Professional Documents
Culture Documents
ir
︻¨﹞1± Á
)ﻫﻮ ﺷﻨﺎﺳﻲ در ﻗﺮآن(
ﺧﻄﺒﻪ ﻏﺪﻳﺮ -ﺧﻄﺒﻪ اﻟﻌﻴﺪﻳﻦ)ﺧﻄﺒﻪ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ ع در روز ﻋﻴﺪ ﻏﺪﻳﺮ( -ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮراﻧﻴﻪ -ﺧﻄﺒﻪ ﺗﻄﻨﺠﻴﻪ
١
www.mybook.ir
٢
www.mybook.ir
ﻳﻚ ﺳﺮش ﺑﺮ ﺧﻮد زﻧﺪ ﻳﻚ ﺳﺮ ،دﮔﺮ ﻋﺸﻖ ﺷﻤﺸﻴﺮ اﺳﺖ آﻧﻬﻢ ﺑﺎ دو ﺳﺮ
ع.خ
٣
www.mybook.ir
ﻓﻬﺮﺳﺖ:
-1ﻣﻘﺪﻣﻪ5........................................................................................
-2ﺧﻄﺒﻪ ﻏﺪﻳﺮ8..................................................................................
-4ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮراﻧﻴﻪ31..............................................................................
-5ﺧﻄﺒﻪ ﺗﻄﻨﺠﻴﻪ44.............................................................................
-7ﺧﻄﺒﻪ اﻓﺘﺨﺎر64..............................................................................
-8ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن68................................................................................
www.mybook.ir
ﻣﻘﺪﻣﻪ
www.mybook.ir
ﺣﺪود ﭼﻬﺎرده ﻗﺮن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎي ﻧﺎدره ﻣﻮﻻ ﻋﻠﻲ ع ﺑﻄﺮزي ﺣﻴﺮت آور در ﻗﻠﻮب ﻋﺎﺷﻘﺎن ﻋﻠﻲ ع ﺳﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﻨﻪ
ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﻬﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻻﻳﻘﺶ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲ رﺳﺪ و ﺑﻪ ﻧﻮرش زﻧﺪه و ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد .وﻟﻲ ﺧﻮد اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ
ﻣﻔﻘﻮدﻧﺪ .ﻋﻤﺮي در ﺟﺴﺘﺠﻮي اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎي ﻧﺎدره ﺑﻮدم ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ ﺟﺰ ﻧﺎﻣﻲ ﻧﺸﻨﻴﺪه ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﺷﺒﻬﺎي ﻗﺪر
رﻣﻀﺎن اﻣﺴﺎل ﺑﻪ آﻧﻬﺎ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻢ و ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎن ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺣﻴﺮت دﻳﺪم ﻛﻪ اﻛﺜﺮ ﺣﻘﺎﻳﻖ و ﻣﻔﺎدﺷﺎن را ﻗﺒﻼً ﻣﻲ داﻧﺴﺘﻪ ام
ﻛﻪ ﻳﻚ وﺟﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻧﻮر وﻻﻳﺖ ﻋﻠﻲ در دل و ﺟﺎﻧﻢ ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﺮي ﻣﺸﻐﻮل ﻓﺮاﮔﻴﺮي ﻋﻠﻢ ﻛﻠﻤﻪ ﻋﻠﻲ
ع ﺑﻮده ام ﺑﻪ ﻣﺼﺪاق اﻳﻦ ﻛﻼم رﺳﻮل ﻋﺸﻖ ﻛﻪ »ﻣﺘﻘﻴﻦ در ﺑﻬﺸﺖ ،ﻋﻠﻢ ﻛﻠﻤﻪ ﻋﻠﻲ را ﻓﺮا ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ« و اﻣﺎ ﺟﻨﺒﻪ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ
اﻣﺮ آن ﺑﻮده ﻛﻪ ﺑﻨﺪه از دوران ﻛﻮدﻛﻲ اﻳﻦ ﻣﻌﺎرف را از ﻣﺎدر ﺑﺰرگ اﻣﻲ و ﺑﻲ ﺳﻮادم ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ وﻻﻳﺖ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ع ﺑﻮد
ﺑﻪ زﺑﺎن ﻛﻮدﻛﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻨﻴﺪم و اﻳﻦ ﻣﻌﺎرف از ﻫﻤﺎن دوران دل و روح ﻣﺮا ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻛﺮده ﺑﻮد .و اﻳﻨﻜﻪ آن ﭘﻴﺮزن ﺑﻲ ﺳﻮاد
و روﺳﺘﺎﺋﻲ اﻳﻦ ﻣﻌﺎرف ﺣﻴﺮت آور را از ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮد ﺧﻮد از اﺳﺮار وﻻﻳﺖ ﻋﻠﻲ ع اﺳﺖ زﻳﺮا اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ
ﺑﺮاي ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎر در ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﻬﺎي اﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ .در اﻳﻨﺠﺎ آن ﺳﺨﻦ ﺣﻴﺮت آور ﻳﻜﻲ از ﻋﻠﻴﻴﻦ
ﻗﺮن ﻫﻔﺘﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻤﺲ ﺗﺒﺮﻳﺰي را ﺑﻪ ﻳﺎد ﻣﻲ آورﻳﻢ ﻛﻪ »ﻣﺎ ﭘﻴﺎم و اﺳﺮار ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺴﻲ در ﻫﺮ ﻛﺠﺎي زﻣﻴﻦ و
زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻴﻢ و اﮔﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ درآوﻳﺰﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﮕﻮ ،ﻣﻲ ﮔﻮﺋﻴﻢ« آري ﺑﺮاﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ
در ﻣﺤﻮر اﺳﺮار ﻣﮕﻮي ﺣﻖ ﻗﺮار دارﻧﺪ .زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺖ ﻣﻈﻬﺮ ﻇﻬﻮر ﻫﻤﻪ اﺳﺮار اﻟﻬﻲ اﺳﺖ.
ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻛﺘﺎﺑﺶ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ ﻛﻪ »ﻗﻴﺎﻣﺖ از راه رﺳﻴﺪه وﻟﻲ ﺑﺮاي ﻣﺪﺗﻲ ﻣﻌﻴﻦ آﻧﺮا ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻲ دارﻳﻢ« .و ﮔﻮﻳﺎ اﻳﻦ
ﭼﻬﺎرده ﻗﺮن ﻫﻤﺎن ﻣﺪﺗﻲ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ اراده ﻧﻤﻮده ﺗﺎ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ از دﺳﺘﺮس ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم ﭘﻨﻬﺎن ﺑﻤﺎﻧﺪ و اﻳﻨﻚ
ﺷﺎﻛﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ را ﻳﻚ ﺟﺎ ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺳﺎده در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺮدم ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﻴﻢ و ﺧﻄﺒﻪ ﻏﺪﻳﺮ از رﺳﻮل
اﻛﺮم ص را ﻫﻢ ﻛﻪ ﺳﺮآﻏﺎز ﻣﻌﺮﻓﻲ وﻻﻳﺖ ﻋﻠﻲ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻘﺪﻣﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻛﺮده اﻳﻢ .ﻇﻬﻮر اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ
ﻫﺎ ﺳﺮآﻏﺎز ﭘﺮده ﺑﺮداري از ﻗﻴﺎﻣﺖ اﺳﺖ .زﻳﺮا ﻗﻴﺎﻣﺖ ،ﻟﻘﺎء اﷲ اﺳﺖ و ﻋﻠﻲ ع وﺟﻪ اﷲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ رخ
www.mybook.ir
ﮔﺸﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﻟﻘﺎي اﻟﻬﻲ در ﻋﺎﻟﻢ ارض ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن ﻋﺰﻳﺰ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﻬﻢ ﻋﻤﻴﻖ و واﻗﻊ
ﮔﺮاﻳﺎﻧﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ دﻓﺎﺗﺮ»ﻣﺬﻫﺐ اﺻﺎﻟﺖ ﻋﺸﻖ« ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺟﻠﺪ ﻧﻬﻢ آﻧﺮا ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺪﻗﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ.
ﻧﻜﺘﻪ اي در ﺑﺎب ﺗﺮﺟﻤﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ذﻛﺮ اﺳﺖ .ﻧﺨﺴﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺋﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ
اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﻳﻢ و ﺗﺮﺟﻤﻪ اي ﻓﻲ اﻟﺒﺪاﻋﻪ ﻧﻨﻤﻮده اﻳﻢ .دﻳﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺴﻴﺎري از اﻟﻔﺎظ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ
ﺑﺮاﺳﺘﻲ ﻛﺎري ﺳﺨﺖ و ﻣﻼزم ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ ﻋﻈﻴﻢ اﺳﺖ و اﻗﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ از ﻋﻬﺪه ﺣﻖ اﻳﻦ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺮ ﻧﻴﺎﻣﺪه اﻳﻢ ﭼﺮا ﻛﻪ
ﺗﻌﺠﻴﻞ در اﻧﺘﺸﺎرﺷﺎن ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎﻓﻲ را از ﻣﺎ ﺳﻠﺐ ﻧﻤﻮد .ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﻓﺮﺻﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺎﻣﻠﺘﺮي ﻣﻤﻜﻦ ﺷﻮد و ﻳﺎ
ﺑﻨﻈﺮ ﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ و ﺗﻔﻜﺮ و ﺗﺤﻘﻴﻖ در اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ اﻣﺮوزه ﺑﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮآن ﻛﺮﻳﻢ ﻣﻘﺪم اﺳﺖ و ﻓﻘﻂ از درب ﻣﻌﺎرف اﻳﻦ
ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻗﺮآن دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﭼﺮا ﻛﻪ ﻋﻠﻲ ع ﺧﻮد ﻗﺮآن زﻧﺪه و ﺷﺄن ﻧﺰول آن و ﻣﺼﺪاق ﻋﻴﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎري
از ﺳﻮره ﻫﺎي آن از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻮره ﺣﻤﺪ و ﺑﻘﺮه و ﺗﻮﺣﻴﺪ و واﻗﻌﻪ و ﻗﺎرﻋﻪ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﻋﻴﻦ ﺗﺄوﻳﻞ ﻗﺮآن ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻏﻔﻠﺖ و ﻧﺎآﮔﺎﻫﻲ ﻣﺘﻔﻜﺮﻳﻦ ﺷﻴﻌﻪ درﺑﺎره اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﻏﻔﻠﺖ ﻛﻠﻲ ﻋﺎﻟﻢ ﺷﻴﻌﻪ از اﻣﺎم ﺧﻮﻳﺶ اﺳﺖ .ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ زﻳﻦ
ﭘﺲ اﻳﻦ ﺧﺴﺮان ﻋﻈﻴﻢ را ﺟﺒﺮان ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻴﻢ وﻇﻴﻔﻪ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺧﻮد را ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺷﻴﻌﻪ در آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ﺑﻪ
اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﺪﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ از ﻳﺎران اﻣﺎم زﻣﺎن ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻇﻬﻮر ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻋﻠﻲ ع اﺳﺖ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدش.
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ را در ﮔﻮش ﺟﺎن ﻧﺴﻞ ﺟﻮان ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺎ از ﺷﻴﻄﺎن آرﻳﻞ رﻫﺎﺋﻲ و از ﻣﺴﺦ آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ﻧﺠﺎت
ﻳﺎﺑﻨﺪ .اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﺎ را ﺑﺨﻮاﻧﻴﻢ و ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎري اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻨﻮان ﻳﻚ ﺷﻴﻌﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻴﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻧﻜﻨﻴﻢ
ﺑﻪ ﻣﺼﺪاق ﺳﺨﻦ ﺧﻮد ﻋﻠﻲ ع در ﺧﻄﺒﻪ اش از ﺟﻤﻠﻪ ﻟﻌﻨﺖ ﺷﺪﮔﺎن درﮔﺎه اﻟﻬﻲ و ﻣﺴﺘﺤﻖ آﺗﺶ او ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﺑﻮد! و ﻧﻴﺰ ﺑﻘﻮل
رﺳﻮل ﺧﺪا ص »اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺣﻘﻴﻘﺘﻲ را ﺑﺪاﻧﺪ و ﺑﻪ اﻫﻠﺶ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ ﻣﻮرد ﻟﻌﻨﺖ ﺧﺪاﺳﺖ« ﻧﻬﺞ اﻟﻔﺼﺎﺣﻪ-
٧
www.mybook.ir
ﺧﻄﯿﻪ ﻏﺪﯾﺮ
٨
www.mybook.ir
ﺗﻮﺿﻴﺢ
ﺧﻄﺒﻪ ﻏﺪﻳﺮ و وﻗﺎﻳﻊ ﻗﺒﻞ از آن در ﻛﺘﺐ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻴﻌﻪ و ﺳﻨﻲ ﺑﺎ ﺳﻠﺴﻠﻪ اﺳﻨﺎد ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ آﻧﭽﻪ از ﻣﺠﻤﻮع
اﻳﻦ رواﻳﺎت ﺑﺮ ﻣﻲ آﻳﺪاﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻧﺎزل ﺷﺪن آﻳﻪ » إِﻧﱠﻤﺎ وﻟ ﻴ ُﻜﻢ اﻟ ﱠﻠﻪ و رﺳﻮ ُﻟﻪ و اﻟﱠﺬﻳﻦ آ ﻣﻨُﻮا اﻟﱠﺬﻳﻦ ﻳﻘﻴﻤﻮنَ
اﻟﺼﻼةَ و ﻳ ْﺆﺗُﻮنَ اﻟﺰﱠﻛﺎةَ و ﻫﻢ راﻛﻌﻮن)ﻣﺎﺋﺪه «(55/ﭼﻮن ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﻮاﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻲ )ع( را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺼﺪاق اﻳﻦ آﻳﻪ
ﻣﻄﺮح ﻧﻤﺎﻳﺪ ﮔﺮوﻫﻲ از ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ دﻟﻬﺎي ﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺗﺎب ﭘﺬﻳﺮش اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ و ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﻤﺪ )ص(
اﻳﻦ آﻳﻪ را ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ .اﻳﻦ در ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﺑﺎرﻫﺎ ﺑﺮاي ﻗﺘﻞ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﻛﺮده و ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر
ﻧﺸﺪﻧﺪ.
آﻧﮕﺎه ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ در ﺟﺮﻳﺎن ﺣﺠﻪ اﻟﻮداع ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺿﺮورت ﻫﻤﺮاﻫﻲ و ﺗﻮام ﺑﻮدن ﻗﺮآن و ﻋﺘﺮت را ﻣﻄﺮح
ﻧﻤﻮد)ﺣﺪﻳﺚ ﺛﻘﻠﻴﻦ( و ﺑﺮ آن ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮد؛ ﺑﺎزﺗﺎب آن در ﻣﻴﺎن ﮔﺮوﻫﻲ از ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺤﻤﺪ)ص( ﻗﺼﺪ
واﮔﺬار ﻛﺮدن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪان ﺧﻮد را دارد از اﻳﻦ روي ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از آﻧﺎن در ﺧﺎﻧﻪ ﻛﻌﺒﻪ ﻋﻬﺪ ﻧﺎﻣﻪ اي اﻣﻀﺎء ﻛﺮده
و ﻫﻢ ﭘﻴﻤﺎن ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪن ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﮕﺬارﻧﺪ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﻲ )ع( ﺑﺮﺳﺪ .
در ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ اﻣﺮ اﻋﻼم اﻣﺎﻣﺖ ﻋﻠﻲ )ع( را از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺎزل ﻧﻤﻮد ؛ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺖ
ﻗﻮم ﻣﻦ ﻗﺮﻳﺐ اﻟﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﻳﻦ دﻳﻦ را ﺳﺎﻟﻴﺎن ﺑﺎ ﺗﺸﻮﻳﻖ و اﻛﺮاه ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮدم ﺗﺎ ﻣﻦ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ
ﺣﺎل ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻢ اﻣﺎﻣﺖ ﻋﻠﻲ را ﺑﺮاي اﻳﻨﺎن آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻢ وﻟﻲ دوﺑﺎره ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺎ اﻳﻦ آﻳﻪ ﻧﺎزل ﺷﺪ ﻛﻪ اي رﺳﻮل
آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ را اﺑﻼغ ﻛﻦ ﻛﻪ اﮔﺮ اﺑﻼغ ﻧﻜﻨﻲ رﺳﺎﻟﺖ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اي و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮ را از ﺷﺮ
ﻣﺮدم ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد .آﻧﮕﺎه ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ در ﻏﺪﻳﺮ ﺧﻢ ﻛﻪ راه اﻫﺎﻟﻲ ﻣﺼﺮ ،ﻣﺪﻳﻨﻪ ،ﻋﺮاق و ﺷﺎم از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﻣﻴﺸﺪ
٩
www.mybook.ir
1
ﺧﻄﺒﻪ ﻏﺪﻳﺮ
اﺑﻦ ﻃﺎووس در ﻛﺘﺎب »اﻻﻗﺒﺎل« ازﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎب ـ» اﻟﻨﺸﺮ و اﻟﻄﻲ« ازﺣﺬﻳﻔﻪ ﻧﻘﻞ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻏﺪﻳﺮ ﺧﻢ
رﺳﻴﺪﻳﻢ زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻮا ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮم ﺑﻮد ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ )ص( ﻧﺰد ﻣﺎ رﺳﻴﺪ و ﻧﺪا ﻛﺮد :اﻋﻼم ﻧﻤﺎز ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻛﻨﻴﺪ ؛ اﻣﺮ
آﻧﮕﺎه ﻣﻘﺪاد و ﺳﻠﻤﺎن و اﺑﺎذر و ﻋﻤﺎر را ﺻﺪا ﻛﺮد و ﺑﻪ آﻧﺎن ﻓﺮﻣﻮد ﺑﺮاي اﻳﺸﺎن ﻣﻜﺎﻧﻲ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﺮ
درﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺳﭙﺲ آن ﺣﻀﺮت ﺑﺮ ﻓﺮاز ﻣﻨﺒﺮ رﻓﺖ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﮕﺮﻳﺴﺖ و ﻣﻨﺘﻈﺮ اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺮدم
ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاي را ﻛﻪ در ﻳﮕﺎﻧﮕﻲ اش ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ و در ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ اش ﺑﻪ آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ؛ ﺳﻠﻄﻨﺘﺶ ﭘﺮﺟﻼل و در
ارﻛﺎن آﻓﺮﻳﻨﺶ اش ﺑﺰرگ اﺳﺖ .ﺑﻰ آﻧﻜﻪ ﻣﻜﺎن ﮔﻴﺮد و ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎ ﺷﻮد ،ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ اﺣﺎﻃﻪ دارد و ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن
ﺑﻪ ﻗﺪرت و ﺑﺮﻫﺎن ﺧﻮد ﭼﻴﺮه اﺳﺖ .ﻫﻤﻮاره ﺳﺘﻮده ﺑﻮده و ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻣﺠﺪ و ﺑﺰرﮔﻲ او را ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ .آﻏﺎز و
اﻧﺠﺎم از او و ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺗﻤﺎﻣﻲ اﻣﻮر ﺑﻪ ﺳﻮي اوﺳﺖ .اوﺳﺖ آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه آﺳﻤﺎن ﻫﺎ و ﮔﺴﺘﺮاﻧﻨﺪه زﻣﻴﻦ ﻫﺎ و ﺣﻜﻤﺮان آن ﻫﺎ.
دور و ﻣﻨﺰه از ﺧﺼﺎﻳﺺ آﻓﺮﻳﺪه ﻫﺎﺳﺖ و در ﻣﻨﺰه ﺑﻮدن ﺧﻮد ﻧﻴﺰ از ﺗﻘﺪﻳﺲ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ .ﻫﻤﻮﺳﺖ ﭘﺮوردﮔﺎر
ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و روح؛ اﻓﺰوﻧﻲ ﺑﺨﺶ آﻓﺮﻳﺪه ﻫﺎ و ﻧﻌﻤﺖ ده اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﻫﺎﺳﺖ .ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻴﻢ ﻧﮕﺎه دﻳﺪه ﻫﺎ را ﺑﺒﻴﻨﺪ و دﻳﺪه ﻫﺎ
ﻫﺮﮔﺰ او را ﻧﺒﻴﻨﻨﺪ.
ﻛﺮﻳﻢ و ﺑﺮدﺑﺎر و ﺷﻜﻴﺒﺎﺳﺖ .رﺣﻤﺖ اش ﺟﻬﺎن ﺷﻤﻮل و ﻋﻄﺎﻳﺶ ﻣﻨّﺖ ﮔﺬار .در اﻧﺘﻘﺎم ﺑﻲ ﺷﺘﺎب و در ﻛﻴﻔﺮ ﺳﺰاواران
ﻋﺬاب ،ﺻﺒﻮر و ﺷﻜﻴﺒﺎﺳﺖ .ﺑﺮ ﻧﻬﺎن ﻫﺎ آﮔﺎه و ﺑﺮ درون ﻫﺎ داﻧﺎ .ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻫﺎ ﺑﺮ او آﺷﻜﺎر و ﭘﻨﻬﺎن ﻫﺎ ﺑﺮ او روﺷﻦ اﺳﺖ.
١ﻣﱳ ﻣﻔﺼﻞ و ﰷﻣﻞ ﺧﻄﺒﻪ ﻏﺪﻳﺮ در ﻫﻔﺖ ﻛﺘﺎب از ﻣﺪارك ﻣﻌﺘﱪ ﺷـﻴﻌﻪ ﻛﻪ ﱒ اﻛﻨﻮن در دﺳﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ و ﺑﻪ ﭼﺎپ ﱒ رﺳـﻴﺪﻩ ،اب اﺳـﻨﺎد ﻣﺘﺼﻞ ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .رواايت اﻳﻦ ﻫﻔﺖ ﻛﺘﺎب ﺑﻪ ﺳﻪ
ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻨﳤـﻰ ﻣﻴﺸﻮد:
ﻳﲃ ﺑﻪ رواﻳﺖ اﻣﺎم ابﻗﺮ)ع( اﺳﺖ ﻛﻪ اب اﺳـﻨﺎد ﻣﻌﺘﱪ در ﺳﻪ ﻛﺘﺎب »روﺿﺔ اﻟﻮاﻋﻈﲔ« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺷـﻴﺦ إﺑﻦ ﻓﺘﺎل ﻧﻴﺸﺎﺑﻮرى »،اﻻٕﺣﺘﺠﺎج« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺷـﻴﺦ ﻃﱪﳼ» ،اﻟﻴﻘﲔ« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺳـﻴﺪ إﺑﻦ ﻃﺎووس
ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .ﻃﺮﻳﻖ دوم ﺑﻪ رواﻳﺖ زﻳﺪ ﺑﻦ ارﰴ اﺳﺖ ﻛﻪ اب اﺳـﻨﺎد ﻣﺘﺼﻞ در ﺳﻪ ﻛﺘﺎب »اﻟﻌﺪد اﻟﻘﻮﻳﺔ« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺷـﻴﺦ ﻋﲆ ﺑﻦ ﻳﻮﺳﻒ ﺣﲆ » ،ﻟﺘﺤﺼﲔ« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺳـﻴﺪ إﺑﻦ ﻃﺎووس ،و»اﻟﴫاط
اﳌﺴـﺘﻘﲓ« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺷـﻴﺦ ﻋﲆ ﺑﻦ ﻳﻮﻧﺲ ﺑﻴﺎﴇ ،و»ﳖﺞ الاﳝﺎن« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺷـﻴﺦ ﺣﺴﲔ ﺑﻦ ﺟﺒﻮر ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻛﺘﺎب «اﻟﻮﻻﻳﺔ« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﻣﻮرخ ﻃﱪى رواﻳﺖ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ .ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻮم ﺑﻪ رواﻳﺖ ﺣﺬﻳﻔﺔ ﺑﻦ
اﻟامين اﺳﺖ ﻛﻪ اب اﺳـﻨﺎد ﻣﺘﺼﻞ در ﻛﺘﺎب »اﻻٕﻗﺒﺎل« ﺗﺎٔﻟﻴﻒ ﺳـﻴﺪ ﺑﻦ ﻃﺎووس ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻛﺘﺎب »اﻟﻨﴩ و اﻟﻄﻰ« ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ.
ﻣﺮﺟﻊ ﻣﱳ اﺧﲑ:
ﻃﱪﳻ ،اﻻٕﺣﺘﺠﺎج ﻋﲆ أﻫﻞ اﻟﻠﺠﺎج ،ج ،۱ص ۵۸؛ اﺑﻦ ﻃﺎووس ،اﻟﺘﺤﺼﲔ ٔﻻﴎار ﻣﺎ زاد ﻣﻦ ﻛﺘﺎب اﻟﻴﻘﲔ ،ص ۵۷۸؛ ﲝﺎر الاﻧﻮار ،ج ،۳۷ص .۲۰۴
١٠
www.mybook.ir
او راﺳﺖ ﻓﺮاﮔﻴﺮي و ﭼﻴﺮﮔﻲ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻫﺴﺘﻲ .ﻧﻴﺮوي آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن از او و ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭘﺪﻳﺪه وﻳﮋه اوﺳﺖ .او را
ﻫﻤﺎﻧﻨﺪي ﻧﻴﺴﺖ و ﻫﻤﻮﺳﺖ اﻳﺠﺎدﮔﺮ ﻫﺮ ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﺎرﻳﻜﺴﺘﺎن ﻻﺷﻲء .ﺟﺎوداﻧﻪ و زﻧﺪه و ﻋﺪل ﮔﺴﺘﺮ .ﺟﺰ او ﺧﺪاوﻧﺪي
ﻧﺒﺎﺷﺪ و اوﺳﺖ ارﺟﻤﻨﺪ و ﺣﻜﻴﻢ .دﻳﺪه ﻫﺎ را ﺑﺮ او راﻫﻲ ﻧﻴﺴﺖ و اوﺳﺖ درﻳﺎﺑﻨﺪه دﻳﺪه ﻫﺎ .ﺑﺮ ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ﻫﺎ آﮔﺎه و ﺑﺮ ﻛﺎرﻫﺎ
داﻧﺎﺳﺖ .ﻛﺴﻲ از دﻳﺪن ﺑﻪ وﺻﻒ او ﻧﺮﺳﺪ و ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ او از ﻧﻬﺎن و آﺷﻜﺎر دﺳﺖ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻣﮕﺮ ،او -ﻋﺰّوﺟﻞّ -ﺧﻮد،
و ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ او »اﷲ« اﺳﺖ .ﻫﻤﻮ ﻛﻪ ﺗﻨﺰّﻫﺶ ﺳﺮاﺳﺮ روزﮔﺎران را ﻓﺮاﮔﻴﺮ و ﻧﻮرش اﺑﺪﻳﺖ را ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺖ.
ﺑﻲ ﻣﺸﺎور ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺶ را اﺟﺮا ،ﺑﻲ ﺷﺮﻳﻚ ﺗﻘﺪﻳﺮش را اﻣﻀﺎ و ﺑﻲ ﻳﺎور ﺳﺎﻣﺎن دﻫﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ .ﺻﻮرت آﻓﺮﻳﻨﺶ او را اﻟﮕﻮﻳﻲ
ﻧﺒﻮده و آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن را ﺑﺪون ﻳﺎور و رﻧﺞ و ﭼﺎره ﺟﻮﻳﻲ ،ﻫﺴﺘﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪه اﺳﺖ .ﺟﻬﺎن ﺑﺎ اﻳﺠﺎد او ﻣﻮﺟﻮد و ﺑﺎ آﻓﺮ ﻳﻨﺶ او
ﭘﺪﻳﺪار ﺷﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ اوﺳﺖ »اﷲ« ﻛﻪ ﻣﻌﺒﻮدي ﺑﻪ ﺟﺰ او ﻧﻴﺴﺖ .ﻫﻤﻮ ﻛﻪ ﺻﻨﻌﺶ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ و آﻓﺮ ﻳﻨﺸﺶ زﻳﺒﺎ ﺳﺖ.
دادﮔﺮي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺘﻢ روا ﻧﻤﻲ دارد و ﻛﺮﻳﻤﻲ ﻛﻪ ﻛﺎرﻫﺎﺑﻪ او ﺑﺎزﻣﻲ ﮔﺮدد.
و ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ او »اﷲ« اﺳﺖ ﻛﻪ آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺰرﮔﻲ اش ﻓﺮوﺗﻦ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﺰّﺗﺶ رام و ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ
اش ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﺑﻪ ﻫﻴﺒﺖ و ﺑﺰرﮔﻲ اش ﻓﺮوﺗﻦ اﻧﺪ .ﭘﺎدﺷﺎه ﻫﺴﺘﻲ ﻫﺎ و ﭼﺮﺧﺎﻧﻨﺪه ﺳﭙﻬﺮﻫﺎ و رام ﻛﻨﻨﺪه آﻓﺘﺎب و ﻣﺎه ﻛﻪ
ﻫﺮﻳﻚ ﺗﺎ اَﺟﻞ ﻣﻌﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎﺑﻨﺪ .او ﺷﺐ را ﺑﻪ روز وروز را -ﻛﻪ ﺷﺘﺎﺑﺎن در ﭘﻲ ﺷﺐ اﺳﺖ -ﺑﻪ ﺷﺐ ﭘﻴﭽﺪ .اوﺳﺖ
ﺷﻜﻨﻨﺪي ﻫﺮ ﺳﺘﻤﮕﺮ ﺳﺮﻛﺶ و ﻧﺎﺑﻮدﻛﻨﻨﺪي ﻫﺮ ﺷﻴﻄﺎن راﻧﺪه ﺷﺪه .ﻧﻪ او را ﻧﺎﺳﺎزي ﺑﺎﺷﺪ و ﻧﻪ ﺑﺮاﻳﺶ اﻧﺒﺎز و ﻣﺎﻧﻨﺪي.
ﻳﻜﺘﺎ و ﺑﻲ ﻧﻴﺎز ،ﻧﻪ زاده و ﻧﻪ زاﻳﻴﺪه ﺷﺪه ،او را ﻫﻤﺘﺎﻳﻲ ﻧﺒﻮده ،ﺧﺪاوﻧﺪ ﻳﮕﺎﻧﻪ و ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﺰرﮔﻮار اﺳﺖ .ﺑﺨﻮاﻫﺪ و
ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪ .اراده ﻛﻨﺪ و ﺣﻜﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺑﺪاﻧﺪ و ﺑﺸﻤﺎرد .ﺑﻤﻴﺮاﻧﺪ و زﻧﺪه ﻛﻨﺪ .ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ و ﺑﻲ ﻧﻴﺎز ﮔﺮداﻧﺪ .ﺑﺨﻨﺪاﻧﺪ و
ﺑﮕﺮﻳﺎﻧﺪ .ﻧﺰدﻳﻚ آورد و دور ﺑﺮد .ﺑﺎزدارد و ﻋﻄﺎ ﻛﻨﺪ .او راﺳﺖ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ و ﺳﺘﺎﻳﺶ .ﺑﻪ دﺳﺖ ﺗﻮاﻧﺎي اوﺳﺖ ﺗﻤﺎم
ﻧﻴﻜﻲ .و ﻫﻤﻮﺳﺖ ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺗﻮاﻧﺎ .ﺷﺐ را در روز و روز را در ﺷﺐ ﻓﺮو ﺑﺮد .ﻣﻌﺒﻮدي ﺟﺰ او ﻧﻴﺴﺖ؛ ﮔﺮان ﻣﺎﻳﻪ و
آﻣﺮزﻧﺪه؛ اﺟﺎﺑﺖ ﻛﻨﻨﺪه دﻋﺎ و اﻓﺰاﻳﻨﺪه ﻋﻄﺎ ،ﺑﺮ ﺷﻤﺎرﻧﺪه ﻧﻔَﺲ ﻫﺎ؛ ﭘﺮوردﮔﺎر ﭘﺮي و اﻧﺴﺎن .ﭼﻴﺰي ﺑﺮ او ﻣﺸﻜﻞ
ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ،ﻓﺮﻳﺎد ﻓﺮﻳﺎد ﺧﻮاﻫﺎن او را آزرده ﻧﻜﻨﺪ و اﺻﺮا ِر اﺻﺮارﻛﻨﻨﺪﮔﺎن او را ﺑﻪ ﺳﺘﻮه ﻧﻴﺎورد .ﻧﻴﻜﻮﻛﺎران را
١١
www.mybook.ir
ﻧﮕﺎﻫﺪار ،رﺳﺘﮕﺎران را ﻳﺎر ،ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر و ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن را ﭘﺮوردﮔﺎر اﺳﺖ؛ آن ﻛﻪ در ﻫﻤﻪ اﺣﻮال ﺳﺰاوار
او را ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻓﺮاوان و ﺳﭙﺎس ﺟﺎوداﻧﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ ﺑﺮ ﺷﺎدي و رﻧﺞ وآﺳﺎﻳﺶ و ﺳﺨﺘﻲ و ﺑﻪ او و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و ﻛﺘﺎب ﻫﺎ و
ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻫﺎﻳﺶ اﻳﻤﺎن داﺷﺘﻪ ،ﻓﺮﻣﺎن او را ﮔﺮدن ﻣﻲ ﮔﺬارم و اﻃﺎﻋﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ؛ و ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﺸﻨﻮدي او ﻣﻲ ﺷﺘﺎﺑﻢ و ﺑﻪ
ﺣﻜﻢ او ﺗﺴﻠﻴﻤﻢ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮي او ﺷﺎﺋﻖ و از ﻛﻴﻔﺮ او ﺗﺮﺳﺎﻧﻢ .زﻳﺮا او ﺧﺪاﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ از ﻣﻜﺮش در
و اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻋﺒﻮدﻳﺖ ﺧﻮﻳﺶ و ﭘﺮوردﮔﺎري او ﮔﻮاﻫﻲ ﻣﻲ دﻫﻢ .و وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮد را در آن ﭼﻪ وﺣﻲ ﺷﺪه اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻢ
ﻣﺒﺎد ﻛﻪ از ﺳﻮي او ﻋﺬاﺑﻲ ﻓﺮود آﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻳﺎري دورﺳﺎﺧﺘﻦ آن از ﻣﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺗﻮاﻧﺶ ﺑﺴﻴﺎر و دوﺳﺘﻲ اش
)ﺑﺎ ﻣﻦ( ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺎﺷﺪ -ﻣﻌﺒﻮدي ﺟﺰ او ﻧﻴﺴﺖ -ﭼﺮا ﻛﻪ اﻋﻼم ﻓﺮﻣﻮده ﻛﻪ اﮔﺮ آن ﭼﻪ )درﺑﺎره ي ﻋﻠﻲ( ﻧﺎزل ﻛﺮده ،ﺑﻪ
ﻣﺮدم ﻧﺮﺳﺎﻧﻢ ،وﻇﻴﻔﻪ رﺳﺎﻟﺘﺶ را اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده ام؛ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﺒﺎرك و ﺗﻌﺎﻟﻲ اﻣﻨﻴﺖ از ]آزار[ ﻣﺮدم را ﺑﺮاﻳﻢ ﺗﻀﻤﻴﻦ
ﭘﺲ آﻧﮕﺎه ﺧﺪاوﻧﺪ ﭼﻨﻴﻦ وﺣﻲ ام ﻓﺮﺳﺘﺎد» :ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺨﺸﻨﺪه ﻣﻬﺮﺑﺎن .اي ﻓﺮﺳﺘﺎده ﻣﺎ! آن ﭼﻪ از ﺳﻮي
ﭘﺮوردﮔﺎرت درﺑﺎري ﻋﻠﻲ و ﺧﻼﻓﺖ او ﺑﺮ ﺗﻮ ﻓﺮود آﻣﺪه ﺑﺮ ﻣﺮدم اﺑﻼغ ﻛﻦ ،وﮔﺮﻧﻪ رﺳﺎﻟﺖ ﺧﺪاوﻧﺪي را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! آﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻓﺮود آﻣﺪه ،در ﺗﺒﻠﻴﻎ آن ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻜﺮده ام و ﺣﺎل ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺳﺒﺐ ﻧﺰول آﻳﻪ را ﺑﻴﺎن ﻣﻲ ﻛﻨﻢ:
ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻓﺮود آﻣﺪ از ﺳﻮي ﺳﻼم ،ﭘﺮوردﮔﺎرم -ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ او ﺳﻼم اﺳﺖ -ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ آورد ﻛﻪ در
اﻳﻦ ﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻴﺰم و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺳﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺎﻫﻲ اﻋﻼم ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﺑﺮادر ،وﺻﻲ و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻣﻦ در ﻣﻴﺎن اﻣﺖ و
اﻣﺎم ﭘﺲ از ﻣﻦ ﺑﻮده ﺟﺎﻳﮕﺎه او ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺳﺎن ﻫﺎرون ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻲ اﺳﺖ ،ﻟﻴﻜﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮي ﭘﺲ از ﻣﻦ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد او
)ﻋﻠﻲ( ،ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎرﺗﺎن ﭘﺲ از ﺧﺪا و رﺳﻮل اﺳﺖ؛ و ﭘﺮوردﮔﺎرم آﻳﻪ اي ﺑﺮ ﻣﻦ ﻧﺎزل ﻓﺮﻣﻮده ﻛﻪ» :ﻫﻤﺎﻧﺎ وﻟﻲ،
ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر و ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺷﻤﺎ ،ﺧﺪا و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ او و ﻣﺆﻣﻨﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﭘﺎ ﻣﻲ دارﻧﺪ و در ﺣﺎل رﻛﻮع زﻛﺎت ﻣﻲ
ﭘﺮدازﻧﺪ «.و ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﭘﺎ داﺷﺘﻪ و در رﻛﻮع زﻛﺎت ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺧﺪاﺧﻮاه اﺳﺖ .و ﻣﻦ
١٢
www.mybook.ir
از ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ درﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻛﻪ از ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﻼم اﺟﺎزه ﻛﻨﺪ و ﻣﺮا از اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﻣﻌﺎف ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ .زﻳﺮا ﻛﻤﻲ ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎران و
ﻓﺰوﻧﻲ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن و دﺳﻴﺴﻪ ﻣﻼﻣﺖ ﮔﺮان و ﻣﻜﺮ ﻣﺴﺨﺮه ﻛﻨﻨﺪﮔﺎنِ اﺳﻼم را ﻣﻲ داﻧﻢ؛ ﻫﻤﺎﻧﺎن ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد
در وﺻﻔﺸﺎن ﻓﺮﻣﻮده» :ﺑﻪ زﺑﺎن آن را ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ در دل ﻫﺎﻳﺸﺎن ﻧﻴﺴﺖ و آن را اﻧﺪك و آﺳﺎن ﻣﻲ ﺷﻤﺎرﻧﺪ ﺣﺎل آن ﻛﻪ
و ﻧﻴﺰ از آن روي ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﺮا آزار رﺳﺎﻧﻴﺪه ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻣﺮا ﺳﺨﻦ ﺷﻨﻮ و زودﺑﺎور ﻧﺎﻣﻴﺪه اﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ
ﻫﻤﺮاﻫﻲ اﻓﺰون ﻋﻠﻲ ﺑﺎ ﻣﻦ و روﻳﻜﺮد ﻣﻦ ﺑﻪ او و ﺗﻤﺎﻳﻞ و ﭘﺬﻳﺮش او از ﻣﻦ ،ﺗﺎ ﺑﺪاﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع آﻳﻪ اي
ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎده » :و از آﻧﺎﻧﻨﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا را ﻣﻲ آزارﻧﺪ و ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ :او ﺳﺨﻦ ﺷﻨﻮ و زودﺑﺎور اﺳﺖ .ﺑﮕﻮ:
آري ﺳﺨﻦ ﺷﻨﻮ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺑﻪ ﺧﻴﺮ ﺷﻤﺎﺳﺖ ،ﺑﻪ ﺧﺪا اﻳﻤﺎن دارد و ﻣﺆﻣﻨﺎن را ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ « و اﮔﺮ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻧﺎم
ﮔﻮﻳﻨﺪﮔﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺨﻨﻲ را ﺑﺮ زﺑﺎن آورم و ﻳﺎ ﺑﻪ آﻧﺎن اﺷﺎرت ﻛﻨﻢ و ﻳﺎ ﻣﺮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﺳﻮﻳﺸﺎن ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻢ ]ﻛﻪ آﻧﺎن را
ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ[ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺴﺘﻢ .ﻟﻴﻜﻦ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪا در ﻛﺎرﺷﺎن ﻛﺮاﻣﺖ ﻧﻤﻮده ﻟﺐ ﻓﺮوﺑﺴﺘﻢ .ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻣﻦ
ﺧﺸﻨﻮد ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺸﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ آن ﭼﻪ در ﺣﻖ ﻋﻠﻲ ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻪ ﮔﻮش ﺷﻤﺎ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ .ﺳﭙﺲ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺻﻠّﻲ اﷲ
ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮاﻧﺪ» :اي ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺎ! آن ﭼﻪ از ﺳﻮي ﭘﺮوردﮔﺎرت ﺑﺮ ﺗﻮ ﻧﺎزل ﺷﺪه -در ﺣﻖّ ﻋﻠﻲ -اﺑﻼغ ﻛﻦ؛
وﮔﺮﻧﻪ ﻛﺎر رﺳﺎﻟﺘﺶ را اﻧﺠﺎم ﻧﺪاده اي .و اﻟﺒﺘﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮ را از آﺳﻴﺐ ﻣﺮدﻣﺎن ﻧﮕﺎه ﻣﻲ دارد«.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ اﻳﻦ آﻳﻪ درﺑﺎره اوﺳﺖ .ژرﻓﻲ آن را ﻓﻬﻢ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر و
اﻣﺎم ﻗﺮار داده ،ﭘﻴﺮوي او را ﺑﺮ ﻣﻬﺎﺟﺮان و اﻧﺼﺎر و آﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﻜﻲ از اﻳﺸﺎن ﭘﻴﺮوي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺮ ﺻﺤﺮاﻧﺸﻴﻨﺎن و
ﺷﻬﺮوﻧﺪان و ﺑﺮ ﻋﺠﻢ و ﻋﺮب و آزاد و ﺑﺮده و ﺑﺮ ﻛﻮﭼﻚ و ﺑﺰرگ و ﺳﻔﻴﺪ و ﺳﻴﺎه و ﺑﺮ ﻫﺮ ﻳﻜﺘﺎﭘﺮﺳﺖ ﻻزم ﺷﻤﺮده
اﺳﺖ.
]ﻫﺸﺪار ﻛﻪ[ اﺟﺮاي ﻓﺮﻣﺎن و ﮔﻔﺘﺎر او ﻻزم و اﻣﺮش ﻧﺎﻓﺬ اﺳﺖ .ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎرش راﻧﺪه ،ﭘﻴﺮو و ﺑﺎورﻛﻨﻨﺪه اش در ﻣﻬﺮ و
ﺷﻔﻘﺖ اﺳﺖ .ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ،او و ﺷﻨﻮاﻳﺎن ﺳﺨﻦ او و ﭘﻴﺮوان راﻫﺶ را آﻣﺮزﻳﺪه اﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! آﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ اﺟﺘﻤﺎع ﺑﻪ ﭘﺎ اﻳﺴﺘﺎده ام .ﭘﺲ ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ و ﻓﺮﻣﺎن ﺣﻖ را ﮔﺮدن ﮔﺬارﻳﺪ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ
ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر و وﻟﻲ و ﻣﻌﺒﻮد ﺷﻤﺎﺳﺖ؛ و ﭘﺲ از ﺧﺪاوﻧﺪ وﻟﻲ ﺷﻤﺎ ،ﻓﺮﺳﺘﺎده و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اوﺳﺖ ﻛﻪ اﻛﻨﻮن
١٣
www.mybook.ir
در ﺑﺮاﺑﺮ ﺷﻤﺎﺳﺖ و ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺳﺨﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ .و ﭘﺲ از ﻣﻦ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺮوردﮔﺎر ،ﻋﻠﻲ وﻟﻲ و ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر و اﻣﺎم
ﺷﻤﺎﺳﺖ .آن ﮔﺎه اﻣﺎﻣﺖ در ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ از ﻧﺴﻞ ﻋﻠﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .اﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮن ﺗﺎ ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﻛﻪ ﺧﺪا و رﺳﻮل او را
روا ﻧﻴﺴﺖ ،ﻣﮕﺮ آن ﭼﻪ ﺧﺪا و رﺳﻮل او و اﻣﺎﻣﺎن روا داﻧﻨﺪ؛ و ﻧﺎروا ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ آن ﭼﻪ آﻧﺎن ﻧﺎروا داﻧﻨﺪ .ﺧﺪاوﻧﺪ
ﻋﺰوﺟﻞ ،ﻫﻢ روا و ﻫﻢ ﻧﺎروا را ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﻴﺎن ﻓﺮﻣﻮده و آن ﭼﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرم از ﻛﺘﺎب ﺧﻮﻳﺶ و ﺣﻼل و ﺣﺮاﻣﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! او را ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺪاﻧﻴﺪ .ﭼﺮا ﻛﻪ ﻫﻴﭻ داﻧﺸﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ آن را در ﺟﺎن ﻣﻦ ﻧﺒﺸﺘﻪ و ﻣﻦ ﻧﻴﺰ آن را
در ﺟﺎن ﭘﻴﺸﻮاي ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎران ،ﻋﻠﻲ ،ﺿﺒﻂ ﻛﺮده ام .او ﭘﻴﺸﻮاي روﺷﻨﮕﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را در ﺳﻮره ﻳﺎﺳﻴﻦ ﻳﺎد
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! از ﻋﻠﻲ رو ﺑﺮﻧﺘﺎﺑﻴﺪ .و از اﻣﺎﻣﺘﺶ ﻧﮕﺮﻳﺰﻳﺪ .و از ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ اش رو ﺑﺮﻧﮕﺮداﻧﻴﺪ .او ]ﺷﻤﺎ را[ ﺑﻪ
درﺳﺘﻲ و راﺳﺘﻲ ﺧﻮاﻧﺪه و ]ﺧﻮد ﻧﻴﺰ[ ﺑﺪان ﻋﻤﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ .او ﻧﺎدرﺳﺘﻲ را ﻧﺎﺑﻮد ﻛﻨﺪ و از آن ﺑﺎزدارد .در راه ﺧﺪا
ﻧﻜﻮﻫﺶ ﻧﻜﻮﻫﺶ ﮔﺮان او را از ﻛﺎر ﺑﺎز ﻧﺪارد .او ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺆﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﺪا و رﺳﻮل اوﺳﺖ و ﻛﺴﻲ در اﻳﻤﺎن ،ﺑﻪ او ﺳﺒﻘﺖ
ﻧﺠﺴﺘﻪ .و ﻫﻤﻮ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﻓﺪاي رﺳﻮل اﷲ ﻧﻤﻮده و ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاه ﺑﻮده اﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه رﺳﻮل ﺧﺪا ﻋﺒﺎدت
ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻲ ﻛﺮد و ﺟﺰ او ﻛﺴﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺒﻮد .اوﻟﻴﻦ ﻧﻤﺎزﮔﺰار و ﭘﺮﺳﺘﺸﮕﺮ ﺧﺪا ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻦ اﺳﺖ .از ﺳﻮي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ
او ﻓﺮﻣﺎن دادم ﺗﺎ ]در ﺷﺐ ﻫﺠﺮت[ در ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻦ ﺑﻴﺎراﻣﺪ و او ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮده ،ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺟﺎن ﺧﻮد را ﻓﺪاي ﻣﻦ ﻛﻨﺪ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! او راﺑﺮﺗﺮ داﻧﻴﺪ ،ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه؛ و ﭘﻴﺸﻮاﻳﻲ او را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ ،ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮده
اﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! او از ﺳﻮي ﺧﺪا اﻣﺎم اﺳﺖ و ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻮﺑﻪ ﻣﻨﻜﺮ او را ﻧﭙﺬﻳﺮد و او را ﻧﻴﺎﻣﺮزد .اﻳﻦ اﺳﺖ روش
ﻗﻄﻌﻲ ﺧﺪاوﻧﺪ درﺑﺎره ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎر ﻋﻠﻲ و ﻫﺮآﻳﻨﻪ او را ﺑﻪ ﻋﺬاب دردﻧﺎك ﭘﺎﻳﺪار ﻛﻴﻔﺮ ﻛﻨﺪ .از ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ او ﺑﻬﺮاﺳﻴﺪ و
ﮔﺮﻧﻪ در آﺗﺸﻲ درﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ ﻛﻪ آﺗﺶ ﮔﻴﺮه آن ﻣﺮدﻣﺎﻧﻨﺪ و ﺳﻨﮓ ،ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻖ ﺳﺘﻴﺰان آﻣﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ.
١
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﻪ ﻇﻬﻮرم ﻣﮋده داده اﻧﺪ و اﻛﻨﻮن ﻣﻦ ﻓﺮﺟﺎم ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان و ﺑﺮﻫﺎن ﺑﺮ
آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن آﺳﻤﺎﻧﻴﺎن و زﻣﻴﻨﻴﺎﻧﻢ .آن ﻛﺲ ﻛﻪ راﺳﺘﻲ و درﺳﺘﻲ ﻣﺮا ﺑﺎور ﻧﻜﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﻔﺮ ﺟﺎﻫﻠﻲ درآﻣﺪه و ﺗﺮدﻳﺪ در
ﺳﺨﻨﺎن اﻣﺮوزم ﻫﻤﺴﻨﮓ ﺗﺮدﻳﺪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺤﺘﻮاي رﺳﺎﻟﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ ،و ﺷﻚ و ﻧﺎﺑﺎوري در اﻣﺎﻣﺖ ﻳﻜﻲ از اﻣﺎﻣﺎن ،ﺑﻪ ﺳﺎن
ﺷﻚ و ﻧﺎﺑﺎوري در ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﺎن اﺳﺖ .و ﻫﺮآﻳﻨﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻧﺎﺑﺎوران ﻣﺎ آﺗﺶ دوزخ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ از روي ﻣﻨّﺖ و اﺣﺴﺎن ﺧﻮﻳﺶ اﻳﻦ ﺑﺮﺗﺮي را ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻜﺶ ﻛﺮد و اﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﺧﺪاﻳﻲ ﺟﺰ
او ﻧﻴﺴﺖ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ :ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻫﺎ در ﻫﻤﻪ روزﮔﺎران و در ﻫﺮ ﺣﺎل و ﻣﻘﺎم وﻳﮋه اوﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻋﻠﻲ را ﺑﺮﺗﺮ داﻧﻴﺪ؛ ﻛﻪ او ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدﻣﺎن از ﻣﺮد و زن ﭘﺲ از ﻣﻦ اﺳﺖ؛ ﺗﺎ آن ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻪ آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن
ﭘﺎﻳﺪارﻧﺪ و روزي ﺷﺎن ﻓﺮود آﻳﺪ .دور دورﺑﺎد از درﮔﺎه ﻣﻬﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺧﺸﻢ ﺧﺸﻢ ﺑﺎد ﺑﺮ آن ﻛﻪ اﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ را ﻧﭙﺬﻳﺮد و
ﻫﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ از ﺳﻮي ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺒﺮم داد» :ﻫﺮ آن ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻠﻲ ﺑﺴﺘﻴﺰد و ﺑﺮ وﻻﻳﺖ او ﮔﺮدن ﻧﮕﺬارد ،ﻧﻔﺮﻳﻦ و
ﺧﺸﻢ ﻣﻦ ﺑﺮ او ﺑﺎد!« اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻨﮕﺮد ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻓﺮداي رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﺧﻮد ﭼﻪ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺳﺘﺎده] .ﻫﺎن![ ﺗﻘﻮا
ﭘﻴﺸﻪ ﻛﻨﻴﺪ و از ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻋﻠﻲ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻳﺪ .ﻣﺒﺎد ﻛﻪ ﮔﺎم ﻫﺎﻳﺘﺎن ﭘﺲ از اﺳﺘﻮاري درﻟﻐﺰد .ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﻛﺮدارﺗﺎن
آﮔﺎه اﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﻤﺎﻧﺎ او ﻫﻢ ﺟﻮار و ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻋﺰﻳﺰ ﺧﻮد او را ﻳﺎد ﻛﺮده و درﺑﺎره ﺳﺘﻴﺰﻧﺪﮔﺎن
ﺑﺎ او ﻓﺮﻣﻮده» :ﺗﺎ آﻧﻜﻪ ﻣﺒﺎدا ﻛﺴﻲ در روز رﺳﺘﺨﻴﺰ ﺑﮕﻮﻳﺪ :اﻓﺴﻮس ﻛﻪ درﺑﺎره ﻫﻤﺠﻮار و ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ي ﺧﺪا ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ
ﻛﺮدم.«...
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! در ﻗﺮآن اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ژرﻓﻲ آﻳﺎت آن را درﻳﺎﺑﻴﺪ و ﺑﺮ ﻣﺤﻜﻤﺎﺗﺶ ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻴﺪ و از ﻣﺘﺸﺎﺑﻬﺎﺗﺶ ﭘﻴﺮوي
ﻧﻨﻤﺎﻳﻴﺪ .ﭘﺲ ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻃﻦ ﻫﺎ و ﺗﻔﺴﻴﺮ آن را آﺷﻜﺎر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ دﺳﺖ و ﺑﺎزوي او را ﮔﺮﻓﺘﻪ و
ﺑﺎﻻ آورده ام و اﻋﻼم ﻣﻲ دارم ﻛﻪ :ﻫﺮ آن ﻛﻪ ﻣﻦ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ اوﻳﻢ ،اﻳﻦ ﻋﻠﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ اوﺳﺖ .و او ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ
اﺳﺖ؛ ﺑﺮادر و وﺻﻲ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ و وﻻﻳﺖ او ﺣﻜﻤﻲ اﺳﺖ از ﺳﻮي ﺧﺪا ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ.
١
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻋﻠﻲ و ﭘﺎﻛﺎن از ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ از ﻧﺴﻞ او ،ﻳﺎدﮔﺎر ﮔﺮان ﺳﻨﮓ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮﻧﺪ و ﻗﺮآن ﻳﺎدﮔﺎر ﮔﺮان ﺳﻨﮓ
ﺑﺰرگ ﺗﺮ .ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﻦ دو از دﻳﮕﺮ ي ﺧﺒﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺑﺎ آن ﺳﺎزﮔﺎر اﺳﺖ .آن دو ﻫﺮﮔﺰ از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﺗﺎ
ﻫﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ آﻧﺎن اﻣﺎﻧﺘﺪاران ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻣﻴﺎن آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن و ﺣﺎﻛﻤﺎن او در زﻣﻴﻦ اوﻳﻨﺪ.
ﻫﺸﺪار ﻛﻪ ﻣﻦ وﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮد را ادا ﻛﺮدم .ﻫﺸﺪار ﻛﻪ ﻣﻦ آن ﭼﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ام ﺑﻮد اﺑﻼغ ﻛﺮدم و ﺑﻪ ﮔﻮﺷﺘﺎن رﺳﺎﻧﺪم و
روﺷﻦ ﻧﻤﻮدم .ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ ﺧﺪا ﺑﻮد و ﻣﻦ از ﺳﻮي او ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻢ .ﻫﺸﺪار ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺟﺰ اﻳﻦ ﺑﺮادرم ﻛﺴﻲ
ﻧﺒﺎﻳﺪ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﻮد .ﻫﺸﺪار ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﻦ اﻣﺎرت ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﺟﺰ او روا ﻧﺒﺎﺷﺪ.
ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﺮدﻣﺎن! ﻛﻴﺴﺖ ﺳﺰاوارﺗﺮ از ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ او! ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮد آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! آن ﻛﻪ
ﻣﻦ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ اوﻳﻢ ،ﭘﺲ اﻳﻦ ﻋﻠﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ اوﺳﺖ! ﺧﺪاوﻧﺪا دوﺳﺖ ﺑﺪار آن را ﻛﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ او را ﺑﭙﺬﻳﺮد و دﺷﻤﻦ
ﺑﺪار ﻫﺮ آن ﻛﻪ او را دﺷﻤﻦ دارد و ﻳﺎري ﻛﻦ ﻳﺎر او را؛ و ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺬار آن را ﻛﻪ او را ﺗﻨﻬﺎ ﺑﮕﺬارد.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! اﻳﻦ ﻋﻠﻲ اﺳﺖ ﺑﺮادر و وﺻﻲ و ﻧﮕﺎﻫﺒﺎن داﻧﺶ ﻣﻦ .و ﻫﻤﻮﺳﺖ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﻣﻦ در ﻣﻴﺎن اﻣﺖ و ﺑﺮ ﮔﺮوﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ
ﻣﻦ و ﺑﺮ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﺘﺎب ﺧﺪا ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن را ﺑﻪ ﺳﻮي او ﺑﺨﻮاﻧﺪ و ﺑﻪ آن ﭼﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﺸﻨﻮدي اوﺳﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ و ﺑﺎ دﺷﻤﻨﺎﻧﺶ
ﺳﺘﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺪ .او ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداري ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺑﺎزدارﻧﺪه از ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ او ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﻤﺎﻧﺎ اوﺳﺖ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ رﺳﻮل اﷲ و
ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﻣﺆﻣﻨﺎن و ﭘﻴﺸﻮاي ﻫﺪاﻳﺘﮕﺮ از ﺳﻮي ﺧﺪا و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﺑﺎ ﭘﻴﻤﺎن ﺷﻜﻨﺎن روﻳﮕﺮداﻧﺎن از راﺳﺘﻲ و
درﺳﺘﻲ و ﺑﻪ دررﻓﺘﮕﺎن از دﻳﻦ ﭘﻴﻜﺎر ﻛﻨﺪ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ دﮔﺮﮔﻮن ﻧﺨﻮاﻫﺪﺷﺪ«.
ﭘﺮوردﮔﺎرا! اﻛﻨﻮن ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻢ :ﺧﺪاوﻧﺪا! دوﺳﺘﺪاران او را دوﺳﺖ دار .و دﺷﻤﻨﺎن او را دﺷﻤﻦ دار.
ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﺎن او را ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﻛﻦ .ﻳﺎراﻧﺶ را ﻳﺎري ﻧﻤﺎ .ﺧﻮدداري ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از ﻳﺎري اش را ﺑﻪ ﺧﻮد رﻫﺎ ﻛﻦ .ﻧﺎﺑﺎوراﻧﺶ را
ﻣﻌﺒﻮدا! ﺗﻮ ﺧﻮد در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮﭘﺎداﺷﺘﻦ او و ﺑﻴﺎن وﻻﻳﺘﺶ ﻧﺎزل ﻓﺮﻣﻮدي ﻛﻪ» :اﻣﺮوز آﻳﻴﻦ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻛﻤﺎل ،و ﻧﻌﻤﺖ ﺧﻮد
را ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ اﺗﻤﺎم رﺳﺎﻧﺪم ،و اﺳﻼم را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان دﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪم» «.و آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺰ اﺳﻼم دﻳﻨﻲ را ﺑﺠﻮﻳﺪ ،از او
١
www.mybook.ir
ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﺒﻮده ،در ﺟﻬﺎن دﻳﮕﺮ در ﺷﻤﺎر زﻳﺎﻧﻜﺎران ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد «.ﺧﺪاوﻧﺪا ،ﺗﻮ را ﮔﻮاه ﻣﻲ ﮔﻴﺮم ﻛﻪ ﭘﻴﺎم ﺗﻮ را ﺑﻪ
ﻣﺮدﻣﺎن رﺳﺎﻧﺪم.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ دﻳﻦ را ﺑﺎ اﻣﺎﻣﺖ ﻋﻠﻲ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻓﺮﻣﻮد .اﻳﻨﻚ آﻧﺎن ﻛﻪ از او و ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎﻧﺶ از ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ و
از ﻧﺴﻞ او -ﺗﺎ ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ و ﻋﺮﺿﻪ ﺑﺮ ﺧﺪا -ﭘﻴﺮوي ﻧﻜﻨﻨﺪ ،در دو ﺟﻬﺎن ﻛﺮده ﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﻴﻬﻮده ﺑﻮده در آﺗﺶ
دوزخ اﺑﺪي ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ،ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻧﻪ از ﻋﺬاﺑﺸﺎن ﻛﺎﺳﺘﻪ و ﻧﻪ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! اﻳﻦ ﻋﻠﻲ ﻳﺎورﺗﺮﻳﻦ ،ﺳﺰاوارﺗﺮﻳﻦ و ﻧﺰدﻳﻚ ﺗﺮﻳﻦ و ﻋﺰﻳﺰﺗﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ اﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ و
ﻣﻦ از او ﺧﺸﻨﻮدﻳﻢ .آﻳﻪ رﺿﺎﻳﺘﻲ در ﻗﺮآن ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ درﺑﺎره اوﺳﺖ .و ﺧﺪا ﻫﺮﮔﺎه اﻳﻤﺎن آوردﮔﺎن را ﺧﻄﺎﺑﻲ
ﻧﻤﻮده ﺑﻪ او آﻏﺎز ﻛﺮده ]و او اوﻟﻴﻦ ﺷﺨﺺ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺧﺪاي ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻮده اﺳﺖ [ .و آﻳﻪ ﺳﺘﺎﻳﺸﻲ ﻧﺎزل ﻧﮕﺸﺘﻪ ﻣﮕﺮ
درﺑﺎره او .و ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺳﻮره »ﻫﻞ أﺗﻲ ﻋﻠﻲ اﻹﻧﺴﺎن« ﮔﻮاﻫﻲ ﺑﺮ ﺑﻬﺸﺖ ]رﻓﺘﻦ [ ﻧﺪاده ﻣﮕﺮ ﺑﺮاي او ،و آن را در
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! او ﻳﺎور دﻳﻦ ﺧﺪا و دﻓﺎع ﻛﻨﻨﺪه از رﺳﻮل اوﺳﺖ .او ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎر ﭘﺎﻛﻴﺰه و رﻫﻨﻤﺎي ارﺷﺎد ﺷﺪه ]ﺑﻪ دﺳﺖ
ﺧﻮد ﺧﺪا[ اﺳﺖ .ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺗﺎن ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ،وﺻﻲ او ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ وﺻﻲ و ﻓﺮزﻧﺪان او ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ اوﺻﻴﺎﻳﻨﺪ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻓﺮزﻧﺪان ﻫﺮﭘﻴﺎﻣﺒﺮ از ﻧﺴﻞ اوﻳﻨﺪ و ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ از ﺻﻠﺐ و ﻧﺴﻞ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻲ اﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﻪ راﺳﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﻴﻄﺎنِ اﻏﻮاﮔﺮ ،آدم را ﺑﺎ رﺷﻚ از ﺑﻬﺸﺖ راﻧﺪه .ﻣﺒﺎدا ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻲ رﺷﻚ ورزﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺮده
ﻫﺎﻳﺘﺎن ﻧﺎﺑﻮد و ﮔﺎم ﻫﺎﻳﺘﺎن ﻟﻐﺰان ﺧﻮاﻫﺪﺷﺪ .آدم ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻳﻚ اﺷﺘﺒﺎه ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻫﺒﻮط ﻛﺮد و ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺧﺪاي
ﻋﺰّوﺟﻞّ ﺑﻮد .ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد ﺷﻤﺎ و ﺣﺎل آن ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﻤﺎﻳﻴﺪ و دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺪا ﻧﻴﺰ از ﻣﻴﺎن ﺷﻤﺎﻳﻨﺪ.
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻛﻪ ﺑﺎ ﻋﻠﻲ ﻧﻤﻲ ﺳﺘﻴﺰد ﻣﮕﺮ ﺑﻲ ﺳﻌﺎدت .و ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ او را ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد ﻣﮕﺮ رﺳﺘﮕﺎر ﭘﺮﻫﻴﺰﮔﺎر .و ﺑﻪ او
و ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻛﻪ ﺳﻮره ي واﻟﻌﺼﺮ درﺑﺎره اوﺳﺖ» :ﺑﻪ ﻧﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺨﺸﺪه ﻣﻬﺮﺑﺎن .ﻗﺴﻢ ﺑﻪ زﻣﺎن ﻛﻪ اﻧﺴﺎن در
زﻳﺎن اﺳﺖ «.ﻣﮕﺮ ﻋﻠﻲ ﻛﻪ اﻳﻤﺎن آورده و ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و ﺷﻜﻴﺒﺎﻳﻲ آراﺳﺘﻪ اﺳﺖ.
١٧
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺧﺪا را ﮔﻮاه ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﭘﻴﺎم او را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ رﺳﺎﻧﻴﺪم .و ﺑﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎده وﻇﻴﻔﻪ اي ﺟﺰ ﺑﻴﺎن و اﺑﻼغ روﺷﻦ
ﻧﺒﺎﺷﺪ!
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺗﻘﻮا ﭘﻴﺸﻪ ﻛﻨﻴﺪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ .و ﻧﻤﻴﺮﻳﺪ ﺟﺰ ﺑﺎ ﺷﺮف اﺳﻼم.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! »ﺑﻪ ﺧﺪا و رﺳﻮل و ﻧﻮر ﻫﻤﺮاﻫﺶ اﻳﻤﺎن آورﻳﺪ ﭘﻴﺶ از آن ﻛﻪ ﭼﻬﺮه ﻫﺎ را ﺗﺒﺎه و ﺑﺎژﮔﻮﻧﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﭼﻮﻧﺎن
اﺻﺤﺎب روز ﺷﻨﺒﻪ ]ﻳﻬﻮدﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﺪا ﻧﻴﺮﻧﮓ آوردﻧﺪ[ راﻧﺪه ﺷﻮﻳﺪ« ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺼﻮد ﺧﺪاوﻧﺪ از اﻳﻦ آﻳﻪ
ﮔﺮوﻫﻲ از ﺻﺤﺎﺑﻪ اﻧﺪ ﻛﻪ آﻧﺎن را ﺑﺎ ﻧﺎم و َﻧﺴﺐ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ ﻟﻴﻜﻦ ﺑﻪ ﭘﺮده ﭘﻮﺷﻲ ﻛﺎرﺷﺎن ﻣﺄﻣﻮرم .آﻧﻚ ﻫﺮ ﻛﺲ ﭘﺎﻳﻪ ﻛﺎر
ﻣﺮدﻣﺎن! ﻧﻮر از ﺳﻮي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ در ﺟﺎن ﻣﻦ ،ﺳﭙﺲ در ﺟﺎن ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ،آن ﮔﺎه در ﻧﺴﻞ او ﺗﺎ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻬﺪي -
ﻛﻪ ﺣﻖ ﺧﺪا و ﻣﺎ را ﻣﻲ ﺳﺘﺎﻧﺪ -ﺟﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ .ﭼﺮا ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ ﻣﺎ را ﺑﺮ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ،ﺳﺘﻴﺰه ﮔﺮان،
ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎران ،ﺧﺎﺋﻨﺎن و ﮔﻨﻬﻜﺎران و ﺳﺘﻤﻜﺎران و ﻏﺎﺻﺒﺎن از ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن دﻟﻴﻞ و راﻫﻨﻤﺎ و ﺣﺠﺖ آورده اﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﺸﺪارﺗﺎن ﻣﻲ دﻫﻢ :ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ رﺳﻮل ﺧﺪاﻳﻢ .ﭘﻴﺶ از ﻣﻦ ﻧﻴﺰ رﺳﻮﻻﻧﻲ آﻣﺪه و ﺳﭙﺮي ﮔﺸﺘﻪ اﻧﺪ .آﻳﺎ اﮔﺮ ﻣﻦ
ﺑﻤﻴﺮم ﻳﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮم ،ﺑﻪ ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻋﻘﺐ ﮔﺮد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ؟ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻬﻘﺮا ﺑﺮﮔﺮدد ،ﻫﺮﮔﺰ ﺧﺪا را زﻳﺎﻧﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ رﺳﺎﻧﻴﺪ و
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰاران ﺷﻜﻴﺒﺎﮔﺮ را ﭘﺎداش ﺧﻮاﻫﺪ داد .ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻲ و ﭘﺲ از او ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ از ﻧﺴﻞ او ،داري ﻛﻤﺎل
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! اﺳﻼﻣﺘﺎن را ﺑﺮ ﻣﻦ ﻣﻨﺖ ﻧﮕﺬارﻳﺪ؛ ﻛﻪ اﻋﻤﺎل ﺷﻤﺎ را ﺑﻴﻬﻮده و ﺗﺒﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺧﺸﻢ
ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﭙﺲ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺷﻌﻠﻪ اي از آﺗﺶ و ﻣﺲ ﮔﺪاﺧﺘﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد .ﻫﻤﺎﻧﺎ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺷﻤﺎ در
ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﻪ زودي ﭘﺲ از ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎﻧﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮي آﺗﺶ ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻨﺪ و در روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﺗﻨﻬﺎ
وﺑﺪون ﻳﺎور ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ و ﻣﻦ از آﻧﺎن ﺑﻴﺰارﻳﻢ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! آﻧﺎن و ﻳﺎران و ﭘﻴﺮواﻧﺸﺎن در
ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺟﺎي ﺟﻬﻨﻢ ،ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻣﺘﻜﺒﺮان ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد .ﺑﺪاﻧﻴﺪ آﻧﺎن اﺻﺤﺎب ﺻﺤﻴﻔﻪ اﻧﺪ .اﻛﻨﻮن ﻫﺮ ﻛﺲ در ﺻﺤﻴﻔﻪ ﺧﻮد
ﻧﻈﺮ ﻛﻨﺪ.
١٨
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! اﻳﻨﻚ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻣﺎﻣﺖ و وراﺛﺖ ﺑﻪ اﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻣﻲ ﮔﺬارم در ﻧﺴﻞ ﺧﻮد ﺗﺎ ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ روز
رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ .و ﺣﺎل ،ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﻫﺎن ﺑﺮ ﻫﺮ ﺷﺎﻫﺪ و ﻏﺎﻳﺐ و ﺑﺮ آﻧﺎن ﻛﻪ زاده ﺷﺪه ﻳﺎ ﻧﺸﺪه
اﻧﺪ و ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﺎﺷﺪ .ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ را ﺣﺎﺿﺮان ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺒﺎن و ﭘﺪران ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪان ﺗﺎ ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ
ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ.
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﺑﻪ زودي ﭘﺲ از ﻣﻦ اﻣﺎﻣﺖ را ﺑﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻲ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎ ﻧﻤﻮده .آن را ﻏﺼﺐ ﻛﺮده و ﺑﻪ ﺗﺼﺮف ﺧﻮﻳﺶ درآورﻧﺪ.
ﻫﺎن! ﻧﻔﺮﻳﻦ و ﺧﺸﻢ ﺧﺪا ﺑﺮ ﻏﺎﺻﺒﺎن و ﭼﭙﺎول ﮔﺮان! و اﻟﺒﺘﻪ در آن ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ آﺗﺶ ﻋﺬاب -ﺷﻌﻠﻪ ﻫﺎي آﺗﺶ و ﻣﺲ
ﮔﺪاﺧﺘﻪ -ﺑﺮ ﺳﺮ ﺷﻤﺎ ﺟﻦ و اﻧﺲ ﺧﻮاﻫﺪ رﻳﺨﺖ .آن ﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ دﻳﮕﺮ ﻳﺎري ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰوﺟﻞ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﺎن رﻫﺎ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻧﺎﭘﺎك را ازﭘﺎك ﺟﺪا ﻛﻨﺪ .و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﻤﻲ
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﻴﭻ ﺳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﮕﺮ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻜﺬﻳﺐ اﻫﻞ آن ،آﻧﺎن را ﭘﻴﺶ از روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﻧﺎﺑﻮد
ﺧﻮاﻫﺪ ﻓﺮﻣﻮد و ﺑﻪ اﻣﺎم ﻣﻬﺪي ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﭙﺮد .و ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ وﻋﺪه ﺧﻮد را اﻧﺠﺎم ﺧﻮاﻫﺪ داد.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﭘﻴﺶ از ﺷﻤﺎ ،ﺷﻤﺎر ﻓﺰوﻧﻲ از ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن ﮔﻤﺮاه ﺷﺪﻧﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﺎن را ﻧﺎﺑﻮد ﻛﺮد .و ﻫﻤﻮ ﻧﺎﺑﻮدﻛﻨﻨﺪه
آﻳﻨﺪﮔﺎن اﺳﺖ.
او ﺧﻮد در ﻛﺘﺎﺑﺶ آورده» :آﻳﺎ ﭘﻴﺸﻴﻨﻴﺎن را ﺗﺒﺎه ﻧﻜﺮدﻳﻢ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آﻧﺎن آﻳﻨﺪﮔﺎن را ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻧﺴﺎﺧﺘﻴﻢ؟ ﺑﺎ ﻣﺠﺮﻣﺎن اﻳﻦ
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ اﻣﺮ و ﻧﻬﻲ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮده و ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر او داﻧﺶ آن را ﻧﺰد ﻋﻠﻲ ﻧﻬﺎدم .ﭘﺲ
ﻓﺮﻣﺎن او را ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ و ﮔﺮدن ﻧﻬﻴﺪ و ﭘﻴﺮوﻳﺶ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ و از آﻧﭽﻪ ﺑﺎزﺗﺎن دارد ﺧﻮدداري ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ راه ﻳﺎﺑﻴﺪ .ﺑﻪ ﺳﻮي ﻫﺪف
او ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﺪ .راه ﻫﺎي ﮔﻮﻧﻪ ﮔﻮن ﺷﻤﺎ را از راه او ﺑﺎزﻧﺪارد!
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺻﺮاط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي آن اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮده .و ﭘﺲ از ﻣﻦ ﻋﻠﻲ اﺳﺖ و آن ﮔﺎه
ﻓﺮزﻧﺪاﻧﻢ از ﻧﺴﻞ او ،ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎن راه راﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ و راﺳﺘﻲ راﻫﻨﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺑﻪ آن ﺣﻜﻢ و دﻋﻮت ﻛﻨﻨﺪ.
١٩
www.mybook.ir
ﺳﭙﺲ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺻﻠّﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ ﻗﺮاﺋﺖ ﻓﺮﻣﻮد» :ﺑﺴﻢ اﷲ اﻟﺮّﺣﻤﻦ اﻟﺮّﺣﻴﻢ اﻟﺤﻤﺪﻟﻠّﻪ رب اﻟﻌﺎﻟﻤﻴﻦ اﻟﺮّﺣﻤﻦ اﻟﺮّﺣﻴﻢ«
ﻫﺎن! ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ اﻳﻦ ﺳﻮره درﺑﺎره ﻣﻦ ﻧﺎزل ﺷﺪه و ﺷﺎﻣﻞ اﻣﺎﻣﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ آﻧﺎن اﺧﺘﺼﺎص دارد .آﻧﺎن اوﻟﻴﺎي
ﺧﺪاﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺮس و اﻧﺪوﻫﻲ ﺑﺮاﻳﺸﺎن ﻧﻴﺴﺖ ،آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ :اﻟﺒﺘﻪ ﺣﺰب ﺧﺪا ﭼﻴﺮه و ﻏﺎﻟﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻫﺸﺪار ﻛﻪ:
ﺳﺘﻴﺰﻧﺪﮔﺎن ﺑﺎ اﻣﺎﻣﺎن ،ﮔﻤﺮاه و ﻫﻤﻜﺎران ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ اﻧﺪ .ﺑﺮاي ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻣﺮدﻣﺎن ،ﺳﺨﻨﺎن ﺑﻴﻬﻮده و ﭘﻮچ را ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻲ
رﺳﺎﻧﻨﺪ .ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ از دوﺳﺘﺎن اﻣﺎﻣﺎن در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد ﭼﻨﻴﻦ ﻳﺎد ﻛﺮده » :ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﻲ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﻪ ﺧﺪا و روز
ﺑﺎزﭘﺴﻴﻦ را ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎن ﺧﺪا و رﺳﻮل را دوﺳﺖ ﺑﺪارﻧﺪ ،ﮔﺮﭼﻪ آﻧﺎن ﭘﺪران ،ﺑﺮادران و ﺧﻮﻳﺸﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ .آﻧﺎن ]ﻛﻪ
ﭼﻨﻴﻦ اﻧﺪ[ ﺧﺪاوﻧﺪ اﻳﻤﺎن را در دل ﻫﺎﻳﺸﺎن ﻧﻨﻮﺷﺘﻪ اﺳﺖ - «.ﺗﺎ آﺧﺮ آﻳﻪ.
ﻫﺎن! دوﺳﺘﺪاران اﻣﺎﻣﺎن ﻣﺆﻣﻨﺎن اﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﭼﻨﺎن ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻓﺮﻣﻮده» :آﻧﺎن ﻛﻪ اﻳﻤﺎن آورده و ﺑﺎور ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺮك
ﻧﻴﺎﻟﻮده اﻧﺪ ،در اﻣﺎن و در راه راﺳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ «.ﻫﺸﺪار! ﻳﺎران ﭘﻴﺸﻮاﻳﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺎور رﺳﻴﺪه و از ﺗﺮدﻳﺪ و
اﻧﻜﺎر دور ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد .ﻫﺸﺪار! اوﻟﻴﺎي اﻣﺎﻣﺎن آﻧﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آراﻣﺶ و ﺳﻼم ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ درﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ و ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﺑﺎ ﺳﻼم
آﻧﺎن را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ،ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮔﻔﺖ» :درود ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﭘﺎك ﺷﺪه اﻳﺪ .اﻳﻨﻚ داﺧﻞ ﺷﻮﻳﺪ ﻛﻪ در ﺑﻬﺸﺖ ،ﺟﺎوداﻧﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ
ﺑﻮد «.ﻫﺎن! ﺑﻬﺸﺖ ﭘﺎداش اوﻟﻴﺎي آﻧﺎن اﺳﺖ و در آن ﺑﻲ ﺣﺴﺎب روزي داده ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ .ﻫﺎن! دﺷﻤﻨﺎن آﻧﺎن آن ﻛﺴﺎﻧﻲ
اﻧﺪ ﻛﻪ در آﺗﺶ درآﻳﻨﺪ .و ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻧﺎﻟﻪ اﻓﺮوزش ﺟﻬﻨﻢ را ﻣﻲ ﺷﻨﻮﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺷﻌﻠﻪ ﻫﺎي آﺗﺶ زﺑﺎﻧﻪ ﻣﻲ ﻛﺸﺪ و زﻓﻴﺮ
ﻫﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ درﺑﺎره ﺳﺘﻴﺰﮔﺮان ﺑﺎ آﻧﺎن ﻓﺮﻣﻮده» :ﻫﺮﮔﺎه اﻣﺘﻲ داﺧﻞ ﺟﻬﻨﻢ ﺷﻮد ﻫﻤﺘﺎي ﺧﻮد را ﻧﻔﺮﻳﻦ ﻛﻨﺪ«.
ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ دﺷﻤﻨﺎن اﻣﺎﻣﺎن ﻫﻤﺎﻧﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ درﺑﺎره آﻧﺎن ﻓﺮﻣﻮده» :ﻫﺮ ﮔﺮوﻫﻲ از آﻧﺎن داﺧﻞ ﺟﻬﻨﻢ ﺷﻮد ﻧﮕﺎﻫﺒﺎﻧﺎن
ﻣﻲ ﭘﺮﺳﻨﺪ :ﻣﮕﺮ ﺑﺮاﻳﺘﺎن ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪه اي ﻧﻴﺎﻣﺪ؟! ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﭼﺮا ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪه آﻣﺪ ﻟﻴﻜﻦ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮدﻳﻢ و ﮔﻔﺘﻴﻢ :ﺧﺪاوﻧﺪ وﺣﻲ
ﻧﻔﺮﺳﺘﺎده و ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ﻣﮕﺮ در ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺰرگ!« ﺗﺎ آن ﺟﺎ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :ﻫﺎن! ﻧﺎﺑﻮد ﺑﺎد دوزﺧﻴﺎن!« ﻫﺎن! ﻳﺎران
اﻣﺎﻣﺎن در ﻧﻬﺎن ،از ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮﻳﺶ ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و آﻣﺮزش و ﭘﺎداش ﺑﺰرگ ﺑﺮاي آﻧﺎن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﭼﻪ
ﺑﺴﻴﺎرراه اﺳﺖ ﻣﻴﺎن آﺗﺶ و ﭘﺎداش ﺑﺰرگ! ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺘﻴﺰه ﺟﻮﻳﺎن ﻣﺎ را ﻧﺎﺳﺘﻮده و ﻧﻔﺮﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮده و
٢٠
www.mybook.ir
دوﺳﺘﺎن ﻣﺎ را ﺳﺘﻮده و دوﺳﺖ دارد .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ اﻧﺬارﮔﺮم و ﻋﻠﻲ ﻣﮋده دﻫﻨﺪه .ﻫﺎن! ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻴﻢ
دﻫﻨﺪه ام و ﻋﻠﻲ راﻫﻨﻤﺎ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮم و ﻋﻠﻲ وﺻﻲ ﻣﻦ اﺳﺖ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎده و ﻋﻠﻲ اﻣﺎم و وﺻﻲ ﭘﺲ از ﻣﻦ اﺳﺖ .و اﻣﺎﻣﺎن ﭘﺲ از او ﻓﺮزﻧﺪان اوﻳﻨﺪ .آﮔﺎه
ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻣﻦ واﻟﺪ آﻧﺎﻧﻢ وﻟﻲ اﻳﺸﺎن از ﻧﺴﻞ ﻋﻠﻲ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻫﻤﺎﻧﺎ آﺧﺮﻳﻦ اﻣﺎم ،ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻬﺪي از ﻣﺎﺳﺖ .ﻫﺎن! او
ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ ادﻳﺎن ﭼﻴﺮه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ اوﺳﺖ اﻧﺘﻘﺎم ﮔﻴﺮﻧﺪه از ﺳﺘﻤﻜﺎران .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ اوﺳﺖ ﻓﺎﺗﺢ دژﻫﺎ و
ﻣﻨﻬﺪم ﻛﻨﻨﺪه آﻧﻬﺎ .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ اوﺳﺖ ﭼﻴﺮه ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻣﺸﺮﻛﺎن و راﻫﻨﻤﺎي آﻧﺎن .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ او ﺧﻮﻧﺨﻮاه ﺗﻤﺎم
اوﻟﻴﺎي ﺧﺪاﺳﺖ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! اوﺳﺖ ﻳﺎور دﻳﻦ ﺧﺪا .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ از درﻳﺎﻳﻲ ژرف ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﻓﺰون ﮔﻴﺮد .ﻫﺸﺪار!
