls/x]sf] 5}g . kl5Nnf] r/0fdf /fhgLlts g]tfx?k|lt r/d ?kdf a9]/ uPsf]
ls of] …PÚ cIf/n] dfcf]jfbLsf] af/]df Pglhcf]x?n] ;o krf; lbg] u5{ . s'g–} gnfu]kl5 r/Ln] ;d'bn| fO{{ wDsL lbO{ – tkfO{s + xfF cfpg'kg{] xf] . xf]Og / sd/]8 Û cgf:yfsf] sf/0f Pp6f of] klg xf] . ?KffGt/0fsf] Ph]08f af]ss ] f g]tfx?n] /fli6«o :jfy{df,
eGg' kbf{ P˜˜˜ dfcf]jfbL eGg' gk/f];\ . s'gn} ] of] eGbf klg a9L . o; cltl/Qm d]/f k'mnx? lkmtf{ gu/] t]/f] kfgL x'g t c? ;+;bjfbL bnsf g]tfx?n] ?KffGt/0fsf] :jfy{df / cfd x]lkPsf], blaPsf] / pk]lIft ju{sf] :jfy{df h'g;'s} sbd klg
sd/]8 stf–stf tkfO"{ c:j:y x'gx' G' 5 hUuf cflbsf] e"m6f] cfZjf;g klg ;'sfOlbG5' . o;sf] s'/f ;'g/] ;d'bn| ] k|e;' fd' pkl:yt eP/ dfcf]jfbLlj?4 p7fpg tof/ x'g] tL :jfy{x?sf] lj?4df cfk\mgf h:tf;'s} cfsf+Iffx?nfO{{ klg nTofpg tof/
xfd|f] ;+ljwfg;ef h:tf] . To;}n] tkfO{" kfp"5g, h'n;' x] ?n] . u/LaLsf] sf/0fn] lv;L ub}{ eG5– t]/f] r'RrL b]lv;s]+ . ph'/L ug{ l;jfo c? s]xL u/]gg . a? x'g] dfq xf] eg] klg oxfF ?kfGt/0fsf] lj?4df plePsf h:tf ;'s} vngfos / zlSts]Gb|sf
j}B sxf" /f]uLx?sf] eL8 b]v/] pt} Onfh k};fsf] nflu h'n;' df efu lng afWo Tof] ;fgL r/Ln] cfˆgf] ;fgf] r'Rrfn] ;w}+ tkfOFn{ ] /fi6«sf] :jfledfgsf] /Iff ub}{ /fi6«sf] 3f]lift c3f]lift bnfnx?sf] s]xL rNg ;Sb}g . Tof] s'/fsf] dfu oyfl:yltsf kIfkf]ifs / ;Qf
ug{hfg'xG' 5 t st} 8fS6/sxf" eL8 b]v] 5g hgtf . Pglhcf], cfO{Pglhcf]dfkm{t\ ;d'ba| f6 kfgL cf];fb}{ aflx/ 6f9f nu]/ kIfdf bx|f] c8fg /fv]sf] s'/f ldl8ofdf / kbsf] lglDt h:tf;'s} x/stx? ug{ kl5 gkg]x{ ?af6 ug'{ eg]sf] uf]? AofP/ b'w vfg] ck]Iff
ug'h { :t} xf] . To;sf] lglDt cu|ufdL eGg] g]tfx?n] cfk"mn] cfF6 u/]/ hgtf / /fli6«o
Tot} hfg'xG' 5 . j}Bsf] cf]vtL nfUg 6fOd d'St sd}of / ;'sD' af;Lsf] nflu g]kfndf kmfNg yfnL . t/, ;d'b| ;'Sg] gfd g} cfPsf] 5 t}klg k|eb' z{gdf cfkm+} hfg :jfledfgsf] kIfdf ePsf] k'i6L ug'k{ 5{ .
nfU5 ==== lj:tf/–lj:tf/} cf}iflwn] ;dfT5 clxn];Dd lelqPsf] 8n/n] k|To]s d'St lnFbg} . cfsfzaf6 lji0f'sf] afxg u?8n] pko'St lyPg lg sd/]8 . tkfO{s + f] rfnf s'g} klg ;dfhsf] c;fdfGo cj:yfn] ;Ifd kfqx?af6 ljlzi6 e"ldsfsf] dfu
/ /f]unfO{{ lgd'n{ kf5{ . qmf]lgs /f]u nfu]sf] sd}of / ;'sD' af;L;"u rf/ sf]7fsf] kSsL Tof] r/Lsf] kL8f b]lv/x]sf] lyof] . o;nfO{{ b]v/] dnfO{{ dxfslj nIdLk|;fb b]jsf]6fsf] u5{ . h] ;'s} ts{ u/]klg g]tfx?af6 To:tf] ljlzi6 e"ldsf lgjf{x x'g;ls/x]sf] 5}g
5 eg] 8fS6/sxfF g} hfg'k5{ . Pnf]kl] ys 3/, 8]9 b'O{ lj3f v]t / Pp6f e};+ L x'g] r/Lsf] kL8f c;Xo eof] . pm p8\b} ;d'b| ;Demgf cfof] . pgn] z'?df n]vs ] f lyP– eGg] u'gf;f] / lrGtfx? cfd ?kdf k|s6 eO/x]sf 5g\ . To;f] t /fhgLlts n8fO{
cf]vtLn] :jf§} ;dfT5, ;fO8 Okm]S6 eP lyof] t/ d'St sd}of / ;'sD' af;Lsf] lsgf/df cfP/ ;d'bn| fO{{ Tof] r/Lsf] k'mn s'g dlGb/df hfG5f} ofqL=== . t/, cGttM ;Qf / zlSts} n8fO{ xf], t/ Tof] lg/k]If x'Gg . s'g} klg ;dfhsf] zlSt;+tn' gleq
klg /f]u lgsf] kf5{ t/ b'as } f] cf]vtL cj:yf klxn]eGbf klg emg eofjx 5 . lkmtf{ ug{eGof] . t/, ;d'bn | ] 6]/g] . d[To'zo× } faf6 n]v=] == cflv/ /x]5g >Ls[i0f s;}sf] e"ldsf s'g xb;Dd k|efjsf/L 5 Tof] cfwf/df klg ;QfnfO{{ kl/eflift ug{
;"u;"u} rnfP /f]u alNemg klg ;S5 ltgLx?sf] gfddf Pglhcf] , cGTodf, o;n] ;d'bs | f] kfgL ;'sfOlbg] Ps . of] pgsf] Jo+Uo xf] jf xlsst, d h?/L 5 . ;/sf/df ;xeflu x'g] of gx'g,] s'g} cd's JolSt cd"s kbdf k'Ug] ls gk'Ug]
lsgls b'ad} f tkfO{n+ fO{{ ljZjf; x'bF g} . cfO{Pglhcf]sf 7]sb] f/x? s/f]8klt wDsL lbPkl5 ;d'bn| ] k'mnx? lkmtf{ u5{ . eGg ;lSbgF . st} tkfO{+ klg xf/ vfP/, Tof] dfq ;Qfsf] gfkf] xf]Og . oltv]/sf] ;Gbe{Dff s'/f ug]{ xf] eg] dfcf]jfbL kf6L{ /
otf hfd ls ptf hfdsf] rSs/df ePsf 5g . oL Pglhcf]x? s'g} g s'g} g]kfnL hgtfn] klg dfcf]jfbLaf6 u?8sf] s]xL ;Lk gnfu]/ eg]sf] t xf]Og– cflv/ To;sf g]tfx? ;/sf/df hfpg of ghfpg of] zlSt cfkm}df Pp6f ;Qf xf] . pgLx?n]
/f]u alNemg klg ;S5 . a? 3/]n' ?kdf /fhgLlts bnx?sf eft[ h:t} cfz u/]sf lyP . t/, dfcf]jfbL /x]5g >Ls[i0f Ps . ?kfGt/0fsf/L ;Qfsf] k|ltlglwTj u5{g\ . dfcf]jfbL ;fdflhs, /fhgLlts / ;fF:s[lts
;Qf klg xf] . cfk\mg} andf ;Qfsf] ?kdf j}wflgstf lbnfpb} dfcf]jfbL zlSt

kqsfl/tfsf] wd{ / dd{


bf];f| ] /fi6«klt /lgË lzN8 v]ns'b
xl/k|;fb e';fn s] dfGotf /fVb5 eGg] s'/fdf xfdL ;w}
oxfF;Dd cfOk'us ] f] xf] . t;y{ ?KffGt/0fsf] g]tT[ j ug]{ ;Qfsf] ?Kfdf :yflkt zlStsf]
Wofg, WofpGg eg]sf ?kfGt/0fsf Ph]08fx?nfO{{ cufl8 a9fpg] g} x'gk' 5{, cGo s'/fdf
cGffjZos ;do v]/ kmfNg'n] s]xL pknAwL xfFl;n ub}g{ . t/ cfh stf stf k|Zgx?