ﻛﻪ او ﺑﻪ ﻫﺮ ارزﺷﻤﻨﺪي ﺑﻪ اﻧﺪازه ارزش او ،و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﺎدان و ﺑﻲ ارزﺷﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻧﺎداﻧﻲ اش ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻨﺪ .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ
او ﻧﻴﻜﻮ و ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ .ﻫﺸﺪار! ﻛﻪ او وارث داﻧﺶ ﻫﺎ و ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ادراك ﻫﺎﺳﺖ .ﻫﺎن! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ او از
ﺳﻮي ﭘﺮوردﮔﺎرش ﺳﺨﻦ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ و آﻳﺎت و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎي او را ﺑﺮﭘﺎ ﻛﻨﺪ .ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻫﻤﺎﻧﺎ اوﺳﺖ ﺑﺎﻟﻴﺪه و اﺳﺘﻮار .ﺑﻴﺪار
ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻫﻤﻮﺳﺖ ﻛﻪ ]اﺧﺘﻴﺎر اﻣﻮر ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن و آﻳﻴﻦ آﻧﺎن [ ﺑﻪ او واﮔﺬار ﺷﺪه اﺳﺖ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن
ﻇﻬﻮر او را ﭘﻴﺸﮕﻮﻳﻲ ﻛﺮده اﻧﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻛﻪ اوﺳﺖ ﺣﺠﺖ ﭘﺎﻳﺪار و ﭘﺲ از او ﺣﺠﺘﻲ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .درﺳﺘﻲ و
راﺳﺘﻲ و ﻧﻮر و روﺷﻨﺎﻳﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺰد اوﺳﺖ .ﻫﺎن! ﻛﺴﻲ ﺑﺮ او ﭘﻴﺮوز ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺳﺘﻴﺰﻧﺪه او ﻳﺎري ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﮔﺸﺖ.
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ او وﻟﻲ ﺧﺪا در زﻣﻴﻦ ،داور او در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم و اﻣﺎﻧﺘﺪار اﻣﻮر آﺷﻜﺎر و ﻧﻬﺎن اﺳﺖ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻣﻦ ﭘﻴﺎم
ﺧﺪا را ﺑﺮاﻳﺘﺎن آﺷﻜﺎر ﻛﺮده ﺗﻔﻬﻴﻢ ﻧﻤﻮدم .و اﻳﻦ ﻋﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را آﮔﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .اﻳﻨﻚ ﺷﻤﺎ را ﻣﻲ ﺧﻮاﻧﻢ
ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺧﻄﺒﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﻋﻠﻲ دﺳﺖ دﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ او ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮده ﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ او اﻗﺮار ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻦ ﺑﺎ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮده اﻧﺪ .دﺳﺖ ﺧﺪا ﺑﺎﻻي دﺳﺘﺎن آﻧﺎن اﺳﺖ .و ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻴﻌﺖ ﺷﻜﻨﺪ ،ﺑﺮ زﻳﺎن
ﺧﻮد ﺷﻜﺴﺘﻪ ،و آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﻴﻤﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺘﻮار و ﺑﺎوﻓﺎ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ او ﭘﺎداش ﺑﺰرﮔﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داد.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺣﺞ و ﻋﻤﺮه از ﺷﻌﺎﺋﺮ و آداب و رﺳﻮم ﺧﺪاﻳﻲ اﺳﺖ .ﭘﺲ زاﺋﺮان ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا و ﻋﻤﺮه ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮ ﺻﻔﺎ
٢١
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا ﺣﺞ ﮔﺰارﻳﺪ؛ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺧﺎﻧﺪاﻧﻲ داﺧﻞ آن ﻧﺸﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻲ ﻧﻴﺎز ﺷﺪ و ﻣﮋده ﮔﺮﻓﺖ ،و ﻛﺴﻲ از آن
روي ﺑﺮﻧﮕﺮداﻧﻴﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻲ ﺑﻬﺮه و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻣﺆﻣﻨﻲ در ﻣﻮﻗﻒ )ﻋﺮﻓﺎت ،ﻣﺸﻌﺮ ،ﻣﻨﺎ( ﻧﻤﺎ َﻧﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻦ
ﻛﻪ ﺧﺪا ﮔﻨﺎﻫﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ او را ﺑﻴﺎﻣﺮزد و ﺑﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن اﻋﻤﺎل ﺣﺞ ]ﺑﺎ ﭘﺮوﻧﺪه ي ﭘﺎك [ ﻛﺎر ﺧﻮد را از
ﺳﺮ ﮔﻴﺮد .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺣﺎﺟﻴﺎن دﺳﺘﮕﻴﺮي ﺷﺪه اﻧﺪ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎي ﺳﻔﺮﺷﺎن ﺟﺒﺮان ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ آن ﺑﻪ آﻧﺎن
ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ .و اﻟﺒﺘﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﺎداش ﻧﻴﻜﻮﻛﺎران را ﺗﺒﺎه ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﻛﺮد .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺣﺞ ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا را ﺑﺎ دﻳﻦ ﻛﺎﻣﻞ و
داﻧﺶ ژرف ﺑﺠﺎي آورﻳﺪ و از ﻣﺸﺎﻫﺪ ﺣﺞ ﺟﺰ ﺑﺎ ﺗﻮﺑﻪ و ﺑﺎزاﻳﺴﺘﺎدن ]از ﮔﻨﺎﻫﺎن [ ﺑﺮﻧﮕﺮدﻳﺪ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻧﻤﺎز را
ﺑﻪ ﭘﺎ دارﻳﺪ و زﻛﺎت ﺑﭙﺮدازﻳﺪ ﻫﻤﺎن ﺳﺎن ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮده .ﭘﺲ اﮔﺮ زﻣﺎن ﺑﺮ ﺷﻤﺎ دراز ﺷﺪ و ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ
ﻛﺮدﻳﺪ ﻳﺎ از ﻳﺎد ﺑﺮدﻳﺪ ،ﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮ ﺷﻤﺎﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ او راﭘﺲ از ﻣﻦ اﻣﺎﻧﺘﺪار ﺧﻮﻳﺶ
در ﻣﻴﺎن آﻓﺮﻳﺪﮔﺎﻧﺶ ﻧﻬﺎده .ﻫﻤﺎﻧﺎ او از ﻣﻦ و ﻣﻦ از اوﻳﻢ .و او و ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ از ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن او ،ﭘﺮﺳﺶ ﻫﺎي ﺷﻤﺎ راﭘﺎﺳﺦ
ﻫﺎن! روا و ﻧﺎروا ﺑﻴﺶ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺷﻤﺎرش ﻛﻨﻢ و ﺑﺸﻨﺎﺳﺎﻧﻢ و در اﻳﻦ ﺟﺎ ﻳﻜﺒﺎره ﺑﻪ روا ﻓﺮﻣﺎن دﻫﻢ و از ﻧﺎروا
ﺑﺎزدارم .از اﻳﻦ روي ﻣﺄﻣﻮرم از ﺷﻤﺎ ﺑﻴﻌﺖ ﺑﮕﻴﺮم ﻛﻪ دﺳﺖ در دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﻬﻴﺪ ،در ﻣﻮرد ﭘﺬﻳﺮش آن ﭼﻪ از ﺳﻮي ﺧﺪاوﻧﺪ
آورده ام ،درﺑﺎره ﻋﻠﻲ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ و اوﺻﻴﺎي ﭘﺲ از او ﻛﻪ آﻧﺎن از ﻣﻦ و اوﻳﻨﺪ .و اﻳﻦ اﻣﺎﻣﺖ ﺑﻪ وراﺛﺖ ﭘﺎﻳﺪار اﺳﺖ و
ﻓﺮﺟﺎم اﻣﺎﻣﺎن ،ﻣﻬﺪي اﺳﺖ و اﺳﺘﻮاري اﻣﺎﻣﺖ ﺗﺎ روزي اﺳﺖ ﻛﻪ او ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺪر و ﻗﻀﺎ دﻳﺪار ﻛﻨﺪ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ روا و ﻧﺎروا راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻛﺮدم و از آن ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮدم .ﺑﺪاﻧﻴﺪ و آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ! آن
ﻫﺎ را ﻳﺎد ﻛﻨﻴﺪ و ﻧﮕﻪ دارﻳﺪ و ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺑﻪ آن ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ و در آن دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ راه ﻧﺪﻫﻴﺪ .ﻫﺸﺪار ﻛﻪ دوﺑﺎره ﻣﻲ
ﮔﻮﻳﻢ :ﺑﻴﺪار ﺑﺎﺷﻴﺪ! ﻧﻤﺎز را ﺑﻪ ﭘﺎ دارﻳﺪ .و زﻛﺎت ﺑﭙﺮدازﻳﺪ .و اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮوف ﻛﻨﻴﺪ و از ﻣﻨﻜﺮ ﺑﺎزدارﻳﺪ .و ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ
رﻳﺸﻪ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮوف اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻦ ]درﺑﺎره ي اﻣﺎﻣﺖ [ ﺑﺮﺳﻴﺪ و ﺳﺨﻦ ﻣﺮا ﺑﻪ دﻳﮕﺮان ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ و ﻏﺎﻳﺒﺎن را
ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﻨﻴﺪ و آﻧﺎن را از ﻧﺎﺳﺎزﮔﺎري ﺳﺨﻨﺎن ﻣﻦ ﺑﺎزدارﻳﺪ؛ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺳﺨﻦ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا و ﻣﻦ اﺳﺖ و
ﻫﻴﭻ اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮوف و ﻧﻬﻲ از ﻣﻨﻜﺮي ﺟﺰ ﺑﺎ اﻣﺎم ﻣﻌﺼﻮم ﺗﺤﻘﻖ و ﻛﻤﺎل ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ.
٢٢
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻗﺮآن ﺑﺮ ﺷﻤﺎ روﺷﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻣﺎﻣﺎن ﭘﺲ از ﻋﻠﻲ ﻓﺮزﻧﺪان اوﻳﻨﺪ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﺪم ﻛﻪ آﻧﺎن از او و
از ﻣﻦ اﻧﺪ .ﭼﺮا ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻛﺘﺎب ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ» :اﻣﺎﻣﺖ را ﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﭘﺎﻳﺪار در ﻧﺴﻞ او ﻗﺮار داد «...و ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ﮔﻔﺘﻪ
ام ﻛﻪ» :ﻣﺎدام ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺮآن و اﻣﺎﻣﺎن ﺗﻤﺴﻚ ﻛﻨﻴﺪ ،ﮔﻤﺮاه ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ ﺷﺪ «.ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺗﻘﻮا را ،ﺗﻘﻮا را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﺮده از
ﺳﺨﺘﻲ رﺳﺘﺨﻴﺰ ﺑﻬﺮاﺳﻴﺪ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ ﻓﺮﻣﻮد» :اﻟﺒﺘﻪ زﻣﻴﻦ ﻟﺮزه روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ ﺣﺎدﺛﻪ اي
ﺑﺰرگ اﺳﺖ . «...ﻣﺮگ ،ﻗﻴﺎﻣﺖ ،و ﺣﺴﺎب و ﻣﻴﺰان و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن و ﭘﺎداش ﻛﻴﻔﺮ را ﻳﺎد
ﻛﻨﻴﺪ .آن ﻛﻪ ﻧﻴﻜﻲ آورد ،ﭘﺎداش ﮔﻴﺮد .و آن ﻛﻪ ﺑﺪي ﻛﺮد ،ﺑﻬﺮه اي از ﺑﻬﺸﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺮد.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺷﻤﺎ ﺑﻴﺶ از آﻧﻴﺪ ﻛﻪ در ﻳﻚ زﻣﺎن ﺑﺎ ﻳﻚ دﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﻴﻌﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ .از اﻳﻦ روي ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ ﺑﻪ ﻣﻦ دﺳﺘﻮر
داده ﻛﻪ از زﺑﺎن ﺷﻤﺎ اﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮم و ﭘﻴﻤﺎن وﻻﻳﺖ ﻋﻠﻲ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ را ﻣﺤﻜﻢ ﻛﻨﻢ و ﻧﻴﺰ ﺑﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﭘﺲ از او ﻛﻪ از
ﭘﺲ ﻫﻤﮕﺎن ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ» :اﻟﺒﺘّﻪ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ را ﺷﻨﻴﺪه ﭘﻴﺮوي ﻣﻲ ﻛﻨﻴﻢ و از آن ﻫﺎ ﺧﺸﻨﻮدﻳﻢ و ﺑﺮ آن ﮔﺮدن ﮔﺬار و ﺑﺮ آن
ﭼﻪ از ﺳﻮي ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن در اﻣﺎﻣﺖ اﻣﺎﻣﻤﺎن ﻋﻠﻲ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ و اﻣﺎﻣﺎن دﻳﮕﺮ -از ﺻﻠﺐ او -ﺑﻪ ﻣﺎ اﺑﻼغ ﻛﺮدي ،ﺑﺎ ﺗﻮ
ﭘﻴﻤﺎن ﻣﻲ ﺑﻨﺪﻳﻢ ﺑﺎ دل و ﺟﺎن و زﺑﺎن و دﺳﺖ ﻫﺎﻳﻤﺎن .ﺑﺎ اﻳﻦ ﭘﻴﻤﺎن زﻧﺪه اﻳﻢ و ﺑﺎ آن ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻣﺮد و ﺑﺎ آن اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ
ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ .و ﻫﺮﮔﺰ آن را دﮔﺮﮔﻮن ﻧﻜﺮده ﺷﻚ و اﻧﻜﺎر ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ داﺷﺖ و از ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن ﺧﻮد ﺑﺮﻧﻤﻲ ﮔﺮدﻳﻢ .ﻣﺎ را
ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا ﭘﻨﺪ دادي درﺑﺎره ﻋﻠﻲ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ و اﻣﺎﻣﺎن از ﻧﺴﻞ ﺧﻮد و او ،ﻛﻪ ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و آﻧﺎن ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﺲ
از آﻧﺎن ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮده اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻋﻬﺪ و ﭘﻴﻤﺎن از ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ از دل و ﺟﺎن و زﺑﺎن و روح و دﺳﺘﺎﻧﻤﺎن .ﻫﺮ ﻛﺲ ﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺑﺎ
دﺳﺖ وﮔﺮﻧﻪ ﺑﺎ زﺑﺎن ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺴﺖ .و ﻫﺮﮔﺰ ﭘﻴﻤﺎﻧﻤﺎن را دﮔﺮﮔﻮن ﻧﺨﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد و ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻣﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﻋﻬﺪ ﻧﺒﻴﻨﺪ .و
ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻣﺎن ﺗﻮ را ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻚ و دور از ﻓﺮزﻧﺪان و ﺧﻮﻳﺸﺎن ﺧﻮد ﺧﻮاﻫﻴﻢ رﺳﺎﻧﻴﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺑﺮ آن ﮔﻮاه ﺧﻮاﻫﻴﻢ
ﮔﺮﻓﺖ .و ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ ﮔﻮاﻫﻲ ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ و ﺗﻮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻣﺎ ﮔﻮاه ﺑﺎش«.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﭼﻪ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻴﺪ؟ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺮ ﺻﺪاﻳﻲ را ﻣﻲ ﺷﻨﻮد و آن را ﻛﻪ از دل ﻫﺎ ﻣﻲ ﮔﺬرد ﻣﻲ داﻧﺪ» .ﻫﺮ آن
ﻛﺲ ﻫﺪاﻳﺖ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ،ﺑﻪ ﺧﻴﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ .و آن ﻛﻪ ﮔﻤﺮاه ﺷﺪ ،ﺑﻪ زﻳﺎن ﺧﻮد رﻓﺘﻪ «.و ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﻨﺪ ،ﻫﺮ
٢٣
www.mybook.ir
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! اﻳﻨﻚ ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ ﻣﻦ ﭘﻴﻤﺎن ﺑﻨﺪﻳﺪ و ﺑﺎ ﻋﻠﻲ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ و ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و اﻣﺎﻣﺎن ﭘﺲ از
ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻜّﺎران را ﺗﺒﺎه ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﺎوﻓﺎﻳﺎن ﻣﻬﺮ ﻣﻲ ورزد» .ﻫﺮ ﻛﻪ ﭘﻴﻤﺎن ﺷﻜﻨﺪ« ﺟﺰ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ زﻳﺎن ﺧﻮد ﮔﺎم
ﺑﺮداﺷﺘﻪ ،و ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪي ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺪا ﺑﺴﺘﻪ ﭘﺎﺑﺮﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪ ،ﺑﻪ زودي ﺧﺪا او را ﭘﺎداش ﺑﺰرﮔﻲ ﺧﻮاﻫﺪ داد«.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! آن ﭼﻪ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﮔﻔﺘﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ و ﺑﻪ ﻋﻠﻲ ﺑﺎ ﻟﻘﺐ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺳﻼم ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ» :ﺷﻨﻴﺪﻳﻢ و ﻓﺮﻣﺎن ﻣﻲ
ﺑﺮﻳﻢ .ﭘﺮوردﮔﺎرا ،آﻣﺮزﺷﺖ ﺧﻮاﻫﻴﻢ و ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﻮي ﺗﻮ اﺳﺖ «.و ﻧﻴﺰ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ» :ﺗﻤﺎم ﺳﭙﺎس و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪاﻳﻲ
راﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﻓﺮﻣﻮد وﮔﺮﻧﻪ راه ﻧﻤﻲ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ« -ﺗﺎ آﺧﺮ آﻳﻪ.
ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺑﺮﺗﺮي ﻫﺎي ﻋﻠﻲ ﺑﻦ اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞ -ﻛﻪ در ﻗﺮآن ﻧﺎزل ﻓﺮﻣﻮده -ﺑﻴﺶ از آن
اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻳﻜﺒﺎره ﺑﺮﺷﻤﺎرم .ﭘﺲ ﻫﺮ ﻛﺲ از ﻣﻘﺎﻣﺎت او ﺧﺒﺮ داد و آن ﻫﺎ را ﺷﻨﺎﺧﺖ او را ﺗﺼﺪﻳﻖ و ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﻨﻴﺪ .ﻫﺎن
ﻣﺮدﻣﺎن! آن ﻛﺲ ﻛﻪ از ﺧﺪا و رﺳﻮﻟﺶ و ﻋﻠﻲ و اﻣﺎﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﺎم ﺑﺮدم ﭘﻴﺮوي ﻛﻨﺪ ،ﺑﻪ رﺳﺘﮕﺎري ﺑﺰرﮔﻲ دﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ
اﺳﺖ .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! ﺳﺒﻘﺖ ﺟﻮﻳﺎن ﺑﻪ ﺑﻴﻌﺖ و ﭘﻴﻤﺎن و ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ او و ﺳﻼم دﻫﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮ او ﺑﺎ ﻟﻘﺐ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ،
رﺳﺘﮕﺎراﻧﻨﺪ و در ﺑﻬﺸﺖ ﻫﺎي ﭘﺮﺑﻬﺮه ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد .ﻫﺎن ﻣﺮدﻣﺎن! آن ﭼﻪ ﺧﺪا را ﺧﺸﻨﻮد ﻛﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ .ﭘﺲ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ و
ﭘﺮوردﮔﺎرا ،آﻧﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﭼﻪ ادا ﻛﺮدم و ﻓﺮﻣﺎن دادم اﻳﻤﺎن آوردﻧﺪ ،ﺑﻴﺎﻣﺮز .و ﺑﺮ ﻣﻨﻜﺮان ﻛﺎﻓﺮ ﺧﺸﻢ ﮔﻴﺮ! و
٢
www.mybook.ir
٢
www.mybook.ir
1
ﺧﻄﺒﻪ ﻳﻮم اﻟﻌﻴﺪﻳﻦ
ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ ﺑﻪ اﺳﻨﺎد ﺧﻮد از ﻓﻴﺎض ﺑﻦ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ :در اﻳﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻣﺎم رﺿﺎ )ع ( در ﻃﻮس ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮدﻧﺪ
روزي ﻛﻪ ﻣﺼﺎدف ﺑﺎ ﻏﺪﻳﺮ ﺑﻮد در ﻣﺤﻀﺮ اﻳﺸﺎن ﺑﻮدم و ﺟﻤﻌﻲ از دوﺳﺘﺎن ﺻﻤﻴﻤﻲ و ﺧﻮاص ﺣﻀﺮت ﻧﻴﺰ در ﻣﻨﺰل
اﻳﺸﺎن ﻣﻴﻬﻤﺎن ﺑﻮدﻧﺪ .ﺣﻀﺮت آﻧﺎن را ﺑﺮاي ﺻﺮف اﻓﻄﺎر دﻋﻮت ﻓﺮﻣﻮده ﺑﻮد و ﻫﺪاﻳﺎي ﻓﺮاواﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎي
از ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎل دوﺳﺘﺎن ﻣﻲ ﺷﺪ .اﻣﺎم رﺿﺎ ) ع ( ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ از ﻓﻀﻴﻠﺖ روز ﻏﺪﻳﺮ ﺳﺨﻦ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ و ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺗﺎرﻳﺨﻲ آن
روز را ﻳﺎدآوري ﻣﻲ ﻛﺮد؛ از ﺟﻤﻠﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺣﻀﺮت اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮد:
ﭘﺪرم از اﻣﺎم ﺻﺎدق ) ع ( و اﻳﺸﺎن از اﻣﺎم ﺑﺎﻗﺮ ) ع ( و ﺣﻀﺮﺗﺶ از اﻣﺎم ﺳﺠﺎد ) ع ( از اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ) ع ( رواﻳﺖ ﻛﺮدﻧﺪ
ﻛﻪ در اﻳﺎم ﺣﻜﻮﻣﺖ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ )ع ( ﻳﻚ ﺳﺎل ،روز ﺟﻤﻌﻪ ﺑﺎ ﻋﻴﺪ ﻏﺪﻳﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﮔﺸﺖ ،اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ) ع ( ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ
ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻋﺖ از روز ،ﺑﺮاي اﻳﺮاد ﺧﻄﺒﻪ ﺑﺮﻓﺮاز ﻣﻨﺒﺮ رﻓﺖ و در آﻏﺎز ﺳﺨﻨﺮاﻧﻲ ﺧﻮد ﭼﻨﺎن ﺣﻤﺪ و ﺛﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺧﺪاوﻧﺪ
داﺷﺘﻪ و آن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﻳﻨﻜﻪ در ﺣﻤﺪ و ﺳﺘﺎﻳﺸﻲ ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﺑﺎ ﻫﺮ ﻟﻔﻈﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻫﺮﭼﻨﺪ اﻟﻔﺎظ ﺑﺰرﮔﻲ
درون و ﺻﺪاﻗﺖ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﺑﻮده و زﺑﺎن آن را ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ،ﺧﺪاﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻟﻖ اﺳﺖ و آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه اي ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ و ﺻﻮرﺗﮕﺮي
١ﻃﻮﳻ ،ﶊﺪ ﺑﻦ اﳊﺴﻦ ،ﻣﺼﺒﺎح اﳌﳤﺠﺪ ،ج ،۲ص۷۵۲؛ اﺑﻦ ﻃﺎووس ،الاﻗﺒﺎل،ج ،۲ص .۲۵۴
٢
www.mybook.ir
)ﺑﻲ ﻧﻈﻴﺮ( ،ﺑﺮاي او ﻧﺎﻣﻬﺎي ﻧﻴﻚ اﺳﺖ و ﭼﻴﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ او ﻧﻴﺴﺖ؛ زﻳﺮا ﻫﺮ ﭼﻴﺰي ﺑﺎ ﺧﻮاﺳﺖ و ﻣﺸﻴﺖ او ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ
و ﺷﻬﺎدت ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻨﺪه ﺧﺪا و ﻓﺮﺳﺘﺎده اوﺳﺖ ،ﺧﺪاوﻧﺪ او را از زﻣﺎﻧﻬﺎي ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﺎﻟﺺ ﻧﻤﻮده و آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺑﺮ
دﻳﮕﺮ اﻣﺘﻬﺎ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه اﺳﺖ .ﺣﻘﻴﻘﺖ وﺟﻮد او ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮد ﺑﻮده و ﻫﻤﮕﻮن و ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ ﺗﺎ از ﺟﺎﻧﺐ او ﻓﺮﻣﺎن دﻫﻨﺪه ﺑﻪ ﻧﻴﻜﻲ ﻫﺎ و ﺑﺎزدارﻧﺪه از زﺷﺘﻲ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ و او را در ﺗﻤﺎم ﻋﻮاﻟﻢ
ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺧﻮد ﺳﺎﺧﺖ )ﺗﺎ رﺣﻤﺖ اش از ﻃﺮﻳﻖ او ﺑﻪ ﺧﻼﻳﻖ ﺑﺮﺳﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ او ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻛﻨﺎن ﻋﻮاﻟﻢ ﺑﺎ ﺧﺪا ارﺗﺒﺎط
ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﻨﺪ( زﻳﺮا دﻳﺪﮔﺎن ،ﺧﺪا را ﻧﻤﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ و ﮔﺬر اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ او ﻧﻤﻲ اﻓﺘﺪ و در ﻗﻠﻤﺮو اﺳﺮار ،ﮔﻤﺎن ﻫﺎي ﭘﻨﻬﺎن
ﻫﻤﺘﺎﻳﻲ ﺑﺮاي او ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ ،ﺧﺪاﻳﻲ ﻏﻴﺮاز آن ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﺳﺎﻣﺎن ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺧﺪاوﻧﺪ ،ﺷﻬﺎدت ﺑﻪ ﻧﺒﻮت رﺳﻮل ﺧﺪا ) ص ( را در ﻛﻨﺎر اﻋﺘﺮاف ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪي ﺧﻮﻳﺶ ﻗﺮار داد و ﭼﻨﺎن او را اﺣﺘﺮام و
آري ! رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت و ﺻﺪاﻗﺘﺶ ،ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎم رﻓﻴﻌﻲ ﺑﻮد و اﻳﻦ ﻣﻘﺎم و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﻧﺼﻴﺐ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻧﻤﻲ
ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺘﻐﻴﺮاﻟﺤﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ دﮔﺮﮔﻮن ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و رﺷﺘﻪ ﻣﺤﺒﺖ و دوﺳﺘﻲ را ﭘﺎس ﻧﻤﻲ دارﻧﺪ و در دام ﮔﻤﺎن ﻫﺎ
ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎن داد ﺗﺎ ﺑﺮ او درود و ﺻﻠﻮات ﺑﻔﺮﺳﺘﻴﻢ و اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮ اﺣﺘﺮام و ﺗﻜﺮﻳﻢ او اﻓﺰوده و آن ﺻﻠﻮات ﻫﺎ را
راﻫﻲ ﺑﺮاي اﺟﺎﺑﺖ دﻋﺎي دﻋﺎ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻗﺮار داد.
و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﻮد ﺑﺮ او ﺻﻠﻮات ﻓﺮﺳﺘﺎد و ﮔﺮاﻣﻲ اش داﺷﺖ و ﺷﺮاﻓﺘﺶ ﺑﺨﺸﻴﺪ و ﭼﻨﺎن ﻋﻈﻤﺘﺶ داد ﻛﻪ آن را ﻛﺮاﻧﻪ اي
ﻧﻴﺴﺖ و ﺗﺎ اﺑﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .اﻣﺎ ﭘﺲ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ) ص ( ﺧﺪاوﻧﺪ ﮔﺮوه ﺧﺎﺻﻲ را ) ﺑﺮاي ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻲ او ( اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮد
و ﺑﻪ آﻧﺎن ﻣﻘﺎم رﻓﻴﻌﻲ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻓﺮﻣﻮد و ﺗﺎ رﺗﺒﻪ رﺳﻮﻟﺶ ) ص ( ﺑﺎﻻ ﺑﺮد .آﻧﺎن را دﻋﻮت ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﻮد ﻗﺮار
داد ،راﻫﻨﻤﺎﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻃﻲ ﻗﺮن ﻫﺎ و ﻃﻮل زﻣﺎن ﻫﺎ ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺳﻮي او ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ .آﻧﺎن ﻗﺒﻞ از ﺧﻠﻘﺖ ﻫﺮ ﭘﺪﻳﺪه اي ،
ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻧﻮاري آﻓﺮﻳﺪه ﺷﺪﻧﺪ .ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺣﻤﺪ و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﻮﻳﺶ ﮔﻮﻳﺎ ﺳﺎﺧﺖ و ﺷﻜﺮ و ﺗﻤﺠﻴﺪ از ذات ﺧﻮد
را ﺑﻪ اﻳﺸﺎن اﻟﻬﺎم ﻧﻤﻮد و آﻧﺎن را ﺣﺠﺖ ﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار داد ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ رﺑﻮﺑﻴﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﻋﺒﻮدﻳﺖ ﺧﻮﻳﺸﺘﻦ
اﻋﺘﺮاف دارﻧﺪ.
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آﻧﺎن ،ﻣﻮﺟﻮداﺗﻲ را ﻛﻪ ﺗﻮان ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ،ﮔﻮﻳﺎ ﺳﺎﺧﺖ ،ﺗﺎ ﺑﺎ زﺑﺎﻧﻬﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪﻳﺶ
اﻋﺘﺮاف ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ او ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه و ﺷﻜﺎﻓﻨﺪه آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ و زﻣﻴﻦ اﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﺎن را ﺑﺮ آﻓﺮﻳﻨﺶ ﺧﻮﻳﺶ
٢٧
www.mybook.ir
ﮔﻮاه ﮔﺮﻓﺖ و از وﻻﻳﺖ اﻣﺮش آﻧﭽﻪ ﻣﻲ ﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺪان ﻫﺎ ﺳﭙﺮد و آﻧﺎن را ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺸﻴﺖ ﺧﻮد و ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ اراده
ﺧﺪاوﻧﺪ اﻋﻤﺎل اﻣﺮوز و آﻳﻨﺪه و ﮔﺬﺷﺘﻪ آﻧﻬﺎ را ﻣﻲ داﻧﺪ و آﻧﻬﺎ ﺟﺰ ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ راﺿﻲ )ﺑﻪ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﺑﺮاي او(
اﺳﺖ ﺷﻔﺎﻋﺖ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ و از ﺗﺮس او ﺑﻴﻤﻨﺎﻛﻨﺪ«.
آﻧﺎن ﺑﺮاﺳﺎس اﺣﻜﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺳﻨّﺖ ﻫﺎي اﻟﻬﻲ را ﺟﺎري ﻣﻲ ﺳﺎزﻧﺪ ،ﺣﺪود او را ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻲ دارﻧﺪ و واﺟﺐ او
را ادا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻨﺪﮔﺎن را در ﻣﺸﻜﻼت و دﺷﻮارﻳﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﺎﺷﻨﻮا رﻫﺎ ﻧﻜﺮده اﺳﺖ و در ﺗﻴﺮﮔﻲ ﻫﺎ ﺑﺴﺎن ﺑﻲ زﺑﺎﻧﺎن ﻓﺎﻗﺪ
ﺷﻌﻮر وا ﻧﻨﻬﺎده اﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮاي آﻧﺎن ﻋﻘﻞ ﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮار داده ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎم اﻋﻀﺎي ﺑﺪﻧﺸﺎن در آﻣﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ و در ﻛﺎﻟﺒﺪﻫﺎﻳﺸﺎن
ﮔﺴﺘﺮده ﺷﺪه و در ﺟﺎن ﻫﺎﻳﺸﺎن ﺗﺜﺒﻴﺖ ﮔﺸﺘﻪ و ﺣﻮاس را ﺗﺤﺖ اﻣﺮ ﺧﻮﻳﺶ ﻗﺮار داده اﺳﺖ.
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﻋﻘﻞ ﻫﺎ ،ﺣﺠﺖ را ﺑﺮ ﮔﻮش و ﭼﺸﻢ و اﻓﻜﺎر اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﻛﺮده و راه ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﺎن ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ
و زﺑﺎن ﻫﺎي ﮔﻮﻳﺎ و رﺳﺎ در اﺧﺘﻴﺎرﺷﺎن ﻗﺮارداده ﺗﺎ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻨﺪ و اﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻟﻄﻒ ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺣﻖ
اﻧﺴﺎن ﻫﺎ و اﻋﻄﺎي ﻋﻘﻠﻲ اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﺪرت و ﺣﻜﻤﺘﺶ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺨﺸﻴﺪه و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ﻫﺮآﻧﭽﻪ ﻻزم ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﻮد
ﮔﻔﺘﻪ ،ﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ » :آن ﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﻼك )و ﮔﻤﺮاه( ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ،از روي اﺗﻤﺎم ﺣﺠﺖ ﺑﺎﺷﺪ و آن ﻫﺎ ﻛﻪ زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ
)و ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ( از روي دﻟﻴﻞ روﺷﻦ ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻨﻮا و داﻧﺎﺳﺖ« و ﺑﻴﻨﺎ و ﮔﻮاه و آﮔﺎه اﺳﺖ.
اي ﻣﺆﻣﻨﺎن ! ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل اﻣﺮوز دو ﻋﻴﺪ ﺑﺰرگ و ﻣﻬﻢ را ﺑﺮاي ﺷﻤﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﺮده اﺳﺖ )ﺟﻤﻌﻪ و ﻏﺪﻳﺮ( ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺪاري ﻫﺮ
ﻛﺪام از اﻳﻦ دو ﻋﻴﺪ ﺑﻪ دﻳﮕﺮي اﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ دو ﻋﻴﺪ زﻳﺒﺎﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎﻳﺶ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اراﺋﻪ ﻛﺮده و راه رﺷﺪ و
ﺗﻌﺎﻟﻲ را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺸﺎن داده و ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ از اﻧﻮار اﻟﻬﻲ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ دﻋﻮت ﻧﻤﻮده و راه ﻣﺘﻌﺎدل را
ﺑﺮاي ﭘﻴﻤﻮدن ﺷﻤﺎ ﻫﻤﻮار ﻓﺮﻣﻮده و ﮔﻮاراﺗﺮﻳﻦ و ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻫﺪاﻳﺎي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ارزاﻧﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .اﻣﺎ روز
ﺟﻤﻌﻪ را ﺑﻪ ﻣﺤﻞّ اﺟﺘﻤﺎع ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻗﺮار داده و ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺳﻮي آن دﻋﻮت ﻛﺮده اﺳﺖ ،ﺗﺎ آﻟﻮدﮔﻲ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ در ﻃﻮل
ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه و آﻧﭽﻪ را داد و ﺳﺘﺪﻫﺎ و ﻛﺴﺐ ﻫﺎي ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮﺟﻮد آورده اﺳﺖ ﭘﺎك ﮔﺮداﻧﺪ و ﺗﺬﻛﺮي ﺑﺮاي ﻣﺆﻣﻨﺎن
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ ﺗﻘﻮا ﭘﻴﺸﮕﺎن از ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﺸﻴﺘﻲ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ .ﺧﺪاوﻧﺪ اﻋﻤﺎل ﺧﻴﺮ اﻫﻞ ﻃﺎﻋﺖ ﺧﻮﻳﺶ را در روز ﺟﻤﻌﻪ
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮاﺑﺮ روزﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﭘﺎداش ﻣﻲ دﻫﺪ.
٢٨
www.mybook.ir
اﻳﻦ وﻋﺪه ﻫﺎي اﻟﻬﻲ ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻤﻲ ﻳﺎﺑﺪ ،ﻣﮕﺮ در ﻣﻮرد ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ زﻳﺮﺑﺎر ﻓﺮﻣﺎﻧﻬﺎي او رﻓﺘﻪ و ﺧﻮاﺳﺖ اﻟﻬﻲ را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ و
ﻣﻄﻴﻊ ﻓﺮاﻣﻴﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺧﻮد را از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻧﻬﻲ ﻛﺮده دور ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺪان ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪه و ﺗﺸﻮﻳﻖ
ﻛﺮده ﮔﺮدن ﻧﻬﻨﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ اﻗﺮار ﺗﻮﺣﻴﺪ را ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد ،ﻣﮕﺮ ﺑﺎ اﻋﺘﺮاف ﺑﻪ ﻧﺒﻮت ﭘﻴﺎﻣﺒﺮش ) ص ( و ﻫﻴﭻ دﻳﻦ و آﺋﻴﻨﻲ را ﻧﻤﻲ
ﭘﺬﻳﺮد ،ﻣﮕﺮ ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮش وﻻﻳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ وﻻﻳﺘﺸﺎن اﻣﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ و زﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎي اﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﻲ آﻳﺪ ﻣﮕﺮ
ﺑﺎ ﺗﻤﺴﻚ ﺑﻪ ﻋﺼﻤﺖ اﻟﻬﻲ و ﻋﺼﻤﺖ اﻫﻞ وﻻﻳﺖ او.
و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ در روز ﻏﺪﻳﺮ آﻳﺎﺗﻲ را ﺑﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮش ) ص ( ﻧﺎزل ﻓﺮﻣﻮد و اراده ﺧﻮد را در ﺑﺎره ﻣﺨﻠﺼﻴﻦ
درﮔﺎﻫﺶ و ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد و رﺳﻮل ﺧﺪا ) ص ( را ﻣﺄﻣﻮر ﻛﺮد ﺗﺎ ﭘﻴﺎم او را ﺑﻪ ﻣﺮدم اﺑﻼغ ﻧﻤﺎﻳﺪ
و در اﻳﻦ راه از اﻫﻞ ﺑﺎﻃﻞ و ﻧﻔﺎق ﻧﻬﺮاﺳﺪ و ﺣﻔﻆ رﺳﻮﻟﺶ را از آﺳﻴﺐ آﻧﺎن ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻧﻤﻮد.
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ آﻳﻪ از آن رازﻫﺎي ﻧﻬﻔﺘﻪ در دل ﻫﺎي اﻫﻞ ﺗﺮدﻳﺪ و ﻣﺮدﻣﺎن از دﻳﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ،ﭘﺮده ﺑﺮداﺷﺖ ،ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي
ﻛﻪ ﻣﺆﻣﻦ و ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻣﻄﺎﻟﺐ را ﻓﻬﻤﻴﺪ .آن ﮔﺎه اﻫﻞ ﺣﻖ -ﻛﻪ ﻋﺰﻳﺰ ﺑﻮدﻧﺪ -ﻋﺰﻳﺰﺗﺮ ﺷﺪﻧﺪ و آﻧﺎن ﻛﻪ در ﻣﻴﺪان ﺣﻖ ﺛﺎﺑﺖ
ﻗﺪم ﺑﻮدﻧﺪ ،ﭘﺎﻳﺪار ﺗﺮ ﮔﺸﺘﻨﺪ.
در ﻣﻘﺎﺑﻞ ،ﻧﺎداﻧﻲ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن و ﺗﻌﺼﺐ ﻛﻮر از دﻳﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﮕﺎن ﻓﺰوﻧﻲ ﻳﺎﻓﺖ ،آﻧﺎن از ﺷﺪت ﻋﺼﺒﺎﻧﻴﺖ دﻧﺪان ﻫﺎ را ﺑﺮﻫﻢ ﻣﻲ
ﻓﺸﺮدﻧﺪ و دﺳﺘﻬﺎ را ﻓﺸﺎر ﻣﻲ دادﻧﺪ ،ﺳﺨﻦ ﻫﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ و ﻓﺮﻳﺎدﻫﺎ ﺑﺮآوردﻧﺪ و ﻟﻐﺰﺷﻬﺎ داﺷﺘﻨﺪ .ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺮ ﻋﻨﺎد و ﻟﺠﺎﺟﺖ
ﺧﻮد ﭘﺎﻳﺪار ﻣﺎﻧﺪﻧﺪ و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﭘﺬﻳﺮش ﺣﻖ ﻧﺸﺪﻧﺪ .ﮔﺮوﻫﻲ ﻧﻴﺰ اﻣﺮ اﻟﻬﻲ را ﺑﻪ زﺑﺎن ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ .اﻣﺎ ﺑﺎور ﺣﻘﻴﻘﻲ و ﻗﻠﺒﻲ
ﺑﻪ آن ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ و ﺟﻤﻌﻲ ﺑﺎ زﺑﺎن و ﻗﻠﺐ و اﻳﻤﺎن ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪ آن را ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻪ اﺳﺘﻘﺒﺎﻟﺶ رﻓﺘﻨﺪ.
در آن روز ﺧﺪاوﻧﺪ دﻳﻨﺶ را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﻮد و ﭼﺸﻤﺎن ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ) ص ( و ﻣﺆﻣﻨﺎن و ﭘﻴﺮوان راﺳﺘﻴﻦ را روﺷﻨﻲ ﺑﺨﺸﻴﺪ و
آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از ﺷﻤﺎ ﮔﻮاه آن ﺑﻮدﻳﺪ و ﺑﺮﺧﻲ ﺧﺒﺮ آن را ﺷﻨﻴﺪه اﻳﺪ ،آن روز ﻧﻌﻤﺖ زﻳﺒﺎي ﺧﺪا ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺻﺒﻮر و
ﭘﺎﻳﺪارش ﻛﺎﻣﻞ ﮔﺸﺖ و ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﭽﻪ را ﻓﺮﻋﻮن و ﻫﺎﻣﺎن و ﻗﺎرون و ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺸﺎن ﻓﺮاﻫﻢ آورده ﺑﻮدﻧﺪ ،ﺗﺒﺎه ﺳﺎﺧﺖ و
ﻛﺎخ ﻫﺎﻳﺸﺎن را وﻳﺮان ﻛﺮد.
اﻟﺒﺘﻪ ﮔﺮوﻫﻲ از ﮔﻤﺮاﻫﺎن و اراذل و اوﺑﺎش ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪه اﻧﺪ ﻛﻪ از ﻫﻴﭻ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻤﻲ در ﺣﻖ ﻣﺮدم ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﺎن را ﻧﻴﺰ در ﺳﺮزﻣﻴﻨﺸﺎن ﻋﺬاب و آﺛﺎرﺷﺎن را ﻧﺎﺑﻮد ﺧﻮاﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ .ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن را ﺗﺒﺎه و ﺑﺰودي ﺣﺴﺮت
را ﺑﺪرﻗﻪ ﻛﺎروان زﻧﺪﮔﻴﺸﺎن ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻣﻠﺤﻖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ دﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﮔﺸﻮدﻧﺪ و ﮔﺮدن ﻛﺸﻲ ﻛﺮدﻧﺪ و
٢٩
www.mybook.ir
در دﻳﻦ ﺧﺪا دﺳﺖ ﺑﺮدﻧﺪ و اﺣﻜﺎم اﻟﻬﻲ را دﮔﺮﮔﻮن ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .و ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﺼﺮت اﻟﻬﻲ ،ﻧﺎزل ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻃﻮﻣﺎر دﺷﻤﻨﺎن
ﻛﻨﻴﺪ در آﻧﭽﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺳﻮي آن دﻋﻮت ﻧﻤﻮده و ﺑﺮاي آن ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻛﺮده اﺳﺖ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ ﭘﻴﻤﻮدن راه ﺧﺪا
ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﺻﺮاط روﺷﻦ او را ﺑﭙﻴﻤﺎﻳﻴﺪ و ﺑﻪ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را از راه او ﻣﺘﻔﺮق ﻣﻲ ﺳﺎزد ،وارد ﻧﺸﻮﻳﺪ.
ﺳﭙﺲ اﻣﺎم اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻳﺶ ﺧﻮد اداﻣﻪ داد ﻛﻪ :اﻣﺮوز )ﻏﺪﻳﺮ( روز ﺑﺎ ﻋﻈﻤﺖ و ﻣﻬﻤﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﮔﺸﺎﻳﺶ رخ
داده و ﻧﺮدﺑﺎن ﺗﺮﻗﻲ ﺑﺮاﻓﺮاﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﺣﺠﺖ ﻫﺎ آﺷﻜﺎر ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ .اﻣﺮوز ،روز روﺷﻨﺎﻳﻲ و ﭘﺮده ﺑﺮداري از ﺧﺎﻟﺺ
ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻣﺎت اﺳﺖ .روز ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪن دﻳﻦ ،روز ﻋﻬﺪه و ﭘﻴﻤﺎن ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ،روز ﺷﺎﻫﺪ و ﻣﺸﻬﻮد ،روز آﺷﻜﺎر ﮔﺸﺘﻦ ﻋﻘﺪه
ﻫﺎي ﻧﻔﺎق و ﻛﻔﺮ،روز ﺑﻴﺎن اﻳﻤﺎن ،روز ﻃﺮد ﺷﺪن ﺷﻴﻄﺎن ،روز دﻟﻴﻞ و ﺑﺮدﻫﺎن،روز ﺟﺪاﻳﻲ ﺣﻖ از ﺑﺎﻃﻞ )ﻳﻮم اﻟﻔﺼﻞ(
ﻛﻪ وﻋﺪه آن ﺑﻪ ﺷﻤﺎ داده ﺷﺪه ،روز ﻣﻼ اﻋﻠﻲ ﻛﻪ از آن روي ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﻴﺪ،روز ارﺷﺎد و ﻫﺪاﻳﺖ،روز آزﻣﻮن
ﺑﻨﺪﮔﺎن ،روز راﻫﻨﻤﺎﻳﻲ ﭘﻴﺸﺎﻫﻨﮕﺎن ﻗﻮم ،روز آﺷﻜﺎر ﮔﺸﺘﻦ آﻧﭽﻪ در ﺳﻴﻨﻪ ﻫﺎ ﭘﻨﻬﺎن و ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺑﻮد ،روز ﺗﺼﺮﻳﺢ ﺑﻪ
اﻓﺮاد ﺧﺎص ،روز ﺷﻴﺚ )وﺻﻲ و ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺣﻀﺮت آدم ع (روز ادرﻳﺲ )وﺻﻲ ﻳﻜﻲ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان ﻗﺒﻞ از ﺣﻀﺮت ﻧﻮح ع
( روز ﻳﻮﺷﻊ )وﺻﻲ ﺣﻀﺮت ﻣﻮﺳﻲ ع ( روز ﺷﻤﻌﻮن )وﺻﻲ ﺣﻀﺮت ﻋﻴﺴﻲ ع ( روز اﻣﻦ و آﺳﻮدﮔﻲ ،روز ﻇﻬﻮر
آﻧﭽﻪ در ﻧﻬﺎن ﭘﺎﺳﺪاري ﻣﻲ ﺷﺪ ،و روز ﻋﻴﺎن ﺷﺪن رازﻫﺎﺳﺖ.
اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﻮد :اﻣﺮوز روز ...........ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮد :ﭘﺲ ﺧﺪا را درﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ و ﻣﺮاﻗﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﻛﻪ ﺗﻘﻮاي اﻟﻬﻲ را ﻛﺴﺐ ﻛﺮده و ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺪا را ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ و اﻃﺎﻋﺘﺶ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ .از ﻣﻜﺮ و ﻧﻴﺮﻧﮓ ﺑﺮﺣﺬر ﺑﺎﺷﻴﺪ .در اﻧﺪﻳﺸﻪ
ﻓﺮﻳﺐ دادن ﺧﺪا ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ .درون ﺧﻮد را ﺗﻔﺘﻴﺶ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ ﺧﺪا ﻣﻜﺮ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻧﺒﺮﻳﺪ .ﺑﺎ اﻗﺮار ﺑﻪ وﺣﺪاﻧﻴﺖ او و اﻃﺎﻋﺖ از
ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﻪ اﻃﺎﻋﺖ آﻧﺎن ﻓﺮﻣﺎن داده اﺳﺖ ،ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻛﺎﻓﺮان ﻣﺘﻤﺴﻚ ﻧﺸﻮﻳﺪ.
ﻣﺒﺎدا ﺑﺪﺑﺨﺘﻲ و ﺗﺒﺎﻫﻲ ﺷﻤﺎ را ﺑﮕﻴﺮد و ﺑﻪ اﻃﺎﻋﺖ از ﮔﻤﺮاﻫﺎن و ﮔﻤﺮاه ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﻴﻞ و رﻏﺒﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﻲ راﻫﻪ
روﻳﺪ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﮔﺮوﻫﻲ را در ﻗﺮآن ﻣﺬﻣﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ » :ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﭘﺮوردﮔﺎرا! ﻣﺎ از ﺳﺮان و ﺑﺰرﮔﺎن ﺧﻮد
اﻃﺎﻋﺖ ﻛﺮدﻳﻢ و ﻣﺎ را ﮔﻤﺮاه ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ * ﭘﺮوردﮔﺎرا ! آﻧﺎن را ﻋﺬاب دوﭼﻨﺪان ده و آﻧﻬﺎ را ﻟﻌﻦ ﺑﺰرﮔﻲ ﻓﺮﻣﺎ!« )
٣٠
www.mybook.ir
و ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ » :ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ در آﺗﺶ دوزخ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺤﺎﺟﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺿﻌﻴﻔﺎن ﺑﻪ ﻣﺴﺘﻜﺒﺮان ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﻣﺎ ﭘﻴﺮو ﺷﻤﺎ ﺑﻮدﻳﻢ
« ) ﻏﺎﻓﺮ» ( 47 -آﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺣﺎﺿﺮﻳﺪ ﺳﻬﻴﻢ از ﻋﺬاب اﻟﻬﻲ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ و از ﻣﺎ ﺑﺮدارﻳﺪ؟ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﻨﺪ :اﮔﺮ ﺧﺪا ﻣﺎ را
ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﺮده ﺑﻮد ،ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺷﻤﺎ را ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﺮدﻳﻢ )وﻟﻲ ﻛﺎر از اﻳﻨﻬﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ(« ) اﺑﺮاﻫﻴﻢ ( 21
آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ اﺳﺘﻜﺒﺎر ﭼﻴﺴﺖ؟ اﺳﺘﻜﺒﺎر ﺗﺮك اﻃﺎﻋﺖ از ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺄﻣﻮر ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮي از او ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﺑﺮﺗﺮي
ﺟﺴﺘﻦ ﺑﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوي از او دﻋﻮت ﺷﺪه اﻳﺪ .ﻗﺮآن در اﻳﻦ ﺑﺎره ﺳﺨﻦ ﻓﺮاوان ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺖ ،اﮔﺮ ﻛﺴﻲ در آن آﻳﺎت
ﺗﺪﺑﺮ ﻛﻨﺪ ،از اﻧﺤﺮاف در اﻣﺎن ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ و ﭘﻨﺪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد.
اي ﻣﺆﻣﻨﺎن ! ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ » :ﺧﺪاوﻧﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ را دوﺳﺖ دارد ﻛﻪ در راه او در ﺻﻒ ﺟﻬﺎد ﭘﻴﻜﺎر
ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺪ آﻫﻨﻴﻦ ﻫﻤﺪﺳﺖ و ﭘﺎﻳﺪارﻧﺪ«
آﻳﺎ ﻣﻲ داﻧﻴﺪ »ﺳﺒﻴﻞ اﷲ « )راه ﺧﺪا( ﭼﻴﺴﺖ؟ و ﭼﻪ ﻛﺴﻲ راه اوﺳﺖ؟و ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺻﺮاط ﺧﺪاﺳﺖ؟ و ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻃﺮﻳﻖ
ﺧﺪاﺳﺖ؟! ﻣﻦ »ﺻﺮاط« ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺮاي اﻃﺎﻋﺖ ﺧﺪا آن را ﻧﭙﻴﻤﺎﻳﺪ ﺑﻪ آﺗﺶ ﺟﻬﻨﻢ اﻓﻜﻨﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد .ﻣﻦ
»راه « ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻌﺪ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮش ) ص ( ﺑﺮاي ﭘﻴﺮوي ﻣﺮدم ﻣﺮا ﻣﻨﺼﻮب ﻛﺮد .ﻣﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻬﺸﺖ و
دوزﺧﻢ .ﻣﻦ ﺣﺠﺖ ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﺒﻬﻜﺎراﻧﻢ .ﻣﻦ ﻧﻮر ﻫﻤﻪ ﻧﻮرﻫﺎﻳﻢ .
ﭘﺲ از ﺧﻮاب ﻏﻔﻠﺖ ﺑﻴﺪار ﺷﻮﻳﺪ و ﭘﻴﺶ از ﻓﺮا رﺳﻴﺪن ﻣﺮگ ،ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﻛﺎر ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ و ﺑﺮاي ﻛﺴﺐ ﻣﻐﻔﺮت ﺧﺪا ﺑﺮ
ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺳﺒﻘﺖ ﮔﻴﺮﻳﺪ ،ﻗﺒﻞ از آن ﻛﻪ دﻳﻮاري ﻛﺸﻴﺪه ﺷﻮد ﻛﻪ آن ﺳﻮﻳﺶ رﺣﻤﺖ و اﻳﻦ ﺳﻮﻳﺶ ﻋﺬاب اﺳﺖ .آن ﮔﺎه
ﻓﺮﻳﺎد ﻣﻲ زﻧﻴﺪ ،اﻣﺎ ﻛﺴﻲ ﮔﻮش ﻓﺮا ﻧﻤﻲ دﻫﺪ .ﻧﺎﻟﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ دﻫﺪ و ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻟﻪ ﻫﺎي ﺷﻤﺎ اﻫﻤﻴﺖ ﻧﻤﻲ دﻫﺪ .اﺳﺘﻐﺎﺛﻪ ﻣﻲ
ﻛﻨﻴﺪ و ﺑﺎ ﺗﻀﺮع و زاري اﺳﺘﻤﺪاد ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﻛﺴﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﻲ آﻳﺪ.
ﺑﻪ ﺳﻮي ﻃﺎﻋﺎت ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ ،ﻗﺒﻞ از آﻧﻜﻪ ﻓﺮﺻﺘﻬﺎ را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻴﺪ ،ﮔﻮﻳﺎ ﻣﺮگ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺷﻤﺎ رو ﻧﻬﺎده اﺳﺖ ،ﻣﺮﮔﻲ ﻛﻪ
ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻟﺬّﺗﻬﺎ را ﺗﺒﺎه ﻣﻲ ﺳﺎزد .ﺧﺪاوﻧﺪ رﺣﻤﺘﺘﺎن ﻛﻨﺪ! ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﻳﺎﻓﺘﻦ اﻳﻦ اﺟﺘﻤﺎع ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻬﺎﻳﺘﺎن ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ ،ﺑﺮاي اﻫﻞ
و ﻋﻴﺎل ﺧﻮد ﮔﺸﺎﻳﺸﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و در زﻧﺪﮔﻲ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ اي دﻫﻴﺪ ،ﺑﻪ ﺑﺮادراﻧﺘﺎن ﻧﻴﻜﻲ ﻛﻨﻴﺪ و ﺧﺪا را ﺑﺮ اﻳﻦ ﻫﻤﻪ
ﻟﻄﻒ و اﺣﺴﺎﻧﺶ ﺳﭙﺎﺳﮕﺰار و ﺷﺎﻛﺮ ﺑﺎﺷﻴﺪ .دور ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ اﻟﻔﺖ ﺷﻤﺎ را ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ اﺣﺴﺎن
ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺻﻤﻴﻤ ﻴﺖ ﺷﻤﺎ را اﻓﺰون ﮔﺮداﻧﺪ.
در اﻳﻦ ﻋﻴﺪ ﺑﺰرگ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ارزاﻧﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺪﻳﻪ دﻫﻴﺪ ،ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ
در اﻳﻦ ﻋﻴﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻴﺪﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ اﺟﺮ و ﭘﺎداش ﻣﻲ دﻫﺪ.
٣١
www.mybook.ir
اﺣﺴﺎن ﻛﺮدن در اﻳﻦ ﻋﻴﺪ ﺑﺰرگ ،ﺑﻪ ﺛﺮوت ﺑﺮﻛﺖ ﻣﻲ ﺑﺨﺸﺪ و ﻋﻤﺮ را زﻳﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﻣﺤﺒﺖ و ﻣﻬﺮورزي ﺑﺎ ﺑﻨﺪﮔﺎن
ﻋﻴﺎل ﺧﻮد ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻨﻴﺪ و ﮔﺸﺎده دﺳﺘﻲ ﻧﻤﺎﺋﻴﺪ و زﻣﻴﻨﻪ ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از آﻧﻬﺎ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻛﻨﻴﺪ .ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﺧﻮد را آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻴﺪ و
ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ و ﺗﺒﺴﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ رو ﺑﻪ رو ﺷﻮﻳﺪ .ﺷﻜﺮ ﺧﺪا را ﺑﺮاﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻟﻄﻒ و ﻛﺮاﻣﺘﺶ ﺑﺮزﺑﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﻪ دﻳﺪار
آﻧﺎن ﺑﺸﺘﺎﺑﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ آرزوﻣﻨﺪي ﭼﺸﻢ ﺑﻪ دﺳﺘﺎن ﺷﻤﺎ دوﺧﺘﻪ اﻧﺪ و ﺑﺨﺸﺶ ﻓﺮاوان ﻛﻨﻴﺪ.
ﺿﻌﻴﻔﺎن و ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎن را درﻳﺎﺑﻴﺪ و در ﺣﺪ ﺗﻮان و اﻣﻜﺎﻧﺘﺎن ﺑﺎ آﻧﻬﺎ در اﻣﺮ ﺧﻮراك و ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪﻳﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺎوات رﻓﺘﺎر
ﻛﻨﻴﺪ.
ﭘﺎداش ﻳﻚ درﻫﻢ اﺣﺴﺎن در اﻳﻦ روز ،ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﺪ ﻫﺰار درﻫﻢ در روزﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﺳﺖ و اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻳﻦ
ﻫﻢ ﭘﺎداش دﻫﺪ .روزه اﻳﻦ روز ﻣﺴﺘﺤﺐ اﺳﺖ ،ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ آن دﻋﻮت ﻧﻤﻮده و ﭘﺎداش ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺑﺮاي آن ﻗﺮارداده ،ﺑﻪ
ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻨﺪه اي از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ،ﺗﻤﺎم ﻋﻤﺮ دﻧﻴﺎ ،روزﻫﺎ را ﺑﻪ روزه داري و ﺷﺒﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﺳﭙﺮي ﻛﻨﺪ،
ﻫﻤﺴﺎن ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻴﺖ ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ در روز ﻏﺪﻳﺮ روزه ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد.
اﻣﺎ ﻫﺮﻛﺴﻲ در اﻳﻦ روز ﺑﺪون اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺮادر ﻣﺆﻣﻨﺶ از او درﺧﻮاﺳﺘﻲ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ ،از او ﻛﺎرﮔﺸﺎﻳﻲ ﻛﻨﺪ و ﻣﺸﺘﺎﻗﺎﻧﻪ
ﺑﺮاي او ﻗﺪم ﺧﻴﺮ ﺑﺮدارد ،ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ روز ،روزه ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺷﺐ آن را ﺑﻪ ﻋﺒﺎدت ﮔﺬراﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ.
و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﻏﺮوب روز ﻏﺪﻳﺮ ،ﺑﻪ روزه داري اﻓﻄﺎر دﻫﺪ ،ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ده »ﻓﺌﺎم« را اﻓﻄﺎري داده ﺑﺎﺷﺪ.
در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻛﺴﻲ از ﺟﺎ ﺑﺮﺧﻮاﺳﺖ و ﺳﺌﻮال ﻛﺮد :ﻳﺎ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ! »ﻓﺌﺎم« ﭼﻴﺴﺖ؟اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﻮد» :ﻓﺘﺎم«
ﺻﺪ ﻫﺰار ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ و ﺷﻬﻴﺪ اﺳﺖ ،ﺣﺎل ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﭘﺎداش ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻲ از ﻣﺮدان و زﻧﺎن اﻫﻞ اﻳﻤﺎن را اﻓﻄﺎري داده
ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻣﻦ ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را از ﻛﻔﺮ و ﻓﻘﺮ اﻣﺎن دﻫﺪ و اﮔﺮ در ﻫﻤﺎن ﺷﺐ ،ﻳﺎ ﻫﻤﺎن روز ،ﻳﺎ ﭘﺲ از آن
روز ﺗﺎ ﻋﻴﺪ ﻏﺪﻳﺮ ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑﻤﻴﺮد -ﺑﺪون اﻳﻦ ﻛﻪ ﮔﻨﺎه ﻛﺒﻴﺮه اي ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ -اﺟﺮ و ﭘﺎداش او ﺑﺎ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ
و ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺮادراﻧﺶ ﻗﺮض ﺑﮕﻴﺮد )ﺑﺮاي ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ آﻧﻬﺎ واﺳﻄﻪ ﺷﻮد( و ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ ،ﻣﻦ ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻣﻲ
دﻫﻢ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﺮض او را ﺑﭙﺮدازد -اﮔﺮ زﻧﺪه ﺑﻤﺎﻧﺪ -و اﮔﺮ ﺟﺎﻧﺶ را ﺑﮕﻴﺮد ،از ﻃﺮف او ﺑﺮﻋﻬﺪه ﮔﻴﺮد و ادا
ﻛﻨﺪ .در اﻳﻦ روز ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻲ ﻛﻨﻴﺪ ،ﺑﺎ ﻫﻢ دﺳﺖ دﻫﻴﺪ و اﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺰرگ را ﺑﻪ ﻫﻢ ﺗﻬﻨﻴﺖ و
ﺗﺒﺮﻳﻚ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ .
٣٢
www.mybook.ir
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﺮا ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ ،ﺣﺎﺿﺮان ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺒﺎن ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ و آﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻣﺠﻠﺲ ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻨﺪ ﭘﻴﺎم ﻣﺮا ﺑﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ
دوري راه ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻨﺪ در اﻳﻦ اﺟﺘﻤﺎع ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ،اﺑﻼغ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و ﺗﺄﻛﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ اﻓﺮاد ﻣﺘﻤﻜﻦ و داراي اﻣﻜﺎﻧﺎت از
ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎن و ﺿﻌﻴﻔﺎن دﻟﺠﻮﻳﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﻣﺮا اﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻣﺎن داده اﺳﺖ.
اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ،ﺧﻄﺒﻪ ﺟﻤﻌﻪ را آﻏﺎز ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ و ﻧﻤﺎز ﺟﻤﻌﻪ را اﻗﺎﻣﻪ ﻛﺮدﻧﺪو ﺑﻌﺪ از ﻧﻤﺎز ﺑﺎ
ﻓﺮزﻧﺪان و ﺷﻴﻌﻴﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﻣﻨﺰل اﻣﺎم ﺣﺴﻦ ﻣﺠﺘﺒﻲ )ع( رﻓﺘﻨﺪ .اﻳﺸﺎن ﻏﺬاﻳﻲ را ﺑﺮاي ﭘﺬﻳﺮاﻳﻲ از ﻣﻬﻤﺎﻧﺎن آﻣﺎده ﻛﺮده
ﺑﻮد .ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﺎن اﻋﻢ از ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ و ﻓﻘﻴﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺳﻔﺮه ﺣﻀﺮت ﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و ﭘﺲ از ﺻﺮف ﻏﺬا ﻫﺮ ﻛﺪام ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻫﺪﻳﻪ
اي ﺑﻪ ﺳﻮي ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ.
٣٣
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮﺭﺍﻧﯿﺔ
٣
www.mybook.ir
ﺗﻮﺿﻴﺢ
ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮراﻧﻴﻪ ﻳﻜﻲ از ﻛﻬﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺘﻮن ﺷﻴﻌﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ)ع( ﺑﻄﻮر ﺧﺎص ﺑﺮاي ﺳﻠﻤﺎن و اﺑﻮذر در
ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﺆال از ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﻴﺖ آن ﺣﻀﺮت اﻳﺮاد ﺷﺪه اﺳﺖ .از اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﮔﺮاﻧﻘﺪر -ﻛﻪ در ﺣﻜﻢ ﻣﻨﺸﻮر اﻳﻤﺎن
ﺗﺸﻴﻊ اﺳﺖ -ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪدي در دﺳﺖ اﺳﺖ .ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻧﻤﻮده اﻳﻢ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻛﺘﺎب
»اﻟﻤﻨﺎﻗﺐ « ﻧﻮﺷﺘﻪ »ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻋﻠﻲ ﻋﻠﻮي« از ﻣﻮﻟﻔﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ در ﻗﺮن ﭘﻨﺠﻢ ﻫﺠﺮي اﺳﺖ .از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب در ﺑﺮﺧﻲ آﺛﺎر ﺑﺎ
ﻧﺎم »ﻛﺘﺎب ﻋﺘﻴﻖ« ﻳﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ 1.از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺤﺎر اﻻﻧﻮار از ﭘﺪر ﺧﻮد )ﻣﺤﻤﺪ ﺗﻘﻲ ﻣﺠﻠﺴﻲ( ﻧﻘﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ
ﻛﻪ اﻳﻦ رواﻳﺖ را در ﻛﺘﺎﺑﻲ ﻋﺘﻴﻖ دﻳﺪه اﺳﺖ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻋﺪم ذﻛﺮ ﻧﺎم اﻳﻦ ﻛﺘﺎب وﻣﺆﻟﻒ آن در ﺑﺤﺎر اﻻﻧﻮار -ﺑﻄﻮر
ﺳﻬﻮي ﻳﺎ ﻋﻤﺪي -ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﻜﺮان اﻳﻦ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺑﺎ ﻃﻌﻨﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﺧﻄﺒﻪ ﺑﺮﺧﻮرد ﻛﻨﻨﺪ ؛ ﺣﺎل
آﻧﻜﻪ ﻣﺘﻦ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺖ در ﻛﺘﺎب »اﻟﻤﻨﺎﻗﺐ« از ﻛﺘﺐ ارزﺷﻤﻨﺪ ﺷﻴﻌﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪه 2؛ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺘﻦ
در ﻛﺘﺎب ﻫﺎي دﻳﮕﺮي از ﺟﻤﻠﻪ »اﻧﻴﺲ اﻟﺴﻤﺮا« ﻧﻴﺰ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎري از ﻋﻠﻤﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ ازاﻳﻦ اﺛﺮ اﺳﺘﻔﺎده
ﻛﺮده اﻧﺪ.ﻛﺘﺎب »اﻟﻤﻨﺎﻗﺐ ﻟﻠﻌﻠﻮي« در ﺳﺎل 1428ق ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻔﺼﻠﻲ از ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻮﺳﻮى ﺑﺮوﺟﺮدي ﺑﻪ ﭼﺎپ
3
رﺳﻴﺪه اﺳﺖ.
ﻀﻞ« ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ از اﻣﺎم ﺻﺎدق )ع( در ﻣﻮرد ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻧﻮراﻧﻴﻪ
در ﺟﺎي دﻳﮕﺮي از اﻳﻦ ﻛﺘﺎب رواﻳﺘﻲ از »ﻣﻔ ّ
ﻋﻠﻲ)ع( ﺳﺆال ﻛﺮد ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻋﺒﺎرت ﻧﻘﻞ ﺷﺪه دراﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ را درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻤﻮد ؛ اﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ اﻳﻦ
ﻣﺪﻋﺎﺳﺖ ﻛﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻧﻮراﻧﻴﻪ ﻋﻠﻲ )ع( و اﺣﺘﻤﺎﻻً ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻲ )ع( در ﺿﻤﻦ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻤﺎن و
اﺑﻮذرﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ ﺑﺮاي ﺧﻮاص و اﺻﺤﺎب اﺋﻤﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮده و ﺑﺎرﻫﺎ ﻣﻮرد ﺳﺆال ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻣﺘﻦ دﻳﮕﺮي از اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻛﻪ ﺧﻼﺻﻪ ﺗﺮ از ﻧﺴﺨﻪ ﻗﺒﻠﻲ اﺳﺖ در ﻛﺘﺎب »ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار اﻟﻴﻘﻴﻦ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻋﺎﻟﻢ و ﻋﺎرف
ﮔﺮاﻧﻘﺪر »ﺣﺎﻓﻆ رﺟﺐ ﺑﺮﺳﻲ« اﺳﺖ» .ﺑﺮﺳﻲ« از ﻋﻠﻤﺎي ﺑﺰرگ و ﻋﺮﻓﺎي ﻣﻬﻢ ﺷﻴﻌﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺑﻲ
١ﻧﺴﺨﻪ ﺧﻄﯽ ﮐﺘﺎب »اﳌﻨﺎﻗﺐ ﻟﻠﻌﻠﻮی« در ﮐﺘﺎﲞﺎﻧﻪ ﳎﻠﺲ و ﮐﺘﺎﲞﺎﻧﻪ آﻳﺖ ﷲ ﻣﺮﻋﺸﯽ ﻧﮕﻬﺪاری ﻣﯽ ﺷﻮد.
٢اﻳﻦ رواﻳﺖ از ﮐﺘﺎب »اﻧﻴﺲ اﻟﺴﻤﺮاء« ﻧﲒ ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﮐﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ دﺳﱰﳻ ﺑﻪ اﻳﻦ ﮐﺘﺎب ﻧﺪارﱘ.
٣
اﳌﻨﺎﻗﺐ ﻟﻠﻌﻠﻮی ،ﳏﻘﻖ-ﻣﺼﺤﺢ ﻣﻮﺳﻮی ﺑﺮوﺟﺮدی ،ﺣﺴﲔ ،ﻧﴩ دﻟﻴﻞ ﻣﺎ ،ﰴ۱۴۲۸ ،ق.
٣
www.mybook.ir
ﺑﺪﻳﻞ او درﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻘﺎﻣﺎت و ﺟﺎﻳﮕﺎه اﻣﺎم ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮده و ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺴﻴﺎري ﺑﻪ ﻋﻤﺪ ﻣﻮرد ﺗﻬﻤﺖ و اﺗﻬﺎم ﻗﺮار
ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﻋﻼﻣﻪ اﻣﻴﻨﻲ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ » :ﺷﻴﺦ رﺿﻲ اﻟﺪﻳﻦ ...ﺑﺮﺳﻲ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺣﺎﻓﻆ از ﻋﺎرﻓﺎن اﻣﺎﻣﻴﻪ
و ﻓﻘﻬﺎي ﺳﻬﻴﻢ در ﻋﻠﻮم اﺳﺖ ...ﻛﻪ در وﻻﻳﺖ اﺋﻤﻪ دﻳﻦ ﻧﻈﺮاﺗﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﺮدم آﻧﺮا ﻧﻤﻲ ﭘﺴﻨﺪﻳﺪﻧﺪ و
ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ او را ﺑﻪ ﻏﻠﻮ ﮔﻮﻳﻲ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺑﻴﺠﺎي اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﻣﺘﻬﻢ ﻛﺮدﻧﺪ اﻣﺎ واﻗﻌﻴﺖ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ آﻧﭽﻪ ﻣﺆﻟﻒ در
اﻣﻮر ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮاي اﻫﻞ ﺑﻴﺖ اﺛﺒﺎت ﻛﺮده ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ از درﺟﻪ ﻏﻠﻮ اﺳﺖ«.1
ﺧﻮد ﺣﺎﻓﻆ رﺟﺐ ﺑﺮﺳﻲ در ﻣﻘﺪﻣﻪ ﻣﺸﺎرق ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺤﻜﻤﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺮﻳﻦ در ﻣﻘﺎﻣﺎت اﺋﻤﻪ و ﻣﺘﻬﻢ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮد داده و در اﻳﻦ
ﺑﺎره ﻣﻲ ﻧﻮﻳﺴﺪ:
»ﻣﻦ آﻧﻬﺎ را ﺳﺮزﻧﺶ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻢ ﭼﺮا ﻛﻪ اﺋﻤﻪ ﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ »ﻛﻼم ﻣﺎ دﺷﻮار و ﭘﻴﭽﻴﺪه اﺳﺖ و ﺟﺰ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮﺳﻞ وﻳﺎ
ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻘﺮب و ﻳﺎ ﻣﺆﻣﻨﻲ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺒﺶ را ﺑﻪ اﻳﻤﺎن آزﻣﻮده ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺤﻤﻞ درك آن را ﻧﺪارد« و وﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﻣﻨﺎﻓﻖ ،
اﺳﺮار ﻋﻠﻲ را از روي ﻛﻴﻨﻪ ﺧﻮد رد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﻳﻚ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﻢ از روي ﺟﻬﻞ ﺧﻮد رد ﻣﻲ ﻛﻨﺪ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ
ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ﻣﺎ دﺷﻮار اﺳﺖ ﺣﺎل اﮔﺮ او اﻳﻦ اﺳﺮار را ﻣﻲ ﻓﻬﻤﺪ ﭘﺲ دﻳﮕﺮدﺷﻮار ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و اﮔﺮ ﻧﻤﻲ ﻓﻬﻤﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮ
ﺿﺪ ﺧﻮد ﺷﻬﺎدت ﻣﻲ دﻫﺪ؟ ﭘﺲ از ﻣﺆﻣﻨﻴﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺒﺶ را ﺑﺮاي اﻳﻤﺎن آزﻣﻮده اﺳﺖ .ﭼﺮا اﻳﻦ اﻓﺮاد ﺳﺎﻛﺖ
ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ؟ و اﮔﺮ ﭼﻴﺰي ﻣﻲ داﻧﻨﺪ ﭘﺲ ﭼﻴﺰي ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ .ﭘﺲ ﻫﺮﻛﺲ ﻫﻨﮕﺎم اﻣﺘﺤﺎن دﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ورود اﺳﺮار
وﻟﻲ ﺧﺪا ﻗﻠﺒﺶ ﺑﻪ ﻟﺮزه در ﻣﻲ آﻳﺪ و ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﺸﺪ ﭘﺲ او از اﻳﻤﺎن ﺑﻪ دور و ﺑﻪ ﺷﻴﻄﺎن ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ ﭼﺮا ﻛﻪ
ﻣﺤﺒﺖ ﻋﻠﻲ ﺑﺪون ﺷﻚ ﻣﻌﻴﺎر و ﻣﺤﻚ اﺳﺖ ...ﻫﺮﻛﺲ ذاﺗﺶ از اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ﺗﻬﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺎره اي ﺟﺰ آﺗﺶ ﺟﻬﻨﻢ ﻧﺪارد و ﺗﻨﻬﺎ
ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ،از آﻧﺠﺎﻛﻪ اراﺋﻪ ﻣﺘﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻋﺒﺎرات ﻫﺮ دو ﻧﺴﺨﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﻜﺎﻧﭙﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮد -ﭼﺮا ﻛﻪ
در ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺸﺎرق در ﻋﻴﻦ ﺧﻼﺻﻪ ﺑﻮدن ،ﻋﺒﺎراﺗﻲ اﻓﺰون ﺑﺮ ﻋﺒﺎرات ﻛﺘﺎب ﻣﻨﺎﻗﺐ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ -ﻟﺬا ﺑﺮ آن ﺷﺪﻳﻢ ﻛﻪ
٣
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮراﻧﻴﻪ
)ﻧﺴﺨﻪ (1
ﻫﺮﻛﺲ ﻇﺎﻫﺮ او در وﻻﻳﺖ ﻣﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺑﺎﻃﻨﺶ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻔﻪ ﺗﺮازوﻳﺶ ﺳﺒﻚ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .اي ﺳﻠﻤﺎن! اﻳﻤﺎن ﻣﺆﻣﻦ ﻛﺎﻣﻞ
ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻧﻮراﻧﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ و وﻗﺘﻲ ﻣﺮا ﺑﻪ آن ﺷﻨﺎﺧﺖ او ﻣﺆﻣﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺒﺶ را ﺑﻪ اﻳﻤﺎن
اﻣﺘﺤﺎن ﻛﺮده اﺳﺖ و ﺳﻴﻨﻪ اش را ﺑﺮاي اﺳﻼم وﺳﻌﺖ داده و در دﻳﻦ ﺧﻮد ﻋﺎرف و ﺻﺎﺣﺐ ﺑﺼﻴﺮت ﺷﺪه اﺳﺖ .و ﻫﺮ ﻛﺲ
از اﻳﻦ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﻛﻨﺪ دﭼﺎر ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ اﺳﺖ .اي ﺳﻠﻤﺎن و اي ﺟﻨﺪب)اﺑﻮذر( ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻧﻮراﻧﻴﺖ ﻣﻌﺮﻓﺖ
ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ و اﻳﻦ ﻫﻤﺎن دﻳﻦ ﺧﺎﻟﺺ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺳﺨﻦ ﺧﻮد ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ » :و ﻣﺎ
ﺨﻠﺼﻴﻦَ ﻟﻪ اﻟﺪﻳﻦ ﺣﻨَﻔﺎء و ﻳﻘﻴﻤﻮا اﻟﺼﻼةَ و ﻳ ْﺆﺗُﻮا اﻟﺰﱠﻛﺎةَ و ذﻟﻚ دﻳﻦ ا ْﻟ َﻘ ﻴ ﻤﺔِ «؛ ]در اﻳﻦ آﻳﻪ[ »اﻻ
ُأﻣﺮُوا إِﻻﱠ ﻟ ﻴ ﻌ ﺒﺪوا اﻟ ﱠﻠﻪ ﻣ ْ
ﻟﻴﻌﺒﺪوا اﷲ ﻣﺨﻠﺼﻴﻦ« ﻫﻤﺎن اﺧﻼص اﺳﺖ و» ﺣﻨَﻔﺎء« ﻫﻤﺎن اﻋﺘﺮاف ﺑﻪ ﻧﺒﻮت ﻣﺤﻤﺪ)ص( اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن دﻳﻦ ﺣﻨﻴﻒ اﺳﺖ
و » و ﻳﻘﻴﻤﻮا اﻟﺼﻼةَ« ﻫﻤﺎن وﻻﻳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ ،ﭘﺲ ﻫﺮﻛﺲ وﻻﻳﺖ ﻣﺮا ﺑﭙﺬﻳﺮد ﻧﻤﺎز را اﻗﺎﻣﻪ ﻛﺮده اﺳﺖ و اﻟﺒﺘﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﺖ و
دﺷﻮار اﺳﺖ.
اي ﺳﻠﻤﺎن و اي ﺟﻨﺪب! ﻣﺆﻣﻦ اﻣﺘﺤﺎن ﺷﺪه ﻛﺴﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي از اﻣﺮ ﻣﺎ ﺑﺮ او وارد ﻧﺸﻮد ﻣﮕﺮ آﻧﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﻴﻨﻪ او
را ﺑﺮاي ﭘﺬﻳﺮش آن وﺳﻌﺖ دﻫﺪ و در آن ﺷﻚ و ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻜﻨﺪ .اﻣﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﭼﺮا و ﭼﮕﻮﻧﻪ؟ در اﻳﻦ ﺻﻮرت او
ﻛﺎﻓﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ ﺗﺴﻠﻴﻢ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ.
اي ﺳﻠﻤﺎن و اي ﺟﻨﺪب! ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا اﻣﺎﻧﺖ دار ﺧﻮدش در ﺑﻴﻦ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت و ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺧﻮدش در ﺑﻴﻦ زﻣﻴﻦ و ﺷﻬﺮ ﻫﺎ و
ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻗﺮار داده اﺳﺖ و ﭼﻴﺰي ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻄﺎ ﻛﺮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ آن را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻨﻨﺪ و ﻋﺎرﻓﺎن
ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ آن ﻣﻌﺮﻓﺖ ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻨﺪ ،ﭘﺲ وﻗﺘﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﻣﺮا ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ ﻣﺆﻣﻦ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد .اي ﺳﻠﻤﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل
ﺮ و اﻟﺼﻼةِ« ﭘﺲ ﺻﺒﺮ ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ و ﻧﻤﺎز وﻻﻳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ .ﻟﺬا ﮔﻔﺖ »:و إِﻧﱠﻬﺎ َﻟﻜَﺒﻴﺮَة« )و
ﺼ ﺒ ِ
ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ » :و ا ﺳﺘَﻌﻴﻨُﻮا ﺑِﺎﻟ
آن ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺰرگ اﺳﺖ( و ﻧﮕﻔﺖ » :و اﻧﻬﻤﺎ« )و آن دو( ]و در اداﻣﻪ آﻳﻪ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ :اﻻ ﻋﻠﻲ اﻟﺨﺎﺷﻌﻴﻦ )ﻣﮕﺮ ﺑﺮ
ﺧﺎﺷﻌﺎن([ ﭘﺲ اﻫﻞ وﻻﻳﺖ ﻣﺮا اﺳﺘﺜﻨﺎء ﻛﺮد ،ﻫﻤﺎن ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻮر ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻦ داراي ﺑﺼﻴﺮت ﻫﺴﺘﻨﺪ.
٣٧
www.mybook.ir
اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﺎ اﺳﺮار ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آن را ﭘﻨﻬﺎن ﻛﺮد و ﻧﻮر او ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﺗﻮان آن را ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮد
و ﻧﻌﻤﺖ او ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﺰا داده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ....1اول ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ وﺳﻂ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ و آﺧﺮ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻫﺮﻛﺲ ﻣﺎ را
اي ﺳﻠﻤﺎن و اي ﺟﻨﺪب! ﻣﻦ و ﻣﺤﻤﺪ ﻳﻚ ﻧﻮر ﺑﻮدﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از ﻫﻤﻪ ﺗﺴﺒﻴﺢ ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻴﻢ و ﻗﺒﻞ از ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت اﺷﺮاق داﺷﺘﻴﻢ و
ﺧﺪاوﻧﺪ آن ﻧﻮر را ﺑﻪ دو ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮد :ﻳﻚ ﻧﺼﻒ آن ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه و ﻧﺼﻒ دﻳﮕﺮ وﺻﻲ ﻣﻮرد رﺿﺎﻳﺖ .و
ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰ و ﺟﻞ ﺑﻪ آن ﻧﺼﻒ ﻓﺮﻣﻮد ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎش و ﺑﻪ ﻧﺼﻒ دﻳﮕﺮ ﻓﺮﻣﻮد ﻋﻠﻲ ﺑﺎش و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ )ص(
ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻦ از ﻋﻠﻲ ﻫﺴﺘﻢ و ﻋﻠﻲ از ﻣﻦ اﺳﺖ و ﻛﺴﻲ ﻧﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻴﺰي را از ﻃﺮف ﻣﻦ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﺪ ،ﻣﮕﺮ ﺧﻮدم ﻳﺎ ﻋﻠﻲ.