;NanfpFb} 5g\ dfcf]jfbL leq klg gofF ju{ pTyfg x'g yfn]s} xf] t < dfcf]jfbL leq
klg ljhftLo lrGtg?kL agdf/f emf/n] /hfO{ ug{ yfn]s} xf] t < o;leq klg kb,
k|ltof]lutfsf] pb\3f6g sfo{qmdsf] lbg ;r]t aGg'k5{ eGg] dnfO{{ nfUb5 .
k|lti7f cf}+ ;'v ;'ljwfx? k|wfg / ;dfhsf] ?kfGt/0f tkzLnsf ljifo aGb} uPsf x'g
lyof] . pb\3f6g sfo{qmdnfO{{ lgs} ;f]r
+ /] eP klg pgsf] Tof] s6fIfsf] ultn} lgeL{stfsf ;fy hgtfsf] aLrdf lglZrt ?kdf oxfF n]Vb} ubf{ dnfO{{ klg t < / s]xL kl5Nnf TfYox?n] z+sfsf] 3]/f] km/flsnf] agfpFb5 } ls dfcf]jfbL hf] cfkm}df
k|dv ' tfsf ;fy lnPsf] d klg ljxfg} hjfkm lbg] ;f]rF agfPF d}n] . xfF;f]s} aLrdf ;TotYo s'/f aflx/ Nofpg'sf] ;f6f] cg'el" t eO/x]sf] 5 . d klg s'g} kf6L{df klg o; bzss} s:f}n] kG5fpg} gldNg] ;Qf / cfGbf]ng b'a} xf] st} ToxL af6f]df t
ToxfF k'lu;s]sf] lyPF . v]ns'bk|ltsf] eP klg kqsf/sf] dfgdb{g x'gu] /L clg æxh'/sf] of] s'/f klqsfdf 5fkfF} ls cfa4 5' . ;f] kf6L{sf] lhDd]jf/ sfo{stf{ lxF8b\ } 5}g h'g af6f]df clxn];Dd cGo bnx? lxF8] < dfcf]jfbLn] o; k|ZgnfO{{ lrGf{
df]xeGbf klg cfˆg} lhNnfsf] tkm{af6 l;Ëf] kqsfl/tf huts} lvnfkmdf Tolt g5fkf}ÆF eg]/ laGtL ug]{ ;+:sf/ oxfFsf klg xf] d . s] d of] kf6L{sf] xf] eGb}df ;S5 ls ;Sb}g o;sf] clUgk/LIffsf] kl/0ffd / eljio o;}df lge{/ 5 . oL k|Zgx?