اي ﺳﻠﻤﺎن و اي ﺟﻨﺪب! ﻣﺤﻤﺪ »ﻧﺎﻃﻖ« ﺑﻮد و ﻣﻦ »ﺻﺎﻣﺖ« و ﺑﺎﻳﺪ در ﻫﺮ زﻣﺎن ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺻﺎﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ و دﻳﮕﺮي ﻧﺎﻃﻖ.
ﭘﺲ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻤﻊ اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺸﺮﻫﺴﺘﻢ ،ﻣﺤﻤﺪ اﻧﺬار ﻛﻨﻨﺪه اﺳﺖ و ﻣﻦ ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ه ،ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻮض
اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻟﻮاء ،ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﻠﻴﺪ ﻫﺎ اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻬﺸﺖ و ﺟﻬﻨﻢ ،ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ وﺣﻲ اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ
اﻟﻬﺎم ،ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ دﻻﻟﺖ ﻫﺎﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻌﺠﺰات ،ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻢ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺧﺎﺗﻢ اوﺻﻴﺎء ،ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ
دﻋﻮت اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺷﻤﺸﻴﺮ و ﺳﻄﻮت ،ﻣﺤﻤﺪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻛﺮﻳﻢ اﺳﺖ و ﻣﻦ ﺻﺮاط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ،ﻣﺤﻤﺪ رؤوف اﺳﺖ و ﻣﻦ
ﺮه ﻋﻠﻰ ﻣﻦ ﻳﺸﺎء ﻣﻦ ﻋﺒﺎده« و اﻳﻦ روح را ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ
اي ﺳﻠﻤﺎن! ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺒﺤﺎن ﻣﻲ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ » :ﻳ ْﻠﻘﻲ اﻟﺮﱡوح ﻣﻦَ أ ﻣ ِ
ﻣﻦ ﻣﺮدﮔﺎن را زﻧﺪه ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و ﻣﻴﺪاﻧﻢ در آﺳﻤﺎن ﻫﺎ و زﻣﻴﻦ ﭼﻴﺴﺖ ،ﻣﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺒﻴﻦ ﻫﺴﺘﻢ .اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﺤﻤﺪ اﻗﺎﻣﻪ ﻛﻨﻨﺪه
ﻣﻦ ﻧﻮح را در ﻛﺸﺘﻲ ﺣﻤﻞ ﻛﺮدم ،ﻣﻦ در ﻛﻨﺎر ﻳﻮﻧﺲ در ﺷﻜﻢ ﻧﻬﻨﮓ ﺑﻮدم ،ﻣﻦ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻲ را از درﻳﺎ ﻋﺒﻮر دادم و
ﻣﻠﺖ ﻫﺎي اوﻟﻴﻦ را ﻧﺎﺑﻮد ﻛﺮدم ،ﻣﻦ ﻋﻠﻢ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان و اوﺻﻴﺎء و ﻋﻠﻢ ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب را در اﺧﺘﻴﺎر دارم و ﻧﺒﻮت ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎ ﻣﻦ
١اﺷﺎرﻩ ﺑﻪ اﻳﻦ آايت از ﺳﻮرﻩ ﻟﻴﻞ » :ﳁﺎ ﻻﺣﺪ ﻋﻨﺪﻩ ﻣﻦ ﻧﻌﻤﺔ ﲡﺰی * الا اﺑﺘﻐﺎء وﺟﻪ رﺑﻪ الاﻋﲆ * و ﻟﺴﻮف ﻳﺮﴇ« ﻟﻴﻞ .۱۹-۲۱
٢ﻓﻘﺪ اﺳـﺘﳬﻞ ادلﻳﻦ اﻟﻘﲓ.
٣٨
www.mybook.ir
ﻛﺎﻣﻞ و ﺗﻤﺎم ﺷﺪ .ﻣﻦ ﻧﻬﺮﻫﺎ و درﻳﺎﻫﺎ را ﺟﺎري ﻛﺮدم ،ﻣﻦ ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎي زﻣﻴﻦ را ﺟﻮﺷﺎﻧﺪم ﻣﻦ دﻧﻴﺎ را ﺑﺮ ﺻﻮرﺗﺶ واژﮔﻮن
ﻛﺮدم.1
ﻣﻨﻢ ﻋﺬاب روز ﺳﺎﻳﻪ ،ﻣﻨﻢ ﺧﻀﺮ ﻣﻌﻠﻢ ﻣﻮﺳﻲ ،ﻣﻨﻢ ﻣﻌﻠﻢ داود و ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣﻨﻢ ذواﻟﻘﺮﻧﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎرم اﷲ
ﻋﺰوﺟﻞ ﺳﻘﻒ دﻧﻴﺎ را ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺘﻢ و زﻣﻴﻦ را ﮔﺴﺘﺮاﻧﺪم ﻣﻨﻢ ﻛﻪ از ﻣﻜﺎنِ دور ﻧﺪا ﺷﺪم ﻣﻨﻢ داﺑﺔ اﻻرض ﻣﻦ آن ﮔﻮﻧﻪ ام
ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ )ص( ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮﻣﻮد » :ﺗﻮ اي ﻋﻠﻲ ﺻﺎﺣﺐ دوﻗﺮن و ﻫﺮ دوﻃﺮف ﺑﻬﺸﺖ ﻫﺴﺘﻲ و دﻧﻴﺎ و آﺧﺮت از آن
ﺗﻮﺳﺖ«.2
اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﺮده ﻣﺎ ﻧﻤﺮده اﺳﺖ و ﻣﻘﺘﻮل ﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻧﺮﺳﻴﺪه اﺳﺖ و ﻏﺎﻳﺐ ﻣﺎ ﭼﻮن ﻏﻴﺒﺖ ﻛﻨﺪ ﻏﺎﻳﺐ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ .ﻣﺎ ﻧﺰاده و ﻧﻪ
از ﺷﻜﻢ ﻫﺎ زاﺋﻴﺪه ﺷﺪه اﻳﻢ 3و اﺣﺪي از ﻣﺮدم ﺑﺎ ﻣﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد.
ﻣﻦ ﺑﻮدم ﻛﻪ ﺑﺎ زﺑﺎن ﻋﻴﺴﻲ در ﮔﻬﻮاره ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻢ ،ﻣﻦ ﻧﻮح و اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺎﻗﻪ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ
»راﺟﻔﻪ«)ﻟﺮزش اول ﻗﻴﺎﻣﺖ( ام ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ زﻟﺰﻟﻪ ام .ﻣﻦ ﻟﻮح ﻣﺤﻔﻮﻇﻢ و ﻫﻤﻪ ﻋﻠﻮم ﻣﻮﺟﻮد در آن ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﺘﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد،
ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ در ﭼﻬﺮه ﻫﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﻣﻨﻘﻠﺐ ﻣﻲ ﺷﻮم و ﻫﺮﻛﺲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻣﺮا دﻳﺪه اﺳﺖ و ﻫﺮﻛﺲ ﻣﺮا ﺑﺒﻴﻨﺪ
آﻧﻬﺎ را دﻳﺪه اﺳﺖ ،ﻣﺎ در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﻮر ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ زاﺋﻞ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ.
اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻫﻤﻪ اﻓﺮادي ﻛﻪ ﻣﺒﻌﻮث ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺷﺮاﻓﺖ رﺳﻴﺪﻧﺪ ﭘﺲ ﻣﺎ را ﺧﺪاﻳﺎن ﻧﺨﻮاﻧﻴﺪ و ﻫﺮﭼﻪ ﺧﻮاﺳﺘﻴﺪ در
ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ؛ ﻛﻪ در ﺑﺎره ﻣﺎ ﻫﻼك ﺷﺪ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻫﻼك ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎ ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺖ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺖ.
اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻫﺮﻛﺲ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻢ و ﺷﺮح دادم اﻳﻤﺎن ﺑﻴﺎورد ﻣﺆﻣﻨﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺒﺶ را ﺑﻪ اﻳﻤﺎن اﻣﺘﺤﺎن ﻛﺮده
اﺳﺖ و از او راﺿﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻫﺮﻛﺲ ﺷﻚ ﻛﻨﺪ و ﺗﺮدﻳﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺎﺻﺒﻲ اﺳﺖ و اﮔﺮ ادﻋﺎي وﻻﻳﺖ ﻣﺮا داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ
دروغ ﮔﻮ اﺳﺖ.
اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﻦ و ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از اﻫﻞ ﺑﻴﺘﻢ اﺳﺮار ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ و اوﻟﻴﺎء ﻣﻘﺮب او ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻳﻜﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ و
اﺳﺮار ﻣﺎ ﻳﻜﻲ اﺳﺖ .ﭘﺲ در ﺑﻴﻦ ﻣﺎ ﺟﺪاﻳﻲ ﻧﻴﻨﺪازﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﻼك ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ ﻣﺎ در ﻫﺮزﻣﺎن ﺑﻪ آن ﺷﻜﻞ ﻛﻪ ﺧﺪاي
رﺣﻤﻦ اراده ﻛﻨﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﻢ؛ ﭘﺲ واي و واي ﺑﺮ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ اﻧﻜﺎر ﻛﻨﺪ آﻧﭽﻪ را ﮔﻔﺘﻢ و اﻧﻜﺎر ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﮕﺮ اﻫﻞ
٣٩
www.mybook.ir
ﻧﺎداﻧﻲ و ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﻠﺐ و ﮔﻮﺷﺶ ﻗﻔﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺮ ﭼﺸﻤﺶ ﭘﺮده اي اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﻦ ﭘﺪر ﻫﺮ ﻣﺮد و
زن ﻣﺆﻣﻨﻲ ﻫﺴﺘﻢ ،اي ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﻨﻢ »ﻃﺎ ﻣﻪ ﻛﺒﺮي« )ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺰرگ( ﻣﻨﻢ »آزﻓﻪ«)وﻗﺖ ﻧﺰدﻳﻚ( ﻣﻨﻢ»ﺣﺎﻗّﺔ«
ﻣﺎ آﻳﺎت و دﻻﻻت و ﺣﺠﺎب ﻫﺎ و وﺟﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ،ﻣﻦ اﺳﻤﻢ ﺑﺮ ﻋﺮش ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و اﺳﺘﻘﺮار ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﺮ آﺳﻤﺎن ﻫﺎ
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و آﻧﻬﺎ ﺑﺮﭘﺎﺷﺪﻧﺪ و ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و زﻣﻴﻦ ﻣﺴﻄﺢ ﺷﺪ و ﺑﺮ ﺑﺎد ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﺎد ﺟﺮﻳﺎن ﻳﺎﻓﺖ و ﺑﺮ ﺑﺮق
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﺎ آن ﺗﺎﺑﺶ ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﺑﺮ دره ﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺳﻴﻞ ﺟﺎري ﺷﺪ و ﺑﺮ ﻧﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﭘﺲ ﺳﺎﻃﻊ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺑﺮ
اﺑﺮﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺑﺎران ﺑﺎرﻳﺪ و ﺑﺮ رﻋﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺧﺸﻮع ﭘﻴﺪا ﻛﺮد و ﺑﺮ ﺷﺐ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺗﺎرﻳﻚ و ﺳﻴﺎه ﺷﺪ و ﺑﺮ
٠
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮراﻧﻴﻪ
1
ﻧﺴﺨﻪ )(2
ﻣﺤﻤﺪﺑﻦ ﺻﺪﻗﻪ رواﻳﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ روزى اﺑﻮذر ﻏﻔﺎرى از ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻰ ﭘﺮﺳﻴﺪ :اى اﺑﺎﻋﺒﺪاﻟﻠّﻪ) ،ﻛﻨﻴﻪ ﺳﻠﻤﺎن( ﻣﻌﻨﺎى
ﻣﻌﺮﻓﺖ اﻣﺎم اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ)ع( و ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ او ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﻴﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺳﻠﻤﺎن ﻓﺎرﺳﻰ در ﺟﻮاب ﮔﻔﺖ :اى ﺟﻨﺪب)اﺑﻮذر(،
ﺧﻮﺑﺴﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮوﻳﻢ ﺗﺎ از ﺧﻮد آن ﺣﻀﺮت در ﺧﺼﻮص ﻣﻌﻨﺎى آن ﺳﺆال ﻛﻨﻴﻢ .اﺑﻮذر ﮔﻮﻳﺪ :رﻓﺘﻴﻢ؛ وﻟﻰ در اﺑﺘﺪا اﻣﺎم
را ﻧﺪﻳﺪﻳﻢ و اﻧﺘﻈﺎر ﻛﺸﻴﺪﻳﻢ ﺗﺎ اﻳﺸﺎن ﺗﺸﺮﻳﻒ آوردﻧﺪ .ﺣﻀﺮت ﭘﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ اﻳﻨﺠﺎ آورد؟ ﻋﺮض
ﻛﺮدﻳﻢ :آﻣﺪهاﻳﻢ ﺗﺎ از ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻧﻮراﻧﻴﺖ ﺳﺆال ﻧﻤﺎﻳﻴﻢ .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﺮﺣﺒﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ دو ﻧﻔﺮ ،دودوﺳﺖ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ دﻳﻦ ﺧﻮد
ﻛﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ و ﺳﭙﺲ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ﻋﻠﻰ )ع( ﻗﺴﻢ ﺧﻮرد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع )ﻣﻌﺮﻓﺖ اﻣﺎم ﺑﻪ ﻧﻮراﻧﻴﺖ( ﺑﺮ ﻫﺮ
ﻣﺮد و زن ﻣﺆﻣﻦ واﺟﺐ اﺳﺖ .ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮد :اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻫﺮ دو ﮔﻔﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن .ﻓﺮﻣﻮد :اَﺣﺪى
اﻳﻤﺎن را ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮا ﺑﻪ ﻛُﻨﻪ ﻣﻌﺮﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻧﻮراﻧﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ .ﭘﺲ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﺮا اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ،ﻣﺤﻘﻘﺎً
ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺐ او را ﺑﻪ اﻳﻤﺎن آزﻣﺎﻳﺶ ﻛﺮده و ﺳﻴﻨﻪاش را ﺑﺮاى اﺳﻼم ﮔﺸﺎﻳﺶ داده و ﻋﺎرف و ﺑﻴﻨﺎ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ .و
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﻴﺖ ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ
ﻋﺰّوﺟﻞّ اﺳﺖ و ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻧﻮراﻧﻴﺖ اﺳﺖ .و آن ﻫﻤﺎن دﻳﻦ ﺧﺎﻟﺼﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ
درﺑﺎرهى آن ﻓﺮﻣﻮد» :در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ دﺳﺘﻮرى را درﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺟﺰاﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎل ﺧﻠﻮص ﺑﻪ آﺋﻴﻦ ﺗﻮﺣﻴﺪ ،ﺧﺪا
را ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻛﻨﻨﺪ و ﻧﻤﺎز را ﺑﺮﭘﺎ دارﻧﺪ زﻛﺎت ﺑﺪﻫﻨﺪ ،اﻳﻦ اﺳﺖ آﺋﻴﻦ راﺳﺘﻴﻦ «.ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﻮد :اﻣﺮ ﻧﺸﺪﻧﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ
ﭘﻴﺎﻣﺒﺮى ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰاﷲﻋﻠﻴﻪوآﻟﻪ و آن دﻳﻦ و آﺋﻴﻦ ﻳﻜﺘﺎﭘﺮﺳﺘﻰ آﺳﺎن ﻣﺤﻤﺪى اﺳﺖ و ]اﻣﺎ[ اﻳﻦ ﻛﻼم ﺧﺪا ﻛﻪ
ﻓﺮﻣﻮد » :وﻧﻤﺎز را ﺑﺮ ﭘﺎ دارﻧﺪ« ،ﻫﺮ ﻛﻪ وﻻﻳﺖ ﻣﺮا ﺑﺮ ﭘﺎ دارد،ﻧﻤﺎز را ﺑﺮ ﭘﺎ داﺷﺘﻪ و ﺑﺮ ﭘﺎ داﺷﺘﻦ وﻻﻳﺖ ﻣﻦ ،ﺳﺨﺖ و
دﺷﻮار اﺳﺖ ،ﻛﻪ ﺟﺰ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻘﺮب درﮔﺎه اﻟﻬﻰ ﻳﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮﺳﻞ و ﻳﺎ ﻣﺆﻣﻨﻰ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺐ او را ﺑﻪ اﻳﻤﺎن آزﻣﻮده ﺑﺎﺷﺪ،
١ﻋﻠﻮى ،ﶊﺪ ﺑﻦ ﻋﲆ ﺑﻦ اﳊﺴﲔ ،اﳌﻨﺎﻗﺐ) ﻟﻠﻌﻠﻮي( /اﻟﻜﺘﺎب اﻟﻌﺘﻴﻖ ،ﳏﻘﻖ /ﻣﺼﺤﺢ :ﻣﻮﺳﻮى ﺑﺮوﺟﺮدى ،ﺣﺴﲔ ،ص .۶۷
١
www.mybook.ir
ﻛﺴﻰ ﻗﺪرت ﺣﻤﻞ آن را ﻧﺪارد و اﮔﺮ ﻓﺮﺷﺘﻪ ،ﻣﻘﺮب ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ،ﻣﺮﺳﻞ ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻣﺆﻣﻦ ،آزﻣﻮده ﺷﺪه ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻗﺪرت
ﻋﺮض ﻛﺮدم اى اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ! ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻣﺆﻣﻦ اﺳﺖ و ﺣﺪود و ﻣﺮز اﻳﻤﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﻴﺎن ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ ﺗﺎ آن را ﺑﺸﻨﺎﺳﻢ.
ﻓﺮﻣﻮد :اى اﺑﺎﻋﺒﺪاﻟﻠّﻪ! ﻋﺮض ﻛﺮدم :ﺑﻠﻰ اى ﺑﺮادر رﺳﻮل ﺧﺪا .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﺆﻣﻦ اﻣﺘﺤﺎن ﺷﺪه ﻛﺴﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰى از
اﻣﺮ ﻣﺎ ﺑﺮ او وارد ﻧﻤﻰﺷﻮد ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﻴﻨﻪ او را ﺑﺮاى ﭘﺬﻳﺮش آن ،ﮔﺸﺎده ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﻫﺮﮔﺰ دﭼﺎر ﺷﻚ و
ﺗﺮدﻳﺪ ﻧﻤﻰﮔﺮدد .اى اﺑﺎذر! ﺑﺪان ﻣﻦ ﺑﻨﺪه ﺧﺪاوﻧﺪﻋﺰّوﺟﻞّ و ﺧﻠﻴﻔﻪ او ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﺎ را »رب« ﻧﭙﻨﺪارﻳﺪ و ﻫﺮ
ﭼﻪ در ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻣﺎ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻴﺪ ،ﺑﮕﻮﺋﻴﺪ ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛُﻨﻪ و ﻧﻬﺎﻳﺖ آﻧﭽﻪ در ﻣﺎ وﺟﻮد دارد ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ رﺳﻴﺪ وﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ
ﺑﺴﻲ ﺑﺰرگﺗﺮ و ﻋﻈﻴﻢﺗﺮ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ اَﺣﺪى از ﺷﻤﺎ ﺑﺘﻮاﻧﺪ آن را وﺻﻒ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻳﺎ ﺑﺮ ﻗﻠﺒﺘﺎن ﺧﻄﻮر ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻋﻄﺎ
ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ .ﭘﺲ ﭼﻮن ﻣﺎ را اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻴﺪ ،آﻧﮕﺎه ﻣﺆﻣﻦ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد .ﺳﻠﻤﺎن ﮔﻔﺖ :ﻋﺮض ﻛﺮدم اى ﺑﺮادر رﺳﻮل
ﺧﺪا! ﺑﺮﭘﺎداﺷﺘﻦ ﻧﻤﺎز ﺑﺮﭘﺎداﺷﺘﻦ وﻻﻳﺖ ﺷﻤﺎﺳﺖ؟ اي ﻋﻠﻲ ﻛﻪ درود ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﻮﺑﺎد! ﻓﺮﻣﻮد :آرى اى ﺳﻠﻤﺎن! ﮔﻮاه اﻳﻦ
ﺣﻘﻴﻘﺖ ،ﻓﺮﻣﻮده ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل در ﻗﺮآن اﺳﺖ ﻛﻪ» :از ﺻﺒﺮ و ﻧﻤﺎز ﻛﻤﻚ ﺑﺨﻮاﻫﻴﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﺟﺰ ﺑﺮاى ﺧﺎﺷﻌﺎن،
ﮔﺮان اﺳﺖ« ﻣﺮاد از »ﺻﺒﺮ« رﺳﻮل ﺧﺪا اﺳﺖ و ﻣﻨﻈﻮر از »ﻧﻤﺎز« ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺘﻦ وﻻﻳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ .ﺑﺪﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ
ﻣﺘﻌﺎل ﻓﺮﻣﻮد» :و آن ﺳﺨﺖ و ﮔﺮان اﺳﺖ« و ﻧﻔﺮﻣﻮد» :آن دو« زﻳﺮا ﺣﻤﻞ وﻻﻳﺖ ﺟﺰ ﺑﺮﺧﺎﺷﻌﺎن ،دﺷﻮار و ﺳﻨﮕﻴﻦ
اﺳﺖ .و ﺧﺎﺷﻌﺎن ،ﻫﻤﺎن ﺷﻴﻌﻴﺎن روﺷﻦﺑﻴﻦ و اﻫﻞ ﺑﺼﻴﺮﺗﻨﺪ .و آن ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﻮران ﻣﻨﺤﺮف ،از ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺮﺟﺌﻪ
و ﻗﺪرﻳﻪ و ﺧﻮارج و دﻳﮕﺮ ﻧﺎﺻﺒﻴﺎن ،ﻫﻤﮕﻰ ﺑﻪ ﻧﺒﻮت ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ)ص( اﻗﺮار دارﻧﺪ و در ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن اﺧﺘﻼﻓﻰ
ﻧﻴﺴﺖ،وﻟﻲ ﺟﺰ ﮔﺮوﻫﻰ اﻧﺪك ،ﻫﻤﮕﻰ در ﻣﻮرد وﻻﻳﺖ ﻣﻦ اﺧﺘﻼف داﺷﺘﻪ و آن را اﻧﻜﺎر ﻧﻤﻮده و در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻟﺠﺎﺟﺖ
ﻣﻰورزﻧﺪ ،و آﻧﺎن ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ در ﻛﺘﺎب ﻋﺰﻳﺰش اﻳﺸﺎن را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻧﻤﻮده و ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :ﻫﻤﺎﻧﺎ آن ﺟﺰ ﺑﺮ
ﺧﺎﺷﻌﺎن ﮔﺮان اﺳﺖ« و ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل در ﺟﺎى دﻳﮕﺮى از ﻗﺮآن ،ﻧﺒﻮت ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ)ص( و وﻻﻳﺖ ﻣﺮا اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻴﺎن
ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:
٢
www.mybook.ir
»و ﭼﻪ ﭼﺎه واﻧﻬﺎده ﺷﺪه اي و ﭼﻪ ﻗﺼﺮ ﻣﺮﺗﻔﻌﻲ« 1ﻣﺮاد از ﻗﺼﺮ ،ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ و ﭼﺎه آبِ ﻣﺘﺮوك ،وﻻﻳﺖ ﻣﻦ
اﺳﺖ؛ آن راواﻧﻬﺎده و اﻧﻜﺎر ﻧﻤﻮدﻧﺪ .ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ وﻻﻳﺖ ﻣﻦ اﻗﺮار ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ ،اﻗﺮار او ﺑﻪ ﻧﺒﻮت ﻣﺤﻤﺪ)ص( ﻧﻔﻌﻰ ﺑﺮاﻳﺶ
اوﻟﻴﻦ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ ،ﻣﻴﺎﻧﻰ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ و آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻓﺘﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ ،ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ ،او ﺑﺮ دﻳﻦ درﺳﺖ و
اﺳﺘﻮار اﻟﻬﻰ ﻗﺮار دارد؛ ﻛﻪ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :اﻳﻦ اﺳﺖ آﺋﻴﻦ راﺳﺘﻴﻦ« و ﺑﻪ زودى ﺑﻪ ﻳﺎرى و ﺗﻮﻓﻴﻖ اﻟﻬﻰ ،اﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ را
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻛﻪ درود ﺧﺪا ﺑﺮﺗﻮ ﺑﺎد .ﻓﺮﻣﻮد» :ﻣﻦ و ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻮر واﺣﺪى
از ﻧﻮرﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ ﺑﻮدﻳﻢ ﺗﺎ آن ﻛﻪ ﺧﺪاى ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻪ آن ﻧﻮر اﻣﺮ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ دو ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻮد ]ﺳﭙﺲ[ ﺑﻪ ﻧﻴﻤﻰ ﻓﺮﻣﻮد:
ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎش و ﺑﻪ ﻧﻴﻢ دﻳﮕﺮ ﻓﺮﻣﻮد :ﻋﻠﻰ ﺑﺎش .ﺑﺪﻳﻦ ﻟﺤﺎظ رﺳﻮل ﺧﺪا ﻓﺮﻣﻮد :ﻋﻠﻰ از ﻣﻦ و ﻣﻦ از ﻋﻠﻰ ﻫﺴﺘﻢ و ﺟﺰ ﻋﻠﻰ
ﻛﺴﻰ دﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﺪ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻦ ]ﻓﺮﻣﺎن اﻟﻬﻰ را[ ادا ﻧﻤﺎﻳﺪ .و زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ اﺑﺎﺑﻜﺮ را ﺑﺎ ﺳﻮره ﺑﺮاﺋﺖ ﺑﻪ ﻣﻜّﻪ اﻋﺰام
ﻓﺮﻣﻮد ،ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻧﺎزل ﺷﺪ و ﮔﻔﺖ :اى ﻣﺤﻤﺪ! ﻓﺮﻣﻮد :ﺑﻠﻰ ،ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺖ :ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ اﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮده ﻛﻪ آن ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ را
ﺧﻮدت ﻳﺎ ﻣﺮدى از ﺧﻮدت اﻧﺠﺎم دﻫﺪ .ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮا ﺑﻪ آن ﺳﻮ ﮔﺴﻴﻞ داﺷﺖ ﺗﺎ اﺑﻮﺑﻜﺮ را ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻢ و او را ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪم.
او درون ﺧﻮد ﻧﮕﺮاﻧﻰ اﺣﺴﺎس ﻧﻤﻮد و ﮔﻔﺖ :اى رﺳﻮل ﺧﺪا ،آﻳﺎ در ﻣﻮرد ﻣﻦ آﻳﻪاى ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﻓﺮﻣﻮد :ﻧﻪ وﻟﻜﻦ
اﻳﻦ ﻣﺄﻣﻮرﻳﺖ را ﻛﺴﻰ ﺟﺰ ﻣﻦ و ﻳﺎ ﻋﻠﻰ اﻧﺠﺎم ﻧﺨﻮاﻫﺪ داد .اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮض ﻛﺮدﻧﺪ :ﺑﻠﻰ اى ﺑﺮادر رﺳﻮل
ﺧﺪا .ﻓﺮﻣﻮد :ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاى ﺣﻤﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪاى از ﺟﺎﻧﺐ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻧﺪارد ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮاى ﭘﻴﺸﻮاﻳﻰ ﻣﺮدم
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻣﻦ و رﺳﻮل ﺧﺪا ﻧﻮر واﺣﺪى ﺑﻮدﻳﻢ ﺳﭙﺲ او ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺷﺪ و ﻣﻦ وﺻﻰ او ﻣﺮﺗﻀﻰ ﺷﺪم.
ﻣﺤﻤﺪ ﻧﺎﻃﻖ ﺷﺪ و ﻣﻦ ﺻﺎﻣﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ در ﻫﺮ ﻋﺼﺮى ﻳﻜﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎﻃﻖ ﺑﺎﺷﺪ و دﻳﮕﺮى ﺻﺎﻣﺖ.
اى ﺳﻠﻤﺎن! ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻴﻢ دﻫﻨﺪه ﺷﺪ و ﻣﻦ رﻫﺒﺮ و ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه و اﻳﻦ ﻫﻤﺎن ﻓﺮﻣﻮده ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ اﺳﺖ »ﺗﻮ ﺑﻴﻢ دﻫﻨﺪهاى
و ﻫﺮ ﻗﻮﻣﻰ را ﻫﺪاﻳﺘﮕﺮى اﺳﺖ« .ﺳﭙﺲ آﻳﺎت ﺑﻌﺪ از آن را ﺗﻼوت ﻓﺮﻣﻮد» :ﺧﺪاوﻧﺪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺎدهاى ﺑﺪان
٣
www.mybook.ir
ﺑﺎردار ﻣﻰﺷﻮد و آﻧﭽﻪ را رﺣﻢﻫﺎ ﻛﻢ ﻳﺎ اﻓﺰون ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻣﻰداﻧﺪ و ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻧﺰد او ﻣﻘﺪار ﻣﻌﻴﻨﻰ دارد .او داﻧﺎى ﻧﻬﺎن و
آﺷﻜﺎر و ﺑﺰرگ و ﺑﺮﺗﺮ اﺳﺖ ﭼﻪ ﭘﻨﻬﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﻮﺋﻴﺪ ﭼﻪ آﺷﻜﺎر ،و ﻧﻴﺰ ﻣﺨﻔﻰ ﺷﺪﮔﺎن در ﺷﺐ ﻳﺎ ﭘﻴﺪاﻳﺎن در روز ﺑﺮاى
او ﻳﻜﺴﺎن اﺳﺖ .ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن ﻣﺪام او را ازﭘﻴﺶرو و ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪا ﺣﻔﻆ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ«.
]ﺳﻠﻤﺎن[ ﮔﻔﺖ :آن ﺣﻀﺮت دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮ دﺳﺖ دﻳﮕﺮش زد و ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻤﻊ ﺷﺪ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺸﺮ.
ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻬﺸﺖ ﺷﺪ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ دوزخ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ اﻳﻦ را ﺑﮕﻴﺮ و آن را رﻫﺎ ﻛﻦ .ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺣﺐ رﺟﻌﺖ ﺷﺪ و
ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻮدت .ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻟﻮح ﻣﺤﻔﻮظ و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻤﺎم ﻋﻠﻢ آن را ﺑﻪ ﻣﻦ اﻟﻬﺎم ﻓﺮﻣﻮد .آرى اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب!
ﻣﺤﻤﺪ »ﻳﺲ و اﻟﻘﺮآن اﻟﺤﻜﻴﻢ« و »ن و اﻟﻘﻠﻢ« و »ﻃﻪ ﻣﺎ اﻧﺰﻟﻨﺎ ﻋﻠﻴﻚ اﻟﻘﺮآن ﻟﺘﺸﻘﻰ« و ﺻﺎﺣﺐ دﻻﻻت و راﻫﻨﻤﺎﻳﻰﻫﺎ
ﻣﻨﻢ »راه ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ«و ﻣﻨﻢ آن »ﺧﺒﺮ ﺑﺰرﮔﻰ ﻛﻪ در آن اﺧﺘﻼف ﻛﺮدﻧﺪ« و ﻛﺴﻰ ﺟﺰ در وﻻﻳﺖ ﻣﻦ اﺧﺘﻼف ﻧﻜﺮد .ﻣﺤﻤﺪ
ﺻﺎﺣﺐ دﻋﻮت ﺷﺪ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺷﻤﺸﻴﺮ .ﻣﺤﻤﺪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮﺳﻞ ﺷﺪ و ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:
»ﺧﺪاوﻧﺪ روح را ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﻮد ﺑﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮﻳﺶ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﻣﻰﻓﺮﺳﺘﺪ« و او روح ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ
آن را ﺟﺰ ﺑﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻘﺮّب ﻳﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮﺳﻞ ﻳﺎ وﺻﻰ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه ﻋﻄﺎ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ و ﻧﻤﻰﻓﺮﺳﺘﺪ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﻪ اﻳﻦ روح
را ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ او را از دﻳﮕﺮ ﻣﺮدﻣﺎن ﺟﺪا و ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﮔﺮداﻧﻴﺪه و ﻗﺪرت را ﺑﻪ او واﮔﺬار ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻧﻪاى ﻛﻪ ﻣﺮده را
زﻧﺪه ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﺷﺪه و ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ داﻧﺎ ﺷﻮد و در ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﻫﻢ زدن از ﻣﺸﺮق ﺑﻪ ﻣﻐﺮب و از ﻣﻐﺮب ﺑﻪ ﻣﺸﺮق
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﺣﻀﺮت ﻣﺤﻤﺪ »ذﻛﺮ« ﺷﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ در ﻗﺮآن ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :و ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ
ﺳﻮى ﺷﻤﺎ ذﻛﺮ ﻳﻌﻨﻰ رﺳﻮﻟﺶ را ﻓﺮﺳﺘﺎد ﻛﻪ آﻳﺎت اﻟﻬﻰ را ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺨﻮاﻧﺪ« ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻠﻢ ﻣﻨﺎﻳﺎ )ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮﻫﺎ( و
ﺑﻼﻫﺎ و ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب )ﺣﻜﻢ ﻗﺎﻃﻊ در داورى( ﻋﻄﺎ ﺷﺪه و ﻋﻠﻢ ﻗﺮآن و آﻧﭽﻪ ﺗﺎ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺳﭙﺮده
ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻣﺤ ﻤﺪ ﺣﺠﺖ ﺧﺪا و ﺑﺮﻫﺎن را ﺑﺮاى ﻣﺮدم اﻗﺎﻣﻪ ﻧﻤﻮد و ﻣﻦ ﺣﺠﺖ ﺧﺪاى ﻋﺰّوﺟﻞّ ﺷﺪم .ﺧﺪاوﻧﺪ درون ﻣﻦ
ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ را ﺑﻪ ودﻳﻌﻪ ﻧﻬﺎده ﻛﻪ ﺑﺮاى اﺣﺪى ﭼﻪ از اوﻟﻴﻦ و آﺧﺮﻳﻦ ،و ﭼﻪ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻣﺮﺳﻞ و ﻓﺮﺷﺘﻪ ﻣﻘﺮّب ﻗﺮار ﻧﺪاده
اﺳﺖ.
www.mybook.ir
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﮔﻔﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ ،اى اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻦ آن ﻛﺴﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎرم ﻧﻮح را در
ﻛﺸﺘﻰ ﺳﻮار ﻛﺮدم .ﻣﻦ آن ﻛﺴﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎرم ،ﻳﻮﻧﺲ را از ﺷﻜﻢ ﻣﺎﻫﻰ ﺑﻴﺮون آوردم .ﻣﻦ آن ﻛﺴﻰ
ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺮوردﮔﺎرم ،ﻣﻮﺳﻰﺑﻦ ﻋﻤﺮان را از درﻳﺎ ﻋﺒﻮر دادم .ﻣﻦ آن ﻛﺴﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎر
اﺑﺮاﻫﻴﻢ را ،از آﺗﺶ ﺑﻴﺮون آوردم ،ﻣﻦ آن ﻛﺴﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎرم زﻣﻴﻦ را ﮔﺴﺘﺮاﻧﻴﺪه و رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎى آن
را ﺟﺎرى ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﭼﺸﻤﻪﻫﺎﻳﺶ را ﮔﺸﻮده و درﺧﺖﻫﺎى آن را ﻛﺎﺷﺘﻢ .ﻣﻨﻢ ﻋﺬاب روز ﺳﺎﻳﻪ ﻣﻨﻢ آن ﻧﺪا ﻛﻨﻨﺪه از ﺟﺎى
ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻪ ﺟﻦ و اﻧﺲ آن را ﺷﻨﻴﺪﻧﺪ و ﮔﺮوﻫﻰ آن را ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ .ﻣﻦ آن ﻛﺴﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ روز ﺻﺪاى ﺟﺒﺎران و
ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن را ﺑﻪ زﺑﺎن ﺧﻮدﺷﺎن ﻣﻰﺷﻨﻮم ،ﻣﻨﻢ ﺧﻀﺮ داﻧﺎى ﻣﻮﺳﻰ و ﻣﻨﻢ آﻣﻮزﮔﺎر ﺳﻠﻴﻤﺎن ﭘﺴﺮ داود ،ﻣﻨﻢ ذواﻟﻘﺮﻧﻴﻦ و ﻣﻨﻢ
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪم و او ﻣﻦ اﺳﺖ .ﻣﻦ از ﻣﺤﻤﺪم و ﻣﺤﻤﺪ از ﻣﻦ اﺳﺖ .ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :دو درﻳﺎ را
ﺑﻪ ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺖ و ﻣﻴﺎن آن دو ﺑﺮزخ و ﻓﺎﺻﻠﻪاى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺪود ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﺠﺎوز ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ«.
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ ،اى اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﺮده ﻣﺎ ﻧﻤﺮده و ﻏﺎﻳﺐ ﻣﺎ ﻏﻴﺒﺖ ﻧﻨﻤﻮده و ﻛﺸﺘﻪ
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى ﻛﺴﻰ ﻛﻪ درود ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﻮﺑﺎد .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻦ اﻣﻴﺮ و ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواى ﻫﺮ ﻣﺮد و
زن ﻣﺆﻣﻦ از ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن و آﻳﻨﺪﮔﺎﻧﻢ و ﺑﺎروح ﻋﻈﻤﺖ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﺪهام .ﻣﻦ ﺑﻨﺪهاى از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪاوﻧﺪم ﻣﺎ را رب ﻧﻨﺎﻣﻴﺪ و ﻫﺮﭼﻪ
ﻣﻰﺧﻮاﻫﻴﺪ در ﻓﻀﺎﻳﻞ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ؛ ﭼﺮا ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛُﻨﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮاى ﻣﺎ ﻗﺮارداده ،ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﻳﻚ دﻫﻢ از ﻳﻚ دﻫﻢ آن
ﻧﺨﻮاﻫﻴﺪ رﺳﻴﺪ؛ زﻳﺮا ﻣﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ و راﻫﻨﻤﺎﻳﺎن و ﺣﺠﺖﻫﺎ و ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن و اﻣﺎﻧﺘﺪاران و اﻣﺎﻣﺎن از ﻃﺮف ﺧﺪا ﻫﺴﺘﻴﻢ .و ﻧﻴﺰ
ﻣﺎ وﺟﻪ و ﭼﺸﻢ و زﺑﺎن ﺧﺪاﻳﻴﻢ .ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ را ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻣﺎ ﻋﺬاب و ﭘﺎداش ﻣﻰدﻫﺪ و از ﻣﻴﺎن ﺧﻠﻘﺶ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎ را ﭘﺎك
ﻧﻤﻮد و ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ و اﺧﺘﻴﺎر ﻓﺮﻣﻮد .و اﮔﺮ ﻛﺴﻰ ﭼﻮن و ﭼﺮا ﻛﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻛﺎﻓﺮ و ﻣﺸﺮك اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ درﺑﺎره
آﻧﭽﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻫﻴﭽﻜﺲ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﻧﻴﺴﺖ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻮرد ﺳﺆال وﺑﺎزﺧﻮاﺳﺖ ﻗﺮار ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ.
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن درود ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﻮد ﺑﺎد .ﻓﺮﻣﻮد :ﻫﺮﻛﺲ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ
اﻳﻤﺎن آورد و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ آن را ﺑﺎ ﺑﻴﺎن و ﺗﻔﺴﻴﺮو ﺷﺮح و روﺷﻨﻰ و ﺑﺮﻫﺎن ﺗﻮﺿﻴﺢ دادم ،اﻋﺘﺮاف ﻛﻨﺪ ،ﻣﺆﻣﻦ اﻣﺘﺤﺎن
www.mybook.ir
ﺷﺪهاى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻗﻠﺐ او را ﺑﺮاى اﻳﻤﺎن آزﻣﻮده و ﺳﻴﻨﻪاش را ﺑﺮاى ﭘﺬﻳﺮش اﺳﻼم ﻓﺮاخ ﻧﻤﻮده و او ﻋﺎرف
روﺷﻦﺑﻴﻦ و اﻫﻞ ﺑﺼﻴﺮﺗﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻠﻮغ و ﻛﻤﺎل رﺳﻴﺪه اﺳﺖ و اﮔﺮ ﻛﺴﻰ درﺑﺎره آﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺷﻚ ﻛﻨﺪ ،ﻋﻨﺎد
ورزد ،اﻧﻜﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ،ﺑﺎز اﻳﺴﺘﺪ ،ﺣﻴﺮان ﺷﻮد و ﺗﺮدﻳﺪ ﻛﻨﺪ ،ﻣﻘﺼﺮ و ﻧﺎﺻﺒﻰ و دﺷﻤﻦ اﺳﺖ.
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن ،ﻛﻪ درود ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﻮ ﺑﺎد .ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻦ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎرم
زﻧﺪه ﻣﻰﻛﻨﻢ و ﻣﻰﻣﻴﺮاﻧﻢ و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻣﻰﺧﻮرﻳﺪ و در ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻳﺘﺎن ﻣﻰاﻧﺪوزﻳﺪ ،ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﺒﺮ ﻣﻰدﻫﻢ و ﻣﻦ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻧﻰﻫﺎى
دﻟﺘﺎن آﮔﺎﻫﻢ و اﻣﺎﻣﺎن از ﻓﺮزﻧﺪان ﻣﻦ ﻧﻴﺰ ،ﻫﺮﮔﺎه ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ و ﻣﺎﻳﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ را ﻣﻰداﻧﻨﺪ و اﻧﺠﺎم ﻣﻰدﻫﻨﺪ؛ زﻳﺮا
ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻳﻜﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ .اوﻟﻴﻦ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ ،آﺧﺮﻳﻦ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ و ﻣﻴﺎﻧﻰ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ و ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﭘﺲ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ ﺟﺪاﻳﻰ
ﻗﺎﺋﻞ ﻧﺸﻮﻳﺪ .ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﭼﻴﺰى را ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ،ﺧﺪاوﻧﺪ آن را ﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﻫﺮﮔﺎه از ﭼﻴﺰى ﻛﺮاﻫﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ،
ﺧﺪاوﻧﺪ از آن ﻛﺮاﻫﺖ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ .ﻧﻔﺮﻳﻦ و ﺗﻤﺎم ﻧﻔﺮﻳﻦ ﺑﺮ ﻛﺴﻰ ﺑﺎد ﻛﻪ ﻓﻀﻞ و وﻳﮋﮔﻰ ﻣﺎ و آﻧﭽﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﻪ ﻣﺎ
ﻋﻄﺎ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ را اﻧﻜﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ؛ زﻳﺮا ﻫﺮ ﻛﺲ ﭼﻴﺰى از آﻧﭽﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻋﻄﺎ ﻧﻤﻮده اﻧﻜﺎر ﻧﻤﺎﻳﺪ ،ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻗﺪرت اﻟﻬﻰ
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﻠﻰ اى اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن ،درود ﺧﺪا ﺑﺮ ﺗﻮد ﺑﺎد .ﻓﺮﻣﻮد :ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﺎ »اﻟﻠّﻪ« آﻧﭽﻪ
ﺑﻪ ﻣﺎ ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﻮده ،واﻻﺗﺮ و ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎﺳﺖ .ﻋﺮض ﻛﺮدﻳﻢ :آن ،ﭼﻪ ﻋﻄﻴﻪاى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﻫﻤﻪ
اﻳﻨﻬﺎﺳﺖ؟ ﻓﺮﻣﻮد :ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﻢ اﻋﻈﻢ را در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﻧﻬﺎده ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻴﻢ ،ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن ،آﺳﻤﺎنﻫﺎ ،زﻣﻴﻦ ،ﺑﻬﺸﺖ و
دوزخ را ﻣﻰﺷﻜﺎﻓﻴﻢ .از آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ ﻣﻰروﻳﻢ و ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻓﺮود ﻣﻰآﻳﻴﻢ ،ﺑﻪ ﺷﺮق و ﻏﺮب ﻣﻰروﻳﻢ و ﺑﻪ ﻋﺮش رﺳﻴﺪه،
در ﺑﺮاﺑﺮﺧﺪاى ﻋﺰّوﺟﻞّ ﻣﻰﻧﺸﻴﻨﻴﻢ و ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎ ،ﺣﺘﻰ آﺳﻤﺎنﻫﺎ ،زﻣﻴﻦ ،ﺧﻮرﺷﻴﺪ ،ﻣﺎه ،ﺳﺘﺎرﮔﺎن ،ﻛﻮهﻫﺎ ،درﺧﺘﺎن،
ﭼﺎرﭘﺎﻳﺎن ،درﻳﺎﻫﺎ ،ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ ،از ﻣﺎ اﻃﺎﻋﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺗﻤﺎم اﻳﻦﻫﺎ را ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ اﺳﻢ اﻋﻈﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ آﻣﻮﺧﺘﻪ و ﺑﻪ
ﻣﺎ اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ و ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل ،ﻣﺎ ﻣﻰﺧﻮرﻳﻢ ،ﻣﻰآﺷﺎﻣﻴﻢ و در ﻣﻴﺎن ﺑﺎزارﻫﺎ راه ﻣﻰروﻳﻢ و ﻫﻤﻪ اﻳﻦ اﻣﻮر را ﺑﻪ
ﻓﺮﻣﺎن ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﻰدﻫﻴﻢ .ﻣﺎ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺮاﻣﺖ ﺧﺪاوﻧﺪﻳﻢ» .آﻧﺎن ﻛﻪ در ﺳﺨﻦ ،ﺑﺮ ﺧﺪا ﭘﻴﺸﻰ ﻧﻤﻰﮔﻴﺮﻧﺪ
و ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن او ﻛﺎر ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ« ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺎ را ﻣﻌﺼﻮم و ﭘﺎك ﻗﺮار داده و ﺑﺮ ﺑﺴﻴﺎرى از ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺆﻣﻨﺶ ﺑﺮﺗﺮى ﺑﺨﺸﻴﺪه
اﺳﺖ .ﻟﺬا ﻣﺎ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ» :ﺳﭙﺎس و ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻣﺨﺼﻮص ﺧﺪاﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ را ﺑﻪ اﻳﻦ )اﻣﻮر( ﻫﺪاﻳﺖ ﻧﻤﻮد و اﮔﺮ ﺧﺪا ﻣﺎ را
www.mybook.ir
ﻫﺪاﻳﺖ ﻧﻤﻰﻛﺮد ،ﺑﻪ آن راه ﻧﻤﻰﻳﺎﻓﺘﻴﻢ و ﻛﺎﻓﺮﻳﻦ ﺳﺰاوار ﻋﺬاب ﺷﺪﻧﺪ و وﻋﺪه ﻋﺬاب درﺑﺎره آنﻫﺎ ﺣﺘﻤﻰ اﺳﺖ و آنﻫﺎ
اى ﺳﻠﻤﺎن و اى ﺟﻨﺪب! اﻳﻦ اﺳﺖ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻧﻮراﻧﻴﺖ ،اﻳﻨﻚ ﺑﺎ رﺷﺪ وﻫﺪاﻳﺖ ﺑﺪان ﭼﻨﮓ ﺑﺰﻧﻴﺪ؛ زﻳﺮا ﻫﻴﭻ اﺣﺪي از
ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ ﺑﺼﻴﺮت و روﺷﻦﺑﻴﻨﻰ ﻧﻤﻰرﺳﺪ ﻣﮕﺮ ﻣﺮا ﺑﻪ ]ﻣﻘﺎم[ ﻧﻮراﻧﻴﺖ ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ .ﭘﺲ ﻫﺮﮔﺎه ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺪ ،ﺑﻪ
ﻃﻮر ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺑﺼﻴﺮت و روﺷﻦﺑﻴﻨﻰ رﺳﻴﺪه و در درﻳﺎﻳﻰ از ﻋﻠﻢ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ و ﻣﺮﺗﺒﻪاى از ﻓﻀﻴﻠﺖ را ﭘﻴﻤﻮده و ﺑﺮ
٧
www.mybook.ir
ّ
ﺧﻄﺒﻪ ﺗﻄﻨﺠﯿﺔ
٨
www.mybook.ir
ﺗﻮﺿﻴﺢ
از آن ﺟﺎ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻰ)ع( در ﻗﺴﻤﺘﻰ از اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ» :اَﻧَﺎ اﻟْﻮاﻗﻒ ﻋﻠَﻰ اﻟﺘﱡﻄﻨﺠﻴﻦ« ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻦ ﺑﺮ دو ﺗﻄﻨﺞ
اﻳﺴﺘﺎدهام اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ را ﺗﻄﻨﺠﻴﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪ و ﺗﻄﻨﺞ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎى ﺧﻠﻴﺞ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ .اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ در ﻛﺘﺎب ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار
اﻟﻴﻘﻴﻦ ﺗﺎﻟﻴﻒ ﺣﺎﻓﻆ رﺟﺐ ﺑﺮﺳﻲ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه و ﻋﺒﺎرﺗﻲ از اﻳﺸﺎن ﺣﺎﻛﻲ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ از وي ﻧﻴﺰ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻣﻮرد
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ.ﻛﻬﻦﺗﺮﻳﻦ اﺷﺎره ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ،ﻧﻘﻞ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺧﻄﺒﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺒﻪ اﷲ ﻣﻮﺳﻮي در 703ق1304/م
در اﻟﻤﺠﻤﻮع اﻟﺮاﺋﻖ ،ﺟﺎي داده اﺳﺖ .ﻓﻴﺾ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ از ﻣﺤﺪﺛﻴﻦ ﺑﺰرگ ﺷﻴﻌﻪ در دورة ﺻﻔﻮﻳﻪ ،ﻧﺴﺒﺖ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻪ
ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ )ع( را ﺗﺄﻳﻴﺪ ﻛﺮده اﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺗﺼﺮﻳﺢ »ﺑﺮﺳﻲ« اﻳﺮاد ﺧﻄﺒﻪ در ﺟﺎﻳﻲ ﻣﻴﺎن ﻛﻮﻓﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ و
اﻳﻨﻜﻪ ﺟﺎﺑﺮ )ﻇﺎﻫﺮاً ﺟﺎﺑﺮﺑﻦ ﻋﺒﺪاﷲ اﻧﺼﺎري( در ﻃﻲ ﺧﻄﺒﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﺎص ﺣﻀﺮت ﺑﻮده ،و ﭘﺲ از ﭘﺎﻳﺎن ﺧﻄﺒﻪ ،از
ﺣﻀﺮت ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﺮده اﺳﺖ .در ﻣﺘﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﺑﺎ اﺷﺎراﺗﻲ ،زﻣﺎن ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻪ اﻧﺪﻛﻲ ﭘﺲ از ﺟﻨﮓ ﺻﻔﻴﻦ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه ﺷﺪه ،و
1
در آن از اﻧﺘﻘﺎم ﻛﺸﺘﮕﺎن ﺻﻔﻴﻦ ﭼﻮن ﻋﻤﺎرﺑﻦ ﻳﺎﺳﺮ و اوﻳﺲ ﻗﺮﻧﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺎن آﻣﺪه اﺳﺖ.
٩
www.mybook.ir
1
ﺧﻄﺒﻪ ﺗﻄﻨﺠﻴﺔ
ﺣﻤﺪ و ﺳﭙﺎس از آنِ ﺧﺪاﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮﻫﺎ را ﮔﺸﻮد و ﻫﻮا را ﺷﻜﺎﻓﺖ و اﻃﺮاف آن را ﭘﺎره ﻛﺮد ،روﺷﻨﺎﻳﻰ را روﺷﻨﺎﻳﻰ
ﺣﻤﺪ ﻣﻰﻛﻨﻢ او را ﺣﻤﺪى ﻛﻪ :ﺳﺎﻃﻊ ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﻠﻨﺪ ﮔﺮدﻳﺪه و رﺳﻴﺪه و درﺧﺸﻴﺪه و ﻧﻮ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه ،ﭘﺲ ﭘﻨﺎه ﺟﺴﺘﻪ
و ﺗﺮﺳﻴﺪه...و درﺧﺸﻴﺪه و ﺗﺎﺑﺎن ﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ] .ﺣﻤﺪى ﻛﻪ[ ارﺳﺎل آن در آﺳﻤﺎن ﺑﺎﻻ ﺑﺮود و ﺑﺎ اﻋﺘﺪال در ﻓﻀﺎ
ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ .او آﺳﻤﺎنﻫﺎ را ﺑﺪون ﺳﺘﻮن آﻓﺮﻳﺪ و آنﻫﺎ را ﺑﺪون ﭘﺎﻳﻪ ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺖ و ﺑﻪ ﺳﺘﺎرﮔﺎن درﺧﺸﺎن زﻳﻨﺖ داد و
در ﻓﻀﺎ ،اﺑﺮﻫﺎى ﻣﺘﺮاﻛﻢ را ﻣﺤﺒﻮس ﻛﺮد و درﻳﺎ ﻫﺎ و ﻛﻮه ﻫﺎ را ﺑﺎ وﺟﻮد ﺗﻼﻃﻢ اﻣﻮاج ﻧﺮم و دﻟﻨﺸﻴﻦ آﻓﺮﻳﺪ و ﺗﻨﮕﻨﺎ
ﺣﻤﺪ ﻣﻰﻛﻨﻢ او )ﺧﺪا( را و ﺣﻤﺪ ﺑﺮاى اوﺳﺖ و ﮔﻮاﻫﻰ ﻣﻰدﻫﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺧﺪاﻳﻰ ﺟﺰ اﻟﻠّﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ و ﺷﺮﻳﻜﻰ ﻧﺪارد.
ﮔﻮاﻫﻰ ﻣﻰدﻫﻢ ﻣﺤﻤﺪ ) ص ( ﺑﻨﺪه و رﺳﻮل ﺧﺪاﺳﺖ ﻛﻪ او را ازﻣﻴﺎن ﻋﺎﻟﻢ ﻋﻠﻴﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻓﺮﻣﻮد و ﻣﻴﺎن ﻋﺮب ﻓﺮﺳﺘﺎد و او
را ﻫﺪاﻳﺘﮕﺮ و ﻫﺪاﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺑﺰرگ ﻗﻮم و ﭘﺮﺗﻮان و ﻃﻠﺴﻤﻰ ﻣﺒﻌﻮث ﻓﺮﻣﻮد .ﭘﺲ دﻻﺋﻞ را اﻗﺎﻣﻪ ﻛﺮد دﻻﺋﻞ ]ﺗﻮﺣﻴﺪ[
را ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ او ﺑﭙﺎ داﺷﺖ و رﺳﺎﻟﺖﻫﺎ را ﺧﺘﻢ ﻧﻤﻮد و ﻣﺴﻠﻤﺎنﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪى او ﻧﺼﺮت ﺑﺨﺸﻴﺪه ﺷﺪﻧﺪ و دﻳﻦ را ﺑﻪ ﺳﺒﺐ
اي ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﺘﺎﺑﻌﺖ از ﻣﻦ ﺑﺎزﮔﺮدﻳﺪ و ﻣﻼزم ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﺎ ﺣﺴﻦ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺮ دﻳﻦ ﻣﻮاﻇﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ و ﺑﻪ وﺻﻰ
ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺗﺎن ﺗﻤﺴﻚ ﺑﺠﻮﻳﻴﺪ؛ ﻫﻤﺎن ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ اوﺳﺖ و ﺑﻪ ﺳﺒﺐ دوﺳﺘﻴﺶ در روز ﺣﺸﺮ ،ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ
ﻧﺠﺎت اﺳﺖ.
١
ﺣﺎﻓﻆ رﺟﺐ ﺑﺮﳻ ،ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار اﻟﻴﻘﲔ ،ص) ،۲۶۳ط -ﺑﲑوت( .
٠
www.mybook.ir
ﭘﺲ ﻣﻦ آرزو ﻛﻨﻨﺪه و آرزو ﺷﻮﻧﺪهام .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻓﻀﻴﻠﺘﻢ و وﺻﻰ رﺳﻮل ﺧﺪاﻳﻢ ،ﻣﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪهى ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ
ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺑﺮ ﺗﻄﻨﺠﻴﻦ) 1دو ﺧﻠﻴﺞ( اﻳﺴﺘﺎدهام .ﻣﻦ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ دو ﻣﺸﺮق و دو ﻣﻐﺮﺑﻢ.
ﻣﻦ رﺣﻤﺖ ﺧﺪا و "اﻓﺮدوس" را ﺑﺎ ﭼﺸﻤﻢ دﻳﺪهام و او در درﻳﺎى ﻫﻔﺘﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻓﻠﻚ ﺟﺎري اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در
و دﻳﺪم زﻣﻴﻦ در ﻫﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺷﺪه ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﻴﭽﻴﺪه ﺷﺪن ﻟﺒﺎس ﻛﻮﺗﺎه ،و او در ﭘﺎرهاى از ﺧﻠﻴﺞ راﺳﺖ اﺳﺖ از ﻃﺮﻓﻰ ﻛﻪ
دﻧﺒﺎﻟﻪ ﻣﺸﺮق اﺳﺖ و دو ﺗﻄﻨﺞ دو ﺧﻠﻴﺞ از آب اﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ در ﻃﺮف ﭼﭗ دو ﺗﻄﻨﺞ ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻣﻦ ﻣﺘﻮﻟّﻰ داﻳﺮهى آن
و ﺧﻮرﺷﻴﺪ را ﻫﻨﮕﺎم ﻏﺮوﺑﺶ دﻳﺪهام .او ﻫﻤﺎﻧﻨﺪه ﭘﺮﻧﺪهاى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻻﻧﻪاش ﺑﺎزﻣﻰﮔﺮدد .اﮔﺮ ﻧﺒﻮد اﺻﻄﻜﺎك ﺳﺮ
اﻓﺮدوس و اﺧﺘﻼط دو ﺗﻄﻨﺞ)ﺧﻠﻴﺞ( و ﺻﺪاى اﻓﻼك ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ،ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ در آﺳﻤﺎنﻫﺎ و در زﻣﻴﻦ ﺑﻮد ﺻﺪاى وارد
ﺷﺪن ﻓﺮﺳﻮدهى ﺳﻮزان ﺧﻮرﺷﻴﺪ را در آب ﺳﻴﺎه در ﭼﺸﻤﻪ ﮔﻞآﻟﻮد ﻣﻰﺷﻨﻴﺪ .ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﻋﺠﺎﻳﺒﻰ از ﺧﻠﻖ ﺧﺪا آﮔﺎﻫﻢ ﻛﻪ
و اﻧﭽﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮده و در آﻳﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد را ﻣﻲ داﻧﻢ و اﻧﭽﻪ در ﻋﺎﻟﻢ ذ ر اول و ﻣﻘﺪم ﺑﺮ آدم اول ﺑﻮد را ﻣﻲ داﻧﻢ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺮاى ﻣﻦ ﻛﺸﻒ ﺷﺪ ،ﭘﺲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ و ﭘﺮوردﮔﺎرم ﻣﺮا ﺗﻌﻠﻴﻢ داد و آﻣﻮﺧﺘﻢ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﭘﺲ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻴﺪ و ﺿﺠﻪ
ﻧﻜﻨﻴﺪ و ﻧﻠﺮزﻳﺪ .اﮔﺮ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺗﺮس ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﺟﻨّﻰ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﻳﺎ ﻣﺮﺗﺪ ﮔﺸﺘﻪ ،ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻰدادم ﺑﻪ آﻧﭽﻪ
]اﻳﻦ[ ﻋﻠﻤﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ آن ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﺪه و ﻣﻦ آن را آﻣﻮﺧﺘﻢ و ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ اﻳﻦ ﻋﻠﻢ از ﺗﻤﺎم اﻧﺒﻴﺎ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪه ،ﺟﺰ
از ﺻﺎﺣﺐ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺷﻤﺎ ﻛﻪ درود ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ او و ﺑﺮ آﻟﺶ ﺑﺎد .ﭘﺲ ﻋﻠﻤﺶ را ﺑﻪ ﻣﻦ ﻳﺎد داد وﻣﻦ ﻋﻠﻤﻢ را ﺑﻪ او ﻳﺎد دادم.
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻴﻢ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ و ﺑﻴﻢ دﻫﻨﺪﮔﺎن آﺧﺮت و دﻧﻴﺎ و ﺑﻴﻢ دﻫﻨﺪﮔﺎن ﻫﺮ وﻗﺖ و ﻫﺮ زﻣﺎن ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺑﻪ
ﺳﺒﺐ ﻣﺎ ﻫﻼك ﺷﺪ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻫﻼك ﺷﺪ و ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﺎ ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺖ آن ﻛﺲ ﻛﻪ ﻧﺠﺎت ﻳﺎﻓﺖ .ﭘﺲ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع را در ﻣﻮرد
١ﺑﻪ ﳊﺎظ اﺷـامتل ﺧﻄﺒﻪ ﺑﺮ »اﮐﻮار« و »ادوار« در ﻣﻮرد ﻣﻌﻨﺎی دو ﺗﻄﻨﺞ ﺑﺮىخ ﺑﺮآﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮر دو ﮐﺮﻩ ﳇﯽ ﻋﺎﱂ وﺟﻮد اﺳﺖ ﮐﻪ ﴎﭼﺸﻤﻪ ای واﺣﺪ دارد ﮐﻪ ﶍﻮع آﳖﺎ ﲝﺮ ﳏﻴﻂ انﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ
اﺳﺖ .داﺋﺮﻩ اﳌﻌﺎرف ﺑﺰرگ اﺳﻼﻣﯽ ،ج .۱۵ ،ذﻳﻞ ﺣﺮف ت ،واژﻩ ﺗﻄﻨﺠﻴﻪ.
١
www.mybook.ir
ﻗﺴﻢ ﺑﻪ آن ﺧﺪاﻳﻰ ﻛﻪ داﻧﻪ را ﺷﻜﺎﻓﺖ و ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت را ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﺪ ،و ﺑﻪ ﺟﺒﺮوت و ﻋﻈﻤﺖ ﻣﺘﻔﺮد اﺳﺖ ،ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺧﻮرﺷﻴﺪ،
ﺑﺎدﻫﺎ ،ﺟﻦ ،ﺧﺰﻧﺪﮔﺎن ﮔﺰﻧﺪه ،ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ،درﺧﺘﺎن و درﻳﺎﻫﺎ ،ﻣﺴﺨّﺮ ﻣﻦ ﺷﺪهاﻧﺪ و ﺷﻤﺎ ﻣﻠﻚ ﺳﻠﻴﻤﺎن را ﺑﺰرگ ﻣﻰﺷﻤﺎرﻳﺪ
و ﺳﻠﻴﻤﺎن ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺣﺎل آﻧﻜﻪ اﮔﺮ او را ﻣﻰﺷﻨﺎﺧﺘﻴﺪ و ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﻛﺸﻒ ﻣﻰﺷﺪ و او را ﻣﻰدﻳﺪﻳﺪ ،در درون ﻧﻔﺴﻬﺎﻳﺘﺎن
ﻫﻼك ﻣﻰﺷﺪﻳﺪ.
ﻣﺎ ﺑﺎ آدم ،ﻧﻮح ،ﻣﻮﺳﻰ ،ﻋﻴﺴﻰ ،داوود ،ﺳﻠﻴﻤﺎن و اﻧﺒﻴﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ آنﻫﺎ و ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻳﺮ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان ﺑﻮدهاﻧﺪ ،ﻫﻤﺮاه ﺑﻮدهاﻳﻢ؛ ﭘﺲ
ﻫﻤﻪ ى آنﻫﺎ )اﻧﺒﻴﺎ( ،ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و در راه ﻣﺎ ﻗﺪم ﺑﺮﻣﻰدارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﺎ رﺷﺪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺮدى ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺖ :اى اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ،اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن ،ﻣﺘﺪاول ﺷﺪه و ﻣﺎ آن را از ﺗﻮ ﻧﻘﻞ ﻛﺮده و ﺑﻌﺪ از ﺗﻮ درﺑﺎرهاش ﺳﺨﻦ
ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ و از ﻣﻌﺎﻧﻰاش ﺳﺆال ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ؛ وﻟﻰ ﻧﻤﻰداﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻓﺮﻣﻮد :ﺑﺴﻴﺎر دور اﺳﺖ ،ﺑﺴﻴﺎر دور اﺳﺖ ] ...از
ﻓﻬﻢ ﺷﻤﺎ [ اﻳﻦ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﺣﺪى ﺑﺮاى آن ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﻮﺟﺶ ﺑﻪ ﺗﻼﻃﻢ آﻣﺪه و آﻧﭽﻪ را در آن اﺳﺖ ﺑﻴﺮون ﻣﻰاﻓﻜﻨﺪ ] ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ
[ ﻛﻪ ﺳﻜﻮت در ﻣﻮرد آنﻫﺎ ﺑﺮاى ﻣﻦ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﻴﺴﺖ؛ زﻳﺮا در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺻﻮرت ،از آﻧﭽﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﻮد،
ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ آن ﺧﺪاﻳﻰ ﻛﻪ داﻧﻪ را ﺷﻜﺎﻓﺖ و ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت را آﻓﺮﻳﺪ ،دﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ و ﻣﻦ از آن اﻋﺮاض ﻛﺮدم .ﻣﻦ
واژﮔﻮن ﻛﻨﻨﺪهى دﻧﻴﺎ ﺑﺮ ﺻﻮرﺗﺶ ﻫﺴﺘﻢ ﺗﺎ آن ﺟﺎ ﻛﻪ از ﻣﻦ روى ﮔﺮدان ﺷﺪ .ﭼﻪ زﻣﺎﻧﻰ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻠﺤﻖ
ﻣﻰﺷﻮد .ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ آﻧﭽﻪ را ﺑﺮ ﻓﺮاز ﻓﺮدوس ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ و آﻧﭽﻪ زﻳﺮ زﻣﻴﻦ ﻫﻔﺘﻢ و آﻧﭽﻪ در آﺳﻤﺎنﻫﺎى ﺑﻠﻨﺪ و آﻧﭽﻪ ﺑﻴﻦ
ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻋﺮش ﺳﻮﮔﻨﺪ ،اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ از ﭘﺪراﻧﺘﺎن و ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻧﺘﺎن ﺧﺒﺮ ﻣﻰدادم ﻛﻪ ﻛﺠﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و از ﻛﻪ
ﺑﻮدﻧﺪ و اﻛﻨﻮن ﻛﺠﺎﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺳﻮى ﭼﻪ ﭼﻴﺰى رﻓﺘﻨﺪ .ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮرﻧﺪهاى از ﺷﻤﺎ ﻛﻪ ﮔﻮﺷﺖ ﺑﺮادرش را ﻣﻰﺧﻮرد و
ﻧﻮﺷﻨﺪهاى ﻛﻪ درﺳﺮ ﭘﺪرش ﻣﻰﻧﻮﺷﺪ ،در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ او اﺷﺘﻴﺎق دارد و ﻓﺮدا اﻣﻴﺪ او را دارد .دور اﺳﺖ دور ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ
ﻛﻪ ﭘﻮﺷﻴﺪه آﺷﻜﺎر ﺷﻮد و آﻧﭽﻪ در ﺳﻴﻨﻪ ﻫﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻴﺮون اﻓﺘﺪ و وارده ﻫﺎي ﺿﻤﻴﺮ داﻧﺴﺘﻪ ﺷﻮد و ﺑﻪ ﺑﺎزﮔﺸﺘﮕﺎه ﻋﻠﻢ
ﭘﻴﺪا ﻛﻨﻴﺪ .ﭘﺲ ﺑﺨﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﺎرﻫﺎ و ﺑﺎرﻫﺎ دور زده اﻳﺪ و ﺑﺎرﻫﺎ رﺟﻌﺖ ﻛﺮده اﻳﺪ و ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﻴﻦ ﺑﺎزﮔﺸﺖ
ﺗﺎ ﺑﺎزﮔﺸﺘﻲ دﻳﮕﺮ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎ و آﻳﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ وﺟﻮد دارد .ﻋﺪه اي ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪه و ﻋﺪه اي ﻣﺮده ،ﺑﺮﺧﻲ در ﭼﻴﻨﻪ دان
٢
www.mybook.ir
ﻫﺎي ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و ﺑﺮﺧﻲ در ﺷﻜﻢ ﺣﻴﻮاﻧﺎت وﺣﺸﻲ ،ﻋﺪه اي رﻓﺘﻪ و ﻋﺪه اي در ﻏﺮور زﻧﺪه اﻧﺪ ،ﻋﺪه اي ﻣﻲ روﻧﺪ و ﻋﺪه
1
اي ﻣﻲ آﻳﻨﺪ.
اﮔﺮ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ آﺷﻜﺎر ﺷﻮد آﻧﭽﻪ ﻣﻦ در ﻗﺪﻳﻢ اول اﻧﺠﺎم داده ام و آﻧﭽﻪ از ﻣﻦ در آﺧﺮ ﺻﻮرت ﻣﻰﮔﻴﺮد ،ﻫﺮ آﻳﻨﻪ
ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺧﻠﻖ اول ﻗﺒﻞ از ﻧﻮح اول ﻫﺴﺘﻢ .اﮔﺮ ﻛﺎرﻫﺎى ﻋﺠﻴﺐ و ﻏﺮﻳﺒﻰ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ زﻣﺎن ﺣﻀﺮت آدم ﺗﺎ زﻣﺎن ﺣﻀﺮت
ﻧﻮح اﻧﺠﺎم دادهام ﻣﻰداﻧﺴﺘﻴﺪ و درﻣﻰﻳﺎﻓﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ اﻣﺖﻫﺎﻳﻰ را ﻫﻼك ﻛﺮدم] ،ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺘﻌﺠﺐ ﻣﻰﺷﺪﻳﺪ[ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻋﺬاب
ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻃﻮﻓﺎن اوﻟﻢ ،ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻃﻮﻓﺎن دوم ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﻴﻞ ﻋﺮم ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳﺎ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ اﺳﺮار ﻣﻜﻨﻮن
و ﭘﻮﺷﻴﺪهام .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺎد و ﺑﺎﻏﻬﺎﻳﻢ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺛﻤﻮد و آﻳﺎت و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻢ .ﻣﻦ زﻳﺮ و رو ﻛﻨﻨﺪه ى آن ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ
ﻟﺮزاﻧﻨﺪه و ﺗﻜﺎن دﻫﻨﺪهى آن ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﻫﻼك ﻛﻨﻨﺪه آن ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪه ى آن ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺑﻨﺎ ﻛﻨﻨﺪه ى آن ،ﻣﻦ
ﮔﺴﺘﺮش دﻫﻨﺪه آن ،ﻣﻦ ﻣﻴﺮاﻧﻨﺪه آن ،ﻣﻦ زﻧﺪه ﻛﻨﻨﺪه آن ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ اوﻟﻢ ،ﻣﻦ آﺧﺮم ،ﻣﻦ ﻇﺎﻫﺮم ،ﻣﻦ ﺑﺎﻃﻨﻢ .ﻣﻦ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ
ﻣﻦ در ﻋﺎﻟﻢ ذ ر و ﻗﺒﻞ از آن ﺑﻮدم .ﻣﻦ ﺑﺎ دور و ﻗﺒﻞ از دور ﺑﻮدم .ﻣﻦ ﺑﺎ ﻗﻠﻢ و ﻗﺒﻞ از آن ﺑﻮدم .ﻣﻦ ﺑﺎ ﻟﻮح و ﻗﺒﻞ از آن
ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺟﺎﺑﻠﻘﺎ و ﺟﺎﺑﺮﺳﺎ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ رﻓﺮف و ﺑﻬﺮام ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪه ﻋﺎﻟﻢ اوﻟﻢ؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻧﻪ اﻳﻦ
ﭘﺲ ﭘﺴﺮ ﺻﻮﻳﺮﻣﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ آن ﺣﻀﺮت ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺖ :ﺗﻮ ،ﺗﻮ ﻳﺎ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ؟
ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻦ ،ﻣﻦ ،ﺧﺪاﻳﻰ ﺟﺰ اﻟﻠّﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ او ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻦ و ﭘﺮوردﮔﺎر ﺗﻤﺎم ﺧﻼﻳﻖ اﺳﺖ و ﻋﺎﻟﻢ ﺧﻠﻖ و اﻣﺮ
از آنِ اوﺳﺖ .ﻫﻤﺎن ﺧﺪاﻳﻰ ﻛﻪ اﻣﻮر را ﺑﻪ ﺣﻜﻤﺘﺶ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻓﺮﻣﻮد و آﺳﻤﺎنﻫﺎ و زﻣﻴﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﻗﺪرﺗﺶ ﺑﺮﭘﺎﺳﺖ .ﮔﻮﻳﻰ
١
ﳛﺼﻞ ﻣﺎ ﰲ اﻟﺼﺪور و ﻋﲅ واردات اﻟﻀﻤﲑ و ﺗﻌﻠﻤﻮن اﳌﺼﲑ و أﱘ ّاهلل ﻗﺪ ﻛﻮرﰎ ﻛﻮرات و ﻛﺮرﰎ ّﻛﺮات و ﰼ ﻣﻦ ﺑﲔ ّﻛﺮة و ّﻛﺮات و ﰼ ﻣﻦ آﻳﺔ و آايت و ﻣﺎ
ﻫﳱﺎت ﻫﳱﺎت إذا اﻧﻜﺸﻒ اﳌﺴﻄﻮر و ّ
١
ﺑﲔ ﻣﻘﺘﻮل و ﻣﻴّﺖ و ﺑﻌﺾ ﰲ ﺣﻮاﺻﻞ اﻟﻄﻴﻮر و ﺑﻌﺾ ﰲ ﺑﻄﻮن اﻟﻮﺣﻮش و اﻟﻨﺎس ﻣﺎ ﺑﲔ ﻣﺎض و راج و راﰁ و ﻏﺎد،
٣
www.mybook.ir
اﻓﺮاد ﺿﻌﻴﻒ ﺷﻤﺎ را ﻣﻰﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ» :آﻳﺎ ﻧﻤﻰﺷﻨﻮﻳﺪ آﻧﭽﻪ را ﭘﺴﺮ اﺑﻰﻃﺎﻟﺐ در ﻣﻮرد ﺧﻮﻳﺶ ادﻋﺎ ﻣﻰﻛﻨﺪ؛ و اﻳﻦ
در ﺣﺎﻟﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ دﻳﺮوز ،ﻟﺸﻜﺮ ﺷﺎم ﺑﻪ ﻃﻮر اﻧﺒﻮه اﻃﺮاﻓﺶ را ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و او ﺑﻪ ﺳﻮى آنﻫﺎ ﺑﻴﺮون ﻧﻤﻰآﻣﺪ«.
ﻗﺴﻢ ﺑﻪ آن ﺧﺪاﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ و اﺑﺮاﻫﻴﻢ را ﻣﺒﻌﻮث ﻓﺮﻣﻮد ،ﻫﻤﺎﻧﺎ اﻫﻞ ﺷﺎم را ﺑﻪ ﻋﻮض ﺷﻤﺎ ﺑﺎرﻫﺎ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺸﺖ ،ﭼﻪ
ﻛﺸﺘﻨﻰ؟ ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﺣﻖّ و ﻋﻈﻤﺘﻢ ،ﺑﻪ ﻋﻮض ﺷﻤﺎ ،اﻫﻞ ﺻﻔﻴﻦ را ﻫﻔﺘﺎد ﺑﺎر ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺸﺖ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ زﻧﺪﮔﺎﻧﻰ ﺟﺪﻳﺪى
ﻣﻰﺑﺨﺸﻢ و ﺻﺎﺣﺐ و ﻗﺎﺗﻠﺶ را ﺑﻪ او ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺳﻮزش ﺳﻴﻨﻪاش را از او ﺷﻔﺎ دﻫﺪ و در ﻋﻮض ﻋﻤﺎر ﻳﺎﺳﺮ و
اوﻳﺲ ﻗﺮﻧﻰ ،ﻫﺰار ﻧﻔﺮ را ﻣﻰﻛﺸﻢ .ﭘﺲ رﺣﻤﺖ ﺧﺪا از ﻗﻮم ﻇﺎﻟﻢ دور ﺑﺎد .آﻳﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻤﻰﺷﻮد :اﮔﺮ ﻧﺒﻮد و ﭼﮕﻮﻧﻪ و ﻛﻰ
ﭘﺲ ﭼﻪ ﺣﺎﻟﻰ ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﺷﺖ ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺷﺎم ]ﻣﻌﺎوﻳﻪ[ را ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ارهﻫﺎ ﭘﺎره ﭘﺎره ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﺎ ﺳﺎﻃﻮرﻫﺎ
ﺗﻜّﻪ ﺗﻜّﻪ ﻣﻰﮔﺮدد .ﺳﭙﺲ ﺑﻪ او ﻋﺬاﺑﻰ دردﻧﺎك ﻣﻰﭼﺸﺎﻧﻢ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﺸﺎرت ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎد ﻛﻪ اﻣﺮ ﺧﻠﻖ ،ﻓﺮداى ﻗﻴﺎﻣﺖ
ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ .ﭘﺲ آﻧﭽﻪ را ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺰرگ ﻣﺸﻤﺎر؛ زﻳﺮا ﺑﻪ ﻣﺎ ﻋﻠﻢ ﻣﺮﮔﻬﺎ ،ﺑﻼﻫﺎ ،ﺗﺄوﻳﻞ ،ﺗﻨﺰﻳﻞ ،ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب )ﺣﻜﻢ
ﻗﺎﻃﻊ در داورى( و ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺣﻮادث و وﻗﺎﻳﻌﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻰآﻳﺪ داده ﺷﺪه و ﭼﻴﺰى از ﻣﺎ ﭘﻨﻬﺎن ﻧﻤﻰﺑﺎﺷﺪ.
ﮔﻮﻳﻰ ﻣﻰﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ]ﻓﺮزﻧﺪم[ ـ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﻣﺒﺎرﻛﺶ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪش ،اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ )ع( اﺷﺎره ﻛﺮد ـ از ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ
ﻛﺮﺑﻼ ﻣﻰآﻳﺪ و ﺑﺎ ﻟﺐ ﺗﺸﻨﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺎدت ﻣﻰرﺳﺪ و در ﺑﺮاﺑﺮش ﻣﺮداﻧﻰ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ او ﺑﺮ ﺣﻖّ ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮدهاﻧﺪ .ﺑﻪ
درﺳﺘﻰ ﻣﻦ آنﻫﺎ را ﻣﻰﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﺘﺮان ﺑﺎ آﻧﺎن رﻓﺘﺎر ﻣﻰﺷﻮد )آنﻫﺎ را ﻧﺤﺮ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ( .ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ زﻣﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻰ
را ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺮدان ﭼﻨﻴﻦ رﻓﺘﺎرى ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،در ﺧﻮد ﻓﺮو ﺑﺮد .اﮔﺮ ﻣﻰﺧﻮاﺳﺘﻢ ،اﻳﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﮔﺎن را ﻳﻚ ﻳﻚ و
ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ اﻳﻦﻫﺎ را ﻣﻰﻛﺸﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎى ﺧﻮدﺷﺎن و ﻧﺎمﻫﺎى ﻣﺎدران و ﭘﺪراﻧﺸﺎن ﻧﺎم ﻣﻰﺑﺮدم .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ،آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ
ﻧﺰدﻳﻜﻨﺪ] .ﺟﺎﺑﺮ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ [ ﻋﻠﻰ )ع( ﺑﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ آﻧﺎن اﺷﺎره ﻓﺮﻣﻮد و ﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﺣﻀﺮت ﻣﺮداﻧﻰ را دﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ
ﭼﻬﺮهﻫﺎﻳﺸﺎن از ﻣﺎه ﺷﺐ ﭼﻬﺎرده ﻧﻮراﻧﻰﺗﺮ و رﻧﮕﻬﺎﻳﺸﺎن ﻣﺘﻐﻴﺮ و اﺟﺴﺎم ﻻﻏﺮ داﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﻛﻪ ﭼﻬﺮهﻫﺎى زﻳﺒﺎﺗﺮ
از آنﻫﺎ دﻳﺪه ﻧﺸﺪه و ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺸﺪ اﻳﻦ ﻳﺎوران ﺣﻖّ از ﻛﺠﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺟﺎﺑﺮ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ :اى ﺳﺮور ﻣﻦ ،اﻳﻦ ﮔﺮوه ﻛﺠﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟ ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :ﺗﺎ وﻗﺖ ﻣﻌﻠﻮم ]آﻧﺎن[ در ﭘﺸﺖ ﭘﺪراﻧﺸﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ
و از اﺻﻼب ﭘﺎك ﭘﺪران ﺑﻪ ارﺣﺎم ﭘﺎﻛﻴﺰه ﻣﺎدران اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻰﻳﺎﺑﻨﺪ .ﺳﭙﺲ ﺣﻀﺮت در اداﻣﻪ ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻦ ﺧﻠﻖ ﻣﻰﻛﻨﻢ و
www.mybook.ir
روزى ﻣﻰدﻫﻢ .ﻣﻦ زﻧﺪه ﻣﻰﻛﻨﻢ و ﻣﻰﻣﻴﺮاﻧﻢ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺛﺎﺑﺖ در ﺧﻴﺮ اﺳﺖ و اﺳﻤﺎء او ﭘﺎك و ﻣﻘﺪس اﺳﺖ .ﺟﺎﺑﺮ ﮔﻔﺖ :اى
ﺳﺮور ﻣﻦ ،آﻳﺎ ﻣﺎ ﺑﺮ ﺣﻘّﻴﻢ؟ ﻓﺮﻣﻮد :آرى ﺷﻤﺎ ﺑﺮ ﺣﻘّﻴﺪ و ﺑﺎ ﺣﻖّ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد .اى ﺟﺎﺑﺮ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺣﺎل ﺷﻤﺎ،
وﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻪ ﺻﺪا درآﻳﺪ ،و ﺑﻪ اﻣﺎم ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم اﺷﺎره ﻛﺮد؛ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻧﻮر از ﺑﻴﻦ دو ﭼﺸﻤﺶ
ﻣﻰدرﺧﺸﻴﺪ ﭘﺲ در ﻫﻤﺎن وﻗﺖ ﺑﺎ ﻧﺎﻟﻪاى ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻛﻪ زﻣﻴﻦ را ﺑﻪ ﻟﺮزه درﻣﻰآورد و آن را ﺧﺴﻒ ﻣﻰﻛﺮد ،او را اﺣﻀﺎر
ﻛﺮد و ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ از ﻫﺮ ﻣﻜﺎﻧﻰ ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاه ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻪ ﺧﺪا ﻗﺴﻢ ،اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ آنﻫﺎ را ﻳﻜﻰ ﻳﻜﻰ ﺑﺎ ﻧﺎمﻫﺎى ﺧﻮدﺷﺎن و
ﻧﺎمﻫﺎى ﭘﺪراﻧﺸﺎن ﻧﺎم ﻣﻰﺑﺮدم .ﭘﺲ آﻧﺎن از اﺻﻼب ﻣﺮدان ﺑﻪ ارﺣﺎم زﻧﺎن اﻧﺘﻘﺎل ﻣﻰﻳﺎﺑﻨﺪ ﺗﺎ وﻗﺖ ﻣﻌﻠﻮم .ﺳﭙﺲ ﺣﻀﺮت
ﻓﺮﻣﻮد :اى ﺟﺎﺑﺮ ،ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺣﻖّ ﻫﺴﺘﻴﺪ و ﺑﺎ ﺣﻖّ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد و در ﺣﻖّ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﻣﺮد.