k|ltlglwTj ug]{ ;ef;b\ Pj+ ev{/} ;ky v/f] ?kdf af]Ng] tyfslyt a'hs | ' x?nfO{{ sltko kqsf/x?sf] dfg;k6naf6 tL kf6L{leqsf unt /fi6«3ftL tTjx?nfO{{ c?n] x}g dfcf]jfbLsf z'elrGts / ju{ cfkmGtx?n] p7fpgyfn]sf k|Zg x'g, zlxb
u|x0f u/]sf k|efjzfnL dGqLn] pb\3f6g ultnf] hjfkm lbg'k5{ eGg] lgisif{ sl/a gx6];Dd l;Ëf] kqsfl/tfsf] lj?4df n'sfP/ ;+/If0f lbPF / c?sf gePsf kl/jf/ / hgo'4 ty hgcfGbf]ngsf of]4fx?n] p7fpg yfn]sf k|Zg x'g\ . u'6aGbL
ug]{ elgPkl5 Pp6f ;fdfGo kqsf/sf] cfwf ;]sG] 8 a;]sf] d]/f] cGt/dgsf] o:tf ultljlw jf kl/efiff / s'/fx? klg sf]6o\ fpFb} uPF eg] kqsfl/tfsf] ;+:yfut x'bF } hfg'sf] clGtd kl/0flt k'm6 x'g] / :fDefljt Tof] kl/0fd c? hf] ;'ss } f]
lx;fan] ToxfF hfg' ;Dejt dnfO{{ nfU5, a}7sn] lgsfNof] . clg a}7ssf] ;f/f+; cleJolStx? cfpF5g\ / cfO/xg]5g\ . d"No dfGotfn] dnfO{{ slt lv;L unf{ . lglDt v'zLsf] s'/f eP klg ju{cfkmGtx?sf] lglDt b'vb x'g] hfoh lrGtfx? k|s6
d]/f] lhDd]jf/L clg bfloTj b'j} lyof] . kqsf/ ldq clg tL] g]tfx?sf] eL8df o:tf] lsl;dn] kqsfl/tf huts} P afaf Û dnfO{{ t 8/ nfU5 . To;sf/0f eO/x]sf] TfYoaf6 ;fob oltv]/ s'g} g]tf sfo{stf{ a]va/ 5}g xf]nf .
6'l8v]n leq k|jz ] ug}{ nfUbf Pshgf 5';S' s k]; u/]F æcfh;Dd h] a'‰g'ePsf] lj?4df af]Nbf klg xfF;f]df p8fOlbg] d]/f] cfb/0fLo kqsf/ ldqx?nfO{{ ljz]if ;Qf eg]sf] zlSt xf], zlSt eg]sf] /fhg}lts j}wflgstf;Fu hf]l8Psf] s'/f xf] . oltv]/
lhNnfdf gfd rn]sf kqsf/;Fu e]6 lyof] l7s} a'‰g' ePsf] lyof] ;/ t/ ca clg kqsfl/tfsf] Go"gtd d"No / cg'/f]w 5, s[kof ljrf/;lxtsf] /fhg}lts j}wflgstfsf] lx;fan] dfcf]jfbL g} cu|kl+ Qmdf 5, oBkL /fHo;+oGqdf ;a}
eof] . -gfd pNn]v ubf{ JolStut ?kdf klg To;/L g} a'‰g' eof] eg] unt x'g5] , dfGotfnfO{{ l;w} vfN8f]df ws]lnlbg] kqsfl/tfsf] s'/f ub}u{ bf{ ljrf/sf] kl5 c+ux? o;sf] cg'sn" 5}gg\ . /fHo;+oGqsf jx';V+ os c+Uf / k|jl[ Qx? sf+u;] | Pdfn]sf]
cK7\of/f] kg{;Sg] x'gfn] pxfFsf] gfd oxfF lhNnfdf g]tfsf] kl5 gnfu]/ ;Tosf] kqsf/x?sf] dfgl;stf sfod /x];Dd nfUg] kqsfl/tfsf] kIfkf]if0f gu/f}F . lGflDt To;df klg tL zlStx?leqsf kl/jt{Gfsf Ph]08flj/f]wL, kbnf]nk' nf]eLkfkLx?sf]
pNn]v gu/f}F ._ ;Fu} lyP gfd rn]sf kl5 nfUg] kqsf/x?sf] klg hGd kqsfl/tfnfO{{ /fHosf] rf}yf] cË dfGg'sf] cfk"mnfO{{ /fHosf] rf}yf] cËsf] JolSt kIfdf 5g\ . Tof] eGbf aflx/ pgLx?sf] cj:yf Tolt cg'sn" 5}g . t;Yf{ ;+3if{dfkm{t\ k|fKt