اى ﺟﺎﺑﺮ ،ﺣﺎل ﺷﻤﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ،وﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﻗﻮس ﺑﻪ ﺻﺪا درآﻳﺪ و ﻛﺎﺑﻮس ﻫﺠﻮم آ ورد و ﮔﺎوﻣﻴﺶ ﺗﻜﻠّﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟
ﭘﺲ در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻋﺠﺎﻳﺒﻰ اﺳﺖ و ﭼﻪ ﻋﺠﺎﻳﺒﻰ .وﻗﺘﻰ آﺗﺶ در ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ روﺷﻦ ﺷﻮد و ﭘﺮﭼﻢ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰ در وادى ﺳﻮد
آﺷﻜﺎر ﮔﺮدد و ﺑﺼﺮه ﻣﻀﻄﺮب ﺷﻮد و ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺮدم ﺑﺮ ﺑﻌﺾ دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺮه ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﺮ ﮔﺮوﻫﻰ ﺑﻪ ﺳﻮى ﮔﺮوه
دﻳﮕﺮى ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺷﻮد و ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮔﺮدد و ﻟﺸﻜﺮﻫﺎى ﺧﺮاﺳﺎن ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ و ﺷﻌﻴﺐ ﺑﻦ ﺻﺎﻟﺢ ﺗﻤﻴﻤﻰ از ﺳﺮزﻣﻴﻦ
ﻃﺎﻟﻘﺎن ﭘﻴﺮوى ﺷﻮد و در ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﺮاى ﺳﻌﻴﺪ ﺳﻘﻮﺳﻰ ﺑﻴﻌﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد و ﭘﺮﭼﻢ ﺑﺮاى ﻋﻤﺎﻟﻘﻪ ﻛُﺮدان ﻣﻨﻌﻘﺪ ﮔﺮدد و
ﻋﺮبﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ارﻣﻦ و ﺳﻘﻼب ﭼﻴﺮه ﺷﻮﻧﺪ و ﻫﺮﻗﻞ در ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﻴﻪ از ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎن ارﺗﺶ ﺳﻔﻴﺎن اﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﺪ ﭘﺲ
در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﺘﻮﻗﻊ ﻇﻬﻮر ﺗﻜﻠّﻢ ﻛﻨﻨﺪهى ﺑﺎ ﻣﻮﺳﻰ ﺑﺮ ﻛﻮه ﻃﻮر ﺑﺎﺷﻴﺪ .ﭘﺲ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻇﺎﻫﺮ و آﺷﻜﺎرا ﻫﻮﻳﺪا ﻣﻰﮔﺮدد؛
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻋﺠﺎﻳﺒﻰ را ﻛﻪ واﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﻰ را ﻛﻪ ﻛﺘﻤﺎن ﻛﺮدم؛ زﻳﺮا ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻰ ﺣﻤﻞ آن را
ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺷﻴﻄﺎن ﺑﻪ ﺳﺠﺪه ﻛﺮدن و ﻋﺬاب ﻛﻨﻨﺪه اوﻳﻢ .ﻣﻦ ﻋﺬاب ﻛﻨﻨﺪهى ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن او ﻫﺴﺘﻢ ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ از ﺳﺠﺪه
ﻛﺮدن ﺗﻜﺒﺮ ﻛﺮد و ﻣﻦ ﺗﺮﻓﻴﻊ دﻫﻨﺪه ادرﻳﺲ ﺑﻪ ﻣﻜﺎن ﺑﻠﻨﺪى ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﻋﻴﺴﻰ را در ﮔﻬﻮاره ﺑﻪ ﺳﺨﻦ درآوردم .ﻣﻦ
وﺳﻴﻊ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻴﺪان ﻫﺎ و وﺿﻊ ﻛﻨﻨﺪهى زﻣﻴﻨﻢ .ﻣﻦ آن را ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮدهام؛ ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻢ آن را ﺧﺸﻜﻰ ،ﻳﻚ
ﭘﻨﺠﻤﺶ را درﻳﺎ ،ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻤﺶ را ﻛﻮﻫﻬﺎ ،ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻤﺶ را آﺑﺎد و ﻳﻚ ﭘﻨﺠﻤﺶ را وﻳﺮاﻧﻪ ﻗﺮار داده ام .ﻣﻦ درﻳﺎى ﻗﻠﺰم را
www.mybook.ir
از رﺟﻴﻢ ،و ﻋﻘﻴﻢ را از ﺣﻤﻴﻢ ﺷﻜﺎﻓﺘﻢ و ﻫﻤﻪ را از ﻫﻢ و ﺑﻌﻀﻰ را از ﺑﻌﻀﻰ ﭘﺎره ﻛﺮده و ﺟﺪا ﺳﺎﺧﺘﻢ .ﻣﻦ ﻃﻴﺒﻮﺛﺎ،
ﺟﺎﻳﻨﻮﺛﺎ ،ﺑﺎرﺟﻠﻮن و ﻋﻠﻴﻮﺛﻮﺛﺎ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ ﺑﺮ درﻳﺎﻫﺎ در ﻗﻠﻤﺮو اﻗﻠﻴﻢﻫﺎى ﺑﺰرگ ،وﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺗﻼﻃﻢ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ اﺷﺮاف دارم
ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ آﻧﭽﻪ ﺑﺮاى ﻣﻦ از ﺳﻮاره و ﭘﻴﺎده ﻣﻬﻴﺎ ﺷﺪه ،ﺑﻴﺮون آﻳﺪ ﭘﺲ آﻧﭽﻪ را دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﻣﻰﮔﻴﺮم و آﻧﭽﻪ را
ﺑﺨﻮاﻫﻢ ،رﻫﺎ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻢ ﭘﺲ ﺑﻪ ﻋﻤﺎر ﻳﺎﺳﺮ دوازده ﻫﺰار اﺳﺐ ﺳﻴﺎه ﻣﻰدﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻳﻚ از آنﻫﺎ ﻳﻜﻰ از دوﺳﺘﺎن ﺧﺪا و
رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ ﺳﻮار اﺳﺐ و ﺑﺎ ﻫﺮ ﻛﺪام از دوازده ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ،ﻟﺸﻜﺮى ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺧﺪاى
ﺑﺰرگ ﻛﻪ آنﻫﺎ را آﻓﺮﻳﺪه ،ﻛﺲ دﻳﮕﺮى ﺗﻌﺪاد آنﻫﺎ را ﻧﻤﻰداﻧﺪ و ﻣﻦ ﺗﻌﺪاد آنﻫﺎ را ﻣﻰداﻧﻢ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﺸﺎرت ﺑﺮ
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﻰ ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﻓﺮﺻﺘﻰ اﻧﺪك اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ى آن ﺑﻌﻀﻰ از ﺑﻴﺎن را ﺧﻮاﻫﻴﺪ داﻧﺴﺖ و ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ
ﺻﻨﻌﺖ ﻫﺎى دﻟﻴﻞ و ﺑﺮﻫﺎن ﻛﺸﻒ ﻣﻰﺷﻮد .ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﻬﺮام و ﻛﻴﻮان ﺑﺮ دﻗﺎﺋﻖ اﻗﺘﺮان ﻃﻠﻮع ﻛﻨﺪ؛ ﭘﺲ در آن وﻗﺖ
ﺟﻨﺒﺶﻫﺎ و زﻟﺰﻟﻪ ﻫﺎ ﭘﻰ در ﭘﻰ ﺷﻮد و ﭘﺮﭼﻢﻫﺎ از ﻛﻨﺎر رود ﺟﻴﺤﻮن ﺗﺎ ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺑﺎﺑِﻞ رو ﻣﻰآورد.
ﻣﻦ درﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪه ى ﺑﺮجﻫﺎ ،و ﺳﺪ ﻛﻨﻨﺪه ى درﻫﺎى ﺑﺰرﮔﻢ .ﻣﻦ ﺑﺎز ﻛﻨﻨﺪهى ﺷﻜﺎﻓﻬﺎ و ﮔﺸﺎﻳﻨﺪه ى راﻫﻬﺎﻳﻢ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ
ﻃﻮرم؛ روزى ﻛﻪ ﺑﺮاى ﻣﻮﺳﻰ ﺗﺠﻠّﻰ رخ داد؛ ﻣﻦ آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻨﺪه آن ﭼﻴﺰى ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻰ را ﺑﻴﻬﻮش ﺳﺎﺧﺖ ﻣﻨﻢ آن
ﻧﻮر ﻇﺎﻫﺮ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻮﺳﺎﻳﻢ ،ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺄواﻳﻢ ،ﻣﻦ آن ﺑﺮﻫﺎن روﺷﻨﻢ و ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺑﺮاى ﻣﻮﺳﻰ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﺟﺰﻳﻰ از اﺟﺰاء
ذره اى از ﻣﺜﻘﺎل آﺷﻜﺎر ﺷﺪ و ﺗﻤﺎم اﻳﻦﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺧﺪاى ﺻﺎﺣﺐ ﺟﻼﻟﺖ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻬﺸﺖﻫﺎى ﻋﺪن و ﺧﻠﻮدم .ﻣﻦ ﺟﺎرى
ﻛﻨﻨﺪه ى ﻧﻬﺮﻫﺎ از آب ﻣﻮاج ﻫﺴﺘﻢ؛ ﻧﻬﺮﻫﺎﻳﻰ از ﺷﻴﺮ و ﻧﻬﺮﻫﺎﻳﻰ از ﻋﺴﻞ ﭘﺎﻛﻴﺰه و ﻧﻬﺮﻫﺎﻳﻰ از ﺷﺮاب ﻛﻪ ﺑﺮاى
ﻧﻮﺷﻨﺪﮔﺎن ﻟﺬّتﺑﺨﺶ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪه ى ﺑﻬﺸﺖﻫﺎﻳﻢ ،ﻣﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻨﺪه اﺳﻼﻣﻢ ،1ﻣﻦ آﺧ ِ
ﺮ زﻣﺎﻧﻢ.
ﻣﻦ ﺟﻬﻨﻢ را ﮔﺮم ﻛﺮدم و ﻧﺎﻣﺶ را ﺟﺤﻴﻢ و ﺳﺠﻴﻞ ﻧﻬﺎدم و آن را ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮدم؛ از آن ﺟﻤﻠﻪ ،ﻳﻜﻰ ﺳﻌﻴﺮ
اﺳﺖ و دﻳﮕﺮى ﺛﺒﻮر ﻛﻪ ﺑﺮاى ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﻣﻬﻴﺎ ﻧﻤﻮدم و دﻳﮕﺮى ﻋﻤﻴﻮس ﻛﻪ ﺑﺮاى ﻇﺎﻟﻤﻴﻦ آﻣﺎده ﻛﺮدم .ﻣﻦ ﺗﻤﺎم اﻳﻨﻬﺎ را ﺑﻪ
ودﻳﻌﻪ در ﺑﻴﺎﺑﺎن ﺑﺮﻫﻮت ﻗﺮار دادم و ﺑﺮﻫﻮت ﻫﻤﺎن َﻓ َﻠﻖْ اﺳﺖ .ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻓﻠﻖ ،در آﻧﺠﺎ "ﺟﺒﺖ" و
"ﻃﺎﻏﻮت" و ﻫﺮ ﻛﺲ آن دو را ﻋﺒﺎدت ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻣﺎﻧﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﺮﻛﺲ ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺰّت و ﺟﺒﺮوت
www.mybook.ir
ﻛﻪ زﻧﺪه اﺳﺖ و ﻧﻤﻰﻣﻴﺮد ،ﻛﻔﺮان ورزد] ،در ﻓﻠﻖ[ ﺟﺎودان ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﻣﻦ ﻫﻤﺎن ﺑﻬﺸﺖﻫﺎﻳﻰ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ وادى اﻟﺴﻼم
ﻣﻦ ﺳﺎزﻧﺪه اﻗﺎﻟﻴﻢ و ﻓﺮوآورﻧﺪه ﺑﺮﻛﺎت از ﻃﺮف ﺧﺪاوﻧﺪ ﺣﻜﻴﻢ و داﻧﺎ ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ آن ﻛﻠﻤﻪاى ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪى آن،
ﻛﺎرﻫﺎ ﺗﻤﺎم ﺷﺪ و دﻫﺮ ﻫﺎ)روزﮔﺎران( ﺳﭙﺮي ﮔﺮدﻳﺪ .ﻣﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦﻫﺎ را ﭼﻬﺎر ﻗﺴﻤﺖ و ﺟﺰاﻳﺮ را ﻫﻔﺖ ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺮار
دادم:
ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺟﻨﻮب ،ﻣﻌﺪن ﺑﺮﻛﺎت اﺳﺖ .ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﻤﺎل ،ﻣﻌﺪن ﺳﻄﻮﺗﻬﺎﺳﺖ .ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﺮق )اﻗﻠﻴﻢ ﺻﺒﺎ( ،ﻣﻌﺪن زﻟﺰﻟﻪﻫﺎﺳﺖ
و ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻏﺮب)اﻗﻠﻴﻢ دﺑﻮر( ،ﻣﻌﺪن ﻫﻼﻛﺖﻫﺎﺳﺖ ﭘﺲ از ﻛﻮران ﻏﺮب ﺑﻪ ﺧﺪا ﭘﻨﺎه ﺑﺮﻳﺪ و از اﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﺑﺎد ﺗﻨﺪ ﻏﺮب
ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪى آن ،ﺳﺮﻛﺸﺎن را ﻫﻼك ﻛﺮدم ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ آنﻫﺎ را ﻣﺜﻞ اﺳﺘﺨﻮان ﭘﻮﺳﻴﺪه ﻗﺮار دادم و اوﻟﻰﻫﺎ را ﻛﻪ ﺑﺎ
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ،واى ﺑﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺷﻤﺎ از ﻃﻐﻴﺎﻧﮕﺮاﻧﻰ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻰدﻫﻨﺪ و ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﺷﻤﺎ را ﻋﺬاب
ﻣﻲ دﻫﻨﺪ :1ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎرىﻫﺎ و ﺳﺨﺘﻰﻫﺎ از ﺟﺎﻧﺐ دوﻟﺖ ﺧﻮاﺟﮕﺎن و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﭽﻪﻫﺎ و زنﻫﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﻳﺎﺑﺪ.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﮕﺬرد زﻣﺎن ﻫﺮ ﻳﻚ از ﺳﺘﻤﮕﺮان و ﺟﺒﺎراﻧﻰ ﻛﻪ زﻣﺎﻧﺸﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ اﺳﺖ؛ آنﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ را ﺑﻪ
ﺧﻮﺑﻰ اﺟﺮا ﻧﻜﺮدﻧﺪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ "ﻛﻬﺐ" و "ﻛﻬﻴﺐ" و "ﻛﺜﻴﺮ" و "ﻗﻨﻴﺮ" و "ﻧﻌﻤﺎن" و "ﺷﻀﻴﺒﺎن" و
"ﻣﻜﺴﻮر" و "ﻛﺮﺷﻮن" و "ﺷﻔﺼﺒﺎن" و "ﺣﻮﺻﺒﺎن" و "ﻫﻮﻟﺐ" و "اﻗﺘﻢ" و "ﺷﻬﻴﻂ" و "ﻧﺨﻴﻂ" ﺑﮕﺬرﻧﺪ ﻛﻪ
ﻛﺸﻨﺪه اﻗﺮان اﺳﺖ و ﻓﺘﻮا دﻫﻨﺪه ﻋﻠﻴﻪ ﺷﺠﺎﻋﺎن و ﺑﻌﺪ از آن "ادﻳﻞ" و "اﻣﻴﻞ" و "ﺻﻌﻠﻮك" و ﻛﻮدك) دﻋﻮك( ﻣﻲ
آﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻤﻪ ﮔﻴﺮ ﺷﺪه و ﻫﻤﻪ ﺟﺎ را در ﺑﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﻋﻤﺮ ﻫﺎ ﻛﻮﺗﺎه و ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺎ در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻠﻄﺎن و
زﻧﺎن ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد .ﺑﻌﺪ از آن ،ﺑﻬﻠﻮلِ ﺑﺎﻃﻞ و راﻧﺪه ﺷﺪه ﺻﺎﺣﺐ وﺳﻌﺖ و ﺻﺎﺣﺐ روزﮔﺎر ﺷﻮم و ﻧﺤﺲ ﻣﻲ آﻳﺪ و ﺑﻌﺪ
از او "ﻧﻮش" ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﺪﺧُﻠﻘﻰ و اﺧﻢ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﻰآﻳﺪ و اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺮ ]ﺣﻜﻮﻣﺖ[ ﺑﻪ ﺑﻨﺪهاى ﻣﻌﺮوف
ﺑﻪ "ارﺣﺐ" ﻣﻰرﺳﺪ و ﻣﺎﻧﻨﺪ اوﺳﺖ آﻧﭽﻪ در ارﻋﺐ )آن ﻛﻮﺗﺎه ﻗﺪ( اﺳﺖ ...در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ،ﻗﺒﻴﺢﺗﺮﻳﻦ ﻋﻴﺐ و ﻋﺎرﻫﺎ،
اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻰرود و ﮔﺮﻳﺰ و دورى زﻳﺎد ﻣﻰﺷﻮد و ﻧﻮاﺣﻰ ]زﻣﻴﻦ [ در اﺛﺮ دﻋﻮت ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﺑﻪ ﻟﺮزه ﻣﻰاﻓﺘﺪ.
٧
www.mybook.ir
ﺑﺴﻴﺎر دور اﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎر دور اﺳﺖ] ،ﺷﻤﺎ[ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻓﺮارﺳﻴﺪن ﮔﺸﺎﻳﺶ ﺑﺰرگ و روى آوردن ﮔﺸﺎﻳﺸﻲ ﺑﻌﺪ از ﮔﺸﺎﻳﺸﻲ
دﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻴﺪ؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﻨﮕﺮﻳﺰهﻫﺎى ﻧﺠﻒ را ﺟﻮاﻫﺮ ﻛﻨﺪ و آن را زﻳﺮ ﭘﺎى ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻗﺮار دﻫﺪ و ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ و
ﻣﺎرﻗﻴﻦ را ﻫﻼك ﻛﻨﺪ و ﻣﻌﺪن ﻳﺎﻗﻮت ﺳﺮخ و د ر ﺧﺎﻟﺺ و ﺟﻮاﻫﺮ را آﺷﻜﺎر ﺳﺎزد .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ،اﻳﻦ از روﺷﻦﺗﺮﻳﻦ
ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ اﺳﺖ.
ﻫﺮﮔﺎه ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻮد ،روﺷﻨﻰ آن آﺷﻜﺎر ﻣﻰﺷﻮد و ﻧﻮرش ﻣﻰﺗﺎﺑﺪ و آن ﭼﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻴﺪ ،ﻫﻮﻳﺪا ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ
دوﺳﺖ دارﻳﺪ ﻣﻰرﺳﻴﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻋﺠﺎﻳﺒﻰ و ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎى ﺑﺰرﮔﻰ ]رخ ﺧﻮاﻫﺪ داد[.
اى ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﭼﻬﺎرﭘﺎ دارﻳﺪ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻮد ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﭘﺮﭼﻢﻫﺎى ﺑﻨﻰ ﻛﻨﺪه ﺑﺎ ﻋﺜﻤﺎنﺑﻦ
ﻋﻨﺒﺴﻪ ﻛﻪ اراده ﺑﻨﻰ اﻣﻴﻪ را دارد ،از ﻣﻴﺎن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﺎم ،ﺷﻤﺎ را ﭘﺎﻳﻤﺎل ﻛﻨﺪ .ﺑﺴﻴﺎر دور اﺳﺖ اﻳﻨﻜﻪ ﺣﻖ در ﺗﻴﻤﻰ ﻳﺎ
آه آه ﺑﺮ اﻣﺖﻫﺎ ،آﻳﺎ ﻧﻤﻰﻧﮕﺮي ﭘﺮﭼﻢﻫﺎى ﺑﻨﻰ ﻋﺘﺒﻪ را ﺑﺎ ﺑﻨﻰ ﻛﻨﺎم ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ )ﻳﺎ در ﺳﻪ ﮔﺮوه( ﺳﻴﺮ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و
ﻳﻜﺎﻳﻚ ﻛﻮﻫﻬﺎ را ﺑﺎ ﺗﺮس زﻳﺎد و ﻓﻘﺮ و ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪى ﻃﻰ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ آن ﻣﻮﻗﻊ ﻫﻤﺎن زﻣﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن وﻋﺪه
داده ﺷﺪهاﻳﺪ؛ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﺮ اﺳﺐ ﻫﺎي ﻧﺠﻴﺐ ﺳﻮار ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد وﻣﺮﻛﺐ ﻫﺎي اﻓﻼك را ﺑﻪ آﻧﺎن ﻫﺪﻳﻪ ﺧﻮاﻫﻢ داد .و
ﺷﺨﺼﻰ ﭘﺮﺳﻴﺪ :آﻳﺎ ﻣﺎ از ﺟﻤﻠﻪ آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ؟ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :در ﻣﻴﺎن ﺷﻤﺎ ،ﺑﻌﻀﻰ از آﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :ﺑﺮاى
ﻣﺎ ﺳﻌﻴﺪ و ﺷﻘﻰ را روﺷﻦ ﻓﺮﻣﺎ.ﻓﺮﻣﻮد :ﺑﺎﻃﻦﻫﺎى ﺧﻮد را ﺟﺴﺘﺠﻮ ﻛﻨﻴﺪ و از داﻧﺸﻤﻨﺪاﻧﺘﺎن ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺎن ،ﺑﺮ راه
درﺳﺖ اﺳﺘﺪﻻل ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ ]ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت[ ﺑﻪ رﺳﺘﮕﺎرى ﺑﺰرگ و ﻧﻌﻤﺖ داﻳﻤﻰ ﺧﻮاﻫﻴﺪ رﺳﻴﺪ.
ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر در ﻋﺎﻟﻢ] ،اﻣﻮ ِر[ ﺷﮕﻔﺖآور ﺟﺎرى ﺷﻮد و ﻧﻴﺰ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر در ﺟﻬﺎن ،ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﺮاى اﻣﺘﻴﺎز
و )ﺑﺮﺗﺮى( ﻧﻤﻰﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻴﺶﺗﺮﻳﻦ ﻋﻼﻳﻢ ،ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻰﻗﻨﻄﻮر و ﺣﻜﻮﻣﺖ و ﺳﻠﻄﻨﺖ آنﻫﺎ ﺑﺮ ﻋﺮاق و اﻃﺮاف ﺷﺎم اﺳﺖ.
ﺿﻌﻴﻔﺎن و ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎن و ﻧﻴﺰ زﻧﺎن ﭘﺮدهﻧﺸﻴﻦ در ﺑﺎره ﺷﻤﺎ ﻓﺘﻮى ﻣﻰدﻫﻨﺪ و اﻋﻤﺎل ﻧﻈﺮ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﻦ از آﻧﺎن
ﺑﻴﺶﺗﺮ و ﺣﻠﻢ ﻣﻦ ﺑﺰرگﺗﺮ اﺳﺖ و اﻳﻦ ،ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺧﺪاى ﺑﻠﻨﺪﻣﺮﺗﺒﻪ و ﺣﻜﻴﻢ اﺳﺖ ﺳﭙﺲ "اﻧﺎﺑﺎط آﻓﻜﻪ" و اﻋﺮابِ
ﺳﺮزﻣﻴﻦﻫﺎى ﺑﺼﺮه و ﺣﺘﻰ واﺳﻂ و اﻃﺮاف آن ﺗﺎ اﻫﻮاز و ﺣﻮﻣﻪى آن را ﺑﻪ ﻣﻠﻜﻴﺖ و ﺗﺼﺎﺣﺐ ﺧﻮد ﻣﻰآورﻧﺪ و آﻏﺎز
٨
www.mybook.ir
ﺧﺮاﺑﻰ ﻋﺮاق در روزﮔﺎر آﻧﺎن ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ.ﺑﻼﻫﺎى ﺑﺰرگ زﻳﺎد ﻣﻰﺷﻮد و ﻗﺤﻄﻰ ﺷﺪﻳﺪ واﻗﻊ ﻣﻰﮔﺮدد و ﺳﭙﺲ ﺷﮕﻔﺘﻰﻫﺎ،
اﻳﻨﻬﺎ از ﺳﺎل ﺳﻰامِ ﻗﺮن ﻳﺎزدﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻗﺘﻞ ﻛﺸﺘﺎرى ﺟﻬﻨﻤﻰ واﻗﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و ﺧﺎﻧﻪ ﺧﺪا در ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﺷﺪﻳﺪ
ﻗﺮار ﻣﻰﮔﻴﺮد و ﺧﺎص و ﻋﺎم را ﻣﻰﻛﺸﻨﺪ و اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﻠﻤﺖ ﺑﻼ" ،زوراء" را ﻓﺮاﻣﻰﮔﻴﺮد و ﺳﭙﺲ ﺑﻼ و
ﻣﻌﺼﻴﺖ ﻋﺎﻟﻢﮔﻴﺮ ﻣﻰﺷﻮد و ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻧﺒﻄﻰ و زورﮔﻮﻳﺎن آنﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ و ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﻓﺮزﻧﺪان اﻳﺸﺎن را ﺗﺼﺎﺣﺐ
ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.
و ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ]ﺣﻮادﺛﻰ[ ﻛﻪ در ده ﺳﺎل اول ﻗﺮن دوازدﻫﻢ واﻗﻊ ﻣﻰﺷﻮد .از ﻇﻬﻮر دﻳﻠﻤﻴﺎن و "اﺟﺒﺎ" و ﮔﻴﻼن و ﻃﺎﻳﻔﻪاى
از ﺧﺮاﺳﺎن ،ﺗﺒﺮﻳﺰ را ﺑﻪ ﺗﻤﻠّﻚ ﺧﻮد درﻣﻰآورﻧﺪ و ﺣﺎﻛﻢ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﻋﺮاق ﺑﺎ وﺟﻮد آنﻫﺎ دﭼﺎر اﺿﻄﺮاب ﻣﻰﺷﻮد
و ﺷﮕﻔﺘﻰ و ﺗﻤﺎم ﺷﮕﻔﺘﻰ از دﻫﻪ ﭼﻬﻞ ﺗﺎ ﭘﻨﺠﺎه ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺮن اﺳﺖ از ﮔﺮﻓﺘﺎرىﻫﺎى روزﮔﺎر و زﻟﺰﻟﻪﻫﺎ و ﺑﻴﺎن ﺣﺠﺖﻫﺎ و
دﻟﻴﻞﻫﺎ.
در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ،ﺑﻴﻦ ﻫﻤﺪان و ﺣﻠﻮان واﻗﻌﻪاى رخ ﻣﻰدﻫﺪ و از ﺣﻠﻮان ﺗﺎ ﻧﻬﺮوان ،اﻓﺮادى ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ و ﭘﺎدﺷﺎﻫﻰِ دﻳﻠﻢ
از ﺑﻴﻦ ﻣﻰرود و ﺷﺨﺼﻰ اﻋﺮاﺑﻰ ﻛﻪ زﺑﺎﻧﺶ ﻋﺠﻤﻰ )ﻓﺎرﺳﻰ( اﺳﺖ ،ﺑﺮ آن ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ و ﻣﺮدان ﺻﺎﻟﺢ اﻳﻦ دوره را
ﺳﭙﺲ در دﻫﻪ ﺳﻮم از ﺳﻲ ﺳﺎل 1ﭘﺮﭼﻢﻫﺎﻳﻰ از ﻛﻨﺎره رود ﺟﻴﺤﻮن ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﺎرس و ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﻣﻰآﻳﺪ و ﭘﺮﭼﻢﻫﺎى ﻋﺮب
ﺑﻪ ﺳﻮى آنﻫﺎ ﻫﻤﺴﻮ ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﻪ زﺑﺎن آﻧﻬﺎ ﻧﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ....در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺣﻖ آﺷﻜﺎر ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﻼ از ﺑﻴﻦ ﻣﻰرود،
ﻣﺆﻣﻦ ﻋﺰﻳﺰ و ﮔﺮاﻣﻰ ﻣﻰﺷﻮد و ﻛﺎﻓﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ،ﺧﻮار و ذﻟﻴﻞ ﻣﻰﮔﺮدد ...
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ آنﻫﺎ ،ﻃﻐﻴﺎﻧﮕﺮ ،ﺳﺮﻛﺶ و ﻣﺘﻜﺒﺮ ﻣﻰﺑﺎﺷﻨﺪ .و در ﻧﻮاﺣﻰ ﺑﺼﺮه ﺣﺮﻛﺘﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ آن را ﻣﺘﺬﻛﺮ ﻧﺸﺪم
2
و ﻋﺮب ﺑﺮ ﻋﺠﻢ ﭼﻴﺮه ﻣﻰﺷﻮد و ﺑﻪ اﻫﻮاز ﮔﺮاﻳﺶ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
٩
www.mybook.ir
و ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺖ ﻣﻮاردى ﻛﻪ آنﻫﺎ را ﻣﺨﻔﻰ ﻛﺮدم؛ زﻳﺮا ﺻﺎﺣﺒﺎن ﻇﺮﻓﻴﺖ و ﻫﻮش و ذﻛﺎوت ،ﻃﺎﻗﺖ آن را ﻧﺪاﺷﺘﻪ و
ﻧﻤﻰﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮ ﺣﻤﻞ آنﻫﺎ ﺻﺒﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .و ﭼﻪ ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ آنﻫﺎ را ﻣﻬﻤﻞ ﮔﺬاﺷﺘﻢ از ﺗﺮس اﻳﻦ ﻛﻪ ﻣﺒﺎدا ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد :ﭼﻪ
ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ دورﺗﺮﻳﻦ ﻏﺎﻳﺖ و ﻫﺪف رﺳﻴﺪم؛ ﻫﻤﺎن ﻫﺪﻓﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻧﺎﺋﻞ ﺷﺪم و ﺑﺮ آﻧﭽﻪ ﻣﺄﻣﻮر ﮔﺮدﻳﺪم ،ﻣﻮرد
ﺳﺮﻛﺸﻰ و ﻋﺼﻴﺎن واﻗﻊ ﺷﺪم .ﭘﺲ ﻣﺘﻬﻢ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺮا ﻣﺘّﻬﻢ ﻛﻨﻨﺪ ]زﻳﺮا اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ [ آﺗﺶ ،ﺟﺎﻳﮕﺎه آنﻫﺎ
ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد »و در آن ﻧﻪ ﺣﻜﻢ ﺑﻪ ﻣﺮﮔﺸﺎن ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻤﻴﺮﻧﺪ و ﻧﻪ ﻋﺬاب از آنﻫﺎ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﭘﻴﺪا ﻣﻰﻛﻨﺪ و اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ،اﻓﺮاد
و ﺷﺮط ﻗﻴﺎﻣﺖ در ﮔﺮدش زﻣﺎن اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ دروغ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ رﺳﺪ و ﺳﺘﻤﮕﺮ ﺳﺘﻢ ﻛﻨﺪ و ﺗﻜﺮار )اﻟﻜﺮّة( و رﺟﻌﺖ ﻣﺤﻘﻖ
ﺷﻮد و ﺳﺎﻋﺖ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﺎﺋﻤﻲ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻗﻴﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻓﺮا رﺳﺪ .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻼ از ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﺑﺮﻃﺮف
ﻣﻰﺷﻮد و ﺗﺮس و رﻋﺐ از آنﻫﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮد و ﻫﻴﭽﻜﺲ ﺳﺨﻦ ﻧﻤﻰﮔﻮﻳﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ اذن او » ...ﭘﺲ ﺑﻌﻀﻰ از ﻣﺮدم
ﻣﻦ ﻫﻤﺎن ﺟﻨﺒﺪهاى ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﺮدم را ﻋﻼﻣﺖ و ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﻰزﻧﺪ .ﻣﻦ ﺷﻨﺎﺳﺎى ﺑﻴﻦ ﻛﻔﺮ و اﻳﻤﺎﻧﻢ .اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﺑﻪ اذن
ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺧﻮرﺷﻴﺪ را از ﻣﺤﻞّ ﻏﺮوﺑﺶ آﺷﻜﺎر ﻣﻰﻛﻨﻢ و از ﻣﺤﻞ ﻃﻠﻮﻋﺶ ﻏﺎﻳﺐ ﻣﻰﻛﻨﻢ ،و ﺑﻪ ﺷﻤﺎ آﻳﺎت و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ
ﻣﻦ ﺑﻪ اذن ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ،ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻛﻨﻨﺪه ى اﻓﻼك ،روﺷﻨﻰﺑﺨﺶ ﺳﺘﺎرﮔﺎن در آﺳﻤﺎنﻫﺎ ﻫﺴﺘﻢ و ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺣﻖ ،آنﻫﺎ را ﺑﻠﻨﺪ
ﻛﺮدم و آنﻫﺎ را رﻗﺺ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻧﺎﻣﻴﺪم و ﺑﻪ ﺳﺎﻋﺎت ﻟﻘﺐ دادم و ﺧﻮرﺷﻴﺪ را در ﻫﻢ ﭘﻴﭽﻴﺪم و آن را ﻃﺎﻟﻊ ﺳﺎﺧﺘﻢ و
ﻧﻮراﻧﻰ ﻛﺮدم و درﻳﺎﻫﺎ را ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاى ﻗﺮار دادم ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺧﺪاوﻧﺪ ،ﺟﺮﻳﺎن ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ و ﻣﻦ ﺑﺮاى اﻳﻦ اﻣﻮر اﻫﻠﻴﺖ دارم.
اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﻪ ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺖ :ﻳﺎ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ،اﮔﺮ ﻛﻼﻣﺖ را ﺑﻪ اﺗﻤﺎم ﻧﻤﻰرﺳﺎﻧﺪى ،ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﻣﺎ ﻣﻰﮔﻔﺘﻴﻢ ،ﺧﺪاﻳﻰ ﺟﺰ ﺗﻮ
ﻧﻴﺴﺖ .ﺳﭙﺲ ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :اى ﭘﺴﺮ ﻗﺪاﻣﻪ ،ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻜﻦ ]وﮔﺮﻧﻪ[ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻣﻰﺷﻨﻮى ،ﻫﻼك ﻣﻰﺷﻮى .ﻣﺎ ﻣﺨﻠﻮق و
دﺳﺖ ﭘﺮوردهى ﺧﺪاﺋﻴﻢ ﻧﻪ ﺧﺎﻟﻖ .ﻣﺎ زﻧﺎن را ﺑﻪ ﻧﻜﺎح درآوردﻳﻢ ،رﺣﻢﻫﺎ ﻣﺎ را ﺣﻔﻆ و ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮدﻧﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ
٠
www.mybook.ir
اﺻﻼب اﻧﺘﻘﺎل ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ .آﻧﭽﻪ ﺑﻮده و آﻧﭽﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و آﻧﭽﻪ در آﺳﻤﺎنﻫﺎ و زﻣﻴﻦﻫﺎﺳﺖ را ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﭘﺮوردﮔﺎرﻣﺎن
داﻧﺴﺘﻴﻢ .ﻣﺎ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻴﻢ و ﺑﻪ اﻳﻦ وﻳﮋﮔﻰ اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﻪاﻳﻢ .ﻣﺎ اﺧﺘﺼﺎص ﻳﺎﻓﺘﮕﺎﻧﻴﻢ و ﻣﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻫﺴﺘﻴﻢ.
ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :اى ﭘﺴﺮ ﻗﺪاﻣﻪ ،ﻣﻦ و دو ﻓﺮزﻧﺪم ﺷﺒﺮ وﺷُﺒﻴﺮ)ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ( و ﻣﺎدرﺷﺎن ﻓﺎﻃﻤﻪ زﻫﺮا دﺧﺘﺮ ﺧﺪﻳﺠﻪ
ﻛﺒﺮى و ﺳﺎﻳﺮ اﻣﺎﻣﺎن ﺗﺎ ﻗﺎﺋﻢ آل ﻣﺤﻤﺪ از ﻳﻚ ﭼﺸﻤﻪ ﻧﻮﺷﻴﺪهاﻳﻢ و ﺑﻪ ﺳﻮى آن ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪه ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ.
اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﻪ ﮔﻔﺖ :ﺣﺴﻦ و ﺣﺴﻴﻦ و زﻫﺮا و ﺧﺪﻳﺠﻪ ﻋﻠﻴﻬﻢ اﻟﺴﻼم را ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻴﻢ؛ اﺳﺎﻣﻰ ﺑﻘﻴﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻓﺮﻣﻮد :ﻧُﻪ آﻳﻪ و ﻧﺸﺎﻧﻪ روﺷﻦ؛ ﻫﻤﺎن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻰ ﻧُﻪ آﻳﻪ ﻋﻄﺎ ﻓﺮﻣﻮد .اول ﻋﻠﻤﻮﺛﺎ ﻋﻠﻰﺑﻦ اﻟﺤﺴﻴﻦ ،دوم
ﻃﻴﻤﻮﺛﺎ ﺑﺎﻗﺮ ،ﺳﻮم دﻳﻨﻮﺛﺎ ﺻﺎدق ،ﭼﻬﺎرم ﺑﺠﺒﻮﺛﺎ ﻛﺎﻇﻢ ،ﭘﻨﺠﻢ ﻫﻴﻤﻠﻮﺛﺎ رﺿﺎ ،ﺷﺸﻢ اﻋﻠﻮﺛﺎ ﺗﻘﻰ ،ﻫﻔﺘﻢ دﻳﺒﻮﺛﺎ ﻧﻘﻰ ،ﻫﺸﺘﻢ
اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﻪ ﻋﺮض ﻛﺮد :ﻳﺎ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ،اﻳﻦ ﭼﻪ ﻟﻐﺘﻰ اﺳﺖ؟ ﻓﺮﻣﻮد :اﺳﺎﻣﻰ اﺋﻤﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻳﺎﻧﻰ و ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻴﺴﻰ
ﻋﻠﻴﻪاﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﻧﻄﻖ ﻛﺮد و ﺑﻪ ﺳﺒﺐ آن ﻣﺮدﮔﺎن و روح را زﻧﺪه ﻛﺮد و ﻛﻮر ﻣﺎدرزاد و ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﺮص را ﺷﻔﺎ
داد.
اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﺑﻦ ﻗﺪاﻣﻪ ﺑﻪ ﺳﺠﺪه اﻓﺘﺎد و ﺷﻜﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺟﻬﺎﻧﻴﺎن را ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ او ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﺘﻮﺳﻞ
]ﺳﭙﺲ ﻓﺮﻣﻮد[ اي ﻣﺤﻘّﻘﺎ ﻛﻼم ﺧﻴﺮ را ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ ،ﭘﺲ ﺳﺨﻦ ﺧﻴﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ و ﺳﺆال ﻛﻨﻴﺪ ﺗﺎ ﻳﺎد ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ و ﺣﺎﻣﻼن ﻋﻠﻢ ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﺟﺎﺑﺮ ﮔﻔﺖ :ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻢ :اى اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ ،ﭘﺲ راه ﻛﺸﻒ ﻧﻤﻮدن اﻳﻦ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :از ﻣﻦ و اﺋﻤﻪ ى ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ ﺳﺆال ﻛﻨﻴﺪ؛ ﻫﻤﺎن اﻣﺎﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﺎم آنﻫﺎ را ﺑﺮاﻳﺘﺎن ذﻛﺮ ﻛﺮدم ﻛﻪ ﻫﻴﭻ زﻣﺎﻧﻰ
از زﻣﺎنﻫﺎ ﺗﺎ زﻣﺎن ﻗﻴﺎم ﻗﺎﺋﻢ از آنﻫﺎ ﺧﺎﻟﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺲ ﻫﺮ ﻛﺪام از آنﻫﺎ را ﻳﺎﻓﺘﻴﺪ ،از او ﺳﺆال ﻛﻨﻴﺪ و از زﺑﺎن آنﻫﺎ
ﻛﺘﺎب ﻣﺮا ﻧﻘﻞ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ .ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻋﻠﻲ ﺑﺮاى ﺧﻮدش ﺗﺼﺮﻳﺢ ﺑﻪ رﺑﻮﺑﻴﺖ ﻛﺮده اﺳﺖ .ﭘﺲ ﮔﻮاه ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﻫﺮﮔﺎه از
١
www.mybook.ir
ﺷﻤﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻢ ،ﺷﻬﺎدت دﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﻧﻮرﻳﺴﺖ آﻓﺮﻳﺪه ﺷﺪه و ﺑﻨﺪه اﻳﺴﺖ روزى داده ﺷﺪه .ﻫﺮ ﻛﺲ
ﺳﭙﺲ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ دﻋﺎ ﻣﻰﻓﺮﻣﻮد از ﻣﻨﺒﺮ ﭘﺎﻳﻴﻦ آﻣﺪ :ﭘﻨﺎه ﻣﻰﺑﺮم ﺑﻪ ﺧﺪاى زﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻧﻤﻰﻣﻴﺮد و ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺰت و
ﺟﺒﺮوت و ﻗﺪرت و ﻣﻠﻜﻮت اﺳﺖ؛ از ﻫﺮ ﭼﻴﺰى ﻛﻪ ﻣﻰﺗﺮﺳﻢ و ﺑﻴﻤﻨﺎﻛﻢ .ﭘﺲ ﻫﺮ ﺑﻨﺪه اى ،اﻳﻦ ﻋﺒﺎرات را در وﻗﺘﻰ ﻛﻪ
ﻋﻠﻰ)ع( ﻓﺮﻣﻮد:ﺑﻪ آنﻫﺎ اﺳﻢ دوازده اﻣﺎم را اﺿﺎﻓﻪ ﻣﻰﻛﻨﻰ و ﺑﺮاى ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻰﺧﻮاﻫﻰ و دوﺳﺖ دارى ،دﻋﺎ ﻣﻰﻛﻨﻰ ﻛﻪ
٢
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ
ﻃﺎﺭﻕ ﺑﻦ ﺷﻬﺎﺏ
٣
www.mybook.ir
اﻻﻧﻮار و اﻟﺰام اﻟﻨﺎﺻﺐ ﻧﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ 2.ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ و ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻣﻘﺎم اﻣﺎم و اﻣﺎﻣﺖ اﺳﺖ.
ﻃﺎرق ﺑﻦ ﺷﻬﺎب از اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ)ع( رواﻳﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ آن ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد،اى ﻃﺎرق :اﻣﺎم ،ﻛﻠﻤﻪ ﺧﺪا ،ﺣﺠﺖ ﺧﺪا ،وﺟﻪ
ﺧﺪا ،ﻧﻮر ﺧﺪا ،ﺣﺠﺎب ﺧﺪا و آﻳﻪ وﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﺪاﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ او را اﺧﺘﻴﺎر ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ و از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻮدش ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ
در او ﻗﺮار ﻣﻰدﻫﺪ و ﺑﺪﻳﻦ ﺳﺒﺐ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدارى او را ﻓﺮض ﻛﺮده وﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻴﺶ را ﺑﺮ ﺗﻤﺎم ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﺶ واﺟﺐ
ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ .ﭘﺲ او وﻟﻰ ﺧﺪا درآﺳﻤﺎنﻫﺎ و زﻣﻴﻦ اوﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ از ﺗﻤﺎم ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﺮاى وﻻﻳﺖ اﻣﺎم ،ﻋﻬﺪ وﭘﻴﻤﺎن
ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ .ﭘﺲ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺮ اﻣﺎم ﺗﻘﺪم ﺟﻮﻳﺪ ،از ﻓﻮق ﻋﺮش ﺑﻪ ﺧﺪا ﻛﺎﻓﺮﺷﺪه اﺳﺖ.ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﺮ ﭼﻪ را ﺑﺨﻮاﻫﺪ اﻧﺠﺎم
ﻣﻰدﻫﺪ و ﻫﺮﮔﺎه ﭼﻴﺰى ﺑﺨﻮاﻫﺪ ،ﺑﺮ ﺑﺎزوى اﻣﺎم ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ :ﻛﻠﻤﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت از ﺟﻬﺖ ﺻﺪق و ﻋﺪل ﺗﻤﺎم و ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪ.
ﭘﺲ اﻣﺎم ﻫﻤﺎن ﺻﺪق و ﻋﺪل اﺳﺖ .ﻋﻤﻮدى از ﻧﻮر از ﺟﺎﻧﺐ زﻣﻴﻦ ﺗﺎ آﺳﻤﺎن ﺑﺮاى اﻣﺎم ﻧﺼﺐ ﻣﻰﺷﻮد ﻛﻪ اﻋﻤﺎل ﺑﻨﺪﮔﺎن را
در آن ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ ﺑﻪ ﻟﺒﺎس ﻋﻈﻤﺖ و ﺑﺰرﮔﻰ و ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺿﻤﻴﺮ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﺪه و از اﻣﻮر ﻏﻴﺐ آﮔﺎﻫﻰ دارد و ﺗﺼﺮف ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻪ
او ﻋﻄﺎ ﻣﻰﺷﻮد .آﻧﭽﻪ ﻣﻴﺎن ﺷﺮق و ﻏﺮب وﺟﻮد دارد را ﻣﻰﺑﻴﻨﺪ ﻟﺬا ﭼﻴﺰى از ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻚ و ﻣﻠﻜﻮت ﺑﺮ او ﭘﻮﺷﻴﺪه ﻧﻴﺴﺖ
و در وﻻﻳﺖ او ﻋﻠﻢ ﻣﻨﻄﻖاﻟﻄﻴﺮ ﻋﻄﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ اﻳﻦ اﺳﺖ آن ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﺮاى وﺣﻰ ﺧﻮد ﺑﺮﻣﻰﮔﺰﻳﻨﺪ
ﺑﺮاى ﻏﻴﺐ ﺧﻮد ﻣﻰﭘﺴﻨﺪد و ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺧﻮد ﺗﺎﻳﻴﺪش ﻣﻰﻛﻨﺪ و ﺣﻜﻤﺘﺶ را ﺑﻪ او ﺗﻠﻘﻴﻦ ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻗﻠﺐ او را ﺟﺎﻳﮕﺎه اراده و
ﻣﺸﻴﺖ ﺧﻮد ﻗﺮار ﻣﻰدﻫﺪ و ﻫﻤﮕﺎن را ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ و ﭘﺎدﺷﺎﻫﻰ او دﻋﻮت ﻣﻰﻛﻨﺪ و ﺑﺮاى ﺣﻜﻮﻣﺖ او اﻋﺘﺮاف ﻣﻰﮔﻴﺮد و ﺑﻪ
اﻃﺎﻋﺖ از او ﺣﻜﻢ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺖ ﻣﻴﺮاث اﻧﺒﻴﺎ و ﻣﻘﺎم ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎن و ﺧﻼﻓﺖ ﺧﺪا و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮان اﻟﻬﻰ اﺳﺖ ﭘﺲ اﻣﺎﻣﺖ
ﻋﺼﻤﺖ و وﻻﻳﺖ وﻓﺮﻣﺎﻧﺮواﻳﻰ و ﻫﺪاﻳﺖ اﺳﺖ؛ زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺖ ،ﺗﻤﺎم ﻛﻨﻨﺪه دﻳﻦ و ﺑﺮﺗﺮي ﻛﻔﻪ ﺗﺮازوﻫﺎﺳﺖ .3اﻣﺎم دﻟﻴﻞ و
١ﻃﺎرق ﺑﻦ ﺷﻬﺎب :اﺑﻮ ﺣﻴﻪ ﻛﻨﻴﻪ داﺷﺖ .از اﲱﺎب اﻣﲑ اﳌﺆﻣﻨﲔ ﺑﻮد و در ﺳﺎل ۸۲ه هجﺎن را ﺑﺪرود ﮔﻔﺖ) .رﺟﺎل ﻃﻮﳻ ،ﺗﻘﺮﻳﺐ اﻟﳤﺬﻳﺐ ۳۷۶ /۱و ﲥﺬﻳﺐ اﻟﳤﺬﻳﺐ (۳ /۵
٢ﺣﺎﻓﻆ رﺟﺐ اﻟﱪﳻ ،ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار اﻟﻴﻘﲔ ،ص ۱۷۷؛ ﺣﺎﺋﺮی ﻳﺰدی )ابرﺟﻴﲎ( ،اﻟﺰام اﻟﻨﺎﺻﺐ ،ج ،۱ص ۳۱؛ ﳎﻠﴗ ،ﲝﺎر الاﻧﻮار ،ج ،۲۵ص .۱۶۹
٣رﰕ اﳌﻮازﻳﻦ
www.mybook.ir
راﻫﻨﻤﺎى ﻗﺎﺻﺪان و ﺟﺎﻳﮕﺎه ﻧﻮر و روﺷﻨﺎﻳﻰ ﻫﺪاﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﮕﺎن و راه روﺷﻦ ﺳﺎﻟﻜﺎن و ﺧﻮرﺷﻴﺪ درﺧﺸﺎن در ﻗﻠﻮب ﻋﺎرﻓﺎن
اﺳﺖ .وﻻﻳﺖ اﻣﺎم ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺠﺎت و ﻣﻌﺮﻓﺖ زﻧﺪﮔﻲ و ذﺧﻴﺮهاى ﭘﺮ ﻓﺎﻳﺪه ﺑﺮاى ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ اﺳﺖ و ﻋﺰت ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ و ﺷﻔﺎﻋﺖ
ﮔﻨﺎﻫﻜﺎران و ﻧﺠﺎت دوﺳﺘﺪاران و رﺳﺘﮕﺎرى ﭘﻴﺮوان اﺳﺖ ،زﻳﺮا اﻣﺎﻣﺖ رأس اﺳﻼم ،ﻛﻤﺎل اﻳﻤﺎن ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺣﺪود و اﺣﻜﺎم
و آﺷﻜﺎر ﻛﻨﻨﺪه ﺣﻼل از ﺣﺮام اﺳﺖ .ﭘﺲ آن ﺟﺎﻳﮕﺎه رﻓﻴﻌﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﻪ آن ﻧﻤﻰرﺳﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ او را
اﺧﺘﻴﺎر ﻓﺮﻣﻮده و ﻣﻘﺪم داﺷﺘﻪ و وﻻﻳﺖ داده و ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺨﺸﻴﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ وﻻﻳﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﺮزﻫﺎ و ﺣﺴﻦ اﻧﺠﺎم اﻣﻮر اﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد روزﻫﺎ و ﻣﺎهﻫﺎ اﺳﺖ .اﻣﺎم آب ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﮔﻮارا ﺑﺮاى ﺗﺸﻨﮕﺎن و راﻫﻨﻤﺎى ﻫﺪاﻳﺖ ﺑﺮاى ﻃﺎﻟﺒﺎن اﺳﺖ و از
ﮔﻨﺎﻫﺎن ﭘﺎك و ﺑﺮ ﻧﻬﺎنﻫﺎ آﮔﺎه ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ .اﻣﺎم ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺗﺎﺑﻨﺪهاى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻧﻮار ﺧﻮد ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﻰﺗﺎﺑﺪ ﻟﺬا دﺳﺘﺎن
وﭼﺸﻤﺎن ﺑﻪ او ﻧﺮﺳﻨﺪ؛ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻋﺰّوﺟﻞّ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ» :ﺑﮕﻮ ﭘﺲ ﻋﺰت ﺑﺮاى ﺧﺪا و رﺳﻮﻟﺶ و ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ اﺳﺖ«
و ]ﻣﻨﻈﻮر از[ ﻣﺆﻣﻨﻮن ،ﻋﻠﻰ و ﻋﺘﺮت او ﻫﺴﺘﻨﺪ ﭘﺲ ﻋﺰت از آن ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ و ﺧﺎﻧﺪان اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن زﻣﺎن از ﻫﻢ ﺟﺪا
ﻧﻤﻰﺷﻮﻧﺪ ،آﻧﺎن ﻣﺮﻛﺰ داﻳﺮه اﻳﻤﺎن وﻗﻄﺐ وﺟﻮد و آﺳﻤﺎن ﺟﻮد و ﺷﺮاﻓﺖ ﻫﺴﺘﻰ و ﻧﻮر درﺧﺸﻨﺪه ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺷﺮف و ﻣﺎه
ﺗﺎﺑﺎن آن ﻫﺴﺘﻨﺪ و رﻳﺸﻪ ﻋﺰت و ﺑﺰرﮔﻮارى و آﻏﺎز و ﺗﺮﺟﻤﺎن و ﭘﺎﻳﮕﺎه آﻧﻨﺪ .اﻣﺎم ،ﭼﺮاغ ﻧﻮراﻓﺸﺎن و راه روﺷﻦ و
ﻓﺮاخ و آب ﺳﻴﻞآﺳﺎ و درﻳﺎى ﭘﺮ ﺧﺮوش و ﻣﺎه ﺗﺎﺑﺎن و ﺑﺮﻛﻪ ﭘﺮ آب و راه روﺷﻦ ﺗﻤﺎم راهﻫﺎ و دﻟﻴﻞ و راﻫﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم
ﻓﺮاﮔﻴﺮ ﺷﺪن ﻣﻬﻠﻜﻪﻫﺎ و اﺑﺮ ﺑﺎرﻧﺪه و ﺑﺎران ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ و ﻣﺪام و ﻣﺎه ﺷﺐ ﭼﻬﺎرده و راﻫﻨﻤﺎى واﻻ ﻣﻘﺎم و آﺳﻤﺎن ﭘﺮ ﺳﺎﻳﻪ و
ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺰرگ و درﻳﺎى ﺧﺸﻚ ﻧﺸﺪﻧﻰ و ﺑﺰرﮔﻮار ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ وﺻﻒ و ﭼﺸﻤﻪ ﭘﺮﻓﻴﺾ و ﺟﻮﺷﺎن و ﺑﻮﺳﺘﺎن ﭘﺮﺑﺎران و
ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﻌﻄﺮ و ﻗﺮص ﺗﻤﺎم و زﻳﺒﺎ و ﺳﺮوراﻧﮕﻴﺰ و ﭼﺮاغ ﻓﺮوزان و ﻋﻄﺮ دل اﻧﮕﻴﺰ و ﻋﻤﻞ ﺻﺎﻟﺢ و ﺗﺠﺎرت ﭘﺮﻓﺎﻳﺪه
و ﻃﺮﻳﻖ واﺿﺢ و ﻃﺒﻴﺐ ﺧﻮﺷﺨﻮ و ﭘﺪر ﻣﻬﺮﺑﺎن و ﭘﻨﺎﻫﮕﺎه ﻣﺮدم در ﺳﺨﺘﻰﻫﺎ و ﺑﻼﻳﺎ و ﺣﺎﻛﻢ و اﻣﺮ ﻛﻨﻨﺪه و ﻧﻬﻰ ﻛﻨﻨﺪه،
اﻣﻴﺮ ﺧﺪا ﺑﺮ ﺧﻼﺋﻖ و اﻣﻴﻦ او ﺑﺮ ﺣﻘﺎﻳﻖ ،ﺣﺠﺖ ﺧﺪا ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن و راه ﻓﺮاخ او در زﻣﻴﻦ و ﺷﻬﺮﻫﺎ ،ﻣﻄﻬﺮ از ﮔﻨﺎﻫﺎن،
ﻣﻄﻠﻊ ﺑﺮ ﻏﻴﺐ ﻫﺎ ،ﻣﺒﺮا از ﻋﻴﻮب ﮔﻨﺎﻫﺎن ﭘﺎك ،ﻇﺎﻫﺮش اﻣﺮى دﺳﺖ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﻰ و ﺑﺎﻃﻨﺶ ،ﻏﻴﺒﻰ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ درك اﺳﺖ،
ﻳﮕﺎﻧﻪى روزﮔﺎر ﺧﻮد و ﺧﻠﻴﻔﻪ ﺧﺪا در ﻧﻮاﻫﻰ و اواﻣﺮ ،ﻣﺎﻧﻨﺪى ﺑﺮاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﻮد و ﻫﻴﭻ ﺑﺪﻳﻠﻰ ﻧﺪارد.
ﭘﺲ ﻛﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﻣﺎ دﺳﺖ ﻳﺎﺑﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم ﻣﺎ ﺑﺮﺳﺪ ﻳﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎه رﻓﻴﻊ ﻣﺎ را درك ﻛﻨﺪ .درﺑﺎره آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ؛
ﻫﻮﺷﻤﻨﺪان و ﺧﺮدﻣﻨﺪان ﺳﺮﮔﺸﺘﻪ و ﺻﺎﺣﺒﺎن اﻧﺪﻳﺸﻪ ﮔﻢ ﮔﺸﺘﻪاﻧﺪ .ﺑﺰرﮔﺎن ﻛﻮﭼﻚ ،داﻧﺸﻤﻨﺪان ﻋﺎﺟﺰ ،ﺻﺎﺣﺒﺎن ﺷﻌﻮر،
www.mybook.ir
رﻧﺠﻮر و زﺑﺎن ﺳﺨﻨﻮران ﺑﺴﺘﻪ ،ﺧﻄﺒﺎ ﺑﻴﺎن ﺧﺴﺘﻪ ،ﺷﻌﺮا درﻣﺎﻧﺪه و زﻣﻴﻦ و آﺳﻤﺎن از ﺑﻴﺎن ﻣﻘﺎم ﺑﻠﻨﺪ اوﻟﻴﺎ ﻓﺮوﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ.
آﻳﺎ ﻣﻰﺗﻮان ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻳﺎ وﺻﻒ ﻛﺮد ﻳﺎ داﻧﺴﺖ ﻳﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻳﺎ درك ﻛﺮد ﻳﺎ ﺑﺪﺳﺖ آورد ﺷﺄن ﻛﺴﻰ را ﻛﻪ او ﻧﻘﻄﻪى ﻛﺎﺋﻨﺎت،
ﺮ ﻣﻤﻜﻨﺎت ،ﺷﻌﺎع ﺟﻼل ﻛﺒﺮﻳﺎﻳﻰ ﺧﺪا و ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺮاﻓﺖ زﻣﻴﻦ و آﺳﻤﺎن اﺳﺖ؟
ﻗﻄﺐ داﻳﺮه ﻫﺎي وﺟﻮد ،ﺳ ّ
ﻣﻘﺎم آل ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺮﺗﺮ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ وﺻﻒ و ﺑﻴﺎن ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن درآﻳﺪ و ﻋﺎﻟﻰﺗﺮ از آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ آنﻫﺎ اﺣﺪى از
اﻫﻞ ﻋﺎﻟﻢ ﻗﻴﺎس ﺷﻮد .در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﻧﻮر اول و ﻛﻠﻤﻪ ﻋﻠﻴﺎ و ﺗﺴﻤﻴﻪ ﺑﻴﻀﺎء )ﻧﺎﻣﻮران ﻧﻮر( و وﺣﺪاﻧﻴﺖ ﻛﺒﺮي
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﺿﺎن و ﭘﺸﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن از آن دورى ﻧﻤﻮدﻧﺪ و اﻳﺸﺎن ﺣﺠﺎب ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺰرگ و ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪاﻧﺪ .ﭘﺲ ﺧﻮﺑﺎن
و اﺧﻴﺎر در ﭼﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ از ﺑﻴﺎن اﻳﻦ اﻣﺮ ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﻋﻘﻼ ﻛﺠﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ درك ﻛﻨﻨﺪ و داﻧﺎﻳﺎن ﻛﺠﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪاﻧﻨﺪ و
ﮔﻤﺎن ﻛﺮدﻧﺪ ﻛﻪ آن در ﻏﻴﺮ آل ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ دروغ ﮔﻔﺘﻨﺪ و دﭼﺎر ﻟﻐﺰش و ﺧﻄﺎ ﺷﺪﻧﺪ ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ را ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮد و
ﺷﻴﻄﺎن را ﻟﺸﮕﺮ ﺧﻮد ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ،ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ دﺷﻤﻨﻰ ﺑﺎ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﺎﻛﻲ و ﺳﺮاى ﻋﺼﻤﺖ ﺑﻮد و ﺣﺴﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
ﻛﺎﻧﻮن رﺳﺎﻟﺖ و ﺣﻜﻤﺖ .و ﺷﻴﻄﺎن اﻋﻤﺎل آﻧﺎن را در ﻧﻈﺮﺷﺎن زﻳﺒﺎ ﺟﻠﻮه داد ﭘﺲ ﻧﺎﺑﻮدى و ﻫﻼﻛﺖ و دورى از رﺣﻤﺖ
ﺧﺪا ﺑﺮ آﻧﺎن ﺑﺎد .ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭘﻴﺸﻮاىِ ﻧﺎدانِ ﺑﺖﭘﺮﺳﺖ ﺗﺮﺳﻮ از ﺟﻨﮓ را ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻧﺪ؟ و ﺣﺎل آﻧﻜﻪ اﻣﺎم ﺑﺎﻳﺪ داﻧﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﺟﺎﻫﻞ،
دﻻور ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻪ ﺗﺮﺳﻮ ،ﻫﻴﭻ ﺣﺴﺒﻲ ﺑﺮ او ﺑﺮﺗﺮي ﻧﻴﺎﺑﺪ و ﻫﻴﭻ َﻧﺴﺒﻲ ﺑﻪ او ﻧﺰدﻳﻚ ﻧﺸﻮد ﭘﺲ او در ﺑﻠﻨﺪاي ﻃﺎﺋﻔﻪ ﻗﺮﻳﺶ و
اوج ﺷﺮف ﺧﺎﻧﺪان ﻫﺎﺷﻢ و ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪه اﺑﺮاﻫﻴﻢ و راه ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ زﻻل ﻛﺮاﻣﺖ ﺧﺪاوﻧﺪى و ﺟﺎﻧﻰ از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ و
ﻣﻮرد رﺿﺎﻳﺖ و ﭘﺬﻳﺮش ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ .ﭘﺲ او ﺷﺮف اﺷﺮاف و ﻓﺮع ﻋﺒﺪ ﻣﻨﺎف و ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ رﻳﺎﺳﺖ اﺳﺖ
ﻛﻪ ﺗﺎ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ اﻃﺎﻋﺘﺶ واﺟﺐ اﺳﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ رازش را درﻗﻠﺐ او ﻧﻬﺎده و زﺑﺎﻧﺶ را ﺑﺪان روان و ﮔﻮﻳﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ.
ﭘﺲ او ﻣﻌﺼﻮﻣﻰ اﺳﺖ ﻣﻮﻓﻖ و ﺗﺮﺳﻮ و ﺟﺎﻫﻞ ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺲ اى ﻃﺎرق او را واﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ،و از ﻫﻮاى ﻧﻔﺲ ﺧﻮدﺷﺎن ﭘﻴﺮوى
ﻧﻤﻮدﻧﺪ »و ﻛﻴﺴﺖ ﮔﻤﺮاهﺗﺮ از ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺮوى ﻫﻮاى ﻧﻔﺲ ﺧﻮد را ﻧﻤﻮد؛ ﻧﻪ ﻫﺪاﻳﺖ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا را«.
اى ﻃﺎرق ،اﻣﺎم ﺑﺸﺮى ﻓﺮﺷﺘﻪ ﮔﻮﻧﻪ ،ﺑﺪﻧﻰ آﺳﻤﺎﻧﻰ ،اﻣﺮى اﻟﻬﻰ ،روﺣﻰ ﻗﺪﺳﻰ و ﻣﻘﺎﻣﻰ ﻋﺎﻟﻰ و ﻧﻮرى آﺷﻜﺎر و ﺳﺮّى
ﭘﻨﻬﺎن اﺳﺖ؛ ﭘﺲ ذاﺗﺶ ﻣﺎﻧﻨﺪ ذات ﻓﺮﺷﺘﻪ و ﺻﻔﺎﺗﺶ ﭼﻮن ﺻﻔﺎت ﺧﺪاوﻧﺪ اﺳﺖ .ﻓﺰاﻳﻨﺪه ﻧﻴﻜﻮﻳﻰﻫﺎ و داﻧﺎى اﺳﺮار اﺳﺖ.
اﻳﻦ ﻳﻚ وﻳﮋﮔﻰ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل و اﻣﺮى ﺗﻐﻴﻴﺮﻧﺎﭘﺬﻳﺮ از ﺟﺎﻧﺐ راﺳﺘﮕﻮى درﺳﺘﻜﺎر ﺑﺮاى اﻣﺎم اﺳﺖ و ﺗﻤﺎم اﻳﻦ
www.mybook.ir
اﻣﻮر ﺧﺎص آل ﻣﺤﻤﺪ اﺳﺖ و ﻛﺴﻰ در آن ﺷﺮﻳﻚ ﻧﻴﺴﺖ؛ زﻳﺮا اﻳﺸﺎن ﻣﻌﺪن ﺗﻨﺰﻳﻞ و ﻣﻌﻨﺎي ﺗﺄوﻳﻞ و ﻣﺨﺼﻮص ﻧﺰد
ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻘﺎﻟﻪ 1و ﻣﻨﺘﻬﺎي دﻻﻟﺖ و اﺳﺘﻮار ﻛﻨﻨﺪه رﺳﺎﻟﺖ و ﻧﻮر ﺟﻼﻟﺖ ،ﺣﺒﻴﺐ ﺧﺪاو ودﻳﻌﻪ او و ﻣﺤﻞ ﻛﻠﻤﻪ ﺧﺪا و ﻛﻠﻴﺪ
ﺣﻜﻤﺖ او ،ﭼﺮاغ ﻫﺎي رﺣﻤﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎي ﻧﻌﻤﺖ او ،ﺳﺒﻴﻞ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﭼﺸﻤﻪ ﺳﻠﺴﺒﻴﻞ و ﺗﺮازوي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و راه
روﺷﻦ اﺳﺘﻮار و ذﻛﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺣﻜﻴﻢ و وﺟﻪ ﻛﺮﻳﻢ و ﻧﻮر ﭘﺎﺑﺮﺟﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ .آﻧﻬﺎ اﻫﻞ ﺷﺮاﻓﺖ و اﺳﺘﻮاري و ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﻲ و
ﺑﺮﺗﺮي و ﺑﺰرﮔﻲ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﮔﺮاﻣﻲ و ﻓﺮزﻧﺪان آن رؤف رﺣﻴﻢ و اﻣﻴﻨﺎن ﺧﺪاي ﻋﻠﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ذرﻳﻪ اي ﻛﻪ
آﻧﻬﺎ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻗﻠﻪ و اﺳﺘﻮار ﺗﺮﻳﻦ راه ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻫﺮﻛﺲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ و از آﻧﻬﺎ اﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﺪ 2ﺟﺰو آﻧﻬﺎ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﻪ
اﻳﻦ اﺷﺎره دارد ﻗﻮل ﺧﺪا ﻛﻪ :ﻫﺮﻛﺲ از ﻣﻦ ﭘﻴﺮوى ﻛﻨﺪ ،از ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﺧﺪاوﻧﺪ اﻳﺸﺎن را از ﻧﻮر ﻋﻈﻤﺖ و ﺑﺰرﮔﻰ
ﺧﻮد آﻓﺮﻳﺪ و وﻻﻳﺖ اﻣﺮ آﻓﺮﻳﻨﺶ ﺧﻮد را ﺑﻪ آﻧﺎن ﺳﭙﺮد؛ ﭘﺲ اﻳﺸﺎن راز ﻧﻬﺎن ﺧﺪاوﻧﺪ و دوﺳﺘﺎن ﺑﺴﻴﺎرﻧﺰدﻳﻚ او و اﻣﺮ
او ﺑﻴﻦ "ﻛﺎف" و "ﻧﻮن" و ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮد ﻛﺎف و ﻧﻮن ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﻪ ﺳﻮى ﺧﺪا دﻋﻮت ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و از ﺟﺎﻧﺐ او ﺳﺨﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ و
ﻋﺰّت آنﻫﺎ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﻄﺮهاى اﺳﺖ در ﻣﻴﺎن درﻳﺎ و ذرهى ﻛﻮﭼﻜﻰ اﺳﺖ در ﻣﻴﺎن ﺑﻴﺎﺑﺎن و آﺳﻤﺎنﻫﺎ و زﻣﻴﻦ ﻧﺰد اﻣﺎم ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻛﻒ دﺳﺖ اوﺳﺖ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮ و ﺑﺎﻃﻨﺶ ،ﺑﺮاى او ﻣﻌﻠﻮم اﺳﺖ ﻧﻴﻜﻮﻛﺎرش را از ﺑﺪﻛﺎرش و ﺧﺸﻜﻰﻫﺎ را از ﺗﺮىﻫﺎى آن
ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﺪ؛ زﻳﺮا ﺧﺪاوﻧﺪ ،ﻋﻠﻢ آﻧﭽﻪ ﺷﺪه و ﻣﻰﺷﻮد را ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮش آﻣﻮﺧﺘﻪ و ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن ﺑﺮﮔﺰﻳﺪهى او اﻳﻦ راز ﺳﺮ ﺑﻪ
ﻣﻬﺮ را ﺑﻪ ارث ﺑﺮدهاﻧﺪ و ﻫﺮ ﻛﺲ اﻳﻦ را اﻧﻜﺎر ﻛﻨﺪ ،ﺷﻘﻲ و ﻣﻠﻌﻮن اﺳﺖ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﭘﻴﺮوى و اﻃﺎﻋﺖ
ﻛﺴﻰ را ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ واﺟﺐ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻠﻜﻮت آﺳﻤﺎن ﻫﺎ و زﻣﻴﻦ را از او ﭘﻮﺷﻴﺪه داﺷﺘﻪ اﺳﺖ؟ و ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻫﺮ ﻛﻠﻤﻪ از آل
ﻣﺤﻤﺪ داراى ﻫﻔﺘﺎد وﺟﻪ اﺳﺖ -و ﻫﺮ ﺟﺎ در ﻗﺮآن ﻣﺤﻜﻢ و ﻛﻼم ﻗﺪﻳﻢ آﻳﻪاى ذﻛﺮ ﺷﺪه ﻛﻪ در آن ﻛﻠﻤﺎت :ﻋﻴﻦ و وﺟﻪ
و ﻳﺪ و ﺟﻨْﺐ آﻣﺪه ،ﻣﺮاد از آﻧﻬﺎ ﺷﺨﺺ وﻟﻰ اﺳﺖ؛ زﻳﺮا او ﺟﻨﺐ ﺧﺪا و ﺻﻮرت ،ﻳﻌﻨﻰ ﺣﻖ ﺧﺪا و ﻋﻠﻢ ﺧﺪا و ﭼﺸﻢ ﺧﺪا
ودﺳﺖ ﺧﺪا اﺳﺖ؛ زﻳﺮا ﻇﺎﻫﺮ اﻳﺸﺎن ،ﺑﺎﻃﻦ ﺻﻔﺎت ﻇﺎﻫﺮى و ﺑﺎﻃﻨﺸﺎن ﻇﺎﻫﺮﺻﻔﺎت ﺑﺎﻃﻨﻰ اﺳﺖ؛ ﭘﺲ اﻳﺸﺎن در ﻋﻴﻦ
١ﻋﲔ اﳌﻘﺎهل
٢اﺧﺬ ﻋﳯﻢ.
٧
www.mybook.ir
آﺷﻜﺎرا ،ﻧﻬﺎن و در ﻋﻴﻦ ﻧﻬﺎن ،آﺷﻜﺎرﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ اﺷﺎره دارد ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰاﷲﻋﻠﻴﻪوآﻟﻪ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:
ﺑﺮاﺳﺘﻰ ﺧﺪا را ﭼﺸﻢ و دﺳﺖﻫﺎﻳﻰ اﺳﺖ و ﻣﻦ و ﺗﻮ اى ﻋﻠﻰ ،از آن ﺟﻤﻠﻪاﻳﻢ -1ﭘﺲ اﻳﺸﺎن ﺟﻨﺐ واﻻ و ﭼﻬﺮه ﺧﺸﻨﻮد و
ﺮ
ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﮔﻮارا و راه وﺳﻴﻊ و ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و وﺳﻴﻠﻪ و واﺳﻄﻪ ﺑﻪ ﺳﻮى ﺧﺪا و دﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺖ و ﺧﺸﻨﻮدى او و ﺳ ّ
ﺧﺪاى واﺣﺪ واَﺣﺪﻧﺪ؛ ﭘﺲ اَﺣﺪى از آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﻧﻴﺴﺖ .آﻧﺎن ﺧﻮاص ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺧﺎﻟﺺ ﺑﺮاي او ،راز
ﻧﻬﺎن ﺧﺪا و ﻛﻠﻤﻪ او ،و ﺑﺎب اﻳﻤﺎن و ﻛﻌﺒﻪ او ،و ﺣﺠﺖ ﺧﺪا و ﻣﺤﻞ اﺣﺘﺠﺎج او ،و ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎي ﻫﺪاﻳﺖ و ﭘﺮﭼﻢ او ،و ﻓﻀﻞ
ﺧﺪا و رﺣﻤﺖ او ،و ﻋﻴﻦ ﻳﻘﻴﻦ و ﺣﻘﻴﻘﺖ او،و ﺻﺮاط ﺣﻖ و ﻋﺼﻤﺖ او ،و ﻣﺒﺪأ وﺟﻮد و ﻏﺎﻳﺖ او ،و ﻗﺪرت ﭘﺮوردﮔﺎر و
ﻣﺸﻴﺖ او و ام اﻟﻜﺘﺎب و ﺧﺎﺗﻤﻪ او ،و ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب و دﻻﻟﺖ او و ﺧﺰاﻧﻪ ﺧﺪا و ﺣﺎﻓﻈﺎن او و اﻣﻴﻨﺎن ذﻛﺮ و ﺗﺮﺟﻤﺎن او و
ﻣﻬﺪن ﺗﻨﺰﻳﻞ و ﻧﻬﺎﻳﺖ او ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﭘﺲ آﻧﺎن ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻋﻠﻮي و ﻧﻮرﻫﺎي ﻋﻠَﻮي ﻛﻪ ازﺧﻮرﺷﻴﺪ ﻋﺼﻤﺖ ﻓﺎﻃﻤﻲ در آﺳﻤﺎن
ﻋﻈﻤﺖ ﻣﺤﻤﺪي ﻃﻠﻮع ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ .آﻧﺎن ﺷﺎﺧﻪﻫﺎى )ﺷﺠﺮه( ﻧﺒﻮى ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در درﺟﻪ اﺣﻤﺪي روﺋﻴﺪه اﻧﺪ و اﺳﺮار اﻟﻬﻲ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻫﻴﻜﻞ ﻫﺎي ﺑﺸﺮي ﺑﻪ ودﻳﻌﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ .آﻧﺎن ذرﻳﻪ ﭘﺎك و ﻋﺘﺮت ﻫﺎﺷﻤﻲ و ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻫﺪاﻳﺖ
ﺷﺪه اﻧﺪ.
آﻧﺎن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺧﻠﻖ اﻧﺪ ﭘﺲ اﻣﺎﻣﺎن ﭘﺎك و ﻋﺘﺮت ﻣﻌﺼﻮم و ذرﻳِﻪ ﺑﺰرﮔﻮار و ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﺎن راﻫﻨﻤﺎ و ﺑﺰرﮔﺎﻧﻰ ﺑﺴﻴﺎر راﺳﺘﮕﻮ
و ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎﻣﺎن ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه و ﺧﺎﻧﺪان ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ و ﻫﺪاﻳﺘﮕﺮ ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪه و ﺑﺰرﮔﻮاران ﻣﺒﺎرك ،ﺧﺎﻧﺪان ﻃﻪ و ﻳﺲ و ﺣﺠﺖ ﺧﺪا
ﻧﺎم آﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺳﻨﮓﻫﺎ و ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن و ﺑﺎل ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن و درﻫﺎى ﺑﻬﺸﺖ وﺟﻬﻨﻢ و ﻋﺮش و اﻓﻼك و ﺑﺎل ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن و
ﭘﺮدهﻫﺎى ﺟﻼل و ﺳﺮاﭘﺮدهﻫﺎى ﻋﺰّت وﺟﻤﺎل ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ اﺳﻢ اﻳﺸﺎن ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺗﺴﺒﻴﺢ ﺧﺪا را ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ و ﺑﺮاى
ﺷﻴﻌﻴﺎﻧﺸﺎن ،ﻣﺎﻫﻴﺎن در آبﻫﺎى ﻋﻤﻴﻖ و اﻧﺒﻮه درﻳﺎﻫﺎ ﻃﻠﺐ آﻣﺮزش ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ و ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻫﻤﻪ آﻓﺮﻳﺪﮔﺎﻧﺶ ﺑﺮ وﺣﺪاﻧﻴﺖ
ﺧﻮد و وﻻﻳﺖ ﺧﺎﻧﺪان ﭘﺎك و دورى ﺟﺴﺘﻦ از دﺷﻤﻨﺎن آﻧﻬﺎ اﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻋﺮش اﺳﺘﻘﺮار و آرام ﻧﻴﺎﻓﺖ ﺗﺎ آﻧﮕﺎه
١
ﻋﺒﺎرت ﺑﲔ ﺧﻂ ﺗﲑﻩ در ﺑﺮىخ ﻧﺴﺨﻪ ﻫﺎ ذﮐﺮ ﺷﺪﻩ از ﲨهل در ﮐﺘﺎب ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار اﻟﻴﻘﲔ .
٨
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ
٩
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ اﻓﺘﺨﺎر
ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻳﻲ از ﺧﻄﺒﻪ اﻓﺘﺨﺎر در ﻛﺘﺎب »ﻣﻨﺎﻗﺐ آل اﺑﻲ ﻃﺎﻟﺐ « ﺗﺎﻟﻴﻒ اﻳﻦ ﺷﻬﺮ آﺷﻮب ﻣﺎزﻧﺪراﻧﻲ )588ق( ﻧﻘﻞ ﺷﺪه 1و
ﻣﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ آن در ﻛﺘﺎب » ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار اﻟﻴﻘﻴﻦ « ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ .2ﻣﺠﻠﺴﻲ در ﺑﺤﺎر اﻻﻧﻮار ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻳﻲ از
3
اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ اﺳﺘﻨﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ.
ﻣﻦ ﺑﺮادر رﺳﻮل ﺧﺪا و وارث ﻋﻠﻢ او و ﺻﺎﺣﺐ اﺳﺮار او ﻫﺴﺘﻢ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻓﻲ را در ﻛﺘﺎﺑﻲ از ﻛﺘﺎب ﻫﺎﻳﺶ ﻧﺎزل
ﻧﻜﺮده اﺳﺖ ﻣﮕﺮ آن ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ رﺳﻴﺪه اﺳﺖ .ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﻋﻠﻢ آﻧﭽﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮن اﺗﻔﺎق اﻓﺘﺎده و آﻧﭽﻪ ﺗﺎ روز ﻗﻴﺎﻣﺖ اﺗﻔﺎق
ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻣﻦ داراي ﻋﻠﻢ ﻧﺴﺐ و ﺳﺒﺐ و داراي ﻫﺰار ﻛﻠﻴﺪ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﻠﻴﺪ ﻫﺰار ﺑﺎب را ﺑﺎز
ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﻣﻦ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺗﻘﺪﻳﺮات ﻛﻤﻚ ﺷﺪم و اﻳﻦ در اوﺻﻴﺎء ﺑﻌﺪ از ﻣﻦ ﻧﻴﺰ اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ ﺗﺎ وﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﺐ و روز اداﻣﻪ
دارد؛ ﺗﺎ اﻳﻦ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ وارث زﻣﻴﻦ و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ روي آن اﺳﺖ ﺷﻮد و او ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وارﺛﺎن اﺳﺖ.
ﺻﺮاط و ﻣﻴﺰان و ﭘﺮﭼﻢ و ﺣﻮض ﻛﻮﺛﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ داده ﺷﺪه .ﻣﻦ در روز ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺑﻨﻲ آدم ﻣﻘﺪم ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻨﻢ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ
ﻛﻨﻨﺪه اﻋﻤﺎل ﻣﺨﻠﻮﻗﺎ .ﻣﻨﻢ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻣﻨﺎزﻟﺸﺎن ﻣﻲ ﻓﺮﺳﺘﻢ .ﻣﻨﻢ ﻋﺬاب اﻫﻞ ﺟﻬﻨﻢ .ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻫﻤﻪ اﻳﻨﻬﺎ ﻓﻀﻴﻠﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ داده اﺳﺖ و ﻫﺮﻛﺲ درﺑﺎره رﺟﻌﺖ ﻣﻜﺮر و ﻧﻮ ﺑﻪ ﻧﻮ ﻣﻦ در آﻳﻨﺪه اﻧﻜﺎر ورزد ﻣﺎ را رد ﻛﺮده اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ
ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ دﻋﺎ ﻫﺎ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻤﺎز ﻫﺎ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺬاب ﻫﺎ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ دﻻﻟﺖ ﻫﺎ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ آﻳﺎت ﻋﺠﻴﺐ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ
اﺳﺮار ﺧﻼﻳﻖ ﻣﻨﻢ روح ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻋﺼﺮ آﻫﻦ )ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي( ﻣﻨﻢ ﺗﺎ اﺑﺪ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻼﺋﻜﻪ را در ﻣﻨﺎزﻟﺸﺎن ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﻲ
ﻛﻨﻢ ﻣﻨﻢ ﻛﻪ از ارواح در ازل ﻋﻬﺪ ﮔﺮﻓﺘﻢ و در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺧﺪاي ﻗﻴﻮم ازﻟﻲ ﻧﺪا دادم :اﻟﺴﺖ ﺑﺮﺑﻜﻢ.
٧٠
www.mybook.ir
ﻣﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺳﺨﻨﮕﻮي ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺑﻴﻦ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﺶ ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ در ﻧﻤﺎز ﻫﺎ از ﻫﻤﻪ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت ﻋﻬﺪ ﻣﻲ ﮔﻴﺮم ﻣﻦ ﻓﺮﻳﺎدرس زﻧﺎن
ﺑﻲ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ و ﻳﺘﻴﻤﺎن ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ دروازه ﺷﻬﺮ ﻋﻠﻤﻢ ﻣﻦ ﺳﺘﻮن ﻗﺎﺋﻢ ﺧﺪاوﻧﺪم ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻟﻮاء ﺣﻤﺪم ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ﻫﺪاﻳﺎﻳﻲ
ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺧﺒﺮ ﺑﺪﻫﻢ ﻛﺎﻓﺮ ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ .ﻣﻨﻢ ﻗﺎﺗﻞ ﺟﺒﺎران ﻣﻨﻢ ذﺧﻴﺮه دﻧﻴﺎ و آﺧﺮت ﻣﻨﻢ ﺳﻴﺪ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﻋﻼﻣﺖ
ﻫﺪاﻳﺖ ﺷﺪﮔﺎن ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻨﻢ ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻨﻢ اﻣﺎم ﻣﺘﻘﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﺳﺒﻘﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪه در دﻳﻦ ﻣﻨﻢ رﻳﺴﻤﺎن اﺳﺘﻮار ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻨﻢ آن
ﻛﺴﻲ ﻛﻪ دﻧﻴﺎ را ﺑﺎ اﻳﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮم از ﻋﺪاﻟﺖ ﭘﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ ﺑﻌﺪ از آﻧﻜﻪ از ﻇﻠﻢ و ﺟﻮر ﭘﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﻣﻨﻢ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ ﻣﻨﻢ ﺷﺠﺮه ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻨﻢ ﭘﺮﭼﻢ ﺗﻘﻮا ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت را ﻧﺰد ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺤﺸﻮر ﻣﻲ ﻛﻨﻢ
ﻣﻦ ﺧﻠﻖ را دوﺑﺎره اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻦ ﺟﺎﻣﻊ ﻫﻤﻪ اﺣﻜﺎم ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﺼﺎي ﻧﻮراﻧﻲ و ﺷﺘﺮ ﺳﺮخ رﻧﮓ ﻣﻨﻢ دروازه
ﻳﻘﻴﻦ ﻣﻨﻢ اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﺧﻀﺮ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻴﻀﺎء و ﺣﻴﻔﺎء )ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ و ﺷﺎم( ﻣﻨﻢ ﻗﺎﺗﻞ ﺑﺰرﮔﺎن ﻣﻨﻢ
ﻧﺎﺑﻮد ﻛﻨﻨﺪه ﺷﺠﺎﻋﺎن ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﻣﻠﺖ ﻫﺎي اوﻟﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺰرگ ﻣﻨﻢ ﺟﺪا ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺰرگ ﺣﻖ از ﺑﺎﻃﻞ ﻣﻦ ﺑﻮدم
ﻛﻪ وﺣﻲ را ﺑﺮ زﺑﺎن آوردم ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻣﻨﻢ ﻛﻪ اﻣﻮر ﺳﺘﺎرﮔﺎن را ﺑﻪ اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرم و ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ او ﺑﻪ ﻣﻦ
ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎي زرد رﻧﮓ و ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎي ﺳﺮخ رﻧﮓ .ﻣﻦ ﻏﺎﻳﺒﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺮاي اﻣﺮي ﻋﻈﻴﻢ اﻧﺘﻈﺎرم را ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ
ﻣﻨﻢ ﻋﻄﺎ ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻨﻢ ﺑﺨﺸﺶ ﮔﺮ .ﻣﻦ دﺳﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮ روي ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺻﻮرت ﻗﺒﻀﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ و ﺧﻮدم را ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ.
ﻣﻦ در دﻳﻦ ﭘﺮوردﮔﺎرم ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻨﻢ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪه از ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮﻳﻢ ﻣﻨﻢ ﻗﺮار دﻫﻨﺪه او در ﻛﻔﻦ ﻫﺎ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ وﻻﻳﺖ
ﺧﺪاي رﺣﻤﻦ ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﺧﻀﺮ و ﻫﺎرون ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﻣﻮﺳﻲ و ﻳﻮﺷﻊ ﺑﻦ ﻧﻮن ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﻬﺸﺖ ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ را
وﺣﺸﺖ زده ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻨﻢ ﻗﺎﺗﻞ ﻛﺎﻓﺮان ﻣﻨﻢ اﻣﺎم ﻧﻴﻜﻮﻛﺎران ﻣﻨﻢ ﺑﻴﺖ ﻣﻌﻤﻮر ﻣﻨﻢ ﺳﻘﻒ ﺑﺮ اﻓﺮاﺷﺘﻪ آﺳﻤﺎن ﻣﻨﻢ درﻳﺎي ﻣﻨﻔﺠﺮ
ﺷﺪه ﻣﻨﻢ ﺑﺎﻃﻦ ﺣﺮم .ﻣﻨﻢ ﺗﻜﺒﻪ ﮔﺎه اﻣﺖ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺮي ﻋﻈﻴﻢ .آﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻄﻖ ﻣﻦ ﻧﻄﻖ ﻛﻨﺪ؟
ﻣﻨﻢ آﺗﺶ ﺟﻬﻨﻤﻢ و اﮔﺮ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺳﺨﻦ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ را ﺷﻨﻴﺪه ﺑﻮدم ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺧﻮدم را ﺑﺮ روي ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪم
٧١
www.mybook.ir
ﻣﻨﻢ ﻣﺎه رﻣﻀﺎن ﻣﻨﻢ ﺷﺐ ﻗﺪر ﻣﻨﻢ ام اﻟﻜﺘﺎب ﻣﻨﻢ ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب ﻣﻨﻢ ﺳﻮره ﺣﻤﺪ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻤﺎز در ﺳﻔﺮ و ﺣﻀَﺮ ﻣﻨﻢ
ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺸﺮ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ ﻣﻦ ﮔﻨﺎﻫﺎن اﻣﺖ ﻣﺤﻤﺪ را از دوش آﻧﻬﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻢ ﻣﻨﻢ ﺑﺎب ﺳﺠﺪه ﻣﻨﻢ ﻋﺒﺎدت ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻨﻢ
ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﻨﺪس ﺳﺒﺰ ﻣﻦ در آﺳﻤﺎن ﻫﺎ و زﻣﻴﻦ ﻣﻮرد ذﻛﺮ ﻫﺴﺘﻢ ﻣﻦ در ﻛﻨﺎر ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ آﺳﻤﺎن ﻫﺎ رﻓﺘﻢ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ
ﻛﺘﺎب و ﻗﻮس ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﺷﻴﺚ ﭘﺴﺮ آدم ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﻣﻮﺳﻲ و ارم ﻣﻨﻢ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ او ﻣﺜﺎل زده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻨﻢ آﺳﻤﺎن ﺳﺒﺰ و
ﺻﺎﺣﺐ دﻧﻴﺎي ﺳﺮﺳﺒﺰ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﺎراﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از ﻧﺎ اﻣﻴﺪي ﻣﻲ ﺑﺎرد.
ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ رﻋﺪ ﺑﺰرگ ﻣﻨﻢ درﻳﺎي ﺗﻴﺮه ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﻮرﺷﻴﺪ ﺗﻜﻠّﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻦ ﺻﺎﺋﻘﻪ اي ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ دﺷﻤﻨﺎن ﻧﺎزل ﻣﻲ
ﺷﻮد ﻣﻦ ﻓﺮﻳﺎدرس ﻣﺮدﻣﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﺮا اﻃﺎﻋﺖ ﻛﻨﻨﺪ و اﷲ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ و ﺟﺰ او ﺧﺪاﺋﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺑﺎﻃﻞ ﺟﻮﻻﻧﻲ و ﺑﺮاي ﺣﻖ ﻧﻴﺰ دوﻟﺘﻲ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﺑﻪ زودي از ﻣﻴﺎن ﺷﻤﺎ ﻛﻮچ ﺧﻮاﻫﻢ ﻛﺮد ﭘﺲ ﻣﻨﺘﻈﺮ
ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ و دوﻟﺖ ﻛﺴﺮاﺋﻲ ﺑﺎﺷﻴﺪ و ﺑﻌﺪ دوﻟﺖ ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻓﺮج و ﻧﻴﺰ ﮔﺮﻓﺘﺎري رو ﻣﻲ آورد و ﺷﻬﺮي ﺑﻴﻦ
دﺟﻠﻪ و دﺟﻴﻞ و ﻓﺮات ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ زوراء ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻠﻌﻮن اﺳﺖ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در آن ﺷﻬﺮ ﺳﺎﻛﻦ ﺷﻮد و از آﻧﺠﺎ
ﻃﻴﻨﺖ ﺟﺒﺎران ﺑﻴﺮون ﻣﻲ آﻳﺪ و در آن ﺷﻬﺮ ﻛﺎخ ﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﭘﺮده ﻫﺎ آوﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﻣﻜﺮ و ﮔﻨﺎه ﺑﻪ ﺑﺮﺗﺮي
دﺳﺖ ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس اﻳﻦ دوﻟﺖ را در دﺳﺖ ﭼﻬﻞ و دو ﭘﺎدﺷﺎه ﻣﻲ ﭼﺮﺧﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﺪد ﺳﺎل ﻫﺎي ﺣﻜﻮﻣﺘﺸﺎن ﺑﻌﺪ ﻓﺘﻨﻪ
اي ﻏﺒﺎر آﻟﻮد ﻓﺮا ﻣﻲ رﺳﺪ و ﮔﺮدﻧﺒﻨﺪي ﺳﺮخ ﺑﺮ ﮔﺮدن آن اﺳﺖ و ﺣﻖ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻲ ﺷﻮد .آﻧﮕﺎه ﭼﻬﺮه ﻣﻦ در ﻣﻴﺎن ﺑﺎﻟﻬﺎي
اﻗﻠﻴﻢ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎه در ﻣﻴﺎن ﺳﺘﺎرﮔﺎن آﺷﻜﺎر ﻣﻲ ﺷﻮد.ﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺧﺮوج ﻣﻦ ده ﻋﻼﻣﺖ دارد :اوﻟﻴﻦ آن ﺗﺤﺮﻳﻒ ﭘﺮﭼﻢ ﻫﺎ
در ﻛﻮﭼﻪ ﻫﺎي ﻛﻮﻓﻪ اﺳﺖ و ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷﺪن ﻣﺴﺎﺟﺪ و ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪن ﺳﻔﺮ ﺣﺞ و ﺧﺴﻮف و ﻗﺬف) ﺑﻤﺒﺎرن( ﺧﺮاﺳﺎن و ﻃﻠﻮع
ﺳﺘﺎرﮔﺎن دﻧﺒﺎﻟﻪ دار و ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪن ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ و ﻫﺮج و ﻣﺮج و ﻗﺘﻞ و ﻏﺎرت؛ اﻳﻨﻬﺎ ده ﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ و از ﻳﻚ
ﻋﻼﻣﺖ ﺗﺎ ﻋﻼﻣﺖ دﻳﮕﺮ ﭼﻴﺰ ﻫﺎي ﻋﺠﻴﺒﻲ رخ ﻣﻲ دﻫﺪ وﻗﺘﻲ ﻋﻼﻣﺖ ﻫﺎ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﻗﻴﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺣﻖ اﺳﺖ.
و ﺑﻌﺪ آن ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :اي ﻣﺮدم ﭘﺮوردﮔﺎر ﺧﻮد را ﻣﻨﺰه ﺑﺪاﻧﻴﺪ و ﺑﺎ دﺳﺖ ﺑﻪ او اﺷﺎره ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻫﺮﻛﺲ ﺧﺎﻟﻖ را
٧٢
www.mybook.ir
و ﺑﻌﺪ ﻓﺮﻣﻮد :ﺧﻮﺷﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل اﻫﻞ وﻻﻳﺖ ﻣﻦ ﻛﻪ در راه ﻣﻦ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺨﺎﻃﺮ ﻣﻦ ﻣﻮرد ﻃﺮد ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.
آﻧﻬﺎ ﺧﺰاﻧﻪ داران ﺧﺪاوﻧﺪ در زﻣﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ و در روز وﺣﺸﺖ ﺑﺰرگ دﭼﺎر ﺗﺮس ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﻨﻢ ﻧﻮر ﺧﺪاﻛﻪ ﺧﺎﻣﻮش ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻣﻨﻢ اﺳﺮاري ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺨﻔﻲ ﻛﺮدن ﻧﻴﺴﺖ.
٧٣
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﺔ ﺍﻟﺒﯿﺎﻥ
٧
www.mybook.ir
ﺗﻮﺿﻴﺢ
ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن آﺧﺮﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ )ع( ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﻳﺮاد ﻓﺮﻣﻮده اﻧﺪ .اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ در ﺑﺮ دارﻧﺪه ﻣﻔﺼﻞ
ﺗﺮﻳﻦ و ﺑﺎﻋﻈﻤﺖ ﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﺎت در ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻋﻠﻲ )ع( و اوﺿﺎع آﺧﺮ اﻟﺰﻣﺎن اﺳﺖ .در ﻣﻘﺪﻣﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ رواﻳﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ
ﻛﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم)ص( ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻲ)ع( وﺻﻴﺖ ﻧﻤﻮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ را ﺑﺮاي ﻣﺮدم اﻧﺸﺎء ﻛﻨﺪ.
ﻛﺘﺎب ﻫﺎي ﻣﻌﺘﺒﺮي ﻛﻪ ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن ﻳﺎ ﺑﺨﺸﻲ از آن را ذﻛﺮ ﻧﻤﻮده اﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:
-1اﻟﺒﺪأ و اﻟﺘﺎرﻳﺦ ﻣﻘﺪﺳﻲ؛ -2ﺗﺎرﻳﺦ ﻃﺒﺮي؛ -3رﺟﺎل اﻟﻜﺸﻲ ؛ -4اﻟﻤﺮاﺗﺐ اﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺑﻦ اﺣﻤﺪ ﺑﺴﺘﻲ ) 420ق(؛ -5
ﺑﺼﺎﺋﺮ اﻟﺪرﺟﺎت ﺻﻔﺎر ﻗﻤﻲ-6اﻻﺧﺘﺼﺎص ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ ﺷﻴﺦ ﻣﻔﻴﺪ ؛ -7روﺿﻪ اﻟﺘﺴﻠﻴﻢ ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻲ ؛ -8اﻟﺪر اﻟﻤﻨﻈﻢ
ﻓﻲ اﻟﺴﺮ اﻻﻋﻈﻢ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ ﻃﻠﺤﻪ ﺷﺎﻓﻌﻲ؛ -9ﻣﺸﺎرق اﻻﻧﻮار ﺣﺎﻓﻆ رﺟﺐ ﺑﺮﺳﻲ 10.اﻻﻧﺴﺎن اﻟﻜﺎﻣﻞ ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ ﺑﺪوي؛
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﻴﺪ ﺣﻴﺪر آﻣﻠﻲ از ﺧﻄﺒﻪ اﻟﺒﻴﺎن در ﻣﺒﺤﺚ وﻻﻳﺖ ﻳﺎد ﻛﺮده ﭼﻨﺎن ﭼﻪ داود ﻗﻴﺼﺮي ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮده اﺳﺖ.
1
ﻣﻼﺻﺪرا ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺨﺸﻲ از ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺨﻦ اﻣﺎم ﻋﻠﻲ )ع( اﺳﺘﻨﺎد ﻛﺮده اﺳﺖ.
ﺷﺮح ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه و ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷﺮح ﺑﺮ اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﻣﻨﺴﻮب ﺑﻪ "ﺣﺴﻦ ﺻﺒﺎح" اﺳﺖ .ﺑﺮﺧﻲ از
2
اﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﺮاﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﺷﺮح ﻧﻮﺷﺘﻪ اﻧﺪ.
ﻣﺎ در اﻳﻨﺠﺎ دو ﻧﺴﺨﻪ از اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ را ذﻛﺮ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﺮد؛ ﻧﺴﺨﻪ اول ﻛﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﺘﺮ اﺳﺖ در ﻛﺘﺎب "ﻣﺸﺎرق اﻧﻮار
اﻟﻴﻘﻴﻦ" ﺑﺪون ذﻛﺮ ﻧﺎم ﻧﻘﻞ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﻣﺨﺘﺼﺮي از ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن ﺑﻮده و در اﻛﺜﺮ آﺛﺎر ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺘﻦ ﺑﺎ ﻧﺎم "ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن"
ﻣﻌﺮوف ﺷﺪه اﺳﺖ .ﻧﺴﺨﻪ دوم ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻔﺼﻞ ﺑﻮده و در ﻛﺘﺎب "اﻟﺰام اﻟﻨﺎﺻﺐ" ﺗﺎﻟﻴﻒ ﺷﻴﺦ ﻋﻠﻲ ﺑﺎرﺟﻴﻨﻲ ) 1323ق(
٧
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن
1
ﻧﺴﺨﻪ)(1
ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﺪ ﻫﺎي ﻏﻴﺐ در دﺳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺧﺪا ﻛﺴﻲ ﺟﺰ ﻣﻦ ﺑﺮ آن آﮔﺎه ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻨﻢ آن ذواﻟﻘﺮﻧﻴﻦ
ﻛﻪ در ﺻﺤﻒ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻳﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ اﻧﮕﺸﺘﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺣﺴﺎب ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺻﺮاط و ﻣﻮﻗﻒ ﻗﻴﺎﻣﺖ و
ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺣﺴﺎب ،ﻣﻨﻢ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻬﺸﺖ و دوزخ ﺑﻪ اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرم ،ﻣﻨﻢ آدم اول ﻣﻨﻢ ﻧﻮح اول ﻣﻨﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﺪاي ﺟﺒﺎر ﻣﻨﻢ
ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺮار .ﻣﻨﻢ ﺳﺎزﻧﺪه ﺑﺮگ درﺧﺘﺎن ﻣﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻴﻮه ﻫﺎ را ﻣﻲ رﺳﺎﻧﻢ ﻣﻨﻢ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪه ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎ ،ﻣﻨﻢ ﺟﺎري ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻬﺮﻫﺎ
،ﻣﻨﻢ ﺧﺰاﻧﻪ دار ﻋﻠﻢ ﻣﻨﻢ ﻛﻮه ﺑﺮدﺑﺎري ﻣﻨﻢ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮواي ﻣﻮﻣﻨﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﻋﻴﻦ اﻟﻴﻘﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﺣﺠﺖ ﺧﺪا در آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ وزﻣﻴﻦ
ﻣﻨﻢ"راﺟﻔﻪ" )اول ﻧﻔﺨﻪ ﺻﻮر اﺳﺮاﻓﻴﻞ( ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺋﻘﻪ ﻣﻨﻢ ﻋﺬاب ﻫﻼك ﻛﻨﻨﺪه ،ﻣﻨﻢ ﺻﻴﺤﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ ،ﻣﻨﻢ "ﺳﺎﻋﺔ"
ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﻛﻪ آن را اﻧﻜﺎر ﻛﺮد ،ﻣﻨﻢ آن ﻧﻮري ﻛﻪ از آن راه راﺳﺖ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺻﻮر ،ﻣﻨﻢ ﻛﻪ
ﻣﺮدﮔﺎن را از ﻗﺒﺮﻫﺎ ﺧﺎرج ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ،ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ روز ﻧﺸﺮ ،ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه ﻧﻮح و ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪه او ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه اﻳﻮب
دردﻣﻨﺪ وﺷﻔﺎﺑﺨﺶ او ﻣﻨﻢ آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرم ﺑﺮﭘﺎ داﺷﺘﻪ ام ،ﻣﻨﻢ ﻫﻤﺮاه اﺑﺮاﻫﻴﻢ ،ﻣﻨﻢ راز ﻣﻮﺳﻲ ﻛﻠﻴﻢ،
ﻣﻨﻢ ﻧﻈﺮ ﻛﻨﻨﺪه در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻠﻜﻮت ،ﻣﻨﻢ اﻣﺮ ﭘﺮورﮔﺎر زﻧﺪه اي ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﻣﻴﺮد ،ﻣﻨﻢ وﻟﻲ ﺣﻖ ﺑﺮ ﺟﻤﻴﻊ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت ،ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ
ﺳﺨﻦ در ﻧﺰد ﻣﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﻲ ﭘﺬﻳﺮد و ﺣﺴﺎب ﺧﻠﻖ ﺑﺎ ﻣﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﻛﺎر ﺧﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻦ واﮔﺬارﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻨﻢ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺎﻟﻖ ﻣﻨﻢ راز ﺧﺪاوﻧﺪ در ﺷﻬﺮﻫﺎي او و ﺣﺠﺖ او ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻣﻨﻢ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ و روح ،ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪاي
ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻓﺮﻣﻮد :اي رﺳﻮل از ﺗﻮ ﺳﻮال ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ از روح ﺑﮕﻮ روح از اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻣﻦ اﺳﺖ .ﻣﻦ ﻛﻮﻫﻬﺎي ﻣﺮﺗﻔﻊ را
اﺳﺘﻮار ﺳﺎﺧﺘﻢ ،و ﭼﺸﻤﻪ ﻫﺎي ﺟﺎري را ﺷﻜﺎﻓﺘﻢ ﻣﻨﻢ ﻧﺸﺎﻧﻨﺪه درﺧﺘﺎن ﻣﻨﻢ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﻛﻨﻨﺪه رﻧﮕﻬﺎي ﻣﻴﻮه ﻫﺎ ،ﻣﻨﻢ ﻗﺴﻤﺖ
ﻛﻨﻨﺪه رزﻗﻬﺎ ﻣﻨﻢ زﻧﺪه ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺮدﮔﺎن ﻣﻨﻢ ﻧﺎزل ﻛﻨﻨﺪه ﻗﻄﺮات ﺑﺎران ﻣﻨﻢ ﻧﻮردﻫﻨﺪه ﺧﻮرﺷﻴﺪ وﻣﺎه وﺳﺘﺎرﮔﺎن ﻣﻨﻢ ﻋﻬﺪه
دار ﻗﻴﺎﻣﺖ ،ﻣﻨﻢ ﺑﺮﭘﺎ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺎﻋﺔ ،ﻣﻨﻢ آن ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداري او از ﻃﺮف ﺧﺪا واﺟﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻣﻨﻢ زﻧﺪه اي ﻛﻪ ﻧﻤﻲ ﻣﻴﺮم
٧
www.mybook.ir
وﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﻧﻤﺮده ام ،ﻣﻨﻢ رازﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه ﺧﺪا ﻣﻨﻢ داﻧﺎ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﺑﻮد و آﻧﭽﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻨﻢ ﻧﻤﺎز ﻫﺎي ﻣﻮﻣﻨﺎن و
روزه آﻧﺎن ﻣﻨﻢ ﻣﻮﻻ و اﻣﺎم آﻧﺎن ،ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ رﺳﺘﺎﺧﻴﺮ اول و آﺧﺮ ،ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻨﺎﻗﺐ و ﻣﻔﺎﺧﺮ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺘﺎرﮔﺎن ،ﻣﻨﻢ
ﻋﺬاب ﺛﺎﺑﺖ ﺧﺪا ،ﻣﻨﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﺘﻤﻜﺎران اول ،ﻣﻨﻢ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺪه ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ،ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ زﻟﺰﻟﻪ و ﺟﻨﺒﺶ )رﺟﻒ( ﻣﻨﻢ
ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺴﻮف و ﺧﺴﻮف ،ﻣﻨﻢ ﻫﻼك ﻛﻨﻨﺪه ﻓﺮﻋﻮﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻤﺸﻴﺮم ،ﻣﻨﻢ آﻧﻜﺲ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺮا ﻋﺎﻟﻢ ﺳﺎﻳﻪ ﻫﺎ ﺑﭙﺎ
داﺷﺖ و آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﻣﻦ ﻓﺮا ﺧﻮاﻧﺪ ﭘﺲ ﭼﻮن ﻇﺎﻫﺮﺷﺪم ﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻨﺪ و ﻣﻨﻜﺮﺷﺪﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﻮد ﺧﺪاي ﺳﺒﺤﺎن :ﭘﺲ
ﻣﻨﻢ ﻧﻮر اﻻﻧﻮار ﻣﻨﻢ ﺣﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪه ﻋﺮش ﺑﻬﻤﺮاه اﺑﺮار ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﺘﺎﺑﻬﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻨﻢ آن ﺑﺎب ﺧﺪاوﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﻛﺴﻲ ﻛﻪ
اﻧﻜﺎر ﻛﺮد ﺑﺎز ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و ﺑﻬﺸﺖ را ﻧﻤﻲ ﭼﺸﺪ ،ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﻣﻼﺋﻜﻪ ﺑﺮﻓﺮاﺷﻢ ﻫﺠﻮم ﻣﻲ آورﻧﺪ وﺑﻨﺪﮔﺎن اﻗﺎﻟﻴﻢ دﻧﻴﺎ ﻣﺮا
ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ ،ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﺧﻮرﺷﻴﺪ دوﺑﺎر ﺑﺮاﻳﻢ ﺑﺮﮔﺸﺖ و دو ﺑﺎر ﺑﺮﻣﻦ ﺳﻼم ﻛﺮد و ﺑﺎ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﺮ دو ﻗﺒﻠﻪ ﻧﻤﺎز ﺧﻮاﻧﺪم و
دوﺑﺎر ﺑﻴﻌﺖ ﻛﺮدم .ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﺪر وﺣﻨﻴﻦ ﻣﻨﻢ ﻃﻮر ،ﻣﻨﻢ ﻛﺘﺎب ﻣﺴﻄﻮر )ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه( ﻣﻨﻢ درﻳﺎي ﻃﻮﻓﺎﻧﻲ ﻣﻨﻢ ﺑﻴﺖ
ﻣﻌﻤﻮر 1ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻮﺟﻮدات را ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﻣﻦ ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪ و ﻛﺎﻓﺮﺷﺪﻧﺪ و ﭘﺎﻓﺸﺎري ﻛﺮدﻧﺪ ﭘﺲ ﻣﺴﺦ ﺷﺪﻧﺪ و
ﮔﺮوﻫﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﭘﺲ رﻫﺎﻳﻲ و ﻣﻨﺰﻟﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ،ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﻛﻠﻴﺪﻫﺎي ﺑﻬﺸﺖ و ﻗﻼده ﻫﺎي دوزخ در دﺳﺖ ﻣﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ
ﻋﻨﻮان ﻛﺮاﻣﺘﻲ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا ،ﻣﻨﻢ ﺑﺎ رﺳﻮل ﺧﺪا در زﻣﻴﻦ و آﺳﻤﺎن ﻣﻨﻢ ﻣﺴﻴﺢ آﻧﮕﺎه ﻛﻪ ﻏﻴﺮ از ﻣﻦ ﻧﻪ روﺣﻲ ﺣﺮﻛﺖ
داﺷﺖ و ﻧﻪ ﻣﻮﺟﻮدي ﻧﻔﺲ ﻣﻲ ﻛﺸﻴﺪ ﻣﻦ ﻣﻮﺳﻲ را از درﻳﺎ ﻋﺒﻮر دادم و ﻓﺮﻋﻮن وﻟﺸﮕﺮش راﻏﺮق ﻧﻤﻮدم ﻣﻦ ﻫﻤﻬﻤﻪ
ﭼﻬﺎر ﭘﺎﻳﺎن و ﮔﻔﺘﺎر ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن را ﻣﻲ داﻧﻢ ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﻫﻢ زدن آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ و زﻣﻴﻨﻬﺎي ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ را ﺳﻴﺮ
ﻣﻴﻜﻨﻢ ،ﻣﻨﻢ آن ﺗﻜﻠﻢ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﺮ زﺑﺎن ﻋﻴﺴﻲ در ﮔﻬﻮاره ،ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﻋﻴﺴﻲ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻦ ﻧﻤﺎز ﮔﺬا رد.
ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ در ﺻﻮرﺗﻬﺎ دﮔﺮﮔﻮن ﻣﻲ ﺷﻮم آن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ اﻋﺼﺎر اوﻟﻴﻪ ﻣﻨﻢ ﺻﺎﻣﺖ و ﻣﺤﻤﺪ،
ﻧﺎﻃﻖ .ﻣﻨﻢ ﭼﺮاغ ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻨﻢ ﻛﻠﻴﺪ ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎري ﻣﻨﻢ آﺧﺮ و اول و دﻧﻴﺎ و آﺧﺮت ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎي ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻧﻈﺮ
2
ﻣﻲ ﻛﻨﻢ ﻣﻨﻢ ﺧﺰاﻧﻪ دار آﺳﻤﺎﻧﻬﺎي ﻫﻔﺘﮕﺎﻧﻪ و زﻣﻴﻦ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ،ﻣﻨﻢ ﺑﺮﻗﺮارﻛﻨﻨﺪه ﻗﺴﻂ ،ﻣﻨﻢ ﺑﺮﭘﺎدارﻧﺪه دﻳﻦ
٧٧
www.mybook.ir
ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﻋﺒﺎدات ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲ ﺷﻮد ﻣﮕﺮ ﺑﺎ وﻻﻳﺖ ﻣﻦ و ﺣﺴﻨﺎت ﺳﻮد ﻧﺒﺨﺸﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﺖ ﻣﻦ ،ﻣﻨﻢ داﻧﺎ ﺑﻪ ﻣﺪار ﺳﭙﻬﺮ
در ﮔﺮدش ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ داﻧﻪ ﻫﺎي ﺑﺎران ورﻳﮕﻬﺎي ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎ ﺑﻪ اذن ﭘﺮوردﮔﺎر ﺟﺒﺎر.
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ دو ﺑﺎر ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮم و دوﺑﺎر زﻧﺪه ﻣﻲ ﺷﻮم وﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻲ ﺷﻮم ،ﻣﻨﻢ ﺷﻤﺎره
ﻛﻨﻨﺪه ﻣﻮﺟﻮدات اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎرﻧﺪ ﻣﻨﻢ ﺣﺴﺎب ﻛﻨﻨﺪه آﻧﺎن ﺑﻪ اﻣﺮ ﭘﺮوردﮔﺎرم ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ ﻫﺰار ﻛﺘﺎب از ﻛﺘﺐ اﻧﺒﻴﺎء ﻧﺰد
ﻣﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ وﻻﻳﺖ ﻣﺮا ﻫﺰار اﻣﺖ اﻧﻜﺎر ﻛﺮدﻧﺪ ﭘﺲ ﻣﺴﺦ ﺷﺪﻧﺪ ﻣﻨﻢ آﻧﻜﻪ در روزﮔﺎر ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻳﺎد ﺷﺪه ام و در
آﺧﺮ اﻟﺰﻣﺎن آﺷﻜﺎر ﺷﺪه ام ﻣﻨﻢ ﺷﻜﻨﻨﺪه وﻛﻮﺗﺎه ﻛﻨﻨﺪه ﻋﻤﺮﺳﺘﻤﮕﺮان در زﻣﺎﻧﻬﺎي ﮔﺬﺷﺘﻪ وﺧﺎرج ﻛﻨﻨﺪه وﻋﺬاب ﻛﻨﻨﺪه
آﻧﺎن در واﭘﺴﻴﻦ زﻣﺎن ،ﻣﻨﻢ ﻋﺬاب ﻛﻨﻨﺪه "ﻳﻐﻮث" و "ﻳﻌﻮق" و "ﻧﺴﺮ"ﻋﺬاب ﻛﺮدﻧﻲ ﺳﺨﺖ ،ﻣﻨﻢ ﺳﺨﻨﮕﻮ ﺑﻪ ﻫﺮ
زﺑﺎن ،ﻣﻨﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮ اﻋﻤﺎل ﺧﻠﻖ در ﻣﺸﺎرق و ﻣﻐﺎرب ،ﻣﻨﻢ ﻣﺤﻤﺪ و ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﻢ ،ﻣﻨﻢ داﻣﺎد ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻦ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ
اﺳﻢ و ﺷﺒﻴﻬﻲ ﺑﺮ آن ﻗﺮار ﻧﻤﻲ ﮔﻴﺮد .و ﻻ ﺣﻮل وﻻ ﻗﻮة اﻻ ﺑﺎﷲ اﻟﻌﻠﻲ اﻟﻌﻈﻴﻢ.
٧٨
www.mybook.ir
ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻴﺎن
1
ﻧﺴﺨﻪ )(2
ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺣﻤﺪ اﻧﺒﺎري از ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻦ اﺣﻤﺪ ﺟﺮﺟﺎﻧﻲ ﻗﺎﺿﻲ ري از ﻃﻮق ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ از ﭘﺪرش و او از ﺟﺪش و او از ﻋﺒﺪ اﷲ
زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﻴﺮاﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ اﻣﺮ ﺧﻼﻓﺖ را ﻋﻬﺪه دار ﮔﺮدﻳﺪ،ﭘﺲ از ﺳﻪ روز ﺑﻪ ﺑﺼﺮه آﻣﺪ و ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺴﺠﺪ
ﺷﺮﻓﻴﺎب ﺷﺪه ﺑﺮ ﻓﺮاز ﻣﻨﺒﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ اﻳﺮاد ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ ﻋﻘﻮل را ﺑﻪ ﺷﮕﻔﺘﻲ و ﺑﺪﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻟﺮزه
اﻓﻜﻨﺪ.ﻣﺮدم ﭼﻮن اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن را از ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﺸﻨﻴﺪﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮﻳﺴﺘﻨﺪ و ﺻﺪاﻫﺎ را ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎد و ﻧﺎﻟﻪ و ﺷﻴﻮن ﺑﻠﻨﺪ
ﻛﺮدﻧﺪ .اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن)ع( در آن ﺟﻤﻊ ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ:رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ ﺑﺎ او در ﻧﻬﺎن ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ و اﺳﺮار
ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن ﺧﺪا و ﭘﻴﺎﻣﺒﺮش وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺮاي او ﺑﺎزﮔﻮ ﻛﺮده.از اﻳﻦ رو ﻧﻮري ﻛﻪ در روي ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺑﻮدﺑﻪ روي
ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ)ع( ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ.ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا در ﺑﻴﻤﺎري و ﻣﺮﺿﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ وﻓﺎﺗﺶ ﮔﺮدﻳﺪ اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن را
وﺻﻴﺖ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺧﻄﺒﻪ اﻟﺒﻴﺎن را ﺑﺮ ﻣﺮدم اﻧﺸﺎﻛﻨﺪ ﻛﻪ در آن ﻋﻠﻢ ﮔﺬﺷﺘﻪ و آﻳﻨﺪه و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ واﻗﻊ ﺷﺪه و ﻣﻲ ﺷﻮد -ﺗﺎ
اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻫﻢ ﺑﻌﺪ از رﺣﻠﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺖ،در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ اﻣﺖ ﺻﺒﺮ ﭘﻴﺸﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد،ﭼﻮن ﻋﻤﺮ
ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﻪ ﻟﺐ ﺑﺎم رﺳﻴﺪ و زﻣﺎن آن ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ وﺻﻴﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﺮاي ﻣﺮدم ﺧﻄﺒﻪ اي اﻳﺮاد ﻓﺮﻣﻮد
ﻛﻪ ﺧﻄﺒﻊ اﻟﺒﻴﺎﻧﺶ ﺧﻮاﻧﻨﺪ .اﻣﻴﺮﻣﺮﻣﻨﺎن در ﺑﺼﺮه و ﺑﺮ ﻓﺮاز ﻣﻨﺒﺮﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﺧﻄﺒﻪ اي اﻳﺮاد ﻛﺮد ﻛﻪ آﺧﺮﻳﻦ
ﺧﻄﺒﻪ ﺣﻀﺮﺗﻀﺶ ﺑﻮد .ﺣﻀﺮت در آن ﺧﻄﺒﻪ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺧﺪا را ﺑﻪ ﺟﺎ آورد و ﺑﺮ او ﺛﻨﺎ ﮔﻔﺖ و ﻳﺎدي از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا
ﻧﻤﻮد.آﻧﮕﺎه ﻓﺮﻣﻮد اي ﻣﺮدم ﻣﻦ و ﺟﺒﻴﺒﻢ ﺑﻪ ﺳﺎن اﻳﻦ دو اﻧﮕﺸﺘﻴﻢ ،و اﺷﺎره ﻓﺮﻣﻮد ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺖ ﺳﺒﺎﺑﻪ و وﺳﻄﺎي ﺧﻮد .آﻧﮕﺎه
ﻓﺮﻣﻮد اﮔﺮ آﻳﻪ اي از ﻛﺘﺎب ﺧﺪا ﻧﺒﻮد ،ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻲ دادم ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ و زﻣﻴﻦ اﺳﺖ و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ
١اﻳﻦ ﻧﺴﺨﻪ در ﮐﺘﺎب اﻟﺰام اﻟﻨﺎﺻﺐ ج،۲ص ۱۴۸و ﻧﻮاﺋﺐ ادلﻫﻮر ذﮐﺮ ﺷﺪﻩ و در ﺗﺮﲨﻪ آن از ﮐﺘﺎب ﺧﻄﺒﺔ اﻟﺒﻴﺎن ،ﺗﺮﲨﻪ و ﲢﻘﻴﻖ :اﻣﻴﺪ ﻧﺮﳝﯽ ،ﻧﴩ زاﺋﺮ)آﺳـﺘﺎﻧﻪ ﻣﻘﺪﺳﻪ ﰴ( اﺳـﺘﻔﺎدﻩ ﺷﺪﻩ
اﺳﺖ .ﺑﺮای ﺑﺮرﳻ ﻣﻔﺼﻞ ﳘﻪ اﺳـﻨﺎد اﻳﻦ ﺧﻄﺒﻪ ﺑﻪ ﲢﻘﻴﻘﯽ ﮐﻪ در ﮐﺘﺎب ﻣﺬﮐﻮر اﳒﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻴﺪ.
٧٩
www.mybook.ir
در دل زﻣﻴﻦ ﺟﺎي دارد ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻦ ﭼﻴﺰي از آن ﭘﻨﻬﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪ و ﻛﻠﻤﻪ اي از ﻧﻈﺮم دور ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ .اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ وﺣﻲ ﻧﻤﻲ
ﺷﻮد ،ﺑﻠﻜﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻲ رﺳﺪ داﻧﺸﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺑﺮ ﻣﻦ ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ.ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ
ﺮ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ و ﻫﺰار ﻣﺴﺎﻟﻪ در ﻣﻴﺎن ﻧﻬﺎد ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻫﺰار ﺑﺎب دارد و ﺑﺮ ﻫﺮ ﺑﺎﺑﻲ ﻫﺰار ﻓﺮع ﻣﺘﻔﺮع اﺳﺖ .
ﺳ ّ
ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ از ﻣﻦ ﭘﻴﺶ از آﻧﻜﻪ ﻣﺮا ﻧﻴﺎﺑﻴﺪ .ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ از ﻣﻦ از آﻧﭽﻪ در زﻳﺮ ﻋﺮش اﺳﺖ ﺗﺎ ﺧﺒﺮ دﻫﻢ ﺷﻤﺎ را .اﮔﺮ ﻧﺒﻮد ﻛﻪ
ﮔﻮﻳﻨﺪه اي از ﺷﻤﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ:ﻛﻪ ﻋﻠﻲ اﺑﻦ اﺑﻴﻄﺎﻟﺐ ﺟﺎدوﮔﺮ اﺳﺖ -،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ در ﺣﻖ ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻲ
دادم ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎه روﻳﺎﻳﺘﺎن و دﻓﻴﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﻨﻬﺎن در زﻳﺮ زﻣﻴﻦ .ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻴﺪادم ﺷﻤﺎ را از اﻋﻤﺎق زﻣﻴﻦ.
٨٠
www.mybook.ir
ﺳﭙﺎس ﺧﺪاي را ﻛﻪ آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺻﻨﻌﺶ-ﺑﻲ آﻧﻜﻪ اﻟﮕﻮﻳﻲ ﺑﺮاي او ﺑﺎﺷﺪ-ﺑﻴﺎﻗﺮﻳﺪ ،و ﮔﺴﺘﺮدﻧﻴﻬﺎ را ﻫﻤﻮار ﻛﺮد،
و ﻛﻮه ﻫﺎ را در ﺟﺎي ﺧﻮد ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﻤﻮد ،و ﭼﺸﻤﻪ ﺳﺎران از زﻣﻴﻦ ﺟﻮﺷﺎﻧﻴﺪ و ﺟﺎري ﺳﺎﺧﺖ ،و ﺑﺎدﻫﺎ را ﻓﺮﺳﺘﺎد و اﻓﻼك
را ﻓﺮاﻫﻢ آورد و در ﻣﺴﻴﺮي ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ درآورد .ﺳﭙﺎس از آن ﺧﺪاﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎه ﻫﺎي ﺳﺎل را اﻳﺠﺎد ﻛﺮد ،و
اﺑﺮﻫﺎ را ﻣﺼﺨﺮ ﺣﻮﻳﺶ ﮔﺮداﻧﻴﺪ ،و ﻣﻨﺰﻟﮕﺎه ﻫﺎي ﻣﺎه در آﺳﻤﺎن -را ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻧﻤﻮد،و ﺳﻴﺎﻫﻲ را در ﺷﺐ ﻫﺎي ﺗﺎر ﻓﺮو
رﻳﺨﺖ ،و اﺟﺴﺎم را ﭘﺪﻳﺪ آورد،و اﺑﺮ ﻫﺎ را ﺑﻴﺎﻓﺮﻳﺪ ،و ازﻣﻨﻪ را ﺑﻴﺎﻓﻜﻨﺪ .اوﺳﺖ ﺳﺮ ﻣﻨﺸﺎ اﻣﻮر ،و ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه روزي،
و ﺑﻪ ﻫﻢ آورﻧﺪه اﺳﺘﺨﻮاﻧﻬﺎي ﭘﻮﺳﻴﺪه ،ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻣﻴﻜﻨﻢ او را ﺑﺮ روزي ﻫﺎ و ﻓﺮاواﻧﻴﺸﺎن .ﺷﻜﺮ ﻣﻴﻜﻨﻢ او را ﺑﺮ ﻧﻌﻤﺖ ﻫﺎ
و اﺳﺘﻤﺮارﺷﺎن .ﺷﻬﺎدت ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻌﺒﻮدي ﺟﺰ ﺧﺪا ﻧﻴﺴﺖ .اوﺳﺖ ﻳﻜﺘﺎي ﺑﻲ ﻫﻤﺘﺎ .ﺷﻬﺎدﺗﻲ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻨﺪه ﺑﻪ آن را ﺑﻪ
اﺳﻼم ﻣﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪ و او را از ﻋﺬاب روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ اﻳﻤﻦ ﻣﻲ دارد .ﺷﻬﺎدت ﻣﻲ دﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻨﺪه او و ﺧﺎﺗﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎدﮔﺎﻧﺶ
اﺳﺖ .اوﺳﺖ ﻛﻪ دﻋﻮت ﺣﻖ را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺳﺎﺧﺖ .ﺧﺪاوﻧﺪ او را ﺑﻪ ﺳﻮي اﻣﺘﻲ ﮔﺴﻴﻞ داﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺑﺘﻬﺎ دل ﻣﺸﻐﻮل
ﺑﻮدﻧﺪ .ﺑﺮ اﺛﺮ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﺑﺘﻬﺎ اﻓﺮاد ﻗﺎﺑﻞ در وادي ﮔﻤﺮاﻫﻲ در ﻏﻠﻄﻴﺪه ﺑﻮدﻧﺪ.
ﭘﺮواز ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎ زﺑﺎن ﻋﺼﻴﺎﻧﮕﺮي ﻫﺪاﻳﺖ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ و ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮرده ﺑﻪ ﺳﺒﺐ زﻳﻮر ﻧﺎداﻧﻲ و ﮔﻤﺮاﻫﻲ ﻣﺮﺗﻜﺐ
اﺷﺘﺒﺎه ﺷﺪ .رﺳﻮل ﺧﺪا ﭘﻴﺎم ﺧﻮد را رﺳﺎﻧﺪ ﺣﺎل آﻧﻜﻪ ﺑﺮ ﻣﻔﺎد آن آﮔﺎه ﺑﻮد و ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻗﺮآن دﻋﻮت ﺷﻴﻄﺎن را ﻣﺤﻮ و ﻧﺎﺑﻮد
ﻧﻤﻮد ،و ﺑﻴﻨﻲ ﻧﺎداﻧﺎن ﻋﺮب و ﺑﺰرﮔﺎﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﺧﺎك ﻣﺬﻟﺖ ﻣﺎﻟﻴﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ دﻋﻮﺗﺶ ﺑﻪ ﺣﻖ و ﺣﻘﻴﻘﺖ ،ﺻﺒﺢ را ﺑﺮاي اﻣﺖ ﺑﻪ
ارﻣﻐﺎن آورد .ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﺖ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ و ﭘﻴﺎﻣﺶ دﻋﻮت ﺑﺰرگ راﺳﺖ آﻣﺪ و رﻳﺸﻪ ﻫﺎﻳﺶ ﭘﺎك و ﭘﺎﻛﻴﺰه ﮔﺸﺖ .اي
ﻣﺮدم!ﻣﺜﻞ ﺳﻴﺮ ﻛﺮد و ﻋﻤﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﮔﺮدﻳﺪ .ﺗﺮس ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﺪ و اﺟﻞ ﻓﺮارﺳﻴﺪ .ﺑﺎ زﻣﺎن رﺧﺖ ﺑﺮﺑﺴﺘﻦ از اﻳﻦ دﻧﻴﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﭼﻨﺪاﻧﻲ ﻧﺪارم و از ﻋﻤﺮم ﺟﺰ اﻧﺪك زﻣﺎﻧﻲ ﺑﻴﺶ ﺑﺎﻗﻴﺲ ﻧﻤﺎﻧﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ ﭘﻴﺶ از آﻧﻜﻪ ﻣﺮا در ﻣﻴﺎن ﺧﻮد ﻧﻴﺎﺑﻴﺪ.
اي ﻣﺮدم! ﻣﻨﻢ آﮔﺎه ﻛﻨﻨﺪه از اﺳﺮار ﻛﺎﺋﻨﺎت .ﻣﻨﻢ آﺷﻜﺎرﮔﺮ آﻳﺎت ﻛﺘﺎب ﺧﺪاوﻧﺪي .ﻣﻨﻢ ﻛﺸﺘﻲ ﻧﺠﺎت .ﻣﻨﻢ ﺳﺮ ﻧﺎﭘﻴﺪا .ﻣﻨﻢ
ﻛﺴﻲ ﻛﻪ داراي دﻻﻳﻞ روﺷﻦ اﺳﺖ .ﻣﻨﻢ ﺳﺮ ﻣﻨﺸﺎ ﺟﻮﺷﺶ ﻓﺮات .ﻣﻨﻢ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺗﻮرات را ﺑﻪ زﺑﺎن ﻋﺮﺑﻲ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻧﻤﻮد.
ﻣﻨﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪه ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﻫﺎ .ﻣﻨﻢ ﭘﺪﻳﺪآورﻧﺪه ﻣﻌﺠﺰات و ﺧﻮارق ﻋﺎدت .ﻣﻨﻢ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﻳﻨﺪه ﺑﺎ ﻣﺮدﮔﺎن .ﻣﻨﻢ ﮔﺸﺎﻳﻨﺪه
ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺎ .ﻣﻨﻢ ﺣﻼل ﻣﺸﻜﻼت .ﻣﻨﻢ زاﻳﻞ ﻛﻨﻨﺪه ﺷﺒﻬﺎت .ﻣﻨﻢ ﺷﻴﺮ ﺑﻴﺸﻪ ﻧﺒﺮد .ﻣﻨﻢ ازﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺪه ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺎ .ﻣﻨﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪ
٨١
www.mybook.ir
ﺧﺪاوﻧﺪ ﺻﺎﺣﺐ اﺧﺘﻴﺎر .ﻣﻨﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ اﺳﺮار .ﻣﻨﻢ در ﻇﺎﻫﺮ ﻋﻠﻲ اي ﻛﻪ ﺣﻴﺪر ﻛﺮار اﺳﺖ)ﻳﻌﻨﻲ در ﻧﺒﺮد ﻫﻴﭽﮕﺎه ﭘﺸﺖ ﺑﻪ
دﺷﻤﻦ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﺪو ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲ ﺗﺎزد(.ﻣﻨﻢ وارث داﻧﺶ ﺧﺪاوﻧﺪي .ﻣﻨﻢ درﻫﻢ ﻛﻮﺑﻨﺪه ﻛﺎﻓﺮان .ﻣﻨﻢ ﭘﺪر اﻣﺎﻣﺎن
ﭘﺎﻛﺒﺎز .ﻣﻨﻢ ﻣﺎه در ﺑﺮج ﺳﺮﻃﺎن .ﻣﻨﻢ دﻧﺒﺎﻟﻪ ﺷﺐ ﭘﺎﻧﺰدﻫﻢ ﻣﺎه.ﻣﻨﻢ ﺷﻴﺮ ﺷﺮه .ﻣﻨﻢ ﺳﻌﺪ زﻫﺮه .ﻣﻨﻢ )ﺳﻴﺎره(ﻣﺸﺘﺮي
ﺳﺘﺎرﮔﺎه .ﻣﻨﻢ )ﺳﻴﺎره( زﺣﻞ ﺳﺘﺎرﮔﺎن ﭘﺮﻧﻮر .ﻣﻨﻢ ﭼﺸﻢ دو ﺳﺘﺎره ﺷﺮﻃﻴﻦ .ﻣﻨﻢ ﮔﺮدن ﺳﺒﻄﻴﻦ)دو ﺳﺪه ﻣﺘﻮاﻟﻲ( .ﻣﻨﻢ
ﺣﻤﻞ اﻛﻠﻴﻞ .ﻣﻨﻢ ﻋﻄﺎرد ﻓﻀﻴﻠﺖ .ﻣﻨﻢ ﻗﻮس ﻋﺮاك.ﻣﻨﻢ ﻓﺮﻗﺪ ﺳﻤﺎك .ﻣﻨﻢ ﻣﺮﻳﺦ ﻓﺮﻗﺎن .ﻣﻨﻢ ﺷﺎﻫﻴﻦ ﺗﺮازو.ﻣﻨﻢ ذﺧﻴﺮه
ﻣﺮدان ﺷﺎﻛﺮ .ﻣﻨﻢ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻛﻨﻨﺪه زﺑﻮر .ﻣﻨﻢ ﺗﺎوﻳﻞ ﺑﺮﻧﺪه ﺗﺎوﻳﻞ.ﻣﻨﻢ ﻣﺤﺼﻒ اﻧﺠﻴﻞ.ﻣﻨﻢ ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب .ﻣﻨﻢ ام اﻟﻜﺘﺎب.ﻣﻨﻢ
رﻳﺴﻤﺎن اﺑﺮار .ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ »ﺑﻘﺮه« .ﻣﻨﻢ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪه ﺗﺮازوي اﻋﻤﺎل .ﻣﻨﻢ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪه »آل ﻋﻤﺮان« .ﻣﻨﻢ ﺑﺰرگ
ﺑﺰرﮔﺎن .ﻣﻨﻢ ﺗﻤﺎﻣﻲ »اﻧﻌﺎم« .ﻣﻨﻢ ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ از اﺻﺤﺎب ﻛﺴﺎ .ﻣﻨﻢ روﺷﻨﮕﺮ »ﻧﺴﺎء«)زﻧﺎن( .1ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ »اﻋﺮاف« .ﻣﻨﻢ
ﻛﻤﺮﺷﻜﻦ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎن.ﻣﻨﻢ داﻳﺮ ﻣﺪار ﻛﺮم .ﻣﻨﻢ ﺗﻮﺑﻪ ﺷﺨﺺ ﭘﺸﻴﻤﺎن .ﻣﻨﻢ »ﺻﺎد« و »ﻣﻴﻢ« .ﻣﻨﻢ ﺳﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺧﻠﻴﻞ .ﻣﻨﻢ
ﻣﺤﻜﻢ ﻛﻨﻨﺪه رﻋﺪ.ﻣﻨﻢ ﺳﻌﺎدت ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﻨﺪه .ﻣﻨﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪ آﺷﻜﺎر ﻣﻌﺒﻮد.ﻣﻨﻢ اﺳﺘﻨﺒﺎط ﮔﺮ ﻫﻮد .ﻣﻨﻢ ﺑﺨﺸﺶ ﺧﻠﻴﻞ .ﻣﻨﻢ آﻳﻪ
ﺑﻨﻲ اﺳﺮاﺋﻴﻞ .ﻣﻨﻢ ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ اﺻﺤﺎب ﻛﻬﻒ .ﻣﻨﻢ دوﺳﺘﺪار ﺻﺤﻒ.ﻣﻨﻢ راه اﺳﺘﻮار .ﻣﻨﻢ روﺷﻨﮕﺮ »ﻣﺮﻳﻢ« .2ﻣﻨﻢ ﺳﻮره
ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻗﺮآن ﺗﻼوت ﻛﻨﺪ .ﻣﻨﻢ ﺗﺬﻛﺮه آل ﻃﻪ .ﻣﻦ وﻟﻲ ﭘﺎك ﺳﺮﺷﺘﺎن .ﻣﻨﻢ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮﻧﺪه ﺑﺎ اﻧﺒﻴﺎ .ﻣﻨﻢ ﺗﻜﺮار ﻛﻨﻨﺪه
ﻓﺮﻗﺎن .ﻣﻨﻢ ﻧﻌﻤﺖ ﺧﺪارﻧﺪ رﺣﻤﺎن .ﻣﻨﻢ ﻣﺤﻜﻢ ﻛﻨﻨﺪه ﺳﻮره ﻫﺎي ﻃﻮاﺳﻴﻦ .ﻣﻨﻢ ﭘﻴﺸﺮوي آل ﻳﺎﺳﻴﻦ .ﻣﻨﻢ ﺣﺎء ﺳﻮره
ﺣﺎﻣﻴﻢ .ﻣﻨﻢ ﺳﻴﺮاب ﻛﻨﻨﺪه »زﻣﺮ« .ﻣﻨﻢ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻣﺎه .ﻣﻨﻢ ﻧﮕﺎﻫﺒﺎن ﻛﻤﻴﻨﮕﺎه .ﻣﻨﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ »ﺻﺎد« .ﻣﻨﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﻛﻮه ﻃﻮر.
ﻣﻨﻢ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺷﺎدي .ﻣﻨﻢ ﺑﻠﻨﺪاي ﻛﻮه ﻗﺎف .ﻣﻨﻢ ﻛﻮﺑﻨﺪه »اﺣﻘﺎف« .ﻣﻨﻢ ﺗﺮﺗﻴﺒﮕﺮ »ﺻﺎﻓﺎت« .ﻣﻨﻢ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪه در
»ذارﻳﺎت«.ﻣﻨﻢ ﺳﻮره »واﻗﻌﻪ« .ﻣﻨﻢ ﺳﻮره ﻫﺎ ي »ﻋﺎدﻳﺎت« و »ﻗﺎرﻋﻪ« .ﻣﻨﻢ ﺳﻮره »ﻗﻠﻢ« .ﻣﻨﻢ ﭼﺮاغ ﺗﺎرﻳﻜﻲ ﻫﺎ.
ﻣﻨﻢ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻨﻨﺪه .ﻣﻨﻢ ﺗﺎوﻳﻞ ﮔﺮ ﻗﺮآن .ﻣﻨﻢ آﺷﻜﺎرﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﺎن .ﻣﻦ ﺻﺎﺣﺐ ادﻳﺎن.ﻣﻨﻢ ﺳﻴﺮاﺑﮕﺮ ﺗﺸﻨﻪ ﻟﺒﺎن .ﻣﻨﻢ ﻋﻘﺪ
اﻳﻤﺎن.
١اﻳﻦ اﺳﺎﻣﯽ ﻣﺜﻞ ﺑﻘﺮﻩ ،آل ﲻﺮان ،ﻧﺴﺎء و ...ﱒ اﰟ ﻫﺎی ﺧﺎص ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺳﻮرﻩ ﻫﺎی ﻗﺮا ٓﱏ را ﻣﻨﻈﻮر دارﻧﺪ و ﱒ اﰟ ﻫﺎی ﻋﺎﻣﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻨﺎی ﻋﺎم ﺗﺮی را در ﺑﺮ دارﻧﺪ ﺑﺮای ﻣﺜﺎل :اان
ﺗﺒﻴﺎن اﻟﻨﺴﺎء ﻳﻌﲎ ﻣﻦ روﺷﻦ ﮐﻨﻨﺪﻩ و ﺗﺒﻴﲔ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺳﻮرﻩ " ﻧﺴﺎء" ﻫﺴـﱲ ﳘﭽﻨﲔ ﻣﻦ ﮐﴗ ﻫﺴـﱲ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ و ابﻃﻦ زن را روﺷﻦ ﮐﺮد .ﻳﻌﲎ ﱒ اﴎار اﻳﻦ ﺳﻮرﻩ ﻧﺰد ﻣﻦ اﺳﺖ و ﻣﯽ داﱎ و ﱒ
اﺻﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ وﺟﻮد زن را ﻣﻦ ﺗﺒﻴﲔ ﮐﺮدم و آﺷﲀر ﳕﻮدم.
٢ﺳﻮرﻩ ﻣﺮﱘ و ﺧﻮد ﺣﴬت ﻣﺮﱘ)ع(
٨٢
www.mybook.ir
ﻣﻨﻢ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻨﻨﺪه ﺑﻬﺸﺖ .ﻣﻨﻢ ﻛﻴﻮان اﻣﻜﺎن .ﻣﻨﻢ روﺷﻨﮕﺮ اﻣﺘﺤﺎن .ﻣﻨﻢ ﻧﺠﺎت دﻫﻨﺪه از آﺗﺶ دوزخ .ﻣﻨﻢ ﺣﺠﺖ ﺧﺪاوﻧﺪي
ﺑﺮ ﺟﻦ و ﺑﺸﺮ .ﻣﻨﻢ ﭘﺪر اﻣﺎﻣﺎن ﭘﺎﻛﺒﺎز .ﻣﻨﻢ ﭘﺪر ﻣﻬﺪي ﻛﻪ در آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ.
آﻧﮕﺎه ﻣﺎﻟﻚ اﺷﺘﺮ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ و ﻋﺮض ﻛﺮد:اي اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن!ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻗﺎﺋﻢ از ﻓﺮزﻧﺪان ﺗﻮ ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ؟ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد:آن
زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺎﻃﻞ و ﻧﺎﭼﻴﺰ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﻨﺪ و ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺳﺒﻚ و ﺧﻮار ﺷﻮد وﺑﺮﺳﺪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺧﻮاﻫﺪ رﺳﻴﺪ .ﺟﻮر و ﻓﺴﺎد ﺑﺮ
ﭘﺸﺖ ﻣﺮدم ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ ﻛﻨﺪ .ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮد و آﺷﻜﺎرا ﻛﺮدن ﺧﺒﺮﻫﺎ ﻣﻤﻨﻮع ﮔﺮدد و ﺑﻴﻨﻲ ﻣﺎﻟﻚ ﺑﻪ ﺧﺎك
ﻣﺎﻟﻴﺪه ﺷﻮد .ﭘﺎي ﻛﻮﺑﻨﺪه در راه ﺷﺮ ﭘﺎي ﺑﻔﺸﺮد و ﺳﻘﻮط ﻛﻨﻨﺪه در وادي ﺟﻬﻞ و ﺿﻼﻟﺖ درﻏﻠﺘﺪ .ﻗﻨﻮات ﺧﺸﻚ ﺷﻮد و
ﻋﺸﺎﻳﺮ و ﻗﺒﺎﻳﻞ از ﻓﺮﻣﺎن ﺳﺮﭘﻴﭽﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺎ و ﻛﻴﻨﻪ ﻫﺎ ﺷﺪت ﮔﻴﺮد .ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻫﺎ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﮔﺮدد و ﻧﻔﻮس ﻛﻮﺗﺎه
ﻋﻤﺮ ﺷﻮﻧﺪ .ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﻴﺸﻤﺎر ﻣﺮدﻣﺎن را ﺳﺮﮔﺮدان و ﻣﺘﺤﻴﺮ ﻛﻨﺪ و اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺎي ﻧﺎﺻﻮاب ﺑﺮاﻧﮕﻴﺨﺘﻪ ﺷﻮد .ﻣﺮدﻣﺎن
درﻧﺪه ﺧﻮي ﮔﺮگ ﺻﻔﺖ و ﺧﺎرﭘﺸﺖ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺑﺮ ﺧﺮوش و ﻏﻮﻏﺎ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻨﺪ .اﻣﻮاج ﻓﺘﻨﻪ و ﺑﻼو ﺻﺪاي ﻣﺨﺎﻟﻒ و
ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ ﺑﻪ ﺟﻨﺒﺶ درآﻳﺪ .ﺣﺎﺟﻴﺎن از اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺳﻢ ﺣﺞ ﻧﺎﺗﻮان ﮔﺮدﻧﺪ و ﺷﻴﻔﺘﮕﻲ ﻫﺎ و آﺷﻔﺘﮕﻲ و آزﻣﻨﺪي ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻳﺎﺑﺪ.ﺑﺪي
ﻫﺎ ﭘﻲ در ﭘﻲ و ﻋﺬاب ﻫﺎ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﻮﻧﺪ.ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎن ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﻼوﻳﺰ ﺷﺪه و آﺗﺶ ﺟﻨﮓ و اﺧﺘﻼف زﺑﺎﻧﻪ ﻛﺸﺪ.
در ﻣﻴﺎن اﻋﺮاب اﺧﺘﻼف اﻓﺘﺪ و ﺑﺎزﺟﻮﻳﻲ ﻫﺎ ﺳﺨﺖ ﺷﻮد .ﺗﺮﺳﻨﺪﮔﺎن ﭘﺎي ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﮔﺬارﻧﺪ و واﻣﻬﺎ واﺧﻮاﺳﺖ ﺷﻮد .اﺷﻜﻬﺎ
از ﭼﺸﻢ ﻫﺎ روان ﮔﺮدد وﻣﺮدﻣﺎن ﺳﺴﺖ اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻓﺮﻳﺐ ﺧﻮرﻧﺪ .ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ ﻫﺎ از ﺑﻴﻦ رود و ﺷﺎدي ﻛﻨﻨﺪه اي ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﺑﺎﻧﮓ
رؤﺳﺎ از ﻣﺮﺋﻮﺳﻴﻦ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻋﺠﺰ و ﻻﺑﻪ اﻓﺘﻨﺪ و ﻧﻮر آﻓﺘﺎب ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺗﺎرﻳﻜﻲ را از ﻛﻒ ﺑﺪﻫﺪ .ﮔﻮﺷﻬﺎ ﻧﺸﻨﻮﻧﺪ و
ﻋ ّﻔﺖ و ﭘﺎﻛﺪاﻣﻨﻲ از ﻣﻴﺎن ﺑﺮود .دادﺧﻮاﻫﻲ و درﺳﺘﻲ ﻣﻮرد ﻣﻼﻣﺖ واﻋﺘﺮاض واﻗﻊ ﮔﺮدد و ﺷﻴﻄﺎن ﺑﺮ اﻣﻮر ﭼﻴﺮه و
ﻣﺴﺘﻮﻟﻲ ﮔﺮدد .ﮔﻨﺎﻫﺎن رو ﺑﻪ ﻓﺮﺑﻬﮕﻲ ﻧﻬﺪ و زﻧﺎن ﺣﺎﻛﻢ ﮔﺮدﻧﺪ وﺣﻮادث ﮔﺮاﻧﺒﺎر ﺷﻮد .ﻧﺎاﻫﻼن ﺳﻤﻮم اﺧﻼﻗﻲ را
ﺧﻮاﻫﺶ ﻫﺎي ﻧﻔﺲ ﺗﻨﻮع ﻳﺎﺑﺪ و ﺑﻼﻳﻞ ﺑﺰرگ ﮔﺮدد و ﺷﻜﻮه ﻫﺎ ﻓﺮاوان ﺷﻮد و اﺧﺘﻼﻓﺎت و ﻣﺸﺎﺟﺮات دﻧﺒﺎﻟﻪ دار ﺷﻮد.
ﻣﺘﺠﺎﺳﺮ ﻣﺘﺠﺎوز ﺑﺴﻲ ﭘﺎ از ﮔﻠﻴﻢ ﺧﻮد ﻓﺮاﺗﺮ ﻧﻬﺪ .ﺧﺸﻤﮕﻴﻨﺎن ﻓﺮاوان ﺑﻪ ﺧﺸﻢ آﻳﻨﺪ و ﺑﻪ ﺟﻨﮓ و ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي اﻗﺪام ﻛﻨﻨﺪ.
ﺳﺨﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﺗﺠﺎوز و ﺗﺎﺧﺖ و ﺗﺎز ﺳﺮﮔﺮم ﺷﻮﻧﺪ و ﻃﺎﻋﻨﺎن در دﻳﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﺟﻮاب ﮔﺮدﻧﺪ .ﺷﺪت ﻧﺒﺮد و ﻣﻌﺮﻛﻪ
٨٣
www.mybook.ir
ﻫﺎ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎ راﻏﺒﺎر آﻟﻮده ﮔﺮداﻧﺪ و ﺑﺮ اﺛﺮ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﻋﺎري از آب و ﮔﻴﺎه ﮔﺮداﻧﺪ .ﺑﺎﻧﮓ و ﻓﺮﻳﺎد ﺳﻼﻃﻴﻦ و زﻣﺎم داران
ﮔﻮش ﻓﻠﻚ را ﻛﺮ ﻛﻨﺪ و ﺳﻨﮕﺪل ﺳﺨﺖ ﻛﺮدار در ﺗﻴﺮاﻧﺪازي ﻏﺎﻟﺐ آﻳﺪ .ﺳﺘﻢ ﭘﻴﺸﮕﺎن ﺧﺎك ﻣﺬﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﺮم ﻓﺮو ﭘﺎﺷﻨﺪ.
زﻟﺰﻟﻪ زﻣﻴﻦ را ﻓﺮا ﮔﻴﺮد و اﻗﺎﻣﻪ ﺣﺪود و واﺟﺒﺎت اﻟﻬﻲ ﻣﻌﻄﻞ ﻣﺎﻧﺪ .اﻣﺎﻧﺖ ﺿﺎﻳﻊ ﮔﺮدد و ﺧﻴﺎﻧﺖ و ﻛﮋدﺳﺘﻲ ﻧﻤﺎﻳﺎن ﺷﻮد.
ﻣﺤﺎﻓﻈﻪ ﻛﺎر ﺑﺴﻲ ﺗﺮﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ و ﺧﺸﻢ و ﻛﻴﻨﻪ ﺗﻮزي ﺷﺪت ﻳﺎﺑﺪ و ﻣﺮگ ﺳﺒﺐ ﻫﺮاس ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازه ﻣﺮدﻣﺎن ﺷﻮد.
اﺷﺮار اﻣﻮر را در دﺳﺖ ﮔﻴﺮﻧﺪ و اﺧﻴﺎر ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﭘﻠﻴﺪي ﺑﺮ دارﻧﺪﮔﺎن و ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪان ﻣﺴﺘﻮﻟﻲ ﺷﻮد و ﻣﺮدﻣﺎن
ﺷﺮارت ﭘﻴﺸﻪ ﺑﻪ آرزوي ﺧﻮد رﺳﻨﺪ .داﻧﺸﻤﻨﺪان و ﺑﺰرﮔﺎن ﻗﻮم ﺑﻪ ﻛﮋاﻧﺪﻳﺸﻲ روي آورﻧﺪ و اﻣﻮر ﺑﺮ آﻧﺎن ﻣﺸﺘﺒﻪ
ﺷﻮد .ﺳﺴﺘﻲ و ﭘﺎ ﺑﻪ ﮔﻞ ﻣﺎﻧﺪن در ﻛﺎرﻫﺎ اﻣﺮي راﻳﺞ ﺑﺎﺷﺪ .در ﻗﺮﻋﻪ زدن ﺣﺮﻳﺺ و ﺑﺨﻴﻞ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﻮد ورﺳﺘﮕﺎر و
ﻓﻴﺮوزي ﻳﺎﻓﺘﻪ اي ﻳﺎﻓﺖ ﻧﺸﻮد .راﺣﺖ و آﺳﺎﻳﺶ از ﻣﺮدم ﺑﺎزداﺷﺘﻪ ﺷﻮد .ﭘﺮﺧﻮري رواج ﻳﺎﺑﺪ .ﻣﻬﻤﻮم از ﺳﺮ ﻧﺎﺷﻜﻴﺒﺎﻳﻲ
و ﺗﺮس ﻣﻔﺮط و آزﻣﻨﺪﻳﺶ ﺳﺮ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎن ﻓﺮو ﺑﺮد .ﻣﺮد ازﺗﺮﺳﻨﺎﻛﻲ ﮔﺮﻳﺰان ﺷﻮد و اوﺿﺎع ﺗﻴﺮه و ﺗﺎر ﮔﺮدد .اﻓﺮاد
از ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ ﺑﻪ ورﻃﻪ ﻫﻼﻛﺖ اﻓﺘﻨﺪ و روزﮔﺎري ﭘﻴﺶ آﻳﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ از وﺧﺎﻣﺖ اوﺿﺎع روي ﺗﺮش ﻛﻨﺪ وﻣﺮدان
ﺷﻴﺮ ﺧﻮي ﺳﺨﺖ ﻣﻨﻜﻮب ﺷﻮﻧﺪ .ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ اي ﻛﻪ ﺗﺎزه ﺑﻨﻴﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ ﺑﺪود)ﻛﻨﺎﻳﻪ اﺳﺖ از ﻛﻮدك ﮔﻮﺳﺎﻟﻪ ﺻﻔﺖ
ﻛﻪ روي ﻛﺎر ﺑﻴﺎﻳﺪو در اﻣﻮر ﻋﺎﻣﻪ دﺧﺎﻟﺖ ﻛﻨﺪ ،ﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻣﺮدم ﺗﻔﺮﻗﻪ اﻓﻜﻨﻲ ﻛﻨﺪ وﺷﻖ ﻋﺼﺎي ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن
ﻧﻤﺎﻳﺪ و ﻳﺎ در آﺳﻤﺎن ﺑﺮﻗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ ﺳﻴﺮ ﻛﻨﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺮدد و دراز ﺑﺎﺷﺪ وﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ راﺳﺖ و ﭼﭗ ﻣﻴﻞ ﻧﻜﻨﺪ(.
از ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ اﻓﺘﺪ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﺲ ﺷﮕﻔﺖ ﺑﺎﺷﺪ وروﺷﻦ ﮔﺮداﻧﺪ اﻓﻴﻖ را)ﻛﻪ ﻣﺮاد ﮔﺮدﻧﻪ اﻓﻴﻖ ﺑﺎﺷﺪﻛﻪ در ﻛﺘﺎب
اﻟﻤﺤﺎﻟﻢ و اﻟﻔﺘﻦ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ( .دور ﻛﻨﺪ دورﻛﻨﻨﺪه را و ﺑﻪ ﺟﺴﺘﺠﻮ درآورد ﺟﺴﺘﺠﻮﻛﻨﻨﺪه را و ﺑﻪ ﻛﻮﺷﺶ وادارد
ﻛﻮﺷﺶ ﻛﻨﻨﺪه را و ﺑﻪ ﻣﺸﻘﺖ و رﻧﺞ و ﺗﻌﺐ اﻧﺪازد ﺑﻪ ﻣﺸﻘﺖ و رﻧﺞ و ﺗﻌﺐ اﻧﺪازﻧﺪه را و ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﮔﺮداﻧﺪ ﺧﺸﻢ ﮔﻴﺮﻧﺪه
را .ﺧﻮن ﺑﻪ راﻳﮕﺎن و ﺑﺎﻃﻞ رﻳﺨﺘﻪ ﺷﻮد و ﻛﻴﻨﻪ ﺟﻮ از ﺷﻬﺮي ﺑﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﻪ ﺷﺘﺎب ﭘﻴﻐﺎم ﻓﺮﺳﺘﺪ .آزﻣﻨﺪي ﻓﺰوﻧﻲ ﻳﺎﺑﺪ و
ﻗﺒﺎﻳﻞ ﭘﺮاﻛﻨﺪه ﺷﻮﻧﺪ .ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ را ﺷﻤﺎﺗﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﻛﻬﻨﺴﺎﻻن ﺑﻪ ﻣﺸﻘﺖ و رﻧﺞ و ﺗﻌﺐ اﻓﺘﻨﺪ و ﮔﺮﻓﺘﺎران در
ﻫﻢ ﺷﻜﻨﻨﺪ .ﺧﺸﻤﮕﻴﻨﺎن اﻧﺪوﻫﮕﻴﻦ و ﭘﺸﻴﻤﺎن ﺷﻮﻧﺪ و رﻧﺠﺒﺮ ﺑﻪ اﻧﺪﻛﻲ از ﻣﺎل )ﻛﻤﺘﺮ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ اﺳﺘﺤﻘﺎق دارد(ﺑﺮﺳﺪ
٨
www.mybook.ir
ﺳﻮﮔﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺘﺎره ﺣﻠﻘﻪ دار ،ﻗﺮآن زر و زﻳﻮر داده ﺷﻮد ،و ﺧﻮاﻧﻬﺎ و ﮔﺴﺘﺮدﻧﻴﻬﺎ ﺳﺮخ ﮔﺮدد .آن زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ
ﺗﺴﺪﻳﺲ رﺳﺪ ﺷﺮﻃﺎن)ﻛﻪ ﻣﻨﺰل اول از ﻣﻨﺎزل ﻣﺎه اﺳﺖ( و ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺮﺑﻴﻊ رﺳﺪ زﺑﺮﻗﺎن)ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺎه( و ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺴﻠﻴﺲ
رﺳﺪ ﺣﻤﻞ و در ﺧﺎﻧﻪ ﺳﻬﻢ )ﻳﻌﻨﻲ در ﺣﺎل ﻣﻘﺎرﻧﻪ( واﻗﻊ ﺷﻮد زﺣﻞ و ﻧﺎﭘﺪﻳﺪ ﺷﻮد ﻫﺮﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﺑﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي
ﺑﺎزﮔﺮدد .ﻋﺒﻮر از ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎي ﻣﻴﺎن ﻣﻜﻪ و ﺑﺼﺮه ﻣﻤﻨﻮع ﺷﻮد و ﻓﺮﻣﺎﻧﻬﺎ و ﺣﻜﻢ ﻫﺎ و اﻧﺪازه ﮔﻴﺮﻳﻬﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد و ﺧﺎﻧﻪ
ﻫﺎي دﻫﮕﺎﻧﻪ ﻇﺎﻫﺮ و ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻮد و زﻫﺮه ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺴﺪﻳﺲ رﺳﺪ وﺳﺨﺘﻲ ﻓﺮاﮔﻴﺮﺷﻮد)ﻳﺎ ﮔﺮوﻫﻲ از ﻣﺮدﻣﺎن ﭘﺮاﻛﻨﺪه از
اﻃﺮاف و اﻛﻨﺎف ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻨﺪ( .ﮔﺮوه ﭘﻬﻦ ﺑﻴﻨﻴﻬﺎ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺸﺮق ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺮدﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺴﺖ اﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮان ﻫﺎي ﺑﻴﻨﻴﺸﺎن و
ﺑﻪ ﺗﻮﻫﻢ اﻓﺘﻨﺪ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺎﻻﻳﺎن در ﺷﺪت اﻧﺪام ﺑﺰرگ ﭘﻴﻜﺮ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻧﻴﻚ و ﮔﺮاﻧﻤﺎﻳﻪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ ﻏﺎﻟﺐ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻌﻴﻮب
ﻛﻨﻨﺪ زﻧﻬﺎي آزاد را و ﻣﺎﻟﻚ ﺷﻮﻧﺪ ﺟﺰﻳﺮه ﻫﺎ را .آﻧﺎن ﺳﺮﻣﻨﺸﺎ ﻧﻴﺮﻧﮕﻬﺎ و ﻓﺮﻳﺒﻜﺎري ﻫﺎ و ﺑﻲ وﻓﺎﻳﻴﻬﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ .آﻧﺎن
ﺧﺮاﺳﺎن را وﻳﺮان ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻼزﻣﻴﻦ ﺧﺎﻧﻬﺎ را از ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﺎرﺷﺎن ﺑﺎزﮔﺮداﻧﻨﺪ و ﺣﺼﺎرﻫﺎ را وﻳﺮان ﻛﺮده آﺷﻜﺎر
ﻛﻨﻨﺪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﭘﻨﻬﺎن و ﺣﻔﻆ ﺷﺪه .آن ﮔﺎه ﺷﺎﺧﺴﺎران ﻗﻄﻊ ﻛﻨﻨﺪ و ﻋﺮاق را ﻓﺘﺢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ و در ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ و دﺷﻤﻨﻲ و زﻳﺎن
رﺳﺎﻧﺪن و ﺧﻮﻧﻲ ﻛﻪ رﻳﺨﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺮ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺳﺒﻘﺖ ﺟﻮﻳﻨﺪ .ﭘﺲ در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم در اﻧﺘﻈﺎر ﺧﺮوج ﺻﺎﺣﺐ اﻟﺰﻣﺎن
ﺑﺎﺷﻴﺪ.
آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﺮ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﭘﻠﻪ ﻣﻨﻴﺮ ﻧﺸﺴﺘﻪ و آﻫﻲ ﻛﺸﻴﺪﻧﺪ .آن ﮔﺎه ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ:آه از ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻟﺒﻬﺎ و ﭘﮋﻣﺮده ﺷﺪن
دﻫﺎﻧﻬﺎ .راوي ﮔﻮﻳﺪ:آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﭼﭗ و راﺳﺖ ﺧﻮد ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻛﺮده ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ از ﺑﺰرﮔﺎن و ﻣﻮﺟﻬﻴﻦ
اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﺰرﮔﺎن ﻗﺒﺎﻳﻞ در ﭘﻴﺶ روي ﺣﻀﺮت در ﺳﻜﻮﺗﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ،در ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﮔﻮﺋﻴﺎ ﻣﺮغ
ﺣﻀﺮت آﻫﻲ ﺳﺮد از دل ﺑﺮﻛﺸﻴﺪﻧﺪ و ﻧﺎﻟﻪ اي اﻧﺪوﻫﮕﻴﻦ ﺳﺮدادﻧﺪ و اﻧﺪك زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻮﺗﺎه آرام ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .در اﻳﻦ ﺣﺎل
ﺳﻮﻳﺪ ﭘﺴﺮ ﻧﻮﻓﻞ ﻛﻪ از ﺳﺮان ﺧﻮارج ﺑﻮد از روي ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺖ و ﮔﻔﺖ :اي اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن!آﻳﺎ ﺗﻮ در آن زﻣﺎن
ﻛﻪ از آن ﻳﺎد ﻣﻴﻜﻨﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻫﺴﺘﻲ؟ و آﮔﺎﻫﻲ ﺑﺪاﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻴﺪﻫﻲ؟ راوي ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ :اﻣﺎم ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﺘﻮﺟﻪ او
ﮔﺮدﻳﺪو ﺑﺮ ﻗﺎﻣﺘﺶ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺧﺸﻢ آﻟﻮده اﻓﻜﻨﺪ .ﺳﻮﻳﺪ ﺑﻦ ﻧﻮﻓﻞ ﺻﻴﺤﻪ اي ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﺰرﮔﻲ ﻋﺬاﺑﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ او ﻧﺎزل ﺷﺪه
ﺑﻮد زد و ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎ ﺟﺎن ﺑﻪ ﺟﺎن آﻓﺮﻳﻦ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻧﻤﻮد .ﺟﺴﺪش را از ﻣﺴﺠﺪ ﺑﻴﺮون ﺑﺮدﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﭘﺎره ﭘﺎره ﺷﺪه ﺑﻮد.