kf6L{ gfd} rn]sf g]tf, Tof] klg eO;s]sf] 5 .Æ d/f] cGt/dgsf] a}7ssf] / xfdL rf}yf] cËsf ;+jfxs xf}F eg]/ eg]/ 5ftL km'nfP/ udSs k/]/ lxF8b\ } hgandf cfwfl/t /fhGf}lts j}wflgstf u'dfpg' dfcf]jfbLsf] lglDt w]/} 3fts 5, lsgls
s]Gb|Lo:t/sf . tL kqsf/ ldqn] lg0f{o ;f/f+;df ;'gfO;s]kl5 tL g]tf gfs 7f8f] kfg]s { f] s'g} cf}lrTo /xg] 5}g . ubf{ kqsf/ ldqx? st} xfdL Pp6f ;+ljwfg;efdf kl/jt{gsf] cfsf+Iffn] k|l] /t ePsf dflg;x?s} andf pm ;a}eGbf 7"nf]
g]tfx?;Fu kl/ro u/fPh:tf] u/fpFb} clg cfb/0fLo kqsf/ ldqn] t s;/L dnfO{{ klg yfxf 5, ljrf/ lagfsf] lj1lKt n]Vg ghfGg] g]tfx?sf] u'nfdL kf6L{sf] ?Kfdf :yflkt ePsf] xf] . ltg} dflg;x?sf] ;dy{gsf] lg/Gt/tf g} o;sf] lglDt
eGg'eof]– æpxfF lhNnfsf] jl/i7 kqsf/, dx;'; ug{e' of] dnfO{{ yfxf 5}g . t/ kqsfl/tf ;Dej 5} g . xfdL t ul//x]sf 5}gf}F < clnslt otflt/ cufl8 a9\g] cfwf/ xf] . ;/sf/ lgdf{0f ug]{ / 9fNg] ;+;bLo kmf]x/L v]nsf] lj/f;tnfO{{
xl/k|;fb e';fn .Æ kqsf/ ldqsf] s'/f dnfO{{ nfU5, @–$ cIf/ k9]sf] x'F eGg]x?sf] kl/jt{gsf/L / qmflGtsf/L zlStx?n] klg ;f]R+ g] ;fx; ubf{ /fd|} x'g] lyof] ls < sfFwdf af]s/] lx8\g] k|jl[ Qaf6 hf]luP/ clxn]sf] sfo{ef/nfO{{ k"/f ug]{ s'/fnfO{{ s]Gb|df /fv]/
;'Ggf;fy tL g]tfn] eg] æP pxfF klg nflu of]eGbf ultnf] hjfkmsf] vfFrf] ;fob} cfd ul/a, zf] l ift, kLl8t / cGTodf, cfh;Dd h] h:tf] eof] 7Ls} cufl8 a9\g] s'/f eGbf csf]{ s'g} j}1flgs af6f] / ljsNk pm;Fu 5}g . ;+ljwfg;efdfkm{t\
kqsf/ xf] < n xh'/ gd:sf/ .Æ pgsf] 5, ljutsf uNtL sdhf]/Lx?k|lt gofF ;+ljwfg lgdf{0fsf] sfo{ef/nfO{{ lgisif{df k'¥ofpg', ;]gf ;dfof]hg tyf /fHo
k5{ xf]nf . cfjfhljxLgx?sf cfjfh af]Ng'k5{ eGg] k'g;{/+ rgf;Fu hf]l8Psf d'4fx?nfO{{ 6'u+ f] nufpg' oltv]/sf tTsfnsf sfo{ef/x? x'g\ .
clejfbg kmsf{O;Sbf;Dd klg d]/f] c3f{vfFrLsf] ;Gbe{df ljutb]lv g} s'/fdf ;fob} ladtL xf]nf, t/ ljrf/sf] lrGtLt x'ge] Gbf klg ;'wf/]/ cufl8 a9\g'
d'vaf6 s'g} jfSo km'lTsPsf] 5}g . b'O{ /fd|f] x'G5 . o;tkm{ ;f]Rg ;Dk"0f{ ;+ljwfg lgdf{0f of ;]gf ;dfof]hg x'G5 ls x'Gg of x'G5 eg] klg s:tf] / s;/L x'G5
rNb} cfPsf] /Llt oyfy{ klg xf], ls kqsfl/tfsf] gfddf Pp6f kf6L{sf] uf]6L eGg] ts{ ljts{x? cfk\mgf] 7fpFdf xf]nfg, t/ d'Vo s'/f Totftkm{sf] tbf?stf slt 5 eGg]
xft hf]8L gd:sf/ dfq kmsf{P/ d lhNnfsf ;Dk"0f{ kqsf/sf] gf8L oxfFsf aGg] ;+:sf/ slt hfoh x'g;S5 < ;fyLx?nfO{{ ljz]if cfu|x ub}{ kqsf/x? xf] . clxn];Ddsf] cfGtl/s cGtxLg ax; / lsQfAfGbLn] To;df cj/f]w ;[hgf u/]sf] 5 .
pgLx?sf s'/f Ps?kn] ;'lg/x]sf] 5' g]tfx?n] 5flds]sf 5g\ . o; dfg]df cfb/0fLo kqsf/ ldqx?, cu|h bfh'x?, ;a}sf x'g,\ kqsf/x?sf] gf8L 5fd]sf] afx\o ?kdf g]kfnsf] /fhgLlt lqmof / k|ltlqmofsf] uf]nrSs/df ?dlNn/x]sf] b]lvG5,
clg alg/x]sf] 5', pgLx?sf] s'/f k'm/fpg] pxfFsf] ts{ 7Ls} xf]nf t/ ;a}sf] x}l;ot ;f]RF g] a]nf ePsf] xf] ls xf]Og < x'g t klg /fd|f] s'/f xf] t/ g/fd|f] sfd ubf{ / h:tf] ls Psy/Ln] csf]y{ /Lsf] ljgft'ssf] lj/f]w ub}{ lxF8g\ n' fO{{ g} cfk\mgf] /fhgLlt lbgrof{
dfWod dfq . Tolts}df kqsf/ ldqn] xfdLnfO{{ yfxf 5, pxfF klg s] g} kf] xf]nf ;/sf/ agfpg / eTsfpg oxfFsf s'g} klg s'/f af]Nbf kqsf/x?sf] aLrdf agfPsf] ;Gbe{df sfds'/f] Psflt/ s'Dnf] af]ls l7dLlt/ eg]h:t} ePsf] 5 . s'/f gofF
km]l/ eGg'eof]– æpxfF t vt/f kqsf/ xf] / eGg] cleJolSt krfpg dnfO{{ lgs} /fhg]tfx?n] ef/tLo x:tIf]k :jLsf/ ;f]r/] dfq af]Nbf /fd|f] x'G5 . cGoyf P]ltxfl;s sfo{ef/x?nfO{{ k"/f ug]{ 5g\ t/ g]tT[ jsf lbgrof{x? To;sf] bzu'0ff k5fl8
lg pxfF ; F u t kfOnf–kfOnfdf ufx|f] k¥of] . / t oxfF o;/L cf]sNg d u/]h:t} xfdL hfaf] Pp6f kqsf/ af]ln;s]kl5 æd}n] t s]xL x'Gg ls eg]/ 3l;|/x]sf 5g\ . gofF g]kfnsf] gf/f;Fu} gofF /fhgLlts ;f]r + , ;+:sf/ / b[li6sf]0fn] Go"gtd
8/fpg'k5{ .Æ cfk"mnfO{{ v'a} a'hs |' 7fGg] afWo eO/x]sf] 5' . dnfO{{ klg yfxf 5, dxf;+3sf] u7g ug{;d]t /fhgLlts af]ns ] f] lyPF, kmnfgfn] t o;/L kf] n]v5] . ?kdf klg 7fpF u|xg unf{g eGg] cu|ufdL ;f]r + sf csf+IfLx?sf dgdl:tisdf 3[0ffsf]
/ hfGg] x'F eG7fGg] tL g]tfn] kqsf/ oxfFsf] kqsfl/tfsf] af/]df . oxfFsf] x:tIf]ksf] ck]Iff u5f}+ { eg] ;Dejt dnfO{{ n]Vg'eGbf klxnf Ps k6s ;f]ws ] f] eP kf]v/L hdfpg ;kmn ePsf 5g\ ljz]if u/L lxhf]sf ;+;bjfbL bnsf ax';V+ os oyfl:yltjfbL
ldqsf] s'/f e'OdF f v:g gkfpFb} alnof] kqsfl/tf a8f] 8/nfUbf] ag]sf] 5 . s'g} nfU5, sltko ;fyLx?nfO{{ of] n]v s'ts{ /fd|f] x'g] lyof] ls .Æ eGg] s'/f xfdLnfO{{ kfqx? . of] cj:yfdf TfTsfnsf P]ltxfl;s sfo{ef/x?nfO{{ k"/f ug]{ dfldnfdf :jo+ tL