٨
www.mybook.ir
ﺣﻀﺮت ﭘﺲ آن ﮔﺎه ﻓﺮﻣﻮد:آﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﻲ را اﺳﺘﻬﺰا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ؟ آﻳﺎ ﺳﺰاوار اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻨﻲ ﺳﺨﻦ ﮔﻮﻳﺪ ﺑﻪ
ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻧﻤﻲ داﻧﺪ و ادﻋﺎ ﻛﻨﺪ ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ ﺑﺮاي او ﺳﺰاوار ﻧﻴﺴﺖ؟ﺑﻪ ذات ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ،ﺑﺎﻃﻞ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺣﺠﺖ ﺧﺪا ﺑﻪ
ﻫﻼﻛﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ رﺳﻴﺪ ،ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﻢ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻴﮕﺬارم ﺑﺮ روي زﻣﻴﻦ ﻛﺎﻓﺮي ﻛﻪ ﺧﺪا را اﻧﻜﺎر ﻛﻨﺪ و ﻧﻪ ﻣﻨﺎﻓﻘﻲ ﻛﻪ
ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ را ﭘﺬﻳﺮا ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد و ﻧﻪ ﻛﺎذﺑﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﺮ ﺑﻪ ﺗﻜﺬﻳﺐ وﺻﻲ ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ .از ﺣﺰن و اﻧﺪوﻫﻲ ﻛﻪ ﻓﺮا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ
ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪا ﻣﻲ ﺑﺮم و ﻣﻲ داﻧﻢ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺪا آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻧﻤﻴﺪاﻧﻴﺪ .راوي ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ:در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺻﻌﺼﻌﻪ ﺑﻦ ﺻﻮﺣﺎن
و ﻣﻴﺜﻢ و اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﻦ ﻣﺎﻟﻚ اﺷﺘﺮ و ﻋﻤﺮوﺑﻦ ﺻﺎﻟﺢ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ :اي اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن! ﺑﺮاي ﻣﺎ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در
آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ را ﺑﻴﺎن ﻛﻦ ،ﭼﺮا ﻛﻪ ﻗﻠﺐ ﻫﺎي ﻣﺎ را ﺷﺎداب و زﻧﺪه ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و اﻳﻤﺎﻧﻤﺎن را از ﺟﻬﺖ دوﺳﺘﻲ و
ﻛﺮاﻣﺖ دوﭼﻨﺪان ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ-.راوي ﮔﻮﻳﺪ -:در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﺧﻄﺒﻪ اي ﺷﻴﻮا اﻳﺮاد ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ
ﻣﺮدم را ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ و ﻧﻌﻤﺎﺗﺶ ﺗﺸﻮﻳﻖ و از دوزخ و آﻧﭽﻪ در اوﺳﺖ ﺑﺮﺣﺬر ﻣﻲ داﺷﺖ .ﺟﻀﺮﺗﺶ ﭘﺲ از آن ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ :اي
ﻣﺮدم! ﻣﻦ از ﺑﺮادرم ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪا ﺷﻨﻴﺪم ﻛﻪ ﻣﻲ ﻓﺮﻣﻮد:در اﻣﺖ ﻣﻦ ﻳﻜﺼﺪ ﺧﺼﻠﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﮔﺮد ﻣﻲ آﻳﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻣﻢ دﻳﮕﺮ
ﺑﻲ ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺖ-.راوي ﮔﻮﻳﺪ -:در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم داﻧﺸﻤﻨﺪان و ﻓﻀﻼي ﻗﻮم ﺑﻪ ﭘﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ و ﺑﺮ ﻛﻒ ﭘﺎﻫﺎي ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﻮﺳﻪ
زده ﮔﻔﺘﻨﺪ :ﺑﻪ ﭘﺴﺮ ﻋﻤﺖ رﺳﻮل اﷲ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ ﺗﻮ را ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻲ دﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺮاي ﻣﺎ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ در ﮔﺬر
زﻣﺎن ﻣﻲ ﮔﺬرد ﺑﻪ ﻛﻼﻣﻲ ﻛﻪ داﻧﺎ و ﻧﺎداﻧﺎن آن را درك ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻴﺎن ﻧﻤﺎﻳﻲ .راوي ﮔﻮﻳﺪ:ﭘﺲ آﻧﮕﺎه ﺣﻀﺮت ﺧﺪاي را
ﺳﭙﺎس ﮔﻔﺖ و ﻳﺎدي از ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺧﺪاﻧﻤﻮد و ﻓﺮﻣﻮد:ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را ﺧﺒﺮدﻫﻨﺪه ام ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﻣﻲ ﮔﺬرد و ﺑﻪ آﻧﭽﻪ
ﻛﻪ در آﺧﺮاﻟﺰﻣﺎن ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ﺗﺎ ﺧﺮوج ﺻﺎﺣﺐ اﻟﺰﻣﺎن ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ دارﻧﺪه اﻣﺮ ﻣﺎ و از ذرﻳﻪ ﻓﺮزﻧﺪم ﺣﺴﻴﻦ اﺳﺖ.
آﻧﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ :آن واﻗﻌﻪ در ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺖ ،اي اﻣﻴﺮﻣﺆﻣﻨﺎن؟ ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺮگ در ﻓﻘﻬﺎ ﺷﺎﻳﻊ ﺷﻮد و اﻣﺖ
ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻲ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ و آﻟﻪ و ﺳﻠﻢ ﻧﻤﺎزﻫﺎ را ﺿﺎﻳﻊ ﻛﻨﻨﺪ ،و ﭘﻴﺮوي از ﺷﻬﻮات ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .اﻣﺎﻧﺖ داري ﻛﻢ و ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻓﺮاوان
ﮔﺮدد .زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻜﺮات ﺑﻴﺎﺷﺎﻣﻨﺪ و دﺷﻨﺎم دادن ﺑﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺷﻌﺎرﺷﺎن ﮔﺮدد .ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻛﻴﻨﻪ و دﺷﻤﻨﻲ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﻧﻤﺎزي در ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺑﻪ ﭘﺎي داﺷﺘﻪ ﻧﺸﻮد و از آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺠﻠﺲ ﺧﻮرد و ﺧﻮراك اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد .در اﻧﺠﺎم ﮔﻨﺎﻫﺎن زﻳﺎده
روي و در ﺑﻪ ﺟﺎي آوردن ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮب ﻛﻢ ﻛﺎري ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد .آ ن زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺮ ﻛﺖ از ﺳﺎل و ﻣﺎه و روز وﻫﻔﺘﻪ و
ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد.ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ ﻣﺎه و ﻫﺮ ﻣﺎه ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ،و ﻫﺮﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻳﻚ روز ،و ﻫﺮروز
٨
www.mybook.ir
ﺑﻪ ﻗﺪر ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺮدد .آب و ﻫﻮا درﻓﺼﻞ ﺑﺎرﻳﺪن ﺑﺎران،آب و ﻫﻮاي ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﺑﺎﺷﺪو ﺑﺎران ﻧﺒﺎرد .ﭘﺴﺮ ﻛﻴﻨﻪ ﭘﺪر و
ﻣﺎدر را در دل ﮔﻴﺮد .ﺑﺮاي اﻫﻞ آن دوران ﭼﻬﺮه ﻫﺎي ﭘﺎﻛﻴﺰه و ﺑﺎﻃﻦ ﻫﺎي ﺑﺪﺳﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﺮ ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻛﻨﺪ
در ﺷﮕﻔﺖ ﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ او ﺳﺘﻢ روا دارﻧﺪ .ﭼﻬﺮه ﻫﺎﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﺳﺎن آدﻣﻴﺎن و دﻟﻬﺎﻳﺸﺎن دﻟﻬﺎي
ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﺑﺎﺷﺪ .آﻧﺎن از ﮔﻴﺎه ﺻﺒﺮ ﺗﻠﺦ ﺗﺮ و از ﻣﺮدار ﮔﻨﺪﻳﺪه ﺗﺮ و از ﺳﮓ ﻧﺠﺲ ﺗﺮ و از روﺑﺎه ﺣﻴﻠﻪ ﮔﺮﺗﺮﻧﺪ .و
ﻃﻤﻌﺸﺎن از اﺷﻌﺐ)ﻛﻪ در ﻋﺮب ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ ﻃﻤﻊ اﺳﺖ(ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ و از ﺣﻴﻮان ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎري ﮔﺮي ﭼﺴﺒﻨﺪه ﺗﺮﻧﺪ.
آﻧﺎن را از ﻣﻨﻜﺮي ﻛﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ﻧﺘﻮان ﻧﻬﻲ ﻧﻤﻮد .ﭼﻮن ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﺗﻜﺬﻳﺒﺖ ﻛﻨﻨﺪ و اﮔﺮ اﻳﺸﺎن را اﻣﻴﻦ
داﻧﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﻨﻨﺪ .اﮔﺮ از اﻳﺸﺎن روي ﮔﺮداﻧﻴﺪي ﻋﻴﺐ ﺗﻮ را ﻛﻮﻳﻨﺪ و اﮔﺮ ﺗﻮ را ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ رﺷﻚ ﺑﺮﻧﺪ.
اﮔﺮ در ﺑﺬل ﻣﺎل ﺑﺨﻞ ﻛﻨﻲ ﻛﻴﻨﻪ ات را ﺑﻪ دل ﮔﻴﺮﻧﺪ و اﮔﺮ اﻳﺸﺎن را ﭘﻨﺪ دﻫﻲ ﺗﻮ را دﺷﻨﺎم دﻫﻨﺪ .دروغ را ﺑﺴﻴﺎر ﺷﻨﻮﻧﺪ
و ﻣﺎل ﺣﺮام ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺨﻮرﻧﺪ .رﺑﺎ را ﺣﻼل داﻧﻨﺪ و ﺧﻮردن ﻣﺴﻜﺮات ،و ﺳﺨﻨﺎن ﺷﺮ و ﻓﺘﻨﻪ اﻧﮕﻴﺰ ،و اﻓﺴﺎﻧﻪ ﻫﺎي دروغ و
ﺣﺮام ،و ﺷﺎدﻣﺎﻧﻲ و ﻧﺸﺎط و آوازه ﺧﻮاﻧﻲ ﺑﻪ ﻏﻨﺎو ﺳﺎز وﻧﻮاز را ﺟﺎﻳﺰﺷﻤﺮﻧﺪ .ﻓﻘﻴﺮ در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﺧﻮار و ﻛﻮﭼﻚ
اﺳﺖ و ﻣﻮﻣﻦ ﻧﺎﺗﻮان و ﭘﺴﺖ .داﻧﺎ در ﻧﺰدﺷﺎن ﺑﻲ ﻗﺪر اﺳﺖ و ﻓﺎق در ﻧﺰدﺷﺎن ﮔﺮاﻣﻲ .ﺳﺘﻤﻜﺎر در ﻧﺰدﺷﺎن ﺑﺰرگ
ﺷﻤﺮده ﺷﻮد و ﻧﺎﺗﻮان در ﻧﺰدﺷﺎن ﻧﺎﭼﻴﺰ و ﺻﺎﺣﺐ ﻗﻮت ﻧﺰدﺷﺎن ﻣﺎﻟﻚ اﺳﺖ .اﻣﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﺮوف و ﻧﻬﻲ از ﻣﻨﻜﺮ ﻧﻜﻨﻨﺪ.
ﺛﺮوت در ﻧﺰدﺷﺎن دوﻟﺖ اﺳﺖ و اﻣﺎﻧﺖ را ﻏﻨﻴﻤﺘﻲ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ در ﺗﺼﺮﻓﺶ ﻫﻴﭻ ﮔﻮﻧﻪ ردع و ﻣﻨﻌﻲ ﻧﻴﺴﺖ .زﻛﺎت ﻣﺎل ﺧﻮد
را دﻓﻊ ﻛﺮدن ﻧﻮﻋﻲ ﺿﺮر داﻧﻨﺪ .ﻣﺮدان ﻛﻮرﻛﻮراﻧﻪ از زﻧﺎن ﺧﻮد ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮدارﻧﺪ و در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺳﺮ ﺑﻪ
ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮدارﻧﺪ و در ﺣﻘﺸﺎن ﺟﻔﺎ روا دارﻧﺪ و ﻫﻤﺖ ﺧﻮد را ﺑﺮ ﻧﺎﺑﻮدي ﺑﺮادر ﺧﻮد ﮔﺮد آورﻧﺪ.
در آن زﻣﺎن ،ﻧﻮاي اﻫﻞ ﻓﺠﻮر ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد .ﻣﺮدم ﻓﺴﺎد و ﻏﻨﺎ و زﻧﺎ را دوﺳﺖ ﺑﺪارﻧﺪ و ﺑﻪ ﺣﺮام و رﺑﺎ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻋﻠﻤﺎﻳﺸﺎن ﺳﺮزﻧﺶ ﮔﺮدﻧﺪ .در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن رﻳﺨﺘﻦ ﺧﻮن ﻓﺮاوان ﮔﺮدد و ﻗﻀﺎﺗﺸﺎن ﻗﺒﻮل رﺷﻮه ﻛﻨﻨﺪ .در آن زﻣﺎن ،زن
ﻫﻤﺴﺮي از زﻧﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮد اﻧﺘﺨﺎب ﻛﻨﺪ و ﺧﻮدش را ﺑﺮاي ﻫﻤﺠﻨﺲ ﺧﻮد ﺑﻴﺎراﻳﺪ ،آﻧﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﻋﺮوس ﺧﻮد را ﺑﺮاي
ﺷﻮﻫﺮش ﻣﻲ آراﻳﺪ .دوﻟﺖ ﻛﻮدﻛﺎن در ﻫﺮ ﺟﺎ آﺷﻜﺎرا ﮔﺮدد .ﺧﻮاﻧﺪن زﻧﻬﺎي ﺧﻮاﻧﻨﺪه و رﻗﺎﺻﻪ ﺣﻼل ﺷﻮد و ﻏﻨﺎﻫﺎي
ﺣﺮام و آﺷﺎﻣﻴﺪن ﻣﺴﻜﺮات و اﻛﺘﻔﺎ ﻛﺮدن ﻣﺮدان ﺑﻪ ﻣﺮدان و زﻧﺎن ﺑﻪ زﻧﺎن روا ﺑﺎﺷﺪ .زﻧﺎن ﺑﺮ زﻳﻨﻬﺎ ﺳﻮار ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮ
ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮد اﺳﺘﻴﻼ داﺷﺘﻪ و در ﻫﺮ اﻣﺮي ﺳﻠﻄﻪ ﺧﻮد را اﻋﻤﺎل ﻛﻨﺪ .ﻣﺮدم ﺑﺮ ﺳﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﺞ ﺑﻪ ﺟﺎي
٨٧
www.mybook.ir
آورﻧﺪ:ﺷﺮوﺗﻤﻨﺪان ﺑﺮاي ﮔﺮدش و اﺳﺘﺮاﺣﺖ ،و ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﺎﻻن ﺑﺮاي ﺗﺠﺎرت ،و ﻓﻘﺮا ﺑﺮاي ﮔﺪاﻳﻲ.در آن دوران اﺣﻜﺎم
اﻟﻬﻲ ﺑﺎﻃﻞ و ﻧﺎﭼﻴﺰ و اﺳﻼم ﺳﺒﻚ ﺷﻤﺮده ﺷﻮد و دوﻟﺖ ﺷﺮﻳﺮان آﺷﻜﺎرا ﮔﺮدد .ﺳﺘﻤﮕﺮي روا ﺑﺎﺷﺪ و ﺳﺘﻢ ﭘﻴﺸﮕﻲ در
ﺗﻤﺎم ﺷﻬﺮﻫﺎﻣﻌﻤﻮل ﮔﺮدد .در ﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎﻧﻲ ﺗﺎﺟﺮ در ﺗﺠﺎرت ﺧﻮد دروغ ﮔﻮﻳﺪ وزرﮔﺮ در زرﮔﺮي ﺧﻮد -وﺑﺎﻻﺧﺮه-
ﻫﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺻﻨﻌﺘﻲ در ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮد .ﭘﺲ ﻛﺴﺐ ﻫﺎ اﻧﺪك ﮔﺮدد و راه ﻫﺎي ﻣﻌﻴﺸﺖ ﺗﻨﮓ ﮔﺮدد .در ﻣﺬاﻫﺐ و روﺷﻬﺎ
اﺧﺘﻼف روي دﻫﺪ و ﻓﺴﺎد رو ﺑﻪ ﺗﺰاﻳﺪ ﻧﻬﺪ و رﺷﺪ و ﻫﺪاﻳﺖ ﻛﻢ ﮔﺮدد .درﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎﻧﻲ دﻟﻬﺎ ﺳﻴﺎه ﺷﻮد و ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن
ﺳﺨﻨﺎﻧﺸﺎن از ﮔﻴﺎه ﺻﺒﺮ ﺗﻠﺦ ﺗﺮ اﺳﺖ و دﻟﻬﺎﺷﺎن از ﻣﺮدار ﮔﻨﺪﻳﺪه ﺗﺮ .ﭼﻮن ﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎﻧﻲ ﭘﻴﺶ آﻳﺪ داﻧﺸﻤﻨﺪان و داﻧﺎﻳﺎن ﻣﻲ
ﻣﻴﺮﻧﺪ و دﻟﻬﺎ ﻓﺎﺳﺪ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ .ﮔﻨﺎﻫﺎن رو ﺑﻪ ﻓﺰوﻧﻲ ﻣﻲ ﻧﻬﺪ و ﻗﺮآﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﻨﺎري ﮔﺬارده ﻣﻲ ﺷﻮد .ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺗﺨﺮﻳﺐ و
آرزوﻫﺎ دور و دراز ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻋﻤﺎل ﻧﻴﻚ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ .ﺣﺼﺎرﻫﺎ و ﭘﺎﻳﮕﺎه ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺣﻮادث ﺑﺰرگ
در ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﻛﺮده ﻣﻲ ﺷﺪ و ﭘﺲ در ﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎﻧﻲ اﮔﺮ ﻛﺴﻲ از آﻧﻬﺎ در ﺷﺒﺎﻧﻪ روز ﻧﻤﺎز ﮔﺬارد ﭼﻴﺰي در ﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻠﺶ
ﺛﺒﺖ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد و ﻧﻤﺎز از او ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ،زﻳﺮا در آن ﺣﺎل ﻛﻪ ﻧﻤﺎز ﻣﻲ ﮔﺬارد در اﻳﻦ ﻓﻜﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ در
ﺣﻖ ﻣﺮدم ﺳﺘﻢ ﻛﻨﺪ و ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻧﻴﺮﻧﮓ ﻧﻤﺎﻳﺪ .آﻧﺎن رﻳﺎﺳﺖ را ﺑﺮاي ﻓﺨﺮﻓﺮوﺷﻲ و ﻣﺒﺎﻫﺎت و وﺳﻌﺖ دادن ﺑﻪ
داﻣﻨﻪ ﺳﺘﻤﮕﺮﻳﺸﺎن ﻃﻠﺐ ﻣﻴﻜﻨﻨﺪ .ﻣﺴﺎﺟﺪﺷﺎن ﺗﻨﮓ ﻣﻲ ﮔﺮدد و ﻛﺎﻓﺮ در ﺣﻘﺸﺎن ﺣﻜﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﺳﺘﻢ روا
ﻣﻲ دارﻧﺪ و ﺑﻌﻀﻲ از آﻧﻬﺎ ﺑﻌﺾ دﻳﮕﺮ را از ﺳﺮ دﺷﻤﻨﻲ و ﻛﻴﻨﻪ ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ .آﻧﺎن ﺑﺮ آﺷﺎﻣﻴﺪن ﻣﺴﻜﺮات ﻓﺨﺮ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ
ودر ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺳﺎزﻫﺎ و ﻧﻮازﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﺪا درﻣﻲ آورﻧﺪ و ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ آﻧﺎن را از اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎزدارد .ﺑﺰرﮔﺎﻧﺸﺎن
زﻧﺎزادﮔﺎن و ﻣﺮدﻣﺎن ﭘﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ و ﺳﺮﻛﺮده آﻧﺎن ﻧﺎدان ﺗﺮﻳﻨﺸﺎن اﺳﺖ .در آن زﻣﺎن اﻓﺮادي ﺻﺎﺣﺐ ﻣﺎل و ﻣﻨﺎل
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻚ آن ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .آﻧﺎن اﻓﺮاد ﭘﺴﺖ و ﭘﻠﻴﺪي ﻫﺴﺘﻨﺪ از ﻓﺮزﻧﺪان ﭘﺴﺖ و ﭘﻠﻴﺪ .روﺳﺎ رﻳﺎﺳﺖ را ﺑﻪ ﻛﺴﻲ
ﺗﻔﻮﻳﺾ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ در ﺧﻮر ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺪﻋﺘﻬﺎ آﺷﻜﺎر ﺷﻮد و ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﺳﺮﺑﺮآورد .ﺳﺨﻨﺎﻧﻲ ﺟﺰ دﺷﻨﺎم ﺑﺮ زﺑﺎن
ﺟﺎري ﻧﮕﺮدد و ﻛﺮدارﺷﺎن از ﺳﺮ ﺗﻮﺣﺶ ﺑﺎﺷﺪ و آﻧﭽﻪ اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ ﺑﺮآﻣﺪه از ﺧﺒﺚ ﺑﺎﻃﻨﺸﺎن اﺳﺖ .آﻧﺎن در زﻣﺮه
ﺳﺘﻤﻜﺎراﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﺳﺘﻤﮕﺮي از ﭼﻴﺰي ﻓﺮوﮔﺬار ﻧﻜﻨﻨﺪ .ﺑﺰرﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﺨﻴﻼن و ﮔﺪاﻳﺎﻧﻨﺪ .ﻓﻘﻬﺎﻳﺸﺎن آﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ
ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻓﺘﻮا دﻫﻨﺪ و ﻗﻀﺎﺗﺸﺎن ﺑﻪ ﭼﻴﺰي ﻛﻪ ﻧﻤﻲ داﻧﻨﺪ ﺣﻜﻢ ﻛﻨﻨﺪ .ﺟﻤﻊ ﻛﺜﻴﺮي از آﻧﺎن ﺷﻬﺎدت ﺑﻪ دروغ دﻫﻨﺪ.
٨٨
www.mybook.ir
ﻫﺮﻛﺸﺲ ﻣﻜﻨﺘﻲ دارد ﻧﺰدﺷﺎن ﺑﻠﻨﺪﻣﺮﺗﺒﻪ اﺳﺖ و ﻫﺮ ﻛﻪ را ﻛﻪ داﻧﺴﺘﻨﺪ ﻓﻘﻴﺮ و ﺑﻴﺠﺎره اﺳﺖ ﻧﺰدﺷﺎن ﺧﻮار و ﭘﺴﺖ
ﺑﺎﺷﺪ .ﻓﻘﻴﺮ و ﻣﺤﺘﺎج ﻧﺰد اﻳﺸﺎن ﻣﻬﺠﻮر اﺳﺖ و ﻛﻴﻨﻪ او را ﺑﻪ دل دارﻧﺪ و دارا و ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﻣﻮرد ﻣﺤﺒﺘﺸﺎن .آن ﻛﻪ
ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اﺳﺖ ﺣﻠﻖ و ﮔﻠﻮﻳﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ و راﻫﻬﺎ ﺑﺮ او ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ .ﻫﺮﻛﺲ ﻛﻪ ﺳﺨﻨﭽﻴﻦ و دروﻏﮕﻮ اﺳﺖ ﻗﺪر ﺑﻴﻨﺪ .اﻣﺎ
ﺧﺪاوﻧﺪ اﻳﻦ دﺳﺘﻪ از ﻣﺮدم را ﺳﺮاﻓﻜﻨﺪه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﭼﺸﻢ دﻟﺸﺎن را ﻛﻮر ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ .ﺧﻮراك آﻧﺎن ﮔﻮﺷﺘﻬﺎي ﻣﺮﻏﺎن ﻓﺮﺑﻪ
و ﺗﻴﻬﻮ اﺳﺖ و ﭘﻮﺷﺎﻛﺸﺎن ﺧﺰ ﻳﻤﺎﻧﻲ و اﺑﺮﻳﺸﻢ .رﺑﺎ و اﻣﻮال ﺷﺒﻬﻪ ﻧﺎك را روا ﻣﻲ دارﻧﺪ و ﺷﻬﺎدت دادن را ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﻗﺮض ﻣﻲ دﻫﻨﺪ و ﻛﺎرﻫﺎي ﺧﻮد را از ﺳﺮ رﻳﺎ و ﺧﻮدﻧﻤﺎﻳﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ دﻫﻨﺪ .ﻋﻤﺮﻫﺎﺷﺎن ﻛﻮﺗﺎه ﺷﻮد و ﺳﺨﻨﻲ ﺟﺰ ﮔﻔﺘﺎر
ﺳﺨﻦ ﭼﻴﻦ ﻧﺰد آﻧﻬﺎاﻋﺘﺒﺎر ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺣﻼل را ﺣﺮام ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﻛﺎرﻫﺎﺷﺎن زﺷﺖ و ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ اﺳﺖ و دﻟﻬﺎﺷﺎن ﻧﺎﻫﻤﮕﻮن
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ .ﺑﺎﻃﻞ را در ﻣﻴﺎن ﺧﻮد آﻣﻮزش ﻣﻲ دﻫﻨﺪ ودرس ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ .از ﻛﺎرﻫﺎي زﺷﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎزداﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲ
در ﻏﻴﺮ از ذﻛﺮ ﺧﺪاي ﺗﻌﺎﻟﻲ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ .آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﺣﺮام ﺷﻤﺮده ﺷﻮد وﻗﻌﻲ ﻧﻨﻬﺪ .ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﻧﺎﻣﻬﺮﺑﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ .اﮔﺮ ﺷﺨﺺ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ اي را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ در ﻣﻘﺎم رد و اﻧﻜﺎرش ﺑﺮآﻳﻨﺪ و اﮔﺮ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎر ﻳﺎ
ﺳﺨﻦ ﭼﻴﻦ را ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ او را اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻛﻨﻨﺪ.ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﺪي ﻛﻨﺪ او را ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪ .در آن زﻣﺎن ،ﻓﺮزﻧﺪان زﻧﺎ
ﻓﺮاوان ﮔﺮدد و ﭘﺪران ﻫﺮ ﻛﺎر زﺷﺘﻲ ﻛﻪ از ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد ﺑﺒﻴﻨﻨﺪﺧﻮﺷﺤﺎل و ﻣﺴﺮور ﮔﺮدﻧﺪ و آﻧﻬﺎ را از اﻧﺠﺎﻣﺶ ﺑﺮ
ﺣﺬر ﻧﺪارﻧﺪ .ﻣﺮد از زن ﺧﻮد ﻋﻤﻞ زﺷﺖ را)ﻳﻌﻨﻲ زﻧﺎ(را ﺑﻪ راي اﻟﻌﻴﻦ ﺑﺒﻴﻨﺪ و او را ﻧﻬﻲ ﻧﻜﻨﺪ .زﻧﺎن از راه ﺷﺮﻣﮕﺎه
ﺧﻮد اﻣﺮار ﻣﻌﺎش ﻛﻨﻨﺪ و در ﺟﺎده ﺑﻲ ﻋﻔﺘﻲ ﮔﺎم ﺑﺮدارﻧﺪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ اﮔﺮ از درازا و ﭘﻬﻨﺎ ﺑﺎ زﻧﺎن آﻧﻬﺎ ﻫﻢ آﻏﻮش ﺷﻮﻧﺪ
اﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪﻫﻨﺪ .و اﮔﺮ درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﺳﺨﻦ زﺷﺘﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺮﺗﻴﺐ اﺛﺮ ﻧﺪﻫﻨﺪ .ﭘﺲ آﻧﺎﻧﺪ آن ﺑﻲ ﻏﻴﺮﺗﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻧﻪ ﺳﺨﻨﻲ
از آﻧﻬﺎ ﭘﺬﻳﺮا ﻣﻲ ﮔﺮدد ،و ﻧﻪ ﻛﺎر درﺳﺘﻲ و ﻧﻪ ﻋﺬر و ﭘﻮزﺷﻲ .ﺧﻮراك ﭼﻨﻴﻦ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﺣﺮام و ازدواﺟﺸﺎن ازدواج
ﮔﻨﺎه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻦ آﻧﺎن در ﺷﺮﻳﻌﺖ اﺳﻼم اﻣﺮي روا و رﺳﻮا ﻛﺮدﻧﺸﺎن در ﻣﻴﺎن ﺧﺎص و ﻋﺎم ﺟﺎﻳﺰ ﺷﻤﺮده ﺷﻮد و در
روز رﺳﺘﺎﺧﻴﺰ در آﺗﺶ دوزخ ﺟﺎوداﻧﻪ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺷﺪ .آﻧﺎن آﺷﻜﺎرا ﭘﺪران و ﻣﺎدران ﺧﻮد را دﺷﻨﺎم دﻫﻨﺪ و ﺑﺰرﮔﺎن ﺧﻮد
را ﺧﻮار ﺷﻤﺮﻧﺪ .ﻣﺮدﻣﺎن ﭘﺴﺖ و ﺑﻲ اﺻﻞ و ﻓﺮوﻣﺎﻳﻪ ﺑﻪ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻧﺮدﺑﺎن ﺗﺮﻗﻲ را ﺑﺎﻻ روﻧﺪ و ﭘﺮﻳﺸﺎن ﻋﻘﻠﻲ و دﻳﻮاﻧﮕﻲ
ﻓﺰوﻧﻲ ﻳﺎﺑﺪ .در آن زﻣﺎن ﺑﺮادري ﺑﻪ ﻧﻴﺖ ﺗﻘﺮب ﺑﻪ ﺧﺪاي ﺗﻌﺎﻟﻲ ﺑﺴﻲ اﻧﺪك و ﭘﻮل ﻫﺎي ﺣﻼل در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺎﭼﻴﺰي ﺑﺎﺷﺪ.
٨٩
www.mybook.ir
ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻮد ﺑﺎزﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ .در آن زﻣﺎن دوﻟﺖ ﻫﺎ ﺑﺮ ﻣﺤﻮر ﺷﻴﺎﻃﻴﻦ ﻣﻲ ﭼﺮﺧﻨﺪ و ﭘﻴﺸﻪ اﺷﺎن ﻇﻠﻢ و ﺳﺘﻢ
ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎن و ﮔﺪاﻳﺎن اﺳﺖ و ﻳﻮزﭘﻠﻨﮓ ﻟﺒﺎس ﺷﻜﺎري ﻛﻪ ﺷﻜﻤﺶ را درﻳﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ
ﻛﻪ دارد ﺑﺨﻞ ﻣﻲ ورزد و ﻧﺎدار آﺧﺮت ﺧﻮﻳﺶ را ﺑﻪ دﻧﻴﺎي ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻲ ﻓﺮوﺷﺪ .ﭘﺲ واي ﺑﺮ ﻓﻘﻴﺮ! و آﻧﭽﻪ ﺑﻪ او وارد
ﻣﻲ ﺷﻮد در آن زﻣﺎن از زﻳﺎن و ذﻟﺖ و ﺧﻮاري ﻛﻪ اﻫﻞ ﺧﻮد را ﺿﻌﻴﻒ و ﺑﻴﭽﺎره ﻛﻨﺪ .زود ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﺮا در ﻃﻠﺐ آﻧﭽﻪ
ﻛﻪ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن ﺣﻼل ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮآﻳﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻮد زﻳﺎﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺪاﻳﺸﺎن روي ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮان ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ آن را ﻧﺪارﻧﺪ.
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اول ﻓﺘﻨﻪ از ﻫﺠﺮي )ازاﻫﺎﻟﻲ ﻗﺼﺒﻪ اي در ﺑﺤﺮﻳﻦ( و رﻗﻄﻲ )ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ داراي ﻣﺮض ﻟﻚ و
آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :ﺷﻤﺎ در ﻫﻔﺖ ﻃﺒﻘﻪ دﺳﺘﻪ ﺑﻨﺪي ﻣﻲ ﺷﻮﻳﺪ:ﻃﺒﻘﻪ ﻳﻜﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻓﺰوﻧﻲ ﺗﻘﻮا و ﭘﺮﻫﻴﺰﻛﺎري
ﺳﺮ آﻣﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل ﻫﻔﺘﺎدم از ﻫﺠﺮت زﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ)ﺑﻨﺎﺑﺮ ﻧﺴﺨﻪ دﻳﮕﺮ :ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻫﻞ ﺳﺨﺖ و دﺷﻮار زﻧﺪﮔﻲ
ﻛﺮدن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل ﻫﻔﺘﺎدم از ﻫﺠﺮت وﺟﻮد دارﻧﺪ( .ﻃﺒﻘﻪ دوم اﻫﻞ ﺑﺬل و ﺑﺨﺸﺶ و ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل
دوﻳﺴﺖ و ﺳﻲ ام ﻫﺠﺮي ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ .ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮم اﻫﻞ ﭘﺸﺖ ﻛﺮدن ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮو ﺑﺮﻳﺪن از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل
ﭘﺎﻧﺼﺪوﭘﻨﺠﻢ ﻫﺠﺮي ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ .ﻃﺒﻘﻪ ﭼﻬﺎرم اﻫﻞ ﺳﮓ ﺻﻔﺘﻲ و رﺷﻚ ﺑﺮدن ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل ﻫﻔﺘﺼﺪ
ﻫﺠﺮي دوام ﻳﺎﺑﻨﺪ .ﻃﺒﻘﻪ ﭘﻨﺠﻢ اﻫﻞ ﺑﺎد ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻲ اﻓﻜﻨﺪن و ﺗﻜﺒﺮ و ﺑﻬﺘﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل ﻫﺸﺘﺼﺪ و ﺑﻴﺴﺖ ﻫﺠﺮي دوام ﻳﺎﺑﻨﺪ.
ﻃﺒﻘﻪ ﺷﺸﻢ اﻫﻞ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي و ﻏﻠﻖ و اﺿﻄﺮاب و ﺳﮓ ﺻﻔﺘﻲ ﺑﺎ دﺷﻤﻨﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدﻣﺎن ﻓﺎﺳﻖ ﭘﻴﺸﻪ در اﻳﻦ ﺑﺮﻫﻪ
ﻇﻬﻮر و ﺑﺮوز ﭘﻴﺪا ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺗﺎ ﺳﺎل ﻧﻬﺼﺪ و ﭼﻬﻞ ﻫﺠﺮي ﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ .ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻔﺘﻢ ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻜﺮ
ﭘﻴﺸﻪ،ﻧﻴﺮﻧﮓ ﺑﺎز ،ﺳﺘﻴﺰه ﺟﻮ ،ﻓﺎﺳﻖ ،ﭘﺸﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻪ از دﻳﮕﺮان ﻣﻲ ﺑﺮﻧﺪ و ﻛﻴﻨﻪ ﻫﻢ را ﺑﻪ دل ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.
آﻧﺎن اﺳﺒﺎب ﺑﺎزﻳﻬﺎي ﺑﺰرگ را ﻓﺮاﻫﻢ آورده و ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﻬﻮات ﮔﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ ﺧﺮاب ﻧﻤﻮدن ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﺧﺎﻧﻪ و اﻧﻬﺪام
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ و ﻗﺼﺮﻫﺎ ﻫﻤﺖ ﮔﻤﺎرﻧﺪ .در اﻳﻦ ﻃﺒﻘﻪ ﻟﻌﻨﺖ ﺷﺪه اي از ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﺑﺪ ﻳﻤﻦ ﭘﺪﻳﺪار ﻣﻲ ﮔﺮدد و در ﻫﻤﻴﻦ ﻃﺒﻘﻪ اﺳﺖ
ﻛﻪ ﭘﺮده ﺣﻴﺎ و ﺷﺮﻣﮕﺎه ﺑﻪ ﻛﻨﺎر ﻣﻲ رود و وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻮال اﺳﺖ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﻣﻬﺪي ﻛﻪ درود ﺧﺪا ﺑﺮ او ﺑﺎد-
ﻇﺎﻫﺮ ﮔﺮدد.
٩٠
www.mybook.ir
راوي ﮔﻮﻳﺪ:در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺰرﮔﺎن اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ و ﻋﺮب ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻨﺪ و ﮔﻔﺘﻨﺪ :اي اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﺑﺮاي ﻣﺎ زﻣﺎن وﻗﻮع اﻳﻦ
ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ و اﻣﻮر ﺑﺰرﮔﻲ را ﻛﻪ ﻳﺎد ﻓﺮﻣﻮدي ﺑﻴﺎن ﻓﺮﻣﺎ ،ﻛﻪ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻗﻠﺒﻬﺎي ﻣﺎ از ﺷﺪت وﺣﺸﺖ و اﺿﻄﺮاب
ﺷﻜﺎﻓﺘﻪ ﺷﻮد و روح از ﺑﺪﻧﻤﺎن ﻣﻔﺎرﻗﺖ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻮد ﺑﺮ ﺟﺪاﻳﻲ ﻣﺎ از ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺴﻲ ﺗﺎﺳﻒ ﺧﻮرد .اﻣﻴﺪوارﻳﻢ
ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ از ﻣﺎ ﺑﺪي و ﻣﻜﺮوﻫﻲ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﻨﻤﺎﻳﺪ .ﭘﺲ ﻋﻠﻲ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻓﺮﻣﻮد:ﻗﻀﺎ در آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در ﻃﻠﺐ
آن ﻫﺴﺘﻴﺪ ﺟﺎري ﺷﺪه اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻔﺴﻲ ﻃﻌﻢ ﻣﺮگ را ﻣﻲ ﭼﺸﺪ .راوي ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ:ﻫﻤﻪ از ﻛﻼم ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ
اﻓﺘﺎدﻧﺪ .آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ :آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻌﺪ از آن اﻣﺮي ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ﻛﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻲ دﻫﻢ ﺷﻤﺎ را
از اﻣﺮ ﻣﻜﻪ و ﻣﺪﻳﻨﻪ ،از ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ ﻏﺒﺎرآﻟﻮده و ﻣﺮگ ﺳﺮخ)ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻮﻧﺮﻳﺰي( .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ و ﺷﺮﻳﻔﻬﺎي
ﺷﻤﺎ! از ﮔﺮاﻧﻲ و ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و اﺣﺘﻴﺎج و ﺗﺮس ﻛﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ رخ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺑﺮﻧﺪ .آﮔﺎه
ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ از ﻣﺴﺎﺟﺪ ﺷﻤﺎ در آن زﻣﺎن ﻫﻴﭻ ﺻﺪاﻳﻲ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻧﺮﺳﺪ و ﻫﻴﭻ دﻋﺎﻳﻲ در آن ﻣﺴﺘﺠﺎب ﻧﮕﺮدد .ﭘﺲ ﻫﻴﭻ ﺧﻴﺮي
در زﻧﺪﮔﻲ ﺑﻌﺪ از آن ﻧﻴﺴﺖ .در آن زﻣﺎن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻛﻔﺎر زﻣﺎﻣﺪار اﻣﻮر ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ راﻧﻨﺪ و ﻫﺮﻛﻪ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻲ
آﻧﻬﺎ را ﻛﻨﺪ او را ﺑﻜﺸﻨﺪ و ﻫﺮ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮد دوﺳﺘﺶ ﺑﺪارﻧﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ زﻣﺎم اﻣﺮ ﺷﻤﺎ را در
دﺳﺖ ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و واﻟﻲ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﺑﻨﻲ اﻣﻴﻪ اﻧﺪ .ﭘﺲ ﻣﺎﻟﻚ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻌﺪ از اﻳﺸﺎن ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس .ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر
ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﻴﺪه و ﻏﺎرت زده ﺷﻮﻧﺪ .اي واي ﺑﺮ ﻛﻮﻓﻪ ﺷﻤﺎ! و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮ آن وارد ﺷﻮد از ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ،
در آن زﻣﺎن ﻛﻪ او از ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻫﺠﺮ )ﻛﻪ ﻳﻜﻲ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﺑﺤﺮﻳﻦ اﺳﺖ(ﺑﻴﺎﻳﺪ .ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ از آن ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎ اﺳﺒﻬﺎي ﻗﻮي ﻣﻲ
ﺗﺎزد ﻛﻪ ﺑﺮ آن اﺳﺐ ﻫﺎ ﻣﺮداﻧﻲ ﻫﻤﭽﻮن ﺷﻴﺮان دﻻور و ﻛﺮﻛﺴﻬﺎي ﺷﻜﺎري ﺳﻮار ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺳﺮﻛﺮده آﻧﻬﺎ ﺷﺨﺼﻲ اﺳﺖ
زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﺮون آﻳﺪ ﺟﻮاﻧﻲ ﻛﻪ اﺷﺘﺮ اﺳﺖ)ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻠﻚ ﭼﺸﻢ او ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ اﺳﺖ ﻳﺎ آﻧﻜﻪ ﻟﻘﺐ او اﺷﺘﺮ اﺳﺖ و ﻳﺎ آﻧﻜﻪ ﭼﻬﺮه
او اﺳﻤﺮ)=ﮔﻨﺪم ﮔﻮن( اﺳﺖ( و ﻣﻦ داﻧﺎي ﺑﻪ ﻧﺎم او ﻫﺴﺘﻢ .او ﺑﺰرﮔﺎن ﺑﺼﺮه را ﻛﺸﺘﻪ و زﻧﻬﺎ را ﺑﻪ اﺳﺎرت ﻣﻲ ﺑﺮد ﻣﻦ
و در ﻏﻴﺮ اﻳﻦ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻧﺒﺮد ﻫﺎﻳﻲ در ﻣﻴﺎن ﺗﻠﻬﺎ و ﭘﺸﺘﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﻧﺪد .ﭘﺲ ﺷﺨﺼﻲ ﮔﺘﺪم ﮔﻮن در آﻧﺠﺎ ﻛﺸﺘﻪ
ﺷﻮد .در آن ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺑﺖ ﻣﻮرد ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد .ﺳﻴﺮ اﻳﻦ ﺷﺨﺺ از آﻧﺠﺎ آﻏﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدد و ﺑﺮ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد ﻣﮕﺮ
٩١
www.mybook.ir
ﺑﺎ زﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺳﻴﺮ ﻛﺮده اﺳﺖ .در آن ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺪاﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎد ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد و ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺮ دﻳﮕﺮان ﻳﻮرش ﺑﺮﻧﺪ .اي
واي ﺑﺮ ﻛﻮﻓﻪ ﺷﻤﺎ! از ﻓﺮود آﻣﺪﻧﺶ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎﻳﺘﺎن .او ﺣﺮﻳﻢ ﺷﻤﺎ را ﻣﺎﻟﻚ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻓﺮزﻧﺪاﻧﺘﺎن را ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد و
ﺣﺮﻣﺖ زﻧﺎﻧﺘﺎن را ﻣﻮرد ﻫﺘﻚ ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ .ﻋﻤﺮش دراز و ﺷﺮش ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺖ .ﻣﺮداﻧﻲ ﻛﻪ او در اﺳﺘﺨﺪام دارد
ﺟﻤﻠﮕﻲ از ﺷﻴﺮدﻻﻧﻨﺪ.
در آﻧﺠﺎ ﻧﺒﺮد ﺑﺰرﮔﻲ را ﺗﺪارك ﻣﻲ ﺑﻴﻨﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ در آن ﻧﺒﺮد ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎﻳﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در آن ﻣﻨﺎﻓﻘﺎن و از ﺣﻖ
ﺑﺮﮔﺸﺘﮕﺎن ﺳﺘﻤﮕﺮ ﺳﺘﻢ ﭘﻴﺸﻪ و آﻧﺎن ﻛﻪ در دﻳﻦ ﺧﺪا و ﺷﻬﺮﻫﺎﻳﺶ ﻓﺴﻖ و ﻓﺠﻮر ﭘﻴﺸﻪ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﻟﺒﺎس ﺑﻨﺪﮔﺎن
ﺧﺪاوﻧﺪ را ﺑﺮ ﺗﻦ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻫﻼﻛﺖ اﻓﺘﻨﺪ .ﮔﻮﻳﺎ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻢ آﻧﻬﺎ را ﻛﻪ ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ ﮔﺮوﻫﻲ را ﻛﻪ از ﺻﺪاﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻣﺮدم در
ﻫﺮاس و از ﺷﺮارت و ﺑﺪﻳﺸﺎن ﺗﺮﺳﺎﻧﻨﺪ .ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪه ﻫﺎي ﻧﻴﺮوﻣﻨﺪي ﻛﻪ ﻫﻴﺒﺖ آﻧﻬﺎ ﻧﮕﺮﻧﺪه را ﻓﺮا ﮔﻴﺮد.
ﭘﺲ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻼي ﺑﺰرﮔﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺼﻪ ﻇﻬﻮر ﻣﻲ ﻧﺸﻴﻨﺪ ﻛﻪ آﺧﺮ را ﺑﻪ اول ﻣﻠﺤﻖ ﻣﻲ ﺳﺎزد .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻪ درﺳﺘﻲ ﻛﻪ
ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ داﺧﻞ ﺑﺼﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد و اﺷﺨﺎص ﺑﺎ ﻋﺰت و ﻧﺎﻣﺪار را ذﻟﻴﻞ و ﺧﻮار ﻣﻲ ﮔﺮداﻧﺪ و زﻧﺎن را ﺑﻪ اﺳﺎرت
ﻣﻲ ﺑﺮد .اي واي ﺑﺮ ﺷﻬﺮي ﻛﻪ در ﮔﺬﺷﺘﻪ از ﺷﻬﺮﻫﺎي ﻗﻮم ﻟﻮط ﺑﻮده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ -ﺑﻪ اﻣﺮ ﺧﺪاوﻧﺪ -واژﮔﻮن
ﮔﺮدﻳﺪ و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ آن وارد ﺷﻮد از ﺷﻤﺸﻴﺮ آﺧﺘﻪ و ﻛﺸﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎك اﻓﺘﺎده و زﻧﻬﺎي ﻫﺘﻚ ﺣﺮﻣﺖ ﺷﺪه.ﭘﺲ آﻧﮕﺎه ﺑﻪ
ﺟﺎﻧﺐ ﺑﻐﺪاد ﻛﻪ اﻫﺎﻟﻲ ﺳﺘﻤﻜﺎري دارد رواﻧﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد .اﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ ﺧﺪا رواﺑﻂ او واﻫﺎﻟﻲ ﺑﻐﺪاد ﺗﻴﺮه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻫﻤﻴﻦ
اﻣﺮ ﺳﺒﺐ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﺳﺎﻛﻨﺎن ﺷﺪت و ﺳﺨﺘﻲ رواج ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و ﻃﻐﻴﺎن و ﺳﺮﻛﺸﻲ رو ﺑﻪ ﺗﺰاﻳﺪ ﻧﻬﺪ .ﺑﺎ وارد
ﺷﺪن ﺳﻔﻴﺎﻧﻲ در ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﺑﻐﺪادﻳﺎن ﺳﻠﻄﺎن ﺷﻬﺮ ﻣﻐﻠﻮب ﮔﺮدد .اي واي ﺑﺮ دﻳﻠﻢ! ﻛﻪ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ اﺳﺖ از ﻣﺎزﻧﺪران و
ﮔﻴﻼن در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎﻟﻲ ﻗﺰوﻳﻦ و اﻫﻞ ﺷﺎوان )ﻛﻪ از ﺗﻮاﺑﻊ ﻣﺮو ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ اﻫﻞ ﻗﺎﺋﻢ ﺷﻬﺮ ﻣﺎزﻧﺪران( و ﻣﺮدﻣﺎﻧﻲ
ﻋﺠﻢ ﻛﻪ ﭼﻴﺰي درك ﻧﻜﻨﻨﺪ .آﻧﻬﺎ را ﺳﻔﻴﺪروي و ﺳﻴﺎه دل و روﺷﻦ ﻛﻨﻨﺪه آﺗﺶ ﺟﻨﮓ ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻲ ﻛﻪ دﻟﻬﺎﻳﺸﺎن ﺳﺨﺖ و
ﺿﻤﺎﻳﺮﺷﺎن ﺳﻴﺎه اﺳﺖ .اي واي! واي واي ! ﺑﺮ آن ﺷﻬﺮي ﻛﻪ داﺧﻞ در آن ﺷﻮﻧﺪ .واي ﺑﺮ آن زﻣﻴﻨﻲ ﻛﻪ در آن ﺳﻜﻨﺎ
ﮔﺰﻳﻨﻨﺪ .ﺧﻴﺮي از آﻧﻬﺎ دﻳﺪه ﻧﺸﻮد و ﺷﺮﺷﺎن ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﺪ و ﻗﻠﻴﻞ ﻫﻤﺘﺸﺎن ﺑﺴﻲ ﻓﺰوﻧﺘﺮ از ﺑﺰرﮔﺎﻧﺸﺎن ﺑﺎﺷﺪ .ﮔﺮوه ﻫﺎﻳﻲ
را ﺗﺸﻜﻴﻞ دﻫﻨﺪ و زد و ﺧﻮرد در ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن ﺑﻪ وﻓﻮر ﺑﻪ وﻗﻮع ﭘﻴﻮﻧﺪد .اﻛﺮاد ﺳﺎﻛﻦ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻳﺎري آﻧﻬﺎ ﺑﺮﺧﻴﺰﻧﺪ و
از ﺳﺎﻳﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎ اﻓﺮادي ﺑﻪ ﮔﺮو ﻫﺸﺎن ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ .ﻛﺮدﻫﺎي ﻫﻤﺪان ﻳﺎ ﻛﺮدﻫﺎي ﻋﺮاﻗﻮ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻫﺎي ﻫﻤﺪان و ﺣﻤﺰه و
٩٢
www.mybook.ir
ﻋﺪوان )ﻛﻪ از ﻗﺒﺎﻳﻞ ﻋﺮﺑﻨﺪ(ﺑﻪ آﻧﺎن ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺠﻢ )ﻳﻌﻨﻲ اﻳﺮان(از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺮاﺳﺎن ﺑﻪ زﻳﺮ ﺳﻴﻄﺮه
آﻧﺎن درآﻳﺪ .آن ﮔﺎه از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻛﺎﺷﺎن و ﻗﺰوﻳﻦ را ﺑﻪ زﻳﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺧﻮد درآورﻧﺪ .ﭘﺲ در آﻧﺠﺎ
ﺳﺎدات از اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮﺗﺎن را ﻣﻲ ﻛﺸﻨﺪ و ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺷﻴﺮاز ﻓﺮود ﻣﻲ آﻳﻨﺪ .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻬﺎ
و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ آﻧﺎن وارد ﺷﻮد از ﻋﺮﺑﻬﺎ .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﻫﺮﻣﺰ و ﻗﻠﻬﺎت و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮ آن وارد ﺷﻮداز آﻓﺘﻬﺎي ﻃﺮﻃﺮي
ﻣﺬﻫﺒﻬﺎ.اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﻋﻤﺎن و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ وارد ﺷﻮد از ذﻟﺖ و ﺧﻮاري.
از ﺟﺎﻧﺐ اﻋﺮاب ﭼﻨﺪ واﻗﻌﻪ در آﻧﺠﺎ رخ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻊ اﺳﺒﺎب از آﻧﺎن ﮔﺮدد .ﭘﺲ در آﻧﺠﺎ ﻣﺮدان ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ و زﻧﺎن ﺑﻪ
اﺳﺎرت روﻧﺪ .واي ﺑﺮ اﻫﻞ اوال)ﻛﻪ ﺟﺰﻳﺮه اي اﺳﺖ از ﺟﺰاﻳﺮ ﺑﺤﺮﻳﻦ ﻛﻪ درﻳﺎ ﺑﺮ آن ﻣﺤﻴﻂ اﺳﺖ(و اﻫﻞ ﺻﺎﺑﻮن)ﻛﻪ
دﻫﻲ اﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﺼﺮ( از ﺷﺨﺺ ﻛﺎﻓﺮ ﻣﻠﻌﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﺮ ﻣﻲ ﺑﺮد ﻣﺮدان را و زﻧﺪه ﻣﻲ ﮔﺬارد زﻧﺎﻧﺸﺎن را .ﻣﻦ ﺳﻴﺰده
واﻗﻌﻪ اي را ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ .ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﻣﻴﺎن دو ﻗﻠﻌﻪ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘﺪ.
واﻗﻌﻪ دوم در ﺻﻠﻴﺐ )ﻛﻪ ﻛﻮﻫﻲ اﺳﺖ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﻛﺎﻇﻤﻪ ﻛﻪ در ﺑﻴﻦ ﺑﺤﺮﻳﻦ و ﺑﺼﺮه واﻗﻊ اﺳﺖ و ﻣﺴﺎﻓﺖ آن ﺗﺎ ﺑﺼﺮه
دو ﻣﻨﺰل اﺳﺖ( .ﺳﻮم در ﺟﻨﻴﻨﻪ)ﻛﻪ ﻣﺤﻠﻲ اﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ وادي اﻟﻘﺮي و ﺗﺒﻮك( .ﺳﻮم در ﺛﻮﺑﺎ)ﻛﻪ ﻣﺤﻠﻲ اﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ
ﻧﻴﻨﻮا و آن ﻛﻮﻫﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻮم ﻳﻮﻧﺲ ﺑﺮ آن ﺗﻮﺑﻪ ﻛﺮدﻧﺪ و ﻋﺬاب از آﻧﻬﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ و آن در ﺣﺪود ﻣﻮﺻﻞ واﻗﻊ
اﺳﺖ( .ﭼﻬﺎرم در ﻋﺮار) ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻌﻲ اﺳﺖ از دﻳﺎر ﺑﺎﻫﻠﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻳﻤﺎﻣﻪ( .ﭘﻨﺠﻢ در اﻛﻮار .ﺷﺸﻢ در اوﻛﺮ ﺧﺎرﻗﺎن.
ﻫﻔﺘﻢ در ﻛﻠﻴﺎ .ﻫﺸﺘﻢ در ﻣﺜﺎر)ﻛﻪ از ﺣﺼﺎرﻫﺎي ﻳﻤﻦ و ﻧﺎم ﻳﻜﻲ از ﻣﻜﺎن ﻫﺎي ﺗﻬﺎﻣﻪ اﺳﺖ ( .ﻧﻬﻢ ﺑﻴﻦ دو ﻛﻮه .دﻫﻢ ﻧﺰدﻳﻚ
ﭼﺎه ﺣﻨﻴﻦ )ﻛﻪ در ﺳﻪ ﻣﻨﺰﻟﻲ ﻣﻜﻪ واﻗﻊ اﺳﺖ( .ﻳﺎزدﻫﻢ در ﻛﺜﻴﺐ)ﻛﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻠﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻞ رﻳﮓ در آﻧﺠﺎ اﺳﺖ(.
دوازدﻫﻢ در ﺑﺎﻻي ﻛﻮه .ﺳﻴﺰدﻫﻢ در ﭘﺎي درﺧﺘﺎن ﺳﺪر .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﺪ ،اي واي ﺑﺮ ﻛﻨﻴﺲ و زﻛﻴﻪ)ﻛﻪ ﻗﺮﻳﻪ اي اﺳﺖ ﻣﻴﺎن
ﺑﺼﺮه و واﺳﻂ( و آﻧﭽﻪ ﺑﻪ آن وارد ﺷﻮد از ذﻟﺖ و ﺧﻮاري ،و از ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ و ﮔﺮاﻧﻲ .واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﺧﺮاﺳﺎن و آﻧﭽﻪ ﺑﻪ
واي ﺑﺮ ري و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ آن وارد ﺷﻮد از ﻛﺸﺘﻦ ﺑﺰرﮔﺎن و اﺳﻴﺮ ﺷﺪن زﻧﻬﺎ و ﺳﺮﺑﺮﻳﺪن ﺑﭽﻪ ﻫﺎ و ﻧﺎﺑﻮد ﺷﺪن ﻣﺮدان .اي
واي ﺑﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎي دﻳﺎر ﻓﺮﻧﮓ و آﻧﭽﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ وارد ﺷﻮد از ﻛﺸﺘﻦ و ﺳﺮﺑﺮﻳﺪن و ﺧﺮاب ﺷﺪن .اي واي ﺑﺮ ﺟﺰﻳﺮه ﻗﻴﺲ
)ﻛﻪ ﺟﺰﻳﺮه ﻛﻮﭼﻜﻲ اﺳﺖ در ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎرس( از ﻣﺮد ﺗﺮﺳﻨﺎﻛﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﺮاﻫﺎﻧﺶ در آﻧﺠﺎ ﻓﺮود ﻣﻲ آﻳﺪ و ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳﺎﻛﻨﺎن
٩٣
www.mybook.ir
آن ﺟﺰﻳﺮه راﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﻣﻦ ﭘﻨﺞ واﻗﻌﻪ ﺑﺰرﮔﻲ را ﻛﻪ در آﻧﺠﺎﺑﻪ وﻗﻮع ﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪد ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ .واﻗﻌﻪ اول ﻛﻨﺎر
ﺳﺎﺣﻞ درﻳﺎي آن اﺳﺖ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻲ .واﻗﻌﻪ دوم در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻴﺎﺑﺎن آن ﻣﻜﺎن .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﺑﺤﺮﻳﻦ از ﺟﻨﮓ ﻫﺎي ﭘﻲ
در ﭘﻲ ﻛﻪ در آن واﻗﻊ ﺷﻮد .ﭘﺲ او ﺟﺎن ﺑﺰرﮔﺎن آن دﻳﺎر را ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻛﻬﺘﺮاﻧﺸﺎن را ﺑﻪ اﺳﺎرت ﻣﻲ ﺑﺮد.
ﻫﻔﺖ ﺟﻨﮓ در آﻧﺠﺎ واﻗﻊ ﺷﻮد:ﺟﻨﮓ اول در ﺟﺰﻳﺮه اي اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻃﺮف ﺷﻤﺎل از ﺑﺤﺮﻳﻦ ﺟﺪا ﻣﻲ ﮔﺮدد و آن را
ﺳﻤﺎﻫﻴﺞ ﮔﻮﻳﻨﺪ .ﺟﻨﮓ دوم در ﻗﺎﻃﻊ واﻗﻊ ﺷﻮد در ﻣﻴﺎن ﻧﻬﺮ آﺑﻲ ﻛﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﻴﺶ ﻗﺮار دارد .ﺟﻨﮓ ﺳﻮم در
ﺣﺪ ﻓﺎﺻﻞ اﺑﻠﻪ و ﻣﺴﺠﺪ واﻗﻊ ﮔﺮدد .ﺟﻨﮓ ﭼﻬﺎرم در ﺣﺪ ﻓﺎﺻﻞ ﺑﻴﻦ ﻛﻮﻫﻲ ﺑﻠﻨﺪ و ﻣﻴﺎن دو ﺗﻞ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﻛﻮه ﺣﻨﻮه در
ﻣﻲ ﮔﻴﺮد .آﻧﮕﺎه او ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻛﺮخ ﻣﻴﺴﺎن ﻛﻪ ﺷﻬﺮي اﺳﺖ ﻣﻴﺎن ﺗﻞ و ﺟﺎده در ﻣﻴﺎن درﺧﺘﺎن ﺳﺪر ﻛﻪ آن را
ﺳﺪاﻳﺮات)ﻳﺎﺑﺪﻳﺮات(ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ رودﺧﺎﻧﻪ ﻣﺎﺟﻲ اﺳﺖ ،روان ﻣﻲ ﺷﻮد .ﭘﺲ از آن در دو وادي از وادي ﻫﺎي
ﻗﺒﻴﻠﻪ در ﻫﻤﺎن ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻛﻪ آن را ﺣﻮرﺗﻴﻦ ﮔﻮﻳﻨﺪ وارد ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ ﻫﻔﺘﻤﻴﻦ ﺑﻼي ﺑﺰرگ اﺳﺖ .ﻋﻼﻣﺖ اﻳﻦ ﺑﻠﻴﻪ آن اﺳﺖ
ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ ﻣﺮدي از ﺑﺰرﮔﺎن ﻋﺮب در ﺧﺎﻧﻪ ﺧﻮدش ﻛﻪ در ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺳﺎﺣﻞ درﻳﺎ اﺳﺖ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد .آﻧﮕﺎه ﺳﺮ اﻳﻦ
ﺷﺨﺺ ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن ﺣﺎﻛﻢ آن دﻳﺎر از ﺗﻦ ﺟﺪا ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ اﻳﻦ واﻗﻌﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﻮرش اﻋﺮاب ﺳﺎﻛﻦ آن ﻣﻜﺎن ﻣﻲ ﮔﺮدد .در
ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻳﻦ ﺷﻮرش ﻣﺮدان اﻧﺒﻮﻫﻲ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻲ رﺳﻨﺪ و اﻣﻮال ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻪ ﻳﻐﻤﺎ ﻣﻲ رود .ﭘﺲ از آن ﻋﺠﻢ ﺑﺮ ﻋﺮب ﻣﻲ
ﺷﻮرد و آﻧﻬﺎ را ﺗﺎ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎي ﺧﻂ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﺧﻂ از وﻗﺎﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ از ﭘﻲ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ در آن
واﻗﻊ ﻣﻲ ﺷﻮد .ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﺑﻄﺤﺎ اﺳﺖ .دوﻣﻴﻦ واﻗﻌﻪ در دﺑﻴﺮه )ﻛﻪ آن ﻗﺮﻳﻪ اي اﺳﺖ در ﺑﺤﺮﻳﻦ از ﺑﻨﻲ ﻋﺎﻣﺮ ﺑﻦ
ﺣﺎرث ﺑﻦ ﻋﺒﺪ ﻗﻴﺲ(اﺳﺖ .ﺳﻮﻣﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﺻﻔﺼﻒ) ﻛﻪ زﻣﻴﻦ ﻧﺮﻣﻲ اﺳﺖ از ﺷﻬﺮ اﻓﻜﺎن( اﺳﺖ .ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ واﻗﻌﻪ ﺑﺮ
ﺳﺎﺣﻞ درﻳﺎ اﺳﺖ .ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﺑﺎزار ﺷﺘﺮﻛﺶ ﻫﺎ اﺳﺖ .ﺷﺸﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﻛﻮﭼﻪ ﻫﺎ و ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎ اﺳﺖ .ﻫﻔﺘﻤﻴﻦ
واﻗﻌﻪ در ﻣﻴﺎن ﺟﻤﻌﻴﺖ اﺳﺖ .ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﺟﺮاره اﺳﺖ .ﻧﻬﻤﻴﻦ واﻗﻌﻪ در ﺗﺎروت اﺳﺖ .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﻫﺠﺮ و
آﻧﭽﻪ ﺑﺮ آن وارد آﻳﺪ در ﺟﻨﺐ دﻳﻮار آن در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﺮخ .واﻗﻌﻪ ﺑﺰرﮔﻲ در ﻗﻄﺮ)ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻋﻤﺎن ﻋﻘﻴﺮاﺳﺖ(ﺑﻪ
وﻗﻮع ﭘﻴﻮﻧﺪد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﺤﺮﻳﻦ ﻧﺰدﻳﻚ اﺳﺖ و در زﻳﺮ ﺗﻞ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ ﺗﻠﻴﻞ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﭘﺲ از آن ،واﻗﻌﻪ اي
در ﻓﺮج واﻗﻊ ﺷﻮد)ﻛﻪ آن ﺷﻬﺮي اﺳﺖ از اﻋﻤﺎل ﻓﺎرس(و واﻗﻌﻪ اي در اراك و ﻗﺰوﻳﻦ واﻗﻊ ﺷﻮد و واﻗﻌﻪ اي در ام
٩
www.mybook.ir
ﺧﻨﻮر)ﻛﻪ ﻣﺮاد ﺑﺼﺮه ﻳﺎ ﻣﺼﺮ ﺑﺎﺷﺪ(واﻗﻊ ﮔﺮدد .اي واي ﺑﺮ ﻧﺠﺪ و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در آن واﻗﻊ ﺷﻮد از ﻗﺤﻄﻲ و ﮔﺮاﻧﻲ.
اي واي ﺑﺮﺑﺼﺮه و آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﺮ آن وارد ﺷﻮد از ﻃﺎﻋﻮن و ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎي ﭘﻲ در ﭘﻲ .ﻣﻦ وﻗﺎﻳﻊ ﺑﺰرﮔﻲ را ﻛﻪ در واﺳﻂ
واﻗﻊ ﺷﻮد ﻣﻲ ﺷﻨﺎﺳﻢ و ﺑﺮ اﺗﻔﺎﻗﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺎن رود ﻓﺮات و ﻣﺠﻨﻴﺒﻪ)ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﺳﻮاد ﻋﺮاق و زﻣﻴﻦ ﻳﻤﻦ واﻗﻊ
اﺳﺖ(آﮔﺎﻫﻢ و اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ را ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن ﻋﻮﻳﻨﺪ )ﻛﻪ ﻗﺮه اي اﺳﺖ در ﻳﻤﺎﻣﻪ از ﺑﻨﻲ ﺧﺪﻳﺞ(واﻗﻊ ﺷﻮد ﺑﺎ ﺧﺒﺮم .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ،
اي واي ﺑﺮ ﺑﻐﺪاد از ري از ﻣﺮدان و ﻛﺸﺘﺎر و ﺗﺮﺳﻲ ﻛﻪ اﻫﻞ ﻋﺮاق را ﻓﺮاﮔﻴﺮد زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺣﻜﻢ
ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺧﺪا ﻣﻲ ﺧﻮاﻫﺪ .ﻋﻼﻣﺖ آن واﻗﻌﻪ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه روم ﺿﻌﻴﻒ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻋﺮب ﺑﺮ
ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﭼﻴﺮه ﻣﻲ ﮔﺮددو ﻣﺮدم ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺳﺎن ﻣﻮرﭼﮕﺎن ﻣﻬﻴﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ .و در
ﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺠﻢ ﺑﺮ ﻋﺮب ﻳﻮرش ﻣﻲ ﺑﺮد اي واي ﺑﺮ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ آن وارد ﺷﻮد از ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﻃﺎﻗﺖ ﺗﺤﻤﻞ آن ﻧﺒﺎﺷﺪ .اي واي ﺑﺮ اﻫﻞ ﺟﻬﺎن و آﻧﭽﻪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ وارد ﺷﻮد از ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﻛﻪ در ﻫﺮ زﻣﺎن و در ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺷﻬﺮﻫﺎ،
از ﺷﺮق و ﻏﺮب و ﺟﻨﻮب و ﺷﻤﺎل ﮔﺴﺘﺮده اﺳﺖ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ از ﻣﺮدم ﺑﺮ ﺑﺮﺧﻲ دﻳﮕﺮ ﺳﻮار ﺷﻮﻧﺪ و
ﻧﺒﺮدﻫﺎﻳﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ را داﻣﻦ زﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺸﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ آﻧﻬﺎ ﻛﺮده ﺧﻮد آﻧﻬﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرت ﺑﺮ ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺳﺘﻤﻜﺎر
ﻧﻴﺴﺖ.ﭘﺲ آن ﺑﺰرﮔﻮار ﻓﺮﻣﻮد :ﺑﺮ ﺧﻠﻊ ﻓﺮدي از ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﺒﺎس ﻣﺴﺮور ﻧﺸﻮﻳﺪ،ﭼﺮا ﻛﻪ او ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ در
اﻣﻮر اﺳﺖ.
راوي ﮔﻮﻳﺪ:ﻣﺮدي ﻛﻪ او را ﻗﻌﻘﺎع ﻣﻲ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﮔﺮوﻫﻲ از ﺑﺰرﮔﺎن ﻋﺮب ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﺎﺳﺘﻪ ﺣﻀﺮت را ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﮔﻔﺘﻨﺪ :اي اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن!ﺑﺮاي ﻣﺎ اوﺻﺎف اﻳﺸﺎن را ﺑﻴﺎن ﻓﺮﻣﺎ .ﭘﺲ آن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻓﺮﻣﻮد :ﻧﺨﺴﺘﻴﻨﺸﺎن ﻣﺮدي
اﺳﺖ ﻣﺘﻜﺒﺮ)ﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﻻ( و ﺳﺎﻟﺨﻮرده)ﻳﺎ ﺻﺎﺣﺐ راي و داﻧﺸﻤﻨﺪ ،و ﻳﺎ ﻣﺎﻟﺪار ،و ﻳﺎ ﺳﺮﻛﺮده ﻗﻮم و ﻗﺒﻴﻠﻪ ،و ﻳﺎ داراي
اوﻻد ﻓﺮاوان( ،ﺗﻴﺰﺧﺎﻃﺮ ﭼﺎﻻك و ﺗﻮاﻧﺎ و ﺳﺮﻛﺶ و درﮔﺬرﻧﺪه ،اﺷﺎره ﻛﻨﻨﺪه و ﻧﻮدﻳﺪه و ﻓﺮوﻣﺎﻳﻪ)وﻳﺎ
ﻓﺮﻳﺎدﻛﻨﻨﺪه(،ﺑﺴﻴﺎر ﻟﻌﻦ ﻛﻨﻨﺪه و ﺳﺨﻦ ﭼﻴﻦ و ﻛﺎﻓﺮ،زﻧﺎﻛﺎر و ﮔﻨﺎه آﻟﻮده)ﻳﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد ﻧﺎزﻧﺪه( .ﻣﺮدي ﻛﻪ در ﻣﻴﺎن
ﺣﺮﻣﺴﺮاﻳﺎن ﺧﻮد ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻲ رﺳﺪ ،و ﻟﺸﮕﺮي ﺑﺰرگ را راﻫﺒﺮي ﻣﻲ ﻛﻨﺪ،و در ﺑﻴﻢ دادن و ﻋﺬاب ﻛﺮدن آزﻣﻮده و در
٩
www.mybook.ir
ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻘﺎوم و در ﻧﻴﺮو و ﻗﻮت ﺿﺮب اﻟﻤﺜﻞ و در ﻣﻴﺪان ﻧﺒﺮد ﺑﺲ دﻟﻴﺮ اﺳﺖ .او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺷﻜﻢ درﻧﺪﮔﺎن
ﻣﺤﺸﻮر ﺷﻮد)ﻳﻌﻨﻲ درﻧﺪﮔﺎن او را ﻃﻌﻤﻪ ﺧﻮد ﻛﻨﻨﺪ( .او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻫﻞ ﺣﺮم ﺧﻮد ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺪ .او ﻣﺮدي اﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻫﺎي روم ﻣﺘﻮاري ﮔﺮدد .او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ آﺗﺶ ﻓﺘﻨﻪ اي ﺗﻴﺮه و ﺗﺎر را ﺷﻌﻠﻪ ور ﻣﻲ ﺳﺎزد .او ﻣﺮدي اﺳﺖ
ﻛﻪ در ﺑﺎزار از ﺳﺮ ﺑﻪ رو در ﻣﻲ اﻓﺘﺪ .او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ دﻳﮕﺮي را ﻣﻮرد اﻋﺘﻤﺎد ﻗﺮار داده در ﻛﺎرﻫﺎ ﺑﺪو ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻲ
ﻛﻨﺪ .او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﺳﺎﻟﺨﻮرده ﻛﻪ ﺑﺎ دﺳﺖ و ﺑﺎزوي ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﻴﻨﻮا ﻓﺮار ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و ﭼﻮن ﺑﺎز ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻣﺮدي از
ﺑﻨﻲ ﻋﺒﺎس را ﻣﻲ ﻛﺸﺪ و ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻣﺼﺮ را ﺑﻪ ﺗﺼﺮف ﺧﻮد درﻣﻲ آورد .او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻮﻛﻨﻨﺪه ﻧﺎم ﺑﺎﺷﺪ .او
ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎر درﻧﺪه ﺧﻮ و ﻓﺘﻨﻪ ﮔﺮ ﺑﺎﺷﺪ.او ﻣﺮدي اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻛﺎر اﺳﺘﻮار اﺳﺖ .و ﺳﺮاﻧﺠﺎم او ﻣﺮدي اﺳﺖ
ﻛﻪ در ﭼﻬﺮه اش ﺳﻴﺎﻫﻲ و ﺳﻔﻴﺪي و ﻛﺒﻮدي ﺑﻪ ﻫﻢ آﻣﻴﺨﺘﻪ اﺳﺖ .اﻣﺎ دوﻣﻴﻦ آﻧﻬﺎ ﻣﺮدي اﺳﺖ ﺳﺎﻟﺨﻮرده ﻛﻪ در ﺟﻠﻮي
ﺳﺮ ﻣﻮﻳﻲ ﻧﺪارد وﺑﺲ ﻣﻀﻄﺮب وﻧﺎ آرام اﺳﺖ .ﺑﺴﻰ درﻧﺪه ﺧﻮ ،زﺑﺎن آور ،در ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺴﻰ ﻓﺼﻴﺢ ،ﻧﺎﻛﺲ ،ﻓﺮوﻣﺎﻳﻪ
وﺑﻰ اﺻﻞ وﻧﺴﺐ اﺳﺖ .ﻣﺮدى دروﻏﮕﻮ ،ﺷﺎﻳﻌﻪ ﭘﺮاﻛﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ دروغ ﺑﺴﺘﻦ ﺑﺮ ﺧﺪا وﻛﻔﺮ وﺷﺮك ﺧﺎرج از دﻳﻦ
اﺳﺖ .ﻣﺮدى ﻋﻴﺎش ،ﺧﻮﺷﮕﺬران ،ﻋﻼﻗﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﻰ وﺑﺖ ﭘﺮﺳﺖ اﺳﺖ .او ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرى ﺑﺮص ﻣﺒﺘﻼ اﺳﺖ وداﺋﻢ ﺑﻪ
ﻓﻜﺮ ﺑﻨﺎﻛﺮدن ﻗﺼﻮر ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ .او ﻛﺎرﻫﺎﻳﻰ را ﻛﻪ دارد ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﻣﻬﺎر ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وداﺋﻢ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ آﺷﻮﺑﮕﺮى وﻓﺘﻨﻪ اﻧﮕﻴﺰى
اﺳﺖ ﻣﺮدى اﺳﺖ ﻛﻪ داﺋﻢ ﻣﻘﺮ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد را از ﺷﻬﺮى ﺑﻪ ﺷﻬﺮ دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .او ﻛﺎﻓﺮى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن
ﺣﻜﻢ ﻣﻰ راﻧﺪ .او ﻣﺮدى اﺳﺖ ﻛﻪ دﻳﺪ ﭼﺸﻤﺶ ﺿﻌﻴﻒ اﺳﺖ وﻋﻤﺮى ﻛﻮﺗﺎه دارد .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ وﻗﺎﻳﻊ
ﻣﺼﻴﺒﺘﻬﺎﻳﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﮔﺮدد .ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎﻳﻰ ﺑﺴﺎن ﭘﺎره ﻫﺎى ﺷﺐ ﺗﺎر از ﻫﺮ ﺳﻮ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ روى ﻣﻰ
آورﻧﺪ .ﭘﺲ آﻧﮕﺎه ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻓﺮﻣﻮد :اى ﻣﺮدم! در ﮔﻔﺘﺎر ﻣﻦ ﺷﻚ وﺗﺮدﻳﺪ ﻣﻜﻨﻴﺪ ،زﻳﺮا ﻛﻪ ﻣﻦ ادﻋﺎﻳﻰ ﻧﻜﺮده
ام وﺳﺨﻨﻰ ﺑﻪ دروغ ﻧﮕﻔﺘﻪ ام .ﺧﺒﺮ ﻧﻤﻰ دﻫﻢ ﺷﻤﺎ را ﻣﮕﺮ ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ ﻣﺮا آﻣﻮﺧﺘﻪ
اﺳﺖ ،ﭼﺮا ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻫﺰار ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﺰار ﺑﺎب ﻋﻠﻢ ﻣﺘﻔﺮع اﺳﺖ واز ﻫﺮ ﺑﺎﺑﻰ ﻫﺰار ﺑﺎب دﻳﮕﺮ
ﮔﺸﻮده ﻣﻰ ﺷﻮد ،آﻣﻮﺧﺖ .ﻣﻦ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن واﺳﺮار را ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻮن در ﮔﺮداب ﺑﻼ ﮔﺮﻓﺘﺎر آﻣﺪﻳﺪ زﻣﺎن
وﻗﻮع ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ را ﺗﺸﺨﻴﺺ دﻫﻴﺪ ،ﭼﺮا ﻛﻪ ﺻﺒﺮ وﺗﺤﻤﻞ ﺷﻤﺎ اﻧﺪك اﺳﺖ - .اى ﻣﺮدم! -ﭼﻪ ﺷﮕﻔﺖ آور اﺳﺖ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﺷﻤﺎ در آن ﮔﺮﻓﺘﺎر ﻣﻰ آﻳﻴﺪ وﭘﻠﻴﺪى زﻣﺎﻧﺘﺎن وﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﺮدن ﺳﺮدﻣﺪاراﻧﺘﺎن وﺳﺘﻢ ﻛﺮدن ﻗﻀﺎﺗﺘﺎن وﺳﮓ ﺻﻔﺘﻰ
٩
www.mybook.ir
ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﺘﺎن وﺑﺨﻞ وﺣﺮص ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎﻧﺘﺎن وآﺷﻜﺎر ﺷﺪن اﺳﺮارﺗﺎن وﻧﺰارى اﺟﺴﺎﻣﺘﺎن ودور ودراز ﺷﺪن آرزوﻫﺎﻳﺘﺎن
وﻓﺰون ﺷﺪن ﺷﻜﻮاﺋﻴﻪ ﻫﺎﻳﺘﺎن .در ﺷﮕﻔﺘﻢ از ﻛﻤﻰ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺎن وﺧﻮارى ﻓﻘﺮاﻳﺘﺎن وﺗﻜﺒﺮ وﻓﺨﺮ ﻓﺮوﺷﻰ ﺛﺮوﺗﻤﻨﺪاﻧﺘﺎن
وﻗﻠﺖ وﻓﺎﻳﺘﺎن .اﻧﺎ ﷲ واﻧﺎ اﻟﻴﻪ راﺟﻌﻮن از اﻫﻞ آن زﻣﺎن ﻛﻪ ﺑﺮ آﻧﺎن ﻣﺼﺎﻳﺐ واﻧﺪوﻫﻬﺎى ﺑﺰرﮔﻰ وارد ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﺰرﮔﻴﺶ
را درك ﻧﻜﻨﻨﺪ .ﺷﻴﻄﺎن ﺑﺎ ﺟﺴﻤﺸﺎن آﻣﻴﺨﺘﻪ ﮔﺮدد ودر روﺣﺸﺎن ﻻﻧﻪ ﻛﻨﺪ وﺑﺎ ﺧﻮﻧﺸﺎن ﻋﺠﻴﻦ ﮔﺮدد .آﻧﺎن را ﺑﺮاى
دروغ ﮔﻔﺘﻦ وﺳﻮﺳﻪ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﺴﺘﻮﻟﻰ ﮔﺮدد ،آن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﻮﻣﻦ ﺑﻴﻨﻮاى دوﺳﺖ دارﻧﺪه ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎن
آﻣﺪه ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻛﻪ :ﻣﻦ از ﻧﺎﺗﻮاﻧﺎن ﻫﺴﺘﻢ .ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺮدم در آن زﻣﺎن ﻛﺴﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻼزم ﻧﻔﺲ ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ ودر ﺳﺮاى ﺧﻮد
ﭘﻨﻬﺎن ﺷﻮد واز آﻣﻴﺰش ﺑﺎ ﻣﺮدم اﺟﺘﻨﺎب ﻛﻨﺪ .آن ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺰدﻳﻜﻰ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﺳﻜﻨﺎ ﮔﺰﻳﻨﺪ و ﺧﻮاﺳﺘﺎر آﺛﺎر
ﭘﻴﻐﺎﻣﺒﺮان ﺑﺎﺷﺪ.
اى ﻣﺮدم ! ﺳﺘﻤﻜﺎر ﺑﺎ ﺳﺘﻤﺪﻳﺪه ﺑﺮاﺑﺮﻧﻴﺴﺖ.ﻧﺎدان وداﻧﺎ در ﻳﻚ ﻛﻔﻪ ﺗﺮازو ﻧﻤﻰ ﮔﻨﺠﺪ .ﺣﻖ وﺑﺎﻃﻞ ﻫﻤﻮزن ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﻋﺎدل
وﺟﺎﺋﺮ ﻫﻤﺴﺎن ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮاى ﺧﺪا راﻫﻬﺎ وﺷﺮﻳﻌﺘﻬﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه .ﭘﻴﺎﻣﺒﺮى از ﺟﺎﻧﺐ او ﻧﻴﺎﻣﺪه ﻣﮕﺮ
اﻳﻨﻜﻪ آﻧﺎن را ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻨﻰ ﺑﻮده ﻛﻪ ﺳﻌﻰ در ﺧﺎﻣﻮش ﻛﺮدن ﻧﻮرﺷﺎن ﻣﻰ ﻧﻤﻮدﻧﺪ - .اى ﻣﺮدم! -ﻣﺎ اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺷﻤﺎ
ﻫﺴﺘﻴﻢ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺷﻤﺎ را ﻓﺮاﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ را دﺷﻨﺎم دﻫﻴﺪ ،ﭘﺲ دﺷﻨﺎم ﺑﺪﻫﻴﺪ .واﮔﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ ﺷﻤﺎ را ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻣﺎ ﻧﺎﺳﺰا ﮔﻮﻳﻴﺪ ،ﭘﺲ ﻧﺎﺳﺰا ﮔﻮﻳﻴﺪ .واﮔﺮ ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ ﺷﻤﺎ را ﻛﻪ ﻣﺎ را ﻟﻌﻨﺖ ﻛﻨﻴﺪ ،ﭘﺲ ﺑﺮ ﻣﺎ ﻟﻌﻦ وﻧﻔﺮﻳﻦ ﻓﺮﺳﺘﻴﺪ .واﮔﺮ
ﺧﻮاﻧﺪﻧﺪ ﺷﻤﺎ را ﺑﻪ ﺑﻴﺰارى از ﻣﺎ ،ﭘﺲ از ﻣﺎ ﺑﻴﺰارى ﻧﺠﻮﻳﻴﺪ .ﮔﺮدﻧﻬﺎى ﺧﻮد را ﺑﺮاى ﺷﻤﺸﻴﺮ ﺑﻜﺸﻴﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺸﺘﻪ
ﺷﻮﻳﺪ( ،اﻣﺎ از ﻣﺎ ﺑﻴﺰارى ﻧﺠﻮﻳﻴﺪ .ﻳﻘﻴﻦ ﺧﻮد را ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻧﮕﺎه دارﻳﺪ ،زﻳﺮا ﻫﺮ ﻛﻪ ﻗﻠﺒﺎ از ﻣﺎ ﺑﻴﺰار ﺷﻮد ﺧﺪا وﭘﻴﻐﻤﺒﺮ
از او ﺑﻴﺰارى ﺟﻮﻳﻨﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ دﺷﻨﺎم وﻧﺎﺳﺰا وﻟﻌﻦ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻰ رﺳﺪ .ﭘﺲ آﻧﮕﺎه ﻓﺮﻣﻮد :اى واى ﺑﺮ ﺑﻴﻨﻮاﻳﺎن اﻳﻦ
اﻣﺖ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎن وﭘﻴﺮوان ودوﺳﺘﺎن ﻣﺎﻳﻨﺪ .اﻳﺸﺎن در ﻧﺰد ﻣﺮدم در زﻣﺮه ﺑﺪﻛﺎران ودر ﻧﺰد ﺧﺪا از ﻧﻴﻜﺎﻧﻨﺪ .آﻧﺎن در ﻧﺰد
ﻣﺮدم از دروﻏﮕﻮﻳﺎﻧﻨﺪ ودر ﻧﺰد ﺧﺪا از راﺳﺘﮕﻮﻳﺎن .آﻧﺎن در ﻧﺰد ﻣﺮدم در ﺟﺮﮔﻪ ﺳﺘﻤﻜﺎراﻧﻨﺪ ودر ﻧﺰد ﺧﺪا از
ﺳﺘﻤﺪﻳﺪﮔﺎن .آﻧﺎن در ﻧﺰد ﻣﺮدم در ﮔﺮوه ﺟﻮر ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻨﺪ ودر ﻧﺰد ﺧﺪا از ﻋﺪل وداد ﭘﻴﺸﮕﺎن .آﻧﺎن در ﻧﺰد ﻣﺮدم از
زﻳﺎﻧﻜﺎراﻧﻨﺪ ودر ﻧﺰد ﺧﺪا از ﺳﻮد ﺑﺮﻧﺪﮔﺎن .ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ،آﻧﺎن رﺳﺘﮕﺎراﻧﻨﺪ وﻣﻨﺎﻓﻘﺎن در زﻣﺮه زﻳﺎﻧﻜﺎران .اى ﻣﺮدم!
ﺟﺰ اﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﺰاوار ﺗﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﺮف در ﻛﺎرﻫﺎى ﺷﻤﺎ ﺧﺪا ورﺳﻮل او وﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا ورﺳﻮل او اﻳﻤﺎن
٩٧
www.mybook.ir
آورده اﻧﺪ .آﻧﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎز را ﺑﻪ ﭘﺎ ﻣﻰ دارﻧﺪ زﻛﺎت ﻣﺎل ﺧﻮد را در ﺣﺎل رﻛﻮع ﻣﻰ ﭘﺮدازﻧﺪ .اى ﻣﺮدم!
ﮔﻮﻳﺎ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ ﻃﺎﻳﻔﻪ اى از اﻳﺸﺎن را ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ ﻏﻴﺐ ﻣﻰ داﻧﺪ و اوﺳﺖ آن ﭘﺮوردﮔﺎرى ﻛﻪ ﻣﺮدﮔﺎن
را زﻧﺪه ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وزﻧﺪﮔﺎن را ﻣﻰ ﻣﻴﺮاﻧﺪ .و اوﺳﺖ ﺗﻮاﻧﺎ ﺑﺮ اﻧﺠﺎم ﻫﺮ ﻛﺎرى .ﻗﺴﻢ ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎر ﻛﻌﺒﻪ ،آﻧﺎن دروغ ﻣﻰ
ﮔﻮﻳﻨﺪ .اى ﻣﺮدم! در ﺷﺎن ﻣﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ )ﻳﻌﻨﻰ از ﻓﻀﺎﻳﻞ وﻣﻨﺎﻗﺐ وﻛﻤﺎﻻت( ،اﻣﺎ ﻣﺎ را آﻓﺮﻳﺪﮔﺎن
وﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا ﺑﺪاﻧﻴﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ زودى ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺧﺘﻼف ﭘﻴﺪا ﻣﻰ ﻛﻨﻴﺪ واز ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺪا ﻣﻰ ﺷﻮﻳﺪ .آﮔﺎه
ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ زﻣﺎن ﻓﺘﻨﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ در اﻧﺘﻈﺎرش ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺳﺎل ﺻﺪ وﺷﺼﺖ وﺳﻮم از ﻫﺠﺮت اﺳﺖ.
آﻧﮕﺎه در اداﻣﻪ اﻳﻦ ﺳﺎل ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﻳﻜﻰ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮى ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﻳﻮرش ﻣﻰ آورﻧﺪ - .ﺳﺎﻟﻬﺎى ﺑﻌﺪى ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از - :ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ
اﻓﺮاد ﺑﺎ اﻫﻞ ﺧﻮد ﺑﺠﻨﮕﻨﺪ ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺎدران ﺟﻨﻴﻦ ﺧﻮد را ﺳﻘﻂ ﻛﻨﻨﺪ ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺮدم از ﻗﺤﻄﻰ وﻣﺤﻨﺖ رﻧﺞ دﻳﺪه و
درﻣﺎﻧﺪه ﺷﻮﻧﺪ ،وﺳﺎل ﻓﺘﻨﻪ ﺧﻴﺰى ﻛﻪ اﻫﻞ زﻣﻴﻦ را ﺑﻪ آﺷﻮﺑﮕﺮى اﻧﺪازد ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ اﻓﺮاد اﻫﻞ ﺧﻮد را از ﺳﺮ ﺳﺘﻤﮕﺮى
دور وآواره ﻛﻨﻨﺪ ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻓﺮد اﻫﻞ وﺧﻮد را ﺑﻰ ﺑﺎﻛﺎﻧﻪ ﺑﻔﺮﻳﺒﺪ ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻧﻴﺴﺖ وﻧﺎﺑﻮد ﻛﻨﻨﺪه اى اﻳﻤﺎن را از ﻗﻠﻮب
اﻫﻠﺶ ﺑﺒﺮد ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ از ﻫﺮ ﺳﻮ ﺑﺮ اﻫﻞ زﻣﻴﻦ ﻳﻮرش ﺑﺮده ﺷﻮد ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎرى ﺑﺮص ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن آورده ودر آن
ﺷﺨﺺ اﺑﺮﺻﻰ از ﺟﺎﻧﺐ ﺧﺮاﺳﺎن ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ در آن اﻧﻮاع ﺳﻼﺣﻬﺎى ﺟﻨﮕﻰ ﺑﻜﺎر ﺑﺮده ﺷﻮد ،وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ در
آن ﭘﺎدﺷﺎه ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ﺑﺮ ﭘﺎدﺷﺎه ﺟﺰاﻳﺮ درﻳﺎ ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ وﺑﺮ آﻧﺎن اﺳﺘﻴﻼ ﻳﺎﺑﺪ ،اﻣﺎ ﺧﺪا اﻫﻞ آن ﺟﺰاﻳﺮ را ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﻨﺪ وآﻧﺎن
را ﺑﺮ ﺳﭙﺎﻫﺎن ﭘﺎدﺷﺎه ﻛﻮﻫﺴﺘﺎن ﻓﺎﻳﻖ آورد .در آن زﻣﺎن اﻋﺮاب ﺧﺮوج ﻛﻨﻨﺪ وﺻﺎﺣﺐ ﭘﺮﭼﻢ ﺳﻴﺎه در ﺑﺼﺮه ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ،
اﻣﺎ ﺟﻮاﻧﺎﻧﻰ ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ وﺷﻮرش ﺑﺮدارﻧﺪ واو را ﺗﺎ ﺷﺎم ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻛﻨﻨﺪ وﺳﺮاﻧﺠﺎم او را ﺑﻪ ﻗﺘﻠﺶ رﺳﺎﻧﻨﺪ .وﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ
ﺳﻮاراﻧﻰ ﻋﻨﺎن ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﺑﺮ ﺷﻬﺮ ﺑﺼﺮه ﺑﺘﺎزﻧﺪ ،وﺳﺎل ﻧﺮم ﻛﻨﻨﺪه اى ﻛﻪ ﻧﺮم ﻛﻨﺪ روزﻳﻬﺎى اﻫﻞ ﺧﻮد را )ﻳﻌﻨﻰ در اﺛﺮ
ﻧﺒﻮدن ﺧﻮار وﺑﺎر ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻰ اﻓﺘﻨﺪ وﻧﺮم وﻛﻮﺑﻴﺪه ﺷﻮﻧﺪ( ،وﺳﺎﻟﻰ ﻓﺘﻨﻪ ﺧﻴﺰ ﻛﻪ اﻳﺠﺎد ﻓﺘﻨﻪ وﺑﻠﻮا در ﻣﻴﺎن اﻫﻞ ﻋﺮاق ﻛﻨﺪ،
وﺳﺎل ﺑﻪ اﺣﺘﻴﺎج وآزﻣﻨﺪى اﻧﺪازﻧﺪه اى ﻛﻪ اﻫﻞ آن از ﻓﺮط اﺣﺘﻴﺎط وآزﻣﻨﺪى ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻳﻤﻦ روﻧﺪ ،وﺳﺎل ﺳﺎﻛﺖ وآراﻣﻰ
ﻛﻪ در ﺷﺎم ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﺳﺎﻛﺖ وآرام ﺷﻮد ،وﺳﺎل ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﻮﻧﺪه ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ در آن ﺟﺎﻧﺐ ﺟﺰﻳﺮه اى ﻛﻪ ﻣﻌﺮوف ﺑﻪ اوال -
از ﺟﺰاﻳﺮ ﺑﺤﺮﻳﻦ -اﺳﺖ ﺳﺮازﻳﺮ ﮔﺮدد ،وﺳﺎل ﺳﺨﺖ ﺷﻮﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﺮاﺳﺎن ﺷﺪت ﻳﺎﺑﺪ ،وﺳﺎل
ﺳﺘﻢ ﮔﺮى ﻛﻪ ﺟﻮر وﺳﺘﻢ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻓﺎرس را ﻓﺮاﮔﻴﺮد ،وﺳﺎل وزﻳﺪن ﺗﻨﺪ ﺑﺎد ﻛﻪ ﺑﺎد ﺷﺪﻳﺪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎى ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻂ
٩٨
www.mybook.ir
)ﻣﺮاد ﺧﻂ ﻋﻤﺎن ﻳﺎ ﺧﻂ ﻗﻄﻴﻒ وﻋﻘﻴﺮ وﻗﻄﺮ ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﺤﺮﻳﻦ اﺳﺖ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ( را وﻳﺮان ﻛﻨﺪ ،وﺳﺎل ﻧﺒﺮد دﻧﺒﺎﻟﻪ دار
ﻛﻪ در ﺷﺎم ﺟﻨﮓ وﻧﺒﺮد اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ ،وﺳﺎل ﻓﺮو ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه اى ﻛﻪ ﻓﺮود آﻳﺪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺮاق ،وﺳﺎل اﺗﺼﺎل ﻳﺎﺑﻨﺪه
ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ روم ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﮔﺮه ﺑﺨﻮرد )ﺑﻨﺎﺑﺮ ﻧﺴﺨﻪ اى ﺳﺎل ﭘﺮواز ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ روم
ﺑﻪ ﭘﺮواز در آﻳﻨﺪ ( ،وﺳﺎل ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آورﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻛﺮدﻫﺎ را از ﺷﻬﺮ زور )ﻛﻪ ﺟﻠﮕﻪ اى اﺳﺖ وﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻰ در ﻣﻴﺎن
ارﺑﻞ وﻫﻤﺪان ( ﺑﻪ ﻫﻴﺠﺎن آورد ،وﺳﺎل ﺑﻴﻮه ﻛﻨﻨﺪه زﻧﻬﺎ ﻛﻪ در ﻋﺮاق زﻧﻬﺎ ﺑﻴﻮه ﺷﻮﻧﺪ ،وﺳﺎل ﺷﻜﻨﻨﺪه اى ﻛﻪ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن
اﻫﻞ ﺟﺰﻳﺮه را در ﻫﻢ ﺷﻜﺴﺘﻪ وﺧﻮرد ﻛﻨﻨﺪ ،وﺳﺎل ﻧﺤﺮ ﻛﻨﻨﺪه اى ﻛﻪ ﻣﺮدم در ﺷﺎم -ﺑﺴﺎن ﺷﺘﺮ -ﻧﺤﺮ ﺷﻮﻧﺪ ،وﺳﺎل
ﺳﺨﺖ ﺷﻮﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ درﺑﺼﺮه ﺷﺪت ﻳﺎﺑﺪ ،وﺳﺎل ﻛﺸﻨﺪه اى ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺑﺎﻻى ﺣﺒﺮ در راس اﻟﻌﻴﻦ -ﻛﻪ ﺷﻬﺮى اﺳﺖ
ﺑﺰرگ از ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺟﺰﻳﺮه ،در ﭘﺎﻧﺰده ﻓﺮﺳﺨﻰ ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ وﭘﺎﻧﺰده ﻓﺮﺳﺨﻰ ﺣﺮان وده ﻓﺮﺳﺨﻰ دﻧﻴﺴﺮ )ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ از
ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺟﺰﻳﺮه اﻧﺪ ( ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﺣﻀﺮت ﻛﻼم ﺧﻮد را اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ اداﻣﻪ دادﻧﺪ ﻛﻪ :وﺳﺎل رو آورﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻪ
ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻳﻤﻦ وﺣﺠﺎز رو آورد ،وﺳﺎل ﻓﺮﻳﺎد ﻛﻨﻨﺪه اى ﻛﻪ اﻫﻞ ﻋﺮاق ﻓﺮﻳﺎد ﻛﻨﻨﺪ واﻳﻤﻨﻰ از آﻧﺎن ﺳﻠﺐ ﮔﺮدد ،وﺳﺎل
ﺷﻨﻮاﻧﻨﺪه اى ﻛﻪ اﻫﻞ اﻳﻤﺎن در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺧﻮاب ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺻﺪاﻳﻰ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ،وﺳﺎل ﺷﻨﺎورى ﻛﻪ ﻛﺸﺘﻴﻬﺎى ﺟﻨﮕﻰ ﺑﺮاى از ﺑﻴﻦ
ﺑﺮدن ﻣﺮدان ﺟﺰﻳﺮه در درﻳﺎ ﻏﻮﻃﻪ ور ﺷﻮﻧﺪ .ﻛﺮدﻫﺎ در آن ﺳﺎل ﻣﺮدى از ﺑﻨﻰ ﻋﺒﺎس را در ﺧﻮاﺑﮕﺎﻫﺶ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻰ
رﺳﺎﻧﻨﺪ ،وﺳﺎل اﻧﺪوه آورى ﻛﻪ ﻣﺆﻣﻨﺎن از ﺳﺮ اﻧﺪوه ﺟﺎن دﻫﻨﺪ ،وﺳﺎل ﻓﺮوﮔﻴﺮﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻗﺤﻄﻰ ﻣﺮدم را ﻓﺮو ﮔﻴﺮد،
وﺳﺎل ﺟﺎرى وروان ﺷﻮﻧﺪه اى ﻛﻪ ﻧﻔﺎق در دﻟﻬﺎﻳﺸﺎن ﺟﺎرى وروان ﺷﻮد ،وﺳﺎل ﻏﺮق ﺷﺪن ﻛﻪ در آن ﺳﺎل اﻫﻞ ﺧﻂ ﻏﺮق
ﺷﻮﻧﺪ ،وﺳﺎل رﺑﺎﻳﻨﺪه ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻬﺎى ﻣﺮدم در اﺛﺮ ﻗﺤﻄﻰ رﺑﻮده ﺷﻮد در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻂ وﻫﺠﺮ وﻫﺮ ﻧﺎﺣﻴﻪ اى ﻛﻪ ﺳﺎﺋﻠﻰ دور
ﺑﮕﺮدد و اﺣﺪى ﭼﻴﺰى ﺑﻪ او ﻧﺪﻫﺪ وﻛﺴﻰ او را رﺣﻢ ﻧﻜﻨﺪ ،وﺳﺎل ﻏﻠﻮ ﻛﻨﻨﺪه اى ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻰ از ﺷﻴﻌﻴﺎن ﻣﻦ ﻏﻠﻮ ﻛﻨﻨﺪ وﻣﺮا
ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرى ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻦ ﺑﻴﺰارم از آﻧﭽﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ ،وﺳﺎل درﻧﮓ ﻛﻨﻨﺪه ﻛﻪ ﻣﺮدم درﻧﮓ ﻛﻨﻨﺪ ودو ﻣﻨﺎدى دو
ﻧﺪا ﻛﻨﻨﺪ .ﻳﻜﻰ ﻛﻪ ﺟﺒﺮﻳﻞ ﺑﺎﺷﺪ وﻧﺪا ﻛﻨﺪ ﻛﻪ :آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﻣﻠﻚ در آل ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ اﺳﺖ .ودﻳﮕﺮى ﺷﻴﻄﺎن اﺳﺖ -
ﺧﺪا او را ﻟﻌﻨﺖ ﻛﻨﺪ -ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺎد آورد :آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﻣﻠﻚ در آل اﺑﻰ ﺳﻔﻴﺎن اﺳﺖ .در آن ﻫﻨﮕﺎم ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ
وﻳﻜﺼﺪ ﻫﺰار ﻣﺮد او را ﻫﻤﺮاﻫﻰ ﻛﻨﻨﺪ .او در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻋﺮاق ﻓﺮود آﻳﺪ وﻣﻴﺎن ﺟﻠﻮﻻ )ﻛﻪ دﻫﻰ اﺳﺖ در ﺷﺶ ﻓﺮﺳﺨﻰ
٩٩
www.mybook.ir
ﺑﻐﺪاد( وﺧﺎﻧﻘﻴﻦ را ﺳﺪ ﻛﺮده وﻣﺮد ﺳﺨﻦ آراﻳﻰ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺧﻮد ﺑﺴﻰ ﻓﺨﺮ وﻣﺒﺎﻫﺎت ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﺪه وﺑﺴﺎن
ﺷﻌﻴﺐ ﺑﻦ ﺻﺎﻟﺢ از ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎى ﻧﻴﻴﻦ وﻧﻴﺰارﻫﺎ ﺑﻴﺮون آﻳﺪ .او ﭘﻴﺮﻣﺮدى اﺳﺖ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ و ﺳﻴﻪ ﭼﺮده .ﺷﮕﻔﺖ آور
اﺳﺖ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ دو ﻣﺎه ﺟﻤﺎدى ورﺟﺐ اﺗﻔﺎق ﻣﻰ اﻓﺘﺪ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ در ﺟﺰاﻳﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﮔﺮدد .در آن ﺣﺎل ﮔﻤﺸﺪه اى
از ﻣﻴﺎن ﺗﻞ ﻛﻪ ﭘﻴﺮوزى وﻏﻠﺒﻪ از اوﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﮔﺮدد .آن ﮔﺎه ﺑﺎ او ﻣﺮد ﻳﻚ ﭼﺸﻤﻰ ﺑﻪ ﻧﺒﺮد ﺑﺮﺧﻴﺰد .ﺳﭙﺲ در
راس اﻟﻌﻴﻦ )ﻛﻪ ﺷﻬﺮى اﺳﺖ از ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺟﺰﻳﺮه ،ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﺮان وﻧﺼﻴﺒﻴﻦ( ﻣﺮدى زرد رﻧﮓ ﺑﺮ ﺳﺮ ﭘﻠﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ
ﮔﺮدد .او ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮدار را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻰ رﺳﺎﻧﺪ .آن ﮔﺎه ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﺮاق ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ودر ﺷﻬﺮ زور
ﭘﺪﻳﺪار ﻣﻰ ﮔﺮدد .آن ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻼﻳﻰ ﺑﺰرگ وﺗﺎر اﺳﺖ وﺑﻠﻴﻪ اى اﺳﺖ ﺳﺨﺖ وﭼﺴﺒﻨﺪه ﻛﻪ آﻧﻬﺎ را دﻣﻰ رﻫﺎ ﻧﻜﻨﺪ.
راوى ﮔﻮﻳﺪ :ﭘﺲ ﮔﺮوﻫﻰ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺑﻴﺎن ﻛﻦ ﻛﻪ از ﻛﺠﺎ اﻳﻦ زرد ﭘﻮﺳﺖ ﺧﺮوج
ﻣﻰ ﻛﻨﺪ؟ وآن ﮔﺎه اوﺻﺎﻓﺶ را ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺑﺎزﮔﻮ .آن ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم در ﭘﺎﺳﺦ آﻧﺎن ﻓﺮﻣﻮد ﻛﻪ :ﻫﻢ اﻛﻨﻮن او را
ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ :ﭘﺸﺘﻰ ﭘﻬﻦ دارد .دو ﺳﺎق ﭘﺎﻫﺎﻳﺶ ﻛﻮﺗﺎه اﺳﺖ .زود ﺑﻪ ﺧﺸﻢ ﻣﻰ آﻳﺪ .دوازده )ﻳﺎ ﺑﻴﺴﺖ
ودو( ﺟﻨﮓ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﭘﻴﺮﻣﺮدﻳﺴﺖ ﻛﺮد ﺻﻔﺖ ،ﺧﻮب ﺻﻮرت ،دراز ﻋﻤﺮ ﻛﻪ ﭘﺎدﺷﺎه روم ﺑﻪ آﺋﻴﻦ او در آﻳﺪ وزﻧﻬﺎى ﺧﻮد
را در اﺧﺘﻴﺎر او ﻗﺮار دﻫﺪ .ﻣﺮدﻳﺴﺖ ﻛﻪ در اﻳﻤﺎن ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ دارد ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وﻳﻘﻴﻨﺶ ﻧﻴﻜﻮ اﺳﺖ .ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﺮوج او
ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﻨﺎى ﺷﻬﺮ روم اﺳﺖ ﺑﺮ ﺳﻪ ﻗﻠﻌﻪ )ﻳﺎ ﺳﻪ ﺳﺮ ﺣﺪ ﻳﺎ ﺳﻪ ﭘﺎﻳﮕﺎه( .ﭘﺲ آن وادى را ﺷﻴﺦ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺮاق ﺧﺮاب ﻛﻨﺪ
واو ﻛﺴﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻗﻠﻌﻪ ﻫﺎ )ﻳﺎ ﺳﺮ ﺣﺪات ﻳﺎ ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻬﺎ( ﻏﺎﻟﺐ آﻳﺪ .ﭘﺲ ﻣﺎﻟﻚ رﻗﺎب ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺷﻮد )ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺮ ﮔﺮدن
ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﺳﻮار ﺷﻮد( وﻣﺮداﻧﻰ از اﻫﻞ ﺑﻐﺪاد ﺑﺮ ﻟﺸﻜﺮ او اﻓﺰوده ﮔﺮدﻧﺪ وﻧﺒﺮدى در ﺑﺎﺑﻞ -ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﺣﻠﻪ اﺳﺖ
درﮔﻴﺮد ﻛﻪ در آن ﺧﻠﻖ ﺑﺴﻴﺎرى ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ وﺑﺴﻴﺎرى ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﻓﺮو روﻧﺪ .وﻓﺘﻨﻪ اى در ﺑﻐﺪاد واﻗﻊ ﺷﻮد وﻛﺴﻰ
ﻓﺮﻳﺎد ﺑﺮ آورد ﻛﻪ :ﺑﻪ ﺑﺮادرﻫﺎى ﺧﻮد در ﻛﻨﺎر ﻓﺮات ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻳﺪ .ﭘﺲ اﻫﻞ ﺑﻐﺪاد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮرﭼﮕﺎن از ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎى ﺧﻮد
ﺑﻴﺮون رﻳﺰﻧﺪ ودر اﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد وﻳﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻛﻮﻫﻬﺎ ﺑﮕﺮﻳﺰﻧﺪ وﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪه آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد روﻧﺪ.
آن ﮔﺎه ﺷﺨﺼﻰ دﻳﮕﺮ ﺻﺪاى ﺧﻮد را ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺎدى دﻳﮕﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﺪ .ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺎد او ﻣﺮدم ﺑﺴﺎن ﻣﻮرﭼﮕﺎن از ﺧﺎﻧﻪ ﻫﺎى ﺧﻮد
ﺑﻴﺮون آﻳﻨﺪ .از اﻳﺸﺎن ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎرى ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺟﺰاﻳﺮ رﺳﺪ .اﻫﻞ ﺟﺰاﻳﺮ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﺑﻪ ﺑﺮادرﻫﺎى
١٠٠
www.mybook.ir
ﺧﻮد ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻳﺪ .از ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﻣﺮدى زرد رﻧﮓ ﺑﺮﺧﻴﺰد وﺑﺎ ﮔﺮوﻫﻰ ﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺧﻂ رواﻧﻪ ﮔﺮدد .اﻫﻞ
ﻫﺠﺮ واﻫﻞ ﻧﺠﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻧﺪ .ﭘﺲ داﺧﻞ ﺑﺼﺮه ﺷﻮﻧﺪ وﻣﺮدم ﺑﺼﺮه ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ واز ﺷﻬﺮى ﺑﻪ ﺷﻬﺮى
دﻳﮕﺮ وارد ﺷﻮﻧﺪ ،ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ داﺧﻞ در ﺷﻬﺮ ﺣﻠﺐ ﺷﻮﻧﺪ .در آﻧﺠﺎ ﻧﺒﺮد ﺷﺪﻳﺪى واﻗﻊ ﺷﻮد .
آﻧﺎن ﺑﻪ ﻣﺪت ﻳﻜﺼﺪ روز در آﻧﺠﺎ اﺗﺮاق ﻛﻨﻨﺪ .آن ﮔﺎه ﻣﺮد زرد رﻧﮓ داﺧﻞ ﺟﺰﻳﺮه ﺷﻮد ودر ﻃﻠﺐ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺷﺎم ﺑﺮ آﻳﺪ .
ﺟﻨﮓ ﺑﺰرﮔﻰ در آﻧﺠﺎ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺴﺖ وﭘﻨﺞ روز ﻃﻮل ﻛﺸﺪ وﻧﻔﻮس ﺑﺴﻴﺎرى از ﻃﺮﻓﻴﻦ درﮔﻴﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .
ﻟﺸﻜﺮ ﻋﺮاق ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﻼد ﺟﺒﻞ -ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺳﻜﻮﻧﺖ ﻛﺮدﻫﺎ اﺳﺖ -ﭘﻴﺸﺮوى ﻛﻨﻨﺪ وﻣﺮد زرد رﻧﮓ ﺑﺎ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ ﺑﻪ
ﺷﻬﺮ ﻛﻮﻓﻪ ﺳﺮازﻳﺮ ﺷﻮد .او در آﻧﺠﺎ آن ﻗﺪر ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺧﺒﺮ از ﺷﺎم ﺑﺮﺳﺪ ﻛﻪ راه را ﺑﺮ ﺣﺎﺟﻴﺎن ﺑﺮﻳﺪه اﻧﺪ .
در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺣﺎﺟﻴﺎن از رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻜﻪ ﻣﻨﻊ ﻛﺮده ﺷﻮﻧﺪ .ﭘﺲ اﺣﺪى از ﻃﺮف ﺷﺎم وﻋﺮاق ﺑﻪ ﻣﻜﻪ ﻧﺮود وﻓﻘﻂ از راه
ﻣﺼﺮ ﺑﻪ ﺣﺞ روﻧﺪ .ﭘﺲ از آن راه رﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺣﺞ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ ﻣﺴﺪود ﮔﺮدد .ﻛﺴﻰ از ﺳﻤﺖ روم ﻓﺮﻳﺎد ﻛﻨﺪ ﻛﻪ :آن ﻣﺮد زرد
رﻧﮓ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ .او ﺑﺎ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺳﺮ ﻛﺮده ﻳﻜﺼﺪ ﻫﺰار ﺟﻨﮕﺠﻮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻟﺸﻜﺮى ﻛﻪ در روم ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﺑﻴﺮون آﻳﺪ .ﺟﻤﻠﮕﻰ ﺑﺎ ﺳﻼﺣﻬﺎى آراﺳﺘﻪ وﭘﻴﺮاﺳﺘﻪ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ارﺟﻮن )ﻛﻪ ﻧﺎم ﺷﻬﺮﻳﺴﺖ از اﻃﺮاف ﺟﻴﺎن ،ﻧﺰدﻳﻚ ام
اﻟﺴﻮداء وﻣﺪﻳﻨﻪ اﻟﺴﻮداء ﻫﻤﺎن دﻣﺸﻖ اﺳﺖ( ﻓﺮود آﻳﻨﺪ .وآن ﺷﻬﺮى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎم ﺑﻦ ﻧﻮح در آن ﻓﺮود آﻣﺪ .ﭘﺲ
درﮔﻴﺮى ﺑﺮ دروازه ﺷﻬﺮ رخ دﻫﺪ .ﻟﺸﻜﺮ روم از آﻧﺠﺎ ﻛﻮچ ﻧﻜﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮدى ﺑﺮ زﻳﺎن اﻳﺸﺎن ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ .از ﺟﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﻧﻤﻰ داﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻟﺸﻜﺮى ﺑﺎ او ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ ﮔﺮوه زﻳﺎدى از روﻣﻴﺎن ﺑﻪ دﺳﺖ او وﺳﭙﺎﻫﻴﺎﻧﺶ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﭘﺲ آن ﮔﺎه
ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻪ ﺑﻐﺪاد ﺑﺎزﮔﺮدد .ﺑﻌﻀﻰ از اﻳﺸﺎن را ﮔﺮوﻫﻰ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ رﺳﺎﻧﻨﺪ .ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﻓﺘﻨﻪ ﺑﻪ آﺧﺮ رﺳﺪ وﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﻣﮕﺮ
ﻳﻜﻰ از آﻧﻬﺎ در ﻃﺮف ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻐﺪاد ودﻳﮕﺮى در ﺟﺎﻧﺐ ﺷﺮﻗﻰ .اﻳﻦ ﺧﺒﺮ را اﻫﻞ ﻃﺒﻘﻪ ﻫﻔﺘﻢ ﻣﻰ ﺷﻨﻮﻧﺪ .ﭘﺲ در آن ﻫﻨﮕﺎم
ﺧﺴﻮف ﮔﺴﺘﺮده اى رخ دﻫﺪ وآﻓﺘﺎب ﺑﻪ وﺿﻮح روﺷﻦ ﻣﻰ ﮔﺮدد وﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ اﻳﻦ آﻳﺎت را ودﺳﺖ از ﻣﻌﺎﺻﻰ وﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻰ ﻛﻪ
ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮ ﻧﻤﻰ دارﻧﺪ واﮔﺮ ﻧﻬﻴﺸﺎن ﻛﻨﻨﺪ از ﻛﺮدار زﺷﺖ ﺧﻮد دﺳﺖ ﺑﺮ ﻧﺪارﻧﺪ .
در اﻳﻨﺠﺎ اﺑﻦ ﻳﻘﻄﻴﻦ وﮔﺮوﻫﻰ از ﻣﻮﺟﻬﻴﻦ اﺻﺤﺎب ﺣﻀﺮﺗﺶ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﺷﻤﺎ ﺑﺮاى ﻣﺎ
ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺷﺎﻣﻰ را ﺑﺎز ﮔﻔﺘﻰ ،ﺣﺎل ﻣﻰ ﺧﻮاﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻰ ﺑﺮاى ﻣﺎ اﻣﺮ او را .ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻓﺮﻣﻮد :ﺧﺮوج او
١٠١
www.mybook.ir
در آﺧﺮﻳﻦ ﺳﺎﻟﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺎ ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ .آﻧﺎن ﮔﻔﺘﻨﺪ :آن را ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﻦ ،زﻳﺮا ﻛﻪ دﻟﻬﺎى ﻣﺎ ﺗﺮﺳﺎن اﺳﺖ .ﺑﺎﺷﺪ
ﻛﻪ از ﺑﻴﺎن ﺷﻤﺎ ﺑﺼﻴﺮﺗﻰ ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد .ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ :ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﺮوج او اﺧﺘﻼف ﺳﻪ ﭘﺮﭼﻢ اﺳﺖ :ﻳﻜﻰ
ﭘﺮﭼﻢ ﻋﺮب اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد .ﭘﺲ واى ﺑﺮ ﻣﺼﺮ وآﻧﭽﻪ ﻛﻪ وارد ﺷﻮد ﺑﺮ آن از اﻳﺸﺎن ،وﭘﺮﭼﻤﻰ از ﺑﺤﺮﻳﻦ از
ﺟﺰﻳﺮه اوال ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد از ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﻓﺎرس ،وﭘﺮﭼﻤﻰ از ﺷﺎم ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮد .آن ﮔﺎه ﻓﺘﻨﻪ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎل در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ.
آن ﮔﺎه ﻣﺮدى از اوﻻد ﻋﺒﺎس ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ .اﻫﻞ ﻋﺮاق ﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ :ﺑﻪ ﻧﺰد ﺷﻤﺎ ﮔﺮوﻫﻰ ﭘﺎى ﺑﺮﻫﻨﻪ وﺑﻮاﻟﻬﻮس روان
ﮔﺮدﻳﺪ .اﻫﻞ ﺷﺎم وﻓﻠﺴﻄﻴﻦ از ﺧﺒﺮ آﻣﺪن آﻧﻬﺎ ﻣﻀﻄﺮب ﺷﻮﻧﺪ وﺑﻪ رؤﺳﺎى ﺷﺎم وﻣﺼﺮ رﺟﻮع ﻛﺮده ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ
ﺷﺎﻫﺰاده را ﺑﻄﻠﺒﻨﺪ .آن ﮔﺎه در ﺟﺴﺘﺠﻮى او ﺑﺮ آﻣﺪه او را در ﻏﻮﻃﻪ دﻣﺸﻖ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ،در ﻣﻜﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﺮﺷﺘﺎ )وآن ﻣﻮﺿﻌﻰ
اﺳﺖ در راه ﺣﻤﺺ ﻛﻪ ﺗﺎ دﻣﺸﻖ ﺑﻴﺶ از ﻳﻚ ﻓﺮﺳﺦ ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد ( ﻧﺎﻣﻨﺪ .او ﭼﻮن ﺑﻪ ﻧﺰد آﻧﺎن آﻳﺪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺧﻠﻮت ﻛﻨﺪ ،اﻣﺎ
از آن ﻣﺠﻠﺲ داﺋﻴﻬﺎى ﺧﻮد را ﻛﻪ از ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻰ ﻛﻼب وﺑﻨﻰ دﻫﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻴﺮون ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .از ﺑﺮاى او در وادى ﻳﺎﺑﺲ
ﻋﺪه ﻣﻌﺪودى اﺳﺖ واردﻳﻦ او را ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ :اى آن ﺷﺨﺼﻰ ﻛﻪ ﺳﺰاوار وﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰ اﻳﻦ ﻛﺎر را دارى! روا ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺮ ﺗﻮ
ﻛﻪ اﺳﻼم را ﺿﺎﻳﻊ ﻛﻨﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻨﺸﻴﻨﻰ وﻗﻴﺎم ﻧﻜﻨﻰ ﺗﺎ اﺳﻼم از ﺑﻴﻦ رود .آﻳﺎ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﭼﻪ اﻫﻮال وﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎﻳﻰ در
ﻣﺮدم ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ؟ ﭘﺲ از ﺧﺪا ﺑﭙﺮﻫﻴﺰ وﺑﺮاى ﻳﺎرى ﻛﺮدن دﻳﻨﺖ ﺧﺮوج ﻛﻦ .او ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :ﻣﻦ رﻓﻴﻖ وﺻﺎﺣﺐ
اﺧﺘﻴﺎر ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺘﻢ .ﺑﻪ او ﮔﻮﻳﻨﺪ :آﻳﺎ از ﻗﺮﻳﺶ ﻧﻴﺴﺘﻰ واز اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻨﺪه ﻧﻤﻰ ﺑﺎﺷﻰ؟ آﻳﺎ ﻏﻴﺮت وﺗﻌﺼﺐ در
ﻣﻮرد اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﭘﻴﻐﻤﺒﺮت ﺑﻪ ﺧﺮج ﻧﻤﻰ دﻫﻰ؟ ﺗﻮ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻰ آﻧﭽﻪ را از ذﻟﺖ وﺧﻮارى ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪت دراز ﺑﻪ آﻧﺎن وارد
ﺷﺪه اﺳﺖ ،زﻳﺮا ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﺎه ﻗﻴﺎم ﻛﻨﻰ ﺑﺮاى رﻏﺒﺖ در ﺟﻤﻊ آورى ﻣﺎل وﺧﻮﺷﮕﺬراﻧﻰ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎل ﺣﺎﻣﻰ دﻳﻦ
ﺧﻮد ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻰ .ﭘﺲ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻳﻜﻰ ﺑﻌﺪ از دﻳﮕﺮى در ﻧﺰد او رﻓﺖ وآﻣﺪ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ و او در آن ﻫﻨﮕﺎم در ﭘﺎﺳﺦ اﻳﺸﺎن ﻣﻰ
ﮔﻮﻳﺪ :ﺑﺮوﻳﺪ ﻧﺰد آن ﺧﻠﻔﺎﻳﻰ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺪت ﺑﺎ اﻳﺸﺎن ﺑﻮدﻳﺪ .ﭘﺲ از آن اﻳﺸﺎن را اﺟﺎﺑﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ودر روز ﺟﻤﻌﻪ اى ﺑﻪ
آن ﮔﺎه ﺑﺮﻓﺮاز ﻣﻨﺒﺮى در دﻣﺸﻖ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد واﻳﻦ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎرى اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻨﺒﺮ ﻣﻰ رود .او در آن روز دو ﺧﻄﺒﻪ
ﻣﻰ ﺧﻮاﻧﺪ وآﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﺟﻬﺎد ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ واز اﻳﺸﺎن ﺑﺮ ﻋﺪم ﺳﺮﭘﻴﭽﻰ از دﺳﺘﻮراﺗﺶ -ﺧﻮاه ﺑﺪان ﺧﺸﻨﻮد ﺑﺎﺷﻨﺪ
وﺧﻮاه از آن روى ﮔﺮدان -ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻰ ﮔﻴﺮد .ﺳﭙﺲ ﺷﻬﺮ را ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻏﻮﻃﻪ ﺗﺮك ﻛﻨﺪ .در ﺧﺎرج ﻏﻮﻃﻪ ﺗﻮﻗﻒ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ
١٠٢
www.mybook.ir
اﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮداﻧﻰ ﻣﻠﻌﻮن وﺳﺨﻦ ﭼﻴﻦ وﻛﺎﻓﺮ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﺑﻪ او ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻧﺪ .آن ﮔﺎه او داﺋﻴﻬﺎﻳﺶ را ﺑﺮاى
ﻓﺮاﺧﻮان ﺟﻨﮕﺠﻮ ﺑﻪ ﺳﻮى ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻰ ﻛﻼب ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ .ﭘﺲ از آن ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﺴﺎن ﺳﻴﻞ ﻣﺮداﻧﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ او روان ﮔﺮدﻧﺪ.
آن ﮔﺎه ﺑﺎ ﭘﺎدﺷﺎﻫﻰ از ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﺒﺎس ﺑﻪ ﻧﺒﺮد ﺑﺮﺧﻴﺰد .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﮔﺮوﻫﻰ از ﺷﺎﻣﻴﺎن ﺧﺮوج
ﻛﻨﺪ .اﻫﻞ ﺳﻪ ﭘﺮﭼﻢ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ اﺧﺘﻼف ﻛﻨﻨﺪ :ﭘﺮﭼﻢ ﺗﺮك وﻋﺠﻢ ﻛﻪ رﻧﮕﺶ ﺳﻴﺎه اﺳﺖ وﭘﺮﭼﻢ ﻋﺮب ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﮕﺮد ﻛﻪ از
ﭘﻴﺮوان اﺑﻦ ﻋﺒﺎﺳﻨﺪ ورﻧﮓ ﭘﺮﭼﻤﺸﺎن زرد اﺳﺖ وﭘﺮﭼﻢ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ .آن ﮔﺎه در ﺑﻄﻦ اﻻزرق ﻧﺒﺮدى ﺳﺨﺖ درﮔﻴﺮد ﻛﻪ از
آﻧﺎن ﺷﺼﺖ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮد .ﭘﺲ از آن ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﺮ اﻳﺸﺎن ﻏﺎﻟﺐ آﻳﺪ وﮔﺮوه اﻧﺒﻮﻫﻰ از آﻧﺎن را ﺑﻜﺸﺪ وﺑﺮ ﻣﺮاﻛﺰ
ﺣﺴﺎس دﺳﺖ اﻧﺪازد وﺑﻨﺎى ﺧﻮد را در ﻣﻴﺎن اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻋﺪل وداد ﮔﺬارد ﺗﺎ اﻧﺪازه اى ﻛﻪ در ﺣﻖ او ﮔﻔﺘﻪ ﺷﻮد :ﺑﻪ ﺧﺪا
ﺳﻮﮔﻨﺪ ،ﺳﺨﻨﺎﻧﻰ ﻛﻪ درﺑﺎره او ﻣﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻇﺎﻟﻢ وﺳﺘﻤﻜﺎر اﺳﺖ -دروغ اﺳﺖ .ﻫﺮ آﻳﻨﻪ اﻳﺸﺎن از دروﻏﮕﻮﻳﺎﻧﻨﺪ وﻧﻤﻰ
داﻧﻨﺪ ﻛﻪ او ﺑﺎ اﻣﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد؟ واﮔﺮ ﻣﻰ داﻧﺴﺘﻨﺪ اﻳﻦ ﺳﺨﻦ را ﻧﻤﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ .او ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﺪاﻟﺖ در ﻣﻴﺎن
اﻳﺸﺎن رﻓﺘﺎر ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ در آﻳﺪ .ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻴﺮش ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺣﻤﺺ اﺳﺖ .ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ اﻫﻞ
ﺣﻤﺺ در ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﻨﺪ .ﭘﺲ از ﻓﺮات از ﺑﺎب ﺑﻴﻌﻪ ﻣﺼﺮ ﻋﺒﻮر ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﺧﺪا رﺣﻢ وﺷﻔﻘﺖ را از دل او ﺑﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .آن
ﮔﺎه ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻌﻰ ﻛﻪ آن را ﻗﺮﻳﻪ ﺳﺒﺎ ﮔﻮﻳﻨﺪ رﻫﺴﭙﺎر ﻣﻰ ﮔﺮدد .در آﻧﺠﺎ ﻧﺒﺮدى ﺑﺰرگ واﻗﻊ ﻣﻰ ﺷﻮد .ﭘﺲ ﺷﻬﺮى ﺑﺎﻗﻰ
ﻧﻤﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﻣﮕﺮ آن ﻛﻪ ﺧﺒﺮ او ﺑﻪ ﺳﺎﻛﻨﻴﻨﺶ ﺑﺮﺳﺪ وﺗﺮس وﺟﺰع از اﻳﻦ ﺧﺒﺮ آﻧﻬﺎ را ﻓﺮو ﮔﻴﺮد .ﭘﺲ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮى
ﺑﻌﺪ از ﺷﻬﺮ دﻳﮕﺮى داﺧﻞ ﻣﻰ ﺷﻮد وﺑﺎ آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺒﺮد ﺑﺮ ﻣﻰ ﺧﻴﺰد .ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻧﺒﺮد او در ﺣﻤﺺ اﺳﺖ وﺑﻌﺪ از آن در رﻗﻪ
وﭘﺲ از آن در ﻗﺮﻳﻪ ﺳﺒﺎ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﺒﺮد از ﻧﺒﺮد در ﺣﻤﺺ ﺑﺲ ﺑﺰرﮔﺘﺮ اﺳﺖ .آن ﮔﺎه ﺑﻪ دﻣﺸﻖ ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺮدد وﻣﺮدﻣﺎن ﺑﻪ
او ﻧﺰدﻳﻚ ﺷﻮﻧﺪ .ﻟﺸﻜﺮى ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ وﻟﺸﻜﺮى ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺸﺮق )ﻳﻌﻨﻰ ﻋﺮاق( ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ .در
ﺑﻐﺪاد ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺰار ﻧﻔﺮ را ﻣﻰ ﻛﺸﺪ وﺳﻲ ﺻﺪ زن ﺣﺎﻣﻠﻪ را ﺷﻜﻢ ﭘﺎره ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﻟﺸﻜﺮ او در ﻛﻮﻓﻪ ﺷﻤﺎ ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ .ﭼﻪ
ﺑﺴﻴﺎر ﻣﺮد وزن ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ در آﻳﻨﺪ .ﭘﺲ در آﻧﺠﺎ ﺧﻠﻖ ﺑﺴﻴﺎرى را ﻣﻰ ﻛﺸﺪ .واﻣﺎ ﻟﺸﻜﺮى ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻓﺮﺳﺘﺎده ﭼﻮن
ﺑﻪ زﻣﻴﻦ ﺑﻴﺪار رﺳﻨﺪ ﺟﺒﺮﻳﻞ ﻓﺮﻳﺎد ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺮ ﻛﺸﺪ ﻛﻪ اﺣﺪى از آﻧﺎن در ﺻﺤﻨﻪ ﮔﻴﺘﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ ،ﻣﮕﺮ آن ﻛﻪ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ
ﻓﺮو رود .دو ﻣﺮد در ﻋﻘﺐ ﻟﺸﻜﺮ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ از آﻧﻬﺎ ﺑﺸﺎرت دﻫﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ ودﻳﮕﺮى ﺑﻴﻢ دﻫﻨﺪه .اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ ﻣﻰ
ﺑﻴﻨﻨﺪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺑﺮ آﻧﻬﺎ وارد ﻣﻰ ﺷﻮد .ﭘﺲ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ از آﻧﻬﺎ ﻣﮕﺮ ﺳﺮﻫﺎى اﻳﺸﺎن را ﻛﻪ از زﻣﻴﻦ ﺑﺪر آﻣﺪه اﺳﺖ .آﻧﺎن
١٠٣
www.mybook.ir
آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ .ﭘﺲ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ ﺑﺮ آن دو ﻧﻔﺮ ﺻﻴﺤﻪ اى زﻧﺪ ﻛﻪ ﺻﻮرﺗﻬﺎى آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺮدد .ﺧﺪا
روﻳﻬﺎى آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪ .ﭘﺲ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻣﻰ رود وآن ﺑﺸﺎرت دﻫﻨﺪه اﺳﺖ .او ﺑﺸﺎرت ﻣﻰ دﻫﺪ
ﻛﻪ ﺧﺪا آﻧﺎن را از ﺷﺮ آن ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻰ دارد ودﻳﮕﺮى آﻧﺎن را از آن ﻟﺸﻜﺮ ﺑﻴﻢ دﻫﺪ .ﭘﺲ آن ﮔﺎه او ﺑﻪ ﺳﻮى
ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﺎز ﻣﻰ ﮔﺮدد وﺧﺒﺮ ﻣﻰ دﻫﺪ او را ﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺸﻜﺮ او وارد ﺷﺪه اﺳﺖ .آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻓﺮﻣﻮد :ﺧﺒﺮ
ﺻﺤﻴﺢ ﻧﺰد ﺟﻬﻴﻨﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻴﻠﻪ اى ﻫﺴﺘﻨﺪ از ﻋﺮب ،زﻳﺮا ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﻧﻔﺮ ﻛﻪ ﺑﺸﻴﺮ وﻧﺬﻳﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ از ﺟﻬﻴﻨﻪ اﻧﺪ .ﭘﺲ
ﮔﺮوﻫﻰ از اوﻻد ﭘﻴﻐﻤﺒﺮ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ ﻛﻪ از ﺷﺮﻳﻔﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ روم ﻓﺮار ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﭘﺎدﺷﺎه روم
ﮔﻮﻳﺪ :ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺮا ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺎزﮔﺮدان .ﭘﺎدﺷﺎه روم آﻧﺎن را ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺮداﻧﺪ .ﺑﺎﻻى ﭘﻠﻪ ﻫﺎى ﺷﺮﻗﻰ ﻣﺴﺠﺪ ﺟﺎﻣﻊ دﻣﺸﻖ آﻧﻬﺎ
را ﮔﺮدن ﻣﻰ زﻧﺪ وﻛﺴﻰ او را از اﻳﻦ ﻛﺎر ﻧﻬﻰ ﻧﻤﻰ ﻛﻨﺪ.آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ آن )ﻳﻌﻨﻰ ﺧﺮوج ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ( ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﻨﺎ ﺷﺪن
ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻬﺎﻳﻰ اﺳﺖ در ﺷﻬﺮﻫﺎ .ﮔﺮوﻫﻰ ﮔﻔﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﺑﺮاى ﻣﺎ آن ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻬﺎ را ذﻛﺮ ﻛﻦ .ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻓﺮﻣﻮد:
ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﻨﺎ ﻣﻰ ﺷﻮد ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﺷﺎم ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﻋﺠﻮز وﺣﺮان ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در واﺳﻂ )ﻛﻪ ﺷﻬﺮى اﺳﺖ در ﻣﻴﺎن ﻛﻮﻓﻪ
وﺑﺼﺮه( وﺑﻨﺎ ﻣﻰ ﺷﻮد ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﺑﻴﻀﺎء ،و ﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﻛﻮﻓﻪ ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﺷﻮﺷﺘﺮ ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ارﻣﻨﻴﻪ ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ
در ﻣﻮﺻﻞ ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﻫﻤﺪان ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در دﻗﻪ )ﻛﻪ ﺷﻬﺮى اﺳﺖ در ﻛﻨﺎر ﻓﺮات( وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در دﻳﺎر ﻳﻮﻧﺲ،
وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﺣﻤﺺ ،وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در ﻣﻄﺮﻳﻪ )ﻛﻪ از ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎى ﻣﺼﺮ اﺳﺖ( وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در رﻗﻄﺎء )ﻛﻪ از ﻧﻮاﺣﻰ ﺧﻂ ﻳﺎ
ﺑﺤﺮﻳﻦ اﺳﺖ( وﭘﺎﻳﮕﺎﻫﻰ در رﺣﺒﻪ )ﻛﻪ ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﺻﻨﻌﺎى ﻳﻤﻦ ،ﻳﺎ ﻧﺎﺣﻴﻪ اى اﺳﺖ ﻣﻴﺎن ﻣﺪﻳﻨﻪ وﺷﺎم ﻳﺎ ﻗﺮﻳﻪ اى
اى ﻣﺮدم! آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﻮن ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﻮد ﺑﺮاى او وﻗﺎﻳﻊ وﺟﻨﮕﻬﺎى ﺑﺰرﮔﻰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد :اول وﻗﻌﻪ وﺟﻨﮓ او
ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﺣﻤﺺ واﻗﻊ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ ،ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﺣﻠﺐ ،ﭘﺲ از آن ﺑﻪ رﻗﻪ ،ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻗﺮﻳﻪ ﺳﺒﺎ ،ﭘﺲ از آن ﺑﻪ راس
اﻟﻌﻴﻦ ،ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻧﺼﻴﺒﺶ ،ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻣﻮﺻﻞ -ﻛﻪ واﻗﻌﻪ ﻣﻮﺻﻞ واﻗﻌﻪ ﺑﺰرﮔﻰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .ﭘﺲ از آن در ﻣﻮﺻﻞ
ﻣﺮداﻧﻰ از ﺑﻐﺪاد واز دﻳﺎر ﻳﻮﻧﺲ ﺗﺎ ﻟﺠﻤﻪ ﮔﺮد ﻫﻢ آﻳﻨﺪ وﻧﺒﺮد ﺳﺨﺘﻰ واﻗﻊ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺰار ﻧﻔﺮ در آن ﮔﺸﺘﻪ
ﺷﻮﻧﺪ .ﺟﻨﮓ ﺗﺎ ﻣﻮﺻﻞ ﺟﺮﻳﺎن ﭘﻴﺪا ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ودر آﻧﺠﺎ ﻗﺘﺎل ﺳﺨﺘﻰ رو ﺧﻮاﻫﺪ داد .آﻧﮕﺎه ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ در آﻧﺠﺎ ﻓﺮود ﻣﻰ آﻳﺪ
وﺷﺼﺖ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ از اﻳﺸﺎن را ﻣﻰ ﻛﺸﺪ .ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ در آﻧﺠﺎ اﺳﺖ ﮔﻨﺠﻬﺎى ﻗﺎروﻧﻰ واز ﺑﺮاى آﻧﺠﺎ اﺳﺖ ﺗﺮﺳﻬﺎى
١٠
www.mybook.ir
ﺑﺰرﮔﻰ ﺑﻌﺪ از ﻓﺮورﻓﺘﻦ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ وﺳﻨﮕﺒﺎرﻳﺪن وﻣﺴﺦ ﺷﺪن ﻛﻪ زودﺗﺮ از ﺟﺎﻫﺎى دﻳﮕﺮ رخ ﻣﻰ دﻫﺪ ﺑﺴﺎن ﻓﺮورﻓﺘﻦ ﻣﻴﺦ
ﺣﻀﺮت در اداﻣﻪ ﺳﺨﻨﺎن ﺧﻮد ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ :ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﻫﺮ ﻛﺴﻰ را ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﻣﺤﻤﺪ وﻋﻠﻰ وﺣﺴﻦ وﺣﺴﻴﻦ وﻓﺎﻃﻤﻪ وﺟﻌﻔﺮ
وﻣﻮﺳﻰ وزﻳﻨﺐ وﺧﺪﻳﺠﻪ ورﻗﻴﻪ اﺳﺖ از روى ﺑﻐﺾ وﻛﻴﻨﻪ اى ﻛﻪ ﺑﻪ آل ﻣﺤﻤﺪ دارد ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻰ رﺳﺎﻧﺪ .آﻧﮕﺎه ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ
ﺷﻬﺮﻫﺎ رﺳﻮﻻﻧﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﺗﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮاى او ﺑﭽﻪ ﻫﺎ را .آﻧﮕﺎه روﻏﻦ زﻳﺘﻮن را ﺑﺮاى ﺳﺮ ﺑﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﺮدن ﻣﻰ
ﺟﻮﺷﺎﻧﺪ .ﺑﭽﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ او ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ :اﮔﺮ ﭘﺪران ﻣﺎ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ ﺗﻮ را ﻛﺮدﻧﺪ ،ﻣﺎ ﭼﻪ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﻛﺮده اﻳﻢ؟! اﻣﺎ او ﺑﻪ اﻳﻦ ﺳﺨﻨﺎن
وﻗﻌﻰ ﻧﻨﻬﺎده ﻫﺮ ﻛﻪ را ﻛﻪ ﻫﻢ ﻧﺎم ﻛﺴﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ذﻛﺮ ﻛﺮده ام در دﻳﮓ روﻏﻦ زﻳﺘﻮن اﻧﺪاﺧﺘﻪ وﻣﻰ ﺟﻮﺷﺎﻧﺪ .آﻧﮕﺎه ﺑﻪ
ﺟﺎﻧﺐ ﻛﻮﻓﻪ رﻫﺴﭙﺎر ﻣﻰ ﮔﺮدد .ﺷﻬﺮ را دور زده در ﻛﻮﭼﻬﺎﻳﺶ ﺑﺴﺎن ﻓﺮﻓﺮه ﭼﺮﺧﻴﺪه وﺑﺎ ﻣﺮدان ﻫﻤﺎن ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ را ﻣﻰ
او ﺑﺮ دروازه ﻛﻮﻓﻪ ﻫﺮ ﻛﻪ را ﻧﺎﻣﺶ ﺣﺴﻦ وﺣﺴﻴﻦ اﺳﺖ ﺑﺮ دار ﻣﻰ ﻛﺸﺪ .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮﻧﻬﺎى رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﺮدم
ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﺟﻮﺷﺶ ﻣﻰ آﻳﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻛﻪ ﺧﻮن ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ زﻛﺮﻳﺎ ﺑﻪ ﺟﻮﺷﺶ آﻣﺪ .او ﭼﻮن اﻳﻦ اﻣﺮ را ﻣﻰ ﺑﻴﻨﺪ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﻪ
ﻫﻼﻛﺖ ﺧﻮد ﭘﻴﺪا ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .از اﻳﻦ رو ،از ﺗﺮس ﺑﻪ ﻛﻮﻓﻪ ﭘﺸﺖ ﻛﺮده آن را ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺷﺎم ﺗﺮك ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .او در راه ﺗﺎ آن
ﻫﻨﮕﺎم ﻛﻪ داﺧﻞ ﺷﺎم ﺷﻮد ﻛﺴﻰ را ﻛﻪ ﺑﺎ او ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﻨﺪ ﻧﻤﻰ ﺑﻴﻨﺪ .ﭼﻮن داﺧﻞ ﺷﻬﺮ ﺧﻮد ﺷﻮد ﺑﻪ ﺷﺮب ﺧﻤﺮ واﻧﻮاع
ﻣﻌﺼﻴﺘﻬﺎ دل ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻰ ﮔﺮدد وﻳﺎران ﺧﻮد را ﺑﻪ ارﺗﻜﺎب ﭼﻨﻴﻦ ﮔﻨﺎﻫﺎﻧﻰ وادار ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ از ﭼﻨﺪى ،دﻳﮕﺮ ﺑﺎر ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ
در ﺣﺎﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﺣﺮﺑﻪ اى در دﺳﺖ دارد ﺧﺮوج ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وزﻧﻰ را ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ از ﻳﺎران ﺧﻮد ﻣﻰ دﻫﺪ ﺗﺎ در راه ﺑﺎ او ﻓﺠﻮر
ﻛﻨﻨﺪ .او ﺑﻪ ﻳﻜﻰ از ﻳﺎراﻧﺶ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :در وﺳﻂ راه )ﻳﺎ ﻛﻮﭼﻪ ( ﺑﺎ او ﻓﺠﻮر ﻛﻦ .آن ﺷﺨﺺ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻞ ﻗﺒﻴﺤﻰ
ﻣﻰ ﺷﻮد وزن را ﺑﺎردار ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .آﻧﮕﺎه او ﺷﻜﻢ آن زن را ﭘﺎره ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وﺑﭽﻪ اى را ﻛﻪ زن در ﺷﻜﻢ دارد ﺳﻘﻂ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ
وﻛﺴﻰ ﻗﺪرت ﺑﺮ ﻧﻬﻰ او از ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮده ﻧﺎﭘﺴﻨﺪى ﻧﺪارد .آﻧﮕﺎه ﺣﻀﺮت ﭼﻨﻴﻦ اداﻣﻪ دادﻧﺪ :از ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻰ ﻓﺮﺷﺘﮕﺎن در
آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ ﭘﺮﻳﺸﺎن اﺣﻮال ﻣﻰ ﮔﺮدﻧﺪ .از اﻳﻦ رو ،ﺧﺪاوﻧﺪ ﻓﺮﻣﺎن ﺧﺮوج ﻗﺎﺋﻢ از ذرﻳﻪ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ زﻣﺎن اﺳﺖ را ﺻﺎدر
ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﺧﺒﺮ ﺧﺮوج او در ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺷﺎﻳﻊ ﻣﻰ ﺷﻮد .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ در ﺑﺎﻻى ﺻﺨﺮه ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﻓﺮود ﻣﻰ آﻳﺪ
١٠
www.mybook.ir
واﻫﻞ ﺟﻬﺎن را ﻧﺪا ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺑﺪر آﻣﺪ وﺑﺎﻃﻞ رﻓﺖ ،ﻛﻪ ﺑﺎﻃﻞ از ﺑﻴﻦ روﻧﺪه اﺳﺖ .ﭘﺲ از آن ،ﺣﻀﺮت آه ﺳﺮدى از
دل ﻛﺸﻴﺪه وﻧﺎﻟﻪ اى ﺣﺰن آورى ﺳﺮداده واﻳﻦ اﺷﻌﺎر را اﻧﺸﺎ ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ:
» ﭘﺴﺮﻛﻢ! زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻃﺎﺋﻔﻪ ﺗﺮك ﻟﺸﻜﺮ آراﻳﻰ ﻛﺮد ﻣﻨﺘﻈﺮ وﻻﻳﺖ ﻣﻬﺪى ﺑﺎش ﻛﻪ ﻗﻴﺎم ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وﺑﻪ ﻋﺪاﻟﺖ داورى ﻣﻰ
ﻧﻤﺎﻳﺪ * ﭘﺎدﺷﺎﻫﺎن روى زﻣﻴﻦ ﻛﻪ از آل ﻫﺎﺷﻤﻨﺪ ذﻟﻴﻞ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ وﺑﻴﻌﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد از اﻳﺸﺎن ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻟﺬت ﻃﻠﺐ
واﻫﻞ ﻫﺰل وﺑﻴﻬﻮده ﮔﻮﻳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ * ﻛﻮدﻛﻰ اﺳﺖ از ﺟﻤﻠﻪ ﻛﻮدﻛﻬﺎ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ راﻳﻰ از ﺧﻮد ﻧﺪارد وﻫﻴﭻ ﺟﺪﻳﺘﻰ ﻧﻜﻨﺪ
وﺻﺎﺣﺐ ﻋﻘﻞ وﺗﺪﺑﻴﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ * ﭘﺲ از آن ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺣﻖ وراﺳﺘﻰ ﻛﻪ از ﺷﻤﺎﻳﺎن اﺳﺖ ﻗﻴﺎم ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وﺑﺮ ﻧﻬﺞ ﺣﻖ وﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻰ
آﻳﺪ وﺑﻪ ﺣﻖ ﻋﻤﻞ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ * او -ﻛﻪ ﺟﺎﻧﻢ ﺑﻪ ﻓﺪاﻳﺶ -ﻫﻤﻨﺎم رﺳﻮل ﺧﺪا اﺳﺖ .اى ﭘﺴﺮاﻧﻢ ! او را ﺧﻮار ﻣﺴﺎزﻳﺪ
ﭘﺲ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ در ﺻﻴﺤﻪ ﺧﻮد ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :اى ﺑﻨﺪﮔﺎن ﺧﺪا! ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻢ .ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ اﻳﻨﺴﺖ ﻣﻬﺪى آل
راوى ﮔﻮﻳﺪ :در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﻓﺮادى ﺑﺎ ﻓﻀﻴﻠﺖ وداﻧﺸﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﭘﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ وﮔﻔﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﻣﻬﺪى را ﺑﺮاى ﻣﺎ
ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﻦ ،زﻳﺮا ﻛﻪ دﻟﻬﺎى ﻣﺎ ﻣﺸﺘﺎق ذﻛﺮ او اﺳﺖ .ﭘﺲ آن ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :او روﻳﻰ ﭼﻮن ﻗﺮص ﻗﻤﺮ دارد .ﻧﻮر
ﭘﻴﺸﺎﻧﻴﺶ درﺧﺸﻨﺪﮔﻰ ﺧﺎﺻﻰ دارد وﺧﺎﻟﻰ ﺑﺮ ﮔﻮﻧﻪ دارد .داﻧﺎﻳﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ او را ﺗﻌﻠﻴﻢ ﻧﺪاده اﻧﺪ وﺑﻪ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ اﺗﻔﺎق
ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد ﺧﺒﺮ ﻣﻰ دﻫﺪ ﭘﻴﺶ از آﻧﻜﻪ ﺗﻌﻠﻴﻢ داده ﺷﻮد .
اى ﻣﺮدم! آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﺪود دﻳﻦ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺎداﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد واز ﻣﺎ ﺑﺮ اﻧﺠﺎم آن ﻋﻬﺪ وﭘﻴﻤﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺪى ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺣﻖ ﻣﺎ را ﻧﺸﻨﺎﺳﺪ ﻗﺼﺎص ﻛﻨﺪ .اوﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ ﺷﻬﺎدت ﻣﻰ دﻫﺪ وﺧﻠﻴﻔﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺮ
ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺗﺶ اﺳﺖ .ﻫﻤﻨﺎم ﺟﺪش رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ اﺳﺖ .ﭘﺴﺮ ﺣﺴﻦ ﺑﻦ ﻋﻠﻰ از اوﻻد ﻓﺎﻃﻤﻪ ،واز ذرﻳﻪ
ﻓﺮزﻧﺪم ﺣﺴﻴﻦ اﺳﺖ .ﻣﺎﻳﻴﻢ رﻳﺸﻪ داﻧﺎﻳﻰ وﻋﻤﻞ .دوﺳﺖ داران ﻣﺎ از ﻧﻴﻜﺎﻧﻨﺪ ووﻻﻳﺖ ﻣﺎ ﻓﺼﻞ اﻟﺨﻄﺎب اﺳﺖ .ﻣﺎﻳﻴﻢ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ
درﺑﺎﻧﺎن ﺧﺪ ا .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺪى ﻧﻴﻜﻮﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮدم اﺳﺖ از ﺣﻴﺚ آﻓﺮﻳﻨﺶ وﺧﻠﻖ وﺧﻮى .ﭼﻮن ﻗﻴﺎم ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﮔﺮدش
ﻳﺎراﻧﺶ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎره اﺻﺤﺎب ﺑﺪر واﺻﺤﺎب ﻃﺎﻟﻮﺗﻨﺪ ﺟﻤﻊ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺼﺪ وﺳﻴﺰده ﻧﻔﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ .آﻧﻬﺎ ﺟﻤﻠﮕﻰ ﺷﻴﺮاﻧﻰ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از ﻛﻤﻴﻨﮕﺎﻫﻬﺎى ﺧﻮد ﺑﻴﺮون آﻳﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺎره ﻫﺎى آﻫﻦ .اﮔﺮ اﻳﺸﺎن اراده ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻮﻫﻬﺎى ﺳﺨﺖ را از ﺟﺎ
١٠
www.mybook.ir
ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻫﺮ آﻳﻨﻪ ﺑﺮ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﻗﺎدرﻧﺪ .آﻧﺎن ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا را ﺑﻪ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﭘﺮﺳﺘﺶ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .در دل ﺷﺐ از ﺗﺮس
وﺧﺸﻴﺖ ﺧﺪا ﺻﺪاﻳﻰ ﺑﺴﺎن زﻧﺎن ﺟﻮان ﻣﺮده دارﻧﺪ .آﻧﺎن ﺷﺒﻬﺎ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﮔﺬاردن وروزﻫﺎ را ﺑﻪ روزه داﺷﺘﻦ ﺳﭙﺮى
ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .در ﺗﺮﺑﻴﺖ آن ﭼﻨﺎن ﻫﻤﺴﺎن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ ﮔﻮ اﻳﻨﻜﻪ از ﻳﻚ ﭘﺪر وﻣﺎدرﻧﺪ .دﻟﻬﺎﻳﺸﺎن در دوﺳﺘﻰ وﭘﻨﺪدادن ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻧﺎﻣﻬﺎﻳﺸﺎن را ﻣﻰ داﻧﻢ وﺷﻬﺮﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ در آن زﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻰ داﻧﻢ .ﺟﻤﺎﻋﺘﻰ
از ﻳﺎران ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﭘﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ! ﺗﻮ را ﺑﻪ ﺧﺪا وﭘﺴﺮ ﻋﻤﺖ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ
ﺳﻮﮔﻨﺪ ﻣﻰ دﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﺎم آﻧﻬﺎ را ﺑﺮاى ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻧﻤﺎﻳﻰ وﺷﻬﺮﻫﺎﻳﺸﺎن را ﻧﺎم ﺑﺒﺮى ﻛﻪ دﻟﻬﺎى ﻣﺎ از ﺳﺨﻨﺎن ﺗﻮ آب ﮔﺮدﻳﺪ.
ﺣﻀﺮت در ﭘﺎﺳﺦ آﻧﺎن ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ :ﺑﺸﻨﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﺎن ﻛﻨﻢ ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻳﺎران ﻗﺎﺋﻢ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم را .ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ اول
اﻳﺸﺎن از اﻫﻞ ﺑﺼﺮه اﺳﺖ وآﺧﺮ اﻳﺸﺎن از اﺑﺪال اﺳﺖ .آﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ از اﻫﻞ ﺑﺼﺮه اﻧﺪ دو ﻧﻔﺮﻧﺪ :ﻳﻜﻰ از آﻧﻬﺎ ﻧﺎﻣﺶ ﻋﻠﻰ اﺳﺖ
ودﻳﮕﺮى ﻣﺤﺎرب .دو ﻧﻔﺮ از ﻛﺎﺷﺎﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﷲ وﻋﺒﻴﺪ اﷲ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻣﻬﺠﻢ اﻧﺪ )ﻛﻪ در ﺣﺪود ﻳﻤﻦ اﺳﺖ( ﺑﻪ
ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ وﻋﻤﺮ وﻣﺎﻟﻚ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺳﻨﺪ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ .دو از ﻫﺠﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﻮﺳﻰ وﻋﺒﺎس .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ
از ﻛﻮر )ﻛﻪ از ﺗﻮاﺑﻊ ﺑﺼﺮه اﺳﺖ( ﺑﻪ ﻧﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮاز ﺷﻴﺰر اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﻟﻮﻫﺎب .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﺳﻌﺪاوه اﻧﺪ
)ﻛﻪ ﻧﺎم ﻗﺮﻳﻪ اى اﺳﺖ در ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺣﺠﺎز ( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﺣﻤﺪ وﻳﺤﻴﻰ وﻓﻼح .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از زﻳﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ،
ﺣﺴﻦ وﻓﻬﺪ .دو ﻧﻔﺮ از ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺣﻤﻴﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺎﻟﻚ وﻧﺎﺻﺮ .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﺷﻴﺮازﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﷲ ،ﺻﺎﻟﺢ ،ﺟﻌﻔﺮ
واﺑﺮاﻫﻴﻢ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻋﻘﺮ )ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﺮﺑﻼ اﺳﺖ( ﺑﻪ ﻧﺎم اﺣﻤﺪ .دو ﻧﻔﺮ از ﻣﻨﺼﻮرﻳﻪ اﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ
وﻣﻼﻋﺐ .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﺳﻴﺮاﻓﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺧﺎﻟﺪ ،ﻣﺎﻟﻚ ،ﺣﻮﻗﻞ واﺑﺮاﻫﻴﻢ .دو ﻧﻔﺮ از ﺧﻮﻧﺞ اﻧﺪ )ﻛﻪ ﻗﺮﻳﻪ اى اﺳﺖ ﻣﻴﺎن
ﻣﺮاﻏﻪ وزﻧﺠﺎن( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﺮوز وﻧﻮح .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺛﻘﺐ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﺎرون .دو ﻧﻔﺮ از ﺳﻦ اﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﻘﺪاد
وﻫﻮد .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻫﻮﻧﻴﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﻟﺴﻼم ،ﻓﺎرس وﻛﻠﻴﺐ .ﻣﺮدى از رﻫﺎط اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻌﻔﺮ .ﺷﺶ ﻧﻔﺮ از
ﻋﻤﺎن اﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ ،ﺻﺎﻟﺢ ،داود ،ﻫﻮاﺷﺐ ،ﻛﻮش وﻳﻮﻧﺲ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻋﻤﺎره اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺎﻟﻚ .دو ﻧﻔﺮ از ﺟﻌﺎره
اﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻳﺤﻴﻰ واﺣﻤﺪ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻛﺮﻣﺎن اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﷲ .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﺻﻨﻌﺎى ﻳﻤﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ،
ﺣﻤﺰه ،ﻳﺤﻴﻰ وﺳﻤﻴﻊ .دو ﻧﻔﺮ از ﻋﺪن ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى :ﻋﻮن وﻣﻮﺳﻰ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻟﻨﺠﻮﻳﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻛﻮﺛﺮ .دو ﻧﻔﺮ از ﻫﻤﺪان ﺑﻪ
ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻠﻰ وﺻﺎﻟﺢ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻃﺎﺋﻒ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻠﻰ ،ﺳﺒﺎ وزﻛﺮﻳﺎ .،ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻫﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﻟﻘﺪوس .دو ﻧﻔﺮ از ﺧﻂ
١٠٧
www.mybook.ir
ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻠﻰ وﻣﺒﺎرك .ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ از ﺟﺰﻳﺮه اوال ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺎﻣﺮ ،ﺟﻌﻔﺮ ،ﻧﺼﻴﺮ ،ﺑﻜﻴﺮ وﻟﻴﺚ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻛﺒﺶ )ﺟﺎﻧﺐ
ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻐﺪاد( ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ )ﻳﺎ ﻓﻬﺪ( .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺟﺪه ﺑﻪ ﻧﺎم اﺑﺮاﻫﻴﻢ .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﻣﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻤﺮو ،اﺑﺮاﻫﻴﻢ ،ﻣﺤﻤﺪ
وﻋﺒﺪ اﷲ .ده ﻧﻔﺮ از ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻠﻰ ،ﺣﻤﺰه ،ﺟﻌﻔﺮ ،ﻋﺒﺎس ،ﻃﺎﻫﺮ ،ﺣﺴﻦ ،ﺣﺴﻴﻦ ،ﻗﺎﺳﻢ ،اﺑﺮاﻫﻴﻢ
وﻣﺤﻤﺪ .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ ،ﻏﻴﺎث ،ﻫﻮد وﻋﺘﺎب .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻣﺮو ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺬﻳﻔﻪ .دو ﻧﻔﺮ از ﻧﻴﺸﺎﺑﻮر ﺑﻪ
ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻠﻰ وﻣﻬﺎﺟﺮ .دو ﻧﻔﺮ از ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻠﻰ وﻣﺠﺎﻫﺪ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻛﺎزرون ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﻤﺮ ،ﻣﻌﻤﺮ وﻳﻮﻧﺲ .
دو ﻧﻔﺮ از ﺷﻮش ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺷﻴﺒﺎن وﻋﺒﺪ اﻟﻮﻫﺎب .دو ﻧﻔﺮ از ﺷﻮﺷﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﺣﻤﺪ وﻫﻼل .دو ﻧﻔﺮ از ﺿﻴﻖ )از دﻫﺎت
ﻳﻤﺎﻣﻪ اﺳﺖ( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺎﻟﻢ وﺳﻬﻴﻞ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻃﺎﺋﻒ ﻳﻤﻦ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﻼل .دو ﻧﻔﺮ از ﻣﺮﻗﻴﻪ )ﻗﻠﻌﻪ اى اﺳﺖ در ﺳﺎﺣﻞ
ﺣﻤﺺ( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺑﺸﺮ وﺷﻌﻴﺐ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﺑﺮﻋﻪ )در ﻧﺰدﻳﻜﻴﻬﺎى ﻃﺎﺋﻒ ( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻳﻮﺳﻒ،داود وﻋﺒﺪ اﷲ .دو ﻧﻔﺮ از
ﻋﺴﻜﺮ ﻣﻜﺮم )ﺷﻬﺮى اﺳﺖ از ﻧﻮاﺣﻰ ﺧﻮزﺳﺘﺎن( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻃﻴﺐ وﻣﻴﻤﻮن .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از واﺳﻂ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻘﻴﻞ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از
ﺑﻐﺪاد ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻄﻠﺐ ،اﺣﻤﺪ وﻋﺒﺪ اﷲ .دو ﻧﻔﺮ از ﺳﺎﻣﺮا ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺮاﺋﻰ وﻋﺎﻣﺮ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺳﻬﻢ )از ﻗﺮاى
اﻧﺪﻟﺲ( ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻌﻔﺮ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﺳﻴﻼن ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻧﻮح ،ﺣﺴﻴﻦ وﺟﻌﻔﺮ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻛﺮخ ﺑﻐﺪاد ﺑﻪ ﻧﺎم ﻗﺎﺳﻢ .دو ﻧﻔﺮ از
ﻧﻮﺑﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى واﺻﻞ وﻓﺎﺿﻞ .ﻫﺸﺖ ﻣﺮد از ﻗﺰوﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻫﺎرون ،ﻋﺒﺪ اﷲ ،ﺟﻌﻔﺮ ،ﺻﺎﻟﺢ ،ﻋﻤﺮو ،ﻟﻴﺚ ،ﻋﻠﻰ وﻣﺤﻤﺪ .
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺑﻠﺦ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺴﻦ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻣﺮاﻏﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺻﺪﻗﻪ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻗﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﻌﻘﻮب .وﺑﻴﺴﺖ وﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﻃﺎﻟﻘﺎن.
اﻳﺸﺎن ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ از آﻧﺎن ﻳﺎد ﻛﺮده وﻓﺮﻣﻮده اﺳﺖ :ﻣﻦ در ﻃﺎﻟﻘﺎن ﮔﻨﺠﻰ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ
ﻛﻪ ﻧﻪ از ﻃﻼ اﺳﺖ وﻧﻪ از ﻧﻘﺮه ،وآن اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺪا آﻧﺎن را ذﺧﻴﺮه ﻛﺮده اﺳﺖ .ﻧﺎﻣﻬﺎﻳﺸﺎن ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از:
ﺻﺎﻟﺢ ،ﺟﻌﻔﺮ ،ﻳﺤﻴﻰ ،ﻫﻮد ،ﻓﺎﻟﺢ ،داود ،ﺟﻤﻴﻞ ،ﻓﻀﻴﻞ ،ﻋﻴﺴﻰ ،ﺟﺎﺑﺮ ،ﺧﺎﻟﺪ ،ﻋﻠﻮان ،ﻋﺒﺪ اﷲ،اﻳﻮب ،ﻣﻼﻋﺐ ،ﻋﻤﺮ ،ﻋﺒﺪ
اﻟﻌﺰﻳﺰ ،ﻟﻘﻤﺎن ،ﺳﻌﺪ ،ﻗﺒﻀﻪ ،ﻣﻬﺎﺟﺮ ،ﻋﺒﺪون ،ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ وﻋﻠﻰ .دو ﻧﻔﺮ از ﺳﺠﺎر )وآن دﻫﻰ اﺳﺖ از دﻫﺎت ﻧﻮر ،ﺑﻴﺴﺖ
ﻓﺮﺳﺨﻰ ﺑﺨﺎر( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﺑﺎن وﻋﻠﻰ .دو ﻧﻔﺮ از ﺳﺮﺧﺲ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻧﺎﺟﻴﻪ وﺣﻔﺺ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از اﻧﺒﺎر ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻠﻮان .ﻳﻚ
ﻧﻔﺮ از ﻗﺎدﺳﻴﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺼﻴﻦ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از دورق )از ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﻧﺰدﻳﻚ را ﻣﻬﺮﻣﺰ ( ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﻟﻐﻔﻮر .ﺷﺶ
ﻧﻔﺮ از ﺣﺒﺸﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﺑﺮاﻫﻴﻢ ،ﻋﻴﺴﻰ ،ﻣﺤﻤﺪ ،ﺣﻤﺪان ،اﺣﻤﺪ وﺳﺎﻟﻢ .دو ﻧﻔﺮ از ﻣﻮﺻﻞ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻫﺎرون وﻓﻬﺪ .ﻳﻚ
ﻧﻔﺮ از ﺑﻠﻘﺎء )ﺟﻠﮕﻪ اى اﺳﺖ از ﺟﻠﮕﻪ ﻫﺎى دﻣﺸﻖ ،ﻣﻴﺎن ﺷﺎم ووادى اﻟﻘﺮي( ﺑﻪ ﻧﺎم ﺻﺎدق .دو ﻧﻔﺮ از ﻧﺼﻴﺒﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى
١٠٨
www.mybook.ir
اﺣﻤﺪ وﻋﻠﻰ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺳﻨﺠﺎر )ﺷﻬﺮى اﺳﺖ ﻣﺸﻬﻮر از ﻧﻮاﺣﻰ ﺟﺰﻳﺮه ﻛﻪ ﺗﺎ ﻣﻮﺻﻞ ﺳﻪ روز ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد( ﺑﻪ ﻧﺎم
ﻣﺤﻤﺪ .دو ﻧﻔﺮ از ﺧﺮﺷﺎن )ﻣﻮﺿﻌﻰ اﺳﺖ در ﺑﻴﻀﺎء( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺗﻜﻴﻪ وﻣﺴﻨﻮن .دو ﻧﻔﺮ از ارﻣﻨﺴﺘﺎن ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﺣﻤﺪ
وﺣﺴﻴﻦ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از اﺻﻔﻬﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻳﻮﻧﺲ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ذﻫﺎب ﺑﻪ ﻧﺎم ﺣﺴﻴﻦ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از رى ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺠﻤﻊ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از دﻳﺎر
ﺷﻌﻴﺐ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻫﺮات ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﻬﺮوش .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺳﻠﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﺎرون .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺗﻔﻠﻴﺲ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از
ﻛﺮدﺳﺘﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻮن .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺟﻴﺶ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻛﺜﻴﺮ .دو ﻧﻔﺮ از ﺧﻼط ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ وﺟﻌﻔﺮ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺷﻮﺑﻚ
)ﻗﻠﻌﻪ اى اﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﺮك از ﺑﻼد ﺷﺎم( ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻤﻴﺮ .دو ﻧﻔﺮ از ﺑﻴﻀﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺳﻌﺪ وﺳﻌﻴﺪ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﺻﻴﻐﻪ ﺑﻪ
ﻧﺎﻣﻬﺎى زﻳﺪ ،ﻋﻠﻰ وﻣﻮﺳﻰ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻗﺒﻴﻠﻪ اوس ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻤﺪ.