ts{ 7f]lsxfn] æc3f{vfFrLsf x/]s g]tf jf sd{rf/Ln] s]xL uNtL u¥of] ls klg nfUg ;S5 . sltko ;fyLx?n] of] ;'Gg gk/f];\ . lsgls kqsf/n] PSn} k|:yfkgfx?sf] p7fgstf{ dfcf]jfbL kf6L{ hlt cndndf k/]sf] b]lVfG5, To;sf] kmfObf tL
kqsf/sf gf8L clg x}l;ot 5fld;s]sf klqsfdf 5flkxfNg] / ljB'lto ;~rf/ n]vnfO{{ xfF;f]df p8fpg klg ;S5g\ . ;'Gg klg ;S5 t/ af]Nbf PSn} af]Ng zlStx?nfO{{ ldN5 h;n] oltv]/sf] cGtl/d dfxf]nnfO{{ hlt ;Sof] clg0f{osf] aGbL
5f}F . pxfF klg s] g} kf] xf]nf / <Æ olt dfWodx?af6 k|;f/0f ul/xfNg] lxDdt h;sf] hLjg bnfnL, rfs8Ld} ljt]sf] ;Sb}g ;du| ldl8ofdfkm{t\ af]N5 . of] agfpb} kl/jt{gsf Ph]08fx?nfO{{ ;bfsf nflu aGWofs/0f ug]{ dg;'jf cGtu{t kl/rflnt
nfdf] ;+jfb\ ;'lg;Sbf;Dd df}g /x]sf] oxfFsf sltko kqsf/x?sf] 5ftLdf 5 . dfgf}+ pgLx?sf] k];f g} 7"nfx?sf] kqsfl/tfsf] wd{ clg dd{ klg ePsfn] 5g\ . ;+ej, 7f]; / kx'r F leqsf Ph]08fx?nfO{{ kf/ nufpFb} / lxhf]sf lbgx?dfem} tL
dnfO{{ nfUof] of] a]nfdf klg af]Ng ;lsg g/x]sf sf/0f of] cj:yf cfPsf] xf] eGg bnfnL, rfs8L clg u'nfdL ug]{ g} xf] . kqsf/sf] gftfn] xfdL o;eGbf aflx/ Ph]08fx?leq cGo zlStx?nfO{{ ;xdt x'g afWo agfpg] rft'oo{ S' t af6f] c+lusf/
eg] t d kqsf/ x'F eg]/ ;ft xft dnfO{{ s'g} cK7\of/f] nfUb}g . s'g} g]tf jf t/ s;nfO{{ s:tf] nfU5 eGbf klg oyfy{tf hfg ;Sb}gf}F . o;/L g} af]Nbf /fd|f] x'g] ug'e{ Gbf dfcf]jfbLsf lglDt csf]{ ljsNk 5}g .
pk|mg'sf] s'g} cf}lrTo /xg]5g} . Psl5g sd{ r f/Lx?n] uNtL ul/;s] k l5 s] xf] / xfd|f] Go"gtd d"No / dfGotfn] lyof] ls < dhitalpramod@gmail.com
k|sfzs tyf ;Dkfbs M /fh]Gb|k|;fb lrdf}l/of, sfof{no M afuahf/, sf7df8f}F, df]afOn M (*$!$)#*%!,
E-mail : chhepyastra@gmail.com,website: www.chhepyastraweekly.wordpress.com sDKo'6/ tyf d'bs
| M lwDn] ckm;]6 k|;
] , l8NnLahf/, lkknaf]6 glhs}, kmf]gM $$$%%@)

You might also like