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از اﻧﻄﺎﻛﻴﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ .دو ﻧﻔﺮ از ﺣﻠﺐ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺻﺒﻴﺢ وﻣﺤﻤﺪ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺣﻤﺺ ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﻌﻔﺮ .دو
ﻧﻔﺮ از دﻣﺸﻖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى داود وﻋﺒﺪ اﻟﺮﺣﻤﻦ .دو ﻧﻔﺮ از رﻣﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻃﻠﻴﻖ وﻣﻮﺳﻰ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى
ﺑﺸﺮ ،داود وﻋﻤﺮان .ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ از ﻋﺴﻘﻼن ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ ،ﻳﻮﺳﻒ ،ﻋﻤﺮ ،ﻓﻬﺪ وﻫﺎرون -ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻋﺮب ﻋﻴﺮه ﺑﻪ ﻧﺎم
ﻋﻤﻴﺮ .دو ﻧﻔﺮ از ﻋﻜﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺮوان وﺳﻌﺪ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻋﺮﻓﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﺮخ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻃﺒﺮﻳﻪ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﻠﻴﺢ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ
از ﺑﻠﺴﺖ )از دﻫﺎت اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ( ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺒﺪ اﻟﻮارث .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﻓﺴﻄﺎط )ﺷﻬﺮى ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﺼﺮ اﺳﺖ ودر زﻣﺎن ﺧﻼﻓﺖ
ﻋﻤﺮ ﻓﺘﺢ ﺷﺪ( وآن از ﺷﻬﺮﻫﺎى ﻓﺮﻋﻮن -ﻟﻌﻨﻪ اﷲ -اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى اﺣﻤﺪ ،ﻋﺒﺪ اﷲ ،ﻳﻮﻧﺲ وﻃﺎﻫﺮ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺑﺎﻟﺲ
)آن ﺷﻬﺮى اﺳﺖ در ﺷﺎم ،ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺣﻠﺐ و رﻗﻪ( ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﺼﻴﺮ .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از اﺳﻜﻨﺪرﻳﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺣﺴﻦ ،ﻣﺤﺴﻦ ،ﺷﺒﻴﻞ
وﺷﻴﺒﺎن .ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ از ﺟﺒﻞ اﻟﻠﻜﺎم )ﻣﺤﻠﻰ اﺳﺖ ﻣﺸﺮف ﺑﺮ اﻧﻄﺎﻛﻴﻪ در ﻟﺒﻨﺎن( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﷲ ،ﻋﺒﻴﺪ اﷲ ،ﺑﺤﺮ ،ﻗﺎدم
وﻃﺎﻟﻮت .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﺳﺎده )ﻣﺤﻠﻰ اﺳﺖ در ﻳﻤﺎﻣﻪ( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺻﻠﻴﺐ ،ﺳﻌﺪان وﺷﺒﻴﺐ .دو ﻧﻔﺮ از ﺑﻼد ﻓﺮﻧﮓ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى
ﻋﻠﻰ واﺣﻤﺪ .دو ﻧﻔﺮ از ﻳﻤﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻇﺎﻓﺮ وﺟﻤﻴﻞ .ﭼﻬﺎرده ﻧﻔﺮ از ﻣﻌﺎذه )ﻣﺤﻠﻰ اﺳﺖ ﻧﺰدﻳﻚ ﻛﻮﻫﻬﺎى ادﻗﻴﻪ از ﺑﻨﻰ
ﻗﺸﻴﺮ( ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺳﻮﻳﺪ ،اﺣﻤﺪ ،ﻣﺤﻤﺪ ،ﺣﺴﻦ ،ﻳﻌﻘﻮب ،ﺣﺴﻴﻦ ،ﻋﺒﺪ اﷲ ،ﻋﺒﺪ اﻟﻘﺪﻳﻢ ،ﻧﻌﻴﻢ ،ﻋﻠﻰ ،ﺣﻴﺎن ،ﻇﺎﻫﺮ ،ﺗﻐﻠﺐ
وﻛﺜﻴﺮ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از اﻟﻮﻣﻪ )ﺑﺮ وزن اﻛﻮﻟﻪ ﺷﻬﺮﻳﺴﺖ از دﻳﺎر ﻫﺬﻳﻞ( ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻌﺸﺮ .ده ﻧﻔﺮ از آﺑﺎدان ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺣﻤﺰه،
ﺷﻴﺒﺎن ،ﻗﺎﺳﻢ ،ﺟﻌﻔﺮ ،ﻋﻤﺮو ،ﻋﺎﻣﺮ ،ﻋﺒﺪ اﻟﻤﻬﻴﻤﻦ ،ﻋﺒﺪ اﻟﻮارث ،ﻣﺤﻤﺪ واﺣﻤﺪ .ﭼﻬﺎرده ﻧﻔﺮ از ﻳﻤﻦ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺟﺒﻴﺮ،
ﺣﻮﻳﺶ ،ﻣﺎﻟﻚ ،ﻛﻌﺐ ،اﺣﻤﺪ ،ﺷﻴﺒﺎن ،ﻋﺎﻣﺮ ،ﻋﻤﺎر ،ﻓﻬﺪ ،ﻋﺎﺻﻢ ،ﺣﺠﺮش ،ﻛﻠﺜﻮم ،ﺟﺎﺑﺮ وﻣﺤﻤﺪ .دو ﻧﻔﺮ از ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﻬﺎى
١٠٩
www.mybook.ir
ﻣﺼﺮ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺠﻼن ودراج .ﺳﻪ ﻣﺮد از ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﻬﺎى اﻋﻘﻴﻞ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﻨﺒﻄﻪ ،ﺿﺎﺑﻂ وﻏﺮﺑﺎن .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺑﺎدﻳﻪ
ﻧﺸﻴﻨﻬﺎى اﻏﻴﺮ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﻤﺮو .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﻬﺎى ﺷﻴﺒﺎن ﺑﻪ ﻧﺎم ﻧﻬﺮاش .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺗﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﺎم رﻳﺎن .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ
از ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﻬﺎى ﻗﺴﻴﻦ )ﻧﺎﺣﻴﻪ اﻳﺴﺖ از ﻧﻮاﺣﻰ ﻛﻮﻓﻪ( ﺑﻪ ﻧﺎم ﺟﺎﺑﺮ .ﻳﻚ ﻧﻔﺮ از ﺑﺎدﻳﻪ ﻧﺸﻴﻨﻬﺎى ﻗﺒﻴﻠﻪ ﻛﻼب ﺑﻪ ﻧﺎم ﻣﻄﺮ.
ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻣﻮاﻟﻴﺎن اﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﷲ ،ﻣﺨﻨﻒ وﺑﺮاك .ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ از ﻣﻮاﻟﻴﺎن اﻧﺒﻴﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺻﺒﺎح ،ﺻﻴﺎح ،ﻣﻴﻤﻮن
وﻫﻮد .دو ﻧﻔﺮ ﻏﻼم ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻋﺒﺪ اﷲ وﻧﺎﺻﺢ .دو ﻧﻔﺮ از ﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﻣﺤﻤﺪ وﻋﻠﻰ .ﺳﻪ ﻧﻔﺮ از ﻛﺮﺑﻼ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى
ﺣﺴﻴﻦ وﺣﺴﻴﻦ وﺣﺴﻦ .دو ﻧﻔﺮ از ﻧﺠﻒ ﺑﻪ ﻧﺎﻣﻬﺎى ﺟﻌﻔﺮ وﻣﺤﻤﺪ .ﺷﺶ ﻧﻔﺮ از اﺑﺪال ﻛﻪ ﻧﺎم ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺪ اﷲ ﻫﺴﺘﻨﺪ .
ﭘﺲ آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻓﺮﻣﻮد :ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﮔﺮوﻫﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ در ﻣﺤﻞ ﺳﺮ زدن ﺧﻮرﺷﻴﺪ
)ﻳﻌﻨﻰ از ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺸﺮق( وﻣﻐﺮب آن ،ودر زﻣﻴﻨﻬﺎى ﻫﻤﻮار وﻛﻮﻫﻬﺎ ﮔﺮد ﻫﻢ ﻣﻰ آﻳﻨﺪ .ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ اﻳﺸﺎن را در ﻛﻤﺘﺮ از
ﻧﺼﻒ ﺷﺒﻰ ﺑﻪ دور ﻫﻢ ﮔﺮد ﻣﻰ آورد .آن ﮔﺎه آﻧﺎن ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﻜﻪ روان ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ از اﻫﻞ ﻣﻜﻪ آﻧﺎن را
ﻧﻤﻰ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ .آﻧﺎن ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎه ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺎ ﺷﺪه ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻛﺎم ﺧﻮد ﺑﺮدﻧﺪ .اﻣﺎ ﭼﻮن ﺻﺒﺢ
روﺷﻦ ﺑﺪﻣﺪ اﻫﻞ ﻣﻜﻪ آﻧﺎن را در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻃﻮاف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن وﺑﺮ ﭘﺎى دارﻧﺪﮔﺎن وﻧﻤﺎز ﮔﺬاراﻧﻨﺪ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ .از اﻳﻦ رو،
اﻫﺎﻟﻰ ﻣﻜﻪ ﻣﻨﻜﺮ آﻧﺎن ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ .آن ﮔﺎه آﻧﺎن ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﻰ روﻧﺪ ،در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ در زﻳﺮ ﻣﻨﺎره
اى ﭘﻨﻬﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ .آﻧﺎن ﺑﻪ ﺣﻀﺮت ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻰ دارﻧﺪ :ﺗﻮﻳﻰ ﻣﻬﺪى؟! ﺣﻀﺮت ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ :آرى ،اى ﻳﺎوران ﻣﻦ ! آن ﮔﺎه
ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺧﻮﻳﺶ را از آﻧﺎن ﭘﻨﻬﺎن ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻴﺎزﻣﺎﻳﻨﺪﺷﺎن ﻛﻪ در ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدارى ﭼﮕﻮﻧﻪ اﻧﺪ .ﻟﺬا ﺣﻀﺮت ﺑﻪ
ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺪﻳﻨﻪ در راه ﻣﻰ ﺷﻮد .آﻧﺎن را ﺧﺒﺮدار ﻣﻰ ﺳﺎزﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﻗﺒﺮ ﺟﺪش ﻣﻠﺤﻖ ﺷﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ
ﻧﺰد ﻗﺒﺮ ﺟﺪش رﺳﻮل ﺧﺪا ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ رﻓﺖ( .ﭘﺲ آﻧﺎن در ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻣﻠﺤﻖ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ .ﭼﻮن آن
ﺣﻀﺮت اﺣﺴﺎس ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﺸﺎن ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ آﻣﺪه اﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻜﻪ ﺑﺎز ﻣﻰ ﮔﺮدد واﻳﻦ ﻋﻤﻞ را ﺳﻪ ﺑﺎر اﻧﺠﺎم ﻣﻰ دﻫﺪ .ﭘﺲ از
ﺳﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺣﻀﺮت ﺧﻮد را در ﻣﻴﺎن ﺻﻔﺎ وﻣﺮوه ﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ وﺑﻪ اﻳﺸﺎن ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ :ﺗﺎ زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺳﻰ
ﺧﺼﻠﺖ -ﻛﻪ داﺋﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﻳﻦ ﺧﺼﺎﺋﻞ ﺑﺎﺷﻴﺪ وﭼﻴﺰى از آن را ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺪﻫﻴﺪ -ﺑﻴﻌﺖ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﺑﺮ ﻛﺎرى ﻛﻪ ﺑﺮ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﭘﺎى
ﻣﻰ ﻓﺸﺮم ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ .ودر ﻋﻮض ،ﺑﺮ ذﻣﻪ ﻣﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺸﺖ ﻧﻜﺘﻪ را رﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻢ .آﻧﺎن ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﺑﺮاى ﻣﺎ ذﻛﺮ ﻧﻤﺎ
ﻛﻪ ﻣﻰ ﺷﻨﻮﻳﻢ وﻓﺮﻣﺎن ﺑﺮدارﻳﻢ .ﭘﺲ ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﺑﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﺸﺖ ﻧﻜﻨﻴﺪ .دزدى
١١٠
www.mybook.ir
ﻧﻨﻤﺎﻳﻴﺪ .ﻣﺮﺗﻜﺐ زﻧﺎ ﻧﮕﺮدﻳﺪ .ﻛﺎر ﺣﺮاﻣﻰ از ﺷﻤﺎ ﺻﺎدر ﻧﮕﺮدد .ﻓﺤﺸﺎ وﻣﻨﺎﻓﻰ ﻋﻔﺘﻰ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻧﻴﺎورﻳﺪ .اﺣﺪى را ﻣﻮرد
ﺿﺮب وﺷﺘﻢ ﻗﺮار ﻣﺪﻫﻴﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﻖ .ﻃﻼ وﻧﻘﺮه وﮔﻨﺪم وﺟﻮ را ذﺧﻴﺮه واﻧﺒﺎر ﻧﻜﻨﻴﺪ .ﻣﺴﺠﺪى را وﻳﺮان ﻣﺴﺎزﻳﺪ .ﺑﻪ
دروغ ﺷﻬﺎدت ﻧﺪﻫﻴﺪ .ﺑﻪ ﻓﺮد ﻣﻮﻣﻦ زﺷﺖ ﻧﮕﻮﻳﻴﺪ .رﺑﺎ ﻣﺨﻮرﻳﺪ .در ﺳﺨﺘﻴﻬﺎ ﺻﺒﺮ ﭘﻴﺸﻪ ﺳﺎزﻳﺪ .ﻓﺮد ﻳﻜﺘﺎﭘﺮﺳﺖ را ﻟﻌﻦ
وﻧﻔﺮﻳﻦ ﻧﻜﻨﻴﺪ .ﻣﺴﻜﺮ ﻣﻴﺎﺷﺎﻣﻴﺪ .ﻃﻼ را زﻳﻮر ﺧﻮد ﻧﺴﺎزﻳﺪ واﺑﺮﻳﺸﻢ ودﻳﺒﺎ ﻧﭙﻮﺷﻴﺪ .آن ﻛﻪ از ﻣﻌﺮﻛﻪ ﻣﻰ ﮔﺮﻳﺰد را
دﻧﺒﺎل ﻧﻜﻨﻴﺪ .از ﺳﺮ ﺣﺮﻣﺖ ﺧﻮﻧﻰ ﻧﺮﻳﺰﻳﺪ .ﺑﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻏﺪر ﻧﻜﻨﻴﺪ .ﺑﻪ ﻛﺎﻓﺮ وﻣﻨﺎﻓﻖ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻧﺸﺎن ﻣﺪﻫﻴﺪ .ﺟﺎﻣﻪ ﻫﺎى ﺧﺰ ﺑﺮ
ﺗﻦ ﻧﻨﻤﺎﻳﻴﺪ .ﺳﺠﺪه ﺑﺮ ﺧﺎك ﻛﻨﻴﺪ وﺗﻜﻴﻪ ﺑﺪان ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ .ﺑﻰ ﻋﻔﺘﻰ وﻛﺎر زﺷﺖ را ﻧﺎروا ﺑﺸﻤﺎرﻳﺪ .ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ ﻛﺎرﻫﺎى
ﭘﺴﻨﺪﻳﺪه ﻛﺮده وﻣﻨﻜﺮات را ﻧﻬﻰ ﻛﻨﻴﺪ .ﭼﻮن اﻳﻦ ﻛﺎرﻫﺎ را ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﻴﺪ ﺑﺮ ﻣﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ رﻓﻴﻘﻰ ﺟﺰ ﺷﻤﺎ ﺑﺮﻧﮕﺰﻳﻨﻢ،
وﻧﭙﻮﺷﻢ ﻣﮕﺮ آن ﭼﻪ را ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﭘﻮﺷﻴﺪ ،وﻧﺨﻮرم ﻣﮕﺮ آﻧﭽﻪ را ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﺧﻮرﻳﺪ ،وﺳﻮار ﻧﺸﻮم ﻣﮕﺮ ﺑﺮ آﻧﭽﻪ ﻛﻪ
ﺷﻤﺎ ﺳﻮار ﻣﻰ ﺷﻮﻳﺪ ،وﻧﺒﺎﺷﻢ ﻣﮕﺮ آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻴﺪ ،وﻧﺮوم ﻣﮕﺮ آﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻰ روﻳﺪ .ﺑﻪ اﻧﺪك ﻣﺎﻟﻰ از
دﻧﻴﺎ ﺧﺸﻨﻮد ﺷﻮم وزﻣﻴﻦ را از ﻋﺪل وداد ﭘﺮ ﻛﻨﻢ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ از ﺟﻮر وﺳﺘﻢ ﭘﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻨﻬﺎ وﺗﻨﻬﺎ ﺑﻨﺪﮔﻰ
ﺧﺪا ﻛﻨﻢ وﺑﻪ ﺷﻤﺎ وﻓﺎدار ﺑﻤﺎﻧﻢ آن ﭼﻨﺎن ﻛﻪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ وﻓﺎدار ﻣﺎﻧﻴﺪ .آﻧﺎن ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﻣﺎ ﺑﺮ اﻳﻦ اﻣﻮر ﺧﺸﻨﻮدﻳﻢ وﺑﺎ ﺗﻮ
ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ .آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت ﺑﺎ ﺗﻚ ﺗﻚ آﻧﺎن دﺳﺖ ﻣﻰ دﻫﺪ .در ﭼﻨﻴﻦ زﻣﺎﻧﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت در ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﻇﺎﻫﺮ
ﮔﺮدد .ﻣﺮدﻣﺎن ﺑﺎ اﻳﻤﺎن ﺑﺮاى او ﺳﺮ ﺧﻀﻮع ﻓﺮود آورﻧﺪ وﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻪ زﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺶ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺧﻀﺮ ﭘﺮورده ﻋﻬﺪ
وﭘﻴﻤﺎن دوﻟﺖ او ﺷﻮد واﻫﻞ ﻫﻤﺪان در ﺳﻤﺖ وزﻳﺮى او ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ وﺧﻮﻻﻧﻴﺎن ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن او ﺷﻮﻧﺪ وﺣﻤﻴﺮﻳﺎن ﻳﺎران او
ﮔﺮدﻧﺪ وﻣﻀﺮﻳﺎن ﻃﻼﻳﻪ داران ﻟﺸﻜﺮش .ﺧﺪاوﻧﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ او را ﺑﺴﻴﺎر ﮔﺮداﻧﺪ وﭘﺸﺖ او را ﻣﺤﻜﻢ ﻛﻨﺪ .او ﺑﺎ
ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ وارد ﻋﺮاق ﻣﻰ ﺷﻮد وﻣﺮدﻣﺎن در ﻋﻘﺐ وﭘﻴﺶ روى او رواﻧﻪ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻃﻼﻳﻪ دار ﻟﺸﻜﺮ او ﻣﺮدى اﺳﺖ ﻋﻘﻴﻞ ﻧﺎم ودﻧﺒﺎﻟﻪ دار ﻟﺸﻜﺮش ﻣﺮدى اﺳﺖ ﺣﺎرث ﻧﺎم .آن ﮔﺎه ﻣﺮدى از اوﻻد ﺣﺴﻦ ﺑﺎ
دوازده ﻫﺰار ﺳﻮار ﺑﻪ او ﻣﻠﺤﻖ ﺷﺪه وﮔﻮﻳﺪ :اى ﭘﺴﺮ ﻋﻢ! ﻣﻦ ﺳﺰاوارﺗﺮم از ﺗﻮ ﺑﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ )ﻳﻌﻨﻰ اﻣﺎﻣﺖ ( ،زﻳﺮا ﻛﻪ ﻣﻦ
از ﻓﺮزﻧﺪان ﺣﺴﻦ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﻢ واو ﺑﺰرﮔﺘﺮ از ﺣﺴﻴﻦ اﺳﺖ .ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪى ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :ﻣﻨﻢ ﻣﻬﺪى ،او ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ آﻳﺎ ﺑﺮاى ﺗﻮ
ﻧﺸﺎﻧﻪ ﻳﺎ ﻣﻌﺠﺰه ﻳﺎ ﻋﻼﻣﺘﻰ ﻫﺴﺖ؟ ﺣﻀﺮت ﻣﻬﺪى ﺑﺎ ﻧﻈﺮ واﺷﺎره ﺑﻪ ﻣﺮﻏﻰ ﻛﻪ در ﻫﻮا ﭘﺮواز ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﺮده ﻣﺮغ ﺧﻮد
را در ﻛﻒ ﺣﻀﺮت ﻣﻰ اﻓﻜﻨﺪ .آن ﮔﺎه ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل ﺑﻪ ﺳﺨﻦ در ﻣﻰ آﻳﺪ وﺑﻪ اﻣﺎﻣﺖ ﺣﻀﺮت ﮔﻮاﻫﻰ ﻣﻰ دﻫﺪ.
١١١
www.mybook.ir
ﺳﭙﺲ ﺣﻀﺮت ﭼﻮب ﺧﺸﻜﻰ را در ﻧﻘﻄﻪ اى از زﻣﻴﻦ ﻛﻪ در آن آﺑﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻰ ﻛﺎرد وآن ﭼﻮب ﺧﺸﻚ ﺳﺒﺰ ﻣﻰ ﮔﺮدد
وﺑﺮگ ﻣﻰ دﻫﺪ .آن ﮔﺎه ﻗﻄﻌﻪ ﺳﻨﮓ ﺳﺨﺘﻰ را از زﻣﻴﻦ ﺑﺮداﺷﺘﻪ در دﺳﺘﺎن ﺧﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮم ﻧﺮم وﺧﻤﻴﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﺣﺴﻨﻰ
ﺑﺎ دﻳﺪن اﻳﻦ ﻣﻌﺠﺰات ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :اﻣﺮ ﺑﺎ ﺗﻮ اﺳﺖ وﻣﺎ ﻓﺮﻣﺎن از ﺗﻮ ﻣﻰ ﺑﺮﻳﻢ .آن ﮔﺎه ﺧﻮد ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻓﺮﻣﺎن آن ﺣﻀﺮت ﻣﻰ
ﮔﺮدد وﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ ﻫﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﺮوزى از او ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ .ﻃﻼﻳﻪ دار ﻟﺸﻜﺮش ﻣﺮدى اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻨﺎم ﺑﺎ او اﺳﺖ .آن ﮔﺎه
او ﺑﻪ ﺳﻴﺮ ﭘﺮداﺧﺘﻪ وﺧﺮاﺳﺎن را ﻓﺘﺢ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺳﭙﺲ از آن ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﻣﺪﻳﻨﻪ اﻟﺮﺳﻮل ﺑﺎز ﻣﻰ ﮔﺮدد .ﻣﺮدم ﺟﻤﻠﮕﻰ
ﺧﺒﺮ او را ﻣﻰ ﺷﻨﻮﻧﺪ .اﻫﻞ ﻳﻤﻦ وﺣﺠﺎز ﻓﺮﻣﺎن او ﻣﻰ ﺑﺮﻧﺪ ،اﻣﺎ ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺛﻘﻴﻒ از ﺳﺮ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﻰ ﺳﺮ ﺑﻪ ﺷﻮرش ﺑﺮ ﻣﻰ دارد.
آن ﮔﺎه او ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺷﺎم ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ در راه ﻣﻰ ﺷﻮد .ﺻﺪاﻳﻰ در ﺷﺎم ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻰ ﺷﻮد ﻛﻪ :آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ اﻳﻦ ﻋﺮﺑﻬﺎ
ﻋﺮﺑﻬﺎى ﺣﺠﺎزى ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺷﻤﺎ در راﻫﻨﺪ .آن ﮔﺎه ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﻪ اﺻﺤﺎب ﺧﻮد ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :در ﺣﻖ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭼﻪ
ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻴﺪ؟ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن وﻳﺎراﻧﺶ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ :ﻣﺎ ﻳﺎران ﺟﻨﮓ وﺗﻴﺮاﻧﺪاز وﻋﺪه وآﻻت ﺟﻨﮕﻰ ﺗﻮ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ آﻧﺎن را ﺑﻪ
ﮔﺮوﻫﻰ از اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ وﮔﻔﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻧﺎم ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :ﻧﺎم او ﺣﺮب اﺳﺖ
ﭘﺴﺮ ﻋﻨﺒﺴﻪ ،ﭘﺴﺮ ﻣﺮه ،ﭘﺴﺮ ﻛﻠﻴﺐ ،ﭘﺴﺮ ﺳﺎﻫﻤﻪ ،ﭘﺴﺮ زﻳﺪ ،ﭘﺴﺮ ﻋﺜﻤﺎن ،ﺑﺴﺮ ﺧﺎﻟﺪ .او از ﻧﺴﻞ ﻳﺰﻳﺪ ،ﭘﺴﺮ ﻣﻌﺎوﻳﻪ ،ﭘﺴﺮ
اﺑﻰ ﺳﻔﻴﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ در آﺳﻤﺎن وزﻣﻴﻦ ﻟﻌﻨﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ .او ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ وﻣﻠﻌﻮﻧﺘﺮﻳﻨﺸﺎن از ﺣﻴﺚ ﻧﺴﺐ
وﺳﺘﻤﮕﺮﺗﺮﻳﻨﺸﺎن اﺳﺖ .او ﺑﻴﺮون آﻳﺪ ﺑﺎ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن وﺳﻮاران ﺧﻮد ﻛﻪ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ دوﻳﺴﺖ ﻫﺰار ﺟﻨﮕﺠﻮ اﺳﺖ .او در راه ﻣﻰ
ﺷﻮد ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻴﺮه )ﻛﻪ ﻳﻜﻰ از ﺷﻬﺮﻫﺎى ﻋﺮاق اﺳﺖ( ﻣﻰ رﺳﺪ .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﺎ ﺳﻮاران وﻣﺮدان
وﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﺧﻮد ﺑﺮ او ﭘﻴﺸﻰ ﻣﻰ ﮔﻴﺮد در ﺣﺎﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﺟﺒﺮﺋﻴﻞ در ﻃﺮف راﺳﺘﺶ وﻣﻴﻜﺎﺋﻴﻞ در ﺟﺎﻧﺐ ﭼﭙﺶ وﻓﺮﺷﺘﻪ ﻧﺼﺮ
روﺑﺮوﻳﺶ ﻗﺮار دارﻧﺪ .ﻣﺮدم ﮔﺮوه ﮔﺮوه از اﻗﺼﻰ ﻧﻘﺎط ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺪو ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻧﺪ .ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺣﻀﺮت وﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ در
ﺣﻴﺮه ﺑﺎ ﻟﺸﻜﺮ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .او ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺧﺸﻢ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﻣﻰ ﮔﺮدد .ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت ﺧﺪا ﺑﻪ اﻳﻦ ﺧﺸﻢ
وﻏﻀﺐ ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ آن ﺳﺎن ﻛﻪ ﻣﺮﻏﺎن از ﺑﺎﻻى ﺳﺮ ﺑﺮ ﻟﺸﻜﺮ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺳﻨﮓ ﻣﻰ اﻓﻜﻨﻨﺪ وﻛﻮﻫﻬﺎ ﺗﺨﺘﻪ ﺳﻨﮕﻬﺎى
ﺧﻮد را ﺑﺮ آﻧﺎن ﻓﺮو ﻣﻰ رﻳﺰﻧﺪ .ﻣﻴﺎن ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ وﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻧﺒﺮد ﺳﻬﻤﮕﻴﻨﻰ در ﻣﻰ ﮔﻴﺮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺟﻤﻠﻪ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن
ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﻫﻼك ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺷﺨﺺ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﮔﺮوه اﻧﺪﻛﻰ از ﻳﺎراﻧﺶ ﻓﺮار ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ،اﻣﺎ ﻣﺮدى از ﻳﺎران ﻗﺎﺋﻢ
١١٢
www.mybook.ir
ﻛﻪ ﺻﻴﺎح ﻧﺎم دارد ﺧﻮد را ﺑﻪ اﺗﻔﺎق ﻣﺮداﻧﻰ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎى در رﻛﺎب او دارﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ وﻳﺎراﻧﺶ رﺳﺎﻧﺪه او را ﺑﻪ ﺑﻨﺪ
ﻛﺸﻴﺪه ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺣﻀﺮت ﻧﻤﺎز ﻣﻐﺮب را ﺧﻮاﻧﺪه وﺑﻪ ﻧﻤﺎز ﻋﺸﺎ ﻣﺸﻐﻮل اﺳﺖ ،ﻣﻰ آورﻧﺪ .آن
ﺣﻀﺮت ﻧﻤﺎز ﺧﻮد را ﺳﺒﻚ ﻛﺮده ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎن ﻣﻰ رﺳﺎﻧﺪ .ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :اى ﭘﺴﺮ ﻋﻤﻮ! ﻣﺮا ﺑﺎﻗﻰ ﮔﺬار ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮاى ﺗﻮ
ﻳﺎر وﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﻢ .ﺣﻀﺮت رو ﺑﻪ اﺻﺤﺎب ﺧﻮد ﻛﺮده ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ :راى ﺷﻤﺎ در اﻳﻦ ﻣﻮرد ﺑﺮ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺑﺎﺷﺪ؟ زﻳﺮا ﻛﻪ ﻣﻦ
ﺑﺮ ﺧﻮد ﻋﻬﺪ ﻛﺮده ام ﻛﻪ ﻛﺎرى ﻧﻜﻨﻢ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ رﺿﺎﻳﺖ ﺷﻤﺎ .آﻧﺎن ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻨﺪ :ﺑﻪ ﺧﺪا ﺳﻮﮔﻨﺪ ،ﻣﺎ ﺧﺸﻨﻮد ﻧﻤﻰ ﺷﻮﻳﻢ ﻣﮕﺮ
اﻳﻨﻜﻪ او را ﺑﻜﺸﻰ ،زﻳﺮا ﻛﻪ او ﺧﻮﻧﻬﺎﻳﻰ را ﺑﻪ زﻣﻴﻦ رﻳﺨﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ رﻳﺨﺘﻦ آن را ﺣﺮام ﻛﺮده اﺳﺖ .ﻣﻬﺪى
ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﮔﻮﻳﺪ :درﺑﺎره او آﻧﭽﻪ ﻣﻰ ﺧﻮاﻫﻴﺪ ﺑﻜﻨﻴﺪ .آن ﮔﺎه او را ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﻛﻨﺎر رود ﻫﺠﻴﺮ )ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﺼﺮه
وﻛﻮﻓﻪ اﺳﺖ( زﻳﺮ درﺧﺘﻰ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺷﺎﺧﻬﺎى آن درﺧﺖ آوﻳﺰش ﻛﺮده اﻧﺪ ﺑﺴﺎن ﺑﺮﻳﺪن ﺳﺮ ﻗﻮچ ﺳﺮ از ﺗﻨﺶ ﺑﺮ
ﻣﻰ ﮔﻴﺮﻧﺪ .ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﻪ اﻓﻜﻨﺪن روح ﭘﻠﻴﺪ او در ﻧﺎر ﻧﻴﺮان ﺷﺘﺎب ﻛﻨﺪ .راوى ﮔﻮﻳﺪ :ﺧﺒﺮ ﺑﻪ ﺑﻨﻰ ﻛﻼب ﻣﻰ رﺳﺪ ﻛﻪ
ﺣﺮب ﺑﻦ ﻋﻨﺒﺴﻪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪ وﻗﺎﺗﻞ او ﻣﺮدى از ﻓﺮزﻧﺪان ﻋﻠﻰ ﺑﻦ اﺑﻰ ﻃﺎﻟﺐ اﺳﺖ .ﺑﻨﻰ ﻛﻼب ﺑﺎ ﻣﺮدى از اوﻻد ﭘﺎدﺷﺎه روم
ﺑﺮ ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﻣﻬﺪى وﮔﺮﻓﺘﻦ اﻧﺘﻘﺎم ﺧﻮن ﺣﺮب ﺑﻦ ﻋﻨﺒﺴﻪ ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .آن ﮔﺎه ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻨﻰ ﺛﻘﻴﻒ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ آﻧﺎن اﻓﺰوده ﻣﻰ
ﺷﻮد .ﭘﺎدﺷﺎه روم ﺑﺎ ﻫﺰار ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎن ﻫﺮ ﺳﺮﻫﻨﮕﻰ ﻫﺰار ﻣﺮد ﺟﻨﮕﺠﻮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻴﺮون آﻳﺪ ودر ﺷﻬﺮى
از ﺷﻬﺮﻫﺎى ﺗﺤﺖ ﺳﻴﻄﺮه ﻗﺎﺋﻢ ﻛﻪ آن را ﻃﺮﺳﻮس )ﺷﻬﺮى اﺳﺖ در ﺳﺮﺣﺪات ﺷﺎم ﻣﻴﺎن اﻧﻄﺎﻛﻴﻪ وﺣﻠﺐ وﺷﻬﺮﻫﺎى
روم( ﻧﺎﻣﻨﺪ ﻓﺮود آﻳﻨﺪ واﻣﻮال وﭼﻬﺎرﭘﺎﻳﺎن وزﻧﺎﻧﺸﺎن را ﺑﻪ ﻳﻐﻤﺎ ﺑﺮﻧﺪ .ﻣﺮداﻧﺸﺎن را از دم ﺗﻴﻎ ﮔﺬراﻧﻨﺪ وﺷﻬﺮ را وﻳﺮان
ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ - .اى ﻣﺮدم ! -ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ زﻧﻬﺎ را ﻛﻪ در ردﻳﻒ ﻣﺮدان ﺑﺮ ﭘﺸﺖ اﺳﺒﺎن ﺳﻮارﻧﺪ وﻣﺮﻛﻮﺑﺸﺎن در ﺷﻌﺎع آﻓﺘﺎب
وﻣﺎه ﻧﻤﺎﻳﺎن اﺳﺖ .ﺑﺎرى ،ﺧﺒﺮ آﻧﺎن ﺑﻪ ﻗﺎﺋﻢ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﻰ رﺳﺪ .ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﭘﺎدﺷﺎه روم ﺑﺎ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﺧﻮد در راه
ﻣﻰ ﺷﻮد .ﭼﻮن ﺑﻪ ده ﻓﺮﺳﻨﮕﻰ رﻗﻪ ﻣﻰ رﺳﻨﺪ ﻣﻴﺎن ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﺣﻀﺮت وﺳﭙﺎه دﺷﻤﻦ ﻧﺒﺮدى در ﻣﻰ ﮔﻴﺮد .از ﺷﺐ ﺗﺎ ﺑﻪ
ﺻﺒﺢ ﻧﺒﺮد اداﻣﻪ ﭘﻴﺪا ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ آب رودﺧﺎﻧﻪ از ﺧﻮن ﻛﺸﺘﮕﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ واﻃﺮاف آن از ﺑﺪﻧﻬﺎى ﻣﺮدﮔﺎن
ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺷﺪﻳﺪى ﻓﺮاﮔﻴﺮد .در آﺧﺮ ،ﭘﺎدﺷﺎه روم در ﭘﻰ اﻳﻦ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ اﻧﻄﺎﻛﻴﻪ ﻓﺮار ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم
او را ﺗﺎ ﻗﺒﻪ ﻋﺒﺎس )ﻛﻪ ﻧﺰدﻳﻚ ﻣﺼﺮ اﺳﺖ( زﻳﺮ ﻗﻄﻮار )ﻛﻪ ﻧﺎم ﻣﺤﻠﻰ اﺳﺖ( دﻧﺒﺎل ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎر ﭘﺎدﺷﺎه روم ﺑﻪ ﻧﺰد
ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﭘﻴﻜﻰ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ ﻛﻪ در ﻗﺒﺎل درﻳﺎﻓﺖ ﺧﺮاج دﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ او ﻧﺰﻧﺪ .ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻰ ﻛﻪ او از
١١٣
www.mybook.ir
روم ﺧﺎرج ﻧﮕﺮدد واﺳﻴﺮى را در ﻧﺰد ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻰ ﻧﮕﺬارد ﻣﻰ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪ .ﭘﺎدﺷﺎه روم ﻗﺒﻮل ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وﮔﺮدن ﺑﻪ ﻓﺮﻣﺎن
ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻣﻰ ﻧﻬﺪ .ﺳﭙﺲ ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺳﻮى ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺑﻨﻰ ﻛﻼب از ﻃﺮف درﻳﺎﭼﻪ روان ﻣﻰ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ دﻣﺸﻖ
ﻣﻰ رﺳﺪ .ﻟﺸﻜﺮى را ﺑﻪ ﺳﻮى ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺑﻨﻰ ﻛﻼب اﻋﺰام ﻣﻰ دارد .آن ﻟﺸﻜﺮ ﭘﺲ از ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﺑﻨﻰ ﻛﻼب وﻛﺸﺘﻦ ﺑﺴﻴﺎرى از
ﻣﺮداﻧﺸﺎن زﻧﺎن ﻗﺒﻴﻠﻪ را ﻛﺖ ﺑﺴﺘﻪ ﺧﺪﻣﺖ ﺣﻀﺮت ﻣﻰ آورﻧﺪ .آﻧﺎن در ﺣﻀﻮر ﺣﻀﺮت اﻳﻤﺎن آورده ﺑﻴﻌﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .آن
ﮔﺎه ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻌﺪ از ﻛﺸﺘﻦ ﺳﻔﻴﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﺶ از ﮔﺮوه ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ در ﺷﻬﺮى از ﺷﻬﺮﻫﺎى روم ﻓﺮود ﻣﻰ آﻳﻨﺪو
ﻧﺪاى ﻻ اﻟﻪ اﻻ اﷲ ،ﻣﺤﻤﺪ رﺳﻮل اﷲ ﺳﺮ ﻣﻰ دﻫﻨﺪ ودﻳﻮارﻫﺎى ﺷﻬﺮ از اﻳﻦ ﻧﺪا ﻓﺮو ﻣﻰ رﻳﺰﻧﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﺷﻬﺮ ﺗﺴﻠﻴﻢ
ﺣﻀﺮت ﻣﻰ ﺷﻮد( .ﭘﺲ از آن ﺑﻪ ﻗﺴﻄﻨﻄﻨﻴﻪ -ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار ﭘﺎدﺷﺎه روم -روان ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ .در آﻧﺠﺎ ﺳﻪ ﮔﻨﺞ را از دل
ﺧﺎك ﺑﻴﺮون ﻣﻰ ﻛﺸﻨﺪ :ﮔﻨﺠﻰ از ﺟﻮاﻫﺮ وﮔﻨﺠﻰ از ﻃﻼ وﮔﻨﺠﻰ از ﻧﻘﺮه .ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﮔﻨﺠﻬﺎ را در ﻣﻴﺎن
ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﭘﻴﻤﺎﻧﻪ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت در راه ﻣﻰ ﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎى ارﻣﻨﻴﻪ ﻛﺒﺮى ﻣﻰ رﺳﻨﺪ.
ﭼﻮن اﻫﺎﻟﻰ ارﻣﻨﻴﻪ آن ﺣﻀﺮت را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ راﻫﺒﻰ از راﻫﺒﺎن ﺧﻮد را ﻛﻪ داراى داﻧﺸﻰ ﺑﺴﻴﺎر اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻮى
ﺣﻀﺮت ﮔﺴﻴﻞ ﻣﻰ دارﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﭼﻪ ﻣﻰ ﺧﻮاﻫﻨﺪ .راﻫﺐ ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﺎم ﻣﻰ رود وﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :
آﻳﺎ ﺗﻮ ﻣﻬﺪى ﻫﺴﺘﻰ؟ ﺣﻀﺮت ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ :ﺑﻠﻰ ،ﻣﻨﻢ آن ﻛﺴﻰ ﻛﻪ در اﻧﺠﻴﻞ ﺷﻤﺎ از آن ﻳﺎد ﺷﺪه ﻛﻪ در آﺧﺮ اﻟﺰﻣﺎن ﺧﺮوج
ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .راﻫﺐ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺴﻴﺎرى را ﻣﻰ ﭘﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ آﻧﻬﺎ را ﺣﻀﺮت ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ .راﻫﺐ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﭘﺎﺳﺨﻬﺎى
ﺣﻀﺮت ﺑﻪ اﺳﻼم ﻣﻰ ﮔﺮود .اﻣﺎ اﻫﺎﻟﻰ ارﻣﻨﻴﻪ از ورود ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ ﻣﻤﺎ ﻧﻌﺖ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .اﻣﺎ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن
ﺣﻀﺮت ﺑﻪ ﺟﺒﺮ وارد ﺷﻬﺮ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ وﭘﺎﻧﺼﺪ ﻧﻔﺮ ﺟﻨﮕﺠﻮ از ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎن آن دﻳﺎر را ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻣﻰ رﺳﺎﻧﻨﺪ .ﺣﻀﺮت ﺑﺎ ﻣﺪد
از ﻧﻴﺮوى رﺣﻤﺎﻧﻰ ﺧﻮد آن ﺷﻬﺮ را ﻣﻴﺎن آﺳﻤﺎن وزﻣﻴﻦ ﻣﻌﻠﻖ ﻣﻰ ﮔﺮداﻧﺪ .ﭘﺎدﺷﺎه ارﻣﻨﻴﻪ وﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ او ﻫﺴﺘﻨﺪ در
راه ﻧﺒﺮد ﺑﺎ ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم وﻟﺸﻜﺮﻳﺎﻧﺶ ﺑﺎ ﺷﮕﻔﺘﻰ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﻬﺮﺷﺎن ﺑﺎﻻى ﺳﺮﺷﺎن ﻣﻌﻠﻖ اﺳﺖ .ﻟﺬا ﻓﺮار را
ﺑﺮﻗﺮار ﺗﺮﺟﻴﺢ داده ﺟﻤﻠﮕﻰ ﻣﻰ ﮔﺮﻳﺰﻧﺪ .آن ﮔﺎه ﺷﻴﺮى ﺑﺰرگ ﺑﺮ ﺳﺮ راه آﻧﻬﺎ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺑﺮ اﻳﺸﺎن ﺻﻴﺤﻪ اى ﻣﻰ
زﻧﺪ آن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ از آﻻت وادوات ﺟﻨﮓ دارﻧﺪ ﺑﻪ زﻣﻴﻦ اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﻓﺮار ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ
دﻧﺒﺎل آﻧﺎن رﻓﺘﻪ اﻣﻮاﻟﺸﺎن را ﺿﺒﻂ ﻛﺮده ﺑﻴﻦ ﺧﻮد ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﺎن ﻛﻪ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﻫﺰاران ﻧﻔﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺻﺪ
ﻫﺰار دﻳﻨﺎر ﻃﻼ وﺻﺪ ﻛﻨﻴﺰ وﺻﺪ ﻏﻼم ﺑﺮﺳﺪ .آن ﮔﺎه ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس در راه ﺷﻮد .در آﻧﺠﺎ
١١
www.mybook.ir
ﺗﺎﺑﻮت ﺳﻜﻴﻨﻪ را ﺑﺎ ﻣﻬﺮ ﺳﻠﻴﻤﺎن ﺑﻦ داود واﻟﻮاﺣﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻮﺳﻰ ﻧﺎزل ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﻴﺮون ﻛﺸﺪ .آن ﮔﺎه روى ﺑﻪ ﺟﺎﻧﺐ
زﻧﮕﻴﺎن ﻛﻨﺪ ودﻳﺎرﺷﺎن را ﻓﺘﺢ ﻛﻨﺪ .ﺷﻬﺮ ﺑﺰرگ آﻧﻬﺎ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻫﺰار ﺑﺎزار اﺳﺖ ودر ﻫﺮ ﺑﺎزارى ﻫﺰار دﻛﺎن وﺟﻮد
دارد .ﭘﺲ از ﻓﺮاﻏﺖ از ﻓﺘﺢ اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺷﻬﺮى در آﻳﺪ ﻛﻪ آن را ﻗﺎﻃﻊ ﮔﻮﻳﻨﺪ وآن ﻛﻨﺎر درﻳﺎى ﺳﺒﺰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻂ
ﺑﺮ دﻧﻴﺎ اﺳﺖ ودرازاى آن ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﻫﺰار ﻣﻴﻞ راه اﺳﺖ .ﺑﺎ ﺳﻪ ﺑﺎﻧﮓ ﺗﻜﺒﻴﺮ ﺣﺼﺎر ﺷﻬﺮ ﻓﺮو رﻳﺰد ودﻳﻮارﻫﺎ ﺷﻜﺎف
ﺑﺮدارد .در آن روز ﻳﻜﺼﺪ ﻫﺰار ﻧﻔﺮ از ﺟﻨﮕﺠﻮﻳﺎن اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻛﺸﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﻣﻬﺪى
ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﻣﺪت ﻫﻔﺖ ﺳﺎل در اﻳﻦ ﺷﻬﺮ اﻗﺎﻣﺖ ﻣﻰ ﮔﺰﻳﻨﺪ .ﻏﻨﻴﻤﺘﻰ ﻛﻪ از ﻣﺮدم اﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﭼﻨﮓ ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ
اﻟﺴﻼم ﻣﻰ اﻓﺘﺪ ده ﺑﺮاﺑﺮ آن ﭼﻴﺰى اﺳﺖ ﻛﻪ در روم ﺑﻪ ﭼﻨﮕﺸﺎن اﻓﺘﺎد .ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺻﺪ ﻫﺰار ﻣﻮﻛﺐ
ﺑﻪ زﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎن دارد وﻫﺮ ﻣﻮﻛﺒﻰ زﻳﺎده ﺑﺮ ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار ﺟﻨﮕﺠﻮ در ﺧﻮد ﺟﺎى داده از آن ﺷﻬﺮ ﺑﻴﺮون آﻣﺪه ﻛﻨﺎر ﺳﺎﺣﻞ
ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻴﺎن ﻋﻜﺎ وﺣﺼﺎر ﻏﺰه وﻋﺴﻘﻼن ﺟﺎى ﻣﻰ ﮔﻴﺮد .در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺒﺮ ﺧﺮوج دﺟﺎل وﺧﺮاﺑﻜﺎرﻳﻬﺎﻳﺶ ﺑﻪ او ﻣﻰ
رﺳﺪ ﻛﻪ آن ﻣﻠﻌﻮن ﻳﻚ ﭼﺸﻢ زراﻋﺘﻬﺎ وﻧﺴﻠﻬﺎ را ﻧﺎﺑﻮد ﻛﺮده اﺳﺖ .دﺟﺎل ﻓﺮدى ﻳﻚ ﭼﺸﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﺷﻬﺮى ﻛﻪ آن را
ﻳﻬﻮدا )وآن ﻗﺮﻳﻪ اى اﺳﺖ از ﻗﺮﻳﻪ ﻫﺎى اﺻﻔﻬﺎن وآن ﺷﻬﺮى اﺳﺖ از ﺷﻬﺮﻫﺎى اﻛﺎﺳﺮه( ﮔﻮﻳﻨﺪ ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ .از ﺑﺮاى
دﺟﺎل ﻳﻚ ﭼﺸﻢ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﭘﻴﺸﺎﻧﻰ او ﺑﺴﺎن ﺳﺘﺎره اى درﺧﺸﻨﺪه اﺳﺖ .او ﺳﻮار ﺑﺮ درازﮔﻮﺷﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﺎﻣﺶ ﺑﻪ
اﻧﺪازه ﻣﺴﺎﻓﺘﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﻋﺎدى ﺗﻮان دﻳﺪن آن را دارد .درازى آن درازﮔﻮش ﻫﻔﺘﺎد ذراع اﺳﺖ .آن درازﮔﻮش
ﺑﺮ روى آب آن ﭼﻨﺎن راه رود ﻛﻪ ﺑﺮ زﻣﻴﻦ ﻗﺪم ﺑﺮدارد .ﺑﺎرى ،دﺟﺎل ﻧﺪا ﻛﻨﺪ ﻛﻪ آن ﻧﺪا ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺧﺪا ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻪ
ﮔﻮش رﺳﺪ .او در اﻳﻦ ﻧﺪا ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ :اى دوﺳﺘﺎﻧﻢ! ﺑﻪ ﺳﻮى ﻣﻦ ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﻢ ﭘﺮوردﮔﺎر ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺷﻤﺎ .ﻣﻨﻢ آن ﻛﻪ
ﺷﻤﺎ را آﻓﺮﻳﺪ واﻧﺪازه ﮔﻴﺮى ﻧﻤﻮد .ﻣﻨﻢ آن ﻛﻪ راه ﺑﻨﻤﺎﻳﺪ وﮔﻴﺎﻫﺎن را ﺑﺮوﻳﺎﻧﺪ .در آن روز زﻧﺎزادﮔﺎن وﺑﺪﺗﺮﻳﻦ
ﻣﺮدﻣﺎن ﻛﻪ از ﻓﺮزﻧﺪان ﻳﻬﻮد وﻧﺼﺎرا ﺑﺎﺷﻨﺪ او را ﭘﻴﺮوى ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﺪادﺷﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻤﺎرش ﻧﺒﺎﺷﺪ وﻛﺲ را ﺗﻮان اﺣﺼﺎ
ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻣﮕﺮ ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ .او در ﺣﺎﻟﻰ ﺳﻴﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻮﻫﻰ از ﮔﻮﺷﺖ وﻛﻮﻫﻰ از ﻧﺎن ﺗﺮﻳﺪ ﺷﺪه -ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ از آن
ﺧﻮرﻧﺪ ﻛﻤﺒﻮدى در آن ﭘﺪﻳﺪار ﻧﮕﺮدد -را ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه دارد - .ﺑﺪاﻧﻴﺪ! -ﺧﺮوج او در زﻣﺎن ﻗﺤﻄﻰ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﻪ وﻗﻮع
ﭘﻴﻮﻧﺪد .ﻟﺬا از آن ﺑﻪ ﮔﺮﺳﻨﮕﺎﻧﻰ ﻛﻪ اﻗﺮار ﺑﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرﻳﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺑﺨﻮراﻧﺪ .ﭘﺲ آن ﮔﺎه اﻣﺎم ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻓﺮﻣﻮد:
آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ او ﺑﺴﻴﺎر دروﻏﮕﻮ وﻣﻠﻌﻮن اﺳﺖ .آﮔﺎه ﺑﺎﺷﻴﺪ وﺑﺪاﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺮوردﮔﺎرﺗﺎن ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﻧﻴﺴﺖ وﻃﻌﺎﻣﻰ ﻧﻤﻰ
١١
www.mybook.ir
ﺧﻮرد وﻧﻮﺷﻴﺪﻧﻰ اى ﻧﻤﻰ آﺷﺎﻣﺪ .او زﻧﺪه اى اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻰ ﻣﻴﺮد .ﻫﺮ ﺧﻴﺮ وﻧﻴﻜﻰ ﺑﻪ دﺳﺖ او اﺳﺖ واو ﺑﺮ ﻫﺮ ﭼﻴﺰى
ﺗﻮاﻧﺎ اﺳﺖ.
راوى ﮔﻮﻳﺪ :در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم اﺷﺮاف اﻫﻞ ﻛﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ وﮔﻔﺘﻨﺪ :اى ﻣﻮﻻى ﻣﺎ! ﺑﻌﺪ از آن ﭼﻪ وﻗﺎﻳﻌﻰ رخ ﻣﻰ دﻫﺪ؟
ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :ﭘﺲ ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﺑﺎز ﻣﻰ ﮔﺮدد وﭼﻨﺪ روزى ﺑﺎ ﻣﺮدم ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻰ ﮔﺬارد.
ﭼﻮن روز ﺟﻤﻌﻪ ﺷﻮد وﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮ ﭘﺎى داﺷﺘﻦ ﻓﺮﻳﻀﻪ ﻧﻤﺎز در رﺳﺪ ﻋﻴﺴﻰ ﺑﻦ ﻣﺮﻳﻢ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم از آﺳﻤﺎن ﻓﺮود آﻳﺪ ﻛﻪ
در ﺟﺎﻣﻪ اى ﺳﺮخ ﻓﺎم ﺧﻮد را ﭘﻴﭽﻴﺪه وﮔﻮﻳﺎ ﻣﻰ ﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ روﻏﻦ از ﻣﻮﻫﺎي ﺳﺮاوﻣﻰ ﭼﻜﺪ )از ﻓﺮط ﺻﺎﻓﻲ و ﺑﺮاﻗﻲ (.
او ﻣﺮدى اﺳﺖ ﺧﻮﺷﺮو وزﻳﺒﺎ ﻛﻪ ﺷﺒﻴﻪ ﺗﺮﻳﻦ ﺧﻠﻖ اﺳﺖ ﺑﻪ ﭘﺪر ﺷﻤﺎ ﺣﻀﺮت اﺑﺮاﻫﻴﻢ ﺑﺎرى ،او ﺑﻪ ﻧﺰد ﻣﻬﺪى ﻣﻰ آﻳﺪ وﺑﺎ
ﺣﻀﺮﺗﺶ ﻣﺼﺎﻓﺤﻪ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ وﻣﮋده ﻳﺎرى او را ﺑﻪ ﺳﻤﻊ وﻧﻈﺮش ﻣﻰ رﺳﺎﻧﺪ .در آن ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻬﺪى ﺑﻪ او ﮔﻮﻳﺪ :اى روح
ﺧﺪا! ﭘﻴﺶ ﺑﺎﻳﺴﺖ وﺑﺎ ﻣﺮدم ﻧﻤﺎزﮔﺬار .ﻋﻴﺴﻰ ﮔﻮﻳﺪ :اى ﭘﺴﺮ رﺳﻮل ﺧﺪا! اﻣﺎﻣﺖ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﺨﺼﻮص ﺗﻮ اﺳﺖ .آن ﮔﺎه
ﻋﻴﺴﻰ ﺑﻪ اذان ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺸﻐﻮل ﮔﺮدد ودر ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻬﺪى ﻧﻤﺎز ﺑﻪ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺮﮔﺰار ﻛﻨﺪ .آن ﮔﺎه ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻋﻴﺴﻰ
را ﺑﺮ ﻧﺒﺮد ﺑﺎ دﺟﺎل ﻳﻚ ﭼﺸﻢ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺧﻮد ﻗﺮار دﻫﺪ .ﻋﻴﺴﻰ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ اﻣﺎرت ﻟﺸﻜﺮ ﻣﻬﺪى را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه دارد ﺑﺮ دﺟﺎل
ﺧﺮوج ﻛﻨﺪ .دﺟﺎل ﻛﻪ زراﻋﺖ وﻧﺴﻠﻬﺎى اﻧﺴﺎﻧﻰ را ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻮدى ﻛﺸﺎﻧﺪه ﺑﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ از اﻫﻞ زﻣﻴﻦ ﺻﻴﺤﻪ زﻧﺪ وآﻧﻬﺎ را ﺑﻪ
ﺧﻮد دﻋﻮت ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدار او ﺷﻮد ﻣﺘﻨﻌﻢ ﺑﻪ ﻧﻌﻢ او ﮔﺮدد وﻛﺴﻰ ﻛﻪ از ﻓﺮﻣﺎن او ﺳﺮﭘﻴﭽﻰ ﻛﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ
وﻧﺎﺑﻮدش ﺑﮕﺮداﻧﺪ .دﺟﺎل در ﺗﻤﺎﻣﻰ رﻗﻌﺎت ﻛﺮه ﺧﺎك ﻗﺪم ﻧﻬﺪ ،ﻣﮕﺮ در ﻣﻜﻪ وﻣﺪﻳﻨﻪ وﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻤﺎﻣﻰ
زﻧﺎزادﮔﺎن در ﻣﺸﺮق وﻣﻐﺮب ﻛﺮه زﻣﻴﻦ او را ﭘﻴﺮوى ﻛﻨﻨﺪ .آن ﮔﺎه او ﺑﻪ ﺳﺮزﻣﻴﻦ ﺣﺠﺎز رود .ﻋﻴﺴﻰ در ﮔﺮدﻧﻪ
ﻫﺮﺷﺎو ﺑﺎ او ﻣﻘﺎﺑﻞ ﮔﺮدد.ﻋﻴﺴﻰ ﺑﺮ او ﻧﻌﺮه اى زﻧﺪ وﺑﺮ ﭘﻴﻜﺮش ﺿﺮﺑﺘﻰ وارد آورد .دﺟﺎل از اﺛﺮ آن ﺿﺮﺑﺖ ﺑﺴﺎن ﻗﻠﻊ
وﻣﺲ ﮔﺪاﺧﺘﻪ آب ﺷﻮد .ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻟﺸﻜﺮﻳﺎن دﺟﺎل را ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻬﻞ روز از ﻃﻠﻮع آﻓﺘﺎب ﺗﺎ ﺑﻪ ﻏﺮوب
ﻗﺘﻞ ﻋﺎم ﻛﻨﻨﺪ وزﻣﻴﻦ را از ﻟﻮث وﺟﻮدﺷﺎن ﭘﺎك ﮔﺮداﻧﻨﺪ .ﭘﺲ از آن ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻣﺎﻟﻚ اﻟﺮﻗﺎب ﻏﺮب وﺷﺮق ﻋﺎﻟﻢ
ﮔﺮدد وﺑﺎ دﺳﺘﺎن ﺧﻮﻳﺶ از ﺟﺎﺑﺮﻗﺎ ﺗﺎ ﺟﺎﺑﺮﺳﺎ را ﻓﺘﺢ ﻛﻨﺪ .وﺑﺪﻳﻨﺴﺎن اﻣﺮ او ﺑﻪ ﻓﺮﺟﺎم ﺧﻮد رﺳﺪ .ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم در
ﻣﻴﺎن ﻣﺮدم ﺑﻪ ﻋﺪاﻟﺖ رﻓﺘﺎر ﻛﻨﺪ ﺗﺎ آﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ در ﻛﻨﺎر ﮔﺮگ در ﻳﻚ ﻣﻜﺎن ﺑﻪ ﭼﺮا ﭘﺮدازﻧﺪ .ﻛﻮدﻛﺎن ﺑﺎ ﻣﺎر
وﻋﻘﺮب ﺑﻪ ﺑﺎزى ﭘﺮدازﻧﺪ واز اﻳﻦ راه ﺿﺮرى ﻣﺘﻮﺟﻬﺸﺎن ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﺑﺪى از ﻣﻴﺎن رود وﻧﻴﻜﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪ وﻣﺮدم ﺑﻪ ﻛﺸﺖ
١١
www.mybook.ir
ﮔﻨﺪم وﺟﻮ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ ،آن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ از دﺳﺘﺮﻧﺞ آﻧﺎن از ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻨﻰ ﻛﻪ ﻣﻰ ﻛﺎرﻧﺪ ﺻﺪ ﻣﻦ ﺑﺮداﺷﺖ ﻛﻨﻨﺪ ،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺧﺪاى
ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻓﺮﻣﻮده :در ﻫﺮ ﺧﻮﺷﻪ اى ﺻﺪ داﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ وﺧﺪا ﺑﺮاى ﻫﺮ ﻛﻪ ﺑﺨﻮاﻫﺪ دو ﭼﻨﺪان ﻣﻰ ﻛﻨﺪ .زﻧﺎ ورﺑﺎ وآﺷﺎﻣﻴﺪن
ﻣﺴﻜﺮات وﻏﻨﺎ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد واﺣﺪى ﻣﺮﺗﻜﺐ اﻳﻦ اﻋﻤﺎل ﻧﺎﺷﺎﻳﺴﺖ ﻧﮕﺮدد ﻣﮕﺮ آن ﻛﻪ ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم او را ﺑﻜﺸﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺖ ﺣﺎل ﺗﺎرك ﻧﻤﺎز .ﻣﺮدم ﺑﺮ ﻋﺒﺎدت وﻃﺎﻋﺖ وﺧﺸﻮع ودﻳﻨﺪارى ﻣﻌﺘﻜﻒ ﺷﻮﻧﺪ .ﻋﻤﺮﻫﺎ ﻃﻮﻻﻧﻰ ودراز
ﮔﺮدد ودرﺧﺘﺎن در ﺳﺎل دوﺑﺎر ﺑﺎرور ﺷﻮﻧﺪ .اﺣﺪى از دﺷﻤﻨﺎن آل ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰ اﷲ ﻋﻠﻴﻪ وآﻟﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ،ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﻫﻼك
وﻧﺎﺑﻮد ﮔﺮدد .در اﻳﻨﺠﺎ ﺣﻀﺮت اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼ م اﻳﻦ آﻳﻪ از ﻗﺮآن را ﺗﻼوت ﻓﺮﻣﻮدﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ:
ﺧﺪا ﺷﺮع وآﺋﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاى ﺷﻤﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن ﻗﺮار داد ﺣﻘﺎﻳﻖ واﺣﻜﺎﻣﻰ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮح را ﻫﻢ ﺑﻪ آن ﺳﻔﺎرش ﻛﺮد و ﺑﺮ ﺗﻮ
ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎن را وﺣﻰ ﻛﺮدﻳﻢ وﺑﻪ اﺑﺮاﻫﻴﻢ وﻣﻮﺳﻰ وﻋﻴﺴﻰ ﻫﻢ آن را ﺳﻔﺎرش ﻧﻤﻮدﻳﻢ ﻛﻪ دﻳﻦ ﺧﺪا را ﺑﺮ ﭘﺎى دارﻳﺪ
وﻫﺮﮔﺰ ﺗﻔﺮﻗﻪ واﺧﺘﻼف در دﻳﻦ ﻧﻴﺎﻓﻜﻨﻴﺪ .ﺑﺪان ﻛﻪ ﻣﺸﺮﻛﺎن را ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪاى ﻳﮕﺎﻧﻪ وﺗﺮك ﺑﺘﺎن دﻋﻮت ﻣﻰ ﻛﻨﻰ ﻗﺒﻮﻟﺶ
ﺑﺴﻴﺎر در ﻧﻈﺮﺷﺎن ﺑﺰرگ ﻣﻰ آﻳﺪ .ﺑﺎرى ،از اﻧﻜﺎر آﻧﻬﺎ در اﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺸﻮ ﻛﻪ ﺧﺪا ﻫﺮ ﻛﻪ را ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﻪ ﺳﻮى ﺧﻮد ﺑﺮ
ﻣﻰ ﮔﺰﻳﻨﺪ وﻫﺮ ﻛﻪ را ﺑﻪ درﮔﺎه ﺧﺪا ﺑﻪ ﺗﻀﺮع ودﻋﺎ ﺑﺎز آﻳﺪ ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻰ ﻓﺮﻣﺎﻳﺪ.
آن ﮔﺎه ﺣﻀﺮت ﻓﺮﻣﻮد :ﻣﻬﺪى ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﻳﺎران ﺧﻮد را ﻣﻰ ﭘﺮاﻛﻨﺪ .اﻳﺸﺎن ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ از آﻧﻬﺎ در اﺑﺘﺪاى
ﺧﺮوج آن ﺣﻀﺮت ﻋﻬﺪ وﭘﻴﻤﺎن ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .او آﻧﺎن را ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﻰ ﻓﺮﺳﺘﺪ وآﻧﺎن را ﻓﺮﻣﺎن ﺑﻪ داد ﺧﻮاﻫﻰ
ﻫﺮ ﻣﺮدى از اﻳﺸﺎن ﺑﺮ اﻗﻠﻴﻤﻰ از زﻣﻴﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﻨﺪ وآﺑﺎداﻧﻰ را در اﻗﺼﺎ ﻧﻘﺎط ﻋﺎﻟﻢ ﺑﮕﺴﺘﺮاﻧﻨﺪ وﻋﺪاﻟﺖ وﻧﻴﻜﻰ را
ﻓﺮاﮔﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻬﺪى ﺗﺎ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل در ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮد ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ زﻣﻴﻦ را از ﻟﻮث ﭼﺮﻛﻬﺎ وﻛﺜﺎﻓﺎت ﭘﺎك ﻛﻨﺪ .
راوى ﮔﻮﻳﺪ :ﺑﺮﺧﻰ از ﺑﺰرﮔﺎن ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﺑﻌﺪ از آن ﭼﻪ ﻣﻰ ﺷﻮد؟ ﺣﻀﺮت
ﻓﺮﻣﻮد :ﺑﻌﺪ از آن ﻣﻬﺪى دار ﻓﺎﻧﻰ را وداع ﻣﻰ ﮔﻮﻳﺪ ووزﻳﺮان او ﻳﻜﻰ ﭘﺲ از دﻳﮕﺮى از دﻧﻴﺎ رﺧﺖ ﺑﺮ ﻣﻰ ﺑﻨﺪﻧﺪ .دﻧﻴﺎ
رﻓﺘﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺘﻰ ﻛﻪ از ﭘﻴﺶ ﺑﻮد ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺮدد وﻧﺎداﻧﻴﻬﺎ وﮔﻤﺮاﻫﻴﻬﺎ روز اﻓﺰون ﺷﺪه وﻣﺮدم ﺑﻪ ﻛﻔﺮ ﺑﺎز ﻣﻰ ﮔﺮدﻧﺪ
.در آن ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺪاوﻧﺪ ﺷﻬﺮﻫﺎ را ﺑﻪ وﻳﺮاﻧﻰ ﻣﻰ ﻛﺸﺎﻧﺪ .آب ﻓﺮات ﺑﺼﺮه را در ﺑﺮ ﺧﻮد ﻓﺮو ﺑﺮد وﺑﻐﺪاد ﺑﺮ اﺛﺮ ﻧﺒﺮدﻫﺎ
وﻓﺘﻨﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻰ وﻳﺮان ﺷﻮد .واﺳﻂ را آب ﻓﺮاﮔﻴﺮد وآذرﺑﺎﻳﺠﺎن واﻫﻞ آن ﺑﻪ ﻃﺎﻋﻮن ﻫﻼك ﺷﻮﻧﺪ .اﻫﺎﻟﻰ ﻣﻮﺻﻞ از
١١٧
www.mybook.ir
ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ وﮔﺮاﻧﻰ وﺗﺮس ﻫﻼك ﺷﻮﻧﺪ وﻫﺮات را ﻣﺼﺮى ﺑﻪ وﻳﺮاﻧﻪ اى ﺑﺪل ﺳﺎزد .ﻗﺮﻳﻪ از ﺷﺪت وزش ﺑﺎدﻫﺎ ﺑﻪ
وﻳﺮاﻧﻪ اى ﺑﺪل ﮔﺮدد .ﺣﻠﺐ را ﺻﺎﻋﻘﻪ ﺧﺮاب ﻛﻨﺪ واﻧﻄﺎﻛﻴﻪ از ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ وﮔﺮاﻧﻰ وﺗﺮس ﻣﺘﺮوك ﺷﻮد .ﺑﻼد ﺻﻘﺎﻟﺒﻪ
از ﺣﺎدﺛﻪ ﻫﺎ ﺧﺮاب ﺷﻮد وﺑﻼد ﺧﻂ از ﻛﺸﺘﻦ وﻏﺎرﺗﮕﺮى از آﺑﺎداﻧﻰ ﺑﻴﺎﻓﺘﺪ .دﻣﺸﻖ از ﺷﺪت ﻛﺸﺘﺎر ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﮔﺮدد
وﺣﻤﺺ از ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ وﮔﺮاﻧﻰ وﻳﺮان ﺷﻮد .اﻣﺎ در اﻳﻦ ﻣﻴﺎن ﺗﺎ زﻣﺎن ﺧﺮوج ﻳﺄﺟﻮج وﻣﺄﺟﻮج ﺑﻴﺖ اﻟﻤﻘﺪس ﻣﺼﻮن
وﻣﺤﻔﻮظ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ ،زﻳﺮا ﺷﻬﺮى اﺳﺖ ﻛﻪ آﺛﺎر اﻧﺒﻴﺎ در آن ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ .ﻣﺪﻳﻨﻪ اﻟﺮﺳﻮل از ﺷﺪت ﺟﻨﮓ وﻳﺮان ﻣﻰ ﺷﻮد
وﻫﺠﺮ از ﺷﺪت ﺑﺎدﻫﺎى ﺷﻨﻰ از ﺑﻴﻦ رود .ﺟﺰﻳﺮه اوال از ﺑﺤﺮﻳﻦ ﻣﺨﺮوﺑﻪ ﮔﺮدد .ﺑﺮ اﺛﺮ ﺷﻤﺸﻴﺮ ﻋﺪو ﻛﺲ در
ﺟﺰﻳﺮه ﻗﻴﺲ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ وﻣﺮدم ﻛﺒﺶ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻗﺤﻄﻰ از ﺑﻴﻦ روﻧﺪ .در اﻳﻦ زﻣﺎن ﻳﺎﺟﻮج وﻣﺎﺟﻮج ﺑﻴﺮون آﻳﻨﺪ .اﻳﻦ دو
ﻗﺒﻴﻠﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اوﺻﺎف از ﻳﻚ دﻳﮕﺮ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰﻧﺪ :ﺻﻨﻒ اول ﻃﻮل ﻗﺎﻣﺘﺸﺎن ﺻﺪ ذراع اﺳﺖ وﻋﺮض اﻧﺪاﻣﺸﺎن ﻫﻔﺘﺎد ذراع
وﺻﻨﻒ دوم ﻃﻮل ﻗﺎﻣﺖ ﻫﺮ ﻳﻚ از اﻳﺸﺎن ﻳﻚ ذراع اﺳﺖ وﻋﺮض اﻧﺪاﻣﺸﺎن ﻫﻔﺘﺎد ذراع .ﻓﺮش ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﻜﻰ از دو ﮔﻮش
ﺧﻮد را وﻟﺤﺎف ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﮔﻮش دﻳﮕﺮ را .ﺷﻤﺎره اﻳﺸﺎن از ﺳﺘﺎره ﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ .آﻧﺎن ﺑﻪ ﺳﻴﺮ در روى زﻣﻴﻦ ﻣﻰ
ﭘﺮدازﻧﺪ .ﺑﺮ ﻧﻬﺮى ﻧﻤﻰ ﮔﺬرﻧﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎم آب آن را ﻣﻰ آﺷﺎﻣﻨﺪ .ﺑﺮ ﻛﻮﻫﻰ ﻋﺒﻮر ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ آن را ﻣﻰ
ﻟﻴﺴﻨﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﮔﻴﺎﻫﻰ ودرﺧﺘﻰ ﺑﺮ آن ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﻰ ﮔﺬارﻧﺪ( .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ از رودﺧﺎﻧﻪ اى ﮔﺬر ﻧﻤﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﮕﺮ اﻳﻨﻜﻪ آب آن را
ﺧﺸﻚ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﭘﺲ از آن ﺑﻴﺮون ﻣﻰ آﻳﺪ ﺟﻨﺒﻨﺪه زﻣﻴﻦ ﻛﻪ ﺳﺮى دارد ﺑﺴﺎن ﺳﺮ ﻓﻴﻞ .اﻧﺪاﻣﺶ را ﻛﺮك وﭘﺸﻢ وﻣﻮ
وﭘﺮﻫﺎى رﻧﮕﺎرﻧﮓ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪه اﺳﺖ .ﺑﺎ او اﺳﺖ ﻋﺼﺎى ﻣﻮﺳﻰ واﻧﮕﺸﺘﺮى ﺳﻠﻴﻤﺎن .ﺑﺮ روى ﻣﻮﻣﻦ ﺑﺎ ﻋﺼﺎى ﺧﻮد ﺧﻄﻰ ﻣﻰ
ﻛﺸﺪ ،ﭘﺲ روﻳﺶ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻰ ﮔﺮدد وﺑﺎ اﻧﮕﺸﺘﺮى ﺑﺮ ﭼﻬﺮه ﻛﺎﻓﺮ ﺧﻄﻰ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ ،ﭘﺲ روﻳﺶ ﺳﻴﺎه ﻣﻰ ﺷﻮد .ﻣﻮﻣﻦ
ﺑﻪ اﻳﻤﺎن ﺧﻮد وﻛﺎﻓﺮ ﺑﻪ ﻛﻔﺮ ﺧﻮد ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪ .ﭘﺲ آن ﮔﺎه ﺗﻮﺑﻪ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد )ﻳﻌﻨﻰ دﻳﮕﺮ ﺗﻮﺑﻪ ﻗﺒﻮل ﻧﻤﻰ
ﺷﻮد( .اﻳﻤﺎن ﺑﻪ ﻧﻔﻮﺳﻰ ﻛﻪ ﺗﺎ آن زﻣﺎن اﻳﻤﺎن ﻧﻴﺎورده اﻧﺪ ﻧﻔﻌﻰ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪ وﺧﻴﺮى از آن ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻴﺎﻳﺪ.
راوى ﮔﻮﻳﺪ :اﺷﺮاف ﻋﺮاق ﺑﻪ ﭘﺎ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻋﺮﺿﻪ داﺷﺘﻨﺪ :اى اﻣﻴﺮ ﻣﺆﻣﻨﺎن! ﭘﺪران وﻣﺎدراﻧﻤﺎن ﺑﻪ ﻓﺪاﻳﺖ ،ﺑﺮاى ﻣﺎ ﺑﻴﺎن
ﻓﺮﻣﺎ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﻛﺒﺮى ﺑﺮ ﭘﺎ ﻣﻰ ﺷﻮد وﺧﺒﺮ ده ﻣﺎ را ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﻬﺎ وﻋﻼﺋﻢ آن .ﺣﻀﺮت در ﭘﺎﺳﺦ درﺧﻮاﺳﺘﺸﺎن
ﻓﺮﻣﻮد :ﻓﺮﻳﺎد ﻛﻨﻨﺪه اى در آﺳﻤﺎن رخ ﻣﻰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ .ﺳﺘﺎره اى دﻧﺒﺎﻟﻪ دار در ﺟﺎﻧﺐ ﻣﻐﺮب ودو ﺳﺘﺎره در ﻣﺸﺮق ﺑﺴﺎن
رﻳﺴﻤﺎن ﺳﭙﻴﺪى ﻛﻪ از آن ﻋﻤﻮد ﻧﻮرى ﻣﺘﺼﺎﻋﺪ اﺳﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰ ﮔﺮدﻧﺪ .ﭘﺲ از آن ﺧﺴﻮف ﻣﻰ ﺷﻮد وآﻓﺘﺎب از ﺟﺎﻧﺐ
١١٨
www.mybook.ir
ﻣﻐﺮب ﺳﺮ ﻣﻰ زﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﺮارﺗﺶ درﺧﺘﺎن ﺑﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎ وﻛﻮه ﻫﺎ را ﻣﻰ ﺳﻮزاﻧﺪ .آن ﮔﺎه آﺗﺸﻰ از آﺳﻤﺎن ﻓﺮو رﻳﺰد ﻛﻪ
دﺷﻤﻨﺎن آل ﻣﺤﻤﺪ را ﺑﺴﻮزاﻧﺪ آن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭼﻬﺮه ﻫﺎ وﺑﺪﻧﻬﺎﻳﺸﺎن را ﺑﺮﻳﺎن ﻛﻨﺪ .ﻛﻒ دﺳﺘﻰ ﺑﺪون ﻣﭻ در ﻓﻀﺎ ﭘﺪﻳﺪ آﻳﺪ ﻛﻪ
ﻗﻠﻤﻰ ﺑﺪﺳﺖ دارد .در آﺳﻤﺎن ﭼﻴﺰى ﻣﻰ ﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ ﻣﺮدم ﺻﺪاى ﻧﻮﺷﺘﻨﺶ را ﺑﻪ ﮔﻮش ﺟﺎن ﻣﻰ ﺷﻨﻮﻧﺪ ﻛﻪ :زﻣﺎن وﻋﺪه
ﺣﻖ ﻓﺮا رﺳﻴﺪ )ﻳﻌﻨﻰ ﻗﻴﺎﻣﺖ( .ﭼﺸﻤﺎن آﻧﺎن ﻛﻪ ﻛﺎﻓﺮ ﺷﺪﻧﺪ از ﻓﺮط ﺗﻌﺠﺐ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻰ ﻣﺎﻧﺪ .در آن روز آﻓﺘﺎب
وﻣﺎه ﭼﻮن روزﻫﺎى ﻗﺒﻞ ﺑﻴﺮون آﻳﻨﺪ ،اﻣﺎ ﻓﺮوغ از آﻧﻬﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ .آن ﮔﺎه ﺻﻴﺤﻪ اى ﻣﺮدم را ﻓﺮو ﮔﻴﺮد در
ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺗﺎﺟﺮ ﻣﺸﻐﻮل ﺧﺮﻳﺪ وﻓﺮوش وﻣﺴﺎﻓﺮ در ﻣﻴﺎن ﻣﺘﺎع ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ .ﺟﺎﻣﻪ در ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد ﺑﺎﺷﺪ وزن ﺑﻪ رﻳﺴﻴﺪن ﻳﺎ
ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺧﻮد ﺳﺮﮔﺮم .زﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺮد ﻟﻘﻤﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺒﻬﻮت ﻣﺎﻧﺪ وﺗﻮاﻧﺎﻳﻰ ﺧﻮردﻧﺶ را ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .آﻓﺘﺎب وﻣﺎه در آﻳﻨﺪ
در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺳﻴﺎه رﻧﮓ ﺑﺎﺷﻨﺪ .در آن ﺣﺎﻟﺖ زوال واﻗﻊ ﺷﻮد )ﻳﺎ ﻣﺘﺰﻟﺰل وﻟﺮزان ﺑﺎﺷﻨﺪ( .از ﺗﺮس ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻣﺮدم در
آن ﺣﺎل ﮔﻮﻳﻨﺪ :اى ﺧﺪاى ﻣﺎ واى آﻓﺮﻳﻨﻨﺪه وآﻗﺎى ﻣﺎ! ﻣﺎ را ﺑﻪ ﮔﻨﺎه ﺑﻨﺪﮔﺎن ﻣﺸﺮﻛﺖ ﻋﺬاب ﻣﻜﻦ .ﺗﻮ ﻣﻰ داﻧﻰ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدارى ﻣﺎ را وﻛﻮﺷﺶ وﺷﺘﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﺑﺮاى اﻣﺘﺜﺎل اواﻣﺮ ﺗﻮ در ﻣﺎ ﻣﻮﺟﻮد اﺳﺖ .ﺗﻮ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻪ ﺑﺮ اﻣﻮر ﻧﻬﺎﻧﻰ
اﺣﺎﻃﻪ وآﮔﺎﻫﻰ دارى .ﺧﺪاى ﺗﻌﺎﻟﻰ در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪ آﻧﺎن ﮔﻮﻳﺪ :راﺳﺖ ﻣﻰ ﮔﻮﻳﻴﺪ ،ﻟﻴﻜﻦ ﻣﻦ در ﻧﺰد ﺧﻮد ﺣﻜﻢ ﻛﺮده ام
ﻛﻪ ﺷﻤﺎ را ﺑﺮﮔﺮداﻧﺪه ﺧﻠﻘﺘﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﻨﻢ .ﺑﻪ درﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ را از ﻧﻮر ﻋﺰت ﺧﻮد آﻓﺮﻳﺪه ام .ﭘﺲ آﻓﺘﺎب وﻣﺎه ﺑﻪ
ﺳﻮى او ﺑﺮ ﻣﻰ ﮔﺮدﻧﺪ .از ﻫﺮ ﻳﻚ از آﻧﻬﺎ ﺑﺮﻗﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻮر ﻋﺮش در آﻣﻴﺨﺘﻪ ﺟﺴﺘﻦ ﻛﻨﺪ آن ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺧﻴﺮه
ﻛﻨﺪ .آن ﮔﺎه در ﺻﻮر دﻣﻴﺪه ﺷﻮد وﻫﺮ ﻛﻪ در آﺳﻤﺎﻧﻬﺎ وزﻣﻴﻦ اﺳﺖ از آن ﺑﻰ ﻫﻮش ﮔﺮدد ،ﻣﮕﺮ آﻧﺎﻧﻰ را ﻛﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ
ﺑﺨﻮاﻫﺪ .دﻳﮕﺮ ﺑﺎر در ﺻﻮر ﻧﻔﺨﻪ دﻳﮕﺮى دﻣﻴﺪه ﺷﻮد وﻣﺮدﮔﺎن ﺑﺮ ﭘﺎ ﺧﻴﺰﻧﺪ .اﻧﺎ ﷲ واﻧﺎ اﻟﻴﻪ راﺟﻌﻮن .راوى ﮔﻮﻳﺪ:
در اﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻮﻻ ﻋﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﮔﺮﻳﻪ اﻓﺘﺎد ،ﮔﺮﻳﻪ اى ﺳﺨﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﺎﺳﻦ ﺷﺮﻳﻔﺶ را ﺗﺮ ﻧﻤﻮد .آن ﮔﺎه از ﻣﻨﺒﺮ ﺑﻪ
زﻳﺮ آﻣﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻤﻌﻴﻦ از ﻫﻮل ﺷﻨﻴﺪه ﻫﺎ ﻣﺸﺮف ﺑﺮ ﻫﻼﻛﺖ ﺑﻮدﻧﺪ .راوى ﮔﻮﻳﺪ :آن ﮔﺎه ﻣﺮدم ﻣﺘﻔﺮق ﺷﺪﻧﺪ وﺑﻪ
ﻣﻨﺰﻟﻬﺎ وﺷﻬﺮﻫﺎى ﺧﻮد ﺑﺎزﮔﺸﺘﻨﺪ در ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ از وﻓﻮر درك وﻓﺮاواﻧﻰ ﻋﻠﻢ ﺣﻀﺮﺗﺶ در ﺷﮕﻔﺖ ﺑﻮدﻧﺪ وﻧﻈﺮاﺗﺸﺎن در
١١٩